Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૪૪ શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૨૨ [૨ સપ્ટેમ્બર ૧૯૪૦, તેની તે દૃષ્ટિએ કિંમત વધારે કહી શકાય, પણ છે. આથી જ શ્રી તીર્થંકરદેવો સમવસરણમાં બેસતાં તેથી હીરાની કિંમત ઘટતી નથી. અંધારામાં તો હીરો નમો હિન્દુસ્ત બોલે છે, પણ નમો વાસ, અને કાંકરો બંને સરખા છે. તેનો ફરક બતાવનાર વગેરે બોલતા નથી. એનું કારણ શ્રુતજ્ઞાનની દીપક છે. કિંમતની નજરે હીરા પાસે દીવો કે મુખ્યતા જ છે. આખી દ્વાદશાંગીની રચના દીવાસળી કોઈ વિસાતમાં નથી, પણ હીરાને શ્રુતજ્ઞાનમાં છે. આત્મકલ્યાણનો રસ્તો બતાવનાર શોધવાની દૃષ્ટિએ દીપક તથા દીવાસળી કેટલાં શ્રુતજ્ઞાન જ છે. શ્રી ચતુર્વિધ સંઘને નમસ્કાર કરાયો કિમતિ છે? કેવલજ્ઞાન હીરા જેવું કિંમતિ છે તે કે કરીએ છીએ તે પણ તે તે વ્યક્તિ આશ્રીને નહિં, કબુલ છે, પણ તેને બતાવનાર શ્રુતજ્ઞાન જ છે. પરંતુ શ્રુતજ્ઞાન રૂપ ગુણને આશ્રયી રહેલા હોવાથી ઉત્પન્ન થાય ત્યારથી અનંતકાળ સુધી લોકાલોક જ શ્રીસંઘને નમસ્કાર છે, દ્વાદશાંગી પ્રવચનને તથા પ્રકાશક એવું કેવલજ્ઞાન છે, પણ એમ જણાવનાર તેને ધારણ કરનારને નમસ્કાર છે. દુનિયાદારીમાં તો શ્રુતજ્ઞાન જ છે. શ્રુતજ્ઞાન દીપકરૂપ છે. સરકારના નોકરનું અપમાન તે સરકારનું અપમાન કેવલજ્ઞાનાદિ તમામ જ્ઞાનને બતાવનાર શ્રુતજ્ઞાન ગણાય છે, કેમકે અધિકાર સરકારનો છે. અધિકાર છે માટે તે કિંમતિ છે. કેવલજ્ઞાનનું સ્વરૂપ, તે કોને છૂટેલો હોય ત્યારે તે જ વ્યક્તિનું અપમાન કરો થાય ? ક્યા ક્ષેત્રમાં ? ક્યારે હોય ? વિગેરે તો તે અપમાન સરકારનું અપમાન થયું એમ ગણાશે શ્રુતજ્ઞાનથી માલૂમ પડે છે માટે તે કિંમતિ અને નહિં. તેમ અહિં શ્રીચતુર્વિધ સંઘ પૂજ્ય ખરો, પણ દીપક સમું છે. દવા વિના જેમ અંધારૂં, તેમ અહિં તે શ્રુતજ્ઞાન દ્વાદશાંગીની ધારણાને લઈને. પણ શ્રુતજ્ઞાન વિના વસ્તુનું જ્ઞાન થતું નથી. આથી ચતુર્વિધ સંઘના આરાધ્યપણામાં મહત્તા શ્રુતજ્ઞાનની મહર્દિક શ્રુતજ્ઞાન છે અને કેવલજ્ઞાન તેની પછી જ છે. સ્વ-પર પ્રકાશરૂપે, કેવલજ્ઞાનથી પણ વધુ જ છે. જ્યારે મતિજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન, મન:પર્યવજ્ઞાન મહત્તા શ્રતની હોવાથી આત્મકલ્યાણ માટે ઉપયોગી તથા કેવળજ્ઞાન એ ચારે જ્ઞાન જો કે સારાં છે અને શ્રુતજ્ઞાન જ છે અને શાસનની સ્થાપના અને પ્રવૃત્તિ મહત્ત્વનાં છે પણ પ્રરૂપણા માટે તો ખડખડીયા પણ શ્રુતજ્ઞાનથી જ છે. શ્રુતજ્ઞાનના નાશ શાસનનો નાળિયેર જેવાં છે, ત્યારે શ્રુતજ્ઞાન તો બોલતું નાશ એટલે તેની નિવૃત્તિથી શાસનની પણ નિવૃત્તિ (પાણી છલું) શ્રીફળ છે. પહેલાં ચાર શાનો જ્યારે વ્યવચ્છેદ) છે. પોતાનું પણ સ્વરૂપ જણાવી શકતા નથી કેમ ? પાંચ જ્ઞાનમાં મહત્ત્વ શ્રુતજ્ઞાનનું છે. સ્વરૂપને કહેવા કે લખવા માટે તો શબ્દોની જરૂર
શાસનની ઉત્પત્તિ, ટકાવ અને વ્યવચ્છેદ આ પડે છે. એટલે શ્રુતજ્ઞાન વગર તો એક કદમ પણ
ત્રણ બાબતો શ્રુતજ્ઞાન ઉપર નિર્ભર છે. શ્રુતજ્ઞાનની ક્યાં ભરાય તેમ છે? આથી શ્રુતજ્ઞાન વધારે કિંમતિ
મહત્તા આટલી બધી છે માટે એક વાત ધ્યાનમાં
