Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka dAdA bhagavAna prarUpita : zrI ajita sI. paTela mahAvideha phAunDezana pa, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta koleja pAchaLa, usmAnapurA, amadAvAda-380014, gujarAta. phona : (079) 27540408, 27543979 (c) All Rights Reserved - Dr. Niruben Amin Trimandir, Simandhar City, Ahmedabad-Kalol Highway, Adalaj, Dist. : Gandhinagar-382 421, Gujarat, India. pratikramaNa prathama AvRti : 5,000 dvitIya AvRtiH 2,000 tRtIya AvRtiH 3,150 1992 1998 oNgaSTa 2008 bhAva mUlya : "parama vinaya' ane 'huM kaMI ja jANato nathI', e bhAva ! dravya mUlya : 75 rUpiyA lesara kaMpojha : dAdA bhagavAna phAunDezana, amadAvAda. saMkalana : DaoN. nIrubena amIta mudraka : mahAvideha phAunDezana (prinTIMga DIvIjhana), pArzvanAtha cembarsa, navI rijharva beMka pAse, usmAnapurA, amadAvAda. phona : (079) 27542964, 304823
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa ma hai Na atikramaNonI vaNathaMbhI vahI vaNajhAra; viSamakALe pala-pala kaSAyI vyavahAra. pati-patnI, mAbApa-chokarAmAM vANInA goLIbAra; vartane ke manathI satata duHkhonA upahAra. trimaMtra chatAM dAdAe dIdhuM "pratikramaNa'nuM hathiyAra; narkamAMthI svarga sthapAya, gharamAM ne bahAra. lAkho lokoe ajamAvyuM, pharyA mULathI saMskAra; mokSane lAyaka banAve akramano 'A' upahAra. vItarAgonA pratikramaNano dAdA thakI pharI prasAra; jagane samarpaNa, je jhIlaze, te pAmaze muktino hAra.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA bhagavAna prarUpita AdhyAtmika prakAzano 1. bhogave tenI bhUla 24. satya-asatyanA rahasyo 2. banyuM te ja nyAya 25. ahiMsA 3. eDajasTa evarIvaThera 26. prema 4. athaDAmaNa TALo 27. camatkAra 5. ciMtA 28. vANI, vyavahAramAM.... 6. krodha 29. nijadoSa darzanathI, nirdoSa 7. mAnavadharma 30. guru-ziSya 8. sevA-paropakAra 31. AptavANI - 1 9. huM koNa chuM ? 32. AptavANI - 2 10. dAdA bhagavAna ? 33. AptavANI - 3. 11. trimaMtra 34. AptavANI - 4 12. dAna 35. AptavANI - 5-6 13. mRtyu samaye, pahelAM ane pachI 36. AptavANI - 7 14. bhAvanA sudhAre bhavobhava 37. AptavANI - 8 15. vartamAna tIrthakara zrI sImaMdhara svAmI 38. AptavANI - 9 16. paisAno vyavahAra (graM., saM.) 39. AptavANI - 10 (pU.u.) 17. pati-patnIno divya vyavahAra (graM., saM.) 40. AptavANI - 11 (pU.u.) 18. mA-bApa chokarAMno vyavahAra (graM., saM.) 41. AptavANI - 12 (pU.u.) 19. pratikramaNa (graMtha, saMkSipta) 42. AptavANI - 13 (pU.u.) 20. samajathI prApta brahmacarya (graM., saM.) 43. AptavANI - 14 (bhAga 1-2) 21. vANIno siddhAMta 44. AptasUtra 22. karmanuM vijJAna 45. kleza vinAnuM jIvana 23. pApa-puNya (.-graMtha, saM.-saMkSipta, pU.-pUrvArdha, u.-utarArdha) - hindI, aMgrejI, marAThI, telugu, malayAlama tathA spenIza bhASAmAM bhASAMtarita thayelA pa.pU. dAdA bhagavAnanA pustako paNa upalabdha che. dAdAvANI' megejhina dara mahine gujarAtI, hindI | - tathA aMgrejI bhASAmAM prakAzita thAya che. | dAdA bhagavAna' koNa? jUna 1958nI e samI sAMjano chaeka vAgyAno samaya, bhIDamAM dhamadhamatAM suratanAM sTezana para beThelA e.ema.paTela rUpI dehamaMdiramAM 'dAdA bhagavAna' saMpUrNapaNe pragaTa thayA ane kudarate sarve adhyAtmanuM adbhUta Azcarya ! eka kalAkamAM vizvadarzana lAdhyuM ! 'ApaNe koNa ? bhagavAna koNa ? jagata koNa calAve che? karma zuM? mukti zuM ? 'I. jagatanAM tamAma AdhyAtmika praznonAM saMpUrNa phoDa paDyA ! emane prApti thaI te ja rIte mAtra be ja kalAkamAM, anyane paNa prApti karAvI ApatAM, emanA adbhUta jJAnaprayogathI ! ene akrama mArga kahyo. krama eTale pagathiye pagathiye, krame krame UMce caDhavAnuM ! akrama eTale krama vinAno, liphaTa mArga ! zorTakaTa !! - teozrI svayaM pratyekane 'dAdA bhagavAna koNa ?'no phoDa pADatA kahetAM ke, "A dekhAya che te 'dAdA bhagavAna' hoya, ame to jJAnI puruSa chIe ane mahIM pragaTa thayelA che te dAdA bhagavAna che, je caudalokanA nAtha che, e tamArAmAMya che, badhAmAMya che. tamArAmAM avyaktarUpe rahelA che ne 'ahIM' saMpUrNapaNe vyakta thayelA che ! huM pote bhagavAna nathI. mArI aMdara pragaTa thayelA dAdA bhagavAnane huM paNa namaskAra karuM chuM." AtmajJAna prAptinI pratyakSa liMka parama pUjya dAdA bhagavAna (dAdAzrI) gAmegAma-dezavideza paribhramaNa karIne mumukSu jIvone satsaMga tathA AtmajJAnanI prApti karAvatAM hatAM. dAdAzrIe potAnI hayAtImAM ja pUjya DaoN. nIrubahena amIna (nIrumA)ne AtmajJAna prApti karAvavAnI jJAnasiddhi Apela. dAdAzrInA dehavilaya bAda nIrumA te ja rIte mumukSu jIvone satsaMga tathA AtmajJAnanI prApti nimitta bhAve karAvatA hatA. pUjya dIpakabhAI desAIne dAdAzrIe satsaMga karavA mATe siddhi Apela. nIrumAnI hAjarImAM temanA AzIrvAdathI pUjya dIpakabhAI deza-videzomAM ghaNAM gAmo-zaheromAM|| jaIne AtmajJAna karAvI rahyA hatA. je nIrumAnA dehavilaya bAda cAlu ja che. A AtmajJAna meLavyA bAda hajAro mumukSuo saMsAramAM rahIne javAbadArIo pUrI karatAM paNa mukta rahI AtmaramaNatA anubhave che.) 5.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ (saMpAdakIya) hRdayathI mokSamArge janArAone, paLe paLe pajavatA kaSAyo mULathI ukheDavA, mArgamAM AgekUca karavA, koI sacoTa sAdhana to joIe ke nA joIe ? sthULatamathI sUkSmatama sudhInI athaDAmaNo kaI game TALe ? ApaNane ke ApaNA thakI anyane duHkha thAya to tenuM nivAraNa zuM ? kaSAyonI boMbADIMgane rokavA ke tene pharI nA thAya te mATe zuM upAya ? ATaATalo dharma karyo, japa, tapa, upavAsa, dhyAna, yoga karyA chatAM, mana-vacana-kAyAthI thaI jatAM doSo kema nathI aTakatA ? aMtarazAMti kema nathI thatI ? kyAreka nijadoSo dekhAya pachI tenuM zuM karavuM ? tene kema karIne kADhavA ? mokSamArgamAM AgaLa vadhavA tema ja saMsAramArgamAM paNa sukha-zAMti, maMda kaSAya ke premabhAvathI jIvavA kaMIka nakkara sAdhana to joIe ne ? vItarAgoe dharmasAramAM jagatane zuM karyuM che ? sAcuM dharmadhyAna kayuM ? pApamAMthI pAchA pharavuM hoya to teno koI sacoTa mArga kharo ? hoya to kema dekhAto nathI ? dharmazAstromAMthI ghaNuM vaMcAya che, chatAM kema e jIvanamAM vartAtuM nathI ? sAdhu, saMto, AcAryo, kathAkAro ATaATalo upadeza Ape che chatAM zuM khUTe che upadeza pariNamAvavAmAM ? dareka dharmamAM keTakeTalI kriyAo karAya che ? keTakeTalAM vrata, japa, dhyAna, tapa, niyamo pravartI rahyA che, chatAM kema kaMI UgatuM nathI ? kaSAya kema ghaTatA nathI ? doSo kema dhovAtA nathI ? zuM enI javAbadArI upadezakonA zIre nathI jatI ? AvuM lakhAya che, te TIkA ke dveSabhAvathI nahIM, paNa kaNAbhAvathI, chatAMya ene dhovA mATe kaMI upAya kharo ke nahIM ? ajJAna dazAmAMthI jJAnadazA ne TheTha kevaLajJAna svarUpanI dazA sudhI javA mATe jJAnIoe, tIrthakaroe zuM cIMdhyuM haze ? RNAnubaMdhI vyaktio sAthe kAM to rAga ke dveSanA baMdhanothI mukti meLavI vItarAgatA kaI rIte keLavAya ? mokSano mAraga che zUrAno, nahIM kAyaranuM kAma' paNa zUrAtana
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ kyAM vAparavAnuM ke jethI mokSe jhaTAjhaTa pugAya ? kAyaratA kone kahevI ? pApIo puNyazALI banI zake ? to kaI rIte ? AkhI jiMdagI jalI A RDXnI aganamAM, tene kaI rIte bujhAvAya ? rAtadina patnIno paritApa, putra-putrIono saMtApa ne paisA kamAvAno uttApa e badhA tApomAMthI kaI rIte zAtA prApta karI tarI pAra utarAya ? guru-ziSyo vacce, gorANI-celIo vacce, niraMtara kaSAyothI adhogatinI vATe caDhatA upadezako kaI rIte pAchA vaLI zake ? aNahakkanI lakSmI ne aNahakkanI strIo pAchaLa vANI, vartana ke manathI ke dRSTithI doSo thayA teno tiryaMca ke narkagati sivAya kyAM saMgharo thAya ? emAMthI kemanuM chUTAya? emAMthI cetavuM che to kaI rIte cetAya ne chUTAya ? AvA aneka mUMjhavatA sanAtana praznonA ukela zuM hoI zake ? jJAnI puruSanI vANI dravya-kSetra-kALa-bhAva tathA bhinna bhinna nimittane AdhIna nIkaLelI hoya, te vANInI saMkalanamAM bhAsita kSatio kSamya gaNI jJAnI puruSanI vANIno aMtara Azaya pAmavA ja abhyarthanA ! jJAnI puruSanI je vANI nIkaLI che, te naimittika rIte mumukSumahAtmA je sAme Ave tenA samAdhAna arthe nIkaLelI hoya che ane te vANI jyAre graMtharUpe saMkalita thAya tyAre kyAreka virodhAbhAsa bhAse. jema ke eka praznakartAnI AMtarika dazAnA samAdhAna arthe jJAnI puruSano 'pratikramaNa e jAgRti che ane atikramaNa e DiscArja che." evo pratyutara prApta thAya. ane je sUkSma jAgRtinI dazAe pahoMcelA mahAtmAnA jhINavaTanA phoDa sAme jJAnIpuruSa evo khulAso Ape ke 'atikramaNa e DiscArja che ne pratikramaNa e paNa DiscArja che, DiscArjane DiscArjathI bhAMgavAnuM che.' to banne khulAsA naimittika rIte yathArtha ja che. paNa sApekSa rIte virodhAbhAsa bhAse. Ama praznakartAnI dazA phera hovAne kAraNe pratyuttaramAM virodhAbhAsa bhAse chatAM saiddhAMtika rIte emAM virodhAbhAsa che ja nahIM. sujJa vAcakone jJAnavANInI sUkSmatA pAmI vAtane samajavA arthe sahaja sUcana atre sUcavyuM che. - DaoN. nIrubena amIta noMdha : (1) prastuta graMthamAM svarUpa jJAna nahIM pAmelAonA prazno mumukSu : tarIke pUchAyA che, te AkhA heDIMganI nIcenI vAta tenI ja samajavI. ne te sivAyanA praznakartA : tarIke pUchanAra akramamArganA svarUpajJAna prApta karelA mahAtmAonA che tema sujJa vAcakoe samajavuM. (2) jyAM jyAM 'caMdubhAI' ke 'caMdulAla' nAmano prayoga thayo che te sthAne sujJa vAcake potAne samajAvAno che. pratyeka mAnavI potAnA jIvanakALa daramyAna kyAreka saMjogonA dabANathI evI sthitimAM sapaDAya che ke saMsAra vyavahAramAM bhUlo karavI nathI chatAM bhUlo thAya che ane bhUlamAMthI mukta thaI zakAtuM nathI, evI paristhitimAM dilanA sAcA puruSo satata mUMjhavaNa anubhavatA hoya che, tevAMone bhUla bhAMgavA mATe ane jIvana jIvavAno sAco rAha jaDI jAya, jenAthI potAnA AMtarika sukhacenamAM rahI pragati sAdhI zakAya. te arthe kyAreya nA maLyuM hoya tevuM adhyAtma vijJAnanuM AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAnarUpI ekameva sacoTa hathiyAra tIrthaMkaroe, jJAnIoe jagatane apyuM che, je hathiyAra dvArA doSarUpI pAMgarelA vizALa vRkSane dhorI mULiyA sahita nirmUlana karI anaMtA jIvo mokSalakSmIne varyA che, tevA mukti mATenA A pratikramaNarUpI vijJAnano yathArthapaNe jema che tema phoDa pragaTa jJAnI puruSa zrI dAdA bhagavAne kevaLajJAna svarUpamAM joIne kahelI vANI dvArA Apyo che, te sarva prastuta graMthamAM saMkalita thayo che, je sujJa vAcakane AtyaMtika kalyANa arthe upayogI nivaDaze.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ (upoddhAto (rAga : vaLataranI IcchA vitA, lUMTAve mokSa ja lakSmI) khaMDa-1 : pratikramaNa jIvanamAM karavA joga, trikaraNano ekAtmayoga; te tUTatAM turta pratikramaNa, akrama jJAnanI zodhakhoLa ! yathArthapaNe pratikramaNa, vidhi 'dAdA' dekhADe; 'dAdA bhagavAna' sAkSIe, sAmAnA Atma kane ! doSa jAhera dilamAM karI, kSamA pastAvo 'hArTilI'; pharI nahIM karuM nizcaya karI, doSa dhovAya sImpalI" ! sArA karmo kare te dharma, bUrAM karavAM te adharma; dharma-adharmanI pele pAra, tyAM rahyo che Atmadharma ! sArAM karmothI 'kreDiTa', tethI sukhano bhogavaTo; bUrAM karmothI 'DebiTa, tethI du:khano bhogavaTo ! kreDiTa-DebiTa' zUnya thaye, Atmasukhano bhogavaTo; pahelAM be saMsAra vRddhi, trIje mArge mokSa kharo ! ISTadeva - dAdA sAkSIe, 'hArTilI' pazcAttApe; A vijJAna kriyAkArI, darda thayuM tyAM davA pAke ! khAvuM-pIvuM, UThavuM-nahAvuM, bolavuM ke karavuM jamaNa; sAmAne du:kha de nahIM, sahaja vyavahAra e kramaNa ! rAga-dveSa du:kha sAmAne, te saghaLuM che atikramaNa; pAchA pharavuM atikramaNathI, te vidhi che pratikramaNa ! krodha-mAna-mAyA-lobha, e badhA che mAtra atikramaNa; e jAya badhAM turta ja, karatAM tenAM pratikramaNa ! atikramaNathI rAga-dveSa, asara pUge bannene; pratikramaNa tenAM thatAM, zame asara te bannene ! DAgha paDyuM kapaDuM ne dhonAra, veTha thAya bannene; kramaNanI asara na koIne, sahajatA varte sahune ! jIva mAtra "projekTa' kare, hAlatAM, cAlatAM anaMtIvAra; komI hullaDa sAMbhaLatAM, cItarI mAre tharDa varlDa vora ! eka sekanDanA samaya asaMkhya, atikramaNa kare apAra; atikramaNathI thayo khaDo, pratikramaNe virame saMsAra ! apamAna karanAra khoTo lAge, teya che atikramaNa; kaDaka bolAyuM ke avaLuM cAlyA, te paNa che atikramaNa ! chokarAne dhIbI nAkhyAM, teya che atikramaNa; gALa kema ApI mane ? e thavuM te ya atikramaNa ! koIne paNa ApaNAthI, duHkha thayuM te atikramaNa; tyAM dAdAne saMbhArI, karI le turta ja pratikramaNa ! ApaNA dilamAM talabhAra, du:kha devAnA bhAva nathI; chatAM duHkha dIdhuM naimittika, tyAM dAde A vAta kathI ! sAmo dubhAvyo jANe ajANe, toya te che atikramaNa; moDhe nahIM paNa mana bagaDyuM, toya te che atikramaNa ! mana-vaca-kAyAnA yogathI, jIva mAtrane duHkha lAgaNa; nizca ghaTe turta ja tenuM, hArTilI pratikramaNa ! karma ghaTADo kare te dharma, karma vadhAre te adharma, pratikramaNathI navA na karma paDe, sAra e sarvocca dharma ! mAMgavI zakti UMce caDhavA, prArthanA karI dilathI; jJAnI ke svAtama pAse, guru-ISTadeva-mUrti! kSamA mAMga pokAra karI, bhUlonI zuddhi kAja; tethI UDI nAnI bhUlo, ne ogALe sAmAyika gAMTha ! anaMta kALanA pApakarmathI nivRtti zIdane pravRtta ? jJAnIonuM nizcaya jJAna, e hRdayAMkita thaye ! e na maLe to zrutajJAna, sIdhuM graMthomAMthI maLe; zrutamAMthI mati pariNamya, pApakarma nivarte ! lo
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ yA to pApathI nivartavAnI, dRDhabhAvanA ne pratikramaNe; nizce choDAve anaMta avatAranAM, pApakarmanA poTalAne ! vyavahAra ke vyApAre anyAya, tenuM zuM che prAyazcitta ? prabhu pAse karo nakkI, pharI karavuM nathI evuM kaMda ! pUrva bhavanA prakRti doSe, Aje devAya che du:kho; bhogavI levA samatAbhAve, mukti maLyAnA AnaMdo ! sahI levAM upakArI bhAve, Ave jeTalAM sAmethI du:kho; dAde dIdhelAM pratikramaNe, choDI do A bhaMgajALo ! vaijJAnika tattva jainomAM, AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna; anya dharmomAM paNa che, prAyazcittane mukhya sthAna ! pUrNatA ne jhINavaTa, pamADe vItarAgI vijJAna; vyavahAra dharmane TaoNpa para laI, e Ape che dharmadhyAna ! kSapaka zreNIo caDhAvI, pratikramaNa pamADe zudhyAna; nizcaya-vyavahAra saMpUrNa dharma, bodhe tIrthaMkara bhagavAna ! dAdAzrI samajAve AlocanA, pratikramaNa, pratyAkhyAnano sAra; nijadoSano jJAnI ke, guru kane karavo ekarAra ! nirbhaya thaI nizcita mane, soMpI de gurune bhAra; guru karAve pratikramaNa, sheje jAgRta pharIvAra ! pratikramaNa che karma muktinuM, sarvazreSTha A hathiyAra; dAde dIdhuM pratikramaNa pakaDye, pragati viNa guru AdhAra ! viNa japa-tapa-upavAsa, dhyAna-yoganA kaSTo pArAvAra; pahoMce nizce mokSa, pratikramaNa eka mAtra tAre saMsAra ! pastAvAthI pApomAMthI, punita thaI mukta bane; pharI pharI pastAvo karI, mAphI mAMga prabhu kane ! pastAvo to haMmezA, hArTilI ja hoya svayaM; pratikramaNathI chUTe karma, e ja che karma niyama ! 12 bhUlanI mAphI dilathI mAMga, e che muktinI rIta; khoTA dilathI mAMge, to sacavAya che Atma hita ! pIvAya jo dArU to, mAMgato jA mAphI nakkI karI; ekadi' chUTaze nizce, che vaijJAnika vAta kharI ! A che 'akrama vijJAna', na rahe pariNamyA viNa; be kalAkamAM mokSa maLe, mAtra 'jJAnI' jJAna-AjJA sUNa ! koIne garbhita duHkha thayuM, teya gaNAya atikramaNa; khabara paDe ke nA paDe, paNa khape turta pratikramaNa ! marajIthI kare te marajIyAta, puruSArtha thAya tyAM; dabANathI kare te pharajIyAta, prArabdha kahevAya A ! kriyA che pharajIyAta ne bhAva-kubhAva che marajIyAta; apamAna che pharajIyAta ne pratikramaNa che marajIyAta ! ajJAna dazAmAM che bhAvasattA, pratikramaNa-pratyAkhyAnanI; khUna, corI karI thAya rAjI, to paDe ghoDA gAMTha cIkaNI ! viSayI vicAre kare pratikramaNa, to dhare rAha hanumAnanI; dilathI kare pratikramaNa to, doSa-zuddhi zire dAdA bhagavAnanI ! kanphezana kare krizciyano, paNa moM saMtADI aMdhAre; akramamAM jJAnI kane, AlocanA kare AMsu dhAre ! pratikramaNa ne trimaMtro, sAthe karavAM cokkasa phaLe; mahA puruSone bhajavAthI, pApothI mukti maLe ! anaMtIvAra karyA pratikramaNa, kema na phaLyAM kadi; samajIne, 'zUTa oNna sAITa' karyu'tuM ekuya kadi ? savAra-sAMja pratikramaNa, paNa e 'mikenikala' thAya; pastAvA vinAnuM pratikramaNa, pratikramaNa zeM kahevAya ? gokhIne bolyA kare roja, evuM to rekarDa bolI jAya; mULa gunegAra jaDato nathI, je sAmo te mAryo jAya ! 13
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI ghaTyo ekuya doSa, AkhI jiMdagI karyA toya; popaTanI peThe pratikramaNa, A mArga mahAvIrano na hoya ! pratikramaNanI bhASA mAdhi, kALo akSara bheMsa barAbara; na samaje sAdhu ke zrAvaka, 'meM karyuM' kahI vadhAre ahaMkAra ! mahAvIranA ziSyo vAMkA-jaDa, thaze vinA eka apavAda; kriyAne mAne che AtmA, karUM kyAM kane phariyAda ? vacalAM bAvIsa tIrthaMkaronA, ziSyo kevAM vicakSaNa; kSaNe kSaNe vartI jAgRta, doSa thatAM kare pratikramaNa ! kare dararoja paDakamaNuM, artha pUche to jANe nahIM; saMvatsarI eka pratikramaNe, varSanA pApa dhovAya nahIM ! varasa AkhAnAM pApa paryuSaNe, jotAM doSo hRdaya bharAya; maravA jevuM te 'di lAge, kevAM dubhavyAM, lokane hAya ! evA bhAvo thayAM kadi ? UlaTAM, phakkaDa kapaDAM paherI; paraNavA nIkaLyAM paryuSaNe, deha dAgInAthI zaNagArI ! micchAmi dukkaDsa kare gamatAne, nA gamatA kane nahIM jAya; lIdhI Abaru vItarAganI, mahAvIra dharma A na hoya ! sAcA vItarAga dharmamAM, pAMcaso pratikramaNa kare; 'dekho tyAMthI ThAra'nI rIte, pastAvo dinarAta kare ! zAsana to che mahAvIranuM, 'jJAnI' to zAsana zaNagAra; kramika rUMdhAyo kaLikALe, 'ama' thakI 'akrama' khUlyA mokSadvAra ! rokaDuM vaNAyuM pratikramaNa jyAM, raudra-Arta dhyAna mITe tyAM; 'bhagavat pada' prApta sahajamAM, akramajJAnI pragaTe tyAM ! pratikramaNa phaLe hetu mujaba, puNya yA mukti saMsAra; che ajJAna ke jJAna dazAmAM, phaLano e to mULa AdhAra ! 14 AtmajJAna e mokSamArga che, nahIM ke mAtra pratikramaNa; svabhAna pachInAM pratikramaNa, maMDAve mokSe pagaraNa ! darzanamoha vyatita thaye, aTake karmano baMdha; darzanamoha che tyAM lagI, pratikramaNa toya gaja-sthAnavat ! pratikramaNa karavAnuM kahyuM, 'zUTa oNna sAITa' lagAvaje; te nA thayuM to AvyuM pachI, rAyazI-devazI phaTakAraje ! te nahIM to kara pAkSika, pAkSika nahIM to cAramAsI; kaMI nahIM to saMvatsarI, aMte mA nahIM to mAsI ! mAsI paNa sagI nA maLI, bhADutI jyama kaLikALe; kyAMthI mokSa ? kyAMthI dharma ? vasyAM khAlI 'upale mALe' ! karanAra ke karAvanAra, yathArtha khape pratikramaNe; zabdonA zRMgAra sajyA, bhAva bhUlyA aNasamajaNe ! Dagale pagale atikramaNa, chatAM upAya che pratikramaNa; paNa corI-lAMca nA cAle, ahIM to che vItarAga calaNa ! pratikramaNo karo cho maDadAMnA, jIvatAMnA kadi nathI karyA; sAcAM to che bhAva pratikramaNa, kriyAthI to khoTAM naryA ! evAnuM phaLa nahIM yathArtha, mithyA kiMmata AMkI pharyA; mAnI kamANI AtmAnI, jItyA nahIM A to hAryA ! zabde zabde bolI javuM, e che dravya pratikramaNa; bhAvamAM 'A na hovuM ghaTe,' e che bhAva pratikramaNa ! 'saMvatsarI' na hoya mahAvIranuM, jo na toDI doSa jaMjIrane; vAMjhIyA pratikramaNo karI, vovyA vIra mahAvIrane ! mApha karajo vAMcako, have hRdaya jAya bharAI; karuM enuM ahIM pratikramaNa, kaDaka vANI je lakhAI ! 15
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyA mAtra AvaraNa lAve, mAraga mokSano mUkAve; rAyazI-devazI gAyA kare, davA copaDavAnI pIve ! kramika mArgamAM paccakhANa le, kaMdamULa ke rAtribhojana; samajyA viNanA paccakhANa, mokSa thavA nahIM lAge kAma ! je doSanuM pratikramaNa, tenuM ja karAya pratyAkhyAna; akrama vijJAne khulluM karyuM, yathArthatAe pratikramaNa ! DAgha dhovAM beThA sAdhu, Tebala para sAbu ghase; bhakto ghase bhoMya para, jaga AnI para jo hase ! tyAga karavA paccakhANa le, dhIme dhIme e chUTI jAya; tyAgyuM tenA paccakhANa le, kyAM A samajaNane pugAya ! IryApathikinuM pratikramaNa, kramikamAM karavuM paDe; akramamAM dehathI judA, tene kriyA ko' nA aDe ! pratikramaNathI cokhkhAM thAya, puNya ne pApa karma; mokSa mATe banne deya che, upAdeya Atmadharma ! dRSTimAM che jaga nirdoSa, chatAM bhUlo kADhe vANI; satya vadatAM du:kha thAya tenA, pratikramaNa kare svayaM jJAnI ! ApaNA doSe doSita dekhAya, dRSTine tyAM dhovI paDe; nahIMtara kaSAya khaDAM thaze, sApekSa satya kAje laDhe ! vAdI-prativAdI kabUle, te vANI vItarAga; pratyakSa sarasvatI kahevAya, dezanA ne syAdvAda ! zuddhAtmA sivAyanI vAta, jUThI che nitye tuM jANa; 'huM caMdu'nuM paNa pratikramaNa, tyAMthI sAcI samaja pramANa ! dardIna pAvA davA, DaoNkTara kaDaka dekhAya; darda maTe ke nAye maTe, paNa pratikramaNo tenA upAya ! 'dAdA' DaoNkTara dharmanA, vIMjhe sAdhune soTA; 'jJAnI' sohe mauna paNa, karuNA vahe joI khoTA ! syAdvAda vANI cUkyA, jJAnI kare pratikramaNa; vANImAM doSita kahe, nirdoSa pratItimAM paNa ! doSa thatAM turta pratikramaNa, jAgRti viNa kadi na thAya; AtmA 'jJAnI' jAgRta kare, pataMga dora pachI na jAya ! tIrthaMkarI vANI sadA, AAvAda saMpUrNa; akrama jJAnI caudasa tethI, vANI ne abhiprAya bhinna ! doSita dRSTi hatI tyAre, vANI dAde AvI bharI; dRSTi nirdoSa Aja thaI, chatAM vANI AvI sarI ! guru kahe, 'huM jaLakamaLavat "mUrakha' kahetAM thAya ughADA; uDa jaLa ne kamaLa beu, A dharma ke che akhADA ?! ajJAnadazAmAM pratikramaNe, pApo ochA baMdhAya; AtmaSTi thayA pachI, jAgRti saha sAcAM thAya ! kapaDAM roja dhoI pahere, dararoja lakhe copaDI; pratikramaNa varase kare, kema na dhuve varase kapaDAM ? jJAnI paNa ThapakAratAM, turta ja kare pratikramaNa; A che kudaratI racanA, doSita AmAM che ja koNa ? chatAM "che' ne "che' kahe, 'nathI' ene to 'nathI' kahe; 'che' tene 'nathI' kahe, evuM sAcA jJAnI kema kahe ? vrata-japa-tapa ne niyama, Ape che sAMsArika phaLa; nathI jarUra mokSe jatAM, mAtra jarUra te pratikramaNa ! sAdhu-sAdhvI khamAvavA, karo kalAkano nityakrama; pratyakSa nahIM paNa manamAM kare, toya thAya sAco dharma ! 16
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa ne akaSAya, be ja che mULa dharma; bIjuM dharmamAM nathI jarUra, choDyo jage 'A' mULa dharma ! jJAnInuM tuM vacana pALa, TheTha pugIza mokSa dvAra; jA, dAdA le mAthe tujane, che tArI vAre vAra ! matAgraha moTuM atikramaNa, banyo deza pAyamAla; viSa ghoLyuM mAMhyomAMhIM, drohano karo nikAla ! krama mArgamAM Adeza kare, nA kara corI-jUTha-labADI; pALa ahiMsA-satya-acaurya, zAstro to kahe che barADI ! lokoe neve mUkyAM, sarva zAstrone moM bagADI; nathI thato jIvana pheraphAra, kyAMthI lapa 'A' vaLagADI ? 'karavuM che, paNa thatuM nathI', ema gANuM na kadi gavAya; 'kema nathI thatuM' daDhatAthI kahI, nizcaya vAraMvAra karAya ! corI-jUThano doSa thayo, paNa tenuM kara pratikramaNa; badalAya na AcAra kadi, pheravI le tethI samajaNa ! vizvanA dharmo tamAma, dehAdhyAsanAM mAraga che; akrama vijJAna ekaluM, dehAdhyAsathI rahita che ! tyAga karavo che ke thato nathI, e banne che kartApada; saMDAsa javAnI zakti che ? to kaI zakti kahe hada ? kartAbhAve karavuM hoya to, mAMgavI zaktione jarUra dAde 'nava kalamo' dIdhI, kAraNa phare, kArya aphara ! anaMtazaktino dhaNI pote, "zakti nathI' kema bolAya ? pratikramaNa paNa che puruSArtha, brAMtadazAmAM teha thAya ! adhyAtmavANI gavAya dezamAM, saMto-bhaktoya emAM bebhAna; 'ITa hepansane 'karyuM" kahe, bhamaraDAne kahe, 'mAruM mAna !" khoTuM thaI jAya tArAthI, tene pratikramaNathI sudhAra; 'brAMta' puruSArtha ene kahyo, sat thavA bana akiratAra ! kazAno karanAra nathI, tuM kevaLa che jANanAra; karanAra-jANanAra beu bhinna, mATe kriyA na pharanAra ! khoTAne khoTuM tuM jANa, pherava eno abhiprAya; e ja puruSArtha dharma, 'jo', 'jANa'ne nizcaya karAya ! 'nathI thatuM, bhaI nathI thatuM', evuM kyAre nA bolAya; AtmAno svabhAva che, ciMtave tevo turta thaI jAya ! vAta che A jhINI paNa, samajyA viNa nA Ave ukela; svasattA-parasattAnA bheda, jJAnI mAtra pADI zakela ! cora chorAne sudhAravA, mAra Thoka nA ene karAya; tethI avaLI gAMTha vALe, thAya corIno dRDha abhiprAya ! mAMga zakti dAdA kane, "A bhave have corI na thAya'; dAdA khoLe besADe, zuddha preme hRdaya palaTAya ! mAMga zakti, karI corI, toya mAMga zaktio khAsa; davA che pheravo abhiprAya, parama vinaya prabhu pAsa ! 'jJAnI' pAse davA badhI, vaLI cokkasa che nidAna; darda khulluM karI jA, vaijJAnika dAdA bhagavAna ! mAMga zakti maLe avazya eka 'di', zaMkA nA kare; tethI 'nava kalamo' dIdhI, vaijJAnika rahasya sabhara ! akramamAM AcAra na jovAya, karyA ane jJAne nikAlI; Arta-raudra navA na thAya, jUnA karo 'joI" khAlI ! adhyAtma eTale citta zuddhi, citta azuddhi bAMdhe karma; koI jIvane duHkha na thAya, e vyavahAra zuddhi dharma ! 18 19
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ akramanA mahAtmAone, navAM karma nA baMdhAya; jUnAM karmo khAlI kare, rahe nitya pAMca AjJA mAMhya ! cIkaNAM karmo Ave tyAre, pratikramaNathI ukhaDe; ekAvatArI jJAna A, geranTI navuM karma na paDe ! atikramaNa ne AkramaNa, thatAM ja kara tuM pratikramaNa; parAkramanI to vAta ja zuM tyAM kevaLa Atma-ramaNa ! kramaNathI thaI prakRti, atikramaNathI phelANI; pratikramaNathI jAya ghaTatI, akrama jJAne samajANI ! cora ke vezyA hoya toya, bhAva eka nA bagADAya; IcchA nathI hotI kharAbInI, paNa saMjogomAM sapaDAya ! muDhAtmA dekhe doSo paranA, doSa kadi na dekhAya nIja ; kyAMthI toLe nyAya jyAM, pote vakIla-AropI-jaja ! ajJAnI paNa pratikramaNa, kare amuka aMzo; thoDA jAgRta vicakSaNo, choDe pastAve doSo ! zuddhAtmA thayA pachI, pratikramaNa zuM ene ghaTe ? sAmAne duHkha thAya tethI, akramamAM A karavuM paDe ! pratikramaNa karavA chatAM, mAphI jo na de sAmo: te ApaNe jovuM nahIM, doSa-mukti nizca pAmo ! atikramaNanA virodhI, pratikramaNathI jAhera thAya; asahamatatA doSo saMge, doSI svabhAvathI mukta thavAya ! doSo badhAM che nikAlI, 'mArA' e bhAva nathI; ema jAgRti rahe tyAM, pratikramaNa pachI jarUrI nathI ! atikramaNa vinAno sahu, nikAlI che vyavahAra; atikramaNanuM pratikramaNa, nikAla thAya aMdara ne bahAra ! 20 sAcuM pratikramaNa to te karatAM doSo ghaTe; doSa nA ghaTe to, re ! daLadaLa kema phITe ?! pratikramaNathI dhovAI gayuM. pachI na sAmAne kha; nA paDe matabheda kadi, sAmo maLe saMbaMdha akabaMdha ! pApa dhoyAnI pratIti, mana thAya cokhkhuM ne caTa; mukha para mastI malake, haLavAM phUla thAya jhaTa ! 'caMdu tArI che bhUla', kahe tane koI tyAre; kahIe, 'caMdu tArI bhUla haze', mATe tane ThapakAre ! aMDarahenDanA doSo, nA jovA kadi zeThe; polIsa, jaja ke bIbI pAsa, kema rahe mIMdaDI peThe ? pratikramaNa jo moDe thAya, tenuMya kara pratikramaNa ; AratI ke vidhimAM bhaTake, kara ajAgRtinuM paNa ! doSa thavo che svAbhAvika, tethI vimuktino mArga; jJAnI ja ekalA dekhADe, pratikramaNa kare che subhAgya ! doSa che potAnI Dakhale, sAmAne kaMI na lAge; ceto enI posTa baMdha, ApaNI to jAge ! akramajJAne prajJA pragaTa, pratikramaNa thAya svayaM; vItadveSa meLe thayo, e ja khudA, jeno gayo ahaM ! a-mArI" zabda mahAvIrano, 'mAra'nuM kara pratikramaNa; niveDo ke nikAla karo, laDhavA mATe nathI A janama ! kramikanA jJAnIne nahIM, doSanuM AvuM sudarzana; akramanI jAgRti juo, paLe paLe che pratikramaNa ! saddaguNa jenAM dekhAya tenAM, na hoya enAM pratikramaNa; bhAvathI ja ApaNuM hoya, enI sAthe suvartana ! 21
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ svadoSane chAvare ahaM, jAta mATe rahe pakSa; moTA moTA sAdhu paNa, paiNe ahaMkAra saMga ! dhaMdhAmAM vadhe jo bhAva ne, gharAkane paNa duHkha thAya; tyAM kartA 'vyavasthita', samakita na jokhamAya ! dAdAe kevAM karyA, karmamAM akarma sthiti; A bhava 'vyavasthita' tAbe, chatAM pratikramaNe mukti ! akrama siddhAMta juo, buddhine paNa na gAMThe; cogaradamathI maLe tALo, buddha karI ene lAve vATe ! kALA bajArano A kALa, 'vyavasthita' jo samaje; pratikramaNa che tyAM upAya, prakRti pachI pIgaLe ! ajJAnI khAya vyAja to, thAya jevo kasAI; samakitI pratikramaNa karI, DAghanI kare dhulAI ! leNadAranA pratikramaNe, savaLI pahoMce asara; rAga-dveSa ke gALAgALI, 'ekasTrA AITamo' karAra ! cIDha caDhe, corI kare, apramANika, anIti; TaiDakAvyAM ne AMtaryA, pratikrame cokhkhI pATI ! sAhebe Disamisa karyA, zuddhAtmAmAM jo rahyo; nathI baMdhana phAMsInuM ya, jaja to bajAve pharajo ! vIMchIne kaiDavA de e, mUDha ahaMkAre karIne; 'jJAnI' to karI le enuM, pratikramaNa bAju mUkIne ! dekhatAM ja nA game koI, pUrvenuM vera samajAya; tiraskAra ke abhAvanA, pratikramaNe te chUTAya ! pati-patnI, sAsu-vahu, hisAbI che athaDAmaNa; rileTiva saMbaMdho che, kara tenuM ya pratikramaNa ! saMsAra eTale hisAbo cUkavavAnuM che. A sthAna; pratikramaNa karIne chUTo, kahe che akrama vijJAna ! pratikramaNe sudhare saMbaMdha, bIjI khoTa na khavAya ; sAmethI paDagho paDe, nahIM to hindu-pAka laDhAI ! apamAna thAya, vizvAsa UDe, doSo ne dhovAthI jAya; vAraMvAra dhovuM paDe, jo dUdhamAMthI mIThuM kaDhAya ! sAmAne duHkha thAya tethI, turta ja potAne khabara paDe; zabdo nIkaLyA vAge tevA, moDhuM bagaDe hAsya UDe !! du:kha devAthI thAya nAdArI, koIne DarAvI mAryA ropha; bhAMgyA mana, tarachoDyA bahu, te sApa thaIne vALa kopa ! vahu-sAsunA jhaghaDAmAM, kesa, AghAta ke AtmaghAta; UMDA pratikramaNa, nIMdI jAta, pastAvo kara pArAvAra ! jJAnI kahe ama thakI kadi, icchA vinA duHkha devAya; apavAda rUpa bane chatAM, pratikramaNo tyAM vizeSa karAya ! 'paDI jAya nA' tenI vADa, tenA vicAro pakaDI laI; 'vyavasthita' tenuM hAtha dharI, ghera beThAM aTakAvI daI ! bhUla kare, mAphI mAMge, e bhUla kare vAraMvAra; tyAM samajAvI premathI, mApha kara sArA vicAra ! sAmo bhUla karyA kare, na tene thAya kadi bhAna; na pastAvo ke mAphI, tethI UMDe prema ne mAna ! AvAno karavo virodha, artha nathI ene nabhAvavAno; karAvo enuM bhAna tene, aMtarathI mApha karavAno ! tema chatAM nA kazuM vaLe, to aMte ene nabhAvavo; nahIM to mana bagaDI jaze, 'AvuM ja hoya' karI calAvo ! 22 23
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI dubhAyo chaMcheDAyo, pharI na Ave ApaNI pAsa; pratikramaNe UDADyuM, pUro karyo meM hisAba ! ahaMkAra karI choDI dIdhuM, emAM kyAM che kaMI kharAba ? jJAnI kahe A che khoTuM, nimitta banyAno hisAba ! tema chatAM sAmo akaDe 'rahyuM' kahI, pachI nA marAya; pratikramaNa karyA karo, kyAreka bUjhaze aMtara lhAya ! lAMbI bolAcAlInuM, jAthuM pratikramaNa aMte; 'dAdA bhagavAna' huM to AnuM, bheguM karI lauM chuM khaMte ! TakarAmaNa saMsAramAM, e che hisAbI vyavahAra; pratikramaNe sAMdhavuM mana, tUTe nahIM e jJAna sAra ! rAga ke dveSa bIjathI, gamatA-nA gamatA e phaLa; pratikramaNa ekameva upAya, toDe rAga-dveSanuM jaDa ! mAna IrSA ke zaMkAnA, avaLA-savaLA Ave vicAra; pratikramaNa turta karavAM, sAmAne pugatA nA vAra ! lUMTAro lUMTaze'nI zaMkA, sukhIyAne kare duHkhI duHkhI; brahmAMDano mAlika tuM, jhAkaLa bUjhave javALAmukhI ! bhaya lAge zA kAraNe ? TempararI jAtane samaje; nitya che mAruM svarUpa, samajya bhaya na upaje ! pastAvAthI doSa bane, jyama baLelI sIMdarI; Avate bhava aDatA sAthe, mULathI doSa paDe kharI ! jJAna pachI pratikramaNa paNa, IphekTa rUpa thaI jAya; IphekTane IphekTathI chedI, "pote zuddha rahI cokhkhA thavAya ! khAvApIvAmAM atikramaNa, lAve che dehanAM darda; atikramaNa che svAbhAvika, pratikramaNa bane puruSArtha ! khAvAnA niyama bhaMga, jJAnI pAse mAphI mAMga; vyasanonuM uparANuM nahIM, chUTe eka'di nizca jANa ! athaDAmaNa pudgala taNI, pratikramaNathI mULathI jAya; athaDAmaNa aTake teno, traNa bhave ja mokSa thAya ! pratikramaNa nA thAya to, pharI vaLage paramANu bIje bhava vyasana pAchuM, abhiprAya rahyuM vaLagyuM ! sAmo kare guNAkAra, eTalI rakama tuM bhAga; gharSaNa ke athaDAmaNa TaLe, akramano le tuM A lAbha ! vANI-kAyAnI athaDAmaNa, e "sthaLa' svarUpa kahevAya; nA paDe sAmAne khabara, Ane mananuM 'sUkSma' kahevAya ! ko'kane mArato jue tyAM, hAjara jJAna 'vyavasthita'; chatAM doSa teno dekhAya, tyAM "sUkSmatara'mAM slIpa ! pote deDha nizcaya kare, nathI AmAM doSa koIno; chatAM doSa dekhAya AmAM, "sUkSmatara' e athaDAmaNo ! phAIla naMbara 'eka saMge, tanmayatA e 'sUkSmatama'; jAgRta thaI kara pratikramaNa, chUTavAnuM e UMcuM sAdhana ! pratikramaNanAM spaMdano, pahoMce sAmAne turta; ahaMkAra ne buddhi maLI, atikramaNe bAMdhe karma ! jue-jANe nA DiscArja, vaLI pratikramaNa nA thAya; mana baMdhAtuM cAlu jo, abhiprAya rahI jAya ! puruSa banyA puruSArtha karyo, avazya mokSa eno thAya; paNa kacAza potAnI rahe, AjJA pratikramaNa mAMhya ! dAdA cA kyAreka pIve, pratyAkhyAna kare prathama; nahIM to te coMTI paDe, jJAnI jAgRta kAyama ! 25
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArIrika thAya vedanAne, mAtra juduM "jo" ne "jANa; ahiMsaka bhAva, judApaNuM, nahIM Arta ne raudradhyAna ! karma baMdhAya atikramaNe, nahIM ke baMdha aticAre; nathI aDyuM "aMbAlAla'ne, vedanIya kSaNa, 'vijJAne' ! Arta ne raudradhyAna, kSaNe kSaNe pajave; ArtadhyAnanuM phaLa tiryaMca, raudrathI jAya narake ! pote potAne ja paDe, agrazoca e ArtadhyAna; goLI anyane vAge nahIM, patnIne na jANa ! goLI lagAve anyane, parane duHkha vicAreya; raudradhyAna tene kahIe, asara pahoMcI koIneya ! ArtadhyAna-raudradhyAna, vicAra thatAM pherave; mArA karmano udaya che, sAmAne nimitta dekhe ! ene kahyuM che dharmadhyAna, jaga nirdoSa dekhe; pratikramaNa karI dhoI le, dharmadhyAna jJAnI lekhe ! eka phera pastAvo kare to, raudranuM thAya Arta; pharI enAM ja pratikramaNa, ArtanuM thAya dharma ! tame thayA zuddhAtmA, pudgala kare Arta-raudra; pudgala kare pratikramaNa, rahe tyAM dhyAna-dharma ! zuddhAtmAnuM zukladhyAna, dharmadhyAna che pudgalanuM; ema thAya tyAre aMta, zuddha vizrasA paramANuM ! akrama jJAnamAM kadi, thAya na Arta-raudra dhyAna; aMdara 'zukla' bahAra "dharma', kAraNa che maDadAla ahaM ! apratikramaNa doSothI, doSo hAlamAM je thAya; yathArtha pratikramaNa karyuM, te doSothI chUTI javAya ! doSane jANyo e dharmadhyAna, AtmadhyAna te zukladhyAna; aMdara 'zukla' bahAra "dharma', ekAvatArI pada tuM jANa ! akrama mArge jaI zakAya, A kALe ekAvatAra; aMdara bahAra 'zukala' to, te ja bhave mokSa thanAra ! 'moDI rAte mahemAna Ave", jotAM mana bagaDI jAya; atyAre kaMIthI mUA,' saheje zabda sare mana mAMhya ! moDhe kahe, 'padhAro Avo, cA lezo ke jarI jarI?"; mahemAna mAMge khIcaDI-zAka, nahIM to kaheze, 'kaDhI jarI' ! tela reDAya bairImAM, 'kyAre jaze' pUche patideva; bairI kahe, 'huM zuM jANuM', mitro tamArA, pADI tame Teva ! atithi devo bhava, chatAM Arta-raudra dhyAna; tenuM khape pratikramaNa, nahIMtara khoTanI khodI khANa ! bhAva na phare samakitIne, pratikramaNa karavAthI; doSa chUTe kAyamano, pratikramaNa-pratyAkhyAnathI ! pratikramaNa jo nA thayuM, to rahe doSa paMDIMga; eka-be bhava jAya vadhI, keza karyo mokSe leMDIMga ! jhaghaDo moMDhe karI de, te to chUTe che Aja; manathI kare te to, bAMdhe AvatA bhava kAja ! kara vaiSanuM pratikramaNa, kAraNa ke thato eTeka; rAga to DiscArja che, jJAnInAM hoya phoDa cheka ! jo jAgRti nA rahI, na rahyo AjJAmAMya; to rAganuMya karavuM paDe, nahIMtara pachI lapasI jAya ! tAMto ne hiMsakabhAva be, hoya to kaSAya kahevAya; e nahIM to kaSAya nahIM, e DiscArja mAtra thAya ! 26 27
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa DiscArja kaSAyathI, sAmAne duHkha thaI jAya; tenuM ghaTe pratikramaNa, vAta tIrthakaronI kahevAya ! pratyAkhyAnI AvaraNa jema retImAM dore lakIra; 'saMjvalana' kaSAyamAM, pANImAM jema dore lakIra ! udayamAM kaSAya hoya, kAryakArI mahIM thAya; hoya du:kha bhogavaTo, 'pratyAkhyAnI' tene kahevAya ! game tevAM bhArI kaSAya, aMte prAkRtika mAla; 'jonAra dAjhe nahIM, jJAna tyAM bane che DhAla ! | DiscArja gunA maDadAla gaNa, jJAna pachInI dazAe; tenuM karma nahIM bhAre, jJAnI gunAmAMya hasAve !!! dilathI pratikramaNa kare, to TukAmAM doSa pate; pratikramaNa karatAM karatAM, jaMjALo niyama chUTe ! jAthuM pratikramaNa cAle, jyAM doSonI vaNajhAra; 'dAdA! bheguM karuM chuM, karo Ano pUro svIkAra' rUbarUmAM hiMmata nA cAle. to manamAM mAphI mAMga; nobala hoya to tyAM rUbarU, nahIM to kare durupayoga ! mokSe jatAM pahelAM, sUkSma kAyane khamAya; kara bheguM pratikramaNa, aMte sahuthI chUTAya ! puruSArtha tene kahe, doSanuM kare pratikramaNa; jANanAranI jANakAra, rahe dazA e parAkrama ! anaMtAnubaMdhI' krodha, jema bhekhaDamAM paDI phADa; pratikramaNa nA kare to, bhavobhava mADe hATa ! 'apratyAkhyAnI krodha, e to phATa khetare jema; pratyAkhyAna ke pratikramaNa, na thayAM mATe che tema ! udayamAM kaSAya hoya, kAryakArI nava thAya; mahIM varte samAdhisukha, 'saMjavalana' tene kahevAya ! samakita thatAM cotha, pAMcamuM 'apratyAkhyAnI'; chaTTa 'pratyAkhyAnI'mAM, vyavahAramAM phAIla jADI ! chaThThA guNasthAnakamAM, bAhya cAritra nA gaNe; sAtame udaya 'apramata'no, "apUrva' AThame guMThANe ! viSaye nigraMtha thatAM, strI parigraha paNa UDe; tyAre navamuM oLaMge, ema pachI dasame caDhe ! krodha-mAna-mAyA-lobhanuM, paramANu rahe na mAtra; kaSAyanI zunyatA thaye, bhagavAna padane mAtra ! DiscArjamAM nA dise, paramANu mAtra kaSAyanuM; dAde dITho kevaLa AtamA, anubhava pada tyAM pamAya ! kaSAya sahitanI prarUpaNA, pAme avazya narka re; vakIla thaIne guno kare, sajAmAM moTo pharka re ! mithyAtvIthI upadeza, pATa parathI nava devAya; svAdhyAya karuM chuM,' sAMbhaLIne lAbha saue levAya ! pote zuddhAtmA thayo, 'vyavasthita'ne samaje taM; pratikramaNa turta ja kare, vItaSa thayo mAtra jJAtA ! koInA nava dekhAya doSa, varte dazA sarva virati; saMsAramAM sarva kaMI karatAM, evI akramanI rIti ! pAMcamuM guNasthAnaka tyAM jAthuM pratikramaNa-pratyAkhyAna; chaThThAmAM tethI Ave, "pratyAkhyAnI' guNasthAna ! doSanAM AvaraNo lAkho, pratikramaNa lAkho vAra; jAthe thayAM pUrve tethI, rahyAM paDa AvanAra ! 28 29
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ krodhano abhAva jyAM, e kSamA mahAvIranI; ApavAnI cIja hoya, sahaja kSamA zUravIranI ! jJAtA-draSTA rahe tyAM, kaSAya che saMpUrNa baMdha; jJAtA-draSTApaNuM cUke, kaSAyanuM varte calaNa ! pratikramaNa karyA kare, bane cIkaNuM karma haLavuM; sIsu kAnamAM reDyuM tethI, mahAvIrane paDyuM bhogavavuM ! jyAM jyAM hiMsAo karI, macchara, mAMkaDane mAryA; jIvone sAmA mUkI, pastAvAthI thAya chUTakAro ! bhAvamAM sadA rAkho, sarva jIvone bacAvAya; pachI bace ke nA bace, paNa jokhamathI to chUTAya ! khetImAM davA chAMTe, ghAsa ne kUMpaNa toDe; teno pastAvo karo, bhale pachI te karavuM paDe ! dararoja dasa miniTa, prabhune dilathI pokAre; kyAMthI karavAno Avyo, hiMsaka dhaMdho bhAga mAre ! bhAvamAM saMpUrNa ahiMsaka, tethI hisAba nA baMdhAya; vera-hiMsA-rAga-dveSanAM, pratikramaNathI chUTAya ! gamme tevAM vera paNa, pratikramaNe chUTI jAya; sAmo choDe ke nA choDe, have jokhama to 'enuM' gaNAya ! pAchalA doSonuM pratikramaNa, doSano thAya pachI nikAla; navuM nathI cItarAmaNa to, baMdhano rahyo kyAM savAla ! bhUtakALa gayo kAyama, bhaviSya 'vyavasthita' hAtha; vartamAnamAM varte sadA, pakaDa jJAnInI vAta ! lUma saLagI tyAM kare zuM ? TeTAo phUTatA jAya; pratikramaNa kare boMbanuM, tenuM sUrasUrIyuM thAya ! 30 pratikramaNa karatAM karatAM, atikramaNa thAya cAlu; dhoyA karo dhIrajathI, nA khUTe kiMda A 'sAbu'! veravI pratye paNa na ghaTe, avaLo eka mAtra vicAra; e to che udayAdhIna, jAgRta che te chUTanAra ! pArzvanAthane paDyuM cUkavavuM, dasa bhava sudhInuM vera; akramamAM jAgRti ukele, samatAthI A verajhera ! AtmA pragaTa thayo have, puruSArthathI parAkrama; aTakaNa abhiprAyo ukheDa, pachI tenAM kara pratikramaNa ! prakRti bAMdhe abhiprAya, prajJA ene choDatI jAya; abhiprAyane khoTo kahI, cheda uDADye e kapAya ! abhiprAyanI paDe asara, sAmo to bAMdhe abhAva; phaLa tenuM Ape acUka, cUkAya Atmano svabhAva ! gamatuM-nA gamatuM maLe, puNya ne pApAdhIna; nimitte AtmarUpa dekhI, pudgala che para-parAdhIna ! pratikramaNe abhiprAya mukta, nathI sahamatI kriyAmAM; saMjogAdhIna cora thayo, na dhara doSa hRdayamAM ! abhiprAya pharatAM chUTyo, doSa mULathI jAte; pUrve proTekazana bhUlanuM, tethI beThelI mAthe ! abhiprAya chUTyo eTale, paramANu bane vizvasA; baMdha paDyA viNa zuddha thayAM, phalita thayAM to mizrasA ! pudgala paramANu kahe, 'tame' thayAM'tA ama para lubdha; have thayA zuddhAtmA tame, to karo amane zuddha ! pratikramaNa karye thazo, abhiprAyanA viruddha; rileTivamAM nirdoSa jo, riyalamAM juo zuddha ! 31
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ mananI caMcaLatA maTe, brahmacaryathI mana baMdhAya; yA AtmAnuM jJAna thaye, mana to zuM, jagane jItAya ! jJAnInuM vacanabaLa, ne tAro dRDha nizcaya; paraNelAM ke kuMvArA, pALI zake brahmacarya ! savAramAM bola pAMcavAra, viSayamAM nathI paDavuM; upayoga rUpiyA gaNatAM, rahe tema A bolavuM ! A kALe karmabaMdha paDe, manuSyamAMthI tiryaMca; pAMcamAMthI ekendriyamAM, hajI ceta mokSe pahoMca ! akrama jJAna maLyuM have, aTakaNa badhI ukheDI nAkha; paLe paLa jAgRta rahe, viSayathI have to tuM thAka ! nija doSa dekhAto nathI, viSayano kepha pUro di'; viSaya naDatara mahA mahA, chUTavA na de koI di' ! jotAM Avyo viSaya vicAra, zAthI rahasya e jANa; bharelo moha tethI saMyoga bhego thyo kahe che jJAna ! tyAre mana paryAya batADe, bharyA moha e pramANe; pratikramaNa kara pharI pharI, viSaya gAMTha ukhADe ! melane dhoyA karo, kara kheda lagI aMta; cokkasa dhoye khAlI thaze, pachI Ave spaSTa vedana ! viSaya bIja paDe pachI, rUpake AvI acUka jAya; paNa jAma thayA pUrve, dho dho karyo halakuM thAya ! tAva Ave bannene, to ja davA pIvI; dabANa ke yAcakapaNuM, e to jANe phorjarI ! viSayanI aTakaNa e ja, paribhramaNanuM kAraNa; pherava sukhano abhiprAya, pratikramaNa che mAraNa ! eka patnIvrata A kALamAM, brahmacaryanuM che varadAna; jo parastrI mATe tuja, nA bagaDe kadiya mana ! strInuM moM jue nA sAdhu, emAM che koNa gunegAra; tuM pAkyo konA peTe, pakaDo bhUlane karo tyAM ThAra ! akrama jJAna sahita, brahmacaryamAM thayo pAra; rAjAono rAjA thaze, jaga kare tene namaskAra ! viSaya jItavA jAgRti, paLa paLa khape pratikramaNa; sAmAyika, vratanI vidhi, rAkhe che zuddha trikaraNa ! aNahakkanA viSaye, jAnavara gati thAya; Akho di' pratikramaNa, deDha nizcaye AmAMthI chUTAya ! lobha-lAlacamAM lapaTo, karyA kare tenAM pratikramaNa; AjJA pALe daDhapaNe, to ja tUTe A AvaraNa ! dAdAnI pratyeka kriyA, jJAnamAM caDhAvavA kAja; prakRti chedIne pUrNa, AtmajJAnamAM have rAca ! atikramaNanI aMtima hade, vAsudeva prativAsudeva; sAtamI narka bhogave, bIjo na koI pahoMceya ! bagaDI bAjI sudhAra Ama, bhAva na bagADa kyAMya; bagaDeluM pratikramaNa karI, 'vastu' siddha Ama karAya ! juThuM bole te karmaphaLa, temAM bhAva te karmabaMdha; mATe pazcattApa karI, abhiprAyone pherava ! jUThano abhiprAya UDyo, pachI nathI javAbadAra; jUTha e che karmaphaLa, tenuMya phaLa Ave saMbhAra ! rileTIva dharmamAM khoTAnuM, 'karavuM paDe' pratikramaNa; riyala dharmamAM 'jJAtA-draSTA', 'thAya' khoTAnuM pratikramaNa ! 33
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'A' satsaMganuM viSa sAruM, bahAranuM amRta khoTuM; ahIM laDha-jhaghaDa, toya mokSa, kare pratikramaNa moTuM ! AkhI jiMdagI karavAnuM eka, 'caMdu' kare te joyA karo; sArAM-khoTAno nikAla karo, dukAna khAlI, navuM nA bharo ! vANIthI duHkha thAya re, tenuM turaMta pratikramaNa; AjJAmAM rahevAno nizcaya, vANI jANo para ne parAdhIna ! ApaNAthI Takora thAya, abhiprAya dekhADe bhinna; AtmArthe bole jUThuM, te che mahAsatya jANa ! jagane dAde kahI dIdhuM, vyavahAra che pharajiyAta; vyavahAra vyavasthitAdhIna, pratikramaNa che marajiyAta ! badhI rIte mAphI mAMgI, rUbarUmAM ke AMkha narama; chatAM TapalI mAre te, to namavAnuM karo baMdha ! TakoramAM hetu sonAno, paNa sAmAne duHkha thAya; kahetA nA AvaDyuM tenuM, Ama pratikramaNa karAya ! sAmAne duHkha thAya nahIM, evI vANI nIkaLe; DrAmeTIka vyavahAra kare, nahIMtara e dhovuM paDe ! mazkarI, gammata, 'joka'nA, pratikramaNa karavAM paDe; nahIMtara jJAnInI vANI, 'TeparekarDa' jhAMkhI nIkaLe ! buddhizALIthI mazkarI, ochI buddhivALAnI; prakAzano che "mIsa-yujha', thAya aMte mahIMvALAnI ! vANImAM ke bhAvamAM, avaLuM jo nIkaLe; Tepa sAmo kare turta, pratikramaNa tyAM khape ! pratikramaNa karavAthI, vANI sudhare A bhave; syAdavAda nIkaLI dAdAnI, vyavahAra zuddha thaye ! kheda karyA karavA karatAM, jAgRti rAkho vizeSa; aMtarAya Ave tene, dhoI karo niHzeSa ! 34 dAdA pAse na avAya, te kheda ne pratikramaNa: ciMtA, rAga-dveSa dho, kara dAdAnuM nitya smaraNa ! pezAbamAM kIDI taNAI, dAdA kare pratikramaNa; pustakanI vidhi vinA, vAMcyuM te thaI bhUla ! hoya hita sarvanuM chatAM, chUTAM pADyA be jaNa; ajJAnInuM sAruM karyuM, toya karavuM paDe pratikramaNa ! pratikramaNa nA thAya te, che prakRtino doSa; aMtarAya karma nathI, rAkha bhAvamAM jovAnuM joza ! nikAcita karmo dhovA, cikAza mujaba rAkho sAbu; jora vadhu karavuM paDe, pachI jJAtA-draSTA pAkuM ! rahe jUnI bhUlono boja, dhoyA viNa na chUTako; prakRti dho 'pratikramaNe', eka ja dAdAI gUTako ! cIkaNI phAIlonuM pratikramaNa, kalAka besIne kara; narama thaze, pAcho vaLaze, thaze jarUra pheraphAra ! pratikramaNa pachI pratyAkhyAna, uttama thatuM zuddhikaraNa; 'pharI nahIM karuM' e nizcaya, mahAvIranuM che paccakhANa ! tuM to kara mAtra bhAva, ke karavo samabhAve nikAla; nikAla thavo ke nA thavo, e necarano savAla ! phAIla naMbara eka cIkaNI, tene "jovAthI ja jAya; tyAM jarUra nathI pratikramaNanI, akrama jJAne saraLa upAya ! guno AropI ja kare, jaje nA levuM kadi mAthe; bhUla kare caMdulAla, pratikramaNa paNa ene mAthe ! 35
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAchalA doSa dekhAya te, upayoga chede AvaraNa; yAda Ave te dhovA mATe, karI le jhaTa pratikramaNa ! pratikramaNa karyA nahIM, yAda Ave tethI; pratyAkhyAna karyA nahIM, IcchA thAya tethI ! pharI pharI doSo yAda Ave, pharI pharI e dhovAnA; DuMgaLInA paDa jema nIkaLe, aMte mULathI javAnA ! yAdanuM kara pratikramaNa, IcchAnA kara pratyAkhyAna; pUrve sukha mAnyA tenI IcchA, vosarAva ne mithyA mAna ! sAmAM zuddhAtmA hAjarIe, phona karI bhUlo joI; pastAvA saha mAphI mAMgI, zorTa pratikramaNa akramI ! thAya pUrvabhavamAM doSo, A bhave te pragaTe; pratikramaNa yathArtha thaye, AnaMda amApa umaTe ! akrama jJAna pAmyA pachI, kyAre khAlI thAya TAMkI; agiyAra ke cauda varase, pachI na rahe bAkI ! koIkavAra ja Dakho, koIkavAra ja maraNa; 'thavAnuM na vyavasthitAdhIna, 'banyuM' te ja vyavasthita ! bhayaMkara udayomAM paNa, rahe 'vyavasthita'nuM jJAna; 'joyA' kara zuM bane che, tyAM na khape pratikramaNa ! sAcuM pratikramaNa tene kahIe, je "bole' trIje dA'De; AkarSaNa ApaNI para, 'dAdA' paNa kare jAte ! marelAnuM pratikramaNa karyuM, amara AtmAne pahoMce; gUMco ukale ApaNI, "maratA nathI' ema zoce ! vANI-dehanAM pratikAra, rahe jyAM lagI vyavahAre; na pragaTe saMpUrNa zakti, jo manathI paNa pratikAre ! mananA vicAro jovAne, te judA rAkhe UMDe; du:kha koIne thAya tenAM, pratikramaNa to karavo paDe ! bagaDe ApaNA bhAva ke, sAmAnA ApaNA mATe; kema bagaDyA na jovAya, caDha pratikramaNanI vATe ! nA gamatuM cokhkhA mane, sahevAze tyAre vItarAga; bagaDe tyAM kara pratikramaNa, zakti enI tuM ahIM mAMga ! rAtre copaDo zuddhAtmAno, tapAsI cokhkho karavo; jagatane nirdoSa joI, pratikramaNa karI suvo ! jJAnI ke tIrthakaro mATe, avaLAM bhAva, turte dho; pharI pharI mAphI mAMgI le, mananA cALAne tuM 'jo' ! devasthAnanI azAtanAo, dho karI pratikramaNaH abhyadaya pachI thAze, nathI anya nivAraNa ! roja eka kalAka jo, kADho pratikramaNa kAje; sagAM saMbaMdhI pADozIo, dhovAno meLa bAjhe ! ethI doSo bhasmIbhUta thaze, meLe philma dekhAze; AvI rIte nivAraNa lAvI, jaga saMbaMdhothI chUTAze ! dAdA kahe, ame Ama kareluM, eka-ekanuM dhoyuM; sAmo manamAM thAya duHkhI, tyAM lagI "mane' jhaMpa na vaLyuM ! kAma kADhI lo akramathI, pharI na Avo saraLa mArga; choDo zokha galIpacIno, rahyo aDadho bhava jAga ! jJAnI dekhADe te ja karavuM, na naMkhAya nijachaMda raMga; pariNAma kyAMthI kyAM vahe, ene kahyo che svachaMda pratikramaNathI chaTe, A bhave ja sarva vera; siddhAMta che A mahAvIrano, nathI bIjuM enI para !
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ banne sAmasAmA kare, to jaladI ukalI jAya; aDadhAmAM patI jAya to, bIjuM ghaNuM ukelAya ! eka doSa pAchaLa pachI, doSonI zarU paraMparA; bheLaseLa bhraSTAcAra, pazugatimAM laI janArA ! pratikramaNa yathArtha kahIe, pratyeka paLe je thAya; AkhI jiMdagInA doSo, joI jANIne dhovAya ! apUrva pratikramaNa akramanuM, saiddhAMtika pAriNAmika; nAnapaNathI Aja sudhInA, viDIyonI jema dIse lIMka ! haLavAM phUla ne mukta thavAya, sthULathI sUkSmatama dhovAya; aMte mULa bhUla jaDatAM, anero AnaMda ubharAya ! eka phera cAlu pratikrama, aTake nA kyAMya lagI; baMdha karavAnuM kahe toya, cAlu rahe garagaDI ! jiMdagInA pratikrama same, na dazA mokSa ke saMsAra; pragaTe zakti AtmAnI, prajJA dekhADe phoDI pAtALa ! aMtaHkaraNa saMpUrNa baMdha, mAtra prajJA kriyAvaMta; eka-eka toDe paDaLa, saravaiye janma-maraNa aMta ! pratikramaNa kare tyAre, AtmAne na thAya asara; rAga-dveSanI sahI thaye, tethI doSa baMdhAya aMdara ! pratikramaNanI lAge lIMka, ne thAya Atma anubhava; saMpUrNa jJAtA-draSTA pada, ne AnaMdano udbhava ! doSano thAya svIkAra to, turta e gayo gaNa; gharanA nirdoSa dekhe tyAre, thAze sAcuM pratikramaNa ! sAmo sAco doSita kyAre ? AtmA jo kare tyAre; paNa AtmA to akartA, kriyA mAtra DiscArja re ! koI jIva doSita dekhAya, nathI thaI hajI zuddhi; IndriyajJAna tyAM sudhI rahe, pratikramaNa dho azuddhi ! 38 nirdoSa jaga che pratItimAM, anubhavamAM Ave kyAre ? macharAM-sApa pharI vaLe, nirdoSa lAge tyAre ! jJAnIne pratIti-vartane, nirdoSa jaga vartAya; upayoga cUkyAnAM pratikramaNe, jAgRta dazA sacavAya ! auraMgAbAdamAM vidhi mUkatAM, 'dAdA' varSe ekavAra; sAmasAmI mAphI mAMgatA, dhoyAM vera anaMta avatAra ! bahu moTI vidhi mUke, cokhkhuM sahunuM karavA; ekabIjAnA page paDI, raDI, chUTTe moM thAya haLavAM ! dharmabaMdhu joDe ja bAMdhe, bhavobhavathI vera; pratikramaNa karI jA chUTI, hRdaye jJAnI AjJA dhara ! jJAnI kane AlocanA, kahI pratyakSa ke peparamAM; jJAnIne choDAvA paDe, thayo abheda aMtaramAM ! jAhera kare gupta doSo, jJAnI vidhi karI dhoI Ape; pratikramaNa-pazcAttApa karAve, mahino AlocanA vaMcAve ! jyAM pyorITI hArTanI, ekatA lAge sahu saMge; moTo doSa rUbarU kholye, mana raMgAya jJAnI raMge ! bhagavAnanI kRpA utare, pAme AlocanAnuM phaLa; AlocanA rahe gupta sadA, na kare jJAnI emAM chaLa ! jJAnI pAse DhAMke doSa, to doSo Dabala thAya; chUTakAro muzkela bane, jAgRti khUba AvarAya ! AlocanA thAya guru kane, yA mahIMlA 'dAdA'nI pAsa; pratyakSa mahIMlA na thaye, bhaja 'A' dAdAne khAsa ! viSaya doSa vicitra A kALe, putrI-bhAI-bena vere; satsaMgamAM, sahAdhyAyImAM, haju ceta dhoI le re ! 39
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema patnI saMge pati, na visarAya eka pala; tema thayuM pratikramaNa saMge, to anaMta doSa thAya hala ! TUMkuM pratikramaNa boMbADage, zuddhAtmA pAse laI mAphI; pastAvo laI, 'pharI nA karuM eTaluM TUMkamAM kAphI ! UMDA vera hoya tyAM to, paddhatasaranuM pratikramaNa; kare to ja chUTe vera, navuM aTake atikramaNa ! UMDA utare pratikramaNa, to pUrvabhava paNa dekhAya; ko'ka saraLa pariNAmIne, paDaLa ArapAra chedAya ! holaselamAM doSa hoya teNe, eka joDenA so so doSa; bheguM pratikramaNa karI laI, pachI pratyAkhyAna ne poSa ! jANamAM thayelA doSonuM, vyaktigata dhovuM paDe; ajANanAM jAthuM karavAM, pratikramaNathI ukela jaDe ! koI viSayanA asaMkhya, doSo dhovA sAmaTAM; tyAre pahoMcAya dhyeye, nahIM to kyAMya rakhaDatA ! paiNatI vakhate phUmatu mUkI, vaTa mAryo'to apAra; pratikramaNa karavA paDe jo, na Avyo tyAre vicAra ! nijabhAvamAMthI parabhAvamAM, paradravyamAM tanmayAkAra: pAMca AjJA pALe te, paramAM na jaI zakanAra ! kadi thAya nahIM AtmA, parabhAvamAM tanmayAkAra; jANe" AtmA tanmayatAne, tanmaya thayo ahaMkAra ! svapnAmAM paNa thaI zake, pratikramaNa yathArtha jAgyA pachIye thaI zake, guno game tyAre kabUlAya ! sorI' e pratikramaNa nathI, chatAM paNa che te sAruM; manamAM eTeka rahe nahIM, sAmAnya maTe khAruM ! zukladhyAna thayA pachI, pratikramaNa 'kramamAM poIjhana; pratikramaNa akramanI davA, pote pIve nahIM, pIvaDAve ! pote nathI karavAnuM, karAvo 'phAIla eka kane; pragaTelI prajJA zakti, doSa dekhADI cetave ! akrama jJAna pAmyA pachI, 'pote' 'zaddhAtmA bane bAkInuM 'vyavasthita' rahyuM, mAtra 'jo' 'phAIla" ne ! 'caMdu' kare tene 'joyA' kara, bIjuM nathI karavAnuM; jovAnuM jo cUkAya to, pratikramaNa tyAM karavAnuM ! nija vipariNAme badhAM, thAya bhegAM saMyoga; pratikramaNathI zuddhi thaIne, thAya teno viyoga ! daraasala sAyanTisTane, nathI jarUra pratikramaNanI; AMgaLI nA ghAle prayoge, dAjhe tene jarUra malamanI ! jJAnI vANI bhAse virodhI, kharekhara che nimittAdhIna; tAva sarakho TADhiyo, ekane kavInAIna bIje meTAsIna ! pudgala kare atikramaNa, pudgala calAve jagata; cetana bhAvane pAmelAM, paramANu che pura-gala ! svapariNatI mAnI kare, to te pUraNa kahevAya; parapariNatI mAnI kare, to te galana kahevAya ! pratikramaNa kare pudgala, mAphI zuddhAtmAnI mAMge; pudgalane phona dhakele AtmA, thAya pratikramaNa pudgalanuM! potAnA pudgalanuM pratikramaNa, prajJA potAne karAve; sAmAnA pudgalanuM pratikramaNa, nukasAna thAya jyAre! mAphI mAMge zuddhAtmA kane, bhUla thaI nija pudgalathI; pratiSThita AtmA joDe, bhUlo dhUe pratikramaNathI ! doSano jANanAra pote, ne karanAra sAva judo; jJAyakabhAva Take nahIM, tethI pratikramaNa karo ! khokhuM che "caMdu'nuM Aja, tene banAva bhagavAna; AtmAnuM pratibiMba dise, tyAM sudhInuM che caDhANa ! 40 41
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ atikramaNa kare ahaMkAra, pratikramaNa kare ahaMkAra; prajJA cetave doSa sAme, zakti sIdhI AtmAnI ! duHkha enA ahaMkArane, DAgha ApaNA rileTivane; te dhovA kara pratikramaNa, parasattA atikramaNe ! samajo vAta vItarAganI, karavAnuM nathI ja kaMI; kaMI 'karavA'mAM che baMdhana, pachI dharama karo ke nahIM ! nirdoSa jaga jANyuM sthaLamAM, tethI vartanamAM na Ave; jANapaNuM sUkSmatama sudhInuM, to tyAre vartanamAM Ave ! doSa thatAM pUrve ja thAya, jJAnInAM pratikramaNa; lakhAya tyAM pAchaLa bhUMsAya, jJAnInI jAgRti caram ! sUkSmatara ne sUkSmatama ja, hoya bhUlo zAnImAM; jaga sAMbhaLIne AphrIna bane, chatAM doSa che kAyadAmAM ! dAdA dekhe sarvanA doSo, chatAM dRSTi zuddhAtmA bhaNI; tethI vasyA nathI kadi, doSa udayakarmanA gaNI ! jAtrAmAM mahAtmAo laDhe, kare sAMje pAchA pratikramaNa; sAmasAmA pagamAM paDe, juo kevuM ajAyaba ekrama ! AjJAmAM ja rahevuM nizcaye, chatAM cUkAya jyAM jyAM te; pratikramaNa turte tenuM karyuM, so mArka pUrA cUkta ! AjJAmAM rahyo te paramAtmA, cUkyA tenuM pratikramaNa; na karAya svachaMda AjJAmAM, narka javAnuM e kAraNa ! gALa maLe tyAre jue, zuddhAtmA ne udayakarma; zuddha rahI zuddhane ja jue, zuddha upayoga Atmadharma ! anivArya AtmajJAna che, mokSa mATe bIjuM nahIM; pratikramaNa upAya eka, badhAMne ja jarUra nahIM ! akramamAM karavAnuM kahyuM, jyAre varte jAgRti DIma; mokSe javA akrame mUkI, AjJA pratikramaNanI TIma ! nukasAna karyuM e pariNAma, IrAdo emAM che kAraNa; kAraNane nirmULa kare, akramanA A pratikramaNa ! dAdA kahe akkala vagarano, evAM atikramaNe AnaMda; apavAdI A atikramaNa, sahune Ave bahu pasaMda ! caMdu' kare te cAritramoha, te 'jovAthI anubhava thAya; tyAM pratikramaNanI jarUra nahIM, AtmaSTithI UDI jAya ! pUrve kharaDelAM paramANu, pratikramaNathI zuddha na thAya; pratikramaNathI sAmAne thayuM, duHkha teTaluM dhovAya ! jJAtA-draSTA rahe tethI, paramANu zuddha thAya; kartA pade atikramaNa, akartA pade mukta thAya ! kaMI ja karato nathI huM' khyAla rahe evo niraMtara; tyAM nathI jarUra pratikramaNanI, rahe na enuM saune niraMtara ! akrame sIdho 'jaMpa' karAvyo, 'kejI'thI 'pI.eca.DI'; vacalA dhoraNo 'meka-apa' karavA, pratikramaNa adITha sIDI ! akrama vijJAna saMpUrNa, saiddhAMtika kriyAkArI; jyAM karavAnuM kazuM nathI, aho aho A upakArI ! Atma jJAna daIne dIdhuM, dAde saMpUrNa vijJAna; bhinna bhinna keDIo prakAzI, madhyamAM Atma saMdhANa ! bhAse kavacit virodhI vAta, na hoya kadi jJAnInI; jarUra pramANe 'e.sI.', 'hITara', janareTaranI vaheMcaNI ! tethI nathI temAM virodhI, vIjaLInI AvI rIti; lakSamAM rAkhI vAMcajo, sujJa vAcakane vinaMtI ! 43 42
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa-2 : sAmAyikanI paribhASA akramanI sAmAyika ne pratikramaNamAM phera; atikramaNanuM pratikramaNa, paMjo vALe nija ghera ! 'huM zuddhAtmA chuM'nuM bhAna, paMcAttAmAM rahenAra; sahaja, svAbhAvika dazA, e sAmAyika niraMtara ! sAmAyika'mAM jANapaNuM varte, vartamAna kSaNakSaNano; upayoga kAyama na rahe to, sAmAyikamAM te khaNakhaNato ! akrama sAmAyike ogaLe, mana-vaca-kAyano svabhAva; mahAtmAne Akho 'di rahe, "sAmAyika jevo prabhAva" ! be ghaDI karavAnuM kahyuM, bharI lAvyA mAla bhaMgAra; kADhavA nahIM bIjI keDI, vaLI pAtramAM na bhalIvAra ! laukika sAmAyika eTale, vicAro kare hAMka hAMka; manane sthira karavA jAya, pAzerI nA baMdhAya meMDhaka ! mana to sthira kyAMthI rahe, zIzIne joto jAya; ne vaLI gappA mAre, vyAkhyAna sAthe saMbhaLAya ! sAmAyika bAMdhyA pachI, be ghaDInI maLI chUTa; mana phAve tema kare emAM, niMdA kUthalI kapaTa ! upAzrayamAM sAmAyiko, jovA jevI thaI jAya; pATadhara jAgo have to, gADarIyAne saMvArAya ! mana lapaTuM paDyuM jayAM, kemanuM baMdhAya kuMDALe; nakkI kare nathI vicAravuM, dukAna pahele dhabaDake ! sAmAyikamAM vAMce pustaka, e to che svAdhyAya; parovyo anyamAM upayoga, sAcuM nA kahevAya ! kyAM puNiyAnuM sAmAyika, ekaya koIthI nava thAya; sAdhu, AcAryo, munivaryo, gacchAdhipati tyAM pachaDAya ! dravya sAmAyiko karyA karyuM kadi bhAva sAmAyika; bhAvane to sAva bhagADyuM, rahyA mAtra dravya kramika ! AvI sAmAyika karavA karatAM, dharo samatA saMsAramAM; gharamAM dhaNI chokarAM sAsu, derANI ke sagAvahAlAM ! kaDhaMgI rasAkasIvALI, sAmAyikanuM zuM kAma ? jyAM sthira mana nA rahe, na Upaje be badAma ! ahIM to che kAMTo mahAvIrano, vIragata svIkArAya; nathI rAja popAbAInuM, pola na sTeja calAvAya ! Arta-raudradhyAna jAya, e jaina dharmano sAra; e nA gayAM to, baLyo tAro A avatAra ! mana vaza vinAnuM sAmAyika, adhyAtmAnuM na vaLe kaMI; mAtra hAMke kuttA billI, e sAmAyika ke bhavaI ! samaraMbha eTale manathI karma, samAraMbhamAM vacanathI; niyama karmabaMdhanA, AraMbha thAya vartanathI ! sAmAyika karatAM zeTha bole, zuM phUTuM ghara mahIM Aja ? 'AtmA tAro phUTI gayo', gaI mahAvIranI lAja ! jenAM baMdha thayAM saMpUrNa, Arta ne raudra dhyAna; e niraMtara sAmAyikamAM, sikko mAre bhagavAna ! zeTha kare che sAmAyika, gayA hoya te ukaraDe; yA to dhaMdhe gaNatrIo, caDhyA jo UMdhe ravADe ! aMdara-bahAra juduM varte, tene sAmAyika kaDhaMgI; mahAvIra ene nA svIkAre, nA cAle tyAM do-raMgI ! jJAnavidhi evI sAmAyika, jAte thaI nA zake; tethI temAM pharI pharI besavA, dAdA kAyama kahe ! 44 45
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya, kaSAya, moha graMthi, doSo sAmAyikamAM jotAM; AtmaSTie graMthi ogaLe, kacarA thAya khAlI khoTA ! pUrva doSonA paryAyo, dekhAyA khotarI khotarI; hAjara AtmA thayo tyAM, khule sarva bhUlo je karI ! Ama yAda karavA jAya to, na Ave kazuMya yAda; sAmAyikamAM Atmapade, doSo dIse saDasaDATa ! 'huM zuddhAtmA chuM' e lakSa sAmAyika che enuM nAma; pAMca AjJAmAM rahyuM thAya, Akho divasa AtmAnuM kAma ! zuddhAtmA jovAnuM bane, eka kalAke ya avirata; zrAvaka puNiyAnuM sAmAyika, sarvocca zuddha upayoga ! jaga vismRta zubha upayoge, e sAmAyika kahevAya; upayoga azubhe adhogati, ene sAcuM na gaNAya ! sAmAyikano kharo artha, na thavA de viSamabhAva; gALo de, mAre kare, toya na enAM palaTe bhAva ! sAra sAmAyikamAM bane, zramaNa jevo zrAvaka; samatAdhArI dazAe vare, e sAco mahAvIra cAhaka ! akramamAM mahAtmAone, sAmAyika zIkhavADAya; padmAsananI jarUra nahIM, DhIMcaNa jAma thaI jAya ! prathama Atmavidhi karIne, AtmasvarUpamAM sthita thaI; aMtaHkaraNanA pratyeka pArTanA, jJAtA ne draSTA rahI ! AtmAne judo pADIne, jovuM badhuM mahIMluM; jovA maLe be ghaDI philma, pragaTe AnaMdanI choLyuM ! akrama mArge sAmAyikanI jarUra, jAgRti upayoga jarUra khAsa; niraMtara zuddha upayogIne, doSo thatA jAya khalAsa ! vicAra Avyo, dRSTi bagaDI, 'na hoya mAruM karI chUTa; sAmAyikamAM 'viSa' gAMTha, ogALI zakAya jhaTa ! sAmAyika ke pratikramaNa, akramamAM nathI kriyA zULa; A jJAnakriyA che prajJAnI, AtmAnI zakti e mULa ! sAmAyikamAM mana majabUta, saMyamanI zaktio vadhe; game tevI gAMTho pIgaLe, Atmasukhane spaSTa vede ! sAmAyikamAM doSa dekhe, pharI pharI jovuM TheTha sudhI; pragaTe AtmacAritra emAM, rAja lakSmI dalAlImAM ! zarU sAmAyika ATha miniTa, aDatAlIse pUrI thAya; eva vadhu na Take dhyAna, kSaNa mATe paNa e kapAya ! sAmAyikamAM mana bIje, tethI zuM kAma gabharAya ? e zeya ne 'pote' jJAtA, bahAra hullaDa gharamAM zuM thAya ? 'vyavahAra' sAmAyika manathI, 'nizcaya'nI AtmAthI thAyaH 'vyavahAre' puNyAnubaMdhI, 'nizcayathI nigraMtha thAya ! sAmAyika ne pratikramaNa, akramamAM sAthe ja hoya; jovuM-jANavuM ne dhovuM, tyAre prayoga pUrNa thAya ! A kALe viSaya vadhu, tenI zuddhikaraNa prayoga; hiMsA, mAna, lobha, kapaTa, krodhanA nIkaLI jAya roga ! judApaNAnI jAgRti mATe, sAmAyika dAdA sUcave; e prayoga kare te jAte, jJAnI jevuM anubhave ! he zuddhAtmA bhagavana, tame judA ne caMdu judo; he zuddhAtmA tame riyala, che caMdu to rileTiva ! zuddhAtmA cho tame paramenanTa, ne caMdu che TempararI; zakti mAMgo khUTatI, jyAM jyAM lAge jarUrI ! 46
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ arIsA sAmAyika ajoDa, adbhUta jJAnInI A zodha; 'kampliTa' judo joIne, Takorono vahAva dhodha ! 'AvAM AvA doSa kayAM te', jAtane Thapako khUba Apa; bhADutI AmAM cAle nahIM, enuM to karI nAkhe zAka ! ThapakA sAmAyikamAM, to, jAtane Thapako joradAra; agAsImAM jaI TeDakAva, zeTha pote ne pote nokara ! pudgala svabhAva jUnuM thAya, tema tema bagaDatuM jAya; navesarathI kara sAmAyika, bAkI kacAza pAchI kaDhAya ! 'nathI thatI, nathI thatI..' sAmAyika enuMya thAya; 'thAya che, thAya che' e, sAmAyike tUTe aMtarAya ! 'jonArA'ne 'jue judo, akrama sAmAyikamAM bane; 'zuddhAtmA' sva-para prakAzaka, mULAtmA' prakAze beune ! AtmA e ja sAmAyika, niraMtara e ja rahe; pAchalA doSa dhovA vizeSa, sAmAyikanuM jJAnI kahe ! zuddhAtmAnuM lakSa pachI, Ape AjJA pALa pAMca; pratikramaNa-sAmAyika kara, AjJA cUke jo pAMca ! dAdA bhagavAna prarUpita, sAmAyika-pratikramaNa; yathArtha mahAvIranuM Aja, dAde pIrasyuM jamaNa ! - DaoN. nIrubena amIna
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa-1 [1] pratikramaNanuM yathArtha svarUpa jIvanamAM karavA yogya... karmathI para, paramAtmA pastAvAthI pyaoNriTI kramaNa-atikramaNa-pratikramaNa ajJAnanA dhakke, anaMtA projekzansa... pratikramaNanI paribhASA avaLA cAlyA te atikramaNa Ama tarata dhovAI jAya pratikramaNa koNe nathI karavAnAM ? atikramaNanI oLakhANa... rIta, zaktio mAMgavAnI jJAnInA jJAnathI, niveDo karmo thakI anyAyI vyavahAranuM prAyazcitta aho enA ya pratikramaNa anukramaNikA peja [2] pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa sarvottama vyavahAra dharma kartAbhAva tyAM sudhI atikramaNa Ama thAya pratikramaNa pastAvo banAvaTI na hoya kadI so TakA sAco rasto AvyA ame sukha ApavA ja karyuM pharijayAta, kayuM marajiyAta ? bhAvasattA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna karavAnI hArTilI pastAvo 13 pratikramaNa eTale pApathI pAchA vaLavuM 14 AlocanA pastAvAthI mAMDIne pratikramaNa sudhI e thayuM dharmadhyAna nava kalamothI sarvazreSTha pratikramaNa pastAvAthI ghaTe daMDa maMtro e che vaijJAnika vastu caturgatinA doSa AMkaDA, pratikramaNathI chUTe 1'e' to khape rokaDuM ja 2 pastAvA vinAnAM pratikramaNa [3] nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM e che dharmano sAra 3'ene' sAcA nA kahevAya 4 popaTanI peThe pratikramaNa 5 A to dharma ke adharma 6 vaMka jaDAya paricchamA 6 7 8 8 prApti, hetu pramANe 9 maLe mAla zuM pratikramaNathI 10. Ama sarjAyo eno itihAsa 10 mArgadarzana vaMkAyAM tyAM zuM ? 12. ornAmenTalanI emAM nathI jarUra atikramaNa, Dagale ne pagale micchAmi dukkaDam jJAnI prarUpe vItarAga dharma kAruNyabhAve sarelAM veNa khape rokaDuM pratikramaNa na hoya kadI kriyA pratikramaNa 15 sAcuM pratikramaNa karyuM ? 17. rAyazI-devazI 18 mRta pratikramaNa 19 mokSa mATenA paccakhANa 20 na 2he iryApathiki pratikramaNa 22 e che karuNAjanaka 22 pratikramaNathI niHzeSatA 63 65 FF 67 * 69 samakita thakI sAcAM pratikramaNa 70 [4] aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 72 te pAmyo mahAvIrano mArga 23 ajJAnadazAmAM pratikramaNa 23 25 27 nirdoSa dRSTi chatAM bolAya doSita 49 28. to pratikramaNa nahIM 30 satya-asatya sApekSa 30 zuddhAtmA ke sivA saba jUThA ene satya kahevAya ? 32 e veNa kAruNya jharaNAmAMthI... 34 35 35 36 37 38 39 41 42 44 46 49 53 54 55 55 56 57 59 60 33 74 75 35 37 nirdoSa dRSTi chatAM sadoSa vANI 'kevaLa darzana' dekhADe bhUla jJAnInAM pratikramaNo AtmajJAna pachI jaLakamaLavat ATalo ja che mokSamArga 78 ethI to UMdhA gayA UlaTA 80 gata janmonAM pratikramaNo 81 moTA doSanAM pratikramaNa 83 pariNAmika pratikramaNa 84 ahaMkAra, pAzavI ne mAnavIya 85 bhUla dekhADe tene zAbAzI ? 86 anDarahenDanI na jovI bhUla 88 nizcaya karavo e zuM che ? 88 pratikramaNa moDethI thAya ? 89 ajAgRtinAM pratikramaNa khamAvo saghaLA kaSAyo kriyAkAMDathI nathI mokSamArga be ja vastuno dharma matAgraha e atikramaNa ? mULa to ame mahAvIranA ja 90 dveSa gayo te ja khudA [5] akrama vijJAnanI rIti akramathI navo yathArtha dharma mAMgo pratikramaNa karavAnI zakti na mITe darda bina davA... 91 ema nA bolAya... 93 da22oja rAtre pratikramaNa nathI janma laDhavA mATe tyAre ja AyuSya UDe varlDanA tamAma 'rileTiva' dharmo dehAdhyAsI 95 'mArAthI thatuM nathI' ema nA bolAya ? 98 102 nahIM kramikamAM ATalo ughADa 105 jajamenTa klIyara 107 chAvare ahaMkArane badalo abhiprAyane zakti mAMgI sAdho kAma juo-jANo philma jyama [6] rahe phUla, jAya kAMTA.... citta zuddhikaraNa e ja adhyAtmasiddhi kartAbhAva gayA pachI.... 111 112 rahyuM mAtra pratikramaNa atikramaNa ne AkramaNa prakRti kramaNathI thaI, atikramaNathI phelANI116 nathI khoTo koI jagata mAMhI sAmo sAva ajANa, tyAre... [7] thAya cokhkho vyApAra dhaMdhAmAM pratikramaNa A che akrama vijJAna 113 vyAja khavAya ke nahIM ? ke 114 ko ugharANIvALAnAM pratikramaNa kALAbajAranoMtha pratikramaNa 117 corIonAMya pratikramaNa 118 na thAya e buddhithI anItinAM khUba khUba pratikramaNa 119 ajJAna dazAmAM pratikramaNa thAya ? zuAtmA padanI prApti pachI pratikramaNa zAne ?120 TUMkuM pratikramaNa na banazo virodhI pratikramaNanA 124 124 e badho vyavahAra nikAlI... pratikramaNa kare atikramaNa karanAro doSa ghaTe te sAcuM pratikramaNa aTake aMtarAya kema karIne ? aMDarahenDane TeDakAvyA tenAM pratikramaNa Thapako Apavo paNa... pastAvo levo, nimitta banyAno AmAM jeno guno, tene daMDa 128 bhAva palaTAye, jokhamadArI TaLe 129 pharajo bajAvavI, 'jJAna'mAM rahIne 127 127 pApa dhovAyAnI pratIti bhUla nahIM tyAM nahIM bhogavaTo 130 chevaTe, upAyamAM pratikramaNa 50 132 132 132 133 134 135 136 137 137 138 140 141 141 142 143 144 145 145 145 147 149 149 150 151 152 153 154 155 155 158 158 159 159 160
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' ' ! che [8] "Ama" tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI ! [11] puruSArtha, prAkRta durguNo sAme RNAnubaMdhathI kema chUTAya ? 162 rAgamAMthI dveSa ne dveSamAMthI rAga 200 sagAMvahAlAMnAM pratikramaNa 163 mAna, zubhamArnArthe 201 cUkavavAnA mAtra hisAbe ja 164 e che pUrve bharelA paramANu 202 pratikramaNano pratisAda avazya 165 zaMkAmAMthI niHzaMkatA e che ApaNAM ja pariNAma 165 bhayanuM mULa kAraNa apamAna kare tenAMya pratikramaNa 166 zaMkA ane bhaya Ama vizvAsa pAcho meLavAya ? 167 bane baLelI sIMdarI sama vAraMvAra pratikramaNa zAne ? 167 ekramamAM kriyA mAtra maDadAla 207 e che kriyA dUdhamAMthI mIThuM kADhavAnI 1da e ghaTavA mAMDe pachI 208 enI rIta AvaDavI joIe 169 bhAMgavI IphekTane IphekTathI 208 jotAM ja abhAva Ave tyAM 170 - "e" che puruSArtha 209 9i] nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI [12] chUTe vyasano, jJAnI rIte evI khabara paDe ja nikAla karo samabhAvathI 210 nAdArI prakRtinI tyAM enAthI' zArIrika dardI paNa jAya 210 niyamabhaMganA pratikramaNa 2 11 du:kha devAyAnuM pratikramaNa pratyAkhyAna karIne pIdhI cA 2 11 pastAvAthI karmo khape zArIrika vedanIyamAM 2 16 upAya, tarachoDanAM pariNAmano zuM AvAM pApo dhovAya ? 179 [13] vimukti, Arta-rIdradhyAna thakI Ama phAMsI ApatAMya nirlepa ArtadhyAna eTale 220 pachI na rahe javAbadArI raudradhyAnathI bIjAne asara 221 jJAnInAM vADa sahita pratikramaNa 182 Arta-raudradhyAnamAMthI dharmadhyAna 222 vAraMvAra e ja bhUla kare to ? 184 ApaNA ja kaSAyo ApaNA zatru 223 e che arthahIna pazcAttApa parivartAve dhyAna 223 sAmAne lo nabhAvI pratikramaNathI pula pAme dharmadhyAna 224 pratikramaNanI sUkSma kacAza 18 na khase zukladhyAna kadI 225 akartA chatAM sAmAne duHkhuM ahIM Avyo te phasAyo 226 [10] athaDAmaNanI sAme. AtmajJAna tyAM nahIM Arta-raudradhyAna 227 RNAnubaMdhI sAthe 189 "jJAna" pachI karma kyAre baMdhAya ? 229 karmodayanA phorsa sAme 190 dravya pariNAma ane bhAva pariNAma 230 jAyuM pratikramaNa 191 enuM nAma dharmadhyAna 232 samAdhAna, AtmajJAna thakI ja 192 thathArtha pratikramaNa 233 traNa avatAranI geranTI 194 dhyAna aMdara 'zukla' ne bahAra "dharma' 235 athaDAmaNo, ghULathI sUkSmatama sudhInI 195 atyAre kaMIthI muA ? 236 zuM e ahaMkAra nathI ? 198 mana nA bagaDe mATe 240 51. jame karIne chUTI jAva 240 ajANatAnI bhUla, pApa bAMdhe ? 274 enAthI nahIM navA bhAva 241 e ajAgRti kahevAya 275 prArabdhaphaLa ane karmabaMdha 242 'enAthI' nikAcita paNa bane haLavAM 275 [14] kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI hiMsA, dravya ne bhAvanI 277 dveSa thayo tyAM pratikramaNa 245 kheDUto mATe speziyala pratikramaNa 278 rAga sAme pratikramaNa 246 hiMsAnAM pratikramaNo 280 svamAna chUTatAM ja mokSa 248 [16] vasamI veranI vasUlAta ApaNA abhimAnanI sImA para asaro 248 veranAM pratikramaNo 282 krodhanAM pratikramaNa 249 cIkaNI phAIlo sAme pratikArabhAva 283 phera, krodha ane gussAmAM 250 Ama tUTe veranA tAMtA prakRtine jovI e puruSArtha 252 enAthI badhuM gaLe guno paNa maDadAla 253 to baMdhana rahe cAlu ja rokavuM pariNAma, dilathI pratikramaNanAM 254 nirlepa Ama rahevAya. atikramaNonI vaNajAra sAme 254 emAM nathI uthAmatAM bhUtakALa rUbarUmAM mAphI 255 TeTA to phUTyA ja karavAnA 291 e ApaNe nathI jovAnuM 255 pratikramaNa karatAM karatAM atikramaNo 291 vyavahAra, aMDarahenDa sAtheno 256 e zuM pratikramaNa ke atikramaNa ? 292 DiscArja dveSa, jJAna pachI 257 dhovAnuM, veranI cIkAza pramANe 293 vividha guMdANAmAM kaSAyonI taratamatA 258 pote ja chUTavAnuM, svabaMdhanathI 294 anaMtAnubaMdhI kaSAya 259 varavI pratye na avaLo eka vicAra 295 apratyAkhyAnAvaraNa thAya 2 60 samatvayoga, pArzvanAthano 295 pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya 261 [17] vAraNa, 'mULa' kAraNa abhiprAyanuM saMjavalana kaSAya 262 eka avatAranAM ja pratikramaNo 297 chakkAthI navamAM guNasthAnakanI dazAra62 corane kSamA apAya paNa saMga pariNAma svarUpe paNa kaSAya rahitatA 263 na rakhAya 298 kapAya sahita prarUpaNA e narkanI nizAnI ra64 amogha zastra, abhiprAyo sAme samakti dRSTithI ja bhedAya AvaraNo 265 pratikramaNathI palaTAya abhiprAya 300 jIvato gayo ne rahyo maDadAla 266 Ama gADha abhiprAya kaDhAya 300 kartAnI gerahAjarImAM karma bhUMsAya 267 ceto, abhiprAya sAme 301 sarvavirati guNasthAnaka 267 guNAkAra thatAM ja karo bhAgAkAra 302 jJAtA-draSTA tyAM kaSAya zUnyatA 268 chUTavAnuM vastuthI nahIM krodhano abhAva tyAM varta mAM 269 paNa abhiprAyathI 303 kaSAya paravazapaNe, pratikramaNa svavazapaNe 270 'enAthI" tuTe sahamatI 304 [15] bhAvaahiMsAnI vATe khyAla to khape turta ja 304 aMtima pratikramaNe leNa-deNa samApta ra73 hiMsakabhAvano khape saMpUrNa abhAva 305 du:kha na devAno bhAva 273 pudgala paramANuo zuM kahe che ? 306 52 185 186
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 410 41 1 e dRSTithI chUTe abhiprAya 307 mazkarI karavI e moTuM jokhama 340 bhayaMkara karmabaMdhano 307 na rahe pratipakSI bhAva tyAre 342. [18] viSaya jIte te rAjAono rAjA ! dhovA vANInA doSo Ama 343 aTakaNathI chUTavAnuM have 309 A janmamAM ja vANI sudhare 345 ceto mAtra viSayanI sAme 309 [21] chUTe prakRti-doSo Ama AkarSaNa amukanuM ja zAne ? 310 aMtarAya, pUrvanI bhUlanA pariNAme 346 jJAnIe darzAvela rAha 311 ahIMnuM poijhana, paNa pratikramaNavALuM 347 pratyakSa AlocanAthI rokaDuM chUTAya 314 sUkSmatA, jJAnInAM pratikramaNonI 348 saMsAra paribhramaNanuM mULa kAraNa 315 pUge, sAcAM pratikramaNa 349 pratikramaNanuM sansTiTyUTa (avejI) 316 sajIvana pratikramaNa 350 enAM to dararojanAM pratiSThita AtmA thayo hajAra-ujA2 pratikramaNa 316 pratikramaNa AtmA 351 ne bhogavAya aNahakkanuM kadI 317 nathI jokhamadArI "evA" prakRtidoSamAM 351 lAlacathI bhayaMkara AvaraNa 318 nikAcita karmamAM UMDAM pratikramaNa 352 hajI paNa ceto ! eto !! ceto !! 318 bojo, jUnI bhUlono upara "e" che pragatino paMtha 32 1 prakRti sudhare ? 354 atikramaNanI aMtima parAkASTA 322 e kahevAya pratyAkhyAna 355 [19] jUThanA baMdhANIne. [22] nikAla, cIkaNI phAIlono karma ane karmaphaLa 323 hisAba pramANe cUkavAya 356 rileTiva dharmamAM 324 cIkaNAM karmonAM pratikramaNa 356 rIyala' dharmamAM AvyA pachI 325 bhAva ja karavAnA samabhAve nikAlanA 357 eno AdhAra che puca ane pApano 326 enAM pratikramaNonI nathI jarUra 358 khAlI karavAnI A 'dukAna' 327 sAmAnI ja bhUla dekhAya 359 AjJAmAM rahevAno nizcaya mAtra 328 tyAre saMsAra chUTe 360 [20] jAgRti, vANI vahe tyAre... satsaMgathI bhaMgAya bhUlo 361 vANIthI karmabaMdhana vadhAre 330 AzA cUkyA ? karo pratikramaNa 362 rAkho vyavahAra, vyavahAra svarUpe 331 'pote' jaja ne 'caMdu' AropI 362 lo pratikramaNano AdhAra 332 TAMkI khAlI kyAre thaI rahe ? 363 icchA nathI chatAM thaI jAya 333 Dakho 'vyavasthita' che ? 383 Takora thaI jAya, tenuM zuM ? 334 "zuM banyuM', joyA karo AtmArtha jUThuM te ja mahAsatya 334 pratikramaNa karatAM ja sAmAM para asara 365 vyavahAra mAtra pharajiyAta 335 gharanI phAIlonAM pratikramaNa u66 hetu sonAno, paNa dekhAvamAM bhUla 336 pratikramaNa "evuM karo 367 TokAya paNa du:kha nA thAya tema 337 zuddhAtmAne pahoMce enI asara ? vinayapUrvaka avaLAM veNa 338 vAgha paNa bhUle hiMsakabhAva 368 'joka'nuM paNa ghaTe pratikramaNa 339 pahoMce mULa zuddhAtmAne u68 53 azuddha paryAyonuM zuddhikaraNa 369 emanA zuddhAtmAne namaskAra karIne 398 A nyAya eTale jabarajasta 37 potAnI paDIkI pesADAya nahIM.... 399 mRtAtmAnA pratikramaNo ? 371 AnA para khaDo siddhAMta mahAvIrano 401 mahAtmAne e badhAM nikAlI karma 37ra kheMce tenuM pratikramaNa 401 [23] mana mAMDe mokANa tyAre beu pratikramaNa kare tyAre 402 mAnasika pratikAranuM zuM ? 373 atikramaNanAM atikramaNo 402 bhAva bagaDe tyAre ... 374 RNa pramANe bhogavaTo sAmaTuM pratikramaNa 375 chUTaka chUTaka thAya te ja sAcuM 405 enuM nAma samabhAve nikAla 376 'sophaTaveara' pratikramaNanuM... 406 sAmAnA bhAva bagaDe tyAM... 377 nizAnI, jIvaMta pratikramaNa taNI... 408 tyAre thavAya vItarAga 377 'hArDaveara' pratikramaNanuM 409 bahAranA saMjoga hoya to ja phUTe 378 doSane svIkAryo, ke gayo e. 410 pahoMce, manathI karo toya 379 tyAre thaze sAcuM pratikramaNa A kALamAM virAdhako vadhAre 379 dRSTi nijadoSa bhaNI 410 tIrthaMkaro ne jJAnIo pratye.... - 380 pratItimAM nirdoSa ne vartanamAM ? e che pariNAma azAtanAonuM... 380 jAgRti vadhe tema atikramaNa ghaTe 412 [24] jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne upayoga cUkyAnAMya pratikramaNa 412 tAre jJAna auraMgAbAdanuM ajAyaba vArSika pratikramaNa413 yAda Ave te cokhkhuM thavA... - 382 dharmabaMdhuo joDe ja vera... 414 pratyAkhyAna rahI gayAM enI IcchA 383 codhAra AMsu sAthe pagalAM paDe 415 chatAMya atikramaNo cAlu ja 383 duniyAnI moTAmAM moTI ajAyabI yAdanuM pratikramaNa : auraMgAbAdamAM icchAnuM pratyAkhyAna 385 AlocanA, AptapuruSa pAse ja zorTa pratikramaNa 386 pratyakSa puruSa pAse pratyakSa AlocanA pachI nA cITake parabhave 386 AlocanA, saMpUrNa gupta gharanAM, kuTuMbIjanonAM pratikramaNo 387 pyaoNra hArTa tyAM ja ekatA nithadazA, graMthio chedIne... 388 vividha AlocanAo pUrvabhavanA doSonuM pratikramaNa 390 AlocanA pAtra kRtya kADho dararoja eka kalAka... 391 sAcI AlocanA 'ame' Ama kareluM nivAraNa vizvathI 393 chellA guru 'dAdA bhagavAna' RNAnubaMdhI tyAM ja cIkaNuM 394 amArI pAse DhAMke te khalAsa emAM beu che.... 35 ephiDeviTanI jema ja sAdhu-sAdhvIonuM pratikramaNa 395 AlocanA patra Ama karajo pratikramaNa 396 eka-eka doSa asaMkhya paDavALA ! buddhivALA jagatamAM... 397 pratikramaNa joDe prIti patnInI jema have na poSAya galIpacIo... 398 pratikramaNonI vaNajhAra... 428 54 1pa 1 ? @ ? te $ ? ke $ ? che G ? zuM zuM = 364 = huM = zuM = = 427 423
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' '' para 3 466 *' O % P * V W te thaIne rahe bhagavAna 429 'mAruM nathI' e kone thAya ? 457 TUMkAmAM TUMkuM ne paddhatisaranuM pratikramaNa 430 enAthI chuTuM paDatuM jAya... 4pa7 e che amArI jhINAmAM jhINI zodhakhoLa432 pratikramaNa e che paudgalika paNa puruSArtha458 UMDA pratikramaNamAM pUrvabhava paNa dekhAya 432 jagata calAve pudgala 459 bheguM pratikramaNa 432 mAphI koNa konI mAge ? YEO vyaktigata pratikramaNa 433 pratikramaNa paNa pudgalanuM 460 joradAra avasthAo avarodhe pratikramaNa 433 pratikramaNa karavAnuM kahe koNa ? 46 1 bombArDiga atikramaNonI 434 judo doSa ne doSano jANakAra 462 upAya, rahI gayelA doSono 43pa to pratikramaNa nahIM 46 2 sAmAyikamAM doSo cakanAcUra 435 jJAtA-draSTA tyAM doSa UDyo 463 chUTAya karmo thakI zAne karIne... 436 jJAtA-draSTA tyAM karavAnuM nahIM kazuM caraNavidhimAM pratikama ke...? 436 ahaMkAra, atikramaNa ne pratikramamAM 464 paiNatI veLAnAMya pratikramaNa 437 du:kha kone thAya ? 465 doSa che to jonAroya che 437 sthaLa ane sUkSmamAM pratikramaNa atikramaNothI kaMTALo have 437 pharI pharI pratikramaNa pastAvo kare caMdu 438 savaLIe caDheluM adhavacce philma baMdha karAya ? 438 'ekrama"mAM sAyaka pratIti [25] pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa pADozIbhAve pratikramaNa karAvavA parabhAvamAM tanmayAkAra 440 aparAdhonI ja gAMsaDIo svapnAmAM paNa pratikramaNa 441 doSo dhovAya pazcAttApathI 469 svapna haMmezAM galana 443 amAre AnAM karavAnA pratikramaNa 471 anupacArika vyavahAramAM karmabaMdha kyAM ?443 bhAva, kriyA ne tenAM phaLa 471 mahAtmAone karma cArja kyAM thAya ? 444 amArAM pratikramaNa, doSa thatAM pUrve 472 jJAna pachI "joyA' karavuM 445 amArI bhUlo, sUkSmatara ne sUkSmatama 474 cArja kyAre thAya ? 446 jJAnInI dRSTi anuyAyIo tarapha 476 jJAna pachI kreDITa DebITa nIla 447 akramamAM nahIM pramAda re.... 477 samajo 'karavAnuM nathI" ene 447 sahaja kSamA jJAnInI, varte sadA.. 477 pratikramaNeya DiscArja 448 sAhajikatA tUTyAnAM pratikramaNa 480 sorI" e pratikramaNa kahevAya ? 449 AzApUrvakanAM pratikramaNa akrama mArgamAM pratikramaNa 4pa0 AjJA cUkyAnAM pratikramaNa kramika mArgamAM pratikramaNa 4pa1 paMpa pratikramaNano zukaladhyAna pachI pratikramaNa e poIjhana 452 AjJAmAM rahyo tyAM sudhI paramAtmA nathI jarUra 'ene' pratikramaNanI 453 na Ave vighna, pratikramaNamAM emAM nathI jarIkeya virodhAbhAsa 453 zuddha upayoga goThavo 485 zuM mAphI mAMgavAnI AtmAe karIne ? 455 bhedajJAna, akrama thakI 486 mahAvIreya nihALyA nija pudgalane ja 455 mokSa mATe moTAmAM moTuM sAdhana 487 55. akramanA pratikramaNothI ja mokSa 488 samabhAve nikAla karo e sAmAyika ! 518 A che sAyanTiphika zodhakhoLa 488 sAmAyikanI yathArtha vyAkhyA 519 jAya cAritramoha mAtra jovAthI 490 viSamatA na thavA de te paraMtu paramANuonI zuddhi, jJAtA- drapadathI 491 sAmAyikamAM zrAvaka bane zramaNa para 1 akramamAM pratikramaNa javAbadArIpUrvaka... 492 niraMtara sAmAyikanI to vAta ja akrama vijJAnanI balihArI.... !!! 493 judI ne pa22 khaMDa-2 padmAsananI AvazyakatA keTalI ? para sAmAyikanI paribhASA emAM joyA ja karavAnuM pa23 sAmAyika eTale zuM ? 495 zuddha upayoga rAkhavA mATe 523 sAmAyika-pratikramaNanI vyAkhyo 496 sAmAyikathI vikAra graMthi ogALavI 524 sAmAyika, kramika ane ekramanI 497 nathI karavApaNuM AmAM parapa laukika sAmAyika 498 aMdaranI zuddhi sAmAyikathI para6 svAdhyAya sAmAyika 499 sAmAyikano uThAvo lAbha sva-samajaNathI sAmAyika pa00 ekramamAM gAMTho ogALavA para evuM sAmAyika vyartha 501 svabhAva rasa ogaLe emAM 528 sArI rIte saMsAra calAve e ja sAmAyika pa02 viSaya saMbaMdhI sAmAyika 530 A che badhI sthaLa sAmAyika ( pa03 phADa phADa karavAM cItarAyelAM pAnAM 531 jaina dharmano sAra 'A' che 504 Ama karavI zarUAta, sAmAyikanI pa31 anya dharmonI kriyAo... 504 sAmAyikanI vidhi pa34 manane AMtaravuM eTale sAmAyika 504 vidha vidha anubhavo sAmAyikamAM AraMbha, samaraMbha, samAraMbha 506 nathI astitva mananuM tyAre 538 evuM sAmAyika koNa kare paQ7 dekhAya AtmAnuM cAritra pa39 sAcA puruSanA sikkA vinAnI pachI svayaM khotara khotara thAya ! pa40 sAmAyika 507 aDatALIsa miniTa ja zAne ? 540 sAmAyikamAM phUTavAM kapa ke AtmA 509 'akrama'mAM sAmAyika 541 sthaLa karma ane sUkSma karma 509 hAjarI-gerahAjarInI asaro 544 ArtadhyAna-raudradhyAna baMdha thAya 'chUTuM" pADavAnI sAmAyika 545 te sAmAyika mahAvIranI pa 10 arIsA sAmAyika 545 mokSa Ape, sAcuM sAmAyika 511 ThapakA sAmAyika papa0 sAmAyikano kartA koNa ? 5 12 sAmAyika, 'nathI thatI, nathI thatI"nI pa5 1 sAmAyika, puNiyA zrAvakanuM 512 emAM 'joyo' 'jonArAne papara kAyotsarga sahita 515 AtmA e ja sAmAyika papa3 jJAnavidhi e AtmAnuM sAmAyika 51 5 ekramamAM niraMtara sAmAyika 516 jagata vismRti karAve te sAmAyika 517 dAdA smRtimAM to vizva vismRtimAM 517 56 US o V ' V V = S.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa-1 pratikramaNa [1] pratikramaNanuM yathArtha svarUpa jIvatamAM karavA yogya mumukSu : manuSya A jIvanamAM mukhyapaNe zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : manamAM jevuM hoya, evuM vANImAM bolavuM, evuM vartanamAM karavuM. ApaNe je vANImAM bolavuM che ane mana kharAba hoya to tene mATe pratikramaNa karavAnuM ane pratikramaNa konuM karavuM ? konI sAkSImAM karazo ? tyAre kahe, 'dAdA bhagavAna'nI sAkSIe pratikramaNa karo. A dekhAya che te 'dAdA bhagavAna' hoya. A to bhAdaraNanA paTela che, e. ema. paTela che. 'dAdA bhagavAna' aMdara cauda lokano nAtha pragaTa thaI gayelo che, eTale enA nAmathI pratikramaNa karo ke he dAdA bhagavAna, mAruM mana bagaDyuM te badala mAphI mAguM chuM. mane mApha karo. huM paNa emanA nAmanuM pratikramaNa karuM chuM. mumukSu : to pachI A saMsAramAM ApaNuM kartavya zuM ? dAdAzrI : A saMsAra zuM cAlI rahyo che, te sAkSIbhAve joyA karavAno. ane ahaMkAra thAya to mAphI mAMgavAnI bhagavAnanI. koI jagyAe ahaMkAra thAya, 'huM karuM chuM' evo ahaMkAra caDhe, to pachI mAphI mAMgavAnI. mAphI mAMgo cho ? 2 pratikramaNa praznakartA : hA. dAdAzrI : konI mAMgo cho ? bhagavAnanI ? praznakartA : hA. dAdAzrI : bhagavAnanI mAMgavI, eTalo ja upAya che. kAraNa ke mAphI mAMgo eTale mApha thAya. bhUla thaI jAya to kahevuM ke, he prabhu ! mArI bhUla karavAnI icchA nathI, chatAM thaI jAya che, mATe kSamA karazo. praznakartA : ghaNI vakhata evo prazna thato ke bhagavAnanI mAphI mAMgIe chIe, pUjA karIe chIe, te zA mATe ? dAdAzrI : e to duniyAnA gunA thayelA, tenI mAphI mAMgIe chIe. jene gunA nathI tene mAphI zene mATe mAMgavAnI ? karmathI para, paramAtmA mumukSu H paramAtmA sudhI pahoMcavA mATe dharmane bAjue rAkhI ane sArAM karmo ja karIe to pachI paramAtmAne pahoMcI zakAya ke nahIM ? dAdAzrI : nA, karmane ne Ane levAdevA nathI. sArAM karmo karo eTale dharma thAya, bIjuM kazuM nahIM. kharAba karma karo to adharma thAya. tame sArAM karmo karo to loka kahe ke, bahu sArA mANasa che. sArAM karma karo eTale dharma kahevAya ane kharAba karma karo eTale adharma kahevAya ane dharma-adharmanI pAra javAnuM e Atmadharma kahevAya. e sArAM karma karo eTale kreDITa utpanna thAya ane e kreDITa bhogavavA javuM paDe. kharAba karma karo eTale DebITa utpanna thAya. ane e DebITa bhogavavA javuM paDe ane jyAM copaDImAM kreDITa-DebITa nathI, tyAM AtmA prApta thAya. bilakuleya eka Dolareya kreDITa nathI ane eka Dolareya DebITa nathI to AtmA prApta thAya.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) pratikramaNanuM yathArtha svarUpa pratikramaNa pastAvAthI pyaoNriTI mumukSu : A saMsAramAM AvyA eTale karma to karavI ja paDene ? jANe-ajANe khoTAM karma thaI jAya to zuM karavuM? dAdAzrI : thaI jAya to eno upAya hoyane pAcho. haMmezAM khoTuM karma thaI gayuM to tarata enI pachI pastAvo hoya che, ane kharA dilathI, sinsiAriTIthI pastAvo karavo joIe. pastAvo karavA chatAM pharI evuM thAya enI ciMtA nahIM karavAnI. pharI pastAvo levo joIe. enI pAchaLa zuM vijJAna che e tamane khyAla nA Ave eTale tamane ema lAge ke A pastAvo karavAthI baMdha thatuM nathI. zAthI baMdha thatuM nathI e vijJAna che. mATe tamAre pastAvo ja karyA karavAno. kharA dilathI pastAvo kare che enAM badhAM karma dhovAI jAya che. kharAba lAgyuM eTale ene pastAvo karavo ja joIe. mumukSu zarIranA dharmo AcarIe chIe to enAM prAyazcitta levAM Aje dardo thayAM che ne, eno upAyano janma pahelo thaI gayo hoya. eTale choDavo UgI nIkaLyo hoya, tyAra pachI pelAM darda UbhAM thAya. eTale duniyA to bahu ekkekTa che. tamAre upAya karavAnI ja jarUra. upAya hoya ja ! kramaNa-atikramaNa-pratikramaNa A jagata UbhuM kema thayuM? atikramaNathI. kramaNathI kazo vAMdho nathI. ApaNe hoTalamAM kaMI vastu maMgAvIne khAdhI ne be rakAbIo ApaNA hAthe tUTI gaI, pachI enA paisA ApIne bahAra nIkaLyA, to te atikramaNa nA karyuM, to pachI tenuM pratikramaNa karavAnuM rahetuM nathI. paNa rakAbI phUTe eTale ApaNe kahIe ke tArA mANase phoDI che, te cAlyuM pAchuM. atikramaNa karyuM tenuM pratikramaNa karavuM paDe che. ane atikramaNa thayA vagara rahetuM nathI, mATe pratikramaNa karo. bIjuM badhuM kramaNe to che ja. hejAheja vAta thaI e kramaNa che, eno vAMdho nathI, paNa atikramaNa thayA vagara rahetuM nathI. mATe enuM pratikramaNa karo. mumukSu : A atikramaNa thayuM enI potAne khabara kevI rIte paDe ? dAdAzrI : e potAneya khabara paDe ne sAmAneya khabara paDe. atikramaNa thayuM te sAmAneya khabara paDe. ApaNane khabara paDe ke enA moDhA para asara thaI gaI che ane tamaneya asara thaI jAya. bannene asara thAya. eTale enuM pratikramaNa hoya ja. polIsavALo roke ne tuM gADI UbhI nA rAkhuM, to te atikramaNa karyuM. te tenuM pratikramaNa karavuM paDe. nahIM to korTamAM javuM paDe. ApaNe khAIe chIe e atikramaNa nathI. tyAre zuM vALa kapAvIe chIe te atikramaNa che ? paDe ? dAdAzrI : hAsto ne ! jyAM sudhI huM AtmA chuM' evuM bhAna nA thAya tyAM sudhI prAyazcitta nA thAya to karma vadhAre coMTe. prAyazcitta karavAthI karmanI gAMTho halakI thaI jAya. nahIM to e pApanuM phaLa bahu kharAba Ave che. manuSyapaNuMya jatuM rahe, ne manuSya thAya to tene badhI jAtanI aDacaNo paDe. khAvAnI, pIvAnI, mAna-tAna to koI dahADo dekhAya ja nahIM, kAyamanuM apamAna. eTalA mATe A prAyazcitta ke bIjI badhI kriyAo karavI paDe che. Ane parokSa bhakti kahevAya. jyAM sudhI AtmajJAna nA thAya tyAM sudhI parokSa bhakti karavAnI jarUra che. have pastAvo konI rUbarUmAM karavo joIe ? konI sAkSIe karavo joIe ke jene tame mAnatA ho. kRSNa bhagavAnane mAno cho ke dAdA bhagavAnane mAno cho, game tene mAno enI sAkSIe karavo joIe. bAkI upAya nA hoya, evuM A duniyAmAM hoya ja nahIM. upAya pahelo janma che, tyAra pachI darda UbhuM thAya che. mumukSu : nA. dAdAzrI : tyAre dADhI karIe chIe te atikramaNa che ?
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) pratikramaNanuM yathArtha svarUpa pratikramaNa atikramaNathI A saMsAra Ubho thayelo che ane pratikramaNathI nAza thAya. mumukSu : nA. dAdAzrI : tyAre savAramAM braza karIe chIe te atikramaNa che? mumukSu : nA, eya nahIM. dAdAzrI : atikramaNa to, krodha-mAna-mAyA-lobha e badhAM atikramaNa kahevAya. AnAM pratikramaNa karyo eTale krodha-mAna-mAyA-lobha gayAM. atikramaNa thayuM ne pratikramaNa karyuM, to krodha-mAna-mAyA-lobha gayAM. ajJAnatA dhakke, ataMta projekzansa evuM che, jIvamAtra projekTa (yojanA-bhAva) karyA kare che. svabhAvika rIte nahIM, paNa dhakkAthI projekTa karyA kare che. ne ApaNe pratikramaNa karyA karavAM. eTale ajJAnatAnA dhakkAthI projekTa karyA kare che, saMjogavazAt. eTale pachI ApaNe pratikramaNa karavAM. pAchuM eka jAtanuM projekTa nathI, anaMta jAtanAM projekTa, jyAM jevo bhego thAya tyAM AgaLa karyA vagara rahe nahIM. pharI bIja (pula) upara jo kadI vAta nIkaLe tyAre kaheze, "A brIja ATalo badho UMco kema bAMdhyo haze ?" evuMye mahIM pUche. alyA, tAre AmAM zuM levAdevA, kaMI brIje ApaNI joDe zAdI karI che ? brIja upara Avyo, tethI tene AvuM cakkara yAda AvyuM ! A to brIja upara gayA ane pelI bAju UtarI gayA. eTale kazuM levAdevA nathI toye paNa tyAM AgaLa zuM kare ? 'A bIja ATalo badho UMco kema bAMdhyo haze ?" evuM loka bole ke nA bole ? mumukSu bole paNa e to pAMca ja miniTamAM pAMca hajAra paryAya pratikramaNanI paribhASA mumukSu ApaNane aNagamatuM evuM kaMIka banatuM hoya ane e sahI levuM ane pratikramaNa kaho cho Apa ? dAdAzrI : nA, sahana nA karavuM joIe, pratikramaNa karavuM joIe. mumukSu : to pratikramaNa eTale zuM ? dAdAzrI : pratikramaNa eTale sAmo je ApaNuM apamAna kare che, te ApaNe samajI javuM joIe ke A apamAnano gunegAra koNa che ? e karanAra gunegAra che ke bhogavanAra gunegAra che, e ApaNe paheluM DisIjhana levuM joIe. to apamAna karanAra e bilakuleya gunegAra nathI hoto. eka senTeya gunegAra nathI hoto. e nimitta hoya che. ane ApaNA ja karmanA udayane laIne e nimitta bheguM thAya che. eTale A ApaNo ja guno che. have pratikramaNa eTalA mATe karavAnuM ke enA para kharAba bhAva thAya to pratikramaNa karavAM joIe. enA tarapha nAlAyaka che, lucco che, evo manamAM vicAra AvI gayo hoya to pratikramaNa karavAnuM. ane evo vicAra nA Avyo hoya ane ApaNe eno upakAra mAnyo hoya to pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. bAkI koI paNa gALa bhAMDe to e ApaNo ja hisAba che, e mANasa to nimitta che. gajavuM kApe te kApanAra nimitta che ane hisAba ApaNo ja che. A to nimittane ja bacakAM bhare che ane enA ja jhaghaDA che badhA. avaLA cAlyA te atikramaNa AkhA dahADAmAM je vyavahAra karIe chIe temAM jyAre kaMIka avaLo thaI jAya che, to ApaNane khabara paDe che ke AnI joDe avaLo vyavahAra thaI gayo. khabara paDe ke nA paDe ? te ApaNe vyavahAra karIe chIe, e badhuM kramaNa che. kramaNa eTale vyavahAra. have ko'kanI joDe avaLuM paDI gayuM. dAdAzrI : pAMca hajAra tuM bole che, paNa pAMca miniTa eTale traNaso sekanDa thaI, ne sekanDanA samaya keTalA pAra vagaranA thAya ! eTale eka sekanDamAM to keTalA badhA paryAya UbhA thaI jAya ! AvAM pAra vagaranAM atikramaNa karyA ja kare che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (1) pratikramaNanuM yathArtha svarUpa evuM ApaNane khabara paDe ke AnI joDe mAre kaDaka zabda bolAyo ke vartanamAM avaLuM thayuM. khabara paDe ke nA paDe ? to e atikramaNa kahevAya. atikramaNa eTale ApaNe avaLA cAlyA. eTaluM ja savaLA pAchA AvyA enuM nAma pratikramaNa, avaLA cAlyA enuM nAma atikramaNa ane pAchA AvIe enuM nAma pratikramaNa. Ama tarata dhovAI jAya jyAM jhaghaDo che tyAM pratikramaNa nathI ne jyAM pratikramaNa che tyAM jhaghaDo nathI. tamane 'game te bIjAne Apo. tenAthI puNya baMdhAze. potAne gALa sahana thatI nathI ne bIjAne pAMca Ape che, nathI gamatuM te bIjAne Ape te bhayaMkara guno che, e nA hovuM joIe. ane ko'ka ApaNane ApI jAya te kAyadesara che. ene kema Ape che ema pUchavA nA jazo. ene jame ja karI devAnuM. mumukSu : ugharANI karavA jaIe to zuM thAya ? dAdAzrI : bIjI be Ape. ane ene kahIe ke be ja kema ApI ? traNa nahIM, cAra nahIM, eka nahIM. tyAre kahe ke 'huM kaMI navaro chuM ?" eTale kAyadesara che. jame karI lo. tame Apazo nahIM ane apAI jAya te tame pratikramaNa karo. chokarAne mAravAno adhikAra nathI, samajAvavAno adhikAra che. chatAM chokarAne dhIbI nAkhyo to pachI pratikramaNa nA kare to badhAM karma coMTyA ja kare ne ? pratikramaNa to thavuM ja joIe ne ? chokarAne dhIbI nAkhyo e to prakRtinA avaLA svabhAve karIne, krodha-mAna-mAyA-lobhane laIne, kaSAyo thakI dhIbI nAkhyo. kaSAyo utpanna thayA eTale dhIbI nAkhyo. paNa dhIbI nAkhyA pachI mAro zabda yAda rahe ke, 'dAdA'e kahyuM hatuM ke atikramaNa thayuM to AvuM pratikramaNa karo, to pratikramaNa kare ne toya dhovAI jAya, tarata ne tarata dhovAI jAya evuM che.. pratikramaNa koNe nathI karavAmAM ? dAdAzrI : tame keTalAM pratikramaNa karo cho ? praznakartA : eka paNa nahIM. dAdAzrI : to atikramaNa keTalAM karo cho ? atikramaNa hoya tyAM pratikramaNa hoya ja. atikramaNa nA hoya tyAM pratikramaNanI jarUra nathI. 'huM caMdubhAI" e ja atikramaNa. chatAM vyavahAramAM e leTa go karIe. paNa koIne duHkha thAya che tamArAthI ? nA thAya to e atikramaNa thayuM nathI. AkhA dahADAmAM koIne potAnAthI duHkha thayuM e atikramaNa thayuM. enuM pratikramaNa karo. A vItarAgonuM sAyansa che. atikramaNa adhogatimAM laI jaze ne pratikramaNa UrdhvagatimAM laI jaze ane TheTha mokSe jatAM pratikramaNa ja helpa Apaze. pratikramaNa kone nA karavAnuM hoya ? jeNe atikramaNa nA karyuM hoya tene. atikramaNanI oLakhANa praznakartA: ApaNane koI duHkha devAno bhAva nathI chatAM du:kha nimittarUpe apAI jAya che to evo abhiprAya bAMdhavAnI jarUra kharI ke atikramaNa thayuM ne tenuM pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : ko'kane khoTuM lAge evuM tame bolyA hoya, ko'kane duHkha thAya evuM kaMIka bolI gayA hoya, ko'kane duHkha thAya evo tamAro dhakko vAgyo hoya, tyAre e atikramaNa karyuM kahevAya. tyAre enuM pratikramaNa karavuM joIe. atikramaNa karyuM eTale bhUla karI ane tethI karma baMdhAze. praznakartA : jo sAmI vyakti nimitta ja hoya to ene du:kha kema lAge ? to pratikramaNa karavAnI kema jarUra ? dAdAzrI : ene duHkha thAya to pratikramaNa karavuM paDe. duHkha nA thAya evuM thayuM hoya to atikramaNa nA kahevAya. eTale atikramaNa thAya to
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (1) pratikramaNanuM yathArtha svarUpa pratikramaNa karavAnuM. evuM che ne, A badhuM khAya-pIe, vAtocIto kare e badhuM kramaNa che. Akho dahADo kramaNa ja hoya che. vaheluM UThavuM, moDuM UThavuM e badhuM kramaNa ja hoya che. hamaNe eka jaNa UThI ane ko'kane gALa bhAMDe eTale tame badhAya samajI jAva ke, gADuM sIdhuM cAlatuM hatuM, te AvuM atikramaNa zuM karavA kare che? ene atikramaNa kahevAya. koIne dila du:kha thAya evuM kazuM karyuM hoya, e atikramaNa sahajabhAve hoya, toya pratikramaNa karavuM paDe. Ama moDhe nA bole ne mana bagaDyuM hoya toya karavuM paDe. pratikramaNa eTale tamane samajaNa paDe e rIte enI mAphI mAMgavAnI che. A doSa karyo e mane samajAyo, ne have pharI Avo doSa nahIM karuM evuM DIsAIDa karavuM joIe. A AvuM karyuM te khoTuM karyuM, AvuM nA thAya, ane AvuM pharI nahIM karuM, evI pratijJA levAnI. chatAMya pAchuM pharI thAya, pAcho eno e ja doSa Ave to pharI pastAvo karavAno, paNa jevuM dekhAyuM eno pastAvo karyo, eTaluM ochuM thaI gayuM, ema dhIme dhIme badhuM khalAsa thaI jAya chevaTe. je dharmathI karmano nAza nA thAya, ene dharma kevI rIte kahevAya ? navAM karma kyAre aTake ? pratikramaNathI. rIta, zaktio mAMgavAnI praznakartA : UMce caDhavA mATe A zaktio kaI rIte mAgavI ne konI pAse mAMgavI ? dAdAzrI : potAnA zuddhAtmA pAse, 'jJAnI puruSa' pAse zaktio maMgAya ane jene svarUpanuM jJAna nA hoya te potAnA guru, mUrti, prabhu jene mAnato hoya tenI pAse zaktio mAMge. je je potAnAmAM khoTuM dekhAya tenuM 'lisTa' karavuM joIe ne te mATe zaktio mAMgavI. zraddhAthI, jJAnathI je khoTuM che tene nakkI karI nAkho ke A khoTuM ja che. tenAM pratikramaNa karo, 'jJAnI" pAse zaktio mAMgo ke AvuM nA hovuM ghaTe to te jAya. moTI gAMTho hoya te sAmAyikathI ogALAya ne bIjA nAnA nAnA doSo to prArthanAthI ja UDI jAya. vagara prArthanAthI UbhuM thayeluM prArthanAthI UDI jAya. A badhuM ajJAnathI UbhuM thaI gayuM che. paugalika zaktio prArthanAthI UDI jAya. lapasI paDavuM saheluM che ne caDhavuM agharuM che. kAraNa ke lapasavAmAM paulika zaktio hoya che. jJAtItA jJAtathI, niveDo karmo thakI mumukSu : ghaNI vakhata vyavahAramAM judI judI jAtanAM karmo karavAM paDe che, jene kharAba karmo athavA pApakarma kahe che, to e pApakarmathI kevI rIte bacI zakAya ? dAdAzrI : pApakarmanuM jeTaluM jJAna hoya emane, e jJAna helpa kare. ApaNe ahIMthI sTezane pahoMcavuM hoya, to sTezane javAnuM jJAna ApaNane hoya to te ApaNane pahoMcADe, pApakarmothI kevI rIte bacI zakAya ? eTale jJAna jeTaluM hoya, AmAM pustakamAM jJAna ke bIjA koInI pAse jJAna hotuM nathI. e to vyAvahArika jJAna hoya che. nizcayajJAna e phakta jJAnIonI pAse hoya. e pustakamAM nizcayajJAna hotuM nathI. e to jJAnIonA hRdayamAM chupAyeluM hoya che. e nizcayajJAna jyAre ApaNe sAMbhaLIe, vANIrUpe sAMbhaLIe tyAre ApaNo niveDo Ave. nahIM to pustakamAM vyAvahArika jJAna hoya che. eya paNa ghaNA khulAsA ApI zake che. enAthI buddhi vadhe che. matijJAna vadhatuM jAya. zrutajJAnathI matijJAna vadhe ne matijJAna eno niveDo lAve. pApathI kema chUTavuM te ! bAkI bIjo koI upAya che nahIM. ane bIjI potAnI bhAvanA, pratikramaNa kare to chUTe. paNa pratikramaNa kevuM hoya ? 'zUTa oNna sAITa' hovuM joIe. doSa utpanna thatAMnI sAthe ja pratikramaNa karavAmAM Ave to niveDo Ave. anyAyI vyavahAranuM prAyazcita mumukSu : vyavahAra, vyApAra ne anya pravRttimAM anyAya thato lAge ane tethI manane glAni thAya, temAM jo vyavahAra jokhamAya tenA mATe zuM
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (1) pratikramaNanuM yathArtha svarUpa karavuM ? ApaNAthI jo Avo koI anyAya thato hoya to tenuM zuM prAyazcitta ? dAdAzrI : hA, e to karavuM ja paDe ne ! e tamane ahIM zIkhavADaze. oho, emAMya pratikramaNa praznakartA : ane pratikramaNa to bIjAnA doSa jovAya, enA ja pratikramaNa ? dAdAzrI : basa. bIjAnA doSa ekalA nahIM, dareka bAbata, khoTuM bolAyuM hoya, avaLuM thayuM hoya, je kaMI hiMsA thaI gaI hoya, game te pAMca mahAvrata toDAyAM hoya, e badhA upara pratikramaNa karavAnAM. praznakartA : khoTuM karanAro judo che pachI kema pratikramaNa karavAnuM? dAdAzrI : judo che ema nahIM, pote nathI karato. khoTuM karanAra pAse pratikramaNa karAvaDAve che, pratikramaNa zuddhAtmA pote nathI karato. dAdAzrI : prAyazcittamAM AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna hovuM joIe. jyAM jyAM koIne anyAya thAya tyAM AlocanA-pratikramaNa hovuM joIe ane pharI anyAya nahIM karuM evuM nakkI karavuM joIe. je bhagavAnane mAnatA ho, kayAM bhagavAnane mAno cho ? mumukSu zivane. dAdAzrI : hA, to te zivanI pAse, tyAM AgaLa pazcAttApa levo joIe. AlocanA karavI joIe ke mArAthI A manuSyo joDe Avo khoTo doSa thayo che, te have pharI nahIM karuM evo. ApaNe vAreghaDIe pazcAttApa karavo paDe. ane pharI evo doSa thAya to pharI pazcAttApa levo joIe. ema karatAM karatAM doSa ocho thAya. tamAre nA karavo hoya to paNa anyAya thaI jaze. thaI jAya che e haju prakRtidoSa che. A prakRtidoSa e tamAro pUrvabhavano doSa che, Ajano A doSa nathI. Aje tamAre sudharavuM che, paNa A thaI jAya che e tamAro pahelAno doSa che. e tamane pajavyA vagara raheze nahIM. mATe AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna kara kara karavuM paDe. mumukSu : ApaNane sahana karavuM paDe che, to eno rasto zo ? dAdAzrI : ApaNe to sahana karI ja levuM, khAlI bUma-barADo nahIM pADavo. sahana karavuM te paNa pAchuM samatApUrvaka sahana karavuM. sAmAne manamAM gALo bhAMDIne nahIM, paNa samatApUrvaka ke bhaI, mane karmamAMthI mukta karyo. mAruM je karyu hatuM, te mane bhogavaDAvyuM ane mane mukta karyo. mATe eno upakAra mAnavo. e sahana kaMI maphata karavuM paDatuM nathI, ApaNA ja doSanuM pariNAma che. mumukSu : mane A AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna lakhI Apone, jJAnI puruSanuM kanpharmezana karAvI Apo ke, A AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna huM karato thauM.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2] pratyeka dharmo prarUpyuM pratikrmaNa sarvottama vyavahAra dharma jaina dharmanuM UMcAmAM UMcuM gUDha tattva hoya to AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna, e moTAmAM moTuM che. jo ke bIjA lokonA dharmamAM che. paNa te kevuM ? bAdhe bhAre kSamA mAMgavAmAM Ave che. evuM dareka dharmamAM che, paNa te kevuM ? muslima dharmamAM che, krizciyana dharmamAM che, kSamA mAMgavAno rIvAja to badhethI cAlyo Avyo che, paNa je vItarAgoe batAvyo che AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna eTale gurunI hAjarI thakI AlocanA, pratikramaNa ane pratyAkhyAna e bahu sAyaMTiphika-vaijJAnika vastu che. tarata phaLa ApanArI che. pelAmAM kSamA mAgavAthI to pApa ochAM thAya eTaluM ja ane A pratikramaNathI to pApa khalAsa thaI jAya. bhagavAne kahyuM che ke, AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna e sivAya vyavahAradharma ja bIjo nathI. paNa te kaeNza hoya te, udhAra nahIM cAle. gALa koIne ApIe, A hamaNe thayuM te lakSamAM rAkha, konI joDe zuM thayuM te ? ane pachI AlocanA karI, pratikramaNa, pratyAkhyAna keza kara. ene bhagavAne vyavahAra-nizcaya beu kahyuM. paNa e thAya kone ? samakita thayA pachI, tyAM sudhI karavuM hoya toye nA thAya. te sakita thatuMye nathI ne ! chatAMya koI AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna ApaNe tyAM zIkhI jAya toye kAma kADhI nAMkhe. bhale noMdhAruM zIkhI jAya toye vAMdho nathI. ene samakita sAmuM AvIne UbhuM raheze !!! pratikramaNa jenAM AlocanA-pratikramaNa sAcAM hoya tene AtmA prApta thayA vagara rahe ja nahIM. 14 mumukSu : kaMI paNa potAnAthI pApa thaI jAya, tyAra pachI ene prAyazcitta mATe vrata ke evuM kaMIka kare, tyAra pachI AtmAnuM zuddhikaraNa thaI jAya, to evo upAya Apo. dAdAzrI : e badhuM ame ahIM joDe joDe ApIe chIe. badhI davA ApuM chuM. tamAma prakAranI davA, enuM AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna badhA ja prakAranuM ! pratimaNa eTale pApathI pAchA vaLavuM dAdAzrI : pratikramaNano artha zuM e tame jANo cho ? mumukSu : nA. dAdAzrI : tame jevuM jANatA ho tevuM kaho. mumukSu : pApathI pAchA vaLavuM. dAdAzrI : pApathI pAchA vaLavuM ! kevo sarasa bhagavAne nyAya karyo che ke bhaI, pApathI pAchA vaLavAnuM enuM nAma pratikramaNa ! paNa haju pApa to UbhAM ja rahyAM che. tenuM zuM kAraNa ? mumukSu : e to tame ja samajAvo. eka to AlocanA, bIjuM pratikramaNa ane trIjuM che pratyAkhyAna, A traNa zabdo kamplITa hajI mane kliyara nathI thatA. dAdAzrI : pratyAkhyAna eTale huM e vastune Aje choDI dauM chuM, tyAga karuM chuM e eno bhAvArtha che. vastune choDI devI hoya to pratyAkhyAna karuM chuM. mumukSu : pastAvo karuM chuM e pratikramaNa ane kahe A pramANe nahIM karuM e pratyAkhyAna ?
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharme arUNuM pratikramaNa 15 pratikramaNa dAdAzrI : hA, pastAvo e pratikramaNa kahevAya. have pratikramaNa karyuM to pachI pharI evuM atikramaNa na thAya. to 'pharI have nahIM karuM.' enuM nAma pratyAkhyAna. pharI nahIM karuM, enuM promisa ApuM chuM, evuM manamAM nakkI karavAnuM ane pachI pharIvAra evuM thAya to eka paDa to gayuM, te pachI bIjuM paDa Ave, to emAM gabharAvAnuM nahIM, vAreghaDIe A karyA ja karavAnuM. mumukSu : manamAM mAphI ja mAMgI levAnI. dAdAzrI : hA, mAphI mAMgI levAnI. AlocatA mumukSu : AlocanA eTale zuM ? dAdAzrI : hA, AlocanA eTale ApaNe koI kharAba kAma karyuM hoya, to je ApaNA guru hoya agara to jJAnI hoya temanI pAse ekarAra karavo. jevuM thayuM hoya evA svarUpe ekarAra karavo. korTamAM zuM kahe che ? mumukSu : kanvezana karavuM (kabUlAta karavI). dAdAzrI : hA, te guru pAse ke jJAnI pAse, ApaNe je thayuM hoya evuM kahI devuM, bIka rAkhyA vagara. guru mahArAja zuM kaheze evo bhaya nahIM rAkhavAno. bhaya eTale mAreya kharA. paNa ApaNe nirbhaya thaIne kahI devuM joIe ke Ama thaI gayuM che. pachI e gurumahArAja kaheze ke pratikramaNa karajo. eTale ApaNane e zIkhavADe ke AvI rIte pratikramaNa karajo. eTale ApaNe pratikramaNa zAnuM karavAnuM ? tyAre kahe, jeTaluM atikramaNa karyuM hoya, je lokone poSAya evuM nathI, je lokamAM nIMdha thAya evAM karma, sAmAne duHkha thAya evuM thayuM hoya te atikramaNa. te thayuM hoya to pratikramaNa karavAnI jarUra. mumukSu : AlocanA-pratikramaNa karyA pachI e doSa pharI nA thAya enA mATe jAgRta to rahevuM joIene ? dAdAzrI : e doSa thAya ja nahIM pharI. sAcuM pratikramaNa enuM nAma kahevAya ke doSa pharI thAya ja nahIM. agara to doSa dhIme dhIme khalAsa thaI jAya. - tame je kaho cho ke pratikramaNa karyA pachI e doSa thAya che. to te A to bajAromAM je cAle che. vyavahAramAM atyAre je cAle che e pratikramaNa laukika che, laukika eTale saMsAra phaLa ApanAruM. eTalo TAIma khAlI ApaNo adharmamAM nA gayo ane puNya baMdhAyuM. ane pratikramaNa to konuM nAma kahevAya ? 'zUTa oNna sAITa' joIe. ApaNe tyAM ahIM kAyado chene 'zUTa oNna sAITa'no ? evuM pratikramaNa hovuM joIe. gurumahArAje kahyuM hatuM ke pratikramaNa karo, pachI pratikramaNa karyA pachI pAchuM pratyAkhyAna to karavuM ja joIe. 'A pharI have nahIM karuM? ema gurumahArAjanI mUrtine saMbhArIne pratyAkhyAna karavuM ja joIe. je doSa thaI gayo tenuM pratyAkhyAna eTale pharI nahIM karuM eTale A traNeya sAthe hovuM joIe. mumukSu : ane jAgRta rahevuM joIe, pharI nA thAya evuM ? dAdAzrI : niraMtara jAgRta, jAgRta eTale aDadho kalAka nahIM, covIseya kalAka, niraMtara A loko ane jJAna ApyuM tyArathI niraMtara jAgRta rahe che. eka kSaNavAra e UMdhyA nathI. saMsAranA lokamAMthI koI jAgRta hoya te pratikramaNa kare to eTalA doSa ochA thAya ne pAchA navA zubha baMdhAya. darzana mohanIya hoya tyAM sudhI doSa baMdhAyA ja kare. AlocanA haMmezAM pratikramaNa sahita ja hoya. ane pratikramaNa e to moTAmAM moTuM hathiyAra che. eTale pratikramaNano dharma jo pakaDI lIdho to tAre mAthe guru nahIM hoya toya cAlaze. eTale dAdA pAse ATaluM zIkhyA to bahu thaI gayuM. AmAM badhuM AvI gayuM. jyAM kaMI
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharma prarUNuM pratikramaNa 17 pratikramaNa bhUla thAya tyAM dAdAnI pAse mAphI mAMgI levI. eTalA gunAmAMthI mukta thaI gayA. A kaMI che agharuM ? dAdA, kaMI apavAsa karavAnuM kahe che ke kema bhUla karI ? mATe apavAsa karajo evuM kahe to to loka jANe ke dAdAe amane bhukhe mArI nAkhyA, paNa dAdA evuM bhUkhe nathI mAratA ne ? koI gALa bhAMDe ane asara thAya to potAnI jAtanI ja bhUla che evuM potAne lAgyA kare ane pote pratikramaNa karyA kare to e bhagavAnanuM moTAmAM moTuM jJAna che. A ja mokSe laI jAya ! ATalo zabda, amAruM eka ja vAkya jo pALe ne to mokSe jato rahe ! bIjuM badhuM zuM karavAnuM ? kartAbhAva tyAM sudhI atikramaNa karma bAMdhe che koNa ? tene ApaNe jANavuM paDe, tamAruM nAma zuM ? mumukSu : caMdulAla. dAdAzrI : to 'huM caMdulAla chuMe ja karmano bAMdhanAra. pachI rAte UMghI jAya, toye AkhI rAta karma baMdhAya che. 'huM caMdulAla chuM te UMghatAMya karma baMdhAya che, enuM zuM kAraNa ? kAraNa ke, e Aropita bhAva che. eTale guno lAgu thayo. 'pote' kharekhara caMdulAla nathI ane jyAM tame nahIM tyAM 'huM " evo Aropa karo cho. kalpitabhAva che e, ane niraMtara eno guno lAgu thAya. pachI huM caMdulAla Amano sasaro thAuM, Amano mAmo thAu, Amano kAko thAuM, A badhA Aropita bhAvo che, enAthI niraMtara karma baMdhAyA kare che. rAte UMghamAMya karma baMdhAyA kare che. rAte karma baMdhAya, temAM to have chUTako ja nathI paNa 'huM caMdulAla chuM' e ahaMkArane jo tame nirmaLa karI nAkho, to tamane karma ochAM A meM ene duHkha dIdhuM. tyAM pratikramaNa hovuM joIe. duHkha dIdhuM eTale atikramaNa kahevAya. ane atikramaNanI upara pratikramaNa kare to e bhUMsAI jAya. e karma halakuM thaI jAya. ene kaMIka duHkha thAya evuM AcaraNa karIe toye e atikramaNa kahevAya ane atikramaNa upara pratikramaNa hovuM joIe. ane te bAra mahine karIe chIe evuM nahIM, 'zUTa oNna sAITa' hovuM joIe. to kaMIka A duHkho jAya. vItarAganA kahelA mata pramANe cAle to duHkha jAya. nahIM to duHkha jAya nahIM. Ama thAya pratikramaNa enI meLe AvaDe enuM nAma atikramaNa, ane pratikramaNa zIkhavuM paDe. atikramaNa to enI meLe AvaDe. koIkane godo mAravo hoya to zIkhavA nA javuM paDe, e to koIkanuM joIne zIkhelo ja hoya. have atikramaNa karIe to pratikramaNa karavuM paDe. Ama A vyavahAramAM badhA beThAM che, emAM kazuM pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. A to koIkane godo mAryo hoya ke koInI mazkarI karI hoya, e atikramaNa karyuM, to enuM pratikramaNa karavuM paDe. mumukSu : e pratikramaNa kevI rIte karavAnuM ? dAdAzrI : ApaNe jo jJAna lIdhuM hoya to enA AtmAnI ApaNane khabara paDe. eTale AtmAne udezIne karavAnuM, nahIM to bhagavAnane udezIne karavAnuM, he bhagavAna ! pazcAttApa karuM chuM, mAphI mAguM chuM ane pharI nahIM karuM have. basa e pratikramaNa ! khoTuM thayuM hoya to tarata khabara paDI jAya ne ? mumukSu : hA. dAdAzrI : enuM pratikramaNa karyuM eTale dhovAI gayuM. mumukSu : dhovAI jAya kharuM e ? baMdhAya. ahaMkAra nirmaLa karyA pachI pAchI kriyAo karavI paDe. kevI kriyAo karavI paDe ke savAre tamAre chokarAnI vahu joDe, enAthI kaparakAbI tUTI gaI, eTale tame kahyuM ke, 'tArAmAM akkala nathI.' eTale ene je du:thayuM, te vakhate ApaNane manamAM ema thavuM joIe ke
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa 19 20 pratikramaNa kare. AvuM to cAlyA ja kare. dAdAzrI : evuM nathI karavAnuM. je mANasa pApa kare ne e jo pastAvo kare to e banAvaTI pastAvo karI zakato ja nathI. ane sAco ja pastAvo hoya ane pastAvo sAco hoya eTale enI pAchaLa eka DuMgaLInuM paDa khase, pachI DuMgaLI to AkhI ne AkhI dekhAya pAchI. pharI pAchuM bIjuM paDa khase. haMmezAM pastAvo nakAmo jato nathI. dareka dharma pastAvo ja Apyo che. krizciyanane tyAMya pastAvo ja karavAno kahyo so TakA sAco sto dAdAzrI : hA, hA, cokkasa vaLI ! pratikramaNa karyuM eTale pachI rahe nahIM ne ! bahu moTuM karma hoya to Ama baLelI dorI jevuM dekhAya paNa hAthathI aDIe to kharI paDe. mumukSu : e pastAvo kevI rIte karuM ? badhAne dekhatAM karuM ke manamAM karuM? dAdAzrI : manamAM. manamAM dAdAjIne yAda karIne ke A mArI bhUla thaI che have pharI nahIM karuM - evuM manamAM yAda karIne karavAnuM eTale pharI ema karatAM karatAM e badhuM duHkha bhulAI jAya. e bhUla tUTI jAya che. paNa evuM nA karIe to pachI bhUlo vadhatI jAya. A meM tamane hathiyAra ApyuM che, A pratikramaNa e moTuM hathiyAra ApyuM che. kAraNa ke AkhuM jagata kApavAnuM moTAmAM moTuM hathiyAra ja A che. atikramaNathI jagata UbhuM thayuM che ne pratikramaNathI jagatano vilaya thAya che. basa A ja che. atikramaNa thayuM e doSa thayo. e tamane khabara paDI eTale doSa 'zUTa eNTa sAITa' karavo joIe tamAre. doSa dekhAyo ke zUTa karo. A eka ja mArga evo che ke potAnA doSa dekhAtA jAya ane zUTa thatA jAya, ema karatAM karatAM doSa khalAsa thatA jAya. pastAvo batAvaTI na hoya kadI mumukSu : AvAM tame keTalAM pratikramaNa karo cho ? praznakartA : koIne duHkha thAya to tarata pastAvo karuM chuM. dAdAzrI : pastAvo e vedanA thAya che te che. pastAvo e pratikramaNa nA kahevAya. chatAM e sAruM che. mumukSu : pApa karyA pachI ApaNe pastAvo laIe to e pApamAMthI mukti kaI rIte maLe ? evuM to pachI karyA ja kare ? dAdAzrI : e badho rasto huM karI ApIza. mumukSu : eka bAju pApa karyA kare ne eka bAju pastAvo karyA mumukSu : eTale mAphI mAMgavAthI ApaNA pApanuM nivAraNa thaI jAya kharuM? dAdAzrI : enAthI ja pApanuM nivAraNa thaI jAya. bIjo koI rasto ja nathI. mumukSu : to pachI ghaDIe ghaDIe mAphI mAMge ne ghaDIe ghaDIe pApa kare ? dAdAzrI : ghaDIe ghaDIe mAphI mAMgavAnI chUTa che. ghaDIe ghaDIe mAphI mAMgavI paDe. hA ! so TakAno rasto A ! mAphI mAMgavA sivAya bIjA koI raste chUTe ja nahIM A jagatamAM. pratikramaNathI badhAM pApo dhovAI jAya. mumukSu : pratikramaNa karavAthI pApa nAza thAya che, tenI pAchaLa sAyansa zuM che ? dAdAzrI : atikramaNathI pApa thAya che ne pratikramaNathI pApa nAza thAya che. pAchA vaLavAthI pApa nAza thAya che. mumukSu : to pachI karmano niyama kyAM lAgu paDe ? ApaNe mAphI mAMgIe ane karma chUTI jAya to pachI emAM karmano niyama nA rahyone ?
