Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
ક સંઘયાત્રા - તીર્થયાત્રા ક
(ગતાંકથી ચાલુ) પરંતુ તે સમ્યકત્વ અને દેશવિરતિપણાથી કહેલી ગાથામાં છે એ જણાવી છે, પરંતુ તે અનંતરપણે મોક્ષ મળતો નથી, કિન્તુ તે જ સમ્યકત્વ જીર્ણોદ્ધાર કરનારે એકલા પોતાના આત્માનો ઉદ્ધાર અને તે જ દેશવિરતિના પ્રભાવે તે જ ભવમાં કે કર્યો એમ નથી, પરંતુ બીજા પણ અનેક જીવોનો ભવાંતરોમાં તે સમ્યકત્વ કે દેશવિરતિવાળો જીવ ભવસમુદ્રથી તે જીર્ણોદ્ધાર દ્વારાએ ઉદ્ધાર થયેલો છે સર્વવિરતી એટલે સાધુપણાને પ્રાપ્ત કરનારો થાય એમ જણાવવા માટે કોનો કોનો ઉદ્ધાર થયો છે. છે અને તે દ્વારાએ તે મોક્ષને મળવી શકે છે, આજ તે આ ગાથાથી જણાવે છે. વાચકવૃંદે ધ્યાન રાખવું કારણથી આચાર્ય ભગવાન શ્રીદેવેન્દ્રસૂરિજીએ કે ભગવાન જીનેશ્વર મહારાજની અને તેમના ત્રિલોકનાથ તીર્થકર ભગવાનના સડેલા પડેલા એવા ગુણોની ઉપર અદ્વિતીય ભક્તિ - અને બહુમાન જીનમંદિરનો જે ઉદ્ધાર કરે તેને અંગે સ્પષ્ટપણે હોવાથી જીર્ણોદ્ધાર કરનારે જેવી રીતે પોતાના જણાવ્યું છે કે તે ચૈત્યના ઉદ્ધાર કરનારે પોતાના આત્માને ઉદ્ધર્યો છે તેવીજ રીતે પોતાના પર્વ આત્માને ભયંકર ભવસમુદ્રમાંથી ઉદ્ધરી લીધેલો અને સંતાનોનો ઉદ્ધાર તે જીર્ણોદ્ધાર કરનારે કર્યો જાણવો. અર્થાત્ જગતમાં જેમ મહોર, રૂપિયો કે છે. એટલું જ નહિ, પરંતુ બીજા પણ અનેક પૈસો ખાવાના કામમાં સાક્ષાત્ ઉપયોગી થતાં નથી, ભવ્યજીવોનો ઉદ્ધાર ભક્તિથી જૈનચૈત્યનો ઉદ્ધાર પરંતુ તે મહોર વિગેરે દ્વારાએ લેવાયેલા કે કરનારે કર્યો છે. આ સ્થાને વાચકવૃંદે એક વાત મેળવાયેલા ભોજન વિગેરેથી જરૂરી સુધાશાન્તિ ધ્યાનમાં રાખવાની છે કે જેમ દીવાના અજવાળે વિગેરે થાય છે, તો તે મહોર વિગેરેમાં ભોજનનો કે સૂર્યના પ્રકાશે એક વ્યક્તિ પોતાનું કામ કરે, ઉપચાર કરાય તો તેમાં આશ્ચર્ય નથી લાગતું. તેથી તે દીવાનો કે સૂર્યનો પ્રકાશ બીજા મનુષ્યને
તેવી રીતે અહિં પણ જીર્ણોદ્ધારરૂપ કામ લાગતો નથી એવું બનતું નથી, તેવી રીતે દ્રવ્યસ્તવથી અનંતરપણે ભવસમુદ્રથી જીર્ણોદ્ધાર ભક્તિઆદિક ધર્મને અંગે અને તેના કાર્યોને અંગે કરનારના આત્માનો ઉદ્ધાર ન થાય, તો પણ તે પણ તે ભક્તિ કરનારને સંપૂર્ણ લાભ થવા છતાં કરેલા જીર્ણોદ્ધારના પ્રભાવે તે જીર્ણોદ્ધાર કરનારના બીજા પણ તે ભક્તિ અને ભક્તિનાં કાર્યોને આત્માને તે ભવે કે ભવાંતરે એવી સંયમની અનુમોદનારાઓ પણ સંપૂર્ણ લાભ પણ મેળવી શકે ઉચ્ચપરિણતિ પ્રાપ્ત થાય કે જે પરિણતિદ્વારાએ તે છે. જૈનશાસ્ત્રકાર તો બળભદ્ર, સુથાર અને મૃગલાનું જીર્ણોદ્ધાર કરનાર આત્મા પોતાના આત્માને ભયંકર દૃષ્ટાંત દઈને સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે સંયમ અને એવા ભવસમુદ્રથી ઉદ્ધરી લે, માટે જ દાનને અંગે કરનાર, કરાવનાર અને અનુમોદનાર શ્રીદેવેન્દ્રસૂરિજીએ જણાવ્યું કે શ્રીજિનેશ્વર ભગવાનના એવા તે સુથાર અને મૃગ પણ બલભદ્ર મહાત્માના મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર કરનારે પોતાના આત્માનો જેવી ઉચ્ચગતિને પામ્યા છે. અર્થાત્ જૈનશાસનની ભયંકર ભવસમુદ્રથી ઉદ્ધાર કર્યો. * દૃષ્ટિએ જેવી રીતે દાનાદિક ધર્મ કે જીનેશ્વરાદિકની કરવું કરાવવું અને અનુમોદવું એ ત્રણેમાં ભક્તિને કરનારો મનુષ્ય લાભ મેળવી શકે છે, એક સરખું ફળ છે.
તેવી જ રીતે તે કાર્યમાં મદદ આપવા દ્વારાએ તે ભગવાન જીનેશ્વર મહારાજના મંદિરનો કાર્યને કરાવનાર કે તેની પ્રશંસાધારાએ અનુમોદના જીર્ણોદ્ધાર કરવાથી ભયંકર એવા ભવસમુદ્રમાંથી કરનાર પણ તે કરનારની માફકજ સંપૂર્ણ સુધીનું પોતાના આત્માનો ઉદ્ધાર કર્યો એ હકીકત પૂર્વે ફળ પણ પામી શકે છે.
