Book Title: Siddhachakra Varsh 08 - Pakshik From 1939 to 1940
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
અક-૩
૪૭ : શ્રી સિદ્ધચક્ર]
[૨૬ નવેમ્બર ૧૯૩૯, આદિના કારણથી જ તે તીર્થકર ભગવાનના મહારાજની સમ્યકત્વ પામ્યા પછીની જીવો સર્વકાળે એટલે અનાદિના કાળથી સર્વ ઉત્તમતા જણાવેલી હોવાથી સમ્યકત્વ પુરૂષ એટલે સત્ત્વોમાં ઉત્તમ છે એમ અહિં વિનાની અશુદ્ધ દશા કે જેમાં પરોપકારાદિક પૂર્વપક્ષના ઉત્તર તરીકે સિદ્ધ કરવાનું છે, હોવાનો નિયમ ન હોય તેવી અશુદ્ધ અર્થાત્ ભવ્યત્વના સહજ કે અસહજ એવા અવસ્થામાં સ્વભાવથી જાત્ય અજાત્યની ભેદો સિદ્ધ કરવાના નથી, અને તેથીજ માફક ભિન્નતા જણાવીને ઉત્તમતા पुरिशयनात्. पुरुषा सत्त्वाः एव-तेषु જણાવવામાં આવી છે; જો એમ ન હોય અને सहजतथाभव्यवत्वादिभावत उत्तमाः વિગેરે આખો ગ્રન્થ અનાદિને માટે અર્થાત્ અહિંયાં પુરૂષ શબ્દથી જીવ માત્ર જ લાગુ કરવાનો હોત તો અશુદ્ધ અને શુદ્ધ લેવાના છે અને તે જીવમાત્રમાં અનાદિકાળના ભેદ પાડવાની જરૂર રહેતી નહિં અને તે જ તથાભવ્યત્યાદિભાવથી ભગવાન તીર્થકરો નિતવિસ્તરી ને પંજિકામાં સમ્યકત્વ ઉત્તમ જ હોય છે, અર્થાત્ તે ઉત્તમપણું સહિતપણામાં પરોપકારાદિની વિદ્યમાનતા તેમનું સહકારી કારણ મળવાથી થયેલું નથી. માની તેને લીધે અસાધારણતા માની લેવાનું ‘એ ઉત્તરપક્ષ કરીને તેની સાબીતી માટે કબુલ કરી સમ્યકત્વરહિત દશામાં ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજી કહે છે કે તથા અસાધારણતાની શંકા કરીને નાશુદ્ધ દિ-માનમ્ એટલે સહજ તથા વિગેરે ગ્રન્થની અવતરણા કરવામાં આવતા ભવ્યત્વાદિભાવથી ભગવાન જિનેશ્વરોના જ નહિં. આ વસ્તુને યથાસ્થિત સમજનારો જીવોનું ઈતરજીવો કરતાં જે ઉત્તમપણું
મનુષ્ય સ્વપ્ન પણ અનાદિની પરોપકારિતા કહેવામાં આવ્યું છે તે તેવીજ રીતે
વિગેરે કે જે અસંભવિત અને શાસ્ત્રોથી વિરુદ્ધ અનાદિકાળથી છે, એટલે અનાદિકાળથી છે તે માનવાને તૈયાર થાય જ નહિં. તેઓ તેવા જ એટલે ઉત્તમ જ છે, આવી આ બાબતમાં પ્રશ્નથી આખું પુરૂષોત્તમપદની રીતે સહજ ભવ્યત્યાદિભાવને લીધે સ્થાપિત . ટીકાવાળું પ્રકરણ આગળ વરબોધિ પછી કરાયેલી ઉત્તમતાની હદ બતાવવા માટે નિયમિતપણે પરોપકારિપણું થાય છે એ વપરાયેલા સિદ્ધાન્તવાક્યમાં સાક્ષાત્રમ્ નો એ વાતની સાબીતીને અંગે જ્યારે જણાવવામાં અનાદિ અર્થ કર્યા સિવાય કોઈ પણ આવશે ત્યારે વિશેષ ખુલાસાથી સમજાશે. સુજ્ઞમનુષ્યને ચાલે તેમ નથી.
* પ્રશ્ન ૧૩- સામાન્ય ભવ્યજીવોના સમ્યક્તને આ સ્થાને એ વાત ધ્યાનમાં રાખવાની છે સમ્યકત્વ અગર બોધિ કહેવામાં આવે અને ક વિગેરેની પંક્તિઓથી જીનેશ્વર ત્રિલોકનાથ તીર્થકર ભગવાનના સમ્યકત્વને