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharme arUNuM pratikramaNa 21 pratikramaNa dAdAzrI : A ja karmano niyama ! mAphI mAMgavI e ja karmano niyama ! mumukSu : to to badhA pApa karatA jAya ne mAphI mAMgatA jAya. dAdAzrI : hA, pApa karatA javAnuM ne mAphI mAMgatA javAnuM. e ja bhagavAne kaheluM che. mumukSu : paNa kharA manathI mAphI mAMgavAnIne ! dAdAzrI : mAphI mAMganAro kharA manathI ja mAphI mAMge che. ane khoTA manathI mAphI mAMge toya calAvI levAze, toya mAphI mAMgajo. mumukSu : to to pachI ene Teva paDI jAya ! dAdAzrI : Teva paDI jAya to bhale paDI jAya paNa mAphI mAMgajo. mAphI mAMgyA vagara to AvI banyuM jANo ! mAphIno zo artha che? ene pratikramaNa kahevAya che. ane doSane zuM kahevAya ? atikramaNa. karmano niyama zuM che ? atikramaNa kare to enuM pratikramaNa karo. samajAyuM tamane ? mumukSu : hA. dAdAzrI : eTale mAphI avazya mAMgo. ne A DAhyA, doDha DAhyAnI vAta javA do. koI khoTuM karato hoya ne mAphI mAMgato hoya to karavA done ! "dhIsa Ijha kamplITa lA~.' koI brAnI pIto hoya ane kaheze ke huM mAphI mAguM chuM. to huM kahyuM ke, mAphI mAMgaje. mAphI mAMgato jaje ne pIto jaje, paNa manamAM nakkI karaje ke mAre have choDI devI che. sAcA dilathI manamAM nakkI karaje. pachI pIto jaje ne mAphI mAMgato jaje. eka dahADo eno aMta Avaze. A so TakAnuM mAruM vijJAna che. A to vijJAna che ! ugyA vagara rahe nahIM. tarata ja phaLa ApanAruM che. "dhIsa Ijha dha kaeNza benka oNpha DivAIna saoNlyuzana', 'kaeNza benka' A ja ! dasa lAkha varSathI nIkaLI ja nathI ! be kalAkamAM mokSa laI jAva !! ahIM AgaLa tuM je mAMguM e ApavA taiyAra chuM, mAMgato bhUle. AvyA ane sukha ApavA ja atikramaNa eTale koIne saheja paNa duHkha thAya, Ama nA thatuM hoya vakhate, paNa garbhita du:kha rahetuM hoya. garbhita eTale aMdarakhAne duHkha hoya, sAmAne nA samajaNa paDe, nA pahoMce paNa eno artha evo na thavo joIe. garbhita eya duHkha na hovuM joIe. amArI lAIphamAM koIne paNa kiMcitmAtra du:kha nahIM ApeluM. paNa garbhita du:kha thayeluM hoya tenI sAme mAphI mAMgI laIe. ame duHkha ApavA nathI AvyA. ame sukha ApavA AvyA chIe. kayuM pharajiyAta, kayuM marajiyAta ? dAdAzrI : A ame ahIM AvyA te pharajiyAta ke marajiyAta ? mumukSu : marajiyAta. dAdAzrI : nA. A to lamaNe lakheluM pharajiyAta hatuM ane marajiyAta zuM che ? A bhAIe godo mAryo teya pharajiyAta ane tenuM pratikramaNa karavuM ke nA karavuM e marajiyAta che. 500 rUpiyA ApyA te meyaranA dabANathI ApyA. teno 'ahIM' jaza maLe paNa 'ya' kazuM nahIM. ane marajIthI Ape to tenuM tyAM phaLa maLe, e marajiyAta. marajiyAta zuM che ? A badhuM pharajiyAta ja che. bahAra kriyA karI e pharajiyAta che. ahIM kyA bhAve kriyA karI te marajiyAta che. bahAra koIe be dhola mArI te pharajiyAta ne mahIM pastAvo karyo to te marajiyAta sudharyuM ne mahIM bhAva bagADyo, te marajiyAta bagaDyuM.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharme arUNuM pratikramaNa 23 pratikramaNa koI doSa thayo hoya to teno khUba pastAvo kare, khUba pastAvo kare, to te doSa jAya. paNa ene choDAvanAra joIe. bhAvasatA, pratikramaNa te pratyAkhyAta karavAnI have koInA khetaramAMthI galakuM laI levAnI icchA nA karazo. joIe to mAgIne levuM. ameya nAnA hatA bAra-tera varSanA, tyAre lokonAM khetaromAMthI variyALI corI lAvatA. te pAchaLathI keTalAya pastAvA karyA tyAre cokhkhuM thayuM. 'pratikramaNa' ne 'pratyAkhyAna' karavAnI ja bhAvasattA che, kramika mArgamAM ! dravya koInA tAbAmAM nathI. bhAva ja ApaNA tAbAmAM che. mATe khoTuM thAya to pastAvo karI lo. amAruM dravya sAruM hoya ne bhAveya sArA hoya. tamAruM svachaMdapUrvakanuM dravya hoya eTale pastAvA karavA paDe. bhagavAna AvAmAM te hAtha ghAlatA haze ? e to jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI, badhuM ja jue ane jANe. tyAre e zuM preraNA karatA haze ? mUA, e to mahIMthI corI karavAnI gAMTha phUTe che tyAre tane corI karavAno vicAra Ave che. moTI gAMTha hoya to bahu vicAra Ave ane corI karI paNa Ave. ane pAcho kahe che ke meM kevI cAlAkIthI corI karI ! evuM kahe, eTale corInI gAMThane khorAka maLI jAya. poSaNa maLe eTale navAM bIja paDyA kare ne corInI gAMTha moTI ne moTI thatI rahe. jyAre bIjo cora hoya te corI kare kharo paNa sAthe sAthe ene mahIM DaMkhyA kare ke A corI thAya te bahu khoTuM thAya che, paNa zuM karuM ? peTa bharavA karavuM paDe che. te hRdayapUrvaka pazcAttApa karato rahe eTale corInI gAMThane poSaNa nA maLe. ane AvatA bhava mATe corI nA karavI evAM bIja nAkhe che, te bIje bhava corI nA kare. hArTilI pastAvo eka mANasane corI karyA pachI pastAvo thAya che, ene kudarata jato kare che. pazcAttApa karyo. eno bhagavAnane tyAM e guno nathI. paNa jagatanA loko daMDa kare e A bhavamAM bhogavI levo paDe. praznakartA : paNa e to badhAya evuM mAne che ke khoTuM bolavuM e pApa che, mAMsAhAra karavo, asatya bolavuM, khoTI rIte vartavuM e badhuM kharAba che. tema chatAM loko khoTuM karyuM ja jAya che, te kema ? dAdAzrI : A badhuM khoTuM che, A nA karavuM joIe evuM badhA bole che, te upalaka bole che. 'suparaphaluasa' bole che. 'hArTilI' nathI bolatA. bAkI jo evuM 'hArTilI' bole to ene amuka TAIme gaye ja chUTako ! tamAro game tevo kharAba doSa hoya paNa teno tamane khUba 'hArTilI" pastAvo thAya to e doSa pharI nA thAya. ane pharI thAya toya teno vAMdho nathI, paNa pastAvo khUba karyA karo. praznakartA : eTale mANasa sudhare evI zakyatA kharI ? dAdAzrI : hA, bahu ja zakyatA che paNa sudhAranAra hovo joIe. emAM ema.DI., epha.Ara.sI.esa. DaoNkTara nA cAle. goTALiyuM nA cAle, enA to "sudhAranAra' joIe. have keTalAkane ema thAya ke khUba pastAvo karyo chatAMya pharI evo doSa thAya, to ene ema thAya ke, A Ama kema thayuM ? eTalo badho pastAvo thayo toya ? kharekhara to 'hArTilI' pastAvo thAya, tenAthI doSa avazya jAya che. pratikramaNathI haLavAza thAya. pharI e doSa thatAM ene pastAvo thayA kare. saMskAra kyAre badalAya ? rAta-divasa pazcAttApa kare tyAre. agara to ApaNuM jJAna maLe to saMskAra badalAya. pastAvo e kaMI jevI tevI vastu nathI. pazcAttApa thavo joIe. praznakartA : Akho divasa ADuM avaLuM Ama tema karIe ne pachI rAtre pazcAttApa karIe to ?
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa 25 pratikramaNa saMsAramAM ane mokSamArgamAM AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAnanI jarUra dAdAzrI : hA, pazcAttApa sAcA dilanA kare to. praznakartA : pazcAttApa kare ne bIje divase pAcho tenuM te ja kare to ? dAdAzrI : hA, paNa sAcA dilathI kare to kAma kADhI nAkhe. praznakartA : A pastAvo thAya che, te gayA janmanA Ayojanane kAraNe thAya che ? dAdAzrI : e A janmanA jJAnane kAraNe pastAvo thAya. praznakartA: jIvanamAM ApaNe kaMIka khoTAM kAmo kyAM hoya, to enuM duHkha thAya, paNa pazcAttApa nA thAya, to zuM karavuM ? dAdAzrI : enuM duHkha thAya che e ja pazcAttApa chene ! koI paNa tApa vagara duHkha thAya nahIM. ThaMDakamAM du:kha hotuM haze ? A tApa e ja du:kha che. duHkha thAya eTale bahu thaI gayuM. paNa pharI nahIM karuM evuM bolo cho ke nathI bolatA ? praznakartA : hA. dAdAzrI : tamane badhAne zemAM zemAM pastAvo thAya che te lakhI lAvajo. kaye sTezane gADI aTake che tenI khabara paDe. eTale pachI tyAM AgaLa ApaNe gADI mokalIe. pastAvo thAya, tyAMthI samajavuM ke pAcho vaLavAno thayo. koI paNa kriyA karyA pachI pastAvo kare che, e mANasa eka dahADo zuddha thaze ja, e nakkI che. pastAvAthI mAMDIne pratikramaNa sudhI jagatanA loko mAphI mAMgI le che, ethI kaMI 'pratikramaNa' thatuM nathI. e to rastAmAM 'sorI', "thenka yu" kahe enA jevI vAta che. emAM kaMI mahattva nathI. mahattva 'AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna'nuM che. praznakartA : ApaNe karelAM pApo bhagavAnanA maMdiramAM jaIne dara ravivAre kabUla karI dIdhAM hoya to pachI pApa mApha thaI jAyane ? dAdAzrI : evAM jo pApa dhovAtAM hotane to koI mAMdA-sAjA hoya ja nahIMne ! pachI to kazuM du:kha hoya ja nahIMne ! paNa A to duHkha pAra vagaranuM paDe che. mAphI mAMgavAno artha zuM ke tame mAphI mAMgo to tamArA pApanuM mULa baLI jAya. eTale pharI e phUTe nahIM, paNa enuM phaLa to bhogavavuM ja paDe ! praznakartA : koI koI mULa to pAchAM pharI phUTI nIkaLe. dAdAzrI : barAbara baLyuM nA hoya to pAchuM phUTyA kare. bAkI mULa game teTaluM baLI gayuM hoya paNa phaLa to bhogavavAM ja paDe. bhagavAnane hau bhogavavA paDe ! kRSNa bhagavAnaneya ahIM tIra vAgyuM hatuM, emAM cAle nahIM. mAre hau bhogavavuM paDe. darekanA dharmamAM mAphInuM hoya che, krizciyana, muslima, hindu, badhAmAM hoya, paNa judI judI rIte hoya. dareka dharmamAM prastAvAthI zarUAta che, krizciyana, muslima, badhAmAM ! ne ApaNe ahIM pratikramaNa hoya. bAkI A badhuM jagata vikalpa che. musalamAnoya kAnamAM AMgaLI ghAlIne bUmAbUma karI mele che, teya kharuM che ane krizciyano zuM kare ? carcamAM gayelA ke nahIM ? kema vAMdho zo hato te ? tame kALo koTa paherIne mahIM peThA ke koI pUchanAra ja nahIMne ! e loko ravivArano dahADo Ave ne, te cha dahADAnI je bhUlo thaI hoyane, te ravivAre mAphI mAMga mAMga kare, pazcAttApa karyA kare. pazcAttApa to ApaNA loko ja karatA nathI. ApaNA loko kare che, te bAra mahinAmAM eka phero kare che. te dahADe to lUgaDAM navAM laI
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 pratikramaNa dAdAzrI : e game te rIte ho paNa kAcuM che. paNa toya enAthI dharmadhyAna thoDuM thAya. tamArI dAnata zuM che e jovAmAM Ave che. mumukSu : paNa karavuM joIe ke nahIM ? dAdAzrI : atyAre tame karo cho e barAbara che, paNa ame zIkhavADyA pachI navuM zIkhavADe te navuM zIkhajo. atyAre tamAruM barobara (2) pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa AvIne, pharsTa klAsa lAvIne paherene ! praznakartA : mAnasika pastAvo karavo e ja pratikramaNa ? dAdAzrI : je rIte kahyuMne e rIte karo. ene dhola mAravAthI du:kha thayuM to, have pharI nahIM dhola mAruM. mArI bhUla thaI, evI rIte karo. evo pastAvo karo. agara to TaiDakAvyo. meM ene duHkha kyuM, to pharI nahIM TaiDakAvuM, evI rIte karo. e thayuM dharmadhyAna mumukSu : ane A pratikramaNa, pApanuM prAyazcitta, e jarA samajAvo. dAdAzrI : pratikramaNa eTale zuM ? doSa thayo ke doSane tarata zUTa oNna sAITa karI nAkho. enuM nAma pratikramaNa. tame to bAra mahine karo cho ? mumukSu : mane pratikramaNa karatAM khAsa AvaDatuM nathI paNa bhAva pratikramaNa karI lauM. dAdAzrI : bhAva pratikramaNamAM zuM karo cho ? mumukSu : ema lAge ke A doSa thayo che, to pachI AtmAnI sAkSIe prAyazcitta karI levAnuM. dAdAzrI : ema ? evuM keTalAM thAya dahADAmAM ? mumukSu : rAtre sUtI vakhate karuM, cAra-pAMca thAya. dAdAzrI : eTaluM tamAruM dharmadhyAnamAM jAya. phakta eTalI sekaMDa tamArI dharmadhyAnamAM jAya. jo tame kahyA pramANe karatA hoya to dharmadhyAnamAM jAya. mumukSu : pApanuM prAyazcitta kevI rIte karavAnuM? huM je rIte karuM chuM te barobara che ? mumukSu : kavi kalApIe kahyuM che : hA, pastAvo vipula jharaNuM svargathI utaryuM che. pApI temAM DUbakI daIne puNyazALI bane che. enA mATe Apa zuM kahevA mAMgo cho ? dAdAzrI : e to A dhULa pApIo mATe che. e badhAM sthaLa pApa thayo eTale eno pastAvo kare. mumukSu emAM AtmAnuM lakSa kharuM ? dAdAzrI : nA, emAM AtmAnuM lakSa nA hoya. AmAM vyAvahArika lakSa, saraLa hoyane tene nA game A badhuM eTale pastAvo kare. dareka dharmavALA pastAvo karavAnA. evuM tameya pastAvo karo cho. mumukSu : vyavahArazuddhi thAyane ? dAdAzrI : nA, kharekhara to pratikramaNa hovuM joIe. tava klamothI sarvazreSTha pratikramaNa praznakartA : pApa dUra karavA prAyazcitta sivAya bIjo koI upAya kharo ? dAdAzrI : pApa dUra karavA prAyazcitta sivAya bIjo koI upAya nathI. A badhAM pApa e zuM che ? A pApa je chene, e zene pApa
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 pratikramaNa (2) pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa 29 kahIe chIe ApaNe ? tyAre kahe ke, jo tame A badhuM karo cho. te karavAne mATe vAMdho nathI. A badhA beThA che. atyAre koI jaNane vAMdho nathI. emAM koI eka jaNa kahe ke, "kema tame A moDA Avo cho ?" ApaNane evuM kahe, tyAre emaNe atikramaNa karyuM kahevAya. je lokone game nahIM ke, AvuM kyAM bole che ? e atikramaNa karyuM kahevAya. e atikramaNa kare tene mATe ja bhagavAne pratikramaNa kahyuM che. eTale pazcAttApa keTalAno karavAno che ke je lokone na game, lokone duHkha thAya, evI vAta mATe pazcAttApa karaje. zuM kahe che ? gamatuM hoya tene mATe nahIM. te prAyazcitta karavuM paDe. tuM kare che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : dAdA bhagavAnanA nAmathI pratikramaNa kare che ke nathI karato ? praznakartA : pelI copaDI ApelI ne ? enuM karuM chuM, nava kalamo praznakartA : ane emAM ApanI sAme kare eTale pachI zuM rahe ? dAdAzrI : kalyANa thaI jAya. eTale pazcAttApanA sAbu jevo koI duniyAmAM sAbu nathI. pastAvAthI ghaTe daMDa praznakartA : pApane nirmULa karavA mATe to uttama mArga prAyazcitta che. A bahu suMdara vAta che tema purANamAM saMtapuruSoe kahyuM che. zuM khUnI mANasa khUna karyA badala pastAvo kare to tene mAphI maLI zake ? dAdAzrI : khUnI mANasa khUna karyA pachI khuzI thAya to eno je daMDa bAra mahinAno thavAno hoya, to te traNa varSano thaI jAya. e khUnI mANasa khUna karyA pachI pastAvo kare to bAra mahinAno je daMDa thavAno hoya te cha mahinAno thaI jAya. koI paNa khoTuM kArya karIne pachI khurzI thazo to te kArya traNagaNuM phaLa Apaze. kArya karyA pachI pastAvo karaze ke khoTuM kArya karyuM, to daMDa ghaTI jAya. ane sAruM kArya karyA pachI khurzI thazo to badhAne vadhu lAbha thaze. maMtro e che vaijJAtika vastu praznakartA : pratikramaNa karavAthI kadAca navAM pApa baMdhAya nahIM, paNa jUnAM pApa bhogavavAM to paDene ? dAdAzrI : pratikramaNathI navAM pApa thAya nahIM e tamAruM kahevuM barobara che. ane jUnAM pApa to bhogavye ja chUTako che. have bhogavaTo e ghaTe kharo, e mATe meM pAcho rasto kahyo che ke traNa maMtro bhegA bolajo toya bhogavaTAnuM phaLa halakuM karI Ape. koI mANasane doDha maNanuM vajana mAthe hoya ane bicAro Ama kaMTALI gayo hoya, paNa ene koI vastu Ama ekadama jovAnI AvI gaI ane dRSTi tyAM gaI to pelo enuM du:kha bhUlI jAya, vajana che chatAM ene du:kha ochuM lAge. evuM A trimaMtronuM chene, e bolavAthI peluM vajana ja lAge nahIM. eTale A maMtro e hempiMga vastu che. tame koI dahADo trimaMtra bolyA dAdAzrI : karuM chuM ne ? e pratikramaNa ja che. moTAmAM moTuM pratikramaNa dAdA bhagavAnanI nava kalamo mukAI che ne, e AkhA jagatane kalyANakArI evuM pratikramaNa che. praznakartA : A vAta sAcI ke pazcAttApanA ghaDAmAM game tevuM pApa hoya to.... dAdAzrI : halakuM thaI jAya, pazcAttApane laIne. praznakartA : sAva baLIne khAkha nA thaI jAya ? dAdAzrI : sAva baLIye jAya. evAM keTalAMka pApa to baLIye jAya, khalAsa thaI jAya. pazcAttApano sAbu evo che ke ghaNAMkharAM kapaDAMne lAgu thaI jAya.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharma prarUpyuM pratikramaNa hatA ? eka ja dahADo trimaMtra bolyA hatA ? te jarA vadhAre bolene eTale badhuM halakuM thaI jAya ane tamane bhaya lAgato hoya teya baMdha thaI jAya. 31 praznakartA : vijJAnanI dRSTie joIe to mANasa koI pApa kare ke bhUla kare, to enI ene sajA maLavI joIe, to maMtrathI e pApano nAza kevI rIte thAya ? dAdAzrI : maMtro zuM che ke A puruSonI ApaNe bhakti karIe chIe. kyA puruSonI ? varlDamAM sarvazreSTha puruSonI bhakti karIe chIe, te ghaDIe mahIM keTalI zakti utpanna thAya. praznakartA : tame emanI bahu bhakti karI, emanAM vakhANa karyAM, emanAM vAIbrezana lIdhAM, paNa pApa to bAjue ja rahyAM ne ? pApa to juduM rahyuM ja ne ? dAdAzrI : A emanI bhakti karavAthI, emanI kIrtana bhakti karavAthI sarva pApo bhasmIbhUta thAya. tamAre pApo nAza karavAM che ? huM eka kalAkamAM karI ApIza, 'vidhina vana avara'. pApa cappAthI kApavAnuM nA hoya. enI slAIsa pADavAnI nA hoya, e to bhasmIbhUta thAya. praznakartA : pAdarIo paNa kahe che ke amArI pAse kanphezana karI jAva to badhAM pApo nAza thaI jAya. dAdAzrI : e kanphesa karavuM saheluM che ? tamArAthI kanphesa thAya kharuM ? e to aMdhArI rAtamAM, aMdhArAmAM kare che, pelo mANasa ajavALAmAM moDhuM nathI dekhADato. rAte aMdhAruM haze to kanphezana karIza. ane mArI pAse to cALIsa hajAra mANasoe emanuM badhuM kanphezana kareluM che, ghaNI chokarIoe paNa ! ekeeka cIja kanphesa kare ! Ama lakhI ApeluM che. ughADA choge kanphesa to pachI pApa nAza thaI ja jAyane ! kanphesa karavuM saheluM nathI. pratikramaNa praznakartA : eTale A pratikramaNa kare che e ne e kanphesa sarakhuM ja thayuM ne pachI ? 32 dAdAzrI : nA, e sarakhuM na hoya. pratikramaNa to atikramaNa thAya ane pachI dho-dho karavuM ane pAchuM DAgha paDe, pAchuM dhovuM ane pApa kanphesa karavAM, jAhera karavAM to e vastu judI che. praznakartA H pratikramaNa ne pazcAttApamAM phera zo ? dAdAzrI : pazcAttApa e bAdhe bhAre che, krizciyano ravivAre carcamAM pazcAttApa kare che. je pApa karyA teno bAdhebhAre pazcAttApa kare che. ane pratikramaNa to kevuM che ke, jeNe goLI mArI, jeNe atikramaNa karyuM, te pratikramaNa kare. te ja kSaNe, 'zUTa oNna sAITa' - tene dhoI nAkhe. praznakartA : AtmAne nIMdavo kahe che te zuM ? dAdAzrI : eTale potAnI bhUla ekasepTa karavAnI mAphI mAMgavAnI, pastAvo karavo te nIMdavo. have mULa AtmAne nIMdavAno nathI, pratiSThita AtmAne nIMdavAno che. caturgatitA doSa AMkaDA, pratikramaNathI chUTe pratikramaNa vagara mokSano mArga ja nathI. jyAM pratikramaNa nathI tyAM mArga ja khoTo che. jaino jo sAcAM pratikramaNa kare tenAthI kaSAyanI gAMTha vaLI gaI hoya tene DhIlI kare ane te AvatA bhave jaladI nIkaLI jAya. ame jaina kone kahIe ke je krodha-mAna-mAyA-lobha thAya ne tenuM tarata pratikramaNa karI le, e bhagavAnanI AjJA pALe tene. tIrthaMkaro A mUkatA gayA che. kAraNa ke manuSya jAti doSa karyA vagara rahe nahIM (AtmajJAnI sivAya). devaloko doSa kare, manuSya jAti doSa kare, caturgati doSa kare. doSita thayA vagara rahe nahIM. enA doSa bhAMgavA mATe upAya zo ? tyAre kahe, 'AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna. jagata zA AdhAre UbhuM rahyuM che ? atikramaNa doSane laIne A jagata UbhuM rahyuM che. roja pratikramaNa-pratyAkhyAna kare e sAdhu, upAdhyAya,
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) pratyeka dharme arUNuM pratikramaNa 33 AcArya kahevAya. jagata koIne mokSe javA de tevuM nathI. badhI rIte AMkaDA kheMcI ja lAve. tenAthI ApaNe pratikramaNa karIe to AMkaDo chUTI jAya. eTale mahAvIra bhagavAnane AlocanA-pratikramaNa ne pratyAkhyAna A traNa vastu eka ja zabdamAM ApI che. bIjo koI rasto ja nathI. have pote pratikramaNa kyAre karI zake ? potAne jAgRti hoya tyAre. jJAnIpuruSa pAse jJAna prApta thAya tyAre e jAgRti utpanna thAya. AlocanA-pratikramaNa ne pratyAkhyAna mahAvIra bhagavAnanA siddhAMtano sAra che ane akramamAM jJAnIpuruSa e sAra che, eTaluM ja samajavuM joIe. AjJA e ja dharma ane AjJA e ja tapa che. paNa e Dakho karyA vagara rahe nahIM ne ! anAdinI kaTeva paDI che. [3] tahoya "e' pratikramaNa mahAvIranAM ! e che dharmano sAra sAcAM pratikramaNa hoya to to Akho jaina zAstrono sAra ja A pratikramaNa-pratyAkhyAna che. mumukSu : A bahu sAyanTiphika (vaijJAnika) vastu che. dAdAzrI : hA, bahu sAyanTiphika vastu che. ane pratikramaNa to badhA ja dharmomAM che. paNa sAyanTiphika e che ke A pratikramaNa ne pratyAkhyAna. A sAyanTiphika vastu che, vaijJAnika Dhaba che ane krodhamAna-mAyA-lobha ochAM thaI jAya. krodha-mAna-mAyA-lobha potAnA tAbAmAM ja che, paNa lokone ochAM karavAM nathI. dareka jagyAe pastAvAthI zarUAta che. aMgrejonI zarUAta pastAvAthI thAya. te muslimoya pastAvo karavAnA. loko zuM kahe che ke, A je je ame karyuM, e badho pastAvo karIe chIe, pazcAttApa karIe chIe ane ApaNe ahIM pratikramaNarUpe ApyuM ke ApaNe zuM kahIe chIe ke atikramaNa thayuM mATe pratikramaNa karo. atikramaNa eTale vyavahAramAM joIe tenAM karatAM vizeSa thaI gayuM mATe enuM pratikramaNa karo. mumukSu : je amuka vakhate DakhoDakhala thaI jAya che ke sensiTiva (lAgaNIzIla) thaI jAya che, ene aTakAvavA mATe zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : pratikramaNa ne pastAvo karavAno ne bhAvanA bhAvavI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 35 36 pratikramaNa joIe ke Ama na thavuM joIe ne Ama thavuM joIe. ApaNI pelI copaDIonI nava kalamo jene AvaDI gaI, tenuM kalyANa thaI gayuM ! 'e to khape rokaDuM ja nahIM to pachI bhagavAne kahyuM che ke e pratikramaNa karyA karavuM. mumukSu : anAdikALathI pratikramaNa to karato Avyo che chatAM chUTakAro to thayo nathI ? dAdAzrI : pratikramaNa to sAcA pratikramaNa karyA nathI. sAcAM pratyAkhyAna ne sAcAM pratikramaNa kare to eno ukela Ave. pratikramaNa zUTa oNna sAITa hovuM joIe. have mArAthI eka zabda jarA vAMko nIkaLI gayo, eTale mAre aMdara pratikramaNa thaI ja javuM joIe. tarata ja oNna dhI momenTa, AmAM udhAra nA cAle. A to vAsI rakhAya ja nahIM. A pratikramaNa vAsI rakhAya nahIM. eTale 'zUTa oNna sAITa' pratikramaNa hoya. tame kevuM pratikramaNa karo cho ? rokaDuM, zUTa oNna sAITanuM ke vAsI rAkho cho ? mumukSu : rokaDuM pratikramaNa kayA saMjogane mATe kevI rIte karavuM ? dAdAzrI : ekaya rokaDuM pratikramaNa karyuM hatuM ? mumukSu : nA, nathI karyuM, haju sudhI. huM pratikramaNa vAMcuM chuM dararoja. pastAvA vinAnAM pratikramaNa navakAra maMtra bolo cho ? mumukSu : hA. navakAra boluM, badhuM AkhuM samaraNa gaNuM, badhuM ja mumukSu : rojanI cAra-pAMca sAmAyika karuM chuM. dAdAzrI : ohoho ! cAra-pAMca sAmAyika karo cho ? mumukSu : ane savAranuM ne sAMjanuM pratikramaNa beu karuM chuM. dAdAzrI : pratikramaNa eTale pastAvo karavAno. to pastAvo zeno karo cho ? mumukSu : pastAvo nathI karI zakatA. kriyA karyA rAkhIe badhI. dAdAzrI : pratikramaNa eTale pAchA vaLavuM. pApa je karyo hoya, krodha karyA hoya, tenI para pastAvo karavo enuM nAma pratikramaNa kahevAya. | mumukSu : e badhuM aMdara lakhyuM hoya, sUtra e badhuM ame gokhI laIe. dAdAzrI : e to gokhIne zuM kAma che te ? e to reDiyo gokhI le che ne? A roja roja reDiyo Akho dahADo bola-bola karyA kare. "ete' sAcA nA kahevAya mumukSu : A badhI pravRttio... dAdAzrI : pAchuM ko'kanI upara zuM kAma DaphaNuM mAro cho ? mULa gunegArane mAratA nathI ne trIjAne mAre. je hAthamAM Ave ene mAre. mULa gunegArane pakaDone ? mumukSu : mULa gunegAra bahAra to nathI ne ? pote ja che ne? dAdAzrI : A pratikramaNa ja na hoya. A pratikramaNane to krUDa phorma (aNaghaDa svarUpamAM) kahyAM che ane pAchuM bAra mahine bhegAM karIne kahe ke ame pratikramaNa karyuM e to vaLI vadhAre krUDa !!! pratikramaNa konuM nAma kahevAya ? bAra mahinA jo pratikramaNa kare to doSa badhA ghaTI jAya. A to AkhI jiMdagI karatA karatA AvyA. dAdAzrI : toya ciMtA thAya che ?
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 38 pratikramaNa emanAmAMya doSa ghaTyA nathI. eTale AmAM paristhiti A thAya che. mAgadhI bhASAmAM bhagavAne phakta eka navakAramaMtra ekalo ja che te bolavAno kahyo hato. ne teya pAcho samajIne bolajo. kAraNa ke bhagavAnanA zabdo che. eTaluM phakta bhale eno artha samajI lIdho. bAkI pratikramaNamAM pahelAM to eno artha samajavo ja paDe ke, A huM pratikramaNa karuM chuM, konuM ? mane caMdubhAIe apamAna karyuM, agara to meM koInuM apamAna karyuM, tenuM huM pratikramaNa karuM chuM. pratikramaNa eTale kaSAyane khalAsa karI nAkhavAnA. A to dharma ke adharma ? praznakartA : e kramika mArgamAM ahaMkAranuM zuddhikaraNa kevI rIte kare ? sAdhu-saMnyAsI eMsI varSanAM, sATha varSanAM, sittera varSanAM thayAM, eka paNa doSa ghaTyo nathI, vadhyA che. popaTanI peThe pratikramaNa praznakartA : sAMpradAyika pratikramaNa, sAmAyika tathya keTaluM ? dAdAzrI : kazuMye nahIM. mAgadhI bhASAmAM pratikramaNa karIe to peluM popaTa rAma-rAma bole enA jevuM. popaTa rAma-rAma bole tethI e mokSe javAno che ? te mAgadhI bhASAmAM ApaNe pratikramaNa karIe to ApaNI popaTanA jevI dazA thaI ! praznakartA : sAMpradAyikamAM to karavuM paDe ne, dAdA ? dAdAzrI : nA, nA, e UMdhe raste cAle to ApaNe zuM karavA UMdhe raste cAlIe ? ApaNe kaMI popaTa chIe ? ApaNo manuSyano avatAra kahevAya. samajyA vagara je kaMI paNa karavAmAM Ave te popaTa kahevAya badhA. huM ahIM tamane zuM kahuM chuM? samajIne gAjo mArI joDe. samajavA mATeno avatAra che A. mahArAja mAgadhI bhASAmAM gA-gA karyA kare. temAM mahArAja nA samaje, pelAye nA samaje. badhAye popaTe popaTa ! rAma rAma ! AyArAma ! gayArAma !!!! e je pratikramaNa kare che, paNa emanAM pratikramaNa kevAM hoya che ke karanAro jANe nahIM, karAvanAro jANe nahIM, ke A zuM che te ! tame karelAM ke ? karelAM ? te samajaNa nA paDe, nahIM ? pratikramaNa konuM nAma kahevAya ke je karavAthI doSa ghaTe. je karavAthI doSa vadhyA kare, ene pratikramaNa kema kahevAya ? eTale A bhagavAne AvuM nahotuM kahyuM. bhagavAna kahe che, samajAya e bhASAmAM pratikramaNa karo. potapotAnI bhASAmAM pratikramaNa karI lejo. nahIM to loko pratikramaNane pAmaze nahIM. te A mAgadhI bhASAmAM rAkhI melyuM che. have A gujarAtI nathI samajatA, enI pAse mAgadhInuM pratikramaNa karavuM, zuM phAyado kare ? ane sAdhu-AcAryo samajatA nathI, kazA dAdAzrI : e to sAbuthI mela kADhe, evI rIte melathI mela kADhe ema. te che te pratikramaNa ne pratyAkhyAna beuno Azaro levo paDe. niraMtara Akho divasa Azaro levo paDe. beno Azaro niraMtara le tyAre ahaMkAranuM zuddhikaraNa thAya. tyAM sudhI zuddhikaraNa thAya nahIM. tethI to krodha-mAna-mAyA-lobha vadhI gayAM. vacalA bAvIsa tIrthaMkaronA ziSyo to evA vicakSaNa hatA, te kSaNe kSaNe pratikramaNapratyAkhyAna karatA. A mahAvIra bhagavAnanA jaDa ne vAMkA ziSyo che. te bAra mahineya pratikramaNa pAMsaruM nA kare. bAra mahineya 'micchAmi dokaDo' bolI Ave. Ane dharma kahevAya ? Ane dharma kahezo to adharma zAne kahezo ? A adharmane dharma kahI rahyA cho ne ene dharma samaje che. bIjAnI bhUla khoLI Ape ke tame badhuM khoTuM karI rahyA cho. potAnI joDe koI kapaTa karato hoya to kaheze, tame adharma karI rahyA cho. luccAI karato hoya to kaheze, ke tame adharma karI rahyA cho. to ApaNe kahIe, 'tuM te lakha ke Ane dharma kahevAya. paNa nA, bhAna ja nathI ne ! haju AtmA
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! 39 40 pratikramaNa che eTale bIjAnI bhUlo tarata khabara paDI jAya che. huM ja upAzrayamAM beTho houM te ApaNe badhA gayA hoya to mahArAja mArA cAra-pAMca doSo to joI ja nAkhe ke, mAthe vALa rAkhavAnI zI jarUra che ? vALa oLavAnI zI jarUra che ? hAthe vIMTI zA mATe pahere che ? A mALA zAne pahere che ? badhI bhUlo khoLI kADhe. kAraNa ke dRSTi badhI bagaDI che. karuNA khAvA jevuM che. e to chaMcheDe tyAre khabara paDe. chaMcheDe tyAre ApaNA mahAtmA jarA UMcA nIcA thAya paNa pachI pAchuM jJAna ene ThekANe lAvI de ne pelAne ThekANe nA Ave. pelo moDhe bolatAM bIka lAgatI hoya to aMdarathI mAra mAra kare. eTale chaMcheDe tyAre khabara paDe. vaMka jaDAya pacchimAM zAstrakAroe lakhyuM che ke, bhagavAna mahAvIranA ziSyo vAMkA ane jaDa kahevAya ane RSabhadevanA ziSyo bhoLA ane jaDa, eTalo ja phera. emAM eka-be apavAda nahIM, badhAye sarakhA. A beu tIrthakaronA ziSyo pratikramaNane samaje nahIM. eTale emane pratikramaNa karavAnuM kaheluM bhagavAne. A zAstramAM lakhelI vAta che. A kaMI emane ema gamyuM ziSyo vicakSaNa jIvo hatA. vicakSaNa eTale, gujarAtI artha zuM thAya eno ? praznakartA: bahu cAlAka, ziyALa jevA. dAdAzrI : nA. are ! ziyALa jevo avaLo artha karyo Avo? vicakSaNa eTale je kSaNe kSaNe vicAre ke A zuM thayuM ? A zuM thayuM ? A doSa beTho, ane tarata ja pratikramaNa kare. emAM pratikramaNa karavAnuM kahevuM nA paDe, e to emane ema pratikramaNa thaI ja jAya. te ghaDIe doSa thayo ke tarata ja pratikramaNa kare. vicakSaNa eTale tarata samajI jAya ke AmanI joDe A doSa thayo. AmanI joDe bolatAM bolatAM A zabda jarA bhAre bolAyo. ane eTale tarata ja pratikramaNa kare. agara to tamAre ne mAre jhaghaDo thayo atyAre, kaMI tamAre mATe mane kharAba vicAra Avyo, to te ghaDIe pratikramaNa tyAM ne tyAM, oNna dhI momenTa enuM pratikramaNa karI nAkhe eTale zUTa oNna sAITa pratikramaNa kare to e doSa jAya, nahIM to A doSa jatA haze ? A bAra mahine bhegA karIne ApaNe ahIM AgaLa pratikramaNa karIne temAM ekuya doSa yAda Avato hoya ? nathI. pahelA tIrthakaranA ziSyone kahyuM hoya ke, namaskAra karyA karo, to savAra sudhI e karyA ja karatAM hoya. ane hoya ekekuM pAMca-pAMca hajAra phUTa, dasa-dasa hajAra phUTa UMcA hoya ne nAka baso-baso phUTa to lAMbA hoya. te kahyuM hoya te pramANe namaskAra karyA ja karatA hoya. savArathI sAMja sudhI karyA ja kare. bhagavAna jo baMdha karavAnuM kahevAnuM bhUlI jAya, to e aTake nahIM. ane mahAvIra bhagavAna jo kahIne gayA hoya ke eka kalAka sAmAyika karajo, to traNa miniTa thaIne bhagavAna bahAra gayA ke A zIzI joyA kare ! mahAvIra bhagavAne jANyuM ke mArI pAchaLa je badhA mArA pholoarsa che, A loko kevA che ? vicakSaNa nathI, vacalA bAvIsa tIrthaMkaronA eTale vacalA bAvIsa tIrthaMkaronA ziSyo bahu DAhyA. kaMIka vadhatuMochuM kharAba bolI gayo eTale tarata pratikramaNa oNna dhI momenTa thaI ja jAya. A ekalA ja udhArI. "eya, paryuSaNa Avaze ne tyAre paDakamaNuM karI AvIza" kaheze ane pachI tyAM AgaLa AvIne micchAmi dukkaDam kare. alyA, dokaDo lAvane, mane Apane (!) have Ano artha koNa samaje ? paDakamaNuMno ja artha samajatA nathIne ! have Ane zuM karavuM tyAre ? eka 76 varSanA DosA hatA, ApaNe be-cAra jaNa beThA hatA ne temane mAre dekhADavuM hatuM. meM kahyuM, A loko paDakamaNuM samajatA nathI ane paDakamaNuM kare che.' meM e DosAne bolAvyA. meM kahyuM, 'zeTha, zeTha, ahIM Avo." "zuM kaho cho ?" kahe che. meM kahyuM, 'kyAM gayA'tA ?" tyAre kahe, 'paDakamaNuM karI Avyo."
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! eTale meM kahyuM, 'paDakamaNuM eTale zuM ?" tyAre kahe, 'e to cALIsa varSathI karuM chuM, paNa e mane khabara nathI. huM kAle mahArAjane pUchI AvIza.' tyAre dhanya bhAgya mArAM ! mahAvIranA dhanya ke konA dhanya 41 che e ! A cAle che teya dhanya bhAgya che ! 'mahArAjane pUchI lAvIza', have Ane kyAM pahoMcI vaLAya ? tame paDakamaNuM karo cho ke nathI karatA ? mumukSu : hA, eka ja karuM chuM bAra mahinAmAM. AkhA varSanI mAphI mAMgI levAnI te dahADe. dAdAzrI : basa, pachI patI gayuM badhuM te dahADe ? cALIsa varSathI karo cho ! pUchavuM nA paDe ? ApaNe je karIe e ApaNe pUchavuM nA joIe ke bhaI, zuM che A ? zenA hAru che, evuM nA pUchavuM paDe ? to tamane koNa Thapako Apaze ? A loko varasamAM eka vAra pratikramaNa kare, tyAre navAM kapaDAM paherIne jAya. te pratikramaNa e zuM paiNavAnuM che ke zuM che ? pratikramaNa karavAnuM eTale keTaluM badhuM pastAvAnuM ! tyAM navAM kapaDAM zemAM khAvAM che ? e kaMI paiNavAnuM che ? pAchAM rAyazI ne devazI. te savAranuM khAdheluM sAMje yAda rahetuM nathI, te kevI rIte pratikramaNa kare ? vItarAga dharma kone kahevAya ke roja pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa kare. jaina dharma to badhe che paNa vItarAga dharma nathI. bAra mahine ekavAra pratikramaNa kare, ene jaina kema kahevAya ? chatAM saMvatsarI pratikramaNa karo tenoya vAMdho nathI. micchAmi dukkaDam praznakartA : micchAmi dukkaDam eTale zuM ? dAdAzrI : micchAmi dukkaDam e che te ardhamAgadhI bhASAno zabda che. micchAmi dukkaDam eTale zuM kahevA mAge che ke, mithyA me duSkRtama evuM kahevA mAge che, ke mArA duSkRta thayelAM mithyA thAo. 42 pratikramaNa paNa ethI kazuM thAya nahIM, e to pratikramaNa tamAre karavuM paDe. micchAmi dokaDo karyA kare e samajyA vagara badhuM nakAmuM gayuM ! mahenata badhI dhULadhANI thaI gaI. micchAmi dukkaDam eTale jeTalAM duSkRta thayAM hoya e badhI jAtanAM duSkRta mithyA thAva. praznakartA H e je kAma karatA hoya enAM pratikramaNa karavAnI jarUra ? dAdAzrI : nA, e kAma karatA hoya emAM gabharAvAnuM nahIM. badhI bAbatanuM pratikramaNa che e, A ekaluM duSkRta nathI. eTale gabharAvAnuM kaMI kAraNa nathI. duSkRta karyuM kahevAya ke jemAM pratyakSa hiMsAno vepAra thato hoya tyAM duSkRta kahevAya. A anAja-kariyANAno dhaMdho hoya emAM jIvaDAM paDI UThe, e jainone nA zobhe. ane chatAMya pharajiyAta AvI paDyuM hoya to paNa pazcAttApa to levo ja joIe ne ke 'he bhagavAna ! mAre bhAge kyAM AvyuM A !' khuza to nA ja thavuM joIe ne ? abhiprAya to judo hovo ja joIe ne ApaNo ? jJAtI prarUpe vItarAga dharma have jyAM copaDavAnI pI gayA, ane pachI kaheze, DaoNkTara kharAba che, DaoNkTare Ama karyuM, davA enI barobara nA ApI. te mArA chokarAne, bAbAne nA maTyuM, alyA, copaDavAnI pI gayo, te zenuM maTe ? je copaDavAnI pI jAya to marI jAya ne ? copaDavAnI davA to poIjhana hoya ne ? evuM A copaDavAnI pI gayA che, ane jainadharmane vagove che. kyAM vItarAga mArga, ne temAM keTalA bhAga paDyA Aje. je akkalavALo pAkyo te ene judo laIne beTho. alyA, paNa A judo laIne besIza, to vakhate tane bApajI bApajI karanArA maLaze, paNa AnI javAbadArInuM bhAna konA mAthe tyAre ? teM judo mAMDyo tethI !! A cUlo kema judo mAMDyo ? A eka cUlAnI rasoI te cUlo judo kema mAMDyo ? ahaMkArIo badhA bhAga ja pADe haMmezAM.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 43 pratikramaNa ApaNe ahIMyAM ye A dAdAnI vaMzAvaLI be-pAMca peDhI thazene, eTale eya jAta-jAtanA bhAga pADaze. "rIvIjhanAlisTa' thaze. te meM atyAre cetavyA che. meM kahyuM, "rIvIjhanAlisTa nA thazo pAchA ho ! A sAyansa che, jIvatuM rahevA dejo. kAma kADhI nAkhaze A. mahAvIra bhagavAna jAte ja kahIne gayA che. amArA ziSyo badhA vAMkA ne jaDa thaze. kAraNa ke e niyama ja hoya che. A ekalI covIsIno nahIM, badhI covIsIono niyama evo ja hoya. jaina dharmano kaMI doSa che AmAM ? A kALacakra evuM che eTale. have A kALacakramAM AvuM ja hoya. A to jJAnIpuruSa koka phero hoya che. dareka pAMcamA ArAmAM hoya che ja. nahIM to A jagatanuM A chellA tIrthakaranA zAsananuM zuM thAya ? jaMgala thaI jAya. eTale AvuM kaMI ne kaMI eka puSTi hoya che. e hoya che ne te cAlyA kare che. zAsana dIpaze. atyAre bahu sarasa dIpaze. A zAsana amAruM nA gaNAya. ame zAsananA zaNagAra kahevAIe. mahAvIra zAsananA zaNagAra ! haMe. amAre e zAsanane zuM karavuM ? A pIDA ame kyAM laIe ? A to bhagavAna mahAvIranuM zAsana kahevAya. e tIrthakarane zobhe. amane zobhe nahIM A. ame to vacce emAM puSTi denArA. A phakta amAruM jJAna, enuM e ja vijJAna che A. paNa galIkUMcIovALuM che A. atyAre loka galIkuMcIomAM pesI gayA che. ane te ADI galI ekalImAM nahIM paNa ADImAM pAchI UbhI ne UbhImAM pAchI trAMsI. pharI jaDe ja nahIM pAcho. have tyAM jJAna pahoMcADavuM eTale bahu saheluM nA hoya. A bhagavAnanuM jJAna te kevuM sTreITa phoravarDa ! A sTreITa lAIna ne A sTreITa lAIna. northa, northa-vesTa, sAutha-vesTa, evuM badhuM paNa ekajhekTa phIgaranuM. ane A to atyAre kaMI galInI mahIM galI ne tenI mahIM galI. ane goLa kUMDALuM pharIne pAchA tyAMnA tyAM ja Ave eTale A akramajJAna AvyuM. akrama eTale krama-brama kazuMya nahIM. kazuM ja karavAnuM nahIM. jJAnI puruSanI hAjarImAM sarva pApo bhasmIbhUta karI zake, eTalo badho pAvara hoya, eTalI badhI enI zakti hoya, aneka jAtanA pAvara hoya, chatAM jAte zAsananA mAlika thavuM nathI. zuM kAma mAlika thAya ? mAlikane to du:kha hoya. eka tIrthaMkara vagara koI mAlika thaI zake nahIM. tIrthakarane mAlikapaNuM hoya nahIM. tIrthakara to svabhAvathI mAlika che. tIrthaMkara svabhAva che evo. amAre AvuM zuM karavuM che ? amAruM A nimitta che. e pUruM karIne ame cAlyA javAnA. vacalA bAvIsa tIrthaMkaronA vakhatamAM je jAgRti hatI, evuM jo vartana AvI gayuM, eTale bhagavAna kahevAya. kAraNa ke caMdulAlathI ArtadhyAna-raudradhyAna thaI jAya che kharuM paNa te pratikramaNa kare che enuM, mATe e pAcho dharmadhyAnamAM AvI gayo kahevAya. jenuM pratikramaNa jo sarvasva rIte AvuM rokaDuM thaI gayuM, tyAMthI e bhagavAna pada ja gaNAya. jene raudradhyAna ne ArtadhyAna vadhAre thatuM nathI, jene khAta-copaDe lakhAtuM nathI. thAya toya vAMdho nathI paNa pratikramaNa karaze ne, te copaDe nahIM lakhAya. eTale sudhI 'pada' ApaNe ApeluM che. "bhagavAnapada' tamArA hAthamAM ApeluM che. have tamane jevuM vAparatAM AvaDe evuM vAparajo. ame to ApI chUTIe. kAruNyabhAve sarelAM veNa bAvIsa tIrthakaronA je ziSyo hatA te badhA zUTa oNna sAITavALA hatA. eTalA badhA jAgRta hatA ke doSa thAya ke tarata khabara paDI jAya. have covIsamA tIrthaMkara mahAvIranA ane RSabhadeva bhagavAnanA, beunA ziSyo e judI jAtanA, RSabhadevanA jaDa ane saraLa ane mahAvIranA jaDa ane vAMkA. 'vaMka jaDAya pacchimA." have A mahAvIra bhagavAne kaheluM ja che ne, have ApaNe sAdhuone pUchIe ke 'bhagavAne kaheluM che ?" tyAre e kahe, 'hA, kaheluM ja che ne !' e enI jAta upara
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 45 pratikramaNa nA le. 'loka evA thaI gayA che evuM kahe. paNa badhAM evuM ja kahe ne ! eTale enA bhAge, koInA bhAge AvyuM ja nahIM ne ! eTale jA pachI pAchuM mahAvIrane ghera, pAchuM hatuM tyAM ne tyAM ! ame AvuM bolIe, paNa ame to bolatAM pahelAM ja pratikramaNa karI lIdheluM hoya, tame AvuM bolazo nahIM. ame AvuM kaDaka bolIe chIe, bhUla kADhIe chIe chatAM ame nirdoSa joIe chIe. paNa jagatane samajAvavuM to paDaze ne ? yathArtha, sAcI vAta to samajAvavI paDaze ne ? paNa eTaluM kharuM ke, vacalA tIrthaMkaranA vakhatamAM e loko pratikramaNamAM bahu DAhyA hatA. eTale bahu UMdhA nA paDI jAya e. emanI pragati sArI thAya. e bahu sAruM hoya. praznakartA : e loko, jema ApaNe pratikramaNa che, 'zUTa oNna sAITa'nuM evuM pratikramaNa karatA'tA, e loko ? e jarA khulAso karone ! dAdAzrI : hA, evuM zUTa oNna sAITanuM. ane e kaMI mokSano mArga nahoto. e saMsAramAM zUTa oNna sAITa thayuM ne, eTale gati sArI rahe, pharsTaklAsa rahe, duHkha nA Ave, aDacaNo nA Ave vera baMdhAya nahIM. eTale saMsArI sukhano mArga hato e. ane jene mokSe javuM hoya tene mokSanA mArgamAM A kAma lAgatuM hatuM. banne rIte kAma lAgatuM hatuM. ane A to juone, A pratikramaNa, paDakamaNuM, paDakamaNuM bole, te mahArAja bole ne loko sAMbhaLe. ane loko mahIM bole. ApaNe pUchIe paDakamaNAno artha zuM? e bole kharA ke pratikramaNa karavAnuM paNa ejya doSa dhovAya nahIM. kapaDuM, sAbu ghAlavA chatAM, cokhkhuM pANI vAparavA chatAM, je DAgha nA jato hoya, to sAbu khoTo hato, ke koI dhonAro khoTo hato, ke pANI khoTuM hatuM ? eya doSa ghaTyo nathI. zAthI doSa nA ghaTyo ? roja ATalAM ATalAM pratikramaNa kare che, tame e to jANo cho. tame A mahArAja sAheba pAse gayelA ne pratikramaNa karavA mATe ? praznakartA : hA, gayA hatA. dAdAzrI : paDakamaNuM karyuM toya kema doSa dhovAyo nahIM ekuya ? kAraNa ke pratikramaNa mAgadhI bhASAmAM bole che, e pelo popaTa bolene, AyArAma-gayArAma, mokSa e badhuM bole toya emAM ApaNe zuM ? popaTanI jema nAma devuM, eTale A samajyA vagara pratikramaNa konuM kare che? samaje to dhovAya. eTale meM mahArAjane kahyuM ke gujarAtImAM pratikramaNa karI nAkho. samaje to manamAM ema vicAra Ave ke A pratikramaNa karIe chIe. paNa ApaNe kazuM sAcuM pratikramaNa karatA nathI. phaLa to AvavuM joIe ne ? prAti, hetu pramANe praznakartA : Ape kahyuM ke je bAvIsa tIrthaMkaro hatA. te vakhate 'zUTa eTa sAITa'nAM pratikramaNo karatAM hatAM, mANaso badhA vicakSaNa hatA, ane e pratikramaNa saMsAranA sukha ane mokSa banne vastu mATe karatA hatA. dAdAzrI : nahIM, evuM sukha mATe nahIM, keTalAkano mokSano hetu, keTalAkano A hetu, koIno sukhano hetu. A pratikramaNathI je eno hetu hato te pramANe eno lAbha maLI jato hato. praznakartA : paNa huM ema pUchuM chuM ke pratikramaNamAM to mokSano ja rasto hoyane ? pelo sukhano rasto pratikramaNamAM kevI rIte Ave ? dAdAzrI : pratikramaNano artha zuM ke Aje khoTuM thayuM te badala kSamA mAgI lauM chuM eTale khoTuM bhUMsAI gayuM eTale puNya baMdhAI. puNya baMdhAI, eTale puSya bhogavavA javuM paDe. praznakartA : paNa e to mokSamArgamAM paNa ema ja thayuMne, to peluMya pratikramaNa thayuM ne Aya pratikramaNa ? dAdAzrI : e sahu sahunA hetu judA hoya. darekanA hetu ane dhyeya judA hoya.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e pratikramaNa mahAvIranAM ! 48 pratikramaNa praznakartA : paNa pratikramaNa to doSanuM che. koI paNa doSa thayo eTale pratikramaNa kare, have doSa bhUMsAvo eTale mokSamArge javuM. dAdAzrI : nA, evuM kazuM nahIM. praznakartA : e kevI rIte ? amane jarA samajAvo ke eka pratikramaNathI puNya maLe che ane... dAdAzrI : ApaNe ahIM pratikramaNa che te mokSane mATenuM che. paNa A saMsAranuM pratikramaNa to saMsArano koI doSa, saMsAranA sukhane mATe, eno je hetu hoya emAM vaparAya. praznakartA : barAbara che, huM eya samajavA mAguM chuM ke, pratikramaNa be prakAranA Ape kahyuM, emAM eka pratikramaNanuM pariNAma. dAdAzrI : be prakAranAM nahIM, pratikramaNa eka ja prakAranA hoya. praznakartA : hA, paNa emAM je dhyeya che, dhyeya be prakAranAM AvyA ne ? eka mokSano dhyeya... dAdAzrI : beya be prakAranA nahIM, keTalIya prakAranA dhyeya, emAM mANase mANase judI judI jAtanA dhyeya emAM. praznakartA: have AmAM saMsAranA sukhanuM je dhyeya che. eno artha thayo ke pratikramaNathI ene dharmadhyAna thAya, zukladhyAna na thAya ? dAdAzrI : pratikramaNa ne zukladhyAnane levAdevA nathI. zukladhyAna to levAdevA ja nA hoya saMsAramAM. ApaNe tyAM ahIM AgaLa, A to akrama che eTale zukladhyAna. nahIM to zukladhyAna bolAya ja nahIM. praznakartA : to e pratikramaNa kevI rIte thAya ? mAre samajo ke, pratikramaNa karavuM che, mAre saMsAramAM sukha joIe che, to e kevI rIte pratikramaNa, kevo dhyeya rAkhavAno ? eTale dhyeya rAkhIne, kevI rIte pratikramaNa karavAnuM che ? dAdAzrI : nA, nA. pratikramaNa to e karene, to ApaNI mahIM doSa thayelo e bhUMsAI gayo. praznakartA : bhUMsAI gayo to bhUMsAI gayo, pachI ? dAdAzrI : eTale puNya baMdhAIne ! praznakartA : hA, to evI rIte A mokSamArgamAM ene puNya baMdhAI ja ne? dAdAzrI : nA. praznakartA : to kevI rIte samajavuM te ? dAdAzrI : mokSamArgamAM chUTA thavA mATe pratikramaNa karIe chIe. praznakartA : paNa e chUTA thavA mATe ane pelA ? dAdAzrI : pelA chUTA thavAne levAdevA nahIM. praznakartA : to e manamAM evuM dhAreluM hoya ke, bhaI amane A... dAdAzrI : nA, e to "caMdulAla" thaIne pratikramaNa karato hoyane? praznakartA : ajJAnI ane jJAnI ? dAdAzrI : basa. praznakartA : eno bheda. hA, to barobara. ajJAnI je kare, pratikramaNa ene puNya maLe. dAdAzrI : ajJAnI je kare ene puNya ke pApa ja hoya. bIjuM kazuM ja nA hoya. e to mokSano mArga ja nA hoya. praznakartA : hA, barAbara che.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 49 pratikramaNa maLe mAla zuM pratikramaNathI praznakartA : akrama vijJAna paNa pelA bAvIsa tIrthakaronA jevI sthitimAM lAvI Ape chene ? dAdAzrI : eTalI badhI sthitimAM nA lAve paNa A to akrama vijJAna mokSa phaLa Ape ! peluM mokSa Ape evuM nathI. eTalo phera che. praznakartA : kayuM ? dAdAzrI : A ApaNuM akrama mokSa Ape evuM che ane peluM to jAgRti ekalI ja, eTale puNya bAMdhe mokSanI. peluM jAgRti ja lAve dAdAzrI : nA. A jUnAnuM pratikramaNa kare ne navA atikramaNa UbhAM thAya che pAchAM mohanAM. moha baMdha thayelo nahIM ne ! moha cAlu ne ! darzanamoha eTale jUnAM badhAM pratikramaNa kare ne e vilaya thai jAya ane navAM UbhAM thAya. purve baMdhAya, pratikramaNa karIe te ghaDIe. praznakartA : eTale doSonAM paDo, AvaraNo pAtaLAM paDatAM jAya ne ? praznakartA : paNa tIrthakaronA Azraye e hatA ? dAdAzrI : tIrthakaronA Azraye gayA eTale to mokSamAM pahoMcI jAya. bIjA badhA loko che te purve bAMdhe badhA. praznakartA : paNa pratikramaNathI ene mokSamArga khullo nathI thato? dAdAzrI : doSo ja nAza thatA jAya. praznakartA : to pachI bIjA kayA doSa UbhA thatA jAya ene ? dAdAzrI : badhA. darzanamoha eTale doSa UbhA thayA ja kare ane pratikramaNa ene kADhyA kare. praznakartA : eTale pratikramaNa ene dharmadhyAnamAM rAkhe ? dAdAzrI : badhuM dharmadhyAna zI rIte thaI zake ? zukladhyAna, to hoya ja nahIM tyAM, dharmadhyAneya kyAMthI hoya ? praznakartA : pratikramaNa e dharmadhyAnamAM nA kahevAya ? dAdAzrI : e pratikramaNa judI jAtanuM che. praznakartA : e zuM che ? dAdAzrI : e pratikramaNa je moha hoya eno nAza kare che. pharI e moha utpanna nA thAya emAM. ane darzana mohanIya bIjo moha utpanna thavA de. ane pratikramaNa e pharI pAcho nAza kare. darzana mohanIyathI pAcho pharI moha Ubho thAya. pratikramaNathI pharI nAza kare. e karyA ja kare. dAdAzrI : nA. praznakartA : evuM kema ? e kALamAM nahIM ? dAdAzrI : pratikramaNa mokSamArga nathI. praznakartA : paNa eno Akho je hetu che te ene A rastA para lAve ? dAdAzrI : AtmajJAna e mokSamArga che. AtmajJAna thayA pachInAM pratikramaNa mokSamArga Ape, pachI badhI sAdhanAo mokSamArga Ape. praznakartA : to ene AtmajJAna thavAnuM kAraNa banI zake e pratikramaNa ? praznakartA : moha ghaTADavAnI je prakriyA che. ene doSa ghaTADavA jevuM kaho cho ? dAdAzrI : AkhA jagatanA paramANu che eTalA badhA doSa che.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! e doSa A pratikramaNathI khapI jAya che badhA. saMsAranA loko pratikramaNa kare, koI jAgRta hoya to, rAyazIdevazI beu kare, te eTalA che to doSa ochA thaI gayA, paNa darzanamohanIya jyAM sudhI che tyAM sudhI mokSa nA hoya, doSo UbhA thayA ja kare. jeTalAM pratikramaNa kare eTalA doSo badhAya jAya. 51 praznakartA : eTale eno eka dAkhalo Apo ne ke, bAvIsa tIrthaMkaronA vakhatamAM kyo doSa karyo, kevI rIte pratikramaNa karyuM ? dAdAzrI : ApaNe tyAM karIe chIe, evI rIte ja to. atyAre je doSa ApaNane dekhAya che ne, evI rIte e kare. praznakartA : kaMIka corI karI, kaMIka UdhuM bolAI gayuM hoya enAthI, to thAya ke, A khoTuM thayuM, AvuM nA hovuM joIe. dAdAzrI : hA, to e badhuM UdhuM nA bolAya pharI. praznakartA : eTale chatuM bolavuM joIe evo eno navo baMdha paDyo ? dAdAzrI : pAchuM e thAya. praznakartA : eTale AvI rIte AkhI prosIjara (kAryavAhI) badalAya che ? dAdAzrI : hA, darzanamohanIya kharuM ne ! eTale A phere pAchuM thaI gayuM. Avate bhave pharI pAchuM vIMTAya evuM ne evuM. praznakartA : eTale A badhuM UMdhuM bolAyuM te aTakyuM ne chatuM bolAvuM joIe, e cArja thayuM ? dAdAzrI : chatuM to A bhavamAM ja thAya, pAcho AvatA bhavamAM koI kusaMga maLyo to pAchuM UMdhuM bolatAM zIkhI jAya. praznakartA : eTale pratikramaNa karyuM eTale enAthI jUno doSa para gayo ? pratikramaNa dAdAzrI : hA, gayo basa. praznakartA : pachI Ape kahyuM ke darzanamohanIya che tyAM sudhI navuM karma bAMdhe ja. navo doSa to Ubho kare ja. dAdAzrI : e to navo doSa cAlu ja hoya. praznakartA : enuM phaLa Avate bhave Ave ene. eTaluM UMdhuM bolAyuM hoya e doSa chegho eNe, paNa pAcho navo to cAlu ja rahe che eno. dAdAzrI : hA, paNa e UMdhuM bolavAno doSa A bhavamAM jato rahyo eno. te A bhavamAM nA bole e. paNa Avato bhava pAcho te oLakhANavALA judI jAtanA maLI Ave te pharI Teva paDI jAya. darzanamoha rahelo eTale UgyA ja kare ne badhuM ! praznakartA : paNa eNe e doSa kADhyo kevI rIte ? pratikramaNa karyuM haze te ghaDIe zuM ? dAdAzrI : zAstranA AdhAre A khoTuM che, Ama na thavuM joIe, evuM bole. pratikramaNa karuM chuM, pratyAkhyAna karuM chuM, have nahIM boluM ema nakkI kare. eTale e badho doSa gayo ane eTalo TAIma che te AtmA mATe kADhyo. emAM pudgala bhAga hetu nathI. eTale puchyuM baMdhAI. A hAthIne teM joyelo nahIM ? e nahAya che te jojo tyAM AgaLa. nahAyA pachI zuM kare che te joyuM che ne ? praznakartA : gajasnAnavat kahe che ne ? e pAchI dhULa UDADe zarIra para ! dAdAzrI : ane pAcho dhoI nAkhe. eTale jyAM sudhI darzanamohanIya che tyAM sudhI gajasnAnavat cAlyA kare. praznakartA : Ape kahyuM ema doSa thayo. enuM e atyAre A
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! pa3 bhavamAM pratikramaNa karI le. eTale have e nirdoSa thaI gayo pachI AvatA bhavamAM pharI doSa kare ja kema ? dAdAzrI : e to karavAno ja. te darzanamohanIya cAlu che eTale pachI jevA saMjoga maLe tevuM kare. praznakartA : eTale mULa kahevAnI vAta e che ke AtmajJAna thAya pachI pratikramaNa kare to ja nirdoSa thAya ane pachI koIpaNa janmamAM evuM na thAya. dAdAzrI : anaMta avatArathI corIo choDI choDIne Avyo hoya, te AvatA bhave mA-bApa cora maLe te pAcho cora thaI jAya. jene darzanamoha che, e zuM nA kare ? praznakartA : to ene peluM pratyAkhyAna kareluM phaLa nA Ape ? dAdAzrI : nA. e to ene te bhava pUratuM ja hoya, pachI nA hoya. pachI bIjA saMjogo bhegA thAya to bIjuM badhuM thAya. A to ApaNane ahIM AgaLa pratikramaNa kAma lAgyo ke bhAI, Avaka baMdha thaI gaI che. mATe jAvakano nikAla karo. darzanamoha baMdha thaI gayo, Avaka baMdha thaI gaI che. Avaka jo cAlu rahe to rahe ? to e lokone Avaka cAlu che jaththAbaMdha. jAvaka karatAM Avaka vadhAre. keTalI Avaka hoya ? jeTalI kalpanA kare eTalAM karma ! Ama sarjAyo eto itihAsa praznakartA H A jainamAM saMvatsarI karavAnuM kema kahyuM? e parvano itihAsa zuM? dAdAzrI : je te raste pratikramaNa karaje. evuM che, bhagavAne kaheluM, roja paMjo vALaje. rAte ne dahADe, be vakhata pUMjo vALaje. sauthI paheluM kahyuM ke, 'zUTa oNna sAITa' karaje. tyAre kahe, "sAheba, evuM kaMI vAreghaDIye baMdUka sAthe hoya che ?" tyAre kahe, "rAtanI jokhamadArIonI baMdUka savAramAM lagAvaje ane rAte lagAvaje.' pachI e pAchA hajAramAMthI be jaNa nIkaLyA e kahe, 'amAre sAheba zuM karavuM? amAre thatuM nathI AvuM, savAra ne sAMjanuM lagADavAnuM.' tyAre kahe che, 'pAkSika karajo.' te paNa nA nIkaLyA tyAre kahe, "cAra mahine karajo.' bhagavAnane AgaLa kaMI rasto dekhADavo paDe ne ! chevaTe bhagavAna ahIM AvIne aTakyA ke, 'bhaI saMvatsarIne dahADe to karaje chevaTe. bAdhabhAre bolajo ke badhAnI mAphI mAguM chuM." eTale A kALamAM atyAre 'zUTa oNna sAITa'nI vAta to kyAM gaI paNa sAMje kahe che ke, AkhA dahADAnuM pratikramaNa karajo. te vAteya kyAM gaI, aThavADiye ekAdavAra karajo te vAteya kyAM gaI ne pAkSike kyAM gayuM ane bAra mahine eka phero kare. teya samajatA nathI ne kapaDAM sarasa paherIne pharyA kare che. eTale Ama rIyala (sAcA) pratikramaNa koI karatA nathI. eTale doSo vadhatA ja cAlyA. pratikramaNa to enuM nAma kahevAya, ke doSa ghaTatA ja Ave. atikramaNathI A jagata UbhuM thayuM ane pratikramaNathI baMdha thAya. mArgadarzata vaMkAyAM tyAM zuM ? mumukSu : dAdA, Ama to ame pratikramaNa karIe chIe. dAdAzrI : tamane pratikramaNa karatAM AvaDatuM haze ? e to badhuM ThIka che. e to bALakanA hAthamAM ratana ApavA jevuM. pratikramaNa to samajyA pachI pratikramaNa, nija svarUpanI prApti pachI pratikramaNa hoya. pratikramaNa karAvanAra joIe ne pratikramaNa karanAra joIe. badhuM sAthe joIe. A to koNa karAvanAra tamAre tyAM ? mumukSu : A pratikramaNa amane mahArAja karAvaDAve che. pratikramaNa zuM che, tenI mane khabareya nathI. paNa emAM kahe che ke, DhIMgalA-DhIMgalI paiNAvyAM, A karyuM, e badhAM pApa che. enA micchAmi dukkaDama karAve
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! dAdAzrI : nahIM, AvuM sAdhu mahArAja kahe che ke emAM koI vastumAM pApa ja nathI. navarA paDyA, emane samakita nA AvyuM, te emanuM magaja kharAba thaI gayuM ne lokonAM magaja kharAba karI nAkhyAM. 55 have AvuM bolavuM eya guno che. kAraNa ke kRpALudeve kahyuM ke AvuM karato hoya ne jo tame khoTuM kahezo, to e choDI deze. mATe kazuM bolavuM nahIM. eTale pratikramaNa AvuM thaI javAthI badhuM bagaDI gayeluM che. ema kahIe to cAle. chatAM kADhI nA nakhAya. je che enAthI calAvI levAnuM che. AmAMthI sudharaze pAchuM. kALa sudhArI rahyo che. ornAmenTalatI emAM tathI jarUra mumukSu : pratikramaNa karavAnI koI Tekanika kharI ? dAdAzrI : have kazuM nA AvaDe to mAphI mAMgo ke hai dAdA, tamArI sAkSIe mane A samajaNa paDatI nathI, AvI-tevI ke cAlyuM. ane TekanikanI tyAM jarUra nathI. tamAro hetu zo che ? eTale pachI hetune buddhizALI loko ornAmenTala banAve ne ornAmenTala banAve eTale pelo bicAro bhaDakyA kare ke, ApaNA jevAne samajaNa paDatI nathI, ApaNAthI thAya nahIM. are, melane pULo ahIMthI, mAphI mAgo. 'mane samajaNa paDatI nathI. A badhI bhUlo thaI, te bhagavAna ApanI sAkSIe mAphI mAguM chuM.' tyAM to ornAmenTala hotuM haze ? atikramaNa, Dagale ne pagale A je pratikramaNa tame karo cho, e pratikramaNathI eka varasa dahADAmAM be AnA maLe. ane sAcuM pratikramaNa kare ne to varasa dahADAmAM traNasone pAMsaTheya dahADAnA, covIseya kalAkanA soLa AnA maLe. pratikramaNa sAcuM pratikramaNa eTale samajAyuM tamane ? ApaNe Ama vyavahAramAM kramaNa rAkhIe chIe. kramaNa eTale ApaNe kahIe, 'mane khAvAnuM Apo mAjI.' te mAjI khAvAnuM Ape. emAM kazI bhAMjagaDa nathI. paNa ApaNe kahIe, 'mAjI, A kaDhI khArI karI nAkhI', te atikramaNa karyuM kahevAya. ane atikramaNa karyuM hoya to pratikramaNa karavuM paDe. atikramaNa nA karyuM hoya to pratikramaNa nA karavuM paDe. atikramaNa kare che kharAM ke loka? 56 praznakartA : atikramaNa to oTomeTika ja thaI jAya. dAdAzrI : atikramaNa karo to pratikramaNa karavAnuM bhagavAne kahyuM che. atikramaNa nA karatA hoya to kazo vAMdho nathI. tame kaDhI khArI ApI ne huM khAI lauM temAM pratikramaNanI jarUra nathI. praznakartA H Dagale ne pagale atikramaNa to thAya che ? dAdAzrI : to atikramaNa thaze tyAM sudhI A manuSyapaNuM pharI Avaze nahIM. cetIne cAlajo. A to popAbAInuM rAja nathI, A to vItarAgonuM rAja che. ahIM jarAye lAMcaruzvata nA cAle. hA, badhA jANe ahIM to. pola nA cAle ahIM AgaLa to. praznakartA : enA mATe rasto kharo ? dAdAzrI : A benane tamArA mATe jarAka avaLo vicAra Ave ke A vaLI AvyA ne mane bhIDa zuM karavA karI ? eTalo vicAra mahIM Ave paNa te tamane jANavA nA de, moDhuM hasatuM rAkhe. te vakhate mahIM pratikramaNa kare. avaLo vicAra kare te atikramaNa karyuM kahevAya. e roja pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa kare che. naryA doSa ja che, bhAna ja nathI hotuM. khape rokaDuM pratikramaNa mumukSu : A karmo 'DiscArja' thAya che, tyAre je kharAba thayAnuM pratikramaNa karIe toya eTalAM karmanAM phaLanI thoDIka asara to bhogavavI paDene ?
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! pa7 pratikramaNa dAdAzrI : kone ? mumukSu : ApaNane. dAdAzrI : doSa thAya eTale pratikramaNa kare. paNa e pratikramaNo tamArAthI nA thAya. sAdhuone nathI AvaDatuMne, A pratikramaNa to zUTa oNna sAITa, doSa thatAMnI sAthe ja pratikramaNa hoya. mumukSu : ame rAyazI ne devazI be pratikramaNa karIe. dAdAzrI : e pratikramaNa nA cAle. e te kevuM joIe ? doSa thAya ke tarata doSa oLakhatAM AvaDavuM joIe, e cAle. A rAyazIdevazI karIne to atyAra sudhI bhaTaka bhaTaka karyA karyuM, anaMta avatArathI ! pahelAMnA vakhatamAM pratikramaNa zUTa oNna sAITa karatA. te mANasane atyAre e rahe nahIM eTale pachI Akho dahADo doSa thayA hoya te rAtre saMbhArIne dahADAnAM pratikramaNa karavAnAM, te devazI kahevAya. ane AkhI rAtanA doSo te saMbhArI ane savAranAM pratikramaNa karavAnAM te rAyazI kahevAya. hoya kadI kriyA pratikramaNa ame A kALanA mANasone dharma jANavo hoya to ame ene zuM zIkhavADIe ke tArAthI khoTuM bolAI javAya teno vAMdho nathI, manamAM tuM juduM bolyo teno vAMdho nathI, paNa have tuM enuM pratikramaNa kara, ke pharI AvuM nahIM boluM. pratikramaNa karavAnuM ane zIkhavADIe. mumukSu : to ame savAra-sAMja rAyazI ne devazI pratikramaNa karIe chIe e zuM khoTuM che ? dAdAzrI : e to marI gayelAM maDadAMnAM karo cho, jIvatAnAM pratikramaNa nathI karatA. e to marI gayelAM maDadAM hoya evuM pratikramaNa karIe to ene puNya baMdhAya. mumukSu : eno artha evo thayo ke jyAre khoTuM karIe tyAre pratikramaNa karavuM ? dAdAzrI : pratikramaNa to haMmezAM zUTa oNna sAITa karavAnuM hoya. pratikramaNa to koI dahADoya udhAra nA rakhAya. mumukSu jIva to haMmezAM karmanI vargaNA bAMdhyA kare che to eNe satata pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : hAstone, karavuM paDe. AmAM ghaNA mahAtmAo pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa roja karatA haze ! A nIrubena to keTalAM karatAM haze ? Aje ATha varSathI roja pAMcaso-pAMcaso, hajAra jeTalAM pratikramaNa kare. praznakartA : e to bhAva pratikramaNa che, kriyA pratikramaNa to thAya ja nahIMne? dAdAzrI : nA, kriyAmAM pratikramaNa hoya ja nahIM. pratikramaNa to bhAva pratikramaNanI ja jarUra che, je kAma kare. kriyA pratikramaNa hoya nahIM. kriyA pratikramaNa to maDaduM che maDaduM. e to kharAba jagyAe TAIma nA vaparAya ane sAmAyika thAya. sAmAyikanuM phaLa maLe emAM mane sAruM rahe. praznakartA : e nirjarA kharI ke nahIM ? dAdAzrI : nirjarA to haMmezAM thayA ja kare. nirjarA to dareka jIvane thaI ja rahI che paNa e sAro bhAva che ke tAre pratikramaNa karavuM che. e bhAva sAro che eTale nirjarA sArI thAya bAkI pratikramaNa to zUTa oNna sAITa hoya. A badhA divasamAM pacAsa-so vakhata pratikramaNa kare. pratikramaNa vagara to koI dahADo kazuM thAya evuM nathI. ane A je pratikramaNa che e dravya pratikramaNa che, bhAva pratikramaNa joIze. praznakartA : dravyanI sAthe bhAva joIene ?
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya "e" pratikramaNa mahAvIranAM ! pa9 pratikramaNa dAdAzrI : hA, paNa dravya ekaluM ja thAya che, bhAva nathI hoto. kAraNa ke duSamakALanA jIvone bhAva rAkhavo e bahu muzkela vastu che. e jJAnI puruSanI kRpA hoya ane upara hAtha mUke tyAra pachI bhAva utpanna thAya. nahIM to bhAva utpanna thAya nahIM. praznakartA : dravya pratikramaNa ane bhAva pratikramaNa eTale zuM e jarA samajAvo. dAdAzrI : bhAvathI bolavuM ke AvuM na hovuM joIe. bhAva evo rAkhavo ke AvuM na hovuM joIe, e bhAva pratikramaNa kahevAya che. ane peluM dravyathI to AkhuM badhuM zabda zabda bolavo paDe. jeTalA zabda lakhelA hoya che ne, e badhA ApaNe bolavA paDe, e dravya pratikramaNa kahevAya. sAcuM pratikramaNa karyuM ? bhagavAne kahyuM'tuM ke A pratikramaNanI bhASA jo samajaNa paDe to A pramANe pratikramaNa karajo. bhagavAne AmAM hAtha ghAlyo nathI. paNa jo nA samajaNa paDe to enI je bhASA samajato hoya to e bhASAmAM pratikramaNa samajAvajo. praznakartA: mahAvIra svAmInA emAM evuM Ave che ke tuM chevaTe saMvatsarI pratikramaNa karIza toya vAMdho nahIM Ave. dAdAzrI : nA, evuM kazuM kahyuM nathI. ane tyAM A pratikramaNa hatuM ja nahIM. bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM AvuM pratikramaNa hatuM ja nahIM. A pratikramaNo mahAvIra bhagavAnanA gayA pachI zarU thayAM che. ane pratikramaNa hovuM ja joIe. ane te pratikramaNa potAnI bhASAmAM hovuM joIe. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna vagara to koIno mokSa ja nathI. eka mANasa jamavAnuM evuM zIkhyo hoya, ke hoIyAM, hoIyAM, hoIyAM kare eTale ApaNI bhUkha maTe ? praznakartA : na maTe, e to mahIM jAya tyAre maTe. dAdAzrI : kema ? thALImAM laI koLiyA bharyA ne ApaNe, hoIyAM kayuMne ? praznakartA : paNa e peTamAM na gayuM, e to bahAra gayuM. dAdAzrI : to A pratikramaNa to jo Aja bhagavAna hotane, to A badhAne jelamAM pUrI deta. te mUA AvuM karyuM ? pratikramaNa eTale eka gunAnI mAphI mAMgI levI, sApha karI nAkhavuM. eka DAgha paDyo hoya, e DAghAne dhoIne sApha karI nAkhavo, e hatI evI ne evI jagyA karI nAkhavI, enuM nAma pratikramaNa. have to navuM DAghavALuM dhotiyuM dekhAya che. A to eka doSanuM pratikramaNa karyuM nathI ane naryA doSanA bhaMDAra thaI gayA che. A nIrubena che, te zAthI emanA AcAra-vicAra badhA UMcA gayA che ? tyAre kahe, rojanA pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa kare che ane A lokoe eka nathI karyuM. rAyazI-devazI evuM che, pratikramaNano artha doSa ghaTavA. jo doSa ghaTe nahIM to pratikramaNa nathI karatA, atikramaNa karI rahyA che. UlaTuM vadhAre che. eTale enA karatAM rAyazI-devazI e be kacchI bhAIo sArA (!) praznakartA: rAyazI-devazI koI jIva che,' e to kalpanA che. kRpALudeve cokhkhuM lakhyuM che. dAdAzrI : paNa e to loko ema samaje ne ke A rAyazI che, A devazI che, to A devazIno bhAI. te kacchamAM eka jaNa pratikramaNa karavA beTho. teNe to rAyazI pratikramaNa karyuM ane pelo sAMbhaLe ke mArA hALA, loka keTalAka devazInuM pratikramaNa kare che, keTalAka rAyazInuM kare
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! che. te amAruM khetazInuM kema nahIM karatA hoya ? e nAmeya hoya che ne devazI ne rAyazI ? have e loko je pratikramaNa kare che ne, emAM pratikramaNanuM baLa ja nathI hotuM. samajyA vagaranuM kare che. ane te pAchuM kevuM kare che ? mAgadhI bhASAmAM, eka akSareya samaje nahIM, samajyA vagaranuM. aMgrejImAM ApaNe kahIe, 'pAraDana mI, pAraDana mI' karIe to zuM bhalIvAra Ave ? aMgrejI to samajatA nathI ! ATalAM pratikramaNa karavA chatAM ekaya pratikramaNa jo sAcuM karyuM hoya to. enA karatAM gujarAtI zIkhavADI dIdhuM hoya ne ke bhaI. A pratikramaNa AvuM karaje. to e jANe ke AnI joDe doSa thayA mATe pratikramaNa karuM chuM. paNa A to samajatA ja nathI ne bAra mahinAnuM bheguM kare che. nahIM to rAyazI-devazI pratikramaNa kare. tyAre pelo kahe, 'meM premathI pratikramaNa karyuM.' e ema samajI jAya ke "A pelA enA nAmanuM gAya che, tyAre huM mArA nAmanuM gAuM." A to copaDavAnI pI gayA che. mATe have copaDavAnI copaDo ne pIvAnI pIvo. jo potAnI bhUla potAne mAlama paDe to e paramAtmA thAya. haMmezAMya karyAnuM AvaraNa Ave che. AvaraNa Ave eTale bhUla dabAI jAya ne eTale bhUla dekhAya ja nahIM. bhUla to AvaraNa tUTe tyAre dekhAya ane e jJAnI puruSanI pAse AvaraNa tUTe, bAkI potAthI AvaraNa tUTe nahIM. jJAnIpuruSa to badhAM AvaraNa phekacara karI UDADI mele ! pachI A lokone to rAyazI ne devazI nA poSAya. AkhA dahADAnuM saravaiyuM rAte nA nIkaLe, bhUlI jAya A loko. A loko bebhAna che ne ! evuM che, rAyazI ne devazI e be pratikramaNa je kare che ene bhagavAna cAra AnA Ape che. mahenata karIne ? e bemAM kalAka thatA haze ne ? to mahenata karyAnA cAra AnA Ape che. eka sAmAyikanA cAra AnA. ema benA ATha AnA thAya ne ene ? ApaNA mahAtmAo to dahADAmAM so-so pratikramaNa kare ne tenA eka lAkha rUpiyA Ape che. enI kiMmata samajAvavA mATe dAkhalA rUpe samajAvyuM che.) mRta pratikramaNa kharekhara to kevuM hovuM joIe ? AjathI pAMcaso varSa pahelAM kevAM pratikramaNa thatAM ? te mahArAja sAhebane pUche ke sAheba, mAre zuTa oNna sAITa pratikramaNa kevI rIte karavA ? ame A dhaMdho karIe te, A sopArI ochI tolIne ApuM chuM, sAruM mIThuM levA Ave, tyAre kharAba mIThuM ApuM chuM, tela levA Ave tyAre bheLaseLavALuM ApuM chuM. mahIM tolyAmAM doSa thAya che, e zI rIte huM pratikramaNa karuM ? tyAre mahArAja kahe, devazI pratikramaNa karaje. AkhA dahADAnI bhUlane yAda karI, lallu joDe sopArI ochI ApI'tI, tenuM pratikramaNa, Ane mIThuM kharAba ApyuM tenuM pratikramaNa, Ane tela bheLaseLavALuM ApyuM'tuM. dukAnamAM bhAMjagaDa kara kara karI tenuM pratikramaNa. eTale devazI rIte karaje. copaDo udhAra che, rAyazI, devazI karatAM karatAM kacchI lokoe nAma pADI dIdhAM. rAyazI, karamazI, devazI... ! rAyazI eTale rAtanA karelA doSo tenuM pratikramaNa, ema karatAM karatAM nAma paDI gayAM, to rahyuM ja zuM che ? te pAMcaso varSa pahelAM kaMIka sajIvana hatuM A pratikramaNa, te atyAre to e pratikramaNanI marI gayA pachI pUjA thAya che ! alyA choDane mUA ! have marI gayelA pratikramaNa choDane ! tyAre kahe, nA AvI pUjA karavAnI. Aja pratikramaNa che. Avajo badhA tyAM AgaLa. alyA mUA, marI gayelA pratikramaNanI zuM kAma pUjA karo cho ? alyA, kaI jAtanA cakkaro pAkyA ! bhagavAne pahelethI badhuM ja bhAkheluM che. bhagavAna badhuM ja jANatA'tA ke kevA pAkavAnA che !
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! pratikramaNa mokSa mATenA paccakhANa ane kramika mArgamAM pratyAkhyAna kare che, paNa pratikramaNa karatA nathI. mahArAja pAse paccakhANa le paNa pratikramaNa to samajatA ja nathI. pratyAkhyAneya samajatA nathI. A to baTAkA nahIM khAvAne ke evAM tevAM paccakhANa le. lIlotarI nahIM lauM evAM paccakhANa le. e paccakhANa mokSe javAnAM na hoya. mokSe javA mATenAM paccakhANa to judAM hoya, jenuM pratikramaNa karIe tenuM ja paccakhANa hoya ke pharI e nahIM karuM. ApaNe mokSe javAnuM pratikramaNa karIe. e koI jagyAe hoya nahIM. pratikramaNa UbhuM ja nathI thayuM koI dahADoya. kramika mArgamAM pratikramaNa hotuM ja nathI. atyAre eka paNa evo nathI ke je (yathArtha) pratikramaNa karato hoya. A to badhA jAthuM pratikramaNa kare. AmAM je mAgadhI bhASAmAM lakhAyAM te mahArAja bole jAya ne pelA sAMbhaLyuM jAya. eTale sAbu ghaso. ema kahe che. alyA, paNa sAbu dhotiyAMmAM ghasavAno ke ahIM Tebala para ghasavAno ? e pratikramaNa badhAM nakAmAM jAya che. mahArAja pratikramaNa karAvaDAve te mahArAja Tebala upara sAbu ghasa ghasa karyA kare ane pelA jamIna upara, nIce lAdI upara ghasa ghasa karyA kare. koIe pratikramaNa nathI karelAM. paccakhANa lIdhelAM paNa te kevAM paccakhANa ? A lIlotarI nahIM khAuM, phalANuM nahIM khAuM, baTAkA nahIM khAuM, kaMdamULa nahIM khAuM, rAtre nahIM khAuM. rAtre nahIM khAvAnI bAdhA enuM nAma paccakhANa. ene ne mokSamArgane kazuM levAdevA nathI. e je paccakhANa che te badhAM saMsAramArga che. Avato bhava sAro ane jarA bhautika sukhavALo Ave. ApaNAM pratyAkhyAna to pratikramaNa kare tenAM ja paccakhANa karavAnAM, pharI A doSa nahIM karuM have. pharI evuM thAya e to svAbhAvika che. DuMgaLI (kAMdo) che te paDa AvyA ja kare. tethI karIne A khoTuM hatuM evuM nA kahevAya ApaNAthI. paccakhANa le che, te pharI AvuM thAya che, temAM tane zuM samajaNa paDe ? tuM zuM kAma pAsa kare ? doSa thavA ene paccakhANa sAthe levAdevA nahIMne ! e ene ema jANe ke A paccakhANa lIdhuM eTale doSa baMdha thaI javo joIe. e to DuMgaLInAM paDe paMdaraso-paMdaraso, pAMcaso-pAMcaso, hajAra, be hajAra ke pAMca hajAra hoya e kaMI paDa jAya nahIM tyAM sudhI doSa thayA kare. AmAM ene bicArAne zuM samajaNa paDe ? kevI A saMsAranI gati ane gata kevI che e ene zuM samaja paDe ? khoTuM karato hoya tene pratyAkhyAna levAnuM hoya. khoTuM karato ja nA hoya, ene pratyAkhyAna zenA levAnAM hoya ? praznakartA : to pachI pratikramaNa zA mATe ? dAdAzrI : khoTuM karato hoya to pratikramaNa, khoTuM karato hoya to AlocanA, khoTuM karato hoya to pratyAkhyAna. Aje A sAdhu-sAdhvIjIo e badhA amane kahe che, ke tame pratyAkhyAna nathI karatA, paccakhANa letA nathI. alyA, paccakhANa enuM nAma kahevAya ke je grahaNa karato hoya tenuM paccakhANa levAnuM hoya, grahaNa nA karato hoya to paccakhANa zuM le ? eTale sAdhu-sAdhvIo e loko paccakhANa karatA ja nathI. e tyAgane paccakhANa kahe che. tyAgane paccakhANa kahevAya nahIM. paccakhANa to jeno tyAga thayo nathI, tenuM paccakhANa hoya. pachI te tyAgamAM pariNAma pAme. paccakhANa zenAM levAnAM che e nA samajAyuM tamane ? praznakartA: je grahaNa karyuM che, tenAM ? dAdAzrI : nA. nA choDavAnuM che temAM paccakhANa levAnAM che. e loko to choDyuM che ene paccakhANa kahe che, ame paccakhANa lIdhAM che.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 65 pratikramaNa (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! je choDyuM che ene paccakhANa kahe che. vrata to varyA ja kare. A amane vrata varyA ja kare che. jo amane ahiMsA mahAvrata hoya, pachI satya, pachI acaurya, pachI brahmacarya ane aparigraha, eTale badhAM vrata amane vartatAM hoya. parigraha to amane nAmeya nA hoya. A zarIreya amane parigraha nA hoya. eTale vrata evuMtevuM nA hoya. eTale akrama mArgamAM AvI tevI koI cIja nahIM. vrata, niyama kazuM ja nA hoya. A badhuM ja saMsAramArgamAM hoya. A badhAM vrata, japa, tapa, upadhAna, niyamo, A badhuMya saMsAra mArgamAM che. saMsAramArgamAM eTale puNya bheguM karavuM. bhagavAne be rastA batAvyA. eka mukhya mArga batAvyo ane eka mokSamArga batAvyo. mokSamArga eTale zuM ke AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna ane A traNanI sAthe je cAlyo e mokSe gayA vagara rahe emAM je je doSa thayA hoya, tyAM enuM AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna karavuM. ahaMkAra gayA pachI pelAne kriyA hotI nathI. ahaMkAra hoya tyAM sudhI kaMIkeya kriyA hoya. kramika mArga eTale ahaMkAra TheTha sudhI. AmAM (akramamAM) ahaMkAra nahIMne ! tamane thoDuM samajAyuM ? praznakartA : hA, pratikramaNa karavuM paDe pachI. dAdAzrI : tamAre iryApathikinuM pratikramaNa karavAnuM nahIM. e to kramika mArgamAM karavuM paDe. ane jo akrama mArgamAM tame pratikramaNa karo to tame che te dehanA mAlika cho ema pAchuM pUravAra thaI gayuM pachI. praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : 'tame karo" to zuM thaI jAya ? praznakartA : A dehanA mAlika samajIne ja pachI pratikramaNa karavAnuM. dAdAzrI : e pUravAra thaI gayuM. praznakartA : pUravAra thayuM eTale virodhAbhAsa thayuM. dAdAzrI : eTale tamAre karavuM hoya, tamArI potAnI icchA hoya to 'tamAre' 'caMdubhAIne kahevuM ke tame pratikramaNa karI lo. Ama kahIe ATaluM. ane tame moTAM moTAM pratikramaNa karajo. bahu jhINI vAtamAM utarazo nahIM. kAraNa ke jhINI karavA rahIe to moTAM rahI jAya. rahI jAya ke nA rahI jAya ? praznakartA : rahI jAya. e che karuNAjanaka evuM chene, aMtaHkaraNa samaje e bhASAmAM pratikramaNa karavAnuM kahyuM nahIM. praznakartA : e puNya bhegAM karyA, e AvatA bhavamAM saMyogo sArA maLe enA mATe kAma Ave ? dAdAzrI : e puNya bhegAM kayAM te AvatA bhavamAM helpa kare, bIjuM zuM kare ? ta rahe iryApathiki pratikramaNa kramika mArgamAM iryApathiki kriyA pahelA guNasthAnakathI bAramAM guNasthAnaka sudhI hoya. iryApathiki kriyA eTale zuM ? ke ahaMkAra hoya tyAM sudhI iryApathiki kriyA hoya. eTale kSAyaka samakita pachI iryApathiki kriyA hotI ja nathI. kSAyaka samakita thayA pachI ahaMkAra khalAsa thayA pachI iryApathiki kriyA hoya nahIM. iryApathiki kriyA eTale zuM ke pote je bahAra gayo ane Avyo
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 68 pratikramaNa eTale AmAM ApaNe niMdA karavA jevuM nathI. A je che te sAruM che. paNa chatAMya e lokonI dAnata to sArI che, dAnata khoTI nathI. sAdhu-AcAryo koIno doSa che evuM kahevA nathI mAgato. A samajAyuM nahIM to koI zuM kare ? emano IrAdo bahu sAco che bicArAno, ke ApaNe mahAvIranI AjJA pALavI che. teya jeTaluM paLAya eTalI, samajaNa paDe eTaluM to pALavA taiyAra ja che ke nahIM, te ApaNe jovAnI jarUra che. pachI samajaNa nA paDe to pachI mukhya vAta emanI dAnata zuM che ke emAM somAMthI ekyAsI jaNa pALavA taiyAra ja che. pachI e mArga ApaNAthI khoTo to kema kahevAya ? paNa e aThyAsI jaNane potAno ekuya doSa dekhAto nathI. ema moTI moTI vAto kare che. 'hA, jarAka gusso che ne e che !' AvuM bole, paNa doSa che evuM nA kahe. hindustAnamAMthI koIthI evuM bolAya nahIM ke mane mokSa varte che. kAraNa ke hamaNe saLI kare to upAdhi. saLI kare ke pheNa mAMDe. pachI mokSa zAno hoya tyAM AgaLa ? ane ApaNe ahIM to be dhola mArene toya koI pheNa kazuM nA mAMDe ane vakhate pheNa maMDAI gaI, to enuM pratikramaNa kare pAchuM. ane bIje tyAM to pratikramaNeya nA kare ne kazuMya nahIM. pratikramaNathI vizeSatA mokSe to kreDITa (jamA) ane DebITa (udhAra) banne khAtAM pUrAM thayAM to jAya. keDITa zeSa rahe to avatAra rahe. DebITa zeSa rahe to avatAra levo paDe. praznakartA : karmanI zeSa hoya che ke bhAvanI zeSa hoya che ? dAdAzrI : karmanI mA koNa ? bhAva. mA che to chokaro che. praznakartA : pratikramaNa keDITa ane DebITa bannene niHzeSa karavA mATe che ? dAdAzrI : hA, beune mATe pratikramaNa karavAnuM paNa keDITanuM yAda nA rahene. eTale A kreDITanuM pratikramaNa to haMmezAM karyA karavAnuM te pAmyo mahAvIrano mArga paNa atyAre badhuM AvuM cAlyuM AvyuM che ane bahu varSanuM jUnuM thaI gayeluM che. 2500 varSa thaI gayAM. bahu varSa jUnuM thAya eTale evuM ja thaI jAya ne ! ATaluM bAra mahine kare che te sAruM che ne ! bAra mahine pratikramaNa karIe tethI doSa kaMI ghaTe nahIM. tuM kevAM pratikramaNa kare che ? praznakartA : zUTa oNna sAITa. dAdAzrI : evAM pratikramaNa karavA paDe. have e pratikramaNa karavA mATe jAgRti joIe. ane jAgRti vagara zI rIte thAya ? potAne khabara ja nA paDe tyAM AgaLa doSa thayo che. te ja ghaDIvAra pachI bhUlI jAya ne ! A jAgRti hoya nahIM eTale pratikramaNa thAya nahIM. eTale ame ene jAgRtinI sthitimAM lAvIne mUkIe. te niraMtara jAgRta thaI jAya. pachI te badhuM zUTa oNna sAITa thAya. eka mANasanA hAthamAM doro chUTI gayelo hoya ne pataMga enI potAnI hoya, te pachI pataMga gulAMTa khAya ne bUmo mAre to kazuM vaLe? praznakartA : chUTI gayA pachI kaMI nA vaLe. dAdAzrI : evI sthiti Aje manuSyonI che. te jo doro tamArA hAthamAM pakaDAvI Ape, pachI gulAMTa khAya to tame kheMco eTale pAchuM ThekANe AvI jAya, nahIM to tyAM sudhI potAnA hAthamAM paristhiti ja nathI koI jAtanI. mahAvIra bhagavAnanA mArgane kyAre pAmyo kahevAya ? jyAre roja potAnA so-so doSo dekhAya, roja so-so pratikramaNa thAya tyAra pachI mahAvIra bhagavAnanA mArgamAM Avyo kahevAya. 'svarUpanuM jJAna' to hajI enI pachI kyAMya dUra che ! paNa A to cAra pustako vAMcIne svarUpa
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e" pratikramaNa mahAvIranAM ! 69 pratikramaNa pAmyAno kepha laIne phare che. A to 'svarUpa'no eka chAMTo paNa pAmyo na kahevAya. jyAM 'jJAna' aTakyuM che tyAM kepha ja vadhe. kephathI jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa khasavAnuM aTakyuM che. ajJAtadazAmAM pratikramaNa praznakartA : sAcAM pratikramaNa kevI rIte karavo ? dAdAzrI : sAcAM pratikramaNa tamane huM dRSTi ApuM tyAra pachI kAmanA. kAraNa ke jAgRti AvyA vagara pratikramaNa mANasathI thAya nahIM. ane jAgRti jJAna ApyA vagara Ave nahIM. ane jJAna ApIe tyAre jAgRti niraMtara rahyA kare. A to huM tamane pratikramaNanuM kahIza, samajaNa pADIza, toya kAle tame pAchA bhUlI jazo. have Apane jo tAtkAlika ja yAda nathI AvatuM to sAMje zuM yAda Ave che ? Akho dahADo mujhAyelo ne Akho dahADo gabharAyelo, zI rIte doSa yAda Ave ? jAgRti ja kyAM che ? bebhAnapaNe ! abhAnatAthI phare che. 'huM koNa chuM' enuM bhAna nathI, eTale doSa zI rIte dekhAya ? doSa dekhAya to kalyANa thAya. praznakartA : paNa je mANase jJAna nA lIdhuM hoya e pratikramaNa karI zake ? jeNe jJAna lIdheluM nathI evAM mANasone ApaNe pratikramaNa kriyA samajAvIe to ene pariNAma pAme ? dAdAzrI : nA thAya, thAya nahIM. jAgRti nA rahene ! jJAnathI badhAM pApo bhasmIbhUta thAya eTale jAgRti utpanna thAya ane jAgRti utpanna thAya to A badhuM khyAla rahe. praznakartA: eTale A pratikramaNano IlAja darekane ApI zakAya ema nathI. dAdAzrI : thaI zake nahIMne ! bIjAne kAma lAge nahIM. paNa ApaNe kahIe ke thoDuM ghaNuM thAya eTaluM to karaje. thoDuM ghaNuM kare toya lAbha thAya ene. paNa ene jAgRti rahe nahIMne ! jAgRti kema karIne rahe ? paNa chevaTe thoDo ghaNo lAbha thAya, A pratikramaNa jANato hoya to ! paNa Aya IlAjane jANatA ja nathI, tene zuM lAbha thAya ? eTale AkhuM jagata jAgRti nahIM hovAthI bAra mahine paryuSaNa kare che. bilakula jAgRti nahIMne ! praznakartA : tame koI divasa sAmAyika ke kazuM kareluM ? dAdAzrI : ame pratikramaNa ja karatA, kAyama ja pratikramaNa karatA. praznakartA : Apane jJAna thayA pahelAMnI vAta pUchuM chuM. dAdAzrI : emAM te dahADe AvuM nahIM. jJAna pahelAMya ame pratikramaNa karatA, e kevAM ? A karma khoTuM baMdhAI rahyuM che enA pastAvApUrvakanAM pratikramaNa; paNa e sAcAM pratikramaNa kahevAya nahIM. jJAna pachI sAcAM pratikramaNa thayelAM. samati thakI sAcAM pratikramaNa praznakartA : pratikramaNa kevI rIte zuddha gaNAya ? sAcuM pratikramaNa kevI rIte thAya ? dAdAzrI : samakita thayA pachI sAcuM pratikramaNa thAya. samyatva thayA pachI, dRSTi savaLI thayA pachI, Atma dRSTi thayA pachI sAcuM pratikramaNa thaI zake. paNa tyAM sudhI pratikramaNa kare ane pastAvo kare to enAthI ochuM thaI jAya badhuM. Atma dRSTi nA thaI hoya ane jagatanA loka khoTuM thayA pachI pastAvo kare ne pratikramaNa kare, to enAthI pApa ochAM baMdhAya. pratikramaNa, pastAvo karavAthI karmo UDIyA jAya ! kapaDAM para cAno DAgha paDe ke tarata tene dhoI nAkho cho te zAthI ? praznakartA : DAgha jato rahe eTalA mATe.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) nahoya 'e' pratikramaNa mahAvIranAM ! dAdAzrI : evuM mahIM DAgha paDe ke tarata dhoI nAkhavuM paDe. A loko tarata dhoI nAkhe che. kaMI kaSAya utpanna thayo, kazuM thayuM ke tarata dhoI nAkhe te sApha ne sApha, suMdara ne suMdara ! tame to bAra mahine eka dahADo karo, te dahADe badhAM lUgaDAM boLI nAkhe ! amAruM zUTa oNna sAITa pratikramaNa kahevAya. eTale tame karo cho ene pratikramaNa kahevAya nahIM. kAraNa ke kapaDuM ekaya dhovAtuM nathI tamAruM. ane amArAM to badhAM dhovAIne cokhkhA thaI gayAM. pratikramaNa to enuM nAma kahevAya ke kapaDAM dhovAI ne cokhkhAM thaI jAya. lUgaDAM roja eka-eka dhovAM paDe. A to bAra mahinA thAya eTale bAra mahinAnAM badhAM lUgaDAM dhUe ! bhagavAnane tyAM to e nA cAle. A loko bAra mahine lugaDAM bAphe che ke nahIM ? A to ekeeka dhovuM paDe. pAMcaso-pAMcaso lUgaDAM dararojanAM dhovAze tyAre kAma thaze. jeTalA doSa dekhAya eTalA ochA thAya. hajI doSo nathI dekhAtA, enuM zuM kAraNa ? haju kAcuM che eTaluM. kaMI doSa vagarano thaI gayo che, te nathI dekhAto ? bhagavAne roja copaDo lakhavAno kahyo hato, te atyAre bAra mahine copaDo lakhe che. jyAre paryuSaNa Ave che tyAre. bhagavAne kahyuM ke sAco vepArI hoya to roja lakhaje ne sAMje saravaiyuM kADhaje. bAra mahine copaDo lakhe che, pachI zuM yAda hoya ? emAM kaI rakama yAda hoya ? bhagavAne kahyuM hatuM ke sAco vepArI banaje ane rojano copaDo roja lakhaje ane copaDAmAM kaMI bhUla thaI, avinaya thayo eTale tarata ne tarata pratikramaNa karaje, ene bhUMsI nAkhaje. [4] aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! tirdoSa daSTi chatAM bolAya doSita A duniyAmAM badhA nirdoSa che paNa jo AvI vANI nIkaLe che ne ! ame to A badhAne nirdoSa joyelA che, doSita ekya che nahIM. amane doSita dekhAto ja nathI. phakta doSita bolAya che. ApaNe AvuM bolAtuM haze ? ApaNe zuM pharajiyAta che ? koInuMya nA bolAya. enI pAchaLa tarata ja enAM pratikramaNa cAlyA kare. eTaluM A amAre cAra DigrI ochI che tenuM A phaLa che. paNa pratikramaNa karyA vagara nA cAle. ame DakhoDakhala karIe, kaDaka zabda bolIe te jANI joIne bolIe paNa kudaratamAM amArI bhUla to thaI ja ne ! te tenuM ame pratikramaNa karAvIe. dareka bhUlanuM pratikramaNa hoya. sAmAnuM mana tUTI nA jAya tevuM amAruM hoya. praznakartA : zubha AzayathI vaDhIe toya pratikramaNa karavuM paDe ? dAdAzrI : zubha AzayathI puNya baMdhAya che. jJAna nA hoya ne AnA para krodha karo toya puNya baMdhAya. kAraNa ke Azaya para che. A jagatamAM badhuM AzayathI baMdhAya che. mArAthI 'che" ene 'nathI' ema nA kahevAya ane 'nathI' ene 'che" ema nA kahevAya. eTale mArAthI keTalAka lokone duHkha thAya. jo 'nathI' ene huM 'che" kahuM to tamArA manamAM bhramaNA paDI jAya. ane AvuM boluM to pelA lokone manamAM avaLuM paDI jAya ke AvuM kema bole che ? eTale mAre pelI bAjunuM pratikramaNa karavuM paDe roja, AvuM
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 73 34 pratikramaNa bolavAnuM thAya to ! kAraNa ke pelAne du:kha to na ja thavuM joIe. pelo mAne ke ahIM A pIpaLAmAM bhUta che ane huM kahuM ke A pIpaLAmAM bhUta jevI vastu nathI. enuM pelAne du:kha to thAya, eTale pAchuM mAre pratikramaNa karavuM paDe. e to haMmezAM karavuM ja paDene ! huM koIne duHkhI karavA mATe nathI Avyo. koIne duHkha thAya ene mATe ame nathI AvyA. ame to sukhI karavA mATe AvyA chIe ane ajJAnI ane jJAnI beu jaNane sukha ApI zakAya nahIM, mATe A bAjunuM pratikramaNa karavuM paDe. praznakartA : ghaNIvAra ajJAna hoya che, te jJAnano AMcaLo oDhIne pragaTa thAya che. dAdAzrI : ajJAna pragaTa thAya to Take nahIM. eka sekanDeya Take nahIM. ane ApaNe ahIM to bilakula Take nahIM. kAraNa ke ApaNuM jJAna kevuM che ? DimArkezanavALuM jJAna che. A ajJAna ne A jJAna, benI vacce DimArkezanavALuM eTale ahIM to cAle ja nahIM ne koIpaNa. pachI ene duHkha thayuM hoya to pratikramaNa karavuM paDe. vALI levAya eTaluM vALI laIe pAchA ke bhaI, amArI bhUlacUka thaI hoya to ame pratikramaNa karIe chIe. duHkha to manuSyone na ja karAya. tane enI aNasamajaNa hoya, paNa ene mana to e samajaNa ja chene ! ApaNane enI aNasamajaNa lAge, paNa ene to samajaNa ja mAnI beTho che ne, ene du:kha kema thAya ApaNAthI ? to pratikramaNa nahIM praznakartA : sAmo mANasa udayakarmane AdhIna varte che evo bhAva ApaNane raheto hoya, to pachI pratikramaNa karavAnI jarUra nahIM ? dAdAzrI : e sthiti sArI kahevAya ne ! paNa pratikramaNa to ApaNane enA pratye bhAva jo avaLo thayo hoya to ja karavAnuM. praznakartA : ane na thayo hoya to nahIM ne ? dAdAzrI : nA. praznakartA : ApaNe ene khoTo mAnatA ja nathI. dAdAzrI : to pachI nahIM. jagata AkhuM nirdoSa che. eka kSaNavAra paNa koI jIva doSita thayo nathI. A je doSita dekhAya che te ApaNA doSe karIne dekhAya che. ane doSita dekhAya che eTale ja kaSAya kare che, nahIM to kaSAya ja nA kare. eTale doSita dekhAya che eTale khoTuM ja dekhAya che. AMdhaLe AMdhaLA athaDAya che, enA jevI vAta che A. AMdhaLA mANasomAM TIcAya to ApaNe jANIe ne ke A AMdhaLA lAge che eTale. ATalA badhA athaDAya che enuM zuM kAraNa ? dekhAtuM nathI. bAkI jagatamAM koI doSita che ja nahIM. je doSa dekhAya che tethI kaSAya UbhA rahyA che. satya-asatya sApekSa praznakartA : satya vAta hoya to pachI enuM pratikramaNa kema karavAnuM? dAdAzrI : A satya e ja asatya che, je je satya che, e badhuMya asatya che. kaI vAta satya che e tame kaho. kaI vAta tamane satya lAge che ? huM tamane kahI ApuM ke e asatya che. praznakartA : ApaNe sAcuM kahIe, ApaNe sAmuM kahI daIe to ene kharAba lAge to pachI enuM pratikramaNa kema ? dAdAzrI : sAcuM koI kahI zakato nathI. A hindustAnamAM koI mANasa evo pAkyo nathI ke je sAcuM kahI zake. mANasa sAcuM kevI
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 75 pratikramaNa rIte kahI zake ? e to sahu sahunI samajaNathI sAcuM che. bIjAnI samajaNathI khoTuM lAge che ne ? amane koI doSita dekhAtuM ja nathI. A vANI nIkaLe che tenI joDe pAchuM pratikramaNa hoya che. eTale 'Ama na hovuM joIe' ema abhiprAya judo hoya che amAro ke AvuM che nahIM. dekhAya che kevuM ? nirdoSa dekhAya che ane A vANI kema AvI nIkaLe che ? avarNavAda nA hovo joIe. amAre to mauna rahevuM joIe. have mauna rahe to tame badhAM jANo nahIM ke zuM thayuM, te paNa satya nA kahevAya. A satya kahevAya nahIM. zuddhAtmA ke sivA saba jUThA. praznakartA: bIjAnI samajaNe khoTuM lAgatuM hoya to enuM zuM karavAnuM? dAdAzrI : A jeTalAM satya che e badhAM vyavahArika satya che. e badhAM jUThAM che. vyavahAranA pUratAM satya che. A mokSamAM javuM hoya to badhAMya jUThAM che. badhAnuM pratikramaNa karavuM paDe. 'huM AcArya chuM' enuMya paNa pratikramaNa karavuM paDaze. eTale A badhuM ja jUThuM che, saba jUThA. tane evuM samajaNa paDe ke nA paDe ? praznakartA: paDe ja. dAdAzrI : saba jUThA. badhA to nahIM samajavAthI kahe che ke "huM satya kahuM chuM." are, satya kahe to koI sAmo AghAta ja nA hoya. ete satya kahevAya ? huM ahIM AgaLa boluM chuM, e koI mANasa sAmo avAja ApavA taiyAra thAya che ? vivAda hoya che ? huM je bola bola karuM chuM e badhA sAMbhaLyA ja kare chene ! vivAda nathI karatAne ! e satya che. e vANI satya che ane sarasvatI che ane jenI athaDAmaNa thAya e to khoTI vAta, ejhekTalI khoTI ! AmAM to sAmo kahe, akkala vagaranA, bola bola nA karazo. e peloya khoTo ne Aya khoTo ane sAMbhaLanArAya khoTA pAchA. sAMbhaLanArA kazuM nA bole ane te badhAya e ToLuM AkhuM khoTuM ! praznakartA : paNa ApaNA karmano udaya evo hoya, ke ApaNe sAmAne khoTA ja lAgatA hoIe. ApaNI vAta satya hoya, ekadama barAbara hoya, ApaNe kahIe, "A meM nahotuM karyuMchatAM kaheze, "nA, teM Ama ja karyuM hatuM', to e ApaNA karmano udayane ? to ja ene khoTuM lAgyuMne ? dAdAzrI : sAcuM hotuM ja nathI. koI mANasa sAcuM bolI zakato ja nathI, jUThuM ja bole che. sAcuM to sAmo mANasa kabUla kare te sAcuM, nahIM to potAnI samajaNanuM satya mAneluM che. pote mAneluM satya e kaMI loko svIkAra nA kare. eTale bhagavAne kahyuM ke satya konuM ? vItarAga vANI hoya enuM ! vItarAga vANI eTale zuM ? vAdI kabUla kare, prativAdI kabUla kare, pramANa gaNavAmAM Ave. A to badhI rAgI-dveSI vANI. jUThIlabADI, jelamAM ghAlI devA jevI, AmAM satya hotuM haze ? rAgI vANImAM satya nA hoya. tamane lAge che emAM satya hoya ? A ame ahIM vaDhIe tyAre AtmA kabUla kare. vivAda nA hoya. A ApaNAmAM koI dahADo vivAda thayo che ? ko'ka mANasa jarA kAco paDI gayo haze, bAkI koI vivAda thayo nathI. dAdAnA zabdo upara pharI koI bolyo nathI. kAraNa ke AtmAnI cokhkhI pyaoNra vAta, pratyakSa sarasvatI ! dezanA !. ane rAgI-dveSI vANIne sAcI kahevAya ? praznakartA : nA kahevAya.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! pratikramaNa dAdAzrI : tyAre tuM kahuM chuM ne satya ? praznakartA : vyavahAra satya kahevAyane e to ? dAdAzrI : vyavahAra satya eTale nizcayamAM asatya che. vyavahAra satya eTale sAmAne jo phiTa thayuM to satya ane nA phiTa thayuM to asatya. vyavahAra satya eTale kharekhara satya to che ja nahIM praznakartA : ApaNe satya mAnatA hoIe ane sAmAne phiTa nA thayuM... dAdAzrI : e badhuM jUThuM. badhuM ja jUThuM. phiTa nA thayuM e jUThuM. ame hau kahIe chIene ko'kane, jene amArI vAta nA samajAtI hoya to enI bhUla nathI kADhatA, amArI bhUla kahIe chIe ke amArI evI kevI bhUla rahI ke emane vAta na samajAI. vAta samajAvI ja joIe. sAmAne samajaNa nA paDI emAM sAmAno doSa kADhatA ja nathI, ame amAro doSa joIe. mane ene samajAvatAM AvaDavuM joIe. eTale sAmAno to doSa hoto ja nathI. sAmAno doSa jue che e to bhayaMkara bhUla ja kahevAya. sAmAno doSa to amane lAgato ja nathI, koI dahADo lAgyoya nathI. A to amane pUche eTale javAba Apavo paDe ne pAchuM amAre pratikramaNa karavuM paDe. have satya to pratikramaNapUrvakanuM ja kahevAya che haMmezAM. pratikramaNa nA hoya to e satya satya ja nathI. A jagatanuM satya nizcayamAM asatya che. e veNa karuNya jharaNAmAMthI... ame to davA karI nAkhIe jhaTa. ane pachI ame to vItarAga ja hoIe. amane rAga-dveSa nA hoya. davA karavAmAM taiyAra. ane bhUlecUke enA tarapha saheja abhAva thaI jAya, Ama to nA ja thAya, paNa vakhate thaI jAya to amArI pAse pratikramaNanI davA hoya, eTale tarata ja davA karI nAkhIe. tarata ja pratikramaNanI davA hoyane ! A to A avatAramAM huM mahArAjanuM AvuM boluM chuM. AkhA jagatanA tamAma dharmamArgamAM je badhA UMdhuM karI rahyA che, e badhA mATe boluM chuM. jANe ke A dharmano rAjA ja huM chuM ! evI rIte lokonuM boluM chuM. jANe mAre ja levAdevA che ! paNa amAre zuM levAdevA ? huM to vana oNpha dhI mena ! ane AvuM bolAya nahIM paNa loko AnAthI chUTavA ja joIe ! eTale AvuM bolIne pApa vahorelAM che. vakhate kaMI bhogavavAnAM hoya toya pApa mAre bhogavavAM paDe. bIjuM pApa nathI karyuM. ane bIjAM mArAM svataMtra pApa to che ja nahIM. kAyado zuM che ke koIpaNa mANasane tame jJAnanI vAta karI zako. paNa e jJAna nA laI zake evA hoya, ThaMDA hoya, to tamAre dhImuM mUkavuM. vItarAga thavuM. paNa AnI pAchaLa e karuNA che ke 'A ahIM sudhI AvyA che to pAmo ne alyA ! A ATalo tAva che te davA nathI pItA ! davA taiyAra che.' paNa te kAyadesara no gaNAya. eTale pachI pratikramaNa karavuM paDe. ApaNe levAdevA thaI hoya tenuM pratikramaNa karavuM paDe. Ane bhagavAne karuNAnAM pratikramaNa kahyAM che. nirdoSa daSTi chatAM sadoSa vANI have A je kahevuM paDe che ne, ke A vyAjabI nathI. evuM kahyuM tyAM cAlvAda cUkyo. chatAM vyAjabI para caDhAvavA mATe Ama bolavuM paDe che. paNa bhagavAna to zuM kahe che ke Aya vyAjabI che, peluMye vyAjabI che, core corI karI teya vyAjabI che, AnuM gajavuM kapAyuM te ya vyAjabI che. bhagavAna to vItarAga. DakhoDakhala kare nahIM ne ! ghAlamela kare nahIM ne ! ane amAre to khaTapaTa badhI. amAre bhAge A khaTapaTa AvI. praznakartA : paNa eya amArA roga kADhavA mATe ne ? dAdAzrI : hA. te lokone taiyAra karavA mATe. AmAM hetu sAro
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! che ne amAro hetu amArI jAta mATe nathI, badhAne mATe che. ane joDe joDe amArI pratItimAM che ke doSita nathI. pratItimAM nirdoSa che. e pratIti AkhIye badalAI gayelI che. eTale nirdoSa che ema mAnIne huM boluM chuM A. praznakartA : nirdoSa che ema samajIne bolo cho ? 39 dAdAzrI : hA. praznakartA : to pachI tamAre pratikramaNa zA mATe karavAM paDe ? dAdAzrI : paNa nA bolAya. zabdeya bolAya nahIM. evo vAMko zabdeya kema bolyA ? sAmo to che ja nahIM, ahIM AgaLa. sAmAne duHkha thatuM nathI. ane tamAre badhAne vAMdho nathI ke dAdAne emanI bilIphamAM to AvuM nirdoSa ja che. paNa zabda Avo bhAre kema bolyA ? mATe pratikramaNa karavuM paDe. bhAre zabdaya nA hovo joIe. praznakartA : tame to chUTA ne chUTA ja raho cho, bolo tyAre paNa to pachI zA mATe pratikramaNa ? dAdAzrI : chUTA che, eTale pratikramaNa 'mAre' nahIM bolavAnuM. A aMdaranA aMdara, je kare ne, je bolene, tene ja kahevAnuM, 'tame pratikramaNa karI lo.' ane tamAreya evuM ja che. A pratikramaNa te 'tamAre' nahIM karavAnuM, 'caMdubhAI'ne kahI devAnuM. 'tamAre' pratikramaNa karavAnuM hoya nahIM. jeNe atikramaNa karyuM ne, teNe ja pratikramaNa karavAnuM. praznakartA : te bhUlanuM pratikramaNa kevI rIte karo ? dAdAzrI : pachI pratikramaNa karavuM paDe. bhUla, jJAna saMbaMdhI nA hoya. koI syAdvAdanA virodhamAM jato hoya e mANasa para kaDakAI thaI gaI hoya. syAdvAda hoya tyAre kaDakAI nA thAya, bilakula saMpUrNa syAdvAda ! A to syAdvAda kahevAya, paNa saMpUrNa syAdvAda kahevAya nahIM ne ! eTale kevaLajJAna thAya tyAre saMpUrNa syAdvAda ! 90 pratikramaNa 'kevaLa darzata' dekhADe bhUla amAruM jJAna avirodhAbhAsa hoya ane vANI syAdvAda nA hoya. koI jhapaTamAM AvI jAya emAM. ane tIrthaMkaronI vANImAM koI jhapaTamAM nA Ave. e to saMpUrNa syAdvAda ! jhapaTamAM lIdhA sivAya bole e. vAta to e evI ja bole, paNa jhapaTamAM lIdhA sivAya. praznakartA H ApanuM A syAdvAda koI jhapaTamAM AvI jAya che tethI saMpUrNa nA kahyuM, toya paNa e darzana to saMpUrNa chene ke bhUla syAdvAdamAM thaI gaI ? dAdAzrI : hA, darzana to pUrepUruM, darzanano vAMdho nahIM. jJAneya kharuM, paNa jJAnamAM cAra DigrI ochuM. eTale A syAdvAda nA hoya. amAre darzana pUrepUruM hoya. darzanamAM badhuM tarata ja AvI jAya. bhUla tarata khabara paDe. sUkSmamAM sUkSma bhUlanIya tarata khabara paDe. je bhUlo to haju tamane jotAM ghaNo TAIma lAgaze. tamo to sthULa bhUlo juo cho. moTI moTI dekhAya evI ja bhUlo juo cho. tethI ame kahIe chIene ke amAro doSa hoya, chatAMya koIne A amAro doSa dekhAya nahIM, amane potAno dekhAya. praznakartA H syAdvAdamAM bhUla thaI evA doSo badhA dekhAya ? dAdAzrI : syAdvAda-anekAMtamAM bhUla thaI evA doSo badhA dekhAya. have amAruM syAdvAda saMpUrNa thaI rahyuM che. syAdvAda pUruM thaI rahe eTale kevaLajJAna pUruM thaI jAya. darzana che tethI to khabara paDe ke A bhUla che. 'phUla' (pUrNa) darzana che, tethI badhAne kahyuM ne ke kevaLadarzana ApuM chuM. amAre pratikramaNa karavuM paDe. amAre moDhe nIkaLyA kare che. juone ApaNuM eTaluM pharajiyAta che. koI phero AcAryanuM bolAtuM haze ! bAkI koInuMya nA bolAya. A duniyAmAM badhAya nirdoSa che, evuM jANIe chIe. paNa koInuM bolAya ?
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 81 pratikramaNa praznakartA : nA bolAya. dAdAzrI : e ja vANI nIkaLe chene, enI pAchaLa tarata ja pAchuM AnAM pratikramaNa amArAM cAlyA kare. eya juone kevI duniyA che ! vANI bole enI upara ja abhiprAya judo. kevI A jagata che? e vANI bole che, tenI upara abhiprAya kevo che ke AvuM nathI A, A khoTuM che, AvuM hoya. paNa A duniyA kevI cAle che. e enI sAthe jAgRti karIne cAle. bolIe ne sAthe ne sAthe e jAgRti hoya ke AvuM na hovuM joIe. kAraNa ke ame AkhuM jagata nirdoSa joyuM che. phakta anubhavamAM nathI AvyuM. te anubhavamAM kema nathI AvyuM? to A che te A vANI che te e Dakhala kare che. praznakartA : Dakhala kare che chatAMya ApanI to satata jAgRti praznakartA : ApaNI bhAvanA nA hoya enI virAdhanA karavAnI, to pachI pratikramaNa karavAM joIe ? ApaNe to je sAcI vAta che e ja kahIe chIene? dAdAzrI : evuM che ne ame je ghaDIe bolIe te ghaDIe amAre pratikramaNa joradAra cAlatuM hoya. bolIe ne sAthe ja. praznakartA : paNa je sAcI vAta che e kahetA hatA emAM zuM pratikramaNa karavAnAM ? dAdAzrI : nA, paNa toya pratikramaNa to karavo ja paDe ne. koIno guno te kema dITho ? nirdoSa che toya doSa kema joyo ? nirdoSa che toya enuM vagovaNuM to thayuM ne ? vagovaNuM thAya, evI sAcI vAta paNa nA bolAya, sAcI vAta e guno che. sAcI vAta saMsAramAM bolAvI e guno che. sAcI vAta hiMsaka nA hovI joIe. A hiMsaka vAta kahevAya. amAre tarata pratikramaNa karavAnA. ame sAdhu-AcAryo badhAne nirdoSa joyelA che. amAre mATe doSita ekya che nahIM ane doSita je bolAya che, temAMya koI doSita amane dekhAto ja nathI. paNa te doSita bolAya kharuM, eTaluM che ne amAre enI pAchaLa pratikramaNa hoya che tarata. eTalI amArI A cAra DigrI ochI chene, tenuM A phaLa che. bAkI nahIM to saMpUrNa vItarAgatA varte che. ane tamAre to bahu ja pratikramaNa karavA paDaze. huM boluM ne, paNa amArI jAgRti rahe ane tamArAthI bolAya nahIM AvuM. jAgRti hovI joIene. moDhethI bolAya nahIM. praznakartA : pratikramaNa nA karo to pachI zuM thAya ? doSa lAge ? dAdAzrI : e dAvA karI Ape. ApaNI para korTamAM so dAvA mAMDyA hoya lokoe. enuM nikAla nA karIe to zuM thAya ? dAvA UbhA ja rahyA, eTale pratikramaNa nA kare tyAM sudhI dAvA UbhA rahyA. dAdAzrI : nahIM, paNa jAgRti che, paNa A AvI vANI baMdha nA thAya tyAM sudhI pUrNapada to maLe nahIMne ! A vANI kevI nIkaLe che ? A jozabaMdha ! have A vANI kyAre bharelI ? ke jyAre jagata nirdoSa joyuM nahotuM te vakhate bharelI ke A A doSita AvA, AvuM kema kare che ? AvuM kema kare che ? A AvuM nA hovuM joIe, jaina dharma Avo kema hovo joIe ? e bhareluM te Aje nIkaLe che. tyAranA abhiprAya Aja nIkaLe che. ane Aja te abhiprAyathI ame sahamata nathI. jJAtImAM pratikramaNo pratikramaNa karyAM badhAM ? pratikramaNa karaje, nahIM to cokhkhuM nahIM rahe. roja pratikramaNa karaje, dAdAnI hAjarImAM AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna !
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 83 AtmajJAta pachI jaLakmaLavat praznakartA : bAkI 'A' jJAna lIdhA pachI jaLakamaLavat rahI zakAya che. dAdAzrI : hA. jaLakamaLavat ja rahe. A mArga ja jaLakamaLavo che. evuM keTalAM varSa tame rahI zakyA ? tamane keTalAM varSa jJAna lIdhe thayAM ? praznakartA H eka varSa pUruM thaze. dAdAzrI : to AvuM dasa varSa thaze tyAre zuM dazA thaze ? jyAre pahelAM varSamAM A jora kare che ATaluM, to dasa varSa thAya tyAre zI dazA Ave ? ane e jagatamAM loko badhA bole, himAlayamAM, he jaLakamaLavat rahIe chIe. to e rahI zake nahIM. e badhI vAto che, kalpanAo badhI ! kalpanAnAM jALAM !! ane e kahetA hoya ame jaLakamaLavat rahIe chIe, to e jatA hoya te tame mane kaho ke A jaLakamaLavat rahe che, to huM emane kahuM ke mahArAja tamArAmAM akkala chAMToya nathI. to jaLakamaLavat khabara paDI jAya, haDahaDATa ! koI mahArAjane evuM kahevAya nahIM. khoTuM koInuM apamAna karavuM, e guno kahevAya eTale pachI mahArAjane huM basso eka rUpiyA ApI dauM, e basso e nA mAnatA hoya tyAre zuM kahuM ? ke magaja jarA evuM che, bradhara (bhAI) joDe jhaghaDo thaI gayo che. tyAre kaheze, hA, magaja enuM jarA evuM ja che. pachI pAcho mAre mAthe hAtha hauM mUke ! A bhamaraDAone mUrakha banAvavAnA emAM zuM vAra che ? naryA bhamaraDA ! kAraNa ke jene hArI jatAM AvaDe, tyAM bhamaraDA keTaluM jIte ? jene hArI jatAM AvaDyuM, e kaLA AvaDI, tyAM bhamaraDo keTaluM kUde ?! A bhamaraDA koNa ? ApaNe mANasane nathI kahetAM. jene kRSNa bhagavAne kahyuM che ke prakRti parANe nacAve che ane pote nAce che ane pAchA kahe che, 'huM nAcyo'. ene bhamaraDA kahIe chIe. kRSNa bhagavAne pratikramaNa kahyuM che tene ja kahIe chIe. Ane bIjA zabdomAM bhamaraDA kahevAya. tyAre bhamaraDA koI kahe nahIM. 84 AvuM khoTuM lAge evuM koNa kahe ? mane to pratikramaNa AvaDe eTale kahuM. huM to boluMya kharo ane davA phAya kharo. paNa UMdhI vAta nIkaLI javI joIe jagatamAMthI ! UMdhAne ja protsAhana maLyuM che e UDI javuM joIe. pachI pratikramaNa kare to vAMdho Ave kharo ? paNa protsAhana to UDI jAya. ApaNe 'akkala nathI' kahIe eTale jaLakamaLavat UDI jAyane ? jaLeya UDI jAya ne kamaLeya UDI jAya. have loka zuM kahe che ? ApaNe parIkSA karone mahinA sudhI. alyA mUA, nA thAya AmAM, parIkSAmAM to tuM gAMDo thaI jaIza. eTale rUpiyo tarata khakhaDAvI juone, bodo che ke kaladAra che ? khabara paDI jAya. pachI basso rUpiyAno kharca enI pAchaLa Apo ! ane basso rUpiyAmAM nA mAne te evAya hoya che pAchA, tyAre ApaNe kahevuM ke magaja jarA evuM che, jarA casakeluM che. eTale khuza, nahIM to koI sAro mANasa to ApaNane kahe ja nahIM. A to casakeluM che eTale kahe che A. nyAya karatAM ene AvaDe ne ? paNa jo ApaNane to mAlama paDI gayuMne ? ApaNe je joItuM hatuM ke A jaLamAM che ke kamaLamAM che e beu UDI gayuMne ? eTale ApaNe dukAnamAM besatA baMdha thaI jaIene ? eTale vAMdho Ave kharo emAM ? AvI parIkSA karavAnI koI zIkhavADe nahIM. loko zuM jANe ke mArI para kare to ? ane huM to mArI para kare to khuza chuM, karIne jo DAhyA thatA hoya toya sAruM. paNa parIkSA vagaranA bodA, kyAM sudhI gharamAM rAkhI melazo ? bahAra levA jaIe to jalebIno eka kakaDoya nA Ave. ATalo ja che mokSamArga AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna e mokSamArga. ApaNA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! pratikramaNa thayo,' ema besIne enI joDe pAchAM pratikramaNa kare che, enI joDe ja, Ama dhArI dhArIne, ane pAchuM pratyAkhyAna kare, ke AvuM nahIM karuM, AvuM nahIM karuM, to e mokSamArga upara cAle che. evuM to kazuM karatA nathI e bicArAM, eTale zuM thAya ? Ama mokSamArga samaje to haiDene, samajavAnI jarUra che. praznakartA: jyAM sudhI emane pratyakSa na khamAve tyAM sudhI emanAmAM DaMkha to rahe ja ne ? eTale pratyakSa to khamAvavuM ja paDe mahAtmAo zuM kare che ? Akho dahADo AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna ja karyA kare che. have emane kaheze ke 'tame A bAju ThaMDo, vrata, niyama karo.' to kaheze, "amAre zuM karavA che vrata, niyamane ? amAre mahIM ThaMDaka che, amane ciMtA nathI. nirupAdhi rahe che. niraMtara samAdhimAM rahevAya. pachI zA mATe ?" e kakaLATa kahevAya. upadhAna tapa ne phalANA tapa. e to gUMcAyelA mANaso kare badhA. jene jarUriyAta hoya, zokha hoya. tethI ame kahIe chIe ke A tapa e to zokhIna lokonuM kAma che. saMsAranA zokhIna hoya eNe tapa karavAM joIe. praznakartA : paNa evI mAnyatA hoya ke tapa karavAthI karmonI nirjarA thAya che. dAdAzrI : koI dahADo evuM thAya nahi. kayA tapathI nirjarA thAya ? AMtarika tapa joIe. adITha tapa, je ApaNe kahIe chIene ke A badhA ApaNA mahAtmAo adITha tapa kare che, je tapa AMkhe dekhAya nahIM. ane AMkhe dekhAtAM tapa ane jANyAmAM AvatAM tapa e badhAnuM phaLa puNya ane adITha tapa eTale aMdaranuM tapa AMtarika tapa, bahAra nA dekhAya e badhAnuM phaLa mokSa. eTale ApaNAM lokonA manamAM ema thAya ke are ! vrata, niyama to ApaNe karatA nathI. vrata, niyama mokSamArga mATe nathI A. niyamabiyama jene saMsAramAM bhaTakavuM che, ene mATe niyama che. jene mokSe javuM hoyane to AlocanA-pratikramaNa--pratyAkhyAnanI gADImAM besI ja javAnuM haDahaDATa. niraMtara covIseya kalAka e ja karyA karavAnuM, bIjuM kaMI karavAnuM nahIM. khamAvo saghaLA kaSAyo A sAdhvIjIoe zuM karavuM joIe ? A sAdhvIjIo jANe che ke mane kaSAya thAya che, Akho dahADo kaSAya thAya che. to emaNe zuM karavuM joIe ? sAMje besI ane eka guMThANuM AkhuM, A kaSAya bhAva thayo, AnI joDe A kaSAya bhAva thayo, AnI joDe A kaSAya bhAva - dAdAzrI : pratyakSa khamAvavAnI jarUra ja nathI. bhagavAne nA pADI che. pratyakSa to tame khamAvavA jajo, jo sAro mANasa hoya to, ene khamAvajo ane nabaLo mANasa hoya to khamAvazo to mAthAmAM TapalI mAraze. ane nabaLo mANasa vadhAre nabaLo thaze. mATe pratyakSa nA karazo ane pratyakSa karavo hoya to bahu sAro mANasa hoya to karajo. nabaLo to uparathI mAre. ane jagata AkhuM nabaLuM ja che. uparathI TapalI mAraze, 'hai, kahetI'tI ne, tuM samajatI nahotI. mAnatI nahotI, have ThekANe AvI." alyA mUA, e ThekANe ja che, e bagaDI nathI. tuM bagaDI che e sudharI che, sudhare che. AvuM khabara nA paDe. bicArAne bhAna nA hoyane ! eka saheja ja jo bhAna hoyane, enI vAta ja judI hoya. eka jarAya bhAna nathI, ATaluMya bhAna nathI. kriyAkAMDathI nathI mokSamArga mokSamArga eTale AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna. enuM nAma ja mokSamArga. potAnA gunAo jAhera karavA. pachI te khoTuM che ema pazcAttApa karavo, ane pharI nahIM karuM evuM nakkI karavuM. evo A mokSamArga ApaNo. mokSamArgamAM kriyAkAMDa ke evuM kazuM hotuM nathI. phakta saMsAramArgamAM
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! kriyAkAMDa hoya che. saMsAramArga eTale jene bhautika sukho joItAM hoya, bIjuM joItuM hoya, tene mATe kriyAkAMDa che, mokSamArgamAM evuM kazuM hotuM nathI. mokSamArga eTale zuM ? AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna. calAvye ja jAva gADI. te ApaNo A mokSamArga che. emAM kriyAkAMDane evuM badhuM nA hoya ne ! kriyAkAMDa tamane samaja paDIne ? zenA mATe ? bhautika sukhone mATe, eTale bhagavAne kaheluM ke jene bhautika sukho joItAM hoya te A tapa karajo, ane tethI tamane bhautika sukho, devagatinAM sukho prApta thaze. saMsAranAM sukho prApta thaze, paNa tamAre e sukho nA khapatAM hoya, to ApaNo mokSamArga che. ane pachI tyAM AgaLa loko kaheze tyAM kriyAo kema nathI ? bhaI, amAre to kriyAnI lAIna nahIMne, amAre dhaMdho nahIM, bIjhanesa nahIMne. ane e khoTuM bole, e avaLuM bole emAM eno doSa nathI. e karmanA udayanA AdhIna bole che. ane tame paNa karmanA udayanA AdhIna bolo paNa tame tenA jANakAra hovA joIe ke A khoTuM bolAI rahyuM che. ane e puruSArtha che. 87 puruSa ane prakRti, prakRti zuM karI rahI che ene jANavI joIe ane prakRti jyAre kazuM nahIM kare, te dahADe tamArI 360 DigrI thaI gaI haze. pachI kaMI paNa, saheja paNa, hiMsaka vartana nahIM, hiMsaka vANI nahIM, hiMsaka manana nahIM. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna e ja A mokSamArga. keTalAya avatArathI amArI A lAIna, keTalAka avatArathI AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna karatAM karatAM karatAM ahIM sudhI AvyA chIe. tethI tIrthaMkara bhagavAnoe kaheluM ke anaMta avatAra gayA pachI, samakita thayA pachI ye, amuka bhAgano vyavahAra samakti thayA pachI te ardhapudgala parAvartana kALa hoya che. to bolo have, keTalAM badhAM AyuSya kapAI gayAM te ! ardhapudgalamAM Avyo toya ghaNuM AyuSya kapAI gayuM. praznakartA : limiTamAM AvI gayo. pratikramaNa dAdAzrI : hA. limiTamAM AvI gayo, temAMthI pAcho Uge. bhagavAnane satyAvIsa avatAra thayA hatA, samakita thayA pachI. paNa limiTamAM AvI gayuM. evuM bhagavAne kaheluM. be ja vastuto dharma kaSAya nahIM karavA ane pratikramaNa karavAM e be ja dharma che. kaSAya nahIM karavA e dharma che. ane pUrvakarmanA anusAra thaI jAya tenAM pratikramaNa karavAM e ja dharma che. bAkI bIjI koI dharma jevI vastu nathI. ane A be AITama ja A badhA lokoe kADhI nAkhI che ! 88 have tame emane avaLuM kahyuM to tamAre pratikramaNa karavuM paDe. paNa emaNe paNa tamAruM pratikramaNa karavuM paDe. emaNe zuM pratikramaNa karavuM paDe ke, meM kyAre bhUla karI haze ke Amane mane gALa devAno prasaMga utpanna thayo ?' eTale emaNe emanI bhUlanuM pratikramaNa karavuM paDe. emaNe emanA pUrva avatAranuM pratikramaNa karavuM paDe ne tamAre tamArA A avatAranuM pratikramaNa karavuM paDe ! AvAM pratikramaNo divasanA pAMcaso-pAMcaso kare to mokSe jAya ! have AvuM dharmadhyAna ane AvAM pratikramaNa to bIje kyAMye atyAre to rahyAM nathI ne ! pachI have zuM thAya ? nahIM toye raDI raDIne bhogavavuM paDe che ja ne ? to enA karatAM hasIne bhogave to zuM khoTuM che ? jo ATaluM ja karone to bIjo koI dharma khoLo nahIM toya vAMdho nathI. ATaluM pALo to basa che, ane huM tane geranTI ApuM chuM, tArA mAthe hAtha mUkI ApuM chuM. jA, mokSane mATe, TheTha sudhI huM tane sahakAra ApIza ! tArI taiyArI joIe. eka ja zabda pALe to bahu thaI gayuM ! matAgraha e atikramaNa ? atikramaNathI jagata UbhuM thayeluM te pratikramaNathI jagata baMdha thaI jAya. basa eTalo Ano 'laoN' (kAyado). e pratikramaNa A zAstromAM
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) aho ! aho ! e jAgRta dAdo ! 89 ama vijJAnatI rIti rahyuM nathI. eTale A badhuM baMdha thaI gayuM che. e loko pratikramaNa jene kahe che e badhI jaDa kriyA che, jenAthI eka paNa doSano nAza nA thAya. ane chatAM doSa nAza karavAnI vAto kare ane bole emAM kazuM vaLe nahIM. praznakartA : matAgraha e atikramaNa kahevAya ne ? dAdAzrI : matAgraha e moTAmAM moTuM atikramaNa, enA poIjhanathI to A hindustAna marI rahyuM che. atyAre A moTAmAM moTuM poIjhana che. dareka lokoe A poIjhana eTaluM badhuM UbhuM karyuM che. mULa to ame mahAvIratA ja praznakartA : ApanI vANImAM jainadharmanA pAribhASika zabdo bahu Ave che. dAdAzrI : A to jJAna ja badhuM pragaTa thaI gayeluM che. emane ema zabdo nIkaLyA ja kare. ane chevaTe mULa to ame bhagavAna mahAvIranA ja ne ! bIjuM game nahIM. bIjI vAta koInI game nahIM. ame vaijJAnikanI vAta mAnavA taiyAra chIe. bhagavAna mahAvIra vaijJAnika kahevAya. ame paNa vaijJAnika kahevAIe. duSamakALamAM bhagavAna mahAvIre zuM AjJA karI che ? AjJA pramANe vartavAnuM kahyuM che ne AjJA pramANe nA vartAya to pratikramaNa karavAnuM kahyuM che. akramathI navo yathArtha dharma have dharma to kevo che ? pojhITiva ahaMkAramAM dharma AvI jAya. A to badhAM zAstro zuM kahe che, 'dayA pALa, satya bola, corI nA kara." alyA, thAya che evuM ja ne ! eTale A lokoe pustaka UMcA mUkI dIdhAM. lokoe zuM karyuM ke A pustakamAM lakhyA pramANe thatuM nathI mATe A pustaka kAmanAM nathI. dayA paLAtI nathI, satya bolAtuM nathI. A pustaka to evuM ja lakha lakha karyuM che ne ! eTale lokoe abharAI para caDhAvI dIdhAM. zAstromAM zuM kahe che ? 'corI nA karazo, jUThuM nA bolazo, luccAI nA karazo.' to karIe zuM ? e kahene amane pAchuM. e nA karIe to zuM karIe ? pelo TikiTa nA Apato hoya to kALAbajAranI levI nA paDe, ApaNe javuM hoya to ? have A zAstra kahe che, evuM karazo nahIM. tyAre amane to sUrasAgaramAM DUbavA jevuM ja thAya pachI ! jagata pariNAma pheravavA mAMge che. have e pariNAma zI rIte pharaze, jyAM badhA ja pharI gayA che ! e to pahelAM sekaDe pAMca TakA hoya tyAre loko kahetA hatA ke, 'bhAI, ApaNe AcAra zuddha karo, AcAra zuddha karo.' A to paMcANuM TakA AcAra badhA bagaDI gayA che tenuM zuM thAya te ? jyAM AcAranI nAdArI nIkaLI che, tyAM ! te ApaNe A navI zodhakhoLa karI che ! ane teya kharekhara je 'DiscArja' che ene 'cArja mAne che. te ApaNe kADhI naMkhAvyuM ke bhaI, tame 'DiscArjane
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (5) akrama vijJAnanI rIti 91 'cArja mAnIne zuM artha che ? minIMgalesa (artha vagaranI) vAta. AcAra vacce dharmamAM Avato ja nathI. jo tame 'AcAra huM karuM chuM' ema kahezo to AcAra pharI Ubho thaze. eTale dharma Ubho thaze. paNa zuddhatA nahIM Ave. zuddhatA 'DiscArja'mAM nahIM Ave. eTale kALane anurUpa jJAna Apo ! ApaNe evI vAta karIe ke pahelAM bAra Ane maNa bAjarI maLatI hatI. evI vAto moTuM lAuDa spIkara laIne bola bola karIe ke ApaNA dezamAM to ghaNo mola hoya che, bAra Ane maNa bAjarI maLatI hatI. pharI bAra Ane maNa bAjarI maLaze ! tyAre loka zuM kaheze, alyA, evI vAta nA karIza. A kALane anurUpa vAta nathI. A badhAM zAstro kALane anurUpa nathI. mAMgo pratikramaNa karavAnI zakti ApaNuM akrama zuM kahe che ? ene pUchIe ke, "tuM bahu dahADAthI corI karuM chuM ?" tyAre e kahe, 'hA." premathI pUchIe, to badhuM kahe, keTaluM, keTalA varSathI karuM chuM ?" tyAre e kahe, 'be-eka varSathI karuM chuM.' pachI ame kahIe, 'corI karuM chuM teno vAMdho nathI. ene mAthe hAtha pheravIe. 'paNa pratikramaNa karaje ATaluM." zuM zIkhavADIe ? praznakartA : ATaluM pratikramaNa karaje. dAdAzrI : tyAre e kahe, "kevI rIte ?" te huM kahuM 'AvI rIte.' eTale ene AzvAsana maLyuM ke ohoho ! badhA mane tiraskAra karatA hatA. ane A prema dekhADe che. je pratikramaNa karyuM, te corI AkhI bhUMsAI gaI. abhiprAya badalAyo. A je karI rahyo che temAM potAno abhiprAya eksepTa karato nathI. noTa hIjha opIniyana ! tamane zeTha samajAI A mArI vAta ? eTale huM zuM kahuM chuM? bhale te corI karI, mane teno vAMdho nathI. A 15-16 varSano chokaro hoya ane be-cAra vakhata corIo karI hoya, to ApaNe ene kahIe ke "teM corI karI teno vAMdho nathI, paNa have tuM AvuM karaje eTale jokhamadArI nA Ave tyAre kahe, 'huM zuM karuM ?" dAdAnuM nAma laI ane pachI pastAvo karaje. have pharI nahIM karuM, corI karI e khoTuM karyuM che. ane have evuM pharI nahIM karuM evuM ene zIkhavADIe ! evuM ene zIkhavADyA pachI pAchAM enAM mAbApa zuM kahe che ? pharI corI karI pAchI ?' alyA, pharI corI kare toya paNa evuM bolavAnuM, e bolavAthI zuM thAya che, e huM jANuM chuM. A chUTako nathI. eTale A akrama vijJAna AvuM zIkhavADe che ke A bagaDI gayuM che, to e sudharavAnuM nathI, paNa A rIte ene sudhAra. have A kramika mArgamAM evuM che nahIM sudhAravAnuM. e to kahe, mArI ThokIne ene sudhAro', alyA nA sudhare. A to prakRti che. kaDhImAM mIThuM vadhAre paDyuM hoya to te kADhI levAya koI paNa raste. kaDhIne mATe badhA prayogo che. paNa Ano upAya A karavo paDe. eTale A upAyathI ghaNA lokone phAyadA thayA. teM corI karI teno vAMdho nathI. tuM Ama kare tenA karatAM A rIte karaje. to e jANe ke mAro guno gaNatA nathI. eno ahaMkAra na ghavAya. ane nahIM to pelo to ahaMkAra ghavAya. meM eTale sudhI joyAM che ke je chokarAne mAranAro eno bApa hoya che, te pelo chokaro aMdarakhAne bhAva kare che, ke huM moTo thaIza tyAre bApAne mAryA vagara choDIza nahIM." alyA, tuM A corIthI choDAvavA pharyo ne UlaTuM A vera bAMdhyuM. nA marAya. khAlI amathI bIkathI ja mANasane sudhAravo e to rasto ja nhoya. bIka to eka AMkha koI dahADo kADhIe to ThIka che. teya avaLA svabhAvano chokaro hoya to nA karAya ! ApaNAmAM kahevata che ke kALo thaIne koTaDImAM hAtha ghAle che, tyAre AMkha dekhADavI paDe. eTale kyAM kyAM AMkha kADhavI, kyAM kevI rIte vartavuM, eno viveka ne saviveka kahyo. te saviveka to che ja nahIM ane loko kahe che ke saviveka karo.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) akrama vijJAnanI rIti pratikramaNa na mITe darda bita vA eTale koI amane kahe, 'meM to corIno dhaMdho mAMDyo che to have huM zuM karuM?" tyAre huM ene kahyuM ke, 'tuM karaje, mane vAMdho nathI. paNa enI javAbadArI AvI Ave che. tane jo e jokhamadArI sahana thAya to tuM corI karaje. amane vAMdho nathI." to e kahe ke, "sAheba emAM tame zuM upakAra karyo ? javAbadArI to mAre AvavAnI ja che.' tyAre huM kahuM ke mArA upakAra tarIke huM tane kahI dauM ke tuM 'dAdA'nA nAmanuM pratikramaNa karaje ke mahAvIra bhagavAnanA nAmanuM pratikramaNa karaje ke 'he bhagavAna, mAre A dhaMdho nathI karavA chatAM karavo paDe che. tenI huM kSamA mAguM chuM', ema kSamA mAMga mAMga karaje ane dhaMdho karyA karaje. jANIbUjhIne nA karIza. jyAre tane mahIM icchA thAya ke 'have dhaMdho nathI karavo' to tyAra pachI tuM baMdha karI deje. tArI icchA chene, dhaMdho baMdha karavAnI ? chatAM paNa enI meLe aMdarathI dhakko vAge ne karavo paDe, to bhagavAnanI mAphI mAgaje. basa eTaluM ja ! bIjuM karavAnuM nathI. corane ema nA kahevAya ke "kAlathI dhaMdho baMdha karI deje.' emAM kazuM vaLe nahIM. kazuM cAle ja nahIMne ! 'Ama choDI do, tema choDI do' evuM kazuM kahevAya nahIM. ame kazuM choDavAnuM kahIe ja nahIM, A pAMcamA ArAmAM choDavAnuM kahevA jevuM ja nathI. tema emeya kahevA jevuM nathI ke A grahaNa karaje. kAraNa ke choDyuM chUTe evuM nathI. hA, nahIM to pachI bUma pADe ke 'karavuM che, paNa thatuM nathI, upavAsa karavo che, paNa thato nathI." alyo, AvuM zuM karavA gA gA kare che ? enA karatAM bhagavAnanI mAphI mAgane ! "he bhagavAna ! upavAsa to karavo hato paNa thato nathI, enI mAphI mAguM chuM.' paNa A to 'thatuM nathI, thatuM nathI' AvuM gAyA kare che. 'thatuM nathI, thatuM nathI." evuM bolAya ja nahIM. evo kaMI kAyado che ke tamAre evuM bolavuM joIe ? e ahaMkAra che. eka jAtano. nA thatuM hoya to tamAre ema gA gA karavAnI jarUra nathI. paNa zA hAru gAya che ? eno ahaMkAra batAve che. A vijJAna tadana ajANyuM lAge che lokone sAMbhaLeluM nahIM, joyeluM nahIM, jANeluM nahIM ! atyAra sudhI to lokoe zuM kahyuM ? ke 'A khoTAM karma choDo ane sArAM karma karo.' temAM choDavAnI zakti nathI. ane bAMdhavAnI zakti nathI ne amathA gA gA karyA kare che ke, 'tame karo' tyAre pelo kahe che ke, "mAre thatuM nathI, mAre satya bolavuM che paNa thatuM nathI." tyAre ame navuM vijJAna kADhyuM. 'bhaI, asatya bolavAno vAMdho nathIne, tane ? e to phAvazene ? have asatya bolIza to tuM AvuM karaje, enuM pachI AvI rIte pratikramaNa karaje." tuM corI kare to teno amane vAMdho nathI paNa enuM pratikramaNa karaje.' ane pelA loko kahe che, "nA, corI baMdha karI de.' zI rIte baMdha thAya A ? baMdhakoza thaI gayo hoya tene julAba karavo hoya to davA ApavI paDe, jene jhADA thaI gayA hoya tene baMdha karavuM hoya to davA ApavI paDe ! A te emane ema kaMI cAle evuM che jagata ? bApa jANe ke "A chokaro corI karI rahyo che te baMdha karavI hoya to karI zakAya. e baMdha kare to thaI jAya.' lene, tuM tArA ja baMdha karane ! tArA je doSo hoya te baMdha kara." te gurumahArAjeya evuM kahe, 'A choDI do, A choDI do." mahArAja tame chIMkaNI choDI done ! ane A tamAro krodha choDI done ! "ApaNe' 'caMdulAlane nA kahIe ke krodhane tuM choDI de ? praznakartA : hA. dAdAzrI : nA choDI de, to pratikramaNa karavAM paDe. zuM karavuM paDe ? praznakartA : pratikramaNa, dAdA. dAdAzrI : keTalAM pratikramaNa karavAM paDe ? praznakartA : ghaNAM pratikramaNa karavA paDe. roja eka hajAra karavAM dAdAzrI : eTale A pratikramaNa kare eTale e chUTo thai gayo.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 pratikramaNa ja nathI. ApaNA pustakamAM koI jagyAe "Ama karo" evuM nA lakheluM hoya. (5) akrama vijJAnanI rIti 95 praznakartA : A pratikramaNathI to Akho bhAva badalAI jAya. dAdAzrI : bhAva ja badalAI jAya. Akho roDa ja badalAI jAya. ane mArI-ThokIne chokarAM sudhArazo to emAM kazuM vaLe nahIM. e UMdho ja rasto che. praznakartA : have aNasamaju mANaso che e evI dalIla kare che ke dAdA to ema kahe che ke tuM corI karaje. - dAdAzrI : hA, evI dalIla kare. ene samajaNa paDe nahIMne ! ene jyAre samajAya tyAre A kAma lAge. ene nA samajAya tyAre e zuM kare ? kAraNa ke A samajavuM bahu muzkela vastu che. A samajavuM e to bahu tIkSNa buddhi hoya to samajAya. praznakartA : tame corane ema kaho cho ke corI karaje paNa ATaluM rAkhaje ke A khoTuM karuM chuM. manamAM eno pastAvo rAkhaje, pratikramaNa karaje. e eTaluM badhuM kAma kare che ! dAdAzrI : e jabarajasta kAma kare. praznakartA : te chevaTe ema thAya ke have mAre A nathI karavuM. dAdAzrI : A game te zikSA-daMDa e badhuM kAma nathI karatuM. paNa A eka evuM che, akrama vijJAnanI rIta e bahu judI jAtanI che. varlDanA tamAma "rileTiva' dharmo dehAdhyAsI tethI ame kahIe chIe ne ke jagatanA tamAma dharmo, badhAya dehAdhyAsI mArga che. dehAdhyAsa vadhAranAra ane ApaNo dehAdhyAsa rahita mArga che. badhA dharmo kahe che ke "tame tapanA kartA cho, tyAganA kartA cho. tame ja tyAga karo cho, tame tyAga karatA nathI.' 'karatA nathI" kahevuM eya kare che, kahyA barAbara che. ema kartApaNuM svIkAre che ane kaheze, mAre tyAga thato nathI eya kartApaNuM che. hA. ane kartApaNuM svIkAre che e badho dehAdhyAsI mArga che. ApaNe kartApaNuM svIkAratA A to koI sAmA thatA nathI, sAmA thAya to ApaNane enA hisAba jaDe ke bhaI, A varlDamAM koI mANasa saMDAsa javAnI zakti dharAvato nathI. koI sAmo thAya, to ApaNe ene samajaNa pADIe ke 'kevI rIte Ama che." A vagara kAmanA enI pAchaLa zuM kAma paDyA cho ?" te A huM karuM, Ama tapa karuM, A tyAga karuM eTale lokone UMdhe raste caDhAvo cho. huM tyAga karuM ne tame tyAga karI ne baTAkA choDo. are, zuM karavA vagara kAmanA lokonI pAchaLa paDyA cho. eTale karavAnuM rahI gayuM ane nA karavAnuM karAvaDAve che. nA karavAnuM thatuM nathI pAchuM. thAya paNa nahIM ane vagara kAmano mahIM vesTa opha TAIma enDa enarjI (zakti ne samayano vyaya). karavAnuM zuM che e judI vastu karavAnI che. je karavAnuM che e to tamAre zakti mAgavAnI che. ane pahelAM je zakti mAgelI che te atyAre thaI rahyuM che. praznakartA : pahelAMnuM to IphekTamAM ja AveluM che. dAdAzrI : hA, IphekTamAM AvyuM. eTale kaoNjhijha rUpe tamAre zakti mAgavAnI che. ame pelI nava kalamo jema zakti mAgavAnI kahI che, e mAMgIe to badhuM AkhuM zAstra AvI jAya emAM. eTaluM ja karavAnuM. duniyAmAM karavAnuM keTaluM ? ATaluM ja. zakti mAgavAnI, kartAbhAve karavuM hoya to. praznakartA : to zakti mAgavAnI vAta. dAdAzrI : hA, kAraNa ke badhA kaMI mokSe ochA jAya che ? paNa kartAbhAve karavuM hoya to ATaluM karo. zakti mAgo. zakti mAMgavAnuM kartAbhAve karo, ema kahIe chIe. praznakartA : eTale jJAna na lIdhuM hoya enA mATenI A vAta
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 pratikramaNa (5) akrama vijJAnanI rIti dAdAzrI : hA, jJAna nA lIdhuM hoya, jagatanA loko mATe che. bAkI atyAre je raste loko cAlI rahyA che ne, e tadana UMdho rasto che. te enuM hita koIpaNa mANasa saheje pAme nahIM. praznakartA : meM vAta karelI ke mANaso lojika nathI samajatA ke A ATaluM sarasa dAdAnuM lojika che. enI paNa samajavAnI taiyArI nathI. dAdAzrI : te ja kahuM chuM. samajavAnI taiyArI nathI. loko A bAju UMDA utaravA mAgatA ja nathI. kaMIka A navI jAtanuM che ne UMdhuM ja che A. evo emane bhaya lAgI gayo. praznakartA: duniyA cAlI che enA karatAM A kaMI juduM che eTale khoTuM che evuM mAne ? dAdAzrI : hA. praznakartA : ane bIjuM zuM ke meM AkhI jiMdagI je karyuM e choDI dauM ? nIkaLyo. asArane ja sAra mAnavAmAM Avyo'to. tethI kRpALudeve kahyuM, sarvasva lUMTAvA jevo yoga karyo che meM, sarvasva lUMTAvA jevo yoga Avyo che. mArAthI thatuM nathI' ema nA bolAya ? A to copaDIomAM badho vyavahAra ja dekhADelo chene ! "Ama karo, tema karo, dayA rAkho, zAMti rAkho, samatA rAkho." e sivAya bIjuM zuM kare che ? ane emAM pAchuM potAnI sattAmAM kazuMya nathI. tamArI sattAmAM kazuM nA hoya ane navuM kahe ke "A karo, A karo' eno artha zuM thAya ? praznakartA : goTALo thaI jAya. dAdAzrI : goTALo ja thaI gayo chene ! loka jANe ke "A to ApaNAthI thatuM ja nathI" evuM pachI pAcho mAnI le. goTALo thato hoya to sAro. paNa "thatuM nathI' evuM mAnI le. eTale pelo nyUTrala thato jAya. mela-phImelamAMthI cUla thato jAya. 'mArAthI thatuM nathI, Ama thatuM nathI, karavuM che paNa thatuM nathI." alyA, tane koNe zIkhavADyuM? nA bolIza AvI vAto! bole kharAM AvuM ? praznakartA : hA, bole che. dAdAzrI : kAraNa ke AjanA upadezakoe evuM ThasAvI dIdhuM che ke A karo ja. bhagavAna AvuM nA bole. mahAvIra bhagavAna AvuM bolatA haze ? AkhuM AvaDuM moTuM zAstra moDhe bolyA, te bhagavAna AvuM bole ? paNa AjanA upadezako AvuM bole. brahmacarya pALo." alyA, tArAthI pALI zakAya che ? te mane zuM karavA kahe che ? eka yathArtha sAdhu hoya, te pALI zake ane bIjA go-putra pALI zake. be jaNa brahmacarya pALI zake. yathArtha sAdhu hoya e pALe. e yathArtha brahmacarya kahevAya ane A go-putra pALe e paravaza brahmacarya kahevAya. koI doSita che nahIM bicArAM. mArA jJAnamAM to nirdoSa che. dAdAzrI : hA, e mAruM kareluM nakAmuM jaze ? A bIka kADhI nAkhavI paDazene ? praznakartA: mukhya vAta to tyAM che ! dAdAzrI : tyAre e kaheze. 'bahu du:kha che paNa have je che e calAvI lo." tyAre meM kahyuM, "are paNa tame calAvI lo paNa tamArA ziSyone to pAchA pharavA do. tyAre e kahe che, "nA. to ame ekalA zuM karIe ?" eTale AvuM che. A mithyAtvano roga phelAvyo, teya kudarate ja phelAvyo che. ane A pheravI nAkhaze, temAMya kudarata ja che. ApaNe to AmAM nimitta chIe. alyA, jUnAmAM sAra nahoto koI jagyAe tyAre to A navo
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 pratikramaNa (5) akrama vijJAnanI rIti chatAMya paNa A vyavahAramAM to kahevuM paDe ne mAre. nahIM to hakIkata jaDe nahIM ne ! A lokone to 'corI nA karo, luccAI nA karo, jUTha nA bolo.evuM nA bolAya, AvuM nodhAruM vAkya bolAtuM haze. evAM vAkyo bolo cho ? AkhA hindustAnane pAyamAla karI nAkhyuM. chellI koTI upara besADI dIdhuM ! karavuM che paNa thatuM nathI" udaya vAMkA AvyA hoya to zuM thAya ? bhagavAne to evuM kahyuM'tuM ke udaya svarUpamAM rahI ane A jANo. karavAnuM nA kahyuM'tuM. te A jANo eTaluM ja kahyuM'tuM. tene badale "A kayuM paNa thatuM nathI. karIe chIe paNa thatuM nathI. ghaNI IcchA che paNa thatuM nathI' kahe che. alyA, paNa tene zuM gA gA kare che, amatho vagara kAmano. 'mAre thatuM nathI, thatuM nathI" evuM ciMtavana karavAthI AtmA kevo thaI jAya ? paththara thaI jAya. ane A to kriyA ja karavA jAya che, ane joDe thatuM nathI, thatuM nathI, thatuM nathI bole che. evuM keTalA bolatA haze ? praznakartA : badhA ja, lagabhaga badhA. dAdAzrI : e je "thatuM nathI' kare, eTale AtmA jevo ciMtave evo thaI jAya. eTale "thatuM nathI, thatuM nathI, thatuM nathI' bole eTale pachI jaDa jevo thaI jAya. eTale A Amane AvuM bolI bolIne jaDa jevA thavuM paDaze. paNa emane enI javAbadArInI khabara nathI. eTale bicArA bole che. huM nA kahuM chuM ke nA bolAya, alyA, "thatuM nathI" evuM to bolAya ja nahIM. tuM to anaMta zaktivALo che, ApaNe samajaNa pADIe tyAre to huM anaMta zaktivALo chuM bole che. nahIM to atyAra sudhI thatuM nathI, evuM bolato hato ! zuM anaMta zakti kaMI jatI rahI Ama karajo, tema karajo.' ema nA kahe. te "karo' ema kahe chene, emaNe rakhaDAvI mAryA che. AmAM 'karo' ema zabda che ? praznakartA : nathI. 'zakti Apo' ema che. dAdAzrI : A to 'karo, karo' kaheze. alyA zuM karo ? taiya karyuM ne ameya karyuM. kazuM vaLyuM nahIM ane ahIM to he dAdA bhagavAna, zakti Apo ! basa ! ATalAM karoDo varSathI, abajo varSathI, A hindustAna deza ATalI adhyAtmavANI loka gA-gA kare che, paNa adhyAtmavANI konuM nAma kahevAya ? A to "thaI gayelA'ne 'meM karyuM kahe che. je ITa hepansa che. praznakartA : A ArtadhyAna atyAre vadhAre lokomAM zAne kAraNe thAya che ? dAdAzrI : A badhAM duHkha ja Ane kAraNe thayAM. badhAM duHkha Ane kAraNe UbhAM rahyAM che. jo ema bahAra pADavAmAM Ave ke ATalo bhAga 'ITa hepansa' che ane ATalA bhAga para tamArI sahI thaze, to ghaNAM du:kho ocho thaI jAya. - have AnI para tamAre zuM karavAnuM ? tyAre kahe, kharAba thAya to sudhArIne karajo. bhAvathI sudhArajo. avaLuM thAya to paMpIga karajo. helpa karajo. basa, ATaluM ja karavAnuM che. kharAba thAya to sudhArajo. eTale thaI jAya che. meM ekadama ko'kanuM apamAna karyuM, e thaI gayuM kahevAya. ane pachI huM aMdara sudhAruM ke 'bhaI, e khoTuM thayuM, enI para pazcAttApa karuM, enAM pratikramaNa karuM, pratyAkhyAna karuM,' e sudhAyuM kahevAya. ene bhrAMtapuruSArtha kahevAya. jagatamAM sAco puruSArtha to hoto ja nathI, paNa ene brAMta puruSArtha kahevAya. pote khoTuM karyuM ane pote ja ene "khoTuM thayuM che? ema svIkAra karI ane pote A rIte eno pazcAttApa kare che. praznakartA : nA. dAdAzrI : A to zuM kahe che ? 'zakti Apo." "AvuM karo,
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) akrama vijJAnanI rIti bAkI saddharmane to jagata 'Taca' nathI thayuM koI dahADoya, eka AMkaDoya saddharmano samajyA nathI. A je bane che e ja karekTa che. 101 e to kahe che, 'mAruM mAnatA nathI' are, zAno mAne ? koI koInuM mAnato haze ? pelo karIne Avelo hoya, tame karIne AvelA ho. tame Ama bolo, te pelo e pramANe kare. A to huM kahuM chuMne ne pelo mAne che, evuM eDajasTa thAya che. bAkI kharekhara teya mAruM mAnato nathI, koI dahADoya. A to thaI gayelI vastu che. A to nATakamAM thaI gayelI che. e riharsala thaI gayeluM che emAM, tethI ame 'vyavasthita' kahIe chIene ! enuM zuM kAraNa ? thaI gayeluM che. ene zuM juo cho ? je thaI gayeluM che, ene 'vyavasthita' kahIe chIe. e to samajavAnuM che emAM loko dharma-dharma bolyA kare che. badhAya sArA mANaso, e moTA mANaso che, emAM ApaNe nA kahevAya nahIM. paNa dharma kone kaho cho ? sadharma kone kaho cho ? A to badhAye gAyuM ja che, AnuM A ja gAyA kare che ne, koIe navuM gAyuM ? kaMI phAyado-bAyado nA thavo joIe ? kaMI pheraphAra nA thavo joIe ? A to karIne AvyA che. daLeluM daLa daLa kare che ne vacce loTa UDADI mele che !!! kAraNa ke mANasa karI zake ema nathI. mANasano svabhAva kazuM karI zake nahIM. karanAra parasattA che. A jIvo mAtra jANanAra ja che. eTale tamAre jANyA karavAnuM ane tamAruM A jANazo eTale je khoTA para je zraddhA beThI hatI te UDI jaze. ane tamArA abhiprAyamAM pheraphAra thaze. zuM pheraphAra thaze ? 'jUThuM bolavuM e sAruM che', e abhiprAya UDI jaze. e abhiprAya UDyo enA jevo koI puruSArtha nathI. A duniyAmAM A vAta jhINI che, paNa bahu bahu vicAra mAgI le. praznakartA H nA, paNa AkhI vAta lojIkala che. dAdAzrI : hA, lojIkala che A. bahu vicAravA jevuM che ane ApaNA loka pachI zuM kahe che ? jANIe chIe kharuM paNa kaMI thatuM 102 pratikramaNa nathI. thatuM nathI eTale zuM thAya enuM ? eNe zuM kahyuM ? praznakartA : kaMI thatuM nathI. dAdAzrI : A je kaMI thatuM nathI' e moTAmAM moTI jokhamadArI che. zI jokhamadArI ? tyAre kahe, bhrAMtimAMya paNa aMdara AtmA hovAthI jevuM bole tevuM thaI jAya, jevuM ciMtave tevo thaI jAya. eTale 'kaMI thatuM nathI, kaMI thatuM nathI.' eTale kAM to jAnavarano avatAra, kAM to paththarano avatAra Ave, je kaMI na karI zake evo. eTale khabara nathI A javAbadArIo. 'kAMI nathI thatuM' evuM loko kahe che te sAMbhaLavAmAM AveluM ? praznakartA : hA. dAdAzrI : e nA bolAya evuM. 'kaMI thatuM nathI' evuM nahIM. karavAnuM ja nathI bA. saMDAsa javAnuMya parasattAnA hAthamAM che to karavAnuM tamArA hAthamAM zI rIte hoI zake ? koI mANasa evo janmyo nathI ke jenA hAthamAM saheja paNa karavAnI sattA hoya. tamAre jANavAnuM che ane nizcaya karavAno che. eTaluM ja karavAnuM che tamAre. A vAta samajAya to kAma nIkaLI jaze. haju eTalI badhI sahelI nathI samajAya evI. tamane AmAM samajAya ? kazuM karavA karatAM jANavuM sAruM ? karavuM tarata banI zake che ? praznakartA : Apa kaho cho e samajAI gayuM. vAta barAbara che paNa Ama karavuM e samajyA pachI paNa karavAnuM to rahe ja ne ? jema karavAnI sattA nathI tema jANavAnI paNa sattA to nathI ja ne ? dAdAzrI : nA, jANavAnI sattA che. karavAnI sattA nathI. A bahu jhINI vAta che. A ATalI jo vAta samajaNa paDe to bahu thaI gayuM. badalo abhiprAyane eka chokaro cora thaI gayo che. e corI kare che. lAga Ave
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) akrama vijJAnanI rIti 103 14 pratikramaNa te ghaDIe gajavAmAMthI kADhe. ghera gesTa AvyA hoya teneya nA choDe. are, ghaNA gesTane to pAchuM javAnuM bhADuM khalAsa thaI gayuM hoya, toya chokaro enA paisA kADhI nAkhe, to pelo zuM kare bicAro ? zI rIte pAchA mAMge ? ane gharamAM kahevAya nahIM. jyAMthI lIdhA tyAM kAraNa ke evuM kahe to chokarAne gharavALAM mAre eTale bIjI jagyAethI uchInA laIne paNa ghera gayelA. zuM thAya ? pelo chokaro khAlI ja karI nAkhene ! have e chokarAne ApaNe zuM zIkhavADIe ? ke A bhavamAM tuM dAdA bhagavAna pAse corI na karavAnI zakti mAMga. have emAM ene zuM lAbha thayo ? koI kaheze, "AmAM zuM zIkhavADyuM ?" e to zaktio mAMga mAMga karyA kare che ane pAcho corI to kare che. are, cho ne corI karato. A zaktio mAMga mAMga kare che ke nathI karato ? hA, zaktio to mAMga mAMga kare che. to ame jANIe ke A davA zuM kAma karI rahI che. tamane zuM khabara paDe ke davA zuM kAma karI rahI che ? A vAta tamane samajAI, zakti mAgo e ? praznakartA : A to bahu vaijJAnika khulAso che. abhiprAya badalAyo ane sAcuM mAgyuM. dAdAzrI : ane zakti Apo ema kahe che. 'Apo' kaheluM e to kaMI jevI tevI vAta che ? bhagavAna khuza thaIne kahe che, "le." ane bIjuM eno abhiprAya to badalAI gayo che. bAkI ene mArI mArIne, mArI ThokIne abhiprAya badalAya nahIM. e to abhiprAya majabUta karI Ape. corI karavI ja joIe. alyA, mArI ThokIne davA nA thAya AvI, davA mATe to dAdA pAse teDI jA. khoLAmAM besADIne DAhyo karI deze. davAnA jANakAra joIe ne ! abhiprAya badalavo e kaMI sahelI vAta nathI. AvI gupta rIte badalAya. emane ema ApaNe kahIe ke corI nahIM karavI e sAruM che. corI karavI e khoTuM che. to manamAM samajI jAya ke A vagara kAmanuM karIe chIe ne nA karavAnuM bole che. te raste na caDhe. ane amArI A vaijJAnika zodhakhoLa che badhI. moTAmAM moTo abhiprAya potAno badalAyo, paNa kahe che, e abhiprAya to mAro thaI gayo. paNa have bhagavAna mane zakti Apo. have mane tamArI zaktinI ja jarUra. mAro abhiprAya to badalAI gayo praznakartA : kharuM e jANatA nathI ke davA zuM kAma karI rahI che. eTale mAgavAthI lAbha thAya che ke nahIM e paNa nathI samajatA. dAdAzrI : eTale Ano zo bhAvArtha che ? ke eka to e chokaro mAMge che ke mane corI na karavAnI zakti Apo. eTale eka to eNe eno abhiprAya badalI nAkhyo. 'corI karavI e khoTuM che ane corI na karavI e sAruM che." evI zaktio mAge che mATe corI na karavI e abhiprAya upara Avyo. moTAmAM moTuM A abhiprAya badalAyo ! ane abhiprAya badalAyo eTale tyAMthI A gunegAra thato aTakyo. pachI bIjuM zuM thayuM ? bhagavAna pAse zakti mAge che eTale enI parama vinayatA utpanna thaI. he bhagavAna ! zakti Apo. eTale tarata zakti Ape che. chaTako ja nahIM ne ! badhAne Ape. mAganAra joIe. tethI kahuM chuM ne A to tame mAgatAM bhUlo cho ! A tame to kazuM mAgatA ja nathI, koI dahADo nathI mAMgatA. praznakartA : ane vadhu to denAro beTho che. eTale mAgavA jevuM dAdAzrI : hA, mAgo e ApavA taiyAra chuM. eka kalAkamAM mArA jevo banAvuM evI meM A geranTI ApI che. badhuM bolyo chuM. evI geranTI nathI ApI ? keTalAya varSathI A geranTI ApuM chuM. mArA jevo eka kalAkamAM banAvI dauM. tamArI taiyArI joIe."
