Book Title: Pragnabij
Author(s): Madhubhai Parekh
Publisher: Shrimad Rajchandra Gyanmandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034368/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdra (vacanAmRta)graMtha AdhArita prajJAbIja, svAdhyAyakA2 madhubhAI pArekha zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira rAjakoTa
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prajJAbIja prakAzaka : zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira rAjakoTa. phona : (0281) 2449992 (c)prakAzakanA prathama AvRtti: 2018 prataH : 500 vecANa kiMmata : rU 50 vimocana tA. : 12-01-2018 vijJapti : A graMthamAM paramAtmAnAM vacano che. jJAnAvarNiya karmabaMdhathI bacavA mATe graMthanI AzAtanA na thAya te ApaNuM kartavya che. mudraka : kitAbaghara oNphleTa zropha roDa, rAjakoTa. phonaH (0281) 2446089
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( prastAvanA : khANa zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira, rAjakoTa, 1989mAM sthApanA thaI ane uttarottara vadhune vadhu mumukSuo A maMdiramAM svAdhyAya, bhakti ane darzanano lAbha letA thayA che. maMdiramAM dara ravivAre svAdhyAya-bhakti thAya che. uparAMta dararoja savAre svAdhyAya vartuLano satsaMga paNa niyamita thAya che. mumukSuo. ullAsita bhAve joDAya che te khuzInI vAta che. svAdhyAya vartuLanuM saMcAlana chellA 17 varSathI A. zrI vasaMtabhAI khokhANI sAthe AtmArthI bhAI zrI madhubhAI pArekha sArI rIte karatA rahyA che. temane zrImad rAjacaMdra graMthano UMDo abhyAsa che. maMdiramAM prasaMgopAta svAdhyAya Ape che. uparAMta teo avAranavAra IDara, vavANiyA, morabI, hami (karNATaka) svAdhyAya arthe jAya che. parama kRpALudeva pratye temano bhaktibhAva uttama che. zrImadjInAM 150mAM janmavarSa daramyAna vividha prakAre UjavaNI Akhu varSa A maMdiramAM karavAmAM AvI che, teno eka bhAga rUpe A zrI madhubhAIe A prajJAbIja graMthanI racanA suMdara rIte karI che. jemAM 5. . devanAM 17mAM varSathI lakhAyelA patro, kAvyo, AtmasiddhizAstra ane noMdhapothImAMthI khAsa dhyAnamAM levA jevA bodhavacano vyakta karI tenI samaja sAdI ane saraLabhASAmAM ApI che. A graMtha vAMcatA temanI ciMtana ane manana karavAnI vRtti saheje jaNAI Ave che. AtmArthI zrI madhubhAIe A varSamAM prathama prayAsarUpe eka nAnI pustikA paNa lakhI-prasiddha karI che, jemAM zrImadjInuM mokSamArga darzAvatuM kAvya "mULa Alaus euenox H 3 BRERA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraga" upara teozrIe suMdara vivecana karyuM che ane svayaMspharita keTalAka kAvyonI racanA paNa temAM samAviSTa karI che. A pustikA paNa prAthamika bhUmikAnAM sAdhaka-mumukSune preraNArUpa banI che. A graMthanAM prakAzanamAM Arthika sahayoga ApanArA muMbaInAM zrI vipulabhAI tathA bInAbahena gosalIyA temaja zrI madhubhAI pArekhanAM parIvArano AbhAra mAnIe chIe. A graMthanAM prapharIDiMga mATe sahayogI banyA te zrI ke.pI. miyAtrAbhAInA paNa ame AbhArI chIe. A graMthanuM prakAzana karavAnuM zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira TrasTa rAjakoTa saharSa svikAryuM che. vAMcaka vargane A graMtha upayogI ane preraka banaze tevI amone zraddhA che. tA. 12-01-2018 lI. saMtasevako vinIta TrasTimaMDaLa zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira TrasTa rAjakoTa Lalala meuadix * 4 Balance
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhakanA be bola zrImad rAjacaMdra devanAM vacanAmRtonuM chellA 35 varSathI pAna karyAthI je Atmika zAMtino anubhava thayo, svamata saMbaMdhI Agraho hatA te lagabhaga chUTI gayA, mAna ane mohabhAva zithila thayA, lobha ane parigraha maMdatAne pAmyA ane ciMtana-manananI vRtti baLavAna thayAnuM jaNAya che. AvI prApti sarva mumukSuone paNa thAya evI bhAvanA thatA kaMIka lakhavAnI vRtti thaI AvyAthI zuM lakhavuM tevo prazna thayo. zrImadjInAM jIvana prasaMgo ane AtmasiddhizAstra saMbaMdhamAM ghaNuM lakhAyuM che. ghaNAM pravacano, svAdhyAya vagere thatA rahyA che. kaMIka alaga viSayano vicAra rahelo tevAmAM aMtaeNraNAM thaI ke zrImadjIe 16mA varSe mokSamALA (bAlAvabodha) lakhelI ane prajJAvabodha koI lakhe tevI bhAvanA rAkhelI. pUjyazrI brahmacArijI ane AtmArthI zrI DaoN. bhagadAsabhAIe A bhAvanA anusAra racanAo paNa karI che, je suMdara racanA che. 5. ke. deva zrImadjIe prajJAvabodha mATe viSayo nakkI karyA che je vacanAmRtajImAM darzAvyA che. te anusAra A banne mahAnubhAvoe nyAya Apyo che. ghaNA varSathI A graMtho prakAzita thayA chatA lokone te graMthono bahuM paricaya hoya tema lAgatuM nathI. vicAra karatA evuM lakSamAM AvyuM ke A viSayo gahana che jethI lokonI rUci te pratye bahu vaLatI nathI. A vicAra karatA ema lAgyuM ke viSayo badalavAnuM karIe to ? paraMtu viSayazuci zrImadjIe ja lakhI che te kema badalAya ? prajJAvabodha arthAtu prajJAvaMta puruSono bodha, je, sAdhakane prajJAvaMta thavAmAM sahAyakArI thAya to sArthaka gaNAya. prajJAvaMta puraSano vicAra karatA najara Read mouenox H 5 BRERA
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadjInAM bodha upara sthira thaI ane zrImadjInAM 16 varSa pachInAM vacano A hetu mATe vadhu yogya lAgatA A prajJAbIja lakhavA prerAyo chuM. zrImadjIe nakkI karelI viSayaci na hovAthI tene prajJAvabodha nAma ApI zakAya nahIM. tevI samaja sAthe prajJAbIja nAma rAkhyuM che. zrImad rAjacaMdra jJAnamaMdira rAjakoTanAM TrasTIgaNa sAthe ghaNAM varSathI AtmiyatA hovAthI A graMtha saMbaMdhI carcA saheje thaI ane teozrIe A graMthanuM prakAzana jJAnamaMdIra, rAjakoTa kare tevI icchA vyakta karatA meM saharSa e vAta saMmata rAkhI. samasta TrasTimaMDaLe A vAta vadhAvI lIdhI te badala sarva TrasTIzrIno AbhArI chuM. 5. ku. deva zrImadjInuM 150muM janma varSa cAlI rahyuM che. A nimitte Thera-Thera utsavo yojAyA che. A graMtha eka mAtra puSpa pAMkhaDI rUpe A prasaMge samarpita karatA harSa thAya che. A lekhakane lekhanakaLAno bahuM anubhava nathI, chatAM zrImadjI pratyenI bhaktithI prerAIne bALaceSTArUpa A pravRtti thaI che, tene sau vAMcaka mitro, mumukSuo premathI svikArazo tevI apekSA rAkhuM chuM. lekhanamAM koI kSati jaNAya to daragujara karavA sAthe mAruM dhyAna doravA mATe paNa vinaMti karuM chuM. aMtamAM jJAnInI AjJA viruddha kaMI lakhAyuM hoya to te mATe laghutAbhAve kSamA cAhuM chuM. ( micchAmi dukkaDamu) madhubhAI pArekha 30, zrImad pArka, resakorsa roDa, rAjakoTa M. : 94279 63060 Alaus euenox #6 BRERA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama 12 / 9 TET T T Go || O To Tche | ja | Go | bodhapATha viSaya 1. maMgalAcaraNa 2. cittazuddhi 3. zaraNAgati bhavaroga su-prabhAta 6. kartavya sadAcAra maitrI-1 9, maitrI-2 10. pramoda karuNA 12. mAdhyasthabhAva 13. cArabhAvanAno paramArtha anitya bhAvanA 15. azaraNa bhAvanA saMsAra bhAvanA etva bhAvanA anyatva bhAvanA azuci bhAvanA 20. Asrava bhAvanA 21. saMvara bhAvanA 1 | | | | / PT OT / jI / Aland woulx *7 BRERA:
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22. nirdeza mAnanA 23. 24. 25. 26. 27. AtmabhAvanA-1 28. AtmabhAvanA-2 29. AtmabhAvanA-3 30. AtmabhAvanA-4 31. AtmabhAvanA-pa 32. AtmabhAvanA-6 33. AtmabhAvanA-7 34. AtmabhAvanA-8 35. AtmabhAvanA-9 36. AtmabhAvanAthI Atmasiri 1 37. AtmabhAvanAthI Atmasiddhi-2 38. AtmabhAvanAthI Atmasiddhi 3 39. AtmabhAvanAthI Atmasiri 4 40. satsaMga 41. satsaMgano mahimA 42. sAco satsaMgI koNa ? 43. sadguru 44. asadguru 45. loka svarUpa bhAvanA bodha durlabha bhAvanA dharma durlabha bhAvanA bAra bhAvanAno paramArtha 68 72 74 76 * 78 * 81 83 85 88 90 94 96 98 100 102 105 109 111 113 115 117 119 * ** ** * * ** * sadgurunI oLakha #GK8 prazAbIja * 8 8 parasa:48
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46. sAdhaka 47. karmanuM prAbalya 48. grahonuM naDatara 49. kaSAya mukti-1 50. kaSAya mukti-2 51. kaSAya mukti-3 para. kaSAya mukti-4 53. siddhi-Atmasiddhi-1 54. siddhi-Atmasiddhi-2 55. sijhiAtmasiddhirU 56. sijhiAtmasiddhi-4 57. 58. 59. 60. 6 1. 62. siddhi Atmasiddhi 10 63. siTi Atmasiddhi 11 64. siddhi Atmasiddhi 12 65. siki Atmasiddhi 13 EE, sijhiAtmasiddhi-14 6 7. sijhiAtmasiddhi-15 6. siddhi-Atmasiddhi-16 6. siddhi-Atmasiddhi-17 siki Atmasiddhi pa siki Atmasiddhi sika Atmasisi siki Atmasiti da siddhi-Atmasiddhi-9 gravard prajJAbIja 9 121 123 125 * 127 * 129 * 131 133 135 137 139 141 .143 145 147 * .149 151 .153 155 157 159 161 * * 163 165 167 * * * *-- * * * * ** * * - *-- * #CKK
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ ] [ 0 ] | | | | | | | 70. siddhi-Atmasiddhi-18 zrImadjInI alaukika gIta gAthAo-1 72. zrImadjInI alaukika gIta gAthAo-2 73. zrImadjIno tattvabodha-1 74. zrImadjIno tattvabodha-2 75. zrImadjIno tattvabodha-3 189 zrImadjIno tattvabodha-4 192 , zrImadjIno tattvabodha-5 195 zrImadjIno tattvabodha-6 198 79. zrImadjIno tattvabodha-7 ( 201, zrImadjIno tattvabodha-8 zrImadjIno tattvabodha-9 - 21482. zrImadjIno tattvabodha-10 219 83. zrImadjIno tattvabodha-11 225 84. zrImadjIno tattvabodha-12 232 zrImadjIno tattvabodha-13 86. zrImadjIno tattvabodha-14 zrImadjIno tattvabodha-15 88. zrImadjIno tattvabodha-16 zrImadjIno tattvabodha-17 90. zrImadjInuM manomaMthana-1 91. zrImadjInuM manomaMthana-2 260 92. zrImadjInuM manomaMthana-3 263 93. zrImadjIno upadeza-1 nI&iiTane prazAbIja - 10 best | nA -ka 239 1| | | 1, | ' | | | |
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ / / | | zrI 278280 ol 94. zrImadjIno upadeza-2 95. zrImadjIno upadeza-3 zrImadjIno upadeza-4 97. zrImadjIno upadeza-5 98. zrImadjIno upadeza-6 99, zrImadjIno upadeza-7 100. zrImadjIno upadeza-8 101. zrImadjIno upadeza-9 102. zrImadjIno upadeza-10 103. zrImadjIno upadeza-11 104. maMtra traya-1 105. maMtra traya-2 106, maMtra traya-3 107. anuprekSA 108. prajJAbIja 282. | 284 . | 286, | 288 + | | 291 293 295 301 iAiZA prazAbIja *n booki8i
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-1 0 maMgalAcaraNa che parameSThi vaMdanA maMtra bhalo navakAra manavA, maMtra bhalo navakAra re; parameSThine vaMdana karavA; maMtra japo navakAra re. arihaMtane vaMdana karIne; rAgadveSa nivAro re; nijasvarUpanuM bhAna thavAne; maMtra japo navakAra re.. maMtra bhalo siddha prabhune vaMdana karIne; Atma vizuddhi pAmo re; nirAkAranuM dhyAna ja karavA; maMtra japo navakAra re... maMtra bhalo AcAryone vaMdana karIne; zrutano bodha samajIe re; paramArathane prApta ja karavA: maMtra japo navakAra re.. maMtra bhalo upAdhyAyane vaMdana karIne; dharma-marma ArAdhie; bhedajJAnanI prApti karavA; maMtra japo navakAra re. maMtra bhalo iAiZA prazAbIja *12 booki8i
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhujIne vaMdana karIne; saMyama zarA thaIe re. ratnatrayanI prApti kAje, maMtra japo navakAra re. maMtra bhalo bhavodadhithI pAra utaravA; jina vANI avadhArIye; saddaguru rAjanI bhakti kAje maMtra japo navakAra re... maMtra bhalo he sat jijJAsu AtmA, tuM jANe che ke koI paNa dharmazAstranuM zravaNavAMcana karavAno prAraMbha karavAmAM Ave che tyAre sarva prathama sadeva, sagara vagere pratye ahobhAva, bhaktibhAva ane vinaya vyakta karIne cittazuddhi karavAmAM Ave che. A maMgalAcaraNa che. huM paNa A graMthanAM prAraMbhe parameSThine vaMdanavinaya saha te sarvanI AjJA, Adeza ane AzIrvAda prApta thAya tevI prArthanA karuM chuM ane e prakAre cittazuddhi karI AgaLa vadhu chuM. sAmAnya paraMparA anusAra paMca parameSThinuM smaraNavaMdana Adi karAya che. paraMtu meM ahIM mArA parama kRpALu deva zrImad rAjacaMdra devane paNa. bhaktibhAvathI vaMdana thavA arthe eka gAthA vadhArI che. mATe ja paMca parameSThine badale mAtra parameSThi vaMdanA evuM zirSaka lakhyuM che. arihaMta kahetA jeNe bAhya ane aMtaraMga zatruone haNyA te puruSabhagavAna. bAhya zatruone jItavAnuM saraLa che, paraMtu aMtaraMga zatruone jItavAnuM bahu kaThIna che. rAga, dveSa, ajJAna, kaSAya, no-kaSAya vagere chUpA zatruo che. vaLI ati baLavAna che, temane barAbara oLakhIne jItyA che, haNyA che te prabhu karuNAnA sAgara che, mokSanA dAtA che. prathama vaMdana temane che. siddha paramAtmA sarvathA mukta che. janma, jarA, mRtyu ane dehathI paNa rahita thayA che. niraMtara nijasvarUpamAM layalIna che. sarvadA asaMga che. pratyeka jIvAtmA temanAM jevI dazA prApta karavA mATe temanI bhakti karI temanA jevo thAya che. temane vaMdana ho. AcArya bhagavaMto svapara kalyANanI bhAvanAthI, siddhapadanAM lakSe satpuruSArtha karI rahyA che ane AzritajIvone satpuruSArtha karavAmAM sahAya karI rahyA che, jethI vaMdana karuM chuM. nI&iiTane prazAbIja *13 base
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAdhyAya bhagavaMto, pUrve thaI gayA te sarva tIrthakaro, kevaLIo dvArA je dharmanuM svarUpa, jIvAjIvanuM svarUpa, mokSamArganuM svarUpa bodhavAmAM Avyu che teno yathArtha marma jANIne jagatanAM mAnava jIvone saraLa zailIthI samajAvI mArganAM pravAsI banavA mATe preraNA Ape che. temanAM upakArane vaMdana ho. sAdhu bhagavaMto sAdhaka avasthAmAM pravezIne AcArya ke upAdhyAya pratye vinamrabhAve temanI AjJAnusAra, kaThina parizrama laIne dharma ArAdhanA kare che te arthe vaMdana yogya che. saddagurupade ghaNuM karIne to dIkSita AcArya, sAdhuo hoya che. paraMtu apavAdarUpa grahastha dazAmAM paNa uttama jJAna dazA ane Atma sAkSAtkAra (samakti) prApta karIne niSkAma karuNAMthI sva para kalyANanAM kAraka evA parama kRpALu deva, zrImad rAjacaMdra devane koTI-koTI vaMdana karIne pAvana thaIe evI mArI-tamArI saunI bhAvanA vyakta karuM chuM. nI&iiTane prazAbIja 14 base
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-2 0 cittazuddhi che nnnnnnnnnnnnnnnnnnn bodhapATha 1mAM cittazuddhi arthe maMgalAcaraNa AlekhatA svacittamAM rahelA aneka doSa lakSagata thayA. huM ane manuSya mAnuM chuM, vaLI manuSyamAM paNa potAne to zreSTha mAnava mAnuM chuM, paraMtu doSa dekhAvA lAgatA prazna uThyo - "huM mAnava chuM ?" koI paNa padArtha tenAM lakSaNa-guNathI oLakhAya che te jotA mArAmAM mAnavIya guNo che ? Avo prazna uThe che ane niSpakSapAta paNe jotA guNo karatA to doSa vadhu jaNAyA ? ane saheje smaraNa thayuM." he prabhu! he prabhu! zuM kahuM, dInAnAtha dayALa; huM to doSa anaMtana, bhAjana chuM karuNALa Ama svaguNa jovA jatA aneka svadoSa jovAmAM AvyA. mAnavIya guNomAM dayA, zAMti, kSamApavitratA, saraLatA hovA ghaTe che. te to ati alpa jaNAya che, tenAM badale rAga, dveSa, Agraha, ahaMbhAva ane mAna-moTAI jevA doSo vadhu jovAmAM AvyA. vaLI jo koI parapadArtha gamI jAya to prApta karavAmAM viveka cukine, koI paNa bhoge te prApta karavAnI jhaMkhanA jAge iAiZA prazAbIja *15 booki8i
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, vaLI je padArtha upara mAro adhikAra nathI, mAlikI nathI temAM mAlikI bhAva karatA zaramAto nathI. kyAre koI kSaNe zubha bhAva thaI Ave che, paraMtu vizeSatAe to azubha bhAva thatA jovAmAM AvyA, tyAre he prabhu, sahaja ekarAra thaI jAya che, zubhAva mujamAM nathI, nathI sarva tuja rUpa." jo jagatanAM tamAma jaDa-cetana padArthomAM mane jo tAruM ja darzana thatuM hota to rAga-dveSa kema karIne thAta ? Ama A rAga-dveSano moTo doSa lakSamAM Ave che. maMgalAcaraNamAM meM jemanAM guNagAna karyA te zA mATe ? to ke temanI rAga-dveSa rahita dazA mATe to karyA che ne ? to mAruM sarva prathama kartavya to A doSano nAza karavAmAM pravRtta thavuM te che ane te mATe saMkalpa paNa karuM chuM, paraMtu kAma kaThaNa lAge che tyAre prabhu, ApanAM vacana yAda Ave che ke "jIvamAM je doSa che te anAdinAM che, mAtra A janmanAM nathI. te jaldIthI na jAya. dhIraja ane yogya upAya baMne jarUrI che." gharane tALu vAsIne 5-10 varSa paradeza gayA hoIe ane pAchA pharIne tALuM kholavA jatA temAM lAgelA kATathI cAvI hovA chatAM tALuM kholavuM kaThaNa paDe che, tyAre dhIraja rAkhI jarA tela-kerosIna lagAvIne prayAsa karavAthI khulI jAya che. tevI rIte anAdInAM doSa kADhavAmAM paNa dhIraja ane puruSArtha sAthe yukti paNa jarUrI lAge che. paNa A yukti koNa batAve ? Avo vicAra thatA ja he prabhu, vaLI ApanuM vacana yAda Ave che : kevaLa karuNAM mUrti cho, dInabaMdhu dInAnAtha; pApI parama anAtha chuM, graho prabhujI hAtha." mAnavIya guNonI vRddhi mATe ane doSanI nivRtti mATe he prabhu huM have ApanAM zaraNamAM AvuM chuM. hAiakI prajJAbIja *16
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLa karuNAmUrti tame cho, ugArone A bALa; rAja prabhu tuma zaraNa, grahuM chuM, snehathI rAkhajo sAtha. prabhujI, rAjaprabhujI, mane pUrNa vizvAsa che ke tame mane mArA A satkAryamAM niraMtara sahAyaka rahezo ja. prabhujI, eka vAta kahuM ? Apa jevA satpuruSano yoga pUrve nathI thayo evuM nathI ho ! paraMtu A jIve to svachaMde vartIne mithyA puruSArtha karyo che ane mithyAne samyak mAnIne karyo che, to pachI kAryasiddhi kema karI thAya ? e vAta mane have samajAya che ane smaraNa thaI Ave che ke : vaha sAdhanabAra, anaMta kiyo tadapi kazuM hAtha, haju na paryA kachuM aura rahA, una sAdhana seM ?" prabhujI, dInabhAve have nizcaya karuM chuM "karunA hama pAvata hai tumakI, vaha bAta rahI, sugurUgamakI palame pragaTe mukha Agala se, jaba sadgurucarna suprema base." prabhujI ApanuM zaraNa ane ApanI AjJA ziromAnya karuM chuM. nI&iiTane prazAbIja *17 base
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-3 che zaraNAgati che 0000000000000000000 he, Atmana, teM pUrve paNa ghaNAM guruo dhAryA che. temanAM bodhelA mArge pravRtti paNa karI che, vrata, japa, tapa, tIrthayAtrA, sevA, pUjA, dAna jevA aneka dharma kAryo karyA che. to paNa paribhramaNano aMta kAM na Avyo ? A vAta vicAratA evuM paNa lAgyuM ke A badhI ja dharma pravRtti mithyA che. jo tema na hoya to koI paNa kriyA "aphaLa nathI" evuM ApanuM vacana siddha kema thatuM nathI ? nyAya, nIti, sadAcAra vagere guNo je manuSyomAM pratyakSa vahevArathI jovA maLe che, teo bahudhA duHkhI-nirdhana-niHsahAya jovAmAM Ave che ane jeo durAcArI, cora, laMpaTa ane anAcAramAM pAraMgata hoya teo dunyavI sukha-vaibhava sahelAIthI prApta karI le che. Ama kema ? paraMtu prabhu, pUrvano koI zubha saMskAra AvA vicArathI pAcho vALe che, kahe che ke jJAnInuM vacana mithyA na hoya. temane mithyA vacana kahevAno Azaya zuM? temane koI apekSA to che nahIM, lAbha thato nathI. emanI AjJA huM svIkAru to paNa temane lAbha nathI, na svIkAruM to hAni nathI. tyAre have kema karavuM te viTaMbaNAM thAya che. nI&iiTane prazAbIja * 18 base
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUkSma ciMtana karatA bhAse che ke jJAnIno mArga to khoTo na hoya paNa ArAdhanAmAM koI khAmI, kacAsa hoI zake athavA jeno bodha grahaNa karyo te bodha hitakArI nahIM hoya. paNa Ama kema bane ? tyAre be kAraNa lakSamAM Ave che kAM to ajJAnI guruno bodha grahaNa thayo haze athavA saddaguruno saddabodha svacchede grahaNa karyo hoya to Ama bane. kuLaguru ke bAhya vezacitathI AkarSAyane game tevA kahevArUpa gurane sadUgara mAnI pravartana karyuM hoya tema bane. kyAreka vaLI ema paNa lAge ke mAruM nazIba ja vAMkuM che, jethI mArI kriyA-pravRtti niSphaLa jAya che. Ama aneka vicArothI gherAyAthI samAdhAna maLatuM nathI. mana zAMta thatuM nathI. utApa vadhato jAya che. zuM karavuM, zuM na karavuM te kaMI sujhatuM nathI. aneka vikalpo uThe che, vaLI samAya paNa jAya che. paraMtu yathArtha samAdhAna maLatuM nathI. Ama dIrghakALa paryata ghaNAM vicAro karIne hArI-thAkIne saMkalpa thAya che ke "eka satpuruSa zodhIne tenAM caraNamAM sarvabhAva arpaNa karavA." prabhu, A vAta vicAratA vikalpa uThe che ke satpuruSa kyAM maLe ? tene kema oLakhavA ? bahArathI lagabhaga badhAM ja sarakhA lAge che kema ke sau zAstrone AgaLa dharIne ja vAta kare che, tyAre bheda kema jANavo ? prabhujI A samaye mane ApanI bodhelI gAthA smaraNamAM Ave che. "AtmajJAna, samadarzitA; vicare udaya prayoga; apUrvavANI paramakRta, saddaguru lakSaNa yogya." A gAthA mArA cittamAM prakAza kare che ke zAstrajJAnI bhale zAstronI UMcI vAto karatA hoya to paNa AtmajJAnI na hoya to temanI vAtamAM zraddhA. karatA zuM vaLe ? vaLI je bhakto guruno jaya-jayakAra kare, prazaMsA kare, bhakti kare tenAM pratye sadbhAva rAkhe ane bIjAne tuccha gaNe, te saddaguru na hoya, paNa badhAM ja pratye samabhAvI hoya to tenuM samadarzItAnuM lakSaNa jaNAI Ave. karmaphaLa to dareka jIvAtmA samaye-samaye vede che te vAta pratyakSa che, paNa nI&iiTane prazAbIja *19 base
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vedana samatA bhAvathI vedAtuM jAya ane karmodaya anusAra pUrNa svasthatA pUrvaka vicaraNa thatuM jovAya te saddaguru hoya. vaLI bodhavANI zravaNa karatA jIvane zAMtinuM vadana thatuM hoya, AnaMda-ullAsa vadhato hoya, pUrvApara virodha rahita vacanano anubhava thato hoya ane apUrvatAno bhAsa thato hoya tema ja jemano bodha vItarAgI puruSanAM bodha sAthe maLato lAge-avirodha lAge, Avo anubhava thayethI evA gurane sadagurU mAnI temanuM zaraNa svIkAravAthI badhAM ja vikalpo zAMta thaIne manane samAdhAna maLI zake che, tevI zraddhA thaI Ave che. basa, prabhu have to eka sAcA sadgurune sevavA, temanI AjJAe vartavuM eja kalyANano mArga che tevo nizcaya thayo che. mArA A nizcayane poSaNa maLe tevI kRpA karazo ne? iAiZA prazAbIja 20 booki8i
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-4 bhavaroga he parama kRpALu, sadguru deva, huM ApanAM zaraNamAM Avyo chuM. ApanI sanmukha thayo chuM. mAruM prayojana roga mukta thavAnuM che. Apa prabhu "sadguru vaidya sujANa cho.'" mane zraddhA che ke Apa mane avazya roga mukta karazo ja. have huM Apane mArA roganI vAta karu chuM te dhyAna daIne sAMbhaLavAnI kRpA karazo. huM aneka rogathI grasta chuM te kramathI kahuM chuM : 1. mAruM mastaka ajJAnathI bharapura che, bahu pIDA Ape che. 2. mArI be AMkho rAga ane dveSathI satata baLatI rahe che. 3. mArA be kAna mithyA zravaNathI satata duHkhatA rahe che. 4. mArI nAsikA jagatanAM anekAneka doSo grahaNa karI sujI gaI che. 5. mArI jIbha niMdA-kuthalI ane Atma prasaMzAthI dAjI rahI che. 6. mArA zarIranAM romerome anaMta karmono vyavasAya cAlI rahyo che. 848KB prazAbIja * 21 paravano
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. A lokamAM mAro karma vyApAra corAsI lAkha zAkhAmAM cAle che. he gurudeva, Ato meM mukhya-mukhya roga kahyA che, bAkI to aneka che, keTalAM kahuM ? Apa mArI nADa tapAsIne bIjA jANI lejo. have prabhu Apaja kaho A roganI oLakha zI che ? zuM kahyuM prabhu ? bhava roga che ? meM to AvuM roganuM nAma to kyAreya sAMbhaLyuM nathI. khera je hoya te, mAre jANIne zuM kAma ? mane eTaluM ja kaho, A rogano upAya che ? prabhu have A roga bahuM pIDA ApI rahyo che. huM have thAkyo chuM, trAsa pAmyo chuM. Apane yogya lAge te auSadha Apo, huM sevana karIza, bhale ati kaDavuM auSadha haze to paNa grahaNa karIza. zuM kahyuM prabhu ! vADha-kApa karavI paDaze ? ThIka che, Apane ThIka lAge tema karo. paNa prabhu vADha-kApa thAya tyAre bahu pIDA thatI hoya che, mATe enesthesiyA ApavAnuM cukAya nahIM ho ! Ape bodhelo smaraNa maMtra enesthesiyAnuM kAma Ape che. huM maMtra smaraNa karato rahuM te daramyAna vADha-kApa karI lejo ne ! prabhu, Ape kaMIka parejI rAkhavAnI vAta karI ? zuM kahyuM? dehAdhyAsa choDavo paDaze ? prabhu, A kema thaI zake ? A jIve kyAreya deha rahita avasthA anubhavI nathI. dehAdhyAsa kema choDavo ? prabhu, amArA taraphanAM elopathI ane homiyopathI DaoNkTaro to AvuM kahetA nathI. A to navI vAta che. paNa hA tame to koI trIjI pethI (mokSapathI)nAM niSNAMta cho ne ? mArI samajamAM AvI gayuM. Apano IlAja alaga prakArano hoya che. kaMI vAMdho nahIM. mane e parejI paNa maMjUra che, basa ? to Apa satvare mArA rogano (bhava rogano) IlAja zarU karI do. huM Apane vacana ApuM chuM ke Apa je upAya karazo te pramANikatAthI svIkArIza. lo, mAruM nivedana paNa jarA sAMbhaLajo : nI&iiTane prazAbIja * 22 base
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabha-bhakti (DhALa - mAruM jIvana korA kAgaja) meM to jIvana tAre caraNe, soMpI dIdhuM che tuM rAkhe tema rahevuM mAre, kaMI nA kahevuM che... meM to dhana-vaibhavano saMcaya kIdho koIne nA dIdhu (2) mAruM-mAruM karI karmo bAMdhyA, choDyA nA chuTe (2) bAMdhyA karmo sAthe Ave, game ke nA game... meM to AzA-tRSNA rahI adhurI, kone jaIne kahuM (2) mAyA-mamatA banI ThagArI, jIvana eLe gayuM (2) sadguru bodha nA lakSe lIdho, svacchaMda choDyo nahIM... meM to koI pratye mane rAga nathI, dveSa paNa nathI (2) sagA-saMbaMdhI koI mArA nathI, zatru-mitra nathI (2) deha saMbaMdha jyAre chuTI jAze, koInA rokI zake... meM to * 848484 prajJAbIja * 23 parxxx48
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-5 0 su-prabhAtao 000000000000000000 he prabhu, ApanI sAthe meM saMbaMdha joDyo che. rogIne uttama vaidyano yoga thAya, pachI ciMtA zAnI ? mAro roga have keme karI jarUra zAMta thaze. tevo vizvAsa bese che. khAsa to mArA rogano IlAja che, te jANIne ja mAruM aDadhuM duHkha jANe ke cAlyuM gayuM hoya tema zAMtino anubhava thAya che. mArA jIvanamAM prabhAta thaI rahyuM hoya tema, prabhAta pahelAnuM je manoramya paroDha dekhAI rahyuM che tethI romAMca thAya che. rAtri vyatikramI gaI, prabhAta thayuM." anAdinuM gADha aMdhakArarUpa ajJAna, jethI padArtha ati nikaTamAM hovA chatAM dekhAto nahoto te have jhAMkho-jhAMkho dekhAvA lAgyo che. jema-jema pUrvAkAzamAM sUryadeva AgaLa vadhe che tema-tema aMdhAruM osaratuM anubhavAya che ane tethI zraddhA thaI Ave ke, pUrNa prakAzanI anubhUti paNa avazya thaze. prabhu, Apano Adeza che ke, iakba prajJAbIja *4 jai 9i
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyatita catri ane gaI jiMdagI para daSTi pheravI jAo." ApanI AjJA svIkAruM chuM ane vicArono dhasamasato pravAha anubhavAya che. te A prakAre jaNAya che : koI puche ke tame muLa vatanI kyAMnAM ? hA, prabhu mAruM vatana nigoda, jyAMnI vasati bahuM ja gIca, mArA jevA anaMtA jIvo tyAM satata athaDAtA kuTAtA rahetA hatA tenuM smaraNa thaI Ave che. zAtAnuM to koI nAma ja nahIM. kevaLa azAtA, azAtA. bahu pIDAyAthI kyAreka deha chUTI paNa jAya, paraMtu turata ja pharI evo ja deha rahevA mATe maLe. keTalo kALa gayo tenuM mApa karavuM asaMbhava che. koI daiva yoge, koInI kRpAthI ke koI anya kAraNe tyAMthI chUTIne pRthvIkAya, apakAya, vAyukAya, agnikAya ane vanaspatikAyamAM anaMtakALa meM vyatita karyo che, apAra duHkha-vedanA bhogavI che. prabhu, pharI smaraNamAM Ave che ke koI kALamAM nArakInI avasthAmAM paNa bahu kALa meM vyatita karyo che. tyAMnA duHkhanuM varNana karavuM kaThaNa che. paravazapaNe chedAyo, bhedAyo, baLyo, zekAyo, taNAyo, atizaya ThaMDImAM ThuMThavAyo, koI jarA jeTalI zAtA na maLe. koI dayA na dAkhave, satata AkraMda karato hato te joIne mane jeo pIDA ApatA hatA teo AnaMda pAmatA hatA, te joIne mane bahu krodha thato hato paNa kaMI karI zakato nahoto. prabhu, ahIMthI thoDo kALa tiryaMca avasthAmAM paNa rahyo chuM, tyAM paNa parAdhInatAno pAra nahoto, khAvAnAM, pivAnA, suvA-besavAnA ke Azraya sthAnanAM koI ThekANAM nahotA. ati ThaMDI, ati garamI, ati vRSTi, bhAre vaTaoNLa vagere bhAre pIDA ApatA hatA. uparAMta ahIM paNa chedAvAnuM, bhedAvAnuM, mAra khAvAnuM, bhAre bojo uThAvavAnuM, rogathI pIDAvAnuM paNa kharuMja. he prabhu, parama AzcaryanI vAta kahuM to thoDo kALa devagatimAM javAnuM thayuM hatuM. tyAM pUrNa zAtA rahetI. khAvA-pIvA, rahevA, vastrAlaMkAra, mahAlayo, pArAvAra maLI rahetA. ghara, kuTuMba, parivAranI koI ciMtA nahotI. hA, eTaluM nI&iiTane prazAbIja *25 base
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharuM ke mArA upara indra jevA moTA devonI sevA karavAnI javAbadArI hatI je mane gamatI nahotI paNa upAya nahoto, jenAM kAraNe aMtaradAha raheto hato. vaLI smaraNamAM Ave che, vartamAnamAM jevo huM mAnava tarIke oLakhAva chuM, tevI avasthA pUrve paNa ghaNI vAra saMprApta thaI che. bIjI badhI avasthA karatA, pramANamAM A avasthAthI saMtoSa raheto. jo ke A avasthAmAM paNa pUrNa sukha to anubhavAyuM nathI ja. aMdhApo, baherAza, muMgApo, lulo, pAMgaLo, ati kRza, ati bhAre, ati rogISTa jevI deha avasthA veThI che. bIjA mArA jevA mAnavo sAthe rAga, dveSa, kaleza thayA karatA. laDAI-jhaghaDAM, corI, ghAta vagere paNa thatA ja rahetA. prabhu, A badhI avasthA prApta thavAnuM kAraNa zuM ? AvI avasthAnI icchA to karI hoya tevuM yAda AvatuM nathI. A badhuM smaraNamAM AvatA bahu saMtApa thaI Ave che. ApanAM zaraNamAM Avyo chuM. samAdhAna karazo ? nI&iiTane prazAbIja 26 base
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-6 kartavya che 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 vartamAna A mAnava jIvana ati vege vyatita thaI rahyuM che. AyukALa pUrNatAnI nikaTa AvI gayAnuM bhAse che. pUrve je avasthAo vedI che te pharI vedavAnuM na thAya tevo saMkalpa thaI Ave che. parama kRpALudeva, zrImadjInAM vacanAmRta te prabhuno akSaradeha che te jotA prabhu parokSa nahIM paNa mane pratyakSa bhAse che. prabhu Ape ApavAmAM maNAM rAkhI nathI. A jIve pramAda sevI ne prAptimAM kacAza rAkhI che. mAruM kartavya Apa prabhue ati rUDI rIte, niSkAma karuNA karIne bodhyuM che. mAre have nizcaya che ke Apano bodha rUDI rIte avadhAravo che. sarva prathama mane mArI yogyatAnI ghaNI kacAza lakSamAM Ave che. jethI prathama kartavya yogyatA prApta karavAnuM jaNAya che. yogyatA mATe huM, mAnava chuM to mArAmAM mAnava sahaja guNo hovA anivArya che, tevo lakSa rahe che. Apa prabhue mokSamALA-bAlAvabodhamAM pATha 4 mAM lakhyuM che : nI&iiTane prazAbIja 27 base
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeo mAnavapaNuM samaje che, teo saMsArazokane tarI jAya che." A vAta sahaja samajAya che. koI paNa padArthanI oLakha tenAM guNothI-lakSaNathI ja thAya che tema mAnava sahaja guNothI ja mAruM mAnavapaNuM siddha thaI zake. mAnavapaNuM siddha thavA mATe sadAcAra pAyAnI AvazyakatA jaNAya che. samasta jIvayonimAM mAnavajIva zreSTha che tevuM sarva jJAnIo kahe che. paraMtu tenI zreSThatA tenAM AcArathI ja jANavAmAM Ave che. AcAra eTale anya jIvo pratyeno vyavahAra. A vyavahAra jeTalo svaccha, saraLa, zAtAmaya hoya teTalo mAnava sadAcArI kahI zakAya. pUrve thayA che te zrI tIrthakaro, avatArI, puruSo, RSi-munio vagereno jIvana vyavahAra sadAcArathI bharapura jovA maLe samasta jIvayonimAM bhinna-bhinna prakAranAM anekAneka jIvo che te paikI mAnava jIvano eka prakAra che. A pRthvI upara mAnavajIvo ane tiryaMca (pazupaMkhI vagere jIvo vase che. jemAM tiryaMca jIvo atiduHkhI ane parAdhIna che, mAnava jIvo tenI apekSAe sukhI che. sarva mAnava jIvonAM jIvanamAM tiryaMca jIvono nAno-moTo upakAra satata rahelo che. AhAra, pANI, auSadha vagere prApta thavAmAM tiryaMca jIvo upakArI che te lakSamAM rAkhIne te tiryaMco pratye mAnava jIve sadRvahevAra rAkhavo te kartavya che. te parAdhIna jIvonI yathAzakti sAra-saMbhALa levI, Azraya Apavo, tenAM AhAra-pANInI jogavAI karavI te mAnava prANInuM kartavya che - A sadAcAra che. khetInAM kAmamAM kheDutane baLada sahAyaka che te sakhata parizrama karIne mAnavajIvone AhAprAptimAM sahAya kare che to kheDUta paNa baLadanI sArI rIte saMbhALa rAkhe che. A parasparano sarvahevAra te sadAcAra che. mAnavajIvo paNa pRthvI upara samuha jIvana jIve che. temano parasparano saddavahevAra anivArya che. parasparanI sAra-saMbhALa, huMpha, musIbatanAM samaye madada vagere pratye sabhAnapaNe kartavya nibhAvavuM te sadAcAra che. %e0%i prazabIja 28 ditidiSTi
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratyeka dehadhArI manuSyane tiryaMca karatA vizeSa sAdhano kudarate ApyA che. jevA ke aMga, upAMga, indrIyo, vicAra, viveka, buddhi, yukti vagere. A jotA tiryaMca karatA mAnava prANI zreSTha kahevAya che. jo ke sAcI zreSThatA to tenA sad vyavahAramAM rahelI che. vaLI asad vyavahAra thakI paraspara vairajhera, hiMsA, corI, juThTha, vyAbhicAra jevA aniSTho sahevA paDe che je bhAre pIDA ApanArA che tevo ApaNo sauno anubhava che. jIva sAthe ajIva padArtho paNa A pRthvI upara che te paNa jIvana jIvavA-zAtArUpa jIvavAmAM upakArI che, teno lakSa paNa thavo ghaTe. ajIva padArthono upabhoga-upayoga paNa vivekapUrvaka karavAmAM zreya che. Avo viveka paNa sadAcAranuM aMga che. pratyeka jIva-ajIvamAM paramAtmAno vAsa che, tema mAnIne vivekapUrvaka jIvana vyatita karavuM te dharma che. je rAhathI saMsAramaLa nAza thAya te bhakti, te dharma ane te sadAcAra tuM sevaje." A paramakRpALudevano bodha che. iAiZA prazAbIja * 29 booki8i
