Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
પરમાત્મા ભક્તિપ્રકાશ પરમા મા ભકિત આ કામ
કાકા કકકતમાં
પ્રકાશક : શા, ખુમચંદ રતનચંદ જોરાજી-મુંબઈ
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી નમસ્કાર-મહામંત્રને અક્ષરદેહ
શ્રી નવકાર મહામંત્રમાં–
પદ-૯, સંપદાઓ-૮ અને અક્ષ-૬૮ છે. ગુરુ અક્ષર-૭ અને લઘુઅક્ષર-૬૧ છે. ગુરુ : જેના ઉપચારમાં જીભ પર જોર પડે લઘુ ઃ હળવા અક્ષરે.
સંપદા : અર્થનું વિશ્રામસ્થાન. જેનાથી સંગત રીતે અર્થ જુદો પડે તે.
નવકારમાં પ્રથમ સાત પદની સાત અને આઠમા-નવમા બે પદની એક એમ કુલ આઠ સંપદા.
શ્રી મહાનિશીથ સૂત્રમાં શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રને પાંચ અધ્યયન અને એક ચૂલિકાવાળો મહાશ્રુતસ્કંધ કહ્યો છે. શરૂના પાંચ પદ સ્વતંત્ર એકેક અધ્યયન રૂ૫ છે તથા છેલ્લા ચાર પદ ચૂલિકા ૨૫ છે અને તે લેક છંદમાં છે. શરૂના પાંચ પદના અક્ષર-૩૫ અને ચૂલિકાના ચાર પદના અક્ષર-૩૩ છે. જેના મનમાં શ્રી નવકાર તેને શું કરશે સંસાર ?
શ્રી અરિહંત, સિદ્ધ, સાધુ અને કેવલી ભાષિત ધમ મંગલ સ્વરૂપ છે અને લેકમાં ઉત્તમ છે.
શ્રી અરિહંત, સિદ્ધ, સાધુ અને કેવલીભાષિત ધર્મનું શરણ સ્વીકારું છું.
મંગલ જ્યોત પુસ્તિકાના આધારે (પુ. ૫. શ્રી અભયસાગરજી મ. સા.)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
परमयोगिपरमात्मने नमः
પરમાત્મા ભકત પ્રકાશ
પ્રાચીન ચૈત્યવંદને, સ્તવન, સ્તુતિઓ, સજઝાયો અને છંદાદિને
ઉપયોગી સંગ્રહ
પ્રકા
શા, ખુમચંદ રતનચંદ જેરાજી-મુંબઈ
વીર સંવત-૨૫૦૫.
વિ. સં. ૨૦૩૫
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રાપ્તિસ્થાન : ઓફિસ : રતનચંદ જેરાજી એન્ડ કુાં, ૨૧૯, ગુલાલવાડી (કોકાસ્ટ્રીટ) મુંબઈ .
ઘર : ૧૯૮, ખેતવાડી મેઈનરેડ, કિશોર મેન્શન, | મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૨
મૂલ્ય પરમાત્મભકિત
નકલ-૧૦ ૦ ૦
પ્રથમ આવૃત્તિ
સંવત ૨૦૩૫
મુક : જીતેન્દ્રકુમાર બી. શાહ ૧૦, જુહુલેન, ભાવસાર વાડી, એસ. વી. રોડ, અંધેરી વેસ્ટ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૫૮.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
પૂજ્ય પિતાશ્રી (સ્વ.) શેઠ શ્રી રતનચંદ્ર જોરાજી
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
પૂજ્ય માતુશ્રી ગં. સ્વ. હસ્તુબેન રતનચંદ જોરાજી
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
પૂજ્ય ધર્મરાજાની જીવન ઝરમર
બહુરત્ના વસુંધરા
જગત માત્રના જીવોને અભય, સભાગ તેમજ ધર્મ ચક્ષુદાતા શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માના શાસન રસિક ધર્માત્માએ અને તે ધર્માત્માએની શ્રી જિનશાસનની પ્રભાવના અનેકવિધ પ્રવૃત થયેલ ગુજરાતનું પાટનગર રાજનગર એ આપણા પૂ. ગુરૂભગવંતનું જન્મ સ્થાન.
માણેક ચોકમાં આવેલ ખેતરપાળની પિળમાં વસતા ફતેહચંદ મનસુખભાઈ કિનખાબવાળાના સુપ્રસિદ્ધ કુટુંબમાં પિતા અમીચંદભાઈ માતા ચંપાબેનના પુત્ર તરીકે વિ. સં. ૧૯૫૭ પિપ વદ ૧ના મંગલ દિવસે આપણું ઉપકારી ગુરૂદેવનો જન્મ થયો. કુલ અને કુટુંબના ધર્મ સંસ્કારો તેમના પુત્રમાં પ્રતિબિંબિત પણે જણાઈ આવે છે. તેમ પૂ. ગુરૂદેવ માતાની મમતા અને પિતાના પ્યાર સાગરમાં સ્નાન કરતાં સુસંસ્કાર પામ્યા. જન્માક્તરની કોઈ સાધનાના જોરે આ સુસંસ્કાર રૂપી વેલડીએ વધુ વિકસવા તેમજ પાંગરવા લાગી. રતિભાઈ હિંમતભાઈ વિ. બંધુઓની સાથે ધમરંગની બાલ્ય વયથી લગની લાગી.
સભાગે પાંજરાપોળ ઉપાશ્રયે બિરાજમાન પ. પૂ. શાસન સમ્રા આચાર્ય ભ. શ્રી વિજયનેમિસૂરીશ્વરજી મ. ના શિષ્ય પ. પૂ. શ્રી વિજ્ઞાનવિજયજી ગણિ મ. ના પરિચયમાં આપણું ચરિત્ર નાયક કાંતિભાઈ આવ્યા, પારસમણિના પરિચયે લેહ સુવર્ણ અને તેમ કાંતિભાઈને સંયમ પ્રાપ્તિની તમન્ના જાગી. વિ. સં. ૧૯૭૬ ફા. વ. ૩ ના મહામંગલકારી દિને અમદાવાદનાં પનોતા પુત્ર ભાવિના
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
શાસન પ્રભાવક બનનાર કાંતિભાઈએ મેવાડમાં માવડી સ્ટેશન પાસે ગોધૂમક્ષેત્રમાં પં. વિજ્ઞાનવિજયજી મ. ના વરદ હસ્તે ભાગવતી પ્રવજ્યા ગ્રહણ કરી તેઓશ્રીના શિષ્ય બન્યા. સંયમદાતા ગુરૂદેવે પિતાના અભિનવ શિષ્યને મુની શ્રી કસ્તુર વિજયજીના પુનિત નામે સ્થાપિત કર્યા.
સાધનામય જીવન : ૧૯ વર્ષની ભર યુવાનીમાં સંયમ ગ્રહણ કરી સંયમદાતા ગુરૂદેવની નિશ્રામાં ભક્તિ અને સ્વાધ્યાયની તમન્ના સાથે નિષ્ઠાપૂર્વકની ગુરૂચરણ સેવાનું મધુર ફલ પામી અને પિતાના ક્ષયોપશમના કારણે પ્રાકૃત વિજ્ઞાન પાઠમાલા પાઈઅવિનાણ કહા ભા. ૧-૨ સિરીચંદરાય ચરિયવિ જેવા ગ્રંથની રચના કરી શકથા. આવા પ્રકારના શિષ્યની પાત્રતા, ગંભીરતા, ભદ્રિકતા વિ. ગુણેનું દર્શન થતાં યુગ પ્રધાન કલ્પ શાસન સમ્રાટુ શ્રીએ આચાર્યપદ પર આરૂઢ કર્યા.
ગુરૂદેવે પાસેથી પ્રાપ્ત કરેલ ગુણને ભંડાર પિતાના શિષ્ય પ્રશિષ્યને કે જેઓ ગુરૂદેવના ચરણે સમર્પિત થયા છે. તેઓશ્રીને અર્પણ કરી તૈયાર કરેલ શાસનના રત્ન જિન શાસનને સમર્પિત કર્યા. વૃદ્ધાવસ્થાએ આવી પહોંચેલા હોવા છતાં યુવાનને શરમાવે તેવી પ્રવૃત્તિઓ હળુકમી આત્માને ઘાતક હતી પૂજ્યશ્રી આરાધકની સાથે પ્રભાવક બની અનેક ભવ્ય જીવોના તારક, પ્રવજયા દાતા, ઉપધાન તપ, અંજન શલાકા, પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ વિ. શાસનની પ્રભાવના કરતાં કરતાં પ્રાયઃ શાશ્વત શત્રુંજય ગિરિરાજ ઉપર પર પ્રતીમાઓની પ્રતીષ્ઠા કરાવી ચાતુમસાથે અમદાવાદ પાછા વળતા સ્થંભતીર્થ સંઘના અતિ આગ્રહને વશ થઈ ખંભાત, બોરસદ, પેટલાદ વિ. સ્થળે મહોત્સવ કરતાં સોજીત્રા મુકામે પધાર્યા. ઉ. વ. ૧૩ ના સાંજે એકાએક તબીયત બગડતાં ડેાકટરના ઉપચાર શરૂ થયા.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
ક્ષણોના વહેણની સાથે તબીયતમાં કાંઈક સુધારે જણાવવા લાગે, પણ બુઝાતો દીપક વધુ પ્રજવલિત બની બુઝાય તેમ રાત્રે બાર વાગે સારી તબીયતના ચિન્હો જણાવી ચૌદશની વહેલી સવારે ૪-૦૨ મિનિટે શાસન અને સંઘનું શિરછત્ર શિષ્ય પ્રશિષ્ય પરિવારને અને બાફાની દુનિયાને છોડી અમરપુરીને શોભાવી રહ્યા, શાસન દેવને પ્રાર્થના કરીએ કે સદ્ગતના આત્માને શાંતિ શાસન અને સંયમ સમપે.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રસ્તુત
શ્રી જિનશાસનને પામેલા આત્માનો એક આ સંકલ્પ જરૂરી ગ છે કે અનંત ઉપકારી શ્રી જિનશાસન પામ્યા બાદ તે શાસનને આત્મસાત કરવા માટેના બે મહાન માર્ગો છે. એક જનભક્તિ અને બીજે જીવમૈત્રી, આ બે મહા ભાગે ગતિ કરનાર શાસન રક્ષક અચૂક પિતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને એક દિ પામ્યા વિના ન રહે પણ—
તે માગે ગતિ કરનાર સાધકને પ્રેરણા આપનાર ઉત્સાહ વધારનાર અને પોતાની ઇષ્ટ સિદ્ધિની નજીકમાં પહોંચાડી ઇષ્ટ સિદ્ધિ કરી આપનાર અનેક પદ્ધતિઓ ઉપકારક બને છે તે પૈકી
અનંતાનંત ઉપકારી શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતના ગુણસંસ્તવન, ગુણચિંતન અને તેઓ તારકની વિશ્વોપકારિતાને ખ્યાલ ક્ષણે ક્ષણે
સ્મરણમાં રાખવો કે જેથી તેઓ તારકશ્રીને પૂર્ણ સમર્પિત થઈ શકાય. આ માટે નાના-મોટા સવ કેઈને સ્તુતિ-સ્તોત્રો, મૈત્યવંદને, સ્તવને, સજઝાય અને સ્વાધ્યાય સહાયક બને છે.
પ્રસ્તુત પરમાત્માભક્તિ પ્રકાશ” આ સ્તવનાદિને સંગ્રહ પણ એક જિનભક્તિના રસીક આત્માએ પિતાના ધર્મશ્રીમંતાઈ ભર્યા જીવનમાં પણ સંસાર અને સંસારના અનેકવિધ આકર્ષણને તિલાંજલી આપી સર્વવિરતિધર્મની ઉપાસના કરવાની તીવ્રતા પૂર્વક દેશવિરતિ જીવનથી આત્મકલ્યાણના માર્ગે ગતિશીલ બનાવવા
સ્તુતિ-સ્તવન-છંદ-સજઝાય વિગેરેને કંઠસ્થ કરી યથા સમયે મધુરકંઠે તેને ઉપયોગ કરી પિતે (બીજા સાધકોને પણ) તે દ્વારા આત્મમસ્તીની મોજ માણી રહ્યા છે.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
તેઓ શ્રી ખમચંદભાઈની પ્રબળ ભાવના કે આ સંગ્રહ અન્ય પણ જિનભક્તોને ભક્તિના પુણ્યમાગે સહાયક બને તે માટે આ સંગ્રહ પ્રકાશિત કર્યો છે.
અંતે એક જ અપેક્ષા કે આપણું પૂર્વ પુરુષોની આ જિનભક્તિની કૃતિઓને ઉપયોગ કરી સહુકોઈ પોતાનું કલ્યાણ સાધે.
આ પ્રકાશનની વ્યવસ્થા માટે પંડિત શ્રી વસંતભાઈ મફતલાલ દોશીએ સારો શ્રમ કર્યો છે. જ્યારે મુનિશ્રી કલ્યાણચંદ્ર વિજયજીએ દરેક રીતે સારે રસ લઈ પ્રાચીન સ્તવને પુસ્તક પ્રકાશન માટે મેળવી આપવા પ્રયત્ન કર્યો છે.
લી. આ. ચોદયસૂરિ ચોપાટી–મુંબઈ
સં. ૨૦૩૫
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
બે બેલ
પરમ તારક જિનેશ્વર દેવના શાસનને પામેલા જીવો તે તારકનું આલંબન લઈ ભયાનક ભવસાગરને પણ શીઘ્રતાથી તરી જાય છે.
પરમતારક પરમાત્મા સાથે જ્યારે મન એકાગ્રતાને પામે છે ત્યારે સાધક આત્મમાં અનેક ગુણનું પ્રગટીકરણ થાય છે યાવત સર્વદોષ મુક્ત બની શુદ્ધસ્વરૂપને પામે છે.
મનની સ્થિરતા માટે પરમાત્મા ગુણે તથા તે તારકના જીવનના વિવિધ પ્રસંગો ગર્ભિત સ્તવનાદિ સાધકને અતિઉપકારક બને છે. અને આથી પૂર્વના મહાપુરુષોએ પિતાની આગવી કવિત્વશક્તિ દ્વારા રમૈત્યવંદન – સ્તવન – સ્તુતિ અને સજઝાય આદિ વિવિધ પદ્યકૃતિઓને વારસો આપી આપણા ઉપર મહાઉપકાર કર્યો છે.
પ્રસ્તુત પ્રકાશનના મૂળરૂપ શ્રી ખુમચંદભાઈ બાલ્યવયથી ધર્મરંગથી રંગાયેલા છે. ચૈત્યવંદન-સ્તવનાદિ કંઠસ્થ કરેવાને તેમને પહેલેથી ભારે શેખ હતો. એટલું જ નહીં દ્રવ્યાનુયેગાદિ ગ્રંથના અભ્યાસની પણ એક તીવ્ર ઉત્કંઠા કે ઓફિસમાં બેઠા હોય તે પણ પોતાનું વાંચન કરતા રહે. આ રીતે પ્રકરણ–ભાષ્ય-કર્મગ્રન્થાદિનો અભ્યાસ પણ સુંદર કર્યો છે. તેમના હૃદયમાં એક ઈચ્છા જાગૃત થઈ કે પ્રાચીન સ્તવનાદિ નાના પુસ્તક રૂપે બહાર પડે તે અનેક જિનભક્તોને ભક્તિમાં સહાયરૂપ બને. આમ તેમની ભાવનાના ફળરૂપે પરમાત્માભક્તિ પ્રકાશ નામે આ પુસ્તકનું પ્રકાશન થયું છે.
શ્રી ખુમચંદભાઈ જૈનસંઘની નાની-મેટી અનેક સંસ્થાઓ સાથે વર્ષોથી સંકળાયેલા છે. પુણ્યોદયથી મળેલ લક્ષ્મીને સાતક્ષેત્રા
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
દિમાં સુંદર ઉપયાગ કરી રહ્યા છે અને આથી બૃહદ્ભુંબઈ તેમજ બહારના મેટા વગ તેમની ધર્મભાવનાથી પરિચિત છે, જેથી અત્ર તેના ઉલ્લેખ જરૂરી નથી !
શ્રી ખુમચદ્રભાઈના ધમ પત્ની અ. સૌ. ચુનીબેનનુ જીવન પણ એક શ્રાવિકાને શે।ભતુ છે. તેમના પરિવારમાં છ પુત્રો છે અને તે દરેકને ધર્માંસંસ્કારે। આપવાનુ તેએ ચૂકયા નથી, જેના પરિણામે આજે વિવિધ ધંધામાં જોડાવા છતાં ધશ્રદ્ધા સારી છે.
આ પુસ્તક પ્રકાશનની સ` જવાબદારી તેઓશ્રીએ મને સોંપી અને મેં બે-ત્રણ પુસ્તકાને સહારા લઈ તથા પૂ. મુનિરાજ શ્રી કલ્યાણચંદ્ર વિજયજી મહારાજ પાસેથી પ્રાચીન સ્તવને મેળવી તેમની ભાવનાને અનુરૂપ પુસ્તક તૈયાર થાય તે મુજ્બ શ પ્રયાસ કર્યો છે.
ચોકસાઈ ધણી રાખવા છતાં પ્રેષદેષ તથા દૃષ્ટિદાષથી અશુદ્ધિ રહી જવા સંભવ છે, તેા વાચકોને શુદ્ધિપત્રક જોઈ સુધારીને વાંચવા વિનતિ છે.
શ્રી જીતેન્દ્રકુમાર મી, શાહે પુસ્તકનુ પ્રિન્ટિંગ કામ પોતાની -જવાબદારી સમજી જે કાળજીભર્યાં સહકાર આપ્યા છે તે બદલ તેમના અમે આભારી છીએ.
જિનાજ્ઞાવિરુદ્ધ કાંઈ પણ લખાયુ હાય તે મિચ્છા મિ દુક્કડં
વસતલાલ એમ. દોશી શ્રી હીરસૂરીશ્વરજી સ`. પ્રા. ધાર્મિક
ગાડીજી જૈન પાઠશાળા પાયની–મુંબઈ ૪૦૦ ૦૦૩ માગશર વદી ૩, તા. ૧૭–૧૨–૭૮
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
વિષયાનુક્રમ
- ૧૦–૧૪
૧૫-૨૨
વિષય નમસ્કાર મહામંત્ર ગુજરાતી પ્રાર્થના
૧ થી ૧૮ સંસ્કૃત પ્રાર્થના
૧ થી ૧૮ રત્નાકર પચ્ચીસી ચૈત્યવંદન વિભાગ પદ્મવિજયકૃત પ્રભુનાં
૧ થી ૨૪ * (આદીશ્વરપ્રભુનાં-૪) જય જય નાભિનરિંદ
* અરિહંત નમો ભગવત નમે
પ્રથમનાથ પ્રગટ પ્રતાપ
કલ્પવૃક્ષની છાંયડી (શાતિનાથપ્રભુનું-૧) દશમે ભવે શ્રી શાંતિનાથ (નેમનાથ પ્રભુનું-૧) બાલબ્રહ્મચારી નેમિનાથ (પાર્શ્વનાથ પ્રભુનાં-૫) સકલ ભવિજન
કે નમઃ પાર્શ્વનાથાય શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વ છે પ્રભુ પાસજી તારું નામ મીઠું
પુરિસાદાણી પાસનાહ (મહાવીર પ્રભુનાં–૨) વર્ધમાન જિનવર ધણું
૨૩-૨૪
૨૫
૨૫
૨૬-૨૭૨૭–૨૯
૨૯-૩૦
હ
૩૦–
હ
બ
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩–૩૪
૩૪
છ 5 .
- ૩૪-૩૬
ઝ ~
જ M
છે છે
३७
. .
૩૭-૩૮
૩૮
વર્ધમાન જગદીસરૂ
શ્રી વિશજિનનું (સામાન્ય જિનનાં-૪) જય જય શ્રી જિનરાજ આજ
પરમેશ્વર પરમાત્મા તુજ મૂરતિને નિરખવા
જગન્નાથને તે નમું (સિદ્ધ પરમાત્માનું-૧) અજ અવિનાશી અકલજે
પ્રથમ તીર્થંકર તણા ભવ બાર ગુણ અરિહંત દેવ પદ્મપ્રભને વાસુપૂજ્ય સોળે જિનવર શામળા પ્રથમ તીર્થંકર દેહડી પ્રથમ તીર્થકર આખું વૃષભલંછન ઋષભદેવ સુખદાઈ શ્રી આદિજણુંદ
આજ દેવ અરિહંત નમું (શ્રી સિદ્ધચક્રજીનાં-૪) જોધુરિ સિરિ અરિહંત
ઉપનું સન્માણ સકલ મંગલ પરમ કમલા શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ વધમાન તપનું વીસસ્થાનક તપનું
રોહિણી તપનું (બીજના-૨) દુવિધિધમ
દુવિધ બંધન ટાળીયે (પંચમીના-૩) શ્રી સૌભાગ્ય પંચમી
૩૯-૪૦
४०
yo
૪૧-૪ર
४२
૪૩
૪૩-૪૪
४४
૪૫
૪૫
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
४७
४७-४८
૫૦
૫૦-૫૧
૫૧-પર
પર
પ
૫૩–૫૪
૫૪
શ્યામલવાન સોહામણા
ત્રિગડે બેઠા વીરજિન (અષ્ટમીનાં-૩) મહાસુદિ આઠમ
રાજગૃહી ઉદ્યાનમાં
આઠ ત્રિગુણ જિનવરતણું (એકાદશીના-૨) અંગ અગીયાર આરાધીયે
શાસન નાયક વિરજી (પપણુપર્વમાં-૪) પર્વ પયુંષણ ગુણની
નવ ચૌમાસી તપ કર્યો ક૯પતરૂસમ ક૯પસૂત્ર
વડાકલ્પ પૂરવદિને દિવાળીપર્વનાં-૨) ત્રીશ વરસ કેવલીપણે
શાસન નાયક વિરજિન (સિદ્ધાચલજીનાં-૬) શ્રી શત્રુંજ્ય સિદ્ધક્ષેત્ર
સિદ્ધાચલ સાચે
સકલ સુહંકર સિદ્ધક્ષેત્ર . . શ્રી શત્રુંજ્ય સિદ્ધક્ષેત્ર
દીઠે દુગતિ વારે શ્રી સિદ્ધાચલ સિદ્ધક્ષેત્ર સિદ્ધાચલ શિખરે ચઢી
સોનારૂપાના ફુલડે (પુંડરીકસ્વામીનાં–૩) શ્રી શત્રુંજ્ય માહાસ્યની
આદીશ્વર જિનરાયનો પહેલે - જે ગણધાર આદીશ્વર જિનરાયને ગણધર ગુણવંત
પપ
૫૫
૫૫
-
૧૬
૫૬-૫૭
૫૭
* *
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩
(સીમંધરસ્વામીનાં–જ) શ્રી સીમંધર જગધણું , શ્રી સીમંધર વીતરાગ
૫૯ સીમંધર ૫રમાત્મા
૫૯-૬ સ્તવન વિભાગ (આદીશ્વર પ્રભુનાં-૧૯) ઋષભજિનેશ્વર પ્રીતમ ૬૧-૮૦
ઋષભજિન ભવજલપાર ઉતાર તું ત્રિભુવન સુખકાર મેં ભેટયા નાભિકુમાર તેરે દરિસન ભલે પાયે બાલુડે નિસ્નેહી મેસું મોઢે બોલ જી રે સફળ દિવસ આજ ભરતજી કહે સુણો માવડી પાલીતાણા નગર સેહામણું કળ્યાંથી રે અવતર્યા વિમલાચલવાસી વ્હારા શેભા શી કહું રે ગિરિવરિયાની ટોચે રે હષભજિમુંદા જ્ઞાનયણ રયણાયરું રે જગજીવન જગવાલા ઋષભજિણુંદ શું પ્રીતડી
જગચિંતામણી, જગગુરૂ (અજિતનાથ પ્રભુનાં-૩) પંથડો નિહાળું . - - : ૮૧-૮૩
અજિત જિસર ચરણની સેવા અજિત જિણુંદ શું પ્રીતડી
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
८४-८७
૧૪ (સંભવનાથ પ્રભુનાં–૪) સાહેબ સાંભળો રે
સમક્તિ દાતા સેવક નયણે નિહાળો
સંભવ જિનવર વિનતિ (અભિનંદન પ્રભુનાં–૨) દીઠી હે પ્રભુ
- ૮૮-૮૯ આણું વહીયે રે (સુમતિનાથ પ્રભુનાં-૪) સુમતિ ચરણ કજ
૯૦-૯૨ તુમહા પર ઉપગારી સુમતિનાથ ગુણ શું મિલીજી
સમતિ તાહરું સોહામણું રે (પ્રવ્ર પ્રભુસ્વામીના-૨) પદ્મ પ્રભજિન તુજ મુજ આંતરું ૯૩-૯૪
પદ્મપ્રભ પ્રાણસે પ્યારા (સુપાર્શ્વનાથ પ્રભુનું-૧) શ્રી સુપાસ જિનચંદિયે ૯૪-૯૫ (ચન્દ્રપ્રભ સ્વામીનાં–૨) જિનચંદ્રપ્રભ અવધારે ૯૫–૯૬
ચંદ્રપ્રભુ મુખચંદ્ર (સુવિધિનાથ પ્રભુનાં-૩) મેં કીને નહિ
૯૭–૧૦૦ તાહરી અજબશી
સુવિધિ જિનેસર (શીતલનાથ પ્રભુનાં-૨ જિહો શીતલ જિન ૧૦૦-૧૦૧
શ્રી શીતલ જિન ભેટીએ (શ્રેયાંસનાથ પ્રભુનાં-૩) તમે બહુ મૈત્રી રે સાહિબા ૧૦૨-૧૦૩
છત્રીસ સહસ બાસઠેજી
- શ્રી શ્રેયાંસજિન અંતરજામી (વાસુપૂજ્ય સ્વામીનાં–૩) શ્રી વાસુપૂજ્ય નારેશ્વરૂ રે ૧૦૪-૧૦૬
સ્વામી તુમે કાંઈ કામણ કીધું. . પૂજન તે કીજે રે
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૭
૧૫ (વિમલનાથ પ્રભુનાં દુઃખ દોહગ દરે ટલ્યા રે, ૧૦૭-૧૦૮
પ્રભુ મુજ અવગુણ
સે ભવિયાં વિમલ (અનંતનાથ પ્રભુનું-૧) શ્રી અનંત જિનશું કરે
૧૦૯ (ધર્મનાથ પ્રભુનાં–૨) ધર્મજિનેશ્વર ધર્મધુરંધર ૧૧૦–૧૧૧
થાશું પ્રેમ બન્યો છે આજ (શાતિનાથ પ્રભુનાં–૫) શાંતિ જિનેશ્વર સાહિબા રે ૧૧૨-૧૧૬
સુણ દયાનિધિ હમ મગન ભયે સુણો શાંતિજિર્ણોદ સૌભાગી
મહારો મુજ ને રાજ (કુંથુનાથ પ્રભુનું-૧) મનડું કિંમહી ન બાજે (અરનાથ પ્રભુનું-૧) મારા સાહિબ શ્રી અરનાથ ૧૧૮ (મલ્લિનાથ પ્રભુનાં-૪) સેવક કિમ અવગણ ૧૧૯-૧૨૨
મલ્લિનાથ જિને મુજ વિનતીજી જિનરાજા તાજા મટિલ બીરાજે
કૌન રમે ચિત્ત (મુનિસુવ્રતસ્વામિનાં–૨) મુનિ સુવ્રત જિનમન મોહ્યું ૧૨૩–૧૨૪
પૂર્વભવે સુપ્રતિષ્ઠા પુરીને (નમિનાથ પ્રભુનું–૧) પરમરૂપ નિરંજન ૧૨૪-૧૨૫ (નેમનાથ પ્રભુનાં–૨) નેમિનાથજી રે અરજી ૧૨૬-૧૨૭
- મેં આજે દરિસણ પાયા (પાર્શ્વનાથ પ્રભુનાં-૧૩) પ્રભુ જગજીવન જગબંધુ ૧૨૮-૧૨૭
અબમતે એસી ભાવે વંદો ગેડીપાસ પાર્શ્વપ્રભુ શંખેશ્વર
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
છાની છાની પ્રભુજી કહું વાત તારી મૂર્તિનું નહીં મૂલ ચિત્ત સમરી સારદમાય રે કાનમાં કાનમાં કાનમાં રે કોયલ ટહુંકી રહી સેવા કરાવી સાર મેરે સાહિબ તુમહિ હે
પ્યારો પ્યારો રે
જિનજી ગડીમંડન પાસ (શિહાવીર પ્રનાં–૮) જગપતિ તું તો દેવાધિદેવ ૧૩૮–૧૪૫
રૂડી ને રઢીયાળી રે હર લીયા હર લીયા મેં તે નજીક રહેશ્યાંછ શી કહું કથની મારી મહાવીર સ્વામિને રે વિનંતિ માતા ત્રિશલા નંદકુમાર
દીઠે દીઠે હે ત્રિશલા કે નંદન (બીજનું-૧) સરસ વચન રસ વરસતી ૧૪૬–૧૪૮
ઢાળ-૩ (પંચમીના-૨) સુન સિદ્ધારથભૂપને રે ૧૪૯-૧૫૦
શ્રી જિનવરને પ્રગટ થયું રે. (અષ્ટમીનું-૧) શ્રી રાજગૃહી શુભ કામ ૧૫૧–૧૫ર
- ઢાળ-૨ (એકાદશીનું-૧) જગપતિ નાયક નેમિજિકુંદ • ૧૫૩ (મહાવીર પ્રભુનું હાલરડું) માતાં ત્રિશલા ઝુલાવે ૧૫૪-૧૫૮ (સત્તાવીશભવનાં–૨) શ્રી શુભ વિજય સુગુરુનમી ૧૫૮–૧૬૪
ઢાળ—પાંચ
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
(સામાન્ય જિનનાં-૩)
(દિવાળીનાં–૨)
(ગૌતમ સ્વામીના–૨)
(પયુષણ પર્વનાં-૨)
(સિદ્ધચક્રજીનાં–૫)
ભવિ તમે સાંભળો રે ૧૫-૧૬૭ આજ મારા પ્રભુજી ૧૬૭-૧૬૯ કયું કર ભક્તિ કરું મનમાં આવજો રે નાથ સમેત શિખર જિન વંદીએ ૧૭૦ વીર સ્થાનક તપનું ૧૭૧-૧૭૨ મારે દિવાળી થઈ આજ ૧૭૩-૧૭૪ શ્રી મહાવીર મનેહરુ પહેલે ગણધર વીરને રે ૧૭૪–૧૭૬ મને ઉપગારી વીર પ્રભુ સાંભળો પ્રભુ વીર જિણુંદ વિચારી ૧૭૭–૧૭૯ સુણજે સાજન સંત નવપદ ધરજે ધ્યાન ૧૭૯-૧૮૪ નવપદ મહિમા સાર અવસર પામીને રે અરિહંત-સિદ્ધ –આચારજ સિદ્ધ ચક્રવર સેવા કીજે તે દિન ક્યારે આવશે શેત્રુંજા ગઢના વાસીરે વિમલાચલ વિમળા પ્રાણી યાત્રા નવાણું કરીએ સિદ્ધગિરિ ધ્યા ભવિકા તમે તે ભલે બીરાજે છે સિદ્ધાચલ વંદો નરનારી પ્રભુજી જાવું પાલીતાણું શહેર મનના મારથ સવિ ફળ્યા
(સિદ્ધાચલજીનાં-૧૬)
૧૮૫-૨૦૨
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
સિદ્ધાચલને વાસી યારો શ્રી રે સિદ્ધાચલ ભેટવા સિદ્ધાચલ ગિરિ ભેટયા રે બે ચલ મોહે સિદ્ધગિરિરાજ સિદ્ધાચલ શિખરે દીવો રે ગિરિવર દરિસર્ણ વિરલા પાવે
શેભા શી કહું રે (પુંડરીકસ્વામીનું-૧) એક દિન પુંડરીક ગણધરૂ ૨૦૨–૨૦૩ (વિહરમાન જિનનાં) . સ્વામી સીમંધર વિનતિ ૨૦૩-૨૧૨
તારી મૂતિએ મન મોહ્યું રે શ્રી સીમંધર સાહિબા પુખલવઈ વિજયે જ્યારે ધનધન ક્ષેત્ર મહાવિદેહજી શ્રી સીમંધર સ્વામી સીમંધર-યુગમધર-બાહુ સાહેબ બાહુ જિનેશ્વર કાયા પામી અતિકુડી સ્તુતિ વિભાગ પદ્મવિજયક્ત ચોવીશ ૨૧૩–૨૧૯
જિનસ્તુતિ (એકેક) (આદીશ્વરપ્રભુની-૨) આદિજિનવર રાયા ૨૧૯-૨૨૦
ભવ્યાંજ વિધનૈક તરણે (શાતિનાથ પ્રભુની–૧) શાનિ જિનેશ્વર સમરીએ ૨૨૦-૨૨૧ નેમિનાથપ્રભુની–૨) નેમિજિનેસર પ્રભુ પરમેસર ૨૨૧-૨૨૨
સુર અસુર વંદિત (પાશ્વનાથ પ્રભુની-૨) સકલ સુરાસુર સેવે પાયા ૨૨૩-૨૨૫
શંખેશ્વર પાસજી
.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
(મહાવીર પ્રભુની)
૨૨૯
(બીજની-૧) (પંચમીની-ર)
(અષ્ટમીની–૨)
(એકાદશીની–૨)
(સિદ્ધચક્રજીની-૪)
૧૮ મનહર મૂતિ મહાવીરતણું ૨૨૫-૨૨૮ ગધારે મહાવીરજિમુંદા જય જય ભવિ હિતકર દિન સકલ મનહર શ્રાવણ સુદિ દિન
૨૩૦–૨૩૧ શ્રીનેમિ પંચરૂપ મંગળ આઠ કરી જસ આગળ ૨૩૧–૨૩૨ અષ્ટકરમ વયરી એકાદશી અતિ રૂઅડી ૨૩૨–૨૩૪ શ્રી ભાગ્નેમિ ભંભાણે જિનશાસન વંછિત
૨૩૪-૨૩૭ પ્રહ ઊઠી વંદુ વીર જિનેશ્વર અતિ અલવેસર અરિહંતનો સત્તરભેદી
૨૩૭–૨૪૨ મણિરચિત પવ પજુસણ પુણ્ય પામી વરસ દિવસમાં અષાઢ પુણ્યનું પિોષણ શજ્ય મંડળ
૨૪૨-૨૪૫ શ્રી શત્રુંજય તીરથસાર પુંડરીક ગણધર પાય (૧) વિમલાચલ મંડણ (૧)
શ્રી શત્રુંજય આદિજિન (1) શ્રી સીમંધર સેવિત સુરવર ૨૪૫–૨૪૮ શ્રી સીમંધર સુહંકર શ્રી સીમંધર મુજને વહાલા (1)
(પર્યુષણ પર્વની-૫)
(સિદ્ધાચલજીની)
(સીમંધર સ્વામિની)
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
(પ્રસજાચ ંદ્રરાજપિ) (ઇલાચીકુમાર) (મેતારજ મુનિ)
(મરૂદેવામાતા)
(જ ખૂસ્વામી)
(કૃષ્ણમહારાજ)
(દેવાનંદા)
(સ્થૂલિભદ્ર)
(આમદ)
(પ્રતિક્રમણુ)
(ઠ્ઠોઆ)
(મનેારમાસતી) (વૈરાગ્યની−૩)
૨૦
સેા ક્રોડ સાધુ (૧) મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં (૧) શ્રી સીમંધર જિનવર (૧)
વીસસ્થાનક તપની
રાહિણી તપની ઇન્દ્રભૂતિ અનુપમ ગુણે ભર્યો
ભીડભંજન પાસ પ્રભુ અમા (૧) શ્રી ચિંતામણી કીજે સેવ (૧) ગિરનારે ગીરવા (૧)
સજઝાય વિભાગ
શ્રો નવકાર જપા મનર ગે મારગમાં મુનિવર મળ્યા નામે ઈલાચી પુત્ર જાણીએ
સમ ક્રમ ગુણના આગરૂજી
એક દિન મરૂદેવી આઈ
ગુરૂવાંદી ધર આવીયા રે
નગરી દ્વારિકામાં
જિનવર રૂપદેખી શ્રી સ્થૂલિભદ્રમુનિગણુમાં મદ આ મહામુનિ
કર પડિભણું પ્રેમથી
છઠ્ઠો આરા એવા આવશે
માહનગારી મનારમા આન્યા પ્રાણી એકલા રે
કયા તન માંજતા રે ઊંચા મંદિર માળીયાં
૨૪૮
૨૪૯
૨૫૦
૨૫૧
૨૫૧
૨૫૧
૨૫૨-૨૫૩
૨૫૩
૨૫૪-૨૫૫
૨૫૫–૨૫૬
૨૫૭–૨૫૮
૨૫૮-૨૫૯
૨૫૯-૨૬૧
૨૬૧-૨૬૨
૨૪૩–૨૬૫
૨૬૫–૨૬૬
૨૬૭–૨૬૮.
૨૬૮–૨૬૯
૨૬૯ ૨૭૦–૨૭૨
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
(અધ્યાત્મ) (કર્મની-૨)
(સંસાર સગપણ) (૫) (બીજ). (પંચમી) (આઠમ) (એકાદશી) (પયુંષણ) ( ધ) (માન)
૨૮૨
૨૧ . આપ સ્વભાવમાં રે ૨૭ર-ર૭૩ સુખ દુઃખ સરજ્યાં ૨૭૩-૨૭૪ અરે કિસ્મત તું ઘેલું સગું તારૂં કોણ સાચું રે
૨૭૫ કીધાં કમ નીકંદવા રે ૨૭૫–૨૭૬ બીજ કહે ભવ્યજીવને રે લે ૨૭૬-૨૭૭ ચૈત્ર વદિ પાંચમ દિને ૨૭૭-૭૮ અષ્ટકમ ચૂરણ કરી રે ૨૭૮-૨૭૯ આજ મારે એકાદશી ૨૭૮-૨૮ ૦. પર્વ પજુસણ આવીયાં ૨૮૧-૨૮૨ કડવાં ફળ છે રે જીવ માન ન કીજીયે
૨૮ ૩ પરિશિષ્ટ વિભાગ પુણ્યપ્રકાશનું સ્તવન ૨૮૪–૨૯૩ ચાર શરણું
૨૯૩–૨૯૪ પાર્શ્વનાથ લાવણી
૨૯૪–૨૯૫ વેરાગી પદ
૨૯૫-૨૯૬ વીર મંગલાષ્ટક
૨૯૬ ગૌતમ સ્વામીનો રાસ (મોટો) ૨૯૩૦૪ વીર જિનેશ્વર કેરો શિષ્ય ૩૦૪-૩૦૫ ગૌતમસ્વામી મંગલાષ્ટક ૩ ૦૫-૩૦૬
સોળ સતીને છંદ ૩૦૬–૩૦૭ નવસ્મરણાદિ વિભાગ આત્મરક્ષા સ્તોત્ર
૩૦૮ નવસ્મરણ
૩૦-૩ ૩૪ ઋષિમંડલ સ્ત્રોત્ર
૩૩૫–૩૩૯
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૦–૩૪૯
૩૫૦
૦
પંચસૂત્ર–પ્રથમસૂત્ર
(સાથે) રાત્રિપૌષધ માટે માંડલા સંથારા પોરિસી વિધિ ૩૫૦-૩૫૩ . તથા સૂત્ર
ગમણું ગમણે આલેવાની વિધિ ૩૫૩ પચ્ચકખાણ વિભાગ
નમુક્કાર સહિય, પરિસી ૩૫૪-૩૫૭ સાઢપિરિસી, પુરિમઢ, અવઢ, બીયાસન, એકાશન - સાંજનાં પચ્ચકખાણ ૩૫૭–૩૫૮ પચ્ચક્ખાણ પારવાનું સૂત્ર ૩૫૮-૩૫૯ પચ્ચકખાણ પારવાને વિધિ ૩૫૯-૩૬૦ માર્ગાનુસારી ૩૫ બેલ ૩૬૦–૩૬૩ શ્રાવકના ૨૧ ગુણ
૩૬૩ મુહપત્તિના પચાસ બોલ ૩૬૩-૩૬૪ નવાંગ પૂજાના દુહા
૩૬૫ આરતી
૩૬૬ મંગલદીવો
૩૬૬ કેટલીક જાણવા જેવી હકીકતો
પવતિથિએની સમજણ ૩૬૭–૩૬૮ પાંચ મહાવ્રત
૩૬૮ બારવ્રત સવાવસા દયાની સમજ
३९८ ૧૨૪ અતિચાર
૩૬૯ શાશ્વતજિનચૈત્ય
386-3७०
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭૨.
૨૩ વિષય
પૃષ્ઠ શાશ્વતજિનબિંબ
૩૭૦–૩૭૧ ચેસઠ ઇન્દ્ર
૩૭૨ સુધપાઘંટા અઢીસે અભિષેક
૩૭૨-૩૭૩ એક કરોડ સાઠ લાખ
૩૭૩ કળશા વર્તમાન ચોવીશ જિનની
નિર્વાણભૂમિ નવકાર મંત્ર ગણવાને લાભ ३७४ અહેરાત્રિ પૌષધનું ફળ
उ७४ સામાયિકનું ફળ
૩૭૪ માસી કાળની વિગત
उ७४ સ્થાપનાચાર્યજી પડિલેહવાના ૩૭૫
३७४
બેલ
૩૭૫
૩૭૫
૩૭૬
મુદ્રા નિસીહી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ છંદ ગૌતમ ગણધર નમીયે ગૌતમસ્વામી સ્તુતિ શાસનગીત
३७७
૩૭૭
३७८
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫. પૂ. આ. મ. છે. શ્રી વિ ઉદયસૂરીશ્વરજી મ.
. પૂ. આ. મા શ્રી વિ દર્શનસૂરીશ્વરજી મ.
પ. પૂઆ. મ. આજ શ્રી વિ નન્દન સૂરીશ્વરજી મ.
પ. પૂ. શાસન સમ્રાટ આ. મ. ..." . આ મ કે એ શકી શ્રી વિજય નેમિસુરીશ્વરજી મ.સી * શ્રી.વિ વિજ્ઞાનસૂરીશ્વરજી મ. .
૫. પૂ. આ. મ. શ્રી વિ પદમસૂરીશ્વરજી મ.
કણ કાકા ન કર દ્વારા હાજરજવાડા
૫.
૫. . આ મ. લે શ્રી વિ અસતસૂરીશ્વરજી મ.
૫. ઓ. મ. તૂરસૂરીશ્વરજી મ.
શ્રી વિ
પ. પૂ. આમ, શ્રી વિ લાવણ્ય સૂરીશ્વરજી મ.
છે . હા હા
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ. પૂ. આચાર્ય દેવશ્રી
ચ કો દ ય સૂરી છે ૨ જી
મ.
સા.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
નમસ્કાર મહામંત્ર નમે અરિહંતાણું નમો સિદ્ધાણું નમો આયરિયાણું નમો ઉવજઝાયાણું નમો લોએ સવ્વસાહૂણું એસે પંચ નમુક્કારે સવપાવપણાસણા મંગલાણં ચ સવ્વસિં પઢમં હવઈ મંગલ પ્રાર્થના વિભાગ ગુજરાતી પ્રાર્થના
આ શરણે તમારા જિનવર! કરજે આશ પૂરી અમારી, ના ભવપાર મારે તુમ વિણ જગમાં સાર લે કેણ મારી. ગાયે જિનરાજ ! આજે હરખ અધિકથી પરમ આનંદકારી, પાસે તુમ દર્શનાએ ભવભય ભ્રમણા નાથ ! સર્વે અમારી.
(૨) છે પ્રતિમા મને હારિણી, દુઃખ હરી શ્રી વિરજિણુંદની, ભક્તોને છે સર્વદા સુખકરી, જાણે ખીલી ચંદની, આ પ્રતિમાના ગુણ ભાવ ધરીને, જે માણસ ગાય છે, પામી સઘળાં સુખ તે જગતનાં, મુક્તિ ભણું જાય છે.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
દીક્ષા ગ્રહી પ્રથમ તીર્થ તમે જ સ્થાપ્યું, કે ભવ્યનું કઠણ દુઃખ અનંત કાપ્યું. એવા પ્રભુ પ્રણમીએ પ્રણયે તમને, મેવા પ્રભુ શિવતણ અરપ અમોને.
(૪) પ્રભાતે હું વંદુ, અષભજિન ને શાતિપ્રભુને, શિવાદેવી જાયા, શિવ સુખકરા નેમિનિને. વળી વામાનંદા, વિપદ હરતા પાર્શ્વપ્રભુને, નમું માંગલ્યાથે, જિનવર મહાવીર પ્રભુને.
જે દષ્ટિ પ્રભુ દર્શન કરે તે દષ્ટિને પણ ધન્ય છે, જે જીભ જિનવરને સ્તવે, તે જીભને પણ ધન્ય છે. પીચે મુદા વાણું સુધા, તે કર્ણયુગને ધન્ય છે, તુજ નામ મંત્ર વિશદ ધરે, તે હૃદયને નિત્ય ધન્ય છે.
સુયા હશે! પૂજ્યા હશે !નિરખ્યા હશે! પણ કે ક્ષણે, હે જગતબંધુ! ચિત્તમાં ધાર્યા નહિ ભક્તિપણે. "જ પ્રભુ તે કારણે દુખપાત્ર હું સંસારમાં, હા ! ભક્તિ તે ફળતી નથી જે ભાવ શૂન્યાચારમાં.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
દેખી મૂતિ પાશ્વજિનની, નેત્ર મારાં કરે છે, ને હિંચું આ ફરી ફરી, પ્રભુ ધ્યાન તારું ધરે છે. આત્મા મારો પ્રભુ તુજ કને, આવવા ઉલસે છે; આપે એવું બળ હૃદયમાં, માહરી આશ એ છે.
(૮)
દાદા તારી મુખમુદ્રાને અમીય નજરે નિહાળી રહ્યો, તારા નયનમાંથી ઝરતું દિવ્ય તેજ હું ઝીલી રહ્યો. ક્ષણભર આ સંસારની માયા, તારી ભક્તિમાં ભૂલી ગયે, તારી મૂર્તિમાં મસ્ત બનીને, આત્મિક આનંદ માણી રહ્યો.
અંતરના આ કેડીએ એક દીપ બળે છે ઝાંખ, જીવનના તિર્ધર એને નિશદિન જલતે રાખે. ઊંચે ઊંચે ઊડવા માટે પ્રાણ ચાહે છે પાંખે, તુજને ઓળખુ નાથ નિરંજન એવી આંખો આપે.
(૧૦)
જેને પ્રબંધ પ્રસરે જગમાં પવિત્ર, જેનું સદા પરમ મંગળ છે ચરિત્ર, જેનું જપાય જગમાં શિવરૂપ નામ, તે વીરને પ્રણયથી કરીને પ્રણામ.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૧૧)
ખારે પદા મધ્યમાં પ્રભુ તમે, જ્યારે દીધી દેશના, તે કાળે હું નિરભાગી દૂર સિચેા, તે મે... સુણી લેશના. પચમકાળ કરાળમાં પ્રભુ તમે, મૂર્તિ રૂપે છે। મળ્યા, મારે તે। મન આંગણે સુરતરૂ સાક્ષાત આજે ફ્ળ્યા.
(૧૨)
વીતરાગ યાચના તુજ પાસે ભવાભવ તુમ શાસન મળજો, સાદિ અનંત ભાંગે આતમથી રાગ-દ્વેષ અળગા ટળો; કાળ અનાદિ દુઃખ દેનારા કર્માં આઠ મારાં મળજો, શ્રી સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચરણના યૂથ મને આવી મળો.
(૧૩)
શું ક કેરા દોષ છે અથવા શું માહરા દોષ છે, શુ' ભવ્યતા નહી. માહરી હત કાલના શુ દોષ છે. અથવા શુભક્તિ મારી શુભ ભાવથી વિહીન છે; જેથી પરમપદ માગતાં પણ દાસને દેતા નથી.
(૧૪)
છે. આપ ખેલી દીનના ઉદ્ધારનારા પ્રભુ તમે, આજે ઉપેક્ષા આદરા તે ઉચિત શું છે આપને; મૃગમાળ વનમાં આથડે, તેમ ઘાર ભવમાંહે મને, રઝળતા મૂકયો એકીલા આપે કહેા શા કારણે.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૧૫)
વીતરાગ હે કૃતકૃત્ય છે હું આપને શું વિનવું ? હું મૂર્ખ છું મહારાજ જેથી શક્તિહીન છતાં સ્તવું? શું અથવર્ગ યથાર્થ સ્વામીનું સ્વરૂપ કહી શકે ? પણ પ્રત્યે ! પૂરી ભક્તિ પાસે યુક્તિ એકે ના ટકે.
(૧૬) હે નાથ ! નિર્મળ થઈ વસ્યા છે આપ દરે મુક્તિમાં, તે ચે રહ્યા ગુણ આપના મુજ ચિત્તરૂપી શક્તિમાં, અતિ દૂર એવો સૂર્ય પણ શું આરસીના સંગથી, પ્રતિબિંબ રૂપે આવી અહી ઉદ્યોતને કરતો નથી.
(૧૭)
અહે!જિનરાજ શું કીધું, એકલા શિવ લઈ લીધું; અનાદિકાળની પ્રીતિ, તેડી શું સુજ્ઞની રીતિ. ૧ ખરા દિલદાર તે કહીયે, ખરા દાતાર તે કહીયે, “ઉગારે જે બહુ પ્રાણ, સહુને સરખાં જાણી. તમે તે મુજને ત્યાગી, થયા છે મેક્ષના ભાગી; હવે તો સાંભળે શેના, હવે તે ઓળખે શેના. ' તમે છોડ્યો પ્રભુ મુજને, કદાપિ ના તજુ તુજને; મને તો આશરે તારે, કૃપાળુ નાથ તું મારે. પૂરવની પ્રીત સંભાળી, હવે મુજને લે ઉગારી; કહે “મુક્તિવિમલસાચું, બીજા દે નહીં યાચું.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧
પ્રભુ દરિશન સુખ સંપદા, પ્રભુ દરિશન નવ નિધ; પ્રભુ દરિશનથી પામી, સકળ પદારથ સિદ્ધ. ભાવે જિનવર પૂજીએ, ભાવે દીજે દાન, ભાવે ભાવના ભાવીએ, ભાવે કેવળ જ્ઞાન. જીવડા જનવર પૂજીએ, પૂજાનાં ફળ હોય; રાજા નામે પ્રજા નમે, આણ ન લેપે કેય. કુલડાં કેરા બાગમાં, બેઠા શ્રી જીનરાજ; જેમ તારોમાં ચદ્રમા, તેમ શેભે મહારાજ. વાડી ચંપા મોરીયે, સાવન પાંખડીએ; પાસ જિનેશ્વર પૂજીએ, પાંચે આંગળીએ. ત્રિભુવન નાયક તું ધણી, મહી મે મહારાજ માટે પુજે પામી, તુમ દરિશન હું આજ. આજ મને રથ સવિ ફળ્યા, પ્રગટ્યા પુન્ય કલ્લોલ; પાપ કરમ દરે ટળ્યા, નાઠાં દુઃખ દંદોલ. પંચમ કાળે પામવે, દુલહો પ્રભુ દેદાર; તે પણ તેહના નામને, છે માટે આધાર. પ્રભુ નામની ઔષધી, ખરા ભાવથી ખાય; રેગ શેક આવે નહિ, સવિ સંકટ દૂર જાય. શાન્તિનાથજી સળમા, જગ શાનિ સુખકાર; શાન્ત ભાવે ભક્તિ કરે તરત તરે ભવ પાર.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
સંસ્કૃત પ્રાર્થના કિ કપુરમયં સુધારસમય, કિ ચંદ્રચિર્ભયં, કિ લાવણ્યમયં મહામણિમય, કાર્ય કેલિમયં; વિશ્વાનંદ મયં મહદયમય, શોભાયં ચિન્મયં, શુકલધ્યાનમયંવપુજિનપતે શું દાદુ ભવાલમ્બન-૧(અ) નિત્યાનંદ-પ્રયાણુ–સરણી, શ્રે–વની–સારિણી, સંસારાવ—તારીક-તરણી, વિશ્વદ્ધિ–વિસ્તારિણી, પુણ્યાંકુર–ભર–પ્રરેહ-ધરણી, વ્યાહ–સંહારિણી, પ્રત્યે કસ્ય ન તેડખિલાહિરણી,મૂતિ મનોહારિણી..૧(બ) એ મૂતિ તવ પશ્યતઃ શુભમયી, તે લેચને લેચને, યા તે વક્તિ ગુણાવલિં નિરુપમાં, સા ભારતી ભારતી; યા તે વંચતિ પાદ–વંદ , સા કંધરા કંધરા, યો ધ્યાયતિનાથ! વૃત્તમનઘ, તાન્માનસ માનસમ..૨ નેત્રાનંદકરી ભદધિતરી, શ્રેયસ્તરો–મંજરી, શ્રીમદ્ ધર્મ—મહાનરેંદ્ર-નગરી, વ્યાપલતા ઘૂમરી; હત્કર્ષ શુભ-પ્રભાવ-લહરી, રાગદ્વિષાં જિત્વરી, મૂર્તિ શ્રીજિન પુંગવસ્ય ભવતુ, શ્રેયસ્કરી દેહિનામ...૩ અદ્યાભવન્સફલતા નયનદ્રયસ્ય,
દેવ ! ત્વદીય-ચરણાંબુજ-વીક્ષણેન; અઘ ત્રિલેકતિલક ! પ્રતિભાસતે મે,
સંસાર-વારિધિરય ચુલુક–પ્રમાણ .....૪
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રશમરસનિમગ્ન, દૃષ્ટિયુગ્મ પ્રસન્ન,
વદન–કમલ-મંક, કામિની-સંગ-શૂન્ય; કર-યુગમપિ ય, શસ્ત્ર–સંબંધવર્યા,
તદસિ જગતિ દે, વીતરાગ-રત્વમેવ...૫ અનંત-વિજ્ઞાન-વિશુદ્ધ રુપં,નિરસ્ત–મહાદિપરસ્વરુપં; નરામકૃત-ચારુ-ભક્તિ, નમામિતીર્થેશમનંતશક્તિ સરસ શાંતિ સુધારસ–સાગર, શુચિતરં ગુણરત્ન–મહાગર; ભવિક–પંકજબેધ દિવાકર, પ્રતિદિનં પ્રણમામિ જિનેશ્વર...૭ અદ્ય મે કર્મસંઘાત, વિનષ્ટ ચિરસંચિત દુર્ગાત્યાપિ નિવૃત્તોડહં, જિતેંદ્રતવ દર્શનાત્.૮ અન્યથા શરણું નાસ્તિ, ત્વમેવ શરણં મમ: તસ્માત્ કારુણ્ય–ભાવેન, રક્ષ રક્ષ જિનેશ્વર !૯
ખાતેડછાપદ-પર્વતે-ગજપદ સમેત-શૈલાભિધ શ્રીમાન રૈવતક પ્રસિદ્ધ-મહિમા શત્રુજ મડપ, ભારઃ કનકાચલ–ડબુંદગિરિઃ શ્રી ચિત્રકૂટાદયસ્તત્ર શ્રી રાષભાદો જિનવરાઃ કુવંતુ મંગલમ - ૧૦ પૂર્ણાનન્દમયં મહદમયં કેવલ્યચિદમયં, રુપાતીતમય સ્વરુપ-રમણું સ્વાભાવિક-શ્રીમયમ; જ્ઞાનોતમય કૃપારસમયે સ્યાદ્વાદ-વિદ્યાલય, શ્રી સિદ્ધાચલ–તીર્થરાજ–મનિશવન્ટેડહમાદીશ્વરમ ૧૧
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
અહંન્તો ભગવન્ત ઈન્દ્રમહિતાઃ સિદ્ધાશ્ચ-સિદ્ધિસ્થિતા, આચાર્યા જિનશાસનન્નતિકરાર પૂજ્યા ઉપાધ્યાયકાર, શ્રી સિદ્ધાન્ત-સુપાઠકા મુનિવર રત્ન-ત્રયારાધકા, પંચતે પરમેષ્ઠિન પ્રતિદિન કુવંતુ જો મંગલમ-૧૨ અશોકવૃક્ષ સુર-પુષ્પવૃષ્ટિ-
દિવ્ય-વનિશ્વાનર-માસન ચ; ભામંડલંદુંદુભિ-રાતપત્ર, સપ્રાતિહાર્યાણિ જિનેશ્વરાણામ૧૩ અઘ મે સફલ જન્મ, અઘ મેં સફલા ક્રિયા; અઘ મે સફલ ગાત્રે, જિનેન્દ્ર? તવ દર્શનાત...૧૪ દર્શનાર્દૂ દુરિત–વંસી, વંદનાદુ વાંછિતપ્રદા; પૂજનાત્ પૂરક: શ્રીણું, જિનઃ સાક્ષાત્ સુરકમ ...૧૫ દર્શન દેવ–દેવસ્ય, દર્શન પાપ-નાશનમ, દર્શન સ્વર્ગ–પાન, દર્શનં ક્ષ–સાધનમ-૧૬ આકાર બિંદુ-સંયુક્ત, નિત્ય ધ્યાયન્તિ ચેગિનઃ, કામદં મોક્ષદ ચિવ, કારાય નમેનમ:..૧૭ જઈ જગજીવણી, વિયાણઓ જગગુરુ જગાણું દે; જગનાહો જગબંધ, જયઈ જગપિયામહે ભય. જયઈ સુઆણું પભ, તિસ્થયરાણું અપચ્છિમાં જઈ યઈ ગુરુગાણું, જયઈ મહમ્પા મહાવીરે....૧૮
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦
શ્રી રત્નાકર પચ્ચીસી
મ`રિ છે। મુક્તિ તણુા, માંગલ્ય ક્રીડાના પ્રભુ, ને ઇંદ્ર નર ને દેવતા; સેવા કરે તારી વિ; સજ્ઞ છે। સ્વામી વળી શિરદાર અતિશય સના, ઘણું જીવ તું ઘણું જીવ તું, ભંડાર જ્ઞાન કળાતણા.
'
ત્રણ જગતના આધાર ને, અવતાર હે કરૂણાતણા, વળી વૈદ્ય હૈ દુર્વાર આ સસારના દુ:ખા તણા; વીતરાગ વલ્લભ વિશ્વના, તુજ પાસ અરજી ઉચ્ચરૂ, જાણેા છતાં પણ કહી અને, આ હૃદય હું ખાલી કરૂં. ૨
શું ખાળકા માબાપ પાસે ખાળ ક્રીડા નવ કરે, ને મુખમાંથી જેમ આવે તેમ શુ નવ ઉચ્ચરે; તેમજ તમારી પાસ તારક આજ ભેાળાભાવથી, જેવું અન્ય. તેવુ... કહુ. તેમાં કશુ ખાટું નથી. ૩
મેં દાન તે। દીધું નહિ ને, શિયળ પણ પાળ્યું નહિ, તપથી ધ્રુમી કાયા નહિ, શુભ ભાવ પણ ભાગ્યેા નહિ; એ ચાર ભેદે ધમમાંથી કાંઈ પણ પ્રભુ નવ કર્યું, મ્હારૂં ભ્રમણ ભવસાગરૈ, નિષ્ફળ ગયુ નિષ્ફળ ગયુ. ૪
હું ક્રોધ અગ્નિથી બન્યા, વળી લાભ સપ` ડસ્યા મને, ગળ્યેા માનરૂપી અજગરે હું કેમ કરી ધ્યાવું તને; મન મારૂં' માયાજાળમાં માહન ! મહા મુંઝાય છે, ચડી ચાર ચારા હાથમાં ચેતન ઘણા ચગદાય છે.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
મેં પરભવે કે આ ભવે પણ હિત કાંઈ કર્યું નહિ, તેથી કરી સંસારમાં સુખ અલ્પ પણ પાપે નહિ; જમો અમારા જિન ભવ પૂર્ણ કરવાને થયા, આવેલ બાજી હાથમાં અજ્ઞાનથી હારી ગયા. ૬
અમૃત ઝરે તુજ સુખરૂપી ચંદ્રથી તો પણ પ્રભુ, ભિંજાય નહિ મુજ મન અરેરે? શું કરું હું તો વિભુ, પત્થર થકી પણ કઠણ મારું મન ખરે કયાંથી દ્રવે, મરકટ સમા આ મન થકી હું તો પ્રભુ હા હવે.
૭
ભમતા મહા ભવસાગરે પાપે પસાથે આપના, ને જ્ઞાન-દર્શન–ચરણરૂપી રત્નત્રય દુષ્કર ઘણા; તે પણ ગયા પરમાદના વશથી પ્રભુ કહું છું ખરૂં, કેની કને કિરતાર આ પિકાર હું જઈને કરૂં. ૮ ઠગવા વિભુ આ વિશ્વને વૈરાગ્યના રંગો ધર્યા, ને ધર્મના ઉપદેશ રંજન લેકને કરવા કર્યા; વિદ્યા ભયે હું વાદ માટે કેટલી કથની કહું, સાધુ થઈને બહારથી દાંભિક અંદરથી રહું. ૯ મેં મુખને મેલું કર્યું છે પરાયા ગાઈને, ને નેત્રને નિદિત કર્યા પરનારીમાં લપટાઈને; વળી ચિત્તને દેષિત કર્યું ચિંતી નઠારૂં પરતણું, હે નાથ ! મારું શું થશે ચાલાક થઈ ચુક્યો ઘણું. ૧૦
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
૧૨
કરે કાળજાને કતલ પીડા કામની બીહામણી, એ વિષયમાં બની અંધ હું વિડંબના પાયે ઘણું; તે પણ પ્રકાશ્ય આજ લાવી લાજ આપ તણી કને, જાણે સહુ તેથી કહું કર માફ મારા વાંકને. ૧૧
નવકાર મંત્ર વિનાશ કીધે અન્ય મંત્રો જાણીને, કુશાસ્ત્રના વાક્યો વડે હણું આગમોની વાણીને; કુદેવની સંગત થકી કર્મો નકામાં આચર્યા, મતિ ભ્રમ થકી રને ગુમાવી કાચ કકડા મેં ગ્રા. ૧૩
આવેલ દષ્ટિમાર્ગમાં મૂકી મહાવીર આપને, મેં મૂઢધીએ હૃદયમાં ધ્યાયા મદનના ચાપને; નેત્રમાણે ને પયોધર નાભી ને સુંદર કટિ, શણગાર સુંદરીઓ તણું છટકેલ થઈ જોયા અતિ. ૧૩
મૃગનયન સમ નારી તણું મુખ ચંદ્ર નિરખવા થકી, મુજ મન વિષે જે રંગ લાગ્યું અલ્પ પણ ગૂઢ અતિ; તે શ્રતરૂપ સમુદ્રમાં ધયા છતાં જાતે નથી, તેનું કહો કારણ તમે બચું કેમ હું આ પાપથી. ૧૪
સુંદર નથી આ શરીર કે સમુદાય ગુણ તણે નથી, ઉત્તમ વિલાસ કળા તણી દેદીપ્યમાન પ્રભા નથી; પ્રભુતા નથી તે પણ પ્રભુ અભિમાનથી અકકડ ફરું, ચોપાટ ચાર ગતિ તણી સંસારમાં ખેલ્યા કરૂં. ૧૫
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩
આયુષ્ય ઘટતું જાય તો પણ પાપ બુદ્ધિ નવ ઘટે, આશા જીવનની જાય પણ વિષયાભિલાષા નવ મટે; ઔષધ વિષે કરૂં યત્ન પણ હું ધર્મને તો નવ ગણું, બની મેહમાં મસ્તાન હું પાયા વિનાના ઘર ચણું. ૧૬
આત્મા નથી પરભવ નથી વળી પુણ્ય પાપ કશુ નથી, મિથ્યાત્વની કટુ વાણું મેં ધરી કાન પીધી સ્વાદથી; રવિ સમ હતા જ્ઞાને કરી પ્રભુ આપશ્રી તો પણ અરે, દીવ લઈ કુવે પડ્યો, ધિક્કાર છે મુજને ખરે. ૧૭
મેં ચિત્તથી નહિ દેવની કે પાત્રની પૂજા ચહી, ને શ્રાવક કે સાધુઓને ધમ પણ પાળે નહિ, પામ્યો પ્રભુ નરભવ છતાં રણમાં પડ્યા જેવું થયું, ધોબી તણું કુત્તા સમું, મમ જીવન સહુ એળે ગયું. ૧૮ હું કામધેનું કલ્પતરૂ ચિંતામણીના પ્યારમાં, ખેટા છતાં ઝંખો ઘણું બની લુખ્ય આ સંસારમાં; જે પ્રગટ સુખ દેનાર હારો ધર્મ તે સેવ્યો નહિ, મુજ મૂખ ભાવેને નિહાળી નાથ ? કર કરૂણ કંઈ. ૧૯ મે ભેગ સારા ચિંતવ્યા તે રેગ સમ ચિંત્યા નહિ, આગમન ઈચ્છયું ધન તણું પણ મૃત્યુને પીછળ્યું નહિ, નહિ ચિંતવ્યુ નક–કારાગ્રહ સમી છે નારીએ, મધુબિંદુની આશામહીં ભય માત્ર હું ભૂલી ગયા. ૨૯
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪
હું શુદ્ધ આચાર વડે સાધુ હૃદયમાં નવ રહ્યો, કરી કામ પરઉપકારના યશ પણ ઉપાર્જન નવ કર્યો; વળી તીર્થના ઉદ્ધાર આદિ કઈ કાર્યો નવ કર્યા, ફેગટ અરે ! આ લક્ષ ચોરાશી તણું ફેરા ફર્યા. ૨૧ ગુરૂવાણીમાં વૈરાગ્ય કે રંગ લાગે નહિ મને, દુર્જન તણું વાક્યો મહીં શાંતિ મળે ક્યાંથી મને, તરૂં કેમ હું સંસાર આ અધ્યાત્મ તો છે નહિ જરી, તૂટેલ તળિયાને ઘડે જળથી ભરાયે કેમ કરી. ૨૨ મેં પરભવે નથી પુન્ય કીધું ને નથી કરતો હજી, તે આવતા ભવમાં કહે કયાંથી થશે હે નાથજી; ભૂત ભાવી ને સાંપ્રત ત્રણે ભવ નાથ હું હારી ગયે, સ્વામી ત્રિશંકુ જેમ આકાશમાં લટકી રહ્યો. ૨૩ અથવા નકામું આપ પાસે નાથ શું બકવું ઘણું, હે દેવતાના પૂજ્ય? આ ચરિત્ર મુજ પિતા તણું; જાણે સવરૂપ ત્રણ લેકનું તે માહરૂં શું માત્ર આ ! જયાં કોડને હિસાબ નહિ ત્યાં પાઈની તો વાત જ્યાં! ૨૪ હારાથી ન સમર્થ અન્ય દીનને ઉદ્ધારનારે પ્રભુ, મહારાથી નહિ અન્ય પાત્ર જગતમાં જોતાં જ હેવિભુ, મુક્તિ મંગળસ્થાન તોય મુજને ઈચ્છા ન લક્ષ્મી તણું, આપ સમ્યગ-રત્ન શ્યામ જીવને તે તૃપ્તિ થાચે ઘણ. ૨૫
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
ચૈત્યવંદન વિભાગ
આદિદેવ અલવેસરૂ, વિનીતાને રાય, નાભિનારાયા કુલ મંડણે, મરૂદેવામાય. પાંચસે ધનુષની દેહડી, પ્રભુજી પરમ દયાળ,
રાશી લખ પૂર્વનું, જશ આયુ વિશાલ. વૃષભલંછન જિન વૃષ ધરૂએ, ઉત્તમ ગુણ મણિખાણ, તસ પદ પદ્મ સેવન થકી, લહીએ અવિચલ ઠાણ.
૩
અજિતનાથ, પ્રભુ અવતર્યા, વિનિતાને સ્વામી, જિતશત્રુ વિજયા તણે, નંદન શિવગામી. બહોતેર લાખ પૂરવતણું, પાલ્યું જિણે આય, ગજલંછન લંછન નહિ, પ્રણમે સુરરાય. સાડા ચારસે ધનુષની એ, જિનવર ઉત્તમ દેહ, પાદ પદ્મ તસ પ્રણનીચે, જિમ લહીયે શિવગેહ.
૩
સાવસ્થી નયરી ધણું, શ્રી સંભવનાથ, જિતારિ ગૃપનંદને, ચલવે શિવ સાથ. સેના નંદન ચંદને, પૂજે નવ અંગે, ચારસે ધનુષનું દેહમાન, પ્રણમે મનરંગે. સાત લાખ પૂરવતણું એ, જિનવર ઉત્તમ આય, તુરગ લંછન પદપદ્મને, નમતાં શિવસુખ થાય.
૨
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
નંદન સંવરરાયને, ચેથા અભિનંદન, કપિલંછન વંદન કરે, ભવદુઃખ નિકંદન. ૧ સિદ્ધારથા જસમાવડી, સિદ્વારથ જિનરાય, સાડા ત્રણસેં ધનુષમાન સુંદર જસ કાય. વિનિતા વાસી વંદીએ, આયુ લખ પચાસ, પૂરવ તસ પદ પદ્મને, નમતાં શિવપુર વાસ.
સુમતિનાથ સુëકરુ, કોસલા જસ નયરી; મેઘરાય મંગલાતણે, નંદન જિત વયરી ૧ કચ લંછનજિન રાજિયે, ત્રણસેં ધનુષની દેહ, ચાલીસ લાખ પૂરવતણું, આયુ અતિ ગુણગેહ. સુમતિ ગુણે કરી જે ભર્યા, તર્યા સંસાર અગાધ; તસ પદ પદ્મ સેવા થકી, લહા સુખ અવ્યાબાધ. ૩
بم
કેસંબીપુર રાજ, ધર નરપતિ તાય; પદ્મપ્રભ પ્રભુતામયી, સુસીમા જસ માય. ત્રીસ લાખ પૂરવતણું, જિન આયુ પાલી; ધનુષ અઢીસે દેહડી, સવિકર્મને ટાલી. પધલંછન પરમેશ્વરૂએ, જિનપદ પની સેવ; પદ્યવિજય કહે કીજીયે, ભવિજન સહુ નિતમેવ.
૩
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭
و
می
શ્રી સુપાસ જિર્ણોપાસ, ટાન્ય ભવ ફેરે; પૃથિવીમાત ઉરે , તે નાથ હમેરે. પ્રતિષ્ઠિત સુત સુંદરુ, વાણારસી રાય; વીસ લાખ પૂરવતણું, પ્રભુજીનું આય. ધનુષ બસેંજિન દેવડીએ, સ્વસ્તિક લંછન સાર; પાદપ જસ રાજતે, તાર તાર ભાવ તાર.
૨
૩
લક્ષ્મણે માતા જનમી, મહસેન જસ તાય, ઉડુપતિ લંછન દીપ, ચંદ્રપુરીને રાય. ૧ દશ લાખ પૂરવ આઉખું, દેઢ ધનુષની દેહ, સુર નરપતિ સેવા કરે, ધરતા અતિ સનેહ. ૨ ચંદ્રપ્રભજિન આઠમાએ, ઉત્તમ પદ દાતાર, પાવિ કહે પ્રણયે, મુજ પ્રભુ પાર ઉતાર. ૩
સુવિધિનાથ નવમા નમું, સુગ્રીવ જસ તાત, મગર લંછન ચરણે નમું, રામા રુડી માત. ૧ આયુ બે લાખ પૂરવતણું, શત ધનુષની કાય, કાકદી નયરી ધણી, પ્રણમું પ્રભુ પાય. ૨ ઉત્તમ વિધિ જેહથી લહ્યો એ, તેણે સુવિધ જિનનામ, નમતાં તસ પદ પવને, લહિયે શાશ્વત ધામ. ૩
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮
(૧૦) નંદા દઢરથ નંદનો, શીતલ શીતલ નાથ; રાજા ભક્િલપુરત, ચલવે શિવ સાથ. લાખ પૂરવનું આઉખું, નેવું ધનુષ પ્રમાણ કાયા માયા ટાલીને, લહ્યા પંચમ નાણ. ૨ શ્રીવત્સ લંછન સુંદરુએ, પદપમે રહે જાસ; તે જિનની સેવા થકી, લહીયે લીલ વિલાસ. ૩
૧૧) શ્રી શ્રેયાંસ અગિયારમા, વિષ્ણુ નૃપ તાય; વિષ્ણુ માતા જેહની, એંશી ધનુષની કાય. વરસ ચોરાશી લાખનું, પાલ્યું જેણે આય, ખગ્રી લંછન પદક જે, સિંહપુરીને રાય. રાજય તજી દીક્ષા વરીએ, જિનવર ઉત્તમ જ્ઞાન; પામ્યા તસ પદ પદ્મને, નમતાં અવિચલથાન. ૪
(૧૨) વાસવ વંદિત વાસુપૂજ્ય, ચંપાપુર ઠામ, વાસુપૂજ્ય કુલ ચંદ્રમા, માતા જયા નામ. ૧ મહિષ લંછન જિન બારમા, સિરોર ધનુષ પ્રમાણ, કાયા આયુ વરસ વલી, બહોતેર લાખ વખાણ. ૨ સંઘ ચર્તુવિધ થાપીને એ, જિન ઉત્તમ મહારાય, તસ મુખ પમ વચન સુણી, પરમાનંદી થાય. ૩
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯
ا
م
م
مر
(૧૩) કંપિલપુર વિમલ પ્રભુ, શ્યામા માત મલ્હાર, કૃતવર્મા નૃપ કુલ નભે, ઉગમી દિનકાર. લંછન રાયે વરાહનું, સાઠ ધનુષની કાય, સાઠ લાખ વરસાં તણું, આયુ સુખદાય. વિમલ વિમલ પિતે થયા એ,સેવક વિમલ કરેહ તુજ પદ પવા વિમલ પ્રતિ, એવું ધરી સસનેહ. ૩
(૧૪) અનંત અનંત ગુણ આગરુ, અયોધ્યા વાસી, સિંહસેન નૃપ નંદને, થયે પાપ નિકાસી. સુજસા માતા જનમીયો, ત્રીસ લાખ ઉદાર, વરસ આઉખું પાલીયું, જિનવર જયકાર. લંછન સિંચાણ તણું એ, કાયા ધનુષ પચાસ, જિનપદ પવનમ્યા થકી, લહી સહજ વિલાસ. ૩
(૧૫) ભાનુનંદન ધર્મનાથ, સુવ્રતા ભલી માત, વજ લંછન વજી નમે, ત્રણ ભુવન વિખ્યાત. ૧ દશલાખ વરસનું આઉખું, વપુ ધન પિસ્તાલીસ, રત્નપુરીને રાજી, જગમાં જાસ જગીશ. ધર્મ મારગ જિનવર કહીએ, ઉત્તમ જિન આધાર, તેણે તુજ પાદ પદ્વતણી, સેવા કરું નિરધાર.
م
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦
(૧૬)
શાંતિ જિનેસર સેાલમા, અચિરા સુત વંદે, વિશ્વસેન કુલ નભમણિ, વિજન સુખક ંદો.. મૃગ લંછન જિન આઉખુ’, લાખ વરસ પ્રમાણ, હત્થિણાઉર નયરી ધણી,પ્રભુજી ગુણુ મણી ખાણુ. ચાલીશ ધનુષની દેહડી એ, સમ ચઉરસ સ’ઠાણુ, વદન પદ્મ જયુ'ચંદલા, દીઠે પરમ કલ્યાણુ.
૧
(૧૭) કુંથુનાથ કામિત ઢીચે, ગજપુરને રાય, સિરિ માતા ઉર અવતર્યાં, શુર નરપતિ તાય. ૧ કાયા પાંત્રિસ ધનુષની, લંછન જસ છાગ, કેવલજ્ઞાનાદ્રિક ગુણૢા, પ્રણમા ધરી રાગ. સહસ પંચાણુ વરસનુ' એ, પાલી ઉત્તમ આય, પદ્મવિજય કહે પ્રણમીચે, ભાવે શ્રી જિનરાય. ૩
(૧૮)
૨
નાગપુરે અરજિનવરુ, સુદર્શન નૃપ નંદ દેવી માતા જનમિયા, વિજન સુખક. ૧ લંછન ન`દાવત'નુ', કાયા કાયા ધનુષહુ ત્રીસ, સહસ ચારાશી વતુ, આયુ જાસ જગીશ. ૨ અરૂજ અરજ અર્ જિનવરુએ પામ્યા ઉત્તમઠાણુ, તસ પદ પદ્મ આલખતાં લહીએ ષટ્ટ નિર્વાણુ. ૩
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧
هم
(૧૯) મલ્લિનાથ ઓગણીશમા, જસ મિથિલા નાયરી, પ્રભાવતી જસ માવડી, ટાલે કર્મ વયરી. તાત શ્રી કુંભ નરેસરુ, ધનુષ પચવીશની કાય, લંછન કલશ મંગલકરુ, નિર્મમ નિરમાય. ૨ વરસ પંચાવન તહસનું એ, જિનવર ઉત્તમ આય, પદ્મવિજય કહે તેહને, નમતાં શિવસુખ થાય. ૩
(૨૦) મુનિસુવ્રત જિન વશમા, કચ્છપનું લંછન, પદ્મા માતા જેહની, સુમિત્ર નૃપ નંદન. ૧ રાજગૃહી નયરી ધણી, વીશ ધનુષ શરીર, કર્મ નિકાચિત રેણુ વ્રજ, ઉદ્દામ સમીર. ૨ ત્રીસ હજાર વરસ તણું એ, પાલી આયુ ઉદાર, પદ્મવિજય કહે શિવ લહ્યા,શાશ્વત સુખ નિરધાર ૩
(૨૧) મિથિલા નયરી રજી, વપ્રા સુત સાચે, વિજયરાજ સુત છેડીને, અવર મત મા. ૧ નિલકમલ લંછન ભલું, પન્નર ધનુષની દેહ, નમિ જિનવરનું સેહતું, ગુણ ગણ મણિગેહ. ૨ દશ હજાર વરસતણું એ, પાલ્યું પરગટ આય, પદ્મવિજય કહે પુણ્યથી નમીયે તે જિનરાય. ૩
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨૨)
૧
નેમિનાથ બાવીસમા, શિવાદેવી માય, સમુદ્રવિજય પૃથ્વીપતિ, જે પ્રભુના તાય. દશાહ ધનુષની દેહડી, આયુ વરસ હજાર, શંખ લંછનઘર સ્વામીજી, તજી રાજુલ નાર. સૌરીપુરનયરી ભલી એ, બ્રહ્મચારી ભગવાન જિન ઉત્તમ પદ પદ્મને નમતાં અવિચલઠાણ
(૨૩)
આશ પુરે પ્રભુ પાસજી, ત્રોડે ભવ પાસ વામા માત જનમીયા, અહિલંછન જાસ. અશ્વસેન સુત સુખકરુ, નવ હાથની કાયા, કાશી દેશ વારાણસી, પુણ્ય પ્રભુ આયા. એક સો વરસનું આઉખું એ,પાળી પાસ કુમાર પદ્મ કહે મુકતે ગયા, નમતા સુખ નિરધાર
૩
(૨૪)
સિદ્ધારથ સુતચંદિયે, ત્રિશલાને જા, ક્ષત્રિયકુંડમાં અવતર્યો, સુર નરપતિ ગાયે. ૧ મૃગપતિ લંછન પાઉલે, સાત હાથની કાયા, બહોતેર વરસનું આઉખું, વિર જિનેશ્વર રાયા. ૨ ખિમાવિજય જિનરાયના એક ઉત્તમગુણ અવદાન સાત બોલથી વર્ણવ્યા, પદ્મવિજ્ય વિખ્યાત. ૩
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩
શ્રી આદીશ્વર પ્રભુના ચૈત્યવંદના
(૧)
જય જય નાભિરિટ્ઠ ન ંદ, સિદ્ધાચલ–મ ડણુ; જય જય પ્રથમ જિષ્ણુ દચંદ, ભવદુઃખ-વહુડણુ, ૧ જય જય સાધુ સુરિંદ્યવૃંદ, વંદિઅ પરમેસર, જય જય જગદાનંદ કદ, શ્રી ઋષભ જિષ્ણુસર. ૨ અમૃતસમ જિનધના એ, દાયક જગમાં જાણ; તુજ પદ્મ પ`કજ પ્રીત ધર, નિશદિન નમત કલ્યાણુ,
(૨)
અરિહંતનમા ભગવંત નમા,
પરમેશ્વર જિનરાજ નમા;
પ્રથમ જિનેશ્વર પ્રેમે પેખત,
સિયાં સઘળાં કાજ નમા. અર. ૧
પ્રભુ પારંગત પરમ મહેાય,
અવિનાશી અકલંક નમા;
અજર અમર અદ્ભૂત અતિશયનિધિ,
પ્રવચન જલધિ=મયક નમે અરિ. ૨
તિહુયણુ ભવિયણ જન–મનવ છિત,
૩
પૂરણ દેવ રસાલ નમે;
લળી લળી પાય નમું હું ભાલે,
કરજોડીને ત્રિકાલ નમે. અરિ. ૩
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪
સિદ્ધ યુદ્ધ તું જગ જન સજ્જન,
નયનાનંદન દેવ નમા
સકલ સુરાસુર નરવર નાયક,
સારે અનિશ સેવ નમેા. અરિ. ૪
તુ' તીર્થંકર સુખકર સાહિબ,
તું નિષ્કારણુ ખંધુ નમા;
શરણાગત ભવિને હિત–વત્સલ,
તુ'દ્ધિ કૃપારસ–સિ' નમે, અરિ પ
કેવલજ્ઞાનાદશે દર્શિત,
લેાકાલેાક સ્વભાવ તમે;
નાર્શિત સકલ કલંક–કલુષગણ,
દુરિત ઉપદ્રવ ભાવ નમેા. અરિ.
જગ ચિંતામણિ જગગુરુ જગહિત,
કારક જગજન-નાથ નમા;
ઘેાર અપાર ભવાદધિ-તારણ,
તું શિવપુરના સાથ નમે. અરિ. ૭
અશરણ-શરણુ નિરાગી નિરજન,
નિરુપાધિક જગદીશ નમા;
એષિ દીએ અનુપમ દાનેશ્વર,
જ્ઞાન વિમલ સૂરીશ નમે. અર. ૮
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫
પ્રથમનાથ પ્રગટ પ્રતાપ, જેહને જગે રાજે; પાપ તાપ સંતાપ વ્યાપ, જસ નામે ભાંજે. ૧ પરમતત્ત્વ પરમાત્મરૂપ, પરમાનંદ દાઈ પરમતિ જસ ઝળહળે, પરમ પ્રભુતા પાઈ. ૨ ચિદાનંદ સુખ સંપદાએ, વિલસે અક્ષય સતૂર, ઝાષભદેવ ચરણે નમે, શ્રી જ્ઞાનવિમલ ગુણ સૂર. ૩
૩
કલ્પવૃક્ષની છાંયડી, નાનડી રમત સેવન હી ડેળે હિંચતે, માતાને મનગમતો. સૌ દેવી બાળક થઈ, પ્રભુજીને તેડે, વહાલા લાગે છે કહી, હૈડાં શું ભીડે. જિનપતિ યૌવન પામીયા, ભાવે શું ભગવાન; ઈન્દ્ર ઘા માંડવ, વિવાહના મંડાણ. ચોરી બાંધી ચિંહુ દિશે, સુર ગૌરી ગીત ગાવે, સુનંદા સુમંગલા, પ્રભુજીને પરણાવે. સયલ સંગ છેડી કરી, કેવલ જ્ઞાનને કાજે; અષ્ટકર્મને ક્ષય કરી, પહોંચ્યા શિવપુર ધામે. ભરતે બિંબ ભરાવી એ, શત્રુંજય ગિરિરાય; વિજય પ્રભસૂરિ એમ ભણે. ઉદયરત્ન ગુણ ગાય.
૬
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શાન્તિનાથ જિન ચૈત્યવદન
દશમે ભવે શ્રી શાંતિનાથ, મેઘરથ રાજા રાય, પોષહ લીધો પ્રેમ શું, આત્મ સ્વરૂપ અભિરામ...૧ એક દિન ઈન્દ્ર વખાણી, મેઘરથ મહારાય, ધમે ચળાનવિ ચળે, જે પ્રાણ પરલેક જાય૨. દેવ-માયા ધારણ કરી, પારે સિંચાણે થાય, અણધાર્યું આવી પડયું, પારેવડું ખેળામાંય૩ શરણે આવ્યું પારેવડું, થર થર કંપે કાય, રાખ રાખ મુજ રાજવી, મુજને સિંચાણે ખાય....૪ જીવદયા મનમાં વસી, કહે સિંચાણાને એહ, નહીં આપું રે પારેવડું, કહેતે કાપી આપુ દેહ..૫ એક પારેવાની દયા થકી, દેય પદવી પામ્યા, પંચમ ચક્રવતિ ઉપન્યા, સેલમાં શાન્તિનાથ..૬ અભયદાન દેઈ કરી, બાંધ્યું તીર્થકર નામ, ઉદયરત્ન નિત્ય પ્રણમતા, પામે અવિચલ કામ...૭
શ્રી નેમિનાથ પ્રભુનું ચૈત્યવંદન બાલ બ્રહ્મચારી નેમિનાથ, સમુદ્ર વિજ્ય વિસ્તાર, શિવાદેવીને લાડલે, રાજુલ વર ભરથાર.............૧ તરણ આવ્યાં નેમજી, પશુઓ પાડયો પોકાર, મોટો કે લાહલ થયે, નેમજી કરે વિચાર.. ૨
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
જે પરણું રાજુલને, જાય પશુના પ્રાણ, જીવદયા મનમાં વસી, ત્યાંથી કીધું પ્રયાણ૩ તરણથી રથ ફેરવ્યો, રાજુલ મૂર્શિત થાય, આંખે આંસુડાં વહે, લાગે નેમજીને પાય.........૪ સેગંદ આપું માહરા, પાછા વળો એકવાર, નિર્દય થઈ શું વાલમા, કીધે મારો પરિહાર...૫ ઝીણી ઝીણી ઝબૂકે વીજળી, ઝરમર વરસે મેહ, રાજુલ આવ્યા સાથમાં, વૈરાગ્યે ભીંજી દેહ સંયમ લઈ કેવલ વર્યા એ, મુક્તિપુરીમાં જાય, નેમ રાજુલની જેડને, જ્ઞાન નમે સુખદાય..૭
શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુનાં ચૈત્યવંદને
સકલ ભવિજન ચમત્કારી ભારી મહિમા જેહને, નિખિલ આતમ રમા રાજિત નામ જપી તેહને; દુષ્ટ કર્માષ્ટક ગજ્જરી જે ભવિક જન મન સુખકરે, નિત્ય જાપ જપીએ પાપ ખપીએ સ્વામિનામ શંખેશ્વર. ૧ બહુ પુણ્યરાશિ દેશ કાશી તથ્ય નયરી વણારસી, અશ્વસેન રાજા રાણી વામા રૂપે રતિ તનુ સારીખી; તસકુખે સુપન ચૌદ સૂચિત સ્વર્ગથી પ્રભુ અવતર્યો
નિત્ય જાપ.... ૨
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮.
પિસ માસે કૃષ્ણ પક્ષે દશમી દિન પ્રભુ જનમીયા, સુરકુમારી સુરપતિ ભક્તિભાવે મેરુઇંગે સ્થાપીયા; પ્રિભાતે પૃથ્વીપતિ પ્રમોદે જન્મમહત્સવ અતિ કર્યો.
નિત્ય જાપ.......... ૩ ત્રણલોક તરુણી મન પ્રદી તરુણ વય જબ આવીયા, તવમાત તાતે પ્રસન્ન ચિતે ભામિની પરણાવીયા, કમઠ શઠકૃત અગ્નિકુંડે નાગ બળતે ઉદ્ધ.
નિત્ય જાપ.... ૪ પિોષ વદિ એકાદશી દિને પ્રવ્રયા જિન આદરે, સુર અસુર રાજભક્તિ સાજ સેવના ઝાઝી કરે; કાઉસગ્ગ કરતાં દેખી કમઠે કીધ પરિષહ આકરો.
