________________
૧૪૬
શ્રી તત્ત્વાધિગમ સૂત્ર શરીરમાં પ્રદેશની વિચારણું – प्रदेशतोऽसंरव्येयगुणं प्राक् तैजसात् ॥ २-३९ ॥
તૈજસની પહેલાંનાં એટલે કે આહારક સુધીનાં શરીર પ્રદેશોની અપેક્ષાએ અસંખ્યગુણ છે.
જેના બે વિભાગ ન થઈ શકે તે અંતિમ સુહમ ભાગ તે પ્રદેશ એમ પ્રદેશને અર્થ પ્રસિદ્ધ છે. પણ અહીં પ્રદેશને તે અર્થ નથી. અહીં પ્રદેશને સ્કંધ અર્થ છે. પ્રદેશે તે અનંતગુણ થઈ જાય. ઔદારિક શરીરમાં જેટલા પ્રદેશ-સ્કંધ હોય છે તેનાથી અસંખ્ય ગુણ પ્રદેશે વૈક્રિય શરીરમાં વધારે હોય છે, તેનાથી આહારક શરીરમાં અસંખ્યગુણ પ્રદેશે વધારે હોય છે. આનું કારણ એ છે કે ઉત્તરોત્તર શરીર વધારે ઘન છે. સમાન ક્ષેત્રમાં રહેલા રૂ કરતાં સેનામાં પુદ્ગલે વધારે હોય છે. કારણ કે રૂ શિથિલ છે અને સુવર્ણ ઘન છે. તેમ પ્રસ્તુતમાં ઔદારિકથી વિક્રિય શરીર વધારે ઘન છે. આ બાબત ઉપરના સૂત્રમાં આવી ગઈ છે. [૩૯]. તેિજસ-કામણ શરીરમાં પ્રદેશોની વિચારણ
- નાગુ કરે છે ૨-૪૦ |
આહારક પછીના બંને શરીરના પ્રદેશ -સ્કંધે ક્રમશઃ અનંતગુણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