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-7 0 sadAcAra che nnnnnnnnnnnnnnnnnnn bodha pATha 6mAM kartavyarUpe sadAcArano thoDo vicAra thayo. sadAcArane mAnavAcAra mAnIne pratyeka manuSya Acare to A pRthvI svarga banI jAya tema che. bodha pATha 5 mAM je pUrva jIvana (bhava) vicAramAM lIdhuM tenuM smaraNa karIne je-te yoninI duHkhada, dArUNa avasthAno aMta lAvavo hoya to mAnavaprANI tema karavAne sakSama che. mAnavayonI sivAya anya yonInAM jIvo tema karavA sakSama nathI tevo sarva pUrNavItarAga paramAtmAno abhiprAya che, bodha che. cAre gati-yoninuM paribhramaNa bhale anAdinuM hoya paNa teno aMta mAnavaprANI mATe saMbhavita che. pAMcamI gati mokSa che. te prApta karavAne mAnavajIva sakSama che. pAMcamI gati prApta karavA mATe anya cAra gatinAM kAraNo jANavA paDaze ane te kAraNono nAza-kSaya karavo paDaze. je manuSya Ama karavA icche che teNe pUrvanAM mahAna puruSoe prasthApita karelA mArgane anusaravuM paDaze. vaLI A mArga kramathI sevavo paDaze. kramika vikAsathI, dhIraja dharIne, parizrama iAiZA prazAbIja * 30 booki8i
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ laIne, yathArtha samajathI, viveka ane zraddhAthI ArAdhavAthI saphaLatA maLe che tevuM jJAnI bhagavaMtonuM vacana che. - sadguru ane satuzAstro mArgadarzaka - prakAzaka che, temano Azraya anivArya mAnavo. "pote potAthI bodha pAme nahIM." A jJAnInuM vacana che temAM zraddhA karavI rahI. sadAcAranuM mULa sadvicAramAM raheluM che. jevo vicAra tevI pravRtti thatI rahe che. koI anyane zAtA ke azAtA ApavAnI kriyA thatA pahelAM te saMbaMdhI vicAra avazya karavAmAM Ave che. Ama sadvicAra ati Avazyaka che. saddavicAra mATe sabodhano paricaya karavo paDe che. saddabodhanI prApti saddaguru ke satuzAstra vinA thatI nathI. mATe eka sAcA saddaguruno joga thaI Ave to "mokSamArga saraLa che, sugama che ane sarvatra tenI prApti hoya che." jIvanamAM paribhramaNano aMta thavAmAM sadaiva, sadguru ane sastuzAstro nimitta kAraNa che paNa yAda rahe ke jIvano puruSArtha-anusaraNa anivArya che. koI deva, guru, zAstra jIvanAM puruSArtha vinA kAryakArI nathI. hA, puruSArthanI dizA jarUra teothI maLe che paNa puruSArtha to je-te jIvAtmAe ja karavo anivArya che te bhUlavuM nahIM. saddagurunuM kAma sAbu jevuM che. melA vastrane dhovA mATe sAbu sAthe pANIno yoga anivArya che, mAtra sAbuthI vastra svaccha na thAya, ulTa vadhu gaMdu thAya. jIvano puruSArtha pANI samAna che. AtmA upara paDelA gADha aniSTa saMskAronAM DAgha kADhavA mATe sAbu ane pANIno vivekapUrvakano upayoga karavAnuM anivArya che. Avo puruSArtha upADatA pahelA eka bIjI bAbata paNa vicAravAnI che, te e ke jIve eka niSThAthI, niyamathI, pUrNa zraddhAthI, ahaMkAra Adino ane svachaMdano tyAga karIne mArga ArAdhavAnuM karavuM. anyathA e jIva adhavaccethI mArga choDI de tevI pUrI saMbhAvanA che. nirNaya pAko karavo paDaze, BACAU, Loucnx 31 BRERA
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ loka lajjA ke mArga saMbaMdhI zaMkA haze to paNa yathArtha ArAdhanA thaze nahIM. zaMkA thAya to tvarAe tenuM samAdhAna meLavavuM joIe. jIjJAsAvRtti paNa sAdhakane upakArI che, paNa te sajIjJAsA hovI joIe. sattne pramANika paNe samajavAnI icchA thavI te sat jIjJAsA che. parama kRpALudeve zrI AtmasiddhizAstramAM bodhyuM che ke : "te jIjJAsu jIvane thAya sadguru bodha; to pAme samaktine, varte aMtarazodha.' paraMtu AvA jIjJAsu jIvanA lakSaNo paNa pahelAM ja kahyA che ke : "kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa; bhavekheda, aMtara dayA, te kahIe jIjJAsa.' sAdhaka jIvanI yogyatA mATe zAstromAM ghaNuM-ghaNuM kahevAyuM che, temAM sadAcAra sarvaprathama zarata che. sadAcAranAM mukhya pAramArthika aMgo - maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyasthatA kahI che teno have kramathI vicA2 ka2vA yatna karIzuM. * 84848 prajJAbIja * 32 paravano
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-8 maitrI-1 722~~~~~~~~~~~~~~27 jJAnI mahattapuruSoe mAnavajIvonA ati Avazyaka guNo-AcAra batAvyA che, jemAM prAthamika AvazyakatA cAra guNonI batAvI che, te maitrI, pramoda, karuNAM ane mAdhyasthatA (upekSA) che. A cArane sadAcAra kahe che. sadA AcaravA yogya te sadAcArano saraLa artha che athavA jIvanabhara sadA A cA2 guNothI yukta jIvana vahevAra karavo. Avo manuSya mAnavIya guNovALo kahI zakAya. A mAnavapaNuM che, te na hoya to mAnavadehe paNa te mAnava nahIM pazu che. e vAta vicArI lIdhI che ke pRthvI upara manuSyo ane tiryaMconuM sahajIvana che, jethI paraspara samanvaya karIne rahevuM jarUrI che. Ama thavAmAM paraspara samabhAva hovAnuM jarUrI che. tiryaMco karatA manuSya vadhu sAdhana-saMpanna che mATe nyAya dRSTithI manuSyae tiryaMco pratye vizeSa sahAyaka banI rahevuM jarUrI che. zaktizALI nirbaLane sahAyaka bane te uttama nIti manAya che. 84KG prazAbIja + 33 pararao
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra paikI prathama guNa maitrIne vyApaka arthamAM vicAravuM yogya che. mitra tarIke ApaNe jene mAnatA hoIe tenAM sukha-duHkhamAM harahaMmeza sAtha Apavo, sahakAra karavo, saMbhALa levI chatAM temAM kyAMya upakAra karyAno bhAva na thaI Ave te maitrInuM sAcuM svarUpa che. vaLI sahAya karavAmAM koI apekSA rAkhavAmAM na Ave, basa pha2ja bajAvyAno saMtoSa rahe te mitradharma che. bhagavAna zrIkRSNano bAlamitra sudAmA hato je garIba brAhmaNa ane zrIkRSNa to dvArakAnAM mahArAjA. garIba sudAmAne jIvana vyavahAra calAvavAmAM ghaNI ja pratikuLatA hatI, nirdhana, nisahAya hatA ane koI upAya na maLatA zrIkRSNa mahArAjA pAse javAnuM vicArI, porabaMdarathI dvArakA pagapALA nikaLI. paDyA. gharamAM thoDAM muThThIbhara) tAMdula (paivA) hatA tenI poTalI bAMdhI sAthe lIdhI. bhAva evo ke mitra zrIkRSNanAM bALako mATe kaMIka laI javuM te vyavahA2 sAcavavAno hato. zrIkRSNane sudAmAjI daravAje padhAryA che tevI sucanA maLatA doDIne daravAje gayA. premathI bheTyA. AdarapUrvaka nijagharamAM laI gayA. pravAsano thAka utAravA snAna mATe AThe rANIone AjJA karI, snAna thayuM, bhojana thayuM, parasparanAM khabara aMtara puchAyA. banne mitrone ghaNAM varSe maLyA teno AnaMda che. sudAmA pAchA javA taiyAra thayA. potAnI je kaThaNAI che te kahetA saMkoca pAme che ane AvA vaibhavamAM potAnI pauvAnI poTalI kema ApavI te viTaMbaNAM che. zrIkRSNa pAmI gayA, poTalI rItasara sudAmA pAsethI paDAvI lIdhI, kholI, pauvA capaTIbhara khAdhA, rANIone ApyA ane bolyA "Avo svAda jIvanamAM kyAreya mANyo nathI." sudAmAne vidAya karyA, kaMIja ApyA vinA. sudAmA vidAya thayA kaMI mAgyA vinA. chatAM porabaMdaramAM pahoMcatA ativaibhavazALI ghara, sAdhana sAmagrIno zubhayoga jovAmAM Avyo. A kathAmAM sakhAbhAvanuM darzana thAya che, mAgyA vagara Ape te mitra. apekSA lezamAtra nahIM rAkhe ne Ape te mitra. koI anyane tenI ApyA-lIdhAnI jANa paNa thavA na de te mitra. NAGAR prajJAbIja * 34 BAEACA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAnA sukha-sAdhanamAM mitrano puro hakka mAne te mitra. sahAya karIne turata sahAya karyAnuM bhUlI jAya te mitra. bhaviSyamAM sahAya karyAnuM mitrane yAda paNa na karAve te mitra. lokomAM vAhavAha kahevAya tevo svapnamAM paNa vicAra na Ave te mitra. AvI maitrI jagatanAM sarva jIvAtmA pratye rahe te maitrIbhAva. jagatanAM badhA jIvone bhale sahAya na karI zakIe, paraMtu temanAM sukhanI-kalyANanI bhAvanA manomana rahe, prabhu pAse nitya sarva jIvonAM sukhanI-kalyANanI bhAvanAM rAkhI zakAya che te paNa uttama guNa che, Avazyaka guNa che. * ICKG prazAbIja * 35 paravano
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-9 0 maitrI-2 0 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 paramakRpALuM zrImad rAjacaMdrajIne sAyalAnAM prahastha saubhAgabhAI pratye adUbhuta sakhAbhAva hato. teozrInAM paricayamAM AvelA ghaNAM mumukSuo paikI zrI saubhAga pratye kevaLa sakhAbhAvathI rahyA. jIvanakALamAM sauthI vadhu divaso zrI saubhAga sAthe samAgama karyo. sauthI vadhu patro temane lakhyA (lagabhaga 2503CO). zrI saubhAga paNa kaMIka aMze sudAmA jevI dazAmAM hatA. Arthika kaThaNAI pArAvAra hatI, tene lIdhe kyAreka akaLAI jatA. zrImadjI sAdhanasaMpanna hatA. sahAya paNa karI zake tema hatAM. paraMtu zrI saubhAganuM mukhya lakSa mukti-mokSanuM che. te jANamAM hatuM, jethI te bhaNI temane vALavA, preravA, pUrNa jAgRtapaNe sahAya karatA ja rahyA. Arthika viTaMbaNAne gauNa karI paramArtha siddha karavAno bodha ApatA rahyA. bhale saubhAgabhAI zrImadjIne upakArI, tAraNahAra ane paramAtmA samAna mAnatA. paraMtu zrImadjIne to kevaLa sakhAbhAva ja rahyo. zrImadjI pAse je Atmika vaibhava hato te potAnAM priya sakhA nI&iiTane prazAbIja * 36 base
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ saubhAgane prApta thAya te mATe purI kALajI rAkhI ane cheka samAdhi maraNa ke je kramathI mokSanuM kAraNa che tenI prApti karAvIne sarvottama maitrInuM ApaNane darzana karAvyuM che. zrImadjInAM mumukSu piravAre A sakhAbhAva sadaiva smaraNamAM rAkhavA jevuM che, pre2NAM levA jevuM che ane avasara Avye AcaravA jevuM che. "maitrIbhAvanuM pavitra jharaNuM, muja haiyAmAM vahyA karo." AvI bhAvanAthI bhAvita thaIe tevo lakSya rahe. mAnava-mAnava vacce nAta, jAta, dharma, raMga, rUpa, sthiti, saMjoga, padapratiSThA vagerene bAjue rAkhIne pratyeka manuSya pratye prema, mitratA ane samAnatAno bhAva rAkhI pravartavuM te mAnavapaNAnuM mukhya lakSaNa che. koI nirdhana hoya, vRddha hoya, nirbaLa hoya, rogI hoya, nirAzrita hoya, are cora hoya, laMpaTa hoya, durAcArI hoya to paNa sau IzvaranAM saMtAna che te bhulavAnuM nathI. temanI vartamAna avasthAnuM kAraNa tenuM pUrva karma che, tema ja ApaNI vartamAna avasthAnuM kAraNa paNa pUrva karma ja che. A vAta smaraNamAM sadAya rahevI ghaTe che. jIvAtmAne vartamAnamAM je kaMI zAtA-azAtA vedAya che, tenuM eka mAtra kAraNa pUrvanAM zubhA-zubha karmo ja che. vaLI te mAtra potAnAM ja karmonuM phaLa, che - pariNAma che. koI jIva anyanAM karma bhogavato nathI tema ApaNAM karmo koI anya bhogave tevI karma vyavasthA paNa nathI. A 5ramArthika siddhAMta che, to paNa pratyeka jIvane jIvana jIvavAmAM sahAyaka banavA prayatna karatA rahevuM te mAnavadharma che. siddhAMta mujaba bhale tenI dazA ApaNe badalI na zakIe paraMtu banatI sahAya karavAthI je-te jIvane hUMpha maLe che, AzvAsana maLe che ane pravartamAna dazAne samabhAvathI vedI levAnuM baLa maLe che, hatAzAthI bacI jAya che, ArtadhyAnathI bacI jAya che, navA karmanAM baMdha thavAthI bacI jAya che. A kaMI jevI tevI upalabdhi nathI ja. parama puNyanuM kArya che, mAnavadharma che. OKGK: prazAbIja * 37 paravano
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNI maitrIbhAvanAM manuSya pUratI ja maryAdIta na karatA nAnA-moTA sarva jIvo-dehadhArIo pratye vistAravI jarUrI che. kema ke pratyeka dehamAM raheluM caitanya tattva to badhAmAM eka sarakhuM ja che. koI nAnu ke moTu nathI. ekendriyathI laIne paMcendriya dehadhArI jIvo A pRthvI 52 jIvI rahyA che, te sau pratye sadbhAva rahe te dharmanuM lakSaNa che. koI pratye bhUlathI paNa vairabhAva sevatA, paribhramaNa vadhatuM ja raheze. mATe viveka rAkhavAnuM Avazyaka che. jainadarzana cha-kAya jIvonI rakSAno bodha Ape che, tene anusaravAmAM maitrIbhAva mahattvanuM aMga che. sarvajIva pratye sarvathA nirvera buddhi thavI te maitrI che. vanaspati, pANI, bhUmi, vAyu, agni vageremAM jIva tattva jJAnIoe joyuM che, mATe thAya teTalI temanI rakSA karavAno bodha te mahAtmAo Ape che. * prajJAbIja #38 paravano
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-10 che. pramoda 0 nnnnnnnnnnnnnnnnnnn AtmajJAnI ane sarvajJa-vItarAga prabhue sadAcArane dharmano pAyo kahIne, sadAcAranAM cAra aMga batAvyA che. jene cArabhAvanA kahe che. sarva prathama maitrIbhAvanA agrasthAne che. bIjI bhAvanA, pramoda bhAvanA che. mAnavaprANI sahajIvanathI jIvana vyatita kare che, jemAM asaMkhya tiryaMco sAtheno tene saMga satata rahe che. tema ja mAnava-mAnava vacceno paNa saMga-saMbaMdha paNa rahelo che. pratyeka dehadhArI jIvonI vartamAna dazA pota-potAnAM pUrva karmanAM phaLa mujaba bhinnatA vALI hoya che. koI zAtAmaya to koI azAtAmaya avasthAmAM jovAmAM Ave che. jo ke azAtA koIne joItI nathI, paraMtu karma phaLa hovAthI temAM pheraphAra karI zakAto nathI. AvI avasthAmAM, AvA avasare viveka buddhi yukta mAnavaprANIoe samatAbhAva-samatvabhAva paraspara rahe tema rahevuM jarUrI che. jethI nirarthaka gharSaNathI bacI zakAya che. je sukhazAtAmAM che tenAthI viparIta, azAtA vedatA iAiZA prazAbIja * 37 booki8i
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvo pratye tucchatA-upekSA rAkhe to gharSaNa thavA saMbhava che. jyAre potAthI vadhu sArI dazA jevI che tenAM pratye dveSabhAva thaI Ave che, tyAre paNa gharSaNa thAya che, ArtadhyAna thAya che, pariNAme navA karmabaMdha thAya che. A vAta lakSamAM rAkhIne potAthI vadhu sArI dazAvAna pratye dveSa na thAya te mATe pramodabhAva rAkhavAnuM jarUrI che, jethI gharSaNathI bacI javAya che. karmabaMdhathI bacI javAya che. A guNa vikasAvavo jarUrI che je abhyAsathI ane satsaMgathI sAdhya jIvananAM dareka kSetramAM A vAta lakSamAM rAkhavAnI che. mAtra zAtAazAtAnI bhinnatA nahIM, paraMtu koI baLamAM, buddhimAM, vidvatAmAM, saMpattimAM ke dharmadhyAnamAM potAthI vadhu AgaLa vadhelA jovAmAM-jANavAmAM Ave tyAre temanAM pratye irSA na karatA pramodabhAva-khuzIno bhAva thavo te paNa sadAcAranuM aMga che. irSA-dveSa karavAthI paristhitimAM pheraphAra thato nathI ja, chatAM karmabaMdhanuM kAraNa bane che teno lAbha zuM ? vaLI jo irSA thaI Avaze to te mAnava, svavikAsano potAno mArga pote ja rUMdhavAnuM kare che, je moTI hAni che. AgaLa vadhelA pratye pramodabhAva lAvI temanI pAsethI tenI vizeSatAno lAbha laI svaguNonI vRddhi karIne potAnuM jIvana vadhu svastha banAvI zake che. koInI khoTI prasaMzA te pramodabhAva nathI, paraMtu je kharekhara prasaMzAne pAtra che teno sahaja svikAra ane prasaMga Avye anumodanA karavI te pramodabhAva che. bhagavAna mahAvIranAM prathama gaNadhara zrI gautama mahAjJAnI chatAM atisaraLa ane nIrAbhimAnI hatA. eka samaye temane pArzvanAtha prabhunAM aMtevAsI zrI kezIsvAmI maLe che, kezIsvAmI cAra vratadhArI munidazAmAM hatA. jyAre zrI gautama svAmI pAMca vratadhArI muni hatA. banne vacce dharmacarcA thAya che. kezIsvAmI uMmaramAM moTA ane dIkSAmAM paNa AgaLa hatA. paraMtu dharmacarcAmAM gautamasvAmInI dazA ghaNI uMcI jaNAtA, pramodabhAve teo nI&iiTane prazAbIja 40 base
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ gautamanI paraMparAmAM joDAIne potAnI sAdhanA vardhamAna karatA rahyA. A uttama udAharaNa pramodabhAvanuM zAstramAM che. Ama pramodabhAva mAnavaprANIne potAnI dazA ucca bhUmikAe laI javAnuM kAraNa bane che ane paraspara mAnava-mAnava vacce paNa snehabhAva rahe che, pote paNa samAdhibhAvamAM rahI zake che. nirarthaka karmabaMdhathI bacI jAya che. A kevI moTI upalabdhi che ? potAthI vadhu guNavAna, jJAnI, saMta, bhakta vagere pratye pramodabhAva rAkhyAthI potAne ja lAbha che, temano prema maLaze, yogya mArgadarzana maLaze, AphatakALamAM sAMtvana maLaze Ama ghaNAM prakAre lAbhanuM kAraNa thAya che. AvA loko pratye pramodabhAva na Ave to madhyasthabhAva rAkhavo paNa dveSa bhAva to na ja thAya tenI purI kALajI rAkhavI joIe. jo ema nahIM thAya to karmabaMdhanAM bhoga banavAnuM thaze ane bahu ahita thaze. dveSabhAva mAThI gatinuM kAraNa che, pramodabhAva e sadgatinuM kAraNa che te bhulavA jevuM nathI. CAKE prazAbIja + 41 Baravno
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-11 0 karuNA che sadAcAranuM trIjuM aMga te karuNA che. ApaNe bodhapATha 10mAM vicAryuM tema pratyeka jIvanI dazA bhinna hoya che. eka sAdhana saMpanna-sukhI che, bIjo sAdhanahina-duHkhI che. bannenuM kAraNa pUrvanuM svakarma che. banne prakAranAM mAnavo ane sahajIvana anivArya che. eka vibhAgamAM sarva sukhIne bIjAmAM sarva duHkhI, evuM vibhAjana zakya nathI. sukhI jIvone joIne duHkhI jIvo cittamAM kaleza pAmatAM paNa jovAmAM Ave che. jenAM pariNAme paraspara vaira-bhAva ane dveSabhAva thaI Ave che, tyAre samAjajIvana kaluSita bane che. AvI avasthA koIne lAbhadAyaka nathI. prajJAvAna-vivekI manuSyo AvI kaluSitatAnA nivAraNa mATe karuNAbhAvano bodha Ape che. jenI pAse vadhu sAdhana-saMpatti che, te alpa sAdhanavALA manuSyo pratye dayA-karuNAbhAva rAkhI tene prasaMgopAta sahAya kare te jarUrI bane che. Ama karavAthI sahajIvana saraLa-sugama bane che. koI bhukhyo che, koI nirdhana nI&iiTane prazAbIja * 42 base
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, koI nirAzrita che, koI rogI che - AvA jIvonI sArasaMbhALa levAnuM jarUrI che. tevuM jyAre manamAM thaI Ave che tyAre tyAM karuNAbhAva kAma kare che. anya pratye jo cittamAM karaNAno bhAva na Ave to sahAyaka banI zakAtuM nathI. mAnava-mAnava pratyenI karuNAbhAvanAthI AgaLa vadhIne tiryaMca pazupaMkhI, jaMtuo, jaLacara vagere) pratye karuNAbhAva rAkhavAnuM dharmazAstronuM pharamAna che, kema ke temanI sAthe ApaNuM jIvana parasparanAM sahAyakArI saMbaMdhathI joDAyeluM che. vaLI tiryaMco vadhu parAdhIna che, mATe temanI vizeSa kALajI levAnuM jarUranuM che. vaLI te abola jIvo che te mAMgI zakatA nathI. ApaNe mAnavo vadhu sArI dazAmAM chIe tenuM kAraNa pratyakSa ke parokSa A tiryaMco che, te vicAra karatA turata samajAya che. dAna ane sevAnAM ghaNAM kSetro mAnava samAjamAM ja jovA maLe che. te A karuNAbhAvanuM pariNAma che. sauthI vadhu prAthamikatA AhAradAnanI che pachI vastradAna, auSadhadAna ane AzrayadAna te karuNAbhAvanA aMga che. vidyAdAna paNa uttama dAna che. A badhAM ja vyavahAra karUNAnAM svarUpa che. A uparAMta pAramArthika karuNA bahu ja mahattvanuM aMga che. pratyeka jIvAtmA anaMtakALathI janma-maraNarUpe pharIpharI paribhramaNa karI rahyo che. tenuM kAraNa je-te jIvanAM pUrva karma che. jIva junA-pUrvanAM karma bhogave che ane e samaye pharI navA karma bAMdhe che. A viSacakra anAdithI cAlI rahyuM che. koI-koI vicakSaNa prajJAvAna puruSoe sUkSma ciMtana karI te viSacakra bhedavAno upAya zodhI kADhyo ane jagatanAM jIvone te upAya sahajabhAve batAvyo, bodhyo. A bahuM moTI karaNA che. jemane bodhyo temanI pAsethI temane kaMI ja maLatuM nathI - meLavavuM paNa nathI. mAtra niSkAma buddhi ane anaMtI karuNAM ja kAryakArI banI rahe che. vaLI A paraMparA sadA cAlatI rahe te mATe guru-ziSya paraMparA ane zAstronI racanA rUpe vyavasthA ubhI karatA ja rahyA. nI&iiTane prazAbIja *43 base
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrve thayA te RSimunio, kevaLI bhagavaMto, tirthaMkaro badhAM ja niSkAma karaNA karI gayA che ane paraMparAne anusarIne vartamAnamAM paNa dharmaguruo A prakAre mAnava jIvone mArgadarzana ApI rahyA che tyAM paNa temanI karuNA ja che. vItarAga prabhue mAnava jIvone eka vizeSa ane sUkSma karuNAnuM svarUpa paNa bodhyuM che te che - svadayA-sva pratye karuNA thavI te. mAnavajIve e vAta vicAravAnI che ke ajJAnavaza pote potAnA AtmAne anaMtakALathI paribhramaNamAM rokI rAkhyo che, tenA pratye karuNAbhAva pragaTa karI A AtmA mukta thAya te moTI karuNA che. iAiZA prazAbIja * 44 backi8i
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ii bodhapATha-12 mAdhyasthabhAva sadAcAra ke je dharmanuM mULa che, te sadAcAranuM cothuM aMga mahatpuruSoe mAdhyastha bhAvanA kaheluM che. pratyeka manuSya bhinna prakRtivALo jaNAya che. eka ja padArthane jovAnI darekanI dRSTi bhinna hoya che. vaLI samajavAnI zakti paNa eka sarakhI hotI nathI. viveka paNa vadhu-ocho jovAmAM Ave che. AvA kAraNathI paraspara virodha Avato rahe che. AvA samaye jo viveka banne pakSe cUkI javAya to gharSaNa thAya, ve2 vRtti thAya ane kaleza thato rahe, je sahajIvanamAM vikSeparUpa thAya che. vaLI manuSyano ahaMbhAva vacce AvatA satyane samajavA chatAM, svIkAravA taiyAra na hoya, AvA anubhavo pratyeka manuSyane jIvanamAM avAranavAra thatA hoya che. A paristhitimAM sAco viveka zuM ? moTA puruSoe teno javAba Apyo che mAdhyasthatA. ApaNe bhale sAcA hoIe ane sAmeno manuSya teno virodha akAraNa karI rahyo hoya, samajavA taiyAra ja na hoya ane nirUpAyatA jaNAya tyAre USaNa prazAbIja * 45 parano
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNe sAcA hovA chatAM, ApaNo Agraha choDI ne sAmAne tenAM prArabdha upara choDI devo te kartavya bane che. paraMtu Ama karyA pachI ApaNAM manamAM te sAmenI vyakti pratye lezamAtra dveSa na thaI Ave, ApaNe ApaNAM manamAM kaleza na rahe tema viveka karI zAMta rahevuM te mAdhyasthabhAva che, sAkSIbhAva che. Avo bhAva moTo guNa che, tyAM ApaNI nirbaLatA nathI. loko bhale nirbaLatA mAne, kharekhara te udAratA che. jo ApaNe A prakAre mAdhyasthabhAvamAM na jaIe to manamAM kaleza thAya, verabhAva thAya, dveSa thAya ane pariNAme ArtadhyAna thatA karmabaMdha thaze ja. sAmA pakSe paNa je-te manuSyane paNa ApaNA pratye evA ja bhAva dRDha thatAM te paNa ArtadhyAna karI karmabaMdha karavAno ja che. Ama saunA-paraspara hita mATe vivekI manuSyane mAdhyasthabhAva upakArI bane che ane Avo AcAra uttama manAyo che, mATe ja te sadAcAra kahevAya che. zatru pratye paNa mAdhyasthabhAva rAkhavo, dveSa na ja karavo. mahAbhArata graMthamAM A mATe uttama dRSTAMta jovA maLe che. pAMDavo ane kauravo zrIkRSNanAM nikaTanAM snehI parivAro che. pAMDavonI mAMgaNI nyAyayukta hatI ke mAtra pAMca gAma, kauravo Ape to saMtoSa mAnavA ane jIvana vahevAra calAvavA taiyAra hatA, paraMtu kauravo mAnatA nathI. chevaTanAM upAya tarIke zrIkRSNa kauravo pAse jaIne samajAve che, vinaMtI kare che to paNa kauravo te vAta mAnatA nathI. eTaluM ja nahIM, zrIkRSNanuM bhAre apamAna kare che, vivekahIna bane che. zrIkRSNa to madhyasthI tarIke rajuAta karavA AvelAM tenuM koI prakAre apamAna thAya te yogya nahotuM. kauravo rAjadharma bhUlI gayA, viSTikAra pratyeno viveka rAkhyo nahIM. Ama chatAM jyAre banne pakSe yuddha nizcita banyuM tyAre arjuna ane duryodhana zrIkRSNa pAse pota-potAnA pakSe yuddha karavA nimaMtraNa ApavA Ave che tyAre koI prakArano dveSa, vairabhAva, ahaMbhAva zrIkRSNane nathI. banne pakSe Lalala veucodex * 46 BABALA:
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahAya kare che. pAMDavonAM pakSe svayaM joDAyA, to sAmA pakSe kauravone potAnuM samasta sainya ane yuddhanAM sAdhano Ape che. pote pratijJA paNa kare che ke pAMDavone yuddhamAM mAtra mArgadarzana Apaze, zastradhAraNa karI yuddha nahIM kare. Ama koI pakSe pote pakSapAta na karatA, sarvathA mAdhyasthabhAve, mahAbhAratanAM mahAyuddhanAM kevaLa sAkSI banI rahyA. zrIkRSNa nirbaLa nathI, kaMsa jevA baLavAna, samartha rAjAne paNa nyAya khAtara yuddhamAM mAryA che. A mAdhyasthatAno bhAva che. bahu moTo guNa che, ghaNAM doSathI bacavAnuM uttama sAdhana che. paramArtha mArgamAM sAdhaka-mumukSune Avo guNa anivArya samajavo joIe. potAnAM svabhAvamAM TakavAmAM ane vibhAvathI bacavAmAM A guNa khUbaja upakArI mAnavo ghaTe che. 52ma kRpALu zrImadbhue saraLatA ane madhyasthatAne uttama pAtratA kahI che. * 84KG prazAbIja + 47 Basava
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-13 cArabhAvanAno paramArtha mahatpuruSoe maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyasthatAne sadAcAranAM aMga kahyAM che ane sadAcArane dharma pAmavA mATeno mahAna guNa ane anivArya AvazyakatA batAvI che. pratyeka dharmanuM aMtima lakSa mokSa che - mukti che sarvathA mukti. mokSa mATe je puruSArtha che te dharma che. manuSyabhavamAM ja Avo puruSArtha thaI zake che, anya gati-yonimAM saMbhava nathI. pratyeka dharmI manuSyane mokSanI icchA hovI te svAbhAvika che. mokSanI prApti mATe satpuruSArtha anivArya che. mAtra koInAM AzIrvAdathI ke camatkArathI mokSa maLato nathI. mokSa prApti mATe je puruSArtha kare che te sAdhaka che. puruSArtha te sAdhanA che ane pariNAma te siddhi che. = satpuruSArtha thavA mATe sAdhakane koI satpuruSano joga banavo jarUrI che. satpuruSano joga thavA mATe sAdhakane satpuruSanuM oLakhANa thavuM joIe. OKK prazAbIja * 48 Bacara:48
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhakanI yogyatA hoya to ja satpuruSanuM oLakhANa thaI zake che. A yogyatA sarvaprathama sadAcAra vinA AvatI nathI ane sadAcAra mATe A cArabhAvanAthI sAdhake raMgAvuM paDe, bhuSita thavuM paDe. prasaMge-prasaMge sAdhake yogyatA mATe jAgRta rahevuM paDe. potAnA doSo niSpakSapAta paNe jovA ane kADhavAnuM karatA javuM paDe. te sAthe paranA-anyanAM doSa pratye dveSarahita thavAno abhyAsa karatA javuM. AvA badhAM guNo sahaja bane te sAdhakanI kharI yogyatA che. AvI yogyatA AvyathI sAdhakane satupuruSa-sadUgaranI oLakha, zraddhA-bhakti thaI zake che. jenAM pariNAme satpuruSano kRpApAtra bane che ane tenA AdhAre mokSano satpuruSArtha thaI zake che. jagatanAM samasta jIvo pratye maitrI, nirvera buddhi, sAdhanA mArganAM anya sAdhakonI vizeSa baLavAna sAdhanA pratye pramodabhAva (AnaMda). sAdhanA mArganAM nirbaLa ke sAdhana rahita sAdhako pratye karuNAbhAva ane sahAyaka banavuM tevI vRtti ane matabhedanuM nivAraNa asaMbhava lAge tyAre mAdhyasthabhAva-sAkSIbhAvaudAsInabhAva rahevo - A badhuM sAdhakanI yogyatA mATe khUba jarUrI che. yogyatAvALA sAcA sAdhakane puruSa ke saddaguruno yoga sahaja prayatna thaI jAya che. vaLI yogyatA haze to ja sAdhaka AvA satpuruSa-sagurunI AjJAmAM rahIne sAcI dizAmAM puruSArtha karIne icchita siddhi meLave che. anAdithI parIbhramaNa karatA jIvAtmAne aneka vAra mAnavabhava to maLyA ja che, paraMtu yogyatAnAM abhAve mArga pAmato nathI ke satpuruSArtha karato. nathI. satpuruSa ke sadgurunuM kAma sAbu jevuM che. vastra dhovAmAM sAbu, mela dUra kare che, paraMtu mAtra sAbuthI to vastra vadhune vadhu malina thavAnuM che, sAthe pANIno yoga anivArya che. te rIte sAbu jevA satpuruSa tyAre ja kAma lAge, jyAre ApaNI yogyatArUpI pANIno yoga thAya ane tema thayethI jIvanAM anaMta janmano doSa, karma sahelAIthI jatA rahe che. AtmA zuddha thAya che, sAdhanA saphaLa thAya che, sahaja sukhanI anubhUti thAya che. nI&iiTane prazAbIja *49 base
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ A cAra bhAvanAthI bhAvita thayelo sAdhaka dharmamAM praveza pAme che. dharmanuM pariNAma mokSa che. have sAdhaka mokSamArgano kharo ArAdhaka banI zake che. AvA ArAdhakanI AgaLanI sAdhanA vairAgya mATenI che. vairAgya vinA vItarAgatA AvatI nathI ane vItarAgatA vinA mokSa nathI. mATe have sAdhake vairAgyavAna thavA mATe yatna karavAno che. vairAgya mATe mahattpuruSoe vairAgyano kramika abhyAsa karavAnuM bodhyuM che ane te mATe yathArtha mArgadarzana bArabhAvanA vaDe bodhyuM che te bArabhAvanA aMge ApaNe kramathI vicAra karIzuM. jainadarzanamAM A bArabhAvanAnI agatyatA, dareka gaccha-mata-saMpradAye svIkArI che. temAM koI matabheda nathI. vairAgya vinA sAco tyAga saMbhavato nathI ane Takato paNa nathI. "tyAga Take nahIM, vairAgya vinA." - - niSkuLAnaMda svAmijI * 848484 prajJAbIja * 50 parxxx48
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-14 che. anitya bhAvanA che 0000000000000000000 sadAcAranAM cAre aMgo : maitrI, pramoda, karaNA ane mAdhyasthatA - je manuSyane svabhAvarUpa, sahajabhAvarUpa thaI jAya che, te saMsAramAM sajjana, zreSThamAnava manAya che. tene yaza, mAna, kIrti prApta thAya che. Avo manuSya sAdhanA (dharma puruSArtha) mATenI purI yogyatA dharAve che ane te dharma puruSArtha karI Atmika vikAsa karato mokSa pada prApta karIne sarvakALane viSe paribhramaNathI, janma-maraNathI mukta thaI zake che. prAthamika yogyatA sadAcAra che, jenI prApti thaI cukI che, have dharmapuruSArthanuM svarUpa vicArIe. - dharmapuruSArtha arthAt mokSapuruSArthanI zarUAta vairAgyathI thAya che. vairAgya eTale rAga-moha rahita thaIne jIvana jIvavuM te. manuSya prANI saMyogo ane saMbaMdhonAM jagatamAM jIve che. pUrva karma anusAra iSTa-aniSTa saMyogo thatA rahe che, to vaLI saMyogano kALa pUro thatA viyoga paNa thAya. saMbaMdho paNa karma anusAra baMdhAya che, chUTe che. A prakriyA kudaratanAM krama anusAra khUbaja iAiZA prazAbIja *1 booki8i
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavasthita rIte thayA ja kare che. temAM ApaNI icchA-anicchA kAma lAgatI nathI. paraMtu jogAnujoga je saMyoga-saMbaMdhanI icchA rAkhI hoya tevo yoga bane tyAre jIvane je-te saMyoga-saMbaMdhamAM moha-rAga thaI Ave che ane te avasthA kAyama rahe tema icche che. paraMtu tema thatuM nathI tyAre duHkhI thaI jAya che. A prakAre jIvananI ghaTamALa sukha-duHkhathI bharelI ja rahe che. vaLI A sukha ke duHkha zAzvata nathI ke tene zAzvata (kAyamI) karI zakAya tevo koI upAya nathI. eTaluM ja nahIM, paraMtu A sukha-duHkha paNa bhrAntirUpa che - svapnarUpa che, satya nathI ! Avo nizcaya mahAjJAnI puruSoe, ati parizrama laIne, sUkSma vicAra-ciMtanathI karyo che. AvA mahat puruSoe AnA nivAraNa mATe paNa khUbaja ciMtana karyuM che ane teno upAya temane vairAgyamAM jaNAyo. jethI temaNe mAnava jAtane vairAgyanuM svarUpa ane mahimA bodharUpe vyakta karela che. paraMparAe e bodha zAstrarUpe prApta che. vairAgyanuM svarUpa jainadarzanamAM bArabhAvanAnA aMgathI bodhyuM che. je (1) anitya, (2) azaraNa, (3) saMsAra, (4) ekatva, (5) anyatva, (6) azuci, (7) Azrava, (8) saMva2, (9) nirjA, (10) lokasvarUpa, (11) bodha durlabha ane (12) dharma durlabha nAmathI darzAvI che. mAnavaprANI buddhizALI ane vivekI hoya che, te sat ane asata, yogya ane ayogya, zAzvata ane kSaNika, hitakArI ane ahitakArI vagere bheda karI zake che ane tadnusAra Acare che. AvI dazA tiryaMconI nathI mATe mAnavajIvonuM A mahAbhAgya che. mAnavajIvono A vizeSa guNa che, paraMtu teno upayoga karavA mATe yathArtha jJAna jarUrI che, je jJAna satpuruSosadguru ke satzAstra thakI meLavavAmAM Ave che. anyathA ajJAnane jJAna mAnIne vyartha puruSArtha thayA kare tethI yathArtha siddhi to nathI, UlTu satyathI vadhu ne vadhu dUra thato jAya che. mATe yathArtha jJAna vaDe viveka rAkhIne vartavuM te kartavya che, sAco upAya che. ZNAKAKA prajJAbIja * 52 pararao
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavamAtra jagatanAM jaDa ane cetana padArthonAM saMgamAM niraMtara rahelo che. jemAM te satata sukhanI zodha karato rahe che. paraMtu jJAnI kahe che ke svapnamAM sukha maLe to keTaluM sAcuM ? jAgRta thatA badhuMja zunya. evuM ja jagatanAM tamAma padArthono saMyoga-viyoga svapnavatu che, kAyamI nathI, satya paNa nathI. mATe A saMyoga-viyoga pratye Asakti ke moha karavAnuM yogya nathI te vAta svikArIne saMyogI padArtha kevaLa anitya che te satya samajavA mATe je-te padArtho ke saMjogo pratye rAga mukta thavAno puruSArtha kartavyarUpa che. rAga mukta thAya te dveSa mukta paNa thaI jAya che. Ama vicAra karyAthI tene kramathI jagatanAM sarva prakAranAM vaibhava, saMpatti, sAdhano, sagA-snehI, parivAra, mitra, zatru ane potAno jenI sAthe gADha saMbaMdha che tevo deha paNa anitya jaNAya che. pote (AtmA) dehathI taddana bhinna padArtha che, tevo nizcaya thAya che. vaLI pote (AtmA) zAzvata che bAkI badhAMja saMyoga saMbaMdho kSaNika che, mithyA che tema samajI te sarva pratye vairAgya jAgRta thAya che. A prathama anitya bhAvanA prathama sopAna che. nI&iiTane prazAbIja *ss base
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-15 0 azaraNa bhAvanA che 0000000000000000000 ApaNe vicAryuM ke jagatanAM sarva joga-saMjoga-saMbaMdho, padArtho anitya che ane pote AtmA to nitya che. tyAre te vAta spaSTa thaI jAya che ke koI ja para vastu jIvAtmAne sadAya sahAya karI zake ja nahIM. pariNAme jIvAtmAne kAyamI sukha maLe tevI saMbhAvanA nathI. koI paNa jIvAtmA (dehadhArI) jyAre-jyAre duHkhanuM vedana kare che tyAre e duHkhathI bacavA mATe anya jaDacetana padArthanuM zaraNuM zodhe che ane alpa samaya mATe tene kyAreka duHkhanI nivRtti paNa vedAya che, paraMtu Ama thavuM anizcita che, maLe paNa kharuM ne ane na paNa maLe. Avo anubhava sarvane thato hoya che. tenuM kAraNa jJAnIo kahe che ke sarva-jIvane sukha-duHkha (zAtAazAtA)nuM kAraNa pratyeka jIvanA pUrva karma anusAra raheluM che. tene koI bAhya (anya) padArthanAM zaraNathI sukha ke duHkha prApta thatuM nathI, paraMtu karma-udayamAM Ave che tenA AdhAre prApta thAya che, vedana thAya che. Alaus meuonx 54 BRERA
