Book Title: Kashyashilpam
Author(s): Vinayak Ganesh Apte
Publisher: Anand Ashram
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008420/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "aho zrutajJAna" graMtha jIrNodhdhAra - 12 zilpazAstra graMtha kAzyazilpam dravya sahAyaka adhyAtmayogI AcArya mahArAjA zrI kalApUrNasUrIzvarajI ma.sA.ne jJAnana eTalo rasa, vihAra game teTalo karIne AvyA hoya chatAM mahAtmAone vAcanA Ape ja, teozrInA hAthamAM pustaka hoya ja, kyAre paNa pustaka vInA beThelA joyA nathI... jeozrIe jJAna mATe athAga mahenata karI hatI. evA adhyAtmayogI 5.pU. kalApUrNasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTaprabhAvaka gacchanAyaka pa.pU. kalAprabhasUrIzvarajI mahArAjAnA AjJAvartInI sarala svabhAvI pa.pU. nyAyazrIjInA ziSyA mAtRhRdayA pa.pU. vidyutaprabhAzrIjInA ziSyA vikramaindrAzrIjInA ziSyA zrIIndrayazAzrIjI ma.sA.nI preraNAthI kezavabAga kolonInA bahenonI jJAnakhAtAnI upajamAMthI : saMyojaka : zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNapArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra zA. vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 (rahe.) 27505720 saMvata 2065 I.sa. 2009 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnandAzramasaMskRtagranthAvaliH / granthAGkaH 95 maharSi kazyapapraNIta kAzyapazilpam / L... etatpustakam rA0 rA0 nAzikakSetranivAsibhiH vajhe ityupAbhidhakRSNarAyaiH saMzodhitam / tacca vI. e. ityupapadadhAribhiH vinAyaka gaNeza ApaTe ityetaiH puNyAkhyapattane AnandAzramamudraNAlaye AyasAkSarairmudrayitvA prakAzitam / zAlivAhanazakAbdAH 1847 khristAbdAH 1926 ( asya sarve'nikArA rAjazAsanAnusAreNa svAyattIkRtAH / ) mUlyamekAAkAdhikaM rUpakatrayama (301 ) | Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kazyapasaMhitAmanusRtyAvasthitaM nAzika kSetrasthaM nArozaMkarIyaM mahAdevasya mandiram / Page #6 -------------------------------------------------------------------------- Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpasaMbandhi nivedanam / -. - .-659-2. ayi bho gIrvANavANIrasikAH prAcInavidyArahasyAbhijJA ata eva tatra dRr3habaddhAdarAH prAcyArvA cInavidyAvizAradA AnandAzramasaMskRtagranthAvalIprakAzitagra. nthagrAhakamahAzayAH zRNutedAnI nivedanIyamasti kiMcit / ato'trAvadhAnaM dIyayamAnamAzAse / kAzyapazilpanAmA zilpazAstrIyagrantho'dyAvadhi devanAgayo lipI vApyanudrito'tra mudraNAlaye mudraNAyopakrAntaH / upakrAntasya ca tamya daza dvAdaza vA mAsAH saMvRttAH / saMprati parisamAptamudraNo'yaM grantho viduSAM dRSTipathamavataratIti pramodAvahametat / kAzyakazilpeti nAmnaivAsya granthasya viSayaH kartA cAvagato bhavati / kalAkauzalyAdikaM karma zilpamityucyate / taduktamamarasiMhenAmarakoze dvitIyakANDe zUdravarge-zilpaM karma kalAdikamiti / Adizabdena suvarNakAragRhakArAdInAM karma grAhyamiti taTTIkAyAmuktam / tAdRzaM zilpamadhikRtya praNItaM zAstramapi lakSaNayA zilpazabdenocyate / yathA vAsavadattAmadhikRtya kRtA''khyAyikA'pyabhedopacAradvAsavadattetyucyate tadvat / tacca zilpaM takSaNaM vAstuvijJAnamalaMkAra ghaTanaM tantUnAM vayanaM mAlyagranthanaM kAcavalayAdikaraNamAlekhyakaraNaM tAmraghaTTanaM gItaM nRttaM cetyAdyanekabhedabhinnam / tathA tatpratipAdakaM zAstramapyanekabhedAbhinnam / tatra zivaviSNubrahmaskandagaNezapArvatIlakSmIsarasvatyAdimUrtinirmANasahitatattaddevatAlayaprAsAdaharmyagRhazAlAdyanekaprakArakavAstunimaNiprakArapratipAdakamidaM zAstram / arthAdvAstuzAstramiti vizeSanAmAsya phalati / vasanti prANino'treti vAstuzabdavyutpattiH / prAsAdahAdikaM gRhaM tadarthaH / gRhaM ca sarvasukhopabhogabhya mukhyaM sAdhanam / taduktam strIputrAdikabhogasaukhyajanakaM dharmArthakAmapradam / jantUnAM layanaM sukhAspadamidaM zItAmbudharmApaham / / vApIdevagRhAdipuNyamakhilaM gehAtsamutpadyate / gehaM pUrvamuzanti tena vibudhAH zrIvizvakarmAdayaH // iti / asya ca kartA kazyapa RSiH / tatra kAzyapeti vizeSaNAt / kazyapena proktaM kAzyapaM tacca tacchilpaM ceti / ayaM carSirviSNornAbhikamalAtsamudbhutasya Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] brahmaNo naptA yajJe somarasapAnAtkazyapetyabhidhAnaM prAptavAn / taduktaM mArkaNDeyapurANe-- brahmaNamtanayo yo'bhUnmarIciriti vizrutaH / kazyapastasya putro'bhUtkazyapAnAtsa kazyapaH // iti ! kazyaM somAdirasaM pivatIti kazyapa iti tadvyutpattiH / kartA ca yaH khalu yaM kaMcidarthavizeSa pratipAdayituM svAtantryeNa padavAkyasaMdarbhamAracayati sa ucyate loke / evaM ca vyAsena proktaM vaiyAsikaM bhAratamityAdI bhAratasya vyAsa ivAsya zilpazAstrasya kazyapena proktatvAtkazyapaH kartA sidhyati / nanvayaM zilpazAstrArthaH kiM kazyapasya tapaHprabhAvAdinA svayaMbhAtaH kimuta kenacidupadiSTaH syAt / svayaMbhAtazcedyujyate kazyapasyaitacchilpazAstrakartRtvam / anyena kenApi upadiSTazcedya evopadeSTA sa evAsya zAstrasya kartA bhavenna kazyapaH / yato yAdR. zAnupUrvIghaTitavAkyasaMdarbho'nyenoccAritastaM tayavAhamuJcArayAmIti manasi kRtvA yaH kiloccArayati nAsau kartA loke procyate, kiM tvanuvAdakaH sa bhavati / tatra svayaMbhAta ityetadviSaye na kiMcitpramANamupalabhyate / upalabhyate tvanyenopadiSTa ityarthe pramANam / yataH kila granthopakrama evaM zrUyate--- praNamya devacaraNamevaM brUyAtsa kazyapaH / mahArthamalyagranthaM ca karSaNAdyarcanAntakam // aMzumantamahAtantrAdyatvayoktaM purArthakam / tantraM tadvada devAnAM rudrANAmadhikAriNAm // alpAyuSyAdidharmANAM narANAM tvadhikAriNAm / anugrahArthaM tveteSAM saMkSepAvada me prabho / / iti / evaM ca sarvaprANisukhasAdhanametadvAstuzAstraM kazyapena maharSiNA lokopakArArtha devAdhidevAya zrIzaMkarAya pRSTaM tatazca carAcaraguruNA paramezvareNa pArvatIramaNena sarvavidyAnAmIzAnena jijJAsave kazyapanAnne maharSaya upadiSTamiti gamyate / tatazca mahezvara evAsya kartA kazyapamtu kevalaM prakAzaka iti kathaM kazyapamyaitadvAstuzAstrakartRtvaM sAdhyata iti ceducyate / yadvadbhagavatA zrIkRSNena ziSyottamAya pArthAya gItAzastramupa. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] diSTamapi na tAvatA gItAyAH kartA zrIkRSNa ucyate kiMtu vedavyAsaH eva tatkartA smaryate loke / ata evoktaM bhagavadgItAzAMkarabhASya AcAryacaraNaH-taM dharme bhagavatA yathopadiSTaM vedavyAsaH sarvajJo bhagavAngItAkhyaiH saptabhiH zlokazatai. rupanibabandheti / tadvadetacchilpazAstrArtho bhagavatA mahezvareNodIrito'pi na tAvatA'sya zilpazAstrasya mahezvaraH kartA bhavitumarhati kiMtu lokaprasiddhayA kazyapa eva kartetyucyate / pratipaTalasamAptau ca kAzyapazilpe, ityullekhadarzanenApi tathaivAnumIyate / ata evAsya zAstrasya kAzyapasaMhitA kAzyapazilpamiti ca vyavaharanti tajjJAH / kiMca yo'yaM zilpazAstrArtho mahezvareNa kazyapAyAdIritaH so tisaMkSiptayaiva gIrvANavApyopadiSTa iti manye / saMkSiptatvaM ca bahulArthavattvavi. ziSTasaMkucitapadavAkyaghaTitatvam / vacanArthakazabdasamabhivyAhAre saMkSepazabdasya tAdRzArthakatvasyaiva bahuzo dRSTatvAt / tAdRzI ca vANI sUtrarUpA / tathAca zrUyate---- alpAkSaramasaMdigdhaM sAravadvizvatomukham / astobhamanavadyaM ca sUtraM sUtravido viduH // iti / evaM ca sUtrIbhUtabhASayA zilpazAstrArtho mahezvareNodIrataH / yujyate caiSA kalpanA / yata:-mahArthamalpagranthaM ca saMkSepAdvada me prabho, iti granthArambhe granthakAreNa svayamevoktatvAt / tatazca saMkSiptapadavAkyaghaTitAtsUtraughAtkuza adhiSaNAnAM boddhR yadyapi niHsaMdigdhatayA sulabhatayA ca yathAvadarthAvabodhaH saMjAyeta tathA'pi mandamatInAM teSAM tasmAttathA'rthAvabodho na syAdityanusaMdhAya lokopataye kazyapamaharSiNA tAdRzArthAnusaMhitA suvodhapadavAkyaghaTitA suvistRtAHnuSTupchandomayI gIrvANavANI vyaracItyamupya zilpazAstrasya kartRtvaM kazyape sthirI bhavati / athedamidAnI cintyate kadAHsya zilpazAstrasyAsmiJjagati pravRttirabhUditi / tatra alpAyupyAdidharmANAM narANAmityuktatvAnmukhyato manuSyaprANinAM sukhasAdhanamidaM zAstram / anubhavazcAtra sAkSIti na kazcidvivAdaH / yadyapyetacchAstrapratipAdyo vAsturUpo'rthaH pazupakSyAdInAM tirazcAmapi sukhasAdhanaM bhavitumarhati tathA'pi na teSAM sukhasAdhanatvena niyataH / yataste'yatnasiddhatarugulmavRkSajAlagirikandaryAdi Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4 ] saMzrayaNenApi varSAtapau nivArayanti / na caite zAstrArthAvagamakSamabuddhayaH / naiva vA tAdRzazirUpakaraNe kadApi zaktAH / tasmAnmanuSyaprANisRSTyuttarakAlamasya zAstrasya jagati pravRtti: sivyati / atha manuSyaprANisRSTiH sRSTikrameNa kadArtika tiryakprANisRSTyuttaraM manuSyaprANisRSTirathavA manuSyaprANisRSTyuttaraM tiryakprANisRSTiriti vicAryate / tatra kAryakaraNasaMghAtasya dehasya bhautikatvAnmahAbhUtotpattyanantaraM prANisRSTiriti tAtranirvivAdam / yadyapi sRSTipratipAdakazrutiSu paJcamahAbhUtotpattiviSaye Atmana AkAzaH saMbhUtaH / AkAzAdvAyuH / vAyoragniH ityAdinA kramaH zrUyate tathA'pi bhautikasRSTiviSaye vizeSataH prANisRSTiviSaye na zrutau kramaH spaSTaM pratIyata iti bruvANAstUSNImAsate / navInAstu yuktimAlambya tiryaksRSTyuttaraM tatrApi vAnarasRSTyuttaraM manuSyasRSTiM pratipAdayanti / tadityam - prANiSu gaNDUpadamArabhyottarottaraM krameNa mahatsu adhikAdhikaM buddhitAratamyamanubhUyate / tAratamyasya parAkASThA ca manuSyeSu / yadyapi kecitpazavaH siMhavyAghragajAdayo manuSyApekSayA'pi sthUlAH saMlakSyante tathA'pi tadapekSayA manuSyA evaM mahAntaH / yataste siMhavyAghrAdInparAkramazAlino'pi yuktiprayuktyAdibhiH svavazamAnayantIti loke dRzyate / evaM sthite yadA bhagavataH paramezvarasya bahu syAM prajAyeyeti sisRkSA samajani tadA svanAbhikamalAtsraSTAramudbhAvya tamAjJApitavAnprabhuH prajAH sRjeti / sa ca vidhAtA sarvAsvapi dikSu dRSTiM dattvA sarjanopAyamanviSyamANo girinadIsamudrAdikAM suvizAlAM paJcamahAbhUtamRSTiM vilokya babhrAma | yadA tu na lebhe sarjanopAyamatha zokAkulo bhUtvA bhagavantaM zaraNamupagamya sarvathA mUDho'haM bAlakaste trAyasva mAM bhrAntamiti praNipatya vyajijJapadajJo'haM na jAne sarjanamArge kathaM prajAH sRjeya tatprasIdatu mAM bhagavAniti / saMtuSTaH paramezvarastasmai sAGgopAGgaM vedarAziM samarpitavAn / tatastadarthamanusaMdhAya sRSTiM viracayituM prathamata eva pravRttaH sraSTA na sAdhIyasIM sRSTiM nirmAtuM zazAka | loke'pi paTAdanirmAtuM pravRttaH kuvindAdirabhyAsapATavAbhAvAnna prathamataH sAdhIyasaH paTAnutpAdayituM zakno tIti dRzyate / krameNa cAbhyAsapATavAtizayavazAttattatkAryavizeSakaraNasamarthAnpaTAnmahArhAnnirmimIte / tathA'yamapi vidhAtottarottaramabhyAsapAThavAtizayavazAdvedazAstretihAsArthAnusaMdhAnena tatpratipAdyArthabhUta zilpAdyanuSThAnasamarthI manuSyasRSTiM Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Per bhRgusaMhitAmanusRtyAvasthitaM nAzikakSetrasthaM sundaranArAyaNasya mandiram / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakAretyavagamyate / tatrAbhyAsApATavAvasthAyAM yA prANisRSTiH sRSTA sA na samIcInA / yataH prathamata evAnuSThitaM kiMcidasamIcInamiva bhavati / sA ca sRSTiH gaNDUpadAdivAnaraparyantA zilpazAstrArthajJAnAnuSThAnAkSameti me matiH / kathamanyathA tAM sRSTiM tiryagiti vyvhreyulokaa vicArazIlAH / evaM krameNeyaM sRSTirutkrAntA / taduttaraM ca tattacchilpavizeSaprayogapaTIyasI manuSyaprANisRSTirityarthAdvAnarasRSTayuttarabhAvitvaM manuSyasRSTervadanti / ata eva vAnarajAtIyeSu narasAdRzyaM darIdRzyamAnamupapadyate / vAnarazabdo'pi amumevArthamabhidhatte / tatra narazabdo manuSyavAcI / vAzabdazca sAdRzyArthakaH / nara iva vAnaraH / tathA ca manuSyeSu yAdRzo hastapAdAdyavayava. racanAkAro dRzyate tAdRza AkAro yatra sa vAnarazabdabhAk / sa ca vAnaro manuSyatvAvasthAyAH pUrvAvastheti ca vadanti / atra yuktAyuktaM ta eva jAnanti / manuSyaprANijAtiSu mukhyatazcatvAro bhedAH zrUyante brAhmaNakSatriyavaizyazUdrA iti / tatra brAhmaNAkhyavarNena vedazAstrAdhyApanAdikopajIvikAnirvAhakatvenorIkRtam / kSatriyaiH zauryAdinA duSTanigrahasaSTanugraharUpapRthvIparipAlanAdi / vaizyaH krayavikrayAdi karma / zUdraiH pUrvoktavarNatrayazuzrUSA kArukarma ca jIvikAsAdhanatvenAGgIkRtam / taduktaM bhagavadgItAyAm---- cAturvarNya mayA sRSTaM guNakarmavibhAgazaH, iti / tatra yaiH kArukopajIvikAsAdhanatvena parigRhItaM te zilpina ityucyante / te ca zilpAnAmanekavidhatvAdanekavidhAH / tatra kecittattacchilpavizeSasya niyatamaGgIkaraNAtsthapatisuvarNakArakulAlakuvindAditattajjAtIyatvena vyavahriyante / teSAM keSAMcillakSaNamutpattizca yathA zrUyate vAstuvidyAvidhAnajJo laghuhasto nitazramaH / dIrghadarzI ca zUrazca sthapatiH parikIrtitaH // iti / sthapatirmukhyatakSA / tathA vizvakarmA ca zUdrAyAM vIryAdhAnaM cakAra saH / tato babhUvuH putrAzca navaite zilpakAriNaH // mAlAkAraH karmakAraH zaGkhakAraH kuvindakaH / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] kumbhakAraH kaMsakAraH SaDete zilpinAM parAH // sUtradhArazcitrakaraH svarNakArastathaiva ca / iti / sthapatikuvindakaMsakArAdinAmnA prasiddhastaistaiH zilpibhistattacchilpavizeSasya jIvikAnirvAhakatvenAGgIkaraNAttatpratipAdakeSu zilpazAstrIyagrantheSu brAhmaNairudAsitam / ataH kAraNAbrAhmaNajAtIyeSu zilpazAstrAdhyayanAdhyApanapracAro luptaprAyo'bhUditi zilpagranthA api zilpihastagatA abhavan / sthapatyAdayaste ca zilpinaH svasvazilpAnuSThAne. yadyapi kuzalAH saMlakSyate tathA'pi prAyaste gIrvA. NavANI parAGmukhAH / naitAvadeva kiMtu svanAmollekhanaparyAptAkSarANAmapyanabhijJAH / prayatnena katipayAkSarANi grAhitAstadapi svayamapi likhitaM svayaM na vAcayatItyAbhANakasyodAharaNabhUtA bhavanti / tatra tAdRzAkSarAkalanasya kaiva vArtA / na ca granthArthajJAnena teSAM kiMcitprayojanam ! tadantareNaiva zilpaprayogakaraNe samarthAste / sa samaya eva tAdRza AsIt / yatra zilpagranthAnAM paThanaparamparA tajjAtIyeSvapi vilayaM gatA'bhUt / paraMtu etAvati kAle'dyayAvattaddhastagatAnAM zilpagranthAnAM kIdRzI duravasthA saMjAtA syAditi tatrabhavadbhirbhavadbhireva kalpanIyam / saMpratyupalabdhasya kAzyapazilpagranthasyaikamapi pratyantaraM mahArASTradeze nopalabhyate / saurASTrAdideze sthapatinAmakAnAM zilpinAM samIpe kvacidastIti zrUyate / taddezA. deva ekaM vA dve vA pratyantare vajhekulotpannaiH zilpakalAnidhikRSNarAyaiH saMpAdya nAgaralipyAM vilekhya mudraNArthametanmudraNAlaye samarpitam / taccAzuddhipracura sthale sthale truTitaM varNaviparyAsasya tu parAM kASThAmApannam / tatrApi videzIyalipI yena kenApi akSarasyApyanabhijJena hastena likhitam / kiM vaktavyaM prabhAte nakSatrasaMtatiriva liGgavacanasaMgatirapi durdarzA / atra sarvatra saMkulIkaraNe lekhakaparamparathA'pi prabhUtaM sAhAyyamAcaritaM dRshyte| saMzaye tAdRzo lekhakaH zaizave zAlA pravizya sthUlAkSarANi zikSito vA na veti / manye caitAdRzamya bahulAzuddhi. sthalasaMkIrNasya sarvAtmanA viparyAsaM gatasyAsya saMzodhanaM varSAkAlInAtyantakaluSapayaHpUrapatitArthasyeva duSkaram / tarkayAmi yaH ko'pi granthaH sahAyabhUtAni tricaturANi pratyantarANyantarA nArhati saMzodhanaM yathA tathA'yamapi sahAyabhRtAMstricaturAMstajjJAnsaMzodhakAnvinA na kSamaH parizodhitumiti / evaM ca mudraNapathAdvigalito'pi yAyaM mudraNAya nopakramyeta ceduttarottaraM lekhakaparamparayA'dhikA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] dhikameva vipAryAsabhAvaM gataH syAt / tathA ca maharSikazyapapraNItasyAsya lokApayuktasya zilpagranthasya vilaya eva jAyeta / ityAlocya prAcInasaMskRtagranthoddhArabaddhaparikarairetatsaMsthAdhyakSaistaduddharArtho'yaM prayatno'GgIkRtaH / sthapatisaMjJakaizca karmakarairapyupakRtaM manye yairyAdRzatAdRzAkSarairullikhyAyaM manoraJjakaH zilpazAstrIyagranthaH saMgRhItaH / yenaitAdRgduravastho grantho viduSAmagre saMsthAdhipatibhiH prasthApito'bhUt / tadenaM granthamuddidhIrSavaH prAcyArvAcInazilpazAstravizAradAH paNDitAH sAdaraM vilokya tricaturAyazuddhisthalaparimArjanasaMsUcanenAzaMto'pyetadgranthoddhArajanitazreyobhAgino bhavantviti prArthayate zrIsaccidAnandacaraNakamalayoH-- AnandAzramasthapradhAnasaMskRtagranthAvalIsaMzodhanakartAmArUlakaropAhaH zaMkarazAstra / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upoddhAtaH / -x+x-- asti mAnavajAterutpattikSaNAdeva zilpasya janma / vividhaparisthitiSu nAnAvidhayojanAbhirduHkhaparihArapUrvakaM sukhotpAdanaprayatna eva manuSyatvapazutvayorvizeSaH / na kevalaM jagato bhinnabhAgeSu paramekasminbhAge'pi vibhinnakAleSu, tathA caikasminkAle'pi paristhitibhedeSu manuSyeSu yathA bhogavaicitryaM dRzyate na tathA pazuSu / pUrvakAle kAkavRkA. dayo yathA'vartanta tathaiva sadyaHkAle'pi vartante / AGgladezasthitAH kAkavRkA bharatabhUmisthitebhyaH kAkavRkebhyo'sadRzaveSabhogAH / bharatabhUmAvapi SaTsu RtuSu kAkavRkAnAmekA sthitiH / tathA kRtayugakAlInamanuSyANAM sthitiH kaliyugakAlInamanuSyANAM sthiterbhinnaa| AGgledazasthitAnAM manuSyANAM bhogaveSAdayo bharatabhUmisthitAnAM manuSyANAM bhogaveSebhyo visadRzAH / bharatabhUmAvapi grISmazaraddhemantaRtuSu manuSyANAM bhogaveSA bhinnAH / eka. sthAne nivasatsu caikakAlIneSu manuSyeSu saMpannavipannAnAM bhogaveSA naikarUpAH / eSa sarvaH zilpasya prabhAvaH / ata eva parAzarAdayo maharSayo manuSyasRSTiM pazusRSTerbhinnarUpA manyante / smayate ca bhagusaMhitAyAm--- AsIdidaM tamobhUtamaprajJAtamalakSaNam / aprataya'mavijJeyaM prasuptamiva sarvataH / / tasminvikAraH saMbhUtastvadhogamananAmakaH / yasmAtsarvaM ca saMjAtaM carAcaramidaM jagat // iti / parAzarIyakRSI --- kAladravyaguNaistasmAtrividhaH pratisaMkramaH / Adyastu mahataH sargo guNavaiSamyamAtmanaH / / dvitIyastvahamaH sargo jJAnadravyakriyAtmakaH / bhUtasargastRtIyazca tanmAtro dravyazaktimAn // caturtha aindriyaH sargo yastu jJAnakriyAtmakaH / vaikAriko devasargaH paJcamo manmayaM manaH // SaSThastu tamasaH sargo yastvabuddhikRtaH sadA / UrdhvasrotaH saptamastu paDvidhastathuSAM cayaH // tirazcAmaSTamaH sargo yo'STAviMzatidhA smRtaH / arvAstrotastu navamaH kevalaikavidho nRNAm // iti / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2 ] asya jagata utpateH prAmidaM vizvaM tamaH prAyamaprajJAtamalakSaNaM sarvataH prasuptamiva zAntamAsIt / tasminvikAraH saMbhUtaH / asya vikArasya cAdhogamanaM ( gurutvaM ) nAma / asyA''karSaNAtsarvaM vastujAtamagho gacchati tasmAtso'dhogamananAmnA jJAyate / padArthAnAmadhaHpatanakAraNatvAtsa gurutvamityapyabhidhIyate / asya vikArasya prAdurbhAvakSaNAdeva kAlo gaNyate / viSNorAjJayA pravartamAnasyAdya brahmaNa iti / digapi tadanusAreNa jJAyate / zrUyate ca daza prAcIdeza dakSiNA daza pratIcIrdazodIcI dezordhvAH, iti / evaM sarvA dizopadizastvadhobindusApekSatayaiva jJAyante / mahadalpAdiguNA api tasyA''karSaNAddhanIbhUtasya tattvasyAdhikanyUnaparimANatayA mIyante / tAratamyenAnubhUyante ca / dravyajJAnakriyAsu caikaikAdhikatayA paJca mahAbhUtAni paJca jJAnendriyANi paJcaguNagrahaNasamarthaM manazca prAdurbhUtam / bhUtAni dravyavizeSAt indriyANi kriyAvizeSAt, manazca jJAnavizeSAt iti / bhUtAdInAM saMmizraNena sAzanAnazanA sRSTirjAtA / tathA ca zrUyate puruSasUkte 3 tasmAdvizcaM vya ( to viSvaGgavya) krAmatsAzanAnazane abhi, iti / tayoH sAzanapadArthAH sroto bhedatastrividhAH / Urdhva strota sastiryaktrotasazcArvAktrotasa iti / UrdhvasrotasAM vanaspatyoSadhilatAdayaH SaTprakArA bhavanti / tiryaktrasrotasAM ca pazupakSimatsyAdayo'STAviMzatiprakArAH / arvAksrotasastu kevala eka eva prakAro nRsaMjJakaH / arvAksrotasa eva kacidUrdhvamUlA ityapi kathyate / itthaM vikAraprAdurbhAvAtparamparayA tmikA'khilA sRSTirutkrAntA / manuSyANAmutkAnteranusAreNa zilpasyApyutkrAntiriti / carAcarA -- manuSyazabdo manasa:-- :--- vicArazakteH- - upyaM vasatiyogyaM sthAnamiti nirucyate / zilpazabdastu punaH zIla samAdhau iti dhAtormanasaH samAdhAnakArakaM vastujAtamiti utpadyate / smaryate ca bhRgusaMhitAyAm - nAnAvidhAnAM vastUnAM yantrANAM kalpasaMpadAm / dhAtUnAM sAdhanAnAM ca vAstUnAM zilpasaMjJitam iti / 3 zilpe nAnAvidhAnnapAnAdigrAmagRhAcchAdanAdisarvasya vastujAtasya saMgraho bhavatIti bhRgusaMhitAyAm / zrUyate ca yatte zilpaM kazyapa rocanAvad | indriyAvatpuSkalaM citrabhAnu // yasmintsUryA arpitAH sapta sAkam / tasminrAjAnamadhivizrayainam || Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] iti taittirIya saMhitAyAM kazyapasya prAkAre rAjJa Azrayo yAcitaH / evaM zilpaM jagataH prArambhata utpannaM dRzyate / vidyamAnagranyAstu kAdA kena vA grathitA iti spaSTaM na jJAyate / kazyapasaMhitA tu bhagavatA kazyapena svaputrAya naidhruvaya upa* diSTA bhavati / bhAratavarSIyANAM dharmAdayaH sarve puruSArthAH zrutismRtipurANoktAH / zrutiSu sarveSAM zAstrANAM mUlam / smRtiSu tasya vistAraH / purANeSu kathopakathAdRSTAntaistasya vizadIka* raNaM bhavati / uktaM ca * itihAsapurANAbhyAM vedaM samupabRMhayet ' iti / 6 'vaidikamekaM sUktaM smRtiSu prakaraNarUpameti / taca purANeSu granthatAmAyAti / nadyAH pravAha iva zAstraM vistaramupaiti jJAnasAgare caH lIyate / zilpasaMhitAyAM daza zAstrANi dvAtriMzadvidhAzcatuSSaSTizca kalA bhavanti / teSAM zAstrANAM zrutismRtipurANoktatvaM svalpena spaSTI kriyate / tadyathA saurasUkte -- 1 kRSizAstram - zukeSu me hArimANaM ropaNAkAsu dadhmasi / -- ato (tho) hAridraveSu me hArimANaM nidadhmasi // iti / he sUrya mama niHzvAsato niHsRtaM hArimANasaMjJakaM vAyuM tvaM zukeSu ( vRkSeSu ) ca ropanAkAsu ( latAsu ) ca dadhmasi ( nidadhAsi ) / itthaM mama hArimANena tvaM vanaspatIna hAritadravayuktAnkaroSi / vanaspatiSu yaddhAritaM dravyaM dRzyate tatsUryaprakAzena hArimANavA yutaH saMbhavati / hAritadravyasyotpattisAmarthyAtsa vAyuharimANa ( haritIkurvANaH ) iti ucyate ( 2 ) zunaM naH phAlA vikRSantu bhUmim / zunaM vinAzA abhiyantu vAhaiH // zunaM parjanyo madhunA payobhiH | zunAsIrAH zunamasmAsu dhattam // ( R0 4 / 57 / 8 ) / yajurvede cAtharvavede ca samAnArthako mantro labhyate / phAlA asmAkaM bhUmiM sukarSantu, kRSIvalA balIvardAnanuyAntu, meghA madhurANi payAMsi varSantu, asmAsu dhanadhAnyasamRddhirbha vatu | ( 3 ) agniniyo maruto vizvakRSTayaH / A tveSamutra ava Imahe vayam // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4 ] te svAnino rudriyA varSAnirNijaH / siMhA na kratavaH sudAnavaH // ( R0 3 / 26 / 5 ) / grISme sUryasya prakhara kiraNaistaptA vAyavaH sarve laghuvastu himAlayAdizItaM pradezaM nayanti / te meghA bhayaMkaraM garjanto bhISaNA jalavarSAvasamartha vAyubhirutkSipyante / vayaM ca tanmeghavRSTitaH puSpaphalajalasamRddhiM prApnuvAma / ityAdiSu zrutivAkyeSu kRSirvyAkhyAtA bhavati / evamanyeSAmapi zAstrANAM jJAtavyam / 2 jalazAstram - vAtatviSo maruto varSAnirNijo yamA iva susadRza: supezasaH / pizaGgAzvA aruNAzvA arepasaH pratvakSaso mahinA dyaurivAravaH // (R0 5 | 17 | 4 ) / jalavarSaNasamarthAH kRSNavarNA vAyunA nIyamAnAH kecana pizaGgaraGgAH kecana ruNaraGgA azvArUDhA iva dyauriva dAnazUrA bhavanti / yathA dyauH sarvatra prakAzaM dadAti tathA meghAH sarvatra jalamiti / (2) yA Apo divyA uta vA sravantIH khanitrimA uta vAyAH svayaMjAH / samudrArthAyAH zucayaH pAvakAstA Apo devIriha mAmavatu // ( R0 7 / 49 | 2 ) yA Apo divyA divazcyutA vA yA bhUmau svataH sravantyo yAH khaniSu labdhA vA bhUpRSThe niHsarantyastAH sarvAH samudrameva gacchanti / tA ApaH svayaMzuddhA anyapadArthAzuddhAnkurvanti / tA mAM stotAraM rakSantu | (3) zaM na Apo dhanvanyAH zamu santvanUpyAH / 3 khanizAstram--: zaM naH khanitrimA ApaH zamu yAH kumbha AbhRtAH // zivA naH santu vArSikIH // atharva ( 1 | 6 | 4 ) / marudezasthitA bahujaladezasthA vA kUpeSu sthitA vA kumbheSu gRhamAnItA vA vRSTiSu nabhastaH patitA vA sarvA Apo naH kalyANAya bhavantu / (- agastyaH khanamAnaH khanitraiH prajApatyaM balamicchamAnaH / ubhAvarNAvRSirUpraH pupoSa satyA deveSvAziSa AjagAma // ( R0 1 / 179 / 6 ) dhanadhAnyaputrAdikamicchannagastyo vasudhAM ravanitraizcakhAna hAridravAnvanaspatI-raktadravAnpazupakSyAdInvapupoSa / tejaH saMpattreSu sthirAM kIrtiM ca prApa / khanibhyo vividhaM vastujAtaM kIrtiM ca saMpAditavAniti / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] ( 2 ) mahyaM tvaSTA vajramatakSadAyasam / (R0 10 / 48 / 3 ) indraH kathayati - madarthe tvaSTA'yolohasya vajraM cakAreti / ' pahAra' iti khyAtamRjulohitaM vajraM bhavet / tenendreNa girayo vidIrNAsteSAmudare sthitA ApaH strotorUpeNa muktAzca / 4 naukAzAstram - yamena tataM paridhiM vayanto'psarasa upasedurvasiSThAH (R0 7/31319 ) karNadhArasya vaze sthitA apsu saMcarantyo naukA dhIvareNa sthApitaM jAlamAjagmuH / matsyAnbhISayantya itastato bhramantyo naukA jAlamupasasarpu: (sUpuH) / ( 2 ) sutrAmANaM pRthivIM dyAmanehasaM suzarmANamaditiM supraNItam / devIM nAvaM svaritrAmanAgasamasravantImA ruhemA svastaye // R0 10 / 63 / 10 vAtApI ( ziDa iti mahArASTrIyabhASAyAM khyAtaM ) yuktAmAkAzamiva manoharAM, vistAravatIM trai: ( valhe iti mahArASTrabhASAyAM khyAtaM ) pracoditAM, jalamasravantIM athi vayaM svakalyANArthamArohAma / 1 rathazAstram - ( 1 ) sthirA vaH santu nemayo rathA azvAsa eSAm / susaMskRtA abhIzavaH // R0 1 / 38 / 12 // yuSmAkaM rathAnAmazvAzcakrANAM nemayazca sthirAH santu / abhIzavo vAjirazmayazcottamAH saMskArayuktA bhavantu / ( 2 ) rathaM ye cakruH suvRtaM sucetaso vivarantaM manasaspAradhyayA // R0 3 / 7 / 2 / 28 yAvazvinIkumArau svabuddhisAmarthyAtsundaraM yatheSTagamanasamarthaM rathaM cakratuH / tasmai sthAya valayAkRtIni cakrANi yuyujatuH / 6 vimAnazAstram - mitra huve pUtaM dakSaM varuNaM ca viSAdasam / dhiyaM ghRtAcI sAdhantAm / (Rgveda) 1 ghRtAcyAM ghRtasaMgrahaNayogye kumbhe mitrazca varuNazca dvau devoM tejoyuktau padArthoM jAyete / tayormitraH pUto dakSazca bhavati varuNastu riSAdA nIcadhAtubhakSaNakartA bhavati / vidyuto dhanaRNasaMjJau dvau prakAroM / tayordhanasaMjJako mitra iti RNasaMjJako varuNa iti prakIrtyate / mitrAvaruNAbhyAM jalasya prANodAnavAyuSu pRthakkaraNaM bhavati / : .:: Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) AvidyunmadbhirmarutaH svarathebhiryAta vRSTimadbhirazvaparNaiH // R0 vidyutA saMpAditena 'udAna' nAmnA vAyunA pUritairarkaphalAkRtibhirbhAjanaiH kRteSu ratheSu sthitvA yUyaM parNarUpairabhairadhaUrdhvagAmibhirAyAta / 7 vAstuzAstram-ihaiva dhruvAM niminomi zAlAm / kSeme tiSThatu ghRtamukSamANA / azvAvatI gomatI sUnRtAvatI / ucchyasva mahate saubhagAya / asminsthale svIyAM zAlAM karomi / sA mama kalyANaM dadAtu / tasyAmazvA gAvo bAlakAzca mahadaizvaryAya bhavantu / 8 prAkArazAstram-yatte zilpa kazyapa rocanAvad / indriyAvatpuSkalaM citrabhAnu / yasmintsUryA arpitAH sapta sAkam / tasmin rAjAnamadhivizrayainam // taittirIyasaMhitA / he kazyapa yattvayA nirmita sundaraM baliSThaM vistRtaM tejoyuktaM ca zilpaM prAkAraH stasminnamuM rAjAnamAzrayaM yaccheti / kazyapena nirmite durge kavace vA rAjA''zrayamicchati / tasya mantriNa iyaM prArthanA / 9 nagararacanAzAstram-ye panyAno bahavo devayAnA antarA dyAvApRthivIM saMcaranti / te mA juSantAM payasA ghRtena yathA krItvA dhanamAharANi / / atharva 3 / 15 / 2 pRthvIjalavAyuSu triSu bhuvaneSu ye rathagamanayogyAH panthAnaH santi te mAM tarpayAtu / krayavikrayayogyAnghRtapayaAdipadArthAnkratviA'haM dhanaM saMpAdayAmi / (2) samAnIva AkRtiH samAnA hRdayAni vaH / samAnamastu vo mano yathA vaH susahAsati / / yuSmAkaM hRdayAni, zarIrANi, manAMsi caikarUpANi santu / tena yUyaM parasparaM bhAvayantaH kSemamavApsyatha / AcAravicAravyavahAreSu ye samAH santi teSAM saMgatiH sukhAya bhavatIti / 10 yantrazAstram-takSandhenuM kAmadudhAm / Rgveda 0 zilpajJA yadyadiSTaM tattatsAdhayituM samarthA dhenuM nirmamuH / anena kAmadhenunAmnA prasiddhaM kiMcinmahAyantraM bhavatIti tarkayAmi / vizeSatastakSadhAtoH prayogAtkRtrimatvaM lakSyata / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] ( 2 ) punarye cakruH pitaro yuvAnAH sanAyUpeva jaraNA zayAnAH / ye zilpano jarayA jarjarIkRtAsvapitRnpunaryovanasaMpannAMzcakruH / vikalasthitiM prAptA nIndriyANi kRtrimasAdhanaiH punaH karmakSamANi kRtAnItyarthaH / ( 3 ) tvaSTA duhitre vahatu kRNoti / itIdaM vizvaM bhuvanaM sameti / tvaSTA svaduhitaraM tApaM dadAnaM sUrya takSitvA laghIyAMsamakarot / tathA'pi sUryaH sakalaM vizva svavazaM vartayati / zrutiSu tvaSTA, Rbhu, nAsatyAdInAM tatpUrvakAlInAnAM zilpinAM karmANi tu anadyA tanaprayogeNa varNitAni bhavanti / kazyapa, agastya, vasiSThaprabhRtayastatkAlInazilpajJAnAM kAryANi vartamAnaprayogeNa varNitAni santi / yathA dharmazAstre manuyAjJavalkyAdayo dharmasmRtikArAH santi tathA zilpazAstre bhRgvAdayo'STAdaza zilpasmRtikArA bhavanti / uktaM ca----- bhRguratrirvasiSThazca vizvakarmA mayastathA / nArado nagnajiccaiva vizAlAkSaH puraMdaraH / / brahmA kumAro nandIzaH zaunako bharga eva ca / vAsudevo'niruddhazca tathA zukrabRhaspatI // aSTAdazaite vikhyAtAH zilpazAstropadezakAH // (matsyapurANa a0 252) bharatavAsIyAnAmadhyayanapaddhatiSa kaNThajJAnasya prAdhAnyam / teSAmanekA granthA makhodgatA bhavanti / adhyayanakAle kimapi jJAnasyApUrva manohAri vAkyAdi ziSyaiH sUtrarUpeNa saMgRhItam / taizca punaradhyApanaprasaGgena svasUtrANAM bhASyarUpeNa ziSyANAM grahaNasAmonu rUpo vistAraH kRtH| evaM prAyazo'khilaM zAstrajAtaM sUtrabhASyarUpeNa sAMprata labhyate / tattaddezotpannAndhanadhAnyadhAtupASANAdipadArthAnupayuJjAnAH zilpajJAH svapracArAnaSTAdazabhiH saMhitAbhiH saMkulIkRtavantaH / bharatakhaNDasyASTAdazabhAgAnAM paristhitiH zilpagranthAnusA. reNAtra koSThe saMgRhItA jijJAsUnAM paricayArtha vidyate / aSTAdazasu mayA'dyatAvattinaH saMhitA upalabdhAH / tAstu kazyapabhRgumayaviracitAH : etacchilpasaMhitAtrayAnusAreNa baddhAnAM nAzikakSetrasthAnAM trayANAM devAlayAnAM chAyAcitrANi saMnihitAni santi / kazyapasaMhitA himAdrivindhyayorantara upayujyate / bhRgusaMhitA vindhyAikSiNataH kRSNAtugabhadrAparyantam / tuGgabhadrAdakSiNata Asetu mayasaMhitAyAH pracAraH / bharatakhaNDasyaite trayo mukhyA vibhAgA etAstisraH pramukhAH saMhitAzca / itarAsAM saMhitAnAmapi etAdRza eva Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] saMbandhaH syAd / ete trayo bhAgAH sAttvikarAjasatAmasanAbhabhiH prasiddhAH / zilparatnakArANAmapi saMmataye tat / yathA ca--- himAdrikanyayorantargato dezastu bhArataH / so'pi dezastridhA bhinnastattaddezamavairguNaiH // yathaiva dehinAM deho vAtapittakaphAtmakaH / tathaivedaM jagatsarvaM vijJeyaM triguNAtmakam // triyugaM tattrivarNaM ca tricakraM ca kramAtsmRtam / himavadvindhyayormadhyaM sAttvikaM bhUtalaM smRtam // vindhyazailAdikRSNAntaM rAjasaM parikIrtitam / punaH kRSNAdikanyAntaM tAmasaM bhUtalaM bhavet / / nAgaraH sAttviko dezo drAviDo rAjaso bhavet / vesarastAmaso dezaH krameNa parikIrtitAH // (zilparatna a0 16) kaliH zayAno bhavati saMjahAnastu dvaaprH| uttiSThanetA bhavati kRtaH saMpadyate caran // (aitareyabrAhmaNam ) bharatavarSa kRtatretAdvApareSu triSu yugeSu samutpannam / kRtayuge tu prathamaM kRSNAyA dAkSaNabhAgo dharAsvarUpatAM gataH / nUtano ghanIbhUto'yaM bhUbhAgo'tIva caJcala AsIt / prathamameva ghanIbhUtatvAcchAyAyukto'yaM bhUbhAgaH / tasmAtsa * vesaraH' saraNazIla: ' tAmasa: tamaHsaMpanna iti kathyate / tretAyuge ca bahubhyo jvAlAmukhibhyo niHsRtAdravarUpapASAgAdirasAdvindhyAtkRSNAparyanto bhUbhAgaH saMjAtaH / asminbhAge rajorUpadravyasya ca samRddhiH / tasmAdeSa bhUbhAgo dravIbhUtatvAdAviDa iti rajodhAraNAdrAjasa iti ca smaryate / anantaraM dvAparayuge vindhyahimAlayayormadhyagato bhUpradezaH samudratalAdutthitaH / asminpradeze zilAsa sattvAnAmavazeSA labhyante / sattvAvazeSAdayaM bhAgaH sAttvikaH, nagarasthApanAyo . gyatvAnnAgaraH, guDotpAdakakRSisaMbhavAdagauDa iti ca kIrtyate / anantaraM kalau yuge bharatabhUmiH suptA bhavati / eteSAM caturNA yugAnAM punarapi trINi trINi cakrANi bhavanti / eSAM bhUbhAgAnAM sAmAnyavarNA api bhinnAH santi / sAttvikapradezaH zvetaprAyaH, rAjaso lohitakRSNaH, tAmasastu pItazveto bhavati / kRtayuge ratnacakraM, dhAtucakraM, pASANacakraM 'ceti trINi cakrANi / treyAmAM sphaTikacakraM, tIkSNacakraM mRducakraM ceti trINi cakrANi / dvApare zaGkhacakra, vRkSacakraM, pazucakra ceti, saMnihito varNacakrayugadarzakazcitralepe bharatakhaNDasya sthiti darzayati / evaM bharatavarSastha pRthavidhAnAM bhAgAnAM bhUracanA, oSadhivanapaspatilAbhaH, pazupakSiNAM jAtiguNaviziSTatvaM, manuSyANAmAcAravyavahArAzca bhinnA bhavanti / Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PLEARN mayasaMhitAmanusRtyAvasthitaM nAzikakSetrasthaM zyAmalarAmasya ( kALyA rAmAceM ) mandiram / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] tasmAttattaddezayogyA zilparacanA'pi bhinnA bhavitumarhati / paristhitibhinnatvAnusAreNa bhAratIyasaMskRteH sarveSAM bhAgAnAmaSTAdazadhA vibhAgaH / saMhitIkaraNAdanantaraM zilpaviSaye ye granthA jAtAste zilpasya purANagranthAH / teSAM mukhyAnAM nAmAnyadho likhitAni santi / 1 vistAdvasyaikAdaze zatake bhojanRpateH saMnidhau vasatA samaraGgaNanAmnA sUtradhAreNa racitaH ' samaraGgaNasUtradhAraH / 2 vistAdvasya dvAdaze zatake paiThaNasthitena sukhAnandayativaryeNa viracito ' vAstuzAstra ' nAmA granthaH / - 3 khistAsya dvAdaze zatake ko'pi * sUtradhAraH' zilpadIpakanAmAnaM granthaM likhitavAn / 4 khistAhasya paJcadaze zatake mevADadeze kumbhe rAjyaM zAsitAra maNDanAkhyaH sUtradhAraH / rAjavallabha, prAsAdamaNDana, vAstumaNDana, rUpamaNDana, kodaNDamaNDanAdIngranthAnyathitavAn / 5 khistAhasva SoDaze zatake * kumAra ' nAmakena zilpajJena zilparatnAkhyo grantha : kRtaH / 6 anye'pi bahavazcataHzatasaMkhyAdezIyA granthA asminviSaye likhitA jJAyante / ime granthAH zilpi, sUtradhAra, gajadhara sthapatinAmadhAraNAM karmakArANAM samIpe sarvatra vikIrNA lamyante / karmakArANAM gIrvANabhASAnaipuNyAbhAvAtpaThanapAThanaparampagalopAca vidyamAneSu zilpagrantheSu bahavo'zuddhapracArA dRzyante / padyaracanAniyamavandhanAdapi kecihoSA jAtAH / kecittu punarlekhakapramAdAdapi saMbhavanti / ayaM kazyapasaMhitAgrantho nandabhUpatInAM kAlAdanantaraM jAto dRzyate nandazabdasya navavAcakaprayogeNa ! bhRgusaMhitAyAM nandAnAmullekho nAsti tathA'pi tasyAM bhagavataH kazya. pasya sanmAnapuraHsareNollekhena bhRgusaMhitA kazyapAdanantaraM jAteti me matiH / bhagavataH kazyapasya zilpaprabhAveNeyaM vasudhA ' kAzyapI' iti smaryate / kazyapasya zrutipvapi zilpajJa iti khyAtiH / tasmAtkazyapaH prAcInatamaH zilpajJa iti tarkayAmi / kazyapasaMhitAyA grantho madrAsasaMskRtapustakAlaye labhyate / gurjara, saurASTra, mAlavade. zeSvapi karmakArANAM samIpe'sya khaNDA labdhAH / asminmudraNe teSAM sarveSAmupayogaH kRtaH / tasmAtvacidviktirapi sNjaataa| bhAratavAsIyAnAM granthAnAM kAlasthalanirNayo Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] duSkaraH / svaviSaye yadyadupalabdhaM tatsarvamekatra saMgRhya likhyate karmasaukaryArtham / kAlAntareNa punarlekhanaprasaGge tatsarvaM tasmingranthe samAviSTaM bhaviSyati / evaM bahuzo'nekamatamatAntarANAM saMgraha ekasminpranthe labhyate / kvacitsthale jIrNo mUlamanthaH punalikhitA dvitIyAvRttiH : sadyo likhitA tRtIyAvRttirapi vA anyasmAdranthAdughRtaM patrasyaikapAdhaiM likhitaM tadvitIyalekhane granthe samAviSTaM, tRtIyalekhane tvanyadapi nUtanaM mizritaM dRSTam / itareSAmapi granthAnAmevaM myAdvA na vA / iti kAlasthalanirNaye dustarApattiH / / AnandAzramasaMsthAyAzcAlakAnAmAzrayamantareNAyaM grantho mudrituM duSkaraH / mudraNaM tu kevalaM dravyasAdhyam / zrIsarasvatyoH saMyogo durlabhaH / bhagavato mahezvarasya kRpAprasAdAdayamAzrayo labdha iti / anye'pi zilpagranthA evameva mudritAH santu bhAratavAsIyAnAM zilparacanAkauzalaM prakaTI kurvantu iti prArthaye / - nAzIka mAgha va // 14 guruvAsare vajhekulotpano vinAyakasUnuH kRSNazarmA zilpakalAnidhiH / zAlivAhana zakAddhAH 1847 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratavaSama - - - AAAAADHA.........-. rarwar 4 0. . . - ...nAmasohe... kataragejAta: tyasa rAjaso devAH tretAyugejAta: (bhRgusa) 0000RRORIALIRAMA RES. - - iN.AALHMindi.karavmS0mmod sAliko deza paropakA (kAbhyAsa) SANELEY pa bhi sa sa mudra: Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM tatsadbrahmaNe nmH| kAzyapazilpam / prathamaH paTalaH / mahAdevaM zazidharaM sarvalokaikanAyakam / mAhendramadhyagaM zAntaM pArvatIsahitaM param / / 1 / / devadAnavasiddhAdyaiH sevitaM surapUjitam / maNamya devacaraNamevaM brUyAtsa kAzyapaH // 2 // zucetparamasadbhAvaM prasannA( GgA )tsRSTikAraNam / jagatAmabhivRddhayartha yoginAmupakArakam / / 3 / / devAnAM ca hitArthAya zivajJAnaM paraM mahat / mahArthamalpagranthaM ca karSaNAdharcanAntakam // 4 // aMzumantamahAtantrAtcayoktaM hi purArthakam / / tam tadvaca(da) devAnAM rudrANAmadhikAriNAm // 5 // alpAyuSyAdidharmANAM narANAM tvadhikAriNAma / anugrahArthaM veteSAM saMkSepAvada me prabho // 6 // sAdhu sAdhu mahAvipra yattvayA paricoditam / dulabhaM tadahaM vakSye zRNu ,kAgramAnasaH // 7 // puSyamAsAdiSaNmAsA mAghamAsetare shubhaaH| dakSiNe cAzvayuGmAsaH zrAvaNaH kArtikastathA // 8 // pUjitAH karSaNAdInAM zeSamAsA vivrjitaaH| poSNAdityamaghAsvAtIsAvitratvASTamaitrakam / // 9 // aSaNenAprajAzastazastiSyAzci ca kartRyuk / (sa)dane pUjitAH satApaM (tAstArAH) pratipatpaSThi saptamI // 10 // tRtIyA paJcamI caiva dvitIyA ca trayodazI / dazamI tithayaH zastAH zuklapakSe vizeSataH // 11 // matipatpaurNamAsI ca dvitIyA paJcamI tathA / dvitIyA madhyamA khyAtA kRSNapakSe vizeSataH // 12 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe prathamaH paTalaH / SaSThI ca dazamI kRSNe kaniSThAssvA nigRhyate / sitasaumyau zazI jIvaH paraM zreSThatamAH smRtAH // 13 // toSAmaMzodaya horA drekANacaiva darzitAH zubhadA iti vijJeyAstatra rAzyudayaM vinA // 14 // karkaTakaM tauli makaraM dhanuSIti ( ca dhanurvi ) nA | zeSarAbhyudayAH zastAH sarvasaMpatsamRddhidAH || 15 || uccasthAnagatazcandraH saukhyo vittagatastathA / zatrukSetragatazcandro nIcastho'pi dhanakSayam // 16 // bhaumAdityAbindu rAhU zaurirvA lagnasaMsthitAH / AyuSyaM dhanadhAnyaM ca karturnazyena saMzayaH // 17 // dhanasthAnagatAH krUrA dhanadhAnyavinAzanAH / tatraiva candrasaMyuktA dhanadhAnyavivardhanAH // 18 // bhrAtRsthAnagatAH sarve sarvasaMpatsamRddhidAH / bandhusthAnagatAH pApAH sarvaduHkhabhayAvahAH / / 19 / / putrasthAnagatAH krUrA mRtyupIDA bhaviSyati / zatrusthAnagatAH sarve sarvaduHkhabhayAvahAH // 20 // bhAryAsthAnagato jIvazcandrabhAvayutastathA / AyuSyaM dhanadhAnyaM ca sarvavRddhimadaH sadA || 21 || nidhanasthAnagAH sarve karturnidhanamAdizet / zubhagrahAnvama (nava) sthAne sarvasaukhyadhanAvahAH || 22 // karmasthAnagatAH : krUrAH savittAyuHkSayAvahAH / zubhagrahastu karmasthaH sarvavittavivardhanaH // 23 // | azubha zubhacaiva lAbhasthAnagatAH zubhAH / dvAdazastho budho jIvo vittavRddhiM samArabhet // 24 // nakSatrAnte ca mAsAnte pakSAnte ceti dakSiNe / vyatIpAte ca zUle ca dhRtau vA kAlakaNTake // 25 // ka. ( ga ) NDake ca tathA stUrNe ( sUrye) pariveSe ca durdine / ulkApAte maveze ca viSyaM (STyAM) ca viSanAdike // 26 // SaDazItimukhe caiva mAsazUnye tathaiva ca / karpaNAdipratiSThAntaM sarvakarma vi (hi) nA''caret // 27 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe prathamaH pttlH| mAnAmAyuSaM kartuM kRSNapakSe sucandravat / tasmAdhairyasnataH zIghraM kartavyo dharmasaMgrahaH // 28 // alpadoSaM guNAdhikya dinaM lagnaM ca saMgrahet / anekakoTidoSADhacaM dina vA lagnameva vA // 29 // doSahInatamaM yAti jIvadRSTayA dvijottama / anephakoTidoSastu jIvaikena vinaatthaa(vinshyti)|| 30 // tamo'parimitaM rAtrau raviNekena nazyati / tathaiva jIvadRSTayA tu sarvadoSasamudramAH // 31 // evaM parIkSya bahudhA karSaNAdi samAcaret / / tavaM sadanaM kuryAttaddevAM(ze) karSaNaM kuru // 32 // aSTadikSu ca kartavyaM grAmAdiSu zivAlayam / . paizAcikapade kuryAdAlayaM tu parAGmukham // 33 // parivAstu tridaNDyAdi yAvatA triMzatA(da)ntakam / tAvadveSTyAdidizi(deze)Su kartavyaM zivamandiram // 34 // parikhA'syAntare vA'pi paizAcikapade kuru / mAnuSe tu pade vA'tha kartavyaM zivamandiram // 35 // viprakSatriyavidachUdrAzcAnulomastathaiva ca / samAsAnmaji(nu)katAraH sarvaprANihitAya vai||36|| istamAtraM tataH khAtvA khAtvA tadbhUmimadhyame / pUrite tu mRdA khyA(khA)te hyadhikA cottamAdibhiH(mahI) // 37 // samA tA(sA) madhyamA khyAtA hInA sA kanyakA sta(sma)tA / agratAccho(tazvottamA madhyA mAgahInA'nyasadmani / / 38 // zvetaraktA ca pItA ca kRSNA SapradathA(ca kapizA)kramAt / caturvidhamapi khyAtA tattajjAtyA hatA zubhA / / 39 / / pareSAmaparA zastAzvapareSu parA vinA / tattadobhyAmabhigrAhyA mAnAmAlayaM kuru // 40 // sarvAmabhiprazaste tu devAnAM tu vizeSataH / bhUtapretapizAcebhyo danalaM vA baliM dadet / / 41 // astreNoccATanAdetatpazcAtkaraNamAcaret / zvetaraktA ca pItA ca kRSNA jAnyuhuko kramAt / / 42 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe prathamaH paTalaH / yauva(yunA)no karSaNApUrvI gaGgAhInoM balAnvitau / hemazRGgaka(khu)ropetakaNThAntarana(bharaNa)saMspRzau // 43 // saMpUjya RSigAyatrIgandhapuSpAkSaterbudhaiH / pUrva nivedanaM kRtvA prAGmukhau saMsthitau vRSau // 44 // yAjJAprIgaispAravRkSa lakSaNena yugaM halam / sItAyAmatihastAThyAM nAhaM saptAGgulaM bhavet // 45 // vRttakundamazeSe tu mUle vaMzAzramazrakam / / mekhalocatritAlaM syAghimAtraM tatkhanaM bhavet // 46 // mUlAdagrAnkSamAkSINaM kiMcitkSINaM na madhyamam / mekhalAvastumUle tu turyagvezanavAGgulam // 47 // devApya(zaM dazAMgulAyAmaM ghanamantyArdhamAtRkam | caturvizAGgulAyAma ghrANadIrgha tu kAzyapaH // 48 / / sIsorce ghrANatuGgaM tu paJcAGgulamudAhRtam / ghrANAGguSThamukhaM kuryAnmanumAtraM tadAyatam / / 49 // zeSa candramiti khyAtaM siismekhlsNdhitau| SamAtraM ghANavistAraM ghanadevAGgulaM bhavet // 50 // agrasUcimivAkAraM manupUrvaM kRzaM bhavet / tripazcamAtramityuktaM sIsaghrANAgrayostaram / / 51 / / ayasA halajihvA tu prANAgre yojayedbudhaH / sIsAyAmasamAnaM ca yugaM candrayugAnvitam // 52 // kaniSThAguliparI(saM)nAhaM gocarmAdvikarAnvitam / hRdayaM mantramuccArya budhA yugazriyau kRpau / / 53 // yugamadhye halaM baddhvA kiMcidakSiNamAzritam / zivamantraM samuccArya prAGmukho vA'pyudaGmukhaH // 54 // karSayenmatimAnvipattI(strI)NyAdIni vyapohya ca / tilasarpapamudgAMzca netramantreNa vApayet // 55 // AcAryAnpUjayettasmai dvidvigAhahalauSadhau / trirAtrimakura zreSThaM vedarAtraM tu madhyamam / / 56 // adhamaM bhUtarAtraM tu adharma parivajeyet / / apUphalaphalAgAkSyA godhanAni nivedayet / / 57 / / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe prathamaH paTalaH / ekarAtraM dvirAtraM vA vastraM tatraiva pUjayet / gotantragetrabhenezcAt gomaye praznavarapi / / 58 // prastaraM bhUtalaM pazcAnmadhyame'smR(zma)talaM kuru|| gomayAlepanaM kRtvA dikparicchedanaM kuru / / 59 / / dikparicchedanam--- zakalAkulAyAma nAhaM tatsamucyate / / mUla tArASTabhAgekaM hInamagraM ti(vi)zAlakam // 60 // suvRttamarjayeza(cha)Ga sAravRkSaM vizeSataH / zadviguNamAnena tanmadhye maNDalaM likhet / / 61 // tanmadhye sthApayeccha va caturdiA vishesstH| pUrvAparAlayozchAya yadi to maNDalAntakoM // 62 // chAyAgramadhyaM saMlakSyaM tathaiva svaparAlake / bindudvayAntaraM sUtraM pUrvApAradigiSyate // 63 // tayovidvAntaragrAhyAcaparAnanapucchakam / dakSiNottaragaM mUtraM tanmadhye tu prasArayet / / 64 / / ye madhyamadhyamAdhItu apacchAyAjulaM vrajet / maNDalaM kujatAlena aGgulaM tu vibhAjayet / / 65 / / bhAnumAnASTavizAMza sptviNshshiyottre| gate tvavanatyuktA kanyAyAM ca tathaiva hi / / 66 // mIne'viMzadezaM hi bhAgaM pratyadhemAtRkam / / vardhayenmitha ne saptaviMzadezAvasAnake / / 67 // tatotri(ti)mAtraM kSINaM syAdbhAgaM prati vizeSataH / kanyAyAM chAndaviMzAzaM taddhArAMzaM vivardhanAt / / 68 // chAyo'STapiMzadaM zAntaM tato hrAsaM tathaiva hi / chAyAvandi kSayaM ceva kRttikAMzaM khu(ku)madhyamam // 69 // chAyAmAnaM vrajenmadhye brahmamUtraM prasArayet / cUrvAparAhnayocchAyA madhye mAnaM ca varjayet / / 70 / / prAgAdiparidaM sUtramiSTamAne tu vinyaset / buNyAhaM vAcatpazcAtsAtvA prAsAdamAnatam / / 71 / / syAtprAsAdaM savistAraM ekAzItipadaM kuru / tatpade vAstudevAMzca pUjayitvA samAnataH / / 72 / / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvitIyaH paTalaH / madhvAjyaguDasaMmizraM devAnAM tu valiM dadet / praNavAdIstu madhye tu svAhAntaM balimAcaret / / 73 / / vAstuhomaM tathA kRtvA madhye rA(vA) cottare'pi vA / vAstuhomaM vinA kRtvA tadvA sa tu vinazyati // 74 / / paryagnikaraNaM kRtvA prokSayetpaJcagavyakaiH / karSaNaM hyevamAkhyAtaM zRNu cASTakavAstukam / / 75 / / iti kAzyapazilpe prathamaH karSaNapaTalaH / atha dvitIya paTalaH / atha pakSye vizeSeNa prAsAdaM tu vilakSaNam / mAsAdasya vizAlaM tu (lava) navabhAgavibhAjite(tam) // 1 // mAgagrAdezasUtraM syAdudagagraM tathaiva hi / etanavanavAMze tu brahmamadhye navAMzayuk // 2 // samarI pUrvabhAge tu vivasvAndakSiNe tathA / mitraH pazcimabhAge tu chuttare pRthivIdharaH // 3 // brahmANaM tu nirIkSetAsthitaSaTpadabhAginaH / AzcaivApayansAzca (Iza IzAdayazcaiva hau)zAnyAM dizisaMsthitau // 4 // sAvitrazcaiva sAvitrAvAgneyyAM disaha(zyavasthitau / indra indrAdayazcaiva nairRtyAM dizivaM(zyava)sthitau // 5 // cho rudrAja(da)yazcaiva vAyavyAM dizi saMsthitau / ete dvipadabhoktAro vaMzamadhadvayaM tathA / / 6 // aizAnyAM caiva parjanyo jayantazca mahendrakaH / AdityaH satyakaccovA bhramazcaivAntarikSakAH // 7 // agniH pUSA ca vidhato (nirvatI) rAkSasazca yamastathA / gandharvo bhRGgarAjazca maSazcaiva tu dkssinne|| 8 // nirRtirdovArikazcaiva sugrIvaH puSpadantakaH / varuNo'zeSarogAzca pApakSayavipazcime / / 9 / / vAyunAgAstathA mukhyo bhallATaH soma eva ca / RgAdItyaditizcaiva bAhyasthaikAMzabhoginaH // 10 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvitIyaH paTalaH / caka(ka)vIdA(rA) vidArI ca pUtanA pAparAkSasI / IzAnAdipu koNeSu vAmasthapadavarjitAH // 11 // etAzcaikonapazcAzaddevatAH parikIrtitAH / viMzatsUtreNa te sarve baddhvA vai vAstumUrtinAm / / 12 // adhomukhaM zayitvA tu nAsAmapisitasthitA / vAstumati tvayA deva baddhvAntaM zAyayetkatham // 13 // devAsuramahAyuddhaM varjayantu yathA tathA / asurANAM hi tatkAyoM ugraH kuryAnmahaMtataH // 14 // tatastu saMbhRtAkAraM bhUtAkAraM mahAjalaH / abravIcca tu saMbhUtA devai yuddhaM pravartayet / / 15 / / sarvadevAyudhairdevairvardhanaM tu na zakyate / sarvadevAzca tadbhUtaM zAyayeyuradhomukham // 16 // viMzatsUtraizca tadbhUtaM baddhvA saMstabhya saMsthitaH / sa eva vAstupuruSo vAstumUrtistaducyate // 17 / / tadanyadhomukho hInaH sarveSAM duHkhamAvahet / yatra vAstuni vina(nya)syAttatsarva vAstumUrtivat // 18 // tadunRtya nivRttyarthaM sarvaduHkha nivAraNam / sarvasiddhikaraM taM tu vAstuhomaM bAla kuru // 19 // brahmAdidevatAnAM tu tRptihomavAlaM dvija / tAsAM tRptikRtaM vAstu purupo rA(vA)tha nazyati / / 20 / / sasmAtsarvaprayatne dadyAbrahmAdinA baliH / vAstuhomastu kartavyo brahmAdInAM svanAmataH // 21 // aizAnyAM tu ziro na syAdvaradonirucigocire / AgneyaM vAyudigbhAge kRparI jAnuzAyinI / mUrtidevasthitA devAstvIzAne zirAsa sthitaaH| netrasthAnAdiparjanyo jayantAditikarNako // 23 // ApaH kRkATikAve tu Apavastathaiva ca / nAbhisUtre parau brahmAbIjAvindrajayantinI // 24 // liGga indrajayazcaiva pAdayonivRtisthitiH / samarI pRthivI caiva stanasUtropari sthitau // 25 // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe tRtIyaH paTalaH / vivasvAsva(nsa)tu mitrazca kukSipAzrvopari sthitau / uruhaste talaM caiva sAvitre tu prakalpayet / / 26 / / uruprakoSThamadhye ca sAvitraM tu nidhApayet / rudro rudrajayazcava vAmapAvaM tu pUrvavat // 27 // mAhendrasyAntarikSAntAH savyazvA(sthA)bhuvi sNsthitaaH| tajAnukare viprA agnimUrtI nidhApayet / / 28 // pUrvANi nRpaparyantaM javAyAM dakSiNe nyaset / / daubArIvApayakSamAntA javAyAM dakSiNetare / / 29 / / vAmakUparajAnubhave ( nave ) vAyumUrtI nidhApayet / nAgAdigajaparyantaM vAmabhAge visaMsthitA // 30 // caradvidyAzcatuSkarNe karNya sUtrAyako sthitI / zvete vadhomukhaM vAstu mUrtireva dvijottamAH / / 31 / / mAgIpai(gi)baliM dattvA vAstu sNklpyedvijaaH| mAsAdavAsturevaM hi vAstuhomaM tataH param // 32 // isi kAzyapazilpe dinIyaH prAsAdavAstu paTalaH / atha tRtIyaH paTalaH / hamye vAdyaSTakAkAle liGga saMsthApayettadA / sakalaM sthApane caiva saMprokSaM tu tathaiva ca // 1 / / bANaliGgapratiSThAyAM maNDape nttrnggke| sabhAyAM yAgazAlAyAM vAstuhoma samAcaret / / 2 // AcAryo lakSaNopetaM svAcAryoM homamAcaret / samarImAkpradevezA( ze vA)somye vA brAhmakIpade // 3 // sthaNDilaM sikataH kuyoddhastamAtraM mavistaram / utsedhaM vyaGgulaM jJeyaM caturazraM samaM kuru / / 4 / / jelArattacya( jalavantaM nya )sedendra zAlimadhye dvijottmaaH| gandhatoyena saMpUjya hematantre ca nikSipet / / 5 / / pAlAzapatraparvA ca tajjaleSu nidhApayet / gandhapuSpAdinA pUcyA tajjale dvAradevatA / / 6 / / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturthaH paTalaH / agni( gnyA )dhAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret / brahmAdivAstudevAMzca agnimadhye tu mA( A )vahet // 7 // gandhaH puSpaizca dhUpaizca pUjayetsvasvanAmataH / praNavAdInAM (disvanAmnAM) tu svAhAntaM homamAcaret // 8 // syAbrahma samIhetuH pratyekaM homamAcaret / zatama tadarthaM vA homa yeddoghRtena tu // 9 // pAyasenaiva caruNA pratyekaM tu zatAhutI / jayAdirabhyAtAnaM ca rASTrabhyazca kramAyu(ddha )te // 10 // mindAhutiM ca kUzmANDaM prAyazcittAhuti caret / havyavAheti mantreNa sviSTamagneti homayet / / 11 // yadasyeti ca mantreNa homayettu ghRtena tu / / paripecanaM (ka) tataH kRtvA prAsAde nanu mantrataH / / 12 // paristaraNaM vidhAya Ajyettottapathe (jyasyotpavane) kramAt / brAhmaNaM tu pare dadyAdarzanau sUryamaNDale // 13 // maNItAyena ( dbhizca ) saMmokSya AtmArtha pAvamAnakaiH / evaM samApya homaM tu praNipatya kSamApayet / / 14 // dabhaiH pAlAzapatraizca zopitevanya yetkramAt / sadamA dIpayitvA tu tathA mAsAdamaNDape / / 15 // prAkAre gopurasthAne paryamikaraNaM kuru / mAjhe tadagnimuhAsya sthApite tu jale budhaH // 16 // sarvatra prokSayedvidvAncApi( zucI ) vo havyamantrataH / pAsudevodgatArtha tu paryanikaraNaM kuru / / 17 // vAstuhomaH samAkhyAtaH prathame(to'the)TakAyA vidhi zRNu // 18 // iti kAzyapazilpe vAstuhomastRtIyaH paTalaH / atha caturthaH paTalaH / prathamAkAvidhAnam atha vakSye vizeSeNa zRNu [ svaM ] prathameSTakAm / prAsAde maNDape sAle gopure ca tathaiva ca // 1 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturthaH paTalaH sadane parivArANAM vinyasetprathameSTakAm / snigdhaM caiva tathA'snigdhaM dvividhaM bhUmilakSaNam // 2 // cikaNaM zarkarADhyaM ca azakyaM (kya) gha(kha)nana(na) kriyH(ym)| musnigdhamiti vikhyAtaM tanuvAlukasaMyutam // 3 // puruSAJjalimAtraM tu dRSTvA toyasamanvitam / azepaM(zakya) khananaM yattat(da) snigdhAkhyAna(khyaM) mahItathA(lam) prAsAdasya tu vistAro dvidvihasto'tha vistRtaH / hastamAtraM khanevina susnigyaM tu mahItalam // 5 // yAvattatra jalaM dRSTaM khanettAvattu bhUtale / avaTaM vAlukaiH sthUlaiH pUrayitvA jalAnvitam // 6 // pUrayitvA jalaM pazcAnjalena samatAM kuru / zvasalehastipAdaizca snigdhaM kRtvA vRhacchiraH / . 