નિત્ય જાપ...... ૫ તવ દયાન-ધારા રૂઢ જિનપતિ મેઘ-ધારે નવિ ચલ્યો, તીહાં ચલિત આસન ધરણુ આ કમઠ પરિષહ અટક દેવાધિદેવની કરે સેવા કમઠને કાઢી પર....
નિત્ય જાપ...૬ કમે પામી કેવલજ્ઞાન કમળા સંઘ ચઉવિહ સ્થાપીને, પ્રભુ ગયા મેક્ષે સમેતશિખરે માસ અનશન પાળીને; શિવરમણી રંગે રમે રસી ભવિક તસ સેવા કરે.
નિત્ય જાપ . ૭
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯
ભૂત પ્રેત પિશાચ વ્યંતર જલણ જલદર ભય ટળે, રાજરાણી રમા પામે ભક્તિભાવે જે મળે; કલ્પતરુથી અધિક દાતા જગત્રાતા જય કરે.
નિત્ય જાપ.... ૮ જરા જર્જરીભૂત યાદવ રીન્ય રોગ નિવારતા, વઢીયાર દેશે નિત્ય બિરાજે ભવિક જીવને તારતા; એ પ્રભુ તણા પદ-પ સેવા રૂપ કહે પ્રભુતા વરે.
- નિત્ય જાપ....... -
هم
» નમઃ પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણિયતે; હીં ધરણેન્દ્ર સૈરાટક્યા, પદ્માદેવી યુતાય તે શાન્તિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિ કીતિ વિધાયિને; » હી બ્રિફ વ્યાલ વેતાલ, સર્વાધિ વ્યાધિનાશિને. ૨. જયા જિતાખ્યા વિયાખ્યા, પરાજિતયાવિત દિશપાલે હૈયેહૈ વિઘાદેવી ભિરન્વિત. ૩
છે અસિઆઉસાય નમસ્તસ્ત્ર, શૈલેયનાથતામ; ચતુઃષષ્ટિ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસને છત્ર ચામરે. શ્રીશંખેશ્વરમંડન પાર્શ્વજિન, પ્રણત કલ્પતરુ કલ્પ; ચૂરય દુષ્ટવાત, પૂરય મે વાંછિત નાથ. ૫.
»
શ્રી ચિંતામણિ પાસજી, રામાનંદન દેવ; અશ્વસેન કુલ ચંદ્રમા, કીજે અહેનિશ સેવ
૧.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
૩૦
આ
પંચમ આરે જીવને, એ પ્રભુને આધાર; અંતર શત્રુ ટાળતા, વારતા વિષય વિકાર. સાચું શરણું નાથનું, પામે જે પુણ્યવંત, લાખ ચોરાશી ભ્રમણને, તે પામે ઝટ અંત. માતા પિતા બાંધવ તમે,નમીયે નિત્ય પ્રભાત, તુંહી તુંહી રટના કરી, લહીચે અનુપમ શાત.
છે
જ
(૪) પ્રભુ પાસજી તાહરું નામ મીઠું,
તિહું લેકમાં એટલું સાર દીઠું; સદા સમરતાં સેવતાં પાપ નીઠું,
મન મારે તારું ધ્યાન બેઠું. ૧ મન તુમ પાસે વસે રાત દિને,
મુખ પંકજ નિરખવા હંસ હીસે; ધન્ય તે ઘડી એ ઘડી નયણ દશે,
ભલી ભક્તિભાવે કરી વિનવજે. ૨ અહો એહ સંસાર છે દુઃખ દોરી,
ઈન્દ્રજાલમાં ચિત્ત લાગ્યું ગોરી; પ્રભુ નામની એ વિનતિ એક મારી,
મુજ તાર તું તાર બલિહારી તેરી. ૩ * સહી સ્વપ્ન જ જાલને સંગ મોહ્યો,
ઘડીયાલમાં કાળ રમતે ન જોયે;
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧
મુધા એમ સંસારમાં જન્મ છે,
અહો ધૃતતણે કારણે જળ વિલો. ૪ એતે ભરમલે કે સુઆ ભ્રાંતિ ધાયે,
જઈ શુકતણી ચંચમાંહે ભરાયે; શુકે જંબુ જાણી ગલે દુઃખ પાયે,
પ્રભુ લાલચે જીવડો એમ વાહ્યો. ૫ ભ ભર્મ ભૂ રખે કર્મ ભારી,
દયા ધર્મની શર્મ મેં ન વિચારી; તેરી નર્મવાણી પરમ સુખકારી,
તિહુ લેકના નાથ મેં નવિ સંભારી. ૬ વિષય વેલડી શેલડી કરી અજાણી,
ભજી મેહ તૃષ્ણા તજી તુજ વાણી; એહ ભલે ભૂંડ નિજદાસ જાણી,
પ્રભુ રાખી બાંહીની છાંયમાંહી. ૭ મારા વિવિધ અપરાધની કડી વહીયે,
પ્રભુ શરણુ આવ્યા તણી લાજ વહીયે, વળી ઘણી ઘણી વિનતિ એમ કહીએ,
મુજ માનસ–સરે પરમહંસ રહીએ. ૮ એમ કૃપા મૂરત પાર્વસ્વામી, મુગતિગામી ધ્યાઈએ, અતિ ભક્તિભાવે વિપત્તિ જાવે, પરમ સંપત્તિ પાઈએ; પ્રભુ મહિમાસાગર ગુણવૈરાગર, પાસ અન્તરિક્ષ જે સ્તવે, તસ સકલ મંગલ જય જયારવ, આનંદવર્ધાન વિનવે. ૯
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૫) પુરિસાદાણી પાસનાહ, નમીયે મનરંગ, નીલવરણ અવસેન નંદ, નિર્મલ નિઃસંગ કામિત દાયક કલ્પ સાખ, વામા સુત સાર;
શ્રી ગવડીપુર સ્વામ નામ, જપીયે નિરધાર ૨ ત્રિભુવનપતિ વીશ એ, જસ અખંડિત આણ; એક મને આરાધતાં, લહિયે કોડ કલ્યાણ. ૩ શ્રી મહાવીર સ્વામીનાં ચૈત્યવંદનો
વદ્ધમાન જિનવર ધણું, પ્રણમું નિત્યમેવ, સિદ્ધારથ કુલ ચંદ, સુરનિર્મિત સેવ ૧ ત્રિશલા ઉદર સરહંસ સમ, પ્રગટયો સુખકંદ, કેશરી લંછન વિમલ તનુ, કંચનમય વૃદ ૨ મહાવીર જગમાં વડેએ, પાવાપુરી નિર્વાણ, સુરનર ભૂપ નમે સદા, પામે અવિચલઠાણ ૩
(૨) વર્ધમાન જગદીસરૂ, જગબાંધવ જગનાથ જગદાનંદન જિનવરૂ, જગતશરણ શિવસાથ ૧ અકલ અમલ જિનકેવલી, વત્રવિમલ જિનરાજ ભવ્ય વિબેધન દિનમણિ, મિથ્યા-તમ રવિરાજ ૨ એહચરમ જિન ધ્યાનથીએ, સુખસંય ઉદાર, ઈહ લેકે શુભ સુખ લહે, વીર જિર્ણોદ જુહાર ૩
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩ શ્રી ચોવીશજિનનું ચૈત્યવંદન ઋષભ અજિત સંભવ નમ, અભિનંદન જિનરાજ; સુમતિ પત્ર સુપાસ જિન, ચંદ્રપ્રભ મહારાજ ૧ સુવિધિ શીતલ શ્રેયાંસ જિન, વાસુપૂજ્ય સુખવાસ; વિમલ અનંત શ્રીધમંજિન, શાંતિનાથ પૂરે આસ ૨ કુંથુ અર ને મલ્લિજિન, મુનિસુવ્રત જગનાથ; નમિ નેમિ પારસ વીર, સાચે શિવપુર સાથ ૩ દ્રવ્ય ભાવથી સેવીએ, આણું મન ઉલ્લાસ; આતમ નિમલ સેવીએ, પામીજે શિવલાસ ૪ એમ ચોવીશ જિન સમારતાં એ, પહોંચે મનની આશ; અમકુમર એણી પરે ભણે, (તે) પામે લીલવિલાસ પ શ્રી પરમાત્માના સર્વ-સાધારણ ચૈત્યવંદનો
(૧) જય જય શ્રી જિનરાજ! આજ, મળીચે મુજ સ્વામી અવિનાશી અકલંક રૂપ, જગ અંતર જામી ૧ રૂપારૂપી ધર્મદેવ, આતમ આરામી ચિદાનંદ ચેતન અચિંત્ય, શિવલીલા પામી ૨ સિદ્ધ બુદ્ધ તુજ વંદતાં એ, સકલ સિદ્ધિ વરબુદ્ધિ, રામ પ્રભુ ધ્યાને કરી, પ્રગટે આતમ ઋદ્ધિ ૩ કાલ બહુ સ્થાવર ગ્રહી, ભમી ભવમાંહી; વિકલેન્દ્રિય માંહી વચ્ચે, સ્થિરતા નહીં ક્યાંહી ૪
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪
તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયમાંહી દેવ, કરમે હું આવ્યો; કરી કુકમ નરક ગ, તુમ દરિસણ નવિ પાયે ૫ એમ અનંત કાલે કરી, પાપે નર અવતાર; હવે જગતારક તું મળ્યો, ભવજલ પાર ઉતાર ૬
(૨) પરમેશ્વર પરમાતમા, પાવન પરમિ; જય જગગુરૂ દેવાધિદેવ, નયણે મેં દિ ૧ અચલ અકલ અવિકાર સાર, કરૂણારસ-સિંધુ; જગતિ જન આધાર એક, નિષ્કારણ બંધુ ૨ ગુણ અનંત પ્રભુ તાહરા એ, કિમતિ કન્યા (કહ્યા)નવિ જાય રામ પ્રભુ જિન ધ્યાનથી, ચિદાનંદ સુખ થાય ૩
(૩) તુજ મૂરતિને નિરખવા, મુજ નયણાં તરસે, તુમ ગુણગણને બલવા, રસના મુજ હરસે ૧ કાયા અતિ આનંદ મુજ, તુમ યુગપદ ફરસે, તો સેવક તાર્યા વિના, કહે કિમ હવે સરસે ૨ એમ જાણીને સાહેબા એ, નેક નજરે મેહે જોય, જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ સુનજરથી, તે શું જે નવિ હોય ૩
જગન્નાથને તે નમું હાથ જોડી,
કરૂં વિનતિ ભક્તિ શું માન મેડી; કૃપાનાથ સંસારકું (થી) પાર તારે,
લહ્યો પુણ્યથી આજ દેદાર સારે ૧
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩પ
હિલા મલે રાજ્ય દેવાદિ ભેગે,
પરમ દેહિલે એક તુજ ભક્તિ જે ઘણા કાળથી તું લહ્યો સ્વામી મીઠે,
પ્રભુ પારગામી સહુ દુઃખ નીઠે ૨ ચિદાનંદરૂપી પરબ્રહ્મ લીલા,
વિલાસી વિભે ! ત્યક્ત કામાગ્નિ કલા; ગુણાધાર જોગીશ નેતા અમાઈ
જય વૅ વિભે ! ભૂતલે સુખદાઈ ૩ ન દીઠી જેણે તાહરી ગમુદ્રા,
પડ્યા રાત દીસે મહામહ નિદ્રા કિસી તાસ હશે ગતિ જ્ઞાનસિંધો!
ભમતા ભવે હે જગજીવબંધે ૪ સુધાર્યદી તે દર્શન નિત્ય દેખે,
ગણું તેહને હું વિભે ! જન્મ લેખે ત્વદાજ્ઞા વશે જે રહ્યા વિશ્વમાંહે,
કરે કમની હાણ ક્ષણ એકમાંહે પ જિનેશાય નિત્ય પ્રભાતે નમસ્તે,
ભવિ દયાન હાજે હૃદય સમસ્તે, સ્તવી દેવના દેવને હર્ષ પૂરે,
મુખભેજ ભાલી ભજે હેજ ઉરે ૬ કહે દેશના સ્વામી વૈરાગ્ય કેરી,
સુણે પર્ષદા બાર બેઠી ભલેરી, સુધા બેધ ધારા સમી તાપ ટાળે,
બેહુ બાંધવા સાંભલે એક ઢાળે છે
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
લહે મેાક્ષના સુખલીલા અનંતી,
વર ક્ષાયિક ભાવે જ્ઞાને લહેતી;
ચિદાનન્દ્વ ચિત્તે ધરે જેહ પ્રાણી,
કહે રામ નિત્ય જપે જૈનવાણી ૮ શ્રી સિદ્ધ પરમાત્માનું ચૈત્યવદન અજ અવિનાશી અકલ જે, નિરાકાર નિરાધાર; નિ`મ નિ`ય જે સદા, તાસ ભક્તિ ચિત્તધાર જન્મ જરા જાકુ નહી, નહી. શાક સ તાપ; સાદિ અનંત સ્થિતિ કરી, સ્થિતિ ખંધન રૂચિકાપ તીજે અશરહિત શુચિ, ચરપિંડ અવગાહ; એક સમે સમશ્રેણિએ, અચળ થયા શિવનાહ સમ અરૂ વિષમપણે કરી, ગુણ પર્યાય અનંત; એક એક પ્રદેશમે, શક્તિ સુજ`ગ મહંત રૂપાતીત વ્યતીત મલ, પૂછ્યુંન ટ્વી ઇશ ચિદાનંદ તાકું નમત, વિનયસહિત નિજ શીશ
શ્રી તીર્થંકર પ્રભુના ભવતુ ચૈત્યવંદૅન પ્રથમ તીર્થંકર તણા હુઆ, ભવ તેર કહીજે; શાંતિ તણા ભવ ખાર સાર, નવ ભવ નેમ લહીજે દશભવ પાર્શ્વ જિણુંદના, સત્તાવીશ શ્રી વીર; શેષ તીર્થંકર ત્રિઢું ભવે, પામ્યા ભવજલ તીર જ્યાંથી સમકિત ફૅરસિયું એ, ત્યાંથી ગણીએ તેહ; ધીરવિમળ પંડિત તણેા, જ્ઞાનવિમલ ગુણગેહ
૩
૪
૧
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭ શ્રી પંચપરમેષ્ઠિનું ચૈત્યવંદન બારગુણ અરિહંત દેવ, પ્રણમીજે ભાવે; સિદ્ધ આઠ ગુણ સમરતાં, દુઃખ દેહગ જાવે ૧ આચારજ ગુણ છત્રીશ, પચવીશ ઉવજઝાય; સત્તાવીશ ગુણ સાધુના, જપતાં શિવસુખ થાય અષ્ટોતર શત ગુણ મળીએ, એમ સમરે નવકાર; ધીરવિમળ પંડિત તણે, નયપ્રણમે નિતસાર ૩ - શ્રી ચાવી જિનના વર્ણનનું ત્યવંદન
પદ્મપ્રભ ને વાસુપૂજ્ય; દોય રાતા કહીએ; ચંદ્રપ્રભ ને સુવિધિનાથ, દો ઉજજવલ લહીએ મલ્લિનાથ ને પાર્શ્વનાથ, દે નીલા નિરખ્યા; મુનિસુવ્રત ને નેમનાથ, દે અંજન સરિખા સોળે જિન કંચન સમા એ, એવા જિન ચાવીસ ધીરવિમળ પંડિત તણે, જ્ઞાનવિમલ કહે શિષ્ય ૩
૧૭૦ જિનનું ચૈત્યવંદન સોળે જિનવર શામળા, રાતા ત્રીસ વખાણું લીલા મરકત મણ સમા, આડત્રીશ વખાણું ? પીળા કંચનવર્ણ સમ, છત્રીસે જિનચંદ; શંખવર્ણ સોહામણું, પચાસે સુખકંદ સિત્તેર સો જિન વંદિયે, ઉત્કૃષ્ટા સમકાળ; અજિતનાથ વારે હુઆ, વંદુ થઈ ઉજમાળ ૩
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૮
નામ જપતાં જિનતણું, દુર્ગતિ દુરે જાય; ધ્યાન ધ્યાતાં પરમાત્માનું, પરમ મહેદય થાય ૪ જિનવર નામે જશ ભલે એ, સકળ મને રથ સાર; શુદ્ધ પ્રતીતિ જિનતણુ, શિવસુખ અનુભવ ધાર પ.
શ્રી ચાવીસજિનના શરીર માનનું ચૈત્યવંદન પ્રથમ તીર્થકર દેહડી, ધનુષ પાંચસે માન; પચાસ પચાસ ઘટાડતાં, સો સુધી ભગવાન ૧ સોથી દશ દશ ઘટતું, પચાસથી પાંચ પાંચ; નેમનાથ બાવીશમા, દશ ધનુષનું માન ૨ પારસનાથ નવ હાથનું, સાત હાથ શ્રી વીર; એહવા જિન ચેવિશનું, કવિયણ કહે સુધીર શ્રી વીસજિનના આયુષ્યમાનનું ચૈત્યવંદન પ્રથમ તીર્થકર આખુ, પૂર્વ ચોરાશી લાખ; બીજા બોંતેર લાખનું, ત્રીજા સાઠ લાખ પચાસ ચાલીસ ત્રીસ વસ, દશ ને દેય; એક લાખ પૂરવતણું, દશમા શીતલ જોય રે હવે ચેરાશી લાખ વર્ષ, બારમા બહોતેર લાખ; સાઠ ત્રીશને દશનું, શાંતિ એક જ લાખ ૩ કુંથું પંચાણું હજારનું, અર ચોરાસી હજાર, પંચાવન ત્રીશને દશ, નેમ એક હજાર પારસનાથ સો વર્ષનું, બહોંતર શ્રી મહાવીર; એહવા જિન ચોવીશનું, આયુ સુણે સુધીર ૫
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૯
શ્રી ચાવીશજિન-લ ઇન ચૈત્યવદન
પદ્મલ ઇન
વૃષભછન ઋષભદેવ, અતિ લઇન હાથી; સંભવ લ છન ઘેાડલા, શિવપુરના શિવપુરના સાથી અભિનંદન લંછનકપિ,કૌંચલ છન સુમતિ; પદ્મપ્રભ, વિશ્વદેવા સુમતિ સુપાર્શ્વ લઇન સાથિયા. ચદ્રપ્રભલ છન ચંદ્ર; મગરલઇન સુવિધિપ્રભુ, શ્રીવચ્છ શીતલજિષ્ણુ દ લઇન ખેડી શ્રેયાંસને, વાસુપૂજ્યને મહિષ; લલઇને પ્રભુ વિમલદેવ, ભવિયા તે નમે શિષ સીચાણા નિ અન'તને, વાલ”ન શ્રીધ
શાંતિલ ઇન મૃગલા, રાખે ધર્મના મ કુંથુનાથ જિન બ્રેકડા, અજિન નંદ્યાવત; મહેલ ભલાણીએ, સુવ્રત કચ્છપ વિખ્યાત નાગિનને નીલા કમળ, પામીએ પકજ માંહીઃ 'ખલઇન પ્રભુ નેમિ, દીસે ઊચે આંહી પાર્શ્વનાથજીને ચણસ, નીલવરણ ભિત; સિંહલ છન કંચનતણું, વમાન વિખ્યાત એણી પ લઈન ચિંતવીએ. આળખીચે જિનરાય; જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ સેવતાં, લક્ષ્મીરતન સુરિરાય
શ્રી પંચતીર્થનું ચૈત્યવદન
સુખદાઈ . શ્રી આદ્ધિજિદ. અષ્ટાપદ વંદે; ચંપાપુરી શ્રી વાસુપૂજય, મુખ પુનમચ`દે
૨
૩
પ
-
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪૦
ગિરનારે શ્રી નેમિનાથ, સુખ સુરતરુ કો; સમેતશિખર શ્રી પાર્શ્વનાથ, પૂછ મન આણું અપાપાનયરી વીરજી,—કલ્યાણક શુભ ઠામ; રૂપવિજય કહે સાહિબા, પાંચે આતમરામ
શ્રી વિવિધતી તુ' ચૈત્યવદન
આજદેવ અરિહંત નમું, સમરુ' તારું નામ; જ્યાં જ્યાં પ્રતિમા જિનતણી, ત્યાં ત્યાં કરું પ્રણામ શત્રુ જે શ્રી આદિદેવ, નેમ નમુ* ગિરનાર; તાર'ગે શ્રી અજિતનાથ, આખુ ઋષમ જુહાર અષ્ટાપદગિરિ ઉપરે, જિનચાવીશે જોય; મણિમય મૂરતિમાનશું, ભરતે ભરાવી સોય સમેતશિખર તીરથવડુ, જ્યાં વીશે જિનપાય; બૈભાર ગિરિવર ઉપરે, શ્રી વીરજિનેશ્વરરાય માંડવગઢને રાચેા, નામે દેવ સુપાસ; રિખવ કહે જિન સમરતાં, પહેાંચે મનની આશ
૩
પ
શ્રી સિદ્ધચક્રજીનાં શૈત્યવંદના
જોધુરિ સિરિ અરિહંત મૂલ, દે પીટ્ટુ પઇદ્ધિઓ; સિદ્ધ સૂરિ ઉવજઝાય સાહૂ, ચિ'હું પાસ ગરિÇિએ દસના ચસ્તિ તવહિ, પડિસાણ સુદંરૂ; તત્તખર સરવગ્ન લદ્ધિ, ગુરુપયદલ દુખરૂ દ્વિસિપાલ જકખ-જકિખણી-પમુહ, સુરકુસુમેર્હિ અંકિા; સા સિદ્ધચક્ક ગુરુ કલ્પતરુ, અમ્હે મનવ યિ ાિ ૩
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨)
ઉત્પન્ન સન્માણ મહામયાણ,
સપાડિહેરાસણ સંઠિયાણું, સસણાણ દિય સજજણાણું,
નમે નમે હોઉ સયા જિણાણ ૧ સિદ્ધાણુ માણંદ રમાલયાણું,
નમો નમણુત ચઉકકયાણું, સૂરિ દુરિક કુગહાણું,
નામે નમે સૂર સમપહાણ ૨ સુત્તસ્થ વિત્યારણ તપરાણે,
નમે નમે વાયગકુંજરાણું સાહૂણ સંસાહિએ સંજમાણું,
નમે નમે સુદ્ધ દયાદમાણું ૩ જિયુત્તતને સુઈ લખણસ,
નમે નમે નિમ્મલદંસણ; અજાણ સંમેહત મેહરસ,
- નમે નમે નાણદિવાયરસ ૪ આરાહિય ખંડિઅ સક્કિઅસ્સ,
નમે નમે સંજમપીરિઅસ કમ મેસૂલણ કુંજરસ્ટ,
નમ નો તિવ્ર તે ભસ્મ ૫
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઈનવ પદસિદ્ધ લદ્ધિ વિજજા સમિદ્ધિ,
પથડિય સુરવર્ગ હૂ તીરેહા સમગ્ગ, દિસવઈ સુરસાર ખેણિ પઢાવયા, તિજવિજ્યચક્ક સિદ્ધચકર્ક નમામિ ૬
(૩) સકલ મંગલ પરમ કમલા કેલિ મંજુલ મંદિર; ભવકોટિ સંચિત પાપનાશન નમે નવપદ જયકર ૧. અરિહંત-સિદ્ધ-સૂરીશ–વાચક, સાધુ-દર્શન સુખકરે; વરજ્ઞાનપદ ચારિત્ર-તપ એ, નમે નવપદ યકર ૨. શ્રીપાલરા શરીર સાજા, સેવતા નવપદ વરં; જગમાંહી ગાજા કીતિ ભાજા, નમે નવપદ જયકર ૩ શ્રી સિદ્ધચક પસાય સંકટ, આપદા નાશે સવે; વળી વિસ્તરે સુમને વાંછિત, નમો નવપદ જયકર ૪ આયંબિલ નવદિન દેવવંદન, ત્રણ ટંક નિરંતરં; બે વાર પડિકમણું પડિલેહણ, નમે નવપદ જયકર પ. ત્રિકાળભાવે પૂજીએ, ભવતારક તીર્થકરં; તિમ ગણણ દોય હજાર ગણીએ, ન નવપદ જયકરં ૬ વિધિ સહિત મન-વચન-કાયા, વશ કરી આરાધીએ; તપ વર્ષ સાડાચાર નવપદ, શુદ્ધ સાધન સાધીએ ૭ ગદકષ્ટ ચૂરે શર્મ પૂરે, યક્ષ વિમલેશ્વરવરં; શ્રી સિદ્ધચક્ર પ્રતાપ જાણ, વિજય વિલસે સુખભર ૮
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૪)
શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ, આ ઐતર માસ નવદિન નવ આંબિલ કરી, કીજીએ એાળી ખાસ કેસર ચંદન ઘસી ઘણું, કસ્તુરી બરાસ જુગતે જિનવર પૂછયા, મયણું ને શ્રીપાલ પૂજા અષ્ટપ્રકારની, દેવવંદન ત્રણકાલ મંત્ર જપ ત્રણ કાલને, ગણણું તેર હજાર કષ્ટ ટળ્યું ઉંબર તણું, જપતા નવપદ ધ્યાન શ્રી શ્રીપાલ નરિદ થયા, વા બમણો વાન ૪ સાતમેં કઢી સુખ લહ્યા એ, પામ્યા નિજ આવાસ પુણ્ય મુક્તિ વધુ વર્યા, પામ્યા લીલ વિલાસ ૫
શ્રી વર્ધમાન તપનું ચૈત્યવંદન વર્ધમાન જિનપતિ નમી, વર્ધમાન તપ નામ, ઓળી આંબિલની કરે, વર્ધમાન પરિણામ એકાદિ આયત શત, ઓળી સંખ્યા થાય, કર્મ નિકાચિત તેડવા, વા સમાન ગણાય ચૌદ વરસ ત્રણ માસની, સંખ્યા દિનની વસ યથાવિધિ આરાધતાં, ધર્મરત્ન પદ ઈસ ૩
શ્રી વિશસ્થાનકનું ચૈત્યવંદન પહેલે પદ અરિહંત નમું, બીજે સર્વ સિદ્ધ ત્રીજે પ્રવચન મન ધરે, આચારજ સિદ્ધ ૧
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨
નમો થેરાણે પંચમે, પાઠક ગુણ છઠું નમે લોએ સવ્વસાહૂણં, જે છે ગુણ ગરિશ્કે નમે નાણસ્સ આઠમે, દર્શન પદ દયા વિનય કરો ગુણવંતનો, ચારિત્ર મન ભાવ નમે બંભવય ધારિણું, તેરમે કિરિયાણું નમે તવસ્સ ચૌદમે, ગાયમ નમો જિણાવ્યું ચારિત્રનાણુ નમે તિર્થસ્ય જાણું, જિનઉત્તમ પદ પદ્મને, નમતાં હોય સુખખાણી
શ્રી રહિણીતપ ચૈત્યવંદન રહિણી તપ આરાધી, શ્રી વાસુપૂજ્ય દુઃખદેહગ ર ટળે, પૂજક થાએ પૂજ્ય ૧ પહેલાં કીજે વાસક્ષેપ, પ્રહ ઉઠીને પ્રેમ મધ્યાહને કરી ધોતીયાં, મન-વચ-કાય ખેમે ૨ અષ્ટપ્રકારી વિરચીએ, પૂજા નૃત્ય વાજિંત્ર ભાવે ભાવના ભાવિએ, કીજે જન્મ પવિત્ર ત્રેિહુ કાળે લઈ ધૂપ-દીપ, જિનવર આગળ કીજે જિનવર કેરી ભક્તિ શું, અવિચલ સુખ લીજે ૪ જિનવર પૂજા જિનસ્તવન, જિનનો કીજે જાપ જિનવરપદને ધ્યાઈએ, જેમ નાવે સંતાપ કોડ ક્રોડ ફળ લીજીએ, ઉત્તર ઉત્તર ભેદ માનવિજય કહે ઈણ વિધ કરે,
જેમ હેય ભવને છેદ ૬
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪૫ શ્રી બીજતિથિનું ચૈત્યવંદન
દુવિધ ધર્મ જેણે ઉપદિ, ચેથા અભિનંદન બીજે જમ્યા તે પ્રભુ, ભવદુઃખ નિકંદન. ૧ દુવિધ ધ્યાન તમે પરિહરો, આદરે દોય દયાન; ઈમ પ્રકા સુમતિ જિને, તે ચવિયા બીજ દિન. દય બંધન રાગદ્વેષ, તેહને ભવિ તજીએ; મુજ પરે શીતળ જિન કહે, બીજ દિન શિવ ભજીએ. ૩ જીવાજીવ પદાર્થનું, કરે નાણ સુજાણ; બીજ દિને વાસુપૂજ્ય પરે, લો કેવલનાણ. ૪ નિશ્ચય ને વ્યવહાર દોય, એકાંતે ન ગ્રહીએ; અર જિન બીજ દિને ચવી,એમ જિન આગમ કહીએ. ૫ વર્તમાન ચોવીશીએ, એમ જિન કલ્યાણ; બીજ દિને કેઈ પામીયા, પ્રભુ નાણુ નિર્વાણ ૬ એમ અનંત વીશીએ, હુઆ બહુ કલ્યાણ; જિન ઉત્તમ પદ પદ્મને, નમતાં હોય સુબખાણ. ૭
દુવિધ બંધન ટાળીએ, જે વળી રાગને દ્વેષ; આર્ત–રૌદ્ર હોય અશુભ ધ્યાન, નવિ કરો લવલેશ....૧. બીજે દિન વળી બોધિ બીજ, ચિત્ત ઠાણે વાળે; જેમ દુઃખ દુર્ગતિ નવિ લહે, જગમાં જસ રહા.૨ ભાવે રૂડી ભાવનાએ, વાઘે શુભ ગુણ ઠાણ; જ્ઞાનવિમલ તપ તેજથી, હોયે કેડી કલ્યાણ ૩.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી પંચમીનાં રૌત્યવાદને
(૧)
શ્રી સૌભાગ્યપંચમી તણે, સયલ દિવસ શણગાર; પાંચ જ્ઞાનને પૂછયે, થાય સફળ અવતાર. સામાયિક પિષધ વિષે, નિરવઘ પૂજા વિચાર; સુગંધ ચૂર્ણાદિક થકી, જ્ઞાન-ધ્યાન મહાર. ૨ પૂર્વ દિશે ઉત્તરદિશે, પીઠ રચી ત્રણ સાર; પંચવણ જિનબિંબને, થાપી જે સુખકાર. પંચ પંચ વસ્તુ મેળવી, પૂજા સામગ્રી જેગ; પંચવર્ણ કળશાભરી, હરિયે દુઃખ ઉપભેગ. યથાશક્તિ પૂજા કરે, મતિજ્ઞાનને કાજે; પંચજ્ઞાનમાં ધુરે કહ્યું, શ્રીજિનશાસન રાજે. મતિ–શ્રવિણ હવે નહીં અવધિપ્રમુખ મહાજ્ઞાન; તે માટે મતિ ધુરે કહ્યું, મતિ-કૃતમાં મતિમાન. ક્ષય-ઉપશમ આવરણને, લબ્ધિ હોય સમકાળે; સ્વામ્યાદિકથી અભેદ છે, પણ મુખ્ય ઉપગ કાળે. લક્ષણ ભેદા ભેદ છે, કારણ કારજ ગે; મતિસાધન કૃત સાધ્ય છે, કંચન કળશ સંગે.. પરમાતમ પરમેશ્વરૂએ, સિદ્ધ સકલ ભગવાન; મતિજ્ઞાન પામી કરી, કેવલ લક્ષ્મી નિધાન. ૯
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨) શ્યામલવાન સોહામણા, શ્રી નેમિજીનેશ્વર, સમવસરણ બેઠા કહે, ઉપદેશ સોહંકર. ૧ પંચમીતપ આરાધતાં, લહે પંચમ નાણ; પાંચ વરસ પાંચ માસને, એ છે તપ પરિણામ. જિમ વરદત્ત-ગુણમંજરીએ, આરાધિ તપ એહ; જ્ઞાનવિમલ ગુરૂ એમ કહે, ધન ધન જગમાં તેહ. ૩
(૩) ત્રિગડે બેઠા વીરજિન ભાખે, ભવિજન આગે; ત્રિકરણછ્યું ત્રિડું લોક જન, નિસુણે મન રાગે. આરાધે ભલી ભાતમેં, પાંચમ અજુઆળી; જ્ઞાન આરાધન કારણે, એહજ તિથિ નિહાળી. જ્ઞાન વિના પશુ સારિખા, જાણે એણે સંસાર; જ્ઞાન આરાધનથી લહ, શિવપદ-સુખ શ્રીકાર. જ્ઞાન રહિત કિરિયા કહી, કાસ-કુસુમ ઉપમાન; લોકાલોક–પ્રકાશકર, જ્ઞાન એક પરધાન. જ્ઞાની શ્વાસોશ્વાસમાં કરે કર્મને છેહ, પૂર્વ કેડી વરસો લગે, અજ્ઞાની કરે તેહ. પ દેશ આરાધક ક્રિયા કહી, સર્વ આરાધક જ્ઞાન જ્ઞાન તણો મહિમા ઘણે અંગ પાંચમે ભગવાન. ૬ પંચ માસ લઘુ પંચમી, જાવાજીવ ઉત્કૃષ્ટિ; પંચ વરસ પંચ માસની, પંચમી કરો શુભ દષ્ટિ. ૭
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
એકાવન હી પંચને, કાઉસ્સગ લેગસ્સ કરે; ઉજમણું કરો ભાવશું, ટાળે ભવ ફેરો. ૮ એણે પરે પંચમી આરાધીએ આણી ભાવ અપાર; વરદત્ત ગુણમંજરી પરે, રંગવિજય લહો સાર. ૯ શ્રી અષ્ટમી તિથિનાં ચૈત્યવંદન
(૧) મહા સુદિ આઠમને દિને, વિજયા-સુત જા; તેમ ફાગણ સુદિ આઠમે, સંભવ ચવી આવ્યા. ૧ ઐતર વદની આઠમે, જમ્યા ઋષભ જિર્ણદ; દીક્ષા પણ એ દિન લહી હુઆ પ્રથમ મુનિચંદ. ૨૨ +માધવ સુદિ આઠમ દિને, આઠ કર્મ કર્યા દૂર અભિનંદન ચોથા પ્રભુ, પામ્યા સુખ ભરપુર. ૩ એહિજ આઠમ ઉજળી, જમ્યા સુમતિ નિણંદ આઠ જાતિ કળશે કરી, ન્હવરાવે સુર ઇંદ. ૪ જમ્યા જેઠ વદિ આઠમે, મુનિસુવ્રતસ્વામી નેમ અષાડ શુદિ આઠમે, અષ્ટમી–ગતિ પામી. ૫. શ્રાવણ વદની આઠમે, નમિ જમ્યા જગભાણુ તેમ શ્રાવણ સુદિ આઠમે, પાસજીનું નિરવાણું. ૬ ભાદરવા વદ આઠમ દિને, ચવિયા સ્વામી સુપાસ, જિન ઉત્તમ પદ પદ્મને, સેવ્યાથી શિવલાસ. + વૈશાખ મેક્ષ.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨) રાજગૃહી ઉદ્યાનમાં, વીર જિનેશ્વર આવ્યા; દેવ-ઈન્દ્ર ચોસઠ મળ્યા, પ્રણમે પ્રભુ પાયા. રજત-હેમ-મણિ–રયણના, તિહુયણ કેટ બંધાય; મધ્ય રયણમય આસને, બેઠા શ્રી જિનરાય. ચઉવિહ ધર્મની દેશના, નિસુણે પર્ષદા બાર; તવ ગૌતમ મહારાયને, પુછે પર્વવિચાર. પાંચ પવી તમે વર્ણવી, તેમાં અધિકી કે વીર કહે ગૌતમ સુણે, અષ્ટમી પર્વ વિશેષ. ૪ બીજ ભવિ કરતાં થકાં, બિહું વિધ ધર્મ મુર્ણ તક પંચમી તપ કરતાં થકાં, પાંચ જ્ઞાન ભણંત. ૫ અષ્ટમી તપ કરતાં થકાં, અષ્ટકર્મ હણુત; એકાદશી કરતાં થકાં, અંગ અગ્યારે ભણંત. ૬ ચૌદે પૂરવ ભલાએ, ચૌદશ આરાધે; અષ્ટમી તપ કરતાં થકાં, અષ્ટમી ગતિ સાધે. ૭ દંડવીરજ રાજા થયે, પાપે કેવલજ્ઞાન, અષ્ટમી તપ મહિમા વડે, ભાખે શ્રી જિનભા. અષ્ટકમ હણવા ભણું, કરીયે ત૫ સુજાણ; ન્યાયમુનિ કહે ભવિ તુમે, પામે પરમકલ્યાણ. ૯
•
૮
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૩) આઠ ત્રિગુણ જિનવરતણું નિત્ય કીજે સેવા, વ્હાલી મુજ મન અતિ ઘણું, જિમ ગજ મન રેવા...૧ પ્રતિહારજ આઠશું, ઠકુરાઈ છાજે, આઠે મંગળ આગળ, તેહને વળી રાજે...૨ ભાંજે ભય આઠ મોટકા, અષ્ટકર્મ કરે દૂર, આઠમ દિન આરાધતાં, જ્ઞાનવિમલ ભરપૂર૩
અગ્યારસનું ચૈત્યવંદન (૨) અંગ અગીયાર આરાધીચે, એકાદશી દિવસે, એકાદશ પડિમા વહે, સમકિત ગુણ વિકસે...૧ એકાદશ દિવસે થયા, દીક્ષાને નાણ, જન્મ લહ્યા કેઈ જિનવરા, આગમ પરમાણ...૨ જ્ઞાન વિમલ ગુણ વાધતા એ, સકલ કળા ભંડાર, અગીયારસ આરાધતાં, લહીએ ભવજલ પાર...૩
એકાદશીનું ચૈત્યવંદન શાસન નાયક વીરજી, પ્રભુ કેવલ પાયે; સંઘ ચતુવિધ સ્થાપવા, મહસેન આ . ૧
માધવ સિત એકાદશી, સોમિલ દ્વિજ યજ્ઞ; ઇન્દ્રભૂતિ આદે મળ્યા, એકાદશ વિર. ૨
એકાદસ મેં ચઉગુણે. તેહને પરિવાર, વેદ–અર્થ અવળે કરે, મન અભિમાન અપાર. ૩ જીવાદિક સંશય હરી, એકાદશ ગણધાર; વીરે સ્થાપ્યા વંદીએ, જિનશાસન જ્યકાર. ૪
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
મલિ જન્મ અર મહિલ્લ પાસ, વર ચરણ વિલાસી;
ષભ અજિત સુમતિનમિ,મલ્લિ ઘન-ઘાતિ વિનાશી. ૫ પદ્મપ્રભ શિવવાસ પાસ, ભવ-ભવના તેડી; એકાદશી દિન આ૫ણ, ઋદ્ધિ સઘળી જેડી. ૬ દશ ક્ષેત્રે વિહુ કાળનાં, ત્રણશે કલ્યાણ; વરસ અગ્યાર એકાદશી, આરાધે વરનાણ. ૭ અગીયાર અંગ લખાવીએ, એકાદશ પાઠાં, પંજણું ઠવણ વીંટણ, મશી કાગળ કાઠાં. ૮ અગીઆર અવ્રત છાંડવા એ, વહ પડિમા અગીઆર; ખીમાવિજય જિન શાસને, સફળ કરે અવતાર. ૯
શ્રી પર્યુષણ ચૈત્યવંદને
م
પર્વ પર્યુષણ ગુણનીલે, નવ ક૯૫ વિહાર ચાર માસાન્તર થિર રહે; એહી જ અર્થ ઉદાર. ૧ અષાઢ શુદિ ચઉદશ થકી, સંવત્સરી પચાસ; મુનિવર દિન સિત્તેરમે, પડિકકમતાં ચઉમાસ. શ્રાવક પણ સમતા ધરી, કરે ગુરુનાં બહુમાન; કલ્પસૂત્ર સુવિહિત મુખે, સાંભળે થઈ એક તાન. ૩ જિનવર ચૈત્ય જુહારીએ ગુરુભક્તિ વિશાલ; પ્રાચે અષ્ટ ભવાંતરે, વરીએ શિવ-વરમાલ. ૪
૧. વૈશાખ શુકલ-શુદિ એકાદશીને દિવસે સોમિલ નામના બ્રાહ્મણને ત્યાં આરંભેલા યજ્ઞ પ્રસંગે. ૨. અગીયાર વિદ્વાને (વિપ્રો) ૩. સુમાલીશમે.
શાહ, વૈશાખ, વરીએક્તિ વિશે
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
પર
દર્પણથી નિજ રૂપને, જુએ સુદષ્ટિ રૂપ; દર્પણ અનુભવ અર્પણ, જ્ઞાનરમણ મુનિભૂપ. પ આત્મ સ્વરૂપ વિલેકતાં, પ્રગટયો મિત્ર સ્વભાવ; રાય ઉદાયી ખામણું, પર્વ પર્યુષણ દાવ. નવ વખાણ પૂજી સુણો, શુકલ ચતુથી સીમા પંચમી દિન વાંચે સુણે, હાય વિરાધક નિયમા. શ્રતકેવલી વયણ સુણી, લહી માનવ-અવતાર, શ્રી શુભવીરને શાસને, પામ્યા જય જયકાર. ૮
નવ ચૌમાસી તપ કર્યા, ત્રણમાસી દોય; દેય અહીમાસી કર્યા, તિમ દેઢમાસી દેય. બહોતેર પાસક્ષમણ કર્યા, માસક્ષમણ કર્યા બાર; બે માસી તપ આદર્યો, બાર અઠ્ઠમ તપ સાર. ષટમાસી એક તમે કર્યો, પણ દિન ઊણ ષટમાસ; બસે એગણત્રીશ છઠ્ઠભલા, દીક્ષાદિન એકખાસ. ભદ્રપ્રતિમા દેય તિમ, પારણ દિન જાસ; દ્રવ્યાહાર પાન કર્યો, ત્રણસેં ઓગણપચાસ. છદ્મસ્થ એણીપરે રહ્યા, સહ્ય પરિષહ ઘેર; શુકલધ્યાન અનલે કરી, બાળ્યાં કર્મ કઠેર. શુકલધ્યાન અંતર રહ્યા એ, પામ્યા કેવલનાણ; પદ્યવિજય કહે પ્રણમતાં, લહીએ નિત્યકલ્યાણ.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૩
૧
(૩) કલ્પતરુ સમ કલ્પસૂત્ર, પૂરે મનવંછિત કલ્પસૂત્ર પૂરથી સુણો, શ્રી મહાવીરચરિત્ર. ક્ષત્રિયકુંડ ગ્રામ્ય નગર, સિદ્ધારથ રાય; રાણી ત્રિશલાતણ કુખે, કંચનસમ કાય. પુત્તરવરથી ચવ્યા એ, ઉપન્યા પુન્ય પવિત્ર ચતુરા ચૌદ સુપન લહે, ઉપજે વિનય વિનીત.
૨
૩
વડાક૯૫ પૂરવદિને, ઘરે ક૯૫ને લાવો; રાતિ જગા પ્રમુખે કરી, શાસન સહા. ૧ હય–ગય-રથ શણગારીને, કુંવર લા ગુરુ પાસે; વડા ક૫દિન સાંભળે, વીરચરિત્ર ઉલ્લાસે. ૨ છ–અઠ્ઠમ તપ કીજીએ, ધરીએ શુભ પરિણામ; સ્વામીવચ્છલ પ્રભાવના, પૂજા અભિરામ. ૩ જિન ઉત્તમ ગૌતમ પ્રત્યે એ, કહેજે એકવીશવાર; ગુરુમુખ પદ્મથી સુણી, તે પામે ભવપાર. ૪
દિવાળી પર્વનાં સૈન્યવંદને
ત્રીશ વરસ કેવળીપણે, વિચરે મહાવીર; પાવાપુરી પધારીયા, જિનશાસન ધીર...૧ હસ્તિપાલનુપ રાયને, જુકા સભા મઝાર; ચરમ ચોમાસુ તીહાં રહ્યા, લહી અભિગ્રહ સાર..૨
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
સોળ પ્રહર દીધી દેશના, જાણે લાભ અપાર; દીધી ભવિહિત કારણે, પીધી તેહિજ વાર...૩ દેવશમાં પ્રતિબોધવા, ગોયમ ગયા સુજાણ; કાતિક અમાવાસ્યાદિને, વીર લહ્યા નિર્વાણ......૪ ભાવઉદ્યોત ગયો હવે, કીધી દ્રવ્ય ઉત એમ રાય સવિ મળી ચિતવે, કીધે દીપક ત...૫ દિવાળી તીહાંથી થઈ જગમાંહે પ્રસિદ્ધ; પદ્મ કહે આરાધતાં, લહીયે અવિચલ રિદ્ધ...૬
શાસન નાયક વીરજિન, મુક્તિપુરી શણગારી, ગૌતમની પ્રીતિ પ્રભુ, અંતસમય વિસારી..૧ દેવશર્મા પ્રતિબંધવા, મોકલે મુજને સ્વામ, વિશ્વાસી પ્રભુ વિરજી, છેતર્યો મુજને આમ........૨ હા” હા” આ શું કર્યું ! ભારતમાં અંધારું, કુમતિ મિથ્યાત્વી વધી જશે, કેણ કરશે અજવાળું..૩ નાથ વિનાના સૈન્ય જેમ, થ એમ નિરધાર, એમ ગૌતમ પ્રભુ વલવલે, આંખે આંસુડાની ધાર..૪ કેણ વીરને કણ તું, જાણી એહ વિચાર, ક્ષપક શ્રેણું આરોહતા, પામ્યા કેવલ નાણ...૫ વીરપ્રભુ મોક્ષે ગયા એ, દીવાળી દિન જાણ, ઓચ્છવ રંગ વધામણું, જસ નામે કલ્યાણ
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૫
શ્રી સિદ્ધાચલજીનાં ચૈત્યવંદને
શ્રી શત્રુંજય સિદ્ધક્ષેત્ર, સિદ્ધાચલ સાચો; આદીશ્વર જિનરાયને, જિણું મહિમા જાગે હાં અનંત ગુણવંત સાધુ, પામ્યા શિવવાસ; એહગિરિ સેવાથી અધિક, હાય લીલાવિલાસ. દુષ્કૃત સાવિ દૂરે હરે એ, બહુ ભવ સંચિત જેહ, સકલ તીરથ શિર સેહરે, દાન નમે ધરી નેહ.
૩
ا
સકલ સુહંકર સિદ્ધક્ષેત્ર, સિદ્ધાચલ સુણએ; સુર નર નરપતિ અસુર બેચર, નિકરે જે થુણીયે. સકલતીરથ અવતાર સાર, બહુ ગુણ (ગણ) ભંડાર પુંડરીક ગણધર જ બ, પામ્યા ભવ પાર.
ત્રી પુનમને દિને એ, કમ મમ કરી દૂર; તે તીરથ આરાધીચે, દાન સુયશ ભરપૂર
س
૩
-
م
શ્રી શત્રુંજય સિદ્ધક્ષેત્ર, દીઠે દુર્ગતિ વારે; ભાવ ધરીને જે ચઢે, તેને ભવપાર ઉતારે. અનંત સિદ્ધનો એહ ઠામ, સકલ તીર્થને રાય; પૂર્વનવાણુ ઋષભદેવ, જિહાં ડવીયા પ્રભુ પાય. સૂરજ કુંડ સહામણું, કવડજક્ષ અભિરામ; નાભિરાયા કુલમંડણે, જિનવર કરું પ્રણામ.
م
له
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી સિદ્ધાચલ સિદ્ધક્ષેત્ર, પુંડરીકગિરિ કહીયે વિમલાચલ તે સુરગિરિ, મહાગિરિ લહીયે. પુન્યરાશિ ને પર્વતનાથ, પરવત ઈંદ્ર હોય; મહાતીરથ શાશ્વતગિરિ દઢ શક્તિ જય. ૨ મુક્તિનિલય ને મહાપદ્ધ, પુષ્પદંત વળી જાણે; સુભદ્ર ને પૃથ્વીપીઠ, કૈલાશગિરિ મન આણે. ૩ પાતાલમૂલ પણ જાણીએ, વળી) અકર્મક જેહ; સર્વકામ મન પૂરણે, ટાળે ભવ દુઃખ તેહ ૪ જાત્રા નવાણું કીજીએ, જિન ઉત્તમ પદ તેહ, રૂપ મનહર પામીએ, શીવ લક્ષ્મી ગુણ ગેહ.
સિદ્ધાચલશિખરે ચઢી, ધ્યાન ધરે જગદીશ મન-વચ–કાય એકાગ્રશું, નામ જપો એકવીશ. શત્રુંજયગિરિ વંદી, બાહુબળી ગુણધામ, મરૂદેવ ને પુંડરિકગિરિ, રૈવતગિરિ વિશ્રામ. વિમલાચલ સિદ્ધરાજજી, નામ ભગીરથ સાર; સિદ્ધક્ષેત્ર ને સહસ્ત્રકમલ, મુક્તિનિલય જ્યકાર. ૩ સિદ્ધાચલ શતકુટગિરિ, ટંક ને કેડિનિવાસ, કદંબગિરિ લેહિત્ય નમે, તાલધ્વજ પુન્યરાશ. મહાબલને દઢશક્તિ સહી, એમ એકવીશે નામ; સાતે શુદ્ધિ સમાચરી, કરી નિત્ય પ્રણામ. ૫
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ૭
દગ્ધ શૂન્ય ને અવિધિ દેષ, અતિ પરિણતિ જેહ, ચાર દેષ ઝંડી ભજે, ભક્તિભાવ ગુણગેહ. મનુષ્ય જન્મ પામી કરી એ, સદ્ગુરૂ તીરથ ગ; શ્રી શુભવીરને શાસને, શિવરમણ સંગ.
છે
જ
સોના-રૂપાના કુલડે, સિદ્ધાચલને વધાવું; દિયાન ધરી દાતાતણું, આનંદ મનમાં લાવું. ૧ પૂજાએ પાવન થયો, અમ મન નિર્મળ દેહ; રચના રચું શુભ ભાવથી, કરવા તે કર્મને છે. ૨ અવિને દાદા વેગળા, ભાવિને હૈડાં હજૂર, તન-મન ધયાન એક લગનથી, કીધાં કર્મ ચકચૂર. કાંકરે કાંકરે સિદ્ધ થયા, સિદ્ધ અનંતનું ધામ, શાશ્વત જિનવર પૂજતાં, જીવ પામે વિશ્રામ. દાદા દાદા હું કહું, દાદા વસીયા દૂર, દ્રવ્યથી દાદા વેગળા, ભાવથી હૈડા હજૂર. દુષમકાળે પૂજતાં, ઈન્દ્ર ધરી બહુ પ્યાર, તે પ્રતિમાને વંદના, શ્વાસમાંહે સવાર. રાયણ પગલે પૂજતાં, રત્નપ્રતિમા ઈન્દ્ર - જતિશું તિ મીલે, પૂજે ભવિ સુખકંદ. ત્રદ્ધિ-સિદ્ધિ સુખ સંપજે, પહેચે મનની આશ; ઉદયરત્ન કહે સાંભળે, ભવિજન થઈ એક રાશ.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી પુંડરીકસ્વામીનાં ચૈત્યવંદને
શ્રી શંત્રુજય માહાસ્યની રચના કીધી સાર, પંડરગિરિના સ્થાપનાર, પ્રથમ જિન ગણધાર એક દિન વાણી જિનની, શ્રવણી થશે આણંદ, આવ્યા શંત્રુજ્યગિરિ, પંચક્રોડ સહ રંગ ૨. ચૈત્રી પુનમને દિને એ, શિવશું કી યેગ, નમિએ ગિરિ ને ગણધરૂ, અધિક નહી ત્રિલોક ૩.
(૨) આદીશ્વર જિનરાયને, પહેલે જે ગણધાર, પુંડરિક નામે થયે, ભવિજનને સુખકાર ૧ ચૈત્રી પૂનમને દિને, કેવલસિરિ પામી, ઈણ ગિરિ તેહથી પુંડરીક–ગિરિ અભિધા પામી ૨. પંચ કોડી મુનિશું લહ્યા એ,કરી અણસણ શિવઠામ, જ્ઞાનવિમળસૂરિ તેહના, પય પ્રણમે અભિરામ ૩.
આદીશ્વર જિનરાયને, ગણધર ગુણવંત પ્રગટનામ પુંડરીક જાસ, મહિમાએ મહંત ૧. પંચકેડી સાથે મુણિંદ અણસણ તીહાં કીધ; શુકલ ધ્યાન ધ્યાતાં અમૂલ, કેવલ તહાં લીધ રીત્રી પુનમને દિને એ, પામ્યા પદમહાનંદ; તે દિનેથી પુંડરિકગિરિ, નામ દાન સુખ કંદ ૩
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૯
શ્રી સીમંધરસ્વામીનાં ચૈત્યવંદના
(૧) શ્રી સીમધર જગધણી, આ ભરતે આવે, કરૂણવંત કરૂણા કરી, અમને વંદા સકલ ભક્ત તમે ધણી, જે હવે અમ નાથ, ભવભવ હું છું તાહરે, નહિ મેલું હવે સાથ સયલ સંગ છડી કરી, ચારિત્ર લેઈશું, પાય તમારા સેવીને, શિવરમણી વરશું એ અલજે મુજને ઘણે એ, પૂરે સીમધર દેવ, ઈહાં થકી હું વિનવું, અવધારે મુજ સેવ
૨.
૩
૪
૧
શ્રી સીમધર વીતરાગ, ત્રિભુવન તમે ઉપગારી; શ્રી શ્રેયાંસ પિતા કુળે, બહુ શેભા તુમારી ધન્ય ધન્ય માતા સત્યકી, જેણે જા જયકારી; વૃષભ લંછને વિરાજમાન, વંદે નર નારી ધનુષ પાંચસે દેહડી એ, સેહીએ સેવનવાન; કિતિવિજય ઉવઝાયને, વિનય ધરે તુમ ધયાન ૩
(૩) સીમધર પરમાતમા, શિવસુખના દાતા; પુખલવઈ–વિજયે જ, સર્વ જીવના ત્રાતા ૧ પૂર્વ વિદેહ પુંડરીકગિરી, નયરીએ સોહે; શ્રી શ્રેયાંસ રાજા તિહાં, ભવિયણનાં મન મોહે ર
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
૪
છે
ચૌદ સુપન નિર્મલ લહી, સત્યકી રાણી માત; કુંથુ અર જિન અંતરે, સીમધર જિન જાત અનુક્રમે પ્રભુ જનમીયા, વળી યૌવન પાવે; માત પિતા હરખે કરી, રૂકૃમિણી પરણાવે ભેગવી સુખ સંસારનાં, સંજમ મન લાવે; મુનિસુવ્રત નમિ અંતરે, દીક્ષા પ્રભુ પાવે ઘાતી કર્મને ક્ષય કરી, પામ્યા કેવલ નાણુ, વૃષભ લંછને શોભતા, સર્વ ભાવના જાણ ચોરાશી જસ ગણધરા, મુનિવર એકસે ક્રોડ, ત્રણ ભુવનમાં જોવતાં, નહિ કે એહની જોડ દશ લાખ કહ્યા કેળવી, પ્રભુજીને પરિવાર, એક સમય ત્રણ કાળના, જાણે સર્વ વિચાર ઉદય પિઢાલ જિનાંતરે એ, થાશે જિનવર સિદ્ધ, જસવિજય ગુરૂ પ્રણમતાં, શુભ વાંછિત ફળ લીધ
૬
૭
૯
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
સ્તવન વિભાગ
શ્રી આદીશ્વરપ્રભુનાં સ્તવને
ઋષભ જિનેશ્વર પ્રીતમ માહરે રે,
એર ન ચાહું રે કંત; રીઝ સાહેબ સંગ ન પરિહરે રે,
- ભાંગે સાદિ-અનંત ઋ. ૧ પ્રીત સગાઈ રે જગમાં સહુ કરે રે,
પ્રીત સગાઈ ન કેય; પ્રીત સગાઈ રે નિરુપાષિક કહી રે,
સપાધિક ધન ખેય ઋ. ૨ કઈ કંત કારણ કાષ્ટ ભક્ષણ કરે રે,
મિલશું કતને ધાય; એ મળે નવિ કઈ સંભવે રે,
મેળે ઠામ ન હાય . ૩. કોઈ પતિરંજન અતિ ઘણું તપ કરે રે,
પતિરંજન તન તાપ; એ પતિરંજન મેં નવિ ચિત્ત ધરું રે,
રંજન ધાતુ મિલાપ રુ. ૪
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર
કાઈ કહે લીલા રે અલખ અલખ તણી રે, લખ પૂરે મન આશ;
દોષ રહિતને લીલા નિવ ઘટે રે,
લીલા દોષ વિલાસ
ચિત્ત પ્રસન્ગે રે પૂજનલ કહ્યુ રે,
પૂજા અખ`ડિત એહ;
કપટરહિત થઈ આતમ અરપણા રે,
આનધન પદ્મ રહ
(૨)
ઋષભજિત ભવજલ પાર ઊતાર,
ઋષભજિન ભવજલ........
આપપ્રતાપે ગિરિવર દ્વીપે,
શ્રી વીર જિનશાસન જયવંતુ,
જન્મ્યાતિ ઝગમગ સાર....ઋષભ. ૧
ઉદય તેઇસમે હાગે સૂરીશ્વર,
ઋ. પ
જન્મ્યાતિ ઝગમગ સાર....ઋષભ. ૨
æ. È
ઉનકા ઉપદેશામૃત પીકે,
શ્રી દુપસહુ અણુગાર....ઋષભ. ૩
કરાવેગા શુભ ભાવસે,
વિમલવાહન ભૂપાલ....ઋષભ.
આખીરકા ઉદ્ધાર....ઋષભ. પ
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
ભવ્યગિરિ સિદ્ધશેખર મહાજશ,
માલવત સિરીકાર....ઋષભ. ૬
પૃથ્વી પાઠ પીઠ દુ: ખ હરિગિર,
મુક્તિ રાજમણિક’ત મનેાહાર....ઋષભ, ૭ મેરૂ મહીધર નામ સિમરીયે,
વીરવચન
સુખકાર....ઋષભ. ૮
(૩)
તું ત્રિભુવન સુખકાર ઋષભજિન તુ... ત્રિભુવન સુખકાર શત્રુ જયગિરિ શણગાર ઋષભજિન ભૂષણ ભરત મઝાર ઋષભજિન આદિપુરૂષ અવતાર....ઋષભજિન....૧
.
તુમ ચરણે પાવન કર્યું રે, પૂ નવ્વાણુ વાર તેણે તીરથ સમરથ થયુ રે, કરવા જગત ઉદ્વાર ઋષભજિન.....૨
અવર તે ગિરિ પર્વતે વડા રે, એહ થયેા ગિરિરાજ સિદ્ધ અન ́ત ઇડાં થયા રે, વળી આવ્યા અવર જિનરાજ
ઋષભજિન....૩
સુંદરતા સુરસદનથી રે, અધિક જિહાં પ્રાસાદ, બિખ અનેક શૈાભતા રે, દીઠે ટળે વિખવાદ ઋષભજિન....૪
ભેટા કીજે મહ્યા રે, આવે સવિ વિલેાક કલિકાલ તસ અડકે નહિ રે જસુ` સાવન ધન રોકી ઋષભજિન....પ
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૪
જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ જસશિરે રે, તસ ખસે ભાવ પરવાહ, કર લગત શિવસુંદરી રે, મલે ધરી સહેજ ઉચ્છાહ.
ઋષભજિન....૬
(૪)
મે' ભેટયા નાભિકુમાર, અખીયાં સફળ થઈ, નૈના સફળ થઈ........મે' ભેટચા....
તીરથ જગમાં છે ઘણાં રે, તેહમાં છે એ સાર, શેત્રુ ંજા સમ તીરથ નહિ ?, તુરત તરત ભવપાર મે' ભેટયા....૧
જુગલા ધમ નિવારીચા રૈ, તિન ભુવન તું સાર. સાવનવરણી દેહ છે રે, વૃષભલ છન મનેાહાર
મે' ભેટયા....૨.
સાઠમડળ તુ... પ્રભુ રે, સકલ કર્મ કરે દૂર કેવલ લક્ષ્મી પામવા ૨, વાંછિત લીલાપુર
મે' ભેટયા....૩.
ગિરિવર રસ્યા ભાવશુ' રે, સફળ કીચેા અવતાર, શ્રી જિનરખ પસાયથી રે, સંઘ્ર સદા સુખકાર, મે. ભેટયા....૪
ઘણા દિવસની ચાહ હતી હૈ, દેખન પ્રભુ દીદાર, રત્નસુ દુર પાઠક કહે રે, અવિચલ લીલ અપાર
મે' ભેટયા....પ
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૫
(૫)
તેરા રિસન ભલે પાચેા ઋષભજી મે' તેરા રિસન ભલે પાચે કાળ અનંત હિ ભટકત,
પુણ્ય અન તે મિલાયા....ઋષભજી જિનપતિ-નરપતિ-મુનિપતિ, પહેલા એસે બિરુદ ધરાયેા માનું તુંહિ નમી કાયા,
અવતારી જગ ઉદ્ધારણ આયા....ઋષભજી.... ૧ તે જગકી આદિ નિવારી, સમવ્યવહાર શીખાયે લિખન શિલ્પશત ગણિત મતાચા,
તાતે જગ ચલાચા....ઋષભજી....૨
આ જગમે' તુમ નહીએ રે, અવસરપનીચે કહાચેા અઢાર કાડા કાડી સાગર અંતર,
તે પ્રભુ ધમ દીખાયેા....ઋષભજી....૩
લાખ પચાશત કેાડી સાગર લગ, સુખકર શાસન ડાચા તુજ રત્નાકર વ'શ વિભૂષણ,
અસા કાન સુનાયા....ઋષભજી...૪
· કરૂણાકર ઠાકુર તું મેરા, હુ· ચરણે તુમ આચેા થો પદ્મ સેવા અમૃત સેવા,
ઇતને નવનિધ પાયેા....ઋષભજી....પ
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
બાલુડે નિનેહી થઈ ગયો રે છોડ્યું વિનીતાનું રાજ, સંયમ રમણી આરાધવા લેવા મુક્તિનું રાજ
મેરે દિલ વસી ગયો વાલમે....' માતાને મેલ્યા એકલા રે, જાય દિન નવિ રાત, રત્નસિંહાસન બેસવા, ચાલે અડવાણે પાય
મેરેદિલ...૧ વહાલાનું નામ નવિ વિસરે રે, ઝરે આંસુડાની ધાર, આંખલડી છાયા વળી, ગયાં વરસ હજાર
- મેરે દિલ...૨ કેવલરત્ન આપી કરી રે, પુરી માતાની આશ, સમવસરણ લીલા જોઈને, સાધ્યા આતમ કાજ
મેરેદિલ...૩ ભક્તિવત્સલ ભગવંતને રે, નામે નિર્મળ કાય, આદિજિર્ણદ આરાધતાં, મહિમા શિવસુખ થાય
મેરે દિલ....૪
મારું મોઢે બોલ આદીશ્વર વાલા કાંઈ થારી મરજી રે મરૂદેવી વાટ જોવતાં રે, ઈતર વધાઈ આઈ. આજ ઋષભજી ઉતર્યા બાગમેં, ઉતર્યા સુણી હરખાઈ. ૧ નાહી જોઈને ગજ અસવારી, મરૂદેવી માતા રે, જઈ બાગમેં ચંદન નિરખી, પાઈ શાતા રે. ૨
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
રાજ્ય છેડી નીકળે રીપબા, આ લીલા અદ્ભૂત રે, ચામર છત્ર એર સિંહાસન, મોહની મુત્તા રે..મસું. ૩ દિનભર હું વાટ જેવતી, કબ મારે રીખ આવે, કેતી ભરતને આદિનાથકી, ખબર લાવે રે...મેસું. ૪ કીસી દેશમેં ગયે વાલેસર, તુજ વિના વિનીતા સુની રે, વાત કહે દિલ ખેલ લાલજી, કયું બના મુનિ રે....મોસું. ૫ છે મઝે મેં? હે સુખશાતા ! પૂલ કીધા દોષ છાયા, અબ તે બેલ આદીશ્વર, માસુ કંપે છે કાયા રે.....મોસું. ૬ ખેર હુઈ સે હો ગઈ વાલા, બાત ભલી નહિ કીની, ગયા પછી કાગજ નહીં દીનો,મારી ખબર ન દીની મોસું. ૭ એલંભા મેં દેઉ કીતના, પાછો કયું ન નહી બોલે રે, દુઃખ જનનીના દેખ આદીશ્વર, હૈયા જેને રે...મેસું. ૮ અનિત્ય ભાવના ભાવમાં માતે, નિજ આતમને તારી, કેવલ પામી મુક્તિ સિધાયા, તેને વંદના હમારી....મસું. ૯ મુક્તિકા દરવાજા ખેલા, મરૂદેવી માતા રે, કાળ અસંખ્ય રહ્યો ઉઘાડા,જબૂ દે ગયા તાલા રે....મેસું.૧૦ સાલ બહોંતરેતીર્થ એસીયા, રાયવર પ્રભુ ગુણ ગાયા, મુનિ મનહર પ્રથમ જિર્ણદકી,મેં પ્રણમુપાયા રે....માસું.૧૧
જી રે સફળ દિવસ આજ મારે દીઠે તુમ દેદાર લય લાગી જિનજી થકી, પ્રગટયે પ્રેમ અપાર
ઘડીય ન વિસરે સાહિબા...૧
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૮
સાહેબા ઘણે રે નેહ, અંતરજામી છે મારા મરૂદેવાના નંદ સુનંદાના કંથ
ઘડીય ન વિસરે માહરા સાહિબા....૨ સાહિબા લઘુ થઈમન માહરૂ તિહાં રહ્યું તુમ સેવાને કાજ તે દિન કયારે આવશે, હશે સુખને આવાસ,
ઘડીય...૩ જી રે પ્રાણેશ્વર પ્રભુજી તુમે, આતમના રે આધાર મારે પ્રભુજી તુમ એક છે, જાણજે નિરધાર
ઘડીય...૪ સાહિબ એક ઘડી તુમ વિના, જાએ વરસ સમાન પ્રેમ વિરહ હવે કેમ ખમું, જાણે વચન પ્રમાણ
ઘડીય-૫ સાહિબા અંતરગતની વાતડી, કહે કેને કહેવાય વહાલેશ્વર વિસવાસીયા,કહેતાં દુઃખ થાય સુણતાં સુખ થાય
ઘડીયાદ
સાહિબા દેવ અનેક જગમાં વસે, તેની રિદ્ધિ અનેક તુમ વિના અવરને નહિ નમું, એવી મુજ મન ટેક
ઘડીય...૭ જી રે પંડિત વિવેકવિજય તણે, પ્રણમે શુભ પાય હરળવિજય શ્રીષભના જુગતે ગુણ ગાય
ઘડીય-૮
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૬
ભરતજી કહે સુણે માવડી, પ્રગટયા નવ નિધાન રે નિત્ય નિત્ય દેતી એલંબડા, હવે જુએ પુત્રના માન રે
શષભની શોભા શી કહું...૧ અઢાર કડાકી સાગરે, વસી નયર અનુપ રે ચાર જોયણનું માન રે, ચાલ જોવાને ચુપ રે
ઋષભની.....૨ પહેલો રૂપાનો કોટ છે, કાયા કંચનવાન રે બીજે કનકનો કોટ છે, કાંગરા રત્નસમાન રે
| ઋષભની...૩. ત્રીજે રત્નનો કોટ છે, કાંગરા મણિમય જાણ રે તેહમાં મધ્ય સિંહાસને, હુકમ કરે પ્રમાણ રે
ઋષભની...૪ પૂર્વદિશિની સંખ્યા સુણો, પગથીયાં વીસ હજાર રે ઈણપરે ગણતાં ચારે દિશિ, પગથીયાં એંસી હજાર રે
| ઋષભની....૫ શિરપર ગાણ છત્ર જળહળે, તેહથી ત્રિભુવન રાય રે ગણભુવનને બાદશાહ, કેવળજ્ઞાન સહાય રે...
ઋષભની...૬ વીસ, બગીશ દશ સુરપતિ, વળીદાય ચંદ્રને સૂર્ય રે દેય કરજેડી ઊભા ખડા, તુમ સુત ઋષભ હજુર રે
ઋષભની...૭
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
૦૭
ચામર જોડી ચ દ્વિશી છે, ભામ`ડલ ઝલકત રે ગા ગગને દુ'દુભિ, ફૂલ પગર વરસ ́ત રે
ઋષભની....૮
અશાકવૃક્ષ
માર ગુણુ પ્રભુ દેહથી, મેઘ સમાણી દે દેશના, અમૃતવાણુ
પ્રતિહારજ આઠથી દ્વીપે, તુમ સુત ચાલેા જોવાને માવડી,ગયવર ખધે
શ્રીકાર રે
જયકાર રે
ઋષભની....૯
દેદાર રે અસવાર રે ઋષભની....૧૦
દૂરથી રે વાજા' સાંભળી, જોતાં હરખ ન માય રે હરખના આંસુથી ફ્રાટીયા, પડેલ તે દૂર પલાય રે ઋષભની....૧૧
ગયવર ખંધેથી દેખીચે, નિરુપમ પુત્ર દેદાર રે આદર દીચેા નહિ માય રે, માય મન ખેદ અપાર રે ઋષભની....૧૨
કેહનાં છે.રુ' ને કેહની માવડી, એ તેા છે વિતરાગ રે ઈણીપરે ભાવના ભાવતાં, કેવળજ્ઞાન પામ્યા મહાભાગ રે ઋષભની...૧૩
ગયવર ખંધે મુક્તિ ગયા, અંતગડ કેવલી એહ રે વંદો પુત્રને માવડી, આણી અધિક સસ્નેહ રે
ઋષભની...૧૪
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૧
ઋષભની શોભા મેં વરણુ, સમક્તિ પુર મોઝાર રે સિદ્ધગિરિ મહામ્ય સાંભળે, સંઘને જયજયકાર રે
ઋષભની..૧૫
સંવત અઢાર એસીએ, માગસર માસ સહાય રે દીપવિજય કવિરાયને, મંગલમાલ સહાય રે
- ઋષભની...૧૬
(૧૦)
પાલીતાણા નગર સેહામણું રે રૂડી લલિતાસરની પાળ ઊંચાં દહેરાં આદિનાથનાં રે, ઉગમણે દરબાર હે જિનજી ભકિત હૃદયમાં ધારજે રે
અંતર વયરી નિવાર રે તારજો દિનદયાળ....૧ ચઢિયા શત્રુ ગિરિ ઉપરે રે. સૂરજકુંડમાં નાહિ ?
