Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૭૦: શ્રી સિદ્ધચક્ર] વર્ષ ૮ અંક-૯ [૨૩ ફેબ્રુઆરી ૧૯૪૦ મિલકતનું મકાન વેચનારે વેચ્યું, લેનારે લીધું. બીજે વગરના જીવોની આવા પ્રસંગે ખરેખર કરૂણદશા દિવસે તે મકાનનો નાશ થયો. આગથી અગર અન્ય થાય છે. દુનિયા એ પંખીનો મેળો છે, આટલું આફતથી મકાન જમીનદોસ્ત થયું. વેચનારને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે તો કાંઈ વાંધો છે? પણ પારાવાર આનંદ, લેનારને શોકની પરા કાષ્ટા ! એ જાણવું, સમજવું, માનવું તે ઘણું મુશ્કેલ છે. કારણ? મમતા ! મમતા !! મમતા !પહેલે રાજા અતિ શોકાકુલ થયો. રાજા પણ વૃદ્ધ હતો દિવસે તેમ થયું હોત તો વેચનારને શોક હતો, કેમકે એટલે લોકો એને પણ જીવનને છેડે જ માનતા વેચવા વખત ન આવ્યો, લેનારને આનંદ હતો કે હતા. રાજા જો આત્મદૃષ્ટિથી વિચારે તો હતું શું મિલકત નથી વસાવી. બીજે દિવસે ઊલટો જ અને ગયું શું ? અફસોસ શાનો ? પણ મામલો ! આ પલટો કોણે કરાવ્યો? મારાપણાના પુદ્ગલપ્રેમીઓની દશા પાગલ જેવી હોય છે. આ ભાવે ! મમતાએ ! ! ત્યારે એ સિદ્ધ થાય છે કે દશામાં રાજાના કલ્પાંતમાં શી ઊણપ હોય ? વસ્તુના નાશનો શોક કોઈને નથી. જે શોક કે ખેદ ભરદરયિામાં પડેલો, તરવાના સાધન વગરનો ડુબી છે તે “અમારું ગયું, મારી ચીજનો નાશ થયો” જાય તેમાં આશ્ચર્ય નથી. તેમ આત્માને તથા ધર્મને આ ભાવનાને અંગે છે. જ્યાં મારાપણાની સ્થાપના નહિં ઓળખનારાઓ તેવા સંયોગવશાત્ સંસાર ત્યાં આનંદ, મારાપણાનો નાશ ત્યાં આઘાત!આથી સાગરમાં ડુબી જાય, તળીએ જઈ બેસે તેમાં નવાઈ મમતાભાવ એ જ મારનારો પદાર્થ છે, માટે નથી. રાજાના શોકનો પાર નથી મમત્વભાવનો, મારાપણાનો નાશ કરવો જોઈએ. આ વખતે પ્રધાને વિચાર ક્યું કે “આવા શોક વસ્તુના નાશને લીધે નથી થતો, પણ તેને પ્રસંગે શોક કે કલ્પાંતથી બચાવનારું સાધન આત્મા અંગે થયેલા પોતાપણાના નાશને લીધે થાય તથા ધર્મને ઓળખાવનાર ગુરૂ જ માત્ર છે. જગતની
જુઠી બાજીને તેના ખરા સ્વરૂપથી સમજાવનાર ગુરૂ એક રાજા હતો. તેની વય સાઈઠ વર્ષની વિના બીજો કોઈ નથી. માટે કોઈ મુનિ મહારાજ થઈ. અચાનક તેનો એકનો એક પચીશ વર્ષનો કુંવર પાસે રાજાને લઈ જવામાં આવે તો જરૂર શોકનું સંતાન વગરનો મરી ગયો. રાજ્યનો વારસ કુંવર નિવારણ થાય.” વાત પણ ખરી ! પ્રધાનનો ઉપદેશ ગયો, તથા સંતાન વગરનો ગયો, માટે રાજ્ય ના કામ ન લાગે, કેમકે આખર એ પણ જગતની વારસ રહ્યું. આ હાલતમાં રાજાના કલ્પાંતનો કંઈ માયાના પુતળાઓમાંનું એક છે. વળી એ રાજાનો પાર હોય ખરો? સંસારની માયામાં મુંઝાયેલા, એ સેવક છે. સેવકનો સ્વામીના મગજ ઉપર આવા મમત્વભાવમાં મગ્ન બનેલા, આત્માની ઓળખાણ વખતે કાબુ હોઈ શકે નહિં. મહાત્માઓ કોઈના