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) akrama vijJAnanI rIti 105 16 pratikramaNa pramANa na dubhAya, na dubhAvAya ke dubhAvavA pratye na anumodAya evI parama zakti Apo. jJAnIpuruSa badhI davA batAvI de, roganuM nidAneya karI Ape ne davA batADI Ape. ApaNe phakta pUchI levAnuM ke, "sAcI vAta zuM che, ane mane to Ama samajAyuM che." eTale tarata batADe ne, te 'baTana' dabAvavAnuM eTale cAlu thaI jAya. praznakartA : bhUlano khyAla Ave tyAre pratikramaNa vidhi karavI ke nahIM ? dAdAzrI : kazo vAMdho nahIM. bahu bephAma thaI jAya to, 'dAdA, mAphI mAguM chuM ane pharI mane zakti Apo. dAdAnI pAse mAphI mAMgavI joDe joDe je vastunI mAphI mAMgIe te vastumAM mane zakti Apo, dAdA zakti Apo. zakti mAMgIne lejo, tamArI potAnI vaparAzo nahIM. nahIM to tamArI pAse khalAsa thaI jaze. ane mAMgIne vAparazo to khalAsa nahIM thAya ne vadhaze, tamArI dukAnamAM keTalo mAla hoya ? hareka bAbatamAM dAdA, mane zakti Apo. hareka bAbatamAM zakti mAMga mAMga karIne ja levI. pratikramaNa cUkI javAya to pratikramaNa mane paddhatisaranuM karavAnI zakti Apo. badhI zakti mAMgIne levI. amArI pAse to tame mAMgatA bhUlo eTalI zakti che. zakti mAMgI sAdho kAma meM nava kalamo ApI, eka bhAIne meM kahyuM ke AmAM badhuM AvI gayuM. AmAM kazuM bAkI rAkhyuM nathI tame A nava kalamo roja vAMcajo !" pachI e kahe che, 'paNa A thAya nahIM." meM kahyuM, 'huM karavAnuM nathI kaheto baLyuM. 'thAya nahIM" evuM kyAM kaho cho ? huM tamane A karavAnuM nathI kaheto. tamAre to eTaluM kahevAnuM, "he dAdA bhagavAna, mane zakti Apo" eTaluM kahuM chuM, mAMgavAnuM kahuM chuM. tyAre kahe A to majA Avaze. to to majA Avaze ! A lokoe to karavAnuM zIkhavADyuM mane koI paNa dharmanuM kiMcitmAtra paNa pramANa na dubhAvAya evI syAdvAda vANI, syAdvAda vartana ane sTAdvAda manana karavAnI parama zakti Apo.' dharma eTale to traNa jaNa je daMDUko halAvatA hoya, traNa jaNa bhegA thavuM enuM nAma gaccha kahevAya. traNa sAdhuo bhegA thaIne bese ane pelAe ghAlI thAMbhalI, ane beThA eTale gaccha cAlu thaI gayo. eklAne mATe bhagavAne gaccha nA pADI che. tethI kapALudeve kahyuM ke 'gaccha-matanI je kalpanA te nahIM sadyavahAra." eTale A badhuM ja che te pharI kansTrakzana karavAnuM che. AkhI badhI bhIMto-phAunDezana badhuM kADhIne pharI kansTrakzana karavA mATe ja A badhAM maTerIyala AvI rahyAM che. e roDAnAM cUnA-retI nAkhelAM te kADhI nAkhI Ara.sI.sI.nAM phAunDezano thavAnAM. bAkI dharmanA pAyA kevA majabUta hovA joIe ! pelA bhAI kahe che, "A thAya nahIM, mATe karavuM nathI.' huM kahuM chuM ke A zakti mAMgo. mane kahe che, "e zakti koNa Apaze ?" meM kahyuM, 'zaktio huM ApIza.' tame mAgo e zaktio ApavA taiyAra chuM. mAgatAM ja nA AvaDe tene huM zuM karuM ? pachI mAre ja zIkhavADavuM paDe ke AvI rIte zaktio mAMgo. tamane potAne nA AvaDe tyAre mAre AvI rIte zIkhavavuM paDe ke AvI rIte zakti mAMgajo. nA zIkhavavuM paDe ? juone, A zIkhavADyuM ja che ne badhuM ! A mAruM zIkhavADeluM ja che ne ! ekAda kalama bolane. praznakartA : he dAdA bhagavAna ! mane koI paNa dehadhArI jIvAtmAno kiMcitmAtra paNa aham na dubhAya, na dubhAvAya ke dubhAvavA pratye na anumodAya evI parama zakti Apo. he dAdA bhagavAna ! mane koI paNa dharmanuM kiMcitmAtra paNa
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 pratikramaNa (5) akrama vijJAnanI rIti 107 mane koI dehadhArI jIvAtmAno kiMcitmAtra paNa aham na dubhAya evI syAdvAda vANI, sAdvAda vartana ane sAdvAda manana karavAnI parama zakti Apo. dAdAzrI : eTale e samajI gayA, pachI kahe che ATaluM thAya, AmAM badhuM AvI gayuM. mane kahe, 'paNa A thAya nahIM, zI rIte karAya ?" meM kahyuM, 'A to thatuM haze ? tamAre A karavAnuM nathI. tame jarAya karazo nahIM. nirAMte rojanA karatAM be roTalI vadhAre khAjo paNa A zakti mAMgajo.' tyAre mane kahe che, "e vAta mane gamI.' praznakartA: pahelAM to e ja zaMkA hoya ke zakti mAMge maLe ke nahIM ? dAdAzrI : e ja zaMkA khoTI TharyA kare. have e zakti mAMgyA kare che ne ? juo-jANo philma jyama praznakartA : A nava kalamomAM ApaNe zaktio mAgIe chIe ke AvuM na karAya, na karAvAya ke na anumodAya eTale eno artha evo ke bhaviSyamAM AvuM na thAya enA mATe ApaNe zaktio mAMgIe chIe ke pachI ApaNe pAchaluM kareluM dhovAI jAya enA mATe che A ? dAdAzrI : e dhovAya ane zakti utpanna thAya, zakti to che ja, paNa e dhovAvAthI e zakti vyakta thAya. zakti to che ja paNa vyakta thavI joIe. tethI dAdA bhagavAnanI kRpA mAgIe chIe, A amAruM dhovAya to zakti vyakta thaI jAya. zakti to AkhI che ja nahIM, paNa avyaktarUpe rahelI che. kema adhUrI rahe che ? ApaNane haju A badhuM game che. chatAM A jJAna pachI ghaNuMkharuM ochuM thaI gayuMne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : jema ochuM thaze tema tema zaktio vyakta thaze. game che eno artha tiraskAra nahIM karavAno. paNa enI mahIM tanmayAkAra thaI jAya. pote bhUlI jAya, potAnI zakti bhUlI jAya ane AmAM tanmayAkAra thaI jAya eTale eno artha game che. kahevAya. khAopIo paNa tanmayAkAra nA thAva. juo, sinemAmAM jAva cho to kaMI koI sArI baI ke sAro bhaI hoya, to ene bheTe che ? ane koI koIne mArato hoya to tyAM buma pADe che ke e kema mAruM chuM ? nA mArIza. evuM kahe che kaMI ? manamAM samaje che ke jovAnuM ja che A, bolavAnuM nathI. keTalA varSa pahelAM sinemA jovA gayelA ? te dahADe joyeluM kharuM ne paNa ? te kaMI bolatA nahotAne ke kema mAruM chuM te ? he, jovAnuM ja che tyAM AgaLa. e philma evuM nathI kahetI ke tame amane mAthe laI jAva joDe. philma to kahe che ke joIne jAva. pachI tame UMdhuM karI tenuM philma zuM kare bicArI ? philma kahe che ke tame mane joDe laI jAva ? paNa pote guMdara copaDIne jAya eTale pachI zuM thAya ? e guMdara-suMdara dhoIne javuM paDe. pote guMdara copaDIne jAya eTale je hoya te aDe ne coMTe ! eTale e tamAre zakti AvyA pachI, mahIM zakti utpanna thayA pachI e zakti ja kArya karAvaze. tamAre karavAnuM nahIM. tame karazo to igoijhama vadhI jaze. 'huM karavA jauM chuM ne pachI thatuM nathI' evuM 'thatuM nathI' evuM thaze pAchuM. pelI zakti mAMgo. A nava kalamonI aMdara AkhA jagatanuM pratikramaNa AvI jAya che. sArI rIte karo. ame tamane dekhADI chUTIe pachI ame amAre dezamAM jatA rahevAnAne ! praznakartA : doSonAM pratikramaNa karavA mATe ame nava kalamo vArApharatI roja bolyA karIe to emAM zakti kharI ke ?
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) akrama vijJAnanI rIti dAdAzrI : tamAre nava kalamo bolo e juduM che ane A doSanAM pratikramaNa karo e juduM che. je doSa thAya tenAM pratikramaNa to rojeya karavAnAM. 109 praznakartA : e je nava kalamo ApI che e vicAra, vANI ane vartananI zuddhatA mATe ja ApI chene ? dAdAzrI : nA, nA. akrama mArgamAM evI zuddhatAnI jarUra ja nathI. A nava kalamo to tamArA hisAba badhA baMdhAyelA hoya, anaMta avatAranA badhAnI joDe e hisAba chUTI javA mATe ApI che, copaDA cokhkhA karavA mATe ApI che. praznakartA : A copaDA badhA vicAra, vANI ne vartananA ja chene ? dAdAzrI : nA, e vicAra-vANI-vartana e judI vastu che. e zuM kahevA mAge che ke kramika mArgamAM Aje je AcAra pALe che, e AcAra jo huM rAjIkhuzI thaIne pALato houM, to e bIja paDaze. ane AvatA bhavanuM pAchuM tAruM cAluM thaze paNa AcAra ja nA pALato hoya ene kramika mArga hoya nahIM ane akramamAM to AcAra-bAcAranI jarUra ja nahIM ane akramamAM to ArtadhyAna-raudradhyAna baMdha thaI javuM joIe. praznakartA : eTale eno artha e thayo ke akramanI aMdara je jJAna le che, vicAra, vANI ne vartana 'DiscArja' rUpe che, eTale e prazna Ubho thato ja nathI. dAdAzrI: vicAra, vANI ne vartana DiscArja rUpe ja che ne ene levAdevA zuM che ? A to anaMta avatArathI lokonI joDe ja khaTapaTa thayelI hoya te A nava kalamo bole eTale badhA RNAnubaMdha chUTI jAya, e pratikramaNa che, e bahu moTAmAM moTuM pratikramaNa che. jabarajasta pratikramaNa che e. pratikramaNa praznakartA : A nava kalamo che, to e nava kalamomAM jema kahe che e ja pramANe amArI bhAvanA che, icchA che, badhuM che, abhiprAyathIya che. 110 dAdAzrI : e bolyA eTale tamArA atyAra sudhI je doSa thaI gayelAne e badhA bolavAthI DhIlA thaI jAya. ane A to pachI enuM phaLa to Ave ja. baLelI dorI jevA thaI jAya, te Ama hAtha karIene, eTale e paDI jAya. //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 pratikramaNa eTale potAnuM citta azuddha thAya che te bhAna nathI rahetuM. praznakartA : vyavahArazuddhi kevI rIte thAya ? dAdAzrI : e to vyavahAramAM cittanI zuddhi rAkhe ke bhaI, ApaNe Ane dago karavo nathI to pachI e vyavahArazuddhi thaI gaI. ane dago thaI jAya to vyavahAra azuddha thaI jAya. eTale nIti-niyama prAmANikatAthI cAle to vyavahArazuddhi rahe. rahe kUla, jAya kAMTA onesTI Ijha dhI besTa polisI, DIsaonesTI Ijha dhI besTa phUlIzanesa. (prAmANikatA e ja uttama nIti che ne apramANikatA e uttama mUrkhAI che !). vyavahArazuddhi mATe, sAmAne du:kha nA thAya evo vyavahAra rAkhIe, e vyavahArazuddhi kahevAya. saheja duHkha nA thAya. ApaNane thayuM hoya, te khamI khAvAnuM. paNa sAmAne na ja thavuM joIe. praznakartA : ApaNe karmonAM pratikramaNa karIe to chUTI javAya ke nahIM ? citta zuddhikaraNa e ja adhyAtmasiddhi praznakartA : karmanI zuddhi kevI rIte thAya ? dAdAzrI : karmanI zuddhi cittanI zuddhi karavAthI thaI jAya. cittanI zuddhi thAya eTale karmanI zuddhi thaI jAya. A to cittanI azuddhine laIne karma azuddha thAya che. citta zuddha thaI jAya eTale karma zuddha ja thaI jAya. praznakartA : dareka karma zuddha thaI jAya ? game te karma kare te zuddha thaI jAya ? dAdAzrI : citta zuddha thaI jAya ne to pachI karma zuddha thaI jAya. citta azuddha hoya to karma azuddha, citta zubha hoya to karma zubha, citta azubha hoya to karma azubha ! eTale citta upara eno badho AdhAra che eTale cittane rIpera karavAnuM che. ApaNA loka zuM kahe che ke, mAre cittazuddhi karavAnI che. eTale A jagatamAM cittazuddhi karavA mATe ja adhyAtma che. eTale cittazuddhi karavAnI jarUra che. corI karavAthI citta azuddha thAya ane pachI pazcAttApa karavAthI enuM e citta zuddha thaI jAya. ane pazcAttApa nahIM karavAthI A ja lokonA cittanI azuddhi rahI che. tethI badhAM azuddha karmo thayA kare che. jANe toya pazcAttApa nathI karatA. jANe toya zuM kahe, ke badhA evuM ja kare che ne ! dAdAzrI : pratikramaNa karavAthI lagabhaga badhuM khalAsa thaI jAya, thoDuM ghaNuM rahe. A karma ja atikramaNathI baMdhAya che. jevA rasathI atikramaNa karyuM hatuM tevo rasa bhogavavAno. pratikramaNa kare toya rasa to bhogavavo paDe. rasa jeTaluM bhogavavAnuM rahe pachI. mahIM rasa lIdho che ne ? vadhAre doSa atikramaNano che. vyavahAra cAlato hoya, koIne kazI harakata nA thAya, saheje cAlatuM hoya teno kazo vAMdho nahIM. pariNAme pratikramaNathI navAM karma baMdhAtAM aTake. jUnAM to bhogavI levAM ktabhAva gayA pachI praznakartA : jJAna prApta thayA pachI ApaNo kartAbhAva jato rahyo. eTale ApaNAM navAM pudgalo baMdhAtAM baMdha thayAM ?
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 113 114 pratikramaNa dAdAzrI : kartAbhAva gayo tyAM navuM karma baMdhAtuM baMdha thaI gayuM. praznakartA H to have je jUnAM karmo bAkI rahI gayA hoya emane jIrNa karavA mATeno upAya zuM ? dAdAzrI : nA, enI meLe ja, A pAMca AjJA ApI che ne? temAM rahe to jUnAM karmano samabhAve nikAla ja thaI jAya badho, navAM karmo baMdhAyA sivAya. praznakartA : paNa bhAre karma baMdhAI gayAM hoya to e ApaNe haLavethI bhogavIne pUruM karavuM ? dAdAzrI : nA, enuM pratikramaNa kara kara karavuM paDe. jene bahu bhAre cIkaNuM karma hoya to enuM pratikramaNa vadhAre karavuM paDe. vadhAre cIkaNuM hoya ne, evuM lAge to A pratikramaNa-pratyAkhyAna karIe e dhovAI jAya badhuM. te tadana jatuM nA rahe, kAraNa ke eka avatArI A jJAna dAdAzrI : pratikramaNa ja. ane teya, atikramaNa thAya to ja. atikramaNa Akho dahADo hotuM nathI. Akho dahADo salAhasaMpathI ja hoya che. paNa Tebala upara kaMIka jamavAnI bAbatamAM bhAMjagaDa thaI ke, atikramaNa thayuM pAchuM. have e kaMI Ajano doSa nathI, e pahelAMno che, cAritramohanIya che. Aja to ApaNane gamatuM ja nathI AvuM. paNa thaI jAya che, nahIM ? atikramaNa te AkramaNa pratikramaNa A be zabdonuM karavAnuM hoya; eka atikramaNa ane bIjuM AkramaNa. AkramaNa vastu ApaNAmAM na hovI joIe. AkramaNa eTale eTekIMga necara (humalAkhora svabhAva). AkramaNa eTale vAta vAtamAM, zabdamAMya eTeka (humalo) karI nAkhe. zabdamAM eTeka thAya, e eTekIMga necara kahevAya, AkramaNa kahevAya. atikramaNa ne AkramaNamAM phera zo ? praznakartA : AkramaNa eTale sIdho ja eTeka thayo ? dAdAzrI : hA. eTeka ja, basa ! humalo karavo, AkramaNa ! ane kramaNa eTale zuM ? tyAre kahe, vyavahArika vAtacIta cAlatI hoya evI rIte savAra sudhI vAto karyA karIe. ane koIne duHkha nA thayuM hoya to ApaNe jANavuM ke e kramaNa kahevAya. sahejeya koIne 'joka karI hoya ane sAmo jarA kAco hoyane, jarA calAvI leto hoya. paNa mahIM ene duHkha thAya to e atikramaNa karyuM kahevAya. ame badhAnI 'joka' karIe paNa kevI ? nirdoSa 'joka' karIe. ame to eno roga kADhIe ne ene zaktivALo banAvavA mATe 'joka' karIe. jarA gammata Ave, AnaMda Ave ne pAchuM e AgaLa vadhato jAya. nirdoSa joka karIe badhI. bAkI e joka koIne duHkha nA kare ! atikramaNa thaI javuM e svabhAvika che ne pratikramaNa karavuM e ApaNo puruSArtha che. praznakartA : atikramaNa thaI jAya paNa jAgRti na hoya to ? dAdAzrI : to pratikramaNa na thAya ema ? praznakartA : pachI bhAna Ave to pratikramaNa thAya. dAdAzrI : e to pachI eNe jhokuM khAdhuM hoya, paNa tethI karIne karma baMdhAyuM nahIM. karma baMdhAya kyAre ? pote 'huM caMdulAla chuM', ema nakkI kare tyAre. e jhokuM khAvAnuM phaLa to kAcuM rahyuM. e kAcuM rahyuM, tenuM phaLa Ave pachI. kAcuM to nA rahevuM joIe. jhokuM khAya to jhokAnuM phaLa to maLe ne ? kartA tarIkenuM phaLa nahIM, paNa je A kAcuM rahyuM tenuM phaLa Ave. rahyuM mAtra pratikramaNa praznakartA : eTale have ekaluM pratikramaNa rahyuMne, dAdA ?
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 pratikramaNa (6) rahe phUla, jAya kAMTA 115 praznakartA : A atikramaNa thayuM to e to badhAne Teva paDI gaI hoya pratikramaNa karavAnI. 'atikramaNa thayuM" evo ene eka jAtano abhiprAya paDI gayo hoya eTale ene potAne lAge ke A atikramaNa thayuM che. ane kharekhara atikramaNa na paNa thayuM hoya. evuM bane ? dAdAzrI : paNa atikramaNa to tarata ja khabara paDe. potAne mahIM sahejeya evuM lAge ke A kaDaka nIkaLI gayuM. evuM khabara nA paDe ? UlaTI karelI ane kogaLo karyo emAM phera nA paDe ? praznakartA : paDe. dAdAzrI : e badhuM khabara paDe. potAne kaMI duHkha thAya, eTale jANavuM ke ahIM atikramaNa thayuM che. praznakartA : bIjo eka zabda Ave che. parAkrama eTale zuM ? dAdAzrI : krama-akramathI para e parAkrama. hamaNe pratikramaNa karane ? parAkrama Ave tyAre sAcuM. sTezana bahu moTuM che. te lAMbuM hoya, atyAre to rAha joIe te UlaTuM A rahI jAya, akrama rahI jAya. pratikramaNa karane, haju to AkramaNanuM pAchuM pratikramaNa karavuM paDe che, tyAM sudhI parAkrama zI rIte thAya che ? praznakartA : parAkramanI jarUra AkramaNanI sAme chene ? dAdAzrI : AkramaNanI sAme to pratikramaNa karavAM. parAkrama to bannethI para, krama-akramathI, bannethI para. e parAkrama zabda, kyAMthI corI lAvyo tuM? praznakartA : AptavANI chaThThInuM vAMcana karyuMne ! dAdAzrI : ema ! ApaNI pAse pratikramaNanuM ghaNuM sAruM sAdhana che. ADAI karIe eTale pratikramaNa karavuM paDe. pratikramaNanuM bahu baLa che. tame pratikramaNanuM lazkara nA mokalo ne ? nahIM to pratikramaNanuM lazkara mokalo to e jIte ja ! lazkara jIte ke nA jIte ? prakRti kramaNathI thaI, atikramaNathI phelANI praznakartA: A pratikramaNa badhI rIte mukhya che ne Ama to ? kAraNa ke jo samajaNa paDe ke nA paDe, bhUla dekhAtI hoya ke nA dekhAtI hoya, kaMI AvaDatuM hoya ke nA AvaDatuM hoya, badhAmAM pratikramaNathI ukela enI meLe Avato jAya ne ! dAdAzrI : atikramaNathI A badhuM UbhuM thayuM che, ane ahIMthI potAnA dezamAM javuM hoya, to pratikramaNa karo. sahelI vAta ke ? saheluM che ke agharuM ? praznakartA : bahu saheluM che. dAdAzrI : atikramaNathI UbhuM thayuM che. A ane pratikramaNathI baMdha thaI jaze. praznakartA : prakRti AkhI atikramaNathI UbhI thaI che ne ? dAdAzrI : prakRti kramaNathI UbhI thaI che, paNa atikramaNathI phelAya che, DALa-bALAM badhuMya. praznakartA : atikramaNathI AkhI prakRti phelAya che. dAdAzrI : ane peluM pratikramaNathI badhuM phelAyeluM ochuM thaI jAya, eTale ene bhAna Ave. praznakartA : atikramaNathI prakRti phelAya, pachI AgaLa AkramaNa kaho cho ne ? AkramaNathI zuM thAya ? atikramaNa ane AkramaNa, eTekathI ? dAdAzrI : e ja atikramaNa ne ? praznakartA H atikramaNathI paNa bhAre thayuM ne ? dAdAzrI : nA, e ja A badhuM. nAnuM AkramaNa ne moTuM AkramaNa, badhuM AkramaNamAM ja samAya ane enuM nAma ja atikramaNa.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA praznakartA : e nAnuM AkramaNa hoya ke moTuM AkramaNa, badhuM atikramaNa ja ? 117 dAdAzrI : hA. tathI khoTo koI jagata mAMhI paNa prazna emaNe sAro pUchyo, e to prazna pUchIe ne sAyanTiphikalI samajIe, to eno ukela Ave. nahIM to Ano ukela Ave nahIM. eTale mAruM zuM kahevAnuM che ke, atyAre koI jagyAe darzana karavA mATe gayA ne tyAM lAge ke ApaNe dhAryA hatA jJAnI ane nIkaLyA che DoLI ! have ApaNe tyAM gayA e to prArabdhanA khela che ne tyAM manamAM je bhAva enA mATe kharAba AvyA ke arere ! AvA nAlAyakane tyAM kyAM Avyo ? e negeTiva puruSArtha ApaNo mahIM thayo che, enuM phaLa ApaNe bhogavavuM paDe, ene nAlAyaka kahyAnuM phaLa ApaNe bhogavavuM paDe, pApa bhogavavuM paDaze. ane vicAra Avavo e svabhAvika che, paNa tarata ja mahIM zuM karavuM joIe pachI ? ke 'arere ! mAre zA mATe Avo guno karavo joIe ?" evuM tarata ja, savaLA vicAra karIne ApaNe lUchI nAkhavuM joIe. praznakartA : mAphI mAMgI levI joIe ? dAdAzrI : hA, manamAM mAphI mAMgI levI joIe. pratikramaNa karavuM joIe. praznakartA : mana-vacana-kAyAthI jANatAM ke ajANatAM je kaMI bhUlacUka thaI hoya, tenI mAphI mAguM chuM. dAdAzrI : hA, 'mahAvIra' bhagavAnane saMbhArIne ke game tene saMbhArIne, 'dAdA'ne saMbhArIne, pratikramaNa karI levuM joIe ke arere ! e game tevo hoya, mArA hAthe kema avaLuM thayuM ? sArAne sAruM kahevAmAM doSa nathI, paNa sArAne khoTuM kahevAmAM doSa che, ane khoTAne khoTuM pratikramaNa kahevAmAMya doSa bahu che. jabarajasta doSa ! kAraNa ke khoTo e pote nathI, enA prArabdha ene khoTo banAvyo che. prArabdha eTale zuM ? enA saMjogoe ene khoTo banAvyo, emAM eno zo guno ? 118 A samajAyuM ? A badhI bahu jhINI vAto che. A zAstromAM lakhelI nA hoya ke koI sAdhu pAse jANavAnI nA maLe. eTale ATaluM TUMkuM mahIM samajI jAya ne, A prArabdha ne puruSArtha, evuM badhuM samajI jAya ne, to enuM gADuM sIdhuM paDI jAya. A bhAva nA bagaDavA de koI jagyAe. jyAM bhAva bagaDe ne tarata bhAva sudhAre tyAM to vAMdho ja nathI. ahIM strIo badhI jatI hoya, temAM ko'ka ApaNane kahe ke, "A pelI jone vezyA, ahIM AvI che, kyAM peThI che ?' evuM te kaheze, eTale ene lIdhe ApaNeya vezyA kahI, e bhayaMkara guno ApaNane lAge. e kahe che, ke saMjogothI mArI AvI sthiti thaI che. temAM tame zuM karavA guno karo cho ? huM to mAruM phaLa bhogavuM chuM, paNa tame guno karo cho pAcho ?" vezyA te enI meLe thaI che ?" saMjogoe banAvI che. koI jIva mAtrane kharAba thavAnI icchA ja nA thAya. saMjogo ja karAvaDAve badhuM. ane pachI enI prekTisa paDI jAya che. zarUAta ene saMjogo karAvaDAve che. ta thAya e buddhithI praznakartA : evuM to AkhA manuSya jIvanamAM koIne koI jagyAe bhUla to thAya ja ne ? dAdAzrI : nA, e bhUla thAya, paNa e bhUlane ApaNe jANIe, ane sAcA nyAyAdhIza ApaNe thaIe, to bhUla ApaNane dekhAya ke, A bhUla thaI che. mATe bhUlano ApaNe DAgha kADhI nAkhIe, pratikramaNa karIne. praznakartA : paNa e buddhithI karavuM paDe ne ?
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 119 120 pratikramaNa dAdAzrI : nahIM, buddhithI nahIM. ame je jJAna ApIe chIe e jJAna-prakAzathI kAma thAya che. buddhi to bhUla dekhavA ja nA de ne ! buddhi vakIla che, eTale ke bhUla dekhavA ja nA de. praznakartA : jJAna maLyA pachI aMtarAtmA thAya tyAre badhA doSo ochA thatA jAya ? dAdAzrI : doSo dekhAtA jAya ne ochA thatA jAya. dekhAtA jAya ne ochA thatA jAya. potAnA doSa bhaNI dRSTi vaLI jAya ene, jayAM sudhI jIvAtmA che, mUDhAtmA che, tyAM sudhI pArakAnA doSa jotAM AvaDe. potAnA doSa pUchIe to kaheze, "mArAmAM to be-traNa doSa che, mArAmAM nathI, A AnAmAM che, e to bahu naryo doSano Topalo che,' kaheze ! ajJAta dazAmAM pratikramaNa thAya ? praznakartA : ApaNe A pratikramaNa je che e phakta mahAtmAo mATe ja che ke jemaNe jJAna nathI lIdhuM emanA mATe paNa che ? dAdAzrI : evuM chene, ke jJAna nathI lIdhuM tene mATe A pratikramaNa to che, te Ama zabda bIjA badhAne mATe vaparAya. te Ama zabda ja, paNa bIjA lokone pratikramaNa rahe zI rIte ? jAgRti hoya ja nahIMne ! jAgRti vagara rahe zI rIte ? e jAgRti kyA kALamAM hatI ? RSabhadeva bhagavAna gayA pachI bAvIsa tIrthakaronA vakhatamAM badhA ziSyo jAgRta rahetA hatA. te niraMtara zUTa oNna sAITa' pratikramaNa karatA'tA. jyAre tyAre ApaNe jJAna ApIe to ja enI jAgRti hoya, nahIM to jAgRti hoya nahIM. e to UghADI AMkhe UMdhe che, evuM zAstrakAroe kaheluM. - praznakartA: jene jJAna nathI, teo amuka prakAranA doSo ja joI zake ? dAdAzrI : e basa. eTaluM ja. doSanI mAphI mAgatAM zIkho evuM TUMkamAM kahI devuM. je doSa tamane dekhAya, te doSanI mAphI mAMgavAnI ane te doSa barAbara che evuM nA bolazo kyAreya paNa. nahIM to Dabala thaI jaze. khoTuM karyA pachI kSamA mAMgI lyo. praznakartA : jeNe jJAna lIdhuM nathI, ene potAnI bhUlo dekhAya che to e kevI rIte pratikramaNa kare ? dAdAzrI : jJAna nA lIdhuM hoya, paNa evA thoDA jAgRta mANaso hoya che, ke je pratikramaNane samaje che. e te kare, eTale bIjA lokonuM kAma ja nahIM, paNa pratikramaNa zabdano artha ApaNe ene pazcAttApa karavAnuM kahevAnuM. zuddhAtmA padanI prApti pachI pratikramaNa zAne ? praznakartA : dAdA, haju mane peluM samajAtuM nathI ke eka zuddhAtmApada ApI dIdhuM pachI zAne pratikramaNa karavAnuM ? hoya ja nahIMne ? dAdAzrI : nA, pratikramaNa karIe toya vAMdho nathI. praznakartA : karavAnuM evuM mane nathI. paNa kaI rIte karavuM ? kAM caMdulAla houM kAM huM zuddhAtmA houM. dAdAzrI : pratikramaNa ApaNe potAne nathI karavAnAM. AtmAne pratikramaNa nathI karavAnAM. AtmAne karavAnAM hoya to to e hoya ja nahIM, A to 'caMdulAla'ne ApaNe ema kahevAnuM, pADozI tarIke, ke bhaI, AvuM atikramaNa zuM karo cho ? praznakartA : paNa dAdA, pADozamAM ApaNe zuM karavA jaIe ? dAdAzrI : pADozI e ApaNI potAnI pahelAMnI bhUlonuM pariNAma che. e ApaNI ganegArI che. vAta karuM tane, e vAta sAMbhaLa. eka chokaro A amadAvAda zaheramAM jarA zokhamAM caDhI gayo hoya ane beeka hajAra rUpiyA devuM
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 pratikramaNa to. atikramaNa konuM nAma kahevAya ? enI meLe thaI jAya. koIne atikramaNa karavuM ja nathI hotuM. praznakartA : paNa te ApaNe jANI-bUjhIne karyuM hoya to barAbara (6) rahe phUla, jAya kAMTA 121 karI nAkhyuM hoya. have e chokarAe AjathI ema nakkI karyuM hoya ke, mAre eka pAI paNa devuM nathI karavuM. Aje nakkI karyuM ane ejhekTalI ema ja varte, eka pAI devuM nA kare ane jeTalo pagAra che te ghera lAvIne ApI de. chatAM paNa je pAchaluM devuM che te to cUkavavuM ja paDazene ke nahIM cUkavavuM paDe ? have nathI karavuM chatAM zAthI pAchaluM devuM cUkavavuM paDe ? evuM A 'caMdulAla' e pAchalI bhUlonuM phaLa che. te to copaDe, eno ukela to lAvavo ja paDazene ? praznakartA: to pachI jJAna lIdhA pachI koI pratikramaNa nA karavAM paDene ? dAdAzrI : na kare to vAMdho nathI. A karavuM evuM kaMI pharajiyAta nathI. praznakartA : mAre karavAno savAla nathI. mAro eno virodha paNa nathI. paNa mane samajavuM che A. evo prazna Ubho thayA kare che. dAdAzrI : pratikramaNa karavAthI zuM thAya che ? ke AtmA enA 'rileTiva' upara potAnuM dabANa Ape che. kAraNa ke atikramaNa eTale zuM thayuM ke, rIyala upara dabANa Ape che. je karma e atikramaNa che ane have emAM InTaresTa (rasa) paDI gayo to pharI gobo paDI jAya. mATe ApaNe khoTAne khoTuM mAnIe nahIM, tyAM sudhI guno che. eTale A pratikramaNa karAvavAnI jarUra che. praznakartA : e mane haju nathI besatuM. dAdAzrI : tArA phAdharane tArAthI kharAba lAgyuM, e te atikramaNa karyuM. have emane kharAba lAgyuM, tene tAre uttejana ApavAnuM ke Diskareja karavAnuM ? 'caMdulAla'ne tamAre zuM karavo joIe ? praznakartA: huM mAnuM chuM ke emane kharAba lAge evuM nA ja karavuM joIe. dAdAzrI : jANI-bUjhIne to koI kare nahIM. jANI-bUjhIne thAya evuMye nathI. e karavuM hoya toya nathI thAya evuM. praznakartA: to dAdA, atikramaNa karyuM ja kevI rIte kahevAya ? dAdAzrI : tArA phAdharanI joDe vadhAre paDatuM bolI gayo. A boksiMga (laDAI) karI to pratikramaNa karo ke nA karo ? pratikramaNa nA karo to, to tame atikramaNanA pakSanA cho ema Tharaze ane pratikramaNa karo to tamAro pakSa zemAM che ? pratikramaNamAM. praznakartA : evo bhAva nathI ke atikramaNa karuM. dAdAzrI : bhAva evo nathI chatAM paNa tame atikramaNanA pakSanA cho. jo tame e virodhIbhAva nahIM pheravo to tame A atikramaNa pakSanA cho ja. eTale pratikramaNa karo. eTale tame atikramaNa pakSanA nathI evuM thayuM. koInA paga para ApaNo bUTa Ave to ApaNe sorI kahevuM joIe ke nA kahevuM joIe ? praznakartA : e kahevuM joIe. e barAbara che. dAdAzrI : te enuM nAma ja pratikramaNa. pratikramaNa bIjuM kaMI nathI. praznakartA : hA. e arthamAM ja ne ? bAkI to nahIM ne ? dAdAzrI : ene ja pratikramaNa kahuM chuM. ApaNe jema "sorI' kahIe chIe ne, e enA jevuM badhuM ene ApaNe pratikramaNa kahIe chIe. dAdAzrI : nA. e to thaI jAya. atikramaNa thaI ja jAya e
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA praznakartA : ApaNAthI atikramaNa thaI gayuM, tenuM huM pratikramaNa karuM, paNa sAmo mane mApha nA kare to ? 123 dAdAzrI : sAmAnuM jovAnuM nathI. tamane koI mApha kare ke nA kare. te jovAnI jarUra nathI. tamArAmAMthI A atikramaNa svabhAva UDI javo joIe. atikramaNanA virodhI cho, evuM thavuM joIe. praznakartA : ane sAmAne du:khyA karatuM hoya to ? dAdAzrI : sAmAnuM kazuM e jovAnuM nahIM. tame atikramaNanA virodhI cho evuM nakkI thavuM joIe. atikramaNa tamAre karavAnI icchA nathI. atyAre thaI gayuM ene mATe pastAvo thAya che. ane have amane evuM pharI karavAnI icchA nathI. praznakartA : sAmAne sorI kahevAnI hiMmata AvI gaI che, atikramaNa thAya pachI huM pratikramaNa karI laIza. dAdAzrI : A varlDamAM koI mANasa janmyo ja nathI ke eka vALa pUratuM kazuM karI zake. praznakartA : atikramaNa InTenzanalI (IrAdApUrvaka) thatuM hoya, ekabIjAne kApI naMkhAtuM hoya to kema cAle ? pachI pratikramaNa karIne chUTI javAya ? dAdAzrI : to bIjuM zuM karavuM ? A bhrAMtimAMthI pAchA pharavAnI badhI prakriyA che. emAM ApaNane mahIM UMDA utaravAmAM phAyado nahIM. ApaNe kAma sAthe kAma rAkhavuM. ApaNe tyAM kazuM pUchavA jevuM rAkhyuM ja nathI. AjJA ja pALavAnI che, pUchavuM hoya to ko'ka phero pUchavuM. paNa bahu cUMthAcUMtha nA karavI. nahIM to khasI jaze mahIM. buddhinA cALe caDhI jAya pachI. e badhA buddhinA cALA che A ! A jJAna evuM che ke kazo zabda ja pUchavo nA paDe. 124 pratikramaNa TUMkuM pratikrmaNa praznakartA : have bIjI eka vAta pUchuM ke pratikramaNa dhAro ke lAMbuM karatAM nA AvaDe, ekadama jhapATAbaMdha karatAM nA AvaDe, bhUla thaI gaI hoya, aMdara to khabara paDe ke A AvuM na bolavuM joIe, to e pratikramaNa gaNAya ? dAdAzrI : hA. e pratikramaNa che, eTaluM ja hovuM joIe. e ApaNo atyArano abhiprAya che, e rIte dhoI nAkhavuM. have e pratikramaNa ekjhekTa (yathArtha) nA kahevAya. paNa e abhiprAyathI dUra thayo ne ? praznakartA : to kharuM zuM ? evuM TUMkuM karAya ? dAdAzrI : emAM kazo vAMdho nahIM. pratikramaNa nA kare to cAle tyAM AgaLa e pratikramaNa ja che. paNa evuM jo kAyama mATe bolIe to badhA AvuM ja ThokAThoka kare pachI. e to amuka saMjogomAM evuM thaI jAya to vAMdho nathI, e cAle. e pratikramaNa ja che. Ama hovuM na ghaTe e pratikramaNa ja che. ApaNo abhiprAya pharyo ne ! jema-tema abhiprAya pheravavAno che. ta batazo virodhI pratikrmaNatA pratikramaNa to ApaNe e abhiprAya kADhI nAkhavA mATe karavAnuM che. ApaNe e matamAM rahyA nathI, evuM kADhavA mATe karavAnuM che. ame A matamAM viruddha chIe, evuM dekhAvA mATe pratikramaNa karavAnuM che. zuM samajAyuM tane ? praznakartA : je atikramaNa thaI gayuM enA virodhI chIe, e dekhAvA mATe pratikramaNa karavAnuM che. dAdAzrI : hA, ApaNane A icchA nathI, AvuM pharI karavAnI. ApaNA svabhAvamAMthI AvuM kADhI nAkhavA mATe pratikramaNa karavAnuM che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 pratikramaNa (6) rahe phUla, jAya kAMTA 125 pratikramaNa nA karIe to ApaNI e icchA rahI gaI kahevAya. praznakartA : paNa ApaNane to badho nikAlI bhAvane ? dAdAzrI : hA, nikAlI ja bhAva che badho, badhoya nikAlI ja chene, paNa tamAre svabhAvamAM rAkhavuM hoya to rAkhavuM, eno vAMdho nathI. praznakartA : jo e nikAlI hoya to pachI pratikramaNa zA mATe ? dAdAzrI : badhuM ja nikAlI che, ekaluM ja nahIM, badhuM ja nikAlI che. pratikramaNa to atikramaNa kare eTaluM ja che te pratikramaNa karavAnuM, bIjuM nahIM ane nA karIe to ApaNo svabhAva kazo nA badalAya, evo ne evo ja rahene ? tane samajAyuM ke nA samajAyuM ? nahIM to virodhI tarIke jAhera nahIM thAya to pachI e mata tamArI pAse raheze. gusse thaI jAva to ApaNe gussAnA pakSamAM nathI eTalA mATe pratikramaNa karavAnuM che. nahIM to gussAnA pakSamAM chIe evuM nakkI thaI gayuM. ane pratikramaNa karo to ApaNane gusso gamato nathI, ema jAhera thayuM kahevAya. eTale emAMthI ApaNe chUTA thaI gayA. mukta thaI gayA ApaNe, javAbadArI ghaTI gaI. ApaNe enA virodhI chIe. evuM jAhera karavA mATe kaMI sAdhana to hovuM joIe ne ? gusso ApaNAmAM rAkhavo che ke kADhI nAkhavo che ? praznakartA : e to kADhI nAkhavo che. dAdAzrI : jo kADhI nAkhavo hoya to pratikramaNa karo. to pachI gussAnA virodhI chIe ame bhaI. nahIM to gussAmAM sahamata chIe, jo pratikramaNa nA karIe to. praznakartA: je thavAnuM hatuM te thaI gayuM. pachI ApaNe pratikramaNa karo ke nA karo, emAM pharaka ja nA paDe ne ? dAdAzrI : cAle evuM che. paNa have A jo vadhAre karo to bahu phAyadA thaI paDe, hoM ke. tamAre cAle evuM karavuM che ke vadhAre karavuM che ? praznakartA : karavAnI vAta nathI, huM to sAyanTiphikalI (vaijJAnika DhabathI) pUchuM chuM. dAdAzrI : badhuM ja nikAlI che, paNa atikramaNa thAya tyAM ApaNe vicArI levuM joIe. nahIM to pachI ApaNo svabhAva ApaNAmAM rahI jAya. ApaNe AnA svabhAvanA virodhI chIe. evuM nakkI to thavuM ja joIe. ApaNe emAM sahamata nathI e nakkI hovuM joIe. praznakartA: sahamata nathI evuM nakkI thaI gayuM hoya to pachI e pratikramaNa to manamAM ja karavAnuM hoya che ne ? dAdAzrI : e to manamAM ja. badhuM ja manamAM karavAnuM hoya che. bIjuM kazuM karavAnuM nahIM. bolavA javAnuM nahIM, moDhe nahIM karavAnuM. ApaNe enA virodhI chIe. pratikramaNa nA karIe paNa 'A ApaNane gamatuM nathI' eTaluM bolIe toya basa thaI gayuM. tame chUTA thayA enAthI. e tamAre pelI bhAMjagaDamAM na rahevuM. praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe eTale kramikamAM thoDA peThA ? dAdAzrI : kramika mArgamAM peThA eTalA mATe nathI A. ApaNe A svabhAvanA virodhI chIe. evuM kaMI nakkI nA thAya, tyAM sudhI svabhAva ApaNI pAse paDI raheze. evuM A bahu jhINI vAta che. jo Apane samajAya to tamAruM kalyANa karI nAkhaze. gALa bhAMDI teno vAMdho nathI paNa gALa bhAMDavAnA ane virodhI chIe. e to hovuM ja joIe ne ApaNe ? praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe, paNa sAmo mANasa to karma ja bAMdhe ne ? dAdAzrI : e tamAre jovAnuM nathI. tamAre manamAM kahI nAkhavAnuM to tame chUTA.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 127 128 pratikramaNa pratikramaNa karavAnuM ane nAno hoya toya pratikramaNa karavAnuM. 'jeNe' doSa karyA'tA 'teNe' ja pratikramaNa karavAnuM. eTale 'caMdulAle' pratikramaNa karavAnuM tamAre kazuM karavAnuM nA hoya. ApaNe caMdulAlane kahevAnuM ke pratikramaNa karo. ane bIjA doSa to jovA mAtrathI jatA rahe, bIjA halakA prakAranA doSa hoya te, paNa doSo badhA dekhAya tyAre jAya, tyAre nirdoSa thAya. eka paNa doSa tamane A duniyAmAM koIno dekhAya nahIM, tamane mAre toya tamane doSa nA dekhAya evI dRSTi meM ApelI badhI. tamane doSa dekhAya che ? praznakartA : potAnA doSa dekhAya che. e badho vyavahAra nikAlI praznakartA : A to kaMIka evo prasaMga banyo ane atikramaNa karatAM pahelAM to ApaNe A DiscArja bhAva (nirjaratA bhAva) che, mArA bhAva nathI, evuM rahe to e pratikramaNuM nathI ? dAdAzrI : evI tamArA jevI jAgRti badhAne nA rahe, "A mArA nathI' evI jAgRti badhAne nA rahe. enA karatAM AvuM gADuM-gheluM zIkhavADyuM sAruM paDe. praznakartA : A pratikramaNa kahe che e kaMI potAnA bhAva ochA mAnI le che ? dAdAzrI : nA. emanuM kahevuM kharuM che ke A bhAva mArA nathI, eTaluM ja dekhADavA mATe ja ApaNe pratikramaNa kahevA mAMgIe chIe. badhAne to "A bhAva mArA nathI' evI jAgRti nA rahetI hoya ! samabhAve nikAla karavo ne koIne atikramaNa nA thAya, e badho nikAlI vyavahAra che. atikramaNa nA thavuM joIe chatAM atikramaNa thaI jAya to pratikramaNa karo. to e nikAlI vyavahAra tarIke cAlyuM gADuM ! pratikramaNa kare atikramaNa karatAro jyAre ame jJAna ApIe tyAre potAnA doSa badhA dekhAtA thAya. tyAM sudhI bIjAnA doSa dekhAya paNa potAno doSa dekhAya nahIM. bIjAnA khoLavA hoya to badhA so khoLI Ape. potAnA to moTA moTA be-traNa hoya te dekhAya, bIjA dekhAya nahIM. have jJAna maLyA pachI, barAbara poSAyane choDavo moTo thayo, ke tarata doSa badhA dekhAtA zarU thAya. A tamane zuM dekhAya che roja ? potAnA doSa dekhAya che ke bIjAnA ? praznakartA : potAnA ja. dAdAzrI : eTale potAnA doSa dekhAya e moTA hoya to dAdAzrI : ane bIjAno koI doSa dekhAI gayo hoya to pratikramaNa karo tarata ? praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : tamane koInA para eTeka (AkramaNa)no vicAra nA Ave. tamane gALo bhAMDe ke mAra mAre ke nukasAna kare, paNa tenA tarapha eTekano vicAra nA Ave koI divasa. ane jagata AkhuM sAdhusaMnyAsIo badhA eTeka kare, 'kyA hai, kyA kahI, aisA kareMge, vaisA kareMge.' ane Amane eTekano vicAra nA Ave, enuM nAma 'jJAnI bhakta. jJAnI bhakta eTale chUTo thaI gayo. doSa ghaTe te sAcuM pratikramaNa pratikramaNa konuM nAma kahevAya ke haLavo thAya, haLavAza thAya, pharI e doSa karatAM ene bahu upAdhi thayA kare. ane A doSa to guNAkAra kare che. tame koI pratikramaNa, sAcuM pratikramaNa joyuM. ekaya doSa ocho thAya evuM ?
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 129 130 pratikramaNa moDhA para mastI Ave. tamane khabara nA paDe ? DAgha ja jato rahelo ? kema nA paDe ? vAMdho zuM Ave che ? ane nA dhovAya toya ApaNane vAMdho nathI. tuM pratikramaNa karane. tuM sAbu ghAlyA ja karaje ne ! pApane tuM oLakhe che ? pApane tuM oLakhe che kharo ? praznakartA : dAdAnI AjJA nA paLAya eTale pApa ? praznakartA : nA, ahIM ja jovA maLyuM. dAdAzrI : AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna ekaluM mokSamArganuM sAdhana che, bIjuM koI sAdhana nathI A jagatamAM. bIjuM sAdhana eTaluM ke jJAnI puruSathI jJAna maLe pachI A kAma lAgaze. ne te pahelAMya jo kareluM haze to doSa maMda thaI gayA haze. paNa e eTaluM pratikramaNa rahI zake nahIM, jAgRti nA rahI zake mANasane. jJAna lIdhA pachI ApaNane aMdara khabara paDe, doSa thayo che A. to ja pratikramaNa thaze. tyAM sudhI pratikramaNa thAya nahIMne ! jJAna lIdhA pachI enI jAgRti raheze ke, Ama atikramaNa thAya ke tarata tamane khabara paDaze. A bhUla thaI eTale tarata ja pratikramaNa kare. eTale enA nAmanuM badhuM paddhatisara pratikramaNa thayA ja karaze. ane pratikramaNa thayuM eTale dhovAI gayuM. dhovAI gayuM eTale sAmAne DaMkha nA rahe pachI. nahIM to pachI ApaNe pAchA bhegA thaIe to sAmA joDe pelo bheda paDato jAya. evuM kazuM thAya to bheda paDe ke nA paDe ? praznakartA : hA. dAdAzrI : nA, evuM nahIM, ene pApa nA kahevAya. sAmAne duHkha thAya e pApa. koI jIvane, e pachI manuSya ho ke jAnavara ho ke jhADa ho. jhADane Ama vagara kAmanAM pAMdaDAM toDatoDa karIe to eneya du:kha thAya. eTale e pApa kahevAya. ane AjJA nA paLAya e to tamane potAne ja nukasAna thAya. pApakarma to koIne duHkha thAya che. eTale saheja paNa, kiMcitmAtra duHkha nA thAya evuM hovuM joIe. dAdAzrI : kArakhAnAmAM koI joDe atikramaNa thaI jAya, enuM ApaNe pratikramaNa karIe to enuM mana ApaNI joDe baMdhAya, nahIMto mana chUTI jAya. pApa dhovAyAnI pratIti praznakartA : amArAM pApakarma mATe atyAre kevI rIte dhovuM ? dAdAzrI : pApakarmanA to jeTalA DAghA paDyA eTalAM pratikramaNa karavAM, e DAgha kaThaNa hoya to pharI dho dho karavo. pharI dho dho karavo. praznakartA : e DAgha jato rahyo ke nathI jato rahyo e khabara kevI rIte paDe? praznakartA : manuSya enA svabhAva pramANe karato hoya to emAM ene puNya-pApa lAge ? dAdAzrI : sAmAne duHkha thAya to pApa lAge. e svabhAva pramANe kare che, paNa eNe samajavuM joIe ke mArAthI sAmAne duHkha thAya che. eTale mAre enI mAphI mAMgI levI joIe ke mAro svabhAva vAMko chene, tethI duHkha thayuM che temane, eTale mAphI mAguM chuM. ApaNe pratikramaNa karIe to bahu sAruM. ApaNAM kapaDAM cokhkhAM thAyane ? ApaNAM kapaDAMmAM zuM kAma mela rahevA daIe ? Avo, dAdAe rasto dekhADyo che. to zA mATe cokhkhAM nA karI nAkhIe ? bhUla nahIM tyAM tahIM bhogavaTo koIne ApaNAthI kiMcitmAtra duHkha thAya to jANavuM ke ApaNI bhUla che. ApaNI mahIM pariNAma UMcA-nIcAM thAya eTale bhUla ApaNI che ema samajAya. sAmI vyakti bhogave che eTale enI bhUla to dAdAzrI : e to mahIM mana cokhkhuM thAyane, to khabara paDI jAya.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 131 132 pratikramaNa pratikramaNa karavAnuM, pazcAttApa karavAno ane pharI evuM nahIM karuM, evuM pratyAkhyAna karavAnuM. e 'zUTa oNna sAITa' kahevAya. doSa thayo ke tarata ene dhoI nAkho. evuM tamAre tarata dhovAnI IcchA che ke bAra mahine ? ethI to UMdhA gayA UlaTA praznakartA : kramikanAM pratikramaNa karatA hatA tyAre magajamAM kaMI besatuM na hatuM ke atyAre A karIe chIe to halakAM phUla thaI javAya pratyakSa che paNa nimitta ApaNe banyA, ApaNe ene TaiDakAvyo mATe ApaNI bhUla. dAdAne kema bhogavaTo nathI Avato ? kAraNa ke emanI ekeya bhUla rahI nathI. ApaNI bhUlathI sAmAne kaMI paNa asara thAya, jo kaMI udhAra thAya to tarata ja manathI mAphI mAMgI jamA karI levuM. ApaNI bhUla thaI hoya to udhAra thAya paNa tarata ja keza - rokaDuM pratikramaNa karI nAkhavuM. ane jo koInA thakI ApaNI bhUla thAya toya ApaNe AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna karI levuM. mana-vacanakAyAthI, pratyakSa dAdA bhagavAnanI sAkSIe kSamA mAMga mAMga karavAnI. Dagale ne pagale jAgRti rahevI joIe. ApaNAmAM krodha-mAnamAyA-lobhanA kaSAyo che. te bhUlo karAve ja ane udhArI UbhI kare. paNa tenI sAme ApaNe tarata ja, tatsaNa mAphI mAMgIne jamA karIne cokhkhuM karI levuM. A vepAra penDiga (bAkI) nA rakhAya. A to daraasala rokaDiyo vyApAra kahevAya. praznakartA : atyAre bhUlo thAya che e gayA avatAranI kharI ? dAdAzrI : gayA avatAranA pApane laIne ja A bhUlo che. paNa A avatAramAM pharI bhula bhAMge ja nahIM ne vadhArato jAya. bhUlane bhAMgavA mATe bhUlane bhUla kahevI paDe. tenuM uparANuM nA levAya. 'A' 'jJAnIpuruSo'nI kUMcI kahevAya. tenAthI game-tevAM tALAM UghaDI jAya. eTale potAnI bhUla bhAMgaze tyAre kAma thaze. kAM to jJAnIpuruSa tamane tAre to thaI jAya. jJAnIpuraSa tArI zake. tame ema kaho ke. mane bacAvo, to bacAve. emane ema nathI ke mAre kazI phI levAnI. kAraNa ke amUlya cIjanI phI keTalI Ape ? ne A mULo to mUlyavAna kahevAya ! mULo to dasa paisAno. jo mUlyavAna che ne ? ane A to amUlya cIja kahevAya. eTale AnuM mUlya-bUlya nA hoya. amUlya ! amUlya !! eTale Ama kiMmata nA hoya ! | doSa to thayA vagara rahe ja nahIM ne ! naryA doSa ja thayA karavAnA. e doSa tamane dekhAyA kare. doSa dekhAyA eTale A doSanuM dAdAzrI : paNa e to badhAM tame aNasamajaNathI karelA pratikramaNa ! pratikramaNa eTale tarata doSa ghaTavo joIe, enuM nAma pratikramaNa kahevAya. ApaNe UMdhA gayelA, te pAchA pharyA enuM nAma pratikramaNa kahevAya. A to pAchA pharyA nahIM ne tyAM ne tyAM ja che ! tyAMthI AgaLa gayA che UlaTA !!! eTale ene pratikramaNa kahevAya ja kema karIne ? gata janmonAM pratikramaNo praznakartA : atikramaNa kyAre thAya che, ke kaMIka pAchalA janmonA hisAba haze tyAre ? dAdAzrI : hA, tyAre thAya. praznakartA : eTale ApaNA mATe pratikramaNa karIe chIe tyAre pAchalA badhA janmonAM pApa mATenuM badhuM pratikramaNa thAya che ? dAdAzrI : e hisAba ApaNe toDI nAkhIe chIe. eTale ApaNA loka 'zUTa oNna sAITa' pratikramaNa kare che. eTale ApaNA doSa tarata nirmuLa thaI jAya che. moTA doSatAM pratikramaNa praznakartA : ApaNo moTo doSa dekhAya to enuM pratikramaNa kevI rIte karavuM?
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 133 134 pratikramaNa ahaMkAra, pAzavI te mAnavIya sAmAne Thapako Apo cho to tamane ema khyAla nathI Avato ke tamane Thapako Ape to zuM thAya ? e khyAla rAkhIne Thapako Apo. sAmAno khyAla rAkhIne dareka kArya karavuM enuM nAma mAnava ahaMkAra. ApaNo khyAla rAkhIne darekanI joDe vartana karavuM ane godA mAravA, to enuM nAma zuM kahevAya ? praznakartA : pAzavI ahaMkAra. dAdAzrI : pratikramaNa to mULa zabdonI rIte hoya che, paNa e zabdonI jaMjALa stone ? enA karatAM nA AvaDe to kahIe, he dAdA bhagavAna ! agara to je bhagavAnane mAnato hoya te bhagavAnane yAda karavA ke mArAthI A bhUla thaI, A bhaInI joDe vadhAre gusso thaI gayo, mATe huM kSamA mAguM chuM. pastAvo karuM chuM, pharI AvuM nahIM karuM. basa ATaluM ja bolo toya cAle. bAkI zabdonI jaMjALa to bahu. moTA zabdo cItarelA hoya badhA, paNa e kyAre pAra Ave ? e bola bola karIe to. paNa A TUMkuM bolI javuM. pariNAmika pratikramaNa sAmAnI bhUla hoya toya ApaNe mAphI mAMgI levI. praznakartA : badhAnI vacamAM, dAdAnI sAkSIe, dareka potAnI bhUlonI mAphI mAMgI le to ? dAdAzrI : e to eka jANe ke biginiMga (zarUAta) kahevAya. tethI kaMI dhovAI jatuM nathI. pratikramaNa tamAre evuM karavuM joIe ke sAmo bolato Ave. atyAre mArI hAjarImAM zarUAta karavI. jyAre jyAre gUMca paDavAnI thAya tyAre tyAre dAdA avazya yAda AvI ja jAya ane gUMco paDe nahIM. "ame to zuM kahIe ke A gUMco pADIza nahIM, ane kyAreka gUMca paDI jAya to pratikramaNa karaje. A to guMca zabdanI tarata ja samajaNa paDe. A loko 'satya bolo, dayA rAkho, corI nahIM karo." e sAMbhaLI sAMbhaLIne to thAkI gayA che. mahIM gUMca paDI hoya to te gUMca rAkhIne sUI nA javuM joIe. gUMcano ukela lAvavo joIe. chevaTe kazo ukela nA jaDe to bhagavAna pAse mAphI mAMga mAMga karIe, ke AnI joDe guMca paDI gaI che te badalanI mAphI mAMga mAMga karuM chuM, toya ukela Ave. mAphI ja moTAmAM moTuM zAstra che. bAkI doSo to, niraMtara doSo ja thayA kare che. dAdAzrI : pahelAM mArelA ? nahIM ? praznakartA : atyAre jJAna lIdhA pachI evA saMjoga UbhA thAya to zuM karavuM ? dAdAzrI : jJAnI thayA pachI to jJAna juduM rahe che ene. e juduM rahetAM AvaDe to ene kazuM nA thAya. juduM rahIne badhuM nATaka joyA karato hoya to to vAMdho nathI, ane bhego thAya toya pelo nathI. juduM nA rahe kazuM toya e phAIla, pachI pharI sahI karavI paDaze, juduM rahIne. e phAIla pharIthI Avaze pachI. signecara (sahI) thaI nahIM. toye rahI jAyane kAgaLa, evuM. paNa niveDo to tamAre ja lAvavo paDaze. huM kahuM chuM. te badhuM AkhuM samajAI gayuM ? praznakartA : hA, dAdA ! dAdAzrI : sahI nA thayelI hoya to pharI pAchuM pepara Avaze. e joI, vAMcI ane samabhAve nikAla karIe eTale tyAMthI chUTI gayA. - have evuM kyAre nA bane ? ke karma bahu cIkaNuM hoya ane gADha hoya ne tyAre mANasa bhUlathApa khaI jAya eTale thaI jAya. ApaNe te ghaDIe pachI pastAvo karIe. ene thaI gayA pachI pastAvo thAya ne baLyo ! te pastAvo karIe eTale DhIluM thayuM eTale Ama to pharIvAra A bAjumAM Ave ne to ApaNe karI zakIe evI sthitimAM narama
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 pratikramaNa (6) rahe phUla, jAya kAMTA 135 thaI gayuM hoya, pastAvo karavAthI. ApaNe kahIe, "caMdubhAI' pastAvo karo bA. kema atikramaNa karyu ? dAdAno kAyado zo che ? atikramaNa karyuM mATe tame pratikramaNa karo, basa ! A kAyadesara che ne ? ApaNuM vijJAna to eka-eka khUNAmAMthI kAyadesara hoya. A vijJAna eTale daraasala vijJAna che. AkhuM kramikazAna to bhagavAne kevaLajJAnamAMthI kahyuM ane kalpanAmAM AvyuM. ane ApaNuM Aya kevaLajJAnathI kahyuM, paNa kalpanA bahAranI vastu che A ! pelAmAM to virodhAbhAsa jaDe, paNa ahIM nA jaDe. bhUla dekhADe tete zAbAzI ? tamArI bhUla dekhADe to tame zAbAzI do kharA ? praznakartA : have e to jeno jevo ahaMkAra. dAdAzrI : are, rAma tArI mAyA ! tyAM to zuMnuM zuM bole, mUo ! tyAM pAchuM to juo ke, bhaI mane evuM thAya to zuM karavuM ? praznakartA : A bAbatamAM to huM pakaDI lauM ke te A barAbara mATe mAphI mAMgI lo, ane 'caMdubhAI' koIne duHkha detA hoya to ApaNe kahevuM ke 'pratikramaNa karI lo, bA !' kAraNa ke ApaNe mokSe javuM che. have game tema e karavA jaIe te cAle nahIM. anDarahenDatI na jovI bhUla praznakartA : bIjAnA doSa dekhAtA hoya, potAnA doSa dekhAtA hoya to te joyA karavAnA ? zuM karavAnuM ? dAdAzrI : potAnA doSa dekhAtA hoya to amuka mANasane kahevAnA, amuka mANasane nA kahevAya ane amuka mANasanA doSa dekhAtA hoya tenuM pratikramaNa karIne UMcA mUkavA, Ama traNa rastA che. kAM to doSa dekhAtA hoya to pratikramaNa karIne UMcA mUkI devA ane pratikramaNa nahIM karo to doSa dekhAtA hoya to konA kahevA, polIsavALAnA, mejIsTreTonA, emanA badhA doSa kahevA, ke tame badhA AvA cho. paNa A badhA anDarahenDa (Azrita) che, enA doSa nA kahevA. samajAyuMne ? dareka vastu bhUlathI ja bharelI hoya. eTale badhI bhUla to hoya ja ne ? bhUla vagara to koI nA hoya, ko'kanI bhUla kADhavI e mUrakhanuM kAma che. tane bhUla kADhavI game ? praznakartA : bIjAno doSa dekhAyone e je bhUla thaI, enuM pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : lokono doSa dekhAya eTale paDatuM mUke pachI AgaLa ApaNe zuM karavAnuM, ke "ohoho ! haju tame bIjAnA doSa juo cho ? enAM pratikramaNa karo', e ApaNo doSa joyo kahevAya. evA pacAsa thAya to bahu thaI gayuM. bIjAnA doSa jovAno adhikAra ja nathI. eTale e doSanI mAphI-kSamA mAMgavI, pratikramaNa karavuM. paradoSa jovAnI to pahelethI emane hebITa (Teva) hatI ja ne, emAM navuM che ja nahIM. e hebITa karyuM. dAdAzrI : nA, nA, nA. kAraNa ke potAnI bhUla sAcI jaDe nahIM ApaNane. e to amuka ja bAbata hoya to tame pakaDI zako ke A mArI bhUla thaI che. paNa bIjI bAbata nA pakaDI zako. eTale e avaLuM ja bole. 'caMdubhAI bhUla kare che' ema koI kahe ke 'tArI bhUla che' to ApaNeya kahevuM, 'caMdubhAI, tamArI bhUla thaI haze tyAre ja e kahetA haze ne ? nahIM to emane ema to koI kahetuM haze ?" kAraNa ke emane ema koI kahe nahIM. kaMIkeya bhUla hovI ghaTe. eTale ApaNe emAM kahevAmAM vAMdho zo ? bhaI, tamArI kaMIka bhUla haze mATe kahetA haze.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 137 138 pratikramaNa chUTe nahIM ekadama. e to A pratikramaNathI chUTe pachI. jyAM doSa dekhAyA tyAM pratikramaNa karo. zUTa oNna sAITa ! nizcaya karavo e zuM che ? praznakartA : haju pratikramaNa thavAM joIe e thatAM nathI. dAdAzrI : e to je karavuM hoya ne, eno nizcaya karavo paDe. praznakartA : nizcaya karavo eTale emAM karavAno ahaMkAra Avyone pAcho ? e zuM vastu che ? e samajAvo. dAdAzrI : kahevA mATe che, kahevA mAtra che. praznakartA : ghaNA loko mahAtmAomAM ema samaje che ke, ApaNe kaMI karavAnuM ja nahIM, nizcaye nahIM karavAno. dAdAzrI : nA, mane pUche to huM ene kahyuM ke, e ahaMkAra vagara nizcaya zI rIte thaI zake ? e nizcaya eTale zuM ke DisAIDaDapUrvaka karavuM. DisAIDaDa eTale zuM ? A nahIM ne 'A' basa. Ama nahIM ne Ama hovuM joIe. evuM ApaNe roMga bilipha to nA kahevAyane ? paNa AvI rIte zabdathI bolavuM paDe to vAta pahoMce. nahIM to pahoMce ja nahIMne ! paNa A pahoMce. pratikramaNa moDethI thAya ? praznakartA : mahIM utpAta thayo hoya, tyAre 'zUTa oNna sAITa' eno nikAla karatAM nA AvaDe paNa sAMje dasa-bAra kalAka pachI ema vicAra Ave ke A badhuM khoTuM thayuM to eno nikAla thaI jAya kharuM? moDethI thAya to ? dAdAzrI : hA. moDethI thAya to enuM pratikramaNa karavuM joIe. khoTuM thayA pachI pratikramaNa karavuM ke A mArI bhUla thaI have pharI nahIM karuM. he dAdA bhagavAna ! mArI bhUla thaI. have pharI nahIM karuM. praznakartA : svarUpajJAna lIdhA pachI kaMI karmo thAya. dA.ta. koI vakhata atikramaNa koInI joDa thaI jAya. to tarata ja AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAna thatuM nathI. dAdAzrI : zA kAraNathI thatuM nathI ? praznakartA : tarata nA thaI jAya. dAdAzrI : tarata nA thAya to be kalAka pachI karo. are, rAtre karo, rAtre yAda karIne karo. rAtre yAda karIne nA thAya, ke Aje konI joDe athaDAmaNamAM AvyA ? evuM rAtre nA thAya ? are, aThavADiye karo. aThavADiye badhA bhegA karo. aThavADiyAmAM jeTalAM atikramaNa thayAM hoya e badhAnA bhegA hisAba karo. praznakartA : paNa e tarata thavuM joIe ne ? dAdAzrI : tarata thAya enA jevI to vAta ja nahIM. ApaNe tyAM to ghaNAMkharAM badhA 'zUTa oNna sAITa' ja kare che. dekho tyAMthI ThAra karo. dekho tyAMthI ThAra. ajAgRtinAM pratikramaNa praznakartA : huM jyAre dAdAnuM nAma lauM ke AratI karuM, toya mana bIje bhaTakyA kare. pachI AratImAM kaMI juduM ja gAuM. pachI lITIo judI ja gavAI jAya. pachI vicAra Ave emAM tanmayAkAra thaI javAya. pachI thoDIvAra rahIne pachI pAcho AvI jauM emAM. - dAdAzrI : evuM chene, te dahADe pratikramaNa karavuM. vicAra Ave to vAMdho nathI, vicAra Ave tyAre ApaNe "caMdulAla'ne joI zakatA hoIe, ke "caMdulAla'ne vicAro Ave che, e badhuM joI zaktA hoIe to ApaNe ne e be judA ja che. paNa te vakhate jarA kacAza paDI jAya che.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 139 praznakartA : jAgRti ja nathI rahetI te vakhate. dAdAzrI : te enuM pratikramaNa karI levuM ke A jAgRti nA rahI, te badala pratikramaNa karuM chuM. dAdA bhagavAna kSamA karajo. praznakartA H pratikramaNa karavAnuM bahu moDuM yAda Ave ke A mANasanuM pratikramaNa karavAnuM hatuM. dAdAzrI : paNa yAda Ave kharuM ne ? satsaMgamAM vadhAre besavAnI jarUra che. badhuM pUchI levuM paDe jhINavaTathI. A to vijJAna che. badhuM pUchI levAnI jarUra. tamArI icchA kharIne pratikramaNa karavAnI chatAMya nathI thatuM? praznakartA : hA, icchA to kharI ja ne ! dAdAzrI : hA. are ! prekTisa paDI nathI. te e prekTisa pahelI pADavI paDe. pahelAM be-traNa-cAra dA'DA prekTisa ApaNe pADavI paDe. ApaNane DaoNkTare kahyuM hoya ke Aje jamaNA hAthe jamazo nahIM toya jamatI vakhate jamaNo hAtha mahIM pesI jAya. praznakartA : satata tamAro khyAla hoya to prayatna nathI karavo paDato. sahajAsahaja thaI jAya che. dAdAzrI : hA. A badhuM sahajAsahaja thaI jAya evuM che. AmAM kazuM karavuM nathI paDatuM. eTale tamane huM karI ApIza. praznakartA : haju pratikramaNa karuM chuMne, AnaMda thAya che, game che. paNa joIe evA doSo dekhAvA joIene ? e thatuM nathI. dAdAzrI : e have dekhAze. haju vAra lAgaze. e to pAtaLuM thaze tyAre dekhAze. haju to jADuM cAle che badhuM. paNa A pratikramaNa karavAthI pAtaLuM thaze tAruM. doSa dekhAvA sahelI vastu nathI. pAchA ekadama ame to ughADa pratikramaNa karI ApIe, paNa enI dRSTi hoya ke mAre jovA che to dekhAyA kare. eTale pote jamavAnI thALImAM hAtha to UMco karavo paDene ? emane ema kaMI jamavAnuM mArA moDhAmAM jAo, ema kaMI cAle ? prayatna to hovA ja joIe ne ? 143 mANasano doSa thavo svabhAvika che. enAthI vimukta thavAno rasto karyo ? ekalA 'jJAnIpuruSa' ja e dekhADe, 'pratikramaNa'. sAmo sAva ajANa tyAre praznakartA : koI vAra evuM bane kharuM ke ApaNane bhUla lAgatI hoya chatAM sAmA mANasane dhyAnamAM paNa nA hoya, evuM bane kharuM ? dAdAzrI : hA. e to mane badhAnI bhUla lAgatI hoya, paNa emane khabara ja nA hoya. praznakartA : ema nahIM. paNa mane lAge ke, meM tamArI bhUla karI. paNa Apane thayuM ja nA hoya ke, eNe mArI bhUla karI che to huM je pastAvo karuM enuM zuM thAya ? dAdAzrI : hA. to tame pastAvo karo ke meM bhUla karI, to tame chUTI gayA. pelAne samajaNa hoya ke nA hoya, emAM ApaNe zuM ? praznakartA H mane thayuM ke, meM bhUla karI che ? dAdAzrI : hA. enI posTa oNphisa baMdha hoya, temAM ApaNe zuM? ApaNI posTa oNphisa cAlu chene ! ApaNe avaLo sikko mAryo. A avaLo vAgyo, to savaLo mArI devAno. praznakartA : athavA to evI buddhi ja haze, ke thoDe thoDe divase kaMIka bhUla zodhIne Dakho karyA kare che ? dAdAzrI : e zuM Dakho kare ? praznakartA : ke A tArI bhUla thaI gaI, AvuM tAre nahotuM karavuM.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 141 142 pratikramaNa dAdAzrI : haMa, to sAruM ja kahe chene ? paNa AvuM cetavanAro koNa maLe ? praznakartA : paNa dAdA, kadAca e bhUla nA thaI hoya, chatAM. dAdAzrI : nA. bhUla nA thaI hoya evuM nahIM, bhUla thaI hoya to ja kahe. mahIM cetave che. e koNa cetave A duniyAmAM ? koI cetavavA nA Ave. A mahIM jJAna mUkyuM che, e cetavyA kare. niraMtara cetave ! dveSa gayo te ja khudA mahIM pratikramaNa enI meLe thayA kare. loka kahe che, enI meLe ja pratikramaNa thaI jAya che ? meM kahyuM, 'hA, tyAre kevuMka meM mazIna mUkyuM che ? te badhuM pratikramaNa cAlu thaI jAya. tArI dAnata cokkasa hoya tyAM sudhI badhuM taiyAra hoya. praznakartA : e hakIkata che dAdA, pratikramaNa saheje thayA kare. ane bIjuM A vijJAna evuM che ke sahejeya DheSa nA thAya. dAdAzrI : hA, dveSa nA thAya. praznakartA : e eka ajAyabI che, dAdA ! dAdAzrI : ene ja khudA kahevAya, vaiSa nA hoya tene khudA kahevAya ! ema nA bolAya. praznakartA : A bhAI kahe che, mArA jevAne pratikramaNa nA thAya e zuM kahevAya ? dAdAzrI : e to mahIM thatA hoya paNa khyAla nA Ave. eTale eka phero bolyA ke, "mane thatAM nathI' eTale peluM baMdha thaI jAya. peluM mazIna baMdha thaI jAya. jevuM bhaje evI bhakti, e to mahIM thayA kare. amuka TAIma pachI thAya. praznakartA : ApaNAthI koIne duHkha thAya e vastu ApaNane game nahIM. basa eTaluM ja rahe. pachIthI AgaLa vadhe nahIM. pratikramaNa jevuM AgaLa thAya nahIM. dAdAzrI : e to ApaNe mahIM jevuM bolIe evuM mazIna mUkeluM che, te cAle ! jevuM bhajo evo thaI jAya. tame kaho ke "mane Ama thatuM nathI' to ema thAya. ane kaho, 'eTalAM badhAM pratikramaNa thAya che ke huM thAkI jAuM chuM.' to mahIM peluM thAkI jAya. eTale pratikramaNa karanAra kare che. tuM tArI meLe hAMkya rAkha ne AgaLa pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa thaI rahyAM hoya che. tuM hAMkya rAkhane ke 'mArAthI pratikramaNa thAya che." A vijJAna sarvasva doSane nAza karanAruM che, vItarAga banAvanAruM che. ApaNe pratikramaNa karavA che e nakkI karIe eTale pratikramaNa thaI jAya. 'nathI thatAM" bolIe to pachI UMdhuM thAya. nathI thatAM evuM nA bolavuM. thAya ja, kema nA thAya ? dararoja rAtre pratikSaNa tamAre pratikramaNa kADhI nAkhavuM che ? zI rIte bane ? e to e ja mukhya, e ja TikiTa. praznakartA : UlaTuM pratikramaNa kema vadhAre thAya evuM joIe. dAdAzrI : haMa ! e jAgRtipUrvaka thAya. roja karavAnuM. AkhA divasanuM pratikramaNa karavAnuM Ama oNna dhI momenTa. tarata ne tarata nA thatAM hoya to AkhA divasanuM saMbhArI saMbhArIne sAMje karavAnAM, AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna. AlocanAmAM dAdA bhagavAnane kahevuM ke, AvuM AvuM thaI jAya che. haju AvuM nA thavuM joIe, chatAM thayuM che. te badala huM pazcAttApa karuM chuM, have pharI nahIM karuM evo nizcaya karuM chuM. praznakartA : AkhA divasamAM banyuM hoya te ane savArathI sAMja
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA 143 144 pratikramaNa sudhI banyuM hoya te, sAMjanA 'caMdulAla'nI khabara laI nAkhuM, tame sAcuMkhoTuM zuM karyuM ? teno badho hisAba sAMjanA karI le. dAdAzrI : evuM chene, bane tyAM sudhI zUTa oNna sAITa rAkhavuM. thaI gayuM ne tarata ja pratikramaNa karavuM. ane nA bane to sAMje bhegA karIne karavuM. paNa bhegAM karavA jatAM rahI jaze be-cAra. e kyAM rAkhavA jaIe ? ane koNa rAkhe ene ? e to "zuTa oNna sAITa'no ApaNo dhaMdho che ! tathI janma laDhavA mATe praznakartA : doSo mATe to saMpUrNa jAgRti rAkhavAnI che. enI pAchaLa paDavAnuM che ? dAdAzrI : doSono niveDo lAvavAno che. nikAla karI nAkhavAno tyAre ja AyuSya UDe praznakartA : 'zUTa oNna sAITa' pratikramaNa kare che te paNa eka dhyAnanuM parivartana ja chene ? dAdAzrI : hA, e dhyAnanuM ja parivartana che. praznakartA: 'zUTa' karyuM eTale eNe pudgalane naSTa karyuM, je 'vyavasthita'mAM hatuM temAM Dakhala karI. to bIjo janma thAya te kevo Ave ? dAdAzrI : eya enA jevo ne jevo ja Ave. je liMka che evI ne evI Ave. praznakartA : je 'zUTa' karIne pheravI nAkhe che, tenuM eTaluM ja AyuSya ke TUMkuM? dAdAzrI : e AyuSya enuM ahIMyAM tUTI javAnuM hatuM, eTale te ghaDIye tuTavAnA badhA "sarakamasTenziyala eviDansa' bhegA thAya ne AyuSya UDI jAya, bhamaraDo jhaTapaTa pharI jAya ! tAre kemanuM rahe che ? praznakartA : pAMcasothI hajAra doSo dekhAya che. dAdAzrI : juone, roja pAMcaso doSa dekhAya che. tuM ahIM peparamAM lakhuM to tAre tyAM bIje dahADe darzana karavA Ave loko ! bAkI koIne doSa dekhAtA haze ? pAMca doSa nA dekhAya, moTA moTA AcAryo che paNa emane doSa nA dekhAya ! have tamArI potAnI keTalI bhUlo dekhAya che mahIM ? praznakartA : aneka. dAdAzrI : tyArapachI ? jo eka ja dekhAya to bhagavAna gaNAya. to badhI dekhe tyAre zuM thAya ? praznakartA : doSonuM pratikramaNa karIe chIe, emAM aMdara je prakriyA thAya che, temAM doSano niveDo Ave che, zUTa zabda karatAM niveDo Ave che ? dAdAzrI : e to gammatane mATe zUTa zabda che. zUTa to zurAtana rahe, loka sAMbhaLe to zUrAtana Ave ? praznakartA : pratikramaNanI prakriyAthI doSano enDa Ave, samAdhAna karIne niveDo Avato hoya che ? dAdAzrI : samAdhAna thAya pachI, zUTa-bUTa karavAnuM tyAM na hoya. ApaNuM vijJAna zuM kahe che ? tuM pelAne mArIne Avyo to pratikramaNa kara. kharI rIte bhagavAna zuM kahe che ? niveDo lAvo, nikAla karo. TheTha sudhI laDhazo nahIM, laDhavA mATe janma nathI. bhagavAne "mAra' zabda lakhavA na dIdho. "mAra' nA lakhazo kahe che. 'mAra' zabdathI ja hiMsAnI mahIM zarUAta thAya che.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) rahe phUla, jAya kAMTA paDe. 145 praznakartA : dareka paLe paLe bhUla dekhAya che, dAdA. dAdAzrI : hA, paLe paLe dekhAya ane paLe paLe pratikramaNa karavAM tahIM kramikamAM ATalo ughADa 'zUTa oNna sAITa' thayuM tyArathI e jJAnI kahevAya. doSa dekhAyo ane 'zUTa AuTa' kare, e jJAnI kahevAya. kramika mArgamAM jJAnIo 'zUTa oNna sAITa' kare, paNa emane Avo ughADa nA hoya. ATalo badho ughADa nA hoya. jajamenTa kliara praznakartA : ApaNe doSonuM pratikramaNa to karIe, paNa evA sAmAnA guNa hoya e mATe zuM karavuM ? enA mATe pratikramaNa karavAM ? dAdAzrI : emAM to e guNathI, enI sAthe bhAvathI ja ApaNuM vartana sAruM hoya. emAM bIjuM karavAnuM hotuM nathI. karma bahu cIkaNuM hoya ne gAMTha hoya, tyAre mANasa bhUla khAya. eno pastAvo karIe, eTale e AvatA bhavamAM dhoI zakIe evuM DhIluM thaI jAya. A pratikramaNa karavAthI doSa rahe kharo, paNa te keTalo ? ke A gAMTha dekhAya kharI, paNa AvatA bhave hAtha aDADavAthI kharI paDe. A pratikramaNa karavAthI baLa maLe, riphaMDa (vaLatara) maLe kharuM ! eTale mahIM pratikramaNa thAya to dhovAI jAya. ene potAnI bhUla dekhAvI ja joIe. zuM bhUla thaI te, tarata oNna dhI momenTa bhUla dekhAvI ja joIe. kAraNa ke eTaluM to jajamenTa ApaNuM hoya, jajamenTa kliara (spaSTa nyAya) hovuM joIe. kliara jajamenTa hoya to ja kAma thAya. chAvare ahaMkArane jyArathI doSa dekhAto thayo, tyArathI jANavuM ke, mokSamAM javAnI pratikramaNa TikiTa AvI gaI. potAno doSa koIne dekhAya nahIM, moTA-moTA sAdhuAcAryone paNa ! emane potAnA doSa nA dekhAya. mULamAM moTAmAM moTI khAmI A. ane A vijJAna evuM che ke, A vijJAna ja tamane niSpakSapAta rIte jajamenTa Ape che. potAnA badhA ja doSa khullA karI Ape. thaI gayA pachI karI Ape, paNa khullA karI Ape chene ? hamaNe thaI gayuM, te thaI gayuM. e to juduM che, gADInI spIDa (jhaDapa) bhAre hoya to kapAI jAyane ? paNa tyAre khabara paDIne ? 146 koIneya khabara nA paDe ! A sAdhu-saMnyAsI, AcAryone, koIneya khabara nA paDe kazI ! doSa thayelo khabara nA paDe. ne 'zUTa oNna sAITa' kare nahIM. vakhate potAne ema lAge ke doSa thayo che jarA. bahu bhAre doSa thayo hoya to manamAM ema samaje ke A khoTuM thayuM. paNa pachI ko'ka emane AvIne kahe ke, "mahArAja, A ziSya joDe AvuM kema karyuM ?" tyAre pote bhUla thaI che, evuM jANe che chatAM avaLuM bole. zuM bole ? 'tame samajatA nathI, e mAro ziSya kevo che ? evuM ja karavA jevo che.' evuM bole, vAMkuM bole UlaTuM. jyAM Tekaro hato, tyAM ja khADo karI Ape pAcho ! eno ahaMkAra sAcavavA mATe kare kharA koI ? praznakartA : hA. dAdAzrI : eno ahaMkAra sAcavavA mATe badhuM ja kare. moTA moTA sAdhu-AcAryo badhAya evuM kare. kAraNa ke ahaMkArane to sAcavavo ja paDene ? nahIM to konI joDe sUI jAya e ? sUI konI joDe javAnuM ? bhale strI nA hoya paNa ahaMkAra joDe sUI javAnuM phAvene ? have ahaMkArane sAcave nahIM to sUI konI joDe jAya ? eTale ene pahelAM sAcave. // // // // //
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 pratikramaNa dAdAzrI : ApaNe eTale koNa paNa ? hu (Who) ? caMdubhAI ke zuddhAtmA ? praznakartA : caMdubhAI. dAdAzrI : tame to zuddhAtmA chone ? [7]. thAya cokhkho vyApAra praznakartA : hA. dhaMdhAmAM pratikramaNa praznakartA : ApaNe koIne mAnasika duHkha pahoMcADIe, tyAre anyAya karyo kahevAya. jo ApaNe dhaMdho karatA hoIe ane dhaMdhAmAM to mAla eno e ja che, bhAva vadhArIe to kamANI thAya, jyAre tame bhAva vadhAro to enAthI bIjAne manaduHkha thAya, to enAthI ApaNane nukasAna thAya kharuM ? dAdAzrI : tame bhAva vadhAro to du:kha thAya. bhAva vadhAro nahIM, to kazo vAMdho nahIM. AmAM tame kartA thaIne karo, to duHkha thAya ne jo vyavasthitane kartA samajo to tamAre kazI javAbadArI nathI. vyavasthita kartA che, e svIkAra karo, samajo. kharekhara to tamArI jokhamadArI nathI. meM tamane evA sTeja (bhUmikA) upara mUkyA che ke, tamArI jokhamadArI baMdha thaI jAya. jokhamadArIno enDa (aMta) thAya. eTale karma karavA chatAM akarmanI sthiti para mUkyA che tamane. chatAMya tamane icchA evI che ke, 'AvuM akarmanI sthiti para mUkyA, paNa ame karI zakIe ema to chIe." jo tame kartA thAva to baMdhana thaze ! A to jene jJAna ApuM chuM tene, bIjA badhA to kartA che ja. mArA jJAnane samajI ane pAMca AzA samaje, to niveDo Ave. praznakartA : ApaNe kartA nathI, paNa ApaNe e karmamAM bhAga levAthI bIjAne du:kha pahoMce che, ApaNA karmathI. dAdAzrI : to caMdubhAI kartA che, temAM tamAre zuM levAdevA ? tame judA ne caMdubhAI judA. praznakartA : caMdubhAI kartA banIne tanmayAkAra to thAya. tyAre khabara paDe ke sAmI pArTIna mana duHkha thAya che. dAdAzrI : te pachI caMdubhAIne kahevuM ke, 'bhAI, mAphI mAMgI lo, kema A duHkha karyuM ?" paNa tamAre mAphI nahIM mAMgavAnI. je atikramaNa kare, teNe pratikramaNa karavAnuM. caMdubhAI atikramaNa kare to pratikramaNa enI pAse karAvaDAvavuM. praznakartA : huM sADI vecavAno dhaMdho karato houM. AjubAjunI dukAnavALAe pAMca rUpiyA vadhArI dIdhA, to meM paNa pAMca rUpiyA vadhAryA hoya to meM khoTo dhaMdho karyo kahevAya ? mane e aDe ke nA aDe ? dAdAzrI : paNa kartA koNa che tyAM AgaLa ? praznakartA : e caMdubhAI sADI vecavAvALA. dAdAzrI : tame zuddhAtmA cho ane pachI A caMdubhAI kare' to yu Ara noTa risponsibala (tame javAbadAra nathI). ane bIjI rIte koIne sAmuM pratyakSa du:kha thayeluM lAge, ene mATe to tamAre caMdubhAIne kahevuM ke 'bhAI, tame atikramaNa karyuM. mATe pratikramaNa karo. bAkI meM tamArI jokhamadArI bilakula nathI rAkhI. tamArI jokhamadArI UDADI melI che A.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokhkho vyApAra 149 150 pratikramaNa praznakartA : tame e rIte caMdubhAIne chUTA mUkI do to e to game te kare ? dAdAzrI : nA. e tethI ja meM 'vyavasthita' (sAyaTiphika sarakamasTenziyala eviDansa) kaheluM ke, eka jiMdagI mATe eka vALa pheraphAra karavAno adhikAra nathI. 'vana lAIpha' mATe, haM ! je lAIphamAM huM vyavasthita ApuM chuM, e vyavasthitamAM pheraphAra thaI zake ema nathI. tyAre ja huM tamane chUTA mUkI dauM chuM. eTale huM joIne kahuM chuM ne tethI mAre kazuM vaDhavuMya nA paDe, ke bairI joDe kema pharatA'tA ? ne kema Amatema ? bIjI lAIpha mATe nahIM, paNa A eka lAIpha mATe yu Ara noTa risponsibala eTa ola (bilakula) ! eTaluM badhuM kahyuM che pAchuM. A che akrama vijJAna A to vijJAna che. tarata mukti ApanAruM che, ane jo A vijJAna samajI jAya to tALo maLe evuM che. jyAMthI tALo meLavo, tyAMthI tALo maLyA ja kare. ane je koI paNa vastuno tALo nA maLato hoya to e vijJAna ja nA kahevAya. tALo meLavavo hoya to tALo maLI rahevo joIe. virodhAbhAsa kyAre paNa nA Avavo joIe. so varSa thAya, paNa virodhAbhAsa hoya nahIM enuM nAma siddhAMta kahevAya. A akrama siddhAMta' buddhine gAMThatuM nathI. bhalabhalA buddhizALIo muMbaImAM AvyA, paNa koIne gAMThatuM ja nathI. kAraNa ke buddhithI para vastu che A ! buddhi to limiTeDa (maryAdita) hoya. AnI limiTeya nA hoya. vyAja khavAya ke nahIM ? praznakartA : vyAja khavAya ke nA khavAya ? dAdAzrI : vyAja caMdulAlane khAvuM hoya to khAya, paNa ene kahevuM ke pratikramaNa karajo pachI. praznakartA : pratikramaNa zuM kAma karavAnuM ? vyAja e atikramaNa dAdAzrI : atikramaNa karyuM mATe. vyAjane atikramaNa kyAre kahevAya che ? sAmA mANasane manadu:kha thAya ne evuM vyAja hoya tene atikramaNa kahevAya che. praznakartA : e zAstramAM vyAja khAvAnI nA lakhI che, e zuM gaNatarIo che ? dAdAzrI : vyAja mATe to nA eTalA mATe lakheluM che ke, je vyAja khAya che e mANasa tyAra pachI kasAI jevo thaI jAya che, mATe nA pADI che. e ahitakArI che eTalA mATe ! jo nobala (moTA manano) rahI zakato hoya to vAMdho nathI. Adarza vyavahArathI ApaNAthI koIneya duHkha nA thAya teTaluM ja jovAnuM, chatAM paNa ApaNA thakI koIne duHkha thAya to tarata ja pratikramaNa karI levAnuM. ApaNAthI kaMI enI bhASAmAM na javAya. A je vyavahAramAM paisAnI levaDadevaDa vageremAM vyavahAra che, e to sAmAnya rivAja che, tene ame vyavahAra nathI kahetA. koIneya duHkha nA thavuM joIe te jovAnuM ne duHkha thayuM hoya to pratikramaNa karI levuM, tenuM nAma Adarza vyavahAra ! karo ugharANIvALAtAM pratikramaNa A pratikramaNathI sAmA upara asara paDe ane e paisA pAchA Ape. sAmAne evI sadbuddhi utpanna thAya. pratikramaNathI Ama savaLI asara thAya che. to ApaNA loko ghera jaIne ugharANIvALAne gALo Ape to tenI avaLI asara thAya ke nA thAya ? UlaTuM loko vadhAre ne vadhAre gUMcave che. badhuM asaravALuM jagata che. praznakartA : ApaNe koI leNadAranuM pratikramaNa karIe toya e mAgato to rahene ? dAdAzrI : mAMgavA-nA mAMgavAno savAla nathI. rAga-dveSa nA thavA joIe. leNuM to raheya kharuM !
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokhkho vyApAra 151 kALAbajAratAMya pratikramaNa praznakartA : atyAre Teksa(kara) eTalA badhA che ke corI karyA vagara moTA moTA dhaMdhAnuM samatolana thAya nahIM. badhA lAMca mAMge to enA mATe corI to karavI ja paDene ? dAdAzrI : corI karo paNa tamane pastAvo thAya che ke nahIM ? pastAvo thAya toya e haLavuM thaI jAya. praznakartA : to pachI A saMjogomAM zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : ApaNe jANIe ke A khoTuM thAya che, tyAM ApaNe hArTilI (hRdayapUrvaka) pastAvo karavo. baLatarA thavI joIe to ja chUTAya. atyAre kaMI kALAbajArano mAla lAvyA te pachI kALAbajAramAM vecavo paDe ja. to caMdulAlane kahevAnuM, ke pratikramaNa karo. pahelAM pratikramaNa karatA na hatA. tethI karmanAM taLAvaDAM badhAM bharyAM. have A pratikramaNa karyu eTale cokhkhuM karI nAkhavuM. lobha konA nimitte thAya che ? lokhaMDa kALAbajAramAM vecyuM to ApaNe caMdulAlane kahevuM, caMdulAla veco teno vAMdho nahIM, e 'vyavasthita'nA AdhIna che paNa tenuM have pratikramaNa karI lo. ane kahIe ke pharI AvuM nA thAya. praznakartA : keTalIka jagyAe mANaso bhUkhe mare che ane eka bAju huM bleka (kALA bajAra)mAM paisA banAvuM chuM, eno samabhAve nikAla kevI rIte thAya ? dAdAzrI : e je kare che ne e ja barAbara che. prakRti je kare ne e kaoNjha (kAraNa)nI IphekTa (pariNAma) ja che. pachI ApaNe jANIe, ApaNane samajaNa paDe ke A nyAyamAM nathI thayuM. eTale ApaNe 'caMdulAla'ne kahevAnuM ke A nA karo. mAphI mAMgI levAnI ke AvuM pharI nahIM karuM, e kahe paNa pharI evuM ja kare. kAraNa ke prakRtimAM gUMthAyeluM evuM che ne ! 'ApaNe' dhotAM javAnuM pachI pAchaLathI. 152 corIonAMya pratikramaNa pratikramaNa loko para tane cIDha caDhe che ? praznakartA H gharamAM koInA doSo dekhAyane to cIDha caDhe. dAdAzrI : cIDha caDhe caMdulAlane ? praznakartA : caMdulAlane ja ne ! dAdAzrI : ane 'tane' ? 'tane' cIDha nA caDhe ? praznakartA : cIDheya ene caDhe ane bhogavaToya ene Ave ! dAdAzrI : jene cIDha caDhe ene bhogavaTo Ave ja, pachI tane keTalI khoTa gaI ? praznakartA : bahu bhAre khoTa gaI. dAdAzrI : ema ? lokone mAravAnA bhAva nathI AvatA ne ? lokonI pAsethI paDAvI levAnA bhAva nathI AvatA ? paisA paDAvI laIe, Amatema ? praznakartA : evuM nathI thatuM. dAdAzrI : loko pAsethI corIo karavAnA bhAva Ave che ? praznakartA : lokonI pAsethI corIo e kevI rIte ? dAdAzrI : mAla vecavo, temAM che te vajana vadhAre lakhI nAkhavuM. praznakartA : e thoDuM ghaNuM rahyA kare. dAdAzrI : haju kharuM ? pachI pratikramaNa kare che tuM ? praznakartA : koI vakhate thaI jAya, koI vakhata nathI thatuM. dAdAzrI : badhuM dhyAna to rAkhavuM paDene ? so kilone badale ekaso eka kilo caDhAvI do to eka kilonI corI karIne ?
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 pratikramaNa (7) thAya cokhkho vyApAra 153 praznakartA : enuM pratikramaNa karIe to zuM thAya ? dAdAzrI : ApaNe enA abhiprAyamAM nathI. evo abhiprAya Aje nathI. Aje to khuba phorsa (dhakkA)thI thayA kare che A. Aje tAro evo corI karavAno abhiprAya kharo ? praznakartA : bilakula nahIM. dAdAzrI : eTalA mATe pratikramaNa karyuM to jANavuM ke, Aje eno abhiprAya nathI. pUrva phorsathI thayA kare che. praznakartA : enuM AvatA bhave karmaphaLa badalAI jAya ? dAdAzrI : nahIM. A bhavamAM ja UDI gayuM kahevAyane? jagatanA lokone corI karavAno abhiprAya hoya, te abhiprAya to majabUta kare ke A karavuM ja joIe. ane tane zuM thAya ? praznakartA : AvuM nA hovuM ghaTe. dAdAzrI : eTale tuM uttaramAM jaI rahyo che ne loka dakSiNamAM jaI rahyuM che. A to caMdulAlanuM pAchaluM svarUpa dekhAya che. kevuM bhayaMkara hatuM e hisAbe ? pAchaluM svarUpa kevuM hatuM ? praznakartA : bahu bhayaMkara. pratikramaNa karyA pachI pharI doSo kanTinyuasa (satata) dekhAyA ja karatA hoya to zuM karavuM ? dAdAzrI : enAM pharI pharI pratikramaNa karavAM. nahIM to badhA doSonuM jANuM pratikramaNa karavuM, pA kalAka doSo dekhAyA karatA hoya, pachI jAthuM pratikramaNa, bheguM pratikramaNa karavuM joIe. loko kahe che ke, "ApaNe bheLaseLa karIzuM ne bhagavAna pAse mAphI mAgI laIzuM.' have mAphI ApanAro koI che nahIM. tamAre ja mAphI mAMgavI ne tamAre ne tamAre ja mAphI ApavAnI. atItimAM khUba khUba pratikramaNa eka jaNa kahe, 'mane dharma nathI joIto. bhautika sukho joIe che.' tene huM kahIza, 'pramANika raheje, nIti pALaje.' maMdiramAM javAnuM nahIM kahuM. bIjAne tuM ApuM chuM e devadharma che. paNa bIjAnuM, aNahakkanuM leto nathI e mAnavadharma che. eTale prAmANikapaNuM e moTAmAM moTo dharma che. 'DIsa oNnesTI Ijha dhI besTa phUlizanesa !!!" oNnesTa thavAtuM nathI, to mAre zuM dariyAmAM paDavuM ? mArA dAdA zIkhavADe che ke, DIsaoNnesTa (aprAmANika) thAuM tenuM pratikramaNa kara. Avato bhava tAro ujaLo thaI jaze. DIsaoNnesTIne DIsanesTI jANa ne teno pazcAttApa kara. pazcAttApa karanAra mANasa oNnesTa che e nakkI che.. dAna Ape, anItithI paisA kamAya, e badhuM ja che. te eno upAya batAvelo hoya ke anItithI paisA kamAya to caMdulAlane rAtre zuM kahevuM ? ke pratikramaNa kara kara karo ke, anItithI kema kamAyA ? mATe pratikramaNa karo. roja cAraso-pAMcaso pratikramaNa karAvaDAve. potAne karavAnuM nahIM, "caMdulAla'nI pAse karAvaDAvavuM. je atikramaNa kare tenI pAse pratikramaNa karAvaDAve. hamaNAM bhAgIdAra joDe matabheda paDI jAya, to tarata tamane khabara paDI jAya ke, "A vadhAre paDatuM bolI javAyuM. eTale tarata enA nAmanuM pratikramaNa karavuM. ApaNuM pratikramaNa keza pemenTanuM (rokaDuM) hovuM joIe. A beMkeya keza kahevAya che ane pemeya keza kahevAya che. aTake aMtarAya kema karIne ? oNphisamAM paramiTa (paravAno) levA gayA, paNa sAhebe nA ApI to manamAM thAya ke 'sAheba nAlAyaka che, Ama che, tema che'. have AnuM phaLa zuM Avaze te jANato nathI. mATe A bhAva pheravI nAkhavo, pratikramaNa karI nAkhavuM. ene ame jAgRti kahIe chIe. A saMsAramAM aMtarAya kevI rIte paDe che te tamane samajAvuM. tame je oNphisamAM nokarI karatA ho tyAM tamArA 'AsisTanTa' (madadanIza)ne akkala vagaranA kaho, e tamArI akkala para aMtarAya paDyo ! bolo, have A aMtarAyathI AkhuM jagata phasAI phasAIne A manuSya janma
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokhkho vyApAra 155 156 pratikramaNa khoI nAkhyo che ! tamane 'rAITa' (adhikAra) ja nathI sAmAne akkala vagarano kahevAno. tame AvuM bolo eTale sAmo paNa avaLuM bole, te eneya aMtarAya paDe ! bolo have, A aMtarAyamAM jagata zI rIte aTake ? koIne tame nAlAyaka kaho to tamArI lAyakAta upara aMtarAya paDe ! jo tame AnAM tarata ja pratikramaNa karo to e aMtarAya paDatAM pahelAM dhovAI jAya. aMDarahenDane TaiDakAvyA temAM pratikramaNa praznakartA : nokarInI pharaja bajAvatAM meM bahu kaDakAIthI lokonAM apamAna karelAM, dhutkArI kADhelA. dAdAzrI : e badhAnuM pratikramaNa karavAnuM. emAM tamAro kharAba IrAdo nathI. tamAre potAne mATe nathI. sarakArane mATe e sinsiAriTI (vaphAdArI) kahevAya. praznakartA : e hisAbe huM bahu kharAba mANasa hato, ghaNAMne to duHkha thayuM haze ne ? dAdAzrI : e to tamAre bheguM pratikramaNa karavAnuM, ke mArA A kaDaka svabhAvane laIne je je doSa thayA tenI kSamA mAguM chuM, e juduM juduM nahIM karavAnuM. praznakartA : jAthuM pratikramaNa karavAnuM? dAdAzrI : hA, tamAre AvuM karavAnuM ke A mArA svabhAvathI laIne sarakAranuM kAma karavAmAM je je doSo thayAM, lokone duHkha thAya evuM karyuM che, enI kSamA mAguM chuM. evuM roja bolavuM. Thapako Apavo paNa.... praznakartA : eka adhikArI hoya, bosa hoya e enA aMDarahenDane Thapako Ape to pelAne duHkha to thAyane ? karmacArI khoTuM kare, to pelA adhikArIne Thapako ApavAnI pharaja to kharIne ? dAdAzrI : evuM chene, Thapako Apavo e bahu ja javAbadArI che. Thapako Apavo eTale ApaNo hAtha dajhAya nahIM ane sAmAne vAge nahIM evI rIte Thapako Apavo joIe. ApaNA loko e jotA-karatA nathI ne Thapako ApI ja de. e Thapako ApanAra bahu moTo gunegAra bane che. Thapako sAMbhaLanAra mANasanuM je thavAnuM haze te thaze, paNa Thapako ApanAra to sapaDAyo ! praznakartA : enI je pharaja hoya, e pharajanI sAme ene keTalAMka pagalAM levAM paDe. to emAM e zuM kare ? ene to chUTako ja nahIMne, ene karavuM ja paDene ? dAdAzrI : nA, e karavuM, paNa ene paddhatisara evI zodhakhoLa karo ke sAmAne bahu asara nA thAya. praznakartA : zodhakhoLa to bIjI zuM kare ? pelo kAma nA karato hoya eTale ene Thapako to Apavo paDene ? dAdAzrI : paNa Thapako tolIne Apo cho ke tolyA vagara Apo cho ? Thapako tolIne ApatA haze loko ? Ama pAzera tolIne ApatA haze ? nahIM ? to evuM to thatuM haze ? praznakartA : e to vagara tole Ape paNa emAM to evuM chene, nokarI karatA hoya tyAM to nakkI ja kareluM hoya ke bhaI, A kAma ATaluM nA kare to tenI sAme ATalAM pagalAM levA. AvuM badhuM enA koDa (niyamo) nakkI karelA hoya che. dAdAzrI : kAyadesara pagalAM levAne mATe vAMdho nathI paNa oNna pepara. paNa tame to Thapako moDhe ApI do cho. e tolIne Apo cho ke tolyA vagara Apo cho ? praznakartA : paNa dAdA, pelo kAma nA karato hoya, ApaNe ene kAma kahyuM hoya, te kAma nA karyuM hoya ane kAma TALyuM hoya eTale ApaNe Thapako Apavo ja paDene ?
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokhkho vyApAra 157 dAdAzrI : hA, Thapako ApavAno. praznakartA : koI vakhata Thapako Apavo paDe. nahIM to ene chUTo karavo paDe, Disamisa karavo paDe. pachI ApaNane manamAM duHkha thAya ke enAM chokarAM bhUkhe maraze. dAdAzrI : paNa evuM chene, ApaNe ene cetavavo ke bhaI, mAre tane chUTo karavo paDaze, Disamisa karavo paDaze, mATe tuM cetIne kAma kara. praznakartA : evuM cetavIe chIe, ene lakhIne ApIe chIe ke 'tuM kAma karato nathI, tane Disamisa karavAmAM Avaze, tAruM kAma saMtoSakAraka nathI.' evuM badhuM lakhIne ApIe. dAdAzrI : pachI ? praznakartA : chatAM nA sudhare eTale pachI ene chUTo karavo paDe. ane chUTo karIe eTale pachI enAM chokarAM bicArAM du:khI thatAM raDatAM raDatAM ghera Ave. ApaNane duHkha thAya ? ene paNa duHkha to thAyane ? dAdAzrI : duHkha baMdha karavuM hoya to rahevA devAnuM. kAma ApaNe karI levAnuM. praznakartA : e pagalAM jo nA le, to amane amArA uparathI pAcho Thapako sAMbhaLavo paDe. dAdAzrI : te pagalAM lyone. paNa pagalAM evI rIte lyo ke tame to zuddhAtmA cho. have caMdubhAI pagalAM le, emAM jokhamadArI nathI hotI. caMdubhAI che, e vastu to DiscArja che. eTale pagalAM lo tenI tamane jokhamadArI nathI hotI. ApaNe caMdubhAIne kahevuM ke bane tyAM sudhI pagalAM levAM nathI, AvAM pagalAM lezo nahIM. chatAM pachI levAI jAya te sAcuM ! praznakartA : e vAta tamArI sAcI. ApaNe aliptatAthI pagalAM lIdhAM, paNa e pagalAM lIdhAM pachI pelA mANasane manaduHkha je thayuM, enA mATe pratikramaNa sivAya bIjo zuM rasto ? pratikramaNa dAdAzrI : pratikramaNa ekaluM ja, bIjuM kazuM karavAnuM nathI. pastAvo levo, timitta banyAto praznakartA : Aje ApaNe eka nokarI para chIe, ne ApaNA tAbAno je mANasa che, e kaMI bhUla kare to ApaNe daMDa Apavo paDe. kAraNa ke nokarImAM ApaNe jagyA para beThA chIe. 158 dAdAzrI : nA, paNa te evuM thayuM hoyane to ApaNe caMdubhAI pAse pastAvo karAvavo. thaI gayA pachI ke, A na karavA jevuM thAya che. ApaNA nimitte pelAne du:kha thayuM, te badala pastAvo karavo ke, ApaNe bhAge kyAM AvyuM A ? ApaNe kema AvuM nimitta banyA ? ApaNe AvuM nimitta banavuM nA joIe. paNa atyAre tame evI jagyAe AvI gayA cho, evuM karyA vagara cAle nahIM, eTale tamAre have 'rUTina' (rojIduM) to badhuM karavuM paDe. AmAM jeto guto, tene daMDa praznakartA : huM DI.esa.pI.no pI.e. chuM. te mAre to keTalAkane Disamisa karavA paDe to tenuM mane duHkha thAya che. to temAM baMdhana kharuM ? dAdAzrI : keTalIka vakhata evuM bane ke tame upara lakhI mokalAvo ke A bhAIne Disamisa karo ne e Disamisa nA thAya, evuM bane kharuM ? praznakartA : bane. dAdAzrI : eTale A Disamisa karo e paNa tamAruM rUTina che. ane manamAM bhAva rahe che ke Disamisa karavA nathI, to tenuM baMdhana nathI. A to kevuM che ke jeno jeTalo guno che, eTalo ene daMDa maLavAno. evo niyama che. e aTakAvI zakAya evI vastu nathI. eTale ApaNe AvA bhAva rAkhavA ke Ane duHkha nA ho. bAkI rUTina to cAlyA ja karavAnuM.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokhkho vyApAra 159 bhAva palaTAye, jokhamadArI TaLe phAMsI karanAra mANasane jo jJAna ApeluM hoya ane phAMsI devAnuM ene bhAge Ave, paNa enA bhAva pharelA hoya to ene kazuM baMdhana nathI. ane jenA bhAva evA che ke Ane phAMsIe caDhAvavo tene baMdhana che. e pachI pelAne phAMsIe nA caDhAve toya baMdhana che. eTale bhAva e ja mukhya vastu che. bhAva pharI jAya ne, pelAne jelamAM ghAlo, toya enuM puNya baMdhAya evuM badhuM A jagata che. potAnA bhAvanI samajadArI joIe. pharajo bajAvavI, 'jJAta'mAM rahIne praznakartA : ApaNe koInA gunAno rIporTa karIe to ApaNane guno lAge ke nA lAge ? dAdAzrI : nA, kazuMya nA thAya. praznakartA : A mArA tAbAno mANasa barAbara kAma nathI karato athavA goTALA vALe che ane e vastu ApaNA sAhebanA dhyAnamAM lAvIe tyAre ApaNane karma baMdhAya ? dAdAzrI : nA lAge. praznakartA : ane e dhyAnamAM nA lAvIe to ApaNuM taMtra badhuM bagaDe. dAdAzrI : eTale sAhebanA dhyAnamAM lAvavuM ja paDe. paNa e vinayathI lAvavuM paDe. ane ApaNe ene badhuM samajAvIne kahevuM joIe. ApaNe ruAbathI nA kahI zakIe. praznakartA : bahAra vyavahAramAM e kevI rIte bane ? dAdAzrI : ApaNe to evo bhAva rAkhavo. pachI banyuM e karekTa. ApaNo bhAva evo rAkhavAno ane ene samajAvIne kahevuM jarUrI che. pratikramaNa jeTalI vakhate samajAvIne kahevAyuM eTalI vakhata karekTa ane samajAvIne nA kahevAyuM to paNa karekTa. 160 praznakartA : Aje koI ADAI karato hoya, paNa ApaNane sajA karavAnI sattA nA hoya, paNa ApaNA uparI hoya ene sajA karavA mATe rIporTa karIe. have uparIe sajA karI paNa rIporTa to meM karyo. tethI nimitta huM thayone ? dAdAzrI : nA, paNa manamAM bhAva ApaNA nathIne ? A to caMdubhAI kare chene ? to tamAre zuM karavAnuM ? caMdubhAI je kare e joyA karavAnuM. jagata to cAlyA karavAnuM. eno kazo bho nahIM karavAno. manamAM evA bhAva rAkhavA ke koI jIvane duHkha nA ho. pachI tame tamAre rUTina karavuM, je rUTina thAya temAM tamAre hAtha nahIM ghAlavAno. zaMkA-kuzaMkA nahIM karavAnI. tamAre tamArA svarUpamAM rahevuM. bAkI pharajo to bajAvavI ja paDene ? chevaTe, upAyamAM pratikramaNa atyAra sudhI phasAI gayA, paNa have kaLA AvaDIne ? A loka to zuM kaheze, 'vIMchI kaiDe to kaiDavA devo !' 'alyA paNa zakti che ?" "e zakti nA hoya, paNa vIMchI kaiDavA de, e ja jJAnInI nizAnI !' kaheze. alyA, mahIM zakti nathI to vIMchIne bAjue mUkI dene ahIMthI. vIMchI hoya ke vIMchIno bApa hoya, bAjue mUkI dene. hA, ene mArazo nahIM. praznakartA : evA jJAnI hoya ke vIMchIne kaiDavA de ? dAdAzrI : tevuM loka kahe che ke jJAnI hoya to vIMchIne kaiDavA devo. praznakartA : e to ahaMkAra thayone ? dAdAzrI : A badho ahaMkAra ja chene !
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) thAya cokho vyApAra 161 [8] Ama' tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhatI praznakartA: to vIMchI UkhaDato nA hoya to kheMcavo paNa marI nA jAya evI rIte kheMcavo ? dAdAzrI : hA, tema chatAMya marI jAya to pratikramaNa karavuM. eno upAya ja evo hoya. praznakartA : evo mArI nAkhavAno Azaya nathI. dAdAzrI : evo koI Azaya nathI, paNa vakhate Ama bane tyAre zuM karavuM ? eno upAya to hovo joIene ? ane vIMchI kaiDavA devAnI mahIM zakti to che nahIM ane pachI manamAM 'hAyavoya, hAyavoya' karyA karIe, enA karatAM pahelethI cetIne cAlone, badhAya upAya che. ApaNI pAse A akrama vijJAna che AkhuM. praznakartA : A to badhuM prekTikala thayuM, dAdA. dAdAzrI : hA, prekTikala che pAchuM. RNAnubaMdhathI kema chUTAya ? praznakartA : pUrvajanmanA RNAnubaMdhamAMthI chUTavA mATe zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : ApaNane jenI joDe pUrvanuM RNAnubaMdha hoya ane te ApaNane gamatuM ja nA hoya, enI joDe sahavAsa gamato ja nA hoya. ane chatAM pharajiyAta sahavAsamAM rahevuM paDatuM hoya, to zuM karavuM joIe ? ke bahArano vyavahAra enI joDe rAkhavo joIe kharo, paNa aMdara enA nAmanAM pratikramaNa karavAM joIe. kAraNa ke ApaNe AgalA avatAramAM atikramaNa kareluM hatuM tenuM A pariNAma che. kaoNjhijha zuM karyA'tAM ? to kahe, enI joDe pUrvabhavamAM atikramaNa karyuM'tuM. te atikramaNanuM A bhavamAM phaLa AvyuM, eTale enuM pratikramaNa karIe to plasamAinasa (vattA-ochA) thaI jAya. eTale aMdara tame enI mAphI mAMgI lo. mAphI mAMga mAMga karyA karo ke meM je je doSa karyA hoya tenI mAphI mAguM chuM. koI paNa bhagavAnanI sAkSIe mAphI mAMgI lo, to badhuM khalAsa thaI jaze. sahavAsa nahIM game to pachI zuM thAya che ? enA tarapha bahu doSita jovAthI, koI puruSane strI nA gamatI hoya to bahu doSita jo jo kare, eTale tiraskAra chUTe. eTale bhaya lAge. jeno ApaNane tiraskAra hoyane teno ApaNane bhaya lAge. ene dekho ke gabharAmaNa thAya. eTale jANIe ke A tiraskAra che. eTale tiraskAra choDavA mATe
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 pratikramaNa praznakartA : pahelAM mane bahu Dara lAgato hato. have Dara nathI lAgato. (8) 'A' tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 163 mAphI mAMga mAMga karo, be ja dahADAmAM e tiraskAra baMdha thaI jaze. e nA jANe paNa tame aMdara mAphI mAMga mAMga karo, jenA tarapha je je doSa karyA hoya enA nAmanI, 'he bhagavAna ! huM kSamA mAguM chuM.' A doSonuM pariNAma che. tame koI paNa mANasa joDe je je doSa karyA hoya, to aMdara beThelA bhagavAna pAsethI tame mAphI mAMga mAMga karo, to badhuM dhovAI jaze. sagAMvahAlAMnAM pratikramaNa A (rileTiva saMbaMdho) to nATaka che. nATakamAM bairI-chokarAMne potAnAM kAyamanAM karI laIe te kaMI cAlI zake ? hA, nATakamAM bole tema bolavAmAM vAMdho nahIM ke 'A mAro moTo dIkaro, zatAyu." paNa badhuM upalaka, nATakIya. A badhAne sAcA mAnyA tenAM ja pratikramaNa karavAM paDe che. jo sAcuM nA mAnyuM hota to pratikramaNa karavA nA paData. jyAM satya mAnavAmAM AvyuM tyAM rAga ane dveSa zarU thaI jAya ane pratikramaNathI ja mokSa che. A 'dAdA' dekhADe che te AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAnathI mokSa che. praznakartA : kyAreka to mana du:khI thaI jAya ke, emaNeya jJAna lIdhuM che, ApaNeya jJAna lIdhuM che, to AvuM kema thAya che ? dAdAzrI : A to badhA karmanA udayo che, emAM ApaNe pratikramaNa karavuM, A to karmanA udayo che. dhakko lAgyA vagara rahe nahIM. emanI icchA evI nA hoya, chatAMya badhA karmanA dhakkA vAgyA kare. karma to bhogavye ja chUTako ne ! praznakartA : mane ema thAya ke, 'emanuM' sAruM karuM paNa mArAthI bagaDI ja jAya. ane huM khoTI TharIne UbhI rahuM. dAdAzrI : vAMdho zuM che paNa e ? eno vAMdho zuM che ? banyuM e karekTa. jene sAruM karavuM che ene koI Dara rAkhavAnI jarUra nathI. jene kharAba karavuM che e game eTalo Dara rAkhe to eno bhalIvAra AvavAno nathI. eTale ApaNe sAruM karavuM che ema nakkI rAkhavAnuM. dAdAzrI : paNa AvI vAto karavAnI jarUra nahIM. teo kharAba lagADIne ghera gayAM hoya to, e bIje dahADe Avaze to rAjI thaI jaze. ApaNe pratikramaNa karavuM. A badhA rileTiva saMbaMdho che, rIyala saMbaMdha nathI. pratikramaNa nA thAya to phATI jAya. pratikramaNano artha zuM ? sAMdhavuM. sAmo mANasa phADe ne ApaNe sAMdhIe to e lUgaDuM Take. paNa sAmo phADe ne ApaNe phADIe to zuM rahe ? praznakartA : mArA pati mArAthI judA rahe che, chokarAo paNa laI gayA che. te mArA karmamAM tema haze tyAre thayuM hazene ? dAdAzrI : hAsto, bIjuM zuM ? navuM to thAya nahIM ne kazuM. ane enAM pratikramaNa nA kyAM, tene laIne A AvuM thayuM. pratikramaNa karavAthI pAchuM phare. cUkavavAtA mAtra hisAba ja jagata AkhuM badhuM hisAba ja che ane hisAbane cUkavavA mATe ApaNe tyAM AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna che. bIjI jagyAe enI pAse hisAba cUkavavAnuM kaMI sAdhana nathI. ApaNe ahIM sAdhana che AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna. tame thoDuM ghaNuM cUkavo cho have ? hisAba ja cUkavavAnA chene ? bIjuM zuM karavAnuM che ? koInA hAthamAM pajavavAnI ye sattA nathI ne koInA hAthamAM sahana karavAnI sattA nathI. A to badhAM pUtaLAM ja che. te badhuM kAma karI rahyAM che. te ApaNe pratikramaNa karIe eTale pUtaLAM enI meLe sIdhAM thaI jAya. bAkI game tevo gAMDo mANasa hoya paNa te ApaNAM pratikramaNathI DAhyo banI zake.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 pratikramaNa (8) "Ama" tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 165 pratikramaNano pratisAda avazya be khoTa nA khAya enuM nAma jJAna. ane be khoTa khAya toya manamAM pAchuM enuM pratikramaNa kare to be khoTa nA khavAya. be khoTa nA khAvI joIe. praznakartA : paNa pratikramaNa kare to mAphI thAyane ? dAdAzrI : pratikramaNa to doSa thayo te badala pratikramaNa karIe chIe. doSa nA thayo to kaMI pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. e to enI joDe hisAba ApaNo cUkta thaI gayo. paNa UMdhuM thayuM nA hoya to kazI levAdevA nathI. ane jema jema pratikramaNa thazene, tema tema badhuM halakuM thatuM jaze, te mANaso joDe. te saMbaMdho mANaso joDe bilakula kliyara. eka mANasa jo tamAre bilakula phAvatuM nathI, tenuM jo tame Akho dahADo pratikramaNa karo, be-cAra divasa sudhI karyA karo to pAMcame dahADe to tamane khoLato Ave ahIMyAM. tamArA atikramaNa doSothI ja A badhuM aTakyuM che. ane pratikramaNa to koI kare nahIM, A DAhyA mANaso to pratikramaNa karatAM haze ke ? doSa eno ane huM zAno pratikramaNa karuM kaheze ? pelAne pUchIe ke bhaI, tAre ? tyAre e kahe, 'eno doSa, huM zAno pratikramaNa karuM te ?" cAlo nirAMta thaI gaI, ApaNe hindustAna ke pAkistAna, boMbArDiMga cAlu ja rahevA done ! e che ApaNAM ja pariNAma dAdAzrI : ahita karatuM hoya to ajJAnIne zuM upAya che ke, enI joDe bAjhe, laDhe, gALo de, mAra mAra kare. ajJAnI zuM upAya kare ? A ja upAya karene ? praznakartA : hA. dAdAzrI : gALaMgALA kare, laDhelaDhA kare, tethI kaMI ahita baMdha thaI jatuM nathI. e to hisAba laIne AvyA che, to evuM thavAnuM ja ane A badhuM vadhAre karyuM, te AvatA bhavane mATe sillaka karI. ene vaTezrI, AvatA bhavanI vaTezrI bAMdhI eTale ApaNe vaTezrI nA karIe, ApaNe ahita karato hoya tene joyA-jANyA karavuM. ahita e je kare che e to mAruM pariNAma AvyuM. jema pelI vAva 'cora' ApaNane kahe che, e ema kahevAya ke ahita kare che vAva ? nA, ApaNuM pariNAma AvyuM, kAraNa ke e tarata ne tarata kare che ne ? eTale ApaNane ema lAge che ke AnuM pariNAma AvyuM, nahIM to khabara nahIM paDatI. eTale AmAM enuM pratikramaNa karavAnI jarUra ja nathI. kAraNa ke e ahita kare che. ApaNe ahita karatA hoIe to ApaNe pratikramaNa karavAnuM. e ahita karato hoya to ApaNane pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. nirAMte joyA karo. ApaNuM koI hita karato hoya teya ApaNuM pariNAma che ane ahita karato hoya teya ApaNuM pariNAma che. jagatanA loko A beu jagyAe juduM varta. hita karato hoya tenI para rAga ane ahita karato hoya tyAM Sa. tame to mAruM kharAba karI nAkhyuM ne Ama che ne tema che. beu rAga-dveSanAM pariNAma che. ane evuM tevuM che nahIM, ahita hita karanAro koI che ja nahIM, tamArA ja paDaghA che. bIjuM koI che nahIM. AmAM bahArathI kevI rIte Ave ? apamAna kare temAMya pratikramaNa praznakartA : AmAM koI vakhata ApaNane ochuM AvI jAya che, huM ATaluM badhuM karuM chuM chatAM A mAruM apamAna kare che ? praznakartA : koI ApaNuM ahita karatuM ApaNane jaNAya tyAre te pariNAma che ema samajIne, je thatuM hoya te joyA ke jANyA karavuM, ke rAtre sUtI vakhate pratikramaNa karavuM ke rUbarU maLIne rokaDuM pratikramaNa karavuM ?