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ koIne zarIramAM roga che te mATe vaidyanuM zaraNa lIdhuM ane auSadhaAdi prayoga karatA roga mukta thavAyuM tyAre mAnavajIva mAne che ke mane vaidyathI ke auSadhathI sAruM thayuM. bIjA koIne paNa evo ja roga thatA te ja vaidyanAM zaraNe jAya che, auSadha Adi prayoga, pahelAne karyA tevA ja thayA chatAM roga maTato nathI, kyAreka mRtyu paNa thAya tyAre zuM samajavuM ? rogano prakAra eka sarakho, vaidya paNa eja, auSadha paNa eja chatAM pariNAma bhinna kema ? A sucave che ke koI-koInAM zaraNamAM javAthI sukha ke duHkha pAmato nathI ke nivAraNa karI zakato nathI. hA mAtra nimittarUpa te joga, mAnI zakAya, bAkI karmaphaLa pratyeka jIvanA pUrva karmanAM AdhAre jovA maLe che. maraNanAM samaye paNa koInuM zaraNa maLatuM nathI. mAtra pUrva karmanAM AdhAre pariNAma vedavuM paDe che. viveka rAkhIne dharmanuM, deva, gurunuM smaraNa ciMtana vaDe zubhabhAvamAM rahevuM yogya che. Alaus euolex 55 BRERA
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-16 che saMsAra bhAvanA che 0000000000000000000 saMsAra eTale pratyeka dehadhArI jIvAtmAnuM sthAnaka. cAre gatinAM jIvo : (1) deva, (2) manuSya, (3) tiryaMco ane () nArakI - jyAM vaselA che te sthAna saMsAra che. badhAMja jIvo svakarmathI badhdha che. koI ja sarvathA mukta jIva A saMsAramAM nathI. mukta AtmAo siddha kahevAya che jeo saMsArathI para che, karmathI mukta che, deha rahita che. saMsArI jIvo paikI ApaNe manuSyo anya traNa gatinAM jIvo karatA vadhu sArI dazAmAM chIe. jethI manuSya dharmapravRtti karavA samartha che. dharmadhyAna karIne siddha pada prApta karavA samartha che. yogyatA prApta karIne yathArtha dharmapuruSArtha karIne sarvathA mukti-mokSa pAmI zake anAdinAM saMskAra-kusaMskAra ane abodha dazAmAM rahelo manuSya, saMsAranAM saMyogI, jaDa-cetana padArthomAM sukha zodhato phare che, paraMtu jJAnIo to kahe che ke saMsAramAM sukha che ja nahIM. je manuSya A bodha grahaNa karIne, iAiZA prazAbIja * 56 booki8i
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ svIkAra karIne nizcaya kare che ke jJAnInuM kathana pUrNa satya che, mATe vikalpa kartavya nathI, tene saMsAra pratye rAga chuTI jAya che ane vairAgya bhAva thaI Ave che. jJAnIo saMsArane sAgaranI upamA Ape che te keTalI yathArtha che. sAgara khAro che tema saMsAra paNa khAro che. tyAM miThAzano anubhava thato nathI. pRthvI upara varasAda varase che te pANI badheja mIThuM che, paNa jevuM sAgaramAM sthiti kare ke turata khAruM thaI jAya che. ema jIvAtmA saMsAramAM sthiti kare che tyAM sudhI ajJAna, rAga, dveSa Adi khArAzathI mukta thato nathI. mukta thatAM ja pUrNa miThAza dhAre che. saMsAra ane sAgara agAdha che tenuM yathArtha mApa kADhI zakAya nahIM. sAgaramAM satata mojA uchaLe che tevI ja rIte saMsArI jIvane sukha-duHkha rUpa avasthA bharatI-oTanI jema vedAya che. saMsAranuM A svarUpa jANI temAMthI mukta thavA, saMsAra pratye, tenAM sarva padArtho pratye vairAgya thaI Avavo te saMsAra bhAvanAno mahimA che. Lalala neoRex * 57 Balata*
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-17 0 ekatva bhAvanA che 0000000000000000000 mAnava prANIne jJAnInAM bodha vaDe bhedajJAnanI prApti thAya che tyAre pote AtmA che, deha nathI evo nizcaya thAya che ane pariNAme deha pratyenI Asakti krame karIne chuTatI jAya che. uparAMta dehanAM kAraNe je sagA-saMbaMdhIparivAra vagereno yoga thayo che te pratyethI paNa Asakti chUTatI jAya che. Ama thavAmAM jIvAtmAne vairAgyabhAva upakArI che. jIvAtmA rAgathI ja saMsAra sevato rahyo che te rAga chUTatAM ja svasvarUpa saMbaMdhI tene vicAra karavAno avakAza maLe che ane krame karIne AtmavicAra, AtmaciMtana ane svarUpa dhyAna pratye joDAya che. upayoga tyAM joDAya che. A sAdhanA che. sAdhaka manuSya AvI sAdhanA karatAM sahaja vicAre samajato thAya che ke huM ekalo chuM, koI ja saMyogI padArtho (jaDa-cetana) mArA nathI. janmamaraNa ekalo ja karI rahyo chuM ane jyAre sarvathA mukta thaIza (siddha thaIza) tyAre paNa huM ekalo ja hovAno. badhAMja saMyogI padArthothI sarvathA chuTAM iAiZA prazAbIja * 58 booki8i
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDyAthI ja mokSa che. vartamAnamAM je sukha-duHkha vedAya che tenuM kAraNa mArA ja pUrvakarma che je meM ekalAe ja bAMdhyA che, mATe mAre ekalAe ja tenuM phaLa bhogavavAnuM che. koI temAM bhAga paDAve tevuM anubhavamAM AvatuM nathI. zarIramAM mahAroga-vyAdhi pragaTa thAya che tyAre game teTalA nikaTanAM sagA, snehI paNa te vyAdhi pote laI zakatA nathI. A prakAre ekatva bhAvanA bhAvatA-bhAvatA jIvano vairAgya bhAva dRDha thato jAya che ane Avo jIvAtmA vItarAgI dazA tarapha vaLato jAya che ane pUrNa vItarAgI thaIne mokSa padasiddhapadane pAme che. parapadArthone kevaLa 52 jANIne te pratyenI Asakti chuTavA mATe A ekatva bhAvanA bahuM upakArI thAya che. sAdhake nitya A bhAvanA smaraNamAM lAvavI ghaTe che. * USaNa prazAbIja * 59 parxxx48
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-18 0 anyatva bhAvanA che nnnnnnnnnnnnnnnnnnn vairAgya dRDha thavA mATe mAnava jIve anyatvabhAvanAnuM ciMtavavuM Avazyaka che. anyatva arthAt sva-dravyathI bhinna, anya dravya, jemAM jaDa-cetana banne samAya che. sva-dravya te svayaM poteja Atmatattva ane e sivAya je-je padArthono saMyoga anubhavAya che te sarva anya che, sarvakALe te anya ja che, kyAreya te potAnA thavAnAM nathI, AvA sarve anya padArtho kyAreya mArA AtmAnAM) sukha-du:khanuM kAraNa banyA nathI ke bananAra paNa nathI. tevo nizcaya karavAmAM Ave to koI paNa para dravya pratye rAga-moha thato nathI ke dveSa paNa thato nathI ane dIrgha kALanA AvA abhyAsathI jIvane nirmohI thaIne sva-svarUpamAM sthiti karavAnuM saraLa bane che. Ama sarva para padArtho pratyenI tenI dRSTi-vicAradhArA badalAyAthI, para padArthonAM saMyogamAM rahyA chatAM te parapadArtho pratye upekSA-udAsInatA rahyA kare che. pariNAme mohabhAvathI thatI karma baMdhanI sthitithI bacI javAya che ane vairAgya dRDha thato jAya che. Alaus euolx # 60 BRERA
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavajIva svajano, parijanonAM saMgamAM rahe che tenuM kAraNa pUrva karma che. ane teno sarvathA aMta na Ave tyAM sudhI e sthitithI chuTI zakAtuM nathI. paraMtu jIvAtmA je-te vyakti pratye mamatva bhAva na rAkhe ane sAkSIbhAvamAM rahIne karmodayane vedI le to navA karmabaMdhathI bacI javAya che ane pUrvakarma tenI sthitie nivartavAnuM che. A prakAre jIvAtmAMno mokSa mArga TUMko thato jAya che. karmabaMdhanAM mukhya kAraNo jIvano mamatvabhAva ane ahaMbhAva che, huM ane mAruM A mAnyatA, mamatva ane ahaMbhAvanuM svarUpa che. mAnavajIva viveka yukta dazAmAM che, te sva-parano viveka karIne anyane anya mAnI te pratye moha ghaTADato thAya ane nija-svasvarUpamAM sthiti thavAnI rUci vadhArato jAya te anyatva bhAvanAnuM svarUpa samajAya che. nI&iiTane prazAbIja 61 base
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-19 0 azuci bhAvanA che 0000000000000000000 pratyeka jIvAtmAno vAsa koI prakAranAM dehamAM-zarIramAM hoya che. A sthiti anAdithI che. paraMtu jIva ane deha be bhinna padArtha che. jIvanI oLakha je guNothI che, te guNo dehamAM nathI ane dehanI oLakha je guNothI che, te jIvamAM nathI. jIva cetana che, deha jaDa che. deha choDIne jIva cAlyo jAya che tyAre deha sAthe jaI zakato nathI, eTaluM ja nahIM paraMtu deha taddana binaupayogI thaI paDe che, uparAMta ApoApa te deha saDavA, gaLavA lAge che. jethI teno koI prakAre nAza karavo paDe che. jIva ane dehano saMbaMdha 100 varSano ke tethI paNa vadhAre-ocho hoya to paNa te banne padArtha kyAreya ekabIjAnAM guNa grahaNa karI zakatA nathI. AvI avasthA anAdinI che, ApaNane tenuM jJAna paNa che, chatAM pratyeka jIvane je dehano saMyoga che temAM pritI rahe che, jethI tenI sAra-saMbhALa levAmAM Ave che. te dehamAM moha rahe che, dehanI hAni na thAya te mATe sajAga rahIne kALajI levAmAM Ave che. nI&iiTane prazAbIja 62 base
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadhumAM te dehamAM ekatva buddhi thaI Ave che ane pariNAme deha te huM, evo bhAva rahyA kare che. jJAnI mahAtmA Ane ajJAna kahe che, kema ke jIva nitya che ane deha anitya che. jethI banneno saMyoga koI kALe nitya thavAno nathI ja. Ama hovAthI jyAre dehano viyoga thAya che ke viyoga nikaTa jaNAya che tyAre jIvane bhAre duHkha thAya che. jIvAtmA ArtadhyAna karI navA karma bAMdhe che ane paribhramaNa vadhArato rahe che. jIvAtmAnuM A ajJAna dura karavA jJAnIoe A azuci bhAvanA ciMtavavAno bodha karyo che. deha pratyeno moha nirarthaka che te samajAvavA mATe jJAnI kahe che ke deha to maLa, mUtra, lohI, mAMsa, hADakA, parUM jevA jugupsA, karAve tevA padArthothI bharelo che. mATe moha choDIne te deha pratye vairAgya bhAva rAkhavAthI karmabaMdhanuM kAraNa chUTI jAya che, temAM jIvAtmAnuM hita chekalyANa che. Alaus Leuolex 63 BRERA
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ J bodhapATha-20 0 Asrava bhAvanA WWWW mAnava prANIne jema dehano saMbaMdha che tema tene mana sAthe paNa gADha saMbaMdha che. deha vaDe je pravRtti thAya che te karavA mATe prathama manamAM je-te pravRtti karavAno vicAra thAya che, saMkalpa thAya che, pachI ja deha pravRtti kare che. mana caMcaLa che, je kaMI navuM jovA-jANavA maLe te pratye gamo-agamo saheje tene thaI Ave che, pariNAme moha-Asakti vadhatI jAya che. vaLI jIva bodha pAmyo nathI, tyAM sudhI Avo mohabhAva ahitakArI che, tema samajAtuM nathI. je jIvAtmAne bodha thAya che tene 52 padArtha pratye mohabhAva thato nathI. padArthanAM saMyogamAM ke viyogamAM sAkSIbhAvamAM rahe che ane navA karmanAM baMdhanathI bacI jAya che. mananuM bIjuM paNa svarUpa che te paNa samajavuM jarUrI che. mana jIvAtmAne samAgama, vairAgya, asaMgatA pratye paNa laI jaI zake che ane mokSamArganI pravRttimAM paNa dehane dorI jAya che. zrImadbhu kahe che ke, "badhuM manane laIne che." vyavahAramAM kahevata che ke, "mana hoya to mALave javAya." mAre to ema kahevuM che ke, "mana hoya to mokSe javAya.'' #EKG prazAbIja * 64 parano
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAtmAne paribhramaNanuM kAraNa karma che ane karmanuM kAraNa jIvanuM ajJAna che. jIva jJAna pAme-bodha pAme to manane vaza karI zake che. vaza thayeluM mana prApta thayelAM bodha anusAra deha pAse dharma kriyA karAvI zake che ane pariNAme mokSanuM kAraNa paNa mana banI zake che. ajJAna dazAmAM jIvAtmAnuM mana, parapadArtha pratye, rAga, dveSa, mithyA mAnyatA, mithyA Agraho vagere aniSTone seve che. AvI avasthAne jaina paribhASAmAM Azrava kahe che. Azrava arthAt karmabaMdhanA kAraNonI Avaka. kAraNa vinA kArya saMbhavatuM nathI e nyAye jo jIvAtmA karmabaMdhanuM kAraNa seve nahIM to tene karmabaMdha paNa thaI zake nahIM. jo ke jIvAtmA ajJAnavaza pratyeka samaye karmabaMdhanAM kAraNo sevato jovAmAM Ave che. AzravathI bacavA, saMvara bhAvanA ciMtavavAno bodha jJAnIoe karyo che, je have pachI vicArIzuM. BACAU, Loucnx 65 BRERA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-21 - saMvara bhAvanA 722~~~~~~~~~~~~~~~~ ApaNe Azrava bhAvanAnuM saMkSIpta svarUpa vicAryuM. karmabaMdhanuM kAraNa Azrava che, ne paribhramaNanuM kAraNa che ane tenAM mULamAM jIvanuM ajJAna che - abodha dazA che. Avo jIvAtmA satsaMgane seve to bodha pAmIne AzravathI bacavA mATe je upAya-yathArtha upAya kare che tene jainadArzaniko saMvara kahe che. saMvarabhAvamAM jIve jJAtA-dRSTA ke sAkSIbhAvamAM rahevAno abhyAsa karatA rahevuM paDe che. pUrvakarma udayamAM Ave che tyAre te bhogavavAmAM nimittarUpa 525dArthono yoga jIvAtmAne saheje thaI Ave che. AvA samaye jo jIvAtmA jJAna-upayoge pravarte to saheje sAkSIbhAvamAM rahIne navA karmanAM baMdhathI bacI zake che ane ajJAna vaza varte to paribhramaNa vadhArato rahe che. je jIvAtmA bodha pAmyo che, te udaya karmanA yoge, sAvadhAna thaIne karmanI sthitine samatAbhAve vedIne tenAMthI nivRtta thAya che. te jANe che ke koI paNa karmanI sthiti kAyamI nathI, thoDA kALamAM te sthiti kSaya thavAnI ja #EKG prazAbIja * 66 paravano
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, jethI AvA samaye samatAbhAve, zAMtithI dRSTA banIne joyA kare, vedyA kare paNa vikalpa na kare, ArtadhyAna na kare, koIne doSa na de, potAnAM ja karma A avasthAnuM kAraNa che ane vedyA vinA chUTako nathI, tevuM samAdhAna mana sAthe karIne manane saMpUrNa rIte vaza karavAno puruSArtha kare che, jenA pariNAme navA karmanAM baMdhanothI bace che ane pUrvakarmonI nirjarA paNa kare che. AvI avasthAne saMvaranI avasthA zAstrakAro kahe che. lAMbA kALanAM abhyAsathI mAnavajIvo AvI saMvaranI avasthAmAM rahI zake che. je jIvo mukta thayA che te A prakAre ja mukta thayA che. saMvara bhAvamAM raheto manuSya kaSAyothI saheje bacI jAya che, mokSa mArgamAM saheje pravRtta thAya che. A bhAvanA mokSanuM baLavAna kAraNa che. nI&iiTane prazAbIja 67 base
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-22 0 nirjarA bhAvanA che 0000000000000000000 nirjarA eTale pUrvakarmathI mukta thavAno upAya. pUrvakarmathI be prakAre mukta thavAya che. eka to je-te karma udayamAM Ave tyAre bhogavavAthI je-te karmathI mukta thavAya che ane bIjI te udayamAM AvatA pUrve ja jIvAtmA sattAgata karmane tapathI kSaya karIne je-te karmathI mukta thAya che. jo ke badhAMja karmo tapathI nirjarI zakatA nathI, paraMtu moTAbhAganAM karmonI nirjarA thaI zake che. thoDAM evA karma bhogave nivRtta thAya che. jIvAtmA (mAnavajIvo) saMvarabhAvamAM rahIne udaya karmane bhogave-vedI le to navA karmabaMdha karyA vagara ja karma nirjarA thAya che. paraMtu jo ajJAnavaza, ArtadhyAna ke raudra dhyAna karIne bhogave to navuM karma avazya bAMdhe che, je paribhramaNanuM kAraNa bane che. tapa vaDe je karmanirjarA thAya che te tapanAM mukhya bAra prakAra zAstramAM kahyA che jemAM cha bAhya ane cha aMtaraMga tapa che tenuM svarUpa zAstrothI jANIne ArAdhavuM. mukhyatA AMtarika-aMtaraMga tapanI che, bAhya tapa aMtaraMga iAiZA prazAbIja 68 booki8i
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapane sahAyaka banI zake che. badhAM ja tapamAM svadhyAyane jJAnIo mahAtapa kahe che. svAdhyAyathI jIva bodha pAme che ane jJAna vicAra karIne sakAma nirjarA karIne saheje karmabaMdhathI mukta thaI zake che. svAdhyAya eTale zAstronuM zravaNa ke vAMcana, uparAMta zravaNa-vAMcana saMbaMdhI vicAra, ciMtana, viveka karatA rahevuM te kharuM svAdhyAyanuM svarUpa che. svAdhyAya zarUmAM samUhamAM thavo ghaTe che paraMtu thoDI bhUmikA taiyAra thaye ekAMtamAM svAdhyAya karavAnuM Avazyaka mAnavuM. svAdhyAyathI vicAronI ane cittanI zuddhi saheje thAya che. svAdhyAyamAM jIvano upayoga je-te zAstra vicAra sAthe meLavavo paDe che, jethI te upayoga anyatra joDAto rokAya jAya che. pariNAme mAnavajIvo mokSanAM lakSe anya tapa, tyAga, vairAgya, aparigraha, ahiMsA, brahmacarya, vageremAM saheje ullAsapUrvaka puruSArtha karato thAya che, je mokSamArganI sAdhanA che. akAma nirjarAnI carcA jarUrI nathI. iAiZA prazAbIja 69 backi8i
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-23 0 loka svarUpa bhAvanA ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ je pRthvI vartamAnamAM ApaNo nivAsa che, tevI keTa-keTalIe pRthvI ane kSetro jemAM samAIne rahyA che tene loka kahevAmAM Ave che, taduparAMta aloka paNa che jeno pAra pAmI zakAya tema nathI. AvA A lokanuM svarUpa jainadarzananAM zAstromAM keTaleka aMze vyakta thayuM che. ta -anusAra lokano AkAra, keDa upara be hAtha TekavIne ubhelA puruSa jevo AkAra A lokano darzAvyo che, jemAM mukhyatve traNa loka : (1) Urdhvaloka, (2) madhyaloka ane (3) adholoka darzAvyA che. UrdhvalokamAM agrabhAge siddhaloka che jemAM sarvathA muktAtmAo (siddha prabhu)no vAsa batAvAyo che. ethI thoDA nIce bhinna-bhinna devaloka hovAnuM kahevAyuM che. madhyalokamAM tiryaMca (pazu-paMkhI-jIvajaMtu vagere) ane manuSyono vAsa batAvelo che. adholokamAM nAkInAM jIvono vAsa che, temAM sAta bhUmI darzAve che, jene naraka kahe che. pahelethI, bIjI vagere kramathI vadhune vadhu duHkhada avasthAo bhogavatA jIvo nArakI nAme oLakhAvyA che. ATaluM saMkSepamAM samajAvAyuM che. bAkI vistAra to anekavidha prakAre varNavyA che. 484808 prazAbIja + 70 parano
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvA lokanuM svarUpa mAnavajIvone samajavAnuM jarUrI che, tema zAstramata che. eka tarapha ekatvabhAvanAM che, jemAM jIvAtmAne svakendrIta vicAra-ciMtana karavAnuM kahe che, to bIjI tarapha loka svarUpa bhAvanAthI samagra loka vicAra ciMtavavAnuM kahevAmAM Ave che. jethI prathama najare virodhAbhAsa lAge che. paraMtu jo hetu samajAya to banne bhAvanA upakArI che tema samajAya che. mAnavajIvane vartamAnamAM je parapadArthono saMyoga thayo che, te ghaNAM badhAM jIvo karatA adhika mAtrAmAM hoya tyAre ahaMbhAva thaI Avavo sahaja che. samagra lokanuM svarUpa citavatA potAnI tuccha dazAnuM bhAna thavAthI ahaMbhAva gaLI jatA vAra lAgatI nathI ane vairAgya bhAva tvarAthI dRDha thavA lAge che. para padArtho pratyenI Asakti tvarAe osaravA lAge che, te upakAra samajAya che. Alaus reuolx # 71 BRERA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-24 0 bodha durlabha bhAvanA ) 0000000000000000000 sarvathA mukta AtmAo sivAyanAM badhAja jIvo karmabaddha che, jemAM cAre gati : (1) deva, (2) manuSya, (3) tiryaMca ane (4) nArakInAM jIvono samAveza thAya che. jIvAtmA sarvathA mukta thatA sudhI cAre gatimAM dehadhAraNa kare che ane Ayu maryAdAnAM aMte tyAga paNa kare che. AvI jIvonI dazA anAdithI che. A avasthAnuM mukhya kAraNa jIvanI ajJAna dazA che. ajJAnavaza karmo bAMdhe che, bhogave paNa che ane pharI navA bAMdhe che. AtmA nizcayathI to jJAna svarUpa ja che, jJAna rahita kyAreya hoto nathI. chatAM ajJAnI kahevAno hetu e che ke viparita-ahitakArI jJAna dazAmAM pravarte che. jo A jIva jJAna dazAe varte to ja A cAra gatinAM bhramaNathI mukta thato-thato kyAreka sarvathA mukta dazA pAmIne lokAgre sthita thAya jene siddhadazA kahe che. cAre gatimAM jIvo ekAMte kevaLa duHkha ja bhogave che. kyAreka anukuLa avasthA paNa hoya che tyAre te dazA jIvane sukharUpa lAge che, paraMtu te jIvanuM iAiZA prazAbIja 72 booki8i
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajJAna che, kema ke je-te dazA kSaNika che ane jIva zAzvata che, jethI te sukharUpa avasthA virAma pAme che tyAre duHkharUpa avasthAno prAraMbha karma anusAra thAya che. sarvathA sukhamaya-zAzvata sukharUpa avasthA mAtra ne mAtra muktAtmAonI-siddhAtmAonI che. AvuM jJAna kevaLI bhagavaMto-tIrthakarone hoya che. AvA tIrthaMkaro-kevaLI bhagavaMto, siddhapada prApta thayA pahelA, je kaMI AyuSyano yoga che, te kALamAM niSkAma karuNAbhAve jagatanAM jIvone yathArtha jJAna bodhe che. je bodha mAnavajIvo prApta kare, grahaNa kare to mahA kalyANakArI mokSa padane pAme. paraMtu AvA bodhanuM prApta thavuM, durlabha che, kema ke sarvaprathama jIvane manuSya dehanI prApti, mAnavIya guNo, sadAcAra, maitrI - Adi cAra bhAvanAyukta jIvana durlabha che. te pachI satsaMga, sadvicAra, satpuruSa vagereno yoga paNa durlabha che. Ama bodha prApti durlabha che tema ciMtavavuM ane bodha maLe to anusaravuM tevo nirNaya karavo joIe. nI&iiTane prazAbIja *za base
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-25 0 dharma durlabha bhAvanA ) 0000000000000000000 dharmanI prApti jIvane durlabha che tevo A bhAvanAno marma che. jagatamAM bhAgye ja koI evo manuSya jovAmAM Ave che, je dharma karato na hoya to pachI dharma prApti durlabha kahevAnuM kAraNa ? te ciMtanano viSaya che. mAnavajIvo dharmanuM sAcuM svarUpa jANatA nathI ane paraMparAe dekhAdekhIthI anekavidha prakAre dharma pravRtti kare che. paraMtu AvI dharma pravRttinuM phaLa zuM che te vicAravA bhAgye ja koI rokAya che ane je rokAya che te saMzodhana kare che, te paikI koI viralA jIvo ja yathArtha dharmane jANe che, AvA jIvo paikI koI ja viralA jIva yathArtha dharma ArAdhe che. AvI jagatanAM mAnava jIvonI dazA sarvakALamAM jovA maLe che. A prakAre yathArtha dharmanuM anusaraNa keTaluM badhuM kaThIna che te saheje samajAya che. Avo dharma pAmavo durlabha-ati durlabha che. jemAM zaMkA rahetI nathI. Ama vicArIne jene vartamAnamAM yathArtha dharma ane paraMparAgata dharmano nI&iiTane prazAbIja *74 base
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka thayo che teNe tvarAe yathArtha-AtmadharmanuM sevana karIne mokSa prApta thavAno je avasara maLyo che teno purepuro upayoga, pramAda tyajIne karI levAnuM ati Avazyaka che. je dharma jIvAtmAne nija AtmasvarUpanuM jJAna-bhAna karAve, dharma ArAdhanAnI preraNA ane poSaNa Ape te dharmane yathArtha dharma kahI zakAya ane Avo dharma ja mokSanuM kAraNa bane che. bAkI kahevAto dharma to bahu to jIvane zubhabhAvamAM rAkhIne sArI gatimAM laI jaI zake, paraMtu paribhramaNa to cAlatuM ja rahe che to pachI te dharmano zo upakAra ? jyArathI AvI samaja AvI tyArathI mAnavajIve vivekapUrvaka jJAnIsatzAstranI AjJAe pravartavuM eja kartavya che. mAnavajIvo sivAya anya koI paNa gatimAM rahelA jIvo dharmaArAdhanA karI zakatA nathI ane mAnavabhava vAraMvA2, saheje maLato nathI, tema vicArI tvarAe AtmadharmanuM ArAdhana karavuM ja rahyuM. kuLadharma AtmAnI apekSAe-lakSe thato hoya to ja upakArI che - anyathA nathI, tema samajAya che. * 8484 prajJAbIja * 75 paravano
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-26 0 bArabhAvanAno paramArtha che 0000000000000000000 je mAnavajIvo cAra bhAvanA maitrI, pramoda, karuNA ane mAdhyasthatAthI bhAvita thaIne yogyatA pAmyA che, temane mATe dharmanAM mArgamAM pravartana karavA mATe vairAgyanAM kAraNarUpa bArabhAvanA ciMtavavAnuM jarUrI che. A bArabhAvanAthI mAnavajIvo saMsAra, karma, paribhramaNa, mamatva, ahaMbhAva vagerenuM svarUpa samajIne heya-upAdaya arthAtu choDavA yogya ane sevavA yogya zuM che teno yathArtha vicAra karI, heya-choDavA yogya padArtho, saMga, prasaMga paratve udAsIna thato jAya che ane upAdeya arthAt ArAdhavA yogya saMga, prasaMga, sAdhana pratye vaLato thAya che. pariNAme satyadharmakriyAmAM rasa-ruci vadhArato jAya che, puruSArtha karato thAya che, sva-parano viveka thato jAya che. svasvarUpane jANavA-samajavAnI yogyatA meLavato jAya che. paramA-parasaMgamAM, parapadArthomAM sukha nathI, paraMtu sAcuM sukha to svamAM che - svanAM saMgamAM che tevI pratIti thavA lAge che ane have te dizAmAM sakhata parizrama leto thAya che. nI&iiTane prazAbIja *76 base
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgya dRDha thatA sarvasaMga parityAganI icchA jAge che. ghara, saMsAra, parivAra, saMpatti, sattA vagere pratyenI tenI Asakti chUTatI jAya che. AtmakalyANanI bhAvanA vadhatI jAya che. pariNAme dIkSita thaI ekAMta sAdhanAsvasvarUpa ciMtavanA, karmabaMdhathI bacIne thato deha dharma karato thAya che. zAstra abhyAsa karI dharmanAM sAcA marmane pAmIne pUrNa vItarAgapadane bhAvato thAya saMsArI jIvo prAye rAgI hoya che, koI putyayoge tyAgI bane che, temAMthI koI vairAgya bhAvamAM AvIne sarvasaMga parityAga kare che, AmAMthI koI viralA ja vItarAga bhAvanA bhAvatA-bhAvatA vItarAgatA pAmIne kevaLajJAna dazA prApta karI pUrNa mokSa padano adhikArI bane che. vairAgyabhAva thavAmAM bArabhAvanA upakArI che ja paraMtu vItarAgatA prApta thavAmAM AtmabhAvanA vizeSa upakArI che, to have pachI AtmabhAvanAnuM svarUpa vicArIzuM. Alaus Leuolx # 77 BRORURE
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-27 cheAtmabhAvanA-1 0 nnnnnnnnnnnnnnnnnnn he Atmana, teM yathArtha mAnavapaNuM prApta thavA mATe maitrI AdI cAra bhAvanA vicArI. mAnava-mAnava vaccenAM sadvyavahAra mATe paNa A cArabhAvanA agatyanI che ane manuSya sadAcArI banIne potAnI yogyatA pAme che. Avo sadAcArI mAnavajIva dharma mArgamAM pravRtta thavA mATe vairAgya Adi bArabhAvanA citavato rahIne dharma-mArganI prApti ane puruSArtha karI zake che, tyAga-vairAgyamaya jIvana vyatita karI zake che. Ama sArI evI yogyatA prApta karI zake che. paraMtu jeno lakSa kevaLa mokSa che ane janma-maraNathI sarvathA mukta thavuM che tene hajI AgaLa vadhI vItarAgatAnI sAdhanA karavAnI che. sarva tIrthakaro-kevaLIo vItarAgI thaIne kevaLajJAna laIne ja mokSe sidhAvyA che. vItarAgatA prApta thavA mATe paramakRpALu zrImad rAjacaMdradeva eka vadhu bhAvanA ciMtavavAnI bhalAmaNa kare che. e che "Atma bhAvanA." cAra ane bArabhAvanA ghaNuM karI paraMparAne anusarI thatI jovAya che, paraMtu temAM spaSTa nI&iiTane prazAbIja *78 base
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmalakSa hoya to kArya saraLa thaI zake tema jaNAya che. AtmabhAvanAno lakSa zrI vItarAga prabhue temanI dezanAmAM bodhelo che ja, paraMtu paraMparAe kiMIka lakSa maMda thayu lAge che. AtmalakSa, yathArtha thavA arthe zrImadjIe bhAvanAnI samaja evI ApI che ke jIvAtmAe "huM AtmA chuM, dehAdi svarUpa mAruM nathI, deha-strI-putrAdi mArA nathI, Ama AtmabhAvanA bhAvatA rAga-dveSano kSaya thAya che." rAgadveSa rahita thavAthI kevaLajJAnanI prApti ane kevaLajJAnanAM phaLarUpe mokSanI prApti zAstroe mAnya karI che te sarva vihIta che. saMsArI jIvo (manuSyo) karmayoge aneka padArtho ane saMbaMdhonI vacce gherAyelA che ane niraMtaranI AvI avasthA hovAthI, prApta padArtho, saMbaMdho ane prasaMgo pratye saheje rAga-dveSanAM bhAva karato rahe che, je kevaLa paribhramaNanuM kAraNa che, ane dekhAdekhI ke paraMparAgata dharmakriyA karavAthI bahu to zubha karmano baMdha thaI zake che, mokSanuM kAraNa banatuM nathI. vartamAna kALanAM manuSyone bhautika padArthonAM saMganI bharamAra che, jenAM kAraNe prAthamika dharma rUci paNa thoDIja jovA maLe che. A kALane jJAnIo duHSama kahe che tenuM kAraNa eTaluM ja ke sAco dharma-mArga ArAdhatA ane darzAvatA saddaguruno yoga ghaNo durlabha che. jeo dharmamata pravartAve che teo paNa yathArtha dharmanuM svarUpa bhAgye ja kahetA jaNAya che. paraMparAgata vrata, japa, tapa, pujA, tIrthayAtrA Adino bodha karIne saMtoSa mAnatA jaNAya che. AvA kALamAM ApaNA mahad puNyanAM yoge zrImadjI jevA jJAnasvarUpa mahapuruSano yoga banyo che, temanAM yoga-Azraye ghaNAM jIvo mArga pAmyA ane hAla paNa mArgane anusarIne AtmakalyANa karI rahyAM che. bhinna- bhinna saMpradAyomAM mULadharma vibhAjIta thaI gayo che ane sau potAno mAnelo saMpradAya sAco ane bIjAno mithyA mAnatA jaNAya che. jo ke A bheda kaMI tAtvika nathI, paraMparAno bheda mAtra che. pratyeka jaina mata, nI&iiTane prazAbIja *79 base
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIsa tIrthaMkaro, cha dravya, nava tattva, cAragati, karmanuM svarUpa, jIvanuM svarUpa, mokSanuM svarUpa vagere mukhya bAbate eka mata che. mAtra gaccha, matanAM bhedathI bhinnatA anubhavAya che. A hakikata jANatA zrImadjIe mULa tattvabodha u52 ja lakSa kendrIta karIne jaina dharma eTale Atmadharma, mAnavadharma eTale paNa Atmadharma ja che tevuM pratipAdana karyAnuM temanAM bodha vacanothI samajAya che. matabheda ane AgrahothI mukta thaIne mAnavajIva yathArtha-tAttvika dharmane anusare evA hetue AtmAnI mukhyatA karI A 17mI bhAvanAM "Atma bhAvanA bhAvatA jIva lahe kevaLajJAna re." evo maMtra ApI bahu-bahu upakAra karyo che. kevaLajJAna prAptino A sacoTa upAya che tevuM A bhAvanAnAM zabdArthathI paNa samajAya che. ane maMtrano paramArtha to jIvAtmAne svasvarUpamAM sthira karI de che tevo anubhava pratyeka sAdhakane saheje thaI Ave che. pariNAme dehadRSTi chuTI, AtmadRSTi draDha thatI jAya che. * prajJAbIja * 80 parxxx48
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-28 0 AtmabhAvanA-2 o 000000000000000000 AtmabhAvanA"nuM avataraNa thayuM te prasaMga paNa preraka che, te vicAravA yogya che, smaraNa karavA yogya che. parama kRpALu deva zrImadjI muMbaInI potAnI peDhI upara pU. zrI lallujImunilaghurAja svAmi)ne satsamAgama ApatA hatA. keTalAka divasathI A krama cAlato hato. eka divasa satsaMga pUro thatA pU. munizrI upAzraya javA peDhI uparathI bahAra nikaLI rahyA hatA tyAre zrImadjIe buma mArIne temane pAchA bolAvyA ane je graMtha upara satsaMga thaI rahyo hato te mAMgIne tenA upara svahaste A prakAre lakhyuM, "AtmabhAvanA bhAvatA jIva lahe kevaLajJAna re." Ama lakhIne munizrIne graMtha pAcho Apyo. munizrI ati prasanna thayA kema ke jJAnInAM svahaste (hAthohAtha) maMtra dAna thayuM hatuM tene mahAbhAgya mAnyu hatuM. munizrIe jIvana paryata A mahAmaMtrane AtmasAta karI AtmabhAvamAM rahyA. samakti prApta karI, nigraMtha dazA prApta karI sAcA vItarAganAM sAdhu. thaI AtmakalyANa karI gayA. BACAU, Loucnx * 81 BRERA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahAra-saMsAra dRSTithI A avasara AzcaryakArI che. muni koIne(grahasthane) maMtradIkSA Ape te saheje samajAya che, atre eka gRhastha munine maMtra dIkSA Ape che. paraMtu paramArtha dRSTithI vicAratA bAhyaveza ke bAhyadazA to gauNa che, sAcI to aMtaraMga dazA che te jotA Azcarya samAI jAya che, vikalpa thato nathI. munizrI khaMbhAtamAM hoya ane zrImadjI muMbaImAM hoya tyAre munizrI khaMbhAtanAM dariyAkAMThe jaIne, muMbaInI dIzAmAM mukha rAkhI, A maMtranuM raTaNa karatA-karatA zrImadjIne vaMdana-khAmaNAM karatA rahe, dehabhAna bhulAya jAya, paganAM ghuMTaNo dariyAnI retIthI cholAtA rahe, lohI vahetuM rahe, paNa koI lakSa deha upara jAya nahIM. AvI adbhuta dazAmAM jhulatA te prabhuzrI laghurAjane satsat vaMdana saheje thaI jAya che. dhanya che temanI bhaktine. iAiZA prazAbIja - 82 backi8i
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-29 0 AtmabhAvanA-3 che 0000000000000000000 jyAM lagI AtamAM, tattva cinho nahIM; tyAM lagI sAdhanA, sarva juhI." bhakta kavizrI narasiMha mahetAnI A paMktio yathArtha AtmabhAvanAno marma vyakta kare che. dharmanuM yathArtha svarUpa jenAM lakSamAM nathI evA moTAbhAganAM manuSyo japa, tapa, vrata, niyama, svAdhyAya, sevA, pUjA, dAna, puNya, bhakti, kIrtana, tIrthayAtrA Adi aneka sAdhano sevatA jovA maLe che ane temAM dharma karyAno saMtoSa mAnI le che. AvA kahevAtA dhArmika lokone sAcI dizAnuM darzana A paMktiothI thaI zake che. bAhya dharma pravRtti dareka mata-saMpradAyamAM thatI jovAya che te pravRtti yogya paNa che. paraMtu lakSa nizcita thayA vinA upakArI nathI. AtmAnAM kalyANano lakSa rAkhI, sadguru ke sazAstranI AjJA e tema ja hRdayanI ArdratA sAthe laya-lIna thaIne badhI ja kriyA karyAnuM saphaLa paNuM che te samajavAnuM jarUrI che. BACAU, Loucnx * 83 BRERA
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ moTAbhAge dharmakriyA dekhAdekhI, lokasaMjJAe, ahaMne poSavA ane dhArmika kahevaDAvavAnI icchAe thAya che. Aja kriyA Atma lakSathI thAya to kalyANa. ja kalyANa che. bhaktakavi akhAjIe paNa Akroza vyakta karatA lakhyuM ke, tilaka karatA trepana gayA, japamALAnAM nAkA gayA" ane "eka murakhane evI Teva, paththara dekhI pUje deva; tulasI dekhI toDe pAna, nadI dekhI kare snAna." "akhA toya na AvyuM Atma jJAna" (bahma jJAna) bhakta kavitrI mIrAbAI lakhe chemAro haMsalo (AtmA)nAno ne devaLa(deha) junu re thayuM" UDI gayo haMso, devaLa paDI re rahyuM." Ama koI paNa dharmakriyA AtmabhAna sAthe, pUrNajAgRta dazAmAM thAya to ja saphaLa che ema samajIne AtmabhAvanA bhAvatA-bhAvatA Atma sAkSAtkAra, Atma anUbhuti thaI zake che tema samajAya che. iAiZA prazAbIja - 84 backi8i
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-30 0 AtmabhAvanA-4 o 0000000000000000000 mahAtmA zaMkarAcAryajIe kahyuM che, "brahmasatya, jagata mithyA," A. vacana paNa brahma kahetA AtmAno lakSa karAve che. satya tene kahevAya je traNe kALamAM satvarUpa che, zAzvata che. pratyeka AtmAnuM svarUpa AvuM ja che. zAzvata che, ajanmA che, ajara-amara che ane ApaNuM ja svarUpa che, koI anyanI vAta nathI. AvA zuddha AtmAne brahma kahevAmAM Ave che ane teno lakSa thavA mATe jagatane mithyA kahyuM che, sva Atma sivAya koI ja para padArtha, svaAtmAne upakArI nathI balka ghaNuM kharuM karmabaMdhananuM nimitta kAraNa hoya che, mATe tyAjya che. vairAgyabhAva sAthe AtmabhAvanA bhAvatA A rahasya spaSTa thatuM jAya che. jaino jene zuddhAtmA kahe che tene vedAMta brahma kahe che. brahma e ApaNo ja zuddhAtmA che, jemAM koI vikArI bhAva nathI, kaSAya nathI, rAga-dveSa nathI evo zuddhAtmA te brahma che. AvA zuddhAtmAno upAzaka brAhmaNa che. brAhmaNa kuLa-jAti to samAja vyavasthAnuM aMga che. paramArthathI to brahmano upAzaka ja Alaus euolex 85 BRERA