પહેરણ ક્ષીરદક ધોતિયા રે,
- પૂજવા શ્રી આદિજિર્ણદ....તારજો..૨ કેશર ચંદન ધોળીયા રે, માંહે ભેન્યો ઘનસાર - ભાવે ભકત પૂજા રચું રે,
ઉતરવા ભવપાર....તારજો....૩ ચંપિ ભલે સવંતરે રે, મગરલાલ ગુલાબ લાખેણે ટેડલ ર રે,
કંઠડે ઠવી ફૂલમાલ...તારજો...૪
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
બે કર જોડી વિનવે રે, ન્યાયસાગર સુખકાર આવાગમનને વાર રે,
મોક્ષમારગડે દેખાડતારજો...૫
(૧૧)
કયાંથી રે અવતર્યાં કયાં લીધે અવતારજી
સ્વર્થસિદ્ધ વિમાનથી ચ્યવી રે,
ભરતક્ષેત્ર અવતારજી....તારે રે દાદા રીખવજી...૧ ચોથ ભલી રે અષાઢની રે જનની કુખે અવતારજી ચીદ સુપન નિર્મળ દાહી,
જાગ્યા જનની તેની વારજી....તારે રે.......૨ ૌત્રવદિ આઠમ દિને, જમ્યા ત્રિભુવનનાથજી છપ્પન દિકુમરી મલી,
ટાળે શુચિ કર્મ તેની વારજી..તારે રે...૩ ચેસઠ ઈદ્ર તિહાં આવીયા, નાભિરાયા દરબારજી પ્રભુને લેઈ મેરૂ ગયા,
સ્નાત્ર મહોત્સવ તેની વારજી....તારે રે..૪ પ્રભુને સ્નાત્રમહોત્સવ કરી, લાવ્યા જનની પાસજી અશ્વાપિની નિંદ્રા હરી કરી,
રત્નને ગેડી દડે મુકેછે.તારે રે...૫
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૩
ત્યાંસી લાખ પૂરવ ગૃહવાસે,વસીયા પરણ્યા દેય જ નારીજી સાંસારિક સુખ વિલસી કરી,
લેવા સંજમ ભારજી તારો રે... લેકાંતિક સુર આવી કરી, વિનવે ત્રિભુવનનાથજી દાન સંવત્સરી આપીને,
લીધો સંજમ ભા૨જી...તારે રે...૭ પંચ મહાવ્રત આદરી, ઐરાવદિ અષ્ટમી જાણજી ચાર હજાર સાથે સંયમી,
ઉપન્યું એથું જ્ઞાનજી તારે રે...૮ કર્મ ખપાવી કેવલ લહી, કાલોક પ્રકાશજી સંશય ટાળી જીવના લેવા
શિવરમણ સારજી...તારે રે..૯ ખોટ ખજાને પ્રભુ તાહરે, નથી દેતાં લાગે શું વારજી કાજ સરે નિજ દાસના રે
એ છે આપનો ઉપગારજી...તારે રે...૧૦ ઘરનાને તાર્યા તેમાં શું કર્યું છે મુજ સરીખા ને તારેજી કલ્પવૃક્ષ જિહાં ફળે,
તેમ દાદ દયાળજી...તારે રે..૧૧ -ચરણે આવ્યાને રાખજોજી, બાહુબલિ ભરત નરેશજી પદ્મવિજય કહે વંદના,
તારે તારે દાદા દયાળજી...તારો રે...૧૨
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૪
(૧૨)
વિમલાચલ વાસી મ્હારા વ્હાલા સેવકને વિસારો નહિ...આંકણી જળ વિના મીન દુ:ખ અતિ પામે જિષ્ણુ દેં આપ જાણેા સહી દુઃખ હરનારા, વિજન પ્યારા, શરણે છું મહારાજ
ચાર ચાર મુજ કેડે પડીયા,
પુન્ય રતનને કાજ...સેવકને.૧
પાપી ચંડાળા પકડી મુજ, માલ હરી લેનાર જિનજી જો મુજ વ્હારે
આવે! તે છુ' ઉગરનાર...વિમલાચલવાસી...૨
જન્મમરણના દુઃખ વેઠયા બહુ પણ નિત આવ્યે પાર તે દુઃખને દૂર કરવા કારણુ
આબ્યા તુમ દરખાર...વિમલા...૩
અરજી ઉર ધરી નેહ નજર કરી સેવકની કરે સાર કૃપાતણા એ સિંધુ,
કાણ ઊતારે પાર...વિમલા...૪ ભવદુઃખ ભંજન ભગવંત કરી મુજ કઠણ કરમના નાશ પદ્મપંકજ રહે પ્રાણુ મધુકર,
પુરા મનની આશ...વિમલા...પ
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
s૫
(૧૩)
શેભા શી કહું રે શેત્રુ જા તણી રે,
જીહાં વસીયા છે પ્રથમ તીર્થકર દેવજે રૂડી રાયણુતળે ઋષભ સમેસર્યા,
ચોસઠ સુરપતિ સારે પ્રભુની સેવજો..૧ નિરખે તે નાભિરાયા કેરા પુત્રને,
માતા મરૂદેવી કેરા નંદ જે રૂડી રે વિનીતા નગરીને ધણી, | મુખડુ સોહીયે સરદ પુનમને ચંદ જે.૨ નિરખ્યો રે નારી કંથને વિનવે,
પીયુડા મુજને પાલીતાણું દેખાડ એ ગિરિ પૂર્વનવાણું સમેસર્યા,
માટે મુજને આદીશ્વર ભેટાડજે.૩ મારે જવાની ઘણી હેશ છે,
ક્યારે જાઉં ને ક્યારે કરૂં દર્શન તે માટે મારું મન તલસે ઘણું,
નયને નિહાળું તે ઠરે મારાં લોચન જે.૪ એવી તે અરજ ભલા એ સાંભળે,
હુકમ કરે તે આવું તમારી પાસે જે મહેર કરીને એકવાર દરિસણ દીજીએ
શ્રી શુભવીરની પહોંચે મનની આશ જે..૫
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૧૪)
ગિરિવરિયાની ટોચે રે,
જગગુરૂ જઈ વસ્યા રે લલચાવી લાખ કઈ નવિ લેખજે,
આવી તળેટીને તળીયે ટળવળું રે,
સેવક ઉપર જરા મહેર કરીને દેખજે...૧ કામ, દામ, ધામ, હું નથી માંગત,
માંગુ માંગણ થઈને ચરણ હજુર જે કાયા નિર્બલ છે તે પ્રભુજી જાણજે,
આપ પધારે દિલકે દિલડા પૂરજો...૨ જન્મ લીધે તે દુખિયાના દુઃખ ટાળવા
તે ટાળી સુખીયા કીધા નાથ જે તુમ બાળકની પેરે હું પણ બાલુડે,
નમિ વિનમી જ્યે ધરજે મારો હાથ જે...૩ જિમ તિમ કરીને આ અવસર મળે,
સ્વામી સેવક સામાસામી થાય જે વખત જવાને ભય છે મુને,
| દરસિણ ઘો તો લાખના કહેવાય જે..૪ પંચમ કાલે પ્રભુજી મળવા દેહિલા,
તે પણ મળીયા ભાગ્યતણે નહિ પાર જે ઉવેખી નહિ પીડા માટે સાહિબા,
એક અરજને મળી લેજે હજુર જે...૫
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
સુરતરૂ નામ ધરાવે પણ તે શું કરું,
સાચો સુરતરૂ તું છે દિનદયાળ જે મનગમતું દઈ દાસને ભવોભવ વાર,
સાચા થાશે ખકાયા પ્રતિપાલ જે.. કરગરૂ તે પણ કરૂણા નહિ લાવશે,
લંછન લાગે સંઘપતિ નામ ધરાવી જે કેડે વળગ્યા સરિખા ગણ્યા,
ધીરજ આપ ભગત ઠરાવી જે....૭ નાભિ નરેસર નંદન આશા પૂરજે,
રહેજે હૃદયમાં સદા કરીને વાસ કાન્તિવિજયને આત્મપદ અભિરામ છે,
સદા સોહાગણ મુગતિ પામે વિલાસ..૮
(૧૫) ઋષભજિર્ણોદા ઝષભજિર્ણોદા, તુમ દરિશન હુએ પરમાણુંદા, અહનિશ થાઉં તુમ દીદારા, મહેર કરીને કર પ્યારા
ઋષભ..૧ આપણને પૂછે જે વલગા, કિમ સરે તેહને કરતાં અલગા અલગા કીધા પણ રહે વલગા, મોર પીંછ પરે ન હુએ ઉભગા
રાષભ...૨ તુમ્હ પણ અળગે થયે કિમ સરશે, ભક્તિ ભલી આકરષી લેશે. ગગને ઊડે દૂર પડાઈ, દેરી બલે હાથે રહે આઈ
ઋષભ૩.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
મુજ મનડું છે ચપળ સ્વભાવે, હે અંતર્મુહૂર્ત પ્રસ્તાવે તું તે સમય સમય બદલાયે, ઈમ કિમ પ્રીતિ નિવાહ થાયે
| ઋષભ...૪ તે માટે તું સાહિબ માહરો, હું છું સેવક ભવભવ તાહરે એહ સંબંધમાં મ હોશે ખામી, વાચક માન કહે શિર નામી
ઋષભ....૫
(૧૬) જ્ઞાન રયણ રયણાયરુ રે, સ્વામી શ્રી ઋષભજિકુંદ, ઉપગારી અરિહા પ્રભુ રે, લોકલકત્તરાનંદ રે, ભવિયા ભાવે ભજે ભગવંત,
મહિમા અતુલ અનંત રે ભવિયાં...૧ તિગ તિગ આરક સાગરુ રે, કડાકડી અઢાર, યુગલા ધર્મ નિવારીયો રે,
ધર્મ પ્રવર્તનહાર રે ભવિયાં.....૨ જ્ઞાનાતિશ ભવ્યના રે, સંશય છેદનહાર, દેવ ના તિરિ સમજીયા રે,
વચનાતિશય નિવાર રે ભવિયાં....૩ ચાર ઘને મઘવા સ્તવે રે, પૂજાતિશય મહંત, પંચ ઘને જન ટલે રે,
કષ્ટ એ સૂર્ય પ્રસંત રે, ભવિયાં...૪ રોગ ક્ષેમંકર જિનવરુ રે, ઉપશમ ગંગા નીર, પ્રીતિ ભકિતપણે કરી છે,
નિત્ય નમે શુભવીર રે, ભવિયાં...૫
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૧૭) જગજીવન જગ વાલ, મરૂદેવીને નંદ લાલ રે. મુખ દીઠે સુખ ઉપજે,
દરિશન અતિહિ આનંદ લાલ રે જગ...૧ આંખડી અંબુજ પાંખડી,
અષ્ટમી શશી સમ ભાલ લાલ રે, વદન તે શારદ ચંદલે,
વાણી અતિહિ સાલ લાલ રે જગ...૨ લક્ષણ અંગે વિરાજતાં, અડદિય સહસ ઉદાર લાલ રે, . રેખા કર ચરણાદિકે, અત્યંતર નહિ પાર લાલ રે જગ..૩ ઇંદ્ર ચંદ્ર રવિ ગિરિતણું, ગુણ લહી ઘડીયું અંગ લાલ રે ભાગ્ય કહાં થકી આવીયું,
અચરિજ એહ ઉત્તગ લાલ રે જગ...૪ ગુણ સઘળા અંગે કર્યા, દૂર કર્યા સાવિ દેષ લાલ રે વાચક યશવિજયે થુ, દેજે સુખને પિષ લાલ રે જગ...૫
ઋષભ જિર્ણદર્શી પ્રીતડી, કીમ કીજે હે કહે ચતુર વિચાર, પ્રભુજી જઈ અલગ વસ્યા, - તિહાં કિણે નવિ છે કોઈ વચન ઉચ્ચાર...ઋષભ૧ કાગળ પણ પહોંચે નહિ, નવિ પહોંચે તે તીહાં કે પ્રધાન જે પહોંચે તે તુમ સામે, - નવિ ભાખે છે કેાઈનું વ્યવધાન.sષભ...૨
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રીતી કરે તે રાગીયા જિનવરજી હે તમે તે વીતરાગ પ્રીતડી જેહ અરાગીથી,
મેલવવી હો તે લકત્તર માર્ગ.. ઋષભ૩ પ્રીતિ અનાદિની વિશ્વભરી, તે રીતે તે કરવા મુજ ભાવ કરવી નિર્વિષ પ્રીતડી,
કિણ ભતે હે કહો બને બનાવ ઋષભ...૪ પ્રીત અનંતી પરથકી, જે તોડે છે તે જોડે એહ પરમ પુરુષથી રાગતા,
એકત્વતા હો દાખી ગુણગેહષભ...૫ પ્રભુજીને અવલંબતાં, નિજ પ્રભુતા હે પ્રગટ ગુણરાશ દેવચંદ્રની સેવા,
આપે મુજ હે અવિચલ સુખવાસ. ઋષભદ
' (૧૯) જગચિંતામણી જગગુરૂ, જગતશરણ આધાર લાલ રે; અઢાર કોડાકડી સાગરે, ધર્મ ચલાવણ હાર લાલ રે... જગ.૧ અષાઢ વદિ ચોથે પ્રભુ, સ્વર્ગથી લીયે અવતાર લાલ રે; ૌત્રવદિ આઠમ દિને, જમ્યા જગદાતાર લાલ રે..જગાર પાંચસે ધનુષની દેહડી, સેવન વરણ શરીર લાલ રે, ૌત્રવદિ આઠમે લીયે, સંજમ મહાવડવીર લાલ રે....જગ.૩ ફાગણવદિ અગીયારસે, પામ્યા પંચમ નાણ લાલ રે, મહાવદિ તેરસે શિવ વર્યા, જગ નિરોધ કરી લાલ રે....જગઇ
રાશી લાખ પૂરવનું, જિનવર આય લાલ રે; પદ્મવિજય કહે પ્રણમતાં,
વહેલું શિવસુખ થાય લાલ રે.જગ ૫
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૧
શ્રી અજિતનાથ પ્રભુનાં સ્તવને
પંથ નિહાળું રે બીજા જિનતણે રે,
- અજિત અજિત ગુણધામ; જે તે જિત્યા રે તેણે હું જિતી રે,
પુરૂષ કિશ્ય મુજ નામ..૧ ચરમનયણ કરી મારગ જેવતાં રે,
ભૂલ્યો સયલ સંસાર; જેણે નયણે કરી મારગ જોઈયે રે,
નયણ તે દિવ્ય વિચાર..૨ પુરૂષ પરંપરા અનુભવ જેવતાં રે,
અંધે અંધ પલાય; વસ્તુ વિચારે છે જે આગામે કરી રે,
ચરણ-ધરણ નહીં કાય...૩ તર્ક વિચારે રે વાદ પરંપરા રે;
પાર ન પહોચે રે કોય; અભિમત વસ્તુ વસ્તુગતે કહે છે,
તે વિરલા જગ જે... ૪ વસ્તુ વિચારે રે દિવ્ય નયન તણે રે,
વિરહ પડ નિરધાર . તરતમ ગે રે તરતમ વાસના રે,
વાસિત બંધ આધાર..૨
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
કાળલબ્ધિ લહી પંથ નિહાળશું રે,
એ આશા અવલંબ; એ જન જીવે રે જિનજી જાણજો રે,
આનંદઘન મત અંબ૬
અજિત જિર્ણોસર ચરણની સેવા હેવાએ હું હલિયે, કહિયે અણચાખે પણ અનુભવ, રસને ટાણે મલિ, પ્રભુજી મહેર કરીને આજ, કાજ હમારાં સારે...૧ મૂકાવ્યું પણ હું નવિ મૂકું, ચૂકું એ નવિ ટાણે ભક્તિ ભાવ ઉઠશે જે અંતર, તે કિમ રહે શરમાણે. પ્રભુજી..૨ લેચન શાંત સુધારસ સુભગા, મુખ મટકાળું સુપ્રસન્ન ચાગ મુદ્રાને લટકે ચટકે, અતિશયનો અતિ ધન. પ્રભુજી....૩ પિંડ પદસ્થ રૂપસ્થ લીને, ચરણ કમળ તુજ ગ્રહીયાં ભ્રમર પરે રસ સ્વાદ ચાખ,
વિરસે કાં કરો મહિયાં. પ્રભુજી...૪ બાળ કાળમાં વાર અનંતી, સામગ્રીએ નવિ જાગે. યૌવન કાળે તે રસ ચાખ્યો,
તું સમરથ પ્રભુ માગે. પ્રભુજી..૫ તુ અનુભવ રસ દેવા સમરથ, હું પણ અરથી તેહને ચિત્ત, વિત્ત ને પાત્ર સંબંધે,
| અજર રહ્યો હવે કેહને. પ્રભુજી
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૩
પ્રભુની મહેરે તે રસ ચાખ્ખો, અંતર'ગ સુખ પામ્યા. માનવિજય વાચક ઇમ જપે,
હુએ મુજ મન કામ્યા. પ્રભુજી...૭
(૩)
અજિત જિષ્ણુ દશું પ્રીતડી, મુજ ન ગમે હા ખીજાના સંગ કે માલતી ફૂલે મેાહીચેા,
કિમ એસે હા માવલ તરૂ ભુંગકે...અજિત...૧ ગ'ગાજલમાં જે રમ્યા, કિમ છીલ્લર હા રિતે પામે મરાલ કે સરોવર જલઘર જળ વિના નવિ ચાહે હા,
જેમ ચાતક ખાલ કે... અજિત...ર કોકિલ કલ કુજિત કરે, પામી મ’જરી હા પંજરી સહકાર કે આછાં તરૂવર નિવ ગમે,
ગિરૂઆશુ હા હાચે ગુણના પ્યારકે...અજિત...૩
કમલિની દ્દિનકર કર ગૃહે,વલી કુમુદિની હા ધરે ચ દશું પ્રીત કે ગૌરીગિરીશ ગિરિધર વિના નવિ ચાહે હા,
કમલા નિજ ચિત્તકે...અજિત...૪
તિમ પ્રભુશુ' મુઝ મન રમ્યું, બીજાશુ' હા નહિ આવે દાય કે શ્રીનયવિજય વિષુધ તણા,
વાચક જસ હો નિત નિત ગુણુ ગાય...અજિત...૫
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૪
શ્રી સંભવનાથ પ્રભુનાં સ્તવને
સાહેબ સાંભળે રે સંભવ અરજ અમારી, ભવભવ હું ભમ્યો રે ન લહી સેવા તમારી નરક નિગોદમાં રે, તિહાં હું બહુ ભવ ભમિ તુમ વિના દુઃખ સહ્યાં રે
અહોનિશ ક્રોધે ધમધમિસાહેબ...૧ ઈદ્રિયવશ પડયો રે પાલ્યાં વ્રત નવિ સૂસે ત્રસ પણ નવિ ગણ્યા રે, હણિયા થાવર હૂસે વ્રત ચિત્ત નવિ ધર્યા રે, બીજુ સાચું ન બોલ્યું પાપની ગોઠડી રે,
તિહાં મેં હઈડું ખોલ્યું....સાહેબ...૨ ચોરી મેં કરી રે ચઉવિહ અદત્ત ન ટાળ્યું શ્રી જિન આણશું રે, મેં નહિ સંયમ પાલ્યું મધુકરતણું પરે રે, શુદ્ધ ન આહાર ગવેખ્યો રસના લાલચે રે,
નીરસ પિંડ ઉગે સાહેબ...૩ નરભવ દોહિલો રે, પામી હવશ પડિયો પરસ્ત્રી દેખીને રે, મુજ મન તિહાં જઈ અડિયે કામ ન કો સર્યા રે પાપે પિંડ મેં ભરિયે શુદ્ધ બુદ્ધ નવિ રહિ રે,
તેણે નવિ આતમ તરિચ...સાહેબ...૪
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
લક્ષમીની લાલચે રે, મેં બહુ દીનતા દાખી તે પણ નહિ મળી રે, મળી તે નવિ રહી રાખી જે જન અભિલશે રે, તે તો તેહથી નાસે તૃણ સમ જે ગણે રે,
તેહની નિત્ય રહે પાસે.સાહેબ૫ ધન્ય ધન્ય તે નરા રે એહનો માહ વિડી વિષય નિવારીને રે, તેહને ધર્મમાં જેડી અભક્ષ્ય તે મેં લખ્યાં રે, રાત્રિભૂજન કીધાં વ્રત નવિ પાળીયાં રે,
જેહવાં મૂળથી લીધાં. સાહેબ અનંત ભવ હું ભમ્યો રે ભમતાં સાહેબ મળિયે તુમ વિણ કે દીએ રે બેધિ રયણ મુજ બળિયો સંભવ આપજે રે ચરણ કમળ તુમ સેવા નય એમ વિનવે રે
સુણો દેવાધિદેવા...સાહેબ...૭
(૨) સમકિત દાતા સમકિત આપે, મન માગે થઈ મીઠું છતી વસ્તુ દેતાં શું શોચે, મીઠું તે સહુએ દીધું પ્યારા પ્રાણ થકી છો રાજ, સંભવ જિનવર મુજને....૧ એમ મત જાણે જે આપે લહીએ, તે લાધ્યું શું લેવું. પણ પરમારથ પ્રીછી આપે, તેહજ કહીએ દેવું.પ્યારા...૨
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
અથી હું તું અર્થ સમર્પક, એમ મત કર હાસું પ્રગટન હતું તેમને પણ પહેલાં એ હાંસાનું પાસું..પ્યારા૩ પરમ પુરૂષ તમે પ્રથમ ભજીને, પામ્યા એ પ્રભુતાઈ તેણે રૂપ તુમને ઈમ ભજીએ, તેણે તુમ હાથે વડાઈ..પ્યારા....૪ તમે સ્વામી હું સેવાકામી, મુજ રે સ્વામી નિવાજે નહિ તે હઠ માંડી માંગતાં, કણ વિધ સેવક લાજે...પ્યારા...૫ જાતે જતિ મીલે મત પ્રીછો, કુણ લેશે કુણુ ભજશે સાચી ભક્તિ તે હંસ તણી પરે, ખીરનીર નય કરશે....પ્યારા. એલગ કીધી તે લેખે આવી, ચરણ ભેટ પ્રભુ દીધી રૂપ વિબુધને મોહન પભણે, રસના પાવન કીધી .ગારા..૭
સેવક નયણે નિહાળો સંભવજિન સેવક નયણે નિહાળે અધમ ઉદ્ધારણ બિરુદ તુમારે શ્રવણે સુ મેં આજ અવર દેવનો સંગ છોડી હું હવે તો શિર તુજ લાજસેવક..૧ લક્ષ ચોરાશી નિમાં ભટક, પાપે દુઃખ અપાર જન્મમરણથી હું ગભરાણો, આવ્યો તુમ દરબાર
સેવક...૨ ક્ષાયિક ભાવે દ્ધિ અનંતી, તુજ પાસે છે સ્વામી તે આપી મુજ દુઃખડા કાપે, અરજ કરું શિરનામી
સેવક...૩
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
નીકટ ભવીને સહુ કોઈ તારે, એમાં શું અધિકાઈ દૂર ભવીને જે તમે તારે, તો તુજ જસ જગમાંહિ
સેવક...૪
વીર્ય ઉલ્લાસ થાયે તવ ચેતન, આલબંને ગ્રહ તારું રંગવિમલ મુનિ શુભ ઉપગે, તોડે મેહ અંધારું
સેવક...૫
(૪). સંભવ જિનવર વિનતિ અવધારે ગુણગાતા રે; ખામી નહી મુજ ખીજમતે,કદીય હોશ ફળદાતાસંભવ–૧ કરજેડી ઊભો રહું, રાતદિવસ તુમ દયાને રે, જે મનમાં આણે નહિ, તો શું કહીએ છાનો રે સંભવ–૨ બેટ ખજાને કે નહિ, દીજીએ વંછિત દાનો રે, કરૂણાનજર પ્રભુજીતણું, વાધે સેવક વાને રે સંભવ-૩ કાળલબ્ધિ નહિ મતિ ગણે, ભાવલબ્ધિ તુમ હાથે રે; લડથડતું પણ ગજ બચ્ચું, ગાજે ગયવર સાથે રે સંભવ-૪ દેશે તે તુમહિ ભલું, બીજા તે નવિ જાચું રે, વાચકયશ કહે સાંઈશું, ફળશે એ મુજ સાચું રે સંભવ–પ
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી અભિનંદન પ્રભુનાં સ્તવને
(૧) દીદી હે પ્રભુ દીઠી જગગુરૂ તુજ
મૂરતિ હે પ્રભુ મૂરતિ મોહન વેલડી જી. મીઠી હે પ્રભુ મીઠી તાહરી વાણી
લાગે હો પ્રભુ લાગે જેસી શેલડીજી–૧ જાણું હે પ્રભુ જાણું જન્મ કયત્વે
જે હે હે પ્રભુ ? જે હું તમ સાથે મીલ્યોજી સુરમણિ હે પ્રભુ સુરમણિ પાપે હથ્થ
આંગણે હે પભુ આંગણે સુરતરૂ ફાજી-૨ વુક્યાં હો પ્રભુ વુક્યાં અમીરસ મેહ
નાઠાં હે પ્રભુ નાઠાં અશુભ શુભદિન દયાજી જાગ્યા હો પ્રભુ જાગ્યા પુણ્ય અંકુર
માગ્યા હે પ્રભુ મુહ માગ્યા પાસા ઢળ્યાજી–૩ ભૂખ્યા હે પ્રભુ ભૂખ્યા મીલ્યા ધૃતપુર
- તરસ્યા હો પ્રભુ તરસ્યાં દિવ્ય ઉદક મિલ્યાજી થાક્યા હે પ્રભુ ! થાકયા મળ્યા સુખપાલ;
ચાહતા હો પ્રભુ ચાહતા સજજન હેજે હલ્યાજી–૪ દી હો પ્રભુ ! દી નિશાવન ગેહ,
સાથી હો પ્રભુ ! સાથી થળે જળ નૌકા મળીજી; કલિયુગે હો પ્રભુ કલિયુગે દુલ્લો મુજ
દરિસન હો પ્રભુ દરસિન લહયું આશા ફલીજી–૫
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૯
વાચક હો પ્રભુ વાચક યશ તુમ દાસ
વીનવે હો પ્રભુ વીનવે અભિનંદન સુણેાજી કહીએ હો પ્રભુ કહીએ મ દેશેા છેડ
દેજો હો પ્રભુ દેજો સુખ દરસન તણેાજી—
(૨)
આણા વહીચે રે ચાથા જિન તણી રે જિમ ન પડેા સંસાર આણા વિણુ કરણી સત કરે રે, વિ પામે ભવપાર આણા–૧ જીવ લાખેા પૂર્વ સંયમતપ કરે રે, ઊર્ધ્વ તુંડ આકાશ શીતલ પાણી હિંમ તે સહે, સાથે ચેાગ અભ્યાસ—૨
દેવની પૂજા રે ભક્તિ અતિ ઘણી રે, કરતાં દીસે વિશેષ આણા લેાપી રે નિજ મત સ્થાપના, ન લહે આતમ વેશ—૩
આણા તાહરી રે ઊભય સ્વરૂપની રે ઉત્સગને અપવાદ વ્યવહાર શેાલે રે નિશ્ચય નય થકી રે ક્રિયા જ્ઞાન સુવાદ—૪
સુંદર જાણી રે નિજ મતિ આચરે રે, નહિં સુંદર નિરધાર ઉત્તમ થાસે રે મનીષા પાથરી રે, જો જો ગ્રંથ વિચાર—પ
ધન તે કહીએ રે નરનારી સદા રે, આસન સિદ્ધક જાણુ જ્ઞાતા શ્રોતા રે અનુભવી સંવરી રે, જે માને તુજ આણ—દ
દાય કર જોડી માંડુ એટલું રે, આણા ભવભવ ભેટ વાચકકીજે રે કીતિ શુચિ પ્રભુ રે, આણા શિવલચ્છી એટ—૭ આણા વહીચે રે ચેાથા જિન તણી રે
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી સુમતિનાથ પ્રભુનાં સ્તવને
(૧)
સુમતિ ચરણ-કજ આતમ અરપણ,
દર૫ણ જિમ અવિકાર, સુજ્ઞાની; મતિ-તર પણ બહુ સમ્મત જાણીએ,
પરિસર પણ સુવિચાર, સુજ્ઞાની–૧ ત્રિવિધ સકલ તનુ ધર ગત આતમા,
બહિરામ ધુરિ ભેદ, સુજ્ઞાની; બીજે અંતર આતમ તીસરે,
પરમાતમ અવિવેદ, સુજ્ઞાની–૨. આતમબુદ્ધ કાયાદિક ગ્રહ્યો,
બહિરાતમ અઘરૂપ, સુજ્ઞાની; કાયાદિકનો સાખી ઘર રહ્યો,
અંતર આતમ રૂપ, સુજ્ઞાની-૩ જ્ઞાનાનંદે પૂરણ પાવન,
વજિત સકલ ઉપાધ, સુજ્ઞાની; અતીન્દ્રિય ગુણગણમણિ આગરુ,
ઈમ પરમાતમ સાધ, સુજ્ઞાની–૪ બહિરાતમ તજી અંતર આતમા,
રૂપ થઈ થિરભાવ, સુજ્ઞાની; પરમાતમનું હો આતમ ભાવવું,
આતમ અર્પણ દાવ, સુજ્ઞાની–૫
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
આતમ અરપણ વસ્તુ વિચારતાં,
ભરમટળે મતિદોષ, સુજ્ઞાની; પરમપદારથ સંપત્તિ સંપજે,
આનંદઘન રસ પષ, સુજ્ઞાની– ૬
(૨) તુમ હો પર ઉપગારી સુમતિ જિન તુમ હે પર ઉપગારી પંચમ જિન પંચમ ગતિ દાયક પંચ મહાવ્રતધારી પંચ પ્રમાદ મતંગજ ભેદન પંચાનન અનુકારી સુમતિ–૧ પંચ વિષય વિષધરતતિ ખગપતિ પંચ સર મદન વિકારી આશ્રવ પંચ તિમિર–ભર દિનકર, કિરિયા પંચ નિવારી–૨ પંચાચાર સુકાનન જલધર, પંચમાંહી અધિકારી. આગમ પંચ અમૃત રસ વરસી દુરિત દાવાનળ ઠારી-૩ મેતારજ અપરાધી વિહંગમ, ચરણે રાખ્યો શિરધારી પરષદામાંહી આપ વખાણ્ય, ક્રૌંચ સ્વરા સુરનારી––૪ મેઘ નૃપતિ કુળ મુગુટ નગીને, મંગલા ઉર અવતારી ક્ષમા વિજય બુધશિશ કહે જિન, ગર્વથી સુમતિ વધારી—પ
૩) સુમતિનાથ ગુણ શું મિલીજી, વાધે મુજ મન પ્રીતિ તેલ બિન્દુ જિમ વિસ્તરેજી, જલમાંહી ભલી રીતિ સોભાગી જિનશું, લાગ્યો અવિહડ રંગ–૧ સજજનશું છે પ્રીતડીજી, છાની તે ન રખાય પરિમલ કસ્તુરી તણાજી, મહી માંહી મહકાય સેભાગી–૨
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૨
અંગુલિ નવિ મેરૂ ઢંકાયે, છાબડીચે રવિ તેજ અંજલિમાં જિમ ગંગ ન માગે,
મુજ મન તિમ પ્રભુ હે જ. સોભાગ–૩ હુઓ છિપે નહિ અધર અરૂણ જિમ ખાતાં પાન સુરંગ પીવત ભર ભર પ્રભુ ગુણ પ્યાલા,
તિમ મુજ પ્રેમ અભંગ. સોભાગી–૪ ઢાંકી ઈશ્ન પરાળશુંછ, ન રહે લહી વિસ્તાર વાચક જસ કહે પ્રભુતાજી,
તિમ મુજ પ્રેમ પ્રકાર. સોભાગી–૫
સમકિત તાહરૂ સોહામણું રે, વિશ્વજતુ આધાર લાલ રે કૃપા કરી પ્રકાશી રે, મીટે તે મોહ અંધાર લાલ રે–૧ નાણ દંસણ આવરણની, વેયણ મેહની જાણ લાલ રે નામ ગોત્રની વિનની સ્થિતિ, એક કોડાકોડી માન લાલરે -૨ ચથા પ્રવૃત્તિ કરણ તે, ફરશે અનંતીવાર લાલ રે દરિસન તાહરું નવિ લહે રે, દૂર ભવ્ય–અભવ્ય અપાર
લાલ રે–૩ શુદ્ધચિત્ત મોગર કરી ભેદી અનાદિની ગાંઠ લાલ રે નાણ વિલેચને દેખીએ, સિદ્ધિ સરોવર કંઠ લાલ રે–૪ ભેદ અનેક છે તેહના રે બૃહ–ગ્રંથ વિચાર લાલ રે સુસંપરાય અનુભવ થકી ઘરમે શુદ્ધ આચાર લાલ રે–પ
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૩ અહો અહો સમકિતને સુ, મહિમા અનુપમ સાર લાલ રે શિવશર્મ દાતા એહ સમે, અવર ન સંસાર કે
લાલ રે– શ્રી સુમતિ જિનેશ્વર સમકિત શુદ્ધ કરાય લાલ રે કીતિવિમલ પ્રભુની કૃપા, શિવલચ્છી ઘર આય લાલ –
પપ્રભસ્વામીનાં સ્તવને
પદ્મપ્રભજિન તુજ મુજ આંતરુ રે, કિમ ભાંજે ભગંવત; કરમવિપાકે કારણ જોઈને રે, કેઈ કહે મતિમંત પદ્મ–૧ પયઈ કિઈ અણુભાગ પ્રદેશથી રે, મૂળ–ઉત્તર બિહુ ભેદ, ઘાતી-અઘાતી હો બંધદય ઉદીરણા રે, સત્તાકરમ વિદ
પદ્મ–૨. કનકપલવત પયડી પુરૂષતણું રે, જેડી અનાદિ સ્વભાવ અન્ય સંગી જિહાં લગે આતમા રે, સંસારી કહેવાય
પદ્મ–૩. કારણગે હો બંધે બંધને રે, કારણ મુગતિ મુકાય; આશ્રય સંયર નામ અનુક્રમે રે, હેપાદેય સુણાય પ–૪ યુજનકરણે હો અંતર તુજ પડો રે, ગુણ કરણે કરી ભંગ; ગ્રંથયુકતે કરી પંડિત જન કહ્યો રે, અંતરભગ સુસંગ
- પદ્મ–૫. તુજ-મુજ અંતર અંતર ભાંજશે રે, વાજશે મંગલ સૂર; જીવ સરોવર અતિશય વાધશે રે, આનંદઘન રસપૂર પદ્મ–૬
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
પદ્મપ્રભ પ્રાણસે પ્યારા, છેડા કર્મની ધારા; કમબંધ તેડવા ધોરી, પ્રભુજીસે અરજ હે મેરી–પ. ૧ લઘુવય એક થે જીયા, મુક્તિ મેં વાસ તુમ કિયા; ન જાની પીર તે મોરી, પ્રભુ અબ ખેંચ લે દેરી–પવાર વિષયસુખ માની માં મનમે, ગયે સબ કાલ ગફલત મેં; નરક દુઃખ વેદના ભારી, નીકલવા ન રહી બારી–પ.૩ પરવશ દીનતા કીની, પાપકી પિટ શિર લીની; નહીં જાની ભક્તિ તુમ કેરી, રહ્યો નિશદિન દુઃખ ઘેરી–પદ્મ.૪ ઈન વિધ વિનતિ મેરી, કરૂં મેં દેય કરજેડી; આતમ આનંદ મુજ દીજે, વીરનું કામ સબ કીજે–પદ્મ.૫
શ્રી સુપાર્શ્વનાથજીન સ્તવન શ્રી સુપાસ જિન વદિયે, સુખ સંપત્તિને હેતુ લલના શાંત સુધારસ જળનિધિ, ભવસાગર માંહે સેતુ લલના.
શ્રી સુપાસ–૧ સાત મહાભય ટાળો, સપ્તમ જિનવર દેવ લલના; સાવધાન મનસા કરી, ધારો જિનપદ સેવ લલના.
શ્રી સુપાસ શિવ શંકર જગદીશ્વરૂ, ચિદાનંદ ભગવાન લલના; જિન અરિહા તીર્થકટુ, જયેત સરૂથ અસમાન લલના; ' . . .
. શ્રી સુપાસ-૩
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૫
અલખ નિરંજન વચ્છલુ, સકલ જતુ વિશ્રામ લલના; અભયદાન દાતા સદા, પૂરણ આતમરામ લલના.
શ્રી સુપાસ–-૪ વીતરાગ મદ કલ્પના, રતિ અરતિ ભય સોગ લલના; નિદ્રા તંદ્રા દુરંદશા, રહિત અબાધિત રોગ લલના.
શ્રી સુપાસ––૫ પરમ પુરૂષ પરમાતમા, પરમેશ્વર પરધાન લલના; પરમ પદારથ પરમેઠી, પરમદેવ પરમાન લલના
સુપાસ–-૬ વિધિ વિરંચિ વિશ્વભરૂ ઋષિકેશ જગનાથ લલના; અઘહર અઘમેચન ધણી, ભક્તિ પરમપદ સાથે લલના
શ્રી સુપાસ––૭ એમ અનેક અભિધા ધરે, અનુભવ ગમ્ય વિચાર લલના; જે જાણે તેહને કરે. આનંદઘન અવતાર લલના.
શ્રી સુપાસ–-૮ શ્રી ચંદ્રપ્રભસ્વામી સ્તવનો
(૧)
જિન ચંદ્રપ્રભ અવધારો કે નાથ નિહાળજો રે ; બમણું બિરૂદ ગરીબ નિવાજકે, વાચા પાળજે રે લ–૧ હરખે હું તુમ શરણે આવ્યો કે, મુજને શખજે રે લે એરટા ચાર ચુગલ જે ભૂંડા કે, તે દૂર નાખજે રે લેકર
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રભુજી પંચ તણું પરશંસા કે, રૂડી થાપજે રે લે; મોહન મહેર કરીને દરિસણ, મુજને આપજે રે લે-૩ તારક તુમ પાલવ મેં ઝીલ્યું કે, હવે મુને તારજે રે ; કુતરી કુમતિ થઈ છે કેડે કે, તેહને વારજે રે -૪ સુંદરી સુમતિ સોહાગણ સારી કે, યારી છે ઘણું રે લે; તાતજી તે વિણ જીવે ચઉદ ભુવન કર્યું આંગણું રે -૫ લખણ લખમણું રાણુના જાયા કે, મુજ મન આવજો રે ; અનુપમ અનુભવ અમૃત મીઠી કે, સુખડી લાવજે રે – દીપતી દેઢસો ધનુષ પ્રમાણે કે, પ્રભુજીની દેહડી રે ; દેવની દશ પૂરવ લખ માન કે, આયુષ્ય વેલડી રે લે-૭ નિર્ગુણ નિરાગી પણ હું રાગી કે, મનમાંહે રહ્યો રે ; શુભગુરૂ સુમતિવિજય સુવસાય કે, રામે સુખ લહ્યો રે લો-૮
ચંદ્રપ્રભુ મુખચંદ્ર, સખી મુને દેખણ દે,
' ઉપશમરસને કંદઃ સખિ૦ સેવે સુરનરવંદ, સ. ગત કલિમલ દુઃખ દંદ. સખિ૦૧ સુહુમનિગોદે ન દેખી, સવ બાદર અતિહિ વિશેષ; સખિબ પુઢવી આઉ ન લેખી, સવ તેલ વાઉ ન લેસ. સખિ ૨ વનસ્પતિ અતિઘણ દિહા, સ0 દીઠે નહીએ દીદાર સ0 બી-તી-ચઉરિદિ જળલીહાસ ગતસનિ પણ ધારાસખિ૦ ૩
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૭
સુર તિરિ નિરય નિવાસમાં, સત્ર મનુજ અનારજ સાથ સ અપજત્તા પ્રતિભાસમાં, સ. ચતુર ન ચઢીચે હાથ સખિ૦૪ ઈમ અનેક સ્થળ જાણીયે, સદરિસણ વિણુ જિણદેવ સ. આગમથી મત જાણીચે, સ0 કીજે નિર્મળ સેવ સખિ ૦૫ નિર્મળ સાધુ ભગતિ લહી, સ ગ અવંચક હોય; સત્ર કિયા અવંચક તિમ સહી, સ. ફળ અવંચક જોય સખિ૦૬ પ્રેરક અવસરુ જિનવરુ, સહ મેહનીય ક્ષય જાય સત્ર કામિતપૂરણ સુરતરુ સત્ર આનંદધન પ્રભુ પાય. સખિ૦૭
શ્રી સુવિધિનાથ સ્તવન
મેં કીને નહિ તુમ બિન ઓર રાગ....મેં કીને....... દિન દિન વાન વધે ગુન તેરો, જર્યું કંચન પર ભાગ રનમે હૈ કષાયકી કાલિમા, સે કયું સેવા લાગ.
'
કીનો...૧ રાજહંસ તું માન સરોવર, ઔર અશુચિ રૂચિ કાગ; વિષય ભુજગમ ગરૂડ તું કહીયે, ઔર વિષય વિષનાગ
' મેં કીનો....૨ ઔર દેવ જલ છિલ્લર સરીખે, તું તે સમુદ્ર અથાગ; તું સુરતરૂ જન વાંછિત પૂરણ, ઔર તે સુકા સાગ
મેં કીનો....૩
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૮ તું પુરૂષોત્તમ તું હિ નિરંજન, તું શંકર વડભાગ; તું બ્રહ્મા તું બુદ્ધ મહાબળ, તુંહિ જ દેવ વીતરાગ
મેં કને...૪ સુવિધિનાથ તુમ ગુન ફુલનકે, મેરે દિલ હૈ બાગ; જસ કહે ભ્રમર રસિક હોઈ તાકો, દીજે ભક્તિ પરાગ
મેં કીને...૫
તાહરી અજબશી ચેગની મુદ્રા રે લાગે મુને મીઠી રે; એ તે ટાલે મેહની નિદ્રા રે પરતક્ષ દીઠી રે. લકત્તરથી જગની મુદ્રા વહાલા મારા નિરૂપમ આસન સેહે; સરસ–રચિત શુકલધ્યાનની ધારે,
સુર નરના મન મોહે રે....લાગે...૧ ત્રિગડે રતન-સિંહાસન બેસી
વહાલા મારા ચિહું દિશે ચામર ઢલાવે; અરિહંત પદ પ્રભુતાને ભેગી,
તો પણ જોગી કહાવે રે લાગે...૨ અમૃત ઝરણું મીઠી તુજ વાણી,
વહાલા મારા જેમ અષાઢ ગાજે; કાન મારગ થઈ હિયડે પિસી,
સંદેહ મનના ભાંજે રે....લાગે....૩
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
કેડિગમે ઉભા દરબારે વહાલા મારા જય મંગલ સૂર બેલે; ત્રણ ભુવનની ઋદ્ધિ તુજ આગે;
દીસે ઈમ તૃણ તોલે રે...લાગે......૪ ભેદ લહું નહિ જોગ-જુગતિને
વહાલા મારા સુવિધ જિર્ણદ બતાવે પ્રેમશું કાતિ કહે કરી કરૂણું,
મુજ મન મંદિર આવો રે...લાગે....૫
સુવિધિ જિનેસર પાય નમીને, શુભકરણ ઈમ કીજે; અતિઘણો ઉલટ અંગ ધરીને, પ્રહ ઊઠી પૂજીજે રે.
સુવિધિ....૧ દ્રવ્ય–ભાવ શુચિ ભાવ ધરીને, હરખે દેહ રે જઈએ રે; દહતિગ પણ અહિગમ સાચવતાં, એકમના ધુરિ થઈગેરે.
સુવિધિ...૨ કુસુમ અક્ષત વરવાસ સુગંધી, ધૂપ દીપ મન સાખી રે; અંગપૂજા પણ ભેદ સુણઈમ, ગુરુમુખ આગમ ભાખી રે.
સુવિધિ...૩ એહનું ફળ હોય ભેદ સુણી જે, અનંતર પરંપર રે; આણું પાલણ ચિત્ત પ્રસન્ની, સુગતિ સુગતિ સુરમંદિર રે.
સુવિધિ....૪
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૦
ફૂલ અક્ષત વરધૂપ પઈ, ગંધ નૈવેદ્ય ફલ જલ ભરી રે. અંગ અપૂજા મળી અડવિધ ભાવે ભવિક શુભગતિ વીરે.
સુવિધિ...૫ સત્તર ભેદ ઈગવીસ પ્રકારે, અષ્ટોત્તર શતભેદે રે; ભાવપૂજા બહુવિધ નિરધારી, દેહગ દુર્ગતિ છેદે રે.
સુવિધિ...૬ તુરિયભેદ પડિવત્તી પૂજા, ઉપશમ ખીણ સગી રે; ચઉહા પૂજા ઈમ ઉત્તરાધ્યયને, ભાષી કેવળ ભેગી રે.
સુવિધિ....૭ ઈમ પૂજા બહુ ભેદ સુણીને, સુખદાયક શુભ કરણી રે; ભવિકજીવ કરશે તે લેશે, આનંદધન પદ ધરણી રે.
સુવિધિ...૮
શ્રી શિતલનાથ જિન સ્તવન
(૧) જિહ શીતલ જિન જગને ધણી જિહે શીતલ દર્શન જાસ, જિહો શીતલ ચંદનની પરે, પસ સુજસ સુવાસ; સુગુણકર સેવ શીતલનાથ એ તો અવિચલ શિવસુખ સાથ.૧ જિહો વિષય દાવાનલ ઓલવે, જિતું ધ્યાન તેણે લવલેશ; જિહે ગારવ રજ તે ઉપશમે, હરિ હરિત કલેશ....સુ...૨
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
૧૦૧
જિહો શીતલવાણી સુધારશે જિહ સીંચે બેપરવાહ; જિહે રોમ રોમ તનુ ઉલ્લશે, જિહે અધિક અથાહ...૩ જિહે મલયાચલ શુભ વાસથી, જિહે કટક હોય સુગધ; જિહે સજજન સહુ પણ આદરી,
જિહે એ ઊત્તમ અનુબંધ..૪ જિહા શીતલતાને કારણે, જિહો આણે સમતાભાવ; જ્ઞાનવિમલ સુખસંપદા રે, જિહ હોયે અધિક જમાવ....૫
શ્રી શીતલ જિન ભેટીએ, કરી ભકતે એનું ચિત્ત હે; તેહથી કહે છાનું કર્યું, જેહને સોંપ્યાં તન-મન-વિજ્ઞહે.
શ્રી શીતલ૦૧ દાયક નામે છે ઘણા; પણ તું સાયર તે ફૂપ હે; તે બહુ ખજવા તગતગે, તું દિનકર તે જ સ્વરૂપ છે.
- શ્રી શીતલ૦૨ મહટ જાણી આદર્યો; દારિદ્ર ભાંજે જગતાત હો; તું કરૂણાવંત શિરોમણિ હું કરૂણાપાત્ર વિખ્યાત છે.
શ્રીતલ૦૩ અંતરજામી સવિ લહ, અમ મનની જે છે વાત હો; મા આગળ મોસાળના, શા વરણવવા અવદાત હો.
શ્રી શીતલ૦૪ જાણે તે તાણે કર્યું, સેવાલ દીજે દેવહે; વાચક યશ કહે ઢીલની, એ ન ગમે મુજ મન હેવ છે
શ્રી શીતલ૦૫
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૨
શ્રી શ્રેયાંસનાથજિન સ્તવન્
(૧)
તુમે બહુ મૈત્રી રૈ સાહિમા, મારે તે મન એક; તુમ વિષ્ણુ બીજો રે નિવ ગમે, એ મુજ મ્હાટી ૨ ટે.... . શ્રી શ્રેયાંસ કૃપા કરેા...૧ મન રાખે। તુમે સિવ તણાં, પણ કિડાં એક મળી જાએ; લલચાવા લખ લેાકને, સાથી સહજ ન થાઓ.... શ્રી શ્રેયાંસ.... ૨
રાગ ભરે જન મન રહેા, પણ તિહુ કાલ ભૈરાગ; ચિત્ત તુમારા રે સમુદ્રના, કાઈ ન પામે ? તાગ
શ્રી.... ૩ એહવા ફ્યુ. ચિત્ત મેળવ્યુ, કેળવ્યુ. પહેલાં ન કાંઈ; સેવક નિપટ અબૂઝ છે, નિવશે। તુમે સાંઇ
શ્રી....
નિરાગીશું' રે કિમ મિલે, પણ મળવાને એકાંત; વાચક જશ કહે મુઝ મિલ્ચા, ભકતે કામણ તંત..... શ્રી.... પ
૪
(૨)
છત્રીસ સહસ્સ માંસઠેજી, વર્ષે સે। સાગર એક, ઊણાં કાઢી સાગર તણુંજી, શ્રેયાંસ અંતર છેક; ભવિકા વદે શ્રી જિનરાય, તુમે સારા આતમકાજ. ૧
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૩
જેઠવદિ છઠ્ઠ દિનેજી, ફાગણ વદિ રે જોય; બારસ દિને જન્મીયાજી, કંચન વરણી હાય રે. ૨ એંશી ધનુષ કાયા કહીજી, જાસ સુંગધી રે સાસ; ફાગણ વદિ તેરસે ગ્રહે રે, સંયમ સુખ આવાસ રે. ૩ જ્ઞાન અમાસ મહામાસની, આયુ રાશી લાખ વર્ષ ફાગણ વદિ શિવ વર્યાજી, ત્રીજ દિન એમ ભાખે રે. ૪ જિન કલ્યાણક દીઠડાજી, ધન્ય ઉત્તમ નરનાર, પ કહે સફળે કર્યો છે, માનવનો અવતારજી. ૫
(૩). શ્રી શ્રેયાંસ જિન અંતરજામી, આતમરામી નામી રે; અધ્યાતમ મત પૂરણ પામી, સહજ મુક્તિગતિ ગામી રે
શ્રી શ્રેયાંસ ૧ સયલ સંસારી ઈન્દ્રિયરામી, મુનિગણ આતમરામી રે મુખ્ય પણે જે આતમરામી, તે કેવલ નિકામી રે
શ્રી શ્રેયાંસ ૨ નિજ સ્વરૂપ જે કિરિયા સાધે, તેહ અધ્યાતમ લહિયે રે, જે કિરિયા કરી ચઉગતિ સાધે,તે ન અધ્યાતમ કહિયે રે
શ્રી શ્રેયાંસ ૩ નામ અધ્યાતમ ઠવણ અધ્યાતમ, દ્રવ્ય અધ્યાતમ છેડે રે; ભાવ અધ્યાતમ નિજ ગુણ સાધે,તો તેહશું રઢ મડે રે
શ્રી શ્રેયાંસ ૪ શબ્દ અધ્યાતમ અર્થ સુણીને, નિવિકલ્પ આદરજે રે; શબ્દ અધ્યાતમ ભજના જાણી,હાન ગ્રહણ મતિ ધરજે રે
શ્રી શ્રેયાંસ પ
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૪
અધ્યાતમ જે વસ્તુવિચારી, બીજા જાણ લબાસી રે; વસ્તુગતે જે વસ્તુ પ્રકાશે, આનંદધન મત વાસી રે
શ્રી શ્રેયાંસ ૬
શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી સ્તવન
(૧)
શ્રી વાસુપૂજ્ય નારેશ્વરૂ રે, નંદ જ્યા જસ માય, શ્રી વાસુપૂજ્ય ને પૂજતા રે, મંદિર રિદ્ધિ ભરાય; ભવિજન પૂજે એ જિનરાય, જિમ ભવજલધિ તરાય,
ભવિકજન...૧ સોહે સોવન સિંહાસને રે, કુંકુમ વરણી કાય, જિમ કંચનગિરિ ઉપરે રે, નૂતન ભાણ સહાય
ભવિકજન...૨ દર્શન મિષિ વિનંતી કરે રે, મહિષી સુત જસ થાય, લેકે હું સંતાપો રે, છુટુ તુમ પસાય.
ભવિકજન...૩ મનરંજે એ રાતડે રે, એ તે જુગતે ન્યાય; . જે ઉજજવલ મન કરે છે એ તો અચરિજ થાય
ભવિકજન...૪ બાર ઉઘાડે મુક્તિના રે, બારમો જિનરાય; કીર્તિવિજય ઉવજઝાયને રે વિનયવિજ્ય ગુણ ગાય
ભવિકજન....૫
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૫
(૨) સ્વામી તુમે કાંઇ કામણ કીધું,
ચિત્તડું હમારું ચારી લીધું
સાહેખા વાસુપૂજ્ય જિષ્ણુ દા,
મેાહના વાસુપૂજ્ય જિષ્ણુ દા
અમે પણ તુમશું કામણુ કરશું,
ભતે ગ્રહી મન ઘરમાં ધરશ'. સાહેબા ૧
મન ઘરમાં ધરીયા ઘર શેાભા,
દેખત નિત્ય રહેશે। થિર શેાલા;
મન વૈકુંઠ અકુતિ ભકતે,
ચેાગી ભાખે અનુભવ ભકતે. સાહેબા ૨
લેશે વાસિત મન સ`સાર,
લેશરહિત મન તે ભવપાર;
જો વિશુદ્ધ મન ઘર તુમે આવ્યા,
પ્રભુ તે અમે નવનિધિ ઋદ્ધિ પામ્યા. સાહેમા ૩
સાતરાજ અલગા જઇ બેઠા,
પણ ભગતે અમ મનમાંહે પેઠા;
અળગાને વળગ્યા જે રહેવું,
તે ભાણા ખડખડ દુઃખ હેવું. સાહેબા ૪
ધ્યાતા-ચેય–યાનગુણુ એકે,
ભેદ છેદ કરશુ હવે ટેકે;
ક્ષીર-નીર પરે તુમ' મળશું,
વાચકયશ કહે હેજે હળશુ.. સાહેબા પ
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૬
(૩)
પૂજના તે કીજે રે બારમા જિનતાણું રે
જસુ પ્રગટ પૂજ્ય સ્વભાવ પરકૃત પૂજા રે જે ઈચછે નહીં રે સાધક કારજ દાવ ૧
દ્રવ્યથી પૂજા રે કારણ ભાવનું રે ભાવ પ્રશસ્તને શુદ્ધ પરમ ઈષ્ટ વલ્લભ ત્રિભુવન ઘણી વાસુપૂજ્ય સ્વયં બુદ્ધ ૨ અતિશય મહિમા રે અતિ ઉપગારતા રે નિર્મળ પ્રભુ ગુણરાગ સુરમણિ સુરઘટ સુરતરૂતું છતે રેજિનરાગી મહાભાગ ૩ દર્શન જ્ઞાનાદિક ગુણ આત્મના રે પ્રભુ પ્રભુતા લયલીન શુદ્ધ સ્વરૂપી રૂપે તન્મયી રે તસુ આસ્વાદન પીન ૪
શુદ્ધ તવ રસ રંગી ચેતના રે પામે આત્મસ્વભાવ રે આત્માવલંબી નિજ ગુણ સાધતો રે પ્રગટે પૂજ્ય સ્વભાવ રે ૫
આપ અકર્તા સેવાતી હુએ રે સેવક પૂરણ સિદ્ધિ નિજ ધન નદીયે પણ આશ્રિત લહે રે અક્ષય અક્ષર રિદ્ધિ ૬
જિનવર પૂજા રે તે નિજ પુજના રે, પ્રગટે અન્વય શક્તિ પરમાનંદ વિલાસી અનુભવે રે દેવચંદ્ર પદ વ્યક્તિ છ
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૭
શ્રી વિમલનાથ જિન સ્તવન
દુઃખ દોહગ દરે ટલ્યા રે, સુખ સપંદ શું ભેટ, ધીગ ઘણું માથે કીધા રે, કુણ ગંજે નર બેટ; વિમલજિન દીઠાં લોયણ આજ,
હારાં સિધ્યાં વાંછિત કાજ...૧ ચરણ કમલ કમલા વસે રે, નિર્મળ થિર પદ દેખ; સમલ અથિર પદ પરિહરી રે, પંકજ પામર પેખ
વિમલ....૨. મુજ મન તુજ પદ પંકજે રે લીને ગુણ મકરંદ; રંક ગણે મંદરધરા રે, ઈન્દ્ર ચદ્ર નાગિન્દ
વિમલ...૩. સાહિબ સમરથ તું ધણું રે, પાપે પરમ ઉદાર, મન વિસરામી વાલો રે, આતમને આધાર
વિમલ....૪ દરિસણ દીઠે જિનતાણું રે, સંશય ન રહે વેધ; દિનકર કરભર પ્રસરતાં રે, અંધકાર પ્રતિષેધ
વિમલ....૫ અમીય ભરી મૂરતિ રચી રે, ઉપમા ન ઘટે કેય; શાંત સુધારસ ઝીલતી રે, નિરખત તૃપ્તિ ન હોય
વિમલએક અરજ સેવક તણી રે, અવધારો જિન દેવ કૃપા કરી મુજ દીજીએ રે, આનંદધન પદ સેવ
વિમલ....૭
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૮
(૨) પ્રભુ મુજ અવગુણ મત દેખે હે પ્રભુજી, રાગ દશાથી તું રહે ન્યારે, હું મન રાગે વાળું, દ્વેષ રહિત તું સમતા જેને, દ્વેષ મારગ હું ચાલું
પ્રભુજી...૧ મેહલેશ ફરશે નહીં તુજને, મેહ લગન મુજ ન્યારી; તુ અકલંકિત કલંકિત હું તે એ પણ રહેણું ન્યારી;
પ્રભુજી....૨ તંહિ નિરાગી ભાવપદ સાથે, હું આશા સંગ વિલુદ્ધ તું નિશ્ચલ હું ચલ, હું આચરણે ઊંધ
પ્રભુજી....૩ તુજ સ્વભાવથી અવળા મારા, ચરિત્ર સકલ જગે જાણ્યા એહવા અવગુણ મુજ અતિ ભારી,
ન ઘટે તુજ મુખ આણ્યા
પ્રભુજી...૪ પ્રેમ નવલ જે હોય સવાઈ વિમલનાથ મુખ આગે કાંતિ કહે ભવ ર ઊતરતાં તો વેળા નવિ લાગે
પ્રભુજી....૫ સે ભવિયાં વિમલ જિનેસર, દુલહા સજજન સંગાજી એહવા પ્રભુનું દરિશન લહેવું તે આળસમાંહિ ગંગાજી
સે. ૧ અવસર પામી આળસ કરશે, તે મૂરખમાં પહેલે છે ભૂખ્યાને જિમ ઘેબર દેતાં, હાથ ન માંડે ઘેલ જીસે. ૨
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૯ ભવ અનંતમાં દરિસણ દીઠું પ્રભુ એહવા દેખાડે છે વિકટ ગ્રંથી જે પળ પળી, કર્મ વિવર ઉઘાડે જી..સે. ૩ તત્વ પ્રીતિકર પાણે પાયે, વિમલાલકે આંજી જી. લેયણ ગુરૂ પરમાન દિયે તવ,ભ્રમ નાંખે સવિભાંજીજી..સે.૪ ભ્રમ ભાંગે તવ પ્રભુશું પ્રેમ, વાત કરૂં મન ખેલી છે સરલતણે જે હૈડે આવે, તેહ જણાવે બેલી.....સેવ ૫ શ્રી નયવિજય વિબુધ પય સેવક, વાચક જસ કહે સાચું જ કોડી કપટ જે કોઈ દિખાવે, તોહિ પ્રભુવિણ નવિ રાચું
સેવો ,
શ્રી અનંતનાથ જિન સ્તવન
શ્રી અનંતજિનશું કરો, સાહેલડીયાં ચોળમજીઠનો રંગ રે, ગુણવેલડીયાં, સાચે જંગ તે ધર્મનો, સાહેલડીયાં,
બીજે રંગ પતંગ રે, ગુણવેલડીયાં - ૧ ધર્મરંગ રણું નહિ, સા.
દેહ તે છરણ થાય રે ગુણ. સેનું તે વિણસે નહિ, સા.
ઘાટ ઘડામણ જાય રે ગુણ ૨.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૦
-ત્રાંબુ જે રસધીયું, સા.
તે હોય જાચું હેમ રે; ગુણ. ફરી ત્રાંબુ તે નવિ હુએ, સા.
એહવે જગગુરૂ પ્રેમ રે ગુણ. ૩ ઉત્તમગુણ અનુરાગથી, સા.
લહીએ ઉત્તમઠામ રે ગુણ. ઉત્તમનિજ મહિમા વધે, સા.
દીપે ઉત્તમ ધામ રે. ગુણ. ૪ ઉદકબિંદુ સાયર ભજે, સા.
જિમ હોય અખય અભંગ રે ગુણ. વાચકયશ કહે પ્રભુ ગુણે, સા.
તિમ મુજ પ્રેમ પ્રસંગ રે ગુણ. ૫
શ્રી ધર્મનાથ જિન સ્તવન
"ધર્મ જિનેશ્વર ધર્મ ધુરંધર, પૂરણ પૂચ્ચે મી, મન મરૂથલમેં સુરતરૂ ફલિ, આજ થકી દિન ફલિયે; પ્રભુજી મહેર કરી મહારાજ, કાજ હમારાં સારો. સાહિબ ગુણનિધિ ગરીબનિવાજ ભવદવ પાર ઉતારો ૧ બગુણવંતા જે તે તાર્યા તેહ નહિ પાડ તુમારે; મુજ સરીખો પથ્થર જે તારે તો તુમથી બલિહારે ૨ હું નિર્ગુણ પણ તાહરી સંગતે, ગુણ લહુ તેહ ઘટમાન; નિંબાદિક પણ ચંદન સંગતે, ચંદન સમ લહેતાન ૩
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૧
નિર્ગુણ જાણી છેહ મ દેવેા, જોવા, આય વિચારી; ચંદ્ર કલ'કિત પણ નિજ શીરથી ન તજે ગંગાધારી ૪ સુવ્રતા નંદન સુવ્રત દાયક નાયક જિન પદવીને; પાયક સુરાસુરી કિન્નર, થાયક મેહરીપુના ૫ તારક તુમ સમ અવર ન દીઠા, લાયક નાથ હમારે; શ્રી ગુરૂ ક્ષમાવિજય પયસેવી કહે જન ભવજલ તારા ૬
(૨) થાશું પ્રેમ બન્યા છે. રાજ, નિ હશેા તેા લેખે મે... રાગી થે... છે નિરાગી, અણુજુગતે હોય હાંસી; એક પખે જે નેહ નિહવા, તે માં કી શાખાશી થાણું. ૧ નિરાગી સેવે કાંઇ હોવે, એમ મનમાં નિવ આણું; ક્ળે અચેતન પણ જેમ સુરમણિ, તિમ તુમ ભક્તિ પ્રમાણુ
ચંદન શીતલતા ઉપજાવે, અગ્નિ તે શીત સેવકનાં તિમ દુઃખ ગમાવે, પ્રભુ ગુણ પ્રેમ
થાશુ. ૨
દેવ અનેરા તુમથી છેટા, થે' જંગમાં યશ કહે ધમ જિનેશ્વર થાશું, દિલ માન્યા
મીટાવે;
સ્વભાવે
થાશુ'. ૩
સબધે;
વ્યસન ઉદય જે જલધિ અનુત્તુરે, શશીને તેહ અણુસંબધે કુમુદ અનુહરે, શુદ્ધ સ્વભાવ પ્રબધે
થાશુ', ૪
અધિકેશ; હે મેરા
થાણું. ૫
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૨
શ્રી શાન્તિનાથ જિન સ્તવન
શાંતિ જિનેશ્વર સાહિબા રે શાંતિ તણું દાતાર અંતરજામી છો માહરા રે આતમના આધાર
શાંતિ. ૧ ચિત્ત ચાહે પ્રભુ ચાકરી રે, મન ચાહે મળવાને કાજ નયન ચાહે પ્રભુ નિરખવા રે ઘો દરિસણ મહારાજ
શાંતિ. ૨ પલક ન વિસર મન થકી રે, જેમ મારા મન મેહ એક પખે કેમ રાખીએ રે, રાજ કપટને નેહ
-
શાંતિ. ૩ નેહ નજર નિહાળતા રે, વાધે બમણે વાન અખૂટ ખજાને પ્રભુ તાહરે રે દીજીએ વાંછિત દાન
શાંતિ. ૪ આશ કરે જે કઈ આપણી રે, નવિ મૂકીએ નિરાશ સેવક જાણીને આપણે રે, દીજીએ તાસ વિલાસ
શાંતિ. ૫ દાયકને દેતાં થકાં રે, ક્ષણ નવિ લાગે વાર કાજ સરે નિજ દાસનાં રે, એ હોટે ઉપકાર
શાંતિ. એવું જાણીને જગધણી રે, દિલમાંહી ધરજે પ્યાર રૂપવિજ્ય કવિરાયને રે, મેહન જય જયકાર
શાંતિ. ૭
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૩
સુણ દયાનિધિ ! તુજ પદ પંકજ મુજ મન મધુકર લીને
તું તે રાત દિવસ રહે સુખ ભીને..સુણ. પ્રભુ અચિરામાતાનો જાયે, વિવસેન ઉત્તમ કુલ આ
એક ભવમાં દેય પદવી પાચે.... સુણ. ૧
પ્રભુ ચકી જિનપદનો ભેગી, શાંતિ નામ થકી થાય નિરોગી
તુજ સમ અવર નહીં દૂજે ચેગીસુણ.... ૨
ષ ખંડતણો પ્રભુ તું ત્યાગી, નિજ આતમ ઋદ્ધિ તણો રાગી
તુજ સમ અવર નહીં વૈરાગી....સુણ- ૩
વડવીર થયાં સંજમધારી, લહે કેવલ દુગ કમળા સારી
તુજ સમ અવર નહીં ઉપકારી ....સુણે.... ૪
પ્રભુ મેઘરથ ભવ ગુણ ખાણ, પારેવા ઉપર કરૂણું આણું
નિજ શરણે રાખે સુખ ખાણી-સુણ...૫ પ્રભુ કર્મ કટક ભવ ભય ટાળી, નિજ આતમ ગુણને અજવાળી
પ્રભુ પામ્યા શિવવધૂ લટકાળી સુણે.... ૬
સાહેબ એક મુજરો માનીજે, નિજ સેવક ઉત્તમ પદ દીજે
રૂપ કીતિ કરે તુજ જીવવિજે..સુ..... ૭
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૪
(3)
હમ મગન ભચે પ્રભુ યાન મે... મિસર ગઈ દુવિધા તનમનકી અચિા સુત ગુણગાનમે
....હુમ ૧
હરિહર બ્રહ્મા પુરંદરકી રિદ્ધિ આવત નહિ કાઉં માન મેં; ચિદાનકી મેાજ મચી હૈ, સમતા રસકે પાન મે...
....હમ ૨
ઇતને દિન તુમ નાહિ પિછાન્યા, જન્મ ગધેા સેા અજાણમેં; અખતે અધિકારી હેાઈ બેઠા પ્રભુ ગુણ અખય ખજાનમે
....હુમ ૩
ગઈ દીનતા અખ સખહી હમારી, પ્રભુ તુજ સમકિત દાનમેં; પ્રભુ ગુણ અનુભવ રસકે આગે, આવત નહિ' કાઉ' માનસે'
....હુમ ૪
ન
જિન હી પાયા તિનહી છિપાયા ન કહે કેાઉ કે કાનમેં; તાલી લાગી જમ અનુભવકી, તવ સમજે એક સાનમે
....હુમ ૫
પ્રભુગુણ અનુભવ ચંદ્રહાસ જચેાં સ તા ન રહે મ્યાનમેં; વાચક જસ કહે મેાહ મહા અરિ જીત લીચેા મેદાન મે
....હુમ દ્
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૫
(૪)
સુણેા શાન્તિજિષ્ણુ દ સેાભાગી, હુંતા થયા છું તુજ ગુણરાગી; તુમે નિરાગી ભગવત, જાતાં કેમમલશે તંત....સુણા ૦૧ હું તેા ક્રોધ-કષાયને ભરીયેા, તું તે ઉપશમરસના દિરયા; હું તેા અજ્ઞાને આવરીયા, તું તો કેવલ-કમલા વિરચા..સુણા૦૨
તે વિષયા રસના આશી, તે તે વિષયા કીધી નિરાશી; હું તા કમ' ને ભારે ભાર્યાં, તે તેા પ્રભુ ભાર ઉતાર્યા..સુણેા૦૩
તે। મેાહ તણે વશ પડીયેા, તુ ં તેા સઘલા મેાહને નડીયેા; હુ તેાભવસમુદ્રમાંખુ તા,તુ તે શિવમંદિરે પહેાંતે..સુણા૦૪ મારે જન્મ મરણના જારા, તે તે તેવો તેહના દેરા; મારા પાસેા ન મેલે રાગ, તમે પ્રભુજીથયા વીતરાગ....સુણે।૦૫ મને માયાએ મુકયે પાશી, તું તે નિબંધન અવિનાશી; હુ' તેા સકિતથી અધુરો,
તું તેા સકલ પદારથે પૂરા....સુણા મ્હારે છે। તુહી પ્રભુ એક, ત્હારે મુજ સરખા અનેક; હું તેા મનથી ન મૂકું માન,
તું તે માનરહિત ભગવાન સુણે।૦૭
000
મારૂ' કીધું તે શુ' થાય, તુ' તેા રંકને કરે રાય; એક કરેા મુજ મહેરખાની,
મ્હારે। ગુજરા લેજો માની....સુણે।૦૮
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૬ એકવાર જે નજરે નીરખે, તે કરે મુજને તુમ સરિખે; જે સેવક તુમ સરિખ થાશે,
તે ગુણ તમારા ગાશે....સુણે૦૯ ભવભવ તુમ ચરણની સેવા, હું તો મારું દેવાધિદેવા; સામું જુઓને સેવક જાણી,
એવી ઉદયરત્નની વાણી....સુણે ૧૦
હારે મુજ ને રાજ, સાહિબ શાંતિ સલૂણ.... અચિરાજીના નંદન તે રે, દરિશણ હેતે આવ્ય; સમક્તિ રઝ કરીને સ્વામી,
ભગતિ ભેટશું લાવ્યો.. હારે ૧ દુઃખ ભંજન છે બિરૂદ તુમારૂ, અમને આશા તુમારી, તમે નિરાગી થઈને છૂટો,
શી ગતિ હશે અમારી હાર કહેશે લેક ન તારું કહેવું, એવડું સ્વામી આગે; પણ બાલક જે બોલી ન જાણે,
તે કેમ વહાલે લાગે મહાર૦૩ મ્હારે તે તું સમરથ સાહિબ, તો કેમ ઓછું માનું; ચિંતામણી જેણે ગાંઠે બાંધ્યું,
તેહને કામ કિશાનું....હાર૦૪ અધ્યાતમ રવિ ઉ મુજ ઘટ, મેહ તિમિરહયું જુગતે; વિમલ વિજય વાચકનો સેવક,
રામ કહે શુભ ભગતે....હાર ૫
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૭ શ્રી કુંતુનાથ જિન સ્તવન મનડું કિમહી ન બાજે હો કુંથુજિન !
મનડું કિમહી ન બાજે જિમ જિમ જતન કરીને રાખું,
તિમ તિમ અલગુ ભાજે....હો કુંથુ...૧ રજની વાસ૨ વસતી ઉજજડ, ગયણ પાયાલે જાય સાપ ખાચે ને મુખડું થોથું,
એહ ઉખાણે ન્યાય........૨ મુગતિ તણા અભિલાષી તપીયા, જ્ઞાનને દયાન અભ્યાસે બૈરીડું કાંઈ એહવું ચિત્તે,
નાખે અવલે પાસે...હા....૩ આગમ આગમધરને હાથે, નાવે કિવિધ આંકું. કિહાં કણે જે હઠ કરી હટકું,
તે વ્યાલ તણે પરે વાંકું....૪ જે ઠગ કહું તો ઠગ તો ન દેખું, શાહુકાર પણ નહી સર્વ માંહે ને સહુથી અલગુ,
એ અચરિજ મન માંહી...૫ જે જે કર્યું તે કાન ન ધારે, આપ મતે રહે કાલે સુર નર પંડિત જન સમજાવે,
સમજે ન મારો સાલે...૬ મેં જાણ્યું એ લિંગ નપુંસક, સકલ મરદને ઠેલે બીજી વાતે સમરથ છે નર,
એહને કેઈ ન જેલે...હા....૭
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૮
મન સાધ્યું તેણે સઘળું સાધ્યું, એહ વાત નહિ બેટી એમ કહે સાધ્યું તે નવિ માનું,
એક હી વાત છે મોટી...૮ મનડું દુરારાધ્ય વશ આપ્યું તે આગમથી મતિ આણું આંનદઘન પ્રભુ માહરૂ આણે,
તો સાચુ કરી જાણું....હે....૯ શ્રી અરનાથ જિન સ્તવન મારા સાહિબ શ્રી અરનાથ અરજ સુણો એક મારી; પરમ કૃપાળું ચાકરી ચાહું તારી, ચાકરી ચાહુ તોરી
પ્રભુ ગુણ ગાઉં, સુખ અનંતા પાઉં..૧ જિન ભકતે જે હવે રાતા, પામે પરભવ શાતા; પ્રભુ પૂજા એ આળસુ થાતાં,
તે દુઃખિયા પરભવ જાતા....પરમ....૨ પ્રભુ સહાયથી પાતક દૂજે, સારી શુભમતિ સુજે; તે દેખી ભવિયણ પ્રતિબૂ,
વળી કર્મરોગ સવિ રૂજે....પરમ...૩ સામાન્ય નરની સેવા કરીએ તે પણ પ્રાપ્તિ થાયે, તે ત્રિભુવનનાયકની સેવા,
નિશ્ચય નિષ્ફલ ન જાય..પરમ..૪ સાચી સેવા જાણું પ્રાણી, જે જિનવર આરાધે; શ્રી ખિમાવિજ્ય પય પામી પુણ્ય,
જસ સુખ લહે નિરાધે...પરમ..૫
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૯
શ્રી મલ્લિનાથ જિન સ્તવન
(1)
સેવક કમ અવગણીયેણે, મલ્ટિજિન સેવક કિમ અવગણીયે; એહુ અખ શાલા સારી,
જેહને અતિ આદર દીચે, તેહને મૂલ નિવારી..હા...૧
જ્ઞાન સ્વરૂપ અનાદિ તમારું, તે લીધું તુમે તાણી; જુઓ અજ્ઞાન દશા રીસાવી,
જાતાં કાણું ન આણી...હા મલ્લિ...ર નિદ્રા સુપન જાગર ઉજાગરતા, તુરિય અવસ્થા આવી; નિદ્રા સુપન દશા રીસાણી,
જાણી ન નાથ મનાવી....હો મલ્લિ...૩ સમક્તિ સાથે સગાઈ કીધી, સ્વપરિવારશુ' ગાઢી; મિથ્યામતિ અપરાધણુ જાણી,
ઘરથી બાહિર કાઢી...હો મલ્લિ...૪
હાસ્ય અરતિ રતિ શાક દુગ છા, ભય પામર કરસાલી; નાકષાય શ્રેણી ગજ ચડતાં,
શ્વાનતણી ગતિ ઝીલી...હા મહિલ...૫ રાગ-દ્વેષ અવિરતિની પરિણતિ,એ ચરણ મેાહના ચેાદ્ધા; વીતરાગ પરિણતિ પરિણમતાં,
ઊઠી નાડા ખેાધા...હા મલ્લિ...૬
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૦
વેદેદય કામા પરિણામ, કામ્ય કરમ સહ ત્યાગી; નિકામી કરુણારસ સાગર,
અનંત ચતુષ્ક પદ પાગી..હો મલિ..૭ " દાન વિઘન વારી સહુ જનને, અભયદાન પદ દાતા; લાભ વિઘન જગ વિઘન નિવારક,
પરમ લાભ રસ માતા મહિલ...૮ વીર્ય વિઘન પડિંત વીયે હણી, પૂરવ પદવી ગ ભેગે પગ દેય વિઘન નિવારી,
પૂરણ ભાગ સુભેગીમલિ૯૯ એ અઢાર દૂષણ વર્જિત તનુ, મુનિજન વંદે ગાયા; અવિરતિરૂપક દોષ નિરૂપણ,
નિર્દષણ મન ભાયા... હે મહિલ...૧૦ ઈણ વિધ પરખી મન વિસરામી, જિનવર ગુણ જે ગાવે; દીનબંધુની મહેર નજરથી,
આનંદઘન પદ પાવે હે મલિ..૧૧
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૧
મલિલનાથ જિન મુજ વિનતીજી, અવધારો અરિહંત દંભ વિના હું દાખવું જ, અચરિજ એહ અનંત; ગુણવંતા સાહિબ દર્શન, જ્ઞાન નિધાન,
તે આપીને દીજીયેજી સેવક આપ સમાન..૧ વીતરાગતા દાખવો, રંજે સવિ ભાવે ચિત્ત; અપરિગ્રહી ત્રિગડે વસો જી, ભેગો સુરના વિત્ત ગુણવંતા..૨ કુંભ કરે પદ સેવના જી, લંછન મિસિ પ્રભુ પાય; તે તારક ગુણ આવીએજી,ઘટમાં તુમ પસાય ગુણવંતા..૩ કુંભ થકી જે ઉપને જી, મુનીપતિ મહી માંહ; રાણું પ્રભાવતી નંદનો જી,મહિમાવંત અથાહ ગુણવંતા...૪ લીલા લચ્છી દીચે ઘણજી, નીલા વાને અદીન; ન્યાયસાગર પ્રભુ પદ કાજે,
મન મધુકર લયલીન ગુણવંતા...૫
જિનરાજા તાજા મલ્લિ બીરાજે ભોયણી ગામમેં દેશ દેશકે જાવુ આવે, પૂજા સરસ રચાવે મહિલજિનેશ્વર નામ સિમરકે,
મન વાંછિત ફલ પાવેજી...જિન...૧ ચતુર વરણકે નર નારી મિલ, મંગલ ગીત કરાવે જય જયકાર પંચ ધ્વનિ વાજે,
શિર પત્ર ધરાવે છે...જિન...૨
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૨
હિંસક જન હિંસા તજી પૂજે, ચરણે શીશ નમાવે તું બ્રહ્મા, તું હરિ શિવ શ ́કર,
અવરદેવ નિવ ભાવેજી જિન...૩
કરુણારસ ભરે નયન કચેાલે, અમૃતરસ વરસાવે વદન ચંદ ચકાર જયુ નિરખી;
તન મન અતિ ઉલ્લુસાવેજી.જિન...૪ આતમ રાજા ત્રિભુવન તાજા, ચિદાનંદ મન ભાવે મિલ્લજિનેશ્વર મનહર સ્વામી,
તેરા દરસ સુહાવેજી...જિન...પ (૪)
કૌ ન રમે ચિત્ત કૌ ન રમે, મલ્લિનાથજી વિના ચિત્ત કૌ ન રમે... માતા પ્રભાવતી રાણી જાચેા,
કુંભનૃપતિ સુતકામ દમે...મલ્લિ ૦૧
કામકુભ જિમ કામિત પૂરે,
કુંભ લંછન જિન મુખ ગમે...મલ્લિ ૦૨ મિથિલાનયરી જન્મ પ્રભુકા,
દર્શીન દેખત દુઃખ શમે..મલ્લિ ૦૩ ઘેખર ભાજન સરસાં પીરસ્યાં,
કુકસ બાકસ કૌન જમે... મલ્ટિ ૦૪
નીલવરણ પ્રભુ કાન્તિકે આગે,
મરકતમણુિ છ િ દૂર ભમે. મલ્લિ ૦પ ન્યાય સાગરપ્રભુ જગના પામી,
હરિહર-બ્રહ્મા કૌન નમે....મલ્લિ ૦૬
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૩
શ્રી મુનિસુવ્રત જિન સ્તવન
મુનિસુવ્રત જિન મન મોહ્યું મારું રે,
શરણ ગ્રહ્યું મેં તમારું પ્રાતઃ સમયે જ હું જ્યારે,
મરણ કરું છું તમારું હો જિનજી તૂજ મુરતિ મનેહરણી,
ભવસાગર જલ તરણી.હો...૧ આપ ભરોસો આ જગમાં છે તારે તે ઘણું સારું જન્મ જરા મરણ કરી થાક,
આશરો લીધે મેં તારો.હો...૨. ચું ચું ચીડિયા બેલે, ભજન કરે છે તમારું મૂર્ખ મનુષ્ય જે પ્રમાદે પડીચો છે
નામ જપે નહીં તારૂં..હે....૩ ભેળા થાતાં બહુ શેર સુનું હું કઈ હસે કોઈ રુવે ન્યારૂ સુખી સુવે ને દુઃખી રુવે,
અકલ ગતિ એ વિચારું...હો...૪ ખેલ ખલકને બંધ નાટકને, કુટુંબ કબીલે હું ધારું જિહાં સુધી સ્વારથ તિહાં સુધી,
સર્વે અંત સમયે સહુ ન્યારું...હો..૫. માયાજાળ તણે જોઈ જાણી જગત લાગે છે ખારું, ઉદયરત્ન એમ જાણું પ્રભુ,
તાહરું શરણ ગ્રહ્યું મેં સાચું..હો...૬
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૪
(૨)
પૂર્વ ભવે સુપ્રતિષ્ઠા પુરીને સુકેતુ નામે રાય; સમક્તિ પામી સૌધમેસુર વરપુરે કુબેરદત્ત થાય...૧ સનતકુમારે સુર થઈ વિયા, નામ પુરવર તામા; વનકુંડલે નામે થયા રાજા, ખંભ કલ્પે સુરધામા...૨ ચપાનગરીએ શ્રી વ રાજા, સંયમ ગ્રહે મુનિ પાસે, જિનપદ બાંધી અપરાજિત સુર, સુખ પામ્યા અતિ ખાસા..૩ રાજગૃહી પ્રતિ સુમિત્ર નરેસર, પદ્માવતીના નંદ; અ'જન નેિ મુનિસુવ્રત નામે, વીસમા જિન સુખ કદ...૪
કચ્છપ લંછન વીસ ધનુષનું, હરિવ ંશ જિન ભાણ; જ્ઞાનવિમલ કહે જન સેવાથી, હાઈ કેાડી કલ્યાણુ...પ
શ્રી નમિનાથન સ્તવન
પરમ રૂપ નિરજન, જનમન ર જણા લલના; ભક્તવત્સલ ભગવંત તું, ભવભવ ભ જણેા લલના; જગત જંતુ હિતકારક, તારક જગધણી લલના; તુજ પદ્મ પંકજ સેવ, હેવ મુજને ઘણી લલના૦૧
આબ્યા રાજ હજૂર, પૂરણ ભગતિ ભરે લલના, આપે। સેવના આપ, પાપજિમ વિ ટળે લલના; તુજ સરિખા મહારાજ ! મહેર જો નહિ કરે લલના, તે। અમરખા જીવનાં, કારજ કિમ સરે લલના૦૨
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૫ જગતારક જિનરાજ ! બિરૂદ છે તુમ તણે લલના, આપ સમક્તિ દાન, પરાયા મત ગણે લલના; સમરથ જાણ દેવ, સેવના મેં કરી લલના, તેહિ જ છે સમરથ, તરણ તારણ તરી લલના૦૩ મૃગશિર સિત એકાદશી, ધ્યાન શુકલ ધરી લલના, ઘાતી કરમ કરી અંત કે, કેવલશ્રી વરી લલના; જગ નિતારણ કારણ, તીરથ થાપી લલના, આતમ સત્તા ધર્મ, ભકતોને આપી લલના૦૪ અમળા કિમ આજ, વિલંબ કરી રહ્યા? લલના; જાણે છે મહારાજ, સેવકે ચરણ ગ્રહ્યાં લલના; મન માન્યા વિના માહરૂં, નવિ છોડું કદી લલના, સાચે સેવક તેહ, જે સેવ કરે સદા લલના૦૫.. વપ્રામાત સુજાત, કહા મ્યું ઘણું ? લલના, આપ ચિદાનંદ દાન, જનમ સફલ ગણું લલના; જિન ઉત્તમ પદ પ, વિજય પદ દીજીયે લલના, રૂપ વિજય કહે સાહિબ ! મુજરો લીજીએ લલના૦૬
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૬
શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવને
નેમિનાથજી રે અરજી મારી સ્વીકારે ખરે આશરો એક તુમારો આ ભવમાં એકે નથી કે આરો;
ઉદ્ધાર કરે પ્રભુ માહરે..૧ પ્રભુ તું છે મુજ મન પ્યારો રેમારી વિનતડી અવધારે;
કરી કરુણા રે, મોહના ભયથી વારે રે..ખરે...૨ ગિરનાર મંડણ સ્વામી રે, માતા શિવાદેવી ગુણધામી રે;
દયા સિંધુ રે, દિન અનાથ ને તારે રે...ખરે...૩ જેના ત્રણ કલ્યાણક જાણે, જાદવપતિ નેમિ વખાણે રે;
રૈવતગિરિ રે પંચમ શિખર પ્યારો રે...ખરે....૪ બોલે શિવનગરીના દ્વાર રે, અષ્ટકમ મતંગજવારો રે,
નિરાશ્રય રે, જાણ અરજ ઊર ધારે રે..ખરો...૫ ચાહું ચરણ કમલની સેવા રે, આપ સમક્તિ સુખડી મેવા રે;
આ શરણે રે, શરણ આપી ઉગારેખ મારા કષ્ટ પ્રભુજી નિવારો રે, ભવસાગર પાર ઉતારો રે;
સૂરિ નીતિને ઊદય કરીને તારે રે..ખરે.૭
મેં આજે દરિસણ પાયા, શ્રી નેમિનાથ જિનરાયા પ્રભુ શિવાદેવીના જાયા, પ્રભુ સમુદ્રવિજય કુલ આયા કર્મો કે ફંદ છેડાયા, બ્રહ્મચારી નામ ધરાયા,
જીને તેડી જગતકી માયા....જીને...મેં.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧ર૭
રૈવતગિરિ મંડનરાયા, કલ્યાણ તીન સહાયા. દીક્ષા કેવલ શિવરાયા, જગતારક બિરૂદ ધરાયા,
તુમ બેઠે ધ્યાન લગાયા.તુમ...મેં.
અબ અને ત્રિભુવન રાયા, મેં કર્મો કે વશ આયા હું ચતુગતિ ભટકાયા, મેં દુઃખ અને તે પાયા,
તે ગીનતી નાહી ગણાયા...તુમ...મેં..
મેં ગર્ભવાસમેં આયા, ઉંધે મસ્તક લટકાયા આહાર સરસ વિરસ ભુકતાયા, એમ અશુભ કરમ ફલ પાયા;
ઈણ દુઃખસે નાહી મુકાયા. ઈણ....મેં
નરભવ ચિંતામણું પાયા, તબ ચાર ચાર મીલ આયા મુજ ચૌટે મેં લૂંટ ખાયા, અબ સાર કરે જિનરાયા,
કિસ કારણ દેર લગાયા...કિસ..મેં
જિણે અંતરગતમેં લાયા, પ્રભુ નેમિ નિરંજન યાયા દુ:ખ સંકટ વિઘન હટાયા, તે પરમાનંદ પદ પાયા,
ફિર સંસારે નહીં આયા ફિર...મેં મેં દુર દેશસે આયા, પ્રભુ ચરણે શીશ નમાયા મેં અરજ કરી સુખદાયા, તુમે અવધારે મહારાયા,
એમ વીરવિજય ગુણ ગાયા એમ...મેં....
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૮
શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવના. (૧)
પ્રભુ જગજીવન જગબંધુ રે, સાંઈ સયાણેા રે તારી મુદ્રાએ મન મેલું રે, જૂઠ ન જાણે રે તુ પરમાતમ ! તું પુરૂષાત્તમ ! તુ... પરબ્રહ્મ સ્વરૂપી સિદ્ધિ સાધક સિદ્ધાંત સનાતન
તુંત્રય ભાવ પ્રરૂપી રે સાંઈ...૧ તાહરી પ્રભુતા ત્રિપુ જગમાંહે, પણ મુજ પ્રભુતા માટી તુજ સરીખા માહરે મહારાજા
મારે કાંઈ નથી ખેાટ રે સાંઈ...૨
તું નિદ્રષ્ય પરમપદ વાસી; હું તે। દ્રવ્યના ભાગી તું નિર્ગુ ણુ હું તેા ગુણધારી,
હું કરમી તું અભેાગી રે. સાંઈ ૦૩ તું તે અરૂપી ને હું રૂપી, હુ રાગી તું નિરાગી તું નિરાવિષ હુ... તે। વિષધારી,
હું સંગ્રહી તું ત્યાગી રે. સાંઈ ૦૪
તારે રાજ નથી એકે, ચૌદ રાજ છે માહુરે માહરી લીલા આગળ જોતાં,
અધિક' શુ' છે તાહરે રે. સાંઈ ૦૫ પણ તું મ્હાટા ને હુ' છેટા, ફ્રાગટ ફુલ્યે શું થાય ? ખમો એ અપરાધ અમારા,
ભક્તિવશે કહેવાય રે. સાંઈ ૦૬
શ્રી શ'ખેશ્વર વામાન દન ઊભા એલગ કીજે રૂપ વિબુધને મેાહન પભણે,
ચરણની સેવા દ્વીજે રે. સાંઈ ૦૭
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૯
(૨)
અબ મોહે સી આય બની શ્રીશંખેસર પાસ જિનેસર, મેરે તું એક ધની. અબ ૦૧ તુમ બિન કોઉ ચિત્ત ન સુહાવે, આવે કોડી ગુની મેરો મન તુજ ઉપર રસિચે.
અલિ જિમ કમલ ભની. અબ ૦૨ તુમ નામે એવિ સંકટ ચૂર, નાગરાજ ઘરની નામ જપુ નિશિ વાસર તેરો. એ શુભ મુજ કરની. અબ૦૩ કે પાનલ ઉપજાવત દુર્જન, મન વચન અરની નામ જપુ જલધાર તિહાં તુજ, ધારું દુઃખ હરની. અબ૦૪ મિથ્યામતિ બહુ જન હે જગમેં, પદ ન ધરત ઘરની ઉનકે અબ તુજ ભક્તિ પ્રભાવે,
ભય નહિ એક કની. અબ ૦૫ સજજન નયન સુધારસ અંજન, દુરિજન રવિ ભરની તુજ મૂરતિ નિરખે ને પાવે,
સુખ જસ લીલ ઘની. અબ ૦૬
ભાવે વંદે ગોડી પાસ જિણદા,
દિન દિન જગમેં જેમ દિદા, અષ્ટમહાસિદ્ધિ નવનિધિ લીલા, પ્રગટે જેહને નામે ઘર બેઠા નિત જાપ જપતાં.
મન મનવાંછિત ફળ પામે. ભાવે૧
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૦
જગ ઉપકારી જગત શિરામણી, પૂરણાનંદ મજૂર; વામ માતા મલાર નગીનેા, વામા સંધથી દૂર. ભાવે ર તે પ્રભુની યાત્રા કરણ નિમિત્તે, સ’ઘવી પ્રેમચંદ આર્ચા; ઉદયરામ દીવાન મળીને ક‘કેાત્રી પહાચેા. ભાવે૦ ૩ દેશ દેશના સંઘ થઇને, રાધનપુર સ'ચરિયા; તપગચ્છાધિપતિ શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરિ ઉપગારમે ભાવે૦૪ મેરવાડે અનુક્રમે આવ્યા પૂણ્યવતા બહુ પ્રાણી; હાંશ ધરી પ્રભુ પાસજી ભેટયા,
લાભ અનંતા જાણી ભાવે૦૫
મારવાડે પ્રભુ મ્હેર કરી આવી દર્શીન દ્વીધેા; સંવત અઢારે બાવન વરસે,
મનવાંછિત ફળ લીધા. ભાવે ૦૬ વ વૈશાખ ખીજ રિવવારે, રયણ ચિંતામણી સરીખા; નયણે નિરખી શુભ લેશ્યાએ,
'તરે આતમ હરખ્યાં. ભાવે ૦૭
એ સ`ઘ દેખી ભરતાદિકની, સ`ઘની થાયે પ્રતીતિ; સામીવચ્છલ ચિત્ત ઉપરે,
રાખી સદા લીયંતી. ભાવે ૦૮
એ જિનના ગુણ કેતાં, ગાઉ' કેતા નાવે પાર, ઝિન ઉત્તમ ભવિજણ ગુણ ગાવે,
પદ્મ લહે ભવપાર. ભાવે ૦૯
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૧
()
પાર્થ પ્રભુ શંખેશ્વરા મુજ દરિસણ વેગે દીજે રે; તુજ દરિસણ મુજ વાલહું જાણું અહનિશ સેવા કીજે રે....૧ રાત દિવસ સુતા જાગતાં મુજ હૈડે ધ્યાન તમારું; જીભ જપે તુજ નામને તવ ઉલસે મનડું હારું રે..૨ દૈવ દીચે જે પાંખડી તો આવું તુમ હજૂર; મુજ મન કેરી વાતડી કહી દુઃખડાં કીજે દૂર રે..૩ તું પ્રભુ આતમ મારો પ્રાણ જીવન મુજ દેવ રે, સંકટ ચૂરણ તું સદા, મુજ મહેર કરે નિત મેવ રે.....૪ કમળ સૂરજ જેમ પ્રીતડી, જેમ પ્રીતિ બપૈયા મોર; દૂર થકી તિમ રાખજે, મુજ ઉપરે અધિક સ્નેહ રે...૫ સેવક તણું વિનંતી અવધારી સુનજર કીજે; લબ્ધિ વિજય કવિ પ્રેમને પ્રભુ અવિચલ સુખડાં દીજે રે...૦
છાની છાની પ્રભુજી કહું વાત, પ્યારા સમક્તિ આપે;
લેવા લેવા મુક્તિનું રાજ. મારા ૦૧ આ સંસારે બહુ બહુ ભમિ,
ભવભવ દુઃખી થઈ રડવળી;
મ મ શિવપુરને સંગાત ૦૨ લાખ ચોર્યાશી ફેરા ફરવા, આપ સરીખા અમને ગણવા;
આપ આપે અક્ષય સુખરાજ ધ્વારા ૦૩
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૨
સ્તંભન પાશ્વ જિનેશ્વર પ્યારા, દુનિયાના દુઃખ હરનારા;
પ્યારા આતમના આધાર. પ્યારા ૦૪
સેવકની આ અરજી સ્વીકારે,
વિનય અંતરમાં આપ પધારો; થાશે થાશે જીવનનું કલ્યાણ. પ્યારા ૦૫
તારી મૂર્તિનું નહિ મૂલ રે લાગે મને પ્યારી રે, તારી આંખડીએ મન મેહ્યું રે જાઉં બલિહારી રે, ત્રણ ભુવનનું તત્વ લહીને, નિર્મળ તું હિ નિપા રે, જગ સઘળે નિરખીને જોતાં,
તાહરી હેડે નવિ આવે રે. લાગે છે ત્રિભુવન સમોવડ તાહરી, સુંદર મૂર્તિ દીસે રે, કેડી કંદર્પ સમ રૂપ નિહાળી,
સુરનરના મન હસે રે. લાગે ૨ જોતિ સ્વરૂપ તું જિન દીઠે,
તેહને ન ગમે બીજુ કાંઈ રે, જિહાં જઈએ ત્યાં પૂરણ સઘળે, દીસે તું હિજ તું હિરે.લાગે ૩ તુજ મુખ જેવાને રઢ લાગી, તેહને ન ગમે ઘરને ધરે, આળ પંપાળ સવિ અળગી મૂકી,
તુજશું માંડ્યો પ્રતિબંધ રે. લાગે ૪
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૩
ભવસાગરમાં ભમતાં ભમતાં,
પ્રભુ પાસને પાપે આરો રે; ઉદયરત્ન કહે બાહ્ય સાહીને સેવક પાર ઉતારે રે. લાગે છે
ચિત્ત સમરી સારદમાય રે,
વળી પ્રણમું નિજ ગુરુ પાય રે; ગાઉ વીશમા જિનરાય વહાલાજીનું જન્મ કલ્યાણક ગાઉં; સોના રૂપાના ફૂલડે વધાઉં વહાલા,
થાળ ભરી ભરી મોતીડે વધાઉં. હાલા ૧ કાશીદેશ વાણારસી નગરી, અશ્વસેન છત્રપતિ છાજે રે;
રાણીવામાં ગૃહિણી સુરાજે. હાલા ૨ ચૈત્ર વદી ચોથે તે ચવિયા રે,
માતા વામા કુખે તે અવતરિયા;
અજુવાન્યાં એહનાં પરિયાં. વહાલા ૩ પિષવદી દશમી જગભાણ રે, હોવે પ્રભુ જન્મ કલ્યાણ રે;
વીશ સ્થાનક સુકૃત કમાણ. વહાલા ૪ - નારકી નરકે સુખ પાવે રે, અંતરમુહૂર્ત દુઃખ જાવે રે;
એ તો જન્મકલ્યાણ કહાય. હાલા પ પ્રભુ ત્રણ ભુવન શિરતાજ રે, તમે તારણ જહાજ કહે દીપવિજય કવિરાજ
હાલાજીનું જન્મલ્યાણક. ગાઉં ૬
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૪
(૮)
લત;
કાનમાં કાનમાં કાનમાં રે તારી કીતિ સુણ મેં કાનમાં ૧ ઘડી ઘડી મેરે દીલથી ન વિસરે,
ચિત્ત લાગ્યું લાગ્યું તુજ ધ્યાનમાં ૨ પ્રતિહારજ આઠ અનુપમ, સેવ કરે એક તાનમાં ૩ વાણ પાંત્રીશ અતિશય રાજે સમક્તિ દાનમાં ૪ તુજ સમ દેવ અયરન દુજો અવનિતલ આસમાનમાં પ દેખી દેદાર પરમ સુખ પાસે,
| મગન ભચો તુમ જ્ઞાનમાં ૬ વામાનંદન પાસ પંચાસર પરગટ સકલ જહાનમાં ૭ જિન ઉત્તમ પદશું રંગ લાગ્યા,
ચળ નજીક જિન ધ્યાનમાં ૮
કેયલ ટહુંકી રહી મધુવનમેં,
પાશ્વ શામળીયા વસે મેરે દિલમેં. કાશીદેશ વાણુરસી નગરી,
જન્મ લીચે પ્રભુ ક્ષત્રિયકુલમેં. ક. ૧ બાળપણમાં પ્રભુ અભુત જ્ઞાની,
કમઠકો માન હચે એક પલમેં. ક. ૨ નાગ નિકાલા કાષ્ટ ચિરાકર,
નાગકુ કી સૂરપતિ એક છિનમેં. કે. ૩
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૫
સયમ લઇ પ્રભુ વિચારવા લાગ્યા,
સયમે ભીજ ગયેા એક રગમે' કો, ૪ સમેતશિખર પ્રભુ મેાક્ષે સિધાવ્યા,
પાર્શ્વ જીકે મહિમા તીન જગતમે.... કે, ૫ ઉદયરત્નકી એહી અરજ હૈ,
ઢિલ અટકા તારા ચરણ મેં. કેા. ૬ કાયલ ટહુકી રહી મધુવનમેં,
(૧૦)
સેવા કરાવી સાર પ્રભુચી સેવા કરાવી સાર,
શ્રી અંતરિક્ષ પાર્શ્વ પ્રભુજી ચે દેઉલ યહા સુખકાર. ૧ તિકડે જાઉની દર્શન ધ્યાવે, પાયા પડુ વારંવાર. ૨ કેશર ચંદન ચર્ચોની આંગી, ચઢવા ચંપક હાર. ૩ રાયપસેણી જ્ઞાતા અંગ હે, એની કરા સુવિચાર. ૪ પૂજેચે ફૂલ આહે સાંગીતલે, હિત સુખ મેાક્ષ ઉત્તાર. પ રાગ શાક ભય ત્રાસ ન ત્યાલા ઉતરાવે ભવપાર, સાંગતા સેવે વાંચુની, કાણુ તુમ્હાં આધાર. ૭
હસ
(૧૧)
મેરે સાહિબ તુમહિ હા, પ્રભુ ખિજમતગાર ગરીખ હું મે. ચકાર કરૂં. ચાકરી, જખ તુમહિ ચંદા; ચક્રવાક મેં હુઈ રહું, જમ તુમહિં દિણુંદા મેરે૦ ૨
પાસ જિષ્ણુ દા; મેં તેરા ખંદા મેરે૦ ૧
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૬
મધુકર પરે મેં રણજણું, જબતુમ અરવિંદા; ભગતિકરૂં ખગપતિ પરે, જબ તુમહિ ગેવિંદા મેરે૩ તુમ જબ ગર્જિત ઘન ભયે, તબ મેં શિખિનંદા; તુમ સાયર જબ મેં તદા, સુરસરિતા અમંદા મેરે ૪ દૂર કરે દાદા પાસજી, ભવ દુઃખકા ફંદા;
વાચક જશ કહે દાસકુ, દીચે પરમાનંદા મેરે૫
(૧૨)
યારો પ્યારો રે હો વાલા મારા પાસજિર્ણોદ મુને પ્યારો; તારે તારે રે હે વાલા મારા, ભવનાં દુઃખડાં વારો કાશી દેશ વણારસીનગરી, અશ્વસેન કુલ સોહીયે રે; પાસજિર્ણદા વામાનંદા મારા વાલા,
દેખિત જન મન મોહીયે. પ્યારે. ૧ છપ્પન દિકુમરી મીલી આવે, પ્રભુજીને હલરાવે રે; થઈ થઈ નાચ કરે મારા વાલા;
હરખે જિન ગુણ ગાવે. પ્યારો૨ કમઠ હઠ ગાળ્યો પ્રભુ પાર્વે, બળતો ઉગાર્યો ફણ નાગરે; દીએ સાર નવકારનાગકું, ધરણેન્દ્ર પર પા. પ્યારા ૩ દીક્ષા લઈ પ્રભુ કેવલ પાયો, સમવસરણમેં સુહા રે; દીચે મધુરી દેશના પ્રભુ, ચામુખ ધર્મ સુણા પ્યારો૪ કમખપાવી શિવપુર જાવે, અજરામર પદ પાવે રે; જ્ઞાન અમૃત રસ ફરસે મારા વાલા,
જાતિસે જ્યોત મિલાવે. પ્યારો, ૫
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૭
જિનાજી ગડીમંડન પાસ કે, વિનંતિ સાંભલો હે લે. જિન અરજ કરું સુવિલાસ કે, મૂકી આમલો રે લો.
જિનજી. જિનાજી તુમ દરિસણ કે કાજ કે જીવડે ટળવળે રે લે. જિનજી મહેર કરી મહારાજ કે, આશા સવિ ફલે રે લે.
જિનજી..૧. જિનજી મન ભમરો લલચાય કે, પ્રભુની એલમેં રે લો. જિનાજી જિમ તિમ મેલે થાય છે, તે કરજો વગે રે લે.
જિન”. જિનછ દૂર થકાં પણ નેહ કે, સાચો માનજે રે લે. જિનાજી તુમથી બહું ગુણગેહ કે, અમૃતપાન જે રે લે
જિનજી....૨ જિન પ્રભુ શું બાંધ્યે પ્રેમ કે, તે કેમ વિસરે રે લો. જિનાજી બીજા જેવા નિમ કે, પ્રભુથી દિલ ઠરે રે લે.
જિન. જિનજી જતાં તારું રૂપ કે, અનુભવ સાંભરે રે લો. જિનાજી તાહરી જતિ અનૂપ કે, ચિંતા દુઃખ હરે રે લો.
જિનજી...૩ જિન એઠું ભેજન ખાય કે, મિઠાઈની લાલચે રે લે જિનછ આતમને હિત થાય કે, પ્રભુના ગુણ સચેરેલો
જિનજી.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૮
જિનજી ક તણેા ખલજોર કે, તેથી નિજી સમક્તિના જે ચાર કે, તેહને
જિનજી નિજ સેવક જાણીને મુક્તિ જિનજી કરુણારસ આણીને કે મનમાં
તારિચ ૨ લે. વારિયે રે લે. જિનજી....૪
બતાવીયે ૨ લેા. લાવીયે ૨ લે. જિન. કહે રે લે.
