________________
૧૯૮
શ્રી તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર त्रायस्त्रिंश-लोकपालवर्जा व्यन्तर-ज्योतिष्काः॥४-५॥ વ્યંતર અને જ્યોતિષ્ક નિકાય ત્રાયઅિંશ અને
લેકપાલથી રહિત છે. પૂર્વસૂત્રમાં ભવનપતિ આદિ ચારેય જાતિના અવાંતર પ્રત્યેક ભેદના ઇંદ્ર આદિ દશ ભેદ બતાવ્યા. પણ વ્યંતર અને જ્યોતિષી દેવામાં ત્રાયશ્ચિંશ અને લોકપાલને અભાવ હોવાથી આ સૂત્રમાં તે બેને નિષેધ કર્યો. આથી વ્યંતર અને જ્યોતિષના અવાંતર પ્રત્યેક ભેદના ત્રાયસિંશ અને લોકપાલ રહિત ઇંદ્રાદિ આઠ ભેદો છે. [૫] ભવનપતિ અને વ્યંતરનિકામાં ઇદ્રોની સંખ્યા -
પૂર્વાદ | ૪-૬ પૂર્વના બે દેવનિકાય [ ભવનપતિ વ્યંતર ] માં
બે બે ઈંદ્ર છે. પૂર્વના બે નિકાય-ભેદ ભવનપતિ અને વ્યંતર છે. ભવનપતિ અને વ્યંતર નિકાયમાં બે બે ઇંદ્ર છે. ભવનપતિના અસુરકુમાર આદિ દશ ભેદો આગળ જણાવશે. અસુરકુમાર આદિ પ્રત્યેક ભેદના દેવેમાં બે બે ઈંદ્રો હોવાથી ભવનપતિના કુલ ૨૦ ઇંદ્રો છે. વ્યંતરનિકાયના વ્યંતર અને વાણુવ્યંતર એમ બે ભેદ છે. તે બંનેના અવાંતર ભેદો આઠ આઠ છે. પ્રત્યેક અવાંતર ભેદના દેવામાં બે બે ઈંદ્રો હેવાથી વ્યંતરના ૧૬ અને વાણુવ્યંતરના ૧૬ મળી વ્યંતરનિકાયના કુલ ૩૨ ઈંદ્રો છે. જ્યોતિષ્ક નિકાયના.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org