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) 'Ama' tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 167 dAdAzrI : ApaNe tenuM pratikramaNa karavuM paDe. A to vyavahAra che. AmAM badhI jAtanAM loka che. te mokSa nA javA de. praznakartA : e pratikramaNa ApaNe zAnuM karavAnuM ? dAdAzrI : pratikramaNa eTalA mATe karavAnuM ke AmAM mArA karmano udaya hato ne tamAre AvuM karma bAMdhavuM paDyuM. enuM pratikramaNa karuM chuM ne pharI evuM nahIM karuM ke jethI karIne koIne mArA nimitte karma bAMdhavuM paDe. jagata koIne mokSe javA de tevuM nathI. badhI rIte AMkaDA Ama kheMcI ja lAve. tenAthI ApaNe pratikramaNa karIe to AMkaDo chUTI jAya. eTale mahAvIra bhagavAne AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna A traNa vastu eka ja zabdamAM ApI che. bIjo koI rasto ja nathI. have pote pratikramaNa kyAre karI zake ? potAne jAgRti hoya tyAre, jJAnIpuruSa pAse jJAna prApta thAya tyAre e jAgRti utpanna thAya. ApaNe pratikramaNa karI levuM, eTale ApaNe javAbadArImAMthI chUTyA. Ama vizvAsa pAcho meLavAya ? praznakartA : koI mANasa uparathI ApaNane vizvAsa UDI gayo hoya, eNe ApaNI joDe vizvAsaghAta karyo hoya ane ApaNane vizvAsa UDI gayo hoya. e vizvAsa pAcho meLavavA zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : enA mATe je kharAba vicAra karyA hoyane, eno che te pazcAttApa karavo joIe. vizvAsa UDI gayA pachI ApaNe je je kharAba vicAra karyA hoya, eno pazcAttApa levo paDe, pachI rAge paDI jAya. eTale pratikramaNa karavAM paDe. vAraMvAra pratikramaNa zAne ? praznakartA : badhI eksparTa (hoziyAra) beno bhegI thaI che ane pratikramaNa ekabIjA para kapaTa kare che. paNa pachI tarata manamAM pratikramaNa kare ne moDheya mAphI mAMgI laIe. ekabIjA sAmasAmIya kapaTa thaI jAya, paNa emane tarata thAya ke, A bhUla thaI gaI. have AmAM A bhaI kahe che ke, evI bhUla thavA ja nA devI joIe. 168 dAdAzrI : nA, evuM cAle nahIM. evo pAcho navo kAyado lAvyo ? ahIM to no laoN laoN. ahIM kAyado ja nathIne ! praznakartA : jo ekavAra sAcuM pratikramaNa kare, to e bhUla bIjIvAra thavI nA joIe. dAdAzrI : nA, evuM nA kahevAya. keTalAMkanAM to pacAsa-pacAsa, so-so che te paDaLa hoya. praznakartA : paNa evuM kaMIka joradAra evuM pratikramaNa nA hoya ke eka sAthe badhAM paDaLa kADhI nAkhe ? dAdAzrI : nA thAya te. evuM nA thAya. praznakartA : akrama pratikramaNa karone ? dAdAzrI : e to be hAthe jamAya nahIM. eka ja hAthe jamavuM paDe. e to pramANathI ja badhuM sAruM. bahu dahADAno tAva hoya to eka dahADo AkhI davAnI zIzI pI gayA e cAle ? praznakartA : nA cAle. dAdAzrI : ethI pachI UMdhuM thAya. badhuM pramANathI zobhe. te to pachI nIkaLI jAya. e che kriyA dUdhamAMthI mIThuM kADhavAtI dAdAnI kRpAthI badhuM rAge paDI jaze. eTale navuM umerajo ke, chevaTe ApaNe jANIe chIe ke, A bagaDe evuM che ane A dUdhanI savAramAM cA nahIM thAya, to pachI mIThuM kADhI nAkhavAnI kriyA ApaNe karavI,
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) "Ama" tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 169 17) pratikramaNa nAkheluM mIThuM kADhI nAkhavuM. e to ApaNuM vijJAna evuM che ke kADhI nAkhe. e to pachI huM... bIjA malamapaTTA mArI mArIne pachI samuM karI devuM. lohI nIkaLatuM baMdha karI devuM. pachI jo avaLuM pharyuM, evuM ApaNe jANyuM ke pachI, tamane nA samajAya avaLuM pharyuM ? praznakartA : samajAya. dAdAzrI : pachI choDI devAnuM ApaNe. pachI enA malamapaTTA ja mAra mAra karavAnA. pachI ene lohI nahIM nIkaLe. paNa pharI e ko'ka dahADo kaheze ke, Avajo. to ApaNe pharI pAchuM javuM tyAM. ane lohI nIkaLyuM to sAmo vAyado thaI jaze. praznakartA : eTale evuM bane che. pelI vyaktinuM oNparezana karavA jaIe to bIjA paccIsano pAchaLa loco paDato hoya che. dAdAzrI : hA. to evuM thaI gayuM che. eTale evuM sAcavIne kAma laI levuM. ene viveka kahevAmAM Ave che. sAcI vastu paNa vivekathI ApavI joIe. e dhola mArIne nA apAya. sAcI vastu khavaDAvIe toya dhola mArIne nA apAya. kAraNa ke badhAnuM voTIMga chene ? gAmaDAnuM kAma hoya to cAlyuM jAya. e loko hArTalI, eTale tamAruM cAlyuM jAya. bAkI ahIM zaheramAM nA cAle. zaheramAM kazuM nA phAve. praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : tyAM hATalI eTale badhuM cAlyuM jAya. eTale joI levuM. kyAM bagaDI jAya che te tapAsa karI levI, ke AvuM nA hovuM joIe. to toDAya nahIM. huM bilIpha ja toDI ApuM chuM ne ? ke nA, tame caMdubhAI na hoya. caMdubhAI tame nahIM. eTale ema karatAM karatAM enI moTI jabarajasta keTalA avatAranI bilIpha, e to phrekacara thavA mAMDe. ekajhekTanesa hovuM joIe. nahIM to ene bahu duHkha thAya. bhagavAna vizenI bilipha huM toDuM chuM. mATe "bhagavAna nathI' evuM kahuM to mAryo gayo. pachI ene samajAvatAM AvaDavuM joIe ke kevI rIte nathI ane kevI rIte che. e badhuM hovuM joIe. ane kone mATe bhagavAna che ane bhagavAna kone mATe nathI. evI badhI rItathI samajaNa pADuM, enA manane saheje paNa duHkha nA thAya. ApaNuM ekya hathiyAra vAge nahIM. ApaNuM hathiyAra ApaNane vAge paNa ene nA vAge e tAre khAsa jANavuM joIe. praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : ene oNparezana kahevAya che. thoDI thoDI kacAza hoya to kADhI nAkhavI. navI kSamApanA laI levI joIe. sAmA mANasane kiMcitmAtra duHkha nA thavuM joIe. e dhyeyapUrvakanuM jIvana hoya. duHkha karavA mATe ApaNe AvyA nathI. kaMI bane to sukha thAo, e ApaNo dhyeya che. agara to du:kha koIne na hovAM joIe. eTale aNasamajaNathI, ApaNI bhUlathI ja sAmAne duHkha thAya. enI bhUlathI thatuM hoya te paNa ApaNane na hovuM joIe. enI bhUlathI, eTale e bhUlavALo che ja, ene tame sudhAravA nIkaLyA cho to ene duHkha karyA vagara ja sudhAravo joIe. jotAM ja abhAva Ave tyAM... praznakartA : koIkavAra amuka vyaktine joIne, enuM vartana joIne, abhAva AvI jAya che. dAdAzrI : e to pahelAMnI ApaNane Adata kharIne, e Adatano enI rIta AvaDavI joIe praznakartA: huM Apane e ja kacAzanI vAta kahevA mAMgato hato ke jyAre koInI bilipha tUTe che, e vakhate eno aham dubhAya che ? dAdAzrI : ApaNane bilipha toDatAM nA AvaDe ene duHkha thAya,
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) "Ama" tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 171 172 pratikramaNa dhakko haju vAgyA karene ! paNa ApaNuM jJAna enA para mUkavuM joIene, Adata to pahelAMnI eTale AvyA kare. paNa ema karatAM karatAM ApaNuM jJAna mUkIne, eTale ema karatuM karatuM sthira thAya. Adato pUrI thavI ja joIene ! praznakartA : prazna e che ke amuka mANasone mATe ja kema thatuM haze ? e tiraskAravRtti ke evuM je kaMI Ave che ? dAdAzrI : pUrvano hisAba hoya, tyAre Avene ? paNa te Aje have levAdevA nathIne! ApaNe enA zuddhAtmA ja joIe chIe. te dahADe to enA bahAranA khokhA upara tiraskAra hato. pekiMga joDe hisAba hatA. Aje have te pekiMganI joDe to levAdevA nathI. enA pekiMganuM phaLa ene maLe. pahelAM to ApaNe ema ja jANatA hatA ke A ja caMdulAla. eTale ApaNane tiraskAra thato hato. praznakartA : e abhiprAyane AdhAre rahene ? dAdAzrI : e abhiprAya badhA karelA, tenA phaLarUpe A abhAva rahyA kare. tenuM ApaNe 'pratikramaNa karIne pheravI nAkhavuM ke sAmo to bahu sAro che, te ApaNane pachI sAro dekhAya. praznakartA : abhiprAyanuM pratikramaNa karavAnuM ke pratyAkhyAna karavAnuM ? dAdAzrI : pratikramaNa karavAnuM. koInA mATe kharAba abhiprAya beThelo hoya te ApaNe sAro besADavAno ke bahu sAro che. je kharAba lAgato hoya, tene sAro kahyo ke pheraphAra thayo. e pAchalA abhiprAyane lIdhe Aje kharAba dekhAya che. koI kharAba hotuM ja nathI. ApaNA manane ja kahI devAnuM. abhiprAya mane karelA che. mananI pAse silaka che. ame jeTalA abhiprAya ApIe e dhoI nAkhIe. praznakartA : sAdhana kayuM dhovAnuM ? dAdAzrI : pratikramaNa. A akrama vijJAna prApta thayuM hoya ne AtmA-anAtmAnuM bhedajJAna thayuM hoya, tene navuM karma nA baMdhAya. abhiprAyonuM pratikramaNa nA thAya to sAmA para tenI asara rahyA kare, tethI teno tamArI para bhAva nA Ave. cokhkhA bhAvathI rahe to ekaya karma baMdhAya nahIM. ane jo pratikramaNa karo to e asareya UDI jAya. sAte guNI nAkhyA tene sAta bhAgI nAkhyA e ja puruSArtha. eTale ApaNA mananI chAyA enI upara paDe che. amArA mananI chAyA badhA para kevI rIte paDe che ! ghanacakkara hoya toya DAhyo thaI jAya. ApaNA manamAM 'caMdu game nahIM, ema hoya to caMdu Avyo eTale pachI aNagamo utpanna thAya. ne teno phoTo enI upara paDe. ene tarata mahIM phoTo paDe ke ApaNI mahIM zuM cAlI rahyuM che ? e ApaNA mahIMnAM pariNAmo sAmAne gUMcave. sAmAne potAne khabara nA paDe, paNa ene gUMcave, eTale ApaNe abhiprAya toDI nAkhavA joIe. ApaNA badhA abhiprAya ApaNe dhoI nAkhavA eTale ApaNe chUTyA. eTale ApaNuM mana phare. keTalAkanI vANI badhI bagaDI gaI hoya che, te paNa abhiprAyane lIdhe hoya che. eTale abhiprAya je bharyA che, tenI bhAMjagaDa che. je abhiprAya nathI rAkhyo, tenI bhAMjagaDa hotI nathI. praznakartA : paNa atyAreya tiraskAra Ave to pachI ApaNe gunegAra chIe ? dAdAzrI : nA. gunegAra nathI. joyuM ane jANyuM. eTale bahu thaI gayuM ke A Ave che tyAre enA mATe tiraskAra thAya che ane A Ave che tyAre jarA mahIM AnaMda thAya che. praznakartA : to pratikramaNa karavuM joIe ? dAdAzrI : sAmAne duHkha thAya to pratikramaNa karavAnAM. bAkI vicAra Ave ne jAya. to enuM pratikramaNa nA hoya. ene mATe to evuM karavuM ke Ama na hovuM ghaTe. eTaluM ja bolIe to bahu thaI gayuM.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) 'Ama' tUTe zRMkhalA RNAnubaMdhanI 173 pratikramaNa to kyAre karavuM ke kaMIka gusso nIkaLI gayo hoya, ne ko'kane vAgyuM hoya to ApaNe pratikramaNa karavuM joIe. praznakartA: paNa manamAM Avo vicAra Avyo hoya to pratikramaNa nahIM karavAnuM ? dAdAzrI : e to e badhuM cAle ja. pesatAMya spIDI pese ane nIkaLatAMya spIDI nIkaLe che. [9] tirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI evI khabara paDe ja praznakartA : sAmA mANasane duHkha thayuM e kevI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : e to enuM moDhu-boTuM tarata khabara paDI jAya. moDhA uparathI hAsya jatuM rahe. enuM moDhuM bagaDI jAya. eTale tarata khabara paDene, ke sAmAne asara thaI che evI, na khabara paDe ? praznakartA : paDe. dAdAzrI : mANasamAM to eTalI zakti hoya ja ke sAmAne zuM thayuM te khabara paDe ! praznakartA : paNa ghaNA evA DAhyA hoya che ke je moDhA upara eksezana (hAvabhAva) nA lAve. dAdAzrI : to paNa ApaNe jANIe ke A zabdo bhAre nIkaLyA che ApaNA. eTale ene vAgaze to kharuM. mATe ema mAnIne pratikramaNa karI nAkhavuM. bhAre nIkaLyuM hoya to ApaNane nA khabara paDe ke, ene vAgyuM haze ? praznakartA : khabara paDe ne. dAdAzrI : teya karavAnuM ene mATe nathI. e ApaNo abhiprAya AmAM nathI. ApaNe abhiprAyathI dUra thavA mATe che. pratikramaNa eTale zuM ? e pahelAMnA abhiprAyathI dUra thavA mATe che ane pratikramaNathI
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 175 176 pratikramaNa zuM thAya ke, sAmAne je asara thatI hoya te nA thAya, bilakuleya nA thAya. manamAM nakkI rAkho ke, mAre samabhAve nikAla karavo che. to enI para asara paDe to enuM mana AvuM sudhare, ane tame manamAM nakkI karo ke Ane Ama karI nAkhuM ke tema karI nAkhyuM. to enuM mana evuM ja rIekzana (pratikriyA) le. praznakartA : eno artha ema ke pratikramaNa karatAM rahevuM ne dhIme dhIme ApaNI Tevo jatI rahene badhI ? dAdAzrI : pratikramaNathI badhuM jatuM rahe. praznakartA : pratikramaNanI pAchaLa jeTalo bhAva vadhAre jorathI hoya eTaluM... dAdAzrI : nahIM, sAcA dilathI hovuM joIe. bhAvathI, zabdo e AvaDyA ke nA AvaDyA, e to kaMI nahIM paNa sAcA dilathI hovuM joIe. tAdArI prakRtinI tyAM dAdAzrI : ene to koI enAmAM Dakhala kare, evuM kare to sAmuM 'tuM akkala vagarano che, ne Ama karyuM che." evuM bolI nAkhe, tyAre to ene saMtoSa thAya. pachI AkhI rAta nirAMte UMgha Ave. praznakartA : evuM kema thatuM haze ? dAdAzrI : ahaMkAra evo ke, kevo DaphaDAvyo ? eno AnaMda le. tame hau DaphaDAvatA'tAne ? praznakartA : paNa meM pratikramaNa bahu karyA, badhAyanAM. dAdAzrI : tyAre rAge paDyuM. praznakartA : ene pratikramaNa kema nahIM thatAM hoya ? dAdAzrI : ene pratikramaNa zarU thAya ja nahIM. praznakartA : kema nA thAya ? dAdAzrI : haju to e devALuM sthiti. devuM ja ochuM thayuM nathIne ? praznakartA : zenuM devuM ? kevA prakAranuM devuM ? dAdAzrI : ene nAdArI che. tamAre to pratikramaNa thAya evuM hatuM. ene nAdArI chellI DIgrInI thaI, pahelo naMbara ja che, eTale cAle evuM che (!) praznakartA : pachI evuM Ave che ke doSa dekhAya, doSa thAya paNa jyAM sudhI pratikramaNa nA thAya tyAM sudhI cena nA paDe. dAdAzrI : e jagyAe AvatAM to bahu vAra lAge. jabarajasta nAdArI che. koIne duHkha devAnuM bAkI nathI rAkhyuM. je bhego thAya tene du:kha ja ApyuM che. praznakartA : eTale duHkha devAthI nAdArI thAya ? dAdAzrI : tyAre bIjuM zuM thAya ? nAdArI ja thAyane ? praznakartA : zuM zuM karyuM hoya to nAdArI thAya ? dAdAzrI : badhuM AvuM karyuM hoya, lokone duHkha dIdhAM hoya, eNe koIne bAkI ja rAkhyA nathIne, mA-bApa hoya ke game te. pUrve luccA lokonA ToLAmAM AvI gayelA. keTalAya avatArathI AvuM ne AvuM ja rahyA kareluM, evuM ene game ja ne !! praznakartA : have nA game. dAdAzrI : keTalAM karma bharyA hatAM. enI UMcAI joI tame ? gaMThAI gayelo hoya, bahu karma hoyane tema deha nAno hoya, sAMkaDo hoya. praznakartA: have upAya zuM kare ? pratikramaNa nathI thatAM to bIjuM zuM kare ? dAdAzrI : thoDIvAra kare to, Ama thoDe thoDe thoDe AgaLa vadhe.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 177 178 pratikramaNa praznakartA : pratikramaNa sivAya bIjo koI upAya ja nathI. dAdAzrI : atyAre asarakAraka nA hoya, paNa e karatAM karatAM pachI asarakAraka thato jAya. praznakartA : eka dahADo thaIne UbhuM rahe. dAdAzrI : patAvavAnI spIDeya eTalI ja che. praznakartA : nAnapaNathI evuM ja hoya to eno artha gayA bhave evA bhAva karelA ? dAdAzrI : ropha pADavA, gayA avatAranA bhAva karelA, bIjAne dabaDAvI dauM, bIjAne Ama karI nAkhuM, bivaDAvI dauM, bIjAne Ama karI nAkhuM. praznakartA: to A bivaDAvIe eTale to keTalo moTo doSa thayo kahevAya ? dAdAzrI : e to jyAre khabara paDene, tyAre khabara paDe. evuM tamane koI bivaDAve tyAre khabara paDe ke ohoho ! A loko AvuM kare che ! paNa te ApaNe karIe chIe te khabara nA paDe ? dukha devAyAnuM pratikramaNa praznakartA : mArAthI ene duHkha thAya evuM kazuM karavuM nathI, chatAM ene duHkha devAI jAya che. evI Apa kRpA karo ke, mArAM paramANu UchaLe nahIM. dAdAzrI : Aje tamane AzIrvAda ApIzuM. tamAre enI mAphI mAMga mAMga karavAnI. gayA avatAramAM bahu ene godA mAra mAra karatI hatI. praznakartA : bahu thayuM. mArI moTI gAMTha che A. dAdAzrI : hA. e to kaMI karavuM paDene ? enI mAphI mAMga mAMga karyA karavI. navarAza maLe ke kSamA mAguM chuM ane pratikramaNa karavuM. TUMkamAM karavuM. enI joDe atikramaNa karyuM che. eTale pratikramaNa karavuM paDe. godA mAra mAra karyA che te ? praznakartA : huM enA bahu ja pratikramaNa karuM chuM. dAdAzrI : khUba karaje. huM enI kSamA mAguM chuM ane he dAdA bhagavAna ! mane ene kaMI du:kha nahIM ApavAnI, trAsa nahIM ApavAnI zakti Apo. e mAga mAga karavAnuM. ame e cIja ApIeya kharA. tuM bolIza to maLaze. praznakartA : roja mAMgIza. dAdAzrI : sAruM. praznakartA : ApaNAthI kiMcitmAtra duHkha thaI gayuM hoya to ahIM ekAMta maLyuM hoya to emanuM pratikramaNa karIe. e cAlI zake ? dAdAzrI : e to tarata ja te ghaDIe ja karI nAkhavuM. koIne du:kha devAnI icchA tane thatI nathI ne have ? praznakartA : koI vAra devAI jAya. dAdAzrI : duHkha devAI jAya to zuM karo ? praznakartA : pratikramaNa. dAdAzrI : pratikramaNa karyuM eTale pachI korTamAM kesa nahIM cAlavAno. 'bhaI, tArI mAphI mAgIe chIe' ema karIne nikAla karI nAkhyo. pastAvAthI karmo khape praznakartA H koI paNa mANasane tarachoDa mArIne pachI pastAvo thAya to te zuM kahevAya ? dAdAzrI : pastAvo thAya eTale pachI tarachoDa mAravAnI Teva chUTI
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 179 180 pratikramaNa jAya, thoDo vakhata tarachoDa mArIne. pastAvo nA kare ne meM kevuM sAruM karyuM mAne, to te narka javAnI nizAnI. khoTuM karyA pachI pastAvo to karavo ja joIe. praznakartA : sAmAnuM mana bhAMgyuM hoya to temAMthI chUTavA zuM karavuM? dAdAzrI : pratikramaNa karavAM. ane sAmo maLe to moDhe bolavuM ke "bhaI, mArAmAM akkala nathI, mArI bhUla thaI', ema kahevuM. AvuM bolavAthI enA ghA rujhAya. upAya, tarachoDatAM pariNAmato praznakartA : zuM upAya karavo ke jethI tarachoDanAM pariNAma bhogavavAno vAro nA Ave ? dAdAzrI : tarachoDanA mATe bIjo koI upAya nathI, eka pratikramaNa kara kara karavAM. jyAM sudhI sAmAnuM mana pAchuM nA phare tyAM sudhI karavAM. ane pratyakSa bhegA thAya to pharI pAchuM mIThuM bolIne kSamA mAMgavI ke, 'bhaI, mArI to bahu bhUla thaI, huM to mUrakha chuM, akkala vagarano chuM." eTale sAmAvALAnA ghA rUjhAtA jAya. ApaNe ApaNI jAtane vagovIe eTale sAmAne sAruM lAge, tyAre enA ghA rujhAya. amane pAchalA avatAranA tarachoDanuM pariNAma dekhAya che. tethI to huM kahyuM ke, koIne tarachoDa nA vAge. majUraneya tarachoDa nA vAge. are ! chevaTe sApa thaInaya badalo vALe. tarachoDa choDe nahIM, eka mAtra pratikramaNa bacAve. AvAM pApo dhovAya ? praznakartA : koIne ApaNe duHkha pahoMcADIe ane pachI ApaNe pratikramaNa karI laIe, paNa ene jabarajasta AghAta, Thesa vAgI hoya to enAthI ApaNane karma nA baMdhAya ? dAdAzrI : ApaNe enA nAmanAM pratikramaNa karyA karIe ne ene jeTalA pramANamAM duHkha thayuM hoya eTalA pramANamAM pratikramaNa karavAM paDe. praznakartA : sAsue vahune kahyuM, ne pelI vahue ApaghAta karI nAkhyo, tyAM sudhInuM thayuM. emAM e marI gaI. pachI enuM pratikramaNa karIe to sAmAne zAMti thAya ? dAdAzrI : ApaNe to pratikramaNa karyA karavAnAM, bIjI javAbadArI ApaNI nathI. ane jo jIvato hoya to ApaNe kahevuM, zuM nAma che ApanuM ? praznakartA : caMdubhAI. dAdAzrI : te jIvato hoya to ApaNe eneya kahevAya ke "A caMdubhAI (phAIla naM.1)mAM to akkala nathI. tame ene mApha karajo." evuM kahevuM ApaNe. eTale khuza thaI jAya. ApaNI akkala ochI che, evuM dekhADyuM ke sAmo khuza thaI jAya. evuM kahevuM ke, 'caMdubhAImAM kaMI barakata nathI, akkala nathI, tethI A tamane AvuM karyuM. eTale AvuM thayuM haze.' evuM kahIe eTale pelo khuza thaI jAya. hAtha bhAMgI gayA pachIe jo kadI eTaluM kahIne to hAtha bhAMgI javAnI khoTane nA gaNe. pelo khuza thaI jAya. kAraNa ke bhAMgI javo e DisAIDaDa (nizcita) hatuM paNa nimitta ApaNe hatA. te nimitta thaI gayuM. eTale vALI dIdhuM. rakama jamA-udhAra thaI gaI. Ama phAMsI ApatAMya tirlepa praznakartA : mAThA bhAva thaI jAya che, paNa tarata ja ema thAya che ke A meM bhUla karI. dAdAzrI : eTale A tamane kahyuM ke, rileTivamAM je DiscArja bhAva che, e mAThA bhAva che. DiscArjamAM mAThA bhAva thAya che. ane cArja thatuM nathI. mAThA bhAva upara tarata ja ema kahe che ke Ama na hovuM joIe, Ama na hovuM joIe. e zuM kahe che ? saMyama. nahIM to mAThA
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 181 182 pratikramaNa bhAva thAya tenI sAthe ekAkAra thavuM enuM nAma asaMyama. paNa juduM ne juduM rahe che ne, mAThA bhAvathI ? praznakartA : hA, hA. dAdAzrI : have mAThA bhAva IphekTiva (asarakAraka) vastu che. TALyA TaLe nahIM ane atyAre A caMdulAla ko'kane TaiDakAve, to tamane mahIM ema thAya ke, Ama na hovuM joIe. e zene mATe ? evuM thAya ? eTale caMdulAla kare teya tame jANo. A mahIM AvuM kare che, teya tame jANo ane 'tame jANanArA, A beunI vAtane. saMyama pariNAmane jANanArA, asaMyamaneya jANanArA, e tame 'pote'. anubhavamAM Ave che ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : hA. A badho tAla joyA karo. eka jaja mane kahe ke, "sAheba, tame mane jJAna to ApyuM ane have mAre korTamAM tyAM dehAMtadaMDanI zikSA karavI ke nahIM ?" tyAre meM ene kahyuM, 'ene zuM karazo, dehAMtadaMDanI zikSA nahIM Apo to ?" eNe kahyuM, 'paNa mAre doSa bese." kahyuM, 'tamane meM caMdulAla banAvyA che ke zuddhAtmA banAvyA che ?" tyAre e kahe, 'zuddhAtmA banAvyA che.' to caMdulAla karatA hoya tenA tame jokhamadAra nathI. ane jokhamadAra thavuM hoya to tame caMdulAla cho. tame rAjIkhuzIthI bhAgIdAra thatA ho to amane vAMdho nathI. paNa bhAgIdAra nA thazo. pachI meM ene rIta batAvI ke A kahevuM ke, "he bhagavAna, mAre bhAge A kAma kyAM AvyuM te ?" ane tenuM pratikramaNa karajo ne bIjuM gavarmenTa (sarakAra)nA kAyadA pramANe kAma karyo jajo. pachI rahe javAbadArI praznakartA : pratikramaNa karavAthI chUTI javAya evo khyAla jo ApaNe rAkhIe to badhA lokone svacchaMdatAnuM lAyasansa maLI jAya ? dAdAzrI : nA, evI samaja nahIM rAkhavAnI, vAta ema ja che. ApaNe pratikramaNa karavuM. pratikramaNa karyuM eTale ApaNe chUTA. tamArI javAbadArImAMthI tame chuTA. pachI e ciMtA karIne, mAthuM phoDIne marI ya jAya. tenI have tamAre kazI levAdevA nahIM. praznakartA: ApaNe pratyakSamAM 'sorI' kahIe chIe, tyAre temAMya jUniyara (hAtha nIcenA) mANasane kahIe to, tenA magajamAM eTalI badhI rAI caDhI jAya che, jeno koI hisAba nahIM. dAdAzrI : evuM kazuM kahevAnuM nahIM. jo ApaNe bola chUTI gayo, pachI ApaNane pastAvo thAya che ke nahIM ? pastAvo thAya eTale pratikramaNa karIe chIe. pachI 'yu Ara noTa risponsibala eTa ela." tame enA javAbadArI nathI. eTale ame A kaheluM ke emanI javAbadArI ame mAthe svIkArIe chIe. kAraNa ke tame jo ATaluM karone to pachI tamArI jokhamadArI nathI. pachI enI vakIlAta karatAM amane AvaDe. paNa ATaluM amAruM kaheluM karo, pachI tame kAyadAmAM AvI gayA. eTale pachI vakIlAta, pachI je thAya e to amane AvaDe. ame pahoMcI vaLIe. paNa ATaluM amAruM kahyuM karo, to bahu thaI gayuM. ApaNA kahevAthI sAmo ApaghAta kare evI dazA thaI gaI hoya to ApaNe pA-aDadho kalAka pratikramaNa kara kara karyA karavuM ke arere ! mArI AvI dazA kyAMthI thaI A ? AvuM mArA nimitte badhuM ? pachI ApaNI javAbadArI nathI. eTale AmAM gabharAvuM nahIM. ATale sudhI amAruM A pALyuM te pachI AgaLanI korTanuM badhuM ame amAre mAthe rAkhIe chIe. jhaghaDo Ubho thAya te ene ame patAvI daIe. paNa A ATale sudhI jAvane, to bahu thaI gayuM. jeTalo hisAba che eTaluM ja, bahu UMDuM UtaravA jevuM che nahIM. jJAtItAM vADa sahita pratikramaNa amArAthIya koI koI mANasane duHkha thaI jAya che, amArI icchA nA hoya toya, have evuM amAre banatuM ja nathI paNa koI mANasanI AgaLa thaI jAya che. atyAra sudhImAM paMdara-vIsa varSamAM be
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 183 184 pratikramaNa traNa mANasonuM thayuM haze. eya nimitta haze tyArene ? ame pAchaLa pachI enuM badhuM pratikramaNa karI enI para pAchI vADa mUkIe jethI e paDI nA jAya. jeTalo ame caDhAvyo che tyAMthI e paDe nahIM. enI vADa. enuM badhuM rakSaNa karIne pAchI mUkI daIe. paDavA to nA ja daIe. sAmuM bolI gayo, gALo daI gayo hoya toya nA paDavA daIe. ene bicArAne khyAla ja nathI. bebhAnapaNe bolI rahyo che. eno amane vAMdho nathI. paDavA daIe to ApaNe caDhAvelo khoTo. ame siddhAMtika hoIe ke, bhAI, A jhADa ropyuM, ropyA pachI roDanI eka lAInadorImAM AvatuM hoya to roDa pheravIe paNa jhADane kazuM nA thAya. amAro siddhAMta hoya badho. evo koIne paDavA nA daIe. enI e ja jagyAe rahe e pachI. ame enA vicAro ja badhA pheravI nAkhIe. ame ahIM ghera beThA beThA enA vicAro ja pheravI nAkhIe. tyAM ame vadhAre mahenata karIe jarA. mahenata vadhAre karavI paDe. tamAre mATe, badhAne mATe mahenata nA karavI paDe. ene mATe bahu mahenata karavI paDe. enA vicAro ja badhA amAre pakaDI levA paDe. AthI AgaLa vicAra karI zake nahIM, evuM karavuM paDe. evo ko'ka ja kesa hoyane ! badhA kesa nA hoyane !! praznakartA : A vADa-bADa mUkavAnuM e badhuM zuM che ? e badhuM zuM karavAnuM ene ? dAdAzrI : enuM aMtaHkaraNa pakaDI levAnuM, enuM vyavasthita amArA hAthamAM laI levAnuM. praznakartA : e kevI rIte ? dAdAzrI : e ame badhuM laI laIe, evuM nA laIe to to paDI jAyane ! praznakartA : ApaNe je kaMI pratikramaNa karIe, e atikramaNa thayuM, eTale pratikramaNa karavAnuM che. to sAmAvALAne ApaNA atikramaNa daramyAna ApaNe je du:kha pahoMcADyuM eTalA mATe pratikramaNa karavAnuM? dAdAzrI : hA, eTalA mATe ja. bIjA koI kAraNa mATe nahIM. have ApaNe to levAdevA ja nA rahIne ! have AnI joDe vyavahAra ja nathI rahyo. phakta A koIne du:kha nA paDe eTaluM ja jarA jovA pUratuM ja, te je gunegAra hoya tene kahI devuM ke 'pratikramaNa' kara. bAkI ApaNe 'zuddhAtmA'ne to kaMI dhovAnuM nathI rahyuM. dhovAI gayuM badhuM. praznakartA : paNa ApaNAthI bIjIvAra AvAM atikramaNo nA thAya ? dAdAzrI : "nA thAya evuM nahIM, atikramaNo e DiscArja che. eTale hoya ja. jeTalAM hoya eTalAM ja nIkaLavAnAM. 'nA thAya ne thAya" evo savAla ja nathI. ApaNane lAge ke A atikramaNa che, eTale tenAM pratikramaNa karAvavAM. atikramaNa nA hoya to DiscArja joyA ja karavAnuM. bIjuM kazuMya nahIM. praznakartA : ApaNA koI sagA che, to e eTalI badhI moTI bhUlo kare che, bleDarsa, ke ene bhagavAneya mApha nA kare. ane ApaNI pAse mAphI mAMge, bhUla thaI gaI mArI, bhUla thaI gaI, evuM kahyA kare to tyAM mANasa zuM kare ? dAdAzrI : mANase mAphI ApavI, bhagavAna mApha nA karI zake. bhagavAnamAM nabaLAIne (!) ApaNe jabarA kahevAIe. kAraNa ke bhagavAna to chevaTe eno pUrepUro badalo Ape, tyAre mAphI thAya. emane to badalo ApavAnA. ApaNe kaMI badalo Apavo nathI. ApaNe to mAphI ApI daIe, sAruM thajo tAruM ! vAraMvAra e ja bhUla kare to ? praznakartA : koI mANasa bhUla kare, pachI ApaNI pAse mAphI mAMge, ApaNe mApha karI daIe, nA mAMge toya ApaNe manathI mApha karI daIe, paNa ghaDIe ghaDIye e mANasa bhUla kare to ApaNe zuM karavuM?
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI 185 dAdAzrI : premathI samajAvIne, samajAvAya eTaluM samajAvavuM, bIjo koI upAya nathI ane ApaNA hAthamAM koI sattA nathI. ApaNe mApha karye ja chUTako che A jagatamAM. nahIM mApha karo to mAra khavaDAvIne mApha karazo tame. upAya ja nathI. ApaNe samajaNa pADavI, e pharI pharI bhUla nA kare, evA bhAva pheravI nAkhe to bahu thaI gayuM. e bhAva pheravI nAkhe ke have bhUla karavI nathI chatAM thaI jAya e judI vastu che. mANasa nakkI kare ke, have mAre bhUla karavI ja nathI, chatAM thaI jAya che e judI vastu che. paNa karavI ja che, evuM kahe to eno pAra ja nahIM Ave. e to UMdhe pharelo mANasa kahevAya. paNa karavI nathI evuM nakkI karyA pachI potAne paNa pastAvo thAya ane e bhUlano vAMdho nathI. bhUla karanArane potAne pastAvo thAya ke nahIM karuM evuM nakkI kare pachI che te pharI bhUla thAya to vAMdho nathI. nahIM karuM evuM nakkI paNa kare, pastAvo thAya, pazcAttApa karavo joIe. pachI thAya to pAcho pazcAttApa karavo joIe. enuM kAraNa zuM che ? tyAre kahe, bhUlanAM keTalAM paDa che, DuMgaLInI peThe, e paDa patAvo karavAthI jatAM rahe, paNa bIjuM paDa pAchuM Ave, eTale DuMgaLI evI ne evI dekhAya. e to jyAre badhAM paDa jatAM rahe tyAre khAlI thAya. tyAM sudhI nA thAya. e to anaMta avatAranI bhUlo pAra vagaranI karI che. e che arthahIta praznakartA : ene khabara ja nA paDe ke huM bhUla karuM chuM ane bhUla karyA ja kare to ? pastAvoya nA thAya to ? dAdAzrI : to pachI eno artha ja nahIM. e mInIMgalesa (arthahIna) che. te jyAM bhAna ja nA hoya tyAM mInIMgalesa che. ApaNe eno virodha to karavo joIe. ene bhAna karAvavuM joIe. bhAna thavA mATe virodha karavo joIe. praznakartA : e ghaDIghaDI koI AvI bhUla kare to ApaNe enA mATeno premabhAva UThI jAya, ene mATe mAna hoya te UThI jAya. dAdAzrI : tyAra pachI zuM thAya ? ApaNe banatAM sudhI nA UThADavo. kAraNa ke A kaLiyugamAM to A sivAya bIjuM zuM hoya che? ApaNe rileTiva saMbaMdha che, e bIjuM zuM hoya te ? ApaNe e UThADyA pachI ApaNuM UlaTuM bagaDI jAya. ApaNe ajANamAM gayA, tyAre ApaNe zuM karIe chIe, enA jevuM ApaNe rAkhavuM. chokarAne zAka levA mokalIe ane mahIM paisA kADhI le to e pachI jANIne zuM phAyado che ? e to jevo che evo calAvI levAno, nAkhI devAya ? kaMI bIjo levA javAya ? bIjo maLe nahIM ? praznakartA : maLe to enAthI caDhiyAtA nA hoya enI zI khAtarI ? dAdAzrI : hA. Aje badhuM pUcho ane badhuM kAma kADhI lo. sAmAte lo tabhAvI praznakartA : to pachI evI vyakti mATe ApaNe zuM karavuM joIe? A pelo bhUla karyA kare, sAmo mANasa ne ene kaMI pastAvo nA thAya, khabareya nA paDe to ApaNe tyAM zuM karavAnuM ? dAdAzrI : ApaNe ApaghAta nahIM karavo joIe. bIjuM zuM karavAnuM ? te A dehano ApaghAta eTale pelo moTo ApaghAta, pachI manano ApaghAta kare. manano ApaghAta kare eTale saMsAra uparathI mana UThI jAya. evuM nahIM karavuM joIe. ene lIdhe chokarA upareya UThI jAya, badhA Upara UThI jAya. evuM nahIM karavuM joIe. ApaNe nabhAvI levuM joIe. A saMsAra eTale jematema nabhAvIne kADhavA jevuM che. atyAre kaLiyuga che, emAM koI zuM kare tyAM ? "dhera Ijha no phephasAIDa enI vera." (kyAMya salAmatI nathI.) A to sephasAIDa mAnIne sUI javAnuM. 'sinsiAriTI-morAliTI gona phora evara.' (niSThA ane naitikatA haMmeza mATe gayAM). eTale A jJAna laI lejo, to sukhI thavAya
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) nirlepatA, abhAvathI phAMsI sudhI kAyamanuM. pachI A aDacaNa to nahIM koI jAtanI. e ya majA ! pratikramaNatI sUkSma kyAzo praznakartA : ApaNAthI koI dubhAyo hoya tethI ahIM na Avato hoya, pachI ApaNe ahaMkAra karIne paNa khaMkherI nAkhIe ne kahIe bhaI, have meM pratikramaNa karI lIdhuM, have e nathI Avato emAM mAre zuM levAdevA ? 187 dAdAzrI : e to badhuM khoTuM kahevAya. paNa ekaMdare A badhuM ApaNA nimitte banI gayuMne ! te ApaNe bane eTaluM karavuM joIe. pachI nA bane to rahyuM. nA bane to pachI enA mATe kaMI marI phITAya nahIM. praznakartA : e barAbara che paNa Aje potAnI aMdara samajaNanI vAta che ke, potAnI samajaNamAM zuM hovuM joIe ? ke have meM pratikramaNa karyuM, mane enA mATe kazuM nathI. have pote goLI choDI de, pachI potAne to ATaluM karIne bhUMsI nAkhavAnuM saheluM che, paNa jene vAgI hoya ene vhAya baLatI hoyane ? dAdAzrI : paNa e (ahIM) darzana karavA nathI Avato, te keTalI vhAya baLatI haze ke, A nAlAyaka mANasa maLyo, tethI mAre A javAyuM nahIM. eTale e to ApaNe samabhAve nikAla karavo joIene ? praznakartA : bIjuM evuM che ke, e DImArkezana kevI rIte khabara paDe ke ApaNe enuM pratikramaNa karyuM ane ApaNane enA mATe abhiprAya nathI rahyA have ? have e haMDreDa parasenTa ApaNo abhiprAya UDI gayo che ? dAdAzrI : chatAM ene jatuM nathIne ? praznakartA : enuM nathI jatuM. ane ApaNuMya kadAca mahIM rahetuM hoya, koIvAra evuMya thaI jAyane, ke have e to keTalA sensiTiva che, pratikramaNa ATaluM kahyuM, emAM ATaluM badhuM zuM laI levAnuM ? evuM paNa AvI jAyane potAne, to tyAM abhiprAya UDavAmAM eTalI kacAza rahe. dAdAzrI : ApaNane raheto hoya toya e khabara nA paDe. 188 praznakartA : nA paDe. e kharI vAta che. bahu jhINuM che A. eTale sephasAIDa mATe emanuM pratikramaNa karavuM sAruM ? dAdAzrI : AvA kesa duniyAmAM ochA bane che. eTale vALI AvavuM. juone, AvatAM nathIne ? akartA chatAM sAmAte duHkha ApaNA mahAtmAo je karavAnuM kahe che, e to DiscArja bhAve kahe che. e to pelA nATakamAM ema kaheto hoyane, tamane mArI nAkhIzuM. te ene hiMsA nA bese. praznakartA : ApaNe akartA rahIe chIe paNa caMdubhAI je paNa kaMI karma kare che, enAthI enA AjubAjuvALAne koIne duHkha pahoMce che, to emane ema lAge che ke A caMdubhAI ja emane duHkha pahoMcADe che. to enI ApaNane je asara pahoMce to enA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : e to meM kahyuM chene, caMdubhAI jo koIne atikramaNa kare, eTale duHkhadAyI thaI paDe, to caMdubhAIne kahevuM ke, bhaI, pratikramaNa karo, enA nAmanuM'. jo atikramaNa nahIM to kazuM ja nahIM karavAnuM. // // //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 pratikramaNa saMjoga sAcavI laIe to AnaMda thAya. paNa haju e sacavAya nahIM. dAdAzrI : paNa eTale e dhImedhIme jAgRti evI rAkhIne karavAnuM. tame jema mArI joDe rahone, tema tema e pheraphAra thato jAya. mAro eka ja zabda tamone kAnamAM paDene, to e zabda ja kAma karyA kare. [10]. athaDAmaNanI sAme. RNAnubaMdhI sAthe praznakartA : jenI sAthe kaMI RNAnubaMdha hoya enI ja sAthe TakarAI javAyane ? bIjA koI sAthe nA TakarAvAyane ? dAdAzrI : e to pahelAMnA hisAba hoyane, tyAM ja TakarAvAya. praznakartA: have mAre koInI sAthe nathI TakarAvAtuM, badhe sAcavI lauM paNa AmanI sAthe cha-ATha mahine, jo ke have bahu ochuM thaI gayuM che, paNa emanI sAthe AMtarika tapa nA thAya, emane kahevAI ja jAya. dAdAzrI : te vAMdho nahIM. e to tAre nikAla karyo ja chUTakone ! emaNe nikAla karavo, pachI tamAre nikAla karavo, tyAM ja TakarAmaNa thaI eTale bhUla to eka jaNanI nahIM kahevAya, be jaNanI ja bhUla hoya. koIkanI cALIsa TakAvALI, koInI sATha TakAvALI, koIkanI trIsa TakAvALI, pachI eMsI TakA, sittera TakA hoya e benI kaMIka hovI joIe. praznakartA : ane pachI samAdhAna to AvI jAya, be-pAMca miniTamAM. dAdAzrI : e AvI jAya. praznakartA : paNa tyAre peluM parAkrama jo vaparAI jAya ane praznakartA : pelI kahevata chene, aNIno cUkyo so varSa jIve. evI rIte amArA kapAyo utpanna thAya, enA para jo kAbU AvI jAya to keTaluM badhuM jItI jaIe ! dAdAzrI : evuM che ne, kAbU eTale zuM kahevAya ? ApaNe dhArIe tyAre karI zakIe. ApaNuM jJAna ApaNane jaDyuM to A mUA kaMTrolamAM ja hoya, jJAna ja kAma kare. eTale sauthI sArAmAM sAro eno upAya ke, "caMdulAla, kema che, kema nahIM, e vAto karavA jevI e ja upAya, zuM kahevuM joIe ? praznakartA : enI sAthe niraMtara vAto karIe ane kahe kahe karavuM joIe ke A sAruM nA kahevAya. aNI kema cUkI jAva cho ? dAdAzrI : evuM kahevAya. e to badhuM kahevAya. pachI pharI pAchA cUkI jAya, to pAchuM kahevAnuM ne pratikramaNa karavAnuM. pratyAkhyAneya karavuM ja paDe. nahIM to pachI A kharuM hatuM, evuM mAnI le. karmodayanA phorsa sAme pratikramaNa karyuM eTale have ApaNo A bAbatano abhiprAya chUTyo ke A ja sAcuM che ane A khoTuM che. e ApaNo abhiprAya tUTI gayo. praznakartA : abhiprAya to mahAtmAonA tUTIne bhUkko thaI gayA paNa udaya Ave tyAre halAvI kADhe. A hamaNAM e bhAI je bolyA, e emanA svabhAvathI bahAra bolAI gayuM che.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) athaDAmaNanI sAme... 191 192 pratikramaNa ekadama pratikramaNa bahu bhegAM thaI jAya, to jAthuM pratikramaNa karavuM. 'he dAdA bhagavAna ! A badhAnuM bheguM pratikramaNa karuM chuM." ApaNe dAdA bhagavAnane kahI devAnuM, bIjA koIne nahIM. 'he dAdA bhagavAna ! A badhAnuM bheguM pratikramaNa karuM chuM' pachI patI gayuM. dAdAzrI : hA, svabhAvanI bahAra bolAI gayuM, eTale tame samajI gayA ne ? ke A karmanA udaye eTaluM badhuM jora karyuM ke pote na bole tevuMya bolI gayA. eTale have ApaNe vadhAre pastAvo thAya ke A zuM hatuM ? tyAre kahe, mahIM haju moTo roga che, te nIkaLI javA do. ane te ghaDIe ene mATe Aja nirAMta khoLI kADhI ane pAMceka kalAka pazcAttApa kara kara karavA. pazcAttApamAM zuM kahevuM paDe ? tamAre kyAM javAnuM che ? tamAre zuM bhAMjagaDa ? ane vakhate bhAMjagaDa thaI gaI to 'banyuM e karekTa'. choDI devAnuM. kheMca rAkhI to mAra paDe. tamArI je prakRti nahotI te nIkaLI kharI ? samAdhAta, AtamajJAta thakI ja praznakartA : dAdA, A ahaMkAranI vAta sArI che. gharamAMya ghaNI vakhata lAgu paDe, saMsthAmAM lAgu paDe, dAdAnuM kAma karatA hoya, emAMya kaMI ahaMkAra vacce TakarAtA hoya, tyAMya lAgu paDe. tyAM paNa samAdhAna joIene ? dAdAzrI : hA, samAdhAna joIene ! e ApaNe tyAM jJAnavALo samAdhAna le, paNa jJAna nathI tyAM zuM samAdhAna le ? tyAM pachI judo paDato jAya, enI joDe mana juduM paDatuM jAya. ApaNe ahIM juduM nA paDe. praznakartA : koI dahADoya AvuM kare nahIM ane khabara nahIM e kema karyuM ? dAdAzrI : e ja jovAnuM. ane pelAno roga nIkaLavAno haze, Amano roga nIkaLavAno haze te bheguM thaI gayuM. praznakartA : A to emano udaya che, e pote nathI bolatA. dAdAzrI : hA, e pote nathI, eno udaya bahu jora kare che. ApaNe pUchayuM ke, tamArI bhAvanA AvI hatIne ? tyAre kahe, 'nA. mArI icchA AvI nahotI toya thaI gayuM." to e nIkaLI gayuM, dhovAI gayuM ane sApha thaI gayA, kliara kaTa ! evuM che ne, mana kliara karavAnuM praznakartA : paNa dAdA, TakarAvuM nA joIene ? dAdAzrI : TakarAya che, e to svabhAva che. tyAM evo mAla bharelo lAvyA che eTale evuM thAya che. jo evo mAla nA lAvyA hota to evuM nA thAta. eTale ApaNe samajI levuM ke bhAInI Adata ja che AvI. evuM ApaNe jANavuM. caMdubhAInI Adata che, evuM ApaNe jANavuM. eTale pachI ApaNane asara nahIM kare. kAraNa ke Adata AdatavALAnI ane "ApaNe" ApaNAvALA ! ane pachI teno nikAla thaI jAya che. tame aTakI raho tyAre bhAMjagaDa. bAkI TakarAmaNa to thAya. TakarAmaNa na thAya evuM bane ja nahIMne ! e TakarAmaNathI ApaNe judA na paDAya evuM jovAnuM phakta. TakarAmaNa to avazya thAya. e to bairIbhAyaDAneya thAya. paNa te ekanA eka rahIe chIe ne pAchA ? e to thAya. emAM koInA para kaMI dabANa nathI karyuM ke tame nA TakarAzo. praznakartA : emAM tAMto na rahevo joIe. jANuM pratikramaNa praznakartA : amuka karmomAM vadhAre, lAMbI bolAcAlI thaI hoya to, lAMbo baMdha paDe. te mATe be-cAra vAra pratikramaNa ke vadhAre vAra karavA paDe ke pachI ekavAra kare to AvI jAya badhAmAM ? dAdAzrI : jeTaluM thAya eTaluM karavuM. ane pachI jAthuM karI nAkhavuM.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) athaDAmaNanI sAme... 193 194 pratikramaNa dAdAzrI : tAMto raheto ja nathI. je koI kaheze ke, mane tAMto rahe che, eya tAMto nathI. (mahAtmAo mATe). praznakartA : paNa dAdA, TakarAmaNo na thAya evo satata bhAva rahevo joIene ? dAdAzrI : hA, rahevo joIe. emAM e ja karavAnuM ne ! enuM pratikramaNa karavAnuM ne enA tarapha bhAva rAkhavAnA ! pharI pAchuM evuM thAya to pharI pAchuM pratikramaNa karavAnuM, kAraNa ke eka paDa jatuM ja rahe, pachI bIjuM paDa jatuM rahe. ema paDavALAM ne ? mane to jyAre TakarAmaNa thatI hatI, eTale noMdha karato hato ke, Aje sAruM jJAna maLyuM ! TakarAvAthI lapasI nA paDAya, jAgRta ne jAgRta ja rahene ! e AtmAnuM viTAmina che. eTale A TakarAvAmAM bhAMjagaDa nathI. TakarAyA pachI juduM nahIM paDavuM. e ahIMyAM puruSArtha che. mana juduM paDatuM hoya to pratikramaNa karIne badhuM rAge pADI devAnuM. ame A badhAnI joDe zI rIte meLa pADatAM hoIzuM ? tamArI joDeya meLa paDe che ke nathI paDato ? evuM che, zabdothI TakarAmaNa UbhI thAya che. te mAre bolavAnuM bahu, chatAMya TakarAmaNa nathI thatIne ? ame nikAla karIne AvelA chIe, A jJAnathI ! badhuM vicAra karI karIne AvelA chIe. ane tamAre nikAla karavAno bAkI che. tame to mokSamAM beThA, upara trIjo mALa caNIne, paNa ahIM nIce caNavAnuM bAkI rahyuM ne ? have UMdhuM caNatara karavuM paDaze, upara beThA pachI. ane sIdhA mokSa mATe to pAyA khodIne, tagArA, pAvaDA ahIM mUkIne ja loka jatAM rahelAM. mahIM zAMti nA hoya, tyAM koNa mAthAkuTa kare A ? pahelI zAMti ame ApIe, pachIthI nIcenuM badhuM e karI le. eTale akrama kADhayuM na A ! traNa avatAranI geranTI. athaDAmaNa nA thAya tene traNa avatAre mokSa thAya tenI huM geranTI ApuM chuM. athaDAmaNa thaI jAya to pratikramaNa karavuM. athaDAmaNa pudgalanI che ane pudgala, pudgalanI athaDAmaNa pratikramaNathI nAza thAya che. pelo bhAgAkAra karato hoya to ApaNe guNAkAra karavA, eTale rakama UDI jAya. sAmA mANasa mATe vicAra karavo ke, "eNe mane Ama kahyuM, tema kahyuM' e ja guno che. A rastAmAM jatI vakhate bhIMta athaDAya to tene kema vaDhatA nathI ? jhADane jaDa kema kahevAya ? je vAge e badhAM lIlAM jhADa ja che ! gAyano paga ApaNA upara paDe to ApaNe kaMI kahIe chIe ? evuM A badhA lokonuM che. "jJAnI puruSa' badhAne zI rIte mAphI Ape ? e samaje ke, A bicArA samajatA nathI, jhADa jevA che. ne samajaNavALAne to kahevuM ja nA paDe, e to mahIM tarata pratikramaNa karI nAkhe. ahiMsA to pUrepUrI samajAya evI nathI ane pUrI rIte samajavI bahu bhAre che. enA karatAM AvuM pakaDyuM hoya ke, "gharSaNamAM kyAreya na AvavuM." eTale pachI zuM thAya ? ke zaktio anAmata rahyA kare ne dahADe dahADe zaktio vadhyA ja kare. pachI gharSaNathI thatI khoTa nA jAya. vakhate gharSaNa thaI jAya to gharSaNanI pAchaLa ApaNe pratikramaNa eka mANase mane ema kahyuM ke, "huM mahAna baLavAkhora chuM, tamAre tyAM ja mane elAu ryo, bAkI mane koI elAu nA kare.' meM kahyuM, 'bhAI. ahIM to badhAnI jagyA che. baLavAkhoranI, badhAnI jagyA ahIM !" baLavo karo paNa AtmA pAmo. baLavo karI karIne pAMca-dasa jaNane gALo daI deze, bIjuM zuM karavAnA hatA ? 'tame akkala vagaranA cho, Ama cho, tema cho' kaheze. te yugalane ja gALo devAno che ne ? AtmAne koI daI zake ? TakarAmaNa to thAya. TakarAmaNa to A vAsaNo khakhaDe ke nA khakhaDe ? pudgalano svabhAva che TakarAvuM te, paNa mAla bharyo hoya to. nA bharyo hoya to nahIM. amAreya TakarAmaNa thatI hatI. paNa jJAna thayA pachI TakarAmaNa nathI thaI. kAraNa ke amAruM jJAna anubhavajJAna che. ane
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) athaDAmaNanI sAme... 195 196 pratikramaNa karIe to bhUMsAI jAya. A samajavuM joIe ke, ahIM AgaLa gharSaNa thaI jAya che, to tyAM pratikramaNa karavuM joIe, nahIM to bahu jokhamadArI che. A jJAnathI mokSe to jazo, paNa gharSaNathI mokSe jatAM vAMdhA bahu Ave ne moDuM thAya ! A bhIMtane mATe avaLA vicAra Ave to vAMdho nathI, kAraNa ekapakSI khoTa che. jyAre jIvatA mATe eka avaLo vicAra Avyo ke jokhama che. banne pakSe khoTa jAya. paNa ApaNe enI pAchaLa pratikramaNa karIe to badhA doSo jAya. eTale jyAM jyAM gharSaNa thAya che tyAM AgaLa pratikramaNa karo. eTale gharSaNa khalAsa thaI jAya. athaDAmaNo, sthULathI sUkSmatama sudhInI praznakartA : to e sthaLa athaDAmaNano dAkhalo Apyo, pelo sApano, thAMbhalAno kIdho, pachI sUkSma, sUkSmatara ane sUkSmatama enA dAkhalA. sUkSma athaDAmaNa kevI hoya ? dAdAzrI : tAre phAdhara joDe thAya che te badhI sUkSma athaDAmaNa. praznakartA : eTale kevI kahevAya ? dAdAzrI : e mAramAra karo cho ? praznakartA : nA. dAdAzrI : e sUkSma athaDAmaNa. praznakartA : sUkSma eTale mAnasika ? vANIthI hoya e paNa sUkSmamAM jAya ? dAdAzrI : e sthaLamAM. je pelAne khabara nA paDe. je dekhAya nahIM, e badhuM sUkSmamAM jAya. praznakartA : e sUkSma athaDAmaNa TALavAnI kevI rIte ? dAdAzrI : pahelAM sthaLa, pachI sUkSma, pachI sUkSmatara ane pachI sUkSmatama athaDAmaNa TALavAnI. praznakartA : sUkSmatara athaDAmaNo kone kahevAya ? dAdAzrI : tuM ko'kane mArato hoya, ne A bhaI jJAnamAM jue ke huM zuddhAtmA chuM, A vyavasthita mAre che. te badhuM jue paNa manathI tarata saheja doSa jue, e sUkSmatara athaDAmaNa. praznakartA : pharIthI kaho, samajAyuM nahIM barAbara. dAdAzrI : A tuM badhA lokonA doSa jouM chuM ne, e sUkSmatara athaDAmaNa. praznakartA : eTale bIjAnA doSa jovA, e sUkSmatara athaDAmaNa? dAdAzrI : evuM nahIM, pote nakkI karyuM hoya ke A bIjAmAM doSa che ja nahIM chatAM doSa dekhAya e sUkSmatara athaDAmaNo. e doSa tane dekhAvA joIe. kAraNa ke e zuddhAtmA che ane doSa judo che. praznakartA : doSa jue che e koNa jue che ? dAdAzrI : doSa jonAro. praznakartA : paNa e mananuM sthAna tyAM nathI. mAnasika stare nathI e vastu ? dAdAzrI : e game te stara che, paNa doSa jue che. praznakartA : to e je mAnasika athaDAmaNa kIdhI te ? dAdAzrI : e to badhuM sUkSmamAM gayuM. praznakartA : to A be vacce kyAM phera paDe che ? dAdAzrI : A mananI uparanI vAta che A to. praznakartA : mAnasika athaDAmaNa ane je doSo... dAdAzrI : e mAnasika nathI.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) athaDAmaNanI sAme... 197 198 pratikramaNa praznakartA : eTale A sUkSmatara athaDAmaNa che te ghaDIe sUkSma athaDAmaNa paNa joDe hoya ne ? dAdAzrI : e ApaNe jovAnuM nahIM. sUkSma juduM hoya. ane sUkSmatara juduM hoya. sUkSmatara eTale to chellI vAta. praznakartA H eka vakhata satsaMgamAM ja vAta evI rIte karI hatI ke, caMdulAla joDe tanmayAkAra thavuM e sUkSmatama athaDAmaNa kahevAya. dAdAzrI : hA. sUkSmatama athaDAmaNa ! ene TALavI. bhUlathI tanmayAkAra thayuM ne. pachI khabara paDe che ne ke, A bhUla thaI gaI ? praznakartA : have kevaLa zuddhAtmA tattva sivAya A jagatanI koIpaNa vinAzI cIja mAre khapatI nathI, chatAM paNa A caMdubhAIne tanmayAkArapaNuM avAranavAra rahe che. eTale e sUkSmatara athaDAmaNa thaIne ? dAdAzrI : e to sUkSmatama kahevAya. praznakartA : eka bhAvanA evI che ke, eka zuddhAtmA tattva sivAya ane dAdAnI pAMca AjJA sivAya bIjI koI vastumAM kaMI ja icchA nathI. dAdAzrI : A to mukhya vastu ja hoyane badhAne. eTale dhIme dhIme zuM karatAM javAnuM che ke e dekhAvuM joIe. praznakartA : e dekhAya che e, ke ApaNe A trIjI AjJAno bhaMga thayo, bIjI AjJAno bhaMga thayo, evuM rItasara dekhAya che. dAdAzrI : hA, rItasara dekhAya. barAbara che. praznakartA : e bhaMga thayo e athaDAmaNa thaI kahevAya ? dAdAzrI : e to phAIla pharI tapAsavAnI jarUra che. praznakartA : sUkSmatara athaDAmaNanI vAta karI ke, sAmAvALo ApaNA abhiprAyamAM nirdoSa ja che chatAM doSita TharAvAI jAya che. eTale enI sAthe athaDAmaNa thaI jAya che ne ? dAdAzrI : doSita TharAvAI jAya che. e guno lAgu thAya che ne? praznakartA : emAM thoDeghaNe aMze tanmayAkAra thayo ane pAchA AvI gayA. dAdAzrI : pAchA AvI jAya. praznakartA : to e athaDAmaNa TALavAno upAya phakta pratikramaNa ekalo ja che ke bIjuM koI che ? dAdAzrI : bIjuM koI hathiyAra che ja nahIM. praznakartA : hA. dAdAzrI : A ApaNI nava kalamo, eya pratikramaNa ja che. bIjuM koI hathiyAra nathI. A duniyAmAM pratikramaNa sivAya bIjuM koI sAdhana nathI. A UMcAmAM UMcuM sAdhana. kAraNa ke atikramaNathI UbhuM thayuM che jagata. praznakartA : paNa dAdA, pratikramaNa to eTalA jhaDapathI thaI jAya che, e ja kSaNe ! dAdAzrI : hA, e ja kSaNe thaI jAya. praznakartA : A to gajaba che, dAdA ! dAdAzrI : A gajaba ja che ! praznakartA : e dAdAnI kRpA gajaba che ! dAdAzrI : hA, e gajaba che. vastu sAyanTiphika che phakta. zuM e ahaMkAra nathI ? praznakartA : e to eTaluM badhuM vismayakArI che. 'banyuM te ja
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) athaDAmaNanI sAme.. 199 [11] puruSArtha, prAta durguNo sAme.. karekTa', 'bhogave tenI bhUla' A badhAM eka-eka je vAkyo che e badhAM addabhUta vAkyo che. ane pratikramaNa dAdAnI sAkSIe karIe chIene, to enAM spaMdano pahoMce ja che. dAdAzrI : hA. kharuM che. spaMdana tarata ja pahoMcI ja jAya ane enuM phaLa Ave che. ApaNane khAtarI thAya che ke A asara thaI lAge che. spaMdano badhAM pahoMcI jAya. praznakartA : paNa dAdA, ApaNe pratikramaNa karavuM paDe, e ApaNo aham nA kahevAya ? dAdAzrI : nA. eTale ApaNe pratikramaNa nathI karavAnuM. e caMdubhAIno guno che, zuddhAtmA to jANe che, zuddhAtmAe to guno karyo nathI. eTale 'ene' e nA karavuM paDe. phakta guno karyo hoya tene' ane caMdubhAInA nAmanuM karyuM e caMdubhAI pratikramaNa kare ane atikramaNathI ja saMsAra Ubho thayo che. atikramaNa koNa kare che ? ahaMkAra ne buddhi beu bhegAM thaIne. gamAMthI dveSa ne dveSamAMthI rAga praznakartA : akAraNa koIno DaMkha hoya, akAraNa koI dveSa kare, akAraNa koI kapaTa karyA karatuM hoya, to eno artha e ke ko'ka janmamAM ApaNane enA mATe rAga hato ? dAdAzrI : hA, ApaNe A hisAba karyo che. tenuM ja A rIekzana (pratikriyA) che. praznakartA: to e ApaNo kayo hisAba hoya ? ApaNA rAgano ke dveSano ? dAdAzrI : kapaTa e badhuM rAgamAM AvI jAya ane ahaMkAra ne krodha enA aMgenuM hoya e badhuM SamAM jAya. peluM rAgamAM jAya, kapaTa ne lobha, lobhanI icchAo thayelI hoya e badhuM rAgamAM jAya. huM zuM kahevA mAguM chuM e pahoMce che ? praznakartA : hA. pahoMce che. dAdAzrI : A rAga kayo ? to kahe, lobha ane kapaTa. ane mAna ane krodha e zreSamAM kahevAya. eTale koI kapaTa karatuM hoya to te rAgamAM gayo, rAgavALo, jenI joDe ApaNe rAga hoya ne e kapaTa karyA kare. rAga vagara to lAIpha ja koI gayelI nahIM. jyAM sudhI jJAna maLe nahIM, tyAM sudhI rAga ne dveSa be ja karyA kare che, trIjI vastu ja nA hoya.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 202 pratikramaNa (11) puruSArtha, prAkRta durguNo sAme... praznakartA : paNa dAdA, dveSa e to rAganuM ja pharajada chene ? dAdAzrI : hA. e pharajanTa tenuM che, paNa enuM pariNAma che, pharajanTa eTale enuM pariNAma che. e rAga bahu thayone, jenA para rAga karIene, te eksesa (vadhu paDato) vadhI jAya, eTale enI para dveSa thAya pAcho. koI paNa vastu enAM pramANanI bahAra jAya eTale ApaNane nA gamatI thAya ane nA gamatI hoya enuM nAma dveSa. samajamAM AvyuM? praznakartA : hA, samajamAM AvyuM. dAdAzrI : e to ApaNe samajI levAnuM ke, ApaNA ja riekzana AvyAM che badhAM ! ApaNe ene mAnathI bolAvIe ane ApaNane ema thAya ke enuM moDhuM caDheluM dekhAya, eTale ApaNe jANavuM ke ApaNe A riekzana che. eTale zuM karavuM ? pratikramaNa karavAM. bIjo upAya nathI jagatamAM. tyAre A jagatanA loko zuM kare ? enI para pAchuM moDhuM caDAve ! eTale pharI hatuM evuM ne evuM ja UbhuM kare pachI. ApaNe zuddhAtmA thayA eTale aTAvIpaTAvIne, ApaNI bhUla eksepTa (svIkAra) karIne paNa UMcuM mUkI devuM joIe. ame to jJAnI puruSa thaIne (paNa) ema badhI bhUlo eksepTa karIne kesa UMco mUkI daIe. mAta, zubhamarNArthe praznakartA : paNa dAdA, mAnanA paramANu hoya bahu ja, to nukasAnakAraka kahevAya ? dAdAzrI : kyA ? praznakartA : evuM mAna hoya ke, cAlo bhaI, AnuM bhaluM karIe, AnuM sAruM karIe. dAdAzrI : nA, koI vastu nukasAnakAraka che nahIM. nukasAnakAraka to bIjAne tiraskAravALuM mAna e vyaktine nukasAnakAraka che. mAna eTale kone kahevuM ? ke je mAna eksesa hoya, lokone tiraskAravALuM hoya, bAkI A huM sAruM karuM, eno vAMdho che ja nahIM. praznakartA : huM Ama bahu enAlIsIsa (pRthakkaraNa) karuM tyAre ema lAge ke UMDe UMDe evI eka icchA rahI hoya ke, Ama mAna, vaTa paNa e kevI jAtano, koIno lAbha levA mATe nahIM, koInuM sAruM karavA mATe. dAdAzrI : A je mAna chene, te mAna tamane A jagyAe lAvyuM. nahIM to A mAna jo bhareluM nA hota to tame bIjI jagyAe hota. praznakartA kema ke sImaMdhara svAmInuM maMdira hoyane, to mane ema thAya ke, huM to AmAM harIphAImAM UtaruM. dAdAzrI : enA jevI vAta ja nA hoyane A duniyAmAM. e to bahu sArAmAM sArI vastu. bAkI mAna kone kahevAya ? huM tamane kaMIka kahIza, paNa bIjAne duHkha thAya evuM hoya, pachI evuM ApaNuM vartana hoya tene mAna kahevAya. A to lokone bahu AnaMda thAya. savAramAM UThene to jene bhagavAna upara bhAva che, enI para dAdAno bhAva saMpUrNa ja hoya. eTale A to sArI vastu che. AvuM bane nahIM. pachI e (maMdira) banyuM ke nA banyuM, e vAta judI che paNa A UMco bhAva Avyo bahu sAro. tamane khyAlamAM AvI gayuM. badhI vAta ? praznakartA : hA. evI bhAvanA satata rahe ke kaMIka karuM, kaMIka karuM. ane game teTaluM karuM toye ema ja lAge ke haju kazuM karyuM nathI ? dAdAzrI : hA. evuM lAgyA kare. jANe bhUkhyA ne bhUkhyA hoIe ! bahu UMcI vastu che A ! koIka mahApuNyazALIne prApta thAya evI vastu che A. e che pUrve bharelA pamANuo praznakartA : IrSA thAya che te nA thAya te mATe zuM karavuM ?
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) puruSArtha, prAkRta durguNo sAme... dAdAzrI : tenA be upAya che. IrSA thaI gayA pachI pazcAttApa karavo ne bIjuM IrSA thAya che, te tame IrSA nathI karatA. IrSA e pUrvabhavanA paramANuo bharelA che tene eksepTa (svIkAra) nA karo, temAM tanmayAkAra nA thAya, to IrSA UDI jAya. IrSA thayA pachI pazcAttApa karavo e uttama che. 203 zaMkAmAMthI niHzaMkatA praznakartA : sAmA para zaMkA karavI nathI, chatAM zaMkA Ave to te zI rIte dUra karavI ? dAdAzrI : tyAM pachI enA zuddhAtmAne saMbhArIne kSamA mAMgavI, enuM pratikramaNa karavuM. A to pahelAM bhUlo karelI tethI zaMkA Ave che. praznakartA : ApaNA karmanA udayane lIdhe je bhogavavuM paDe, e pratikramaNa karyA karIe to ochuM thAyane ? dAdAzrI : ochuM thAya. ane 'ApaNane' bhogavavuM nathI paDatuM. 'ApaNe''caMdubhAI'ne kahIe, 'pratikramaNa karo' eTale ochuM thAya. jeTaluM jeTaluM pratikramaNa karIe eTaluM e ochuM thAyane ! pachI rAge paDI jaze. A to karmanA udayathI badhA bhegA thayelA che. Ane ajJAnI kaMI pheravI zakavAno nathI ne jJAnIye pheravI zakavAnA nathI. to ApaNe zA mATe be khoTa khAvI ? praznakartA : peluM barAbara kahyuM dAdA, ke A jagata pahelethI AvuM ja che. dAdAzrI : AmAM bIjuM che ja nahIM. A to DhAMkyuM che eTale evuM lAge che ane zaMkA ja mAre che. eTale zaMkA Ave to AvavA nA devI ne pratikramaNa karavAM. pratikramaNa karavAnAM bAkI nA rahyAM. eTale tamArA para koIne zaMkA ja nA Ave, niHzaMka pada thAya. pratikramaNa koInA mATe saheja paNa avaLo-savaLo vicAra Ave ke, tarata tene dhoI nAkhavo. e vicAra jo, thoDIka ja vAra jo rahene to e sAmAne pahoMcI jAya ane pachI Uge. cAra kalAke, bAra kalAke ke be dahADeya ene Uge, mATe spaMdananuM vaheNa e bAju nA jatuM rahevuM joIe. praznakartA : enA mATe ApaNe zuM karavuM ? 204 dAdAzrI : pratikramaNa karI bhUMsI nAkhavuM tarata ja. pratikramaNa nA thAya to 'dAdA'ne yAda karIne ke tamArA ISTadevane yAda karIne TUMkAmAM kahI devuM ke, 'A vicAra Ave che te barobara nathI, te mArA nathI.' jaMgalamAM jAya tyAre laukikajJAnanA AdhAre bahAravaTiyA maLaze to ? evA vicAra Ave. athavA vAgha maLaze to zuM thaze. evo vicAra Ave. te ghaDIe pratikramaNa karI nAkhavuM. zaMkA paDI eTale bagaDyuM. zaMkA nA AvavA devI. koI paNa mANasa mATe, koI paNa zaMkA Ave, to pratikramaNa karavuM. zaMkA ja duHkhadAyI che. zaMkA paDI to pratikramaNa karAvI laIe. ane ApaNe A brahmAMDanA mAlika, ApaNane zaMkA kema thAya ? mANasa chIe te zaMkA to paDe. paNa bhUla thaI eTale rokaDuM pratikramaNa karI laIe. jenA mATe zaMkA Ave enuM pratikramaNa karavAnuM. nahIM to zaMkA tamane khAI jaze. praznakartA : saMzaya e graMthimAM jAya ? dAdAzrI : saMzaya eTale zaMkA ne ? praznakartA : hA. e durguNamAM jAya ke graMthimAM jAya ? dAdAzrI : graMthimAM ne durguNamAM kazAyamAM nA jAya. e to bhayaMkara AtmaghAta che. e ahaMkAra che eka prakArano. zaMkA eTale saMdeha karavo. zaMkA karavI e saMdehathI mAMDIne zaMkA sudhInA badhA lakhkhaNa AtmaghAtI che. emAM eka paNa phAyado nA thAya. bhayaMkara nukasAna ja thayA kare.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 pratikramaNa (11) puruSArtha, prAkRta durguNo sAme... 205 eTale ame zaMkA karavAnI ja nA pADIe chIe. zaMkA koI karazo nahIM. e UbhI thAya, kharekhara evuM lAge. thayuM hoya toya tamAre zaMkA karavAthI kaMI maLaze nahIM. e eka jAtano ahaMkAra che. mArI vAta samajaNa paDI ? praznakartA : zaMkAnA upAyamAM pratikramaNa karI levAnuM ? zaMkA Ave ke tarata ja pratikramaNa karI levAnuM ? dAdAzrI : hA, jenA mATe zaMkA Ave tenuM pratikramaNa karavAnuM. praznakartA : eTale e ja upAya chene eno ? dAdAzrI : hA, e ja upAya. nahIM to zaMkA to tamane khAI jAtane mAne, eTale bhaya lAgyA kare. 'huM zuddhAtmA chuM, mane kaMI ja nA thAya, huM to sanAtana chuM,' to bhaya zeno lAge ? praznakartA : pachI nA lAge. dAdAzrI : phorenanA lokone TempararI vadhAre lAge, ApaNA lokone TempararI ochuM lAge. kAraNa ke kartAbhAva thayo. huM karuM chuM ne A karma mArAM karelAM thAya che. eTale ahIM jarA phorenanA karatAM ochA bhayavALuM. phorenavALA to cakalAMnI peThe UDI jAya. zaMkA ane bhaya praznakartA : A bhaya ane zaMkA e bene arasaparasa saMbaMdha kharo ? jaze. praznakartA: koIpaNa zaMkA Ave ene cokhavaTa karI levI sArI, to zaMkAno nikAla Ave. dAdAzrI : koIpaNa vastunI zaMkA AvatI hoyane, te A badhI tapAsa karI AvavI ane AvIne sUI javuM. ane chevaTe tapAseya baMdha karI devAnI che. bhayanuM mULa kAraNa praznakartA : A je bhaya chene, bhayasaMjJA e kaI jAtanuM che ? e kevI rIte utpanna thAya che ? e kevI rIte cArja ne DiscArja thAya dAdAzrI : zaMkAthI ja bhaya utpanna thAya ane bhayathI zaMkA thAya. e beu kAraNa-kArya jevuM che. zaMkA bilakula rAkhavI nA joIe. koIpaNa bAbatamAM zaMkA rAkhazo nahIM. chokaro bagaDyA kare che ke chokarI bagaDyA kare che, e zaMkA rAkhazo nahIM. ene mATe prayatna karajo. praznakartA : paNa zaMkA to ghaDIe ghaDIye thaI jAya che. dAdAzrI : zaMkA e to potAno ApaghAta che. zaMkA to kyAreya paNa karazo nahIM. praznakartA : paNa e zaMkA kema thaI jAya che ? zaMkA karavAno savAla ja nathI. zaMkA kSaNe kSaNe thaI jAya che. dAdAzrI : e thaI jAya mATe ApaNe kahevAnuM ke bhaI, zaMkA na hoya mArI, A mArI na hoya, thaI gaI ke tarata kahevuM. zaMkA ApaNane hoya nahIM. zaMkAthI ja A jagata saDI rahyuM che, paDI rahyuM che. pote maravAno che paNa zaMkA kema nathI thatI? nathI maravAno ? dAdAzrI : bhaya to jeTalo potAnI jAtane TempararI (vinAzI) samaje eTalo vadhAre bhaya lAge. praznakartA : e samajAyuM nahIM. potAnI jAtane TempararI samaje eTale zuM? dAdAzrI : "caMdubhAI ja chuMe TempararI ane tenuM potAnI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 pratikramaNa (11) puruSArtha, prAkRta durguNo sAme... 207 praznakartA : e to khabara ja hoya che ke maravAno ja che. dAdAzrI : paNa tyAM zaMkA kema nathI paDatI ? marI javAnI zaMkA paDene to kADhI nAkhe e. zaMkA paDe ke tarata kADhI nAkhe. khUba bhaya lAge. eTale kADhI nAkhavAnI hoya. UkheDIne pheMkI devAnI, UgI ke tarata UkheDIne pheMkI devAnI. bate baLelI sIMdarI sama haMmezAM koIpaNa kAryano pastAvo karo, eTale e kAryanuM phaLa bAra AnI nAza ja thaI jAya che. pachI baLelI dorI hoyane, enA jevuM phaLa Ape. te baLelI doraDI Avate bhave Ama ja karIe, te UDI jAya. koI kriyA emane ema nakAmI to jAya ja nahIM. pratikramaNa karavAthI e doraDI saLagI jAya che. paNa DijhAIna tenI te ja rahe che. paNa Avate bhave zuM karavuM paDe ? Ama ja karyuM, khaMkheryuM ke UDI gaI. e ghaTavA mAMDe pachI dAdAzrI : have pratikramaNa karavAM paDe che ke ? praznakartA : have pratikramaNa to karavo ja paDe ne ! dAdAzrI : have ochAM thayAM che ? pahelAM jeTalAM nathI ne ? praznakartA : have ochAM thayAM paNa karavAM paDe. dAdAzrI : pratikramaNa, pratyAkhyAna ane AlocanA A ja sAdhana che mokSe javAnuM. bIjuM koI sAdhana nahIM. karma to thayA ja karavAnAM. nA icchA hoya toya karma to thayA ja karavAnAM. praznakartA : karma to ADAM AvIne gaLAmAM bharAya. dAdAzrI : hA, gaLAmAM bharAya. karmano niyama ja evo che. tamane khabara paDI jAya ne ke A atikramaNa karyuM. samabhAve nikAla nA thAya to atikramaNa thaI jAya. tuM atikramaNa karyuM tyAre zuM karuM chuM ? praznakartA : pratikramaNa karuM chuM. dAdAzrI : sAruM. ema to bahu pAkI che. jeTalI bahAra che eTalI mahIM che bolo. eTalI pAkI che ke jarAya karma nA baMdhAya evuM karyuM che. tyAre sAruM ne, eTaluM to bahu sAruM. AmAM pAkI hoya te sAruM. saMsAramAM pAko mANasa potAnuM nukasAna karI rahyo che ane AmAM pAko hoya to sAruM. bhAMgavI IphekTane IphekTathI praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe chIe e karmanA lIdhe ja karIe chIe ne ? pratikramaNa ApaNe karIe chIe e ApaNA hAthamAM nathI. e to IphekTa (asara) che ne ? dAdAzrI : pratikramaNa e IphekTa ja che, paNa IphekTane IphekTathI bhAMgavAnI che ane e cokhkhuM thaI jAya, dhoI nAkhIe tarata. ApaNe akramamAM kriyA mAtra maDadAla karelI kriyA to jAya ja nahIM. paNa A jJAna lIdhA pachI, tame cetana bahAra chuTuM pADyA pachI, e kriyAo maDadAla kriyAo che, nizcetana kriyAo che. eTale enI javAbadArI chUTI jAya che. A akrama vijJAna che. koI vijJAna evuM na hoya ke, saMsAramAM saMparNa rIte rahevA chatAM, saMpUrNa rIte mohamAM rahevA chatAMya mokSe javAya. evuM vijJAna koI hoya nahIM, evuM A vijJAna che. mokSe javuM eTale zuM ? kramika, sTepa bAya sTepa, jeTalo moha ocho thayo, eTalAM sTepa tame caDho. ane te kramika mArgamAM to jJAnIoneya ciMtA hoya. aMdara AnaMda hoya ane bahAra ciMtA hoya. ahIM to bahAreya ciMtA nahIM ane aMdareya ciMtA nahIM. ciMtA vagaranI lAIpha varlDamAM koI jagyAe hoI zake nahIM. A akrama vijJAnanA pratApe che, hajAro mANasone !!!
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) puruSArtha, prAkRta durguNo sAme... 209 [12] chUTe vyasano, jJAtI rIte kahevuM ke, 'bhaI caMdulAla, dhoI nAkho. A peluM zA mATe kyuM AvuM ? ane sAmAne du:kha nathI thatuM evA karmane mATe vAMdho nahIM. khAopIo badhuM-jeTalAM kArelAM khAvAM hoya eTalAM khAvane ! mahIM goLa nAkhIne paNa kAreluM khAva. kAraNa ke kaDavA rasanI zarIrane jarUra che. mATe emane ema nA khavAya to mahIM goLa nAkhIne khAva, paNa khAva. "e" che puruSArtha koIne kiMcitmAtra duHkha na thavuM joIe. A to ajANe pAra vagaranAM duHkha thAya che. sAmAne duHkha nA thAya evI rIte tame kAma lo. e kramaNa kahevAya. paNa atikramaNa kyAre kahevAya ? tamAre UtAvaLa hoya ne ahIM cA pIvA gayo hoya, pachI e Ave ke tarata tame bUmAbUma karo ke, 'kyAM gayo hato ? nAlAyaka che ne Ama tema karo te atikramaNa karyuM kahevAya. ane e svabhAvika tamArAthI thaI jAya. temAM tamAre kaMI icchA nathI hotI. atikramaNa thavuM e svabhAvika che, paNa pratikramaNa karavuM e ApaNo puruSArtha che. eTale e je karyuM hoya e bhUMsAI jAya. pratikramaNathI paDelo DAgha tarata bhUMsAI jAya. | nikAla karo samabhAvathI gharamAM dALa jarA vadhAre tIkhI thayelI hoya eTale ApaNe bUma pADIe ke, "A dALa bagADI che ne Ama che ne tema che' pachI ApaNane khabara paDe ke, A to ApaNI bhUla thaI. A phAIlano samabhAve nikAla nA karyo. phAIlano samabhAve nikAla karavo eTale zuM? ApaNe dALane ochI laIne, game tema karIne ukela lAvavAno, vyAvahArika rIte. nahIM to pachI ApaNe pratikramaNa karavuM paDe. evo doSa dekhAya che kharone tarata ? praznakartA : tarata khyAla AvI jAya. "enAthI' zArIrika dardI paNa jAya dAdAzrI : ApaNuM jJAna pratikramaNa karavAnuM kahe che. ochuM khAdhuM teya atikramaNa. kAraNa be vAge bhUkha lAge. ane vadhAre khAdhuM teya atikramaNa che mATe normalamAM rahe. jeTalAM zarIranAM dardo che, e badhAM atikramaNothI thayAM che. te badhAM pratikramaNothI jAya. praznakartA : pratikramaNa kevI rIte karAya ? dAdAzrI : dardano svabhAva khoLavo paDe. konA nimitte e UbhuM thayuM che te khoLavuM paDe, dareka joDenA saMbaMdhonI UMDI tapAsa karavI paDe. jeTalA saMbaMdho yAda Ave, te ja vadhu paDatA che. e ja phAIlo che. je
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) chUTe vyasano, jJAnI rIte 211 212 pratikramaNa yAda nathI AvatA tenI kazI bhAMjagaDa nathI. pramANathI vadhAre Ape ne jabarajastI kare toya du:kha che. tamane vadhAre Ape to zuM karo ? praznakartA : ApaNe nA ja pADavI paDe. nahIM to khAIe to du:khI thaIe. dAdAzrI : hAtha joDIne jema tema karIne patAvavuM paDe. e jagatamAM badhuM evuM che. normAliTI AvavI muzkela che. niyamabhaMgatA pratikramaNa dhyeya pramANe zuM nA thayuM e lakhI rAkhI rAte pratikramaNa karavuM. toya bahu thaI gayuM. praznakartA : dAdA haju, ghaNI vakhata saheja vadhAre khavAI jAya che paNa enuM pratikramaNa thaI jAya che. dAdAzrI : eno vAMdho nahIM. praznakartA: ame pratikramaNa evI rIte karIe chIe ke, "he dAdA bhagavAna ! jJAnI puruSa pAse meM je niyama lIdho che. teno bhaMga thayo che. te badala huM kSamA mAguM chuM.' e pramANe karIe to cAlene ? dAdAzrI : eTale ApaNe niyamane ja vaLagI rahyA chIe. ane deha che te niyamanI bahAra gayo che. kAraNa ke ApaNe satsaMga karAvaDAvIe chIene, eTale ApaNe niyamane vaLagI rahyA chIene e nakkI che. ApaNe AjJA pALavI che. dAdAzrI : te ene "tuM" evuM rAkhaje, ke A khoTI che, kharAba vastu che evuM. ane ko'ka kahe ke sIgareTa kema pIvo cho ? to enuM uparANuM nA laIza. kharAba che ema kahevuM ke bhaI, mArI nabaLAI che ema kahevuM. to ko'ka dahADo chUTaze. nahIM to nahIM choDe che. choDavAno prayatna karuM chuM ? praznakartA : karuM chuM paNa nathI chUTatI. dAdAzrI : nA, paNa evA prayatna nahIM karavAnA. ApaNe to enuM uparANuM nahIM levAnuM. koI kahe, "sIgareTa choDI dene.' tyAre kahuM ke, "bhaI nA. ene choDavAnI jarUra nathI', evuM tevuM tuM uparANuM game te laI lauM. apamAna thAya tyAM ogaLe evuM hatuM, tyAre tuM ema kahuM ke nA, sIgareTa pIvI joIe. to zuM thAya ? e jAya nahIM. ane Ane haMmezAM khoTI che e vastu, evuM mAnyA karaje. eTale eka dahADo chUTI jaze. praznakartA : ApaNe DiscArja je thato hoya te joyA karIe ane pratikramaNa nA karIe to e vadhe ke ghaTe ? dAdAzrI : e kazuM vadhe nahIM. pratikramaNa nA karIe to e paramANu che te pharI pAchA AgaLa dekhAze, e AvatA bhavamAM. praznakartA : paNa atyAre bharIe nahIM, khAlI joyA karatA hoIe to ? dAdAzrI : pratikramaNa karavAnI jarUra ja nathI. haMDreDa parasenTa (so TakA) jarUra nathI. A to pratikramaNanuM meM zA mATe mUkeluM che, nahIM to abhiprAyathI chUTazo nahIM. pratikramaNa karyuM eTale abhiprAyathI sAmA thaI gayA. e abhiprAya amAro nathI have. nahIM to abhiprAya moLo paNa rahI jaze. pratikramaNa karavAnI jarUra nathI A vijJAnamAM. phakta A eTalA mATe mUkeluM, nahIM to abhiprAya eka raheze, 'kazo vAMdho nahIM? kaheze. praznakartA : hA. pratyAkhyAna karIne pIdhI cA praznakartA : mane sIgareTa pIvAnI kharAba Teva paDI gaI che.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) chUTe vyasano, jJAnI rIte 213 2 14 pratikramaNa zAstrakAroe vAMdho uThAvyo ke pratikramaNa AmAM kema rAkho cho ? paNa e emane khabara nA paDe ke A akrama mArga che. ane lokono abhiprAya e rahI jaze. eka to mahIM dArU pIdho te pIdho, pachI pratikramaNa nA kare eTale e ja abhiprAya rahyo. ame hau pratikramaNa karIene abhiprAyathI mukta thavuM ja joIe. pratikramaNano vAMdho nahIM, abhiprAya rahI jAya teno vAMdho che. eTale A sAyaTiphika rIte jarUra nathI paNa atyAre tamane TekanikalI jarUra che. praznakartA: ane emAM nukasAneya zuM che ? pratikramaNa karyA hoya temAM nukasAna zuM ? dAdAzrI : nukasAnano savAla nahIM. praznakartA : to ? dAdAzrI : evuM nukasAna zuM ne nukasAna zuM nathI, enA mATe A nathI rAkheluM. ekjhakTanesa mATe rAkheluM che. zuM nukasAna evuM to bolAya nahIM. zuM nukasAna kyAM bolAya ? ke ApaNA sAdhAraNa vyApAromAM bolAya. pratikramaNa kare to e mANasa uttamamAM uttama vastune pAmyo. eTale A TekanikalI che, sAyanTiphikalI emAM jarUra rahetI nathI paNa TekanikalI jarUra che. praznakartA : sAyanTiphikalI kevI rIte ? dAdAzrI : sAyanTiphikalI enuM pachI e DiscArja che, pachI ene jarUra ja zuM che ? kAraNa ke tame judA cho ne e judA che. eTalI badhI zaktio nathI e lokonI, pratikramaNa nA karo eTale pelo abhiprAya rahI jAya. ane tame pratikramaNa karo eTale abhiprAyathI judA paDyA, e vAta cokkasa ne ? kAraNa ke abhiprAya jeTalo rahe, eTaluM mana rahI jAya. kAraNa ke mana abhiprAyathI baMdhAyeluM che. eTaluM AgaLapAchaLa vicAravuM rahe chatAM rahI jAya che, to pachI thoDuM banazeya kharuMne ! paNa peluM phaLa nahIM Ave have. e ApaNane AjathI ja samajAya ke bhaI, jo A ja AvuM che, to peluM AnA karatAM.. praznakartA : to eno artha evo thayo ke 'caMdulAla' ane 'caMdulAla'nA paramANu DiscArja che. have pratikramaNa nA kare to eTalA bAkI rahI gayA ? dAdAzrI : eTaluM mana ApaNane pajave. dArU pIdho hoya to kevo lAge ? praznakartA : eTale kaoNjhijharUpe AvatA bhava mATe bAkI rahe ? dAdAzrI : haMa. abhiprAyathI mana baMdhAya che ane abhiprAya bAkI rahyo eTale mana eTaluM bAkI rahyuM. praznakartA: paNa dAdA, jJAna maLatAM pahelAM je thayuM hoya te ? dAdAzrI : teno savAla ja nahIM. e to ghaNuMkharuM A jJAnathI ja UDI gayeluM hoya che. ane thoDuMghaNuM haze te Avate bhave eno kazo vAMdho nahIM Ave. praznakartA H eTale jJAna lIdhA pachI paNa thoDuM-ghaNuM bAkI rahe dAdAzrI : rahe to kharuM, ApaNo ukela ApaNe ja lAvavAno che. pratikramaNa nA karyo, ALasa karI to eTaluM bAkI rahyuM. puruSArtha to karavo ja joIe ne ? puruSa thayA pachI puruSArtha nA kare te cAlatuM haze ? caMdubhAInA koI kArya joDe tamAre levA devA nathI, paNa tamAre caMdubhAInuM dhyAna rAkhavuM joIe. zuM kare che ? keTalI bIDI pIve che?
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) chUTe vyasano, jJAnI rIte ane caMdubhAI atikramaNa kare to kahIe ke pratikramaNa karo. kramaNano adhikAra che, atikramaNano adhikAra nathI. 215 ame zuM kahyuM ke atyAre vyasanI thaI gayo chuM teno mane vAMdho nathI, paNa je vyasana thayuM hoya, tenuM bhagavAna pAse pratikramaNa karaje ke he bhagavAna ! A dArU nA pIvo joIe chatAM pIu chuM, tenI mAphI mAguM chuM. A pharI nA pIvAya evI zakti Apajo. eTaluM karaje bApa. tyAre loko vAMdho uThAve che ke tuM dArU kema pIve che ? alyA, tuM Ane Ama vadhAre bagADuM chuM. enuM ahita karI rahyA cho. meM zuM kahyuM, tuM game tevuM moTuM jokhama karIne Avyo, to A pramANe pratikramaNa karaje. kAraNa ke pratikramaNano artha zuM thAya ? praznakartA H pratikramaNa eTale mArAthI prakRtinA kAraNe karma to thaI jAya che, paNa eno mane pastAvo che, mAre choDavuM che. e jAtanuM ? dAdAzrI : hA. paNa pastAvo thayo. paNa pratikramaNano artha ja zuM ? pote e dArU pIvo che e abhiprAya viruddha cAlyo. abhiprAyathI chUTI gayo eno to bIjA avatAramAM dArU ja nA hoya. pratikramaNa choDAya nahIM. te A badhAM vAkyo evAM evAM lakhyAM che ke badhuM choDAvI de. praznakartA : tame savAre 'cA' pItAM kahyuM ke ame pratyAkhyAna karIne pachI cA pIdhI che. dAdAzrI : ohoho ! hA. praznakartA : enI ja vAta che. dAdAzrI : eTale 'cA' to huM pIto nathI. chatAM pIvAnA saMjoga bAjhe che. ane pharajiyAta UbhuM thAya che. tyAre zuM karavuM paDe ? jo kadI pratyAkhyAna karyA sivAya, jo pIuM to 'e' coMTI paDe. eTale tela copaDIne ane raMgavALuM pANI reDavAnuM, paNa tela copaDIne.hA. pratyAkhyAnarUpI ame tela copaDIe pachI pANI lIlAraMgavALuM reDe, paNa pratikramaNa 216 mahIM coMTe nahIM. eTale pratyAkhyAna karIne pachI cA pIdhI meM ! A eTaluM samajavA jevuM che. pratyAkhyAna karIne karo A badhuM. samaja paDIne ? pratikramaNa to jyAre atikramaNa thAya tyAre karo. A cA pIvI e atikramaNa nA kahevAya. cA pharajiyAta pIvI paDe. e atikramaNa nA kahevAya. e to pratyAkhyAna nA karo to, tela nA copaDo, to thoDuMka coMTI jAya. have tela copaDIne karajo ne, badhuM. praznakartA : jarUra. dAdAzrI : A moTara laIne pharavA jAva cho te tela copaDIne javuM. A mAre pharajiyAta karavuM paDe che. te tela copaDIne karuM. praznakartA : emane tyAM baTAkA ne kAMdA khAvA paDyA hatA. dAdAzrI : e to enuM pratikramaNa karI laIe. pratikramaNa karI laIe to cAle. saMjoga anusAra cAlavAnuM. zArIrika vedanIyamAM praznakartA : sAmAne duHkha thAya tyAre to ApaNe pratikramaNa karIe, paNa jyAre pote potAnI ja zArIrika vedanA bhogavato hoya ane du:kha thAya to tenuMya pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : ene joyA karavAnuM. tanmayAkAra thAya teneya jovAnuM, bhogavavAnuM, vedavAnuM thAya tene joyA karavAnuM. veda eTale jANavuM. ane veda eTale bhogavavuM. te bhogavavAthI mAMDIne jANavA sudhInA padamAM jJAnIo hoya che. praznakartA : bahu dukhe tyAre to pudgala ThekaDA mAravA maMDe. dAdAzrI : hA. tame ThekaDA mAratA ho, te badhAne khabara paDI jAya. paNa bIjAne duHkha nA thAya e jovAnuM. ane vakhate duHkha thAya, duHkha pahoMce evuM kharAba bolI gayA ane pelAne duHkha thayuM to tamAre 'caMdubhAI'ne kahevuM ke tame pratikramaNa karo.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) chUTe vyasano, jJAnI rIte praznakartA : e to emAM pUratuM pratikramaNa thayuM. paNa zarIranI vedanAmAM manamAM bhAvonuM parivartana bahu Ave che. e vakhate ema samajone ke, e ArtadhyAna, raudradhyAna jevuM ja parivartana Ave che. 217 dAdAzrI : A jJAna ja evuM che ke ArtadhyAna-raudradhyAna thAya ja nahIM. paNa te ArtadhyAna-raudradhyAna thAya che te bAhya vibhAgamAM thAya che. eTale te kharekhara coMTatuM nathI. ArtadhyAna-raudradhyAna to kone kahevAya ? ke hiMsakabhAva hoya, hiMsakbhAva to tamArAmAM dekhAto nathI. praznakartA : azAtAvedanIya karma udaya AvyA, e karma bhogavavAM paDe che. e bhogavatI vakhate, arere ! marI gayo, marI gayo ema kare. meM koI kharAba kAma karyuM nathI. mane A karma udayamAM kema AvyuM ? to AvA saMjogonI aMdara e vyaktie kaI bhAvanA bhAvavI joIe ? dAdAzrI : AnAthI huM chUTo chuM. evI bhAvanA bhAve to halakuM lAge. ane mane thaI jAya che' kahe to vadhAre lAge. praznakartA : eTale e jyAre vedanAthI udvega bhogave che tyAre e ArtadhyAnathI che ke raudradhyAnathI che ? dAdAzrI : ArtadhyAnathI. emAM dhyAnano savAla ja nathI. e jo 'jJAna'mAM hoya ne to A vedanA bhogave che te koNa bhogave che te ApaNe jANavuM joIe ane ApaNe koNa chIe, e jANavuM joIe. eTale ApaNe ema kahevuM ke 'bhaI, caMdubhAI tame ja bhogavo bA. have tamArAM karelAM che te bhogavo.' temAM ApaNe chUTA rahIe to chUTApaNAno lAbha thAya. nahIM to 'mane bahu du:kha paDyuM' kahIe to khUba paDaze jabarajasta, anekagaNuM thaIne paDaze. praznakartA : e vAta ApaNe mahAtmAonI karI. jeNe dAdAnuM jJAna lIdhuM che tenI, e sivAyanA je loko bhogavatA hoya e bhogave emAM e ArtadhyAna thayuM kahevAyane ? dAdAzrI : e ArtadhyAna ja thAya, du:khamaya pariNAma ja hoya. 218 pratikramaNa duHkhamaya pariNAma eTale ArtadhyAna. praznakartA : ane e pachI sAmA para cIDAyA kare. to raudradhyAne ya thAyane ? dAdAzrI : to raudradhyAna. nirdoSa jagatamAM doSita nA dekhAvo joIe. jagata bilakula nirdoSa che. eTale je dekhAya che te ApaNI dRSTi doSane lIdhe dekhAya che. praznakartA : vedanIya karma aticArathI baMdhAya ke atikramaNathI ? dAdAzrI : atikramaNathI baMdhAya. amAre azAtA ochI hoya. amAre jone, mahino evo Avyo, te dAdAne eksiDanTanA jevo TAIma thayo. pachI je A AvyuM, jANe A dIvo holavAI javAno thAya, evuM thaI gayuM. praznakartA : evuM kaMI thavAnuM nathI, dAdA. dAdAzrI : nA, ema nahIM, 'hIrAbA' gayAM to, 'A' nA javAnuM thAya ? e to vedanIya kayuM AvyuM ? praznakartA : azAtA vedanIya. dAdAzrI : loko samaje che ke amane vedanIya e che, paNa amane vedanIya aDe nahIM, tIrthaMkarone aDe nahIM, amane hIrAbAnI pAchaLa kheda nathI. amane asareya nA hoya koI, lokone ema lAge ke, amane vedanIya AvyuM, azAtA vedanIya AvyuM. paNa amane to eka miniTa, eka sekanDeya azAtA aDI nathI, A vIsa varSathI ! ane e ja vijJAna meM tamane ApyuM che. ane tame kAcA paDo to tamAruM gayuM. samajaNathI kAcA paDAya ja nahIMne, koI dahADo ? eka miniTa nahIM ? praznakartA : nA. dAdAzrI : tyAre kharo.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) chUTe vyasano, jJAnI rIte 219 praznakartA : aMbAlAlabhAIne to aDene ? 'dAdA bhagavAna ne to vedanIya karma nA aDe ? dAdAzrI : nA, koIneya aDe nahIM evuM A vijJAna che. aDatuM hoya to gAMDA ja thaI jAyane ? A to aNasamajaNathI du:kha che. samajaNa hoya to A phAIlaneya nA aDe. koIneya aDe nahIM. je duHkha che te aNasamajaNanuM ja che. A jJAnane jo samajI lene, to duHkha ja hoya kema karIne ? azAtAya nA hoya ne zAtAya nA hoya. [13] vimukti, Arta-raudradhyAna thakI ArtadhyAta eTale praznakartA: ArtadhyAna ne raudradhyAna kSaNe kSaNe thayAM ja karatAM hoya che. to ArtadhyAna kone kahevuM ne raudradhyAna kone kahevuM e jarA spaSTIkaraNa karI Apo. dAdAzrI : ArtadhyAna che te pote potAne ja, koIneya vacce lAve nahIM. koInA upara goLI vAge nahIM evI rIte sAcavI ane pote potAnI meLe duHkha veThyA kare ane kokanA upara goLI choDI de e raudradhyAna. ArtadhyAna to potAne jJAna nA hoya ane 'huM caMdulAla chuM' ema thaI jAya, ane mane Ama thAya ke Ama thayuM to zuM thaI jaze ? choDIo tuM paiNAvAno hato ? 24 varasanI thAya tyAre paiNAvAnI. 30 varasanI thAya tyAre, A pAMca varSanI hoya tyArathI ciMtA kare, e ArtadhyAna karyuM kahevAya. potAne mATe avaLuM vicAravuM, avaLuM karavuM, potAnI gADI cAlaze ke nahIM cAle ? mAMdA thayA ne marI javAya to zuM thAya ? e ArtadhyAna kahevAya. praznakartA : agralocanA, bhaviSyanI ciMtA ? dAdAzrI : agralocanA, e badhuM ArtadhyAna kahevAya. e paNa jJAna nA hoya tyAre ArtadhyAna kahevAya. kAle zuM thaze ? phalANo kAgaLa
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 221 222 pratikramaNa dAdAzrI : enI asara paDe, raudradhyAna ja kahevAya. ene asara paDe, kema paDe nahIM ? e to tamane ema lAge che, ene khabara nathI paDatI. ene asara to badhI jagyAe thayA vagara rahe ja nahIM. ene potAneya khabara nA paDe. Arta-raudradhyAnamAMthI dharmadhyAna praznakartA : ghaNIvAra evuM bane ke, ApaNe ArtadhyAnamAM ne raudradhyAnamAM UMDA ne UMDA ghusatA jaIe chIe, ane chatAM ApaNe jANatA nathI, to e kema jANI zakAya ? Avyo che. inkamaTekSavALo zuM karaze ? bhaviSyanA vicAra karatAM je bhaya lAge te vakhate ArtadhyAna thayeluM hoya to ja bhaya lAge. bhaviSyanA vicAra karatAM jo bhaya lAge to jANavuM ke ArtadhyAna thayuM che. ArtadhyAnamAM pote potAnI upAdhi karyA kare ke Ama thaze to zuM thaze ? Ama thaze to zuM thaze ? evo bhaDakATa lAgyA kare. raudradhyAtathI bIjAne asara raudradhyAna to ApaNe bIjAne mATe kalpanA karIe ke ANe mAruM nukasAna karyuM. e badhuM raudradhyAna kahevAya. ane bIjAnA nimitte vicAra kare, bIjAne kaMIpaNa nukasAna thAya evo vicAra Avyo, to e rodradhyAna thayuM kahevAya. manamAM vicAra Avyo ke, kApaDa kheMcIne Apajo. te kheMcIne Apajo kahyuM, tyArathI ja gharAkonA hAthamAM kApaDa ochuM jaze. evI kalpanA karI ane tenA vadhAre paisA pote paDAvI leze, evI kalpanA karI, e raudradhyAna kahevAya. bIjAnuM nukasAna kare e dhyAna raudradhyAna kahevAya. praznakartA : raudradhyAnamAM ApaNA thakI bIjAne duHkha thAya, eTale raudradhyAna thayuMne ? dAdAzrI : hA. e du:kha thAya ke nA thAya paNa ApaNe emane kahIe ke A badhA nAlAyaka che, luccA che, cora che e badhuM raudradhyAna ja kahevAya. kharekhara jagatamAM koI doSita che ja nahIM. doSita lAge che te ApaNI gerasamajaNathI lAge che. praznakartA : raudradhyAna to mane thAya che. e bIjAnI bhUla huM jouM chuM. emAM bIjAne zuM duHkha thAya ? huM ene doSita gaNuM to ene duHkha kyAM thAya che ? sAmA mANasane to ene khabara paDatI nathI to e raudradhyAna kahevAya ke nahIM ? dAdAzrI : e to du:kha thAya eTale ArtadhyAna thayuM e ja che ne ! ane raudradhyAnamAM baLatarAnuM duHkha thAya, vadhAre paDatuM duHkha thAya. e ArtadhyAna-raudradhyAna badhuM mANasane duHkhadAyI che. e azAtAvedanIya ja che badhI. praznakartA : e paNa kSaNe-kSaNe thayA kare che. emAMthI mukta thavA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : e joyA karavuM ApaNe ke A kharekhara e kaMI doSita che nahIM, A to mArA karmanA udaye mane dekhAya che. paNa e vAta kharekhara evuM nathI. eTale e doSita dekhAya to nirdoSa che. evuM karyA karavuM ane pratikramaNa karavAnuM. ApaNane koI mANasane mATe kharAba vicAra AvyA, eTale ApaNe hisAba kADhavo ke bhaI, A mArA ja karmanA udaya che, emAM Ano zo doSa bicArAno. e mArA karmano udaya che. eTale e doSita dekhAto baMdha thaI jAya. ane to e dharmadhyAna kahevAya. ane A raudradhyAna thavAnuM hatuM, tyAM ja dharmadhyAna thayuM. ane te aMdara bahu AnaMda Ape. mArA ja karmanA udaye e doSita dekhAya che. e to nimitta mAtra che. atyAre sAmo kharekhara doSita hoto ja nathI. te nimitta ja hoya
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 pratikramaNa (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 223 ApaNA ja kaSAyo ApaNA zatru tamAre nimitta Ave koI dahADo ? praznakartA : Ave koIka vakhata. dAdAzrI : hA. e to nimitta ja che A. kharekhara nathI. A cora ApaNA gajavAmAMthI rUpiyA kApI jAya, te nimitta che. e kharekhara gunegAra e nathI. kharekhara gunegAra ApaNA kaSAya che. potAnA duzmano ja potAnA kaSAya che. bIjuM koI bahAra duzmana che ja nahIM. ane e kaSAya ja ene mArI rahyA che. ene bahArano koI mArato nathI. pazcAtApa paQirtAne dhyAna have jabarajasta raudradhyAna karyuM hoya, paNa pratikramaNathI te ArtadhyAna thaI jAya che. be jaNAe raudradhyAna eka ja prakAranuM karyuM. be jaNe kahyuM ke phalANAne huM mArI nAkhIza. evuM be jaNe mAravAno bhAva karyo. te raudradhyAna kahevAya. paNa ekane ghera jaIne pastAvo thayo ke 'baLyo meM Avo bhAva kyAM karyo." eTale e ArtadhyAnamAM gayuM ane bIjA bhAIne raudradhyAna rahyuM. eTale pastAvo karavAthI raudradhyAna paNa ArtadhyAna thaI jAya che. pastAvo karavAthI narkagati aTakIne tiryaMcagati thAya che. ane vadhu pastAvo kare to dharmadhyAna baMdhAya. eka vakhata pastAvo kare to ArtadhyAna thAya ne vadhu pastAvo kara kara karyA kare, to dharmadhyAna thaI jAya. eTale kriyA tenI te ja, paNa pheraphAra thayA kare che. raudradhyAna para pazcAttApano pUMTha dIdho ke pheraphAra thAya, ane AnaMdano pUMTha dIdho ke nahIM, ene mAravo ja joIe. meM vicAra karyo te barobara hato' evuM kahe tyAre e nigoda sudhI pahoMce. pharI manuSyamAM AvavuM muzkela thaI jAya tyAM sudhI pese, eTale raudradhyAnamAM AnaMda e nigoda sudhI pahoMcI jAya. eTale raudradhyAna karIza ja nahIM ane raudradhyAna thaI jAya to pazcAttApa karaje. ArtadhyAna karIza ja nahIM ane ArtadhyAna thaI jAya to pazcAttApa karaje. ArtadhyAna thaI jAya ane "e" pazcAttApa kare to bhagavAne kahyuM ke, tAruM dharmadhyAna ame jame karIzuM. zuM khoTuM kahyuM bhagavAne ? bhagavAna kaMI DAhyA haze ke cakkara haze ? praznakartA : bhagavAnane cakkara kahIne kyAM javuM che ? bhagavAna DAhyA ja che. pratikramaNathI pudgala pAme dharmadhyAna dAdAzrI : 'dAdA'nA nAmathI pastAvo karajo. to tyAM AgaLa enuM dharmadhyAna thaI jaze. jeTaluM AvaDyuM teTaluM to ThaMDyuM ! raudradhyAna thAya toya pastAvo karajo. ane ArtadhyAna thAya toya pastAvo karajo. dharmadhyAna to AvaDe evuM nathI A kALamAM. mATe A raudradhyAna ane ArtadhyAna para pastAvo karIne dharmadhyAna banAvyuM eTaluM kArakhAnuM karI nAkhajo. dharmadhyAna mANasane sIdhI rIte nathI AvaDe evuM Aja. kAraNa ke bhagavAnanAM darzana kare ne, te ghaDIye dhyAna bahAra joDAmAM hoya. eTale bhagavAna khuda ja kahe che ne ke mArAM darzana kare che, te ghaDIye joDAnAM darzana joDe kare che. eTale phoTo joDe le che. huM zuM karuM te ?! eTale A kALamAM dharmadhyAna thaI zakatuM nathI. eTale A dAdA zuM kahe che, jeTalAM ArtadhyAna thAya teno pastAvo karo, to dharmadhyAnanuM phaLa maLaze. ane dharmadhyAna vagara A pudgala chUTe evuM nathI. A pudgalane zukladhyAna thAya nahIM koI dahADoya ! eTale ArtadhyAna thAya teno vAMdho nathI. paNa dharmadhyAnamAM pheravI zakAya che. ApaNe kahIe, 'he caMdulAla, zuM karavA te ArtadhyAna karyA kare
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 pratikramaNa (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 225 che ? have ArtadhyAna karyuM, te mATe pastAvo karo, pratikramaNa karo.' eTale dharmadhyAna thaI gayuM. praznakartA: 'ApaNe' pote chUTA rahIne pratikramaNa karAvaDAvIe to e zuM thayuM kahevAya ? dAdAzrI : evuM che ne, ApaNe zuddhAtmA thayA, paNa A pulano chUTakAro thavo joIze ne ? eTale jyAM sudhI enI pAse pratikramaNa nahIM karAvo, tyAM sudhI chUTakAro nahIM thAya. eTale jyAM sudhI pudgalane dharmadhyAnamAM nahIM rAkho tyAM sudhI chUTakAro nahIM thAya. kAraNa ke pudgalane zukladhyAna thAya nahIM. mATe pugalane dharmadhyAnamAM rAkho. eTale pratikramaNa karAva karAva karavAM. jeTalI vakhata ArtadhyAna thAya, eTalI vakhata pratikramaNa karAvavuM. ArtadhyAna thavAnuM e pUrvanI ajJAnatA che. eTale thaI jAya to 'ApaNe' enI pAse pratikramaNa karAvavuM. ta khase zukladhyAta kadI praznakartA : zukladhyAnamAMthI patana thaI ArtadhyAna, raudradhyAnamAM avAya che, tethI tyAM pratikramaNa ene karavuM paDe che ? dAdAzrI : e badhI vAta kharI, paNa vastusthitimAM pratikramaNa 'potAne' karavAnuM nathI. zukladhyAna khasatuM ja nathI. A to saMjogavazAt saMjogothI kAma levAnuM che. 'pote' pratikramaNa kare tyAre zukladhyAna UDI jAyane ? praznakartA : raudradhyAna ne ArtadhyAna je 'DiscArja svarUpamAM thaI jAya to tenuM 'ona dhI momenTa' (tatsaNa) pAchuM pratikramaNa karI le. dAdAzrI : raudradhyAna ne ArtadhyAna copaDe udhAra nA thavuM joIe. ane tameya te padamAM, zukladhyAna ne dharmadhyAna padamAM cho, phakta tamAre pratikramaNa karavuM paDe eTaluM ja. bIjuM kazuM nahIM ne vadhAre. amArA jeTalA saMsArI lAbho nA prApta thAya tamane. paNa tame evA ja padamAM beThelA chone ! raudradhyAna ne e badhuM thaI ja jAya, svabhAvika rIte thaI jAya, paNa enuM pratikramaNa tarata hovuM joIe. ahIM Avyo te phasAyo ApaNe to kazuM karavAnuM nahIMne, tame to zuddhAtmA thaI gayA, tamAre caMdubhAIne kahevAnuM, pratikramaNa karo. atikramaNa kema karyuM ? zuM kahevAnuM ApaNe ? 'tame atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo' AvuM kaMIka koIne dAna ApyuM hoya, tenuM pratikramaNa ApaNe karavAnI jarUra nathI. kAraNa ke ahIM dharmadhyAna sAthenuM che. A vijJAna. atikramaNanuM pratikramaNa karavAnuM che. A vijJAna ekaluM zukladhyAna nathI. mokSe sIdho jaI zake ema nathI, ekAvatArI thaI zake ema che, ko'ka be avatArI, koI traNa avatArI thaI zake ema che. koI lobhiyA hoya to paMdara pUrA kare. e kaheze, ke bhaI, have pharI AvavAno nahIM, enA karatAM atikramaNa karI lo ne ! eTale amArA bhAgIdAra evA hatA ke, emane kaheto hato ke, tame paMdara avatAra pUrA karazo ? tyAre kahe che, evuM tamane lAge che? meM kahyuM, hA. tamArA lobha to A pharI ahIM AvavAnuM nathI tyAre have paMdara avatAra pUrA karI ja lo ne ! paNa paMdarathI bahAra nA thAya ne pachI. bahu lobhiyA hoya to, aMdarathI bahAra thAya nahIM ne ! e to aTakaNamAM AvI gayo have. mATe jo haju saMsAra bhogavavAnI, bhautika sukhonI icchA ja che, te thayA karatI hoya, ane pAMca-cha hajAra avatAra bhogavavA hoya, to dAdAne bhego nA thaIza, ane bhego thayo to, jJAna nA laIza. nahIM to pachI tuM nakkI karIza ke mAre have chUTavuM che toya nahIM chUTAya, mokSe javuM ja paDaze. evo koI mUrkha hoya nahIM.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 227 228 pratikramaNa paNa vakhate, huM to pahelethI kahI dauM, ke bhaI, cetato raheje. pachI tuM kahyuM ke, have mane AmAMthI choDo, A paMdara bhavamAMthI e nahIM chUTAya. kAraNa ke, jJAnIno sikko che. koIthI bhUMsI nA zakAya, cheko nA mArI zakAya. jJAnI eTale lAyasansadAra mANasa kahevAya. AkhA varlDanuM lAyasansa hoya emanI pAse, jyAM devaloko bese che, devaloko sAMbhaLavA Ave evuM A vijJAna che. A paramahaMsanI sabhA kahevAya. jyAM AtmA ne paramAtmA sivAya bIjI vAta nathI, saMsArasaMbaMdhI vAta nathI, paNa dharmadhyAna sAthenuM che. ApaNuM akrama che ne ! AtmajJAna tyAM nahIM Arta-raudradhyAta ArtadhyAna ne raudradhyAna e tiryaMcagatinuM ne narkagatinuM kAraNa che. praznakartA : ArtadhyAna ne raudradhyAna karavuM ja nathI hotuM. chatAM thaI jAya che ? dAdAzrI : mAruM kahevAnuM che ke, e thaI jAya, teno vAMdho nathI ApaNane, tame pratikramaNa karo ne ? ame eno vAMdho UThAvyo ja nathI. ke kema tame Ama karo cho ? tame pratikramaNa karo. ema kahIe chIe. ame koIne kADhavA mAMgatA nathI. ApaNA ahIM 'negeTivasensa' (nakArAtmaka) ja nathI, 'pojhiTivasensa' (hakArAtmaka) che. ame koInuM nikaMdana kADhavA mAMgatA nathI. tame raho kahIe ane ame pratikramaNa karIe. eTale e enI meLe jatA raheze. ApaNuM jJAna ja evuM che ke, ArtadhyAna ne raudradhyAna thAya ja nahIM. ArtadhyAna ne raudradhyAna thavA ja nA de evuM che. ane je ArtadhyAna ne raudradhyAna dekhAya che, te ApaNuM dhyAna nathI, paNa gUMgaLAmaNa che khAlI. kharekhara e nA thAya koI dahADoya ! AtmajJAna jo che to ArtadhyAna ne raudradhyAna nathI ane ArtadhyAna ne raudradhyAna che, to tyAM AtmajJAna nathI. be bhASA judI judI nA hoya. - dehamAM dharmadhyAna hoya ne AtmAmAM zukladhyAna hoya. paNa pelI gUMgaLAmaNa Ave ne manamAM ema lAge ke, A raudradhyAna ne ArtadhyAna thaI gayuM. basa eTalA mATe ApaNe kahevAnuM ke, atikramaNa kema karyuM ? mATe pratikramaNa karo. AtmajJAna che tyAM ArtadhyAna ne raudradhyAna hoya nahIM. nahIM to AtmA prApta thAya nahIM koI dahADo ya. have tamane je ArtadhyAna ne raudradhyAna thAya che te khAlI guMgaLAmaNa che. ArtadhyAna ne raudradhyAna kone thAya ? ke je pelo jIvato IgoIjhama hoya tene thAya. te jIvato IgoIjhama meM khalAsa karI nAkhyo. have maDadAla IgoIjhama rahyo. tene kaMI ArtadhyAna, raudradhyAna thAya nahIM. mareluM kaMI navuM hAla-cAle nahIM. eTale vigatamAM kazuM che nahIM, samajo barAbara. huM zuM kahuM chuM ? samajo to AmAM kazuM ja nathI. A jJAna ja evuM ApeluM che ke, ITaselpha (svayaM) badhuM kAma karyA kare ane pUrepUruM samajo. vigatapUrvaka samajo. ane chevaTe nA samajaNa paDe to pratikramaNa karyA karo ne, eTale jene samajaNa nA paDe, tene pratikramaNa karavAnuM kahyuM che ane samaje to to potAne kazuM thatuM ja nathI, bahAra ja vAge che, ane enA manamAM ema lAge che ke ahIM ja vAyuM. kharekhara vAge che bahAra ! praznakartA : eTale A badhI bhramaNA ja che ? dAdAzrI : nA. bhramaNA nathI. A to badhuM gUMgaLAmaNa UbhI thAya ne. karmanA bahu DakhA hoya ne, to evuM thAya. ahIM bahu dhULa UDADe to zuM thAya ? ApaNane AgaLanuM nA dekhAya. praznakartA : AvaraNo che ? dAdAzrI : A to badhAM mohanIya karmo che, je bharelAM te badhAM UkhaDe, tema tema e nIkaLyA kare. ApaNe have kAma kADhI lo ! pratikramaNa karyA karajo. e eno
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudradhyAna thakI upAya ane e ja eno IlAja ! tamAre kazuM levA-devA nahIM, eTale mahAtmAone ArtadhyAna thAya ja nahIM. AtmAne ArtadhyAna-raudradhyAna thAya ja nahIM. ApaNA mahAtmAone ArtadhyAna, raudradhyAna thAya ja nahIM. kAraNa ke e zuddhAtmA che, nAmarUpa nathI pote. 229 praznakartA : bhUtakALamAM ArtadhyAna ane raudradhyAnamAM je muMjhAI gayA hoya, ane pUrve jyAre evAM ne evAM kAma karI cUkyAM hoya, to Aje enAM pariNAmo udayamAM Ave to zuM karavuM ? dAdAzrI : e to e ja Ave ne ! e ja AvavAnAM ne. paNa Aje ene jJAne karIne choDIe. te dADe jJAna nahIM eTale choDAya nahIM. have ApaNe jJAne karIne choDI zakIe. pratikramaNa tene lIdhe karavAnuM. te dA'De pratikramaNa karyAM nathI. apratikramaNa doSa lAgelo che. jagata AkhuM A doSane laIne UbhuM rahyuM che. jyAre pratikramaNa thAya che, tyArathI chUTakAro thavA mAMDe che. 'jJAta' pachI karma kyAre baMdhAya ? praznakartA : jJAna lIdhA pachI, jANe ajANe, ArtadhyAna-raudradhyAna thAya ane te ja kSaNe manamAM khUba pastAvo thayA pachI pratikramaNa karavAmAM Ave, to jJAna lIdhA pachI mahAtmAone karma baMdhAya kharuM ? dAdAzrI : pratikramaNa kare to nA baMdhAya, pratikramaNa kare che dareka vakhate ? praznakartA H pratikramaNa karI lauM chuM tarata. dAdAzrI : ane tuM 'caMdulAla' ke 'zuddhAtmA' che ? praznakartA : huM to zuddhAtmA chuM. dAdAzrI : to to vAMdho nahIM. pratikramaNa kare eTale vAMdho nahIM. praznakartA : raudradhyAnanuM kaMI nimitta banyuM ne pratikramaNa nA thayuM to ane e gUMcavADAmAM rahyuM. to e karma baMdhAI gayuM ? pratikramaNa dAdAzrI : karma to baMdhAya kyAre ? ke darzana phare to baMdhAya. darzana phare, zraddhAmAM DAmADoLa thAya, nahIM to karma baMdhAya nahIM. pratIti enI khase nahIM, tene kazuM thAya nahIM. 230 praznakartA : eTale TAIma limiTa koI nahIM ? ke ATalA TAImamAM karma baMdhAI jAya ? dAdAzrI : karma kyAre baMdhAya ? ke pratIti DAmADoLa thAya, Amatema thAya, khAMDa ne mIThuM miksa karavAthI zuM thAya ? praznakartA H pheraphAra thaI jAya. dAdAzrI : eTale pachI badhuM karma baMdhAya, khAMDa-khAMDamAM rahevA de. mIThAne-mIThAmAM rahevA de. eTale pratIti bagaDavI nA joIe. pratIti para DAgha nA paDavo joIe. dravya pariNAma ane bhAva pariNAma have ArtadhyAna-raudradhyAna nA thAyane ? praznakartA : have thatuM nathI. dasa divasathI baMdha thaI gayuM che. dAdAzrI : pachI kyAre thaze ? praznakartA : bIjAnA doSa joze tyAre thaze ? dAdAzrI : doSa jue to pratikramaNa karavuM. have ApaNe kartA nathIne, eTale ArtadhyAna-raudradhyAna nA thAya. ane koInA doSa joto hoya e enuM pahelAMnuM dravya che, e bhAva nathI, bhAva hoya tyAre ArtadhyAna-raudradhyAna kahevAya. A to dravya che, eTale jevuM mahIM bharyuM hoya evuM bole. praznakartA : bIjAnA doSa jue eTale ArtadhyAna-raudradhyAna thAya ? dAdAzrI : hA. te bIjAnA doSo jovAno, mahIM mAla bharI lAvyo hoya, to evuM jue. to paNa e pote doSamAM nathI Avato. eNe
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 231 232 pratikramaNa pratikramaNa karavuM joIe, ke Ama kema thAya che ? evuM nA thavuM joIe. basa eTaluM ja. e to jevo mAla bharyo hoyane, evuM badhuM nIkaLe. ene ApaNe bharelo mAla evuM ApaNI sAdI bhASAmAM bolIe ne bhagavAne ene dravya kahyuM. bharelo mAla bahAra nIkaLe evuM kahIe, eTale tarata samajaNa paDI jAya sAmAne. have ene zAstrIya bhASAmAM dravya pariNAma che kaheze. ane bhAva pariNAma che evuM kaheze. have evuM A badhuM jhINuM A badhAne zI rIte AvaDe ? ne A badhAne zIkhavADavA jAya to UlaTuM bIjuM vaLI bhUlI jAya. enA karatAM ApaNI gAmaDAnI bhASA sArI, tarata samajaNa paDI jAya. Apane samajAyuMne ? A bharelo mAla che, te have khAlI thAya che. praznakartA : evuM bane che ke, dhAro ke ApaNe koInI pAchaLa kharAba bolIe ke AvI che, tevo che, nAlAyaka che ane pachI potAnI jAtane mAnIe ke, huM barAbara chuM. mAruM badhuM karekTa che. huM jarAye doSita nathI, mArI koI bhUla ja nathI, to evAM ArtadhyAna-raudradhyAna aMdara kSaNe kSaNe thayA ja karatAM hoya che. to emAM jAgRti kevI rItanA rAkhavI ke jethI karIne AnAthI chUTuM rahevAya ? dAdAzrI : e to thayA ja kare. tyAra pachI ApaNe jANIe ke, A jAgRti rahetI nathI. to AkhA dahADAmAM je thaI gayuM hoya te sAMje pachI nakkI karavuM ke, mAre rAte navathI agiyAra sudhI pratikramaNa karavAM. praznakartA : barAbara che, pratikramaNa e eno upAya che. dAdAzrI : hA. A badhA je rastAmAM, poLamAM maLyA hoya, bIjA maLyA hoya, e badhAnA pratikramaNa rAte besIne karo. praznakartA : jeTalA jeTalA maLyA hoya. dAdAzrI : bhego thayo ke nA thayo, paNa badhAnAM pratikramaNa karo. kalAka, be kalAka te ghaDIye enI eTalI badhI zakti vadhaze ke na pUcho vAta !! ne AnaMdeya puSkaLa thaze. praznakartA : samajI gayo. eTale je chevaTe nivRttimAM pratikramaNa karI levuM. dAdAzrI : yAda karIne pratikramaNa karo. enuM nAma dharmadhyAna praznakartA : ArtadhyAnanuM pratikramaNa kare to zemAM jAya ? dAdAzrI : kazAyamAM jAya nahIM, pratikramaNa karI nAkhyuM, eTale DAgha paDyo te dhovAya. praznakartA : ane raudradhyAnanuM pratikramaNa kare to ? dAdAzrI : e to sAmAnuM karavuM paDe. praznakartA : paNa have A copaDImAM evuM chApyuM che ke dharmadhyAnamAM jAya. dAdAzrI : hA. eTale raudradhyAnanuM pratikramaNa kare eTale dharmadhyAnamAM ja jAya che. kAraNa ke raudradhyAna aTakAvyuM. praznakartA : to pachI ArtadhyAnanuM pratikramaNa kare to zemAM jAya ? dAdAzrI : evuM nahIM, evuM nahIM lakhyuM. copaDImAM juduM lakhyuM, raudradhyAnane aTakAvyuM enuM nAma dharmadhyAna. evuM lakhyuM nathI ? praznakartA H ane ArtadhyAnane ? dAdAzrI : raudradhyAna aTakAve enuM nAma dharmadhyAna ane ArtadhyAnane aTakAve toya dharmadhyAna. hA. beunuM, bannenuM. praznakartA : ane pazcAttApa kare to ? dAdAzrI : ane pazcAttApa kare to dhoI nAkhe enuM ! praznakartA H Apa ghaNIvAra satsaMgamAM evuM kaho cho ke ArtadhyAna
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 pratikramaNa (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 233 raudradhyAna thavAnI jagyA hoya to kaMTrola hoya e dharmadhyAna. dAdAzrI : e dharmadhyAna kevI rIte kaMTrolamAM rahe ke, A mArA ja karmano udaya che. emAM e nimitta che, enuM e dharmadhyAna kahevAya. praznakartA : hA. paNa e kaMTrolamAM rahe to ne ? dAdAzrI : hA. goLI chUTI gaI to pratikramaNa karavuM paDe. praznakartA: raudradhyAnanAM pratikramaNathI sIdhuM dharmadhyAna thAya ? dAdAzrI : nahIM, evuM nahIM. evuM chene, yathArtha zabda upara che A. pratikramaNa ne pazcAttApa e bemAM phera. yathArtha pratikramaNa karavuM eTale pote zuddhabhAve karavuM. ApaNe joI levuM, basa. pratikramaNa vidhinA zabdomAM bIjA koIno hastakSepa nathI, eTaluM joI levuM. emAM mAro zabda hoya che ke nahIM ? eTaluM ja tamAre joI levAnuM. emAM bIjAnI Dakhala hoya to te joI levuM. bIjAnI bhUla jovAnI ApaNe jarUra ja nA hoya. praznakartA : bhUlanI vAta nathI, paNa ekkekTa (yathArtha) jANavuM to joIene ? dAdAzrI : nahIM, e badhA zabda eka-eka sAcA hoya ! emAM pheraphAra karavAno, AmAM chako mAravAno, bhaviSyamAM koineya adhikAra nathI ! yathArtha pratikramaNa praznakartA cheko mAravAnuM nahIM kaheto, kAraNa ke be-traNa vAkyo sAthe AvyA ne.. dAdAzrI : nA, e to evo koI saMjogavazAt e AkhuM pustaka lAvyo tyAre mArAthI kahevAya ke kevA saMjogomAM, kevI vAta thaI hoya... enI AjubAjunuM kanekzana (sAMdho) joIe. tame addhara vAkya lo ne teno artha nA thAya barAbara. praznakartA : nahIM, nahIM, AptavANI 2mAM pAnA naMbara 109 upara che ke raudradhyAnamAM pazcAttApa thAya to te ArtadhyAnamAM jAya ane jo raudradhyAnamAM yathArtha pratikramaNa thAya to dharmadhyAnamAM jAya. dAdAzrI : pUruM vAkya je AkhuM boleluM che. eTale AmAM tamAre to eTaluM ja jovAnuM ke bIjAnI Dakhala che ke nahIM. Dakhala hoya to mane kahevuM. bIjuM, Ane tolavA nA jazo. Ano artha A thAya ke nahIM, e saMjogonA anusAra hoya. yathArtha eTale jema hovuM joIe evuM vAkya jJAnI puruSa karI zake. bIjuM koI nA karI zake. praznakartA : e yathArthano phoDa pADo. dAdAzrI : yathArtha eTale jema hovuM joIe tevuM saMpUrNa. have evuM samajAya nahIM ? amuka, amuka moTA mANasa ApaNAmAM thayelA hoya, tame jo samajatA ho, to karI zako ema cho. praznakartA : atyAra sudhI huM evuM samajato hato ke, ApaNane Ama ko'kanuM khoTuM karavAnuM manamAM Avene, to e ApaNuM kAma ApaNAthI nA thAya. ene huM dharmadhyAna mAnato hato. ANe mAruM nukasAna karyuM. eTale mane tarata riekzana (pratikriyA) thAya ke, AmanuM Ama karuM. to kahe ke, bhaI, e ApaNuM kAma nahIM. dAdAzrI : hA. te dharmadhyAna kahevAya. paNa e to dharmadhyAna che e ja to jovA jevuM ke ArtadhyAna-raudradhyAna aTakAvyuM. e to dharmadhyAna rokaDuM ja che. paNa A yathArtha pratikramaNa karavuM e to bahu moTI vAta che. nahIM to e pratikramaNa judI vAta che. tame kaho cho e pramANe, paNa yathArtha, praznakartA : dAdA, kaoNmana leMgvaja (sAmAnya bhASA)mAM jatuM rahyuM, copaDImAM chapAyuM eTale.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudradhyAna thakI dAdAzrI : hA. paNa sAco mANasa hoya tene pahoMce ja ne ? yathArtha koNa mANasa samaje ? 235 praznakartA : meM pachI vicAra karIne evo artha kADhyo hato ke, yathArtha pratikramaNa eTale saheja paNa kartAbhAva nA hoya. dAdAzrI : nA, e bilakula hoya nahIM. kartAbhAva to nathI A jJAna lIdhA pachI. paNa yathArtha eTale jema hovuM ghaTe tevI rIte ekjhekTalI. yathArthano artha ja evo thAya. jema hovuM ghaTe tevuM. praznakartA : jJAnIone pratikramaNa karavAnuM hoya nahIMne ? dAdAzrI : A akrama vijJAnIone hoya. praznakartA : nA. paNa yathArtha pratikramaNa chene ? dAdAzrI : yathArtha to amArI joDe pelA rahe che, e karI zake badhA. amuka, amuka mANaso haju ApaNA che ja. bIjAya te karI zake. tameya karI zako e mANasanI jema. yathArtha tame samajatA na ho teno vAMdho nathI. paNa yathArtha tame karo kharA e huM jANuM chuM. yathArthano artha ja bahu bhAre thAya che. 'jema hovuM joIe tema.' dhyAta aMdara 'zukla' te bahAra 'dharma' ApaNuM sAyansa zuM kahevA mAMge che, te huM tamane kahuM. atyAre udayamAM je doSa nIkaLato hoya, ke udayamAM sAro bhAva nIkaLato hoya. be ja jAtanA bhAva nIkaLavAnA ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : to e udayane juo ke, potAnA doSa dekhAya, je doSavALo hoya, tene doSa dekhAya ane sArAvALAne sAruM dekhAya. paNa ApaNe ApaNA doSa ja jovAnA. bIjuM kazuM jovAnuM nathI. A puruSArthathI AvatA bhavamAM phera paDe che. paNa ApaNe to evuM pratikramaNa kahevA mAgatA ja nathI. ApaNe zuM kahIe chIe. ApaNe to 'zuddhAtmA' thayA ne Avato bhava joIto nathI. eTale ApaNe zuM kahevA mAMgIe chIe. A udaya je che. te ame eno nikAla karI nAkhIe chIe, jANIe chIe. 236 doSa thayo e jANyuM, enuM nAma dharmadhyAna. ane mahIM aMdara zukladhyAna che. A beu, dharmadhyAna ne zukladhyAna hoya tyAre ekAvatArI thAya. ane ekaluM zukladhyAna hoya tyAre mokSa thAya. eTale doSa thAya, tene tamAre doSane vaLagavAnuM nahIM. A pAchalAM pustako vAMcelAM. te tamane evuM lAge ke A zuM thayuM ? A zuM thayuM ? ApaNe suTevo ne kuTevo bannene sephasAIDa karyuM che. ApaNe zuddhAtmA chIe ne svarUpamAM ApaNe AvI gayA chIe. have je doSa che e ApaNane dekhAya che. e ApaNane dekhAvA mAMDe. badhA doSo jhINAmAM-jhINA dekhAyA karaze. paNa doSane jovAnI daSTa jema khIlaze. tema tema e vadhAre ne vadhAre dekhAtA jaze. have pratikramaNa nA thAya toya huM kahuMne vAMdho nathI. paNa phakta e doSo joyA karo. ane A vastu khoTI che evuM jANyuM. jANyuM tyArathI ja e dharmadhyAna kahevAya. eTale A bahAranuM dharmadhyAna ane aMdaranuM zukladhyAna A mArga taddana judo che. cokhkho mArga che ane svabhAvika mArga che. atyAre kaMIthI mUA ? have rAtre sAta-ATha jaNa AvyA. ane caMdubhAI che ke, ema karIne bUmo pADe, rAte sADA agiyAra vAgyA che ne, to tame zuM kaho ? tamArA gAmathI AvyA hoya ne, to emAM eka-be oLakhANavALA hoya ane bIjA badhA enA oLakhANavALA hoya ane dasa-bAra mANasanuM Ama ToLuM hoya ane bUma pADe, to sADA agiyAra vAge zuM kaho e lokone ? bAraNuM UghADo ke nA UghADo ?
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 pratikramaNa (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 237 praznakartA : hA, UghADIe. dAdAzrI : ane pachI zuM kaho, e lokone ? pAchA jAva ema kahe ? praznakartA : nA. nA. pAchA jAva, ema kema kahevAya ? dAdAzrI : tyAre zuM kaho ? praznakartA : aMdara bolAvIe ApaNe. 'Avo aMdara." dAdAzrI : 'Avo padhAro padhAro." ApaNA saMskAra chene ? eTale Avo padhAro kahIe, badhAne sophAseTa upara besADIe. sophA upara chokaruM sUI gayuM hoya to jhaTa jhaTa UThADI daIe ane bAjumAM pheMkI daIe. sophA upara besADIe. paNa manamAM ema thAya ke, "atyAre kyAMthI mUA AvyA A ?" have A ArtadhyAna nathI, raudradhyAna che. sAmA mANasanI upara ApaNe A bhAva bagADIe, ArtadhyAna to pote potAnI ja pIDA bhogavavI. A to pArakAnI upAdhi pote karIne pArakA upara A 'blema' (Aropa) karyo. 'atyAre kaMIthI mUA ?" - have toya pAchA ApaNe zuM kahIe ? ApaNA saMskAra to choDe nahIMne ? dhIme rahIne kahe, 'jarAka... jarAka... jarAka.' alyA paNa zuM ? tyAre kahe, thoDIka cA... tyAre kahe pelA evA hoya te kahe, "caMdubhAI, atyAre cA rahevA done, atyAre khIcaDI-kaDhI karI nAkhone, bahu thaI gayuM." jo A tArI bairInI gADI cAlI ! rasoDAmAM zuM thaI jAya ? have ahIM zuM karavAnuM che ? bhagavAnanI AjJA, jene mokSe javuM hoya tene zuM karavuM joIe ke atyAre kaMIthI mUA evo bhAva AvI ja jAya mANasane. atyAre to A duSamakALanuM dabANa evuM che, vAtAvaraNa evuM che, eTale ene AvI jAya. moTo mANasa hoya teneya AvI jAya. saMyamIneya AvI jAya. paNa saMyamI tyAM AgaLa pheraphAra kare ke A rahevAnA ja che. have Ane zA hAru tuM mahIM A cItare che ? bahAra sAruM karuM chuM ane aMdara UMdhuM cItare che. eTale A gayA avatAranuM phaLa bhogavIe chIe. ApaNe A sArI rIte bolAvIe, kahIe chIe ane navuM AvatA avatAranuM bAMdhIe chIe ApaNe aMdaranA hisAbe. atyAre kaMIthI mUA eTale atyAranA avaLuM bAMdhIe chIe. eTale tyAM AgaLa ApaNe bhagavAna pAse mAphI mAMgI laIne kahevuM, ke bhagavAna mArI bhUla thaI gaI, A vAtAvaraNanA dabANane laIne bolI gayo paNa AvI mArI icchA nathI. e bhale rahe. tenuM tame bhUMsI nAkhone, eTale tamAro puruSArtha kahevAya. AvuM thAya to kharuM ja, e to moTAmAM moTA saMyamIone thAya. evo kALa vicitra che A. paNa tame jo bhUMsI nAkho to tamane evuM phaLa maLaze. ane strIo paNa aMdara bhUMsI nAkhe ke, baLyuM have Aje A mAthA para haze, to e khAdhA vagara rahevAnA nathI. to pachI A AvuM zA hAru karuM ? enA karatAM kahIe Avo, nirAMte jamo. eTale ApaNe Ama upAya karavo paDe. upAya nA karIe ane mAthe je paDyA che to cAra dahADA e khase ja nahIM. praznakartA H ame to rAtanA jamADIe ja nahIM, ame badhA covihAra karIe. dAdAzrI : to tame zuM kaho ahIM. jamavAnuM nahIM maLe ? praznakartA : nA pADI daIe. dAdAzrI : cA mAMge to ? praznakartA : mAMge toya na ApIe. dAdAzrI : ema ? pachI loka zuM kare che ? ame bahAra jaIne jamADI AvIe.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 239 240 pratikramaNa praznakartA : bahAra jaIne jamADyA e ekanuM eka ja thayuMne ? dAdAzrI : to zuM kare ? bhUkhyA suvADe ? ApaNA hinduo koIne bhUkhyA nA suvADe. ApaNA saMskAra evA ! e je AvyA che e karmanA udayathI AvyA che. ApaNA karmano ne enA karmano udaya ! have karmanA udaya jyAM sudhI pUrA nA thAya, tyAM sudhI javAnA nathI. have bairI zuM kahe, caMdubhAIne ? A tamArA oLakhANavALA kyAre jaze ? tyAre e kahe, "mArA zenA oLakhANavALA ?" e to game tyAMthI AvyA. eTale pachI oLakhANavALAnI vAto na kare. atyAre to loko Devalapa (vikasita) thayelA chene ! eTale bairI kahe ke, tamArA oLakhANavALA to enA piyaranA Ave to kahe, "e tamArA oLakhANavALA ! eTale enI vaDhavADa kare. eTale loko leTa go (javA do) karatA hoya ene. - have AmAM moTuM mana karI nAkhyuM che lokoe. ke bhaI, AvuM kazuM DakhoDakhala karavI nahIM. paNa chevaTe A rahevAnA to che ja. eTale ApaNe manamAM ema mAnavuM ke, bhale karmanA udaya che, tyAM sudhI bhale raho. mArA ne emanA karmanA udaya pUrA thaze to enI meLe ja jaze. ema kahIe eTale evAM ArtadhyAna ne raudradhyAna na karavAM. have bhale rahe. have je vakhate jatA hoyane, jyAre cAra dahADA pachI jatA hoyane, to ApaNe kahIe, nA, Aja to tamAre rahevuM ja paDaze. toya e tamAro hAtha choDIne tarata nAsI jaze. kAraNa ke karmanA udaya che. e raheze ja nahIM. enI potAnI marajIthI nahIM raheto. karma rAkhe che. ane jo tame rAkhavA mAMgazone chelle dahADe, Aja to javAnuM nathI. toya jhATako mArIne jato rahe. eTale karmanA AdhIna che mATe tamAre zuM karavuM ke, A tamArA AvatA bhavanuM citarAmaNa bagADazo nahIM. bhAvakarmathI Avato bhava baMdhAya che. mATe ATaluM sAcavazo to bahu thaI gayuM. ArtadhyAna ne raudradhyAna sAcavone to Avato bhava to sAro Ave, baLyo ? mata tA bagaDe mATe praznakartA : Apa zuM salAha Apo cho ? amAre tyAM to evo rivAja che ke badhA covihAra kare to rAtanA Ave to amAre jamADavA ke nahIM ? dAdAzrI : e to kahIe ke emane jamADo. e zeTha to mAre mAthe doSa nAkhaze ke emanI AjJAthI jamADIe chIe, to enoya vAMdho nahIM. dara asala tamAro guno nahIM. ame AjJA ApIne, eTale guno amAro paNa jamADo. e kahe ke, mane jamADo to bhUkhyA nA rAkhazo. praznakartA : AmAM atithi devo bhava evuM dharmamAM Ave che, emAM kharuM zuM ? dAdAzrI : e eTalA mATe ja atithi devo bhava mUkeluM. pahelethI ke lokonAM mana bagaDe nahIM, eTalA mATe mUkeluM. atithi eTale zuM ke, pahelethI kAgaLa lakhyA vagara, tithi lakhyA vagara Ave. ApaNe joIe tyAre khabara paDe ke, ohoho ! caMdu zeTha AvyA atyAre ! mahIM thAya ke, A kaMIthI mUA AvyA ? evo bhAva na bagaDavA devA. bhAva na bagaDe to Avato bhava sudharI jAya. bhAva bagaDe to tarata pratikramaNa karI nAkhavuM. ane ArtadhyAna-raudradhyAna karavA jevA che ja nahIM. jame karIne chUTI jAva badhuM karmanA udaye che, e gALa bhAMDe teya ApaNA karmanA udaya
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 241 242 pratikramaNa che. caMdubhAIne eka mANasa so mANasonI rUbarUmAM cAra gALa bhAMDI gayo, have karmanA udaye e bhAMDI gayo. eTale ApaNe jANIe ke, A mArA karmanA udaye che, ane e nimitta banyo che. eTale ApaNe manamAM zuM karavuM joIe. enA mATe bhAva bagADavo nahIM. paNa enuM sAruM thajo. e karmamAMthI mane mukta karyo. A karmamAMthI choDAvyo. cAra gALo khAIne paNa chUTA thaI gayA ne, eTale halakA thaI gayA ne. have chUTA thatI vakhate bIja avaLAM nA paDe eTaluM ja jovAnuM. loko cAra gALo khAya che kharA, paNa bIja avaLAM nAkhe che. pachI pAMca gALa ene bhAMDe. alyA, cAra to sahana thatI nathI. paNa pAchI pAMca dhIrI ! A cAra jame karI de ne ! tAre jo sahana nA thatI hoya to pAchI pharI dhIrI che zuM karavA ? AvI rIte bhaTaka-bhaTaka karyA ja kare che. vagara kAmanA gunAmAM e AvI jAya che. koInI mATe bhAva bagADazo nahIM ane bagaDe to sudhArI lejo tarata ne tarata. paNa AmAMthI ApaNe kema kAma kADhI levuM. mokSe javuM hoya to, e kaLA zIkhI lo. e jJAnI puruSa kaLA zIkhavADe ke AvI rIte nIkaLI jajo. enAthI tahIM navA bhAva dAdAzrI : zuM kahe che ? atyAre mUA kyAMthI ?" zuM helpa(madada) kare ene ? praznakartA: nA, kazuM helpa nA kare. UlaTuM herAna kare. dAdAzrI : UlaTo eno Avato bhava bagADyo. praznakartA : paNa dAdA, e ja vakhate pratikramaNa ne pastAvo kare to ? mahAtmAe pratikramaNa karyuM. eTale bhAva pheravyo, to paNa bIjA navA bhAva to rahyA ja ne ? kharAba bhAvamAMthI sArA bhAva karyA eTale bhAvakarma pAchuM ene to rahevAnuM ja ne ? jyAM sudhI kevaLajJAna nA thAya tyAM sudhI ?! dAdAzrI : pratikramaNa karavAthI kharAbamAMthI sArA bhAva Ave nahIM. pratikramaNa to peluM dhUe che. bhaI, A atikramaNa karyuM mATe huM pratikramaNa karuM chuM ane pharIthI evuM nahIM karuM. prArabdhaphaLa ane karmabaMdha huM che te caMdulAla chuM tyAre karma baMdhAya che. have tamane 'huM zuddhAtmA chuM' lakSa beThuM eTale che te badhAM prArabdhakarma rahyAM have, khAo cho, pIo cho, badhuMya, rAtre sUI jAva cho. e badhuMya karo. praznakartA : to Ape evuM kaheluM ke, devatA che, e devatAne aDIe to dajhAvAya to kharuM ne ? ApaNe devatAnuM jJAna che ke, AmAM ahIM dajhAvAya evuM che, chatAM jo aDI javAya to dajhAvAya to kharuM ne ? to e phaLa Ape ke nA Ape ? e phaLa ApyuM kahevAya ne ? dAdAzrI : nA, e to prArabdha phaLa kahevAya. A ajJAnI mANasa huM ja chuM, e mAnyatAthI karma baMdhAya che. e mAnyatA chUTI gaI eTale karmabaMdha chUTI gayAM. praznakartA : eTale dAdA, jJAnathI vAta barAbara che, paNa jyAre e kArya karato hoya che, manamAM kharAba vicAra Avato hoya to pachI pratikramaNa karavuM paDe? dAdAzrI : ApaNe nahIM karavAnuM. 'enI' pAse karAvaDAvAnuM. javAbadArI to bhUMsI nAkhavI paDe ne ? pratikramaNa karIe eTale javAbadArI bhUMsI nAkhIe. caMdubhAIe atikramaNa kema karyuM mATe pratikramaNa 'kara' kahyuM. e javAbadArI ApaNe bhUMsI nAkhavI. praznakartA : ane pratikramaNa nA thAya to jokhamadArI kharI ? dAdAzrI : eTaluM bAkI rahyuM pharI pratikramaNa karavAnuM. enA karatAM pratikramaNa karI nAkhavuM UlaTuM sAruM ne ? atikramaNa kema karyuM ? mATe pratikramaNa kara." bAkI A jJAna maLyA pachI prArabdhakarma ekaluM ja bhogavavAnuM rahyuM.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 pratikramaNa (13) vimukti, Arta-raudra dhyAna thakI 243 praznakartA : prArabdhakarma bhogavatAM bhogavatAM atikramaNa thaI jAya ne paNa... dAdAzrI : pachI pratikramaNa karavAM ja paDe. enI pAse ja karAvaDAvavAnuM ane enI pAse ja dhovaDAvavAnuM. praznakartA : e nA dhUe to zuM thAya ? dAdAzrI : pharIthI dhovuM paDe. praznakartA : pharI eTale keTalA avatAra thAya ? dAdAzrI : pharI eTale eka-be avatAra vadhAre thAya. badhI ApaNI ja jokhamadArI che, bIjo koI bahArano jokhamadAra nathI. 'caMdubhAIe khoTuM karyuM eTale 'caMdubhAI'ne ApaNe kahIe, kema atikramaNa karyuM ? mATe pratikramaNa karo. ApaNe enI pAse ja dhovaDAvI levuM. kapaDuM bagADyuM, mATe dhoI nAkhaje. praznakartA : e majUrI paDe eTale pharI nA thAya. to pachI Akho dahADo upayoga rahe ja nahIM ne ? dAdAzrI : e ja upayoga. praznakartA : e kayo upayoga thayo ? dAdAzrI : e ja zuddha upayoga. praznakartA : paNa A atikramaNa karyuM ne ? dAdAzrI : hA. paNa pratikramaNa karAvIe e zuddha upayoga. praznakartA : pratikramaNa ke atikramaNa ? praznakartA : sAmAnya rIte eka kalAkanI aMdara pAMca-pacIsa atikramaNa thaI jAya, to ? dAdAzrI : e bhegAM karIne karavAM. sAmaTAM thAya. e sAmaTAM pratikramaNa karuM chuM, kahIe. praznakartA : to kevI rIte karavuM ? zuM kahevuM ? dAdAzrI : A badhAM bahu thayAM eTale A badhAnAM sAmaTA pratikramaNa karuM chuM. viSaya bolavA ke A viSaya para, A bolavA ane sAmaTA pratikramaNa karuM chuM. eTale ukela AvI gayo, ane chatAM bAkI rahyuM to e dhoI nAkhIzuM. AgaLa dhovAze. paNa enI para besI nA rahevuM. besI rahIe to badhuM AkhuMya rahI jAya. guMcavADAmAM paDavAnI jarUra nathI. dAdAzrI : atikramaNa thAya tenI para pratikramaNa karAvIe e zuddha upayoga. atikramaNa karavA mATe ApaNe ene levA-devA nahIM. atikramaNa phakta jANyuM, ane pratikramaNa e zuddha upayoga.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 pratikramaNa dAdAzrI : jo zabdo bole ne, to e sAmI thaI jAya evI hoya to manathI mAre. vahuthIye, dhaNI sAmo thaI jato hoya to e manathI mAre. mArA lAgamAM Ave to tene te vakhate huM sIdho karIza, lAga khoLe ! [14] kADhe kaSAyatI koTaDImAMthI... praznakartA : eka kharAba prasaMga Avyo hoya, sAmethI vyakti tamArA mATe kharAba bolatI hoya ke, karatI hoya to enA riekazanathI aMdara ApaNane je gusso Ave che, e jIbhathI zabdo kADhI nAkhe che. paNa mana aMdarathI kahe che ke, A khoTuM che, to bole che enA doSa vadhAre ke manathI karelA tenA doSa vadhAre ? dAdAzrI : jIbhathI bole teno ? jIbhathI enI joDe jhaghaDo karyo te ? praznakartA : hA. dveSa thayo tyAM pratikramaNa A to jaMjALa che badhI. tane emanA mATe jeTalA vicAra Ave, eTalAM pratikramaNa kara kara karavAM. je dahADe ko'ka vicAra Ave, tenAM pratikramaNa kara kara karavAM basa. e bhUMsI nAkhavAM tarata. pratikramaNa karavAthI ApaNA badhA eTekanA vicAra baMdha thaI jAya pachI. eTale pachI manane dveSa nA Ave. jenA tarapha mana akaLAtuM hoya enAM pratikramaNa karIe to baMdha thaI jAya pachI. praznakartA : pratikramaNa karavAnAM hoya, te manathI karavAM ke vAMcIne athavA bolIne ? dAdAzrI : nA. manathI ja, manathI karIe, bolIne karIe, game tenAthI ke mAro enA pratye je doSa thayo che tenI kSamA mAguM chuM. te manamAM bolIe toya cAle. mAnasika eTeka thayo eTale enAM pratikramaNa karavAnAM basa. halakI nAtomAM mAramAra kare. ane ApaNAmAM zabda mAre. nahIM to manathI mAre, zabda mAre ke na mAre ? praznakartA : mAre. dAdAzrI : A beno to kahe, haju to kALajethI zabda jato nathI evo ghA vAgyo che mane. evA zabdo bole ! ane manathI mAre te ya enA gharanAM hoya. praznakartA : manathI eTale bolyA vagara ja ne ? dAdAzrI : jIbhathI karene, te jhaghaDo atyAre ne atyAre hisAba ApIne jato rahe che. ane manathI karelo jhaghaDo AgaLa vadhaze. jIbhathI kare ne, te to ApaNe sAmAne kahyuM eTale ApI de. tarata enuM phaLa maLI jAya. ane manathI kare to enuM phaLa to e phaLa pAkaze, e atyAre bIja ropyuM eTale kaoNjhijha kahevAya. eTale kaoNjhijha nA paDe eTalA mATe manathI thaI gayuM hoya to manathI pratikramaNa karavuM. roga sAme pratikramaNa praznakartA : ApaNe atyAra sudhInAM pratikramaNa karIe chIe, te koInI sAthe kaMI gusso karyo, vaiSa thayo eTale vaiSanAM pratikramaNa karyA. to rAganAM paNa ApaNe pratikramaNa karavAM ke kema ? dAdAzrI : e to pachI pratikramaNa karavAnAM nA hoya. A rAga thAya che, e ApaNe baMdha karavAnI jarUra che. basa eTaluM ja. praznakartA : e kevI rIte baMdha karavuM ?
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 247 248 pratikramaNa dAdAzrI : mAre vItarAga thavuM che mATe rAga baMdha karI devAno. mAre je sTezana para pahoMcavuM che. jaladI, eTale tyAM AgaLa beThA hoya tyAMthI UThavAnuM evuM ja hoya ne ? e rIte baMdha karI devAnAM. kAraNa ke e rAga-dveSa beu DiscArja svarUpa che, jJAna lIdhA pachI. ane jo sAmA para dveSa thAya to ene duHkha thAya, IphekTa (asara) Ave. eTale ApaNe pratikramaNa karIe to Sa dhovAI jAya ane rAga to koIne kazuM thavAnuM nahIM. ane DiscArja che eTale e to UDI javAnuM che. eTale pratikramaNa nA thAya toya UDI javAnuM che, eTale pratikramaNa nA thAya toya kazuM nA thAya. jema ApaNe vyApAra karatA hoie, ApaNe bIjAM loko pAse dasa lAkha rUpiyA mAMgatA hoIe ane loko pAMca lAkha rUpiyA ApaNI pAse mAMgatA hoya, to lokone ema lAge ke Amane tyAMthI lai Avo. have e to rAte be vAge UgharANImAM Ave. have ApaNe to mokSe javuM che, eTale ene ApI devAnA. ane ApaNA che te pelA nA Ave to ApaNe mAMDavALa karI zakIe. evI rIte A rAga ne vaiSanuM karavAnuM. praznakartA : eno artha e ke rAgano vAMdho nathI, dveSano vAMdho che. paNa rAgathI AtmAnA progresa (pragati)mAM aMtarAya Ave ? dAdAzrI : e to je rAga bharelo che e AvyA vagara rahe nahIM ne, ane rAga ApaNo vadhavAno nathI, e DiscArja che. e ApaNane harakatakartA nathI. e bharelo che mAla, e AvyA vagara rahe nahIM ne ? ApaNe rAga karatA nathI, A to bharelo mAla che. e rAga thAya che. eTale ApaNe enI joDe mIThAzathI bolIe eTaluM ja ! e badhuM ya DiscArja che. avarodha to karavAno ja hato paNa e DiscArja thayuM eTale AjJA pALavI joIe ne ! eTale tame jo AjJA pALone to niraMtara AtmAmAM ja cho. tame nokarI karatA ho ke game te paNa AjJA pALo ne to niraMtara AtmAmAM ja cho. praznakartA : rAga hoya tyAM AgaLa kevI rIte AjJAmAM rahevAya ? dAdAzrI : e rAga ne je dveSa che beuM, e kone kahevAya che? kaoNjhijha rAgane rAga kahevAya che. iphekTiva rAgane rAga nathI kahevAto. te A atyAre je rAga chene, e kaoNjhijha rAga nathI. iphekTiva che. kAraNa ke tame zuddhAtmA thaI gayA. ane zuddhAtmAne rAga-dveSa hoya nahIM ane iphekTa che te caMdulAlanI che A. iphekTa rAga hoya ke dveSa hoya to ApaNe 'caMdulAla'ne ema kahevuM paDe ke, kharAba thAya emAM Ane 'eTeka' kema karo cho ? mATe pratikramaNa karo. ane rAgane mATe kazuMya nahIM. - rAga vakhate judApaNAnI jAgRtimAM nA rahe, AjJAmAM nA rahe, to pachI tenuM pratikramaNa karavuM paDe. svamAna chUTatAM ja mokSa praznakartA : ApaNuM svamAna ghavAya nahIM ane chatAM pratikramaNa thAya evo koI rasto kharo ? dAdAzrI : pratikramaNa to thAya. pratikramaNa ne svamAnane kyAM vAMdho che ? temAM svamAna kyAM ghavAya che ? bhagavAnanI pAse svamAna hoya nahIMne ? svamAna to loka pAse hoya. bhagavAna pAse to ApaNe dInatA dekhADavAmAM koI vAMdho nathI. bIjAnI pAse dIna na thavuM joIe. svamAnano artha zuM ke bIjAnI pAse dIna na thAva. ane svamAna jenuM chUTyuM e mokSano adhikArI thaI gayo. ApaNA abhimAtanI sAmA para asaro praznakartA : amArA e abhimAnathI koIne takalIpha nA thAya ane saMtApa nA thAya, ene badale sAmAne sukha thAya, ene mATe amAre zuM karavAnuM? dAdAzrI : ATalo bhAva ja karavAno. bIjuM kazuM karavAnuM nahIM.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI.. 249 250 pratikramaNa ApaNA abhimAnathI koIne duHkhuM na ho ne sukha thAva." evo bhAva karavAno. pachI dukha thaI jAya to pratikramaNa karavAnAM ne AgaLa ThaMDavA mAMDavAnuM. tyAre zuM kare che ? kaMI AkhI rAta tyAM ApaNe besI rahevuM ? besI rahevAya evuM nathI A pAchuM. ApaNe besI rahevuM hoya toya besAya evuM nathI, to zuM karavAnuM ? chatAM A lokone duHkha nA thAya evI rIte ApaNe pagaluM bharavuM joIe. praznakartA : e hisAbe to Akho saMsAra ahaMkAranuM pariNAma ja che. 'huM caMdubhAI chuM' enuM pariNAma ja Akho saMsArane ? dAdAzrI : paNa have e ahaMkAra A "jJAna" pachI tamane gayo. pharI ahaMkAra raheto hoya to pariNAma UbhAM thayA kare ! A 'jJAna pachI to navAM pariNAma UbhAM thAya nahIMne ! ane jUnAM pariNAma UDyA ja kare. jUnAM ekalAM ja UDI javAnAM. eTale ukela AvI gayo. e TAMkI navI bharAtI nathI. koInI TAMkI pacAsa gelananI hoya ne koInI paccIsa lAkha gelananI hoya. moTI TAMkI hoya tyAre vAra lAge. paNa khAlI thavA mAMDyuM ane zuM ? praznakartA : paNa TAMkI khAlI thatAM thatAM to pelA phalaDa (pUra)nI mAphaka koIne gabaDAvI de, koIne athaDAya ne koIne mArI dene, pAchuM. dAdAzrI : hA. e to badhuM je mAre chene, te to enAM pariNAma che ne ! emAM ApaNane zuM levAdevA ? paNa koIne duHkha thAya to enuM pratikramaNa karI levAnuM. krodhatAM pratikramaNa praznakartA : mane krodha Ave che enuM pratikramaNa kevI rIte karavuM ? dAdAzrI : A jJAna pachI tamane krodha thAya ja nahIM. paravastumAM tAMto rahe ene ApaNe krodha kahIe chIe. A jJAna pachI have tamane tAto rahe nahIM. have ugratA rahI. e paramANunA guNa rahyA. A jJAna lIdhA pachI krodha-mAna-mAyA-lobha badhuMya jatuM rahe che. Amane jo krodha thayo hoya ne, to koI bIjo eka mANasa kaheze. 'nA.' A gusse thatA'tA. meM kahyuM gusso ne krodha be judI vastu che. gusso e paulika vastu che. krodha e pudgala ne AtmAnI tanmayAkAra vastu che. have e gusso thAya ne, e gusse thAya to ya krodha kema nA kahevAya ? kAraNa ke krodha haMmezAMya hiMsakabhAva enI pAchaLa hoya, tyAre Amane hiMsakabhAva nA hoya. Amane mahIM pAchaLa pratikramaNa karatAM hoya joDe, joDe. eka bAju krodha thato hoya ne, eka bAju pratikramaNa karatAM hoya, eka bAju A thayAnAM pratikramaNa karatA hoya. mahIM karo cho ke nahIM ? niraMtara pratikramaNa kare. pratikramaNa kare che, mATe hiMsakabhAva tyAM nathI. ane tAMto nA hoya. tAMto eTale zuM ? rAte kaMI jhaghaDo thayo hoyane te savAramAM pyAlA khakhaDe ! A jagatanA lokone sajIva krodha che ne tamane nirjIva krodha che. paNa nirjIva krodha kone nimitte thAya che. ene bicArAne thoDuMka to nukasAna thAya ne ? phera, krodha ane gussAmAM tAMto ane hiMsakabhAva A be hoya to e krodha kahevAya, to mAna kahevAya, kaSAya kahevAya, e tIrthaMkara bhagavAne kahelI vAta che. chatAMya paNa jo gusso thavA mAMDe, ko'kane bahu duHkha thAya evuM bolAI gayeluM hoya, to ApaNe caMdubhAIne kahevuM ke, "caMdubhAI, cummottera varSa thayAM. jarA pAMsarA raho ne ! ane pratikramaNa karo, pazcAttApa karo. zA mATe AvuM karyuM ?" kahevAya ke nA kahevAya ? praznakartA : kahevAya, kahevuM ja joIe. dAdAzrI : Ama bhale gavarmenTa (sarakAra)nA moTA oNphisara (sAheba) hoya, tyAM emanI zarama nahIM rAkhavI joIe. ApaNe kahevuM
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... ja joIe ke A cummottera varSa thayAM, have to jarA dhImA paDo. eTale AvuM thayuM hoya to, kSamApanA mAMgI levI. koIne vadhAre paDatuM duHkha thayuM hoya to, kramaNano vAMdho nathI. atikramaNano vAMdho che. eTale atikramaNa thAya teno sarakAreya guno gaNe che. A badhA bole eno vAMdho nathI. navI ja jAtanuM, tRtIyama bole, ane A badhAnA manamAM ema thAya ke, arere, AvuM kevuM bole che ! e atikramaNa kahevAya. jenI dAnata cora hoya te atikramaNa kahevAya. irAdo kharAba hoya te atikramaNa kahevAya. 251 tAMto jato rahe eTale jANavuM ke A krodha-mAna-mAyA-lobha rahyuM nathI have. tame zuddha ja thaI gayA have. tame jJAtA-draSTA paramAnaMdI. 'caMdubhAI'zuM kare che, ene joyA karavuM. caMdubhAInuM calAvaze koNa ? vyavasthita nAmanI zakti. ane bahu sAruM cAlaze. gusso thAya ane sAmA mANasane duHkhadAyI thaI paDyo hoya, bhale krodha nA thayo, paNa du:khadAyI thaI paDyo to A to pote zuddhAtmA chuM ema mAne che paNa jeNe atikramaNa karyuM che, tenI pAse pratikramaNa karAvo. eTale atikramaNa karanAra caMdubhAI - te caMdubhAIne tamAre kahevuM paDe ke pratikramaNa karo. tamAre nahIM karavAnuM. AtmA thayA pachI pratikramaNa hoya nahIM. paNa jeNe atikramaNa karyuM, tenI pAse pratikramaNa karAvo, tamArA paDozI pAse. have krodha-mAna-mAyA-lobha thavAnAM nahIM, paNa chokarI joDe ekadama bahu AkarA thaI gayA hoya to tamAre caMdubhAIne kahevuM ke, 'ATalA badhA AkarA zuM karavA thAva cho ? bebIne keTaluM kharAba lAge !' aMdarakhAne mAphI mAgI lo. bebIne moDhe kahevAnuM nahIM paNa aMdarakhAne mAphI mAMgI lo. pharI nahIM karavuM AvuM. ane nahIM to pachI mAphI mAMgavAnI hotI nathI. ApaNe jo kazI kacakaca ke duHkha thAya evuM nA karyu hoya to. praznakartA : kaSAyonA tAMtA pachI pratikramaNa nathI thatuM. pratikramaNa dAdAzrI : udvegamAM pratikramaNa bahu moDuM thAya, ne tAMtAmAM thoDIvAra lAge. udvega eTale bombArkIMga kare enA jevuM che. ne tAMto eTale TIyaragesa choDIne gUMgaLAve tenA jevuM. prakRtine jovI e puruSArtha praznakartA : e barobara che. krodha Ave to te ghaDIe aMdara 252 bhAvamAM thAya ke, A khoTuM che. tAre krodha nA karavo joIe. dAdAzrI : ApaNe che te caMdubhAIne kahevuM ke bhaI, atikramaNa kema karyuM ? pratikramaNa karo. praznakartA : pelo krodha Ave to A bAju aMdara peluM UbhuM thAya ke, A caMdu zA mATe kare che ? AvuM zuM kAma kare che ? A khoTuM che. paNa ko'ka dahADo e krodha ApaNane pADI nahIM nAkhe ne ? to zuM karavuM ? dAdAzrI : ApaNane koI pADI nahIM nAkhe. e badhAM maDadAM che. jIvatAne zI rIte pADe ? pudgalamAtra maDadAla che. koI nAma nA de. 'huM to dAdAno, mArI pAse kyAM Avo cho ? zarama nathI AvatI. dAdA, dAdA, dAdA' kahIe. praznakartA : eTale ema thAya ke, krodha pAcho paribhramaNamAM nAkhI de, navA baMdha pADe ? dAdAzrI : e zuM nAkhato'to ? e (krodha) bicArA nyUTrala, napuMsaka jAtanA loka ! e to je krodhanA dabAyelA che ene mATe. ApaNe dabAyelA nathI. ane pratikramaNa nA thatuM hoya tene ema kahI zako cho ke bhaI, pratikramaNa karo. praznakartA : krodhanI zarUAta thAya pachI pratikramaNanI zarUAta thAya ?