નિજી વાચક સહજ સુંદરને સેવક જિનજી પંડિત શ્રી નિત્ય લાભ કે પ્રભુથી શિવ લહેરે લેા. જિનજી....પ
શ્રી મહાવીરસ્વામી જિન સ્તવને (૧)
જગપતિ તું તે। દેવાધિદેવ, દાસના દાસ હુ' તાહરો જગપતિ તારક તું કિરતાર, મનમેાહન પ્રભુ માહુરો....૧ જગપતિ તાહરે ભક્ત અનેક, મારે એક જ તું ધણી જગપતિ વીરમાં તું મહાવીર મૂરતિ તાહરી સેાહામણી...૨ જગપતિ ત્રિશલા રાણીના તું તન ગંધાર અંદર ગાજીચા જગપતિ સિદ્ધારથ કુલ શણગાર,રાજરાજેશ્વર રાજીચેા....૩ જગપતિ ભકતાની ભાંગે તું ભીડ, પીર પરાઈ તું પારખે જગપતિ તુહિ અગમ અપાર, સમજ્યા ન જાયે મુજ સારિખે....૪ જગપતિ ખંભાયત જંબુસર સ ઘ ભગવંત ચાવીસમા ભેટીચા જગપતિ ઉદ્દય નમે કરજોડ, સત્તર નેવું. સંધ સમૈટીચેા....પ
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૯
-
છાએ રે
,
(૨) રૂઢીને રઢીયાળી રે વીર તારી દેશના રે, એ તે ભલી રે જનમાં સંભળાય, સમકિત બીજ
આરેપણ થાય....૧ ષટ મહિનાની રે ભૂખ તરસ શમે રે સાકર દ્રાક્ષ તે હારી જાય, કુમતિ જનને મદ મેડાય....૨ ચાર નિક્ષેપે રે સાત ન કરી રે માહે ભલી સપ્તભંગી વિખ્યાત, નિજ નિજ ભાષા
સંભળાય...૩ પ્રભુજીને ધ્યાતા રે શિવપદવી લહે રે આતમ ઋદ્ધિનો ભોક્તા થાય, જ્ઞાનમાં લેકાલેક સમજાય....૪ પ્રભુજી સરીખા દેશક કે નહીં ? એમ સહુ જિન ગુણ ગાય, પ્રભુ પદ પદ્મને નિત્ય નિત્ય
ધ્યાય...૫
(૩) હર લીયા હર લીયા હર લીયા રે
મેરા મનવા મહાવીરજીને હર લીયા રે વિચરતાં વીર જિનેશ્વર આયા,
પાવાપુરી પાવન કીયા રે મેરા ૧. સુરવર સમવસરણ કી રચના
કર ભક્તિ મેં ભર ગાયા રે ૨
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૦
સિંહાસન પેં પ્રભુજી બીરાજી
દેશના અમૃત વરસીયા રે ૩
સોલ પહર પ્રભુ દેશના દીની
અવસર અણુસણ કા લીયા રે ૪
સર્વ સમાધિ અણુસણ પાળી,
- મન વચ કાયા વશ કીયા રે ૫
શિવવધૂ વરીયા ભોદધિ તરીયા,
પારંગત કા પદ લીયા રે ?
મેક્ષ કલ્યાણદિક મહત્સવ જાણું,
ઈન્દ્રાદિક સબ મિલ ગીયા રે ૭ બડે ઠાઠ મેં મહત્સવ કરકે,
નામ પાવાપુરી કહુ ગીયા રે ૮
તીરથ ભેટી ભવદુઃખ મેટી
આતમ આંનદ લે લીયા રે ૯
ઓગણીસે બાસઠ માઘસુદકી
પંચમી દિન પાવન કીયા રે ૧૦
વીર વિજય કહે વીરજિર્ણોદકા
- દર્શન બિન હમ રહ ગયા રે મેરા ૧૧
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૧
મેં તે નજીક રહે શ્યાજી મારા રે,
સાહેબની મેં તો સેવા કરફ્યુજી,
સાહેબની સેવામાં રહીશું સુખ દુખ વાત; આણ લહીને શિવસુખ લેગ્યુલેશ્ય ભવને પાર. મેં તે ૧.
સિદ્વારથ રાજાને નંદન, ત્રિશલાદેવી માત, વીશમાં જિનનાં ગુણ ગાશુ.
નિર્મળ કરશું ગાત્ર. મેં ૨.
ચાર પાંચ સાત આઠ હણીને નવશું કરશું નેહ દશ પોતાના દોસ્ત કરીને,
એકને દેશું છેહ. મેં તે ૩.
છશું છડી એને ખંડી બોલાવીશું બાર; પંદર જણાની પાય ન પડશું તેરને દેશું માર. મેં તે ૪
સત્તર પાળી અઢાર અજવાળી જીતીશુ બાવીશ; ત્રેવીસ જણને દુર કરીને, ચિત્ત ધરશું ચાવીસ. મેં તે પ.
ત્રણ પાંચ સત્તાવીશ ધરશુ બેંતાલીશ શુદ્ધ; તેત્રીશ રાશી રાખી આતમ કરશું શુદ્ધ. મેં તો ૬.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૨
ચાર માં તે બે પરિહરશુ બે ને આદર કરશું; એમ જિનની આણ વહીને ભવસાગરથી તરણું મેં તે ૭ અંગ વિનાનો સંગ ન કરીએ ઉતરીયે ભવજલ તીર; ઉદયરત્ન કહે ત્રિશલાનંદન જય જય શ્રી મહાવીર મેં તો ૮
શી કહું કથની મારી રાજ શી કહું કથની મારી રાજ, કહેતાં દીલ કરે છે રાજ શી કહું કથની મારી રાજ ૧ વિષય કષાય, રમતાં મુજને કર્મ બાંધ્યો બહુ વારી; અજ્ઞાન દશામાં પાપ કરાવ્યાં,
થયે હું ચાર ગતિ ધારી રાજ ૨ નરક નિગોદમાં ઉત્પન્ન થઈને ત્યાંના દુઃખ બહુ ભારી; પરમાધામી પડે ત્યાં સહુને
છૂટવાની નહિં બારી રાજ ૩ ગતિ તિર્યંચમાં અનુક્રમે આ ભૂખતરસ દુઃખ બેઠયાં, પૂર્વના કેઈ મારા પુન્ય, મનુષ્ય થઈ જિન ભેટયાં રાજ ૪ ન માંગુ ગતિ દેવ મનુષ્યની મેક્ષગામી તુજ શરણે; ચારે ગતિમાં દુઃખ જે વેઠયાં
પિકાર સુણે કેણ શ્રવણે રાજ પ ક્ષત્રિયકુંડના સ્વામી મ્હારા તારક બીરુદ તે ધારી, શ્રી મહાવીર જિનેશ્વર પ્યારા
ધર્મ સુયશ ઘો ધારી રાજ ૬
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૩
મહાવીર સ્વામી રે વિનતિ હું છું દુઃખીયે અપાર ભવોભવ ભટક રે વેદના
બહુ સહી ચઉગતિમાં બહુવાર મહાવીર ૧ જન્મ મરણનું રે દુ:ખ નીવારવા રે આવ્યે આપ હજુર સમ્યગ દર્શન જે મુજને દીયે તો લહું સુખ ભરપુર ૨ રખડી રઝલી હું આવ્યું, સાચે જાણી તું એક
મુજ પાપીને પ્રભુ તારજે, તાર્યા જેમ અનેક ૩ ના નહિ કહેશે રે મુજને સાહિબા રે હું છું પામર રાંક આપ કૃપાલુ રે ખાસ દયા કરે રે માફ કરો મુજ વાંક ૪ ભૂલ અનંતી વાર આવી હશે રે, માફ કરો મહારાજ શ્રી ઉદયરત્ન લખી લખી વિનવે, બાહ્ય ગ્રહે રાજપ
માતા ત્રિશલા-નંદ કુમાર, જગતનો દીવો રે મારા પ્રાણ તણો આધાર, વીર ઘણું જી રે
આમલકી ક્રીડાએ રમતાં, હા સુર પ્રભુ પામી રે સુણોને સ્વામી આતમરામી,
વાત કહું શિર નામી રે વીર માતા ૧. સુધર્મા સુરલોકે રહેતાં, અમે મિથ્યાત્વે ભરાણું રે નાગદેવની પૂજા કરતાં,
જે શિર ન ધરી પ્રભુ આણ રે. વીર માતા ૨ એક દિન ઈદ્ર સભામાં બેઠા, સેહમપતિ એમ બેલે રે ધીરજબલ ત્રિભુવનનું નાવે,
ત્રિશલા બાલક તેલે રે વીર માતા ૩
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૪
સાચું' સાચું સહુ સુર ખેાલ્યા, પણ મે' વાત ન માની રે રૂધિરને લઘુ માલક રૂપે,
રમત રમીચેા છાની રે વીર માતા ૪ વમાન તુમધિરજ મેાટું, ખલમાં પણ નહી' કાચુ' રે ગિરૂઆના ગુણ ગિરૂઆ ગાવે,
હવે મેં જાણ્યું સાચું રે વીર માતા ૫ એક જ મુષ્ઠિ પ્રહારે મારૂ મિથ્યાત્વ ભાગ્યું જાય રે કેવલ પ્રગટે મેહરાયને,
રહેવાનું નહિ' થાય રે વીર માતા ૬ આજ થકી તુ' સાહેબ મારે, હું છુ સેવક તારા રે ખિણુ એક સ્વામી ગુણ ન વિસારૂં',
પ્રાણ થકી તુ પ્યારા રે વીર માતા છ માહ હરાવે સમક્તિ પાવે તે સુર સુરગ સધાવે રે મહાવીર પ્રભુ નામ ધરાવે,
ઇંદ્રસભા ગુણ ગાવે રે વીર માતા ૮ પ્રભુ મલપતા નિજ ઘર જાવે સરખા મિત્ર સેાહાવે રે શ્રી શુભવીરનું મુખડુ' દેખી,
માતાજી સુખ પાવે રે વીર માતા ૯
(C)
દીઠા દીઠા હા ત્રિશલા કે નદૅન દીઠા
શ્રીપુર મડણુ વીર્ જિનેશ્વર નિરખત અમીય પટ્ટો ૧ શૂરલ પાણી સમતા ધાર્યા તે ચમરેન્દ્રને તા શ્રેણીકને નિજ પદવી દીધી ચ ́ડકાશીા
તા
૨
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૫
ઇન્દ્રભૂતિ અભિમાન ઊતારી કર્યો નિજ પટ્ટધારી અડદતણું બાકુળા લઈ, ચંદનબાળા તારી ૩ મેઘકુમાર સુનિ તે સ્થિર કી, સમતા સમરસ ભાવે રોહીણી હણિ નહિ રાજાએ, જે તુજ વયણે લીને ૪ શિવસુખ કારક દુઃખ નિવારક તારક તું પ્રભુ મીલી જ્ઞાનવિમલ કહે વીર જિનેશ્વર દર્શન સુરતરૂ ફલી ૫
ગિરુઆરે ગુણ તુમ તણા, શ્રી વર્ધમાન જિનરાયા રે; સુણતાં શ્રવણે અમીઝરે, મારી નિર્મળ થાયે કાયા રે
ગિરુ. ૧ તુમ ગુણગણ ગંગાજલે, હું ઝીલી નિર્મળ થાઉં રે; અવર ન બંધ આદરૂ, નિશદિન તોરા ગુણ ગાઉં રે
ગિરુ. ૨ ઝીલ્યા જે ગંગાજળે, તે છિલ્લર જળ નવિ પેસે રે, માલતી ફૂલે મોહિયા, તે બાવળ જઈ નવિ બેસે રે
ગિરુ. ૩ ઈમ અમે તુમ ગુણ ગાઠશું,રંગે રાચ્યાને વળી માગ્યા રે; તે કિમ પરસુર આદરે, જે પરનારી વશ રાચ્યા રે.
ગિરુ. ૪ તું ગતિ તું મતિ આશરે, તું આલંબન મુજ પ્યારો રે; વાચક જણ કહે માહરે, તું જીવ જીવન આધાર રે.
ગિરુ. ૫
૧
૦
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૬
ખીજતું સ્તવન
ઢાળ ૧ લી
ભંડાર; સરસ વચનરસ વરસતી, સરસતી કલા ખીજતા મહિમા કહુ', જેમ કહ્યો શાસ્ત્ર માઝાર....૧ જબુદ્વીપના ભરતમાં, રાજગૃહી નગરી ઉદ્યાન; વીર જિષ્ણુ સમેાસર્યાં, વાંદવા આવ્યા રાજન....૨ નામે ભૂપતિ, ખેડા બેસણુઠાય; પૂછે શ્રી જિનરાયને, ઘો ઉપદેશ ત્રિગડે બેઠા ત્રિભુવનપતિ, દેશના દીચે જિનરાય; કમળ સુકોમળ પાંખડી, એમ જિન હૃદય સાહાય...૪
શ્રેણિક
મહારાય....૩
શશી પ્રગટે જેમ તે દિને, ધન્ય તે દિન સુવિહા; એક મને આરાધતાં, પામે પદ્મ નિર્વાણુ...પ
ઢાળ ૨ જી
કલ્યાણક જિનનાં કહું સુણ પ્રાણીજી રે; અભિન'દન અરિહ'ત, એ ભગવ ́ત ભવિ પ્રાણીજી રે; માઘ સુિ ખીજને દિને, સુણ પ્રાણીજીરે; પામ્યા શિવસુખ સાર, હરખ અપાર, ભવિ પ્રાણીજી રે....૧
વાસુપૂજ્ય જિન અહિ જ તીથિએ
ખારમા, સુણ પ્રાણીજી રે;
થયુ. નાણુ,
સફળ વિહાણ ભવિ પ્રાણીજી રે.....
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________
* ૧૪૭ અષ્ટ કર્મચૂરણ કરી, સુણ પ્રાણજી રે; અવગાહન એક વાર, મુક્તિ મઝાર
ભવિ પ્રાણીજી રે..૩ અરનાથ જિનજી નમું, સુણ પ્રાણીજી રે, અષ્ટાદશમા અરિહંત, એ ભગવત,
ભવિ પ્રાણીજી રે....૪ ઉજવળ તિથિ ફાગણની ભલી, સુણ પ્રાણજી રે; વરિયા શિવવધુ સાર, સુંદર નાર ભવિ પ્રાણીજી રે...૫ દશમા શીતળ જિનેશ્વરુ, સુણ પ્રાણજી રે, પરમ પદની એ વેલ, ગુણની ગેલ, ભવિ પ્રાણીજી રે...૦ વૈશાખ વદિ બીજને દિને, સુણ પ્રાણીજી રે; મૂક સરવ એ સાથ, સુરનર નાથ, ભવિ પ્રાણીજી રે....૭ શ્રાવણ સુદની બીજ ભલી, સુણ પ્રાણજી રે; સુમતિનાથ જિન દેવ, સારે સેવ, ભવિ પ્રાણજી રે.......૮ એણી તિથિએ જિનજીતણું, સુણ પ્રાણીજી રે, કલ્યાણક પંચે સાર, ભવને પાર, ભવિ પ્રાણુંજી રે..૯
ઢાળ ૩જી જગપતિ જિન વીશમે રે લોલ, એ ભાખ્ય અધિકાર રે ભવિજન,
શ્રેણિક આદે સહુ મળ્યા રે લોલ;
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૮
શક્તિતણે અનુસાર રે વિકજન,
ભાવ ધરીને સાંભળેા રે લાલ....૧
ઢાય વરસ ઢાય માસની રે લાલ,
આરાધા ધરી ખંતરે ભવિકજન; ઉજમણું વિધિશુ` કરો રે લાલ,
ખીજ તે મુક્તિ મહંત રૈ ભવિકજન ભા.....૨ માગ મિથ્યા ક્રૂરે તજો રે લાલ,
આરાધે। ગુણના થાક રે વિકજન; વીરની વાણી સાંભળી રે લાલ,
ઉચ્છરંગ થયેા બહુ લેાક રે ભવિકજન એણી ખીજે કેઇ કેઇ તર્યાં રે લાલ,
ભા....૩
વળી તરશે કેઇ શેષ રે વિકજન;
શશિ નિધિ અનુમાનથી રે લાલ,
શૈલાનાગધર અક થૈ ભવિકજન ભા....૪ અષાડ સુઢિ દશમી દિને રે લાલ,
એ ગાયા સ્તવન રસાળ રે વિકજન; નવવિજય સુપસાથી રે લાલ,
ચતુરને મંગળ માળ રે ભવિકજન ભા....પ
કળશ
એમ વીર્ જિનવર સયલ સુખકર, ગાયા અતિ ઉલટ ભરે, અષાડ ઉજ્જવળ દશમી દિવસે, સંવત અઢાર અઠ્ઠોતરે; ખીજ મહિમા એમ વણુબ્યા, રહી સિદ્ધપુર ચામાસએ, જેહુ ભવિક ભાવે સુણે ગાવે, તસ ઘર લીલવિલાસએ....૧
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૯ પચમીનું સ્તવન
(૧)
ઢાળ પહેલી સુત સિદ્ધારથ ભૂપનો રે, સિદ્ધારથ ભગવાન; બાર પર્ષદા આગળ રે, ભાખે શ્રી વર્ધમાન રે, ભવિયણ ચિત્ત ધરે, મન વચ કાય ઉહાય રે
જ્ઞાનભક્તિ કરે....૧ ગુણ અનંત આતમતણા રે, મુખ્યપણે તિહાં દોય; તેમાં પણ જ્ઞાન જ વડું રે, જિણથી દંસણ હાય રે ભ૨ જ્ઞાને ચારિત્ર ગુણ વધે છે, જ્ઞાને ઉઘાત સહાય; જ્ઞાને સ્થવિરપણું લહે રે, આચારજ ઉવજઝા રે.....૩ જ્ઞાની શ્વાસોશ્વાસમાં રે, કઠિણ કરમ કરે નાશ; વહ્નિન જેમ ઈધણ દહેરે, ક્ષણમાં જતિ પ્રકાશેરે........૪ પ્રથમ જ્ઞાન પછી દયા રે, સંવર મેહ વિનાશ; ગુણસ્થાનક પગથાલીએ રે, જેમ ચઢે મોક્ષ આવાસ રે.....૫ મઈ સુઅ એહિ મણપજજવા રે પંચમ કેવળજ્ઞાન ચઉ મુંગા શ્રત એક છે રે, સ્વપરપ્રકાશ નિદાને રે.ભ. ૬ તેહના સાધન જે કહ્યાં રે, પાટી પુસ્તક આદિ લખે લખાવે સાચવે રે, ધમ ધરી અપ્રમાદે રે.ભ..૭
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫o
વિવિધ આશાતના જે કરે રે, ભણતાં કરે અંતરાય; અંધ બહેરાં બબડા રે, મૂંગા પાંગળા થાય રે..ભ.૮ ભણતાં ગુણતાં ન આવડે રે, ન મળે વલ્લભ ચીજ; ગુણમંજરી વરદત્ત પરે રે, જ્ઞાન વિરાધન બીજ રે...૯ પ્રેમે પૂછે પરખદા રે, પ્રમણી જગગુરુ પાય; ગુણમંજરી વરદત્તને રે, કરે અધિકાર પસાચો રે..ભ૧૦
(૨)
શ્રી જિનવરને પ્રગટ થયું રે ક્ષાયિક ભાવે જ્ઞાન, દેષ અઢાર અભાવથી રે, ગુણ ઉપન્યા તે પ્રમાણ રે,
ભવિયા વંદે કેવળજ્ઞાન....૧ પંચમી દિન ગુણખાણ રે ભવિયા વંદો...... અનામીના નામને રે, કિ વિશેષ કહેવાય ? એ તો મધ્યમા શૈખરી રે, વચન ઉલ્લેખ કરાય રે
ભવિયા વદે....૨ ધ્યાન ટાણે પ્રભુ તું હોય રે, અલખ અગોચર રૂપ, પરા પશ્યતિ પામીને રે, કાંઈ પ્રમાણે મુનિ ભૂપ રે
ભવિય વંદો...૩ છતી પર્યાય જે જ્ઞાનના રે, તે તો નવિ બદલાય, યની નવનવી વર્તના રે, સમયમાં સર્વ જણાય રે
ભવિયા વંદે....૪
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૧
બીજા જ્ઞાનતણું પ્રભા રે, એહમાં સર્વ સમાય, રવિપ્રભાથી અધિક નહીં રે, નક્ષત્ર ગણુ સમુદાય રે
ભવિય વંદે....૫ ગુણ અનંતા જ્ઞાનના રે, જાણે ધન્ય નર તેહ, વિજયલક્ષમીસૂરિ તે લહે રે, જ્ઞાનમહદ ગેહ રે
ભવિય વંદે
અષ્ટમીનું સ્તવન
ઢાળ પહેલી શ્રી રાજગૃહી શુભ કામ, અધિક દીવાજે રે, વિચરંતા વીર નિણંદ, અતિશય છાજે રે; ચોત્રીશ અને પાંત્રીશ વાણુ ગુણ લાવે રે, પાઉ ધાર્યા વધામણી, જાય શ્રેણિક આવે રે. ૫ ૧ તિહાં ચોસઠ સુરપતિ આવીને ત્રિગડું બનાવે રે, તેમાં બેસીને ઉપદેશ પ્રભુજી સુણાવે રે, સુર નર ને તિર્યંચ નિજ નિજ ભાષા રે, તિહાં સમજીને ભવતીર, પામે સુખ ખાસા રે | ૨ | તિહાં ઈંદ્રભૂતિ ગણધાર, શ્રી ગુરૂ વિરને રે, પૂછે અષ્ટમીને મહિમાય કહે પ્રભુ અમને રે; તવ ભાખે વીર નિણંદ, સુણે સહુ પ્રાણું રે, આઠમ દિન જિનનાં કલ્યાણ, ધરે ચિત્ત આણે રે ૩ છે
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૨
ઢાળ ૨ જી શ્રી ઋષભનું જન્મકલ્યાણ રેવળી ચારિત્ર લહ્યું ભલે વાન રે, ત્રીજા સંભવ ચ્યવન કલ્યાણ, ભવિ તુમે અષ્ટમી તિથિ એવો રે
એ છે શિવવધુ વરવાને મેવો....ભવિ...૧ છે શ્રી અજિત સુમતિ નમિ જમ્યા રે,
અભિનંદન શિવપદ પામ્યા રે, જિન સાતમા ચ્યવન પામ્યા... ભવિ... ૨ વિશમા મુનિસુવ્રતસ્વામી રે, તેને જન્મ હવે ગુણધામી રે,
બાવીશમાં શિવ વિશરામી...ભવિ....૩ પારસ જિન મેક્ષ મહેતા રે, ઈત્યાદિક જિન ગુણવંતા રે,
કલ્યાણક મેક્ષ મહેતા....ભવિ....૪ શ્રી વીર જિણુંદની વાણી રે, નિસુણી સમજ્યા ભવિ પ્રાણી રે,
આઠમ દિન અતિ ગુણખાણી...ભવિ... ૫ આઠકમ તે દૂર પળાય રે, એથી અડસિદ્ધિ અડબુદ્ધિ થાય રે,
તે કારણ સિંચે ગુણ લાય...ભવિ.... ૬માં શ્રી ઉદયસાગરસૂરિરાયા રે, ગુરુ શિષ્ય વિવેકે ધ્યાયા રે;
તસ ન્યાયસાગર ગુણ ગાયા...ભ વિ.....૭
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૩
એકાદશીનું સ્તવન જગપતિ નાયક નેમિ જિર્ણ, દ્વારિકા નગરી સમોસર્યા; જગપતિ વંદવા કૃષ્ણ નરિંદ, જાદવ કોડશું પરિવર્યા...૧ જગપતિ ધીગુણ ફૂલ અમૂલ, ભક્તિગુણે માલા રચી જગપતિ પૂજી પૂછે કૃષ્ણ, ક્ષાયિક સમકિત શિવરુચી...૨ જગપતિ! ચારિત્ર ધર્મ અશક્ત, રક્ત આરંભ પરિગ્રહે; જગપતિ ! મુજ આતમ ઉદ્ધાર, કારણ તુમ વિણ
કાણ કહે....૩ જગપતિ! તુમ સરિખે મુજ નાથ, માથે ગાજે ગુણનીલે; જગપતિ! કેઈ ઉપાય બતાવશે જેમ રે શિવવધૂ કંતલે....૪ નરપતિ ! ઉજજવલ માગશિર માસ, આરાધે એકાદશી; નરપતિ! એકસો ને પચાસ, કલ્યાણક તિથિ ઉલસી....૫ નરપતિ દશ ક્ષેત્રે ત્રણ કાલ, ચોવીશી ત્રીશે મલી; નરપતિ! નેવું જિનનાં કલ્યાણ, વિવરી કહું આગળ
- વલી...૬ નરપતિ! અરદીક્ષા નમિનાણુ મહિલ જન્મ વ્રત કેવલી; નરપતિ ! વર્તમાન ચોવીશી માંહે, કલ્યાણ કહ્યાં વલી...૭ નરપતિ ! મૌનપણે ઉપવાસ, દોઢશે જપમાલા ગણે; નરપતિ! મન વચ કાય પવિત્ર, ચરિત્ર સુણે સુવતતણે...૮
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૪
નરપતિ! દાહિણ ઘાતકી ખંડ, પશ્ચિમ દિશિ ઇક્ષુકારથી; નરપતિ વિજય પાટણ અભિધાન સાચે નૃપ પ્રજાપાલથી...૯ નરપતિ! નારી ચંદ્રાવતી તાસ, ચંદ્રમુખી ગજગામિની, નરપતિ ! શ્રેષ્ઠી શૂર વિખ્યાત, શિયલ સલીલા
કામિની..૧૦ નરપતિ! પુત્રાદિક પરિવાર, સાર ભૂષણ ચીવર ધરી; નરપતિ! જા નિત્ય જિનગેહ, નમન સ્તવન પૂજા
કરી...૧૧ નરપતિ ! પિષે પાત્ર સુપાત્ર, સામાયિક પૌષધ કરે; નરપતિ ! દેવવંદન આવશ્યક, કાલવેલાએ અનુસરે ૧૨
હાલરડું
માતા ત્રિશલા ઝુલાવે પુત્ર પારણે,
ગાવે હાલ હાલો હાલરૂવાંના ગીત; સોના રૂપા ને વળી રને જડિયું પારણું
રેશમ દેરી ઘુઘરી વાગે છુમ છુમ રીત
હાલે હાલે હાલે હાલ મારા વીરને રે..૧ જિનાજી પાસે પ્રભુથી વરસ અઢીસે અંતરે,
હેશે એવી શમે તીર્થકર જિન પરિમાણ; કેશી સ્વામી મુખથી એવી વાણી સાંભળી,
સાચી સાચી હુઇ તે માટે અમૃત વાણુ હાલે....૨
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૫ ચૌદે સ્વને હવે ચકી કે જિનરાજ,
વીત્યા બારે ચકી નહિ હવે ચકી રાજ; જિનાજી પાસે પ્રભુના શ્રીકેશી ગણધાર,
તેહને વચને જાણ્યા વીશમા જિનરાજ હાલો.....૩ મારી કુખે આવ્યા ત્રણ ભુવન શીરતાજ,
મારી કુખે આવ્યા તરણતારણ જહાજ;
હું તો પુણ્ય પનોતી ઈન્દ્રાણી થઈ આજ હાલો..૪ મુજને દેહલે ઉપ બેસું ગજ અંબાડીએ, સિંહાસન પર બેસું ચામર છત્ર ધરાય; એ સહુ લક્ષણ મુજને નંદન તાહરા તેજનાં,
તે દિન સંભારુ ને આનંદ અંગ ન માય હાલે...૫ કરતલ પગતલ લક્ષણ એક હજાર ને આઠ છે;
તેહથી નિશ્ચય જાણ્યા જિનવર શ્રી જગદીશ; નંદન જમણી જશે લંછન સિંહ બિરાજતો,
મેં તે પહેલે સુપને દીઠે વિશવાવીશ હાલે....૬ નંદન નવલા બંધવ નંદિવલદ્ધનના તમે, * નંદન ભેજાઈના દીયર છે સુકુમાલ; હસશે ભેજાઈએ કહી દીયર માહરા લાડકા,
હસશે રમશે ને વળી ચુંટી ખણશે ગાલ, હસશે રમશે ને વળી ઠુંસા દેશે ગાલ હાલે....
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૬
નંદન નવલા ચેડા રાજાના ભાણેજ છો,
નંદન નવલા પાંચશે મામીના ભાણેજ છો; નંદન મામલીયાના ભાણેજા સુકુમાલ,
હસશે હાથે ઉછાલી કહીને ન્હાના ભાણેજા, આં આંજી ને વલી ટપકું કરશે ગાલ હાલો....૮ નંદન મામા મામી લાવશે ટોપી આગલાં,
રને જડીયાં ઝાલર મેતી કસબી કેર; નીલાં પીળાં ને વળી રાતાં સર્વે જાતિનાં,
પહેરાવશે મામી માહરા નંદકિશોર... હા.. નંદન મામા મામી સુખલડી બહુ લાવશે,
નંદન ગજુવે ભરશે લાડુ મોતીચુર; નંદન મુખડાં જોઈને લેશે મામી ભામણું
નંદન મામી કહેશે છો સુખ ભરપૂર હાલે...૧૦ નંદન નવલી ચેડા મામાની સાતે સતી,
મારી ભત્રીજી ને બેન તમારી નંદ, તે પણ ગુંજે ભરવા લાખણુસાઈ લાવશે,
તુમને જોઈ જોઈ હશે અધિકે પરમાનંદ હાલે...૧૧ રમવા કાજે લાવશે લાખ ટકાનો ઘુઘરે,
વલી સુડા એના પોપટને ગજરાજ; સારસ હંસ કોયલ તીતર ને વલી મોરજી,
મામી લાવશે રમવા નંદ તમારે કાજ હાલે...૧૩
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧પ૭
છપ્પન કુમરી અમરી જલકલશે નવરાવિયા,
નંદન તમને અમને કેલીઘરની માહિ; ફૂલની વૃષ્ટિ કીધી જન એકને માંડલે,
બહુ ચિરંજી આશીષ દીધી તુમને ત્યાંહી હાલે....૧૪ તમને મેરુગિરિ પર સુરપતિએ નવરાવીયા,
નિરખી નિરખી હરખી સુકૃત લાભ કમાય; મુખડા ઉપર વારૂ કેટિ કોટી ચંદ્રમા,
વલી તન પર વારુ ગ્રહગણને સમુદાય હાલે...૧૫
નંદન નવલા ભણવા નિશાળે પણ મુકશુ,
ગજ પર અંબાડી બેસાડી હાટે સાજ; પસલી ભરશું શ્રીફળ ફેફળ નાગરવેલશું,
સુખડલી લેશું નિશાળીયાને કાજ હાલો....૧૬ નંદન નવલા મોટા થાશે ને પરણાવશું,
વહુવર સરખી જેડી લાવશું રાજકુમાર; સરખા વેવાઈ વેવાણને પધરાવશું,
વરવહુ પંખી લેશું જોઈ જોઈને દેદાર હાલે..૧૭ પિયર સાસર માહરા બેડું પખ નંદન ઉજળા,
' મહારી કૂખે આવ્યા તાત નેતા નંદ; મહારે આંગણ વૂઠા અમૃત દૂધે મેહુલા, મહારે આંગણે ફળીયા સુરતરુ સુખના કંદ હાલ..૧૮
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૮
ઈણિ પરે ગાયું માતા ત્રિશલાસુતનું પારણું,
જે કોઈ ગાશે લેશે પુત્રતણા સામ્રાજ; બીલીમોરા નગરે વર્ણવ્યું, વીરનું હાલરું, યે યે મંગલ હાજે દી૫વિજય કવિરાજ
હાલે....૧૯ શ્રી મહાવીર પ્રભુના સત્તાવીશ ભવનું સ્તવન
શ્રી શુભવિજય સુગુરુ નમી નમી પદ્માવતી માય; ભવ સત્તાવીશ વર્ણવું સુણતાં સમકિત થાય. ૧ છે સમકિત પામે જીવને ભવ ગણતીએ ગણાય; જે વલી સંસારે ભમે તે પણ મુગતે જાય. છે ૨ વિર જિનેશ્વર સાહિબે, ભમિ કાલ અનંત, પણ સમકિત પામ્યા પછી, અંતે થયા અરિહંત ને ૩ છે
ઢાળ પહેલી પહેલે ભવે એક ગામને રે, રાય નામે નયસાર, કાષ્ઠ લેવા અટવી ગ રે, ભેજનવેળા થાય રે, પ્રાણ ! ધરિયે સમક્તિ રંગ....... જિમ પામીએ સુખ અભંગ રે પ્રાણ પરિચ...૧ મન ચિંતે મહિમાનીલે રે, આવે તપસી કેય; દાન દઈજન કરું રે, તે વાંછિત ફળ હાય રે....પ્રા....૨
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫૯
મારગ દેખી મુનિવર રે, વંદે દેઈ ઉપગ; પૂછે કેમ ભટકે ઈહાં રે, મુનિ કહે સાથ વિજેગ રે....પ્રા....૩ હરખભરે તેડી ગો રે, પડિલાવ્યા મુનિરાજ ભજન કરી કહે ચાલીએ રે,
સાથ ભેળા કરુ આજ રે....પ્રા....૪ પગવટીએ ભેળા કર્યા રે, કહે મુનિ દ્રવ્ય એ માર્ગ, સંસારે ભૂલા ભમો રે, ભાવ મારગ અપવગેરે....પ્રા.....૫ દેવગુરુ ઓળખાવિયા રે, દીધે વિધિ નવકાર; પશ્ચિમ મહાવિદેહમાં રે, પાપે સમક્તિ સાર રે....પ્રા...૬ શુભ ધ્યાને મરી સુર હુઓ રે, પહેલા સ્વર્ગ મેઝાર; પલ્યોપમ આયુ વી રે, ભરતઘરે અવતાર રે....પ્રા...૭ નામે મરીચી યૌવને રે, સંયમ લીચે પ્રભુ પાસ; દુષ્કર ચરણ લહી થયે રે, ત્રિદંડિક શુભ વાસ રે....પ્રા....૮
ઢાળ બીજી
ન વેષ રચે તેણી વેળા, વિચરે આદીશ્વર ભેળા જળ થોડે સ્નાન વિશેષ, પગ પાવડી ભગવે છે. ૧ ધરે ગિદડી લાકડી હેટી, શીર મુંડણને ઘરે ચેટી; વળી છ વિલેપન અંગે, થલથી વ્રત ધરતે ૨ગે ૨ સેનાની જનઈ રાખે, સહરે મુનિ મારગ ભાખે; સસરણે પૂછે નરેશ, કોઈ આગે હોશે જિનેશ. ૩ છે
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૦
જિન જપે ભરતને તામ, તુજ પુત્ર મરિચિ નામ; વીર નામે થશે જિન છેલ્લા, આ ભરતે વાસુદેવ પહેલા. ૫ ૪
ચક્રવતી વિદેહે થાશે, સુણી આવ્યા ભરત ઉલ્લાસે; મરિચિને પ્રદક્ષિણા દેતા, નમી વઢીને એમ કહેતા. ૫ પ
તમે પુન્યાઇવ'ત ગવાશેા, હરિ ચક્રી ચરમ જિન થાશે; નવિ વંદુ ત્રિદંડીક વેશ, નમું ભક્તિયે વીર જિનેશ ૫ક્ એમ સ્તવના કરી ઘર જાવે, મિરિચ મન હ ન માવે; મારે ત્રણ પઢવીની છાપ, દાદા જિન ચક્રી આપ। ૭ ।। અમે વાસુદેવ ર થઈશુ. કુલ ઉત્તમ મ્હારું કહીશું; નાચે કુળમદશું ભરાણા, નીચ ગાત્ર તિ'હા બંધાણે! ॥૮॥
એક દિન તનુ રોગે વ્યાપે, કાઇ સાધુ પાણી ન આપે; ત્યારે વછે ચેલા એક, તવ મળીયેા કપિલ અવિવેક ૯ ॥ દેશના સુણી દીક્ષા વાસે, કહે મરિચિ લીયેા પ્રભુ પાસે; રાજપુત્ર કહે તુમ પાસે, લેશું અમે દીક્ષા ઉલ્લાસે ।। ૧૦ ।। તુમ દરશને ધર્મના વ્હેમ, સુણી ચિંતે મરિચિ એમ; મુજ ચેાગ્ય મળ્યેા એ ચેલા, મૂળ કડવે કડવા વેલેા ॥ ૧૧।
રિચિ કહે ધમ ઉભયમાં, લીચે દીક્ષા જોખન વયમાં એણે વચને વચ્ચેા સંસાર, એ ત્રીજો કહ્યો અવતાર। ૧૨ ।।
લાખ ચેારાશી પૂરવ આય, પાળી પ`ચમ સગ સધાય; દશ સાગર જીવિત ત્યાંહી, શુભવીર સદા સુખમાંહી ।। ૧૩ ।।
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૧
ઢાળ ૩ જી. પાંચમે ભવ કલાગ સન્નિવેશ, કૌશિક નામે બ્રાહ્મણ વેશ; એંશી લાખ પૂરવ અનુસરી, ત્રીરંડીયાને વેષે મરી..૧ કાળ બહુ ભમી સંસાર, ધૃણાપુરી છઠ્ઠો અવતાર; બહોતેર લાખ પૂરવને આય, વિપ્ર ત્રિદંડી વેષ ધરાય. ૨ સૌધર્મ મધ્ય સ્થિતિ થશે, આઠમે મૈત્ય સન્નિવેશે ગો; અગ્નિદ્યોત દ્વિજ ત્રિદંડીયો, પૂર્વ આયુ લખ સાઠે મૂઓ...૩ મધ્યસ્થિતિએ સૂર સગઈશાન, દશમે મંદિર પુર દ્વિજ ઠાણ; લાખ છપ્પન પૂર્વાયુ પુરી, અગ્નિભૂતિ ત્રિદંડિક મારી...૪ ત્રીજે સગે મધ્યાયુ ધરી, બારમે ભવે શ્વેતાંબીપુરી; પુરવ લાખ ચુમ્માળીસ આય, ભારદ્વાજ ત્રિદંડિક થાયાપા તેરમે ચેાથે સગે રમી, કાળ ઘણે સંસારે ભમી; ' ચઉદમે ભવ રાજગૃહી જાય, ચેત્રીસ લાખ પૂરવને આય. થાવર વિપ્ર ત્રીરંડી થ, પાંચમે સ્વર્ગે મરીને ગ; સેળભે ભવ ક્રોડ વરસ સમાય,
રાજકુમાર વિશ્વભૂતિ થાય છે સંભૂતિ મુનિ પાસે અણગાર, દુષ્કર તપ કરી વરસ હજાર; • માસખમણ પારણે ધરી દયા,
મથુરામાં ગોચરીએ ગયા. ૮
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૨
ગાયે હર્યો મુનિ પડયે વસ્યા, વિશાખાનંદિ પિતરીયા હસ્યા; ગૌશંગે મુનિ ગર્વે કરી, ગયણ ઉછાળી ધરતી ધરી છે ! તપ બળથી હોજા બળધણી, કરી નિયાણું મુનિ અણસણી, સતરમેં મહાશુકે સુરા શ્રી શુભવીર સત્તર સાગરા ૧૦
ઢાળ ચોથી અઢારમે ભવે સાત સુપન સૂચિત સતી,
પિતાનપુરીચે પ્રજાપતિ રાણી મૃગાવતી; તસ સુત નામે ત્રિપુષ્ટ વાસુદેવ નિપન્યા,
પાપ ઘણું કરી સાતમે નરકે ઉપન્યા......૧ વીશમે ભવ થઈ સિંહ ચેથી નરકે ગયા,
તીહાથી ચ્યવી સંસારે ભવ બહુલા થયા; બાવીશમે નરભવ લહી પુણ્ય દશા વર્યા,
ત્રેવીશમે રાજધાની મૂકાએ સંચર્યા૨ રાય ધનંજય ધારણ રાણીએ જનમિયા,
લાખ ચોરાશી પૂરવ આયુ જીવિયા, પ્રિય મિત્ર નામે ચકવતી દીક્ષા લહી,
કેડી વરસ ચારિત્ર દશા પાળી સહી..૩ મહાશુકે થઈ દેવ ઈણે ભરતે ચવી,
છત્રિકા નગરી જિતશત્રુ રાજવી ભદ્રા માય લખ પચવીશ વરસ સ્થિતિ ધરી,
નંદન નામે પુગે દીક્ષા આચરી...૪
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૩ અગિયાર લાખ ને એંસી હજાર છસ્સે વળી,
ઉપર પસ્તાળીશ અધિક પણ દિન રૂળી; વીસસ્થાનક માસમણે જાવાજજીવ સાધતા,
તીર્થકરનામકર્મ તિહાં નિકાચતા...૫ લાખ વરસ દીક્ષા પર્યાય તે પાળતા,
છ વીશમે ભવ પ્રાણુત ક૯પે દેવતા; - સાગર વીશનું જીવિત સુખભર ભોગવે,
શ્રી શુભવીર જિનેશ્વર ભવ સુણજે હવે
ઢાળ પાંચમી નયર માહણકુંડમાં વસે રે, મહા અદ્ધિ ઋષભદત્ત નામ; દેવાનંદા દ્વિજ શ્રાવિકા રે,
- પેટ લીધે પ્રભુ વિસરામ. પિટ...૧ ગાસી દિવસને અંતરે રે, સુર હરિણગમેષી આય; સિદ્ધારથ રાજા ઘરે રે,
ત્રિશલા કૂખે છટકાય છે. ત્રિ.....૨ નવ માસાંતરે જનમીયા રે દેવદેવીએ ઓચ્છવ કીધ; પરણું યશોદા જેવને રે,
નામે મહાવીર પ્રસિદ્ધ રે...ના...૩ સંસાર લીલા ભોગવી રે; ત્રીશ વર્ષે દીક્ષા લીધ; બાર વર્ષે હવા કેવલી રે,
શિવ વહુનું તિલક શિર દીધ રે....શિ.....૪
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૪
સંઘ ચર્તુવિધ થાપી રે, દેવાનંદા ષભદત્ત પ્યાર; સંયમ દેઈ શિવ મોકલ્યા રે,
ભગવતી સૂરો અધિકાર રે.....ભ૦.૫ ત્રીશ અતિશય શોભતા રે, સાથે ચઉદ સહસ અણગાર; છત્રીશ સહસ તે સાધવી રે,
બીજે દેવ દેવી પરિવાર રે. બી ....૬ ત્રીશ વરસ પ્રભુ કેવળી રે, ગામ નગર તે પાવન કીધ; બહેતેર વરસનું આઉખું રે,
દિવાળીયે શીવપદ લીધ રે. દી...૭ અગુરુલઘુ અવગાહને રે, કે સાદિ અનંત નિવાસ; મેહરાય મલ્લ મૂળશું રે,
તન મન સુખને હાય નાશ રે. તo...૮ તુમસુખ એક પ્રદેશનું રે, નવિ માવે કાકાશ, તે અમને સુખીયા કરે રે,
અમે ધરીયે તમારી આશ રે...અમે..... અખય ખજાને નાથને રે, મેં દીઠે ગુરૂ ઉપદેશ; લાલચ લાગી સાહેબા રે,
નવિ ભજીયે કુમતિને લેશ રે, નવિ...૧૦ સ્ફોટાને છે આશરો રે; તેથી પામયે લીલ વિલાસ; દ્રવ્ય ભાવ શત્રુ હણી રે,
શુભવીર સદા સુખકાર....સુ...૧૧
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૫
લશ
ઓગણેશ એકે વરસ છે કે પૂર્ણિમા શ્રાવણ વરે, મેં શુ લાયક વિશ્વનાયક, વર્ધમાન જિનેશ્વરે; સંવેગ રંગ તરંગ ઝીલે, જસવિજય સમતા ધરે. શુભવિજય પંડિત ચરણસેવક, વીરવિજ જયકરો...૧
ભવિ તમે સાંભળો રે વીર સત્તાવીસ ભવ, જબુદ્વીપે અપરવિદેહે, પ્રામાધિપ નયસાર; શ્રાવક ધર્મ આરાધી, સહિમે એક પલ્ય સુરસાર રે,
ભવિ....૧ નામ મરીચિ ભરત તણો સુત, મુનિ થયે ત્રિદંડી રે; લાખ ચોર્યાશી પૂર્વ આયુષ, બ્રહ્મલકે સુરમાંડી રે
ભવિ...૨ એંશીલાખ પૂરવ જીવિત, કૌશિક સુત થ દેવ; જીણુનગરે પુષ્યમિત્ર દ્વિજ, બહોતેર પૂર્વ લખ જીવી
ભવિ...૩ સૌધર્મ લેક અગ્નિોત દ્વિજ, ચોસઠ લખ પૂર્વ આય; ઈશાને અગ્નિભૂત દ્વિજ લિંગી, છપ્પન-લખ પૂર્વ આય.
ભવિ...૪
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૬
સનતકુમારે ભારદ્વાજે, ચુ'માલીશ લખ વિશ્વ...ડી થઇ અ ંતે મરી થયા, માહેન્દ્ર દેવ
પૂર્વ થાય; લેાક જાય. વિ.....
મધ્યમ આયુ પૂર્ણ કરીને, સ્થાવરદ્વિજ ચાંત્રીસ લાખ પૂર્વે આય; પદરમે પાંચમે
થાય રે;
જાય.... વિ.....
રાજગૃહે વિશ્વભૂતિ થયા, વર્ષે કાર્ટિનુ આય રે; વર્ષી સહસ ચારિત્ર નિયાણું કરી, મહાશુકે જાય રે ala.....
ત્રિપુષ્ઠ નામ હરિ પોતનપુરીમાં, ચુમાલીસ લખ આય; સાતમી નરકે સિહુ ચેાથી નરક ભવભ્રમણ બહુ થાય.
વિ....૮
નરભવ કરી પછી મહાવિદેહે
ચકી કેાટી વરસ તપ કરતા રે; શુક્ર સુરવર તિ હાથી ભરતે, છત્રાપુરી અવતરતા
વિ....૯
નંદન નામે લાખ વરસને, પાળી સયમ ભાર રે; લાખ અગ્યાર એંશી સહસને, છસય પણયાલ સાર.
વિ...૧૦
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૭
મા ખમણથી સ્થાનક સાધે, બાંધી જિનવર કર્મ રે; પ્રાણાસુર સિંહાથી કુંડનપુર, ગર્ભે બિહુ સંક્રમે રે.
ભવિ.૧૧ ક્ષત્રિયકુડપુરી સિદ્વારથ નૃપ, ત્રિશલાદે માય રે; હરિલંછન કંચનવર્ણ કાય, ઈમ સગવીસ ભવ થાય રે
ભવિ...૧૨ વર્ધમાન મહાવીર શ્રમણ; એ નામ ત્રણ સુખદાય રે; જ્ઞાનવિમલથી જસ શાસન મહિમા, અવિચલ ઉદય
સવાઈ. ભવિ....૧૩
સામાન્ય જિન સ્તવને
આજ મારા પ્રભુજી! સામું જુઓ,
સેવક કહીને બોલાવે રે, એટલે હું મનગમતું પામ્ય,
રૂઠડાં બાળ મનાવે મારા સાંઈ રે....૧ પતિત પાવન શરણાગતવત્સલ,
એ જશ જગમાં ચાવે રે; મન રે મનાવ્યા વિણ નહિં મૂકું,
એહિજ મારો દાવો. મારા. આજ ૨
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૮ કબજે આવ્યા તે નહિં મૂકું,
જિહાં લગે તુમ સમ થા રે, જે તુમ ધ્યાન વિના શિવ લહીએ,
તે તે દાવ બતાવે. મારાઆજ ૩ મહાગેપને મહાનિયમિક, ઈણિ પરે બિરુદ ધરાવો રે, તો શું આશ્રિતને ઉદ્ધરતાં,
બહુ બહુ શું કહા? મારા આજ ૪ જ્ઞાનવિમલ ગુરુને નિધિ મહિમા,
મંગળ એહિ વધાવે રે, અચળ અભેદપણે અવલંબી,
અહોનિશ એહિ દિલ ધ્યાવું. મારા આજ૦ ૫
(૨)
કયું કર ભક્તિ કરું પ્રભુ? તેરી – કયું ક્રોધ-લભ-મદ માન વિષય રસ, છાંડત ગેલન મેરી-કયું. ૧ કર્મ નચાવે તિમહી નાચત, માયા વશ નટ ચેરી–કયું રે દષ્ટિરાગ દઢ બંધન બાંધ, નિકસત ન લહી સેરી–કયું ૩ કરત પ્રશંસા સબ મિલ અપની,
પરનિંદા અધિકેરી-કયું૪ કહત માન જિન ભાવ ભક્તિબિન,
શિવગતિ હેત ન તેરી–કયું. ૫
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬૯
(૩)
મનમાં આવજે રે નાથ, હું થો આજ સનાથ મન... ( જય જિનેશ નિરંજણે, ભંજણ ભવદુઃખ રાશ રંજણે સવિ ભવિ ચિત્તને, મંજણે પાપને નાશ
મનમાં.... આદિ બ્રહ્મ અનુપમ તું, અબ્રહ્મ કીધાં દૂર ભવ ભ્રમ સવિ ભાંજી ગયા, તું હી ચિદાનંદ સનર
મનમાં.... વિતરાગ ભાવ ન આવહી, જિહાં લગી મુજને દેવ તિહાં લગે તુમ પદકમળની, સેવતા રહેજે એ ટેવ
મનમાં... યદ્યપિ તમે અતુલબલી, યશવાદ એમ કહેવાય પણ કબજે આવ્યા મુજ મને, તે સહજથી ન જવાય
મનમાં.. મન મનાવ્યા વિણુ મારું કેમ બંધનથી છૂટાય ? મનવાંછિત દેતાં થકા કાંઈ, પાલવડે ન ઝલાય. મનમાં હઠ બાલનો હેય આકરો, તે કહો છો જિનરાજ ઝાઝું કહાવે શું હવે, ગિરુઆ ગરીબ નિવાજ
મનમાં.... જ્ઞાનવિમલ ગુણથી લહે, સવિ ભવિક મનના ભાવ તે અક્ષય સુખલીલા દીયા, જિમ હવે સુજશ જમાવ
મનમાં.....
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૦
શ્રી સમેતશિખરતીથ સ્તવન
સમેતશિખર જિન વઢીએ, માટુ' તીરથ એહ રે પાર પમાડે ભવતણા, તીરથ કહીએ તેહ રે સમેત ૧.... અજિતથી સુમતિ જિષ્ણુ દેં લગે, સહસ મુનિ પિરવાર રે પદ્મપ્રભ શિવસુખ વર્યાં, ત્રણશે. અડ અણુગાર રે સમેત....૨
પાંચશે અને પિરવારશું, શ્રી સુપાસ જિણ ૬ રે ચંદ્રપ્રભ શ્રેયાંસ લગે, સાથે સહસ મુણીં હૈ સમેત....૩ છ હજાર મુનિરાજશુ', વિમળ જિનેશ્વર સીધા રે સાત સહસશું ચૌદમા, નિજ કારજ વર કીધા રે
સમેત....૪
એક સેા આડશું ધર્માંજિન, નવશે શુ' શાંતિનાથ રે કુંથુ અર એક સહસશુ', સાચા શિવપુર સાથ રે
સમેત....પ
મલ્લિનાથ શત પાંચશુ', મુનિ નમિ એક હજાર રે તેત્રીશ મુનિ યુત પાસજી, વરિયા શિવસુખ સાર રે સમ્મેત....હું
સત્તાવીશ સહસ ત્રણશે. ઉપર ઓગણપચાસ રે જિન પરિકર ખીજા કેઇ પામ્યા શિવપુરવાસ ૨ સમેત....૭ એ વીશે જિન એણે ગિરે, સિદ્ધા અણુસણુ લેઇ રે પદ્મવિજય કહે પ્રણમીએ, પાસ શામળનું ચેઇરે
સમેત.....
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૧
શ્રી વીસસ્થાનક તપનું સ્તવન
હાંરે મારે પ્રણમું સરસ્વતી, માગું વચન વિલાસ જે.
વીસે રે તપસ્થાનક મહિમા ગાઈશું રે લોલ; હાં. મારે પ્રથમ અરિહંતપદ, લેગસ્સ ચોવીસ જે;
બીજે રે સિદ્ધસ્થાનક, પન્નર ભાવશું રે લોલ. ૧ હવે મારે ત્રીજે પવયણશું ગણશો લેગ સાત;
ચઉથે રે આયરિયાણું છત્રીસને સહી રે લોલ; હાં, મારે ઘેરાણું પદ પાંચમે દશ ઉદાર જે;
છઠુંરે ઉવજઝાયાણં પચવીસને સહી રે લોલ. ૨ હાં. મારે સાતમે નમો લોએ સવ્વસાહ સત્તાવીસ જે;
આઠમે નમે નણસ પંચે ભાવશું રે લોલ; હાં, મારે નવમે દરિસણ અડસઠ મનને ઉદાર જે;
દશમે ન વિણયટ્સ દશ વખાણું રે લોલ. ૩ હાં, મારે અગીઆરમે નમે ચારિત્તસ્સ લેગસ સત્તર જે
બારમે નમે બંભર્સ નવગુણે સહી રે લોલ, હાંમારે કિરિયાણું પદ તેરમે વળી પચવીસ જે , ચઉદમે નમો તવસ્સ બાર ગુણે સહી રે લોલ. ૪ હાં, મારે પંદરમે નમે ગાયમસ અઠ્ઠાવીસ જે,
નામે જિણાણું ચઉવીસ ગણશું સામે રે લોલ, હાંમારે સત્તરમે નમે ચારિત્ત લેગસ સિત્તેર જે,
નાણસને પદ ગણશું એકાવન અઢારમે લેલ. પ
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૨
હાં॰ મારે ઓગણીસમે નમેા સુઅસ વીશ પિસ્તાલીશ જો વીશમે નમા તિર્થંસ વીશ ભાવશું રે લેાલ; હાં મારું તપના મહિમા ચારશે. ઉપર વીસ જો; ષટ્કાસે એક આળી પૂરી કીજીએ રે લાલ. ૬ હાં॰ મારે તપ કરતાં વળી ગણીચે દાય હજાર જો, નવકાર વાળી વીશેસ્થાનક ભાવ શુ` રે લેાલ; હાં॰ મારે પ્રભાવના સ`ઘ સામિવચ્છલ સાર જો;
ઉજમણાં વિધિ કીજીયે વિનય લીજીયે રે લેાલ. ૭ હાં॰ મારે તપના મહિમા કહે શ્રી વીર જિનરાય જો, વિસ્તારે ઇમ સ’અધ ગાયમ સ્વામીને ફ્ લેાલ; હાં॰ મારે તપ કરતાં વળી તીર્થંકર પદ હાય જો, દેવ-ગુરુ ઇમ કાંતિ સ્તવન સાહામણા રે લાલ. ૮
દિવાળી સ્તવના
(૧)
મારે દિવાળી થઇ આજ, જિન મુખ જોવાને સર્યા' સર્યા' રે સેવકનાં કાજ, ભવ દુઃખ ખેાવાને. મહાવીર સ્વામી મુગતે પહત્યાં, ગૌતમ કેવળજ્ઞાન રે; ધન્ય અમાસ દિવાળી મારે, વીર-પ્રભુ નિરવાણુ....જન....૧
ચારિત્ર પાળી નિરમળું ને ટાળ્યા વિષય કષાય રે; એવા મુનિને 'ચે તા, ઉતારે ભવ પાર રે....જન...૨
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૩
બાકુળ વહેય વીરજિને, તારી ચદનબાળા રે; કેવલ લહી પ્રભુ મુગતે પહત્યા, પામ્યા ભવને પાર...જિન..૩ એવા મુનિને વંદીએ જે પંચ જ્ઞાનને ધરતા રે; સમવસરણ દેઈ દેશના રે, પ્રભુ તાયા નર ને નાર....જિન.... ૪ એવી શમા જિનેશ્વરૂ ને, મુકિત તણા દાતાર રે, કરજેડી કવિ એમ ભણે રે, પ્રભુ દુનિયા ફેરો ટાળ...જિન.પ.
(૨).
શ્રી મહાવીર મનેહરુ, પ્રણમું શિર નામી કંત જશોદા નારીને, જિન શિવગતિગામી... ૧ ભગિની જાસ સુદંસણા, નંદિવર્ધન ભાઈ હરિલંછન હેજાલુએ, સહુ કોઈને સુખદાય.. ૨ સિદ્ધાર્થ ભૂપતિતણો, સુત સુંદર સોહે નંદન ત્રિશલાદેવીને, ત્રિભુવન મન હે. ૩ એ શત દશ અધ્યયન જે, પ્રભુ આપ પ્રકાશે પુણ્ય પાપ ફલ કેરડા, સુણે ભવિક ઉલ્લાસે. ૪ ઉત્તરાધ્યયન છત્રીશ જે, કહે અર્થ ઉદાર સેળ પહાર દીચે દેશના, કરે ભવિ ઉપગાર... ૫ સ્વાર્થ સિદ્ધ મુહૂર્તમાં, પાછલી જે રયણ ગનિરોધ કરે તિહાં, શિવની નિસરણું... ૬
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૪
ઉત્તરા ફાલ્ગની ચંદ્રમાં, જેગે શુભ આવે અજરામર પદ પામીયા, જય જય રવ થાવ. ૭ ચોસઠ સુરવર આવીયા, જિન અંગે પખાલી કલ્યાણક વિધિ સાચવી, પ્રગટી દિવાલી... ૮
લાખ કેડી ફલ પામી, જિનધ્યાને રહી ધીરવિમલ કવિ રાજને, જ્ઞાનવિમલ કહીએ...૯
શ્રી ગૌતમસ્વામીનું સ્તવન
પહેલે ગણધર વિરને રે શાસનને શણગાર
ગૌતમ ગોત્ર તણે ધણું રે ગુણમણું રય છે ભંડાર
જયંકર છે ગૌતમ સ્વામ... એ તે નવનિધિ હોય જસ નામ એ તે પૂરે વાંછિત ઠામ એ તે ગુણમણિ કે ધામ....જયંકર જીવ ગૌતમ સ્વામ. જેષ્ઠા નક્ષત્રે જનમિયા રે, ગોબર ગામ મોઝાર વસુભૂતિસૂત પૃથ્વીત રે,
માનવ મેહન ગાર...યંકર છે ગૌતમ સ્વામ.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૫
સમવસરણ ઈન્દ્ર રચ્યું રે, બેઠાં શ્રી વર્ધમાન બેઠી તે બારે પરષદા રે,
સુણવા શ્રી જિનવાણજયંકર છે ગૌતમ સ્વામ. વીર કહે સંજમ લહ્યું રે, પંચસયા પરિવાર છઠ છઠ તપને પારણે રે,
કરતાં ઉગ્ર વિહાર...જયંકર છે ગૌતમ સ્વામ. અષ્ટાપદ લબ્ધિએ ચડયા રે, વાંધા જિન જેવીસ જગ ચિંતામણું તિહાં કર્યું રે,
સ્તવિયા શ્રી જગદીશ.જયંકર છે ગૌતમ સ્વામ. પનરસું તાપસ પારણે રે, ખીર ખાંડ વૃત ભરપુર અમિય જાસ અંગૂઠડે રે,
ઉગ્યો કેવલસૂર...જયંકર છવો ગૌતમ સ્વામ. દિવાળી દિને ઉપન્યું રે, પ્રભાતે કેવલ નાચે અક્ષિણે લબ્ધિ તણું ધણું રે,
નામે તે સફળ વિહાર....જયંકર છે ગૌતમ સ્વામ. પચાસ વરસ ઘરવાસમાં રે, છઘસ્થાએ ત્રીશ. બાર વરસ લગે કેવળી રે,
બાણું તે આયુ જગીશ.જયંકર છે ગૌતમ સ્વામ. ગૌતમ ગણધર વંદિયા રે, શ્રી ત્રિસેન સૂરીશ એ ગુરુચરણ પસાઉલે રે,
ધીર નામે નિશદિશ-જયંકર જીવ ગૌતમ સ્વામ.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૬
(૨)
મને ઉપગારી વીર પ્રભુ સાંભળે,
મહારા દરિસન દાયક દેવ જે
હાર.
મને મુકીને મુક્તિમાં સંચર્યા, હવે કોની કરીશ હું ભક્તિ જે; મ્હારા હિંયાના હાર પ્રભુ વિરજી રે
રાખી તડફડતે દાસ થયા સિદ્ધિ હારા.
ગેયમ ગાયમ કહેનાર ગયા મુક્તિમાં રે
કહું કેહની આગળ જઈ દુઃખ ગયા ત્રિપદી સુણાવનાર મુક્તિમાં રે
કોણ પ્રશ્નોની ભાગશે ભુખ જે....હારા.
બેલે ગાયમ વેણ એમ રાગથી રે
ઘડીભરમાં વિચારે એહ વેણ રે, પ્રભુ વીતરાગ રાગને ટાળતાં રે
રાગ હેત ન કેવળજ્ઞાન રે...હારા. એમ ભવિ થયા ગૌતમ કેવળી રે,
દેવ મહત્સવ કરે ગુણ ગાન રે, ન ગૌતમ પદ પવને પામી
હેશે દિવાલીનું પર્વ રે..મ્હારા.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૭
શ્રી પર્યુષણ પર્વનાં સ્તવને
(૧). પ્રભુ વીર જિર્ણદ વિચારી, ભાખ્યા પર્વ પજુસણ ભારી આખા વર્ષમાં તે દિન મોટા, આઠે નહીં તેમાં છોટા રે
એ ઉત્તમને ઉપકારી-ભાખ્યા. ૧ જેમ ઔષધમાંહિ કહીએ, અમૃતને સારું લહીએ રે
મહામંત્રમાં નવકાર ભારી...ભાખ્યા. ૨ વૃક્ષમાંહિ કલ્પતરુ સારે, એમ પર્વ પજુસણ ધારો રે
સૂત્રમાંહિ ક૫ ભવ તારી.....ભાખ્યા. ૩ તારા ગણમાં જેમ ચંદ્ર, સુરવરમાંહિ જેમ ઈદ્ર રે
સતીઓમાં સીતા નારી..ભાખ્યા. ૪ જ બને તે અઠ્ઠાઈ કીજે, વળી માસખમણ તપ લીજે રે
સેળ ભત્તાની બલીહારી...ભાખ્યા. ૫ નહિ તે ચોથ છ તે લહીએ, અઠ્ઠમ કરી દુઃખ સહીએ રે
તે પ્રાણી જૂજ અવતારી.ભાખ્યા. ૬ તે દિવસે રાખી સમતા, છોડો મોહ માયા ને મમતા રે
સમતારસ દિલમાં ધારી...ભાખ્યા. ૭ નવ પૂર્વતણે સાર લાવી, જેણે કલ્પસૂત્ર બનાવી રે
ભદ્રબાહુ વાર અનુસારી ભાખ્યા.૮
૧
૨
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૮
સેના રૂપાનાં ફૂલડાં ધરીએ, એ કલ્પની પૂજા કરીએ રે
એ શાસ્ત્ર અને પમ ભારી...ભાખ્યા...૯ ગીત ગાન વાજિંત્ર બજાવે, પ્રભુજીની આંગી રચાવે રે
કરે ભક્તિ વાર હજારી...ભાખ્યા...૧૦ સુગુરુ મુખથી એ સાર, સુણે અખંડ એકવીશ વાર રે
એ જુએ અષ્ટ ભવે શિવ પ્યારી..ભાખ્યા...૧૧ એમ અનેક ગુણના ખાણી, તે પર્વ પજુસણ જાણું રે સે દાન દયા મનોહારી...ભાખ્યા...૧૨
(૨) સુણજે સાજન સંત પજુસણ આવ્યાં રે, તમે પુન્ય કરે પુણ્યવંત ભાવિક મન ભાવ્યાં રે; વીર જિણેસર અતિ અલવેસર, વહાલા ! મારા પરમેશ્વર
એમ બોલે છે. પર્વમાંહે પજુસણ મહટાં, અવર ન આવેતસ તોલે રે પy૦૧ ચૌપદમાં જેમ કેસરી મોટો, વાળ ખગમાં ગરુડ કહીએ રે; નદીમાંહે જેમ ગંગા મેટી, નગમાં મેરુ લહીએ રે પજુ ૨ ભૂપતિમાં ભરતેસર ભાગે, વાળ દેવમાંહે સુર ઈદ્ર રે, તીરેથમાં શેત્રુજે દાખે, ગ્રહગણમાં જેમ ચંદ્ર રે પજુ૦૩ દશરા દિવાળીને વળી હળી, વાળ અખાત્રીજ દીવાસો રે, બળેવ પ્રમુખ બહુલા છે બીજા, પણ નહિ મુક્તિનો
વાસે રે. પy૦૪
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૯, તે માટે તમે અમર પળાવો,વાવ અઠ્ઠાઈ મહેત્સવ કીજે રે, અઠ્ઠમતપ અધિકાઈએ કરીને, નરભવ લાહ લીજે રે. પજુ ૫ ઢોલદદામાં ભેરી નફેરી, વાળ કલ્પસૂત્રને જગાવો રે, ઝાંઝરનો ઝમકાર કરીને, ગોરીની હોલી મળી આવે રે.
પy૦૬ સોના-રૂપાને કુલડે વધાવે, વાળ કલ્પસૂત્રને પૂજે રે; નવવખાણ વિધિએ સાંભળતાં, પાપમેવાસી ધ્રુજે રે. ૧૦૭ એમ અઠ્ઠાઈને મહત્સવ કરતાં, વાળ બહુ જીવ જગ
ઉદ્ધરિયા રે; વિબુધવિમલવર સેવક એહથી, નવનિધિ દ્ધિ-સિદ્ધિ
વરિયારે. પy૦૮
(૧)
શ્રી સિદ્ધચકજીનાં સ્તવને નવપદ ધરજે ધ્યાન, ભવિજન નવપદ ધરજે ધ્યાન; એ નવપદનું ધ્યાન કરતાં, પામે જીવવિશ્રામ, ભવિજન ૧ અરિહંત-સિદ્ધ-આચારજ પાઠક, સાધુ સકળ ગુણખાણ
ભવિજન ૦૨ દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર એ ઉત્તમ, તપ તપ કરી બહુમાન
ભવિજન ૦૩
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૦ આસો-ત્રની સુદિ સાતમથી,
પુનમ લગી પ્રમાણ. ભવિજન ૪ એમ એકાશી આયંબિલ કીજે,
વરસ સાડાચારનું માન. ભવિજન ૫ પડિક્રમણ દાયકનાં કીજે,
પડિલેહણ બે વાર. ભવિજન ૬ દેવવંદન ત્રણ ટંકનાં કીજે,
દેવ પૂજો ત્રિકાળ. ભવિજન ૭. બાર–આઠ-છત્રીસ-પચવીસને,
સત્તાવીસ અડસઠસારા ભવિજન ૦૮ એકાવન સીતેર પચાસને,
કાઉસ્સગ્ન કરે સાવધાન. ભવિજન એક એક પદનું ગણણું,
ગણીએ દયહજાર. ભવિજન ૧૦ એણે વિધિ જે તપ આરાધે.
તે પામે ભવપાર. ભવિજન ૧૧ કરજોડી સેવક ગુણગાવે,
મેહન ગુણમણિ માળ. ભવિજન ૧૨. તાસ શિષ્યમુનિ હેમ કહે છે,
જન્મ-મરણ દુઃખટાળ. ભવિજન ૧૩.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૧
નવપદ મહિમા સાર, સાંભળજે નરનાર,
આ છેલાલ! હે જ ધરી આરાધીએજી; તે પામો ભવપાર, પુત્ર-કલત્ર પરિવાર,
આ છે લાલ! નવદિન મંત્ર આરાધીએ; ૦૧ આસોમાસ સુવિચાર, નવ આંબિલ નિરધાર,
આ છે લાલ! વિધિશું જિનવર પૂજીએજી. અરિહંત-સિદ્ધ પદ સાર, ગણુણું તેરહજાર,
આ છે લાલ ! નવપદમહિમા કીજીએજી-૨ મયણાસુંદરી શ્રીપાળ, આરા તત્કાળ,
આ છે લાલ! ફળદાયક તેહને થો; કંચન વરણીકાય, દેહડી તેહની થાય,
આ છે લાલ! શ્રી સિદ્ધચક્રમહિમા કહ્યોજી૩ સાંભળી સહુ નરનાર, આરાણે નવકાર,
આ છે લાલ! હેજ ધરી હેડે ઘણુંજી; ચૈત્ર માસ વળી એહ, ધરે નવપશુનેહ,
આ છે લાલ! પૂજો દે શિવસુખ ઘણુંજી ૪ એણી પરે ગૌતમસ્વામ, નવનિધિ જેહને નામ,
આ છે લાલ ! નવપદ મહિમા વખાણીએ; ઉત્તમસાગર શિષ્ય, પ્રણમે તે નિશદિશ,
આ છે લાલ! નવપદ મહિમા જાણીએજી૫
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૨
(3)
અવસર પામીને રે, કીજે નવ આંબિલની ઓળી; એળી કરતાં આપદ જાયે,
ઋદ્ધિ-સિદ્ધિ લહીએ ખડુલી. અવસર૦૧
આસા ને રૌત્રે આદરશુ, સાતમથી સભાલી રે; આળસ મેલી આંબિલ કરશે,
તસર નિત્ય દિવાળી. અવસર૦૨
પૂનમને દિન પૂરી થાતે, પ્રેમશુ પખાલી રે; સિદ્ધચક્રને શુદ્ધ આરાધી, જાપ જપે જપમાલી. અવસ૨૦૩ દેહરે જઇને દેવ જુહારા, આદીશ્વર અરિહંત રે; ચાવીસે ચાહીને પૂજો, ભાવશુ ભગવાંત. અવસર૦૪ એ ટકે પડિક્કમણું મેથ્યુ', દેવવ'દન ત્રણ કાલ રે; શ્રી શ્રીપાલતણી પરે સમજી,
ચિત્તમાં રાખા ચાલ. અવસર ૦૫
'તરજામી, આરાધા એકાંતરે;
સમક્તિ પામી સ્યાદ્વાદ પથે સંચરતાં, આવે ભવના અંત. અવસર ૦૬ સત્તર ચારાણુંચે સુદિ રૌત્રીચે, ખારસે બનાવી રે; સિદ્ધચક્રગાતાં સુખ સંપત્તિ,
ચાલીને ઘેર આવી. અવસર ૦૭ જે નરનારી ચાલે રે;
ઉદયરત્ન વાચક જ 'પે, ભવની ભાવડ તે ભાંજીને,
મુક્તિપુરીમાં મહાલે રે. અવસર ૦૮
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________
અરિહંત-સિદ્ધ આચારજ-પાઠક, સાધુ દેખા ગુણ રૂપ ઉદારી;
નવપદ ધ્યાન સદા જયકારી. ૦૧
.
·
૧૮૩
(૪)
દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર હું ઉત્તમ,
તપ હાય ભેદે હૃદય વિચારી. નવપદ ૦૨
વિસારા. નવપદ ૦૩
ગુણ ગાવત હે મહુત નરનારી. નવપઃ ૦૪ શ્રી જિન ભક્ત મેાહન મુનિવ ંદન,
દિન દિન ચડતે હરખ અપારી. નવપદ ૦૫
મત્ર-જડી ઔર તંત્ર ઘણેરા,
ઉન સમકુ હુમ મહેાત જીવ ભવ જલસે તારે,
દૂ
(૫)
સિદ્ધચક્રવર સેવા કીજે, નરભવ લાહા લીજેજી વિધિપૂર્વક આરાધન કરતાં, ભવભવ પાતક છીજે ભવિજન ! ભજીચેજી અવર અનાદિની ચાલ નિતનિત
તજીએજી.
ચાકર સુર નર ઈંદાજી
અવ્યાખાધ અનંતુ વીરજ,
દેવના દેવ યાકર ઠાકર, ત્રિગડે ત્રિભુવન નાયક બેઠા,
પ્રણમે શ્રી જિનચંદા....ભવિ....૨ અજ અવિનાશી અકલ અજરામર, કેવળ દ’સણ નાણીજી
સિદ્ધ પ્રણમે ગુણખાણી....વિ...૩
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૪
વિદ્યા સૌભાગ્ય લક્ષમીપીઠ, મંત્રરાજ ગપીઠજી સુમેરુપીઠ એ પંચ પ્રસ્થાને,
ન આચારજ છઠ્ઠ...ભવિ....૪ અંગ ઉપાંગ નંદિ અનુગા, છ ભેદ ને મૂળ ચારજી દશ પન્ના એમ પણયાલીસ,
પાઠક તેહના ધાર....ભવિ...૫ વેદ ત્રણ ને હાસ્યાદિક ષટુ મિથ્યાત્વ ચાર કષાયજી ચૌદ અત્યંતર નવવિધ બાહ્યની,
ગ્રંથી તજે મુનિરાય...ભવિ...૬ ઉપશમ ક્ષપશમ ને ક્ષાયિક, દર્શન ત્રણ પ્રકારજી શ્રદ્ધાપરિણતિ આતમ કેરી, નમીએ વારંવાર ભવિ...,૭ અઠ્ઠાવીશ ચૌદ ને ષટુ દુગ એક, મત્યાદિકના જાણજી એમ એકાવન ભેદે પ્રણામે,
સાતમે પદ વરનાણ...ભવિ....૮ નિવૃત્તિ ને પ્રવૃત્તિ ભેદે ચારિત્ર છે વ્યવહારેજી નિજગુણ સ્થિરતા ચરણ તે,
પ્રણામે નિશ્ચય શુદ્ધ પ્રકાશ..ભવિ...૯ બાહ્ય અત્યંતર તપ તે સંવર, સમતા નિર્જરા હેતુ તે તપ નમીએ ભાવ ધરીને,
ભવસાગરમાં સેતુ ભવિ...૧૦ એ નવપદમાં પણ છે ધમીર, ધર્મ તે વરતે ચાર દેવ ગુરૂને ધર્મ તે એહમાં,
દો તીન ચાર પ્રકાર ભવિ...૧૧
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૫
મારગદેશક અવિનાશી પણું, આચાર વિનય સંકેત સહાયપણું ધરતાં સાધુજી,
પ્રણને એહી જ હેતે..ભવિ...૧૨ વિમલેશ્વર સાનિધ્ય કરે તેહની, ઉત્તમ જે આરાધેજી પદ્યવિજય કહે તે ભવિ પ્રાણી,
- નિજ આતમ હિત સાધે....ભવિ...૧૩
શ્રી સિદ્ધાચલજીનાં સ્તવન
તે દિન કયારે આવશે, શ્રી સિદ્ધાચલ જાશું રૂષભ નિણંદને પૂજવા, સુરજકુંડમાં ન્હાશું...તે દિન...૧
સમવસરણમાં બેસીને, જિનવરની વાણી. સાંભળશું સાચા મને, પરમારથ જાણી .... તે દિન...૨
સમક્તિ વ્રત સુદ્ધાં ધરી, સદ્ગુરુને વંદી પાપ સર્વ આલેઈને, નિજ આતમ નિંદી તે દિન... ૩
પડિકમણાં દેય ટંકનાં, કરશું મન કેડે વિષય કષાય વિસારીને, તપ કરશું હેડે..તે દિન... ૪
વહાલા ને ઘેરી વચ્ચે, નવિ કર વેરે; પરના અવગુણ દેખીને, નવિ કહે ચે..તે દિન.... ૫
ધર્મ સ્થાનક ધન વાવરી, છકાયના હેતે પંચ મહાવ્રત લેઈને, પાલશું મન પ્રીતે...તે દિન... ૬
કાયાની માયા મેલીને, પરિષહને સહેલું સુખ દુઃખ સઘલાં વિચારીને સમભાવે રહેશું.તે દિન...૭
અરિહંતદેવને ઓળખી, ગુણ તેહનાં ગાશું ઉદયરત્ન એમ ઉચ્ચરે, ત્યારે નિર્મળ થાશું...તે દિન...૮
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૬
શેત્રુ જા ગઢના વાસી રે, મુજ માનજે રે, સેવકની સુણી વાતો રે, દિલમાં ધારજો રે. પ્રભુ મેં દીઠે તુમ દેદાર, આજ મને ઉપજો હરખ અપાર.. સાહિબાની સેવા રે, ભવદુઃખ ભાંગશે રે
સાહિબાની સેવા રે, શિવસુખ આપશે રે..૧ એક અરજ અમારી રે, દિલમાં ધારજો રે ચોરાસી લખ ફેરા રે, દૂર નિવારજે રે પ્રભુ મને દુર્ગતિ પડતે રાખ, પ્રભુ મને દરિસણ વહેલું
દાખ... સાહિબા...૨ દેલત સવાઈ રે સોરઠ દેશની રે બલિહારી હું જાઉં રે પ્રભુ તારા વેશની રે પ્રભુ તારું રૂડું દીઠું રૂપ, મેહ્યા સુર નર વૃદને ભૂપ
.... સાહિબા....૩ તીરથ કોઈ નહિ રે, શેત્રુજા સારખું રે, પ્રવચન પેખીને, કીધું મેં તે પારખું રે ઋષભને જોઈ જોઈ હરખે જેહ, ત્રિભુવન લીલા પામે તેહ
..સાહિબા....૪ ભવભવ માંગુ રે, પ્રભુ તારી સેવના રે, ભાવઠ ન ભાંગે રે, જગમાં જે વિના રે, પ્રભુ મારા પૂરે મનના કોડ, ઈમ કહે ઉદયરન કર જોડ
...સાહિબા....૫
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૭
(૩)
વિમળાચલ વિમળા પ્રાણી, શીતળ તરુ છાયા ઠરાણી; રસવેધક કચન ખાણી, કહે ઇંદ્ર સુણા ઇંદ્રાણી; સનેહી સત એ ગિરિ સેવે, હાં રે ચૌદ ક્ષેત્રમાં તીરથ નહીં' એવા સનેહી....૧ ખ ્ ‘રી' પાળી ઉલ્લેસીએ. છઠ્ઠું અઠ્ઠમ કાયા કસીએ; મેહ મલ્લની સામા ઘસીએ, વિમળાચળ વેગે વસીએ સનેહી....૨ અન્ય સ્થાનક કમ જે કરીએ, તે હિમગિરિ હેઠા હરીએ; પાછળ પ્રદક્ષિણા ક્રીએ, ભવજલધિ ડેલા તરીએ.
સનેહી....૩ શિવમ`દિર ચડવા કાજે, સેાપાનની પક્તિ વિરાજે; ચઢતાં સમિકતી છાજે, દુરભવ્ય અભવ્ય તે લાજે;
સનેહી....૪
પાંડવ પમુહા કેઇ સંતા, આઢીશ્વર ધ્યાન ધરતા; પરમાતમ ભાવ ભજતા, સિદ્ધાચળ સિધ્યા અન’તા.
સનેહી....પ
ષટ્કાસી ધ્યાન ધરાવે, શકરાજા તે રાજ્યને પાવે; અહિર'તર શત્રુ હરાવે, શત્રુ જય નામ ધરાવે. સનેહી....૬ પ્રણિધાને ભજો ગિરિ જાચા, તીથ કર નામ નિકાચા; માહરાયને લાગે તમાચે, શુભવીર વિમગિરિ સાચા. સનેહી....છ.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૮
[૪]
યાત્રા નવાણું કરીએ વિમલગિરિ યાત્રા નવાણું કરીએ પૂર્વ નવાણું વાર શત્રુંજયગિરિ, ઋષભ જિર્ણોદ સાસરીએ
વિમલગિરિ યાત્રા નવાણું કરીએ...૧ કેડિ સહસ ભવ પાતક તૂટે, શેનું જ સમે ડગ ભરીએ
સાત છ દેય અઠ્ઠમ તપસ્યા, કરી ચડીએ ગિરિવરીએ
વિ. યા...૩ પુંડરીક પદ જપીએ મન હરખે, અધ્યવસાય શુભ ધરીએ
....વિ. યા....૪ પાપી અભવ્ય ન નજરે દેખે, હિંસક પણ ઉદ્ધરીએ ...
વિ. યા...૫ - ભૂમિસંથારો ને નારીતણે સંગ, દૂર થકી પરિહરીએ.....
વિ. યા..૬ સચિત્તપરિહારી, ને એકલઆહારી, ગુરુ સાથે પદ ચરીએ
..વિ. યા....૭ પડિક્કમણાં દેય વિધિશું કરીએ, પાપ પડેલ પરિહરીએ
.વિ. યા.....૮ કલિકાળે એ તીરથ મોટું, પ્રવાહણ જેમ ભરદરિયે
વિ. યા...૯ "ઉત્તમ એ ગિરિવર સેવતા, પદ્મ કહે ભવતરિચે
વિ. યા. ૧૦
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૯
સિદ્ધગિરિ યા ભવિકા, સિદ્ધગિરિ ધ્યા; ઘેર બેઠાં પણ બહુ ફળ પાવે ભવિકા બહુ ફળ પાવે. નંદીશ્વર જાત્રાએ જે ફળ હવે,
તેથી બમણેરું ફળ કુંડલગિરિ હવે....ભા.કું..૧ ત્રિગણું રુચકગિરિ ચોગણું ગજદંતા,
તેથી બમણેરું ફળ જબુ મહેતા...ભજં, પણું ધાતકી ચૈત્ય જુહારે,
છત્રીશ ગણેરું ફળ પુખલ વિહારે....ભ૦૫૦ ૨. તેથી શતગણું ફળ મેરુ મૈત્ય જુહારે,
સહસ ગણેરુ ફળ સમેતશિખરે. ભસ0; લાખ ગણેરું ફળ અંજનગિરિ જુહારે,
દશ લાખ ગણેરું ફળ અષ્ટાપદગિરનારે...ભ૦આ૦૩ કોડ ગણેરું ફળ શ્રી સિદ્ધાચલ ભેટે,
જેમ રે અનાદિનાં દુરિત ઉમેટે. ભ૦૬૦ ભાવ અનતે અનંત ફલ પાવે,
જ્ઞાનવિમલસૂરિ ઈમ ગુણ ગાવે....ભાઈ૦૪
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૬) તમે તે ભલે બીરાજે છે, સિદ્ધાચલકે વાસી,
સાહિબ, ભલે બિરાજોજી. મરૂદેવીને નંદન રૂડે, નાભિનરિંદ મલ્હાર જુગલા ધર્મ નિવારણ આવ્યા,
પૂર્વનવાણું વાર... તમે તે....૧ મુળનાયકની સન્મુખ રાજે, પુંડરીક ગણધાર પંચ કોડશું ચૈત્રી પૂનમે,
વરીઆ શિવવધૂ સાર... તમે તે...૨ સહસકોટ દક્ષિણ બિરાજે, જિનવર સહસ ચોવીશ ચઉદસે બાવન ગણધરનાં,
પગલાં વામ જગશ તુમે તો....૩ પ્રભુ પગલાં રાયણ હેઠે, પૂજી પરમાનંદ અષ્ટાપદ એવીશ જિનેશ્વર,
સમેત વીશ જિર્ણદ.તમે તો...૪ મેરૂ પર્વત ચત્ય ઘણેરા ચઉમુખ બિંબ અનેક બાવન જિનાલય દેવળ નિરખી,
હરખ લહુ અતિરેક...તમે તો....૫ સહસ્ત્રફણા ને શામળા પાસજી, સમવસરણ મંડાણ છીપાવસી ને ખરતરવસી કાંઈ,
પ્રેમવસી પરમાણ...તુમે તે.....૬
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૧
સંવત અઢાર ઓગણપચ્ચાસે, ફાગણ અષ્ટમી દિન ઉજજવળ પક્ષે ઉજજવળ હુએ કાંઈ,
ગિરિ ફરસ્યા મુજ મન...તમે તે...૭ ઈત્યાદિક જિન બિંબ નિહાળી, સાંભળી સિદ્ધની શ્રેણ ઉત્તમ ગિરિવર કે પેરે વિસરે,
પદ્મવિજય કહે જેણે તમે ...૮
સિદ્ધાચલ વંદે રે નરનારી, નરનારી નરનારી...સિદ્ધા... નાભિરાયા મરૂદેવાનંદન, ઋષભદેવ સુખકારી....સિદ્ધા...૧ પુંડરીક પમુહો મુનિવર સિદ્ધા,
આતમતત્વ વિચારી...સિદ્ધા.... ૨ શિવસુખ કારણ ભવદુ ખ વારણ,
ત્રિભુવન જન હિતકારી.... સિદ્ધા....૩ સમક્તિ શુદ્ધ કરણ એ તીરથ,
મેહ મિથ્યાત્વ નિવારી..સિદ્ધા....૪ જ્ઞાન ઉદ્યોત પ્રભુ કેવળ ધારી,
ભક્તિ કરું એક તારી...સિદ્ધા...૫
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૨
(૮) પ્રભુજી જાવું પાલીતાણા શહેર કે મનહરખે ઘણું રે લોલ પ્રભુજી સંઘ ઘણેર આવે કે, એ ગિરિ ભેટવા રે લોલ, પ્રભુજી આવ્યું પાલીતાણું શહેર કે,
તલાટી શેભતી રે લોલ...૧ પ્રભુજી ગિરિરાજ ચઢતાં કે, મનહરખે ઘણું રે લોલ; પ્રભુજી આ હિંગલાજનો હડે કે,
કેડે હાથ દઈ ચડે રે લોલ...૨ પ્રભુજી આવી રામજપળ કે, સામી મોતીવસી રે લોલ; મોતીવસી દીસે ઝાકઝમાલ કે,
જોયાની જુગતિ ભલી રે લોલ....૩ પ્રભુજી આવી વાઘણ પિળ કે, ડાબા ચકકેસરી રે લોલ, ચકકેસરી જિનશાસન રખવાળ કે,
સંઘની સહાય કરે રે લોલ...૪ પ્રભુજી આવી હાથણ પિળ કે, સામા જગધણી રે લોલ, પ્રભુજી આવ્યા મૂલ ગભારે કે,
આદીશ્વર ભેટી ઓ રે લોલ..... ૫ આદીશ્વર ભેટે ભવદુઃખ જાય કે, શિવસુખ પામીએ રે લોલ, પ્રભુજીનું મૂખડું પૂનમ કે ચંદ કે,
મોહ્યા સુરપતિ રે લોલ... ૬ પ્રભુજી તુમ થકી નહિ રહું દૂર કે, ગિરિપંથે વસ્યા રે લોલ; એવી વીરવિજ્યની વાણું કે,
શિવસુખ પામીએ રે લોલ... ૭
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૩
મનના મનોરથ સવિ ફન્યા એ,
સિધ્યાં વાંછિત કાજ પૂજે ગિરિરાજને રે પ્રાચે એ ગિરિ શાશ્વત એ,
ભવજલ તરવા જહાજ પૂજે ગિરિરાજને રે મણિ માણેક મુક્તાફળે એ,
રજત કનકનાં ફૂલ પૂજે ગિરિરાજને રે કેશર ચંદન ઘસી ઘણાં એ,
બીજી વસ્તુ અમૂલ પૂજે ગિરિરાજને રે છઠે અંગે દાખીઓ એ,
આઠમે અંગે ભાખ પૂજે ગિરિરાજને રે સ્થિરાવલી પયને વરણુવ્યો એ,
એ આગમની સાખ પૂજે ગિરિરાજને રે વિમલ કરે ભવિલોકને એ,
તેણે વિમલાચલ જાણ પૂજે ગિરિરાજને રે શુક રાજાથી વિસ્તર્યો એ,
શત્રુંજય ગુણ ખાણ પૂજે ગિરિરાજને રે પુંડરીક ગણધરથી થયે એ,
પુંડરિકગિરિ ગુણધામ પૂજે ગિરિરાજને રે
૧૩
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૪
સુર નર કૃત એમ જાણુએ એ,
ઉત્તમ એકવીસ નામ પૂજે ગિરિરાજને રે એ ગિરિવરના ગુણ ઘણા એ,
નાણુએ નવિ કહેવાય પૂજે ગિરિરાજને રે જાણે પણ કહી નવિ શકે એ,
મૂક ગૂડને ન્યાય પૂજે ગિરિરાજને રે ગિરિવર ફરસન નવિ કર્યો છે,
તે રહ્યો ગરમાવાસ પૂજે ગિરિરાજને રે નમન દર્શન ફરસન કર્યો એ,
પૂરે મનની આશ પૂજે ગિરિરાજને રે આજ મહોદય મેં લહ્યો એ,
પાઓ પ્રમોદ રસાળ પૂજે ગિરિરાજને રે મણિ ઉદ્યોત ગિરિ સેવતાં એ, ઘેર ઘેર મંગલ માળ પૂજે ગિરિરાજને રે
(૧૦) સિદ્ધાચલનો વાસી પ્યારો લાગે, મેરા રાજેદા.... ઈણ ડુંગરીઆમાં ઝીણી ઝીણી કેરણું,
ઉપર શિખર બિરાજે. મેરા રોજીંદા ૧ કાને કુંડલ માથે મુગટ બિરાજે,
બાંહે બાજુબંધ છાજે. મારા રાજંદા ૨
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૫
ચામુખિ’ખ અનેાપમ છાજે,
અદ્ભુતદીઠે દુઃખભાંજે. મારા રાજી દ્વા૦૩
ચુવાચુવા ચંદન આર અગરજા,
કેસરતિલક વિરાજે. મારા રા’દા૦૪
ઇંગિરિ સાધુ અનંતા સિદ્ધયા,
કહેતાં પાર ન આવે. મારા રાજી દ્વા૦૫
જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ એણીપરે એલે,
આ ભવ પાર ઉતારા. મારા રાજીંદા૦૬ (૧)
શ્રી રે સિદ્ધાચલ ભેટવા, મુજ મન અધિક ઉમાચા; રીખવદેવ પૂજા કરી, લીજે ભવતણા લાહા. શ્રીરે ૦૧
મણિમય મૂરિત રીખવની, નીપાઈ અભિરામ; ભુવન કરાવ્યાં કનકનાં, રાખ્યાં ભરતે નામ. શ્રીરે ૦૨ નેમવિના ગેવીસ પ્રભુ, આવ્યા સિદ્ધક્ષેત્ર જાણી; શેત્રુંજા સમેા તીરથ નહી', ખેલ્યા સીમંધર વાણી.શ્રીરે૦૩
પૂરવ નવાણું સમેાસર્યાં, સ્વામી શ્રી ઋષભજિષ્ણુ ક્રે; રામ-પાંડવ મુગતે ગયા, પામ્યા પરમાનંદ. શ્રીરે ૦૪
પૂરવ પુન્ય પસાઉલે, પુંડરિકગિરિ પાચેા; કાંતિવિજય હરખે કરી, શ્રીસિદ્રાચલ ગાયા. શ્રીરે ૦૫
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૬
(૧૨)
સિદ્ધાચલગિરિ ભેટચા રે, ધનભાગ્ય હમારા....