7 // evamAdhAramAnaM tu adhikaM ma(tva)vaTha(Ta) kuru / mAnasUtrAdisa ta pAtayettatra dezikaH / / 8 / / prathamaM mAnasUtraM tu vinyasettu dvitIyakam / tRtIyaH(ya)dhiSThAnasImA(nA)ntaM tathopapIThasImakam // 9 // pazcamaM homasUtraM tu paSThaM tu pratimUtrakam / evaM krameNa kartavyaM mUtrapaTuM dvijottamAH // 10 // tasyottare prapAM kRtvA navahastapramANataH / poDazastambhasaMyuktaM vidhAna(ya) dvijabhUpitam // 11 // toraNadarbhamAlaizca muktAdAmeralaMkRtam / maNDapasya tribhAgekaM vedikAyAstu vistaram / / 12 // hastamAtrasamutsedhaM darpaNodarasaMnibham / paritastvagnikuNDAni mahAzAlaM prakalpayet // 13 // vedAnaM ca subattaM ca anamindrAditaH kramAs / hastamA ca vistAraM khAtaM caivAtimekhalam // 14 // gomayAlepanaM kRtvA prokssyetpshcgvykaiH| piSTacUNairalaMkRtya tato cai viprabhojanam // 15 // kRnvocchiSTaM samudrAsya vAstuhomaM tataH kuru / panikaraNaM kRtvA prokSayedvA kuzAnyaset // 16 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturthaH pttlH| sthANDilaM vedikAyAM tu aSTadroNazca zAlibhiH / tadardhestaNDulezcaiva tadardhezca tilarapi // 17 // sthaNDilaM kalpayeddhImAndarbhaH SuSpaiH pristraiH| zilAbhiste(to) zilAbhistu tarubhistaruharmyake / / 18 // AyeSTakAntaM kartavyaM viparItaM vinA''caret / puMliGgAbhiH zilAbhistu kArayetyayameSTakaiH ( kAH ) // 19 // dvArabandhastu kartavyaH shriiklaabhirvishesstH| napuMsakopalai va mUipIkadvijottama // 20 // yathAlAbhazilAbhirvA bhittistambhodayo bhavet / navAchulaM samArabhya dvidvayaGgulavivardhanAt // 21 // ekonacatvAriMzAntaM vedamevAGgalena tu / / vistAraM ca ghanaM prAgvattasaMkhyA haiva SoDaza / / 22 // ekAdiSoDazAntaM bhUminAmakrama ucyate / mateSTi(diSTa)kAdipuMsAdi rekhAbhistu parIkSayet // 23 // ayugmaRjurekhA ca puMliGgA saMprakIrtitA / yugmarekhA ca yugmatvALa(tkaNThAbhA sA napuMsakA / / 24 // bhibhabindukalAdIni lokpaalsmnvit|| varjitAni prayatnena dopahInAMstu saMgrahat / / 25 / / ISadumatamagraM syAnatamagramudAhRtam / UrzvabhAgamukhaM khyAtamaparaM bhUtadAMzakam // 26 // agrAnAmagratAM cAgrA UcakaM hyAparamacyate / prAgudastaM tu vaizyAnAM zIrSANAM parikIrtitam // 27 // mUlAntAditarakhyAtaM pramANamiSTayA param / gavyagandhodakaiH sthA(snA)pya pUrvarAtre'dhivAsayet // 28 // zivadvijakulodbhUtaM zivadIkSAsamanvitam / sarvalakSaNasaMpanno vedAdhyAyava(ra)taH zuciH // 29 / / ApovagAhanaM snAnaM bhasmasnAnaM samAcaret / navAmbaradharoSNISaM sAsoktiryA saniyaMga)nulepanam // 30 // gaNya(ndha)mAlyairalaMkRtya sakalIkRtavigraham / pacAGgabhUSaNabhUSya kSAlayedvarmaneSTakAH / / 31 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturthaH paTalaH / hemaiH kArpAsamUtrairvA pratisaMbandhayessadA / sthaNDile karNikAbATa mahAsAmudhi(ni)dhApayet / / 32 // lakAraM prati bhAge tu lakAraM yAmyagocaret / lakAraM vAruNazvetu yakAraM saumyagocare 33 // zAlipiSTena saMlikhya pratyeka vastraveSTitam / pUrvAgraM saumya yAmye tu zeSau dvau cottarAnako // 34 // sthApayetsamamabhyayaM pRthivyAdhA nakaH(va) kramAt / navasaMkhyAmmavAnkumbhAnsUtravastravibhUSitAn // 35 // sarvasa(carcAnsa)vidhAtAnAnsnA(nAnAMzca snA)nagandhasupUjitAn / hemakampa(paGkajasA(saM)yuktAnmadhyamAnkramazo (nya)set // 36 // madhyakumbhe tu sAdAkhyaM parito lokapAlakAn / tattanmannyasetkumbhaM dhyAtvA gandhAdi pUjayet // 37 // naivedyAnnapayo dhImAMstato homa samAcaret / agnidhyAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret // 38 // pAlAzodumbarezcaiva azvatthavaTAminduSu / samidhaH samyamantreNa mUlenAnyattu homayet / / 3 / / caruhomamaghoreNa netreNaiva tilAMstathA / sarpapaM kavacenaiva pratyekASTazatAhutIH // 40 // dravyaM prati vizeSeNa vyAhRtyA''hutimAcaret / evaM jAgaraNaM yAtau ( rAtrI ) prabhAte dezikottamaH / / 41 // AporagAhanAdIni prANinaiva samAcaret / iSTakAkalazAgniM ca pUrayettu vizeSataH // 42 // jalAdiramyadAnazca rASTraM caiva tu homa yet / ziSTamagneti mantreNa pUrNAhuti samAcaret / / 43 / / sthApakaH sthapatiH pUjyo vastrahemAGgulIyakaiH / muhUrte samanuprApte dvAraM nizcitya nesabhA | // 44 / / dvArasya dakSiNe vAghrimUle bhaktyantarAdhike / iSTakAM vA zilAyAM tu sthApayetsthapatiH kramAt // 45 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcamaH paTalaH / mAsAdamaNDapAnAM ca nirgamasya pradakSiNam / sAlAnAM gopurANAM ca pravezasyApradakSiNe // 46 // abhyantare tu bhittestu gopurANAM nidhApayet / agramagraM tathaizAnyAM mUle mUle tathA'gule / / 47 // amo mUle samAyuktyA agnau ca vAyugocare / pazca brahma samuccAya pUrvAdikramazo nyaset // 48 // tanmadhye vinyasetpItAM hemapaGkajasaMyutAm / paJcamRdbhiH samAlikhya kumbhasthAdbhistu pUrayet // 49 // zobhanaM dakSiNAvarta vAmAvartamazobhanam / vAmAvarta bhavetsamyakzAntihomaM tu kArayet // 50 // yAgopakaraNaM sarjAmadhyAcchilpI prakArayet // 51 // iti kAzyapazilpe prathameSTakAvidhizcaturthaH paTalaH / atha paJcamaH paTalaH / upapIThapamANam - atha vakSye vizeSeNa upapaThividhi param / svAdhiSThAnasamoccaM vA tripAdaM sArdhameva vA // 1 // paJcabhAge'mibhAga vA sapAdaM sArdhameva vA / pAdonAdiguNaM vA'tha dviguNaM vA vizeSataH // 2 // evamaSTavidhaH khyAta upapIThodayo dina / dazadhA bhajyAdhiSThAnamekadvitricatuSTayam // 3 // paJcAMzaM vA'tha niSkrAntamadhiSTAnasya pAdukam / upapIThasya nInaM tu paJcassthaM (zcaziM) parikIrtitam // 4 // tambhi(nnI)tramupapIThaM tu pAddhATe parikalpayet / atha vAgnI(yAgni) pAdasadRzaM dviguNaM triguNaM tu vA // 5 // jagatI nIvratulyaM vA upAnasadRzaM tu vA / evaM hi paJcabhedaM sthAdupapIThasya nirgamaH // 6 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcamaH pttlH| upapIThasya niSkrAntaM sabhAdInAmathocyate / samAdInAM tu pAdvAhya niSkrAntaM daNDamuNDa ucyate // 7 // samaM tu daNDamArabhya navadaNDAvasAnakam / upAnaM taba (ca ta) thAnInaM prathamAditrayatrayam / / 8 // sadudazAMze tu upAnopadvibhAgayA / patramaMzena kartavyaM madhyAMzaM kampamucyate // 9 // bhUtAMzaM kaNThatuGga tu kampamajaM tu pUrvavat / ekena vAjanaM kuryAt kampamekena kArayet // 10 // aSTAGganmevamAkhyAtaM SaDaGga tadvinA'mbu jam / kampenAmbujamAnaM tu yogyaM bhadropapIThakam // 11 // UrSe kampa vinA vA'pi paJcAGgamapapIThakam / upapIThasya cotsedhaM saptaviMzatibhAjite / / 12 // dvibhAgaM pAdukotsedhaM paGkajaM tatsamaM bhavet / kampamekAMzamityuktaM dvAdazAMzaM galodayam / / 13 // uttaraM caikabhAgyaM syAta tatsamaM corvamambujam / agnibhAgaM kapotoccaM ka(ka)zamAliGgamucyate // 14 // traiyazramekabhAgena prtimaandvibhaagyaa| pAnaM caikavibhAgena nAnaM tatpratibhadrakam / / 15 // dvibhAgaM pAdukotsedhaM dvibhAga pAka(paGkajoda da)yam / kampamekena kartavyamekenAntaritaM bhavet / / 16 // dvibhAgaM pratituGgaM tu ekenaiva tu vAjanam / aSTAMzaM galayAnaM tu kampamekena kArayet / / 17 / / ajamekena kartavyaM kapotocaM guNAMzakam / ekena liGgamekenAntaritaM tu prakalpayet // 18 // pratituGga dvibhAgena vAjanaM caikabhAgayA / saptaviMzatibhAge tu nAnmataHpra( naM tatpratimundaram // 19 // upapIThasya cotsedhamekaviMzatibhAjite / upAnaM tu dvibhAgena tatsamaM tvamyunodayam // 20 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paSThaH paTalaH / kaNThamaMzena kartavyaM padmamaMzena kArayet / mahApadi dvibhAgena padmabhazena kArayet // 21 // kampamaMzena kartavyaM kaNThoccavasudhArayA / bhAgenAGkapa(na kampa)panyena padma kampo'tha kartRbhiH // 22 // kampamaMzena katezyametatsaubhadramucyate / upAnAdvigamanyAMzaH, ambujAMzena kaMdharam // 23 // dvibhAgenAbjaM kartavyaM paTTikA tatsama(mA) bhavet / va tu ( tulaM) saba(4) bhAgena kampamaMzena kArayet // 24 // saptabhAgaM galotsedhaM kampamaMzena kArayet / ambujaM samabhAgAnAM mahApaTTI dvibhAgayA // 25 // abjamathAMzabhAgena kampamaMzena kArayeta / paJcapaJcopaSI Thazca samabhAgavibhAjite // 26 // kalyANikA nikannA sarvadhAmnastu pUjitA / / evaM vidhiH samAkhyAta upapIThe dvijottama // 27 // aGganiSkrAntavezaM ca adhiSThAna vidhAnavat / / bhUtezca vyAlasiMhazca makareM: patrajAtibhiH // 28 // upapIThaM galomi(nima)bhUSayantu salakSaNam / pratyaGga makarasthAnta(na) mabAda(bjADha)rudamastakam / / 29 // bhambale(mbuje )naiva kartavyamadhiSThAnoktamAcaret / upapIThaM samAkhyAtamadhiSTAnavidhi zRNu // 30 / / iti kAzyapazilpa upapIuvidhAnaM pazcamaH paTalaH / atha paThaH paTalaH / adhiSThAnam-- atha vakSye vizeSeNa adhiSThAnavidhei zRNu / dharAtalamadhiSThAnamAdhAraM dharaNI tathA // 1 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSThaH paTalaH / bhuvanaM pRthivI bhUmiH paryAyavacanAdibhiH / harma(harya)tAraM tu kUTAdinIvAdhiSThAnanItrakam // 2 // tasmAdupari pIThastha tI(nI) homAgninirgamam / tasmAtprakRtinInaM ca sUtrapAtaM tu kArayet // 3 // yatraivAdyeSTakAnAM sa mAnaM tatraiva lakSayet / tasmAttu dhanabhittyaiva prakRtyAntaM prakalpayet // 4 // subhAvaM prakRterudhye prakRtyecya(tAve)kahastakam / dvihastaM vA prakRtyuccaM trihastaM vA vinA''kRtim // 5 // SaDaGgulaM samutsedhaM SaDSaDagulavardhanAt / uttamaM madhyamaM caiva adhamaM tvAttidhAva( tanidhA a)pi // 6 // prakRtyaM ca sthalaM khyAtamantamaNDalakasya tu / evaM kRtvA prakRtyU homavAkpaladezikA // 7 // bhittipAdasya viSkambhaM dviguNaM triguNaM tu vA / homanIvamiti khyAtaM tada vA balAzcitam // 8 // taddhomaprakRtInIditridaNDerathApi vA / AyAni pratyavAhanti mAdupApiGgalaM tu vA // 9 // homanInaM samaM proktaM dvivardhaM dvijasaMnibham / homaM tu gandhamAnena homoja prakalpayet // 10 // anjasyoccasamaM veza mabjA?vapAnavam / tasyopari adhiSThAnaM sopapIThAntritaM tu vA // 11 // anyaddhomaM prakRtyUce popavA( sopAnA)nAM prakalpayet / tadUrve taratAlaM vA sopapIThamathApi vA / / 12 // dalApAnaM vinA''dhAraM homo vA prakalpayet / prakRti samasUtraM tu kalpayeddezikottamaH // 13 // hopamA upAnAdi harmyaniSkrAntavezanam / AtA(adhoM)tsedhAzamAnenAdhiSThAnasyozcayaM viduH // 14 // pAdodayorvamAnaM vA pahaSTAMzonameva vA / aprapAdavizAlaM tu daNDamityabhidhIyate // 15 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSThaH pttlH| ekadaNDaM samArabhya ardhadaNDavivardhanAt / yA(sa)pAdA paJcasakhyA tu agnidaNDAvasAnakam (kaa)|| 16 // paddhAle pAdaniSkrAntaM tatribhAgavibhAjite / upAnaM vyAsamekAMzaM zeSaM jagati visma(sta)ram // 17 // AmudAvaMzamekAMzaM tannInaM jagatIsamam / kumude paTTamaMzena tatsamaM karNavezanam // 18 // sarveSAmambujAnAM tu nInaM tuGgasamaM bhavet / kampAnAmapikA(pi vA)zeSa caturbhAgakanirgamam / / 19 // mahAvAjananiSkrAntaM tuGga tulyAkSi eva vaa| tripAdaM vA'tha niSkrAntaM yathAvalakzAnnyaset // 20 // janmAdipaJcavargeSu tttdnggaavsaanke| dvArArtha vA sthalAthai vA codayettaddharAtale // 21 // upAnaM jagatIkUpaM khaNDaM cA(ca)paTTikA tathA / paJcavargamiti khyAtaM jayAdaddhaM(4)tadA ghuSaH // 22 // dvAraM ca jaladhAraM ca sthalaM cAmatibandhakaiH / meta(praterU)arve tu kartavyamaGga caitanna kArayet // 23 // matyaM cetu dhanaM cetu pipA(vipadAma(mA)spadaM sadA / tasmAtsarvaprayatnena pratyaGgacchedanaM vinA // 24 // adhiSThAnaM dvidhA jJeyaM pratibaddhAdhindhanam / pratyekAnAM tu bhedena procyate dvijasasamAH // 25 // sarveSAM pratipanyA(bandhA)nAM kumudaM vRttamucyate / pAdapantha(bandha)talAnAM tu vasvazRGga(aM ku)mudaM bhavet // 26 // satho(yoH)zaMkarametasminbhavettaskartRnAzanam / mAsAdaM prativaddhaM cettadbhedAnekazaMkaram // 27 // kaTakoSThAdikAnAM tu kartavyaM tacchubhAvaham / tadevAddhiprasaMdhe(vandhe)na ka(ta) smizaMkaramuttamam // 28 // azubhaM viparItaM ca vAstu rASTranapasya ca / tasmAtsarvaprayatnena vargavaNa zaMkaram / / 29 / / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 kAzyapazilpe paSTaH paTalaH / adhiSThAnasya cotsedhamekonaviMzadaMzite / upAnaM cetubhAgena saptAze jagatI bhavet // 30 // pazaM kumudotsedhamAliGgaH tvekabhAgayA / tripa svekabhAgena pratyutsedhaM dvibhAgayA / 31 // vAjinaM caitra bhAgena pratibandhamidaM jagat / upAnarahitaM zeSaM pUrvavannakA'pi vA // 32 // adhiSThAnasya cotsedhaM paJcaviMzatibhAjite / zivAMza pAdukotsedhaM jagatI vasubhAgayA // 33 // dhAtvaMzaM kumudotsedhaM vyomAMza kampamAnakam / atalAMzaM galotu(ttu)GgaM zasyAM (zyaM ) ze cordhvakampakam || 34 // mahApaTTigaNAMzaM tu tadUrdhvAzena kampakam / pAdapantha (bandha ) miti khyatamupAnarahitaM tathA // 35 // etacca pAdapanthaM(bandhaM ca nAnAbhedaizva kIrtitam | trisaptAze talotsedhe kRtazinekapA || 36 || ambujaM sArvabhAgena kampamamucyate / saptAraM jagatIpUrNa rasAMzaM kumudrodayam || 37 || AliGga mekabhAgena tripaTTa tvekabhAgayA / dvibhAgaM matituGga syAdbhAgamekena vAjanam // 38 // prativaktramidaM nAma pratibaddhe tu bhedinam / tadevaM pakSabhAge tu upAnaM parikIrtitam / / 39 / / AliGgaM ca dvibhAgena zeSaM pUrvavadeva hi / upAnopari padmaM ca kampaM caikaM parityajet // 40 // tacca pratikramaM khyAtaM sarvadevAlayA (ye) hika (ta)m | SaDiza dvija (bha) je dudha (cca) samu(maM) vA caikabhAgayA // 41 // dvibhAgena dalaM kuryAt kampamekena kArayet / SaDaMzaM jagatIrucca mekAMza dalamAnakram // 42 // khaNDamekena kartavyamekenAbjaM tu kArayet / kumudIcaM guNAMzena padmamekena kArayet // 43 // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSThaH paTalaH / kampamekena kartavyaM kaNThoccaM tu vibhAgayA / ekAMzaM kaNThatuGga tu tatsamaM tu dalodayam // 44 // mahApaTTI dvibhAgena dlmekaaNshmaantH| phampamekena kartavyamaSTAaM kumudaM kuru // 45 // . ambhojake saraM khyAtaM pAdapUjyaM tu bhedinam / ekonavizadaMzaM tu talotsevaM vibhAjite / / 46 // upAnamekabhAgena abjoccamanalAMzakam / kampoccaM madhyabhAgena jagatyuccaM yugAMzakam // 47 // ambujaM tvardhabhAgena dalamardhAzamAnataH / arthAzaM pamatuGga tu ga(gu)NAMzaM paTTamAnataH / / 48 // panaM madhyA (amardhA)zamAnena tatsamaM kampamucyate / atyardhAzaM tu khaNDocca kampamanyena kArayet // 49 // padmamanyena kartavyaM pttttikaasaarthbhaagyaa(tH)| ambujaM sArdhabhAgena kampamadhyena kArayet // 50 // puSpapuSkalamAkhyAtaM pAdavandhe tu bhedinam / dvAtriMzadvibhajedAyamupopAnadvibhAgayA(taH) / / 51 // upAnaM tveti (ka) bhAgaM syAtsaptAMzaM kamalodayam / kaNThamekena kartavyaM padmamekena kArayet // 52 // - kumadoccaM caturbhAgamekAMzaM dalamucyate / phampamekena kartavyaM guNAMza galamAnataH // 53 // kampamekena kartavyamUrdhvakamma prakalpayet / kapotoccaM yugAMzena AliGgaM tvekabhAginA(gataH) // 54 / / ekenAntaritaM kuryAtpatituGga dvibhAgayA (nH)| varja(vAja)naM tu dvibhAgena kalpayettu krameNa tu // 55 // pratibandhe tu bhedaM syAt zrIbaddhAntamudAhRtam / aSTakA(ko)nasya cotsedhamaSTAviMzatibhAjite // 56 // upAnaM tvekabhAgena jagatyuccaM rasAMzakam / kumudaM paJcabhAgena kampamekena kArayet // 57 / / Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paSThaH pttlH| guNAMzaM galamAnaM tu kampamekena kalpayet / pamamekena kartavyaM kapotAccaM guNAMzakam / / 58 // AliGga tvekabhAgena tvaritaM tu prakalpayet / pratItaM ya(pavibhAgena zatAMzaM vAmanodayam // 59 // pratibandhasya varga syAnmazcamanthamudAhRtam / sadevA''liGgakAdUya vijyaMyA(vibhajyoviMzadaMzakaiH // 60 / / phalapyaM zrIkAntavanma(nAmnA) tu pAdabandhe'tibheditam / tuGga pazidezaM tu ekAMzaM pAdukaM bhavet / / 61 / / dvibhAgaM dalamAnaM tu kampoccaM zazibhAginA(gataH) / paNDA(Da) zaM tu jagatyuccaM caturbhAgaM ghaTodayam / / 62 / / kampamephena kartavyaM padmoccaM tu dvibhaagyaa(tH)| UrdhvakampamarthakAMzaM galamAnaM dvibhAgayA // 63 // dhAjanaM tvekabhAgena sArdhAzaM kamalodayam / kampamephena kartavyaM zreNIbaddhamidaM bhavet // 64 // pAdabandhe tu bhedaM syAtsihemAdyairvibhUSitam / trizatalotsedhaM kRtvA sArdhAzapAdukam // 6 // kampama(zamityuktaM bhUtAMzaM paGkajodayam / galamanyena kartavyaM padmamekena kArayet / / 66 // kumudoccaM tribhAgekaM dalamekena kArayet / AliGganmekabhAgena tvaritaM tatsamaM bhavet // 67 // vRtte(prate)ruccaM dvibhAgena vAjanaM tvekabhAgayA / abjabandhamidaM nAmnA bhede tatpatibandhake / / 68 // talaM dvAviMzadaze tu dvibhAgaM pAdukonnatam / abjamekena kampaM tu ekAMzena prakalpayet / / 69 / / jagatIpazcabhAge tu kumadaM caturaMzakam / padmamekena kartavyaM kampamekena kArayet // 70 // kapThatuGgavibhAgena kampamekena kArayet / zirA( vAM )zaM dalatuGgaM tu mahApaTTI dvibhaagyaa(tH)||71 / / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSThaH paTalaH / kampamaikena kartavyaM vaprabandhamiti smRtam / pAdabandhasya varga syAtsarvadhAmasu pUjayet // 72 // sanmahApaSTikAmAnaM kapotaM vo(vA)tabandhakam / kapotopari kampo tripaTaM lekabhAgayA / / 73 // pratyutsedhaM dvibhAgena vAjanaM tvekabhAgayA / tuGge paDriMzadeze tu kalpayetpratisundaram / / 74 // adhInasyAdi(dhiSThAnasya) cotsedhaM trayoviMzatibhAjite / upAnamekabhAgena padmamekena kampakam / / 75 / / raM(a)zena paTTikA vidyAt kampamekena kalpayet / . pamamekena kaNThAntamekAMzenaiva kalpayet // 76 // ekAMzenAmbunaM kuryAdguNAMzaM kumudodayam / pamamekena phartavyamAliGga vakabhAgayA(taH) / / 77 // tripaTTa zivabhAgaM tu dvibhAgaM pratimAnakam / pAjanaM svekabhAgena kalpayettu yathAkramam // 78 // pratibandhe tu bhedaM syAcchIkaNThAntamudAhRtam / upAnamekabhAgena padmamekena kampakam / / 79 // durghazena paTTikAkampamekAMzena prakalpayet / galamephena kartavyaM padmamekena kArayet / / 80 // kumudaM tu trayAMzena padmamekAMzamAnataH / bhAliGga tvekabhAgena tvaritaM zazibhAgayA // 81 // adhiSThAnasya cotsedhaM dvAviMzativibhAjite / etaskarIravandhaM syAtpatibandhe tu bheditam // 82 // pAdukaM caikabhAgena bhAgenA tu kampakam / kampamekena kartavyaM kaNThamAnaM dvibhAgayA / 83 // kampamekena bhAgena paTTikAMzena kampakam / dvibhAgaM dalamAgantu(naM tu)galamekAMzamAnataH // 84 // ambujaM tvekabhAgena kumbhamAnaM guNAMzakam / ekAMzaM dalamAnaM sthAdazenAlindamucyate // 85 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSThaH paTalaH / tripaSTuM vekabhAgena pratimAnaM dvibhaagyaa| ghAjanaM tvekabhAgena bhAnudviguNitAMzakaM / / 86 / / etazca pratibandhaM syAdbhedaM kalazabandhanam / adhiSThAnasya cotsedhaM caturviMzatibhAjite // 87 // pAdukaM tu vibhAgena tatsamaM paGkajodayam / / Ara(abja)mekena kartavyaM jaga(tyu)caM rasAMzala(ka)m / / 88 // pamamekena bhAgena kaNThapadmaM tu bhAgayA / ve(I)zAMzaM kalazotsedhaM kamalaM tvekabhAgayA // 89 / / prativandhe tu bhedaM syAcchIkAraM nAma myu( tU )cyate / bhAnudraze talotsedhaM dvibhAgaM pAdukodayam // 90 // upovA(pA)naM zivAsaM(zaM) syAtpaDazaM dalapAnakam / kaNThamaMzena kartavyamaMzenAji(ja) prakalpayet // 91 // guNAMzaM khaNDamAnaM tu dalamekena vRttakam / kampapekena kaNThaM tu guNAMzaM dalamAnakam // 92 // vyomAzaM dalamAnaM tu dvibhAgaM paTTikA bhavet / ekAMzaM dalamAnaM tu kampamakena kArayet // 1.3 // sundarANAM bu(tyambu)jAnAM pAdabandhe tu bheditam / catuHsaptadvibhAgaM tu talamAnavibhAjite / / 94 // dvibhAgaM pAdukaM khyAtaM dalamAna yugAMzakam / galamekena kartavyamambujaM tu vibhAgayA / / 95 // dvibhAgaM paTTikAmAnamaMzaM pAdukamucyate / jagatIcaturazraM tu padmamaMzaM dvijottama // 96 / / kaNThamaMzena patraM tu zasya(zyaM)zaM pravidhIyate / guNAMzaM kumudotsedhaM padmamaMzena kalpayet / / 97 // kampamaMzena kartavyaM tripamaM tvekabhAgayA / pratimAnaM bhavedaM (dvayaM)zaM vAjanaM tu zivAMzakam // 98 // evaM nalinakAntaM syAtsarvadevapriyAvaham / trayoviMzatibhAge tu tu(ta)loccaM tu vibhAjite / / 99 / / Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arrepazilpe SaSThaH paTalaH / sAzaM pAdukotsedhamupopAnaM zatAMzakam / atho (ghaH) padmaM vibhAgaM syAdekAMzaM kaNThamucyate // 100 // tadudvepanamekAMzaM kumudoccaM guNAMzakam / tadUrdhvaM padmamekamekAMsamapamAnakam / / 101 / / kaNThaM dvayaMzena kartavyamekAMzaM cAtha paTTikA | 2.3 ekAM padmatuGgaM (tu) liGga tvekavibhAgayA // 102 // tripa tu yathAMzaM tu pratimAnaM vibhAgayA / ekAnApU (konaM vA janaM kuryAcchrI saundaryamucyate // 103 // pratibaddhasya bhedaM syAdataM (ntaM) cApunarAzrayA / caturviMzatibhAgaM tu taloccaM tu vibhAjite // 104 // upAnaM tvekabhAgena dvibhAgaM tu dalodayam / tadUrdhve kampamekAMzaM jagatyuccaM rasAMzakam / / 105 // vedAMzaM kumudotsedhaM padmamaMzena kalpayet / kaNThamekAMzamityuktamUrdhvapadmaM zivAMzakam || 106 // bAjanoccaM dvibhAgena ekAzaM padmatuGgakam / AliGga tvekabhAgena tripadaM tatsamaM bhavet // 107 // pratimAnaM dvibhAgaM syAdvAjanaM svakabhAgayA | skandaskandamidaM nAmnA pratibandhasya bhedakam // 108 // dharAtaloccaM vibhajetrayoviMzatibhAgayA / upAnodayamekAMzaM SaDaMzaM tvambujodayam // 109 // ekAMza kaNThamAnaM tu U padmaM zivAMzakam / yugAMtu ghaTotsedhamekAMza padmakampakam / / 110 // kampamekena kartavyaM dvibhAgaM kaMdharodayam / ekAMza kampamAnaM tu U padmaM tu tatsamam // 111 // kapotocca guNAMzaM tu AlindraM tvekabhAgayA | etaccAbhbujakAntaM syAdpAdabandhe tu bheditam // 112 // evaM tvanekabhedena mocyate tu dharAtalam ! talotsedhamivAtra syAddhInAdhikyAnna (kyaM na ) doSabhAk // 113 // Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptamaH pttlH| aMzaM vArdhatripAdaM vA balAGgAvabalAnvitam / tripadRsya vizAlaM tu dvividhaM pravidhIyate / / 114 / / mUlapAdasamaM vyAsaM pAdamUle tripaTTakam / pAdAntare tripaTTAnAM vyAsaM trI(tri)pAdadaNDakam // 115 / / pAdabAhye samAvezaM nityaM caiva samaM bhavet / ayugmaM yugmasaMkhyA vA pAdAntare prakalpayet // 116 // hame vA(hemA, makaraiyA(s)libhUtahasaivibhUSitam / pratyagramakaraiyAlevidyAdharavinirmitam // 117 // tripaTTo pratihyevaM sarvatra parikalpayet / UdhvodhastvambujopataM kumudaM vRttamAcaret // 1.8 // anye cai kumadaM sarve prtibndhaaghribndhyoH|| vRttaM ca vasukoNaM ca krameNaiva tu kalpayet // 119 / / iti kAzyapazilpe'dhiSThAnavidheiH SaSThaH paTalaH / - - - - atha saptamaH paTalaH / naalgtisstthaa| atha vakSye vizeSeNa nirmAlyadvAralakSaNam / pratipanthe(banthe) praterante dananye(lAnte) paTTikAntake // 1 // galAnte kumudaM caiva vi(ba)prAnte pAdukAntake / chidraM kuryAttathA coveM galaM tasmAnsuyojayet // 2 // bhAnvagulaM samArabhya guNAg2alavibandha(vadhai nAt / caturvizAGgulaM yAvattAvatpazcavidhA(dhaM)tathA // 3 // bhittibAhyagataM hyeva tasyAdha garbhagehake / ghezayitvA'tha vA bhittervAbhyantarasamaM tu vA // 4 // ghasvalaM samArabhya dvidvayamAlavivardhanAt / kalAgulAvasAmaM tu vistAraM paJcadhAkramam // 5 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe apramaH paTalaH / 25 tanmalaM tArapaJcaziM trayAMzaM tvayavistRtam / tadvistArasamaM pAyA(dA)tripAdaM vA'tha taddhanam // 6 // vistArasya tribhAgaikaM chidratAronnataM tathA / nAlamadhye tu kartavyaM nimnonnatavivarjitam / / 7 / / mRlAdagronnataM kiMcinmUlaM haMsasya cAnvitam / gajoSTa(Tha)sadRzAlambyaM(mbI) yathAsundaramAcaret // 8 // vyAlo vA siMhabhUto vA nAlaM dhRtvA tu saMsthitaH / nAlamevaM prakartavyaM saumyaM prAsAdamadhyagam // 9 // sthApayitvA vizeSeNa anena vidhinA tathA / nAlaM gandhodakairdivyaiH sthApayitvA hu(mu)dA budhaH // 10 // zAntihomaM tu kurvIta vAruNaM sUktamuccaran / sthApakaH suprasannAtmA sumuhUrte sulagnake // 11 // nAlaM tu sthApayeddhImAnasthapatiH sthApakAnvitaH / sarvAlaMkArasaMyuktaM sarvatoyasamanvitam / / 12 / / mudhayA guDhatoyazca bandhayetsudRDhaM yyaa| zilAyAM tu kartavyaM nAlaM tu dvidalAnvitam // 13 // nAlasthApanamevaM tu stambhalakSaNamucyate // 14 // iti kAzyapazilpe nAlalakSaNaM saptamaH paTalaH / athASTamaH paTalaH / pdvrg:| atha vakSye vizeSeNa caraNAyAmavistaram / AkAraM bhUSaNaM caiva saMkSepAcchRNu sutrata // 1 // stambhaM ca talipaM caiva caraM jaganmameva vA / sthANuH sthUNazca pAdazca paryAyavacanAni ca // 2 // uktotsedhAMzamAnena pAdAyAmo vidhIyate / uktAdhiSThAnatuGgasya dviguNaM vA'dhituGgakam // 3 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 kAzyapazilpe aSTamaH paTalaH / tasmAttArana (ta) locaM tu SaSThAMzaM tvadhikaM tu vA / padoccaM paGkinandASTa bhAgaikaM vA'Gghrivistaram // 4 // dArupAdatalaM hyetatkuDayapAdamathocyate / tadarthaM vA tribhAkaM caturbhAgonameva vA // 5 // ADhayastambhavizAlaM syAdetatsarva sudharmasu / materuttara sImAnte vizAlastambha ucyate // 6 // upAnAdyuttarAntasyo nikhAtAGghristaducyate / tu saptAMzamathavA navadharmeza eva vA // 7 // rudrabhAnvaMzakaM vA'tha kRtvaithAM (kA) zAGghrivistaram / tanmUlatAramAkhyAtaM tattAraM tu tathA bhajet // 8 // ekabhAgavihInaM tu zeSamagravizAlakam // ekAdiSoDazAntaM ca talaM pratyevamAcaret // 9 // mUlAdagraM yugAtraM tu kumbhamanyAdisaMyutam / brahmakAntamiti khyAtaM vasvatraM viSNukAntakam // 10 // rasAtramindrakAntaM syAzcandrakAntaM tala. khakam / kaNThamAnena tanmUlaM tathaivAgraM tu prakalpayet // 11 // stambhA caiva tanmAne caturazraM samanvitam / tayormadhye'pi vastra SoDazAzramathApi vA // 12 // vRttAkAraM tu vA vi (va) maM kumbhamaNDAdisaMyutam / kumbhamaNDA hInaM yattadAhU rudrakAntakam || 13 // mUlAdagravizAlaM tu madhye'STAzraM dvimaNDakam | rudrakAntamiti khyAtaM mUlAdagraM tu vartulam // 14 // kuNDAdi tanmadhye aSTAbhaM tAvaducyate / caturazramadhobhAge aSTAzraM madhyamaM tathA / / 15 / tadudve (dUdhveM) vRttamevaM syAcibhAgaM tuGgasadRzam / zivacchaMdamiti khyAtaM zivaha masaMsthitam // 16 // daNDaM sArdhadvidaNDaM vA mUlapadmAsanodayam / dviguNaM patravistAraM padmAkAraM tu kArayet // 17 // tanmadhye kArNikAyAM tu caraNasthApanaM kuru / yatheSTA kRtisaMyuktaM kumbhamaNDAdisaMyutam // 18 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe navamaH paTalaH / cakravAkatalaM madhye bhUSitaM padmapAdukam / paramUlAdhimadhye tu vyAlena vyAlapAdukam / / 19 // mUlebhapAdamAnena gajapAdamudAhRtam / mUle bimbAdibhiH kuryAdyatheSTAkRtisaMyutam // 20 // kumbhamaNDAdisaMyuktaM tattanAmnA prakIrtitam / vRttAkAre tadAyAme zUNDubhedaiH samanvitam / / 21 // kumbhamaNDAdisaMyuktaM zUNDupAdamudAhRtam / muktAdAmairalaMkRtya piNDipAdamudAhRtam // 22 // viSkambhakarNamAnena stambhAne caturazrakam / sadadhastvardhadaNDAnAmabjamaSTAzrasaMyutam // 23 // maNDamAnena tasyAyo vasvatha parikalpayet / tadadhaH pUrvavatpamaM tasyAdho daNDamAnataH // 24 // caturazrasamAyuktaM tasya chatraM tu pUrvavat / mUle vA vedazeSAnaM chatrakhaNDaM taducyate // 25 // madhyapahuM tu vasvazraM zrIkaNThaM tadudAhRtam / madhye paTTe kalAvaM cecchrIvajaM stambhamucyate // 23 // mUlAdagraM yugAgraM sthAdhipaTTa kSepaNAnvitam / kSepaNastambhamAkhyAtaM paTTapatrAdizobhitam // 27 // stambhAkAratribhAgekacaturbhAmaikameva vA / stambhamadhye zikhAM kuryAdetatstambhavizeSataH / / 28 / / stambhamUle tu panAni stambhamAne tu(na) kalpayet / stha(sta)mbhalakSaNamAkhyAtaM bodhikAlakSaNaM zRNu / / 29 / / iti kAzyapazilpe stambhalakSaNe'STamaH pttlH| atha navamaH paTalaH / bodhikA atha vakSye vizeSeNa bodhikAlakSaNaM param / mUlapAdasya pAdena zreSThe(STI madhye tu madhyamam / / 1 / / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . kAzyapazilpe navamaH paTalaH / agrapAdavizAlaM sthAssama kanyAsabodhikA / vistArasadRzotsedhaM paJcadaNDAyatAnvitam // 2 // uttamA bodhikA khyAsA taarvishyNshmumtaa| caturdaNDAyatopetA madhyamA sA prakIrtitA / / 3 / / vistArasyAdhatuGgaM tu guNadaNDAyutAnvitam / / kanyAsabodhikAkhyAtaM tvajrayoUdhikAnvitam // 4 // bodhikAzca tri(yAstri)bhAge tu ekA zenApaSTikam / madhyAMzena taraGga syAllatAyairbhUSitaM tu vA // 5 // tadadhastvekabhAgena muSTibandhaM ca kArayet / daNDatripAdamarthe vA chAyAmAnaM tadaMzake / / 6 // UdhiH paSTikAdhastAcchAyAkAraM prakalpayet / adhastAhAdhikAkAramalaMkAraM vadAmyaham // 7 // madhye paTTatribhAgaikaM vistArArdhamathApi vA / pArzvayorubhayoH zeSaM taraGga sthAnamucyate // 8 // sakSudrakSepaNaM madhyAtpaTTapatrAdhalaMkRtam / pAyostu taraGga syAtsamAcAnyonyahAnakam // 9 // bodhivistArarandhaM vA tripAdaM vA'granIlakam / tanmUlasadRzaM vyAsaM bodhikAyAH prakalpayet // 10 // anyando(do), SaDaMzAMzaM kRtvorSa paTTikAnvitam / UrdhvapAmadhAse(thAze)na kaNThamadhyena kArayet // 11 // adhopanaM dvibhAgena cordhva paTTAMzamucyate / adhastvambujamadhyAMzaM kalpayettu krameNa tu // 12 // padmasya mukulAkAramagrAdadho gataM kuru|| agraniSkrAmayuktaM vA chAyAkAramathApi vA / / 13 / pArzvayormuSTibandhAgnaM vyAla ApA(yA)dikalpitam / bhuje vA makAlaiH paTTakAdyairvibhUSitam // 14 // ratnabandhakriyAvallicitrayAgrastapaTTikA / bodhikA yA sta(ta)ragADhayA tanmadhye daNDamAnataH // 15 // yugAnaM paTTasaMyuktaM tArocchAyaM tu vRttakam / nAnAcitrairalaMkRtya bodhikAcitrabodhikA // 16 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe navamaH paTalaH / / patravicitritA patrabodhikA tu prkiirtitaa| mahArNavataraGgAbhastaraGgAstu prakalpayeta(lyatAm ) // 17 // pAdamadhetripAdaM vA bhittya stambhasya nirgatam / caturaSTAzravRttAnAM kramAtsAdhAraNaM tu vA // 18 // bodhikAyAstathAgraM tu vIrakaNThayugAgrakam / agrapAdasamaM tacca tripAdaM tuGgamucyate / / 19 // sarveSAmapi pAdAnAM vIrakaNThayugAzrakam / adhastAdvIrakaNThaM syAtphalikAlakSaNaM zRNu // 20 // phlikaa| atha vakSye vizeSeNa phalikAnAM tu lakSaNam / tridaNDaM phalikAvyAsaM kanyAsArdhAdhika samam // 21 // caturdaNDavizAlaM tu uttamA lambhakA bhavet / / athavA phalakAvyAsaM kurbhakarga samaM bhavet // 22 // sarveSAM phalakAnAM tu tuGga pAdonadaNDakam / tadutsedhaM tridhA bhajya Urva so(tatsaM)ndhirucyate // 23 // tayAyo(?)petamekAMzaM tasyAdhastvambujAMzakam / nAgapatrasamAkAramapetopAdarUpakam / / 24 / / sarveSAM phalakAnAM tu utsedhA) yugAMzakam / phalakameva kartavyaM tasyAdhastAtkhaThaM(ghaTa) kuru // 25 // dvidaNDaM pAdahInaM vA sArdhadaNDamathApi vA / sapAdadaNtuGga vA ghaToccaM tu caturvidham // 26 // priyadazenaM saumyaM ca candrakAntaM ca zrIkaram / yathA krameNa nAmAni kalazAnAM kramAditaH / / 27 / / ghaTocca pe(ca)navAMzena hadbhAge parikalpayet / vedAMzaM kalazotsedhaM kaNThamekAMzamAnataH // 28 // AsyoccamekabhAgena padmamekena kArayet / adho'nAvRttamandhena hInI saMkalpaye dudhaH / / 29 // UvodayagataM kuryAdanena vidhinA kramAt / evamuccaM samAkhyAtaM viSkambhapadhunA zRNu // 30 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dazamaH paTalaH / visskmbhH| pAdacyAsasamau honau tatkaNThasyAsya vismR(sta)tam / asya kaNThavizeSeNa kumbhasyopari vismR(stRtam // 31 // stambhe vyAsasamaM proktaM vistAre taca karNayoH / tasyAdho laznunaM mUlAtkalpayetkalpavittamaH // 32 // athavA bodhikAdInAmudayaM tu vadAmyaham / UNA(na)zazaraNotsedhaM kRtvA'dho vyaMzakaM brajet // 33 / / UrzvabhAgaM tu saMgrAhyaM dvAviMzatyaM zakaM vrajet / yugAMzaM bodhikotsedhaM vIrakaNThaM ca tatsamam // 34 // bhUtAMzaM phalakotsedhaM madhyamUlaM zivAMzakam / sobhe(samo)tsedhaM tu vedAMzaM zivaziM kaNThamAnakam // 35 // tadAsyodayamekAMzaM padmamekena kArayet / / vRtamandhe(dhai)na kartavyaM hInaM tatsamamucyate // 36 // lanunA'jalatAmuktaM mAlAmAnAdi pUrvavata / stambhabhUSaNamevaM syAdvedikAlakSaNaM tataH // 37 // iti kAzyapazilpe phalakalakSaNavidhAno navamaH paTalaH / atha dazamaH paTalaH / vedikAlakSaNam / atha vakSye vizeSeNa vedikAlakSaNaM param / adhiSThAnopariSTAttu stambhamUle ca phalpayet // 1 / / prastAraM so(rasyo)pariSTAttu kartavyA vedikA dina / adhyardhadaNDamAnaM tu kanyasA vedikA matA // 2 // dvidaNDodayamadhyaM syAccheSThaM tuGga tridaNDakam / athavA'nyaprakAreNa vedikotsedhamucyate // 3 // caraNodayaM tu SaTsaptavasubhAgavibhAjate / ekAMzaM vedikAmAnaM kArya zreSThamadho'dhamam // 4 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dazamaH paTalaH / evaM hi caraNAnAM tu mUle tu vedikodayam / UrdhvamabhyaGghrituGge tu saptabhAgavibhAjite / / 5 / / ekAMza khaNDaharmyANAM vaidikodayamiSyate / tricatuSpaJcabhAgaM tu galotsedhaM dvibhAjite // 6 // galamuccatamekAMzaM zreSThamadhyAmaM tathA / ardhotsedhAMzamAnaM vA daNDamUle tu vedikA // 7 // ze vedikotsedhaM guNAMzaM galamAnakam | galordhve kampamekAMzamekenAbjaM prakalpayet // 8 // tadUkampamekAMzaM kartavyaM dvijasattama / saptASTAMze tu vedyuccairvedabhUtaM kramAdgalam // / 9 // ka.baM. TaM) padmaM ca kampaM ca prANicaiva prakalpayet / kaNThamAnena tanmUle kampamekena kalpayet // zeSaM kaNThodayaM proktaM tatkamparahitaM tu vA / atyadhazaM tu vA padmaM tuGga durghazamathApi vA // / 11 // pathazailasupatrAmA citrAMzA vedikA'thavA / sarveSAM vedikAnAM tu galamaGghrivibhUSitam // 12 // kukhyastambhasamaNyAsAnnItraM vA vedikAGghrikA | maroparita (staropari )vedInAM vezanaM zRNu suvata // 13 // garbhabhitatribhAgekamaGghiveSaGghivezanam / || 0 caturbhAgaikabhAgaM vA paJcabhAgaikarA (mA) bhajet // 14 // ekAMza rahitaM zeSaM vedikAyAstu vistRtam / yugAMzaM vedikAkAraM nAgare prastaropari // 15 // drAviDe vaisarairhayairvasvayaM vedikAkRti | athavA besarAharmyavedikAprata eva vA / / 16 / anekAzrayatA va galAgraM vedikAzrayA / dikAlakSaNaM proktaM tato jAlakalakSaNam // 17 // iti zrIkAzyapazilpe vaidikAlakSaNo dazamaH paTaH | 31 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekAdazaH paTalaH / athaikAdazaH paTalaH / jAlakalakSaNam / atha vakSye vizeSeNa zRNu jAlakalakSaNam / pAdavargagale caiva jAlakasthAnamucyate // 1 // prAsAdeSu mahAvAstu antarAlaiva madhyamam / pAdAtpadaM na kartavyamanena vidhinA budhaH // 2 // yojayedvadikoSe tu jAlakaM tu dvijottamAH / vedikA jAlakArthaM na cchedyA sarvavinAzanam / / 3 / / tadyathA vedikA jAlaM kArya na cchedayettathA / dvidaNDaM kanyasaM vyAsaM tridaNDaM madhyamaM bhavet // 4 // caturdaNDavizAlaM tu chattamaM parikIrtitam / vistArasahazotsedhamekadaNDAdivardhanAt // 5 // vistAradviguNaM vA'tha tAvadvaijAlako samam / yeSu tujavizAle tu yadiSTaM tu parigrahet // 6 // stambhaSyAsArdhamAnaM tu ghanaM vyAsAzikampayoH / vistArArthA(dhardhA)yana(ta)rA vAtatricaturthAzameva vA // 7 // madhyasthaM ca[2] randhaM ca vaya jAlakamAcaret / yugmapAdasamAyuktamayugmaM kampamudhyate // 8 // gone hastinetraM ca nanyAvarta Rjukriyam / puSpakarNa sakarNa ca jAlakaM paDidhaM bhavet // 1 // dIrghAzraM kaNDakacchidaM gonetramiti saMjJitam / mugAzaM pharNakacchidraM hastinetramudAhRtam // 10 // pazvasanaM tu yacchidraM madakSiNavazAtkRti / manyAvartasya puSpAbhaM nanyAvamiti smRtam // 11 // bhA kAlo stambhakampo dvau jAlaM tadUjukriyam / puSpakaNThaM sakarNAbhaM nanyAvartamivA''kRti // 12 / / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvAdazaH paTalaH / stambhayogaM kavATaM ca bhittimadhyabahiHsthitam / gugmAyugmaM kavADaM ( TaM)bA ghATanodghATanakSamam // 13 // jAlakaM tu sabhAdInAM padatorthe(s) na kalpayet | lohadrumaphalairdivyairveSTakAbhitijAlakam // 14 // yatrocitaM tu yaddravyaM tena tatraiva yojayet / jAlakaM hyevamAkhyAtaM tatastoraNalakSaNam // 15 // iti kAzyapazilpe jAlaka vidhAnamekAdazaH paTalaH / 7 atha dvAdaza: paTalaH / toraNalakSaNam / atha vakSye vizeSeNa toraNAnAM ca lakSaNam / pAdodaye dazAMze tu saptAMzaM caraNodayam // 1 // zeSaM tvanalabhAgaM tu jhaSamA mudAhRtam / navAMze pAdatuGgaM tu zaM caraNodayam // 2 // zeSaM jhaSodayaM khyAtamaSTAMze caangghritunggke| pazcAMza caraNotsedhaM guNAMzaM kampatuGgakam // 3 // tu vA vipulaM bAspi devabhUtarasAGghrikam / toraNasya tu pAdbhAhvorthyAsamevaM caturvidham // 4 // mAsAdamaNDapAdInAM madhyabhAge tu toraNam / anena vidhinA vipra kartavyaM kuDavA // 5 // patrAkhyaM toraNamekaM dvitIyaM karatoraNam / tRtIyaM citrasaMjJaM tu trividhA toraNAkRtiH // 6 // ardhacandramivA''kAraM patrarAjivirAjitam / patratoraNamAkhyAtaM tato makaramucyate // 7 // paJcatrakrasamAyuktaM pArzvayorma karAsyakam | madhye purImasaMyuktaM nAnAphalalatAmbitam // 8 // 33 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe trayodazaH paTalaH / nAnAlaMkArasaMyuktaM vRttaM makaratoraNam / tadeva pArzvayormadhye purImasya dvayorapi // 9 // nakratuNDaM prakartavyaM bhUtavidyAdharAstathA / sihavyAlakahaMsAcaibelAgranmuktamAdakaiH // 10 // anyaizca vividhaizchatrai ratnasaMghezca bhUSayet / citratoraNamevaM syAtmocyate toraNatrayam // 11 // toraNaM cA(NAnya)ntarA'dhastAtprayojyAni vicakSaNaiH / ... .... .... pArzvayorvikaraNDasamanvitam // 12 // bodhikArahitaM yattat stambhaM tu galatA smRtA / stambhatoraNavanmUni kartavyaM toraNadayam / / evaM tatrividhaM nItvA dvija kumbhalatocyate // 13 // iti kAzyapazilpe toraNakumbhalatA (lakSaNa) dvAdazaH paTalaH / atha trayodazaH paTalaH / vRttasphATitalakSaNam / atha vakSye vizeSeNa vRttasphATitalakSaNam / . SaDagulaM samArabhya dvidvayaGgulavivardhanAt // 1 // kalAku(gu)lAvadhiryA(dhiM yA)vat tAvadvayAsaM tu SaDdhim / vistArArdhe tu tannIvra dvAtriMzadvitribhAgakam / / 2 / / vRttAkArasamaM tacca toraNAdhitu(ka)dAyu(ya)tam / sakaMdharaM tavaM tu zukanAsAnvitaM tu vA // 3 // karNakUTAkRti vA'tha vRttAkAraM prakalpayet / stambhotsedhayugAMze tu dvibhAgaM caraNodayam // 4 // prastarodayamekAMzaM zukanAmyudayAMzakam / / tadeva kUTamAnaM tu tattaduktavazAmnayet // 5 // athavA taramaMca sya proktamArgeNa vA kuru|' vRttasphATinamevaM hi latAmaNDalamaNDitam // 6 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturdazaH paTalaH / stambhAdyaM toraNaM caitra tathA kumbhalatA dvija | vRttAkhyaM sphATitaM caiva hAraM tAreSu kalpayet // 7 // stambhAntareva kartavyaM harmyAdInAM vizeSataH // 8 // iti kAzyapazilpe vRttasphATitalakSaNaM trayodazaH paTalaH / atha caturdazaH paTalaH / staMbhatoraNam / atha vakSye vizeSeNa staMbhatoraNalakSaNam / pAdocaM dajyarA (rAdhA) bhajya zuddhadvAraM navAMzakam || 1 || caraNaM navadhA bhajya aSTAMzaM dvAramAnakam | athavA'Gghristu tuGgaM tu vasubhAgavibhAjite // 2 // saptamaM dvAramAnaM tu rasabhAgavibhAjite / sArdhapaJcAzamUrzve tu bhagasyocca (da) paM bhavet // 3 // padaM gaccha (tuGgozcA) mala (gha) stAttu sArdhadvibhAgamucyate / zuddhadvAre tArAzaM zuddhadvArasya vistRtam // 3 // eka dvitricatuSpaJca SaTsaptaSTanavAGgulam | tuGgAdadhikaM hInaM tAramekonaviMzatiH || 5 | bhedamevaM samAkhyAtaM dvAratuGganyaM bhavet / sarveSAmapi harmyANAM dvAraM madhye tu yojayet // 6 // pAdaviSkambhamAnaM vA sapAdaM sArdhameva vA / dvArayogasya vistAraM tasyArdhaM kha (gha) namucyate // 7 // sAha (2) sArdhakha (gha) naM vA'tha tripAdaM vA'tha tadghanam / yoga tu vedAMzamekAgrAMzamathottamam // 8 // guNAMzamUrdhvagaM khyAtaM bAhyAbjakSepaNAzcitam / bAhye'bjakSepaNopetaM bhUtAraM tadadho bhavet // 9 // pataGgantArayogasya tulyamabjavihInakam / bhuvanaM ca pataGgaM ca madhyasthavalayAnvitam // 10 // 35 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturdazaH paTalaH / tAmrajI vA''yasau yA'tha balayo kIlabaditau / sadvismArapribhAgaikaM zikhAyogamavezitau / / 11 // zailaja bhuvaMgAdiyogabhUye ziravAnvitau / bhuvaGgapataGganyoranau chidrayorvezananvitau // 12 // evaM dRDhIkRtau pazcAyogAvasthAnamAcaret / munakSatre zubhe vAre zubhahorA muhUrta ke // 13 / / yoge saMsthApayedvima zAntihomaM paraM caret / bhittivyAse tu bhAnvaMze bAhmAtpaJcAvasAnakam // 14 // abhyantaraM tu saptAzaM sImA yogasya madhyamam / tadvAhye'bhyantaraM caiva yogavyAsomayAzritam // 15 // sarvAlaMkArasaMyuktaM ... ... ... .... ... / . yogaM vA paJcaSaTsaptabhAge dvau toraNAyakam / / 16 // zepaM pAdodayaM khyAsamevaM vai trividhaM bhavet / yugAnaM vasukoNaM vA vRttaM vA toraNadvayam / / 17 / / kumbhamaNDAdinavya(saMyukta) potikAsahitaM tathA / potikArahitaM vA'ya vIrakANDasamanvitam / / 18 // kukhyastambhavizAlArdha sipAdaM vA mamaM tu vaa| toraNA ivizAlaM tu procyate dvijasattama / / 19 // uttaraM vAjanaM sApta(ja)kSepaNaM kSudravAjanam / yathA krameNa saMkalpya anena vidhinA budha // 20 // toraNAGghivizAlaM vA tripA: vottarodayam / tadardhaM vAjanoccaM tu tasyA galanAyakam // 21 // galArdhakSepaNaM khyAtaM tasyA) kSudravAjanam / uttaraM potikorSe ca vIrakANDaM tu vA bhavet // 22 // utsaMdhitAnatAgraM tu kuryAnmakaraviSTaram / toraNAgravizAlaM tu kuDalastambho'dha Arthakam / / 23 // kuDavyastambhasya tArAntAsaM yA toraNAgrakam / svAdhivetrAvasAnaM vA tasmAddaNDAdhikaM tu vA // 24 // evaM caturvidhaM khyAtaM toraNAgravizAlakam / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcadazaH paTalaH / kuDAyatoraNamAsyAtaM dvAratAraNamuphte / / 25 // . dvAratulyobhanavyAsaM toraNAzItaraM samam / uttaraM vAjanaM vA'jakSepaNaM cASTamaGgalam / / 26 // phalakaM paJcavaktrADhyaM prAguktavidhinA kuru / vaktrAkhyaM makarAkhyaM vA cinatoraNameva vA // 27 // madhyorve zUlasaMyuktaM pArzvayozca samanvitam / / darpaNaM pUrNakumbhaM ca vRSamaM yugmacAmaram // 28 // zrIvatsaM svastikaM zaGkha dIpaM devASTamaGgalam / zrIvatsaM madhyame kuryAtzeSAMzaM tasya pArzvayoH // 29 // lohAruzilAntarvA kartavyaM dvAratoraNam / dvAratoraNamevaM hi stambhatoraNamucyate // 30 // pAdoccaM tu tridhA bhajya vibhAgaM caraNodayam / pAdaM sarvAGgasaMyuktaM potikArahitaM kuru // 31 // uttaraM bAjanAjaM ca kSepaNaM nimnavAjanam / tadUrdhna ca(jha)SakarNa tu nAnApatravicitritam // 32 // toraNaM makarAtyaM(khyaM)tu mRNAlyAdvi('ndhi)takaMdharam / sarvAlaMkArasaMyuktametatsyAtstambhatoraNam // 33 // pAdAntare harAyAM vA karNaprAsAdamadhyame / zAlAmadhyAntarAle vA kartavyaM sarvadhAmasu // 34 // stambhatoraNamAkhyAtaM zRNu kumbhalatAvidhim // 35 // iti kAzyapazilpe stambhatoraNavidhizcaturdazaH paTalaH / atha paJcadazaH paTalaH / kumbhasthalalakSaNam / stambhamUle tu vedhUce pamAsanaM prakalpayet / pAdavyApi, samaM tuGgaM sapAdaM pAvistRtam // 1 // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ B 38 kAzyapazilpe SoDazaH paTalaH / padmocaM vasudhA bhajya kamyamekAzameva vA / atho padmaM guNAMzaM tu ekAMzaM galamucyate // 2 // UrdhvamantradvibhAge tu kampamekena kArayet / tadUveM kumbhatu tu padma syocca samanviyAt // 3 // tattuGgaM dviguNaM kumbhavyAsamityabhidhIyate / kumbhAsye stambhaniryUhaM valimaNDalasaMyutam // 4 // kumbhamaNDAdisaMyuktaM bIrakANDavihInakam / phalakopari padmaM tu kumbhamAnena kalpayet // 5 // kumbhakumbhalatA hotA hyanyathA vakSyate punaH / tadevotsaMdhikordhve tu vIrakANDasamanvitam // 6 // potikArahitaM yatnAtstambhakumbhalatA smRtA / stambhatoraNavanmUni kartavyaM toraNAlayam // 7 // evaM trividhaM citvA tUyate lambhalatA dvija // 8 // iti kAzyapazilpe kumbhasthalalakSaNaM paJcadazaH paTalaH / atha SoDazaH paTalaH / vRttasphuTitam / atha vakSye vizeSeNa vRttasphuTitalakSaNam / SaDaGgulaM samArabhya dvidvyaGgulavivardhanAt // 1 // kAlavidhi (yA ) vattAvadayAsaM tu SaDvidham / vistArArdhaM tu tIvraM dvitrayAMzaM ca bhAgikam || 2 || vRttAkArasamaM cAntastoraNAGghrivadAyatam / kandharaM tu tadUrdhve tu kSU (zu) karAsyAnvitaM tu vA // 3 // karNakUTAkRtirvA'tha vRttAkAraM prakalpayet / stambhotsedhayugAMze tu dvibhAgaM caraNodayam // 4 // prastarodayamekAzaM zukanAsyudayAMzakam / tadeva kUTamAnaM tu tattaduktavazAnnayet // 5 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptadazaH paTalaH / athavA taramazvasya proktamArgeNa vA kuru / / vRttamphuTitamevaM hi latAmaNDalamaNDitam // 6 // stambhAkhyatoraNaM caiva tathA kumbhalatA dvija / vRttAkhyaM sphuTitaM caiva hAraM tAreSu kalpayet / / 7 / / stambhAntareva kartavyaM hAdInAM vizeSataH / / 8 / / iti kAzyapazilpe vRttasphuTitalakSaNaM SoDazaH paTalaH / atha saptadazaH paTalaH / dvaarvinyaasH| atha vakSye vizeSeNa dvAravinyAsalakSaNam / pAdoccaM dazadhA bhajya zuddhadvAranavAMzakam // 1 // caraNAMzanAvA tu tuGga tu vasubhAjite / saptAMzaM dvAramAnaM tu rasabhAgavibhAjite // 2 // sArthahanyAMzadU( mUrthe tu bhavaGgasyocchyaM bhavet / stambhogazca(la)madhastAttu sAdhedvibhAgamucyate // 3 // zuddhadvAre tutuGgArtha zuddhadvArasya vistRtam / . ekadvitricatuSpaJcapadasatpATana vAGgulam / / 4 // tuGgArdhAdadhikaM hIna tAramekonaviMzatiH / bhedamevaM samAkhyAtaM dvAratuGga tridhA bhavet / / 5 // sarveSAmapi hANAM dvAramadhye tu yojayet / / pAdaviSphambhamAnaM vA sapAdaM sAdhemeva vA // 6 // dvArayogasya vistAraM tasyArtha dhnmucyte| sASTasArdhadhanaM vA'tha tripAdaM vA'tha tadaghanam // 7 // yogatuGga tu vedAMze tvekaaNshaashrmyogtH| guNAMzAdUrdhvagaM khyAtaM bAyAjakSepaNAnvitam // 8 // bAr3habjakSepaNopetaM bhuvahAtaMca yo bhavet / pasagAtArayogasya tulyAjaM ca vihInakam / / 9 / / Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptadazaH paTalaH / bhutra ca pataGgaM ca madhyasthavalayAnvitam / tAmrajau vAsssau vA'tha valayau kIlabandhitau // 10 // tadvistAratribhAgaikaM zikhA yogapravezikau / zailajaM cevaGgAdi yogAbhUye zikhAnvitoM // / 11 bhuvaGgapatayazrI chidrayorvezanAnvitau / evaM dRDhIkRtau pazcAdyogAvasthAnamAcaret // 12 // sunakSatre zubhe vAre zubhahorAmuhUrta ke / yoge saMsthApayedvima zAntihomapuraHsaram || 13 | bhitivyAse tu bhAnvaMze bAhyAlayaM cA (tpazcA) vasAnakam | abhyantaraM tu saptAMzaM sImAyogasya madhyamam // 14 // vi(ta) dvAhye'bhyantaraM caiva yogavyAsobhayAzritam / sarvAlaMkArasaMyuktaM yogasApya (sImA) dRDhIkRtam // 15 // dakSiNe tu kavATe tu yojayeddArapaTTikAm / tricatuSpaJcamAtraM vA dvArapaTTikavistRtam / / 16 / / bhAbhAgaM tu tasya nItramudAhRtam / tI: dviguNaM khyAtaM nItraM vaitatkavAdayoH // 17 // nIbhAyAM ca madhye tu dvArapaTTikapArzvayoH / lohajaM valayopetaM etAnikIlabandhanam // 18 // lohajaM dArujaM vA'tha bAhyAbhyantaragaM tathA / tAsAM trimaGgalaM tArtha (nImaM) tArArdhadhanasaMyutam // 19 // dhvA kavaTe yogodvau dArulo hai haivI kRtam / argalAdisamopetaM ghaTanoddhAranakSamam // 20 // pareSAM ghaTayantatramadhyasata vimAcaret / prAsAde maNDape caiva gopure caitramAcaret // 21 // dvAramevaM samAkhyAtaM kampadvAramaya (taH ) zRNu // 22 // iti kAzyapazilpe dvAravityAsa lakSaNaM saptadazaH paDalaH // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaviMzaH paTalaH / athASTAdaza: paTala: / 41 kampadvAralakSaNam / atha vakSye vizeSeNa kampadvAravidhiM param / prAsAdamaNDapAdInAM caturdikSu vidikSu vA // 1 // tayormadhyAntarAle vA vyomAmIM tu yatra Yu 1 tatraiva kalpayetsamyakkampadvAraM dvijottama || 2 | vastradvItakRtaM pattivyAsayuktaM vizAlakam / sthalAduttarasImAntaM kampadvArodayaM bhavet // 3 // ca pataGgaM ca yogaM prAgutta (ktakaM ) ghanam / kRtvA dRDhIkRtaM baddhvA yojayedantarA purA // 4 // yogAsanaM dIrgha (rghamA ) yAmAGghrista (Gghri tathA kuru / mUlAgra yojikopetaM taraGgAGghri prakalpayet // 5 // bhuva ca pataGga ca chidre yuJjADhIkRtam / catuSpadasaMkhyaM vA daza dvAdaza eva vA // 6 // manuSoDazasaMkhyA vA kalpa vedantarAGghriyA / antarAntarA pratyaggamAgamAkSamaM vinA // 7 // antarAGghInmayuJjIyAtsthApayeddArayogavat / yojayettu kavATAdiyomA (vyome) pratyekameva tu // 8 // kavAde dvivyomagrAsatrivyomagrAsa eva vA / kalpayetsudRDhaM dvAraM tvacalaM hastinA'pi vA // 9 // kampadvAraM samAkhyAtaM prastaraM tu tataH zRNu // 10 // iti kAzyapazilpe kampadvAralakSaNamaSTAdazaH padalaH / athaikonaviMzaH paTalaH | pastaralekSaNam / atha vakSye vizeSeNa mastarasya tu lakSaNam / stambhArthamamAnaM tu Arto (ardho) tsedhAzameva vA // 1 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaviMzaH paTalaH / taduzcakyeva(syaika)viMzAMze kRtvA guNazimuttamam / vAjanakye(syai)kabhAgena bhUtamAlonnataM tribhiH // 2 // bhUtamAlopariSTAttu vAjanakye(sya)kabhAgayA / / saptAMzaM tu kapotoccamAliGgasyakabhAgayA // 3 // aMzenAntaritaM kuryAtpratyutsedhaM guNAMzakam / vAjanatyeka(sya)kabhAgena kuryAdvai cAnyabhedataH // 4 // suGganmekonaviMzAMzaM kRtvottaaraashri(tri)bhaagyaa| bhAgena vAjanaM kuryAdabhyaMze valabhI bhavet // 5 // vAjanatye(sthe kabhAgena kapotoccaM rasAMzakam / AliGgamaMzamaMzenAntaritaM tu prakalpayet / 6 // pratyutsedhadvibhAgena vAjanatye(sye)kabhAginA / utsedhazcaivamAkhyAtastvaGgajAtamathocyate // 7 // stambhAttu potikAnIvra bodhikAduttaraM tathA / bAjanasya tu niSkrAntamuttaraM dvA(vA)janobhanam / / 8 // dhAjanAdala bhInIvra valabhItuGgasahazam / tripAdaM vA tadardha vA praagvaajnaativistRtm|| 9 // vAjanAnAM kapotasya nInaM ho(vyo)masamAnakam / upAnasIvasAnaM vA jagadantamathApi vA // 10 // bAjanAdardhadaNDaM vA daNDaM sArdhadvidaNDa kam / vAjanAttu kapottasya nInaM cAlambanaM samam / / 11 / / kapotaM gopAnasahitaM gopAnarahitaM tu vA / pAdabAhyasamaM proktaM kuliGgapratirucyate / / 12 // AliGgAntaritaM vezaM nIvra cotsedhasadRzam / pAjanozca(ca)samaM proktaM vAjanasya tu nirgamam // 13 daNDatripAdamadha vA cottarAgrasya navikam / uttarasyAnukUlaM tu vAjane nIpravezanam // 14 // balabhIvRttasaM(ha)sAyabhUSaye duttaropari / mAnApatrala tAyestu kapoto(ta)karNapAlikam // 15 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe viMzaH paTalaH / pratyagramakarIbanyapratisiMhAdibhUSitam / evaM prastaravarga tu procyate tadvijottama // 16 // iti kAzyapazilpe prastaralakSaNamekonaviMzaH paTalaH / atha viMzaH paTalaH / galabhUSaNam / atha vakSye vizeSeNa galabhUSaNalakSaNam / UdhvebhAmotha(gocca)tuGga tu galamAnamudAhRtam / / 1 // bhAtoM(artho)tsedhAMzamAnaM vA galamAnamudAhRtam / saduJcatricatuSpaca zeSaM vA kedikodayam // 2 // zeSaM galodayaM khyAtaM tamazeSaM galodayam / cerikAyAstu vistAraM catuSpazcaSaiMzake / / 3 / / tricatuSpazcabhAgaM tu galavyAsaM yathAkramam / / arvidhyaghrivezaM syAttadvayaM galavezanam // 4 // pripAdaM vA tadardha vA vedya(dhya) lavezanam / evaM svanakabhedeSu karturicchAvazAnayet // 5 // vedAnaM nAgare kaNThaM vasvabhaM drAvir3e galam / vRttaM tu vesare hamrye galamAnakulaM nayet // 6 // dizi bhadrasamAyuktaM nAsikAnakulAdhikam / bhAnudayaMze galotsedhaiH kalAMzaM tu galodayam // 7 // uttaroccaM guNAMzaM tu vAjanaM galabhAgayA / AdaMza bahubhirmAnaM vyomAzaM vAjanodayam // 8 // uttarArdhagalAnIvra vAjanAdIni pUrvavat / athavA bhAnubhAge tu galoda yamudAhRtam // 9 // uttaroccaM guNAzaM tu zivAMzaM vAjanodayam / tadardhe muSTibandhAMzca madhyadhyAMzamudAhRtam // 10 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekaviMzaH paTalaH / mRNAlyucvaM guNAMzaM tu ekAMza paTTikA bhavet / . sArdhAzaM daNDikoccaM tu vyomAzaM varNapaTTikA // 11 // gopAnaM kalpaye dUrdhva upArohaNameva vA / . vAjanAdIni niSkrAntaM tattaduccasamaM bhavet // 12 // evaM galonnatavyAsama(saM sAlaMkAraM ca kIrtitam / / 13 // iti kAzyapazilpe galavidhAnaM viMzaH paTalaH / ayaikaviMzaH paTalaH / zikharalakSaNam / atha vakSye vizeSeNa zikharasya tu lakSaNam / UrvabhUstambhatuGgastha sadRzaM zikharodayam / / 1 // AtA(artho) sedhAzamAnaM kA tuGga ce zikharasya tu / yadi vistAratulyaM vA zikhare plo(vo)tanItrakam / / 2 // vala bhIvAjanAnInaM daNDaM vAdhyAdhya('dhyardha)eva cA / dvidaNDava....nInaM cA''lambanaM samam // 3 // . tantrIvasadRzaM tuGga kapotaM valabhIjanAt / ... zirastAraM kapoto valabhIvAjanaiH samam // 4 // zikhare madhyavistAraM kampo(mpa)niSkrAntavA(ma dRzam / samaM tripAdamadhu vA tAramevaM caturvidham // 5 // tatra tAraM ca pazcAMze saM(vya)zaM phalikavistRtam / zikhare balikasthAnaM bhUtAMzeSu zirodayam / / 6 // vedabhAgAvasAne tu phalikAmaNDalAkRtim / . . tricatuSpaJcamAtraM ghA balika maNDalaM tathA // 7 // tattAre tu caturthIze tarja(ze'ntarma)NDalaghanaM bhavet / yugma vA yugmasaMkhyA vA paritaH kalpayetsamam / / 8 / / bali kAnApazcaudhe vetre tadadha(syA)prAnanaH / . balikavyAsabhUtAMze yugnAzaM padmavistRtam // 9 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvAviMzaH paTalaH / zikharasya tu mAnAntaM padmatuGgamudAhRtam / pamanAratrimArgakaM kumbhasyAdho'valagnakam // 10 // alamasya tribhArgakaM kumbhasyopari kandharam / . kandharaM triguNaM pAli tamibhAge tu kuzpalam // 11 // pAlinAlavizAlaM tu kaMdharAdiSu bRMhitam / . palikAntaM ziromadhyAdAnupUyaM kRzaM kuru // 12 // madhyAdvAjanatulyAntaM krameNa kRzatA kuru / tasmAtkapotanIvrAntaM krameNava bRhaddhanam / / 13 // zikharasya tu tuGgA padmAdhai stapi tuGgakam / / dvAviMzati bhaveducaM padmamanyandha(madhya)bhAgayA // 14 // kampama(zamityuktaM galamardhAzamAnataH / . tatsamaM codhyakampaM tu padmamaMzena kalpayet // 15 // bhUtabhAgaM ghaTotsedhaM kampamazamAnataH / / padmamaMzena kartavyaM kampamadhyAMzamAnataH // 16 // paJcAzaM pAlikAnAM tu dvayaMzaM kammaM tu mu(hya)cyate / paamaMzena kartavyaM pAlikoccaM tu bhAgayA // 17 // ardhena padmamardhena padmazeSaM tu kshm(l)m| zivarAkRtivatkambhaM phalikAkUzmalaM tathA // 18 // nAgare caturazraM tadvasvabhaM drAviDe ziraH / vRttaM vesarahamrye tu ziraso vartanaM kramAt // 19 // nAnApa(tri)latAbhistu zikharaM tu subhUSayet / / lakSaNaM zikharasyevaM nAsikAlakSaNaM zRNu // 20 / / iti kazyapazilpe zikharalakSaNamekaviMzaH pttlH| atha dvAviMzaH paTalaH / nAsikAlakSaNam / atha vakSye vizeSeNa nAsikAlakSaNaM param / lalATanAsikAkhyAtaM zikhare tArasadRzam // 1 // Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 kAzyapazilpe dvAviMzaH paTalaH / zikharasya tu vistAraM tricatuSpaJcabhAgayA / kramAnnAsAvizAla zamuttamAdhamamadhyayA // 2 // mahAnAsI tu vikhyAtA trividhA kya (sA) prakIrtitA / samaM tripAdama vA zikhare nAsinItrakam || 3 | tattAratricaturthAMzahInaM zeSodayaM bhavet / nAsikAtuGgamAkhyAtaM tattva ( da )rvoccamathApi vA // 4 // zaktidhvajatadUrcena asiGgArtha eva vA / tripAdaM vA tribhAkaM bhAgaM vA'tha tadunanam // 5 // tacchaktidhvajatu tu guNabhAgavibhAjite / dvibhAgaM kiMnarIvRttaM taccheSaM galamAnakam || 6 || daNDaM tadgalasAraM syAddiguNaM kinarImukham / zaktidhvopariSTaM tu patraM bAghasasUkalam || 7 ! kinavaktratuGgaM syAtsamaM zUlodaryaM bhavet / patraM coktena mAnena tathA saundaryamAcaret || 8 || vistAramukhapaTTyastu daNDaM vAkyartha ( nAsyardha) evaM vA / valimaNDala chatrAthai bhUpaye mukhapaTTikAm // 9 // mukhapaTTyavazeSAntaM tadvA gADhamudAhRtam / zatasthitatapaTTyA (DI)bhyAM trinAlyapratibhUSitam || 10 // zUlAbhaM vA sthalAbhaM vA savyAlaM vA sanATakam | mAlikAkaTakoSThAdimaNDitaM vA vimAnayet // 11 // citracitrAkhyamakaraistoraNAkhyamathApi vA / toraNAbhyantare lakSmIH sAbhiSekAmbunAsikA // 12 // nAnAvidhaistathA'nyaiva nAsikArya tu maNDayet / sabhadraM tu mahAnAsipAdaM sarvAGgasaMyuktam || 13 || uttaraM vAjanAbjaM ca kSepaNaM nAsikA tathA / kalpayitvA vizeSeNa kaNTho tA (SThastA ) rAdimAnataH || 14 || UrdhvastambhavizAlaM vA vizAlaM vA eva vA / nAsikAstambhavistAraM karNoccaM tu tadunnatam // 15 // svasvazraM vA'tha vRttaM vA yugAzraM vA tadAkRti / nAsikAyAstu vistAraM dvidaNDaM vA tridaNDakam // 16 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 kAzyapazilpe trayoviMzaH paTalaH / hitaM zeSavizAlaM syAnnAsyAGghri bAhyasImakam / / nAsikAghridvaye madhye tanmUrtisthApanaM kuru / / 17 / / mahAnAsamidaM proktaM kSudranAsavidhi zuNu / sArdhadaNDaM dvidaNDaM vA tridaNDaM vAdhya vistRtam / / 18 / / tattAratricaturthAzaM hInaM zeSodayaM bhavet / kapotAlambanAkSudranAgocaM tu sa kalpayet / / 19 // prativAjanasImAntaM tasya zaktidhvajomatam / taduzvaM tu tridhA bhajya ekAMzaM kaNThamAnakam / / 20 / / zeSa kiMnarIvatrAdvai tAraM yuktivazAna yet / nAsitArArdhagADhaM syAdgADhAdhemukhapaTTikA / / 21 / / dhyAsaM tAlAdibhibhUSya nAnAlaMkArasaMyutam / : pAdaM pratikapoteSu kalpayetsvastikAkRtim / / 22 / / madhye ca kUTazAlAnAM paJcarocAlpanAsikam / - kalpayettu vizeSeNa zikhare bhadranAsikam / / 23 // zAlAgrayostu kartavyA lalATAkhyA tu nAsikA // 24 // nAsikAlakSaNaM proktaM tataH prAsAdamAnakam // 25 / / iti kAzyapazilpe nAsikAlakSaNaM dvAviMzaH paTalaH / atha trayoviMzaH paTalaH / - - pAsAdamAnam / atha vakSye vizeSaNa prAsAda (de)pAnalakSaNam / . mAsAdaH sadanaM sama hamya(dharma)dhAnmA(ma) niketanan / // 1 // mandiraM bhavanaM vAso gehaM divyavimAnakam / AzrayaM cA''spadaM caiva AdhAraM ca krameNa tu // 2 // bhAdhArapratimi(ghi)SNyaM ca harmyaparyAyavAcakAH / tasmAdana paro nAsti parimANaM samucyate / / 3 / / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 kAzyapazilpe trayoviMzaH paTalaH / yavASTau saMghareNa syAddhareveSTakapipi ca / pizunAmaSTakaM proktaM kezAnAyaM tu saMjJikA // 4 // bAlAnAM mUrdhina kezaH syAdagraM tasyopamAnakam | tatkezAgraM ca sAyaM yalakSamANamudAhRtam // 5 // saptasaMkhyayavaM tAraM madhyamaGgulamucyate / kArAgrAgrAndhamAkhyAtaM SaTsaMkhyaM yavavistaram || 6 || zAlyA nAmacatuSkaM tu uttamAGgulisaMjJakam / zAlyAyatriguNaM mAnamadhamaM tadudAhRtam // 7 // zvetazAlI mahAzAlI raktazAlI tathaiva ca / saugandha hemazAlI ca zAlI paJcavidhA smRtA // 8 // raktazAlyAyataM teSu aGgulA tu saMgrahe / evaM tu SadhaM proktaM mAnAGgulaM dvijottama / 9 candrajIvazivAMza ca vyomamekAGgulAkhyakam / vRkSapakSAzvinI caitra dvitIyAGgula saMjJakam // 10 // kAlaM cAnalarudrAkSazUlaM cAlekhanaM guNakam | tRtIyaM guNasaMjJAkaM vedAntrI yugakolakam // 11 // catvA (tu) raGgulasaMjJaste bANabhUnendriyAstRtam / paJcAkulasya saMjJIkA.... sAraM cAramakaM caivartukauzikapaDaGgulam / pAtAlaM RSivAtaM vA. ******.***.**.** mAtre lekaM smaraM caitra saptAGgulavidhAnataH | hastiparvatamAnaM ca vasavo mUrtayastathA // 14 // aSTAGgulasya saMjJAH syuH zaktidvAragRhasya vA / sUtrAnantaghanaM tAyaM dvijAzcaiva navAGgulA // 15 // nADikASTAyutaM dharme daza jhulasya saMjJitA / kaMzAtaM caiva rudramekAdazAGgulA rupayA / / 16 / abdaM bhAska[ra] bhAnuzca (nU ca )dvAdazAGgula saMjJitam / candrAdityazivAMza ca trayodazAGgulA slUM (smRtA // 17 // pakSyAsyaikatithi(taca tithaya ) caiva paJcadazAGgulAstu (smRtA / kalAmUrtidvayaM caiva SoDazAGgula saMjJitam // 18 // // 12 // // 13 // ... Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe trayoviMzaH paTalaH / paJcaviMzatistriMzacca catvAriMzattathaiva ca / paJcAzatpaSTisaptatyA azItirnavatiH zatam // 19 // pratyayastrISu paJcAzajjagatI sugatistathA / satvariva sazakkazca tuSTiH puSTirdhRtistathA ||20|| sudhizva dazAdyAdi zatAnAmabhidhAnakam / ekAdazaM zataM caiva sahasramayutaM tathA // 21 // niyutaM prayutaM koTira vrata kharvaTam / nikha zaGkha padmaM ca samudraM madhyamantaram // 22 // AyaM paraM parA ca devavRddhayA prakIrtitAH / zreSThaM mAtrAntaraiH (raM) stambha (mmAnAM) dvAdazAGgulaM bhavet // 23 // bhAnudrayAGgulaM kRSNaM hastamityucyate budhaiH / zreSThamadhyAntaraimatriH kalpyahastaM tathoditam // 24 // taccatuSkaM bhaveddaNDaM tena vastrANi mApayet / paJcaviMzatimAtraM syAtprAjApatyaM kareM budhaH // 25 // pazitirdhanurmuSTiH saptaviMzaddhanurgraham / aSTAviMzAGgulaM prAcyaM vedehaM navaviMzatiH // 26 // rUpA (pulyaM ) triMzadaGgulya me katriMzatprakIrNakam / evamaSTavidhaM dastaM pratyekaM dvijasattama // 27 // adhamaM madhyamotkRSTaM bhedenaiva ravidvayam / dhanu prakIrNADhyaM dvijAnAM gRhamArabhet // 28 // vaipulyaM dhanurmuSTibhyAM kSatriyANAM ma(gR)he kuru | prAjApatyaM karaM caiva zUdrajAtyA gRhe bhavet / / 29 // adhikaM jAtyakaM hastaM hInAnAM tu vivarjayet / hInAvikAraviprANAmadhikaM ca zubhAvaham // 30 // sarveSAmuditaM hastamevaM sadmani pUjitam / anyaM ca sarvadevAnAM yogyaM sadma vibhAjayet // 31 // adhikaM kRSNahastaM tu sarvajAtyakiM bhavet / thAnAdizayanAntaM ca kRSNahastena mApayet || 32 // ArAmadhAnakAdIni prAjApatyakareNa tu / dhanurmuSTikayA caiva grAmAdi yo ( vAstu mApayet // 33 // 19 huM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25.8 kAzyapazilpe caturviMzaH paTalaH / dhanurgraheNa vApyAdi nadyA (buvA) naM ca mApayet / athavA kRSNahastena sarvavAstuni vA dvija // 34 // iti kAzyape prAsAdamAnalakSaNaM trayoviMzaH paTalaH / atha caturviMzaH paTalaH / mAnasUtrAdayaH / atha vakSye vizeSeNa mAnasUtrasya lakSaNam / tricaturhastamArabhya dvidvihastavivardhanAt // 1 // navapaGkirAntaM tu Astenarutka (hastenArkaka) raM bhavet / evamaSTavidhaM mAnaMyugmAyugmaM catuzcatuH // 2 // paJcapaDDhastamArabhya dvidvihastavivardhanAt / tividviraSTakArAntamAbhAsaM tritalasya tu // 3 // gRhyadharmakarAyAbatlaptASTAvikataH kramaH(karAH) | catuSpaJcatalaM vA'tha yugmAyugyaM ca te daza // 4 // vistAraM saptaSaT JcabhAgaM kRtvA dvijottama / rasabhUtagAMzaM tu vistArAdropayetkramAt || 5 || vistAradviguNaM caiva tasmAdaSTAMzamAdhikam / paJcAyArditaM tuGgamAse sadane dvija // 6 // zAntikaM pauSTikaM caiva jayataM cAdbhutaM tathA / sarvakAmikamityete abhidhAnaM yathAkramam // 7 // hastadvaidhamavRttyA'(ddhyA')tha vyAsAtsaMpUrNamAcaret / AvAsaharmyamAkhyAtaM vikalpamadhunA zRNu / 8 / / navapaGkikarAtpaJcapaTpaJcAzatkarAMzakam / dvidvihastavivRddhayaH tu caturviMzatisaMkhyayA / 9 // paJcabhUmiM samArabhya yAvadarkatalAntakam / avikalpaM ca yathAkramam // 10 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturviMzaH paTalaH / patriMzaddhastavistAre saptapaJcAzaducchye / prayodazatalaM kuryAnmama prItikaraM bhavet // 11 // vistAra saptapazcAzaM natrabhihastamaJcata(ka)m / nalaM SoDazabhiryuktaM zivahayaM zivapriyam // 12 // evaM vikalpamAkhyAtaM chi(chandamArgamatho zaNa / tricaturdazahastAdi dvidvihastavivardhanAt / / 13 / / paJcaSaTSaSTihastAntaM vyAse cai saptaviMzatiH / vaidabhUbhiM samArabhya bhAnubhUmi(mya)vasAnatu(ka)m // 14 // adhamaM madhyamotkRSTaM mAnaM vedatalaM prati / saptASTAdazahastAdi tritrihastavivardhanAt / 15 / / pazcapaNNavatiryAvaccaM prAgiva saMkhyayA / adharma madhyamotkRSTaM tuGgabhedatalaM prati / / 16 / / chindamevaMtalAkhyAtaM jAtihamyadhamaM(matho) zaNa / saptASTAdazahastAdi dvidvihastavivardhanAt // 17 // saptAzItIti hastAntaM saptaviMzatisaMkhyayA / catubhUmi samArabhya yAvadaketalaM prati / / 18 / / tAvadvistAramArakhyAtamutsedhaM zaNu sNhn(suvrt)| trisaptaviMzadrastAdividhihastavivardhanAt / / 19 // yAvadAzatahastAntamuccaM prAgina saMkhyayA / adhamaM madhyamotkRSTaM vyAsoccaM ca kramoditam / / 20 / / evaM jAtivimAnaM tu saH viMzatidhoditam / jAtichandavikalpaM ca AbhAsAste dvijottama || 21 // mahatIdvayantarAlpaM ca kSudranAnApracoditam / yugAgre bhUtamAne tu mAnasUtraM ca vinyaset // 22 // tadanyAkRtihANAM vedaM zRGgAntapUraNam / yatraiva bhajyate tatra mAnasatraM vidhIyate / / 23 // prAsAdAnAM tu vistAraM bhittipAddhAhyameva vA / tatpAdAbhyantaraM vA'tha tatpAdamadhyamaM tu vA // 24 // utsedhaM tadupAnAdi stupyantaM vA zironnatam / sabhAmaNDapazAlAnAM bhittimadhyAvasAnakam / / 15 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaviMzaH paTalaH / bhittimadhye'dhibATe vA madhye vA'pyantare'pi vA / bhittibAAgataM sautu bAhye vA'bhyantare'pi vA // 26 // tadadhrimadhyAvasAnaM mAnasUtraM dvijottama / / bhittimadhye'dhivistAraM cAghristhAneSu cocyate / / 27 / / bhittivAAgataM pAdaM prAgeva procyate tadA / / sAlAnAM bhittimadhye vA bAhye vA'bhyantare'pi vA / / 28 // yAnAnAM zayanAnAM ca syAnmadhye mAnasUtrakam / mAnasatraM samAkhyAtaM sarveSAM sadanAdinAm / / 29 // mAnasUtraM tu bAhye syAtkUTazAlAdinIvrakam / phUTAgrAttavi(vadvi)zAlaM vA tripAdaM vA'dhameva vA // 30 // pAdaM sArtha sapAdaM vA mAnasUtrAcca hoga(nirga)tim / athavA daNDamAnena tuGgAdInAM tu nirgatim // 31 / / daNDaM vA hyarthadaNDaM vA dvidaNDaM sAdhedaNDakam / tridaNDaM vA'tha niSkrAntaM mAnasUtrAttu bAhyataH // 32 / / mAnasyAbhyantare vezaM pipA(vipa)dAmAspadaM sadA / tasmAtsarvaprayatnena mAnasUtrAdvahirgatam // 33 // etadvinyAsasUtraM syAtsamasUtrAtsamaM tu dhaa| homAvAgatasUtraM vA avasAnamudAhRtam / / 34 // mAnavinyAsasUtraM ca avasAnaM ca te trayama / khyAtaM saMkSepato vipra zaNuSvA''yAdilakSaNam // 35 // iti kAzyapazilpe mAnasUtrAdilakSaNaM caturviMzaH paTalaH / atha paJcaviMzaH paTalaH / AyAdilakSaNam / atha vakSye vizeSeNa AyAdilakSaNaM param / harmyaSaDbhAgamAnaM tu guNADhayaM bamubhiheret // 1 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaviMzaH paTalaH / zevaM dvijAtiyoniH syAttamasedhakaraM budhaH / dharjayedvasubhizcaiva RkSe bhUtaM hayAdikam // 2 // navadhA parito hastaM pAtalaihAsayedbudhaH / zeSamarkAdipAraM syAvyAsAyAmakaraM guNaiH // 3 // triMzadbhirva yebhittiM zeSa prtipdaadyH| titha yastu samAkhyAtaM tujhaM hastASTaddhidam // 4 // nAbhistu nivizeSamAyAminyucyate budhaiH / tuGga navaM tu madhyAttu prAma(kramA)dvai nADibhirharet // 5 // zeSaM vyayamiti khyAtaM AyAdhikA(kyaM) vyayakSayam / ketuH siMho vRSo hastI guruH zukro budhaH zazI // 6 // yajamAnasya janmodavirodhe dinaM tathA / vAstujanmavirodhaM ca trasA(tathA) hyAtmakulaM zubham // 7 // evaM parIkSya bahudhA zubhamAnaM tu saMgrahet / athavA vistRtAyAmahastamaSTaguNIkRte / / 8 / / bhAnuvyaye vizeSaM tu Ayamityucyate budhaiH / navadvAdazabhihAsaH zeSaM vyayamudAhRtam // 9 // vasubhirguNite RkSe hRte zeSAdikaM dinam / guNavRddhayA'STabhihAMse zepaM dhvjaadiyonrH(yH)|| 10 // navaRddhayAparIto'staM saptasaMkhyA tu hAsayet / zeSamakodivAraH syAtriMzaddhAse tithirbhavet / / 11 // mAgvacchubhAzubhaM va zubhamAnaM tu saMgrahen / tripazcayu. vedaSaDaSTanava bhAti vai // 12 // sadeSTasiddhidAH proktAH zeSAstuH parivarjitAH / nRpakartazca janmakSIdgahaRkSAvasAnakam // 13 // gaNayenmatimAnvipraH zubhamAnaM tu gRhyatAm / lagnASTamavinAzaM ca duSTayogaM ca varjayet / / 14 / / zUpA(lA)diyogadoSAhaye duSTayoga udaahRtH| AyAdirevamAkhyAtaM nAgarAdividhi zRNu // 15 // Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcaviMzaH paTalaH / nAgarAdivimAnam / nAgarAdivimAnAnAM lakSaNaM vakSyate'dhunA / himAdrikanyayorantargato deza udAhataH // 16 // so'pi dezasvidhA bhinnastattaddezodbhavaiguNaiH / yathaiva dehinAM deho vAtapittakaphAtmakaH // 17 // tathA hyetajjagatsarva vijJeyaM triguNAtmakam / sAkSi(ttvi) tAmasaM caiva rAjasaM ca tridhA smRtam / / 18 // himAdrivindhyayorantargatA sattvA vasuMdharA / vindhyAdikRSNaveNyantA rAjasArakhyA mahI matA // 19 // kRSNaveNyAdikanyAntaM tAmasaM bhUtalaM bhavet / nAgaraM sAttvike deze tAmase pe(ve)saraM bhavet // 20 // rAjasaM drAviDe deze kAmadevaM hi bhAvahe(ye)t / sAtvike nAgare haveM tAmase vesarAlayau // 21 // rAjasai viDaihaya kramAtpuNDaziyoSitaH / viSNumahezvaro dhAtA kramAddhAdidevatAH / / 22 // nAgaraM bhUsuraM vidyAvesaraM vaizyamucyate / drAviDaM tannRpaM jJeyaM mAtratI(nataH)zRNu suvrata // 23 // kUTakoSTAdiniSkrAntaM mAnasUtre tu susthitam / unnatAvanatopeto kUTakoSThau yathAkramam / / 24 // ekAkAratalastambhapatratoraNasaMyutam / kSudrakoSThasamAyuktaM mahAnAsyapare dvija // 25 // vedikAjAlakopetaM kUTavedAzrazIrSakam / ekAnekatalaM vApi sAlIndraM vA'pi hInakam / / 26 // vedAbhaM zIrSa kaNThaM syAtsAlAkAramathApi vaa| nAgaraM bhavanaM khyAtaM tattaddeze prakalpitam // 27 // prAgvatkUTaviniSkrAntaM koSThakUTodgataM tu cA / mAnasUtrAdahiSkUTaM nItrakUTaM tu koSThakam // 28 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaviMzaH paTalaH / madhyakoSThaM sabhadraM vA dvibhadraM vA dvijottama / paJjaraM mAnasUtreNa kUTaniSkrAntasAgaram // 29 / / unnatAvanato velA sauSThIkopayathAkramam / unnataM sAntaraM maJcaM taM taM prastarahInakam // 30 // caturazrASTavattAbhaM kUTaM kramAttale tale / nAnAmasUrakastambhavedikAlakatoraNaH // 31 // vRttAkhyasphATitehastituNDaiH kumbhalatAdibhiH / hArAntareSu maJcorce kSudrakoSThayutaM tu vA / / 32 // tatraiva hastituNDaM vA bhadranAsyalpameva vA / sAdhAraM vA nirAdhAramekAnekatalaM tu vA / / 33 / / ziraso vartanaM kaNThaM vRttaM vASTAzrameva vaa| yugAaM vA ziradvIhaM vimAnaM drAviDaM bhavet // 34 // tadeva caraNAdhAramekAkAraM tu kalpayet / A(hA)rAntare vizeSeNa kalpattasphuTodayam / / 35 // samaM tu kUTakoSThAdvau sAntaramastarAnvitI / hInAvAntaramanto niSpaJcasamasUtrakam // 36 // hArAntare tu kartavyaM bhadraM vA bhadrapaJjaram / kapotapaJjarADhyaM vA sAntaraNastarAnvitam / / 37 // sarveSAM kaNThakUTAnAmAzIrSa tu yugAzrakam / ghasvadhe vedikopetaM maNDalaM zIrSakaM galam / / 38 // vasvakaM vA ziraH kaNThaM yugANaM vA prakalpayet / etacca drAviDaM khyAtaM homAdyAkumalAntaram / / 39 // vasvazraM vA ghaDazraM vA tacca drAviDamucyate / evaM trividhaM nityaM tu procyate drAviDAlayam !! 