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ brAhmaNa kahI zakAya ane je pUrNa brahmanI anubhUti kare che, brahmamaya thaI jAya che, dehAdhyAsa chuTI jAya che, AtmAkAratA sahaja thaI jAya che te brahmAnuM svarUpa che, tema samajAya che. Ama zuddhAtmAnI prApti mATe anubhUti mATe pUrNa mokSapadanI prApti mATe AtmAno lakSa anivArya che. AtmAno lakSa sahelAIthI thavAmAM AtmabhAvanA uttama sAdhana che. mAtra mALA gaNavAnI nathI, AtmabhAvamAM rahevAno abhyAsa niraMtara karavo paDaze te mATe 52 bhAvathI chuTavAno abhyAsa paNa rAkhavo paDaze. sva-52no viveka thavA mATe bhedajJAnanI samaja keLavavI paDaze. uttarabhAratamAM vartamAnamAM viharamAna svAmI rAmasukhadAsajIe AtmabhAvanA ciMtavatA sAdhakone khUbaja upakArI thAya tevI vicAra paddhatisutrarUpe lakhI che : (1) mAruM (AtmAnuM) kaMI nathI, (2) mAre kazuja na joIe, (3) mAre potA mATe kazuM karavAnuM nathI, (4) huM kaMI ja nathI. A sutro vicAratA sahaja pratitI thAya che ke AtmAne potAnA svarUpa sivAya tenuM zuM hoI zake ? kaMI ja nahIM. deha, indrIyo, aMga-upAMga, mana, buddhi, karma, dhana, vaibhava, sagA-snehI, jaDapadArtho vagere kaMIja AtmAnuM che ? nA nathI ja. AtmAne karmanAM kAraNe dehano saMyoga che ane karma bhogavavA mATenuM deha to sAdhana mAtra che. Ama AtmAnuM kaMIja nathI te vAta svIkAravI ja rahI. AtmA paripUrNa-svayaM pUrNa, sarvakALamAM che. AtmAnuM astitva(hovApaNuM) koInAM kAraNe nathI, tenuM nitya hovApaNuM koInAM kAraNe nathI, tene karmano baMdha A prajJAbIja * 86 parava
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ koInAM kAraNe nathI paraMtu potAnAM ja kAraNe karma baMdhAya che, koInA karma anya bhogavatuM nathI, svakarma ja bhogave che. koInAM kAraNe ke koInA AzIrvAda ke varadAnathI AtmAno mokSa paNa nathI-svapuruSArthathI ja mokSa che. A vAta sahaja vicAratA siddha thAya che. AtmAnuM kaMI che ja nahIM ane AtmAne kazuM ja joItuM nathI, to pachI AtmAne kaMI karavAnuM paNa rahetuM nathI. AtmAnuM kaMI jo hoya to tenI sAra-saMbhALa levA kaMI karavuM paDe athavA kaMI joItuM hoya to paNa kaMI karavuM paDe. paraMtu nirNaya thayo ke mArUM kaMI nathI ke mAre kaMI joItuM nathI tyAre kaMI karavAnuM rahetuM nathI. akartA bhAvamAM rahIne saheje thatI kriyA, karmabaMdhanuM kAraNa thatuM nathI. huM paramAtmAno aMza mAtra chuM, tyAre huM chu ema kahevA mATe koI ja kAraNa lakSamAM Avatu nathI, Avo bhAva thavAthI jIvano mamatva ane ahaMbhAva TakI zakato nathI. A moTI siddhi che. karmabaMdha ane paribhramaNanuM kAraNa jIvano ahaMbhAva-mamatvabhAva che. * prajJAbIja * 87 parxxx48
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-31 che. AtmabhAvanA-5 0 0000000000000000000 pUjya kAnajI svAmInAM AjJAnuMvarti pU. caMpAbahena AgavI zailIthI AtmabhAvanA vyakta karatA lakhe che ke : "he jIva, tane kyAMya gamatuM na hoya to tAro upayoga palaTAvI nAkha ane AtmAmAM gamADa, AtmAmAM game tevuM che. AtmAmAM AnaMdabharyo che, tyAM jarUra gamaze. jagatamAM kyAMya game tevuM nathI paNa eka AtmAmAM jarUra game tevuM che. mATe tuM AtmAmAM gamADa." jJAnIo e ekAMte saMsArane kevaLa kalezamaya jANyo che ane kahyo che. AvA saMsAramAM jIvAtmAne zAtA kema rahe? ane saMsAra to pUrvakarmanA phaLarUpe vedavo ja paDe che, bhAgI chuTAtuM nathI ja, tyAre jIve zuM karavuM teno upAya uparanAM kathanamAM samAyelo che. jIva potAnAM svarUpane jANe, mAne, zraddhe ane aMtarmukha thavAno abhyAsa kare to stra AtmAnI AnaMdamaya avasthAnuM bhAna thaI zake che. AvuM bhAna jene eka vAra thAya che te pachI bIjA sarva jaDa-cetana padArtho pratye udAsIna thAya che, vairAgya thaI Ave che ane pariNAme iAiZA prazAbIja - 88 backi8i
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ mokSamArgamAM ativege puruSArtha karato thAya che, jIvanamukta thAya che. A jevI tevI siddhi nathI ja. bALakane sarva prathama zALAmAM mukavAmAM Ave che tyAre raDe che, gamatuM nathI, paraMtu AgaLa jatA teja zALA gamavA lAge che, abhyAsa kare che, vidvAna bane che, evuM ja sAdhakane paNa zarU-zarUmAM aMtarmukha thavAnuM kaThaNa, lAge che, mana mAnatuM nathI, paraMtu dIrghakALanAM abhyAsathI sahaja thaI jAya che, ane parama kalyANa karI mokSano adhikArI bane che. anAdinAM saMskAranAM kAraNe jIvAtmA manane vaza thaI varte che, paraMtu sAdhake to manane vazamAM rAkhavAnI kaLA zIkhavAnuM che. eka vAra mana vaza thayuM to pachI koI paNa kArya sahaja thaI jAya che. mana sAthe samAdhAna karatA rahevAno abhyAsa satata karatA rahevuM jarUrI che. pharI smaraNa thAya che, mana hoya to mokSe javAya." sAcA mumukSane mokSa sivAya bIjo lakSa ja na hoya. iAiZA prazAbIja - 89 booki8i
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-32 0 AtmabhAvanA-6 0 0000000000000000000 hepI (karNATaka) AzramanAM Adya sthApaka yugapradhAna pU. zrI sahajAnaMdaghane svAmI (bhadramUni) AtmabhAvanA bhAvatA lakhe che ke : ochAmAM ochuM eTaluM to bhAna rahevuM ja joIe ke huM zarIra nathI, paNa zarIranI aMdara ane zarIrathI judo AtmA chuM. je prakAre vijaLIno balba ane temAM rahelo prakAza banne bhinna che te prakAre zarIra ane temAM rahelo AtmA judA ja che. AtmA strI ke puruSa nathI, nAno ke moTo nathI, te uMcA ke nIca nathI, sadA eka sarakho, akRtrima ane jJAnanI ja mUrti che. huM paramAtmA jevo ja chuM. mArAmAM ane paramAtmAmAM kevaLa avasthA bheda che. huM zarIra jelamAM rahelo kedI chuM ane bhagavAna zarIrathI mukta che. mAre paNa e jelathI chuTavAno puruSArtha karavo joIe, emAM ja potAnuM hita che." AvI AtmabhAvanAM bhAvatA bheda jJAna saraLatAthI thaI zake che ane bhrAMti rahetI nathI. anaMta kALathI jIvane paribhramaNanuM kAraNa bhrAMti che, je iAiZA prazAbIja 90 booki8i
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhrAMtinAM kAraNe dehamAM svapaNAMnI mAnyatA dRDha thaI gaI che, te bhrAMtimAMthI bahAra AvyA vagara chUTako nathI, muktino mArga sujhato nathI. A zrI sahajAnaMdaghanajI vItarAga mArganAM sAdhu hatA, bAra varSa sudhI gahana zAstra abhyAsa karyA pachI Atma kalyANanI mukhyatA karI saMpradAya choDIne asaMganI ati kaThIna yAtrA, guphAvAsa, ekAMta sAdhanA, divasamAM eka ja vakhata bhojana, samasta bhAratavarSanuM bhramaNa aneka dharmamatanAM mahAtmAono saMga vagere khUbakhUba (varSo sudhI) karavA chatA manamAM saMtoSa na thayo. anAyAsa eka divasa zrImad rAjacaMdra deva praNIta mokSamALA hAthamAM AvatA, vAMcatA, dRSTi palaTAI gaI, ghaNAM kALanI zodha samApta thaI ane zrImadjInAM samasta lekhanano UMDo abhyAsa karI, zrImadjInI parokSa AjJAmAM rahIne AtmakalyANa karI gayA. dhanya che AvA bhavya-AtmAne. iAiZA prazAbIja *La booki8i
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-33 m AtmabhAvanA-7 722~~~~~~~~~~~~~~~~ zrImad bhAgavata gItAmAM bhagavAna zrIkRSNae AtmabhAvanAnuM svarUpa tAtvika prakAre kahetA AtmAnI avasthA sacoTa prakAzI che. '(AtmA) zastrathI bhedAto nathI, agnithI baLato nathI, pANIthI bhIMjAto nathI ke vAyuthI sukAto nathI.'' jIvamAtrane sauthI moTo bhaya mRtyuno che. mRtyumAM nimitta kAraNo aneka che. roga, jarA, akasmAta, agni, pANI, vAyu, astra-zastra vagere kAraNo saunAM lakSamAM che. paraMtu bhagavAna zrIkRSNa to te badhAno nakAra kare che. to pachI sAcu kAraNa zuM che ? te vicAravuM ghaTe che. jarA sUkSma dRSTithI joIe to, aneka nahIM paNa eka ja kAraNa mRtyunuM che ane te che janma. je janme che te jarU2 mare che, to have janmanuM kAraNa vicAravuM paDe. janmanuM kAraNa jIvAtmAnuM karma che, jo karma na hoya to dehano OKGKC prazAbIja * 92 parava
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ yoga koI prakAre thato nathI. jema ke siddha paramAtmA, sarva karma rahita temanI dazA che, jethI janma, temane nathI ane mRtyu paNa temane nathI. A sarvathA mokSa avasthA che. Ama vicAratA nirNaya karavo ghaTe che ke mRtyuno vicAra na karatA, janmane TALavAno upAya vicAravo jarUrI che. bhakta prahalAdanAM pitA, rAjA hiraNyakazyapa mRtyunA bhayane kAraNe bhAre tapa-sAdhanA karI bhagavAnane prasanna karI mRtyuthI bacavAnuM varadAna mAMge che. bhagavAna paNa tevuM varadAna ApavA asamartha che, tyAre yuktipUrvaka mRtyunAM je kAraNo (nimitta kAraNo) tenA lakSamAM hatA te badhAthI na marAya tenuM mAMge che ane bhagavAna varadAna Ape che. paraMtu te mRtyuthI bacato nathI. A kathAnakathI spaSTa thAya che ke jeno janma che te mRtyuthI bacI zake ja nahIM. janmathI ja bacavuM rahyuM. janmanuM kAraNa svakarma che tema jANIne karma baMdhathI bacavuM jarUrI che ane te mATe karmabaMdhanuM kAraNa te rAga-dveSa-ajJAna che te vAtano svikAra karI ne te kAraNothI mukta thavAthI badho bhaya TaLI jAya che. AtmAsarvathA mukta thAya che-mokSa pAme che. nI&iiTane prazAbIja 93 base
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-34 0 AtmabhAvanA-8 0 0000000000000000000 jeNe AtmA jANyo, teNe sarva jANyuM." AvuM nigraMtha pravacana che. mAnavajIve AtmabhAvanAnuM A svarUpa vicAravuM jarUrI che. jagatamAM anaMtA jIvo che ane anaMtA padArtho che. vaLI pratyeka padArthanI, samaye-samaye palaTAtI anaMtI paryAya (avasthA che). jIvAtmA ke je bodha pAmyo nathI, te kevaLa padArthonI paryAyano paricaya pAmIne te paryAyane padArtha mAnavAnI bhUla karato rahyo che. A dazA jIvanI anAdinI che. je jIva bodha pAme che te mULabhuta padArthanuM svarUpa jANavAno puruSArtha kare, jANIne svikAra kare che, zraddhA kare che, nizcaya kare che, paraMtu AvA jIvo bahuM ja thoDA hoya che. AvA jIvone jJAnI, satpuruSa kahe che. AvA jJAnIe mukhyatAe AtmAnI zuddha, sahaja ane svAbhAvika avasthA jANavAno pracaMDa puruSArtha karyo, paricaya karyo, zraddhA karI ane AtmA kahetA te potAnuM ja sasvarUpa che te vAta svikArIne pote AtmAkAra AtmArUpa thatA gayA. sAthosAthe dehAdi padArtho iAiZA prazAbIja * 94 backi8i
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratye udAsIna thatA gayA. pariNAme vairAgya dRDha thato rahyo ane vItarAgatA pragaTa karI, kaivalya dazA pAmIne siddha padamAM sthita thayA. A uparanuM sutra e vAta spaSTa kare che ke sarvaprathama jagatamAM kaMI jANavA jevuM hoya to te AtmA nAmano padArtha che, je potAnuM ja svarUpa che. vizeSamAM AtmAne janma, jarA, mRtyu nathI, nitya-zAzvata tenuM hovApaNuM (astitva) che. AvuM astitva koI jaDa ke cetana, anya padArthonAM kAraNe nathI jethI astitvane TakAvavA mATe koI ja anya padArthonI AvazyakatA nathI tema ja tenA nityatva ke mokSa mATe paNa koI anya padArthano AdhAra levAnI jarUra nathI. Ama, jIvAtmA AtmA arthAt sva-svarUpane jANI le, to pachI bIjuM kiMI jANavuM jarUrI nathI, te apekSAe jANavA yogya badhuM ja jaNAyuM che te A sutrathI samajAya che. nI&iiTane prazAbIja 95 base
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-35 0 AtmabhAvanA-9 che 0000000000000000000 "AtmA so paramAtmA" A sutra pracalita che. AtmA eja paramAtmA che te vacanano marma samajavo jarUrI che. jo ekAMte AtmA ja paramAtmA mAnavAmAM Ave to pachI paramAtmA evo zabda prayoga zA mATe ? AtmA ane paramAtmAnuM dravya eka ja che, tattvathI eka ja che, paraMtu avasthA bheda che. jIvAtmAne janma-maraNa, cAra gatimAM paribhramaNa che, dehano saMyoga che ane dehamAM thatI rogAdi avasthAnuM vedana anubhave che. paramAtmAne janma, maraNa, paribhramaNa, deha vagere nathI. Ama chatAM "AtmA e ja paramAtmA" kahevAnuM prayojana e che ke je jIvAtmA cAre gatimAM paribhramaNa karI rahyo che te ja AtmA paramAtmA thAya che. paramAtmA koI anya dravyathI utpanna thayelo padArtha nathI, paNa AtmAnI ja eka avasthA che - parama zuddha avasthA che. jJAnI bhagavaMto AtmAnI bhinna-bhinna avasthA batAvatA kahe che ke, hAiakI prajJAbIja *96 28689
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) bahirAtmA, (2) aMtaraAtmA ane (3) paramAtmA. jagatanAM jaDa-cetana padArtho sAthe vyavahAra karato ane rAga-dveSa-kaSAyo vagere karato AtmA bahirAtmA che. jagata ane jagatanAM sAMyogika jaDa-cetana padArtho jene asAra lAge che, baMdhanarUpa jANe che, tevo AtmA aMtara saMzodhanarUpa AtmavicAra, ciMtana, manana karato thAya che, te aMtarAtma avasthA che ane Avo aMtarAtmA, AtmakalyANano mokSamArga yathArtha prakAre jANI, samajIne ArAdhato thAya che. jagatanAM saMyogI padArtho pratye atyaMta udAsIna thaI kevaLa nija svarUpamAM upayogane joDe che, asaMga thAya che, sva-svarUpamAM magna thAya che, lIna thAya che ane jagatane kevaLa jJAtA-draSTAbhAve joto-jANato rahe che. pUrva karmane samatAbhAve vedIne nivRtta thAya che. sarvakarmathI mukta thaIne eja AtmA jIvAtmA paramAtmA thAya che. siddha thAya che. Ama AtmA ja paramAtmA thAya che. nI&iiTane prazAbIja 97 base
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-36 (AtmabhAvanAthI Atmasiddhi-1 (0) '0 0000000000000000== zrImad rAjacaMdradevanI vaya sAta varSanI hatI, tyAre koI svajanano mRtadeha smazAnamAM keTalAka loko bALI rahyA hatA te joIne prathama to lokonI krUratA dekhAI, pachI turata vicAra thayo ke koI manuSya anya manuSya pratye krUra kaI rIte thaI zake ? to pachI A ghaTanAnuM rahasya zuM che ? tevo prazna cittamAM thayo. cittamAM mULa kAraNa zodhatA, pUrvanAM potAnAM ja keTalAye janmonuM smaraNa thaI AvyuM ane samAdhAna thayuM ke saMsAranuM AvuM svarUpa anAdinuM che. pote pUrve A prakAre ghaNAM deha dhAraNa karelA ane te dehano A prakAre ja nAza karavAmAM Avelo che. A prakAranAM Atma ciMtanathI saMsAra pratye vairAgyanuM prathama bIja hRdayamAM ropAI gayuM. - vairAgyanuM je bIja sAta varSanI vayamAM ropAyuM te samaya jatA aMkara phUTIne choDanuM svarUpa dhAraNa kare che tyAre soLa varSanI vaye mokSamALAnAM 108 pATha lakhyA, jemAM eka pATha "amulya tattva vicAra" nAme kAvyarUpe pragaTa thayo, jemAM ati gahana vicAra AtmaciMtanano prakAzyo te : nI&iiTane prazAbIja 98 base
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM koNa chuM; kyAMthI thayo, zuM svarUpa che mAruM kharuM, konA sabaMdhe vaLagaNA che, rAkhu ke paraharUM." soLa varSanI kizora avasthAmAM AvuM gahana-sUkSma ciMtana jotA sau koI Azcaryacakita thaI jAya che. paraMtu A bALaka ke kizora avasthA laukika lakSathI che, paramArthathI jotA to aneka bhavabhavAMtaramAM thayelI sAdhanAnuM je smaraNa thayuM che tenuM pariNAma che tema jaNAya che ane Azcarya samAI jAya AgaLa vadhatA yuvAvayamAM praveza sAthe, muMbaI jevI mohamayI nagarImAM nivAsa thayo, vepAramAM joDAyA ane lagabhaga daza varSa ati parizrama sahitano puruSArtha karI pUrvanuM RNAnubaMdha nivRtta karyuM. sAthosAtha paramArthanI sAdhanAne mukhya hetu banAvI gahana ciMtana, manana, anubhUti karatA rahyA ane je koI yogya manuSyo paricayamAM AvatA temane paNa AtmakalyANanAM mArgamAM lAvyA, poSaNa ApyuM ane Atma anubhUti-samyakdarzana thavAmAM utkRSTa nimitta banyA. iAiZA prazAbIja * 99 booki8i
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-37 0 AtmabhAvanAthI Atmasiddhi-2 9979 zrImad rAjacaMdradeve jIvananAM satyAvIsamAM varSe adhyAtmanAM sAra rUpa cha padano patra munizrI laghurAja svAmIne lakhyo che, jemAM AtmAnA cha pada, jema ke : 1. AtmAnuM astitva (hovApaNuM), 2. AtmAnuM niyatva (nitya hovApaNuM), 3. AtmAnuM kartRtva (kartApaNuM), 4. AtmAnuM bhokatRtva (bhoktApaNuM), 5. AtmAno mokSa (sarvathA mukta dazA), 6. mokSano upAya (paribhramaNanAM aMtano upAya). AtmAnI A cha avasthAne saMkSepamAM paNa gahana carcA saraLa zailIthI NAKE prazAbIja + 100 paravano
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI che. AtmabhAvanA bhAvavAnA Aja mukhya aMgo che. mAnavajIvo A che padano vicAra karavAne sakSama che ane niSpakSapAtapaNe zAMta cittathI, saraLatA sAthe vicAravAthI AtmAnI A chae dazA AtmasAtu thAya che ane varSothIbhavabhavAtaMrathI je mokSa prApti asaMbhava bhAsatI hatI te bhUla hatI tevo nizcaya thAya che, pariNAme mokSa puruSArtha karavA tatpara thAya che. mokSanI prApti kaThaNa nathI paNa saraLa che tevo nizcaya thAya che. "samaja pIche saba sarala hai bIna samaje muzkila." e vAtano svikAra thAya che. mokSa prAptino lakSa rAkhIne satyadharma puruSArtha karavA lAge che ane pUrNa vizvAsa ane zraddhAthI dharmanuM sevana thAya "koI paNa kriyA saphaLa che aphaLa nathI" Avu zrImadjInuM kathana zraddhAmAM lAvIne sarvathA nizaMka, nirbhaya thaIne sAdhake A cha padanI zraddhA karIne AtmaciMtana kartavyarUpa samajIne eka niSThAthI ArAdhana karavAthI saphaLa thavAze ja tevo nizcaya karavo jarUrI che. yAda rahe, "mana hoya to mokSe javAya." "mokSa kahyo nija zuddhatAM." AtmAnI vizuddhi ja mokSanuM svarUpa che. Lalala 101 Balance
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-38 (O) AtmabhAvanAthI Atmasiddhi-3 (9) NNNNNNNNNNNNNNNNNNN zrImadjIe pragADha AtmaciMtana karatA, jyAre-jyAre kaMI Atma anubhUti thaI te koIne patrathI. svanoMdhathI ke kAvyarUpe vyakta karatA rahyA che. emanAM A vaktavya-lekhana jotA temano upayoga satata AtmAkAra svarUpe hato tevI anubhUti saheje thaI Ave che. keTalAka vacano smaraNamAM Ave che : paccIsa varSanI vaye lakhe che, game te kriyA japa, tapa ke zAstra vAMcana karIne paNa ekaja kArya siddha karavAnuM che; te e ke jagatanI vismRti karavI ane sanAM caraNamAM rahevuM." vizeSamAM vyakta kare che ke : "ane e ekaja lakSa upara pravRtti karavAthI jIvane potAne zuM karavuM yogya che ane zuM karavuM ayogya che te samajAya che, samajAtuM jAya che." "ane e lakSa vinA jIvane samyakatvasiddhi thatI nathI." nI&iiTane prazAbIja * 102 base
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNo sauno anubhava che ke mAnava samAjamAM moTAbhAge dharma pravRtti karatA evA jIvo japa, tapa, sevA, pUjA, zravaNa, vAcana vagere sAdhano karatA jovA maLe che. paraMtu AtmalakSe-spaSTa hetue bhAgye ja jovA maLe che. kAM to lokadRSTie, ogheoghe, paraMparAgata, kuLa dharmane kA2Ne athavA pote dhArmika hovAnuM darzAvavA mATe A badhA kriyAkAMDa karatA hoya che. A dharmanAM nAme thatA kahevAtA puruSArthanuM saphaLapaNuM zuM ? te vicAra to bhAgye ja karavAmAM Ave che. AtmalakSa rahita thatI AvI kriyA zubha gatinuM, sAMsArika zAtAsamRddhinuM kAraNa banI zake paraMtu mokSanuM kAraNa banatuM nathI ja evo zAnIono mata che tenuM zuM ? "sA caraNamAM rahevu" arthAt nija AtmasvarUpamAM sthira thavuM, dehAdhyAsathI mukta thavuM, 52 padArtho, jaDa ane cetana banneno saMga kramathI ghaTADatA javuM, rAga-dveSathI ane kaSAyabhAvothI bacavuM te che, tema samajAya che. "jagatanI vismRti karavI" arthAt sva Atmatattva sivAya je kaMI paNa padArthono saMga che, tenAM pratyenI Asakti-moha choDavo. karma saMyoge A jagatamAM rahevuM to paDaze ja paraMtu te pratye Asakta thaIne rAga-dveSa karavA ke na karavA te jIvanI svataMtratA che. tIrthaMkaro sahita badhAMja mahApuruSo, saMto jagatamAM rahIne ja jagata pratye rAga rahita thavAno athAga parizrama karatA hatA, kare che, je pariNAme je avakAza prApta thayo temAM nija AtmasvarUpamAM sthira thavAno abhyAsa karatA ja rahyA. kharekhara to Aja sAcI dharmakriyA che, dharmapuruSArtha che. "e lakSa thayA vinA jIvane samyaktva siddhi thatI nathI.'" A jJAnIno spaSTa abhiprAya che. koI paNa dharmapuruSArthanI saphaLatA samaktinI prApti che ke je samakti mokSanuM bIja che, kAraNa che. mumukSu-sAdhakano aMtima lakSa te mokSa prApti ja hoya che. 84848 prazAbIja + 103 KOKAR(r)
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAtmAe anaMta kALanAM paribhramaNamAM anaMtIvAra dharmasAdhana karyA che, japa-tapa Adi sAdhano karyA che, ghara-bAra choDIne sAdhu paNa thayo che, zAstra abhyAsamAM pAraMgata thaI vidvatApUrvakanAM pravacano karIne bahumAna, kIrti, yaza pAmyo che. graMtho lakhyA che, maMDana-khaMDananI pravRtti paNa karI che to pachI mokSa kAM na thayo ? A vicAra sAdhakane avazya thavo ghaTe che. japa-tapa AdI sAdhano khoTA nathI, paraMtu jo AtmalakSe-spaSTa hetu e na thAya to te mokSanuM kAraNa banatuM nathI te samajavAnuM khUba jarUrI che. "vaha sAdhana bAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha hajI na paryA; aba kyoM na vicArata he mana se; kahuM ora rahA una sAdhana se." A "kachu aura" ne jANavAnuM che, jANIne ArAdhavAnuM che. ATaluM thAya to mukti bahu dura nathI ja ema saheje samajamAM Ave che. Laath Meuolet * 104 BABALA:
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-39 (AtmabhAvanAthI Atmasiddhi-4 (9) 0000000000000000000 parama kRpALudeva zrImadjIe AtmaciMtananuM sevana keTaluM pragADha karyuM che te temanAM ja keTalAka vacanothI jaNAya che. 1. "Atmaanubhavagamya athavA Atmajanita sukha ane mokSasukha ekaja che." "mAtra zabda judA che." 2. "bAjarI athavA ghauMno eka dANo lAkha varSa sudhI rAkhI mUkyo hoya, paNa tene pANI, mATI Adino saMyoga na maLe to ugavAno saMbhava nathI, tema satsaMga ane vicArano yoga na maLe to AtmaguNa pragaTa thato nathI." 3. deha karatA caitanya sAva spaSTa che. dehaguNadharma jema jovAmAM Ave che, tema AtmaguNadharma jovAmAM Ave to deha uparano rAga naSTa thaI jAya." hAiakI prajJAbIja *105
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. "AtmajJAna che te svarUpa sthiti che.' 5. "sarva karatA AtmajJAna zreSTha che. jema upayoganI zuddhatA tema AtmajJAna pamAya che. e mATe nirvikAra dRSTinI agatya che.' 6. "dehanI mUrchA hoya tene kalyANa kema bhAse ?" "jene dehanI mUrchA gaI tene AtmajJAna thayuM kahevAya." 7. vairAgya, tyAga, dayAdi aMtaraMga vRttivALI kriyA che, te jo sAthe AtmajJAna hoya to saphaLa che.'' 8. jene AtmajJAna nathI tenAthI klyANa thAya nahIM." 9. jene anubhava thayo che evA anubhavInAM Azcarya, te samajI tenI AjJA pramANe varte to jJAna (AtmajJAna) thAya.'' 10 "AtmajJAna athavA mokSamArga koInAM zApathI aprApta thato nathI, ke koInAM (varadAnathI) AzIrvAdathI prApta thato nathI.' puruSArtha pramArge thAya che, mATe puruSArtha (satpuruSArtha)nI jarUra che.'' 11. "AtmajJAna vicArathI (AtmavicArathI) thAya che.'' 12. "Aja paNa puruSArtha kare to AtmajJAna thAya '' 13. 'rAgAdinI nivRtti eka AtmajJAna sivAya bIjA koI prakAre bhUtakALamAM thaI nathI. vartamAnamAM thatI nathI, bhAvikALe thaI zake tema nathI.* 14. sarva duHkhathI mukta thavAno sarvotkRSTa upAya AtmajJAnane kahyo che." 15. '"ekamAtra jyAM Atma vicAra ane AtmajJAnano udbhava thAya che, tyAM sarva prakAranI AzAnI samAdhi thaI jvanAM svarUpathI jIvAya che." 16. gRhasthAdi vyavahAravarte tyAM sudhI AtmajJAna na thAya, ke AtmajJAna #C# prazAbIja + 106 #CKER
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya tene gRhasthAdi vahevAra na hoya evo niyama nathI." 17. "viSaya-kaSAya sahita mokSe javAya nahIM." 18. "jyAM AtmajJAna hoya tyAM munipaNuM hoya, arthAt AtmajJAna na hoya tyAM munipaNuM na ja saMbhave." 19. "AtmA zAthI, kema ane kevA prakAre baMdhAyo che, A jJAna jene thayuM nathI, tene te zAthI, kema ane kevA prakAre mukta thAya tevuM jJAna paNa thayuM nathI." 20. "je prakAre asaMgatAe, AtmabhAva sAdhya thAya te prakAre vartavuM." 21. "AtmabhAvanI vRddhi karajo; dehabhAvane ghaTADajo." 22. "jJAna, darzana ane cAritra je AtmabhAva rU5 che." 23. "anaMtavAra dehane arthe AtmA gALyo che. je deha AtmAne arthe gaLAze te dehe AtmavicAra janma pAmavA yogya jANI, sarva dehArthanI kalpanA choDI daI, eka mAtra AtmArthamAM ja teno dehano) upayoga karavo." 24. "Atmasiddhi mATe dvAdazAMgInuM jJAna jANatA ghaNo vakhata jAya jyAre eka mAtra zAMtapaNuM sevyAthI tarata prApta thAya che." 25. "AtmasiddhizAstra vizeSa vicAravA yogya che." 26. "jo paramArthane icchatA ho, to sAco puruSArtha karo ane bhavasthiti AdinuM nAma laIne AtmArthane chedo nahIM." 27. "sahajasvarUpe jIvanI sthiti thavI tene zrI vItarAga mokSa kahe che." A prakAre je vacano lakhyA che tene sUkSmatAe vicAratA, AtmabhAvanA nI&iiTane prazAbIja * 107 base
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvavA mATe ane te vaDe Atmasiddhi karavA mATe jIve zuM karavuM jarUrI che te saheje samajAya che. saMsAra pratye ane saMsArI saMga-prasaMga pratye rUci ghaTADatA javAthI, cittamAMthI kaleza krame karI zAMta thAya che, rAga-dveSa kSINa thAya che. ajJAnanI nivRtti thAya che. AvA aneka guNo pragaTe che, puSTa bane che ane vairAgyanI daDhatA thatI rahe che, je thoDA kALamAM muktinuM kAraNa paNa bane che. Ama thavA mATe dhIraja ane pramAdarahita thavAnuM jarUrI che. sarvazreSTha upAya to satsaMgamAM vAsa ane asaMgatatA bhaNI lakSa rAkhavAnuM khUba-khUba jarUrI che tema lAge %e0%i prazAbIja 108 TiTi9i
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-40 0 satsaMga che 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 mAnavajIvone mokSapadanI prApti mATenuM baLavAna nimitta A kALamAM to eka mAtra satsaMga che. mAnavajIvo TheraThera asatsaMgamAM gherAyA che. aneka prakAre asatsaMga jIvane saMsAravRddhi ane paribhramaNanuM kAraNa bane che. jIvAtmA asatsaMga pratye saheje dorAya che tenuM kAraNa jIvano mohabhAva, bhrAMti ane ajJAna che. A traNe kAraNono kSaya karavA mATe satsaMga uttama sAdhana che tevo nizcaya karavAnuM jarUrI che. te mATe satsaMganuM svarUpa jANavuM paNa jarUrI che, nahIM to satsaMgane nAme asatsaMganuM paNa ArAdhana thaI javA saMbhava che. satu te zuddhAtmA che, jIvAtmAne anAdinAM draDha saMskAra dehabhAvanAM che. dehane ja potApaNe mAne che ke potAno mAne che. je moTI bhrAMti che. dehanAM saMyogamAM jIvAtmA anAdithI che, paraMtu tethI te kyAreya deharUpa thayo nathI ke deha kyAreya jIvarUpa thayo nathI. A parama satya che tevo sarvajJAnIno abhiprAya che, AvuM jJAna jIvAtmAne satsaMganAM mAdhyamathI ja maLI zake che. nI&iiTane prazAbIja ... 109 base
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAna vicAra dharAvatA, samAna AtmahitanI bhAvanAvALA ane tattvajIjJAsu mAnavajIvo sAthe maLIne AtmavicAra, AtmajJAnInAM bodhano vicAra, mahatupuruSonAM cAritrano bodharUpa vicAra kare te satsaMga che. A prakAra sAdhAraNa satsaMgano che, jemAM sazAstrano AdhAra levAya che. koI AtmajJAnI puruSanI nizrAmAM uparokta carcA-vicAraNA thatI hoya te satsaMgano bIjo prakAra che. mahAbhAgyathI koI tIrthakara ke kevaLIbhagavaMtanI nizrAmAM rahIne tattvavicAra, zaMkAnuM nivAraNa pAmIne AtmahitanAM lakSathI sAdhanA-ArAdhanAM karato thAya te trIjo prakAra che. traNa prakAranAM satsaMgathI je jIvAtmA bodha pAmIne asaMga-kevaLa asaMga thaIne nijasvarUpanAM saMgamAM rahe che, te avasthA parama satsaMganI che, sarvotkRSTa satsaMganuM A svarUpa che. satsaMganAM badhAMja prakAra kalyANakArI che. Laath Meuolex * 110 BASAUR
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-41 satsaMgano mahimA parama kRpALu zrImadbhue potAnAM lakhANamAM, kAvyomAM ane alaukika evI AtmasiddhimAM satsaMgano khUba mahimA gAyo che, te temanAM ja zabdothI samajIe : 1. satsaMga e sarva sukhanuM mULa che; satsaMga maLyo ke tenAM prabhAva vaDe vAMchita siddhi thaI ja paDI che. game tevAM pavitra thavAne mATe satsaMga zreSTha sAdhana che.'' 2. "satsaMgano sAmAnya artha eTalo ja ke uttamano sahavAsa.'' 3. "AtmAne satno raMga caDhAve te satsaMga.' 4. "satsaMga e AtmAnuM parama hiteSI auSadha che.'' 5. "satsaMga hoya to badhAM guNo saheje thAya.'' A#C# prazAbIja + 111 parano
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. "satsaMganAM AzrayathI asatsaMganuM baLa ghaTe che. asatsaMganuM baLa ghaTavAthI AtmavicAra thavAno avakAza prApta thAya che.'' 7. paramArtha u52 prIti thavAmAM satsaMga e sarvotkRSTa ane anupama sAdhana che. 8. "jIvane satsaMga e ja mokSanuM parama sAdhana che.'" 9. jema bane tema satsaMganA jogane icchavo ane potAnAM doSane jovA yogya che.'' 10. "jo koI prakAre bane to A trAsarUpa saMsAramAM vadhato vyavasAya na ka2vo; satsaMga karavo yogya che." 11. "satsaMga vinA dhyAna te taraMgarUpa thaI paDe che." 12. "asaMga evuM AtmasvarUpa satsaMgane yoge sauthI sulabha jaNAvA yogya che, emAM saMzaya nathI." 13. "satsaMga vinA AkhuM jagata DubI rahyuM che." 14. "sarvaparamArthanA sAdhanamAM paramasAdhana te satsaMga che.'' sarva dharmamata-saMpradAya, satsaMga ane bhaktinAM pAyA upara ja kAryakArI che. bAhya japa, tapa, sevA, pUjA ityAdi to ghaNuM kharuM paraMparAgata, laukika ke dekhAdekhIthI thatA hoya che. satsaMgamAM to svayaM sthiratApUrvaka upayoga joDavo paDe che, jethI te vizaSa bodhaprada che. jo ke laukika dRSTie paNa loko satsaMgamAM jatA hoya che, paraMtu lAMbA kALano Avo satsaMga yathArtha satsaMganI rUci karAve che tema paNa jovA maLe che. svarUpa lakSe satsaMga upakArI che. * 84848 prazAbIja +12 POKAR (r)
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-42 sAco satsaMgI koNa ? pratyeka dharmasthAnakamAM koIne koI prakAre satsaMga ghaNuM karIne niyamita thato hoya che. koI prabhAvazALI vaktA hoya to hajAronI saMkhyAmAM satsaMgIo joDAtA hoya che. AvuM ja nATaka, sinemA, jAdunAM khela, sarkasa ke ramatagamatanAM kSetramAM paNa ghaNAM loko joDAtA hoya che. paraMtu AvA sthAnako to manoraMjana mATenAM che. jo satsaMgI paNa manoraMjana mATe satsaMgamAM joDAto hoya, dhArmika dekhAvA mATe joDAto hoya, laukika ke kuLadharmanI maryAdAnAM kAraNe joDAto hoya, nAmanA-kIrti mATe joDAto hoya to te sAco satsaMgI nathI. satsaMganuM pariNamana satsaMgInA sAMsArika jIvanamAM-vartanamAM na Ave to satsaMga zA kAmano ? satsaMganuM sIdhuM ja parINAma satsaMgInAM AcaraNamAM-sadAcAramAM pratibiMbita thavuM ja joIe. sadAcAra ja adhyAtmano pAyo che te bhUlavAnuM nathI. keTalAka niyamo lakSamAM rAkhavA yogya che. 1. satsaMgI kaMIka sAruM tattva prApta karavA mATe satsaMgamAM joDAya che tevo manathI pAko nizcaya karIne joDAya. 848 prazAbIja * 113 Basava
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. satsaMgI ahaMmano tyAga karIne joDAya. ahaMmano artha, a = ajJAna, ha = huM paNu-kartAbhAva ane ma = mamatvabhAva. kartAbhAva ane mamatvabhAva eja ajJAna che. paribhramaNanuM kAraNa che, karmabaMdhanuM kAraNa che. 3. satsaMgI bhale zAstrono abhyAsI hoya to paNa satsaMgamAM laghutAbhAve joDAya. huM jANato nathI paNa jANavA mATe joDAyo chuM tevI spaSTa samaja jarUrI che. 4. vaktAnI kasoTI karavAno bhAva satsaMgIne hAnirUpa che. te samajavAnuM khUbaja jarUrI mAnavuM. 5. anya sAthI-satsaMgI pratye premabhAva rAkhe, sahakAra kare, koI pratye tucchatAno bhAva na rAkhe. 6. vaktA pUrNajJAnI na hoya ane koI vAta na samajAya to paNa vaktAnI niMdA na kare, paNa satya samajavA bIjA koI pAse samAdhAna meLave ane ciMtana-manana paNa kare. OKOK prazAbIja + 114 parano
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-43 0 saguru che) 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 sarvakALamAM dharmanAM ArAdhanAnAM kSetramAM guru-ziSya paraMparA lagabhaga dareka dharmamata-saMpradAyamAM jovAmAM Ave che. sAdhanAmAM sArIpeThe AgaLa vadhelA, tapamAM ugra tapa karatA, zAstrArtha karavAmAM nipuNa, vAkacAturyathI bharapUra ane tarkathI lokone AMjI devAmAM samartha guruo TheraThera jovA maLe che, paraMtu te badhAM lakSaNo mAtra sadgurunI sAcI oLakha nathI. saddagurunI sAcI oLakha pU. zrImadjIe AtmasiddhizAstramAM 10mI gAthAmAM yathArtha samajAvI che : AtmajJAna samadarzitA, vicare udaya prayoga; apUrva vANI, paramakRta, sadguru lakSaNa yogya." saddaguru svayaM AtmajJAnI, AtmaanubhavI hoya, pratyeka jIva pratye samabhAva raheto hoya, koI mitra-zatrano bheda na hoya, anuyAyI, ziSya ke bhakta pratye rAga na hoya (vAtsalya hoya), icchApUrvaka temanI vicaraNA na hoya paraMtu prArabdhavaza vicaratA hoya, pUrvakarmano udaya zAtArUpa hoya to nI&iiTane prazAbIja *15 base
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa icche nahIM ke azAtArUpa hoya to cittamAM kaleza na thato hoya, vaktavyamAM vANI evI to sAtatyavALI hoya ke zrotAne apUrvatA bhAse, paraspara avirodha kathana hoya, koInI niMdA aMze paNa vANI ke vartanamAM na hoya, vANI dvArA koI dharmamata ke zAstronI upekSA na kare, sayaMmapUrvakanI dinacarcA hoya, koI jIva pratye pakSapAta na hoya, bhakto-anuyAyIonI sva arthe sevA letA na hoya, mAna-moTAInI svapna paNa icchA na hoya, nirarthaka AraMbha-samAraMbhathI dUra rahe, aparigrahI hoya, saMsArI saMga-prasaMga pratye udAsIna hoya, potAnI vAta ja sAcI che tevo haThAgraha ke kadAgraha na hoya, tattvanuM svarUpa anekAMta dRSTie mAnya kare ane bodhe, ekAMte Agraha kyAreya na rAkhe ane mukhyatAe pote guru che tevo bhAva na vede, paNa samasta jagatanAM jIvono pote ziSya hoya tevI laghutA siddha karI hoya, A sadagurunuM yathArtha svarUpa che. AvA saddaguru aneka jIvonA kalyANanuM nimitta kAraNa bane che. saguruno yoga jIvane pUrvanA zubha karmanAM kAraNe thato hoya che. %e0%i prazAbIja 116 kiTi9i