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 pratikramaNa pratikramaNa karIe eTale cokhkhuM thaI jAya. atikramaNa karyuM eTale pratikramaNa karo. (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI.. 253 dAdAzrI : zarUAta thAya, beu sAthe thAya. praznakartA H krodha cAlato hoya, pAchuM pratikramaNa thAya. beu bheguM. mArAmArI kare beu, atikramaNa ane pratikramaNa sAmAsAmI. dAdAzrI : eTale A badhuM cheda UDI jAya have. hisAba cokhkho thaI rahyo che. A prakRti che ane tame puruSa cho, puruSa e zuddhAtmA che. zuddhAtmAne kazuM aDe nahIM. zuddhAtmA jJAtA-draSTA che. prakRtine joyA karavI e puruSArtha ! have tame puruSa thayA ane A thaI prakRti. prakRti zuM kare che. e joyA karavAnI. caMdubhAI kharAba karatA hoya ke sAruM karatA hoya, te tamAre levAdevA nahIM. tame chuTTA, jonAro chuTTo. A jema moTI hoLI jabaradasta baLatI hoya, paNa jonAra hoya ne. eka makAna potAnuM hoya ane hoLInI peThe saLagatuM hoya paNa jonAra hoya tene dajhAya nahIM. ane mAruM saLagyuM ke tarata dajhAyo. praznakartA: jonArane "mAruM hoya nahIM. dAdAzrI : jonArane "mAruM hoya nahIM, prekSaka kahevAya. ApaNane mAruM hotuM nathI. 'mAruM UDADI melyuM che. "mAruM' tame 'mana' arpaNa karI gayA che. joyA karo eTale prakRti cAlavA ja mAMDe, eTalAM karma UDI gayAM. guno paNa maDadAla praznakartA : atikramaNathI je uzkerATa hoya ne e pratikramaNathI TADho paDI jAya che ? dAdAzrI : hA, TADho paDI jAya. pratikramaNa to 'cIkaNI phAIla' hoya temAM to pAMca-pAMca hajAra pratikramaNa karavAM paDe tyAre TADhuM paDe. gusso bahAra nA paDyo ne akaLAmaNa thaI hoya toye ApaNe enA pratye pratikramaNa nA karIe ne to eTalo DAgha ApaNane rahyA kare. praznakartA : koInI joDe krodha thaI gayA pachI khyAlamAM Ave ane enI ApaNe mAphI mAgI laIe, tenI te ja miniTe to e zuM kahevAya ? dAdAzrI : atyAre jJAna lIdhA pachI krodha thaI jAya ne ane pachI mAphI mAMgI le, to kazo vAMdho nahIM, thaI gayuM chaTuM ! ane mAphI Ama rUbarU nA maMgAya evuM hoya to aMdarathI mAMgI le, to thaI gayuM. praznakartA : rUbarUmAM badhAnI vacce ? dAdAzrI : vAMdho nahIM, evuM nA mAMge koI ane emane ema mahIM karI le toya cAle. kAraNa ke A guno jIvato nathI, A 'DiscArja che, 'DiscArja guno eTale jIvato guno na hoya A. eTale eTaluM badhuM kharAba phaLa nA Ape. rokaDAM pariNAma, dilathI pratikramaNatAM praznakartA: koInI para khUba gusso thayo, pachI bolIne baMdha thaI gayA, pachI A bolyA ene lIdhe jIva vadhAre baLabaLa thAya to emAM ekathI vadhAre pratikramaNa karavAM paDe ? - dAdAzrI : e be-traNa vakhata sArA dilathI karIe ne ekadama cokkasa rIte thaI gayuM eTale patI gayuM. "he dAdA bhagavAna ! bhayaMkara vAMdho Avyo. jabaradasta krodha thayo. sAmAne keTaluM du:kha thayuM ? ApanI rUbarUmAM sAmAnI mAphI mAguM chuM, khUba jabaradasta mAphI mAguM chuM.' mAphI koNa mAMge ? tamAre nahIM mAMgavAnI, caMdulAle mAMgavAnI. je atikramaNa kare te pratikramaNa kare. tame atikramaNa nathI karatA. atikramaNonI vaNajAra sAme praznakartA : koInI joDe vadhAre bolAcAlI thaI gaI, to e
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 255 256 pratikramaNa manamAM aMtara lAMbuM paDyA kare. koI vakhata ekAda-be pratikramaNa thAya, to amukamAM pratikramaNa cAra-pAMca vAra ke vadhAre vAra karyA karavAM paDe. to eka ja vAra kare to AvI jAya badhAmAM ? dAdAzrI : jeTaluM thAya eTaluM karavuM. ane pachI jAthuM karI nAkhavuM. ekadama pratikramaNa bhegAM thaI jAyane, to jAthuM karavuM ke A badhA karmonAM mArAthI pratikramaNa thatAM nathI. A badhAnuM bheguM pratikramaNa karuM chuM. ApaNe dAdA bhagavAnane kahI devAnuM, bIjA koIne nahIM, ke he dAdA bhagavAna ! A badhAnuM bheguM pratikramaNa karuM chuM.' te pahoMcI gayuM. rUbarUmAM mAphI praznakartA : dAdA, pazcAttApa ke pratikramaNa karIe to ghaNIvAra evuM hoya ke koI bhUla, koInI para krodha thaI gayo, to aMdarathI to baLatarA thAya ke A khoTuM thaI gayuM, paNa pelAnI sAme mAphI mAMgavAnI hiMmata nA hoya. dAdAzrI : evI mAphI mAMgavIya nahIM. nahIM to e to pAchA durupayoga kare. 'hA, have ThekANe AvI ke ?" evuM che A. nobala (umadA) jAta nathI. A mAphI mAMgavA jevA mANaso na hoya. mahIM kharo, kharAM nahIM. te hajAromAM daseka jaNa evAM hoya ke mAphI mAgatAM pahelAM e namI jAya vadhAre. tame mAgavA Avo te pahelAM e namI jAya vadhAre. bAkI A to kaheze, 'hA, jo kyArano kaheto hato. mAnatI nahotI ne ? have ThekANe AvI ne ? eTale aMdara ja mAphI mAMgI levI. enA zuddhAtmAnuM nAma daIne ! e ApaNe nathI jovAtuM praznakartA : ApaNe sAmA mANasa para krodha karIe, pachI tarata ApaNe pratikramaNa karI laIe, chatAM paNa ApaNA krodhanI asara sAmA mANasane tarata to nAbUda thatI nathI ne ? dAdAzrI : e nAbUda thAya ke nA thAya, e ApaNe jovAnuM nathI. ApaNe to ApaNAM ja kapaDAM dhoIne cokhkhuM rahevuM. sAmo maLyo to te sAmAno hisAba haze tethI e maLI gayo haze ! ApaNI icchA nathI chatAMya. tamane mahIM nA game chatAM thaI jAya che ne ? praznakartA : krodha thaI jAya che. dAdAzrI : mATe ene ApaNe jovAnuM nahIM, ApaNe pratikramaNa karavAnuM. ApaNe kahevAnuM ke, 'caMdubhAI, pratikramaNa karo." pachI e jevuM kapaDuM bagaDyuM e dhoze ! bahu ghaDabhAMjamAM utaravAnuM nahIM. nahIM to pAchuM ApaNuM pharI bagaDe. vyavahAra, aMDarahenDa sAtheto praznakartA : have niMdA karI, tyAre bhale ene jAgRti na hoya, niMdA thai ke gusso Avyo. te vakhate niMdA karI kahevAya ? dAdAzrI : te ene ja kaSAya kahe che, kaSAya eTale bIjAnA tAbAmAM thaI gayo. te ghaDIe e bole, paNa chatAMya pote jANato hoya ke, A khoTuM thaI rahyuM che, keTalIka vakhate khabara hoya ne keTalIka vakhate bilakuleya khabara nA hoya, emane ema ja jatuM rahe. pachI thoDIvAra pachI khabara paDe. eTale banyuM te ghaDIe "jANato' hato. praznakartA : amAre oNphisamAM traNa-cAra sekreTarI che. ene kahIe Ama karavAnuM che, eka vAra, be vAra, cAra-pAMca vAra kahIe toya enI e ja bhUla karye rAkhe to pachI gusso Ave to enuM zuM karavAnuM ? dAdAzrI : tame to zuddhAtmA thaI gayA cho. have tamane kyAM gusso Ave che ? gusso to caMdulAlane Ave. e caMdulAlane pachI ApaNe kahevuM, 'have dAdA maLyA che. jarA gusso ocho karo ne.' praznakartA: paNa e sekreTarIo kazuM Imprava (sudhAro) nathI thatI. to ene zuM karavuM ? sekreTarIne kaMI kahevuM to paDe ne, nahIM to, e to evI ne evI ja bhUla kye rAkhe ! e kAma barobara karatI nathI.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 257 258 pratikramaNa dAdAzrI : te to ApaNe 'caMdubhAIne' kahevuM, ene jarA TaiDakAvo. tAre AnI pAse kahevuM ke, A samabhAve nikAla karIne TaiDakAvo. amathA amathA nATakIya Dhabe laDhavuM ke, 'AvuM badhuM karazo to tamArI sarvisa kema raheze ?" evuM badhuM kahevuM. praznakartA : paNa ene te vakhate sAme duHkha thAya ne, Ape kahyuM che ne, duHkha nahIM ApavAnuM bIjAne ? dAdAzrI : du:kha nahIM thavAnuM. kAraNa ke e ApaNe nATakIya bolIe ne to du:kha nA thAya ene, khAlI ene manamAM jAgRti Ave, eno nizcaya badalAya. e duHkha nathI ApatA. duHkha to kyAre Ave ? ApaNo hetu du:kha karavAno hoya ne, ke ene sIdhAM karI nAkhuM, to ene du:kha utpanna thAya. ane pachI AvuM kahI ane tarata pAchuM 'caMdubhAIne kahevuM ke, Ane jarA kaDaka kahyuM doSa thayo, mATe pratikramaNa karo. eTale pachI enI manamAM mAphI mAMgI levI. paNa kahevuM ane pratikramaNa karavuM, beu sAthe karavuM, saMsAravyavahAra to calAvavo paDe ne ! DiscArja dveSa, jJAta pachI praznakartA : kAma karato nA hoya ne nokarane kADhI mUkIe to teno doSa lAge ? ke vyavasthita che ? dAdAzrI : e doSa nathI. jyAM rAga-dveSa nathI, tyAM pudgalanI sAmasAmI mastI che. rAga-dveSa che tyAM saMDovAya che. jJAna maLyA pachI rAga-dveSa raheto nathI. ne jo raheto hoya to teno guno ApaNane lAge che. paNa te DiscArja Sa che. eTale lAMbo guno lAgato nathI. koIpaNa kriyA rAgathI thAya ke dveSathI thAya. jJAna pachI rAga-dveSa, nA thAya. rAga-dveSa nathI tyAM pudgala sAmasAmI TakarAya. tene jue, jJAtA-drA te AtmA ! temAM jo tanmayAkAra thAya to mAra khAya. tanmayAkAra kyAre thAya che, emAM bahu vaNAI gayeluM hoya to tanmayAkAra thAya, paNa pachI tamAre caMdubhAIne pratikramaNa karavA kahevuM, jethI cokhkhuM thaI jAya. gussAno jJAtA-draSTA rahyo eTale cokhkho thaIne gusso cAlyo gayo. e paramANu cokhkhA thaIne cAlyA gayA. eTalI tamArI pharaja. praznakartA : gusso karyA pachI pratikramaNa karIe to te puruSArtha kahevAya ke parAkrama kahevAya ? dAdAzrI : e puruSArtha kahevAya, parAkrama nA kahevAya. praznakartA : to pachI parAkrama kone kahevAya ? dAdAzrI : parAkrama to A puruSArthanI upara jAya. ane A to parAkrama na hoya. A to lhAya baLatI hoya te davA copaDIe emAM parAkrama kyAM AvyuM ? e badhAne jANe, ane A jANakAra jANe enuM nAma parAkrama ane pratikramaNa kare enuM nAma puruSArtha. chevaTe A pratikramaNa karatAM karatAM badhuM zabdonI jaMjALa ochI thatI jaze, badhuM ochuM thatuM jaze enI meLe. niyamathI ja badhuM ochuM thatuM jaze. badhuM baMdha thaI jAya kudaratI. pahelo ahaMkAra jAya, pachI bIjuM badhuM jAya. badhuM cAlyuM sahu sahune ghera badhuM. ane mahIM ThaMDaka che. have mahIM ThaMDaka che ne? praznakartA : bilakula, dAdA. dAdAzrI : hA, to A basa. e joIe ApaNe. vividha guMThANAmAM kaSAyonI taratamatA praznakartA : guNasthAnako samajAvo. dAdAzrI : pahelA traNa guMThANA mokSane mATe kAma lAge nahIM, tyAM cAlaze nahIM. e to maMdiramAM Ava-jAya kare eTaluM ja. bhaTaka bhaTaka kare. mahIM samakita thAya, ughADa thAya tyAre cothA guMThANethI kAma lAge. samakitano ughADa thAya pachI. tethI A badhA pahelA traNa guThANAmAM bhaTaka-bhaTaka karyA kare che. cothAmAM ajavALuM thAya. e samakti
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 pratikramaNa (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 259 thayuM tyArathI AgaLa vadhe. pachI cothAmAMthI pAMcamAmAM Ave. vadhAre pratikramaNa karato karato chaThThAmAM Ave. basa e ja pratikramaNa karato karato AgaLa vadhe. anaMtAnubaMdhI kaSAya have zAstrakAroe zuM lakhyuM ? ke bhaI, eka mANasa A benanI joDe be ja vAkyo evAM bolyo ke jethI e benanuM mana bhAMgI gayuM. e bhaI mana bhAMgI gayuM evuM bolyA, ke AkhI jiMdagIbhara have saMdhAya nahIM. AvuM mana kAyamanuM tUTI jAya. ene zAstrakAroe zuM kahyuM ? anaMtAnubaMdhI krodha, je anaMta avatAra sudhI rakhaDAvI mAre evo A krodha. bIjA prakArano krodha thayo to varSa dahADA sudhI bole nahIM e. varSa dahADo thAya tyAre rujhAya, krodha bhUlI jAya ne rujhAI jAya. eTale varSa dahADAnI mudatano, e kyA prakArano krodha ? apratyAkhyAnI krodha, eTale jenAM pazcAttApa lIdhA nahotA, pratikramaNa kayAM nahotAM, eTale A nIkaLyo, kahe che. praznakartA : ekavAra je gusso thayelo te ja gusso pAcho nIkaLyo kahevAya ? dAdAzrI : nA, ema nahIM. gusso thAya pachI pratikramaNa na kare, to pharI evA ne evA phorsamAM nIkaLe. gusso karyA pachI pratikramaNa na kare to varSa dahADAnuM, ane pachI pratikramaNa kare to paMdara dahADAnuM. paMdara dahADAmAM beu pAchA bolatA thaI jAya, bhUlI jAya badhuM. e kevuM kahe che. pratyAkhyAnI krodha. AkhI jiMdagInuM tUTI jAya e anaMtAnubaMdhI krodha. A paththaranI bhekhaDanI vacce phATa thayelI hoya phUTa ke be phUTanI, e game eTalI mahIM vastuo paDe, to paNa mULa e phATa che te kAyamanI rahe. enI AgaLa varSa dahADAnuM kahyuM kahyuM? apratyAkhyAnI. emAM khetaranI jamInamAM mATImAM phATa paDI hoya, eTale varSe dahADAmAM saMdhAI jAya. pachI enI AgaLano krodha - paMdara dahADAvALAno zuM che ? e pratyAkhyAnI emAM retImAM eka lIsoTo pADyo, Aje dariyAnI retImAM lIsoTo pADIe to zuM thaI jAya ? keTalI vAramAM bhUMsAI jAya ? praznakartA : tarata, pavana Ave ke tarata ! dAdAzrI : pavana Ave eTale eka thaI jAya. eka kalAka-be kalAkeya lAge, e pratyAkhyAnI krodha. ane cotho pANImAM lIsoTo karIe ne pAcho saMdhAI jAya. te A pANIno lIsoTo kahevAya. e saMjavalana krodha. mahAtmAo badhAne pANInA lIsoTA jevuM nA hoya. badhAne paMdara dahADA pachI saMdhAya. keTalAkane pANI jevuMya hoya. buddhi kabUla kare evI vAta karI che ke, A zAstrakAroe ! praznakartA : AtmA kabUla kare evI vAta che. dAdAzrI : e AtmA eTale kayo ? vyavahAra AtmA, pratiSThita AtmA. e buddhinA khela che. ane AtmA kayo hoya ? A badhuM vyavahAra AtmA. mULa AtmA to eneya jANe che, badhuM jANe ! apratyAkhyAtAvaraNa kaSAya praznakartA : eka vakhata anaMtAnubaMdhI tUTe, to pachI e UtaratI kakSAmAM jAya eTale e pachI dhIme dhIme ghaTyA kare ? dAdAzrI : e to vadhI jAya. paNa apratyAkhyAna Ave eTale kaSAya je thAya che, tenI para kyAreya paNa pratikramaNa ke pratyAkhyAna karyuM nathI. eTale badhA je kaSAya Ave che te, pratyAkhyAna nathI kyAM mATe Ave che. eTale pratikramaNa-pratyAkhyAna zarUAta thAya. tyAM AgaLa pachI pratikramaNa-pratyAkhyAna karyA kare, pAMcamA guThANAmAM, enuM phaLa Ave tyAM chaThThA guMdANAmAM jAya. chaThThAmAM zuM thAya ? pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya !
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI.. 26 1 pratikramaNa pratyAkhyAtAvaraNa kaSAya pratyAkhyAnAvaraNa eTale zuM ? pratikramaNa-pratyAkhyAna karyuM toya kaSAyo Ave che. e to keTalAya paDavALA che, e Ave che. thoDAM paDavALA jatA rahyA, paNa bahu paDavALA pratyAkhyAna AvaraNa. lAkho pratikramaNa karo toya nA jAya. praznakartA : e kyA doSo ? dAdAzrI : ene pratyAkhyAnAvaraNa kahyA che. pratyAkhyAna karyA che toya te jatA nathI. praznakartA : te zuM kAraNa eTaluM badhuM ? dAdAzrI : bahu UMDA, jADA ! pAMca hajAra paDa hoyane DuMgaLInAM, te ApaNe paDa utAra utAra karIe toya e dekhAyA kare ne. eka jAtanuM AvaraNa che. badhAnAmAM eka-be hoya, vadhAre nA hoya. praznakartA : e vAraMvAra AvyA kare ? dAdAzrI : hA, vAraMvAra te AvyA kare. praznakartA : paNa game tyAre to jAya ne ? dAdAzrI : javA mAMDe. hisAba thavA mAMDe eTale ochuM ja thAya, e javAne mATe vAMdho nathI. javAnA to kharA ja paNa Aje zuM vAMdho Avyo ? pratikramaNa karuM chuM, pratyAkhyAna karuM chuM, paNa pAchAM Ave che ? eTale apratyAkhyAna AvaraNa karyA pratyAkhyAna karIne. paNa have e pratyAkhyAnanuM AvaraNa thayuM tenuM zuM thAya ? praznakartA : enuMya AvaraNa thAya ? dAdAzrI : hA, sAbuthI to tuM atyAre mela kADhe, paNa sAbuno mela Avyo tenuM ? eTale pratyAkhyAnAvaraNa. eTale pachI Ama karatAM karatAM vadhatuM vadhatuM cokhkhuM thAya ne e pratyAkhyAnAvaraNa ! pratyAkhyAna karyA hoya toya doSa thAya te pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya kahevAya. kAraNa ke jAthuM pratikramaNa kareluMne, tethI. saMjavalana kaSAya, niraMtara pratikramaNa-pratyAkhyAna hoya tene pratyAkhyAnAvaraNa kahevAya. e chaThTha guMThANuM. pahelAMnAM apratyAkhyAnanuM atyAre pratyAkhyAna kare. chaThTha nizcayanuM ne vyavahAranuM guMThANuM bApajInuM kyAre kahevAya ? kSaNe kSaNe pratikramaNa-pratyAkhyAna hoya. pahelAMnAM pratyAkhyAnanuM atyAre udaya Avyo hoya te tyAga varte. eTale chaThTha guMThANuM kone kahevAya ? kaSAya kAryakArI thAya. rUpakamAM dekhAya evA kAryakArI thAya. rUpaka to vAta judI che, paNa kAryakArI kaSAya dekhAya. have pratikramaNa hovA chatAM kAryakArI thAya che, mATe paccakhANI pratikramaNa karyA che, chatAM hajI bAkI rahyuM che A. A gAMTha moTI hovAthI e pratyAkhyAnI kahevAya. pratyAkhyAna AvaraNa che. ane mahIM udaya thAya paNa kAryakArI nA thAya to e saMjvalana kahevAya. dhola-bola nA ApI de, pratyAkhyAnAvaraNamAM paNa mahIM duHkha thAya, vedanA thAya. paNa samAdhi rahe che e to jyAre anubhava thAya ne tyAre khabara paDe ke "A zuM che. eTale A vAta judI jAtanI che ! krodha-mAna-mAyA-lobha pratyAkhyAnI hoya. eTale kevAM ? ke bIjAne khabara nA paDe. bIjo koI buddhivALo paNa buddhithI mApI nA jAya ke A krodhe bharAyA che. e pote ekalA ja jANe. e pratyAkhyAnI hoya ! eTale paMca mahAvratadhArInI to vAta ja kyAM thAya ? evo jo koI hoya to bahu thaI gayuM ne A kALamAM. e pratyAkhyAnI gayA, eTale pachI saMjavalana kaSAyo rahyA. chaThThAthI tavamAM guNasthAtakatI dazAo vyavahAra guMThANuM badhAnuM pharyA karavAnuM. koI cothAmAM Ave, koI
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 263 264 pratikramaNa pAMcamAmAM Ave, koI chaTTAmAM Ave. pahelAM apratyAkhyAna hatAM, apratikramaNa hatAM. te have AlocanA thaI, pratikramaNa thayAM, pratyAkhyAna thayAM ! eTale e apratyAkhyAna AvaraNa paNa gayAM. jene haju vyavahAramAM jADI 'phAIlo che te haju chaThThA guThANAmAM AvyA kahevAya. vyavahAramAM chaThTha guMThANuM kone kahevAya ? strI-puruSo, e badhuM choDyuM. tene nahIM paNa apratyAkhyAna AvaraNa nA hovuM joIe. pratyAkhyAna karIe toya pAchuM enuM e ja dekhAya, eTale pharI pAchuM DuMgaLInuM paDa dekhAya. e pratyAkhyAna AvaraNa. ko'ka phero kalAka besI jAya tyAre apramata Ave che sAtamuM guThANuM. vaLI ko'ka phero AThamuM apUrva Ave ! tyAM evo AnaMda AnaMda thaI jAya ne ! paNa navamuM oLaMgAya nahIM. kAraNa ke strI-parigraha che tyAM sudhI navamuM guMThAthuM oLaMgAya nahIM. pariNAma svarUpe paNa kaSAya rahitatA A dehamAM saheja paNa krodha jevI vastu nA hovI joIe. eTale krodhanuM paramANu nA hovuM joIe, lobhanuM paramANu nA hovuM joIe, mAnanuM paramANuM, kapaTanuM koI paramANu rahe nahIM, tyAra pachI e bhagavAna kahevAya. praznakartA : kaSAyanI zUnyatA, kamplITa (saMpUrNa) zunyatA thavI joIe ? dAdAzrI : e to jANe gayA, kaSAya to gayA, tyAra pachI enuM paramANuM paNa nA rahevuM joIe, eTale pariNAma svarUpe paNa nA rahevuM joIe. kaSAyanuM javuM eTale zuM ke kaoNjhijha (kAraNa) svarUpe javuM enuM nAma kaSAya javuM kahevAya. paNa enuM pariNAma paNa jatuM rahe che, zarIramAM pariNAma nA rahe. hamaNAM 'kaoNjhijha' to tamArA jatA rahelA, paNa pariNAma svarUpe hoya, koI jagyAe coMTeluM. praznakartA : DiscArja e paNa pUro thaI gayo hoya ? dAdAzrI : hA, e dazA meM joyelI. tyAre to A mULa svarUpa utpanna thAya, anubhava thAya, nahIM to nA thAya. AtmA dekhAya nahIM. kaSAyano abhAva tyAM ja AtmA rahelo che. praznakartA : ane te ToTala (saMpUrNa) abhAva. dAdAzrI : te hoI zake nahIM, Imposibala (azakya) vastu che A kALamAM, ane suSamakALamAM Imposibala jevI vastu che nahIM. praznakartA : eTale kaSAyanA udbhavasthAnamAM paNa na hoya, jyAM eno udbhava thAya che tyAM paNa nA hoya ? dAdAzrI : tyAM paNa na hoya. kaSAya sahita prarUpaNA e tarkanI nizAnI praznakartA : eTale e kaSAya vastu ja na hoya, ema ? dAdAzrI : tyAre to A jJAna udbhava thAya che ! eTale A pATo upara je che ne, e mahArAja jeTalA pUche, emane kahI dauM chuM ke "mahArAja sAheba, vinaMtI karuM chuM ke tame koI dahADo vyAkhyAna karazo nahIM." to e kahe ke "kema, amane zuM vAMdho che ?" meM kahyuM, 'narake javuM hoya to karajo. A narake javAnuM moTAmAM moTuM lakSaNa che.' bolo have. A javAbadArI zI rIte samaje ? bhUla khAnAra mANasa A bhUla zI rIte khoLI kADhe ? praznakartA : 'potAnI' bhUla dekhAya ja nahIM ne ! dAdAzrI : e nA dekhAya to to pachI e choDe nahIM ne, narake javA jevI bhUla dekhAya. kaSAya sahita prarUpaNA e narake javAnI nizAnI che. eTale kaSAya sahita vyAkhyAna ApavAM nahIM. have kyA kaSAya ? eno niyama che ke pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya hoya e lokone vyAkhyAna ApavAno adhikAra che. paNa jene anaMtAnubaMdhI hoya. samakita nA thayuM eTale anaMtAnubaMdhI hoya ja. have emane Ama
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 pratikramaNa udaya bhAre cIkaNA hoya. tethI A pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya ema lakhyuM. te huM bahu vicAra karato hato ke ohoho ! A pratyAkhyAnAvaraNa e kaSAya pAchA kaI jAtanA ? jJAna thatAM pahelAM huM bahu vicAra karato hato. kAraNa ke e lokoe zuM kahyuM, avirata kaSAya eTale anaMtAnubaMdhI pachI apratyAkhyAnI, A pratikramaNa ne pratyAkhyAna karyuM nathI evA kaSAyane zuM kahe che ? 'apratyAkhyAnI.' praznakartA : have anaMtAnubaMdhImAMthI apratyAkhyAnImAM Ave, pachI pratyAkhyAnImAM Ave. to e je prosIjara (prakriyA)mAM AvavAnI je dazA che enI pAchaLa samakitanI dRSTi che ? dAdAzrI : samakita ja. samakita dRSTine laIne ja AgaLa vadhyA (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 265 pUchIe ke samakita thayuM to kahe ke, "nA, nathI thayuM.' e samakita che nahIM. anaMtAnubaMdhInI hAjarImAM upadeza Apavo, e mithyAtvI kahevAya. ane mithyAtvI eTale 'poIjhanasa.' eTale bhagavAne zuM kahyuM ke tIrthakaronI vANI mithyAtvI vAMce to 'poIjhana' thAya ane mithyAtvInI vANI, mithyAtva pustako, dharma pustako, ene jo kadI samakti jIva vAMce to e amRta thAya. kAraNa ke sApanA moDhAmAM dUdha jAya to e tyAM 'poIjhana' thAya. atyAre A badhe narka javAnI nizAnI che, kahIe tyAre mArAmArI kare, hiMsA vadhe. eTale ame bolIe nahIM, A zabda ke je sAmAne samajAya nahIM, tyAM bolavAno zuM zokha ? pUche to huM javAba ApuM. eka bAIe choDI dIdhuM hauM. ane pachI jJAna levA AvyAM. e mahAsatI kahe ke "ame vyAkhyAna be vakhata karIe chIe. ane ame AvuM ja karIe chIe. ame narake javAnI taiyArI karI che. eTale to amAre emane upadeza ApavAnuM mana thAya che. ane tamArI pAse jJAna laIe to upadeza apAya ?" meM kahyuM, 'hA, apAya.' pachI emaNe jJAna lIdhuM. AvA badhA pATa uparanA lokoe jJAna lIdhuM ne enuM bahu sAruM pariNAma Ave che. samakti dRSTithI ja bhedAya AvaraNo praznakartA: jJAyaka svabhAvInA saMsArI udayo Ave tyAre e emAM udayavaza nA thAya ? dAdAzrI : nA, udayano e jJAtA hoya. udayano jJAtA hoya tyAre jJAyaka svabhAva kahevAya, ane udayano jJAtA nA hoya tyAre udayavaza kahevAya. praznakartA : dAdA, eka vakhata jJAyaka svabhAvamAM Avyo hoya e pachI pAcho udayavaza thaI jAya kharo ? dAdAzrI : e to udayavaza thaI jAyane, bhAre udaya Ave tyAre, jIvato gayo te raho maDadAla te ApaNane je A cAre kaSAyanuM eka paNa kaSAya hoya nahIM. e kaSAya mukta banelA. ciMtA rahita mANasa thaI zake nahIM ane kramika mArgamAM ciMtA rahita mANasa koI hoya nahIM. jJAnIoya ciMtA rahita nA hoya. e aMdara AnaMda hoya, ane bahAra ciMtA hoya. vyavahAramAM, emane aJzoca hoya. bhaviSyamAM zuM thaze eno. ane 'amane' agroca nA hoya. ame 'vyavasthita' para choDI dIdhuM. kAraNa ke agraloca kyAM sudhI ? zoca karanAro jIvato hoya. ane tamAre zoca karanAro jIvato nahIM ne ? koNa zoca karanAro ? praznakartA : 'caMdulAla." dAdAzrI : hA, eTale ahaMkAra jIvato che. ahaMkAra be prakAranA. eka karmanA kartA svarUpe ane eka bhoktA svarUpe.. praznakartA : hA, e kartA svarUpe ahaMkAra to gayo. dAdAzrI : kartA svarUpe jIvaMta ahaMkAra che jIvato, ane bhoktA svarUpe muDadAla ahaMkAra che. ane maDadAla bIjuM kazuM karI zake nahIM.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 268 pratikramaNa ane jIvaMtanuM nAma lIdhuM hoya to zuMnuM zuM karI nAkhe ! eTale pelo (jIvato) gayo ne A (maDadAla) rahyo. kartAtI gerahAjarImAM karma bhUMsAya eTale gusso AvI jAya. pachI kahe ke, "he dAdA bhagavAna ! tame to nA kahyuM che. ane mAre to A thaI gayuM, enI mAphI mAguM chuM.' eTale bhUMsAI jAya pachI. praznakartA : AvuM thavuM na ghaTe. dAdAzrI : hA. praznakartA : e tarata thavuM joIe ? dAdAzrI : hA, eTale bhUMsAI jAya pAchuM. zAthI bhUMsAI jAya ? pratikramaNathI. badhAM ja karma bhUMsAI jAya. kartAnI gerahAjarI che mATe saMparNa bhUMsAI jAya. kartAnI gerahAjarImAM A phaLa ApaNe bhogavIe chIe. kartAnI gerahAjarImAM bhoktA chIe. mATe A bhUMsAI jAya ane A jagatamAM loko kartAnI hAjarImAM bhoktA che. eTale pratikramaNa kare toya ene thoDuM DhIluM thAya, paNa UDI nA jAya. phaLa ApyA vagara rahe nahIM ane tamAre to e karma UDI ja jAya. 'he dAdA bhagavAna, AvuM nA hovuM joIe.' sarvavirati guNasthAnaka 'zUTa oNna sAITa' (dekho tyAMthI ThAra) jenA hAthamAM AvI gayuM ene rahyuM zuM ? ane dveSa gayo pachI rahyuM zuM che ? vaiSa gayo eTale zuM ? cAra kaSAyomAMthI be kaSAya nirmULa thaI gayA. nirmULa thayA eTale zuM ? krodha. paNa krodhanA paramANu nahIM. eTale caMdubhAIne gusso thAya paNa emane potAne nA game. eTale dveSa to saMpUrNa gayo che. ane kapaTa ane lobha kaMIka aMze rahyuM che. e jyAre pUruM thaze tyAre vItarAga thAya. te A cAritramohanIyamAM jatuM raheze. darekanuM vibhAjana karIe tyAre juduM juduM thaI jAya. sarvavirati kone kahevAya che ? bIjA koI jIvano doSa nA dekhAya. koI gALo bhAMDato hoya, paNa teno doSa nA dekhAya enuM nAma sarvavirati ! AthI vadhAre moTuM sarvavirati pada hotuM nathI. koInA doSa dekhAya nahIM to jANavuM ke sarvavirati pada , saMsAramAM beThAMya ! evuM A 'akrama vijJAna'nuM sarvavirati pada judI jAtanuM che. saMsAramAM beThA, dhUpela oNIla mAthAmAM nAkhatAMya, kAnamAM attaranAM pUmaDAM ghAlIne pharato hoya paNa ene koIno doSa nA dekhAya. 'akramanuM sarvavirati pada ene kahevAya che ke koIno kiMcitmAtra doSa nA dekhAyo. tyArathI sarvavirati pada , evuM mAnIne cAlajo. bhale pachI kAnamAM attaranAM pUmaDAM nAkhyAM hoya teno "mane vAMdho nathI, paNa koI jIvano doSa nA dekhAya, sApa karaDe toya sApano doSa nA dekhAya, evuM A vijJAna che ApaNuM. praznakartA : pachI "akrama'nA e padamAM 'pratikramaNa' jevuM kazuM ja nA rahene ? dAdAzrI : pachI pratikramaNa rahetuM ja nathI. paNa e doSa nA dekhAya evuM mAnI nA lezo, enA karatAM pratikramaNa karajo ne ! tamane zuM khoTa javAnI ? e pAchuM navuM kaMI khoLI kADhatAM kyAMya UMdhuM pAchuM cAlyuM jAya. vItadveSa thayo tene ekAvatArI kahevAya che. vItaSamAM jene kAcuM rahyuM hoya, tene be-cAra avatAra thAya. jJAtA-draSTA tyAM kaSAya zUnyatA jJAnIpuruSanuM ApeluM pratikramaNa hoya to doSa jAya, nahIM to doSa jAya nahIM. anaMta avatAra pratikramaNa karyA kare tenAthI puNya baMdhAya. A sAdhu, AcAryo pratikramaNa bole enAthI doSa bhAge nahIM, pucce baMdhAya ane jJAnIpuruSanuM ApeluM pratikramaNa e to zUTa oNna sAITa hoya. doSa thatAMnI sAthe ja pratikramaNa kare. A badhAne eTalI badhI
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 269 jAgRti varte che ke doSa thatAMnI sAthe dekhAyA ja kare. hajAro doSa dekhAya, te UbhA thAya ke tarata dekhAya, kAraNa ke kaSAyabhAva badhA ogaLI gayA hoya che. kaSAyabhAvane lIdhe ajAgRti che. praznakartA : bIjA tarapha atikramaNa na hoya, ane koI ne koI kaSAya nA hoya to, te vagara so TakA jJAtA-draSTA kevI rIte rahevAya ? dAdAzrI : ema nahIM, koInA tarapha bhale atikramaNa vicAramAM ya na hoya, paNa mana to koIne koI kaSAyamAM hoya ja, rAgamAM nA hoya to dveSamAM hoya. jJAtA-draSTAmAM nA rahevAya tyAM sudhI kaSAya ja hoya. praznakartA : A koI paNa vicAra cAlato hoya ne emAM koIne koI kaSAya hoya ja che ? dAdAzrI : hoya ja, hoya ja. paNa je vicAro ApaNe joI zakIe e vicAramAM kaSAya nathI. praznakartA : e gUMcaLuM AkhuM AvIne jAya pachI ja khabara paDe. dAdAzrI : nA, ene joI zakIe, pachI khabara paDe. to paNa tyAM sudhI kaSAya kahevAya. praznakartA : paMdara-vIsa miniTa cAle pachI dekhAya. dAdAzrI : kaSAya ApaNI jAgRti baMdha karI de. eTale jJAtAdraSTApaNuM nA rahevA de. ane jo ApaNane kharAbamAM kharAba vicAra AvatA hoya ane te joyA karIe to kaSAyano koI bhAga aDato nathI. krodhano abhAva tyAM varSe kSamA A loko kaheze ke, bhagavAna mahAvIrane to bahu kaSTa paDyAM pratikramaNa kahe che. bahu du:kha veThyuM ne bahu tapa karyAM ne bahu kaSTa karyAM.' e badhuM kaSTo karatAM mokSa thAya nahIM. e badhI zenA jevI vAta che, loko zuM kahe ke koI game tevo bhayaMkara doSa kare paNa bhagavAna kSamA rAkhe. bhagavAna koI dahADo kSamA rAkhatA ja nathI. badhA lokone kSamA dekhAya. kAraNa ke kSamAno artha zuM che ? kSamA jevI vastu ja nathI. krodhano abhAva enuM nAma ja kSamA. eTale kSamA karavI nA paDe. te ApaNA A sAdhuone-bAdhuone samajAya nahIM eTale kahe ke bhagavAna to kevI kSamA rAkhe che ! kSamA hotI nathI. ahaMkAre karIne je kahe che ke jA, tane mAphI ApuM chuM, e bIjI vastu che. e kSamA samajAya che paNa te sthULa bhAgamAM. krodhano abhAva enuM nAma ja kSamA.' kaSAya paravazapaNe, pratikramaNa svavazapaNe 200 A akrama vijJAna eTaluM svIkAra kare che te krodha-mAna-mAyA lobha e baMdha hoya to ja saMyama che. nahIM to e thAya to pratikramaNa karajo. kAraNa ke e atikramaNa che. viSayo e atikramaNa hotA nathI ane A kaSAyo e atikramaNa kahevAya. e atikramaNanuM pratikramaNa zIkhavADeluM che. atikramaNathI jagata UbhuM thayuM che ne pratikramaNathI baMdha thaI jaze. kaSAyonA vyavahArathI jagata UbhuM thayuM che, viSayonA vyavahArathI nathI thayuM. kaSAyonA vyavahArathI thayuM che jagata, e atikramaNa kahevAya ane pratikramaNa karo to dhovAI jAya. kaSAya thavA e paravazatAthI thAya che ane enuM pratikramaNa karavuM e svavazatAthI thAya che. eTale puruSArtha pratikramaNathI che. tamArAmAM ahaMkAra ane mAna e jAya che ke nahIM, ochA thAya che ke nahIM ? praznakartA : ochA thAya che. dAdAzrI : huM. to e badho je mAla che te javA mAMDyo, e bAra mahinA thAya eTale cAlatA thayA. A mAla che e ocho thaI gayo eTale AtmA thaI gayA.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) kADhe kaSAyanI koTaDImAMthI... 271 272 pratikramaNa praznakartA : A krodha-mAna-mAyA-lobha e DiscArja che, eTale Ave to kharuM, paNa have ene joyA pachI pote chUTA kevI rIte rahe ? dAdAzrI : jAgRti ochI, DIma thaI jAya to emaNe zuM karavuM paDe ? mArI AjJAmAM ja rahevAno prayatna karyA ja karavo. pachI DhasaraDo vALa ne AjJAmAM nA rahe, to pachI enuM e ja ! eTale tuM AjJAmAM rahevAno keTalo prayAsa kare che ? praznakartA : ghaNo vakhata. dAdAzrI : tamane hau krodha-mAna badhuM dekhAya che ? praznakartA : thaI gayA pachI dekhAya. dAdAzrI : teno vAMdho nahIM. thaI gayA pachI ja dekhAya ne. thatI vakhateya dekhAya, thayA pachIya dekhAya. praznakartA : ane koI vakhata evuM thAya ke doSa thatI vakhate dekhAtuM hoya, ne toya A karyA kare. dAdAzrI : nA, e aTake nahIM, aTakAvavuM e guno kahevAya. kAraNa ke cAlu philmane joI rahevAnI che. pachI mArAmArI karato hoya ke ahiMsA karato hoya ke hiMsA karato hoya. jonArane harakata nathI. e mArAmAra karatI vakhate raDI UThe teno vAMdho che ke ema nA mArazo, nA mArazo. alyA ! A bharelI ja philma che. eTale jonArane koI vAMdho nathI. praznakartA : paNa evI rIte thatuM hoya che, tyAre khabara paDene ApaNane ? aMdara vaDhIe paNa kharA, ke A tame karo cho e sAcuM nathI, toya pAchA eka bAjuthI e mAne nahIM, te kare ja. dAdAzrI : eno vAMdho nahIM. kAraNa ke jonAra zuddha che. jue che. e sAruM ane kharAba che, paNa te sApekSa dRSTithI che. ApaNane jonArane mATe sAruM-kharAba hotuM nathI. jonArane to badhuM sarakhuM ja che. A to lokonA manamAM A sAruM-khoTuM che, bAkI bhagavAnane ghera sAruM-khoTuM che nahIM. samAjane sAruM-khoTuM che. bhagavAna to zuM kahe che, joI gayo, eTale chUTo thaI gayo ! e chUTo ne A chUTuM ! eTale zuM thayuM ke, ajJAne karIne, aNasamajaNe karIne bAMdhelA hisAba e 'joIne' kADho. eTale tame chUTA ne e chUTA. "joyA vagara bAMdhelA hisAba "joIne' kADho e chUTA ! A TAMkI khalAsa thatI thatI thatI aMte jyAre khalAsa thavA Avaze ne, tyAre tamane zarIra halakuM phUla jevuM lAgaze. ahIM ja chUTI gayA evuM lAgaze. have zAthI TAMkI khalAsa thaze ? kAraNa ke emAMthI nIkaLyA kare che kharuM, paNa navI Avaka nathI ane Avaka vagaranI TAMkImAM zuM rahe pachI ene ? praznakartA : kAMI na rahe. dAdAzrI : pachI e vaheluM khAlI thaI jAya.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] bhAvaahiMsAnI vATe aMtima pratikramaNe leNadeNa samApta praznakartA : mokSe jatAM pahelAM, koI paNa jAtanA jIva sAthe leNadeNa hoya to, ApaNe enAM pratikramaNa karyA karIe to e ApaNane chuTakAro ApI de ? dAdAzrI : huM. praznakartA : ApaNe jANatA na hoya evA badhA jIvo ? dAdAzrI : bhegA maLIne, jeTaluM lakheluM eTaluM ja, pachI kaMi nahIM. praznakartA : paNa e zuM bolAya ? dAdAzrI : je je jIvone kaMI paNa mArAthI duHkha thayAM hoya, te badhA mane mApha karo. praznakartA : jIvamAtra ? dAdAzrI : jIvamAtrane. praznakartA : eTale pachI emAM vAyukAya, teukAya badhA jIvo AvI jAya ? dAdAzrI : e badhuM bolyA, eTale emAM badhuM AvI jAya. duHkha ta devAto bhAva praznakartA : koI jIvanI ajANathI hiMsA thaI jAya to zuM 274 pratikramaNa karavuM ? dAdAzrI : ajANathI hiMsA thAya eTale ApaNane tarata ja pazcAttApa thavo joIe, ke AvuM na thAya. pharI AvuM nA thAya enI jAgRti rAkhavAnI. evo ApaNo uddeza rAkhavAno. bhagavAne kahyuM hatuM, koIne mAravo nathI evo bhAva sajjaDa rAkhaje. koI jIvane sahejeya du:kha nathI devuM, evuM roja pAMca vakhata bhAvanA rAkhaje. mana-vacanakAyAthI koI jIvane kiMcitmAtra duHkha na ho evuM pAMca vakhata savAramAM bolI ane saMsArI prakriyA cAlu karaje. eTale javAbadArI ochI thaI jAya. kAraNa ke bhAvano adhikAra che. peluM sattAmAM nathI. ajANatAtI bhUla, pApa bAMdhe ? atyAre mahIM bIjA ADAavaLA bhAva Ave che, te paDI gayelAM bIja che. tamAre have jIvaDuM mAravuM nathI, chatAMya jIvaDuM tamArA paga nIce vaTAI jAya to jANavuM ke A paDI gayeluM bIja. tyAM jAgRta rahIne pratikramaNa karI levuM. tamane zuM khabara paDe ke e jIvaDuM tamArAthI vaTAI gayuM te zuMya vera bAMdhe ? bhUlathI vaTAI gayuM te vera keTaluM badhuM bAMdhe ! kAraNa ke e jIvaDAMnA je saMsArI, enAM bairAM-chokarAM badhAM hoyane, RNAnubaMdhI to hoyane ? e to ema ja jANe ke A bhAIe jANI joIne mAryuM, A bhAIe khUna karyuM. tamane ajANathI lAge, paNa emane to ema ja lAgene ke mArA gharano mANasa marI gayo, khUna thaI gayuM. eneya saMsAra to kharone ? jyAM jAya tyAM saMsAra to kharone ? praznakartA : bhUlathI thaI gayuM hoya to paNa pApa lAgene ? dAdAzrI : bhUlathI devatAmAM hAtha mUkuM to zuM thAya ? praznakartA : dAjhI javAya. dAdAzrI : nAnuM chokaruM nA dAjhe ? praznakartA : dAjhe.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) bhAvaahiMsAnI vATe 275 276 pratikramaNa dAdAzrI : e hau dAjhe ? eTale kazuM choDe nahIM. ajANatAthI karo ke jANIne karo, kazuM choDe nahIM. e ajAgRti kahevAya. praznakartA : koI mahAtmAne jJAna pachI, rAtre macchara keDatA hoya, to te rAtre UThIne mAravA mAMDe, to te zuM kahevAya ? dAdAzrI : e bhAva bagaDyo kahevAya. jJAnanI jAgRti na kahevAya. praznakartA : ene hiMsaka bhAva kahevAya ? dAdAzrI : hiMsaka bhAva to zuM, paNa hato tevo ne tevo thaI gayo kahevAya. paNa pachI pratikramaNa kare to dhovAI jAya. praznakartA : pAchuM pharI tevuM ne tevuM, bIje dahADe kare to ? dAdAzrI : are, so vakhata kare toya pratikramaNathI dhovAI jAya. enAthI' nikAcita paNa bate haLavAM praznakartA: gayA bhavanuM nikAcita karma A bhavamAM bhogavavAnuM, paNa A bhavanuM nikAcita karyuM hoya e ? dAdAzrI : e to AvatA bhavamAM bhogavavAnuM. e tarata phaLa Ape nahIM. pAkyA sivAya phaLa Ape nahIM. praznakartA : e nAza pAme ja nahIMne, bhogavavuM ja paDene ? dAdAzrI : moLuM thAya, halakuM thAya, jo enI para pastAvo kara kara karIe to halakuM thAya. aDadho rasa nIkaLI jAya. haju rasa, emAM je kaDavA raso, je peThA hoya ne te pAchA nIkaLI jAya. nikAcita eTale bhogavye ja chUTako thAya. bIjA koI upAya ja nahIM. paNa ene moLuM karI zakAya. praznakartA : bhogavaTAmAM phera thaI jAya ? dAdAzrI : hA, eka jaNane ahIM vAgyuM hoya te rahevAya nahIM. ane bIjAne evuM lAgyuM hoya to e to zAMtithI harephare badhuM ja kare, pATo bAMdhIne. praznakartA : mahAvIra bhagavAnane jyAre kAnamAM barU mAryA.... dAdAzrI : e nikAcita hatuM. praznakartA : e to bhagavAna hatA, eTale emane halakuM thaI gayuM haze ne ? dAdAzrI : nA, halakuM nathI thayuM. praznakartA : to pachI ApaNA jevAne kevI rIte halakuM thAya ? dAdAzrI : tame karo to halakuM thAya haju. e to moTA mANasa hatA. eTale halakuM nA kare. e to rAjA hatA, te pelAnA kAnamAM sIsuM reDAvyuM pachI pratikramaNeya kareluM nahIM ne ! praznakartA : paNa emaNe to jANIne sIsuM reDAvyuM paNa ApaNe mAMkaDa ke evI jIvAtane Ama soyA ghAlI ghAlIne mAryA hoya... dAdAzrI : soyA marAtA haze ke ? kevA mANasa cho ? e mANasane kema nathI mAratA ? ene mAbApa nahIM eTale ? chokaro uparANuM lenAra nahIM eTale ? praznakartA : have rasto batADo eno. AvAM to bahu pApa karelAM che, enA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : pratikramaNa karo, pratikramaNa ! (kalpanAthI) eka vADakImAM mAMkaDa rAkhI pachI eno deha joIne, pratikramaNa badhuM karIne, pachI ene jamADIne chUTo karI devAno. praznakartA : aMdara bahu raDavuM ja Ave ke ATaluM badhuM pApa karyuM
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 pratikramaNa (15) bhAvaahiMsAnI vATe 277 che ne. eTale badhuM Ama sAMbhare to kharuM, dararojeya dekhAya. dAdAzrI : pratikramaNa karIne halakuM karI nAkho. te ghaDIe koIne pUchIne karavuM hatuM ne. praznakartA : paNa bIjuM koI maLyuM ja nahIM ne ? dAdAzrI : gharamAM pUchavuM hatuM, gAmavALAne pUchavuM hatuM. praznakartA : gharamAM to amArI mAravAnI vidhi cAlu ja hatI. dAdAzrI : ema ? beu jaNa sAthe ja ? praznakartA : eya enI rIte mAre ane huM mAruM mArI rIte. dAdAzrI : roja basso-pAMcaso mArI nAkho, nahIM ? praznakartA : hA, jeTalA hoya eTalA mArI nAkhIe, dAdA maLyA pachI nathI mAryA. dAdAzrI : mArI nAkhavAno to vicAreya nA karavo. koI paNa vastu nA phAve to bahAra mUkI AvavI. tIrthakaroe "mAra' zabda ha3 kADhI nakhAvelo. "mAra' zabdaya nA bolazo, kahe che. "mAra' eya jokhamavALo zabda che, eTaluM badhuM ahiMsAvALuM, eTalA badhA paramANu ahiMsaka hovA joIe ! praznakartA : nahIM to bhAvamAM pheraphAra thaI jAya ? dAdAzrI : hA, kiMcitmAtra koIne duHkha nA thAya. kAraNa ke koI A duniyAmAM doSita che ja nahIM. hisA, dravya te bhAvatI praznakartA : bhAvahiMsA ane dravyahiMsAnuM phaLa eka ja prakAranuM Ave ? dAdAzrI : bhAvahiMsAno bIjAne phoTo paDe nahIM ane (pelA) sinemAnI peThe (A) je sinemA cAle che ne, tene ApaNe joIe chIe, e badhI dravyahiMsA che. bhAvahiMsAmAM AvuM sUkSma (dekhAya nahIM evuM) varte ane dravyahiMsA to pratyakSa dekhAya. mana-vacana-kAyAthI je jagatamAM dekhAya che, e dravyahiMsA che. tame kaho ke jIvone bacAvavA jevA che (bhAvaahiMsA). pachI bace ke nA bace (dravyaahiMsA), tenA jokhamadAra tame nahIM. tame kaho ke, A jIvone bacAvavA jevA che, tamAre eTaluM ja karavAnuM. pachI hiMsA thaI gaI, tenA jokhamadAra tame nahIM ! hiMsA thaI eno pastAvo, enuM pratikramaNa karavAnuM eTale jokhamadArI badhI tUTI gaI. - kheDUto mATe speziyala pratikramaNa praznakartA : ApanI copaDImAM vAMcyuM ke "mana-vacana-kAyAthI koI jIvane kiMcitmAtra duHkha nA ho" evuM vAMcyuM, paNa eka bAju ame kheDUta rahyA, te tamAkuno pAka pakavIe tyAre amAre uparathI dareka choDanI kUMpaLa, eTale enI Doka toDI ja nAkhavI paDe. to AnAthI ene duHkha to thayuM ne ? enuM pApa to thAya ja ne ? AvuM lAkho choDavAonuM DokuM kacaDI nAkhIe chIe. to A pApanuM nivAraNa kevI rItanA karavuM ? dAdAzrI : e to mahIM manamAM ema thavuM joIe ke baLyo, A dhaMdho kaMIthI bhAge Avyo ? basa eTaluM ja. choDavAnI kUMpaLa kADhI nAkhavAnI. paNa manamAM A dhaMdho kyAMthI bhAgamAM Avyo, evo pazcAttApa thavo joIe. AvuM nA karavuM joIe evuM manamAM thavuM joIe, basa. praznakartA : paNa A pApa to thavAnuM ja ne ? dAdAzrI : e to che ja. e jovAnuM nahIM, e tamAre jovAnuM nahIM. thayA kare che e pApa jovAnuM nahIM. A nahIM thavuM joIe evuM tamAre nakkI karavAnuM, nizcaya karavo joIe. A dhaMdho kyAM maLyo ? bIjo sAro maLyo hota to. ApaNe AvuM karata nahIM. pelo pazcAttApa nA thAya. A nA jANyuM hoya ne tyAM sudhI pazcAttApa nA thAya. khuzI
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) bhAvaahiMsAnI vATe 279 280 pratikramaNa thaIne choDavAne pheMkI de. tamane samajaNa paDe che ? amArA kahyA pramANe karajone, tamArI badhI amArI javAbadArI. choDavo pheMkI do teno vAMdho nathI, pazcAttApa thavo joIe ke mAre bhAge A kyAMthI AvyuM ? praznakartA : samajyo. A kheDUta karatAM vepArIo pApa vadhAre kare che. ane vepArIo karatAM A ghera besI rahe che te bahu pApa kare che mUA, pApa to manathI thAya che, zarIrathI pApa thAya nahIM. dAdAzrI : tamAre vAta samajavAnI. A bIjA lokone samajavAnI jarUra nahIM. tamAre tamArA pUratI samajavAnI. bIjA loko je samaje che e ja barobara che. praznakartA : kapAsamAM davA chAMTavI paDe che to zuM karavuM ? emAM hiMsA to thAya ja ne ? dAdAzrI : nAchUTake je je kArya karavuM paDe te pratikramaNa karavAnI zarate karavuM. tamane A saMsAra vyavahAramAM kema cAlavuM te nA AvaDe. e ame tamane zIkhavADIe. eTale navAM pApa baMdhAya nahIM. khetaramAM to khetIvADI kare eTale pApa baMdhAya ja. paNa e baMdhAya tenI sAthe ame tamane davA ApIe ke AvuM bolajo. eTale pApa ochAM thaI jAya. ame pApa dhovAnI davA ApIe. davA nA joIe? khetaramAM gayA eTale kheDo-karo, eTale pApa to thavAnAM ja. mahIM keTalAya jIvo mAryA jAya. A zeraDI kApo to pApa kahevAya nahIM ? e jIvo ja che ne bicArA ? paNa enuM zuM karavAnuM e ame tamane samajAvIe, eTale tamane doSa ochA bese. ane bhautika sukho sArI rIte bhogavo. khetIvADImAM jIvajaMtu mare teno doSa to lAge ne ? eTale khetIvADIvALAe dararoja pAMca-dasa miniTa bhagavAna pAse prArthanA karavI ke A doSa thayA tenI mAphI mAguM chuM. kheDUta hoya tene kahIe ke tuM A dhaMdho karuM chuM tenA jIvo mare che. tenuM A rIte pratikramaNa karaje. tuM je khoTuM karuM chuM teno mane vAMdho nathI paNa tenuM tuM A rIte pratikramaNa kara. hiMsAtAM pratikramaNo praznakartA : gaIkAle huM kAra DrAIva karato'to ne, tyAre gADI nIce kabUtara AvI gayuM. to bahu duHkha thayuM. dAdAzrI : te caMdubhAIne du:kha thayuMne ? to caMdubhAIne kahIe ke pastAvo karo, pratikramaNa karo. praznakartA : badhuM karyuM. dAdAzrI : karyuM ne ? sAruM. praznakartA : paNa khabara na paDI ke kevI rIte kyAMthI rastAmAM e AvI gayuM. dAdAzrI : evuM che ne ke enA koI gunAthI e maravAnuM hatuM. paNa mAranArane khoLatuM hatuM e. koi hiMsaka janAvara che ? tyAre kahe, A caMdubhAI AvA bhAvavALA che, evA mAranArane khoLatuM hatuM. ane jeNe nakkI karyuM che ke mAre koI jIvane mAravo nathI, tene e aDe nahIM. mAravo che evo bhAva nA hoya, paNa gADI nIce Ave to marI jAya, emAM ame zuM karIe ? evuM kahe, to ene evuM bheguM thAya. sAcavavuM hoya tene evuM bheguM thAya. jevo bhAva evo tamAro hisAba. e atyAre bhAva thoDo maLI gayo. jaina thaIne utAvaLa kare ne vacce koI Ave tene 'huM zuM karuM kahe. | game tyAre paNa sTroMga polisI rAkhavI joIe. nA, koIpaNa saMjogomAM mAre mAravuM nathI. - have, ApaNe ahIM pratikramaNa karAvIzuM ne to e to badhuM cokhkhuM thaI jAya. A to moTA jIva dekhAya che, bIjA nAnA jIva to keTalAya
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16] vasamI veranI vasUlAta (15) bhAvaahiMsAnI vATe 281 vaTAI jAya. enuM e 'caMdubhAI' pAse pratikramaNa karAvavuM. praznakartA : manamAM evuM thayeluM ke vyavasthita rIte eno paNa e rItano hisAba haze, evuM nahIM ? dAdAzrI : hisAba kharo ne, eno hisAba ne nimitta ApaNe. paNa ApaNA mahAtmAo e nimitta nA thAya. e gADI hAMkatA hoya ne toya nA thAya ke manamAM bhAva nA hoya ke mAre koIne mAravuM che. ane ApaNe to jarA utAvaLa A kare ne to vacamAM AvI jAya to 'zuM karIe" kaheze. praznakartA : emAM mananA vicAro kevI rIte badalavA have ? dAdAzrI : have e kazuM karavAnuM nathI. have to AnI pAse pratikramaNa karAya karAya karavAnuM. paNa cokhkhuM thaI gayuM ne ? praznakartA : hA, thaI gayuM. tame peluM vAkya kahyuM hatuM ne ke koI jIvamAtrane mana-vacana-kAyAthI duHkha na ho. eTaluM savAramAM bole to cAle ke nA cAle ? dAdAzrI : e pAMca vakhata bole, paNa A evI rIte bolavuM joIe ke paisA gaNene, ane jevI sthiti hoya evI rIte bolavuM joIe. rUpiyA gaNatI vakhate jevuM citta hoya, jevuM aMtaHkaraNa hoya evuM bolatI vakhate rAkhavuM paDe. veratAM pratikramaNo praznakartA : mAro oLakhANavALo che te kahe che ke eno bhAI ene mAravA phare che. eTale mane tarata vicAra Avyo ke A AmanI sAthe huM kyAM vera bAMdhuM ?" dAdAzrI : hA, sIdhuM vera bAMdhe pelo. ApaNe vera karIe ane pelo jANato hoya ke, A mArI joDe vera kare che, eTale e pachI sIdhuM bAMdhe. te Avato bhava karaDIne mArI nAkhe. praznakartA : ene to khabara nathI ke koNe vera bAMdhyuM che te ? dAdAzrI : eTale e vera bAMdhato nathI AmAM. tame vera bAMdhI rahyA cho, ekAMtika, banne pakSanAM vera hoyane, to vera kahevAya. ane vera eTale e vera le pelo. ane A to ApaNI meLe ja utpanna thAya mahIM, pote je bAMdhyuM. have zuM karazo ? praznakartA : A vicAra Avyo enI parathI ATaluM badhuM pIMjaNa nIkaLyuM. dAdAzrI : paNa vicAra ja Avyo hato, ne bIjuM kazuM icchA nahIMne ? pachI pratikramaNa karyuM hatuM ? praznakartA : pratikramaNa mArAthI nathI thatAM. dAdAzrI : e karavuM paDe. ema kaMI cAlatuM haze ?
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vasamI veranI vasulAta 283 284 pratikramaNa praznakartA : A pratikramaNa ja thayuMne ? ATaluM badhuM pIMjaNa thayuM ne ? dAdAzrI : potAno bhAI Avyo hoya tene mAravAno vicAra Ave koIne ? praznakartA : paNa ATaluM badhuM pachI enI para vicAra karyA ke A vera koNa bAMdhe che, kema bAMdhe che, e badhuM pratikramaNamAM ja jAyane ? dAdAzrI : pIMjaNa karyuM. ko'ka bAMdhe che e to tamane lAgyuMne ? koI kazuM kare che ? praznakartA : pote potAnI jAtane ja badhuM kare che. dAdAzrI : tyAre bIjuM zuM ? sAmAne jANatAM ke ajANatAM enA ahaMkArane "e(chaMcheDIe) karIe to bIjuM e bAMdhe. ane je pachI Ave veranuM phaLa, evuM Ave ke jiMdagI bhalADI de, evuM du:kha Ave. koI jIvane trAsa nA apAya. e tamane trAsa Apato hoya to tamAro hisAba che. mATe jame karI lo. ane navesarathI ApavAnuM baMdha karI do, jo AnAthI chUTA thavuM hoya to. tame zuM nakkI karyuM che ? praznakartA : e je Ape che te hisAbanuM ja Ape che. dAdAzrI : haMa, A ApaNI pAse mArga saraLa AvI gayo. upAdhio nathI, ciMtAo ghaTI gaI, bIjuM badhuM nathI. to pachI have je dhAreluM hoya e karI zakAya evuM che. ane pratikramaNa thaI gayAM eTale game teTaluM vera hoya toya A bhavamAM ja chUTI javAya. pratikramaNa e eka ja upAya che. cIkaNI phAIlo sAme pratikArabhAva praznakartA : mArI oNphisamAM traNa-cAra cIkaNI phAIlo che. A phAIlo saLI kare, to pheNa mAravAnA bhAva thAya che. dAdAzrI : ema ? haju Ama pahelAMnA bhAva thAya, pheNa mAMDe nahIM ? praznakartA: to AvA bhAva ahaMkArane dabAvI devAnA ke kriyAmAM AvavA devAnA ? dAdAzrI : ApaNe dabAvavAnA ye nahIM ne kriyAmAM AvavA devAnAya nahIM. zuM thAya che e 'jovAnuM'. tyAre caMdubhAI zuM kare che e tamAre joyA karavAnuM, basa ! A tamArI pharaja, jJAtA-draSTAnI ane caMdubhAI konA AdhAre cAlaze ? tyAre kahe, 'vyavasthita'nA AdhAre. A sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansanA AdhAre phAIlono samabhAve nikAla. bIjo kazo vAMdho nahIM. badhuM kamplITa (saMpUrNa) che. Ama tUTe veratA tAMtA praznakartA : mAre e vera chUTatAM nathI, veranA tAMtA je UbhA che, je vANIthI e baMdhAyelAM che, e tAMtA choDavA jatAM, enA evAM paDa jAmelAM paDyAM che ke ukhaDatAM nathI ane enI sAme jyAre dAdAne yAda karyA, pachI atikramaNanuM pratikramaNa karavA jatAM pratikramaNa aTakI jAya che ane tAMtA UbhA rahe che. ane tAMtA pAchA jora kare che. eTale hajI ema thAya che ke A kema chUTatA nathI ? dAdAzrI : e to bahu 'kopekTa' kareluM tethI. jema A rU hoya chene, te jo gAMsaDI chUTI karI nAkhe to Akho rUma bharAI jAya. tevuM A dabAvIne 'kompakTa' (ThAMsI ThAMsIne) karI karIne mAla bharelo che eTale tamAre to niraMtara pratikramaNa cAlu rAkhavA paDe, to pAra Avaze. praznakartA : paNa game eTalo prayatna karIe toya pratikramaNa karatAM aTakAvI de che. ema thAya che ke enI sAme pelA veranA tAMtA jora kare che. eTale puruSArthane paNa thakavI de che. dAdAzrI : e to evuM che ne ke game eTaluM jora kare toya rAte sUI javAnuM. bhagavAne kahyuM che, dahADe kAma karaje paNa rAte sUI jaje.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vasamI veranI vasulAta 285 286 pratikramaNa eTale ApaNe mahIM baMdha thaI jAyane to peluMya baMdha karI devuM. evuM ekadama enI upara jora nA karavuM. praznakartA : jora eTale mAruM zuM kahevAnuM che ke pratikramaNa ApaNA hAthamAM AvavA detAM pelAM tAMto aTakAvI de che. eTale puruSArtha ApaNo aTakI jAya che. dAdAzrI : paNa e puruSArtha to aTakI jAya enuM kAraNa che. tyAM AgaLa ApaNe baMdha rAkhavuM. thoDIvAra rilIpha lIdhA pachI pAchuM bIjuM pharIvAra pratikramaNa cAlu karavuM. paNa rilIpha levAnI. kAraNa ke anaMta avatAranAM A badhAM atikramaNa thayelAM che. atikramaNa sivAya bIjuM kare che ja zuM che ? atikramaNa sivAya bIjuM kazuM thatuM ja nathI. kAM to prema kare che, rAga kare che, teya atikramaNa kahevAya che. kAM to vaiSa kare che, teya atikramaNa kahevAya che. banne atikramaNa che. ane atikramaNa hoya tyAM pratikramaNa avazya hovuM ghaTe. jyAM pratikramaNa nathI to mokSamArga nathI. pratikramaNa zUTa oNna sAITa hovuM joIe. to ja pelAM atikramaNa bhUMsAya. praznakartA : AmAM bahu puruSArtha karavo paDe che. dAdAzrI : puruSa thayA mATe puruSArtha thaI zake. praznakartA : to emAMthI mukta rahevA mATe zuM puruSArtha karavo ? dAdAzrI : mana zuM kare che, citta zuM kare che, te joyA karavuM e eno puruSArtha che. enAthI badhuM ogaLe praznakartA : pratikramaNa karavAthI game tevI koInI duzmanI hoya, verabhAva hoya ke tejodveSa karato hoya e ogaLI jAya kharo ? dAdAzrI : atikramaNathI A jagata UbhuM thayuM che. badhAM durguNo ne e badhuM atikramaNathI thayuM che ane pratikramaNathI badhuM dhovAI jAya. be ja vastu che A. praznakartA : enA hRdayanuM parivartana thaI jAya ? dAdAzrI : badhuM hRdayanuM parivartana thAya. ane e tamane ghera khoLavA Ave. badhuM thaI jAya. pratikramaNano artha zuM ? potAnA doSa jovA. ne jo bIjAnA doSa juo to pAchuM AgaLa ne AgaLa cAle. mATe bIjAnA doSa jovAya ja nahIM to ja vera chUTe. to baMdhata rahe cAlu ja praznakartA : to pachI pratikramaNa karavAnI jarUra kyAM rahI, ApaNane bhego ja nathI thavAno che ? dAdAzrI : e pratikramaNa eno artha ja e ke A "je thaI gayuM"ne tenuM pratikramaNa karIe chIe. 'thavAnuM che tenuM pratikramaNa nathI karatA. ApaNe thaI gayAnuM pratikramaNa karIe chIe eTale A bhAvathI ApaNe chUTyA. ApaNe choDIe chIe, e choDatA nathI. praznakartA : samajo ke pratikramaNa na karIe to pachI koI vakhata cUkavavA paNa javuM paDe ? dAdAzrI : nA, ene cUkavavAnuM nathI. ApaNe baMdhAyelA rahyA, enI ApaNe levAdevA nathI. sAmA joDe ApaNe kazI levAdevA nathI. praznakartA : paNa ApaNe cUkavavuM paDene ? dAdAzrI : eTale ApaNe ja pharI baMdhAyelA chIe. mATe ApaNe pratikramaNa karavuM joIe. tethI pratikramaNathI maTe. tethI to tamane hathiyAra ApeluMne, pratikramaNa ! AlocanA-pratikramaNa ne pratyAkhyAna enAthI badhA hisAba cUkta thAya. bAkI verathI to vera ja vadhe. sAmA thaIe to vera vadhe. bIjAnI
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 pratikramaNa (16) vasamI veranI vasulAta 287 sAmA thaIe to vera nA vadhe ? praznakartA : vadhe ja. dAdAzrI : anubhava karI joyelo ? eTale verathI vera vadhe eTale ApaNe jema tema karIne mAphI mAgIne chuTakAro meLavavo. tirlepa Ama rahevAya praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe ne vera choDI daIe paNa sAmo vera rAkhe to ? dAdAzrI : bhagavAna mahAvIra upara eTalA badhA loka rAga karatA hatA ne dveSa karatA hatA, temAM mahAvIrane zuM ? vItarAgane kazuM coTe nahIM. vItarAga eTale zarIre tela copaDyA vagara bahAra phare che ne pelA zarIre tela copaDIne phare che. te telavALAne badhI dhULa coMTe, AjJAmAM rahevuM che ne tamAre ? to tamane nahIM coMTe. eTale AjJAmAM rahevAnuM. tela copaDe to coMTe ne ? dehanI jyAre cIkAza che ene tela kahevAya. dehanI cIkAza che tene A dhULa coMTe. e cIkAza ja nathI to kevI rIte coMTe te ? A mArI pareya rAga-dveSa karyA kare che loko. vakhANeya kare che ane koIne nA gamatuM hoya tyAre mahIM gALoya de, Aya bole. kAraNa ke svataMtra che. ane adhogatimAM javAnI javAbadArI ene potAne mAthe ja che. potAnI javAbadArIthI mANasa phAve e kare. ApaNAthI nA kema kahevAya ? mAre ha ! zuM nA kare ? aNasamajaNa zuM nA kare ? ane samajaNavALo to nAma nA le. vakIla hoya te guno karatAM Dare ke nA Dare ? praznakartA H eTale rAga-dveSa je hoya che te vyaktilakSI hoya che? dAdAzrI : potAnA ja hoya. pote cIkaNuM kare, tela copaDIne kare temAM ApaNane zuM ? chatAM eTaluM kharuM, eka vAta kharI ke, ApaNA gharanuM koI mANasa hoya, to enA mATe caMdulAlane kahevuM ke "bhaI, pratikramaNa karyA kara." pahelAnuM sAmasAmuM gharSaNa che, ane e gharSaNa pariNAma che, A ahaMkAra pariNAma nathI. 'A' jJAna pariNAma che. eTale ApaNe eTaluM kahevuM ke pahelAnuM che te pratikramaNa karo. praznakartA : A be vyaktinI vacce je vera baMdhAya che, rAga-dveSa thAya che, have emAM huM pote pratikramaNa karIne chUTI jauM, paNa pelI vyakti vera choDe nahIM, to e pAchI AvatA bhave AvIne e rAgadveSano hisAba pUro kare che ? kAraNa ke e vera enuM to eNe cAlu rAkheluM ja che ne ? dAdAzrI : barAbara che. ene ApaNAthI duHkhanuM pramANa vadhAre thayuM hoya eTale ApaNe enA duHkhane bhUlI jaIe chIe, paNa e enuM AvatA bhava sudhI nA bhUle to ApaNe pratikramaNa karavAM paDe. jeTaluM pramANa vadhAre thayeluM hoya, samajAyuM ne ? praznakartA : e vera chUTe eTale ApaNA pratikramaNanI IphekTivanesa (asa2) thaI kahevAya ? dAdAzrI : hA, pratikramaNathI enuM vera ochuM thaI jAya. eka phero eka DuMgaLInuM paDa jAya, bIjuM paDa, jeTalAM paDa hoya enAM eTalAM jAya. samajaNa paDIne tamane ? praznakartA : hA. bhagavAna mahAvIra upara ghaNA loko rAga-dveSa karatA hatA paNa emane aDatuM na hatuM. dAdAzrI : are, pAra vagaranA rAga-dveSa karatA hatA, mAratA hatA hauM. mAratA hatA ne rAgeya karatA hatA. emane uThAvIne laI jatA hatA. praznakartA : nA, paNa emane aDatuM na hatuM. dAdAzrI : emano to AmAM upayoga ja na hato ne ? A dehamAM upayoga ja nahIMne ! e dehane je karavuM hoya te kare. dehanuM
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vasamI veranI vasulAta 289 290 pratikramaNa mAlikIpaNuM ja nahIM, temAM upayoga nahIM. mAlikIpaNuM to mahIM nahIM, paNa upayogeya nahIM. A Tebalane tuM Ama bhAMgI nAkhe, mAre, to ene levAdevA nahIM. yu Ara risponsibala" (tuM javAbadAra che) evI rIte A deha emane AnI mAphaka chUTo dekhAyelo ! smRtimAM nathI lAvavuM chatAM Ave che, e 'pratikramaNa doSa' bAkI che tethI. emAM nathI uthAmatAM bhUtakALa praznakartA: gaIkAle satsaMgamAM evI vAta nIkaLI ke bhUtakALa yAda kara mA ane vartamAnamAM rahe. have mane thayuM ke bhUtakALa yAda karavo nathI paNa bhUtakALanuM to, mana ane citta sAme A ekadama tAdezya khaDuM thaI jAya che. eTale bhUtakALa to Ama DaMkhe che, ruMvADe rUMvADe bhUtakALa Ubho thAya che. eTale ema thAya ke A bhUtakALa bhUlavo kevI rIte ? dAdAzrI : evuM che ne, tamArI A kriyA veranA nikAla mATe cAle che. tamAre to bhUtakALa dekhAya, eTale pachI pratikramaNa cAlu thAya. eTale bhUtakALa uthAmyA vagara tamAre pelA hisAba nA dekhAya ne ! bAkI AvuM, tamArA jevuM ko'kane ja hoya. AvuM bIjA badhAne nA hoya eTale bIjA badhAne 'vartamAnamAM raho' ema kahIe. bhUtakALa to buddhizALI mANaso hoya, je "jJAna" nathI samajatA, teya bhUtakALane nathI uthAmatA. zAthI bhUtakALa uthAmavo nahIM ? ke jeno upAya nahIM, teno saMkalpa nahIM. bhUtakALa eTale upAya vagaranI vAta. eTale ApaNe zuM kahIe chIe ke jJAna maLyuM che mATe bhUtakALane uthAmazo nahIM. bhUtakALane mukhaya uthAmato nathI, to tamane to A 'jJAna' maLyuM che ane bhaviSyakALa 'vyavasthita'nA tAbAmAM soMpyo che. eTale vartamAnamAM raho. vyavasthita upara to tamane khAtarI thaI gaI che ne ? to pachI bhaviSyakALa mATe tamane kazuM karavAnuM rahyuM nahIM. ane A bhUtakALa je tame uthAmo cho te tamArI pAchaLanI phAIlono nikAla karo cho eTale ene kaMI bhUtakALa uthAmyo nA kahevAya. praznakartA : hA, have e barobara che. dAdAzrI : A bIjA mANasonA amathA amathA bIjI bAbatomAM bhUtakALa uthAma. phAIlono nikAla karavA mATe to bhUtakALa uthAmavo ja paDe. kAraNa ke dukAna ApaNe kADhI nAkhavI che eTale have ApaNe zuM karavAnuM ? bharelo mAla vecavAno ane navo mAla levAno nahIM. chatAMya pAcho eTalo viveka rAkhavo paDe ke amuka mAla vecAto nA hoya to, khAMDa khalAsa thaI gaI hoya to bIjI navI lAvavI paDe pAchI, eTale vivekapUrvaka A dukAna khAlI karavAnI che. praznakartA : jo bhUtakALane uthAmaze nahIM kahIe to pachI pratikramaNa karavAnI jarUra zI rahI ? dAdAzrI : pratikramaNa kare che tene bhUtakALano vAMdho nathI. pratikramaNa e to ApaNe atikramaNane kADhIne eno nikAla karIe chIe. bhUtakALa uthAmavo nahIM eTale zuM ke parama dADe ko'kanI joDe laDhavADa thaI hoya te manamAM aMdara rAkhI mUkIe. bAkI pratikramaNa karavA mATe yAda AvatuM hoya to teno vAMdho nathI. paNa manamAM rAkhI mUkIe nahIM, ene ApaNe bojArUpa samajIe. evuM ApaNe nA karavuM. bhUtakALa uthAmavo eTale bhUtakALanI vAta Aje saMbhArIne koI mANasa raDe te. parama dADe ekano eka chokaro marI gayo hoya tene saMbhArIne Aje raDe tene bhUtakALa uthAmyo nA kahevAya ? pratikramaNa to karavo ja paDe ne ? ane e pratikramaNa to bhUtakALamAM thaI gayelAnA ja thAya ne ? bhaviSyakALane mATe pratyAkhyAna hoya. pratyAkhyAna bhale thAya ke Ama badhuM karavuM paDe. paNa bhaviSyakALa badho vyavasthitanA tAbAmAM soMpo cho. pachI tamAre vartamAnamAM rahevuM joIe. basa ATaluM ja ApaNuM vijJAna kahe che, "vartamAna varte sadA
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vasamI veranI vasulAta 291 292 pratikramaNa so jJAnI jagamAMhI." eTale A "jJAna" pachI tamAre niraMtara vartamAna ja hovo joIe. je vakhate je saMyoga hoya tyAM vartamAnamAM ja rahevuM, eka kSaNa paNa vartamAna na jAya, 'ame' niraMtara vartamAnamAM ja hoIe. ame amArA svarUpamAM rahIe ane A 'paTela vartamAnamAM rahe niraMtara !!! pratikramaNa karavA mATe to bhUtakALane saMbhAravo paDe. pratikramaNa to jeTalAM kaMI ApaNe bhUlI gayA hoIe tene bolAvIne, Aje pAchuM enuM atikramaNa thayuM hoya to tene saMbhArIne karavuM paDe. te to cAle ja nahIM ne ? A pratikramaNano mukhya mArga che ApaNo ! ane "jJAna" lIdhA pachI, AtmA prApta thayA pachI pratikramaNa nA hoya. paNa A akrama mArga eTale karmo khapAvyA sivAya AtmA prApta karyo che. TeTA to phUTyA ja karavAnA praznakartA H pratikramaNa karIe te TAIme ja atikramaNa thAya to zuM karavuM ? dAdAzrI : pachI thoDIvAra pachI karavuM. ApaNe dArUkhAnuM holavavA gayA tyAM pharI eka TeTo phUTyo to ApaNe pharI javuM. pAchA thoDIvAra pachI holavavuM. e to TeTA phUTyA ja karavAnA, enuM nAma saMsAra. pratikramaNa karatAM karatAM atikramaNo praznakartA : ghaNIvAra evuM bane ke A pratikramaNa karavA beThA, to pratikramaNa karatAM karatAM Dabala atikramaNa thAya, enA doSa vadhAre jozathI dekhAvA mAMDe, to pratikramaNa bAjue rahe ane Dabala atikramaNa cAlu thaI jAya to e kaI jAtano karmano udaya che ? dAdAzrI : e to thaI jAya to ApaNe baMdha karI daIe ane pharI jovuM, baMdha karIne pharI pAchuM ApaNuM cAluM karavuM. keTalAkane thoDA pratikramaNa karavAthI copaDo cokhkho thAya. keTalAkane bahu pratikramaNa karavAM paDe tyAre copaDo cokhkho thAya. kAraNa ke copaDo bahu cItarelo hoya ! praznakartA : eno artha e thayo, vAraMvAra pratikramaNa karavAM ? dAdAzrI : basa, e ja puruSArtha ! praznakartA : eTale je AvuM atikramaNa cAlu thaI jAya, pratikramaNa karatAM karatAM, e cIkAza je pakaDI le to emAM bhUla to nathI thatIne ? dAdAzrI : nA, te ghaDIe baMdha karI devuM ApaNe A jema dUdhapAkane ApaNe UkALavo to che ja, te UkaLatAM UkaLatAM UbharAya eTale lAkaDAM jarA bahAra kheMcI levAM, vaLI pAchuM pharIvAra lAkaDAM ghAlavAM. ane te ghaDIe baMdha na thAya to ema kahevuM ke e to mahAna upakArI che, AvA pharI pAchA AvA locAmAM kyAM paDe che ? e to mahAna upakArI che. praznakartA : mahAna upakArI kahevAthI thoDIkavAra zAMta rahe che, paNa pAchA jarA cheTA paDIe ke caDhI bese che. dAdAzrI : paNa toya pachI vadhAre cIkaNA nahIM thAya, Aya ajAyabI che ! A ATaluM rAge paDyuM che e ja sAruM che ! jabaradasta kaSAya che ane copaDo bahu che, pAra vagarano.. e zuM pratikramaNa ke atikramaNa ? praznakartA : mane eka vyakti joDe pratikramaNa be-be traNa-traNa divasa sudhI cAle. mAruM pAra ja nathI paDatuM. tyAre huM eTalo thAkI jAuM chuM ke behada thAkI jAuM chuM tyAre mane ema thAya che ke mUka lapa, A pratikramaNa nahIM joIe ApaNane. A te pratikramaNa che ke atikramaNa che evuM thAya che. paNa eTaluM che enA pachI zAMti meLavI zakAya che. dAdAzrI : pratikramaNa karo ke jabarajasta zAMti thAya. cAkhI nA hoya evI zAMti utpanna thAya.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vasamI veranI vasulAta 23 294 pratikramaNa praznakartA : paNa AvuM traNa dahADA sudhI ekanuM ja pratikramaNa cAle to zuM karavuM ? dAdAzrI : e gUMcAyeluM vadhAre. copaDA moTA vadhAre eTale. AvaDA moTA copaDAvALA phare ja nahIM, paNa pharyA che te ajAyabI ja chene ! praznakartA : basa eTaluM jANavuM che ke A huM khoTe raste to nathIne ? dAdAzrI : nA, tame to khoTe raste kyAM AvyA cho ? tame to sephasAIDa raste cho. praznakartA : basa amane eTalI zakti Apo. dAdAzrI : hA, e zakti ame ApyA ja karIe chIe. paNa have ahIM Avo tyAre vadhAre thAya. mane khAtarI thayelI ne eTale pachI emanAmAM dhyAna Apato nathI. sephasAIDa nahotI thaI tyAM sudhI dhyAna rAkhyuM. have sephasAIDa upara che, jate dahADe kAma kADhI leze. dhovAtuM, veratI cIkAza pramANe praznakartA : ApaNe koI jIva sAthe vera hoya, enuM pratikramaNa karyuM, pAchuM e ja jIva joDe kema pratikramaNa karavAnuM rahe ? dAdAzrI : hA, paNa pratikramaNa karavAnuM che, to AvaDo moTo doSa hato, te pratikramaNa karyuM eTale eka paDa tUTyuM, bIjAM badhAM lAkho paDa rahyAM. enAM paDa ukhaDe che eTale jyAM sudhI pUruM nA thAya tyAM sudhI pratikramaNa karavAnAM. koI mANasa joDe ApaNe mahinA-be mahinAnA pratikramaNathI badhuM pUruM thaI jAya. hisAba cUkate thaI jAya. koI mANasano AkhI jiMdagI sudhI hisAba cAlyA kare. graMthi bahu moTI hoya. A DuMgaLI hoya chene, tenuM e paDa UDI jAya ApaNe Ama 'e' karIe eTale, paNa pAchuM DuMgaLI ne DuMgaLI dekhAyane. praznakartA : hA. dAdAzrI : evI rIte AnAM paDa hoya che badhAM. paNa eka phero pratikramaNa karyuM eTale eka paDa jAya ja. eTale tamAre bIjI vakhata nA karavuM paDe. doSanA eka paDanuM eka ja vakhata hoya. pote ja chUTavAtuM, svabaMdhanathI A eksiDanTamAM e bace evA nahotA, te bacI gayA. pelA eksiDanTamAM to bace, paNa kaSAyanA mArge je jabarajasta eksiDanTa thAya, temAM bacI gayA ane kaSAya mArgathI rahita thaI gayA. praznakartA : ane huM A kaSAya mArge jaIza to eksiDanTa avazya thaze evuM ene phITa thaI gayuM che. dAdAzrI : avazya thaze evuM phITa thaI gayuM. praznakartA : eTale pote pratikramaNa karyA kare. to potAno niveDo Ave. emane ema thAya ke A bhAIo che, bIjI badhI vyaktio che, e badhAne jeTaluM potAne mahIM UMdhuM UbhuM thAya evuM pelA lokone paNa mahIM thAya ke, Ane sapaDAvo barobara, to have huM pratikramaNa karyA karIza to pachI pelA lokonI je mAre mATe AMTI che enuM zuM thAya ? eTale mane pAcho baMdhamAM nAkhaze ? dAdAzrI : nA, tame tamArA baMdhathI chUTI jAva. e enA baMdhathI chUTaze. nahIM to e baMdhAyeluM ne baMdhAyeluM raheze. A to jAya che, bhagavAna mahAvIrano nyAya. nahIM to bhagavAna mahAvIra chUTata ja nahIMne ! koIne koI baMdha rahI ja jAya ne bhagavAna mahAvIreya chUTata nahIM. tame jyAM jyAM baMdhAyelA tyAMthI chUTI jAva. praznakartA : eTale pote potAnuM choDI nAkhavAnuM. pote pratikramaNathI potAnAM baMdhano choDI nAkhavAnAM ? dAdAzrI : choDI nAkhavAnAM.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 pratikramaNa pUruM thayuM. praznakartA : toya paNa dasa avatAra sudhI cAlyuM eTale kaMI ochuM kahevAya ? dAdAzrI : A dasa avatAra che e keTalA avatAranA AdhAre dasa avatAra che. e jANuM chuM tuM ? praznakartA : e kazI khabara nahIM. dAdAzrI : A eka vALa barAbara. dasa avatAra eka vALeya nahIM. (16) vasamI veranI vasulAta 295 veravI pratye ta avaLo eka vicAra e vAMkuM kare, apamAna kare toya ame rakSaNa mUkIe. eka bhAI mArI joDe sAmA thaI gayelA. meM badhAne kahyuM, eka akSara avaLo vicAravo nahIM. ane avaLo vicAra Ave to pratikramaNa karajo. e sArA mANasa che paNa e loko zenA AdhIna che ? kaSAyanA AdhIna che, AtmAnA AdhIna nathI A. AtmAnA AdhIna ja hoya te AvuM sAmuM bole nahIM. eTale kaSAyanA AdhIna thayelo mANasa koIpaNa jAtano guno kare te mApha karavA jevo. e potAnA AdhIna ja nathI bicAro ! e kaSAya kare te ghaDIe ApaNe doro zAMta mUkI devo joIe. nahIM to, te ghaDIe badhuM UMdhuM ja karI nAkhe. kaSAyane AdhIna eTale udayakarmane AdhIna. je udaya Avyo, evuM phare. samatvayoga, pArzvanAthano praznakartA: have vAta kevI rIte nIkaLI'tI ke pArzvanAtha bhagavAnane to khabareya nahotI ane pelAe vera bAMdhyuM ane e veramAM pelA haMmezAM AnI joDe bhegA thAya, eTale kaMIne kaMI AnuM nukasAna karyA kare, to kahe, AvuM bane ne ? potAne khabareya nA hoya, pelo vera bAMdhyA karato hoya ane pachI e dasa bhava sudhI cAlyuM. dAdAzrI : e to jeTaluM nukasAna karyuM hoya eTaluM kare. mATe haju nukasAna karazo nahIM koIne. praznakartA : emAM pArzvanAtha bhagavAnane khabareya nahotI ne ? dAdAzrI : e badhAne khabara kevI rIte hoya te ? e zenuM phaLa Ape che ? eTale ApaNe ApeluM te ja Ape che e nakkI che. pArzvanAtha bhagavAnane eTalI to khabara paDe ne ke mAruM ApeluM che te ja Ape che e loko. tenI mahIM uzkerATa vadhato jAya, eTale TAIma vadhato jAya, mudata pUrI thavAmAM. pArzvanAtha bhagavAnane uzkerATa vadhyo nathI eTale dasa avatAramAM praznakartA : oho ! anaMta avatAranI sAme kazuM ja nA kahevAya. eTale emaNe dareka avatAramAM pelI samatA rAkhyA ja karI'tI. - dAdAzrI : tyAre pUruM thayuM. pahelA be-traNa avatAra sudhI jarA kAcuM paDI jAya, ciDhAI jAya, eTale thoDuM vadhatuM jAya. ekadama samatA rahe evuM A jagata nathI. jJAnIothI nA rahe. A to "akrama vijJAna' judI jAtanuM che, tethI rahI zake.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 pratikramaNa [17] vAraNa, "mULa' kAraNa abhiprAyatuM eka avatAramAM ja pratikramaNo praznakartA : pratikramaNa karavAnAM je kahyAM che, te Dagale ne pagale, rAtadina, niraMtara pratikramaNa kare, to eka avatAranA doSonAM ja pratikramaNa karavAnAM chene ? dAdAzrI : pratikramaNa eTale zuM ke ApaNo abhiprAya na hovo joIe. pratikramaNa eTale abhiprAya ApaNo 'cenja' (badalAyo) che. ApaNo abhiprAya have rahyo nathI. koi khoTuM kArya thayuM. e kAryamAM je ApaNo abhiprAya hato ke A barobara che, e barobarapaNuM choDavA mATe pratikramaNa karavAnuM che ke ame AnI mAphI mAgIe chIe. ne have pharI nahIM karIe. eTale pratikramaNa, abhiprAya choDavA mATe ja che khAlI ! praznakartA : paNa tame maLyA tyArathI abhiprAya to chUTyA ja hoya che. dAdAzrI : e barobara che, paNa toya che te pratikramaNa karavuM joIe. praznakartA: koI pUrvagraha athavA to abhiprAya bahu kaThaNa hoya, tene vAraMvAra pratikramaNa karavAthI dhovAI jAya ? dAdAzrI : hA, dhovAI jAya. praznakartA : e jeTalIvAra abhiprAya ke pUrvagraha Ubho thato hoya eTalIvAra enuM pratikramaNa karyA karavuM ? - dAdAzrI : pratikramaNa kara kara kare ne eTale dhovAI jAya badhuM. pUrvagraha kema thAya che ? tyAre kahe, 'ene ja copaDa copaDe karyuM.' atikramaNa kara kara karyA. eTale pratikramaNa kare eTale dhovAI jAya. atikramaNa karyuM. ene copaDa copaDa ene ja karyuM te pUrvagraha Ubho thaI jAya. ATalAM badhAM mANaso che ne ahIM kyAMthI A ja jaDyo ? corate kSamA apAya paNa saMga ta rakhAya ApaNA gussAthI sAmAne du:kha thayuM hoya ke sAmAne kaMI paNa nukasAna thayuM hoya, tyAre ApaNe caMdulAlane kahevuM ke, "he caMdulAla ! pratikramaNa karI lo, mAphI mAgI lo. sAmo mANasa jo pAMsaro nA hoya, ne ene ApaNe page lAgIe tyAre e uparathI ApaNane TapalI mAre ke juo, have ThekANe AvyuM ! moTA ThekANe lAvanAra A loka ! AvA lokanI joDa ochI bhAMjagaDa karI nAkhavI. paNa eno guno to mApha karI devo ja joIe. e game tevA sArA bhAvathI ke kharAba bhAvathI tamArI pAse Avyo hoya, paNa enI joDe kevuM rAkhavuM e tamAre jovAnuM. sAmAnI prakRti vAMkI hoya to e vAMkI prakRti joDe mAthAkUTa nahIM karavI joIe. prakRtino ja jo e cora hoya, ApaNe dasa varSathI enI corI jotA hoIe ne e ApaNane AvIne page lAgI jAya to ApaNe enA upara zuM vizvAsa mUkavo ? vizvAsa nA mUkAya. corI kare tene mAphI ApaNe ApI daIe ke tuM jA, have tuM chUTyo. amane tArA mATe manamAM kaMI nahIM rahe. paNa enA upara vizvAsa nA mUkAya ane eno pachI saMgeya nA rakhAya. chatAM saMga rAkhyo ne pachI vizvAsa na mUko to te paNa guno che. kharI rIte saMga rAkhavo nahIM ne rAkho to enA mATe pUrvagraha rahevo nA joIe. je bane te kharuM ema rAkhavuM. amogha zastra, abhiprAyo sAme praznakartA : chatAM avaLo abhiprAya baMdhAI jAya to zuM karavuM?
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 pratikramaNa (17) vAraNa, 'mULa' kAraNa abhiprAyanuM 299 dAdAzrI : baMdhAI jAya to mAphI mAMgavAnI. jenA mATe avaLo abhiprAya baMdhAI gayo enA e ja mANasanI mAphI mAMgavAnI. praznakartA : sAro abhiprAya Apavo ke nahIM ? dAdAzrI : koI abhiprAya ja Apavo nahIM. ane e apAI jAyane, te pachI bhUMsI nAkhavuM ApaNe. tamArI pAse bhUMsI nAkhavAnuM sAdhana che, amogha zastra che. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAnanuM 'amogha zastra'. praznakartA : jyAM AgaLa ApaNane rAga-dveSa nA hoya, kaMI svArtha nA hoya, koI vyaktine sparzatuM nA hoya, evuM binaaMgata abhiprAya ApyA hoya enuM pratikramaNa karavAnI jarUra kharI ? dAdAzrI : binaaMgata abhiprAya ApavAnI jarUra ja nahIM. ane ApavA hoya to pachI pratikramaNa karavuM paDe. e aMgata ho ke binaaMgata ho, tamArA hAthamAM abhiprAya ApavAno koI rAITa (adhikAra) ja nathI. e potAno svachaMda che eTale emAM ApaNe potAnI meLe jarAka bhUMsI nAkhavo joIe. praznakartA : dAkhalA tarIke hiTalare samAjanuM bahu ahita karyuM evo ApaNo abhiprAya ApIe to emAM to kyAM kazuM khoTuM che ? dAdAzrI : ApaNe hAtha ja nA ghAlavo joIe. levAdevA vagarano hAtha ghAlavo nahIM. hiTalara joDe ApaNane levAya nahIM ne devAya nahIM. ane chatAMya bolI javAya e vyavasthita. to pachI ene ApaNe dhoI nAkhavAnuM. zabda to bolI javAya. e to ameya bolIe ke bhaI. roTalI sarasa che, kerI sArI che. evuM bolIe paNa dhoI nAkhIe pachI. ame koI kAraNasara ko'kane helpa karIe mATe kahIe ke sAruM banAvyuM che. to pachI ame dhoI nAkhIe. jeTalo abhiprAya Apyo ne tarata dhoI nAkhIe. dhovAnuM sAdhana AvI gayuMne ? praznakartA: e kayuM sAdhana dhovAnuM ? dAdAzrI : pratikramaNa. pratikramaNathI palaTAya abhiprAya tame sAmAnA jeTalA guNa juo ane ApaNo enA para abhiprAya beTho ke A guNa to uttama che. eTale potAnAmAM e guNo utpanna thAya. abhiprAya pharavo joIe. sAmAno doSa kADhIe ke tarata ApaNAmAM doSa Ubho thaI jAya. praznakartA: koInAmAM bhUlacUkathI ya doSa jovAI jAya ke tarata ja pratikramaNa karI nAkhavuM. pachI mAthAkUTa nahIM. dAdAzrI : hA, pratikramaNa karI nAkhavuM. enA jevo upAya ja nahIM enuya ! ApaNane A caMdubhAI mATe kharAba vicAra Avato hoya to tamArA moDhA para tenI asara rahe. te caMdubhAI e bhAvo vAMcI jAya. to enA mATe zuM karavuM ke 'caMdubhAI mArA bahu upakArI che, upakArI che' ema kahevuM. - Ama gADha abhiprAya kaDhAya. praznakartA : gADha abhiprAya kADhavA kevI rIte ? dAdAzrI : jyArathI nakkI karyuM ke kADhavA che tyArathI e nIkaLavA mAMDe. bahu gADha hoya tene roja babbe kalAka khodIe to e khalAsa thAya. AtmA prApta thayA pachI, puruSArtha dharma prApta thayo kahevAya ane puruSArtha dharma parAkrama sudhI pahoMcI zake, je game tevI aTakaNane ukhADI pheMkI zake. paNa ekavAra jANavuM paDe ke A kAraNathI A UbhuM thayuM che, pachI enAM pratikramaNa karavAM. tame opIniyana (abhiprAya) Apo cho have ? praznakartA : nA, bilakula nahIM have. dAdAzrI : to basa, niveDo AvI gayo.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) vAraNa, 'mULa" kAraNa abhiprAyanuM 301 32 pratikramaNa guNAkAra thatAM ja ko bhAgAkAra ceto, abhiprAya sAme abhiprAya nA baMdhAya eTaluM jarA jovuM. moTAmAM moTuM sAcavavAnuM che abhiprAyanuM. bIjuM kazuM vAMdho nathI. koIkanuM jotA pahelAM ja abhiprAya baMdhAya, A saMsAra jAgRti eTalI badhI ke abhiprAya baMdhAI jAya. eTale abhiprAya baMdhAI jAya ke ApaNe choDI nAkhavo. abhiprAya mATe bahu sAvaceta rahevAnI jarUra che. eTale abhiprAya baMdhAze to kharA, paNa baMdhAya to ApaNe tarata choDI nAkhavo. abhiprAya prakRti bAMdhe che. ne prajJAzakti abhiprAya choDyA kare che. prakRti abhiprAya bAMdhyA karavAnI, amuka TAIma sudhI bAMdha bAMdha ja karaze, paNa ApaNe ene choDa choDa karavAM. abhiprAya baMdhAyA tenI to A badhI bhAMjagaDa thaI amAre abhiprAya baMdhAyelo hoya ne ke, A bhAI eTale AvA che, eTale e bhAI ahIM Ave tyAre amAruM mana e pheraphAravALuM dekhe, amArAmAM ene samatA nA dekhAya, to mane jotAM pahelAM e samajI jAya ke dAdAnAmAM kaMI phera lAge che. eTale abhiprAyanI badhI AvI asaro thAya. ane abhiprAya choDI dIdho ke kazuM nathI. amAre koInI upara abhiprAya nahIM eTale amane niraMtara samatA rahe. prakRti che eTale abhiprAya baMdhAI to javAnA, niraMtara baMdhAyA karavAnA. paNa baMdhAya pachI ApaNe beThA beThA abhiprAya choDa choDa karavAnA. evuM che, ke koI rakamane sAte guNI hoya te sAte ja bhAgavI paDe to tenI te ja rakama thaI jAya. ApaNe rakama tenI te ja rAkhavI che ne ? ApaNe jANIe chIe ke A kaI rakame guNAI gayuM che, teTalI rakama ApaNe bhAgavuM. ApaNane khabara paDe ke ahIM AgaLa to bahu bhAre rakamathI guNAkAra thaI gayo che, to ApaNe bhAre rakamathI bhAgI nAkhavuM, eTale guNAkAra to thayA ja kare, paNa bhAgAkAranuM ApaNI pAse hathiyAra che. ApaNe puruSa thayA chIe, ane puruSArtha ApaNo dharma che ! sAmo pelo dekhAyo ne ke abhiprAya to apAyA vagara rahevAnuM nathI, eTale abhiprAya baMdhAI jAya to tarata "A to kharAba kahevAya, AvuM zene mATe ?' eTale evI rIte ApaNe bhAgI nAkho ke chUTuM thaI gayuM. bAkI, abhiprAya to baMdhAI ja javAnA. ane abhiprAya baMdhAI jAya eTale e phaLa Ape, enuM phaLa ApIne ja jAya. praznakartA : enuM phaLa ApIne jAya eTale vedanA ApIne jAya? dAdAzrI : phaLa Ape eTale zuM, ke tame koIne mATe abhiprAya bAMdhIne to pelAnAM mana para AvI asara kudaratI rIte ja thayA kare che. eTale pelAya samajI jAya ke Amane mAre mATe AvuM che. paNa jo ApaNe e abhiprAya bhAMgI nAkhIe to pachI potAnA mana para enI asara nA thAya. abhiprAya paDyo ke taratane tarata sAte bhAgI nAkhIe to tyAM asara paDatAM pahelAM bhAMgI jAya. nahIM to koI paNa vastu nakAmI jatI nathI ane tenI asara AvyA vagara rahetI ja nA hoya. amArI joDe badhAnuM judI judI jAtanuM vartana hoya paNa amAre abhiprAya nA hoya. ame jANIe ke A to AvuM ja hoya. kaLiyugamAM sAsu AvI ja hoya, evuM vahu jANatI hoyane ? ke nA jANatI hoya ? eTale emAM zuM abhiprAya bAMdhavAno ? kaLiyuga che eTale AvuM ja hoya. evuM che, gamatI vastu bhegI thAya enuM nAma puNya ane nA gamatI vastu bhegI thAya enuM nAma pApa ! eTale pApanA udaya hoya praznakartA : abhiprAya baMdhAya, te choDavA kevI rIte ? dAdAzrI : abhiprAya choDavA mATe ApaNe zuM karavuM paDe ke "A bhAI mATe mane Avo abhiprAya baMdhAyo, khoTo che, ApaNAthI AvuM kema baMdhAya ?" evuM kahIe te abhiprAya chUTI jAya. ApaNe jAhera karIe ke "A abhiprAya khoTo che, A bhAI mATe Avo abhiprAya baMdhAto haze ? A te tame kevuM karo cho ?" eTale ene e abhiprAyane khoTo kahyo, eTale e chUTI jAya.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) vAraNa, 'mULa" kAraNa abhiprAyanuM 33 304 pratikramaNa tyAre ApaNane nA gamatI vastu bhegI thaI jAya, nA gamatA saMyogo maLatA Ave, emAM udaya kono ? pApano. have e kaDavAza Ape, paNa lAMbu nA cAle paNa jo emAM sAsu mATe abhiprAya baMdhAyo to pelAM upara enI asara thAya ne lAMbu cAlyA kare. mATe koInA mATe abhiprAya to bAMdhavo ja nahIM. kAraNa ke e AtmA ja che, to pachI ene mATe abhiprAya baMdhAya ja kema ? e AtmA ja che, mATe bahAranuM kazuM jozo ja nahIM. chUTavAnuM vastuthI nahIM paNa abhiprAyathI praznakartA : samajaNamAM to badhuM baya che, paNa e pramANe nathI thatuM enuM zuM? dAdAzrI : e nA thAya eno vAMdho nathI. samajaNanI ja jarUra che. samajaNa eTale abhiprAya judo thayo tyAMthI e chUTyo enAthI. koI paNa kharAba kArya caMdubhAI karatA hoya ane e kahe ke mAre A kAma nathI joItuM, karavuM nathI ane tyAMthI abhiprAya judo thayo. ne e abhiprAya kAyama rahe to e chUTo ja paDe. abhiprAyathI ja mukta karavAnuM che. vastuthI mukta karavAnuM nathI. vastu to enI meLe mukta thAya tyAre kharuM. paNa ene nirAdhAra banAvI devAnuM che. eTale abhiprAyathI mukta thavAnuM che. ethI ApaNe pratikramaNa mUkyuMne ! pratikramaNa eTale abhiprAyathI mukta thaI gayo. enuM sacoTa, pratikramaNa kare, eTale abhiprAyathI mukta thayo ane have pastAvo karuM chuM. pratikramaNa nA karo to tamAro abhiprAya rahyo, mATe tame baMdhanamAM AvyA. je doSa thayo temAM tamAro abhiprAya rahyo. A pratikramaNa karo eTale pelo abhiprAya tUTI gayo. abhiprAyothI mana UbhuM thayeluM che. jo mane koI paNa mANasa upara saheje mAro abhiprAya nathI. kAraNa ke eka ja phero joI lIdhA pachI bIjo abhiprAya huM badalato nathI. koI mANasa saMjogAnusAra corI kare ane huM jAte jouM toya ene cora huM kahuM nahIM. kAraNa ke saMjogAnusAra che. jagatanA loko zuM kahe che ke je pakaDAyo ene cora kahe che. saMjogAnusAra hato ke kema ? ke kAyama cora hato ? evuM jagatanAM lokone kaMI paDelI nathI. huM to kAyama corane cora kahuM chuM. ane saMjogAnusArane cora huM kaheto nathI. eTale huM to eka abhiprAya bAMdhyA pachI bIjo abhiprAya ja badalato nathI. koIpaNa mANasano meM atyAra sudhI badalyo nathI. "enAthI' tUTe sahamatI praznakartA : pratikramaNa to abhiprAya UbhA thAya che enAM ja kara kara karavA paDe che ke have ? - dAdAzrI : e abhiprAya Ubho thayo e pahelAMnA hisAbathI thayo che. have pratikramaNa karIe to pharI ame abhiprAya bAMdhatA nathI evuM AmAM, A vAtamAM ame sahamata nathI, te vakhate chUTayo. pahelAMno baMdhAyelo abhiprAya A vakhate chUTyo. ane evuM samajAya eTale kazuM Dakhala rahe nahIM. tamAre bhUlanuM proTekzana (rakSaNa) thatuM hoya te sudhArI levAnuM. hA, bIjuM kazuM che nahIM. bhUla thaI, koIkane nukasAna thAya evuM thayuM to pratikramaNa karI lIdhuM eTale thaI gayuM. eno niveDo Avyo. pratikramaNano artha zuM kahevAya che ? A je bhUla thaI rahI che emAM huM sahamata nathI. e pratikramaNa ITaselpha muva (jAte ja sAbita) kare che A, ke emAM huM sahamata nathI. pahelAM e doSamAM sahamata hato ke AvuM ja karavuM joIe. have emAM sahamata nathI. abhiprAya pharyA eTale thaI rahyuM. A jagata abhiprAyathI UbhuM rahyuM che. khyAla to khape turta ja tAre to badhuM sahamata thaIne cAle chene ? sahamata sAthe cAluM praznakartA : Ajano abhiprAya judo paDI jAya. dAdAzrI : Ajano abhiprAya tAre kyAM judo paDe che, tyAM AgaLa pelA bhAI joDe tuM bAjhayo'tone !
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 pratikramaNa (17) vAraNa, 'mULa' kAraNa abhiprAyanuM 305 praznakartA : pachI pAchaLathI abhiprAya judo paDyo. dAdAzrI : paNa keTalA vakhata pachI ? cha-ATha mahinA sudhI ajAgRti ? jAgRti eka kalAka-be kalAkamAM AvI javI joIe. paNa mAla evo kacaro bharelo che. mAruM kahevAnuM ke keTalo badho kacaro bharelo che, tane nathI lAgatuM evuM ? praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : keTalA kalAkamAM khyAla Avavo joIe ke A khoTuM praznakartA : be kalAkamAM ! dAdAzrI : be kalAka-cAra kalAka ke bAra kalAkeya paNa khyAla Avavo joIe ke A khoTuM thayuM ane te ame tamane bolIe toya paNa tamane khyAla nA Ave. hajuya keTalIka bAbatamAM thAya che paNa tamane khabara nA paDe. mane khabara paDI jAya ke A vAMkA cAlyA. amane khabara paDe ke nA paDe ? praznakartA : paDene. dAdAzrI : chatAM cAlavA daIe. paNa pAchuM ame jANIe ke hamaNe rAge AvI jaze. hiMsaka bhAvato khape saMpUrNa abhAva ne A saMsAra to vadhAre samajavA jevo che, ame bolIe chIe ne, joDe joDe A abhiprAya beu juduMjudA rahe che. banneya abhiprAya sAthe ja cAle che. ApaNane hiMsaka bhAva to hovo ja nA joIe. eka mANasa ApaNane mArI nAkhe toya e khoTo che, evuM nA hoya. praznakartA : e khoTo che ema hovuM ja nA joIe. dAdAzrI : e mArI nAkhato hoya toya ApaNe 'ANe mArI hiMsA karI che' ema nA kahevAya. mAruM udayakarma ane enuM udayakarma, bannenuM udayakarma sAmasAme laDe che A. huM jANanAra chuM, eya jANanAra che. bhale e jANanAra raheto nA hoya, eNe dArU pIdho hoya, toya mAre levAdevA nathI paNa huM to jANanAra chuM. pudgala pamANuo zuM kahe che ? bahu jAgRta hoya tene pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. paNa jene jAgRti jarA ochI che tene pratikramaNa karavAnAM kahIe chIe. praznakartA: jAgRti ochI hoya to pratikramaNa karavuM ja paDe ? dAdAzrI : hA, eTale abhiprAya pheravavA mATe ke 'A abhiprAya mAro nathI.' ame A abhiprAyamAM nathI. abhiprAyathI baMdhAyA hatA. have e abhiprAya ame choDI dIdho. enA viruddha ApaNe abhiprAya dharAvIe chIe. koIne gALa devI, koIne du:kha devuM e abhiprAya amAro nathI. gusso karyo te amAro abhiprAya have amAro nathI. eTale ApaNe ene zuddha karIne paramANu kADhyA. zuddha karyuM eTale paramANu pachI vizrasA thaI jAya che. saMvara rahe che, baMdha thato nathI ne vizrasA thAya che. jo ke vizrasA to jIva mAtrane thAya che, paNa emane baMdha pADIne vizrasA thAya che. jyAre ahIM baMdha paDyA sivAya vizrA thAya ApaNe zuddha thayA ane caMdubhAIne zuddha karavo e ApaNI pharaja. e pudgala zuM kahe che ke bhaI, ame cokhkhA ja hatA. tame amane bhAva karIne bagADyA, ane A sthitie amane bagADyA. nahIM to amArAmAM lohI, paru, hADakAM kazuM ja nahotuM. ame cokhkhA hatA. tame amane bagADyA. mATe amane tamAre jo muktimAM rAkhavA hoya, mokSe javuM hoya to tame ekalA ja zuddha thaI gayA eTale dahADo vaLaze nahIM. amane zuddha karazo to ja tamAro chuTakAro thaze. tamane samaja paDIne ?
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) vAraNa, 'mULa' kAraNa abhiprAyanuM 307 308 pratikramaNa dAdAzrI : te lokone to eTalA badhA baMdhAya che, te A sAyakla laIne phare che. savArano sAta vAgyAno, plenamAM phare toya karma pUrAM nathI thatAM rAte agiyAra vAgyA sudhI. praznakartA : have e lokonI zuM dazA thatI haze ? kAraNa ke eka divasanuM karma che ne eka varSamAMya pUrAM nA thAya eTalAM karma baMdhAya che. dAdAzrI : hA, te e karma baMdhAtAM baMdhAtAM zuM thaze ? ke A manuSyamAMthI pAMca indriyo khalAsa thaze ne cAramAM jaze, cAramAMthI traNamAM jaze, traNamAMthI bemAM jaI ne eka indriya jIvo thaI jaze. eTalAM badhAM bhayaMkara karmo baMdhAI rahyAM che. praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : eTale ApaNe zuM AjJA karI ? ke A samabhAve nikAla karavo. hA, ane zuddha ja juo. ane che te koIne nA game evuM hoya, evuM mahIMthI thaI gayuM hoya, caMdubhAI thakI, to eNe atikramaNa karyuM hoya to pratikramaNa karo. eTale enA abhiprAyanI viruddha chIe, evuM kahevA mAgIe chIe. abhiprAya ame pheravyo. pahelAMnA abhiprAyamAM ame nathI have. abhiprAya pharyo ke e cokhkhA thaI gayA. abhiprAya jo eno e ja rahyo to pAcho mULa bagADa rahyo. abhiprAya pheravavA mATe che A ! e daSTithI chUTe abhiprAya praznakartA : eTale saMpUrNa abhiprAya rahita kevI rIte thavAya ? dAdAzrI : A tamane abhiprAya rahita ja jJAna ApyuM che. bAya rIyala vyu poInTa e 'zuddhAtmA' che ane bAya rileTiva yU poInTa e 'caMdubhAI che ane rileTiva mAtra karmanA AdhIna hovAthI "caMdubhAI paNa nirdoSa che. jo potAnA svAdhIna hoya to 'e" doSita gaNAta. paNa "e" bicAro bhamaraDAnI peTha che. eTale "e" nirdoSa che. 'Ama zuddhAtmA che ane bahAranuM nirdoSa che.' bolo have, tyAM AgaLa abhiprAya rahita ja rahevAya ne ! bhayaMkara karmabaMdhano praznakartA : manuSyane karmo rAtadina eTalAM badhAM baMdhAya che ke eka avatAranA karmonI nirjarA thatAM anaMtakALa lAge, to manuSya chUTe kyAre ? dAdAzrI : koNe kahyuM A ? A to lokone baMdhAya, tamane (mahAtmAone) kyAM baMdhAya che ? praznakartA : huM lokonI ja vAta karuM chuM.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 pratikramaNa evuM che. eTale ame phakta viSaya saMbaMdhInuM elAnuM cetatA rahevAnuM kahIe chIe. [18] viSaya jIte te rajAoto rAjA ! aTakaNathI chUTavAtuM have have mahIM bilakula 'kliaransa' (cokhkha) thaI javuM joIe. A 'akrama jJAna' maLyuM ne potAne niraMtara sukhamAM rahevuM hoya to rahI zakAya evuM ApaNI pAse 'jJAna' che. mATe have kema karIne aTakaNa chUTe, kema karIne enAthI ApaNe chUTA thaI jaIe, e ukela lAvavo joIe. te mATe AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna karIne paNa ukela lAvI nAkhavAno. pahelAM sukha na hatuM tyAM sudhI to aTakaNamAM ja mANasa paDene ? paNa sukha kAyamanuM UbhuM thayA pachI zene mATe ? sAcuM sukha zAthI utpanna thatuM nathI ? te A aTakaNane laIne AvatuM nathI ! ceto mAtra viSayanI sAme praznakartA: have dAdA, samajamAM Ave che ke ApaNe A khoTuM karIe chIe, to paNa thaI jAya che. dAdAzrI : pachI pratikramaNa thatAM nathI ? praznakartA : thAya che paNa caMdubhAI khoTuM kare che tyAre aTakI nathI javAtuM. pachI tarata pratikramaNa thAya che. paNa eka vAra to eka sekaMDanI aMdara bAjI UMdhI vALI nAkhI de. dAdAzrI : badhuM khoTuM thAya che teno vAMdho nathI. paNa eka A viSaya ekaluM ja che te evI vastu che ke A Ane badhuM e karI nAkhe bhUlo dahADe dahADe haju dekhAtI nathI. enuM kAraNa zuM che ke khorAka bahu tyAre nukasAna kare to be-traNa kalAka sudhI pramAda caDhI jAya, pachI utarI jAya. paNa A viSayano kepha Akho divasa covIsa kalAka rahe che. eTale ene bhUla dekhAtI ja nathI. eTale viSayathI nivRtta thAya, tyAre bhUla dekhAvAnI zarUAta thaze. kharI bhUlo, moTI bhUlo, jene sUkSma kahevAya che, eTale A ekalo ja AdhAra naDe che. jene jeTalI utAvaLa hoya, e pramANe pratikramaNa karyA kare. emAM koI evuM nathI ke Ama ja karavuM. AkarSaNa amukatuM ja zAne? praznakartA : manamAM nakkI karyuM hoya ke koI chokarA mATe kharAba vicAra nA Ave, paNa mane kharAba vicAra nA Ave paNa enuM moTuM dekhAyA kare, pratikramaNa karuM toya pAchuM e to evuM dekhAyA kare che to zuM karavuM ? dAdAzrI : to dekhAyA kare temAM zuM? to ApaNe joyA karavAnuM. philamamAM jue che tethI ApaNane duHkha thAya ? eTale dekhAya to kharo ja ne. mahIM cokhkhuM thAya eTale vadhAre dekhAya UlaTuM, pyaoNra dekhAya. te dekhAya ene ApaNe joyA karavAnuM pratikramaNa karIne, basa ! praznakartA : enA tarapha AkarSaNa thAyane, e game nahIM eTale enuM pratikramaNa kare, paNa toya e vadhAre ne vadhAre dekhAyA kare. dAdAzrI : e dekhAya te barobara che. paNa dekhAvuM to joIe, nA dekhAya evuM kAmanuM ja nahIM. nA dekhAya to pratikramaNa thayuM kahevAya nahIM. eTale dekhAya eTale pratikramaNa thAya. ane pratikramaNa thAya eTale pachI che te dhIme dhIme ochuM thatuM jAya. gAMTha moTI hoya to ekadama ochuM nA thAya.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! 311 312 pratikramaNa praznakartA : ApaNane enuM moTuM dekhAya, ne ApaNane enA mATe ADA vicAra Ave to e kharAba nA kahevAya ? dAdAzrI : nA, kazuMya kharAba nathI. ApaNe sTroMga (daDha) chIe pachI ADA vicAra Ave tene juo ke Ane mATe kharAba vicAra haju Ave che. ApaNe sTroMga chIe to koI nAma nA le. A to mAla bharyo che te Ave che. nahIM to nA bharyo hoya to bIjA koI chokarAno nA Ave. A ATalA badhA chokarAo che, kaMI badhAne mATe Ave che ? je mAla bharyo che, te Ave che. tuM oLakhuM ke nahIM, A bharelo mAla ? ATalA badhA chokarA che, kaMI badhA mATe Ave che ? amuka joyA hoya, ne tenI para dRSTi paDI hoya, te ja Ave. jJAtIe darzAvela rAha huM kahuM ke haju tAruM mana bagaDe chene ? tyAre kahe, hA, haju evuM thAya che. sittera varSa thayA, have jaMpIne besa. hA, badhI nAdArI nIkaLI, to jaMpa to kharo ! kaI jAtano mANasa che ? dukAnamAM bahu nAdArI nIkaLI gaI toya jaMpIne nA bese. praznakartA : evo khoTo vicAra Ave te vakhate mANase evI paristhitimAM zuM karavuM ? dAdAzrI : te chone Ave. vicAra Ave te phUlahAra laIne kahIe, bahu sAruM bA, tame AvyA. e amane gamyuM. ATaloya AnaMda thAyane ! kANa-mokANanA vicAra lAve tenA karatAM AvA sArA vicAra lAve che ! batADe, paryAya batADe eTale ApaNe zuM karavAnuM ? konA nimitte A kharAba vicAra Avyo ? eTale jenA nimitte Avyo tenA nAmanuM pratikramaNa karavAnuM. ane e benanA zuddhAtmAne, mana-vacana-kAyAno yoga, bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI bhinna evA he pragaTa zuddhAtmA bhagavAna, A bena mATe mane kharAba vicAra Avyo tenI huM dAdA bhagavAna pAse AlocanA karuM chuM ke mane AvuM thayuM. e jAhera karavuM, enuM nAma AlocanA kahevAya. eTale mane tyAM bolAvavAnI jarUra nahIM. tyAM tamAre ciMtavanathI jAhera karI devA. pachI pratikramaNa karavuM. e zuddhAtmAne kahevuM ke mane koI dehadhArI upara AvA vicAra nA Ave, evI mane zakti Apo ane A vicAra AvyA tenI huM kSamA mAguM chuM. pharI AvuM koI dehadhArI para mane viSayono vicAra ja nA Ave, evI mane zakti Apo. ane pharI Avo vicAra kyAreya paNa nahIM karavAnI mArI icchA che, enuM nAma pratyAkhyAna kahevAya. pharI doSa nahIM karavAnI icchA che chatAM pharI doSa Avaze, pAchuM mahIM bharelo haze to Avaze to kharo ja. paNa pratyAkhyAna dareka phere. karavuM paDe. jeTaluM pratyAkhyAna karyuM eTalAM DuMgaLInAM paDa utaryA. pachI pAchuM bIjuM paDa AvyuM. AvaDI nAnI DuMgaLI hoya tenAM paDa vadhAre hoya ke AvaDI moTInAM ? praznakartA : moTInAM vadhAre hoya. dAdAzrI : hA, tyAre jene moTI DuMgaLI hoya tene vadhAre paDa nIkaLe. paNa nIkaLavA mAMDyAM kharA. eTale AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAnathI mokSa che. mokSanuM eka ja sAdhana A jagatamAM hoya to, A che. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna te jJAnI puruSanuM zIkhavADeluM hovuM joIe. bIjAnuM zIkhavADeluM to kAma ja nA lAge. eTale ApaNane game tenA vicAra Ave tenuM AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAna karavuM. e to avazya ja karavuM paDe. praznakartA : dAdA, pelI pharI pharI dRSTi kheMcAya, ekanI eka juo, eka jaNane joIne kharAba vicAra Avyo koIpaNa mANasane, have vicAra Avyo e zAthI Avyo ke moha bharelo hato ne, eTale saMjoga bhego thayo. saMyoga kyAre bhego thAya ? nahIM to kaMI ApaNe bolAvavA nathI gayA ene. paNa bhegA thAya. bhegA thAya eTale ApaNuM mana te vakhate mohanA mAryuM che te enA je paramANu che ne te avasthA
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 pratikramaNa (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! 313 jagyAe daSTi kheMcAya, e to inTaresTa (ruci) hoya to ja, evuM nA kahevAya ? dAdAzrI : inTaresTa ja ne ? inTaresTa vagara to dRSTi kheMcAya ja nahIMne ? praznakartA : hA, paNa inTaresTa thayo eTale bIja paDyuM ke nahIM ? dAdAzrI : e pAchuM gAMDuM bolyA, inTaresTa vagara to kheMcAya ja nahIM ? praznakartA : mahIM ruci kharI. dRSTi kheMcAya enuM pratikramaNa thAya, pachI rAta paDI ke pAchuM dRSTi tyAM AgaLa jAya, ruci thAya, enuM pratikramaNa thaI jAya e cepTara (prakaraNa) pUruM thaI gayuM. pAchI pAMcadasa miniTa asara thAya. eTale thAya ke A zuM garabaDa che ? dAdAzrI : e pharI dhoI nAkhavuM joIe. eTaluM ja basa. praznakartA : basa eTaluM ja ? bIjuM manamAM kAMI rAkhavAnuM nahIM ? dAdAzrI : A mAla ApaNe bharelo che ane javAbadArI ApaNI che. eTale ApaNe joyA karavAnuM, dhovAmAM kAcuM nA rahI javuM joIe. praznakartA : kapaDuM dhovAI gayuM kone kahevAya ? dAdAzrI : ApaNane potAne ja khabara paDe ke meM dhoI nAkhyuM pratikramaNa karIe eTale. praznakartA : mahIM kheda rahevo joIe ? dAdAzrI : kheda to rahevo ja joIene ? kheda to jyAM sudhI A niveDo nA Ave tyAM sudhI kheda to rahevo ja joIe. ApaNe to joyA karavAnuM kheda rAkhe che ke nahIM te. ApaNe ApaNuM kAma karavAnuM che, e enuM kAma kare. praznakartA: bahu cIkaNuM che, dAdA. emAM thoDo thoDo pharaka paDato jAya che. dAdAzrI : jevo doSa bharelo evo nIkaLe. paNa te bAra varSe ke dasa varSe, pAMca varSe badhuM khAlI thaI jaze, TAMkIo badhuM sApha karI nAkhaze. pachI cokhkhuM ! pachI majA karo ! praznakartA : eka vakhata bIja paDI gayuM hoya eTale rUpakamAM to Ave ja ne ? dAdAzrI : bIja paDI ja jAyane ! e rUpakamAM AvavAnuM paNa jyAM sudhI eno jAma thayo nathI, tyAM sudhI ochAvattA thaI jAya eTale maratAM pahelAM e cokhkho thaI jAya. tethI ame viSayanA doSavALAne kahIe chIe ke viSayanA doSa thayA hoya, bIjA doSa thayA hoya, tene kahIe ke, ravivAre tuM Ama upavAsa karaje ne Akho dahADo e ja vicAra karIne, vicAra karI karIne ene dho dho karyA karaje. ema AjJApUrvaka karene, eTale ochuM thaI jAya ! pratyakSa AlocanAthI rokaDuM chUTAya praznakartA : mArI dRSTi paDe ne kyAreka, to mane thAya ke arere ! A dRSTi kyAM paDI ? pratikramaNa karavuM paDaze. kaMTALo Ave. dAdAzrI : paNa kaMTALo Ave ne, e to dRSTi paDI jAya che. ApaNe pADavI nathI chatAM paDI jAya che. mATe puruSArtha karavAno ane pratikramaNeya karavAnI jarUra che. praznakartA : amuka vastuno eTalo badho gusso Ave che ke, ema thAya che ke A kema AvuM thAya che ? samajamAM nathI AvatuM ? dAdAzrI : gayA phere pratikramaNa nA karyA. tethI A phere pharI dRSTi paDe che. have pratikramaNa karazuM eTale pharI nahIM paDe, AvatA bhavamAM.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! praznakartA : amuka vakhata to pratikramaNa karavAno kaMTALo AvI jAya che. ekadama eTalA badhAM karavA paDe. 315 dAdAzrI : hA, A apratikramaNano doSa che. te ghaDIe pratikramaNa nA karyA, tene laIne Aje A banyuM. have pratikramaNa karavAthI pharI doSa Ubho nahIM thAya. praznakartA : paNa amuka vakhate to ghaNAM badhAM pratikramaNa karIe chIe ne pAchuM pratikramaNa karavAnuM eTale bahu gusso Ave ? Ama kema thaI jAya che ? dAdAzrI : mahIM bagaDavuM nA joIe. mahIMnuM mahIM bagaDyuM hoya te vakhate to pratikramaNa karIne dhoI nAkhavuM. nahIM to dAdA pAse rUbarU AvIne kahI devuM ke AvuM amAruM mana bahu bagaDI gayuM'tuM. dAdA, tamArAthI kaMI chUpuM rAkhavuM nathI. eTale badhuM UDI jAya. ahIMnI ahIM ja davA ApIe. bIjA koIne doSa beTho hazene te ame dhoI ApIzuM, paNa ahIM jJAnIpuruSa AvyA hoya ne doSa beTho to pachI koNa dhoze ? eTale ame kahIe ke jo jo hoM ! koI mana bagADazo nahIM. saMsAra paribhramaNatuM mULa kAraNa A viSaya eka ja vastu evI che duniyAmAM je baMdhanakAraka thavAne mATe kAraNa che. enAthI jagata UbhuM thayuM che. jagata AkhuM AmAMthI ja utpanna thayuM che ane emAM badhuM UbhuM thayuM che. mATe Ane atyAre pahelethI abhiprAya ja evo pheravI nAkhavo joIe ke abhiprAya bIjo rahe ja nahIM. roja roja abhiprAya pheravavo joIe sAmAyika karIne, pratikramaNa karIne. praznakartA : mANase pratikramaNa karIne paNa abhiprAya pheravI nAkhavo joIe ? dAdAzrI : hA. pratikramaNa AThaso pAnAnuM brahmacaryanuM pustaka lakhyuM che, te tame vAMcyuM ? 'vaMDara oNpha dhI varlDa' (duniyAnI ajAyabI) kahe che. brahmacarya rAkhavuM hoya to A sAdhana ApyuM che. 316 pratikramaNatuM sabsTiTayUTa (avejI) praznakartA : Ape je kahyuM chene, ke savAranA pahoramAM ATaluM bolavuM ke 'A mana-vacana-kAyAthI koI paNa jIvane kiMcitmAtra duHkha na ho' to ATaluM cAle kharuM ? pelAmAM ? dAdAzrI : e pAMca vakhata bole paNa e rIte bolavuM joIe ke paisA gaNe ane jevI sthiti hoya evI rIte bolavuM joIe. praznakartA : evI ja rIte A viSayanA pratikramaNanI bAbatamAM jo evuM eka savAranA pAMca vakhata bole to cAle ? kAraNa ke A to keTalAM pratikramaNa kare, keTalI badhI vAra AMkha kheMcAya ? dAdAzrI : hA, cAle, cAle. paNa kevuM bolavuM joIe ? rUpiyA gaNatI vakhate jevuM citta hoya che, evuM rAkhavuM joIe. rUpiyA gaNatI vakhate aMtaHkaraNa jevuM hoya evuM rAkhavuM paDe, bolatI vakhate. etAM to dararojanAM hajAra-hajAra pratikramaNa atyAre phakta AMkhane saMbhALI levI. pahelAM to bahu kaDaka mANaso, AMkho phoDI nAkhatA'tA. ApaNe AMkho phoDI nAkhavAnI nahIM. e mUrkhAI che, ApaNe AMkha pheravI nAkhavAnI. ema chatAM jovAI jAya to pratikramaNa karI levuM. eka miniTa paNa pratikramaNa cUkazo nahIM. khAdhA-pIdhAmAM vAMkuM thayuM haze to cAlaze. saMsArano moTAmAM moTo roga ja A che. Ane laIne ja saMsAra Ubho rahyo che. AnA mULiyAM para saMsAra Ubho rahyo che. mULa ja che A. DahApaNapUrvaka kAma kADhI levAnuM che. atyAre kaMI kALAbajArano
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! 317 318 pratikramaNa mAla lAvyA che, pachI kALAbajAramAM vecavo to paDe ja, paNa ApaNe kahevuM ke pratikramaNa karo. pahelAM pratikramaNa nahoto karato. te badhA talAvaDAM bharyA karmanAM, pratikramaNa karyo eTale cokhkhuM karI nAkhyuM. A pratikramaNa-pratyAkhyAna pAMcaso-pAMcaso, hajAra-hajAra thaze tyAre kAma thaze. ta bhogavAya aNahakkanuM kadI hakkanuM khAya to manuSyamAM Ave, aNahakkanuM khAya to jAnavaramAM ja raho. AvuM na khavAya. mAre to hakkanuM hoya to ja mArA kAmanuM. potAnA hakkanI strI hoya, potAnA hakkanAM chokarAM hoya, ghara, makAna badhuM ApaNuM hoya, paNa pArakAnA hakkanuM kema levAya ? e pachI jAnavara thaye chUTako nathI, narkagatinA adhikArI thayAM che. bhayaMkara duHkhomAM sapaDAyA. haju cetavuM hoya to cetajo. A jJAnIpuruSa zuM kahe che ke tamane pazcAttAparUpI hathiyAra ApyuM che. pratikramaNa karyA karo. he bhagavAna, aNasamajaNathI, kharAba buddhithI, kaSAyothI prerAIne paNa A je meM doSo karyA che, bhayaMkara doSo karyA che. enI kSamA mAguM chuM. kaSAyonI preraNAthI karyA che, tame tamArI jAte nathI karyA. haju karavuM hoya to karajo, nA karavuM hoya to tamArI marajInI vAta che. jAya. lAlacathI bhayaMkara AvaraNa praznakartA : ame aNahakkanuM to khAdhuM che. dAdAzrI : khAdhuM che to haju pratikramaNa karone, haju bhagavAna bacAvaze. haju derAsaramAM jaIne pazcAttApa karo. aNahakkanuM khAI gayA hoya to haju pazcAttApa karo, haju jIvatA cho. A dehamAM cho tyAM sudhI pazcAttApa karo. praznakartA : khAlI pazcAttApa karavAthI zuM thAya ? dAdAzrI : e tamane samajaNa hoya to karo. jJAnI puruSanuM mAnavuM hoya to mAno, nA mAnavuM hoya to tamArI marajInI vAta che. e tamAre nA mAnavuM hoya to eno koI upAya che nahIM. haju pazcAttApa karazo to gAMTho DhIlI thaI jaze ane uparathI rAjIkhuzI thaI te kareluM che. te narkagatinuM bAMdhI kADhyuM che. aNahakkanuM khAdhuM to kharuM, paNa rAjIkhuzIthI kare, to narkagatimAM jAya ane jo pazcAttApa kare to jAnavaramAM Ave. bhayaMkara narkagati bhogavavAnI che. mATe jo aNahakkanuM haju jeTaluM khAvuM hoya eTaluM khAjo lokonuM. praznakartA : A badhAmAMthI chUTavAno zreSTha upAya zuM ? dAdAzrI : aNahakkanuM khAdhuM hoya teno pazcAttApa karo. aNahakkanuM khAvAnA vicAra Ave toya pazcAttApa karo. Akho dahADo pazcAttApamAM jeTalI cIja lalacAvanArI hoya e badhI ja bAjue mUkI de, ene yAda nA kare. yAda Ave to pratikramaNa kare to e chUTe. bAkI zAstrakAroe eno kaMI upAya batAvyo nathI. badhAno upAya hoya, lAlacano upAya nahIM. lobhano upAya che. lobhiyA mANasane to moTI khoTa Avene, tyAre lobha guNa jato rahe haDahaDATa ! praznakartA : pharI 'jJAnamAM bese to lAlaca nIkaLe ? dAdAzrI : nA nIkaLe. 'jJAnamAM besavAthI kaMI ochuM nIkaLe che? A to pote AjJAmAM rahevAno prayatna kare ne niraMtara AjJAmAM rahevuM ja che evuM nakkI kare ne AjJAbhaMga thAya to pratikramaNa kare, tyAre dahADo vaLe. hajI paNa ceto ! ceto ! ceto !!! praznakartA : eka Dara lAgyo, hamaNAM Ape kahyuM ke sittera TakA mANasone pAchA cAra pagamAM javAnuM che to hajI amArI pAse avakAza kharo ke nahIM ?
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! 319 320 pratikramaNa dAdAzrI : nA, nA, avakAza rahyo nathI. mATe haju jo cetone kaMI... praznakartA : mahAtmAonI vAta kare che. dAdAzrI : mahAtmAne jo kadI mArI AjJAmAM rahene to enuM koI nAma denAra nathI A duniyAmAM. praznakartA: have custa rahIzuM, paNa have amAruM dhyAna rAkhajo. dAdAzrI : hA, e cokkasa thaI gayuMne. ame sArI rIte dhyAna rAkhIzuM. atyAre A vicitra kALamAM sittera TakA to huM bItAM bIto kahuM chuM, lokone kharAba lAge eTalA hAru. lokonA manamAM Dara pesI jAya bahu, e khoTuM dekhAya eTalA mATe. hajI TakA to bahu vadhAre che. kAraNa ke vadhAre buddhithI ochI buddhivALAne mAra mAryo che. enuM phaLa narkagati che. jAnavara nahIM paNa narkagati. bolo have, ahIM zuM karavAmAM bAkI rAkhyuM haze ? A lokoe kazuM bAkI ja nathI rAkhyuM. eTale huM lokone kahuM chuM ke haju cetAya to ceto. haju mAphI mAgI lezone, te mAphI mAgavAno rasto che. AvaDo moTo ApaNe kAgaLa lakhyo hoya koI sagAMvahAlAMne, ane mahIM gALo dIdhI hoya, ApaNe khUba gALo dIdhI hoya, AkhA kAgaLamAM badhI gALothI ja bharyo hoya, ane pachI nIce lakhIe ke Aje vAIpha joDe jhaghaDo thaI gayo che eTale tamAre mATe bolyo chuM, paNa mane mApha karI dejo. to badhI gALo bhUMsI nAkhe ke nA bhUsI nAkhe ? eTale badhI gALo vAMce, pote gALo svIkAra kare ane pAchuM mApheya kare ! eTale AvI A duniyA che. eTale ame to kahIe chIe ne ke mAphI mAgI lejo, tamArA iSTadeva pAse mAgI lejo. ane nA mAgatA hoya to mArI pAse mAgI lejo. huM tamane mApha karI ApIza. paNa bahu vicitra kALa AvI rahyo che ane temAM caMdubhAI paNa game tema varte che. eno artha ja nathI ne ! javAbadArI bhareluM jIvana ! haju cetavuM hoya to cetI jajo. A chellI tamane bAMhedharI ApIe chIe. bhayaMkara duHkho ! haju pratikramaNarUpI hathiyAra ApIe chIe. pratikramaNa karazo to to haju kaMIka bacavAno Aro che ane amArI AjJAthI jo karazo to tamAruM ja jhapATAbaMdha kalyANa thaze. pApa bhogavavAM paDaze paNa ATalA badhAM nahIM. jyAre tyAre to samajavuM paDazene ? Ama pUruM samajavuM paDazene ? mokSa bhaNI AvavuM paDazene ? hajAro mANasonI rUbarUmAM koI kahe ke 'caMdubhAImAM akkala nathI' to ApaNane AzIrvAda ApavAnuM mana thAya ke ohoho ! ApaNe jANatA hatA ke caMdubhAInAmAM akkala nathI, paNa A to e hau jANe che, tyAre judApaNuM raheze ! A caMdubhAIne ame roja bolAvIe, ke Avo caMdubhAI, Avo, ane pachI e dahADo nA bolAvIe, enuM zuM kAraNa ? emane vicAra Ave ke Aje mane AgaLa na bolAvyo. ame caDhAvIe ene, pADIe, caDhAvIe ane pADIe, ema karatuM karatuM jJAnane pAme. A badhI amArI kriyAo jJAna pAmavA mATe che. amArI hareka kriyAo jJAna pAmavA mATe che. darekanI joDe judI judI hoya, enI prakRti joIne kareluM hoya badhuM, evuM hovuM joIe. e prakRti nIkaLI ja javI joIe ne. prakRti to kADhavI ja paDaze. pArakI vastu kyAM sudhI ApaNI pAse rAkhavI ? praznakartA: kharI vAta che, prakRti nIkaLyA sivAya chUTako ja nathI. dAdAzrI : haM. amArI to kudarate kADhI ApI, amArI to jJAne kADhI ApI. ane tamArI to ame kADhIe tyAre ja ne, nimitta chIe tamAre ghaNI prakRti nIkaLI gaI. haju rAte pratikramaNa karavAM paDe
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) viSaya jIte te rAjAono rAjA ! 321 322 pratikramaNa joI zake che. eTale e pratikramaNa karatA ja haze, tamAre to samajI javuM ke 'mAre to A ja barAbara che, cho mArI para kAgaLo Ave." kAgaLa lakhe e emanI prakRti che ane e pratikramaNa kare che e AtmA che. jo atyAreya kAgaLo lakhe jAya che. e ja prakRti che, ane pAchA pote pratikramaNa kare che tyAM AtmAno bhAga che ! atikramaNanI aMtima parAkASTA praznakartA : atikramaNanI aMtima parAkASTA kaI ? dAdAzrI : atikramaNanI parAkASTA to vAsudevo ne prativAsudevone hoya. ethI AgaLa koI bIjo nA karI zake. ane evI narkeya koI bhogave nahIM, sAtamI narka ! chellAmAM chelluM atikramaNa, Ama bALI mUko ne mArI nAkho ne badhuM sarvasva nAza karo. te bIjA lokone to evuM hoya ja nahIMne ! che ne, te bhUla che hajI. e to bhUla badhI kADhavAnI. khabara paDe che ne pachI ? praznakartA : hA, tarata khabara paDI jAya. dAdAzrI : pachI to khyAla Ave. pratikramaNa kara kara kare. ApaNe AkhI rAta emAM jAya. 'e che pragatino paMtha praznakartA : chellA Ama bAra mahinA-be varSathI Ama ApaNane thoDuM ochuM lAge ke pahelAM karatAM, pahelAM je karavuM paDatuM'tuM, pratikramaNa karavAM paDatAM, enA karatAM ghaNAM ochAM karavAM paDe che. dAdAzrI : pahelAM to khabara ja nahotI paDatI. praznakartA : hA. dAdAzrI : e to pratikramaNa karatA ja nahotAne ane tame ema ja jANatA'tA ke A enI ja bhUla che. praznakartA : pachI be-traNa varSa pratikramaNanuM cAlyuM. A chellA bAra mahinA, doDha varSathI A pramANa ochuM thatuM gayuM che. pramANa ochuM thatuM gayuM che, chatAMya bhUla thAya to pratikramaNa karavuM paDe ? dAdAzrI : hA, e to thavAnI ja, TheTha sudhI. A deha ja bhUlavALo che. praznakartA H A levala ochuM thatuM jAya che ema. dAdAzrI : ApaNe jovAnuM ne jANavAnuM. bhUla jema jema ochI thAya ne te ApaNane jAgRti Ave ke A bhUla thaI. te AkhI rAta pratikramaNa karIe. pachI enA para doSa nA nAkhIe. pAchA pharI jaIe. pahelAM pAchA pharatA nahotA. have to tamAre A jJAnathI joyuM ke, emanA A badhA kAgaLo tamArI para Ave che, paNa pachI e emanI bhUlo TUMkA vAkyathI kAma levuM ke, koI duzmananA tarapha paNa bhAva na bagaDe. ane bagADyo hoya to pratikramaNathI sudhArI lo. bagaDI javo e vastu nabaLAIne lIdhe bagaDI jAya. to ene pratikramaNathI sudhArI lo. ema karatAM karatAM e vastu siddha thaze.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ [19] jUThatA baMdhANIte karma ane karmaphaLa have tame AkhA divasamAM eya karma bAMdho cho kharA ? Aja zuM zuM karma bAMdhyuM ? je bAMdhazo te tamAre bhogavavuM paDaze. potAnI javAbadArI che. emAM bhagavAnanI koI jAtanI javAbadArI nathI. praznakartA : ApaNe jUThuM bolyA hoIe te paNa karma bAMdhyuM ja kahevAya ne ? dAdAzrI : cokkasa vaLI ! paNa jUThuM bolyA hoyane, tenA karatAM jUThThuM bolavAnA bhAva karo cho, te vadhAre karma kahevAya. jUThuM bolavuM e to jANe ke karmaphaLa che. jUThuM bolavAnA bhAva ja, jUThuM bolavAno ApaNo nizcaya, te karma baMdha kare che. Apane samajamAM AvyuM ? A vAkya kaMI helpa karaze tamane ? zuM helpa karaze ? praznakartA : jUThuM bolatAM aTakavuM joIe. dAdAzrI : nA. jUThuM bolavAno abhiprAya ja choDI devo joIe. ane jUThuM bolAI javAya to pazcAttApa karavo joIe ke "zuM karuM ? AvuM jUThuM nA bolavuM joIe.' paNa jUThuM bolAI javuM e baMdha nahIM thaI zake paNa pelo abhiprAya baMdha thaze 'have AjathI jUThuM nahIM boluM, jUThuM bolavuM e mahApApa che, mahA du:khadAyI che ane jUThuM bolavuM e ja baMdhana che.' evo jo abhiprAya tamArAthI thaI gayo to tamArAM jUThuM bolavAnAM pApo baMdha thaI jaze ane pUrve jyAM sudhI A bhAva baMdha nahotA karyA, tyAM sudhI je enAM 'riekzana' (pratikriyA) che eTalAM bAkI raheze. pratikramaNa teTalo hisAba tamAre Avaze. tamAre pachI teTaluM pharajiyAta jUThuM bolavuM paDaze, to teno pazcAttApa karI lejo. have pazcAttApa karo to paNa pAchuM je jUThuM bolyA te karmaphaLanuMya phaLa to Avaze. ane pAchuM te to bhogavavuM ja paDaze. te loko tamAre gharethI bahAra jaIne tamArI badaboI karaze ke, 'zuM A caMdubhAI, bhaNelA mANasa, AvuM jUThuM bolyA ? emanI A lAyakAta che ? eTale badaboInuM phaLa bhogavavuM paDaze pAchuM, pazcAttApa karazo to paNa. ane jo pahelethI peluM pANI baMdha karI dIdhuM hoya, 'kaoNjhijha' ja baMdha karI devAmAM Ave, to pachI 'kaoNjhijha'nuM phaLa, ane tenuM paNa phaLa nA hoya. 324 eTale ApaNe zuM kahIe chIe ? jUThuM bolAI gayuM paNa 'evuM nA bolavuM joIe' evo tuM virodhI chene ? hA, to A jUThuM tane gamatuM nathI ema nakkI thaI gayuM kahevAya. jUThuM bolavAno tane abhiprAya nathI ne, to tArI javAbadArIno 'enDa' (aMta) AvI jAya che. praznakartA : paNa jene jUThuM bolavAnI Teva paDI gaI che e zuM kare ? dAdAzrI : eNe to pachI joDe joDe pratikramaNa karavAnI Teva pADavI paDe. ane pratikramaNa kare to pachI jokhamadArI amArI che. eTale abhiprAya badalo ! jUThuM bolavuM e jIvananAM aMta barobara che. jIvanano aMta lAvavo ane jUThuM bolavuM e be sarakhuM che, evuM 'DisAIDa'(nakkI) karavuM paDe. ane pAchuM satyanuM pUchaDuM nA pakaDazo. rileTiva dharmamAM 'rileTiva dharma' kevo hovo joIe ? ke jUThuM bolAya to bola paNa tenuM pratikramaNa kara. praznakartA : ApaNe dararoja vAto karIe ke A khoTuM che, nahotuM bolavuM, chatAM e kema thaI jAya che ? nathI karavuM chatAM kema thaI jAya che ?
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 pratikramaNa mULa utpAdaka to ApaNe ja hatAne ? eTale ApaNe pADozI tarIke kahevuM ke 'caMdubhAI, pratikramaNa karI lo." pratikramaNa to tame bahu ja karajo. jeTalA tamArA sarkalamAM, pacAsa-so mANaso hoya, jene jene tame ragaDa ragaDa karyA hoya, te badhAnAM - navarA paDo eTale kalAka-kalAka besIne, eka-ekane khoLI khoLIne pratikramaNa karajo. jeTalAne ragaDa gaDa karyA che te pAchuM dhovuM paDezene ? pachI jJAna pragaTa thaze. praznakartA : paNa dAdA, jeNe mane ragaDyA che ene ja meM ragaDyA (19) jUThanA baMdhANIne.... 325 dAdAzrI : e to doDha DahApaNa mahIM bharIne lAvelA. tethI ame ekuya dahADo kazuMya kahyuM nahIM ke AvuM nA karavuM joIe. jo kahyuM hoya toya cete te ghaDIe. kahyuM che koI dahADo ke AvuM nA karavuM joIe ? praznakartA : ane pachI jyAM sudhI UMgha nA Ave tyAM sudhI pratikramaNo karyA karIe. jyAre mane have ema thAya ke tuM khoTuM kare che eTale pratikramaNa karavAM ja paDe che. dAdAzrI : khoTuM karyuM eTale pratikramaNa karavAM ja paDe ne ! praznakartA: paNa enA karatAM khoTuM nA karIe to, emAM TAIma.... dAdAzrI : paNa e cAle nahIM. e to ApaNe enA uparathI, mahIMthI rasa kADhI nAkhavAno, ke A khoTuM thaI rahyuM che, Ama nA hovuM joIe. A to gamatuM hoya te ghaDIe tamane TesTa Ave, e nA gamatuM thaI jAya to vAMdho nahIM. tamane peluM khAvuM che, ne nA gamatuM hoya, ne pachI tame khAtA ho to vAMdho nahIM. rIyala' dharmamAM AvyA pachI praznakartA : khoTuM karatA hoIe te vakhate bhAva to evo thavo joIe ne, ke AvuM mane na ho ke pachI jJAtA-draSTA ja rahevAnuM ? dAdAzrI : jJAtA-draSTA rahevAnuM ane pratikramaNa karavAnuM kahyuM che dAdAzrI : tamane jeNe ragaDyA haze tenuM to te bhogavI leze. tenI javAbadArI tamArI nathI. je ragaDe che ene javAbadArInuM bhAna nathI. e A avatAramAM roTalI khAya che, te AvatA avatAramAM pULA khAvAno vAMdho nathI ene ! eto AdhAra che puSya ane pApato praznakartA : keTalAka jUThuM bole to paNa satyamAM khapI jAya che ane keTalAka sAcuM bole to paNa jUThAmAM khapI jAya che. e zuM pajhala (koyaDo) che ? dAdAzrI : e enA pApa ane puNyanA AdhAre bane che. enA pApano udaya hoya to e sAcuM bole to paNa jUThamAM khape. jyAre puNyano udaya hoya tyAre jUThuM bole to paNa loko ene sAcuM svIkAre, game tevuM jUThuM kare toya cAlI jAya. praznakartA : to ene kaMI nukasAna nahIM ? dAdAzrI : nukasAna to kharuM, paNa AvatA bhavanuM. A bhavamAM to ene gayA avatAranuM phaLa maLyuM. ane A jUThuM bolyAne, tenuM phaLa ene AvatA bhave maLe. atyAre A eNe bIja ropyuM. bAkI, A kaMI popAbAInuM rAja nathI ke game tevuM cAle ! ne ? praznakartA : paNa bhAva to na ja thavo joIe ne ? dAdAzrI : bhAva thavAno nahIM. ApaNe to caMdubhAIne jAgRti ApavAnI ke pratikramaNa karo, atikramaNa zA mATe karyuM ? Akho dahADo kramaNa hoya che. atikramaNa Akho dahADo hotuM nathI. kalAkamAM ekAdabe vakhate hoya enuM ApaNe pratikramaNa karavuM paDe. ApaNI badhI nabaLAIne jANavI joIe. have ApaNe pote nabaLA nathI. ApaNe to AtmA thaI gayA. paNa ajJAna dazAmAM AnA
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) jUThanA baMdhANIne... 327 328 pratikramaNa praznakartA : nA. dAdAzrI : to A pariNAma che. praznakartA : paNa khoTuM kare to pAchuM bIjA janmamAM takalIpha paDene ? praznakartA : jANI joIne khoTuM karIe ne pachI pratikramaNa karI laIzuM kahIe to te cAle ? dAdAzrI : nA. jANI joIne nA karavuM. paNa khoTuM thaI jAya to pratikramaNa karI levAya. eka mANasane tame kaho ke "tame jUThA cho', have jUThA kahetAMnI sAthe to eTaluM badhuM "sAyansa' pharI vaLe che mahIM, enA paryAyo eTalA badhA UbhA thAya che ke tamane be kalAka to enA para prema ja utpanna nA thAya. eTalA badhA paryAya utpanna thAya che. mATe zabda bolatA pahelAM... bolAya nahIM to uttama kahevAya. ane bolAya to pratikramaNa karo. bolAya nahIM evuM to ApaNe kahI zakatA nathI. kAraNa ke vyavasthita chene, paNa bolAya to pratikramaNa karo. e ApaNI pAse sAdhana che. pratikramaNa karo to che ke nahIM ? praznakartA : hA. khAlI javAtI A "dukAta' praznakartA : to pachI A jiMdagI jIvavAnI kevI rIte ? dAdAzrI : zI rIte jIvAya che e jovAnuM. praznakartA : to pachI sAcuM-khoTuM enuM Disijhana (nirNaya) kevI rIte levAnuM ? dAdAzrI : 'caMdubhAI' kare te joyA karavAnuM. praznakartA : 'caMdubhAI khoTuM kare to vAMdho nahIM ? dAdAzrI : 'caMdubhAI je kare e "DiscArja svarUpa che. emAM pheraphAra thAya evo nathI. 'DiscArja haMmezAM pheraphAra thAya nahIM. iphekTamAM pheraphAra nA thAya evuM tame sAMbhaLeluM ? parIkSA ApavAmAM pheraphAra karI zakAya, paNa enA pariNAmamAM pheraphAra thAya kharo ? dAdAzrI : nA paDe. tamAre to phakta "caMdubhAIne ema kahevAnuM ke 'pratikramaNa karo', sAruM karyuM hoya teya bIjA janmamAM Ave pAchuM. sAruM-khoTuM, kazuM ApaNane kaMI levAdevA nathI. ApaNe nikAla karI nAkhavAno che. A dukAna kADhI nAkhavAnI che. sAro mAla hoya, rAzI mAla hoya te dukAnamAMthI kADhI nAkhavAno che. A pariNAma che have. AjJAmAM rahevAno nizcaya mAtra praznakartA : Ape je pAMca AjJAo kahI to enA AdhAre jIvavAnuM, evuM nahIM ? dAdAzrI : pAMca AjJA pALavAnI. tethI AtmAne rakSaNe thAya, A jJAnane rakSaNa thAya. emAM agharI nathIne ? praznakartA : nA, agharI to che ja. tame je samabhAva rAkhavAno kahyo, te koInI upara gusse nA thavuM, bolavAnuM nahIM. dAdAzrI : nA, e to tamAre manamAM nakkI karavAnuM ke "mAre samabhAve nikAla karavo' eTaluM ja. bIjuM tamAre kaMI jovAnuM nahIM. thayuM ke nA thayuM e jovAnuM nahIM. praznakartA : je rIte thAya ema ? dAdAzrI : e bhAMjagaDamAM tamAre paDavAnuM nahIM. sAcuM-khoTuM hotuM ja nathI have. bhagavAnane tyAM satya ane asatya beu hotuM ja nathI. A to badhI ahIM samAjavyavasthA che. hinduonuM satya, muslimonuM asatya thAya. ne musalamAnonuM satya te hinduone asatya thAya. bhagavAnane tyAM sAcuM-khoTuM kazuM hotuM ja nathI. bhagavAna to eTaluM kahe
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) jUThanA baMdhANIne.. 329 [20]. jAgRti, vANI vahe tyAre che ke, koIne duHkha thAya to ApaNe pratikramaNa karavuM. duHkha nA thavuM joIe ApaNAthI. tame 'caMdubhAI' hatA e ahIMyA duniyAmAM sAcA. bAkI bhagavAnane tyAM to e "caMdubhAIye nahIM. A satya bhagavAnane tyAM asatya che. saMsAra cAle, saMsAra aDe nahIM, naDe nahIM ne kAma thAya evuM che. phakta amArI AjJAnuM ArAdhana karavAnuM che. 'caMdubhAI' jUThuM bole teya ApaNe tyAM vAMdho nathI. jUThuM bole to sAmAne nukasAna thayuM. te ApaNe 'caMdubhAIne kahIe, 'pratikramaNa karI lo.' jUThuM bolavAno prakRti guNa che. eTale bolyA vagara rahe nahIM. jUThuM bolavAne mATe huM vAMdho uThAvato nathI. huM jUThuM bolyA pachI pratikramaNa nA karavAno vAMdho uThAvuM chuM. jUThuM bolIe ane pratikramaNanA bhAva thAya te vakhate dhyAna je varte che te dharmadhyAna hoya che. loka dharmadhyAna zuM che ene khoLe che. jUThuM bolAya, tyAre 'dAdA' pAse mAphI mAgavI ane pharI jUThuM bolAya ja nahIM tevI zaktio mAgavI. vANIthI karmabaMdhata vadhAre manano eTalo vAMdho nathI, vANIno vAMdho che. kAraNa ke mana to gupta rIte cAlatuM hoya, paNa vANI to sAmAnI chAtIe ghA vAge. mATe A vANIthI je je mANasone duHkha thayAM hoya te badhAnI kSamA mAguM chuM, ema pratikramaNa karAya. praznakartA : pratikramaNathI vANInA e badhA doSo mApha thaI jazene ? dAdAzrI : doSo UbhA rahe, paNa baLelI dorI jevA doSa UbhA rahe. eTale Avate bhava ApaNe 'Ama karyuM ke khaMkherAI jAya badhA pratikramaNathI. emAMthI rasakasa UDI jAya badho. kartAno AdhAra hoyane to karma baMdhAya. have tame kartA nathI. eTale pAchalAM karma hatAM te phaLa ApIne jAya. navAM karma baMdhAya nahIM. praznakartA : paNa dAdA, sAmA mANasane 'iphekTa' zuM thAya pachI ? dAdAzrI : tenuM ApaNe jovAnuM nahIM. pratikramaNa karIe eTale pachI ApaNe jovAnuM nahIM. pratikramaNa vadhAre karavAnAM. praznakartA : dhAro ke jIbhathI kahyuM, to ene mArA taraphathI to du:kha thaI gayuM kahevAya ? dAdAzrI : hA, e du:kha to ApaNI icchA viruddha thayuM chene,
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 pratikramaNa (20) jAgRti, vANI vahe tyAre... 331 mATe ApaNe pratikramaNa karavuM. A ja eno hisAba haze te cUkavAI gayo. praznakartA : ApaNe kazuMka kahIe to ene manamAM kharAba paNa bahu lAgene ? dAdAzrI : hA. e to badhuM kharAba lAge. khoTuM thayuM hoya to khoTuM lAgene ! hisAba cUkavavo paDe te to cUkavavo ja paDene ! emAM chUTako ja nA thAya. praznakartA : aMkuza nathI raheto eTale vANI dvArA nIkaLI jAya che. dAdAzrI : hA, e to nIkaLI jAya. paNa nIkaLI jAya tenI para ApaNe pratikramaNa karavAnuM. basa bIjuM kazuM nahIM. pazcAttApa karI ane evuM pharI nahIM karuM, evuM nakkI karavuM joIe. pachI navarA paDIe eTale enAM pratikramaNa kara kara karyA ja karavAnAM. eTale badhuM narama thaI jAya, je je kaThaNa phAIla che eTalI ja narama karavAnI che, te be-cAra phAIla kaThaNa hoya, vadhAre nA hoya ? dAdAzrI : A kAyadAthI viruddha kahevAyane ? kAyadAnI viruddha kharuMne ? kAyadAnI viruddha to na ja hovuM joIe ne ? amArI AjJA pALone e dharma kahevAya. ane pratikramaNa karavA emAM nukasAna zuM ApaNane ? mAphI mAMgI lo ane pharI nahIM karuM evA bhAva paNa rAkhavAnA, basa ATaluM ja. TUMkuM karI nAkhavAnuM. emAM bhagavAna zuM kare ? emAM kyAMya nyAya jovAno hoya ? jo vyavahArane vyavahAra samaje, to nyAya samajI gayo ! pADozI avaLuM kema bolI gayA ? kAraNa ke ApaNo vyavahAra evo hato tethI. ane ApaNAthI vANI avaLI nIkaLe to e sAmAnA vyavahArane AdhIna che. paNa ApaNe to mokSa javuM che, mATe tenuM pratikramaNa karI levuM. praznakartA : paNa tIra nIkaLI gayuM tenuM zuM ? dAdAzrI : e vyavahArAdhIna che. praznakartA : evI paraMparA rahe to vera vadhe ne ? dAdAzrI : nA, tethI to ApaNe pratikramaNa karIe chIe. pratikramaNa mAtra mokSe laI javA mATe nathI, paNa e to vera aTakAvavA mATe bhagavAnane tyAMno phona che. pratikramaNamAM kAcA paDyA to vera baMdhAya. bhUla jyAre samajAya tyAre tarata ja pratikramaNa karI lo. enAthI vera baMdhAya ja nahIM. sAmAne vera bAMdhavuM hoya toya nA baMdhAya. kAraNa ke ApaNe sAmAnA AtmAne sIdho ja phona pahoMcADIe chIe. vyavahAra nirUpAya che. phakta ApaNe mokSe javuM hoya to pratikramaNa karo. jene svarUpajJAna nA hoya teNe vyavahAra-vyavahAra svarUpa ja rAkhavo hoya to, sAmo avaLuM bolyo, te ja karekTa che ema ja rAkho. paNa mokSe javuM hoya to enI joDe pratikramaNa karo, nahIM to vera baMdhAze. rAkho vyavahAra, vyavahAra svarUpe praznakartA : mANasa akaLAIne bolyA e atikramaNa nathI thatuM? dAdAzrI : atikramaNa ja kahevAya ne. praznakartA : koIne duHkha thAya evI vANI nIkaLI gaI ne tenuM pratikramaNa nA karIe to zuM thAya ? dAdAzrI : evI vANI nIkaLI gaI, te enAthI to sAmAne ghA lAge, eTale pelAne duHkha thAya. sAmAne duHkha thAya e ApaNane kema pasaMda paDe te ? praznakartA : enAthI baMdhana thAya ? lo pratikramaNano AdhAra praznakartA : sAmo avaLuM bole tyAre ApanA jJAnathI samAdhAna rahe che, paNa mukhya savAla e rahe che ke, amArAthI kaDavuM nIkaLe che.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) jAgRti, vANI vahe tyAre... 333 334 pratikramaNa to te vakhate ame A vAkyano AdhAra laIe to amane avaLuM lAyasansa maLI jAya che ? dAdAzrI : A vAkyano AdhAra levAya ja nahIMne ! te vakhate to tamane pratikramaNano AdhAra Apelo che. sAmAne duHkha thAya evuM bolAyuM hoya to pratikramaNa karI levuM. ane sAmo game te bole, tyAre vANI para che ne parAdhIna che, eno svIkAra karyo eTale tamAre sAmAnuM du:kha rahyuM ja nahIMne ! have tame pote avaLuM bolo, pachI tenuM pratikramaNa karo eTale tamArA bolanuM tamane duHkha nA rahyuM. eTale A rIte badho ukela AvI jAya che. vANIthI jevuM kaMI bolAya che tenA ApaNe 'jJAtA-draSTA'. paNa jene e duHkha pahoMcADe tenuM pratikramaNa ApaNe bolanAra pAse karAvavuM paDe. IcchA nathI chatAM thaI jAya praznakartA H ApaNe manathI ema icchIe ke AnI joDe nathI bolavuM nathI kaMI kajIyo karavo, nathI jhaghaDavuM ane chatAMya kAMIka evuM thAya che ke, pAchuM e jhaghaDAI ja javAya che, bolAI ja javAya che, kaleza thaI jAya che, badhuM ja thaI jAya che. tyAre zuM karuM ke A badhuM aTake. karavAno bhAreya thAya ane UMdhuM thAya kharuM. A UMdhuM karavAno bhAva na thAya ane UMdhuM thaI jAya, to ApaNe jANavuM ke have Ano nakkI aMta AvavAno thaI gayo. enA uparathI aMta khabara paDe. eTale 'kamIMga ivenTsa kAsTas dhara zeDojha bIphora (banavAnuM hoya tenA paDaghA paDe pahelethI). Takora thaI jAya, tenuM zuM ? praznakartA : Ape vANI parasattA kahI, vANI parAdhIna che kahyuM. to ApaNe nizcaya karIe ke AnI joDe kharAba bolavuM ja nathI ApaNe. bhale game eTalI cIkaNI phAIla hoya, to e koDa nAno thaI jAya kharo ? dAdAzrI : e to ApaNe emane ema kahevuM, kharAba bolAya tyAre ke "caMdubhAI, pratikramaNa karo ane pachI 'caMdubhAIne zuM kahevuM ke, 'have pharI AvuM kharAba nahIM bolo." eTale ema karatAM karatAM rAge AvI jaze. paNa kahevuM to paDe ja. Takora nA karIe tyAre to abhiprAya eka thaI gayo ! abhiprAya judo ja rahevo joIe. praznakartA : ghaNI vakhata evuM thAya che ke ApaNe Takora karIe to pharI pAchuM sudharI jAya che. pachI pharI pAchI AvI bhUla thatI nathI. ane ghaNI vakhata game eTalA sTroMga nizcayathI pote Takora kare, pratyAkhyAna kare, toya pAchI evI bhUla thAya ja che. dAdAzrI : thAya che, emAM pUrvakarmano doSa che. ApaNI ja nabaLAI chene pahelAMnI ! AmAM bahAranAno koIno hAtha ja nathI ! ApaNe ja nivAraNa lAvavuM paDazene ? AtmArthe jUThuM te ja mahAsatya praznakartA : paramArthanA kAma mATe thoDuM jUThuM bole to teno doSa lAge ? dAdAzrI : paramArtha eTale AtmAne mATe je kaMI paNa karavAnuM dAdAzrI : e chellAM sTepsa para che. e rasto pUro thavA Avyo hoyane, tyAre ApaNane bhAva hoya nahIM chatAMya khoTuM thAya, to ApaNe tyAM zuM karavAnuM ke pazcAttApa laIe to bhUMsAI jAya basa. khoTuM thAya to ATalo ja upAya, bIjo koI upAya nathI. teya jyAre pUro thavAno Avyo hoya tyAre mahIM kharAba karavAno bhAva hoya nahIM ne kharAba thAya. e kArya pUruM thavAnuM AvyuM tyAre. nahIM to adhuruM hoya to mahIM bhAveya thAya ane e kAryaya thAya, beu thAya. e kArya haju adhUruM hoya, haju kAma bAkI hoya, karavAnuM hoya to bhAveya thAya, ApaNane UMdhuM
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) jAgRti, vANI vahe tyAre... 335 336 pratikramaNa Ave che, eno doSa lAgato nathI. ane deha mATe je kaMI paNa karavAmAM Ave che, khoTuM karavAmAM Ave to doSa lAge ane sAruM karavAmAM Ave to guNa lAge. AtmAne mATe je kaMI paNa karavAmAM Ave teno vAMdho nathI. e AtmAne paramArtha kaho cho ne ? hA, Atmahetu hoyane, enAM je je kArya hoya, temAM koI doSa nathI, sAmAne ApaNA nimitte duHkha paDe to e doSa lAge ! vyavahAra mAtra pharajiyAta praznakartA : ApaNe sAmAne kaMIka kahIe, ApaNA manamAM aMdara kazuM hoya nahIM te chatAM ApaNe ene kahIe, to ene ema lAge ke A barAbara nathI kahetAM, khoTuM che', to ene atikramaNa kahevAya ? dAdAzrI : paNa ene duHkha thatuM hoya to ApaNe pratikramaNa karI levuM. ApaNane zuM emAM mahenata javAnI che ? koIkane du:kha karIne ApaNe sukhI thaIe nahIM. praznakartA : vyavahAramAM keTalIka vakhata AvuM kahevuM, karavuM paDe che. nahIM to lethajIpaNuM (ALasa) AvI jAya che ne sAmI vyaktine lethajIpaNuM Ave. dAdAzrI : vyavahAramAM A karo kharA, paNa ApaNe pratikramaNa karI levuM. vyavahAra to karavo ja paDe, chUTako ja nahIMne, pharajiyAta che, pharajiyAta vyavahAra che. AkhA jagata marajiyAta vyavahAra mAnyo che. A akrama vijJAne khulluM karyuM ke "dhIsa Ijha (A che) pharajiyAta vyavahAra'. ane "ApaNe" ja ema kahyuM ke "ITa hepansa' (thaI rahyuM che) praznakartA : eTale koI paNa hisAbe ene duHkha thAya to enuM samAdhAna ApaNe karavAno prayatna karavo joIe. dAdAzrI : ene duHkha thAya to samAdhAna to avazya karavuM joIe. e ApaNI 'risponsibiliTI' (javAbadArI) che. hA, du:kha nA thAya enA mATe to ApaNI lAIpha (jiMdagI) che. have bhaviSyamAM nahIM karIe. paNa jUnAM je thaI gayelAM che, eno upAya to karavo ja paDazene ? praznakartA : pachI dhAro ke e chatAMya sAmAne samAdhAna nA thatuM hoya, to pachI potAnI javAbadArI keTalI ? dAdAzrI : rUbarUmAM jaIne jo AMkhathI thatuM hoya to AMkha narama dekhADavI. chatAMya Ama mAphI mAMgatA upara TapalI mAre to, samajI javuM ke A kamajAta che. chatAM nikAla karavAno che. mAphI mAgatAM jo upara TapalI mAre te jANavuM ke AnI joDe bhUla to thaI che paNa che mANasa kamajAta, mATe namavAnuM baMdha karI do. hetu sotAto, paNa dekhAvamAM bhUla tArAthI loko dubhAya che ke ? praznakartA : dubhAya che. dAdAzrI : pachI tarata khabara paDI jAya che ? praznakartA : tarata khabara paDe. dAdAzrI : ema ke ? tyAre zuM karuM te pachI ? praznakartA : pratikramaNa karuM chuM. dAdAzrI : vatyA pachI pratikramaNa karI laIe to zuM vAMdho ? hetu sAro chene, basa eTaluM ja to joIe. praznakartA : hetu sAro che to pachI pratikramaNa kema karavAnuM ? praznakartA : e pratikramaNanI asara nA thAya to enuM kAraNa ApaNe pUrA bhAvathI nathI karyuM ke sAmI vyaktinAM AvaraNa che ? dAdAzrI : sAmI vyaktinuM ApaNe nahIM jovAnuM. e to gAMDoya hoya. ApaNA nimitte ene duHkha nA thavuM joIe, basa !