એ ગિરિવરના મહિમા મેટા, કહેતાં ન આવે પાર; રાયણ ઋષભ સમાસર્યા સ્વામી,
પૂરવ નવાણું વારા રૈ....ધન૦ ૧
મૂળનાયક શ્રી આદિજિનેશ્વર, ચૌમુખ પ્રતિમા ચાર; અષ્ટદ્રવ્ય શુ` પૂજો ભાવે,
સકિત મૂળ આધારા રે....ધન૦ ૨
ભાવભક્તિ શુ' પ્રભુ ગુણ ગાવે, અપના જન્મ સુધારા; યાત્રા કરી ભવિજન શુભ ભાવે,
નરક–તિય ચ ગતિ વારા રે....ધન૦ ૩
દૂર દેશાંતરથી હુ' આવ્યે, શ્રવણે સુણી ગુણ તારા; પતિત ઉદ્ધારણ બિરુદ તુમારા,
એ તીરથ જગ સારા રે....ધન૦ ૪
સંવત અઢાર ત્યાસી માસ અષાઢા, વિક્રે આઠમ ભોમવારા; પ્રભુ કે ચરણ પ્રતાપ કે સંઘમાં,
ખીમારતન પ્રભુ પ્યારા રે....ધન૦ પ
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૭
(૧૩) એ ચલ મોહે સિદ્ધગિરિરાજ મીલનકે,
સુખ હેવત તનુ અરૂ મન કે.... ચાહત ચિત્ત ન એર કછુ હજારો ર તીરથ અરચનકે કુમતિ કુટિલ વસ હ રહ્યો,
આતમ સુમતિ પુકારે નાથન...૧ દ્રાવિડ વારિખિલા દશકેટી મુગતિ કાર્તિક પુનમક નમિ વિનમિ કેટિ હે ગયે,
| મુગતિ દશમી શ્વેત ફાળુનક....૨ અજીત શાંતિ જિન કીરી, ચઉમાસો તપસી અનેક શ્રમણ મુનિગણ શિવસુખ રસભર,
ભરી આતમરામ મગનકો.....૩ પૂર્વ નવાણું સિત અષ્ટમી, ફાગુણ વિચરણે આદિજિર્ણદકે પુંડરિક ગણકટિ પંચકે લેકર,
- છઠ્ઠ કી અરિકે વતનકે....૪ પારંગત પદ આસે પુનમકે, પાંડવ આદિ કોટિ વિસનકે સાંબ પ્રદ્યુમ્ન શુક શૈલક,
નારદ ગયે મુક્તિરાજ મીલનકો...૫ રામ, ભરત, સુભદ્ર મુનીશ્વર, નરપતિ ઋષભ કુલનકો કેવલ રત્ન યત્ન કર લીને,
તપ કરી ત્યજ દી તનકે....૬
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૮
પાંતિસ સહસ વસુદેવકી નારી, શિવવધુ સાર ખેલનકા ગિરિવર ગુણકે પાર ન પાવે,
કેવલી કરે જો કથનકેા....૭
ઉભય લાક આરાધક સાધક, સુખ સ'પત્ત ત્રિભુવનકા ઇહલેાકે લેાકેશ ધનેશ્વર,
તપેાધનકેા....૮
ગાપુર નગર કીચે હું ચમાસા ચિંતામણિ પાસચરનકા આતમરામ રમણુ ફૂલ દીજો,
કાંતિવિજય કે ભજનક....૯
(૧૪)
સિદ્ધાચળ શિખરે દીવા થૈ આદીશ્વર અલબેલા છે, જાણે દન અમૃત પીવા રે-આ., શિવ સામજસાની લારે રે-આ.,
તેર કાડી ને પિરવારે રે....આ. ૧
કરે શિવસુંદરીનું આણું રે—આ., નારદજી લાખ એકાણુ રે—આ., વસુદેવની નારી પ્રસિદ્ધિ રે—આ.,
પાંત્રીશ હજાર તે સિદ્ધિ રે....આ. ૨
લાખ માવનને એક કાડી રે—આ., પ'ચાવન સહસને જોડી રે-આ., સાતસે' સત્યેતેર સાધુ રે—આ.,
પ્રભુ શાન્તિ ચામાસુ` કીધું' રે....આ. ૩
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯૯
તવ એ વરિયા શિવનારી રે–આ., ચૌદ સહસ મુનિ દમિતારી રે–આ., પ્રદ્યુમ્નપ્રિયા અચંભી રે–આ.,
ચૌંઆલીસસે વંદભ રે...આ. ૪ થાવચ્ચપુત્ર હજારે રે–આ., શુક પરિવ્રાજક એ ધારે રે–આ., સેલગ પણસય વિખ્યાત રે–આ.,
સુભદ્ર મુનિ સય સાતે રે..આ. ૫ ભવ તરિયા તેણે ભવતારણ રે–આ., ગજચંદ્ર મહદય કારણ રે–આ. સુરકાંત અચલ અભિનંદો રે–આ.
સુમતિશ્રેષ્ઠા ભયકં દ રે....આ. ૬ ઈહાં મોક્ષ ગયા કેઈ કોટી રે–આ., અમને પણ આશા મેટી રે–આ., શ્રદ્ધા સંવેગે ભરિયે રે–આ.,
મેં માટે દરિયે તરિયે રે–આ. ૭ શ્રદ્ધા વિણ કુણ ઈહાં આવે રે–આ., લઘુ જળમાં કેમ તે નાવે રે–આ., તેણે હાથ હવે પ્રભુ ઝાલે રે–આ.,
શુભવીરને હઈડે વહાલો રે...આ. ૮
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૦
(૧૫) ગિરિવર દરિસણ વિરલા પાવે,
પૂરવ સંચિત કર્મ અપાવે–ગિરિ. 2ષભ જિનેશ્વર પૂજા રચાવે,
નવ નવ નામે ગિરિગુણ ગાવે...ગિરિ. ૧ સહસકમલ ને મુક્તિનિલય ગિરિ,
સિદ્ધાચળ શતકૂટ કહાવે,ગિરિ. ઢક કંદબને કડી નિવાસે,
લોહિત્ય તાલવજ સુર ગાવે.ગિરિ. ૨ ટંકાદિક પંચ ફૂટ સજીવન,
સુર નર મુનિ મળી નામ થપાવે-ગિરિ. રયણખાણ જડીબૂટી ગુફાઓ,
રસકુંપિકા ગુરુ ઈહાં બતાવે....ગિરિ. ૩ પણ પુન્યવંતા પ્રાણ આવે,
પુન્ય કારણ પ્રભુ પૂજા રચા-ગિરિ. દશકેટી શ્રાવકને જમાડે,
જૈન તીર્થ યાત્રા કરી આવે...ગિરિ. ૪ તેથી એક મુનિ દાન દિયતાં,
લાભ ઘણે સિદ્ધાચળ થાવે;-ગિરિ. ચંદ્રશેખર નિજ ભગિની ભેગી,
તે પણ એ ગિરિ મોક્ષે જાવે...ગિરિ. ૫
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________
ચાર - હત્યારા તર પરદ્વારા,
૨૦૧
દેવ ગુરુ દ્રવ્ય ચેરી ખાવે;–ગિરિ
ચૈત્રી કાર્તિકી પૂનમ યાત્રા,
તપ જપ યાનથી પાપ જલાવે...ગિરિ. ૬
ઋષભસેન જિન આન્દ્રે અસ`ખ્યા,
તીર્થંકર મુક્તિસુખ પાવે;–ગિરિ.
શિવવ ુ વરવા મંડપ એ ગિરિ,
શ્રી શુભવીર વચન રસ ગાવે...ગિરિ. ૭ (૧૬)
શાભા શી કહું રે શેત્રુ જાતણી,
જિહાં વસીયા છે પ્રથમ તીર્થંકર દેવ જો;
રૂડી રે રાયણ તળે ઋષભ સમાસર્યાં,
ચોસઠ સુરપતિ સારે પ્રભુની સેવ જો. શાભા. ૧
નીરખા રે નાભિરાયા કેરા પુત્રને,
માતા મરુદેવી કેરા નદ જો;
રૂડી વિનીતા નગરીને ઘણી,
મુખડું સાહિચે શરદપૂનમના ચંદ જો. શોભા૦૨.
નીરખા રે નારી કથને વિનવે,
પિયુડા મુજને પાલીતાણા દેખાડ જો;
એગિરિ પૂનવાણુ સમાસર્યા,
માટે મુજને આદીશ્વર ભેટાડ જો. ાભા૦૩
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૨ મારે મન જાવાની ઘણી હોંશ છે,
| ક્યારે જવું ને કયારે કરું દર્શન જે, તે માટે મન મારું તલસે ઘણું,
નયને નિહાળું ને ઠરે મારાં લેશન જે. શોભા૦૪. એવી રે અરજ ભલાયે સાંભળો,
હુકમ કરો તે આવું તમારી પાસ , મહેર કરીને એકવાર દર્શન દીજીયે, શ્રી શુભવીરની પહોંચે મનની આશ જે. ભાવ૫
શ્રી પુંડરીકસ્વામિનું સ્તવન એક દિન પુંડરીક ગણધરુ રે લાલ,
પૂછે શ્રી આદિજિહંદ સુખકારી રે, કહીએ તે ભવજલ ઉતરી રે લોલ,
પામીશ પરમાનંદ ભવવારી રે. એક૦૧ કહે જિન Vણગિરિ પામશે રે લોલ,
નાણ અને નિરવાણ જયકારી રે; તીરથ મહિમા વધશે રે લોલ,
અધિક અધિક મંડાણ નિરધારી રે. એક ૦૨ ઈમ નિસુણીને તિહાં આવીયા રે લોલ,
ઘાતિ કરમ કર્યા દૂર તમારી રે; પંચક્રોડ મુનિ પરિવર્યા રે લોલ,
હુઆ સિદ્ધિ હજૂર ભવવારીરે. એક૦૩
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૩
ચૈત્રી પુનમદિન કીજીએ રે લાલ,
પૂજા વિવિધ પ્રકાર દિલધારી રે, ફલ–પ્રદક્ષિણા કાઉસગા રે લોલ,
લોગસ્સ થઈ નમુકકાર નરનારી રે. એક૦૪ દશ–વીશ-ત્રીસચાલીશ ભલા રે લોલ,
પચાસ પુષ્પની માળ અતિસારી રે; નરભવલાહો લીજીએ રે લાલ, - જેમ હય જ્ઞાન વિશાળ મને હારી રે. એકo૫
શ્રી સીમંધર સ્વામિ આદિ વિમાન જિન સ્તવન
સ્વામી સીમંધર વિનતિ, સાંભળે માહરી દેવ રે, તાહરી આણ હું શીર ધરુ, આદરું તાહરી સેવ રે
- સ્વામી સીમંધર વિનતિ....૧ કુગુરુની વાસના પાસમાં, હરિણ પેરે જે પડયા લેક રે તેહને શરણ તુજ વિણ નહિ,
ટળવળે બાપડા ફેક રે....સ્વામી...૨. જ્ઞાન દર્શન ચરણ ગુણ વિના, જે કરાવે કુલાચાર રે લૂંટે તેણે જગ દેખતાં,
કિહાં કરે લેક પિકાર રે સ્વામી...૩
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૪
જેહ નવિ ભવ તર્યા નિગુણું, તારશે કેણી પર તેલ રે એમ અજાણ્યા પડે કંદમાં,
પાપબંધ રહ્યા જેહ રે....સ્વામી...૪ કામકુંભાદિક અધિકનું, ધમનું કે નવિ મૂલ રે દેકડે કુગુરુ તે દાખવે શું થયું
એ જગ શૂલ રે ....સ્વામી....૫ અર્થની દેશના જે દીએ, ઓળવે ધર્મના ગ્રંથ રે પરમપદને પ્રગટ ચેર તે,
તેહથી કેમ વહે પંથે રે સ્વામી વિષયરસમાં ગૃહી માચીયા, નાચીયા કુગુરુ મદપૂર રે ધુમધામે ધમાધમ ચલી,
જ્ઞાન મારગ રહ્યો દૂર રે....સ્વામી.૭ કલહકારી કદાગ્રહ ભર્યા, થાપતા આપણા બેલ રે જિનવચન અન્યથા દાખવે,
આજતે વાજતે હેલ રે.....સ્વામી...૮ કેઈ નિજ દોષને ગોપવા, રેપવા કેઈ મતકંદ રે ધર્મની દેશના પાલટે,
સત્ય ભાષે નહિ મંદ રે.....સ્વામી...૯ બહુ મુખે બેલ એમ સાંભળી, નવિ ધરે લેક વિશ્વાસ રે ઢંઢતા ધર્મને તે થયા,
ભ્રમર જેમ કમલની વાસ રે સ્વામી....૧૦
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૫
તારી મૂરતિએ મન મોહ્યું રે મનના મેહનીયા તારી સૂરતિએ જગ સોહ્યું રે જગના જીવનીયા તુમ જોતાં સવિ દૂરમતિ વિસરી, દિન રાતડી નવિ જાણી પ્રભુ ગુણ ગણુ સાંકળશું બાંધ્યું,
ચંચલ ચિત્તડું તાણ રે...મનના પહેલાં તે એક કેવલ હરખે, હજાળું થઈ હળિયે ગુણ જાણીને રૂપે મિલી
અત્યંતર જઈ ભળિ રેમનના વીતરાગ ઈમ જસ નિસુણીને રાગી રાગ કરેહ આપ અરૂપી રાગ નિમિત્તે દાસ અરૂપ ઘરેહ રે...મનના શ્રી સીમંધર તું જગબંધુ, સુંદર તાહરી વાણું મંદર ભૂધર અધિક ધીરજપર
વંદે તે ધન્ય પ્રાણ રે...મનના શ્રી શ્રેયાંસનરેસર-નંદન ચંદન શીતલ વાણી સત્યકી માતા વૃષભ લંછન પ્રભુ,
જ્ઞાનવિમલ ગુણ ખાણું રે....મનના
શ્રી સીમંધર સાહિબા,
સુણે સંપ્રતિ હે ભ૨ત ખેત્રની વાત કે અરિહા કેવલી કે નહિ,
કેને કહિયે હે મનના અવદાલ કે. શ્રી સીમંધર
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૬
ઝાઝું કહેતાં જુગતું નહિ,
તુમ સોહે હે જગ કેવલનાણ કે ભૂખ્યા ભેજન માગતાં,
આપે ઉલટ હો અવસરના જાણું છે. શ્રી સી.
કહે
તમે જુગતા નહિ, જુગતાને હ વલી તારે સાઈ કે જનનું કહેવું કિર્યું,
ભાવહીનને હે તારી ગ્રહિ બાંહિ કે. શ્રી સી.
ડું હી અવસરે આપીયે, ઘણાની હે પ્રભુ છે પછે વાત કે પગલે પગલે પાર પામીએ,
પછે લહીયે હે સઘલા અવદાલ કે. શ્રી સી. ડું વહેલું તમે આપશે, બીજાને હે હું ન કરું સંગ કે શ્રી ધીરવિમલ ગુરૂ શિષ્યને,
રાખજે હે પ્રભુ અવિચલ રંગ કે. શ્રી સી.
પુખલવઈ વિજયે યે રે નયરી પુંડરિગિણું સાર શ્રી સીમંધર સાહિબા રે રાય શ્રેયાંસ કુમાર
જિર્ણદરાય! ધરજે ધર્મ સનેહ..૧ હેટા ન્હાના અંતરે રે ગિરૂઆ નવિ દાખંત શશિ દરિસણ સાયર વધે રે,
કરવ વન વિકસંત જિર્ણોદ...૨
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૭
ઠામકુઠામ ન લેખવે રે, જગ વરસંત જલધાર કર દોય કુસુમે વાસીએ રે;
છાયા સવિ આધાર. જિણદ...૩ રાય ને રંક સરીખા ગણે રે, ઉદ્યોતે શશી સૂર ગંગા જલ તે બિહં તણા રે,
તાપ કરે સવિ દૂર. જિર્ણદ....૪ સરીખા સહુને તારવા રે, તિમ તુમે છે મહારાજ મુજશું અંતર કિમ કરે રે,
બાહ્ય ગ્રહ્યાની લાજ જિર્ણોદ...૫ મુખ દેખી ટીલું કરે છે, તે નવિ હેય પ્રમાણ મુજરો માને સવિ તણે રે,
સાહિબ તેહ સુજાણ. જિણુંદ વૃષભ લંછન માતા સત્યકી રે નંદન રૂકિમણી કત વાચક જશ ઈમ વિનવે રે
ભય ભજન ભગવંત. જિર્ણદ..૭
(૫). ધન ધન ક્ષેત્ર મહાવિદેહજી, ધન્ય પુંડરીગિણી ગામ; ધન્ય તીહાંના માનવીજી, નિત્ય ઉઠી કરે રે પ્રમાણ,
સીમંધર સ્વામી કહીએ રે, હું મહાવિદેહ આવીશ, જયવંતા જિનવર કહીએ રે,
હું તમને વાંદીશ૦૧.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૮ ચાંદલીયા સંદેશડેજી, કહેજે સીમંધર સ્વામ; ભરતક્ષેત્રના માનવીજી,
- નિત્ય ઊઠી કરે રે પ્રણામ. સીમંધર૦૨. સમવસરણ દેવે રયું તીહાં, ચોસઠ ઈદ્ર નરેશ; સેના તણે સિંહાસન બેઠા,
ચામર છત્ર ધરેશ. સીમંધર૦૩. ઇંદ્રાણું કાઢે ગહેલીજી, મોતીના ચેક પૂરેશ; લળી લળી લીયે લુછણાંજી,
જિનવર દીચે ઉપદેશ. સીમંધર૦૪ એહવે સમે મેં સાંભળ્યું છે, હવે કરવાં પચ્ચકખાણ; બારે પર્ષદા સાંભળજી,
અમૃતવાણું વખાણ. સીમંધર૦૫ રાયને હાલા ઘોડલાજી, વેપારીને વહાલા છે દામ; અમને વહાલા સીમંધર સ્વામી,
જેમ સીતાને શ્રી રામ. સીમંધર૦૬ નહિ માગું પ્રભુ રાજઋદ્ધિજી, નહિ માગું ગરથભંડાર હું માગું પ્રભુ એટલુંજી,
તુમ પાસે અવતાર. સીમંધર૦૭ દેવે ન દીધી પાંખડીજી, કેમ કરી આવું હજૂર; મુજ મહારે માનજી,
પ્રહ ઉગમતે સૂર. સીમંધર૦૮ સમયસુંદરની વિનતિજી, માનજે વારંવાર; બેહુ કર જોડી વિનવું છે,
વિનતડી અવધાર. સીમંધર૦૯
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦૯
સિમ ધરજિન સ્તવન
શ્રી સીમંધર સ્વામી, મુક્તિના ધામી, દીઠે પરમ આણુ દ સુમતિ આપો, કુમતિ કાપેા, ટાળેા ભવતરૂ ક ક' અરિગણુ દૂર કરીને, તાડા ભવભય ફંદ રૈ....શ્રી સી. ૧ ચાન્રીશ અતિશય શેાલતાં હૈ, પાંત્રીસ વાણી રસાળ, અષ્ટ પ્રાતિહા દીપતા રે, બેઠી છે પ`દા આર રે....શ્રી સી. ૨ મહાગે. મહામાહણુ કહીએ, નિર્યામક સથવાહ, દોષ અઢાર દૂરે કરીને, ભવજલ તારણુ નાવ રૈ....શ્રી સી. ૩ અગણિત શ ́કાએ હું ભર્યાં રે, કાણુ કરે તસ દૂર, જ્ઞાની તુમે દુરે વસ્યા હૈ, હું' ભવસાયર કૂપ રે....શ્રી સી. ૪ એકવાર દન દીજીએ રે, દાસની સુણી અરદાસ ગુણ અવગુણુ નિવ લેખવે રે, એ ગિરૂઆને આચાર રે....
શ્રી સી. પ
જો હાવત મુજ પાંખડી રે, તે। આવત આપ હજુર, એ લબ્ધિ મુજ સાંપડેતા, ન રહુ તુમ થકી દુર રે....શ્રી સી. ૬ ધન્ય મહાવિદેહના જીવને રે, જે સદા રહે તુમ પાસ, હુ· નિર્ભાગી ભરતે વચ્ચેા રે, શા કીધાં મે’ પાપ રે....શ્રી સી. ૭ શાસન ભક્ત જે સુરવરા રે, વિનવુ શિશ નમાય, શ્રી સીમંધર સ્વામીના રે, ચરણ કમળ ભેટાવ રે....શ્રી સી. ૮ અરિહંત પદ સેન્યા થકી હૈ, દેવપાલાદિક સિદ્ધ, હુ'માણુ પ્રભુ એટલુ' રે, સૌભાગ્યપદ સમઋદ્ધ રે....શ્રી સી. ૯
૧૪
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૦
વીસ વિહરમાનજિનેનું સ્તવન સીમંધર યુગમંધર બાહુ, ચેથા સ્વામી સુબાહુ જબુદ્વીપ વિદેહે વિચરે, કેવલ કમલાનાહ રે, ભવિકા વિહરમાન જિન વંદે, આતમ પાપ નકંદે રે
ભવિકા વિહરમાન જિન વંદ.....૧ સુજાત શય્યભવ ઋષભાનન, અનંતવીય ચિત્ત ધરીચે, સુરપ્રભ શ્રીવિલાશ વજઘર, ચંદ્રાનન ઘાતકીયે રે
ભવિકા ! વિહર...૨ ચંદ્રબાહુ ભુજંગ ને ઈશ્વર, નેમિનાથ વીરસેન દેવજસા ચંદ્રજસા જીતવીરીય, પુષ્કરદ્વીપ પ્રસન્ન રે
ભવિકા ! વિહર...૩ આઠમી નવમી વીશમી પચીશમી, વિદેહવિજય જયંવતા દશ લાખ કેવલી સે ક્રોડ સાધુ, પરિવારે ગહરહંતા રે
ભવિકા! વિહર....૪ ધનુષ પાંચશે ઊંચી સોહે, સેવન વરણી કાયા દેષ રહિત સુરમહી મહીતલ, વિચરે પાવનપાયા રે..
ભવિકા ! વિહર...૫ રાશી લાખ પૂરવ જિન જીવિત, ચેત્રીશ અતિશય ધારી સમવસરણ બેઠા પરમેશ્વર, પડિહે નરનારી રે
ભવિકા ! વિહર.. ખિમાવિજ્ય જિન કરૂણાસાગર, આપ તર્યા પર તારે ધર્મનાયક શિવમારગ દાયક, જન્મ જરા દુઃખ વારે રે
ભવિકા ! વિહર...૭
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૧
શ્રી બાહુ જિન સ્તવન સાહેબ બાહુ જિનેશ્વર વિનવું, વિનતડી અવધાર છે; સાહેબ ભવભયથી હું ભમે,
હવે ભવપાર ઉતાર હે સા૦૧ સાહેબ તુમ સરીખા મુજ શિરછત, કર્મ કરે કિમ જેર હો; સાહેબ ભુજગત ભયતિહાં નહીં,
જહાં વનવિચરે મોર હે સા૦૨ સાહેબ જિહાં રવિ તેજે ઝલહલે,
તિહાં કિમ રહે અંધકાર હે; સાહેબ કેશરી જિહાં કીડા કરે,
તિહાં નહિ ગજને પ્રચાર હે સા૦૩ સાહેબ તિમ જે તમે મુજ મન રમે,
તો નાશે દુરિત સંભાર હે; સાહેબ વચ્છવિજય સુસીમાપુરી,
રાયસુગ્રીવ મલ્હાર હો સા૦૪ સાહેબ હરણ લંછન એમ મેં સ્ત ,
મેહના રાણીને કંત હે; સાહેબ વિજ્યાનંદન મુજ દીચે,
જસ કહે સુખ અંનત હે સાપ
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૨
(<) શ્રી યુગમધર જિન સ્તવન
કાયા પામી અતિ કૂડી, પાંખ નહીં આવું ઊડી, લબ્ધિ નહી. કાયે રૂડી રે શ્રી યુગમધરને કેજો, કે ધિસુત વનતડી સુણજોરે શ્રીયુગ૦૧
તુમ સેવા માંહે સુર કેાડી, તે ઇહાં આવે એક દોડી; આશલે પાતક માડી રે, શ્રીયુગમ ધર૦૨ દુઃષમ સમયમાં ઇણે ભરતે, અતિશય નાણી નિષ વરતે; કહીયે કહા કાણુ સાંભળતે ૨ શ્રી યુગમ ́ધ૨૦૩ શ્રવણે સુખીયા તુમ નામે, નયણા દરસણુ નિવ પામે; એ તેા ઝગડાને ઠામે રે, શ્રીયુગમ ધર૦૪ ચાર આંગળ અ`તર રહેવુ', શાકલડીની પરે દુઃખ સહેવું; પ્રભુ વિના કાણુ આગળ કહેવુ... રે, શ્રીયુગમ ધર૦પ મહેાટા મેળ કરી આપે, ખેડુના તેાલ કરી થાપે;
સજ્જન જસ જગમાં વ્યાપે ? શ્રીયુગમ ધર૦૬ ખેડુના એક મતા થાવે, કેવલનાણુ જુગલ પાવે;
તે સઘળી વાત બની આવે રે શ્રીયુગમ ધર૦૭ ગજલ છન ગજગતિગામી, વિચરે વપ્રવિજય સ્વામી;
નયરી વિજયા ગુણ ધામી ૨ શ્રીયુગમ'ધર૦૮ માત સુતારાએ જાચેા, સુદઢ નરપતિ કુલ આધે;
પડિત જિનવિજયે ગાયા રે શ્રીયુગમ’ધર૦૯
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૩
સ્તુતિ વિભાગ
શ્રી વીશેજિનની સ્તુતિઓ
(1) આદિ જિનવર રાયા, જાસ સેવન્ન કાયા, મરૂદેવી માયા, ધોરી, લંછન પાયા; જગત સ્થિતિ નિપાયા, શુદ્ધ ચારિત્ર પાયા, કેવલ સિરી રાયા, મોક્ષનગરે સધાયા. ૧
વિજયાસુત વંદ, તેજથી કયું દિદે, શીતલતાએ ચંદે, ધીરતાએ ગિરીદે; મુખ જેમ અરવિંદ, જાસ સેવે સુરી દે, લહે પરમાનંદે, સેવના સુખ દે. ૧
સંભવ સુખદાતા, જેહ જગમાં વિખ્યાતા, ષટુ જીવના ત્રાતા, આપતા સુખશાતા; માતા ને ભ્રાતા, કેવલજ્ઞાન જ્ઞાતા, દુઃખ દેહગ વાતા, જાસ નામે પલાતા. ૧
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૪
સંવર સુત સાચે, જાસ સ્યાદ્વાદ વાગે, થશે હીરે જાગે, મેહને દેઈ તમા; પ્રભુ ગુણ ગણ મા, એહને ધ્યાને રાચે, જિનપદ સુખ સાચે, ભવ્ય પ્રાણું નીકા. ૧
સુમતિ સુમતિદાઈ મંગલા જાસ મેઈ, મેરૂ ને વળી રાઈ, એર એહને તુલાઈ, ક્ષય કીધાં ઘાઈ, કેવલજ્ઞાન પાઈ, નહીં ઉણમ કાંઈ સેવિ એ સદાઈ. ૧
અઢીશે ધનુષ કાયા, ત્યક્ત મદ મેહ માયા; સુસીમા જસ માયા, શુકલ જે ધ્યાન ધ્યાયા; કેવલ વર પાયા, ચામરાદિ ધરાયા, સેવે સુરરાયા, મેક્ષનગરે સધાયા. ૧
સુપાસ જિન વાણી, સાંભળે જેહ પ્રાણી, હૃદયે પહેચાણી, તે તર્યા ભવ્ય પ્રાણું; પાંત્રીશ ગુણ ખાણું સૂત્રમાં જે ગુંથાણું, ષ દ્રવ્ય શું જાણું, કર્મ પીલે જવું ઘાણી. ૧
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૫
(૮)
સેવે
સુરવૃંદા, જાસ ચરણારવિંદા, અઠ્ઠમ જિનચંદા, ચંદ વરણે સાહ'દા; મહુસેન નૃપના કાપતા દુઃખ દંઢા, લ'છનમિષ ચઢ્ઢા, પાય માનુ' સેવિ’દા. ૧
(૯)
નરદેવ ભાવ દેવા, જેની સારે સેવા, જે દેવાધિદેવા, સાર જગમાં જ્યું મેવે; જોતાં જગ એહવા, દેવ દીઠા ન તેહવેા, સુવિધિ જિન જેવા, મેાક્ષ દે તતખેવા. ૧
(૧૦)
શીતલ જિન સ્વામી, પુણ્યથી સેવ પામી, પ્રભુ આતમરામી, સ` પરભાવ વામી; જે શિવગતિ ગામી, શાશ્વતાનંદ ધામી, ભવિ શિવસુખ કામી, પ્રભુમિચે શીશ નામી, ૧
(૧૧)
વિષ્ણુ જસ માત, જેના વિષ્ણુ તાત, પ્રભુના અવદાત, તીનભુવનમે વિખ્યાત;
સુરપતિ સ`ઘાત, જાસ નિકટે આયાત, કરી કમના ઘાત, પામિયા માક્ષ સાત, ૧
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૬
(૧૨) વિશ્વના ઉપગારી, ધર્મના આદિકારી, ધર્મના દાતારી, કામ ક્રોધાદિ વારી; તાર્યા નર નારી, દુઃખ દેહગ હારી, વાસુપૂજય નિહારી, જાઉં હું નિત્ય વારી. ૧
(૧૩) વિમલજિન જુહાર, પાપ સંતાપ વારે, શ્યામાં મલ્હારે, વિશ્વ કીતિ વિફરે;
જન વિસ્તારે, જાસ વાણી પ્રસારે, ગુણ ગણુ આધારે, પુણ્યના એ પ્રકારે. ૧
(૧૪) અનંત અંનતના જાસ મહિમા ગવાણી, સુર નર તિરિ પ્રાણી, સાંભળે જાસ વાણી; એક વચન સમજાણું, જેહ સ્વાદુવાદ જાણી, તર્યા તે ગુણ ખાણું પામિયા સિદ્ધિ રાણી. ૧
(૧૫) ધરમ ધરમ ધોરી, કર્મના પાસ તોરી, કેવલશ્રી જેરી, જેહ રે ન ચોરી; દર્શન મદ છેરી, જાય ભાગ્યા સટોરી, નામે સુર નર કેરી, તે વરે સિદ્ધિ ગેરી. ૧
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૭
(૧૬)
વઢો જિન શાંતિ, જાસ જાસ સાવન કાંતિ, ટાલે ભવ ભ્રાંતિ, માહમિથ્યાત્વ શાંતિ; દ્રવ્ય-ભાવ અપિાંતિ, તાસ કરતા નિકાંતિ, ધરતા મન ખાંતિ, શાક સંતાપ વાંતિ. ૧
(૧૭)
કુ છુજિન
નાથ, જે કરે છે સનાથ,
તારે ભવ પાથ, જે ગ્રહી
જે ગ્રહી
ભવ્યહાથ;
સાથ, ખાવલ દીચે ખાથ, સાથ, જે સુણે એક ગાથ. ૧
એહુના તજે તજે સુર નર
(૧૮)
અર જિનવર રાયા, જેહની દેવી માયા, સુદર્શનનૃપ તાયા, જાસ સુવર્ણ કાયા; ન'દાવત્ત પાયા, દેશના શુદ્ધ દાયા, સમવસરણ વિરચાયા, ઈંદ્ર ઈંદ્રાણી ગાયા. ૧
(૧૯)
મલ્લિન્જિન નમીચે, પુરવલાં પાપ ગમીચે, ઇન્દ્રિયગણુ દસીચે, આણુ જિનની ન કૅમીચે; ભવમાં નિવ ભમીચે, સ` પરભાવ વસીચે, નિજ ગુણુમાં રમીયે, કમલ સવ ધમીચે. ૧
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧૮
(૨૦)
મુનિસુવ્રત નામે, જે ભવિ ચિત્ત કામે, સર્વિ સપત્તિ પામે, સ્વર્ગનાં સુખ જામે; દુર્ગતિ દુઃખ વામે, નિવ પડે માહ ભામે, સવિ કવિરાÀ, જઈ વસે સિદ્ધિ ધામે. ૧
(૨૧)
નમિયે નમિ નેહ, પુણ્ય થાયે જ્યું દેહ, અશ્વ સમુદય જેહ, તે રહે નાંહિ રહ; લડે કેવલ તેહ, સેવના કા એહ, લહે શિવપુર ગેહ, કનેા આણી છેહ. ૧
(૨૨)
તેહના
રાજુલ વર નારી, રૂપથી રતિહારી, પરિહારી, માળથી બ્રહ્મચારી; પશુઆ ઉગારી, હુઆ ચારિત્રધારી, કેવલ શ્રી સારી, પામીયા ઘાતી વારી. ૧
(૨૩)
મુખ
શ્રી પાસજિષ્ણુ દા, પયુગ અરવિંદા, સેવે લંછન નાગિ’ઢા, જાસ સેવેગુણીવૃંદા,
જેહુથી
પૂનમ ચંદા,
ચાસઠ ઇંદા;
પાચે સાદા,
સુખકા. ૧
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨૪) મહાવીર જિર્ણદા, રાય સિદ્ધાર્થનંદા, લંછન મૃગુંદા, જાસ પાથે સેહદાર સુર નર વર ઈંદા, નિત્ય સેવા કરંદા, ટાળે ભવફદા, સુખ આપે અમદા ૧
- શ્રી આદિજિન સ્તુતિ
આદિજિનવર રાયા જાસ સેવન કાયા, મરૂદેવી માયા ઘેરી લંછન પાયા જગતસ્થિતિ નિપાયા શુદ્ધ ચારિત્ર પાયા, કેવલસિરિરાય મોક્ષનગરે સધાયા. ૧ સવિજિન સુખકારી, મોહ મિથ્યા નિવારી દુર્ગતિ દુઃખભારી, શોક સંતાપવારી; શ્રેણું ક્ષેપક સુધારી, કેવલાનત ધારી, નમીએ નરનારી, જેહ વિપકારી. ૨. સમવસરણે બેઠા, લાગે જે જિનજી મીઠા, કરે ગણપપટ્ટા, ઇંદ્ર-ચંદ્રાદિ દીઠા દ્વાદશાંગી વરિહા, ગૂંથતાં ટાલે રિદ્ધા, ભવિજન હેય હિટ્ટા, દેખી પુણ્ય ગરિઠ્ઠા. ૩ સુર સમકિતવંતા, જેહ ઋદ્ધ મહેતા, જેહ સજજન સંતા, ટાલીયે મુજ ચિંતા; જિનવર સેવંતા, વિદનવારે દુરંતા, જિનઉત્તમ થર્ણતા, પવને સુખદિતા. ૪
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२०
ભવ્યાંજ વિધર્નકતરણે વિસ્તારી કર્માવલી, રંભાસામજનાભિનંદનમહા, નષ્ટાપદા ભાસુરે; ભકત્યા વંદિત પાદ પદ્મવિદુષાં સંપાદય પ્રેજિઝતા, રંભાસામજનાભિનંદન મહા-નષ્ટાપદા ભાસુરેઃ ૧ તે વઃ પાંતુ જિનત્તમાઃ ક્ષતરૂજે નાચિક્ષિપુર્યન્મને, દારાવિશ્વમોચિતા સુમન મન્દારવારાજિતા યત્પાદો ચ સુરેજિઝતાઃ સુરભયાં ચઃ પતન્યમ્બર, દારાવિશ્વમચિતા સુમનસ મન્દારવારાજિતા. ૨ શાન્તિ વસ્તગુતાન્સિડનગમનાઘનૈગમાનરક્ષાબં જનહેતુલાંછિતમદો દીણું ગજાલંકૃતમ; તપૂગતાં જિનૈઃ પ્રવચન દધ્યકુવાઘાવલી રક્ષેમં જનહેતુલાંછિતમદે દીર્ણ ગજાલંકૃતમ. ૩ શીતાંશુત્વિષિ યત્ર નિત્યમદધદ્ ગંધાઢયધૂલીકણા નાલી કેસરલાલસા સમુદિતા શુભ્રામરી ભાસિતા; પાયાઃ શ્રતદેવતા નિદધતી તત્રાબ્બકાન્તીકમી, નાલી કેસરલાલસા સમુદિતા શુભ્રામરીભાસિતા. ૪
શ્રી શાન્તિજિન સ્તુતિ શાન્તિ જિનેશ્વર સમરીએ, જેની અચિરા માય, વિશ્વસેન કુલ ઉપન્યા, મૃગલંછન પાય; ગજપુર નગરીને ધણી, કંચન વરણી છે કાય, ધનુષ ચાલીશ દેહડી, લાખ વરસનું આય. ૧
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨૧
શાન્તિ જિનેસર સેળમા, ચકી પંચમ જાણું કુંથુનાથ ચક્રી છઠ્ઠા. અરનાથ વખાણું, એ ત્રણે ચક્રી સહી, દેખી આણંદું, સંજય લઈ મુગતે ગયા, નિત્ય ઉઠીને વંદુ. ૨. શાન્તિ જિનેસર કેવલી, બેઠા ધર્મ પ્રકાશે, દાન-શિયળ–તપ–ભાવના, નર સાય અભ્યાસે; એ રે વચન જિનજી તણા, જેણે હિંયડે ધરીયા, સુણતાં સમકિત નિર્મલા, જેણે કેવલ વરીયા. ૩. સમેતશિખર ગિરિ ઉપરે, જેણે અણસણ કીધાં, કાઉસગ્ગ ધ્યાને મુદ્રા રહી, જેણે મેક્ષ જ લીધાં; જક્ષ ગરુડ સમરું સદા, દેવી નિર્વાણ, ભવિક જીવ તમે સાંભળે, રિખભદાસની વાણ. ૪
શ્રી નેમિજિનસ્તુતિ
(૧) નેમિજિનેસર પ્રભુ પરમેસર, વંદે મન ઉલ્લાસજી, શ્રાવણ સુદિ પંચમી દિન જનમ્યા,
હુએ ત્રિજગ પ્રકાશજી; જન્મમહોત્સવ કરવા સુરપતિ, પાંચ રૂપ કરી આવે છે, મેરુશિખર પર ઓચ્છવ કરીને,
વિબુધ સયલ સુખ પાવેજી. ૧.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
શ્રી શત્રુ...જય-ગિરનાર વંદું, કંચનગિરિ-વૈભારજી, સમેત શિખર-અષ્ટાપદ આપ્યુ, તાર'ગગિરિને જુહારજી; શ્રી વિષ્ણુ પાસ મડાવર, શ ખેસર પ્રભુ દેવજી, સયલ તીરથનુ` ધ્યાન ધરીજે, અહનિશ કીજે સેવજી. 'ર
વરદત્તને ગુણમ'જરી પ્રમ'ધ, નેમિજિનેસર દાખ્યાજી, પંચમીતપ કરતાં સુખ પામ્યા, સૂત્રસકલમાં ભાગ્યેાજી; નમા નાણસ્સ ઇમ ગણુણુંગણિયે, વિધિસહિત તપ કીજેજી, ઉલટધરી ઉજમણું કરતાં, પંચમી ગતિ સુખ લીજેજી. ૩ પંચમીનુ તપ જે નર કરશે,
સાનિધ્ય કરશે અખાઈજી,
ઢોલતદાઇ અધિક સવાઈ, દેવી દ્યે ઠકુરાઈજી; તપગચ્છ અખર દિનકર સરખા,
શ્રી વિજયસિ'હ સૂરીશજી, વીરવિજય પડિત કવિરાજા, વિષ્ણુદ્ધ સદા સુજગીશજી. ૪
(ર)
સુર અસુર 'દિત પાદ પ`કજ, મયણુમલમક્ષાલિત ધનસુઘનશ્યામ શરીર સુંદર, શ ́ખ લ છન શાભિત' શિવાદેવી નંદન ત્રિજગવદન, ભવિક કમલ દિનેશ્વર ગિરનાર ગિરિવર શિખર વ'દુ', શ્રી નેમિનાથજિનેશ્વર.... ૧
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨૩
અષ્ટાપદે શ્રી આદિ જિનવર, વીર પાવાપુરીવરૂ વાસુપૂજય ચંપાનગર સિદ્ધા, નેમ રેવાગિરિવરૂ સમેતશિખરે વીસ જિનવર, મુક્તિ પહોંતા મુનિવરૂ
વીશ જિનવર નિત્ય વંદું, સયલ સંઘ સુહંકરૂ...૨ અગિયાર અંગ ઉપાંગ બાર, દશ પયના જાણીએ છ છેદ ગ્રંથ પસન્દ સથા, ચાર મૂળ વખાણીએ અનુગદ્વાર ઉદાર નંદિ સૂત્ર જિનમત ગાઈ એ વૃત્તિ ચૂણિ ભાષ્ય પીસ્તાલીશ આગમ થાઈએ....૩ દેય દિશિ બાલક દેય જેહને, સદા ભવિયણ સુખકરૂ દુખહરી અંબા લુંબ સુંદર, દુરિત દેહગ અપહરૂ ગિરનારમંડણ નેમિ જિનવર, ચરણ પંકજ સેવીએ શ્રી સંઘ સુપ્રસન્ન મંગલ કરે, તે અંબા દેવીએ....૪
શ્રી પાર્શ્વજિન સ્તુતિ
(૧)
સકલ સુરાસુર સેવે પાયા, નયરી વાણારસી નામ સહાયા,
અશ્વસેન કુલ આયા; દશ ને ચાર સુપન દીખલાયા, વામા દેવી માતાએ જાયા,
લંછનનાગ સહાયા; . છપ્પન દિકુમરી ફુલરાયા, ચેસઠ ઈદ્રાસન ડેલાયા,
મેરુશિખર નવાયા; નીલવરણ તનુ સેહે કાયા, શ્રી વિજયસેન સૂરીશ્વર રાયા,
પાસ જિનેશ્વર ગાયા. ૧
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________
વિમવરણું દોય જિમુંદા, દે નલા દે ઉજજવલ ચંદા,
| દો કાળા સુખકંદા, સોળે જિનવર સોવનવરણ, શિવપુરવાસી શ્રી પરસન્ના,
જે પૂજે તે ધન્ના, મહાવિદેહે જિન વિચરતા, વીશે પૂરા શ્રી ભગવંતા,
ત્રિભુવન તે અરિહંતા તીરથ સ્થાનક નામું એ શીશ, ભાવધરીને વિશ્વાસ,
વિજયસિંહ સૂરીશ. ૨. સાંભળ સખા અંગ અગીયાર, મન શુદ્ધ ઉપાંગજ બાર,
દશ વયના સાર; છેદ ગ્રંથ વલી ષટુ વિચાર, મૂલ સૂત્ર બોલ્યા જિનચાર,
નંદી અનુગ દ્વાર, પણયાલીશ જિન આગમનામ, શ્રી જિન અરથે ભાખ્યા જામ,
ગણધર ગૂથે તામ; શ્રી વિજયસેન સૂવિંદ વખાણે,જે ભવિકા નિજ ચિત્તમાં ભણે,
તસ ઘર લક્ષમી આણે. ૩ વિજાપુરમાં સ્થાનક જાણી, મહિમા હાટે તું મંડાણું
ધરણેન્દ્ર ધણીઆણી, અહોનિશ સેવે સુર માની, પરતે પૂરણ તું
પૂરવ પુન્ય કમાણી; સંઘ ચતુર્વિધ વિન નિવારે, પાર્શ્વનાથની સેવા સારે,
સેવક પાર ઉતારે; શ્રી વિજયસેન સૂરીશ્વરરાયા, શ્રી વિજયદેવ ગુરુ પ્રણમી પાયા.
ઋષભદાસ ગુણ ગાયા. ૪
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૨)
શખેશ્વર પાસજી પૂછએ, નરભવને લાહા લીજીએ; મનવાંછિત પૂરણ સુરતરુ, જયવામાસુત અલવેસરુ. ૧ ઢાય રાતા જિનવર અતિભલા,
દોય ધેાળા જિનવર ગુણનીલા;
દાય નીલા ઢોય શામલ કહ્યા,
સેહ્ને જિન કૉંચનવ લહ્યા. ૨ આગમ તે જિનવર ભાખીયેા, ગણધર તે હૈડે રાખીચા; તેહુના રસ જેણે ચાખીચેા, તે હુવે। શિવસુખ સાખીચેા. ૩ ધરણે'દ્રરાય પદ્માવતી, પ્રભુ પાર્શ્વ તણા ગુણ ગાવતી; સહુ સંઘના સંકટ ચૂરતી, નયવિમળના વાંછિત પૂરતી, ૪ શ્રી મહાવીર જિન સ્તુતિ (૧)
મનેાહર મૂર્તિ મહાવીર તણી,
પ
જિણે સાલ પહેાર દેશના પભણી
નવ મઠ્ઠી નવ લચ્છી નૃપતિ સુણી,
૧૫
કહી શિવ પામ્યા ત્રિભુવનધણી...૧
શિવ પહેાત્યા રૂષભ ચઉદ્દેશ ભકતે,
છત્ર શિવ પામ્યા વીર વલી,
ખાવીશ લહ્યા શિવ માસથીતે
કાર્તિક વદી અમાવાસ્યા નિરમલી...૨
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________
આગામી ભાવી ભાવ કહ્યા, દીવાળી ક૯પે જેહ લદ્યા પુણ્ય પાપ ફલ અજંઝયણે કહ્યાં,
સવિ તહત્તિ કરી સહ્યાં..૩
સવિ દેવ મલી ઉઘાત કરે, પરભાતે ગૌતમ જ્ઞાન વરે જ્ઞાનવિમળ સદા ગુણ વિસ્તરે,
જિનશાસનમાં જયકાર કરે..૪
ગધારે મહાવીર જિણદા, જેને સેવે સુરનરઅંદા,
દીઠે પરમાનંદા, ઐતર શુદિ તેરસ દિને જાયા, છપ્પન દિકકુમરી ગુણ ગાયા,
હરખ ધરી દુલરાયા; ત્રીશ વરસ પાલી ઘરવાસ, માગશર વદી દશમી વ્રત જાસ,
વિચરે મન ઉલ્લાસ એ જિનસે હિતકર જાણ, એહથી લહીએ શિવ પટરાણી,
પુણ્યતણ એ ખાણી....૧
રિખવ જિનેશ્વર તેર ભવ સાર, ચંદ્રપ્રભુ ભવિ આઠ ઉદાર,
શાંતિકુમાર ભવ બાર મુનિસુવ્રત ને નેમકુમાર, તે જિનના નવ ભવ સાર,
દશ ભવ પાર્શ્વકુમાર;
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨૭
સત્તાવીશ ભવ વીરના કહીએ,સત્તર જિનના ત્રણ ત્રણ લહીએ,
જિનવચને સહીએ ચાવીશ જિનને! એહ વિચાર, એહુથી લહિએ ભવનેા પાર, નમતાં જય જયકાર....૨
•
વૈશાખ સુદિ દશમી લહી નાણુ, સિંહાસન બેઠા વમાન, ઉપદેશ દેવે પ્રધાન અગ્નિ ખૂણે હવે પદા સુણીએ, સાવી વૈમાનિકની દેવીએ ગણીએ, મુનિવર ત્યાંહી જ ભણીએ;
વ્યંતર ચેાતિષ ભુવનપતિ સાર, એહને નૈઋત્ય ખૂણે અધિકાર, વાયવ્ય ખૂણે એની નાર, ઈશાને સાહીએ નરનાર, વૈમાનિક સુર થઈ પદા ખાર, સુણે જિનવાણી ઉદાર....૩ ચકકેસરી અજિયા દુરિયારી, કાલી મહાકાલી મનેાહારી,
અચ્યુઅ સંતા સારી જ્વાલા ને સુતારા અસાયા, શિરવત્સાવર ચડા માયા, વિજયાંકુસી સુખદાયા;
પન્નતિ નિવાણી અશ્રુઆ ધરણી, બૈટ થ્રુત્ત ગધારી અઘહરણી, અખા પઉમા સુખકરણી સિદ્ધાઈ શાસન રખવાલી, કનકવિજય બુધ આનદકારી, જસવિજય જયકારી....૪
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨૮
જય જય ભવિ હિતકર, વીરજિનેશ્વર દેવ, સુર નરના નાયક, જેહની સાર સેવ; કરુણરસ કે દે, વંદે આનંદ આણી, ત્રિશલા સુત સુંદર, ગુણમણિ કેરો ખાણું...૧
જસ પંચકલ્યાણક, દિવસ વિશેષ સુહાવે, પણ થાવર નારક, તેહને પણ સુખ થાવે; તે ચ્યવન–જન્મ-વત, નાણુ અવે નિર્વાણ, સવિ જિનવર કેરાં, એ પાંચે અહિઠાણ... ૨
જિહાં પંચ સમિતિયુત, પંચ મહાવ્રતસાર જેહમાં પરકાશ્યા, વળી પાંચે વ્યવહાર; પરમેષ્ઠિ અરિહંત, નાથ સર્વજ્ઞને પારંગ એહ પંચ પદે લો, આગમ અર્થ ઉદાર....૩
માતંગ સિદ્ધાઈ, દેવી જિનપદ સેવી દુઃખ દુરિત ઉપદ્રવ, જે ટાળે નિતમેવી; શાસન સુખદાઈ, આઈ સુણ અરદાસ, શ્રી જ્ઞાનવિમલગુણ, પૂરો વંછિવ આશ....૪
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________
રસ્ટ
બીજની સ્તુતિ
દિન સકલ મનેહર, બીજ દિવસ સુવિશેષ, રાયરાણ પ્રણમે, ચંદ્રતણું જિહાં રેખ; તિહાં ચંદ્રવિમાને, શાશ્વતાજિનવર જેહ, હું બીજ તણે દિન, પ્રણનું આણી નેહ....૧
અભિનંદન ચંદન, શીતળ શીતળનાથ, અરનાથ સુમતિજિન, વાસુપૂજ્ય શિવ સાથ; ઇત્યાદિક જિનવર, જન્મ-જ્ઞાન-નિરવાણ, હું બીજ તણે દિન, પ્રણમું તે સુવિહાણ....૨
પરકા બીજે, દુવિધ ધર્મ ભગવંત, જેમ વિમળ કમળ હોય, વિપુલ નયન વિકસંત, આગમ અતિ અનુપમ, જિહાં નિશ્ચય વ્યવહાર, બીજે સવિ કીજે, પાતકને પરિહાર...૩
ગજ ગામિની કામિની, કમળ સુકોમળ ચીર, ચકકેસરી કેસર, સરસ સુગંધ શરીર; કરજેડી બીજે, હું પ્રણમું તલ પાય, એમ લબ્ધિવિજય કહે, પૂરો મને રથ માય....૪
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૦
શ્રી પંચમીની સ્તુતિ
શ્રાવણ સુદી દિન પંચમીએ, જમ્યા નેમિ જિર્ણોદ તે, શ્યામ વરણ તનુ ભતું એ, મુખ શારદકે ચંદ તે; સહસ વરસ પ્રભુ આઉખું એ, બ્રહ્મચારી ભગવંત તે, અષ્ટ કરમ હેલે હણુએ, પહેતા મુક્તિ મહંત તે....૧ અષ્ટાપદ પર આદિ જિનએ, પહત્યા મુક્તિ મઝાર તે, વાસુપૂજય ચંપાપુરીએ, શ્રીનેમિ મુક્તિ ગિરનાર તે પાવાપુરી નગરીમાં વળીએ, શ્રી વીરતણું નિર્વાણ તે, સમેતશિખર વિશ સિદ્ધ હુઆએ,
શિર વહુ તેહની આણ તે....૨ નેમિનાથ જ્ઞાની હુઆ એ, ભાખે સાર વચન તે, જીવદયા ગુણ વેલડીએ, કીજે તાસ જતન તે, મૃષા ન બોલે માનવીએ, ચેરી ચિત્ત નિવાર તે, અનંત તીર્થકર એમ ભણે એ, પરિહરીએ પરનાર તે....૩
ગોમેધ નામે જક્ષ ભલએ, દેવી શ્રી અંબિકા નામ તો, શાસન સાનિધ્ય જે કરે એ, કરે વળી ધર્મનાં કામ તે; તપગચ્છનાયક ગુણનીએ, શ્રી વિજયસેન સૂરિરાયત, ઋષભદાસ પાય સેવતાંએ, સફળ કરે અવતાર તે..૪
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૧
શ્રીનેમિઃ પંચરૂપત્રિદશપતિકૃત-પ્રાયજન્માભિષેકઍચત્ પંચાક્ષમતદ્વિરદમદલિદા પંચવટ્વોપમાનઃ નિમુક્તઃ પંચદેહ્યાઃ પરમસુખમયઃ પ્રાપ્તકર્મપ્રપંચઃ કલ્યાણું પંચમીસરપસિ વિતનુતાં પંચમજ્ઞાનવાન વઃ ૧ સંપ્રીણન સચ્ચકેરાન શિવતિલકસમ કૌશિકાનંદમૂર્તિ પુણ્યાબ્દિ પ્રીતિદાયી શિતરુચિરિવ યઃ સ્વીગેભિસ્તમાંસિક સાંદ્રાણિ વંસમાનઃ સકલકુવલલાસમુચ્યકાર, જ્ઞાન પુષ્યાજિજનૌઘઃ સતપસિ ભવિનાં પંચમીવાસરસ્ય. ૨ પીત્વ નાનાભિધાર્થામૃતરસમસમં યાંતિ યાત્યંતિ જમ્મુ જીવા યસ્માદનેકે વિધિવદમરતાં પ્રાજ્ય નિર્વાણ પૂર્યામ; યાત્વા દેવાધિદેવાગમદશમસુધા–કુંડમાનંદહેતુ– સ્તસ્પંચમ્યાતપસ્યુતવિશદધિયાં ભવિનામસ્તુ નિત્યમ. ૩ સ્વર્ણાલંકારવષ્ણમણિકિરણગણ ધ્વસ્ત નિત્યાંધકાર, હુંકારારાવદરી -મૃતસુકૃતજન- વાતવિદનપ્રચારા; દેવી શ્રી અંબિકાખ્યા જિનવરચરણ ભેજવ્યંગીસમાના, પંચમ્યહનસ્ત પોડથ વિતરતુ કુશલં ધીમમાં સાવધાના. ૪
અષ્ટમીની સ્તુતિ મંગળ આઠ કરી જસ આગળ, ભાવધરી સુરરાજજી, આઠ જાતિના કળશ કરીને, વ્હેવરાવે જિનરાજજી; વીરજિનેશ્વર જન્મ મહત્સવ, કરતાં શિવસુખ સાધે , આઠમનું તપ કરતાં અમઘર, મંગળ કમળા વાધેજ. ૧
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૩ર
અષ્ટકરમ વયરી ગજગજન, અષ્ટાપદ પરે બળિયાજી, આઠમે આઠ સરૂપ વિચારી, મદ આઠે તસ ગળિયાજી; અષ્ટમી ગતિ પહતા જે જિનવર, ફરસ આઠ નહિ અંધેજી, આઠમનું તપ કરતાં અમઘર, નિત્ય નિત્ય વાધે રંગ. ૨ પ્રાતિહારજ આઠ બિરાજે, સમવસરણ જિન રાજે, આઠમે આઠસો આગમ ભાખી, ભવિમન સંશય ભાંજે; આઠે જે પ્રવચનની માતા, પાળે નિરતિ ચારેજી, આઠમને દિન અષ્ટ પ્રકારે, જીવદયા ચિત્તધારે છે. ૩ અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરીને, માનવ ભવ ફળ લીજે, સિદ્ધાઈદેવી જિનવરસેવી, અષ્ટ મહાસિદ્ધિ દીજે; આઠમનું તપ કરતાં લીજે, નિર્મળ કેવલ જ્ઞાનજી, ધીરવિમળ કવિ સેવક નય કહે, તપથી કોડી કલ્યાણજી. ૪
શી એકાદશીની સ્તુતિ
એકાદશી અતિ અડી, ગેવિંદ પૂછે નેમ, કોણ કારણ એ પર્વ મેટું, કહોને મુજશું તેમ, જિનવર કલ્યાણક અતિ ઘણાં, એક સે ને પચાસ, તિર્ણ કારણ એ પર્વ મેટું, કરે મૌન ઉપવાસ...૧ અગિયાર શ્રાવકતણું પડિમા, કહી તે જિનવર દેવ, એકાદશી એમ અધિક સે, વનગજા જીમ રેવ, ચોવીશ જિનવર સયલ સુખકર, જેસા સુરતરુ ચંગ, જેમ ગગ નિર્મલ નીર જેહ, કરે જિનશું રંગ...૨
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૩
અગીઆર અંગ લખાવીએ, અગીઆાર પાઠાં સાર, અગીઆર કવળી વીંટણાં, ઠવણી પુંજણી સાર, ચાખખી ચ’ગી વિવિધ રંગી, શાસ્રતને અનુસાર, એકાદશી એમ ઉજવા, જેમ પામીએ ભવપાર....૩
વર કમળનયણી કમળવયણી, કમળ સુકેામળ કાય, ભુજ ૪'ડ ચ'ડ અખંડ જેહને, સમરતાં સુખ થાય, એકાદશી એમ મન વસી, ગણી હ` પડિત શિષ્ય, શાસનદેવી વિઘ્ન નિવારા, સ`ઘતણાં નિશશિ....૪
(૨)
શ્રી ભાગ્નેમિ ભાષે જલશય સવિધે સ્કુતિ એકાદશીયાં, માદ્યમૈાહાવનીન્દ્ર પ્રશમનવિશિખઃ પચાણાચિ રણ : મિથ્યાત્વધ્વાન્તવાન્તી રવિ-કરનિકરસ્તીત્ર લેાભાદ્રિવ', શ્રેયસ્ત૫ વસ્તાત્ શિવસુખમિતિ વા સુવ્રતશ્રેષ્ઠિનેાડભૂત...૧ ઇન્દ્રરભ્રબ્રમદ્ધિ સુ`નિપગુણરસાસ્વાદનાનન્દ પૂર્વી, દિવ્યભિક્ાર્રહારલ લિતવરવપુ`ષ્ટિભિઃ સ્વધ્રુભિઃ સાદ્ધ કલ્યાણકૌદ્યા, જિનપતિનવતેર્મિન્દુ ભૂતેન્દુ સંખ્યા, ઘસ્ત્ર યસ્મિન્ જગે તદ્ ભવતુ સુભિવનાં, પ` સત્ય હેતુઃ...૨ સિદ્ધાન્તાખ્યિપ્રવાહ: કુમતજનપદાન પ્લાવયન્ યઃ પ્રવૃત્તઃ સિદ્ધદ્વીપ'નયન પ્રીધન મુનિવણિજઃ સત્યપાત્ર–પ્રતિષ્ઠાન એકાદસ્યાદિ પર્વેન્દ્વમણિમતિશિન્ધીવરાણાં મહા, સન્યાયામ્ભશ્ર્વ નિત્ય' પ્રત્રિતરતુ સનઃ સ્વપ્રતીરે નિવાસમ્..૩
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૪
તત્પર્વેદ્યાપનાથં સમુદિત સુધિયાં શમ્ભ સંખ્યા પ્રમેયા,મુત્કૃષ્ટા વસ્તુથીમભયદસદને, પ્રભુતી કુર્વતાં તામ; તેષાં સવ્યાક્ષપદે પ્રલપિતમતિભિઃ પ્રેતભૂતાદિભિર્યા, દુષ્ટર્જન્ય ત્વજવંહરતુ હરિતનુન્યસ્ત પાદામ્બિકાખ્યા....૪
શ્રી સિદ્ધચક્રજીની સ્તુતિ
(૧)
જિનશાસન વંછિત પૂરણ દેવ રસાળ ભાવે ભવિ ભણીએ, સિદ્ધચક ગુણમાળ તિહું કાલે એહની, પૂજા કરે ઉજમાળ તે અજર અમરપદ, સુખ પામે સુવિશાળ. અરિહંત સિદ્ધ વંદ, આચારજ ઉવજઝાય મુનિ દરિસણ નાણ, ચરણ તપ એ સમુદાય એ નવ પદ સમુદિત, સિદ્ધચક સુખદાય એ ધ્યાને ભવિના, ભવકેટિ દુઃખ જાય આસો ઐતરમાં, સુદ સાતમથી સાર પૂનમ લગી કીજે, નવ આંબિલ નિરધાર દેય સહસ ગણાણું, પદ સમ સાડાચાર એકાશી બિલ, તપ આગમ અનુસાર શ્રી સિદ્ધચક્રને સેવક, શ્રી વિમલેસર દેવ શ્રીપાળતણ પરે, સુખ પૂરે સ્વયમેવ દુઃખ દેહગ નાવે, જેહ કરે એહની સેવ શ્રી સુમતિ સુગુરુને, રામ કહે નિત્યમેવ
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૫
(૨)
સદાય
પ્રહ ઊઠી વંદું, સિદ્ધચક્ર જપીચે નવપદને, જાપ સદા સુખદાય વિધિપૂર્વક એ તપ, જે કરે થઈ ઉજમાળ તે સિવ સુખ પામે, જિમ મયણા શ્રીપાળ માલવપતિપુત્રી, મયણા અતિગુણવંત તસક સચેાગે, કાઢી મિલિયેા કત ગુરુ વયણે તેણે, આરાધ્યું તપ એહુ સુખ સ`પદ વરીયા, તરીયા ભવજલ તે. આંખિલ ને ઉપવાસ, છઠ્ઠું છું વળી અર્હમ દશ અઠાઈ ૫દર, માસ છ માસ વિશેષ ઇત્યાદિક તપ મહુ, જે ભતિયણ કરશે, તપ સાનિધ્ય કરશે, શ્રી વિમળેશ્વર યક્ષ સહુ સંઘના સંકટ, ચૂરે થઈ પ્રત્યક્ષ પુંડરીક ગણુધાર, કનકવિજય બુધ શિષ્ય બુધ દનવિજય કહે, પહેાંચે સકળ જગીશ.
સહુમાંહિ શિરદાર તે તરશે સ'સાર. તે
(૩)
વીર જિનેશ્વર અતિ અલવેસર, ગૌતમ ગુણુના દરિયાજી એક દિન આણા વીરની લઈ ને, રાજગૃહી સંચરીયાજી શ્રેણિક રાજા વંદન આવ્યા, ઉલટ મનમાં આણીજી પÖદા આગલ ખાર બિરાજે, હવે સુણેા ભવિપ્રાણીજી
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________
માનવ ભવ તમે પુણ્ય પામ્યા, શ્રી સિદ્ધચક આરાધેજી અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ ઉવજઝાયા, સાધુ દેખી ગુણ વાધોજી દરિસણ નાણું ચારિત્ર તપ કીજે, નવપદ દયાન ધરીએજી , ધુર આસોથી કરવા આંબિલ, સુખ સંપદા પામીજે.. શ્રેણિકરાય ગૌતમને પૂછે, સ્વામી ! એ તપ કે કીધેજી નવ આંબિલપ વિધિ શું કરતાં, વાંછિત સુખ કોણે લીધે મધુર ધવનિ બોલ્યા શ્રી ગૌતમ, સાંભળે શ્રેણિકરાય વયણાજી રિગ ગને સંપદા પામ્યા, શ્રી શ્રી પાળ ને મયણાજી.... રુમઝુમ કરતી પાચે ને ઉર, દીસે દેવી પાલીજી નામ ચકકેસરી ને સિદ્ધાઈ, આદિ જિન વીર રખવાલીજી વિન કોડ હરે સહુ સંઘના, જે સેવે એના પાયજી ભાણવિજય કવિ સેવક નય કહે, સાનિધ્ય કર જે માયજી...
(૪)
અરિહંત વળી સિદ્ધ નમો,
આચારજ–વાચક–સાહુ નમે; દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર નમે,
તપ એ સિદ્ધચક સદા પ્રણમે. ૧ અરિહંત અનંત થયા થાશે,
વળી ભાવનિક્ષેપે ગુણ ગાશે; - પડિકકમણાં દેવવંદન વિધિશું,
આયંબિલ તપ ગણણું ગણે વિધિશું. ૨
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૭
છ'રી પાળી જે તપ કરશે,
શ્રીપાલતણી પરે ભવ તરશે;
સિદ્ધચક્રને કુણુ આવે તાલે, એહુવા જિન આગમ ગુણ મેલે. ૩
સાડા ચાર વરસે તપ પૂરા,
એક વિદારણ તપ શૂર;
નવિમલેસર વર આપે।. ૪
સિદ્ધચક્રને મનમ`દિર થાપે,
પ`ષણ પની સ્તુતિ (૧)
સત્તરભેદી જિન પૂજા રચીને, સ્નાત્ર મહાત્સવ કીજેજી, ઢાલદામા ભેદી ન ફ્રી, ઝલ્લરી નાદ સુણીજેજી; વીરનિ માગે ભાવના ભાવી, માનવભવ ફળ લીજેજી, પ પજુસણુ પૂરવ પુષ્યે, આવ્યા એમ જાણીજેજી. ૧ માસ-પાસ વળી ઇસમ-દુવાલસ, ચત્તારિ અTM કીજેજી, ઉપરવની દસ–ઢોય કરીને, જિનચાવીશે પૂછજેજી; ડાકલ્પને કરીને, વીરવખાણુ સુણીજેજી, પડવે ને દિન જન્મ મહાત્સવ, ધવલમ'ગલ વતીજેજી. ૨.
આઠ દિવસ લગે અમર પળાવી, અઠ્ઠમા તપ કીજેજી, નાગકેતુની પરે કેવલ લહીએ, જો શુભભાવે રહીએજી;
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩૮
વદીજેજી,
તેલાધર દિન ત્રણકલ્યાણક, ગણુધરવાદ પાસ–નેમિસર અંતર ત્રીજે, ઋષભચરિત્ર સુણીજેજી. ૩ ખારસા સૂત્ર ને સમાચારી, સ`વત્સરી પડિકકમીએજી, ચૈત્યપ્રવાડી વિધિ શુ' કીજે, સકલતુને ખામીજેજી; પારણાને દિન સ્વામિવત્સલ, કીજે અધિકવડાઇજી, માનવિજય કહે સકલમનારથ, પૂરે દેવી સિદ્ધાઇજી. ૪ (૨)
મણિરચિત સિંહાસન, બેઠા જગદાધાર;
પર્યુષણ કેરા, મહિમા અગમ અપાર; નિજમુખથી દાખી, સાખી સુરનરવૃંદ;
એ પ પ માં, જિમ તારામાં ચંદ. ૧ નાગકેતુની પરે, કલ્પસાધના કીજે,
તનિયમ આખડી, ગુરુ સુખ અધિકી લીજે; દાય ભેદે પૂજા, દાન પાંચ પ્રકાર.
કર પરિક્રમણાં ધર, શીયલ અખડિત ધાર. ૨ જે ત્રિકરણ શુદ્ધે, આરાધે નવવાર;
ભવ સાત-આઠ-નવ, શેષ તાસ સ'સાર; સહુ સૂત્ર શિરામણિ, કલ્પસૂત્ર સુખકાર,
તે શ્રવણે સુણીને, સફળ કરી અવતાર. ૩ સહુ ચૈત્ય જુહારી, ખમત ખામણાં કીજે;
કરી સાહસ્મિવત્સલ, કુગતિ દ્વારપટ દીજે; અઠ્ઠાઇ મહાત્સવ, ચિદાનંનૢ ચિત્તલાઇ,
ઇમ કરતાં સંઘને, શાસનદેવ સહાઇ. ૪
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૩૯
પર્વ પજુસણ પુણ્ય પામી, શ્રાવક કરે એ કરણીજી, આઠે દિન આચાર પળાવે, ખાંડણ–પસણ ધરણીજી; સૂક્ષમ–બાદર જીવન વિણસે, દયા તે મનમાં જાણેજી, વીરજિનેસર નિત્ય પૂજીને, શુદ્ધ સમકિત આણે. ૧ વ્રત પાળને ધરે તે શુદ્ધ, પાપ વચન નવિ બેલેજી, કેસર ચંદને જિન સવિ પૂજે, ભવ ભય બંધન ખેલેજી; નાટિક કરીને વાજિંત્ર વગાડે, નરનારીને ટેલેજી, ગુણગાવે જિનવરનાણવિધિ, તેહને કેઈ ન તોલેજી. ૨ અઠ્ઠમભક્ત કરી લઈ પસહ, બેસી પૌષધ સાલેજ, રાગ-દ્વેષ-મદ-મચ્છર છાંડી, કુડ-કપટ મન ટાલેજી; કલ્પસૂત્રની પૂજા કરીને, નિશદિન ધર્મ મહાલેજ, એહવી કરશું કરતાં શ્રાવક, નરક નિગોદાદિક ટાળે છે. ૩ પડિકકમણું કરી શુદ્ધ ભાવે, દાન સંવત્સરી દીજેજી, સમકિતધારી જે જિનશાસન, રાત-દિવસ સમરીજે જી; પારણવેલા પડિલાભીને, મનવંછિત મહત્સવ કીજે, ચિત્તાખે પજુસણ કરશે, મનમાન્યાં ફલ લેશેજી. ૪
વરસ દિવસમાં અષાડ ચોમાસું તેમાં વળી ભાદર માસ,
આઠ દિવસ અતિ ખાસ પર્વ પજુસણ કરો ઉલ્લાસ, અઠ્ઠાઈધરને કરે ઉપવાસ,
પિસહ લીજે ગુરુ પાસ
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૦
વડા ક૫ને છઠ્ઠ કરીએ, તેહ તણે વખાણ સુણજે,
ચૌદ સુપન વાંચીને પડવેને દિન જન્મ વંચાય,ઓચ્છવ મહોત્સવ મંગળ ગવાય,
વીર જિણેસર રાય ૧
બીજ દિને દીક્ષા અધિકાર, સાંજ સમય નિરવાણ વિચાર,
વિસ્તણા પરિવાર ત્રીજે દિને શ્રીપાશ્વ વિખ્યાત, વળી નેમિસરને અવદાલ, .
વળી નવ ભવની વાત. વીશે જિન અંતર તેવીસ, આદિ જિનેશ્વર શ્રી જગદીશ,
તાસ વખાણ સુણીશ ધવળ મંગલ ગીત ગહેલી કરીએ, વળી પ્રભાવના નિત,
અનુસરીએ, અઠ્ઠમ તપ જય વરીએ ૨.
આઠ દિવસ લગે અમર પળાવ, તેહતણે પડહો વજડા,
ધ્યાન ધરમ મન ભાવે સંવત્સરી દિન સાર કહેવાયે, સંઘ ચતુર્વિધ ભેળે થાયે,
બારસા સૂત્ર સુણા. વિરાવળી ને સમાચારી, પટ્ટાવળી પ્રમાદ નિવારી,
સાંભળજે નર નારી આગમસૂત્રને હું પ્રણમીશ, ક૯પસૂત્ર-શું પ્રેમ ધરીશ,
શાસ્ત્ર સર્વે સુણીશ ૩
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________
સત્તરભેદી જિનપૂજા રચા, નાટકકેરા ખેલ મચાવે,
વિધિશું સ્નાત્ર ભણાવે આડંબરશું દેહરે જઈએ, સંવત્સરી પડિક્કમણું કરીએ,
સંઘ સર્વને ખમી જે પારણે સાહમિવચ્છલ કીજે, યથાશક્તિએ દાન જ દીજે,
પુણ્ય ભંડાર ભરીને શ્રી વિજયક્ષેમસૂરિ ગણધાર, જસવન્તસાગર ગુરુ ઉદાર,
જિર્ણદસાગર જયકાર ૦૪
પુણ્યનું પોષણ પાપનું શેષણ, પર્વ પજુસણ પામીજી, કલ્પધરે પધરાવે સ્વામી, નારી કહે શીશનામીજી; કુંવર ગયવર બંધ ચઢાવી, ઢેલનિશાન વજડાજી, સદ્ગુરુ સંગે ચઢતે રંગે, વીરચરિત્ર સુણજી. ૧ પ્રથમ વખાણે ધર્મ સારથિપદ, બીજે સુપનાં ચારજી, ત્રીજે સુપન પાઠક વળી ચોથે, વીર જનમ અધિકાર; પાંચમે દીક્ષા છ શિવપદ, સાતમે જિન ત્રેવીશજી, આઠમે થિરાવલી સંભળાવી, પિયુડા પૂરે જગીરાજી. ૨ છઠ્ઠ–અઠ્ઠમ–અઠ્ઠાઈ કીજે, જિનવર શૈત્ય નમીત્તેજી, વરસી પડિઝમણું મુનિવંદન, સંઘ સકલ ખામીજે; આઠદિવસ લગે અમર પળાવી, દાન સુપાત્રે દીજેજી, ભદ્રબાહુ ગુરુ વયણ સુણીને, જ્ઞાન સુધારસ પીજેજી. ૩
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૨
તીરથમાં વિમલાચલ ગિરિમાં, મેરુ મહિધર જેમજી, મુનિવરમાંહિ જિનવર મહોટા, પર્વ પજુસણ તેમજી; અવસર પામી સાહમિવચ્છલ, બહુ પકવાન વડાઈજી, ખીમાવિજય જિનદેવી સિદ્ધાર્થ દિનદિન અધિક વધાઈજી. ૪ શ્રી સિદ્ધાચલજીની સ્તુતિઓ
(૧) શત્રુંજયમંડળ, ઋષભજિકુંદ દયાળ, મરુદેવાનંદન, વંદન કરૂં ત્રણકાળ, એ તીરથ જાણી, પૂરવ નવાણું વાર, આદીશ્વર આવ્યા, જાણું લાભ અપાર. ૧ વીશ તીર્થકર, ચઢીયા ઈસુ ગિરિરાય, એ તીરથના ગુણ, સુરાસુરાદિક ગાય, એ પાવનતીરથ, ત્રિભુવન નહિં તલ તેલ, એ તીરથના ગુણ, સીમંધર મુખ બેલે. ૨ પુંડરિકગિરિ મહિમા, આગમમાં પરસિદ્ધ, વિમલાચલ ભેટી, લહીએ અવિચલ રિદ્ધ પંચમી ગતિ પહોતા, મુનિવર કડાકેડ, ઈણ તીરથે આવી, કર્મવિપાક વિછોડ. ૩ શ્રી શત્રુંજ્યકેરી, અહોનિશ રક્ષાકારી, શ્રી આદિજિનેશ્વર, આણ હૃદયમાં ધારી; શ્રી સંઘ વિઘનહર, કવડજક્ષ ગણભૂર, શ્રી રવિ બુદ્ધ સાગર, સંઘનાં સંકટ ચૂર. ૪
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૩
શ્રી શત્રુંજય તીરથ સાર, ગિરિવરમાં જેમ મેરૂ ઉદાર,
ઠાકુર રામ અપાર મંત્રમાંહે નવકાર જ જાણું, તારાંમાં જેમ ચંદ્ર વખાણું,
જળધર જળમાં જાણું પંખીમાં જેમ ઉત્તમ હંસ, કુળમાંહે જેમ ઝષભને વંશ,
નાભિતણે એ અંશ ક્ષમાવતમાં શ્રી અરિહંત, તપશૂરા મુનિવર મહંત,
શત્રુંજયગિરિ ગુણવંત....૧ ઋષભ અજિત સંભવ અભિનંદા, સુમતિનાથ મુખ પુનમચંદા,
પદ્મપ્રભ સુખકંદા શ્રી સુપા ચંદ્રપ્રભ સુવિધિ, શીતલ શ્રેયાંસ સેવ બહુ બુદ્ધિ,
વાસુપૂજય મતિ શુદ્ધિ, વિમલ અનંત ધર્મ જિન શાંતિ, કુંથુ અર મલ્લિ નમું એકાંતિ,
| મુનિસુવ્રત શુદ્ધ પતિ નમિ નેમ પાસ વીર જગદીશ નેમ વિના એ જિન તેવીશ,
સિદ્ધગિરિ આવ્યા ઇશ...૩ ભરતરાય જિન સાથે બોલે, સ્વામી શત્રુંજયગિરિ કુણ તોલે
જિનનું વચન અમેલે, રાષભ કહે સુણે ભરતજી રાય, “છરી’ પાલતાં જે નર જાય
પાતિક ભૂકો થાય,
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૪
પશુ પંખી જે ઈશુ ગિરિ આવે, ભવ ત્રીજે તે સિદ્ધ જ થાવે,
અજરામર પદ પાવે જિનમત મેં શેત્રુજે વખાણ, તે મેં આગમ દિલમાંહે,
આ , સુણતાં સુખ ઉર ઠા.૩ સંઘપતિ ભરત નરેશર આવે, સેવનતણું પ્રાસાદ કરાવે,
મણિમય મૂરતિ ઠાવે નાભિરાયા મરુદેવી માતા, બ્રાહ્મી સુંદરી બહેન વિખ્યાતા,
મૂતિ નવાણું બ્રાતા ગેમુખ યક્ષ ચ સરી દેવી, શત્રુંજય સાર કરે નિત્યમેવી,
તપગચ્છ ઉપર હેવી શ્રી વિજયસેનસૂરીશ્વર રાયા,શ્રી વિજયદેવસૂરિ પ્રણમી પાયા,
ઋષભદાસ ગુણ ગાયા....૪
પુંડરીક ગણધર પાય પ્રણમી જે, આદીશ્વર જિનચંદાજી, નેમ વિના ત્રેવીસ તીર્થકર, ગિરીચઢીયા આનંદાજી; આગમ માંહિ પુંડરિક મહિમા, ભાખ્યું જ્ઞાન જિનંદાજી; રમૈત્રી પૂનમદિન દેવી ચકકેસરી, સૌભાગ્ય છે સુખકંદાજી...૧
વિમલાચલ મંડણ જિનવર આદિજિર્ણોદ,
- નિર્ભયનિરમેહી કેવલજ્ઞાન દિશૃંદ; જે પૂરવનવાણું આવ્યા ધરી આણંદ,
શત્રુંજય શિખરે સમવસર્યા સુખકંદ..૧
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૫
શ્રી શત્રુ જય આદિજિન આવ્યા, પૂરવનવાણુ વારજી, અનંતલાભ ઈહાં જિનવર જાણ, સમોસર્યા નિરધાર; વિમળા ગિરિવર મહિમા મોટે, સિદ્ધાચલ ઈણે ઠામજી, કાંકરે કાંકરે અનંતા સિદ્ધયા, એકસો આઠ ગિરિનામજી
શ્રી સીમંધરજિન સ્તુતિઓ
(૧)
શ્રી સીમંધર સેવિત સુરવર, જિનવર જય જયકારી, ધનુષ પાંચસે કંચનવરણ, મૂરતિ મેહનગારીજી; વિચરતા પ્રભુ મહાવિદેહે, ભવિજનને હિતકારી, પ્રહ ઊઠી નિત્ય નામ જપી જે, હૃદયકમલમાં ધારીજી...૧
સીમંધર–યુગબાહુ-સુબાહુ, સુજાત-સ્વયં પ્રભનામજી, અનંત-સુર–વિશાલ વજીધર, ચંદ્રાનન-અભિરામજી; ચંદ્ર-ભુજંગ-ઈશ્વર-નેમિપ્રભ, વીરસેન ગુણધામ, મહાભદ્રને દેવયશા વલી, અજિત કરૂં પ્રણામ....૨
પ્રભુ મુખવાણી બહુ ગુણખાણી, મીઠી અમીય સમાણુજી, સૂત્ર અને અર્થે ગુંથાણું, ગણધરથી વીર વાણીજી; કેવલનાણું બીજ વખાણ શિવપુરની નિશાણીજી, ઊલટ આણ દિલમાંહે જાણું, વ્રત કરો ભવિપ્રાણજી...૩
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________
મરાલ,
૨૪૬ પહેરી પટેાલી ચરણાં ચાળી, ચાલી ચાલ અતિરૂપાળી અધર પ્રવાલી, આંખડલી અણીઆલીજી; વિઘ્નનિવારી સાનિધ્યકારી, શાસનની રખવાલી, ધીવિમલવિરાયના સેવક, ખેલે નય નિહાલીજી. ૪
(૨)
શ્રી સીમંધર દેવ સુહુ કર, મુનિ મન પંકજ હું સાજી, કુ છુ અરિજન અંતર જન્મ્યા, તિહુઅણુ જસ પરશંસાજી, સુવ્રત નિમ અંતર વળી દીક્ષા, શિક્ષા જગત નિરાસે, ઉદય પેઢાલ જિનાંતરમાં પ્રભુ, જાશે શિવવહુ પાસેજી....૧ ખત્રીસ ચઉસિહ ચઉસિડ મળીયા, ઇંગસયસસડ, ઉદ્ભિાજી, ચઉ અડ અડ મળી મધ્યમકાળે, વીશ જિનેશ્વર દિઠ્ઠાજી, દો ચઉં ચાર જઘન દેશ જ બૂ, ઘાયઈ પુષ્કર માઝારજી, પૂજો પ્રણમે। આચારાંગે,પ્રવચનસાર ઉદ્ઘારેજી....૨ સીમધર વર કેવળ પામી, જિનપદ ખવણુ નિમિત્તેજી, અર્થની દેશના વસ્તુ નિવેશન, દેતાં સુણત વિનીત્તેજી, દ્વાદશ અંગે પૂરવ સૂત્ર રચિયા, ગણધર લબ્ધિ વિકસિયા, અપજ વસિય જિનાગમ વદો, અક્ષયપદના રસિયાજી....૩ આણાર`ગી સમિકતસ`ગી, વિવિધભ’ગી વ્રત ધારીજી, ચવિ સંઘ તીરથ રખવાળી, સહુ ઉપદ્રવ હરનારીજી. પંચાંગુલી સૂરિ શાસનદેવી, દેતી જશ તસ ઋદ્ધિજી, શ્રી શુભવીર કહે શિવસાધન, કાર્યં સકળમાં સિદ્ધિજી....૪
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૭
(૩)
શ્રી સીમંધર મુજને વહાલા, આજ સફળ સુવિહાણું, ત્રિગડે તેજે તપતા જિનવર, મુજ –ઠયા હું જાણુંજી; કેવલકમલા કેલિ કરતા, કુલમંડણ કુલદીજી, લાખ ચોરાશી પૂરવ આયુ, રુકિમણુંવર ઘણું જીજી...૧
સો કોડ સાધુ સો ક્રોડ સાધવી જાણુ,
એસે પરિવારે સીમંધર ભગવાન; દશ લાખ કહ્યા કેવલી પ્રભુજીને પરિવાર,
વાચક જશવંદે નિતનિત વાર હજાર...૧
દશ લાખ
મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સીમંધર સ્વામી, સોનાનું સિંહાસનજી, રુપાનું ત્યાં છત્ર બીરાજે, રત્નમણુના દીવા સારજી; કુમકુમવરણું ત્યાં ગર્લ્ડલી બીરાજે, મેતીના અક્ષત સારજી, ત્યાં બેઠા સીમંધર સ્વામી, બેલે મધુરી વાણી છે; કેસરચંદન ભર્યા કાળાં, કસ્તુરી બરાસોજી, પહેલી પૂજા અમારી હેજો, ઉગમતે પરભાતે ...૧
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૮
(૬) શ્રી સીમંધર જિનવર, સુખકર સાહિબ દેવ, અરિહંત સકલની, ભાવધરી કરૂં સેવ; સકલાગમ પારગ, ગણધર ભાષિત વાણું, જયવંતી આણા,
જ્ઞાનવિમલ ગુણખાણું.....૧ શ્રી વીસસ્થાનક તપની સ્તુતિ વિશ સ્થાનક તપ વિશ્વમાં મોટે, શ્રી જિનવર કહે આપજી, બાંધે જિનવર ત્રીજા ભવમાં, કરીને સ્થાનક જાપજી, થયા થશે સવિ જિનવર અરિહા, એ તપને આરાધીજી, કેવળ જ્ઞાન દર્શન પામ્યા, સર્વે ટાળી ઉપાધીજી-૧ અરિહંત સિદ્ધ પવયણ સૂરિ સ્થવિર, વાચક સાધુ નાણુ છે, દર્શન વિનય ચરણ બંભ કિરિયા, તપ કરે ગાયમ ઠાણજી, જિનવર ચારિત્ર પંચવિધ નાણ, શ્રત તીર્થ એહ નામજી, એ વીશ સ્થાનક આરાધે તે, પામે શિવપદ ધામજી....૨ દય કાળ પડિકકમણું પડિલેહણ, દેવવંદન ત્રણ વારજી, નેકારવાળી વીશ ગણજે, કાઉસગ્ગ ગુણ અનુસાર, ચાર સો ઉપવાસ કરી ચિત્ત ચોળે, ઉજમણું કરો સારજી, પડિમા ભરાવે સંઘ ભક્તિ કરે, એ વિધિ શાસ્ત્ર મેઝારજી....૩ શ્રેણિક સત્યકી સુલસા રેવતિ, દેવપાળ અવદાસજી, સ્થાનક તપ સેવા મહિમાએ, થયા જગમાંહિ વિખ્યાતજી, આગમવિધિ સેવે જે તપયા, ધન્ય ધન્ય તસ અવતારજી, વિન હરે તસ શાસનદેવી, સૌભાગ્યલક્ષમી દાતારજી....૪
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪૯
રાહિણી તપની સ્તુતિ
નક્ષત્ર રાહિણી જે દ્દિન આવે, અહેારત પૌષધ કરી શુભ ભાવે
ચઊંવહાર મન લાં; વાસુપૂજયની ભક્તિ કીજે, ગણુ' પણુ તસ નામ જપી જે, વરસ સત્તાવીશ લીજે;
નિજશકતે ઉજમણું આવે,
ઘેાડી શકતે વરસતે સાત, જાવજજીવ અથવા વિખ્યાત, તપ કરી કરેા કર્માઘાત; વાસુપૂજ્યનું બિંબ ભરાવે, લાલ મણિમય ઢાવે. ૦૧ એમ અતીત અને વમાન, અનાગત વન્દે જિન બહુમાન, કીજે તસ ગુણગાન; તપકારકની ભક્તિ આદરીચે, સાધર્મિક વળી સંઘની કરીએ, ધરમ કરી ભવતરીએ; રાગ સાગ રહિણી તપે જાય, સકટ ટળે તસ જશ બહુ થાય, તસુ સુરનર ગુણુગાય;
નિરાશ’સપણું તપ એહુ, શ કારહિતપણે કરો તેહ, નિધિનવ હાચે જેમ ગેડ. ૦૨
ઉપધાન–સ્થાનક–જિન કલ્યાણ, સિદ્ધચક્ર-શત્રુજય જાણુ, પચમી તપ મન આણુ; પડિમાતપ રેાહિણી સુખકાર, કનકાવલી–રત્નાવલી સાર, મુક્તાવલી મનેાહાર;
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૦ આઠમ ચઉદસ ને વર્ધમાન, ઈત્યાદિક તપમાંહે પ્રધાન,
હિણું તપ બહુમાન એણીપભાવે જિનવરવાણું, દેશના મીઠી અમીય સમાણી,
સૂત્રે તેહ – થાણી. ૦૩ ચંડાયક્ષિણ યક્ષકુમાર, વાસુપૂજ્ય શાસન સુખકાર,
વિદન મિટાવણું હાર; રેહિણું તપ કરતાં જન જેહ, ઈહ ભવ પરભવ સુખ લહે તેહ,
અનુક્રમે ભવને છે આચારી પંડિત ઉપગારી, સત્યવચન ભાખે સુખકારી,
કપૂર વિજય વ્રતધારી; ખીમાવિજય શિષ્ય જિનગુરુરાય, તસ શિષ્ય મુજ ગુરુ
ઉત્તમ થાય, પદ્મવિજય ગુણ ગાય. ૦૪
શ્રી ગૌતમ ગણધર સ્તુતિ ઈન્દ્રભૂતિ અનુપમ ગુણે ભર્યા, જે ગૌતમ ગોત્રે અલંકર્યા; પંચશત છાત્ર શુ પરિવર્યા,વરચરણ લહી ભવજલ તર્યા.૦૧ ચઉ આઠ દશ દેય જિનને સ્તવે, દક્ષિણ પશ્ચિમ ઉત્તર પૂરવે; સંભવ આદિ અષ્ટાપદ ગિરિએ વળી, જે ગૌતમવંદે
લળી લળી.૦૨ ત્રિપદી પામીને જેણે કરી, દ્વાદશાંગી સકલ ગુણે ભરી; દીચે દિખ તે લહે કેવલસિરી, તે ગૌતમને રહું અનુસરી.૦૩ જક્ષમાતંગ-સિદ્ધાઈકા, સુરી શાસનની પ્રભાવિકા શ્રીશાન વિમલ દીપાલિકા, કરે નિત્યમંગલ માલિકા.૦૪
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫
Bતિ
(નીચેની સ્તુતિઓ ચાર વખત બેલાય છે)
શ્રી ભીડભંજન પાર્શ્વનાથ સ્તુતિ ભીડભંજન પાસ પ્રભુ સમરે, અરિહંત અનંતનું ધ્યાન ધરે, જિનાગમ અમૃતપાન કરે, શાસનદેવી સવિ વિશ હરે.૦૧
શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ સ્તુતિ શ્રી ચિંતામણી કીજે સેવ, વળી વંદુ વસે દેવ; વિનય કહે આગમથી સુણે, પદ્માવતીને મહિમા ઘણે.૦૧
| શ્રી નેમિનાથ સ્તુતિ ગિરનારે ગીર, હાલે નેમિજિણંદ, અષ્ટાપદ ઉપર,
પૂછ ધરે આણંદ સિદ્ધાંતની રચના, ગણધર કરે અનેક, દિવાળી દિવસે,
ઘો અંબાઈ વિવેક.૦૧
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________
પર સક્ઝાય વિભાગ
( શ્રી નવકારની ) શ્રી નવકાર જપ મનરંગે, શ્રી જિન શાસન સાર રે, સર્વ મંગલમાં પહેલું મંગલ,
જપતાં જય જયકાર રે...શ્રી...૧ પહેલે પદ ત્રિભુવન જનપૂજિત, પ્રણમું શ્રી અરહિંત રે, અષ્ટ કર્મવરજિત બીજે પદ,
ધ્યાવો સિદ્ધ અનત રે...શ્રી...૨ આચારજ ત્રીજે પદ સમરું, ગુણ છત્રીસ નિધાન રે, ચેાથે પદ ઉવજઝાય જપીજે,
સૂત્ર સિદ્ધાન્ત સુજાણ રે....શ્રી.....૩ સર્વ સાધુ પંચમ પદ પ્રણમું, પંચ મહાવ્રત ધાર રે, નવ પદ અષ્ટ ઈહાં છે સંપદા,
અડસઠ વરણ સંભાર રે....શ્રી....૪ સાત અક્ષર અ છે ગુરુ જેહના, એકસઠ લઘુ ઉચ્ચાર રે, સાત સાગરનાં પાતક વણે,
પદ પંચાશ વિચાર રે....શ્રી...૫ સંપૂરણ પણસય સાગરનાં, જાયે પાતક દૂર રે, ઈહ ભવ સર્વ કુશલ મનવાંછિત,
પરભવ સુખ ભરપૂર રે..શ્રી
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૩
ચોગી સેવન પુરિ કીધે, શિવકુમાર ઈણે ધ્યાન રે, સર્પ મિટી તિહાં કુલમાળા,
શ્રીમતીને પરધાન રે...શ્રી. જક્ષ ઉપદ્રવ કરતો વાર્યો, પરચે એ પરસિદ્ધ રે, ચાર ચંડપિંગલ ને હુંડક,
પામે સુર તણું ઋદ્ધિ રે.શ્રી...૮ એ પંચ પરમેષ્ઠિ છે જગ ઉત્તમ, ચૌદ પૂરવને સાર રે, ગુણ બેલે શ્રી પદ્મરાજ ગણી,
મહિમા જાસ અપાર રે..શ્રી...૯
પ્રસન્નચંદ્રરાજર્ષિની
મારગમાં મુનિવર મળ્યા, ઋષિ એ રૂડા, સાધતા મુક્તિને પંથ, અષીશ્વર એ રૂડા. ઉત્કૃષ્ટી રહેણ રહે, . સૂધ સાધુ નિગ્રંથ. ઝ.૧ એક પગે ઊભા રહ્યા ૪. સુરજ સામી દષ્ઠિ. 8. બેલાવ્યા બોલે નહી, ૩. ધ્યાન ધરે પરમેષ્ઠિ ....૨ શ્રેણિક કહે સ્વામી સુણો ઋ. જે મરે તે જાયે કેથ અ. સ્વામી કહે જાય સાતમી ઋ. તીવ્ર વેદના છે તેથી ...૩ વાગ્યાં દેવનાં દુંદુભિ, . ઉપવુ કેવલ જ્ઞાન ઋ શ્રેણિકને સમજાવિયા . અશુભ અને શુભધ્યાન ઋ.૪ પ્રસન્નચંદ્ર સરખા મળે, ઋ. તે હું તરૂં તતકાળ. . દુષમ કાળે દેહિલે, આ. સમયસુંદર મન વાળ, ૪..૫
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૪
ઈલાચીકુમાર
લગાર....૨
નામે ઇલાચિપુત્ર જાણીએ, ધનદત્ત શેઠને પુત્ર, નટડી દેખીને મેાહીચેા, વિ રાખ્યું. ઘરસૂત્ર...૧ કમ ન છુટે રે પ્રાણીયા, પૂરવ નેહ વિકાર નિજકુળ છડી રે નટ થયા, નાણી શરમ માતા-પિતા કહે પુત્રને, નટ નવિ થઈએ રે જાત પુત્ર પરણાવુ` રે પદ્મિણી, સુખ વિલસેા નિરાત....૩ કહેણુ ન માન્યું રે તાતનું પૂરવ કમ વિશેષ. નટ થઇ શીખ્યા રે નાચવા, ન મટે લખીયા રે લેખ....૪ એક પુર આવ્યે રે નાચવા, ઊંચા વાંશ વિશેષ. તિહાં રાય જોવાને આવીયા, મળિયા લાક અનેક....૫ ઢાલ અજાવે નટવી, ગાવે કિન્નર સાદ
અખર
નાદ....