40 // besarAphUTakoThAdinIvAH syuH smsuutrnnaaH| vRttAkAraziropetAnkaNThakUTAnprakalpayet // 41 // vRttagarbhagRhAkAraM bAhyavRttAmameva cA / vRttagrIvaziropetaM gayeSThaM zikhareNa vA // 42 / / sAlindraM vA sabhadraM vA'pyekAnekatalaM tu vA / samAgraM vA''yatA yA vRttaM vRttAyataM tu vA / / 43 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paDviMzaH paTalaH / dvayazravRttAthavA(yana)harya kUTakoSThAdibhiyutam / unnatAvanatopeto kUTakoSThau yathAkramam // 44 // samau vA kUTakoSThau dvau bAhU bhUmyekameva vA / vesaraM bhavanaM khyAtamathavA'nyaprakArataH // 45 / / janmAdistUpiparyantaM yugANaM nAgaraM bhavet / vasvazraM zIrSa kaNThaM vA drAviDaM bhavanaM bhavet / / 46 // vRttagrIvaziropetaM vesaraM harmyamIritam / kUTakoSThavihInAnAM harmyakaM kathitAstime( taM tvidam ) // 47 // nAnAdhiSTAnasaMyuktaM galaM pratyAdhi bheditam / sarvatra vRttapAdaM vA vesare bhavane kuru / / 48 // liGga ca piNDikAM caiva prAsAdaM caiva jAtikAm / sabaisaMpatsamRddhiH syAnnRpatevAstu majjanam / / 49 // parite viparIte vA rAjarASTrabhayaMkaram / tasmAtsarvaprayatnena ekajAtyavamAcaret // 50 // nAgare sakalaM zAntaM vesare yAnapattinam / . . bhogaM vIraM ca nRttaM ca drAviDe bhavane bhavet / / 51 // anyathA cedvipatya ca karturbhazca dehinAm / / nAgarAdividhiH prokto garbhanyAsavidhi zRNu / / 52 // iti kAzyapazilpe nAgarAdividhiH paJcaviMzaH paTalaH / atha paviMzaH pttlH| garbhavinyAsaH / - - - atha vakSye vizeSeNa garbhanyAsavidhi param / prAsAdade (ge)hamityuktaM tasya prakAro vAstugarmakam // 1 // guruhIne gRhe vipra sakRtkAlaM navAsyakam / - ahamanyazca vedAzca na base yunna ()garbhakam // 2 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paDdizaH paTalaH / tasmAtsarvaprayatnena garbhanyAsaM tu kArayet / zrIpraNa(daM) bhA(prA)NinAM garbhamitare zrIkaraM bhavet // 3 // adhiSThAnapraterurSe bhUsurANAM hitAya vai / ku.muzva napANAM tu jagatyUrSe vizAM varam // 4 // homorca garbhavinyAsaM zUdrANAmabhivRddhidam / sarvajAtyantaM ha(saM)proktaM bhUmau tvASTakopari // 5 // mAmAdamaNDape ceva mAgdvAre gopure tthaa| parivArAlaya caitra garbhanyAsaM tu kArayet // 6 // yatrai''vAdyeSTakAnyAsaM tatra garbha nidhApayet / sauvarNa rAjataM tAnaM zreSThamadhyAdharma kramAt / / 7 / / kAMsyenavAthavA vipra kartavyaM garbhabhAjanam / paJcAjulaM samArabhya yAvadve viMzadaGgulam / / 8 / / ekekAGgula vRddhathA tu kalAsaMkhyA tu bhAjanam / ekAdiSADazAntAnAM bhUbhInAM tu yathAkramam // 9 // garbhabhAjanatArAste tvadhimUlataraM tu vA / garbhabhAjanavistAraM vistArasadRzonnatam / / 10 / / bhAjanIvasya bhAga vidhAnasyocchyaM bhavet / bhAjana divibhAgAntaM vidhAnAlambanaM dvija // 11 / / yavekacyAsamArabhya yavAH koSThavistRtam / phalocaM vicaturbhAgaM koSThamityudayaM bhavet / / 12 // mazyakoSTha nyasetkUTamindranAbhasamanvitam / tatpUrva hyaSTakoSTaSu parito dvijasattama / / 13 // anantAdizikhaNDyAntaM mUlamannaM nidhApayet / tarAhA poDaze koSThe pUrvAdikramayogataH // 14 // akArAdivisagAnta spa(sva)rAnyasvAtra(syAtkra)pena(Na)tu / ratnalobhA(hemA)ni dhAkA(nyA)ni phalAbhya(nya)ntava(rake nyaset // 15|| mRtphandadhAnyapatrANi garbhagarte tu vinyaset / phalazuddhiM tataH kRtvA gavyadaretyudAharan // 16 // mANikyaM vinyasetkUTe kUTAkSaramudAharan / anante vimasevanaM sUkSme sau(mauktikavinyaset // 17 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 kAzyapazilpa paDviMzaH paTalaH / zilottamairindranIlaM syAtsphATikyaikanetrake / ekarudre tu zakhaM syAtrimUrte puSkarAgakam // 18 // zrIkaNThe sUryakAntaM syAcchigvaNDau tu visUrakam / / svarNenaiva jagatkRtvA akAre vinyasendudhaH / / 19 / / kapAlaM rajatenaiva ikAre tu nidhApayet / / tantreNaiva tu taM kumbhamukAre dvijasattama // 20 // ArakUTena tadvAraM gakAre tu nidhApayet / kAse (sye naiva vi(pi)nAkaM tu akAre vinyaseddhadhaH // 21 // sIsena parazuM kRtvA ekAre tu nidhApayet / puNA haraNaM kRtvA okAre tu nidhApayet // 22 // trizUlamAyasenaiva aMkAre tu nidhApayet / svarNena vRpamaM kRtvA kUTAkSare nidhApayet / / 23 / / AkAre vinyasecchamyAmIkAre tu matazzi(nAzi)lAm / ukAre jAtiliGgaM tu RkAre gairikAM nyaset // 24 // saurASTraM caiva lakAra ekAre tvaJjanAM nyaset / gorocane tathAMkAre visajye nIladhArakam // 25 // taddhIjaM samanusmRtya vinyasettatkrameNa tu / yavA nIvArazAlI ca bhiyaDanatilasapam // 26 // mudgAni sapta bIjAni pUrathedgarbhabhAjane / . vidhAya ca vidhAnena susnigdhaM sudRDhaM kuru / / 27 / / mAsAdasyottare cAne paJcapaTsaptahastakAm / poDazastam saMyukta prapA kRtvA'tisundarAm // 28 // vidhAnenozramAcchAdha taraGgaiH stambhaveSTanaH / dvAratoraNasaMyuktaM darbhagalA.bhUSi m / / 29 // maNDapasya tribhAgekaM madhye vedi prakalpayet / hastamAtrasamutsadhaM tAlamAtramathApi vA // 30 // paritastvamikaNDAni mahAzAlaM dvijottama / 5turazra dhanuvRttaM padmaM prAgAdiSu kramAt / / 31 // tribhekhalasamAyuktaM nAminonisamanvitam / darpaNodarasaMkAzaM kuNDavedisthalaM kuru // 32 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaDUviMzaH paTalaH / tacchilpivatamuddAsya gomayAlepanaM karu / piSTacUrNairalaMkRtya puNyAI prokSayetku(NaM kuru // 33 // ghedI de sthaNDile kuryAzcatudroMNaistu zAlimiH / tilataNDulalAjaizca darbhaH puSpaiH paristaret // 34 // gandhapuSpAdibhiH pUjyA digdevA nAmamantrakaiH / gavyAbhiSecya phalaM tu snApayedndhatoyakaiH // 35 // tanmunA kautukaM bacA navavastreNa veSTayet / sthaNDile tu nidhAtavyaM kUTAkSaramudAhRtam // 36 // parito'STau ghaTAnyastvA(sya) samUtrAnsavidhAnakAn / sakUcanvistrasaMchannAnta(sagandhAnparitaH kramAt / / 37 // vizvezvarAdikumbhastha stotrAbhyarca svamantrataH / kuNDAnAM paJcasaMskAraM kRtvA homaM samAcaret // 38 // AnyAdhAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret / sami[dAjyacarullAjatilataNDulasarpapAn // 39 / / hRdayAdiSu saGgazca IzAnena krameNa tu / / homaM kRtvA vizeSeNa prtyekaassttshtaahutiiH|| 40 // drabhyAnte vyAhRtI tvA mUlenaiva zatAhutIH / jayAdirabhyAtAnazca rASTabhiccava homayet / / 41 / / evaM jAgaraNaM rAtrI prabhAte sumuhUna ke / sunakSatre sulagne tu mutithau ca guvArake // 42 // zivadvijakule jAtaH svAcAryaH zivadIkSitaH / snAnadvayasamAyuktaH sakala H savigrahaH / / 43 // sitavastrottarIyazca sitmaalyaanlepitH| AcAryAnpUjayettatra vastrahemAGgulIyaka: / / 4 / / zilpinaH pUjayettatra vastrairAbharaNAdibhiH / garbhasthAnaM pravizyAtha kartA kUrcA(cA''cA)yazilpi ca // 5 // aSTadhA vibhajedbhitti bAhyatazcaturastya net / trINi cAbhyantare jyaM zeSAMze bhAjana nyaset // 46 // hanadIsasyavalmIkaM hlste'ngguliraattte| nAgAvRSabhazRGge ca aSTamudrA(padgrA)hya dezikaH / / 47 // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa mAviMzaH paTalaH / garbhagane namocA" kandAnya settanopari / madhyame tvamvuja nyasmAtpUrva kumudakandakam / / 48 // dakSiNe cotpalaM kandaM saugandhiM pazrime nyaset / saumya uzIrakandaH syAdrIjaM tadupari nyaset // 40 // pUrve tu vinyasecchAliM brIhiM - dakSiNe nyaset / pazcime go(ko)dravaM vidyAnmASamuttarano nyaset // 50 pAke vinyasenmApAnakanyAM kuru pUjakaiH / priyaMgu vAyudigbhAga aizAnye tma(tu)kulastha(lithokama / / 51 // evaM nyasya hRdaM mantrAMstathA - garbhabhAjanam / savAthamamAyuktaM nattageyasamanvitam / / 52 / / jayazabdasamAyutaM brahma ghoSasamanvinam / prAmAdabIjamuccArya sthApayedgarbhabhAjanam / / 53 / / zalenA iSTikAbhivA mughayA sudadaM kuru / gandhapUSpAdibhiH pUjya prasAda ... ... ... / garbhapAsavidhiH khyAtastastvekavidhi zRNu // 14 // iti kAzyapazilpe garbhanyAsavidhiH paviMzaH paTalaH / atha saptaviMzaH paTalaH / ekatalam / atha vakSye vizeSeNa harnAmekanalaM zaNu / tasya vistAratuGga ca proktaM prAsAdamAnake / / 1 / / yugAtraM vRttamAyAzra(ta) vasvazraM ca SaDazrakam / aSTAzramAkRtistveSAM zikhare'pi tathaiva ca / / 2 // harmyatArArdhamAnaM tu kanyasaM mukhamaNDapam / haryatArasamaM zreSThaM tayomadhye'STabhAjite / / 3 / / mukhamaNDapadIpaM (dhya) tu navadhA kathita mayA / prAsAdamadRzaM vyAsamuttama trayamaNDapam // 4 // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe samAviMzaH paTalaH / prAsAdAvezanaM zlepA(zreSThaM) daNDaM vA'vadhidaNDakama / dvidaNDaM vA pravezaM tu mAnasUtraM dvijottama // 5 // antarAlasamAyuktaM yuktasAga-saMyutam / / sAvakAzAntarAlaM ca dIrgha dvitricatuSTayam // 6 // sopAnaM pAzvayoH kuryAdgajahastavibhUSitam / prAsAdabhittivistAratulyaM vA'tripAdakam / / 7 // antarAlasya bhittezca vyAsAH syumaNDape tathA / / kUTakoThAdiyuktaM vA haniM vA mukhamaNDapam / / 8 // trivargasaMhitaM vA'pi toraNAdyairvicitritam / pakAnekatalaM vA'tha kartavya mukhamaNDapam // 9 // 4yaMtArAgnibhAgaikaM garbhahasya vistaram / paJcabhAge'gnibhAgaM ca vedAMzaM saptabhAgikam // 10 // dvArAMze bhUtabhAgaM tu arkAzaM rudrabhAgike / / ayodazAMze vastraMzaM darzavasvAMzamAgike // 11 // sapAdaM ca navAMzaM ca vyAsoddhaM tri(caM hi) dvijottama / garbhahasya vistAro navadhA parikIrtitaH // 12 // zeSabhittivizAlaM syAsparitaH karAyedvadhaH / ekadvitricatuSpaJca paGkiH syAdekabhAgike // 13 // hamyoccaM vasudhA bhajya ekAMzaM hi talocanam / dvibhAgaM caraNAyAma prastarasyakabhAgatA / / 14 // galocaM tvekabhAgena dvibhAgaM zikharodayam / ekAMzaM stRpituGga tu kalpyaivaM zAntikaM bhavet // 15 / / ekAMzarahitaM zeSa paJcaM vA pAzcedevatA / / evaM zAntikamAkhyAtaM pauSTikaM cAdhunocyate // 16 // ra.danAce navAMze tu ziyAMzaM tu talodayam / andhe(dhai)tAMzasamAyuktaM dvayAMzaM caraNAyatam / / 17 / / pazcamAnaM tathaivAMza sAdhyaM pAdAMzakaM galam / / satribhAgaM dvibhAgaM tu zikharodayamIritam / / 18 // ra.(ya)potsedhaM tathaikAMzaM pauSTikaM sadanAnvitam / sadaMtacche(danocaM) dazAMzaikamadhiSThAnodayaM bhavet // 19 // Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptaviMzaH paTalaH / sArdhadazaM tu pAdocca prastarozcaM zivAMzakam / sAdhIzaM galamAnaM tu guNAMzaM zikharodayam // 20 // ekAMza sthUpimAnaM tu japatAnA(yasthAna) mudAhRtam / rudrAMzaM hayaMtuGgatu sapAdAMzaM dharAtalam / / 21 // sArdhadayaMzaM tu pAdoccaM prastarocaM zatAMzakam / pratyarthIzaM tu kaNThoccaM sArdhasyAMzaM tu zIrSakam // 22 // zeSa syU(stU)pyudayaM khyAtaM tadbhUtaM sadanaM bhavet / uttuGga saptabhAge tu vyomAMzaM tu dharAtalam / / 23 / / pakSAMzaM pAdatuGga tu zikharoccaM guNAMzakam / stUpyo(pyu)tsedhaM tathaikAMzametatsyAtsarvakAmikam // 24 // zAntikAgrudayopetaM hamaiM (bhya)guNyaM kramodayam / vizca(pa)rIte tripAdI(dAnAM) vipaNi(baiparI)tyaM samAvaheda // 25 // tasmAdbhittyAdiguNyaM ca udayaM caikamAcaret / rudrAMzaM sadanotsedhaM talamekAMzamAnataH // 26 // dayaMzaM ca caraNAyAma prastaraM ca zivAMzakam / upagrIvaM tu sAzaM tripAdaM prastarodayam // 27 // sapAdAMzaM galotsedhaM sArdhavyaMzaM tu zIrSakam / ekAMzaM sthU(stU)pimAnaM tu evaM caivAdbhutaM smRtam / / 28 / / athavA'STau dviraSTau ca dhAtvaSTAbhUttathA kRtam / pakSarAdhAramAnaM ca maJcopagrIvamaJcakam // 25 // galamUrdhni zivAmAnaM pAne cASTanavAMzakam / sopagrIvasamaM caitadekabhUrekavinyaset // 30 // arva maJcopariSTaM tu catuSkoNaiH sasuvana / atharA(vA')STanavAMze tu sasaptAMzaM savistaram / / 31 // vividhaM syAtsamAyuktaM karNakUTamudAhRtam / karNakUTasamAyuktaM hInaM vA tadvizeSataH // 32 // praviSTAnAdisarvAGgaM pragrIvaM ca prakaplayet / vRttagrIvasamAyuktaM tathaiva zikharaM ghanam / / 33 / / zikhare tu mahAnAsI caturasrA mahAni(di)zi / dizi bhadrAyataM vA''ste maJce'lpA nAsikA kalA / / 34 / / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptaviMzaH paTalaH / prastare'STAlpanAsI vA jayadvaMdvamudAhRtam / tadeva karNakUTAbhyAM SaTpaJcAze zivI(ve)tathA // 35 // nAgare'tyucitaM kaNThakUTAkAraM prakalpayet / kaNThakUTasamA madhyA bhadraM tadbhadranAsikA / / 36 // antarAlaM ca tattulyaM kSudraM paJcAMzasaMyutam / abhadraM vA'tha bhadraM vA kUTaM vA bhadranAsikA / / 37 / / bhadrA nAsI vizAlaM vA madhye bhadraM vizAlakam / tricatuzvaSaTsaptabhAgaM vA sadanasta(nAMza)kam // 38 // kRtvaikAMza dvibhAgaM vA madhye bhadravizAlakam / tribhAgaM ca vizAlaM tu madhye madraya(va)zAlayAH // 39 / / daNDaM vA'dhyardhadaNDaM vA dvidaNDaM vA'tha nirgatiH / yatheSTaM zikharaM kaNThazrImogAntamudAhRtam // 40 // vasvarNa paTTasaMyuktaM svatAre kuDyapAdayoH / svatAra kukhyapAdADhayAniSkrAntarahita tu vA / / 41 // zrIbhantadi(dramiti vikhyAtaM sarvadevAtmakaM param / tadeva sadane bAhye madhye bhadragutaM tu vA / / 42 / / toraNairjAlakAdayaM tacchrIvizAlaTumAnvitam / sadeva devikAkaNThaM zikharaM ca ghaTaM tathA // 43 // ghasvaGgaH pAdasaMyuktaM caturdibhAganAsikam / pacAro (catasro)nAsikAcA(thA)lpAcchi(rUpAH zi)khare tu vidivisthatAH pAdaM pratyalpanAsADhacaM svastivandhaM taducyate / tadeva madhyabhadraM ca karNakUTavihInakam / / 45 // suzobhanAvaha khyAtaM sarvadevapriyAvaham / zikhare tu kRtA nAsiM prastArASTau dviradhA // 46 // yugAnaM zikharaM kaNThaM vaidikaM caiva zrIkaram / sadeSa zikhare cASTAvalpanAsisamanvitam / / 47 // mahAmAsyapare koSThasaMyutaM zIrSagaM(ka) bhavet / mAsikAvistRtaM daNDadvayaM pA''pi tridaNDakam // 48 // kozIpasamAkhyAtamussedhaM nAsikAsamam / vidikSu bhadranAsAdayaM zikharaM parikalpayet // 49 / / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptaviMzaH paTalaH / vRttamastakakaNTADhayaM vasvagraM vA galaM shirH| vRttakAMza(sa)ramAkhyAtaM vasvagraM rAjakesaram // 50 // prAsAdasya tu vistAraH pazca saptASTa vA bhavet / vibhAgaM vA vibhAga vA prAgvadvA madhyabhadrakam / / 51 / / daNDaM vA'dhyarthadaNDaM vA dvidaNDaM vA tridaNDakam / madhya bhadrasya niSkrAntaM bhadrApekSitahabake / / 52 // ya nR(yanmahAnAsikopetaM ziraH svAyaka(na)vattakam / pAdaM pratyalpanAsADhacaM kaTaM ye zIrSamA(kA)kRti / / 53 / / kalyANasundaraM khyAtaM sarvadevAIkaM param / tadeva bhadranAsAvyaM pUrvAparaM dvijottama / / 54 / / lalATanAsikopetaM pAzvayonisattama / samaM vA sAyanaM vA'ya kalpitaM kozalaM bhavet // 55 / / talaM prativimAnAdi du(u)nataM ma(tva)ya vakSyate / skandaM pUrvadigbhAge dakSiNAmUrtidakSiNe / / 56 / / pazcime viSNumUrti vA liGgodbhavamathApi vaa| dhAtAramuttare vipra bhArasthAne tu varjayet // 57 / / maNDape dakSiNe bhaTTe sthApayedvi(ddhi)vidhA(nA) yakam / pUrve vA pazcime tasya nRttamUrti prakalpayet // 58 / / durgAmuttaradigbhAge kSetrapAlaM tu vA dvija / . sthAnaM vA sadanaM vA'tha dizi mUrti prakalpayet / / 59 / / evaM dharAtalo tu ... .... skandaM vai pUrvadigbhAro zaka thA sitarohitam // 60 // hastirvidhInabjakAsIna eka eva samanvitam / dakSiNe dakSiNAmUrti vIrabhadramathApi vA / / 61 // pazcime nArasiMha ta saumyamUrtimathApi vA / uttare tu dhiAtAya(2)abja vA dvina sattama / / 62 / ' prastaropari kartavyame dvitrinale tathA / catu bhUmyAdibhramAsu mahezastu yatheSTagaH / 63 / / umAskandAdisahito mahezaH parikIrtitaH / anyadevAzca gandharvAH lilA daityA mAraNAH / / 64 / / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAviMzaH paTalaH / kalAnsayugabhUmyAdigrIve ca prastarAntake / iSTamartimavi(ri)STAMze kalpayetkalpavittamaH // 15 // galasyAdisthamaJcorce koNeSu vRSabhaM kuru / koNaM prati dvayaM vaikaM vRSabhaM zayanaM kuru // 66 // bhUtaM vAma catuSkoNe hRdayAJjalisaMyutam / kalpayetyApIThe ve AsInaM tu bRhattanum / / 67 // AmodaM cAgnikoNe tu pramodaM nairRte bhavet / pramukhaM vAyukoNe tu durmukhIzAnakoNake // 68 / / zvetaM raktaM tathA pItaM kRSNamanyAdiSu kramAt / / yamo vai devatA hyeSA(tA)tAsAmAvAhanaM kuru // 69 // karAlamudgagulmAsu kakarSi kaNalepanam / nAnAlaMkArasaMyuktaM nAnAlIlAsamAyutam / / 70 / / nAnAkrIDasamAyuktaM sudhayA dhAtubhistathA / yathocitaM kalpayettu zUlAdAviSTakA bhavet / / 71 / / evaM talamidaM khyAtaM dvitalaM tu tato viduH / / 72 // iti kAzyapazilpa ekAlavimAnalakSaNaM sataviMzaH paTalaH / athASTAviMzaH paTalaH / dvitalam / atha vakSye vizeSeNa dvitalasya tu lakSaNam / prAsAdamAnavaskuryAdvistAroccaM ca nirgamaH // 1 // vinyAsasUtrayorantAsaM sapta vA bhavet / ekAMza kUTavistAraM koSThaM tu dviguNAyatam / / 2 // kaTavyAsasamaM koThaM vistAraM dvijasattama / zeSa hArAntaraM koSThaM pAIyostu sapaJjaram // 3 // hArAntaramazeSaM vA tripAdaM vA'rdha eva vA / paJjaraNyAsamAkhyAtaM kUTabAhyasamogatim // 4 // Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAviMzaH paTalaH / antaHpraveza vA mAnasUtrANi prayutaM tu vA / paJjaraM karNakUTAbhaM nAsikAkArameva kA // 5 // prAsAdoccaM tu vibhjedssttaaviNshtibhaagyaa| guNAMza(vyaMzaM)dharAtalotsedhaM rasAzaM caraNodayam // 6 // prastarocaM guNAMzaM syAbhUtAMzaM caraNodayam / dvibhAgaM prastarotsedhamekAMzaM vedikodayam // 7 // dvibhAgAMzaM galotsedhaM sArthavedaM zirodayam / atya(zaM zikhAmAnaM kalpitaM zAkti(ntikaM bhavet / / 8 // catastriMzatibhAgaM tu kRtvA ca sadanodayam / sAdhodhAzamadhiSThAnaM tadvidhaM caraNodayam / / 9 // prastarAMccaM guNAMzaM syAttalipaM sArdhaSaD bhavet / guNaziM maJcamAnaM tu vyomAMzaM vedikodayam / / 10 // sArdhAnyaMzaM galotsedhaM bhUtAMzaM zikharodayam / adhAzaM zikharamAnaM pauSTikaM sadanaM bhavet // 11 // saMdeva galamAnaM tu sArdhadUyaMzena kalpayet / zeSaM pUrvavadevaM tu trayastriMzodaye kRte / / 12 // jayadaM sadanaM hyetatsarvadevapriyAvaham / SaTtriMzadvibhajetya(tsA) dhayaM tu gndh(ghtttunggdhraatlm||13|| cambaMzapAdamAnaM tu sAdhAnyaMzaM tu prastaram / / saptAMzaM caraNAMccaM tu guNAMzaM ca galodayam / / 14 // bhUtAMzaM zikharoccaM tu sthUstU)pyuccaM sArdhabhAgayA / arthabhUtaM sadanaM ghetatkalpayetkalpavittamaH // 15 // catvAriMzatibhAgaM tu kartavyaM sadanodayam / adhiSThAnoccadAMzaM stambha tadvigu gAyatam // 16 // yagAMzaM mazcamAnaM ca stambhalipsAdhesaptakam / pribhAgaM prastarotsedha dvibhAgaM vedikodayam 17 // tribhAga grIvamAnaM tu zikharaM saptabhAgayA / zeSaM zirodayaM khyAnaM vimAnaM sarvadA zikhA // 18 // homAdistUpiparyantaM yugAnaM parikalpayet / catuSkUTaM catuHzAlaM pajarASTrakasaMyutam / / 19 / / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAviMzaH paTalaH / paSTavAlpanAsiM ca pAdaM prati prakalpayet / . kalpitaM vedikAyaistu nAnAcitrairvicitritam // 20 // etatsvastiphamAkhyAtaM sarvadevapriyAvaham / ... sadeva zIrSakAgreSu pArzvayoH svalpanAsikA // 21 // svastibhadramiti khyAtaM mama prItikaraM bhavet / . . tadeva nataphUTaM ca koSThaM nAsikamaJcakam // 22 // natapaJjarasaMyuktaM yatheSTaM krmshiirsstH| . stapighaTa galaMtaM ca zrIkaraM samudAhRtam // 23 // tadeva kuTakoSThAH syuH kUTazAlonnatAH smaaH| nimnapajjaravanto sau yattatkailAsamacyate // 24 // tadeva kaTakoSThoM dvau nimnosnatavivarjitI / antaramastaropeto samasUtratato natI / / 25 / / hArAntare vizeSeNa yugaM vA yugapajaram / catuSkUTaM catuHzAlaM SaDaSTavAlpanAsikA / / 26 / / vasvagraM vedikopetaM vartula zIrSakaM galam / zikharaM vasunAsADhyaM bhadrAbhadraM catuzcatuH // 27 // bedikAtoraNADhathaM tu rudrakAntamidaM param / / kUTAtkoSThakaniSThAntaM daNDaM vA'dhyadaNDakam / / 28 / / dvidaNDaM vA tridaNDaM kA phUTAtkoSThasya nirgatiH / nAnAdhiSThAnasaMyuktaM nAnAstambhavimAnitam // 29 // prAguktAnAM tu sarveSAM kalpitaM vA'pi honkm| . tadeva zikhare cArdhakoSTakaM tu catuSTayam // 30 // cataratha ziropetaM catapkaTasamanvitam / SaDaSTanAsikopetaM svastisaM(ba)ndhamiti smRtam // 31 // tadeva kUTakoSTho dvau cAntaraprastarAnvitau / hArapaJjarasaMyuktaM SaNmR(Da)STau vA'lpanANikam // 32 // sAlaMkAra saMyuktametakalyANasundaram / sadeva zikhare cAdhya(dhai)koSThakaM tu vivarjayet / / 33 / / catvArinAsikopetaM zikharaM parikalpayet / nAnAlaMkArasaMyuktametatpAJcAlamucyate // 34 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAviMzaH paTalaH / sadevASTAzramedIyakaMdharaM zikharaM dhanam / ziroSTI [ ca ] mahAnAsiyuktaM tadviSNukAntakam / / 35 // sAntaraM prastaropetaM kUTakoSThau catuzcatuH / lambapaJjarasaMyuktaM vRttazIrpakakaMdharam / / 36 // daNDaM vA'dhyardhadaNDaM vA dvidaNDaM vA tridaNDakam / karNakUTaM tu koSThAni niSkrAntaM parikalpayet / / 37 // SaDaSTanAsikopetaM catvAri zikhare vara ! etadvizvakarAnyasyAdIzvarasya priyAvaham // 38 // tadeva tricaturbhAge bhAgAdhikyaM yathAzrakam / tathA'zI makaNThaM cAvedika tatprakalpayet // 19 // stUpitra yasamAyuktametanmaGgalamucyate / tadevAyatavRttAbhaM gAndhArAmiti vidyate // 40 // tArAdardhAdhikAdarthamAyatAbhaM samAyaM vA / / dvayazravRttamupAnAdikalitaM vA tadeva hi // 41 // samAzramAyatAoM vA vAhya taH parikalpayet / vRttagarbhagRhopetaM kUTakoSThama(ka)saMyutam // 42 // vRttAbhaM karNakUTAnAM zIrSa syAtparikalpayet / . kUTakoSThAlpanIDAzca samasUtraizca kalpayet // 43 // nAmnA manoharaM ramyaM sarsa(va)devAhakaM param / upAnAdistUpiparyataM vRttaM cettu bahibahiH / / 44 // zeSa prAgiva kartavyaM zivakAntamidaM param / caturazramadhiSThAnaM garbhagehaM tathaiva ca // adhiSThAnopariSTAttu stUpyanta vartulAkRti ! kUThakoSThAdisarvAGgayuktaM garbhagRha bhavet / / caturazramadhiSThAnamAyatAzramathApi vA // 45 // rasAtha zikharaM kaNThaM kUTakoSThAdisaMyukta.m / / yathocitaM tu saMkalpya nAnA kUbarakAntakam / / 46 // evaM tu dvitalo(laM)yorayaM bhedamaSTAdaza smRtam / iSTakAbhiH zilAbhirvA homAdistU pakAntakam // 47 / / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe navaviMzaH pttlH| kalpisaM sazcitaM hayaM pumAniva dhanIkRtam / dRSTadeSTakAbhi(dRSadbhiriSTakAbhiH) saMmizrahayaM tadeva hi // 48 // zre(teSvAda di Saka(havAkArya taSviSTakA kriyA / iSTakAdArUhi(saM)mizraM SaNDameta dudAhRnam // 49 / / tadevopacitaM khyAtaM ghanAdhanamudAhRtam / azeSatarubhiH kArya saMcitaM strIti vidyate // 50 // aghana ceti tatkArya evaM paMSaNDa yoSitAm / vaktramaNTapamAnaM ca garbhagRhavizAlakam // 51 // bhinnivyAsaM catuH sarve (zAlaM)vAgvadeva taloktavat / dvArasyobhayapAdhaM tu pAdayorantare dvija // 52 / / dvArapAlaguhAM kuryAttalAduttarasiMhakam / bimbAditaM dvizAlaM ca daNDamAtraM tu vezanam / / 53 / / sarvadhAmani kartavyaM tavezA(praveza)rahitaM tu vA / evaM dvitalamAkhyAtaM tritalaM tu tato viduH // 54 / / iti kAzyapazilpe dvitalavidhAnonAmASTAviMzaH paTalaH / atha navaviMzaH paTalaH / tritalam / atha vakSye vizeSeNa nitalaM zRNu suvrata / tasya vistAramAnaM ca puroktaM hathaimAnakam // 1 // vinyAsasUtrayorantaraSTAviMze tu bhAjite / ekAMzaM kUTavistAraM zAlAyAmaM ca taiyam // 2 // aMzaM tripAdamadha vA paJca(a)cyAda(ravyAsa) mucyate / zeSa hArAntarakhyAnaM niSkrAntAdIni pUrvakam // 3 // UrzvabhUmirasaM zeSaM kUTavyAsamudAhRtam / .. zAlAyAmadvibhAgaM tu zeSa hArAntaraM bhavet // 4 // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 kAzyapazilpe navaviMzaH paTalaH / hArAntaraM tu saMpAcaM tripAdaM vA'tha pajaram / UrdhvabhUmitribhAgakaM madhyabhadraM vidhIyate // 5 // daNDaM sArdhadvidaNDaM vA madhyabhadrasya nIvrakrama | prAsAdasyocchrayaM bhAnudveguNAMzaM vibhAjite // 6 // dvibhAgaM bhUnalotsedhaM vedAMzaM caraNodayam / maJcamAnadvibhAgena pAdonaM caturaMzakaiH // 7 // pAdAya (na) vahnisAdhya mastarocamudAhRtam / . pAdocaM sArdhacahnayaMzaM sapAdazaM tu maJcakam // 8 // azaM vedikAmAnaM galamAnaM zivAMzakam / sAzaM tu zikharaM stUpyucca tvekabhAjayA // 9 // evaM hi kalpitaMge zAntikakSa (kaMtviti vidyate / caturviMzati cAyAme taloccaM tu dvibhAgayA // 10 // vedAMzaM caraNAyAmaM pakSAMzaM maJcamAnakam | pAdonacaturaMzaM tu pAdAyAmamitaSyite // 11 // sArdhaMzaM prastarotsedhaM sAdhyarthaM hyudayaM bhavet / arghAzaM tu maJcaccamadhyAzaM vedikodayam // 12 // zivAMza grItramAnaM tu guNAMzaM zikharodayam / sapAdAMzaM zikhAmAnaM pauSTikaM tadudAhRtam || 13 // saptaviMzatibhAgaM tu kRtvA ca sadanodayam / dvibhAgaM dharAtalotsedhaM yugAMza caraNodayam // 14 // maJcamAnaM dvibhAgena vedAMza caraNAyatam / pAdonadvayaMzamaJcotalipoccaM tu taddvayam // 15 // sArdhaMziM prastarotsedhamekAMzaM vedikodayam / dvibhAgaM grIvamAnaM tu vedabhAgaM tu zIrSakam // 16 // zeSaM stUpyudayaM khyAtaM jayadaM tadudAhRtam / catvAriMzaddayAdhikyaM bhAgaM kRtvA gRhonnatam // 17 // adhiSThAnatribhA [gA]rdha saptAMzaM caraNodayam / taloccasadRzaM maJcaM talipaM sArdhaSaTkakam || 18 || guNAMzaM prastarotsedhaMbhUbhAgaM ca padaMzakam / sArdhadvayaMzaM tu maJcazcamekAMzaM vedikodayam // 19 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe navaviMzaH paTalaH / galamAnaM dvibhAgaM syAd bhUtAMzaM zikharodayam / vibhAgaM stUpituGga tu proktamudbhutaharmyakam / / 20 // prAsAdasya tu tuGgena SaDaSTAMzavibhAjite / adhiSThAnayugAMzaM tu vasvaMzaM caraNAyatam // 21 // maJcamAnaM tu vedAMzaM talI(li)paM sArdhasaptakam / / sArvatribhAgamaJcI satpAMzaM caraNAyatam / / 22 / / prastarocaM guNAMzaM tu zivAMzaM vaidikodayam / dvibhAgaM galamAnaM tu rasAMzaM zikharodayam / / 23 / / dvibhAgaM tu zikhAmAnamevaM syAtsarvadezikam / aSTakUTASTazAlAbhiH kalApaJjarasaMyutam / / 24 // dUrNavatyalpanAsADhyaM janmAdAgraM yugAMzakam / nAnAdhiSThAnasattAnAM nAnApAderalaMkRtam / / 25 / / zikhare bhAnunAsAdayaM mahAnaM caturaSTakam / phUTakoSThonnatAdIni gArAdAdhucitaM bhavet // 26 // svastikaM bhavanaM khyAtaM tadeva zikhare dvija / catu(ma)hAnAsikopeta(nAsikAdaya)palpATakavivarjitam / / 27 / / svastibhadrAmidaM khyAtaM sarvadevapriyAvaham / tadeva vRttazikharaM galaM vai vedikA tathA // 28 // rudrakAntamiti (daM nA)nnA mama prItikaraM param / tadeva zIrSakoNeSu alpanAsIdayAhvayam / / 29 // pharipataM zivakAntaM syAcchivaprItikaraM gRham / tadeva vedikA kaNThaM zIrSakaM ca ghaTaM tathA / / 30 // pasvayaM (aM)kalpitaM yattadviSNukAntamidaM param / vinyAsasUtrayorantaM navabhAgavibhAjite // 31 // ekAMzaM kuTavistAraM dvibhAga koSThadIrghakam / koSThaM prati dvikoSThaM syAda(zaM paJjaraM tataH // 32 // zeSahArAntaraM khyAtaM kalpayetkalpavittamaH / catukUTAThazAlAMzaM bhAnupaJjarasaMyutam // 33 // taM cA(tacA)lpanAsikopetaM vasvagraM zIrSakaM galam / mahAnArayaSTakopetaM zikharaM tadvijottama / / 34 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe navaviMzaH paTalaH / nAnA zuddhamimAnaM tu dharmaprItikaraM bhavet / tadevASTAzravedI tu vi(vRttAbhaM zikharaM galam / 35 / / vimAnAtinAmnAtaM sarvadevAhakaM bhavet / tadeva zikharaM kaNThaM yugAthaM brahmakAntakam / / 36 // tadeva sAyatAgraM tu sapAdaM satribhAgikam / vasubhAgaM tu vistAramAyA dazadhA majet // 37 // ekAMzaM kUTavistAraM zAlAyA dviguNAyatam / / zeSaM hArAntaraM khyAtaM prAgivaiva prakalpayet // 68 // SaDaSTabhAgavistAramAyAmaM cordhvabhUmike / ekAMzaM kUTavistAraM koSThadIrgha triyaMzakam // 39 / / ardhAzaM paJjaraM vyAsaM zeSa hArAntaraM bhavet / urvabhUmIvistRtaM ca mI(cAgni)bhAkai dhya(gaiHkaNTha)bhadrakam // 40 // dayaMzavRttaM ca vedI ca kASTha(NThaM ve zIrSakaM tayA / catuSkUTASTazAlA(laM) ca bhAnupaJjarasaMyutam / / 41 // hArAntaraM cturvishtklpyedaadibhuutle| patuSTa catu:zAlaM paJjarASTakasaMyutam // 42 // SoDazAntarasaMyuktaM zatasaMkhyAspanAsikA(kam) / lalATaM nAsikAyuktaM pArzvayobhaMdranAsikA / / 43 / / tathaiva nAsikA pRSThe pRSThe siMcopamAcaret / " nAnAdhiSThAnasaMyuktaM nAnAcA isamAyutam // 44 // saryAlaMkArasaMyuktaM hastipRTamidaM bhavet / mAnasUtrAntaraM vyAsa navabhAgavibhAjite / / 45 // guNAMzaM garbhagehaM tu zivAMzaM kuDayavistRtam / parito'lIdru(lindra)mekAMzaM hAraM vyAsaM zivAMzakam / / 46 / / evaM hi kalpatete(yette Su kaNThakUTaM zivAMzakam / madhye koSThaM guNAMzaM syAdekAMzaH paJjarastataH // 47 / / hArAntaraM tadardhAzaM kalyevaM prathame bhvi| athavA paJjarANAM tu arthAzaM vA vidhIyate // 48 // zeSa hArAntaraM khyAtaM paritastvevamAcaret / koSThamadhye tridaNDena mahAnAsirinirgatam // 49 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonatriMzaH paTalaH / UrdhvabhUmI pazeSa (pu) kUTa koThAyatadvayam / asaM paJjaravyAsaM zeSaM dArAntaraM bhavet // 50 // UrdhvabhUmIvastRtArtha (sva) daNDena nisthitaiH (gatam) | caturazramadhiSThAnaM vastrazraM zIrSakaM galam // 51 // Adau tale catuSkarNe kUTo vedAzrazIrSakaH / aSTA zIrSaka bhUmau prakalpayet // 52 // aSTakUTaSTako ca kalApaJjarasaMyutam / zatapanAsikApetaM zikharendraM mahAntaram || 53 // bhadrakoSThamidaM nAmnA sarvadevArhakaM param / tadeva karNakUTAnAM zIrSakaM vartulAkRti // 54 // mAsAdazIrSakaM kaNThaM vRttAkAraM prakalpayet / zikhare tu caturdikSu bhadranAsIsamanvitam // 55 // saMthA dilpanAsAThyaM vRttakUTamidaM param / tadeva zikhare koNe kSudranAsASTakAnvitam // 56 // yugAzraM karNakUTAnAM zIrSaka parikalpayet / zeSaM mAgitra kartavyaM zrIkaNThaM tadudAhRtam // 57 // tadevASTrAMzamAdhikayamAyAmaM caturazrakam / zAlAmadhye mahAnAsi bhavaM hInaM makarAyet // 58 // zAlAbhaM mastaka kaNThaM vRttAyatamathApi c| udhU (stu) pitraya samAyuktameAnA sumaGgalam // 59 // mAnasUtrAntaraM dharmaM bhAgaM kRtvA dvijottama / garbha tu vedAMrAM gRhaM piNDazamAvRtam // 60 // parito'liMDu (lindra) mekAMzaM hArabhAgena kalpayet / tadekaM kUTavistAraM madhye toSTha ( koSThAya ) tadvayam / / 61 // tayormadhyekabhAgena paJjaravyAsamucyate / hArAntaraM tathAM'zena paJjarasya tu pArzvayoH / / 62 // azAMcabhUmiM tu kutvA'zaM kUTavistRtam / zAlAyAM dviguNAyAmaM tayormadhye tu paJjaram || 63 // ekAMzenaiva kartavyaM zeSaM hArAntaraM bhavet / bhUmi caturbhAgaM dvibhAgaM madhyamakam // 34 // 73 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 kAzyapazilpe triMzaH paTalaH / daNDa vA dvidaNDaM vA tridaNDaM bA'tha nirgatiH / vedAzraM tadadhiSThAnaM tadvatkaNThaM ca zIrSakam / / 65!! aSTazAlASTakUTaM ca paJjaraM SoDazAnvitam / nAnAdhiSThAnasaMyuktaM nAnApAdaralaMkRtam / / 66 / / unnatau kUTakoSThau ca bhAntaraNastarAnvitau / gAndhAramiti vikhyAtamaSTAnaM vA galaM ziraH // 67 / / zrIvizAlamiti khyAtaM vartulA vedikA galam / zIrSa caiva ca kartavyaM zeSaM pUrvavadAcaret / / 68 // zrIbhAgADhayamiti khyAtaM sarvadevAhakaM param / vRtte vRttAyate yatte caiva paDake / / 69 // kUTakASThAdisarvAGga prAgivaiva prakalpayet / / varSasta(kSaHstha)laM maNDalaM ca tyajetkarNa ca zIrSakam / / 70 // vakSaHsthalavihInAnAM ka(nAma)karNa zIrSasaMyutam / kUTakoSThAdisarvAGgamucitaM nAgarAdikam // 71 / / nAnAlaMkArasaMyuktaM nAnAciSicitritam / garbhagehaM vizAlaM ca gRhaM piNDyAmaNDapam // 72 // ekabhUmividhAnoktamanuktAnAM vizeSataH / tritalaM hyevamAkhyAtaM caturbhamamayocyate / / 73 // iti kAzyapazilpa tritalavidhAnaM nAmakonatriMzaH paTalaH / atha triMzaH paTalaH / caturbhUmiH / atha vakSye vizeSaNa caturbhUmyAdilakSaNam / vistArotsedhamAnaM tu proktaM prAsAdamAnake // 1 // ravyaMzamAnasUtraM vA kRte garbhagRhAMzakam / gRha iNDayalindrAhAraM pratyeka caikamAgataH // 2 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 kAzyapazilpe triMzaH pttlH| vibhyAsasUtrayorantarvasudhAmabhajevaha(6)m / karNakUTazatAMzaM tu koSThaM tadviguNAyatam / / 3 / pazca(ja)raNyAsamaMzena zeSaM sA(hA)rAntaraM bhavet / punarapyUrvabhUmiM ca vasubhAgavibhAjite / / 4 / / karNakUTaM ca koSThaM ca pajaraM pUrvavadbhavet / sadUrvabhUmau SahabhAge zivAMzaM kUTavistRtam / / 5 / / koSThAyAmazvarI (dharA)bhAgama(zaM paJjarasya tu / / zeSa hArAntaraM proktaM hInAdhIkAM(kyaM) tu nA''zrayet // 6 // urvabhUmAni(mivi)bhAgena vyomAnA)mardhamabhadrakam / daNDaM vA'bhyardhadaNDaM vA dvidaNDaM vA'tha nirgamam // 7 // prAsAdoccaM tu vibhajesaMgraha triMzadaMzakam / sArdhASTAMzamadhiSThAnaM bhUtAMzaM dharaNodayam // 8 // adhiSThAnasamaM maJca pAdaM pAdonapa(ma)Jcakam / dA(pa)kSAMzaM karmamazco kalpayedvijasattama // 9 // sArdha vedAMzamaparaM pakSAMzaM prastarodayam / sapAdavedabhAgaM ca caraNodayamiSyate // 10 // pAdona zamazvoccaM zivAMzaM vedikodayam / phaNThoccaM tu dvibhAgaM syAtsArdha vedAMzazIrSakam / / 11 // stUpyuccaM tu dvibhAgaM syAcchAntikaM bhavanaM bhavet / catvAriMzaddyAdhikA(kyaM) bhAgaM kRtvA gRhonnatam // 12 // guNAMzaM talamAnaM tu rasAzaM caraNodayam / prastaraM tvagnibhAgena bhUtAMzaM talipodayam / / 13 / / guNAMzaM prastarotsedhaM pAdaM pAdArthapaJcakam / / pAdadibhAgamazvoccaM sArdhavedAghriNodayam // 14 // vibhAgaM mazcamAnaM tu zivAMzaM vedikodayam / atyAzaM galotsedhaM yugAMzaM zikharodayam / / 15 // vibhAgaM tu zikhAmAnaM pauSTika tadudAhRtam / paJcAzaM dvi(vi)bhajeddhamyaM tuGga stupyavasAnakam // 16 // sAdhognyaMzamadhiSThAnaM sAzaM caraNodayam / guNAdhaM prastarotsedhaM rasAzaM pAdadaivayakam / / 17 // Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe triMzaH paTalaH / guNAMzaM maJcamAnaM tu UryapAdaM tu tadadvatam / tribhAgaM prastarotsedhaM pAdoccaM sArdhapaJcakam // 18 // parataroccaM tribhAgaikaM zivAMzaM vedikodayam / ... vibhAgaM galamAnaM tu bhUtAMzaM zikharodayam // 19 / / sArdhAzaM stUpimAnaM tu jayadaM tadudAhRtam / . " : upAnAdistUpipayantaM paJcAMzaM vibhajedhaH / / 20 // tathoccaM sArdhAznyaM (gnyazaM) syAtsaptAMzaM caraNodayam / taloccasadRzaM maJcaM tasya(li) sAdhapa Trakakam / / 21 // pAdAdhikatribhAgena maJcamAnamudAhRtam / pAdAcca rasabhAgena guNA prastarodayam / / 220 / sArdhapazcAMzamabhyuccaM manaM sArdhadvibhAgayo / ekAzaM yadikAmAnaM dvibhAgaM syAdgalodayam // 23 // paJcAMzaM zikharottuGgaM pAdadvayaMzaM shiro(khodnmH| tadbhUtaM sadanaM hyevaM kalpayetkalpavittamaH / / .2:4 / ArAmoccaM tu paJcAMzaM bhAgaM kRtvA vizeSataH / sArdhAzAMzamadhiSThAnaM dhAtvaMzaM caraNodayam // 25 // prastaroccaM tribhAgekaM caraNaM sAdhaSaDbhavet / / sapAdAranyaMzamaJcaM syAttalI(li.)paM saadhessttkkmH|| 26 // tribhAgaM prastarotsedhaM pAdocaM sArdhapaJcakam / pAdInAnyaMzamaJcoracaM zivAMzaM vedikodaram / / 27 // dvibhAgaM galamAnaM tu paJcAzaM zikharoda yam / vyomAzaM tu zivAmAnaM vimAnaM sArvadezikamA 28 // homAdistUpiparyantaM vedAdhe parikalpayet / bhAnukUTa tathA koSThaM bhAnudvigaNapaJjaram / / 29 // zikhare tu caturdikSu bhadranAsIcatuSTayam / pAdaM pratyalpanAsADhayaM zikhare'STAlAnAsikama / / 30 // kUTakoSThAdisarvAGga nAgarAyucitaM kuru / ekAkAratalastambhaM subhadramiti vidyate / / 31 // nadeva zikhare'STAlpanAsikArahitaM bhavet / taddhAvamiti vikhyAtaM sarvaveda (deva)bhiyAvaham // 32 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 kAzyapazilpe triMzaH paTalaH / tadeva zikhare va vRtaM zrIkAna mucyate / ..... vasva zIrSakaNThaM vai zrImaNDanamudAhRtam // 33 / / tadeva zikhara cASTA (Ta)mahAnAsisamanvitam / bhIbhavantaM ca vyAkhyAtaM zAlAbhadrayutaM tu vA // 34 // vibhadraM vA'tha bhaktavyaM sarveSAM samanAmapi / zrIkAntaM zikhare'STAlpanApA(sA)DhyaM zrIvizAlakam // 35 // nAnA'dhritalayuktAsne tattanAmnA prakIrtitAH / vistArADhya....maMsaM bhAskaraM tu vizIrSakam / / 36 / / sabedAlayamityuktaM sarvadevAhakaM parama / mAnamUtrAntamAnandabhAgaM kRtvA vizeSataH / / 37 / / garbhagehaM guNAMzaM syAbhAgena gRhapiNDikA / .. malindrAMze tu kartavyaM bhA(hA) bhAgena phalpayet / / 38 // tato vinyAsapatrAntaM vyAsaM nandavibhAjite / ekAMzaM phUTavistAraM guNAMzaM koSThadIrghakam // 39 // ekAMzaM paJjaracyAsamardhAzaM harayA'ntaram / zAlAmadhye mahAnAsi nivRttaM tvadhabhAgayA / / 40 // UrdhvabhUmA(na)ndabhAge tu kUTa zena kalpayet / zAlAyA(tad) dviguNAyAma(mA)zivAMzaM paJjaraM bhavet / / 41 / / zeSa hArAntaraM corSe bhUtAraM rasabhAjite / phUTamekena kartavyaM koSThaM tadviguNAyatam // 42 // arthAzaM paJjaravyAsaM zeSa hArAntaraM bhavet / U-bhUmi tathA tu madhyadaNDena nirgatim / / 43 // catuSTi zravRnAbhaM kUTAnAM zIrSakaM kramAt / karIdaNDavatkoSThaM svazraM hAMdizIrSakam // 44 / / mahAnA, Tha(1)kopetaM zIrSakaM parikalpayet / ravikoSThaM ca kUTaM ca savidviguNapaJjaram // 45 // prAgivoccAMzamAnaM tu tataH koSThamidaM param / gehavyAsaM tu varmAzaM kRtvA nIcagRhacchatuH (hoccakam) / / 46 / / gRhApaNDAzamAnena AlindraM tvekabhAgayA / hArApyA(ravyA)saM zivAMzena paritaH parikalpayet / / 47 / / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 kAzyapazilpe triMzaH paTalaH / vinyAsa sUtrayorantarthyAsa dharmavibhAjite / kUTaM tadezaM koSThAyAmaM tu tadvayam // 48 // ardhazaM pajjaraNyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / catuSkUTASTakoSThaM ca paJcArambhaM tu saMkhyayA // 49 // hArAntaraM caturviMzatkalpayetprathamaM talam | AlindraM jalapAdaM syAtprastAraM tu ghanIkRtam // 50 // UrdhvabhUnavabhAgaM syAcchiyAMzaM kUTavistaram / koSThaM tadviguNAyAmaM paJjaraM zamamAnataH // 51 // zeSaM hArAntaraM khyAtaM kSudrapaJjarasaMyutam / UrdhvabhUmitribhAgaikaM madhye daNDena nirgamam // 52 // caturazramadhiSThAnamaSTAzraM mastakaM galam / zikhare'STA mahAnAsi syaH) pAde pratyalpanAsikA // 53 // karNakUTaM tu bhAgaM syAtkASThaM poDazabhiryutam / natakUTonnataM koSThamantaramastarAnvitam / / 54. // kSudranIDa TaviMzaM syAnnAnAkhaM sUkarAyacA (kRti) | nAnAcitrairvicitraM tu tuGgaM bhAgaM tu pUrvakam // 55 // jayAvahamidaM khyAtaM sarvadevAIkaM param / tadeva vartulaM karNe zIrSAntaM sarvamAmihAna) kam // 56 // tadeva sAntaraM maJcaM kUTakoSThaM ca paJjaram / kUTAnAM zIrSa kastUpikumbhaM karNe ca vartulam // 57 // evaM syAnmUlabhUmau tu vasva madhyame tale / yugA madhyabhUmau tu karNakUTaM makalpayet // 58 // sukhAvahamidaM khyAtaM sarvadevAIkaM param / tadeva kUTakoSThaM ca antaraM prastaraM vinA // 59 // vyAsoccasamasUtraM tu sadasya (dAja) gRhaM bhavet / tadeva zikharaM kaNThaM yugAzraM dhArakAntakam // 60 // iti kAzyapazilpe caturbhUmividhAno nAma triMzaH paTalaH / Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekatriMzaH pttlH| athakatriMzaH pttlH| vakSye'haM kUTakoSThAnAM paJjarANAM tu lakSaNam / dvitalAditalAntAnAM samameva prakIrtitam // 1 // talaM pratyuditaM vyAsaM samAnaM karNakUTakam / sAdhanAaM tu koSThaM syAccatuSpAdakapAdukoM / / 2 // adhastAtstambhavarga ca prastaraH karNazIrSakam / stUpivargasamAyuktoM kUTakoSThau vizeSataH // 3 // evaM cA''ditale kuryAddhArAtAlaM vinova'taH / kUTazAlau ca kartavyoM paJjarAzca tathaiva ca // 4 // ardhvapAdodayaM saptabhAgaM kuryAdvizeSataH / ekAMza bedikotsedhaM sArdhAzaM galamunnatam // 5 // zIrSa tu viguNAMzena zeSaM stUpayudayaM bhavet / evaM tu kUTakoSTho dvau kalpayettu talaM prati // 6 // athavA kUTakoSThAnAmudayaM tu vadAmyaham / uttarasyordhvasImAntaM haMsamAloz2asaMma(siMha)kam // 7 // kapotaM vAyasAnaM vA bhAgaM pUrvavadeva tu| sAntaramastaraM cettu prastarasyorSasomakam // 8 // pediko samA(paM)vA'ya sAntaraprastarAndhinaH(tam) / tadumacaM rudradhA bhajya ekAMzaM vedikodam // 9 // guNAMzaM caraNoccaM tu pAdonadvaghaMzamaJcakam / ssUpyussedhaM sapAdAMzaM kramazaH parikalpayet / / 10 / / evaM hi kUTakoSThau dvau kalpayecchilpavittamaH / kUTasyAsya tribhAgekaM svanAsIvistRtaM bhavet // 11 // tavyAsatricatuHpaJcasapta bhAgena nItra kam / / karNakUTe kapotaM tu nAsikAnirgameM bhavet // 12 // caturdikSu caturNAsi(nAsI:)kUTAnAM parikalpayet / ekastUpisamAyuktaM nInavezavimAnavat / / 13 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekatriMzaH paTalaH / tadevAzraM vasukoNaM vA vRttAbhaM vAgaziraH / nAgarAdhucitaM kalpyaM karNakUThaM (TaM)vizeSataH // 14 // zAlAnAM pArzvayorvima lalATAkhyaM(khyA)tu nAsikA / zAlA vyAsavizAlA tu unnatA mukhapaTTikA // 15 // svastUpyagrasamaM protaM zAlAnAsyazrazI(sI)pakam / zAlAdeyaM tribhAgekaM mukhanAsivizAlakam // 16 / / kaTAnAM nAsikAnInaM mhaanaasivdaacret| sa(stU )pitra yasamAyuktaM nAgare bhavane dvija // 17 // kA zA)lAnAM drAviDAnAM tu stUpisyAkkhittisaMjJa(dvitrisaMkhya)yA / zAlAnAM vaisarANAM tu stUpyakaM vA catuSTayam // 18 / / galAMze kUTakoSThAna devatAdhAstu kalpayet / evaM hi kUTakoSThastu paJjarastvadhunocyate // 19 / / upAnAgruttarAntaM tu navabhAgavibhAjite / upapIumAzena pakSAMzena dharAtalam // 20 // vedAMza caraNAyAma mnycmdhybhaagyaa| arthAzaM vedikAmAnaM kapotAnAM galodayam / . 21 // pratibAjanasImAntaM paJjaroccamudAhRtam / mAsAdasya kapotaM tu yathAzobhAzanirgatiH // 22 // paJjaro nAsikAkAra: kUTakoSThAkRtistu vaa| hastipRSThavimAnaM syAcchikharAntamathApi vA / / 23 // evaM tvanekabhedena paJjarAkRtirurUyate / yatheSTuM teSu kartavya haryakoSTheSu harmyakam // 24 // ekena bhUmiharyeSu ..... .... // eSamAditale(laM )kuryAdantaraprastarAnvitam / / 25 / / mAnasUtraM tu niSkrAntaM yuktameva yadAcaret / / paJjaraM nIvarahitaM prastaro vizeSataH // 26 // karNaphUTaM samaM vA'tha tripAdaM ghA'vadhistaram / tavyAsabhadrazaM (kaM )tuGga yukta yA paJjaramAcaret // 27 / / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvAtriMzaH pttlH| salaM pratyUrdhvapAdocca prAgiva navAMzakam / guNAMzaM vA ghanA bhittizchavaM zIrSasamaM yutam // 28 // pAdAyAma caturbhAgamatyardhAzaM tu prastaram / aziM vedikAmAnaM kapotAnta galodayam / / 29 / / prativAjanasImAntaM paJjarodayamIritam / zepaM prAgiva kartavyamevaM niSkrAnta paJjaram // 30 // niSkrAntarahitaM cettu prastarotraM tu vAgiva(janam) / paJjare kUTakoThI ca pAde pAdAntare'pi vA // 31 // gopAnAdhAritAkalpamahAzAlaparAkramAt / hastau pAdau dvayopetAM dRSTakoNajaTAnvitAm // 32 // rodradRSTisamAyuktAM tRttavAcanasaMnibhAm / / gopAnaM yatnato dhRtvA pAdau hastau sadAnvitI / / 33 / / evaM vA gajahaMsAbha siMhavyAloha(lAbha) va vA / gopAnaM zirasAAcyaM hastapAdau yatheSTago // 34 // kUTAdilakSaNaM proktaM pAbhUmividhi tataH // 35 // iti kAipapazilpe kUTAdilakSaNakatriMzaH paTalaH / atha dvAtriMzaH pttlH| pshcbhuumiH| atha vakSye vizeSaNa paJcabhUmyAstu lakSaNam / vistArotsedhamAnaM tu proktaM prAsAdamAnake / / 1 / / vistAraM rudrayA bhajya guNAMzaM garbhagehakam / / dvibhAgaM gRhapiNDI syAilindraM tvekabhAgayA // 2 // hArAbhA(mA)neka(na) kartavyamalindradhanabhittikam / varSasthalasamaM yuktaM kalpayetprastaropari // 2 // dharAtale va(ca)maJcoce dvitIye vA tribhuumike| devatAsthApanaM kuyAttAvadeva ghanIkRtam // 4 // Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 kAzyapazilpe dvAtriMzaH paTalaH / vinyAsasUtrayorantaH, rudrabhAgavibhAjite / zivAMza karNakUTaM tu madhyakoSThaM guNAMzakam // 15 // tayormadhyaikabhAgena panta ( a ) khyAsamucyate / hArAntaramathAMzena kalpayetkalpavittamaH || 6 // bhUmivistRtaM nandabhAgaM kRtvAMzaM (tu) sauSTikam / madhye koSThAmibhAgaM tu paJjaraM tvaMzamAnataH // 7 // hArAntaramayArthIzaM kalpayettu dvitIyake / dUrdhvabhuvanaM cASTabhAgAMzaM karNakUTakam // 8 // dvibhAgaM koSTakaM kuryAdbhAgaM (gaH) syAtpaJjarastathA / hArAntaramathArghAziM kRtvA lakSaNasaMyutam // 9 // UrdhvabhUmirAze tu kUTavyAsamarthAMzakam / zAlA dIrghavibhAgaM syAddugdhA (durdhA) zaM paJjarastaram || 10 || zeSaM hArAntaraM khyAtaM balakuJjarameva vA / sadU bhUminiinyAtyaM (vinyAsa) madhye daNDena nirgatiH // 11 // gRhoccaM tu SaDaSTazipAdonAMzaM dharAtalam / sArdhapaJcAzamapyuccaM sArdhadvayaMzaM tu maJcakam // 2 // saMpAdaM paJcabhAgaM tu caraNodayamIrinam / madhvoccaM dvayamadhIzaM paJcAzaM caraNAyatam // 13 // sapAdvibhAga jvaM syAtpA ( pa ) dAmarthena paJnakam / dvibhAgaM prastarotse / sArthavedAdhituGgam // 14 // pAdonadvayaM rAmacaH syAcchinAMzaM vedikodayam / kaNDaM vA tena pakSAMzaM sArdhavedaM zirodayam // 15 // dvibhAgaM stUpamAnaM tu zAntikaM bhavanaM bhavet / savedacatvAriMzaM tu bhAgaM kRtvA gRhonnatam // 16 // guNAMzaM talatuGgaM tu bhUtAMza caraNodayam / prastaraM cAgnibhAgaM tu pAdaM sArthayugaM bhavet || 17 | *sapAdvibhAgamaJcaM syAttaliSe myAdadhI (syAdadho) yugam / sastaroccaM dvibhAgena vedazi caraNodayam // 18 // pakSaziM maJcamAnaM syAtpAdaM sArthaguNAMzakam / adhyardhamaJcamAnaM tu vyomazaM vedikodayam // 16 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvAtriMzaH paTala: dvibhAgaM galamAnaM tu sArtha vedAMzazIrSakam | atyandhaM (dha) tu zikhAmAnaM pauSTikaM sadanaM tvidam // 20 // sadanoccaM tu SaTtriMzadbhAgaM kRtvA dvijottama / adhiSThAnaM dvibhAgena vedAMzaM caraNAyatam // 21 // satripAdazivAMzana maJcamAnaM prakalpayet / sArdhAgnyiMzaM tu talipaM tadarthaM maJcamAnakam // 22 // sapAdAnalapAI syAnmaJca patyardhabhAgayA | 83 guNAzaM pAdapIThaM tu sapAdAMza [tu] prastaram // 23 // ekAMzaM vedikAmAnaM pAdonadvayaMzakaM galam / sapAdAgnyaMzaziroSe (kaM zIrSa zeSaM stUpyudayaM bhavet // 24 // jayadaM bhavanaM hyevaM kalpayetkalpavittamaH / vimAnotsedhaM vibhajetrayastriMzadvibhAgayA // 25 // dvibhAgaM ramaNImAnaM vedAMzaM caraNodayam / prastarocaM dvibhAgena sArdhaMtriMzA GghriNodayam // 26 // mastAraM pAdarahitaM dvibhAgena vidhIyate / : ; tribhAgaM caraNAyAmaM tadadhai maJcamAnakam || 27 // sArdhadvibhAgapAdocaM sapAdAMzena maJcakam / stambhaM pAdAdhikadvayaMzaM maJcamAnaM sapAdakam // 28 // byomAMzaM vedikAmAnamatyardhAGgulamAnakam | sArdhatribhAgaM zikharaM dvibhAgaM stUpamAnakam // 21 // adbhutaM bhavati hyevaM kalpaye devatArhakam / : caturviMzatibhAgaM tu kRtvA ca sadanodayam // 30 atyardhIzitalotsedhaM guNAMzaM pAdamAnakam | tadarthaM maJcamAnaM tu pAdodakaM (yaM) guNAMzakam // 31 // tasyArtha prastarotsedhaM dvayardhamayudayaM bhavet / prastaraM tu sapAdarzi stambhaM pAdAdhikadvayam // 32 // tadarthaM maJcamAnaM tu sASTAMzadvayaMzamaGghrikam / ekAMzaM prastarotsedhamardhAzaM vedikodayam // 33 // tripAdaM galamAnaM tu pAdonadvayaMzakaM ziraH | aSTAMzarahitavyomabhAgaM stUpyudayaM bhavet // 34 // Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvAtriMzaH pttlH| sarvakAmikamevaM tu kartavyaM sadanaM ji| homAdistUpiparyantaM yugAnaM parikalpayet / / 35 / / kalAzAlAkalAMsASTI paJjaraM caturaTakam / pAdAH pratyalpanAsADhayaM(dayA)hArAntaM nAsikAdvayam // 36 // bhadranAsIcatuSka tu zikhare ca prakalpayet / .. kSudranAsIdvayaM koNe kalpinaM brahmakAntakam / / 37 // kuTAstra(Tepva)nantaraM cADhayaM (gaDhA coprAjApatyamudAhRtam / tadevonnatakUTaM tu koSThe'nantAH svamaJcakAH / / 38 / / svAyaMbhuvamidaM gehaM sarvadevAIka param / tadeva vedikAkoSThaM zIrSaka vasukoNakam // 39 // zAlAmadhye'zamAne'ntarnitiH koSTha eva vaa| : bhadrakAntamiti khyAtaM kUTakoTe parissapam / / 4.0 / / samanaM vA'pi pya)manaM vA janArdanamudAhRtam / tadeva koSTamadhye tu bhadrahInamathApi vA / / 41 // . madhyamadrayutaM vA'pi maNDalaM zIrSaka malam / / atibhadrAmiti khyAtaM sarvadevAIkaM param / / 42 // tadeva kRTakoSThaM ca paJjaraM ca samazcakam / sonnataM sarvatobhadraM dharmapInikaraM bhavet / / 43 / / vimalaM kUTakoThaM ca pazcaraM samasUrakam / nAnAdhiSThAnasaMyuktaM nAnApAdairalaMkRtam / / 44 / / nAnAlaMkArasaMyuktaM yugmapaJjarasaMyutam / zikhare'STAlpanAsAdayaM mahAnAsIcatuSTayam // 45 // vIrabhadramiti khyAtaM sarvadevapiyAvaham / tadevASTakazADyAdimAdibhUmau dvibhAgayA / / 46 // bhAnupaJjarasaMyuktaM zeSa prAgiva kalpayet / . mAguktanAma mA(cAss)khyAtaM nA(tA)sviSTaM parikalpayet // 47 // paJcabhUmisamAkhyAtaM paTanalaM ca yugaM zRNu // 48 / / iti kAzyapazilpe pazcatalavidhAno nAma dvAtriMzaH paTalaH / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa trayastriMzaH paTalaH / aAyaviMza: paranTa SaDbhUmiH / bhaya vakSye vizeSeNa 1DabhUmikavidhi param / tasya vistAratuGga tu prAsAdamAnavadbhavet // 1 // vistAraM rudradhA bhajya guNAzaM garbhagehakam / . dvibhAgaM gRhapiNDaM syAdalindraM zivabhAgayA // 2 // hAraM zivAMzamAnena alindraM vA sthalaM bhavet / gharAtale dvitribhUmoM ... ... .... ... .... ... // 3 // vA(pA)de tAsthA(tatsthApanaM yatra tAbadvai sudRr3ha dhanam / bAyocitamalaMkAraM ghanAbhyantaravad bhavet / / 4 // ravyazaM vibhajettAraM vinyAsaM sUtrayotta(sta)ram / bhAraM sauSTikavistAraM koSThaM tadviguNAyatam // 5 // bhAgena paJjaraNyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / catuSkUTASTrakoSThaM ca bhAnupaJjara saMyutam // 6 // . hArAntaraM cturviNshklpyednibhuutle| pazcAraM harnAmadhye tu kaNTheSu sauSTikaM bhavet // 7 // pArthayoH karNakUTasya paJjaraM parikalpayet / koSThapa rayormadhye kalpayettu vizeSataH // 8 // tadUrdhvabhUdazAMzeSa vyomAzaM karNakUTakam / madhye paJjaramekAMzaM kA ThakUTamivA''kRtiH // 9 // dvibhAgaM koSTI, syAdAzaM paJjarasya tu / zeSaM hArAntaraM khyAtameSAM saMkhyA''dibhUmivat // 10 // tasyordhva bhUvizAlaM tu navabhAgavibhAjite / kaNThakUTamAMzena madhyazAlA guNAMzakam // 1 // paJjaravyAsamekAMzamAzaM hastho'ntaram / tadUrdhva vasubhAgaM tu zivaziM kUTavistRtam // 12 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe trayastriMzaH paTalaH / madhye koSThadvibhAgena ekAMzaM paJjarastanam / hArAtaramathAziM kalpayetkAlpavittamaH / / 13 / / tasyorzvabhUmivistAraM paDbhA- vibhatsamam / kUTamekAMzamAnena koSThAyAmaM tu navayam / / 14 / / ardhAzaM paJjaravyAsaM zeSa hArAntaraM bhavet / ta bhUmi vistAramAzaM madhyabhadrakam / / 15 // daNDaM vA'dhyarthadaNDaM vA dvidaNDaM bhadranItrakam / . tattuGga saptapazcAzadaMzaM kRtvA tu dezikaH // 16 // adhiSThAnoccapaJcAgniSaDbhAgaM caraNodayam / pAdahInAmibhAgaM tu pa(ma)zcamAnamudAhRtam / / 17 / / pAdocaM sAdhepaJcAMzaM mazvaM sAvibhAgayA / pAdAdhikaM tu paJcAMzaM pAdAyAmamiti smRtam / / 18 // sArdhadvibhAgamaJcoccaM pazcAzaM caraNodayam / pAdodayaM vibhAgaM tu prastarodara mIritam / / 9 // pAdahInaM tu paJcAzaM talipasyodayaM bhaveta dvibhAgaM prastaraM khyAtamardhAdhikyaM yugAMzakam / / 20 / / pAdAyAmamidaM khyAtaM pAdonadvayaMzamaJcakam / . vyomAMzaM vedikAmAnaM pAdonadvayaMzakaM galam // 21 // sArdhavedAMzamAnena zIrSakaM parikalpayet / pakSAMzaM tu vimAnaM ca paDbhUmikameva hi // 22 // sASTAviMzatti(tta)lAni syurvizatkUTasamanvitam / SaDaSTapaJjaropetaM pAdaM pratyalpanAsikam / / 23 // homAdistapiparyantaM cataratha prakalpayeta / zikhare tu mahAnAsicatvAri(sIzcatasraH)parikalpayet // 24 // ambujAsanamAkhyAtaM sarvadevapriyAvaham / tadeva zikharaM kaNThaM vasvadhe parikalpayet // 25 / / azeSasoSThikAntaM tu zIrSakaM caturazrakam / unnatAvanatopetaM bhadraM pA'bhadrakoSTakam / / 26 // sAntaraprastaropeto hInA vA'pi samunnatoM / suzAMkaramidaM khyAnaM tadevaM sauSTizIrSakam / / 27 / / Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuviMzaH paTalaH / 87 vRttAkAraM prakartavyaM nAmnA tadbhadralIna kam / tadeva zikhare cASTau kalpi(Tasvalpa)nAsiyutaM mahat // 28 // zivabhadramiti khyAtaM zivaprItikaraM param / tadeva dvayazravRttAbhaM zISarka galasaMyutam / / 29 // mukhe lalATanAsADhyaM nAgendramini saMjJitam / pabhUmirevAkhyAtA saptabhUmimathopari // 30 // iti kAzyapazilpe paDbhUmividhAnaM trayastriMzaH paTalaH / atha catunizaH paTalaH / sptbhuumiH| atha vakSye vizapeNa saptabhUmastu lakSaNam / mAsAdamAnavidhinA vyAsodayaM prakalpayet // 1 // ravyaM zaM vibhajettAraM vedAMzaM garbhagehakam / pakSAMza bhittiviSkammamekenAlindramiSyate // 2 // hArAntaka(ra)mathAMzena paritaH kalpayeddhayaH / / vinyAsasUtrayorantaM bhAnvaMzena samaM bhavet // 3 // ekAMza kUTavistAraM koSThaM tadviguNAyatam / / paJjarayAsamekAMza zeSa hArAntaraM bhavet // 4 // catuSkUTASTazAlA ca bhAnupaJjara sNkhyyaa| tasyo bhUmivistAraM dharmamA vibhAjite / / 5 / / kaNakUTa ca kASThaM ca pUrvavatparikalpayet / paJjaravyAsama ziM zeSaM nAsataraM bhavet / / 6 / / syobhUmavistAraM bhAganimAmi / paJjaraM kUTa reSTaM ca pUrva yatparikalpayet / / 7 // UdhrvabhUmI navAze tu madhye jhAlA'gnimAjite / myAMmAMzaM kaNakUTaM syAdakAzaM arasta.m // 8 // Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catusviMzaH paTalaH / hArAntaramathAziM tasyorca vasubhAjite / madhye zAlA dvibhAgena zepaM pUrvavadAcaret // 9 // tadUrzvabhUmivistAraM rasabhAgavibhAjite / kUTamekAMzamityuktaM zAlA tadviguNAyatA // 10 // adhAMzaM paJjaravyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / tavaM bhUmya(bhva)nibhAgekaM madhye daNDena nigatam // 11 // saptaSaSThI(TI)tibhAgaM tu kartavyaM sadanodayam / sapAdAgniradhiSThAnaM sAdhaSaTakAdhituGgakam // 12 // tadadhe maJcamAnaM tu paDbhAgaM caraNodayam / / strIpAdavadvibhAgaM tu maJcamAnamudAhRtam // 13 // sArthabhUtAMzamadhyuccaM sArdhadhezaM tu prastaram / sapAdapaJcabhAgaM tu stambhamAnamudAhRtam // 14 // prastaraM sAdhepaJcAMzaM bhUtAMzaM caraNodayam / sapAdvibhAgaM maJca sthAstrIpAdatAyagAMzakam // 15 // caraNodayamityuktaM mastarocaM dvibhAgayA / pAdocaM sArdhavedAMzaM pAdonadvayaMzamaJcakam // 16 // vyomAzaM vaidikotsedhaM pAdonadvayaMzakaM galam / ardhAdhikyayugAMzaM tu zikharodayamipyate // 17 // pakSAMzaM stRpimAnaM tu ravya (NyaM) saptatalaM viduH / paJjaraM kUTakoSTaM ca samasUtre tu kalpitam // 18 // homAdAgrayugAgraM tu zikhare vednaasikaa| . zAlApatriMzatiryuktaM bhAnudviguNakUTakam // 19 // SaSTipaJjarasaMyuktaM pAdaM prtylpnaasikaa| mAnAdhiSThAnasaMyukta kAkAramathApi vA // 20 // ekainAkRtirachI tu samujjvalamudAhRtam / rudevAntarakUTAH syuH sAntaraprastarAnvitam // 21 // zrIcchandamiti vikhyAtaM sarvadevAhakaM param / tadeva natAzca koSThonAntAH ( zvAnantAH koSThAH ) samakAH // 22 // zrIvizAlamiti khyAtaM sarvadevapriyAvaham / / tadeva zIrSakaNThaM ca aSTAdha vedikA tathA // 23 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcatriMzaH paTalaH / zrIkAntamiti vikhyAtaM kUTakoSThasamaM tu vA / samaM ca natakUTaM syAcchIpriyaM tadudAhRtam // 24 // tadeva vRttazikharaM stUrSi caiva galaM tathA / rudrakAntamiti khyAtaM rudranItikaraM param / / 25 // tadeva karNakUTaM tu vedAzrASTAzramaNDalam / krameNA''ditalAtkalpyaM vRttabhadramidaM param / / 26 / / tadevonnata kUTaM ca natazAlAsamanvitam / kUTamastakattaM ca suvi(vRttamiti vidyate / / 27 / / sonataM kUTakASThaM ca paJjaronnatamazcakam / / yatheSTaM zikharAkAraM kaNThaM stUpighaTaM tathA // 28 // yugAdha zIrSakopetaM kaNThakUTaM prakalpayet / zivabhadramiti khyAtaM zivaprItikaraM param / / 29 / / tadeva kUTakoThaM tu daNDaM vA'dhyadhaMdaNDakam / dvidaNDa vA'tha niSkrAnta bhadraM vA bhadrapaJjaram // 30 // nAnAdhiSThAnasaMyuktaM nAnApAderalaMkRtam / / nAnAcitrarvicitraM tu zivasokhyamudAhRtam / / 31 // tadeva garbhagehaM tu vRttaM vA'tha yugAMzakam / ghRtamevaM hi bAye tu vRttAbhaM sauSThikAnvitam / / 32 // zeSaM pUrvavadiSTaM nAnAsarvAGgamaNDalam / paJjaraM kUTakoSThaM ca antaraprastaraM vinA // 33 // yatheSTaM zikharAkAraM zivaprItikariSyate / evaM saptatama(laM) khyAtaM vasubhUmimathopari // 34 // iti kAzyapazilpe saptabhUmividhAnaM nAma catustriMzaH paTalaH / atha paJcatriMzaH paTalaH / vamubhUmiH / atha vakSye vizeSeNa vasubhUmividhi param / mAsAdamAnavidhinA saMgrAhyaM vistRtodayam // 1 // 12 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcatriMzaH paTalaH / trayodazavibhAgaM tu kRtvA prAsAdavistRtam / bhUtAMzaM garbhagehaM tu dvibhAgaM gRhapiNDikA / / 2 / alindraM caikabhAgena hAra bhAgena kalpayet / athavA'nalabhAgena gabhegehaM vidhIyate // 3 // bhAgena grahapiNDaH syAdalindraM tvekabhAgayA / kuDyamekena kartavyamalindraM tu vinAM'zakam / / 4 // tadarthaM paJjaravyAsaM bhadraM vA'bhadrameva vaa| bhAnu koSThaM catuSkUTaM kalApaJjarasaMyutam // 5 // hArAntaraM ca dvaatriNshtklpyedaadibhuutle| varSastalamalindraM syAtmastarAntadhanIkRtam // 6 // tadU bhUmivistRtaM trayodazavibhAjite / phUTakoSThAdisarvAGgamAdibhUmimivaiva tu // 7 // tasyorzvabhUvizAlaM tu bhAnubhAgavibhAjite / karNakUTaM tadekAMzaM zAlAbhAgadvibhAgayA // 8 // ardhAzaM paJjaravyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / paJjaraM kUTakoSThaM ca saMkhyA svAditaloktavat / / 9 // hArAntaramathAzaM lambapaJjarasaMyutam / tadbhamivibhAgaM tu vasubhAgavibhAjite // 10 // karNakuTaM tadekAMza madhye zAlA dvibhaagyaa| paJjarakhyAsamekAMzamAzaM hArayo(yAs)ntaram // 11 / / catuSkUTaM catu:sUlaM vamupajarasaMyutam / hArAntaraM tathA proktaM kalyaivaM SaTnalaM bhavet // 12 // tadUdhabhUmibhAgaM tu paDbhAga vibhatsamam / kUTavyAsame(maiM) zamitthaM madhye koSThaM dvimAyA // 13 arthAzaM paJjaracyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / tadarbha paJjaracyA madrAbhadraM tu eva 5 / / / 14 / / bhAnukoSThaM catuSkaTaM kapAlaM ja(lAnta)(saMyutam / hArAntaraM ca dvAtriMzatkalpayedAdibhUtala // 15 // varSastalamalindraM syAtvastaraM tvadhanIkRtam / tadurdhabhUmivistAraM trayodazavibhAjite // 16 // Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcatriMzaH paTalaH / kUTakoSThAdisarvAGgamAdibhUmimivaiva tu / tasyo bhUvizAlaM tu bhAnubhAgavibhAjite // 17 // phaTakoSThAdisarvAta. mAnasaMkhyAdi pUrvavat / tadUrzvabhUdazAMze tu kUTaphoSThaM ca pUrvavat // 18 // hArAntaramathA(zaM lambapaJjarasaMyutam / tadUrzvabhUvizAlaM tu vasubhAgavibhAjite // 19 // karNaphUTaM tadekAMzaM