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) jAgRti, vANI vahe tyAre.... 337 338 pratikramaNa dAdAzrI : pratikramaNa to karavuM paDe, pelAne duHkha thAya ane vyavahAramAM loko kaheze, jo A bAI kevI dhaNIne dabaDAve che ! pachI pratikramaNa karavuM paDe. je AMkhe dekhAya tenuM pratikramaNa karavAnuM. aMdara hetu tamAro sonAno hoya paNa zuM kAmano ? e cAle nahIM hatuM. hetu sAva sonAno hoya toya amAreya pratikramaNa karavuM paDe. bhUla thaI ke pratikramaNa karavuM paDe. e badhAya mahAtmAonI icchA che, have jagatalyANa karavAnI bhAvanA che. hetu sAro che paNa toya nA cAle. pratikramaNa to paheluM karavuM paDe. kapaDA upara DAgha paDe to dhoI nAkho chone ? evA A kapaDA uparanA DAgha che. A koI jIvatA nathI bolatA, A badhI TeparekarDa bole che. pachI e pastAya kharo pAcho. to e nathI bolyA, e khAtarI thaI gaI ApaNane ? have e pastAya tevuM karavAnI jarUra che, tene badale 'kema bolyo ?" kahIe eTale UlaTo pastAvAnuM choDI daIne ane pAcho ApaNI sAme hala thAya e. zI bhUla thAya che ? ene pastAvA jevuM karavAnuM che. A 'amArI' TeparekarDa vAge temAM kaMI bhUlacUka thAya to amAre tarata ja eno pastAvo laI levAno, nahIM to nA cAle. TokAya paNa duHkha nA thAya tema praznakartA : vyavahAramAM koI khoTuM karato hoya tene Takora karavI paDe che. enAthI tene duHkha thAya che, to kevI rIte eno nikAla karavo ? dAdAzrI : vyavahAramAM Takora karavI paDe, paNa emAM ahaMkAra sahita thAya che mATe enuM pratikramaNa karavuM. praznakartA : Takora nA karIe to e mAthe caDhe ? dAdAzrI : Takora to karavI paDe, paNa kahetAM AvaDavuM joIe. kahetAM nA AvaDe, vyavahAra nA AvaDe eTale ahaMkAra sahita Takora thAya. eTale pAchaLathI enuM pratikramaNa karavuM. tame sAmAne Takora karo eTale sAmAne khoTuM to lAgaze, paNa enuM pratikramaNa kara kara karazo eTale cha mahine, bAra mahine vANI evI nIkaLaze ke sAmAne mIThI lAge. atyAre to 'TesTeDa' (parIkSaNa thayelI) vANI joIe. 'anaTesTeDa' vANI bolavAno adhikAra nathI. A rIte pratikramaNa karazo to game tevuM haze toya sIdhuM thaI jaze. praznakartA : ApaNe keTalIka vakhate sAmAnA hita mATe ene TokavA paDe, aTakAvavA paDe, to te vakhate ene duHkha pahoMce to ? dAdAzrI : hA. sAmAne duHkha thAya evuM hoya to ApaNe kahevuM, 'he caMdubhAI, pratikramaNa karo. atikramaNa kema karyuM ? pharI AvuM nahIM boluM ane A bolyo teno pazcAttApa karuM chuM. eTaluM pratikramaNa karavuM paDe. kahevAno adhikAra che paNa kahetAM AvaDavuM joIe. A to bhAI Ave tene jotAM ja kahe ke 'tuM Avo chuM ne tuM tevo chuM', te tyAM atikramaNa thayuM kahevAya. ane tenuM pratikramaNa karavuM paDe. vinayapUrvaka avaLAM veNa praznakartA : eTale bIjAne mAThuM lAge e ApaNe jovAnuM nahIM. ApaNe kahI devAnuM. dAdAzrI : evuM nA kahevuM joIe. duHkha thAya evI vAta zA mATe kahevI joIe ? praznakartA : paNa e khoTuM bolatA hoya ke khoTuM karatA hoya toya ApaNe bolavuM nahIM ? dAdAzrI : bolavAnuM. evuM kahevAya, 'Ama na thAya to sAruM, AvuM na thAya to sAruM.' ApaNe evuM kahevAya. paNa ApaNe emanA bosa (uparI) hoya, evI rIte vAta karIe chIe, tethI khoTuM lAge che. kharAba zabda hoya ene vinayathI kahevA joIe.
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) jAgRti, vANI vahe tyAre .. 339 340 pratikramaNa praznakartA : kharAba zabda bolatAM vinaya jaLavAI zake ? dAdAzrI : e jaLavAya, enuM nAma ja vijJAna kahevAya. kAraNa ke 'DrAmeTika' (nATakIya) chene ! hoya che lakSmIcaMda ane kahe che, "huM bhartuhari rAjA chuM, A rANIno dhaNI thauM.' pachI 'bhikSA dene maiyA pIMgaLA' kahIne AMkhamAMthI pANI kADhe. tyAre "alyA, tuM to lakSmIcaMda chene zuM ? tuM sAcuM raDe che ?" tyAre kaheze, "huM karavA sAcuM raDuM ? A to mAre abhinaya karavo ja paDe. nahIM to mAro pagAra kApI le." evI rIte abhinaya karavAno che jJAna maLyA pachI, A to nATaka che. praznakartA : eTale sAmevALI vyaktine duHkha thAya toya ApaNane kAMI karma na baMdhAya ? dAdAzrI : duHkha thAya evuM ApaNA nimitte na karavuM. tema chatAM thayA kare to to e enuM potAnuM. ApaNe ApaNA nimitte na thAya evI rIte sAcavaNI rAkhavI joIe. praznakartA : chatAM AvezamAM kaMI bolAI javAya to ? dAdAzrI : bolAI javAya to pachI pratikramaNa karavuM. joka'tuM paNa ghaTe pratikramaNa koIne UMce sAde bolyA ne enAthI sAmAvALAne duHkha thAya, are, sahejeya koIne 'joka' (majAka) karyo hoya ane sAmo jarA kAco hoya ne jarA calAvI leto hoya to e atikramaNa karyuM kahevAya. ame 'joka' karIe paNa nirdoSa 'joka" karIe. ame to eno roga kADhIe ne ene zaktivALA banAvavA mATe "joka' karIe. jarA gammata Ave, AnaMda Ave ne pAchuM e AgaLa vadhato jAya. bAkI e 'joka' koIne du:kha nA kare. AvI A gammata joIe ke nA joIe ? peloya samaje ke A gammata kare che. mazkarI nathI karatA, gammata kare che. have A ame koInI gammata karIe to enAMya amAre pratikramaNa karavAM paDe. amAre emane ema evuM cAle nahIM. praznakartA : e to gammata kahevAya. evuM to thAyane ! dAdAzrI : nA, paNa eya amAre pratikramaNa karavAM paDe. tame nA karo to cAle paNa amAre to karavAM paDe. nahIM to amAruM A jJAna, A 'TeparekarDa' nIkaLene, te pachI jhAMkhI nIkaLe. praznakartA : tamAre pratikramaNa to "ona dha spoTa' thaI jatAM hazene ? dAdAzrI : hA, emAM mAro bhAva kharAba nahIM. paNa toya e hAsya nAmano kaSAya kahevAya che. mazkarI karatA nathI toya hAsya nAmano kaSAya kahevAya che. e bicAro bhoLo che tyAre ene godA mAra mAra karo cho ? paNa ame pratikramaNa karIe. te amaneya jarA gammata paDe. godA mArIe tyAre gammata paDe jarA. paNa A loko majabUta to thaze evuM ame jANIe eTale 'hala thaze' karIne ame gammata karIe. praznakartA : paNa A bhAIne mATe je hAsya karyuM, to enAM pratikramaNa e kevuM ? dAdAzrI : hA, e karuNAnAM pratikramaNa kahevAya, ene AgaLa vadhavAne mATe. A bIjA amane roja kahe ke "amane kema kazuM kahetAM nathI ?" meM kahyuM, 'tamane nA kahevAya.' e vadhAravA jevA che nahIM, enI meLe ja vadhe evA che. e DahApaNathI 'grAspiMga' (grahaNa) karI zake ema che. paNa pratikramaNa amAre karavuM paDe ! e ajAyabI ja che ! mazkarI karavI e moTuM jokhama bAkI, meM badhI jAtanI mazkarIo karelI. haMmezAM badhI jAtanI mazkarI koNa kare ? bahu TAITa breIna (kaDaka magaja) hoya te kare. huM to laherathI mazkarI karato hato, badhAnI. sArA-sArA mANasonI, moTAmoTA vakIlonI, DaoNkTaronI mazkarI karato. have e badho ahaMkAra to khoTo ja ne ! e ApaNI buddhino durupayoga karyone ! mazkarI karavI
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 pratikramaNa (20) jAgRti, vANI vahe tyAre.... 341 e buddhinI nizAnI che. praznakartA : mane to hajuya mazkarI karavAnuM mana thayA kare che. dAdAzrI : mazkarI karavAnAM bahu jokhama che. buddhithI mazkarI karavAnI zakti hoya che ja, ane enuM jokhameya eTaluM ja che pachI. ame AkhI jiMdagI jokhama vahoreluM, jokhama ja vahora vahora kareluM. praznakartA : mazkarI karavAmAM jokhama zuM zuM Ave ? kaI jAtanAM jokhama Ave ? dAdAzrI : evuM che, ke koIne dhola mArI hoya ne je jokhama Ave tenA karatAM A mazkarI karavAmAM anaMtagaNuM jokhama che. ene buddhi pahoMcI nahIM eTale tame ene tamArA lAITathI tamArA kabajAmAM lIdho. eTale pachI tyAM AgaLa bhagavAna kaheze, "Ane buddhi nathI teno A lahAvo le che ?" tyAM AgaLa khuda bhagavAnane ApaNe sAmAvALiyo karyo. pelAne dhola mArI hota to, to e samajI gayo, eTale pote mAlika thAya. paNa A to buddhi pahoMcatI ja nathI, eTale ApaNe enI mazkarI karIe eTale pelo mAlika pote nA thAya. eTale bhagavAna jANe ke "ohoho, Ane buddhi ochI che tene tuM sapaDAve che ? AvI jA.' e to pachI, ApaNA sAMdhA toDI nAkhe. praznakartA : ame to A ja dhaMdho mukhya karelo. dAdAzrI : paNa haju enAM pratikramaNa karI zako ne ! A ame to e ja kareluM ne ! ane e to bahu khoTuM. mAre to e ja bhAMjagaDa paDI hatI. pelI buddhi aMtarAI rahI hatI te zuM kare ! baLavo to kare ja ne ! te vadhu buddhi thaI teno ATalo badho lAbha (!) ne ! tethI A mazkarIvALAne vagara levAdevAnuM duHkha bhogavavAnuM. koI Ama Ama cAlatA hoya, ne ene jo hasIene, mazkarI karIene, to bhagavAna kaheze, "A phaLa lyo." A duniyAmAM mazkarI koI paNa prakAranI nA karazo. mazkarI karavAne laIne ja A badhAM davAkhAnAM UbhAM thayAM che. A paga-baga badhA je bhaMgAra mAla che ne, te mazkarIonuM phaLa che. te amAruMya A mazkarInuM phaLa AveluM che. tethI ame kahIe chIe ne, 'mazkarI karo to bahu khoTuM kahevAya. kAraNa ke mazkarI bhagavAnanI thaI kahevAya. bhalene, gadheDo che paNa AphaTara ola (aMte to) zuM che ? bhagavAna che." hA, chevaTe to bhagavAna ja che ne ! jIvamAtramAM bhagavAna ja rahelA che ne ! mazkarI koInI karAya nahIM ne ! ApaNe hasIene, to bhagavAna jANe ke 'hA, have AvI jA ne, tAro hisAba lAvI ApuM chuM A phero.' praznakartA : have enA upAyamAM pratikramaNa to karavo ja paDene ? dAdAzrI : hA, karavAM ja paDene ! chUTako ja nahIM. praznakartA : dAdA ! ApanI sAkSIe jAhera karIne, mAphI mAgIne pratikramaNa karuM chuM, kahIe to ? dAdAzrI : 'dAdA ! ApanI sAkSIe" bolone, toya cAle. 'A vANI doSathI je je lokone duHkha thayuM hoya te badhAnI kSamA mAguM chuM." to pahoMcI jAya. na rahe pratipakSI bhAva tyAre A duSamakALamAM vANIthI ja baMdhana che. suSamakALamAM manathI baMdhana hatuM. A zabdo nA hotane to mokSa to sahajAsahaja che. mATe koInA mATe akSareya bolAya nahIM. koIne khoTuM kahevuM te potAnA AtmA upara dhULa nAkhyA barAbara che. A zabda bolavo eTale to jokhamadArI che badhI. avaLuM bole to tenI paNa mahIM potAnI upara dhULa paDe, avaLuM vicAre to tenI mahIM potAnI upara dhULa paDe eTale e avaLAnuM tamAre pratikramaNa karavAnuM, to enAthI chUTI javAya. sAmAnya vyavahAramAM bolavAno vAMdho nathI paNa dehadhArI mAtrane mATe kaMI ADuMavaLuM bolAyuM to te mahIM TeparekarDa thaI gayuM ! A saMsAranA lokonI Tepa utAravI hoya to vAra keTalI ? e jarAka saLI karo to
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) jAgRti, vANI vahe tyAre... pratipakSI bhAva Tepa thayA ja karaze. 'tArAmAM nabaLAI evI che ke saLI karatAM pahelAM ja tuM bolavA maMDIza.' 343 praznakartA : kharAba bolavuM to nahIM, paNa kharAba bhAva paNa nA Avavo joIe ne ? dAdAzrI : bhAva nA Avavo joIe e vAta kharI che. bhAvamAM Ave che te bolamAM AvyA vagara rahetuM nathI. mATe bolavuM jo baMdha thaI jAya ne to bhAva baMdha thaI jAya. A bhAva e to bolavA pAchaLano paDagho che. pratipakSI bhAva to utpanna thayA vagara rahe ja nahIMne ! amane pratipakSI bhAva nA thAya. tyAM sudhI tamAre paNa AvavAnuM che. eTalI ApaNI nabaLAI javI ja joIe ke pratipakSI bhAva utpanna nA thAya. ane vakhate thayA hoya to ApaNI pAse pratikramaNanuM hathiyAra che, tenAthI bhUMsI nAkhIe. pANI kArakhAnAmAM gayuM hoya, paNa barapha thayuM nathI tyAM sudhI vAMdho nathI. barapha thaI gayA pachI hAthamAM nA rahe. gharamAM vahune TaiDakAve to e jANe ke, 'koIe sAMbhaLyuM ja nathI ne, A to emane ema ja che ne !' nAnAM chokarAM hoya tyAre emanI hAjarImAM dhaNI-bairI game tevuM bole. e jANe ke A nAnuM chokaruM zuM samajavAnuM che ? alyA, mahIM Tepa thAya che tenuM zuM ? e moTuM thaze tyAre e bahAra paDaze ! dhovA vANItA doSo Ama praznakartA : jene Tepa nA karavuM hoya tenA mATe zuM rasto ? dAdAzrI : kazuM ja spaMdana nahIM karavAnuM. badhuM joyA ja karavAnuM. paNa evuM bane nahIM ne ! A ya mazIna che ne pAchuM parAdhIna che. eTale ame bIjo rasto batAvIe chIe ke, Tepa thaI jAya ke tarata bhUMsI nAkho to cAle. A pratikramaNa e bhUMsavAnuM sAdhana che. AnAthI ekAda bhavamAM pheraphAra thaIne badhuM bolavAnuM baMdha thaI jAya. pratikramaNa praznakartA : zuddhAtmAnuM lakSa beThA pachI niraMtara pratikramaNa cAlu ja hoya che. 344 dAdAzrI : eTale tamArI javAbadArI rahe nahIM. je bole tenuM pratikramaNa thAya eTale javAbadArI nA rahe ne ! kaDaka bolavAnuM paNa rAga-dveSa rahita bolavAnuM. kaDaka bolAI jAya to tarata pratikramaNa vidhi karI levAnI. mana-vacana-kAyAno yoga, bhAvakarma, dravyakarma, nokarma, caMdulAla tathA caMdulAlanA nAmanI sarva mAyAthI nokhA evA 'zuddhAtmA'ne saMbhArIne kahevuM ke, 'he zuddhAtmA bhagavAna, mArAthI UMce sAde bolAyuM te bhUla thaI. mATe tenI mAphI mAguM chuM. ane te bhUla have pharI nahIM karuM e nizcaya karuM chuM. te bhUla pharI nahIM karavAnI zakti Apo. 'zuddhAtmA'ne saMbhAryA athavA 'dAdA'ne saMbhAryA ne kahyuM ke 'A bhUla thaI gaI' eTale e AlocanA, ne e bhUlane dhoI nAkhavI e pratikramaNa ane e bhUla pharI nahIM karuM evo nizcaya karavo e pratyAkhyAna che. praznakartA : ApaNI icchA nA hoya chatAM kaleza thaI jAya, vANI kharAba nIkaLe to zuM karavuM ? dAdAzrI : je kArya pUruM thavAnuM thAya tyAre icchA nA hoya toya kArya thayA kare. tyAre thayA pachI pazcAttApa-pratikramaNa karavuM. praznakartA : maskA mAravA enuM nAma satya ? khoTI hya pUrAvavI ? dAdAzrI : enuM nAma satya nA kahevAya. masko mAravA jevI vastu ja nathI. A to potAnI zodhakhoLa che, potAnI bhUlane laIne bIjAne masko mAre che A. sAmAne phITa thAya evI ApaNI vANI bolAvI joIe. praznakartA : sAmAne zuM thaze eno vicAra karavA bese to kyAre pAra Ave ?
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) jAgRti, vANI vahe tyAre... dAdAzrI : eno vicAra ApaNe nahIM karavAno. ApaNe to caMdubhAIne kahevuM ke pratikramaNa karo. basa eTaluM ja kahevuM. A 'akrama vijJAna' che. tethI pratikramaNa mUkavuM paDyuM che. A janmamAM ja vANI sudhare 345 praznakartA H pratikramaNa karyA pachI amArI vANI bahu ja sarasa thaI jaze, A janmamAM ja ? dAdAzrI : tyAra pachI to ora ja jAtanuM haze ! amArI vANI chellAmAM chellI DhabanI nIkaLe che enuM kAraNa ja pratikramaNa che ane nirvivAdI che enuM kAraNa paNa pratikramaNa ja che. nahIM to vivAda ja hoya. badhe ja vivAdI vANI hoya. vyavahArazuddhi vagara syAdvAda vANI nIkaLe nahIM. vyavahArazuddhi pahelI hovI joIe. // // // // // [21] chUTe prakRti doSo Ama aMtarAya, pUrvatI bhUlatA pariNAme praznakartA : lakSa jyAre cUkAya tyAre ApaNI bhUla samajavI ke aMtarAya samajavA ? dAdAzrI : bhUla to evuM chene ke aMtarAya AvyA te UbhA karelA che. eTale badhI bhUlo ApaNI ja kahevAya che. aMtarAya kema AvyA ? have e aMtarAya dhIme dhIme ochA thaI jaze. eTale bhUlano kheda karavA jevuM nathI. praznakartA : aMtarAya ApaNI bhUlonAM pariNAma che ? dAdAzrI : pahelAM bhUlo karelI tenAM A badhAM pariNAma che. te to aMtarAyathI ja bhogavavAM paDe ne ? praznakartA : pachI teno kheda nA karavo ne ? dAdAzrI : nA, nA. aphasosa koNa karanArA ? AtmAmAM aphasosano guNa ja nathI ne ! jAgRti vadhAre rAkhavI jarA, te ghaDIe zuddhAtmA, zuddhAtmA bolIe eTale jAgRti AvI jAya. praznakartA : khedane badale pratikramaNa ghaTe ? dAdAzrI : eTalAM badhAM pratikramaNa nA thAya mANasane. badhAnuM gajuM nahIM ne. badhA to vyavahArathI kare eTaluM ja bahu thaI gayuM. bahu pratikramaNa nA thAya. Akho dahADo kAmakAja badhAM jAtajAtanAM hoya.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) chUTe prakRtti doSo Ama 347 ahIMnuM poijhata paNa pratikramaNavALuM praznakartA : A duHkha je kAyama che emAMthI phAyado kemano uThAvavAno ? dAdAzrI : A duHkhane vicAravA mAMDe to duHkha jevuM nahIM lAge. duHkhanuM jo yathArtha pratikramaNa karazo to duHkha jevuM nahIM lAge. A vagara vicAre ThokamaThoka karyuM che ke A duHkha che, A duHkha che ! eTale Ano pratikAra nA karAya. pratikAra bhUlathI thaI jAya to pratikramaNa karavuM paDe. pratikArano vicAra Avyo hoya toya pratikramaNa karavuM paDe. A satsaMganuM poijhana pIvuM sAruM che paNa bahAranuM amRta pIvuM khoTuM che. kAraNa ke A poijhana pratikramaNavALuM che. ame badhA jheranA pyAlA pIne mahAdevajI thayA chIe. bIjAne aDacaNa thAya e badhAnuM pratikramaNa karI levuM joIe. praznakartA : niHsvArtha kapaTavALAne karma baMdhAya kharuM, jJAna lIdhA pachI ? dAdAzrI : hA, paNa pratikramaNa karavuM joIe. praznakartA : chetarAyA pachI pratikramaNa karavuM ? dAdAzrI : hA, ApaNe to pratikramaNa karavuM ja joIe. mahArAjano doSa nathI. e to emanI jagyAe che. ApaNI bhUla che ke e dukAne gayA. eTale ApaNe emane chaMcheDyA eTale pratikramaNa karavuM joIe. ApaNe pratikramaNa karavuM joIe. guno na thavo joIe. praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe paNa sAmo karma bAMdhe chene ? dAdAzrI : ApaNe manamAM pratikramaNa karI nAkhavuM. pachI sAmAnuM jovuM nahIM. 348 nathI. pratikramaNa sUkSmatA, jJAtInAM pratikrmaNotI praznakartA : ApanI pAse khUba AvavAnuM vicArIe paNa avAtuM dAdAzrI : tamArA hAthamAM zuM sattA che ? to paNa AvavAnuM vicAre, avAtuM nathI eno manamAM kheda rahevo joIe. ApaNe emane kahIe ke, caMdubhAI, pratikramaNa karone, jaladI ukela Ave. nathI javAtuM mATe pratikramaNa karo, pratyAkhyAna karo. AvI bhUlacUka thaI, mATe have pharI bhUlacUka nahIM karuM. ane atyAre je bhAvo Ave che te zAthI bhAvo vadhAre Ave che ane kArya nathI thatuM ? bhAva zAthI Ave che ke kamIMga ivenTsa kAsTa dhera zeDojha bIphora ! (banavAnuM tenA paDaghA pahelethI paDe.) praznakartA : A ciMtA thaI jAya enuM pratikramaNa kevI rIte karavAnuM ? dAdAzrI : A mArA ahaMkAra laIne A ciMtA thAya che. huM kaMI Ano kartA ocho chuM ? eTale dAdA bhagavAna kSamA karo. enuM kaMIka to karavuM paDene ? cAle kazuM ? praznakartA : ApaNe bahu ThaMDI paDI, bahu ThaMDI paDI kahIe to e kudaratanI viruddha bolyA to tenuM pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : nA, pratikramaNa to jyAM rAga-dveSa thato hoya, 'phAIla' hoya tyAM karavAnuM. kaDhI khArI hoya tenuM pratikramaNa nahIM karavAnuM. paNa jeNe khArI karI tenuM pratikramaNa karavAnuM. pratikramaNathI sAmAnI pariNati phare che. pezAba karavA gayo tyAM eka kIDI taNAI gaI to ame pratikramaNa karIe, upayoga nA cUkIe. taNAI e 'DiscArja' rUpe che paNa te vakhate apratikramaNa doSa kema thayo ? jAgRti kema maMda thaI ? teno doSa lAge.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) chUTe prakRtti doSo Ama vAMcatI vakhate pustakane namaskAra karIne kahevuM ke, 'dAdA, mane vAMcavAnI zaktio Apo.' ane jo koIvAra bhUlI javAya to upAya karavo. be vAra namaskAra karavA ane kahevuM ke 'dAdA bhagavAna, mArI icchA nathI chatAMya bhUlI gayo to tenI mAphI mAguM chuM. te pharI AvuM nahIM karuM." 349 TAIme vidhi karavAnI bhUlI gayA hoIe ne pachI yAda Ave to pratikramaNa karIne pachIthI karIe. ame be jaNane chUTAM pADIe teno doSa bese, tethI pratikramaNa karIe. praznakartA : tame kartAbhAvathI nA karo toya ? dAdAzrI : game te bhAvathI kare paNa sAmAne duHkha thAya tevuM karyuM eTale pratikramaNa karavuM paDe. 'DiscArja'mAM je atikramaNo thayelAM hoya che tenAM ApaNe pratikramaNo karIe chIe. sAmAne duHkha pahoMcADe tevA 'DiscArja'nAM pratikramaNo karavAnAM. ahIM mahAtmAonuM ke dAdAnuM sAruM karyuM tenAM pratikramaNa nA hoya. paNa bahAra koInuM sAruM karyuM to tenuM pratikramaNa karavuM paDe, kAraNa ke upayoga cUkyA tenuM pratikramaNa karavuM paDe. pUge, sAcAM pratikramaNa praznakartA : pratikramaNa karIe to sAmAne pahoMce ? dAdAzrI : sAmI vyaktine pahoMce. e narama thato jAya. tene khabara paDe ke nA paDe, eno ApaNA pratyeno bhAva narama thato jAya. ApaNAM pratikramaNamAM to bahu asara che. eka kalAka jo karo to sAmAmAM pheraphAra thAya che, jo cokhkhA thayA hoya to. jyAM ApaNe jenuM pratikramaNa karIe te ApaNA doSa to jue nahIM paNa ApaNA mATe tene mAna utpanna thAya. pratikramaNa praznakartA H pratikramaNa karIe to navuM 'cArja' na thAya ? dAdAzrI : AtmA kartA thAya to karma baMdhAya. pratikramaNa AtmA karato nathI. caMdubhAI kare ne tame tenA jJAtA-draSTA raho. 350 nijasvarUpanI prApti pachI sAcAM pratikramaNa hoya. pratikramaNa karanAra joIe, pratikramaNa karAvanAra joIe. ApaNuM pratikramaNa eTale zuM ? ke garagaDI kholatI vakhate jeTalA TukaDA TukaDA hoya tene sAMdhIne cokhkhA karI nAkhIe te ApaNuM pratikramaNa che. praznakartA : cAritramoha jovAmAM bhUla thAya kharI ? roja pratikramaNa karIe ne pachI enI e ja bhUla kare ke nA kare ? dAdAzrI : je roja-roja bhUla thAya ene oLakhI levI. e ja kharI. pratikramaNa karIe toya khase nahIM. eka-eka paDa tUTatuM jAya. eka kalAka pratikramaNa karo toya svasattAno anubhava thAya. pratikramaNa jo turta ja rokaDuM thaI jAya te bhagavAna padamAM AvI jAya tema che. eka-eka pratikramaNamAM rUpa bhareluM hoya che ne apratikramaNa e kadarUpuM nizAna che. sajIvata pratikramaNa praznakartA : samUhamAM besIne pratikramaNa karavuM joIe ? dAdAzrI : evuM to kazuM nahIM. ekalA karIe toya cAle. sUtA sUtA karIe toya cAle, manamAM karIe toya cAle. pratikramaNa kevuM hoya ? sajIvana hoya. A to mRta pratikramaNa. koI doSa ghaTyo nahIM, UlaTA doSa vadhAryAne. pratikramaNa cAlu rahyAM. lokone ATha-ATha varSathI pratikramaNa kare che ne ekeya doSa ghaTato nathI.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) chUTe prakRtti doSo Ama 351 upare. pratikramaNa pratiSThita AtmA thayo pratikramaNa AtmA praznakartA : UMghamAMthI jAgatAM ja pratikramaNa zarU thAya che. dAdAzrI : A pratikramaNa AtmA thayo. zuddhAtmA to che paNa A pratiSThita AtmA te pratikramaNa AtmA thaI gayo. lokone kaSAyI AtmA che. koI ekaya pratikramaNa karI zake tema nathI varlDamAM. jema jema pratikramaNa rokaDuM thatuM jAya tema tema cokhkhuM thatuM jAya. atikramaNa sAme ApaNe pratikramaNa rokaDuM karIe eTale mana-vANI cokhkhAM thatAM jAya. pratikramaNa eTale bIjane zekIne vAvavuM. AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna eTale rojanuM saravaiyuM kADhavuM. jeTalA doSa dekhAyA eTalA kamAyA. eTalAM pratikramaNa karavAnAM. tathI jokhamadArI "evA' prakRtidoSamAM praznakartA : pratikramaNa nA thAya e prakRtidoSa che ke aMtarAya karma che ? dAdAzrI : e prakRtidoSa che. ane A prakRtidoSa badhI jagyAe nathI hoto. amuka jagyAe doSa thAya ne amuka jagyAe nA thAya. prakRtidoSamAM pratikramaNa nA thAya teno vAMdho nathI. ApaNe to eTaluM ja jovAnuM che ke ApaNo zo bhAva che ? bIjuM kaMI ApaNe jovAnuM nathI. tamArI icchA pratikramaNa karavAnI chene ? praznakartA : hA, pUrepUrI. dAdAzrI : tema chatAM pratikramaNa nA thAya, to e prakRtidoSa che. prakRtidoSamAM tame jokhamadAra nathI. koI vakhate prakRti boleya kharI ne nAya paNa bole, A to vAjuM kahevAya. vAge to vAge, nahIM to nAya vAge, Ane aMtarAya nA kahevAya. nikAcita karmamAM UMDAM pratikramaNa praznakartA: 'samabhAve nikAla" karavAno dRDha nizcaya hovA chatAMya jhaghaDo Ubho rahe, e zAthI ? dAdAzrI : keTalI jagyAe evuM thAya che ? soeka jagyAe ? praznakartA : eka ja jagyAe thAya che. dAdAzrI : to e nikAcita karma che. e nikAcita karma dhovAya zAnAthI ? AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAnathI. enAthI karma halakuM thaI jAya. tyAra pachI jJAtA-draSTA rahevAya. enA mATe to pratikramaNa niraMtara karavuM paDe. jeTalA "phorsathI nikAcita thayuM hoya teTalA ja phorsa'vALA pratikramaNathI e dhovAya. bojo, jUnI bhUlono praznakartA : jUnuM je badhuM thaI gayuM hoya ne teno bojo rahe. dAdAzrI : jUnAno bojo ApaNe to Ama bAjue nAkhI devAno. bojo ApaNe zuM karavA rAkhIe ? ApaNane jo haju Taca thatuM (aDatuM) hoya to bojo rahe. praznakartA : peluM je jUnI bhUlo hoyane, eno bojo lAge. dAdAzrI : keTalA varSa pahelAMnI ? praznakartA : mahinA, be mahinA pahelAnI. dAdAzrI : emAM zI moTI bhUlo te ? pratikramaNa karI nAkhavAnuM. bIjuM zuM karavAnuM ? praznakartA : Ama pratikramaNa karIe paNa bhUla ekjhakTa dekhAya. dAdAzrI : e to prakRti dekhAya. prakRti jAya nahIM. prakRti eTale zuM ke DuMgaLInI peTha hoya. eka bhUla nIkaLI, pAchI bIjI nIkaLe, trIjI
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 pratikramaNa (21) chUTe prakRtti doSo Ama 353 nIkaLe, enI e ja bhUla nIkaLyA kare paNa pratikramaNa to karyo chUTako. praznakartA : pratikramaNa to kare paNa pote AnAthI chUTo nA thaI jAya, tyAM sudhI bojo rahe. dAdAzrI : e to chUTako ja nahIM. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna sivAya bIjo koI rasto nathI. atikramaNathI A UbhuM thayuM che ne pratikramaNathI e nAza thAya che, basa ! praznakartA : ApaNe nakkI karIe ke bhaviSyamAM AvuM nathI ja karavuM. AvI bhUla pharI nathI ja karavI. evuM haMDreDa parasenTa (so TakA) bhAva sAthe nakkI kare. chatAMya pharI evI bhUla thAya ke nA thAya ? e potAnA hAthamAM kharuM ? dAdAzrI : e to thAya ne pAchI. evuM che ne ApaNe ahIM AgaLa eka daDo lAvyA ane mane Apyo, huM ahIMthI nAkhuM. meM to eka ja kArya kareluM. meM to eka ja phero daDo nAkhyo. eTale huM kahuM ke have mArI icchA nathI. tuM baMdha thaI jA. to e baMdha thaI jaze ? praznakartA : nA thAya. dAdAzrI : to zuM thaze ? praznakartA : e to traNa-cAra-pAMca vakhata kUdaze. dAdAzrI : eTale ApaNA hAthamAMthI pachI necaranA hAthamAM gayo. pachI necara jyAre TADho pADe tyAre, te evuM A badhuM che. ApaNI je bhUlo che, e necaranA hAthamAM jAya che. praznakartA : necaranA hAthamAM gayuM to paNa pratikramaNa karavAthI zuM phAyado thAya che ? dAdAzrI : bahu asara thAya. pratikramaNathI to sAmA mANasane eTalI badhI asara thAya che ke jo kadI eka kalAka eka mANasanuM pratikramaNa karo to e mANasanI aMdara kaMI navI jAtano pheraphAra thaI jAya, bahu jabaradasta pheraphAra thAya. pratikramaNa karanAro to A jJAna Apelo hovo joIe. cokhkho thayelo, 'huM zuddhAtmA chuM' evA bhAnavALo. to enA pratikramaNanI to bahu asara thavAnI. pratikramaNa to amAruM hathiyAra che moTAmAM moTuM ! prakRti sudhare ? jJAna" nA lIdhuM hoya to prakRtinuM Akho dahADo avaLuM ja cAlyA kare. ane have to savaLuM ja cAlyA kare. tuM sAmAne copaDI dauM, paNa mahIM kaheze ke "nA, nA, AvuM nA karAya. copaDI devAno vicAra Avyo tenuM pratikramaNa karo." ane jJAna pahelAM to copaDI dauM ne uparathI kahuM ke vadhAre ApavA jevuM che. manuSyono svabhAva kevo hoya che ke jevI prakRti evo pote thaI jAya. jyAre prakRti sudharatI nathI tyAre kaheze, 'mela chAla, alyA, na sudhare to kazo vAMdho nathI, tuM ApaNe aMdara sudhArane !' pachI ApaNI 'risponsibiliTI (javAbadArI) nathI ! ATaluM badhuM A sAyansa' che ! bahAra game te hoya tenI 'risponsibiliTI ja nathI. ATaluM samaje to ukela AvI jAya. tamane samaja paDI huM zuM kahevA mAguM chuM te ? praznakartA : hA, samajaNa paDI. dAdAzrI : zuM samajaNa paDI ? praznakartA : khAlI jovAnuM, enI joDe tAdAsya nahIM thavAnuM. dAdAzrI : evuM nahIM. tAdAsya thaI jAya toya ApaNe tarata kahevuM, 'Ama nA hovuM joIe.' A to badhuM khoTuM che. prakRti to badhuM ja kare, kAraNa e bejavAbadAra che. paNa ATaluM bolyA ke tame javAbadArImAMthI chUTyA. have AmAM kaMI vAMdho Ave evuM che ? praznakartA : vAMdho nA Ave, paNa jyAre krodha thAya tyAre te vakhate bhAna na Ave.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) chUTe prakRtti doSo Ama 355 dAdAzrI : ApaNuM jJAna evuM che ke bhAnamAM rAkhe. pratikramaNa kare, badhuM ja kare. tamAre bhAna rahe che ke nahIM ? praznakartA : rahe che, dAdA. e kahevAya pratyAkhyAta praznakartA : bhUlanuM pratikramaNa hArdika kare, bahu sAruM kare, paNa pAcho nizcaya bahu sAro na karyo to ? dAdAzrI : nizcaya e pratyAkhyAna barAbara che. nizcaya kare to uttama vastu che. nA nizcaya kare ne phakta pratikramaNa kare eTale pelI bhUla to bhUMsAI gaI pachI pharI Avaze eTale pharI bhUMsI nAkhaze. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna. pratyAkhyAna eTale nahIM karuM evuM. pratyAkhyAnano artha e pharI nahIM karuM eTale nizcaya karene, e uttama vastu che. [22] timala, cIkaNI phAIlono hisAba pramANe cUkavAya praznakartA : emanI phAIla naMbara ekane hajI rAga varte che ne? e rAgane laIne badhuM UbhuM thAya. dAdAzrI : zuM rAga varte che ? praznakartA: A mAro bhAI che. to bhAInuM ko'ka viruddha bole to enI sAme jarAka... dAdAzrI : e to badho bharelo mAla che, e thAya. paNa pachI pratikramaNa kare eTale zuddha upayoga kahevAya. zuddha upayoga konuM nAma kahevAya ? pratikramaNa karato hoya e zuddha upayoga kahevAya. zuddha upayoga hetu mATe pratikramaNa kare che ? AmAM eno hetu zo che? zuddha upayogano. tamArI be naMbaranI phAIla jabarI ja che ne ? praznakartA : ApaNe jabarI mAnatA ja nathI. ApaNI jabarI che ja nahIM. ane phAIlane gA gA karIe to ApaNe doSamAM paDIe ke nahIM ? dAdAzrI : paDIe ! phAIlane zuM karavA gA gA karIe ? ApaNe zuM levAdevA ? A phAIla. A to karmanA udaya pramANe hisAba cUkavAyA kare. jeTaluM RNAnubaMdha che eTaluM cUkavAyA kare. cIkaNAM karmonAM pratikramaNa praznakartA : samabhAve nikAla karatAM karatAM paNa atikramaNa thAya.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 357 358 pratikramaNa dAdAzrI : to pratikramaNanI davA ApelI che. are, kazuM nA thAya to kazuM vAMdho nahIM. AlocanA nahIM kare teya meM mApha karI che. A huM jANuM e AjanA lokone kaLa vaLatI nathI. zuM AlocanA karavAnAM che ? enA karatAM pratikramaNa karavA do ne ! praznakartA : emAMya pratyAkhyAna karavAnuM che ne ? dAdAzrI : are, pratyAkhyAneya nahIM kare to cAlaze. atikramaNa karyuM ne pratikramaNa karaze, AjanAM kaLa vagaranAM mANaso. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna AkhuM nA thAya to pratikramaNa kare to bahu thaI jAya. cIkaNI phAIlanA pratikramaNa kara kara karIe, doSanAM pratikramaNa karIe. eTale Ama enI DijhAIna rahe, paNa Ama hAtha aDe eTale UDI jAya, paDI jAya. je cIkaNuM hatuM te pratikramaNa karavAthI cIkAza nA rahe emAM pachI. cIkAza 'hapucI' UDI jAya. nahIM to Ama hAtha ghasa ghasa karIe toya e nA khase. praznakartA : eTale cIkaNAM karmono kSaya karavA mATe pratikramaNa karavuM? dAdAzrI : bIjo upAya ja nathI, AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna sivAya. AlocanA eTale dAdAne yAda karIne kahevuM ke "mArI A bhUla thaI che ane te have pharI nahIM karuM eTaluM pratyAkhyAna karI le eka phero, basa. ATalo ja upAya, bIjo koI upAya nathI. bhAva ja karavAnA samabhAve nikAlatA ghaNA mANaso mane kahe che ke, 'dAdA, samabhAve nikAla karavA jau paNa thatuM nathI !' tyAre huM kahuM chuM, "are bhaI, nikAla karavAno nathI ! tAre samabhAve nikAla karavAno bhAva ja rAkhavAno che. samabhAve nikAla thAya ke nA thAya, tAre AdhIna nathI. tuM mArI AjJAmAM rahene ! enAthI tAruM ghaNuM kharuM kAma patI jaze ane nA paDe to te "necara'nA AdhIna che." ame to ATaluM ja joIe ke, "mAre samabhAve nikAla karavAno che." eTaluM tuM nakkI kara. pachI tema thayuM ke nA thayuM te amAre jovAnuM nathI. A nATaka jovA kyAM sudhI besI rahIe ? eno pAra ja kyAM Ave ? ApaNe to AgaLa cAlavA mAMDavAnuM. vakhate samabhAve nikAla nA paNa thAya. hoLI saLagI, nahIM to AgaLa upara saLagAvIzuM. Ama phUTAphuTa karavAthI ochI saLage ? eno kyAre pAra Ave ? ApaNe dIvAsaLIo saLagAvavI, bIjuM saLagAvyuM, pachI ApaNe zuM kAma ? mela pULo ne AgaLa cAlo. A saMsArIone jJAna ApyuM che, kaMI bAvA thavAnuM meM nathI kahyuM, paNa je phAIlo hoya eno samabhAve nikAla karI kahyuM che ane pratikramaNa karo. A be upAya batAvyA che. A be karazo to tamArI dazAne koI gUMcavanAra che nahIM. upAya nA batAvyA hoya to kinArA upara UbhuM rahevAya ja nahIMne ! kinArA para jokhama che. emAM pratikramaNotI nathI jarUra praznakartA : bIjI badhI phAIlo che eno to ApaNe samabhAve nikAla karI zakIe paNa A phAIla naMbara ekano samabhAve nikAla kevI rIte karavo e vigatavAra samajAvone ? kAraNa ke phAIla naMbara ekanA ja badhA DakhA hoya che. dAdAzrI : e DakhAne jovAthI ja jatA rahe, phAIla jovAthI ja. vAMko hoya ke cUMko hoya, ene phAIlanI sAthe bhAMjagaDa bahu nA hoya. ene jovAthI ja jatA rahe. sAmo phAIlavALo kleIma mAMDe to enuM pratikramaNa karavuM paDe. AmAM koI dAvA mAMDanAro koI nahIM ne ! dAvo mAMDanAra koI nahIM eTale ene jovAthI ja jatA rahe. kharAba vicAra manamAM AvatA hoya, thoDA ADA AvatA hoya, buddhi kharAba thatI hoya, e badhuM joyA ja karavAnuM, je je kArya karatA hoya teno vAMdho nahIM, ApaNe to e joyA karavAnuM. A to saraLamAM saraLa mokSamArga che, sahelAmAM sahelo mokSa !
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 pratikramaNa (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 359 praznakartA : e joyA karavAnuM eTale enI sAthe sahamata nahIM thavAnuM ? dAdAzrI : sahamata to hoya ja nahIM, joyA karanAra sahamata to hoya ja nahIM. ApaNe A hoLI joIe to mANasa dAjhe ? praznakartA : nA dAjhe. dAdAzrI : hoLI moTI jabarajasta karI hoya, paNa te AMkhe jue to AMkhane zuM ? praznakartA : paNa dAdA, ApaNAthI Dakho thayo ene ApaNe joyo-jANyo, paNa ApaNA A DakhAthI sAmevALAne du:kha thayuM hoya to ApaNe enuM pratikramaNa karavuM paDe ne ? dAdAzrI : e tenuM pratikramaNa karavuM paDe. atikramaNa kema karyuM ? sAmAne duHkha thAya evuM nA karavuM joIe. praznakartA : mArI dIkarI roja pratikramaNa kare che chatAMya enuM sudharatuM nathI. dAdAzrI : e to bahu mAla bharelo, jabarajasta mAla bharelo. pratikramaNa kare e ja puruSArtha. praznakartA : bahu mAla bharyo che ema kahIe to e bacAva nathI thaI jato ? dAdAzrI : nA, nA, AmAM bacAva hoya ja nahIMne ! bacAva nA hoya. jagata AkhuM pratikramaNa nA kare. eka to godo mAre ne pachI pAchuM kahe che ke "meM kharuM karyuM che'. sAmAnI ja bhUla dekhAyA praznakartA : dAdA, ghaNIvAra evuM thAya che ke mArI bhUla ja nathI. ko'ka vAra mArI bhUlanI mane khabara paDe ane ghaNIvAra mArI kaMI bhUla ja thatI nathI, "emano' ja vAMka che evuM lAge. dAdAzrI : tane evuM lAge ? pachI pratikramaNa karatI vakhate ? praznakartA : paNa pachI "emane' jarA kaDhApo-ajaMpo vadhAre thaI jAya tyAre thAya ke have ApaNI nimitte AvuM nA thavuM joIe. dAdAzrI : paNa "mArI bhUla thaI' ema karIne pratikramaNa karavuM paDe. praznakartA : paNa mane mArI potAnI bhUla lAgatI ja nathI. mane to emanI ja bhUla lAge. dAdAzrI : bhUla thayA vagara koIne duHkha thAya ja nahIMne ! ApaNI bhUla thAya to ko'kane duHkha thAya. praznakartA : mane to evuM lAge ke emanI prakRti ja evI che tethI AvuM temane lAge che. dAdAzrI : evI prakRti gaNAya nahIM. A badhA loka sArI prakRti che kahe che ne tuM ekalI ja kahuM chuM ke kharAba che. eya RNAnubaMdha che, hisAba che. praznakartA : mane ema thAya ke emane kacakaca karavAnI Teva ja paDI gaI che. dAdAzrI : ethI karIne e tArI bhUla che emAM. bhUla tArI che. A mArAthI mArA mAbApane kema duHkha thayuM ? enuM pratikramaNa karavuM joIe. duHkha nA thavuM joIe. have sukha ApavA AvI chuM, evuM manamAM hovuM joIe. mArI evI zI bhUla thaI ke mAbApane du:kha thayuM ? tyAre saMsAra chUTe doSo dekhAtA baMdha thAya to saMsAra chUTe. ApaNane gALo bhAMDe, nukasAna kare, mAre toya paNa doSa nA dekhAya tyAre saMsAra chUTe. nahIM to saMsAra chUTe nahIM.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 pratikramaNa (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 361 have badhA lokonA doSa dekhAtA baMdha thaI gayA ? praznakartA : hA, dAdA. koIvAra doSa dekhAya to pratikramaNa karI lauM.. satsaMgathI bhaMgAya bhUlo ApaNI bhUla nA bhaMgAya to te satsaMga karelo kAmano ja nathI. satsaMgano artha ja bhUla bhAMgavI. ApaNA nimitte koIne duHkha nA thavuM joIe. jo duHkha thAya to ApaNI bhUla che ane bhUlane bhAMgavI. ane jo bhUla nA jaDatI hoya to ApaNA karmano udaya che mATe mAphI mAMga mAMga karavI. jo sAmo samaju hoya to pratyakSa mAphI mAMgavI ne sAmo avaLo caDhI jato hoya to khAnagImAM mAphI mAMga mAMga karavI. praznakartA : saMsAramAM phAIlono nikAla karavAmAM kyAreka eTalA astavyasta thaI jaIe chIe ke pratikramaNa-sAmAyikano vicAra suddhAM Avato nathI. te pola kharI ? dAdAzrI : ene pola nA kahevAya. pola ene kahevAya ke ApaNI icchA hoya ne nA karIe. praznakartA : bhUlo thaI tenA game tyAre pratikramaNa karavA paDaze ne ? dAdAzrI : kaMI vAMdho nahIM. bhUlo jANI to bahu thaI gayuM. pratikramaNa to koIne bahu duHkha thayuM hoya tyAre karavuM. ApaNo A akrama mArga, te karmo khapAvyA vagarano mArga, eTale A nirbaLatA UbhI thayA vagara rahe nahIM. have jene koIne, ekalI mAnasika nirbaLatA UbhI thAyane, to mananuM ekaluM pratikramaNa karavAnuM. badhuM lAMbuM pratikramaNa karavAnuM rahyuM nahIM ne pratikramaNa karyuM eTale e cokhkhuM thaI gayuM. paNa je mAla bharelo che e nIkaLyA vagara rahe nahIMne ! nirbaLatA UbhI thAya che chatAM mana-vacana-kAyAthI pratikramaNa kare e gunegAra nathI. paNa pratikramaNa karavAthI e dAdAnI AjJAmAM ja che. A to ekadama zakti kyAMthI lAve ? te atikramaNa to thAya paNa pratikramaNa karI laIe. chatAM ApaNuM jJAna kevuM che ke game tevA saMjogomAMthI bacI zake kharo, te enuM nAma jJAna kahevAya. evuM che ke ApaNo A vItarAga mArga che, emAM gamatuM hoya tyAM sudhI kramaNa thAya. paNa nA gamatuM thayuM eTale pratikramaNa karIne dhoI nAkhavuM. AjJA cUkyA ? karo pratikramaNa rasto A che ke 'dAdAnI AjJAmAM rahevuM che" evo nizcaya karIne bIje dahADethI zarU karI de. ane jeTaluM AjJAmAM nA rahevAya eTalAnAM pratikramaNa karavAnAM. ane gharanAM dareka mANasane saMtoSa Apavo, samabhAve nikAla karIne. toya e gharanAM badhAM kUdAkUda kare, to ApaNe joI rahevAnuM. ApaNo pAchalo hisAba che tethI kUdAkUda kare. haju to Aje ja nakkI karyuM. eTale gharanAM badhAMne premathI jIto. e to pachI potAneya khabara paDe ke have rAge paDavA mAMDyuM che. chatAM gharanAM mANaso abhiprAya Ape tyAre ja mAnavA jevuM. chevaTe to gharanAM mANaso enA pakSamAM ja hoya. pote' jaja te "caMdu' AropI je pudgala nIkaLatuM hoya te, ko'kanI joDe vaDhavaDhA karatuM hoya, mAramAra karatuM hoya toya tame tene joyA karazo to tame tenA jokhamadAra nathI. koI kaheze ke jJAna lIdhA pachI A kema mAramAra kare che have ? to ApaNe zuM kahevAnuM? jevA bhAve baMdha paDyo hato tevA bhAve nirjarA thAya che. te nirjarAne joyA karo. chatAM nirjarAmAM eka bAbata evI hovI joIe ke koInI para atikramaNa na thavuM joIe. atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo. te pratikramaNa caMdubhAIe karavAnuM. ApaNe kazuM karavAnuM nahIM. jajane to kazuM karavAnuM che nahIM. je AropI che, tenI pAse ja karAvavAnuM. je khAya te AropI. je khAya te saMDAsa jAya. jajane to khAvAnuM nA hoya, saMDAsa javAnuM nA hoya, jaja to jajamenTa ja ApyA kare. AropIno guno mAro ja guno che, evuM ja koI dahADo bole nahIM. ApaNA mahAtmA koI dahADo bolI jAya to kevI bhUla thaI gaNAya ? bahu jhINI vAta che. sUkSma rIte che.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 363 364 pratikramaNa kacaro mAla bharelo che te nirjarA thayA kare. e pachI Avaka nahIM eTale halakA thayA kare. pAcho sAMje bhAre lAge, pAcho bIje dahADe halako thAya, pAcho sAMje bhAre lAge, pAcho halako thAya. Ama karatAM karatAM nirjarA thatI thatI thatI mAla khAlI thAya. TAMkI khAlI kyAre thaI rahe ? praznakartA : pratikramaNathI mokSa che ? atyAre mokSa mATe pratikramaNa karavAnI jarUra ? dAdAzrI : atikramaNa kare to ja pratikramaNa karavAnI jarUra che. bAkI pratikramaNanI jarUra nathI. atikramaNa kare evo svabhAva hoya to ja pratikramaNa karavAnuM. ane teya svabhAva kyAM sudhI rahe che ? game eTalo tophAnI mANasa hoya, toya agiyAra ke cauda varSa sudhI enI koThI bharelI hoya che. pachI to e badhuM khalAsa thaI gayeluM hoya che. bharelI koThI keTalA dahADA cAle ? TAMkI bharelI che, bIjuM navuM mahIM reDIe nahIM to e keTalA dahADA cAle ? paNa pratikramaNa karavuM sAruM, atikramaNa thAya to. Dakho "vyavasthita' che ? tAre bahu Dakho thaI jAya chene ? praznakartA: ko'ka vakhata thaI jAya. dAdAzrI : ko'ka vakhata mANasa marI jAya to pachI ? praznakartA : Dakho thaI jAya e vyavasthitane AdhIna haze ne ? dAdAzrI : 'thaI gayuM e bhAga vyavasthitane AdhIna, paNa thavAnuM che e vyavasthitane AdhIna nathI. thaI gayuM enI ciMtA nA karo. enuM pratikramaNa karo. khoTuM thAya che ane jeNe karyuM hoya tene kaho ke, 'pratikramaNa kara." caMdubhAIe kahyuM, to caMdubhAIne kahIe ke, 'tuM pratikramaNa kara." praznakartA : ApaNe vyavasthitane tAbe mUkI daIe chIe to ApaNe puruSArtha zuM karavAno ? dAdAzrI : puruSArtha to A ApaNe 'caMdubhAI' zuM kare che e joyA karavuM, e ApaNo puruSArtha. caMdubhAInuM pUtaLuM zuM karyA kare che, Akho dahADo e joyA karavuM e puruSArtha ! te joyA karatAM karatAM ema vacce evuM karAya kharuM ke "kema caMdubhAI,' 'tame dIkarA joDe ATaluM kaDaka thaI gayA cho ?" mATe tame pratikramaNa karo. tame atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo. evuM vacce vacce karAya. praznakartA : pratikramaNa to pAchuM thaI jAya che. dAdAzrI : pratikramaNa thaI jAya che te ja kahuM chuM ne ! pratikramaNa joDe thai ja jAya che, ApameLe thaI jAya che. eTale joyA ja karavAnuM che. pratikramaNa thaI rahyuM che te ApaNe joyA karavAnuM. "zuM banyuM', joyA karo ApaNe A bhAvakarma AmAM che ja nahIM. ApaNe to bhAvakarmathI mukta thaI gayelA chIe. bhAvakarma-dravyakarma-nokarmathI mukta zuddhAtmA thayelA chIe. eTale tame zuddhAtmA ane A 'caMdubhAI' be judA che. prakRtine joyA karavI enuM nAma puruSa. puruSa thaIne puruSArtha kare e mokSano puruSArtha kahevAya. game tevuM kArya karyuM hoya ane phaLa bhayaMkara AvyuM hoya paNa e vyavasthitanA jJAnamAM raheto hoya to pratikramaNa karazo nahIM. vyavasthitano artha zo ? 'caMdulAla zuM kare che, tene joyA ja karavAnuM e vyavasthitano artha. bIjuM 'caMdulAle' ko'kanuM be lAkhanuM nukasAna karyuM teya joyA karavAnuM. ApaNe emAM tanmayAkAra nahIM thavAnuM. AvuM kema karyuM ? enuM pratikramaNa karavAnuM. ekasyualI (kharekhara) A badhAne nA samajaNa paDe. vyavasthita eTale je che e ja karekTa, paNa
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 pratikramaNa (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 365 joyA kare eTale tame chUTA ! pratikramaNa karatAM ja sAmA para asara praznakartA : saMyogomAM tanmayAkAra thaI javAya che, tyAM pratikramaNano avakAza nathI raheto ? dAdAzrI : pratikramaNano avakAza kyAre rahe, ke sAmA saMyogane du:kha thatuM hoya tyAre ApaNe kahevuM paDe ke, "he caMdubhAI, pratikramaNa karI lo. bhaI vera bAMdhaze, bhAInI joDe atikramaNa thayuM lAge che. bhAInuM moTuM ApaNI joDe kaDaka lAge che te mATe pratikramaNa karI lo." tyAre e kaheze, "eka pratikramaNa karuM ?" tyAre kahIe, 'nA, pAMcapacIsa-pacAsa kara, jethI karIne kAle moTuM sAruM dekhAya." ApaNe pratikramaNa karIe ane pelAnuM moTuM sAruM dekhAya, bIje dA'De. eka phero karI joIe. evuM tamane anubhavamAM AveluM koI dahADo ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ema ? to Avo anubhava cAkhyA pachI Avo rahyo ne ahIM pratikramaNa eTalAM badhAM karI nAkhIe. navarA paDIe ke ene mATe pratikramaNa kara kara karavAM. gharanI phAIlomAM pratikramaNa have tAre A pratikramaNa thAya che kharAM ? praznakartA : hA, thAya che. dAdAzrI : ema ? praznakartA : A gharanI ja phAIlo mukhya che ne, dAdA ? dAdAzrI : tAre gharanI phAIlo keTalI che ? praznakartA H A be ja phAIlo che. sahuthI vadhAre pratikramaNa AnAM ja karavAnAM. dAdAzrI : tane eka ja bAbo che ne ? praznakartA : e bAbAnA ja mukhya karuM chuM e, ane phAIla naMbara be, enAM sauthI vadhAre pratikramaNa. dAdAzrI : ema ? praznakartA : hA, pratikramaNa bahu karyA. eTale bAbo to ekadama zAMta paDI gayo. sAva zAMta paDI gayo ne ekadama sahakAra Ape che. mArA bhAI joDe paNa pratikramaNa karyA eTale badhAnuM parivartana thayuM. pratikramaNa roja karuM chuM. dAdAzrI : pratikramaNathI sAmAnI pariNati phare che. evuM lokone anubhavamAM AvyuM. eTale pachI choDe nahIM ne ! "dhIsa Ijha dha keza (rokaDa) benka." pratikramaNa e to "keza benka' kahevAya, tarata phaLa ApanAruM. tamAre pratikramaNa bahu karavAM paDe che kharuM ? praznakartA H khAsa to gharanAMnAM ja karavA paDe che. praznakartA : ApaNe A pratikramaNa karIe chIe e sAmI vyaktine pahoMce ? dAdAzrI : Ama ene khabara nA paDe. ene khabara paDe ke nAya paDe, paNa ene asara kare. eno ApaNA taraphano kharAba bhAva narama thato jAya. ane ApaNe jo manamAM khUba enI para ciDhAyA karIe to e bAju eno vadhato jAya. peloya vicAre ke ATalA badhA mArA bhAva kema kharAba thatA jAya che enI para ? praznakartA : e phAIlo pAchI cITake nahIM ne bIjA janmamAM ? dAdAzrI : zuM levA ? ApaNe bIjA janmanI zuM levA ? ahIM
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 367 dAdAzrI : pratikramaNa keTalAM thAya che ? praznakartA : pacAsa-so thAya. amArA gharanI eka-be cIkaNI phAIlo che enAM karuM chuM. pratikramaNa 'evuM' karo praznakartA : manathI, vANIthI, vartanathI, jUThuM bolavAthI je badhuM duHkha pahoMcyuM che, enA mATe ApanI sAkSIe badhA pratikramaNa karIe to te dhovAI jAya ne ? dAdAzrI : pratikramaNa karyuM kone kahevAya ? ke tame UghADA karo, emanI rUbarUmAM karo ke khAnagImAM karo paNa pratikramaNa bole (sAmAne asara thAya) tyAre jANavuM ke ApaNe pratikramaNa karyuM. hA, ameya khAnagImAM pratikramaNa karIe paNa e pratikramaNa trIje dADe bole to amane mAlama paDe (ke sAmAne asara pahoMcI). tame evuM manamAM pratikramaNa karo ke emane khabara nA hoya, chatAM emane tamArA para AkarSaNa UbhuM thAya. zuddhAtmAte pahoMce enI asara ? praznakartA : ApaNe je pratikramaNa karIe chIe te pratikramaNanuM pariNAma, A mULa siddhAMta upara che ke ApaNe sAmAnA zuddhAtmAne joIe chIe to enA pratyenA je kharAba bhAva che, e ochA thAyane ? dAdAzrI : ApaNA kharAba bhAva tUTI jAya. ApaNA potAne mATe ja che A badhuM. sAmAne mATe levAdevA nathI. sAmAne zuddhAtmA jovAno eTalo ja hetu che ke ApaNe zuddha dazAmAM, jAgRta dazAmAM chIe. praznakartA : to ene ApaNA pratye kharAba bhAva hoya, e ocho thAya ne? dAdAzrI : nA, ocho nA thAya. tame pratikramaNa karo to thAya. zuddhAtmA jovAthI nA thAya paNa pratikramaNa karo to thAya. pratikramaNa praznakartA : ApaNe pratikramaNa karIe to te AtmAne asara thAya ke nahIM? 368 dAdAzrI : thAyane, asara thAya. joIe toya phAyado thAya, paNa ekadama phAyado nA thAya. pachI dhIme dhIme dhIme thAya ! kAraNa ke zuddhAtmA rIte koIe joyuM ja nathI. sArA mANasa ne khoTA mANasa, e rIte joyuM che. vAgha paNa bhUle hiMsaka bhAva praznakartA : AptasUtramAM che ne ke tame jo vAghanuM pratikramaNa karo to vAgha paNa eno hiMsaka bhAva bhUlI jAya', to e zuM che ? dAdAzrI : hA, vAgha eno hiMsaka bhAva bhUlI jAya eTale ApaNo ahIM AgaLa bhaya chUTI jAya. praznakartA : ApaNo bhaya chUTI jAya e barobara, paNa pelA AtmAne kaMI thAya ke nahIM ? thaI ? dAdAzrI : kazuM nA thAya. ApaNo bhaya chUTe ke e chUTI gayuM. praznakartA : paNa eno hiMsaka bhAva jAya che ema Ape kahyuM ne ? dAdAzrI : e hiMsaka bhAva jato rahe. praznakartA : e kevI rIte jAya ? dAdAzrI : ApaNo bhaya chUTI gayo ke hiMsaka bhAva jato rahe. praznakartA : to eno artha e thayo ne, ke enA AtmAne asara dAdAzrI : AtmAne sIdhI asara to hoya che. AtmAne to asara hoya che ja. asara pahoMce badhI. jo vAgha joDe pratikramaNa karIe to vAgheya ApaNA kahyA pramANe
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 369 37 pratikramaNa kAma kare. vAghamAM ne manuSyamAM kazo phera che nahIM. phera tamArAM aMdanano che. jenI ene asara thAya che. 'vAgha hiMsaka che' evuM tamArA manamAM dhyAna hoya tyAM sudhI e pote hiMsaka ja rahe ane 'vAgha zuddhAtmA che' evuM dhyAna rahe to e zuddhAtmA ja che ne ahiMsaka rahe. badhuM thaI zake tema che. pahoMce mULa zuddhAtmAne eka phera AMbA para vAMdaro Avyo hoya ne kerIo toDI nAkhe, to pariNAma kyAM sudhI bagaDe ? ke A AMbo kApI nAkhyo hoya to sAruM. AvuM karI nAkhe. have bhagavAnanI sAkSIe vANI nIkaLelI kaMI nakAmI jatI haze ? AvuM che. pariNAma nA bagaDe to kazuMya nathI. badhuM zAMta thaI jAya, baMdha thaI jAya. A badhAM ApaNAM ja pariNAma che. ApaNe AjathI koIne spaMdana karavAnuM, kiMcitmAtra koIne mATe vicAra karavAnuM baMdha karI do. vicAra Ave to pratikramaNa karIne dhoI nAkhavAnuM. eTale Akho divasa koInA spaMdana vagarano gayo ! evI rIte divasa jAya to bahu thaI gayuM, e ja puruSArtha che. ApaNe to sAmAnA kayA AtmAnI vAta karIe chIe ? pratikramaNa karIe chIe, te jANo cho ? pratiSThita nathI karatA, ApaNe enA mULa zuddhAtmAne karIe chIe. A to e zuddhAtmAnI hAjarImAM A enI joDe thayuM te badala ApaNe pratikramaNa karIe chIe. eTale e zuddhAtmAnI prati ApaNe kSamA mAMgIe chIe. pachI enA pratiSThita AtmA joDe ApaNe levAdevA nathI. azuddha paryAyonuM zuddhikaraNa A jJAna maLyA pachI navA paryAya azuddha thAya nahIM, jUnA paryAyane zuddha karavAnA ane samatA rAkhavAnI. samatA eTale vItarAgatA. navA paryAya bagaDe nahIM, navA paryAya zuddha ja rahe. jUnA paryAya azuddha thatA hoya, tenuM zuddhikaraNa karavAnuM. te amArI AjJAmAM rahevAthI tenuM zuddhikaraNa thAya ane samatAmAM rahevAnuM. praznakartA : dAdA, jJAna lIdhA pahelAMnA A bhavanA je paryAya baMdhAI gayA hoya, enuM nirAkaraNa kevI rIte Ave ? dAdAzrI : haju ApaNe jIvatAM chIe, tyAM sudhI pazcAttApa karIne ene dhoI nAkhavA paNa e amuka ja, AkhuM nirAkaraNa nA thAya. paNa DhIluM to thaI ja jAya. DhIluM thaI jAya eTale Avate bhava Atha aDADyo ke tarata gAMTha chUTI jAya ! praznakartA : ApanuM jJAna maLyA pahelAM narkanA baMdha paDI gayA hoya to narke javuM paDe ne ? dAdAzrI : evuM che ke A jJAna ja evuM che ke pApo badhAM bhasmIbhUta thaI jAya che, baMdha UDI jAya che. narka janArA hoya paNa te pratikramaNa kare, jIvatA hoya tyAM sudhImAM to tenuM dhovAI jAya. posTamAM kAgaLa nAkhyA pahelAM tame lakho ke uparanuM vAkya lakhatAM mananuM ThekANuM na hatuM to te UDI jAya. praznakartA : prAyazcitathI baMdha chUTI jAya ? dAdAzrI : hA, chUTI jAya. amuka ja prakAranA baMdha che te karmo prAyazcita karavAthI ghoDAgAMThamAMthI DhIlAM thaI jAya. ApaNA pratikramaNamAM bahu zakti che. dAdAne hAjara rAkhIne karo to kAma thaI jAya. praznakartA: janmathI mRtyu sudhI mana-vacana-kAyA badhuM nirjarA rUpe che paNa A nirjarA thatI vakhate navo bhAva nAkhyo te atikramaNa ? dAdAzrI : hA, e bhAvanuM zuddhikaraNa karo. A nyAya eTale jabarajasta karmanA dhakkAnA avatAra thavAnA hoya te thAya, vakhate eka-be avatAra. paNa te pachI sImaMdhara svAmI pAse ja javuM paDaze. A ahIM AgaLa dhakko, hisAba bAMdhI dIdhelo pahelAMno, kaMIka cIkaNo thaI gayelo ne te pUro thaI jaze. emAM chUTako ja nahIMne ? A to raghA
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) nikAla, cIkaNI phAIlono 371 372 pratikramaNa sonIno kAMTo che. nyAya, jabarajasta nyAya ! cokhkho nyAya, pyaoNra nyAya ! emAM polaMpola cAle nahIM. praznakartA : pratikramaNa karavAthI karmanA dhakkA ochA thAya ? dAdAzrI : ochA thAya ne ! jaladI niveDo AvI jAya. mRtAtmAnA pratikSmaNo praznakartA : jenI kSamApanA mAMgavAnI che te vyaktino dehavilaya thaI gayo hoya to te kevI rIte karavuM ? dAdAzrI : dehavilaya pAmI gayelo hoya, toya ApaNe eno phoTo hoya, enuM moTuM yAda hoya to karAya. moTuM saheja yAda nA hoya ne nAma khabara hoya to nAmathIya karAya, to ene pahoMcI jAya badhuM. je vyakti joDe ApaNAthI gUMco paDI gaI hoya ne te marI gayA hoya to, tene yAda karIne gUMco dhoI nAkhavI. jethI cokhkhuM thaI nikAla thaI jAya ne gUMco ukalI jAya. AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna karIne gUMco choDI nAkhavI. kAraNa ke smRti marelAnIya Ave ne jIvatAnIya Ave. jenI smRti Ave tenuM pratikramaNa karavuM paDe. kAraNa ke ApaNe jANIe chIe ke kharekhara "e" jIvato ja che, marato nathI. AnAthI tenA AtmAneya hitakara che ane ApaNe pratikramaNa karIe to enI gUMcamAMthI chUTI zakIe. praznakartA : e kevI rIte karavAnuM ? dAdAzrI : mana-vacana-kAyA, bhAvakarma, dravyakarma, nokarma, mRtyu pAmelAnuM nAma tathA tenA nAmanI sarva mAyAthI nokhA evA enA zuddhAtmAne saMbhAravAnA ne pachI 'AvI bhUlo karelI' te yAda karavAnI (AlocanA). te bhUlo mATe mane pazcAttApa thAya che ane tenI mATe mane kSamA karo (pratikramaNa). tevI bhUlo nahIM thAya evo deDha nizcaya karuM chuM, evuM nakkI karavAnuM (pratyAkhyAna). 'ApaNe pote caMdubhAInA jJAtA-draSTA rahIe ane jANIe ke caMdubhAIe keTalAM pratikramaNa karyA, keTalAM suMdara kyAM ane keTalIvAra karyo. mahAtmAne e badhAM tikAlI karma praznakartA : dAdA, jJAna maLyA pachI paNa koIkavAra kharAba bhAva utpanna thAya to zuM ? zAthI evuM thAya, dAdA ? dAdAzrI : eya karma kare che. emAM tame kartA cho nahIM. amathA tame kartA kahIne mahIM mUMjhAyA karo cho. praznakartA : to evo kharAba bhAva utpanna thAya to mAtra joyA ja karavAnuM? dAdAzrI : kharAba kaho cho, te ja jokhama che. kharAba hotuM ja nathI kazuM. sAmAne duHkha thAya to kahevuM ke "bhaI, kema caMdubhAI, tame duHkha kyuM ? mATe pratikramaNa karo." bhagavAnane tyAM kharAba-sAruM che nahIM. e badhuM samAjane che. mahAtmAone bhAva-abhAva hoya che paNa e nikAlIkarma che, bhAvakarma nathI. krodha-mAna-mAyA-lobha-rAga-dveSa ne bhAvAbhAva e badhAM nikAlakarma che. teno samabhAve nikAla karavAno che. A karmo pratikramaNa sahita nikAla thAya. emane ema nA nikAla thAya. evuM chene, A so rUpiyAnAM kapa-rakAbI che te jyAM sudhI ApaNo hisAba che, RNAnubaMdha che tyAM sudhI te jIvatAM raheze. paNa hisAba pUro thayA pachI rakAbI phUTI jAya. te phUTI gayuM te vyavasthita, pharI saMbhAravAnA nA hoya. ane A mANasoya pyAlA-rakAbI ja chene ? A to dekhAya che ke marI gayA paNa maratA nathI, pharI ahIM ja Ave che. eTale to marelAnAM ApaNe pratikramaNa karIe to tene pahoMce. e jyAM hoya tyAM ene pahoMce.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 pratikramaNa [23] mata mAMDe moMkANa tyAre mAnasika pratikAranuM zuM ? praznakartA : ko'ka vakhata AvuM apamAna karI nAkhe to tyAM mananA pratikAra cAlu rahe, vANIno pratikAra kadAca nA thAya. dAdAzrI : ApaNe to e vakhate zuM banyuM eno vAMdho nahIM. are, dehanoya pratikAra thaI gayo, toya e jeTalI jeTalI zakti hoya, e pramANe vyavahAra hoya che. jenI saMpUrNa zakti utpanna thayelI hoya, tene manano pratikAreya baMdha thaI jAya, chatAM ApaNe zuM kahIe chIe ? manathI pratikAra cAlu rahe, vANIthI pratikAra thaI jAya, are, dehanoya pratikAra thaI jAya. to traNeya prakAranI nirbaLatA UbhI thaI to tyAM traNeya prakAranuM pratikramaNa karavuM paDe. praznakartA : vicAranAM pratikramaNa karavAM paDe ? dAdAzrI : vicAra jovAnA. enAM pratikramaNa nahIM. bahu kharAba vicAra hoya ko'kanA mATe, to enA mATe pratikramaNa karavAM paDe. paNa koIne nukasAna karanArI cIja hoya tyAre ja. emane ema Ave, badhuM game tevuM Ave. gAyanA, bheMsanA, badhI jAtanA vicAra Ave, e to ApaNA jJAnathI UDI jAya. jJAna karIne joIe to UDI jAya. ene jovAnA khAlI, enAM pratikramaNa nA hoya. pratikramaNa to ApaNe koIne tIra vAgyuM hoya to ja hoya. A ApaNe ahIM satsaMgamAM AvyA ne ahIM mANaso UbhA hoya to thAya ke A badhA zuM UbhA che ? te manamAM bhAva bagaDe, te bhUla mATe tenuM tarata ja pratikramaNa karavuM paDe. praznakartA : evo bhAva bagaDyo hoya to paNa karavAno ? dAdAzrI : hA. abhAva thayo hoya, evuM tevuM thayuM hoya, manamAM saheja tiraskAra thayo hoya toya paNa pratikramaNa karavAnuM. mana bagaDavuM kone kahevAya ? mana ekaluM bagaDatuM nathI, AkhuM aMtaHkaraNa bagaDe che. AkhI pArlAmenTano TharAva thAya tyAre pratipakSI bhAva utpanna thAya che. 'sAmAne Ama karI nAkhuM, tema karI nAkhuM' tema thAya. A ekalA mananuM kAraNa nathI. mana to zeya che, vItarAgI svabhAvanuM che. mana bagaDI jAya to pratikramaNa karI nAkhavuM. aMtaHkaraNanI pArlAmenTano TharAva thaI javo ane mana bagaDavuM e be judI vastu che. jo pratikramaNa karIene eTale mana TATuM paDI jAya. te have pratikramaNa kare eTale mana hau TATuM paDI jAya. pratikramaNa karAya karAya karavAM badhAMnAM ! praznakartA : bapore pratikramaNa karAvyA'tAM. dAdAzrI : toya pharI karAya karAya karavA. jeTalAM pratikramaNa karIza eTaluM mahIM majabUta thaze A. jo vicAra bagaDyo to DAgha paDaze, mATe vicAra nA bagADazo. e samajavAnuM che. ApaNA satsaMgamAM to khAsa dhyAna rAkhavAnuM ke vicAra nA bagaDe. vicAra bagaDe to badhuM bagaDe. vicAra Avyo ke, huM paDI jaIza eTale paDyo. mATe vicAra Ave ke tarata ja pratikramaNa karo, AtmasvarUpa thaI jAva. jo tamane manane kheMce evuM hoya tenuM pratikramaNa hoya. A mane hAra caDhAvyo, tenuM pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. Aya 'keDITa' che, bahu moTI 'keDITa' che. bhAva bagaDe tyAre tame atyAre ahIM AvyA ne ahIM AgaLa bahu bhIDa hoya to ko'kane ema vicAra Ave ke, A atyAre pAcho kyAMthI Avyo ? evA mahIM vicAra AvI jAya ane pAchI vANI kevI nIkaLe ? Avo,
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa | vicAra Ave to kharA paNa tene nirmAlya karI nAkhavA. pratikramaNa karI nAkhavuM. vicAra nirjIva che. enA zuddhAtmAne kevI rIte pahoMce ? 'dehadhArI nagInabhAI, nagInabhAInI mAyA, nagInabhAInA mana-vacana-kAyAno yoga, bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI bhinna evA he pragaTa zuddhAtmA ! A tAra tamane pahoMce. tamArA pratye mArAmAM A vicAra Avyo te badala huM enI kSamA mAguM chuM ane pratikramaNa karuM chuM. have pharI nahIM karuM.' AMTI paDyA vagara vicAra ja nA Ave. jevo vicAra Ave tenuM avazya pratikramaNa karavuM. eTale sAmaTAM pratikramaNa karavAM. A dasa miniTamAM je je vicAra AvyA hatA, e badhAnuM sAmaTuM pratikramaNa huM (23) mana mAMDe moMkANa tyAre 375 Avo, padhAro. vicAra Avyo te atikramaNa kahevAya. enuM pratikramaNa karavuM joIe. aMdaranA bhAva nA bagADavA, bahAranA game tevA hoya. praznakartA : aMdara ne bahAra banne uttama hoya to ? dAdAzrI : tenA jevuM to ekaya nahIMne ! vakhate mahIM bagaDyuM hoya to pratikramaNa karI nAkhavuM. sAmaTuM pratikramaNa praznakartA : pratikramaNa karmanA phaLanAM karavAnAM ke sUkSmanAM karavAnAM ? dAdAzrI : sUkSmanAM hoya. praznakartA : vicAranAM ke bhAvanAM ? dAdAzrI : bhAvanAM. vicAranI pAchaLa bhAva hoya ja. atikramaNa thayuM to pratikramaNa karavuM ja joIe. atikramaNa to manamAM kharAba vicAra Ave, A bahenane mATe kharAba vicAra Avyo, eTale 'vicAra sAro hovo joIe" ema kahI ene pheravI nAkhavuM. manamAM ema lAgyuM ke A nAlAyaka che, to e vicAra kema Ave ? ApaNane enI lAyakI-nAlAyakI jovAno rAITa (adhikAra) nathI. ane bAdhabhAre bolavuM hoya to bolavuM ke, "badhA sArA che.' 'sArA che" kahezo to to tamane karmano doSa nahIM bese, paNa jo naThAro kahyo to e atikramaNa kahevAya. eTale tenuM pratikramaNa avazya karavuM paDe. eTale pharI Avo pAcho vicAra Ave to te bharelo mAla che, tenA vicAra AvavAnA. sToka to jevo hoya tevo nIkaLyA karaze. ane eka mANasamAM kazI samajaNa nathI chatAM paNa manamAM ema lAge ke huM bahu DAhyo chuM. e sToka thayeluM. e kaMI ene nukasAna karato nathI. eTale ene pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. enuM nAma samabhAve nikAla praznakartA : ghaNA doSo evA thatA hoya che jema ke koI vyakti ApaNI sAme AvIne UbhI rahe. tene jotAMnI sAthe ja ApaNane manamAM evo bhAva thayo ke A mANasa nakAmo che. to pratikramaNa tyAM ja karavuM joIe ? pratikramaNa karavAnuM kadAca rahI jAya to ? - dAdAzrI : rahI jAya to vAMdho nahIM. rahI jAya tenuM bAra mahine bheguM karIe toya cAle. traNa mahine, cha mahine karI nAkhavuM toya cAle paNa eno durupayoga nA karazo, ke bAra mahine thayA che, te bhegA ja pachIthI karIzuM. pratikramaNa karavAnuM bhUlI gayA ho to pachIthI bhegA karIne thAya. koI evo DaphoLa mANasa sAmo maLyo hoya, to cheTethI dekhatAMnI sAthe ema lAgene, ke A phAIla AvI che, te samabhAve nikAla karavA jevuM che. mahIM cetave ke bhUlI jAya ? pahelethI cetave ? tane hau cetave ? eTale moTAmAM moTo dharma samabhAve nikAla karavo. ane AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAna. ane chatAMya mahIMthI koIne mATe kharAba paudgalika
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) mana mAMDe moMkANa tyAre 377 378 pratikramaNa bhAva nIkaLe to "ene' pratikramaNa karavAnuM kahevuM. jyAM AgaLa DAgha paDyA hoya te dhoI nAkhavAnA, sApha karI nAkhavAnA. navA DAgha nahIM pADavAnA, enuM nAma 'samabhAve nikAla'. sAmAtA bhAva bagaDe tyAM praznakartA : dhAro ke ApaNo kaMI bhAva nA bagaDyo hoya, paNa sAmAne vAtacIta karatAM moDhA parathI rekhAo badalAI gaI, ApaNA mATe sAmAno bhAva bagaDyo, to tenA mATe ApaNe kayA prakAranuM pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : ApaNe pratikramaNa karavAnuM. kAraNa ke mArAmAM zuM doSa rahyA che ke Ano bhAva bagaDI jAya che. bhAva bagaDI nA javo joIe. bhAvazuddhi ja rahevI joIe. praznakartA : ApaNe be jaNA vAta karatA hoIe ne emAM trIjI koI vyakti ekadama AvI paDe, have e to kazuM bolI-cAlI nathI, emane ema UbhI che, paNa emAM tamArA bhAva bagaDyA, moDhA paranI rekhAo badalAI, te joI mane ema thAya ke A Ama kema bhAva bagADe che ? to tenuM pratikramaNa kevI rIte karavuM ? Ave che, eTale zuM ? ke nimittane bacakAM nA bhare. kadAca sAmA mATe kharAba vicAra Ave to tarata ja pratikramaNa kare ane tene dhoI nAkhe. praznakartA : cokhkhuM mana thaI jAya e to chellA sTejanI vAta ne ? ane jyAM sudhI saMpUrNa cokhkhuM nathI thayuM, tyAM sudhI pratikramaNa karavAM paDe ne ? dAdAzrI : hA. e kharuM, paNa amuka bAbatamAM cokhkhuM thaI gayuM hoya ane amuka bAbatamAM nA thayuM hoya, e badhAM sTepiMga che. jayAM cokhkhuM nA thayuM hoya tyAM pratikramaNa karavuM paDe. bahAratA saMjoga hoya to ja phUTe vicAro mahIM paDelI gAMThomAMthI phUTe che. "eviDansa' (purAvo) bhego thAya ke vicAra phUTe. nahIM to Ama brahmacArI jevo dekhAto hoya paNa rastAmAM saMyoga bhego thayo ke viSayanA vicAra Ave ! praznakartA : e vicAro Ave che te vAtAvaraNamAMthIne ? sAMyogika purAvAnA AdhAre ja enA saMskAra, enI sAthenA bhAIbaMdha, e badhuM ja sAthe maLe chene ? dAdAzrI : hA, 'eviDansa' bahArano maLavo joIe. enA AdhAre ja mananI gAMTho phUTe, nahIM to phUTe nahIM. praznakartA : e vicArone jhIlavA mATe doranAra koNa ? dAdAzrI : e badhuM kudaratI ja che. paNa tamAre joDe joDe samajavuM joIe ke A buddhi khoTI che, tyArathI e gAMTho chedI nAkhe. A jagatamAM jJAna ekalo ja prakAza che. A mAruM ahitakArI che, evuM mane samajAya, evuM jJAna ane prApta thAya, to e gAMTho chedI nAkhe. ApaNe zuddhAtmAno copaDo cokhkho rAkhavo. te rAtre caMdubhAIne kahevuM ke jeno jeno doSa dekhAyo hoya tenI joDe copaDo cokhkho karI nAkhavo. mananA bhAvo bagaDI jAya to pratikramaNathI badhuM zuddhikaraNa karI dAdAzrI : ApaNe sAmAnA bhAva kema bagaDyA, ema tapAsa karIe chIene e guno che. e gunA badala ApaNe pratikramaNa karavAnuM. sAmAnuM jo moDhuM caDheluM dekhAyuM to te tamArI bhUla. tyAre tenA 'zuddhAtmA'ne saMbhArIne enA nAmanI mAphI mAMga mAMga karI hoya to RNAnubaMdhamAMthI chUTAya. tyAre thavAya vItarAga nA gamatuM cokhkhA mane sahevAI jaze tyAre vItarAga thavAze. praznakartA : cokhuM mana eTale zuM ? dAdAzrI : cokhkhuM mana eTale sAmAne mATe kharAba vicAra nA
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) mana mAMDe moMkANa tyAre Ape. bIjo koI upAya nathI. inkamaTekSavALoya doSita nA dekhAya evuM rAtre karIne sUI javAnuM. AkhuM jagata nirdoSa joIne pachI caMdubhAIne sUI javA kahevuM. 379 pahoMce, matathI karo toya tame koInI joDe jhaghaDo karyo e atikramaNa kahevAya. e atikramaNanuM pratikramaNa karo. eTale eno pazcAttApa thaI nikAla thaI jAya. praznakartA H pratikramaNa pratyakSamAM thavuM joIe ne ? dAdAzrI : pratikramaNa pAchaLathI thAya toya vAMdho nathI. praznakartA : meM tamArI avahelanA karI hoya, azAtanA karI hoya to mAre tamArA pratyakSamAM AvIne pratikramaNa karavuM joIene ? dAdAzrI : jo pratyakSa thAya to sArI vAta che. na thAya to pAchaLa kare toya sarakhuM ja phaLa maLe. praznakartA : paNa pelAne pahoMce kevI rIte ? dAdAzrI : e badhuM ame jANIe, kevI rIte pahoMce te ! e buddhithI tamAre samajAya evuM nathI. e ame 'jJAnIpuruSa' jANIe. te ame tamane kahIe eTaluM tamAre karavAnuM. bIjI bhAMjagaDamAM, buddhimAM tame paDazo nahIM. vakhate e bhegA nA thAya to ApaNe zuM karavuM ? emane ema besI rahevuM ? bhegA nA thayA to zuM karavuM ? A ame kahIe chIe e prosesa (prakriyA) che. A kALamAM virAdhako vadhAre ame zuM kahyuM, "tamane dAdA mATe evA UMdhA vicAra Ave che, mATe tame enuM pratikramaNa karyA karo.' kAraNa ke eno zo doSa bicArAno ? virAdhaka svabhAva che. AjanAM badhAM manuSyono svabhAva ja pratikramaNa virAdhaka che. duSamakALamAM virAdhaka jIvo ja hoya. ArAdhaka jIvo cAlyA gayA badhA. te A je rahyA che, emAMthI sudhAro thAya evA jIvo ghaNA che, bahu UMcA AtmAo che haju AmAM ! tIrthaMkaro te jJAtIo pratye 380 amArA vize avaLo vicAra Ave to pratikramaNa karI nAkhavuM. mana to 'jJAnIpuruSa'nuMya mULiyuM khodI nAkhe. mana zuM nA kare ? dajhAyeluM mana sAmAne dajhADe. dajhAyeluM mana to mahAvIraneya dajhADe. praznakartA : 'je gayA te koInuM kazuM dhoLe nahIM.' to mahAvIrano avarNavAda temane pahoMce ? dAdAzrI : nA, e svIkAre nahIM. eTale rITarna vItha theMksa (AbhAra sAthe parata) Dabala thaIne Ave. eTale pote potAnA mATe mAphI mAga mAga karavAnI. ApaNane e zabda jyAM sudhI yAda nA Ave tyAM sudhI mAphI mAga mAga karavI. mahAvIrano avarNavAda bolyA hoya to mAphI mAga mAga karavAnI. te tarata bhUMsAI jAya basa. tIra mAreluM emane pahoMce kharuM, paNa e svIkAra nA kare. e che pariNAma, azAtatAonuM praznakartA : amArA gAmamAM cAlIsa derAsaro che chatAMya paNa evI kaI azAtanA thaI che, ke evA kyA kAraNo che ke jethI karIne A gAmano abhyudaya thato nathI ? dAdAzrI : thaze, abhyudaya thaze. ane have abhyudaya thavAnI taiyArImAM ja che. praznakartA : koI azAtanA thaI che ? dAdAzrI : azAtanA vagara to badhuM thAya nahIM ne AvuM. azAtanAo ja thaI che ne, bIjuM zuM che ? praznakartA : enA nivAraNa mATe koI rasto ?
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) mana mAMDe moMkANa tyAre 381 dAdAzrI : nivAraNa to, ApaNe pazcAttApa, pratikramaNa karIe te, sAcuM pratikramaNa haMa, to e nivAraNa thAya. nahIM to nivAraNa koI raste thAya nahIM. A to pastAvo karIe, ke azAtanA thaI che. evuM pazcAttApa karIe to kaMI pheraphAra thaI jAya. paNa badhA karIe tyAre pheraphAra thAya. ekalA karo to keTaluMka vaLe ? [24] jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAe tAre jJAtA yAda Ave te cokhkhuM thavA praznakartA : yAda karIne pAchalA doSa joI zakAya ? dAdAzrI : pAchalA doSa upayogathI ja kharekhara dekhAya, yAda karavAthI nA dekhAya. yAda karavAmAM to mAthu khaMjavALavuM paDe. AvaraNa Ave eTale yAda karavuM paDe ne ? A caMdubhAI joDe bhAMjagaDa thaI hoya to, A caMdubhAInuM pratikramaNa kare to caMdubhAI hAjara thaI jAya ja. e upayoga ja mUkavAno. ApaNA mArgamAM yAda karavAnuM to kazuM che ja nahIM. yAda karavAnuM e to memarI (mRti)ne AdhIna che. je yAda Ave che te pratikramaNa karAvavA mATe Ave che, cokhkhA karAvavA. A smRti iTaselpha bole che ke "amane kADha, dhoI nAkha." jo smRti nA AvatI hota to badhA locA paDI jAta. e jo nA Ave to tame kone dhozo ? tamane khabara zI rIte paDe ke kyAM AgaLa rAgadveSa che ? smRti Ave che e to enI meLe nikAla thavA Ave che, coMTane dhoI nakhAvavA Ave che. jo smRti Ave ne tene dhoI nAkho, cokhkhuM karI nAkho, to e dhovAIne vismRta thaI jAya. yAda eTalA mATe ja Ave che ke tamAre ahIM coMTa che te bheMso, teno pazcAttApa karo ane pharI evuM nA thAya evo deDha nizcaya karo. ATalAthI te bhUMsAya eTale e vismRta thAya. koI eka vakhata yAda Ave to tenuM eka vakhata pratikramaNa karavuM paDe, paNa jAthamAM to jeTalI vAra yAda Avyo teTalI vAra pratikramaNa karavuM paDe.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 pratikramaNa (23) mana mAMDe moMkANa tyAre 383 A jagatamAM koI paNa vinAzI cIja mane khapatI nathI" evuM tame nakkI karyuM che ne ? chatAM kema yAda Ave che ? mATe pratikramaNa karo. pratikramaNa karatAM pharI pAchuM yAda Ave tyAre ApaNe jANavuM ke A haju phariyAda che, mATe pharI A pratikramaNa ja karavAnuM. praznakartA: e to dAdA, jyAM sudhI enuM bAkI hoya tyAM sudhI pratikramaNa thayA ja kare che. ene bolAvavuM nathI paDatuM. dAdAzrI : hA, bolAvavuM nA paDe. ApaNe nakkI karyuM hoya eTale enI meLe thayA ja kare. pratyAkhyAta rahI gayAM enI IcchA yAda e rAga-dveSanA kAraNe che. jo yAda nA AvatuM hoya to gUMca paDelI bhUlI javAta. tamane kema koI phorenarsa (videzIo) yAda nathI AvatA ne marelAM yAda kema Ave che ? A hisAba che ane te rAga-dveSanA kAraNe che, tenuM pratikramaNa karavAthI coMTa bhUMsAI jAya. IcchAo thAya che te pratyAkhyAna nathI thayAM tethI. smRtimAM Ave che te pratikramaNa nathI karyA tethI. praznakartA : pratikramaNa mAlikIbhAvanuM hoya ne ? dAdAzrI : mAlikIbhAvanuM pratyAkhyAna hoya ne doSonuM pratikramaNa hoya. chatAMya atikramaNo cAlu ja praznakartA : pahelAM je doSo karelA tenI atyAre tIvratA ochI thayelI hoya, ghaNI vastuo yAda paNa ochI rahe. to pratikramaNa karatI vakhate e badhuM bhulAI gayeluM hoya to e keTalI yAda Ave ? eka vAra kaheluM ke rojanA so-so pratikramaNo ne ethI paNa vadhAre paNa karavAM paDe. have e badhuM bhulAI gayeluM che ne e doSo to bAMdhI dIdhelA che, e kaI rIte yAda Ave ? dAdAzrI : evuM badhuM karavAnI jarUra nathI. e ghaNAkharA ApaNe A jJAna ApIe ne tyAre tarata baLI jAya. tyAre tamane A jJAna hAjara thAya. eTale ghaNuMkharuM baLI gayeluM hoya. koI moTo guno thayelo hoya ane yAda Ave to enuM pratikramaNa karavuM. bAkI kazuM karavAnuM nahIM. yAda nA Ave tene kazuM karavAnuM na hoya. praznakartA : pratikramaNa karavA chatAM vAraMvAra e guno yAda Ave to eno artha evo ke, emAMthI hajI mukta nathI thayA ? dAdAzrI : A DuMgaLInuM eka paDa nIkaLI jAya to bIjuM paDa pAchuM AvIne UbhuM rahe, evA bahu, bahu paDavALA che A gunA. eTale eka pratikramaNa karIe to eka paDa jAya ema karatAM karatAM, so pratikramaNa karIe tyAre e khalAsa thAya. keTalAkanAM pAMca pratikramaNa karIe tyAre e khalAsa thAya, keTalAMkanA dasa ne keTalAMkanA so thAya. enA paDa hoya eTalA pratikramaNa thAya. lAMbuM cAlyuM eTale lAMbo guno hoya. praznakartA: ghaNI vakhata evuM bane ke bhUla thaI te khabara paDe. tenuM pratikramaNeya thAya, karatAM jAya chatAM pAchA pharI pharIne enI e bhUlo cAlu ja hoya. dAdAzrI : je thAya te, pharI pharIne paNa pratikramaNa karyA ja karavAnAM. kAraNa ke e paDe che ne e paDa gayuM, bIjuM paDa gayuM, eTale e bhUlano doSa nathI, karanArano doSa nathI. e paDa vadhAre che tethI. praznakartA : e svabhAvane lIdhe che ke eTalI jAgRti ochI che mATe ? - dAdAzrI : nA, nA, nA. hajAra janma sudhI AnuM A karyuM hoya to eTalAM paDa vadhAre hoya. pAMca ja janma karyuM hoya to eTalAM. ane toya thaze pharI. kAraNa ke DuMgaLI hoya enuM eka paDa jAya to te DuMgaLI maTI jAya ? e pAchuM bIjuM paDa Ave, trIjuM Ave, ema karatAM karatAM keTalAya paDavALA doSo che. te dasa paDavALA doSono dasa pratikramaNamAM
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna 385 386 pratikramaNa meM A badhI bolAvI hatI paNa Aje mArI na hoya A. eTale manavacana-kAyAthI vosarAvI dauM chuM. have mAre kaMI joItuM nathI. A sukha meM ajJAnadazAmAM bolAvyuM hatuM, paNa Aje A sukha mAruM na hoya. eTale mana-vacana-kAyAthI vosarAvI dauM chuM. have mAre kaMI joItuM nathI. jemAM sukha mAnyuM hatuM tene ApaNe bolAvyA, paNa atyAre to ApaNI dRSTi badalAI gaI eTale ApaNane e sukha mithyAbhAsa lAgavA mAMDyA. sAcuM sukha to nahIM paNa mithyA sukheya nahIM, paNa mithyAnoya bhAsa lAgyo ! zorTa pratikramaNa nikAla thaI jaze. pacAsa paDavALA doSono pacAsa pratikramaNamAM nikAla thaI jaze. pratikramaNa karyuM eTale enuM phaLa to avazya maLe ja. avazya cokhkhuM thAya che. atikramaNanuM pratikramaNa hovuM joIe. ahIMyAM AvIne kazuM atikramaNa karyuM nathI. eTale tamAre enuM pratikramaNa karavAnuM rahetuM nathI. atikramaNa karo to ja pratikramaNa karavAnuM che. yAdanuM pratikramaNa : IcchAnuM pratyAkhyAna praznakartA : yAda Ave tenuM pratikramaNa karavuM ane icchA thAya tenuM pratyAkhyAna karavuM e samajAvo. dAdAzrI : yAda Ave che eTale jANavuM ke ahIM AgaLa vadhAre cIkaNuM che to tyAM pratikramaNa kara kara karIe to badhuM chUTI jAya. praznakartA : te jeTalI vAra yAda Ave eTalI vAra karavuM ? dAdAzrI : hA, eTalI vakhata karavuM. ApaNe karavAno bhAva rAkhavo. evuM chene, yAda AvavAne mATe TAIma to joIene, to Ano TAIma maLe. rAte kaMI yAda AvatA nahIM hoya ? praznakartA : e to kaMI saMjoga hoya to. dAdAzrI : hA, saMjogone laIne. praznakartA : ane icchAo Ave to ? dAdAzrI : IcchA thavI eTale sthULavRttio thavI. pahelAM ApaNe je bhAva karelo hoya te bhAva pharI UbhA thAya che atyAre, to tyAM AgaLa pratyAkhyAna karavuM. praznakartA : te vakhate 'dAdAe kaheluM ke A vastu have na hovI ghaTe. dareka vakhate evuM kahevAnuM. dAdAzrI : A vastu mArI na hoya, vosarAvI dauM chuM. ajJAnatAmAM A akrama vijJAnano hetu ja Akho zUTa oNna sAITa (dekho tyAMthI ThAra) pratikramaNano che. enA bejhamenTa (pAyA) upara UbhuM rahyuM che. bhUla koInI thatI ja nathI. sAmAne ApaNA nimitte jo kaMI nukasAna thAya to dravyakarma-bhAvakarma-nokarmathI mukta evAM tenA zuddhAtmAne yAda karIne pratikramaNa karavuM. praznakartA : paNa dara vakhate AkhuM lAMbuM bolavuM ? dAdAzrI : nA, evuM kazuM nahIM. zorTamAM patAvI devAnuM. sAmAnA zuddhAtmAne hAjara karI temane phona karavo ke "A bhUla thaI, mApha karo'. praznakartA : pratikramaNamAM paNa game tyAre zUTa oNna sAITa karIe eTale sthiratAthI besavAnI jarUra nahIM ? dAdAzrI : sthiratAthI beThA nA hoya paNa pratikramaNa kare to cAle paNa zUTa oNna sAITa, doSa thaI gayo ke tarata. pachI to vakhate rahIe jAya, bhUlI jaIe tyAre ? (mATe zUTa oNna sAITa pratikramaNa karavuM.) pachI tA cITake parabhave praznakartA : divasamAM keTalAM pratikramaNa karavAnAM ? dAdAzrI : jeTalA doSa karo eTalAM ja pratikramaNa, vadhAre nahIM.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 387 388 pratikramaNa zUTa oNna sAITa. je doSa thayo ke tarata zUTa karI do. dAdA bhagavAnanuM nAma laIne tarata ja zuTa karI do. zUTa thaI jaze. pratikramaNa to cA pItAMya karAya, nahAtAM nahAtAMya karAya. jyAM dehadharma che, manodharma che, buddhidharma che, tyAM sthAnane jovuM paDe. paNa ApaNane Atmadharma che eTale dehadharma badhuM jovAnI jarUra nahIM, game tyAM ApaNe pratikramaNa karAya. pratikramaNa karI karIne jeTalI bhUla bhAMgI teTalo mokSa pAse Avyo. praznakartA : e phAIlo pAchI cITake nahIMne, bIjA janmamAM ? dAdAzrI : zuM levA ? ApaNe bIjA janmanI zuM levA ? ahIM ne ahIM pratikramaNa eTalAM karI nAkhIe. navarA paDIe ke ene mATe pratikramaNa kara kara karavAM. eTale pratikramaNa karAya karAya karavAM paDe. cAlo. pratikramaNa karo AnAM, kahIe. vyavahAramAM ApaNAthI thAya evuM hoya tyAre 'pratikramaNa karo' kahIe.. dharatAM, kuTuMbIjanonAM pratikramaNo ane bIjuM gharanA mANasonAMya roja pratikramaNa karavA joIe. tArA madhara, phAdhara, bhAIo, baheno, kuTuMbIo, badhAnuM rojeya pratikramaNa karavuM paDe. kAraNa ke enI joDe bahu cIkaNI phAIla hoya. eTale jo kuTuMbIo mATe eka kalAka pratikramaNa karIne, ApaNA kuTuMbIone saMbhArIne, badhA najIkathI mAMDIne dUranA badhA, emanA bhAIo, baIo, emanA kAkA-kAkAnA dIkarAo ne e badhAM, eka phemIlI (kuTuMba) hoyane, to be traNa-cAra peDhI sudhInuM, te badhAne saMbhArIne darekanuM eka kalAka pratikramaNa thAya ne, to mahIM aMdara bhayaMkara pApo bhasmIbhUta thaI jAya ane e lokonAM mana cokhAM thaI jAya, ApaNA taraphathI. eTale ApaNA najIkanAMne, badhAne saMbhArI saMbhArIne karavuM. ane rAte UMgha nA AvatI hoya te ghaDIe A goThavI dIdhuM ke cAlyuM. AvuM nathI goThavatA ? evI e goThavaNI, e philma cAlu thaI to te bahu AnaMda te ghaDIe to Ave. e AnaMda mANe nahIM ! praznakartA : hA, kharI vAta che. dAdAzrI : kAraNa ke pratikramaNa jyAre kare che ne, tyAre AtmAno saMpUrNa zuddha upayoga hoya che. eTale vacce koInI Dakhala nathI hotI. pratikramaNa koNa kare che ? caMdubhAI kare. konA mATe kare ? tyAre kahe, A kuTuMbIone saMbhArI saMbhArIne kare. AtmA jonAro. e joyA ja kare. bIjI kazI Dakhala che ja nahIM eTale bahu zuddha upayoga rahe. Aje rAte pratikramaNa karajo ne tamArA badhA kuTuMbIonA, TAIma khUTI paDe to kAle rAte karajo. pachI khUTI paDe to parama dahADe rAte, ane te eTale sudhI nahIM, ApaNe gAmamAM oLakhatA hoya e badhAne saMbhArIne pratikramaNa karavAM joIe. gAmamAM koIne jarA Ama dhakko vAgyo hoya ne koInA upara mArAthI rIsa caDhI hoya, e badhuM cokhkhuM to karavuM paDaze ne ? badhAM kAgaLiyAM cokhkhAM karavAM paDaze. praznakartA ghaNA varSo pahelAM thaI gayuM hoyane, te ApaNane yAda paNa nA AvatuM hoya to ? dAdAzrI : yAda nA Ave tene ? te to rahI gayuM emane ema ja ! e pachI sAmAyika karavAnuM, emAM yAda Avaze. praznakartA : sAmAyikamAM yAda Ave ? dAdAzrI : hA, keTalAkane to pAMca varSa sudhInuM badhuM yAda Ave. tigraMtha dazA, graMthio chedIne praznakartA : ApaNe bacapaNamAM bhUla karI che, juvAnImAM bhUla karI che ke pachI bhUla karI che, e badhuM eka pachI eka dekhAya. dAdAzrI : have te roja eka kalAka TAIma maLe tyAre karavuM. roja
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 389 390 pratikramaNa TAIma maLe nahIM eTale be dahADAmAM paNa eka sAmAyika karavuM. emAM viSayonA doSa jovAnA. eka dahADo sAmAyikamAM hiMsAnA doSa jovAnA. e badhA doSo jovAnuM sAmAyika ApaNe goThavavuM. ane te A 'dAdAnI' kRpA che ke sAmAyikamAM badhA ja doSa dekhAya. nAnI uMmara sudhInuM badhuM tamane dekhAze ane doSa dekhAyA eTale dhovAI jaze ane dhovAI jAya chatAMya, pAchI moTAmAM moTI gAMTha pakaDI rAkhavI. tene to roja sAmAyikamAM pote lAvavI. eTale Ama karatAM karatAM sAmAyika karatA jAva. praznakartA : e moTI gAMTha che ema kevI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : moTI gAMTha to, vAre ghaDIe enA vicAra Ave e moTI gAMTha. A bAju lIMbu mUkyAM hoya ne A bAju saMtarAM mUkyAM hoya, ne A bAju DuMgaLI mUkI hoya, e badhAMnI gaMdha Ave. paNa jenI vadhAre gaMdha Ave te jANavuM ke A mAla ahIM vadhAre che. eTale mahIM ApaNane khabara paDe. bahu vicAra Ave, vicAra para vicAra, vicAra upara vicAra Ave eTale ApaNe jANIe ke oho, A mAla vadhAre che. eTale enI pachI noMdha karavI ke A pharsTa, A sekanDa, evI keTalI gAMTho che e joI levI. pachI rojanA upayogamAM levuM ene. eka phero jue-jANe ane pratikramaNa kare, eTale eka paDa jAya. evAM koIne pAMcaso-pAMcaso paDa hoya, koIne so paDe hoya, koIne baso paDa hoya paNa badhuM khalAsa thaI jAya. have to mokSe javAnuM te nigraMtha thaIne javuM paDe. nigraMtha eTale aMdaranI graMthi badhI gaI. have bahAranI graMthio rahI, bAhya graMthio ane eya pAchuM A 'caMdubhAI'ne rahI. praznakartA : dAdA, ApanA amerikA jatAM pahelAM ApanI hAjarImAM eka vakhata pratikramaNa karavAnuM rAkhIzuM badhA ? dAdAzrI : hA, Aje sAMje ja karAvaDAvIe. mArI hAjarImAM ja karIe. huM tyAM besIza ne ! mArI hAjarImAM badhAe karavAnuM. A pratikramaNa to eka phera karAveluM, mArI hAjarImAM ja karAveluM ane meM jAte karAveluM, bahu varSo pahelAMnI vAta karuM chuM ane te viSaya saMbaMdhInuM ja karAveluM. te e karatAM karatAM badhA UMDA UtaryA UtaryA, te have ghera jAya toya baMdha nA thAya. sUtI vakhateya baMdha nA thAya, khAtI vakhateya baMdha nA thAya, pachI amAre jAte baMdha karAvavuM paDyuM !!! e badhAne to khAtI vakhateya baMdha nA thAya ane sUtI vakhate baMdha nA thAya. phasAyA hatA badhA, nahIM ? enI meLe pratikramaNa niraMtara rAta-dahADo cAlyA ja kare. have pratikramaNa karyA pachI 'baMdha karo, have be kalAka thaI gayA ema kahevAmAM Ave toya pachI enI meLe pratikramaNa cAlu rahyA kare. baMdha karavAnuM kahe toya baMdha nA thAya. mazInarI badhI cAlu thaI gaI eTale. mahIM cAlu rahyA kare. praznakartA : pratikramaNamAM 'dAdA' evuM kahe che ne ke pAchalA doSo e badhA je Ubharo Ave, te game teTaluM kare toya samAya nahIM evuM badhA UbharAyA ja kare. dAdAzrI : hA, e badhuM UbharAyA kare. pUrvabhavatA doSonuM pratikramaNa praznakartA : pratikramaNa vidhimAM pUrvabhavanA doSonI AlocanA kevI rIte karI zakAya ? dAdAzrI : pratikramaNa vidhi eTale pUrvabhavanA je doSa chene, te ja A bhavamAM pragaTa thAya, tyAre AlocanA karavAnI hoya che. A bhavamAM je pragaTa thAya che, e pUrvabhavanA doSo che. doSo pUrvabhavamAM thAya che, te Ayojana rUpe thAya che ane tyAra pachI pragaTa thAya che, tyAre ApaNane dekhAya ke pUrvabhavamAM A doSa karelo hato. tevuM ahIM ApaNane dekhAya, anubhavamAM Ave. praznakartA : amuka doSo evA nA hoya ke je A bhavane 'bAya pAsa karIne AgelA bhavamAM jatA rahe ke vahelA AvI jAya ?
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna dAdAzrI : nA, nA e evA nA hoya. koI AMbo evo hoya ke je mora AvyA sivAya, zAkha paDelI kerIo tarata Ape ? praznakartA : nA. dAdAzrI : tevI rIte pahelAM Ano mora Ave. A badhu vidhipUrvaka che, avidhipUrvaka nathI, gappu nathI A. eTale gayA avatAramAM mora Ave ane A avatAramAM hAphUsa kerI taiyAra thAya. tyAra pachI kaDavuMmIThuM phaLa Ape. praznakartA : phaLa eka bhava pachI, moDuM nA Ave ? dAdAzrI : nA, evuM nahIM. praznakartA : A ja bhavamAM phaLa Ave badhAM ? 391 dAdAzrI : A bhavamAM AvI javuM paDe. kAraNa ke bIjA bhavano zo vizvAsa ? bIjA bhavamAM to gadheDAmAM gayo hoya ane manuSyanAM karmo hoya ! eTale manuSyamAM ja phaLa AvI jAya badhAM. kADho dararoja eka kalAka dAdAzrI : tame tamArA moTAbhAInuM pratikramaNa kareluM ? praznakartA : evuM kaMI pratikramaNa nathI karyuM. dAdAzrI : e badhAM pratikramaNa karavAM paDe. tyAre bhegA thayelA hoya to chUTe. A pratikramaNa karatI vakhate je AnaMda thAya te kharekharo thAya. paheluM tamArA gharanAM mANaso joDe, pachI kuTuMbIo joDe, pachI Apa beunI sarakhAmaNI karatA jAva roja. bapore je ArAma karone, te vakhate karatAM jAva. eka eka mANasane. pelA gharanAM chokarAM-bokarAM badhuMya. chokarAM, chokarAMnI vahu, pachI juo AnaMda ! gharamAM AvI rIte pratikramaNa karo. eka klAkano prayoga rAkhavo. te ghaDIe AnaMda to jo, jo, saMbhArI saMbhArIne ! nAnuM chokaruM hau dekhAya ! pratikramaNa ApaNuM A jJAna to juo, ApaNuM jJAna keTaluM badhuM kriyAkArI che ?! Ama yAda nA Ave, paNa Ama pratikramaNa karavA beThA to gharanAM chokarAM-bokarAM badhuM ya dekhAya. 392 praznakartA : dAdA, jo Ape Takora karI hoya koI bAbatamAM ke pratikramaNa roja karavAM. pachI eka divasa nA thAya, ochAM thAya eTale je ApaNe TAIma kADhatA hoIe, enI pAchaLa e ochAM thAya to have khUMce che. pahelAM to ema ke karyA have pratikramaNa, evuM thatuM hatuM. dAdAzrI : khUMce eTale jANavuM ke ApaNe A bAju gayA. have A bAju ApaNuM voTIMga karyuM. praznakartA : e pratikramaNanuM bahu sAruM thaI gayuM, dAdA. dAdAzrI : pratikramaNa to kAma kADhI nAkhe. Aje rAtre pahelAM najIkanAM je badhAM hoya ne, phAdhara-madharathI mAMDIne zarUAta karavAnI. te bhAI, bahena, kAkA, kAkI, mAmA, mAmI, badhAM laIne TheTha nAnAmAM nAnA chokarA sudhI badhAMnuM pratikramaNa tuM karI leje. gharanAM che eTalA sudhInuM karI leje. pachI kAle vistAra vadhAravAnuM pAchuM. roja vistAra vadhAravAno pachI. oLakhANavALA, mAstara badhAM AvI jAya. pachI tArI joDenA kolejiyano enuM pratikramaNa karavAnuM. badhAMnI sAthe cokhkhuM karavAnuM. mAnasika saMbaMdha cokhkho karavAno. je karmo baMdhAI gayelAM haze te pachI joI levAze. pratikramaNa karo cho koI dahADo koInAM ? atyAra sudhI A badhAM zeThIyAo-beThIyAo, badhA oLakhANa thayelAMne, te ApaNA nimitte koIne duHkha thayuM hoya tenuM pratikramaNa karavuM paDe. pahelAM rAga-dveSa jyAM karelAM hoya, tyAM pratikramaNa karavAM paDazene ? ane e cokhkhuM karavAmAM je AnaMda Ave che enA jevo koI AnaMda ja nathI bIjo. thaI gayA e to ajJAnatAmAM thayA, paNa have jJAna thayA pachI ApaNe ene dhoIe nahIM, e kapaDAM peTImAM mUkI rAkhIe to ?
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 393 394 pratikramaNa tame to bahu peTImAM mUkI rAkhyA, nahIM ? jojo ne, mahIM DAgha paDelA haze. pachI phrenDa sarkala (mitravartuLa) pakaDavuM. pachI bIjuM sarkala pakaDavuM. kAma to badhuM bahu hoya che. AvI goThavaNI mUkI daIe ke amuka jagyAe A rahI gayuM ATaluM. amuka jagyAe A bAkI rahI gayuM. enA pratikramaNa karyA karIe. hA, nahIM to manane zuM kAma ApavAnuM ? A pratikramaNa kare. e saMsAra saMbaMdha hetu mATe nathI. saMsAra saMbaMdhanA hetu mATe to vepArIo che te pachI manane calAvaDAve ke AvatI sAla Ama karIzuM, pachI tyAM goDAuna bAMdhIzuM, pachI e karIzuM, emAM becAra kalAka kADhe. 'ame' Ama kareluM nivAraNa vizvathI caMdubhAImAM je je doSo hoya te badhA dekhAya. jo doSo nA dekhAtA hoya to A jJAna kAmanuM zuM ? eTale kRpALudeve zuM kahyuM hatuM ? huM to doSa anaMtanuM, bhAjana chuM karuNALa, dIThA nahIM nija doSa, to tarIke koNa upAya ?'' te potAnA doSa dekhAya. doSa che teno vAMdho nathI. te koInAmAM paccIsa hoya ke koInAmAM so hoya, amArAmAM be hoya. tenI kaMI kiMmata nathI. upayoga ja rAkhavAno. upayoga rAkhyo eTale doSa dekhAyA ja kare. bIjuM kazuM karavAnuM nathI. 'caMdubhAI'ne 'tamAre" eTaluM kahevuM paDe ke pratikramaNa karyA karo. tamArA gharanAM badhAM ja mANaso joDe, tamAre kaMI ne kaMI pahelAM du:kha thayeluM hoya, tenAM tamAre pratikramaNa karavAnAM. saMkhyAta ke asaMkhyAta bhavomAM je rAga-dveSa, viSaya, kaSAyathI doSa karyA hoya tenI kSamA mAguM chuM. evuM roja eka-eka mANasanuM AvuM gharanAM dareka mANasane laI laIne karavuM. pachI AjubAjunAM, ADozI-pADozI badhAne laIne upayoga mUkI A karyA karavuM joIe. tame karazo tyAra pachI A bojo halako thaI jaze. emane ema halako thAya nahIM. ame AkhA jagata joDe AvI rIte nivAraNa kareluM. paheluM AvuM nivAraNa kareluM, tyAre to A chUTako thayo. jyAM sudhI amAro doSa tamArA manamAM che, tyAM sudhI mane jaMpa nA vaLavA de ! eTale ame jyAre AvuM pratikramaNa karIe tyAre tyAM AgaLa bhUMsAI jAya. eTale AlocanA mArI rUbarUmAM nahIM karavAnI, paNa tame zuddhAtmA cho te vakhate tamArA zuddhAtmAnI rUbarUmAM caMdubhAI AlocanA kare. caMdubhAIne kahIe, AlocanA karI lo. pachI pratikramaNa-pratyAkhyAna karAvaDAvo. te kalAkakalAka karAvaDAvo. gharanAM dareka mANasanA karAvaDAvo. jenI joDe saMbaMdha hoya tenAMya karavAM paDe. RNAnubaMdhI tyAM ja cIkaNuM niraMtara pratikramaNa karIne rAga-dveSanI cIkAzane dhoI nAkhI pAtaLI karI nakhAya. sAmo vAMko che e ApaNI bhUla che, ApaNe e dhoyuM nathI ane dhoyuM che to barobara puruSArtha thayo nathI. navarA paDIe tyAre cIkAzavALo RNAnubaMdhI hoya tenuM dho dho karavAnuM. evA vadhAre hotA nathI, pAMca ke dasa joDe ja cIkAzavALA RNAnubaMdha hoya che. temanuM ja pratikramaNa karI nAkhavAnuM hoya che, cIkAzane ja dho dho karavAnI che. koNa koNa levAdevAvALo che temane khoLI kADhavAnA che. navo Ubho thaze to tarata ja khabara paDI jaze. paNa je jUnA che ene khoLI kADhavAnA che. je je najIkanA RNAnubaMdhI hoya, tyAM ja cIkAza vadhAre hoya. phUTI kayuM nIkaLe ? je cIkAzavALuM hoya te ja phUTI nIkaLe. badhuM cokhkhuM thAya tyAre vANI sArI nIkaLe. nahIM to vANI sArI nIkaLe nahIM. A badhuM cokhkhuM ja. badhI bAbata, jayAM jyAM oLakhANa mAtra che e badhAnuM jillAvAra karavuM joIe. lattAvAra pratikramaNa karavuM joIe, A vakIla che te vakIlo, pachI jajo eTale badhA ja jajo Ave. bIjA badhAM pratikramaNa bahu karavAM paDe. rastAmAM AvatAM-jatAM,
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 35 396 pratikramaNa kaMI vAtacIta karatAM e thayuM hoya, to emanA nAmathI pratikramaNa karavuM. A raste cAlatAM Thokara vAgI to zAthI Thokara vAgI ? e badhAM sAra kADhIe A raste cAlyA mATe Thokara vAgI. eTale pharI nA thAya, paNa ApaNe pharI UthAmavAnuM nahIM ene. pratikramaNa to tame bahu ja karajo. jeTalA tamArA sarkalamAM pacAsa-so mANaso hoya, jene jene tame ragaDa gaDa karyA hoya te badhAnAM navarA paDo eTale kalAka-kalAka besIne, eka-ekane khoLI khoLIne pratikramaNa karajo. jeTalAne ragaDa gaDa ryA che te pAchuM dhovuM paDazene ? pachI jJAna pragaTa thaze. emAM beu che. praznakartA : nAnapaNamAM eka chokarInA dasa rUpiyA corI lIdhA ne bIjI chokarIne jarUra hatI tenA kaMpAsamAM chAnAmAnA mUkI dIdhA'tA, tenuM pratikramaNa thayuM. dAdAzrI : A kevuM che ? ApyA te dAna karyuM. tenuM puNya baMdhAyuM. ne corI tenuM pApa baMdhAyuM. have puNya kayAM to so maLyA ne pApa karyuM tenAM traNaso khoyA. AvuM che jagata. ghAlamela karavAmAMya nukasAna che. eTale badhAM jeTalAM oLakhANavALAM che e pratikramaNamAM levA. pachI badhA asIlo, vakIlo, jaja pratikramaNamAM levA. pachI jenI joDe paricaya thayo e badhA levA. bapore ArAma karatI vakhate pratikramaNa karavAnuM lo. eTale UMdheya Ave nahIM ane A pratikramaNo thAya ane ArAmeya thAya. amAre evI rIte levAya. paNa amAruM badhuM pUruM thaI gayeluM hoya. sAdhu-sAdhvIonuM pratikramaNa pachI A bhava, gata bhava, gata saMkhyAta bhava, gata asaMkhyAta bhavomAM, gata anaMtA bhavomAM dIgaMbara dharmanI, sAdhu. AcAryanI je je azAtanA, virAdhanA karI, karAvI hoya to te badala dAdA bhagavAnanI sAkSIe kSamA mAguM chuM. kiMcitmAtra aparAdha nA thAya evI zakti Apajo. evuM badhA dharmanuM pratikramaNa levAnuM. Ama karajo pratikramaNa are, te vakhate ajJAnadazAmAM amAro ahaMkAra bhAre. 'phalANA AvA, phalANA tevA' te tiraskAra, tiraskAra, tiraskAra, tiraskAra... ane koIne vakhANeya kharA. ekane A bAju vakhANe ne, ekane Ano tiraskAra kare. ne pachI 1958mAM jJAna thayuM tyArathI 'e. ema. paTelane' kahI dIdhuM ke, A tiraskAra karyA, dhoI nAkho badhA have, sAbu ghAlIne, te mANasa khoLI-khoLIne badhAM dho dho karyA. A bAjunA pADozIo, A bAjunA pADozIo, A bAjunAM kuTuMbIo, mAmA, kAkA, badhAya joDe tiraskAra thayelA hoya baLyA ! te badhAnA (tiraskAra) dhoI nAkhyA. praznakartA: te manathI pratikramaNa karyuM ? sAme jaIne nahIM ? dAdAzrI : meM aMbAlAla paTelane kahyuM ke A tame UMdhAM karyAM che, e badhA mane dekhAya che. have to te badhA UMdhAM karelAM dhoI nAkho ! eTale emaNe zuM karavA mAMDyuM ? kevI rIte dhovAnAM ? tyAre meM samaja pADI ke ene yAda karo. caMdubhAIne gALo dIdhI ane AkhI jiMdagI TaiDakAvyA che, tiraskAra karyA che, te badhuM AkhuM varNana karI ane 'he caMdubhAInA mana-vacana-kAyAno yoga, bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI bhinna evA pragaTa zuddhAtmA bhagavAna ! A caMdubhAInI mAphI mAga mAga karuM chuM, te dAdA bhagavAnanI sAkSIe mAphI mAguM chuM. pharI evA doSo nahIM karuM' eTale pachI tame evuM karo. pachI tame sAmAnA moDhA upara pheraphAra joI lezo. enuM moTuM badalAyeluM lAge. ahIM tame pratikramaNa karo ne tyAM badalAya. praznakartA : rUbarUmAM pratikramaNa karAya ? dAdAzrI : rUbarUmAM karAya. rUbarUmAM karIe to bahu khAnadAna mANasa hoya to ja karAya. nahIM to pAcho kaheze, 'have DAhI thaIne !
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 397 398 pratikramaNa huM kaheto hato ne nA mAnyuM, ne have DAhI thaI !" mera cakkara, avaLo artha karyo ene ? pachI DaphaLAvI mAre bicArIne. enA karatAM nA karazo. A loka to badhAM aNasamaju. e to koka ja khAnadAna mANasa hoya te narama thaI jAya ane pelo to kaheze, 'have bhAna thayuM ? huM kyArano kahuM chuM, mAnatI nahotI." e zuM kaheze eya mane khabara hoya ane tamane zuM thayuM teya mane khabara hoya. nATaka, DrAmA ! eTale AvuM pratikramaNa ame karI nAkhIe. buddhivALA jagatamAM ame keTaluM dhoyeluM tyAre copaDo chUTelo. ame keTalAya kALathI dhotA AvelA tyAre copaDo cho. tamane to meM rasto dekhADyo. eTale jaladI chUTI jAya. ame to keTalAka kALathI jAte dhotA AvyA hatA. ApaNe to pratikramaNa karI levuM. eTale ApaNe javAbadArImAMthI chUTyA. mane zarU zarUmAM badhA loko 'eTeka' karatA hatA ne ? paNa pachI badhA thAkI gayA. ApaNo jo sAmo hallo hoya to sAmA nA thAke. A jagata koIneya mokSe javA de tevuM nathI. evuM badhuM buddhivALuM jagata che. AmAMthI cetIne cAle, sameTIne cAle to mokSe jAya. A pratikramaNa karI to juo ! pachI tamArA gharanA mANasomAM badhAmAM cenja thaI jAya, jAduI cenja thaI jAya. jAduI asara ! ahIM mAra khAIne paDI rahevuM sAruM ane tyAM mAla khAIne paDI rahevuM teya khoTuM che. jagyA sArI-khoTI joI levI joIene ? praznakartA : tame mane pratikramaNa ApeluM jyAre A paga pelo thayelone tyAre paNa be divasamAM enI jAduI asara hatI, e pratikramaNanI. dAdAzrI : ame AzIrvAda mokalyA'tA. praznakartA : enI bahu jAduI asara thaI be dahADAmAM. dAdAzrI : jAduI asara che A amArI, AjJApUrvaka pratikramaNa kare to. bhagavAna na karI zake eTaluM kAma A karI zake. have ta poSAya galIpacIo praznakartA : emAM sAro anubhava thayo. dAdAzrI : hA, eTale vastusthitimAM ATalo sahelo mArga che A. saraLa che. samabhAvI che. kazuM upAdhi nahIM. ane pAchA mArga batAvanAra ane kRpA karanArA pote zuM kahe che, huM nimitta chuM. mAthe pAghaDIe paheratA nathI. heya, nahIM to chello dhoLo pAghaDo ghAlIne pharyA kare, to ApaNe upAdhi pAchI, pAghaDInI. eTale badhuM saraLa thaI paDyuM che. to have ApaNuM kAma pUruM karI lo, evuM kahevA mAguM chuM. bahu saraLa nahIM Ave, ATaluM badhuM saraLa nahIM Ave pharI. AvA cAnsa nahIM maLe. mATe A cAnsa UMco chene, eTale A bIjI galIpacIo ochI thavA done. A galIpacIomAM majA nathI. loka to galIpacI karanArA maLaze paNa emAM tamAruM hita nathI. eTale galIpacInA zokha javA do have. eka avatAre A have aradho avatAra rahyo. A eka Akho kyAM rahyo che? emanA zuddhAtmAte namaskAra karIne praznakartA : Ape je sagA-saMbaMdhIonuM pratikramaNa karavAnuM je kIdhuM eTale e lokonI sAthe kaMI eTale ke joyA ja karavAnuM ke bolavAnuM kazuM ? dAdAzrI : manamAM bolavAnuM. praznakartA : emanA pratye rAga karyo hoya to e paNa doSa che, dveSa karyo hoya e paNa doSa che, to enuM pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : rAga-dveSa ekaluM nahIM, badhI bahu cIja bolavI paDe. A bhavamAM, saMkhyAta-asaMkhyAta bhavamAM rAga-dveSa, ajJAnatAthI je doSo thayA hoya tenuM AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna karuM chuM, evuM bolavuM paDe.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna praznakartA : A bhava, asaMkhyAta bhavathI je kaMI rAga-dveSa thayA che te badhAnuM ? 399 dAdAzrI : rAga-dveSa, ajJAnatAthI je je doSa thayA hoya, agara AkSepo karyA hoya, ahaMkAra bhagna karyA hoya, e badhuM bolavuM paDe. e bolI rahyA, eTale eka phAIla patI, pachI bIjI phAIla, jema DaoNkTaro pezanTa (dardI)ne kADhe chene ? ame to gAmavALA joDeya cokhkhuM karI nAkhyuM. gAmamAMya amArI khaDakImAM khoLI khoLIne karyuM. aNasamajaNathI karelA doSo ja bAMdhelA hoya. tame bAMdhelA ke nahIM bAMdhelA koI dahADo ? praznakartA : ghaNAM. potAnI paDIkI pesADAya nahIM praznakartA : meM copaDImAM vAMceluM che ke saMkhyAta-asaMkhyAta bhavonAM pratikramaNa karIe to cokhkhuM thaI ja jAya che. AgalA bhavamAM doSo thaI gayelA hoya tenuM ? dAdAzrI : kaMIka AgalA thayelA hoya to aDasaTTo nA hoya. e to mahIM kleIma (dAvo) leto Avelo hoya. kaMIka kleIma laIne Ave, kAgaLa laIne Ave eTale samajI javAnuM ke A pelo hisAba che. atyAranuM A vakhatanuM nathI lAgatuM ne pahelAnuM lAge che. praznakartA : hA, paNa kleIma laIne Ave ja nahIM eTalA mATe ApaNe AgaLathI ja pratikramaNa karI nAkhavAM hoya ke je ekadama zuddha ja thaI jAya ne jaladI badhAM pratikramaNa thaI jAya ApaNAM, to evI rIte kleIma laIne na AvelAM doSonuM paNa pratikramaNa karavuM hoya to AvI rIte bolIe to enuM pratikramaNa thAya ? dAdAzrI : kleIma leto Ave to ja thAya. kleIma nA leto hoya tene kazuM levAdevA nahIM. kleIma hoya tenuM pratikramaNa thAya. pratikramaNa praznakartA : to pachI eka-eka, eka-eka doSa kleIma le tyAM sudhI chUTAya ja nahIMne ? saMkhyAta-asaMkhyAta bhavonA doSo je je karyA hoya tenuM peluM bAdhebhAranuM pratikramaNa chene ? dAdAzrI : hA. praznakartA : tenI mAphI mAguM chuM, pratikramaNa karuM chuM to enuM kevI rIte pratikramaNa karavAnuM ? 400 dAdAzrI : e to eTaluM ja bolavAnI jarUra. bIjuM kazuM bolavAnuM nahIM. bIjuM pratikramaNa karavAmAM emAM potAno hisAba nahIM karavAno. Ama ne Ama lakhyuM hoya te ja karavAnuM. bIjuM eTeka laIne Avyo hoya eTalAnuM ja karavAnuM. bIjuM kaMI nahIM. jJAnamAM kahyuM eTaluM bAdhebhArenuM karavAnuM. praznakartA : paNa dAdA, jevuM eTeka hoya evuM ja vAre vAre lAgatuM hoya to pratikramaNa zUTa oNna sAITa to karIe paNa... dAdAzrI: ame kahIe chIe eTaluM ja karavAnuM, vadhAre bIjuM karavAnuM nahIM. praznakartA H nA, paNa bIje je phAjala samaya hoya to kalAkonA kalAko sudhI e ja bolyA karIe to cAle ? dAdAzrI : ame kahyuM che, e ja pramANe karavAnuM. phAjala samaya hoya toya ke A bhavamAM karyuM te, saMkhyAta-asaMkhyAta bhavamAM, badhuMya... bIjuM potAnuM DahApaNa nakhAya nahIM. gharanI paDIkI na nakhAya emAM. ardhuM poijhana thaI jAya. ane kleIma laIne Avyo tenA pUratuM. navuM nahIM, navuM nA bolavuM. je che e pramANe karyA karavuM. buddhi avaLuM cItarI Ave. mArI nAkhe e. Ama karIe to zuM vAMdho che ? evuM dekhADe. haMmezAM rAga kyAre utpanna thAya che ? dveSamAMthI utpanna thayelo hoya ane pachI rAgamAMthI pAcho dveSa utpanna thAya. eTale badhA doSa ja che. doSa hoya tyAM rAga-dveSa hoya, e cIkaNI phAIla kahevAya !
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 401 42 pratikramaNa AtA para khaDo siddhAMta mahAvIrato ApaNe jenAM pratikramaNa karIene tene ApaNA mATe kaMI kharAba to nA hoya, paNa mAna utpanna thAya ane pratikramaNa thaI gayAM eTale game teTaluM vera hoya toya chUTI jAya, A bhavamAM ja ! A eka ja upAya che. A bhagavAna mahAvIrano siddhAMta Akho, pratikramaNa upara ja Ubho rahelo che. AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna ! jyAM AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna nathI tyAM dharma ja nathI. have AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna jagatanA lokone yAda rahe nahIM. tame zuddhAtmA thayA cho, eTale tamane tarata yAda Ave ! kheMce tenuM pratikramaNa evuM che, jyAM sudhI sAmAno doSa potAnA manamAM che tyAM sudhI jaMpa nA vaLavA de. A pratikramaNa karo tyAre e bhUMsAI jAya. rAgavaiSavALI dareka cIkaNI 'phAIlane upayoga mUkIne, pratikramaNa karIne, cokhkhuM karavuM. rAganI phAIla hoya tenAM to pratikramaNa khAsa karavo joIe. ApaNe gAdI upara sUI gayA hoie to jyAM jyAM kAMkarA kheMce tyAMthI tame kADhI nAkho ke nA kADho ? A pratikramaNa to, jyAM jyAM khUMcatuM hoya tyAM ja karavAnAM che. tamane jyAM kheMce che tyAMthI tame kADhI nAkho ne te emane khUMce che, tyAMthI e kADhI nAkhe ! pratikramaNa dareka mANasanAM judAM judAM hoya. atyAre koI mANasa koInI upara upakAra karato hoya chatAM ene ghera anAcAra thAya evA kesa bane, to tyAM AgaLa pratikramaNa karavAM ja paDe. pratikramaNa to, jyAM khUMce tyAM badhe ja karavuM paDe, paNa darekanAM pratikramaNa judAMjudAM hoya. kAraNa ke e pote samajI gayo che ke, mAre guno thayo che eTale kheMcyA kare. jyAM sudhI enuM pratikramaNa nA thAya tyAM sudhI kheMcyA kare, nahIM ? praznakartA : bahu kheMcatuM hatuM. dAdAzrI : A to ApaNe pahelAM bhUla karelI tethI khUMce che. bhUlathI ja baMdhAyA chIe. baMdhana rAganuM hoya, dveSanuM hoya, jenuM hoya tenuM pratikramaNa karI nAkhavAnuM. sAmo namra ane saraLa hoya to moDhe mAphI mAgI levAnI. nahIM to aMdara ja mAphI maMgAya toya hisAba cokhkho thaI jAya. beu pratikramaNa kare tyAre koIneya mATe atikramaNa thayAM hoya to Akho dahADo tenA nAmanAM pratikramaNa karavAM paDe, to ja pote chUTe. jo banneya sAmasAmA pratikramaNa kare to jaladI chUTAya. pAMca hajAra vakhata tame pratikramaNa karo ne pAMca hajAra vakhata sAmo pratikramaNa kare to jaladI pAra Ave. paNa jo sAmovALo nA kare ne tAre chUTavuM hoya to dasa hajAra vakhata pratikramaNa karavAM paDe. praznakartA: jyAre AvuM kaMIka rahI jAya to manamAM khUba thayA kare ke A rahI gayuM. dAdAzrI : e kakaLATa nahIM rAkhavAno pachI. pachI eka dA'Do besI badhAM bhegAM pratikramaNa karI nAkhavAnAM. jenAM jenAM hoya, oLakhANavALAnAM, jenI joDe vadhAre atikramaNa thatuM hoya enAM nAma daIne eka kalAka karI nAkhyuM to badhuM UDI gayuM pAchuM. paNa evo ApaNe bojo nahIM rAkhavAno. praznakartA: savAramAM sAmAyikamAM besIe chIe te eno aDadhopoNo TAIma pratikramaNa karavAmAM ja jato rahe che. dAdAzrI : te ghaDIe evo bojo nahIM rAkhavAno. paMdara dahADe, mahine karone, bAra mahine karo to tyAre bhegAM karI nAkho. atikramaNatAM atikramaNo atikramaNane sAcavavA mATe moTuM atikramaNa kare, ene sAcavavA
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 pratikramaNa hoya ane puNya karyuM hoya. dAdAzrI : are, atikramaNa to pelAnA hita mATe karato hoya. praznakartA : paNa tame kaho cho ne ke sAmAnA hitane mATe kareluM atikramaNa gunAmAM nathI AvatuM. dAdAzrI : te puNya Ape, gAyakavADa sarakAranA ghere baLada tarIke Ave. (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 403 mATe ethI moTuM atikramaNa kare. praznakartA : eTale AMTIo vadhatI ja jAya. dAdAzrI : are, AMTI evI vadhe te pharI ThekANuM ja nA paDe. rAtadahADo bUmAbUma karAvaDAve. eTale pachI manuSyomAM AMTIo chUTatI nathI. mATe e chUTavA mATe cAra pagamAM javuM paDe che. praznakartA : eTale paheluM atikramaNa baMdha thAya. atikramaNa thoDo TAIma baMdha thAya tyAM sudhI pelo bhogavI Ave. dAdAzrI : nA. bhogave eTale peluM badhuM dhovAI jAya pachI. atikramaNa karyA hatAM tenuM e pratikramaNa kare. praznakartA : eTale cAra pagamAM bIjAM atikramaNa to kare nahIM, bhogavavA jAya. dAdAzrI : bIjI kazI bhAMjagaDe nahIM. bhogavavAne mATe ja bhogave, basa. e bhogave eTale pachI pAcho Ave. evuM kazuM nahIM ke tyAM ne tyAM coMTI rahe che. e kaheze, mAre have ahIMnA ahIM coMTI rahevuM che, toya coMTavA nA de. hisAba cUkate thaI gayo ke jAva ahIMthI. cAlyA jAva. praznakartA : atikramaNa bahu karyA hoya to pazuyonimAM ja jAya ? - dAdAzrI : vadhu atikramaNanuM phaLa ja pazuyoni. ane bahu moTAM atikramaNa thAya, ethI paNa moTAM to pachI narkayoni. praznakartA: keTalAka pazuone mANaso karatAMya bahu sArI rIte rAkhe che. dAdAzrI : e to koI puNyazALI hoya ke pachI atikramaNa vALAya puNyazALI hoyane pAchA. praznakartA : eTale banne karma sAthe karyo hoya, atikramaNa karyuM RNa pramANe bhogavaTo A bhraSTAcAra kare e badhuM pAzavatA kahevAya. e badhuM bhogavavA jAnavaranA avatAramAM javuM to paDe ne ? praznakartA : sAruM-kharAba game te badhuM RNa cUkavIne javAnuM ne ? dAdAzrI : hA, RNa to badhuM cUkavavuM ja paDaze ne ? ApaNe A jJAna lIdhA pachI RNa nA baMdhAya evo rasto ApaNI pAse che ja. ApaNe jeTalA zuddhAtmAmAM rahIe teTaluM bilakula RNa baMdhAtuM nathI. ane zuddhAtmAmAMthI cUkyA ane atikramaNa thayuM to tenuM pratikramaNa karavAthI badhuM dhovAI jAya che. eTale ApaNe jAgRta rahIe to ! bAkI A jJAna lIdhA pahelAM je karma baMdhAyelAM che te amuka karmo ogaLI gayAM, khalAsa thaI gayAM ane je karmono gaThTho thaI gayo hoya, jAmI gayelAM hoya te karmo to bhogavavA javuM paDe. paNa te bahu lAMbuM nathI hotuM. praznakartA : Apa maLyA pahelAM to jAtajAtanAM doSo karelA tenuM zuM karavuM ? dAdAzrI : enuM jANuM pratikramaNa karavuM. jAthuM eTale bheLaseLavALuM. roja aDadho kalAka karavuM. nAnapaNamAM ko'ka chokarAne patharo mAryo hato tenuM pratikramaNa karI nAkho. pratikramaNa karo eTale pudgala zuddha thaI jAya.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna praznakartA : game tevuM moTuM pApa thayuM hoya to paNa e pratikramaNathI nAza pAmI jAya ? pApa nAza thAya. toya. 405 dAdAzrI : bhayaMkara pApa karyuM hoya paNa pratikramaNa karyuM hoya to praznakartA : koInA hAthe khUna thayuM hoya toya, dAdA ? dAdAzrI : hA, khUna nahIM, be khUna kare, AkhuM gAma bALI mUke praznakartA : paNa e pratikramaNa hovuM joIe ? dAdAzrI : e sarasa (hRdayathI pastAvApUrvaka) hovuM joIe. jevuM atikramaNa evuM pratikramaNa hovuM joIe. chUTaka chUTaka thAya te ja sAcuM badhA doSa dekhAze tema pratikramaNa thaze, tyAre chUTyA. tamAre jeTalAM pratikramaNa thayAM eTalo chUTakAro thaI gayo. jeTalAM bAkI rahyAM, eTalAM rahyAM, te pharI pratikramaNa karyA ja karavAnAM. praznakartA : ApaNe AkhA jagatanA jIvonI kSamA mAgI laIe to pratikramaNa thaI gayuM kahevAya ne ? dAdAzrI : pratikramaNa to kyAre thAya evuM kahevAya ? e chUTaka chUTaka karIe tyAre. praznakartA : ApaNe jJAna pahelAM je karma karyAM che, have enuM saravaiyuM kADhavA beThA che ke A karyuM che. te kyAre prakAzamAM Avaze ? dAdAzrI : e yAda Ave to pratikramaNa karavuM. jeTalAM yAda Ave eTalAM pratikramaNa karavAM. nahIM to pachI ahIM AgaLa ame sAmAyika karAvIe chIe. te dahADe besavuM. te AkhuM ekjhekTa karavuM. te dahADe thoDuM dhovAI jAya. ema karatuM karatuM badhuM dhovAI jAya. 406 pratikramaNa 'sophTavera', pratikramaNatuM A apUrva vAta che, pUrve sAMbhaLI nA hoya, vAMcI nA hoya, jANI nA hoya, tevI vAto jANavAne mATe A mahenata che. ApaNe ahIM pratikramaNa karAvavA mATe besADIe chIe, te pachI zuM thAya che ? mahIM be kalAka pratikramaNa karAvaDAve chene, ke nAnapaNamAMthI te atyAra sudhI badhA je je doSa thayA hoya, badhA yAda karI karIne pratikramaNa karI nAkho, sAmAnA zuddhAtmAne joIne evuM kahe. have nAnI uMmarathI jyAMthI samajaNa zaktinI zarUAta thAya, tyArathI ja pratikramaNa karavA mAMDe, te atyAra sudhInuM pratikramaNa kare. AvuM pratikramaNa kare enA badhA doSono moTo moTo bhAga AvI jAya. pachI pharI pAcho pratikramaNa kare. tyAra pharI nAnA nAnA doSa paNa AvI jAya. pAchuM pharI pratikramaNa kare to ethIya nAnA doSo AvI jAya, Ama e doSono badho Akho bhAga ja khalAsa karI nAkhe. be kalAkanA pratikramaNamAM AkhI jiMdagInA pAchaLanA coMTelA doSone dhoI nAkhavA. ane pharI kyAreya evA doSo nahIM karuM ema nakkI karavuM eTale ke pratyAkhyAna thaI gayuM. A tame pratikramaNa karavA beso ne, te amRtanAM TapakAM paDyAM kare eka bAju, ane halakA thayelA lAge. tAre thAya che ke bhaI, pratikramaNa ? te halakA thayelA lAge ? tamAre pratikramaNa cAlu thaI gayA che bahu ? dhamadhokAra cAle che ? badhAM khoLI khoLIne pratikramaNa karI nAkhavAM. tapAsa karavA mAMDavI. e badhuM yAda hau AvatuM jaze. rasto hau dekhAze. ATha varSa upara ko'kane lAta mArI hoya e hau dekhAze. te rasto dekhAze, lAteya dekhAze. yAda zI rIte AvyuM A badhuM ? Ama yAda karavA jaIe to kazuM yAda nA Ave ne pratikramaNa karavA gayA ke tarata lIMkavAra (kramavAra) yAda AvI jAya. ekAda phero AkhI jiMdagInuM karyuM hatuM tame ?