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-44 0 asaguru che WWWWWWWWWWWWWWWWWWW jIvAtmAne saddaguruno yoga pUrvanAM puNyathI maLe che. asaddaguruno yoga saheje Thera-Thera thaI zake che. jene dharmanI rUci hoya ane guruno yoga na hoya tethI kaMI game tene guru mAnI levAya nahIM. putra yuvAna thaye te mATe koI sukanyA putravadharUpe lAvavAnI dareka mA-bApanI icchA hoya che. te mATe sAruM ghara, saMskArI kuTuMba, bhaNelI ane suzIla kanyAnI apekSA rahe che. pUrI kALajI laIne pUrI tapAsa karIne nirNaya levAmAM Ave che, to pachI jene Atmahita karavuM che te game tevA gurathI na thAya. zrImadjIe AtmasiddhizAstranI gAthA 24mAM yogya ja kahyuM che, "bAhyatyAga paNa jJAna nahIM te mATe guru satya; athavA nijakuLa dharmanAM, te gurumAMja mamatva." potAnA kuLa dharma anusAra je sAMpradAyika guru banI beThA hoya temAM mamatva rAkhe, aMdhazraddhA rAkhIne seve ane AvA guru to bAhya vezadhArI hoya, AtmajJAna pAmelA na hoya to jIvane zuM upakArI thAya ? te vicAravuM jarUrI che, zrImadjI tene mATe AtmasiddhizAstranI gAthA 38mAM kahe che : nI&iiTane prazAbIja *17 base
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ "jJAnadazA pAme nahIM, sAdhana dazA na kAMI; pAme teno saMga je, te bUDe bhava mAMhI." jIvAtmAe sadguru maLe tenI ciMtA rAkhavA karatA asadguru na maLI jAya tenI ciMtA rAkhavI jarU2nI che. asadguru paththaranI nAva jevA samajavA je bUDe ane anyane paNa DubADe ane AvuM pUrve anaMta janmamAM jIve karyuM che. tethI ja to paribhramaNa cAlatuM ja rahyuM che. paramakRpALudeve madhyamamArgarUpe upAya batAvatA A.zAstranI gAthA 13mAM darzAvyuM che : "AtmAdi astittvanAM, jeha nirUpakazAstra; pratyakSa saddaguru yoga nahIM, tyAM AdhAra supAtra.'' sadguruno yoga na thAya tyAM sudhI satzAstra ke je AptapuruSa (tIrthaMkarakevaLI)nA bodhelA hoya teno Azraya paNa sasjIjJAsu sAdhakane upakArI thaI zake che. * NKAKE prazAbIja * 11854KUK(r)
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-45 0 sadgurunI oLakha che) 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 dharmajIjJAsu mAnavajIvonI moTI muMjhavaNa saddagurunI oLakhanI hoya. che. bahAranAM dekhAva, vezabhUSA, cinha vagere jIvone bhUlAvAmAM nAMkhI detA hoya che. sAcA-khoTAnI samaja bahAranAM dekhAvathI thaI zake ja nahIM tyAre zuM karavuM ? koI paNa padArthano nirNaya karavA mATe oLakha karanAranI yogyatA jarUrI che, jema ke hIrAnI oLakha mATe jhaverInI dRSTi joIe je lAMbA samayanAM abhyAsathI prApta thAya che. AvuM ja gurune oLakhavA jIjJAsue lAMbo samaya guruno paricaya karavAnuM anivArya samajavuM. paricaya sAthe sadbhAvapUrvaka gurunAM lakSaNonuM avalokana karavuM jarUrI che, potAnI yogyatA vadhAravAnuM paNa jarUrI che. zrImadjI lakhe che ke "mumukSunAM netro mahAtmAne oLakhe che... ahIM netra eTale AMkha nahIM, paNa jJAna dRSTi-viveka samajavuM. koI guru camatkAra batAvIne potAnI mahattA batAvatA jovA maLe ke turata nI&iiTane prazAbIja *19 base
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ tevA gurane choDI devAmAM ja kalyANa che. kema ke jagatamAM camatkAra jevuM kazuM ja nathI hotuM. guru saMsArIka kAryomAM sahAyaka banatA jovAmAM Ave te paNa guranuM yogya lakSaNa nathI. sAdhanA thoDI karatA hovAthI gurune koI labdhisiddhi maLI hoya teno upayoga sAcA guru to saMyama-sAdhanAmAM Apatti kALamAM kare paraMtu anuyAyIone AkarSavA to kare ja nahIM ane kare to te asaddaguru samajavA. mULamArga kAvyamAM zrImajI lakhe che ke : karI jojo vacananI tulanA re, jo jo zodhIne jina siddhAMta" arthAtu guruno upadeza yogya che tevo nirNaya karavA mATe te upadeza jina siddhAMtanI viruddha to nathI tenI khAtarI karavI. mAtra aMdhazraddhAthI anusaravAmAM moTuM jokhama samajavAnuM che. sAcA guru mAtra mArga batAvIne dura thaI jAya che, puruSArtha Azrita karavo paDe. gurunuM kArya AtmAnI malinatA dura karavAmAM sAbu jevuM che, paMratu pANI vinA sAbu zuM kare ? pANI to Azritano puruSArtha che. prabhu mahAvIra gautamane mokSano mArga batAve che, mokSamAM laI jatA nathI te smaraNamAM rAkhavuM. %e0%i prazAbIja 120 tidiSTi
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-46 - sAdhaka FF 2 ) je koI manuSya potAnAM lakSane pAmavA mATe puruSArtha kare tene sAdhaka kahI zakAya. saunA lakSa bhinna-bhinna hoI zake che. koIne vidyA prAptinuM, koIne dhana prAptinuM koIne sattAnuM, koIne yaza-mAna-kIrtinuM to koIne mokSa prAptinuM paNa lakSa hoI zake. te prApta karavA je puruSArtha thAya che te eka prakAranI sAdhanA che ane puruSArthI sAdhaka che. sAdhakamAM keTalAka guNo Avazyaka che teno thoDo vicAra karIe to : 1. sAdhakane potAnuM lakSa spaSTa hovuM joIe, lakSa potAnI zaktinI maryAdAvALu joIe ane lakSanI siddhi thatA je pariNAma Avaze te pUrepUruM potAne svikArya hovuM joIe. lakSa badalatA rahevAnI vRtti hovI ghaTe nahIM. 2. sAdhaka sAdhanA pratye samarpita hovo joIe, niyamita hovo joIe, parizramI hovo joIe. 484848 prazAbIja +11 KOKIdliD
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. sAdhakano puruSArtha pramANika ane maulika hovo jarUrI che. 4. sAdhakanI sAdhanA anya jIvone hAnikara, vikSeparUpa ke ghAtaka na hoya tenI pUrepUrI sAvadhAnI rAkhavAmAM Ave. 5. sAdhakanuM mana khUlluM hovuM joIe. satyano svIkAra karavA tatpara, potAnI bhUla jaNAye turata dura kare. 6. sAdhakamAM sajIjJAsA khUba jarUrI mAnavI. jyAM paNa zaMkA thAya tenuM samAdhAna vinamrabhAve AgaLa vadhelA evA sAdhaka pAse vinA saMkoce meLavavA mATe prayatna kare. 7. je kaMI siddhi maLI hoya tene pradarzIta karavAnI vRtti na rAkhatA vadhu baLavAna siddhi mATe puruSArtha karato rahe. 8. sAdhanAmAM khUbaja dhIraja rAkhe. paraMtu pramAda na kare. 9. prApta thayelI siddhi anya jIvone upakArI thAya. sva-para kalyANanuM kAraNa thAya tevI bhAvanA rAkhe. 10. prApta thayelI siddhi mATe ahaMkAra na thAya, yaza, nAmanA, kIrtino lobha na jAge tevI sAvadhAnI rAkhe. 11. prApta thayelI siddhino zreya, sAdhanAmAM sahAyaka evA guru ke zAstrone Ape, laghutAbhAvamAM rahe. Laath Meuolet * 122 BASAUR
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-47 0 karmanuM prAbalya che 0000000000000000000 sAdhaka lakSa prApti mATe bhAre parizrama karato hoya, sAdhakiya guNo paNa dhAraNa karelA hoya, sAdhanA mATe jarUrI sAdhano paNa prApta hoya chatAM siddhi prApta thavAmAM tene prArabdhanuM baLa paNa jarUrI che te smaraNamAM rAkhavuM jarUrI che. A prArabdha te jIvanAM pUrvakarmanuM pariNAma che. anAdinAM paribhramaNamAM janma-janmAMtaronAM karelA zubha-azubha bhAva ane kriyA pariNAma rUpe samaya Avye udayamAM Ave che, pratyakSa thAya che. AvA samaye prArabdha ane puruSArtha vacce gharSaNa thAya che temAM jenuM baLa vadhu hoya te jIte che. - sAdhake puruSArtha karatA rahevAnuM jeTaluM jarUrI che teTaluM ja prArabdhavasAtuM koI vighna Ave to dhIraja rAkhavI jarUrI che. sAdhakane sAdhanAmAM mukhya sAdhana te potAno deha che, aMga-upAMga che, indriyo che, mana che, grahaNa zakti che ane A badhA sAdhano upara karmano prabhAva satata paDato rahe che. eka vAta cokkasa che ke koI ja viba, vikSepa ke pratikULatA samayavartI che, kAyamI nI&iiTane prazAbIja *123 &i e
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. thoDo samaya zAMtithI pasAra karI, dhIrajathI chatA makkamatAthI AgaLa vadhatA rahevuM jarUrI che. parama kRpALu zrImad rAjacaMdrajIe AdhyAtmanAM lakSe bALapaNathI sAdhanA makkamatAthI ane dhIrajathI karI hatI. AgaLa jatA yuvAvayamAM eka tarapha paramArthanI siddhi mATe pracaMDa pracaMDa puruSArtha karavAnI aMtaravRttio jora kare che to bIjI tarapha pUrvakarmano udaya bhAre aMtarAyo ubhA kare che. icchA nathI chatA vepAra, vyavahAra, saMsAra veThavo paDe che, sAthe-sAthe samaktinI prApti, Atmavizuddhi, mokSapuruSArtha paNa pUrA vegathI karatA rahyA, eTaluM ja nahIM, anya AzritonAM kalyANa mATe paNa lekhana, satsaMga jevI pravRtti paNa karatA rahyA. paraMtu prArabdhano sAtha na maLyo ane mokSa prApti thoDI dUra hatI tyAM Ayukarma pUrNa thayuM. jethI lakhyuM : "avazya karmano bhoga che, bhogavavo avazeSa re; tethI deha eka ja dhArIne, jAzuM svarUpa svadeza re." bhagavAna rAmano vanavAsa ane mahAvIranA upasargo karmanuM ja phaLa %e0%etra prazAbIja 124. BAiTAiTa: zi
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-48 0 grahonuM naDatara che nnnnnnnnnnnnnnnnnnn jyotiSazAstra anusAra mAnavajIvonAM jIvanamAM sukha-duHkha, saMyogaviyoga, saphaLatA-viphaLatA mATe nava AkAzI graho kAraNarUpa hoya che. grahonI sIdhI ane ADakatarI asaro jIvana paryata thatI rahe che, jemAM caDa-utara thatI rahe che ane teno prabhAva vedavo paDe che. AvA grahonI asaro zithila karavA ke kSaya karavA mATe vidhi-vidhAna paNa karavAmAM Ave che. sAthe dhIraja rAkhI puruSArtha paNa karatA rahevuM paDe che. AkAzI graho uparAMta mAnavajIvo bIjA vadhu hAnikAraka graho upara lakSa ApatA nathI te durbhAgya che. te grahonI oLakha karavI khUbaja jarUrI che. jarA vicArIe - Agraha, haThThAgraha, kadAgraha, mithyAgraha uparAMta sauthI baLavAna te parigraha che. mATe to jJAnIo kahe che "parigraha te pApanuM mULa che." sAdhake A vAta vicAravI jarUrI che. potAnI vAta ke vartana, anyane hAnikAraka che tevuM samajavA chatAM Agraha iakbe prajJAbIja *125
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ choDato nathI - ahaMkAra tene roke che. potAnI jiddane saMtoSavA mATe haThThAgraha karato rahe che. ghaNAM sAthIdAronI upekSA karIne kadAgraha choDato nathI. Ama mithyA Agraha sevavAthI potAne ane anyone paNa kaSTarUpa thavAmAM kAraNabhUta bane che. rAjakAraNamAM ane samAjajIvanamAM eka navo graha ubho thayo che jene satyAgraha jevuM rUpALuM nAma ApyuM che ane potAnuM dhAryuM karAvavA mATe, potAnI jJAti, dharma ke pradezanA nAme satyAgraho thatAM hoya che te paNa lAMbA gALe to nukazAna karatA jovAya che. gAMdhIjIe satyanAM AdhAra upara, satyAgraho karyA paraMtu have to satya ke asatyano viveka rAkhyA vagara satyAgraho thAya che te kevuM ? AcArya vinobAbhAve gAMdhIjInAM satyAgrahI hatA paraMtu pachIthI lakhya "satyAgrahI thavA karatA, satvagrAhI banavuM sAruM che." - satyanAM grAhaka banavuM jarUrI che, satyameva jayate. AtmakalyANa eja parama satya. %e0%i prazAbIja 128 jatidiSTi
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-49 0 kaSAya mukti -1 ) 0000000000000000000 jainadarzananAM zAstromAM kaSAya zabdano prayoga vyApaka rIte thayo che. anya darzanamAM eTaluM vyApakapaNuM jovAmAM AvatuM nathI. kaSAya mukti vinA karmabaMdhathI mukta thavAtuM nathI ane karmathI sarvathA mukta thayA vinA kevaLa mokSanI prApti thatI nathI. mokSArthI sAdhake sarvaprathama kaSAyonuM svarUpa, kAraNa ane pariNAma jANavAnuM anivArya samajavuM. kaSAyanAM mukhya cAra prakAra khUba jANItA che te che, krodha, mAna, mAyA ane lobha. jIvanAM mULabhUta svabhAvamAM AmAMno koI paNa kaSAya nathI, paraMtu svabhAvathI jIvAtmA chUTo paDIne vibhAvamAM upayoga joDe che tyAre je-je bhAva thAya che te kaSAyabhAva che. AvA kaSAyabhAva vaDe jIvAtmA mana-vacanakAyAthI je kriyA kare che te sarva karmabaMdhanuM kAraNa thAya che. zrImadjI lakhe che ke "kaSAya vagara baMdha nathI." arthAtu kriyA te baMdha nathI paraMtu kaSAyayukta kriyAthI karmabaMdha thAya che. nI&iiTane prazAbIja *127 base
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratyeka jIva aneka jIvo sAthe jIvanavyavahAra karato ja rahe che ane te sahaja che. AvA vyavahAra karatI vakhate potAne je game che tema bIjo jIva vyavahAra na kare athavA potAne je nathI gamatuM tevo vyavahAra bIjo jIva kare te sahana karI zakato nathI tyAre ja krodha thaI Ave che. icchAnusAra bIjo jIva mAna-pAna na Ape to paNa krodha thAya ane krodhanA AvegamAM jIvAtmA anya jIvo sAthe je vyavahAra-pratikriyA kare che te krodha kaSAyayukta hovAthI karmabaMdha thAya che. karmabaMdhathI pharIpharI janma-maraNa karIne, jyAre te karmaudayamAM Ave tyAre te karmabaMdhanuM phaLa bhogavavuM paDe che ane tyAre te karmathI mukta thAya che. Ama jIvAtmA ke jenuM astitva anAdinuM che te AvA karmabaMdha satata karato ja rahe che ane samaya Avye bhogavato paNa rahe che. A prakriyA pharIpharI jIva karato ja rahe che. anya kaSAyo saMbaMdhamAM paNa jIvAtmA A prakAre baMdha ane bhogavaTo karato ja rahe che. cAra kaSAyamAM baLavAna lobha kaSAya che. lobhavaza anya kaSAyo saheje thatA rahe che. potAnuM baLa ochuM paDe tyAM mAyAcAra kare che te paNa kaSAyano ja prakAra che. %e0%i prazAbIja 128 jatidiSTi
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-50 0 kaSAya mukti-2 ) 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 AgalA pAThamAM kaSAyanI sAmAnya samajano vicAra thayo. kaSAya koI paNa svarUpe ho, karmabaMdhanuM kAraNa che ja. kaSAya maMda-zithila hoya to karmabaMdha haLavo thAya che ane te vadhu pIDA vinA bhogavI levAya che. bhAre-tIvra kaSAyo sAthe kriyA thavAthI baMdha paNa kaThaNa-bhAre thAya che teno bhogavaTo jIvane bahu pIDA Ape che ane te pIDA sahana nahIM thavAthI turata navo karmabaMdha kaSAya bhAve ja bAMdhe che. A viSa cakrathI chUTavuM e sAco dharma puruSArtha che. bhagavAna mahAvIranAM kAnamAM khIlA ThokAyA tenuM kAraNa tivra kaSAyabhAve thayeluM pUrva karma ja hatuM. paraMtu bhogavatA samaye prabhuvIra samatAbhAvamAM rahyA jethI navuM karma baMdhAyuM nahIM. jANe ke DaoNkTara oNparezana karatA hoya ane dardI zAMta paDyo hoya. jo ke oparezana samaye jIva behozImAM hoya che, jyAre prabhu to pUrNa jAgRta rahIne zAMtabhAve sahana kare che te temanI siddhi abhUta che. A prasaMgathI sAdhake preraNA levI ghaTe. iakbe prajJAbIja *129 views
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstromAM kaSAyonuM varNana anekavidha prakAre jovA maLe che, temAM eka vicAravA jevo, dhyAnamAM levA jevo prakAra te anaMtAnubaMdhI kaSAya che. parama kRpALudeva zrImadjI lakhe che : "je kaSAya pariNAmathI anaMta saMsArano saMbaMdha thAya che, te kaSAya pariNAmane jInapravacanamAM anaMtAnubaMdhI saMjJA kahI che, je kaSAyamAM tanmayapaNe, aprazasta(bhAThA) bhAve, tIvropayoge AtmAnI pravRtti che, tyAM anaMtAnubaMdhIno saMbhava che." vaLI lakhe che ke : "sadeva, sadguru ane saddharmano je prakAre droha thAya, avajJA thAya tathA vimukhabhAva thAya te saMbaMdhI kRtakRtyatA mAnya thAya e Adi pravRttithI pravartatA anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbhave che." anaMtAnubaMdhI prakAranAM kaSAyathI bacavA mATe sAdhake khUba sAvadhAnI vartavI jarUrI che. khAsa karIne jaina ke anya koI paNa mata-saMpradAyanAM devaguru-zAstra saMbaMdhamAM AvA viSamabhAve lezamAtra pravRtti ke vibhAva na thavo te bacavAnuM mukhya sAdhana che. ekAMte koI paNa dharma sAco nathI ke khoTo paNa nathI. anekAMta dRSTithI samAdhAna meLavIne grahaNa ke tyAga nyAyayukta che. * NKAKE prazAbIja * 130548KB(r)
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-51 0 kaSAya mukti -3 0 nnnnnnnnnnnnnnnnnnn zrImadjIe AtmasiddhizAstramAM samyakdarzananA kAraNamAM kaSAya muktino lakSa karAvyo che te pratyeka sAdhake bahu bahu prakAre ciMtavavo jarUrI che. A. zAstranI gAthA 108-109mAM lakhyuM che : kaSAyanI upazAMtatA; mAtra mokSa abhilASa; bhavakheda, aMtara dayA; te kahIe jIjJAsA." "te jIjJAsu jIvane, thAye saddaguru bodha; to pAme samakitane, varte aMtara zodha." A gAthAmAM kaSAya mAtra upazAMta thavAthI ane sAthe mokSa abhilASA rAkhyAthI jIvanI yogyatA Ave che ane tevA yogyatAvALA jIjJAsuM (satujIjJAsu) sAdhakane saddaguruno bodha pariName to samakatinI prApti thAya che tema pratipAdana thayuM che - te uparathI kaSAya sarvathA kSaya pAme ke jenA kAraNe karmabaMdha thato rokAya to tenuM phaLa kevuM adUbhUta-alaukika hoya te zraddhAmAM Ave che. i iimAM prajJAbIja *131 sad che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ nizcayanayathI AtmAne kevaLa zuddha kahyo che, temAM koI ja azuddhi nathI paraMtu jIva vibhAvabhAvamAM pravartIne te zuddha svarUpane AvaraNa kare che. A AvaraNa karmanuM che ane karmanuM kAraNa kaSAyabhAva che. rAga-dveSa e kaSAyanuM svarUpa che ane rAga-dveSanuM kAraNa jIvanuM ajJAna che. ajJAnamAM jJAnarahita dazA nathI paraMtu viparIta jJAnadazA che. arthAt asat sat ane sane asat mAne che. satne sat ane asatne asat samajavA mATe jJAnIsatpuruSano bodha thavo te mAtra upAya che. pratyakSa sadguru dareka kALamAM, dareka jIvane maLI zakatA nathI. tethI pUrvAcAryoe bahu upakAra karI jJAnIno bodha zAstromAM upadezIne jIvone mArga sa2La karI Apyo che. jIvamAM-sAdhakamAM yathArtha pAtratA AvyAthI sadguruno yoga saheje thaI Ave che. kemake satpuruSa paNa potAne je prApta thayuM che te yogya jIvane prApta thAya tevuM haMmezAM icche che ane A ja temanI anaMtI karUNA che. tema samajAya che. sAdhake jIvana vyavahAra sAvadhAnIthI karavo anivArya che. karmabaMdhanAM kAraNothI dUra rahIne vyavahAra sAMcavatA zIkhavuM paDaze. banavAnuM che te banIne raheze ja to pachI kaSAya zA mATe ? * NKAKE prazAbIja * 13254AKAK(r)
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-52 - kaSAya mukti-4 mAnavajIvo anAdinAM kusaMskAranA pariNAme nirarthaka kaSAyabhAva karI karmabaMdha karatA jovA maLe che, paraMtu tenuM tene jJAna-bhAna nathI ane emAM tene kaMI doSa jaNAto nathI. Ama ajJAna dazAmAM bahu bahu karma baMdha thato hoya che. jIva sahaja vicAre A doSathI mukta thaI zake che. savAre chApuM vAMcato hoya ane koI khUna-lUMTa-baLAtkAra jevA samAcAra vAMcIne dravI uThe ane bhAva kare ke AvAne goLIe devA joIe, phAMsI devI joIe vagere vibhAva karI nirarthaka karmabaMdhanuM kAraNa seve che. je ghaTanA ghaTI che teno nyAya ApaNe karavAno nathI e jANatA chatA vibhAva karIe, vaLI samAcAramAM keTaluM satya, keTaluM kalpita che te paNa jANatA nathI. to paNa kaSAyabhAva karyo ja ne ? sinemA jotA hiro vilanane mAre te joIne rAjI thAya. vilana hirone mAre te joIne duHkhI thAya. vinA kAraNa Ama rAga-dveSa thAya. vaLI sinemA NAGARA prajJAbIja * 133 Basarano
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kevaLa bhrAMti che. tyAM satya to che nahIM, mAtra abhinaya che te jANavA chatAM kleza-kaSAya kema? pADozI koI yAcakane sArI bhikSA Ape ke jamADe ane yAcaka yuvAnasazakta che to zA mATe tene tame sahAya karo cho ? tema kahI aMtarAya karma bAMdhe che te tene lakSamAM AvatuM nathI. zuM sazakta-yuvAna niHsahAya na hoI zake ? jenI sAthe koI saMbaMdha ke levAdevA nathI tenI koI niMdA karatuM hoya ane pote manamAM rAjIpo kare, koIne nukazAna thayuM hoya te jANI IrSAthI sAruM thayuM tevo bhAva kare, koInuM sukha joIne IrSA kare, koInI cADI cugalI karI laDAvI mAre. Ama aneka prakAre nAnI-moTI pravRtti satata karmabaMdhanuM kAraNa banatI rahe che. teno dharmanI rUcivALA sAdhake jarUra vicAra karavo joIe. thoDI evI jAgRti rAkhavAthI bacI javAya che. jevA sAthe tevA thavAnI vRtti sAdhakane zobhe nahIM. udAra manathI jatuM karavAthI nirarthaka karmabaMdhathI bacI javAya che. yAda rahe, kriyAthI karmabaMdha alpa thAya che. bhAva-vibhAvathI vadhu thAya che. %e0%etra prazAbIja 134 toiTAiTa: zi
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-53 0 siddhi-Atmasiddhi-1 0000000000000000000 sAdhaka-sAdhanA ane siddhi(phaLa) paraspara gADha saMbaMdha dharAve che. sAdhaka siddhinAM lakSathI ja sAdhanA karato hoya che. kSetra vyavahAranuM hoya ke paramArthanuM hoya niyama baMnene lAgu paDe che. jene paramArthano lakSa che tevA sAdhaka mATe sAcI siddhi to eka mAtra Atmasiddhi ja che. sAdhaka pote AtmA ja che. deha to sAdhana mAtra che ane siddhi to kevaLa pote (AtmA) potAne jANe, samaje, anubhave ane AtmAnI kevaLa sukhamaya dazAne mATe puruSArtha kare te sAdhanA. bhautika sukha-duHkha to pUrva karmane Adhina che, Atmika-sukha svapuruSArthane AdhIna che ane puruSArthanI sAcI dizA, sAcuM svarUpa ane sAcI rIta jANyA vinA saphaLatA maLatI nathI ATalo nirNaya sAdhakane jarUra thavo ghaTe che. jene Avo nirNaya che teNe jJAnI puruSa, guru, sazAstra vagerethI yathArtha samajaNa meLavavAnuM anivArya samajavuM. game tevo moTo DaoNkTara-sarjana potAnuM oNparezana jAte karI zake nahIM ja. tema zAstrano jJAtA-paMDita-vidvAna nI&iiTane prazAbIja *135 base
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa AtmakalyANa mATe to satpuruSa, sadgura, anubhavI gurunI nizrAmAM ja sAdhanA karIne mukta thaI zake. IndrabhUti gautama temanAM kALamAM mahApaMDita hatA, zAstromAM pAraMgata hatA paraMtu mukti to mahAvIranA zaraNamAM jaIne, satya samajIne, satya AcarIne ja pAmyA. A paraMparA sarvakALamAM anivArya samajavI. vartamAna kALamAM ApaNane tIrthaMkarano yoga nathI, pratyakSa bodha nathI, tethI mokSamArga baMdha thato nathI. te AptapuruSonAM bodhelA zAstro che, te pUratA che. paraMtu e zAstrono marma na samajAya to kArya siddha thavAnuM nathI, mATe marma pAmelAM koI AtmajJAnInAM zaraNamAM javuM anivArya samajavuM ghaTe. najIkanAM bhUtakALamAM AvA marma pAmelA zrImad rAjacaMdrajIno sAdhakane saMpUrNa mokSamArga ArAdhavA mATe baLavAna yoga temanAM vacanAmRta ane vizeSataH Atmasiddhi zAstra rUpe saMprApta che. ApaNe yathA zakti - yathA mati jarA avalokana karavAno yatna karIe, evI bhAvanA rahe che. %e0%i prazAbIja *136 ditidiSTi
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-54 0 siddhi-Atmasiddhi-2 0 0000000000000000000 zrImada rAjacaMdrajIe temanAM pAramArthika Azrita ane bhAre yogyatAvALA sAdhaka-zrAvaka-mumukSu evA pUjya zrI saubhAgabhAI (sAyalA)nI nirmaLa ane nirdabha yAcanAthI, niSkAma karuNA thaI AvatA A dharatInuM sAkSAta amRta zrI Atmasiddhi zAstra rUpe prayojyuM ane e mahAbhAgyazALI saubhAgane arpaNa karyuM. te sAthe pU. zrI laghurAjamuni ane potAnA paDachAyAnI jema sadAya sevAmAM tatpara ane prajJAvaMta evA zrI aMbAlAlabhAI khaMbhAta)ne paNa arpaNa karI te saune dhanya karyA. Aje e paikI koI mahAtmA ApaNI vacce sadehe vidyamAna nathI, paraMtu temanA nimitte ApaNane saune A amulya ratnabhaMDAra vinA parizrame prApta thayo che te mATe ApaNe sau te sarvanAM sadAya RNI chIe. bhAratanAM che e darzananAM sAra rUpa ane zuddha niSpakSa AdhyatmanAM nicoDarUpa A mahAgraMtha che. A graMtha koI eka dharmamata - saMpradAyano nathI paraMtu pratyeka AtmAno che, je vAMce-vicAre-ArAdha teno ja che, aneka bhavonI sAdhanAthI je parama tattva nI&iiTane prazAbIja *137 base
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta thavA yogya che te eka ja bhavamAM ke thoDA ja bhavomAM prApta karAve tevI adbhUta pracaMDa zakti A graMthamAM che. khUba ja dhIrajathI, khaMtathI, nirmaLa cittathI, 52ma jIjJAsAvRttithI ane pramAda choDIne je koI A mahAgraMthano, temAM rahelAM marmano saheja mAtra sparza karaze to paNa AtmahitanuM kAraNa banaze. temAM koI saMzaya nathI. vaLI ApaNI potAnI sAdI saraLa gujarAtI bhASAmAM ane rasapracura zailIthI A graMtha lakhAyo che. koI eka dharmamatano pakSapAta nathI to koI dharma matanI upekSA paNa nathI. anekAMta dRSTinuM yathArtha svarUpa A mahAgraMthamAM spaSTa jANavAmAM Ave che. dhanya che A jJAnAvatAra puruSane, dhanya che temanI niSkAma karuNAne, vaMdana che temanAM ananya yoga baLane. * NAKE prazAbIja +138 parxxx48
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-55 m ) siddhi-Atmasiddhi-3 ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ zrI Atmasiddhi zAstranI racanA padyarUpe 142 gAthAmAM thaI che, je paikI keTalIka gAthAno vicAra ApaNI sAdhanAnAM bhAgarUpe, sAdhakanI bhUmikAmAM rahIne karavAno namra prayAsa che. prathama gAthA - "je svarUpa samajyA vinA, pAmyo duHkha anaMta; samajAvyuM te pada namuM, zrI sadguru bhagavaMta." jIvAtmA potAnuM ja svarUpa na samajavAthI anaMtakALathI bhavabhramaNa, cAre gatimAM karato rahIne anaMta prakAranAM duHkha bhogavI rahyo che, te AtmasvarUpanuM bhAna jeNe karAvyuM te saddaguru bhagavAnane namana karuM chuM, vaMdana karuM chuM. cAre gatinAM jIvo paikI mAtra mAnava jIva vicAravaMta, vivekI ane buddhizALI che. bAkI jIvomAM AvI dazA nathI. athavA to anukULatA nathI, NKAKE prazAbIja * 139 $#C#IK(r)
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ jethI Atmahitano vicAra ke puruSArtha thato nathI. A mAnavabhavamAM jIvAtmA A saMbaMdhamAM vicAra ane puruSArtha karI zake tevI purepurI anukULatA che. anya apekSAe vicAratA jaNAya che ke jIvane mokSa(mukti)nAM svarUpanuM jJAna-samaja nathI, jethI zubha kriyAthI mokSa thAya che tema mAnI dAna-puNyajapa-tapa-vrata vageremAM rAce che. A badhuM to sArI gatinuM kAraNa che. mokSanuM kAraNa nathI evuM sadguru kRpAthI jANyuM jethI temane vaMdana-namana che. jIvAtmAne jyAre jyAre je deha maLyo temAM ja potApaNAnI mAnyatA karI varto paraMtu deha to 525dArtha che. pote cetana ane deha jaDa ema baMnenI jAta judI che. padArtho bhinna che. dehanAM lakSe thatI kriyAthI paribhramaNano aMta nathI. AtmArthe thatI kriyA ja mokSanuM kAraNa che tevuM zrI sadguruthI jANyuM mATe namana che. saMsAra game teTalI anukULatAvALo hoya, zAtArUpa hoya, saMbaMdho mIThA hoya, koI vAte kamI na hoya, mAna-moTAI prApta hoya, aDhaLaka saMpatti hoya, rAjyasattA hoya, dharmakSetramAM AcArya pada maLyuM hoya, lAkho anuyAyI yajyakAra karatA hoya, zAstromAM pAraMgata hoya paraMtu nijasvarUpanuM jJAna ke bhAna na hoya, AtmakalyANanI yathArtha pravRtti na hoya to mokSanuM kAraNa nathI, AvuM sadguruthI jANyuM te arthe temane vaMdana-namana che. 8488 prazAbIja +140/4Cast: (r)
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-56 0 siddhi-Atmasiddhi-4 6 nnnnnnnnnnnnnnnnnnn zrImadjI Atmasiddhi zAstranI 7 mI gAthAmAM jaNAve che ke, tyAga virAga na cittamAM, thAya ne tene zAna; aTake tyAga virAgamAM, to bhUle nija bhAna." mAnavajIvane saddagurunAM yogathI ane anugrahathI nijasvarUpanuM bhAna thayA pachI, tenAM cittamAM saMsArI saMga, prasaMga, sAdhana ke saMbaMdho pratye moha maMda thato na hoya ane tethI karI te pratye vairAgya paNa udbhavato nathI. vairAgya na thavAthI tyAga paNa thato nathI. pariNAme mohabhAvanAM kAraNe teno saMsAra majabUta thato jAya che, karmabaMdha thato rahe che ane janmamaraNa vadhArato jAya che. AvA jIvane AtmajJAna mAtra kahevA pUratuM ja mAnavuM. kAryakArI thatuM nathI, mokSanuM kAraNa paNa banatuM nathI. ulTo potAne jJAnI mAnIne ahaMne poSe iakbe prajJAbIja *141 views
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI kA2Ne koI jIvane vairAgyano Avega thaI Ave ane pariNAme ghara-saMsAra choDI sAdhu thAya. sAdhunAM AcAra ane kriyAkAMDa parapaMrAgata karato rahe paNa AtmalakSa na hoya to te jIva tyAga-vairAgamAM aTakelo che. tene AtmabhAna nathI vairAgya vinA tyAga paNa Takato nathI. vairAgya jJAnayukta - jJAnagarbhita hoya to ja upakArI che. dekhAdekhI, manAvA-pUjAvAnI icchA, saMsAranI nirdhanadazAthI thAkIne ke evA kAraNe je tyAga thAya che temAM vairAgyanuM baLa nathI hotuM jethI tene vairAgyanuM sAcuM phaLa maLatuM nathI. keTalAka tyAgI sAdhuonI dazA dayAjanaka jovA maLe che. gha2-saMpatti choDI hoya paNa moha chuTyo na hoya. hajI tene saMsArI bhAI, bhAMDu, kAkA, mAmA, putra, parivAra smaraNamAMthI jatA nathI. amuka gAmamAM, amuka upAzrayamAM cAturmAsano Agraha rAkhatA hoya tyAre tyAga kevo ne vairAgya kevo samajavo ? bhakta kavi narasiMha mahetAnI paMkti samajavA jevI che, moha mAyA vyApe nahi jene, dRDha vairAgya jenAM manamAM re; rAmanAma zuM tALI re lAgI, sakaLa tIratha tenAM tanamAM re.'' vairAgyanuM A svarUpa sAdhake kyAreya bhUlavA jevuM nathI. * ICKG prazAbIja + 142 paravano
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-57 siddhi-Atmasiddhi-5 zrI Atmasiddhi zAstranI gAthA-15 ane 17 sAdhakane sAvadhAna kare che te joIe : 222~~~~~~27 "roke jIva svacchaMda to, pAme avazya mokSa; pAmyA ema anaMta che, bhAkhyuM jina nirdoSa.' - gAthA : 15 "svacchaMda, mata Agraha tajI, varte sadgurulakSa; samakita tene bhAkhiyuM, kAraNa gaNI pratyakSa." - gAthA : 17 dharmarucivALo mAnava jIva thoDuM vAMcana-zravaNa karIne potAne sAco sAdhaka mAnI puruSArtha kare paNa dharmano marma to pAmyo nathI to Avo puruSArtha te svacchaMda che. kharekhara to dharmano yathArtha marma, yogya sadguruno paricaya NKAKE prazAbIja * 143 $#AKAK(r)
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAkhIne teno kRpApAtra bane to samajAya ane te pachI puruSArtha thAya to upakArI thAya. A mATe sadgurune pote samarpita thavuM paDe, pote kaMI ja jANato nathI teno spaSTa vicAra raheto hoya ane gurUAzAne IzvaraAjJA tulya mAnIne ArAdhanA-sAdhanA kare to bhAgya yoge dharmano marma pamAya che. satya puruSArthanuM kAraNa bane che. potAnI mati-kalpanA ke jeno AdhAra thoDuM ke vadhu ajJAna che te anusAra, game teTalI sAdhanA kare to paNa niSphaLa che. A svacchaMdanuM svarUpa che, te uparAMta potAnI mAnyatAno ekAMta Agraha, matano ke gacchano - saMpradAyano Agraha raheto hoya te paNa svacchaMda che. mATe AvA svacchaMdano turaMta tyAga karIne sadgurunI AjJAe pravartana karavuM jarUrI mAnavuM. - jJAnI bhagavaMta kahe che ke je jIva svacchaMda choDIne zrI sadgurunI AjJAe niSThApUrvaka, bhaktibhAvathI sAdhanA kare che te dazA ja samakitanI dazA che. samakitanuM pratyakSa kAraNa che. ane samakita, vyavahAra samakita hoya, nizcaya samakita hoya ke kSAyika samakita hoya badhA mokSanuM kAraNa che. AvA sAdhakane vadhu lAMbo saMsAra na hoya, traNa, pAMca ke paMdara bhavamAM ja te mokSa pAme che. AvuM jinavacana che tyAM zaMkA zuM? "maMda viSaya ne saraLatA, saha AjJA suvicAra; karuNA komaLatAdi guNa, prathama bhUmikA dhAra." svachaMdano tyAga ane AjJAdhIna dazAmAM uparokta guNo pragaTa jovAmAM Ave che. nI&iiTane prazAbIja *144 base
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-58 o siddhi-Atmasiddhi-6 0 nnnnnnnnnnnnnnnnnnn sAdhake svacchedano tyAga karavA mATe laghutAbhAva ane vinaya gaNono vikAsa kartavya che. ahaMbhAva hoya to svacchaMdanI oLakha thatI nathI ane tethI te chuTI zakato nathI. ahaMbhAvathI mukta thavA mATe laghutAbhAva upakArI che. laghutAnuM vyakti svarUpa vinaya-vinamratA, saraLatA che. A vinayabhAva sAdhakane lakSa prAptimAM bahu prakAre sahAyakArI thAya che. zrI Atmasiddhi zAstramAM gAthA - 19-20 mAM zrImadjIe vinayanuM svarUpa ane mahimAM batAvyo che, "je saddaguru upadezathI, pAmyo kevaLajJAna; guru rahyA chadhyastha paNa, vinaya kare bhagavAna." "evo mArga vinaya taNo, bhAkhyo zrI vItarAga; mULa hetu e mArgano, samaje koI subhAgya." upakArIno upakAra bhulAya nahIM ane siddhi prApta thavAmAM jemano upakArI bodha kAryakArI thayo che, tevA guru pratye vinaya bhAve varte te sAdhakanuM iAiZA prazabIja *145 booki8i
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ lakSaNa che, bhale pote guruthI paNa vadhu siddhi prApti karI hoya to paNa guru pratye ahobhAva banI rahe te jarUrI che. zrI vItarAga jine A vinayane mArga (mokSa mArganuM mULa kahyuM che ane A vAta sAcA sAdhakane samajAya che te sAdhakanuM sadbhAgya che. kemake siddhinI prAptithI ghaNuM karIne ahaMkAra bahu prakAre vyApI jato jovAmAM Ave che. A vinayabhAve ahaMkArane parAsta karyo te jevI tevI siddhi nathI. vinaya = vizeSa naya evo artha paNa thaI zake che. padArthanuM yathArtha svarUpa samajavA mATe bhinnabhinna nayano (apekSAno) Azraya levAmAM Ave che. sAdhake potAnAM nijasvarUpane yathArtha jANavuM che, to A vinaya upayogI che. mokSanI prApti durlabha nathI, mokSanAM mArganI prApti durlabha che. tevo jJAnI guruno abhiprAya che. Avo durghaTa mokSa mArga prApta thavAmAM sAdhakano saddaguru pratye vinayabhAva hovo anivArya che tema samajAya che. vinayabhAvanI siddhithI kaSAyo ane svacchedathI jarUra bacI zakAya che. %e0%i prazAbIja 146 jitidiSTi
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-59 0 siddhi-Atmasiddhi-7 ) 0000000000000= 0000== sAdhake jema kaSAya, svaccheda ane ahaMtAbhAvathI bacavAnuM jarUrI che, tema matArthathI-svamatanAM AgrahathI paNa bacavAnuM jarUrI che. te mATe zrI Atmasiddhi zAstramAM zrImadjIe gAthA - 23 mAM darzAvyuM che ke, "hoya matArthI tehane, thAya na AtamalakSa; teha matAtha lakSaNo, ahIM kahyA nipekSa." jene svamata, mAnyatA ane paraMparAno Agraha che te matArthI che. Agraha chUTe nahIM tyAM sudhI AtmalakSa thAya nahIM ane tethI AtmakalyANanI yogya pravRtti paNa thaI zakatI nathI. jenuM mana khulluM nathI te sArI rIte bodha grahaNa karI zakato nathI. tene to potAnI mAnyatA sAthe je bodhano meLa bese tene ja svIkAre che. bAkInuM hitakArI hovA chatAM svIkArato nathI. zrImadjIe matArthInAM lakSaNo batAvyA che. temAM eka lakSaNa khAsa vicAravA jevuM che, te gAthA - 28 mAM darzAve che, hAiakI prajJAbIja 147 take
