Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૬૦ : શ્રી સિદ્ધચક્ર]
વર્ષ ૮ અંક-૩ ...
[૨૬ નવેમ્બર ૧૯૩૯, કરનાર મહાનુભાવનું તો સદ્ભાગ્ય છે કે તે સદ્ભુત ગુણો ઢાંકવાથી ઉચ્ચગોત્ર રૂપી પુણ્યનો બંધ જીર્ણોદ્ધાર કરવા દ્વારાએ તે નીચગોત્રને ખપાવે છે. કરે તેમાં આશ્ચર્ય નથી અને જીર્ણોદ્ધાર કરવાવાળો શાસ્ત્રકાર મહારાજ એકલા નીચગોત્રને ખપાવવારૂપી મનુષ્ય મોટે ભાગે તેવી ઉચ્ચ પ્રવૃત્તિવાળો હોય છે ફલ તે જણાવીને રોકતા નથી, પરંતુ ત્રિલોકનાથ તેનાં કારણો નીચે મુજબ તીર્થકર ભગવાનના જીર્ણમંદિરોના ઉદ્ધારથી પૂર્વ ૧ જગતમાં સામાન્ય રીવાજ છે કે બાંધેલા નીચગોત્રને ખપાવવાની માફક જ ઉચ્ચગોત્ર
મૂલમંદિરમાં જેટલું ખર્ચ કર્યું હોય તેના કરતાં બાંધવાનું પણ થાય છે. ઉચ્ચગોત્ર કયા કયા
જીર્ણોદ્ધાર કરવાવાળો કદાચ વધારે પણ ખર્ચ કરે તો કારણોથી બંધાય છે એનો વિચાર કરીને પછી તે
તે પણ તે મૂલમંદિરના કરાવનારને નામે જ તે મંદિરની ઉચ્ચગોત્ર બાંધવાના કારણોનો ત્રિલોકનાથ તીર્થંકર પ્રસિદ્ધિ રહે છે એટલે જો જીર્ણોદ્ધાર કરાવનારને ભગવાનના મંદિરનો જે જીર્ણોદ્ધાર કરાવે તેમાં કેવી
મૂલમંદિર કરાવનારના ગુણોની પ્રશંસાની અભિરૂચિ રીતે સભાવ છે અને તેથી તે કેવી રીતે ઉચ્ચગોત્ર :
ન હોય તો પોતાનું દ્રવ્ય ખર્ચને તે મૂલ આસામીની બાંધે છે તે વિચારીએ. વાચકવર્ગને એ વાત તો ધ્યાનમાં હશે કે જે જે કારણોથી જીવને પાપકર્મ જીર્ણોદ્ધાર કરાવનારના મનમાં મૂલમંદિર કરાવનારની
પ્રશંસા થવાનો વખત લાવે જ નહિં, પરંતુ જ્યારે તે બંધાય છે તે તે કારણોથી ઉલટાં કારણો આચરવામાં પણ થાય તે અનમોદનીય હોય તો જ તે મંદિરનો આવે તો તેથી જીવોને પુણ્યનો બંધ થાય છે. દાખલા જીર્ણોદ્ધાર કરે એટલે કહેવું જોઈએ કે જીર્ણોદ્ધાર તરીકે કોઈ જીવને અશાતા ઉપજાવવામાં આવે દુખ કરાવનાર મહાનુભાવ બીજાની પ્રશંસામાં સહમત છે દેવામાં આવે, શોકમાં નાખવામાં આવે ઉપદ્રવ અને તેથી તે ઉચ્ચગોત્રનો બંધ કરે. કરવામાં આવે તો તે અશાતા વિગેરે ઉપજાવનારને અશાતા વેદનીયરૂપી પાપનો બંધ થાય છે, તેવી
૨ જીર્ણોદ્ધાર કરાવનારો મનુષ્ય પોતાના જ રીતે જે કોઈ જીવ બીજા જીવોને દુઃખ ન દે,
* તરફથી કરાતા ખર્ચની તેવી પ્રશંસા કરાવવા માગતો
ન હોય અર્થાત્ પોતતની પ્રશંસા માટે તેટલી દરકાર અશાતા ન ઉપજાવે, પીડા ન કરે, શોક ન કરાવે નહાવ અવાપાતતન તથા જેમ શાતા વેદનીયરૂપી પુણ્યને બાંધવાવાળો
0 ન રાખતો હોય તો જ તે જીર્ણોદ્ધાર કરે અને તે પોતાની થાય છે, તેવી જ રીતે જીવપ્રાણ-ભત-સન્ત પ્રશંસાની દરકાર ન હોવાને લીધે તેના જીર્ણોદ્ધાર વિગેરેની અનુકંપા એટલે દ્રવ્ય અનુકંપાએ કરીને કાયની પ્રવૃત્તિ ઉચગોત્ર બંધાવવાનું કારણ બને. પણ શાતાવેદનીયરૂપી પુણ્યને બાંધનારો થાય છે. ૩ મૂળ મંદિરને કરાવનાર મહાનુભાવ તેવી જ રીતે અહિંપણ જેમ પોતાની પ્રશંસાએ કરીને, તરફથી જે મૂળનાયકજી આદિને સ્થાપવારૂપ ગુણોનો બીજાની નિંદાએ કરીને, બીજાના છતા ગુણો સમુદાય જાહેર થયેલો છે તે ગુણના સમુદાયને જાહેર ઢાંકવાએ કરીને અને પોતાના અછતા ગુણો પ્રગટ રાખવાની ઈચ્છાવાળો મનુષ્ય જ જીર્ણોદ્ધાર કરવા કરવાએ કરીને જ્યારે નીચગોત્ર રૂપી પાપનો બંધ તૈયાર થાય અને તેથી બીજાના ગુણોના પ્રકાશમાં પોતે થાય તો પછી પોતાના જાતિ આદિકથી અધમપણાને રાજી છે એમ સ્પષ્ટ થાય છે અને તેથી તે જીર્ણોદ્ધાર નિંદવાથી, બીજાના જાતિઆદિક ઉત્તમ ગુણોની કરાવવાવાળો બીજાના સગુણોના પ્રકાશનના પ્રશંસા કરવાથી ઉચ્ચગોત્ર બાંધે તથા બીજાનાં અભિપ્રાયને લીધે ઉંચ ગોત્ર બાંધવાવાળો થાય.(અપૂર્ણ) સભૂત ગુણોની ઉદ્ભાવના કરવાથી અને પોતાના (અનુસંધાન પેજ - ૧૦૫)