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 709 408 pratikramaNa praznakartA : karyuM hatuM. dAdAzrI : pharI karavAnI koIe nA pADI che kharI ? praznakartA : nA, hamaNAM pharI karAtuM hatuM. eka divasa e badhA beThA hatA. dAdAzrI : A to ghareya karavuM hoya toya thAya ApaNe. praznakartA: Aje pahelIvAra sAmAyikamAM besAyuM dAdA, ghaNo AnaMda thayo. dAdAzrI : eTale badhAnAM pratikramaNa kare, gharavALAnAM to rojeya, pachI ApaNA najIkanA sagAMonAM, jene taNachA vAgyA hoya e badhAnAM pahelAM pratikramaNa karI nAkhavAM. yAda Ave ke nA Ave ? praznakartA : Ave che. roja sAmAyikamAM besIne karyA karavAnuM. dAdAzrI : A pratikramaNa karavAthI tane ema mahIM khAtrI thaI ke have A anubhava sAro thayo ? praznakartA : dAdA, pahelAM kevuM hatuM ke pratikramaNa karuMne, to mane ema ja thAya ke mAro doSa nathI ne khoTuM-khoTuM zuM pratikramaNa karavAnuM? dAdAzrI : nA, paNa have ? praznakartA : have khyAla Ave. dAdAzrI : Aje AnaMda thayo ? praznakartA : hA, zuM bhUla e samajAI, pahelAM to e samajAtuM ja na hatuM. have thoDA vakhatathI samajAya che. dAdAzrI : haju mULa bhUla samajAze ne tyAre bahu AnaMda thaze pratikramaNathI. haMmezAM AnaMda na thAya te pratikramaNa karatAM AvaDyuM nathI. atikramaNathI jo (potAne) duHkha nA thAya to e mANasa, mANasa nathI. praznakartA : mULa bhUla kaI, dAdA ? dAdAzrI : pahelAM bhUla ja dekhAtI na hatIne ! have dekhAya che. te sthULa dekhAya che. haju to AgaLa dekhAze. praznakartA : sUkSma, sUkSmatara.... dAdAzrI : bhUlo dekhAtI jaze. A to jADuM khAtuM. uparano deha dekhAyo. mahIM kevAM che e zuM khabara paDe ? A be benI upara gorAM gapa jevAM che, mahIM kevAM che e zuM khabara paDe ? eTale mahIMnuM jue tyAre mULa bhUla samajAya, samajAya che tane ? praznakartA : hA. dAdAzrI : A DhIMgalI jeTalo deha, caNA jeTaluM ApaNuM nAka, paNa A samajaNa juone, keTalI bharelI che ! vizAtI, jIvaMta pratikramaNa taNI ApaNAM ahIM be-traNa kalAka pratikramaNa kare, te be-traNa kalAka sudhI to doSo ja dekhAya. Ane jIvatuM pratikramaNa kahevAya. A pratikramaNa karavA bese ne, te ghaDIe to zuddhAtmA thaI ja jAya. pratikramaNa karavA bese pachI to pratikramaNa thA thA kare che ke ? ApaNe nA karavA hoya toya thayA kare ? praznakartA : hA, pachI thayA kare. dAdAzrI : meM kahyuM, 'baMdha karI do have to ?" praznakartA : to garagaDI cAlu ja rahe. dAdAzrI : koNa calAve che e ? tyAre kahe, 'zuddhAtmA prApta thayo che, A badhI kriyA che te prajJAnI che. pahelAM "ajJA'nI kriyA hatI. A je pelA loko badhA zuddhAtmA bole che te 'ajJA'nI kriyA cAlu rahI che, prajJAnI kriyA utpanna thaI nathI. zuM thayuM ? ApaNe "ajJA'nI
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 40 kriyA baMdha thaI gaI che ane prajJAnI kriyA cAlu thaI gaI che. 'ajJA'nI kriyA zuM kare ? ajJA e niraMtara saMsAra ja vIMTALa vIMTALa kare, navo navo roja roja (saMsAra) Ubho ja karI Ape. 'hArDavera' pratikramaNatuM AkhI jiMdagInAM pratikramaNa tame karo cho, tyAre tame nathI mokSamAM ke nathI saMsAramAM. Ama to tame pAchalAnuM badhuM vivaraNa karo cho pratikramaNa vakhate. mana-buddhi-citta ne ahaMkAra badhAnA phona-bona baMdha hoya, aMtaHkaraNa baMdha hoya. te vakhate mAtra prajJA ekalI ja kAma karatI hoya che. AtmAya AmAM kazuM karato nathI. A doSa thayo pachI DhaMkAI jAya. pachI bIjo leyara (paDa) Ave. ema leyara upara leyara Ave. pachI maraNa vakhate chellA kalAkamAM A badhAnuM saravaiyuM Ave. bhUtakALanA doSo badhA vartamAnamAM dekhAya e jJAnaprakAza che, e memarI (smRti) nathI. praznakartA H pratikramaNathI AtmA upara IphekTa (asara) thAya kharI ? dAdAzrI : AtmA upara to kazI IphekTa aDe ja nahIM. IphekTa thAya to saMzI kahevAya. A to AtmA che e haMDreDa parasenTa DIsAIDeDa che. jyAM memarI nA pahoMce tyAM AtmAnA prabhAvathI thAya che. AtmA anaMta zaktivALo che e enI prazAzakti pAtALa phoDIne dekhADe che. A pratikramaNathI to potAne halakA thayelA khabara paDe, ke have halako thaI gayo ane vera tUTI jAya, niyamathI ja tUTI jAya. ane pratikramaNa karavA mATe pelo sAmo bhego nA thAya teno vAMdho nathI. AmAM rUbarUnI sahIonI jarUra nathI. jema A korTamAM rUbarUnI sahIonI jarUra che evI jarUra nathI. kAraNa ke A gunA rUbarUthI thayelA nathI. A to lokonI gerahAjarImAM gunA thayelA che. Ama lokonI rUbarUmAM thayA che paNa rUbarUnI sahIo nathI karelI. sahIo aMdaranI che, rAga-dveSanI sahIo che. pratikramaNa koI dahADo ekAMtamAM beThA hoie, ane kaMIka pratikramaNanuM ke evuM badhuM karatAM karatAM karatAM thoDo AtmAno anubhava jAmI jAya mahIM, e svAda AvI jAya, te anubhava kahevAya. doSate svIkAryo, ke gayo e 410 chevaTe koInIya bhUla nA dekhAya. pahelAM dekhAya pachI pratikramaNa kare. pachI koInIya bhUla nA dekhAya, evuM jo AkhI rAta rahe ane copaDA bIDAI gayA to kAma thaI gayuM. tamAre pachI te divasa mATeno AvatA bhavanI javAbadArIno bho rahyo nahIM. bIje divase evI rIte vartavuM joIe. ane evuM sarva samAdhAnI jJAna che A to. AmAM kazuM bAkI rahe nahIM. doSa thAya ne enAM pratikramaNa kare to e badhuM cokhkhuM karI nAkhe. pratikramaNa eTale lIdheluM pAchuM ApI devuM. pratikramaNa karyuM eTale copaDA cokhkhA ! eTale tame doSano svIkAra karyo. svIkAra karyo eTale yu Ara noTa risponsibala. (tame javAbadAra nathI.) A to vijJAna kahevAya. tarata ja phaLa Ape, keza Ina henDa (rokaDuM). dhIme dhIme thaI jAya e to. ame kahyuM evuM ekadama nA thAya. doSano svIkAra karo, ke dhovAI jAya. pratikramaNa karo eTale dhovAI jAya. tyAre thaze sAcuM pratikramaNa jyAre gharanAM mANaso nirdoSa dekhAya tyAre samajavuM ke tamAruM pratikramaNa sAcuM che. kharekhara nirdoSa ja che, jagata AkhuMya nirdoSa ja che. tamArA doSoe karIne tame baMdhAyelA cho, emanA doSathI nahIM. tamArA potAnA doSathI ja baMdhAyelA cho. have evuM jyAre samajAze tyAre kaMIka ukela Avaze ! dRSTi tijadoSa bhaNI ko'kanI bhUla dekhAvAthI saMsAra Ubho thAya ne potAnI bhUla dekhAvAthI mokSa thAya. praznakartA : 'rileTiva' to dekhItuM doSita dekhAyane ?
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 411 dAdAzrI : doSita kyAre gaNAya ? eno zuddhAtmA evuM karato hoya tyAre. paNa zuddhAtmA to akartA che. e kazuMya karI zake tema nathI. A to 'DiscArja thAya che, emAM tuM ene doSita gaNe che. doSa dekhAya tenuM pratikramaNa karavuM. jyAM sudhI jagatamAM koI paNa jIva doSita dekhAya che, tyAM sudhI samajavuM ke aMdara zuddhikaraNa thayuM nathI, tyAM sudhI indriya jJAna che. pratItimAM nirdoSa te vartatamAM ? 'DiscArja mAlanA AdhAre sAmo doSita dekhAya. paNa potAnA manamAM rahevuM nA joIe, nirdoSa dekhAvuM joIe. praznakartA : nizcayamAM to khAtarI che ke jagata AkhuM nirdoSa che. dAdAzrI : e to pratItimAM AvyuM kahevAya. anubhavamAM keTaluM AvyuM ? e vastu evI sahelI nathI. e to mAMkaDa pharI vaLe, macharAM pharI vaLe, sApa pharI vaLe, tyAre nirdoSa lAge tyAre kharuM, paNa pratItimAM ApaNane rahevuM joIe ke nirdoSa che. ApaNane doSita dekhAya che, e ApaNI bhUla che. enuM pratikramaNa karavuM joIe. amArI pratItimAMya nirdoSa che ane amArA vartanamAMya nirdoSa che. tane to haju pratItimAMya nirdoSa nathI AvyuM, haju tane doSita lAge che. koI kazuM kare to pachI tenuM pratikramaNa karuM chuM eTale zarUAtamAM to doSita lAge che. nathI lAgatuM ? praznakartA : pachI pratikramaNa kare ene pratItimAM nA kahevAya ? dAdAzrI : paNa Ama to zarUAtamAM to doSita ja lAge che tyAre pratikramaNa karavuM paDe chene ? praznakartA : hA, pachI pratikramaNa karavuM paDe che. dAdAzrI : paNa doSita lAge tyAre ne ? mATe nirdoSa haju tane beThuM nathIne ? 412 pratikramaNa praznakartA : e nirdoSanI pratIti beThI hoya tyAre pratikramaNa karI zAyane ? dAdAzrI : paNa doSita lAge che tene joyA karavAno. jAgRti vadhe tema atikramaNa ghaTe praznakartA: jema jema jAgRtinI akhaMDatA vadhatI jAya tema tema pratikramaNo ochAM thatAM jAya. dAdAzrI : pratikramaNa to jo mahIM doSa thayo hoya to ja karavAnAM che, atikramaNa thayuM hoya to ja. jAgRti vadhatI hoya te dahADe atikramaNa bhAre thayeluM hoya evo koI niyama nathI. praznakartA : zuddha upayoga hoya to atikramaNa thAya ? dAdAzrI : thAya, atikramaNeya thAya ne pratikramaNeya thAya. upayoga cUkyAtAMya pratikramaNa AvuM sarasa vijJAna hAthamAM AvyA pachI koNa choDe ? pahelAM pAMca miniTa paNa upayogamAM rahevAtuM nahotuM. eka guMThANuM sAmAyika karavuM hoya to mahA mahA kaSTa karIne rahevAya ane A to sahejeya tame jyAM jAva tyAM upayogapUrvaka rahI zakAya evuM thayuM che ! praznakartA : e samajAya che, dAdA. dAdAzrI : have jarA bhUlone AMtaro, eTale ke pratikramaNa karo. ApaNe nakkI karIne nIkaLavuM ke Aje A karavuM che. zuddha upayogamAM rahevuM che. evuM nakkI nA karIe to pachI upayogamAM cUkI javAya ane ApaNuM vijJAna to bahu sarasa che. nathI bIjI koI bhAMjagaDa. ApaNane ema lAge ke A to ApaNe upayoga cUkIne UMdhe raste cAlyA. te upayoga cUkyA badalanuM pratikramaNa karavuM paDe. UMdho rasto eTale vesTa oNpha TAIma enDa enarjI (samaya ane zaktino
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna 413 414 pratikramaNa bagADa) kare che, chatAMya enAM pratikramaNa nahIM kare to cAlaze. emAM eTaluM badhuM nukasAna nathI. eka avatAra haju bAkI che eTale leTa go kareluM (javA dIdheluM). paNa jene upayogamAM bahu rahevuM hoya teNe upayoga cUkyAnuM pratikramaNa karavuM. pratikramaNa eTale pAchuM pharavuM. koI dahADo pAcho pharyo ja nathI ne ! praznakartA : pratikramaNathI AgaLa upara cokhkhuM pratibiMba paDe ? dAdAzrI : hAsto, badhuM kliyara thaI jAya. darzana cokhkhuM thaI jAya ne darzana vadhe. pratikramaNa vagara koI mokSe gayeluM nahIM. pratikramaNa kare eTale potAnA doSa ochA thAya ne dhIme dhIme jatA rahe. auraMgAbAdatuM ajAyaba vArSika pratikramaNa (bIjI koI jagyAe ame vidhi mUkatA nathI. auraMgAbAdamAM ame anaMta avatAranA doSa dhovAI jAya evI vidhi mUkIe chIe. eka kalAkanI pratikramaNa vidhimAM to badhAno ahaMkAra bhasmIbhUta thaI jAya che ! ame tyAM auraMgAbAdamAM to bAra mahinAmAM eka phero pratikramaNa karAvatA hatA. te baso-traNaso mANasa basa raDe-kare ne badho roga nIkaLI jAya. kAraNa ke bairIne eno dhaNI page lAge, tyAM AgaLa mAphI mAge, keTalAya avatAranuM baMdhana thayeluM te mAphI mAge, te keTaluMya cokhkhuM thaI jAya ! karuM. A kaLiyuga che. kaLiyugamAM zuM doSa nA hoya ? koIno doSa kADhavo e ja bhUla che. kaLiyugamAM bIjAno doSa kADhavo e ja potAnI bhUla che. koIno doSa kADhavAno nahIM. guNa zuM che e jovAnI jarUra che. zuM rahyuM che enI pAse ? silaka zuM rahI e jovAnI jarUra che. A kALamAM silaka ja nA rahene ! silaka rahI che e ja mahAtmAo UMce ne ! dharmabaMdhuo joDe ja vera jJAnIpuruSanI AjJAthI A pratikramaNa thAya, te anaMta avatAranAM pApo bALI nAkhe. A pratikramaNa te kevuM pratikramaNa ? vera badhAM chUTI jAya. kAraNa ke sahAdhyAyI joDe ja vadhAre vera baMdhAyelAM hoya. varlDamAM (duniyA) bIjA badhA joDe vera hoya nahIM koI dahADoya ane sahAdhyAyI to Akho dahADo yAda rahyA kare. praznakartA : satyugamAM paNa sahAdhyAyI joDe vera baMdhAya ? dAdAzrI : nA, tyAre vera nA baMdhAya. e samajaNa ja UMcI hatI badhAnI. ane e badho cIkaNo prema ! praznakartA: sahAdhyAyI joDe vera bAMdhavAnuM kAraNa zuM ? dAdAzrI : aNasamajaNathI. satyugamAM Ave tevuM nA hoya. cora e cora, je luccA e luccA ane zAhukAra e zAhukAra. cora vagara to A duniyA rahI ja nathI koI dahADoya. paNa satyugamAM temanI vastI thoDI hoya. je ApaNI joDe hoya, pahelAMya hatA ane Ajeya che, e ApaNA dharmabaMdhu kahevAya ane potAnA dharmabaMdhuonI joDe ja bhavabhavanAM vera baMdhAyelAM hoya che. te emanI joDe kaMI vera baMdhAyeluM hoya to, eTalA mATe ApaNe pratikramaNa sAmasAmAM karI lo to hisAba badho cokhkho thaI jAya. eya mANasane sAmasAmI pratikramaNa karavAnuM cUkazo nahIM. sahAdhyAyI joDe ja vadhAre vera baMdhAya ane temanAM pratyakSa tyAM dara sAla amAre bahu moTI vidhi karavI paDe, badhAnAM mana cokhkhAM karavA mATe, AtmA (vyavahAra AtmA) cokhkho karavA. moTI vidhi karI ane pachI mUkI daIe ke te badhAnA mana cokhkhA thaI jAya te ghaDIe, kamplITa kliara, potAnA dhyAnamAMya nA rahe ke huM zuM lakhuM chuM, paNa badhuM cokkasa lakhI lAve. pachI 'kliara' thaI gayo. abhedabhAva utpanna thayone, eka miniTa mane soMpyuM ne ke huM Avo chuM sAheba, e abhedabhAva thaI gayo. eTalI tane zakti vadhI gaI. ane pachI huM tArA doSone jANuM ne doSanI upara vidhi mUkyA
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 415 416 pratikramaNa pratikramaNa kare to dhovAI jAya. A auraMgAbAdamAM je pratikramaNa karAvIe chIe evAM pratikramaNa to varlDamAM kyAMya nA hoya. codhAra AMsu sAthe pagalAM paDe praznakartA : tyAM badhAM raDatAM hatAM ne ! moTA moTA zeThiyAo raDatA hatA. dAdAzrI : hA, A auraMgAbAdanuM juone ! keTaluM badhuM raDatA hatA ! have evuM pratikramaNa AkhI jiMdagImAM eka karyuM hoya to bahu thaI gayuM. praznakartA : moTA mANasane raDavAnI jagyA kyAM che ? A koka ja hoya. dAdAzrI : hA, barAbara. tyAM to khUba raDyA hatAM badhA. praznakartA : meM to pahelI ja vakhata joyuM evuM ke, AvA badhA mANaso samAjanI aMdara jene pratiSThita kahevAya evA mANaso khullA moDhe raDe tyAM ! dAdAzrI : khullA moDhe raDe ane potAnI bairInA pagamAM namaskAra kare che. auraMgAbAdamAM tame AvyA hazone, tyAM evuM joyuM nathI ? praznakartA : hA, bIje AvuM dRzya koI ThekANe joyeluM nahIM ! dAdAzrI : hoya ja nahIMne ! ane AvuM akrama vijJAna nA hoya, AvuM pratikramaNa nA hoya, AvuM kazuM hoya ja nahIM. praznakartA : Avo dAdoya nA hoya ! dAdAzrI : hA, Avo dAdoya nA hoya. duniyAnI moTAmAM moTI ajAyabI auraMgAbAdamAM AvuM auraMgAbAdamAM ame varasamAM eka vAra samUhamAM pratikramaNa karAvIe chIe e to ajAyabI ja kahevAyane ! A ApaNuM pratikramaNa thayuM e to duniyAnI moTAmAM moTI ajAyabI che ! AnAthI to bahu zakti vadhe. A to narI zaktinuM ja kArakhAnuM che. ane te ghaDIe ame evaDI moTI vidhi karIne mUkIe chIe ke mANasamAM narI zaktio ja utpanna thAya. nahIM to A vakIla kaMI jevA tevA mANasa che ? marI jAuM paNa koIne page nA lAguM kahe, te zUravIra (!) mANasa. paNa emane eka phero e zakti utpanna thaI hatI, auraMgAbAdamAM pratikramaNa karAvyuM tyAre sArI evI zakti utpanna thayelI. ane e samajI gayelA ke mane AmAM lAbha che. zakti utpanna thAya, jabarajasta ! nirbaLatA jatI rahe badhI. AlocatA, AptapuruSa pAse ja praznakartA : ApanI pAse evA loko Ave che ke je potAnA pAchalA doSo thayA hoya tenI ApanI pAse AlocanA kare, to Apa ene choDAvo cho ? dAdAzrI : mArI pAse AlocanA kare eTale mAre to abheda thayo kahevAya. amAre to choDAvavA ja paDe. AlocanA karavAnuM sthaLa ja nathI. jo strIne kahevA jAya to strI caDhI bese, bhaIbaMdhane kahevA jaIe to bhaIbaMdha caDhI bese. potAnI jAtane kahevA jaIe to jAta caDhI bese UlaTuM, eTale koIne kahe nahIM ane halakuM thavAtuM nathI. eTale ame AlocanAnI sisTama (paddhati) rAkhI che. praznakartA : jJAnI puruSa samakSa A bhavamAM je doSo ApaNe karyA hoya tenI mAphI mAMgI zakAya ? dAdAzrI : hA. e doSo pachI moLA thaI jAya. jJAnI puruSa pAse A karavAmAM Ave, te pote moDhe kahe to uttama. moDhe nA kahI zake to kAgaLa lakhIne Ape e sekanDarI. ane manamAM ne manamAM karyA kare e tharDa sTejamAM. eTale je 'sTAnDarDa'mAM besavuM hoya te 'sTAnDarDa'mAM
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 417 418 pratikramaNa besavuM. sekanDamAM besavuM hoya ke pharsTamAM besavuM hoya, e ApaNI marajInI vAta che. praznakartA : eTale e posibala (zakya) kharuM ? dAdAzrI : hA, 'posibala', e to bahu moTAmAM moTuM posibala. A badhA praznomAM moTAmAM moTo prazna A che. amane rUbarU kahe, badhAnI hAjarImAM kahe e orkesTrA klAsa. pachI tame kaho ke nA, huM ekalo hoIza tyAre kahIza, e pharsTa klAsa ane pachI tame kaho ke moDhe nahIM kahuM, kAgaLamAM ApIza to sekanDa klAsa. ane tame kaho kAgaLamAMya nahIM huM manamAM tyAM ne tyAM ghera karI laIza, e tharDa klAsa. je klAsamAM besavuM hoya tene chUTa che. ahIM AgaLa paisA-baisA nathI. praznakartA : A to e zakya che ke nahIM, eTaluM ja pUchavuM'tuM. dAdAzrI : hajheDa parasenTa (so TakA) zakya che. pratyakSa puruSa pAse pratyakSa AlocatA potAnI koI eka khAnagI vAta kahevI hoya to zAthI loko vAta nathI karatAM ? pachI pelo dabaDAva dabaDAva ja kare. lagAmamAM AvI gayuM ne, dabaDAve ke nA dabaDAve ? ane ApaNe A dabaDAvavA hAru nathI karatA. ApaNe ene chUTo karavA mAgIe chIe ke, huM tArA dareka gunA tane mApha karI ApuM. A 'dAdA bhagavAna' pragaTa thayA che !!! jagatamAM moTAmAM moTuM vAkya ja ATaluM che. kharuM samajavAnuM ja A che ke A amArI pAse AlocanA kare ne karma bhasmIbhUta thaI jAya. kramika mArga e judI vastu che ane A abhedadharma che, bheda ja nahIM, judAI ja nahIM ! A badhAne eka divasa meM pratikramaNa karavAnuM kahyuM. badhAne AlocanA mATe, je je doSa thayo hoya te lakhI lAvavA kahyuM. ema ne ema to roja badhA pratikramaNa ryA ja kare che. paNa AlocanA eTale mArI pAse rajU karo ema kahyuM eka dA'Do. tamArA je je doSo hoya te mArI pAse rajU karo. te amArI pAse AlocanA kevI kare che ? kyAreya na banyuM hoya evI AlocanA kare che. eTale emanI khoTAmAM khoTI vastuo badhI jAhera karI de che paNa oNna pepara. bIjI rIte, moDhAmoDha nathI kahetA. eTale oNna pepara kare toya bahu thaI gayuM. peparamAM lakhI Ape che, pAchuM nIce sahI karIne. ane strIo hale sahI karIne vAMcavA Ape che. badhA doSo dekhAya ene. eTale badhAya potAnA jeTalA doSa thayA hatA, eTalA badhA ja doSo lakhI lAvelA. ekuya doSa bAkI rAkhelA nahIM. - have evuM kyAre bane jANo cho ? abhedatA hoya tyAre. AvI hiMmata kyAre Ave ? abhedatA hoya tyAre. strIoe paNa kahyuM ke, amuka jagyAe mAre Ama thayuM hatuM ne amuka jagyAe Ama thayuM hatuM. nAma sAthe lakheluM. game te doSa thAya teno vAMdho nathI. badhA doSo huM toDI nAkhavA taiyAra chuM. tamArA lAkho doSo huM eka kalAkamAM toDI nAkhavA taiyAra chuM, paNa tamArI taiyArI joIe. nirdoSane doSa aDe zI rIte ? mArI pAse dasa hajAra mANasoe nabaLAI khullI karI haze. te nabaLAI kADhavA to tame mArI pAse AvyA cho. mAre e nabaLAI bIjA koIne kahevAya ja nahIM. tamArI nabaLAI tamArA bhAIne paNa mArAthI nA kahevAya. tamArA vAIphaneya nA kahevAya. tame koIneya nA kahI zakatA ho evI tamArI nabaLAI amArI pAse kaho ane e nabaLAI koIne kahevAya nahIM ane amArI pAse to nabaLAI eTalA prakAranI kahe ke AkhA jIvanamAM nAnAmAM nAnIthI moTI sudhI badhI nabaLAIo amane kahe. ene AlocanA kahevAya. e badhA dhoI nAkhe. paNa ame jANIe ne ke jagata AvuM ja hoya. kaLiyugamAM kevuM hoya ? praznakartA : AvuM ja hoya. dAdAzrI : AvuM hoya e ame jANIe ne enI to amane
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 419 420 pratikramaNa karuNA chUTe ke arere ! A zuM dazA che ! ame dhoI ApIe ane amArAmAM kaMI doSa na hatA evuM ame ochuM kahIe chIe ? ameya kaLiyugamAM ja janmelA ne ! kaMI ne kaMI to doSa hoya ja ne ! koInA vadhAre hoya ne koInA ochA hoya. AlocatA, saMpUrNa gupta e (AlocanA) bIjAne vAMcavA ApIe to (pelo) mANasa ApaghAta karI nAkhe. mATe e ja kAgaLiyuM ane ene vidhi karI ApIe. enA doSo bhAMgI ane ene ja pAchuM ApI daIe. kAraNa ke tamArA doSa huM bIjA ko'kane kahuM to tame ApaghAta karo. doSa kahevA jevA nA hoya evA hoya badhA. A peparamAM Ave che evA nahIM, sAMbhaLyA nA hoya, vicAramAM nA AvyA hoya evA doSo hoya. prAIveTa (khAnagI) doSo kahevAmAM Ave che ne evAM prAIveTa doSo ! praznakartA : paNa jJAnI caraNe AvyA pachI ApaghAta zuM karavA kare ? dAdAzrI : jyAM sudhI potAnA doSo jJAnI jANe tyAM sudhI sAruM che. paNa bIjo koI e doSo jANe to vyavahAramAM muzkelI UbhI thAya. eTale ame evuM karIe nahIM. evuM koIne jANavA nA daIe. e keTaluM khullA hRdayathI enuM opana kare che ! pachI ene enuM kAgaLiyuM pAchuM zA mATe ApuM chuM ? ene huM ema kahuM ke Ane gupta rAkhaje ane mahinA sudhI A pAMca pAMca karaje ane pastAvo karyA kara, have enI para AMsu pADa, raDa ane pachI kAgaLa bALI melaje. mahinA sudhI vAMcIne pazcAttApa karaje. mULa meM uDADI dIdhuM. have tAre uparano bhAga cokhkho karavAno rahyo. eTaluM tuM karaje. yora hArTa tyAM ja ekatA ekatA AvI gaI e 'hArTanI pyaoNriTI' (hRdayanI zuddhatA) kahevAya. mAre badhAnI joDe ekatA AvI jAya. kAraNa ke hArTa 'pyaoNra" ja che ne ! mane to abheda ja lAge badhA. ane potAnuM je ephiDeviTa (gunAnI kabulAta) lakhe che, temAM eke doSa lakhavAno bAkI nathI rAkhatA. paMdara varSanI uMmarathI mAMDIne cAlIsa varSanI uMmara thaI tyAM sudhInA badhA doSo, ekeya doSa bAkI nathI rAkhatA, mane jAhera karI de che. A chokarA-chokarIo badhAya jAhera karI de che tenuM zuM kAraNa ? praznakartA : e pyaoNriTI che. dAdAzrI : e pyaoNriTI che. e jAhera karI de che, e pachI huM ene joI vidhi karI ApuM ane kAgaLiyuM ene pAchuM ApuM. A tIrthaMkaroe zuM kahyuM ? AlocanA, pratikramaNa ne pratyAkhyAna. amAre tyAM AlocanA thaI gaI eTale thaI gayuM. pachI AgaLa koI uparI che ja nahIM ke je maMjUra karI zake. ahIM chellI ja maMjUrI che. te maMjUra thaI gayuM pachI tuM enI meLe pratikramaNa kara ane pratyAkhyAna bhAva rAkha ke pharI A nathI karavuM. vividha AlocatAo eTale chokarIo badhI mAphI mAMgI le badhI. yAda karI karIne badhuM. haM. A paMdara varase Avo guno ryo hato, vIsa varase Avo karyo hato, AvA gunA karyA hatA, te badhA gunA ahIMyAM yAda karIne mAphI mAgI le. ane mane kahe ke Aje mAphI mAguM chuM. mATe mAphI ApI dejo. pachI rahe zuM te tame jANo cho ? ApaNe A ghoDAgAMTha vALI hoyane, te Avate janme choDIone te bahu muzkelI paDI jAya. paNa ene atyAre bALI melIe to baLelI ghoDAgAMTha rahe, te Ama karIe ne UDI jAya. pachI Avate bhava eTaluM ja karavAnuM rahyuM, basa ! te sahelo mArga che ke khoTo che ? badhuM dhoI ApIe. eka bAI to mane evuM kahevA mAMDI, 'dAdAjI, meM to A pelI bena joDe vera bAMdhyuM che !" meM kahyuM, 'zenA hAru vera bAMdhyuM ? zuM vera bAMdhyuM che te ?"
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna to e kahe, 'Avate bhave sApaNa thaIne ene karaDIza ! evuM vera bAMdhyuM che.' meM kahyuM, 'vera nA bAMdhazo.' tyAre eNe kahyuM ke meM to AvuM vera bAMdhyuM che to mAre zuM karavuM ?" eTale pachI meM ene dhoI ApyuM. paNa eNe Avate bhava zuM vera bAMdhyuM ? praznakartA : sApaNa thaIne karaDIza ! 421 dAdAzrI : meM kahyuM, 'bena, AvaDuM moTuM jokhama zuM karavA mAMDyuM ?' tyAre e kahe, "ame paiNyA tyAre ene mArA dhaNI joDe mitracArI hatI. e mArA dhaNIne choDatI ja nathI. eTale meM te dahADe ja nakkI karyuM ke have Avate bhava huM tane choDuM nahIM. Avate bhave sApaNa thaIne paNa tane karaDIza.' have meM kahyuM, 'have tane vera che ?' tyAre e kahe, 'nA, dAdAjI have mAre veramAMthI chUTavuM che.' tyAre meM kahyuM ke 'huM tane choDI ApuM.' pelAne bolAvavAnuM nahIM pAchuM, enI gerahAjarImAM e benane samajAvavAnuM. dhaNIne bolAvIe to UlaTI upAdhio thAya pachI. ahIM mAthAmAM vAgyuM hoyane, toya bebhAna thaI jAya. are ! ATalI zIzI pI jAya toya bebhAna thaI jAya. eTale bebhAna thavuM emAM kaMI guno nathI. eTale evuM bebhAnapaNuM thAya to gabharAvAnuM nahIM. paNa je doSa thAyane enI dAdA pAse AlocanA karI nAkhavAnI ke dAdA, mane mApha karo. tyAre ame ene vidhi karI ApIe, ke je doSa hatA ene zekyA ane zekyA eTale e UgavAne pAtra rahyA nahIM have, pharI phaLa nahIM Ape. e badhA niSphaLa gayA. AlocatA pAtra kRtyo A ame je jAgRti ApelI che, te ja jAgRti che, A kaMI bIjI jAgRti nathI. e jAgRtine AvaraNa AvyAM nA hoya to Aje bahu dazA UMcI hota. ame jJAna ApIe chIe, te dahADe bahu UMcI jAgRti AvelI hoya che. te kharI jAgRti che. pratikramaNa praznakartA : ame badhA dAdA pAse 'kanphezana' (kabUlAta) nathI karatA, dAdAne kazuM kahetA nathI, AvIne cUpacApa besI rahIe chIe. potAnA doSonuM kaMI varNana karatA nathI... 422 dAdAzrI : ahIM doSonuM varNana nA kare teno kazo vAMdho nahIM, paNa mahIM je dAdA beThA che tenI pAse to varNana kare chene ? praznakartA : hA, e to karuM chuM paNa jAgRti to vadhavI joIene ? nahIM to jAgRti vadhAravA mATe ame badhA doSa dAdAne batAvyA karIe ? dAdAzrI : badhA doSa mane kahevAnA nA hoya. badhA doSa kahevA jAva to eno kyAre pAra Ave ? jene doSa kADhavA hoya teNe mArI pAse AlocanA karavI joIe. jene bahu moTo doSa thayo hoya ane e doSa kADhavo hoya, to mArI pAse AlocanA kare to AlocanA karatAMnI sAthe ja te doSa baMdhAI gayo. tenuM mana mArI pAse baMdhAI gayuM. pachI e enAthI zI rIte chUTe ? pachI ame bhagavAnanI kRpA utArIe paNa enuM mana amArI pAse baMdhAI javuM joIe. A badhI mAthAkUTa huM kyAM karavA jauM ? eTale enI meLe Avaze ne kaheze to huM davA karIza. huM kyAM badhAne ghera ghera pUchavA jauM ? jeTalo phAyado thayo, eTalo to lAbha thayo. bAkI eno pAra nathI Ave evo. ane jene bahu jAgRti hoya ane cokhkhuM karavAnI icchA hoya to te mArI pAse Avaze ane mane khAnagImAM AvIne kaheze ke mAro Avo doSa thaI gayo che. to e doSa baMdhAI jAya. haMmezAM AlocanA karavAthI doSa baMdhAI jAya. doSa baMdhAI jAya eTale e doSa ApaNane bahu coMTe nahIM. jagatane gamatA hoya eTalA ja doSa badhAnI vacce mane kahevA, bIjA badhA khAnagImAM ja kahevA. amArI pAse khAnagImAM bahu jaNanA doSa AvelA hoya, paNa te badhA prAIveTa hoya. doSane opana
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 423 424 pratikramaNa ajavALAmAM rastA para dADhI karavI che. to ApaNAthI nA kahevAya ? koI kaheze ke mAre saMDAsamAM beThA beThA dADhI karavI che. tyAre ApaNe kahIe ke karo bhaI. e badhI chUTa hoya. e badhA chUpAM rAkhavAnAM kAma nA kahevAya. karavAthI to loko durupayoga kare. eka jJAnI puruSa ekalA ja eno dupayoga nA kare. bAkI bIjA badhA loko jANI jAya tyArathI durupayoga kare. A ghAla (aMgata)mAM besIne jame tyAM vadhAre zAka khAI jAya, lADavA vadhAre khAI jAya paNa ghAla (aMgata)mAM besIne jame che ne ? e doSa DhAMkyA nA kahevAya. DhAMkyA doSa to ApaNe ahIM AgaLa chAnAmAnA karIe chIe, bAraNAM vAsIne karIe chIe. aMdhArAM khoLIe chIe, e badhA DhAMkyA doSa kahevAya ! evuM aMdhAruM tame nathI khoLatAne ? ene chUpA kAma kahevAya. have e chUpAM karavAnAM kAma ughADAM kare to lokono bahu tiraskAra pAmI jAya. loko taraphathI tiraskAra thAya e vAta ahIM nA karAya. bIjI badhI khullI vAto hoya te badhI ahIM karAya ke mArAthI parama dA'De corI thaI gaI ne Ama thaI gayuM, mArAthI jUThuM bolAI ja javAyuM, mArAthI koIne dago-phaTako thaI gayo, e badhuM kahevAya. paNa amuka to mane khAnagImAM kahI zakAya. chUpuM tane nA oLakhAyuM ? jJAna maLatAM pahelAM je chUpuM rahetuM tene to tuM oLakhuM ne ? evuM jJAna maLyA pachI chUpuM rahetuM tene tuM nA oLakhuM? chUpuM nA hoya to vAMdho nahIM. praznakartA : eTale dAdA, e mArI dRSTimAM AvI gayA che. dAdAzrI : dRSTimAM AvI gayA che eTale tuM doSane jANI gayo chuM paNa te chUpA to rahyA ja kahevAyane ! ene ApaNe jame to karyA sAcI AlocatA mANase sAcI AlocanA karI nathI. te ja mokSe jatAM roke che. gunAno vAMdho nathI. sAcI AlocanA thAya to kazo vAMdho nathI, ane AlocanA gajabanA puruSa pAse karAya. potAnA doSonI koI jagyAe AlocanA karI che jiMdagImAM ? konI pAse AlocanA kare ? ane AlocanA karyA vagara chuTako nathI. jyAM sudhI AlocanA nA karo to Ane mApha koNa karAve ? jJAnIpuruSa cAhe so karI zake. kAraNa e kartA nathI mATe. jo kartA hota to emaneya karma baMdhAya. paNa kartA nathI mATe cAhe so kare. chellA guru, "dAdA bhagavAna' tyAM ApaNe AlocanA guru pAse karavI joIe. paNa chellA guru A 'dAdA bhagavAna' kahevAya. ame to tamane rasto batAvI dIdho. have chellA guru batAvI dIdhA. e tamane javAba ApyA karaze ane tethI to e 'dAdA bhagavAna" che. te jyAM sudhI e pratyakSa nA thAya, tyAM sudhI 'A' dAdA bhagavAnane bhajavA paDe. e pratyakSa thAya pachI enI meLe AvatuM AvatuM pAchuM e mazIna cAlu thaI jAya. eTale pachI e pote 'dAdA bhagavAna" thaI jAya. amArI pAse DhAMke te khalAsa jJAnI puruSa pAse DhAMke eTale khalAsa thaI gayuM. loka ughADuM karavA hAru to pratikramaNa kare. pelo bhaI badhuM laIne Avyo hato ? te UlaTuM ughADuM kare jJAnI pAse, to tyAM koI DhAMke to zuM thAya ? doSa DhAMke tyAre e Dabala thAya. ko'ka mANasane vadhAre zAka bhAvatuM hoya ane te bahu zAka khAI gayo hoya to loko bUmo pADe ke, ATaluM badhuM zAka khAya che. tyAre e kahe che ke, mAre khAvuM che. tuM koNa kahenAro ? eTale jagatamAM chUpA rAkhavA eTale zuM ? ke e ughADuM pADe tyAre jagatanA sahu loko bUmo pADe ke, AvuM karyuM ? AvA dhaMdhA mAMDyA che ? A to niMdya kAma kahevAya, lokaniMdya kahevAya. ahIM dhoLe dA'De tame rastA para dADhI karavA jAva to koI vaDhe ? tame kaho ke mAre ahIM
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 pratikramaNa (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 425 ephiDeviTatI jema ja mArI pAse strIo ane puruSo ephiDeviTa karAve chene jema tyAM popa (pAdarI) AgaLa potAnA gunA, ke bhaI, tamArA gunA amane kaho. tyAre tyAM aMdhAruM karavAmAM Ave che, moTuM dekhavAnuM nahIM. kAraNa ke e pelo gunegAra sahana karI zake nahIM. sAmAne jue tyAM sudhI potAno guno bolI zakavAnI zakti nathI dharAvatA mANaso. ane mArI pAse to ghaNIkharI strIo ne ghaNAkharA puruSo, soLa varSanI uMmara hatI tyArathI atyAra sudhIno Akho takato Ape che. A AvuM moTuM ephiDeviTa thayeluM nahIM. ene AlocanA kahe che. Akho takato dekhADe, eTale huM joI lauM. AzIrvAda ApuM. eTale badhuM enuM UDI jAya. enI mahIM rasakasa UDI jAya. jema dorI hoya ne mahIM gAMTho pADa pADa karI hoya, paNa e dorI Ama bALI melIe ne gAMTho rahe. e gAMTho kaMI nukasAna kare kaMI ? nA. evI rIte huM dorI bALI meluM. pachI gAMTho to hoya paNa te Ama Ama tamAre karavuM paDaze. eTale kharI paDaze badhuM ! ene keTalo vizvAsa ! varlDamAM nA banyA hoya evA doSo lakhe che? doSo vAMcIne ja tamane ema thaI jAya ke arere ! A kevA doSa ? AvA hajAro mANasoe potAnA doSa lakhI ApelA. strIoe badhA doSa ughADA karIne kahelAM che, saMpUrNa doSa. sAta dhaNIo karyA hoya to sAteyanA nAma sAthe lakhelA hoya ! bolo have, amAre zuM karavuM ahIM ? vAta saheja bahAra paDI to e ApaghAta karI nAkhe, to amAre jokhamadArI bahu Ave. eTale ame zuM karIe ? jokhamadArI amArI pAse, kAraNa ke enI sAta bhUlo thaI hoya ene ame ughADI karIe to, zuM ughADI karavA mATe eNe A ApyuM che ? eTale AmAM to ame bahu jokhamadArI lIdhI che ! koI mANasa che te emanI dasa-agiyAra varSanI chokarI hoya ne e pachI mane kahe ke, 'dAdA, mArI nAkhavA jevo chuM'. meM kahyuM, 'alyA kema ?" choDIne pote jAte UMcakIne pAcho mahIM hAtha pheravI le, evuM kahe. praznakartA : evuM kevuM bAMdhyuM che eNe ? dAdAzrI : evuM eka nahIM, keTalAya AvyA'tA. eTale to enI bairIne eNe kahyuM ke, "A choDI dasa-agiyAra varSanI chene, te mane bhogavavA dene !" bApa hAtha pherave, pachI e choDInI dRSTi pharI jAya ane pharI jAya eTale e bIjA badhAne jo jo karatI hoya. choDI vikArI thaI jAya pachI. bApe to bahu sthiratAthI rahevuM joIe. eTale eNe koI strIne jovAya nahIM. evuM kazuM bhAna nA hoyane ! pelAne to mArelo hauM. enI bairI ne badhAye bhegA thaIne, ke kema AvI mAMgaNI karI ? duSamakALanAM vartana joyAM badhAM ? praznakartA: hA. dAdAzrI : e chokarAo satsaMgamAM AvyA'tAne, tyAM jAtrAmAM, te satsaMganA ja mANaso joDe paiNelA. pote hoya paccIsa varSano ane pelA paNelA hoya pAMtrIsa varSanA. toya mane lakhe ke enI joDe mane bhAva utpanna thayo hato, enuM pratikramaNa karuM chuM. AmanuM pratikramaNa karuM chuM. AlocatA patra amArI pAse AlocanA lakhI lAve. te jeTalA jeTalA doSa e pote jANato hoya, e badhA ja doSa AmAM lakhe che. te pachI eka jaNa nahIM, hajAro mANasa ! have e doSonuM ame zuM karIe chIe ? eno kAgaLa vAMcI, enI para vidhi karIne pAcho enA hAthamAM ApIe chIe. ame koIne kahIe ke AnA AvA AvA doSa che, saheja vAta phUTe ne enA doSo jayAre bahAra paDe to... potAnA doSa e bahAra paDavA nathI deto, eTalA mATe to e sAcava sAcava kare bicAro. potAnA doSa sAcave ke nA sAcave ? bahAra zAthI nahIM paDavA detA hoya ? AbarU jAya ema kaheze. eNe mane lakhI ApyuM te kaMI AbarU bagADavA mATe kaMI ApyuM che ? e to kahe, sAheba mane dhoI Apo, mArAM AvA AvA doSa thayA che, kaMIka mApha karI Apo. te
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 427 428 pratikramaNa alyA mUA, A badhuM karato'to ? alyA, satsaMgamAM paMdara mANasonI zarama nahIM ? evuM badhuM prAyazcitta, kSamA karavA jevuM. kALano prabhAvane ! atyAre to beno joDe, bhAIo joDe, A badhuM kaI jAtanuM ? A to sAMbhaLavAmAM nA AvyuM hoya, AMkhane, kAnane pIDA thaI paDe. bhaTakI gayA che ! bahu thayuM, ceto, hajI ceto ! eka-eka doSa asaMkhya paDavALA evuM che ne, A duniyAmAM mAphI e moTAmAM moTuM zastra che. pazcAttApa ane mAphI. bhagavAna mApha karatA nathI. bhagavAnane mApha karavAno rAITa ja nathI. A jJAnIpuruSa badhA doSo mApha karI Ape. e ejanTo che. mULa bhagavAna dehadhArI che ja nahIM. dehadhArI hoya te ja karI zake. eTale haju kaMI doSa thayA, te mArI pAse mAphI mAMgI levI. tane tArA keTalA doSa roja dekhAya che ? praznakartA : basso-traNaso dekhAya. dAdAzrI : sAta varSathI, basso-traNaso dekhAya che ne, basotraNaso nIkaLyA kare che. pAchA bIjAM navI doSa dekhAya. agara to e doSanI pAMkhaDI bahu hoya ne navA doSoya hoya paNa A badhA doSo che ne te anaMta paDavALA ! praznakartA: AmAM roja doSa thayA ja kare ane eno pazcAttApa A rIte karIe e lIMka tUTe kyAre ? dAdAzrI : e khalAsa thAya ja, A rIte kare to badhA doSa khalAsa thAya che. je raste huM gayo chuM te rasto tamane dekhADuM chuM. pratimaNa joDe prIti patnInI jema strI joDe jeTalI oLakhANa che eTalI pratikramaNa joDe oLakhANa hovI joIe. jema strI bhulAtI nathI tema pratikramaNa bhulAvuM nA joIe. Akho dahADo mAphI mAMga mAMga karavI. mAphI mAgavAnI Teva ja pADI nAkhavI. A to pArakAnA doSa jovAnI dRSTi ja paDI che. praznakartA : A pratikramaNa keTalAMka te karavAnAM ? dAdAzrI : A khAva cho, pIvo cho. Akho dahADo havA lo cho, tema A Akho dahADo pratikramaNa karavAnAM. pratikramaNonI vaNajAra jeTalA doSanuM pratikramaNa karyu, ema doSa vadhAre dekhAtA jAya. pachI to keTalAkane basso-basso dekhAya che. eka bhAI kahe che, zI rIte dAdA pahoMcI vaLe ? A mAruM magaja thAkI jAya che, pAMcaso-pAMcaso, hajAra pratikramaNa karuM chuM chatAM dahADo nathI vaLato ! kAraNa ke mAlaya evo ja bharelone ! AmanI pAse bicArA pAse mAla ja kyAM che, nAnI nAnI hATaDIo mAMDelI ane pelAM moTA goDAuna bharelAM, bahu khAlI karI nAkhyuM. praznakartA : A mahAtmAone to Ama kaMI thayuM ke tarata ja pratikramaNanA bhAva Ave. dAdAzrI : tarata ja, enI meLe ja Ave. sahajamaya ja thaI jAya. tamAre keTalAM pratikramaNa thAya che ? nIrubena : rojanA pAMcaso thaI jAya. dAdAzrI: 'A' bena roja pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa kare che ! te koI pacAsa kare, koI so kare, jeTalI jeTalI jAgRti vadhI te eTalAM pratikramaNa kare. paNa niraMtara pratikramaNa karavAno mArga che A. A pratikramaNa eTale 'zUTa oNna sAITa'. 'zUTa oNna sAITa' eTale doSa thatAMnI sAthe ja enuM nivAraNa karI nAkhavuM, tarata ja 'na dhI momenTa !" jAgRti eTalI badhI rahe ke 'zUTa oNna sAITa' karyA vagara rahe ja nahIM. eka paNa doSa joyAnI bahAra na jAya. ane to mANasanA doSo khAlI thaI jAya. ane niraMtara saMyama rahe ! niraMtara
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna saMyama !!! badhAne kaheluM ke rasa-roTalI khAjo, thI lejo, badhuM lejo, badhuM khAjo ane niraMtara saMyamamAM rahe evo vItarAgano mArga che. 429 praznakartA : ApaNe je kahyuM ke roja pAMcaso pratikramaNa thAya che. to jema vadhAre pratikramaNa thAya tema sAruM ke jema ochAM pratikramaNa thAya tema sAruM ? dAdAzrI : jema vadhAre thAya tema sAruM. naryA doSanA ja bhaMDAra che. kRpALudeve kahyuM ke 'huM to doSa anaMtanuM, bhAjana chuM karuNALa.' pachI dIThA nahIM nija doSa to tarIe koNa upAya ?' A doSa to pAMca doSa dekhAtA nathI, te zI rIte tarAya ? AkhuM doSanuM bhAjana che. eTale pAMcaso-pAMcaso doSo jenA nIkaLe enuM jaladI sApha thAya che. koIne pacAsa-pacAsa nIkaLatA hoya, koIne so-so nIkaLatA hoya, paNa doSo nIkaLavA mAMDyA che. praznakartA : paNa jema UrdhvakaraNa thAya ema doSa ochA thatA jAya ne pachI ? dAdAzrI : nA, UrvIkaraNanI koI jarUra nathI. doSa to jema jAgRti hoya ke tarata ja pakaDAya. ane doSa pakaDAya eTale tarata ja ene tyAM AgaLa pratikramaNa karI nAkhe. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna, tarata ja 'oNna dhI momenTa' karI nAkhe ! 'zUTa oNna sAITa !' praznakartA : A jeTalAM jeTalAM pratikramaNa thAya pachI amuka sTeje to pratikramaNa ochAM thaI jAya ne ? vadhatAM kevI rIte jAya pachI ? dAdAzrI : e to ochAM thatAM thatAM ghaNo TAIma lAge. kAraNa ke anaMta avatArano badho A mAla bharelo che. te thaIne rahe bhagavAta A nIrubena roja pAMcaso-pAMcaso pratikramaNa kare che, keTalAya varSathI. te Aje emano ukela AvavA mAMDyo che. bIjuM kazuM karavAnuM nathI, A AjJA ja levAnI che ne 'zUTa oNna sAITa' pratikramaNa pratikramaNa karavAnuM che. mahIM ko'ka Avyo ane ApaNA manamAM ema thAya ke, 'A vaLI ATalI bhIDamAM zuM karavA AvyA ?" e ApaNe enA tarapha virAdhanA karI, mATe eno AtmA mahIM jANI gayo badhuMya. eTale ApaNe tarata ja kahevuM ke, 'caMdubhAI, AvI kema bhAvanA karI ? atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo.' 430 A AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAnano mArga che, 'zUTa oNna sAITa'. roja traNaso-traNaso bhUlo, cAraso-cAraso bhUlo roja dekhAze. potAnI eka bhUla ja jene dekhAya te bhagavAna thAya. ane doSa nA hota mANasamAM, to bhagavAna ja hota badhe ! doSarahita je mANasa thayo e bhagavAna kahevAya ! tamAruM kAma nIkaLI gayuM ! haju jema jema zakti vadhaze ne ema doSo dekhAtA jaze. atyAre sthULa doSo dekhAya, pachI sUkSma dekhAya. jeTalA dekhAyA eTalA jAya. niyama evo che ke je ApaNI aMdara doSo che, jeTalA dekhAyA eTalA gayA. jema ApaNe UMghI gayA hoya ne cora peTho hoya, ane jAgIe to ? cora bhAgavAnI taiyArI kare, jAgyA eTale. evuM A doSo bhAgavAnI taiyArI kare, jAgyA ke tarata ! TUMkAmAM TUMkuM te paddhatisaranuM pratikramaNa praznakartA H pratikramaNanI kriyA samajAvone. ghaNA evuM kahe che meM basso pratikramaNa karyA, to e kevI rIte kare ? dAdAzrI : evuM chene, jema jema vadhAre UMDo utarato jAyane, tema potAnA vadhAre doSa dekhAtA jAya. praznakartA H mane to mArA ja doSa dekhAya. dAdAzrI : e to atyAre jJAna ApyuM che eTale, nahIM to pahelAM kyAM dekhAtuM hatuM ? atyAre dekhAya chene ? have, e dekhAya enI mAphI mAgavI paDe. enAM pratikramaNa kare eTale doSa dekhAvA mAMDe pachI. te koIne rojanA paccIsa doSa dekhAya, koIne pacAsa dekhAya, koIne so
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna 431 432 pratikramaNa dekhAya. pAMcaso-pAMcaso sudhI doSa dekhAya evI badhI dRSTi khIlI jAya, darzana khUlatuM jAya. tamArI joDe vAtacIta kaMi thAya to kaDaka bole. paNa joDe emane doSeya dekhAya ke A khoTuM thaI gayuM. ane tane doSa dekhAya ke nA dekhAya ? praznakartA : hA, mArA doSo mane dekhAya che. dAdAzrI : to kalyANa ja thaI gayuM ne ! pratikramaNa to ApaNA mahAtmAo kevuM kare che ? paTa, paTa, paTa thayuM ke tarata ja ! 'zuTa oNna sAITa' pratikramaNa kare che. eTale pachI doSa ja Ubho nA thAyane ! praznakartA: ApaNe pratikramaNa karIe tyAre AkhI lAMbI vidhi pratikramaNanI bolavAnI ke pachI ApaNe bhAvathI TUMkAmAM karavAnI ? dAdAzrI : bhAvathI TUMkAmAM ja karI nAkhavAnI. e dravyakarma, bhAvakarma, nokarma to ApaNe lakhIe eTaluM ja che. bAkI ene TUMkuM karIe toya cAlI jAya. praznakartA: to dAdA, TUMkuM pratikramaNa kevuM karavAnuM ? dAdAzrI : A thayuM e barAbara nathI, evuM ApaNane lAgavuM joIe. praznakartA : hA, paNa TUMkAmAM TUMkuM pratikramaNa Ama karavAnuM kevI rIte ? dAdAzrI : dAdA bhagavAnanI sAkSIe, A doSa thayo tenI huM kSamA mAguM chuM. have pharI nahIM karuM, basa eTaluM ja. enuM TUMkAmAM TUMkuM pratikramaNa. enA mana-vacana-kAyA ne bhAvakarma, dravyakarma, nokarma evuM badhuM bolavAnI kaMI jarUra nathI. e to navA mANasone zIkhavADavA mATe che. atyAre jyAre koI mANasane bIjA joDe vera hoyane, tyAre A paddhatisara bolavuM paDe. vera hoya tyAre pahoMcADavA mATe, to vera chUTuM thAya. ema paddhatisaranuM bola bola karene, AkhuM vigatavAra lAMbuM to badhAnuM vera chUTatuM jAya. ane sAthe pelAneya khabara paDe ke have mAruM mana emanA tarapha sAruM thatuM jAya che. pratikramaNa to eTalI badhI jabarajasta zakti che. praznakartA : doSo mATe ApaNe bolIe ke A bhava, saMkhyAta bhava, asaMkhyAta bhavathI vANInA doSa thayA hoya, rAga-dveSanA, kaSAyanA doSa thayA hoya, e badhuM bolavAnuM ? dAdAzrI : hA, te badhuM bolavuM joIe. bIjA lokonI joDe hoya to emane ema thAya. kSamA mAMgI laIe, pastAvo karI laIe to cAlI jAya. e che amArI jhINAmAM jhINI zodhakhoLa jenI joDe vizeSa atikramaNa thayuM hoya tenI joDe pratikramaNano yajJa zarU karI devo. atikramaNa ghaNAM kyAM che ane pratikramaNa nathI karyA tenuM A badhuM che. A pratikramaNa to amArI jhINAmAM jhINI zodhakhoLa che. jo e zodhakhoLane samajI jAya to koInI joDe kazo jhaghaDo rahe nahIM. UMDA pratikamaNamAM pUrvabhava paNa dekhAya pratikramaNamAM je bahu UMDA Utare tene pUrvabhava hau ArapAra dekhAI jAya ! ko'kane pUrvabhava hau dekhAI jAya. badhAne nA dekhAya. ko'kane saraLa pariNAma hoya, tene ArapAra dekhAI jAya. have pUrvabhava joIne ApaNe zuM karavAnuM che ? ApaNe to mokSa joIe chene ? bheguM pratikramaNa, praznakartA : ApaNe je pratikramaNa karIe chIe, emAM je je doSa thayA hoya, tene yAda karIne ApaNe kSamA mAgIe chIe. to doSo ghaNA
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna 433 434 pratikramaNa badhA hoya ane emAM atyAra sudhI ApaNe bhUlI gayA hoIe to pharI enI yAda tAjI karIne zA mATe duHkhI thavuM ? dAdAzrI : e duHkhI thavA mATe nathI. jeTalo copaDo cokhkho thayo eTaluM cokhkhuM thayuM. e chevaTe copaDo to tamAre cokhkho karavo paDaze. navarAzano vakhata kalAka emAM kADho to zuM bagaDI jAya ? praznakartA : doSonuM lIsTa to bahu lAMbuM bane che. dAdAzrI : e lAMbuM bane to ema mAnone ke A eka mANasa joDe so jAtanA doSa thayA hoya to bheguM pratikramaNa karI nAkhavuM ke A badhAya doSonI huM tArI pAse mAphI mAgI lauM chuM. praznakartA : ApaNe je jAthuM pratikramaNa kahIe chIe e ja sAmUhika pratikramaNane ? dAdAzrI : hA, e ja sAmUhika. vyaktigata pratikramaNa vyaktigata pratikramaNa konuM karavuM paDe ? ke jenI joDe ApaNane thatuM hoya. sAmUhikamAM to ApaNe pUrvabhavanAM karmo hoya, bIjAM badhAM kayAM hoya, oLakhItA nA hoya, tamane mArAthI kaMI vAgyuM hoya, evuM pote jANato nA hoya, e badhAnuM sAmUhika pratikramaNa karavAnuM. ane huM jANato houM ke mArAthI tamane paga vAgyo che, to pachI mAre enuM vyaktigata pratikramaNa karavuM paDe. te tarata ja karI nAkhavuM joIe. joradAra avasthAo avarodhe pratikramaNa praznakartA : dAdA, huM ghaNIvAra bhUla thAya to Apane yAda karI, he dAdA bhagavAna, mArI bhUla che tenI huM mAphI mAguM chuM." pachI lAMbu pratikramaNa karatI nathI. dAdAzrI : mAphI mAMge to kazo vAMdho nahIM paNa khAsa karIne pratikramaNa karavuM. nA thAya evuM hoya to mAphI mAMgavI. praznakartA : ghaNIvAra avasthAo eTalI badhI joradAra hoya ne te pratikramaNa nA thavA de. dAdAzrI : tenI mAphI mAMgI levI. bombArDiga, atikramaNonI praznakartA : eka kalAkanI aMdara pAMca-paccIsa atikramaNa thaI jAya. dAdAzrI : to enAM pratikramaNa bhegAM karIne thAya. sAmaTAM thAya eTale pratikramaNa sAmaTAM karuM chuM, ema kahIe. praznakartA : e sAmaTAM pratikramaNa kevI rIte karavo ? dAdAzrI : A badhA bahu atikramaNa thayAM che tenuM sAmaTAM pratikramaNa karuM chuM. je viSaya para atikramaNa thayAM hoya te viSaya bolavo ke A viSaya para, A viSaya para sAmaTAM pratikramaNa karuM chuM eTale ukela AvI gayo. ane chatAM bAkI rahe e dhoI ApIzuM ame. paNa ene lIdhe besI nA rahevuM. besI rahIe to badhuM AkhuMya mahIM rahI jAya. gUMcavADAmAM paDavAnI jarUra nathI. eka bhAI mane kahe, 'dAdA, eka dahADAmAM mane be-be hajAra pratikramaNa karavA paDe che. te mAre zuM karavuM ? huM thAkI jAuM chuM.' eTale ene ame bhegAM pratikramaNa karavAnuM kahyuM. be-be hajAra pratikramaNa mANasa zI rIte karI zake ? be-be hajAra vakhata bolavuM na karavuM, zI rIte karI zake ? have jeTalA doSa dekhAya te jatA rahe pAchA ne pAchA bIjA Ave. jeTalA doSa dekhAyA e mukta thaIne gayA. tyAre koI kahe ke "evo ne evo doSa pharI dekhAyo che.' tyAre kahIe ke enA e ja doSa pharI nA Ave. paNa A DuMgaLInAM paDa hoya chene, eka kADhIe eTale pAchuM bIjuM AvIne UbhuM rahe, tema A doSa DuMgaLInA paDavALA hoya che. ekanI eka vastunuM ApaNe eka paDa kADhIe tyAre bIjuM paDa UbhuM rahe eTale enuM e ja paDa nA hoya, e to gayuM ja. A trIsa paDa hatAM tenAM ogaNatrIsa
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna 435 436 pratikramaNa rahyAM. pachI ogaNatrIsamAMthI eka paDa jaze eTale aThThAvIsa raheze. anaMta doSanuM bhAjana che. te traNa-traNa hajAra doSa mahIM roja dekhAze. te bhaI to thAkI gayo eTale ame tenuM levala utArI nAkhyuM. eTaluM badhuM mANasathI nA thAya. jAgRti bahu vadhI gaI eTale doSo khUba dekhAya. have e mANasa moTo dhaMdhAdArI eTale ene muzkelI thAya ne ! eTale enI jAgRti pAchI ame maMda karI nAkhI ne ene 'jAyuM pratikramaNa' karavAnuM kahyuM. jAthuM eTale badhAnuM sAmaTuM. jeTalA doSa thayA hoya tenuM. bAkI ApaNuM pratikramaNa kevuM hovuM joIe ? zUTa oNna sAITa hovuM joIe. A to badhuM keza ja hovuM joIe. doSa thayo ke tenI sAthe ja pratikramaNa, te keTalAka mANaso to eTale sudhI kahe che ke dAdA, sahana thatuM nathI. A pratikramaNa karI zakAtuM ja nathI mArAthI. eTalAM badhAM pratikramaNa karavAnAM, te eka pachI eka, pUrAM thatAM ja nathI. eTalA badhA doSa dekhAya che. eTale pachI emane jAthuM pratikramaNa karavAnuM kahIe. bahu doSa thAya tene zuM thAya te ? naryA doSano ja bhaMDAra che. ane manamAM zuMya mAnI beTho che ke huM kaMIka chuM, huM kaMIka chuM. zemAM chuM te tuM ? jarA apamAna kare tyAre khabara paDe ke zuM che te ? upAya, rahI gayelA doSoto praznakartA : bhUlacUkathI pratikramaNa karavAnA rahI jAya to sAmUhika pratikramaNathI nIkaLI jAya ? dAdAzrI : hA, enAthI to badhA bahu nIkaLI jAya. e to eka moTAmAM moTo rasto che ke bahu dahADAnI silaka bhegI thaI hoya, te haDahaDATa uDADI mele ! UlaTAno e rasto sAro ! sAmAyikamAM doSo cakanAcUra praznakartA : jJAna lIdhA pahelAMnA je badhA doSo thayA hoya e badhA doSonuM zUTa oNna sAITa kevI rIte thaI zake ? dAdAzrI : e doSo jarA jADA hoyane, eTale enI prakRtimAM AvyA kare. eTale ApaNane khabara paDe, ke A pahelethI che. eTale e doSanAM vadhAre pratikramaNa karavAM. praznakartA : e sAmAyikathI vadhAre oLakhAyane ? dAdAzrI : hA, sAmAyikathI to badhA bahu oLakhAya. paNa mahIM to ApaNane A doSa Avene, te pahelethI A prakRtino guNa che, eTale pahelAM A doSa hatA, eTale enuM pratikramaNa vadhAre karavuM. ane keTalAka doSo che nahIM enuM kazuM nahIM karavAnuM. chUTAya karmo thakI jJAte karIne praznakartA : jJAna lIdhA pachI karmo baMdhAya kharAM ke ? dAdAzrI : vAMkuM bole to baMdhAya nahIM paNa chUTeya nahIM. karma chUTe kyAre ? ke e jJAnapUrvaka hoya, eTale samajaNapUrvaka, jJAnapUrvakathI eno niveDo thAya. ajJAna karIne bAMdhelA te jJAna karIne eno niveDo karI lAvIe tyAre chUTIe. atyAre nA game toya eno jJAna karIne niveDo lAvavo paDe. 'huM zuddhAtmA chuM' thaIne e badhuM joyA karIe, e rIte badho niveDo lAvavo paDe. pratikramaNa to (doSamukta thavA mATe) moTAmAM moTuM hathiyAra che. caraNavidhimAM pratikramaNa ke zaktionI mAMgaNI ? praznakartA : pratikramaNa karI nAkhIe ? to vadhAre jaladI ukela nA Ave ? dAdAzrI : kyAre ? praznakartA : tamArI caraNavidhi karIe tyAre ? dAdAzrI : nA. te ghaDIe to zakti bharavAnI. pratikramaNa to pachI enI meLe karyA karavAnuM.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM taNAtAne tAre jJAna 433 438 pratikramaNa nI , dAdAzrI : doSa dekhAya che, eTale e doSa jatA rahevAnA. doSa to dekhAya ja ne ! doSa dekhAya to AtmA thayo. zuddha thAya to ja doSa dekhAya ne ! praznakartA : paNa Akho divasa ? hareka kSaNe ? dAdAzrI : hA, te doSa dekhAya to sAruM UlaTuM. tapa eTalA mATe karavAnAM kahyAM che ke potAnA doSa dekhAya, e jAgRti Ave. e jAgRti ja doSa dekhADe. paiNatI veLAtAMya pratikramaNa praznakartA : keTaluM keTaluM dho dho karIe chIe paNa haju keTalAM cIkaNAM karmo che ? dAdAzrI : saMsAra eTale atikramaNa ane pratikramaNathI dhoI nAkhavAnuM. niyamita khAo cho, pIo cho, havA Akho dahADo lo cho ne ? evuM e pratikramaNeya Akho dahADo rahe. phUmatuM ghAlI paiNyA'tA, te ghaDIe zarama nahotI AvatI ? Ama phUmatuM ghAlIne paiNelAne badhA ? have te ghaDIe vicAra nahoto karyo ke A badhAM pratikramaNa karavA paDaze. have bhegAM pratikramaNa karavAM paDe che te vasamAM lAge che ! doSa che to jotAroya che praznakartA : dAdA, doSa dekhAtA baMdha thaI jAya evuM karo. dAdAzrI : nA, e doSo to dekhAya, baLyA ! doSo dekhAya che tethI to AtmA che ne peluM zeya che. praznakartA : paNa dekhAya nahIM evuM na thAya ? dAdAzrI : nA, nA dekhAya to to AtmA jato rahe. AtmA che to doSa dekhAya che. paNa have e doSo nathI, e joya che ne tame jJAtA pastAvo kare caMdu praznakartA : koI bhUla karIe, enuM ApaNe pratikramaNa karIe chatAMya e pratikramaNa karIne zuddha kema nA thaI javAya ? manano bhAva AnaMdita ke normala kema nA thAya ? e to ekAda divasa sudhI kema vaLagelo rahe ? dAdAzrI : temAM zuM vAMdho che ? jo pastAvo vadhAre to pharI bhUla thAya nahIM. jAgRti rahe eTale nukasAnakAraka nahIM. chone vaLagatuM haze, pharI bhUla nA thAya. praznakartA : pastAvo thAya eTale pachI ApaNe bIjA dhyAnamAMthI chUTIne emAM rahyA karIene ? dAdAzrI : jema jema pastAvo thAya tema tema sAruM. tamAre pastAvAnI jarUra nahIM. tamAre to A caMdulAla pastAya. ApaNe karyuM nathI. adhavacce philma baMdha karAya ? praznakartA have A jiMdagIno DrAmA jaladI pUro thayA to sAruM. dAdAzrI : AvuM kema bolyA ? to A baMgaDIo koNa paheraze? praznakartA : nathI paheravI have. cho. atikramaNothI TALo have praznakartA : Aje badhI phAIlo che ne, eTale Akho divasa eTalA badhA doSo dekhAya che ke have mane mArAthI khUba kaMTALo Ave dAdAzrI : e to Ave ja. praznakartA : Akho divasa doSa eTalA badhA dekhAya che kSaNe kSaNe.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jIvanabharanA vaheNamAM, taNAtAne tAre jJAna dAdAzrI : nahIM, pahero, haro, pharo, badhuM karo. jaladI pUro karavAnuM nA kahevAya. badhuM bahu kAma che haju ApaNe to. A dehane sAcavavAno. AvuM kyAM bolyAM ? praznakartA : tame vIsa divasa hatAM, toya eke jagyAe avAyuM nahIM. 439 dAdAzrI : tethI karIne deha pUro karI nAkhavAno hoya ? praznakartA : paNa e kAcuM keTaluM paDe che ? dAdAzrI : A dehano to upakAra eTalo badho ke, game te davA karavI paDe te karavI. A dehe to dAdA bhagavAna' ApaNane oLakhAyA. anaMta deha khoyA badhA, nakAmA gayA. dehe (jJAnI) oLakhyA mATe A deha mitra samAna thaI paDyo. ane A sekanDa (bIjo) mitra te have dehane sAcava sAcava karavAno. eTale Aje pratikramaNa karajo. deha vahelo jato raheze. ema kahyuM tenI mAphI mAguM chuM.' praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : ApaNe sinemAmAM beThA hoya ane (adhavacce) philma baMdha thaI gaI to zuM karavAnuM ? // // // // // [25] pratikramaNotI saiddhAMtika samajaNa parabhAvamAM tanmayAkAra praznakartA : vyavahAramAM jo atikramaNa thaI jAya, to turata pratikramaNa karI nAkhavAnuM Ape sUcana karyuM che, paNa jo nijasvabhAvamAMthI parabhAva ke paradravyamAM kheMcAI javAya ke temAM tanmayAkAra thaI javAya to zuM karavuM ? parabhAvamAM tanmayAkAra thavuM e zuddhAtmAnuM atikramaNa karyuM kahevAya ? dAdAzrI : ApaNe pratikramaNa karavuM. pachI zuM lakhe che ke nijasvabhAvamAMthI parabhAvamAM javAnuM. have parabhAvamAM to koI amArI AjJA pALe te mANasa parabhAvamAM jaI zake nahIM. ane javuM hoya toya nahIM javAya. mATe AjJA pALavAnI zarU karI do, eTale parabhAvamAM javAya ja nahIM. paradravyamAM kheMcAya ja nahIM. eTale koI gabharAzo nahIM. emAM tanmayAkAra thAya to e parabhAvamAM ke paradravyamAM nathI, jo AjJA pALe to A nathI ane A che nahIM to AjJA pALI zakAya nahIM. eTaluM badhuM vaijJAnika che A to. praznakartA : tanmayAkAra thaI jaIe eTale jAgRtipUrvaka pUrepUro nikAla nA thAya. have tanmayAkAra thaI gayA pachI khyAla Ave to pachI enuM pratikramaNa karIne nikAla karI nAkhavAno rasto kharo ? dAdAzrI : pratikramaNa kare to halakA thaI jAya. pharIvAra halakA thaIne Ave. ane pratikramaNa nA kare to eno e bojo pAcho Ave.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 441 442 pratikramaNa pharI chaTakI jAya pAchuM, cArja thayA vagaranuM eTale pratikramaNathI halakA karI karI pachI nikAla thayA karaze. praznakartA : tame kaho cho ke atikramaNa nyUTrala che, to pachI pratikramaNa karavAnuM ja kyAM rahyuM ? dAdAzrI : atikramaNa nyUTrala ja che, paNa temAM tanmayAkAra thAya che eTale bIja paDe che. paNa atikramaNamAM tanmayAkAra nA thAya to bIja paDatuM nathI. atikramaNa kazuM ja karI zake nahIM. ane pratikramaNa to ApaNe tanmayAkAra nA thaIe toya paNa kare. caMdubhAI tanmayAkAra thaI gayA, teneya tame jANo ne nathI thayA teneya tame jANo. tame tanmayAkAra thatA ja nathI. tanmayAkAra mana-buddhi-citta-ahaMkAra thAya che, tene tame jANo cho. tanmayAkAra caMdubhAI thAya che, tame to jANanAra e. enuM pratikramaNa karI zakAya ? dAdAzrI : karAya ne. ApaNane game tyAre lakSamAM Ave tyAre pratikramaNa karI zakAya. kAraNa ke ApaNe ja hatA. praznakartA : enAthI pachI cokhkhuM thaI jAya kharuM ? dAdAzrI : hA, gunegAra game tyAre kabulAta karene to, ahIM korTanA kAyadA judA che ane ahIM AgaLa game tyAre kabUlAta karAya. praznakartA : svapnAmAM je karma thAya, enAM pratikramaNa kyAre karavAnAM ? jAgyA pachI karavAnAM ? praznakartA : tanmayAkAra caMdubhAI thayA to caMdubhAIne pratikramaNa karavAnuM kahevuM paDe ne ? dAdAzrI : hA, caMdubhAIne kahevAnuM. svapnAmAM paNa pratikramaNa praznakartA : svapnAmAM pratikramaNa thaI zake ? dAdAzrI : hA. jAgyA pachI khabara paDe, yAda rahe to karavAnAM. svapnamAM koIne DhekhALo mArI AvyA, eTale ApaNo hiMsaka bhAva to hato ja, e vAta nakkI che ne ? sAmAne vAgyuM, nA vAgyuM e judI vAta che. eTale pratikramaNa to karavuM. svapnAmAMya rIsa caDhe. kAko dITho ne rIsa caDhe ! praznakartA : ghaNIvAra svapnAmAM kaMI bhUla thAya to enuM svapnAmAM ja pratikramaNa thaI jAya che. dAdAzrI : hA, thaI jAya. praznakartA : paNa dAdA, ghaNIvAra svapnAmAM pratikramaNa nathI thatuM, paNa jyAre savAre huM jANuM chuM, tyAre mane khyAla Ave ke meM pratikramaNa nA karyuM to tenuM pratikramaNa savAre karI nAkhavAnuM ? dAdAzrI : hA, karI nAkhavAnuM. pratikramaNa 'enI TAIma' (koIpaNa samaye) karI zake. ane te pratikramaNa to tArA dhaNI joDe bhAMjagaDa thaI hoya to ApaNe enA zuddhAtmAnI sAkSIe kSamA mAguM chuM, evuM kaMI bolo toya cAle. tuM enI joDe gusse thaI gaI, to e zuddhAtmAnI sAkSIe kSamA mAguM chuM. A to TekanikalI zabda che paNa sAduM bole toya cAle. je te raste kapaDuM dhovAnuM che. dAdAzrI : hA, bahu sArAM thaI zake. svapnAmAM pratikramaNa thAya, e atyAre thAya che ne tenA karatAM sArAM thAya. atyAre to ApaNe huDa huDa karI nAkhIe. svapnAmAM je kAma thAyane e badhuM AkhuM paddhatisara hoya. svapnAmAM 'dAdA' dekhAya te evA 'dAdA' to ApaNe joyA ja nA hoya evA dAdA dekhAya. jAgRtimAM evA dAdA nA dekhAya, svapnAmAM bahu sArA dekhAya. kAraNa ke svanuM e sahaja avasthA che ane A jAgRta e asahaja avasthA che. praznakartA : svapnAmAM pApa karyuM hoyane, to jAgRta avasthAmAM
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 443 pratikramaNa svapta haMmezAM galata praznakartA : viSayanI bAbatamAM svapnAM Ave to asara rahe che. dAdAzrI : te to emAM pratikramaNa thAya ne ? praznakartA : pratikramaNa to thAya. dAdAzrI : te to UlaTuM sAruM. pratikramaNa thAya eTale phAyadAkAraka. eno vAMdho nahIM. ane pratikramaNa to karavo ja joIe. peluM 'leTa go' thAya to emAM emanuM kAcuM rahI gayuM. ane A to pratikramaNa karIne enuM mULiyuM kADhI nAkhe, e to sAruM. ane tyAM to pAchaLathI kahI done, ke A khoTuM thayuM. 'khoTuM thayuM' evuM hoya tenA mATe sAruM. svapna eTale zuM ? galana ! pUraNa nahIM. bilakuleya pUraNa nahIM, enuM nAma svapna. ane jAgRta sthitimAM ahaMkAra hovAthI galana ane pUraNa banne thAya. bAkI svapna e galana ekaluM ja che. 'DiscArja eTale galana. ane 'DiscArjanI ciMtA koIe karavI nahIM. hA, 'DiscArja na thAya enI kALajI rAkhavI, paNa 'DiscArja thaI jAya enI ciMtA karavI nahIM. banI gayuM enI ciMtA choDI do. bhaviSyamAM na bane enI kALajI rAkhavI. atupayAki vyavahAramAM karmabaMdha kyAM ? praznakartA : A 'jJAna' lIdhA pachI Ape vyavahArane nikAlI kahyo che. e vAta barAbara che paNa emAM kyAMka anupacArika vyavahAra hoya che. to tyAM AgaLa 'cArjiMga'nuM bhayasthAna kyAM ? dAdAzrI : 'cArja thaI jAya evAM bhayasthAno hotAM ja nathI. paNa zaMkA paDe tyAM AgaLa 'cArja' thaI jaze. zaMkA paDe eTale e bhayasthAna cAjiMgavALuM' mAnavuM. zaMkA eTale, kevI zaMkA ? ke UMgha nA Ave evI zaMkA. nAnI amathI zaMkA paDI ane baMdha thaI jAya evI nahIM. kAraNa ke je zaMkA paDI e pachI bhUlI jaIe, e zaMkAnI kiMmata ja nathI. praznakartA : to pachI bindAsa rahevAnuM ? nIDara ne bephAma rahevAnuM ? dAdAzrI : nA, bephAma rahe to mAra paDaze. bephAma thAyane, niphikaro thAya to mAra paDI jAya. A devatAmAM kema hAtha nathI ghAlatA ? praznakartA : to pachI tyAM aupacArika 'ekzana' kayuM levuM joIe ? dAdAzrI : bIjuM zuM 'ekzanamAM lezo ? tyAM pastAvo ne pratikramaNa ekaluM ja "ekzana' che. mahAtmAote karma cArja kyAM thAya ? praznakartA : khAsa mudo ja A samajavo hato ke mahAtmAone cArja thAya ke nahIM ? dAdAzrI : tamane 'cArja' nA thAya, paNa pratikramaNa karavuM sAruM. pratikramaNa karavAthI amArI AjJA pALI kahevAya. atikramaNa thayuM mATe pratikramaNa karo. "ApaNe" to atikramaNa karatA nathI. ApaNane pasaMdeya nathI. icchA ja nahIM ne ? praznakartA : nA, bilakula icchA ja nA hoya. mahAtmAonA dareka karma 'DiscArja hoya to pratikramaNa karavAnI jarUra ? dAdAzrI : 'DiscArja' che eTale pratikramaNa karavAnI jarUra nahIM, paNa atikramaNa thayuM hoya to ja pratikramaNa karIe. khAya-pIe enuM kaMI pratikramaNa karavAnuM nahIM. huM tamane ema kaMI pUcha pUcha karuM chuM ke 'tame kerIo khAdhI ke nA khAdhI ? teM bhajiyAM kema khAdhAM hatA ? tuM hoTelamAM kema gayo hato ?" evuM huM pUchuM chuM kaMI ? Ama tema kaMI pUchyuM meM ? nA. kAraNa ke e huM jANuM chuM ke e badhuM 'DiscArja' che !
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 'DiscArja' bhAve koIne kleIma (AkSepa) apAI jAya to tenuM pratikramaNa karI levuM ! 445 praznakartA : jene kleIma maLyo teNe paNa pratikramaNa karavuM ? dAdAzrI : hA, teNe paNa karavuM ke mArA kyA doSanA bhoge A AvyuM ! paNa kleIma ApanAra vadhAre gunegAra che. praznakartA : 'DiscArja'mAM tanmayAkAra thAya to pAchA bIjA bhAvo paDene ? dAdAzrI : hA, badhuM jokhama kharuMne ! pratikramaNa kare eTale cokhkhuM thaI jAya. pratikramaNa kare eya parabhAva. enAthI puNya baMdhAya, e svabhAva nahIM. puNya baMdhAya, pApa baMdhAya, e badhuM parabhAva che. samabhAve nikAla thaI gayo eTaluM ochuM thayuM. jJAta pachI 'joyA' karavuM praznakartA : A jJAna lIdhuM hoya ane koIne gALa bhAMDI, pachI ApaNane thAya ke Ane be ApavI che. have pachI ApIe kharI. pAchA 'ApaNe' joIe ke A caMdubhAIne A ApavAnuM mana thayuM, pAchI ApI ane teya pAchA caMdubhAIne ApaNe joIe. to e zuM kahevAya ? e 'cArja' kahevAya ? dAdAzrI : A badhuM banI gayuM ene tuM joyA karuM ? praznakartA : hA. dAdAzrI : basa to chUTyuM. tAre levAdevA nahIM. praznakartA : koIe ApaNane gALa ApI tyAre ApaNane ema thAya ke ApavI nA joIe. paNa caMdubhAI ema kahetA hoya ke nA, ApavI ja joIe. ane pachI caMdubhAI jaIne ApI Ave. toya mahIM ema thatuM hoya ke A khoTuM karyuM che, ane ApaNe ema jotA hoIe paNa caMdubhAIne rokI nA zakIe. pratikramaNa dAdAzrI : teno vAMdho nahIM. tAre javAbadArI nahIM. caMdubhAIne javAbadArI kharI. te pelo mANasa caMdubhAIne TaiDakAve ke kevA nAlAyaka cho ne zuM bola bola karo cho ? agara to dhola mArI de. je jokhamadAra che ene mAra khAvo paDe. 446 praznakartA : eTale e 'cArja' karyuM kahevAya ? dAdAzrI : nA, paNa pratikramaNa karavuM joIe. 'ApaNe' pratikramaNa nahIM karavAnuM, e caMdubhAI kare. ApaNe kahIe ke 'atikramaNa' kema karyuM ? mATe pratikramaNa karo. praznakartA : paNa dhAro ke caMdubhAIe pratikramaNa nA karyuM to ? dAdAzrI : to e cAlI zake. praznakartA H to e 'cArja' thayuM ne ? dAdAzrI : nA, 'cArja' to thAya nahIM. praznakartA H pratikramaNa karavuM joIe. dAdAzrI : kare to cokhkhI thaI gaI badhI phAIla. jJAne karIne cokhkhI karIne mUkI dIdhI. jeTalAM kapaDAM dhoIene, eTalAM cokhkhAM karIne mUkI devAM. pachI IstrImAM jAya enI meLe. cArja kyAre thAya ? praznakartA : jJAna maLyA pachI karma 'cArja' thAya che ke nahIM ? dAdAzrI : 'cArja' thAya ja kema karIne ? 'cArja' kyAre thAya ? 'vyavasthita' kartA che, teno tane vizvAsa beTho che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ane caMdubhAI kartA nathI e tane vizvAsa beTho che ? praznakartA : hA.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 447 448 pratikramaNa dAdAzrI : caMdubhAI kartA hoya to "cArja thAya. eTale e vAkya UDI gayuM? tane samaja paDIne ? e vAkyano khulAso thayone ? praznakartA : pratikramaNa karIe to navuM cArja nA karIe ? dAdAzrI : AtmA pote kartA thAya to ja karma baMdhAya. jJAta pachI kreDITa-DebITa tIla praznakartA : kharAba "cArjiga' thAya, tema sAruMya "cArjiga' thAyane? dAdAzrI : nA thAya. kharAbeya cArja thatuM nathI. A 'DiscArjamAM atikramaNa thayelAM tenuM ApaNe pratikramaNa karIe. atikramaNa thayelAM e sAmAne nukasAna kare evAM hoya che. praznakartA : pratikramaNa karavAnuM te 'DiscArjamAM rAga-dveSa Ave che enuM karavAnuM che ? dAdAzrI : 'DiscArja'nuM pratikramaNa karavAnuM. 'cArja to thatuM ja nathI, tyAM pachI rahyuM ja zuM? eTale 'kreDITa'-'DebITa' ApaNane have thatuM ja nathI. 'keDITa' thAya to devagati thAya, DebITa' thAya to jAnavaramAM jAya evuM tevuM nathI thatuM. paNa A je "kreDITa'-DabITa', 'DiscArja che, tenI vAta karIe chIe ApaNe. e atikramaNa thayuM hoya to pratikramaNa karI bIjA zuM kahe che ke bhaI, ApaNe amuka je karmano udaya Avyo, e vakhate pratikramaNa karavAnI jarUra che. dAdAzrI : 'kazuM karavAnI jarUra che nahIM' ema kahe che to ene kahIe, 'tame kema jamo cho ? kazuM karavAnuM nahIM, kaho cho to ?" jamavAnuM baMdha karatA hoya to kazuM karavAnuM rahetuM nathI. paNa jamavAnuM baMdha kare che ke nahIM ? praznakartA : nA, e to cAlu che. dAdAzrI : kazuM karavAnuM nathI eno artha to evo ke kazo kartAbhAva nA kare. karavAthI to bhamaraDA thaI jAya. pratikramaNeya DiscArja praznakartA : ApaNane kaMI asara ja nA thatI hoya, rAga-dveSa thatA nA hoya, to pachI pratikramaNanI jarUra kharI ? dAdAzrI : tane rAga-dveSa thatA nathI, tAre pratikramaNa karavAnI jarUra nathI. paNa A caMdubhAIne thatA hoya to caMdubhAIne karavAnI jarUra kharI ne ! praznakartA : ghaNI badhI vAra 'huM caMdubhAI chuM ' evI ja rItanI vartanA thayA kare. ghaNA lAMbA samaya pachI khyAlamAM Ave. ghaNIvAra khyAlamAMya nA Ave to zuM enuM pratikramaNa karavuM paDe ? dAdAzrI : jeTaluM khyAlamAM rahe eTalAM pratikramaNa karavAM paDe. praznakartA : zuM kAma karavAM paDe ? dAdAzrI : pratikramaNa to tuM kyAM kare che ? e to caMdubhAIne karavAnAM che. praznakartA : caMdubhAIne zuM kAma karavAM paDe ? dAdAzrI : kema ? samajo "vAtuM nathI' ene praznakartA : amuka vyaktio evuM kahe che ke zuddhAtmA pada ApyuM che. zuddhAtmA kazuM karato ja nathI. mATe ApaNane kazuM naDatuM ja nathI. kazuM karavAnI jarUra che ja nahIM. pratikramaNa karavAnI jarUra che ja nahIM. dAdAzrI : evuM khoTuM badhuM. praznakartA : eTale have e eka yU poInTa (daSTibiMdu) thayo.
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 449 praznakartA : badhuM 'DiscArja' phormamAM che to pachI ? dAdAzrI : nA, koIne duHkha thatuM hoya to pratikramaNa karavAM paDe. tArI kriyAthI koIne duHkha thatuM hoya to pratikramaNa karavAM paDe. duHkha nA thatuM hoya to kazuM nahIM. praznakartA : paNa A caMdubhAI che e to 'DiscArja' ja chene, to pachI pratikramaNanI zI jarUra ? e haju mane samajAtuM nathI. dAdAzrI : pratikramaNeya 'DiscArja' che. joDe 'zI jarUra' kahe che, teya 'DiscArja' che. praznakartA : to pachI ema manamAM thAya ke ATalAM badhAM pratikramaNa koNa kare ? to eya 'DiscArja' ? dAdAzrI : eya 'DiscArja'. vAMdho nahIM uThAvatA. ApaNe bolIe ane sAmAne duHkha thAya evuM thaI gayuM hoya to ApaNe pratikramaNa karavAnuM. ane kahevuM ke 'pratikramaNa kara. Ama duHkha thAya evuM nA karIza.' praznakartA : caMdubhAI ADA thAya ane kahe, 'mAre pratikramaNa nathI karavuM' to ? dAdAzrI : to vAMdho nahIM. e ghaDIvAra pachI sAro thAya, pachI pratikramaNa karAvavAnuM. sAMjanuM moTuM pratikramaNa karAvavAnuM. ADA thAya eTale kahIe, 'sUI jA.' 'sorI' e pratikramaNa kahevAya ? praznakartA H ahIM amerikAmAM ajANatAM paNa bhUla thaI gaI hoya to tarata 'sorI' kahI de che, to e 'sorI' pratikramaNa jevuM kahevAya ? dAdAzrI : e 'sorI' e pratikramaNa nathI. paNa e vastu 'sArI che'. e pratikramaNa nathI paNa 'sorI' kahevAthI sAruM che ke pelAne manamAM eTekIMga (Akramaka) bhAva nA Ave. eTekIMga bhAva Avato hoya te pratikramaNa baMdha thaI jAya. eTale lokonA zIkhavADavAthI 'sorI' zIkhI gayo hoya toya ghaNuM sAruM. paNa pratikramaNa jevuM to ekuMya nahIM. 450 praznakartA : ApaNe akartA chIe to pachI A atikramaNa kare ke pratikramaNa kare je kare te, ApaNe zuM ? ApaNe to joyA karavAnuM ne ? dAdAzrI : 'ApaNe' joyA karo. atikramaNa koNa kare che ene pratikramaNa karavAnuM kahevAnuM ke "bhaI, atikramaNa kema karyuM ? mATe pratikramaNa kara. atikramaNa nA karyuM hota to ame tane kahevAnA na hatA.' praznakartA : zuM ApaNe pratikramaNa eTalA mATe karIe chIe ke, ApaNo Avato bhava 'IjhI' (saraLa) jAya, sAro jAya ? dAdAzrI : cokhkhuM karavA mATe. DAgha paDelo hoya, tene tarata cokhkhuM karI nAkhIe chIe. nahIM to pharI pAchuM dhovA AvavuM paDaze. eka DAgha paDe eTale dhoI nAkho ene. atikramaNa thayuM eTale DAgha paDyo. game te kalarano DAgha paDI gayo, tene dhoI nAkhIne pachI ApaNe besavuM. te ghaDIe caMdubhAI ADA thayA hoya to sAMje dhoI nAkhavAnuM AkhuMya. pAMca-sAta-dasa atikramaNa thayAM hoya to bhegAM pratikramaNa karI, svaccha karI nAkhavAnuM. praznakartA H pratikramaNa karyuM e cothI AjJA, samabhAve nikAlano bhAga che? dAdAzrI : samabhAve nikAla ne ene levAdevA nahIM ne ! phAIlano nikAla, e to judI vastu che. akrama mArgamAM pratikramaNa praznakartA H eka jaNane pratikramaNa upara to eTalI badhI cIDha ke te amane ema kahe ke tame pratikramaNa karo to tame AtmA nathI. pratikramaNa karyuM eTale AtmA khoI nAkhyo.
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 451 452 pratikramaNa dAdAzrI : A kramika mArga evo che ke AtmA prApta karyA pachI pratikramaNa nA hoya. e pratikramaNa kare to AtmA khoI nAkhe. praznakartA : paNa dAdA, ame je pratikramaNa karIe chIe te ApanI AjJA pramANe chUTA rahIne karIe chIe ? dAdAzrI : hA, 'caMdubhAI' kare che. jeNe bhUla karI che, jeNe atikramaNa karyuM che, te pratikramaNa kare che. kramika mArgamAM AtmA prApta thayA pachI pratikramaNa nA hoya. pratikramaNa 'poIjhana' gaNAya che. ApaNe ahIMya pratikramaNa hotuM nathI. ApaNe pratikramaNa "caMdubhAI pAse karAvIe chIe. kAraNa ke A to akrama, ahIM to badho ja mAla bharelo. zuM no zuM mAla bharelo, e pahoMcI ja kevI rIte zake ? ane lokone mahIM zaMkA rahe ke A kaI jAtanuM? A badhA meDa (gAMDA) mANaso, mokSano satsaMga zI rIte kare te ? eTale jagata AkhuM vIMTI kADheluM ke meDane adhikAra ja nathI, mokSano satsaMga karavAno ? zubhAzubhano satsaMga karavAno adhikAra. tyAre mAre kahevuM paDe che ke meM je jJAnanI zodhakhoLa karI che, te bilakula UMcI jAtanI zodhakhoLa karI che. kramika mArgamAM pratikSmaNa praznakartA : e kramika mArgamAM pratikramaNa hoya ? dAdAzrI : kramikamAM pratikramaNa che paNa kramikamAM A greDamAM pratikramaNa hoya nahIM. AtmA prApta thayA pachI kramika mArgamAM pratikramaNa e 'poIjhana' jevuM che. kAraNa ke kramikamAM atikramaNa kare ja nahIM, e UMce darajaje Avelo mANasa atikramaNa kare ja nahIM. to pachI pratikramaNa zAnAM hoya ? e kramaNavALA hoya ane sekaDe be-pAMca TakA jeTaluM atikramaNa thAya. te to pAchuM ene phaLa maLavAnuM. bAkI e atikramaNa kare ja nahIM. ane ApaNane to ahIM AgaLa ociMtuM ja jJAna maLyuM ne eTale jevo mAla bharyo te nIkaLe, tenuM badhuM pratikramaNa karavuM paDe. kramika mArgamAM zuddhAtmA anubhava thayA pachI pratikramaNa karavAnAM hotAM nathI. ane ApaNo A akrama mArga kharone, eTale mAla badho jaththAbaMdha bharelo ne ApaNe zuddhAtmA thaI gayA. eTale ApaNe A mAla khAlI thavAno, te pratikramaNa kare to dhovAI jAya. paNa pratikramaNa ApaNe jAte karavAnuM nahIM. ApaNe zuddhAtmA thayA eTale ApaNe caMdubhAIne kahevAnuM ke bhaI, tame A bagADyuM che, mATe tame sudhAro. A pratikramaNathI loko joDe verabhAva baMdha thaI jAya. tamAre A bhAI joDe kaMI bhAMjagaDa hoya, e bhAI kaMI UMdhuM-chatuM bolI gayA hoya to tamane manamAM duHkha thayuM hoya, ne tethI tamArA vicAro ene mATe bagaDyA hoya, kharAba dhyAna thayuM hoya to tamAre enA zuddhAtmAne yAda karIne pratikramaNa karavAnuM. ene nahIM, enA zuddhAtmA joDe sIdhuM pratikramaNa karavAnuM ane e doSathI mukta thavAnuM. pharI nahIM karuM evuM pratyAkhyAna karavAnuM eTale e doSa dhovAI jAya. zukaladhyAta pachI pratikramaNa e poIjhana ane pratikramaNa karavAnuM nA kahuM to cAle nahIM. tame kaho cho e vAta tadana sAcI che, ke pratikramaNa e 'poIjhana' gaNAya che. pratikramaNa jo zukladhyAna thayA pachI jAte kare to to pachI zukladhyAna kahevAya ja nahIM. paNa A pratikramaNa jAte nathI karavAnuM. A pratikramaNa tame konI pAse karAvaDAvo cho ? praznakartA: 'caMdubhAI pAse karAvaDAvavAnuM. paNa caMdubhAIne kahenAro koNa che ? dAdAzrI : A mahIM je prajJAzakti che te prajJAnI zakti ja kAma karyA kare che. praznakartA : je svAbhAvika rIte jaI rahyuM che tene pAcho mukAma Ape che.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 453 454 pratikramaNa ane e to koI pherI bolyA hoya to enuM koI khAsa evuM mahattva nathI hotuM evA saMjoga hoya che. e to saMjoga pramANe vANI hoya che. dAdAzrI : enAthI bahu UMDA utarazo to mahIMthI kAdava nIkaLaze. A to 'sarakamasTenziyala eviDansa." unALAmAM sahu koI kahe ke oDhavAnuM nahIM joIe. badhAya kahe, paNa 'sarakamasTenziyala eviDansa oDhavAnuM kare. unALAmAM mahIM tAva caDhyo to ? oDhavAnI jarUra paDe. eTale A 'eviDansa" che. 'eviDansa'ne pelI rIte mapAya nahIM ke unALAmAM nA kahetA hatA te kema oDhavAnuM mAMgo cho ? are bhAI, tAva caDhyo, Apa ne bA oDhavAnuM. tuM vagara kAmano samaju nahIM. ane potAne karavAnuM nathI A. pratikramaNa caMdubhAI pAse karAvaDAve che. je atikramaNa 'pote' karato nathI, to pratikramaNa potAne zA mATe karavAnuM hoya che ? tathI jarUra "ene' pratikramaNatI praznakartA : eTalA mATe A pajhala' UbhuM thayuM che. dAdAzrI : nA, e pajhala UbhuM karavAnI jarUra ja nathI. ane eka ja bAju amAruM vAkya nA hoya haMmezAM. badhA saMjoga pramANe hoya ane 'DIpenDa apona' (AdhAra rAkhe) sAmAne zuM saMjoga jJAna ApIe chIe tyAre bolIe chIe te zuddhAtmA che, ekkekTa ? hA. to A zuM rahyuM ? e tAruM 'vyavasthita'. vyavasthitano artha zo ? caMdubhAI zuM kare che te joyA karavuM, te vyavasthitano artha. caMdubhAIe ko'kanuM be lAkhanuM nukasAna karyuM, to ema ApaNe joyA karavAnuM. pachI nA samajaNa paDe eTale kahIe chIe 'pratikramaNa kara'. vyavasthita eTale je che te ekjhakTa joyA kara. eTale tame chUTA. pratikramaNa zenAM karavAnAM ke "ApaNAM' 'vipariNAmane lIdhe A saMyogo bhegA thAya che, te pratikramaNathI bhUMsAI jAya. kharI rIte daraasala sAyanTisTane pratikramaNanI jarUra ja nathI. A to ApaNA loko bhUlathApa khAI jAya tethI. asala sAyanTisTa to AMgaLI ghAle ja nahIM. 'dha varlDa Ijha dha sAyansa' (A jagata vijJAna che) ! emAM nathI jarIkya virodhAbhAsa praznakartA: ApanI vANI nimitta AdhIna kharIne, eTale ghaNI vakhata pratikramaNa karavAnI 'dAdA' nA kahe che, ghaNI vakhata pratikramaNa karavAnuM kahe che, to A kevI rItanuM? dAdAzrI : pratikramaNa karavAnI jarUra nathI evuM ame nA bolIe. praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : ane kaMTALI jAya evo koI hoya, toya ema karIne paNa ene AgaLa lAvIe ame. sAmo kaMTALI jAya evo hoyane, to uparathI A bojo nAkhIe to ? eTale ene ApaNe kahIe ke A karavAnI jarUra nathI. tuM tAruM bIjuM A kara. ema karIne ame AgaLa calAvIe. eTale ame saMjoga pramANe vANI bolIe. paNa mULa abhiprAya to amAre 'pratikramaNa karavAM' e ja hoya. praznakartA : e pelAno ullAsa tUTI nA jAya eTalA mATe.. dAdAzrI : e to ATaluM karatA hoya temAM pratikramaNa Ave tyAre bojo sahana nA thAya, eTale badhuMya nAkhI de. eTale badhAne juduM juduM bolavuM paDe mAre. eTale pachI ame AgaLa-pAchaLa bolyA hoIe ke amArI vANI saMjogonA AdhIna hoya che, saMjoga pramANe. eTale loko UMdhuM pakaDatA nathI. paNa jene UMdhuM pakaDavuM hoya tene badhuM jaDI Ave. ane UMdhuM pakaDe teno vAMdho nathI. e UMdhuM pakaDe, enA e ja kADhI nAkhe. A to vijJAna ja evuM che ke e je UMdhuM pakaDena, e ja ene kheMce pAchuM. eTale enI ApaNe varIjha (ciMtA) nathI rAkhavAnI.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 455 456 pratikramaNa eTale ApaNe zuM kahyuM ke atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo. ane pratikramaNa thaI rahyuM hoya to joyA karo. zuM mAphI mAMgavAtI AtmAe karIte ? praznakartA : A je kSamA mAMge che e pratiSThita AtmA ja kSamA mAMge ne ? dAdAzrI : hA, mULa AtmAne mAgavAnI jarUra zI te ? je guno kare tene mAgavAnI jarUra. pratiSThita AtmAe guno karyo mATe pratiSThita AtmA mAMge A atikramaNa to zuM, bIjuM badhuM ja caMdubhAI kare che. emAM AtmA kazuM karato nathI. e to khAlI prakAza ja Ape che. mahAvIreya tihALyuM tija pudgalate ja dAdAzrI : have zA prakArano bhaya Ave evuM lAge che ? praznakartA H mane zuM bhaya AvavAno che ? have badhuM tamane soMpyA pachI mAre zuM karavuM che ene ? dAdAzrI : paNa tamane bhaDakATa nathI raheto ne koI jAtano ? jo A soMpeluM hoya to kiMcitmAtra bhaDakATa na rahe ne thaDakATa paNa nA rahe evuM suMdara che. jeTaluM tamane soMpatAM AvaDyuM eTaluM kAmanuM. A soMpIne pachI khAva ne Tebala upara nirAMte besIne jamo ne ! koI bApoya vaDhanAra nathI. koI uparI che ja nahIM. uparI hatI tamArI bhUlo ane tamArA 'blanDarsa'. 'blanDarsa' dAdAe toDI ApyAM ane bhUlo ApaNe dhovI paDaze. thoDI ghaNI, pAMca-dasa, koI dA'Do bhUlo dekhAya AcArya mahArAja hoya te kaheze ke tame AtmajJAna lAdhyA pachI pratikramaNa zAnuM karo cho ? paNa A akrama mArga che eTale ApaNe zuM karavAnuM ? potAne nahIM karavAnuM. tamAre caMdubhAIne kahevAnuM ke caMdubhAI, tame A atikramaNa karyuM che mATe pratikramaNa karo. kAraNa ke ApaNe chUTTA thayA paNa A 'caMdubhAI chUTTA thAya to "ApaNe chUTTA thaIe.' A paramANuo cokhkhA karIne mokalavA paDaze. 'ApaNA nimitte evuM bagaDyuM che. praznakartA : caMdubhAIno loco Ubho che haju, ene zuddha karo. dAdAzrI : hA, te A dAdAnI vidhi kare che te AtmA nathI vidhi karato. ApaNe caMdubhAIne kahevAnuM ke bhAI, dAdAnI vidhi karI lo. haju to ApaNe cokhkhuM karavAnuM che. eTale ApaNe AtmA tarIke jANyA karavAnuM ke Aje dAdAnI vidhi karI, kema karI, kevI nahIM, e badhuM ApaNe jANyA karavAnuM. niraMtara jANavuM e 'ApaNuM' kAma ane niraMtara karavuM e 'caMdubhAInuM kAma. 'caMdubhAI' nokara ane 'ApaNe' zeTha. hA ! praznakartA : sAruM thayuM, huM zeTha thaI gayo. jAmyuM A to ! dAdAzrI : hA, ane pAchuM 'caMdubhAI' nokara eTale tamAre ropha rAkhavAno. ane kahevAnuM ke Tebala para besIne 'caMdubhAI' jamo. rophathI jamo. have ame chIe tamArI sAthe. tyAre kaheze, mahArAja nA kahetA'tAne. tyAre kahIe, mahArAja nA kahe, paNa tame rophathI jamo. ApaNane have dAdA maLyA che, Tebala to vAparo, nA hoya to lAvavuM !!! jeNe atikramaNa karyuM tenI pAse ja pratikramaNa karAvavAnuM. 'ApaNe' nahIM karavAnuM. ApaNe jANanAra, caMdubhAI zuM kare che enA tame jANanAra pachI vAMdho kharo ? mahAvIreya A ja karatA hatA. mahAvIra eka pudgalane joyA karatA hatA, niraMtara. A badhA lokonAM pugala jovA nA jAya. eka (potAnuM) ja pudgala jue. praznakartA : thoDI thoDI dekhAvA mAMDI, pAMca-pAMca, dasa-dasa bhUlo dekhAya che ne tene khamAvuM . dAdAzrI : nA, e pratikramaNa zIkhavuM paDaze. atyAre koI
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 457 458 pratikramaNa "mAruM nathI' e kone thAya ? praznakartA : dAdA, ema thAya ke A mAruM nathI to paNa tyAM pakaDAI jAya. dAdAzrI : teno vAMdho nahIM. te koNa pakaDAyA ? praznakartA : ApaNe jANIe chIe ke A vastu khoTI che, nahIM karavI joIe to paNa thaI jAya. dAdAzrI : caMdubhAIne thaI kahevAyane paNa ! ApaNe kyAM karIe chIe ? praznakartA : tyAre ApaNane ema thAya ke A nAlAyakI 'caMdubhAImAM keTalI bharI che ? - dAdAzrI : nA, nA, 'caMdubhAI pakaDAI jAya. kAraNa ke 'caMdubhAIe karyuM che eTale pakaDAI jAya. eTale baLajabarI karIne pratikramaNa karo kahe. atikramaNa kema karyuM ? mATe pratikramaNa karo. caMdubhAI pakaDAI jAya, 'tame to nA pakaDAo ne ? - tamAre to pADozI tarIke caMdubhAIne ema kahevuM, ke "AvA doSa karIne tame zuM chUTA thavAnA ? 'tamAre' amArAthI chUTA thavAnuM che ane 'tamAre cokhkhA thavAnuM che. mATe tame che te pratikramaNa karo." atikramaNa thAya to pratikramaNa karavAnuM, sArA-sArAnuM pratikramaNa karavAnuM nahIM. enAthI chUTuM paDatuM jAya praznakartA : amuka je pakaDo pakaDAyelI hoya te ApaNe jANIe ke e khoTI che, AvuM nA hovuM joIe. icchA nA hoya chatAM paNa e pakaDa pakaDAI jAya. pachI pastAvo thAya, pratikramaNa thAya paNa te pakaDo kema chUTatI nathI ? dAdAzrI : e ApaNe choDIe chIe ne chUTI jaIe chIe. jo pratikramaNa karIe to chUTI jAya. enAM pratikramaNa karIe tema tema vegaLI thAya. jeTalAM pratikramaNa karIe eTalI vegaLI thatI jAya. praznakartA : pachI dAdAnA phoTA pAse AvIne raDuMya kharI. dAdAzrI : hA, paNa jeTalAM pratikramaNa karIe eTaluM chUTuM. eka pratikramaNa thayuM ne dhakko mAryo. bIjuM pratikramaNa karyuM ne dhakko mAryo. ema jema cheTuM thaI jAya tema ochuM thatuM jAya. A bena have traNa mahinAmAM eka vakhata ja gharamAM bhAMjagaDa kare che. pahelAM roja be-cAra vAra karatI hatI eTale nevuM divasamAM traNaso sAITha vAra karatI hatI. tene badale eka ja vAra kare che. evuM tamAreya thaI jaze. AnI jema bIjI eka bena paNa roja gharamAM vaDhavaDhA kare. UMdhuM-UMdhuM bolyA kare. ene A pratikramaNa karavAthI ja enuM chUTuM thavA mAMDyuM. e roja pratikramaNa kare che. praznakartA : A saMsAranI eka paNa cIja bhogavavI nathI evo nizcaya che, paNa jyAre aMdarathI amuka evI icchA nIkaLe che to e pramANe vartAI javAya che, to zuM karavuM ? dAdAzrI : to enuM pratikramaNa karavuM. mAphI mAMgavI ke navI icchAo na hovA chatAM A guno karyo te badala kSamA mAguM chuM. pharI na karuM, mATe mApha karajo. pratikramaNa e che paudgalika paNa puruSArtha praznakartA : pratikramaNane paulika kahyuM to te 'vyavasthita'ne AdhIna thayuM ne ? dAdAzrI : nA. pratikramaNa e AtmA nathI, e paulika che. paNa e puruSArtha che, jAgRtine AdhIna che. jAgRti e ja puruSArtha che. jAgRti rahI pachI karavuM nA paDe, thayA kare. praznakartA : pratikramaNamAM evuM karuM chuM ke anaMtA bhavonAM pudgalanAM paryAyo karyA hoya, aMtarAya karyA hoya, tenuM pratikramaNa karuM chuM.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa dAdAzrI : ApaNe to doSonuM pratikramaNa karIe chIe, emAM pudgala paryAyo AvI ja jAya che. 459 jagata calAve pudgala praznakartA : pudgala atikramaNa kevI rIte kare ? dAdAzrI : pudgala atikramaNa ekaluM ja nA kare, A jagata ja AkhuM pudgala calAvI rahyuM che. laDhAIo ja pudgala calAvI rahyuM che. A badhuM ja pudgala calAvI rahyuM che. e jJAnIonI bhASA bIjAone kema samajamAM Ave ? jJAnIo joIne kahe che, jyAre bIjAne pratItimAM lAvavAnuM che. A badhuM pudgala ja che. praznakartA : pudgalanuM je thayA kare che te vyavasthitanA dhoraNe thayA kare che, paNa te atikramaNa kevI rIte karI zake ? dAdAzrI : kramaNa karI zake ane atikramaNa paNa karI zake. badhuM ja e ja kare che ne tyAre ? praznakartA : e pudgalamAM AtmAnuM cetana bhaLe to ja thAya ne ? dAdAzrI : enuM nAma ja pudgala kahevAya. A je pudgala paramANu che, e to ApaNe pudgala kahIe chIe, eTaluM ja che. e paramANu che e pudgalane to bhagavAne mizracetana kahyuM che. pudgala paramANu eTale zuM ? mizracetana. caitanyabhAvathI bhareluM tene puraNa thavuM e bIjA avatAramAM galana thAya che. pAchuM 'cArja' thAya che. pUraNathI 'cArja' thAya che ne 'DiscArja'thI galana thAya che ane atikramaNa e galana che. jJAna pachI paNa e atikramaNa AtmA thakI thayuM hoya to pUraNa che. svapariNati thai hoya to pUraNa che. paraparaNita thaI hoya to galana che. praznakartA : A caMdubhAI kare to ene to rAgAdi kazuM hoya nahIM, to pachI emane atikramaNa zuM ne pratikramaNa zuM ? dAdAzrI : rAga-dveSa badhuM caMdubhAI (bAvA)ne ja che. 460 pratikramaNa mAphI koNa kotI mAge ? ApaNuM pratikramaNa che te atikramaNa uparanuM pratikramaNa che. kramaNa mATe nathI. ApaNe sAmAnA zuddhAtmAne phona karIe te emane tarata pahoMcI jAya ane eno zuddhAtmAya tamAro phona pudgalane dhakele. pratikramaNa mANaso sAthe karavAnAM hoya, jaDa sAthe nahIM. praznakartA : tame zuddhAtmA cho, eTale tamAre pratikramaNa nahIM karavAnuM. jeNe atikramaNa karyuM e paNa zuddhAtmA para nathI karyuM, e sAmAnA pudgala mATe thAya che. to pratikramaNanI mAphI je mAgIe ApaNe, e sAmAnA zuddhAtmAnI mAphI mAgavAnI ke enA pudgalanI mAphI mAgavAnI ? dAdAzrI : zuddhAtmAnI mAphI mAMgavAnI. te mAphI mAganAra koNa pAcho ? pudgala. ane te sAmAnA zuddhAtmAnI pAse mAphI mAgavAnI che. he zuddhAtmA bhagavAna ! tamArI sAkSIe mAphI mAguM chuM. pratikramaNa paNa pudgalatuM praznakartA : ApaNe je pratikramaNa karIe chIe e pudgalanuM karIe chIe ke konuM karIe chIe ? dAdAzrI : pudgalanuM ja, bIjA konuM ? praznakartA : pudgalanuM ne ! to evI rIte ApaNA pudgalanuM paNa pratikramaNa thaI zake ke nahIM ? dAdAzrI : ApaNA ja pudgalanuM karavAnuM. sAmAnA pudgalanuM to ene nukasAna thayeluM hoya tyAre karavuM paDe, nahIM to ApaNA ja pudgalanuM pratikramaNa karavAnuM che ne ? praznakartA : e ApaNA pudgalanuM pratikramaNa koNa kare che ? dAdAzrI : e badhuM ApaNI prajJA kare che. (prajJA caMdubhAi pAse karAve che.)
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 461 pratikramaNa karavAtuM kahe koNa ? praznakartA : paNa dAdA, ApaNe bolIe chIe ke, 'mana-vacanakAyAthI tadana bhinna evA zuddhAtmA !' evuM nathI bolatA ? to pachI kema pudgalanuM kahevAya ? dAdAzrI : e to zuddhAtmA pAse mAphI mAguM ke mArAthI A bhUla thaI, enI mAphI mAguM chuM. praznakartA : paNa mAphI zuddhAtmA pAse mAgavAnI ? ane pratikramaNa pudgalanuM karavAnuM ? dAdAzrI : nahIM, pratikramaNa ne mAphI eka ja vastu che. enA zuddhAtmA pAse mAphI mAgavAnI ke A tamArA pratiSThita AtmA joDe mAre je bhUla thaI che, tenI mAphI mAguM chuM. praznakartA : je mANase jJAna nA lIdhuM hoya, toya evI ja rIte pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : (enAthI) nA thAya. e cAle nahIM ne ! jJAna lIdhuM nA hoya teNe to ema ne ema mAphI mAMgI levI joIe. praznakartA : ApaNe jJAna lIdhuM hoya ne sAmAe jJAna nA lIdhuM hoya to ? dAdAzrI : sAmAe jJAna nA lIdhuM hoya teno vAMdho nahIM. ApaNe pratikramaNa karI zakIe. praznakartA : e je mahIM caMdubhAIne kahe ke A tame bhUla karI che, mATe A pratikramaNa karo to e kahenAra koNa ? koNa evuM kahe ? dAdAzrI : e ApaNI prajJA nAmanI je zakti che ne, te cetave che ke tame A pratikramaNa karo. praznakartA : ApaNe ApaNuM pratikramaNa karIe, tyAre kharekhara pudgala zuddhAtmAnuM kare che ne ? pratikramaNa dAdAzrI : e enA zuddhAtmAne kare che. e ApaNA zuddhAtmAnA eTale A prazAzakti. A pratikramaNamAM prajJAzakti ane zuddha cetana kAma kare che. 462 praznakartA : atikramaNa bIjAne mATe nahIM paNa potAne aMge paNa thaI zake ? dAdAzrI : potAnuM to ApaNA zuddhAtmA joDe karavAnuM. ApaNe zuM kahevAnuM ke 'he caMdubhAI, pratikramaNa karo bhaI, tame kema AvI bhUlo karo cho ?' judo doSa te doSato jANakAra praznakartA : doSane jANIe to doSa kahevAya kema ? dAdAzrI : tame jANakAra cho to jANakArano doSa nathI. paNa caMdubhAI zuM karI rahyA che e pote jANe. kramaNano vAMdho nathI paNa caMdubhAI koIne TaiDakAvatA hoya, tyAre pote caMdubhAIne tamAro doSa che, ema kahe. A akrama che, emAM jovAno mAla ekalo zubha ja hoya to vAMdho nathI. praznakartA : zAyaka hoya pachI azubhanoya zuM vAMdho ? dAdAzrI : evI jAgRti hoya nahIM ne ! tethI ame pratikramaNa karavAnuM kahIe chIe. A khokhuM che e AtmAnA pratibiMba jevuM thaI javuM joIe. te A khokhuMya bhagavAna jevuM banAvavAnuM che. tethI pratikramaNa karavAnuM ne ! kramika mArgamAM to badhuM zubha ja hoya. tethI temane pratikramaNa hoya nahIM. tyAM to pratikramaNane doSa gaNyo che. tyAM to kramaNa, zubha ekaluM ja hoya. to pratikramaNa tahI praznakartA : koInA pratye kharAba vicAra Ave to pratikramaNa karavAnuM ?
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 463 464 pratikramaNa dAdAzrI : hA, e vicAra tarata ene pahoMce ne enuM mana bagaDe. pratikramaNa karo to enuM bagaDeluM hoya toya sudhare. koInuM kazuM kharAba vicArAya nahIM. praznakartA : koInA mATe kharAba vicAra Avyo e vicArane to huM jouM chuM. - dAdAzrI : jonAra hoya to vAMdho nahIM. paNa jovAnuM rahI gayuM to pratikramaNa karavuM. joyuM to enI meLe UDI jAya. ene jJAnathI 'karekTa' joI zakatA hoya to vAMdho nahIM. praznakartA : chUTA rahIne joI zakatA hoya to AvA vicAra ja nA Ave. dAdAzrI : Ave, tadana chUTA rahe toya Ave. e to bharelo mAla che ne ! "iphekTa' AvyA vagara rahe nahIM. jJAtA-draSTA tyAM doSa UDyo praznakartA : potAnA ja doSa thayA hoya to ? dAdAzrI : e to jovA. pArakAnA doSa dekhAya eTale pratikramaNa karIne uDADI melavA. praznakartA : ApaNe doSanA jJAtA-draSTA rahIe, eTale dhovAI jAyane ke pachI pratikramaNa karavuM paDe ? dAdAzrI : pachI doSa ja rahyo nahIM ne ! A to khabara paDatI nathI te ghaDIe pote Avo 'jJAtA-draSTA' rahyo nathI. jJAtA-draSTA tyAM karavAnuM nahIM kazuM jAgRti hoya to ja jJAtA-draSTA hoya ne jAgRtimAM ja pratikramaNa thAya. te pratikramaNa have 'tamAre karavAnuM nathI. 'jJAtA-draSTA' che te 'kare" nahIM ane 'kare e jJAtA-draSTA' nahIM. eTale pratikramaNa caMdubhAIne ja karavAnuM. jeNe atikramaNa karyuM, tene ja "ApaNe" kahIe 'tame pratikramaNa karo. AkramaNakhora hoya tene ja kahIe tame pratikramaNa karo. caMdubhAIne pratikramaNa karavAnuM tame kaho to tame zuddhAtmA ho to ja thAya. ahaMkAra, atikramaNa te pratikramaNamAM praznakartA : pratikramaNa koNa kare che ? dAdAzrI : atikramaNa kare che te. praznakartA : paNa atikramaNa koNa kare che ? dAdAzrI : atikramaNa e ahaMkAra kare che. praznakartA : atikramaNa ahaMkAra kare che to pratikramaNa ahaMkAre ja karavAnuM? dAdAzrI : hA, pratikramaNeya ahaMkAre ja karavAnuM. paNa cetavaNI konI ? prajJAnI. prajJA kahe che, "atikramaNa kema karyuM ?" prajJA zuM cetave ? "atikramaNa kema karyuM ? to pratikramaNa karo.' praznakartA : eTale prajJA 'rileTiva'mAMthI Ave che ke "rIyalamAMthI? dAdAzrI : e "rIyalamAMthI Ave che. eTale e "rIyala'mAMthI utpanna thanArI zakti che. be jAtanI zaktio che. rIyalamAMthI utpanna thanArI zakti e prajJA ane rileTivamAMthI utpanna thanArI zakti e ajJA kahevAya. annA hoya te saMsAranI bahAra nIkaLavA ja nA de ane prajJA to mokSe laI jatAM sudhI choDe ja nahIM. je TAIme ahIMthI deha chUTyo ne mokSanI taiyArI thaI, e TAIme prajJA AtmAmAM samAveza thaI jAya, e kaMI judI zakti nathI. praznakartA : eTale ahaMkAra 'rileTiva'mAM ja Ave ne ? dAdAzrI : e badhuM rileTivamAM ja jAya.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 465 praznakartA : dAdA, rIyala ane rileTiva be judA che, to pachI ApaNe zuM karavA vacce bhegA thavAnI jarUra AvI ? pratikramaNa karavAnI zI jarUra ? rileTivamAM ApaNe paDavAnI zI jarUra ? dAdAzrI : 'rileTivamAM' paDavAnI jarUra nathI, paNa sAmAne du:kha thayuM te "ApaNe" caMdubhAIne (potAnI jAtane) kahevuM joIe ke, 'bhaI, Ane duHkha kema karyuM ? mATe tame pratikramaNa karo.' basa, eTale dhoI nAkhavo. DAgha paDyo ke dhoI nAkhIe. ApaNe 'rileTiva' kapaDuM paNa cokhkhuM rAkhavAnuM. - praznakartA: dAdA, A duHkha pahoMcADe che, te "rIyala' pahoMcADe dAdAzrI : "rIyala' to kazuM karatuM ja nathI. badhuM 'rileTivamAM' ja che ane duHkheya 'rileTivane' pahoMce che, "rIyalane' pahoMcatuM nathI. duHkha kone thAya ? praznakartA duHkha thAya che e sAmAnA ahaMkArane thAya che ? dAdAzrI : hA, ahaMkArane du:kha thAya che. praznakartA : to pratikramaNanI zI jarUra che ? rileTivamAM pharI paDavAnI zI jarUra che ? dAdAzrI : paNa pelAne duHkha thayuM, eno DAgha ApaNA rileTiva upara rahyo ne ! e rileTiva DAghavALuM nathI rAkhavAnuM. chevaTe cokhkhuM karavuM paDaze. A kapaDuM cokhkhuM mUkavAnuM che. kramaNano vAMdho nathI. kramaNa eTale ema ne ema meluM thAya teno vAMdho nathI. rItasara meluM thAya teno vAMdho nahIM, paNa ekadama DAgha paDyo hoya, e to dhoI nAkhavo. praznakartA : eTale 'rileTiva' cokhkhuM rAkhavuM jarUrI che ? dAdAzrI : evuM nathI. 'rileTiva' jUnuM thaze, kapaDuM jUnuM thAya teno vAMdho nathI. kramaNathI paNa ekadama DAgha paDyo hoya to ApaNA viruddha kahevAya. eTale e DAgha dhoI nAkhavo joIe. eTale AvuM atikramaNa thayuM hoya to pratikramaNa karo. ane te ko'ka vakhata thAya che, roja thatuM nathI. ane pratikramaNa na thayuM hoya to bahu moTo guno nathI Avato kaMI, paNa pratikramaNa karavuM e sAruM che. praznakartA : A atikramaNa karavAnI sattA ApaNA hAthamAM nathI to A pratikramaNa karavAnI ApaNA hAthamAM kevI rIte hoya ? dAdAzrI : atikramaNanI sattA nathI. pratikramaNa to A mahIM cetavaNI Ape che, mahIM je cetana che ne, prajJAzakti te cetave. sthaLa ane sUkSmamAM pratikramaNa praznakartA : to pachI pratikramaNa koNa kare ? dAdAzrI : je atikramaNa kare che tenI pAse ja pratikramaNa karAvavAmAM Ave che. praznakartA : ahIMyAM mane sthULa vAta kaho ne, ke A pratikramaNa zarIra kare ne ? huM caMdubhAIne jaIne kahyuM ke "tamane kAle ApeluM. mane mApha karo.' e pratikramaNa zarIre jaIne kahe eTale A sthaLa vastu thaI to emAM sUkSma vastu kaMI che ? dAdAzrI : kema ? aMdara je pratikramaNa karavAno bhAva thayo te sUkSma che ane A bahAra je thayuM e sthaLa che. A sthaLa nA thayuM hoya toya cAle. eTale sUkSma kare to bahu thaI gayuM. ane jeNe atikramaNa karyuM tene ja pratikramaNa karAvaDAvIe, ke bhaI, tuM kara, bA. te atikramaNa karyuM mATe tuM pratikramaNa kara. tuM pratikramaNa kara ne zuddha thaI jA. eTale A atikramaNavALAne bhAMgI nakhAvaDAvAnuM ke bhAI, have zuM kAma Ama karo cho ? pratikramaNa jevo koI rasto nathI. jo 'sAyanTiphika rIte jJAna rahetuM hoya to mauna raho toya vAMdho nathI. paNa "sAyanTiphika rIte ApaNA lokone rahetuM nathI eTale tamAre AvuM kaMIka bolavuM joIe. kAraNa ke e bole che te zuddhAtmA nathI
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa bolato, e che te prajJA nAmanI zakti bole che. eTale zuddhAtmAne bolavAnuM hoya ja nahIMne ! eTale prajJA nAmanI zakti kahe ke 'AvuM kema karo cho ? AvuM nA hovuM joIe.' ATaluM kahe to basa thaI gayuM. agara to ko'kane kharAba lAge evuM vartana thayuM to prajJA nAmanI zakti caMdubhAIne kahe ke, 'tame pratikramaNa karI nAkho. pratikramaNa karo ane pratyAkhyAna karo.' basa eTaluM ja. AmAM che kAMI agharuM kazuM ? pharI pharI pratikramaNa 467 praznakartA H pratikramaNa eka vakhata karyuM paNa pachI pharI pAchuM evuM atikramaNa kare to ? dAdAzrI : pharI thAya to pharI pratikramaNa karavAnAM. pharI pratikramaNa karo, badhuM baMdha thaI jaze. praznakartA H pratikramaNanI vAta zabdathI nahIM, paNa anubhava pakaDe to ene tarata ja khyAla AvI jAya che. enuM piraNAma Ave che. dAdAzrI : e to ApaNA mahAtmAone anubhava thaI gayA, paNa bahAravALAne anubhava thatAM vAra lAge ne ! jeTaluM UMdhuM cAlyA eTaluM pratikramaNa karIe, eTale pAchA AvIe pachI rahI khoTa ? praznakartA : pachI khoTa nA rahI. savaLIe caDheluM dAdAzrI : jJAna pachI mahIM savaLuM ja cAlyA kare. pahelAM to Akho dahADoya mahIM avaLuM cAlyA kare. A jJAna savaLuM ja karyA kare. tuM sAmAne dhola copaDI dauM toya paNa mahIM kaheze, 'nA, nA, ema karAya nahIM, pratikramaNa karo.' ane pahelAM to jJAna nA lIdhuM hoyane tyAre tuM copaDI dauMne, tenI joDe e kaheze, 'vadhAre ApavA jevI che. Ama karavA jevo ja che.' eTale A tamane je aMdara cAlyA kare che ne, te sati baLa che, jabarajasta baLa che ! e rAta-dahADo cAlyA kare, niraMtara cAlyA kare ! 468 pratikramaNa praznakartA : e badhuM prajJA kAma karI rahI che ? dAdAzrI : hA, prajJA kAma karI rahI che. mokSe laI javA mATe A badhuM bistarAM-poTalAM ghaseDIne mokSamAM laI jAya. 'ama'mAM kSAyaka pratIti jyAre ko'kanI joDe jhaghaDo thAya to ApaNA mahAtmAne to pratIti nA jAya. lakSa cUkI jAya, paNa pratIti nA jAya. kAraNa ke pratIti kSAyaka pratIti che. pratIti kSaNavAreya nA jAya. jhaghaDAmAMya nA jAya. ko'kanI joDe jhaghaDatA ho to ame ahIM Thapako nA ApIe. jJAnI-jJAnI jhaghaDatA hoya to ame Thapako nA ApIe. ame jANIe ke phAIlano nikAla kare che. pachI tarata ja pratikramaNa karavA mAMDe. ApaNe kahevuM nA paDe, enI meLe ja pratikramaNa karavA mAMDe. AmAM pratikramaNa evI rIte hoya che. e pote zuddhAtmA, mahIM A kriyA karanAra che te, prajJAbhAva kahevAya che. ane e prajJAbhAvathI emane kahe, 'tame pratikramaNa karo.' ema judI rIte vAta thAya. e pote caMdubhAIne kahe ke, tame pratikramaNa karo, tame AvuM karyuM, atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo. atikramaNa eTale tame AvatA hoya ne emano bhAva saheja badalAyo hoya. tamane khabara nA paDI hoya, koIneya khabara nA paDI hoya paNa pote jANe ne ke A bhAva mAro badalAyo hato. eTale tarata ja kahe che ke "pratikramaNa karo emanA nAmanuM.' tamArA nAmanuM pratikramaNa kare, 'zUTa oNna sAITa.' eka pratikramaNa bAkI rahI jAya nahIM. pADozIbhAve pratikramaNa karAvavAM praznakartA : nizcayanuM lakSa rAkhyuM, zuddhAtmA 'karmabaMdha' karato ja nathI, to pachI pratikramaNa zuM karavAnAM ? dAdAzrI : pADozabhAva che A. pADozIno ApaNe khyAla rAkhIe chIe, nikaTanA pADozI 'pharsTa naMbara,' te ApaNe ene samajaNa pADavI
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa ke bhaI, tame A atikramaNa karyuM che eTale pratikramaNa karajo. nahIM to jokhamadArI Avaze. atikramaNanuM pratikramaNa to karavuM ja paDe. nahIM to A akrama mArganuM AvyuM che, te kaMI emane ema holavAI nA jAya. koI vastu emane ema holavAya nahIM. pratikramaNa-pratyAkhyAna-AlocanA sivAya A jagatamAM koI vastu holavAya nahIM ne mokSe jAya nahIM. aparAdhotI ja gAMsaDIo 469 praznakartA : pratikramaNa to aparAdha karyo hoya to karAyane ? dAdAzrI : naryA aparAdha ja che. che ja aparAdhI. e cothA guMThANAvALAya aparAdhI kahevAya. eka kSaNavAreya niraparAdhI thayo ja nathI. niraparAdhI to jyAre zuddhAtmA thAya, tyAre ja thAya. niraparAdhI thayo eTale ahaMkAra gayo ane mamatA gaI, tyArathI e niraparAdhI thayo. paNa te pAchuM A pADozI (phAIla naM. 1)aparAdhI thayo. te ahIM be bhAga pADI devAmAM AvyA che, prakRti ne puruSa. te tame puruSa thayA eTale puruSa thaIne prakRtine sUcanA Apo ke, tame A amArA pADozI thAo. eTale tamane salAha ApIe ke tame atikramaNa karyuM mATe tame pratikramaNa karo. eTale A kudaratI rIte ja thaI jAya. A jJAna ja evuM che ne ! ane pachI AjJA karelI hoya. eTale AjJA enI meLe ja karAvaDAve. emane kazuM karavAnuM nA hoya. amArI AjJAthI badhuM thAya evuM che. eTale A phAIla ne sAmAnIya phAIla, eTale sAmo doSita dekhAya nahIM. koIpaNa mANasa amane doSita dekhAto ja nathI. jIva mAtra amane doSita dekhAto nathI. phUla caDhAve teya doSita dekhAto nathI. A akrama vijJAna to ko'ka phera, dasa lAkha varSe eka ja vakhata pragaTa thAya che. doSo dhovAya pazcAttApathI jene tyAM Agraha hoya, e moTAmAM moTuM 'poIjhana'. koI paNa pratikramaNa vastuno Agraha e moTAmAM moTuM 'poIjhana'. ame nirAgrahI hoIe. je bhAganuM nirAgrahI thayuM eTale karekTa thayuM. 470 A jagatamAM jIva mAtrano doSa che ja nahIM, e jJAnInI dRSTi. je doSita dekhAya che, e ApaNo dRSTidoSa hoya che, ApaNA rAgadveSa che. doSita dekhAya che e 'Igoijhama' che, rAga-dveSa che. amane koI dhola mAre, te vakhateya e nirdoSa dekhAya. praznakartA : doSita dekhAyA pachI pazcAttApa to bahu thAya che. pharI pAchuM evuM thaI jAya che. dAdAzrI : pazcAttApa to jeTaluM enI joDe doSa thayo che ne e dhovAI javA mAMDe che. je tamAro doSa thayo haze te dhovAI jaze. jagatane nirdoSa nA dekhAya. jagatane to korTa e nirdoSa hoya, bAkI doSita ja dekhAya badhA. 'phAdhara' hoya ke 'madhara' hoya ke game te hoya. koI doSita dekhAyuM nathI ne ? praznakartA : phanDAmenTalI (mULa svarUpe) to nirdoSa che, evuM samajAya che paNa ko'ka vakhata pharI pAchA doSa dekhAvA zarU thaI jAya che. paNa pAchAM pratikramaNeya thAya che, eTa e TAIma (tarata ja). dAdAzrI : eTale e dhovAI jAya che. je doSa thayA haze te to dhovAI jAya che. doSa dekhAya che ne e dhovAI jAya che, e ja tame nirdoSa juo cho. tamAre mATe e ane amAre A hau pratikramaNa karavAnAM hoya. praznakartA : pratikramaNa karIe eTale pharI pAchA eDajasTa thaI jaIe chIene ? dAdAzrI : enI meLe ja thayA kare. keTalAka to so-so pratikramaNa
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 471 472 pratikramaNa kare che, chasso-chasso pratikramaNa kare che. atikramaNa karyuM tenuM pratikramaNa amAre AtAM karavAmAM pratikramaNa huM to auraMgAbAda javuM ne, to tyAM badhA pradhAno, eNmbara opha pArlAmenTa, ema.ela.e., evA badhA Ave. have e Ave eTale mAre to badhuM karavuM ja paDe ne ! e kaheze, 'huM ema.ela.e. chuM. mAre Ama prasAraNa karavuM che ne mAre Ama karavuM che, to vidhi karI Apo.' have mahIM kazuMya mAla nahIM, Ama nokarImAMya nA rakhAya evA ! praznakartA : cokhkhI bhASAmAM bolIe to belanA bharelA ! dAdAzrI : zuM thAya tyAre ? paNa AvuM bolIe to pratikramaNa karavAM paDene, chUTako ja nahIM ne ! ame koI dahADo AvuM nA bolIe, paNa ame pachI pratikramaNa karIe. paNa zuM thAya te ? Aya mAla bharelo hoya tyAre ja nIkaLe che ne, ema ne ema kaMI nIkaLe ? enAM pAchAM pratikramaNa amAre karavAM paDe, chUTako ja nahIM ne ! amAre to cAle ja nahIM. bejavAbadArI vartana koInuMya nA cAle. bhAva, DyiA te tenAM phaLa kriyAonuM phaLa bhaviSyamAM nathI, bhAvanuM phaLa bhaviSyamAM che. kriyAnuM phaLa ahIMnuM ahIM maLI jAya che. amAreya pratikramaNa karavuM paDe paNa bahu jUja. amAruM dravyaya cokhyuM hoya badhuM. ekaya kriyA evI nA hoya ke niMdya hoya. badhI manohara hoya. praznakartA : TIkApAtra nA hoya. dAdAzrI : TIkApAtra nA hoya ne manohara hoya. e vANI, vartana ane vinaya badhuM manohara hoya. sAmAnA mananuM haraNa kare. ane to ja A jagatano chuTakAro thAya evo che. nahIM to copaDAo vAMce ke A zAstro vAMce ke badhI kriyAo kare, toya e kriyAo saphaLa che. keTalIka kriyAo phaLavALI che. bhagavAnano kAyado zuM che ke je te kriyA karI enuM phaLa tAre bhogavavuM paDaze. to tAre e phaLa bhogavavA sudhInI icchA hoya to kara ane temAMthI pAchAM bIjAM bIja paDyA kare ne cAlyA ja karavAnuM tophAna ! amArAM pratikramaNa, doSa thatAM pUrve praznakartA : mane to ApanI eka vAta gamelI, Apa bolelA, ke amArA pratikramaNa doSa thatAM pahelAM thaI jAya che. dAdAzrI : hA, A pratikramaNa 'zUTa oNna sAITathavAnAM. doSa thatAM pahelAM cAlu ja thaI jAya enI meLe. ApaNane khabareya nA paDe ke kyAMthI UbhuM thayuM ! kAraNa ke e jAgRtinuM phaLa che. ane saMpUrNa jAgRti enuM nAma kevaLajJAna. bIjuM zuM ? jAgRti ja mukhya vastu che. ame hamaNAM A saMghapatinuM atikramaNa karyuM enuM pratikramaNa amAre thaI gayuM hauM. amAruM pratikramaNa joDe joDe ja thAya ane bolIeya kharAM ane pratikamaNa karIeya kharA. bolIe nahIM to gADuM cAle nahIM. praznakartA : dAdA, amAreya ghaNI vakhata evuM bane che, ke bolatAM hoIe ane pratikramaNa thatuM hoya paNa tame je rIte karo cho ne ame karIe chIe emAM amane pharaka lAge che. dAdAzrI : e amAro to kevo phera ? dhoLA vALa ne kALA vALa ekadama suMvALA, kevo phera ? praznakartA : tame kaho ke tame pratikramaNa kevI rItanAM karo cho? dAdAzrI : enI rIta nA jaDe, baLyuM ! jJAna thayA pachI, buddhi jatI rahyA pachI, e Ave tyAM sudhI e rIta khoLavAya nahIM. ApaNe ApaNI meLe caDhavuM. jeTaluM caDhAya eTaluM sAcuM. praznakartA : amAre khoLavI nathI, jANavI ja che, dAdA.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 473 474 pratikramaNa dAdAzrI : nA. paNa e rIta ja nA jaDe. cokhkhuM thayuM, 'kliara" ja hoya tyAM bIjuM zuM karavAnuM hoya ? eka bAju bhUla thAya ne eka bAju dhovAtI jAya. jyAM bIjo koI Dakho hoya ja nahIM. A badhuM 'ana kliara', badhA DhagaleDhagalA mATInA paDyA hoya ne DhekhALA paDyA hoya e cAle nahIMne ! chatAM rastA para dhULa dekhAvA mAMDI eTale ApaNe samajIe ke have pahoMcavAnA chIe. tamane dekhAya che pachI vAMdho zo che ? praznakartA : nA, A to jANavA pUchyuM. dAdAzrI : bhUla dekhAya tyAM sudhI jANavuM ke ApaNe rAge paDI gayuM che. bhAdaraNavALA Ave tyAre huM kahuM ke tArA kAkA to AvA hatA. praznakartA : ApanI vAta judI che. dAdAzrI : nA, teneya amAre game tevuM juduM hoya to paNa amAre enAM pratikramaNa karavAM paDe. eka akSareya choDAya nahIM. kAraNa ke e bhagavAna kahevAya. tame zuM kaho cho ? niMdA karavAnI baMdha karI devI joIe ? praznakartA : jo jAgRti hoya to niMdA kare nahIM. dAdAzrI : jAgRti hoya, pote Ama jAgato hoya ane A bolAtuM hoya eka bAju, potAne ema lAgatuM hoya ke A khoTuM bolI rahyo chuM, emeya jANato hoya. praznakartA : e to jJAnI puruSanI vAta thaI. dAdAzrI : nA, tamAre hau evuM rahe ne ? praznakartA : evuM thAya che ke jAgRti hoya, chatAM niMdA ke peluM je kaMI karatA hoya, e banne bheguM thatuM hoya che. ane te vakhate enuM pratikramaNa thaI jAya. amArI bhUlosUkSmatara te sUkSmatama amArI prakRti bhUla rahita hoya. koIne bhUla jaDe nahIM. kAraNa ke bhUla rahita hoya. amane bhUla kaI hoya ? amAre sthULa bhUla nA hoya, sUkSma bhUla nA hoya. tamArI sthULa bhUlI gaI hoya paNa sUkSma rahe ane mAre che te sthaLa ne sUkSma beu nA rahe. pachI sUkSmatara ane sukSmatama je jagatanA koI paNa jIvane nukasAna nA kare evI bhUlo amane rahe. sUkSmatara ane sUkSmatama ke jIvamAtrane nukasAna nA kare evI bhUlo amArI pAse hoya. jyAM potAnA doSa potAne dekhAya tyAM uparI nathI. uparI eTale zuM ke kyAM sudhI tamAre pharajiyAta uparI hoya ja, ke jyAM sudhI tame tamArA doSa joI zakatA nathI, tyAM sudhI tamane uparI hoya ja. tamArA doSa joI zakyA eTale uparI hoya ja nahIM. kudaratano kAyado A, necarala lA~. mAre je doSa thayelo mane dekhAto hoyane, e to bahAra kahuM to jagata ApharIna thaI jAya ! Ane doSa kahevAya che ? mAre kaMI AvA doSa nahIM AvavAnA, AvA nahIM AvavAnA, A to kacaro badho. mAro je doSa dekhAya chene te jagata jo sAMbhaLIne to ApharIna thaI jAya, ane kahe ke Ane doSa gaNAya kema? eTale to e bhagavAna kevA? kevuM kevalya che ! keTaluM aizvarya dharAve che !! phUla aizvarya !!! AkhA varlDamAM. tethI kahIe chIene, joDe besI rahejo, samajaNa na paDe toya ! praznakartA : dAdA, ekAda dAkhalo Apone, e doSa tame kIdhAne, jayAM e Azcarya pAmIe, eno ekAda dAkhalo Apone ? dAdAzrI : e to kharo vakhata Ave tyAre sAmo dAkhalo ApIza tyAre majA Ave. amane e doSa dekhAyA vagara rahe ja nahIM. ene bahAra tame jovA jAva to kahe zuM ke zI rIte A doSa hoya ? Ane doSa gaNAya
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa kema karIne ? jamatI vakhate doSa dekhAyane ke A doSa karyo, A doSa karyo, doSa eTale pudgalanA paNa mULa mAlika to ApaNe. javAbadAra to ApaNe ja ne ! TAITala to ApaNuM ja hatuM ne pahelAM, atyAre TAITala ApI dIdhuM. paNa e kaMi vakIlo choDe ke ? kAyadA khoLI kADhene ? 475 praznakartA : mAlikIpaNuM chUTI gayuM che kaho cho pachI doSa ApaNA kema kahevAya ? pudgalanA doSane ApaNe zuM levAdevA ? dAdAzrI : ApaNA kahevAya nahIM paNa javAbadAra to cho ja. praznakartA : e to Apane mATe vAta che. dAdAzrI : e to doSa amane dekhAya che, te amane samajAya che ne ! ohoho ! bhagavAnane keTalI zakti utpanna thaI che, ke haju amArAmAM emane doSa dekhAya che. e amAre sAcA lAge che pAchA. te 'ame' kyAM chIe, 'e' kyAM che, e mane samajAya. bIjuM to zuM vAMdho ? AvA kaMI saMsArI doSa thayA, evA nathI. praznakartA : bahu sUkSma hoya e doSo ? dAdAzrI : sUkSmAtisUkSma sUkSmatama jene kahevAmAM Ave che te. eTale mane ema samajAya che ne ke ohoho ! A jJAnI kyAM che ! ane A bhagavAna kyAM che !! nA samajAya ? praznakartA : samajAya. dAdAzrI : tethI huM kahI dauM chuM ne, te Ama karIne 'dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho !' sAcA bhagavAna pakaDyA. meM tamane dekhADyA. haju AkhA varlDane dekhADIza, sAcA bhagavAna duniyAmAM che ke nahIM te. lokone to vizvAsa ja nahIM ke bhagavAna che ke nahIM te, AtmA che ke nahIM te. paNa vizvAsa nathI temane dekhAyA ! AtmA che evuM to vizvAsa besI gayo lokone. pratikramaNa A tamane doSa dekhADIe, e tamane tamArA doSa nathI dekhAtA tethI e tamArA uparI bhaviSyamAM paNa raheze. dekhADanArA joIe ne ? mAre tethI uparI thavuM paDyuM che ne ! nahIM to tamArA uparI mAre thavAnuM hoya nahIM. huM to jJAna ApIne chUTo thaI gayo. kAyama uparI tethI rahevuM paDe che, dekhADanAra joIe. tamane doSo dekhAtA nathI mATe. A thoDA ghaNA doSo dekhAya che ne, te meM dRSTi ApI che tethI dekhAyA. have vadhAre ne vadhAre dekhAya che ke nathI dekhAtA ? 476 praznakartA : dekhAya che ne ! dAdAzrI : haju sUkSmamAM to pahoMcyA ja nathI. A to badhuM haju sthULamAM che. jJAtInI dRSTi, anuyAyIo tarapha sUkSmamAM sUkSma doSa amArI dRSTinI bahArathI jAya nahIM. sUkSmamAM sUkSma, ati ati sUkSma doSanI amane tarata ja khabara paDI jAya ! tamane koIne khabara nA paDe ke mane doSa thayo che. kAraNa ke e doSo sthULa nathI. praznakartA H tamane amArA paNa doSa dekhAya ? dAdAzrI : dekhAya badhA doSo, paNa amArI doSa bhaNI diSTa nA hoya. amane tarata ja tenI khabara paDI jAya, paNa amArI to tamArA zuddhAtmA bhaNI ja dRSTi hoya. amArI tamArA udayakarma bhaNI dRSTi nA hoya. badhAMnA doSonI amane khabara paDI jAya. doSa dekhAya chatAM amane mahIM enI asara thAya nahIM. tethI ja kavie kahyuM che ne, "mA kadI khoDa kADhe nahIM. dAdAneya doSa koInA dekhAya nahIM !'' ame jANIe ke A pramANe nirbaLatA hoya ja. eTale amAre sahaja kSamA hoya. eTale amAre koIne vaDhavuM nA paDe. bahu moTA doSamAM paDI jAya evuM lAgatuM hoya to ame ene bolAvIne be zabda kahIe. ahIMthI lapasI paDe evuM lAge, e 'slIpa' thAya evuM hoya to ja
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 478 pratikramaNa praznakartA : paNa anAdikALathI ADuM jovAnI Teva paDI che tenuM zuM ? kahIe. ame jANIe ke Aje nahIM jAge to kAle jAgaze. kAraNa ke jAgRtino mArga che A ! niraMtara 'elarTanesa' (jAgRti)no mArga che A ! akramamAM tahIM pramAda re praznakartA : pramAdane AdhAra koNa Ape che ? dAdAzrI : e to kramika mArganI vAta che. akramamAM prasAda hoto ja nathI. pramAda eTale ahaMkAra hoya to mada hoya ane mada hoya eTale pramAda hoya, pramatta hoya. akramamAM e hoya nahIM. A mArga tadana judo che. eka dahADoya copaDo cokhkho thayA vagara rahe nahIM evo mArga che. sAMje pratikramaNa karIne badhA copaDA cokhkhA ja karI nAkhe. ane koI doSita dekhAya nahIM A duniyAmAM, badhA nirdoSa dekhAya. badho potAno ja doSa che, pArako doSa ja nathI. jagatamAM koIno doSa nathI. eTale AkhuM jagata nirdoSa che. potAnA doSathI A badhuM UbhuM thayuM che. mATe e doSone dhuo. ApaNe zuM kahIe chIe ? pratikramaNa karo. ko'kano doSa joIne to A saMsAra Ubho thayo che ne potAnA doSa jue eTale mokSe jAya pachI. ane potAnA doSa varlDamAM koI joI zake nahIM. sAdhu-AcAryoya na joI zake. e to jJAnanA pratApe, akrama vijJAnanA pratApe potAnA doSo dekhAya, nahIM to eka doSa nA dekhAya. ane atikramaNa upara pratikramaNeya nA thaI zake. kevuM suMdara vijJAna ! niraMtara samAdhi ApanAruM, laDhatAMya samAdhi ! vaDhavaDhA thAya, e pUrvabhavanuM kAraNa che. hA, e pahelAMnA bharelA mAlanuM kAraNa che. paNa A vijJAna niraMtara samAdhi Ape ! sahaja kSamA jJAtInI varte sadA sAmo ADuM kare che ke savaLuM kare che e vyavasthitane AdhIna kare che. dAdAzrI : hA, paNa ApaNe upayoga rAkhavAno ane pratikramaNa karIne cokhkhuM karI nAkhavAnuM. praznakartA : apamAnanA bhAvathI potAne AghAta lAgyo, to ene kaI rIte sudhAre, kaI rIte pratikramaNa kare ? dAdAzrI : sAmAe apamAna karyuM ne ApaNane AghAta lAge to? praznakartA : hA, to kaI rIte pratikramaNa karavAnuM ? dAdAzrI : tenuM pratikramaNa ApaNe karavAnuM nA hoya, eNe karavAnuM hoya. praznakartA : ene kayA bhAvathI sudhArAya ? dAdAzrI : e sudhAre, ApaNe sudhAravAnuM nahIM. ApaNe to kSamA ApavAnI. praznakartA : to ApaNe bhAge e kSamA ApavAnI rahIne ? dAdAzrI : je thaI gayeluM hatuM tene vyavahAranI rIte kahevuM paDe ke kSamA, bAkI A vIra puruSanI kSamA nathI e. praznakartA : pharajiyAta che. dAdAzrI : nahIM, vyavasthita ja che. emAM pelAnuM zuM karyuM che ? emAM navuM zuM karyuM te ? amArI sahaja kSamAM hoya, sAmAnI bhUla thAya to e manamAM pastAya. meM kahyuM, 'pastAzo nahIM jarAya. barAbara che." eTale enI pAchaLa amArI sahaja kSamA hoya ja. kSamA sahaja hovI joIe. praznakartA : dAdA pAse bhUla thaI ane bIjI sekanDe ApaNane
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 479 480 pratikramaNa evo anubhava thAya ke dAdAnI bahu ja karuNA varasI gaI ApaNA upara. dAdAzrI : hA, eTale sahaja kSamA ! pelI kSamA che ne e nathI AtmAno guNa ke nathI anAtmAno guNa. evI vastu che kSamA. tene A loko saMsAramAM laI jAya che, e kSamA Ape che, chatAM sAruM che. bhASA tarIke rAkhavuM sAruM che. bhASA tarIke 'ornAmenTala' (zaMgArika) zabda che. moTA mANasa nAnA mANasane kSamA Ape. loko kaheze, "sAheba, mane kSamA Apo.' tyAre e kahe, 'hA, kSamA ApuM chuM', e "ornAmenTalI' sAruM kahevAya. bAkI kSamA to sahaja che, guNa che ! amane AvA bahu maLelA, chatAM ame vItarAga rahIe. e vAMko thAya paNa ame vItarAga rahIe. ene daMDa ApavAmAM amAro hAtha jAya to, e to daMDAya paNa amane DAgha lAgene ? amArI pAse jeTalA daMDane yogya che temane paNa mAphI hoya ne mAphI paNa sahaja hoya. sAmAne mAphI mAgavI nA paDe. jyAM sahaja mAphI ApavAmAM Ave che tyAM te loko cokhkhA thAya che. ane jyAM kahevAmAM Ave che ke "sAheba, mApha karajo' tyAM ja melA thAya che. sahaja mApha thAya tyAM to bahu cokhuM thaI jAya. praznakartA: tame sahaja mApha karo cho pachI pratikramaNanI mahenata ame zuM kAma karIe ? dAdAzrI : hA, paNa tamAruM bagaDeluM rahyuMne ? ame mAphI ApIe paNa tamAruM bagaDeluM hoya tenuM zuM thAya ? mAphI eTale ahIMthI tamane have daMDa nahIM maLe. sAhajiktA tUTyAtAM pratikramaNa praznakartA: amArI evI jAgRti hovI joIe ke dAdAne bahu pratikramaNa nahIM karAvavAM. dAdAzrI : evuM jo samajadAra hoya to bahu sArI vAta kahevAya. vagara kAmanuM mane eka jAtanuM, pote sAMbhaLIne AvyA hoya te ahIM kahe, te amane manamAM game nahIM. have emane potAne evo IrAdo nA hoya, paNa have enI prakRtinuM e badhuM laIne AvelA. eTale have emAM emano doSa nahIM. doSa amAro ke amAre pratikramaNa karavA paDe che. jeno TAIma bagaDe eno doSa. e to benDa vAgyuM. benDano svabhAva vAgavAno. praznakartA : jo amArI pAse sahaja mAphI maLI jAya, oTomeTika to pachI pratikramaNa na karavAM paDe ? dAdAzrI : pratikramaNa to karavo ja paDe. pratikramaNa nA kare to ene nukasAna thAya. paNa ame mAphI apAvIene, te sahaja mAphI amAre ekalAne ja hoya, bIjA koI Ape nahIMne ! amArA pratikramaNa karo to tamAruM kalyANa ja thaI jAyane ! amArA pratye koIne pratikramaNa hoya ja nahIM. amAro eka paNa guno evo nA hoya ke sAmAne pratikramaNa karavuM paDe. tamAro guno hoya te to tame pratikramaNa karIne to eTalo ja phAyado rahe. bAkI sahaja mApha to amAre hoya ja. jyAM sudhI amAre sAhajikatA hoya tyAM sudhI amAre pratikramaNa nA hoya. sAhajikatAmAM tamAreya pratikramaNa karavAM nA paDe. sAhajikatAmAM phera paDyo ke pratikramaNa karavuM paDe. amane tame jyAre juo tyAre sAhajikatAmAM ja dekho, jyAre juo tyAre ame tenA te ja svabhAvamAM dekhAIe. amArI sAhajikatAmAM phera nA paDe. AjJApUrvakanAM pratikramaNa A pratikramaNa karavAthI bahu zaktio khIle paNa amArI AjJAthI kare to. praznakartA : e kevI rIte ne kyAre ? dAdAzrI : amArI AjJA laIne karI Ave to kAma kADhI le,
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa A jAtrAmAM khAsa. evA saMjogomAMya AjJAthI karavuM. 1973mAM ame badhA 38 divasanI jAtrAe gayelA. tyAMya amAre to no laoNjha (koI kAyado nahIM). te pachI evuM nahIM ke koInI joDe vaDhavAnuM nahIM. jenI joDe laDhavuM hoya tenI joDe laDhavAnI chUTa. te laDhavAnI chUTa ApavI evuMya nahIM ne nA ApavI evuM nahIM. te jo laDhe to 'ame'joIe. paNa rAtre pAchA badhA 'amArI' sAkSIe pratikramaNathI dhoI nAkhe ! sAmasAmA DAghA paDe ane pAchA dhoI nAkhe ! A pyaoNra 'vItarAga mArga' che, eTale ahIM keza-rokaDAM pratikramaNa karavAM paDe, AmAM pakhavADika-mAsika pratikramaNa nA hoya. doSa beTho ke tarata ja pratikramaNa. praznakartA : Ama jAgRti che ke 'zuddhAtmA' chuM paNa chatAMya peluM agAunuM... dAdAzrI : je kacaro hoyane, te mahIMthI nA nIkaLe to mahIM rahI jaze, enA karatAM nIkaLe to sAruM. eTale ame jAtrAe jatA'tAne, te amArA thoDAka paTelo ne mahIM bIjA tamArA jevA viNako hoya, te aMdara-aMdara evA bAjhe, evA bAjhe to A badhA mane zuM kahe, ke dAdAjI, Amane choDAvone ! A loko ATalA avaLA zabdo bole chene, bahu laDI paDyA che. meM kahyuM, mArI rUbarUmAM laDhe to ukela AvI jAya ne. jaladI pAra AvI jAya ane kazuM baMdhAya nahIM bicArAne. eTale to mAruMmAra karatA hoya to chone mAravA do ke mAro barobara.' evuM kahuM, 'mArajo barobara.' e to mahIM che to mArazo. mahIM che ja nahIM, to zI rIte mAravAnA ? 481 eTale A basamAM AvuM Akho dahADo tophAna cAlyA kare eTale DrAIvara mane ema kahe ke, "sAheba, tame to bhagavAna jevA cho. AvA mANasa joDe tamAre kyAMthI prema thayo ?" meM kahyuM, "A mANaso ja uttama che badhA. eka dahADo sudharaze !' pachI sAMja thAyane eTale badhA AratI kare pAchA, bhegA thaIne pratikramaNa 'dAdA bhagavAna'nI ! basamAM ne basamAM. e mAre-kare paNa pAchA badhA bhegA thaIne AkhI AratI bole. ane pachI pratikramaNa karavAnAM. je badhA vaDhavaDhA karatA hatA, mAruMmAra, te sAmA AvIne page aDIne pAchA namaskAra karI Ave. eTale pelo DrAIvara kahe che ke "AvuM to meM duniyAmAM koI joyuM nathI.' tarata ja pAchuM pratikramaNa karavAnAM. roja eka vakhata pratikramaNa karavAnAM. laDho eTaluM ja pratikramaNa karavAnuM ane te page aDIne. jo have che kazI bhAMjagaDa ? 482 pratikramaNarUpI vicAra ApIe chIe. amArI AjJAthI pratikramaNa karazo to sapATAbaMdha kalyANa thaI jaze. pApa bhogavavAM paDaze paNa ATalAM badhAM nahIM. AjJA cUkyAtAM pratikramaNa ame tamane jJAna to ApyuM, paNa te tame khoI besazo. eTale A pAMca AjJA ApIe chIe, ke pAMca AjJAmAM raho to mokSe jazo. ane chaThThuM zuM kahyuM ? ke jyAM atikramaNa thAya tyAM pratikramaNa karo. AjJA pALavAnI bhUlI jAya to pratikramaNa karavuM. bhUlI to jAya, mANasa che. paNa bhUlI gayA tenuM pratikramaNa karavuM ke 'he dAdA, A be kalAka ApanI AjJA bhUlI gayo paNa mAre to AjJA pALavI che. mane mApha karo.' to pAchaluM badhuMya pAsa. soe so mArka pUrA. eTale jokhamadArI nA rahI. jene bhUla pharI karavAnI icchA nathI, tene ame mApha karI daIe chIe. mApha karavAnuM amArI pAse lAyasansa che. amArI AjJAmAM rahezo to kAma nIkaLI jaze ne ene coLI coLIne bahu cIkaNuM karene te zuM thAya ? AjJAmAM rahevAtuM nA hoya to pratikramaNa karavuM paDe. gherathI nakkI karIne nIkaLavuM ke AjJAmAM ja rahevuM che. pachI nA rahevAya to tarata pratikramaNa kare. ema karatAM karatAM cha mahine, bAra mahine paNa rAge paDI jAya. pachI kAyamane mATe rAge paDI jAya.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa TrenamAM beThA hoya, TekSImAM beThA hoya, te badhAM mukta ja che ne! besanArane zuM ? Ama DAphAM mAre, Ama DAphAM mAre, Ama vicAra Ave ! (kharekhara) zudgha upayoga cUkAya nahIM. paisA gaNatI vakhate kema nahIM cUkato ? kAraNa ke jarA ADuMavaLuMya nahIM joto. hamaNAM hajArahajAranI noTo hoya ne to ADuMavaLuMya nA jue. to A to enAthI kiMmatI AtmA jevI vastu prApta thayelI ! baLyA, dasa-dasa paisAnA sikkA hoya toya gaNa gaNa kare ! ane ekuya bhUla khAdhA vagara ! 483 'tamAre' kazuM karavAnuM nahIM, tamAre to nakkI karavAnuM ke mAre dAdAnI AjJA pALavI che ane nA paLAya toya tenI ciMtA nahIM karavAnI. tamAre dRDha nizcaya karavAno ke mArAM sAsu vaDhe che to temanI joDe, sAsu dekhAya te pahelAM ja manamAM nakkI karavuM ke mAre dAdAnI AjJA pALavI che ane AmanI joDe samabhAve nikAla' karavo ja che. pachI samabhAve nikAla nA thAya to tame jokhamadAra nathI. AjJA pALavAnA adhikArI, tame tamArA nizcayanA adhikArI cho, enA pariNAmanA adhikArI tame nathI. tamAre nizcaya hovo joIe ke mAre AjJA pALavI ja che pachI nA paLAya to teno kheda tamAre karavAno nahIM. paNa huM tamane dekhADuM te pramANe pratikramaNa karavAnuM. atikramaNa karyuM mATe pratikramaNa karo. ATalo saraLa, sIdho ne sugama mArga che, tene samajI levAno che. paM5 pratikramaNato pAMca AjJAmAM vadhAre rahevuM. bIjuM kazuM karavA jevuM che nahIM. savArathI nakkI karavuM ke pAMca AjJAmAM ja rahevuM che ne nA rahevAya to rAtre pratikramaNa karI levuM. eTale bIje dahADe rahevAya. pachI AgaLa phorsa vadhato jaze. ene kaMI bIjA paMpo nathI hotA, A ja paMpa. praznakartA : hA, pratikramaNano paMpa. dAdAzrI : pratikramaNano paMpa. eTale meM zuM kAyado karelo ke bhaI, pratikramaNa jeTalI AjJAo tamArAthI paLAya eTalI pALo. tamArAthI na pALI zakAya to dAdAnI pAse kSamA mAgo ke dAdAjI, jeTalI paLAya eTalI pALuM chuM ne na paLAya enuM huM zuM karavAno hato ? mATe tamArI kSamA mAguM chuM. eTale tamArI badhI AjJA pUrI thaI gaI. paNa A IrAdApUrvaka dhakelavA mATe AvuM nA karatA. praznakartA : hA, barAbara che. 484 dAdAzrI : hArTIlI rIte tamArAthI na thAya te tame AvI rIte karo, to amArI badhI AjJA pALo cho evuM huM svIkArI laIza. kAraNa ke mANasa keTaluM karI zake ? jeTaluM thAya eTaluM kare. ane bAkInuM mAphI mAgIe, pachI enuM to huM badhuM bhagavAnane kahI dauMne ke zuM vAMdho che Ano ? tamArI AjJAmAM ja che. nA paLAya to e zuM kare ? eTale ApaNe to badhA kAyadA bahu suMdara ! pratikramaNa karI levuM paDe. ane e pratikramaNa tamane upara laI jaze, Topa upara, enAthI upara jaI zakAya. ApaNe rastA che eTale emAM rahevAnI jarUra che. Tenzana (ciMtA) rAkhavAnI kaMI jarUra nathI. A AmAM kaMI khoTa jatI nathI. rastA pakaDavAnI jarUra che, jJAna ja pakaDavAnI jarUra che. AjJAmAM rahyo tyAM sudhI paramAtmA jyAM sudhI AjJAmAM rahe tyAM sudhI paramAtmAmAM, AjJAnI bahAra gayo ke khalAsa. ochI AjJA paLAya eno vAMdho nahIM, paNa vadhu AjJA pALavAnI icchA to rAkhavI joIe. AjJA pALavAno bhAva karavo chatAM ochI paLAya to roja pratikramaNa karavuM joIe, ke paLAtI nathI, mATe pratikramaNa karuM chuM. pachI jJAnInI AjJAmAM svacchaMda kare, e narkanA adhikArI. jyAM nahIM karavAnuM tyAM svacchaMda karyo ? tyAM dagophaTako ? tyAM kAlAbajAra karyo ?