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ "lahyuM svarUpa na vRttinuM, grahyuM vrata abhimAna; grahe nahIM paramArthane, levA laukika mAna.' kuLadharmanI paraMparA anusAra vrata, japa, tapa Adi karato rahe, paNa Ama karavAno hetu jANato nathI, tethI saphaLatA maLatI nathI. navakAramaMtranI keseTa hajA2 vA2 vAge tethI keseTanuM kalyANa thatuM nathI tevuM A badhA lakSa vagaranAM kriyAkAMDanuM samajavuM jarUrI che. vaLI je vrata Adi samajaNa vaga2 karye jAya ane vadhumAM te mATe ahaMkAra, abhimAna kare jethI jarA jeTaluM phaLa, maLyuM hoya te paNa nAza pAme che. Ama zubha phaLathI paNa vaMcita rahe che. = vrata kare te vratI che, vrata sAdhana che, vratI sAdhaka che - cetana AtmA che. Azcarya to e vAtanuM thAya che ke vrata ke je sAdhana mAtra che teno aparaMpAra mahimA tene che paNa vratI je pote che tenuM to smaraNa paNa thAya nahIM, kevaLa vismaraNa hoya tyAM lAbha kevo ane kone ? vrataAdinAM pariNAme jIvamAM jo samabhAva, samatA, zAMti jevA guNo pragaTatA nathI to samajavuM ke vrataAdinI tenI pravRtti ane aMdaranI vRttino meLa nathI ja. Avo matArthI sAdhaka zuM prApta karaze ? * CAKE prazAbIja * 148 parava
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-60 . ) siddhi-Atmasiddhi-8 722~~~~~~~~~ matArthI jIvanuM eka bIjuM paNa agatyanuM lakSaNa Atmasiddhi zAstranI gAthA-32mAM batAvyuM che : "nahi kaSAya upazAMtatA, nahi aMtara vairAgya; sa2LapaNuM na madhyasthatA, e matArthI durbhAgya.' potAnA mata, mAnyatAnAM kadAgrahanAM kAraNe teno jIvana vyavahAra paNa dUSita hoya che. jema ke tenAM kaSAya bhAvo jarApaNa zAMta thayA nathI, vairAgya kadAca jovA maLe to paNa bAhya vyavahAramAM ja dekhAva purato vairAgya hoya, aMtaramAM sAco vairAgya hoya nahIM. vyavahAramAM anya jIvo pratye saraLatAbharyo vyavahAra paNa na hoya. madhyasvabhAva jovAmAM Ave nahIM, akA2Na rAgadveSanAM bhAva pratyakSa thatA hoya. zrImaddajI AvA matArthInuM A durbhAgya che tema kahe che. te yathArtha che. AvA matArthI jIvanI dazA kevI thAya che tenuM zrImadbhue Atmasiddhi zAstranI gAthA - 30 mAM sacoTa darzana karAvyuM che, NAKE prazAbIja +149 $4CKCK
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ "jJAnadazA pAme nahIM, sAdhana dazA na kAMI; pAme teno saMga che, te buDe bhava mAMhI." AvA matAgrahI mAnavajIvo game teTalA dharma sAdhana kare, paNa yathArtha jJAna tene prApta thAya nahIM ane jJAna vagara je sAdhana kare tenuM phaLa paNa zuM hoya ? hAthamAM talavAra hoya tethI yuddha jItI zakAtuM nathI. yuddhanI kaLAnuM jJAna, zaurya, zakti vagere paNa hovA joIe. tevuM atre paNa samajavuM ghaTe che. Avo matArthI pote to bhavasAgaramAM buDato rahe che ane tevAno saMga jene hoya te paNa buDavAno ja. matArthI jIvanAM lakSaNo barAbara samajIne sAdhake pote svaparikSaNa ane svanirikSaNa karavuM anivArya che. ane jo AvA lakSaNo thoDAghaNAM aMze paNa jovAmAM Ave to tvarAe te doSa dUra karavAno prathama puruSArtha karavo joIe. malina pAtramAM dUdha laIe to jaldIthI bagaDI javAnuM ja che. doSa joI doSane TALavA tevI jJAnInI prathama zikSA che, te bhulavuM nahIM. nirdoSatA e dharmaprAptinuM uttama kAraNa che. %e0%i prazAbIja 150 tidiSTi
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-6 1 siddhi-Atmasiddhi-9 che 0000000000000000000 parama kRpALu zrImadjIe matArthInAM lakSaNa ane dazA batAvyA pachI Atmasiddhi zAstramAM AtmArthInAM lakSaNo gAthA - 34 mAM darzAvatA jaNAve "AtmajJAna tyAM munipaNuM, te sAcA guru hoya; bAkI kuLaguru kalpanA, AtmArthI nahi joya." je jIvAtmA matArthInAM lakSaNo jANIne taje che te jIvAtmA AtmArthI thavA mATe yogyatA vALo thAya che. je jIva sAvadhAna thayo che. AtmaguNo pragaTAvavAnI icchA thaI che tene AtmArthI kahI zakAya. Avo jIva saddagurunI zodha mATe tatpara thayo che. tyAre spaSTa vicAra dharAve che ke sadguru AtmajJAnI ja hovA ghaTe, pachI te bAhya veze muni hoya ke na paNa hoya. jene AtmajJAna varte che te guru ja koIne AtmajJAna karAvI zake te saheje samajAya che. bAkI je kuLa-jAtimAM janamyo che te kuLaparaMparAnAM guru jo AtmajJAnI na nI&iiTane prazAbIja *rs base
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya to te AtmajJAna karAvI zake nahIM tema samajIne AvA guruno Azraya karato nathI ane sAtho sAtha sAcA AtmajJAnI gurunI zodha karato rahe che, te vAta gAthA-37 mAM kahe che, "ema vicArI aMtare, zodhe sadguru yoga; kAma eka AtmArthanuM, bIjo nahIM manaroga." AvA AtmArthI sAdhakano nizcaya eka ja che ke AtmArtha yathArtha ane pUrNa prApta karavo ja. ane te mATe saddagurunI zodha karI sarvabhAva arpaNa karI, kevaLa AjJAdhIna thaIne vartavAnI tenI niSThA che ane AtmArtha prApta thavA mATe pote puro sajja thAya che te gAthA-38 mAM jovA maLe che. kaSAyanI upazAMtA; mAtra mokSa abhilASa; bhavakheda, prANI dayA; tyAM AtmArtha nivAsa." kaSAya rahita thaIne mokSa mATe ja yatna kare che. sAthe sva ane para dayAnAM bhAva seve che ane zakti anusAra Acare che. AvA AtmArthI jIvane saMguruno bodha pariNAmI thaI, mokSanuM kAraNa banI zake che. teno mohabhAva naSTa thaI nirvANa padane pAme che, jIvana mukta thAya che, dehAtita paNa thAya che. %e0%i prazAbIja 152 kiTi9i
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-62 ( siddhi-Atmasiddhi-10 o 0000000000000= 0000== AtmArthI jIvane kevaLa mokSano ja lakSa che ane te mATe guru AjJAdhIna thaIne mokSano mArga samajavA mATe keTalIka zaMkAo che, tenuM samAdhAna zrIguru pAse prApta karavA mATe vinamrabhAve yAcanA kare che. ane nivedana kare che ke mane AtmAnAM astitva hovApaNAM)nI zaMkA che. kema ke te jovAmAM Avato nathI ane tenuM rUpa-AkAra paNa jaNAtA nathI. to pachI mokSano upAya zA mATe karavo ? zrImadjI AtmAnAM astitvanI samaja gAthA 49 thI 58 sudhI bhinnabhinna prakAre Ape che, "bhAsyo dehAdhyAsathI, AtmA deha samAna; paNa te bane bhinna che, pragaTa lakSaNo bhAna." anAdithI jIvane jyAre je dehano saMyoga thayo che, temAM ja potApaNuM mAnyAthI, Atma vicAra thayo ja nathI. te jIvanI prathama ane moTI bhUla che. nI&iiTane prazAbIja *1ss base
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI AtmAne je atindriya padArtha che tene Indriyo vaDe jovA-jANavA prayatna kare to kyAMthI jaNAya ? Indriyo pote to jotI ke jANatI paNa nathI, jonAro, jANanAro je che te AtmA che, tenuM bhAna na thavAthI AtmAnI zaMkA thAya che. te vAta samajAvatA gAthA-58mAM batAve che ke, "AtmAnI zaMkA kare, AtmA pote Apa; zaMkAno ka2nA2 te, acaraja eha amApa' AtmA che ke nahIM evI zaMkA jene thaI te koNa che ? deha ane Indriyo to jaDa che tene vicArazakti ja nathI to te zaMkA kare tevuM to bane nahIM. vaLI trIjA koI vyakti ke padArtha paNa hAjara nathI ke je AvI zaMkA kare. tethI nirNaya karavo ja rahyo ke AtmAnI zaMkA jene thaI che te zaMkAno ka2nA2 ja AtmA che. jIva pote potAnAM ja hovA vize zaMkA rAkhe to tethI moTuM Azcarya bIjuM zuM hoya ? A prakAre zrI guru potAnAM zaraNe AvelA AzritanI zaMkAnuM nirasana kare che, te keTaluM badhuM sacoTa che. yathArtha che. te samajAyAthI AvA sadguru pratye saheje ahobhAva vedAya che. * NKAKE prazAbIja * 154 $4CKAK(r)
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-63 - siddhi-Atmasiddhi-11 ) nnnnnnnnnnnnnnnnnnn AtmArthI jIvane - sAdhakane AtmAnAM astitvanI zaMkAnuM samAdhAna thayuM che teno te svIkAra kare che ane sAthe bIjI zaMkA AtmAnAM nitya hovA vize kare che. bIjI zaMkA thAya tyAM, AtmA nahi avinAza; dehayogathI upaje, deha viyoge nAza." - gAthA : 60 AtmAnuM astitva che, paraMtu te to kSaNika lAge che. dehano saMyoga thayo tenAthI te(AtmA) utpanna thayo che ane dehano viyogamRtyu) thatA te AtmA nAza pAmavAno che. to pachI mokSano prayatna konA mATe karavo ? AvI zaMkA ziSyane thaI AvatA tenuM samAdhAna zrImadjI gAthA - 62 thI 70 mAM judAM judAM prakAre kare che. jemAM mukhyatAe evo vicAra raju karyo che ke AtmA cetana padArtha che ane saMyogI evo deha jaDa che. jaDathI cetana ke nI&iiTane prazAbIja *155 base
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetanathI jaDanI utpatti thatI hoya tema kyAreya koIe jANyuM nathI to pachI cetana, dehamAM kevA prakAre utpanna thAya ? koI paNa kAraNa cetananI utpattinuM lakSagata thatuM nathI jethI cetana-AtmAnuM astitva, dehanAM utpanna thayA pahelAMthI ja hovuM joIe ane koI kAraNe teno deha sAthe saMbaMdha thayo che. Ama AtmAnI nityatA siddha thAya che. vaLI pUrva janma ane punaHjanmano sukSma vicAra karatAM tenuM hovApaNuM paNa samajavAmAM Ave che. koI janmathI zAMta prakRtino manuSya che to koI ati caMcaLa prakRtivALo jovA maLe che. vaLI te baMne eka ja mAtA pitAnAM saMtAno hovA chatAM AvuM kema ? te vicAratA jIvanI nityatAno lakSa thaI zake che. pUrvasaMskArathI AvI bhinna prakRti hovI ghaTe che, te vicAratA paNa jIvanI nityatA siddha thAya che. ane siddhAMta sthApita thAya che ke, kayAre koI vastuno, kevaLa hoya na nAza; cetana pAme nAza to, kemAM bhaLe tapAsa." jaDa ke cetana baMne anAdi che teno koI kALe sarvathA nAza thato ja nathI. nAza thAya to te kemAM bhaLe che te zodha kare to samajAze ke Ama to banatuM nathI. mATe nityatA samajAya che. %e0%i prazAbIja 156 kiTi9i
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-64 0 siddhi-Atmasiddhi-1ra 0 909999999999 = = = = = = zrImad rAjacaMdrajIe AtmArthI ziSyane potAnA astitvanuM ane nityatAnuM bhAna karAvyuM ane ziSya te bAbatamAM nizaMka paNa thayo che. Ama joIe to ziSyamAtra nizaMka ja nahIM paNa nizcita paNa thavo joIe ke nityatA che to pachI mRtyuno bhaya raheto nathI, jene maraNa nathI tene zo bhaya hoya ? paraMtu vivekI ane buddhimAna evA ziSyane vicAra thAya che ke vartamAna jIvanamAM sukha ane duHkha bane anubhavamAM Ave che ane duHkha to icchato nathI to zA mATe teno anubhava thAya che ane sukha icchavA chatA te nitya maLatuM nathI tevo anubhava kema thAya che ? AnuM koI kAraNa jo samajAya to ziSya teno upAya karavA tatpara che. ziSyanI zaMkA gAthA-71thI 73mAM darzAvI che. "ka jIva na karmano, karma ja kartA karma; athavA sahaja svabhAva kAM, karma jIvano dharma" - gAthA 71 Aiktra prajJAbIja *157 2028
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ "AtmA sadA asaMga ne, kare prakRti baMdha; athavA Izvara preraNA, tethI jIva abaMdha." - gAthA 72 ziSya AtmArthI che, zAstrono abhyAsu che ane tenI jANamAM che ke zubha-azubha karmathI vartamAna jIvanamAM sukha-duHkha anubhavAya che. paraMtu AvA karma jIva zA mATe kare ? ke pachI karma ja karmano kartA che ? athavA jIvano svabhAva ja karma karavAno hoya ane eja jIvadharma hoya ema bane ? vaLI koI zAstro jIvane to kevaLa asaMga Therave che ane prakRti karmabaMdhanuM kAraNa che tema kahe che to vaLI koI karmanAM kAraNarUpa Izvara(IzvarecchA) mAne che. jo Ama hoya to jIvano mokSa kema karIne thAya ja nahIM. to pachI mokSa upAya zA mATe karavo ? ane jo jIva karmano kartA Tharato nathI to bhoktA paNa kema bane ? Ama jIvane koI prakAre karmanuM baMdhana che te vAta siddha thatI nathI arthAtu jIva to abaMdha che to pachI mokSa puruSArthano koI hetu jaNAto nathI. vaLI karma karavAno jIvano svabhAva ja hoya to koI padArtha potAno svabhAva ja tyAgI de to pAchaLa zuM bace ? padArthanuM astitva ja rahetuM nathI, to kharekhara rahasya zuM che ? %e0%i prazAbIja 158 kiTi9i
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-65 0 siddhi-Atmasiddhi-13 0 0000000000000000000 zrI guru ziSyanI A zaMkAnuM nivAraNa gAthA 74thI 78mAM rUDI rIte kare che. prazna ghaNo pecido che. vaLI dharma puruSArtha paNa A kartA-bhoktAnI avasthAne samajavAmAM che ane tenAM nivAraNamAM che. prathama be pada je AtmAnuM astitva ane nityatva darzAve che te mATe koI puruSArtha karavAno raheto nathI. jIva teno svIkAra kare ke na kare to paNa A be padanI avasthA zAzvata che. jIve sarvathA A bhautika sukha-duHkhanAM kAraNarUpa jIvano kartAbhAva ane bhoktAbhAva samajavAno che ane samajIne je kaMI banne bhAva saMbaMdhI doSa jANavAmAM Ave, tenuM nivAraNa karavAno puruSArtha karavo ja paDaze, to ja paribhramaNano aMta Avaze. janma-maraNa thayA ja kare che temAMthI mukta thavAze. "jo cetana karatuM nathI, nathI thatA to karma, tethI sahaja svabhAva nahIM, tema ja nahIM jIva dharma." - gAthA 75 hAiakI prajJAbIja 159 k 9.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ "karyAM Izvara koI nahIM, Izvara zuddha svabhAva; athavA preraka te gaNye, Izvara doSa prabhAva." - gAthA 77 jagatamAM be ja padArtha evA che je kevaLa bhinna che. koI paNa guNa ekamAM che te bIjAmAM kyAreya hoto nathI. A padArthamAM eka cetana (jIvaAtmA) ane bIjo jaDa (pudgala). jaDamAM to koI kriyA karavAnI samaja ke prerakabaLa nathI te kevaLa mUDha dazA che. mATe koI paNa kriyA thatI jovAya che tenuM prerakabaLa mAtra cetana (AtmAja) Thare che. mRta mAnava zarIra, game teTaluM baLavAna hoya paNa lezamAtra kriyA karI zakatuM nathI, cetananI hAjarImAM ja kriyA dehamAM thAya che te saheje samajAya che. Ama karmano kartA jIva-cetanaAtmA che te siddha thAya che. Izvarane karmano kartA kahIe to mAThA-pApanAM karmano kartA paNa Izvarane mAnavo paDe che to prazna thaze ke Ane Izvara kema kahI zakAya ? Izvara to zuddha svabhAvI Atmatattva che je koIne sukha Ape ne koIne duHkha Ape tevo pakSapAtI hoI zake ? jo ema hoya to te Izvara kahevA yogya nathI. jIva pote ja ajJAnavaza karma baMdha karI zake, tema mAnavuM rahyuM. * 8488 prazAbIja + 160 KOKst (r)
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-66 0 siddhi-Atmasiddhi-14 o 0000000000000= 00=00=0=0 AtmArthI ziSyane gurugame karI jIvanuM kartApaNuM samajAya che paraMtu bhoktApaNuM samajAtuM nathI jethI prazna kare che te vAta gAthA 79-80-81mAM darzAvI che : "jIva karma kartA kaho, paNa bhoktA nahi soya; zuM samaje jaDa karma ke, phaLa pariNAmI hoya ?" - gAthA 79 ziSyano prazna tArkika che. jIva karmano karyA hoya to paNa karma to jaDa che - mUDha che te je-te jIvane vaLage tevI samaja to tene che nahIM ane Ama che to pachI je karma jIvane vaLagatA nathI te bhogavavAno prazna ja nathI raheto. zrIguru A zaMkAnuM nirasana karatAM kahe che "bhAva karma nija kalpanA, mATe cetanarUpa; jIva vIryanI phuraNAM, grahaNa kare jaDa dhUpa." - gAthA 82 nI&iiTane prazAbIja *11 best
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadjI A praznanuM samAdhAna karatA lakhe che ke "karma jaDa che te jIvane vaLagatuM nathI, paraMtu jIva bhrAMtimAM paDIne kalpanA kare che te cetanarUpa che ane te kalpanAne anusarIne tenAM vIryasvabhAvanI rti thAya che, pariNAme jaDa karmanI vargaNA pote (cetana) grahaNa kare che." Ama pote ja potAthI baMdhAya che. jIvane bAMdhanAruM koI nathI, Izvara paNa jIvane bAMdhato nathI kema ke Izvara koI jIvane baMdhanamAM mUke tethI tene zo lAbha thAya ? te vicAravA jevuM che. vaLI IzvarI siddhAMta paNa ema kahe che ke je jIva anyane baMdhana kare che te pote ja karmabaMdhathI baMdhAya che. to AvuM Izvara karI zake ? jIvAtmAe ajJAnavaza je zubhAzubha karma bAMdhyA che teno kartA paNa pote ja che ane bhoktA paNa pote ja che. koInAM karma koI bhogave te to anyAya che. dharmanAM mArge anyAyane sthAna kema hoya ? nyAya-nItino bodha ApanAra Izvara ja jo anyAya kare to pachI tenuM IzvarapaNuM kyAM rahyuM ? AtmArthI sAdhake A vAta barAbara samajIne ajJAnavaza thatI karma baMdhanI kriyAthI bacavuM ane pariNAme tenAM phaLa bhogavavAthI paNa bacavAno puruSArtha kartavyarUpa banI jAya che. jJAna prApti mAtra upAya che. jJAna che tyAM ajJAna nathI ja. samyaka jJAna sAco upAya che. %e0%i prazAbIja 162 kiTi9i
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-67 siddhi-Atmasiddhi-15 0 0000000000000000000 zrImadjIe AtmAnA astitva, nityatva, kartutva ane bhophtatva viSenuM ziSyanuM samAdhana karyA pachI ziSyane jIvAtmAno je aMtimalakSa che te mokSa. prApti vize zaMkA rahe che te vyakta karatA gAthA 87-88mAM tenuM samAdhAna icche che "kartA bhoktA jIva ho, paNa teno nahi mokSa; vItyo kALa anaMta paNa vartamAna che doSa." - gAthA 87 "zubha kare phaLa bhogave, devAdi gatimAMya; azubha kare narakAdi phaLa, karma rahita na kyAMya." - gAthA 88 ziSya kahe che ke jIva karmano kartA che, bhoktA che te barAbara paNa %e0%i prazAbIja 16s jatidiSTi
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva to niraMtara A banne kriyA karato ja rahe che, Ama karatA anaMtakALa gayo te jotA AmAMthI mukti maLe tema dekhAtuM nathI. zubha ke azubha bane kriyAnuM pariNAma to saMsAranuM kAraNa che. have jo jIvAtmAne A banne paikI koI ja kriyA na karavAnI hoya to trIjI kaI kriyA karavI ? te prazna uThe che kema ke jIvane to mokSano lakSa che. to zuM karavuM ghaTe te praznanuM samAdhAna zuM ? zrI guru A praznanuM samAdhAna gAthA 89-9091mAM kare che. jema zubhAzubha karmapada, jANyAM saphaLa pramANa; tema nivRtti saphaLatA, mATe mokSa sujANa." he ziSya je zubhAzubha karma saMsAranuM kAraNa che, te kAraNane ja jo sevavAmAM na Ave to saMsAra krame karI kSaya thaI zake che. jIvAtmA anAdithI saMsAramAM rahyo che ane zubha-azubha karma ja karato rahyo che. jethI saMsArathI mukta thayo nathI te kharuM che paNa karma karavAthI te baMdhAyo nathI, karma karavAnI AsaktithI baMdhAyo che. AvuM jJAna thayuM nathI mATe baMdhAya che ane bhogave che pharI te bhogavatA samaye ajJAnavaza navuM karma AsaktithI ja bAMdhe che. A cakrano aMta tyAre ja Ave, jyAre jIvane A bhUla che tema samajAya. A samaja te yathArtha jJAna thaye Ave che, mATe ja samyaka jJAnane mokSanuM kAraNa kahyuM che. saMsArano kSaya e ja mokSanI sthiti che. jIvAtmA svabhAvamAM hoya tyAre karma bAMdhato nathI, mAtra vibhAvamAM arthAt svabhAvanI bahAra jAya tyAre ja karma bAMdhe che. vibhAvamAM javAnuM kAraNa ajJAna che. Ama samajAya Araba veuolex * 164 Balada
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-68 0 siddhi-Atmasiddhi-16 o 0000000000000000000 zrI AtmasiddhizAstramAM AtmAnAM pAMca padanI suMdara, tAttvika, tArkika carcA karyA bAda, jIvanuM aMtima dhyeya je mokSa che tenI prAptino upAya chaThThA padamAM saMkSepamAM chatA, jarA upayoga rAkhyAthI saraLatAthI samajAya tevI zailIthI, zrImadjIe kRpA karI darzAvyo che, te mATe gAthA 90thI 96mAM ziSyanI mokSano upAya jANavAnI jIjJAsA jaNAya Ave che. atre ziSyanI yogyatA jaNAI Ave che. "hoya kadApi mokSa pada, nahIM avirodha upAya; kama kALa anaMtanAM, zAthI chedyA jAya." - gAthA 92 he bhagavaMta mokSa pada prAptino mAro lakSa che, paNa AzaMkA thAya che ke anaMtakALanAM anaMtakarmo bhogavatA aMnatakALa paNa joIe, te jotA mokSa bhale ho, paNa upAya jaNAto nathI. vaLI ziSya kahe che ke ghaNAM dharmamata 688ii prajJAbIja * 165 b&Ai che.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ pravarte che, ghaNAM darzanazAstro che ane badhAMja bhinna-bhinna mokSano mArga batAve che, temAM sAcuM zuM samajavuM ? uparAMta koI jAti ke veSano Agraha rAkhe che. Ama sAco upAya zuM che te samajAtuM nathI. jethI mokSano koI upAya hoya tema lAgatuM nathI. jo Apa mane sadUupAya batAvo to Apano mahAupakAra mAnuM chuM. atre ziSyanI je muMjhavaNa che te lagabhaga badhAMja dharmamArgamAM pravartatA sAdhakanI hoya che. dharmane nAme dharmaguruomAM ja aneka prakAre matabheda varte che. veza-cinha-upakaraNo-kriyA vagere paNa sau potAnA AgrahathI kare che, kyAMya eka mata thatA nathI. anukuLatA mujaba samaye-samaye pheraphAra paNa thatA jovAya che. A badhuM joIne sAdhaka, mumukSune viTaMbaNAM thaI Ave te svAbhAvika che. vaLI jenI pAse jaIne puche te potAno mata ja AgaLa dharIne teja sAco che tevo Agraha rAkhe ane jIvane to zAstrajJAna hotuM nathI kaMI zaMkA thAya to samAdhAna ApavAne badale bhaya batAve ke zAstramAM zaMkA karazo to naraka jevI gatimAM javuM paDaze. AvA bhayathI Azrita, anuyAyI gatAnugata, ogheoghe kriyAkAMDa karyA kare che temAMthI tene zuM prApti thAya ? kyAreka to AvA kAraNe mAnavajIvo lagabhaga nAstikapaNe vartatA thAya che. A kevuM durbhAgya che ? mAnavabhavamuktino avasara che te vyartha javA devo ? %e0%i prazAbIja 166 katAdiSTi
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-69 0 siddhi-Atmasiddhi-17 0 =0000000000000000000 zrI AtmasiddhizAstranuM hArda, marma A mokSanAM upAyamAM raheluM jaNAya che. zrImadjIe niSkAma karuNA karIne sacoTa, mokSa upAya gAthA 97thI 118 eTale ke 22 gAthA vaDe laMbANapUrvaka darzAvyo che. je mokSArthI sAdhakane khUbakhUba sahAyaka ane upakAraka che. je kaMI viTaMbaNA che te dura thaI zake tevI tenI tAkAta dekhAI Ave che. dhIrajathI ane zAMta cittathI vicAravAnuM khUba ja jarUrI che. "pAMce uttaranI thaI, AtmA viSe pratIta; thAze mokSopAyanI, sahaja pratIta e rIta." - gAthA 97 he, ziSya pAMca padanI tane pratIti thaI che, tArI zaMkA nirmULa thaI che te prakAre A mokSopAyanI yathArtha samajaNa AvyuM tane avazya pratIti thaze ja. pAMca pada jene barAbara samajAyA che tene A pada paNa samajavAnuM saraLa che tevo vizvAsa zrIguru Ape che ane pachI mokSopAya batAvatA kahe che tenA mukhya muddA ApaNe vicAravA prayatna karIe to A pramANe vicAramAM AvI zake che. nI&iiTane prazAbIja *167 base
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. jIva ajJAnanAM kAraNe karma bAMdhe che, jJAna thAya to ajJAna TaLe. ajJAnavaza vibhAva kare che, tyAre upayoga svarUpanI bahAra jAya che ane nimittone Adhina thaI varte che jethI karma bAMdhe che. jo svabhAvamAM pAcho phare ne sthira thAya to karma bAMdhaze nahIM. 2. Ama karmabaMdhanuM kAraNa lakSamAM rAkhIne te kAraNano nAza kare to karma baMdhAze nahIM. arthAt upayoga svarUpamAM sthira kare to vibhAvamAM javAze nahIM ane pariNAme karmabaMdhathI bacI jaze. 3. karma baMdhanAM mukhya traNa kAraNa che, rAga-dveSa ane ajJAna. joke rAgadveSa thavAnuM karANa ja ajJAna che. jyAre jJAna-bodha jIvAtmAmAM kAryakArI thaze tyAre, rAga-dveSa thaI zakaze nahIM, pariNAme karmabaMdha thavAnI saMbhAvanA rahetI nathI. 4. AtmA pratyeka AtmA) mULa svarUpe to sat
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva saMsAra, deha, padArtho, parigraha vagere saMyogI saMbaMdho pratye vairAgya pAmIne te sarvano tyAga kare to tenAM pariNAme teno bIjo doSa (cAritramoha TaLI zake che. TUMkamAM samajavAnuM ke jyAM tyAMthI rAga-dveSa rahita thavuM eja dharma che. Ama thavA mATe sAkSIbhAvamAM (jJAtA-draSTA bhAvamAM) rahevuM ghaTe che. 7. krodha karyAthI karma baMdha thAya che, paNa kSamAM rAkhavAthI baMdha thato nathI. te saunA anubhavanI vAta che. (krodha e dveSanuM pariNAma che.) 8. lobha Adi kaSAyo paNa - saMtoSa, saraLatA, laghutA jevA guNo dhAraNa karavAthI jatA rahe che. A jIvanI yogyatA che. 9. matamatAMtaramAM paDavuM nahIM - dUra thaI javuM. Agraha rAkhavo nahIM, vikalpo karavA nahIM, te rIte jAti, veSa, cinha vagere pratye upekSAbhAva rAkhavo paraMtu satyamArga grahaNa karatA rahevuM. 10. sAdhake potAnI yogyatA vadhAravA upara lakSa kendrIta karavuM anivArya che. jemAM khAsa kaSAyone zamAvavA ane mokSanI abhilASA rAkhavI uparAMta sva-paranI dayA sevavI. A sajIjJAsu jIvanI dazA che, samaktinuM kAraNa che. 11. jIvanI yogyatA Avya, saddaguruno yoga sahaja thavo saMbhave che ane saddaguruno bodha pariNamavAthI samakti pAmIne aMtarmukha thAya che, svarUpamAM sthira thavA puruSArtha kare che, mata, darzana vagereno Agraha choDI saddagurunI AjJAmAM rahe che. samakti zuddha thAya che. sAdhakane ATalI bhUmikA thayethI nisvarUpano, svabhAvano, lakSa, anubhava ane pratIti thAya che je samaktinuM svarUpa pAramArthika prakAranuM che. kSAyika dazArUpa A samakti thAya che. 13. ATalI UMcI dazA thaI AvatA svabhAva samAdhirUpa cAritra dazAmAM 12. nI&iiTane prazAbIja * 169 base
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhaka praveze che ane sarvathA rAga-dveSa rahita thaI vItarAga dazA pAme 14. pUrNa vItarAgatA, kevaLajJAna dazAnuM kAraNa bane che. jyAM kevaLa nija svarUpanuM saMvedana akhaMDa paNe rahe che. A avasthA, deha chatAM nirvANa (dehAtIta)nI che. cAra ghAtI karma kSaya pAme che, mAtra AyuSa karma sAthe jene saMbaMdha che tevA aghAtI karmano yoga rahe che paNa te khUba zithila-nirbaLa che. AyuSya pUrNa thaye nAza pAme che. 15. ziSyane zaMkA hatI ke anaMtakALanAM karmo kema TaLe ? tenuM samAdhAna karatA kahe che ke jema svapna dazAmAM ema bhAse ke karoDa varSa thayA amuka dazA bhogavI che ane jAgRta thatA te badhu vilina thaI jAya che to jAgRta thayA pachI vilina thavAmAM koI samaya lAgato nathI tema ja anaMtakALanAM karma, jJAna thatA vilaya thAya che. ahIM jJAna, arthAt yathArtha AtmajJAna samajavAnuM rahe che. 16. karmabaMdhanuM mukhya kAraNa jIvano dehAdhyAsa che, dehamAM potApaNAnI mAnyatA ane pravartana ane tenuM kAraNa ajJAna che. jJAna pAmIne dehAdhyAsa chUTI jAya to karma thaze to paNa Asakti ke kartAbhAva na hovAthI baMdhAto nathI. 17. dehAdhyAsa chUTatA karmabaMdhAtuM nathI ke bhogavavAnuM rahetuM nathI. A dharmano marma che tema zrIguru kahe che. 18. nizcayathI to he ziSya tuM zuddha-buddha, caitanyaghana ane sva-para prakAzaka zuddhAtmA ja che, jarA vicAra kare to samajAya. 19. zrIguru kahe che A upAya je ame kahyo te sarva dharma-mata ane jJAnIne saMmata che temAM saMzaya karavA jevuM rahetuM nathI. dhanya che AvA paramagurune je niSkAma karUNAM varasAve che. nI&iiTane prazAbIja *17 base
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-70 0 siddhi-Atmasiddhi-18 0 = 000000000000000000 zrImad rAjacaMdrajIe AtmasiddhizAstramAM AtmAnAM cha padanI carcA saMkSepamAM chatA sacoTa karI che. koI paNa mata-saMpradAya sAthe joDAyelo manuSya ke jene mokSanI icchA che, tene A cha padanuM ciMtana avazya upakArI che, preraNAtmaka che ane adhyAtmanAM saMbaMdhamAM je kaMI saMdeha hoya tenuM samAdhAna maLe che. zarata eTalI ke mata-saMpradAya vaDe grahaNa karelI mAnyatA ane Agrahane bAjumAM karIne vAMcana-ciMtana karavuM paDaze. pAtra svaccha na hoya to temAM dUdha rAkhavAthI dUdha bagaDe che - kharAba thAya che. e prakAre jenuM mana-citta svaccha nathI, tene A amUlya padArthamAM rUci thaze nahIM, zraddhA thaze nahIM. AtmAnA A cha pada jene samajAya che ane zraddhAmAM Ave che tene AtmakalyANananuM kAraNa che. A cha pada bhale zrImadjIe lakhyA che, paraMtu te paraMparAe cAlyA AvatA aneka jJAnI puruSoe saMmata karelA che ane bodhelA che, dravya, kSetra, kALa bhedathI zailI-bhASAnAM bheda hoya che paraMtu marma eka ja che, te vAta khuda zrImadjIe temanA eka patra (AMka 493)mAM lakhI che te joIe : nI&iiTane prazAbIja *17 base
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ "zuddha AtmasvarUpane pAmyA che evA jJAnI puruSoe nIce kahyA che te cha padane samyagudarzananAM nivAsanAM utkRSTa sthAnaka kahyA che." Ama zrI AtmasiddhizAstrano mULa AdhAra pUrve thayelA pUrNajJAnI-AtmajJAnI puruSono bodha che. AvA jJAnI to kevaLa vItarAga prabhu ja hoI zake te vAta zraddhAmAM Ave to pachI saMdehanuM kAraNa rahetuM nathI. AtmasiddhizAstranAM ziSyane A vAta pUrNa pratItimAM AvyAthI ahobhAva vyakta karatA kahe che : "saddagurunAM upadezathI, AvyuM, apUrva bhAna; nijapada nijamAMhI lahyuM, dUra thayuM ajJAna." - gAthA 119 bhAsya nija svarUpa che, zuddha cetanA rUpa; ajara-amara avinAzIne, dehAtIta svarUpa." - gAthA 120 "mokSa kahyo nija zuddhatA, te pAme te paMtha; samajAvyo saMkSepamAM sakaLa mArga nigraMtha." - gAthA 123 ziSyano A pratibhAva ja zrI AtmasiddhizAstrano mahimA samajavA mATe purato che. hA, eTaluM kharuM ke tene sAcuM ziSyatva pragaTyuM che, tattva jIjJAsA che, niSThA che ane upadezaka guru pratye prema che, bhakti che ane niSThApUrvakanI zraddhA paNa che. sadUguru pratyenI ziSyane je premabhakti ullAsIta thaI te gAthA 124thI 127mAM vyakta karI che : "aho ! aho ! zrI saddaguru, karuNAsiMdhu apAra; A pAmara para prabhu karyo, aho aho upakAra." - gAthA 125 hAiakI prajJAbIja *172
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama zrI sadaguru pratye ahobhAva jene vedAya che te ziSya sadgurune vacana Ape che : "A dehAdi AjathI, vartA prabhu Adhina; dAsa, dAsa huM dAsa chuM, teha prabhuno dIna." - gAthA 126. Ama ziSya zrI saddagurunAM caraNamAM sarvabhAva arpaNa karIne vartavAnI pratijJA kare che. dhanya che AvA gurune ane AvA ziSyane. A jogAnujoga emane ema thato nathI, mahatu puNyanAM udayathI Avo yoga bane che. pUrNapuNyanAM udayathI, maLyo saddaguru yoga; vacana sudhA zravaNe, tA thayuM hRdaya gatazoga. nizcaya ethI Aviyo, TaLaze ahIM utApa; nitya karyo satsaMga meM, eka lakSathI Apa." zAstro jene kALalabdhi kahe che te Avo yogAnuyoga che. pUrvanAM mahatu puNya vinA Avo yoga maLato nathI. jema svAtinakSatramAM megha varase megha biMdu jhIlavA mATe e samaye mAchalI darIyAnI sapATI upara Ave ane tenuM mukha khulluM hoya ane meghabiMdu mukhamAM Ave te motI bane. keTalI badhI kaThIna zarato che. AvuM ahIM paNa che. mahAAtmajJAnI sadguru paNa samartha che te kahe che : eka satupuruSane zodhIne, sarvabhAva tenAM caraNamAM arpaNa karIne varyo jA, pachI jo mokSa na maLe to mArI pAsethI leje." Avo guru-ziSyano yoga anekanuM kalyANa kare che. nI&iiTane prazAbIja *173 base
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-71 (zrImajInI alaukika gIta-gAthAo-1 (o zrImad rAjacaMdradeve zrI AtmasiddhizAstranI racanA karI A duHSamakALanAM mAnavajIvone addabhuta-alaukika mahA mUlyavAna bheTa ApI che, to je mAnavajIvone A mahAzAstramAM prIti thaI che, bhakti ane zraddhA pragaTI che ane yathAzakti tene anusarI AtmakalyANa karI rahyA che te paNa dhanya che. kharekhara A mahata puNyodaya samajavo ghaTe che, bhAgya khulI gayuM che tema samajIne pramAda tajIne mAnava jIvanane saphaLa karI levAno A aNamola avasara rakhene cukAya jAya nahIM tenI pUrepUrI sAvadhAnI rAkhavAnuM ati Avazyaka mAnavuM rahe che. zrImadjIe bIjI keTalIka kAvya racanAo dvArA paNa ghaNo-ghaNo bodha karyo che, temAMthI kaMIka dhyAnamAM lAvavAno prayatna karuM chuM. jJAnI ke ajJAnI jana, sukha-du:kha rahita na koya; jJAnI veda vairyathI, ajJAnI vede roya." iAiZA prazAbIja *174 backi8i
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhautika sukha-duHkha pUrva karmanuM pariNAma che, jJAnI ke ajJAnI sarvane bhogavavuM paDe che, paNa bhogavatA samaye jJAnI samatAbhAve bhogave ane ajJAnI raDato rahIne bhogave che, A jJAnI-ajJAnIno bheda che. maMtrataMtra auSadha nahIM, jethI pApa palAya; vItarAga vANI vinA, avara na koI upAya.'' pariNAme je pApanuM kAraNa che te maMtra-taMtra-auSadhanuM sevana ajJAnI jIvanuM svarUpa che. parama auSadha to vItarAga vANI ja che. janma, jarAne mRtyu, mukhya duHkhanAM hetu; kAraNa tenA be kahyAM, rAga-dveSa aNa hetu." jIvAtmAnuM mukhya duHkha janma-jarA-maraNa che, te sarvanuM kAraNa rAga-dveSa che. rAga-dveSa paNa khAsa hetu vinA ja jIva kare che. che. "jJAna, dhyAna, vairAgyamaya, uttama jahAM vicAra: e bhAve zubhabhAvanA, te utare bhava pAra." AtmajJAna, svasvarUpanuM dhyAna, jagata pratye vairAgya bhAva ane uttama vicAra yukta zubhabhAvamAM sthiti bhavapAra utAre che. "bhAkhyuM bhASaNamAM bhagavAna, dharma na bIjo dayA samAna.'' zrI kevaLI bhagavaMtoe svapara dayA jevo bIjo dharma nathI tema kahyuM puSpapAMkhaDI jyAM dubhAya, jinavaranI tyAM nahIM AjJAya.'' puSpapAMkhaDIthI laIne nAnA-moTA koI paNa jIva dubhAya nahIM tenI sAvadhAnI rAkhavAnI zrI jinezvaranI AjJA che. "zubha bhAva vaDe mana zuddha karo, navakAra mahApadane samaro; nahIM eha samAna sumaMtra kaho, bhajIne bhagavaMta bhavaMta laho.'' OKGK8 prazAbIja + 175 KVKVK |
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ azubhabhAva karavAno to ekAMte niSedha che. zubhabhAvamAM rahIne manacitta zuddhi karIne navakAramaMtranuM smaraNa karo. AnA jevo sumaMtra bIjo nathI. bhagavAnane bhajIne bhava aMta karo. "eka viSayane jItatAM, jItyo sau saMsAra." kAma-bhogano eka ja viSaya paNa jItavAthI samagra saMsAra jItI zakAya che. bIjA viSayo paNa saheje vaza thaI zakaze. bahu puNya kerA puMjathI, zubhadeha mAnavano maLyo." A mAnavadeha pUrvanAM DhagalAbaMdha puNyathI maLyo che tema samajo. vyartha gumAvazo to bhAre pastAvuM paDaze. huM koNa chuM ? kyAMthI thayo ? zuM svarUpa che mAruM kharuM ? konA saMbaMdhe vaLagaNA che ? rAkhuM ke, e paraharuM ?" mAnavajIva A pAMca prazno zAMta cittathI vicAre to vairAgyabhAva nizcita udaya pAmaze. mokSamArga pAmaze. sarvAtmamAM samadraSTi , A vacanane hRdaye lakho." pratyeka jIvane samadraSTithI jovAno abhyAsa karo. A vacana kyAreya vismRta karavA yogya nathI tevo nizcaya karo. "adhyAtmanI jananI te udAsInatA." samagra adhyAtmano AdhAra jIvanI saMsAra pratyenI udAsInatA upara nirbhara che. saMsAranuM eka paramANu paNa AtmahItanuM kAraNa thaI zake tema nathI te samajavuM bahu jarUrI che. "bhinna-bhinna mata dekhIe, bheda draSTino eha." dharma to tattvathI ekaja - Atmadharma che, je bheda jaNAya che te draSTino bheda che, tattvathI bheda nathI, paryAyamAM bheda che. hAiakI prajJAbIja *176
