Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૯૫ : શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૫-૬ [૯ જાન્યુઆરી ૧૯૪૦,
કોઈપણ પ્રકારે કિંમત વગરની છે એમ ન મોક્ષનાં કારણો પ્રાપ્ત કરી મોક્ષને મેળવે કહી શકાય, પરંતુ ઉત્કૃષ્ટમાં ઉત્કૃષ્ટ એવી ધારણા આસન્ન ભવ્યજીવ સિવાય કિંમતવાળી તે પરોપકાર દૃષ્ટિથી કરાતી બીજા જીવને હોઈ શકે નહિં. વાચકવૃંદને ક્રિયા છે, એમ સુજ્ઞ મનુષ્યો તો હેજે સમજી જરૂર શંકા થશે કે ત્રિલોકનાથ તીર્થકર શકશે. આ સ્થળે એમ નહિં ધારવું કે જો
ભગવાનો દેશના દેવામાં કેવી રીતે પરોપકાર કરનારો આત્મા પરોપકાર કરવા
ભવ્યજીવોના ઉપકારને આગળ ધરનારા દ્વારાએ પોતાના આત્માને તારી શકે છે એમ
હોય છે તેવી જ રીતે દરેક ધર્માત્મા ઉપદેશકો માનીએ તો એક ભવ્યજીવ કરતાં એક
પોતાના ધર્મમય ઉપદેશની અંદર તે અભવ્યજીવ અનન્તગુણા જીવોને પરોપકાર
પરોપદેશ કરતાં અન્યના ઉપકારને જ કરનારો થાય છે એટલે તેવા અભવ્યજીવનો
આગળ કરનારા હોય છે, અને એ જ વિસ્તાર જલદી થઈ જવો જોઈએ. આમ
કારણથી ભગવાન્ ભાષ્યકાર મહારાજ
જણાવે છે કે મવતિ થ: શ્રોતા, નહિં માનવાનું કારણ પ્રથમ તો એ છે કે
सर्वस्यैकान्ततो हित-श्रवणात्। અભવ્યજીવ મોક્ષ તત્ત્વને જ માનનારો હોતો
ब्रुवतोऽनुग्रहबुद्धया, वक्तुस्त्वे-कान्ततो નથી, તેમજ જન્મ, જરા, મરણાદિકના
મતિા . એટલે સર્વશ્રોતા પુરુષો જો કે ઉપદ્રવો ટળી જાય છે તથા વ્યાધિ-વેદનાની
એકાન્ત હિતવાળી જ ધર્મ દેશના શ્રવણ કરે, પીડામાંથી જીવો સર્વથા છૂટી શકે છે અને
પરંતુ તે સર્વશ્રોતાઓને ધર્મની પ્રાપ્તિ થાય ઉપદેશદ્વારાએ જીવો સમ્યગ્ગદર્શનાદિક સારને
એવો નિયમ નથી. (કેટલાક શ્રોતાઓને તે ગ્રહણ કરી શકે છે. એવી અશરણ, આ
ધર્મદેશના સાધનરૂપે પરિણમે, કેટલાકોને તે અને અસારપણાની ધારણાવાળો કોઈ દિવસ
દેશના ધર્મના સાધનરૂપે ન પરિણમે, અને અભવ્યજીવ હોય નહિં. અર્થાત્ અભવ્યજીવને .
કેટલાક તેવા જીવોને તો વિપરીતપણે પણ સંસારના વ્યુચ્છેદની શ્રદ્ધા પણ હોતી નથી,
પરિણમે, માટે સર્વશ્રોતાઓને એકાન્તથી અને મોક્ષ પ્રાપ્તિની માન્યતા પણ હોતી નથી,
હિત સાંભળતાં છતાં પણ ધર્મજ થાય એમ તેથી અભવ્યજીવ સંસારવ્યુચ્છેદ અને મોક્ષ કહી શકાય નહિં. દાખલા તરીકે સુદર્શનશેઠના પ્રાણિરૂપ પરોપકારની ધારણાને કોઈપણ
ચરિત્રને શ્રવણ કરનાર શ્રોતાઓમાં કેટલાક દિવસ ધારી શકે નહિં. ઈતરજીવોમાં પણ શ્રોતાને તો અન્તઅવસ્થાની વખતે એક સંસારનો વ્યુચ્છેદ થાઓ એવી ધારણા અને અરિહંતને નમસ્કાર યાદ આવે તો કેટલું બધું