madhye zAlA dvibhaagyaa| paJjaravyAsamekAMzamIzaM hArayottaram / / 20 // catuSkUTaM catuHzAlaM vasupaJjarasaMyutam / hArAntaraM tathA proktaM kalpyaivaM SaTtale bhavet // 21 // sadUrzvabhUvizAlaM tu SaDbhAgaM vibhajetsamam / / phUTamekAMzImatyuktaM madhye koSThaM dvibhAgayA / / 22 // arghAzaM paJjaravyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / sadUrdhvabhUvizAlADhye madhye daNDana nIvrakam // 23 // phUTAtkoSThaM tu nInaM vA madhya zAlA tvanIvrakA / kUTa koSThamazeSa tu samasUtraga(treNa) eva vA / / 24 // sasaptasaptatibhAgaM kRtvA hemasamuccayam / sArdhatriMzamadhiSThAnaM saptAMzaM caraNodayam / / 25 // prastaraM tu sapAdAgni sAdhaSaTakAghrituGgakam / / sAvibhAgamaJcoccaM kalpayettu vizeSataH / / 26 / / sapAdapaJcabhAgaM tu caraNodayamIritam / prastaraM sAdhyapakSAMzaM bhUtAMzaM caraNodayam // 27 // sapAdabhAgamaJcaM syAtpAdaM pAdonapaJcakam / maJcamAnaM dvibhAgaM tu sArdhaM pAdayugAMzakam // 28 // sapripAdAMzamaJcoccaM vyomAzaM vedikodayam / kaNThapAdena pakSAMzaM sArdhavedAMzazIrSakam / / 29 // kaNThamAnaM samaM stUpituGgamityatra kathyate / stUpyantaM tadupAnAdi vedAzraM parikalpayet // 30 // zrISTha(aSTA)aM ca yugAMzaM syAtstambhaM pratyalpanAsikam / zikhare tu caturnAsiyuktAste syurmahAntarAH // 31 / / Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SatriMzaH paTalaH / ekAkAratalaM stambhaM zivachandamudAhRtam / tadeva nata zAkhAH syurmaJcamA:(kA:) sauSThiphomatam // 32 // ghAgIzamiti vikhyAtaM sarvadevapriyAvaham / / caturazrASTattAbhaM sauSThiko vA punaH punaH // 33 // dhimAnazikharaM kaNThamaSTAnaM parikalpayet / sadaSTabhAgaM vikhyAtaM dharmaprItikaraM param // 34 // tadeva kUTakoSThaM ca sacaMbAvimava(maJcaM vA vima)zcakam / samonnataM tathA kUTaM nAnAhastAnatAghrikam // 35 // nAnAcitravicitraM tu tatparvatamiti smRtam / tadeva zikharaM kaNThaM vRttAbhaM parikalpayet / / 36 // nAmnA kailAsamityuktaM mama prItikaraM param / evamaSTatalaM khyAtaM navabhUmimathopari // 37 // . iti kAzyapazilpe vasubhUmividhAnaM paJcatriMzaH paTalaH / atha patriMzaH paTalaH / nvbhuumiH| atha vakSye vizeSeNa navabhUmividhi param / prAsAdamAnavatkArya gehasya sadanaM taram // 1 // pakSAMzaM vibhajettAraM guNAMzaM garbhagehakam / dvibhAgA gRhapiNDI syAdalindraM vekabhAgayA // 2 // vyomAzaM kaDyavistAramalindraM tatsama bhaveta / hAravyAsaM zivAMzena kalpayetkalpavittamaH / / 3 / / athavA SoDazAMzaM tu prAsAdaM vibhanetsamam / yugAMzaM garbhagehaM tu dvibhAgA gRhapiNDikA // 4 // alindraM tu zivAMzena vyomAMzaM kuDyavistRtam / alindraM vyomabhAgena hArAvaM tu tatsamam // 5 // vinyAsasUtrayorantaH kAlAMzaM vibhatsamam / ekAMzaM sauSThikaM vyAsaM koSThaM tadviguNAyatam / / 6 / / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTtriMzaH paTalaH / paJjarakhyAsamekAMzamekAMzaM phUTamAnakam / rAntaraM ca dvAtriMzatkalpayedAdibhUtale / / 7 // evameva prakartavyaM dvitIyaM ca mahItalam / vRtImahItalasyA(yabhUtalAyA)maM manubhAgavibhAjite // 8 // adhAzaM paJjaravyAsaM zeSaM pUrvavadAcareta / tadraccatustalaM caiva kalpaye ddezikottamaH // 1 // pazcabhUmivibhAgaM tu bhAnubhAgavibhAjite / ekAMzaM kUTavistAraM.zAlA tadviguNAyatA // 10 // arghAzaM paJjaravyAsaM tasyAdha hArayottaram / bhAnuzAlA ca kUTAbhaM paJjaraM SoDazaiva tu // 11 // tadUrzvabhUvizAlaM tu vasubhAgavibhAjite / ekAMzaM sauSThikavyAsaM madhye bhAgadvizAla yA // 12 // pArakhyAsamekAMzamardhAzaM hArayottaram / tadUrdhvabhUvizAlaM tu rasabhAgavibhAjite / / 13 // ekAMzaM phUTavistAraM koSThaM tadvigu gaaytm| paJjaralyAsama(zaM zeSa hArAntaraM bhavet // 14 // sadUrca bhUvizAlaM tu guNabhAgavibhAjite / madhyAMzaM daNDamAnena nirgamaM parikalpayet / / 15 // sAviMzatibhAgaM tu kRtvA dehA(geho dayaM budhaH / pAdonacaturaMzaM tu dharAtalamiti smRtam // 16 // pAcaM sArdhasaptAMzaM sAgnyiMzaM tu prastaram / saptAzaM caraNoccaM tu sapAdAgnyaMzamaMza(maJca)kam // 17 // sArdhaSaTkAghrituGga tu guNAMzaM maJcamAnakam / / SaDbhAgaM pAdamAnaM tu pAdonAranyaMzamaJcakam // 18 // pAdoccaM sArthabhUtAMzaM sArdhapakSAMzamaJcakam / sapAdapazcabhAgaM tu pAdotse, samucyate / / 19 // prastaraM sArdhapakSAMzaM bhUtAMzaM caraNodayam / / pAdAdhikyaM dvibhAgaM tu prastarasyodayaM bhavet // 20 // pAdonapaJcakaM pAdaM prastarocaM dvibhaagyaa| sArdhavedAMzakaM pAdaM pAdonadvayaMzamaJcakam // 21 // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptatriMzaH paTalaH / zivAMzaM vedikotsedhaM kaNThaM caapyrdhbhaagyaa| zIrSa sapAdavedAMzaM pAdonadvayaMzadaM(saM)zikham / / 22 / / pAdaM pratyalpanAsADhacaM zikharaM vedanAsikam / ' samaM ca natakUTADhayaM kUTADhathaM caturazrakam / / 23 // homAdistUpiparyantaM yugAnaM parikalpayet / .. azeSaM madhyazAlaM tu pAvakoSThaM tu nirgatiH // 24 // daNDaM vA'dhyardhadaNDaM vA nAmnA lalitabhadrakam / tadevonnatakoSThAH syuH samaM ca natabhadrakam / / 25 / / brahmakAntAmidaM nAmnA sarvadevapriyAvaham / / samaJcaM vA'pi(pya)maJcaM vA bUTakoSThasamanvitA(tame) // 26 // mAdezamiti vikhyAtaM sarvadevapriyAvaham / tadeva zikharaM kaNThaM vasvabhraM (aM) cASTanAsikam // 27 // yugAaM vasukoNaM vA vRttaM vA sauSThikaM punH| saumyazeSaM yugAnaM syAcchIvardhanamidaM param / / 28 // samaJcI kUTakoSTho dA vimucIsAdha(maJcau vA'ya)sadRzau / vRttAzrava(ya)ziropetaM caturdigbhadranAsikam // 29 // vidikSu yugmanAsADhayaM yugmasA(mevADa)yugmameva vA / yugmaM paJjarasaMyuktaM supadmamiti vidyate // 30 // tadeva vRttasauSThayagraM kRtavardhanamucyate / / tadeva garbhagehaM tu vRttaM vRttagahaM bhavet // 31 / / evaM navatantu(laM) khyAtaM dazabhUmimathopari / / 32 / / iti kAzyapazilpa navabhUmividhAnaM SaTtriMzaH paTalaH / atha ziH pttlH| dazabhUmilakSaNam / atha vakSye vizeSeNa dazabhUmestu lakSaNam / pArthaprAsAdamAnoktapramANaivadiyaM tanam // 1 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptatriMzaH paTalaH / kalpayitvA tu tattAraM manubhAgavibhAjite / vedAMzaM garbhagehaM tu gRhapiNDI tribhAgayA // 2 // alindraM tvekabhAgena hArAntaraM zivAMzakam / vinyAsasUtrayorantamanubhAgavibhAjite // 3 // teSThe(bve)kaM kUTavistAraM bA(zA)lAdIrgha tu tadvayam / ekAMzaM paJjaraM vyAsaM pAdaM hArAntaraM bhavet // 4 // catuSkUTaM catuHzAlaM paJjaraM SoDazAnvitam / hArAntaraM ca dvAtriMzatkalpayedAdibhUnale // 5 // tadUrzvabhUmivistAraM trayodazavibhAjite / ekAMzaM kaNThakUTaM tu zAlA tadviguNAyatA // 6 // ekAMzaM paJjavyAsaM zeSaM hArAntaraM bhavet / UrdhvabhUvistRta bhAnubhAgaM kRtvAM'zasauSThikam / / 7 / / dviguNaM koSTadIrgha tu ardhAzaM paJjarastatam / pAdaM hArAntaraM khyAtaM teSAM saMkhyAdi pUrvavat // 8 // tasyolatalavistAraM rudrabhAgavibhAjite / pAdapaJjaravistAraM zeSaM pUrvavadeva hi // 9 // tadUrzvabhUdazAMze tu vyomAMzaM kUTavistRtam / koSThaM tadviguNAyAma zeSaM hArAntaraM bhavet // 10 // hArAntaraM tribhAgekaM paJjara pAsamucyate / tasyorvabhUnavAMze tu zivAzaM sauSThikaM bhavet 11 // hArAntaraM dimAgekaM paJjaravyAsamucyate / tamyorzvabhUnavAze tu zivAMza sauSTikaM bhavet // 12 // atyadhAzaM tu koSTaM syAccheSaM hArAnsaraM samam / hArAntaraM dimAga paJjaravyAsamucyate / / 13 / / mAgvatsaMkhyAsarudrAMzaM sabhUmirevameva hi / 'aSTAMzaM vibhatsatatalavistArameva hi // 14 // kUTamekAMzamAnana madhye zAlA dvibhaagyaa| paJjarakhyAsamekAzaM hArAntaraM tadadhekam // 15 // catuSkUTaM catuHzAlaM paJjarASTaka saMyutam / hArAntaraM kalAsaMkhyAM kalpyevaM saptakaM talam // 16 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ... kAzyapazilpe saptatriMzaH paTalaH / saptAMzaM vibhajedaSTamata(dha)traiva tu tristaram / prAgvatkUTaM ca koSThaM ca zeSaM hArAntaraM tathA // 17 // .... ...magnibhAgaikavistRtam / navabhUmivizAlaM tu SaDbhAgaM vibhajettamam // 18 // mAgvatkUTaM ca koSThaM ca pazcA(a)raM ca prakalpayet / tadUrve bhUmivistAramanalAMzavibhAjite // 19 // madhye bhadraM tadekAMzaM daNDamAsyati(nena) nirgtiH| mAsAdasya tu cotsedhaM zatabhAgavibhAjite // 20 // yugAMzaM tadadhiSThAnamaSTAMzaM caraNAyatam / pAdonavedabhAgaM tu mazvamAnamudAhRtam / / 21 / / pAdocaM sAdhesaptAMzaM prastaraM sAdhevahnikam / dhAtvaMzaM caraNomaM tu sapAdAgnyaMzamaJcakam / / 22 // sAdheSaTakAdhituGga tu prastaraM caagnibhaagyaa| rasAMzaM pAdadIrgha tu pAdonAranyaMzamaJcakam / / 23 / / pAdocaM sArdhapazcAzaM sArdhapakSAMzamaJcakam / pAdAdhikaM tu pazcAzaM pAdasyotsedhamucyate // 24 / / sArdhapakSAMzamaJcoccaM pazcAzaM pAdadeyakam / pAdAdhikaM tu pakSAzaM maJcamAnamudAhRtam / / 25 / / sapripAda yugAMzaM tu pAdadaidhyamudAhRtam / mastarocaM dvibhAgaM tu sArdhavedazima(ma)dhikam // 26 // pAdonadvayaM zamaJcaH syAtpaJca bhAgaM vitardikA / tadevonnanakUTAdi narakAntAmiti smRtam // 27 // kaNDamadhyabhAgena zIrSaka sAdhavaidha(da)kam / pAdahInadvibhAgaM tu stUpyutsedhayudAhRtam / / 28 / / agrAkAraM yugAnaM tu zikhare yuganAsikA / / pAdaM pratyalpanAsAvyaM nAnApAdadharAtalam // 29 // atyantakAntamityuktaM sarvadevapriyAvaham / sadevobhatakoSThaM ca nataM bonnata sauSTikam // 30 // pakSazAlA tu madhyasthaM zAlAdaNDena nItrakam / / aSTAdhe zikharaM kaNThaM zikharaM cASTanAsikam / / 31 / / Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAviMzaH paTalaH / nAnAlaMkArasaMyuktaM catuSkUTamidaM param / tadeva kUTakoSThaM ca nAntaraprastaraM param // 32 // kUTakoSThAdisarvAGgaM samasUtramathApikA / mantrapUtamiti khyAtaM vimAnaM sarvakAmikam // 33 // tadeva zikharaM kaNThavRttAbhaM parikalpayet / nAtra(mnA) kAntamiti khyAtaM sarvadevAhakaM gRham / / 34 // tadeva karNakaNThAnAM zIrSakaM ca galaM tathA / vRttAkAraM prakatavyaM yattadIzvarakAntakam // 35 // dazabhUbhAgamAkhyAtaM tatastvekAdazAtalam / / 36 // iti kAzyapazilpe dazabhUmividhAnaM saptatriMzaH paTalaH / athASTAtriMzaH paTalaH / rudrabhUmiH / atha vakSye vizeSeNa rudrabhUmividhAnakam / mAsAdamAnavidhinA saMgrahettu tatodayam // 1 // tithyaMzaM vibhajettAraM guNAMzaM garbhagehakam / pakSAMzA gRhaSiNDI syAdalindraM tvekabhAgayA // 2 // ekAMzaM kuDyavistAramalindraM tu zivAMyakam / / hArAntaramazina kalpayettu yathAkramam // 3 // alindraM vA ghanA bhittisthApi vA / (1) prastarAntaM ghanaM vA'pi tadUrva'lindrameva vA // 4 // vinyAsasUtra yorantadAsaH 1kSAMzabhAjite / zivAMzaM karNakUTaM syAtpakSazAlA dvibhAgayA // 5 // madhyazAlA'gnibhAgA syAda(zaM ma(pa)JjaraM bhavet / hArAntaraM ca tatulya kalpyevaM hyAdibhUtale // 6 // tadUzvabhUvizAlaM tu manubhAgavibhAjite / zivAMzaM kUTavistAraM koThaM taddiguNAyatam // 7 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAtriMzaH pttlH| zepaM hArAntaraM khyAtaM tribhAgaikamapaJjaram / paJjaraM kUTakoSThaM ca saMkhyA vai mAgivaiva tu // 8 // tadUrdhvabhUmivistAraM rudrAMzaM tu dvibhAjite / paJjaraM kUTakoSThaM ca prAgiveva prakalpa yet / / 9 / / tasyobhUmivistAraM dazabhAgavibhAjite / / kuTaM caiva tu koSTaM ca saMkhyAmAnaM ca pUrvakam // 10 // tadUbhUnavAMze tu kUTavyAsaM zizikam / atya(zaM tu koSThAyAM(nAM) zepaM hArAntaraM bhavet / 11 / / hArAntaraM tribhAgekaM paJjaravyAsamucyate / prAgavatkUTAdhasaMkhyAH syuH kalpayetkalpavittamaH / / 10 / aSTAMzaM vibhAdiSTabhUmezcaivaM tu vistAram / kUTavistAramekAMzaM madhya zAlA dvibhAgayA // 13 // paJjaraM vyAsamekAMzaM hArAntaM ca tadardhakam / / catuSkUTaM catuHzAla paJjarASTakasaMyutam // 14 // hArAntaraM kalA saMkhyA mocyte'ssttlaanvito(te)| navabhUmivizAlaM tu sAdhA vibhatsamam // 15 / / kUTavyAsamathAMzena koSTI dvibhaagyaa| zepaM hArAntaraM khyAtaM tatribhAgena paJjaram / / 16 / / daza bhUmivizAlaM tu rasabhAgavibhAjite / prAgvatkUTaM ca koSThaM ca paJjaraM ca prakalpayet // 17 // prathamA(ekA)dipazcabhUmyantaM bhadrapaJjarasaMyutam paJjaraM bhUpariSThAttu bhadraM vaha bhadrapaJjaram // 18 // UrzvabhamivizAlaM tu gaNabhAgavibhAjite / madhya bhadraM tadekAMzaM daNDamAnana nirgatiH !! 19 / / prAsAdasya tu cotsedhaM zatAMzaM ca trayodaza / kRtvA sAdhe yugAMzaM tu dharAtalamudAhRtam / 20 pAdoccaM sArdhavasvaMzaM maJcamAnaM yugAMzakam / vasvaMzaM caraNAyA pAdo kaMyu(ca yugAMzakam) // 21 / caraNaM sArdhasaptAMzaM prastaraM sArdhavAhnikam / saptAMzaM pAdadI tu sAdAnakamaJcakam // 22 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAtriMzaH paTalaH / ardhAdhika par3azaM tu pAdoccAgnistu maJcakam / SaDaMzaM pAdatuGga tu pAdonatriMzamaJcakam / / 23 // satripAdaM tu bhUtAMzaM pAdadIrghamudAhRtam / ardhAdhikadvibhAgaM tu prastarasyodayaM bhavet // 24 // sapAdapaJcabhAgaM tu pAdodayamudAhRtam / sArdhapakSAMzamaJco bhUtAMzaM caraNodayam // 25 // sapAdapakSamAgaM tu manamAnamudIritam / pAdona paJcabhAgaM tu caraNoda yamIritam // 26 // maJcamAnaM dvibhAgaM syAtsAvedAMzamadhikam / satripAdazivAMzaM tu prastarasya samuccakam // 27 // vasvaMza vedikAmAnaM kaNThocaM sArdhabhAgayA / ardhAdhikaM tu vedAMzaM zikharodayaniSyate // 28 // pAdonaM tu dvibhAgaM syAtstUperudayamiSyate / homAdistUpiparyantaM yugAaM parikalpayet // 21 // zikhare tu caturdikSu mahAnAsIsamanvitam / padaM pratyalpanAsADhacaM brahmAkAntaM taducyate // 30 // sauSThikaM sAntaraM maJcaM vijayaM tadudAhRtam / tadeva natakUTaM ca koSThAnaJcA(cAna-tAH koThAH)samaJcakAH // 31 // sarhikamidaM khyAtaM sarvadevAIka param / tadeva zikharaM kaNThaM vRttamaSTAMzavedikA / / 32 / / indrakAntamiti khyAtaM sarvadevAhe ke param / tadeva madhyabhadrADhyaM kUTakoSThau samau tatau // 33 // samaJcaM vA vimaJca vA kUTazAlA ca paJjaram / gaNikAzAlakaM proktaM brahmaviSNuzivAhakam // 34 // tadeva zikharaM kaNThaM vRttamaSTAkSivedikam / indrakAntamiti khyAtaM vimAnaM sarvadevikam / / 35 / / tadeva karNakUTaM tu bhadrayuktarNakUTa kam / tadeva sauSThikAnAM tu zIrSakaM maNDalAkRti // 36 / / Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonacatvAriMzaH paTalaH / nAmnA karNavizAlaM tu sarvadevapriyaM gRham / evamekAdazabhUmilakSaNaM parikIrtitam // 38 // iti kAzyapazilpe rudrabhUmividhAnamaSTAtriMzaH paTalaH / athakonacatvAriMzaH paTalaH / bhaanubhuumiH| atha vakSye vizeSeNa bhAnubhUmividhi param ! harmyavistAratuGga ca proktaM prAsAdamAnakam / / 1 / / sasaptadharmabhAgaM tu kRtvA prAsAdavistaram / tadeva sauSThikAnAM tu zIrSakaM kuNDalAkRti : // 2 // bhUtAGga gRha(garbha)gehaM tu pakSAMzaM gRhapiNDikA / alindraM tvekabhAgena kuDayamatrAM()zamAnataH // 3 // alindraM tu zivazaMzaM syAdvArabhAgena kalpayet / athavA garbhagehaM tu guNAMzenaiva kArayet / / 4 // garbhagehasya tulyaM syAdgRhapiNDayAstu vismR(stR)tam / zeSaM mAgiva kartavyamalindra kuDyahArayA // 5 // vinyAsasUtrayorantaH saptadazavibhAjite / guNAMzaM madhyazAlA syAtkarNakUTaM zivAMzakam / / 6 / / tayormadhye tu pakSAMzaM zAlAdivyamudAhRtam / kUTakoSThAntare caitra koSThayorantare'pi ca / / 7 // zivAMzaM paJjaravyAsaM karNakUTamivAkRtim / hArAntaraM tadUrvAzaM kSudrapaJjarasaMyutam // 8 // evamAditalaM kuryAdUrdhva rudranaloktavat / / saptaviMzaM ca taM bhAgaM kRtvA haryodayaM dvija // 9 // dhA(dha)rAtalocaM bhUtAMzaM navAMzaM caraNodayam / sArthadevA(vedAM)zaM maJcocaM zeSa rudranaloktavat // 10 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catvAriMzaH paTalaH! 101 evaM bhAnutalaM proktaM trayodazatalaM zaNu // 11 // iti kAzyapazilpe bhAnubhUmividhAnamekonacatvAriMzaH paTalaH / - -- atha catvAriMzaH paTalaH / trayodazabhUmiH / atha vakSye vizeSeNa trayodazatalaM param / sya vistAramAnaM stha(tu) prAsAdamAnavadbhavet / / 1 / / ekonaviMzadazaM tu kartavyaM sadanaM sta(ta)ma ! guNAMzaM garbhagehaM tu pakSAMzaM gRhapiNDakam // 9 // alindraM ca zivAMza syAdbhiktiH syAdunnataM samam / alindraM tvekabhAgena bhittivyAsaM zivAMzakam / / 3 / / vyomabhAgamalindra syAddharAvyAsaM ca tatsamam / vinyAsasatrayorantarekonavizadaMzake // 4 // zivAMza karNakUTa syAnmadhye zAlA'gnibhAgayA / pakSazAlA ca tattula pamekAMzaM paJjarasya tu // 5 // hArAntaramathArdhAzaM kSudrapaJjarasaMyutam / paJjaraM karNakUTAbhaM tasyA(dA)bhakSudrapakSaram // 6 // evamAditalaM proktamUrya bhAnutaloktavat / catvAriMzadvayAdhiko zata ze sadanotsuke // 7 // paJcAzaM tadadhiSThAnaM dazAMzaM caraNodayam / bhUtAMzaM maJcamAnaM syAcchepaM dvAdazabhUmivat / / 8 / / trayodazatalaM hyevaM kalAbhUmimathopari // 9 // iti kAzyazilpe trayodazabhUmividhAnaM nAma catvAriMzaH paTalaH / Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekacatvAriMzaH paTalaH / ayaikacatvAriMzaH paTalaH / SoDazabhUmiH / atha poDazabhUmistu vakSyate dezikottama / evaM krameNa saMkalpya pazcAlindrasamAnyatam / / 1 / / paJcahArasapAyuktaM gRhapiNDe samAnakam / garbhagehaM samAMzaM ca vedAMzaM gRhapiNDikA / / 2 // zeSaM pUrvavaduddiSTamalindrAdi dvijottama / ekadvitricatuSpaJca bhUmo vA'tha dharAtale // 3 // devatAsthApanaM kuryAtpoDazasthalahambake / .. devatAsthApanaM bhUmiyoMvattAbaddhanaM kuru // 4 // bAhyo'ndre cida (hyAlindre alaMkAraM dhanamatyantaraM kuru / alindrajalatatpAdAcchAditaM vA tulAdibhiH // 5 // prastarAntaryanaM vA'tha bhAntaM vAtAttu taddhanam / vyAse savedatriMzAMze karNakUTaM zivAMzakam // 6 // hamyemadhye tu vedAMzaM zAlAyAmamudAhRtam / / tayomadhye tu pakSAze dhvAtuM saM(ze'vatuGga) parikalpayet // 7 // tayormadhye zivAMzena paJjaraM karNakUTavat / / hArAntaraM tayomadhyeda(dhye aA~zenaiva kalpayet // 8 // evaM hi kalpayedAdibhUmau shaalaassttviNshtiH| . karNakUTaM tu vedAsu (dAMza) dvAtriMzaM paJjaraM bhavet // 9 // sadapaSTisaMkhyAH syuha (khyaM syAddhArAntaraM dvijottama / evamAditalaM khyAtaM taddhi dvAtriMzadaMzake / / 10 / / dvibhAga madhyazAlA syAccheSaM pUrvavadAcareta / / dvitIyaM hyevamAkhyAtaM tRtIyamadhunocyate // 11 // triMzadaMzadvibhAgaM tu kRtvA mAmantri(naM tri) bhUmikam / karNakUTasya pAvasthaM paJjaraM vyardhamAgayA // 12 // hArAntaraM tadardha syAccheSaM tritayabhUmivat / catubhUmivizAlaM tu sASTAviMzatibhAgayA // 13 // Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekacatvAriMzaH paTalaH / karNakUTasamIpasthaM zAlAyAstu dvipArzvayoH / ekAMzaM paJjaravyAsaM zeSaM prAgiva kalpitam // 14 // paJcame talavistAre paDizatyaMzabhAjite / madhye zAlA tu vedAMzaM vyomAMzaM karNakUTakam / / 15 // tayormadhyasta (stha) zAlA ca tayormadhye ca koSTakam | pratyekaM ca dvibhAgena kalpayetkalpavittamaH // 16 // tayormadhye'bhAgena paJjaraM karNakUTakam | hArAntaraM tadardhena teSAM saMkhyA''dibhUmitrat // 17 // SaSTuM ca bhUmivistAraM caturviMzatibhAjite / madhye koSThaM dvibhAgena zerpa pUrvavadeva hi / / 18 / / saptabhUmi (me) stu vistAraM dvAtriMzatyaMzakaM bhavet / zivAMza karNakUTaM tu madhyazAlA dvibhAgayA / / 19 // tayormadhye zivAMzena kSudrakoSThaM makalpayet / tayormadhye dvibhAgena koSThAyAmamudAhRtam || 20 | azaM paJjavyAsaM tadarthaM hArayottaram / paJjaraM kUTakoSThaM ca saMkhyA vai prAgivaiva tu // 21 // aSTamaM bhUmivistAraM viMzatyaMzadvi (vi) bhAjite / vyomAMzaM karNakUTaM syAnmadhye koSThaM dvibhAgayA || 22 // tayormadhye dvibhAgena koSThAyAmamudAhRtam / azaM paJjaravyAsaM tadardhe hArayottaram // 23 // paJjaraM kUTakoSThaM ca saMkhyA syAtmAgitraiva tu / aSTamaM bhUmivistAraM viMzatyaMzadvi (vi) mA jite // 24 // vyomazaM karNakUTaM sthAnamadhye koSThaM dvibhAgayA / tayormadhye dvibhAgena koSThAyAmamudAhRtam // 25 // tayormadhye zivAMzana kSudrakaSThaM makalpayet / zeSaM prAgitra kartavyaM teSAM saMkhyAdi pUrvavat || 26 // navabhUmivizAlaM tu triH eDaza vibhAjite / zivAMzaM karNakUTaM syAnmadhye zAlA dvibhAjitA || 27 / / tayormadhye'rdhabhAgena paJjaraM parikalpayet / tasyArdhenaiva tatpArzve tayehA (yaha )rAntaraM bhavet // 28 // 103 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekacatvAriMzaH paTalaH / tatpArzvayordvibhAgaM syAtkoSThaM kuryAdvizeSataH / kUTakoSTAntare caiva koSThayorantare'pi ca // 29 / / paJjaraM karAyeddhImAna(zenaiva suvrata / / hArAntaraM tadazi kalpayetkalpavittamaH // 30 // viMzatkoSThaM catuSkUTaM paJjaraM bhAnubhiyam / a(ka)tyavaM navabhUmo tu dazabhUmima(ra)yocyate // 31 // dazabhUperatu vistAraM SoDazAMza vibhAjite / kaMNaMkUTaM zivAMzaM syattatsama paJjarastaram // 32 // zAlAyAma vibhAgaM syAdazi hArayottaram / bhAnuzAlAcatuSkaTaM kalApaJjarasaMyutam / / 33 / / hArAntaraM tu dvAtriMzatkalpayeddazane tale / ekAdazatalavyAsaM manubhAgavibhAjite // 34 // zivAMza karNaka tu madhye zAlA dvibhAgayA / tayomadhyasthazAlAnAM guNAMzaM parikalpayet // 35 // ardhAzaM paJjaravyAsaM tasyA hArayottaram / catuSkaTA zAlA ca paJjaraM poDazAnvitam // 36 // hArAntaraM ca dvAtriMzatkalpyaM rudratale'pi ca / bhAnubhU mavizAlaM tu bhAnubhAgavibhAjite / / 37 // paJjaraM kUTakoSTaM ca saMkhyA rudratale tu vt(vaa)| sarvapAmapi koSThAnAM pakSAMzaM pravidhIyate / / 38 / / trayodazatalavyAsaM dazabhAgavibhAjite / karNakUTa zivAMzena madhye zAlA dvibhAgayA / / 39 // tayormadhye'rthabhAgena paJjaraM karNakUTavan / hArAntaraM ca tasyAyaM saMkhyA dvAdazabhUmivat // 40 // cartudazatalavyAso basubhAgavibhAjine / zivAMza karNakUTaM syAnmadhye zAlA dvibhAgayA / 41 !! ardhAzaM pakSa vyAsaM tasyo hArayottaram / catuSkUTaM catuHzAlaM paJjaraM pe.DazAnvitam / / 42 // hArAntaraM caturvizatkalpyaivaM tu ma(ba)nuttamam / triHpatrabhUmi bhAgaM virata raM dvi(vi bhajensamam // 43 / Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekacatvAriMzaH paTalaH / karNakUTaM tu vyomAMzaM madhye zAlA dvibhAgayA / hArAntaraM tu zazyaMzaM yupaJjarasaMyutam // 44 // azeSordhvatalavyAso vedabhAgavibhAjite / dvibhAgavistRtaM daNDamAnaM nIvraM tu madhyame // 45 // kRtvA prAsAdatuGgaM tu dvibhAgena zatadvayam / gharAtalaM tu saptAMzaM caraNaM ca trayodaza // 46 // sArdhapaJca tu maJcacaM pAdocaM bhAnusaMkhyayA / prastarocaM tu paDbhAgaM rudrAMzaM caraNodayam // 47 // sArdhabhUtAMcaM syAddazAMzaM caraNodayam / bhUtAMzaM maJcamAnaM tu navAMza caraNodayam // 48 // sArvavedAMzamaJcacaM kalpayetkalpavittamaH / pAdoccaM sArthavasvaMzaM maJcamAnaM yugAMzakam || 49 // vastraMzaM caraNAMccaM tu masva (ca) mAnoditaM yuta ( ga ) pU / caraNaM sArthasaptAMzaM prastaraM sArdhavanti ( hnikam // 50 // saptagripAdadIrgha tu pAdAdhikyAnimaJcakam | ardhAdhikaM pazaM tu pAdoccAgnistu maJcakam // 51 // padezaM pAdamAnaM tu pAdonAgnyazamaJcakam | ardhAdhikaM tu bhUtAMzaM pAdadairghyamudAhRtam || 52 || arvAdhikaM dvibhAgaM tu prastarasyodayaM bhavet / pAdapaJcabhAgaM tu pAdadIrghamudAhRtam // 53 // sArghapakSAMzamaJcAccaM bhUtAMzaM caraNAyatam / saMpAdapakSabhAgaM tu maJcamAnamudIritam // 54 // pAdonapaJcabhAgaM tu caraNodayamIritam / paJcamAgaM dvibhAgaM syAtsArdhavedAMzamaGghrikam // 55 // satrimAnazivAMzaM tu prastarasya samucchrayam / zamyaM (i) zaM vedikAmAnaM kaNThoccaM tadvibhAgayA / / 56 / / adhika yugAMzaM tu zikharodayamIritam / sapAdAMzaM zikhAmAnaM kalpayettu krameNa ca // 57 // homAdi stUpaparyantaM yugAzraM parikalpayet / zikhare tu caturdikSu mahAnAsIsamanvitam // 58 // 105 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekacatvAriMzaH pttlH| pAdaM pratyalpanAsADhayaM brahmakAna mudAhRtam / tadeva sonnataM maJca sauSTikonnatakoSThaka.m // 59 // sArasvatamidaM khyAtaM zinapriyakaraM gRham / tadeva natakUTaM ca koSThennitasamazcakam // 60 // prAdezamiti vikhyAtaM sarveSu(sa)mRddhikAraNam / tadeva zikharaM kaNThaM vasvazra parikalpayet // 61 / / zikhare STI(STa)mahAnAsIyuktaM tacchokaraM bhavet / tadeva madhyabhadrADhayaM kUTakopTau samonnatI // 62 / / samaJco vA'dhyamaJco vA kUTazAlo dvijottama / pArvatIkamidaM khyAnaM mama prItikaraM bhavet // 63 // tadeva zikharaM kaNThaM vRttamaSTAzravedikam / / vadikAzcaiva vRttA vA vRttAkAraghaTA'pi vA / / 64 / / suzAMbhavamidaM khyAnaM zaMkaraspa priyAvaham / paJjaraM kUTakASThaM ca zikharaM ca ghaTaM tathA / / 65 / / evamAdIni savANi nAgarAgrucitaM kuru / anenaivAthavA kuryAdekAneka(kAdi)bhUmayA(yaH) / / 66 // yatnala(ntrasta)mbheSa kartavyaM talaM tasmAdi(da)paJcakam / tattala syocita vyAsaM tuGgakuDayaM ca garbhakam / / 67 / / kartavyaM vidhinA tena gaNDA(ghaNTA)laMkArasaMyutam / sAlindraM sadanArthaM tu sopAnaM rohaNAya vai // 68 // tatra tatrocitaM kuryAcchAlAbhiSvekatAdrume / tasyAgre maNDapaM kuryAdekAnekatalaM tu vA // 69 / / prAyu(gu)ktavidhinA kuryAtsarvAlaMkArasaMyutam / karAlamudbhidgulmAsakalpacittaka(caizcittAkapa)NakarmakRt / / 70 / / nAnAcitreSicitraM tu kartavyaM vidhicoditam / evaM yaH kurute hayaM svazaktyA proktayaM tu(vatta)vA / / 71 / / ihava dhanavA zrImAnaputrapautrakalatrakaiH / dAsIdAmAdibhizcAnya: svecchAva zo mudA'rivaha // 2 // Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe citvAriMzaH paTalaH / 107 sonekakulajAtaM ca yA (pA) yettu muddA ca mA (nA) // 73 // iti kAzyape poDazabhUmividhAnamekacatvAriMzaH paTalaH / atha dvitvAriMzaH paTala | pUrvekAvidhAnam / atha vakSye vizeSaNa mUrdhekA vidhi param / zikharasyodayAnte mahAnAsyavasAnake // 1 // zali (zakti) dhvajAvasAne vA mUrdheSTakAM tu vinyase / yAvatya (dya) dAsamAptaM tu tadA sUrye dvijo'STaH (STakA dvija ) || 2 || ekAdyaneka bhUmAnAM harmyANAM tu vizeSataH / iSTakAnyAsamAyAmaM ghanaM cAdyeSTakA mitra // 3 // prAsAdasyAgrato deze saumye vAya ca gopure | navASTasaptapaTpazvahastaM vA maNDapaM tatam // 4 // tadvistArasamAyAmaM caturazraM samaM kuru / maNDaM vA prapA vADya SoDazastambha saMyutam // 5 // caturdArasamAyuktaM catustoraNasaMyutam / paDaM ca navaM caitra vitAnadhvaja saMyutam // 11 muktAsragdarbhamAlAbhiralaMkRtya vizeSataH / maNDala(pa)sya tribhAmaikAM madhye kRtvA tu vedikAm // 7 // vedAGgulonnatAM dezamupavediyugatrayam / zeSaM vedivizAlaM tu bhAnumAtraM tadunnatam // 8 // bhAnudrayAmalocaM tu darpaNodarasaMnibham / iha cAgniku (stha)NDilAni caturazrANi kalpayet // 9 // athavA vAlakai stU 1 sthaNDilaM kAraNairdeyAda (kArayedarghAya) STadroNaizca shaalibhiH||20|| tadardhaistaNDulaistubhyaM (laiH stUpyaM) tadarthezca tilairapi / lAjaizcaiva paristIya zvetA parikalpayet // 11 // Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvicatvAriMzaH paTalaH / nAnApuSpaiH kuzairdarbhaH paristIrya vicakSaNaH / manonmanIkarNikAyAM tudaleSu vyA da lAyA]mAdi shktinH|12|| gandhapuSpAdibhiryaSTvA sasyamAtraivizeSanaH / lohanaM dAruja vA'tha stUpidaNDaM ca kArayet // 13 // AsanaM khAdiraM vA'tha nintiNIsArameva cA / mayUraM padmakaNDUraM bhavetaddAruvattatam / / 14 // hemamuditaM tAnaM vA trayasaMmizra eva vA / azvabhUmyagnituGgaM tu stUpidaNDAyataM bhavet / / 15 // mUni zailopariSThAttu ratRpyantaM vA tadAyatam / UdhrvabhUmyatra(mezva) vistAraM tUpimUlavizAlakam // 16 // tasyAgramaGgulavyAse mUlAdArukramAtku(kR)zam / tuGgANAtsama(yAmAtsamAM)zaM tu mUle badAzramAcaret / / 17 / / vaMzaM mathyasamaM svagre vRttAkAraM prakalpayet / caturazropariSTAttu sarva vRttamathApi vA // 18 // kartavyaM tasya mUle tu zivApAntu(mAnaM tu) yojayet / daNDamUla samavyAsaM daNDaM daNDAgrayorapi // 19 // ... .... yojayellohaja badhaH / prakSAlya pazcagavyastu daNDaM caiveSTakA'pi ca // 20 // karNikAyAM nyaseddaNDaM kumAdIku(kramAdIza)vahAdizi / cavArastveSaTA(catasrastviSTakAH)sthApyAHzilAdiSTambhakarjalaiH // 21 // pRthivyAdiparIjAnI daNDaM tu vilikheddhdhH| prAgdizyaSTakramAddarbhagandhapuSpAdibhiryajet / / 22 // svarNarajatatAnA sUtraiH kAsakaistu vA / kautukaM bandhayedvipa svasvabIjamanusmaran / / 23 / / brahma viSNuM ca rudraM ca IzvaraM ca sadAzivam / zake(zaile)STakAdidaNDAntamadhidevAnkramAnyaset // 24 // naivedya dApadeSAM tAmbUlaM ca nivedayet / pratyekaM navavastreNA''cchAdayetkUrcasaMyutam // 25 // amitaH kalASTadhA(lazA)naSTI sakUrcAnsApidhAnakAn / gaNDA(dhA)mbupUrika(nAn) vastrahamapuSpasamanvitAn / / 26 // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvicatvAriMzaH paTalaH / . phalapallava saMyuktAnaSTau vidyezvarAdhipAn / saMsthApya svasvamantreNa nevedyAnnaM samaca yet // 27 // tato hogaH prakartavyo hyagnyAdhAnAdikaM kuru / samidhAjyacarulIjayarAnsaadivibu(carvAjyalAjaizca yavaiH saddhaviSA bu)dhaH // 28 // zasaM vA zatama vA pratyeka juhuyAtkramAt / parabrahma SaDaGgaizca kSurikAcI jamukhya(ka:) // 29 // Ajyena juhuyAdrImAnpratyeka paJcaviMzatim / jayAdirASTravA(nA'bhyAtA)naizca rASTrabhizcaiva(bhRdbhizca) homa yet / / brahmAdibIjamantraistu hyaSyAbhyA(hutvA''jyA)ni tthaa''huti(tiiH)| evaM jAgaraNaM rAtrau prabhAte vipule zubhe // 31 // 'AcArya(yA~)mUrti (bhiH)mA snAnaM kRtvA vidhAnanaH / nakha dharoSNISo(vavastroSNISadharo) bhasmarudrAkSadhArakaH // 32 // evaM yajJopavItAtyaH sitamAlyAnulepanaH / / hemADanlIyaMkaTa kuNDalAbairalaMkRtaH // 3 // yajJasUtrAdisaMyukta bhUSaNaibhUpi(ya)zilipanam / AcAryo maNDapaM gatvA daNDe nASTayanAnalAn / / 34 // gandhapuSpAdibhiryaSTA homaM kRtvA jayAdibhiH / .. sviSTamagnetimantreNa pUrNAhutiM samAcaret // 35 // sthita()rAbhyu(zyu)daye viprobhayarAzyudaye'pi vA / mIvo(ne)vA zakraMsaMyakte talodri(tathA )STe'thavA punaH / / 36 // AcArya zilpibhizcaiva ne hyantaunugrahopari / (!) puNyAhavAcanaM vakSya mRrneSTako nidhApayet // 37 / / iSTakAstUpikalpazva baahydhaamprdkssinne|| nAnAlaMkArasaMyuktAH kRtvA harSe 'nulepayet / / 38 // uttarAbhimukho bhUtvA AcAryA mntr(o'nny)cetsaa| brahma viSNuM ca rudraM ca IzvaraM ca sadAzivam // 39 / / viminsya svasvamantraistu catasro hISTAkA nyaset / pRthivyAtmakaM kramaM tu somyAgraM zAMkareSu ca // 40 // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110. kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / suSe sthAne mayA (tvAyamA bitya mAganaM rakha (sva) [bhasAtmakam / suSe nairRtyapAzritya saumyAgraM salilAtmakam // 41 // supe (vAyavyamAzritya prAgagraM mahatAtmakam / evaM kramAnnyaseda (imA ) tU sunicchidraM samAcaret // 42 // mANikyamarataka (rkataM caiva vaiDUrya vindranIlakam / mauktikaM sphaTikaM caitra padmarAgaM pravAlakam // 43 // vajraM madhye diSu (zi) sthApyaM zaktibIjamanusmaran / tadUrce sthApayetstUpidaNDamIzAnamantrataH // 44 // kalazasyodakaiH mokSya daNDaM cAzma ( pASANa) paJcakam | tattanmUrtIH samabhyarcya ganyaiH puSpaizca dhUpakaiH // 45 // galAmbhasA ca sudRDhaM sthApayedvAstuniJcalam / tato'vazeSazikharaM kartavyaM syo (co) ditA tathA // 46 // zikharopariSTAcca stUpaM prAguktavidhinA kuru / karAlAdIMstataH kuryAnnizcalaM sudRDhaM yathA // 47 // svarNairvA rajatairvA'tha tAmrairvAdam / kAJca (gAM ca) talakRtArthe ca mA ( A ) cAryAya pradApayet // 48 // dakSiNAM dApayettasmai darzaniSkaM hiraNmayam | yAgopakaraNaM sarvamAcAryAya ca dApayet // 49 // zilpino bho (naH pU) jayetpazcAd gobhUmikAzcanAdibhiH / evaM yaH kurute martyaH so'yAgniM (sayAti) zubhadaM phalam // 50 // zeta zrIkAzyapazilpe mUrveSTakAvidhAnaM dvicatvAriMza: paTalaH / atha tricatvAriMzaH paTalaH / prAkAraH / atha vakSye vizeSeNa prAkArANAM ca lakSaNam / rakSArthaM zobhanArthaM ca zAlAstu (yA:) madanasya ca // 1 // Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / prAsAdasya vizAlArtha ( ) guNabhAgaiMga (ka)meva vA / caturbhAgekabhAgaM vA antarmaNDalavistRtam // 2 // antaharivizAlaM tu sadbhAhye dviguNaM hi tat / madhyahAravizAlAstu (laM tu) bAhyAntaM maNDalatrayam // 3 // madhyAdestu vizAlaM ca bAhye tvAdicaturguNam / mahAmaryAdivistAra AtraiH paJcaguNo bhavet // 4 // prAsAdacaraNAdima dovA ( homA) dvA mathamasya tu / prathamAdvitIyanInaM tu dvitIyA tRtIyanIkam // 5 // tRtIyacaturtha niSkrAntaM tasmAnnIvraM ca paJcamam / prAkAraM pratiniSkrAntaM taramAnnatriM tu paJcamam (tannItraM kuDyasImakam ) // 6 // vuDyamadhyamA (dhyAvasAnaM vA kuDacabAhyaM tathApi vA / athavA zeSaviprANAM nItraM homAdvidhIyate // 7 // prathamaM prakRtestulyaM tasmAdguNAGgulaM natam | dvitIyAcaM tu paJcAntaM tadvadeva nataM kramAt // 8 // kalpavaM (lapyaM vai ) harmyamAnena hastamAnamathocyate / tripaJcasaptahastena prathamaM trividhaM bhavet // 9 // narvekAdazahastaM ca trayodazaM dvitIyakam / tripaJcasaptadazahastaM mai (tathai ) konaviMzatiH // 10 // madhyahAraM tridhA proktaM maryAdAstu tataH zRNu / ekaviMzatrayoviMzapaJcatriMzakaraM bhavet / / 11 / / saptaviMza navaviMzamekatriMzatkareNa tu / mahAmaryAdivistAra evaM tritriyamucyate / / 12 // evamAbhAsaharmyANAM vikalpAnAM ca kalpayet / saptahastaM samArabhya paJcatriMzAvasAnakam || 13 // pratyekaM prathamAdInAM sAlAnAM tritrimAnakam / tripaJcasaMkhyayA proktaM harmyANAM candrasaMkhyayA // 14 // navahastaM samAramya hastatriMzAvasAnakam | mAtrai sAlasamAkhyA tu harmyANAM jAtisaMjJakA // 15 // prAguktaharmyamAnaizca zAlAyantyaM ca saMmatam / paJcamAkArameva hi vimAkAramayocyate // 16 // 111 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / dvitIyaM tRtIya zAlaM ca caturthaM ca pragRhyatAm / ..." yatra yadvihitaM sAla hayavRttaM tu lakSayet // 15 // tasyAmukhe mukhAyAma klpyetklpvittmH| . . . bIjAtpAdabIjaM tvartha tripAdaM ca samaM tu vA / / 18 // dviguNaM triguNaM vA'tha catuHpaJcaguNaM tu vA / . karUpattu mukhAyAmaM bIjamUrca dvijottama / / 19 // antarmaNDalabhittastu vistAro vyomahastakaH / tasmAnimAtraddhayaH vA pAtraM yA'ya vadhayet // 20 // sArthahastadvihastaM tu mahAmadhyAvasAnakam / .:: . bhittivyAsaM samAkhyAtamutsedhaM zRNu sutrata // 21 // tadvayAsAtricatuppaJcaguNa vA sAla tuGga kam / athavottara sImAntaM nIbAnta bAjanAntakam // 22 // prastareSu galo vA'tha sAlatuGga mudAhRtam / ... RjuvIjatalopetaM vAhye tyabhyantarArjavam // 23 // kuDayamUlasya vistAravastvaM (sva)zonAgravistaram / mUlAdagraM kramAkSINaM vasvazAMze dvijottama / / 24 / / athavA hastamAnena sAlotsadhaM badAmyaham / . prathamaM kala zAntaM tu dvitIyaM phalakAnvitam // 25 // vodhyataM syAtritIyaM tu catuthai maJcamA (kA)ntakam / paJcamaM tu kapAtAnta paJca cA(sA)chodayaM kamAt // 26 // etAddhi paJca zA(sA)leSu tAsAmukto hyayaM vidhiH / AkRtaM mAlikA vA syAtsahakAramathApikA // 27 // maNDapAkRtika vA'tha RjumadhyamathApikA / ... bhUtavedaguNaM pakSavyomabhUmamathocyate // 28 // kuDyasyopari kuDayaM syAtpAdaM pAdopari nyaset / talaM prI(4)ti talaM kuryAt pAdaM pratyalpanAsikA / / 29 // vakSye'haM pAdamAnaM ca paGkhimAnaM dvijottama / mUlahaye tu homAdi uttarAntaM yadunnatam // 3 // tanmAnaM saptadhA bhajya pakSAMzaM zu(su)dharAtalam / pazca(zcaziM)pAda dIghaM tu pAdaM salyAGga saMyuttam // 31 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / dharAtalaM taduktaM vA ghurjamaM vA prakalpayet / mUlahaye tu homAdi uttarAMzaM navAMzake / / 32 // dharAtalaM dvibhAgaM syAtsaptAMzaM caraNodayam / uttarAntaM tu hAmAdi rudrabhAgavibhAjite / / 33 / / adhiSThAnaM guNAMzaM syAccheSaM pAdodayaM bhavet / mUlaprAsAda tulyaM vA caraNaM ca dharAtalam // 34 // pAdotsedhAzamAnaM tu paTsaptASTau tu vA bhajet / ekAMzaM pAdaviSkambhaM dAru(ra)vAzmamayaM tu vA // 35 // tatribhAgaM dvibhAgaM vA tripAdaM vA'dhe eva vA / kuDyapAdasya vistAraM sarvatra parikalpayet // 36 / / tricatuppazcahastaM vA parito mAlikAkRti / hastadvayaM samArabhya paJcahastAvasAnakam // 37 // guNAanlapraddhayA ca paGkathAyAM pnycviNshtiH| bhedena kathitaM vipra sarvatra samapatayaH / / 38 // yugmAyugmaM tu vA paGkiH sarvatra parikalpayet / mUlabhAgavizAlaM tu dharmanandASTabhAjite // 39 // ekAMzarahitAgraM syAnmUlAdagraM kramAtkRzam / agrapAda vizAlaM tu daNDa ityabhidhIyate // 40 // daNDaM tripAdamadhU ca kramAcchreSThAntarAdhamam / uttarotsedhamAkhyAtaM vistAraM mUlapAdavat // 41 // madhyapAdasamaM vA'tha agrapAdasamaM tu vA / uttavyAsamAkhyAnaM zreSThantarAdharma kramAt // 42 // uttarocatribhAgaika(vA) janotsedhAna(dhaM tu)nItrakam / uttarotsedhatulyaM tu tulAnIvramudAhRtam / / 43 // tadadhe vA tripAdaM vA tasya vistArameva hi / vAjane va(gu)lmakoH vA tulAsthApanamAcaret / / 44 // tulArdhanIvavistAraM jayantasya tulopari / jayanya(ntA)dhavizAloccamanumArgamudAhRtam // 45 // tulAntaraM tuloccaM tu jayantyAzca tadantaram / manupArga tathA phalapyaM daNDamAneSTakAntaram // 46 / / Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / kapotAdIni nIvAGgaprastAroktavadAcaret / athavA tulopariSTAttu iSTakAstaraNaM kuru // 47 // sudhayA guDatoyaizca iSTakAstaraNaM bhavet / karAlamudgagulmAH sakalkacikaNamAcaret // 48 // iSTakAstaraNaM hyetacchilA cendutlopri|| zailajotphalakAbhizca cchAdayettu vizeSataH / / 49 / / bAjanorve tu vA''sAdya sudhAkarma samAcaret / evamAditalaM proktamUbhUmi badAmyaham // 50 // mUlAgrastambhatuGgaM tu mandamUlASTabhAjite / ekAMzarahitAdhizca tathevodhvibhUmayaH / / 51 / / prastaraM ca tathArdhAvamekAnekatalo'pi ca / / prastarAMpari kartavyaM bhittimeva parodayam / / 52 / / chatrAkAraM ziropetaM sadAkAramathApi vaa| gopAnamathavA vAjaM sadA kalpyAntaraM dvina / / 53 / / mRnmayailoSTako'ya sAradArUmayaistathA / gopAnaM chAdanaM kuryAllupakriyAzironvitam / / 54 / / sabhAkAramidaM rUvAtaM yathaSTaM teSu kalpayet / / 55 // jAtipaJcatalaM khyAtaM chandavedatalaM bhavet / / 56 // vikalpaM tattalaM vidyAdAbhAsatveva bhuumike| jAtyAdInAM tu hamyANAM yogya sAlatalaM kuru / / 5 / maryAdisAlamAzritya pAta(va)ke pacanAlayam / natya AyudhasthAnaM vAyavyaM zayanAIkam // 58 // zAGkare yogazAlA syArddhazabhAge'thavA punH| Anizca(meya)yAmyayomadhye kartavyaM jananAlayam // 59 // sakA(zakra)zAMkarayAmadhyo maJca(jja)nAlayameva hi / dhAnyasthAnaM ca tatpA bhRGgarAjaz(pa)ye'pi vA // 60 / / nirgativAruNImadhye pustakArakSatA(nAM mahAlayam / satpArzvayoH prakartavyaM vyaJjanAlayamuttamam / / 61 / somavAyavyayormadhye vastrANAmAlayaM kuru| somazaMkarayormadhye goryAvAsaM prakalpayet / / 62 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa vicatvAriMzaH paTalaH / tapAce zayanasthAnaM paryaDUna samanvitam / puSpadantapade vA'tha mahendra(mAhendra)puSpamaNDapa // 63 ! gRhakSapapade kuryAddhAnyAlayaM dvijottama / paci(ri)ko mAlikAnAM ca evameva prakalpayet / / 64 // mAlikAtvaMrepi(nte tu so)mAMze kUpasthAnamudAhRtam / athavA'nyaprakAreNa vakSye saMdezanirNayam / / 65 // zaka (zakrAMkarayomadhye vidyAsthAnamudAhRtam / / zaMkarasyAMza(zrIda) yomadhye dhanavyAsa (sthAna)mudAhRtam / / 66 / / yAmyapAvakayomadhye puSpamaNDapa ucyte| yAmyatairubha(nairRta)yomadhye snAnAmbukoSThamucyate / / 67 / / niRtivAruNImadhye dharmazravaNamaNDapam / vAyavyavAruNImadhye AyudhasthAnamucyate // 68 / / vAyavyasaumyayormadhye shynsthaanmucyte| IzAnasaumya yomadhye yAgArtha maNDapaM kuru / / 69 // jayante majjanazAlA(nAgAra)syAdA(mA)neye pacanAda(la)yam / parito mAlikAyAM tu sakalasthAnamucyate // 70 // zAMkare nRttamUrtistu AgneTa vRSavAhanam / umA skandaM ca sahita naiRtya parikalpayet // 71 // kaGkAlaM vAyudigbhAge bhikSATanaM jayantake / sukhAsaM tu satyAMze vitathe tripurAntakam // 72 // sugrIve hariRddhaM syAd gandharve candrazekharam / zeSAMze kAmadahanaM mukhye kAlArimUrtikam / / 73 // udite'rthanArimUrtistu mahendra kalyANasundaram / kSetrapAlaM tu parjanye yAmye vaidakSiNezvaram // 74 // vAruNe liGgamudbhUtaM saumyaM tu gajahAriNam / ityardhadharma (hatha )IzAMzca antarAleSu kalpayet / / 75 // mUlahamya samIkSyava sakalasthApanaM kuru / prAkAreSu catakSui dvAda(ra)zobhAdi kalpayet // 76 // prAkAratatimadhye tu dIrghamadhyetivecanam / athavA mUlahIsya madhyasUtrazritaM bhavet / / 77 / / Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe tricatvAriMzaH paTalaH / pradhAnadvAramekaM vA dvayaM vA'nyattu jAlakam / prAkAramevamAkhyAtaM bAhye vidhividhIyate // 7 // ekadvitricatuSpazcadaNDavAhAdivistRtam / tabdAhye tu trayazreNimanena vidhinA kuru / / 79 // zaivAnAM parivArANA prAcyamAvAsamucyate / prAcyAM cA saumyadeze vA dezikAvAsamucyate // 80 // devajJAmbaSThabhiSajA vAsasthAnaM ca yaamyke| nibandhAhArajIvAnAM pazcime vAsamucyate // 81 // sarveSAmapi bhaktAnAM vAsa muttarapAvake / agnau mahAvratasthAna yAmye pAzupatAlayam // 82 // phalAmukhaM tu naiRtye caucAlayaM tu vAruNe / vAyau tu AhetasthAne saumye bhUsurasatrakam // 83 / / jJAnAbhyAsAdadhaH kuryAdvaizyAnAM tu vizeSataH / tadvAhye strIzadigbhAge kArya mahAjalAzayam / / 84 // yAmyapAbaMkayomadhye gozAlAMzaM prakalpayet / vAruNInainImadhye sUtikAvAsamucyate // 85 // vAruNAnilayormadhye rogArtAnAM nivAsakam / saumyavAnila(yavya)yormadhye bAlazikSArthamaNDapam / / 86 // somazaMkarayormadhye dhAnyamaJjalikA bhavet / / tadvAhye balite viSa dAsInAM gaNikAdinAm / / 87 // nattageyAbhyasAnA (satAM) tu krayavikrayajIvinAm / cakinA (cakriNAM) vApakAnAMca kulAlAnAM tathaiva ca // 88 // matsyamAMsopajIvAnAM na tu (nata)kArakayoSThanA(pitA) / pitAzmazUdrakAnAM tu gopAlAnAM ca kAruNAm / / 89 / / karaNAnAM gRhazreNIcApasthAnaparigraham / / paritaH kalpayeddhImAnpUrvAdyAzAvasAnakam // 9 // tadbhA ho tvIzadigbhAge zmazAnaM parikalpayet / dakSiNe cottare vA'pi sthApatyAdinivAsakam / / 91 / / tAsAM bAhye tu kartavyaM rajakAnAM nivAsakam / tabAhye ke(kro)zamAtre tu caNDAlazreNirucyate // 2 // Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH paTalaH / mAkAralakSaNaM hyevaM procyate dvijasattama // 93 // iti kAzyapazilpe mAkAralakSaNaM tricatvAriMzaH paTalaH / atha catuzcatvAriMzaH paTalaH / maNDapaH / 117 atha vakSye vizeSeNa maNDapAnAM tu lakSaNam / prAsAdatve (syai) kabhUmau tu mocyate mukhaNDa |H // 1 // jAtizca (ca)ndravikalpAnAmAbhAsAnAM tathaiva hi / prAsAdAdimukhe caiva dizAsu vidizAsu vA // 2 // grAmAdInAM tu madhye vA dizAsu vidizAsu ca / udyAne vA nadItIre taTAke vA'thavA punaH // 3 // devArthaM maNDapaM kuryAdaSTadiGmukhamaNDapam / prAsAdasyAgrataH kuryAnmaDavaM tu (pAna) catuSTayam // 4 // mukhamaNDapamAdau tu pratimAmaNDapaM tataH / snApanArthaM tRtIyaM tu nRttArthaM ca catuSTaya (ka) m // 5 // teSu vai prathamaM prAgvadditIyAdIni co(diratho) cyate / antamArANi caitAni (hArAMzca tAnetAn ) madhyahArAdi (rAva) vA kuru // maNDapaM (pAnma )NDapaM tatra zAlAdvA maNDapAntaram / antarAlamiti khyAtamAdau tallakSaNaM zRNu // 7 // ekadvitrizcatuSpaJca SaTsaptaSTakaraM tu vA / navadharmamadha (tho) vA'pi rudrahastamathApi vA // 8 // antarAlavizAlaM tu ( lasya) rudrasaMkhyA prakIrtitA / yatra yanmaNDapaM kuryAttasminpaGkayA vizeSataH // 9 // eka dvitricatuSpaJca maktyA va 'bhyantarAlakam / sAvakAzAntarAlaM vA bhittimadhyamathApi vA // 10 // bhittimadhyAntarAlaM cetpArzvayorveza saMyutam / ekadvitri aya) grapAdaM vA kezaM (vezaM ) bhaktyekameva vA // 11 // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH pttlH| dvayormadhya (dhye ca)dvAraM vA jAlakaM vA prava.lpayet / uttare jaladhArAzca snAnArtha parikalpayet // 12 // yugAyugmaM tu tirvA'bhyantarAlaM dvijottama / adhiSThAnAdisAGga maNDapasya samaM bhavet // 13 // antarAlaM samAkhyAtaM zRNu maNDapalakSaNam / trihastaM tu samArabhya dvidvihastavivanAt // 14 // evamekonaviMzaM tu navadhA maNDapaM bhavet / AbhAsasadanAnAM tu AbhAsaM maNDapaM bhavet // 15 // ekaviMzatihastAdidvidvihastavivardhanAt / saptatriMzatihastA(tkarA)ntaM ca vika paM navadhA bhavet // 16 // AbhAsAnAM ca tamoga(gya)svastrayogyamathApi vaa| navatriMzatirA(tamA)rabhya dvidvihastavivardhanAt / / 17 // pazcAdhikaM tu paJcAzatkarozaM chandamucyate / saptapaJcadazA''rabhya dvidvihastavivardhanAt // 18 // sAgnisaptatihastAntaM prasatA jAtirupate / tadvistArasamaM dIrgha samAdha maNDapaM bhavet // 19 // adhyardhahastamArabhya SaTpaDaalavardhanAt / paJcahastavidhiyo(stAvadhiM yAvat paGktivyAsaM tu klpyet||20|| adhehastaM samArabhya yAvatpaJcakarAvadhi / guNAgulavivardha:(vRddha yA tu paGkivyAsaM prakalpayet / / 21 // sArdhadvihastamArabhya SaDaGgulavivardhanAt / stambhAnAmudayaM hyevaM stambhavyAsamathocyate // 22 // vasvagulaM samArabhya adhogulavivardhanAt / ekonaviMzamAtraM tu trayoviMzA ivistRtam !! 23 / / pAdoccaM bhAnurudrAMze daza vai cASTa vA bhajet / mUlAkAraM tadekAMza danta,dhUtUnamagrakam / / 24 / / tAlivA(pAtalottuGga sAmAnyaM sarvamaNDa / calI(talipIcce tu bhUtAMze dvibhAgaM ca talodayam // 2 // aghituGgAgnivedakabhAgaM vA'pi mayUrakam / upapIThamadhiSTAnaM kevalaM vA masUrakam // 26 // Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH paTalaH / dharAtalasamaM proktaM dviguNaM triguNaM tu cA / upapIThodayaM khyAtamupapIThArthaya(rdhava)ttu vA // 27 // upapIThamadhiSThAnaM caraNaM prastaraM tathA / nIvravezamalaMkAraM gupyaM prAgiva vidyate / / 28 / / paktitrayasamAyuktaM SoDazastambhasaMyutam / balAlpanAsikopetaM madhye kUTaM tu eva vA / / 29 // maNDitaM bA'tha sarvatra caturi iti.(yuta)tu vA / aSTidigvATidigdvA)ramekaM vA dvayaM vA jAlakoSThadik // 30 // bAhya sopAnasaMyuktaM citritaM tornnaadibhiH| toraNAdivihInaM vA kalpaivaM prathamaM bhavet // 31 // caturbhaktyA vizAlaM tu aSTadigdvArasaMyutam / pUrve'parevApara)dvipatye(Rtye)kabhaktyA vistAranItrakam / / 32|| madhyasthAghriM parityajya Urce kUTaM dvibhAktikam / ghasupaJjarasaMyuktaM dvitIyaM maNDapaM bhavet // 33 // paJcabhaktyA vibhA(zAlaM)tu madhye kUTaM dvibhaagyaa| maNDapaM paritoM'zonadvAtriMzaccaraNAnvitam / / 34 / / bhAnudviguNasaMrASTraM paJjarASTakasaMyutam / / iSTadigdvArasaMyuktaM dvAranya(ma)trakakuDyakam / / 35 // dvArasthAne tu sopAnaM sarvAlaMkArasaMyutam / kuDatha kumbhalatAstu bhUSitaM tu tRtIyakam // 36 // caturazraM tu SaDbhaktyA madhye kUTaM vibhAgayA / taskUTamaSTapAdADhaya madhye raGga-samAyunam // 37 / / catudvArasamAyuktamiSTadigdvArameva vA / / vibhattyA'pi hRtaM caiva bhaktyAdiprathamAyutam // 38 // aSTadigmadrasaMyuktaM caturdigbhadrameva vA / catvAriMzaticASTra ghriyuktaM vA tatra yAditam // 39 // caturSizAlpanAsADhayaM kuddykumbhltaadikaanvit)| toraNASTakasaMyuktaM tRtIyaM maNDapa svidam // 40 // caturazraM tu saptAMzaM SaSThayadhikasamAyutam / navabhAgena tanmadhye kUTaM vA maNDinAGgaNam // 41 // Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH paTalaH / dvAtriMzadava (pa) nAsAdayaM caturdigbhadrasaMyutam / tribhAgaikAMzavistAraM nirgamaM mukhabhadrakam || 42 || madhyaraGgasamopetaM dviSTa (tamiSTa) kukhyasaMyuta (samanvitam / sarvAlaMkArasaMyuktaM paJcamaM parikIrtitam // 43 // yugAzramaSTabhaktyA tu azIticaraNAnvitam / caturbhAgena tanmadhye UrdhakUTaM prakalpayet // 44 // caturdigdvArasaMyuktamiSTadikcA ( | )rameva vA / mukha soSA (pA) namanyaMzairvAsanItrasamanvitam // 45 // madhyaraGgasamAyuktaM SaDaSTanAsikAnvitam / sarvAlaMkArasaMyuktaM saptanaM maNDapaM bhavet // 46 // caturazraM dazAMzaM tubhAdvAdi (vidhi) kazAGghrikam / madhye caivASTadigbhAgavakUTasamAyutam // 47 // kUTopari nIvratAMze tu a (tva) ntarAlaM prakalpayet / pArzvAnmukhena sopAnaM dizi bhadrasamanvitam // 48 // sarvAlaMkArasaMyuktamaSTamaM maNDapaM bhavet / rudrabhaktyA yugAtraM tu madhye dvayaMzena kUTakam / / 49 / / mukhe sopAnasaMyuktamiSTadigbhadrasaMyutam / dvAranya (ma)traiva kuDyAMzamiSTabhAgAvasAnakam || 1.0 // sarvAlaMkArasaMyuktaM navamaM maNDapaM bhavet / : dvAdazazi yugAtraM tu madhye dvayaMzena kUTakam // 51 // maNDapasya tu bAhye tu aMzenAlindramiSyate tadvizena tu vistAraniSkrAntaH syAccaturdazI / / 52 / / sASTaSaSTisamaM pAdamAya tu prakalpayet / sarvAlaMkArasaMyuktaM dazamaM maNDapaM bhavet // 53 // petamaNDapasya tadAyatam | tasyocitavibhAgaM tu kRtvA vA maNDalaM kuru . 54 // paGkitrayavizAlaM tu paJcapaGktayA vizAlakam / ekapArzve pure vA'tha pA (nA)ramezena kalpayet // 55 // pArzve pA ( dvA) rayutaM dve tu triMzadaGghrisamanvitam / tadeva paritoM'zena maNDapAbhyantare rasaH // 56 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH paTalaH / 121 lupAdoz2a hanaM kuryAdaSTAviMzAdhisaMyutam / / pure pArayutaM cettu caraNaM cASTaviMzatiH // 57 / / athavA pArahInaM tu triraSTacaraNAnvitam / pAdaM pratyalpanAsAdayaM vedijAlakatoraNam // 58 // nAnAkumbhalatAyaistu kalpitaM prathamaM bhavet / caturbhittivizAlaM tu AyAme tu SaDaMzakam // 59 // maNDapaM parito'zena kUTapabhyantaretaram / dvibhAktivisR(stR)taM caikabhaktyA tu mukhabhadrakam // 6 // ddhAni(dvAtriM)zacaraNopetaM maNDapasya dvitIyakam / vizAlaM paJcabhaktathA syAdAyAme saktabhaga(bhakta)yaH // 61 // tripaJcapatti(Gkti)vistAraM dIrghA madhye sabhA bhavet / maNDapaM parito'ze tu iSTadigbhadrasaMyutam // 62 // catvAriMzatipAdADhyaM sAlaMkArasaMyutam / / vaidikAyaiH samAyuktaM tRtIyaM maNDapaM bhavet // 63 // rasabhaktivizAlaM tu vasubhaktacAyataM bhavet / / dvicatubhaktivistAraM dIghemadhye mahodayam // 64 // maNDapaM parito'STAMzamiSTadIrghakabhadrakam / SaSTisaMkhyAdhisaMyuktaM caturtha maNDapaM bhavet / / 65 // tAre saptavibhAge tu navabhaktaghAyu(ya)tAnvitam / tribhaktivistRtaM paJcabhaktyAyAmasamaM karam // 66 // tAratrayodazAMzena madhyaMza(dhyAMzAM)zena kUTakam / iSTadikkuDayasaMyuktaM caturdigbhadrasaMyutam / / 67 // pramukhe nandabhAgena mukhabhadraM prakalpayet / sadayaM navatIbhaktathA bhaktacA'dhiva(ka)samanvitam / / 68 // solaMkArasaMyuktaM dvAdazaM maNDapaM bhavet / tripaJcapaGkivistAramAyAmaM caturazrakam // 69 // madhye kUTaM guNAMzena zvene Urdhvasamanvitam / guNAMzaM vistRtAyAmaM mukhabhadrasamanvitam / / 70 // idikkuDayasaMyukta anya(mAya)tAdhisamanvitam / paJcAzaM tridayAtithyA dvizataM caraNAyatam / / 71 / / Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuzcatvAriMzaH paTalaH / sarvAlaMkArasaMyuktaM maNDapaM tu trayodazam / SoDazAze yugAnaM tu madhye kUTaM dvibhAgayA / / 72 // sASTAtiAMthesamAyuktaM dvizataM pAdamucyate / / mukhabhadrasamAMzena tadarthe(|)netare dizi // 73 / / sarvAlaMkArasaMyukto maNDapaH syAccaturdazaH / evaM hi manubhedena yugAnaM maNDapaM viduH / / 74 / / ita UrdhvaM catustriMzadaMzaM sImAvasAnakam / caturazrI maNDapaH syAtsarvAlaMkArasaMyutaH // 75 // bhittistambhaM ca paritaH karturicchAvazAnnayet / samAzramaNDapaM tvetadAyAmAzramathocyate / / 76 / / vistAraM paDitalyeva sA(lyaM syAtsA yataM vA'tha pngktyH| vistAraM paGktimAnaM tu guNAGgulavivadhanAt // 77 / / saptaviMzAGgulaM yAvattAvadAyanavoditam / vardhAkSINaM tathA vA'tha maNDape na(ma)karoditam / / 78 // nAzrayesu kara pUrya(va)maNDapaM tu samAcaret / azeSaghaTasaMkhyA tu prAgvadAyAsi(ma)mAcaret / / 79 / / maNDape parito'STAze da(i)digbhadrasaMyutam / / tribhaktivistataM caiva bhaktazA tanmukhabhadrakam / / 80 // saptAdhikyadvayAdhikyaM pAdamityabhidhIyate / sarvAlaMkArasaMyuktaM paJcamaM maNDapaM bhavet / / 81 // vasubhaktivizAlaM ca dazabhaktyA tathA'nvitam / dvicaturbhAgavistAradIrghamadhyasa(ma)hodayam / / 82 / / parito maNDapo AzaM madhyastambhavivarjitam / / indradindramukhAbhadrA(GmukhabhadraM ca)catudvayazena suvrata / / 83 / / SaNNavatyadhisaMyuktaM savAlaMkArasaMyutam / SaSThamaM maNDapaM hyeva procyate tu zivAIkam // 84 // navabhaktyA tayAlaM tu rudrabhaktyA tayAnvitam / / ekatribhaktivistAraM dIghemadhye sabhA bhavet // 85 / / parito devabhAgaM tu maNDapaM parikalpayet / tricaturbhAgavistAraM dIrghasyAmukhabhadrakam // 86 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / sarvAlaMkArasaMyuktamaSTamaM maNDapaM bhavet / iSTadikcAruraku syAtkalpayetparito bhavet // 87 // evaM hi manu bhedaM ca sAyataM maNDapaM viduH / tricatuSpaJcaSaTsapta aGkaNasya tu eva bA // 88 // sarveSAM maNDapAnAM ca bhittivyAsaM tu pnycdhaa| pAdAyAmavizAlena dArupAdena vA vyatha(sama)m // 89 // sarveSAM mukhabhadrANAM karaNaM maNDapAkRti / pAce sopAnasaMyuktaM hastihastavibhUSitam // 90 / / paJcaSaTsaptanavASTadaNDaM vA tasya vistRtam / sapAdaM sArthadaNDaM vA hastihastodayAnvitam // 91 / / yaSTinAna kalpaM vA svazraM hastikahasti(sta)kam / tannInaM kipurarasya agraM kakuntAkRti !! 