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ "zuM karavAthI pote sukhI ? zuM karavAthI pote duHkhI ?" sukha-duHkhanuM sAcuM kAraNa zodhIne upAya pramANikatAe kare to sukhaduHkha (bhautika)thI mukta thavAya che. binA nayana pAve nahIM, binA nayana kI bAta." aMtaradraSTi, divyadraSTi, jJAnadraSTi maLe nahIM tyAM sudhI atindrIya evo padArtha(AtmA) jANavAmAM Avato nathI. draSTi meLavavA jJAnI-saddagurunI nizrA ane bhakti kAraNarUpa che. piche laga satpuruSa ke, to saba baMdhana toDa." eka satpuruSane zodhIne tenI pAchaLa sarvabhAva arpaNa karI cAlyo jA to saMsAra paribhramaNanAM sarvabaMdhana tuTI jaze. "kevaLa karuNAmUrti cho, dInabaMdhu dInAnAtha; pApI parama anAtha chuM, graho prabhujI hAtha." paramAtmA pratye dInabhAve samarpita thaIne emanAM anugraha mATe hRdayapUrvaka prArthanA karavAthI A anAtha jIva sanAtha thAya che kema ke e prabhu, kevaLa karuNAmUrti che, nispRha che, premathI baMdhAya che. "saba zAstranake naya dhArI hiye, mata maMDana khaMDana bheda liye; vaha sAdhanabAra anaMta kiyo, tadapi kazuM hAtha hajI na paryo. aba kyoMna bicArata he manase, kachuM aura rahA una sAdhanaze ?" sAdhaka Apa matithI sarvazAstro, bhinna-bhinna nayathI vAMce ane dhAraNA bAMdhe tema ja zAstrArtha mATe maMDana-khaMDananI pravRtti paNa kare, AvuM vAraMvAra kare to paNa paramArthanI prApti thAya nahIM. kema ke zAstramAM mArga batAvyo che, paNa marma to jJAnInAM hRdayamAM che, tenI prApti na thAya to hAthamAM kazuM AvatuM nathI, mATe te sAdhaka manathI vicAra karI, samaja ke A sAdhanamAM kaMIka khuTe che. lAkha upAye jIva pote potAthI bodha pAme nahIM. gurUgame jaNAya. nAika 4 prajJAbIja *17 bass
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ "prathama deha draSTi hatI, tethI bhAsyo deha; have draSTi thaI AtmamAM, gayo dehathI neha." jIvAtmAne janmathI ja deha upara draSTi rahyAthI, "deha te huM" evI dhAraNA hatI ane tethI dehamAM pritI rahI, A ajJAnanuM bhAna bodhanI prApti thatA thayuM. deha uparano rAga chUTI gayo. baMdha mokSa saMyogathI, jyAM laga Atma abhAna." AtmA jyAM sudhI abhAna-muchabhAva, behozImAM che tyAM sudhI ja karmabaMdha thAya che. upadeza saddaguruno pAmavo re, vaLI svacchaMdane pratibaMdha." mULa mAraga sAMbhaLo jinano re" he, bhavya jIvAtmA svaccheda ane pratibaMdhano doSa tajIne saddaguruno bodha pAmavo e jinano mULa mArga che. "apUrva avasara evo kyAre Avaze ? kyAre thaIzuM bAhyAMtara nigraMtha jo ? zrI AtmasiddhizAstra jevI tattvasabhara gAthAo "apUrva avasara kAvya racanAmAM che, sarvasaMga parityAganI bhAvanA karIne cauda guNasthAnakanI yAtrAnI bhAvanA kare che te zrImadjIno adbhuta vairAgya bhAva vyakta kare che sAthe pUrNa vItarAga dazA ArAdhIne kevaLajJAna dazA prAptinI abhilASA paNa vyakta karI che ane siddhapadano nirdhAra paNa A kAvyamAM vyakta karyo che, jema ke : "eha paramapada prAptinuM karyuM, dhyAna meM; gajA vagara ne hAla manoratharUpa jo; to paNa nizcaya rAjacaMdra manane rahyo; prabhu AjJAe thAzuM, te ja svarUpa jo." hAiakI prajJAbIja 178 take
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapada te siddhapada-mokSapadanuM lakSa rAkhI tenuM ja dhyAna dhare che. jo ke te mATenuM sAmarthya kaMIka aMze UNuM che tevI sabhAnatA sAthe hAlano manoratha - abhilASA ja sevavAnuM thAya che, paraMtu prabhu AjJAe e padanI prApti thaze ja evI pUrNa zraddhA ane vizvAsa manamAM daDha karyo che. "kAyAnI visArI mAyA, svarUpe samAyA evA; nigraMthano paMtha, bhava aMtano upAya che." dehAdhyAsa choDI, dehabhAvathI mukta thaIne je nijasvarUpamAM sthiti karI nigraMtha muni avasthA yathArtha dhAraNa kare che te bhavaaMtano (mokSano) upAya jaba jAnyo nijarUpa ko, taba jAnyo saba loka; nahIM jAnyo nijarUpako, sabajAnyo so phoka." jeNe nijaAtmAne jANyo teNe sarvaloka jANI lIdho ane nijaAtmA nathI jANyo tenuM anya sarva jANyuM te nirarthaka hoya che. %e0%etra prazAbIja *179 kaiTAiTa: zi
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-72 () zrImadajInI alaukika gIta-gAthAo-2 (6) 9099999999999999999 zrImadjIe potAnA vartamAna jIvanano vRtAMta eka kAvya "dhanya re divasa A aho"mAM darzAvyo che, jemAM sAtamA varSe jAtismaraNajJAnanI prApti, aDhAramAM varSe abhuta vairAgya dazA, trevIsamAM varSamAM samakitanI zuddhatA, covisamAM varSathI lagabhaga pAMca varSa pUrva karmano kaThIna udaya rahetA bhAre upAdhIno yoga ane e pachInAM jIvananAM AkharI pAMceka varSamAM vadhato vairAgya jovA maLe che. te eka gAthAmAM vyakta thayuM che te joIe : "AvI apUrva vRtti aho, thaze apramata yoga re; kevaLa lagabhaga bhUmikA, sparzIne deha viyoga re." "avazya karmano bhoga che, bhogavavo avazeSa re; tethI deha eka ja dhArIne, jAzuM svarUpa svadeza re." koI apUrva dazAnuM vadana thaI rahyuM che ane te bhAvidazA kevI haze hAiakI prajJAbIja 180 & 9i.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ teno lakSa thaI Ave che ke apramataguNa sthAnano yoga ane lagabhaga kaivalya dazAno yoga A dehe thavo saMbhave che. paraMtu koI evuM karma zeSa rahevAnuM jaNAya che jethI have eka ja deha dhAraNa karIne "svadeza" siddha pada-mokSa padanI prApti thaze. kaLikALa-duHSama kALamAM bhAgye ja, mahAbhAgye ja AvI dazAnuM darzana jovA maLe tevI siddhi prApta karI che evA A prabhutulya mahAtmA paramAtmAne nata mastake koTI-koTI vaMdanA ho. zrImadjIe AyuSyanAM chevaTanAM lagabhaga 45 divasa rAjakoTamAM atikSINa dehanAM yogamAM vitAvyA tyAre dehatyAga pahelAnAM 10mAM divase jagatanAM jIvone AkharI saMdeza ApatI adUbhUta-alaukika kAvya racanA ApI, gayA che, bahu upakAra karyo che te joIe : icche che je jogI jana, anaMta sukhasvarU5; mULa zuddha te Atmapada, sayogI jinasvarUpa." "nahi tRSNA jIvyA taNI, maraNayoga nahi kSobha; mahApAtra te mArganAM, parama yoga jitalobha." "Upaje moha vikalpathI, samasta A saMsAra; aMtarmukha avalokatAM, vilaya thatA nahi vAra." "sukhadhAma anaMta susaMta cahI dinarAta rahe taddadhyAna mahIM; para zAMti ane sudhAmaya je, praNamuM pade te varate jayate." je yogI sAdhaka mahAtmAnI sAdhanAno mukhya hetu anaMtasukha(zAzvata sukha) ke je nija muLazuddha AtmapadanI prAptimAM rahyuM che, jenuM svarUpa zrI jinaprabhunuM che, te mATe niSThApUrvaka, apramata yoge, pracaMDa puruSArtha karI rahyA che temane A saMdezamAM keTalAka bhayasthAnomAM sAvadhAna rahevAnI bhalAmaNa karI che, sAdhanAnI keTalIka agatyanI rIta paNa batAvI che ane chevaTanuM lakSa paNa batAvyuM che. sAdhakanI traNa bhUmikA darzAvI che ane utkRSTa bhUmikAmAM nI&iiTane prazAbIja * 18 base
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvavA mATenI koI tRSNA na hoya, ke maraNanA yoge kSobha na hoya, te sAdhaka mokSamArgano mahApAtra jIvAtmA che tema kahe che. samasta saMsAra mohanAM kAraNe che, paraMtu upayoga bahAra hovAthI saMsArano yoga che, jo upayoga aMtarmukha karI nijasvarUpa pratye lakSa kendrIta kare to saMsAra eja kSaNe laya pAme che. pote mahApadanI-paramapadanI abhilASA vyakta karI che ane te mATe rAta-divasa kevaLa e eka ja lakSane arthe sthiti karatA sudhAmaya-amRta samAna parama zAMtinI prApti karavAnI jANe ke dRDha pratijJA kare che. addabhuta dazAnuM A darzana che. savaMta 1957 caitra vada pAMcamano divasa jIvanano AkharI divasa Avyo che, savAre sADA ATha-navanI vacce AkharI zabdo ucAratA kahyuM : huM mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." parama AzcaryarUpa A vacano jaNAya che, kema ke nizadina jeno upayoga AtmaramaNatAmAM hato teNe. AtmasvarUpamAM lIna thavAnuM bAkI na hoya, e to svarUpamAM ja hatA to A vANI prayoga kema thayo? jarA sUkSmatAe vicAratA lAgI Ave che ke jagatanAM jIvone temano A AkharI Adeza che - je jIvone mukta thavAno nizcaya che, temaNe svarUpamAM lIna thavuM e ja mAtra upAya che tema sucave che, dharmane nAme bhale, game teTalAM kriyAkAMDa ke vrata-tapa thayA hoya, paNa karavA jevuM ekaja ane anivArya kArya te svarUpamAM sthiti karavI te che, tevo temano A mahAmulo Adeza che, tema vinamrabhAve samajAya che. jJAnI draSTa, nI&iiTane prazAbIja * 182 base
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-73 0 zrImadjIno tatvabodha-1 ) 0000000000000000000 paramakRpALudeva zrImadjIne sAta varSanI vaye pUrvanAM keTalAMka bhavonuM smaraNa thayeluM, jemAM eka bhavamAM prabhumahAvIranAM ziSya hovAnuM lakSamAM AveluM, A vakhatathI vairAgyanI dhArA pragaTa thaI je uttarottara vadhatI cAlI. keTaluMka lekhanakArya thayuM che je 16 varSanI vaya sudhImAM je lakhAyuM te prathama bhAgarUpe che. te paikI keTalAka vacano adbhuta che te joIe : 1. puSpamALA : "rAtri vyatikramI gaI, prabhAta thayuM, nidrAthI mukta thayA." mohanidrAthI mukta thayA, jJAna prakAza vyApI gayo, jAgRta thayA. 2. "mULa tattvamAM kyAMya bheda nathI, mAtra draSTimAM bheda che." 3. je rAhathI saMsAra maLa nAza thAya te bhakti, te dharmane te sadAcAra sevaje." 4. "bdoSane oLakhI doSane TALavA." Dijitra prazAbIja * 180 bite:
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. jema bane tema tvarAthI pramAda tajo." 6. jema bane tema AtmAne tvarAthI ArAdho." 7. "kArya siddhi karIne cAlyo jA." 8. parahita eja nijahita samajavuM." 9. "paraduHkha e potAnuM du:kha samajavuM." 10. "sukhadu:kha e mananI kalpanA che." 11. "kSamA e ja mokSano bhavya daravAjo che." 12. "viveka buddhithI saghaLuM AcaraNa karavuM." 13. "dharmakAryamAM vRtti rAkhavI." 14. "jItendriya thavuM." 15. "paraniMdA e ja sabaLa pApa mAnavuM." 16. "jagatamAM AdaravA jevuM zuM che ? - sadgaranuM vacana." 17. "AtmAne hitakArI evI bArabhAvanAonuM ciMtana karuM chuM." 18. "paripUrNa jJAne, paripUrNa dhyAne; paripUrNa cAritra, bodhitva dAne; nirAgI mahA zAMta mUrti tamArI, prabhu prArthanA zAMti lezo amArI." 19. "vacanAmRta vItarAganA, parama zAta rasa mULa; auSadha je bhava roganAM, kAyarane pratikULa." 20. "nathI dharyo deha viSaya vadhAravA, nathI dharyo deha parigraha dhAravA." i%e0%e04 prazAbIja - 184 BATAiTa(r)i
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-74 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 0 zrImadbhuno tattvabodha-20 zrImadjInAM jIvananAM 17mAM varSe lakhAyelA bodhavacano temanI vadhatI AtmadazA darzAve che. teno lakSa karIe : 1. bhAvanAbodha laghugraMthanI racanA ane mokSamALAnAM bAlAvabodhanAM 108 pAThanI adbhuta racanA alpakALamAM karI jemAM temanuM pUrvanuM yogabaLa jaNAI Ave che. I 2. bhAvanAbodhamAM jaina mArganI sarvasaMmata bArabhAvanAo je vairAgya preraka che tenuM suMdara ane sacoTa mArgadarzana potAnAM ja zabdomAM suMdara, rUcikarazailImAM thayuM che. keTalAka vacano bahuja preraka che te joIe : I "badhAya dharmamAM muktine zreSTha kahI che, mukti eTale saMsAra zokathI mukta thavuM.' svapnanI eke vastunuM satyatva nathI, tema saMsAranI eke vastunuM satyatva nathI. banne capala ane zokamaya che.'' NKAKE prazAbIja * 185 $#C#IK(r)
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ T T "pratyeka AtmA tattvajJAnanI uttama prApti vinA sadaiva anAtha che." "zarIramAM vyAdhi pratyakSa thAya, te koI anya laI nA zakAya." vivekabuddhi jenAM manamAM udaya pAmI che, te ja manuSya." "sadaiva, sadharma ane satagurune jANavA avayanAM che." jinezvara svarUpanAM ciMtavanarUpa darpaNathI AtmasvarUpanuM bhAna thAya T T "AtmAnI mahattA to satyavacana, dayA, kSamA, paropakAra ane samatAmAM rahI che." pramAda vinA vicakSaNa puruSo AtmakalyANane ArAdha che. AtmahitaiSI e niraMtara manana karavuM ane bIjAne bodhavuM." "caLavicaLa bhAvathI kAyotsarga bahu doSayukta thAya che." satsaMga e sarva sukhanuM mULa che." "pratyeka kAma, yatnApUrvaka ja karavuM, e vivekI zrAvakanuM kartavya che." rAtrimAM je cAra prakAranAM AhAra che te abhakSyarUpa che." dayA jevo eke dharma nathI. dayA e ja dharmanuM svarUpa che." "sadvidyAne sAdhya karavA vinaya karavo." sapuruSo mokSanuM kAraNa navakAramaMtrane kahe che, e huM paNa mAnya rAkhuM T jema bane tema sAmAyikamAM zAstra paricaya vadhAravo." "jyAM rAga nathI, tyAM dveSa nathI; A mAnya siddhAMta che." I "tRSNA e saMsAravRkSanuM bIja che." %e0%i prazAbIja - 186 TiTi9i
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ T T T T "viveka e aMdhArAmAM paDelA AtmAne oLakhavAno dAvo che." "je vivekI nathI te ajJAnI ane maMda che." "vairAgya e ja anaMta sukhamAM laI janAra utkRSTa bhomiyo che." "saMtoSathI karIne tRSNAnI maryAdA TUMkI karI nAkhavI." mokSanAM svarUpa viSe zaMkA karanArA to kutarkavAdI che." je vaDe vastunuM svarUpa jANIe te jJAna. jJAna zabdano A artha "jJAna ane kriyA vizuddha rahevAthI samyaktvano udaya thaze." "vItarAga jevo ekeya deva nathI." "sarvadarzananAM zAstratattvane juo, tema jainatattvane paNa juo. svataMtra Atmikazaktie je yogya lAge te aMgIkAra karo." AtmAne tAro ane tAravA mATe tattvajJAnano prakAza karo tathA sazIlane sevo." "rAga vinA saMsAra nathI ane saMsAra vinA rAga nathI." mAtra sattara varSanI vaye zrImadjIe mokSamALAmAM je tattvabodha darzAvyo che te temano gADha zAstra abhyAsa darzAve che. eTaluM ja nahIM paNa zAstrono marma grahaNa karavAnI temanI kSamatA paNa vyakta thAya che. je kizorAvasthAmAM mAnavajIvo AnaMda-pramoda ane kaMI bAlasahaja prakRtie pravartatA hoya che te vayamAM A bAlayogIe tenI prajJAvaMta avasthAno paNa paricaya Apyo che. mokSamALAnAM pAkomAM je vividha viSayo pasaMda karyA che ane tene je rIte nyAyasaMgata prakAre raju karyA che te temanI adUbhUta aMtaraMga dazA, vicakSaNatA ane kArUNyabhAva paNa pragaTa kare che. nI&iiTane prazAbIja * 197 base
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa jatA AyuSyanAM chevaTanAM varSomAM pote ja A mokSamALAnAM pATho aMge vyakta kareluM ke "ame A pATha mApI-mApI lakhyA che, temAM kaMIja pheraphAra karavA jevuM nathI." jJAnI, satpuruSonuM mApa vayathI jaNAtuM nathI, temanI jJAna dazAnI utkRSTa paripakvatA uparathI samajAya che, e vAta saheje samajavAmAM Ave che. Laath Meuolet * 188 B&SAXA:
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-75 - 0 zrImadbhuno tattvabodha-3 O ii ii parama pUjya deva zrImadbhunAM 18mAM ane 19mAM varSanAM koI lekha upalabdha nathI. 20mAM varSamAM temano vAsa muMbaImAM rahyo hato. A varSamAM "mahAnIti" zirSaka sAthe 700 vacano lakhyA che je saMsArI jIvone sadAcAranI samaja Ape che ane mAnavajIvonAM vicA2 ane vartana kevA hovA joIe tenI sAdI-sIdhI upayogI samaja ApI che je temanI laghu vayamAM rahelI paripakvatAnAM darzana karAve che. keTalAMka vacano joIe : 1. "satya paNa karuNAmaya bolavuM." 2. "bAra divasa patnI saMga tyAgavo." jeno gRhavAsa hajuM to zarU ja thayo nathI teno Avo vicAra AzcaryakArI che. 3. vivekI, vinayI ane priya paNa maryAdita bolavuM.'' 4. "asatya upadeza ApuM nahIM." 5. "sarva-prANImAM samabhAva rAkhuM." 6. koI darzanane niMdu nahIM." 7. vairabhAva koIthI rAkhuM nahIM." 84848 prazAbIja * 189 $#CKGK:(r)
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. "samabhAvathI mRtyune jouM." 9. "guruno guru banuM nahIM." 10. "sarva prakAranI kSamAne cAhuM." 11. "AtmAne paramezvara mAnuM." 12. "tattvajJAnano abhyAsa karuM." 13. "kAyAne niraparAdhI rAkhuM." 14. "nIti vinA saMsAra bhogavuM nahIM." 15. "kSamApanA vagara zayana karuM nahIM." 16. "putrIne bhaNAvyA vagara rahuM nahIM." 17. "sRSTine svarga banAvuM to kuTuMbane mokSa banAvuM." 18. "gALa sAMbhaLuM paNa gALa dauM nahIM." 19. "mahApuruSanAM AcaraNa jovA karatA tenuM aMtaHkaraNa jovuM." 20. "gata jema che tema tattvajJAnanI dRSTie juo." AvA aneka vacano yuvAvasthAmAM lakhAyA che te temanI prauDhatA pIDhatA) darzAve che. vacano AtmasAt karavA yogya che. zrImadjIe 20mAM varSanAM aMtabhAgamAM eka patra lakhatA ema jaNAvyuM che ke "huM bIjo mahAvIra chuM." arthAt je prabhu mahAvIre je AtmasAta karyuM, siddhi prApta karI te prApta karavAnI kSamatA A AtmAmAM che tenI pratIti temane varte che. A vacano kaMI ajJAnadazAmAM lakhAyA nathI, behozImAM paNa lakhAyA nathI. ahaMbhAva prerIta paNa nathI te vAta barAbara lakSamAM rAkhavAnuM khUba ja jarUrI che. anyathA jJAnInI virAdhanAno doSa thavAnI saMbhAvanA rahelI che mATe sAvadhAnI rAkhavI jarUrI che. nI&iiTane prazAbIja * 1so base
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIre tenAM samayamAM mAro dharma keTalAka aMze cAlato karyo hato have tevA puruSonA mArgane grahaNa karI zreSThadharma sthApana karIza." "AkhI sRSTimAM paryaTana karIne paNa e dharma pravartAvIzuM." A vacano eka zuddha AtmadazAmAM AvIne vyakta thayA che. "mAro dharma" arthAtu zuddha AtmadharmanI vAta karI che ane tene samagra saMsAramAM pragaTa karavAnI abhilASA rAkhI che. sAthe mahAvIrano pravartAvelo mokSamArga vizeSa Alokita karavAnI pratijJA paNa karavAmAM AvI che. A ati adUbhUta dazAnuM ApaNane darzana karAve che te samajavuM ghaTe che. jemano upayoga niraMtara ati jAgRta che tevA puruSanAM A vacano prajJAvAna sAdhaka sivAya koNa samaje ? ApaNane A vacanothI vikalpa thAya to samajavuM ke ApaNI yogyatAnI khAmI che, jyAre yogyatA Avaze tyAre jarUra samajAze tema vicArI A vacano AvA mAnavajIvoe DIpojhITa karI rAkhavA jevuM che, utAvaLe nirNaya karIne jJAnIne anyAya na karI besIe tevo viveka rAkhavAnuM anivArya mAnavuM. A mahAjJAnI puruSane pUrvanuM baLavAna ArAdhana che teno ughADa thayo che, udaya thayo che te vinA AvA vacano lakhavAnuM sAhasa bhalabhalA gaNadharo ke AcAryo paNa kare nahIM. mATe mumukSu viveka cukAya nahIM tenI purI kALajI rAkhe te jarUrI che. ApaNe AvA paramajJAnIno Azraya-yoga maLyo che te parama sadbhAgya mAnavuM rahyuM. Dijitra prazAbIja 1 to 8
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-76 0 zrImajIno tattvabodha-4 o 000000000000000000=0 zrImadjIe 21mAM varSamAM gRhasthavAsano prAraMbha karyo - lagna karyuM. bharayuvAna vaya ane lagnano prasaMga hoya tyAre citta-vRttio kevI ullAsita hoya te ApaNane saune lakSamAM che. A mahAtmAne aMtaraMgavairAgyanI dhArA evI to baLavAna che ke koI ullAsa vyakta thato nathI, mAtra pUrvakarmano udaya mAnI, parasparanAM RNamAMthI mukta thavAno nirdhAra thayo che. potAnA banevI zrI catrabhUjabhAIne A prasaMge patra lakhIne potAnI patni pratye zI apekSA che te darzAvatA lakhe che : "ApaNo anyonya saMbaMdha che te kaMI sagapaNano nathI. chatAM huM vaLI ethI paNa bhinnarUpe Apane hRdayarUpa karavA mAguM chuM. je vicAro saghaLI sagapaNatA dUra karI, saMsAra prayojano dUra karI tattvavijJAnarUpe mAre darzAvavAnAM che ane Ape jAte anukaraNa karavAnAM che." teo patni) zubha prasaMgamAM sadvivekI nIvaDI, rUDhIthI pratikULa rahI, paraspara kuTuMbarUpa sneha baMdhAya evI suMdara yojanA teonAM hRdayamAM che ke ? Apa utArazo ke ? koI utAraze ke ? e khyAla punaH hRdayamAM paryaTana kare che." iakbe prajJAbIja *192 views
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ je kALamAM yuvaka-yuvatI parasparanuM mukha paNa jovA na maLe ane vaDIlo nakkI kare te mAnya rAkhI lagnathI joDAvAnuM thatuM te kALamAM potAnAM vicAra banevI mAraphata vyakta karyA che, jemAM kuTuMbamAM snehabhAva banI rahe tevI apekSA vyakta thaI che. A arasAmAM potAnA kAkAjI sasarA zrI revAzaMkarane lakhyuM "kSaNabhaMgura duniyAmAM satupuruSono samAgama eja amulya ane anupama lAbha che." A temano paramArtha prema vyakta kare che. mokSamALA graMthanAM chApakAma mATe 17-18mAM varSamAM amadAvAda javAnuM thayeluM tyAre be yuvAna bhAIo ujamasI tathA juThAbhAI teozrInAM paricayamAM AvelA. e bannene dharmarUci uttama hatI, zrI juThAbhAIne to pUrvanAM koI RNAnubaMdhathI zrImadjI pratye ahobhAva ane bhaktibhAva pragaTa thayelo jethI te bhAIo ane zrImadjI vacce patravahevAra raheto hato. prathama patra zrImadjIno juThAbhAI upara A varSamAM lakhAyelo che jemAM lakhe che : "tamArI tattvajijJAsA mATe vizeSa saMtoSa thayo. gatane rUDuM dekhADavA anaMtavAra prayatna karyuM, tethI rUDuM thayuM nathI... jo, eka bhava AtmAnuM rUDuM thAya tema karavAmAM jaze, to anaMta bhavanuM sATuM vaLI raheze." jIvAtmAnI A bhUla mAnavajIvone lakSamAM AvatI nathI tethI paribhramaNa thayA ja kare che, aMta Avato nathI. A bhUla batAvI che ane upAya paNa batAvyo che. jemAM saMsAranuM mULa kAraNa ane te kAraNa chedavAno upAya (AtmalakSI batAvIne dharmano marma batAvI dIdho che. vaLI lakhe che : "jyAMtyAMthI rAga-dveSa rahita thavuM eja mAro dharma che ane te temane atyAre bodhI jauM chuM... vizeSa sAdhanA te mAtra satpuruSanA caraNa kamaLa che; te paNa kahI jauM chuM." vadhumAM bhalAmaNa kare che." AtmabhAvamAM saghaLuM rAkhajo, jagatanAM koI paNa padArtha, sagAM, kuTuMba, mitramAM kaMI harSa-zoka karavo yogya ja nathI." - "huM koI gacchamAM nathI, paNa AtmAmAM chuM e bhUlazo nahIM. deha jeno nI&iiTane prazAbIja *193 base
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma upayoga mATe che, te deha rAkhavA je prayatna kare che, te paNa dharmane mATe zrI juThAbhAI paNa lagabhaga zrImadjInI vayanAM ja hatA, A patrathI potAnAM paramArtha saMbaMdhI spaSTa vicAro vyakta thayA che, ane koI paNa sAdhakane pAyAnI samaja Ape che. eka anya lekhamAM lakhe che ke : vizALabuddhi, madhyasthatA, saraLatA ane jitendrIyapaNuM ATalA guNo je AtmAmAM hoya, te tattva pAmavAnuM uttama pAtra che." mAnavabhava anaMtavAra maLyo che paNa mukti maLI nathI tenuM kAraNa uparokta guNono abhAva che tema samajAya che. zrI tIrthakarano yoga thAya, bodha-zravaNa thAya, vrata-japa-tapa bahu prakAre thAya ke saMsAra tyAga karI sanyAsa le to paNa uparokta guNo pragaTe nahIM tyAM sudhI koI sAdhana kAryakArI thavAnAM nathI te vAtano nizcaya rAkhavo paDaze. sAdhaka mATe yogyatA prApta karavAnuM lakSa rahe te vadhu upakArI che. yogyatA vinA saphaLatA nathI tema samajAya che. %e0%etra prazAbIja 190 toiTAiTa: zi
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-77 0 zrImadajIno tatvabodha-5 ) 0000000000000000000 zrImadjIe 22mAM varSamAM pU. zrI juThAbhAI upara vadhu keTalAka patro lakhyA che ane kaMI lekha paNa lakhAyA che te joIe : "jagatamAM nirAmItva, vinayatA ane satpuruSanI AjJA e nahIM maLavAthI A AtmA anAdi kALathI rakhaDyo, paNa nirUpAyatA thaI te thaI. have ApaNe puruSArtha karavo ucita che." sAdhaka-mumukSue pharI bhUla na thAya ane yathArtha puruSArtha karavAno nizcaya karI jIvana vyatita karavuM te ja ucita che. "dharma e vastu bahu gupta rahI che, te bAhya saMzodhanathI maLavAnI nathI. apUrva aMtara saMzodhanathI te prApta thAya che." mAnavajIvo dharmanuM rahasya-svarUpa samajyA vinA ja bAhya paraMparAgata dharmanAM sAdhano karI, dharma karyAno saMtoSa mAne te bhUla che tema samajAya to dharma ke je aMtaramAM ArAdhavo jarUrI che teno lakSa thAya. dharma AtmAe AtmAmAM ja rahIne karavAno che. AtmavicAra, AtmaciMtana ane chelle Atma anubhUtimAM saghaLo dharma samAyo che te samajavuM nI&iiTane prazAbIja *195 base
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ khUbaja agatyanuM che. Atma svarUpanI prApti arthe thAya te dharmapuruSArtha che, bAkI vyartha vyAyAma mAnavo. udaya AvelA prAcIna karmo bhogavatA; nUtana na baMdhAya emAM ja ApaNuM Atmahita che." TUMko chatA sacoTa upAya paribhramaNanAM aMta mATe A vacano lakhAyA che te vicAravA. matabheda rAkhI koI mokSa pAmyA nathI." dharmane nAme jeTalA matabheda jovA maLe che teTalA matabheda saMsAra mATe jovAtA nathI ane jJAnI to matabheda TALavAnuM kahe che. sAcA sAdhake koI ja matabheda ke AgrahamAM nahIM paDatA AtmabhAvamAM sthira thavAmAM ja hita mAnavuM jarUranuM che. karma e jaDa vastu che. je AtmAne e jaDathI jeTalo Atmabuddhie samAgama che, teTalI jaDatAnI eTale abodhatAnI te AtmAne prApti hoya ema anubhava thAya che." jIvAtmAne jaDa evA zarIra pratye je rAga-moha che te tenuM ajJAna che. zarIra to karmanuM pariNAma che, bhinna padArtha che, potAnuM svarUpa kevaLa bhinna che, A vAta samajavA mATe te rAga, te moha tajavo paDaze. samasta saMsAra A dehamAM moha rAkhyAthI che. zrI juThAbhAIne nijasvarUpamAM sthira karavA mATe lakhe che : "mArA para tamAro rAga rahe che, tene lIdhe tamArA para rAga rAkhavAnI mArI icchA nathI." A jJAnI puruSano kevo sAkSIbhAva hoya che te darzAve che. vedAMtamArganAM prakhara vidvAna zrI manasukharAma sUryarAma tripAThI zrImadjInAM paricayamAM AvelA. eka patramAM zrImadjI temane lakhe che : "sarva karatA AtmajJAna zreSTha che. jema upayoganI zuddhatA tema AtmajJAna pamAya che, te mATe nirvikAra draSTinI agatya che." sAdhakane mana AtmajJAnanuM mahattva hovuM jarUrI che kema ke dharma AtmA mATe che, AtmakalyANa mATe che, mukti mATe che, anya hetue thatI dharmakriyA AtmAne upakArI nathI ja. bIjA patramAM lakhyuM che : "sarvazAstranAM bodhanuM, kriyAnuM, jJAnanuM, yoganuM ane bhaktinuM prayojana iAiZA prazabIja * 196 baki8i
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ svasvarUpa prAptine arthe che." koI paNa darzana, mata, saMpradAya vagere bhale kriyA-kAMDa vageremAM bhinna dekhAtA hoya che, paNa lakSa to AtmasAkSAtkAra, Atmadarzana, Atma anubhUtinuM ja hoya che te samajavuM jarUrI che. eka lekhamAM paramArtha mArganuM rahasya khulluM karatA kahe che : "mahAraMbha, mahAparigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha ke evuM tevuM jagatamAM kaMI ja nathI. ema vismaraNa dhyAna karavAthI paramAnaMda rahe che." atre je vastuvicAra pragaTa thayo che te vicAratA saheja samajAya che ke mahAraMbha (AraMbha, samAraMbha), parigraha (saMgraha), krodhAdi, kaSAyo vagere tyAgavAthI aMtaraMgamAM jIvAtmAne parama AnaMdanI anubhUti thAya che ane A vairAgyanuM svarUpa che, AtmakalyANanuM kAraNa che. dharmanAM nAme, paraMparAgata, AraMbha, samAraMbhamAM mAnavajIvo rAcatA jovA maLe che tyAre keTaluM ajJAna A kALe varte che te joIne bhAre kheda thAya che. are A mAnavabhava Ama ja gumAvI devAno che ! suvicArathI satupravRtti thAya to zreyarUpa bane, bAkI to lakhyuM jAya tevuM nathI. Dijitra prazAbIja * 197 base
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-78 0 zrImadjIno tattvabodha-6 0. 0= 000000000000000000 AyuSyanAM 23mAM varSamAM zrImadjInAM paricayamAM traNa parama jIjJAsuo AvelA : (1) pU. zrI aMbAlAlabhAI (khaMbhAta), (2) pU. zrI saubhAgabhAI (sAyalA) ane (3) pU. zrI prabhuzrI lallujI mahArAja (laghurAja). AgalA varSamAM zrI juThAbhAI paricayamAM AvelA, temanA mitra aMbAlAla zrI juThAbhAInAM nimitte ane aMbAlAlanA nimitte pU. zrI. prabhuzrI laghurAja svAmI paricayamAM AvelA. pU. zrI saubhAgabhAIne "sudhArasa"nI prApti temanAM pitAzrIthI thayelI ane pitAnI AjJAthI te sudhArasa saMbaMdhI jJAna zrImadjIne arpaNa karavA mATe zrI saubhAgabhAI morabI (jetapura) gayelA tyAre paricayamAM AvelA. A traNe jIjJAsuo sAtheno patravahevAra Aja varSamAM zarU thayelo tenAM keTalAka aMzo ApaNe joIzuM. zrI manasukharAma tripAThIne eka patramAM lakhyuM che : "jena saMbaMdhI Apane kaMI paNa mAro Agraha darzAvato nathI. tema AtmA je rUpe ho te rUpe game tyAthI prApta thAo; e sivAya mArI aMtaraMga jIjJAsA nathI." nI&iiTane prazAbIja * 198 base
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI paNa dharmamata - saMpradAyano Agraha A puruSane nathI. kevaLa nija AtmasvarUpano ja lakSa che te vAta spaSTa karI che. vaLI ema paNa bIjA patramAM darzAvyuM ke : jainanAM AgrahathI ja mokSa che; ema AtmA ghaNAM vakhata thayAM mAnavuM bhUlI gayo che. mukta bhAvamAM mokSa che." jenono sAMpradAyika mArga A puruSane bAMdhI zakyo nathI, paraMtu mULamArga" Atmadharmano je zrI vItarAge bodhyo che tenI pUrNa zraddhA dharAve che te vAta ghaNI jagyAe vyakta thaI che. zrI aMbAlAlabhAIne lakhyuM che ke : "gama paDyA vinA Agama vItarAganAM zAstro) anarthakAraka thaI paDe che. satsaMga vinA dhyAna taraMga rUpa thaI paDe che." Ama, zAstrone samajavA mATe satsaMgano mahimA darzAvyo che. satsaMga jevuM uttama ane saraLa sAdhana A kALamAM bIjuM ekeya nathI te dharmapremI mumukSune saheje lakSamAM Ave che. pU. zrI saubhAgabhAI, zrImadjIne morabI (jetapara) maLIne sAyalA parata pharyA pachI banne vacce patravahevAra zarU thayo hato. prathama patra 1946, savaMtanAM bhAdaravA mAsamAM zrImadjIe lakhyo che jemAM Adya zaMkarAcAryajI racita eka zlokanI eka lITI lakhIne teno bhAvArtha pragaTa karatA lakhyuM hatuM ke : "kSaNavArano paNa satupuruSano samAgama te saMsArarUpa samudra taravAne naukArUpa thAya che." Ama, satupuruSa ane temanAM samAgamarUpa satsaMga banneno apAra mahimAM vyakta karyo che ane saMsArane samudranI upamA ApI che te sacoTa ane adbhuta che. saMsAra ane samudra bane khArA, agAdha ane atyaMta rahasyamaya che te vAta saheje samajAya tevI che. vaLI lakhe che ke : "aMtaHkaraNamAM niraMtara ema ja AvyA kare che ke paramArtharUpa thavuM; ane anekane paramArtha sAdhya karavAmAM sahAyaka thavuM e ja kartavya che." nI&iiTane prazAbIja * 199 base
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva-52 kalyANanI keTalI utkRSTa bhAvanA temane rahetI te vAta lakSamAM Ave che ane te ahobhAva pragaTa karAve che. zrI aMbAlAlabhAIne eka patramAM adbhuta vAta lakhI : "aho, anaMta bhavanAM paryaTanamAM koI satpuruSanAM pratApe A dazA pAmelA evA A dehadhArIne tame iccho cho, tenI pAsethI dharma iccho cho ane teto hajI koI AzcaryakAraka upAdhimAM paDyo che... tamane tene mATe ATalI badhI zraddhA rahe che tenuM kaMI mULa kAraNa hastagata thayu che ? eno kahelo dharma anubhavye anarthakAraka to nahIM lAge ? arthAt tenI (zrImadnI) pUrNa kasoTI karajo; ane ema karavAmAM te (pote) rAjI che." keTaluM adbhuta nirmaLa hRdaya A puruSanuM jovA maLe che ? potAno Azraya letA pahelA Azrita pUrNa kasoTI-coksI karIne nirNaya le te khUba jarUrI mAnyuM che. keTalI nikhAlasatA ane laghutA jovA maLe che ? adbhuta. vaLI ema paNa jaNAvyuM ke "tIrthaMkara deve rAga karavAnI nA kahI che, arthAt rAga hoya tyAM sudhI mokSa nathI." Ama sAvadhAna kare che. * 8488 prazAbIja * 200 Basava
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-79 0 zrImadajIno tattvabodha-7 0000000000000000000 zrImadjIe 24mAM varSamAM pU. zrI saubhAgabhAIne temaja pU. zrI prabhuzrI laghurAjIne ghaNAM patro mAraphata AtmakalyANa thavAmAM ati upakArI mArgadarzana karyuM che. sAthosAtha khaMbhAtanAM anya keTalAka mumukSuo pratye paNa evA patro lakhAyA che te joIe. pU. zrI prabhuzrIjI uparano prathama patra saMvata 1947mAM kArtika mAsamAM lakhAyo che. jemAM sAdhaka-mumukSane AtmadharmanI prApti mATe sarvaprathama lakSa ApavA jevI agatyanI vAta lakhI che te joIe : "niraMtara udAsInatAno krama sevavo, satvaruSanI bhakti pratye lIna thavuM, satyaruSonAM caritronuM smaraNa karavuM. sayuraSonAM lakSaNanuM ciMtana karavuM. satyaruSonI mukhAkRtinuM hRdayathI avalokana karavuM, tenAM mana, vacana, kAyAnI pratyeka ceSTAnA adUbhUta rahasyo pharI pharI nididhyAsana karavAM, teoe sammata kareluM sarva sammata karavuM." hAiakI prajJAbIja *201 tak
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagnanI saptapadImAM jema sAta pratijJA hoya che tema A sAta pratijJA sAdhakane levAnuM Avazyaka che. pAyo majabuta haze to tenA upara racAyelI ImArata saMbaMdhI ciMtAnuM kAraNa rahetuM nathI. zrI saubhAgane eka patramAM lakheluM che ke, "dInabaMdhunI dRSTi ja evI che ke chuTavAnA kAmIne bAMdhavo nahIM; baMdhAvAnAM kAmIne choDavo nahIM." samagra karmasiddhAMtanuM rahasya A prakAre saraLatAthI samajAvI dIdhuM. bIjA patramAM potAnI aMtaraMga dazA zrImadjIe zrI saubhAgane lakhatAM kahyuM, chevaTanuM svarUpa samajAyAmAM, anubhavAyAmAM alpa paNa nyunatA rahI nathI. jema che tema sarva prakAre samajAyuM che. sarva prakArano eka deza bAda karatA bAkI, sarva anubhavAyuM che." chevaTanuM kevaLajJAnayukta) svarUpa samajAyuM che, purepuruM samajAyuM che. anubhavavAmAM eka deze(ati alpa) bAkI che. AvI alaukika dazAnI prApti chatAM keTalI jAgRtatA che ? keTalI laghutA che ? keTalI karuNAM (jagata jIvo pratye) che te jaNAtA mastaka vAraMvAra temanA caraNomAM jhUkI jAya che. dhanya che, dhanya che. eka patramAM munizrI prabhuzrI)ne lakhe che : jIvane be moTA baMdhana che : eka svaccheda ane bIjuM pratibaMdha. svaccheda vaLavAnI icchA jene che, teNe jJAnInI AjJA ArAdhavI joIe; ane pratibaMdha TALavAnI jenI icUchA che, teNe sarvasaMgathI tyAgI thavuM joIe. Ama na thAya to baMdhanano nAza thato nathI." mAnavajIvonI A be pAyAnI bhUlo batAvI che te keTalI yathArtha che te sahaja vicAratAM samajAya che. svacchaMdamAM potAno Agraha che ane teno AdhAra ajJAnaviparIta jJAna) che ane pratibaMdhamAM lokalajjA ADI Ave che. ane te paribhramaNanAM mukhya kAraNo che, mokSa mArgamAM moTo avarodha che. nI&iiTane prazAbIja 202 base