પાય તળે ઘુઘરા ઘમઘમે, ગાજે ઢાય પગ પહેરી રે પાવડી, વાંશ ચઢચેા ગજગેલ નિરાધાર ઉપર નાચતા, ખેલે નવનવા ખેલ....૭ નટડી રંભા રે સારિખી, નયણે દેખે રે જામ
જે અંતે ઉરમાં એ રહે, જનમ સફળ મુજ તામ..... ઈમ તિહાં ચિ ંતે ૨ે ભૂપતિ, લુમ્ચા નટવીની સાથ જો નટ પડે રે નાચતા, તે નટડી મુજ હાથ....૯ ક વશે રે હુ' નટ થયા, નાચું છુ... નિરાધાર સન નિવ માને રે રાયતું, તેા શું કરવા વિચાર....૧૦
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૫
દાન ન આપે રે ભૂપતિ, નટે જાણું તે વાત હું ધન વંછું છું રાયનું, રાય વંછે મુજ ઘાત....૧૧ દાન લહું જે રાયનું, તે મુજ જીવિત સારસ ઈમ મનમાંહે રે ચિંતવી, ચઢિયે થી રે વાર...૧૨ થાળ ભરી શુદ્ધ માદકે, પવિણ ઊભી છે બાર હવે કહે છે લેતાં નથી, ધન ધન મુનિ અવતાર...૧૩ એમ તિહાં મુનિવર વહરતા, નટ દેખ્યા મહાભાગ ધિગધિગ વિષયા રે જીવને, ઇમ તે પામે બૈરાગ...૧૪ સંવરભાવે રે કેવળી, થ મુનિ કર્મ ખયાપ કેવળ મહિમા રે સુર કરે, લબ્ધિ વિજય ગુણ ગાય....૧૫
મેતારજમુનિ
સમ દમ ગુણના આગરુજી, પાંચ મહાવ્રત ધાર, મા ખમણને પારણેજી, રાજગૃહી નગરી મેઝાર,
મેતારજ મુનિવર, ધન ધન તુમ અવતાર....૧ સોનીને ઘેર આવીયાજી, મેતારજ ઋષિરાય, જવલાં ઘટતાં ઉઠીચેજી, વંદે મુનિના પાય....મે....૨ આજ ફળે ઘર આંગણેજી, વિણ કાળે સહકાર,
ભિક્ષા છે સુઝતીજી, મોદક તણે એ આહાર.મે....૩ કચ જીવ જવલાં ચ , વહેરી વળ્યા કષિરાય, સોની મન શંકા થઈ, સાધુ તણાં એ કામ...મે..૪
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૬
રીસ કરી ઋષિને કહે છે, ઘો જવલાં મુજ આજ, વાઘર શીશે વીટીયું જી; તડકે રાખ્યા મુનિરાજ...મે...૫ ફટ ફટ ફૂટે હાંડકા, તડ તડ ગુટે છે ચામ, સોનીડે પરીષહ દીજી, મુનિ રાખે મન ઠામ...એક એહવા પણ હેટા યતિજી, મન ન આણે રે રેષ, આતમ નિદે આપણોજી, સેનીનો શે દેષ...મે....૭ ગજસુકુમાર સંતાપીયાજી, બાંધી માટીની પાળ, ખેર અંગારા શિર ધર્યા છે, મુગતે ગયા તતકાળ..મે...૮ વાઘણે શરીર વલૂરીયું, સાધુ સુકેશલ સાર કેવલ લઈ મુગતે ગયાજી, ઈમ અરણિક અણગાર..મે....૯ પાપી પાલકે પીલીયાજી, ખંધક સૂરિના શિષ્ય અંબડ ચેલા સાતસેંજી, નમે નમે તે નિશદિનમે...૧૦ એહવા ઋષિ સંભારતાં જી, મેતારજ કષિરાય અંતગડ હુવા કેવળીજી, વંદે મુનિના પાય.......૧૧ ભારી કાષ્ટની સ્ત્રીએ તિહાંજી, લાવી નાખી તિણિવાર, ધબકે પંખી જાગી , જવલાં કાઢયાં તિણે સારમે....૧૨ દેખી જવલાં વિષ્ટામાં છે, મન લાજે સનાર ઓઘો મુહપત્તિ સાધુનાજી, લેઈ થયે અણગાર......૧૩ આતમ તાર્યો આપણે જી, થિર કરી મનવચકાય રાજવિજય રંગે ભણે છે, સાધુ તણી એ સજઝાય...મે...૧૪
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨પ૭
મરૂદેવા માતાની એક દિન મરૂદેવી આઈ, કહે ભરતને અવસર પાઈ તું તે ષટખંડ પૃથ્વી માણે,
મારા સુતનું દુઃખ નવિ જાણે રે સુણો પ્રેમધરી...૧ તું તે ચામર છત્ર ધરાવે, મારે ઋષભ પંથે જાવે, તું તે સરસા ભેજન આશી,
મારે અષભ નિત્ય ઉપવાસી રે, સુણે....૨ તું તે મંદિરમાં સુખ વિલસે, મારો અંગજ ધરતી ફરશે, તું તે સ્વજને કુટુંબે મહાલે, મારે ઋષભ એકલે
ચાલે રે, સુણે..૩ તું તો વિષયતણે સુખ શોચી,
મારા સંતની વાત ન પૂછી એમ કહેતા મરૂદેવી વયણે,
આંસુ જળ લાગ્યાં નયણે
સુણે....૪ એમ સહસ વરસને અંતે,
લહ્યું કેવલ ઋષભ ભગવંતે હવે ભરત ભણે સુણે આઈ,
સુત દેખી કરે વધાઈ રે
સુણે...૫
૧૭
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૮
આઈ ગજ ખંધે બેસાડયાં, સુત મળવાને પધાર્યા, કહે એહ અપૂરવ વાજા, કણ વાજે છે તે તાજા રે,
સુણે....૬ તવ ભરત કહે સુણે આઈ, તુમ સુતની એ ઠકુરાઈ, તુમ સુત ઋદ્ધિ આગે સહુની, વણ તોલે સુરનર બેહની રે,
સુણે...૭ હરખે નયને જલ આવે, તવ પડલ બેઉ ખરી જાવે, હું જાણતી દુ:ખીએ કીધે, સુખીઓ ને સહુથી અધિકે રે,
સુણે...૮ ગયાં મહ અનિત્યતા ભાવે, તવ સિદ્ધસ્વરૂપી થાવે, તવ જ્ઞાનવિમલ શિવનારી, તસ પ્રગટે અનુભવ સારી રે,
સુણે....૯ (જબૂસ્વામી-દાળ બીજી) ગુરુ વાંદી ઘર આવીયા રે, પામી મન વૈરાગ, માત પિતા પ્રત્યે વિનવે રે, કરશું સંસારને ત્યાગ૧
માતાજી, અનુમતિ ઘો મુજ આજ, જેમ સીઝે વંછિત કાજ, માતાજી અનુમતિ.
ચારિત્ર પંથ છે દોહિલે રે, વ્રત છે ખાંડાની ધાર, લઘુ વય છે વત્સ તુમ તણું રે, કેમ પળે પંચાચાર, કુંવરજી, વ્રતની ન કરો વાત,
તું મુજ એક અંગજાત કુંવરજી. વત....૨
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫૯
એકલવિહારે વિચરવું રે, રહેવું વન–ઉદ્યાન. ભૂમિ સંથારે પિઢવું રે, ધરવું ધર્મનું ધ્યાન. કુંવ...
વત...૩ - અડવાણે પગે ચાલવું રે, ફરવું દેશ વિદેશ. નિરસ આહાર લેવે સદા રે,
પરિષહ કેમ સહેશ કુંવ....વત...૪
કુંવર કહે માતા પ્રત્યે રે, એ સંસાર અસાર તન ધન યૌવન કારમું રે, જાતાં ન લાગે વાર માતા.પ
" માતા કહે આલ્હાદથી રે, વત્સ પરણો શુભ નાર યૌવન વય સુખ ભેગવી રે, પછી લેજે સંયમ ભાર.
કુંવત્રત
માતા પિતા આગ્રહ કરી રે, પરણાવી આઠે નાર જળથી કમળ જેમ ભિન્ન રહે છે, તેમ રહે જ બુકમાર,
કુંવત્રત....૭
શ્રી કૃષ્ણ મહારાજની સઝાય નગરી દ્વારિકામાં નેમિ જિનેશ્વર, વિચરંતા પ્રભુ આવે; કૃષ્ણ નરેશ્વર વધાઈ સુણને, જીત નિશાન બજાયે; હે પ્રભુજી નહિં જાઉં નરકની ગેહે, નહિ જાઉં હે પ્રભુજી
નહિં જાઉં નરકની ગેહે. ૧
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬o
અઢાર સહસ સાધુને વિધિશું, વાંધા અધિકે હરખે; પછી શ્રી નેમિ જિનેશ્વર કેરાં, ઊભાં મુખડાં નિર એ. હે.
પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૨ નેમિ કહે તમે ચાર નિવારી, ત્રણ તણું દુઃખ રહીયાં કૃષ્ણ કહે હું ફરી ફરી વાંદું, હર્ષ ધરી મન હૈયાં.
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૩ નેમિ કહે એ ટાળ્યાં ન ટળે, એ વાતે એક વાત; કૃષ્ણ કહે મારા બાલ બ્રહ્મચારી, નેમિ જિનેશ્વર ભ્રાત.
હો પ્રભુજી નહિ જાઉ. ૪ મોટા રાજની ચાકરી કરતાં, રાંક સેવક બહુ રળશે, સુર તરુ સરિખા અફલ જશે ત્યારે,
વિષ વેલડી કેમ ફલશે. હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૫ પેટે આવ્યા તે ભેરિંગ વેઠે, પુત્ર કપુત્ર જ જા; ભલો ભૂડે પણ જાદવ કૂળને, તુમ બાંધવ કહેવાય,
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૬ છપ્પન કોડ જાદવને રે સાહેબે કૃષ્ણ જે નરકે જાશે, નેમિ જિનેશ્વર કે રે બાંધવ, જગમાં અપજશ થાશે.
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૭ શુદ્ધ સમક્તિની પરીક્ષા કરીને, બોલ્યા શ્રી કેવલનાણી; નેમિ જિનેશ્વર દીયે રે દિલાસો, ખરે રૂૌ જાણી.
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૮
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૧
નેમિ કહે તમે ચિંતા ન કરશે, તુમ પદવી અમ સરખી; આવતી વીશીમાં હેશો તીર્થકર, હરિ પોતે મન હરખી.
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૯ જાદવકુલ અજવાળ્યું હે નેમિનિન, સમુદ્રવિજય કુલ દી; ઇન્દ્ર કહે શિવાદેવીના નંદન, ક્રોડ દિવાલી જી.
હે પ્રભુજી નહિ જાઉં. ૧૦
શ્રી દેવાનંદાની સઝાય જિનવર રૂપ દેખી મન હરખી, સ્તનસે દુધ ઝરાયા; તબ ગૌતમકું ભયા અચંબા, પ્રશ્ન કરનકું આયા...
હે ગૌતમ એ તે મેરી અંબા. ૧ તસ કૂખે તમે કાહુ ન વસિયા, કવણ કીયા એણે કર્મ તવ શ્રી વીર નિણંદ એમ બેલે, એઈ કીયા એણે કર્મ.
હે ગૌતમ. ૨ ત્રિશલાદેદેરાણી હુંતી, દેવાનંદ જેઠાણ વિષય લોભ કરી કાંઈ ન જા, કપટ વાત મન આણી. હે ગૌતમ. ૩ દેરાણકી રત્ન ડાબલી, બહુલા રત્ન ચેરાયાં, ઝગડે કરતાં ન્યાય હો જબ, તબ કછું નાણું પાયાં. હે ગૌતમ. ૪ અસા શ્રાપ દીયા દેરાણી, તુજ સંતાન મુજ હેજે; કર્મ આગળ કાંઈ ચાલે, ઈન્દ્ર ચક્રવતિ જે જે હો
ગૌતમ૫
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૬ર
ભરતરાય જબ ઋષભને પૂછે, એહમાં કઈ જિમુંદા મરિચીપુત્ર ત્રિદંડી તેરે, હશે ચોવીશમે જિમુંદા હૈ
ગૌતમ ૬
કુળને ગર્વ કી મેં ગૌતમ, ભરતરાય જબ વંદ્યા; મન-વચન-કાયાએ કરીને, હરખે અતિ આણંદા હે
ગૌતમ. ૭
કમ સંજોગે ભિક્ષુક કુળ પામ્યા, જનમ ન હવે કબહિ; ઇન્દ્ર અવધિએ જોતાં અપહેર્યો, દેવ ભુજંગમ તબહિ,
હે ગૌતમ ૮
ખ્યાશી દિન તિહાં કણે વસિયા, હરિણમેષી જબ આયા; સિદ્ધારથરાય ત્રિશલાદે રાણી, તસ ફૂબે છટકાયા.
હે ગૌતમ. ૯
સિદ્ધારથ-ત્રિશલાદે રાણી, અશ્રુત દેવલોકે જાશે; બીજે સ્કીધે આચારાંગે, તે સૂત્રે કહેવાશે. હો ગૌતમ. ૧૦
ઋષભદત્ત ને દેવાનંદા, લેશે સંજમ ભારા; તબ ગૌતમ એ મુકત જાશે ભગવતી સૂત્ર વિચારા. હો ગૌતમ ૧૧
તપાગચ્છ શ્રી હીરવિજયસૂરિ, દી મનેર વાણ; સકળચંદ પ્રભુ ગૌતમ પૂછે, ઉલટ મનમાં આણી.
- હે ગૌતમ. ૧૨
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૬૩
શ્રી સ્કૂલિભદ્ર મુનીશ્વરની સઝાય શ્રી સ્થલિભદ્ર મુનિગણમાં સિરદારજે, ચોમાસું આવ્યા ક્યા આગારજે,
ચિત્રામણશાળાએ તપ જપ આદર્યા છે. ૧ આદરીયા વ્રત આવ્યા છે અમ ગેહ જે, સુંદરી સુંદર ચંપક વરણ દેહ જે,
અમ તુમ સરિખે મેળે આ સંસારમાં જે. ૨ સંસારે મેં જોયું સકલ સ્વરૂપ છે, દર્પણની છાયામાં જેવું રૂપ જે,
સ્વપ્નાની સુખલડી ભૂખ ભાંગે નહીં જ. ૩ ના કહેશે તે નાટક કરશું આજ છે, બાર વરસની માયા છે મુનિરાજ જે,
તે છોડી કેમ જાઉં હું આશા ભરી જે. ૪ આશા ભરી ચેતન કાળ અનાદિ જે,
ભમ્ય ધર્મને હીણ થશે પ્રમાદી જે, તે ન જાણું મેં સુખની કરણી ગની . ૫ જેગી તે જંગલમાં વાસો વસિઆ ને, વેશ્યાને મંદિરીએ ભેજન રસીયા જે,
તુમને દીઠા એવા સંયમ સાધતા જ. ૬ સાધશું સંજમ ઈચ્છાધિ વિચારી જે,
કૂર્મપુત્ર થયા નાણું ઘરબારી જે,
પાણી માંહિ પંકજ કેરું જાણીએ જે. ૭
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૪
જાણી એતા સઘળી તુમારી વાત જો, મેવા મિઠાઈ રસવંતી બહુ જાત જો, અમર ભૂષણ નવ નવલી ભાતે લાવતા જે. ૮
લાવતા તે તું દેતી આદરમાન જે, કાયા જાણું રંગ પતંગ સમાન જો, ઝાલીને શી કરવી એવી પ્રીતડી
સેજ જો,
રમતા ને દેખાડ ́તા ઘણું હેત જે, રીસાણી મનાવી મુજને સાંભરે તે મુનિવર મનડું વાળે જો, ઢાંકયેા અગ્નિ ઉઘાડયો પરાળે જો, સંજમ માંહિ એ છે દૂષણ
પ્રીતલડી કશ્તાને 'ગભર
સાંભરે તે
મેાટકું આવ્યું રાજા નંદનું તેડું જે, જાતાં ન વહે કાંઈ તમારૂ' મનડું જો,
માટકુ જો. ૧૧
મો. ૯
માલ્યા તે મારગ માંહિ મળીયા જે,
જા. ૧૦
મે' તુમને તિહાં કોલ કરીને મેકલ્યા જો. ૧૨
શીખવ્યું તે કહી દેખાડા અમને ો, ધર્મ કરતા પુણ્ય વડેરુ' તમને જો,
સભૂતિ આચારજ જ્ઞાને ખળીયા જો, સમ દીધુ' સમકત તેણે શીખવ્યુ જો. ૧૩
સમતાને ઘેર આવી વેશ્યા એમ વદે જો. ૧૪
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૫
વદે મુનીશ્વર શંકાને પરિહાર છે,
સમક્તિ મૂલે શ્રાવકના વ્રત બારજો,
પ્રાણાતિપાતાદિક સ્કૂલથી ઉચ્ચરે જે. ૧૫ ઉચ્ચરે તે વીત્યું છે ચોમાસું જે,
આણું લઈને આવ્યા ગુરુની પાસે જે,
શ્રુતનાણું કહેવાનું ચૌદ પૂવ જે. ૧૬ પૂવ થઈને તાર્યા પ્રાણી છેક જે, ઉજજવલ ધ્યાને તેહ ગયા દેવલોક જે,
ઋષભ કહે નિત્ય તેહને કરીએ વંદના જે. ૧૭
(આઠ મદની)
મદ આઠ મહામુનિ વારીયે, જે દુર્ગતિના દાતાર રે, શ્રી વીર જિણેસર ઉપદિશે,
ભાંખે સહમ ગણધાર રે...મદ...૧ હાંજી જાતિને મદ પહેલો કહ્યો, પૂર્વે હરિકેશીયે કીધે રે, ચંડાળતણે કુળ ઉપજો,
તપથી સવિ કારજ સીધો રે...મદ૨ હાંજી કુળ મદ બીજો દાખી, મરિચી ભવે કીધે પ્રાણી રે, કડાકડિ સાગર ભવમાં ભાગ્યો,
મદ મ કરે ઈમ જાણું રે...મદ...૩ હાંજી બળ મદથી દુઃખ પામીયા, શ્રેણિક વસુભૂતિ છવો રે, જઈ નરકતણું દુઃખ ભોગવ્યાં,
મુખ પાડતા નીત રી રે.મદ...૪
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૬
હાંજી સનતકુમાર નરેસરૂ, સુર આગળ રૂપ વખાણ્યુ' રે, રામ રામ કાયા મગડી ગઇ,
મદ ચેાથાનુ' એ ટાણું રે....મદ....પ
હાંજી મુનિવર સ`યમ પાળતાં, તપના મદ મનમાં આપ્યું રે, થયા કુરગડુ ઋષિરાજીયા,
પામ્યા તપના અંતરાયા રે....મ.....
અ
હાંજી દેશ દશારણનો ધણી, રાય દશાણુ ભદ્ર અભિમાની રે, ઇંદ્રની ઋદ્ધિ દેખી મૂઝીચા,
સ'સાર તજી થયા જ્ઞાની રે....મઢ..... હાંજી સ્થૂળીભદ્રે વિદ્યાનો કર્યાં, મદ સાતમેા જે દુઃખદાઇ રે, શ્રુત પૂરણ અર્થ ન પામીયા,
જુએ માન તણી અધિકાઇ રે....મદ....૮
રાય સુમ પટ ખંડનો ધણી, લાભના મદ કીધેા અપાર રે, હુય ગય રથ સમ સાયર ગળ્યુ,
ગર્ચા સાતમી નરક મઝાર રે....મ....૯
ઇમ તન ધન જોખન રાજ્યના, મ ધરા મનમાં અહંકારા રે, એ અસ્થિર અસત્ય સવિકારમું,
વિષ્ણુસે ક્ષણમાં બહુ વારા રે....મદ....૧૦
મદ આઠ નિવારે વ્રતધારી, પાળેા સંયમ સુખકારી રે કહે માનવિજય તે પામશે,
અવિચળ પદવી નર નારી રે....મ....૧૧
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૭
(પ્રતિકમણની) કર પડિકકમણું પ્રેમથી, સમભાવે મન લાય, અવિધિ દેષ જે સેવજી, તે નહિ પાતિક જાય
ચેતનજી ઈમ કીમ તરશે ?..૧. સામાયિકમાં સામટી, નિદ્રા નયન ભરાય વિકથા કરતા પારકીજી,
અતિ ઉલ્લસિત મન થાય ચેતનજી...૨ કાઉસગ્નમાં ઊભા થઇજી, કરતાં દુઃખે રે પાય નાટક પખણ દેખતાંજી,
ઊભા ય જાય..ચેતનજી.૩ સંવરમાં મન નવિ ઠરેજી, આશ્રવમાં હોંશિયાર, , સૂત્ર સુણે નહિ શુભ મને,
વાત સુણે ધરી પ્યાર..ચેતનજી...૪ સાધુ જનથી વેગળેજ, નીચશું ધરે છે રે નેહ, કપટ કરે કોડે ગમેજી,
ધરમમાં પૂજે દેહ...ચેતનજી...૫ ધરમની વેળા નવિ દીએજી, ફૂટી કેડી રે એક, રાઉલમાં રૂઓ થક,
- ખૂણે ગણ દીએ છેક...ચેતનજીક જિનપૂજા ગુરુ વંદનાજી, સામાયિક પચ્ચખાણ, નેકારવાલી નવિ રુચેજી,
કરે મન આરતધ્યાન...ચેતનજી....
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬૮
ક્ષમા દયા મન આણીયેજી, કરીએ વ્રત પચ્ચખ્ખાણુ, ધરીયે મનમાંહે સદાજી, ધરમ શુકલ દાય યાન..ચેતનજી..૮
શુદ્ધ મને આરાધશેાજી, જો ગુરુના પદ્મપદ્મ, રૂપવિજય કહે પામશે જી,
તે સુર નર શિવસદ્મ....ચેતનજી....હું
(છઠ્ઠા આરાની)
છઠ્ઠો આરા એવા આવશે, જાણશે જિનવર દેવ, પૃથ્વી પ્રલય થાયશે,
વરસશે વિરૂવા મેહ રે જીવ....જિનધમ કિજીએ...૧ નવડે ડુંગર તરડશે, વાએ ઉડી ઉડી જાય, ત્યાં પ્રભુ ગૌતમ પૂછીએ,
પૃથ્વી ખીજ કેમ થાય રે...રે જીવ...૨
વૈતાઢગિરિ ઠામે શાશ્વતી, ગ`ગા સિંધુ નદી નામ, તેણે એ કેડે ખેડુ' ભેખડ,
મેહાંતેર બિલની ખાણ રે..રે જીવ....૩
સર્વે મનુષ્ય તિહાં રહેશે, મનખા કેરી ખાણુ, સાલ વનુ' આઉખુ',
મુદ્રા હાથની કાય રે....રે જીવ....૪
છ વર્ષની સ્ત્રી ગર્ભ ધરે, દુઃખી મહા દુ: ખી થાય, રાત્રે ચરવા નીકળે,
દ્વિવસે મિલમાંહે જાય રે....રે જીવ....પ
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૬૯
સર્વે ભાખી સર્વે માછલાં, મરી મરી દુર્ગતિ જાય, નર નારી હશે,
બહુ દુગધિ તસ કાય રે રે જીવ... પ્રભુ બાલની પેરે વિનવું, છટ્ટે આજે જન્મ નિવાર, કાન્તિવિય કવિરાયને,
મેઘ ભણે સુખમાલ રેરે જીવ...૭
મનેરમાં સતિની સઝાય મોહનગારી મને રમા, શેઠ સુદર્શન નારી રે; શીલ પ્રભાવે શાસનપુરી, થઈ જસ સાનિધ્યકારી રે.મો૧ દધિવાહન નૃપની પ્રિયા, અભય દીએ કલંક રે, કોએ ચંપાપતિ કહે, શૂળી પણ વંકી રે.
મોહનગારી. ૨ તે નિસુણીને મનેરમા, કરે કાઉસગ્ગ ધરી ધ્યાન રે, દંપતી શીલ જે નિર્મળું, તે વાધે શાસન ગાન રે.
મેહનગારી. ૩ શળી સિંહાસન થઈ, શાસનદેવી હજુર રે; સંયમ ગ્રહી થયાં કેવળી, દંપતી દયે સનૂર રે.
મેહનગારી. ૪ જ્ઞાનવિમલ ગુણ શીલથી, શાસન શુભ ચઢાવે રે, સુર નર સવિ તસ કિંકરા, શિવસુંદરી તે પાવે રે.
મહનગારી. ૫
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૦
વૈરાગ્યની સજઝાય
આવ્ય પ્રાણી એકલો રે પરભવ એકલો જાય, પુણ્ય પાપ દોનું સાથ ચલે રે સ્વજન ન સાથી થાય રે, ધરે જિન ધર્મશું રંગ, પામે સુખ અભંગ રે પ્રાણું....૧ માત રહે ઘર સ્ત્રી રહે છે, પિળે વળાવી કંત સ્વજન વળે સ્મશાનથી રે, પ્રાણ ચલે પરપંચ રે
પ્રાણી...૨ સ્વારથી મેળાવડે રે, સ્વજન કુટુંબ સમુદાય સુખ દુઃખ સહે જીવ એકલો રે, તે તે કુળમાં નહીં
વહેમાય રે. પ્રાણી....૩ પ્રાણ ભેગ લખ આપીને રે, વસુમતિ કરી નિજ હાથ ચકી હરી ગયા એકલા રે, પૃથ્વી ન ગઈ તસ સાથ રે,
પ્રાણી...૪ લખપતિ છત્રપતિ સવિ ગયા રે, અદ્ધિ ન ગઈતસ સાથ હાક સુણું જન જે થરથરે છે, તે ગયા ખાલી હાથ રે
પ્રાણી...૫ અભિમાની રાવણ ગયે રે, જગ જસ લઈ ગયે રામ આખર જાવું એકલું રે, અવસર પહોંચે જાય રે
પ્રાણું.... ૬ એકાકીપણું આદર્યું રે, છેડયું મીથિલા રાજ વલય દષ્ટાંતે બુઝી રે, ત્યાગી થયા નમિરાય રે
પ્રાણી...૭
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૧
(વૈરાગ્યની)
(૨) કયા તન માંજતા રે, એક દિન મિલ્ટિમેં મિલ જાના મિટ્ટિમેં મિલ જાના બંદે, ખાખમેં ખપ જાના....કયા....૧ મિક્રિયા ચુન ગુન મહેલ બંધાયે, બંદા કહે ઘર મેરા એક દિન બંદે ઉઠ ચલેંગે, યહ ઘર તેરા ન મેરા...કયા..૨ મિટિયા એાઢણ મિટિયા બીછાવણ મીટ્ટીકા શીરાણા ઇસ મીટીયાકું એક ભૂત બનાયે, અમર જાણ લેભાના કયા....૩ મિટીયા કહે કુંભારને રે, તું કયા જાણે મેય, એક દિન અસા આવેંગા રે, મેં ખુદુંગી તેય....કયા......૪ લકડી કહે સુથારનેરે, તું નવિ જાણે મોય, એક દિન એસા આવેગા પ્યારે, મેં ભેજુગી તોય કયા....૫ દાન શીયળ તપ ભાવના રે, શિવપુર મારગ ચાર, આનંદધન ભાઈ ચેત લખ્યા રે, આખર જાના ગમાર....કયા...૬
વૈરાગ્યની સઝાય
(3)
ઊંચા મંદિર માળિયાં, સોડ વાળીને સૂત કાઢે કાઢે એને સહુ કહે, જાણે જન જ નહોતે.
એક રે દિવસ એ આવશે... ૧ અબુધપણામાં રે હું રહ્યો, મન સબળજી સાલે; મંત્રી મલ્યા સર્વે કારમાં, તેનું કાંઈ નવ ચાલે. એક રે. ૨
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૨.
સાવ સેનાનાં સાંકળાં, પહેરણ નવ નવા વાઘા; ધળું રે વસ્ત્ર એના કર્મનું, તે તે શોધવા લાગ્યા.એક રે. ૩ ચરૂ કઢાઈયા અતિઘણું, બીજાનું નહિ દેખું
ખરી હાંડી એના કર્મની, તે તો આગળ દેખું. એકરે. ૪ કેનાં છોરું ને કેનાં વાછરું, તેના માય ને બાપ અંત કાળે જાવું જીવને એકલું સાથે પુણ્યને પા૫ એકરે ૫ સગી રે નારી એની કામિની, ઊભી ટગમગ જુવે; તેનું પણ કાંઈ ચાલે નહિ, બેઠી ધ્રુસકે રૂ. એક રે. ૬ વહાલાં તે વહાલાં શું કરે, વહાલા વળાવી વળશે, વહાલાં તે વનનાં લાકડાં, તે તે સાથે જ બળશે. એક રે ૭. નહિ વ્યાપે નહિ તુંબડી, નથી તરવાનો આરે; ઉદયરત્ન મુનિ ઈમ ભણે, પ્રભુ પાર ઉતારે એક ૨૦ ૮
(અધ્યાત્મની) આપ સ્વભાવમાં રે, અવધૂ સદા મગનમેં રહેના જગત જીવ હે કર્માધીના, અચરિજ કછુઆ ન લીના. આ. ૧ તુમ નહિ મેરા કોઈનહિં તેરા, કયાં કરે મેરા મેરા, તેરા હે સો તેરી પાસે, અવર સબ અનેરા આ૫૦ ૨ વધુ વિનાશી તું અવિનાશી, અબ હ ઈન મું વિલાસી; વધુ સંગ જબ દૂર નિકાસી, તબ તુમ શિવકા વાસી. આ૦ ૩ રાગ ને રીસા દેય ખવીસ, એ તુમ દુઃખકા દીસા; જબ તુમ ઉનકું દૂર કરીસા, તબ તુમ જગકા ઈસા. આ૦ ૪
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૩
પારકી આશ સદા નિરાશા, એ હે જગજન પાસા: વે કાટકું કરો અભ્યાસા, લહે સદા સુખ. વાસા આ૦ ૫ કબીક કાજી કબહીક પાજી, કબહીક હુઆ અપભ્રાજી; કબીક જગમેં કીતિ ગાજી, સબ પુગલકી બાજી. આ૦ ૬ શુદ્ધ ઉપયોગ ને સમતા ધારી, જ્ઞાન ધ્યાન મને હરી; કર્મ કલંકકું દૂર નિવારી, જીવ વરે શિવ નારી.આ૦ ૭
કર્મ ઉપરની સઝાય (કપુર હવે અતિ ઉજળો રે દેશી)
(૧) સુખ દુઃખ સરજ્યાં પામીયે રે, આપદ સંપદ હોય, લીલા દેખી પરતરે, રીસ મ ધરજો કેય રે, પ્રાણું મન નાણે વિષવાદ, એ છે કર્મતણાં પ્રસાદ રે, પ્રા. ૧ ફળને આહારે જીવિયા રે, બાર વરસ વન રામ; સીતા રાવણ લઈ ગયે રે, કમ તણાં એ કામ રે. પ્રા. ૨ નીર પાખે વન એકલે રે, મરણ પામે મુકુંદ; નીચ તણે ઘરે જળ વહ્યો રે, શીશ ધરી હરિચંદ છે. પ્રા. ૩ નળે દમયંતી પરિહરી રે, રાત્રી સમય વન બાળ; નામ ઠામ કુળ ગોપવી રે, નળે નિરવાહ્યો કાળ રે. પ્રા. ૪ રૂપ અધિક જગ જાણીએ ૨, ચક્રી સનકુમાર; વરસ સાતમેં ભેગવી રે, વેદના સાત પ્રકાર. પ્રા. ૫
32
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭%
રૂપે વળી સુર સારિખા રે, પાંડવ પાંચ વિચાર; તે વનવાસે રડવડ્યા રે, પામ્યા દુઃખ સંસાર રે. પ્રા. ૬ સુરનર જસ સેવા કરે છે, ત્રિભુવનપતિ વિખ્યાત તે પણ કમે વિડંબીયા રે, તો માણસ કઈ માત રે. પ્રા. ૭ . દેષ ન દીજે કેહને રે, કર્મ વિટંબણહાર, દાનમુનિ કહે જીવને રે, ધર્મ સદા સુખકાર છે. પ્રા. ૮
અરે કીસ્મત તું ઘેલું, રડાવે તું હસાવે તું, ઘડી ફેદ ફસાવેને, સતાવે તું રીબાવે તું. ઘડી આશામાં વહેતું, ઘડી અંતે નિરાશા છે વિવિધ રંગો બતાવે તું, હસે તને રડાવે તું.......૨ કેઇની લાખ આશાઓ ઘડીમાં ધૂળ ધાણું થઈ પછી પાછી સજીવન થઈ, રડેલાને હસાવે તું ....૩ રહી મશગુલ અભિમાને, સદા મોટાઈ મન ધરતાં નિડરને પણ ડરાવે તું, ન ધાર્યું કેઈનું થાતું........૪ વિકટ રસ્તા અરે તારા, અતિ ગંભીર ને ઊંડા ન મમ કેઈ શકે જાણી, અતિ છે ગૂઢ અભિમાની...૫ સદાચારી જ સંતને, ફસાવે તું રડાવે તું કરે ધાર્યું અરે તારૂં, બધી આલમ ફના કરતું ...૬ અરે આ નાવ જીદગીનું, ધર્યું છે હાથ મેં તારે ડુબાવે તું ઉગારે તું, શ્રી શુભવીર વિનવે તુજને
અરે...........૭
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૫
(સંસારના સગપણની) સણું તારૂં કોણ સાચું રે સંસારીયામાં, પાપને તે ના પાયે, ધરમમાં તું નહિ ધાયો
ડાહ્યો થઈને તું દબાયે રે....સંસારી. ૧ ફૂડું ફૂડું હેત કીધું, તેને સાચું માની લીધું,
અંતકાલે દુઃખ દીધું રે....સંસારી. ૨ વિસવાસે હાલા કીધા, પિયાલા ઝેરના પીધા,
પ્રભુને વિસારી દીધા રે....સંસાર. ૩ મનગમતામાં મહાલ્ય, ચોરને મારગ ચાલ્યા
પાપીઓને સંગ ઝાલ્યો રે..સંસારી. ૪ ઘરને ધંધે ઘેરી લીધો, કામિનીએ વશ કીધે;
ઋષભદાસ કહે દો દીધો રે....સંસારી. ૫
તપની સઝાય કીધાં કમ નકંદવા રે, લેવા મુક્તિનું દાન હત્યા પાતિક છુટવા રે, નહિ કોઈ તપ સમાન;
ભવિકજન તપ કરજે મન શુદ્ધ...૧ ઉત્તમ તપના વેગથી રે, સેવે સુર નર પાય; લબ્ધિ અઠ્ઠાવીશ ઉપજે રે, મન વાંછિત ફલ થાય...૨ તીર્થંકર પદ પામીએ રે; નાસે સબલા રેગ; રુપ લીલા સુખ સાહ્યબી રે, લહીયે તપ સં ગ ...૩ અષ્ટ કર્મના સમુહને રે, ટપ ટાલે તત્કાલ; અવસર પામી એહને રે, તપ કરજો ઉજમાલ...૪
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૬
તે શું છે સંસારમાં રે, તપથી ન હવે જેહ, જે જે મનમાં કામીએ રે, સફલ ફલે સહિ તેહપ બાહા અત્યંતર જે કહ્યાં રે, તપના બાર પ્રકાર; હાજે તેહની ચાલમાં રે, જેમ ધનને અણગાર.... ઉદયરત્ન કહે તપ થકી રે, વાધે સુજસ સુનૂર; સ્વર્ગ હવે ઘર આંગણે રે, દુર્ગતિ જાવે દૂર...૭
બીજની સઝાય બીજ કહે ભવ્યજીવને રે ,
નિસુણે આણું ઉમંગ સુગુણનરઃ સુકૃત કરણી ખેંમેં રે લે,
વાવે સમક્તિ બીજ રે સુગુણનાર, ધરજે ધર્મણ્યે પ્રીતડી લે,
કરી નિશ્ચયને વ્યવહાર સુગુણ, ઈહ ભવે પરભવે ભાભ લે,
હોવે જયું જગ જયકાર રે સુગુણ. ધરજો૧ કિરિયા તે ખેતર નાખીયે રે ,
સમતા દીજે ખેડ રે; સુગુણ. ઉપશમની સિંચજારે લે,
ઉગે ક્યું સમક્તિ છેડ રે સુગુણ. ધર. ૨ વાડી કરે સંતેષની રે લે,
તસ પાવિલી ચિંહુ ઓર રે, સુગુણ. વ્રત પશ્ચડફખાણ ચોકી ઠવે રે ,
વારે ચું કર્મને ચેર સુગુણ. ધરજો. ૩
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૭
અનુભવ કરે ફુલડે રે લેા,
માહ હુરે સમકિત વૃક્ષ રે; સુગુણ.
શ્રુત ચારિત્ર ફળ ઉતરે રે લે,
તે ફળ ચાખા રે શિક્ષ રે. સુગુણ, ધરા. ૪
જ્ઞાનામૃત રસ પીજીયે રે લે,
સ્વાદ ચેા સામ્ય તંદુલ રે; સુગુણુ. Uણુ રસે સંતાષ પામશે! રે લેા,
લહે એ ભવિનિષ ફળ રે સુગુણ, ધરજન્મ્યા. ૫
ઇષ્ણુ વિધ બીજ તુમે સહૈ। રે લા,
છાંડી રાગ ને દ્વેષ રે, સુગુણુ.
કેવલ કમળા પામીયે રે લેા,
વરિચે મુક્તિ વિવેક ફૈ. સુગુણ, ધરયેા. ૬
સમક્તિ ખીજ તે સહે રે લેા,
તે ટાળે નરક–નિગેાદ રે સુગુણુ.
વિયલબ્ધિ નિત સદા લહેરે લે,
નિત વિવિધ વિનેદ રે. સુગુણ. ધરસેા. ૭
પંચમીની સજ્ઝાય
ચૈત્રવત્તિ પાંચમ દિને, સુણા પ્રાણીજી રે, ચવિયા ચંદ્રપ્રભુ સ્વામ, લહી સુખઠામ; સુણુ અજિતસ`ભવ અને'તજી, સુણુ
ચૈત્ર સુદ્ધિ પંચમી શિવધામ, શુભ પરિણામ સુર્ણા૦ ૧.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૭૮
શૈશાખ વદિ પંચમી દિને સુણ૦ સંજમલીચે કુંથુનાથ, બહુનર સાથ, સુણ૦ જયેષ્ઠ સુદિ પંચમી વાસરે, સુણ૦ મુક્તિ પામ્યા ધર્મનાથ, શિવપુર સાથ. સુણ૦ ૨, શ્રાવણ સુદિ પંચમી દિને સુણ જનમ્યા નેમિ સુરંગ, અતિ ઉછરંગ, સુણ૦ માગશર વદિ પંચમી દિને, સુણ૦ સુવિધિ જન્મ સુખસંગ, પુન્ય અભંગ. સુણ૦ ૩. કાતિક વદિ પંચમી દિને, સુણ૦ સંભવ કેવલજ્ઞાન, કરે બહુમાન; સુણ૦ દશ ક્ષેત્રો નેવુ જિન સુણે, સુણ૦ પંચમી દિનનાં કલ્યાણ, સુખનિધાન. સુણ૦ ૪.
આઠમની સક્ઝાય અષ્ટકમ ચૂરણ કરી રે લાલ, આઠ ગુણે પ્રસિદ્ધ મેરે પ્યારે રે, ક્ષાયિક સમકિત ધણું રે લોલ,
વંદુ એવા સિદ્ધિ મેરે પ્યારે રે. અષ્ટ-૧. અનંતજ્ઞાન-દર્શન ધરા રે લોલ,
ચોથું વીર્ય અંનત મેરે પ્યારે રે; અગુરૂ લઘુ સુખમય કહ્યા રે લોલ,
અવ્યાબાધ મહંત મેરે પ્યારે રે. અષ્ટ૦ ૨.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯
જેહની કાયા જેહવી રે લોલ,
ઉણી ત્રીજે ભાગ મેરે યારે રે, સિદ્ધશિલાથી જેમણે રે લોલ,
અવગાહના વીતરાગ મેરે પ્યારે રે. અષ્ટ૦૩. સાદિ અનંતા તિહાં ઘણું રે લોલ,
સમય સમય તેહ જાય મેરે પ્યારે રે; મંદિર માંહિ દીપાલિકા રે લોલ,
સઘળા તેજ સમાય મેરે પ્યારે રે. અષ્ટ૦૪. માનવ ભવથી પામીએ રે લોલ,
સિદ્ધિતણાં સુખસંગ મેરે પ્યારે રે; એહનું ધ્યાન સદા ધરે રે લોલ,
એમ બોલે ભગવતી અંગ મેરે પ્યારે રે. અષ્ટ૦૫. શ્રી વિજયદેવ પટ્ટધરુ રે લાલ,
શ્રી વિજયસેન સૂરીશ મેરે પ્યારે રે, સિદ્ધિતણું ગુણ એ કહ્યા રે લોલ, દેવ દીએ આશિષ મેરે પ્યારે છે. અષ્ટ૬.
એકાદશી આજ મહારે એકાદશી રે નણદલ મૌન કરી મુખ રહીએ પૂછયાને પડુત્તર પાછે, કેઈને કાંઈ ન કહીએ...આ...૧ મ્હારે નણદેઈ તુજને હાલે, મુજને ત્યારે વિરો ધુમાડાના બાચકા ભરતાં, હાથ ન આવે હરે....આ....૨
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૮૦
ઘરને ધંધે ઘણે કર્યો પણ, એક ન આવ્યો આડે પરભવ જાતાં પાલવ જાલે, તે મુજને દેખાડે...૩ માગશર સુદી અગીયારસ હેરી, નેવું જિનના નિરખે. દોઢસે કલ્યાણક મહેતા, પિથી જોઈને હરખે....આ...૪ સુવ્રત શેઠ થ શુદ્ધશ્રાવક, મૌન ધરી મુખ રહી પાવક પુર સઘળો પર જાન્ય, એહનો કાંઈન દહીયે...૫ આઠ પહેરને પિસહ કરીએ, ધ્યાન પ્રભુનું ધરીએ મન વચન કાયા જે વશ કરીએ, તે ભવસાગર તરીએ.....૬ ઈ સમિતિ ભાષા ન બોલે, આડું અવળું પેસે પડિકમણું શું પ્રેમ ન રાખે, કહે કિમ લાગે લેખે....૭ કર ઉપર તે માળા ફિરતી, જીવ ફરે વન માંહી ચિત્તડું તો ચિહું દિશિચે દેડે, ઈણ ભજને સુખ નાંહી....૮ પૌષધશાળે ભેગાં થઈને, ચાર કથા વળી સાંધે કાંઈક પાપ મિટાવણ આવે, બોરગણું વળી બાંધે..૯ એક ઉઠતી આળસ મરડે, બીજી ઉંઘે બેઠી નદીઓમાંથી કાંઈક નિસરતી, જઈ દરિયામાં પિઠી...૧૦ આઈ બાઈ નણંદ ભેજાઈ, ન્હાની મોટી વહુને સાસુ સસરો માને માસી, શિખામણ છે સહુને..૧૧ ઉદયરત્ન વાચક ઉપદેશે, જે નરનારી રહેશે પિસહમાંહે પ્રેમ ધરીને, અવિચળ લીલા લહેશે....૧૨
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૧
પર્યુષણની પર્વ પજુસણ આવિયાં, આનંદ અંગ ન માય, ઘર ઘર ઉત્સવ અતિ ઘણા,
શ્રી સંઘ આવે ને જાય રે...પર્વ...૧ જીવ અમારી પડાવીએ, કીજીએ વ્રત પચ્ચકખાણ રે, ભાવ ધરી ગુરૂ વાદીએ,
સુણુએ સૂત્ર વખાણ રે..............૨ આઠ દિવસ એમ પાલીએ, આરંભનો પરિહારે રે, ન્હાવણ, ધવણ–ખંડણ,
લીપણુ-પીસણ વારે રે...પર્વ...૩ શક્તિ હોય તે પચ્ચક્ખીએ, અઠ્ઠાઈએ અતિ સારે રે, પરમ ભક્તિ-પ્રીતિ લાવિએ,
સાધુને ચાર આહારો રે..પર્વ.....૪ ગાય સહાગણ સવિ મલિ, ધવલ મંગલ ગીત રે, પકવાને કરી પોષીએ,
પારણે સ્વામી મન પ્રીત રેપર્વ...૫ સત્તર ભેદી પૂજા ચી, પૂજીએ શ્રી જિનરાજ રે, આગળ ભાવના ભાવિયે,
પાતિક મલ ધોવાય રે...પર્વ લેચ કરાવે સાધુજી, બેસે બેસણું માંડી રે, શિર વિલેપન કીજીએ,
આળસ અંગથી છેડી રે...પર્વ....૭
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૨
ગજ ગતિ ચાલે ચાલતિ, સોહાગણ નારી તે આવે રે, કુંકુમ ચંદન ગહેલી,
જ મોતિડે ચોક પૂરાવે છેપર્વ....૮ રૂપા હે પ્રભાવના, કરીએ તવ સુખકારી રે શ્રી ક્ષમા વિજય કવિરાજને,
બુદ્ધ માણેકવિ જય જયકારી રે..પર્વ..૯
ક્રોધની સક્ઝાય
કડવાં ફળ છે ક્રોધનાં, જ્ઞાની એમ બોલે, રસતણે રસ જાણીએ, હલાહલ તોલે. ક. ૧ ક્રોધે ફોડ પૂરવતણું, સંજમ ફલ જાય; ક્રોધ સહિત ત૫ જે કરે, તે તે લેખે ન થાય. ક. ૨ સાધુ ઘણે તપીઓ હતો, ધરતે મન વૈરાગ; શિષ્યના ક્રોધ થકી થયો, ચંડકોશીઓ નાગ. ક. ૩ આગ ઊઠે જે ઘરથકી, તે પહેલું ઘર બાળે; જળને જોગ જે નવિ મળે, તે પાસેનું પરજાળ. ક. ૪ ક્રોધિત ગતિ એહવી, કહે કેવલનાણી; હાણ કરે જે હેતની, જાળવજે એમ જાણી. ક. ૫ ઉદયરત્ન કહે ક્રોધને, કાઢજે ગળે સાહી; કાયા કરજે નિર્મની, ઉપશમ રસે નાહી. ક. ૬
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૩
માનની સઝાય રે જીવ માન ન કીજીએ, માને વિનય ન આવે રે; વિનય વિના વિદ્યા નહીં, તે કિંમ સમક્તિ પાવે રે. ૨૦ ૧ સમક્તિ વિણ ચારિત્રનહીં, ચારિત્ર વિણ નહીં મુક્તિ રે; મુક્તિનાં સુખ છે શાશ્વતાં, તે કેમ લહીએ જુક્તિ રે. ૨૦ સ વિનય વડો સંસારમાં, ગુણમાંહે અધિકારી રે; માને ગુણ જાએ ગળી, પ્રાણું જે જે વિચારી રે. ૨૦ ૩. માન કર્યું જે રાવણે, તે તે રામે માર્યો રે; દુર્યોધન ગર્વે કરી, અંતે સવિ હાર્યો છે. રે. ૪ સુકાં લાકડા સારિખ, દુઃખદાયી એ બે રે ઉદયરત્ન કહે માનને, દેજે દેશવટે રે. રે૫
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
ર૮૪
પરિશિષ્ટ વિભાગ
શ્રી પુણ્ય પ્રકાશનું સ્તવન સકલ સિદ્ધિદાયક સદા, વીસે જિનરાય
સદ્ગુરુ સ્વામિની સરસ્વતી, પ્રેમે પ્રણમું પાય. ૧ ત્રિભુવનપતિ ત્રિશલાતણે, નંદન ગુણ ગંભીર;
શાસન નાયક જગ, વર્ધમાન વડવીર. ૨ એક દિન વીર નિણંદને, ચરણે કરી પ્રણામ;
ભવિક જીવના હિત ભણી, પૂછે ગૌતમ સ્વામ. ૩ મુક્તિ મારગ આરાધીએ, કહે કિણ પરે અરિહંત !
સુધા સરસ તવ વચન રસ, ભાખે શ્રી ભગંવત. ૪ અતિચાર આલેઈએ, વ્રત ધરીએ ગુરુસાખ;
જીવ ખમા સયલ જે, યોનિ રાશી લાખ. ૫ વિધિશું વળી સિરાવીએ, પાપસ્થાનક અઢાર;
ચાર શરણ નિત્ય અનુસરે, નિંદ દુરિત આચાર. ૬ શુભ કરણ અનુમોદીએ, ભાવ ભલે મન આણ;
અણસણ અવસર આદરી, નવપદ જ સુજાણ. ૭. શુભગતિ આરાધન તણું, એ છે દશ અધિકાર;
ચિત્ત આણીને આદરે, જેમ પામે ભવપાર. ૮
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૫
ઢાળ પહેલી (ભવિકા, સિદ્ધચક્ર પદ વંદે-એ દેશી)
જ્ઞાન દરિસણ ચારિત્ર તપ વીરજ, એ પાંચે આચાર; એહતા ઈહભવ પરભવના, આલાઈએ અતિચાર રે. પ્રાણી, જ્ઞાન ભણા ગુણ ખાણી, વીર્ વદે એમ વાણીરે પ્રાણી, ૧ ગુરુ એળવીએ નહિ ગુરુ વિનય, કાળે ધરી બહુમાન; સૂત્ર-અર્થ-તદ્રુભય કરી સુધાં, ભણીએ વહી ઉપધાન રે પ્રા. ૨ જ્ઞાનેપગરણ પાટી પાથી, ઠવણી નવકારવાળી; તેહ તણી કીધી આશાતના, જ્ઞાન ભક્તિ ન સંભાળી રે. પ્રા. ૩
ઇત્યાદિક વિપરીતપણાથી, જ્ઞાન વિરાધ્યુ જે&;
આ ભવ પરભવ વળીરે ભવેાભવ, મિચ્છામિ દુક્કડં તેહરે. પ્રાણી, સમક્તિ ત્યા શુદ્ધ જાણી. પ્રા. ૪
જિન વચને શંકા દિવ કીજે, નવ પમત અભિલાષ; સાધુ તણી નિંદા પરિહરજો, ફળ સંદેહ મ રાખરે, પ્રા. - મૂઢ પણ પરશંસા, ગુણવંતને આદરીએ;
સાહશ્મીને ધમે કરી ચિરતા, ભક્તિ પ્રભાવના કરીએ રે. પ્રા. દ
સધ ચૈત્ય પ્રાસાદ તણા જે, અવણુ વાદ મન લેખ્યા; દ્રવ્ય દેવકા જે વિષ્ણુસાડયો, વિષ્ણુસતા ઉવેખ્યા રે, પ્રા. ૭ ઇત્યાદિક વિપરીતપણાથી, સમક્તિ ખંડયુ. જેહ;
આ ભવ પરભવ વળીરે ભવેાભવ, મિચ્છામિ દુક્કડ' તેહરે. પ્રાણી, ચારિત્ર હ્યા. ચિત્ત આણી. પ્રા. ૮ પાંચ સમિતિ ત્રણ ગુપ્તિ વિરાધી, આંઠે પ્રવચન માય; સાધુતણે ધમે પ્રમાદે, અશુદ્ધ મન વચન કાયરે. પ્રા. ૯
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૬
શ્રાવકને ધમે સામાયિક, પિસહમાં મન વાળી; જે જયણા પૂર્વક એ આઠે, પ્રવચન માય ન પાળીરે. પ્રા. ૧૦
ઇત્યાદિક વિપરીત પણાથી, ચારિત્ર ડોહળ્યું જેહ; આ ભવ પરભવ વળીરે ભવભવ, મિચ્છામિ દુક્કડં તેહરે. પ્રા. ૧૧
બારે ભેદે તપ નવિ કીધો, છતે ગે નિજ શકત; ધમે મન-વચન-કાયા વીરજ, નવિ ફેરવિયું ભકતે રે. પ્રા. ૧૨
તપ વીરજ આચાર એણપરે, વિવિધ વિરાધ્યાં હ; આ ભવ પરભવ વળીરે ભવોભવ, મિચ્છામિ દુક્કડં તેહરે. પ્રા. ૧૩
વળીય વિશેષે ચારિત્ર કેરા, અતિચાર આજોઈએ; વીર જિસર વયણ સુણીને, પાપ મેલ સવિ પેઈએ રે. પ્રા. ૧૪
ઢાળ બીજી
(પામી સુગુરુ પસાયરે–એ દેશી) પૃથ્વી પાણી તેઉ, વાઉ વનસપતિ, એ પાંચે થાવર કહ્યાં ; કરી કરષણ આરંભ, ખેત્ર જે ખેડિયાં, કૂવા તળાવ ખણાવિયા એ. ૧ ઘર આરંભ અનેક, ટાંકા ભયરા, મેડી-માળ ચણાવિયા એ; લીંપણ ગૂંપણ કાજ, એણી પરે પરે પરે, પૃથ્વીકાય વિરાધિયા એ. ૨ ધવણ નાવણ પાણી, ઝીલણ અપકાય, છેતી દેતી કરી દુહવ્યાએ; ભાઠીગર કુંભાર, લેહ સેવનગર, ભાડભુંજા લીહાલાગરાએ. ૩ તાપણ સેકણ કાજ, વસ્ત્રનિખારણ, રંગણ રાંધણ રસવતી એ; એણી પરે કર્માદાન, પરે પરે કેળવી, તેઉ વાઉ વિરાધિયાં એ. ૪ વાડી–વન-આરામ, વાવી વનસ્પતિ, પાન-ફૂલ–ફલ ચૂંટિયાં; પિક–પાપડી-શાક, શેક્યાં સૂકવ્યાં, છેદ્યાં છઘાં આથિયાં એ. ૫ અળશી ને એરંડ, ઘાણી ઘાલીને, ઘણું તિલાદિક પીલિયાં એ; ઘાલી કેલુમાંહિ, પીલી શેરડી, કંદમૂળ ફલ વેચિયાએ. ૬
પર કદાન,
પતિ, પાન-ફૂલ-
થિયાં એ
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૩
એમ એકેદ્રિય જીવ, હણ્યા હણાવિયા, હર્ણતા જે અનુમોદિયા એ. આ ભવ પરભવ જેહ, વળીરે ભવોભવે, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડં એ. ૭ કૃમિ-સરમિયા–કીડા, ગાડર-ગંડલા, ઈયલ–પિરા–અળસિયાં એ; વાળા-જળે-ચુડેલ, વિચલિત રસતણું, વળી અથાણાં પ્રમુખનાં એ. ૮ એમ બેઈદ્રિય જીવ, જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડ એ; ઉદેહી-જૂ-લીખ, માંકડ-મંડા, ચાંચડ–કીડી-કુંથુઆ એ. ૯ ગદહિઆં–ઘીમેલ, કાનખજુરડા, ગીગેડા-ધનેરિયાં એ; એમ તેઈદ્રિય જીવ જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડં એ. ૧૦ માખી-મચ્છર ડાંસ, મસા-પતંગિયાં, કંસારી– કલિયાવડા એ; ઢીંકણ-વીંછુ-તીડ, ભમરા ભમરીઓ; કેતાં–બગ-ખડમાંકડી એ. ૧૧ એમ ચૌરિંદ્રિય જીવ જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડે એ; જળમાં નાખી જાળ જળચર દુહવ્યા, વનમાં મૃગ સંતાપિયા એ. ૧૨ પીડવાં પંખી જીવ, પાડી પાશમાં, પિપટ ઘાલ્યા પાંજરે એ; એમ પંચેંદ્રિય જીવ, જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડે એ. ૧૩
ઢાળ ત્રીજી (સુણ જિનવર શેત્રુજા ધણી છે. એ–દેશી.) ક્રોધ લેભ ભય હાસ્યથીજી, બોલ્યા વચન અસત્ય કૂટ કરી ધન પારકાંજી, લીધાં જેહ અદત્તરે
- જિનજી, મિચ્છામિ દુક્કડં આજ. તુમ સામે મહારાજ રે, જિનજી, દેહ સારુ કાજ રે.જિ. ૧ દેવ મનુષ્ય તિર્યંચનાંછ, મૈથુન સેવ્યાં જેહ, વિષયારસ લંપટ પણેજી, ઘણું વિડંખે દેહ રે. જિ. ૨
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૮
પરિગ્રહની મમતા કરીજી, ભવભવ મેલી આથ; જે જિહાં તે તિહાં રજી, કેઈ ન આવે સાથરે. જિ. ૩ યણ ભેજન જે કર્યો , કીધાં ભક્ષ અભક્ષ, રસના રસની લાલચે, પાપ કર્યા પ્રત્યક્ષ રે. જિ. ૪ વ્રત લેઈ વિસારિયાંછ, વળી ભાંગ્યાં પચ્ચકખાણ; કપટ હેતુ કિરિયા કરીછ, કીધાં આપ વખાણ રે. જિ. ૫ ત્રણ ઢાળ આઠે દહેજી, આલેયા અતિચાર; શિવગતિ આરાધન તણોજી, એ પહેલે અધિકાર રે. જિ. ૬
ઢાળ ચોથી
(સાહેલડીનીએ દેશી) પંચ મહાવ્રત આદરા, સાહેલડી રે, અથવા વ્યો વ્રત બાર તે;
યથાશક્તિ વ્રત આદરી, સા. પાળે નિરતિચાર તે. ૧ વ્રત લીધાં સંભારીએ, સારા હૈડે ધરીય વિચાર તે; શિવગતિ આરાધન તણો, સાવ એ બીજો અધિકાર છે. ૨ છવ સર્વે ખમાવીએ, સાનિ ચોરાશી લાખ તે;
મન શુદ્ધ કરી ખામણું, સાકેઈ શું રોષ ન રાખ તે. ૩ સર્વે મિત્ર કરી ચિંતો, સા. કોઈ ન જાણો શત્રુ તે; - રાગ ઝષ એમ પરિહરી, સા. કીજે જન્મ પવિત્ર છે. ૪
સાહગ્નિ સંઘ ખમાવીએ, સાવ જે ઊપની અપ્રીત તે; સજજન કુટુંબ કરી ખામણું, સા. એ જિન શાસન રીત છે. ૫.
ખમીએ ને ખમાવીએ, સા. એ ત્રીજો અધિકાર છે. ૬ મૃષાવાદ હિંસા ચોરી, સા. ધન મૂચ્છ મૈથુન :
ધ-માન-માયા-તૃષ્ણ, સા. પ્રેમ–ષપશુન્ય તે. ૭.
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮૮
નિંદા-કલહ ન કીજિયે, સા૦ કૂડાં ન દીજે આળ તો;
રતિ–અરતિ મિથ્યા તજે, સારા ભાયામોહ જંજાળ તા. ૮ ત્રિવિધ ત્રિવિધ વોસિરાવીએ, સા. પાપસ્થાનક અઢાર તે; શિવગતિ આરાધન તણે, સાવ એ ચોથે અધિકાર તો. ૯
ઢાળ પાંચમી
(શ્રાવણ સુદિ પંચમીએ-એ દેશી). જનમ જરા મરણે કરી એ, આ સંસાર અસાર તે; કર્યા કમ સહુ અનુભવે, કેઈ ન રાખણહાર તે. શરણ એક અરિહંતનું એ, શરણ સિદ્ધ ભગવંત તે; શરણ ધર્મ શ્રી જિનનું એ સાધુ શરણ ગુણવંત તો. અવર મહ સવિ પરિહરી, શરણ ચાર ચિત્ત ધાર તે; શિવગતિ આરાધન તણે એ, એ પાંચમે અધિકાર છે. આ ભવ પરભવ જે કર્યા છે, પાપ કર્મ કોઈ લાખ તે; આતમ સાખે નિંદીએ એ, પડિક્કમીએ ગુરુ-સાખ તો. મિથ્થામતિ વર્તાવિયાએ, જે ભાખ્યાં ઉસત્ર તે; કુમતિ કદાગ્રહને વશે એ, જે ઉત્થાપ્યાં સૂત્ર તો. ઘડયાં ઘડાવ્યાં જે ઘણુએ, ઘરંટી હળ હથિયાર તે; ભવ ભવ મેલી મૂકિયાં એક કરતાં છવ સંહાર તે. પાપ કરીને પિષિયાં એ, જનમ જનમ પરિવાર તે; જન્માંતર પહોંચ્યા પછીએ, કેઈએ ન કીધી સારતો. આ ભવ પરભવ જે કર્યા છે. એમ અધિકરણ અનેક તે; ત્રિવિધે–ત્રિવિધ સિરાવીએ, આણી હૃદય વિવેક તો. દુકૃત નિંદા એમ કરી એ, પાપ તણો પરિવાર તે; શિવગતિ આરાધન તણો એ, છઠ્ઠો અધિકાર તો. ૧૯,
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૦
ઢાળ છઠ્ઠી (તે દિન ક્યારે આવશે --એ દેશી) ધન ધન તે દિન માહરે, જીહાં કી ધર્મ દાન-શિયળ–તપ-ભાવના, ટાળ્યાં દુષ્કર્મ. ધન- ૧
શેત્રુજાદિક તીર્થની, જે કીધી જાત્ર; જુગતે જિનવર પૂજિયા, વળી પિોષ્યાં પાત્ર. ધન૨ પુસ્તક જ્ઞાન લખાવિયાં, જિનવર જિનચેત્ય; સંઘ ચતુવિધ સાચવ્યાં, એ સાતે ક્ષેત્ર. ધન ૩
પડિકમણું સુપેરે કર્યા, અનુકંપા દાન; સાધુ-સૂરિ–ઉવજઝાયને, દીધાં બહુમાન. ધન- ૪ ધમ કારજ અનુમોદીએ, એમ વારંવાર; શિવગતિ આરાધન તણે,એ સાતમે અધિકાર. ધન ૫
ભાવ ભલે મન આણીએ, ચિત્ત આણું ઠામ; સમતા ભાવે ભાવીએ, એ આતમરામ. ધન. ૬
સુખ દુખ કારણ જીવને કેઈ અવર ન હોય; કર્મ આપ જે આચર્યા, ભેળવીએ સોય. ધન. ૭
સમતા વિણ જે અનુસરે, પ્રાણ પુણ્યનું કામ; છાર ઉપર જે લીંપણું, ઝાંખર ચિત્રામ. ધન, ૮ ભાવ ભલી પરે ભાવીએ, એ ધર્મ સાર; શિવગતિ આરાધન તણે, એ આઠમો અધિકાર. ધન- ૯
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૯૧
ઢાળ સાતમી (પ્રહ ઊઠી વંદુ, ઋષભદેવ ગુણવંત એ દેશી)
હવે અવસર જાણી, કરી સંલેખન સાર, અણસણ આદરીએ, પચ્ચકખી ચારે આહાર; લલુતા સવિ મૂકી, છાંડી મમતા અંગ, એ આતમ ખેલે, સમતા જ્ઞાન તરંગ. ગતિ ચારે કીધાં, આહાર અનંત નિઃશંક, પણ તૃપ્તિ ન પામે, જીવ લાલચિયે રંક; દુલા એ વળી વળી, અણુસણને પરિણામ, એહથી પામીજે, શિવપદ સુરપદ ઠામ. ધન્ય ધન્ના શાલિભદ્ર, બંધક મેઘકુમાર, અણુસણ આરાધી, પામ્યા ભવને પાર; શિવમંદિર જાશે, કરી એક અવતાર, આરાધન કેરે, એ નવમો અધિકાર. દશમે અધિકાર, મહામંત્ર નવકાર, મનથી નવિ મૂકે, શિવસુખ ફલ સહકાર; એ જપતાં જાયે, દુર્ગતિ દોષ વિકાર, સુપેરે એ સમરે, ચૌદ પૂરવને સાર. જન્માંતર જાતાં, જે પામે નવકાર, તે પાતિક ગાળી, પામે સુર અવતાર; એ નવપદ સરીખ, મંત્ર ને કે સંસાર, ઈહ ભવને પરભવે, સુખ સંપત્તિ દાતાર. જુઓ ભલ–ભીલડી, રાજા-રાણી થાય, નવપદ મહિમાથી રાજસિંહ મહારાય; રાણું રત્નવતી બેઠું, પામ્યા છે. સુરભેગ; એક ભવ પછી લેશે, સિદ્ધિ વધૂ સંજોગ,
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૨
શ્રીમતીને એ વળી, મંત્ર ફળ્યો તત્કાળ, ફણીધર ફીટીને, પ્રગટ થઈ ફૂલમાળ; શિવકુમારે જોગી, સોવન પુરિસો કીધ, ઈમ ઈણે મંત્ર, કાજ ઘણાંનાં સિદ્ધ. એ દસ અધિકાર, વીર જિનેસર ભાગે, આરાધન કેરે વિધિ, જેણે ચિત્તમાંહિ રાખ્યો; તેણે પાપ પખાળી, ભવ ભય દૂર નાખ્યો, જિન વિનય કરતાં, સુમતિ અમૃત રસ ચાખે.
ઢાળ આઠમી
(નમે ભવિ ભાવશું—એ દેશી) સિદ્ધારથ રાય કુળતિલ એ, ત્રિશલા માત મહાર તો; અવનીતલે તમે અવતર્યાએ. કરવા અમ પર ઉપકાર તે.
જય જિન વીરજીએ. ૧ મેં અપરાધ કર્યા ઘણા એ, કહેતાં ન લહું પાર તો, તુમ ચરણે આવ્યા ભણીએ, જો તારે તો તાર. તો. જય૦ ૨ આશ કરીને આવિયો એ, તુમ ચરણે મહારાજ તે; આવ્યાને ઉવેખ એ, તો કેમ રહેશે લાજ તો. જય૦ ૩ કરમ અલુંજણ આકરાંએ, જનમ મરણ જ જાળ તે; હું છું એહથી ઊભગ્યાએ, છેડાવ દેવ ! દયાલ તો. જય૦ ૪ આજ મનોરથ મુજ ફળ્યાએ, નાઠાં દુઃખ દંદોલત; તૂક્યો જિન એવીશ એ, પ્રગટશ્યા પુણ્ય કલેલ તો જયો. ૫ ભવ ભવ વિનય કુમારડો એ, ભાવ ભક્તિ તુમ પાય તે; દેવ દયા કરી દીજીએ એ, બેધિબીજ સુપસાય તો. જય૦ ૬
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૩
કળશ
ઈમ તરણ તારણ સુગતિકારક, દુઃખનિવારણ જગજો; શ્રી વીર જિનવર, ચરણ થતાં, અધિક મન ઉલટ ભા. ૧ શ્રી વિજયદેવ સૂરાંદ પટધર, તીરથ જગમ એણી જગે; તપગચ્છપતિ શ્રી વિજયપ્રભસૂરિ સૂરિ તેજે ઝગમગે. ૨ શ્રી હીરવિજયસૂરિ, શિષ્યવાચક, કીતિવિજય સુરગુરુ સમે; તસ શિષ્ય વાચક વિનયવિજયે, થો જિન ચોવીસ. ૩ સય સત્તર સંવત એગણત્રીશે, રહી રાંદેર ચઉમાસ એ; વિજય દશમી વિજય કારણ, કીધો ગુણ અભ્યાસ એ. ૪ નરભવ આરાધન સિદ્ધિસાધન, સુકૃત લીલ વિલાસ એ; નિજર હેતે, સ્તવન રચિયું, નામે પુણ્ય પ્રકાશ એ. ૫
ચાર શમણાં
(૧) મુજને ચાર શરણ હેજે, અરિહંત સિદ્ધ સુસાધુજી; કેવળી ધમ પ્રકાશીયે, રત્ન અમુલખ લાધું છે. મુજ. ૧ ચિંહુ ગતિતણું દુઃખ છેદવા, સમરથ શરણ એહેજી; પૂર્વે મુનિવર હુઆ, તેણે કીધાં શરણ એછે. મુજ. ૨ સંસારમાંહિ જીવને, સમરથ શરણાં ચારાજી; ગણિ સમય સુંદર ઈમ કહે, કલ્યાણ મંગળકારોજી. મુજ. ૩
- (૨) લાખ ચોરાશી છવ ખમાવીએ, મનધરી પરમ વિવેકેજી; મિચ્છામિ દુક્કડં દીજીએ, જિનવચને લહીએ ટેકેછે. લાખ. ૧
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૪
સાત લાખ ભૂ-દગ-તેલ વાઉના, દશ ચૌદ વનના ભેદજી; પવિગલ સુર તિરિ નારકી, ચઉ ચઉ ચૌદે નરના ભેદે છે. લાખ. ૨ મુજ વેર નહિ કેહશું, સહુશું મૈત્રી ભાજી; ગણિ સમય સુંદર ઈમ કહે, પામીએ પુન્ય પ્રભાવ છે. લાખ. ૩ ,
(૩)
પાપ અઢારે જીવ પરિહરા, અરિહંત સિદ્ધની સાખે; આલેયાં પાપ છૂટીએ, ભગવંત ઈણ પેરે ભાખે. પાપ. ૧ આશ્રવ કષાય દોય બંધન, વળી કલહ અભ્યાખ્યાનોજી; રતિ અરતિ પશુન્ય નિંદને, માયા મેહ મિથ્યાતો છે. પાપ. ૨ મન વચ કાયાએ જે કીધાં, મિચ્છામિ દુક્કડે તે હેજી; ગણિ સમયસુંદર ઈમ કહે, જૈન ધર્મનો મર્મ એ હોજી. પાપ. ૩
ધન ધન તે દિન મુજ કદી હશે, હું પામીશ સંયમ સૂજી; પૂર્વ ઋષિ પંથે ચાલશું, ગુરુવચને પ્રતિબુદ્ધોજી. ધન. ૧ અંત પંત ભિક્ષા ગોચરી, રણવને કાઉસગ્ગ લેશું; સમતા શત્રુ મિત્ર ભાવશું, સંવેગ સુધે ધરશું છે. ધન. ૨ સંસારના સકટ થકી, હું છૂટીશ જિનવચને અવધારો; ધન્ય ધન્ય સમયસુંદર તે ઘડી, તો હું પામીશ ભવન પારેજી ધન. ૩
શ્રી પાર્શ્વનાથ જીન લાવણી તું અકલંકી રૂ૫ સરૂપ, પરમાનંદ પદ તું દાઈ; તું શંકર બ્રહ્મા જગદીશ્વર, વીતરાગ તું નિરમાઈ. તું. ૧ અને પમ રૂ૫ દેખી તુજ રીઝે, સુર નર નારીકે વૃંદા; નમે નિરંજન ફણિપતિ સેવિત, પાસ ગોંડીચા સુરકંદા. તું. ૨
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૫
કાને કુંડળ શિર છત્ર બિરાજે, ચક્ષુ ટીકા નિરધારી; હસ્ત બિરું હાથ સોહીએ, તુમ વદે સહુ નરનારી. તું. ૩ અગ્નિ કાષ્ટસે સર્ષ નિકાલા, મંત્ર સુનાયા બહુ ભારી; પૂર્વ જન્મકા વૈર ખેલાયા, જળ બરસાયા શિરધારી તું. ૪ જળ આવી પ્રભુ નાકે અડીયા, આસન કયા નિરધારી; નાગ નાગણી છત્ર ધરે છે, પૂર્વ જન્મકા ઉપકારી. તું. ૫ રૂપવિજય કહે સુણ મેરી લાવણી, એસી શોભા બહુ સારી; માતપિતા બાંધવ સહુ સાથે, સંજમ લીધા નિરધારી. ૮. ૭
વૈરાગીપદ
ચેત તો ચેતાવું તેને રે પ્રામર પ્રાણી તારે હાથે વપરાશે, તેટલું જ તારું થાશે
બીજું તે બીજાને જાણે રે.... પામર સજી ઘરબાર સારું, મિથ્થા કહે છે મારું મારું
તેમાં કશું નથી તારું રે......પામર માખીઓએ મધ કીધું, ન ખાધું દાન દીધું.
લૂંટનારે લૂંટી લીધું રે...... પામર ખંખેરીને હાથ ખાલી, ઓચીંતું જવું છે ચાલી
કરે માથાફેડ ઠાલી રે....... પામર સાહુકારમાં સવાયો, લખપતી તું લેખાયો
કહે સાચું શું કમાયો રે......પામર કમાયો તું માલ કે, તારી સાથે આવે એવો
અવેજ તપાસ એ રે...... પામર હજી હાથમાં છે બાજી, કર તું પ્રભુને રાજી
તારી મૂડી થાશે તાજી રે...... પામર
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૬
હાથમાંથી બાજી જાશે, પછીથી પસ્તાવો થાશે
કશું ન કરી શકાશે રે......પામર ખોળામાંથી ધન ખોયું, ધૂળથી કપાલ ધોયું
જાણપણું તારું જોયું રે......પામર
મંગલાષ્ટક
મંગલ ભગવાન વીરો, મંગલ ગૌતમપ્રભુ : મંગલં સ્થૂલભદ્રાઘા, જેનો ધર્મોડસ્તુ મંગલમ. નાભેયાઘા જિનાઃ સર્વે, ભરતાદ્યાહ્ય ચક્રિણ કુવૈતુ મંગલં સિરિ, વિષ્ણવઃ પ્રતિવિષ્ણવઃ નાભિ-સિદ્ધાર્થ ભૂપાદ્યા, જિનાનાં પિતરઃ સમે, પાલિતાખંડ સામ્રાજ્ય, જનયંતુ જયં મમ. મરુદેવા-ત્રિશલાઘા, વિખ્યાતા જિનમાતર: ત્રિજગજનિતાનંદા, મંગલાય ભરંતુ મે. શ્રી પુણ્ડરીકેન્દ્રભૂતિ, પ્રમુખ ગણધારિણ શ્રત કેવલીનડચેપિ, મંગલાનિ દિશસ્તુ મે. બ્રાહ્મી-ચંદન બાલાઘા, મહાસ મહત્તરા : અખંડશીલ લીલાલ્યા, યતુ મમ મંગલમ્ ચંકેસરી સિહાયિકા, મુખ્યા શાસનદેવતા : સમ્યગદશાં વિદનહારા રચયતુ જયશ્રિયમ
૫ર્દિ—માતંગ મુખ્યા, યક્ષા વિખ્યાત વિક્રમાઃ જૈન વિજ્ઞહરા નિત્ય, દેવાસુ મગલાનિ મે. એ મંગલાષ્ટકમિંદ પટુધીરીતે,
પ્રાતઃ સુકૃત ભાવિત ચિત્તવૃત્તિઃ સૌભાગ્ય ભાગ્ય ફલિત ધૂત સર્વવિદો,
નિયંસ મંગલમલ લભતે જગત્યામ
૯
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૭
૨
(૧) ગૌતમસ્વામીને રાસ
(ઢાળ પહેલી) વીર જિણેસર ચરણકમલ, –કમલા-ક્ય–વાસો, પણમવિ પભણિસુ સામિ, સાર ગોયમગુરૂ રાસ; મણ તણુ વયણ એકત કરવિ, નિસુણે ભો ! ભવિઓ, જિમ નિવસે તુમ દેહગેહ, ગુણવણ ગહગહિએ. જંબુદીવ સિરિભરહખિત્ત, તિલમંડણ, મગધદેશ સેણિય, નસ, રિઉદલ બલખંડણ; ઘણુવર ગુવર નામ ગામ, જહિં ગુણગણ સજજા, વિપ વસે વસુભૂઈ તત્ય, તસુ પુહરી ભજજા. તાણ પુર સિરિઈદભૂઈ, ભૂવલય પસિદ્ધો, ચઉદહ વિજજા વિવિહ રૂવ, નારિ રસ વિદ્ધો (લુદ્ધો); વિનય વિવેક વિચાર સાર, ગુણગણહ મનહર, સાત હાથ સુપ્રમાણ દેહ, રૂપે રંભાવર. નયણુ વયણ કર ચરણ જિવિ, પંકજ જળે પાડિઆ, તેજે તારા ચંદ સુર, આકાશે ભમાડીએ, રૂ મયણ અનંગ કરવિ, મેલ્વિઓ નિરધાડિઆ, ધીરમેં મેરુ ગંભીર સિંધુ, ચંગિમ ચચાડિએ. ખિવિ નિરુવમ રૂવ જાસ, જણ જપે કિંચિઓ, એકાકી કલિભીતે ઇO, ગુણ મેહત્યા સંચિએ; અહવા નિચે પુગ્વજમ્મ, જિણવર ઇણે અંચિઅ. રંભા પઉમા ગૌરિ ગંગા રતિ, હા વિધિ વંચિઅ.
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯૮
નહિ સ્મુધ નહિ ગુરુ કવિ ન કોઈ; જસુ આગળ રહિએ પંચસયાં ગુણપાત્ર છાત્ર, હી’ડે પરિવરિએ; કરે નિર' તર યજ્ઞક, મિથ્યામતિ ઈણે લિ હાસે ચરણનાણું, `સણુ વિસેાહિઅ.
માહિઅ:
૬.
વસ્તુ દ
જ ખૂદીવહ, જખૂદીવહ, ભરહવાસ ́મિ, ભૂમિતલમમાંડણુ, મગધદેશ, સેણિયન સર, વર ગુન્વર ગામ તિઢાં, વિષ્પવસે વસુભૃઈ સુંદર; તસુ ભજ્જા પુહવી, સયલ ગુણગણ નિહાળુ,
તાણ પુત્તવિજ્જાનિલે, ગાયમ અતિહિ સુજાણ. ૭
ભાષા (ઢાળ બીજી)
ચરમ જિજ્ઞેસર કેવળ નાણું, ચવિદ્ધ સધ પઈટ્ટા જાણું!; પાવાપુરી સામી સ ંપત્તો, ચવિહુ દેવ નિકાયે જત્તો.
'
દેવે સમવસરણ તિહાં કીજે, જિષ્ણુ દીઠે મિથ્યામતિ ખીજે; ત્રિભુવનગુરુસિ ધાસણે બેઠા, તત ખણુ મેાનિંગ તે પેઠા. ક્રોધ માન માયા મપુરા, જાએ નાઠા જિમ દિન ચૌરા; દેવદુંદુભિ આકાશે વાજે, ધ નરેસર આવ્યા ગાજે. કુસુમવૃષ્ટિ વિરચે તિહાં દેવા, ચઉસડ ઈંદ્ર જસુ માગે સેવા; ચામર છત્ર શિરેાવરિ સાહે, રૂપેહી જિવર જગ સહુ માહે. ઉપસમ રસભર ભર વરસતા, ચાજનવાણી વખાણ કરતા; જાણિઅ વર્ધમાન જિન પાયા, સુરનર કિનર આવે રાયા. કાંતિસમૂહે ઝલહલકતા, ગયણુ વિમાણે રણુરક તા; પેખવિ ભૂઈ મન ચિ ંતે, સુર આવે અમ્હ યજ્ઞ હાવ તે,
૧૩
૯
૧૦
૧૧
૧૨
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૯
તીર તરડક જિમ તે વહતા, સમવસરણ પુતતા ગહગહતા; તે અભિમાને ગાયમ જપ, તિણે અવસરે કેપે તણું કંપ. ૧૪ મૂઢ લેક અજાણ્યો બેલે, સુર જાણતા ઈમ કાંઈ ડોલે; મૂ આગળ કે જાણ ભણીને, મેરુ અવર કિમ ઉપમા દીજે. ૧૫
વસ્તુ છંદ વીર જિણવર વીર જિણવર, નાણસંપન્ન, પાવાપુરી સુરમહિના પત્તનાહ સંસાર તારણુ, તિહિં દેહિં નિમ્મવિએ સમસરણ બહુ સુખકારણ, જિણવર જગ ઉજજેઅકરે, તેજે કરી દિણકાર; સિંહાસણે સામી બે, હુઓ સુજય જયકાર. ૧૬.
ભાષા (ઢાળ ત્રીજી) તવ ચડિઓ ઘણમાણગજે, ઈદભૂઈ ભૂદેવ તો; હુંકારો કરિ સંચરિઓ, કવણસુ જિણવર દેવ તો. ૧૭
જન ભૂમિ સસરણ, પેખે પ્રથમારંભ તે; દહદિસિ દેખે વિબુધવદ્દ, આવતી સુરરંભ તે. ૧૮ મણિમય તારણ દંડ ધજ, કેસીસે નવ ઘાટ તે; વયર વિવજિત જ તુ ગણ, પ્રાતિહારજ આઠ તા. ૧૯ સુર નર કિં નર અસુર વર, ઈદ્ર ઈદ્રાણિ રાય તે; ચિત્તો ચમકિય ચિંતવે એ, સેવંતા પ્રભુપાય તો. ૨૦ સહસકિરણ સમવીર જિણ, પેખવિરૂપ વિશાલ તે; એહ અસંભવ સંભવે એ, સાચે એ ઈદ્રજાળ તે. ૨૧ તવ બેલા ત્રિજગગુરુ, ઈદભૂઈ નામેણ તો; શ્રીમુખે સંશય સામિ સવે, ફેડે વેદપણ તે. ૨૨ માન મેલ્હી મદ ઠેલી કરી, ભક્તિએ નામી શીષ તો; પંચ સયાંશું વ્રતલીઓએ, ગાયમ પહેલે સીસતો. ૨૩.