92 // mUlAdaSTAMzarahitamagravA(ma)stu kramAtkRzam / hastihastyantaraM vipra yugmaM vA'yugmada(ya)STayaH / / 93 / / daNDaM sapAdadaNDaM vA sArdha vA dvitrimAtrakam / dvidaNDaM vA'tha dhISuzca vistAraM syAttadeva hi / / 94 // nena dviguNInaM tu abhayasthAnamaNDape / yaSTaruccAgnibhAgekaM bhAgaM syAdAmalodayam // 95 // Adau samatale sthitvA savyapAdapuraHsaram / sopAnArohaNaM vidyAnmAnAM tu vidhIyate / / 96 / / maNDapaM hyevamAkhyAtaM gopuraM zaNu suvrata / / 97 // ini kAzyapazilo maNDapalakSaNaM catuzcatvAriMzaH paTalaH / atha paJcacatvAriMzaH paTalaH / gApuralakSaNam / atha vakSye vizeSeNa gopurANAM tu lakSaNam / . antarmaNDalasAlAdinyasuna(vipulaM)procyate kramAt // 1 // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / dvArazobhA dvArazAlA dvAraprAsAdaharmyakam / dvAragopuramityete kramAnAnA prakIrtitAH // 2 // ekadvitritalA vA'pi dvArazobhA prakalpayet / / dvibhUmivarvA tribhUmi, caturbhamirathApi vA // 3 // dvArazAlA tu kartavyA sAle syAttu dvitIyake / tricatuSpaJcabhUmiLa dvArapAsAdamArabhet / / 4 // catuSpazcatalaM vA'tha SaTtalaM vA'tha haryakam / paJcaSaTsaptabhUmivoM dvAragopuramiSyate // 5 // athavA sarvasAleSu ekadvitritalaM tu vA / sopapIThamadhiSThAnaM... ... vinAvAnnopapIThakam // 6 // tayoruccayataH sarve navapazca vadAmyaham / mUlapAsAdavistAraM saptASTanavabhAjite // 7 // dazaikAdazabhAge ca ekAMzarahitaM kramAt / zobhAdigopurAntAnAM vipulaM kIrtitaM kramAt // 8 // vikalpAhA(bhA)sahANAM gopurANAM tatastvime / mUlAlayavizAlaM tu catuSpazcaSaDaMzake // 9 // saptASTAMzena hInaM tu cchandazobhodayaM bhavet / mUlagehatribhAgaikaM bhAgama(zameva ca // 10 // tridvayaMzaM caturaMzaM tu guNAMzaM ca tathaiva ca / / pazcabhAge tu vedAMzaM sAleSu prathamAdiSu / / 11 // zobhAdigopurAntAnAM patirjAtyAyamA(jAtyAyatA)layam / kalpyevaM haryamAnaM syAdatha mAnavazAttataH // 12 // dvihastAdidviraSTAntamekahastavivardhanAn / zobhAdigopurAntAnAM pratyekaM trivimAnakam // 13 // vikalpAbhAsayoreva candraha ca lakSyate / guNahastaM samArabhya saptadazakarAvadhi // 14 // ekahastadvi( viddhayA tu zobhAdInAM trayaM trayam / caturhastaM samArabhya yAdavaSTAdazaM karam // 15 // zobhAdInAM kramAvyAsaM jAtiharye vidhIyate / pratyekaM tritrirAkAranandapazcAvadhirbhavet // 16 // Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / 125 ratamAnena vistAraM kSudrANAmahaka kramAt / svasvoditaM vikartavyaM viparItaM vipatkaram // 17 // athavA tricatuSpazcaSaTsaptASTanavaM karam / dazaikAdazahastaM tu adhamAditrayaM trayam // 18 // sarvaharye tathA zA(sA)le yatheSTaM parikalpayet / mahattare tu zreSThAgnitvantare madhyamatrayam // 19 // kSudrAlpayoH prazashA(stA ni kanyAsatraivamucyate / sarvasAleSu kartavyaM kartavyaM sarvadezike // 20 // athavA'nyaprakAreNa zobhAdInAM ca vistaram / pazcahastaM samArabhya dvidvihastavivardhanAt / / 21 // trayodazakArAntaM tu zobhAvyAsaM tu kalpaya / paJcaviMzatkArArabhya (m)tramastriMzatkArAntakam / / 22 // dvAramAsAdavistAraM paJcadhA parikIrtitam / paJcatriMzatkArArabhyaM catvAriMzatrayAdhikam // 23 // paJcadhA dvAraharmyasya vistAraH parikIrtitaH / sapaJcacatvAriMzatpaJcAMtriva(JcAzadgo)purAntakam // 24 // dvidvihastaviddhayA tu pazcarA gopurAntakam / dvArAmadhanasAdhAya(rasAdhanasArakhyAtaMtatenA(ta A)yatanaM zRNu / / 25 / / sapAdaM sArdhapAdonadviguNaM dviguNaM tu vaa| satribhAgaikabhAgaM tu dvibhAgaM vA''yataM bhavet / / 26 / / so(zo)bhAdigopurAntAnAmiSTAyAma pragRhyatAm / teSu kiMzcidvizeSo'sti taM vizeSaM Na(na)vaM zaNu // 27 // vi(dvi)hastamAnavistAraM gRhItvaiva vizeSataH / AyApaM sa(pR)vavatkalpyamane keSviSTamAyatam / / 28 // hastacchandaM pravRttyA vAmanyadvA pUrvamAcaret / AyAdizobhanopetaM hastamAnena kalpayet // 29 // taM vinA hayaMmUlasya vaMze dve kalpitasya tu / vyAsAyAmaH samAkhyAtasteSAM tuGgamayocyate // 30 // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / vistAraM saptadhA bhajya zobhacche (bhoccaM) rudrbhaagyaa| tArAdhyAdika(rdhAdhika)tuGgaM tu dvArazAloccha bhavet // 31 // saptabhAge tu rudrAMzaM mAnvaMzaM vA tRtIyake / vistAre tu navAMze tu madhyamaM zo(syA)caturthake // 32 // vistArajIvanotsedhe mahAgopuramucyate / homAdistapiparyantaM mAtto(no)ccaM tu prakIrtitam // 33 / / vistArAyAmayormAnaM sUtraM prAgvAhyamucyate / tadvAhye kUTakoSThAdinI prAsAdaca(va)dbhavet // 34 // vistArasya vibhAgaikaM caturbhAgekameva vA / pazcabhAge tribhAge vA prAgbAhye tu nisargataH / / 35 // sArthahastaM samArabhya SaTpaDaGgulabardhanAt / paJcahastAvadhiryAvatkSudrANAM dvAravistRtam / / 36 / / AlpAnAM ca tathA proktaM sanarANAM tataH zRNu / trihastaM tu samArabhya yAvatsaptakarAvadhi // 17 // SaDaglivivRdhyA tu dvAravyAsaM prakIrtitam / caturhastaM samArabhya .... paJcadaza yAkarAntakam // 3 // rasamAtrIvaraddhayA tu mahate dvAravistatam / tAre saptAMzaviMzAMzaM saptAze tu dazAMzakam / / 39 / / atyartha (dha) pAdahInaM tu dviguNaM dviguNonnatam / sArdhapAdaM tu pAdaM vA dvArotsedhaM tu saptathA // 40 // liGgasya madhyamadvAraM madhyamaM tu vadAmyaham / zaktezca bhUtayomadhye navAMzakavizeSataH / / 41 // liGgamadhyaM tu rAme tu dvAramadhyaM prayojayet / zobhAdigopurAntAnAM dvAramadhyaM kramoditam // 42 // tanmadhye gopurAyAmaM stambhayoH pAzvayoH samam / dvArayogakavATaM ca dvAralakSaNavatkuru // 43 // guNapaGkti samArabhya yaavdekonviNshtiH| tAvatpattistu vistAreSvevamevaM prakalpayet // 44 // yAvaddhindrakRtiya'stAstAvadevAtha paGktayaH / vistAre paJcabhAge tu guziM garbhagehakam // 4 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / 127 zeSaM kuDyavizAlaM syAdekabhUmau dvijottama / paritaH kuDyavistAraM mAnenaiva prakalpayet // 46 // evamekatalaM khyAtaM dvitalaM tu tathocyate / vistAre paJcabhAgaM syAdAyAme'pi tathaiva ca // 47 / / dazAMzaM garbhagehaM tu sAzaM kuDayavistRtam / karNakUTaM tu bhe(mI)nAMzaM zAlAdIrgha vizAlakam / / 48 // hArAntaraM tadaMzena vistAre tvevameva ca / zAlAdIrgha tu paJcAMzamAyAme tu prakalpayet // 49 // hArAntaraM tu kUTaM ca ekekAMzena kalpayet / kUTAntarasamAyAma zeSaM hArAntare'(rA)nvitam // 50 // hArAntarArdhamAnena bhadraM vA bhadrapaJjaram / dvitalaM hyevamAkhyAtaM tritalaM tvadhunocyate // 51 // navAMzaM vibhajedvA(drayAsa)mAyAmaM ca talaM bhavet / garbhagehaM guNAMzaM syAdaMzena grahapiNDikA // 52 / / alindraM tvekabhAgena hAravyAsaM zivAMzakam / karNakUTaM zivAMzena zAlAdIrgha guNAMzakam // 53 // ekAMzaM paJjaraM khyAtamAzaM hArayottaram / kalpavA(lapyava)mAdibhUmiM ca dvitalaM pUrvavadbhavet // 54 // athavA'nyaprakAreNa tritalaM zRNu suvram / dvArabhAgaM tu vistAraM rudrAMzaM tu tadAyatam // 55 // guNAMzaM garbhagehaM tu gRhapiNDyaMzamucyate / tritalaM tatsamAkhyAtaM hArabhAgena kalpayet // 56 // alindrA / tu kuDyaM vA garbhagehAnvitaM tu vA / AyAme paJcabhAgena koSThadIrgha prakalpayet / / 57 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM dvitIyaM dvitaloktavat / tritalaM caivamAkhyAtaM caturbhUmi(stala)payocyate // 58 // vistAre tu dazAMze tu tadvadAyAmapayaH / garbhagehatribhAgaM hi sAzaM kuDayavistRtam / / 59 / / Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / alindraM zivabhAgena hAravyAsaM tathaiva ca / paJjaraM karNakUTaM ca ekaikAMzena kalpayet // 60 // kUTatArasamAyAmaM zeSaM hArAntare'ntritam | zAlAyAme tu vedAMze arthAzaM hArayotana (ra) m // 61 // AdibhUmyevamAkhyAtamUrdhvaM pUrvavadAcaret / vistAre tu dazAMze tu bhAntraMzaM tu tadAlayam // 62 // pUrve'pare ca zAlAyAM paJcabhAgena kalpayet / zeSaM pUrvavaduddiSTaM caturbhUmi (stala) pidaM param / / 63 // tAramekAdazAMzaM tu AyAmaM ca tathaiva hi / pUrve'pare ca pArzve ca zAlApaJcAMzamAyatam || 64 // ekAMzaM paJjaravyAsaM kUTavyAsaM zivAMzakam / hArAntaraM tathA'rghAzaM kalpyaivaM ( kalpyaM vai ) prathamaM talam // 35 // tasyordhvaM tra(bhU)mayaH sarve (:) pUrvavatparikalpayet / tAramekAdazAMze tu tadIrghaM tu trayodaze // 66 // guNAMzaM garbhagehaM ca dvibhAgaM bhaktivistRtam / alindraM bhAgayA (taH) kalpyaM hArabhAgena kalpayet // 67 // pArzve zAlA tu vedAMzaM pazaM mukhapRSThayoH / hArAntaraM zivAMzaM syAdvyomapaJjarakUTayoH // 68 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM rasabhUmyevameva tu / trayodazazaviSkambhe AyAme ca tathaiva hi // 69 // bhUtAMzaM garbhagehaM tu gRhapiNDI dvibhAgayA / alindraM tu zivAMzena khaNDaharmya zivAMzakam // 70 // koSThAyAmaM tu bhUtAMza rasAMzena ca paJjaram | kUTamaMzena kartavyaM hArAntaraM tathaiva ca // 71 // athavA tatra dazAntaramAyAmaM tu tripaJcakam / mukhe mukhe mahAzAlA saptAMzena prakalpayet // 72 // paJcabhAgena kartavyaM pArzvayoH koSThadIrghakam / zeSaM pUrvavadiSTaM sarvAlaMkArasaMyutam // 73 // saptabhUmisamAkhyAtaM mahAgopurakaM bhavet / Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH pttlH| 129 alindraM vA vinA'lindraM kalpayetkalpavittamaH / / 74 // vinA'lindrakRtaM cettu kuDyagarbhagRhaM tu vA / AlindrAMzaM tu saMyojya kArayettu dvijottamaH / / 75 / / AdibhUmyevamAkhyAtamUrca ghaTtalavadbhavet / saptabhUmi samAkhyAtaM teSAM gaNyamathocyate // 76 // pAdAdhiSThAna yostuGga mUlaprAsAdamUlakam / catuSpaJcaSaDaMzaM vA saptASTanava eva vA // 77 // dazaikAdazabhAgaM vA kRtvaikaaNshoppiitthkm| athavA hastamAnena dvAraM mAMna(ramAnaM) yathocitam // 8 // taducaM tu catuSpazcaSaTsaptASTau tu vA bhavet / navarudrAMzabhAgaM vA kRtvaikAMzaM vizeSataH // 79 / / upapIThonnata khyAtaM zeSaM tu guNabhAjite / adhiSThAnaM tadekAMzaM dvibhAgaM caraNAyatam / / 80 // homAduttarasImAntaM dvAramAnaM vidhIyate / / pAdabandhamadhiSThAnaM dvArazobhAdinA kuru // 81 // stUpyantamuttarAntaM ca rasabhAgavibhAjite / mastarocaM sapAdAMzaM zazyaMzaM galamAnakam // 82 // pAdonaguNabhAgaM tu ziraHzeSa zikhodayam / evamekatalaM prokta dvitalaM zRNu suvrata / / 83 // uttarAdi zikhAntaM ca navabhAgavibhAjite / prastaraM tu sapAdAMzaM dvibhAgaM caraNodayam // 84 / / maJcamAnaM zivAMzaM syAttatsamaM kaMdharodayam / zikharaM sAdhepazcAMzaM sapAdAMzaM zikhodayam // 85 // dvitalaM hyevamAkhyAtaM tritalaM cAdhunA zRNu / / uttarastUpiparyantaM bhAnubhAgavibhAjite // 86 // sapAdaM prastarotsedhaM sArdhadvayaMzAdhikodayam / mastaraM zazibhAgena dvibhAgaM caraNodayam // 87 // maJcamAnaM zivAMzaM syAdazaM grIvodayaM bhavet / pakSAMzaM zikharaM jheyamekAMzaM stUpimAnakam / / 88 // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH tritalaM hyevamAkhyAtaM caturbhUmamathocyate / uttarAdizikhAMzaM (ntaM) tu dvinatrAMzavibhAjite // 89 // pAdonadvayaMzaM maJcIcaM guNAMza caraNodayam / tadarthaM prastarotsedhaM sArdhadvayaMzAdhikodayam // 90 // tadarthaM prastarotsedhaM yugmamaMzAdhituGgakam / tadardhaM maJcamAnaM syAtsAdhaziM galamAnakam // 91 // sArghadvayaMzaM zirotsedhaM zikhAmAnaM zivAMzakam / caturbhUmi(maM) samAkhyAtaM paJcabhUmi (ma) matho zRNu // 92 // zikhAgrAduttarAntaM tu trayoviMzatibhAjite / dvibhAgaM prastarotsedhaM sArthadvayaMzAdhituGgakam // 93 // tadarthaM maJcamAnaM svAtpAdAyAmaM guNAMzakam / tasyArdhaM prastarotsedhaM sArghadvayaMzAGghrituGgakam // 94 // tadardhe maJcamAnaM tu dvibhAgaM caraNodayam / prastarocaM zivAMzana kaMdharoccaM tathaiva ca // 95 // sArdhadvayaMzaM zirottuGgamekAMzaM stUpamAnakam / paJcabhUmi (maM) samAkhyAtaM paDbhUmiM (maM) tvadhunA zRNu / 96 // uttarAdizikhAntaM ca ekonatriMzadaMzake / dvibhAgaM prastarotsevaM pAdoccaM caturaMzakam // 97 // satripAdazivAMzaM tu bhUmiM (bhUmi) sAmAkhya (nya)mIritam / sAdhagnyaMzAGghrituGgaM tu tadarthaM prastarodayam // 98 // zivAMzaM tu zikhAmAnaM ghaTtalaM tvadhuno (saptabhUmamatho ) cyate / uttarAdizikhAMzaM (ntaM) tu mAnaM paTtriMzadaMzake / / 99 / / pAdadvibhAgaM maJcoccaM sArvavedAMzamaGghrikam / dvibhAgaM prastarotsedhaM vedAMzaM caraNodayam // 100 // pAdonadvayaMzaM maJcaM syAtsArthAgnyiMzAGghrimAnakam / pAdonadvayaMzaM maJcoccaM guNAMzaM pAdamAnakam // 101 // tadarthaM prastarotsedhaM sArghepakSAGghrituGgakam / tadarthaM macamAnaM tu dvibhAgaM caritA (raNA ) gatam // 102 // prastaraM zazibhAgena zivAMzaM galamAnakam pAdahInAgnibhAgaM tu ziraHzeSaM zikhodayam // 103 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / 131 evaM saptanalaM khyAtamalaMkArama(stva)thocyate / maNDapAbhAM yathA dvArazobhA kuryAdvijottamaH // 104 / / maNDaM vA dvArazAlA syAtprAsAdaM sadanAkRti / mAlikAkRti kartavyaM dvArahayaM dvijottama // 105 // zAlAkAraM prakartavyaM dvAraM gopurameva vA / sarva tu gopurAnta vA valpayetkalpavittamaH // 106 // teSvAdo dvArazobhAM tu vakSye'haM dvijasattama / ekadvitritalaM vA'pi sarvAlaMkArasaMyutam / / 107 // mukhe mukhe mahAnandapArzvayorvezanAsikA / svastyAkRtyalpanAsADhacaM prAguktavidhinA dvija // 108 // yuktastUpisamAyuktaM laparohazirastu vA / maNDapAkRtika vA'pi zrIkAntaM tadudAhRtam / / 109 // zAlAkArazirastasminpaSNAsi(NNAsyo)mukhapRSThayoH / pArthayorvazanAsADhyaM yuktastUpIva saMyutam / / 150 / / antaH pAdottareryuktamiti kAntamidaM param / mukhe mukha ca paNNAsi pAzvaMyoviza(va)zanAsikA // 111 / / sahA(mA)kAraM ziraskandhaM kAntaM vijayameva hi / evaM trividhaniyAM tu dvAra zobhA prakalpayet / / 112 / / mukhe mukhe mahAnAsI pArzvayozca tathaiva ca / adhekoTicatasrADhA paJjaraM ca tadAkRti / / 113 // zAlAkAraM ziropetamayugastUpisaMyupam / / vizayaM vizAlametaddhi vizAlAla yamucyate // 114 / / ardhakoTisahassAGga paarshvyorbhdrnaasikaa| . pArzvayozanAsyaGgamayugmastUpikAnvitam / / 115 // pAdaM pratyalpanAsADhyaM sarvAvayanasaMyutam / / vipratIkAnta(ntA)laMkAraM vakSyate tu vizeSataH / / 116 // pUrvavadbhUmi bhAgaM ca catudIma(digbha)drasaMyutam / mahAnAsIcatasA(tuSkA)nyaM zirobhadrasamanvitam / / 117 / / antaH pAdottarairyuktamayugmastUpikAnvitam / . trividhA dvAda (ra)zAlA syAdvAraprAsAdamucyate // 118 // Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 kAzyapazilpe paJcacatvAriMzaH paTalaH / antaH pAdottarairyuktaM mandhAyyApai (maNDapAdyai) ralaMkRtam / dvAre dvArAGgasaMyuktaM dvAraM tadbhadrasaMyutam // 119 // pUrve'pare ca zAlAyAH sabhadraM bhadranAsikA / nAnAmahUrakaM stambhavedikA jAlatoraNam // 120 // antaH pAdottarairyuktaM madhyavA (to) raNasaMyutam / pArzvayordaNDavatrA (kA)DhyaM kSudranAsya (sI) vibhUSitam // 121 // zAlAkAraM ziropetaM jAlakAdivibhUSitam / kezAvizAlAlaMkAraM bhUmibhAge ca pUrvavat // 122 // pArzvayozca mukhe pRSThe mahAnAsIcatuSTayam / ayugmastUpi saMyuktaM dvAraprAsAda kuDyakam // 123 // vakSye'haM tAraM(dvAra) harmyasya lakSaNaM dvijasattama / prAguktavatprakartavyaM bhUmibhAge dvijottama // 124 // sabhAzirasya saMyuktaM svastikAkRtinAsikam / pAdottarairyutaM yugmaM . . stUpinA'nvitam // 125 // kUTaM zikharanAsADhyamayugmastUpinAsikam / kUTAdibhUmibhAgaM ca prAgivaiva prakalpayet / / 126 // apare (re ca) pare nAsi (syau ) satAre vyaMzanIbrakam / zAlAkArya (raM) ziraH kAryaM yazvaM ( vastrastraM) stUpikAnvitam // 127 // zAlAniSkrAntasaMyuktaM nAnAlaMkArasaMyutam | nAnAdhiSThAna caraNairyuktaM tatsopapIThakam // 128 // dvAraharmyaM tridhA proktaM zRNu gopuralakSaNam / caturdigbhadrasaMyuktamantaH pAdocarairyutam // 129 // zAlAkAraziroyuktaM bhadranAsI mukhe mukhe / .......... pArzvayozca mahAnAsi (syau ) pAdaM pratyalpanAsikA // 130 // mAtrAdaNDamiti khyAtaM zrIvizAlamatho zRNu / pUrvavaddhUbhibhAgaM ca talAttuGga karI (kramAtkRza) kRtam // 131 // sabhAkAraM ziro vA'pi zAlAkAramathApivA / nAnAmasUrakastambhavedikAdyairalaMkRtam // 132 // caturdikSu mahAnAsi vidikSu kSudranAsikam / caturmukhaM tato vakSye bhUmibhAgAdipUrvakam // 133 // Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / 133 sabhibhadrasamAyuktaM madhye vAraNasaMyutam / nAnAmasUrakastambhavedikAyairalaMkRtam // 134 // sabhAkAraM ziro vA'pi zAlAkAramathApi vA / mule mukhe mahAnAsI pArthayoiidvanAsikA(ke) // 135 // antaH pAdottarairyuktaM prastare tu talaM prati / antaHsyo(so)pAnasaMyuktaM madhye vAraNasaMyutam // 136 / / evaM vidhA samudiSTaM dvAragopuramadhyamam / / alindrozaM ca kuDacaM vA vRSabhasta(stha)lameva vA // 137 // tulyAyaiH prastaraM vA'tha alindrAGga yathocitam / zAlAkAraM sabhAkAraM mAlikAkArameva ca / / 138 // yadyadiSTaM tu yahAre tattatraiva prakalpayet / bAjhe vA'dhi yA(pAdAbhyAM madhyakuDayamutaM tu vA // 139 / / gRhapiNDI garbhagehaM prAgiva prakalpayet / alindraM hArayormAne vikRtAdhikameva vA // 140 / / prastarediSTabhUmyantaM gopAnAdisamanvitam / kUTakoSThAcalaMkAramUrdhvastamatma(mbhAnma)kalpayet / / 141 // bhUmibhAgamalaMkAraM galAntaM parikalpayet / zIrSa daNDAzaM zAlAbhaM zAlAkAraM taducyate // 142 / / lupAropya tamAyattaM sabhAkArakamucyate / / prastaraM pratisaMchAdha maNDapaM yatriviSTinA // 143 // pAlikAkRtikaM khyAtaM maNDape tu parasparam / gopuraM bevamAkhyAtaM parivAraviSiM zRNu // 144 // itikAzyapazilpe gopuralakSaNaM pazcacatvAriMzaH paTalaH samAptaH / apa SaTcatvAriMzaH paTalaH / // privaarH|| atha vakSye vizzeSeNa parivAravidhi param / aSTau ca poDazaM ce(za tye)| dvAtriMzaca yathAkramam // 1 // Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / antarmaNDalageH sarvaiH parivAra ne kalpayet / / saMkalpAntaM cAradhArA parivArASTakaM dvija // 2 // kalA'sya parivArAstu mamAhAre prakalpayet / prAkAre tu caturthI tu dvAtriMzatparivArakam // 3 // tattatprAkAramadhye vA sAlakuDyAzritaM tu vA / mukhAyAmaM vinA bIjaM caturazre kRte satiM // 4 // navAMzaM vibhajeddhIjamardhAze mUlaharyakam / tathA dRSTArdhabhAgeSu pUrvAdikramayogataH // 5 // prAdhyAM vai vRSabhaM sthApya atalaM tvanigocare / agnidugdhA [tu] vAyavye saptamAtaramAtRNAm // 6 // dakSiNe vIrabhadraM vA vAme'(vighna)vinAyakaM tathA / eka.(ku)veraM tu vAyavye naiRtyAM vighnavinAyakam // 7 // kumAraM vAruNe deze jyeSThe vai vaayugocre| . saumye tu kezavasthAnaM tatra kAtyAyanI tu vA // 8 // bhAskaraM smakareM deze te pIThaM pratimaM tu vA / pratimA tvAlayopetA pIThaM caMdAlayaM vinA // 9 // indrAnalazivAMzasthAH pazcimAtri(di)mukhasthitAH / / dhRtirvAruNavAyuzca sarvAzca prAmukhasthitAH // 10 // viSNuzcetpramukhaH saumye durgA cedakSiNAnatA(nA) / mAtaraH saumyavaktrAstu videzaH pazcimAnanaH // 11 // mAtRvAmasthavighnezaH mAcyAmAnanamucyate / Adau vA dvitrisAla cA aMze caNDezvarAlayam / / 12 / / tridaNDe balipIThAgre vRSasthAnaM paraM bhavet / aparadhvajadaNDena tayormadhye'STabhAjite // 13 // navadhA syAtpurasthAnaM gopuradvAranigatiH / maNDapAdvA'tha tannIvra vRttapIThAntaraM bhavet // 14 // parivArASTama(ka)hyevaM SoDazaM tvadhunA shRnnu| vIje tu paJcapaJcAMze zakrebhAgAdiSu kramAt / / 15 / / indrazcAzvAsarohiMzca pitarazcAdhamastathA / rohiNI nitizcaiva apsarogaNa eva ca / / 16 / / Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paTcatuzcatvAriMzaH paTalaH / 135 varuNadvipayazcaiva vAyurudrastathaiva ca / .. somazca kSetrapAlazca IzadbhArasabhAskaraH // 17 // mUlagehaM samIkSyAste sthApayettu pradakSiNam / / . karNakAMzagatAndevAnbhAgdeze pazcimAnanAn // 18 // pazcime saumyaprAgagro kalpayetkalpavittamaH / SoDazaM hovamAkhyAtaM dvAtriMzadadhunocyate / / 19 // caturtha sAlabIja tu nandanandavibhAjite / bAhya tu caturaSTAMze pUrvAdikramayogataH // 20 // anakAryabhavazcaiva moTisUkSmaM tathaiva ca / gaurIzasarvastathAbhAsAhyAzirottamAbhUstathA // 21 // IzAnaH kauzikazcaiva ekAkSo'vighnaM eva ca / sarasvatI tathA lakSmIrekarudrasthaiva ca // 22 // pazupatirvasuzcaiva mahAdevAstrimUrti ca / dhanado rudrakAlAgI zrIkalTho nAgadevatA // 23 // himaM ca pRthivI caiva zikhaNDi marutastathA / atriH zanaizvarazcaiva dvAtriMzatparivArakAH // 24 // athA''sa pRthivIsthAne gaurIsthApanamAcareta / gaurIsthAne nyasetpRthvIM zeSaM pUrvavadAcaret // 25 // abhyantarAnanAnsarvAnsthApayettu vizeSataH / / gauryAstu vanamAlA'tha vimAnaM vA'tha kalpayet // 26 // anyeSAmapi devAnAM vimAnaM vA'tha maNDapam / mUlahayaMtripAdaM vA ardha vA pAdameva vA / / 27 // garbhagehasamaM vA'pi garbhAdha vA tripAdakam / tricatuSpazcahastaM vA parivArAlayaM bhavet // 28 // AbhAsasadane tena mAnava samAcaret / zaktikAdiSu yanmUlaM gehamevaM tathaiva hi // 29 // kAratetvanitatra ( yetsadana ra ) myaM viparItaM vipatkaram / privargamaNDapAkAraM caturAsamanvitam // 30 // . ukSAvAsaM prakartavyaM zeSANAM tu yathocitam / parivArAlayaM proktaM pratimAlakSaNaM zRNu / / 31 / / Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / parivArAlaye dvAragarbhamAnaM nayedudhaH / sakalAnAM tu yanmAnaM tanmAnaM tatra gRhyatAm // 32 // sarvasya sthAnakaM vAsanaM tu vA / (1) dvAtriMzatparivAraM tu jAtihamye prakalpayet // 33 / / chandaM tu SoDazaM khyAtaM zeSeSu tvaSTakaM bhavet / athavA sarvahamyeSu sarva vA parikalpayet // 34 // nA(jA)tyAyAMzakabhAtI(mAnA)ni pratimAlakSaNoktavat / Adau tu parivArANAM vakSye vRSabhalakSaNam // 35 // tuGge paJcadazAMze tu ekAMzaM cAgulaM bhavet / catvAriMzAgulAyAma galAtpRSThAvasAnakam // 36 // mUrdhAdigalaparyantaM varNamAtramudAhRtam / / tasmAdvIvoccamaSTAMzaM pUrvoktaM SoDazAGgulam // 37 // UrudIrgha catu:sthAnaH SaNmAnaM parikIrtitam / jAnumAnaM dvimAnaM syAjjaGghAmAnaM SaDaGgulam // 38 // khuramAnaM dvimAnaM syAttuGgamevaM prakalpayet / zRGgAntaraM tu vasvaMzaM zRMGgoccaM caturaMzakam // 39 // zRGga-mUlavizAlaM tu caturahulamucyate / ardhAGgulaM tadardhAyu vyAsamUlAtkRzaM kramAt // 40 // kiMcidvakrasamAyukto zRGgamabhyantare budhaH / lAlATavA(nyA)sanandAzaM mukhavyAsaM zarAGgulam // 41 // ghanaM ca tatsamAkhyAtaM netramekAGgulaM bhavet / netramadhyalalATocaM vedamAtramuhRtam // 42 // netrAtkarNAntaparyantaMpaJcAzaM karNadIrghakam / karNamUlavizAlaM tu dvimAtramiti vidyate // 43 // madhyavA(vyAsaM)caturmAtramagramaGgulavistRtam / ghanamogulaM khyAtaM ghrANaM sArthoDalAyatam // 44 // vyAsamekAgulaM khyAtaM gAdaM tatsamamucyate / agulaM nAsikAdUcaM tuGgamityabhidhIyate // 45 // bhAsyaM paJcAGgulAyAmamadharoSThaM dayAGgulam / trimAtraM cottaroSThaM ca yuktitaH kalpayetkramAt // 46 // Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / 137 jihvAyAmavizAlocaM tridvayekAGgulamucyate / grIvAvyAso dazAMzaH syAttanmUlaM dvAdazAGgulam / 47 / / pRSThagrIvasya mUlasya vyAsamaSTAGgulaM bhavet / pRSThagrIvAyavistAraM SaDaGgulamudAhRtam // 48 // kakuduccaM caturmAnaM tasya vyAsaM SaDamuglam / grIvasyAgraghanaM cApi atyardhAGgulamucyate // 49 // zarIre madhyame vA(vyA)saM caturviMzAGgulaM bhavet / apare vyAsabhAnvaMzaM zaktiyuktyA samAcaret / / 50 / / pUrvapAdorumUlasya vyAsaM paJcAGgulaM bhavet / tadRzyograM catumAtraM jaGghAmUlaM ca tatsamam / / 51 / / jayAgraM guNamAtraM syAtsAdhognyaMzaM khurAstRtam / apara corumUlaM syAdvayAsavedaM kramAtkRtam // 52 / / agramaSTAGgulaM vyAsaM mA(vyA)samUlaM paDaGgulam / jaGghAgraM caturagulyaM khurasyA(vyA)saM yugAMzakam / / 53 // UrupaJcAgulAyAma jAnudIrgha dvimAtrakam / jayApazcAGgulaM dIrgha trimAnaM khuramAnakam // 54 // pucchavyAsaM trimAtraM vA mUlAgre sAdhamAtrakam / pucchaM jAgrasImAntaM bAlayettu vizeSataH / / 55 / / pucchAgre kezasahitavyAsaM vedAGgalaM bhavet / mUlAgraM cakamAnaM syAtkezadIrgha yugAGgulam // 56 // bIjAyAmavizAlaM tu sarva vanhyaGgulaM kramAt / / dimAtraM ghanamityuktaM zeSAyAma yugAGgulam / / 57 // udayAdagulavatpraghanamityabhidhIyate / / sthitaM vA zayitaM vA'pi pajhe vA bhadrapITha ke / / 58 // dhudhaspaSTakAgarbhazilAlohAktameva vA / (?) svarNajaM tAmrajaM vA'pi lohanaM vRSabhaM kuru // 59 // kiMciddhInaM na kartavyaM maanonmaanprmaannke| tadA kartustu kartRtvaM tasmAllakSaNamanvitam / / 60 / / kartavyaM viparItaM cedviparItaphalapradam / vRSabhe lakSaNaM khyAtaM zRNu vahvestu lakSaNam // 61 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / analezvaralakSaNam-- uttamaM dazatAlena kartavyamanalezvaram / dvivaktraM vekahRdayaM dvinAsI ca SaTkukSi tu // 62 // trimekhalaM tripAdaM ca saptajihvAbhirAvRtam / dakSavaktre [caturjihvA vAmavaktre trijihvayA // 63 / / meSArUDhaM catuHzRGgaM maTAmukuTamaNDitam / ikSiNe tu catuhestaM vAmapAce trihastakam // 64 // upAzaktiragnistathA sukkhuvaM vai dakSiNottare / ( zakti mannaM nuknuvau ca vibhradvai dakSiNekare ) / / toparaM vyajanaM vAme ghRtapAtraM vizeSataH / / 65 / / vapuH svarNamidaM khyAtaM netrepiGgalasaMnibham / prabhAmaNDalasaMyuktaM padmapIThopari sthitam / / 66 / / dukUlabasanopenaM kalpayedanalezvaram / saptamAtRkAlakSaNam - brAhmI mAhezvarI caiva kaumArI vaiSNavI tathA // 67 . / vArAhI ca tathendrANI cAmuNDA sapta maatrH| dakSiNe'dakSiNe caiva vIrabhadravinAyakau // 68 // caturbhujo trinetrau ca jaTAmukuTamaNDitau / sarvAbhara saMyuktau zvetavarNavRSadhvajau // 69 // sazUlAbhayahastau ca dakSiNe tu karadvayam / gadAvaradahastau ca vAmapArzve karadvayam // 70 // zvetapadmAsanAsInau vaTavRkSasamAzrito / caturvaktracaturbAhusaMyuktau hemsNnibhau|| 71 // dakSiNAbha yazUlaM ca varadaM cAkSamAlikAm / zatapadmAsanAnIta (sInA) haMsavAhanakautukA / / 72 // jaTAmukuTasaMyuktA pItAmbaradharA vraa| brAhmaNItyevamAkhyAtA brahmavRkSasamanvitA / / 73 / / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTcatvAriMzaH paTalaH / caturbhujA triNe (netrA ca atiraktasamaprabhA / zUlAbhayakarA'sarve(bye) vAme va hastakA || 74 // japamAlAsamAyuktA jaTAmukuTasaMyutA / IzvareNa samApA IzvarIti prakIrtitA // 75 // caturbhujA trinetrA ca raktavastranibhAnvitA / sarvAbharaNasaMyuktA vAcikA baddhakuTTima / / 76 / / zaktikukkuTahastA ca varadAbhayapANikA | mayUradhvajatrAhI (hyA) ca udumbarasamAzritA || 77 || zaGkhacakradharA devI varadAbhayapANikA / 131 sustanA cAruvadanA zrAmyA (zyAmA) mA ca sulocanA || 78 || pItAmbaradharA devI kirITamukuTAnvitA / rAjavRkSaM samAzritya garuDadhvajavAhinI // 79 // vaiSNavIM kArayedevIM viSNubhUSaNabhUSitAm / karaJjadrumasaMyuktA mahiSadhvajavAhinIm // 80 // caturbhujAM trinetrAM ca sarvAbharaNabhUSitAm / kirITamakuTopetAM vidrumasya nibhAnanAm || 81 // aGkuzaM cAbhayaM savye'vAme varadazaktinI / kalpadrumaM samAzritya gajadhvajA'javAhinI // 82 // caturbhujA trinetrAca raktavarSA(rNo )rdhva kezinI ! kapAlazUlahastA ca varadAbhayapANinI // 83 // ziromAlAparItA ca padmapIThopari sthitA | vyAghracarmAmbaradharA nAgendrAcchAditastanI // 84 // daMSTrAkarAlavadanA vaTavRkSasamAzritA / cAmuNDAlakSaNaM hyeva mekaberaM ca tadbhavet / / 85 / / dakSapAdasthitAH sarvA vAmapAdaM tu lambitam | evaM vai saptamAtRRNAM lakSaNaM kathitaM mayA // 86 // iti kAzyapazilpe saptamAtRkAlakSaNaM SaTcatvAriMzaH paTalaH / Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptacatvAriMzaH paTalaH / atha saptacatvAriMzaH paTalaH / vinAyakalakSaNamatha vakSye vizeSeNa vinAyakasya lakSaNam / pAdAzuSNISasImAntaM catuHSaSTayaMzakaM bhavet // 1 // mUrdhamastakasImAntamaGguladvayamucyate / tasmAdvaitena sUtrAntaM caturmAtramudAhRtam // 2 // karU SaDardhamAtraM syAjAnudIrgha guNAkulam / jaGghA corusamaM dIrgha guNAMzaM pAdata(patta)lodayam // 3 // saptAGgulaM tathAyAmamaGguSThAgrAvasAnakam / pAdAGguSThAyataM dvayaMzaM sArdhAzaM tu kaniSThikA // 4 // tarjanyAdikaniSThAntaM pratyekaM tu karonnatam / trayodazAGgulaM bAhU prakoSThAyA(vA)navAGgulam // 5 // caturmAtraM talAyAmamagnyaMzaM madhyamAGgulam / tarjanyanAmike dve ca ekaviMzatyavAyatam // 6 // kaniSThAguSThayozcaiva dIrgha saptadazAyatam / dvAdazASTa navASTau ca saptasaMkhyAyacaM(ta)kramAt // 7 // ajaSThAdikaniSThAntaM vyAsamityabhidhIyate / tattadvayAsatripAdaM syAnnakhavyAsamudAhRtam / / 8 / / nakhavyAsatripAdaM syAnnavadIrghAyavRttavat / khedaM karatalavyAsaM maNimannodakaM bhavet // 9 // prakoSTakaM yugAmulyaM bAhuvyAsaM viDadhekam / / bAhumUlaM tu vasvaMza hasnakoSThAkulAntakam // 10 // saptAGgulaM tu tAnanmo(naM) mukhamadhye dazAGgulam / hastamUlaM SaDaGgulyaM dvAviMzatyasyadIdhekam / / 11 / / tadaanlAnavistAraM sArthamAtraM dvijotama / krameNa kRzatA haste tanmadhye suSiradvayam // 12 / / vAmadantAyataM vedamAtramityabhidhIyate / / dakSiNe dantamUlaM syAdvAmAkhyamatalaM bhavet // 13 // Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptacatvAriMzaH paTalaH / agharasya tu niSkrAntaM lambanadvayamaGgalam / netrAyAma vizAlaM ca SaDayavaM parikIrtitam // 14 // kaNThaM bhUtAGgulavyAsamutsedhaM caiva tadbhavet / ardhAGgulaM ghanaM tasya karNamUlaM dvayAgu-lam // 15 // yadgajAnanaM tadvatkartavyaM tu mukhaM dvija / ghATo(hu)paryantavistAraM dvAtriMzadagulaM bhavet // 16 // ekonaviMzadagulyaM kakSAntaramudAhRtam / sthA(sta)nAntaraM dazAGgulyaM hikAyAzca dvijo bahiH // 17 // sthA(sta)nAbhaM dvaya (dvi)yavavyAsaM yamulaM stanamaNDalam / sthA(sta)nAdhaHsthavizAlaM tu tripaJcAGgulamucyate // 18 // dvAviMzadaGgalaM khyAtaM madhyodaravizAlakam / nAbhinimnavizAlaM tu atyarthA(rdhA)Ggalamucyate // 19 // liGgAyAmaM guNAhulyaM tasyArdhaM tasya vistRtam / muSkAyAmavizAlaM tu guNAGgulamudAhRtam // 20 // UrucyAsaM tu bhAnvaMzaM jAnuvyAsaM navAGgalam / janAmUlavizAlaM tu saptamAtramudAhRtam / / 21 / / nakhavistRtakaM cApi sAdhe dvayaGgulamucyate / tadanaM syAttadAsArtha SaNmAtramiti vidyate // 22 // poSNyAyAmavizAlaM tu gunnaanggulmudaahRtm| : dvAdazAoM SaDaSTau ca paJca paTaka yavaM kramAt // 23 / / aGguSThAdikaniSThAntaM pAdAGgulavizAlakam / satripAdanavavyAsaM tadoyatamaNDalam // 24 // sthAnakaM vA''sanaM vA'pi padmapIThe vizeSataH / svadantaM dakSiNe vA(ha)ste vAmahaste kapiNDake // 25 // modakaM gajahaste tu aGkuzaM dakSiNe kare / vAmahaste tu pAzaM vA nAgaM caivAkSamAlikA // 26 // trinetraM hemasaMkAzaM dukUlavasanAnvitam / abhaGga samabhaGga vA sthAnake tu prakalpayet // 27 // AsanaM svAsanaM cettu vAmapAdaM tu cAyatam / mAnAntare mUrthina pAde pAdau tu kuTikAM vinA // 28 // Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / . IpadvakratanurvAme kartavyaM tu vizeSataH / vyAlayajJopavItaM tu kirITamukuTAnvitam // 29 // karaM mukuTakUTaM vA jaTAmaulikameva vA / sarvAbharaNasaMyuktaM mahAkAyaM mahodaram // 30 // evaM vinAyakaM khyAtaM zRNu SaNmukhalakSaNam / / 31 / / iti kAzyape vinAyakalakSaNaM saptacatvAriMzaH paTalaH / athASTacatvAriMzaH paTalaH-- paNmukhalakSaNam / paJcatAloktamenaiva (mAnema) skandaM kuryAdvilakSaNam / mAnonmAnAdagA(dika) sarva proktaM vai skandalakSaNe // 1 // dvibhujaM vA caturhastaM paDbhujaM bhAnuhastakam / zakti bANaM ca khaGga ca cakraM prAsaprasAritam // 2 // savye vAme tu picchaM tu khaDgakAkUTakaM tathA / dhanurdaNDaM halaM caiva bhAnuhastAnvite sthitam / / 3 / / SaDbhujasya dvayaM khaGgaM zaktirdakSiNapArzvake / kheTakaM cAkSamAlA ca kukkuTaM vAmahastake / / 4 // caturbhuje'bhayaM zakti dakSiNe tu karadvayam / kukkuTaM cAkSamAlA ca vAmahaste dhRte guhaH // 5 // dvibhujaM kukkuTaM vAme zaktidakSiNahastake / anuktaM tu yatsarva umAskandasahoktavat // 6 // skandalakSaNamAkhyAtaM aSThAvidhimataH param / atha jeSThAdevIlakSaNam-- dvibhujA'nalasaMkAzA lemboSThA tuGganAsikA // 7 // Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / lambamAnastanA kukSinIlA vA raktavAsasI / utpalaM dakSiNe haste vAme tu karakaM nyaset // 8 // bhadrapIThe sukhAsInA dvipAdaM caiva lambitA / savAbharaNasaMpannA vAcikAbandhakUTikA / / 9 // kAkadhvajasamAyuktA sAnugA tilakAnvitA / tasyA dakSiNapArve tu vRSo vai vRSavAhanaH // 10 // dvibhuje dakSiNe haste daNDaM vAmena sUcidhRt / . lambitaM dakSiNaM pAdaM vAmamutkuTikAsanam / / 11 / / zvetavarNo mahAkAyaH sarvAbharaNabhUSitaH / karaNDamukuTopeto dukUlavasanAnvitaH // 12 // vRSaM ve dakSiNe tvevaM vAme tvagnimayocyate / sustanA yauvanAGgA ca sarvAbharaNabhUSitA // 13 // kRSNAJja nanibhA raktA vastreNaiva vibhUSitA / evaM jyeSThA samAkhyAya durgAlakSaNamucyate // 14 // caturbhujA dvinetrA ca sA tu syaamnibhaapraa| . saumyA pItAmbaropetA pInorujaghanastanA // 15 // karaNDamukuTopaitA srvaabhrnnbhuupitaa| abhayaM dakSiNe haste kaTakaM vAmahastake // 16 // parahaste tu sarveSAM cakraM vAme tu zaGkhadhRt / . samapAdastanAM kuryAtpadmapIThoparisthitAm // 17 // nAgendreNa stanaM baddhvA rktknycukdhaarinnii|| . evaM durgA samAkhyAtA viSNulakSaNamucyate // 18 // viSNulakSaNamviSNu kirITamukuTakaTisUtrAdimaNDitam / pItAmbaradharaM saumyaM caturbhujasamanvitam / / 19 / / abhayaM dakSiNe haste kaTakaM vaamhstke| . gadApamaM ca vAme tu zaGkhacakraM tu dakSiNe // 20 // Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / padmapIThoparisthaM tu sasyayA(zyA)nanibhAkRtim / AsInaM vA sthitaM vA'pi savyasavye zriyAnvitam // 21 // saMyukta vA kevalAM vA viSNumati pracakSate / ekavaktrAM dvihastAM ca jAtiliGgasamamabhAm / / 22 // ISadvijRmbhapano dvau skandenaica karodhRtau / karaNDamukuTopetaM sarvAbharaNabhUSitam // 23 // zaktiM dakSiNahaste tu vAmahaste kuzAnvitam / vizAlodaraM tathA(lajaThara grIvaM vAme zazisamanvitam // 24 // dvinetraM saumyavadanaM siMhAsanopari sthitam / AsInaM vA prakartavyaM gajArUDhamathApi vA / / 25 // indramevaM samAkhyAtamazvinAvatha vakSyate(myaham) / azvinolakSaNam--- bhadrasiMhAsanAsInAvazvinau vizvarUpiNI // 26 // dADimIpuSpasaMkAzAvabhayo soppiintaa(tthko)| phullaraktotpalAkSau ca kamaNDalu sudhAriNau // 27 // nAsatyo dasranAmAnau cUDAmukuTadhAriNau / karadvayasamAyuktau sragbhUSaNavibhUpitau // 28 // abhayaM dakSiNe haste pustakaM vAmahastake / lambitau dakSiNau pAdau vAmamutkuTikAsanau // 29 // devAnAM bhiSajAveto dvau cikitsAvidhAyakau / tayoH pArzvadvaye vipra ... vAme ca.... dakSiNakramAt // 30 :: dhRtiH saMjIvanIcaiva saMsthitI cAmarau dhRtii| pRSThe vizalyakaraNI dve striyau pItapiGgalau // 31 / / vAme dhanvantarizcaiva vAmAtreyastathaiva ca / pItaraktanibhAvatoM saMgatau kRSNavAsasau // 32 // khaDgakheTakasaMyuktoM sarvAbharaNabhUSitau / azvinau tu samAkhyAno vahniH pUrvavadeva hi // 33 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / atha pitaraH pitaraH pItavarNAbhA vRddhAste kezavudhnatAH / yajJasUtrasamAyuktA dvibhujAH zvetavAsasaH // 34 // nAgAbharaNasaMyuktAH zazitulyanibhAnanAH // 35 // phalakA bhadrapIThasthAH pitarastu mahAsanAH / / vAmajAnUparinyastavAmahastasamanvitAH // 36 / / mUcidakSiNahastAstu pitarastuya(tRNAM rUpa)mucyate / pitarastu samAkhyAtAH zRNu vaivasvataM tataH / / 37 / / ___ atha vevasvataH / dvibhujaM kRSNavarNa tu khaGgakheTakadhAriNam / karAladaMSTravadanaM raktamAlyAnulepanam // 38 // raktavastradharaM cograM kirITamukuTAJcitam / dIptAgnisadRzAkSaM ca mahAmahiSavAhanam // 39 // vaivasvatasya pArzvasthau samIpasthau grahograko / citraguptaH kiMnarazca dvArapAce tu saMsthitA / / 40 / / kRSNazyAmanibhau tau ca raktavastradharAvubhau / pIThapAce sthitau mRtyusahitau vya(nAvu)gratejasauM / 41 // nIlalohitasaMkAzau dvau cAmaratastriyA / / purataH saMsthitI vipra zarmadharmasamAhvayA // 42 // yamaH siMhAsanAsIno mahiSorohitastathA / yamalakSaNamAkhyAtaM rohiNIlakSaNaM zRNu // 43 / / ____ atha rohiNIlakSaNamdvibhujA karaNDamukuTA raktavarNA suzobhanA / sarvAbharaNasaMyuktA nAgahastA sitAmbarA // 44 // AsInA vA sthitA vApi saptasaMkhyA hi rohinnii| rohiNyevaM samAkhyAtA naitarlakSaNaM tataH // 45 // atha niRtilakSaNam--- nitinIlavarNastu dvibhujazcamahAtanuH / khaDgaM dakSiNahaste tu vAmahaste ca kheTakam / / 46 / / Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / pItavastradharaM raudraM karAlamukhadaMSTrakam / sarvAbharaNasaMyuktaM zavArUDhaM jagatpatim // 47 :: raktakezasamAyuktaM sthitaM vAsitameva vA / niRtistvevamAkhyAtastatastvapsarasaH zaNu // 48 // athApsarolakSaNam-- atikAntiyutA raktAH kezabhArAlakAnvitAH / nAnAbandhanasaMyuktA nAnApuSpairalaMkRtAH // 49 // dukUlabasanAH sarvAH pInorujaghanastanAH / / madhyasUkSmAzca saumyAzca kiMcitprahasitAnanAH // 50 // nAnAgandhAnuliptAGgA bhadrapIThopari sthitAH / samabhaGga-yutAH sapta saMkhyA apsarasAM gaNaH // 51 // apsarastvevamAkhyAtA varuNastvatha vakSyate / __ atha varuNalakSaNamvaruNaH zvetavarNastu dvibhunaH pAzahastakaH / / sarvAbharaNasaMyuktaH karaNDamukuTAndhitaH / pItavastradharaH zAnto mhaavlsmnvitH|| 53 // yajJasUtrasamAyukto makarasto(sthA)nakAsina(sa)naH / RSayaH pItavAstu nAnAvarNAmbarAnvitAH // 54 // vRddhAzca dvibhujAH zAntA jaTAcUDAsamanvitAH / culukAhRdayAntAzca yajJopavItasaMyutAH // 55 // bhasmanaiva tripuNDaH syAtsthAnakAvasanaM tathA / daNDaM dakSiNahaste tu cchatraM vAmakaroddhatam / / 56 / / chatradaNDauM vinA vA'tha savye tu jJAnamudrikA / vAmajAnaparinyastavAmahastasamanvitAH // 57 / / bhRguMragastya vAsiSTagotamAGgirasastathA / vizvAmitro bharadvAja RSayaH sapta kIrtitAH / / 58 // atha marullakSaNamdvibhujastu mahAvIryoM dhUmrAkSI dhUmrasaMnibhaH / dhvajaM vai dakSiNe hasne vAmahaste caM daNDadhRk / / 59 / / Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH pttlH| 147 kuJcitabhuja(bhugnabAhu)yuto vAyuH zavalAmbarabhUSitaH / nAnAbharaNasaMyuktaH kezaistu savikarNakaH // 60 // siMhAsanopariSTAttu zIghrayAtrotsukaH sthitaH / vAyurevaM samAkhyAto rudralakSaNamucyate / / 61 // atha rudralakSaNamcaturbhujAstrinetrAzca jaTAmukuTamaNDitAH / zyAmavastra dharAH sarve zaklavarNAH prakIrtitAH // 62 // samapAdasthAnakAca padmapIThopari sthitAH / savobharaNasaMyuktAH sapuSparalaMkRtAH / / 63 // abhayaM parazaM savye kRSNaM varadavAmake / mahAdevaH zivo rudraH zaMkaro nIlalohitaH // 64 // IzAno vijayazcezo devadevo bhavodbhavaH / kapAlIzastviti jJeyA rudrAstvekAdaza smatAH / / 65 / / somasiMhAsanAsInaM kundazaGkhanibhayu(dhu)tim / prabhAmaNDalasaMyuktaM dvibhujaM somyavakra (ktra)kam / / 66 / / AsInaM vA sthitaM vA'pi kumudotpalahastakam / hemayajJopavItAGgaM sarvAbharaNabhUSitam // 67 / / zuklavastradharaM zAntaM sarvapuSpairalaMkRtam / trividhaM kSetrapAlaM tu sAttvika rAjasaM tamaH // 68 // zvetaM raktaM tathA kRSNaM sAttvikAdiguNaM bhavet / / dvibhujaM caturbhuja zAntaM rAjasaM SaDbhujAnvitam / / 69 / / tAmasaM cASTadordaNDaM trinetraM samapAdukam / sthAnakaM padmapIThe tu bhadrapIThe tu vA yathA / / 70 / / zUlaM dakSiNahaste tu kapAlaM vitare dhRtam / dvibhuja hyevamAkhyAtaM caturhastamathAcyate / / 71 / / parahastaM tu savye ca khaTvAGgaM khaDmanyake / athavA pUrvahaste tu abhayaM varadAnvitam / / 72 // pUrvavatparahasto dvau ghaNTike vAmahastake / sAttvikaM hyevamAkhyAtaM rAja zaNu suvrata // 73 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpeSTacatvAriMzaH pttlH| zUlaM khaGgaM ca ghaNTAM ca dakSiNe tu karatraye / khaTakaM ca kapAlaM ca nAga pAzaM tu dakSiNe // 74 / / tAmase tu dhanurvANaM dakSiNe tu kare dhRtam / zeSaM rAjasavakhyAtaM raktakezoz2amaNDalam / / 75 // ugradaSTisamAyuktaM nAnAnAgavibhUSitam / trinetramagnirUpaM ca kSetrapAlaM prakalpayet // 76 // Izo vai dvibhujaH zAntaH sarvAbharaNabhUSitaH / jaTAmukuTa saMyuktaH zuklavastradyutiH sthitaH // 77 // zuklayajJopavItazca zuklapadmopari sthitaH / zUlaM dakSiNahaste tu kapAlaM vAmahastake / / 78 // Iza evaM samAkhyAtastato bai bhAskaraH kramAt / atha bhAskaralakSaNam / dvibhujAH padmahastAzca raktapadmAsane sthitAH / / 79 // raktamaNDalasaMyuktAH karaNDamukuTAnvitAH / raktAmbaradharAH sarve savobharaNabhUSitAH // 80 // channavIrasamAyuktA bhAskarA dvAdazasmRtAH / vikartano vivasvAMzca mArtaNDo bhAskaro raviH / / 81 // lokapAla: prakAzazca lokasAkSI trivikramaH / Adityazca sathA sUryaH, aMzumAlI divAkaraH / / 82 / / ete vai dvAdazA''dityA uttarAdikramAtsthitAH / evaM SoDaza saMkhyAtA dvAtriMzadatha vakSyate // 83 // saumyacaturbhujo'nantaH sarvAbharaNabhUSitaH / japApuSpanibhAkAraH karaNDamukuTAnvitaH / / 84 / / sitavastradharaH zAntastrinetraH padmasaMsthitaH / abhayaM varadopetaM kaTakaM zUladhRcchuciH // 85 / / arkazcaturbhujaH zAntaH sarvAbharaNabhUpitaH / hiraNyasadRzaprakhyaH, dukUlavasanAnvitaH !! 86 // abhayo varadopetaM khaDgakheTakadhArakaH / susthitaH patrapIThe tu AryamevaM prakalpayet / / 87 // Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / abhayazcaturbhujaH zAnto jttaamukuttmnndditH| atiraktaH samAkhyaH sarvAbharaNabhUSitaH / / 88 / / hiraNyasadRzaprakhyo dukuulvsnaanvitH| abhayo varadopetaH zUlapAzadharo bhavaH // 89 // bhogihastadvayopetaH saumyAtmA ca dvinetrakaH / atyantasundarI zAntA sarvAbharaNabhUSitA / / 90 / / nAnAgandhAnuliptA vA vA(pI)tapuSpopazobhitA / karaNDa(kuraNTa)makuTopetA padmapIThopAra sthitA // 91 / / kiMzcidvilakSakukSI ca dI(pI)norujaghanastanA / dukUlapaTTadevAGga nAnAvastradharA varA // 92 // . sasyazyAmanibhAkArA raktotpalakkarA (dharA kre)| AjAnulambahastA ca sarvatraM samabhaGgikA // 93 // sUkSmAnilanibhA zAntA hemavastradharA varA / caturbhujA trinetrA ca sarvAbharaNabhUSitA / / 94 / / abhayA varadopetA TaGka-zUladharA tathA / gaurIlakSaNamAkhyAtaM yathAsakalalakSaNe / / 95 // tayaiva kArayeddhImAn sthApayetkevalAtmikAm / / zarvazcaturbhujaH zAntaH sarvAbharaNabhUSitaH / / 96 // jaTAmukuTasaMyuktaH zaGkhakundendusaMnibhaH / abhayo varadopetaH khaDgakheTakadhArakaH // 97 // padmapIThopariSTAttu sthAnakaH zarva eva hi / caturvetkrazcaturbAhuheritAstha(la)samaprabhaH / / 18 / / jaTA mukuTasaMyuktaH piGgAkSaH sarpabhUSaNaH / kRSNAjinottarIyazca yajJasUtrasamanvitaH // 59 // zuklavastradharaH zAntaH kaTisUtraH smekhlH| zuklamAlyAnulepazca karNo kuNDalamaNDitau // 10. / dakSiNe cAkSamAlAM ca kUrca caiva tu dhArayet / kamaNDaluM kuzaM vAme dakSiNe suknuvau tathA // 101 // AjyasthAlI kuzAMzcaiva vAmahaste tu dhArayet / abhayaM varadau pU(varadAbhayayukpUrvahastau vA'tha dvijottama // 102 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 150 kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH Asane tUbhayAgAddhi (yau cAGghI) rodhayettu parasparam / meDhamUlopariSTAttu vAmahastordhvavatkrakam // 103 // savyahastaM ca tasyordhve tatra nyastvA samasthitam / dakSiNe cAkSamAlAM ca vAmahaste kamaNDalum // 104 // sarasvatI dakSiNe (dakSa) bhAge sAvitrI vAmapArzva ke AsInA vA sthitA vA'pi padmapIThopari dvija // 105 // zivo'samazvetavarNazvatudarbhiH samanvitaH / sarvAbharaNasaMyuktaH zuklavastropavItakaH / / 106 / / netradvayasamAyuktaH karaNDamukuTAnvitaH / abhayo varadoSetaH zUlapAzabhRtaH zuciH // 107 // padmapIThopariSTAttu sthAnakaM samapAdakam ! bhRguH 3. zukanibhaH zAntaH zuklavastradharastathA // 108 // karaNDamakuTopeto hastadvayasamanvitaH / abhayo varadopetaH sarvAbharaNabhUSitaH / / 109 / / sthAnakaM vAsssanaM vA'pi padmapITho bhRguH zubhaH | pUrvamevoditastvIzastathA'gastyaM kalpayet / / 110 // agastyavatkauzikaM ca sthApayetsthApakottamaH / ekanetrazcaturbAhurnetratrayasamanvitaH // 111 // kSaumavastradharaH zAnto bandhUkakusumaprabhaH / jaTAmukuTasaMyuktaH sarvAbharaNabhUSitaH // 112 // abhayo varadopeto TaGkazUlasamanvitaH / vinezaM pUrvavatkRtvA sthApayedezikottamaH // 113 // atha sarasvatI sarasvatI caturhastA zvetapadmAsanAnvitA / jaTAmukuTasaMyuktA zuklavarNA sitAmbarA / / 114 // yajJopavIta saMyuktA raktakuNDalamaNDitA / sarvAbharaNasaMyuktA muktAhArA sulocanA // 115 // vyAkhyAnaM cAkSasUtraM ca dakSiNe tu karadvaye / pustakaM kuNDikA cApi trinetrA cArurUpiNI / RgyajuHsAmabhistena munibhiH sevitA varA // 116 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH pttlH| 151 evaM lakSaNasaMyuktA vAgdevI parikIrtitA / atha lakSmIHlakSmIH padmAsanAsInA dvibhujA kAJcanaprabhA // 117 // hemaratnojjvalaM tatra kuNDalaM karNamaNDitam / suyauvanA suramyAGgA kuJcitabhrUH savibhramA // 118 // raktAkSI pInagaNDA ca kaJcacUda(kADhayastanadvayI / ziraso maNDanaM zaGkhacakrasImantapaGkajam / / 119 // ambujaM dakSiNe haste vAme zrIphalamiSyate / sumadhyA vipulazroNI zobhanAmbaraveSTitA / / 120 // mekhalAkaTisUtrA ca sarvAbharaNabhUSitA / ekAkSasadRzastvekarudraM kuryAdvizeSataH // 121 // pazupatiM pUrvavacca sthaapyedeshikottmH| dharo dhruvazca somazca Apastvanala eva ca // 122 // anilaH pratyuSAzcaiva prabhAvazca tathaiva ca / vasavazvASTakAste vai raktavarNA dvidodbhikaaH||123 // pItAmbaradharAH sarve AsInA vA sthitAzca vA / khaDakheTakaistAste sarvAbharaNabhUSitAH // 124 / / karaNDamukuTopetA raudrAH sarva prkiirtitaaH| kartavyaH pazupativan mahAdevo dvijottama // 125 // ekarudravatkartavyastrimUrtidijasattama / sata(dhana)daH savaiyakSezaH svaabhrnnbhuussitH|| 126 / / taptakAzcanasaMkAzahastadvayasamanvitaH / varadAbhayahastazca gadAM vA vAmahastake / / 127 / / padmapIThopariSTAttu dvinetro meghavAhanaH / raktAmbaradharaH saumyaH zaGkhapadmanidhIyutaH / / 128 / / zaGkhapadmanidhI dvA ca bhuutaakaarmhaabl:(lo)| AsIno padmapIThe tu padmahasto dvijottama // 129 // karaNDamukuTopetoM sitabAsottarIyako / dakSiNe'dakSiNe zaGkhanidhi padmanidhi kramAt // 130 // Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / dhanadasya tu vAme ca devI kuryAtsalakSaNAm / dhanado hyevamAkhyAtaH prAgvadindrAnprakalpayet / / 131 / / kAlAgnirudramUrtestu lakSaNaM vakSyate'dhunA / caturbhuja trinetraM ca jvAlAmAlopazobhitam // 132 // khaDkheTakasaMyuktaM zazAGkapardhadhRtaM param / raktavastradharaM raudraM sarvAbharaNabhUSitam // 133 / / raktordhvakezasaMyuktaM siMhAsanopari sthitam / caturbhuja trinetraM ca nIlotpalasamaprabham / / 134 / / karaNDamukuTopetaM sarvAbharaNabhUSitam / / abhayaM varadopetaM TaGka-zUladhRtaM param / / 135 // raktavastrasamAyuktaM padmapIThopari sthitam / zrIkaNTho hyevamAkhyAto nagadevastvathocyate // 136 // trinetraM caturbhujaM saumyaM raktAmaM sitavAsasam / / abhayaM varadopetaM parahaste tu nAgadhRt / / 137 / / karaNDamukuTopetaM nAgaM paJcaphaNAnvitam / sarvAbharaNasaMyuktaM padmapIThopari sthitam / / 138 / bhImazcaturbhujo raudraH sarvAbharaNabhUSitaH / abhayaM varadaM caiva zUlaM pAzaM ca dhArayet // 139 / / sitavastradharazcaiva ugradRSTiH sadaMSTrakaH / sasyAGkaranibhAbhUmInIlAlakasamanvitaH / / 140 ! karaNDamukuTopetaH sarvAbharaNabhUSitaH / pItAmbaradharazcaiva prasannavadanAnvitaH / / 141 // padmaM vA'pyutpalaM vA'pi ubhayohastayordhataH / padmapIThopariSTAttu AsIno vA sthitastu vA // 142 // zikhaNDaH kaJjanAbhastu cturbhujsmnvitH| khaDgakheTakasaMyuktaH pamapIThopari sthitaH // : 43 // marudgaNA dhUmravarNA dvibhujAzvasamudgarAH / kezabhArasamAyuktAH sarvAbharaNabhUSitAH // 144 // dukUlavasanAH sarve nAnApuSpairalaMkRtAH / TazUlasamAyuktAH pInorujaghanastanAH / / 145 // Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / 153 pAdapIThopariSTAttu aSTAvetAnmarudgANAn / ugrazcaturbhujo rodro raktavastrasamanvitaH / / 146 // karaNDamukuTopetaH sarvAbharaNabhUSitaH / abhayaM varadopetaM TaGkazUladhRtaH paraH / / 147 // sthAnakaM padmapIThe tu zuklavastradharaH shuciH|| zanaizvaraH kRSNavarNo dvibhujaH sitavakra(ktra)kaH // 148 / / karaNDamukuTopetaH savAbharaNabhUSitaH / daNDaM dakSiNahaste tu varadaM vAma ucyate // 142 // sthAnakaM padmapIThe tu AsInaM vA vishesstH| ISatkuzcitamivasthAna iSadbhasvatanuH smRtaH // 150 // prathamaM hyevamAkhyAtaM pIThaM tallakSaNaM shRnnu| prAsAdasya tu vistAraM yattaddaNDamihocyate / / 151 // bhAnuyAGgulaM tAramutsedhaM bhAnumAtrakam / guNAkulaM samutsedhaM padmorisaktaguNAlayam / / 152 // SaDaGgalaM padmavistAraM zeSoz2a kampanItrakam / zilAbhiriSTakAbhivoM sudhayA vA prakalpayet // 153 // parivAraviSTaro hyevaM mahApIThavidhi shnnu| . prAsAdasya tu vistAraM yattaddaNDamihocyate / / 154 / / mUlahaveM samAlabhya SaDaSTamaNDalAnvitam / daza dvAdazadaNDo vA manudaNDAvasAnakam / / 155 // SoDaze'STAdaze vA'pi mahApIThaM prakalpayet / / athavA'nyaprakAreNa pIThasthAnaM vidhIyate // 156 // tRtIye cA catuSpazca sAle'yAyAmamadhyame / mahApIThaM prakatevyaM tasya lakSaNamucyate // 157 // mUladhAmasya dvAroccamuttamaM pIThavistRtam / tripAdaM madhyama proktaM dvAratuGgAdhekanyasam / / 158 // zuddhadvArasya vistAraM madhyamaM pIThamucyate / dvigaNaM madhyamaM proktaM triguNaM zreSThamucyate // 159 // athavA vyomahastaM tu adhamaM pIThavistRtam / dvihastaM madhyama proktaM trihastaM vRttamAtmakam // 160 // 20 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 kAzyapazilpe'STacatvAriMzaH paTalaH / 163 // durmukhaM saumyadigbhAge vAyubhUtaM tadeva hi / avighnaM kaNiko tu vyomAtmakamudAhRtam / / 161 // tAmasaM tvanale padme vA syAnairRte dale | sAttvikaM vAyurdigbhAge vighnakartAramIzake // 162 // vighnakartAramityuktamAtmanatvamudAhRtam // bhUmyantarikSaM svarge ca sarvabhUtaguNAtmakam // tatsarvamAtmamityuktaM mahApIThaM dvijottama / tAmasAddhi nivRttyarthaM nityaM balyantamarcayet // 164 // tAsAmAtmApahArAya nityotsavaiH pradakSiNam / bhUmipradakSiNaM tvAdadvitIyaM hyantarikSakam || 165 / / svargapradakSiNaM paJcAtkRtatadvAsinAM hitam | jagadArtivinAzArthaM kalpyaivaM sAdhakottamaH // 166 // pazcimAbhimukhe harmye kiMcidbhedaM vadAmyaham | vRSasthAne kumAraM tu kaumAre vRSaM vinyaset // 167 // vAruNaM tu mahApIThaM zeSaM pUrvavadAcaret / parivAravidhiH proktaH pacAliGgasya lakSaNam | // 168 // iti kAzyapazilpe parivAravidhiraSTacatvAriMzaH paTalaH / athaikonapaJcAzattamaH paTalaH / liGgalakSaNam / atha vakSye vizeSeNa zivaliGgasya lakSaNam / saMsAraviSaye bhUtA layaM gacchantyazeSataH // 1 // yathA sRSTistathA tasmAtsRSTitvAlliGgamucyate / saMsAre niSkalaM zAntaM vAGmanotItagocaram // 2 // muktidaM sarvabhUtAnAM svAtmanaH paramaM vinA / sarvAbhivyApinaM guhyaM sarvalokaikanAyakam || 3 || tasmAdvai sRSTikAleSu zAntitattvasamudbhavaH / tacchAnteH zaktiH saMbhUtA tasyA nAdasya saMbhavaH // 4 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / tasmAdabindusamutpannaM nAdaM sAdAkhyamucyate / bindumAnena vikhyAnA tasmAdIzvarasaMbhavaH // 5 // IzvarAnmahezvarasya sRSTistasmAttu vaiSNavam / tasmAtmAsAdasadbhAvaH prAdezAttu vizeSataH // 6 // trINi caiva tva( tu )triMzazca trizataM trisahasrakam / devatA RSayazcaiva dAnavA rasayonayaH // 7 // saMbhavo hyudito vipra teSvAdau trINi niSkalam / zivaM taM sakalaM khyAtaM mizranAdaM ca bindukam // 8 // nAdaM liGgAkRti jJeyaM bindupIThAbhamucyate / liGga zivamayaM khyAtaM pITha tasyAtmakAmayam / / 9 / / tasmAcchivAtmikA caiva abhinnevAnaloSNavat / jagadAtivinAzArtha sarvaprANihitAya vai // 10 // devAdInAM hitArthAya dhyAnapUjAnimittakam / liGga yoniprakAreNa sAdAkhyaM tattvamudbhavam / / 11 // sarveSAmudbhavArtha tu procyate liGgalakSaNam / * talliGga trividhaM khyAtaM calaM caivAcalaM tathA / / 12 / / calAcalaM ca vikhyAtaM krameNaiva vizeSataH / ratnaja lohajaM vA'tha liGgaM kRtvA sayonikam // 13 // liGga-dravyetaraM khyAtaM yoni kRtvA salakSaNam / ziraso vartanopetaM lakSaNoddhAravarjitam // 14 // vRttAkAramazarSa tu kRte liGgodayAdhakam / udayena lokabhAgaM ghA vedazina tathApi vA / / 15 / / pIThe nivezayeccheSaM dhya(zya)mAnasamanvitam / mamAgama ... ceSTadeze'nyasyodRtakSayam // 16 // yattalliGga calaM vezaM dRzya calAcalAcalam / azmajaM sUtrasaMyukta bANaliGga tu tadvinA !! 17 // teSvAdau tvacalaM liGgalakSaNaM vakSyate'dhunA / sumAsatithinakSatralanavAre zilAM grahet / / 18 / / AcAryaH zilpisaMyuktaH zilAgrahaNamAcaret / divyAntarikSabhaumAni nimittAnyupalakSayet // 19 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / vAyasaM dakSiNe vAmAdAgataM ca tathaiva ca / zyenaM vai dakSiNe cAme gRdhaM mAMsena saMyutam // 20 // kanyAgodazenaM caiva gAvastvAvAhanaM tathA / / dadhinA pUrNakumbhaM ca kSIrakumbhaM tathaivaca // 21 // puSpaM puSpadhRtaM vA'pi sutavatIyu(yU)vatistriyaH / annaM ca mAMsahAstra(hAraM ca )zivabhaktiparAyaNam // 22 // jvAlAnalaM ca dIpaM ca jalaiH pUrNa ghaTAvRtam / ta(va)rAhaM ca gajaM caiva veNyA cAtyantasundarI // 23 // zubhAnyetAni bhaumAni azubhaM viparItakam / ulkApAtaM dizAM dAhaM mahAvAtapravartanam // 24 / / azubhAnyantarikSANi bhaumAzobhanamucyate / muktakezanarAzcaiva kIrNake zAstathaiva ca // 25 // tailAbhyaktAzca nagnAzca kASAyasanAnvitAH / darzanenaiva madbhANDaM tailapAtraM tathaiva ca // 26 // chinnanAsikanyA sAkarNaka)zca hInAGgazcAdhikAGgavAn / putrahInA tu nArI ca vidhavA ca tathaivaca / / 27 // bahubhakSyAzca bhaupAnyetAni varjayecchubhe / zubhaM cedgamanaM kuryAdazubhaM cedvivarjayet / / 28 / / azubhe tvagnimAstIya zivenaiva zatAhutIH / sAmidAjyodanaiH kuryAnnAgAnnaM nAgabhUSaNam / / 29 // dattvA zivaM namaskRtya gacchedAcAryazilipa ca ! parvate sAgare tIrtha kSetre caiva bane punaH / / 30 / / kSIravRkSasamIpe ca devaharmyasamIpake / nadItaTAkatIre vA zilAM saMgRhya zilpakaH // 31 // anyasthAne na gRhNIyAdrAhitesyAnunAzanam / zvetA raktA ca pItA ca kRSNA caiva caturvidhA // 32 // gokSIrazaGkhakundendumuktAsphaTikasaMnibhA / mallikAkusumaprakhyA zvetA saptavidhA smatA // 33 // japAkiMzukapuSpAbhA indrako(go)pasamaprabhA / jAtiliGganibhAkArA zazaraktasamamabhA // 34 // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / 157 dADimIpuSpasaMkAzA bandhUkakusumamamA / koraNDa(kuraNTa)kusumaprakhyA patiA zailA ca saptadhA // 35 // mahiSAkSAJjanAmAsA nIlotpalasamaprabhA / bhaGgamAyUrakaNyA(NThA)mA maSIpatrasamA tathA / / 36 // rAjAvatenibhAkArA kRSNamudsamaprabhA / hasvamudgasamAkArA kuzezalA(SNazaila)dazA smRtA // 37 // zvetA raktA ca pItA viprAdInAM kramAdbhavet / dharmakAmAthemokSAMzca dAH satatameva ca // 38 // pareSAM vAcakaM zreSThaM pareSAmaparaM vinaa| pratilomAnulomAbhyAM bhinnayogaM na gRhyatAm // 39 // mAcAryazilpinau caiva sitvsvdhraavubhau| zuklamAlyAnuliptAGgo paJcAGgabhUSaNAnvito // 40 // kuThArAdIni saMgRhya zilAM gacchetsamAhitau / yasmindeze zilA zete tAM kRtvA tu pradakSiNam // 41 // doSavarjA zilAM dRSTvA paricchedya vizeSataH / pamrA(pA)tapAgnigandhAM ca sukIrNA kSAravAriNA // 42 // durdezasthAM taTasthAM ca karmAntare tu yojitAm / zarkarADhayAM ca paGkAM ca jarjarAM rUkSasaMyutAm // 43 // revAvinda kalaGkAdisaMyukta parivarjayet / sUtravadvAtadAkArA ravirazmisamAyutA / / 44 // varSepAtavadAkArA rekhA cai trividhA smRtA / / jambUphalasamAkArA vA drAkSAsadRzopamA / / 15 / / anyadvA vRttasaMkAzA trividhA bindureva hi / kRSNalohanibhAkArA kRSNabhramarasaMnibhA / / 46 // zikhipicchasamAkArA kalaGkana ca caturvidhA / khajUrapatrasaMkAzA dUrvAstambanibhA tathA // 47 // vaiNavAGkarasaMkAzA luutaapaadvdaaytaa| anyAzmasu sitArekhA sarvasampatsamaddhidA / / 48 // kRSNakRSNA vinAzAya zvetakRSNAtathaiva hi / yasmAtsarvaprayatnena itarA parigRhyatAm // 42 // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / haritA kRSNA zilA grAhyA sitavarNA vizeSataH / kharjUrapatrasadRzA dUrvAstambAkRtiH zubhA || 50 || anyakRtvA (SNAS) zubhA khyAtA godhAnyadhananAzanam / sakalaM rogadaM jJeyaM rAjarASTravinAzanam // 51 // binduH putravinAzaH syAddAridrayaM zrIvinAzanam | evaM paryakSi(rIkSya) bahudhA kArayellakSaNAnvitam // 52 // bAlA yuvatirvRddhA ca puMkhInapuMsakaM tathA / svaraikAkRti bhedaizca paricchedavidhiM zRNu // 53 // khanakaMsadhvanirhasvA zilA bAlA iti smRtA / ghaNTAdhvanisamA dIrghA yuvatiH sA prakIrtitA // 54 // vima (ta) tadhvanisaMyuktA yA sA vRddhAce kIrtitA / ghaNTAdhvanisamonnAdA dIrghA sA puMzilA iva // 55 // tAlazabdasamAkArA dIrghA yA sA zilA striyaH / asthi (snehA) jharjharI i (rU)kSA svarahInA napuMsakA // 56 // svaraireva samAkhyAtA AkRtyA bheda ucyate / caturazrA ca vasvazrA strIzileti prakIrtitA // 57 // AyatAzrA ca vRttA ca dazadvAdazakoNakA | puMliGgA sA zilA khyAtA suvRttA sA napuMsakA // 58 // dazAgradvAdazAgrAM ca bAlavRddhAM ca varjayet / puMzilAbhiH kRtaM liGga strIzilAbhistu piNDikA / / 59 / / napuMsakazilAbhistu pAdAcAraH samAcaret / kRtaM ca viparItaM yat tatsadA kartRnAzanam || 60 // bhAgagrAM bodagagrAM vA zilAM saMgrAhya dezikaH / prAgagre pazcimaM mUlamudagagraM tu dakSiNe / / 61 // zaGka-saumyagataM yattaliGgAyaM tatmakIrtitam / adhobhAgaM mukhaM khyAtaM pRSTamUrdhvagataM bhavet / / 62 / evaM parIkSya saMgrAhya gavyaiH kSAlya hRdA budhaH / satyamantreNa saMsthApya gandhapuSpAdibhiryajet // 63 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / tasyAstu zADUre deze zAntihomaM tu kArayet / agnyAdhAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret // 64 // samidho hRdayenaiva mUlenA''jyaM tu homayet / caruhomamaghoreNa puruSeNaiva taNDulam // 65 / / tilamIzAnamantreNa sarSapaM kavacena tu / zatamadhaM tadardha vA pratyekaM juhuyAtkramAt // 66 // sviSTakRtimaneti(dagne)mantreNa pUrNAhutimathA''caret / tato vahni samudvAsya pUjAparyuSitaM tyajet / / 67 // zilAcchettAhaka(dakaraM za(stramastra)mantreNa pUjayet / apasarpaNamuccArya zilAcchedanamAcaret // 68 / / garbhagehaM tu paJcAMzaM guNAMzaM zreSThamucyate / garbhagehasANaM ca dvAramAnaM tathaiva ca // 69 // stamvaM ca kAlamAnaM ca istatAlAjalaM tathA / liGgamAnaM dhruvaM sapta bhedAste pratyanekadhA // 70 // garbhagehaM tu paJcAMzaM guNAMzaM zreSThamucyate / garbhAdha madhyamAkhyAtaM tayormadhye'STabhAjite // 71 // zreSThamadhyAdhama liGga pratyeka trividhA bhavet / athavA gabhegehaM tu navabhAgavibhAjite // 72 / / garbhagehasamAsArdhAnuttamAdi prayatrayam / zuddhadvAra samaM zreSThaM tridvayaMzaM tu kanIma(ya)sam // 73 // tayormadhye'STabhAge ta nandabhedaM dvijottama / stambhAyAmasamAsaM tu navabhAgavibhAjite / / 74 / / zreSThAnta(dha)mAni navadhA mocyate dvijasattama / prAsAde tvAdibhUmau tu stambhabhAgasamaM hi tat / / 75 // tanmadhyamiti vikhyAtaM tasyArdhamadhamaM bhavet / tayormadhye'SThabhAgena nandabhede dvijottama // 76 // stambhAyAme tu tatraiva navabhAgavibhAjite / navadhA liGgamAnaM tu stambhamAnaM dvijottama // 77 / / adhiSThAnodayaM vipra stambhamAnavadAcaret / ekahastaM samArabhya svASTAMzAMzavivardhanAt / / 78 / / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / navahavidhiryA (stAvAyeM yA ) vat saMkhyA SaSTiH sapaJcakA / paJcahastadvimAnAsi (ni) harmye hastavazAnnayet / / 79 / / paJcahastAdato harmyaM liGgastambhavazaM vinA / hastAdi guNahastAntaM vikalpAbhAsaharmyayoH // 8 // trihastaM SaTkarAntaM tu liGgacchandavimAnake / SaTkarAdi navAntaM tu liGga jAtigRhocitam // 81 // evaM hastavazAtkhyAtaM tAlamAnamayocyate / tAlAdi navatAlAntamekatAlavivardhanAt // 82 // liGge hi nava saMkhyAH syuH kalpyaM jAtItarAlaye / trayodazAGgulArabhya yAvannada (va) zatAGgulam // 83 // tAvadekonapaJcAzaliGgaM mAnAGgulena tu / tribhAgasahitaM liGgaM hastakSINaM na kArayet // 84 // hastamAnAkSayaM liGgaM vRttAkAramazeSakam / vedAnavola evAMzaSaSTi(viSTa) re yojayedbudhaH || 85 // zeSaM tu dRzyamAnaM syAdvikalpAbhAsasaMya(harmya) yoH / viSTare ye(I)zaliGga tu vikalpApagRhe vinA // 86 // ekAGgulaM samArabhya yAvadvAtA ( (sasA ) DulAvadhi | lohajaM ratnajaM tAvadUrdhve zailajamudhyate // 87 // trayodazAGgulaM liMgaM zailajaM tu na kArayet / evaM tvanekabhedena procyate liGgamAnakam // 88 // nAgaraM drAviDaM liGgaM vesaraM ca vadAmyaham | liGgodaye tu vedAMze ekAMza kanyasastamam // 89 // tuGgaze zivAMzaM tu vistAraM zreSThamucyate / tayormadhye'STabhAge tu navadhA tAramucyate // 90 athodaye kalAMze tu paJcAMza zAntikaM bhavet / vedAMzaM pauSTika khyAtaM guNAMzaM jayadaM bhavet / / 91 / / avicArAdvibhAgaH syAdvAsamevaM caturvidham / evaM trayodazavyAsaM nAgare tu vidhIyate // 92 // liGgane dvirnavAMze tu rasabhUtayugAMzake / muNAMze zAntikAdiH syAdrAviDe va caturvidham // 92 // Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapazcAzattamaH paTalaH / vesare liGgantuGge tu viMzatyaMzavibhAjite / aSTavA saptaSaTpaJcabhAgaiAsaM prakalpitam // 94 / / zAntika pauSTikaM caiva jayadaM ca krameNa tu / vesaraM ca caturbhedaM haryaliGga ca piNDikA // 95 // pAdAdhArAzilAzcaiva ekajAtisvazaGkaram / pAdadhArazilAzcaiva ekajAtivasaMGkaram // 96 // yatraivaM kalpitaM liGga vRddhiheturudAhRtam / anyonyasaMkarazcettu rAjJo duHkhabhayAvaha / / 97 / / tasmAtsarvaprayatnena saMkaraM na samAcaret / liGgAnAM nAgarAyevaM khyAtamAyAdikaM zRNu / / 98 / / liGgasyotsedhamAnaM tu mAnAGgulena bhAjayet / mAtracchedaM pravRddhayA vA hanyAdvA parikalpayet / / 99 // zreSThAntarAyAmamAtrairmAtra pUrNa parigrahet / utsedhamAtramaSTAbhiyaMdhitaM RkSasaMkhyayA // 100 // tvaSTAM ze nandinaM khyAtamazvinyAdi dvijottama / navabhirguNite saptadvitve(hRte)tvekAdivArake // 101 // anale guNite cASTahRda(te)yonimu(ru)dAhRtam(tA) / aSTabhirvardhite bhAnu(ha)te tvAyamudAhRtam / / 102 // navabhirguNite nADIhate zeSamRNaM bhavet / yugaddhayA nave hAse tvazaMkaM taskarAdayaH // 103 // AyAdhikyaM vyayaM kSINaM saMpadAmAspadaM sadA / dhvajasiMhaghAhastizubhayonirudAhRtA // 104 / / nRpakartuzca janmakSala(olli)GgaRkSAvasAnakam / tathaira(va)vAstuRkSAdi gaNayettu zubhAya(za) yA(vaham) // 105 / / janmatrayaM ca yugmaM ca vedASTaRtunandakAH / zubhAvahapinA(ya vihitA) hyete zeSakAstvazubhAvahAH / / 106 // lagnASTakaM ca vai ... ... narAkSasam / varjitAstvazubhA hyete yatnataH parivarjayet // 107 / / bhAnuvArAdisaMyuktA zUrpakSA(sUryA)dicatuzcatuH / riputvaM maraNaM nAzamamRtaM ca yathAkramAt / / 108 // 21 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / taskaraM camANaM(rmiNaM)1NDa(08) mazakaM parivarjayet / zeSAGkakaM parigrAhyaM zubhamAnaM tu saMgrahet // 109 // samaliGga vardhamAnaM zaivAdhikaM tu svastikam / sarvatro (to) madraliGgaM ca sArvadezikameva ca // 110 // dhArAliGga mukhaliGga liGgamaSTavidhaM bhavet / samaliGga tu viprANAM nRpANAM vardhamAnakam // 111 // zaivAdhikaM tu vaizyAnAM zUdrANAM svastikaM bhavet / sarveSAmitaralliGgaM sarvakAmaphalapradam // / 112 / / eka eva mahAdevo liGga medAnnRNAM hitaH / iSTAyAmavizAlena caturazrIkRtaM purA // 113 // pazcAdbhAgatrayaM kalpyamanena vidhinA yutaH / caturazramadhobhAgaM brahmabhAgaM samucyate // 114 // madhye tu vasukoNaM syAdviSNvaMzaM tatprakIrtitam | UrdhvabhAgaM tu vRttaM syAttacchivAMzeti vidyate // 115 // aMzaM pratyabhidhAnAste azeSaM tu ziva.tmakam / zivAtIta pUjAbhAgatrayaM kRtvA ubhAgamukhaM bhavet / // 116 // caitra samAyatam / / 117 // kaNISTa dvAdazAkSaM ca sarvalakSaNasaMyutam / liGgArayatastasya tasyAyaM piNDikAnvitam // 118 // athavA'dhikam / netrasUtrAtpuTAntaM ca puTArthe vardhamAnakam / / 119 / / pratyekaM tu padAdhikyaM yugAMzaM parikalpanam / ha (hi) tvAdi galamAnaM tu catvAryevamudAhRtam // 120 // vaiko dazAMzaM tu kaNThoccamiti vidyate / zeSaM liGgAkRti khyAtaM kalpayellakSaNAnvitam // 121 // caturvaka vAcaturbAhu dvibAhu vA / stanasUtropariSTAttu vimbaM lakSaNa saMyutam // 122 // hitvA sUtropariSTAdvA zeSaM liGgAkRtirbhavet / mukhaliGgamiti khyAtaM nRpANAmapi vRddhaye // 123 // 43.4 Gr Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH | viSkambhamaSTadhA kRtvA mUle madhye tathA'grake / bhAgahInaM tu saMkalpya sthUlamUlamudAhRtam / / 124 // hrAsayecchivabhAgAdi ziraHsthUlamudAhRtaM / etadArSamiti khyAmRSibhiH pUjitaM varam // 125 // guNAgraM paJcakoNaM ca SaTsaptadvAdazAzrakam / dazadhA vAzrakaM cApi azretaramanoharam / / 126 // phalakAdarpaNAkArameka rekhamarekhakam / 163 ziraso vartanAhInaM mAnonmAnairananvitam // 127 // sevyaM svAyaMbhuvaM ceti khyAtaM devaiH supUjitam / vANena pUjitAbhogiM (gaM) bANaliGgamudAhRtam // 128 // sthUlaM sUkSmaM ziromUlaM krameNa paripaThyate / uttamaM tu mukhaM khyAtaM madhuvaNaM suma (na)ndanam // 129 // viSTare tu pravezAMzaM sArvadezika liGgavat / lohajaM ratnajaM caiva sArvadezika liGgavat / / 130 // liGgabhedaH samAkhyAtaH ziraso vartanaM zRNu / liGgamUrdhAdikezAntaM ziraso vartanaM bhavet // 131 // tasmAliGgadaye kuryAccharaso vartanaM dvija / chatrAkAraM bhavetpUrvI kukkuTANDaM dvitIyakam // 132 // tRtIyaM tripurAkAramardhacandraM tu mUrdhakam / yasya liGgasya viSkambhamaSTAyA (STadhA vibhajedbudhaH // 133 // UrdhvAdarghAzamAlambya prathamaM ca trizarSikam | dvAtriMzadvibhajettAramardhAdbhUtAMzalambitam // 134 // chatrAbhaM tadvitIyaM syAtsaptAMzaM tattRtIyakam / caturthe tu navAMzaM tu chatrAbhaM ca caturvidham // 135 // dvijAnAM ca nRpANAM ca chatrAbhaM sarvakAmadam / sarveSAmapi liGgAnAM chatrAbhaM tu prazastakam // 136 // vA(hA ) se dvAtriMzadaMze tu manupakSakalAMzakaiH / rutAdazAMzakaM caiva kukkuTANDaM caturvidham // 137 // vardhamAnaM ca liGgaM tu prazastaM kSatriyAIkam | dvAtriMzAMze zirastAre dharmarudrAMzakaiH sadA // 138 // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / bhAnutrayodazAzaistu tripurAbhaM caturvidham / zivAdhikaM ca liGgaM tu zastaM vaizyArhakaM matam // 139 // triMzatriMze zirastAre dvAviMzatyekaviMzatiH / viMzadekonaviMzAzairardhacandraM caturvidham // 140 // svastikAkhyaM ca liGgaM tu prazastaM zUdravRddhidam / sArvadezikaliGgAnAmanyeSAM ca vizeSataH // 141 / / chatrAdvizIrSakAre tat kartativAzayaM nanet / daivikArSapa(ja)liGgAnAM teSviSTaM zIrSakaM bhavet / / 142 // ziraso vartanotsedhau gunnbhaagvibhaavyH(gtH)| sthapatizca zucirbhUtvA yajJasUtreta(trAnta)rAnvitaH / / 143 / / prAgvadagniM samabhyarthe sviSTapUrNAhutiM caret / pratisaraM bandhayettatra liGgapIThe dvijottama // 144 // svarNAracitakAsasUtrairvAhamayena tu / prabhAte sumuhUrte tu lakSaNoddhAramAcaret / / 145 // pAyasaM ghRtasaMyuktaM ziraHsthAne bali haret / raktaziGgI parityajya gandhAdyairarcayeTdA // 146 / / raktena yAtunA liGgamadhye sUtraM tu pAtayet / mukhabhAgasya madhye tu nAlaM kuyotsalakSaNam // 147 // liGgamAnena matimAnsUtravistAramucyate / / rudrabhAgodayaM gRhya ziraso vartanAnvitam // 148 // savedavizadaM bhAgaM kRtvakAMze tu vistRtam / aGgula vasudhA bhajya ekAMzaM yavamucyate // 149 // uttamottamaliGgAnAM sUtraM paJcAyataM ttiH| sarveSAmapi liGgAnAM yavArdhaM pratihAsayet // 150 // adhamAdhamaliGgasya sUtratAraM yavaM bhavet / sUtrIvastAramevaM syAkhyAtaM caiva tu tatsamam // 151 / / ekAMzamUrdhvato vayaM stanAdUrdhvaM tadaMzake / tatastadaMzayorvipra lakSaNoddhAramAcaret / / 152 / / lakSaNaM zirasi vyAdhirlalATe maraNaM bhavet / netre kRte tvapasmAraM Asye dhAnyavinAzanam / / 153 // Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapazcAzattamaH paTalaH / . . 