Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૩૭૩ : શ્રી સિદ્ધચક્ર]
[૫ જુલાઈ ૧૯૪૦,
આઠ લાખ નવાણું હજાર નવમેં નવાણું સુધી મરી ગયા અને એકજ જીવ મનુષ્યપણે સુરક્ષિત રહ્યો, અવતર્યો, તેનું કાંઈક તો કારણ હોવું જોઈએ કે નહિ? ત્યાં પોતે શું રક્ષણ કર્યું ? ત્યાં પોતાનું ક્યું પરાક્રમ હતું ? પોતે તો ઉંધે માથે લટકતો પડ્યો હતો ! કહો કે તે બધું કર્મને આભારી છે, આયુષ્ય પુણ્ય બલવાન હતું માટે રક્ષણ થયું અને મનુષ્ય બની શકાયું. એક જ ખાણમાં હીરા અને માટી બન્ને પાકે છે. હીરો થનારે અક્કળ વાપરી છે ? ના ! તેનું તેવું કર્મ માટે તે હીરો બન્યો. માટી થવાને યોગ્ય કર્મવાળા માટીરૂપ થાય છે. વાત
મતલબ શિક્ષણમાં ભેદ નથી. પણ ભેદ કર્મમાં છે. નશીબ તો ઝાડની સુધી સુધી પહોંચનારી વસ્તુ છે, જ્યારે ઉદ્યમનું કામ જલ તરીકે સિંચનનું છે, વિશ્વનું મહાયુદ્ધ સૌને યાદ છે. જર્મનીના તે વખતના જોમથી કોણ અજાણ છે ? તેની પાસે શું શસ્ત્ર નહોતાં ? શું કલા નહોતી ? શું વ્યવસ્થા નહોતી? શું ઉત્સાહ નહોતો ? પછી પરાજય થયો ? ભાગ્યમાં પરાજય નિશ્ચિત હતો એટલે બધાં સાધનો હોવા છતાં તેના નશીબે ત્યાં દુષ્કાલ પડ્યો અને અનાજની વહેંચણીમાં ઓસ્ટ્રીયા-હંગેરીની રામાયણ થઈ. પરંતુ એકલા જ નશીબથી જ વળે નહિં. જન્મ થયા પછી પણ ઉદ્યમ તો કરીએ છીએ. ગર્ભમાં તથા જન્મતાં ઉદ્યમ નથી જ એમ તો નથી. નશીબના યોગે ભોજન થાળીમાં આવી જાય, પણ પેટમાં તો ઉદ્યમથી જ જાય. નશીબના યોગે અનાજ
નસીબની કરીએ છીએ તેનો અર્થ એ નથી કે ઉદ્યમ છોડી દેવો. નશીબના ફળ માટે ઉદ્યમ રૂપ જલ સિંચનની આવશ્યકતા તો છે. બીજ વાવ્યા પછી જલ સિંચન જરૂરી છે. પાણી સિંચવામાં આવે તો
જ જે જાતનું બીજ હોય તે જાતનું વૃક્ષ થાય છે. ખેતરમાં ઉગી જાય, પણ ઘેર તો ઉદ્યમ કરાય તો
પાણી મૂલ ચીજને બીજા રૂપમાં બહાર લાવે છે. તેમ ઉદ્યમ પણ આપણાં નશીબ (કર્મ) પ્રમાણેના કાર્યમાં ઉપયોગી થાય છે. વેપારીમાં અક્કલ કે
જ આવે. કોઠારમાં લાવવા ઉદ્યમ કરવો પડશે. ઉત્પત્તિ નશીબને આધીન છે. પણ પ્રાપ્તિ તો પ્રયત્ન
ઉદ્યમ વગરનો કોણ છે ? છતાં ચીજોના ભાવ વધતા હોય કે ઘટતા હોય ત્યારે એક વેપારી નફાનો વેપાર કરે છે, એક ખોટનો કરે છે, તેનું કારણ ? ખોટ માટે તો કોઈ ધંધો કરતું જ નથી છતાં પણ એને લેવાનું મન થાય છે, અને એકને વેચવાનું મન થાય છે તો તેનું શું કારણ ? તેવું સીધું કે ઊંધુ મન કરાવનાર પોતપોતાનું કર્મ જ છે. બધા ભણ્યા છે તો એક નિશાળે, એક ચોપડીએ, એક માસ્તરે
(ઉદ્યમ)ને આધીન છે: ખરી રીતે કર્મ અને ઉદ્યમ આંખ જેવાં છે, જમણી આંખ તથા ડાબી આંખમાં કઈ આંખને વધારે કહેવી? તથા કઈ આંખને ન્યૂન કહેવી ? વસ્તુ મેળવવામાં ઉદ્યમ આવશ્યક છે. જે વખતે ઉદ્યમ ખાસ જરૂરી છે ત્યારે પ્રમાદ કરવો ભયંકર છે. મનુષ્યભવ મળ્યા પછી તેની સફળતામાં ઉદ્યમ જરૂરી છે. (અર્પણ)
(અનુસંધાન પેજ - ૩૭૮).
વર્ષ ૮ અંક-૧૭-૧૮