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૦
તવ બંધવ સંજમ સુણવિ કરી, અગનિભૂઈ આવે તે; નામ લેઈ આભાષ કરે, તે પણ પ્રતિબધેય તે. ૨૪ ઈણે અનુક્રમે ગણહર રણ, થાયા વીરે અગ્યાર તે; તવ ઉપદેસે ભુવન ગુરુ, સંયમ શું વ્રત બાર તા. ૨૫ બિહું ઉપવાસે પારણું એ, આપણુપે વિહરંત તે; ગેયમ સંયમ જગ સયલ, જયજયકાર કરંત તા. ૨૬
વસ્તુ છેદ
ઈદભૂઈએ, ઈદભૂઈએ, ચડિઆ બહુમાને, હું કાર કરિ કંપત, સમેસરણે પહોતે તુરંત, અહ સંસા સામિ સર્વે, ચરમનાહ કેડે ફુરંત, બાધિ બીરજ સંજાય મને ગાયમ ભવહ વિરત; દિફખ લેઈ સિફખા સાહિબ, ગણહર પય સંપત્ત.
૨૭
ભાષા (ઢાળ થી) આજ હુઓ સુવિહાણુ, આજ પલિમા પુણ્ય ભરે; દીઠા ગેયમ સામિ, જે નિઆ નયણે અભિય ભરે. ૨૮ (સિરિ ગાયમ ગણધાર, પંચસયાં મુનિ પરિવરિય; ભૂમિયો કરીય વિહાર, ભવિયણને પડિબેહ કરે.) સમવસરણ મઝાર, જે જે સંશય ઉપજે એ; તે તે પર ઉપકાર, -કારણે પૂછે મુનિપવરે ૨૯ જિહાં જિહાં દીજે દિકખ, તિહાં તિહાં કેવળ ઉપજે એ, આપ કહે અણહુંત, ગેયમ દીજે દાન ઈમ. ગુરુ ઉપરિ ગુરુ ભત્તિ, સમી ગોયમ ઉપનીય; એણિ છળ કેવળનાણુ, રાગજ રાખે રંગ ભરે. ૩૧ જે અષ્ટાપદ સેલ, વંદે ચડી ચઉવીસ જિણ; આતમલબ્ધિ વસેણ, ચરમસરીરી સોય મુનિ. ૩૨
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૧
ઈ દેસણ નિસુવિ, ગેયમ ગણહર સંચલિય; તાપસ પર સણ, તે મુનિ દીઠે આવતો એ. ૩૩ તવ સોસિય નિય અંગ, અહ સંગતિ નવિ ઉપજે એ; કિમ ચઢસે દઢ કાય, ગજ જિમ દીસે ગાજતે એ. ૩૪ ગિરુઓ એણે અભિમાન, તાપસ જે મન ચિંતવે એ; તો મુનિ ચડિઓ વેગ; આલબવિ દિનકર કિરણ. ૩૫ કંચણ મણિ નિષ્ફન્ન, દંડ કલસ ધજ વડ સહિ; પખવિ પરમાનંદ, જિણહર ભરતેસર વિહિઅ. ૩૬ નિય નિયાકાય પ્રમાણ, ચઉદિસિ સંઠિઅ જિણહબિંબ પણમવિ મન ઉલ્લાસ, ગોયમ ગણહર તિહાં વસિઅ. ૩૭ વઈરસામિન જવ, તિર્યકુંજભક દેવ તિહાં;
પ્રતિબોધે પુંડરીક, કંડરીક અધ્યયન ભણી. ૩૮ વળતા ગેયમ સામિ, સવિ તાપસ પ્રતિબોધ કરે;
લેઈ આપણે સાથે, ચાલે જિમ જુથાધિપતિ. ૩૯ ખીર ખાંડ વૃત આણી, અમિઅવૂઠ અંગુઠ વિ;
ગાયમ એકણુ પાત્ર, કરાવે પારણું સવિ.-૪૦ પંચસયા શુભ ભાવિ, ઉજજ્વળ ભરિયે ખીરમસે;
સાચા ગુરુ સંગે, વળ તે કેવળ રૂપ હુઆ. ૪૧ પંચસયા જિણ નાહ, સમવસરણે પ્રકારત્રય;
પેખવિ કેવળનાણું, ઉપનું ઉજજોય કરે. ૪૨ જાણે જિણ પીયૂષ, પાજતી ઘણુ મે જિમ; જિણવાણી નિસર્ણવિ, નાણી હુઆ પંચસયા ૪૩
વસ્તુ છંદ ઈણે અનુક્રમે, ઇણે અનુક્રમે, નાણુ સંપન્ન પન્નરહસય પરિવરિય, હરિએ દુરિઅ, જિણનાહ વંદ, જાણેવિ જગગુરુ વયણ, તિહાણ અખાણ નિંદઈ, ચરમ જિણેસર તવ ભણે; ગેયમ મ કરિસ ખેલ, છેડે જઈ આપણે સહી, તુલા બેઉ.
४४
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૨
ભાષા (ઢાળ પાંચમી) સામીઓ એ વીર જિદ, પુનિમચંદ જિમ ઉલ્લસિય, વિહરિએ એ ભરહવાસંમિ, વરસ બહેર સંવસિએ; ઠવતે એ કણય પઉમેસુ, પાયકમળ સંઘહિ સહિય, આવિઓ એ નયણાનંદ, નયર પાવાપુરી સુરમહિ. ૪૫ પંખીઓ એ ગાયભસામિ, દેવસમ્મા પડિઓહ કરે, આપણો એ ત્રિશલાદેવી, –નંદન પહોતો પરમપએ; વળતાં એ દેવ આકાશ, પિખવિ જાયે જિણ સમે એ, તો મુનિ એ મને વિષવાદ, નાદભેદ જિમ ઉપન એ. ૪૬ કુણ સમો એ સામિય દેખી, આપ કહે હું ટાળિઓ એ, જાણું તે એ તિહુઅણુ નાહ, લેકવિવહાર ન પાલિઓ એ, અતિ ભલું એ કીધલું સામી, જાણ્યું કેવલ માગશે એ, ચિતયું એ બાળક જેમ, અહવા કેડે લાગશે એ. ૪૭ હું કિમ એ વીરજિર્ણોદ, ભગતે ભેળો ભોળવ્યો એ આપણે એ અવિહડ નેહ, નાહ ન સંપે સાચવ્ય એક સાચે એ વીતરાગ, નેહ ન જેણે લાલિઓ એ, તિણસમે એ ગાયમ ચિત્ત, રાગ વિરાગે વાળિઓ એ. આવતું એ જે ઉલટ, રહેતું રાગે સાહિયું છે, કેવળ એ નાણું ઉપન, ગાયમ સહેજે ઉમાણિયું એ; ત્રિભુવને એ જશ જયકાર, કેવળ મહિમા સુર કરે છે, ગણધર એ કરે વખાણ, ભવિયણ ભવ જિમનિસ્તરે એ ૪૯
વસ્તુ છેદ પઢમ ગણહર, પઢમ ગણહર, વરિસ પચાસ ગિહિવાસે સંવસિઅ, તીસ વરિસ સંજમ વિભૂસિઅ, સિરિ કેવળ નાણુ પુણ, બાર વરસ તિહુઅણનમંસિઅ; રાજગૃહિ નગરઠ, બાણુંવય વરિચાઉ, સામી ગોયમગુણનિલે, હાસ્ય શિવપુર ઠાઉં.
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૩
ભાષા (ઢાળ છઠ્ઠી)
જિમ સહકારે કાયલ ટહુકે, જિમ કુસુમહવને પરિમળ મહેકે, જિમ ચંદન સુંગનિધિ. ૫૧. જિમ ગ`ગાજળ લહેરે લહેરે, જિમ કણયાચળ તેજે ઝળકે, તિમ ગાયમ સેાભાગનિધિ, પર. જિમ માનસરાવર નિવસે હંસા, જિમ સુરતરુવર કયવ્રત સા, જિમમ હુયર રાજીવ વને. ૫૩. જિમ યાયર રાણે વિલસે, જિમ અંબર તારાગણુ વિકસે, જિમ ગાયમ ગુણ કેલિવને. ૫૪. પુનિમ દિન (નિશિ) જિમ સસહર સેહે સુરતરુ મહિમા જિમ જગ મેહે, પૂરવ દિસિ જિમ સહકા ૫૫. પખેંચાવન જિન ગિરિવર રાજે, નરવઈ ધરે જિમમયગલ ગાજે, તિમ જિનશાસન મુનિપવા. ૫૬. જિમ સુરતરુવર સાહે શાખા, જિમ ઉત્તમ મુખે મધુરી ભાષા, જિમ વન કેતકી મહુમહે એ. પ, જિમ ભૂમિતિ ભૂય બળ ચમકે, જિમ જિનમ'દિર ધટારણકે, તિમ ગાયમ લખ્યું ગહગહે એ. ૫૮. ચિંતામણિ કરી ચઢિયુ આજ, સુરતરુ સારે વષ્ઠિત કાજ, કામકુ`ભ વિ વશ હુઆ એ. ૫૯. કામગવી પૂરું મન કામી, અષ્ટ મહાસિદ્ધિ આવે ધામી, સામી ગાયમ અણુસરા એ. ૬૦ પ્રણવાક્ષર પહેલા પભણીજે, માયાબીજ શ્રવણે નિસુણીજે, શ્રીમુખે (શ્રમીતિ) ગ઼ાભા સભવે એ, ૬૧. દેવહુ ધુરિ અરિહંત નમીજે, વિનય પહુ ઉવજઝાય થણીજે, ઇણે મત્રે ગાયમ
મે એ. ૬૨. પરધર વસતાં કાંઈ કરીજે, દેશદેશાંતર કાંઈ ભમીજે, કવણું કાજ આયાસ કરા, ૬૩. પ્રહ ઉઠી ગાયમ સમરીજે, કાજ સમગૃહ તતખણ સીઝે, નવિિધ વિલસે તાસ ધરે. ૬૪. ચઉદહસે ખારાત્તર વરસે, ગાયમ ગણધર કેવળ દિવસે, (ખંભ નયર પ્રભુ પાસ પસાઓ) કીયા કવિત ઉપગાર પા. ૬૫. આદિ મંગળ એહુ ભણીજે; પરવ મહેાત્સવ પહિલા દીજે, રિદ્ધિવૃદ્ધિ કલ્યાણ કરા. ૬૬.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૪
ધન્ય માતા જિણે ઉદરે ધરીયા, ધન્ય પિતા જિણ કુળે અવતરિયા ધન્ય સદ્ગ૨ જિણે દીખિયાએ. ૬૭. વિનયવંત વિદ્યાભંડાર, જસુ ગુણ પુલવી ન લ. પાર, રિદ્ધિ વૃદ્ધિ કલ્યાણ કરે. (વડ જિમ શાખા વિસ્તરોએ) ૬૮. ગૌતમસ્વામીનો રાસ ભણી, ચઉવિહ સંઘ રળિયામત કીજે, સયળ સંધ આણંદ કરે. ૬૯. કુંકુમ ચંદન છડે દેવરા, માણેક મોતીના ચોક પુરાવો, રાયણ સિંહાસના બેસણું એ. ૭૦. તિહાં બેસી ગુરુ દેસના દેસે, ભવિક જીવનાં કારજ વરસે, ઉદયવંત મુનિ એમ ભણે એ. ૭૧. ગૌતમસ્વામિ તણો એ રાસ, ભણતાં સુણતાં લીલવિલાસ, સાય સુખ નિધિ સંપજે એ. ૭૨. એહ રાસ જે ભણે ભણાવે, વર ભયગળ લછી ઘર આવે, મનવાંછિત આશા ફલે એ. ૭૩
વીરજિનેશ્વર કેરો શિષ્ય, ગૌતમ નામ જપ નિશદિશ; જો કીજે ગૌતમનું ધ્યાન, તો ઘર વિલર્સ નવે નિધાન. ગૌતમ નામે ગિરિવર ચઢે, મનવાંછિત હેલા સંપજે ગૌતમ નામે ના રોગ, ગૌતમ નામે સર્વ સંજોગ. જે વૈરી વિરૂઆ વંકડા, તસ નામે નારે હું કડા; ભૂત પ્રેત નવિ મંડે પ્રાણ, તે ગૌતમના કરું વખાણ. ગૌતમ નામે નિર્મલ કાય, ગૌતમ નામે વાધે આય; ગૌતમ જિન શાસન શણગાર, ગૌતમ નામે જયજયકાર. શાલ દાલ સુરહાંત ગોલ, મનવાંછિત કાપડ તંબેલ; ઘર સુધરણી નિર્મળ ચિત્ત, ગૌતમ નામે પુત્ર વિનીત. ગૌતમ ઉો અવિચળ ભાણ, ગૌતમ નામ જપો જગજાણ; મહેટા મંદિર મેરુ સમાન, ગૌતમ નામે સફલ વિહાણ.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૫ ઘર મયગલ ઘોડાની જેડ, વારૂ પહોંચે વંછિત કેડ; મહીયલ માને મેટા રાય, જે તૂઠે ગૌતમના પાય. ગૌતમ પ્રણમ્યાં પાતિક ટળે, ઉત્તમનરની સંગત મળે; ગૌતમ નામે નિર્મળજ્ઞાન, ગૌતમ નામે વાધે વાન. પુણ્યવંત અવધારે સહુ, ગુરુ ગૌતમના ગુણ છે બહુ કહે લાવણ્ય સમય કરજેડ, ગૌતમ તૂઠે સંપત્તિકેડ. ૯
ગૌતમસ્વામિ મંગલાષ્ટક શ્રી ઇન્દ્રભૂતિં વસુભૂતિપુત્ર; પૃથ્વીભવં ગૌતમ-ગોત્ર-રત્નમ તુવતિ દેવાસુર-માનવેન્દ્રા, સ ગૌતમો યતુ વાંછિત મે. ૧ શ્રી વદ્ધમાનત ત્રિપદીમવાય, મુદ્દત્ત–માણ કૃતાનિ યેન; અડ-ગાનિ પૂર્વાણિ ચતુર્દશાપિ, સ ગૌતમો યઋતુ વાંછિત મે. ૨ શ્રી–વીરનાથન પુરા પ્રણીતં, મ-ત્ર મહાનદસુખાય યસ્ય; ધ્યાયન્ચમી સૂરીવરાઃ સમગ્રા , સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. ૩ યસ્યાભિધાન મુનપિ સર્વે, ગૃહૂણતિ ભિક્ષાબમણુણ્ય કાલે, મિષ્ટાન્ન-પાનામ્બર–પૂર્ણકામા , સ ગૌતમ ઋતુ વાંછિત મે. ૪ અષ્ટાપદાઢૌ ગગને સ્વશકન્યા, યૌ જિનાનાં પદવન્દનાય; નિશમ્ય તથતિશય સુરેભ્યઃ, સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. ૫ ત્રિપંચ-સંખ્યાશત-નાપસાનાં, તપ કૃશાનામપુનર્ભવાય; અલીણલદયા પરમાન્નદાતા, સ ગૌતમે છતુ વાંછિત મે. ૬ સદક્ષિણું ભેજનમેવ દેયં, સાધર્મિક સંસપર્યાયેતિ; કેવલ્ય વસ્ત્ર પ્રદદ મુનીનાં, સ ગૌતમ ઋતુ વાંછિત મે. ૭ શિવં ગત ભર્તરિ વીરનાથે, યુગપ્રધાનત્વમિâવ મત્વા; પદાભિષેકે વિદધે સુરેન્દ્ર, સ ગૌતમ ઋતુ વાંછિત મે. ૮ લેક્ષ-બીજે પરમેષ્ટિ–બીજ, સજ્ઞાન-બીજ જિનરાજ–બીજમ; અન્નામચેતં વિદધાતિ સિદ્ધિ, સ ગૌતમ ઋતુ વાંછિત મે. ૯
૨૦
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૬ શ્રી ગૌતમસ્યાષ્ટકમાદરણ, પ્રધ-કાલે મુનિ-પુડુંગવા યે; પઠતિ તે સૂરિપદ સંદેવા - ssનન્દ લભતે નિતરાં કમેણુ. ૧૦
શ્રી સેલ સતીને છંદ આદિનાથ આદે જિનવર વંદી, સફળ અને રથ કીજીએ એ; પ્રભાતે ઊઠી માંગલિક કામે, સોળસતીનાં નામ લીજીએ એ. ૧ બાળકુમારી જગહિતકારી, બ્રાહ્મી ભરતની બહેનડી એ; ઘટ ઘટ વ્યાપક અક્ષરરૂપે, સોળસતીમાંહે જે વઠીએ. ૨ બાહુબળ ભગિની સતીય શિરોમણી, સુંદરીનામે ઋષભસુતાએ; અંકસ્વરૂપી ત્રિભુવનમાંહે, જેહ અનુપમ ગુજુતા એ. ૩ ચંદનબાળા બાળપણથી, શીલવતી શુશ્રાવિકા એ; અડદના બાકુલા વીરપ્રતિલાવ્યા, કેવલલહી વ્રતભાવિકા એ. ૪ ઉગ્રસેન ધુઆ ધારિણીનંદિની, રામતી નેમ વલ્લભા એ;
બનશે કામને જીત્ય, સંયમલેઈ દેવ દુલ્લભાએ. ૫ પંચ ભરતારી પાંડવનારી, દ્રુપદતનયા વખાણુએ એ એકસો આઠે ચીરપુરાણાં, શીયલમહિમા તસ જાણીએ એ. ૬ દશરથનૃપની નારી નિરુપમ, કૌશલ્યા કુલચંદ્રિકા એ; શીયલ સલુણી રામ જનેતા, પુણ્યતણી પ્રણાલિકા એ. ૭ કે શાંબિક ઠામે શતાનિક નામે, રાજ્ય કરે રંગ રાજયો એ; તસધર ધરણી મૃગાવતી સતી, સુરભુવને જસ ગાજી એ. ૮ સુલાસા સાચી સંયલે ન કાચી, રાચી નહી વિષયારસે એ; મુખડું જોતાં પાપ પલાયે, નામ લેતાં મન ઉલ્લસે એ. ૯ રામ રઘુવંશી તેહની કામીની, જનકસુતા સીતા સતીએ; જગ સહુ જાણે ધીજ કરતાં, અનલ શીતલ થયો શીયલથી એ. ૧૦ કાચે તાંતણે ચલણી બાંધી, કુવા થકી જલ કાઢીયું એ; કલંક ઉતારવા સતીય સુભદ્રા, ચંપા બાર ઉઘાડીયું એ. ૧૧
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૭ સુરનરવંદિત શીયલ અખંડિત, શિવ શિવપદ ગામિની એ; જેહને નામે નિર્મલ થઈએ, બલિહારી તસ નામની એ. ૧૨ હસ્તિનાગપુરે પાંડુરાયની, કુંતાનામે કામિનીએ; પાંડવમાતા દશે દશારહની, બહેન પતિવ્રતા પવિની એ. ૧૩ શીલવતી નામે શીલવ્રત ધારિણી, ત્રિવિધ તેહને વંદીયે એ; નામ જપતાં પાતક જાયે, દરિશણ દુરિત નિકંદીયે એ. ૧૪ નિષિધાનગરી નલહ નરિંદની, દમયંતી તસ ગેહિની એ; સંકટ પડતાં શીયલ જ રાખ્યું, ત્રિભુવનકીતિ જેહની એ. ૧૫ અનંગ અજિતા જગજનપૂજિતા, પુપચૂલાને પ્રભાવતી એ; વિશ્વવિખ્યાતા કામિત દાતા, સોલમી સતી પદ્માવતી એ. ૧૬ વીરે ભાખી શાસ્ત્ર સાખી, ઉદયરત્ન ભાખે મુદાએ; વહાણુંવાતાં જે નર ભણશે, તે લેશે સુખસંપદાએ. ૧૭
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી નવસ્મરણાદિ વિભાગ
આત્મરક્ષા-નવકારમંત્ર Ôાત્ર
(આત્મરક્ષાના પાઠ કરતાં તે તે અગા ઉપર હાથથી સ્પ કરવાથી તે તે અંગેાની રક્ષા થાય છે. > ૐ પરમેષ્ટિ-નમસ્કાર, સારં નવપદાત્મક; આત્મરક્ષાકર વજ્ર-પંજરાભ' સ્મરામ્યહ. ૐ નમા અરિહ ંતાણું શિરસ્ક શિરસિ સ્થિત ; ૐ નમા સબ્વસિદ્ધાણું, મુખે મુખપટ વરમ. ૐ નમા આયરિયાણુ, અંગરક્ષાતિશાયિની; ૐ નમા ઉવજઝાયાણુ, આયુધ હસ્તયા ઢમ્. ૐ નમા લાએ સવ્વસાદ', માચકે પાયા: શુભે; એસા પચનમુક્કારા, શિલા વજ્રમયી તલે, સવ્વપાવપણાસણા, વપ્રો વજ્રમયેા બહિ:; મંગલાણં ચ સન્વેસિં, ખાદિરાંગાર-ખાતિકા. સ્વાહાંત ચ પદ જ્ઞેય', પઢમં હવઇ મંગલ'; વપ્રોપરિ વજ્રમય, પિધાન દેહ-રક્ષણે. મહાપ્રભાવા રક્ષેય, ક્ષુદ્રોપદ્રવ—નાશિની; પરમેષ્ઠિ–પદાર્ભૂતા, કથિતા પૂર્વસૂરિભિઃ ધ્રુવ કુરુતે રક્ષાં, પરમેષ્ટિપદૈઃ સદા; તસ્ય ન સ્યાદ્ ભય વ્યાધિ-રાધિશ્ચાપિ કદાચન,
1
3.
૪
}
७
८
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦૯
મહાપ્રભાવી નવસ્મરણ
નવકાર નમો અરિહંતાણું. નમે સિદ્ધાણું. નમો આયરિયાણું નમે ઉવજઝાયાણું. ન લેએ સવ્વસાહૂણું. એસો પંચનમુક્કારે. સવપાવપણાસણેમંગલાણં ચ સવૅસિં. પઢમં હવઈ મંગલં.
ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર-૨ ઉવસગ્ગહરં પાર્સ, પાસે વંદામિ કમ્મુ-ઘણુ–મુક્ત; વિસર-વિસ–નિન્નારું, મંગલ- કલાણ–આવાસં. વિસહર–કુલિંગ-માઁ, કઠે ધારેઈ જે સયા મણુઓ; તસ્સ ગહ-રોગ-મારી, દુદુજરા જતિ ઉવસામં. ચિઢઉ દૂર અંતે, તુઝ પણ વિ બહુફ હે; નરતિરિએ સુ વિ જીવા, પાવતિ ન દુફખ-દોગચ્યું. તુહ સમ્મર લહે, ચિંતામણિ-કપુપાયવષ્ણહિએ: પાવંતિ અવિઘેણું, જીવા અયરામર ઠાણું. ઈઅ સંયુઓ મહાયસ, ભક્તિભર-નિર્ભરેણ-હિયએણ; તા દેવ દિજ બોહિં, ભવે ભવે પાસ જિણચંદ.
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૦
સંતિકર સ્તોત્ર-૩ સંતિક સંતિજિર્ણ, જગસરણું જય-સિરિઈ દયારે; સમરામિ ભર–પાલગ, નિવ્વાણી–ગરુડ-કય–સેવં. છે સ નો વિપસહિ–પત્તાણું સંતિસામિ-પાયાણું; ઝાં સ્વાહા-મંતેણું, સવ્વાસિવ દુરિઅ-હરણાણું. » સંતિ-નમુક્કારે, ખેલેસહિમાઈ–લદ્ધિ-પત્તાણું; સાં હ" નો સોસહિ–પત્તાણું ચ દેઈ સિરિં. વાણુ તિહુઅણુ–સમિણિ, સિરિવિ જકુખરાય ગણિપિડગા; ગહ-દિસિપાલ–સુરિંદા, સયાવિ રમુખતુ જિણભરો. રફખંતુ મમ રહિણી, પત્તી વજજસિંખલા ય સયા; વજજ કુરિ ચકકેસરિ, નરદત્તા કાલી મહાકાલી. ગોરી તહ ગંધારી, મહજજાલા માણવી આ વરુદા; અછુત્તા માણસિઆ, મહમાણસિયાઉ દેવીઓ. જમુખા ગેમુહ મહજખ, તિમુહ જફખેસ તુંબરુ કુસુમે; માયંગ-વિજય–અજિયા, ખંભ મણુએ સુરકુમારો. છમુહ પયાલ કિન્નર ગર્લ, ગંધધ્વ તય જફિખંદો; કુબેર વરુણ ભિઉડી, ગામે પાસ-માયેગા. દેવીઓ ચકકેસરિ, અજિઆ દુરિઆરિ કાલી મહાકાલી; અચુઅસંતા જાલા, સુતારયા-સોય સિરિવા. ચંડાવિજયંકુચિ, પત્રઈત્તિ નિવાણિ અચુઆ ધરણ: વરુદ ધૃત્ત ગંધારિ, અંબ પઉમાવઈ સિદ્ધા. ઈઅ તિસ્થરકુખણયા, અનેવિ સુરાસુરી ય ચઉહાવિ; વંતર જોઈણિ પમુહા, કુણંતુ રફખે સયા અહે. એવં સુદિદિ સુરગણુ, સહિઓ સંઘસ્સ સંતિ જિણચંદ; મજઝવિ કરેઉ રમુખ, મુણિસુંદરસૂરિન્યુઅમહિમા. ઈઅ સંતિનાહ સમ્મદિદ્દી, રખે સરઈ તિકાલ જે;
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૧
સોવદ્વ-રહિએ, સ લહઈ સુહસંપર્યં પરમ. તવગચ્છગયણ-ણિયર, જુગવરસિરિસોમસુંદરગુરુછું; સુપસાય-લદ્ધ-ગણહર -વિજજસિદ્ધી ભણઈ સીસો.
તિજયપહુન્ન સ્તોત્ર-૪ તિજય-પદુરપયામય, અદમહાપાડિહેર જુત્તાણું સમયખિત્ત ઠિઆણું; સરેમિ ચ% જિર્ષિદાણું. પણવીસા ય અસીઆ, પનરસ પન્નાસ જિણવરસમૂહે; નાસેઉ સલદુરિઅં, ભવિઆણું ભત્તિ-જુત્તાણું. વીસા પણુયાલા વિય, તીસ પન્નત્તરી જિણવરિદા; ગહ-ભૂઅરખ સાઈણિ, ઘોરુવસગ્ગ પણાસં તુ. સત્તરિ પણતીસા વિય, સદ્દી પંચેવ જિણગણો એસ; વાહિ-જલજલણ હરિ-કરિ, ચેરારિ મહાભયં હરઉ. પણુપન્ના ય દસેવ ય, પન્નદી તય ચેવ ચાલીસા રફખંતુ મે શરીરં, દેવાસુર–પણમિઆ સિદ્ધા.
» હરહુંહઃ સરસ્સ : હરહું હા તહય ચેવ સરસ્સ ; આલિહિય–નામ-ગર્ભ, ચક્કે કિર સવ્વ ભદ્.
. હિણી પન્નત્તિ, વજજસિંખલા તહય વજજઅંકુસિઆ ચકકેસરી નરદત્તા, કાલી મહાકાલી તહ ગોરી. ગંધારી મહાજાલા, માણવી વઈરૂદ તય અછુત્તા; ભાણસિ મહમણસિઆ, વિજજાદેવીએ કુખતુ. પંચદસ કમ્મભૂમિસુ, ઉપને સત્તરિજિણુણ સયં; વિવિહ-રયણાઈ–વને,-વસોહિએ હરઉ દુરિઆઈ. ચઉતીસ અઈચય-જુઆ, અદ્ર-મહાપાડિહેર-કય હો; તિત્યયરા ગયોહા, ઝાએઅવ્વા પણું.
» વરકણય સંખવિધુમ-મરગય ઘણુસન્નિવં વિનયમહં; સત્તરિય જિણુણું, સવ્વામર પૂઈએ વંદે સ્વાહા.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર
ૐ ભવણુવઇ વાણુવંતર, જોસવાસી વિમાણુવાસીઅ; જે કેવિ દુઃ દેવા, તે સવે ઊવસમ`તુ મમં સ્વાહા. ચદકપૂર, ફલએ લિહિઊણ ખાલિઅ' પીઅ'; એગ તરાઈ–ગહ–ભૃઅ, સાણિ-મુર્ગી પણાસેઈ. ઇઅ સત્તરિસયં જંત, સમ્ભ મંત દુવારિ-પડિલિહિ; દુરિરિ વિજયવંત, નિમ્ભુત નિચ્ચ-મચેહ.
નમિઊણ સ્તાત્ર-૫
નનિમણુ પયસુરગણુ, ચૂડામણિકિરણર જિઅ મુણિા; ચલણ–જુઅલ મહાભય,–પણાસણ સથવ વુચ્છ. સડિય–કર–ચરણ–નહ-મુહ-નિઃઙ્ગ–નાસા વિવન-લાયના; કુદ-મહારાગાનલ, કુલિંગ-નિદતૢ સવ્વ ગા. તે તુહુ ચલણારાહ, સલિલ જલિ–સેય–વૃઢ઼િય—ચ્છાયા; વણુવ--ઢ્ઢા ગિરિપાયન વ્વ પત્તા પુણેા લગ્ઝિ, દુવ્વાય ખુભિય—જલનિહિ, ઉભડકલેલભીસણારાવે; સંભ ત–ભય-વિસ’ફુલ-નિજ્જામય-મુ-વાવારે. અવિલિઅ-જાણવત્તા, ખણેણ પાવતિ દૃષ્ઠિશ્મ' ફૂલ'; પાજિણ–ચલણ–જુઅલ', નિચ્ચ ચિઅ જે નતિ નરા, ખરપવહુય-વણુદવ–જાલાવલિમિલિય–સયલ૬મગહણે; ડજ્જત-મુદ્-મયવ-ભીસણુરવ-ભીસણુમિ વણે, જગગુરૂણા કમજુઅલ', નિબ્બાવિઅ-સયજ્ઞતિહુઅણુાભા'; જે સંભરતિ મણુઆ, ન કુઇ જલણા ભય તસિ વિલસ ત—ભાગભાસણ,-ફુરિઆરુણનયણતરલ”હાલ; ઉગ્ગ—ભુઅંગ' નવજલય–સત્યહ ભીસાયાર મન્નતિ કીડસરિસ, દૂર-પરિઢ-વિસમવિસવેગા; તુહુ નામક્ખર કુંડસિદ્ધ-માંતગુરૂઆ નરા લાએ.
૧૨
2.
૧૪
૩
.
૪
૫
ૐ
છ
८
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૩
અડવીસુ બિલ-તર, પુલિ દ–સદ્દલ સદ્ ભીમાસુ; ભયવિહુર–વુનકાયર–ઉત્સૂરિયપહિય સત્યાસુ. અવિલુત્તવિહવ-સારા, તુહ નાહ પણામમત્તવાવારા; નવગય–વિશ્વા સિગ્ન, પત્તા હિયઇચ્છિત ઠાણું, પજ્જલિઆનલનયણું, દૂર–વિયારિઅમુહ. મહાકાય; નહકુલિસ ધાય વિયલિઅ ગઈ ભત્થલા ભા. પણય–સસ ભમ પત્થિવ નહમણિ-માણિ-પડિઆપડિમસ્સ; તુહ વય-પહરણ ધરા, સીહ કુ ંપિ ન ગણ્`તિ, સસિ–ધવલ–૪ તમુસલ, દીહ-કફલ્લાલ-વૃગ્નિમ્બાહ; મહુપિંગ–નયણજુઅલ, સલિલ-નવજલહરારાવ.... ભીમ મહાગઈ, અચ્ચાસનપિ તે નવિ ગણુ તિ; જે તુમ્હેં ચલણ-જુઅલ', મુણિવઈતુ ંગ સમક્ષીણા. સમરમ્મિ તિક્ખખગ્ગા, ભિગ્યાય—પવિદ્—યકબંધે; કુ ત–વિણિભિન્ન—કરિકલહ મુક્ક સિક્કાર પર મિ. નિજિઅદપુખ્તર રિઉ રિંદનવહા ભડા જસધવલ; પાંતિ પાવ પસમિણ, પાસજિણ ! તુહપ્પભાવેણ રાગ જલ જલણુ વિસહર, ચારારિ મદ ગય રણભયાઈ; પાજિષ્ણુ નામ સકિત્તણેણ પસમંતિ સવાઈ. એવ' મહાભયહર, પાસ જિણિ દસ સથવમુઆર; ભવિય જણાણું યર, કલ્લાણ પરંપર નિહાણું. રાયભય જખ રકૂખસ કુસુમિણ—દુસ્સઊણુ રિખ પીડાસુ; સંઝાસુ દેસુ પથે, ઉવસગ્ગ તહય રયણીસુ.
જો પઢઈ જો અ નિરુણ, તાણ કઋણા ય માતુ ગસ્સ; પાસેા પાવ પસમે, સયલ ભવચ્ચિય ચલણા. ઉવસગ્ગ ́તે કમા સુરર્મીિ, ઝાણાએ જો ન સંચલિએ; સુરનર કિન્નર જુવહિ', સથુએ જયઉ પાજિષ્ણેા.
૧૦
૧૧
૧૨
૧૩
૧૪
૧૫
૧૬
૧૭
૧૮
૧૯
२०
૨૧
૨૨
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૪
એઅસ મજઝયારે, અદૃારસ અહિં જો મા; જો જાણુઇ સેા ઝાયઇ, પર્મ પયત્ન કુંડ પાસ પાસહ સમરણ જો કુઈ, સંતુદૃહિયઍણ; અર્હત્તરસય વાહિ ભય, નાસઈ તસ્સ દૂરે, શ્રી અજિતશાંતિ સ્તંત્ર-૬
૨૩.
૨૪
અજિઅ જિઅ સવભય', સતિંચ પસંત સવ્વ ગયપાવ; જયગુરૂ સતિગુણકરે, દેવિ જિણવરે પણિવયામિ. ૧ ગાહા. વવગય મંગુલભાવે, તેહ વિલતવ નિમ્મલસહાવે;
નિરુવમ મહુપભાવે, થેાસામિ સુસિમ્ભાવે. ૨ ગાહા સવદુકૢખપસતીણું, સન્ત્રપાવ પસતિણું;
સયા અજિગ્મસ તીણું, નમા અજિઅસતિણ. ૩ સિલાગે. અજિઅજિણ ! સુહુપ્પવત્તણું, તવ પુરિસુત્તમ ! નામકિત્તણું; તહય ધિઈમઈવત્તણું, તવ ય જિષ્ણુત્તમ સ ંતિ ! કિત્તેણં. ૪ માહિ. કિરિ વિદ્ધિ સચિઅ કમ્મ કિલેસ વિમુકખયર, અજિઅં નિચિશ્મ' ચ ગુહિ. મહામુણિક સિદ્દિગય; અજિઅર્સ ય સતિ મહાણ્ણિા વિકમ સતિકર, સયયં મમ નિવ્રુઈ કારણય ચ નમસય, । આલિ ગય.
અજિ
પુરિસા ! જઈ દુ!ખવારણ, જઈય વિમગ્ગહુ સુખકારણ; સતિ ચ ભાવએ, અભયકરે સરણ પવજ્જહા. ૬ માગહિઆ. અર્ઈ રઈ તિમિરવિરહિઅ મુવર્ય જરમરણ, સુરઅસુર ગરૂલ ભુયગવ પયય—પણિવઈય; અજિઅમહવિ અ સુનયનય નિષ્ણુ મભયકર', સરણુ મુવસરિઅ ભુવિ દિવિજ મહિ' સયયમુવણુમે ૭ સંગયય.
તંચ જિત્તમ મુત્તમ નિત્તમ સત્તધર'; અજ્જવમ ખતિ વિમુત્તિ સમાહિનિહિ; સંતિકર પણમામિ મુત્તમ તિત્યયર', સ ંતિ મુણી મમ સતિસમાહિવર દિસ. ૮ સેવાય.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૫ સાવથિ પુલ્વપત્યિવં ચ વરહત્યિ મથય પસF વિચ્છિન્નસંથિયું, થિર સરિ૭ વર્લ્ડ મયગલ લીલાયમાણ વગંધહત્યિ પત્થાણપસ્થિય સંથવારિહં; હથિહત્યબાહું ધંતકણગ રૂઅગ નિરૂવહય પિંજરે પવરલકુખણોવચિમાં સમ ચારૂ રૂવં સુઈસુહ મણભિરામ પરમ રમણિજજ વરદેવદુંદુહિ નિનાય મહુરયર સુહગિર.૯ વેઠુઓ.
અજિસં જિઆરિગણું, જિઅ-સલ્વયં ભવોહરિઉં; પણમામિ અહં પયઓ, પાવં સિમેઉ મે ભયવં; ૧૦ રાસાલુદ્ધઓ.
કુરુજણવય હસ્થિણાઉર-નરીસરો પઢમંત મહાચવક્રિોએ મહપભા, જે બાવત્તરિ પુરવાર–સહસ્સ વરનગર-નિગમ જણવયવઈ બત્તીસારાયવરસહસ્તાક્યાયમ; ચઉદસવરરયણ-નવમહાનિહિ-ઉસદિસહસ્ર પવરજવણ સુંદરવઈ, ચુલસી–હય–ગય–રહસયસહસસામી છન્નઈ-ગામડેડિ–સામી આસી જે ભારહેમિ ભયનં. ૧૧ વેઠ્ઠઓ.
તસતિ સંતિકર, સતિરણું સત્વભયા; સંર્તિ થણામિ જિર્ણ, સંતિ વિહેઉ મે. ૧ર રાસાનંદિઅયું.
ઇફખાગ વિદેહનરીર નરવસહા મુશિવસહા, નવસારસસિ સકલાણણ વિગયતમા વિહુઅયા,અજિઉત્તમ-તેઅ ગુણેહિં મહામુણિ અમિઅબલા વિઉલકુલા; પણમામિતે ભવ-ભય-મૂરણ જગસરણું મમ સરણું. ૧૩ ચિત્તલેહા.
દેવ-દાણ-વિંદ-ચંદ-સૂર–વંદ હઠ્ઠ-તુટ્ટ–જિદ્ર–પરમ, લદ્ર-વધંત-રૂપ-પદ-સે-સુદ્ધ– નિદ–ધવલ; દંત-પંતિસંતિ ! સત્તિ કિત્તિ-મુત્તિ-જુત્તિ-ગુત્તિ–પવર, દિત્તને અવંદ ઘેય સવલેએ ભાવિઅપભાવણે પઈસ મે સમાહિં. ૧૪ નારાયઓ.
વિમલસસિ-કલાઈરેઅ-સેમ; વિતિમિર-સૂર-કરાઈઅ– તે, તિસવઈ-ગણ -, ધરણિધરપ્પવરાઈઅ-સારં. ૧૫ કુસુમલયા.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૬
સો અ સયા અશ્મિ', સારીરે આ ખલે અજિં; તવ સજમે અ અજિગ્મ, એસ થુણામિ જિષ્ણુ અજિઅ. ૧૬ ભુઅગપરિરિ ગિ
સામગ્રુહિ પાવઈ ન ત નવ-સર્ય-સસી, તેઅ-ગુહિ પાવઇ ન તં નવસરય રવી; રૂવણેહિં પાવઇ ન ત તિઅસગણુવઈ, સારગૃહિ પાવઈ ન ત ધરણુધરવઈ. ૧૭ ખિજ્જિય.
તિસ્થવર પવત્તયં તમયરહિયં, ધીરજણ શુઅચ્ચિયુઅ કલિ કલ્લુસ’; સ’તિસુહ પવત્તય તિગરણ પય, સંતિમહં મહામુર્માણ સરમુવમે, ૧૮ લલિઅય.
વિષ્ણુએણુય સિરરઈ અંજલિ રિસિગણુ સથુઅ થિમિઅ', વિષ્ણુહાહિવ ધણુવ નરવઈ થુઅ મહિ અગ્નિ' બહુસા; અઈરુગ્ગય સત્ય દિવાયર સમહિઅસપ્પભ તવસા, ગયણ ગણુ વિયરણુ સમુઈઅ ચારણ વદિ સિસા. ૧૯ કિસલયમાલા.
અસુર ગરુલ પરિવદિય', કિન્નારગનમાંસિઅ'; દેવ}ાડિસય સથુઅ', સમસ્ધ પરિવદય. ૨૦ સુમુહ
અભય... અહ, અન્ય અનુય, અઅિ અજિ, પય પણમે. ૨૧ વિજ્જુવિલસિ’.
આગયા વરવિમાણુ દિબ્લકગ રહ તુય પહેકર સઐહિ સ્ફુલિગ્ન,સસ ભમેાઅરણ ખુભિઅ લુલિય ચલ કુડલ ગય તિરીડ સાહ ત મલિમાલા. ૨૨ વેટ્ટુએ.
જ સુરસંધા, સાસુરસંધા વેરવિઊત્તા ત્તિસુજુત્તા, આયરભૂસિઅ સંભપિડિ સુદુંસુવિક્ટુિઅ સવલેાધા; ઉત્તમ કંચણુ રયણ પવિ ભાસુર ભૂસણ ભાસુરંગા, ગાય સમેાય ભત્તિ વસાગય પંજલિ પેસિય સીસપણામા. ૨૩ યમાલા.
વંદિઊ થેાઊણુ તે જિષ્ણુ, તિગુણમેવ ય પુણા પાહિણ ; પણભિગણ્ ય જિષ્ણુ સુરાપુરા, પમ્મુ સભવાઈ તા ગયા. ૨૪ ખિત્તય.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૭, તે મહામુણિમહંપિ પંજલી, રાગદેસ ભય મેહવજિજએ, દેવ દાણવ નરિંદ નંદિ, સંતિમુત્તમ મહાતવ નમે. ૨૫ ખિાય.
અંબરંતર વિઆરણિઆહિં; લલિએ હંસવહુ ગામિણિઆહિં; પણ સેણિથણુ સાલિણિઆહિં, સકલકમલદલ અણિઆહિં.. ૨૬ દીવયં.
પણ નિરંતર થણભર વિણમિય ગાયેલઆહિં, મણિકંચણ પસિઢિલ મેહલ સહિએ સેણિતડાહિ; વરખિખિણિ નેઉર સતિશય વલય વિભૂસણિઆહિં, રઇકર ચઉર મોહર સુંદર દસણિઆહિં. ૨૭ ચિત્તફખરા.
દેવસુંદરીહિં પાયવંદિઆહિં, વંદિઆ ય જસ્મ તે સુવિક્રમા કમા; અપૂણે નિડાલએહિં મંડોડુણ પગારએહિં કેહિં કેહિં વિ, અવંગ-તિલય પત્તલેહનામએહિં ચિલએહિ સંગમંગયહિં, ભત્તિસનિવિદ્ર વંદણાયાહિં હુંતિ તે વંદિઆ પુણો પુણો. ૨૮ નારાયઓ.
તમહં જિણચંદ, અજિએ જિઅહં; ધુયસબૂકિલેસ, પયએ પણમામિ. ૨૯ નંદિઅયં.
યુઅવંદિઅયસ્સા, રિસિગણુ દેવગણેહિં, તે દેવહુહિં, પયા પણુમિઅસ્સા, જસ્ટ જગુત્તમસાસણઅસ્સા, ભત્તિવસાય પિંડિઅયહિં, દેવવર૭રસા બહુઆહિં, સુરવર રઈગુણુ પંડિઅયહિં. ૩૦ ભાસુયં.
વંસદ તંતિતાલ મેલિએ, તિઉફખરાભિરામ સદમીસએ એ અ, સુઈસમાણણે આ સુદ્ધ સજજ ગીચ પાયજાલઘંટિઆહિં, વલયા મેહલા કલાવ નેઉરાભિરામસમીસએ કએ અ, દેવનદિઆહિં. હાવભાવવિભુમપગારએહિં, નચ્ચિઉણ અંગહારએહિં, વંદિઆય જલ્સ તે સુવિક્રમા કમા, તયં તિલેય સવસાસંતિકારયં, પસંત સબ્સ પાવોસમેસ હં નમામિ સંતિમુત્તમ જિર્ણ. ૩૧ નારાયએ.
છત્ત ચામર પડાગ જવ જવ મંડિઆ, ઝયવર મગર ત્રય
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૮ સિરિવચ્છ સુવંછણા; દીવ સમુદ્ર મંદર દિસાગય સોહિયા, સWિઆ વસહ સીહ રહ ચક્ક વરંકિયા. ૩૨ લલિઅયું.
સહાવલદા સમપટ્ટા, અસદુકા ગુણહિં જિદા; પસાયસિટ્ટા તવેણુ પુઠ્ઠા, સિરીહિં ઈઠ્ઠા રિસહિં જુઠ્ઠા. ૩૩ વાણુવાસિની,
તે તવેણુ ધુએ સવ્વપાવયા, સવ્વલ હિઅમૂલ પાવયા, સંયુઆ અજિઅ સંતિ પાયા હેતુ મેસિવ સુહાણ દાયયા. ૩૪ અપરાંતિકા
એવં તવ બલ વિલ મીએ અજિઅસંતિ જિણ જુઅલં; વવગય કમ્મરયમલ, ગઈ ગયં સાસય વિલિં. ૩૫ ગાહા.
તે બહુગુણપસાયં, મુકુખસુહેણ પરમેણુ અવિસાયં: નામેઉ મે વિસાયં, કુણઉ આ પરિસાવિ અપાયું. ૩૬ ગાહા.
મોએઉ આ નંદિ, પાવેલ આ નંદિસેમભિનંદિ, પરિસાવિ આ સુહ નંદિ, મમ ય દિસઉ સંજમે નંદિ, ૩૭ ગાહા.
પખિએ ચાઉમાસિઅ, સંવચ્છરિએ અવસ્ય ભણિઅો; સોઅ સહિ, ઉવસગ્ગ નિવારણ એસો. ૩૮
જે પઢઈ જે આ નિસુણઈ, ઉભઓ કાલપિ અજિઅસંતિ થયં; નહુ હુંતિ તસ્સ રોગ, પુલ્વપન્ના વિનાસંતિ. ૩૯
જઈ ઈચ્છહ પરમપયં, અહવા કિત્તિ સુવિર્ડ ભુવણે તા તેલુફદ્ધરણે, જિણવયણે આયર કુણહ. ૪૦
ભકતામર સ્તોત્ર-૭ ભક્તામર પ્રણત મૌલિ મણિ પ્રભાણું,
મુદ્યોતકં દલિત પાપ તમે વિતાનમ; સમ્યક્ પ્રણમ્ય જિનપાદ યુગે યુગાદા,
વાલંબનું ભવજલે પતતાં જનાના. ૧ યઃ સંસ્તુતઃ સકલ વાડુ મય તત્ત્વધા,
દુભૂતબુદ્ધિપટુભિઃ સુરલોક નાર્થ;
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧૯
સ્તોૌજગત્રિતય ચિત્ત હરેદાર ,
તેણે કિલામપિ તે પ્રથમ જિનેન્દ્રમ. ૨ બુદ્ધયા વિનાપિ વિબુધાર્ચિત પાદપીક!,
સ્તોતું સમુઘતમતિ વિગતત્ર હિમઃ બાલં વિહાય જલ સંસ્થિત મિંટુબિંબ,
મન્યઃ ક ઈચ્છતિ જનઃ સહસા ગ્રહીતુમ. ૩ વતું ગુણન્ ગુણસમુદ્ર ! શશાંક કાંતાન,
કતે ક્ષમઃ સુરગુરુપ્રતિમોપિ બુદ્ધયા રે; કલ્પાંતકાલ પવદ્ધત નકચક્ર,
કે વા તરી_મલમબુનિધિં ભુજાભ્યામ્ ? ૪ સેહં તથાપિ તવ ભક્તિવશાત્મનીશ !,
કતું સ્તવં વિગતશક્તિરપિપ્રવૃત્ત; પ્રીત્યાત્મવીય વિચાર્ય મૃગો મૃગેન્દ્ર,
નાભેતિ કિં નિજાશશેઃ પરિપાલનાથમ? ૫ અલ્પત મૃતવતાં પરિહાસ ધામ,
ત્વભક્તિરેવ મુખરીકુરુતે બલાત્મામ; યëકિલઃ કિલ મધૌ મધુરં વિરૌતિ,
તચારુ-ચૂત-કલિકા-નિક કહેતુઃ ૬ વત્સસ્તવેન ભવ-સંતતિ-સનિબદ્ધ,
પાપં ક્ષણક્ષય-મુપૈતિ શરીરભાનામ; આક્રાંતક-મલિ–નીલ-મશેષમાશુ,
સુર્યાસુ-ભિન્નમિવ શાર્વ-મંધકારમ ૭ મતિ નાથ ! તવ સંસ્તવન ભયેદ -
મારભ્યતે તન–ધિયાપિ તવ પ્રભાવાત; ચેતે હરિષ્યતિ સતાં નલિની–દલેષ,
મુક્તાફલઘુતિ-મુપૈતિ નનૂદબિંદુ. ૮
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૦
આસ્તાં તવ સ્તવન–મસ્ત-સમસ્તદોષ,
વત્સકથાપિ જગતાં દુરિતાનિ હન્તિ; દૂરે સહસ્ત્રકિરણઃ કુરુતે પ્રભવ,
પદ્માકરેછુ જલજાનિ વિકાસભાજિ. ૯ નાત્યભુત ભુવન–ભૂષણ-ભૂત! નાથ !
ભૂતર્ણભુવિ ભવંતમભિખુવતઃ; તુલ્યા ભવતિ ભવતે નનું તેની કિંવા,
ભૂત્યાશ્રિતં ય ઈહ નાત્મસમ કરાતિ. ૧૦૦ દૃષ્ટવા ભવન-મનિમેષ-વિલોકનીયં,
નાન્યત્ર તેવમુપયાતિ જનસ્ય ચક્ષુ; પીતા પયઃ શશિકર-ઘુતિ-દુગ્ધસિધે,
ક્ષારં જલં જલનિધે-રશિતું ક ઈચ્છત? ૧૧ ચૌ: શાંતરાગ-રુચિભિઃ પરમાણુભિત્વ,
નિમપિતસ્ત્રિભુવનેક–લલામ ભૂત !; તાવંત એવ ખલુ તેણવઃ પૃથિવ્યાં;
ય સમાન-અપરં ન હિ રૂપમસ્તિ. ૧૨. વત્ર કુવો તે સુર-નરગ–નેત્રહારિ ?,
નિશેષ-નિજિત જગત્રિતપમાનમ; બિંબ કલંક-મલિન ફુવ નિશાકરસ્ય?
યદ્દાસરે ભવતિ પાંડુ-પલાશ-કલ્પમ. ૧૩ સંપૂર્ણ—મંડલ–શશાંક-કલા-કલાપ,
શુભ્રા ગુણાસ્ત્રિભુવન તવ લંઘયક્તિ; યે સંશ્રિતાસ્ટિજગદીશ્વર ! નાયમેકં,
કસ્તાનિવારયતિ સંચરતા યથેષ્ટમ? ૧૪ ચિત્ર મિત્ર? યદિ તે ત્રિદશાંગનાભિ,
નતં મનાગપિ મને ન વિકાર–માગમ
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૧ કલ્પાંતકાલ-મરુતા ચલિતાચલેન,
કિં મંદરાદિ-શિખરં ચલિતં કદાચિત. ૧૫ નિધૂમવત્તિ-૨૫વર્જિત-તૈલપૂર,
- કૃત્ન જગત્રયમિદં પ્રકટીકરષિ ગમ્યો ન જાતું મરુતાં ચલિતા ચલાનાં,
દીપોપરત્વમસિ નાથ! જગત્રકાશઃ ૧૬ નાસ્તં કદાચિદુપયાસિ ન રાહુગમ્ય,
સ્પષ્ટીકરષિ સહસા યુગપજગતિ; નાંધરાદર-નિરુદ્ધ મહાપ્રભાવ.
સૂર્યાતિશાયિ મહિમાસિ મુનીંદ્ર! લે છે. ૧૭ નિત્યદય દલિતમોહ મહધકારં,
ગયું ન રાહુવનસ્ય ન વારિદાનામ વિશ્વાજતે તવ મુખાજ મનપકાંતિ,
વિદ્યોતયજગદપૂવશશાંકબિમ્બમ. ૧૮ કિં શવરીષ શશિનાહ્ન વિવસ્વતા વા ?
યુષ્પમુખેÇદલિતેવુ તમન્સુ નાથ ! નિષ્પન્નશાલિ વનશાલિનિ જીવલે કે,
કાર્ય કિજલધરે જેલભાર ન ? ૧૯ જ્ઞાનં યથાત્વયિ વિભાતિ કૃતાવકાશ,
નૈવં તથા હરિહરાદિષ નાયકેવું; તેજ: સ્ફરન્મણિષ યાતિ યથા મહત્ત્વ,
નૈવં તુ કાચ શકલે કિરણકુલેપિ. ૨૦, મન્ય વર હરિહરાદય એવ દષ્ટા,
દષ્ટપુ એવુ હૃદયં ત્વયિ તેમેતિ; કિં વીક્ષિતેન ભવતા? ભુવિ ચેન નાન્ય,
કશ્ચિન્મને હરતિ નાથ ! ભવાંતરેપિ. ૨૧
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩ર
સ્ત્રીણાં શતાનિ શતરોા જનયન્તિ પુત્રાન,
નાન્યા સુતં ત્વદુ૫મ જનની પ્રસૂતા;
સર્વાં દિશા ધૃતિ ભાનિ સહસ્રરશ્મિ,
પ્રાચ્ચેવ દિઞ્જનયતિ સ્ફુરદ શુજાલમ. ૨૨
વામાઞન્તિ મુનયઃ પરમ પુમાંસ,
માદિત્યવણ મમત્ર તમસઃ પરસ્તાત્;
વામેવ સમ્યગુપલભ્ય જયંતિ મૃત્યું,
નાન્ય: શિવ: શિવપદસ્ય મુનીન્દ્ર ! ૫થાઃ ૨૩ ત્વામનય વિભુમચિત્યમસ`ખ્યમાદ્ય, ચેાગીશ્વર વિર્દિતયેાગમનેકમેક,
બ્રહ્માણુમીધરમન તમન ગકેતુમ;
જ્ઞાનસ્વરૂપ મમલ પ્રવતિ સંતઃ, ૨૪
બુદ્ધત્વમેવ વિષ્ણુધાČિત બુદ્ધિ મેધાત્,
ત્વં શંકરેસિ ભુવનત્રય શંકરત્વાત્ ;
ધાતાસિ ધીર ! શિવમાગ વિષે વિધાનાત,
વ્યક્ત ત્વમેવ ભગવન્! પુરુષાત્તમેાસિ. ૨૫
તુલ્ય નમસ્ત્રિભુવનાતિ હરાય નાથ !
તુભ્યો નમઃ ક્ષિતિતલામલભૂષણાય; તુલ્ય નમા જિન ! ભવાદધિ શાષણાય.. ૨૬
તુભ્ય નમસ્ત્રિજગતઃ પરમેશ્વરાય,
કા વિસ્મયાત્ર ? યદિ નામ ગુણૈરશેૌ,
સ્વ. સંશ્રિતા નિરવકાશતયા મુનીશ !;
દાખૈરુપાત્ત વિવિધાશ્રય જાતગવૈ:,
સ્વપ્નાંતરૅપિ ન કદાચિદપીક્ષિતેાસિ, ૨૭
ઉરશાકતરૂ સ ંશ્રિત મુન્મયૂખ,
માભાતિ રૂપમમલ ભવતા નિતાન્તમ્;
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૩ સ્પષ્ટોલસકિરણમત તમે વિતાન,
બિંબ રવિ પયોધર પાર્થવત્તિ. ૨૮ સિંહાસને મણિમયૂખશિખાવિચિત્ર,
વિશ્રાજવે તવ વધુ કનકાવદામ; બિંબ વિલિસદશુ લતા વિતાન,
તું ગોદયાદ્રિ શિરસીવ સહસ્રરમેઃ ર૯ કુદાવદાતચલચામરચાશેભં, -
વિશ્વાજતે તવ વપુઃ કલધૌત કાનમં; ઉદ્યચ્છશાંક શુચિનિઝરવારિધાર,
| મુસ્તટ સુરગિરિવ શાતકૌભમ. ૩૦ છત્રત્રયં તવ વિભાતિ શશાંકકાંત –
| મુશ્ચ સ્થિત સ્થગિત ભાનુકરપ્રતાપમ; મુક્તાફલ પ્રકર જાલ વિવૃદ્ધશોભે,
પ્રખ્યાપ ત્રિજગતઃ પરમેશ્વરત્વમ. ૩૧ ઉનિદ્ધહેમ નવપંકજ પુંજ કાંતિ
પયુલસનખ મયૂખ શિખાભિરામ; પાદો પદાનિ તવ યત્ર જિનેંદ્ર! પત્તા,
પાનિ તત્ર વિબુધાઃ પરિક૯૫યંતિ. ૩૨ ઈન્ધ યથા તવ વિભૂતિભૂજ્જિનેન્દ્ર !
ધર્મોપદેશન વિધી ન તથા પરસ્ય; યાદ; પ્રભા દિનકૃત પ્રહતાંધકારા,
તાદક કુતે ગ્રહગણમ્ય વિકાશિપિ? ૩૩ એતન્માવિલવિલેલકપિલમૂલ,
મત્ત શ્રમદુખ્રિમરનાદ વિવૃદ્ધકેપમ; અરાવતાભભિમુહતભાપતન્ત;
દષ્ટવા ભયં ભવતિ ભવદાશ્રિતાનામ, ૩૪
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૪ ભિનેત્મકુંભગવદુજવલશેણિતાક્ત,
મુક્તાફલપ્રકરભૂષિતભૂમિભાગ બહુકમ ક્રમગત હરિણુધિપપિ,
નાકામતિ ક્રમયુગાચલસંશ્રિત છે. ૩૫ કલ્પાંતકાલપવનહંતવહ્નિકલ્પ,
દાવાનલ જ્વલિતમુજqલમુકુલિંગમ; વિશ્વ જિસુમિવ સંમુખ માપતતું,
ત્વનામ કીર્તન જલં સમય–શેષમ્. ૩૬ રકતેક્ષણું સમદ કેકિલ કંઠનીલ,
ક્રોધીત ફણિનમુસ્કુણમાપતખ્તમ; આક્રામતિ ક્રમયુગેન નિરસ્તશંક,
સ્વનામ નાગદમની હદિ યસ્ય પુસઃ ૩૭ વલ્બતુરંગ ગજગજિત ભીમનાદ,
. ભાજૈ બલં બલવતામપિ ભૂપતીનામ; ઉદિવાકર મયુખ શિખાપવિદ્ધ,
વકીત્તનાત્તમ ઈવા ભિદામુપતિ. ૩૮ કુંતાગ્રંભિનગજશેણિતવારિવાહ,
વેગાવતારતરણાતુરોધભીમે; યુદ્ધ જયં વિજિત દુજેય જે પક્ષા,
સ્વત્પાદપંજ વનાશ્રયિણો લભત. ૩૯ અંભોનિધી શુભિત ભીષણ નચક્ર,
પાઠીનપીઠ ભયબણ વાડવા; રંગતરંગશિખરસ્થિતયાનપાત્રા,
સ્ત્રાસ વિહાય ભવતઃ સ્મરણા વ્રજતિ. ૪૦ ઉભૂત ભીષણ જલદર ભારભુમાર,
શોચ્યાં દશામુપગલાચુતછવિતાશા,
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૫
તંત્પાદપંકજ રમૃત દિગ્ધ દેહા,
ભવંતિ મકરધ્વજ તુલ્યરૂપા ૪૧ આપાદકંઠમુરુ શૃંખલ વેષ્ટિતાગા,
ગાઢ બૃહનિગડ કોટિનિવૃષ્ટજંઘા; વન્નામમંત્રમનિશં મનુજાઃ સ્મરંતર,
સદ: સ્વયં વિગત બંધ ભયા ભવંતિ. ૪૨ મરદિપેન્દ્ર મૃગરાજ દવાનલાહિ,
સંગ્રામ વારિધિ મહેદર બંધનત્યમ; તસ્યાશુ નાશ મુપયાતિ ભયં ભિયેવ,
યસ્તાવક સ્તવમિમં મતિમાનધીતે. ૪૩ સ્તત્રસ્ત્રજ તવ જિનેન્દ્ર! ગુણનિબદ્ધાં,
ભકત્યા મયા રૂચિરવર્ણવિચિત્રપુષ્પામ; ધ જને ય ઈહ કંઠ ગામજસ્ત્ર,
તે માનતું ગમવશા સમુપૈતિ લક્ષ્મી ૪૪ [ભક્તામરની ૧૨ થી ૨૦ ગાથાઓ સૂરિમંત્ર ગર્ભિત છે. માટે વધુ ન બને તે નવ ગાથાઓ પણ ગણવાથી અપૂર્વ સુખશાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે.]
કલ્યાણમંદિર સ્તોત્ર-૮ કલ્યાણમંદિર મુદાર ભવદભેદિ,
ભીતાભયપ્રદમનિંદિતમંધિપ, સંસારસાગર નિમજદશેષજંતુ,
પિતાયમાન મભિનમ્ય જિનેશ્વરસ્ય. ૧ યસ્ય સ્વયં સુરગુરુગરિમાંબુરાશે;
તેત્રે સુવિસ્તૃત મતિને વિભુવિધાતુમ; તીર્થેશ્વરસ્ય કમઠસ્મય ધૂમકેતે,
- સ્તસ્યાહમેષ કિવ સંસ્તવનું કરિષ્ય. ૨
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩ર૬ સામાન્ય પિ તવ વયિતું સ્વરૂપ,
ભસ્માદશાઃ કથમધીશ ! ભવં ત્યધીશા ? ધૃષ્ટપિ કૌશિકશિશુયદિ વા દિવાં,
રૂપે પ્રરૂપતિ કિ કિલ ધમરમે ? ક મેહક્ષયાનુભવન્તપિ નાથ ! મર્યો,
જૂનું ગુણાન ગયિતું ન તવ ક્ષમત; કલ્પાંત વાંત પયસઃ પ્રકાપિ ચશ્મા
| મીયત કેન જલધેનુ રત્નરાશિઃ ? ૪ અભ્યદ્યામિ તવ નાથ ! જડાશપિ,
કતું સ્તવં લસદસંખ્યગુણાકરસ્ય; બાલપિ કિં ન નિજબાહુયુગ વિતત્ય,
વિસ્તીર્ણતાં કયતિ સ્વધિયાંબુરાશેઃ ! પ યે ગિનામપિ ન યાંતિ ગુણાસ્તવેશ!,
વકતું કર્થ ભવતિ તેવું સમાવકાશઃ ? જાતા તદેવમસમીક્ષિત કારિતયં,
જયંતિ વા નિજાગરા નનું પક્ષિણપિ. ૬ આસ્તામચિંત્ય મહિમા જિન ! સંતવસ્તુ,
નામાપિ પતિ ભવતે ભવતે જગતિ; તીવાતપિપહત પાંથજનાનિદાઘે,
. પ્રણાતિ પદ્મસરસ: સરસોનિલપિ. ૭ હત્તિનિ ત્વયિ વિભે ! શિથિલીભવંતિ,
જ: ક્ષણેન નિબિડા અપિ કમબંધા; સદ્દો ભુજંગમમયા ઈવ મધ્યભાગ,
મભ્યાગતે વનશિખંડિનિ ચંદનય. ૮ મુચ્યત એવ મનુજાઃ સહસા જિતેંદ્ર !,
રૌદ્રરૂપદ્રવશૌસ્વયિ વીક્ષિતેપિ;
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૭ ગેસ્વામિનિ ફુરિત તેજસિ દષ્ટમાવે,
ચૌરરિવાશુ પશવઃ પ્રપલાયમાનૈઃ ૯ – તારકે જિન ! કર્થ? ભવિનાં ત એવ,
- ત્યામુદહંતિ હદયેન યદુરરંત; યા દતિસ્તરતિ યજલ મેષ જૂન–
મન્તર્ગતમ્ય ભરતઃ સ કિલાનુભાવ: ૧૦ સ્મિન હર પ્રભુતાપિ હત પ્રભાવા,
સપિ ત્વયા રતિપતિઃ ક્ષપિતઃ ક્ષણેન: વિધ્યાપિતા હુતભુજ: પસાથ યેન,
પીત ન કિં તદપિ દુધર વાડવેન? ૧૧ સ્વામિન્સનલ્પગરિમાણમપિ પ્રપન્ના,
સ્વાં જંતવઃ કથામહે હૃદયે દધાના; જન્મોદધિ લધુ તરે ત્યતિ લાઘવેન,
ચિંત્યો ન હંત મહતાં યદિ વા પ્રભાવ . ૧૨ ક્રોધત્વયા યદિ વિભો ! પ્રથમ નિરસ્તા,
ધ્વસ્તાસ્તદા બત કર્થ કિલ કર્મચૌરા: ? લેષયમુત્ર યદિ વા શિશિરાપિ લે કે,
નીલકુમાણિવિપિનાનિન કિં હિમાની ? ૧૩ ત્યાં ગિનો જિન ! સદા પરમાત્મરૂપ,
મયંતિ હૃદયાંબુજ કોશ દેશે; પૂતસ્ય નિર્મલરૂચે યદિ વા કિમન્ય,
દક્ષસ્ય સંભવિ પદે નનુ કણિકાયા? ૧૪ ધ્યાનજિનેશ! ભવ ભવિનઃ ક્ષણેન,
દેહ વિહાય પરમાત્મદશાં વ્રજતિ; તીવાનલાદુપલભાવમપાસ્ય લેકે,
ચામીકત્વ મચિરાદિવ ધાતુભેદા ૧૫
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨૮ અંતઃ સદૈવ જિન! યસ્ય વિભાવ્યસે ત્વ,
ભવ્યે કથં તદપિ નાશયશે શરીરમ ? એતસ્વરૂપમથ મધ્ય વિવત્તિને હિ,
યદિગ્રહ પ્રશમયંતિ મહાનુભાવા. ૧૬ આત્મા મનીષિભિરયં ત્વદભેદ બુદ્ધયા,
ધ્યાત જિતેંદ્ર ! ભવતીહ ભવ–ભાવ; પાનીયમયમૂતમિત્યનુચિંત્યમાન,
'કિ નામ ને વિશ્વવિકારમપાકરાતિ? ૧૭ –ામેવ વીતતમસં પરવાદિપિ,
નૂનં વિભે! હરિહરાદિ ધિયા પ્રપન્ના; કિં કાચકામલિભિરીશ! સિતાપિ શંખે,
નો ગૃઘતે વિવિધવણ વિપર્યયેણ. ૧૮ ધર્મોપદેશ સમયે સવિધાનુભાવા-,
દાસ્તાં જ ભવતિ તે તરૂરીયશોક અભ્યગતે દિનપતી સમાહરૂપિ,
| કિં વા વિબોધમુપયાતિ ન જીવલેકર ? ૧૯ ચિત્ર વિભો ! કથમવાઙમુખ વૃતમે,
વિક્વકૂ પતત્ય વિરલા સુર પુષ્પ વૃષ્ટિ, વગેરે સુમનસાં યદિ વા મુનીશ!
ગચ્છતિ નૂનમધ એવ હિ બંધનાનિ. ૨૦ સ્થાને ગભર હૈદદધિ સંભવાયા,
પીયુષતાં તવ ગિરઃ સમુદીરયંતિ, પીત્વા યતઃ પરમ સંમદ સંગાજે,
ભવ્યા વ્રજતિ તરસાણ જરામરત્વમ. ૨૧ સ્વામિન્ ! સુદૂરમવનમ્ય સમુત્યતં તો,
મન્ય વદંતિ શુચય: સુર ચામરવા
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૩૨૯ ચેમે નતિં વિદધતે મુનિપુંગવાય,
તે નમૂર્વગતય: ખલુ મુહભાવાઃ ૨૨ શ્યામ ગભીર ગિરમુજજવલ હેમર
સિંહાસન સ્થમિહ ભવ્ય શિખંડિતસ્વામી આલોયંતિ રભસેન નદતમુચ્ચે
શ્રામીકરાદ્રિ શિરસીવ નવાંબુવાહમ. ૨૩ ઉદ્ગચ્છતા તવ શિતિઘુતિ મંડલેન,
લુપ્તચ્છદચ્છવિરોક્તરૂ બંભૂવ; સાનિધ્યાપિ યદિ વા તવ વીતરાગ !
નીરાગતાં વજતિ કે ન સચેતનપિ? ૨૪ ભો ભેદ પ્રમાદમવધૂય ભજવમેન,
માગત્ય નિવૃત્તિપુર પ્રતિ સાર્થવાહમ; એનિવેદયતિ દેવ ! જગત્રયાય,
મજો નદન્નભિનભ: સુરદુંદુભિસ્તે. ૨૫ ઉદ્યોતિષ ભવતા ભુવનેષુ નાથ !,
તારાન્વિતે વિધુરય વિહતાધિકાર મુક્તા કલાપ કલિતક્ષ્ણવસિતાતપત્ર,
વ્યારાત્રિધા તતનુ ધ્રુવમભ્યપેતા, ર૬ વેને પ્રપૂરિત જગત્રય પિડિતન,
કાંતિ પ્રતાપ યશસામિવ સંચયેન; માણિક્ય હેમ રજત પ્રવિનિર્મિતન,
સાલ ત્રણ ભગવન્નભિત વિભાસિ. ૨૭ દિવ્યસૃજે જિન! નમત્રિશાધિપાના,
| મુત્ય રત્નચિતાનપિ મૌલિબંધાન : પાદૌ શ્રયંતિ ભવતે યદિ વા પરત્ર,
ત્વસંગમે સુમન ન રમત એવ. ૨૮
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૦ – નાથ ! જન્મજલધે વિપરાડ-મુખેપિ,
તારયસ્યસુમતો નિજ પૃષ્ઠ લગ્નાન; યુક્ત હિ પાર્થિવ નિપસ્ય સતસ્તવ,
ચિત્ર વિભ! યદસિ કમવિપાક શૂન્ય. ૨૯ . વિશ્વપિ જનપાલક! દુગતત્ત્વ,
* કિં વાક્ષરપ્રકૃતિપ્રલિપિસ્વમીશ! અજ્ઞાનવત્યપિ સદૈવ કંચિદેવ,
જ્ઞાન ત્વયિ સ્કુતિ વિશ્વવિકાશહતુ. ૩૦ પ્રાભાર સંભૂત નભસિ રજાંસિ રેષા,
- ૬થાપિતાનિ કમઠેન શઠેન યાનિ; છાયાપિ તૈસ્તવ ને નાથ ! હતા હતા,
પ્રસ્તત્વમરિયમેવ પરં દુરાત્મા. ૩૧ યદ્ ગજજર દૂજિત ઘનઘમદ“ભીમ,
પ્રશ્યત્તડિમુસલ માંસલ ઘેર ધારમ; હૈયેન મુક્તમથ દુસ્તરવારિ છે,
તેનૈવ તય જિન! દુસ્તરવારિ કૃત્યમ ૩૨ ધ્વસ્તર્વ કેશ વિકૃતા કૃતિ મર્ચી મુંડ,
પ્રાલંબભૂદ્દ ભયદ વત્ર વિનિયંદ; પ્રતત્રજ: પ્રતિભવં તમપીરિતો ય,
સેમ્યાભવભ્રતિભવ ભવદુઃખહતુ. ૩૩ ધન્યાસ્ત એવ ભુવનાધિપ ! ત્રિસંધ્ય,
ભારાધયંતિ વિધિવકિધુતાન્યકૃત્યા; ભફલસત્પલક પક્સલ દેહ દેથા,
પાદઇયં તવ વિજો ભુવિ જન્મભાજ: ૩૪ - અસ્મિન પાર ભવ વારિનિધૌ મુનીશ !.
મળે ન મે શ્રવણુગોચરતાં ગાસિ;
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૩૩૧ આકણિત તુ તવ ગોત્ર પવિત્ર મંત્ર,
કિં વા વિદ્વિષધરી સવિધ સમેતિ ? ૩૫ જન્માંતરપિ તવ પાયુગ ન દેવ!
મચે ભયા મહિતમીહિત દાનદક્ષમ; તેનેહ જન્મનિ મુનીશ! પરાભવાનાં,
જાત નિકેતનમહ મથિતાશયાનામ. ૩૬ નૂન ન મેહ તિમિરા વૃતલચનેન,
પૂર્વ વિભો ! સકૃષિ પ્રવિલેકિતસિ; મવિધ વિધુરયંતિ હિ મામનાથ,
પ્રોદ્યપ્રબંધ ગતયઃ કમિન્યથતે ? ૩૭ આકણિતિપિ મહિૉપિ નિરીક્ષિતપિ,
જૂનું ન ચેતસિ મયા વિધુતસિ ભકૃત્યા; જાસ્મિ તેન જન બાંધવ! દુઃખ પાત્ર,
યસ્માત ક્રિયા: પ્રતિફલતિ ન ભાવશૂન્યાઃ ૩૮ વં નાથ દુઃખિજન વત્સલ! હે શરણ્ય !
કારુણ્ય પુણ્યવસતે ! વશિનાં વરેણ્ય !; ભકત્યા નતે મયિ મહેશ ! યાં વિધાય,
દુખાકુરદ્દલન તત્પરતાં વિધેહિ. ૩૮નિઃસંખ્ય સાર શરણું શરણું શરણ્ય,
માસાદ્ય સાદિતરિપુપ્રથિતાદાતમ; વત્પાદ પકંજમપિ પ્રણિધાન વં,
વોર્મિ ચેક્ ભુવનપાવન ! હા હતામિ. ૪૦ દેવેંદ્રવંઘ ! વિદિતાખિલ વસ્તુસાર !,
. સંસાર તારક ! વિભો ! ભુવનાધિનાથ !; ત્રાયસ્વ દેવ ! કરુણા હૃદ! માં પુનહિ,
સીદંતમાં ભયંદ વ્યસનબુરાશે. ૪૧.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩ર ચઘતિ નાથ ! ભવદંધ્રિ સરાસહાણ
ભકુ કિમપિ સંતતિ સંચિતાયા; તમે ત્વદેક શરણસ્ય શરણ્ય ! ભૂયા;
- સ્વામી ત્વમેવ ભુવનેત્ર ભવાંતરેપિ. ૪૨ ‘ઈર્થં સમાહિત ધિયો વિધિવજિજનેંદ્ર !
સાંદ્રોલસત્પલક મંચુકિતાંગ ભાગા, તબિંબ નિર્મલમુખાબુજબહલક્ષ્યા,
" યે સંસ્તવ તવ વિભે ! રચયંતિ ભવ્યા, ૪૩ જન નયન કુમુદચંદ્ર !, .
પ્રભાસ્વરાટ સ્વર્ગસંપદો ભૂત્વા; તે વિગલિત મત નિચયા,
અચિરાત્મોક્ષ પ્રપદ્યતે. ૪૪ બૃહસ્થતિ મટી શાંતિ) સ્તોત્ર-૯ ભ ભ ભવ્યા! થયુત વચન પ્રસ્તુત સર્વમત, યે યાત્રામાં ત્રિભુવન ગુરા રાઈતા ભક્તિભાજ:; તેષાં શાંતિભવતુ ભવતા મહદાદિ પ્રભાવા-દારોગ્યશ્રી તિમતિ કરી કુલેશ વિધ્વંસહેતુ: ૧
ભો ભે ભવ્યલકા! ઈહ હિ ભરતરાવતવિદેહ સંભવાનાં સમસ્ત તીર્થ–કતાં જન્મભ્યાસન પ્રકંપાનંતર મવધિના વિજ્ઞાય, સૌધર્માધિપતિ સુષાઘંટા ચાલનાનંત સકલ સુરા સુરે કૈઃ સહ સમાગટ્ય, સવિનયમહે
ભટ્ટારકે ગૃહીત્વા ગવા કનકાદ્રિશંગે, વિહિત જન્માભિષેક: શાંતિમુદ્ષયતિ, યથા તહં કૃતાનુકારમિતિ કૃત્વા મહાજને યેન ગતઃ સ પંથા, ઇતિ ભવ્યજનૈઃ સહ સમેત્ય, સ્નાત્રપીઠે સ્નાત્ર વિધાય શાંતિમુર્ઘષયામિ તપૂજા યાત્રા સ્નાત્રાદિ મહેસવાનંતર મિતિ કૃત્વા કર્ણ દત્વા નિશમ્યતાં નિશમ્યતાં સ્વાહા. ૨
» પુણ્યાતું પુણ્યાતું પ્રીયંતાં પ્રીયંતાં ભગવંતેહના સર્વજ્ઞાઃ સર્વદેશિન-ત્રિલોકનાથા–સ્ટિકમહિતા-ન્સિલેકપૂજ્યા બ્રિલોકેશ્વરાઃ સ્ત્રિકોદ્યોતકરા.. ૩
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૩
છે અષભ અજિત સંભવ અભિનંદન સુમતિ પદ્મપ્રભ સુપાશ્વ ચંદ્રપ્રભ સુવિધિ શીતલ શ્રેયાંસ વાસુપૂજ્ય વિમલ અનંત ધમ શાંતિ કુંથુ અર મલિ મુનિસુવ્રત નમિ નેમિ પાઉં વદ્ધમાનાંતા જિનાઃ શાંતાઃ શાંતિકરા ભવતુ સ્વાહા. ૪
» મુન મુનિપ્રવરા રિયુવિજય દુભિક્ષ કાંતારેષુ દુગ.. માગેવુ રહ્યું તુ વે નિત્ય સ્વાહા. ૫
૩% હૈં શ્રી ધતિ મતિ કીતિ કાંતિ બુદ્ધિ લક્ષ્મી મેધા વિદ્યા સાધના પ્રવેશ નિવેશનેષુ સુગ્રહીત નામાને જયંતુ તે જિનંદ્રા. ૬
છે રોહિણું પ્રાપ્તિ વજશૃંખલા વર્જકુશી અપ્રતિચક્ર પુરુષદત્તા કાલી મહાકાલી ગૌરી ગાંધારી સત્રા મહાજ્વાલા માનવી વૈરેટયા અચ્છુપ્તા માનસી મહામાનસી ષોડશ વિદ્યાદેવ્યો રક્ષતુ વો નિત્ય સ્વાહા. ૭
» આચાર્યોપાધ્યાય પ્રભૂતિ ચાતુર્વસ્ય શ્રી શ્રમણુસંધસ્ય શાંતિભવતુ તુષ્ટિભવતુ પુષ્ટિર્ભવતુ. ૮
» પ્રહાશ્ચંદ્ર સૂર્યાગારક બુધ બૃહસ્પતિ શુક્રશનૈશ્ચર રાહુ કેતુ સહિતાઃ સલેપાલા: સેમ યમ વરુણ કુબેર વાસવાદિત્ય કંદ વિનાયકેપેતા, યેચા પિઝામનગર ક્ષેત્રદેવતાદયતે સર્વે પ્રીયતાં પ્રીયનાં અક્ષણ કેશ કાષ્ઠાગારા નરપતયશ્ર ભવંતુ સ્વાહા. ૯
» પુત્ર મિત્ર બ્રાત કલત્ર સુહત સ્વજન સંબંધિ બંધુવંગ સહિતાઃ નિત્યં ચાદ પ્રમોદ કારિણી અસમિશ્ર ભૂમંડલાયતન નિવાસી સાધુ સાધ્વી શ્રાવક-શ્રાવિકાણું રોગપસર્ગ વ્યાધિ દુખ દુર્મિક્ષ દૌમનોપશમનાય શાંતિર્ભવતુ. ૧૦ ' છે તુષ્ટિ પુષ્ટિ ઋદ્ધિ વૃદ્ધિ માંગોત્સવાદ, સદા પ્રાદુભૂતાનિ. પાપાનિ શામૅતુ દુરિતાનિ, શત્રવ: પરાડ મુખા ભવંતુ સ્વાહા. ૧૧
શ્રીમતે શાંતિનાથાય, નમઃ શાંતિ વિધાયિને, ગેલેથસ્યામરાધીશ, મુકુટાભ્યચિતાંઘયે. ૧ .
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૪
શાંતિઃ શાંતિકરઃ શ્રીમાન, શાંતિ દિશતુ મે ગુરુ, શાંતિરિવ સદા તેષાં, યેષાં શાંતિ ગૃહે ગૃહે. ૨
ઉત્કૃષ્ટ રિષ્ટ દુષ્ટ, પ્રગતિ દુઃસ્વપ્ન દુનિમિત્તાદિ, સંપાદિત હિત સંપન્નામગ્રહણું જયતિ શાંત. ૩ શ્રી સંધજગજજનપદ, રાજાધિપ રાજસન્નિવેશાનામ; ગેષ્ઠિક પુર મુખ્યાણું વ્યાહરણે વ્યહાંતિમ ૪
- શ્રી શ્રમણ સંઘસ્ય શાંતિભવતુ, શ્રીજનપદાનાં શાંતિભવતુ, શ્રી રાજાધિ પાનાં શાંતિભવતુ, શ્રી રાજસન્નિવેશાનાં શાંતિર્ભવતુ, શ્રી ગાષ્ઠિકાનાં શાંતિર્ભવતુ, શ્રી પરમખાણ શાંતિભવતુ, શ્રી પૌરજનસ્ય શાંતિભવતુ, શ્રી બ્રહ્મલેકસ્યશાંતિર્ભવતુ, ૐ સ્વાહા છે સ્વાહા ૩ શ્રી પાર્શ્વનાથાય સ્વાહા.
એષા શાંતિઃ પ્રતિષ્ઠા યાત્રા સ્નાત્રાઘવસાનેષુ શાંતિકલાં ગૃહીત્યા કુંકુમ ચંદન પૂરાગરુ ધૂપવાસ કુસુમાંજલિ સમેત, સ્નાત્ર ચતુષ્ઠિકાયાં શ્રી સંઘ-સમેતઃ શુચિશુચિવપુઃ પુષ્પ વસ્ત્ર ચંદનાભરણાલંકૃતઃ પુષ્પ ભાલાં કઠે કૃત્વા શાંતિમુષયિત્વા શાંતિ પાનીયં મસ્તકે દાતવ્યનિતિ.
નૃત્યંતિ નૃત્ય મણિપુષ્પ વર્ષ, સૃજતિ ગાયંતિ ચ મંગલાનિ; સ્તોત્રાણિ ગોત્રાણિ પઠતિ સંત્રાન, કલ્યાણભાજો હિ જિનાભિષેકે ૧
શિવમસ્તુ સર્વજગત:, પરહિત નિરતા ભવંતુ ભૂતગણ; દેવા પ્રયાંતુ નાશ, સર્વત્ર સુખીભવતુ લેક:. ૨
અહં તિવૈયર માયા, સિવાદેવી તુમહ નયર નિવાસિની; અહ સિવ તુહ સિવં, અસિવોસમ સિવ ભવંતુ સ્વાહા. ૩
ઉપસર્ગઃ ક્ષયે યાંતિ, છિદ્યતે વિધવલ્લય, મન: પ્રસન્નતામેતિ, પૂજ્યમાને જિનેશ્વરે. ૪
સર્વમંગલ માંગટ્ય, સવકલ્યાણકારણમ; પ્રધાનં સર્વધર્માણ, જૈન જયતિ શાસનમ, ૫
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩પ
ઋષિમ`ડલ સ્તાત્ર
આદ્યન્તાક્ષરસ લક્ષ્ય, મક્ષર વ્યાપ્ય યત્ સ્થિતમ્; અગ્નિજ્વાલાસમ` નાદ, બિ ંદુરખાસમન્વિતમ્. અગ્નિવાલાસમાક્રાન્ત', મનેમલ વિશેાધકમ્; દેદીપ્યમાન હત્પન્મે, તત્પદ` નૌત્રિ નિલમ્. અહમિત્યક્ષર બ્રહ્મ, વાચક પરમેષ્ઠિનઃ સિદ્ધચક્રસ્ય સદ્બીજ, સર્વાંતઃ પ્રદ્દિષ્મહે. ૐ નમા દૃશ્ય ઈશેભ્યઃ, ૐ સિદ્ધંભ્યા નમા નમ:; ૐ નમઃ સવ`સૂરિભ્ય:, ઉપાધ્યાયેભ્ય ૐ નમ:. ૐ નમઃ સર્વાંસાભ્ય:, ૐ નાતેભ્યા નમે। નમઃ; ૐ નમસ્તત્ત્વદષ્ટિભ્ય ચારિત્રેભ્યસ્તુ ૐ નમઃ શ્રેયસેસ્ડ શ્રિયેસ્ક્વેત–દહ દાદ્યષ્ટક શુભમ્; સ્થાનેશ્વષ્ટસુ વિન્યસ્ત, પૃથગ્ગજ સમન્વિતમ્. આદ્ય પદ શખાં રક્ષેત્, પર રક્ષેત્તુ મસ્તકમ્ તૃતીયં રક્ષેન્નેત્રે ક્રૂ, તુ` રક્ષેચ્ચું નાસિકામ્. પાંચમ' તુ મુખ રક્ષેત, પ રક્ષેન્ચ લટિકામ; નાભ્યત સપ્તમ રક્ષેદ્, રક્ષેત્ પાદાન્તમષ્ટમમ્. પૂર્વ`` પ્રવતઃ સાન્ત;, સરેફે। યધિપ ંચષાન્; સપ્તાષ્ટ દશર્યા કાન, ત્રિતા બિંદુસ્વરાન પૃથક્. પૂજ્યનામાક્ષરા આદ્યાઃ, પ ંચૈતે જ્ઞાનદર્શીને; ચારિત્રજ્યે નમે। મધ્યે, હીં સાન્ત; સમલ કૃતઃ;.
[મૂલમંત્ર - ૐ હાંહી... હું હું હાં .
અસિઆસા સમ્યગ્ જ્ઞાન-દન ચારિત્રભ્યો નમ:] જ ખૂવૃક્ષધરા દ્વીપઃ, ક્ષારાધિસમાવૃત;; અહુ દાવરષ્ટ કાષ્ઠાધિદૈરલ કૃત;.
૧
3
૫
}
८
ટ
૧૦
૧૧
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૬ તન્મ સંગતે મેરૂ, કુટલરલંકૃત:; ઉચૌચ્ચસ્તરસ્તાર તારામંડલમંડિત . તપરિ સકારાન્ત, બીજમધ્યાસ્ય સર્વગમ; નમામિ બિંબમાહત્ય. લલાટā નિરંજન”. અક્ષયં નિર્મલં શાન્ત, બહુલ જાડથોજિઝતમ, નિરીહં નિરહંકારં, સારં સારતરું ઘનમ. અનુદ્ધત શુભ ફીત, સાત્ત્વિક રાજસં મતમ; " તામસં ચિરસંબુદ્ધ, તૈજસં શર્વરી સમસ્. સાકારં ચ નિરાકાર. સરસ વિરસં પરમ; પરાપરં પરાતીર્ત, પરંપરપરાપરમ. સકલ નિષ્કલં તુષ્ટ, નિવૃત્ત બ્રાંતિવજિતમ; નિરંજનું નિરાકારં, નિલેપ વીતસંશ્રયમ્ . ઈશ્વરે બ્રહ્મ સંબુદ્ધ, બુદ્ધ સિદ્ધ મતં ગુરુમ
તીરૂપ મહાદેવ, કાલોકપ્રકાશકમ. એકવણું દ્રિવર્ણ ચ, ત્રિવેણુ તુવર્ણકમ્. પંચવર્ણ મહાવણું, સપરં ચ પરાપરમ્. અહદાખસ્તુ વણતા, સરેફે બિંદુમડિત, તુર્યસ્વરકલાયુક્તો, બહુધા નાદમાલિત:. અસ્મિન બીજે સ્થિતા, સવેર, અષભાદ્યા જિનેરમા; વસૈનિજેનિ જૈયુક્તા, ધ્યાતવ્યાસ્તત્ર સંગતા:. નાદચંદ્રસમાકારો, બિંદુનીલસમપ્રભ; કલારુણસમાસાન્ત:, સ્વર્ણભઃ સર્વતોમુખ, શિરઃસંલીનઈકારે, વિનીલે વર્ણતઃ સ્મૃતઃ; વર્ણનુસારર્સલીન, તીર્થભંડલ સ્તુમ. ચંદ્રપ્રભ પુષ્પદંતી, “નાદ સ્થિતિ સમાશ્રિતી; બિંદુ'મધ્યગત નેમિ, સુવતો જિનસત્તમો.