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 485 486 pratikramaNa je je doSa thayA hoya, e upayogamAM rahe ane peluM cokhkhuM thatuM jAya. evAM ghaNAM kAma hoya che ApaNe, ene zuddha upayoga rahyo kahevAya. A sagAMvahAlAM zenAM thaI paDyAM che ? pAchalAM badhAM laTiyAM gUMthAyelAM eTale. ApaNe pratikramaNa karIe to ApaNe chUTI gayA. ene chUTavuM ke nA chuTavuM e enI marajInI vAta che. ApaNe chUTI gayA ! chUTanArane koI bAMdhanAra nathI. mahAvIra upareya loko prema varasAve che, tethI kaMI mahAvIra baMdhAya nahIM. mahAvIra jo jAte prema vere to baMdhAya. eTale loka mane zuM kahe che ke, 'sAmo kazuM karaze to mAruM zuM thaze ?" alyA, sAmAne je karavuM hoya te kare, ApaNe zuM ? puruSa che tene strI mAne tene kaMI ApaNe nA kahevAya ? tyAre e korTamAM phariyAda laIne jAya to tene lo tame ? ene phAve evuM kare. e svataMtra che. nA kare ? praznakartA : kare. Ave vita, pratikramaNamAM praznakartA : pratikramaNa karavAmAM vino Ave, pramAda Ave, tenuM zuM kAraNa ? dAdAzrI : pratikramaNamAM koI vighna ja nA Ave. praznakartA : dAdA, pratikramaNa barAbara thatuM nathI. dAdAzrI : pratikramaNa nathI thatuM tenuM pratikramaNa karavuM paDe. AjJAmAM nA rahyA tenuM pratikramaNa karavuM paDe. eTale jokhamadArI nA rahI. ApaNe tyAM zuddha vyavahAra eTale zuM ? pAMca AjJAmAM ja rahevAnuM te. jeTalI paLAya teTalI pALavAnI. bAkInAnuM pratikramaNa karI levuM. zuddha upayoga goThavo A AtmAne upayogamAM rAkhavo eTale AtmA koI bIjI vastu nathI, jJAna-darzana che. te jJAna-darzanane upayogamAM rAkhavAnuM. zuddha jJAnadarzana kone kahevAya ? rAga-dveSa vagaranuM jJAna-darzana e zuddha jJAna-darzana ane A jagatanI pAse je jJAna-darzana che e rAga-dveSavALuM che, azuddha che. kevuM che ? praznakartA : azuddha che. dAdAzrI : rAga-dveSa sahita che ane rAga-dveSa rahita che te zuddha jJAna kahevAya. e zuddha jJAnathI koI paNa jAtano zuddha upayoga thAya. nA hoya to beThA beThA Ama zuddha upayogamAM joyA karIe toya cAle. Ama rastAmAMya che to cAle. ane kazuMya nA hoya to gharamAM beThA beThA enAM pratikramaNo karyA karIe. A gayA avatArathI keTalAya avatAranuM badhuM A joInTa thayeluM che ne ? te pratikramaNano aDadho kalAka kADhIe toya badhuM nIkaLI jAya. gharamAM darekedareka mANasanuM nAma laI ane pratikramaNa karyA karIe. A bhavamAM thayelAM ne pahelAM anaMta bhavanA dAdAzrI : eno kakaLATa ApaNe kyAM karavA jaIe ? ApaNe ApaNuM saMbhALI levuM. eTale ghaNAM kAma ApaNe A badhA upayogamAM mUkavAM. amathA joyA karIe toya upayoga hoya che. zuddhAtmA thaI gayA eTale kaMI kAma pUruM thatuM nathI. zuddhAtmA konuM nAma kahevAya ke sAmo gALo de ane ApaNane jo azuddhi thAya to te zuddhAtmA nA kahevAya. eno zuddhAtmA dekhAvo joIe te ghaDIe. gALo je de che e ApaNuM udayakarma de che. e vAjiMtra vAgI rahyuM che, TeparekarDa vAgI rahI che, paNa udayakarma to ApaNuM ja ne ? ane sAmo zuddha ja che eTale pote sAmAne zuddha jue. potAne zuddha jue enuM nAma zuddha upayoga ! jIva mAtrane zuddha juo e zuddha upayoga kahevAya. bhedajJAta, akrama thakI praznakartA : A akramanI vizeSatA e che ke, AtmA ane anAtmA e banne bhedavijJAnI pAsethI je chUTAM paDI gayelAM che, e ja akramanI aizvaryatA che. jyAre kramikanI aMdara to TheTha sudhI pelAnuM sAtatya hoya ja che.
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 487 dAdAzrI : TheTha sudhI ahaMkAreya kharo, ocho thato jAya. praznakartA : pelAmAM ocho thato jAya ane ahIM to A je chUTuM paDI gayuM che, ene lIdhe je dazA varte che, e akramanI vizeSatA che. dAdAzrI : eTale ja ahIM pratikramaNa karavuM paDe che. akALa dazAe jJAna prApta thAya che. mokSa mATe moTAmAM moTuM sAdhata praznakartA : meDe javuM hoya to dAdaro eka ja sAdhana che. tema mokSe javuM hoya to, jJAna maLyA pachI, pratikramaNa eka ja sAdhana che. evuM huM mAnuM chuM. dAdAzrI : nahIM, evuM nahIM. pratikramaNa to A badhAM sAdhanomAMnuM eka sAdhana che. mokSe javuM te potAnA svarUpanuM jJAna eTaluM ja sAdhana che, bIjuM sAdhana nathI. praznakartA : hA, e jJAna to tame ApyuM, paNa pachI mukhya vastu to pratikramaNa ja che ne ? dAdAzrI : keTalAkane pratikramaNa nA karavAM paDe. praznakartA : bhUla nA thAya to pratikramaNa nA karavAM paDe. dAdAzrI : evuM keTalAya mANasone pratikramaNa nA karavAM paDe. eTale e sAdhana to ko'kane jarUra hoya to e vApare. mukhyatAe jJAna che. jJAna hoya to mokSe javAnuM bane. bAkI jJAna nA hoya to game e pratikramaNa kare toya badhA saMsAramAM hoya. praznakartA : paNa jJAna maLyA vagara pratikramaNa kemanuM kare ? dAdAzrI : kare che ne loko ! e ahaMkArathI pratikramaNa kare ke pharI evuM nahIM karuM, evuM kare ja che ne ! ne te pelAnuM gADuM cAle pratikramaNa cheya kharuM ne ! jema atikramaNa ahaMkArathI kare che, evuM pratikramaNa ahaMkArathI kare che. e badhI paudgalika racanA che. pudgalanI racanA che, emAM kaMI AtmA nathI. 488 akramatAM pratikramaNothI ja mokSa praznakartA : paNa dAdAjI, evuM che ke A ja eka zastra che jenAthI mokSa thavAno che. dAdAzrI : A eka rasto che. ane A akrama che, eTale mokSa svabhAva ja che. praznakartA : e to barobara che, paNa pratikramaNa, pratyAkhyAna karatAM rahevuM paDazene ? dAdAzrI : karavAM paDaze. te paNa thAya te kare. nA thAya te zuM kare ? e to nA cAlatA hoya tyAre mAre khabhe besADavA paDe. e to enI meLe kare pachI enAmAM zakti Ave to to kare pAchA. nA ja kare evA naphaphaTa nathI A. dAdAne maLelA badhA phaTa che. praznakartA : dAdA, amane e vistArathI samajAvo. dAdAzrI : e to tamAre mATe samajAvavAnuM hoya to huM kahI dauM ke AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna traNeya karajo. tamane badhAne kaLa vaLelI che. Amane kaLa vaLe nahIM. kaLiyugamAM zI rIte mANasane kaLa vaLe ? A che sAyanTiphika zodhakhoLa praznakartA : ApaNe kaMI bhUla karI hoya ane pachI ApaNane khabara paDe, eTale ApaNe enuM pratikramaNa karIe. to A pratikramaNa karavAthI kaI rIte ApaNe doSamukta thaI jaIe chIe ? dAdAzrI : A bhUla thAya che te to pariNAma che, 'rijhalTa' che. ane doSanA kAraNa kyA hatA ? e kAraNo kharAba hatA, eTale ameya
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 489 497 pratikramaNa jAya cAstrimoha mAtra jovAthI pratikramaNa karIe chIe. e pariNAma mATe nahIM, pariNAma to enuM game te Ave. eTale ApaNe badhA doSonA kaoNjhane khalAsa karIe chIe. praznakartA : eTale A kaoNjhijhanuM pratikramaNa che ? dAdAzrI : hA, A pratikramaNa kaoNjhijhane mAre che, rijhalTane nathI mAratuM. A samajamAM AvI gayuM ne ? ko'kane ApaNe nukasAna karyuM, pachI ApaNe pratikramaNa karIe, have nukasAna thayuM e to jANe ke 'iphekTa' che, 'rijhalTa' che. nukasAna karavAno je IrAdo hato ApaNo, te 'kaoNjha' che. te pratikramaNa karavAthI e IrAdo tUTI gayo. ethI pratikramaNa e kaoNjhijha toDe che. bAkI A banyuM e to rijhalTa che. eTale pratikramaNathI A sApha thaI jAya che. A to "sAyanTiphika invenzana' (vaijJAnika zodhakhoLa) che ! praznakartA : A pratikramaNa je karIe chIe, to e pratikramaNa kaI rIte te kArya kare che, ke jenAthI ApaNA doSo dhovAI jAya che ane ApaNane pyaoNra phorma (zuddha rUpa)mAM laI Ave che ? e pratikramaNa pelAnA zuddhAtmA pAse jAya che ne badhuM 'vAIpa' karI Ave (sApha karI Ave) che ke zuM hoya che e ? dAdAzrI : evuM chene, baTana dabAvyuM eTale lAITa thaI ane pharI pAchuM baTana dabAvIe eTale lAITa baMdha thaI jAya. evI rIte peluM kaMIka doSa karyo hoya ane pratikramaNa karIe eTale doSa baMdha thaI jAya. praznakartA : atikramaNa koIne AnaMda Ape kharuM ? dAdAzrI : hA. ame kahIe ke alyA, tamArAmAM akkala nathI, toya e hase. praznakartA : amane AnaMda thaI jAya che. dAdAzrI : evuM koI koI mANasanuM atikramaNa hoya, je bIjAne AnaMda karAve ! praznakartA : ghaNI phera manamAM bhAMjagaDa thayA kare che. dAdAzrI : tene joyA karo. praznakartA : pachI pratikramaNa karIe ne pAchI bhAMjagaDa thayA kare. dAdAzrI : pratikramaNa kare teneya joyA karo. jeTaluM akhaMDa jJAnadarzana bheguM thAya ke eTaluM cAritra UbhuM thaI jAya. have e ene anubhava zemAMthI thAya ? cAritramohane jovAthI anubhava thAya. eTale caMdubhAI zuM karI rahyA che, ene badhuM jue. praznakartA: 'caMdubhAI" zuM karI rahyA che, e cAritramoha je joyA karIe, te vakhate koI kharAba vicAra Ave to ? dAdAzrI : kharAba vicAra Ave teya cAritramoha. praznakartA : mAtra ene joyA ja karavAthI e jatuM rahe ke enuM pratikramaNa karavuM paDe ? dAdAzrI : pratikramaNa nahIM karavAnuM. pratikramaNa to badhuM pUruM thayA pachI, ApaNane ThIka lAge ke A atikramaNa karyuM to ApaNe caMdubhAIne kahevuM ke, 'pratikramaNa karo.' 'ApaNe' nahIM karavAnuM. jeNe atikramaNa karyuM hoya te pratikramaNa kare. praznakartA : eTale jovA mAtrathI ja Akho cAritramoha UDI jAya ? dAdAzrI : joyA eTale zuddha thayA. tamArI je AtmaSTi che e enA para paDI. praznakartA : caMdubhAI to niraMtara atikramaNa karatA ja hoya ne ? dAdAzrI : atikramaNa karelAM hoya ene pratikramaNa karavAnAM.
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 pratikramaNa (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa 491 praznakartA : AmAM zakti to sAmAnA zuddhAtmA pAse ja mAMgIe chIe ne ? dAdAzrI : e vyavahAra che khAlI. emAM vyavahAra-nizcaya nA hoya. e vivekanI khAtara, vinayanI khAtara che. zaktio mAMgavAnI che ke 'tame A zuddhAtmA thaI gayA, paNa mAro mokSa nahIM thAya.' 'kema bhaI, Avo zo vAMdho che ? huM zuddha thaI gayo. mAruM svarUpa jANI lIdhuM.' tyAre pudgala kahe che, 'tame mokSe nahIM jAva. jyAM sudhI ame tamane choDIe nahIM tyAM sudhI to tame zI rIte jazo ?" tyAre kahe, 'bhaI, tamane zuM vAMdho che ?" tyAre pudgala kahe, "ame to amArA svabhAvamAM hatA. tame ja amane bagADyA. tame cokhkhA thayA, have amane cokhkhA karIne jAva. mATe tame amane ame hatA evA karI Apo eTale ame chUTA." eTale zuddha jovuM. jagata azuddha jue che. kAraNa ke 'huM kartA chuM' e bhAve kare che. ane 'Ano kartA huM nathI' e bhAva have thayo eTale e chUTA thayA. praznakartA : pratikramaNathI zuM thAya ? enI IphekTa zuM thAya ? paramANu zuddha nA thAya e tame ja kahyuM, to pachI pratikramaNathI thAya praznakartA : icchAo badhI thaI rahI che, e badhuM cAritramoha ja che ne ? paNa bAkI rahI jAya che ane jenuM pratikramaNa barobara nA thayuM hoya to pachI zuM ? dAdAzrI : huM to kahuM chuM, ke joyA ja karato hoya tene pratikramaNeya karavAnI jarUra nathI. kazuMya karavAnI jarUra nathI. paramANuonI zuddhi, jJAtA-draSTApadathI praznakartA: dAdA, ApaNe A zarIranA eka-eka paramANu zuddha karavA mATe, ane je thAya tene joyA rAkhIe, jJAtA-draSTA tarIke to zuddha thAya ke pratikramaNa karIe to zuddha thAya ? dAdAzrI : jJAtA-draSTAthI zuddha thAya. praznakartA : to pratikramaNathI zuM thAya, dAdA ? dAdAzrI : pratikramaNathI zuM thAya ke koI moTo doSa thayelo hoya ane sAmAne duHkha thAya evo doSa thayelo hoya to "ApaNe" emane kahevuM paDe ke, 'bhAI, AvuM nA karo." atikramaNa karyuM mATe tamAre pratikramaNa karavAnuM. atikramaNa nA karyuM hoya, koIne duHkha thAya evuM, to kazI jarUra nahIM. praznakartA : paNa pratikramaNathI paramANu zuddha nA thAya, dAdA ? dAdAzrI : nA, pratikramaNa to A chUTavA mATe. paramANu zuddha nA thAya enAthI. A pharI e ne e thaI jAya. ApaNe AtmA jovAnA. ApaNe jotAnI sAthe ja chUTA thayA. kAraNa ke pudgala to kleIma kare dAdAzrI : paramANu to zuddha kyAre thAya ke e 'joIe' tyAre ja. A pratikramaNathI IphekTamAM zuM thAya, ke pelAne je du:kha thayeluM che tenI asara rahI jAya, te pratikramaNathI dhovAI jAya. e asara ApaNe banatAM sudhI na karavI joIe. praznakartA : pratikramaNathI zuddha thAya, evuM kahevAya ? dAdAzrI : bAdhabhAre kahevAya. akramamAM pratikramaNa javAbadArIpUrvaka praznakartA : eka avatAra joyA karavAnuM te pratikramaNa karatAM karatAM joyA karavAnuM ne ? dAdAzrI : niraMtara khyAla rahevo joIe ke huM kaMI ja karato nathI. niraMtara khyAla raheto hoya to pratikramaNa nA karIe toya cAle. amane niraMtara rahe. je amane rahe che te ja tamane kahIe chIe. amane kAyama rahe che, jJAna thayA pachI.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNonI saiddhAMtika samajaNa bAkI A jJAnamAM to pratikramaNa hoya ja nahIM. A jJAna evuM chellA prakAranuM jJAna che ke pratikramaNa hoya ja nahIM. paNa A to jene gujarAtI cAra copaDIo AvaDe, tene grejyueTa banAvIe chIe, tyAra pachI vacalA sTAnDarDanuM badhuM zuM thAya te ? eTale ATaluM ame amArI javAbadArIthI mUkeluM vacce. nahIM to A jJAnamAM hoya nahIM chatAM amArI javAbadArIthI mUkeluM. 493 zuddhAtmA sivAyano badho ja kacaro, emAMthI eka kramaNa ane bIjuM atikramaNa. zuddhAtmAnI bahAranuM je je che te badhA ja doSa che ne tenuM pratikramaNa karavuM paDe. akrama vijJAtatI balihArI to juo !!! praznakartA : ApanA svamukhe A khulAso sAMbhaLyo eTale amane saMtoSa thayo. dAdAzrI : eTale AmAM tame chUTTA ja cho. pratikramaNa joDe ne joDe thAya che, tyAM AgaLa pachI have koNa nAma denAra che, bolo ? praznakartA : amAre pratikramaNa A dehathI kSaNe kSaNe rAta-dA'Do cAlu ja rahe che. enAthI haju pratikramaNanI zarUAta thAya tyAra pahelAM to peluM atikramaNa adRzya thaI gayuM hoya. dAdAzrI : A vijJAna che. eTale A vijJAna tarata ja kAma karanAruM che. A akrama vijJAna Akho siddhAMta ja che ane siddhAMta ja phaLa Apaze. jema DuMgaLInI eka 'slAIsa' (paDa) kApo, te DuMgaLInA badhA ja guNa dekhADe, evuM AmAMthI eka slAIsa' ja kApo to siddhAMtanuM ja phaLa Apaze ane ajJAnanI eka slAIsa' kApo to e ajJAnanuM phaLa Apaze. eka 'slAIsa' khAlI, enA guNa dekhADe ke nA dekhADe ? pratikramaNa A 'akrama vijJAna' che. vijJAna eTale tarata phaLa ApanAruM. karavApaNuM nA hoya enuM nAma 'vijJAna' ane karavApaNuM hoya enuM nAma 'jJAna'. 494 vicArazIla mANasa hoya tene evuM to lAgene, ke A ApaNe kazuMya nathI karyuM ane zuM che A ! e akrama vijJAnanI balihArI che ! 'akrama', krama-zrama nahIM ! // // // //
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 496 pratikramaNa khaMDa-2 sAmAyikatI paribhASA peTamAM bhUkha lAgI hoya toya jANavI ane bahAranAno vicAra Ave tene zuddha jovo, e ApaNuM sAmAyika. zuddha rahevuM, zuddha jovuM, AkhI rAta kacakaca karI hoya ne pachI sAmAyikamAM beThA, eTale zuddha jovuM ane kahevuM, 'caMdubhAI, mAphI mAgI lo !' praznakartA : dAdA, e sAmAyika yathArtha rIte kevI rIte karAya ? dAdAzrI : ahIM A badhA che te evI ja 'sAmAyika' kare che. te pachI sAmAyikamAM e viSayane mUkIne pote dhyAna kare to e viSaya ogaLato jAya, khalAsa thaI jAya. je je tamAre ogALI nAkhavuM hoya, te A sAmAyikathI ahIM ogALI zakAya. tamane koI jagyAe jIbhano svAda naDato hoya, te ja viSaya "sAmAyika'mAM mUkavAno. ane A dekhADe e pramANe tene 'joyA' karavAnuM. khAlI jovAthI ja badhI gAMTho ogaLI jAya. sAmAyikathI je bahu moTI graMthi hoya, je bahu herAna karatI hoya te ogaLI jAya. ApaNe ahIM karAve che evI sAmAyiko karavI. sAmAyika eTale zuM ? praznakartA : sAmAyika eTale zuM ? dAdAzrI : be jAtanA sAmAyika. eka vyavahAramAM pracalita sAmAyika, ke jemAM manane kuMDALAnI bahAra nIkaLavA nA de. manane bAunDrI (sImA)mAM rAkhe. bahAra je cAle che emAM mana sthira rahyuM e (vyavahAra) sAmAyika kahevAya. ane bIjA prakAranuM sAmAyika te bhagavAna mahAvIre kaheluM yathArtha sAmAyika, je ApaNe akramamAM badhA karIe chIene ! (eka guMThANuM eTale ke aDatALIsa miniTa sudhI pote AtmasvarUpamAM rahIne potAnI phAIla naM.1ne jue che.) praznakartA : ApaNuM akramanuM sAmAyika samajAvo ne ! dAdAzrI : ApaNuM sAmAyika to AtmArUpa thaI javAnuM. mahIM caMdubhAI (phAIla naM.1)nuM taMtra zuM cAlI rahyuM che e jovuM, caMdubhAIne A vicAra Avyo, te vicAra Avyo, phalANo Avyo, tene badhAne jovA, ApaNe jonAra. vicAra e dRzya, ApaNe drazya ane je samajaNa paDe evA vicAra hoya e zeya kahevAya ne ApaNe zAtA. - pachI caMdubhAInI buddhi zuM kare che, citta zuM kare che, pagamAM duHkhe che, tyAM caMdubhAI dhyAna rAkhe che ke nahIM, e badhuM "ApaNe" jANavuM. sAmAyika-pratikramaNatI vyAkhyA praznakartA : ApaNA pratikramaNa ane sAmAyikamAM zuM kanekazana (sAMdho) che ? dAdAzrI : pratikramaNa to atikramaNa thayuM hoya tenuM. tamAro vyavahAra e kramaNa che ne vadhAre bolAyuM te atikramaNa che. te tamAre caMdubhAIne kahevuM ke atikramaNa kema karyuM ? mATe pratikramaNa kara. atikramaNa thAya tenI para pratikramaNa karavuM. sAmAyika eTale 'huM zuddhAtmA chuM'nuM bhAna te sAmAyika. pAMca AjJAmAM niraMtara sAmAyika rahe. samabhAve nikAla karavo e paheluM sAmAyika, ane sahajadazAmAM, svabhAvika rahevuM te amArA jevuM sAmAyika. te tamaneya thoDuM-ghaNuM rahe. A sAmAyika karo cho, tyAre prakRti bilakula sahaja kahevAya.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 497 498 pratikramaNa sAmAyika karatAM karatAM vartamAnakALane pakaDatAM AvaDe. ema sIdhe-sIdhuM nA Ave. kalAka sAmAyikamAM beso cho tyAre vartamAnamAM ja raho cho ne ! sAmAyika, kramika ane akramanI jagata je sAmAyika kare che e juduM sAmAyika che ane ApaNuM A sAmAyika e judI jAtanuM sAmAyika che. gajabanuM UMcuM che. A sAmAyika ! AvuM sAmAyika to hoya ja nahIMne ? A lokonuM sAmAyika to kevuM hoya che ke sAmAyika kare temAM bAunDrI bAMdhIne bese, pachI je vicAra Avyo ene dhakkA mAra mAra kare. dukAnano vicAra Avyo ke tene dhakko mAre, pachI bIjAne dhakko mAre, eTale dhakkA mAra mAra kare, ema karatAM karatAM eka guMThANuM pUruM thayuM ane A sAmAyika kahe che. ane ApaNuM A sAmAyika to ora ja jAtanuM che. A sAmAyika zene mATe che ? bahAranI gAMTho ogALI nAkhavAnI, te ApaNe jAte 'khuda' (AtmA) thayA hoIe pachI A sAmAyika thAya. ApaNe zuM kahIe chIe ke, 'mana-vacana-kAyAnI Tevo ane tenA svabhAvane huM jANuM chuM ne mArA sva-svabhAvane paNa jANuM chuM.' to e mana-vacana-kAyAnA svabhAvane tuM ogALI nAkha. sAmo pUche ke zI rIte e ogaLe ? tyAre huM kahuM, ene jovAthI ke mana-vacana-kAyAno svabhAva ATalo jADo che, ATalo jADo che. te tane khabara paDe ke A ATalo jADo che ? praznakartA: khabara paDe. dAdAzrI : te svabhAvane sAmAyikamAM mUkI devAno. te eTalo eno svabhAva ogaLIne khalAsa thaI gayo. eTale pachI bIjo svabhAva pakaDavAno. eTale A gAMTho ogALI nAkhavA mATe A sAmAyika che. ApaNo to akrama mArga che. eTale svabhAva ogALavA mATe ApaNe A sAmAyika karavAnI che. nahIM to, A jJAna ja evuM che ke ApaNane Akho dahADo sAmAyika ja hoya. sAmAyika kone kahevAmAM Ave che ke kaSAyano abhAva. kaSAyanA abhAvane kharuM sAmAyika kahevAmAM Ave che. paNa kaSAyano abhAva to lokone rahe nahIM ne ! zI rIte rahe ? te ApaNe to kAyama Akho dA'Do sAmAyika rahe che, paNa A sAmAyika to zene mATe karavuM paDe che ke A badho bharelo mAla khAlI karavAno che. te badho bahu mAla che. masAlo eTalo badho bharI AvelA che ke bIjI mArkeTamAMthI hau bharI lAvyA che. alyA, ApaNI dezI mArkeTamAMthI le ne ? tyAre kahe, "nA, A baTAkA jevuM lAge che." ema karI karIne A badhuM jAtajAtanuM bharI lAvyA. ApaNe kahevA jaIe toya zarama Ave, ghaDIvAra ! laukki sAmAyika e sAmAyikamAM to manane sthira karavAnuM. jema eka gAyane kuMDALAmAMthI khasavA nA de evI rIte. e bahAra jAya to hAMka hAMka kare. sAsuno vicAra Ave te pAcho ene dhakko mAre ahIMthI, kuMDALAmAMthI bahAra kADhe, kuMDALAmAM pesavA nA de. je vicAra Ave tene dhakko mAra mAra kare Ama. paNa toya mana lapaTuM paDI gayeluM, jatuM ja rahene ? lapaTuM eTale zIzo ADo thayo eTale bUca kyAMya jato rahe. Ama manane pAchuM lAvIne potAnI bAunDrI (sImA)mAM rAkha rAkha karavuM enuM nAma sAmAyika, e atyAre vyavahAramAM je cAle che e (laukika) sAmAyika kahevAya. eTalo TAIma koI Dakho nA kare, nirAMte bese. eka jagyAe pelI zIzI mUkI rAkhe. uparanI retI nIce paDe. nIce paDI rahe, eTale pAchI pheravI nAkhe. e zIzI uparano Dhagalo paDatAM paDatAM ene aDatALIsa miniTa thAya, eTale Dhagalo paDI rahe. eTale kaheze, "mAruM sAmAyika pUruM thaI gayuM !' eTale zIzI mUkI rAkhe ne pachI zuM kare ? Agale dahADe nakkI karyuM hoya ke savAramAM sAmAyikamAM dukAna yAda ja
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 499 pratikramaNa nathI karavI. to AMkho mIMcI ke tarata pahelo dukAnano dhabaDako ja paDe. je yAda nathI karavuM. e nirAMte pahelo ja paDe. eTale mUo kaMTALI jAya pAcho bIje dahADe mane pUche che ke, 'AvuM thayuM." tyAre meM kahyuM, "zuM karavA ene yAda kare che ke "mAre dukAnane yAda nathI karavI ?" te ekzana mAryuM pAchuM te rIekzana Avaze. ekzana mAravAnAM ja zuM karavA te ? paNa pachI sAmAyikamAM kare zuM che ? zuddhAtmA thayA nathI, eTale je vicAra Ave, ene dhakko mAre. kuMDALAnI bahAra A vicAra Ave ene kaheze, ahIM nahIM. eTale vakhata pUro thAya. aDatALIsa miniTa e pAcho zIzI joto jAya. haju thoDIvAra che, kaheze. bhagavAne nA kaheluM toya zIzI jotA jAya. haze paNa toya loka kahe che, "bhaI doDadhAma karato'to, tenA karatAM ghaDIvAreya A pAMsaro maryone ! nahIM to pelA mAchImAra mAchalAM mAre ane A aMdara mAchalAM mAre. Ane sAmAyika kahevAya ja nahIMne ! e to eka jAtanI sthiratA che. chatAM e sAmAyika sthaLa bhASAmAM khoTuM nathI. eTalI sthiratA to raheje ! khoTuM to kahevAya ja nahIna dukAneya traNa kalAka jo mANasa sthira besI zakato na hoya to e dhaMdho karI zake nahIM. e to enI beThake keTalA kalAka bese che enA upara che. traNa kalAka sthira besI rahevo joIe, eka jagyAe. keTalAkane bhamarA hoya che te pAMca miniTa bese ne UThe, bese ne UThe. mumukSu : evA vicAra kaMI nathI AvatA. dAdAzrI : tyAre zuM Ave che ? mumukSu : game te thatuM hoya, vicAra nA Ave. huM to copaDIo vAMcuM chuM. dAdAzrI : to copaDIo vAMcavAthI sAmAyika thAya che. sAmAyika eTale zuM ? ke tame poNo kalAka bIjAmAM tamAruM dhyAna hatuM, te AmAM rahyuM. svAdhyAyamAM rahyuM. e svAdhyAya sAmAyika kahevAya. upayoga bIjI jagyAe kahevAya. bAkI kharuM sAmAyika to eka ja phero karone, to AnaMdano pAra nA rahe, badhAM pApa bhasmIbhUta thaI jAya. mumukSu : to AmAM nirjarA na thAya ? dAdAzrI : nirjarA thAya paNa thoDI ghaNI thAya. nirjarA to lAMbI nA thAya ne. pustaka vAMcIne to badhAya sAmAyika kare. pustaka vAMcavAnuM sAruM lAge. peluM bahAravaTiyAnI copaDIo nA vAMcato hoya ne, A zAstro vAMce. zAstromAMya InTaresTa paDe ne ? te bahu AnaMda thAya. paNa kazuM vaLe nahIM emAM. sAcuM AtmAnuM sAmAyika karo to vaLe. 'AtmA' thaIne eka phero 'AtmA' bolyo eTale kalyANa thaI gayuM. AtmA thaIne bolavAnuM. tamane ema thaI jAya ke huM 'AtmA" thaI gayo, tyAra pachI tamAre bolavAnuM. eka ja miniTa jo 'AtmA' thaI jAva to pachI bahu thaI rahyuM. eTale A to sAmAyika kare che, temAM dhArmika pustaka laIne bese toya cAle paNa e badhuM mAnasika sAmAyika kahevAya. mAnasika eTale emAM AtmAne levAdevA nahIM. enAthI mana sthira thAya, mana majabUta thAya agara keTaloka vakhata zAstra vAMce, eTale bIjA vicAra nA Ave. sva-samajaNathI sAmAyika mumukSu : roja sAmAyika karavAthI zuM phAyado thAya ? svAdhyAya sAmAyika mumukSu : be ghaDInuM sAmAyika karIe to emAM kaI kaI kriyAo thaI zake ? dAdAzrI : evuM chene, A sAmAyika je chene, A sAmAyika mananuM sAmAyika che. dukAnanA vicAra Ave ke bIjA rasoDAnA vicAro AvyA, tene dhakkA mAra mAra karavAnA.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 501 52. pratikramaNa dAdAzrI : saMsAramAM paNa zuM game che ? ahIMthI jatuM hoya to bIjI jagyAe bese to kharuM ja ne paNa ? tamAruM mana zemAM bese che? mumukSu : kAma karatAM hoIe, gharamAM kaMIka kAmakAja hoya emAM jatuM rahe. dAdAzrI : to e kAma karavuM ApaNe. jyAM dhyAna bese te kAma karavuM. jyAM nA bese ene zuM karavAnuM ? mahenata badhI nakAmI jAya ne kazuM vaLe nahIM. sArI rIte saMsAra calAve e ja sAmAyika mumukSu : A roja nizcaya lIdho che ke, roja kriyA karavI, to pachI enuM zuM thAya ? dAdAzrI : hA. paNa potAnI samajaNanI sAmAyikane ? bhagavAne kahelI sAmAyika nahIMne ? potAnI samajaNanI sAmAyika. mumukSu : ame bhagavAne kahyuM che e pramANe ja karIe chIe. dAdAzrI : e zIzI jo jo kare, paDI ke nahIM paDI ? mumukSu : e to juone, TAIma pUro thayo ke nahIM ? dAdAzrI : evuM jovAnuM nA hoya. e to ApaNe joIe tyAre zIzI khalAsa thaI gayelI hoya, tyAre jANavuM ke sAmAyika thaI. sAmAyika manobaLa vadhe eTalA mATe che. roja sAmAyika karavAthI mananuM baLavAnapaNuM thAya ane ApaNane potAnI jAta upara zraddhA bese. mumukSu : enAthI puNya vadhane ? dAdAzrI : hA, puNya to vadhene. eka aDatALIsa miniTa tame manane potAnA kuMDALAmAM ja rAkho eTale puSya vadhe ja. mumukSu : paNa mana kuMDALAmAM rahetuM nathI. mana to kaMI pharatuM hoya che. dAdAzrI : to e sAmAyika pUrI nA kahevAya. mana jeTaluM AmAM rahe eTaluM sAmAyika. A vyavahAra sAmAyika ane kharuM sAmAyika to haratApharatA rahe. evuM sAmAyika vyartha mumukSu : ame sAmAyika karIe chIe, pratikramaNa karIe chIe, kriyAo badhI ja karIe chIe paNa emAM dhyAna rahetuM nathI. dAdAzrI : to zuM kAmanI e? emAM dhyAna nA rahe to kAmanuM zuM e ? dhyAna rahe to kAmanuM ne nA dhyAna rahe to kAmanuM nahIM. tamAruM dhyAna zemAM rahe che ? mumukSu : saMsAramAM jatuM rahe che. dAdAzrI : nakAmuM jAya. e badhI mahenata nakAmI jAya. thoDI mahenata karo paNa kAmamAM lAge evI karo. ane tame saMsAramAM sArI rIte raho ne ! sAmAyika karo emAM. saMsAramAM sAmAyika che. chokarAMne sArI rIte moTAM karavAM, ene vaDhavuM nahIM, jhaghaDavuM nahIM, enI joDe krodha nA karavo e badhuM sAmAyika ja chene ! vaLI AvI sAmAyika karavI e zuM kAmanI ? tamArA chokarAnI joDe sAmAyika karo. dhaNI joDe sAmAyika karo, sAsu joDe sAmAyika karo, jeThANI joDe sAmAyika karo, e badhI sAmAyika karone ! A sAmAyika karIne zuM kAma che te ? jo mana rahetuM hoya to sAmAyika kareluM kAmanuM. mana rahe nahIM ne sAmAyika karo to zuM kAmanuM? mumukSu : paNa A rojanI kriyA hoya eTale roja kriyA karyA ja karIene? dAdAzrI : hA. paNa kriyA karavAmAM mahIM mana nA rahetuM hoya to pachI karavAnI zI jarUra che ? citta ThekANe rahevuM joIene ?
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 503 mumukSu : citta nathI rahetuM. dAdAzrI : to zuM karazo ? mumukSu : e tamArI pAse mAMgavA AvyA chIe. dAdAzrI : hA. eTale vahAluM nathI A ! gamatuM nathI ! chokarAM ne e badhuM game che. jemAM gamene tyAM citta jAya. chokarAMnI kiMmata kADhI nAkho, ochI karI nAkho ne AnI kiMmata vadhArI do to kaMI rAge paDe, nahIM to zI rIte rAge paDe ? sAmAyika karavI hoya to pastAvAnuM ja sAmAyika karone ! zuM pastAvAnuM ? jenA jenA khoTA paisA lIdhA teno pastAvo karo, jyAM jyAM dRSTi bagADI hoya teno pastAvo karo. mumukSu : to sAmAyikamAM navakAravALI nahIM gaNavAnI ? dAdAzrI : baLyuM, navakAravALI gaNIne to A dazA thaI che ! ekuya navakAra sAco gaNyo nathI. e konuM ApeluM hoya te jovAnuM ke nahIM ? A che badhI sthULa sAmAyika ArtadhyAna-raudradhyAna che tyAM jainadharma ja nathI. mumukSu : sAmAyika karatA hoIe toya jainadharma nA kahevAya ? dAdAzrI : tame sAmAyika kone kaho cho ? sAmAyikane sAmAyika kaho cho ke asAmAyikane sAmAyika kaho cho ? mumukSu : sAmAyika ne asAmAyika kone kahevAya, e phoDa pADone. dAdAzrI : A loko kayuM sAmAyika kare che ? A sAdhu-AcAryo badhA sthULa sAmAyika kare che. sthULa sAmAyika eTale manane vyagratAmAMthI ekAgratAmAM lAve che. e keTalAka pustaka laIne besI rahe, te pustako ja vAMca vAMca pratikramaNa kare. keTalAka bIjA vicAramAM, keTalAka maMtramAM, game temAM, paNa sAmAyikamAM rahe. paNa toya A pAMsarA rahetA nathI. bhagavAneya zI rIte jamA kare ? ghaDIvAra, aDatALIsa miniTa pAMsaro raheto nathI, tenuM zuM thAya ? 504 A sthULa sAmAyika to majUrone rahe che, baLyuM ? A to Amane vyagra thayelA zeThiyAone nA rahe. sthULa sAmAyika majUrone rahe paNa ene nakAmuM jAya. paNa A to vyagratAvALAne ekAgratA thAya te ja kAmanuM ! jaita dharmato sAra 'A' che ArtadhyAna-raudradhyAna baMdha thaI jAya, e A jainadharmano sAra che. mumukSu : e to ame pratikramaNamAM bolIe ke ArtadhyAnaraudradhyAna jAya, dharmadhyAna-zukladhyAna thAya ! enuM pachI micchAmI dukkaDama mAMgI laIe. dAdAzrI : hA, paNa kazuM dahADo vaLe nahIMne ! eya bola bola karavAthI ochuM thavAya che ? ArtadhyAnanuM phaLa jAnavara5NuM, raudradhyAnanuM phaLa narkagati. zuM thAya to emAM ? ane jainamAM janmyA toya jAnavarapaNuM thAya ! baLyo e avatAra ! anya dharmotI kriyAo mumukSu : A jainomAM che evI rIte bIjA dharmomAM AvI paddhati che kharI ? dAdAzrI : evI badheya chene, tyAM AgaLa sthiratA karavAno guNa kharone ? tyAM bhakti kare, ahIM sAmAyika kare. paNa A manane thoDo vakhata sthira kare badhuM. matate AMtaravuM eTale sAmAyika tame kayuM sAmAyika kaho cho ?
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa05 506 pratikramaNa mumukSu : eka kalAka mATe ApaNe sAmAyika karIe, to e kriyAmAM ApaNe karavAnuM zuM ? dAdAzrI : A ATaluM ja, A manane sthira karavA mATe badhA bahAranA vicAro khaseDa khaseDa karavAnA. e laukika sAmAyika badhuM vyavahAramAM cAle che. mumukSu : apAsarAmAM je sAdhu-munio kare che te ? dAdAzrI : e badhuM mAnasika. e laukika badhuM. e badhuM manane sthira karavA mATe. mana sthira rahe nahIMne ! eka kalAka manane sthira karene to bahu sAruM. to mananI zakti vadhe. ane eTalo avakAza rahyo. AvatA avatAramAM avakAza rahe eTale eTalAM karma baMdha thaI gayelAM hoya. mana AMtayuM, manane sthira karyuM, te badhAnuM puNyakarma baMdhAyeluM hoya. mumukSu : evo ko'ka ja haze ke jenuM mana kuMDALAmAM rahe. upAzrayamAM jAya tyAM vyAkhyAna cAlatuM hoya, A loko sAmAyikamAM besI gayA hoya, paNa emanA mana to bahAra ja hoya, aMdara hoya ja nahIM. dAdAzrI : mana vyAkhyAnamAM nA hoya, e to citta vyAkhyAnamAM hoya. teya vyAkhyAna gamatuM hoya to. bApajInuM vyAkhyAna ApaNane game to citta thoDIvAra tyAM UbhuM rahe, bahAra bhaTakatuM maTI jAya. ane mana to eka bAju vicAra karyA ja kare. e to mana vaza thaI jAya tyAre dahADo vaLe. tyAre sAmAyika thAya barAbara, sAruM. mumukSu : koIe so navakAravALI gaNavAnI kahI hoya to e kyAre so pUrI thAya enA dhyAnamAM hoya. dAdAzrI : hA, tyAM utAvaLamAM ja hoya. sAmAyikamAya che te pelI zIzIne ja joyA kare ! pachI pauSadha bole, te paNa zuM karavAnuM tyAM upAzrayamAM rahIne ? bIjI nAtavALA kaheze, "ApaNe baLadane pANI pAvA jaIe chIe, to poSI poSo kahIe chIene, tevuM A pANI pAI AvyA." pauSadha-vrata eTale AtmAne poSavAno. eTale gherathI tyAM upAzrayamAM rahIne sAdhu jIvana rahe (jIva). te ghaDIe AtmAne poSe, pelo badho vyavahAra bAjue mUkI devAno. AraMbha, samAraMbha, samAraMbha AraMbha zabda bole kharA loko, paNa zuM samaje e loko ? bole kharA samAraMbha. paNa samAraMbha eTale zuM ? eya nA samaje. moTA moTA paMDitoya nA samaje. kaI DigrI sudhI samAraMbha kahevAya che ne pachI kaI DigrI AraMbha kahevAya che, e DigrI jANe nahIM. ane zabda bole eTaluM ja. zabdo zAstronA ja che. praznakartA : karmabaMdhana samAraMbhathI paNa thAya ? dAdAzrI : samaraMbha e ja karma. e paheluM karma, e mAnasika karma kahevAya. samAraMbhane mana ne vacana benuM karma kahevAya ane AraMbha e mana-vacana-kAyA traNanuM karma kahevAya. ane A jJAna lIdhA pachI tame koIne gALa daI Avo ne evo AraMbha karI Avo toya tamane aDe nahIM, evuM A vijJAna che. phakta tamAre peluM gALa dIdhA badala sAmAne duHkha thayuM mATe tamAre, caMdubhAIne kahevuM paDe, 'A atikramaNa kema karyuM? mATe pratikramaNa karo." ATaluM ja ApaNe karavAnuM. "ApaNe" duHkha devAno bhAva che ja nahIM. koIne duSka daIne ApaNe mokSe jaIe evuM bane nahIM, game evuM vijJAna ApaNI pAse hoya toya. praznakartA : samaraMbhathI karmabaMdhana thAya te ochuM hoya ke traNevanuM bheguM thAya tyAre vadhAre hoya ? dAdAzrI : samaraMbha ja ochuM kahevAyane. samaraMbha eTale manathI ja ekaluM. bheguM thAya tyAre bahu moTuM karma kahevAya. tethI AraMbha kahyuMne bhagavAne. praznakartA : manathI karma karIne pachI tyAMthI aTakI gayo to e bahu baMdhanamAM nA paDe ?
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa07 508 pratikramaNa mumukSu : A nA samajAyuM. dAdAzrI : A je 'vyavahAra AtmA' che ne, e 'mikenikala AtmA' che. ene sthira nathI karavAno. e to khAlI abhyAsa ja karavAno che ke mana sthira rahe che ke nahIM, eTale jovAnuM ja che. e manane sthira karavA mATe A sAmAyika karIe ke ghaDIvAra A deha to pAMsaro rahe, ghaDIvAra mana pAMsaruM rahe. sAdhAraNa ene sthiratA rAkhavA mATe ja. jema bahu thAkelo mANasa thAka khAvA bese tethI kAMI kAyama besI rahe ? mumukSu : nA. dAdAzrI : bahu rahe nahIM. pachI khAlI vicAra karIne chUTI jAya. khAlI vicAravAthI chUTI jAya. praznakartA : e AraMbha parigrahanI zAstramAM maryAdA bAMdhavAnI kahI che, to e bAMdhe to zuM pharaka paDe ane nA bAMdhe to zuM pharaka paDe ? dAdAzrI : bAMdhe to A karma ochuM Ave. A bhavamAM bAMdhe to AvatA bhavamAM karma ochuM Ave. ema karatAM karatAM bAMdhatAM bAMdhatAM ochuM karatAM karatAM upara caDhyA kare. praznakartA : e peluM sAmAyika jevuM ? dAdAzrI : sAmAyika eTale AraMbha rahita. eka kalAka, AraMbha parigrahathI rahita thavuM e sAmAyika. evuM sAmAyika koNa kare ? mumukSu : sAmAyika karato hoya ne dharatIkaMpa thayo to paNa sAmAyika nA choDavI joIene ? dAdAzrI : evI sAmAyika koNa kare che ? evI sAmAyika koI kare nahIM ? eTale e sAmAyika e sAdhAraNa prayoga che, dehane sthira karavAno. deha sthira rahe to saMsAramAM hitakArI thAya, lakSmI ne badhuM vadhAre Ave. jene ghaDIvAra deha ja sthira nA rahe, tene lakSmI zI rIte Ave ? eTale e sAmAyika e sAcuM sAmAyika nathI. sAcA puruSanA sikkA vitAvI sAmAyika A atyAre je Ane "AtmA' mAnI beThA che ne, e to 'mikenikala AtmA' che. e koI dahADo sAco AtmA nathI. ane ene ja sthira karavA mAMge che. alyA, A to 'mikenikala' che, koI dahADo sthira thAya ja nahIM. dAdAzrI : evuM che A. A sAmAyika e to thAka jevuM che. bAkI A to mazInarI rAtadahADo cAlu ja hoya ane A niraMtara sAmAyikamAM rahe che. eka kSaNa sAmAyikanI bahAra nahIM. A saMsAramAM ghera beThA, bairAM-chokarAM vacce rahIne niraMtara sAmAyikamAM rahe che. ane 'AtmA' e ja sAmAyika che. bIjuM badhuM A sAmAyika, 'vyavahAra sAmAyika' che. sAcuM sAmAyika prApta karavAnA hetu mATe A 'vyavahArika sAmAyika' karavAnuM che. e vyavahArika sAmAyikeya sAcA puruSanuM ApeluM hovuM joIe. mumukSu : sAcA puruSanI vyAkhyA zuM ? dAdAzrI : sAcA puruSa eTale, A thANA jillAnA kalekTare tamane kaMIka orDara lakhI Apyo hoya, ke ATalI jamIna tamane suprata karavAmAM Ave che. have e to kharekhara lekTara to che ja, paNa klekTara nA hoya ne tenI pAse lakhelo orDara hoya to ? nIce kalekTara lakhIne sikko mArelo hoya ane kalekTara nA hoya to ? tyAM cAle nahIM, AgaLa cAle nahIM. evI rIte A je kalekTaro badhA sAmAyika lakhI Ape che ne, te sAcA puruSo nathI.
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 509 sAmAyikamAM phUTayAM kapa ke AtmA ? huM che te Tebala upara cA pIto'to ane zeTha paMcotera varSanA, sAmAyika karatA'tA. pelA rUmamAM pyAlA phUTyA, te zeThane saMbhaLAyuM. huM to bahero (kAne ochuM saMbhaLAya). mane nA saMbhaLAyuM. ane zeTha to saravA kAnavALA. saMbhaLAyuM te sAmAyika karatAM karatAM zeTha kahe che, 'zuM phUTyuM ?" meM kahyuM, 'tamAro AtmA phUTyo.' AmAM bIjuM zuM phUTavAnuM hatuM ? nahIM to strI paDe to avAja thAya ? bIjuM kaMI phUTavAnuM nathI. A pyAlA ja phUTyA che. eno avAja thayo che. te sAmAyika karatAM karatAM zeTha kahe che, 'zuM phUTyuM ?" te A te sAmAyika zI rIte kahevAya ? te ghaDIe to strI maratI hoya, dhaNI marato hoya toya sAmAyika nA choDe, enuM nAma sAmAyika kahevAya. Ane sAmAyika kema kahevAya ? pyAlA phUTI gayA, temAM tenI kANa ne moMkANa ? haju evuM kharuM badhe ? praznakartA : kharuM. dAdAzrI : ema ? ane te pyAlA pachI jIvatA thaI jatA haze ? kema ? ApaNe sAmAyika choDyuM to ? sthULa karma ane sUkSma karma AcArya mahArAja pratikramaNa kare, sAmAyika kare, vyAkhyAna Ape, pravacana kare, paNa e to emano AcAra che, e sthULakarma che, paNa mahIM zuM che e jovAnuM che. mahIM je 'cArja' thAya che te tyAM kAma lAgaze. atyAre je AcAra pALe che e 'DiscArja' che. Akho bAhyAcAra ja 'DiscArja' svarUpa che. tyAM A loko kahe ke, "meM sAmAyika karyuM, dhyAna karyuM, dAna karyuM. te eno tane jaza ahIM maLaze. temAM AvatA bhavane zuM levAdevA ? bhagavAna evI kaMI kAcI mAyA nathI ke tArI AvI polane cAlavA de. bahAra sAmAyika karatA hoya ne mahIM zuMya karato hoya ! eka pratikramaNa zeTha sAmAyika karavA beThA hatA, te bahAra koIe bAraNuM ThokyuM. zeThANIe jaIne bAraNuM kholyuM. eka bhAI AvelA. temaNe pUchyuM, 'zeTha kyAM gayA che ?" tyAre zeThANIe javAba Apyo, 'ukaraDe' ! zeThe mahIM rahyA rahyA A sAMbhaLyuM ne aMdara tapAsa karI to kharekhara e ukaraDe ja gayelA hatA ! aMdara manamAM to kharAba vicAro ja cAlatA hatA ne bahAra sAmAyika karatA hatA. bhagavAna AvAM polane cAlavA nA de. aMdara sAmAyika rahetuM hoya ne bahAra sAmAyika nA paNa hoya to tenuM 'tyAM' cAle. A bahAranA ThaThArA 'tyAM' cAle evA nathI. ArtadhyAta-raudradhyAta baMdha thAya te sAmAyika mahAvIratI 513 bhagavAne sAmAyika kone kahyuM ? jene ArtadhyAna ne raudradhyAna nA thAya tene Akhoya dahADo sAmAyika che, ema kahyuM che. mahAvIra bhagavAna keTalA DAhyA che ! tamane kazI ja mahenata karavAnI nA rAkhe. ane A lokonuM eya sAmAyika bhagavAna 'eksepTa' nA kare, ArtadhyAna ne raudradhyAna eka guMThANA mATe, aDatAlIsa miniTa mATe baMdha thavAM joIe ne ? 'huM caMdubhAI chuM' karIne sAmAyika kare, jema A lImaDAne kApI nAkhIe toya pharI phUTe, to te kaDavo ja rahe ne ? kema kApyA pachI mahIM khAMDa nAkhIe toya kaDavo rahe ? mumukSu : hA, mULamAM ja ema che, dAdA. dAdAzrI : mULa svabhAvamAM ja che ema. tema A 'caMdubhAI' badhA rAga-dveSa baMdha karIne sAmAyikamAM beThA, to te zenI sAmAyika kare ? nathI AtmA jANyo, nathI mithyAtva samajatA ! je mithyAtva samaje tene samakita thayA vagara rahe ja nahIM. eTale sAmAyika karavA zeTha beThA hoya, paNa emane bIjuM kazuM AvaDatuM nathI. eTale e zuM kare ? potAnuM eka kUMDALuM vALeluM hoya ane bIjA koI vicAra Ave, dukAnanA, lakSmInA, viSayanA to tene kuMDALAnI bahAra hAMka hAMka kare. jema eka kuMDALAmAM gAyanAM vAcharaDAM pesI jatAM hoya, kUtarAM pesI
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA jatAM hoya tene hAMka hAMka kare ane kuMDALAmAM pesavA nA de tene sAmAyika kahe che. toya te sAmAyika thAya, kAraNa ke ArtadhyAna ne raudradhyAna temAM nA thAya. mumukSu : ArtadhyAna ane raudradhyAna temAM samatA ja kahevAya ne ? 511 hoya to pachI dAdAzrI : paNa ArtadhyAna ne raudradhyAna jAya nahIM, e to hoya ja. enA mATe sAmAyika karatAM pahelAM pahelo niyama karavo paDe. 'he dAdA bhagavAna ! A caMdulAla, mAruM nAma, A mArI kAyA, A mArI jAta, mAruM mithyAtva badhuM Apane dharAvuM che. atyAre mane A sAmAyika karatI vakhate vItarAgabhAva Apo.' Ama vidhipUrvaka kare to kAma thAya. mokSa Ape, sAcuM sAmAyika mumukSu : sAmAyika, pratikramaNa e badhuM dharmadhyAna karavAthI mokSano mArga maLe ? dAdAzrI : maLe, paNa atyAre je cAle che e sAmAyika ne pratikramaNathI nA maLe. A to sAco mAla na hoya. sAcuM sAmAyika hoya to eka ja sAmAyika kare to mokSa thAya. atyAre emAM koIno doSa nathI. A kALano svabhAva evo che. mumukSu : ApaNe khoTuM sAmAyika karIe chIe te khabara kema paDe ? ApaNe to sAcuM karIe chIe e AzayathI ja karatA hoIene ? dAdAzrI : AtmA oLakhyA pachI sAcuM sAmAyika thAya. tyAM sudhI sAcuM sAmAyika thAya nahIM. tyAM sudhI mana sthira karavAnuM sAdhana kharuM. dehane sthira karavAnuM sAdhana. e badhA laukika sAmAyika ! ane A (ahIM) alaukika sAmAyika, vyavahAra AtmA'ne sthira karavA mATenuM che. ApaNe ahIM jJAna ApyA pachI 'vyavahAra AtmA'ne sthira karI zakAya ne ! jANyA vagara zI rIte bane ? ApaNe ahIM jJAna ApyA pachI, e 'vyavahAra AtmA'ne sthira karyA kare. ahIM AgaLa 512 jAgRti bahu hoya ne tyAM jAgRti ja nA hoya. sAmAyikato kartA koNa ? pratikramaNa koI eka bhAI hoya te sAmAyika karatA hoya to bIjA lokone zuM kahe ke, 'huM roja cAra sAmAyika karuM chuM, A bIjA bhAI to eka ja sAmAyika kare che.' eTale ApaNe samajIe ke e bhAIne sAmAyika karavAno igoIjhama (ahaMkAra) che, eTale bIjAno doSa kADhe che ke, e eka ja kare che ane huM cAra karuM chuM.' pachI ApaNe be-cAra dahADA pachI jaIe ke bhAI, kema Aje sAmAyika nathI karatA ?" tyAre kaheze ke, 'paga jhalAI gayA che.' te ApaNe pUchIe ke, 'bhAI, paga sAmAyika karatA hatA ke tame karatA hatA ? paga jo sAmAyika karatA hoya to tame bolatA hatA te khoTuM bolyA.' eTale A paga pAMsarA joIe, mana pAMsaruM joIe, buddhi pAMsarI joIe, badhA saMjoga pAMsarA hoya tyAre sAmAyika thAya ane ahaMkAreya pAMsaro joIe. ahaMkAreya te ghaDIe pAMsaro nA hoya to kArya nA thAya. eTale A badhuM bheguM thAya tyAre kArya thAya. temAM tame ekalA zuM karavA mAthe lo cho ? eTale A parasattAe karyuM emAM tamAruM zuM ? evuM mAthe le ke nA le ? paNa A to 'ahaMkAra' karyA kare che khAlI. kare che A badhuM sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' paNa 'pote' kahe che 'huM karuM chuM' te garva2sa ane garvarasa cAkhavAnI Teva chene, tyAM sudhI A saMsAra Ubho kare che. vAta to samajavI paDazene ? emane ema kaMI gakhkhuM cAle kaMI ? have tethI A lokoe kahyuM che ke yahI gale meM phAMsI.' A sAmAyika karI, pratikramaNa karyuM, A meM tyAgyuM e bolyA e tamArA gaLAmAM phAMsI che, teM garvarasa cAkhyo tenI. sAmAyika, puNiyA zrAvakatuM praznakartA : puNiyA zrAvakanuM sAmAyika kevuM hatuM ?
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA dAdAzrI : ApaNe A sAmAyika karIe chIe tevuM sAmAyika. kramika mArgamAM tyAM sudhI laI gayelo e. 513 zreNika rAjAne narke javAnuM thayuM tyAre bhagavAne badhA upAya batAvyA. bhagavAnane kahe che narka TaLe evA upAya batAvo. bhagavAna tame mane maLyA ne mAre narke javAnuM thAya ? tyAre kahe, 'bhaI, emAM koI zuM kare ? emAM kaMI cAle nahIM, e to AyuSya baMdhAI gayuM, te baMdhAI gayuM, emAM nA cAle !' toya kahe che, kaMI upAya batAvo. te cAra upAya batAvyA ke game te eka lAvazo to tamAre nake nahIM javuM paDe. temAM traNa upAya pheIla gayA. tyAra pachI A puNiyA zrAvakanuM sAmAyika AvyuM. tyAre kahe che, e to huM puNiyA zrAvaka pAsethI laI AvuM chuM. zreNika rAjA puNiyA zrAvaka pAse gayA. kahe che, 'tuM mane sAmAyika Apa. tuM mArA rAjamAM rahe che, tuM enI je kiMmata mAgIza te ApI dezuM. sAmAyika eTale aDatALIsa miniTanuM tAruM je phaLa hoya te mane eTaluM ApI de, ane tuM mane kahe ke meM tamane ApyuM, arpaNa karyuM', eTaluM bola. tyAre pelo kahe che, sAheba, nA apAya. A ApavA jevI cIja na hoya.' tyAre rAjA kahe che kema nA apAya. nA, ApavuM paDaze tAre. nA zabda ja, bolIza nahIM !' tyAre kahe, e apAya nahIM, bhagavAna kahe to apAya.' tyAre rAjA kahe, 'bhagavAne kahyuM che ke puNiyA zrAvakanuM sAmAyika tamAre levAnuM che. tAre zuM kiMmata levAnI che ?" te pelo bahu dabAI gayo ne eTale pachI kahe che, "sAruM, jo bhagavAne kahyuM hoya to ApIza.' e jANe ke kaMI hAthohAtha promisa karavAnuM haze. bola, zuM kiMmata levI che tAre ?" pelo rAjA eTale mAthe upakAra caDhe evuM nA ja kare ne ? eTale rAjA kahe che, 'zuM kiMmata levAnI ?" tyAre puNiyo kahe, 'e to bhagavAna je kaheze e kiMmata laIza.' eTale pachI Amane nakkI thayuM ke have ANe ApavAnI hA pADI che, sodo karI nAkhyo pachI emAM vAMdho zuM che ? eTale pachI rAjAe ahIM AvI bhagavAnane kahI dIdhuM. bhagavAnane kahe che, 'zukana bahu pratikramaNa sArA thayA Aje.' tyAre bhagavAna kahe, "zA zukana thayA ?' tyAre rAjA kahe, pelAe sAmAyika ApavAnI hA pADI che, rAjIkhuzIthI hA pADI che. have narkagatimAM nahIM javuM paDene ?" tyAre bhagavAna kahe che, 'zuM ApavA-levAnuM nakkI karyuM ?' eTale rAjA jANe ke oho ! pAMca-dasa lAkha apAvI deze, bIjuM zuM karaze ? eka aDatALIsa miniTanA ! have mArI narkagati nahIM thAya ne ?" tyAre bhagavAna kahe, 'to to nahIM thAya, paNa tane koNe kahyuM ? tane kevI rIte ApI ?" tyAre rAjA kahe, 'eNe to tamArA upara ja choDyuM che. have tame je kiMmata kaho te ApI dauM.' tyAre bhagavAna kahe, 'mArI para choDyuM che ? enI kiMmata to huM jANuM ja ne ? ne mArAthI ADuMavaLuM kema karIne bolAya ?" tyAre rAjA kahe che ke 'je kiMmata hoya te mane kahI do, hamaNe ja ApI dauM.' tyAre bhagavAna kahe che, 'jo huM tamane samaja pADuM, enI kiMmata keTalI thAya te jANo cho ? tAruM rAja enI dalAlImAM jAya. traNa TakA dalAlImAM jAya eTalI kiMmata che. te rakama to bAkI rahe che. te kyAMthI lAvIne ApIza ?" eTale rAjA kahe, mAruM rAja dalAlImAM jAya ? to bIjI mUDI kyAMthI huM lAvIne ApuM ? A to mArI narkagati aTake ja nahIM ne ?" tyAre bhagavAna kahe, "e sAmAyikanI eTalI badhI kiMmata che, tArAthI pemenTa nA thAya !' eTale pote ja nA kahI dIdhuM ke 'nA sAheba, mArAthI nA cUkavAya. eTale emaNe prayatna baMdha rAkhyo ane narkamAM gayA nirAMte, ane (AvatI covIsInA) pahelA tIrthaMkara thaIne UbhA raheze, 'padmanAbha' nAmanA ! have evuM sAmAyika tamane roja karAvaDAvIe chIe. paNa lokone kazuM nahIM, pAna khAIne pAchuM thUMkI nAkhe ! 514 praznakartA : pelA AdivAsIne hIro Apyo hoya to kAca ja samaje ne ? dAdAzrI : hA, evuM ja. bALakanA hAthamAM ratana ApyA jevuM thayuM che chatAMya koI dahADo gADuM heMDaze. bALaka pachI moTAM thatAM jAya ne eka-be pherA koI laI le paNa pachI pAcho 'dAdA' pAsethI laIne pharI nA Ape. eka phero Thapako Apyo hoya, chetarAIza nahIM. have nA ApI
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 515 pa16 pratikramaNa enuM nAma sAmAyika, e sAmAyika manuSyathI pUrepUruM sarasa thaI zake nahIM. ene mATe jJAnIpuruSa pApa dhoI Ape ane pApa nA dhovAya tyAM sudhI kazuM vaLe nahIM. ame pharI 'jJAna' ApIe chIe tyAre tamane zuM kahIe chIe ke pharI besajo. A sAmAyika pharI pharI nahIM thAya. mATe navarA paDyA hoya to besajo. nA navarA paDyA hoya to dhaMdho (baMdha) karIne paNa ahIM Avajo. de, nahIM ? ane te ghaDIe AnaMdaya evo hoya. evuM sAmAyika thAya ne puNiyA zrAvakanuM, to AnaMdeya tevo hoya. te ghaDIe bhale spaMdana thatAM hoya, spaMdana dehanAM badhAM cAlu rahe. paNa sAmAyikamAM AnaMda Avene, e A aMdana nathI thatAM eTale Ave che. kAyotsarga sahita bhagavAne sAmAyika kevuM kaheluM ke A deha ne e badhuM mAruM nathI, evI rIte sAmAyika kahyuM hatuM. sAmAyika to kAyotsargapUrvaka hoya. ApaNuM A jJAna lIdheluM hoya te sAmAyika kAyotsargapUrvaka kare. kAyautsargapUrvaka ! e bahu ja kiMmatI. have e kAyotsarga kevI rIte karatA ? A je moTA moTA mANaso, gaNadharo badhA kAyotsarga karatAM. te Ama UbhA rahe, thAMbhalA jevuM, pachI paheluM nakkI kare, huM paga nahIM, peTa nahIM, chAtI nahIM, mAthuM nahIM, phalANuM nahIM, te utsarga kare ane pachI mahIM nakkI kare ke huM zuddhAtmA chuM. kevo ? tyAre kahe, anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta zakti evA pAMca-cha guNadharma jANato hoya. zAstranA zabdanA AdhAre te zabdo vAgoLa vAgoLa karyA kare. paheluM utsarga karI nAkhe. kAyotsarga ene bhagavAne chellAmAM chello upacAra kahyo. A mana-vacana-kAyA huM nahIM, huM zuddhAtmA chuM, evuM e dhyAnamAM rahevuM enuM nAma kAusagga. have e kAusagga loko samajatA nathI. kAyautsarga ApaNe A bolAvyuMne, hamaNe A jJAnavidhi bolatA'tA ne, te ghaDIe kAyotsarga ja hatuM. 'mana-vacana-kAyAthI bhinna huM pragaTa zuddhAtmA chuM', evuM bolAvyuM e badhuM kAyotsarga ja hatuM. jJAtavidhi e AtmAnuM sAmAyika sAmAyika eTale meM tamane je A jJAnavidhi karAvIne eka kalAka, e sAmAyika kahevAya. adhyAtma saMbaMdhamAM eka ja dhyAnamAM rahevuM akramamAM niraMtara sAmAyika praznakartA : ApaNA akrama mArgamAM sAmAyikanI mahattA zuM ? dAdAzrI : ApaNane Akho dahADo sAmAyika ja hoya che, sAmAyikathI vadhAre hoya che. 'huM zuddhAtmA chuM' enuM lakSa, enuM nAma sAmAyika, te pAchuM sAcuM sAmAyika. A sAmAyika Akho divasa rahe. 'huM zuddhAtmA chuM' jene eka kalAka rahyuM e ja sAmAyika. samabhAve nikAla karavuM e sAmAyika, rileTiva ane rIyala joyuM eya sAmAyika, ApaNAM pAMca vAkyo (AjJA) e sAmAyika svarUpa ja che ! praznakartA H kramika mArgamAM to puNiyA zrAvakanuM sAmAyika UMcAmAM UMcuM ? dAdAzrI : hA, e to A tamAruM ja sAmAyika ! A tame savAramAM nIkaLo ane A AMkhe gAya dekhAya ane pelI aMdaranI AMkhe zuddhAtmA dekhAya, e ja sAmAyika puNiyA zrAvakanuM hatuM. tethI huM tamane kahuM chuM ne, puNiyA zrAvakanuM sAmAyika tamane ApyuM che, pyora sAmAyika. have tamane bhogavatAM AvaDyuM to bhogavo. te evuM sAmAyika A kALamAM thAya evuM che. lAbha nA thAya to bhUla chene ! eka kalAka rileTiva ne rIyala benuM jotAM jotAM jotAM eno upayoga rAkhe barAbara, ene bhagavAne zuddha upayoga kahyo. e zuddha
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 517 518 pratikramaNa upayoga jo eka guMThANuM rahene to puNiyA zrAvakanuM sAmAyika thAya evuM che. tame karI zakI to avazya lAbha uThAvo. mahIM mane game te saLI kare, toya kahIe ke tame hamaNe beso, eka kalAka pachI Avo, je kaMI AvavuM hoya te Avo. mahIM pAchA AvanAra hoyane, bUmo pADanAra hoya, emane kahIe, cUpa, hamaNe eka kalAka baMdha che. amAruM sAmAyika cAle che. hamaNe Avazo nahIM. aMdara homa DipArTamenTamAM koIne pesavAno adhikAra nathI. phorenamAM raho. ame kalAka pachI bahAra nIkaLIe tyAre pachI. eTale baMdha thaI jAya, enI meLe. ApaNe orDara karIe e pramANe varte. kAraNa ke e badhI vastuo nirjIva che paNa sacetana thayelI che, sacetana bhAvane pAmelI che. eTale A puNiyA zrAvakanI sAmAyika kalAka karajo, badhuM khaMkherIne jatuM raheze ! jagata vismRta karAve te sAmAyika sAmAyikano artha zuM ? jagata vistRta karAvaDAve. A bahAravaTiyAnI vAta hoya toya jagata vistRta karAvaDAve. tame ghera gayA hoya, te jamavAnI thoDI vAra hoya, pAMca miniTa, to tame akaLAyA karatA hoya. pachI pelI copaDI jhAlI pachI pelA kaheze, "heMDo, jamavA." te UThe nahIM pAcho. alyA, kema Ama ? tyAre kahe, pelI copaDImAM ekAgra thaI gayo. kAraNa ke mANasane utAranArA je saMskAro che, e jaladI ekAgra kare. te saMpUrNa ekAgra thAya, te UThe nahIM pachI. have te ghaDIeya jagata vismRta thAya, paNa e adhogatimAM laI janAruM. e ApaNuM ja dhana vaTAvIne mAra khavaDAve che. ane je UrdhvagAmI sAmAyika emAM jarA vAra lAge. jagata vistRta thatAM vAra lAge. dAdA smRtimAM to vizva vismRtimAM A badhAne dAdA yAda rahetA haze Akho dahADo ? ane dAdA yAda rahe eTale zuM thAya ? ke jagata vismRta thayuM. eka yAda hoya. kAM to jagata yAda hoya to dAdA yAda nA hoya ane dAdA yAda hoya to jagata vistRta thAya. jagatanI vismRti thaI tyAMthI karmo ochAM lAge. te lokone to sAmAyikamAMya jagata vistRta thatuM nathI. jagata vistRta karavA mATe ja kRpALudeva kahetA'tA. eka kalAka jo jagata vismRta thaI jAya to enI tulanA ja bahu moTI lakhI che emaNe. manamAM evuM hoya te zuM thAya ? manamAM evuM hoya paNa AtmAthI judo che. e zeThaneya khabara paDe ke A sAmAyika karuM chuM ne mana ukaraDe gayuM che. te kone khabara paDe ? ene peluM mIThAza varte che eTale tyAM pAcho doDe che. mIThAza varte che, tyAM jaIne ugharANI karavA mAMDe ! ugharANI zarU karI de !! ane atyAre mArI hAjarImAM badhuM bhUlI gayA cho ke nathI bhUlI gayA ? e sAmAyika kahevAya. ahIM saMsAranI vAta che nahIM bilakuleya. ahIM AtmA ne paramAtmAnI be ja vAta che. te badhuM bhUlI gayAne, te A moTAmAM moTuM sAmAyika. bIjuM kazuM nA AvaDe toya ahIM AvIne besI rahejo ne thoDIvAra, kalAkeya besIne heMDatA thAvane ! juo, naryAM pApo dhovAI jaze. bhasmIbhUta thaI jaze pApo badhAM. A sAmAyikamAM pApo bhasmIbhUta thaI jAya. jJAnI puruSanI ajAyabI kahevAya ! samabhAve nikAla karo e sAmAyika jainonI sAmAyika eTale zuM? samatAbhAva keLave. have samabhAve nikAla karavAnI tame AjJA pALo, enuM nAma ja sAmAyika, samabhAve rahevuM enuM nAma ja sAmAyika ane viSamabhAve rahevuM enuM nAma ja saMsAra ane A duniyAnI vyavahArika sAmAyika eTale zuM ? aDatALIsa miniTa sudhI bIjA vicAramAM na AvavuM, eka ja vicAramAM, basa e sAmAyika. AtmA ekalAnA ja vicAra hoya ane bhautikano koI vicAra Ave nahIM to e zuddha sAmAyika kahevAya. aDatALIsa miniTa sudhI,
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa19 para pratikramaNa ethI vadhAre miniTa thAya nahIM. koIthIya thAya nahIM. sAmAyikatI yathArtha vyAkhyA praznakartA : sAmAyika zabdano bhAvArtha jarA barAbara samajAvo. dAdAzrI : sAmAyika eTale ekAgratA nahIM, paNa eNe dasa pyAlA paDI gayAnuM Ama jANavAmAM AvyuM toya mahIM samatA rAkhe, trAjavAnuM palluM name nahIM ekaya bAju, enuM nAma sAmAyika. sAmAyika eTale trAjavAnuM palluM ekjhakTa ! sAmAyika eTale bIjuM badhuM ja AvatuM hoyane, tene kADha kADha kare, dhakkA mAra mAra kare, eTale koNa rahyuM ? pote ekalo AvAM sAmAyika kare che ! peluM sAmAyika to ene phAve ja nahIMne ! samatA to rahe ja nahIMne ! eNe nakkI karyuM hoya ke Aja dukAna yAda nathI karavI to AMkha mIMcatAnI sAthe ja dhabaDako pahelo ja e paDe. ane ApaNe kahIe, 'dukAna-bukAna badhA tame Avo. badhA mane sAmAyikamAM AvIne herAna karo.' to badhAya nAsI jaze. e badhA jANe ke A zuM karyuM. kaMI davAbavA lAvyA haze. phaTAkaDA phoDe che tyAre zuM karIe ? emAM bhaDako zuM kare che ? 'dukAna yAda nA Avaje." "Ava tuM, huM beTho chuM.' 'he bhagavAna, he prabhu, dukAna yAda nA Ave.' mera mUA, kaI jAtano cakkara chuM tuM ? dukAna nahIM yAda Ave to vahu yAda Avaze paNa Avazene. eya dukAna ja chene ! vahu dukAna nahIM ? praznakartA : moTI dukAna ! dAdAzrI : pAchA A vahune moTI dukAna kahe che ! sAmAyikano kharo artha e che ke, viSamabhAva na thavA de, koIpaNa kAraNasara ! sama na rahe, paNa viSama na thavA do, enuM nAma sAmAyika. tyAM AgaLa chokaro enI mAne gALo bhAMDato hoya, A pote sAMbhaLe chatAM viSamabhAva thAya nahIM. pelo uchALo to rahe paNa ene sama karI nAkhe, jema A tolatI vakhate jarAka pelAmAM e thayuM to pAchA AmAM nAkho, pAchuM A UMcuM gayuM to Ama nAkhyuM paNa rAge pADI de. deDakAnI pAMcazerI jevuM nA hoya. viSamatA na thavA de te savAranA pahoramAM UThIne zAka levA jatAM hoya to zuddhAtmA jotA jotA jAva to koI vaDhe kharuM ? heM ? gadheDuM kaheze, kema mArAmAM zuddhAtmA joyA ? evuM kahe ? mATe samatA, viSamatA nahIM. pallAmAM khUTyuM ke tarata A bAju nAkhe. deDakAMnI pAMcazerIo bAMdhIe tyAre muzkelI UbhI thAya ne ! tyAM samatA nA rahe. evuM chene, A bAju pAMcazerI mUkI hoya ane pAMca zeranuM dasa zera karavuM hoya to bIjI bAju pAMca zera bIjI vastu mUkavI paDe. paththara ke DhekhALA bIjuM kaMI paNa mUkavuM paDe agara to ghauM hoya toya cAle. eTaluM pAMca zera tolyA pachI AmAM pAchI pAMca zera mUkIe eTale pachI pharI dasa zera tolI zakAya. pAMcazerI bAMdhavA mATe zuM kare ? eka bAju A pAMca zera mUke ane eka bAju kazuMya sAdhana nA hoya to, eka jaNe deDakAM mUkyAM. te AmathI be mUke tyAra horAM traNa kUdIne bahAra gayAM. eTale e pakaDI pakaDIne mUke tyAra horAM bIjA kUdIne bahAra nIkaLe. eTale pAMcazerI baMdhAya nahIM. evI rIte A lokonuM sAmAyika thAya che. eTale trAjavuM Amane Ama thayA kare. AmanuM koI dahADo deDakAMnI pAMcazerI jevuM sAmAyika thAya nahIM. A deDakAnI pAMcazerI kahIe to vaDhavaDhA kare. hai... amArA sAmAyikane deDakAMnI pAMcazerI kaho cho ? tyAre nahIM kahIe, bhaI ! trAjavAMnuM palluM jarA UMcuM-nIcuM hatuM, eTaluM ja kahIe. bAkI deDakAMnI pAMcazerI jevuM ja chene ? AmathI be mUkavA jAya tyAra horAM traNa kUdIne bahAra nIkaLe. pAMcazerI baMdhAya kharI ?
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa21 pa22 pratikramaNa praznakartA : na baMdhAya. dAdAzrI : eTale sAmAyikano kharo artha Aje nIkaLyo, ekkekTa, je tIrthaMkaronA hRdayamAM hatuM te ane te artha pracalita nathI, Aje banne hajAra varSathI koI jANatuMya nathI. sAmAyika eTale viSamatA na thavA devI che. potAne jJAna to che nahIM ane viSamabhAva na thavA devo ! ohoho ! bahu moTI ajAyabI kahevAya ! jo ke A artha atyAre pracalita nathI, paNa sAmAyikano mULa artha A che. chokaro enI mAne AvaDI AvaDI gALo bhAMDato hoya. te ghaDIe bApa sahana na karI zake paNa sAmAyikamAM beTho che eTale manamAM ema khAtarI rahe ke atyAre sAmAyikamAM beTho chuM, eTale mAre viSamatA nathI karavI. A evI sAmAyika karato hoya to kAma ja thaI jAya ! ApaNA mahAtmAone sAmAyika jevI samatA rahe che, emAM be mata nahIM ! tiraMtara sAmAyikatI to vAta ja judI che ! praznakartA : evuM kahyuM che ke aneka prakAre sAmAyika karavI joIe. e sAmAyikanA prakAra kayA kayA ? dAdAzrI : hA, e to aneka prakAre eTale ApaNe aDatALIsa miniTa karIe e to sAmAyika kahevAya paNa amathA amathA rastAmAMya ko'kanI joDe jhaghaDo thaI gayo to te ghaDIe sAmAyika laI levuM. samatvamAM AvI javuM. jyAM jyAM evuM hoya tyAM samatvamAM AvI javuM ane ApaNo mArga e ja che ne, samabhAva. ApaNo sAmAyikano ja mArga che Akho. sAmAyikano, AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhAnano A mArga eTale ApaNo chello mArga che. have bIjI kaMI vAta che? praznakartA : ApaNe to aDatALIsa miniTamAM kyAMthI AvIe? ApaNe to covIsa kalAka e bhAvamAM ja rahevAnuM ne ? dAdAzrI : enA jevuM to ekuya nahIM ne ! enI to vAta ja judI ne ! are, ApaNA to A pratikramaNa je kare che, e te bahu kiMmatI. emane babbe, traNa-traNa kalAka sudhI to jagata yAda ja nA hoya kazuM ane doSo ja dekhAyA kare, traNa-traNa kalAka sudhI. doSa dekhAya to te doSa jatA rahe. e jIvatuM pratikramaNa kahevAya ne peluM to nirjIva pratikramaNa kahevAya. enuM puNya baMdhAya. nakAmuM jAya nahIM e. padmAsatanI AvazyakatA keTalI ? eka bhAI kahe che, "ame sAmAyika karIe tyAre padmAsana karIe ke nA karIe ?" meM kahyuM, 'A kALamAM padmAsana karazo nahIM. nahIM to ApaNe paga maraDavA javuM paDaze. hA paNa sthira besaje. ane sthira besAya nahIM to sUtA sUtA karajo. AMkho mIMcIne karajo. AMkha ughADI rAkhIne sAmAyika eka jJAnIpuruSa ja karI zake. bIjA lokonuM kAma ja nahIM. sAmAyikamAM zrAvaka bate zramaNa praznakartA : sAmAyika karatI vakhate zrAvaka paNa zramaNa jevo banI jAya che. dAdAzrI : zramaNa konuM nAma kahevAya ke vadhu samatA dharAve. samatAdhArI loko e zramaNa kahevAya. eTale zramaNa jevo ja thaI jAyane ! praznakartA : huM zrAvaka eTale gRhasthI ema samajuM chuM. dAdAzrI : hA, paNa gRhasthI zramaNa samatAvALo hoya nahIM paNa te sAmAyika kare te dahADe eka kalAka mATe zramaNa jevo banI jAya. hamaNe sAmAyikano sAco artha nA nIkaLyo hoya to zramaNa jevo banI jAya eno vAMdho paData. kAraNa ke ekAgratA to ahIM bAvAoya kare che, game te yogavALA.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA para3 pa24 pratikramaNa emAM joyA ja karavAnuM praznakartA : sAmAyika samaye jJAtA-draSTA padamAM rahIe, e vAta barobara paNa mana-buddhi-citta ahaMkAranI kevI sthiti hoya ? sAmAyika samaye khAsa zuM zuM dhyAna rAkhavuM joIe ? dAdAzrI : A mana-buddhi-citta ahaMkAra zuM zuM karI rahyA che, e joyA karavAnuM. jema ApaNe 'suparavAIjhara' hoya ne sAhebe kahyuM hoya ke AnuM 'suparavijhana' karo, eTale ApaNe zuM karIe ? praznakartA : badhAnI sAmuM jovAnuM e zuM zuM kare che ? dAdAzrI : suparavijhana ja karavAnuM, koIne dhola-bola mAravAnI nahIM. evI ja rIte mana-buddhi-citta-ahaMkAra ene joyA ja karavAnuM. sAmAyikamAM aMdara AtmAne judo pADa pADa karavo ane bIjuM badhuM mahIMnuM jo jo ja karavuM. paNa e 'jovAnuM ne jANavAnuM' be ja abhyAsa 'AtmA' karyA kare che. bIjA abhyAsamAM AtmA nA utare. 'zuM banyuM te joyA kare. mana zuM dharmamAM che, buddhi zuM dharmamAM che, e badhuM joyA kare. badhAne 'jovAnuM, khAlI jo jo ja karyA karavAnuM. jema sinemAmAM joIe chIe ke mahIM mANasa mAramAra kare che, tophAna kare che paNa ApaNe temAM 'Imozanala" thatA nathI ne ? jevuM sinemAmAM joIe chIe tevuM. aMdarano badho sinemA jovAno, e sAmAyika che. aDatALIsa miniTa karavAmAM Ave to bahu kAma thaI gayuM. praznakartA : to AmAM bhUtakALane yAda karavAnI jarUra nahIM ? dAdAzrI : bhUtakALa yAda karavAno nathI, sAmAyika karavAnI che. sAmAyika karavAnI eTale mahIM je kUde che, tene AtmA joyA kare che. te ghaDIe AtmA saMpUrNa jJAtA-draSTA rahe che. zuddha upayoga rAkhavA mATe praznakartA : akrama mArgamAM sAmAyikanI jarUra che ? dAdAzrI : dAdAnI jAgRti hoya, bIjI jAgRti rahetI hoya, AjJAmAM rahetAM AvaDatuM hoya to sAmAyika nA kare to cAle. bAkI tamAre kaMI abrahmacarya ke evA badhA doSo kyAM kyAM karyA, evI sAmAyika levAnI hoya. praznakartA : emAM hajI rasa ja utpanna nathI thayo ne ke sAmAyika thAya ja. dAdAzrI : sAmAyika karavuM evuM lakhI ApyuM nathI. zuddha upayoga raheto hoya to pachI vAMdho nahIM. zuddha upayoga rAkhavA mATe ja sAmAyika karavAnI che. sAmAyika mATe zuddha upayoga rAkhavAno nathI. sAmAyikathI vikAra graMthi ogALavI praznakartA H ame yuvAna chIe eTale amArI viSaya saMbaMdhI gAMTha moTI hoya. to jo amAro upayoga sAmAyikamAM hoya to ja e gAMTha ogALI zakIe ? dAdAzrI : haM, jovAthI ogaLI jAya che. praznakartA : hA, te e joI joIne ogALavAnuM, eTalA mATe sAmAyikamAM besAya to sAruM ne ? ane e pachI sAmAyikamAM besavuM che evuM nathI thatuM. dAdAzrI : sAmAyikamAM nA besAya to Ama jyAre gAMTha phUTe ne vicAra Ave to ene jJAna karIne cokhkho karavo enuM nAma jAgRti kahevAya. chevaTe kazuM nA AvaDe to 'hoya mAruM ema kahe, e vicArone, to e chUTyo. vicAra Avyo ke dRSTi bagaDI to nhoya mAruM' ema kahe to chUTyo. ane viSayano vicAra jyAre utpanna thAya, ene 'hoya mAro' ema kahIe toya baMdha thaI gayuM. praznakartA : eTale emAM sAmAyikanI jarUra ja nathI UbhI thatI ke rItasara kalAka ApaNe besavuM joIe.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa25 para6 pratikramaNa dAdAzrI : sAmAyika thAya to sArI vastu che. nA thAya to Ama, jema jema doSo utpanna thAya tema tema kADhatA rahevuM. praznakartA : amArI icchA che ke sAmAyika karavuM joIe ane chatAM nathI besatuM e zAthI ? dAdAzrI : badhA bhegA hoya tyAre besAya. ekalAne besatAM nA phAve. bhegAnuM vajana thAya sAmasAmI, vAtAvaraNa UbhuM thAya. eTale badhAye bhegA pharI besavuM. praznakartA : amAre evI goThavaNI kevI rIte karavI ke jethI vadhumAM vadhu lAbha levAya ? dAdAzrI : vadhAre mANasa bhegA thAya eTale vadhAre lAbha levAya. asara thAya ne badhI satsaMganI. sAmAyika karavuM hoya to dasa-bAra mANasa bhegA beThA hoya to sAmAyika karo to sAruM thAya. ekalA beso to (asara) nA thAya, badhAnI asara thAya. tathI karavApaNuM AmAM praznakartA : A to ApaNA vijJAnanI vAta che. ApaNe aDatALIsa miniTa besIne karIe chIe te, A gAMTho ogALavA mATe Ape kahyuM che. ajJAnathI kare che e ajJAna kriyA che. ane ApaNuM to A jJAnakriyA che. jJAnakriyAthI chUTe ane ajJAnakriyAnuM to phaLa Ave, bhautika sukho maLe. praznakartA : mAro evo anubhava che ke sAmAyika karavAthI jAgRti bahu vadhe che. dAdAzrI : jAgRti bahu vadhe. jAgRti mATe enA jevuM ekeya nathI. praznakartA : paNa huM ene kriyA samajato hato. dAdAzrI : nA, e to jJAnakriyA che. jJAnakriyAne kharekhara kriyA kahevAmAM AvatI nathI. vahevAramAM kahevuM paDe ke huM sAmAyika karuM chuM. sAmAyika 'karavAnuM' e to 'karavAnuM' zabda bolIe eTaluM ja. jo ke sAmAyikamAM rahevAnuM ja hoya. A to pahelAMnI Teva paDI gayelI ne, zabdo bolavAnI, eTale evuM bolavuM paDe. bhASA thaI gayelIne, ke sAmAyika karavAnI che, bAkI sAmAyikamAM to rahevAnuM che. karavAnuM to che ja nahIMne ApaNe tyAM. e bhASA evI thaI gayelI te bolavuM paDe. bhASAno vyavahAra badho evo thaI gayelo. aMdaratI zaddhi, sAmAyikathI praznakartA : A sAmAyikamAM ApaNe beThA hoIe te jyAre manamAM Avo kharAba vicAra Ave to e samaye ja pratikramaNa karavuM ? dAdAzrI : hA, e samaye ja karavuM badhuM ane te "ApaNe" karavAnuM nathI. "ApaNe" jANakAra chIe ane caMdubhAIne bhAna nathI, caMdubhAI kartA che. eTale kartAne ApaNe ema kahevuM ke 'Ama karo, tame Ama kema karyuM ?" ApaNe jJAtA chIe ne e kartA che. dhyAna-sAdhanAnI kriyA je che te tamane ahIM pharIvAra Avazo tyAre batAvaze. eka prakAranuM evuM sAmAyika che ke je aMdara AkhI lAIphanA doSo joI zake, tame aMdara badhA doSo joI zako ane dAdAzrI : e to ApaNuM akrama vijJAna chene ! eTale sthira besIne gAMTho bALavA mATe (A sAmAyika che) ! bAkI Ane sAmAyika kahevAya nahIM. bIjuM nAma ApavuM paDe ne bIjuM nAma jaDatuM nathI eTale A cAlavA dIdhuM. ane sAmAyika eTale to bIjuM kazuM nahIM, manamAMthI je skUraNA thAya tenA jJAtA-draSTA rahyA karavAnuM. praznakartA : sAmAyika ne pratikramaNa e kriyA kahevAya ? dAdAzrI : nA, sAmAyika-pratikramaNa e kriyA nathI. e jJAnakriyA
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa27 pa28 pratikramaNa jovAthI e ochA thaI jAya. e sAmAyika tame ahIM Avazo tyAre batAvaze. paNa hamaNAM to pAMca AjJAmAM rahevAno prayatna karone ! sAmAyiko uThAvo lAbha . praznakartA : mArA mananI nabaLAI che eTale mArAthI ApaNI sAmAyikamAM besI zakAtuM nathI. dAdAzrI : badhAnI joDe joDe besIe to besAya, tenAthI sAmasAmI paryAyI asara thAya. tamAre sAmAyikamAM gAMTha nA mUkavI. tamAre to mana zuM kare che, te badhuM jovAmAM ja kADhavuM. mananI nabaLAI zuM kare che, te joyA karavuM. paNa jyAre-tyAre e gAMThone ogALavI to paDazene ? jeTaluM ogALIe teTalo lAbha thaze. A bhavamAM ne A bhavamAM lAbha thaze ! saMyamanI zakti khUba vadhI jaze. Avo mArga, Avo avasara pharI pharI maLe nahIM mATe kAma kADhI lo. A sAmAyikathI game tevI gAMTha hoya to te UDI jAya ! niraMtara samAdhino mArga che A ApaNo ! jeTaluM amArI AjJAmAM rahevAya eTalI niraMtara samAdhi rahe. AjJAmAM vadhAre rahIzuM to samAdhino vadhAre lAbha maLaze. akramamAM gAMTho ogALavA A sAmAyikamAM zuM kare ? ke "mana-vacana-kAyAnI Tevo ane tenA svabhAvane huM jANuM chuM ne mArA sva-svabhAvane paNa huM jANuM chuM." paNa e svabhAvanuM zuM thAya ? koIne ATalo jADo svabhAva hoya, to koIne ATalo jADo hoya. have A sAmAyika kare ne, te ghaDIe e svabhAvane mUkIe to te badhuM ogaLI jAya. e svabhAvano jJAtA-draSTA thayo to e ogaLavA mAMDe. ApaNI sAmAyika kevI hoya ? jJAtA-draSTAnI sAmAyika hoya eTale emAM kAyotsarga paNa AvI jAya. AvI sAmAyika to koI kare ja nahIM ne ! A to ora ja prakAranI sAmAyika che. jyAM jyAM ogALavAno che, e svabhAvane sAmAyikamAM mUkyA karavAno ane ApaNe jANIe eTale e svabhAva ogaLyA kare. ane bIjo zuM lAbha maLe ke AtmAno rasAsvAda cAkhe ! AtmA sthira che, acaLa che, ane dehane jo acaLa karyo to svAda utpanna thaI gayo ! bahAra jo acaLa karIe to acaLatAno mahIM svAda Ave. tethI pelA loka sAmAyika kare, kAyotsarga karene ke mahIMthI svAda Ave. eTale jANe ke bahAra indriyonuM sukha nathI, sukha aMdara che ane ApaNe to sukha aMdara che e jANI gayA chIe to have A sAmAyika zA mATe karavAnuM ke, A svAda cAkhavA mATe. Atmarasa bhogavavA mATe ApaNe sAmAyika karavAnuM che ne pelA lokone to AtmarasanuM bhAna thavA mATe karavAnuM che. svabhAva rasa ogaLe emAM mana-vacana-kAyAnI Tevo ane tenA svabhAvane "zuddha cetana' jANe che ane potAnA sva-svabhAvane paNa 'zuddha cetana' jANe che. kAraNa ke te sva-para prakAzaka che.' AtmAno mokSagAmI svabhAva che, jJAtA-draSTA che. svarUpajJAna pachI ApaNe ApaNA svabhAvane jANIe chIe ane A mana-vacanakAyAnI Tevone paNa jANIe chIe. mana AvuM che, vANInI Teva AvI zuddhAtmAnuM bhAna thayA pachI sAmAyika karavAnuM nA hoya. zuddhAtmA e ja sAmAyika che. jagatanA loko kare che tevuM sAmAyika ApaNe have karavAnuM rahyuM nahIM. chatAM ahIM je sAmAyika karAvavAmAM Ave che e to zene mATe karavI paDe che ? ApaNe "akrama mArga' karmo khapAvyA sivAya 'liphaTamAM upara gayA chIe. tethI mahIM gAMTho sAbUta che, tene ogALavAnuM sAmAyika A badhA kare che. je gAMTha moTI hoya tene sAmI zeya tarIke mUke ne pote jJAtA tarIke rahe ne eka kalAka emAM gALe, eTale e gAMTha eTalA pramANamAM ogaLe. gAMTha bahu moTI hoya to te bahu kalAka mAMge. roja eka-eka kalAka jAya to te gAMTha khalAsa thaI jAya. A bhavamAM ne A bhavamAM ja badhuM khalAsa thaI jAya !!!
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA para9 530 pratikramaNa che, sAmAne apriya thaI paDe evI che, kharAba bhASA che, evuM badhuM tame jANo ke nA jANo ? tame Aya jANo ne 'peluMya jANo. kAraNa ke tame sva-para prakAzaka cho. potAne, 'sva'ne paNa prakAza karI zake ane parane paNa prakAza karI zake. ajJAnI mANasa, "para" ekalAne ja prakAza karI zake, "sva'ne prakAza nA karI zake. emane evuM thAya kharuM ke mAruM mana bahu kharAba che, paNa pAchA jAya kyAM ? tyAM ne tyAM ja rahevuM paDe. jyAre AtmajJAnavALo to judo rahe. praznakartA : 'Tevo ane teno svabhAva" e nA samajAyuM. dAdAzrI : mana-vacana-kAyAnI Teva ekalI nathI kahI, joDe teno svabhAva kahyo che. svabhAva eTale koI koI Teva khUba jADI hoya che, koI Teva che te bilakula pAtaLI hoya che, nakhanA jeTalI ja pAtaLI hoya, te eka ke be vakhata pratikramaNa kare eTale khalAsa thaI jAya. ane je Teva khUba jADI hoya tenAM to pratikramaNa khUba karIe, cholachola karIe tyAre e ghasAI jAya. mana-vacana-kAyAnI Tevo je che e to mare tyAre chUTe evI che, paNa eno je svabhAva che te ghasI nAkhavo joIe. pAtaLA rasathI baMdhAyelI TevonAM to be-pAMca vakhata pratikramaNa karazo to e UDI jaze. paNa jADA rasavALAne pAMcaso-pAMcaso vakhata pratikramaNa karavAM paDe, ne keTalIka gAMTho, lobhanI gAMTho to eTalI moTI hoya ke, roja babbe traNatraNa kalAka lobhanAM pratikramaNa kara kara kare toya cha varSeya pUrI nA thAya ! ane koIne lobhanI gAMTha evI hoya ke eka dahADAmAM ke traNa kalAkamAM khalAsa karI nAkhe ! evA jAtajAtanA svabhAva rasa hoya che. eTale ApaNuM akramanuM pratikramaNa judI jAtanuM hoya. A badhI je gAMTho hoya, te AmAM (sAmAyikamAM) mUkI devAnI. lobha hoya, krodha hoya, mAna hoya, tenI gAMTho mUkI devAnI. e joya che ne ApaNe jJAtA chIe, evI rIte aDatALIsa miniTanuM sAmAyika karavAnuM. zeya-jJAtA saMbaMdhathI ja gAMTho badhI ogaLI jAya. A vyavahAra sAmAyika kare che. te to ekAgratA karavA mATe che ane A sAmAyika to gAMTho ogALavA mATenuM che. je gAMTha vadhAre herAna karatI hoya, jenA bahu vicAra AvatA hoya e gAMTha moTI hoya. A pratikramaNa vakhate mAInDa ebsanTa hoya che, bIjuM kazuM nahIM. vicAro joDe jJAtA-joyano saMbaMdha, pratikramaNa vakhate vicAro AvatA ja nathI. vicAro baMdha thaI jAya ane vicAro jo koIne AvatA hoya to e jue, e zeya che ne ApaNe jJAtA chIe. viSaya saMbaMdhI sAmAyika ame viSaya saMbaMdhI sAmAyika karAvaDAvyuM hatuM, ke atyArathI UMDA utaro te atyAre ApaNI cAlIsa varSanI uMmara che, te 39 varSamAM zuM thayuM, 38 varSamAM zuM thayuM, ema karatAM karatAM chevaTe 10 varSanI uMmara sudhI loko pahoMcelA hatA. have e to pahoMcyA e vAta judI che, paNa e pachIya ATha-ATha dahADA sudhI emane e doSo dekhAvAnA cAlu ja rahyA. te baMdha ja nA thAya. ghera khAtI vakhate, pItI vakhate mahIM cAlu ja rahe, mahIM kotaryA kare. eTale pachI e loko kahe che ke A to ame kaMTALI gayA chIe. have baMdha karAvI devaDAvo. te ame pachI baMdha karAvaDAvyuM. mahIM niraMtara cAlu ja raheluM. te mahIM doSo khoLa khoLa khoLa kare. paccIsa varSa upara A karyuM hatuM, te badhA paryAya dekhe. bhUtakALamAM vasAI gayelA paryAyone jovA e ApaNuM sAmAyika. A sAmAyikamAM to doSo dhovAya. atyAra sudhInAM, jJAna prApta thatAM pahelAM, je doSo thayelA hoya e jovAnuM sAmAyika che. te kayA doSa jovA che ? jJAna letAM pahelAM je badhA doSo thayelA hoya tene jovAthI e badhA doSo dhovAI jAya. haju paNa joIe to dhovAI jAya. ane yAda karavA jAya to yAda ekaya Ave nahIM. A jJAna karIne dekhAya badhA. AtmA hAjara thaIne badhuM dekhAya. TheTha sudhInuM, AkhI lAIphanuM dekhAya ane viSayanA doSo to.. praznakartA : viSayanA doSonuM sAmAyika kareluM.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa31 532 pratikramaNa thayA hoya, hiMsA saMbaMdhI koI jIvo joDe thayA hoya, koIne duHkha dIdhuM hoya, koIne avaLo zabda bolyA hoya, koInI joDe kaSAya karyA hoya, e hiMsA saMbaMdhI doSo. dAdAzrI : hA, te TheTha sudhI viSayanA je je doSo thayA hoya te badhA dekhAze. dekhAtA dekhAtA dekhAtA bAra varSano thayone tyAM sudhI dekhAyA karaze. jyArathI viSayanI zarUAta thAya tyAM sudhInuM dekhAze. zarUAtathI te aMta sudhI jeTalA dekhAyA eTalA badhA UDI gayA. phADa phADa karavAM cItarAyelAM pAtAM ane sAmAyika zuM che ? je tamAre Adata hoya, pelA bhAI kahetA'tAne ke mAre pustako vAMcavAnI Adata che. to e pustakono Dhagalo kalpanAthI mUkavo, ane pachI jJAtA-draSTA rahI, pustako phADa phADa karavAM. eka kalAka phADe ne ApaNe joIe. caMdubhAIne kahevuM, "pustako badhAM phADI nAkho eTale e gAMTha ogaLI jAya. lobhanI gAMTha hoya to lobhanI gAMTha mukavI. A gAMTho ogALavAnuM sAdhana che. mahIM graMthio che, chevaTe nigraMtha thavuM paDaze. nigraMtha thayA vagara chUTako nathI. Ama karavI zarUAta, sAmAyikatI praznakartA: AgalA janmamAM ame atikramaNa keTalAM kyAM ? kevAM kyAM ? zuM karyuM ? e to amane khyAla ja nathI. e khyAla kema Ave ? dAdAzrI : AgalA bhavanuM ApaNe zuM kAma che te ? atyAre keTalAM atikramaNa karIe chIe te dhovAnAM che. praznakartA : A bhavamAMya atikramaNa karyA hoya teno khyAla na Ave ne badho kaMI ? dAdAzrI : e to ekalA sAmAyikamAM besIe ne e bAju paDIe ke mAre A badhuM khoLI kADhavuM che, to badhuM jaDI Ave, vigatavAra jaDI Ave. Aje eka sAmAyika karajo. praznakartA : hA, kevI rIte sAmAyika karIe ? dAdAzrI : hA, nAnapaNathI te atyAra sudhI jenI jenI joDe doSa pachI jUTha, corI-saMbaMdhI, viSaya-vikAra saMbaMdhI ke A vastuomAM mamatA, e zuM kahevAya ? parigraha kahevAya. e je je doSa karyA hoya e doSone yAda karI ane bhagavAna mahAvIranI sAkSIe athavA zrI sImaMdhara svAmIne namaskAra karuM chuM ema kahIne mAphI mAMgajo, ATaluM karajo, thAya eTaluM ? praznakartA : thAze. jeTalA yAda Avaze eTalA badhA karI jaIzuM. dAdAzrI : yAda Ave eTalo vakhata badhuM karajo. jenI icchA che, je saraLa che, ene yAda AvyA vagara raheze nahIM. ane bhagavAnanA mArgamAM saraLatA e mokSano saraLa rasto, UMco rasto. saraLa nA thayo to bhagavAnanA mArgamAM ja nathI. eTale ATaluM karajo. badhuM yAda karI karIne karajo. ane joDe joDe emeya karajo ke jJAnIpuruSa hovA chatAMya, ame zaMkA karI ne jJAnI puruSa kevA hoya, evuM badhuM pUchayuM, teya amAro doSa che. evuM paNa karajo. nAnapaNamAM bilADIne mAryuM hoya, pachI vAMdarAne kaMIka DhekhALo mAryo hoya, e badhuM mahIM dekhI zake che. e pahelAMnA paryAya mahIM dekhI zake che, paNa sAmAyika vadhu karatA hoya to. pahelI vakhata sAmAyika kare to evuM ekadama nA thAya, paNa pAMca-dasa-paMdara sAmAyika thAya tyAra pachI bahu jhINavaTa AvatI jAya. paheluM dAdAnuM dhyAna dharI, smaraNa karIne, ekAda pada vAMcI ane pachI trimaMtra bolIne, pachI 'huM zuddhAtmA chuM'nI sthiratA karI levAnI, pachI AjathI te nAnapaNa sudhInA je je banAvo banyA hoya, viSaya vikArI ke hiMsAnA banAvo, jUTha-prapaMca karyA hoya e badhuM jeTaluM tamane dekhAya, eTalA badhAnAM pratikramaNa karavAnI zarUAta tame karajo. AjathI
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa33 534 pratikramaNa pAchA cAlavAnuM, gaI kAle konI joDe karyuM, parama dahADe konI joDe karyuM, cothe dahADe konI joDe karyuM, athavA nAnapaNathI saMbhAravAnuM e jeTaluM yAda Avene enAM pratikramaNa karavAnAM. e yAda Avaze, kudaratI rIte ja yAda Avaze. tamAre yAda nahIM Ave to zuM karIzuM evuM gabharAvuM nahIM. tame zarU karazo ke dhodhamAra varasAda paDaze ! raNamAMya varasAda paDaze ! ane pachI jyAM AgaLa hiMsA jevA doSa karyo hoya, agara to vANIthI hiMsA karI hoya, agara to kapaTa karyo hoya, kaMI lobha karyA hoya, mAna karyA hoya, dharmamAM virAdhanA karI hoya te badhAnuM pratikramaNa karatAM karatAM AgaLa cAlo. pachI abrahmacarya saMbaMdhI aNahakkanA bhoga bhogavyA hoya ane vicAra paNa evo karyo hoya, e paNa badhAMne saMbhArIne dho dho karajo. jagata jenI niMdA kare, jayAM niMdA thAya evuM hoya tenuM phaLa narkanA adhikArI thAya ! mATe e badhAnuM pratikramaNa karI nAkhajo. A cetana vANI che. te cetana vANI ja kAma karaze. zuddhatApUrvaka besIne pratikramaNa zarU karI do. pAMca mahAvrata che, te mahAvratano kyAM kyAM bhaMga thayo enuM ja karavAnuM che, bIjuM kazuM karavAnuM nathI. bAkI haryA hoya, pharyA hoya, pAna khAdhuM hoya, enuM nathI karavAnuM. manuSyane manuSyanA sAmasAmI doSa thayA hoya tenAM pratikramaNa karavAnAM che. eTale mizracetana joDenA je doSa thayAM hoya te doSa mATe pratikramaNa karavAnuM ApuM chuM. A 'dAdA'nI AjJA thaI che te pALajo. Ama to roja pratikramaNa karyA karIe chIe. koI mizracetana pratye viSayano vicAra Avyo hoya, kaMI doSa karyA hoya, te badhAne nAnapaNathI atyAra sudhInuM yAda karI karIne pratikramaNa karavAnuM. A pratikramaNa AjJApUrvakanuM che, te badhuM dhovAI jaze. mANasano zuM AcAra nA thAya ? paNa AjJA pALI eTale cokhkhuM thaI jAya. praznakartA : mizracetanamAM zuM zuM Ave ? dAdAzrI : mizracetana eTale A kUtarAne lAta mArI kADhI melyuM hoya to tenI joDe vera bAMdhyuM kahevAya. rastA para koI strIne dhakko mAryo hoya teya mizracetana joDe doSa karyo kahevAya, e badhA dareka mizracetana joDenA eka-eka doSane saMbhArIne, eka-eka doSane khoLIne AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna karajo. jJAnIpuruSanI AjJAmAM rahevAthI doSonAM oparezana thatAM jAya. A to 'liphaTa' mArga che. te raste cAlatAM mArga maLI gayo che ne ! eTale Ama AjJAmAM rahevAthI mAla cokhkho thato jAya. ema karatAM karatAM mokSe javAze. praznakartA : bhUlo khyAlamAM na Ave to ? dAdAzrI : to dAdAne yAda karIne kahevuM, "he dAdA bhagavAna, have yAda nathI AvatuM." te pAchuM yAda AvavA mAMDaze ane jeTalA doSa dekhAyA eTalA doSa bhAMgI jaze. have sukha potAne mahIM zarU thaI gayuM che, paNa pUrvenA mizracetana joDenA hisAba bAkI haze te dAvA mAMDaze, ane Ama mAra khAIne pAMsarA thavA karatAM mizracetana joDe thayelA doSonI mAphI ja mAMga mAMga karIe eTale halakA thaI javAya. chokarAM joDe, patnI joDe, phAdhara, madhara e badhAM mizracetana ja kahevAya. e badhAnAM pratikramaNa karavAnAM. AjJA pAchaLa jJAnIpuruSanuM vacanabaLa kAma kare eTale kAma nIkaLI jAya. have atyArathI jotAM jotAM jotAM TheTha nAnI uMmara sudhI aMdara joyA karo. jotAM jotAM A varSathI gayA varSamAM, enA AgalA varSamAM ema karatAM karatAM badhuM dekhAze, TheTha sudhI. nAnapaNathI atyAra sudhInuM jovuM agara to atyArathI nAnapaNa sudhI jovuM. game te eka abhyAsamAM paDI jajo mahIM. AtmA thakI jojo mahIM, aTake toya jo jo karyA karajo. eTale dekhAtuM jaze AgaLa. aMtarAyo ghaNI vakhata nA hoya ane koIne hoya to aTake ane aMtarAya ochA haze tene badhuM dekhAtuM jaze. TheTha nAnA hatA tyAM sudhI badhuM dekhAze, zuM zuM karyuM te badhuMya. sAmAyikanI vidhi (jJAtasAkSAtkAra pAmyA pachI). nIrubena : he dAdA bhagavAna, he zrI sImaMdhara svAmI prabhu, mane
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa35 536 pratikramaNa. zuddha upayogapUrvaka, AkhI jiMdagImAM thayelA, viSayasaMbaMdhI doSonuM sAmAyika-pratikramaNa karavAnI zaktio Apo. dAdAzrI : doSo jovAnI zakti. nIrubena : mane viSayasaMbaMdhI thayelA doSone jovAnI zaktio Apo. huM mana-vacana-kAyA, mArA nAmanI sarva mAyA, bhAvakarma, dravyakarma, nokarma, Apa pragaTa paramAtmA svarUpa prabhunAM sucaraNomAM samarpaNa karuM dAdAzrI : huM zuddhAtmA chuM (5) huM vizuddhAtmA chuM. huM parama jyoti svarUpa siddha bhagavAna chuM. huM mana-vacana-kAyAthI tadana judo evo zuddhAtmA chuM. huM bhAvakarmathI mukta evo zuddhAtmA chuM. huM dravyakarmathI mukta evo zuddhAtmA chuM. huM nokarmathI mukta evo zuddhAtmA chuM. huM anaMta jJAnavALo chuM. (5) huM anaMta darzanavALo chuM. (5) huM anaMta zaktivALo chuM. (5) huM anaMta sukhanuM dhAma chuM. (5) huM zuddhAtmA chuM. (5) have aMdara UMDA utaravA mAMDo. (sAmAyika karyA pachI....) praznakartA : sAmAyika to bahu kAma kADhI nAkhe. dAdAzrI : ekalA hoya to badhuM jevuM joIe tevuM nA thAya. tamane huM bolAvuM eTale mahIM badhuM chUTuM thaI jaze. praznakartA : A pahelIvAra sAmAyika karI. gamyuM ! dAdAzrI : e to rAge paDI jaze. ane ApaNuM A sAmAyika to e vastune AtmA pratyakSa karavI. A AtmAnuM sAmAyika kahevAya. emAM pudgalane levAdevA nahIM. pudgala joDe levAdevA nahIM. pudgalano jJAtA thaIne kAma kare evuM A sAmAyika che. evuM koI dahADo dekhAyeluM nahIM ? praznakartA : nA. dAdAzrI : navenavuM che. kokane barobara nA thayuM hoya, paNa A bahu suMdara upAya che. tamane kyAM sudhI dekhAyuM ? praznakartA : nAnapaNathI atyAra sudhI. dAdAzrI : badhuM dekhAya, Ama phoTA sAthe dekhAya. koIne cUMTI khaNI hoya teya dekhAya. bacakuM bharI lIdhuM hoya teya khabara paDe. (navA mumukSune) tamAre kheda nahIM karavAno. tamane nA dekhAya. kAraNa ke meM temane haju dRSTi nathI ApIne. huM tamane dRSTi ApIza pachI dekhAze. badhA beThA hoya tyAre tame kyAM jaIne besI ? praznakartA : koziza karI jovAnI. dAdAzrI : hA, kharuM. nahIM to manamAM thAya ke dAdAe mane A jaMgalamAM kyAM ghAlyo ? vidha vidha anubhavo sAmAyikamAM pahelI ja vakhata karyuM? praznakartA : hA.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA dAdAzrI : have AvuM sAmAyika bIjAM loko ke koI sAdhusaMnyAsIo karI nA zake. 537 praznakartA : Aje sAmAyika karyuM te moTAmAM moTI pAvaraphUla Tekanika (zaktizALI vaijJAnika rIta) che. dAdAzrI : A to sAmAyika nathI, A to ApaNI zodhakhoLa che. sAmAyika eTale samatAmAM rahevuM. rAga-dveSa na thavA de. e to tamAre Akho dahADo rahe ja che ne evuM. e to Akho dahADo tamAre sAmAyika che. te rAga-dveSa to tamane thatA nathI. eTale tamAro Akho dahADo, dahADAnA dahADA sAmAyika thAya. ane A to tame aMdara joyuM te ghaDIe AtmA kevo thaI gayo ! enI keTalI zakti che ! te vakhate nahotA caMdubhAI, nahotA koInA dhaNI, nahotA koInA kazuM, tyAre ja badhuM dekhAyuM. nahIM to dhaNI thayelo, vaLI AMdhaLo dekhe zuM bahAra ? e to phUla lAITa ja joIe. yAda karavA jAya to emAMno ekuya paryAya yAda nA Ave ne A jo badhA paryAya joyA ne ! bAkI smRti eTalI badhI spIDI, jaladI pharI ja nA zake. A to nAnapaNamAM Ama thayuM, pachI amuka moTI uMmaramAM Ama thayuM, pachI amuka uMmara sudhI Ama thayuM, dekhADye ja jAya. have A dekhAya che te badhAne phera hoya. koIne bilakula pyaoNra dekhAtuM hoya. koIne saheja AvaraNavALuM dekhAtuM hoya, AmAM phera hoya. praznakartA : sAmAyikamAM pahelAM thoDA vakhatamAM paMdara-vIsa miniTamAM AkhI philma patI gaI. dAdAzrI : hA, e patI jAya. praznakartA : to pachI zuM karavAnuM ? dAdAzrI : pachI emane ema sthira rahevAnuM, emAM kaMI vAMdho nahIM. agara to bIjo koI paNa upayoga levAno. 538 pratikramaNa praznakartA : pachI e philma meM be vAra joI lIdhI. dAdAzrI : eno vAMdho nahIM, sAruM. jeTaluM jovAya eTaluM cokhkhuM karavAno TAIma maLe ne ! A to zuddha-cokhkho-pyaoNra AtmA che. Ama doSa hoya e badhA yAda karavA jaIe to emAMnuM kazuM yAda Ave nahIM ane sAmAyikamAM badhuM emane ema dekhAya. eTale e jonAra jJAtA-draSTA AtmA hato Ano. eTale AtmA tamane jue ke tame zuM kAma karo cho. bIjA koIne kazuM kahevuM che, sAmAyikano anubhava ? praznakartA : ekadama zAMti thaI gai. badhA doSo khUba dekhAyA. dAdAzrI : doSo joyA eTalA gayA. haju nAnA nAnA haze te pharIvAra sAmAyika karo AvuM tyAre jatA rahe. pachI tamAre kazuM AvyuM ? praznakartA : hA, nAnapaNathI te atyAra sudhInA badhA doSo dekhAyA ane have eka vizeSa prArthanA che ke have pharI viSaya saMbaMdhI AvA doSo nA thAya, evuM karI Apo. dAdAzrI : hA, e karI ApIzuM. paNa keTalI uMmara sudhI dekhAyA ? praznakartA : nAnapaNathI. dAdAzrI : nAnapaNathI atyAra sudhInA badhA doSo dekhAyA ! A to bahu sAruM. e dekhanAra jJAtA-draSTA AtmA, A AtmA dekhAyo ! tame Ama yAda karavA jAva to eya yAda nA Ave ane A badhuM dekhAyuM. bahu thaI gayuM. cAlo, jeTalA dekhAyA eTalA gayA, e pharI nahIM Ave. tathI astitva matatuM tyAre praznakartA : A potAnI philma jotA hoIe ane e vakhate
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA emAM mana coMTatuM hoya, gamatuM hoya, emAM kaMI kharAba karyuM che ke kaMI khoTuM thayuM che, evA bhAva na thatA hoya to e kevuM dekhAya ? 539 dAdAzrI : sAmAyikamAM te ghaDIe mana hoya ja nahIM. mananuM astitva ja nA hoya. A to jovAnuM ja hatuM. sAruM ke khoTuM evuM kazuM jovAnuM nahIM, khAlI jovAnuM ja hatuM. praznakartA : joIne evuM kahevAnuM nahIM ke mAphI mAguM chuM ? dAdAzrI : pratikramaNa e judI vastu che. paNa A AvuM-tevuM aTakI rahetuM hatuM, evuM nA bolAya. AmAM aTakanAruM koI che ja nahIM. A mananI kriyA nathI, A AtmAnI kriyA che. A AtmAnI kriyA che eTale Ama dekhAya kharuM, tethI manane emAM kazuM levAdevA nathI. dekhAya AtmAtuM cAritra praznakartA : ekavAra pratikramaNa karIe to pharI AvyA kare ? dAdAzrI : bahu jADuM hoya to AvyA kare. lAMbuM hoya to TheTha sudhI rahyA kare. eTalA mATe ja pharI karavAnuM ne khalAsa thatAM sudhI kara kara karavAnuM. ane te ghaDIe A sAmAyikamAM AtmAnuM cAritra jovAnuM maLyuMne ApaNane ! A cAritra kahevAya, pyaoNra cAritra kahevAya ! je koIne jarA ThIka pramANamAM dekhAyuM to AMgaLI UMcI karajo. tamane hau dekhAyuM ? pATIdArane hau dekhAyuM ? praznakartA : cokhkhuM dekhAyuM. dAdAzrI : sApa maLyo hoya toya mAryA vagara javA nA de evA pATIdAro, emane paNa dekhAya tyAre e AtmA kevo prApta thayo kahevAya ! A varlDanI ajAyabI kahevAya ! eka kalAka puNiyA zrAvakanuM sAmAyika mATe zreNika rAjAnuM rAja dalAlImAM jAya, te A eka kalAkanI kiMmata keTalI ? A dAdAe zuM ApyuM che e tamane samajAI 540 gayuMne ? pratikramaNa pachI svayaM khotara khotara thAya Akho dahADo mArI joDe besI rahyA cho te khoTa gaI nathI ? praznakartA : kazI khoTa nathI gaI. dAdAzrI : tyAre zA hAru mArI joDe rakhaDatA nathI ? Ama duniyAmAM rajhaLavuM tenA karatAM ahIM rajhaLavuM zuM khoTuM ? praznakartA : e to moTo rajhaLapATa kahevAya. Ane rajhaLapATa nA kahevAya. dAdAzrI : AkhA brahmAMDanuM rAja ApyuM che. je sAdhu-AcAryo koI dahADoya pAme nahIM, e tamane ApyuM che. 'huM zuddhAtmA chuM' karIne pataMga uDADI ApI. A to AgaLa upara hiMsAnuM sAmAyika karAveluM, te ghera jAya toya, saMDAsamAMya hiMsAnA ne hiMsAnA doSo dekhAvAnuM cAlu ja rahe mahIM, te baMdha nA thAya. traNa dahADA sudhI cAlu raheluM. khotara khotara khotara khotara thayA ja kare. te vidhi karIne baMdha karAveluM. aDatALIsa miniTa ja zAne ? praznakartA : ApanI gerahAjarImAM sAmAyikamAM konI AjJA levAnI ? dAdAzrI : amArI gerahAjarI hotI ja nathI, ame tyAM hAjara ja hoya. ane tamAre tyAM to gerahAjara rahe ja nahIM. tame to bahu cokkasa pAkA ! praznakartA : sAmAyika ochAmAM ochI keTalo samaya karAya ? dAdAzrI : ochAmAM ochI ATha miniTa ne vadhAremAM vadhAre pacAsa miniTa.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 541 542 pratikramaNa praznakartA: A savAranI sAmAyika karIe chIe emAM to 50 miniTa pachI sukhano Ubharo Ave che. dAdAzrI : Ave ja ne ! kAraNa ke Apelo AtmA che ane acaLa AtmA che. lokonI pAse to caMcaLa AtmA che ane tamAre to AtmasvarUpa thaIne sAmAyika karo. eTale gajaba AnaMda Ave. jeTalI sthiratA vadhAre utpanna thAyane, eTaluM sukha vadhAre Ave. praznakartA : sAmAyika aDatALIsa miniTanuM kema rAkhyuM ? dAdAzrI : suDatALIsa nahIM, aDatALIsa miniTa. are, eka dahADo jo aDatALIsa miniTa rahyuM to thaI gayuM. prakhara AtmA, phUla TesTeDa ! ATha miniTa mana-vacana-kAyA jene baMdha thaI jAya, tene bhagavAne sAmAyikanI zarUAta kahI ne AThathI aDatALIsa miniTa rahe tene sAmAyika kahI. aDatALIsa miniTathI to vadhAre koIne paNa nA rahe. AtmAmAM ja rahevuM e sAmAyika. "akrama'mAM sAmAyika praznakartA : sAmAyikamAM vicAro Ave ne 'dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakAra ho' beu cAle, te zuM che ? dAdAzrI : ahIM pADozamAM miyAMbhAInI ghANI cakaDa cakaDa bolatuM hoya, ne tame reMTiyo kAMtatA hoya to zuM karo ? tema A manano cakko cAlyA ja karaze. tamAre ene joyA ja karavAno. kharAba vicAro ke sArA vicAro joyA ja karavAnA che. have pADozI hoya tenI vANI kaMI baMdha karAya ? enAthI gabharAvAnI jarUra nathI. ApaNe ahIM satsaMga karatA hoIe. A ApaNe ApaNI sTaDI rUmamAM hoIe ne bahAra hullaDa thAya to tamAre zuM ? mana zeya thayuM ne tame jJAtA thayAM, eTale mana vaza thaI gayuM. amAreya mana to hoya, mokSa thatAM sudhI mana to hoya. paNa amAruM mana kevuM hoya ? sekaMDanA kAMTAnI jema pharyA kare, aTake nahIM. amAruM mana badhuM khalAsa thayeluM. tenA jJAtA-draSTA raho to mana khalAsa thAya. praznakartA : vyavahAra sAmAyika ane nizcaya sAmAyikamAM zo phera ? hitakArI karyuM ? dAdAzrI : nizcaya sAmAyika ! vyavahAra sAmAyika manathI thAya ane nizcaya sAmAyika AtmAthI thAya. manane ekAgra karavuM ne bahAra doDadhAma nA karavA devuM te vyavahAra sAmAyika. praznakartA : vyavahAra sAmAyikanuM phaLa zuM ? dAdAzrI : puNyAnubaMdhI puNya. nizcaya sAmAyika te tame zuddhAtmA cho e pharI nakkI karAvaDAve. ne pachI viSayasaMbaMdhI doSo jovA mAMDe, te 35 varSanI uMmarathI 34, 33 te TheTha sudhI jovA mAMDe. pachI hiMsA saMbaMdhI, kaSAya saMbaMdhI, AmAM phakta AtmA ja hoya. mana, buddhi, badhuM AIDala (niSkriya) rahe. joyA karavuM e sAmAyika kahevAya ne A sAmAyika pratikramaNa kahevAya. praznakartA : khAlI sAmAyika karavAthI dhovAya ke pratikramaNa karavuM dAdAzrI : pratikramaNa karavuM paDe. A sAmAyika pratikramaNa kahevAya che. sAmAyika eTale bahArano vyavahAra baMdha ane pratikramaNa eTale mahIM cAlu. praznakartA : sAmAyika badhA bhegA thaIne ame karIe chIe, to temAM dara vakhate zuM karavuM ? dAdAzrI : viSayanuM vadhAre karavuM. pahelAM viSayanuM pratikramaNa lo. te tene TheTha sudhI jAya. pachI RNAnubaMdha para lo. RNAnubaMdha eTale ApaNane je je bhegAM thayAM hoya, te badhAne yAda karIne pratikramaNa karo.
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA 543 pa44 pratikramaNa pachI hiMsA saMbaMdhI doSo jovAthI hiMsAnA paramANuo khAlI thaI jAya. brahmacaryanuM sAmAyika karavAthI abrahmacaryanA paramANuo khalAsa thaI jAya. graMthio che ema khabara paDe paNa vyavahAramAM samajAya tema nathI. mATe ame e graMthine sAmAyikamAM mUkavA kahIe chIe. sAmAyikamAM eka graMthine mUkIne ogaLavA jaIe paNa mahIM bIjI gAMTho phUTe, vicAro dekhAya. te pelI gAMTha para upayoga mUkavA nA de. tyAre je dekhAya tene jovuM. praznakartA: A sAmAyika pratikramaNamAM doSo jovAne pratikramaNa karyuM to e doSo bhogavavA to paDe ne ? dAdAzrI : nA, dhovAI jAya. keTalAka cIkaNA hoya te rahe. paNa te kevA rahe, ke A bhIMte coMTelA rahe paNa e Ama aDatAnI sAthe ja UkhaDI jAya. praznakartA : sAmAyikamAM je dRzyo dekhAya te TAIme tenuM pratikramaNa kevI rIte karavuM ? dAdAzrI : sAmAyikamAM je dRzyo dekhAya enuM pratikramaNa nA hoya. je dekhAya e to gayAM. pratikramaNa to dekhAya nahIM (draSTA thaIne joyA nahIM, bIjAne duHkha thayuM), tenuM karavAnuM hoya. dezya joyuM e to gayuM. joyuM eTale cokhkhuM thaI gayuM. praznakartA : paNa pharIthI dekhAyane e ? dAdAzrI : pharI te bIjA dekhAya che. A DuMgaLI hoya tevuM eka paDa jatuM rahe jovAthI. pAchuM DuMgaLI ne DuMgaLI dekhAya. praznakartA : paNa enAM e dRzyo dekhAya che ne ? dAdAzrI : dezyo enAM e nA dekhAya, be vakhata nA dekhAya. praznakartA : koI jIva sAthe vera hoya, enuM pratikramaNa karyuM, pAchuM enA e ja jIvanuM pratikramaNa karavAnuM rahe che ? dAdAzrI : hA, ApaNo moTo doSa hato te pratikramaNa karyuM eTale eka paDa tUTyuM. bIjAM badhAM lAkho paDI rahyAM. enAM paDa UMDe che. eTale jyAM sudhI pUruM nA thAya tyAM sudhI pratikramaNa karavAM paDe. koI mANasanI joDe ApaNe mahinA-be mahinAnAM pratikramaNathI badhuM pUruM thaI jAya, hisAba cUkate. koI mANasane AkhI jiMdagI sudhI hisAba cAlyA kare. graMthi bahu moTI hoya. A DuMgaLI hoya che tenuM eka paDa jAya eTale pAchuM DuMgaLI dekhAya ne ? evI rIte A doSomAM paDa hoya che badhAM, paNa eka phero pratikramaNa karyuM eTale eka paDa jAya ja. eTale tamAre bIjI vakhata nA karavuM paDe. ekanuM pratikramaNa eka ja hoya. hAjarI-gerahAjarItI asaro praznakartA : ApaNuM A je pratikramaNa ne sAmAyika karIe chIe, te vakhate dAdAnI hAjarI hoya to, A je anubhava thAya che te thAya ke amastuM ye thAya ? dAdAzrI : nA, dAdAnI hAjarI hoya to vadhAre sAruM thAya. bahAranuM koInuM aDe nahIM ne vAtAvaraNa bahu UMcuM hoya ne ! ane huM je karuM chuM, 'huM zuddhAtmA chuM" eya pAMca-cha vAra boluM chuM ne e badhuM kAma kare. amArA zabdo bahu kAma kare. praznakartA : ane e sivAya paNa asara to rahe ne, dAdA na hoya to paNa ? dAdAzrI : karI zakAya, karI zakAya, paNa jarA AghuMpAchuM thAya eTaluM ja. toya bahu thaI gayuM, be miniTa thAya toya bahu ! amukane tarata ja anubhava thAya. ApaNe tyAM A sAmAyika karAve chene e moTo puruSArtha che. A sAmAyika e AtmAnuM viTAmina che. vyavahAramAM A viTAmina dehanuM levuM paDe. evuM e AtmAnuM viTAmina ane tamAre to Akho dahADo sAmAyika, AkhI jiMdagI sAmAyika ja rahe.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa45 pa46 pratikramaNa gADI hAMkatA hAMkatA rahe ke nA rahe ? evuM hovuM joIe. AtmA pote ja sAmAyika che. zaktio to badhI anaMta che paNa pragaTa thaI nathI. chUTuM pADavAnI sAmAyika Aje chUTuM pADavAnI sAmAyika batADIe chIe. caMdubhAI ane zuddhAtmAne judA pADavAnI A UMcAmAM UMcI rIta che. e sAmAyikamAM tamAre A pramANe bolyA karavAnuM, 1. "he zuddhAtmA bhagavAna ! tame judA cho ne caMdubhAI judA 2. "he zuddhAtmA bhagavAna ! tame rIyala cho ane caMdabhAI rileTiva che." 3. "he zuddhAtmA bhagavAna ! tame paramananTa cho ane caMdabhAI TempararI che." ATaluM aDatAlIsa miniTa bolyA karavuM. 'huM ane 'caMdubhAI' be judA ja chIe evuM mane judA rahevAnI zakti Apo. mane tamArA jevuM judA rahevAnI zakti Apo ane caMdubhAI judA rahe. he dAdA bhagavAna ! tamArI kRpA varaso. "caMdubhAI zuM kare che ?" ene huM jou ane jANe e ja mAruM kAma. emAM tamAre je kAMI zaktio khUTatI lAgatI hoya te sAmAyikamAM zuddhAtmA bhagavAna pAse maMgAya. AnAthI tadana chUTuM ja paDI jaze. divasamAM jyAre paNa yAda Ave tyAre pAMca-pacIsa vAra A traNa vAkyo bolI nAkhazo, to tarata mahIM badhuM chUTuM paDI jaze ne kliyara (cokhkha) thaI jaze badhuM. AvI AvI bhUlo kyAM sudhI karazo ?" "jarA tamane Thapako ApavA jevo che" emeya kahIe. tame koI dahADo arIsAmAM joIne caMdubhAIne Thapako Apo cho ? ApaNe arIsAmAM caMdubhAIne sAmAM besADIne kahIe ke, 'tame copaDIo chapAvI, jJAnadAna karyuM, e to bahu sAruM kAma karyuM, paNa tame bIjuM Ama karo cho, tema karo cho, te zAne mATe karo cho ?" AvuM potAnI jAtane kahevuM paDe ke nahIM ? dAdA ekalA ja kahe kahe kare ? enA karatAM tame paNa kaho to e bahu mAne, tamAruM vadhu mAne ! huM kahuM tyAre tamArA manamAM zuM thAya ? dAdA mArI joDe pADozamAM che temane nathI kahetA ne mane zuM karavA kahe che ? mATe ApaNe jAte ja Thapako ApIe. pArakAnI bhUlo kADhatAM badhIya AvaDe ane potAnI ekuya bhUla kADhatAM nathI AvaDatI. paNa tamAre to bhUlo kADhavAnI nathI, tamAre to caMdubhAIne vaDhavAnuM ja che jarA. tame to 'caMdubhAInI bhUlo jANI gayA cho. eTale have 'tamAre' caMdubhAIne Thapako ApavAno che, pAchAM caMdubhAI "mAnI' che, badhI rIte "mAnavALA che. eTale ene jarA paTAvIe to badhuM kAma thAya. have A vaDhavAno abhyAsa ApaNe kyAre karIe ? ApaNe ghera eka-be mANaso vaDhanArA rAkhIe paNa e sAcuM vaDhanArA nA hoya ! sAcuM vaDhanArA hoya to ja pariNAma Ave. nahIM to jUThuM-banAvaTI vaDhanAruM hoya to pariNAma nA Ave. ApaNane vaDhanAruM hoya to ApaNe eno lAbha levo joIe. A to AvuM goThavatAM AvaDatuM nathIne ? praznakartA : vaDhanArA hoya to ApaNane game nahIM. dAdAzrI : e nathI gamatA, paNa rojanA vaDhanArA lAgu thayA hoya pachI to ApaNane nikAla karatAM AvaDene baLyuM ke A rojanuM lAgyuM che, to kyAM patto paDaze ? enA karatAM ApaNe ApaNI 'guphAmAM pesI jAvane ! arIsA sAmAyika arIsAmAM caMdubhAI sAmA dekhAya. emAM eka AtmA che ane sAmAM UbhA che e caMdubhAI che. ApaNe emane kahyuM ke, 'caMdubhAI,
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa47 548 pratikramaNa praznakartA : Ape kahyuM che ke huM jIva nathI paNa ziva chuM paNa e juduM paDatuM nathI. dAdAzrI : e eno bhAva choDe nahIM ne ! e enA hakka choDe ke ? eTale ApaNe ene samajAvI samajAvIne, paTAvI paTAvIne kAma levuM paDe. kAraNa ke e to bhoLuM che. pudgalano svabhAva kevo che ? bhoLo che. te ene Ama kaLAmaya karIe to e pakaDAI jAya. jIva ne ziva bhAva banne judA ja chene ! hamaNAM jIvabhAvamAM Avaze te ghaDIe baTAkAvaDA badhuM khAze ane zivabhAvamAM Avaze tyAre darzana karaze ! praznakartA : paNa jIvanuM mana svataMtra che ? dAdAzrI : bilakula svataMtra che. mane tamArA sAmuM thAya te joyeluM ke nahIM tame ? alyA, 'mAruM mana hoya to e sAmuM zI rIte thAya ? e svataMtra che ke nahIM, evuM sAmuM thAya tyAre khabara paDI jAya ! praznakartA : vANI upara kaMTrola nathI eTale mana upareya kaMTrola nathI. dAdAzrI : je sAmuM thAya enA para ApaNo kaMTrola nathI. pahelAM to tame 'huM jIva chuM evuM mAnatA hatA. have e mAnyatA tUTI gaI che ne "huM ziva chuM' evI khabara paDI gaI paNa jIva kaMI emano bhAva choDe nahIM, emano hakka-bakka kazuMya choDe nahIM. paNa emane jo paTAvIe to e badhuMya choDe tema che. jema kusaMga aDe che tyAre kusaMgI thaI jAya che ne satsaMga aDe tyAre satsaMgI thaI jAya che, tema samajaNa pADIe to e badhuM ja choDI de evo DAhyo che pAcho ! have tamAre zuM karavAnuM ke tamAre caMdubhAI joDe, caMdubhAIne besADIne vAtacIta karavI paDe ke, 'tame saDasaTha varase roja satsaMgamAM Avo cho, tenuM bahu dhyAna rAkho cho te bahu sAruM kAma karo cho " paNa joDe bIjI samajaNa pADavI, ne salAha ApavI ke, "dehanuM bahu dhyAna zuM kAma rAkho cho ? dehamAM A Ama thAya che te cho ne thAya. tame amArI joDe Tebala upara Ama AvI jAvane ! amArI joDe pAra vagaranuM sukha che." evuM tamAre caMdubhAIne kahevuM. caMdubhAIne Ama sAme besADyA hoya to tamane 'ekkekTa' dekhAya ke nA dekhAya ? praznakartA H aMdara vAtacIta to mAre kalAko sudhI cAle che. dAdAzrI : paNa aMdara vAtacIta karavAmAM bIjA phona laI le che, eTale emane sAmA besADIne moTethI vAtacIta karIe eTale koI bIjo phona le ja nahIMne ! praznakartA : potAne sAme kevI rIte besADavuM ? dAdAzrI : tuM 'caMdubhAIne sAme besADIne vaDha vaDha karatA hoya to 'caMdubhAI' bahu DAhyo thaI jAya. tuM jAte ja vaDhuM ke, 'caMdubhAI, AvuM te hoya ? A teM zuM mAMDyuM che ? ne mAMDyuM to have pAMsaruM mAMDa ne !" AvuM ApaNe kahIe te zuM khoTuM che ? ko'ka lapakAM karatuM hoya, te sAruM lAgatuM haze ? tethI ame tane 'caMdubhAIne vaDhavAnuM kahIe, nahIM to hapUruM (sadaMtara) aMdhera ja cAlyA kare ! A pudgala zuM kahe che ke tame to zuddhAtmA thaI gayA paNa amAruM zuM ? e dAvo mAMDe che, e paNa hakkadAra che. e paNa IcchA rAkhe che ke amAre paNa kaMIka joIe che. mATe tene aTAvIpaTAvI levuM. e to bhoLuM che. bhoLuM eTalA mATe ke mUrakhanI saMgata maLe to mUrakha thaI jAya ne DAhyAnI saMgata maLe to DAhyuM thaI jAya. coranI saMgata maLe to cora thaI jAya ! jevo saMga evo raMga ! paNa e potAno dAvo choDe tevuM nathI. tAre "caMdubhAIne arIsA sAme besADI Ama prayoga mAMDavo. arIsAmAM to moTuM badhuM ja dekhAya. pachI ApaNe 'caMdubhAIne kahIe, teM Ama kema karyuM ? tAre Ama nathI karavAnuM. vAIpha joDe matabheda kema kare che ? nahIM to tame paiNyA zuM karavA ? paiNyA pachI Ama zuM karavA karo cho ?" AvuM badhuM kahevuM paDe. AvuM arIsAmAM joIne Thapako Apa eka-eka kalAka, to bahu zakti vadhI jAya. A bahu moTAmAM moTuM sAmAyika kahevAya. tane caMdubhAInI badhI ja bhUlonI
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA pa49 papa0 pratikramaNa khabara paDe ne ? jeTalI bhUlo dekhAya eTalI ApaNe arIsA sAme caMdubhAIne besADIne eka kalAka sudhI kahI dIdhI ke e moTAmAM moTuM sAmAyika ! praznakartA : ApaNe arIsAmAM nA karIe ne Ama mana sAthe ekalA ekalA vAto karIe to te nA thaI zake ? dAdAzrI : nA, e nahIM thAya. e to arIsAmAM tane caMdubhAI dekhAvA joIe. ekalA ekalA manamAM karIe to AvaDe nahIM. ekalA ekalA karavAnuM e to 'jJAnI puruSa'nuM kAma. paNa tamane to Ama A bALabhASAnuM zIkhavADavuM paDene ? ane A arIso che te sAruM che, nahIM to lAkha rUpiyAno arIso vecAto lAvavo paData. A to sastA arIsA che ! RSabhadeva bhagavAnanA vakhatamAM bharata cakravartIe ekalAe ja arIsAbhavana banAveluM ! ane atyAre to eya moTA moTA arIsA badhe dekhAya ! A badhI paramANunI thiyarI che. paNa jo arIsA sAmuM besADIne kare to bahu kAma nIkaLI jAya evuM che. paNa koI karatuM nathI ne ? ame kahIe tyAre eka-be vakhata kare ne pachI pAcho bhUlI jAya. bharata rAjAne RSabhadeva bhagavAne "akrama jJAna' ApyuM ne chevaTe temaNe arIsAbhavanano Azaro lIdho tyAre temanuM rAge paDyuM. arIsAbhavanamAM vIMTI nIkaLI gayelI AMgaLIne aDavI dIThI, tyAre temane thayuM ke badhI AMgaLIo AvI dekhAya che ne A AMgaLI kema AvI dekhAya che ? tyAre khabara paDI ke vIMTI nIkaLI paDI che. tethI viTIne lIdhe AMgaLI keTalI badhI rUpALI dekhAtI hatI, e cAlyuM mahIM tophAna ! te TheTha 'kevaLa' thatAM sudhI cAlyuM ! vicAraNAe caDhyA ke vaTIne AdhAre AMgaLI sArI dekhAtI hatI ? mAre lIdhe nahIM ? to kahe ke tAre lIdhe zAnuM? te pachI A 'nhoya mAruM, joya mAruM, joya mAruM' ema karatAM karatAM 'kevaLajJAna'ne pAmyA !! eTale ApaNe arIsAbhavanano lAbha levo. ApaNuM "akrama vijJAna' che. je koI Ano lAbha le te kAma kADhI nAkhe. paNa AnI koIne khabara ja nA paDe ne ! bhale AtmA jANato nA hoya chatAMya arIsAbhavananI sAmAyika phakkaDa thAya. ThapakA sAmAyika potAnI rUmamAM jaIne 'caMdubhAI, tuM zuM samaje che ? caMdubhAI tArA DAbA hAthe jamaNA gAlane dhola mAra." ema ApaNe kahevuM. eka chokarAne krodha jato nahoto. te e chokarAne meM kahyuM, 'TeDakAva, Akho dahADo bicAro pratikramaNa kare toya e gAMThe nahIM e pratikramaNane, e to nirAMte pAcho hato tevo ne tevo." tyAre meM kahyuM. "TeDakAva." tyAre kahe, 'zI rIte TeDakAvuM ?" meM kahyuM, 'agAzImAM jaIne TeDakAva.' pachI eNe bhAIne (phAIla naM. 1ne) je TaiDakAvyo, pote zuddhAtmA ane bhAIne je TaiDakAvyo, 'are, tuM zuM samajuM chuM ?" te bhAI raDI paDyo. pote TaiDakAvanAra ne pote raDI paDyo ane AtmA judo thaI gayo ulaTo ! TaiDakAve tyAM AtmA judo thaI gayo. eTale tame rUmamAM besIne TaiDakAvajo. sAro karIne tuM ye TaiDakAvaje thoDuMka. ThapakA sAmAyika amArI AjJA laIne ja karavuM. to ja prajJA rahe, nahIM to bIjuM kazuM coMTI paDe to veha thaI paDe. praznakartA : tame je prayoga batAvo chone, arIsAmAM sAmAyika karavAnI, pachI prakRti sAthe vAtacIta karavAnI, e prayoga batAvo tyAre sAro lAge che, pachI be-traNa divasa sAruM cAle che. pachI emAM kacAza AvI jAya che. dAdAzrI : kacAza Ave tyAre pharIthI navesarathI karavuM. jUnuM thAya eTale badhI kacAza ja Ave. pudgalano svabhAva jUnuM thAya eTale bagaDatuM jAya. pAchI navI karIne mUkI devAnI. praznakartA : eTale e prayoga dvArA je kArya siddha thavuM joIe, e thatuM nathI ane e prayoga pUro adhavacce thaI jAya che.
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA papa1 papara pratikramaNa dAdAzrI : e ema karatAM karatAM siddha thAya, ekadama nA thaI jAya. praznakartA : e prayoga adhUro rahyo eTale pachI bIjo prayoga karIe. e adhUro mUkIne trIjo prayoga karIe, hamaNAM adhUro che, eTale badhA adhUrA rahe che. dAdAzrI : ApaNe e prayoga pharI pUrA karavA dhIme dhIme karIne. haju paNa prayoga pUro nathI thayo ? sAmAyika, 'tathI thatI, tathI thatI'tI praznakartA : mArAthI sAmAyika kyAreya nathI thatI. dAdAzrI : tAre 'nathI thatI, nathI thatI', enuM sAmAyika karI nAkhavuM. eka dhyAnamAM hatA ke bedhyAnamAM hatA, eTaluM ja bhagavAna pUche che. hA, te bedhyAnamAM na hatA. 'nathI thatuM? enuM dhyAna karyuM. pelAe 'thatuM hatuM' enuM dhyAna karyuM. bIjI kazI bhAMjagaDa che nahIM. A to enuM e ja che. Ama eka ja vastu che, Ama jue to ne Ama jue to. ApaNe Ama na pharIe to beka (paMTho peluM kahevAya ane pelI bAju pharyA to beka Ama kahevAya. ame to AvuM UMdhuM calAvIe ke 'nathI thatI'. jo enI jagyAe huM houM to huM kyArano besI jAuM, 'nathI thatI, nathI thatI." eTale aMtarAya-baMtarAya badhuMya jatuM rahe. aMtarAya kahe, Amane jitAya nahIM. A to avaLuM pharIne beThA. A dizA vAMkI paDI to ApaNe Ama pharI gayA. pachI e dizA tarapha sIdhA jAya tyAre A vAMkuM thAya, to pelI bAju pharI jaIe. dizAo pharyA karavAnI. eTale A badhuM ekanuM eka che. paNa emAM be na thavuM joIe. tyAM AgaLa ghara sAMbhare evuM nA thavuM joIe. 'nathI thatuM, nathI thatuM' e ja dhyAna hovuM joIe. A dAdAnA dhoLA vALa AkhAya dekhAya. ko'kane dhyAnamAM AkhA kALA dekhAya. eno koI vAMdho Avato nathI. ApaNe kAma zuM che ? ekAgra dhyAna hatuM ke nahIM ? dhyAna kyAre kahevAya ? ekAgra thAya to eka ja vastu ane A badhA rAma rAma bole che te e dhyAna na hoya. ane A dhyAna to dAdAI dhyAna kahevAya. e to ajAyabI kahevAya ! dhyAna karanAra 'caMdubhAI', dhyAnano anubhava karanAra 'caMdubhAI ne jANanAra AtmA, eTale tuM jANe ke dhyAna barAbara 'thatuM nathI, thatuM nathI" ane pelo jANe ke 'thAya che, thAya che'. eTale badhAya mArga khullA thayelA hoya. jo jJAna hoyane to badhAya mArga khullA ne jo jJAna nathI to eka ja mArga khullo che ne bIjA mArge jaze to bhraSTAcAra thaI jaze. emAM "joyo' 'jotArA'ne sAmAyikamAM 'tame' 'jonArA'ne joyo ! A sAmAyikamAM badhAM doSo dhovAI jAya ! sAmAyika vakhate AtmA tame pote ane A jonAraneya tame joyo, aMdarathI ! nahIM to mANasamAM ATalI yAda karavAnI zakti to hoya ja nahIM ne ! A to badhuM paDe paDa joI thoDuMghaNuM tamane ahIM bhAsa paDyo ke nahIM ? ema ? zuM vAta karo cho ? kahevuM paDe ! tamAre kemanuM che mahIM ? thoDuM ghaNuM rAge paDyuM hatuM ? A tamane sAmAyikano lAbha maLI gayo. kAraNa ke A sAmAyika to Atma sAmAyika kahevAya. ane vyavahAra sAmAyika eTale zuM ? A bahAra je sAmAyika kare che te manane sthira karavAnuM sAmAyika. teya pUruM mana sthira thAya to uttama ane ahIM A to mananI vAta ja nahIM ne ! A to puNiyA zrAvakanAM sAmAyika badhAM ! praznakartA : Ape peluM hamaNAM kahyuMne ke A sAmAyikamAM jonArAne jue che to e jarA samajAyuM nahIM. dAdAzrI : AtmA sivAya buddhinI zakti che eTale bahAranI
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikanI paribhASA vastune joI zake, saMsArI vastuone joI zake. ane A badhA doSone 'e' jue. eTale A jANavAnI zakti AtmAnI. AtmA sva-para prakAzaka che. eTale e joI zake che. potAneya jue che ane pArakAneya jue che. sva-para prakAzaka eTale saMsAraneya prakAzI zake ane potAnI jAtaneya prakAzI zake. banne joI zake. 553 praznakartA : paNa tame to ema kahyuM ke jonArAne e jue. dAdAzrI : hA, eTale tyAM kharekhara A mULa AtmA ja kAma kare che. eTale ame juduM pADyuM. sva-para prakAzaka je che te ja kAma karI rahyuM che. mATe e sva-para prakAzakanI tamane khAtarI thaI ke A svapara prakAzaka mahIM che ane kArya karI rahyo che te ApaNe joyuM. jonArane joyo have. jonArane jovAmAM bIjo abhyAsa nathI thato. paNa ahIM AgaLa ApaNane khAtarI thaI ke A koNe joyuM ? eTale ApaNe khoLIe koNa ? tyAre kahe, jonArane. eTale kahyuM, jonArane joyo ApaNe ! praznakartA : Apane covIseya kalAka sAmAyika ja hoya ne ? dAdAzrI : hA, sAmAyika to hoya ja. sAmAyika to svabhAvika ja che ne ! kAraNa ke AtmA ja sama che ane e pote ja sAmAyika che. AtmA svabhAvamAM Avyo eTale sAmAyika ja che. paNa jJAnIpuruSane sAmAyikathI upara che. te emane bIjA guNo, badhA bahu guNo pragaTa hoya, svabhAvika guNo hoya. AtmA e ja sAmAyika sAmAyikanA kartA tame nathI, pratikramaNanA kartA tame nathI. A to udayakarma karAve che ane A loko, badhA sAdhuo aNasamajaNathI kahe che, "meM karyuM, huM karuM chuM.' e badhuM ajJAna pesI gayuM che. praznakartA : samabhAva eTale sAmAyika, have jo samabhAvamAM rahevAya to pachI A sAmAyika karavI joIe ? pratikramaNa dAdAzrI : are, AtmA e ja sAmAyika. A tamane jJAna prApta thayuM ane mArI AjJAmAM raho to Akho dahADo sAmAyika kahevAya. 554 ane bIjuM A sAmAyika karavAnuM nathI. A to phakta pAchalA doSa dhovA mATenuM che. moTuM pratikramaNa che A eka jAtanuM ! A pAchaLa je doSa thayA hoya te badhAne dhoI nAkhe. tene A loko sAmAyika kahe che. bAkI, AtmA e ja sAmAyika ane AtmA prApta thaye Akho divasa sAmAyikamAM ja rahI zakAya ! jaya saccidAnaMda
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnakaNikAo jagata zA AdhAre UbhuM rahyuM che ? atikramaNa doSathI. kamaNano vAMdho nathI paNa atikramaNa thAya, tenuM 'pratikramaNa' karavuM paDe. 'atikramaNa' thavuM e svAbhAvika che. 'pratikramaNa' karavuM e ApaNo 'puruSArtha' che. koI paNa kriyA karyA pachI pastAvo kare che, e mANasa eka dahADo zuddha thaze ja, e nakkI che. gharSaNanI pAchaLa pratikramaNa karIe eTale gharSaNa bhUMsAI jAya. navuM gharSaNa UbhuM karIe to AvelI zakti pAchI jatI rahe. mANasano doSa thavo svAbhAvika che. enAthI vimukta thavAno rasto kayo ? ekalAM 'jJAnI puruSa' ja e dekhADe, 'pratikramaNa'. jagatanA loko mAphI mAgI le che, ethI kaMI 'pratikramaNa' thatuM nathI. e to rastAmAM "sorI', "thenkayu" kahe, enA jevI vAta che. emAM kaMI mahattva nathI. mahattva 'AlocanA-pratikramaNapratyAkhyAna'nuM che. | 'pratikramaNa' jo tarata ja rokaDuM thaI jAya, te bhagavAnapadamAM AvI jAya tema che ! smRtimAM nathI lAvavuM chatAM Ave che, e 'pratikramaNa doSa' bAkI che tethI. jyAre gharanAM mANaso nirdoSa dekhAya ne potAnA ja doSa dekhAya tyAre sAcAM 'pratikramaNa' thAya. ApaNe je zabda bolIe chIe te nathI bolavo chatAM bolAI jAya che. prakRti nAce che ne AvuM tophAna UbhuM thaI jAya che. te keTalAMya 'pratikramaNa' thAya tyAre e prakRti baMdha thAya ! 'pratikramaNa' karavAthI zuM thAya ? ApaNI Dakhala karelI, tenuM je rIekzana' Ave, tenA upara ApaNane pharI Dakhala karavAnuM mana nA thAya ! jenAM 'AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna' sAcAM hoya, tene AtmA prApta thayA vagara rahe ja nahIM. saMparkasUtro dAdA bhagavAna parivAra aDAlaja : trimaMdira, sImaMdhara sITI, amadAvAda-kalola hAIve, aDAlaja, jI. gAMdhInagara-382421. phona : (079) 3983010 e-mail: info@dadabhagwan.org amadAvAda : dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta kolejanI pAchaLa, usmAnapurA, amadAvAda-14. phonaH (079)275448, 27543979 rAjakoTa : trimaMdira, amadAvAda-rAjakoTa hAIve, taraghaDIyA cokaDI pAse, mAliyAsaNa, rAjakoTa. phona : 9274111393 amarelI : 94269 85638 bhAdaraNa trimaMdira : 992 43 43729 bhAvanagara : 98242 48789 vaDodarA : 98250 32901 surendranagara : 98792 32877 bharUca : 9974705066 porabaMdara : 94272 19345 naDIyAda :0368 - 2559314 jAmanagara : 93777 1656 1 surata : 93747 16989 jUnAgaDha : 94269 15175 valasADa : 98241 SO961 aMjAra : 9924304014 muMbaI : 9323528901-02 gAMdhIdhAma : 9924304053 morabI : 94269 32436 bhUja : 9924343764 pUnA : 9822037740 godharA : 99243 43468 beMglora : 93419 48509 mahesANA : 99256 05345 kolakattA :033 - 32933885 U.S.A. : Dada Bhagwan Vignan Institue : Dr. Bachu Amin, 100, SW Redbud Lane, Topeka, Kansas 66606, U.S.A. Tel : +1 785-271-0869, E-mail: bamin@cox.net Dr.Shirish Patel, Tel: +1 951-734-4715. U.K. : Dada Centre 236 Kingsbury Road (Above Kigsbury Printers), Kingsbury, London, NW9 OBH Tel.: +44 7956476253, E-mail: dadabhagwan_uk@yahoo.com Canada:+141-6753513 Australia :+61 421127947 Dubai:+971506754832 Singapore:+66 81129229 NewZealand:+6496237423 Malaysia:+60 126420710 Website : www.dadabhagwan.org & www.dadashri.org