165 cubuke bandhunAzaH syAtkaNThe skandhavinAzanam / stanadeze sutaM hanti tasmAdetAni varjayet // 154 // zirasA vyaha(vyAsa) rudrAMzaM guNAMza vibhajetsamam / padmasya mukulAkAraM liGgAkAraM yathAkRti // 155 // dvijAnAmativRddhayarthaM nRpANAM ca jayAvaham / khar3oM pratyatvikAkAraM kuJjarAkSamivAkRtiH // 156 // zaGkhAbhaM chatrayormedAnapANAmapi vRddhaye / karAJjalisamAkAraM gokarNAkRtivadbhavet // 157 // vaizyAnAM tatrikoNaM ca zUlavRttAyataM tathA / zUdravRddhikaratrINi sUtraM gRhya tu lakSaNam // 158 / / lakSaNoddhAraNottAMzaM rudrabhAgavibhAjite / mukulodayamekAMzaM tadvA(vyA)saM cApi tatsamam // 159 / / tanmUlAnAM tu dIrghatvaM navabhAgamudAhRtam / tannAlamekasUtraM vA sUtradvitriyutaM tu vA // 16 // sUtramAyayutaM cettu sUtrAntarayavatrayam / / ya[va] dvayAntaraM vA'tha nAlatAraM dvijottama / / 161 // nAlamUrdhvaM ca tasyAgre sImAsUtraM samAlikhet / tannAlaM svekasUtraM celliGgamadhye vizeSataH / / 162 // sUtroktavyAsakhAtaM ca nAlAyAme tu kalpayet / nAlAdhastAttu vyomAMzaM tyajadviSvaMzakopari // 163 // maNirakhA tataH kAryA mukulaM spullinggmntgau|| maNirekhayontarvipra padmamUlaM samaM tu vA / / 164 // padmatAraM tridhakaM vA vedAMze vyaMza eka vA / paJcAMze tu yugAMzaM vA pAtArArdha eva vA // 165 // mukulamUle'ntaraM hyevaM nAlamUle'ntaraM zRNu / nAlAyAmasamaM vA'dhapAdaM pAdayugAMzako // 166 / / tribhAgaM pazcabhAgaM tu vedabhAgamathApi vaa| nAlamUlasamaM tveva maNirekhAdvayottaram / / 167 / / mUlAdagraM kramAkSINaM maNirekhAntaraM kuru / dhAtumUle same tiryagatvA pRSThe tu saMghayet // 168 // Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapaJcAzattamaH paTalaH / maNirekhAvyAsaghAtaM liGgasyocchitaM satrayeta / maNirekhAlambanaM nAlAdisAIsamameva vA / / 169 // tasmAdAmUlaparyantaM vasubhAgavibhAjite / maNirekhAlambanaM vA'pi praNa(na)vadhA parikIrtitam / / 170 // sarveSu lakSaNoddhArevaSTamaM maNirekhike / prathamaM lakSaNaM proktaM dvitIyaM lakSaNaM zRNu // 171 // lakSaNoddharaNoziM dazabhAgavibhAjite / mukulodayamekAMzaM vasvaMzaM nAladIrghakam // 172 // nAlAdhastAttu vyomAMzaM nItvA zeSaM tu pUrvavat / / dvitIyaM lakSaNaM khyAtaM tRtIyaM lakSaNaM zRNu // 173 // lakSaNoddhArabhAgaM tu dharmabhAgavibhAjite / / ekAMzaM mukulocaM tu navAMzaM nAladIrghakam // 174 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM caturtha lakSaNaM zRNu / lakSaNAMzaM tu navadhA bhajyaikAMzaM tu kuDmalam // 175 // saptAMzaM nAladIrgha tu zeSaM pUrvavadAcaret / caturtha lakSaNaM proktaM paJcamaM zRNu suvrata // 176 // lakSAMzaM vasudhA bhajya vyomAzaM mukalodayam / SaDaMzaM nAlIrgha tu nAlAdhastAcchivAMzakam // 177 // tadeva saptabhAgaM tu nAladIrghamudAhRtam / / zeSa prAgiva kartavyaM saptamaM lakSaNaM zRNu // 178 // lakSArdhAze tu saptAMze zaktyaMzaM mukulodayam / bhUtAMzaM nAladIrgha tu zeSaM pUrvadeva hi // 179 // SaDaMzaM vA'rdhatannAladIrghazeSaM tu prAgiva / evamaSTavidha khyAtaM nAlAyAma dvijottama // 280 // agrAkAre'bjumukulaM bhAnusaMkhyA tu suvrata / yatheSTanAlaM kartavyaM nava saMkhyA tu dezikaH 181 / / dRDhasUtraM prakartavyaM liGgeSaktapramANataH / / sthApayettu tato liGga prAgagraM dAruviSTare / / 182 // lakSayetpIThakova(vi)ttaM liGga saumye nidhApayet / sthApitaH kalazaiH sthApya liGgapIThaM hRdA budhaH // 183 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonapazcAzattamaH paTalaH / gaI(vya)gandhodakaiH sthApya gandhapuSpAdibhiryajet / lambakUrcasamAyuktaM sarvAlaMkArasaMyutam / / 184 // rathe tu zivikAyAM vA grAmaM kRtvA pradakSiNam / tato jalAzayaM prApya jalAdhivAsanaM kuru // 185 // lakSaNoddhAramArakhyAtaM pratimAlakSaNaM zRNu / iti kAzyapazilpe liGgalakSaNoddhAra ekonapaJcAzattamaH paTalaH / // atha paJcAzattamaH paTalaH // pratimAlakSaNam / pratimAlakSaNaM vakSye zRNuSvaikAgramAnasaH / acalaM ca calaM caiva calAcalamiti trayam / / 1 / / mRnmayaM zArkaraM caiva sauyajaM ca cali(varNa cAcalaM)smRtam / zailajaM dArujaM caiva dhAtujaM ratnajaM tathA / / 2 // calAcalamiti khyAtaM calamevaM tu lohanam / arthacitraM ca citraM ca citrAbhAsamiti tridhA // 3 // ardhAGgAdardhadaM vimbamardhacitramiti smRtam / sarvAvayavasaMdRSTaM yatra citramitISyate / / 4 / / nimnobhate paTe bhittau vimbaM tvAbhAsamucyate / ardhacitraM tu sudhayA anyacitravazArdhakam // 5 // AbhAsaM dhAtubhiH kuryAccitraM citrArdhameva vA / citrAbhAsaM tu devAnAM phalaM zreSThAntarAdhamam // 6 // iSTikAbhiH paraM pIThaM pIThAdAbhAsakaM param / AbhAsArdha tu tasmAdvai mRnmayaM paramaM param // 7 // mRnmayaM dA(yAdA)ruja zreSThaM dArujAcchailajaM varam / zailajAllohajaM zreSThaM kartRNAM tu phalaM tathA // 8 // Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcAzattamaH paTalaH / lohajAduttamaM svarNa madhyamaM rAjataM bhavet / tAmraja kanyasaM khyAtaM teSu teSu phalaM tathA // 9 // bimbamAnaM ca dravyaM ca zreSThamadhyAdhama bhavet / sarvadravyeSu devatvaM samamevaM tu vidyate // 10 // samaM ceti di(di)vyaM deveza phalaM zreSThAdayA( dika) katham / sthalabhedena vRkSaM ca (kSANAM) bhedaH kSetreSu vidyate // 11 / / tathA divye phale tulyaM divyabhedaphalapradam / tasmAdetu(Su)yathAlAbhaM dravyeNa sakalaM kuru // 12 // yo naraH kRtavAnbhUmau putramitrakalatrayuk / / yatheSTaviSayopetaza(mi)STAdivipayaM mukham // 13 // bhujitekRta(2 ca krama )to vipra sAlokyAdiphalAzritam / manasA karmaNA vAcA yo naraH stmbhkaarinnaa(rkH)|| 14 // so'pi karmAnusAreNa saktakRtsnaphalAnubhAk / tasmAdAtte(Tye) na kartavyaM sakalaM tu zivAtmakam // 15 // sukhAsanasthitaM vimbaM umAskandasamaM dvija / tRtIyaM candramUrtInAM caturtha vRSavAhanam / / 16 // paJcamaM nattamUti tu gaGgAdharanaMtaram / / saptamaM tripurAri cASTamaM kalyANasundaraM tathA // 17 // navamaM sArdhanArI tu dazamaM gajahAriNam / tathA pAzupataM vidyAtkaGkagalaM dvAdazaM smRtam / / 18 // trayodarza hari vidyAdbhikSATanaM caturdazam / caNDezvaraprasAdaM tu paJcadazamudAhRtam // 19 // SoDazaM dakSiNAmUrti tataH kAlAruNaM bhavet / sarveSAM pratimAnAM tu mAnamAdau vadAmyaham / / 20 // sarveSAmapi liGgAnAM ziromAnaM vinodayam / / gRhIto vidyamAne tu zirasAvartanaM tathA // 21 // sthUladeze parINAhavistAraM caiva tatra vai / pUjAMzaM dviguNaM grAhyaM dvAtriMzadvibhajetsamam / / 22 // teSu vai saptaviMzAMzaM paJcaviMzAMzameva vaa| tribhAgAdhikAviMzAMza ekaviMzatireva vA // 23 // Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH pttlH| 169 ekonaviMzadaMzaM vA SoDazaM vA trayodazam / rudrAMzaM nandabhAgaM vA saptAMzaM paJca eva vA // 24 // athavA rudrabhAgo'ntyaM navabhAgavibhAjite / teSvekAMzaM samArabhya ekaikAMza vivardhanAt // 25 // yAvatI( ca )saptaviMzAMzaM tadvai ca (tAbadvai)saptaviMzatiH / pUjA(janAM)ze tu vimboccaM sASTatriMzatribhedakam // 26 // tathaiva liGgatAre vA liGgAnAM (gannA) he ca kalpayet / liGgAddhimboccabhedaM tu tattvAdhikyazataM bhavet / / 27 / / garbhagehaM tathA nandabhAgaM nandavidaM bhavet / athavA garbhagehaM tu trinavAMzavibhAjite // 28 // saptaviMzatimAnaM syAdetadekAMzavardhanAt / paJcAMzamuttamotsedhaM madhyamaM caturaMzakam // 29 // adhamaM tu guNAMzaM syAt trividhaM dvAramAnakam / adhamottamayormadhye vasubhAgavibhAjite // 30 // navadhA sakalottuGga dvAramAnaM vidhIyate / athavA dvAratuGgaM tu saptaviMzatibhAjita / / 31 / / ekaikAMzavihInena bimvocca saptaviMzatiH / evaM hi dvAramAne tu SaTtriMzaM kautukodayam // 32 / / tathA'dhiSThAnamAnena stambhamAne ca kalpayet / / samavaddhAhya vistAre athavA prakalpayet // 33 // ekAdinavahastAntaM navadhA hastamAnakam / tAlAdinavatAlAntaM tathA navavidhaM bhavet / / 34 // kartuzcodayatulyaM vA yajamAnavazAdi de(m)| athavA kantu(kate)tuGgaM tu navabhAgavibhAjite // 35 // ekaikAMzavihInena yAvatvaM (ttu)sakalodayam / caturviMzazcaturbhAgaM pUjAMzocaM tu bhAjite // 36 // ekAMzaM maGgalaM khyAtaM mUlaM liGgAGgulaM viduH / mAnAjulaM tu vA proktaM puraprAsAdamAnakam // 37 / / kartya(tu)dakSiNahaste tu madhyamAGgulamadhyame / parvadIrgha tu tAraM vA mAnAGgulaM dvidhA smRtam // 38 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / saptAGgulaM samArabhya dvidvyaGgulavivardhanAt / trayoviMzAdhikaM yAvacchatAntaM tribhiraGgulaiH || 39 // vimbamAnaM tu kartavyamAdau dvAbhyAM parArthakam / gRhe vA''tmArthavizvAnAM mAnamAtra gulena tu // 40 // kartavyamanyathA zJce(ghe)tu kartavye kartRnAzanam / aGgule nirmitaM bimbaM sarvajAtyakiM param / / 41 / aGgulAGgulavidhyAbhi: A(vRddhayA trirA)yAdiSaTzubhekSaNam / triSaTaGgula krameNekSujAtyAyAMzaM na ropayet // 42 // aGgulAdanyaya (dya)nmAnaM saM ( sa ) vedAzi (zI ) ti yA bhavet / ekAMzaM ropayettasmAjjAtyaMzaM tadvijArhakam // 43 // dvibhAgAdhikapaTTyaMzaM bhAgekAMzasamanvitam / nRpajAtyaMzakaM jJeyaM nRpANAM vRddhikAraNam // 44 // caturviMzatibhAgaM tu kRtvA bhAgasamanvitam / vaizyajAtyarhakaM khyAtaM vaizyAnAmapi vRddhidam || 45 // poDazAMze samAropya zUdravRddhikarAMzakam / evaM jAtyaMzasaMyukta maMzamaSTaguNIkRte // 46 // saptaviMzatisaMkhyA tu rahate zeSAddinaM bhavet / taddinaM jAtiRkSaM syAttaddinaM sukhasaMpade // 47 // suzobhanaM tu yuktaM cetkarturvAstu nRpAditAm / triMzacchatAntabhAgAntaM vimboccaM tu vibhAjite // 48 // zavaraM ropayedyAvacchuyAdinisaMbhavam / sanmAnaM kautukaccaM tu pAdAduSNika (SNISa) sImakam // 49 // karturbIzakamidaM khyAtamazairAyAdi kalpayet / aSTAbhivRddhidezAMzabhAnubhistu dRte dvija // 50 // zeSamAyamiti khyAtamaMzamaSTaguNIkRte / saptaviMzatihuccheSamazvinyAdika saMbhavet // 51 // natrabhirguNite tvaMzarAzibhirdvAsayettataH / zeSaM vyayamiti khyAtamaMzazepAnalena tu // 52 // vardhayedvasubhiH proktaM zeSaM dhvajAdiyonayA | navabhirguNite saptahRte sauravArAdikam / / 53 / / Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / saMbhavaM vardhayedvedasaMkhyA tu hasayeccedasaMjJayA / zepamaMzakamityuktamevamAdi ca paDbhavet // 54 // AyAdhikyaM vyayaM kSINaM puSkalAbhaM ca zobhanam / dhvajadhUmaM ca siMhaM ca zvAnavRkSAdahasti ca // 55 // kAkazcayonayazvASTo teSu hArivaSaMgajaM / yonayaH zubhadAyA itarAviparItakAH // 56 / / vidhuraM caiva ye venAzikastathA .... .... / paSThASTamaM bhajyazeSaripukSayAvaham / / 57 // kartuzca janmanakSatraM nRpavAstuvibhinnayA / gaNayedvimbaRkSAntaM zobhanaM ca parigrahet // 58 // vAraM sauryAdi zubhadaM bhaumavArazca varjayet / mUrya vAraM ca saurasya madhyaM zeSottamAH smRtAH // 59 / / bhAnuvArAdisaMyuktaM vizAkhAdizcatuzcatuH / viyogaM maraNaM nAzamamataM ca yathAkramam // 60 / / taskaraM bhaktizakti vanaM rAjaM ca SaNDakam / abhayaM dhanamRNaM caiva navAMzakamudAhRtam // 61 // teSu taskarapaNDaM ca RNaM caiva tu varjayet / gaNevyasmaramAnuSaM yogamAtraM vivardhayet / / 62 // evaM parIkSya zobhADhyaM mAdhurya tu suzobhayet / catuNAmabhivRddhayarthaM jAtyaMzakaM prayojayet / / 63 / / tasmAdugAyabhAgoM ca prazastapravezakAzyapam / uttama dazatAlAdilakSaNaM vakSyate'dhunA / / 64 // manmayaM cettu bimbaM vai zUlasthApanamAcaret / / zailajaM pratimaM ceti zilAgrahaNaliGgavat / / 65 // lohajaM sakalaM yattu madhUcchiSTena nirmitam / sthaNDilaM zAlibhiH kuryAtkala yAne tu maNDape // 66 / / kuzezayaM tu saMkalpya darbhaH puSpaiH paristaret / tadUce phalakAyAdi dArujaM prAgudAhRtam / / 67 / / AcAryaH zilpI kartA ca zubhamAnaM parigrahet / tanmAnamyotthitAGgAni sikateneva kArayet / / 68 / / Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / prAkchirazcordhvavaktraM tu phalakAyAM nidhApayet / gandhapuSpaizca dhUpaizca dIpairaghyazca pUjayet / / 69 // tasya dakSiNapArzve tu zivAgniM tu prakalpayet / / samidAjyacarudravyaM hutvA cASTazatAhutIH // 70 / / dravyAnte'pyAhuti hutvA pUrNAhuti samAcaret / dhyAtvA vimbAkRtiM tvagniM madhyamUlamudAhRtam // 71 / / Atmani yathA dhUpaM AghrANaM tu samarcayet / / AgrAtkramAtsaMdhAnamAcaret .............. // 72 // ziraHsaMdhAnamIzena mukuTaM kavacena tu / astreNa astrasaMdhAnaM pAdI sadyaH samarcayet // 73 / / AdI pazcAttu saMdhAnaM kramAsaMpUrNamAcaret / / upAGgaM tu tataH kuryAtmatyaGgaM tu tataH kuru / / 74 / / aSTatriMzatkalAnyAsaM tattadaGgAni vinyaset / / vastramAbharaNaM caiva sUtraM copAGgamiSyate // 75 // hastabhRtiriticchinnaM pratyaGgamiti vidyate / dharmatAlatritAlAntaM zreSThAntarAdhamaM trayam // 76 / / uttamaM dazAlAkhyaM caturviMzacchatAGgulam / madhyamaM dazatAlaM syAbhAnupakkyAmulaM bhavet / / 77 // kalAdhikazatAgulyamadhamaM dazatAlakam / sadvAdazazataM bhAgaM navatAlottamaM bhavet // 78 / / aSTottarazatAMzaM tu madhyamaM navatAlakam / kanyasaM navatAlaM syAt dvedhAdhikazataM bhavet / / 79 // tAlaM pratyevamevaM tu kramAdvedAju-laM haram / uttamaM dazatAlena brahmaviSNumahezvaram // 80 // madhyamaM dazatAlena umA sarasvatI tathA / upA bhUmizca dugo ca lakSmIzca mAtarastathA // 81 jyeSThA caiva prakartavyA svasvAGgAni smnvitaa| candrAdityAzvinI caiva RSayastu grahAstathA / / 82 / / artha ca paNmukhaM caitra caNDe zakSetrapAlakam / kanyasaM dazAtAlena kArayedvijasattamaH / / 83 // Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 kAzyapazilpe paJcAzattamaH pttlH| vasuvargASTamUrtizca vidyezAllokapAlakAn / anyAzca devatAzcaiva navatAlottamena tu / / 84 // yakSApsarogaNAzcaiva astramUrtimarudgaNAn / madhyamaM navatAlena vidyAdharagaNastathA / / 85 // asurAn siddhagandharvAn pitarazca tathaiva ca / / kanyasaM navatAlana kArayattu vicakSaNaH // 86 // aSTatAlena ma(sA)dhyAstu pizAca(cAH) saptamena tu| rasatAlena kulamAMstu kArayeddezikottamaH / / 87 // paJcatAloktamAnena vindha(tte)zaM kaaryedbhdhH| tanmadhyamAdhamenaiva satrabhUtagaNAnkuru !! 88 / / bAlastu vedatAlena tritAlenaiva kArayet / dvitAlaM kiMnarazcaiva ekatAlaM tu karmakam / / 89 // evaM tAlakramaM proktaM verANAmanukUlakam / savedaviMzadaMzaM ca zataM vimvodayaM kuru // 9 // teSveva tAlamAtraM syAttanmAtraM vasubhAjite / ekAMzaM tu yavaM proktaM yavairapyaGgulerapi // 91 // uSNISAtpAdaparyantamaGga-mAnaM pramIyate / triyavAdhikacandrAMzA uSNISokta(ca)mudAhRtam // 92 // tasmAdApUrvakezAntamaGgabhAgamudAhRtam / kezAntAdakSisUtrAnta yugmAMzaM triyavAdhikam // 93 // akSisUtrAtpuTAntaM ca puTAddhanvantamAnakam / pratyekaM triyavAdhikyaM yugAMzodayamiSyate / / 94 / / hanvAdigalamAnaM tu caturyavamudAhRtam / yavaikonamudAMzaM tu kaNThoccamiti vidyate // 95 // kezamUlAddhanusUtraM hikkAsUtramudAhRtam / hikkAdAhRdayAntaM ca hRdayaM nAbhisImakam / / 96 // nAbhestume(a)gramUlaM tu samaM guNayavAdhikam / / trayodazAMzamutsedhaM pratyeka dvijasattama // 97 // agramUlAtsUtramadhyaM madhyasUtraM taducyate / ayesUtrAdadhazcorudIrgha nakSa(ba)bhAgamAyatam / / 98 // Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / tasmAdvedAGgulaM jAnu jayAtuGganeru sadRzam / yugaM pAdatalotsedhamevamutsedhamucyate // 99 / / aGguSThAgraM tu bhAjyaM tu talaM saptadazAGgulam / hikkAsUtrAdadhobhAgaM dIrghamRkSAGgulaM bhavet / / 100 // kUparocaM dvibhAgaM syAdekaviMzatyakoSThakam / sArdhatrayodazAGgulyaM madhyamAGgulisImakam // 101 // agrato mukhavistAraM sAdhabhArAgu-laM bhavet / mukhAkarNAtavistRtaM trayodazAGgulaM matam // 102 // grIvAgraM sArdhanandAMzaM grIvAmUlaM dazAGgulam / hRdayAvAhusImAntaM hu(ca)tvAriMzacca vA'rdhakam // 103 // sArdhadvAviMzadagulyaM kakSayoratna(nta)rastanam / navAvaM catuyevopetaM bAhumUlavizAlakam // 104 / / ekaviMzatibAhuH syAtstanadezasya vistaram / hRdayAvadhivistAramekonatriMzadaGgalam / / 105 // kalAMzaM caturyavopetaM madhyavyAsamudAhRtam / ekonavizadaMzaM tu zroNItAramudAhRtam // 106 / / kaTi(dayo)ragre vizAlaM tu dvinavAGgulamucyate / tadadhaH kaTipAcantiM vistAraH sArdheviMzatiH // 107 // pAdonamanubhAgaM tu UrumUlaviMzAlakam / sapAdadvAdazAMzaM tu Urumadhye vizAlakam / / 108 // pAdonayamabhAgaM tu jAnuvyAsamudAhRtam / sapAdavasubhAgaM tu nalikAvismR(stu)taM bhavet // 189 // yavopetadvayAMzaM tu tasya vistAramucyate / akSadAtalatuGgaM tu tasya vistAramucyate // 110 / / tArArdhanakhavistAraM pAdonAyatavatulam / triyavopetavedAMzaM tarjanyAyAmamucyate // 111 // pAdonavedabhAgaM tu madhyAgulyAyataM bhvet| yavopetAgnibhAgaM tvanAmikAyAmAmiSyate / / 1.2 / / sArdhapakSAMzamAnaM tu kaniSThAGguladIrghakam / pradezinyAditannava saptAdhAzca .... // 113 // Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcAzattamaH paTalaH / 175 navatAraM svatArArdha nakhaM pUrvoktavadvidaH / tattadaGgulavistAraM vedAMzaM vibhajedbudhaH / / 114 // tribhAgaM maGgalAgroccaM zeSaM syAttu nakhAntaram / triyavAdhikavistAraM bAhumadhyavizAlakam / / 115 // sabhAgasaptabhAgaM tu kUparavyAsamucyate / pAdonarasabhAgaM tu prakoSThamadhyavistaram / / 116 / / pAdona turaMzaM tu maNibaddha (ndha)vizAlakam / saptAMzaM tu talAyAma sArdhaSaNmadhyamAGgulam // 117 // sapAdabhUtabhAgaM syAt a(tva)nAmikAyamucyate / yavAdhikaM tu paJcAzaM tarjanyAyAmamucyate / / 118 // sapAdavega(da)bhAgaM tu deAGguSThakaniSThayoH / maGguSThamUlavistAraM sapAdAMzamudAhRtam // 119 // tarjanyaSTayavA khyAtA navasaMkhyA tu madhyamA / anAmikASTayavA khyAtA saptasaMkhyA kanIyasI / / 120 // aGguSThAya gulAntaM tu mUlavistArameva hi / tattanmUlaka lAzeM'zahInamagravizAlakam / / 121 / / agratAraM rasAze tu paJcAMzaM nakhavismR(stR)tam / pApayomAMsalaM zeSa vRttAyata na tAkRti / / 122 / / sapAdaM nakhatAraM tu nakhAyAmamudAhRtam / nakhAyAma dvayaM cAdhaH parvadIrgha prazasyate // 123 / / aGguSThamUlaparvasya dIrgha saptadazayavAH / tarjanImUlaparva tu anAmikAdvayAa-lam // 124 // madhyamAmUla parvasya dairghyamaSTAdaza yavAH / kaniSThAmUlaparvasya trayodaza yavAH smRtAH // 125 / / mUlAgraparvayormadhye dIrghamadhyasthaparvasu / aGguSTaM tu dviparvArdha zeSAstriparvasaMyutAH // 126 / / siddhaM talAmulaM vipra talAgraM vipulaM bhavet / rasAzaM madhyavistAra hastasyeva talasya tu / / 127 // talamUlavizAlaM tu sArdhapaTakAgramucyate / aGguSThapUlamArabhya tarjanImUlamantakam // 128 // Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / sArdhadvayagulaM moktaM zUkodaramihocyate / aGguSThamUlamArabhya maNibandhAvasAnakam / / 129 / / dIrghavedAGgulaM proktaM vyardhAzaM tu ghanaM bhavet / pANihastadhanAnyaMzamagramaGguSThava(ma)kSayam / / 130 // aGgulInAmadhastAttu dvayazasyAMsalAntakam / dvibhAgapANihastasya zU(zu)kodaravizAlakam / / 131 / / zepamadhyatalaM nimnaM bhUto vedAgnivAyavam / / sUkSmarekhAM likhettasmiJ zaGkha vA cakrazUlavat / / 132 // padmAbhaM vA kuzAbhaM vA talarekhAM prakalpayet / yavASTazatanimnaM syATekhANAM tu dvijottama / / 133 // vRttAbhe'pekSitaM(tAGgeSu vyAsaM paJcavibhAjite / / ekAM tu parigrAhyaM vistAraM triguNAnvitam / / 134 // yattannAhamiti khyAtaM nAhato tAra kalpitam / karNoddhe zirasA nAhaM sASTatrizAGgulaM bhavet / / 135 // karNodha tu zirastAttu yavonadvAdazAGgulam / karNayoH pUvenAlaM tu dvAviMzadaGgulaM bhavet / / 136 // karNayoH pUrvanAhaM tu bhAnvagulamudAhRtam / tayormadhyasthabhAgaM tu karNasthitirudAhRtam / / 137 // ziraso madhyamAmUrtimaNDalaM caturaGgulam / tasmAdAdagrakezAntaM navAGgulamudAhRtam // 138 // tato ve maNDalAtkarNa ke zAntaM ca navAGmulam / maNDalAtpRSThakezAntaM sAdhemadhyAGgulaM bhavet / / 139 / / lalATe tiryagAnantu navAGgulamudAhRtam / kezAntAdakSisUtrasya dvayormadhye bhrayoH sthine // 140 // bhruvAoM tu navAGgulyaM cApAkAraM yathA kuru / dvayantaraM tu bhruvorvipra sAdhe veda yavaM bhavet / / 141 // paJcAGgulaM bhravAyAma madhyatAraM yavadvayam / vAlacandrAgravakSINaM bhruvAyo tasya madhyamAt // 142 // karNikAyAmavistAraM yavamAnamudAhRtam / kRSNamaNDalavistAraM cotsedhaM ca yavaM bhavet // 143 // Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH pttlH| tAM tatsama vyAsaM (?) kRSNamaNDalapArzvayoH / zaphalAkRtikaM syA(vAs)pi dhanuSA(rAkRtireva vA // 144 // ardhacandrAkRtirvA'tha netrAkAraM prakalpayet / tadAkArAnukola(kUlo casitamaNDalayordvija // 145!! netrAnte tva(nte')yavaM raktamaNDalaM tu sitAMzakam / / kRSNamaNDalamadhye tu jyotirmaNDalakaM yavam // 146 / / tadaSTAMzaikabhAgaM tu tanmadhye dRSTimaNDalam / tatsAdhU yavamAnaM tu urvavarmatataM bhavet // 147 // adhovarma ca tattalyaM dIrghamaSTAdazaM yavam / netrayorantaraM vipra sapAdadvayaGgulaM bhavet / / 148 / / Urvadharma bhravAranta(ntaH )sAdheSaTkayavaM bhavet / / adhovarmasthitiH kSipraM tatra sUtre vidhIyate / / 149 // kartRnAzamathA(dho)dRSTizcordhvadRSTivipatkaram / bahunAzaM bhavetpArzvadRSTizcadbhAvamAsanam // 150 / / tasmAtsarvaprayatnena samameva nirIkSaNam / netramevaM samAkhyAtaM nAsikAlakSaNaM punaH // 151 / / nAsikApuTabAhyaM tu tAramaSTAdazA yvaaH| tadardhe madhyavistAraM tasyAthai mUlavistRm // 152 // mojimUlaM tu nAsyagrAttattuGga dvayaGgulaM bhavet / puTayormadhyabhittistu puSkaraM tviti vidyate // 153 / / atyartha(dha)yabamAlambya nAsAgrapuTasUtrakam / sAdhya(dha)veda yajJA(vA)GgoccadIrgha tasyAvistRtam / / 154 // arceSTasyordhvanimnaM tu gojinAmnA prazaMsitA / yavAnaM tu (vopanatA) gojI tu tataivaM nAsikA dvija // 155 / / sapAdaM caturaMzaM tu AsyadIrgha tiryagviduH / uttaroSThAyataM cA''syadIrghatulyamudAhRtam // 156 / / uttaroSThasya madhye tu tAraM sAdhatrayaM yavam / apUrvakRta zAntAramAsyasImAvasAnakam / / 157 // yavamAnaghanaM pAli uttaroSThasya copari / triyavopanatA pAli tato'STa(toSTha)sadRzAyatA / / 158 / / Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcAzattamaH paTalaH / aSTAdaza yavAH proktA adharoSThasya dIrghakam / yavAdhikAsalaM tasya vistAraM dvijasattama / 159 // adharaM pAlikAsA yavatAramadhogatam / / cibukAdadharocaM tu sAdhepaviSamucyate / / 160 / kiMcitprahasitAkAramADhya yuktyA tu kArayet / adharAzi(ci bukAlamvaM sArdhapakSAGgulaM bhavet / / 161 / / civukAttuGgazarvezaM sArdhASTaya vamucyate / sArthadvayAmulaM tasya tAramAya tavRttavat / / 262 / / bhAnoH saMdhau karNabandhAntaraM tu dvAdazAGgulam / bhAnorvAhya samArabhya pAdonaguNamAtrakama / / 163 / / kaNTha ve zamiti khyAtaM tanetanyaM (to netraM) vadAmi te / netraM tatkaNebandhAntaM dvayamtaraM saptamAtrakam / / 164 // karNasya tu vizAlaM tu aSTAdazayavAH smRtAH / akSisUtrorvataH karNa tuGgaM cASTa yavaM smRtam / / 165 // tadUrya copravandhaM tu zepaM vRtaM tu mUrdhataH / netrasUtrA ... netrasUtrAdadhaH karNavandhaM saptadarza yavam / sArdhavedAGgulaM tasmAtasya nAlaM pralambasat / / 167 // pUrvanAlAyataM vyomabhAvaM sArdhAGgaka param / nAlayAsamAkhyA galamoDalaM natam / / 168 // tA(nA)lAkArI tripAdaM ca vedAMzaM vistRnAyatam / karNataGgamazeSaM tu yavaikona navAGgulam // 169 / / pippalIghnamAMzaM hi dviguNaM hi tadAyatam / utsedhaM cArdhamA syAnmUlAdAgrakSayAnugam / / 170 // dvibhAgaM piJca(cakSu)pIdIrgha dviyavAzatattatiH / akSi mUtrAdadhaH karNadvAramardhAGgulaM bhavet / / 1.1 // karNadvAraM nataM nimne samameva hi vakSalam / karNapAliyana sArdhayayanotraM caturyaram / / 172 // pRSThakarNasya vistAramadhyArthIzamudAhRtam / ve(ke)zAntAtpRSThakarNa tu dvayantarArtha(dhIza)mAtrakam / / 173 / / Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / pRSTakezAvasAne tu nADyardhAzakaM ta(zaM tu tatta)tam / tasyAH pRSThAvAcaM yugAMzaM triyavAdhikam / / 174 / / kRkATikAdhaH pRSThAgraM[grIvAgraM tu navAGgulam ! pRSThagrAvasya mUlasya tAraM sAdhaMdazAGgulam / / 175 // AmUlAgraM kramAtkarSa grIvAvRttAGgamucyate / hikAsUtropari skandhatuGga tu caturaGgulam // 176 / / tasmAdAkaTisImAntaM vaMzika(zama)kSAMzamAyatam / tadvaMzanatavistAraM sAdhaSoDazakaM yabam / / 177 / / vaMzamAnAdadhastAttu vaMzamUlaM guNAGgulam / pare tu tuGgamevaM syAttasminvyAsaM vadAmi te // 178 // sArdhaRkSAgulaM proktaM kakSayorantaraM dvija / kakSayoH svaMsaphakatuGga saptAGgulAntaraM bhavet // 179 / / ko bAhusImAntaM saptAGgulamudAhRtam / sArdhaSoDazamAtraM tu madhyavyAsamudAhRtam // 180 // kakSasyAgravizAlaM tu saptamAtramudAhRtam / / nAbhisUtre tu vistAraM sArthadvayarthAmulaM bhavet // 181 / / kaTibandhoM tu vistAraM triSaDaMzapadAhRtam / pAdonakarmabhAgaM tu sphipiNDaM prativistRtam // 182 / / savittau to samAkhyAtI tayormadhyaM caturyavam / aparetaravimbaktaM pAcavyAsamudAhRtam / / 183 // kakSasyAgravizAlaM tu saptamAtramudAham / sapAdaSoDazamAtraM syAtstanasUtreNa vistRtam / / 184 // sapAdadvAdazAMzaM tu madhye pAya ghanaM bhaveta / zroNimadhye ghanaM pArzva saptadazAGgulaM bhavet / / 185 // tataH zroNyudayaM vipra saptamAtramudAhRtam / nAbhimUtrAdadhazcorSe caturvizAGgulaM bhavet // 186 / / zroNyadhastAtkaTerucaM sArdhabhUtAgulaM bhavet / tatkeTestu ghanaM dhImanasAdhabhAnvaGgulaM bhavet / / 187 // pa(sphik)piNDaM corumUlAttu nInaM sArthayumAGgulam / tatpiNDalaM ghanaM vardhasUtrAdardhAGgulaM bhavet / / 188 / / Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 kAzyapazilpe paJcAzattamaH paTalaH / kakSAgradharanimnaM tu sArghadvaya gulakaM bhavet / grIvaM suvRttanaM nAma grIvASTau pariveSTitau // 189 // kaNThamUlena taM tA (tattA) raM tuGgaM caiva caturyatram | hikkAyAstvakSamAtraM ca ja ( ta ) tra sutramudAhRtam // 190 // hikkAmadhyAttu kakSAntaM stanAntaraM samaM bhavet / hRdayaM stanayormadhye nimna vyardhamAtrakam / 191 // nI (nA) laM vai kaNThamUle ca yavatrayapramANataH / atyardhAyAmasaMyuktaM kalpayenmantravadbhavet / / 192 // kaNThamUle nataM vikAsUtrAdhastAtprakalpayet / hikkA sUtropariSTAttu nIlavarNa prakalpayet // 193 // hRdayastanapIThocaM dvayAGgulamudAhRtam | saptadazayacaM khyAtaM stanamAnIlavistRtam // 194 // tanmadhye cUcUkozcaM tu vyAsaM caitra vadvayam / nAbheH stanasya vistAraM vyomAtrazaM dvayAdhikam // 195 // nAbhipradakSiNAvRttaM mUlanAraM yavadvayam / tannAbhya(bhi)vRttamadhyasthanAbhimUtraM dvijottama / 196 // nAbheradhaHsthapAdAnastocyayaM paJcamAtrakam / tattatsthAnAtkaTizroNI sAdvyaGgulamucyate // 197 // tasmAdAmedamUlAntaM mehUpIThaM yugAGgulam | pAdatanmAtraM ca liGgadIrghamudAhRtam // 128 // liGgamUlavizAlaM tu saptadaza yavAH smRtam / liGgAyAmaM tribhAgekamagraNyAyataM bhavet // 199 // tatra AgaNDamUle tu yavamAnaM druha (gudA)ntaram / raktotpalamukulAyAmamAgaNyAgramucyate // 200 // muskAyAmavizAlaM tu sArthavedAGgulaM bhavet / dhanaM sArdhaguNAMzaM tu tanmUloddhoruvardhanam || 201 // mehU pIThasya mUlasya vyAsaM saptArthamAtrakam / medUpIThasya mUlAntamUrumUlasya mAMsalam // 202 // jAnumaNDalavistAraM sapAdaM caturaGgulam | sAgulakaM moktaM jAnumaNDalanIkam // 203 // Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekapaJcAzattamaH paTalaH / sArghadvyaGgapRSThajAnvotAM viduH / (?) madhye tu pArzvayoH zeSaM yathAsaundaryamAcaret // 204 // ityaM zubhadbhede kAzyapazilpa uttamadazatAlapuruSamAnaM nAma paJcAzattamaH paTalaH / // athaikapaJcAzattamaH paTalaH // 181 madhyamaM dazatAlena strImAnamatha vakSyate / sarasvatI ca durgAca umA bhUmizca mAtaraH || 1 || lakSmIzcaiva tu jyeSThA ca anena vidhinA kuru / Izo brahmA rathe viSNuH zaktirityabhidhIyate // 2 // teSAmanuguNaM mAnaM tanmadhye te'stu mAnakam | zaMbhuM nAsAgrasImAntaM zakta (ktyu)ccaM hu ( hyu) ko (mo) ttamam || 3 | zaMbho stana sImAntamadhamAdhamamucyate / yormadhye'STabhAgena navadhA zaktimAnakam || 4 | zaMbhorhi khyAtamuddiSTaM stanAntamathamAdhamam / tayormadhye'STabhAgaikaM navadhA zaktimAnakam // 5 // evaM dvirna vayotpAdAduSNISasImakam / tasyA jAtyaMzamAyAmaM yojayesti (tsi ) ddharucyatAm || 6 || zrIbhaGgAsananRttAnAM cAnyamAnavamUrtinAm / devyuccaM samapAdasya sthAnakaM hyeva yuktitaH // 7 // durgA jyeSThA ca lakSmI mAtarazca vizeSataH | mAnakampyetu liGgAdyA mAne saMkalpya dezikaH // 8 // mUlaliGgasya gaurI tu liGgamAnena kalpayet / sadvayaMzatIzataM bhAgaM strImAne tu vibhAjite // 9 // ekAMzamaGgulaM khyAtaM tadaSTAMzayatraM bhavet / tadaGgulairyavaizcaiva aGgamAnaM pramIyate // 10 // umAdInAM tu devInAmetadevAGgulAyatam / uSNISodayamekAMzaM kezAntaM tu guNAGgulam // 11 // Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 kAzyapazilpa ekapaJcAzattamaH paTalaH / kezAntAdakSisUtrAntaM satripAdayugAMzakama | akSisUtrAtpuTAntaM tu sArvavedAMzamiSyate // 12 // nAsApuTAttu hatva(nva)ntaM satripAdaguNAMzakam | tasyAtha grIvAmAnaM tu caturbhA mudAhRtam || 13 // hi (vi) khyAtaM (hRdayAntaM ca thRdayAnnAbhisImakam / nAbhyAdiyoniparyantaM samaM trayodazAGgulam // 14 // Urudarghi samaMjaGghA dIrghapAta ( da ) talaM yugam | talapAdatalAyAmaM pAGgulyagramImakam // 15 // tarjanyAdiSu ye dIrghaM caturbhAgamudAhRtam / sArdhatripAdamarthaM syAtribhAgaM tadanAmikA // 16 // sArghadvibhAgamAnaM tu kaniSThAGgulidIrghakam / dviraSTAsArdhapAtAlapAtAlarasabhiryavaiH // 17 // aGguSThAdikaniSThAntaM caraNAGgulivistRtam / tridvayaMzaM tu nakhavyAsaM pAdonta (nA) yatavartulam / / 18 / / aGgulInAM mukhocaM tu nakhavyAsasamaM bhavet / madhyaM rasAGgulaM jAnvIvyAsaM tu miti vidyate // 19 // madhye paJcAGgulaM pANivistAraM caturaGgulam / kukSigulphAntavistAraM paJcabhAgaM vidhIyate // 20 // nalikA trivedAMza jaGghAmadhyaM rasAGgulam | jAnorvyAsaM tu saptAMzaM bhAnvaMzamUrumUlataH // 21 // bhAnudviguNabhAgaM tu vistAraM kAdi(kaTi ) bandhake / yonipIThavizAlaM tu saptAGgulamudAhRtam // 22 // yonibhAgaM caturbhAgamaghogAzvatthapatravat / vistArasadRzotsedhaM yoniM kuryAtsamAlayam || 23 // zroNisthAne tu vistAraM saMyatraM viMzadaGgulam | nAbhestu natavistAraM sayavaM parikIrtitam // 24 // madhyamaMsavizAlaM tu rudrAGgulamudAthRnam / stanayastantu (yostattu) vistAraM sArthatrayodazAGgulam // 25 // stanAntaraM navAMzaM syAdviguNaM stanacUcukam | stanocaM sArthavedAMzamakSArthI (gha) nAGgulonnatam // 26 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekapaJcAzattamaH paTalaH / 183 stanAsaM ca stana va vRtaM kRtyAdi sundaram / stanAntaraM yavASTAMzaM cintaviraMcatatra vai // 27 // akSa yorantaraM vipra saptadazAGgulaM smRtam / vAhaparyantavistAramekatriMzAGgulaM bhavet / / 28 // hikAsUtrAdadho bAhudIrgha paDiMzadaGgulam / kopa(kUpa)roccaM dvibhAgaM syAtprakoSThAdvirnavAGgulam // 29 // maNibandhAntalAyAma saptAGgulamudAhRtam / tasmAnmadhyamAGgulyaM padbhiH pazcAttarjanI bhavet // 30 // anAmikAtarjanIgula yugAGguSThakaniSTayoH / agulInAM tu dIrghavaM hastayorubhayorapi // 31 // navasaptASTa sapta tu yavAguSThAdi vistRtam / tatpadaMzaM ca bhAgaM ca nakhatArAmihocyate / / 32 // yavadvArAdhika tAraM nakhAyAmaM tu tIkSNavat / hastasya talavistAraM paJcAGgulaM vidhIyate / / 33 // maNibandha vizAlo'gnibhUtAMzaM koparosa(kUrparasya) tu / paDaMzaM vAhuvistAraM saptAMzaM vAhumUlake / / 34 // tasmAdAmaNivandhAntaM taruNaM veNuvatkRzam / hastavistAramevaM syAt saptAzaM grIvavistRtam // 35 // agramUle tu vistAraM vasvaMzaM sA(syA)yavAdhikam / rudrAMzaM mukhavistAraM kukkuTANDasamAkRti / / 36 / / bhravaH kezAnta yormadhyaM sAdhatidvayaGgulaM bhavet / bhUmadhya netrasUtrAntaM sapAdadvayagulaM bhavet / / 37 // ...sayavaikAGgulaM bhavet / tadartha() ko ja(na)dI tu tasyArtha tasya vistRtam // 38 // hastihastopamaM pAdaM hastaM gopaJcavatkRtam / zepamuktaM tu tAlota.mArgeNaiva samAcaret // 39 // strINAM sAmAnyametaddhi vizeSamadhunA zRNu / goryevaM dvibhujA zAntA dvinetraiH SaTprasAritA // 40 // karaNDa mukuTA bA' kirITamukuTA tathA / mukuTa kezavandhaM syAtteSa vai sundaraM kuru // 41 / / Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 kAzyapazilpa ekapaJcAzattamaH paTalaH / kezAntamukuTotsedhamaSTAdazAGgulAdhamam / ekaviMzAgulaM madhyaM zreSThaM bhAnudvayAgulam . 42 // zironAhAdyavAdhikyaM mukuTaM mUlavizAlaka(stRta)m / mUlaM saptASTadhA bhAjya bhAgonAgravizAlakam // 43 // kirITamukuTaM caiva kezabandhavamAcaret / mUlAdagraM kramAkSINaM karaNDamukuTasya tu / / 44 // pAsya mukulAkAraM mukuTAgraM prakalpayet / tripaJcasaptanandairvA karaNDaistu virAjitam / / 45 // catuSyUru (rI)masaMyuktaM nAnApuSpaivirAjitam / hAropagrIvasaMyuktaM muktAdAmaralaMkRtam / / 46 / / karNI kuNDalasaMyuktau caturmAtrau tatA(thA's)yato / mukuTa kuNDalaM vA'tha vRttaM kuNDalameva vA !! 47 // kaTakaiH kaTisUtraM ca sAropagrIvasaMyutam / bAhupUrima yuktaM chinnavIrasamanvitam / / 48 // yajJopavItasaMyuktA keyUrADhayA suzobhanA / dukuulvsn| devI zyAmavaNo ca sustanI // 49 / / utpalaM dakSiNe haste vAmahastaM pralambitam / / apAGgasamabhaGga vA kalpayedatisundarAm // 50 // dakSiNaM susthitaM pAdaM vAmapAdaM tu kuJcitam / AbhaGga tu guNAMze tu padAMzaM samabhaGgAke // 51 / / natamAnaM samAkhyAtaM sUtraM vakSye yathAkramam / lalATamadhyAvAme tu netrAyazca puTAtmake / / 52 // harervAre samAlambya stanayorantare tamA(tA)m / nAbherdakSiNapArve tu vAmorudakSiNaM vRtam / / 53 // avAmazcaraNoM pANi vAmapArve tu lambayet / / pAdAdaGguSThayozcaiva dvayantaraM poDazAGgulam // 54 // tatra bhAgekabhAgaM tu pAya'ntaramudAhRtam / evamAbhaGgamAkhyAtaM samabhaGgamatha zRNu // 55 // lalATamadhya nAsAgrAt pAdapANyazca madhyame / masArya brahmasUtraM tu vantaraM tu pramIyate / / 56 // Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvipazcAzattamaH paTalaH / tatsUtraM stanayormadhyaM dakSiNe tu gulA(NA)Ggulam / tatsUtrAdvAmane(dakSiNa)nAbhinInaM vyaGgulakaM bhavet / / 57 / / tatsUtrAdvAmato yonimUlaM madhyaM yugAgulam / tatsUtrAddakSiNe jAnunInaM guNAmulaM bhavet / / 58 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM gaurIlakSaNameva hi / sarasvatyAdizaktInAM mAgetra procyate na vA // 59 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe madhyamadazatAlavidhAnaM nAmeka pazcAzattamaH pttlH| / aba dvipaJcAzattamaH paTalaH / / kanyasaM dAzatAlena zRNu vakSye dvijottama / candrAdityAzvinI caiva RSayazca guhastathA // 1 // AryaH zatamukhazcaiva za(ca)NDezaH kssetrpaalkH| kanyasaM dazatAlena kArayettu vicakSaNaH // 2 // kalAdhikazatAMzaH syAdathama dazatAlakam / / uSNIzamagulaM moktaM kezamAnaM guNAGgulam / 3 // kezAttu hanuparyantaM sola(sArtha) bhAnvaGgulaM bhavet / yagAigulaM samAkhyAtaM kaNThamAnaM dvijottama / / 4 / / hikyAna(kAdi)stanamUlAntaM sArdhakhyadvaya)gulakaM bhavet / stanAdAnAbhiparyantaM tatsamaM ceti kIrtitam // 5 // nAbhestu medamUlAntaM sArdhadvAdazamAtrakam / tanmedmUlaM jAnvagrAtpaJcaviMzatimAtrakam // 6 // vedabhAgaM tu jAnUzca jaGghA corusamA bhavet / vedAMzaM caraNotsedhaM tuGgamevaM vidhIyate // 7 // uSNISAtpRSThakezAntaM sArdhamAnyaGgulaM bhavet / uSNISapAtkezAntaM paJcAGgulamudAhRtam // 8 // kezAntiA]danuparyantaM mAnaM tu guNabhAjite / kezAntAdakSisUtrAntaM pRTArdha jAnvakaM tathA // 9 // Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 kAzyapazilpe dvipaJcAzattamaH paTalaH / yatropetadvimAtraM tu netrayorantaraM dvija / tatsamaM nayaMtA (nA) yAmaM bhUtamAtraM tu vA''yatam // 10 // (a) madhyAdUrdhvakezAntaM saptadaza yatrAH smRtAH / yavaM bhrUmadhyavistAramAnupUrvyAttadagrakau // 11 // SaDyavaM netravistAramUrdhvavarma yavArdhakam / adhova tu tattulyaM karavIrayavaM bhavet / / 12 // netrAyAmaM tridhA kRtvA ekAMza kRSNamaNDalam / kRSNamaNDalamadhye tu jyotiryavapramANakam // 13 // yaka (va) mAnena dRSTiH syAjjyotirmaNDalamadhyame / adhovarma sitatinetraM sU(rmasu tatrasU ) traM kuryAdvizeSataH // 14 // tasya kezAntayormadhye bhrUsthitilacandravat / karNasthAnaM ca karNe ca uttamaM dazatAlavat / / 15 / / prANamUlasya vistAraM yavamAtramudAhRtam / nAsikAgravizAlaM tu vyomA gulamudAhRtam / / 16 / / adharoSThasya cAssyAmaM pakSAGgulamudAhRtam / tadarthaM tasya vistAraM cibukaM ca dvayAgulam // 17 // vistAraM tatsamaM vidyAnninnamardhayavaM bhavet / . tasmAdadharaniSkrAntaM yavanavyomamAtrakam // 18 // grIvAmUlavizAlaM tu vasvaGgulamudAhRtam / grIvAgrasya tu vistAraM sArthasaptAGgulaM bhavet // 19 // vakSaHsthalasya vistAraM saptatriMzatimAtrakam / paJcaviMzatimAtraM tu bAhudIrghamudAhRtam || 20 || AyAmaM tu prakoSThasya ekonaviMzadaGgulam | tasmAdAmadhyamAyAntaM sArghadvAdazamAtrakam // 21 // tada tu talAyAmaM zeSaM madhyA ( SamardhA) gulAyatam | aGguSThastasya dIrghaM tu aSTAdaza yavAH smRtAH // 22 // sArdhavedAGgulaM proktamatAmikA tu (nAmAyAstu ) dIrghakam / tadA ( ) va tarjanIdIrgha kaniSThAyA yugAMzakam // 23 // Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvipaJcAzattamaH paTalaH / 187 dharmAbdhivasubhUtaM ca yavAguSTAdivistRtam / tanmUle'STAMzahInaM tu zeSamavizAlam // 24 // agravyAsena bhUtAMze vedAMzaM narasavistRtam / vistArAtpAdamAdhikyaM nakhayAmamudAhRtam // 25 // aguSThe tu dvipAdaM syAdanyeSAM tu tripAdakam / talamadhyamarekhAbhiH zUlAbha pArzvavattale // 26 // mUlapradezasya ghanaM............kolakamucyate / aSTAMzahInamaya tu ghanamityabhidhIyate // 27 // talAyAmasamaM jJeyaM talasyaiva tu vistRtam / maNibandhasya vistAraM trimAtraM dviyavAdhikam // 28 // prakoSThamUlavistAraM sArthabhUtAMzamucyate / bAhu(hAsya tu vistAraM sArdhaSaNmAtramucyate // 29 // bAhvormadhyavizAlaM tu saptAGgulamudAhRtam / hikAsUtraM tu kakSyAntaM vasvagulamudAhRtam // 30 // vAviMzadaMzaM saM proktaM....kakSayorantarA yugam / hRdayAvidha(vadhi)vistAramaSTAdazAGgulaM bhavet // 31 // udarasya vizAlaM tu saptAdazAGgulaM bhavet / zroNipradezavistAraM dazAGgulamudAhRtam // 32 / / SaDya nAbhivistAraM nimnamardhayavaM bhavet / stanamaNDalavistAramardhAGgulamudAhRtam // 33 // cUcu[kAgrasya vistAra]mutsedhaM tatsama bhavet / jAnumadhyavizAlaM tu sArghaSaNmAtramucyate // 34 // nalikAyAstu vistAraM sArtha vedAGgulaM bhavet / aghitalAgravistAraM kanakA(dvinavA)Ggulamucyate // 35 // talamadhyavizAlaM tu bhUtAGgulamudAhRtam / pAdAGguSThasamAyAmaM caturmAtramudAhRtam // 36 // tasyAgrAdgulphamaNyantaM sArdhadvAdazamAtrakam / anAmikAratu(yA dIrgha tu trayastriMzadyavaM bhavet // 37 / / Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 kAzyapazilpe tripaJcAzattamaH paTalaH / madhyAgulaM tu tattulyaM vedAMzaM tu tadAnanam / kaniSThAyAstu dIrgha tu sArdhAnaM vyaGgulaM bhavet // 38 // saptASTanavardharma(dhAma)nvatrayodazayavaM kramAt / kaniSThAyaGgulAnAM tu vistAraH pravidhIyate // 39 // agramUlasamaM proktaM vistAraM tu tribhAjite / dvayA(dvi)bhAga nakhavistAraM tattulyAyatavartulam // 40 // talAgrAGguSThamUle tu dvimAtraM tu ghanaM bhavet / kaniSThAyAstu mUle tu ghanaM navayavaM bhavet // 41 // akSAtpAya'ntaraM bhAgaM pAya'tsedhaM ca tatsamam / pra(1)SThamaNDalavistAraM pAdonaM navamAtrakam // 42 // vakSaHsthale pare vyAsaM paJcatriMzatimAtrakam / . . akSayorantaraM proktaM caturviMzatimAtrakam // 43 // atrAnuktaM tu yatsarvamuttamaM dazatAlavat / yeSAM lakSaNamAkhyAtaM teSAmAkRtiH pUrvavat // 44 // iti kAzyapazilpe dazatAlaM nAma dvipaJcAzattamaH paTalaH / // atha tripaJcAzattamaH paTalaH // navatA dazatAloktaM (athoktaM navatAlaM tu) zRNuSvaikApramAnasaH / vasavazcASTamUrtIzca vidye(tte zAllokapAlakAn // 1 // anyAzca devatAzcaiva navatAlottamaM kuru / sadvAdazazataM bhAgaM veramAne vibhAjite // 2 // uSNISaM caikabhAgena de(ke)zAntaM tu guNAGgulam / kezAntAdakSisUtrAntaM vedamAtra vidhIyate / / 3 // tasmAdApaTasImAntaM vedAMzaM tu pRTArdhakam / kaNThamAnaM tu vedAMzaM bhAnvaMza hRdayAvadhi // 4 // hRdayAnAbhisImAntaM tathA dvAdazamAtrakam / nAbhyAdimedamUlAntaM bhAnumAtra vidhIyate // 5 // Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuHpaJcAzattamaH paTalaH / UrudIrgha caturvizadazaM tA(jA)nuyugAMzakam / jayAdi corutulyaM syAdvedAMzaM ca rasodayam // 6 // hikkAdho sAhudIrgha sthaacturviNshtibhaagyaa(tH)| bhi(ta)navA(vAM)syaMza(zaM)prakoSThaM syAzAMzaM tu talAyatam / / 7 // tasmAnmadhyAGgulAyAmaM SaDaGgulamudAhRtam / kanyasaM dazatAlokta mArgeNa zeSamAcaret / / 8 // tasmAdavayavArtha ca pratyekamevamAcaret / mAnamevaM samAraNyAtaM lakSaNaM kathitaM purA // 9 // iti kAzyapazilpa uttamaM navatAlaM nAma tripaJcAzattamaH paTalaH / // atha catuHpaJcAzattamaH paTalaH // madhyamaM navatAlaM tu vakSye saMkSepataH kramAt / . yakSApsarogaNAzcaiva asvamUrtimarudgaNAH // 1 // madhyamaM navatAlena kartavyaM dvijasattama / aSTottarazatAMza tu pratimoccaM vibhAjite // 2 // uSNISaM vyomabhAgena kezaM pAdonatAlakam / kezAntAtrasUntAntaM caturbhAgayavonitam // 3 // puTAntaM caiva tattulyamAnanaM ca tathA bhavet / pAdonacaturaMzaM tu grIvAmAnamudAhRtam // 4 // bhAnvaMzAniyavonaM tu hikkAdAhRdayAvadhi / nAbhyantaM caiva tattulyaM memUlAntakaM tathA // 5 // pAdAdhikaguNopetaM viMzAMzaM corudIrghakam / . . jAnugrIvasamaM tuGga jayA corusamA bhavet // 6 // jAnutulyatalopetaM bAhuborusamo bhavet / samadazAhagulaM proktaM prakoSThasya tu dIrghakam // 7 // Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra kAzyapazilpe SaTpaJcAzattamaH paTalaH / SaDaMzaM ca yatronaM tu tu (ta) lAyAmaM karasya tu / tatsamaM madhyamAyAmaM zeSaM yuktyA samAcaret // 8 // iti kAzyapazilpe madhyamanavatAlakaM nAma catuHpaJcAzattamaH paTalaH / || atha paJcapaJcAzattamaH paTalaH // adharma navatAlasya lakSaNaM vakSyate'dhunA / vidyAdharagaNazcaiva asurAzca tathaiva ca // 1 // pitaraH siddhagandharvA navatAlobhatena tu / savedazatabhAgaM tu kautukaccaM vibhAjite || 2 || uSNISoccaM tripAdaM syAccheSaM sArvatribhAgayA (taH) / kezAntAne sUtrAntaM pAdonacaturaMzakam // 3 // tasmAnnetrAdvihanvantamAnanaM syAttathoditam / bhavedAGgulaM grIvAmAnamityabhidhIyate // 4 // grIvApAdatale jAnutulyaM jaghorusadRzam / bAhu (ho) vo rusa dairdhya prakoSTha SoDazAGgulam // 5 // taladIrghaM tu bhUtAM tatsamaM madhyamAGgulam / zeSaM yujyaM (ktyA) tu kartavyaM sarvamaGga vidhIyate // 6 // iti kAzyapazilpe'dhamanavatAlaM nAma paJcapaJcAzattamaH paTalaH / // atha SaTpaJcAzattamaH paTalaH || atha vakSye vizeSeNa aSTatAlaM vidhIyate / zatAMzaM madhyabimvoccamuSNISaM tu zivAMzakam // 1 // sAyaM tu kezAntaM kezAntAttvardhasImakam / pAdonadazabhAgaM syAttattribhAgavibhAjite // 2 // Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptapaJcAzattamaH paTalaH / zivAMza tvakSisUtrAntaM puTAntaM caiva tatsamam / puTArdha tvantake zeSa sArdhavyaMzaM galodayam // 3 // hikAdihRdayAntaM tu rudrAMzaM dvitayonnatam / nAbhyantaM caiva tulyAMzaM mer3hamUlAntakaM tathA // 4 // sArdhatrisaptabhAgaM tu UrudIrghamudAhRtam / jAnukaNThasamaM tujhaM jaGghA corusamA bhavet // 5 // . jAnutulyaM talotsedhaM bAhuzorusamo yataH / prakoSThaM tu kalAMzaM syAtsAdhai bhUtAgulaM tathA // 6 // tatsamaM madhyamAGgulyaM zeSaM mAgaparoditam / atrAnuktaM tu yatsarva kanyasaM dazatAlavat // 7 // iti kAzyapazilpe'STatAlaM nAma SaTpaJcAzattamaH paTalaH / // atha saptapaJcAzattamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa saptatAlavidhi param / pizAcapratimotsedhaM sASTAzikA(zItyaM)zakaM bhajet // 1 // uSNISamardhabhAgena kezAntaM shi(sh)shibhaagyaa(tH)| sArdhadvayaMzaM tu netrAntaM sArdhAgnyaMzaM puTAntakam // 2 // cibukAntaM ca tattulya vedAMzaM ca galodayam / .. stanAntaM saptabhAgaM tu rudrAMzaM nAbhisImakam // 3 // tathA vai yonimUlAntaM viMzAMzaM corudIrghakam / jAnumAnaM dvibhAgena jaGghA corusamA bhavet // 4 // caraNoccaM dvibhAgena manvaMzaM tu talonnatam / UrudIrghasamaM bAhuprakoSThAntaM tripaJcakam // 5 // talAyAmaM tu bhUtAMzaM vedAMzaM tasya virataram / . tasalAyAmasadRzaM madhyamAGgulidIrghakam // 6 // Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STapaJcAzasamaH paTalaH / zeSa prAgudite deze hAsaM kuryAdatIndriyam / saptatAlaM samAkhyAtaM zeSa prAgaparoditam // 7 // iti kAzyapazilpe saptatAlaM nAma saptapazcAzattamaH paTalaH / // athASTapaJcAzattamaH paTalaH // athAto nAgarAdInAM liGgAnAM pa(pI)ThalakSaNam / Adau tu vakSyate vipra sakalAntaM tato viduH // 1 // zailaje zilayA pIThaM sudhayeSTakayA'pi vaa| dAruje dArujanA(jaM vA')tha iti(Ta)kAmayameva vA // 2 // ratnalohajaliGgAnAM sayonirlohajaM tu vaa| liGgodayasamaM pIThaM vistAreNottamottamam // 3 // pUjAMzoccasamaM pIThaM tAraM kanyasamucyate / tayormadhye'STabhAgaM tu uttamAna(di) yatrayam // 4 // pIThavyAsaM tridhA bhajya dvibhArga corumo(jo)matam / vyAsArdhamadhamotsedhaM tayormadhye'STabhAjite // 5 // navadhA pIThatuGgaM ca uttamAdi ayatrayam / / krameNa kathitaM vipra nAgarastvevamucyate // 6 // liGgasyoccasamaM vyAsaM zreSThamadhyakaniSThakam / tayormadhye'STabhAge tu navadhA pIThavistRtam // 7 // navadhA vistRtaM khyAtaM brahmaviSNvaMzayorapi / udayaM vasudhA bhajya vibhAgaM vA yasA(thAM)zakam // 8 // ekAMzaM vA vizeSeNa sthalAMze tu nivezeyat / zeSaM pIThodayaM khyAtamevaM drAviDamucyate // 9 // pUjAMzazca parINAhasamaM zreSThaM vizAlakam / parINAhe kalAze tu bhAnvaMzamadhamaM tviti // 10 // tayormadhye'STabhAge tu navadhA pIThavistRtam / athavA liGgaviSkambhaM caturasrakRte sati // 11 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STapaJcAzattamaH paTalaH / tatkarNadviguNaM vA'tha sArvadviguNameva vA / triguNaM ca vizAlaM tu pIThAnAM tu vizeSataH // 12 // garbhagehaM tribhAgakaM caturbhAgaikameva vA / pIThavyAsaM samAkhyAtaM viSNubhAgasamonnatam // 13 // sAmAnyaM nAgarAdInAM liGgAnAM pIThikAsame | upAnavAhyavistAraM sarveSAM tu vidhIyate // 14 // tadaSTa dazAMzahInaM vA'gravizAlakam / viSNubhAgasamottuGgaM sapAdaM sArdhameva vA // 15 // sAmAnyapITikAnAM tu nAgarAdvyAsamunnatam | liGgAnAM sakalAnAM tu sAmAnyaM pIThalakSaNam // 16 // kalodaye navAMze tu vyomAMzaM kanyasodayam / guNAM zreSThamAnaM tu tayormadhye'STabhAjite // 17 // navadhA pIThatu tu tasya vistAramucyate / pIThatuGgansamaM vyAsamadhamaM pIThamucyate // 18 // dviguNaM cottamaM vyAsAttayormadhye'STabhAjite / navadhA vistRtaM khyAtaM sakalAnAM vizeSataH // 19 // piNDikA gomukhopetA liGgAnAM tu vidhIyate / gomukhAkRti pIThaM syAtsakalAnAM vizeSataH // 20 // samAzraM samavRttaM vA liGgAnAM tu vidhIyate / sAyatAgrAya ( pa ) vRttaM vA mI ( pra ) timAnaM samaM tu vA // 21 // padmapIThaM bhadrapIThaM vedikopari maNDalam / pIThaM caturvidhaM khyAtamalaMkAraM dvijottama / / 22 // kalAMzaM vibhajettuGgamupAnIcaM dvibhAgayA (taH) / bhUtAMzoccamatho padmaM kaNTaM pAdukasadRzam || 23 // UrdhvapadmaM tu vedAMzaM dvibhAgaM paTTikodayam / zivAMzaM prItavAyuzca ( pratibhAgaM ca ) SoDazadala saMyutam // 24 // kSudraM dalaM tayormadhye aSTau vA'tha mahAdalam | ardhAGgulaM dalAgrocaM mAnA gulasamAvRtam / / 25 // 193 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STapaJcAzattamaH paTalaH / liGgandehAGgulo vA dalAgrANAM samucchrayam / pIThatAratribhAgaikaM gomukhaM dIrghamucyate // 26 // tadIrghasadRzaM khyAtaM mUlavyAsamudAhRtam / mUlatAratribhAgaikaM tasyAgre vistRtaM bhavet // 27 // malAdagraM kramAkSINaM tadghanaM vyAsasadRzam / tripAdaM vA'rdhapAdonaM vRttibhAgAMza eva vA // 28 // vyAsatribhAgabhAgaM tu zilAmArgavizAlakam / paTTikorzvasamaM nimna tasmAddhInaM tu kanyasam // 29 // upAnAdyanavezaM ca nItraM saundaryamAcaret / adhiSThAnaM bhavedvezanI vA parikalpayet // 30 // padmapIThaM samAkhyAtaM bhadrapIThamathocyate / kRtvA tu poDazotsedhaM bhAgenopAnamucyate // 31 // jagatyuccaM tu vedAMzaM guNAMzaM kurutozra(cchra)yam / zivAMzaM paTTikAmAnaM kaNThamAnaM guNAMzakam // 32 // tadUrdhva paTTamekAMzaM dvibhAgaM paTTikA bhavet / / zazyaMzaM ghRtavAri syAdbhadrapIThamidaM param // 33 // paTocaM tu kalAMze tu dvibhAgaM pAdukodayam / guNAMzaM jagatImAnaM kumudoccaM tu tatsamam // 34 // vyomAMzaM paTTamAnaM tu kaNThamAnaM dvibhAgayA(taH) / tasyo- kampamekAMzaM guNAMzaM paTTikA bhavet // 35 // ekAMzaM ghRtavAri syAdvedIbhadraM tathocyate / bhadramevaM samAkhyAtaM vedapIThamathopari / / 36 // trayodazAMzaM pIThocaM dvibhAgaM pAdukodayam / tadUrdhva padmakaM tulyaM kampamaMzena kArayet // 37 // dvibhAgaM kampamAnaM tu arbakampaM zivAMzakam / tavapanaM pakSAMzaM paTTakaM caiva tatsamam / / 38 // ghRtavAryudayaM vyomabhAgena parikalpayet / ayodaye tu varavaMze upAnoccaM zivAMzakaga / / 39 / / Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / ekAMza ghRtavAri syAccheSaM vediyugAzraka(ya)m / vedikApIThamAkhyAtaM tadevAkSAMzapaTTikA // 40 // kartavyaM tu tridhaivAhni vedikApIThamucyate / pacaM vA bhadrapIThaM vA vRttaM tu parimaNDalam // 41 // adhiSThAnaM tu yAvadvA pIThAGgaM parikalpayet / upapIThAGgavaddhandhAttattannAmnA prakIrtitam / / 42 // jayadaM caturazrAntaM yonyAkAraM prajAkaram / zAntiH syAdanurAkAre guNAzraM ripunAzanam // 43 // vardhamAnaM tu vRttaM syAtpazcAtha puSTituSTidam / SaTkoNaM roganAzaM syAde(de)vade(me)va kramAdviduH // 44 // eSvAkAreSu pIThAgrAtmAguktavidhinA kuru / dravye tuSTe'STapIThe tu jIrNe dhAre dvijottama // 45 // pUrvA''kRtiyethA kArya tathA kuryAtpanaH punH| pazcAdanyAkRtAtItakartavyaM kartRnAzanam // 46 // tasmAtsarvaprayatnena pUrvAkAraM prakalpayet / sApekSaM yattu tattArAnsapAdaM sArtha eva vA // 47 / / AjayaM mukhabhadraM vA bhadraM copasabhadravat / liGgAnAM sAyataM pIThaM na kuryAttu kadAcana // 48 // samAraM samavRttaM ca sAyataM vA tadanyakam / sarvaca sakramopetaM kartavyaM saMpadA padam // 49 // piNDikAlakSaNaM proktaM pAdazailodayaM zRNu // 50 // iti kAzyapazilpe piNDikAlakSaNaM nAmASTapaJcAzattamaH paTalaH / // athaikonaSaSTitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa pAdazailAdilakSaNam / liGgatAratrayaM vyAsaM tatra pAdasamonnatam // 1 // zreSThamadhyakaniSThoz2a tayormadhye'STabhAjite / tuGgaM tu navadhA proktaM pAdAMzaM (ve)saroditam // 2 // Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / liGga vyAsaTyAdhikyaM vyAsaM tadvasubhAjite / kR(e)kAMzamavaTe nimnaM liGga-mUlavadAkRti // 3 // navaratnapramANena navakoSThaM prakalpayet / anyataH samatAM kuryaadaadhaaraakhyshilaashH|| 4 // tadasmAtpIThasImAntaM nandyAvartazilodayam / liGgapIThasamAnaM vA ekadvitryagulAdhikam // 5 // nAnyavRttazilAvyAsaM nAgareSu vidhIyate / pIThavyAsAnyake vA'tha drAviDAkSAgnikAyikam // 6 // liGgavyAsena pAdAMze pIThAdekaikavardhanAt / nandyAvartazilAvyAsaM navadhA vesaroditam // 7 // liGgasyoparitaH kalpyaM catvArazca(tvaraM caturazrakam / caturazroccatAyAma teSAM mAnamudAhRtam // 8 // uttarAgraM tu prArabhAge prAgagraM dakSiNe nyaset / pazcime cottarAgraM cet prAgagraM cottare nyaset // 9 // zAMkare prathamasyAgramanalAgre dvitIyakam / tRtIyaM maruto vAyumUlaM ca caturathekam // 10 // nandyAvartazilAstvevaM yojyaM kalpadalodake / tarve'STabandhanaM kuryAtsthApayetpiNDikAM budhaH // 11 // sudhayA vajrabandhaM vA''lidhya pIThaM prayojayet / ekAMzaM cottamaM pIThaM dvAbhyAM vai madhyaviSTaram / / 12 / / tricatuSpaJcabhirvA'tha kanyasaM pIThamucyate / pIThAnAM tu tadUrve tu mazma(dhyai)kena samAcaret // 13 // bahuvastudalAdhastAtpIThasaMdhairgalairguruH / galAdhastAdvaSo dvayazrI tatpUrve vA'pare nyaset // 14 // trayazcedAzrayaM tvekaM vAme'vAme pare dvayam / catvAraM cedroNayugaM caturathaM prakalpayet // 15 // paJcaSaT caiva kartavyaM piNDikAlakSaNAnvitam / sudhayA'STabandhanAdvA nizchidraM sudRDhaM kuru // 16 // iSTakAbhiH zilAbhirvA dRDhaM syAtsudhayA'nvitam / lohajaM rAjataM caiva yathAvabaDhatA bhavet // 17 // Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / sarveSAM vandhanaM cASTabandhamityabhidhIyate / viSNubhAgordhvasImaM ca piNDiko samunnayet // 18 // natonnata na kartavyaM kRtaM cetkartRnAzanam / liGgasya mukhanirmANaM lakSaNoddhAramucyate / / 19 // prAsAdasyAgrato vA'pi cAMzake dakSiNe'pi vA / hastamAnaM samutsedhaM darpaNodarasaMnibham // 20 // gomayAlepanaM kRtvA piNDI cUrNairalaMkRtAm | nAnAdhUpezva dIpezva nAnApuSpairalaMkRtAm // 21 // zAlibhiH sthaNDilaM kuryAdvedikAyAM vizeSataH / taNDulaitha tilairdabhairlAjaiH puSpairalaMkRtaiH // 22 // adhamatrayaliGgAnAmevaM maNDapamAcaret / zeSANAM liGgadIrgha syAdyathAvedika vistRtam // 23 // tenaiva triguNavyAsaM maNDapasya vizAlakam / anyatsarvamalaMkAraM prAgicaiva samAcaret || 24 // vizvayate ( sthapati) liMGa prAkchirayordhvavaktrakam / pariveSTaya ghaTAnaSTau sakUcansAvadhAnavAn // 25 // sasUtrAnnavavastrADhyAn gandhatoyena pUrayet / sAvadhAnAnsabho (zo) bhAdyA (DhyAn) lokapAlAdidaivatAn // 26 // gandheH puSpaizca dhUpAdyairarcayetsvasvanAmataH / liGgamUlasya vAme tu piNDikAzma nidhApayet // 27 // raktavastrAdinA''veSTya liGgapIThe samarcayet / vedikAyAM satvayaindre kuNDaM vA sthaNDilaM kuru / / 28 / / agnyAdhAnAdikaM sarvamabhikAryoktamAcaret / brahmavRkSasamidbhizra homaM kRtvA vidhAnataH / / 29 // ApohiSThAdimantreNa idaM viSNu mantrataH / brahma jajJAnamantreNa Ajya [ta]ntraM samAcaret // 30 // caruhomamaghoreNa pratyagaSTAdazAhutIH / tathA jAgaraNaM rAtrau prabhAte sumuhUrtake // 31 // dezikastu zucirbhUtvA sakalIkRtavigrahaH / sitadastrottarIyADhyaH sitamAlyAnulepanaH // 32 // 197 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / sitayajJopavItazca zivadvijakulodbhavaH / sthapatizca zucirbhUtvA yajJasUtrottarAnvitaH // 33 // prAgvadarzi samabhyarcya sviSTapUrNAhutiM yajet / pratisaraM bandhayenmAtraM liGgapIThe dvijottama // 34 // svarNarajatakArpAsasUtrervA hRdayena tu / prabhAte sumuhUrte tu lakSaNoddhAramAcaret // 35 // pAyasaM ghRtasaMyuktaM ziraHsthAne bali haret / ratnazAntiM parityajya gandhAdyairarcayeddhRtam / / 36 / ratnena dhAtunA liGgamadhye sUtraM tu pAtayet / mukhabhAgasya madhye tu nAlaM kuryAtsalakSaNam // 37 // liGgamAnena matimAn stUpivistAramAcared / rudrabhAgodaryaM gRhya ziraso vartanAnvitam // 38 // savedarviMzati[rhastaM]krutvaikAMzaM tu vistRtam | agulaM vasudhA bhajya ekAMzaM yavamucyate // 39 // uttamottamaliGgAnAM sUtraM paJcayavaM tataH / zeSANAmapi liGgAnAM yavArdha pratihAsayet // 40 // adhamAdhamaliGga tu sUtratAraM yavaM bhavet / sUtravistAramevaM syAtkhyA (khA )taM caiva tu tatsamam // 41 // lakSaNaM zirasi vyAdhirlalATe maraNaM bhavet / netre kRte tvapasmAramAsye dhyAtvA vinAzanam // 42 // cibuke bandhunAzaH syAtkaNThe skandhavinAzanam / stanadeze sutaM hanti tasmAdetAni varjayet // 43 // zirasA saha rudrAMzaM guNAMzaM vibhajetsamam / ekAMzaM mUrdhatA[varjyasta]nAdUrdhve tadaMzake / / 44 / / tadasatazayorvibha lakSaNoddhAramAcaret / padmaM vA mukulAkAraM liGgAkAraM yathocitam // 45 // dvijAnAmativRddhyarthaM nRpANAM ca jayAvaham / khaDgapratyazcikAkAraM kuMjarAkSamitrAkRti // 46 // zaGkhAbhazca caturbhedaM nRpANAmapi dRddhaye / karAJjalisamAkAraM gokarNAkRti vA bhavet // 47 // Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / vaizyAnAM ca trikoNaM ca zUlavRttAyataM tathA / zUdravRddhikaraM trINi sUtraM gRhya tu lakSaNam // 48 // lakSaNoddharaNotthAMzaM rudrabhAgavibhAjite / mukulodayamekAMzaM tadvayAsaM cApi tatsamam // 49 // tanmUlAnAM tu dIrghatvaM navabhAgamudAhRtam / tannAlamekasUtraM syAtsUtrAdvitriyugaM tu vA // 50 // sUtrata(tra)yayutaM coktaM sUtrAntarayavatrayam / / yavadvayAntaraM vA'tha nAlAtaraM dvijottama // 51 // nAlamUlena tasyAgre sImAsUtre tathA likhet / tannAlaM caikasUtraM syAlliGgamadhye vizeSataH // 52 // sUtroktavyAsakhAtaM ca nAlAyAmaM ca kalpayet / nAlAghastAttu vyomAMzaM tyajedviSNavazakopAra / / 53 / / maNirekhA tataH kAryA mukulasphuGga (phulla)nAkRti / rekhAtraya tathA vima padmamUlaM samaM tu vA / / 54 // padmatAratrayaikAMzaM vedAMze'gnyaMza eva vA / paJcAMza vA yugAMzaM vA pAnAlArdhameva vA // 55 // mukulamUle'ntaraM hyevaM nAlamUle'taraM zRNu / nAlAyAmasamaM pazcAvitripAdayugAMzake / / 56 // tribhAgaM paJcabhAgaM tu vedha(da)bhAgamathApi vA / nAlamUlasamatve vA maNirekhAdvayottaram // 57 // mUlAdagraM kramAkSINaM maNireravAntaraM bhavet / tantumUle same tiryaggatvA pRSThe tu saMdhayet / / 58 / / maNirekhAvyAsakhAtaM cAliGgasyAtri liGgavat / maNirekhAlambi nAlaM dIrghAsaM samameva vA // 59 / / tasmAdAmUlaparyantaM vasubhAgavibhAjite / maNi(Ne)rAlambanaM vipra navadhA parikIrtitam // 60 // sarveSu lakSaNoddhAre zrIhisyAnmaNirekhikA / prathamaM lakSaNaM proktaM dvitIyaM lakSaNaM zRNu / / 61 // Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonaSaSTitamaH paTalaH / lakSaNoddharaNArthIzaM dazabhAgavibhAjite / ekAzaM mukulocaM tu navAMzaM nAladIrghakam // 62 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM caturtha lakSaNaM zRNu / lakSaNAMzaM tu navadhA bhAjyaikAMzaM tu kuNDakam // 63 // saptAMzaM nAladIrgha tu zeSaM pUrvavadeva hi / caturtha lakSaNaM bhoktaM paJcamaM lakSaNaM zaNu // 64 // lakSAMzaM vasudhA bhajya vyomAMzaM mukalodayam / SaDaMzaM nAladIrgha tu nAlAdhastAcchivAMzakam / / 65 // tadeva saptabhAgaM tu nAladIrghamudAhRtam / zeSa prAgiva kartavyaM saptamaM lakSaNaM zRNu // 66 // lakSA(ze tu saptAMze zazyaMzaM mukulodayam / bhUtAMzaM nAladIrgha tu zeSaM pUrvavadeva hi // 67 // SaDaze vA'tha tannAladIrgha zepaM tu prAgiva / evamaSTavidha khyAtaM nAlAyAmaM dvijottama / / 68 // agrAkAre'bjamukulAbhAnusaMkhyA tu suvrata / yatheSTanAlaM kartavyaM casusaMkhyA tu dezikaH // 69 / / dRDhasUtraM prakartavyaM liGgedhUktapramANataH / sthApayettu tato liGga prAgagraM dAruviSTare // 70 // lakSayetpiNDikAvaktraM liGgaM saumye nidhApayet / sthApitaH kalazaiH sthApya liGgapIThe hRdA budhaH // 71 / / gandhodakaiH [stu saM]snAdhya gandhapuSpAdibhiryajet / lambakUrcasamAyuktaM sarvAlaMkArasaMyutam / / 72 / / ra(the vA zi)vikAyAM vA grAmaM kRtvA pradakSiNam / tato jalAzayaM prApya jalAdhivAsanaM kuru / / 73 / / lakSaNoddhAramAkhyAtaM pratimAlakSaNaM zRNu // 74 // iti kAzyapazilpe pIThalakSaNoddhAro nAmaikonaSaSTitamaH paTalaH / Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSTitamaH paTalaH / 201 // atha SaSTitamaH paTalaH // atha zaivAdanantaraM [syAd ] viSNusthApane vidhiH / nagare pazcime vA'pi madhye vA uttamottamam // 1 // madhyAdikalikAntaM vA avatAraM tu ziJjitam / / tatpade vAstudevAMzca sthaapyecchilpikottmH||2|| khagaM tu viSNupurato viSNukuJjamathApi vaa| aJjaliM hastasaMyuktaM pUrve vA agratastathA // 3 // Alaye'ra[Nyake vA'pi taTAke puNyatIrthake / grAme vA vAstumadhye vA bhavetpUrva udaGmukhe // 4 // varuNe vaizyabhUmi ca yamamindraM tu sthApayet / pizAnA(cA)nau pade sthApya nairRtiM vAyumarcayet // 5 // atha vakSye vizeSeNa sakalasthAnamuttamam / / zAMkare nRttamUrtistu AgneyyAM vRSavAhanam // 6 // umAskandA yutaM vipra nairRtyAM parikalpayet / kaGkAlaM vAyudigbhAge bhikSATanaM jayAntike // 7 // sukhAsanaM tu satyAMze vidhyaMze tripurAntakam / sugrIve harirardha syAdgandharSe candrazekharam / / 8 // zeSAMzaM........ mukhye kAlArimUrtikam / (1) udite tvadhanArI syAdaindra kalyANasaMyutam // 9 // kSetrapAlastu parjanye yAmye vA dakSiNezvaram / vAruNye liGga-mudbhUtaM saumye tu gajahAriNam // 10 // ityUpramAlayaM proktamantarAlasya kalpayet / mUlamadhye tu saMvIkSya sakalaM sthApanaM kuru // 11 // prAkAre'STacaturdikSu dvArazobhAdi kalpayet / prAkArAntAti(ni) madhye ca dIrghamadhye ca vezanam // 12 // athavA harmyasya madhyena dvayekamaMzakam / (?) pradhAnamAramekaM vA tvagne vAcAlakaM dvija // 13 // iti kAzyapazilpe sakalasthApanavidhirnAma SaSTitamaH paTalaH / Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 kAzyapazilpa ekaSaSTitamaH paTalaH / // athaikaSaSTitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa sukhAsanavidhi param / AsanaM rAjasaM bhAvaM bhadrapIThaM [sukhAsanam // 1 // vAmAghrizchAdayetpIThe dakSiNAdhistu lambayet / UrzvabhAgopariSTAttu sArdhavedAGgulAdhikam / / 2 // sphipiNDamAnametaddhi AsInodhai vizeSataH / Asane pUrvakezAntaM jAnvorbAhyAvasAnakam // 3 // jAnU_ pUrvakezAntaM jAnoryA(nubA)hugrIvAsyakam / parahastamaNibandhaM madhyamaM ca samaM bhavet // 4 // AsInena svasUtre'sti pUrvasUtre'dhunA zRNu / maulimadhyaM tu nAsAgrAtstanAbhaM nAbhimadhyamam // 5 // vAmAjrigulphamadhye tu brahmasUtraM pralambayet / sUtrAdakSiNajAnvantamekatrizAGgulaM bhavet // 6 // athavA triMzadagulya ekonatriMzato'pi vA / sUtrAttadadhrinalakAdvA'ntaraM dvAdazAGgulam // 7 // trayodazAGgulaM vA'tha dazAGgulamathApi vaa| pIThaM nAdaM prapASryostu nInaM dvivyaGgulaM tu vA // 8 // tatsUtrAnmathaye(dhyame)haste madhyarekhAvasAnakam / caturdazAGgulaM proktamantaraM tu dvijottama // UroRs maNivandhAntaM nItraM dvitryaGgulaM tu vA // 9 // kaTakaM siMhakarNa vA tatrasthaM pravidhIyate / tarjanyAdikaniSThAntaM tatrAGgulyastu vakragAH // 10 // ISadakaM tadaGguSThamevaM syAtkaTakAkRti / madhyAmadhyatalAntaM tu ardhamadhe tvanAmikA // 11 // vakraM zeSAGgulaM prAgvatsihakarNamidaM param / hikkAsUtraM samaM kuryAtkartavyAgrau kare pare / / 12 // vakrAvanAmikAGguSThau talamadhyAvasAnako / kiMcidvakA kaniSThA'pi zeSau dvau tu Rjukriyau // 13 // Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekaSaSTitamaH paTalaH / kartavyA''kRtirevaM syAllakSaNAJcitasundaram / kUrparaM zroNipArzve tu paJcaSaTsaptamAkRtim // 14 // kukSimadhye ca nAsAgre pUrvasUtraM tu saMspRzet / memUlaM tu vAmAGghri gulphamadhyaM rasAGgulam // 15 // athavA saptamAtraM tu paJcamAtramathApi vA / nAbhimadhyaM tu nAmAGghrinalikAgraM caturdaza / / 16 // trayodazAGgulaM vA'tha bhAnvaGgulamathApi vA / maulyagramadhyamAtsUtraM dvyantaraM manumAtR ( tra ) kam // 17 // sArdhatrayodazaM vA [x]yodazAGgulameva vA / Rjo (ju) gataM sukhAsInaM pravAlasadRzaprabham // 18 // trinetraM suvadanaM saMpannaM rAjasaM guNam / vyAghrAjinAmbaropetaM dukUlavasanAnvitam // 19 // kartarIparahastau dvau bAhye vA'bhyantarAsanam / dakSiNe parazuM vAme kRSNaM cAnyavaradvayam // 20 // abhayaM dakSiNaM vAmaM kaTakaM siMhakarNavat / vAme karNavizeSeNa zaGkapAtramadhApayet // 21 // tricatuSpaJcamAtraM vA paJcamaNDalavistRtam / karNanAlaghanaM caiva triguNaM patravistRtam || 22 // ya(e) vaM patraghanaM proktaM zvetabhAnvAdimArdavam | dakSiNe karNameva tu kuNDalaM siMha eva vA // 23 // kuNDalaM vyAsatuGgaM tu tricatuSpaJcamAtrakam / yuktyA tatkuNDalaM kRtvA karNaskandhopari nyaset // 24 // athavA karNayorvipra vRttakuNDalakaM nyaset / vRttakuNDalavistAramaSTAdazayavaM bhavet // 25 // vedAGgulaM tu tattuH kumbhAbjaM mukulodayam / ka ( a )nyadvA sundaropetaM kalpayettakuNDalam // 26 // jaTAmukuTasaMyuktaM yugmasaMkhyAjaTAnvitam / mukuTasyodayaM vima caturviMzAGgulaM bhavet // 27 // trisaptAGgulatu vA dvirnavAGgulameva vA / kezAMzca mukuTaM caMtu ( cApi ) lalATe paTTasaMyutam // 28 // 2.03. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 kAzyapazilpa ekaSaSTitamaH paTalaH / mukhAntasadRzaM vipra mukuTamUlavizAlakam / / tatsaptASTanavAMzena hInamAvizAlakam / / 29 // catuSpUrimasaMyuktaM bhAnvaMzaM pUrimodayam / savye nAgArkapuSpaizca vAme tvardhazaziM nyaset // 30 // dakSiNotthaM zivArdha vA vAme nAgArkapuSpadhRt / kaTisUtratrisaMkhyAdi sUtraM prati yavaM svanam // 31 // kaTisArdhApariSTAttu kaTisUtraM tu bandhayet / . paJcaSaTsaptamAtra vA kIrtimAnanavistRtam // 32 // tadvistArasamottur3e meDho parikalpayet / kaTisUtrAdUrudAmamUrutrayAvasAnakam // 33 // muktAdAmorudAma syAdantare ratnasaMyutam / kaTisUtraM samAkhyAtaM kaTakaM valayAnvitam / / 34 // kaTakaM valayopetaM prakoSThaM dvijasattama / kaniSThAguliparINAhaM valayaM mArdavaM hitam // 35 // athavA valayasyaiva ghanaM dvitriyavaM tu vA / parAjitaM tu valayaM yugmaM prake(koSThe) nidhApayet // 36 // mArdavaM ratnabandhaM vA kRtvA tu valaye dvija / keyUraM kRpare nyasya mukuTaM ca ghanAnvitam // 37 / / ekAkAraM tu keyUraM vA'STapatrAbjasaMyutam / nAnAratnasamAyuktaM zailavAhamathApi vA // 38 // patrapUrimasaMyuktaM bAhumadhye dvijottama / patrapUrimanAlaM tu keyUrasadRzaM dhanam // 39 // tatpUrimAdadhonAlaM bAhudvitriparaM tu vA / tricatuSpaJcamAtraM vA patrapUrimavistRtam // 40 // tadvayAsArdha[mAtra]tuGga pAdonaM dviguNaM tu vA / dviguNaM vA'pi tuGgaM tu tabAhuvalayaM bhavet // 41 // madhyAgulyA vinA zeSAH svAGgulImudrikAnvitAH / mudrikAmUlaparvasthA vRttAyA dhasanAnvitam // 42 // udaraM sa(ba)ndhaM vizAlaM caikadvitriyugaM tu vA / yavaM vA dviyavaM vA'tha udaraM bandhanaM bhavet / / 43 // Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekaSaSTitamaH paTalaH / / nAnAlaMkArasaMyuktaM nAnAratnairvicitritam / nAbherUce guNAMzaM tu nItvA vA dAru vardhayet / / 44 // pAdayormadhyamAdanyAH svagulyo vlyaanvitaaH| kA(jA)layavadvayaghanaM svagulAnAM tu madhyagam // 45 // pAdau jAlakayuktau higulphajasthau dvijottama / jAlakAvandhasUtraM tu yavadvayaghanAnvitam / / 46 // tatsUtrajAlanAlaM syAdhipaJcayavamAnakam / triyavaM jAlakAnAlaM zeSaM vai jAlakodayam // 47 // tadubatasamaM vyAsaM yavamAnaM ca tatsamam / zeSaM hInaM ghanaM gADhaM yasya yacca yathocitam // 48 // gADhAvRtaM tu yuktaM syAdantaHpASANasaMyutam / ghanaM pASANahInaM tu gADhanInaM tadocyate // 49 // parazorhariNIdIrgha bhAnvaGgulamudAhRtam / parazuM hariNIM caiva yuktyA vA dvayamAcaret // 50 // yajJopavItasaMyuktaM yavASTAMzaM ghanaM bhavet / upavItadvisUtraM syAdupavItasamaM dhanam // 51 // vAsaH skandhopari nyasya nAbhyadhastAGgulaM bhavet / yajJopavItasUtraM syAnAbherdakSiNapArzvake // 52 // apare vAmamAzritya yajJasUtraM nidhApayet / UrusUtraM samAlambya stanAdaSTAGgulottaram // 53 // yajJopavItamevaM syAcchannavIramatha shRnnu|| yajJopavItaM syAdvima skanda(ndha)yorubhayorapi // 54 // pAzvayozcaiva zroNyardhe nyasya sthAnAntaraikavat / [grIvA hAraM vijAnIyAddhikkAdhastAtSaDaGgulam // 55 // lambye vedAGgulaM tAraM yavatrayaghanAnvitam / nAnAratnairhiraNyaizca hAraM kRtvA tu sundaram // 56 // hikAsUtropariSTAttu upagrIvaM ca bandhayet / rudrAkSaM vA'tha ratnaM vA hemasUtramathApi vA // 57 // Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 kAzyapazilpa dviSaSTitamaH paTalaH / upagrIvaM samAkhyAtaM nAnApuSpavirAjitam / sarvAGgasundaraM devaM zeSaM yuktyA samAcaret // 58 // evaM sukhAsanaM proktamumAskandayutaM tathA / / 59 // iti kAzyapazilpe sukhAsanaM nAmaikaSaSTitamaH paTalaH / // atha dviSaSTitamaH paTalaH / atha vakSye vizeSeNa somakandezvaraM dvija / sukhAsanaM yathA proktaM tathedaM ca vidhIyate // 1 // devasya vAmapArzve tu pArvatIM ca sukhAsanAm / caya ( raca) dakSiNe pAde vAmapAdaM malambayet // 2 // AsanasyopariSTAttu sviSTInAM caturaGgulam / UrdhvakAyasamAyuktaM mAnasopAra kalpayet // 3 // kiMciddevyAzritaM vaktraM lakSaNaM bhAgasaMyutam / varadaM vAmahaste tu utpalaM dakSiNe kare // 4 // kiMcidvau yathApUrvI vAmahastau tathordhvake / varadaM cAmiti(bhayaM) khyAtaM pRthaksihasya karNavat // 5 // vAmAM ke sthApayedevIM sarvAbharaNabhUSitAm / raktAmbaradharAM devIM channavIrasamanvitAm // 6 // athavAsnyaprakAreNa devIbhaGgaM vadAmi dam (te) / 'vAmoru (rau) bAhyapIThe tu vAmahastatalaM nyaset // 7 // pazcAdutpalasaMyuktaM dakSiNaM hastamucyate / pIThaM tu dakSiNe jAnuM kiMciducchritasaMyutam // 8 // tricatuSpaJcamAtraM vA pIThajAnvantaraM bhavet / SaTsaptASTAGgulaM vA'tha pIThaM jAnvantaraM bhavet // 9 // evaM dvividhamityAhu devebhiGga vidhIyate / zrImAnnenu (matA coktamArgeNa devImAnaM tu gRhyatAm // 10 // Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa dviSaSTitamaH paTalaH / . . 207 sthAnakAnAM tu deveza devi cAsthAnakaM bhavet / Asane tvAsanaM khyAtaM viparItaM vipatkaram // 11 // devIlakSaNamevaM vA skandalakSaNamucyate / devIdevezayormadhye sthApayetskandamUrtikAm // 12 // devyA hikkAvasAnaM tu skandamAnaM taduttaram / ... stanAkSAntaM kaniSThaM syAttayormadhye'STabhAjite // 13 // navadhA skandamAnaM tu uktamAnaM trayaM trayam // jAtyA vyAsayutaM vA'pi hInaM vA'pi prakalpayet // 14 // savedarasadharmAzaM tanmAnaM tu vibhAjite / ekAMzamaGgulaM khyAtaM tadaSTAMzaM yavaM bhavet // 15 // ekAgulaM ziromAnaM kezAntaM caiva tatsamam / tribhAgaM netrasUtrAntaM puTAntaM caiva tatsamam // 16 // guNAMzaM hanusImAntaM grIvoccaM tu dvayAgulam / hikkAsUtrastatA(nA)ntaM tu navabhAgamudAhRtam // 17 // tasmAninmi(nAbhya)vasAnaM tu vasvaGgulamudAhRtam / nAbhestu memUlAntaM saptamAtramiti smRtam // 18 // bhAnvaMzamUrudIrgha syAjjAnu vyaGgulakaM bhavet / jaGghA corusamaM tulyaM dvathaMzaM pAdatalonatam // 19 // dazAMzAMghrItalAyAma bAhudIrgha caturdaza / prakoSThAyAma dazAMzaM talaM vedAGgulaM bhavet // 20 // yugAMzaM madhyamAgulyaM sArdhAgnyaMzamanAmikA / tatsama tarjanIdIrgha kaniSThAyAM guNAgulam // 21 // aGguSThAyAmamagnyaMzaM yugAMzaM talavistRtam / prakoSThAgraM guNAMzaM tu tanmUlaM caturaGgulam // 22 // bhUtAMzaM bAhumUlaM syAdvistAraM dvijasattama / sArdhASTAMzaM mukhavyAsaM saptAMzaM karNavistRtam / / 23 / / kakSayorantaravyAsaM trayodazAGgulaM bhavet / paJcAzaM hRdayavistAraM rudrAMzaM madhyavistRtam // 24 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dviSaSTitamaH paTalaH / zroNisthAne tu bhAnvaMzaM kaTisthAne trayodaza / UrumUlavizAlaM tu vasvaGgulamudAhRtam // 25 // SaDagulaM jAnuvistAra(vRtta) javAmUlaM yugAGgulam / guNAMzaM nalakaM tAraM SaDaMzaM talavistRtam // 26 // pArNivyAsaM yugAMzaM vA zeSa yuktyA tu kalpayet / kezAnte nAsikopetaM karaNDamukuTAnvitam // 27 // ubhayorhastayoH puSpaM vAmo varada eva vA / kaTakaM vA'tha taddhastaM siMhakaNThamathApi vA // 28 // dakSiNe puSpahastaM vA kapiNDamubhayaM tu vA / kaTisUtradhRtaM nanaM channavIrasamanvitam // 29 // mRdukacaM upagrIvaM bAlabhUSaNabhUSitam / AsInaM vA sthitaM vA'tha nRtaM vA skandamAcaret // 30 // AsInau caraNau dvau dvau viSTaropari zAyayet / sthitau pAdatalau dvau tu sthalabhaGgamiti sthitau // 31 // caraNau kuJcitobhau tu yuktyA jAnu(nvo)zca nItrakam / dvipAdau kuJcitau kiMcit kiMcadgamana eva vA // nRttaM cetsvastikaH savyapAdaM vakrasamanvitam / .. uddhRtya vAmapAdaM tu pIThotsedhaM kalAvadhi // 33 // SaNmAtrapaJcamAtrAntaM pAdamuddhArato dvija / phalenAvaradaM vAmaM hastamanyaM tu sUcitam / / 34 // athavA vAmahastaM tu phalaM nyastvA(sya)prasAdhayet / hikkAsUtre same dhRtvA karNavandhordhvasImakam // 35 // dvayantaraM lambasUtraM tu nRttamUrtivadAcaret / umAskandayutaM proktaM zRNu candradharAdikRt / / 36 // iti kAzyapazilpe dviSaSTitamaH paTalaH / Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe triSaSTitamaH paTalaH / // atha triSaSTitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa cndrshekhrmuurtinaa(kaam)| kevalaM gaurisahitamAliGgaM ca tridhA bhavet // 1 // kevalaM gaurisahitaM sahaja gaurisaMyutam / AliGgya caikahastena devidevau parasparam / / 2 // kRtamAliGgamAkhyAtamevaM trividhamUhyatAm / kevalaM samapAdaM tu sthAnakaM sahitaM bhavet // 3 // samabhaGga tribhaGgaM syAdabhaGgaM candrazekharam / / kevalaM mUrtidaM khyAtaM sahitamabhayapradam // 4 // teSvAdau samapAdaM tu sthAnakaM sahitaM tathA / bimbamAnodayaM sarva mAgeva parikIrtitam // 5 // lambamAnopamAnaM ca hyadhunA vakSyate kramAt / pralambaphalakAyAmaM catvAri cASTamAtrakam // 6 // aSTAdazAGgulaM tAraM sArdhadvidvayaGgulaM dhanam / catuSpAdasamAyuktaM pAdoccaM pratimodayam // 7 // ri(RkSAgulasamAyuktaM sthApayetsamabhUtale / samasutraM vinizcitya pralambaphalakopari // 8 // pUrve'pare ca pArthe ca mAnasUtraM pralambayet / antare suSiraM kalpya sUtrAntyaM lambayettadA // 9 // tatsUtraM tu guNaM bimbaM kArayedvijasattama / pUrve ca pAtayetpRSThe kAyamadhye ca lambayet // 10 // etAni paJca sUtrANi brahmasUtramudAhRtam / kakSAntare mukhAnte ca dve dve sUtre pralambayet // 11 // evaM hi navasUtrADhayaM sthAnakaM cA''sanaM tathA / mukuTaM madhyamaM caiva lalATasya tu madhyame // 12 // nAsAgramadhyamaM caiva hanormadhyaM tathaiva ca / hikkAmadhyaM ca hRdayaM madhye nAbhizca madhyame // 13 // liGgamadhye ca madhye tu pAdayozca talAntare / lambayetpUrvasUtraM syAdaparastamayocyate // 14 // Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe triSaSTitamaH paTalaH / mukuTasya madhyamAdvima kRkATikAstu madhyame / kakunmadhyatvamadhye tu sphipiNDAntarake tathA // 15 // Urujazvo(cordhvazaGkA(jaGghA)yAM pAyaryozca dvayantare tthaa| evaM syAllambayetsUtramaparasyAtrameva hi // 16 // pArzvayoH karNavalyantaM grIvAmadhye tathaiva ca / . vAhya ca madhyamAlambya gulphamadhye tu lambayet / / 17 / / dehamadhye gatenaiva pazcasUtraM prakalpayet / zrotrAbhyantargataM sUtraM stanacUcukamadhyame // 18 // pAdorumadhyadeze'ntye madhyame tu malambayet / pUrvasUtraM tu maulyagraM nimnaM dvAdazamAtR(tra)kam // 19 // pUrvasUtraM maulyamagraM SaNmAtraM tu pramucyate / / pUrvasUtraM lalATAntaM hyantaraM dvayaGgulaM bhavet // 20 // aparasUtraM ziraHpRSThe pAdonAnvaM yugAGgulam / pUrvasUtraM tu manma(ndha)ntaM sayavaM dvayaMzamiSyate // 21 // kRkATikAparaM sUtraM yavonaM dvayantarAntare / pUrvasUtraM tu hikAntaM yantaraM tu rasAgulam // 22 // kakudo'parapRSThe tu SoDazaM tu yavAntaram / urasaH pUrvasUtraM tu cantaraM tu dvimAta(tra)kam // 23 // kakunmadhyAtparaM sUtraM dvayantaraM tvaNumAtrakam / / madhyodaraM nyasetpUrva sUtraM vai tatsama pare // 24 // vazaM nimnaparaM sUtraM pAdonASTAhaka param / prAksUtrAnnAbhimadhye tu dvayantaraM sArdhamAtR(tra)kam // 25 // nAbhisUtrAtpare pRSThe sArdhapakSAGgulaM bhavet / prAksUtrAnmedamUlAntaM guNAgulamudAhRtam // 26 // tatsamaM tu pare sUtre yantaraM tu dvimAtrakam / Urumadhye tu purato jaTAmadhyaM tathaiva ca / / 27 // jaGghAmadhye ca nalikAmadhye caiva purogatam / tiryasUtraM tu saMkalpya dvadhantaraM tu pramIyate // 28 // tattatsthAne pure caiva tiryanasUtra prakalpayet / UrumadhyAGgasUmaM tu pUrvasUtraM tu dvayaGgulam // 29 / / Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe triSaSTitamaH paTalaH / 211 tatraivAparasUtraM tu SaDviMzatiyavaM bhavet / jAnumadhyAGgasUtrAntaM pUrvasUtraM rasAgulam // 30 // tatraivAparasUtraM tu pAdonaM paJcamAtrakam / jaGghAmadhyaM tu prAksUtraM vasvaD gulamudAhRtam // 31 // tatraivAparasUtrAntaM SaDviMzatiyavaM bhavet / mAksUtrAnAlakAmadhyaM sAdha vasvamulaM bhavet / / 32 // nAlakAparasUtrAntaM pAdonaM paJcamAtrakam / .. dvayardhamaGguSThayoragraM pUrvasUtraM vizeSataH // 33 // tatsUtrapANiparyantaM sArdhamanviSyamiSyate / prAksUtrakAyamadhyasthaM sUtraM sAdhaM navAGgulam // 34 // kAyamadhyasthasUtraM tu ziraH pRSThayugAntakam / tatkAyamadhyasUtraM tu kakutpaJcAGgulArdhakam // 35 // uromadhyapradeze tu pRSThaM sArdhaSaDaGgulam / sUtramadhyodare pRSThe sArdhavedAGgulaM bhavet // 36 // nAbhipradezapRSThe tu sArthabhUtAGgulaM bhavet / kaThi(Ti)nI paDazaM syAtsArdhASTAMcaM svi(sphi)kArakam // 37 // UrumadhyotpalaM vedo jAnupRSThaM tathaiva ca / jaGghAmadhye guNAMzaM tu nalikA dvayagulA bhavet // 38 // gulpho hilpiyorha) yugAGgulyaM parasUtre bahirghanam / pArthasUtramadhastaM(ratAtta) samasUtraM tu saMsthitam // 39 // pArzvasUtrAtpuro bAhuparyantaM caturagulam / .. tatsUtrAdapare vAyaparyantAva(va)samAtR(tra)kam // 40 // pUrvAkArau tu madhye ca kUparaM tu vlmko| tatkare bAhyaviprAdau caturaGgula miSyate // 41 // kartarIparahastAgrau hikkAsUtraM samaM bhavet / . madhyAgulAgramubhayoH stanacUcukasaMbhavet // 42 // abhayaM dakSiNe haste varadaM vAmahastakam / . . mAksUtrAdabhaye haste madhyaM paJcadazAGgulam // 43 // Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe triSaSTitamaH paTalaH / varadaM vAmahastaM tu adhomukhaM prakalpayet / talamUlaM kaTIpRSThe medAgraM tu tatka(taH pAre / / 44 // madhyAgulyaM [sa]mAlambya UrunInaM yugAgulam / UruvaktraM tu varadaM pRSThaM nAbhisamoddhRtam // 45 // varadaM hastatalamadhye pUrvasUtraM talAGgulam / kartarImaNibandhaM tu bAhubAhyamukhaM bhavet // 46 // athavA rudrabhAgaM tu dazAGgulamathApi vA / ko(kUparaM pUrvasUtrAntaM nItraM saptadazAGgulam / / 47 // jaGghayorekonaviMzadaM (mU )rumUlaM dvayocatam / gulphayorantaraM caiva ekAGlamudAhatama // 48 // arormadhyAntaraGgulyaM viMzAcaM vA udAhRtam / jAnvantaraM caturmAtraM jaGghayoH paJcamAtR(tra)kam // 49 // taloruM(rU) tu rasAMzaM tu vedAMzaM gulphayorbhaved / pAdAGguSThadvayorantaM dvayantaraM vasumAtrakam // 50 // ArjavaM rAjasaM bhAvaM kalpayedvA dvijottama / kartarIparahastau dvau TaGka vai dakSiNe kare // 51 // hariNI vAmahaste tu TakaM kRtvA bahirmukham / hariNIbAhyamUlaM vA dvayantarAnanameva ca // 52 / / jaTAmukuTasaMyuktaM dakSiNe candrazekharam / vAmenduzekharaM vA'tha pravAlasadRzabhabham // 53 // trinetraM saumyavadanaM sarvAbharaNabhUSitam / pItAmbaradharaM devaM vaskhAgrau nalakAntakau // 54 // ubhayoH pArthayorevamambaraM corumadhyamam / kevalaM caivamAkhyAtaM vAme gaurIsamAyutam // 55 // bhinnapIThaikapIThaM vA bhavedvA bhaGga-saMyutam / tadgaurIsaMyutaM corubhinnapIThaikameva vA // 56 // tadeva bhaGgasaMyuktaM devadevyau parasparam / devo varadahastena devIM vai tvaparAzritAm // 57 // Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuHSaSTitamaH paTalaH / sthAnamadhyAntare vAmapArzvamAliGganaM kuru / pArzvasUtrAtparo vA'tha bAhumAliGganaM tu vA // 58 // do (vI) dakSiNahastena zaMbhodakSiNapArzvataH / kaTisUtropariSvAtha (STAttu) puSpaM vAmakare ghRtaH // 59 // athavA pArzvadevezo vyomnastu dakSiNe kare | karotpalaM (va) hantyAzca vAmahastaM pralambayet // 60 // evamAliGga mUrtizva tridhAmAnye (nena) kalpayet / sarvAbharaNasaMyuktaM prabhAmaNDalasaMyutam // 61 // candrazekharamAkhyAtaM vRSArUDhamatha zRNu // 62 // iti kAzyapazilpe candrazekharamUrtilakSaNaM nAma triSaSTitamaH, paTalaH / atha catuHSaSTitamaH paTalaH / vRSavAhana mUrtestu lakSaNaM vakSyate'dhunA / samabhaGgaM tribhaGga vA kalpayetkalpavittamaH // 1 // dakSiNaM svastikaM pAdaM vAmapAdaM tu kuJcitam / . uSNISAnmadhyamAdvAme lalATaM madhyavAmake // 2 // vAmanetrAvasAne tu vAmanAsApuTAntake / dakSiNe stanapIThaM syAdadvAmanAbhizca madhyame || 3 // aratamadhyapAyo madhyasUtraM pralambayet / evaM tu samabhaGga syAt natamAnaM yugAGgulam // 4 // * mukhe pUrvavaduddiSTaM dakSiNe tu stane tathA / nAbhervAme guNAMzaM tu vAmorumadhyame tathA // 5 // svasi (sthi) vAGghristu gulkaM syAtmadhye sUtraM lambayet / atibhaGgamiti khyAtaM nataM paJcAGgulaM bhavet // 6 // vRkSa (pa) ra maratako tu nyase cai (ca) vAmako (kU ) param / hikAsUtraM tathA vima kalAMzaM vA navAGgulam // 7 // 213 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! kAzyapazilpe catuHSaSTitamaH paTalaH / vAmako(kU)paraM lamba syAttasmAdAstanasImakam / vRSabhasyoccayaM khyAtaM pAdasthAnAhitAgulam // 8 // vRSabhodayamAkhyAtaM vRSa lakSaNavatkuru / BSamUrdhni tu haste tu madhyAGgulyagrasImakam // 9 // nAbhisUtraM samaM kuryAdaGgulaM vA natAGgulam / (adha)stAttalamadhye tu pUrvasUtraM yavadvayam // 10 // adhomukhaM prakartavyaM tadardhe tu prasArayet / dakSiNe pUrvahaste tu pANi nAbheradho budhaH // 11 // pakSe SoDazamAtraM vA nataM ttsihkrnnvt| . vaktradaNDotthitaM tasminkalpayettu calAcalam / / 12 // sthitAghri jAnurUvA'su hikkAsUtraM tu(sa)munnatam / kaniSThAGguliparINAhamagraM vatkratrayAnvitam // 13 // lohajaM dArujaM vA'tha vakradaNDaivamAcaret / adhastAnmANibandhastu UrUmUlaM taduttaram // 14 // paJcaSaTsaptamAtraM vA vasunandAGgulaM tu vA / jaTAmukuTasaMyuktaM jaTAbhArastu lambitaH // 14 // jayabandhaziro vA'pi karturicchAvazAnayet / sarvAbharaNasaMyuktaM raktAbhaM raktavaddhRta(ktraka)m // 16 // vAmapAce umAdevI dakSiNe vA vizeSataH / svastikaM dakSiNaM pAdaM vAmapAdaM tu kuzcitam / / 17 / / utpalaM dakSiNe haste vAmahaste prasAritam / strImAnena vidhAnena umAdevIM ca kArayet // 18 // vRSavAhanamAkhyAtaM nRttamUrtirathopari // 19 // ityaMzumande kAzyapazilpe vRSavAhanamUrtilakSaNaM nAma catuHSaSTitamaH pttlH| Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaSaSTitamaH paTalaH / // atha paJcaSaSTitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa nRttamUrtestu lakSaNam / utsAhavardhanArthAya udbhUtA carmamuNDikA // 1 // ruruNDAvadanaM kRtvA spikyAtpaNanitaM tathA / hiMsotsukAsanA devI tatsukhAsanavRddhaye // 2 // tathA nRttaM kariSyati sarvalokahitAya vai / devAnAM mUrtinAthAya rAjarASTravivardhanAt // 3 // nRttamaSTAdazaM hyeva teSvAdau navamucyate / prakRtau vidhinA grAhya bimbamAnaM dvijottama // 4 // uttama dazatAlena sarvAGga parikalpayet / bhAnurudradazaM caiva tuGga mRttona(nna)taM bhavet // 5 // uSNISAnmadhyamAtsavye lalATaM madhyadakSiNe / nItvA zivAgulaM savye netrAnte ca puTAntake // 6 // hanoH sarva tu hikkAyAM madhye nAbhiM ca madhyame / vAmorvabhyantare lambya sthitAchI gulphamadhyame // 7 // prabhAmaNDalamadhye tu pUrvasUtraM tu lambayet / lalATasUtranItraM tu yugArthAmulamantaram // 8 // gulphasUtrAntare caiva dvAdazAMzaM vidhIyate / hikkAmadhyaM tu sUtraM tu sArthasaptanavAGgulam // 9 // mukuTovya(dvaye)kapakSAgraM sUtrAntaraM tathaiva ca / arzvakukSiM spRzetpUrva sUtramevaM pralambayet // 10 // tatsUtrADola(tpara)bAbA(ha)gra mardhAdhikakalAGgulam / tasmAdaparabAhragraM yugAGgulamudAhRtam // 11 // tasmAdanikarAgrAntaM sASTatriMzAGgulaM tu vaa| catvAriMzatimAtraM vA tasmAdadhiguNAGgulam // 12 // hikkAsatraM samotya madhyame madhyamAgrakam / tathAstA(dasta)talamadhye vA madhyAGgulyagrapUrvake // 13 // Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 kAzyapazilpe paJcaSaSTitamaH paTalaH / madhyaparve yavAdhikyaM tvanalaM pAtrasaMyutam / pAtraM vinA'dha (tha) vA''dhikyaM paJcAGgulaM vizAlakam // 14 // tuGgaM saptAGgulaM vA'STanavamAtramathApi vA / tripaJcasaptajihvAyAM kalpyamevamathocyate // 15 // uktAsu madhyajihya ( hvA)yAM vanyaM dakSiNAnanaM kuru / dakSiNe pUrvasUtraM tu bAhvagraM vizadaM kuru || 16 || tasmADamaruke haste maNibandhasya bAhyake / aSTatriMzatimAtraM vA catvAriMzatireva vA // 17 // catvAriMzatimAtraM vA vAmahastasya savyayoH | tatha(ddha) ste maNibandhordhvaM hikkAsUtraM samaM bhavet // 18 // DamaruM madhyamaM piNDyaM sUcIkarNe tu uddhRtam 1. tarjanyagraM tu sUcyagraM tarjanI rajanI bhavet // 19 // athavA carmasUtraM tu piNDI madhyAGgulopAra | anAmikopariSTAttu Damaru parikalpayet // 20 // DamarordIrghavistAraM vasupaJcAGgulaM kramAt / madhyaM guNAGgulavyAsaM padmAkAraM prakalpayet // 21 // valayadvayasaMyuktaM carmasUtreNa bandhitam / gavyenAkRtavimbaM taM tadravyeNa tu kArayet // 22 // sUcyagrAtkarNasImAntaM catvAriMzatimAtrakam / paJcacatvAriMzadvA paJcAzanmAtu (tra ) kaM tu vA || 23 || pArzvasUtraM samaM sUcyA vanyAstau madhyAGgulam | dakSiNe pUrvahastaM tu abhayaM parikalpayet || 24 // prAkasUtrAdubhaye haste madhyaM bhAnudvayAGgulam | tanmadhyamAGgulAntaM tu hikkAsUtrasamaM bhavet // 25 // 'sUtrAtkUrparanItraM ca catvAriMzadadvimAtrakam | abhayaM prakoSThamadhye tu bhujaM [ga]valayaM nyaset // 26 // prakoSThamadhyanAhaM syAt sapAdaM tasya dIrghakam / tatsUtrAdupari khyAtaM phaNaM bhAnvaGgulaM bhavet // 27 // saptAGgulaM vizAlaM tu ghanamekAGgulaM bhavet / saMsthitAnsamIkSetu jihvAnItraM samanvitam // 28 // Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaSaSTitamaH paTalaH / bhujaMgavalayaM hyevaM kalpayetkalpavittamaH / sUtrAtkakSAntaraM savye pArzve dvAdazamAtrakam // 29 // sUtrAnmadhyodaraM vAme navAgulamudAhRtam / navamAtpiNDasUtraM tu sUtrAdaSTAdazAGgulam || 30 // sUtrAtkuJcitajAnvostu antaraM tu dazAGgulam / navAgulaM cASTamAtraM jAnunItraM yathAkramam // 31 // bhAnurudradazAGgulyaM natamAnaM tu kalpayet / sthitAGghrijAnuM corcAmaM jAnunItraM tadAkulam // 32 // tripaJcamanumAtra vA jAnudvayantaM tathaiva ca / sthitAGghrinalakAmadhyAdvAmapArNyantaraM budhaH // 33 // savedacatvAriMzacca sAGgulaM pravidhIyate / saptASTapaJcacatvAriMzattva ( da ) GgulaM nataM bhavet // 34 // sthitajAnvo (nU) dhRtaM pArSyA catustriMzatimAtrakam / trayastriMzatimAtraM vA jAnupArNyantaraM dvija // 35 // udghRtAGghristu jAnvo (nU ) nAbhisUtraM samaM bhavet / kUrparaM DolahastaM syAnnAlasUtraM dazAGgulam || 36 // ekAdazAGgulaM vA'tha kalpe vA ( lyevaM ) kUrparAntakam / taddhaste maNibandhastu vAmajAnu tu dUyantaram // 37 // dazAGgulaM vA kartavyaM navAGgulamudAhRtam / DolahastaM vivindhyastadaGgulAgraM vizeSataH // 38 // vAmapAde tu jaGghAdi iyantaraM tvaGgulaM bhavet / navAgulAntaraM vA'pi rudrAGgulamathApi vA // 39 // DolahastAdbhayAntaM tu dayantaraM tu dazAGgulam / anyonyayuktanItrANi yathAsaundaryamAcaret // 40 // kezAntAddhakapakSaM syAttuGganmaSTAdazAGgulam | saptadazAGgulaM vA'tha SoDazAGgulameva vA // 41 // tada vA tripAdaM vA tasya vistArameva hi / suvikIrNajaTAbhAraM paJca SaT sapta nanda vA // 42 // rudrasaMkhyA tu vA vipra ubhayoH pArzvayostathA / dvAtriMzAGgulamArabhyaM caikaSaSTagulAntakam // 43 // 217 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 kAzyapazilpe paJcaSaSTitamaH paTalaH / aGgulAGgulavRddhacA tu jaTAdIrghamudAhRtam / adhojAdIrghamevaM tasmAdUrdhva tu mUrdhake // 44 // kaniSThAGguliparINAhaM jaTAnAhamudAhRtam / jaTAntapuSpamAlAbhiralaMkRtya vizeSataH // 45 // nAgaM caivArkapuSpaM ca dhattUrakusumaM tathA / hastizirISakaM caiva karoTiratnabandhanam // 46 // RSiM dhRtvA tu mukuTe dakSiNe candrazekharam | sindhUrAkRtitolastu aSTamAlAvilambitam // 47 // bhasmoddhUlitasarvAGgaM kiMcitprahasitAnanam / yajJopavItasaMyuktaM harasUtrasamanvitam // 48 // devAGganorude madhye bAhudhAme'gramirgatiH / prabhAmaNDalamAzrityodarabandhAgrako dvija // 49 // vyAghracarmAmbaropeta UrdhvaM gativasAnakam / DolAvAhvordhRto bandhaM vyAghracarma dvijottama // 50 // lambanaM bAhumUle tu bhAnutrayodazAGgulam / tada vA tripAdaM vA vistAraM la (ca) kramaNDalam // 51 // pAdau nRparasaMyuktI sarvAbharaNabhUSitau / hastapAdAGgulaM sarve ratnahemAgulIyutam // 52 // madhyAGguli vidhyA tu zeSaM vai mudrikAnvitam / dakSiNaM kuJcitaM pAdapasmAropari smRtam // 53 // tiryakpAdatalanyAsAnnRttaM kuryAnmahezvaraH / vAmapAdaM tatoddhRtya satiryagdakSiNAnvitam // 54 // DolahastamathaH tyantamapasmAramihocyate / tricatuSpaJcamAtraM vA apasmArasya dIrghakam // 55 // aSTacatvAriMzAMzaM tu apasmArodayaM kuru / uSNISaM caikabhAgena kezAntaM ca dvidhA bhavet // 56 // hRdayaM nAbhiparyantaM tatsamaM parikIrtitam / nAbhimedsya mUlAnta mAnaM paNmAtR ( tra ) kaM bhavet // 57 // saptAGgulaM corudIrgha jAnudIrgha dvayAGgulam / jaGghAdi gho(co) rutulyaM syAdvyantaraM caraNodayam / / 58 / / Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe pazcaSaSTitamaH paTalaH / manvaMzaM tu karaM hikkA madhyamAGgulisImakam | zeSaM yuktyA tu kartavyaM zAyayettu adhomukham // 59 // zaMbhoH savyazarIrasthAvubhau pAdau tu kIrtitam | apasmArodarocaM tu dharmanandASTamAtrakam || 60 // tanmukhaM tu samuddhRtya bAlalIlAsamanvitam | vyAlaM vai vAmahastena dakSiNe tasya cendriyam // 61 // sasyazyAmanibhAkAramapasmAraM dvijottama / kalAMzaM padmapIThocaM vistAraM ca caturguNam // 62 // sapAdaM sArdhapAdonaM dviguNaM vA tadAyatam / UrdhvapadmamaghoSanaM piNDikAM no (co) ktavadbhavet // 63 // prabhAmaNDala saMyuktamanena vidhinA kuru / guNAGgulaM samArabhya zatamAtrAvasAnakam // 64 // tAvadeSAGgulAkhyA tu kAlakonazatodayam / ekAGgulaM samArabhyaikaikAvayavavardhanam // 65 // pazcAtsakhyAsanaM khyAte daNDaH syAtprathamasya tu / tattadaSTAMzahInaM tu Urdhvordhva tu kramAtkRzam // 66 // ekadvitricatuSpaJca SaTsava sumAtrakam / punaH punastathA saMkhyamupakuryAtprakalpayet // 67 // karturicchAvazAteSu daNDasaMkhyaM tu tatkuru / nayanAtAda (la) latAbhizca nAnApuSpaizva zobhitam // 68 // tasyopariSTAdalinaM hastaM vai zikharaM budhaH / kartavyaM parito vipra tAlasyAbhyantarAnvitam // 69 // bhAnumaNDalaM vA dhImAnmabhAmaNDalavartanam | tasya vAme umA devI prAguktavidhinA kuru / / 70 / / etasya prathamaM pakkA sarvalokahitAvaham / tadeva dakSiNe pArzve jaTAgre ca vibhAjite // 71 // zambhordehAntaraM caiva SoDazAGgula (saMmi) tam / strImAnoktAGga[saM]yuktaM hRdayaM cAlisaMyutam // 72 // evaM mAnavidhiM yuktaM nRttaM yuktyA dvitIyakam / tadeva vApapAdaM tu apasmAropari sthitam // 73 // 219 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcaSaSTitamaH paTalaH / uddhRtaM dakSiNaM pAdaM vAmapAdaM prasAritam / lalATamadhyavAme tu vAmanAsApuTAntake / / 74 // lambayeDrahmasUtraM tu sthitapAdasya gulphke| zeSa prAgiva kartavyaM yathAnRttatRtIyakam // 75 // avakIrNajaTAbhArajaTAmukuTasaMyutam / jaTAmaNDalasaMyuktaM vizeSaprathanRttavat // 76 // caturtha nRttametaddhi sarvaprANihitAvaham / kaNontamuddhRtaM savyapAda vAma tu kuzcitam / / 77 // bhUkA(tA)TakasamAyuktametatpaJcakanRttakam / abhayaM zUlapAzaM ca DamarUM dakSiNe kare / / 78 // kapAlaM cAgnipAzaM ca gaNDa hastipharopamam / gajahastopamaM hastaM prasArya dakSiNAnukam // 79 // yadvatpathamanRtaM syAtsarvasUtraM prasArayet / cittapaJcamanRttaM syAdevameveti nRtyate / / 80 // dorbhiH SoDazasaMyuktaM vAme gaurIsamAyutam / / hastAbhyAmuddhRtaM skandhaM stanaM tasya prasAritam // 81 / / abhayaM zUlapAzaM ca khaDgaM Damarukadhvajam / vetAlaM sUcihastaM ca dakSamaSTakaraM bhavet // 82 / / analaM gajahastAbhaM kheTakaM vismayaM tathA / ghaNTAM caiva kapAlaM ca churikAM sUcimeva ca // 83 // vAme tvaSTabhujAkhyAtaM zeSa paJcamanRttavat / evaM SaSThASTamaM khyAtaM rAjarASTrasukhAvaham // 84 // trinetramaSTahastaM ca suvikIrNajaTAdharam / / kuzcitaM vAmapAdaM tu apasmAropari sthitam / / 85 // vAmapArthe zirasthasya vikIrNAghrizca dakSiNe / uddhRtaM dakSiNAmuSThamagraM saMhitasaGgamam // 86 // pUrvasUtra tathA'GguSTanInaM bhAnvagulaM bhavet / abhayaM zUlapAzaM ca Damaru dakSiNe kare / / 87 / / kapAlamagnipAtraM ca tathA vismayahastakam / / gajahastopamaM vAme caturthe caivameva hi // 88 // Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaSTitamaH paTala: gajastopamaM savyaM vAmaM vyAlasamaM tu vA / lalATasya tu madhye tu vAme tu sthAnamadhyame // 49 // vAmAGghrinalikAmadhye lambayedbrahmasUtrakam / tatsUtrAdvAmajAnve (nvantaM) nIvraM caitra navAGgulam / / 90 / / natamAnaM dazAMzaM syAdvAme gaurIsamAyutam / saptamaM nRttamAkhyAtaM jagaduHkhavinAzakam // 91 // tameva SaDbhujaM bhedamabhayaM DamaruM tathA / zUlaM dakSiNapArzve tu kapAlaM vismayaM tathA // 92 // gajastopamaM vAme sUtraM prAya ( pa ) yadaSTakam | 221 caturbhujaM trinetraM vA jaTAmukuTamaNDanam // 93 // abhayaM DamaruM savye vAme'gnirgajahastavat / apasmAraM vinA pIThe vAmAGghrikuJcitaM sthitam // 94 // tattatpurasthita pIThe savyapAdakaniSThake / tapAdaM kuzcitaM yuktyA sUtraM yuktyA tu lambayet / / 95 / / navamaM nRttamAkhyAtaM gaGgAdharamataH param // 96 // ityaMzubhadbhede kAzyapazilpe nRttamUrtilakSaNaM nAma paJcaSaSTitamaH paTalaH / // atha SaTSaSTitamaH paTalaH // gaGgAdharamahaM vakSye saMkSepeNAdhunA zRNu / svastikaM dakSiNaM pAdaM vAmapAdaM tu kuzcitam // 1 // lalATamadhyamAtsarve nItvA navayavAntakam | dakSiNe cAkSisImante savyanAsApuTAntare || 2 || hikkAmadhyamanAbhistu savye dvyaGgulakaM bhavet / dakSiNe medamUlaM syAnmadhye vedAGgulAntare // 3 // pASNyazca madhyame caiva hikAsUtraM pralambayet / yugAMzaM natamAnaM tu pAdAGguSThadvayAntare // 4 // aSTAdazAGgulaM proktaM tryAMzaM pASNikAntaram / vasiSThasya jaTAbandhaM vAme tvISannatAnanam || 5 // dakSiNe pUrvahastaM tu kuru devIstanAzritam / aTha pUrvahastena devImAliGgannaM kuru || 6 || Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 kAzyapazilpe saptaSTitamaH paTalaH / dakSiNe parahaste tu ja(TAjAhavi)saMyutam / uSNISAntaM samuddhRtya vAme kRSNayugaM dhruvam // 7 // devasya vAmapAce tu devIvahitakAnanam / svastikaM vAmapAdaM tu dakSiNaM kuJcitaM bhavet // 8 // samajaGga(ca)nataM sUtraM kalpayetkalpavittamaH / ghasArya dakSiNaM hastaM vAmahastaM tu puSpakam // 9 // athavA dakSiNe haste prakoSThasya trivargakam / zroNihastatalaM lambya svapnasthitimiva kramAt // 10 // sarvAhaMkArasaMyuktaM sarvAlaMkArasaMyutam / bhAgIrathIdakSiNe pArthe munibhiH ptthyteshvrH|| 11 // gaGgAdharaM haramiti .... ... tato vai tripurAntakam // 12 // ityazumadbhade kAzyapazilpe gaGgAdharamUrtilakSaNaM nAma SaTSaSTitamaH paTalaH / // atha saptaSaSTitamaH paTalaH // tripurAntakamUstu lakSaNaM vakSyate kramAt / tricatuSpaJcamAtraM syAnatamAnaM yathAkramam // 1 // abhaGgaM samabhaGga ca atibhaGgamiti tridhA / matimocanataM bhAgaM mAnamevaM hi kalpayet // 2 // pAdAGguSThadvayothaiva dvayantaraM SoDazAGgulam / athaGgaM tadvijAnIyAdaSTAdazAGgulaM samam // 3 // viMzatyaGgulamAkhyAta matibhaGgamiti smRtam / tatribhAgekabhAgaM tu pAyostu dvayantaraM bhavet // 4 // uSNISAdvAmapArthe tu netrAnte tatpuTAntake / / hanoAme samAlambya dakSiNastanayAmake // 5 // nAbherdakSiNapArthe tu vAmorusamapArzvake / dakSiNA'stu pAyostu vAmapArve tu lambayet // 6 // abhaGga sUtramArakhyAtaM samabhaGgamatho zRNu / lalATamadhyanAsAne pAdayoH pArNimadhyame // 7 // Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptaSaSTitamaH paTalaH / lambayetpUrvasUtraM tu dvayantaraM tvevamUhyatAm / tatsUtrAdvAmapArthe tu hikkAsUtraM zivAGgulam / / 8 / / ardhAgulaM tu tatsUtraM vA yendratha me meda tu madhyame / satsUtrAdakSiNe nAbhimedamadhyaM yugAGgulam // 9 // [tatsUtrAdvAmajAnvantamardhamAtraM vidhIyate / samabhaGgamiti khyAtamatibhaGgamatho zRNu // 10 // uSNIpAdAmapArSe tu netrAnte ca puTAntake / dakSiNe stanamadhyAntaM tatsUtraM tu guNAGgulam // 11 // nAbhimadhye tu vAme tu sUtranItraM guNAgulam / tatsUtraM vAmajAnvantamardhamAtraM vidhIyate // 12 // vAmAjripANisavye tu pArzvasUtraM pralambayet / sparzanaM vezanaM nIvaM sma(sa)pAdasthAnakota(kta)vada // 13 // evaM tribhaGgansUtreSu saMmizraM tu na kArayet / uttama cAtibhaGgaM syAtsamabhaGga tu madhyamam // 14 // abhaGgamadhamaM khyAtaM tripurAntakamUrtitaH / dakSiNaM svastikaM pAdaM vAmapAdaM tu kuzcitam / / 15 // dakSiNa pUrvahaste tu dve nAbhI sUtrasantaka(ta)m / . siMhakarNa tu taddhastaM bANamadhyaM tu piNDitam // 16 // bANA[yA]maM tu tatsaptavyaGglaM tu vidhIyate / kaniSThAGguliparINAhaM devezasya karau sthitau // 17 // AsyaM paJcAGgulavyAsamAsyocaM vyAsasadRzam / AsyatuGga samaM pUjyaM tuGga-manyAGgulItatam // 18 // vAmahaste dhanurdhatvA kakSAntAttatkarorbakam / ekadivyaGgulaM vA'pi tasmAddhRtyAnataM tu vA // 19 // zatAGgulI (laM) tu tuGga vA paJcasaptanavAjumlam / hInaM vA'pyadhikaM vA'pi navadhA dhanuSA'nvitam // 20 // pUrNamuSTi tu nAhaM syAnmadhyamAgrau kRzau kuru / agraM madhyAhunlavyAsaM vRttavarNe vicitrakam / / 21 / / bANanAhaM tribhAgaikaM rajjunAhaM tu tantunA / * dhanurdIrghASTabhAge tu saptAMzaM rajjudIrghakam // 22 // Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 kAzyapazilpe saptaSaSTitamaH paTalaH / tadIrghasyAnukUlaM tu dhanurvakramudAhRtam / trivakraM sahitaM vA'tha bAlacandro bhavettathA // 23 // dhanuSA (rA) kRtirevaM syAllohajaM dArujaM tu vA / kartarIparahastau dvau TaGkaM kRSNamRgAnvitam // 24 // TaGkaM dakSiNahaste tu vAmahaste mRgo dhRtaH / jaTAmukuTasaMyuktaM sarvAbharaNabhUSitam / / 25 / / pravAlasadRzaprakhyaM vAme gaurIsamAyutam / tripurAntakamUrtistu prathamaM lakSaNAzcitam // 26 // devasya vAmapAdaM tu apasmAropari sthitam / zeSaM prAviga kartavyaM dvitIyaM lakSaNaM bhavet // 27 // svastikaM vAmapAdaM tu dakSiNaM kuJcitaM bhavet / zeSaM prAgiva kartavyaM sUtrAditarapArzvakam || 28 // tRtIyaM lakSaNaM proktaM caturthaM lakSaNaM zRNu / tadeva vAmapAdaM tu apasmAraziraH sthitaH // 29 // prAgivaivAvazeSaM tu caturthe lakSaNaM hitam / Eat bANadhare haste madhyarekhAkalAGgulam // 30 // turyAzaM manumAtraM vA trayodazAGgulaM tu vA / . bhAnurudrAGgulaM vA'tha dayantaraM SaDvidhaM bhavet // 31 // tatparaM kUrparaM nItraM zroNipArzva tathA bhavet / kakSAddhanurdhanurhaste maNibandhAntaraM tataH // 32 // tatkare kUrparoddhAraM hRdayAntamudAhRtam / ekadvitricatuSpaJcamAtraM tanmAnakaM tu vA // 33 // sarveSAmapi sAmAnyaM dvayantaraM kathitaM matam / tadeva pUrvahastau dvau kaTako hRdayasthitau // 34 // vAme dakSiNahastaM tu kramAdvaMdvadvayormudA / bANamUlaM ghRtaM savyaM vAmaM bANAgrakaM dhRtam / / 35 / / parahaste dakSiNe TaGkaM dhanUMSi vAmahastake | savye pArzve bhRgurvA'tha vAme gaurIsamAyutam // 36 // apasmAraM vinA pAdaM natasUtraM ca pArzvayoH / evaM caturbhujopetA mUrtiH paJcavidhA bhavet / / 37 // Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 kAzyapazilpe'STaSaSTitamaH paTalaH / atibhaI nato bhedamaSTahastasamanvitam / bANaM ca parazuM khaDgaM yajJaM vai dakSiNe kare // 38 // dhanuSI vismayaM kheTaM mRgahastamathApi vA / vAmahastamidaM khyAtaM pUrvahastAkarAntakam // 39 // yathAzobhaM tathA tujhaM kalpayedgaurisaMyutam / SaSThamapyevamAkhyAtaM saptamaM ca athocyate // 40 // bANaM cakraM tathA zUlaM TaLU vajaM ca dkssinne| dhanuH zaGkha tathA sUciM vismayaM kheTakaM tathA // 41 // vAme paJcakara khyAtamatibhaGgastathopari / tathaiva dakSiNaM jAnuM vAmopari nidhApayet // 42 // tatpUrve yA(vA)mapAdaM tu tale nya[sya] rathopari / rathaM tu mukulopetaM mukula rajjunA''vRtam // 43 / / mukulAbhyantare brahma caturvaktraM caturbhujam / tasya dakSiNahastau dvau veNudaNDakamaNDalum // 44 // kuNDikA padmapAzaM ca vAmahastadvayodhRtam / rathasya mukulAdhastAdRSabhaM cAtivarNakam // 45 // rathaM yApa(pUrve)NamArgeNa klpyetklpvittmH| tripurAntakamAkhyAtamaSTabhedaM dvijottama // 46 // pravAlasadRzaM praNAM(khyaM) sattvarAjasamuzru(saMyutam / sarvAbharaNasaMyuktaM meghavaktraM trinetrakam // 47 // tasya vAme sthitA devI mAguktavidhinA kuru / sAmAnyalakSaNaM kArya tripurAntakamUrtinaH // 48 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe tripurAntakamUrtilakSaNaM nAma saptaSaSTitamaH pttlH| // athASTaSaSTitamaH paTalaH // atha kalyANamUrtestu lakSaNaM vakSyate'dhunA / lalATamadhyavAme tu vAmanetrAvasAnake // 1 // 21 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 kAzyapazilpe'STaSaSTitamaH paTalaH / vAmanAsApuTAnte ca hikkAmadhye calaM bhavet / dakSiNaM nAbhimadhye tu devahatvA (stA ) gulaM bhavet // 2 // nItvA sthitAGghrigulphaH syAnmadhye sUtraM pralambayet | dvayantaraM natamAnaM ca samabhaGgaM yathAkramam // 3 // svastikaM vAmapAdaM tu dakSiNaM kuJcitaM bhavet / dakSiNaM pUrva hastaM tu gaurIdakSiNahastadhRt // 4 // varadaM vAmahastaM tu parahastadvayosta(rva) ram | dakSiNe parazuM vA'tha vAme kRSNamRgaM tathA // 5 // jaTAmukuTasaMyuktaM sarvAbharaNabhUSitam / devaM pravAlavarNAbhaM pArzve tasya vizeSataH // 6 // sasyazyAmanibhA devI prAgvanmAnAdisaMmatAm / utpalaM vAmahaste tu dhRtadakSiNahastakam // 7 // zaMbhordakSiNasaMgrAhya lajjAlambasamanvitam / pUrvasyAnuguNaM zIghraM sarvAbharaNabhUSitam / / 8 / / hastAbhyAM saMspRzedvedau tau (go) yastu kaTiM dvijaH / devAgre kArayetkuNDa homakarma prajApatiH // 9 // zaMbhorvai stanasImAntaM prajezasyodayaM bhavet / caturbhujaM caturvaktraM sarvAbharaNabhUSitam // 10 // ajinaM cAkSamAlA ca vAmahaste'dhare pu ( pa ) re / dakSiNa pUrva hastaM tu ghRtavAmakaraH kramAt // 11 // uttarAbhimukhAsInaH padmapIThe prajApatiH / prabhAmrau devIdevezau devI devasya dakSiNe / / 12 / / dakSiNAbhimukha viSNurhomasyottaradisthitaH / zaMbho mAsIsImAntaM zreSThAyAmaM stanAntakam // 13 // tayormadhye'STa vA bhajya navadhA kezavodayam / zyAmavarNa samaM bhAgaM zaGkhacakraM pare kare // 14 // hiraNyaparakoNApA pUrva hastadvayopari / saMgrAhyaM varade haste sutIrthodakapUrvakam / / 15 / / anAdigotrasaMbhUtaM zrIzaivaM paramezvaram / AdigotrA umA gaurI tatraivAsmindadAmyaham // 16 // Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 267 kAzyapazilpe saptatitamaH paTalaH / ityuktvA varade haste dadyArthoidakaM hriH| aSTa lokezavidyezasiddhapa(ya)zva gaNAdayaH // 17 // RSayazcaiva gandharvA apsarAzca sadaivatAH // 18 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe kalyANamUrtilakSaNaM nAmA STaSaSTitamaH paTalaH / // athaikonasaptatitamaH paTalaH // ardhanArIzamUrtestu lakSaNaM vakSyate zRNu / caturbhuja SaDbhujaM ca dvibhujaM parikIrtitam // 1 // sabhaGga sthaanksyoktmaagnnvaantodyH| svastikaM dakSiNaM pAdamitaraM kuzcitaM bhavet // 2 // vAmArdhaM pArvatIrUpaM dakSiNArdhaM mahezvaram / abhayaM parazuM savye haste vahni zivAMzake // 3 // vRSabhaM mUrtikanyastakUparaM vAmahastake / tadanyadvAmahastaM tu kaTakaM puSpasaMyutam // 4 // dvibhuje varadaM savye vAmahaste tu puSpadhRt / zivAsya(vasyA's)bharaNaM savye vAme zrIbhUSaNAzcitam // 5 // pustakaM dakSiNe pArve vAme strINAM payodharam / athavA kuJcitaM savyaM pAdaM vAmaM tu svastikam // 6 // savyaM zUladharaM hastaM vAme puSkarakaM dhatam / varadaM dakSiNaM hastamanyokSizirapUrvakam // 7 // kapAlaM dakSiNe haste vAmahastaM prasAritam / / dakSiNe raudradRSTiH syAdvAme pArthe tu zItalam // 8 // dukUlaM corumadhyAntaM savyaM gulphAntamanyakam / evaM vistArataH proktamardhanArIzvaraM param // 9 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe'rdhanArIzvaralakSaNaM nAmakonasaptatitamaH paTalaH / // atha saptatitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa gajahAmUrtilakSaNam / lalATamadhyanAsAgraM vAme tu stanamadhyamAt // 1 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 kAzyapazilpe saptatitamaH paTalaH / vAmadvipiNDamadhyAttu pUrvasUtraM prasArayet / tatsUtrAkSiNe vAme pAdapAya'ntaraM dvija // 2 // sASTatriMzatimAtra vA SaTtriMzatyagulaM tu vA / satsUtrAdvAmano(taH) savyapAdAGguSThAntaraM dvija // 3 // ekaviMzatimAtraM vA ekonaviMzadeva vA / caturhastASTahastaM vA sarvAbharaNasaMyutam // 4 // caturbhuja cetpAMzaM ca bhe(ga)jacarma ca dakSiNe / gajAsyaM gajacame syAvAmapAzvakaradvayam // 5 // catudo:vamAkhyAtamaSTahastamayocyate / gajasya mastaka pAzaM gajacarma ca dakSiNe // 6 // gajazRGga kapAlaM ca garjacarma ca vismayam / vAmapArthe tu catvAro hastame(stA hye)vaM prakIrtitam // 7 // zaMbhorcAmAG yadhastAttu gajasyeva tu mastakam / mukuTasyopariSTAttu gajapucchaM prakAzayet // 8 // pArzvayoge jayAyAM tu yathA yuktyA tu kArayet / prabhAmaNDalavaccheSaM gajacarma prakalpayet // 9 // zUlakhaDgadharaM carma gajazRGgaM ca dakSiNe / kapAlaM kheTakaM khaDga gajacarma ca vAmake // 10 // lalATamadhyanAsAgraM dakSiNastanamadhyamAt / savyapIThasya madhyaM tu lambayehahmasUtrakam // 11 // svastikaM vAmapAdaM tu gajasya mastakopari / uddhRtaM dakSiNaM pAdaM vAmamutkuTikaM bhavet // 12 // tadadhripASyoH sphipiNDAvayantaraM caturaGgulam / tajjAnuvAmakakSasya asisUtraM samaM nayet // 13 // evaM dvividhanItvA tu gajahAmUrtirucyate / / dakSasUtrAdumA devI zaMbhIrvAmobhayAnvitam // 14 // evaM hi kalpitaM bimbama(mba rAjAvijayamApnuyAt // 15 // ityaMzumadbhade kAzyapazilpe gajahAmUrtilakSaNaM nAma saptatitamaH paTalaH / - - - Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvisaptatitamaH paTalaH / // athaikasaptatitamaH paTalaH // 229 atha vakSye vizeSeNa pAzupata [sya ] lakSaNam / samapatsthAnakaM proktaM candrazekharamUrtivat // 1 // trinetraM ca caturbAhuM mUrdhakezaM mahAdhanum / abhayaM zUlahastaM ca dakSiNe tu karadvaye // 2 // varadaM cAkSamAlA ca vAmapArzvakaradvaye / pravAlasadRzaprakhyaM saumyanetraM tu zItalam || 3 || sarvAbharaNasaMyuktaM kiMcitprahasitAnanam / nityotsavastha bimbArtha sthAnakaM vAsanaM tu vA // 4 // tadevAgrisamaM varNe raktAkSaM kuTiladra ( a ) vam / tIkSNanetrasya (traizca) saMyuktaM vyAlayajJopavItinam // 5 // jvAlAMnalazikhAkAramatiratnanivAsadhRk / zUlaM tatho (svadho) mukhaM dhRtvA kapAlaM varadoddhRtam // 6 // athavA'bhayaM vinA zUlaM mUlaM dhRtvA tu tatkare / zUlAgraM varadenaiva gavyatiryaggate dhruvam // 7 // dakSiNe varade haste TaGkaM khaGgaM tu vAmake / kautukaM pAzupatanaM baliliGge tu pUjyate // 8 // dhyAnapUjAnimittAyAmetanmUrti vadAmyaham / etanmUrtiM sakRddhyAyetsarvazastravinAzanam // 9 // evaM tu raudramUrtya (rtiM) tu pratimAM naiva kArayet // 10 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe pAzupatamUrtilakSaNaM nAmaikasaptatitamaH paTalaH | // atha dvisaptatitamaH paTalaH // atha kaMkAlamUrtestu lakSaNaM vakSyate'dhunA / pAdau tu pAdukopetau bhikSukaMkAlalakSaNam || 1 | rakSArtha parivArArtha mokSArthaM tu vidhIyate / sthAnakaM gamanaM grAhyaM dvAviMzaM tu pravakSyate // 2 // Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 kAzyapazilpe dvisaptatitamaH paTalaH / sthAnakaM mUlaberaM ca gamanaM cotsavaM bhavet / dArujA lohajA vA'tha sudhAmRnmayazarkarA // 3 // zilA ca citraM vA kuryAtmatimAM vA yathAvidhi / evaM ca pratimAM kuryAnmAnonmAnapramANavit // 4 // pramANamaGvoM kRtvA mAnaM saMgrAhya buddhimAn / agulaiyevasaMyuktairhastatAlavitastibhiH // 5 // AyAdi zubhaM saMgrAhya mAnaM zuddhayarthakaM bhavet / pAdAvadhiSThAnamAnaM dvAratuGgasame'pi vA // 6 // mUlaliGgansamottuGga sArdha dvitriyavaM tu vA / tayormadhyASTabhAgaM tu navadhA tuGgamAnakam / / 7 // utsavodyamamAnena samastavidhirucyate / vAmapAdasthitaM caiva dakSiNaM gamya vakSyate // 8 // pAdau pAdadhRtau caiva bhavedakSiNakuzcitam / pAyUMrdhvadRgbhavetpUrva brahmasUtraM pralambayet // 9 // pUrvahastaM kRtaM vA'pi dakSiNe karSake dhRtam / hiraNyasya kRtaM vA'pi tarjanyaguSThaspRkyayA // 10 // yonisImAvasAnena durvAkAra e(i)vApi vA / atha vAmakare pAtrau(tra) nAbhisImAvasAnakam // 11 // Damaru pU(vA)hamaste tu hanusImAvasAnakam / vAme zUlasya hastaM vA zirikhapikkhaNDasaMyutam // 12 // kakAlaM ca tadane tu bandhayeddhadayopAra / bAhusImAvasAnena tatkanyAcyavikaM bhavet // 13 // ekadvitricaturmAtraM natAdhikyAdimeva hi / sthAnake pUrvasUtraM vA bhaGgamAnamatho zRNu // 14 // lalATavAmapArthe tu netrAnte ca puTAntake / hanorvAme tu hikkAyAM hRdaye kAlakolakam // 15 // nAbhezca dakSiNe sUtraM pakSAGgulamiti trayam / / yoninInaM tu sUtraM vA dakSiNe yugamAtrakam // 16 // vAmapAdasthitaM vA'pi dvipAdAntaramadhyame / sthAnakaM hyevamAkhyAtaM gamaneSu vidhIyate // 17 // Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvisaptatitamaH paTalaH / 231 gamaneSu tu sUtraM vA lalATe vAmapArzvake / vAmAghrigulphamadhye tu dvipAke sUtrakaM bhavet // 18 // sUtraM lalATamadhye ca dakSiNe tu dvayAGgulam / vAme ca puTapArve tu hikkAhRdayamadhyame // 19 // nAbhivAme dvayAra gulyaM yonivAme yugAGgulam / vAmAghrigulphaspRzaM syAdgamanasya tu sUtrakam / / 20 // abhaGgasyoktamArgeNa natamAtraM ca buddhimAn / gamane sUtrakaM vA'pi hastayornIvameva vA // 21 // savyahastatRNaM kuryAtsUtrAdvayantaramaMzakam / dvAviMzatidvayagulaM vA'pi trayoviMzatireva ca // 22 // maNibandhe madhyamAM tu bAhye caiva tathaiva hi / nIvaM tabividhaM caiva pAtre vAmakare'pi vA // 23 // kalAsaptadazaM cASTamAnAnau cA(natazcA)pi nItrakam / nAbhisImAvasAne tu kUrparaM tasya nItrakam // 24 // ma(pa)JcAGgulamatho vA'pi tithiSoDazameva vA / dakSiNaM tRNakaM haste yonisImAvasAnake // 25 // ekadvitricaturmAtraM mRgasasya(sUtra) pralambayet / / jJAnamudrAsiMhakoM yathAsaundaryamAcaret // 26 // vAmahaste pare shuulbaasiimaaksaanke| pUrvasUtraM tathaiva syAd zikhAbaddhasya nItrakam / / 27 // catvAriMzatimAtraM vA zUlaM tu khgu(g)topri(mre)| zUlAgro dhAtuko pIvA kaGkAlaM bandhayetsudhIH // 28 // dakSiNe parahastena DamarUM kaTike'pi vaa|| tu(ka)TidIrghasya vistAraM navAMzairitike'pi vA / / 29 / / maNDaM kSINaM guNAgulyaM padmAkAraM dvipArzvake / balayadvayasaMyuktaM tarjanI Rjuto bhavet // 30 // tarjanyAM gRhyamevaM hi hanusImAvasAnakam / maNibandhasya nInaM tu pUrvasUtraM tathaiva ca // 31 // catvAriMzatimevAhyamaMzAdhikamathApi ca / vAme kapAlapAtraM vA bhAnvaMzaM rasanIvrakam // 32 // Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe dvisaptatitamaH paTalaH / dhanaM meghAgulaM vA'pi suvRttanivraNaM bhavet / makarakuNDalamevaM hi zaGkhapatraM tu vAmake // 33 // jaTAmaNDalamevoktaM vikIrNa kezamaNDalaM / dakSiNe tu zekharaM vA pAjandhirvAmake'pi vA // 34 // karoTimandabandhaM ca dhuttUrakusumAvRtau / vakayakSaM tathaivoktamarkapuSpaizca dUrvakaiH // 35 // pikA(nA)kijagabandhaM ca kaTau rudrAkSamAlikA / nAga kaGkaNaM koSTheSu nAnAratnavibhUSitam // 36 // vyAghracarmAmbaradharaM rudravaktraprakAzitam / bhasmoddhUlitadivyAGgaM kiMcitmahasitAnanam // 37 // etatkaGkAlanAmAsti vAmaskandhopari tyajet / anekabhUtairjAyAbhiH sevitaM vanditaM ca taiH // 38 // balipAtradhRtaM bhUtamagre ge(he)masamanvitam / dattvA svannaM tu tatpAtre nidhAyAkRtijAyayA // 39 // kiMcitprakAzitaM yonisaMyuktaM nt(v)vaassaa| saMbhUtA manasopetA jAyAH sarvatene(trene)kazaH // 40 // dakSiNe kaTipArSe tu kSurikAzcaiva bandhayet / kSurikAhemasaMkAzAmupabandhasamAJcitA // 41 / / ubhayoH pArthayorhaste nAnAnAgairvibhUSitAm / RSibhirdevagandhavaiH siddhavidyAdharAdibhiH // 42 // hRdayaM kalisaMyuktaM sNbhraantmnsaashcitaiH| sarvAnityasadAnandaM sevitAyaiH supUjitam // 43 // vIthIM saMmArjayedvAyuH parjanyo jalasecanam / puSpadRSTikRto devA RSayaH stotrpaatthkaaH||44|| RgyajuHsAmAtharvANaH stutiM kuryuH pare pare / camebandhaM ca kAMsaM ca vINA supirameva ca // 45 // zaGkhadhvanisamAyuktaM paJcavAdyaM mahA(samA)rabhet / tumburunAradAdyaizca jayavAdyaM salakSaNam // 46 // candrAdityAdicidrojAcA(vadrAjaccA)marA divyayoSitaH / sarvalokopakArArthamindrasya savanAdiSu // 47 // Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 kAzyapazilpe dvisaptatitamaH paTalaH / vAbhUtAgamanAdevA yonyevA(nisImA)vasAnakam / (1) paJcatAlena bhUtaM ca mAnonmAnapramANakam // 48 // bhUte tu ziraso(saH)pAtraM dvihastaM sparza eva vA / pAtraha( vistArake vA'pi viMzatiraGgulaM tu vA // 49 // nimnamAnaM dazAGgulyaM khanamekAGgulaM bhavet / / hiraNyaM dakSadigbhAge jAnusImAvasAnakam // 50 // mUrdhanyAdipadAnte ca hariNIM tuGganmeva ca / / devasya pUrvasUtre tu sparzamAnaM tathaiva hi / / 51 // nAsAgre lambayetsUtraM vAmAguSThasya mUlake / jaTAgre viMzadagulyaM trayoviMzadathAgulam // 52 // sparzanaM kukSinAsAgramaguSThamUlaM lambayet / / sUtravAme tu nIbAntamaSTAGgulyazarAGgulam // 53 // tatsUtrAdakSiNAGguSThe nItrakaM tu navAgulam / dazarudrAanlaM vA'tha dvAdazAGgulameva ca / / 54 // sUtrasthAnaM tu nimnaM vA savyapArNyantare'pi vA / dvAviMzadaDalaM vA'pi trayoviMzatimeva vA // 55 // sUtrAtpArtha tu sImAntaM dakSiNAmuSThanimnakam / ekadvitricatuSpazcarasAhulyaM tu nItrakam / / 56 // pIThe dakSiNapAye(zve) tu vedapaJcarasAGgulam / / pAdukAyAmakaM vA'pi pAdatAlAyasIma(vasAna)kam / / 57 // utsedhena guNAmulyamUvamAnaM tu padmakam / tarjanyaGguSThayormadhye mukulAkRti bandhayet // 58 // dvayagulaM kumudotsedhaM suvRttaM sundaraM bhavet / kailAsazikhare ramye zrIgandhe devanAyakama // 59 // RSINAM saMgame prItyA bhagavAnparamezvaraH / daNDakAraNyalIlAyAM munInAM sarvazAntaye // 60 / / teSAM zrINAM ca paurandhrA(ndhye) vighAtAya ca lIlayA / bhikSAsvarUpaM nagnena kaTisUtravivarjitaH / / 61 // ityayaM paramezAnaH kailAsaM traivinIyatam / / bhikSA karomyahaM vibha kaGkAlasya tu mokSaNam // 62 // Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 kAzyapazilpe trisaptatitamaH paTalaH / kAzyapa uvAca tvayA vai vardhitaM cAsya kaGkAlasyo(sya) phalaM katham / ziva uvAca--- idAnI purato vipra kathyate tatsavistaram / / 63 // tadahaM bhuvanAdIni yaace'bhypurskrH| kampitastu samastAni bhuvanAnyadhivAsitaH // 64 // prArthayeyastu mAM bhikSA mAsaM bhayanivRttaye / aNDAnAM susthitArtha ca sarvalokopakArakam // 65 // kaGkAlamocanAntaM tu taddhanaivamahaM dvija / bhikSAnte mocayedetatkaGkAlamabhayaM bhavet // 66 // kAzyapa uvAca evaM kaGkAlamAkhyAtaM karirartha(haramardhahari) zRNu // 67 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe kaGkAlamUrtilakSaNaM nAma dvisaptatitamaH paTalaH / // atha trisaptatitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa harira(ma)rdhaharaM param / ArjavaM svasthi(sti)kaM sthAnaM sthAnakaM samapAdakam // 1 // dakSiNaM cAbhayaM vAma(me) kaTakaM pUrimAzritam / parazuM dakSiNe vAme (bhAge) zaGkhAyudhadharaM param / / 2 // savye vAme ca mukuTe jaTAkirITamaNDitam / pravAlaM zyAmarUpaM tu tasyo(ccho)bhAbharaNAnvitam // 3 // dakSiNe tUgradRSTiH syAdvAme dRSTiH sa(su)zItalam (laa)| kiMcitprakAzitAdhaM ca dRSTayA tu tallalATake // 4 // sarvAbharaNasaMyuktaM digambarasamanvitam / zirazcakrasamAyuktaM tasya lakSaNamucyate / / 5 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe catuHsaptatitamaH paTalaH / rudrAMzavizAlaM tu tadbhAgAMzena vardhitam / ghanaM suvRttacakraM ca padmAkRtima ( a )thApi vA // 6 // zirazcakravizAlaM tu saptabhAgekabhAgikam | zirasacaRnAlasya vistAraM dvijasattama // 7 // cakravAmatribhAgakaM cakradaM zirasonnatam | agre lalATapaTTasya zirazcakrasya nAlakam // 8 // cakraM tarjanImAlambya puSpamAlAM ca madhyamAm / sarveSAM devadevInAmevameva samAcaret // 9 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe haryardhaharalakSaNaM nAmAtrasaptatitamaH paTalaH / || atha catuHsaptatitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa bhikSATanamahezvaram | pAdau pAdukasaMyuktau vAmapAdaM tu svastikam // 1 // ISaduddhRtya savyaM tu pADhaM tuGga navotsavam / lalATamadhyamAsavye navASTau vA yavAntare // 2 // nAsAgreda (tva) dhare vAme hikkAmadhyaM tu vAmake / hRnmadhyanAbhisavye tu SoDazaM tu yavAntaram // 3 // svastyAGghrigulphamadhye tu pUrvasUtraM pralambayet / abhaGgaM sanataM kArya samabhaGgamathApi vA // 4 // pAdau pAdukasaMyuktau pAdukArahitau tu vA / suvikIrNajaTAbhAro jaTAmaNDala eva vA // 5 // praNamaM ca jaTAbhAraM nagnarUpaM natAnanam | lalATapaTTasaMyuktaM karoTArgha tu zekharam || 6 || sarvAbharaNasaMyuktaM kaTisUtravivarjitam / zuddhazvetanibhaM proktaM mAnaM nAgavibhUSitam // 7 // dakSiNe pUrva hastaM tu mRgasyA''sannakaM bhavet / vAme tu pUrvahastaM tu varadaM syAtkapAladhRt // 8 // 235 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 kAzyapazilpe SaTsaptatitamaH paTalaH / dakSiNe parahaste tu DamaruM ca dharedvija / vAme tu zikhipiJchaM ca kartavyaM zItalaM dhRtam // 9 // sitavastrottarIyaM tu nAgena kaTiveSTitam / zvetayajJopavItaM tu nIlavarNatripuNDadhRt // 10 // padmapIThopariSTAt zeSaM kAlamUrtivat // 11 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe bhikSATanamUrtilakSaNaM nAma catuHsaptatitamaH paTalaH / // atha paJcasaptatitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa caNDezAnugrahaM param | umAsahitavatsarvaM vAme kiMcinnatAnanam // 1 // dakSiNe tvabhayaM varjya tathA tvAbharaNaM bhavet / mavA (tadvA ) me kaTakaM nyasya adhastAcaNDamUrtinAm || 2 || hRdayAJjalisaMyuktI hastau tadabhisaMyutam / AsanAdisukhAsInaM caNDezaM varNasaMnibham // 3 // devadevezvarau madhye skandamUrtiM vinA budhaH / caNDezAnugrahaM khyAtaM dakSiNaM kIrtitaM param // 4 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe caNDezAnugraho nAma paJcasaptatitamaH paTalaH | // atha SaTsaptatitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa dakSiNAmUrtilakSaNam / lambayedakSiNaM pAdaM vAmAGghrinala[kA]grakram // 1 // savyorvagraM nidhAtavyaM vAmapAdaM tu zAyayet / lalATadakSiNe savye netrAntaM tatpuTAntake // 2 // yatrayAntaraM nItvA lambya nAbhestu madhyame / mUlaM tu madhye syAtpUrvasUtraM pralambayet // 3 // Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaTsaptatitamaH paTalaH / natamatyarthamAtraM syAJcaturbhujasamanvitam / dakSiNa pUrvahaste tu akSamAlAdharaM param // 4 // varadaM pUrvahasta syAdaSTahastamathApi vaa| vAmajAnUpariSTAJca varade talapRSTakam // 5 // vAmajAnUpariSTAttu daNDake kUparAnnyaset / vAme cAparahastaM tu vahnirvA vyAlameva vA // 6 // ardhenduvaktraM sarvAGga mama dAsyati kopakam / (1) vikIrNamUrdhajaM vA'pi jaTAmaNDalameva vA // 7 // vAme dhattUranAgau ca dakSiNe candrazekharam / / hasitaM vaktrasaMyuktaM sarvAbharaNabhUSitam // 8 // sitavastrottarIyaM ca sitayajJopavItinam / trinetraM dhavalaM cAme savye makarakuNDalam // 9 // karNI tu patrazaGkha syAtkuNDalairvA'thamaNDitam / rudrAkSe(kSaiH) kaNThamAlAbhA ha(bhiha)nmAlAM ca vimU(lAbhizca bhUSitam // 10 // vyAghracarmAmbaropetaM sarvaklezavivarjitam / nArado jamadagnizca vasiSTho bhRgu dakSiNe // 11 // bharadvAjazca zunakazvAgastyo vaampaarshvke| vanditaM kinnarAdyA(2)stu vaTavRkSasamAzritAH(taiH) / / 12 / / apasmAropariSTAttu lambapAdatalaM nyaset / sUtraM tatpAdapAye tu vedaM syAnmanumAtrakam // 13 // sUtraM tatpAdajAnvostu dvayantaraM bhAnumAtrakam / / zyAmavarNamapasmAraM nAgalIlAsamanvitam // 14 // dharmavyAkhyAnamityevaM klyyetklpvittmH| tadeva vAmapAdenakuTi[kkuTAsanasaMyutam / / 15 // pUrvahastadvayorvINAdhRtaM yuktyA dvijottama / zeSa mAgiva kartavyametadvINAdharaM param // 16 // tadeva vINAhInaM tu jJAnamudrAbhayAnvitam / vAmaM prasAritaM hastaM vAmajAnvordhvako(ka)param // 17 // dakSiNe tu pare cAkSamAlAM vAme'bjamutpalam / zuddhazvetanibhaM varNa zeSaM pUrvavadAcaret // 18 // Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptasaptatitamaH paTalaH / jhAnamUrtiriti khyAtaM sarvAlaMkArasaMyutam / anyonyAghritalaM vipra spipiNDAtha (dhaH) prakalpayet // 19 // jJAnamudrA hi(ha)disthAre(ne) tvabhyantaradhRtaM karam / varadaM vAmahaste tu medapIThopari nyaset // 20 // dakSiNe cAbjamAlA(vA) mAlA'bjaM vaamhstke| nAsAgraM tu samIkSyAkSAvArjavaM sUtrabhedakAH / / 21 / / apare tu jaTAlambamRSibhiH sevitaM param / / yogamUrtiriti syAtaM dhyAne duHkhanivRttidam // 22 // lambayedakSiNaM pAdaM vAmamutkuTikAsanam / yogapaTTa tathA baddhvA dehaM cotkuTikAdhike // 23 // prasArya vAmahastaM tu vAmajAnUpari dvija / prAgivaiva kRtaM zeSaM tadapi yogamUrti (vat ) // 24 // UrU mUni samAyuktau anyonyaM pAdapArNiko / yogapaTTikayopetaM jaGghAmadhyaM dvijottama / / 25 // prasAye pUrvahastau tu jAnUpari nidhaapito|| apare dakSiNe cAkSau vAmadvA(kSamAlA vA)me kmnnddp:(lu:)||26|| jaTAmaNDalasaMyuktaM karodhyA(TyA) candrazekharam / nIlagrIvAsamAyuktaM zavakundendusaMnibham // 27 // apare cArpayevRkSaH nAnAsarpavibhUSitaH / hanmAlAkaNemAlAdyAdavAvakSovirAjitam // 28 / / vaTavRkSaM samAzritya RSibhiH sevitaM padam / yogamUrtiriti khyAtaM sarvapApaharaM param // 29 // evaM [cA nekabhedena dakSiNAmUrtilakSaNam // 30 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe dakSiNAmUrtilakSaNaM nAma SaTsaptatitamaH pttlH| / / atha saptasaptatitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa kAlahAmUrtilakSaNam / vasunandaM tu dezAMzaM vAna(bhAga)mAnaM dvijottama // 1 // Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptasaptatitamaH paTalaH / 4 // sUtraM bhAnvaGgulaM vA'tha netrasUtraM mayocyate / lalATadakSiNe savye tantramadhye tathaiva ca // 2 // hikkAsUtraM ca vAme tu vAmastanAkSaM dakSiNe / nAbhimadhye tu vAme tu sUtrAntaraM yavASTakam // 3 // memUlasya madhye tu vAme SaDagulaM nyaset / sthitAGghrigulphamadhye tu pUrvasUtraM pralambayet // devasya dakSiNaM pAdaM padmapadmopari sthitam | prathamaM nRttamUrtistu dakSiNe sthitapAdavat // 5 // vAmapAdaM dhRtadhRtya kuJcitaM talamuddhRtam | aGguSThamuddhRtaM cAgre kAlasya hRdayaM nyaset // 6 // sudRSTiH syAttrinetraM ca jaTAmukuTamaNDitam / caturbhujasamAyuktamaSTahastamathApi vA // 7 // dakSiNe pUrva hastaM tu zUlaM khaTvAGgamuddhRtam / dakSiNe parahastaM tu parazuM varadaM tathA // 8 // vAme pUrvakaraM nAbhisImAntaM sUcyato ( dho)gatam / sUcyagraM pUrvasUtrAntaM kalAma ( pa ) JcAgulaM tu vA // 9 // karNazUladhare haste maNibandhAntaraM budhaH / vAme tu parahastaM tu vismayaM parikalpayet // 10 // hikkAsUtraM samaM TaGkAkaradvayAntaraM mukham / uSNISAntaM samuddhRtya vismayo'nAmikAgrakam // 11 // kAntaM maNibandhAntaM zUlahaste samAntaram / caturdeve (rhastA)khyamAkhyAtamaSTahastamatha zRNu // 12 // zUlaM parazuvajraM ca khargaM dakSiNahastake | dvibhujaM vA dvipAdaM vA sudaMSTraM pAdapANikam // 13 // karaNDamukuTopetaM masUryArAsyanirgamam / mahAbhavya samAyuktaM sapAzaM hRdayaM calam // 14 // vikIrNakezakaM dRSTvA zAyayedUrdhvavaktrakam / kAhAmUrtimevaM hi proktaM liGgodbhave tathA // 15 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe kAlahAmUrtilakSaNaM nAma saptasaptatitamaH paTalaH / 239 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 kAzyapazilpe ekonAzItitamaH paTalaH / // athASTasaptatitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa liGgodbhavamidaM zRNu / liGgAkArasya madhye tu candrazekhara mUrtivat // 1 // nalakA pAda (kA'Gghri) talAvi liGgamUDhasamanvitam / pitAmahasarUpeNa UrdhvAGgaM vAmapArzvake // 2 // viSNuvAhana rUpeNa dakSiNAMzaM tathAgatam / viSNurdakSiNapArzve tu vAmapArzve pitAmahaH // 3 // hRdayAJjalisaMyuktau sthitau tu liGgamucyate / raktazyAmahiraNyAbhaM liGgaH viSNupitAmaham // 4 // evaM liGgodbhavaM khyAtaM vRkSasaMgrahaNaM zRNu // 5 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe liGgodbhavalakSaNaM nAmAsaptatitamaH : paTalaH / // athaikonAzItitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa vRkSasaMgrahaNaM param / devAnAM caiva devInAM zUlArthaM vRkSamucyate // 1 // strIpuMnapuMsakaM ceti vRkSabhedaM tridhA bhavet / suSiraM snigdhabhUmau vAssvarjanIyaM dRDhaM khata ( na ) m // 2 // alpagandhasamAyuktaM phalaM puSpaM dRDhaM ghanam / zItaloSNaM ca saMmizraM la (ma ) noharasamanvitam // 3 // etatpulliGgamAkhyAtaM devAnAM tadihocyate / trigdhe nigdhaM ca bhUmau vA tvArjayitvA'timArdulam // 4 // mUlAdagrAtkramAtkSINaM puSpaM caiva malambanam / atimArdavasaMyuktamatizItalasaMyutam // 5 // atisnehasamAyuktaM rasacaiva samArabhet / etatstrIvRkSamAkhyAtaM devInAM zUlayogyakam // 6 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonAzItitamaH paTalaH / kSINamUlaM samAkhyAtaM phalapuSpaM tathaiva ca / atidurbalamAkhyAtaM yattatpaNDa (Ta) muMdAhRtam // 7 // candanaM camparka caiva raktacandanameva ca / cAlaM ca khAdiraM caiva somazIrSadiduktakam // 8 // ardhanArIzivaM caiva rAjAtaM ca mayUrakam / padmakaM kuTajaM caiva saptaparNe ca satvakam // 9 / / zUlayogyaM kramAtkhyAtaM teSvantasthadRDhaM grahet / jIrNaparNAntazrityAvA'zirazUnyAtrizikhinA // 10 // svayaM patitavRkSaM ca svayameva tu zoSitam / kaThakATharasaMyuktaM vyAlapakSa (kSi) samAzritam // 11 // nRpamandiramAzritya karmakArAlayAnvitam / 241 agnidagdhAca vRkSAzca karmAntaraniyojitAH // 12 // varjayettu prayatnena gRhIte karmanAzanam / tasmAtsarvaprayatnena doSADhayAnparivarjayet // 13 // zastapakSArkSavAreSu zastavRkSAMtha saMgrahet / AcAryaH zilpakartA ca vRkSasthAnaM tu saMtrajet // 14 // vRkSAdadhastAru (tR) NAdi vyapo lepanaM kuru / etanmantraM samuccArya aSTadikSu baliM kSipet // 15 // etadakSAzritA devA dAnavAzca pizAcakAH / nAgA garuDagandharvAH siddhavidyAdharAzca ye // 16 // ayaM trimbArthavRkSastu gacchadhvaM ra(sva) hitAya vai / ityuktvA ca baliM dadyAddadhyarjAta (dhyodanaM) sapuSpakam // 17 // raktacandanasaMyuktaM gandhatoyasamanvitam / vRkSasyaizAnadigbhAge pitA (kartA) homaM samAcaret // 18 // sthaNDilaM saikataM kuryAddhastamAtra pramANakam / agnyAdhAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret // 19 // samidAjyaca rubhistu homaM kRtvA zivaM dvijaH / samidho hRdayenaiva mUlenAjyaM ca homayet // 20 // Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekonAzItitamaH paTalaH / aghoreNa caruM hutvA pratyekASTazatAhutIH / jayAdirabhyAtAnaizca rASTrabhyazcaiva(bhRdbhizca) homayet // 21 // tatastvagniM samudrAsya vRkSaM prokSya zivAmbhasA / zivAtmaketimantraM tu japA(pandra)kSaM spRzebudhaH // 22 // vRkSasya pUrvabhAge tu mukhaM pRSThaM tu pazcime / dakSiNaM savyapArzva syAdvAmapAva tathottaram // 23 // jJAtvaivA''lakSayitvA tu tasya cchedanamAcaret / astramantraM japedhurma mUlaM trizchedyalakSayet // 24 // kSIratoyadrupa(ma)zceSTasunuvArthe tu zobhanam / astrasuveNa mantreNa zaktihoma samAcaret / / 25 / / vRkSamUlaM tu zeSa tu sthapatirjapayetkramAt / . pUrve cottaradeze tu vRkSasyAtapa(sya pata)naM zubham // 26 // anyadikpatitaM vRkSaM varjayettu prayatnataH / skanda(ndha)cchedaM tataH kuryAdabjavamAntaraM kuru // 27 // gavyairgandhodakaiH snApya gandhamAlyairalaMkRtam / navavastreNa saMchAdya dAMbhiH(NAM) sUkSmarajjunA // 28 // syandane zivikAM ropya skandhe dhRtvA'thavA budhau(dhaH) / dhRtvA zazannadaM dattvA karmamaNDapamAdizet // 29 // (1) maNDapamArjanaM kRtvA gomayAlepanaM kuru / gavyairgandhodakaiH prA(slA)pyagandhamAlyairalaMkRtam / / 30 // dviSa(piSTa)cUrNairalaMkRtvA tanmadhye pUrNavA budhaH / sthaNDilaM kArayedvidvAnzUladIrghasamAyatam // 31 // vistArArdhaM tadadha vA caturaGgulamuttamam / prAgauH zA(graM sthA)mayettasminrathU(zU)lavRkSasya(madhomukham 32 AzuSke rakSayedvidvAn samaM pakSamathApi vA / pazcAduktaM tu kartavyaM tvaritaM tu na kArayet // 33 // ityaMzumateMde kAzyapazilpe vRkSasaMgrahaNaM nAmai konAzItitamaH paTalaH / Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'zItitamaH paTalaH / 243 // athAzItitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa zUlalakSaNamuttamam / zuddhakAyaza(sa)maM vezma daNDadIrghamudAhRtam // 1 // madhyodaraM vizAlaM syAccaturbhAgaikavistaram / / mUlAdaSTAMzahIne tu tasyAgrasya samaM bhavet // 2 // nAbhyantaM caturazraM tu hikAntaM vasukoNakam / tadUdhai vRttamAkhyAtaM zeSaM vRttaM tathaiva ca // 3 // dvAtriMzadamulAyAmaM vaikadaNDAyataM bhavet / vistAraM sArdhaSaNmAtraM sArdhasaptAGgulaM tu vA // 4 // vistarArdhaM ghanaM khyAtaM pkssdnnddaantmucyte| agraM yugAGgulaM khyAtaM madhyAdagraM kramAtkRzam // 5 // pakSadaNDasya madhye tu cchidraM vA'dhai guNAGgulam / hikkAsUtrodayasyAdhaM yAvadvadya(da)dazAGgulam // 6 // pakSadaNDosImA syAdvayaMzadaNDe tu yojayet / SoDazAGgulamAyAma kaTidaNDasya dezikaH // 7 // vasvagulaM tu tattAraM ghanaM vedAGgulaM bhvet| madhye yugAGgulaM chidraM tAraM paJcAGgulodayaH / / 8 / / kaTidaNDolasImAdvA dvayaMzadaNDe tu yojayet / pakSadaNDAda(zra)yo vipra kaTidaNDAzrayo'pi vA // 9 // yathAvatkAMzakaM kuryAdanena vidhinA kuru / ekadvitricatuSpaJcaSaTsaptASTakaraM tu vA // 10 // dvimukho'pi tu kAraM yantu saMkhyA vakizirAnvitam / (1) dvayaGgulaM tu ziravAyAmamastaM saMkhyocitastu tam // 11 // pakSadaNDaM vizAlaM tu hastasaMkhyA tu bhAjite / zilAvyAsaM tadevAMzaM mAlAgre tu kramAtkRzam // 12 // kaTidaNDAzrayaM dvayekaM zikhAyAma guNAgulam / sArdhAGgulaM tu tattAraM vRttaM tatsamatadadhanam // 13 // Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 kAzyapazilpe'zItitamaH pttlH| sthAnakaM sakalaM cettu mA(U)rudIrghapAridvija / aSTAGgulaM samAropya UruzUlAyataM bhavet // 14 // suzItaM sakale coru dIrghAdU;STamAtR(tra)kam / UruzUlasuSi kRtvA kaTidaNDAgrayorbudhaH // 15 // zikhAyAM tu samAyojya yAvaddhala(nA)ntaraM yathA / jAnumAtraM dvidhA kRtvA UrujaGghAna(nta)yorApa // 16 // ArohayecchikhAmAnaM tasmAdAropayedbudhaH / guNAkulaM zikhAmAnaM javAdI?rupayutam // 17 // madhyabindusamAyuktamUrkhAgraM tu zikhAnvitam / jaGghAnAgekatAbhyAsaM............udAhRtam // 18 // UrdhAzrayojasnigdhAsAgrahastha(sta)zikharaM budhH|| guNAGgulaM zikhAmAnaM jAnusaMghichUinAvadhA(dhyucchritAvadhi / / 19 / / saMdhibhinnAzrazUlaM tu eka eva vidhIyate / jaoNdIrghopariSTAttu tale mAnaM tu ropayet // 20 // Urumadhye tribhAgaikamarudaNDasya vistRtam / tasyAgraM tu tripAdaM syAjjaGghAmUlaM ca tatsamam // 21 // dhAmUlatribhAgaikaM hInaM jaGghAgravistRtam / kriyApAdatalAyAmaM kRtvA bhAgaM ca vA''yatam // 22 // talAgravistRtaM dvitridvayazaM (tu) vistRtAnvitam / etatpAdatalavyAsaM uddhyAyatAparosthitam / / 23 // kartavyaM suSiraM tattu javAgrAsthU(tstU)pikAyutam / yojya snigdhaM dRDhaM kRtvA yadvizUlamathocyate // 24 // .. bAhumUlavizAlaM tu guNAgulamudAhRtam / / agradvayAgulaM vyAsaM proSThamUlaM ca tatsamam / / 25 / / sArdhadvayAGgulaM vA'tha proSThamUlavizAlakam / tanmUlavistRtArtha(dhaiM) syAtprakoSThAgravizAlakam // 26 // bAhuprakoSThayozcaiva kUrparau jAnuvadbhavet / / dvayaGgulaM tu zikhAmAnaM yojayettadRDhaM yathA // 27 // pArSayorvardhanaM caiva cAMzadaNDe tu yojayet / atipakSAntaraM dIrgha tavyAsaM tu guNAGgulam // 28 // Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 kAzyapazilpe'zItitamaH paTalaH / 245 vaMzadaNDasamAnamra UrdhvakAyastavAnvitam / . . .. agre tu pakSadaNDe tu mUladaNDe tu yonayet // 29 // svAgramUle tadA tasya pArthavaMze dvayopari / hastapAdatalAgre'tra tAmrapAtreNa yojayet // 30 // Arjayedvastravimbe vA zUlazcaivAvadaM kuru / devAnAM zUlamevaM syAdambarANAM tu vakSyate // 31 // madhyodaraM tribhAjyaiva ekAMzaM vaMzavistaram / aSTAMzaM hInamagraM syAdvizAlaM tasya sUtrakam // 32 // bAhuparyantavistAraM vA tanya(rayA)thamivArjitam / pakSadaNDAyataM zeSaM tasyArdhaM vistRtaM bhavet // 33 // tadardha bAhudai khyAtaM kaTidaNDamathocyate / kaTitAreNa bhUtAMzaM yugAMzenAntadIrghakam // 34 // zeSa prAgivakartavyaM kazcadveSamatha zRNu / Asane vaMzadaNDaM tu vasvagulaM tu rekhayet / / 35 / / yugAMzaM pRSThamAnaM tu zeSaM kartazupozanam / javAdaNDAnta vi(Sa)mA devayetsthAnake budhaH // 36 // . garbhAnaM tu pravedhaM tu tato'dhasthaM tu tadbhavet / . zUlamevaM samAkhyAtapupazUlamathocyate // 37 // bhittimadhyaM samArabhya pakSadaNDakarAntakam / .. upazUlAyataM proktamaSTAGmulaM nataM bhavet // 38 // vedAGgulaM tu tannInaM zUlayogyaM same budhaH / zUlavyAsasamaM vadhyAcchidraM tadvizadAnvitam // 39 / / bhittimadhyaM tu mUlaM syAnmUlaM badhvA dRDhaM budhaH / pakSadaNDaM kaTIdaNDaM dhRtvA zUlAkhyazUlakam // 40 // chidre dRDhataraM baddhvA tatpare kIlabandhitam / upazUlavidhAnaM ca pakSadaNDapuraM samam // 41 / / upazUlazikhAyAM tu vaMzAgre suSiraM kuru / loharja dAruNaM vA'tha kIlakaM yojayedRDham // 42 // Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 kAzyapazilpa ekAzItitamaH paTalaH / vimbArthaM zUlamAkhyAtaM tasmAduktaM samAcaret / zUlalakSaNamAkhyAtaM zUlasthApanamucyate // 43 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe zUlalakSaNaM nAmA zItitamaH paTalaH / !! athaikAzItitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa zUlasthApanamuttamam / karSaNAdhudite mAse ri(R)le vAre sulagnake // 1 // nizcitya sthApanaM tasya puraH kRtvA'GkurArpaNam / prAsAdasyAgrato deze maNDapaM caturazrakam // 2 // paJcasaptakaraM vA'tha padatrayasamAyutam / SoDazastambha[saMyuktaM dvAdazastambhasaMyutam // 3 // talamaSTAGgulotsedhaM pa(bhi)ttivyAsavituGga kam / yathAlAbhaM parINAhaM vAmakaM nIvraNaM dRDham // 4 // valayaM vaMzanAsADhayaM nAlikeraphalAdibhiH / zA(sthA)payettu vidhAnena muktAgraM darbhamAlikA // 5 // taraGga veSTanopetaM varatoraNasaMyutam / caturdvArasamAyuktaM stambhaveSTanasaMyutam // 6 // caturaM vinA'nyatra nizchidraM jAlakaM tu vA / maNDapasya tribhAgaikaM vedikodayamucyate // 7 // guNAGgulaM vizAlozca(caM) mdhyaayoddhtpettikaa| darpaNodarasaMkAzaM kRtvA rUpaM dRDhaM likhet / / 8 // paritazcAgnikuNDAni anena vidhinA kuru / / caturazraM dhanurvRttaM padmapUrvAdidikSu ca // 9 // ca(za)krazaMkarayormadhye vRttakuNDaM prakalpayet / kuNDamevaM samAkhyAtaM kevalAnAM vizeSataH // 10 // gaurIsahitabimbaM cettatkoNeSvardhapatravat / kuNDAni kalpayeccheSaM prAgivaiva prakalpayet // 11 // Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekAzItitamaH paTalaH / kuNDalakSaNavatkuryAtsarvakuNDAni dezikaH / momayAlepanaM kRtvA piSTacUrNairalaMkRtam // 12 // brAhmaNAnbhojayettasminpuNyAhaM vAcayettataH / mahendrastu padaM yAvaddhomaM kRtvA vidhAnataH // 13 // vedikAM (cA)vAgnikuNDaM ca paryanikaraNaM kuru / nirdiSTAdivasAtpUrva rAtrau (ta) dadhivAsanam // 14 // sthaNDilaM vedikAyAM tu aSTadro (Nai)va zAlibhiH / kartavyaM nAlikerasya sASTapatraM sakIrNa (kArNa) kam // 15 // taNDulaistiladarbhaizca rA(lA)japuSpairalaMkRtam / * 247 zayanaM cAhatenaiva vastreNaiva prakalpayet // 16 // dhUpadIpaiH samAyuktaM puSpagandhaiH samarcayet / maNDapaM co(syo ) tare pArzve snAnazubhraM prakalpayet // 17 // tanmadhye dArupIThaM tu nyasyA (syetta ) syopari dvijaH / prAGmukhaM sthApayecchUlaM paJcagavyAbhiSecitam // 18 // zuci havyeti mantreNa kRtvA gandhodakai (I) daH / sthApayedevaM devIM ca gandhapuSpaiH samarcayet // 19 // kautukaM bandhayedevAMstato dakSiNahastayoH / svarNakArpAsasUtrairvA kavacaireva bandhayet // 20 // lambakUrcasamAyuktaM vAdyadhvanisamAyutam / zayanaM zA(sthA)payecchUlaM prAkchira cordhvavaktrakam // 21 // tasya vAme yumAdevI zUlaM vai zAyayetsudhIH / tayoH ziro'gnike deze sthApayettu paTadvayam // 22 // sUtraM sarvAbhidhAnaM ca sakUrca vakhaveSTanam / droNakumbhAmbusaMpUrNa zivakumbhaM taducyate // 23 // tasyArdhaM toyasaMpUrNa prAgvatsUtrAdibhiryutam / maurIbIjasamAyuktaM gotra ( gaurI kumbhamidaM param // 24 // tanmUlamadhyame kumbhaM nyasya kumbhA (gandhA) dibhiryajet / maurIkumbhe tu tasyAstu mantraM nyasya vizeSataH // 25 // parito'STaghaTAnnyasya sUtrAdyaivaH samanvitAn / viSezAnmUlamantreva sthApya gandhAdibhiryajet // 26 // Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 kAzyapazilpa ekAzItitamaH paTalaH / vAstuhomAdikuNDe tu agniM saMsthApya dezikaH / agnyAdhAnAdikaM sarvamagnikAryoktamAcaret // 27 // agnyartha pUrvakuNDe nu vahnimAgneyagocare / yAmye caudumbaraM khyAtaM khadiraM nai(krotiM dvija / / 28 / / bimbaM pazcimabhAge tu mayUraM vAyugocare / paTaM vai saumyakuNDe tu khadiraM vAstu dezikaH // 29 // pradhAne brahmavRkSaH syAtsamidvauri(gaurI)samanvitam / vidyAkuNDeSu kuNDAni gaurIhInAni kArayet // 30 // samido hRdayenaiva puruSeNa ghRtA''hutIH / aghoreNa caruM hutvA dA(tvA)yAM vAme tu homayet // 31 // carusminzANa(mIzAna)mantreNa tilaM vai zirasAhutiH / sarSapaM kavacenaiva zikhAmaGgalamucyate // 32 // galamastreNa mantreNa pratyahaM juhuyAcchatam / ucyate vyAhRti hutvA devadevyucitaM samam // 33 // jayAdibhi(bai)rabhyAtAnaizca rASTrabhRccaiva(dbhizca) homayet / dizAstradhyAyataM vedAMstotraistu[hi zikhAmukhaiH // 34 // adhyAnaM kRtatodagramupAMzuM homamAcaret / devadevIzayomUlamantrairaSTAdazA''hutIH // 35 // ghRtAhutIstu kartavyaM bhasmasnAnamataH param / zuklavastrosarIyaM ca zuklayajJopavItadhRt / / 36 // zuklamAlAnulepAdyaistriSu pnycaanggbhuussnnaiH| . pavitrapANinopetaH sakalIkRtavigrahaH // 37 // AcAryaH suprasannAyuH (syaH) shivdvijkulottmH| pravizya garbhagehaM ta ekAzItipadaM kuru // 38 // maNDUkAkhyapadaM vA'tha saptasaptAMza eva vA / garbhagehe tu kartavyaM jJAtvA brahmodayaM param // 39 // sthAnakaM devikAMze tu AsanaM mAnuSe pade / garbhagehapare bhAge sthApayedezikottamaH / / 4. // AsanaM bhadrapIThena sthAnakaM vedikopari / mAguktavidhinA pIThavyAsAyAgo(mo)dayAdayaH // 41 // Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpa ekAzItitamaH paTalaH / 249 kartavyaM sundaraM tasminnAdhArAkhyAzalAM nyaset / pIThagrAhyatripAdaM tu AsA(dhA)rAkhyazilAtalam // 42 // samagramAyataM vA'pi tadardha taddhanaM bhavet / sthAnakaM sakalaM cettu pAdAdhastAdvijottama // 43 // AdhArAkhyazilAyAM tu ratnAmulyaM prakalpayet / nimnaM paDaGgalaM khyAtaM kartavyaM saguNAkulam // 44 // mUle tu navaratnaM vA homapAtraM vinikSipet / / zUlapAdatalAdhastAt SaNmAtraM vA''yatAnvitam // 45 // prAgeva kalpayeddhImAnasthApanArtha balAnvitam / pravezega(vizedgarbhagehe (he) tu mUlamantraM samuccaran // 46 // sthApayettu pade zUlaM mUlamantraM dRDhaM tathA / aSTavandhaM dRdaM kRtvA sudhayA ca vizeSataH // 47 // tasya vAme tathA sthApyaM gaurIzUlaM vizeSataH / AdhArAkhyAzilAyAM ca garbhabhAjanamAga(ya)tam // 48 // paJcaSaTsaptamAtra vA gartavyAsaM tathA tasa(sama)m / garbhanyAsaM tu tatraiva garbhabhAjanasaMyutam // 49 // prAguktavidhinA samyakgandhapuSpAdibhiryajet / sthApayetpUrvavacchUlaM mUlaM vai da(garbhabhAjanam // 50 // athAzeSaM tu yatkarma zilpibhistu vizeSataH / kartavyaM lakSaNopetaM sthapatiH zilpirucyate // 51 // sthapatiH zilpakarmA ca yogyA tva(gyastva)nyastu kArayet / kRtaM cedanyathA vipra karturicchA bhaviSyati // 52 // AcAryaH pUjayettatra paJcaniSkaM hiraNmayam / zUlasthApanamAkhyAtaM rajjubandhamatha zRNu // 53 // ityaMzumadbhade kAzyapazilpe zUlapANilakSaNaM nAmai kAzItitamaH paTalaH / Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe vyazItitamaH paTalaH / // atha dvayazItitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa rajjubandhaM savistaram / sarvazUlasya bandhastu tAmrapatraiH suveSTayet // 1 // zUle'STabandhamAlipya rajjubandhaM tataH kuru / zrIveSTakaM duruSkaM ca guggulaM ca guDaM tathA / / 2 // sarjakaM gairikaM caiva dhRtataile'STabandhanam / zrIveSTakaM caturbhAgaM kunduruSkaM guNAMzakam // 3 // guggulaM paJcabhAgaM syAdekAMzaM gulamucyate / sarjakaH sa tu vasvaMzaM gairikaM tu guNAlam / / 4 / / paDete sUkSmacUrNa tu kRtvaa''jytailmishrtaaH| . mRtpAtre tu vinikSipya pacetkSaudrAdikaM varam // 5 // tathaiva zUlamAlipya rajjubandhaM tataH kuru / / rajjubandhastu nAhe tu madhyaM syAdUvegaM tridhA // 6 // suSumnA madhyamA khyAtA piGgalA tasya dakSiNA / iDA vai tasya vAmasthA prdhaanenaadhyaastime(nordhvgaastvimaa)||7|| dvayaGgalaM tu parINAhaM yuktAstA vai trivrtikaaH| teSAM nADItrayANAM tu mUlamedAvasAnakam // 8 // tenAsthimUlavadbhinnA rADIyA(nADayo)'STAdazastathA / vimalA ghoSiNI prAyasacAhahasitejasA // 9 // (?) vAyavirgatatI caiva mardinI ghoSiNI tathA / rasavartI mRdaGgI ca stisanI ca tathaiva ca // 10 // zabdasparzAdipUrNA ca susiMhI vaaridhaarinnii| vAhinIti samAkhyAtA tripadasaMkhyA vidhAnataH // 11 // pratyekaM triyavavyAsA tritrivartivirtikA / teSvAdo rasanADI tu sarvapAdorumUlakam // 12 // UrumUlaiH kramAvRttyA parito nalikAntakam / lambitAste samAkhyAtAH sA vai piGgalamUlakam // 13 // zabdAdIni [tu padasaMkhyA iDAmUle samudbhavA / / eSAM vai rasanADInAM vAmapAde tu santyavat // 14 // nalakAgrevamAvRttyA ssnnnnaamgraikvrtitaa| suSumnA mUlagAH zeSA vaMzapAGgirohitAH // 15 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe jyazItitamaH paTalaH / pakSadaNDopariSTaM tu(STAtta) tiryagbAhugatAstvime / gaganI mardanI caiva rohiNI dakSiNe kare // 16 // rasAvAdi(vartI)mRdaGgI ca sRksinA(siMsanI) vaambaahukaa| vAhumUle samAvRtya triSvagraM caiva(ka)vadbhavet // 17 // tasyAgre da(a)STazAkhAsu dakSiNe dakSiNe tathA / bAhumUlaM tathAntaM tu nADayo'STau prasArite // 18 // teSAmagrekaviprANivandhaikapraNavAvRtam / evaM vAme tu dRSTaM syAddhastaM praNavamAcaret // 19 / / evaM hi pratimAnaM tu nADInAmaSTaviMzatiH / pradhAnA nADayastvevaM kalpayettantravittamaH / / 20 // teSu bhinnAstathA vipra aSTASTau naaiystthaa| tasmAttadekanaM nADI sarvAGgaM tu samAvRtam // 21 // catuHsaptasahasrANi nADayaH parikIrtitAH / nADihastAvRtAH zUlA jIrNakaH zUlapAtravat // 22 // nAlikelaphalaiH pakaiH ghRtakalpalayAnvitam / carmAsAraM gRhItvA tu sArAdanyAravAhatA / / 23 / / nADayaH svA hi saMkalpya pazcAdAtanADikAH / SaDayavaM tu parINAhaM rajjumApAtayedRDham // 24 // pazcAttu rajjurajjubhyAM bandhayeikSiNAvRtam / hRtpamasASTapatraM tu rajjunA bandhayedbudhaH // 25 // tasya nAlaM tu nAbhyantaM suSumNA(mnA) saha sAdhitam / jIvasthAnaM tu tatpadmamityuktaM hi mayA'dhunA // 26 // mUlamantramanusmRtya rajjubandhaM tataH kuru / / rajjubandhamiti khyAtaM mRtsaMskAramataH param // 27 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe rajjubandhalakSaNaM nAma dvayazItitamaH paTalaH / // atha tryazItitamaH paTalaH // mRtsaMskAramahaM vakSye saMkSepyAzU(pya zRNu suvrata / jAGgale jAnurUpaM ca saMmizraM mRtridhA bhavet // 1 // Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe vyazItitamaH paTalaH / aMzatvena khanetpAda suvrIDijAGgalaM bhavet / tanuvAlukasaMyuktaM tanuklezAlkhanakSamam // 2 // trihastaM manoramaM santu(tu) dRSTaM vatsAnurUpakam / tayormizravimA(mivA)kAraM mizralaM tadudAhRtam // 3 // teSu zeSyA javopetA zuddhabhUmau manorame / nadItIre taTAke vA zvetAmRkpItakRSNa vA(lA) / / 4 / / paDU saMgrAhya pAtreSu jalamAkhAvayettu vaa| pAtrasthaM zoSayetpaDU yAvadalpadRDhAnvitam / / 5 // tAvadrakSyA ca bAlAkSitAmbhasaM vipra mardayet / ISaddvasamAyuktaM piNDaM kRtvA tu tanmRdA // 6 // piNDa haste nale rekhA dRze piSThaM tathA kuru / yavatArASTakeNaitAH kalpyamAnaM talena tu // 7 // rudrAjulIparINAhaM prasta(sthaM) muktamudAhRtam / sikataM ca zilApUrNa sadRzaM kalpayebudhaH // 8 // mRttaM vaikaM tu(ta)dekAMzaM yojayettu mudA sa hi / phalaM bhogisamaM dadyAddazAhe vA'STasaptake // 9 // yavagotramamAkSaM ca tattvasIcUrNasaMyutam / mRde'STAMzaM samAyojyaM nAlikelaphalodakaiH // 10 // pAtre vA mardayedbhasma dezahAtRkame tataH / zra(zrI)veSTaM guggulaM caiva kunduruSkaM tathaiva ca // 11 // tathA sarjarasAcUrNa mRtkAlAMzaM zivAMzakam / pAtre mRdA samAyojyaM dadhinA mardayetsudhIH // 12 // cUrNI ca pippalI caiva marIcI rasanI tathA / samacUrNaM tu kartavyaM uddezAMzaiH susaMyutam // 13 // madhukSIraghRtenaiva mRdaM pAtreNa mardayet / kapitthabilvaniryAsacUrNau dvau samatAM kuru // 14 // mRde paJcadazAMze vA tailacUrNasamAyutam / mardayetkramasAmyA(tha) kuSThagairikatAlakam // 15 // Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturazItitamaH paTalaH / .253 candanAgarukarpUragoSu gorocanaM samam / grAhyaM cUrNa tu kartavyaM muttA(ktAM)zAMzasamanvitam // 16 // atasIsnehasaMyuktaM mardayedezikottamaH / suparNarAjitAcUrNa cApalye gulikAvahe // 17 // digdigannAdi sasyAdi sAgare ca halastale / gajadante vRSazRGge gomRgaizca vizeSataH // 18 // yathAlAbhaM tu kartavyaM nAnAgandhasamanvitam / kapitthaM caiva niryAsaM madhu vA mardayedbudhaH // 19 // paJcarAtramitIkRtya nArikelaphalaM tathA / tvaksAraM tu parIgRhya ekasAraM dvayAgulam // 20 // sArdhadvayAgulaM vA'tha mAnena cchedyedbudhH| mRccaturthasamAyuktaM madhyame vAta(sa)mArabhet / / 21 / / rAjyaM dhenumRdaM lipya tato'pi RjuveSTanam / tadurujju naraM vipra ekadvivyaGgulaM tu vA // 22 // tato vai mRtsamAlipya yAvacchoSaNakaM dvija / tAvanirIkSya kartavyaM mRllepaM tu zanaiH zanaiH // 23 // zUlabAhyAgatavyAsacaturbhaGgavibhAjite / ekAMzAvadhikaM lipya anurUpamudAhRtam // 24 // dvayaMzAvazatamizraM syAbhAgena tvanalAvadhi / tattadhezamRdenaiva tattayogyaM samAlipet // 25 // zeSa kAlena saMpUrya vedaM zeSaM savalkalam / zeSa kAryAsatantvAdi yuktaM kalke tu kalpayet // 26 // mRtsaMskAramidaM khyAtaM kalkasaMskAramucyate // 27 // ityaMzuma de kAzyapazilpe mRtsakAralakSaNaM nAma vyatitamaH paTalaH / Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe caturazItitamaH paTalaH / // atha caturazItitamaH paTalaH // atha kalkavidhAnaM tu vakSye saMkSepataH kramAt / nadyAM vA'pi taTAke vA dIrghikAyAmathApi vA // 1 // sasyakSetre'thavA viSa prANirUpe jale bhavet / / sudRDhA zuddhajalajA sthUlavAlukamudritA // 2 // saMgrAhyA zarkarA hyeSA tasyAH prakSAlanaM kuru / zarkarAzoSaNaM kRtvA sUkSmacUrNa tu tatkuru // 3 // tilodakasamaM piNDaM kRtvA tacchoSayetkramAt / anandhaniryAsajalaM trividhaM prokSyate dvija // 4 // paJcaguNaM tu niryAsaM sapadvetu SaDguNam / / svazrutaM svAcalaM caiva saikataM ca kramoditam / / 5 // svazca sekajale piNDaM veSTayettu yathAkramAt / kArpAsatantavazcApi mRdaM kRtvA supoSayet // 6 // triyavaM kalkabhitte tu kadalIbhistadarthavat / etatkalkaM yathAyogyaM kalya eva hi niyesA // 7 // triguNaM madhyamaM cAtra kanyasaM tu caturguNam / bandhabaddhaM jalaM hyevaM trividhaM paripaThyate // 8 // teSvAdau guDajalena mardayettu punaH punaH / krameNa lepayetkalkaM vyavakriyA yavaM ghanam // 9 // zanaiH zanairlepanaM kRtvA bhinnacchidravivarjitam / yamamAsaM trisamAsaM vA mAsaM vA zoSayetpunaH // 10 // kuzcannavyAnako viSa peSito poSayetkramAt / tataH svacchaM jalekaM ca pramANaM taM tu lepayet // 11 // bAhukUrcapramANaM tu zodhyamAnasamaM nayet / aGgopAGgaM ca pratyaGgaM kalpayellakSaNAnvitam // 12 // karacaraNodayAdagni aGgamityabhidhIyate / upAGgaM bhUSaNaM khyAtaM pratyaGga cAha nArhaNA // 13 // kapitthaniryAsarasaM sArvatriguNAMzakam / vanacchAdaM caturbhAgaM kalkamAlepayettataH // 14 // tattatkalkaM tu paSThavaMzAhalAdaparastatam / yossa(yaH sontato ca(tazca) kUrcena prokSyaM tu poSayet // 15 // Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paJcAzItitamaH paTalaH / mastAnAnvitamindraM yavasthayelakSaNa // 16 // ityete kalkasaMskArAH procyate (ktAzca) sakalasya tu // 17 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe kalkasaMskAralakSaNaM nAma caturazItitamaH paTalaH / || atha paJcAzItitamaH paTalaH // 255 atha vakSye vizeSeNa varNasaMskAralakSaNam / zivAtparamasadbhAvaM dravyakAcchazisaMbhavam // 1 // zivAcchaktiH samutpannA tasyA nAdaH samutthitaH / tasmAtsarve samutpannaM tasmAdanilasaMbhavaH // 2 // anilAdApaH saMbhUtaM tasmAdvai kSiti saMbhavam / zvetaM raktaM tathA pItaM kRSNaM ceticaturvidham // 3 // jale sacchvetamagnau ca raktaM nibhavedbhavam / (?) bhuvane pItavarNazca nIle kRSNasa (sya) saMbhavaH / viSNurmahezvaro gaurI rudro varNAdhipAH kramAt / viprakSatriyaviTzUdrAH sitavarNAdayaH kramAt // 5 // zvetaM raktaM ca pItaM ca kRSNaM caiva caturvidham / zvetaM caitra tu zukraM ca dhavalaM ca vinAttakam // 6 // muktAbhaM ceSuvarNAbhaM zvetavarNamidaM sitam / zaGkhavarNasamaM zuddhaM pa (varNamityutamA (ttamaM mayA (tam ) // 7 // rajatAbhaM ca gokSIrasadRzaM dhavalaM bhavet / tArakAsamavarNa tu atArakamudAgrataH // 8 // aruNaM raktazoNaM ca agniedaM (revaM) caturvidham / aruNaM zokanAbhaM tu padmapuSpAbharatnakam // 9 // zoNakaM zukapuSpAbhaM rAkSasAnAM tu pATalam | svarNapiGga ca pItaM ca haritAlaM caturvidham // 10 // svarNavarNava puNDraM visaGga-janisAravat / haritAlaM ca pItasya haritaM rajjumantravat // 11 // Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 kAzyapazilpe paJcAzItitamaH paTalaH / nIlaM zyAmaM ca kAlaM ca kRSNaM caiva caturvidham / meghavarNasamaM nIlaM zyAmaM vai nalayAM samam // 12 // zikhivarNasamaM kAlaM kRSNaM ca bhRgupatravat / evaM SoDazabhedaM tu varNamevaM svajantrakam // 13 // dharaNIjasamucchiSTaM raktaM trAsAgrasaMbhavam / athavA jAtiliGga tu raktabhAsaM dvidhA smRtam || 14 || gaudAvaryA tu saMskRtaM halAlavamudAhRtam / atasIpuSpasaMkAzaM rajAyattAzvamucyate // 15 // zyAmapASANasAraM tu zyAmamityabhidhIyate / diveptattarajotpU(dIpotpannarajova )rNa kRSNavarNamudAhRtam // 16 // evamAdikalAvarNAstasmiMstasminnanekadhA / miccheta lakSasAraM ca divodbhUtarajastathA // 17 // UrU~ cApiminIlAghayAM turanyAbhidhIyate / evaM svataH prayANaM tu varNavimvAna kAmatam // 18 // iti kAzyape varNasaMskAralakSaNam / lAkAmA varNA vakSye saMkSepataH kramAt / pItAbhyAsaM tu pItaM syAttAdRzaM pUrNavatkRtam // 19 // nArikeloda kairmizraM daheraktanibhaM bhavet / tatsudhAkarmaraktasya zave dIrghasitA bhavet // 20 // rAjAvata ca zyAmaM ca pASANau dvau ca pUjitau / janAsanaM vazastAH syuH sudhAkarmasu suvrata || 21 // ayaH saMskAravarNe tu vakSyate dvijasattama / sitaM raktaM samaM mizraM gauraM ca virudAhRtam // 22 // sitaM pInaM samaM mitraM yattatpUrakaM bhavet / sitavatkaM kRSNasaMmizraM samAvarNanibhaM bhavet // 23 // zvetaM kRSNaM ca pItaM ca samabhAgaM tu mizritam / dhAraM ca viridaM khyAtaM varNakarmasu co (tkaTa) kRtam // 24 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe SaDazItitamaH paTalaH / 257 zvetaM raktaM ca pItaM ca saMmizrakamudAhRtam / raktaM pItaM samaM mizraM bakulasya phalAkRti // 25 // jvalanacchaviri(nAbhAmi)daM khyAtamagnivarNamidaM param / pItasya dviguNaM raktaM mizraM tattvatiraktakam // 26 // ubhayAtsamamanyena dvayarNamityucyate tu vAmayA / raktasya dviguNaM viSamizritaM gula(varNakam // 27 // pItasya ca tadardha tu mizritaM kapilaM bhavet / sitavedAMzaraktADhayaM khaparasya samaM bhavet // 28 // tadevAnilamAdhikyadhAnyAGkuramudAhRtam / zyAmasyAritalADhayaM ca kukuSTA(mA)ritalArdhakam // 29 // mizritaM syAtsasyamasyAH kRSNAlAkSaM ca saMmitam / jambUphalasamaM tvetadvarNamityucyate'thavA // 30 // jAtIphalaM samaM lAkSAsAraM lohitamucyate / kRSNaM nIlaM samaM mizraM kezavarNamudAhRtam // 31 // sasyazyAmaM ca raktaM ca mizraM maJjiSThavarNakam / kRSNaM pItaM samaM mizraM madhuvarNamudAhRtam // 32 // kRSNasya dviguNaM pItaM mAnuSaM varNamucyate / mAnuSaM raktamAdhikyaM haritaM mamatAbhazAm // 33 // nihopetadAtRvarNamudAhRtam .... .... .... / teSu yatrasyamalpena bAhumAnasamanvitam // 34 // bAhusAmeti tatkhyAtaM dravyAlpAdica mAnitam / alpasAramidaM khyAtaM salepAkalpitaM viduH // 35 // varNAnAmAnukUlasya samameva samAzritam // 36 // ityaMzumanede kAzyapazilpe varNasaMskAralakSaNaM nAma pazcAzItitamaH pttlH| // atha SaDazItitamaH paTalaH // .......... atha vakSye vizeSeNa varNalepanamuttamam / zailakAsapiSTakAre ni(tri)dhA vai varNalepanam / / 1 // Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 kAzyapazilpe SaDazItitamaH paTalaH / zailaje varNapekSA cedaGgopAGgAkhilAmadhi / upariSTAcAdyataH syAtprazakalA plAvayet // 2 // zvetavadhastu tadUdhai cityaNaM lipyazvetazvetavarNAdamastu (?) / bimbociralipratiSThAsamyagAgAcaret // 3 // (?) athavA zailaje vimbe paTAcchadaM vinova'taH / yavamAnaM tu lipyAcit .... ... ...namaH // 4 // zvetaM ca bimbavarNa ca krameNocitaM lipet / zilAgarbhamidaM khyAtaM parNahInAmameva vA // 5 // zUlasthApanakarmAdi dArugarbha tu pUrvavat / citraM vA'pyacitraM vA pakSeSTakasmayAnvitaH // 6 // aGga samaM karNakaM kRtvA paThamaM chAdayettataH / carvASThAni ca sarvANi zailaje tu yathA tathA // 7 // kartavyamiSTagarbha tu dArumitraM tu tantu vA / evaM trividhanityaM tu varNalepamudAhRtam // 8 // Adau zvetanibhaM lipya sabAsyasyajameva vA / krameNa zvetavarNa tu tribhaktyA vA tu lepayet // 9 // tadUce pAjavarNa tu lepayedvijasattamaH / sitabimbanibhaM caiva samaM mizraM tu vAkya(stu)vat // 10 // sitaM varNena bimbAnAM madhuvarNanibhaM bhavet / rakSyAdInibhAsyAnAM pANDuvarNa prakalpayet // 11 / / vaddhasaMcaMca mevaM ca evaM titta tridhA bhavet / kapitthaniryAsenaiva trisaMdhyaM tu prakalpayet // 12 // svacchato lepamAkhyAtaM madhyamaM madhusadRzam / taruNaM dadhisAdRzyaM snigdhaM droNadaraM bhavet // 13 // medureNa bhavecchiSTaM tvevaM] saMdhAnamAcaret / kalpamardanakArya tu kArayendradhyasAriNA // 14 // kalpavatsvacchajalenaiva peSaNaM tu samAcaret / sudhAkarmajalopete mahApemeSacarmayAH // 15 // Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe paDazItitamaH paTalaH / 259 paryAsAraM tu baddhaM syAjjalapAyahakA bhavet / jalapattivinA yatra tatra kApitthaja dvijaH // 16 // niyosajalasaMbandhamuktamanyanna kArayet / kalkaM SoDazadhA bhajya SaTpazcacaturaM tu vA // 17 // kapitthaniryAsenaiva svacchaM naiva jalaM bhavet / sakRccikaNalepaM tu kArayedvijasattamaH // 18 // cikaNaM kalkasAraM ca dvividhaM cikkaNaM bhavet / jalapAtraM sudhAkumbhe cikkaNaM zakaradravam // 19 // cikkaNaM dvividhaM caiva kalpayettu yathocitam / cikkaNaM kalkabandhaM tu dazabhAgavibhAjite // 20 // ekAMzarahitaM baddhaM zilopavanaM tu (lAlepana yogyakam / cikkaNe bandhatulyaM vA sitalepanakarmANa // 21 // sitabandhasamaM vA'tha taddazAMzaM vihInakam / pAsthAMvarNaraya baddhasya strI(triH)kRtvA pAMmu(su)lepanam / / 22 // SaDvarNa tu tato lepyaM yathAkrameNaM dezikaH / bimbasavetavarNa tu SaTkRtvaH sAlipettathA // 23 // pAmuvArNa tu viMzAMze tvaMsahInaM tu varjayet / SaTpaSAdikavarNasya bandhamityucyate mayA // 24 // tadAnIM varNavandhaM tu viMzAMze'zavihInakam / dvitIyaM varNabandhaM syAttanvataddhandhanaM tataH // 25 // SaNNAmapi savarNAdyA bandhamevaM kramonnatam / / prathametyucyate bandhe SaDvidhaM ca lipetkramAt // 26 // patraM bandhaM ca manvantaM na tathA .... .... ... / pravartaya SaDetAni varNalepakramaM viduH // 27 // dIrghapatramiti syAtaM tato'nyacca dvibhAjitam / svarNacUrNasamAyuktaM varNalepapravartakam / / 28 / / SaDvarNakramamevaM hi lepayettu parasparam // 29 // ityaMzumadbhade kAzyapazilpe varNalepanaM nAma ___ SaDazItitamaH paTalaH / Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 kAzyapazilpe saptAzItitamaH paTalaH / // atha saptAzItitamaH paTalaH / / atha vakSye vizeSeNa bhaktAnAM lakSaNaM param / sarveSAmapi bhaktAnAM padaM caturvidhaM bhavet // 1 // sAlokyaM caiva sAmIpyaM sAyujyaM ca tathaiva ca / sArUpyaM ca vi(pa)daM viSa caturbhedamudAhRtam // 2 // puruSo vA striyo vA'tha teSu yatpAdamAzritam / tattatpAdAnukUlyaM vA sAlokyapadamAzritam // 3 // tadA sAmIpyadezazca mama(ru)cirAkRtistu vaa|| mamacirAdibhiH kuryAccheSAdve pAdamAzritAH // 4 // bAlazca yauvanA vRddhastrividhasya miyA taa(thaa)| triviSAdAkalAzabdaM tapasAcAlasajjitA // 5 // tasmAtsaptativarSa vA yA sA yauvanAnvitA / tadUrvavayasopetaM vRddhA tu nindrabandhanam // 6 // bAlAstu paJcatAlena zeSA vasumayena vai| sthAnakaM cAsanaM caiva yAnamRttana eva ca // 7 // caturbhedena kartavyaM bhaktAnAM maanussaabudhH| abhaGga samabhaGga vA atibhaGgamathApi vA // 8 // . savyaM vAmasya pAdaM tu kuzcitaM tvitarasthitam / dvau svajAnucitAM dhRtvA hRdaye'bjalikhe'tha vA // 9 // lambyaM dakSiNapAdaM tu hastaM pUrvavadeva hi / AsanaM paJcasaptaM vA navamaM tu zikhopari // 10 // trayodazaparivAtha prakIrNakaM tu tato bhavet / mahendragRharakSete puSpadante tathaiva ca // 11 // bhallATakyAM zave bAdhApravezaM parikalpayet / prAGmukhAnAmapIndraH syAdudagagraM tathaiva ca // 12 // manupakSakalA vA'tha satpAdazapathaM tu vaa| nandyAvartamidaM paJcabhedamatra vidhIyate // 13 // Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptAzItitamaH paTalaH / mahendradigvaMzakeSveva pravezastu prakIrNavat / prAGmukhaM rasavIthI syAdudazvaktreva viMzatiH // 14 // aSTAviMzatikAyA vA tAvadeva vivardhanAt / evamaSTAvidhaM khyAtaM zrIpatiM talalakSitam // 15 // etadvArASTakopetamupadvArASTakaM bhavet / athavA vedavedAMzaM vAraIzaM tu prAgiva / / 16 // daNDakaM nyastavastUnAM bhedamekamanekadhA / grAmAdInAM tu vistAraM bhAnujanmASTasaptadhA // 17 // bhUtavedAMzakaM bhUtvA nandasaptaguNAMzakam / / bhUtavedAgnibhArga tu grAme capavi(vI)thI bhavet // 18 // mAnasUtrAddhahirvaprAdantaraM SaDvidhaM bhavet / ekadvinicatuSpaJcahastaM vA vapravistaram // 19 // tripazcasaptahastaM vA navarudrakaraM tu vA / trayodazakaraM vA'tha vamatuGgamudAhRtam // 20 // tricatuSpazcaSaTsaptavasvaMzaM vA vizeSataH / vapramUlatalaM kRtvA ekAMzenAgravistaram // 21 // zilAbhirveSTakAbhirvA mRdA vA parikalpayet / chatradaNDAmbudAbhaM vA kRHlAsaparAkRtiH // 22 // ihAsyaparivadvA'tha vapraviSapamAcaret / karAlamudgagulmAsakalkacikaNakarmavAm / / 23 // lAkSAM samAlipedUce piSTakAzmamayUrapi / manuyo dArubhiH patraizchAdayettu tRNAdibhiH // 24 // tadvAhye'bhyantare caiva khalu receSTa mAnataH / vAsArtha sa(za)kaTAdInAM takSakANAM vizeSataH / 25 // tadvAhye'bhyaSTamAnena paJcabhUmyAH paraM bhavet / tadvAhye'bhyaSTamAnena parikhAM parikalpayet / / 26 // vAsyAbhyantare vipra devatAsthApanaM bhavet / zivahamya ca mAtRNAM samabAhye tu vA bhavet // 27 // parikhasya tu bAhye vA tau saMkalpya dvijottmH| AdityAMze tu bhAnozca AgneyyAM kAlikoSThakam // 28 // Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe saptAzItitamaH paTalaH / bhRzAMze viSNugRhaM syAdhAmye SaNmukhamandiram / zAstuhaM agAze tu nairRtyAM kezavAlayam // 29 // sugrIvAMza gaNAdhyakSa puSpadantapade'thavA / vAruNyAM viSNugehaM syAtsugrIvAMze halAlayam // 30 // bhRGgarAjAMzake pAzayakSme caiva vinAzakau / madirAlayaM tu vAyavye mukhye tu yamabhUyakam // 31 // mAtRNAmAlayaM saumye vAyavyAM karaNe'pi vaa| IzAne zivahaveM syAdIzAnAnantareSu vA // 32 // parjanyAMze jayAMze vA hendrAvAgbhogame vaa| mArutaM ketunA vipra kartavyaM tu zivAlayam / / 33 / / zivAlayaM mAtRkoSThaM kartavyaM tu bahirmukham / abhyantaramukhaM viSNuM vivasvAnpazcimAnanam // 34 // zeSAH pUrvamukhAH sarve kArayedvidhipUrvakam / sUtrasaMndhau catuSke tu zUle caivASTake'pi vA // 35 // Sadke caiva tu vIthyagre devAlayaM da(hi)kArayet / vApIkUpataTAkAdInsarvatra parikalpayet // 36 // brahmAMze zeSabhasthAnaM vAruNe harimandirama / bAhye caiva kulAlAnAM nApitAnAM tu saMkare // 37 // dakSiNe zedasInAM tu kAruNAM caiva tatra vai|| matsyobahirhatAnAM tu pazcime vAsamucyate // 38 // uttare caiva kikANAM apare ttsmiipke| tadvAhye tvabAhye vA karmakArA tathAnale // 39 // bAhye tvalpadUre tu rajakAnAM gRhaM bhavet / tadvAhye kozamAtre ca caNDAlAvAsamucyate // 40 // zaMkare parikhA tagra(da)cchatadaNDe zmazAnakam / vAyavyAM ca zmazAnaM tu prAguktena vizeSataH // 41 // aparaM mAnasUtraM tu bAhye sAlAntare bhavet / mahendratya(ndrAda)gnibhAgAntaM bhojanaM ca vidhIyate / / 42 // daNDadakSiNapArve tu pazcime kusumikAlayam / vastreNApi kacedaNDudaNDalaGgAnyakaMkaTam // 43 // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 263 kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / uttare lavaNaM caiva tailagandhaM tu puSpakam / homa raktAdayazcaiva sarvatraikAhakaM bhavet // 44 // grAmAdilakSaNaM moktaM gRhavinyAsalakSaNam // 45 // ityaMzumadbhede kAzyapazilpe grAmAdilakSaNaM nAma saptAzItitamaH paTalaH / // athASTAzItitamaH paTalaH // atha vakSye vizeSeNa gRhavinyAsalakSaNam / zUle sUtre ca satve ca catuSke cASTake tathA // 1 // AlayAgre sabhAgre ca caityvRksssmiipke| zmazAne parvatAgre ca kSArabhUmo tathaiva ca // 2 // bhujaGganilaye caivarumanyAvAkSaM na kArayet / vAstumadhye stavaM mantu purISasya hRdirbhavet // 3 // catuSkarNagatAH sUtrAH sirA ityabhidhIyate / prAtarmukhasya sUtrANi sthAnasaMjJA prakIrtitA // 4 // guNasya sUtrayogaM tu saMdhirityabhidhIyate / " tadeva sUtrayogaM yattaccatuSkamudAhRtam // 5 // rasasUtraprayogaM yattadaSTakamudAhRtam / catuSko sirayogazca culamityabhidhIyate // 6 // kevalaM sahajaM caiva jagRhakSmavidhirbhavet / samantraM kevalaM khyAtaM bAhye tvAtavIthikam // 7 // tabAhye tvAvRddhImAndAsIdAsanivAsakA / vidhinAvezanInaM satikAkAravadbhavet // 8 // AsyAvRtagrahAdIni grAmavAstuvadAcaret / AlayAtavIdhyAdi hInAkIlabalaM gRham // 9 // yattadgRhavavAstu syAtkUriSThayAnukUlakam / kevalaM tu gRhakSetre vA''rAmAdiSu vA kRte / / 10 / / Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / nandAMzaM varjayetkSetre sirasUtrasamanvitam / ajAMzamadhyame vayaM puSpAdiRkSamAgataH // 11 // rAzayastviti vikhyAtAH prAgvadAkSiNyameva ca / teSu karkadhanurmInaM mithunaM caiva varjayet // 12 // zeSeSviSTaM gRhaM karma bhAnukUlAnvitaM gRham / grAmAdigRhazreNISu rAjA ca sahajaM bhavet // 13 // bhUparIkSAmAyasarva mAgivaiva samAcaret / karSaNe hyA(ma)ditaM RkSaM tithivArastaduktakam // 14 // darzanaM cobhayaM sarva zubhayuktaM parigrahet / gRhArambhaM tu kartavyaM garbhanyAsapuraHsaram // 15 // garbhanyAsaM prakartavyaM prAguktavidhinA budhaiH / bhallATAMze mahendrAMze gRhakSatapade tathA // 16 // puSpadantapade caiva pUSAdiSu caturgrahe / / dvArasya dakSiNe vAghriyogamUle tathA budhaH // 17 // garbhanyAsaM prakartavyaM tasyorve prathameSTakA / gRhadevamiti khyAtaM dehagarbhamiti smRtam // 18 // sagarbha sarvasaMpatsyAdagarbha sarvanAzanam / SaTkauzike jIvayuktA vidheyA garbhiNI bhavet // 19 // gRhiNI garbhiNI cettu garbhanAzaM na kArayet / garbhasyopari garbhaH syAtkartavyAMzaM vinazyati // 20 // jIrNe gRhe punarvA'pi garbha pUrvavadAcaret / vijayaM tvi(tva)tikAntaM ca sukAntaM vardhamAnakam // 21 // za(zrI)kAMtaM vasukAntaM vA vardhamAnAvadhA(sA)nakam / zrIkaraM cAtibhadraM ca gRhabhedaM tu SaDvidham / / 22 // vimanve(vijayaM tve)kaba(zA)lA syAvizAlA vitikAntakam / trizAlA vasukAkhyA(ntaM) vA athavA(vardhamA)naM catuHssyataturgaha)m zrIkaraM saptazAlA syAdazazAlA'tibhadrakam / tricaturhastamArabhya dvidvihastavivardhanAt // 24 // nandakarmakarAntaM tu yugmayugmaM catuzcatuH / aSTadhA vijayaprAsma(yaM proktaM) dvizAlA vikSi(tvatikAntakam // Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / vitikAntamathocyeta dvidvihastavivardhanAt / nandakarmakarArabhya dvidvihastavivardhanAt // 26 // saptasaptASTaSaSThayantaM vardhamAnaM tu paDdidham / teSvAdau manubhedau tau sapratAkaNakaM graham // 27 // dazaSaDvAtriMzadbhedavittakaNakAnvitam / vardhamAnatamaM vyAsAyAmayuktaM sapattikam // 28 // dakSiNe dakSiNe vA'pi vardhamAnasya pArzvake / sukAntasahitaM yattacchrIkaraM tviti vidyate // 29 // pArzvayorvardhamAnasya zukAntau tau virAjitau / atibhadrAviti khyAtI mUlagehAntarakSitau // 30 // vistArasadRzaH kAyaH sadvihastaM ca bhAti(ji)tau / vistArasadRzAdvedahastaM caunvavataM bhavet // 31 // prakalpaM SaTkarAdhikyaM mAzAbhAsASTakAradhIH / kuJjAdInhastamAnAkhyaM paGktimAnamatha zRNu // 32 // vistArasadRzaM yAti cchandaM bhAgadvayAdhikam / caturbhAgAdhikAyazca cidamevaM dvidhA bhavet // 33 // devadvijamahInAtho ji(cita)jyAtyAyamAyatam / rAjArasanayuktaM nAbhiMcaturjAtigRhaM zubham // 34 // zeSANAmapi sarveSAM cittAdIni sukhAvaham / sarva pUrvoditAnAM tu yogyamRddhikaraM bhavet // 35 // vijayAdigRhANAM tu jAdyA(tyA)yAmaM samaM bhavet / hastamAnena yA(jA)tyAdibhAgaM caiva samAcaret // 36 / / na kuryAtsaMkaraM teSu saMkaraM tattu nAzanam / AcyadvihastamAnaM tu vyAsapaGktisamaM tu vA // 37 // padatrayaM svastikaM tu vyasadAyatunahizcet / (?) padahInaM na kartavyaM sarvasaMpavinAzanam // 38 // ekabandhaM trivandhaM vA athavA'nekabandhanam / kalpite mAnasUtrAtu nInaM pArAttu vA bhavet // 39 // sarvepAM vijayAdInAM vinyAsaM tu vadAmi te / devabhAgaM tu vistAre AyAme tu rasAMzakam // 40 // Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / pakSAM grIvavistAraM mekhalendraM ca tatsamam / guNAM grahItu khuradIrgha tu tatsamam // 41 // paritaH kuDyasaMyuktaM dvAranetrAdike dvija / kalpitaM tu grahaM khyAtaM raGgaM pAdottarAnvitam // 42 // dakSiNe tu grahaM tacchrIraGgamAyuSkaraM bhavet / saukhyaM tu dakSiNe gehaM raGgaputravivardhanam // 43 // grahaM vyAse guNAMze tu aMgaNaM ekabhAgayA / dvibhAgaM grahavistAraM AyAmaM pUrvavadbhavet // 44 // grahAyAme tu nandAMze indrAMzaM dakSiNe tyajet / guNAM vAmapArzve ca vizedvezma tadantare // 45 // SaDaMze ca vizAle tu AyAme dazabhAjite / dvibhAgaM grahavistAraM ca krameNa dvibhAgayA // 46 // mukhadvAravibhAgena kalpayettu yathAkramam / pArzvayostu guNAMzena gRhAyAmaM vidhIyate // 47 // tayormadhye gRhAMze tu gamapAdottarAnvitam / haregrahAragraMze tu navAMzeM'zadvayaM tribhiH // 48 // yugAMzaiH purato'lindai krameNaiva prakalpayet / AyAmA grahArAmaM kRtaM madhyekabhittikam // 49 // bhUtAdi nandarudrAMzaM caraNavyAsabhAjite / analAditimadhye tu savyenaiva kramAnvitam // 50 // yathAkrameNa nityAM tu sthApayenmadhyamaddhimAn / gRhAGghrimabhyabhittestu catuSkaM gRhamadhyagam // 51 // hastarAmagnyagupetavatkrapAduka eva vA / viduvAtigrahANAM tu sAmAnyaM kuDyavistRtam // 52 // athavA'GghrivizAlena tricatuSpaJca eva vA / evaM madhyavizAlaM tu SaDvidhaM parikIrtitam / / 53 // adhiSThAnAdivazataH prAsAdavadalakSitam / vijayAkhyasya netre dve ubhayoH pArzvayoH kuru // 54 // mahAnAsimivAkAraM netradvayaM prakalpayet / pure pure cAlpanADyaM trivastrayasamanvitam // 55 // Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / kalpyaiva gopurAkAraM vijayAkhyagRhaM bhavet / sabhArazirovApi lunirAhAziSaM bhavet // 56 // pArzvayAkabhAgena mAlinaM ca samAvRtam / purato bhadrayuktaM vA caturvezAyatastatam // 57 // vijayaM tvevamAkhyAtametikAntamathocyate / netratrayasamAyuktamitikAntaM prakalpayet // 58 // devabhUsurabhUpAnAM yogyaM naivAnyavargiNAm / katidhAkRtivaMzAgraM caturnetrayutaM tu vA // 59 // ekAnekatalaM vA'tha prAsAdavadalaMkRtam | karturicchAnusAreNa sthAnavinyAsamAcaret || 60 // vistAraM dharmabhAgaM ca dharmabhAgavivarjite / bAhye vAraM zikhAMzena pakSAMzagrahavismR (stu)tam // 61 // gRhAgre vAramekAMzaM karNatuGga yugAMzakam / zeSabhAgaM khalUriH syAtparitaH kuDyasaMyutam // 62 // etadevAGkaNaM vipra maNDapaM parivAcyate / tadAhRtAMzavAtha syAtpakSAMzena khalUrikA // 63 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM sAGgopAGga dvijottama / athavA maNDapaM varjyaM prAgivaiva prakalpayet // 64 // madhyaraGgasamAyuktaM mukhyalohaM dvivAsakam / zAlAvirahitasthAne kuDayadvAraM prayojayet // 65 // jAtyAdAbhAsaparyantamevamevAGkaNAdbahiH / zeSAMzamaGgaNaM khyAtaM bAhyAlindraM vinA tu vA // 66 // mahendre grahakSate caiva puSpadante tathaiva ca / bhallAbhyAM zake caiva sarveSAM dvi( dvA) ramucyate // 67 // dvAraM caivopadvAraM ca teSvekAMzeSu kalpayet / jayante jalaniSThAntaM mukhyAMze vA vizeSataH // 68 // dvArasya vAmayogasya jalanisraM ca dakSiNe / pazcime uttare caiva jalamArga na kArayet // 69 // yadi homena kartavyaM karturmaraNamAdizet / prAgudamprAgavatpratyagudagbAhantikAntike // 70 // 267 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 kAzyapazilpeSTAzItitamaH paTalaH / azri(ti)kAntamiti khyAtaM itaraM saumyamucyate / atikAntamiti khyAtaM sukAntamatha vakSyate / / 71 / / gRhayAme SaDaMze tu dvibhAgaM grahavistRtam / vedAM nANaM vidyAtdvayaMzenaiva khalUrikA // 72 // caturNetrasamAyuktaM bAhye vArayutaM tu vA / SaDaSTAMze tadAyAme dvibhAgaM grahavistRtam // 73 // mukhyagehasya cAgre tu alindraM ca zivAMzakam / SaDaMzaM cAGgaNaM khyAtaM dvayaMzAgre tu khalUrikA // 74 // rasadharmAzake tAre cAyAme ca prakalpayet / dvibhAgaM grahavistAraM mukhAlindraM dvibhAgayA // 75 // aSTAMze nAGgaNaM khyAtaM zeSAMze tu khalurikA / rasabhAge kRte vyAse bhAnvaMze vA tadAyame // 76 // dvibhAgaM grahavistAraM dvidvayaMzaM cAGgaNaM bhavet / alindraM tu zivAMzena dazAMzaM tvaGkaNaM bhavet // 77 // prAgivaiva khalUriH syAtsarveSAM bAhyavArakam / mAnasUtrAhistvevaM gRhamAnaM sadA bhavet // 78 // svaMze tu tadAyAme pakSAMzaM grahavismR (stu) tam / gehAnAmagrato'lindraM ekAMzena vidhIyate // 79 // vedAMzenAGgaNaM kuryAdvastraMzena khalUrikA / paritosvahitaM kAlaM zaMcAMgaNaM bhavet // 80 // vasudharmatatAyAme dvibhAgaM grahavismR (stu) tam / aGgaNaM ca zivAMzena mukhyAgreM'zaM tu vArakam // 81 // pArzvayostu tathAvAraM vastraMzaM tvaGgaNaM bhavet / dvayaMzenaiva khaluriH syAtpArzvagraM dvArahInakam // 82 // aGkaNaM viMzadaMzena kalpayetkalpavittamaH / vasvekAMze tadAyAme aSTAtriMzatimaGgaNam // 83 // zeSaM pUrvavaddiSTaM khaluriM caiva pUrvavat / vasumanvaMzatArAye dvibhAgaM grahavistRtam // 84 // aGgaNaM ca dvibhAgena dvAraM tatsamucyate / mukhyagehAgrahastasya vAraM cakamaNaM bhavet / / 85 / / Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapAzalpe'STAzItitamaH paTalaH / caturviMzatibhAgena aGgaNaM parikalpayet / dvayaMzenaiva khalUriH syAdAyAme tu kalAMzake // 86 // mukhyagehAgrato vAraM guNAMzenaiva kalpayet / aSTAviMzatibhAgena aGkaNaM tu prakalpayet // 87 // zeSaM pUrvavadudiSTaM yuktyA sarvAMzasaMyutam / karmabhiH pArzvayoH kalpyaM dvAraM kuryAmamucyate / / 88 / / paritaH kuDyasaMyuktaM prAguddvArAjalodgamam / rasabhAge tu vistAre dazabhAge tadAyate // 89 // vasvaMzenAGkaNaM vidyAttadAyAmo dvayAMgulam / anAlayasya cAgre tu dvAraM yenAMzakena tu // 90 // zeSaM pUrvavaduddiSTaM bAhyavAraM ca prAgiva / gehasya setuvasvaMze chAyAme tu tadaMzake // 91 // brahmAkaNaM yugAMzena vAraM tasya vRtAMzakam / / dvibhArga grahavistAraM mukhyaM cedvaMzabhittikam / / 92 // kuDyAbhadvArasaMyuktaM paritaH kuDyasaMyutam / vistare vasubhAge tu dazabhAge tadAyate // 93 // cakrANAM tu vibhAgena zeSaM pUrvavadAcaret / athavA cUrkaNaM vaya vasvaMzenAGkaNaM bhavet // 94 // gRhavyAse tu vasvaMze bhAnvaMze tu tadAyate / pUrve vA grahacakre ca dvayaMzaM caMkramaNaM bhavet // 95 // purastAnmukhyagehasya dvAraM vyomAMzamucyate / aGkaNaM cASTaviMzAMzaM kalpayetkalpavittamaH // 96 // mukhyagehasya madhye tu raGga yoH pArthayoham / netraM kuDyasamIpe tu gehe vezadudAhRtam / / 97 // vasumanvaMzake vyAse cA''yAme ca krmkRte|| akaNaM vedavavaMzaM purA cegre tu vArakam // 98 // athavA pAcavAsAgre vAraM ctraaNshmaantH|| dvibhaktivisatASTAMzadIrgha caivAkaNaM bhavet / / 99 // athavA vAparASTAMzaM pakSavArAMzavAMzakam / . aGkaNaM bhAnubhAgena vistAraM yadvayaM rasam // 10 // Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / SoDazAMze gRhAyAme vistare vasubhAgake / dvibhAgaM gRhavistAraM kalAMzaM cAGkaNaM bhavet / / 101 // akaNAkRtavAraM tu zUnyAMzena prakalpayet / pure pure'grahAre tu zivAMzaM cAGkaNaM bhavet // 102 // itarAdhvagrahANAM tu vAhyaM vAsavakArakam / narAze vistRtAyAme yugAMzaM tvaGkaNaM bhavet // 103 // parito'lindramekAMzaM dvibhAga grahavistRtam / bAhye'lindra zivAMzena caturdigbhadrasaMyutam // 104 // caturvibhaktivistAraM nIvasya bhadramastakam / / mukhabhadraM kaNaM lipya sopAnaM bhadrapArzvayoH // 105 // purato bhadrapopetaM mnnddssopetvintH|| sarveSAmapi sAmAnyaM madhyabhadraM ca maNDapam // 106 / / manvaMze tu tadAyAme tvaMzaM tvaMcAGkaNaM bhavet / zeSaM pUrvavadudhiSTaM SoDazAnte tadAyate // 107 // cakamANaM dvibhAgena kalyaMze tu prAgivA / aSaDbhAge tadAyAme pramukhe dhArakadvayam // 108 // zeSaM pUrvavaddiSTamekAnekatalAnvitam / bhAnubhAge ca manvaMze kalAMze'STAdazAMzake // 109 // vizaM dvAviMzadaMze ca gRhavyAsavibhAjite / jAtyAdyA bhAsapa yatA yAmeSvaSTasu yAmanam / / 110 // bAhya brahmakaNAdIni paritaH ka(pa)rikalpayet / ekaM vA dvitribhAgaM vA bAhyavAraM prakalpayet // 111 // gahavyAsaM dvibhAgena tathA ca cakaNAvRtam / zeSAMzamakaNaM khyAtaM chididaM vAMbupAnanam // 112 // iSTadIrghaharaGgaM ca kalpyaM kuDyaM tathA bhavet / ekAnekatalaM vA'tha prAsAdavadalaMkRtam / / 113 // uttaraM vAjanaM sAbjakSepaNaM kSudravAjanam / iSTakAcchAdanaM caiva kalpAstaraNaM tathA // 114 // mRtagulmAsakalkaM ca prastare sakalaM prati / zaGkAvantaM tu sopAnaM koradhvajameva vA // 115 // Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / vijayAdigrahANAM tu aGgayuktyA tvanena vai / vistArasadRzaM tuGga mekabhUmau vidhIyate // 116 // tasmAdvibhajyadIrgha tu rohitonnatam / tritalasthaM tu bhAgaM tu paJcabhUmau rasAMzakam / / 117 // aSTabhAgAMzakaM vyAsAtpaJcabhUmodayaM bhavet / dazAMze navabhUmau ca manvaMzaM saptabhUmike // 118 // saptabhUmopariSTAttu martyAnAmAlayaM nahi / ekAdI ca bhUmau vA zUdrANAM tu vidhIyate // 119 // vaizyAnAM paJcabhUmyantaM caturbhUmyantameva vA / bhUpAnAM ca surANAM ca saptabhyUmyantaraM param // 120 // ekabhUmodayaM cASTabhAgocaM tu dharAtalam / dvibhAgaM caraNocaM tu prastaroccaM zivAMzakam // 121 // sAzaM tu galotsedhaM zikharocaM dvibhAgayA / AzaM tu zikhAmAnaM krameNaiva tu yojayet // 122 // zikhAvimAnaM caraNe prastare zikhare tu vA / galavarge tu vA yojyaM triSvaGgeSu samaM tu vA // 123 // rudrAMze dvitalocaM tu vyomAMzaM tu dharAtalam / pakSAMkSaM caraNAyAmaM zeSaM pUrvavadAcaret // 124 // ma-vaMze tritaloccaM tu adhiSThAnaM zivAMzakam / akSAMzamaGghrituGgaM tu zeSaM pUrvavadAcaret // 125 // saptAdhikaM zivAMzaM tu caturbhUmodaye kRte / pakSajanyaMzake stambhatalaM zeSaM tu pUrvavat / / 126 // paJcabhUmau tu viMzAMze zivAMzaM talamAnakam | azvinyaMzaM tu pAdocaM zeSaM prAgiva kalpayet // 127 // trayoviMzAMzake tvaMzatalaM pAdantu tadvayam / zeSaM pUrvavaduddiSTaM saptabhUmodayaM tataH / / 128 / / vaMzAMze vipakSaize dharAyAM caraNaM kramAt / saptabhUmaM samAkhyAtaM athavA vistamAnasaH // 129 // saptahastaM tu stUpyuccaM tadvayaM zikharodayam / dvihastAGgulamAnaM ca macaM sthUpisamaM bhavet // 130 // .... 271 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / zIrSa ca samapAdasthaM sthalaM paJcasamaM bhavet / upAnoccaM tu SaNmAtramevameva talaM viduH // 131 // etadvai bAhubhUmau tu UvaM bhuumirudaahRtaa| UdhrvabhUcaraNoccaM tu adharma naSTavA bhavet // 132 // ekAMzAdhikamAnaM tu dvitIyasthalapAdakam / atha dvibhUmibhAgaM tu kRtvaikAdhikaM tu tat // 133 // tRtIyabhUmipAdo ca tathA kuyottalaM prati / ekabhUmau sthalocaM tu maJcocaM dvitalasya tu / / 134 // stambhavAme hitAMzaM tu maJcamAnatilaM prati / bhavabhUmye'situGgAdhezvarAtAlodayaM bhavet // 135 / / sarveSAmapi sAmAnyaM prAguktapAdukonnatam / saptASTanandadharmAzarudrAMzaM vAghikodayam / / 136 // kRte mUlapAdasya takaM ... .... .. stambhAnAM bhUSaNaM vipra prAguktavidhinA kuru // 137 / / pAdavandhatalaM teSAM aGga teSu talaM bhavet / anapekSamanaGgeSu sApekSAGgeSu yojayet // 138 // gRhocchedakacchedadhyahA ... vA bhavet / saMpUjya jagaragrAhyayugmahasta .... saGgrahet / / 139 / / ojArthapUraNArtha ca yanmAnaM yojitaM matam / adhiSThAnAdivargeSu saMmizrakarSayatkRte // 140 // puroktamAnenaiva bhavetmAnaM nAnyaM vibhAvayet / bAhyato jAlakaM kuryAntarvivRtapAdukam // 141 // jAlakaM ca kavATaM ca iSTasthAne prakalpayet / pAdopari bhavetpAdaM kuDyaM kuDyopari smRtam // 142 // viparItavipadyeva tasmAduktaM samAcaret / / akarIvaMzazAlAgra aSTAMzaM vA catumukham // 143 // kuNDa vA zIrSakaM viSa maNDapaM maNDapAkRtiH / yathAruci yathAzobhaM tathA kuryAdgRhaM budhaH / / 144 // dakSiNe mUlagehAtha maNDamanyunnatonatam / svAmrAvAsaM tu vA vidyAdiSTabhUmau tu vAsakam // 145 // Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / tasyottare tridhAvAsaM nairRtyAM sUtikAlayam | uttare bhojanasthAnaM zAMkare pAcanAlayam // 146 // kiMcillakSaNayAssvAsA bare | jaladroNitaM caiva parjanye vA jayantake // 147 // aindre vA bhojanasthAnaM pazcime vA vizeSataH // zrIkaraM prAGmukhaM bhittirAyuSyaM dakSiNAnanam // 148 // pazcimAbhimukhaM RddhiruttarAgraM kSayaM bhavet / prAkpuraH zayanaM saMpaddakSiNAdAyuvardhanam // 149 // pazcime zaktisaMtApamuttare vyAdhipIDanam | vaMzasthAnugatadvAraM zayanaM cAgramRtyudam // 150 // tasmAviyAme caitra zanAsatyAtI hitau / pApayakSmAMzake vyAdhiH kartavyaM pacanAlayam / / 151 / / .... .... gRhajjeSThakaniSThAntaM dakSiNAduttarAntakam / patyostunipUrvaM teSAM hi sadanAni vai / / 152 / / zreNISvevaM samAkhyAtaM I zeSANAM parito vA'pi kartavyaM yena yuktitaH // 153 // agre vA purastAttu gozAle dakSiNe'pi vA / hayenAvAsatadratsyAdudaraI tathaiva ca // 154 // vApIpatAkAdi sarvatraivAvirodhitam / pazcima meM striyAzcAtha putrANAmuttare gRham / / 155 / / anujAnAM ca tatraivaM martyAnAM purato hitam / karturicchAnusAreNa anuktaM tu samAcaret / / 156 // hastastambhaM lupAdIni ubhatra parigrahet / vyAsa hastaguNaprApyanAgahAre tu yonikam // 157 // kuTinastvAya hastavastubrahmapakSayantane / ... jakSAmAtraM tu yathAdIrgha nAgaM navaguNaiH // 158 // dazabhUtanamRNamidaM nAhaM tadyajani netragandhe tu harirNa pakSaNamidaM gRha || 159 / / gramaNAmudirza vAdazAdayAdi kalpitam / grahANAM pure pure vA dakSiNe dakSiNe'pi vA // 160 / / 273 ... Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 kAzyapazilpe'STAzItitamaH paTalaH / zaMkare vA vidhAnena kUTaM kuryAtsusundaram / gRhacyasAntarA nityaM dviguNaM triguNaM tu vA / / 161 // catuSpazcaguNavyAsaM dvayantaraM gRhkuuttyoH| vAyorevamevaM tu pare bAhyaM ca tacchRNu // 162 / / gRhAyAmasamaM vA'tha dviguNaM triguNaM tu vA / catuSpaJca vA'tha grahakUTAntaraM bhavet / / 163 // grahasya sakazadIrgha ca gRhaM vA pArzvayoH pure / pure kalpaM ca kUTaM cediSTadIrghAyatanaM Ahet / / 164 // grahavyAsAnuguNaM kurTa kalpayetiyugmanA / paJcahastaM samArabhya dvidvihastavivardhanAt // 165 // ekaviMzatihastAntaM navadhA kUTavistRtam / vistArasadRzotsedhahastaM vA'STakArakam / / 166 // aSTahastaM tu vA'dhikyakUTAyAma prakalpayet / vistAradviguNaM madhye kUTAyAma prakalpayet // 167 // kUTAnAM bhAgamAnena jAtyAdiniyamaM kuru / hastamAnena kUTAnAM jAtyAdiniyama vinA // 168 // caturbhittivizAlaM tu yathAmaJca tathA bhavet / / 169 / / ityaMzumadbhede kAzyapazilpe grAmalakSaNaM nAmASTAzItitamaH paTalaH /