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૭ પદ્મપ્રભ વાસુપૂજય, કલાપદધિષ્ઠિતો, શિર ઈસ્થિતિસંલી, પાર્થ મલી જિનોત્તમો.. શેષાસ્તીથકૃતઃ સર્વે, “હ-રસ્થાને નિજિતા; માયાબીજાક્ષરં પ્રાપ્તાતુવિશતિરહંતામ. ગતરાગ દેષ મહા: સર્વપાપવિવજિતા; સર્વદા સર્વકાલેષ, તે ભવંતુ જિનેરમા દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિનતુ ડાકિની. દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિનતુ યાકિની. દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચછાદિતસગં, મા માં હિનસ્તુ રાકિની. દેવદેવસ્ય વચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિનડુ લાકિની. દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિન્દુ કાકિની. દેવદેવસ્ય વચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગ, મા માં હિનસ્તુ શાકિની. દેવદેવસ્ય વચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રશ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસવંગ, મા માં હિનસ્તુ હાકિની. દેવદેવસ્ય વચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રશ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસવંગ, મા માં હિંસતુ પન્નાગા દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિંસતુ હસ્તિન દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાદિતસર્વાગં, મા માં હિંસતુ રાક્ષસા ૨૨
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૮
દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસવંગ, મા માં હિંસતુ વહયઃ દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસગં, મા માં હિંસતુ સિંહકા: દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રસ્ય યા વિભા, તયાચ્છાદિતસવંગ, મા માં હિંસતુ દુજના દેવદેવસ્ય યચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રશ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિંસતુ ભૂમિપાઃ શ્રી ગૌતમસ્ય યા મુદ્રા, તસ્યા થી ભુવિ લબ્ધય, તારિભ્યધિક જ્યોતિરહન સર્વનિધીશ્વરઃ પાતાલવાસિને દેવા, દેવા ભૂપીઠવાસિનઃ સ્વર્વાસિપિ યે દેવા, સર્વે રક્ષતુ મામિત: ચેવધિલબ્ધયો યે તુ, પરમાવધિલબ્ધય; તે સર્વે મુનો દિવ્યા, માં સંરક્ષતુ સર્વદા છે હું " હી વૃતિલક્ષી ગૌરી ચંડી સરસ્વતી, જયાબા વિજયા નિત્યા, કિન્ના જિતા મદદવા. કામાંગા કામબાણું ચ, સાનંદા નંદમાલિની; માયા માયાવિની રૌદ્રી, કલા કાલી કલિપ્રિયા. એતા: સર્વ મહાદેવ્યો, વતન્ત યા જગત્રયે; માઁ સર્વા પ્રયછતુ, કાંતિ કીતિ ધતિં મતિમ દુર્જના ભૂત–વેતાલા: પિશાચા મુગલાસ્તથા; તે સર્વે યુપશામ્યતુ, દેવદેવપ્રભાવતા. દિવ્યા ગયઃ સુદુર પ્રાપ્ય: શ્રી ઋષિમંડલસ્તવઃ, ભાષિતસ્તીથનાથેન, જગત્રાણyતેનઘઃ રણે રાજકુલે વઢ, જલે દુગે ગજે હરૌ; મશાને વિપિને ઘેરે, સ્મૃતિ રક્ષતિ માનવમ.
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩૯ રાજ્યભ્રષ્ટા નિજ રાજ્ય, પદભ્રષ્ટા નિર્જ પદમ; લક્ષ્મીભ્રષ્ટા નિજ લક્ષ્મી, પ્રાખુવંતિ ન સંશય ભાર્યાથી લભતે ભાર્યા, સુતાથી લભતે સુતમ; વિરાથી લભતે વિત્ત, નરઃ સ્મરણમાત્રત સ્વણે રીપે પટે કાંસ્ય, લિખિત્વા યસ્તુ પૂજયેત; તસ્યવાષ્ટમહાસિદ્ધિ-ગૃહે વસતિ શાશ્વતી. ભૂજપરા લિખિત્વેદ, ગલકે મૂનિ વા ભુજે; ધારિત સર્વદા દિવ્યં, સવભીતિ-વિનાશકમ. ભૂત પ્રેતૈહૈયઃ પિશાચમુંગૌમી, વાતપિત્તકફે-મુચ્યતે નાત્ર સંશય; ભૂર્ભુવઃસ્વસ્ત્રયીપીઠ,-વતિનઃ શાશ્વતા જિના:; તૈઃ સ્તુતવન્દિતણે યત ફલં તત ફલં મૃત. એતદ્ ગોમૅ મહાસ્તોત્ર, ન દેયં યસ્ય કસ્યચિત; મિથ્યાત્વવાસિને દત્ત, બાલહત્યા પદે પદે. આચાગ્લાદિતપઃ કૃત્વા, પૂજયિત્વા જિનાવલિમ; અષ્ટસાહસ્ત્રિકો જાપ કાર્યસ્તતસિદ્ધિહેતવે. શતમોત્તર પ્રાત મેં પઠતિ દિને દિને; તેષાં ન વ્યાધ દેહે, પ્રભવન્તિ ન ચાપદા. અષ્ટમાસાવર્ધાિ યાવત, પ્રાતઃ પ્રાતઃસ્તુ યઃ પઠેતા સ્તોત્રમૈતન્મહાતેજે, જિનબિંબ સ પશ્યતિ. દષ્ટ સત્યહતે બિંબે, ભવે સપ્તમકે ધ્રુવમ; પદમાગ્નેતિ શુદ્ધાત્મા, પરમાનંદસંપદામ્ . વિશ્વવંઘો ભવેત્ ધ્યાતા, કલ્યાણનિ ચ સેતે; ગવા સ્થાન પર સોપિ, ભૂયસ્તુ ન નિવતે. ઈદ સ્તોત્ર મહાસ્તોત્ર, સ્તુતીનામુત્તમ પરમ; પઠના સ્મરણારજાપાત, લભતે પદમવ્યયમ.
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૦ આચાર્ય પુરંદર શ્રી ચિરતનાચાર્ય વિરચિત
શ્રી પંચસુત્ર–પ્રથમસુત્ર ણ વીયરાગાણું સવનૂણું દેવિંદપૂઈયાણું જટ્રિયવધુ. . વાઈશું તેલુwગુરૂર્ણ અસહંતાણુ ભગવંતાણું. જે એવમાઇકખંતિ. ઈહ ખલુ અણુઈ જીવે, અણાઈ જીવસ ભ, અણુઈકમ્મસંગનિવરિએ, દુખ દુખ દુ:ખાણુબંધે, એયરસ શું વચ્છિત્તી સુદ્ધધમ્માઓ, સુદ્ધધમ્મસંપત્તી પાવકમ્મવિગમાઓ; પાવ—વિગમે તહાભવત્તાઈભાવએ. તસ્ય પુણ વિવારસાહણાણિ ચઉસરણગમણું, દુક્કડગરિહા, સુકડાણુસેવણું. અા કાયવમિણું હેઉ કામેણું સયા સુપ્પણિહાણે, ભુજ ભુજ સંકિલેસે, તિકાલમસંકિલેસે.
જાવજીવે ભગવંતો પરમતિલેગનાહા, અણુત્તરપુર્ણ સંભારા, ખીણરાગદોહા, અચિંતચિંતામણિ, ભવજલહિપોઆ, એગતસરણ અરહંતા સરણું.
તહા પીણુજરમરણ, અવેયકમ્પકલંકા, પણુદ્રાબાહા, કેવલ નાણદંસણું, સિદ્ધિપુરનિવાસી, નિવમસુસંગયા, સવહ કયકિચ્ચા, સિદ્ધા સરણું.
તહા પરંતગંભીરાસયા, સાવજગવિરયા, પંચવિહાયાર જાણુગા, પરવયાનિયા, પરમાઈનિદેસણું, ઝાણજઝયણસંગયા, વિસુજઝમાણુભાવા સાહૂ સરણું.
તહા સુરાસુરમણુઅપૂઈઓ, મેહતિમિરંસુમાલી, રાગદાસવિસ પરમમતે, હેઉ સયલ કલ્યાણણું, કમ્મવર્ણવિહાવસ, સાહગો સિદ્ધભાવસ, કેવલિપનો ધમ્મ, જાવજછવં મે ભગવં સરણું.
સરણમુવગઓ એએસિં “ગરહામિ દુક્કડું' જ અરિ. હંતસુ વા સિદ્ધસુ વા આયરિએસુ વા ઉવજઝાએ સુ વા સાસુ વા
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૧
સાહૂણીસુ વા અને સુ વા ધમ્મટ્ટાણેસુ વા માગુણિજેસુ પૂણિ
જોસુ તહા માઈસુ વાપિઇસુ વા બંધૂસુ વા મિસ વા ઉવયારિસ વા, ઓહેણ વા વેસુ, મગ્નટ્રિએસ અમ...ટ્રિએસ, મગસાહગેસુ અમગસાહણેસ, જકિંચિં વિતહમાયરિય અણુ રિયલ્વે, અણિચ્છિયવં પાવં પાવાણુબંધિ સુહુમ વા બાયર વા, મણેણ વા વાયાએ વા કાયેણ વા, કર્યા વા કારાવિયં વા અણુમેઇયં વા, રાગેણ વા દેસણ વા મોહેણ વા, ઈન્થ વા જન્મે જમ્મતસુ વા, ગરહિયમય દુક્કડમેય ઉઝિયવમેય, વિયાણિયં મએ કલાણુમિત્તગુરુ ભગવંતરયણાઓ, એવમેયંતિ રઇયંસદ્ધાએ, અરિહંતસિદ્ધસમક્ખં ગરિફામિ અહમિણું, દુક્કડમેયં, ઉઝિયવમેય, ઈત્ય મિચ્છામિ દુક્કડ, મિચ્છામિ દુક્કડ, મિચ્છામિ દુક્કડં.
હેઉ મે એસા સમ્મ ગરિહા, હેઉ મે અકરણનિયમે, બહુ મય મયંતિ ઈચ્છામિ અણુટ્રિä અરહંતાણું ભગવંતાણું ગુરુણું કહલાણુમિત્તાણું તિ. હોઉ મે એએહિં સંજોગો, હાઉ મે એસા સુપત્થણ, હાઉ મે ઈત્ય બહુમાણ, હેઉ મે ઇઓ મુકબીયંતિ, પરસ એએસ અહં સેવારિયે સિયા, આણુરિહે સિયા, પડિવત્તિજુરો સિયા, નિરઇયારપારગે સિયા.
સંવિગે જહાસતીએ સેમિ સુકાં, અણમોએમિ સસિં અરહંતાણું અણુઠાણું, સસિં સિદ્ધાણં સિદ્ધભાવે, સસિં આયરિયાણુંઆયા, સસિં ઉવજઝાયાણું સુ૫યાણું, સસિં સાહૂણું સાહકિરિયં, સલૅસિં સાવગાણું મુકુખસાહણગે . સસિં દેવાણું સસિં જીવાણું હેઉકામાણું કલ્યાણસિયાણું ભગ્નસાહણગે. હેઉ મે એસા અણુમેયણું સમ્મ વિહિપુવિયા, સમ્મ સુદ્ધાસયા, સમ્મ પડિવતિરુવા, સમ્મ નિરજીયારા, પરમ ગુણજુર અરહંતાઈ સામર્થીઓ, અચિંતસત્તિજુત્તા હિત ભગવંત
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૨
વીયરાગા સવર્ણ પરમકલ્લાનું પરમકલ્યાણહેઉ સત્તાણું. મૂઢે અહિ પાવે અણુમેહવાસિએ, અણુભિને ભાવાઓ, હિયાતિયાણું, અભિને સિયા, અહિયનિવિર સિયા, હિયપવિતે સિયા, આરાહગે સિયા, ઉચિયપડિવત્તીએ સવ્વસત્તાણું સહિયંતિ, ઈચ્છામિ સુક્કડ, ઈચ્છામિ સુક્કડું, ઈચ્છામિ સુક્કડં.
એવમેય સમ્મ પઢમાણસ્સ સુણમાણસ અણુપેહમાણમ્સ સિઢિલીભવતિ પરિહાયંતિ ખિજતિ અસહકમ્માણબંધા, નિરણ બંધે સુહક→મે ભગસામન્થ સુહપરિણામેણું, કડગબધે વિવ વિસે અમ્પફલે સિયા, સુહાવણિજે સિયા, અપુણુભાવે સિયા, તહા આસગલિજ઼તિ પરિસિજતિ નિમ્મવિજતિ સુકમ્માણ બંધા, સાણંબંધંચ સહકર્મો પગિ પગિઠભાવજિયં નિયમ ફલય, સંપત્તિ વિવ મહાગએ સુહલે સિયા, સુહપવરંગે સિયા, પરમસુહસાહગે સિયા, અઓ અપડિબંધમેય અસુહ ભાવનિરહેણું સુહભાવબીયંતિ સુપણિહાણું સમ્મ પઢિયહૂં, સમ્મ સોયબં, સમ્મ અણુપેહિયવંતિ.
નમો નમિયનમિયાણું પરમગુરુવીયરગાણું. નમો સેસ નમુક્કારારિહાણું...જયઉ સવ્વસાસણું પરમબેહીએ સુહિણો ભવંતુ છવા, સહિણે ભવંતુ જીવા, સહિણે ભવંતુ છવા.
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૩
શ્રી ચિરતનાચાર્ય વિરચિત
શ્રી પંચસૂત્ર
પ્રથમસૂત્ર, શબ્દાર્થ –ભાવાર્થ વીતરાગ સર્વજ્ઞ, દેવેન્દ્રોથી પૂજાયેલા, વસ્તુ સ્વરૂપને સત્ય સ્વરૂપે કહેનારા, ત્રણલોકના ગુરૂ, અરિહંતભગવંતને નમસ્કાર થાઓ. - તે અરિહંત ભગવતો કહે છે, આ જગતમાં જીવ અનાદિને છે, જીવને સંસાર અનાદિને છે અને જીવનો એ સંસાર અનાદિ કર્મસંયોગથી બનેલું છે.”એ સંસાર દુઃખરૂપ છે. દુઃખરૂપ ફળને આપનારે છે અને દુઃખની પરંપરાને ચલાવનાર છે. એ સંસારનો નાશ શુદ્ધધર્મથી થાય. શુદ્ધધર્મની પ્રાપ્તિ, મિથ્યાત્વાદિ પાપ કર્મોના નાશથી થાય અને એ પાપકર્મોને નાશ તથા ભવ્યત્યાદિના પરિપાકથી [આત્માની ચોગ્યતાના વિકાસથી] થાય. તથા ભવ્યત્વના પરિપાકનાં ત્રણ સાધન છે, (૧) ચાર શરણને સ્વીકાર (૨) દુષ્કતગહ (૩) સુકૃતનું સેવન તથા અનુમોદના માટે સંસારથી મુક્ત થવાની ઈચ્છા વાળાએ હંમેશાં નિર્મળ ભાવે આ ત્રણ ઉપાયોનું સેવન, સંકલેશ વખતે વારંવાર અને અંકલેશ વખતે ત્રિકાળ સમ્યફ પ્રણિધાનસાથે કરવું જોઈએ.
* એશ્વર્યાદિ ઋદ્ધિવાળા, ત્રણ લોકના નાથ, તીર્થકર નામકર્મ આદિ ઊંચા પુણ્યના ભંડાર, રાગદ્વેષમેહનો ક્ષય કરનાર, વગર માગે ન કલ્પી શકાય તેવું ફળ આપનાર, ચિંતામણી રત્નસમાન, ભવસાગરમાં જહાજ સમાન, એકાંતે શર કરવા યોગ્ય, અરિહંત ભગવંતે જાવજજીવ. મારે શરણ હે.
* જેઓના જરા, મરણ વગેરે સર્વથા નાશ પામ્યા છે, કર્મનું કલંક ચાલ્યું ગયું છે, જેમના સર્વ પ્રકારનાં દુઃખ
અને શટગ
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૪
પીડાઓ નાશ પામ્યાં છે, જેઓ કેવળજ્ઞાન કેવળદાનના ધારક છે, મોક્ષમાં બિરાજમાન છે, તે અનુપમ–સુખના ભંડાર અને સર્વથા કૃષ્કૃત્ય એવા સિદ્ધ ભગવતેનું મારે શરણુ હે
* તેમજ પ્રશાંત અને ગંભીર આશયવાળા, સાવઘયોગથી વિરામ પામેલા, પંચાચારના જ્ઞ–પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞાવાળા, પાપકાર કરવામાં અત્યંત રક્ત, કમળ આદિની ઉપમાવાળા, ધ્યાન–અધ્યયનમાં પરોવાયેલા, વિશુદ્ધ થતા ભાવવાળા સાધુભગવંતે મારે શરણ હે. તથા જગતમાં જે કોઈ સૂર–અસર અને મનુષ્યો છે. તેમનાથી પૂજાયેલા, મોહ અંધકારનો નાશ કરવામાં સૂર્યતુલ્ય, રાગ અને દેષરૂપ ઝેરને નાશ કરવા માટે પરમમંત્ર તુલ્ય, સવ કલ્યાણની સાધનામાં હેતુભૂત, કમવનને બાળવા માટે અગ્નિ જેવા, આત્માના સિદ્ધભાવના સાધક એવા કેવલીભગવંતે કહેલા ધમનું મારે જાવજજીવ શરણ હે
આ ચારના શરણે ગયેલે હું ગુરુસાક્ષીએ દુષ્કતોની ગહ કરૂં છું –મેં અરિહંતો, સિદ્ધો, આચાર્યો, ઉપાધ્યાયે, સાધુઓ અને સાધ્વીઓ પ્રત્યે, બીજા પણ માનનીય અને પૂજનીય ધર્મસ્થાને તેમજ અનેક જન્મના માતા, પિતા, બંધુ, મિત્ર કે ઉપકારી પ્રત્યે અથવા સામાન્યથી મોક્ષમાર્ગી પામેલા કે મિશ્યામાગમાં રહેલા છે પ્રત્યે, મોક્ષમાર્ગમાં સાધનભૂત અથવા અસાધનભૂત સવ વસ્તુ પ્રત્યે, જે કાંઈ વિપરીત આચરણ કર્યું, ન કરવા યોગ્ય આચરણ કર્યું, ન ઈચ્છવા જોગ ઈછયું, આવું જે કંઈ પાપને અનુબંધ કિરાવનારૂં પાપ, સૂક્ષ્મ કે બાદર નિાનું કે મેટું] મનથી, વચનથી કે કાયાથી, મેં પોતે કર્યું, બીજા પાસે કરાવ્યું કે કેઈથી કરાતા પાપને સારૂં માન્યું હોય [અનુમોળું) તે પણ રાગથી, દ્વેષથી કે મેહથી, આ જન્મમાં કે અન્ય જન્મમાં
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૫
કર્યું હોય, તે સઘળું પાપ ગુરૂ સાક્ષીએ નહીં કરવા યોગ્ય છે. દુષ્કૃત તજવા યોગ્ય છે. આવું મેં કલ્યાણ મિત્ર ગુરુભગવંતના વચનથી જાણ્યું અને મને શ્રદ્ધાથી રુચ્યું. અરિહંત દેવ અને સિદ્ધ‘ભગવતની સાક્ષીએ દુષ્કતની હું ગર્વી કરું છું. મારૂ એ દુષ્કૃત્ય મિથ્યા થાઓ ! મિથ્યા થાઓ ! મિથ્યા થાઓ !!!
મારી આ દુષ્કતગર્તી સમ્યક પ્રકારે થાઓ. ફરી એ દુષ્કૃત ન કરવાને માટે નિયમ હો! આ વાત મને ખૂબ જ ગમી છે. એ માટે અરિહંત ભગવંતોની અને કલ્યાણમિત્ર ગુરુભગવંતની હિતશિક્ષા હું વારંવાર ઈચ્છું છું.
મને દેવ અને ગુરુને સુયોગ મળે મારી આ પ્રાર્થના સફળ થાઓ ! આ પ્રાર્થનામાં મને બહુમાન થાઓ અને આ પ્રાર્થનાના પ્રભાવે મારા આત્મામાં મોક્ષનું બીજ પડે અને ફળરૂપે મેક્ષ મળે.
મને દેવગુરુને સુયોગ પ્રાપ્ત થતાં, હું તેઓની સેવાને ગ્ય થાઉં, તેઓની આજ્ઞાપાલનને યોગ્ય થાઉં, તેઓની આજ્ઞાને બહુમાનપૂર્વક સ્વીકારનારો થાઉં અને નિરતિચારપણે તેઓની આજ્ઞાને પાલક બનું. - મેક્ષને અથી બનેલે હું યથાશક્તિ સુકૃતને સેવું છું અને સર્વ અરિહંતોના અનુષ્ઠાનની. સર્વ સિદ્ધોના સિદ્ધપણુની, સવ - આચાર્યોના પંચાચારની, સવ ઉપાધ્યાયના સૂત્રદાનની, સર્વ સાધુઓની સાધુક્રિયાની, સવે શ્રાવકના મુક્તિ સાધક ગોની, સવ દેવો તથા કલ્યાણની ઈચ્છાવાળા સર્વ જીવોને મેક્ષ માગને “અનુકુળ યોગેની અનુમોદના કરૂં છું.
સર્વશ્રેષ્ઠ ગુણોથી યુક્ત શ્રી અરિહંતાદિના સામર્થ્યથી મારી -આ અનુમોદના સારી રીતે વિધિપૂર્વકની થાઓ, શુદ્ધ આશયવાળી
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૬
થાઓ,સમ્યકુ સ્વીકારવાળી અને નિરતિચાર-અતિચાર વિનાની થાઓ
શ્રી અરિહંત ભગવંતે અચિંત્ય શક્તિથી યુક્ત છે વીતરાગ છે, સર્વજ્ઞ છે, પરમ કલ્યાણ સ્વરૂપ છે, જીવોને પરમ કલ્યાણની સાધનામાં શ્રેષ્ઠ આલંબનરૂપ છે.
હું મૂઢ છુ, પાપી છું, અનાદિ મોહથી વાસિત છું. વાસ્તવમાં હિતાહિતને અજાણું છું. તેથી હિતાહિતને સમજનારે થાઉં. અહિતથી પાછા ફરનારે થાઉં, હિતમાં પ્રવૃત્તિ કરનારે થાઉં અને સર્વ જીવો સાથે ઉચિત વર્તન કરી સ્વહિતને આરાધક થાઉં.
આ પ્રમાણે હું સુકૃતને ઈચ્છું છું, સુકૃતને ઈચ્છું છું, સુકૃતને ઈચ્છું છું.
આ “પાપ પ્રતિઘાત–ગુણ બીજાધાન” નામના સૂત્રો પાઠ. કરવાથી, સાંભળવાથી, અને એના અર્થની વિચારણા કરવાથી આપણે. પૂર્વે બાંધેલાં અશુભકર્મોને રસ મંદ પડે છે; કર્મોની સ્થિતિ ઘટી. જાય છે. નિર્મૂળ નાશ પામે છે. એટલું જ નહિ પણ આ સૂત્રના પાઠથી, શ્રવણથી અને ચિંતનથી આત્મામાં પ્રગટતા શુભ પરિણામથી, જેમ સર્પાદિના ડંખ આગળ દોરી બાંધવાથી ઝેર આગળ વધતું નથી તેમ અશુભ કર્મ નિરનુબંધ (સામર્થ્ય વિનાનું) થાય છે. ઉદયમાં આવે તે પણ આત્માને મેહવશ કરવામાં અસમર્થ બની જાય છે. સુખપૂર્વક ખપાવી શકાય એવું બને છે, ફરી એવા કર્મને બંધ થતો નથી.
વળી જેમ ઉત્તમ ઔષધને વિધિ અને પરેજીપૂર્વક પ્રયોગ કરવાથી સુંદર આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. તેમ આ સૂત્રને પાઠ કરવાથી શુભકર્મનાં અનુબંધન-પુણ્યાનુંબંધીપુણ્યને બંધ થાય છે. શુભકર્મોની પરંપરા પુષ્ટ થાય છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટ ભાવવાળું શુભકમજ બંધાય છે.
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૭
આ પુણ્યાનુબંધી પુણ્યકર્મ પ્રકૃષ્ટ હોય છે. પ્રકૃષ્ટભાવથી ઉપાજેલું હોય છે, અવશ્ય ફળ આપનારું હોય છે.
માટે અશુભભાવને રોકવાપૂર્વક આ સૂત્રને અવશ્ય પાઠ. કરવો જોઈએ, સાંભળવું જોઈએ અને સારી રીતે એના અર્થની. વિચારણું કરવી જોઈએ.
દેવ-દાનવોથી નમાયેલા, ઈન્દોએ તથા ગણધરોએ પણ જેઓને નમસ્કાર કર્યા છે, તે પરમગુરુ વીતરાગ ભગવંતને નસ્કાર થાઓ !
નમસ્કાર કરવા યોગ્ય બીજા પણ સિદ્ધ ભગવંતો તથા આચાર્યાદિને નમસ્કાર થાઓ. સર્વજ્ઞ ભગવંતનું શાસન જય પામે ? સમ્યકત્વની પ્રાતિથી જગતના જીવો સુખી થાઓ !
સુખી થાઓ ! સુખી થાઓ
મિથ્યાત્વ પર રોગોમિથ્યાત્વ પરમ તમ: મિથ્યાત્વ પરમ શત્રુ, મિથ્યાત્વ પરમં વિષમ છે
અનંત ઉપકારી મહાપુરૂષો ફરમાવી રહ્યા છે કે, અનાદિ કાળથી જીવમાત્રને સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવનાર, કઈ મોટામાં મેટું પાપ હોય તે તે મિથ્યાત્વ નામનું પાપ છે. જીવ જ્યાં સુધી આ પાપને ઓળખે નહિ, ઓળખ્યા પછી કાઢવા પ્રયત્ન કરે નહિ અને ઘણું ઘણું ધમ કરે, તે પણ તે ધર્મથી સંસારનું પરિભ્રમણ અટકે નહિ. બલકે ચાલુ ને ચાલુ જ રહે.
* આપણુ ભગવાને શું કર્યું? * વીતરાગ કેવી રીતે થયો? * વીતરાગ થયા પછી આપણા માટે શું કહ્યું?
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૮
બધા મહાપુરુષો સંસારને ખરાબ કહે છે. તો તે કયો સંસાર ખરાબ ?
ધન, કુટુંબ, માલ, બંગલા ઈત્યાદિ ? ના, આ ધનાદિ તે અનંતકાળથી હતું, છે, ને રહેશે. એને હમણું બાજુએ રાખો, પરંતુ જીવને ધનાદિક પ્રત્યે રાગાદિ પરિણામ છે તેને ઉખેડવાને છે. તે રાગાદિ કેમ ઓળખાતા નથી ? મિથ્યાત્વના કારણે.
આ મિથ્યાત્વ મોટો રાગ, અંધકાર, શત્રુ અને ઝેર સમાન છે. આ મિથ્યાત્વને જીવ ઓળખે નહિ, ઓળખ્યા બાદ કાઢવા પ્રયત્ન કરે નહિ તે જીવને :
* સુખ પ્રત્યેનો રાગ ) * દુઃખ પ્રત્યેને ષ ] (અનાદિની નિબીડ રાગષ ગાંઠ)
ઓછો થાય નહિ, મિથ્યાત્વ જાય નહિ અને સમતિ થાય નહિ.
જગતના મોટા ભાગના છ દુ:ખી દેખાય છે. તે એ જીને દુઃખ ક્યાંથી આવ્યું ? પાપથી. પાપ ક્યારે કર્યું ? સુખમાં રાજી થયા, દુઃખમાં રોયા. સુખ કેમ મળ્યું ? ધર્મથી. એટલે કે : ધમથી સુખ, સુખમાં પાપ, પાપથી દુઃખ. આમ આ પરિવર્તન અનાદિ કાળથી ચાલ્યા જ કરે છે, યાવત ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રપાલનાદિ ક્રિયા કરે તો પણ...
મોટા ભાગના ધમીજીને પૂછવામાં આવે કે, “ધર્મ શા માટે કરે છે? રાગાદિ દુશ્મનો બહુ પીડે છે, એને દૂર કરવા માટે ધમ કરું છું.” આવો જવાબ કેટલાને ?
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪૯
ધર્મ કરવાથી સુખ મળે અને સુખમાં આનંદ મંગળ થાય છે, માટે ધમ કરે છે.
આપણુ ભગવાને મળેલા સુખને છોડયું અને દુઃખ છાએ વડ્યું –
અનુક્રમે ૧ મિથ્યાત્વને કાઢીને સમતિ પામ્યા. ૨ અવિરતિને કાઢીને વિરતિવાન થયા. ૩ કષાયોને કાઢીને વીતરાગ થયા. ૪ યોગોને કાઢીને પરમાત્મા થયા.
અનુક્રમે વીતરાગ થયેલા આપણું ભગવાને આપણું માટે પાયાની છ વાત કહેલી છે.
૧ જીવ અનાદિને છે. ૨ જીવને સંસાર અનાદિને છે. ૩ એ સંસાર કર્મનાં સંયોગથી બનેલ છે. ૪ એ રાગાદિરૂપ, જન્મમરણદિરૂપ સંસાર દુઃખરૂપ છે. ૫ દુઃખફલક છે. ૬ દુઃખની પરંપરા વધારનાર છે. અર્થાત દુદખાનુબંધી છે.
ભગવાને કહેલી આ છ વાત જીવ જ્યાં સુધી સમજે નહિ અને સમજ્યા પછી પણ સુખમય સંસાર કે દુઃખમય સંસાર. ઉખેડવાની ઈચ્છા જાગે નહિ; ત્યાં સુધી ધમ કરવા છતાં પણ–
સંસારનું પરિભ્રમણ અટકે નહિ. જીવનું પારમાર્થિક કલ્યાણ થાય નહિ.
જીવ પરમસમાધિને પામે નહિ, મેક્ષ મળે નહિ. (મુનિરાજ શ્રી કીતિસેન વિજયજી મ. સા. ની નાની પુસ્તિકામાંથી)
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩પ૦
રાત્રિ પૌષધ કરનારે ર૪ માંડલાં કરવાનાં હેય ૧. આઘાડે આસને ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે ૨. આઘાડે આસને પાસવણે અણહિયાસે ૩. આઘાડે મજઝે ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે ૪. આઘાડે મજઝે પાસવણે અણહિયાસે ૫. આઘાડે દૂર ઉચારે પાસવણે અણહિયાસે ૬. આઘાડે દુરે પાસવણે અણહિયાસે
ઉપર મુજબ છ કહી બીજા છ માં અણહિયાસને બદલે અહિયાસે કહેવું એટલે ૧૨ થાય અને તે બાર માંડલામાં માત્ર આઘાડેને બદલે અણઘાડે શબ્દ કહે. બાકીના શબ્દ તે જ પ્રમાણે બેલવા. આમ, કુલ ૨૪ માંડલા થાય.
સંથારા પરિસી–ભણાવાવને વિધિ (છ ઘડી રાત્રી ગયા પછી આ વિધિ ભણાવવી જોઈએ)
પ્રથમ ખમાસમણ દઈ, ઇચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવાન બહુપડિપુના પિરિસી ? (ગુરૂ કહે–‘તહત્તિ) પછી પ્રગટ લેગસ્સ પર્યત ઈરિયાવહિયા પડિકકમી, ખમા દઈ “ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન ! બહુ પડિપુના પોરિસી રાઈય–સંથારએ ઠાઈશું?” “ઈચ્છ” કહી ચઉકસાય. નમુત્થણું જાવંતિ, ખમાળ, જાવંત, મહંતુ, ઉવસ્સગહરં અને જયવીયરાય અનુક્રમે કહેવા. પછી અમારા
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૧
દઈ “ઈચ્છાસં. ભગ, સંથારા પિરિસી વિધિ ભણવા મુહપત્તિ પડિલેહ ? (ગુરુ કહે “પડિલેહેહ) પછી મુહપત્તિ પડિલેહી, નીચે પ્રમાણે સંથારા પિરિસી સૂત્ર ભણવું.
સંથારા પિરિસી સૂત્ર નિસાહિ નિસીહિ નિસાહિ. નમે ખમા–સમણાણું ગોયમાઈશું મહામુણીયું, નમે અરિહંતાણું, નમે સિદ્ધાણં, નમો આયરિયાણું, નમો ઉવજઝાયાણું, નમે એ સવસાહૂણં, એસો પંચ નમુક્કારે, સવ–પાવ-૫ણાસણ, મંગલાણં ચ સવેસિં, પઢમં હવઈ મંગલ. કરેમિ ભંતે સામાઈયં સાવજ જેગ પચ્ચખામિ * જાવ નિયમ પજજુવાસામિ, દુવિહં તિવિહેણં, મહેણું, વાયાએ, કાણું, ન કરેમિ ન કામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્રમામિ, નિંદામિ ગરિહામિ, અપાયું સિરામિ.
(ઉપર્યુક્ત સમગ્ર પાઠ ત્રણવાર બેલ) પછી
અણજાણહ જિરિઠજજ ! અણજાણહ પરમ-ગુરુ !; ગુરુગુણ રણહિં મંડિય-સરીરા ! બહુપતિપુન્ના પોરિસી, રાઈય સંથારએ ઠામિ. (૧) અણુજાણહ સંથાર, બાહુવહાણેણુ વામપાસેણું, કુક્કડિ-પાય-પસારણ, અતરત પમજજએ ભૂમિ. (૨) સંકેઈઅ સંડાસા, ઉવતે આ કાય-પડિલેહા; દબાઈ ઉવઓગ, ઉસાસ–નિરંભણ લેએ. - * “પસાતીઓએ જાવ પસહ” બેલવું. (મુનિએ પિતાનું કરેમિભંતે કહેવું.)
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઉપર
(૩) જઇએ હુજ પમાએ, ઇમસ દેહૅસ્સિમાઈ રયણીએ; આહારમુહિ દેહ', સવ્વ તિ-વિલ્હેણુ વાસિરિઅ'. (૪) ચત્તારિમ'ગલ'; અરિહંતા મંગલ'. સિદ્ધા મૉંગલ' સાહુ મ'ગલ કેવલિ-પન્નત્તો ધમ્મા મગલ'. (૫) ચત્તારિ લાગુત્તમા; અરિહંતા લાગુત્તમા, સિદ્ધા લેગુપ્તમા, સાહુ લેાગુત્તમા કેવલ પત્નત્તો ધમ્મા લગુત્તમેા. (૬) ચત્તારિ સરણ' પવજજામિ, અરિહંતે સરણ. પવજજામિ, સિદ્ધ સરણ' પવજજામિ, સાહૂ સરણું પવજજામિ, કેવલિ પન્ન’ત્ત ધમ્મ... સરણુ. વજ્રજાતિ. (૭) પાણાઇવાયમલિઅ’; ચારિક' મેહુણ` દવિણ-મુચ્છ, કાહ', માણું, માય, લાભ પિજ તહા દોસ.. (૮) કલહું અમ્ભક્ખાણ', પેસુન્ન રઇઅરઇ–સમાઉત્ત; પર–પરિવાય` માયા, મેાસ' મિત્ત સલ’ચ. (૯) વેસિરિસ ઇમાઇ, મુખમગ્ગ-સ’સગ્ગવિશ્વભૂઆઇ” દુર્ગાઇ–નિમ ધણાઈ અટ્ઠારસ પાવ–ઠાણા, (૧૦) એગેાહ નથિ મે કાઇ, નાહમન્નસ કસ્સઇ; એવ‘ અદીણુ મણસા, અય્યાણમણુસાસઇ. (૧૧) એગા મે સાસએ અપ્પા; નાણુ-દ‘સણ–સ...જુઓ, સેસા મે માહિરા ભાવા, સવે સ ંજોગ–લકખણા. (૧૨) સંજોગ મૂલા જીવેણુ, પત્તા દુક્ષ્મ-પરપરા, તમ્હા સ'જોગ-સંધ સભ્ય' તિ– વિહેણ વાસિરિઅ (૧૩) અરિહંતા મહદેવા, જાવજ્જીવ સુસાહૂણા ગુરુષ્ણેા; જિષ્ણુપન્નત્ત' તત્ત, ઈઅ સમ્મત્ત' મએ ગર્હિઅ ́ (૧૪) (આ ગાથા ત્રણવાર મેલવી પછી સાત નવકાર ગણી છેલ્લી ત્રણ ગાથા એલવી) ખમિઅ ખમાવિ
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૩
મઈ ખમણ સવહ જીવનિકાય; સિદ્ધહ સાખ આલેયણહ, મુજજફ વઈર ન ભાવ (૧૫) સવે જીવા કમ્યવસ, ચઉદહરાજ ભમંત; તે મે સર્વે પ્રમાવિઆ, મુજૐ વિ તેહ ખમંત (૧૬) જ જ મeણ બદ્ધ, જે જ વાણ ભાસિતં પાપં જ જ કાણું કર્ય, મિચ્છામિ દુક્કડું તસ્સ (૧૭)
ગમણગમણે–આલોવવાને વિધિ પ્રથમ ઈરિયાવહિયા (લેગસ્ટ સુધી પડિક્કમવા, પછી ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છાકારેણ સંહિસહ ભગવન ! ગમણગમણે આલેઉં ? (ગુરૂ –આલો એહ કહે,) પછી ઇચ્છે કહી.
ઇર્યા–સમિતિ, ભાષા-સમિતિ એષણા–સમિતિ, આદાન-ભંડ-મત્ત નિવણ સમિતિ, પારિષ્ઠાપનિકા– સમિતિ, મનગુપ્તિ, વચન-ગુપ્તિ, કાય–ગુપ્તિ એ પાંચ સમિતિ ત્રણગુપ્તિ એ અષ્ટ-પ્રવચન-માતા-શ્રાવક તણે ધ સામાયિક પિસહ લીધે રૂડી પરે પાળી નહિ, ખંડના વિરાધના હુઈ હોય તે સવિ હું મન વચન કાયા એ કરી, મિચ્છામિ દુકકર્ડ.
૨૩
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૪
પચ્ચકખાણુ વિભાગ નમુક્કારસહિયમુહિઁસહિઅંનુ
ઉગ્ગએ સૂરે, નમુક્કારસહિઅ’મુટ્ઠિસહિઅ’ પચ્ચક્ખામિ ચšિપિ આહાર, અસણું, પાણું, ખાઇમ', સાઇમ, અન્નત્થણાભાગેણુ સહસાગારેણુ', મહત્તરાગારેણુ', સવ્વસમાહિવત્તિયા ગારેણં, વેાસિરામિ, ॥ ઇતિ ।
પારિસિ સાઢપારિસનુ
ઉગ્ગએ સૂરૈ, નમુક્કારસહિઅ', પારિસિ', સાઢ. પારિસિ', મુટ્ઠિસહિઅં, પચ્ચકખાઈ ઉગ્ગએ સૂરે, ચઉન્નિહ`પિ આહારં, અસણ', પાણું, ખાઈમ', સાઈમ', અન્નત્થણાભાગેણુ', સહસાગારેણં, પચ્છન્નકાલેણું, દિસામેાહેણું, સાહુવયણેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણ વાસિર.
પુરિમટ્ટુ અવડ્ઢનુ પચ્ચકખાણ
સૂરે ઉગ્ગએ પુરિમડઢ' અવર્ડ્ઝ' મુટ્ઠિસહિઅ` પચ્ચજખાઈ, ચવિહ‘પિ આહાર અસણ', પાણં, ખાઇમ, સાઇમ', અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણુ', પચ્છનકાલેણ, દ્વિસામે હેણુ', સાહુવયણેણુ', મહત્તરાગારેણુ' સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણ વાસિરઈ.
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૫
એકાસણુ બિયાસણાનું ઉગ્ગએ સૂરે, નમુક્કારસહિ પરિસિ સાઢપરિસિ મુટિકસહિઅં પચ્ચકખાઈ, ઉગ્ગએ સૂરે, ચઉનિવપિ આહારંઅસણં, પાણું, ખાઈમં, સાઈમં અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, પચ્છનકાલેણું, દિસામેહેણું, સાહુવચણેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિત્તિયાગારેણં, વિગઈઓ પચ્ચક્ખાઈ અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, લેવલેણું, ગિહત્યસંસઠેણં, ઉકિપત્તવિવેગેણં, પહુચ્ચમક્રિખએણું, પારિઠ્ઠાવણિયાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવસમાહિવત્તિયાગારેણં, બિયાસણું પચ્ચકખાઈ, તિવિહં પિ આહારં, અસણું, ખાઇમં, સાઇમં, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, સાગારિયાગારેણં, આઉટણપસારેણં, ગુરુઅભુટઠાણેણં, પારિઠા-વણિયાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાવિવત્તિયાગારેણું. પાણસ લેવેણ વા, અલેવેણ વા, અચ્છેણ વા બહુલેણ વા, સસિન્હેણ વા, અસિથેણ વા સિરઈ.
ઈતિ બિયાસણ એકાસણાનું પચ્ચકખાણ.
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૬
આયંબિલનું પચ્ચકખાણ ઉગ્ગએ સૂરે નમુક્કારસહિઅં, પરિસિં, સાઢપરિસિં, મુફિસહિઅં પચ્ચક્ખાઈ ઉગ્ગએ સૂરે, ચઉવિલંપિ આહાર, અસણં, પાણું, ખાઇમં, સાઇમં, અન્નત્થણભેગેણં, સહસાગારેણં, પચ્છનકાલેણું, દિસામેાહેણું, સાહવયણેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાવિત્તિયાગારેણું છે આયંબિલ પચ્ચક્ખાઈ, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણું લેવાલેવેણુ, ગિહત્યસંસટઠેણં, ઉખિત્તવિવેગેણં, પારિઠ્ઠાવણિયાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાવિવત્તિયાગારેણું; એગાસણું પચ્ચકખાઈ તિવિપિ આહાર, અસણં, ખાઈમ. સાઈમ. અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, સાગારિયાગારેણં, આઉટણપસારેણં, ગુરુઅભુઠ્ઠાણેણં, પારિઠાવણિયાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિત્તિયાગારેણં, પાણસ લેવેણ વા, અલેણ વા, અચ્છેણ વા, બહુલેવેણ વા, સસિથેણ વા, અસિત્થણ વા, વોસિરઈ
ઈતિ આયંબિલનું પચ્ચખાણ (આયંબીલ–એકાશન તથા બીયાસનના પચ્ચકખાણમાં પુરિમડૂઢ તથા અવઢનું પચ્ચક્ખાણ કરવું હોય તે સૂરે ઉગ્ગએ પુરિમહૃઢ અવઢ ઉમેરીને બોલવું)
તિવિહાર ઉપવાસનું સુરે ઉગ્ગએ, અદ્ભુત્તä. પચ્ચકખાઈ તિવિહં પિ આહારં, અસણં, ખાઈમ, સાઇમં, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, પારિઠાવણિયાગારેણં, મહત્તરાગારેણં,
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૭
સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણં, પાણહાર પિરિસિ, સાઢપિરિસિ, મુટિસહિઅં પચ્ચક્ખાઈ; અન્નત્થણાભેગણું સહસાગારેણં, પચ્છન્નકાલેણું, દિસાહેણું, સાહુવયણેણં, મહત્તરાગારેણું સવસમાહિત્તિયા ગારેણં, પાણસ લેવેણ વા, અલેવેણ વા, અચ્છેણ વા, બહુલેણ વા, સસિથેણ વા, અસિત્થણ વા વોસિરાઈ ઇતિ તિવિહાર ઉપવાસનું પચ્ચકખાણ.
ચઉવિહાર ઉપવાસનું સૂરે ઉગ્ગએ, અભઠ પચ્ચકખાઈ ચઉન્વિીંપિ આહારં, અસણં, પાણું, ખાઇમં, સાઇમં, અન્નત્થણાભાગેણુ સહસાગારેણં, પારિઠાવણિયાગારેણં, મહત્તરાગારે
લાગારેણ, મહત્તરાગારેણ સવસમાહિત્તિયાગારેણું વસિરઈ.
સાંજના પચ્ચખાણ
પાણહારનું પચ્ચકખાણ પાણહાર દિવસચરિમં પચ્ચખાઈ અન્નત્થણુંભેગેણુ સહસાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણું સિરઈ.
ચવિહારનું પચ્ચકખાણ દિવસચરિમ પચ્ચકખાઈ ચઉવિહં પિ આહારં, અસણં, પાણું, ખાઇમં, સાઇમં, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણું મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણું વિોસિરઈ.
શાળ
રણ
વિહા
રાઉથ
પર
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫૮
તિવિહારનું પચ્ચખાણ દિવસચરિમ પચ્ચખાઈ તિવિલંપિ આહાર અસણં, ખાઈમં, સાઇમં, અનત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણું મહત્તરાગારેણં, સવ્વસમાહિવત્તિયાગારેણું સિરઈ.'
દુવિહારનું પચ્ચખાણ દિવસચરિમં પચ્ચકખાઈ દુવિહંપિ આહાર અસણં, ખાઇમં, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણં, મહત્તરાગારેણં, સવસમાવિવત્તિયાગારેણું સિરઈ.
દેશાવગાશિકનું પચ્ચકખાણ દેશાવગાસિયં ઉભેગે પરિભેગે પચ્ચકખાઈ, અન્નત્થણાભોગેણં, સહસાગારેણું મહત્તરાગારેણે સવા સમાવિવત્તિયાગારેણં વોસિરઈ.
પચ્ચખાણ પારવા માટે સૂત્ર (આયંબીલ, એકાશન, બીયાસન)
ઉગ્ગએ સૂરે, નમુક્કારસહિયે (૧) પિરિસિં (૨) સાઢપરિસિ (૩) સૂરે ઉગએ પુરિમઢ (૪) અવઢં (૫) મુઠ્ઠિ સહિયં પચ્ચકખાણ કર્યું ચઉવિહાર; આયં. બીલ (૧) નવી (૨) એકાસણું (૩) બેસણું (૪) પચ્ચકખાણ કર્યું તિવિહાર, પચ્ચક્ખાણ ફાસિયં, પાલિય, સહિય, તીરિઍ, કિદિએ, આરાહિએ જ ચ ન આરાહિ તસ મિચ્છામિ દુકકડ.
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩પ૯
(તિવિહાર ઉપવાસવાળાએ આ પ્રમાણે કહેવું)
સુરે ઉગ્ગએ ઉપવાસ કર્યો તિવિહાર, પિરિસિ, સાઢપરિસિ, પુરિમઢ, અવઢ, મુદ્ધિસહિએ પચ્ચ - ખાણ કર્યું–પાણહાર, પચ્ચકખાણ ફાસિબં, પાલિઅં, સોહિએ, તીરિ, કિષ્ટિએ આરાહિ જ ચ ન આરાહિઅં, તસ્સ મિચ્છામિ દુકકડ. પછી એક નવકાર ગણી, ખમાસમણ દઈ “અવિધિ આશાતનાને મિચ્છિામિ દુકકડ” દે.
પચ્ચકખાણ પારવાને વિધિ પ્રથમ ઈરિયાવહિયા (લેગર્સ પર્યત) પડિકકમી ખમા દઈ “ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન! ચૈત્યવંદન કરૂં? ઈચ્છ,” કહી જગચિંતામણિ કહી, જકિંચિત્ર નમુત્થણું જાવંતિ ચેઈટ કહી, ખમાસમણ દઈ, જાવંત કેવિ નમેહંત ઉવસગ્ગહરંતુ જયવીયરાય કહેવા. પછી ખમાસમણ દઈ “ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન ! સજઝાય કરું? ઈચ્છે કહી એક નવકાર ગણું “મન્હ જિર્ણની સઝાય કહેવી પછી ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવાન ! મુહપત્તિ પડિલેહું ? ઈચ્છ” કહી મુહપત્તિ પડિલેહવી પછી ખમા દઈ, ઈચ્છા સંદિ. ભગ0 પચ્ચકખાણ પારૂં! યથાશક્તિ કહી અમારા દઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પચ્ચકખાણ પાયું?
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૦
‘તત્તિ' કહી અ’ગુઠા મુઠ્ઠીની અ ́દર વાળી, જમણેા હાથ ચરવલા ચા કટાસણા ઉપર સ્થાપી. એક નવકાર ગણી (નવકારસીથી આય‘ખીલ સુધીનાં પચ્ચક્ખાણ આ પ્રમાણે પારવાં)
(૧૯) માર્ગાનુસારી ૩૫ એલ (ગુણ)
૧. સ્નાય સ`પન્ન વિભવ :–ન્યાયથી ધન મેળવવુ, સ્વામિ દ્રોહ કરીને, મિત્રદ્રોહ કરીને, વિશ્વાસીને ઠગીને, ચારી કરીને, થાપણ મેળવીને વગેરે નિંદવા ચેાગ્ય કામ કરીને, ધન મેળવવુ' નહિ
૨. શિષ્ટાચાર પ્રશ'સા–ઉત્તમ પુરુષાનાં આચરણને વખાણવા.
3. સરખા કુળાચારવાળા પણ અન્ય ગેાત્રી સાથે વિવાહ કરવા.
૪. પાપના કામથી ડરવું.
૫. પ્રસિદ્ધ દેશાચાર પ્રમાણે વવું.
૬. કાઇના અવણુ વાદ્ય ખેલવા નહિ, કાઇની નિદા કરવી નહિ.
૭. જે ઘરમાં પેસવા નીકળવાના અનેક રસ્તા ન હાય તથા જે ઘર અતિ ગુપ્ત અને અતિ પ્રગટ ન હોય અને પડોશી સારા હાય તેવા ઘરમાં રહેવુ..
૮. સારા આચારવાળા પુરુષોની સેાખત કરવી.
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૧
૯. માતા તથા પિતાની સેવા કરવી–તેમને સર્વ રીતે
વિનય સાચવ અને તેમને પ્રસન્ન રાખવા. ૧૦. ઉપદ્રવાળા સ્થાનકને ત્યાગ કરવો-લડાઈ દુષ્કાળ
અને અડચણવાળાં ઠેકાણાં છોડવાં. ૧૧. નિંદિત કામમાં ન પ્રવર્તવું-નિંદવા ગ્ય કાર્યો
છેડવાં. ૧૨. આવક પ્રમાણે ખર્ચ કરવું, કમાણી પ્રમાણે ખર્ચ
કરવું. ૧૩. ધનને અનુસરતે વેષ રાખ, પેદાશ પ્રમાણે પોશાક
રાખો. ૧૪. આઠ પ્રકારની બુદ્ધિના ગુણને સેવવા, તે આઠ
ગુણેનાં નામ– ૧. શાસ્ત્ર સાંળળવાની ઈચ્છા. ૨. શાસ્ત્ર સાંભળવું. ૩. તેનો અર્થ સમજવો. ૪. તે યાદ રાખો . ૫. તેમાં તર્ક કરવો. ૬. તેમાં વિશેષ તર્ક કરે. ૭. સંદેહ ન રાખો. ૮. આ વસ્તુ આમજ છે, એ
નિશ્ચય કરો. ૧૫. નિત્ય ધર્મને સાંભળવો. (જેથી બુદ્ધિ નિર્મળ થાય) ૧. પહેલાં જ મેલું ભોજન પચી જાય, ત્યાર પછી નવું
ભેજન કરવું.
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૨
૧૭. જ્યારે ખરી ભૂખ લાગે ત્યારે ખાવું, પણ એકવાર
ખાધા પછી તરત જ મીઠાઈ વગેરે આવેલું જોઈ
લાલચથી ફરી ખાવું નહિ, કારણ કે અપચે થાય. ૧૮. ધર્મ, અર્થ અને કામ આ ત્રણ વર્ગને સાધવા. . અતિથિ તથા ગરીબને અન્ન પાનાદિ આપવાં. નિરંતર અભિનિવેશ રહિત રહેવું–કોઈને પરાભવ કરવાના પરિણામ કરી અનીતિના કામને આરંભ
કરે નહિ. ૨૧. ગુણ પુરુષોને પક્ષપાત કર—તેમનું બહુમાન કરવું ૨૨. નિષિદ્ધ દેશકાળનો ત્યાગ કરવો. રાજા તથા લોકોએ
નિષેધ કરેલા દેશકાળમાં જવું નહીં. ૨૩. પિતાની શક્તિને અનુસરીને કામ આરંભ કરે.
પિતાની શક્તિ હોય તે પ્રમાણે કામ આરંભવું. પિષણ કરવા યોગ્ય જેવાં કે માતા-પિતા–સ્ત્રી-પુત્રા
દિકનું ભરણપોષણ કરવું. ૨૫. વ્રતને વિષે રહેલા તથા જ્ઞાને કરી મોટા એવા.
પુરૂષોને પૂજવા. ૨૯. દીર્ઘદશી થવું–દરેક વસ્તુને તફાવત સમજી
પિતાના આત્માના ગુણ-દેષની તપાસ કરવી. ૨૮ કૃતજ્ઞ થવું–કરેલા ઉપકાર તથા અપકારને સમજનારા.
થવું. ૨૯. લોકપ્રિય થવું-વિનાદિ ગુણે કરી લોકપ્રિય થવું.
૨૪. પાન
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૩
૩૦. લજજાળુ (લાજવાળા)-લાજમર્યાદામાં રહેવું.
૩૧. દયાળુ થવું–દયાભાવ રાખવા.
૩૨. સુંદર આકૃતિવાન વું–ક્રુર આકૃતિના ત્યાગ કરી સુંદર આકૃતિ રાખવી.
૩૩. પાપકારી થવું-ઉપકાર કરવા.
૩૪. 'તર’ગારિજિત્ થવું—કામ, ક્રોધ, લાભ, માન, મદ તથા હર્ષોં એ છ અંતરંગ વરીને જીતવા. ૩૫. વશીકૃતે દ્રિયગ્રામ થવુ.—ઇંદ્રિયાના સમૂહને શ કરવા–સવ ઇઇંદ્રિયાને વશ કરવાના અભ્યાસ કરવા.
(૨૦) શ્રાવકના ૨૧ ગુણ
૧. અક્ષુદ્ર. ૨. રૂપવાન. ૩. શાંત પ્રકૃતિવાન્. (૪) લાકપ્રિય. પ. અક્રુર. ૬. પાપભીરુ. ૭. અશ. ૮. દાક્ષિણ્યમાન. ૯. લજજાળુ. ૧૧. મધ્યસ્થ સૌમ્યદ્રષ્ટિ, ૧૨. ગુણાનુરાગી. ૧૩. સત્કથાખ્ય. ૧૪. સુપયુક્ત. ૧૫. દીર્ઘદશી. ૧૬. વિશેષજ્ઞ. ૧૭. વૃદ્ધાનુગામી. ૧૮. વિનયી. ૧૯. કૃતજ્ઞ. ૨૦. પરહિતાર્થીકારી. ૨૧. લબ્ધલક્ષ
(૨૧) મુહપત્તિના પચાસ એલ.
સૂત્ર, અ-તત્ત્વ કરી સğ —(મુહપત્તિની બન્ને બાજુ જોતાં) સમ્યકત્વ માહનીય, મિશ્ર મેહનીય, મિથ્યાત્વ માહનીય પરિહર—(ડાબા હાથ તરફના ભાગ ખંખેરતાં) કામરાગ, સ્નેહુરાગ દ્રષ્ટિરાગ પરિહરૂ –(જમણા હાથ તરફના ભાગ ખંખેરતાં)
SUOM
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૪
સુદેવ, સુગુરુ, સુધમ આદરૂ–(ડાબા હાથની હથેળીથી કાંડા
સુધી જતાં સ્પર્શ કર્યા વિના) કદેવ, કુગુ, કુધમ, પરિહરૂ-(ડાબા હાથને યતનાપૂર્વક | સ્પર્શતાં–ઘસી કાઢતાં) જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર આદરૂ–(ડાબા હાથની હથેળીથી કાંડા
સુધી જતાં સ્પર્શ કર્યા વિના) જ્ઞાનવિરાધના, દર્શનવિરાધના, ચારિત્રવિરાધના, પરિહરૂ
(ડાબા હાથને યતના પૂર્વક સ્પર્શતાં-ઘસી કાઢતાં). મનગુતિ, વચનગુપ્તિ, કાયગુતિ આદરૂ– (ડાબા હાથની
હથેળીથી કાંડા સુધી જતાં સ્પર્શ કર્યા વિના) મનદડ, વચનદંડ, કાયદડ પરિહર્ર–(ડાબા હાથને યતના
પૂર્વક સ્પર્શતાં–ઘસી કાઢતાં) હાસ્ય, રતિ, અરતિ પરિહરૂ–(ડાબાહાથના ત્રણ ભાગ પડિલેહતાં ભય, શોક, દુગચ્છા પરિહરૂ–(જમણે હાથના ત્રણ ભાગ
પડિલેહતાં) કૃષ્ણ લેશ્યા, નીલ વેશ્યા, કાપત લેશ્યા પરિહરૂ (મસ્તકના
ત્રણ ભાગ પડિલેહતાં) રસ ગારવ, ઋદ્ધિગારવ, શાતા ગારવ પરિહરૂ–(મુખના
ત્રણ ભાગ પડિલેહતાં) માયા શલ્ય, નિયાણ શલ્ય, મિથ્યાત્વ શલ્ય પરિહરૂ
(હૃદયના ત્રણ ભાગ પડિલેહતાં) ફોધ માન પરિહરૂ – (ડાબે ખભેથી પડિલેતાં.) માયા, લેભ પરિહરૂ–(જમણે ખભેથી પડિલેહતાં.) પૃથ્વીકાય, અપકાય, તેઉકાયની જયણું કરૂં-(જમણા પગના
ત્રણ ભાગ પડિલેહતાં) વાઉકાય, વનસ્પતિકાય ત્રસકાયની રક્ષા કરૂં –(ડાબા પગના
ત્રણે ભાગ પડિલેહતાં)
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬પ
નવાંગ પૂજાના દુહા જલ ભરી સંપુટ પત્રમાં, યુગલિક નર પૂજત; ઋષભ-ચરણ–અંગૂઠડે, દાયક ભવજલ–અંત. ૧ જાનુ બળે કાઉસગ રહ્યા, વિચર્યા દેશ વિદેશ ખડા ખડા કેવળ લહ્યું, પૂજે જાનુ નરેશ. ૨
કાંતિક વચને કરી, વરસ્યા વષીદાન; કર–કાંડે પ્રભુ–પૂજના, પૂજે ભવિ બહુમાન, ૩ માન ગયું દેય અંસથી, દેખી વીર્ય અનંત, ભુજાબળે ભવજળ તર્યા, પૂજે ખંધ મહંત. ૪ સિદ્ધશિલા ગુણ ઊજળી, લેકાંતે ભગવંત વસિયા તિણે કારણ ભવિ, શિર શિખા-પૂજત. ૫ તીર્થકર પદ પુણ્યથી, ત્રિભુવન જન સેવંત; ત્રિભુવન-તિલક સમા પ્રભુ, ભાલ તિલક જયવંત. ૬ સોળ પર પ્રભુ દેશના, કંઠે વિવર વતું લ; મધુર અવનિ સુરનર સુણે, તિણે ગળે તિલક અમૂલ. હૃદય-કમલ–ઉપશમ બળે, બાળ્યા રાગને રોષ; હિમ દહે વન–ખંડને હૃદય તિલક સંતોષ. ૮ રત્નત્રયી ગુણ ઊજળી, સકલ સુગુણ વિશ્રામ; નાભિ કમળની પૂજના, કરતાં અવિચલ ધામ. ૯ ઉપદેશક નવ તત્ત્વના, તિણે નવ અંગ જિર્ણોદ; પૂજે બહુ વિધિ રાગશું, કહે શુભવીર મુણિંદ. ૧૦
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________
આરતી જય! જય! આરતી આદિ જિમુંદા, નાભિરાયા – મરુદેવીકે નંદા. જય! જય! ! ૦ પહેલી આરતી પૂજા કીજે, નરભવ પામીને લ્હા લીજે. જય! જય!! ૧ દૂસરી આરતી દીન-દયાળા, ધૂળેવા મંડપમાં પ્રભુ જગ-અજવાળા. જય! જય !! તિસરી આરતી ત્રિભુવન દેવા, સુર-નર ઇન્દ્ર કરે તોરી સેવા. જય! જય!૨ ચોથી આરતી ચઉગતિ સૂરે, મનવાંછિત ફલ શિવ સુખ પૂરે. જય! જય! ! પંચમી આરતી પુણ્ય-ઉપાસે, મૂલચંદ રિખવ–ગુણ ગાયે ! જય! જય ! ! !
મંગળ દીવો દવે રે દીવે માંગલિક દીવે, આરતી ઉતારણ બહુ ચિરંજીવો. દીવે રે ! ૧ સોહામણું ઘર પર્વ દીવાળી, અંબર ખેલે અમરા બાળી. દી રે ! ૨ દીપાળ ભણે એણે કુલ અજુઆળી, ભાવે ભગતે વિઘન નિવારી. દીવે રે ! ૩ દીપાળ ભણે એણે એ કલિકાલે, આરતી ઉતારી રાજા કુમારપાલે. દી રે૪ અમ ઘર મંગલિક તુમ, ઘર મંગલિક, મંગલિક ચતુર્વિધ સંઘને હેજે. દવે રે ! ૫
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૭
કેટલીક જાણવા જેવી હકીકતો
(૧) પર્વતિથિઓની સમજણ કાતિક સુદિ પાંચમ-જ્ઞાનપંચમી. કાતિક સુદિ ચૌદશ–ચામાસી ચૌદશ. કાતિક સુદિ પૂનમ-શ્રી સિદ્ધાચલજી યાત્રા પ્રારંભ, ગુરુ ભગવંતોને
વિહાર ચાલુ, કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિ મહારાજાને જન્મદિન, દ્રાવિડ-વારિખિલ્લજી ૧૦ કરોડ મુનિવરે સાથે
મુક્તિ પામ્યા. માગશર સુદિ અગ્યારસ–મૌન એકાદશી
૫ ભરત તથા ૫ અરવત મળી દક્ષેત્રના ત્રણકાળ આશ્રયી
૧૫૦ કલ્યાણની આરાધનાનો દિવસ. માગશર વદી દશમ–શ્રી પાર્શ્વનાથ જન્મકલ્યાણક દિન. પિસ વદિ તેરશમેરુ તેરશ, શ્રી ઋષભદેવ મેક્ષકલ્યાણક દિન. ફાગણ સુદિ તેરશ-શ્રી સિદ્ધાચલજીની છ ગાઉની પ્રદક્ષિણ, શાંબ
અને પ્રદ્યુમ્નકુમાર સાડા આઠ ક્રોડ મુનિવરો સાથે ભાડવા
ડુંગર પર સિદ્ધિપદ પામ્યા. ફાગણ સુદિ ચૌદશ–ચમાસી ચૌદશ. ફાગણ વદિ આઠમ- વરસી તપની શરૂઆત. ચૈત્ર સુદિ સાતમથી પૂનમ-શાશ્વતી આયંબીલની ઓળી. ચૈત્ર સુદિ તેરસ-શ્રી મહાવીર જન્મ કલ્યાણદિન. ચૌત્ર સુદિ પૂનમ-શ્રી પુંડરીક ગણધર પાંચ કરોડ મુનિવર સાથે
શ્રી સિદ્ધાચલજી પર સિદ્ધિપદ પામ્યા. ચૈત્ર વદિ આઠમ-શ્રી ઋષભદેવ જન્મકલ્યાણક દિન. વૈશાખ સુદિ ત્રીજ–વરસીતપના પારણને દિવસ.
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬૮ વૈશાખ વદિ છઠ્ઠ–શ્રી શત્રુંજ્ય પર શ્રી આદિજિનેશ્વરની વર્ષગાંઠને
દિવસ. અષાઢ સુદિ ચૌદશ-માસી ચૌદશ. શ્રાવણ વદિ બારસથી ભાદરવા સુદિ ચોથ–શ્રી પર્યુષણ મહાપર્વના
આઠ દિવસો. આસો સુદિ સાતમથી પૂનમ-શાશ્વતી આયંબીલની ઓળી. આસો વદિ અમાસ-શ્રી મહાવીર પ્રભુ નિર્વાણ કલ્યાણકદિન દિવાળી
- (૨) પાંચ મહાવ્રત (૧) સર્વથા પ્રાણાતિપાત વિરમણ વ્રત (૨) સર્વથા મૃષાવાદ વિરમણ વ્રત (૩) સર્વથા અદત્તાદાન વિરમણ વ્રત (૪) સર્વથા મૈથુન વિરમણ વ્રત (૫) સવથા પરિગ્રહ વિરમણ વ્રત
(૩) શ્રાવકનાં બાર વત (૧) સ્થૂલ પ્રાણતિપાત વિરમણ વ્રત (૨) સ્થૂલ મૃષાવાદ વિરમણ વ્રત (૩) સ્થૂલ અદત્તાદાન વિરમણ વ્રત (૪) સ્વદારા સંતેષ પરસ્ત્રીગમન વિરમણ વ્રત (૫) પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત (૬) દિશા પરિમાણ વ્રત (૭) ભોગપભોગ પરિમાણ વ્રત (૮) અનર્થદંડ વિરમણ વ્રત (૯) સામયિક વ્રત (૧૦) દેશાવગાસિક વ્રત :
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૯ (૧૧) પૌષધપવાસ વ્રત (૧૨) અતિથિ સંવિભાગ પ્રત [૧ થી ૫ અણવ્રત, ૬ થી ૮ ગુણવ્રત, ૯ થી ૧ર શિક્ષાત્રત]
(૪) શ્રાવકની વાવસાદયાની સમજ ૨૦ મુનિ મહારાજશ્રી ત્રસ અને સ્થાવર, સૂક્ષ્મ અને બાદર તમામ
જીવોની સર્વ પ્રકારે દયા પાળે એટલે તેમને વીસ વસા. ૧૦ ત્રસ તથા સ્થાવર બંનેની રક્ષા કરવી ઉત્તમ પણ સ્થાવરની રક્ષા : શ્રાવકથી બનતી નથી. ૫ ત્રસમાં પણ અપરાધી અને નિરપરાધી બંનેની રક્ષા કરવી
ઉત્તમ, પણ અપરાધીની રક્ષા શ્રાવક કરી શકતાં નથી. રા નિરપરાધીમાં પણ ઘર, હાટ વગેરે ચણાવવામાં (એટલેકે વ્યવહાર * * ઉપયોગી આરંભમાં) જીવરક્ષા શ્રાવકથી બનતી નથી." ૧ સાપેક્ષ અને નિરપેક્ષમાં સાપેક્ષપણે ત્રસજીને બચાવ શ્રાવકે
કરી શકતા નથી. ટૂંકમાં સંક૯૫પૂર્વક જાણી જોઇને નિરપરાધી ત્રસજીવોની હિંસા
ન કરવી આ પ્રમાણે શ્રાવક નિયમ તરી શકે છે.
(૫) ૧૨૪ અતિચારેની સમજણ . જ્ઞાનાચાર-૮, દર્શનાચાર–૮, ચારિત્રાચાર-૮, તપાચાર–૧૨, વીર્યાચાર-૩, સાતમાવ્રત સિવાય ૧ થી ૧૨ વ્રતના (દરેક પાંચ)–૫૫, સાતમા વ્રતના-૨૦, સંલેષણ-૩ અને સમ્યકત્વના–૫. કુલ–૧૨૪.
() શાશ્વત જિનચૈત્યો (૮૫૭૦૦૨૮૨–આડકારડ, સત્તાવલાખ, બસે પ્યાસી)
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________
બાર દેવલાકનાં નવ જૈવેયક પાંચ અનુત્તર જીવનપતિનાં તિોલાકનાં
ese
૮૪૯૬૭૦
૩૧૮
૫
-
992૦૦૦૦.
૩૨૫૯
નગ્નેવેયક અને પાંચ ચૈત્યમાં ૧૨૦ પ્રતિમાજી છે.
૮૫૭૦૦૨૮૨
(૭) શાશ્વતજિનબિ આ
(૧૫,૪૨,૫૮,૩૬,૦૮૦ પંદા ખેતાલીસ કેશર અઠ્ઠાવનલાખ છત્રીસ હજાર એંશી)
શાશ્વતઐત્યા
ખાદેવવેક (સૌધમ થી અચ્યુત) સુધી ઈંદ્રોના દરે વિમાનમાં પાંચ સભા હાય (૧) ઉત્પાત સભા (૨) મજ્જન સભા (૩) અલંકાર સભા (૪) સિદ્ધાયતન સભા (૫) વ્યવસાય સભા.
દરેક સભા–ત્રણ દારવાળી છે અને દરેક દ્વારે એકેક ચામુખજી (ચાર પ્રતિમા) છે. એટલે ત્રણ દ્વારના ૧૨ પ્રતિમાજી અને પાંચે સભાના મરી સાદ (૬૦) પ્રતિમાજી થયા. મૂળ ચૈત્યના ત્રણ દ્વાર હાય છે. ગભારામાં ૧૦૮ પ્રતિમાજી અને ત્રણ દ્વારના ત્રણ ચેમુખજીનાં ૧૨ પ્રતિમાજી મળી ૧૨૦ + ૬૦ પાંચ સભાના કુલ ૧૮૦ પ્રતિમા,
૮૪૯૬૭૦૦ ૧ થી ૧૨ દેવલેાકનાં અત્ય
×૧૮૦
૧૫૨૯૪૦૬૦૦૦ ૧ થી ૧૨ દેવલાકનાં જિનબિંબ
અનુત્તરમાં સભા નથી તેથી એકેક
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭૧
गत
3२७ ૪ ૧૯૦ ૩૮%૦
જિનબિંબ
७७२०००००
X ૧૮ ૦
૧૩૮૯૬ ૦૦૦૦૦૦
જિનબિંબ
તિષ્ઠલેકમાં
નંદીશ્વરદ્વીપનાં–પર, રૂચીપનાં-૪ અને કુંડલીપનાં-૪ મળી ૬૦ એત્ય ચાર ધારવાળાં છે, કીનાં ૩૧૯ મૈત્ય ત્રણ ધારવાળાં છે. ચાર ધારવાળા ચૈત્યનાં–૧ર૪ પ્રતિમાછીણ ધારવાળા ગત્યનાં– ૧૨૦ પ્રતિમાન. ૬૦ ચૈત્ય
૩૧૯ ચય
૪૧૨૦ ૭,૪૪૦ જિનબિંબ
૩,૮૩,૮૮૦ ક્નિબિંબ
૪ ૧૨૪
૩૮૩૮૮ ૦ -+ ૭૪૦
૩૯૧૩૨૦ તિછીકનાં જિનબિંબ
૧,૫૨,૯૪,૦૬,૦૦૦ ૧ થી ૧૨ દેવલોકનાં જિનબિંબ
૩૮,૭૬૦ નવયક, અનુત્તર-૫ છે ૧૩,૮૯,૬૦,૦૦૦૦૦ ભુવનપતિનાં
છે ૩,૯૧,૩૨૦ તિરછલકનાં ૧૫,૪૨,૫૮,૩૬,૦૮૦ કુલ શાશ્વતાં જિનબિંબ
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર
૩૭૨
(૮) ચેસઠ ઇન્દ્રો દશ ભવનપતિનાં (દક્ષિણ-ઉત્તરના મળી) ૨૦ આઠ વ્યંતરનાં ( ,, , ) ૧૬ આઠ વાણવ્યંતરનાં ( , ) ) ૧૬ જ્યોતિષીનાં
[ ૧ થી ૮ દેવલોકનાં ૮ ) વૈમાનિકનાં { ૯ અને દશમાના ૧ કે ૧૦ { ૧૧ અને ૧૨ માના ૧ –
૬૪ કુલ ઈન્દ્રો (૯) સુઘોષા ઘટા - બાર જન પહોળી, છ યોજન ઊંચી, લેલક ચારજન: લાંબુ પાંચ દેવો સાથે મળી આ ઘંટા વગાડે છે. '
(૧૦) અઢીસે (૨૫૦) અભિષેક શ્રી તીર્થકર દેવના જન્મ વખતે ઇન્દ્રો તથા દેવ પરમાત્માને મેરૂ પર્વત પર પાંડુકવનમાં લઈ જઈ સિંહાસન ઉપર બેસાડી સૌધર્મેન્દ્રના ખોળામાં અઢીસે અભિષેક કરે છે.
૨૦ ભવનપતિના વીસ ઈન્દ્રોના ૩૨ વ્યંતર–વાણવ્યંતરના–બત્રીશ ઇન્દ્રોના ૧૦ સૈમાનિકના દસ ઇન્દ્રોના - ૧૩૨ મનુષ્યક્ષેત્ર (અઢી દીપ)ના ચંદ્ર તથા સૂર્યના ૧૦ અસુરકુમારની દશ ઇન્દ્રાણુઓના ૧૨ નાગકુમારાદિ નવનિકાયના ૪ વ્યંતરેન્દ્રની ઈન્દ્રાણીના ૪ જ્યોતિષીની ઇન્દ્રાણના 1 સૌધર્મ તથા ઇશાનેન્દ્રની આઠ-આઠ ઈન્દ્રાણુઓ
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧ સામાનિક દેવને ૧ ત્રાત્રિ શક દેવને ચાર લેાકપાલના
૧ અંગરક્ષક દેવતા
૧ પદાના દેવતા
2:
૧ પ્રકીણુ દેવા
**
૨૫૦
૩૭૪
અનીક અધિપતિ દેવ
અભિષેક
એક કરોડ અને સાઠ લાખ કળા
૨૫ મેઃજન ઊંચા, ૧૨ ચેાજન પહેાળા તથા એક યેાજનના નાળચાવાળા કળશા આઠ જાતિના હાય છે દરેક જાતિના આઠ– આઠ હજાર કળશે! હાય.
(૧) સુવણુ ના
(ર) રૂપાના
(૩) રતનના
(૪) સુવર્ણ–રતનાં
(૫) સુવર્ણ–રૂપાના
૮૦૦૦
૮૦૦૦
૮૦૦૦
૮૦૦૦
૮૦૦૦
(૬) રૂપા–રતનના
૮.૦૦
(૭) સુવર્ણરૂપુ–રતનના ૮૦૦૦
(૮) માટીના
૮૦૦૦
૬૪૦૦૦
કળશે
૬૪૦૦૦ કળશા પંચામૃતના ભરી પ્રભુને નવરાવે ત્યારે ૧ અભિષેક થાય.
૪૦૦૦ કળશા
×૨૫૦ અભિષેક
૧૬૦૦૦૦૦૦ કુલ અભિષેક
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ૩૭૪
(૧૧) વર્તમાન ચાવીશીના તીર્થકર દેનાં
નિર્વાણ સ્થળ શ્રી ઋષભદેવજી–અષ્ટાપદ, શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામીજી-ચંપાપુરી શ્રી નેમિનાથજી-ગિરનારજી, શ્રી મહાવીરસ્વામીજી-પાવાપુરી બાકીના વીશપ્રભુજી–સમેતશિખરજી.
(૧૨) નવકાર મહામંત્ર ગણવાને મહાલાભ નવકારનો એક અક્ષર બોલવાથી સાત સાગરોપમનાં પાપ નાશ પામે. નવકારનું એક પદ ગણવાથી પચાસ (૫૦) સાગરોપમનાં પાપ
નાશ પામે. નવકાર પૂર ગણવાથી પાંચસે (૫૦૦) સાગરોપમનાં પાપ
નાશ પામે. (૧૩) અહેરાત્રિના પૌષધનું ફળ ૨૭ અબજ, ૭૭ કરોડ, ૭૭ લાખ, ૭૭ હજાર, ૭૭૭ પલ્યોપમથી અધિક દેવતાનું આયુષ્ય બાંધે.
(૧૪) સામાયિકનું ફળ ૯૨ કરોડ, ૫૯ લાખ, ૨૫ હજાર, ૯૫ પાપમથી અધિક દેવતાનું આયુષ્ય બાંધે.
(૧૫) ચમાસી કાળની વિગત સુખડીને કાળી કામળીને કાળ ઉકાળેલા
તે પાણીને કાળ કારતક સુદિ ૧૫ થી ૧ માસ ૪ ઘડી ૪ પ્રહર ફાગણ સુદિ ૧૫ થી ૨૦ દિવસ ૨ ઘડી ૫ પ્રહર અષાઢ સુદિ ૧૫ થી ૧૫ દિવસ ૬ ઘડી ૩ પ્રહ
(૨૪ મિનિટ=૧ ઘડી, દિવસનો ચોથે ભાગ=૧ પ્રહર)
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૧૬) સ્થાપનાચાર્યજી પડિલેહવાના ૧૩ બેલ
(૧) શુદ્ધ સ્વરૂપના ધારક, (૨, ૩, ૪) ગુજ્ઞાનમય, દર્શન મય, ચારિત્રમય.
(૫, ૬, ૭) ગુ– શુદ્ધ બહામય, પ્રરૂપણામય, સ્પર્શનામય. (૮, ૯, ૧૦) ગુરુ – પંચાસર પાળે, ભાવે, અમદે. (૧૧, ૧૨, ૧૩) ગુરુ- મનગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ, કાયપ્તિમાં ગુપ્ત.
(૧૭) ચૈત્યવંદનમાં આવતી ત્રણ મુદ્રા (૧) ગમુદ્રા: કમળના ડોડાના આકારે બે હાથ પિલા જેડીને દશે
આંગળીઓને અંદરોઅંદર મેળવીને પેટ ઉપર બે કેણું
સ્થાપવી (ચૈત્યવંદન, નમુહુર્ણ, સ્તવનમાં) (૨) જિનમુદ્રાઃ કાયોત્સગ વખતે આગળના ભાગમાં બન્ને પગ
વચ્ચે ચાર આંગળ અંતર અને પાછળના ભાગમાં કાંઈક ઓછું
અંતર રાખવું તે ઊભા રહેવાનું હોય ત્યારે) (૩) મુક્તાશુક્તિ મુદ્રા બંને હાથ ગર્ભિત રાખી દશે આંગળીઓ
સામસામી અડાડીને જોડેલા બંને હાથ લલાટે લગાડવા (કેટલાક આચાર્યો કહે છે કે ન લગાડવા) (જાવંતિચેઈઆઈ, જાવંતકવિ સાહુ અને જયવીરાય)
(૧૮) જિનમંદિર સંબંધી ત્રણ નિસીહી પ્રથમ નિસીહી : જિનમંદિર પ્રવેશના મુખ્ય દ્વારમાં દાખલ થતાં
બલવાની સંસાર સંબંધી સર્વવ્યાપાર(પ્રવૃત્તિ)ને ત્યાગ થાય. બીજી નિસીહીઃ રંગમંડપમાં બોલવાની
જિનમંદિર સંબંધી (અષ્ટપ્રકારી પૂજા સિવાયની) સર્વ
પ્રવૃત્તિને ત્યાગ થાય. ત્રીજી નિસીહી : ચૈત્યવંદન (ભાવપૂજા)ની શરૂઆત કરતાં
દ્રવ્યપૂજા(અષ્ટપ્રકારી આદિ)ની પ્રવૃત્તિને ત્યાગ થાય.
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭૬ શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ છંદ પાસ શંખેશ્વરા સારા કર સેવકાં,
દેવકાં એવડી વાર લાગે? કડી કરજેડી દરબાર આગેખડા,
ઠાકુરા ચાકુરા માન માગે? જ પ્રગટ થા પાસજી મેલી પડદે પરે,
મોડ અસુરાણને આપ છોડે, મુજ મહિરાણ મંજુષમાં પિસીને,
ખલકના નાથજી બંધ બોલે ૨. જગતમાં દેવ જગદીશ તું જાગતો,
, એમ શું આજ જિનરાજ ઊંઘે? મોટા દાનેશ્વરી તેને દાખીએ, -
દાન દે જેહ જગ કાળ મેઘે ૩ ભીડ પડી જાદવા જોર લાગી જરા,
- તક્ષણે ત્રિકમે તુજ સંભાર્યો; પ્રગટ પાતાળથી પલકમાં તે પ્રભુ,
ભક્તજન તેહને ભય નિવા ૪ આદિ અનાદિ અરિહંત તું એક છે,
' દીનદયાળ છે કેણ દુજે; ઉદયરત્ન કહે પ્રગટ પ્રભુ પાસજી,
પામી ભયભંજને એહ પૂજે પણ
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭
શ્રી ગૌતમસ્વામિનું સ્તવન ગૌતમ ગણધર નમી, અનિશિ,
ગૌતમ ગણધર નમીએ....... નામ જપંતાંનવનિધિ પ્રગટે,
મનવાંછિત સવિ લહીએ. અહ. (૧) ઘર આંગણ જે સુરતરૂ પ્રગટયે,
કહા કાજ વન ભમીએ. અહે. (૨) સરસ સુરભિધત જે હવે ઘરમાં,
તે કયું તેલે જમીએ. અહ. (૩) તૈસી શ્રી ગુરૂ ગૌતમ સેવા,
આર ઠેર કયું રમીએ. અહે (૪) ગૌતમ નામે ભવજલ તરીચે,
કહા બહુત તનુ રમીએ અહી (૫) ગુણ અનંત ગૌતમ કે સમરણ,
મિશ્યામતિ વિષ વમીએ, અહ. (૨) જસ કહે ગૌતમ ગુણ રસ આગે,
રૂચત નહિ હમ અમીએ. અહ. (૭)
A સ્તુતિ લબ્ધિ અઠ્ઠાવીસ ધરી, ગુરૂ ગોયમ ગણેશ
ધ્યા ભવી શુભ કરૂ, ત્યાગી રાગ ને રીસ. (૧) અંગુઠે અમૃત વસે, લબ્ધિ તણા ભંડાર; શ્રી ગુરૂ ગૌતમ સમરીએ, મનવાંછિત ફલ દાતાર (૨) સર્વારિષ્ટ-પ્રણાશાય, સર્વાભિષ્ટાથ–દાયિને; સર્વલબ્ધિ નિધાનાય, ગૌતમસ્વામિને નમ:
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭૮:
શાસન-ગીત ગાજે ગાજે છે, મહાવીરનું શાસન ગાજે છે,
દુષમકાળની કાળરાત્રિમાં જયજયકાર મચાવે છે.... પાવનકારી તીર્થભૂમિ, જિનબિંબ ને જિનાલયે; સહેજગમાં પુણ્યભૂમિએ, જિનાગમો વળી ઉપાશ્રયે...૧ જિનશાસનની રક્ષા કરતા આચાર્યો સંઘરી છે, મુનિગણમાતા પ્રવચનત્રાતા, ઉપાધ્યાય ઉપકારી છે...૨ જ્ઞાનધ્યાનમાં મસ્ત મુનિઓ,મેહરણે ટંકાર કરે; વિરતિસંગી શાસનરંગી, જિનભતો જયકાર કરે...૩
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________
શુદ્ધિ પત્રક
૪૦.
૪૦
૪૧
અશુદ્ધ ભુદા સિદ્ધારથ લં છનાર સમારતાં પદ્ધિઓ ચતિ અજાણ ગરિ આગમ વાધે એહજ ઇન્દ્રભૂતિ જિર્ણ પુંડરગિરિના દિનેથી હરળવિજય
શુદ્ધ ભૈયા સિદ્ધારથ લં છનધર સમરતાં પઈદ્ધિઓ ચરિત્ત અનાણ ગરિà આગળ. વાધે એહિજ ઈન્દ્રભૂતિ જિહાં પુંડરિકગિરિના દિનથી હરખવિજય લડી
૪૫
૪૫
૪૭
૫૦
૫૮
७२
દાહી
જલધર
૮૭
જલધર ગુણગાતા આશ્રય દિ
૩
ગુણગાતા માશ્રય હિ
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૮૦ સુવિધ અવગણીયેણે તારણ જહાજ
૧૧૯
(૧૩૩
સુવિધિ અવગણીયે હે તારણ તરણ
જહાજે રે ચરણ કમલમેં
૧૩
૧૩૫
ચરણ મેં
૧ ૩૭
નંબર
રૂઢીને
રૂડીને
૧૨
બહુ
૧૪
૧૩૯ ૧૪૨ ૧૪૪ ૧૪૮ ૧૬૨ ૧૭૯
૧૮
૧૦
સુરગ સુપસાથી સાતમે હેલી વિરમાન ધરેહ ઘાતકીયે માસથીતે
બહુ સરગ સુપસાયથી સાતમી ટોલી વિહરમાન घरे ધાતકીયે માસ વિતે
૨૦૩
૧૦.
૨૦૫
૧૨
૨૧૦
૨૨૫
૨૨૫
૨૧
૨૨૮.
૨ ૨૮
ه
૨ ૩૩
૨૪)
પરકાસ્યા પારંગ વંછિવ સન: ઘાયઈ ધનને ખેંતમેં પિસે મૂઢપણું પરશંસા
પરકાયા પારગ વંછિત સ નઃ ધાયઈ ધને ખેતમેં પેખે મૂઢપણું છડે
પરશંસા
૨૭૬
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૮૧
૨૯૬
છે.
૩૦૩
૩૦૮
૩૨૧
૩૨૭
૩૩૩
૩૩૪
૩૩૬ ૩ ૩૭
૩૪૨
મંગલાષ્ટક મિંદ મંગલાષ્ટકમિદ ફલિતો
કલિત જિમમ હુયર જિમ મહુયર પંદ
પદ શશિનાહ્મ શશિનાભિ વિપિનાનિન વિપિનાનિ ન. સહિતાઃ
સંહિતા ભવ તુ
ભવતુ વીતસંશ્રયમ્ વીતસંશયમ પન્નાગાઃ
પન્નગા: નિરણુબંધો નિરણુબંધે સુહકગ્વમે
વાડ સુહકમે. પન્નાં
પન્નત્ત મુજઝ
મુજઝ સંહિસહ
સંદિસહ, પચ્ચખાણ
પચ્ચકખાણ સિદ્ધાચલજી સિદ્ધાચલજી કલ્યાણની કલ્યાણકની બારદેવક બારદેવક પંચાસર
પંચાચાર અહે
૩૫ર ૩૫૩ ૩૫૩ ૩૫૮
३१७
૩૬૭
३७०
૩૭૫
૩ળ૭
અહીં
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________
મંગલ ભાવના
સર્વ જીવોનું કલ્યાણ થાઓ, સર્વજીવ પરહિતમાં તત્પર થાઓ; સઘળા દોષ નાશ પામે, સર્વત્ર સહુ કેઈ સુખી થાઓ છે
* શુભ ભાવના પ્રાણીમાત્ર આનંદિત બને, દુશ્મને ઉપર પણ સ્નેહવાળા બને; સવજીવનું કલ્યાણ થાઓ, સહુકોઈ નિરોગી બને છે
મંગલ કામના સર્વ જીવો સુખી થાઓ, સહુ કોઈ નિરોગી બનો; " સર્વ પ્રાણીઓ કલ્યાણભાગી બને, કેઈ જીવ દુઃખી ન થાઓ છે
શુભ કામના પ્રાણીઓને વ્યાધિ ન થાઓ, માનસિક ચિંતાઓ ન ઉપજે; સકલવો પ્રાણી માત્રની સાથે મૈત્રી ભાવ ધરી છે
શુભ આશસા જે આજે મારા ઉપર સ્નેહ રાખે છે–તેનું સદા કલ્યાણ થાઓ; પણ ? જે મારા ઉપર ઠેષ ધારે છે–તે પણ કલ્યાણ માળા પામે છે
આદર્શ ભાવના એકેન્દ્રિય આદિ જીવો પણ પંચેન્દ્રિયપણું આદિ સામગ્રી પામીને; જિનશાસનને બરાબર આરાધીને, કયારે ભવભ્રમણમાંથી છુટશે ?
આ કામના જગતના પ્રાણીઓની રાગ-દ્વેષાદિથી ઉપજેલી પીડાઓ શાન્ત થાઓ ! બધા માધ્યશ્કના અપૂર્વ આનંદને પામે, સર્વત્ર સર્વ જીવો સુખી થાઓ.
મંગલ જ્યોતિ પુતિકાના આધારે. (પૂ. પં. શ્રી અભયસાગરજી મ. સા.)
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ AL ARVIND મુદ્રક : શ્રી જીતુભાઈ બી. શાહ, અંધેરી વેસ્ટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૫૮ ,