________________
અતિક્રમણ કરે અહંકાર, પ્રતિક્રમણ કરે અહંકાર; પ્રજ્ઞા ચેતવે દોષ સામે, શક્તિ સીધી આત્માની !
દુઃખ એના અહંકારને, ડાઘ આપણા રિલેટિવને;
તે ધોવા કર પ્રતિક્રમણ, પરસત્તા અતિક્રમણે ! સમજો વાત વીતરાગની, કરવાનું નથી જ કંઈ; કંઈ ‘કરવા'માં છે બંધન, પછી ધરમ કરો કે નહીં !
નિર્દોષ જગ જાણ્યું સ્થળમાં, તેથી વર્તનમાં ન આવે;
જાણપણું સૂક્ષ્મતમ સુધીનું, તો ત્યારે વર્તનમાં આવે ! દોષ થતાં પૂર્વે જ થાય, જ્ઞાનીનાં પ્રતિક્રમણ; લખાય ત્યાં પાછળ ભૂંસાય, જ્ઞાનીની જાગૃતિ ચરમ્ !
સૂક્ષ્મતર ને સૂક્ષ્મતમ જ, હોય ભૂલો શાનીમાં;
જગ સાંભળીને આફ્રીન બને, છતાં દોષ છે કાયદામાં ! દાદા દેખે સર્વના દોષો, છતાં દૃષ્ટિ શુદ્ધાત્મા ભણી; તેથી વસ્યા નથી કદિ, દોષ ઉદયકર્મના ગણી !
જાત્રામાં મહાત્માઓ લઢે, કરે સાંજે પાછા પ્રતિક્રમણ;
સામસામા પગમાં પડે, જુઓ કેવું અજાયબ એક્રમ ! આજ્ઞામાં જ રહેવું નિશ્ચયે, છતાં ચૂકાય જ્યાં જ્યાં તે; પ્રતિક્રમણ તુર્તે તેનું કર્યું, સો માર્ક પૂરા ચૂક્ત !
આજ્ઞામાં રહ્યો તે પરમાત્મા, ચૂક્યા તેનું પ્રતિક્રમણ;
ન કરાય સ્વછંદ આજ્ઞામાં, નર્ક જવાનું એ કારણ ! ગાળ મળે ત્યારે જુએ, શુદ્ધાત્મા ને ઉદયકર્મ; શુદ્ધ રહી શુદ્ધને જ જુએ, શુદ્ધ ઉપયોગ આત્મધર્મ !
અનિવાર્ય આત્મજ્ઞાન છે, મોક્ષ માટે બીજું નહીં; પ્રતિક્રમણ ઉપાય એક, બધાંને જ જરૂર નહીં !
અક્રમમાં કરવાનું કહ્યું, જ્યારે વર્તે જાગૃતિ ડીમ; મોક્ષે જવા અક્રમે મૂકી, આજ્ઞા પ્રતિક્રમણની ટીમ !
નુકસાન કર્યું એ પરિણામ, ઈરાદો એમાં છે કારણ;
કારણને નિર્મૂળ કરે, અક્રમના આ પ્રતિક્રમણ ! દાદા કહે અક્કલ વગરનો, એવાં અતિક્રમણે આનંદ; અપવાદી આ અતિક્રમણ, સહુને આવે બહુ પસંદ !
ચંદુ’ કરે તે ચારિત્રમોહ, તે ‘જોવાથી અનુભવ થાય;
ત્યાં પ્રતિક્રમણની જરૂર નહીં, આત્મષ્ટિથી ઊડી જાય ! પૂર્વે ખરડેલાં પરમાણુ, પ્રતિક્રમણથી શુદ્ધ ન થાય; પ્રતિક્રમણથી સામાને થયું, દુઃખ તેટલું ધોવાય !
જ્ઞાતા-દ્રષ્ટા રહે તેથી, પરમાણુ શુદ્ધ થાય;
કર્તા પદે અતિક્રમણ, અકર્તા પદે મુક્ત થાય ! કંઈ જ કરતો નથી હું' ખ્યાલ રહે એવો નિરંતર; ત્યાં નથી જરૂર પ્રતિક્રમણની, રહે ન એનું સૌને નિરંતર !
અક્રમે સીધો ‘જંપ' કરાવ્યો, ‘કેજી'થી ‘પી.એચ.ડી';
વચલા ધોરણો ‘મેક-અપ' કરવા, પ્રતિક્રમણ અદીઠ સીડી ! અક્રમ વિજ્ઞાન સંપૂર્ણ, સૈદ્ધાંતિક ક્રિયાકારી; જ્યાં કરવાનું કશું નથી, અહો અહો આ ઉપકારી !
આત્મ જ્ઞાન દઈને દીધું, દાદે સંપૂર્ણ વિજ્ઞાન;
ભિન્ન ભિન્ન કેડીઓ પ્રકાશી, મધ્યમાં આત્મ સંધાણ ! ભાસે કવચિત્ વિરોધી વાત, ન હોય કદિ જ્ઞાનીની; જરૂર પ્રમાણે ‘એ.સી.’, ‘હીટર’, જનરેટરની વહેંચણી !
તેથી નથી તેમાં વિરોધી, વીજળીની આવી રીતિ; લક્ષમાં રાખી વાંચજો, સુજ્ઞ વાચકને વિનંતી !
43
42