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgane lakhyuM che ke : ghaNAM ghaNAM prakArathI manana karatAM amAro dRDha nizcaya che ke bhakti e sarvoparI mArga che, ane te satpaSanA caraNa samIpe rahIne thAya to kSaNa. vAramAM mokSa karI de tevo padArtha che." Ama bhakti mArganI mahattA batAve che. bhaktimAM samarpaNa e mukhya zarata che te mATe laghutAno guNa vikAsa pAme te paNa jarUrI che. bhakti arthAt svapaNAno lopa ane paramatattvano sarvAgI svIkAra ema samajAvuM ghaTe che. vaLI lakhe che : "mahAtmAoe game te nAme ane game te AkAre eka 'satune ja prakAryuM che. tenuM jJAna karavA yogya che, te ja pratIta karavA yogya che, te ja anubhavarUpa che, ane te ja paramapreme bhajavA yogya che." satanI vyAkhyA AtmA, paramAtmA, Izvara, sata-cita-AnaMda vagere karI che, teno svIkAra thatAM matabheda nAza pAme che. vaLI lakhe che : "sata e kaMI dUra nathI, paNa dUra lAge che, ane e ja jIvano moha che." jIvAtmAne saMsAra pratye moha che jethI sat je pote ja che teno lakSa thato nathI. moha chUTatA nisvarUpamaya dazA sahaja che. zrImadjIno eka adbhuta nirdhAra jovA maLe che, lakhe che : "he paramAtmA, ame to ema ja mAnIe chIe ke A kALamAM paNa jIvano mokSa hoya." Ama lakhIne jaina sAMpradAyika paraMparAnI mAnyatAno asvIkAra karIne adUbhUta zaurya batAvyuM che. koI moTA AcArya paNa AvuM sAhasa karatA dekhAtA nathI. mokSanuM sAcuM svarUpa samajAya tene A vAta samajavAnuM saraLa che. zrI saubhAgane eka patramAM lakhe che ke : zrIkRSNa e mahAtmA hatA. ane bhAgavatAdikamAM to je zrIkRSNa varNavyA che te to paramAtmA che (zuddhAtmA che). paramAtmAnI lIlAne mahAtmA kRSNane nAme gAI che." Ama paramAtmA zrIkRSNa ane mahAtmA zrIkRSNa be eka nathI te darzAvIne ema kahe che, je koI mahApuruSe paramAtmA jevA guNo nI&iiTane prazAbIja 203 base
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAmAM pragaTAvyA hoya, grahaNa karyA hoya tene paramAtmA samakakSa samajavAnuM thAya che. sAdhake mULa paramatattvano lakSa thavA arthe viveka rAkhIne nirNaya karavo paDe. zrImad bhAgavata graMtharUpe zrI vedavyAsajIe prayojyuM che ane te kALamAM zrIkRSNa vAsudevamAM tevAM ja guNo vyakta thatAM jovAmAM AvatA temanAM nAme kathArUpe Alekhana thayuM. paramAtmAne nAma, rUpa vagere to hoya nahIM, mAtra guNono pIMDa, zuddhAtmA che. khaMbhAtanAM zrI aMbAlAlabhAI Adi mumukSuone lakhe che : "niHzaMkatAthI nirbhayatA utpanna hoya che; ane tethI nisaMgatA prApta hoya che." adUbhuta sUtra racanA che. jIva zaMkA rahita thAya to nirbhaya bane che. bhrAMtine lIdhe zaMkA hoya te jJAna thatA niHzaMka thaI zake ane pariNAme niHsaMgatA pragaTa thAya che. mumukSue niHsaMga thavuM jarUrI che. pachI mumukSunA lakSaNa batAvyA, A patramAM lakhe che : "mumukSatA e che ke sarva prakAranI mohAsaktithI muMjhAI eka mokSane viSe ja yatna karavo." jene mokSa prAptinI icchA rahetI hoya teNe jIvanamAM A be kAraNo sevavA joIe. saMsAra ane saMga-prasaMga pratyenI Asakti choDavAno prayatna satata karavo paDaze ane tenI sAthosAtha mokSa prAptinAM je je sAdhano paramapuruSe upadezyAM che te sevavA paDaze. bAkI mAtra mumukSu kahevaDAvAthI koI lAbha nathI. A kAraNo sAmAnya mumukSatA mATe che, paraMtu AgaLa vadhIne tIvra mumukSutA mATe to "ananya preme mokSanA mArgamAM kSaNe kSaNe pravartavuM." tevo Adeza paNa Apyo che. mana-vacana-kAyAnAM badhA ja yoga A prakAre vivekapUrvaka pravarte tenuM satata dhyAna rAkhavuM paDaze ane samaye samaye je upalabdhi jovA maLe tenuM parikSaNa, nirikSaNa karatAM rahevuM paDaze. A uparAMta ghaNAM sthAne mumukSuonAM lakSaNa kahyAM che, khAsa karIne Atmasiddhi zAstramAM khuba samajAvyuM che. te guNonuM saMkalana nIcenAM gIta(kAvya)mAM vyakta karuM chuM : iakbe prajJAbIja *204 views
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ A to mAraga che, vItarAgano re, vItarAgano re gura rAjano re... Ato jeNe mAraga vIrano seviyo re, teno janama saphaLa thaI jAya re.. Ato jene purava janmanuM puNya che re, tene maLiyo che mAnava deha re... Ato vaLI mahatvapuNyanAM pratApathI re, je pAmyo sadguruno yoga re.. Ato jeno saraLa vahevAra saMsAramAM re, nyAya nIti sadAya Acare re.... Ato jenA aMtaramAM dAna-dayA uchaLe re, satya-tyAga ane vairAga re... Ato samatAne kSamA jenA bhAvamA re, vaLI zAMti che pArAvAra re... Ato sarva kaSAya bhAvanI kSobhatA re, rAga-dveSa tajayA che vivekathI re.... Ato mohAzaktithI je mUMjhAya che re, lakSa eka ja jeno mokSa che re... Ato saddaguruno upadeza AdhAra che re, ane varte che AjJAdhIna re... Ato nizadina bhaje che bhagavaMtane re, satsaMgano jene raMga re.. Ato lakSaNa Ato mumukSu jIvanA re, kahyA rAjaprabhue hetathI re... Ato Lalala velesle2 * 205 Balata*
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvA guNo vikasAvIne mumukSutA prApta karavAthI mokSa mATeno puruSArtha yathArtha thaI zake che, ane AvA mumukSune je jJAna dRSTi maLe che te vaDe saddaguruno yoga ane oLakhANa saheje thaI zake che. pariNAme te nikaTabhavi bane che. zrImadjIe "binA nayana" kAvya lakhIne eka noMdha lakhI che jemAM prAthamika bhUmikAmAM sAdhakane bhalAmaNa karI che : tRSAturane pAyAnI mahenata karajo. atRSAturane tRSAtura thavAnI jijJAsA pedA karajo. jene te pedA na thAya tevuM hoya, tene mATe udAsIna rahejo." sAdhakane thoDo bodha maLyAthI te anyane bodha Apato thaI jAya che te vRtti zamAvI devAnuM jarUrI che te vAta samajAvI che. "nahi de tuM upadezakuM, prathama lehi upadeza." pU. saubhAgabhAIne eka patramAM sAcA yogInI oLakha batAvI che : camatkAra batAvI yogane siddha karavo, e yogInuM lakSaNa nathI. sarvottama yogI to e che ke sarvaprakAranI spRhAthI rahitapaNe satyamAM kevaLa ananya niSThAe je sarva prakAre sat ja Acare che, jagata jene vistRta thayuM che." kahevAtA saMto, yogIo thoDI siddhi maLatAM prayogo karatA jovA maLe che. sAMsArika riddhi mATe dorA, dhAgA, tAvija jevuM ke bhabhUti, pANI vagere anuyAyIone ApI potAnI mahattA vadhAre che tevA saMto-yogIo sva-para baMnene ahita ja karI rahyA che te samajavuM ghaTe. "jagatamAM rUDuM dekhADavA mATe mumukSu kaMI Acare nahIM, paNa rUDuM hoya te ja Acare." jene Atmahitano nizcaya hoya tenI vartanA AvI hovI ghaTe che. pU. zrI aMbAlAlabhAIne eka patra lakhatAM lakhe che ke : "apUrva potAthI potAne prApta thavuM durlabha che, jenAthI prApta thAya che, tenuM svarUpa oLakhavuM durlabha che, ane jIvane bhulAmaNI paNa e ja che." nI&iiTane prazAbIja 200 best
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAre gatimAM paribhramaNa karatA jIvone je pUrva bhavamAM prApta thayuM hoya te ja eka yA bIjA svarUpe maLatuM rahe che ane temAM ja jIva rAcato rahe che, pariNAme pharI pharI A bhramaNa thatuM ja rahe che. paraMtu A vAta bahu thoDAM ja manuSyone samajAya che. jene A vAta samajAya che teNe uparanAM vacano lakSamAM levAnuM khuba jarUrI che. jIva svacchede e grahita mAnyatA uparAMta ahaMbhAvamAM AvIne gatAnugata dharmakriyA karato rahe che, oghe othe, lokasaMjJAe dharmanI sAMpradAyika paraMparAe vatya kare che. jethI tenAM paribhramaNano aMta Avato nathI. jene kharekhara chuTavAno nizcaya che teNe to sAcA jJAnI-satpuruSane oLakhIne, cokasI karIne niSThAthI Azraya karavo paDaze. jo ke A kALamAM AvA satpuruSano yoga durlabha che. to paNa potAnI yogyatA-pAtratA vadhAratA rahIne puruSanI zodha paNa karatAM rahevuM paDaze. "ema vicArI aMtare; zodhe saddaguru yoga, kAma eka AtmArthanuM, bIjo nahiM mana roga." apUrva padArthanI prAptino A eka ja upAya che tema samajAya che, samajAtuM jAya che. HAR euolex * 207 BALACA:42
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-80 0 zrImadajIno tatvabodha-8 0000000000000000000 5. ka. zrImadjInAM jIvananAM 25 mAM varSamAM aSADhI megha jevI bhAre bodha varSA thaI che jeno paricaya karIe : "kALa viSama AvI gayo che. satsaMgano joga nathI, ane vItarAgatA vizeSa che. eTale kayAMya sAtu nathI, arthAt mana vizrAMti pAmatuM nathI." A varSamAM dhaMdhAkIya upAdhino yoga vizeSa rahyo che, khuba ja parizrama karyo che, jethI mana ke je vairAgyabhAvamAM rahevA icche che, te prakAre avakAza maLato nathI, tenI vyathA dekhAya che. mokSamArganuM rahasya batAvatAM lakhyuM che : "game te kriyA, japa, tapa ke zAstravAMcana karIne paNa eka ja kArya siddha karavAnuM che, te e ke jagatanI vismRti karavI ane sanAM caraNamAM rahevuM." desktra prajJAbIja 208 AijI8i
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnava jagatamAM pravartatA pratyeka dharmamatamAM japa, tapa, Adi kriyAnI mukhyatA karIne mAnavone zubha bhAva-kriyAmAM preravAmAM Ave che, paNa tethI puNya maLe je sArI gatinuM kAraNa bane, mokSanuM sIdhuM kAraNa banatuM nathI. zrImadjIe. atre mokSanuM sIdhuM ja kAraNa "satunA caraNamAM rahevuM" tema batAvyuM che. sat mukhyatAe nija AtmasvarUpa che. jIvAtmA AtmasvarUpamAM jeTalo samaya sthiti kare teTalo samaya mokSano anubhava kareniraMtaranI sthiti pUrNa mokSanuM kAraNa bane che. A prakAre sAdhakane Atmadharmano lakSa karAvI mokSano sacoTa upAya batAvyo. sadeva ane sataguru paNa gauNatAe mokSanuM kAraNa che. joke japa, tapa Adino niSedha karyo nathI, paNa AtmalakSa pUrvaka na thAya to saphaLa nathI tevI spaSTatA paNa karelI che. mAnavajIvo ghaNuM kharuM bahirAtmabhAvamAM ja hoya che, tene aMtarAtmadazAno lakSa atre karAvyo che te mumukSu-sAdhake khAsa dhyAne levAnuM jarUrI che. A bahu bahu moTo upakAra karyo che. sAdhakanI yogyatA-pAtratA vadhavA mATe upAya lakhe che : jagata AtmArUpa mAnavAmAM Ave, je thAya te yogya ja mAnavAmAM Ave, paranA doSa jovAmAM na Ave; potAnA guNanuM utkRSTapaNuM sahana karavAmAM Ave to ja A saMsAramAM rahevuM yogya che, bIjI rIte nahIM." zrImadjIe jIvano moTo doSa-dehAbhimAna kSaya thavA upAya batAvyo : "bhagavatane sarva samarpaNa karyA sivAya A kALamAM jIvanuM dehAbhimAna maTavuM saMbhavatuM nathI." vedAMta mArgamAM ane anya mArgamAM prabhubhakti mATe A sutra ghaNuM ja pracalita che ane kharekhara jIvano ahaMbhAva chUTavA mATe khuba ja kAryakArI che te vAtano zrImadjIe svIkAra karI tema karavA bhalAmaNa karI che. zrImaddajI, nija dazA je siddha karI che te vyakta karatAM lakhe che : samaye samaye anaMtaguNaviziSTa AtmabhAva vadhato hoya evI dazA rahe che, je ghaNuM karIne kaLavA devAmAM AvatI nathI. athavA kaLI zake tevAno prasaMga nathI." iakbe prajJAbIja *209 views
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtaraMgadazA gupta rAkhavAnI jJAnInI rIta hoya che, te samajAya che. zrI saubhAgabhAIne eka patra lakhatA praznarUpa mArmika vAta lakhI che : "laukika dRSTie tame ane ame pravartazuM to pachI alaukika dRSTie koNa pravartaze ?" jeNe Atmahita karavAno nizcaya che te pratyeka mumukSue A. vAtane lakSamAM rAkhIne ja prasaMge prasaMge pravartavuM yogya che. lokadRSTi sAdhakane kyAreya kalyANanuM kAraNa thatuM nathI, avarodhaka tattva che. mumukSatA vardhamAna thavA mATeno upAya batAvatA lakhe che ke : "AraMbha ane parigrahano jema jema moha maTe che, jema jema tene vizethI potApaNAnuM abhimAna maMdatAne pAme che, tema tema mumukSatA vardhamAna thayA kare che" saMsArI jIvo prAya AraMbha ane parigraha pratye hita buddhie varte che. temane A baMne aniSTakArI saMsAra vardhaka che tevuM jJAna nathI. jene saMtakRpAe A bodha maLyo che teNe sAvadhAna thaI vartavuM yogya che. "deha chatAM manuSya pUrNa vItarAga thaI zake evo amAro nizcala anubhava che." AtmA, mAnavadehamAM rahevA chatAM, sarbodha pAmIne tathArUpa puruSArtha kare to pUrNa vItarAga thaI siddha padane pAme che. pUrve je koI AtmA mukta thayA, siddha thayA, te A prakAre thayA che. koIno doSa nathI, ame karma bAMdhyA mATe amAro doSa che." jIvAtmA jyAre paNa sukha-duHkha vede che, tyAre potAnAM karma ja bhogave che, koInAM kAraNe sukha-duHkhanI prApti hotI nathI, A parama satya che. ajJAnavaza vartato manuSya A vAta na samajAyAthI anyane doSa de che. "jagatanAM abhiprAya pratye joIne jIva padArthano bodha pAmyo che. jJAnInAM abhiprAya pratye joIne pAmyo nathI. je jIva jJAnInAM abhiprAyathI bodha pAmyo che te jIvane samyakadarzana thAya che." jagatane ane bhagatane kyAreya meLa besato nathI, kema ke baMnenI dRSTi taddana bhinna che, bhagata(jJAnI) nI&iiTane prazAbIja * 210 base
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ tattva dRSTie jove che. jagata paryAya dRSTie jove che. paryAya kyAreya sthAyI na hoya. je jIva jJAnInI jema tattvadRSTie joto thAya te samikatane pAme che. bRhAtmAno deha be kAraNane laIne vidyamAnapaNe varte che, prArabdhakarma bhogavavAne arthe, ane jIvonAM kalyANane arthe. tathApi e baMnemAM te udAsapaNe udaya AvelI vartanAe varte che." jemano saMsAra pratyethI moha nAza pAmyo che tevA mahAtmAonI AvI nispRha avasthA hoya che. A ja to temanI oLakha che. "game teTalI vipattio paDe, tathApi jJAnI dvArA sAMsArika phaLanI icchA karavI yogya nathI." sAdhaka-mumukSu-ziSya, badhAMe Avo nizcaya anivArya samajavo. 52mArtha siddha ka2vAne jJAnI pAse vinamrabhAve mArgadarzana levAya. "duHkhanI nivRttine sarva jIva icche che, ane duHkhanI nivRtti, duHkha jenAthI janma pAme che evA rAga, dveSa ane ajJAnAdi doSanI nivRtti thayA vinA, thavI saMbhavatI nathI." sukha-duHkhanuM kAraNa jIvanA pUrvakarma che, karmanuM kAraNa jIvanuM ajJAna che. ajJAnavaza rAga, dveSa, kaSAya Adi bhAvathI karma baMdhAya che. "satsaMga jevuM kalyANanuM koI baLavAna kAraNa nathI, ane te satsaMgamAM niraMtara samaya samaya nivAsa icchavo, asatsaMgatanuM kSaNe kSaNe vipariNAma vicAravuM, e zreyarUpa che." satsaMga = satno saMga. sat te potAnAM sahajasvarUpano saMga te mukhya che, gauNatAe satpuruSa, sadguru, satzAstrano saMga che. jIvane prathama gauNa sAdhanane sevavAnuM jarUrI che, yogyatA Avye mukhya evA nijasvarUpanAM saMgamAM asaMga thaIne rahevuM uttama che. je je sthAnako satsaMganAM che, paNa loka dRSTie manoraMjanarUpa pravartatA hoya to bahu upakArI thatA nathI, mATe sAdhake sAvadhAnI rAkhavI ghaTe che. AraMbha-samAraMbha satsaMganA sthAnamAM na hovA ghaTe. AE4848 prazAbIja + 211 @CKCK: @
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ je je prakAre AtmA AtmabhAva pAme che te prakAra dharmanAM che. AtmA je prakAre anyabhAva pAme, te prakAra dharmarUpa nathI, anyarUpa che." dharmanAM ArAdhanamAM anekavidha sAdhano che. te badhA moTApuruSoe prayojyA che ane upakArI che, paraMtu sAdhaka jIvonI prakRti aneka prakAre pravarte che, jethI darekane ekaja sAdhana anukuLa thAya nahIM. jene je sAdhana anukuLa thAya te seve, paNa AtmA AtmabhAvamAM sthira thato hoya to ja te upakArI sAdhana che. anya bhAvamAM-parabhAvamAM sarI jato hoya to yogya nathI. krodhAdi (krodha, mAna, mAyA, lobha) aneka prakAranAM doSo parikSINa pAmI gayAthI saMsAra tyAgarUpa dIkSA yogya che athavA to koI mahatupuruSanAM yoge yathAprasaMge tema karavuM yogya che. te sivAya bIjA prakAre dIkSAnuM dhAraNa karavuM te saphaLapaNAne prApta thatuM nathI." saMsAratyAgarUpa dIkSA grahaNa karavAno bhAva koI kAraNe thaI Ave to sAdhake A vacana vicAravA khUba jarUrI che.AgamAM ke anya koI saMjogavasAta, jarUrI vairAgya dazA AvyA vagara Avo nirNaya yogya nathI. vairAgya vinA tyAga Takato nathI. kaSAyabhAvo atyaMta maMda thayA hoya ane yogya satupuraSa-AtmajJAnI puruSanI nizrA hoya to ja A vAte sAdhake nirNaya karavo yogya che. "karelA karma bhogavyA vinA nivRtta thatA nathI ane nahIM kareluM evuM kiMI karmaphaLa prApta thAya nahIM." lokokita paNa kahe che ke "kare te bhogave' A nyAyasaMgata vAta che, koInAM karma koI bIjo bhogave tema banavuM saMbhavita nathI. ajJAnavaza bolAtuM hoya ke gharaDAMnAM puNyathI sAruM thayuM. ane koInA pApe ame du:khI chIe" A vAta nyAyasaMgata nathI. mAnatA-bAdhAthI duHkha jatuM rahetuM hoya to karmano siddhAMta siddha thato nathI. viveka rAkhavo jarUrI che. nI&iiTane prazAbIja * 212 base
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ je-je kALe je-je prArabdha udaya Ave te-te vedana karavuM e jJAnI puruSonuM sanAtana AcaraNa che ane te ja AcaraNa amane udayapaNe varte pUrvakarma (zubha ke azubha) samaya pAkya udayamAM AvIne je-te prakAre phaLa Ape che ane pratyeka jIva te bhogave che - vede che. A aphara siddhAMta karyataMtrano sanAtana che. zrImadjI pote evI ja avasthA samatAbhAve vedana karI rahyA che. pratikuLa vedana jaldI cAlyuM jAya ke anukuLa vedana banI rahe tevuM jJAnI svapna paNa icchatA nathI, A ja temanI mahattA che. %e0%i prazAbIja *13 jatidiSTi
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-81 zrImadajIno tatvabodha-9 0000000000000000000 zrImadjInAM dehadhAraNa karyAnAM 26mAM varSamAM vyakta thayelA temanAM bodhavacanonI vicAraNAM A pAThamAM karIzuM. vartamAna kALane viSe jo koI paNa jIva, paramArthamArga ArAdhavA. icche to avazya ArAdhI zake, kemake dukhe karIne paNa A kALane viSe paramArthamArga prApta thAya che, ema pUrvajJAnIonuM kathana che." paramArthamArga arthAta mokSamArga. sarvajIvo mATe sadAkALa khullo ja che, te koI kALe baMdha thato nathI. lokavAyakA evI che ke A kALamAM mokSamArganI prApti thAya nahIM. AvuM sAMbhaLatA evo vicAra thaI Ave che ke jIva eka dravya che ane kALa paNa eka dravya che. kALa dravya karatA jIva dravya vadhu baLavAna che tema zAstro thakI jaNAya che tyAre kALa dravya jIvane mokSamArga prApta thavAmAM aMtarAya-bAdhA kare te banavA joga nathI. vaLI kALa dravya jaDa che, jIva cetana che, zuM jaDa cetanane A prakAre avarodhe tema bane ? nI&iiTane prazAbIja * 214 base
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ vastutaH jIve vadhu baLavAna puruSArtha karavo paDe tevuM A kALanuM svarUpa che tema svIkAravuM paDe, kema ke AtmajJAnI puruSo ke je jIvone mokSamArgamAM pravartavAnI preraNA ane baLa Ape teno yoga ati alpa, durlabha che. mArga sarvathA baMdha hoto nathI. je jIvo bAhyakriyA (eTale dAnAdi ane zubha vyavahArakriyAne utthApavAmAM mokSamArga samaje che te jIvo zAstronA koI eka vacanane aNasamajaNabhAve grahaNa karIne samaje che." mokSamArgamAM nizcaya ane vyavahAra banne apekSAo samajavAnuM jarUrI che. ekAMta draSTi nyAya yukta banatI nathI. mATe to vItarAga bhagavAne anekAMta dRSTi ApI che. bALajIvo-sAdhako bAhyakriyAmAM joDAIne thoDI yogyatA meLavIne nizcayamArgane samajavAnuM karI zake che, sIdhu ja nizcayamArga samajavAnuM ghaNuM kaThaNa che. Ama viveka karavo ghaTe che. e kharuM che ke mAtra bAhyakriyA jIvane mokSanuM kAraNa banI zake nahIM, paraMtu pAtratA mATe bAhyakriyA koI prakAre upakArI che tema svIkArIne kramathI AgaLa vadhatuM rahevuM te yogya che. nizcaya rAkhI lakSamAM, sAdhana karavA soya." "ocho pramAda thavAno upayoga e jIvane mArganAM vicAramAM sthiti karAve che ane vicAra mArgamAM sthiti karAve che." je jIvane Atmahita karavAno saMkalpa thayo che, rUci che, pravartana paNa kare che te jIve pramAda na thAya tevI sAvadhAnI rAkhavI khUba jarUrI che. pramAdavaza keTalIkavAra thoDuM je prApta thayuM hoya temAM ja te saMtoSa mAnIne rokAya jAya tema bane che ane pariNAme prApta thayeluM paNa gumAvI de che. upayoga pUrNa jAgRtapaNe varte tenI kALajI levI jarUrI che. "punarjanma che - jarUra che. e mATe huM anubhavathI hA kahevAmAM acaLa %e0%i prazAbIja *25 hajatAdiSTi
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyAre jIvanI nityatAno svIkAra karAto hoya tyAre punarjanmano paNa svIkAra karavo rahyo, kema ke jIvAtmA je-te dehano koI samaye tyAga kare che (mRtyu pAme che) te sahaja anubhavamAM Ave che. to te jIva deha choDIne kyAM gayo ? zuM pratyeka jIvano mokSa thAya che tema mAnI zakAya ? kyAMkathI Avyo che ane kyAMka jAya che. jyAre-jyAre te jyAM gayo tyAM-tyAM teno te punarjanma ja che, tema samajavuM. "deha te AtmA nathI, AtmA te deha nathI... dehano jonAra jANanAra evo AtmA dehathI bhinna che, arthAtu deha nathI." A bhedajJAna che. bhrAMtithI dehamAM svapaNAnI mAnyatA jIvane anAdithI cAlI Ave che. pariNAme deha ane dehanAM saMyogamAM AvatA jaDa-cetana padArtho pratye jIvane mohabhAva rahe che. bhinnatA bhAse to dehabhAva chUTI jAya ane AtmA AtmabhAvamAM raheto thAya. jagata pratye sAkSIbhAva pragaTa thAya. "dIkSA le to tAruM kalyANa thaze evA vAkya tIrthaMkaradeva kahetA nahotA. teno hetu eka e paNa hato ke ema kahevuM e paNa teno (jIvano) abhiprAya utpanna thavA pahelA tene dIkSA ApavI che; te kalyANa nathI." A kALanAM munioe A vAta lakSamAM levA jevuM che. jIvane svataMtra nirNaya levA mATe avakAza Apavo jarUrI che. doravAya jaIne nirNaya le to pariNAme, je vItarAgatA pragaTavAnuM jarUrI che te kadAca nahIM thAya. svanirNayamAM jIvano nirdhAra baLavAnapaNe varte che. AtmA je padArthane tIrthaMkare kahyo che, te ja padArthanI te ja svarUpe pratIti thAya, te ja pariNAme AtmA sAkSAta bhAse tyAre tene paramArtha samyakatva che, evo zrI tIrthakarano abhiprAya che." - zrImadjIe AtmasiddhizAstramAM paramArtha samaktinuM svarUpa gAthA111mAM lakhyuM che te trIjA prakAranuM utkRSTa samakti che. AvuM samakti hAiakI prajJAbIja *216 a t 9
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAnanI prAptinuM kAraNa bane che. AtmA jevo che tevo spaSTa anubhavamAM Ave, vedanamAM Ave ane temAM pariNAme kRtakRtyatA anubhavAya, zAMti ane AnaMdanuM vedana thAya te paramArtha samakti prAptinuM pramANa che, tema samajAya che. ghaNAM prakAre jIvano vicAra karavAthI, te jIva AtmArUpa puruSa vinA jANyo jAya evo nathI.'' arUpI ane atindrIya evo AtmA koI rUpI padArthanAM dRSTAMte to samajAya nahIM ane indrIyothI paNa jANI zakAto nathI, chatAM teno anubhava, pratIti, vedana avazya thaI zake che, paraMtu Ama thavA mATe je puruSane evI sthiti prApta thaI hoya te ja anya jIvane te AtmAno yathArtha paricaya karAvI zake che. "saMsAra spaSTa prItithI karavAnI icchA thatI hoya to te puruSe (jIve) jJAnInAM vacana sAMbhaLyA nathI; athavA jJAnInAM darzana paNa teNe karyA nathI, ema tIrthaMkara kahe che.'' sAdhaka-mumukSue apakSapAtapaNe potAnuM ja Atma nirikSaNa-parikSaNa karavAthI potAnI bhUmikA samajAya tevuM che. satpuruSano saMga, oLakha ane zraddhA jene paNa prApta thaI hoya tene saMsAra pratye udAsInatA AvyA vinA rahe nahIM. "jenI pAsethI dharma mAgavo, te pAmyAnI pUrNa cokasI karavI e vAkyane sthira cittathI vicAravuM." dharma prAptino hetu mokSanI prAptino hoya che. sAmAnya bhautika padArtha kharIdavAmAM paNa cokasAI rAkhatA hoIe to A to amUlya, alaukika padArtha levo che to cokasI anivArya samajavI ghaTe. NAKE prazAbIja + 217 parava
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ "AtamabhAvanA bhAvatA, jIva lahe kevaLajJAna re.'' A vacana A varSamAM munizrIne - prabhuzrIne lakhI ApeluM che. teno vistArathI vicAra agAu lakhAI gayo che jethI tenI punarUkti na karatA eTaluM ja vicAramAM Ave che ke anyabhAvathI jIve nivRtta thaIne AtmabhAvamAM niraMtara rahevAno puruSArtha karatA rahevAthI kevaLajJAna A kALamAM paNa pragaTe tevuM che ja che. 8488 prazAbIja + 218/4CKGK: (r)
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-8 2 - 0 zrImadbhuno tattvabodha-100 zrImadjIe 27mAM varSamAM paramArthamArganAM keTalAka rahasya kholyA che. "koI paNa jIvane kaMI paNa parizrama devo, e aparAdha che ane temAM mumukSujIvane tenA artha sivAya parizrama devo e jarU2 aparAdha che." AtmArthe jemanI pravRtti mukhyapaNe rahetI hoya temanI aMtaravRtti A prakAre hoya che, te potAnuM sAMsArika kArya jAte ja karatA hoya che - koI paNa jIvane parizrama thAya tema varte ja nahIM. koI mumukSune to koI paNa prakAre parizrama Ape ja nahIM. hA, mumukSunAM kalyANanAM hetue kyAreka tevuM pravartana karavAmAM Ave tema bane kharuM. Ama hetunI spaSTatA hoya che. sAcA guru ziSyane paNa, potAne arthe parizrama Ape nahIM. A prakAre jo guru na varte to koI prakAre navo RNAnubaMdha saMsAravRddhinuM kAraNa, koI prakAre bane, jemAM bannenAM Atmahitane hAni thavAnuM bane. ha4848 prazAbIja + 219 JCKCK: @
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramAdane tIrthaMkaradeva karma kahe che ane apramAdane tethI bIjuM eTale akarmarUpa evuM AtmasvarUpa kahe che." jIvAtmA-sAdhakajIva bahirAtma dazAmAM, svarUpanuM vismaraNa karIne, je kiMI paNa pravRtti karato hoya to te jJAnInI dRSTie pramAda che ane AvI pravRtti karmabaMdhanuM kAraNa bane che. jIvAtmA sva-Atma dazAmAM jAgRta paNe rahIne, bAhya pravRtti kare to paNa karmabaMdhana thAya. AvI pravRtti udayavaza hoya che, icchAe karI thatI nathI. "jJAnI puruSane paNa prArabdha karma bhogavyA vinA nivRtta thatA nathI ane abhogavya nivRtta thavAne viSe jJAnIne kaMI icchA nathI." jJAnI-satupuruSanuM A vilakSaNa ciMtavavA jevuM che. prArabdhakarma samabhAve bhogavIne karmathI mukta thAya che. bhogavyA vinA mukta thavAnuM svapna paNa icchatA nathI. A jJAnInI oLakha che. sarva duHkhathI mukta thavAno abhiprAya jeno thayo hoya, te puruSe AtmAne gavaSayo ane AtmA gaSavo hoya teNe yamaniyamAdika sarva sAdhanano Agraha apradhAna karI, satsaMgane gavaSavo, tema ja upASavo. satsaMganI upASanA karavI hoya teNe saMsArane upASavAno AtmabhAva sarvathA tyAgavo." je manuSya paribhramaNanAM mahAduHkhathI mukta thavA icche che, teNe sarva prathama nijaAtmasvarUpane zodhavA, anubhavavA mATe satsaMgane pradhAna mAnI sevavAnuM jarUrI che. japa-tapa AdI gauNa karavA ane satsaMgane saphaLa thavA arthe saMsArane bane teTalo gauNa karatA rahevuM yogya che. saMsArabaLa ghaTe to satsaMga saphaLa thAya. "mane ema lAge che ke jIvane mULa paNe jotA jo mumukSatA AvI hoya to nitya pratye tenuM saMsArabaLa ghaTyA kare." mumukSatAnuM eka vizeSa lakSaNa atre darzAvyuM che. mumukSune pUrva prArabdha nI&iiTane prazAbIja * 220 base
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusAra saMsAra hoya, saMpatti hoya, parivAra hoya, parigraha paNa bhale hoya paNa ekemAM tenI Asakti-mohabhAva na hoya. A badhu ho to bhale, na ho to paNa bhale, evo mumukSuno nirdhAra hoya ane Avo nizcaya saMsArabaLa ghaTavAnuM kAraNa bane che. pariNAme mumukSu UrdhvadazAne pAme che, mokSanI nikaTa jAya che. "vItarAgano kahelo parama zAMta rasamaya dharma pUrNa satya che, evo nizcaya rAkhavo, jIvanA anadhikArIpaNAne lIdhe tathA satpuruSanAM yoga vinA samajAtuM nathI, to paNa tenAM jevuM jIvane saMsAraroga maTADavAne bIjuM koI pUrNa hitakArI auSadha nathI, evuM vAraMvAra ciMtavana karavuM." saMsAramAM-jagatamAM anekavidha prakAre dharmanuM svarUpa kahevAyuM che ane ArAdhatuM jovAmAM Ave che, paraMtu je dharma sevavAthI jIva sarvakALane viSe mukta thAya te dharmane ja satyadharma kahI zakAya. Avo dharma vItarAga puruSa vinA yathArtha kahevAne koI samartha hoI zake nahIM. kema ke vItarAgI bhagavAnane koI pakSapAta nathI, apekSA nathI, hetu nathI, kevaLa utkRSTa jJAnadazAmAM sthita thaIne dharmabodhyo che. jenuM sevana paNa jIvane parama zAMti-samAdhinI anubhUti karAve che - tyAM zaMkA zI hoya ? AvA satya dharmanuM svarUpa samajavA mATe sapuruSano Azraya karavo. "anutpana evo A jIva tene putrapaNe gaNavo, ke gaNAvavAnuM citta rahevuM e sau jIvanI mUDhatA che." AtmA sadA sarvadA anutpanna che, ajara-amara che te jotA vahevArathI putrarUpe bhale saMyoga thayo hoya paNa te AtmA kadI putrarUpa thavo saMbhave nahIM. deha apekSAe bhale ho, mumukSue A vAta hRdayagata rAkhI prasaMgeprasaMge smaraNamAM lAvavAnuM ati jarUrI mAnavuM yogya che. badhAja saMbaMdho mATe Ama ja che. huM jANuM chuM. e mAruM abhimAna, kuLadharmane ame karatA AvyA chIe desktra prajJAbIja * 28 AijI8i
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kriyAne kema tyAgI zakAya evo lokabhaya, satpuruSanI bhakti Adine viSe paNa laukikabhAva ane kadApi koI paMcaviSayakAra evAM karma jJAnIne, udayamAM dekhI tevo bhAva pote ArAdhavApaNuM e Adi prakAra che, te ja anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha che." jIvane mokSamArga prAptimAM A badhA avarodhaka paribaLa che te vAta sAdhake lakSamAM rAkhI, AvA doSathI mukta thavAno nirNaya ane tadanusAra puruSArtha kartavya che. bIjA sAdhana pachI ja kAma lAge. "jyAM-jyAM A jIva janmyo che, bhavanA prakAra dhAraNa karyA che, tyAM-tyAM tathA prakAranAM abhimAna paNe varyo che." anaMtakALathI cAlyu AvatuM AvuM ajJAna nivRtta na thAya tyAM sudhI jIvane mokSa mArganI prApti ke puruSArtha thaI zake nahIM. "A AtmabhAva che, ane A anyabhAva che, evuM bodha bIja AtmAne viSe pariNamita thavAthI anyabhAvane viSe saheje udAsInatA utpanna thAya che ane te udAsInatA anukrame te anyabhAvathI sarvathA muktapaNuM kare che." jIvAtmA potAno svabhAva, svarUpa ane asaMgapaNAnuM vismaraNa karyAthI anya (52) bhAvamAM pravarte che ane te potAnI bhUla che tema samajIne svabhAvasvarUpamAM pAcho phare te mATe parasaMga ane parapadArtho pratye udAsInatA pragaTa karavAno yatna kare te jarUrI che. mahAvIra svAmInI pratimAnI vartamAnamAM bhakti kare, teTalA ja bhAvathI pratyakSa sadugaranI bhakti kare e bemAM hitayogya vizeSa koNa kahevA yogya che ?" jIvanAM vartamAna doSanuM nivAraNa jinapratimAnI sevA, bhakti AdithI thavuM saMbhave nahIM. pratyakSa sadUgurunI bhakti e kharo upAya che. mahAtmA gAMdhIjIe dakSiNa AphrikAthI zrImadjIne patro lakhI ne hAiakI prajJAbIja "222 tak
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArgadarzana meLavyuM hatuM te paikI eka prazna hato "mokSa zuM che ?" zrImadjIe uttara lakhyo hato te A mujaba che : "je krodhAdi (krodha-mAna-mAyA-lobha Adi) ajJAnabhAvamAM dehAdimAM AtmAne pratibaMdha che, tethI sarvathA nivRtti thavI te mokSa pada jJAnIoe kahyuM che, te sahaja vicAratA pramANabhUta che." mokSa eTale baMdhanothI mukti. jIvane karmabaMdha te baMdhana che. jeTalA aMze karmabaMdha ghaTe teTalA aMze muktino anubhava thAya ane sarvathA karmabaMdha TaLe to sarvathA mukti-mokSa anubhavamAM Ave. bIjo prazna karyo che, "Aryadharma te zuM ?" zrImadjI uttara Ape che, "AryadharmanI vyAkhyA karavAmAM sau potAnAM pakSane Aryadharma kahevA icche che... jJAnI puruSo to jethI AtmAne nija svarUpanI prApti thAya tene Aryadharma kahe che." Arya dharma arthAt satya dharma, koI moTA puruSanI sevA, pUjA vagere te moTA puruSanI vidyamAnatA na rahe tyAre maMdIro ke evA sthAnakomAM karavAmAM Ave che te vyavahAra dharma kahI zakAya. nizcayathI to Atmadharmane satyadharma mAnI zakAya ke je dharmathI jIvAtmA kyAreya paNa mokSa pAmI, janma-maraNathI mukta thAya. trIjo prazna evo che ke "abhaNane bhaktithI ja mokSa maLe kharo ke ?" zrImadjIno uttara A prakAre che : bhakti jJAnano hetu che, jJAna mokSano hetu che." jene akSarajJAna na hoya tene abhaNa kahevAmAM Ave che. paraMtu AvA jIvane ajJAnI kahI zakAya nahIM. jJAnaguNa to pratyeka jIvane, pratyeka avasthAmAM, gatimAM, dehamAM zAzvata che. mokSanuM kAraNa jJAna che. jJAnano artha AtmajJAna, zuddha ane sahaja nijasvarUpanuM jJAna. AtmA jevo che tevo ja jANavo te nI&iiTane prazAbIja * 223 base
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmajJAna che. AvuM jJAna jJAnamArga ArAdhavAthI paNa prApta thAya che ane bhaktimArga ArAdhavAthI paNa thAya che. bhaktithI jIvanAM aMtaraMga bhAvo nirmaLa thAya che, AA thAya che ane ahaMbhAva tema ja kaSAyabhAvo maMda thAya che. AvI dazA prApta thavAthI sarbodha te jIvAtmAmAM pariNAma pAmIne tene AtmajJAnanI prApti karAve che ane AtmajJAna mokSanuM kAraNa bane che. ApaNI paraMparAmAM AvA ghaNAM bhakto thayA che, vAliyo bhIla, vAlmiki maharSi thayA jeNe rAmAyaNa graMthanI racanA karI, kabira, mIrA, narasiMha, zabarI, hanumAna jevA bhakto akSarajJAnanI prApti vinA ja bhaktithI AvI siddhi meLavI zakyA che, te lakSamAM rAkhavA jevuM che. Araba ewollex 224_Balada
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-83 - 0 zrImadbhuno tattvabodha-11 parama kRpALudeva zrImadjIno bodha temanI vadhatI dazAnusAra aThyAvIsamAM varSe to bAre megha varasatA hoya tema jovA maLe che. "mumukSu jIvane eTale vicAravAna jIvane A saMsArane viSe ajJAna sivAya bIjo koI bhaya hoya nahIM. eka ajJAnanI nivRtti icchavI." jJAnIoe ajJAnane saMsAranuM kAraNa mAnyuM che. ajJAna eTale viparita jJAna. svabhAva choDIne, vibhAvamAM-parabhAvamAM jIvanuM pravartana te karmabaMdhanuM kAraNa che ane karmabaMdha saMsAranuM kAraNa che. jJAna thaye saMsAra nirAdhAra thaze. "sarva jIva AtmApaNe samasvabhAvI che. bIjA (52-anya) padArthamAM jIva jo nijabuddhi kare to paribhramaNadazA pAme che.'' pratyeka gatino, pratyeka jIva samasvabhAvI hovAnuM svAbhAvika che, jo ke A jJAna mAnavajIvone sahaja vicAratA samajAya tema che, anya jIvonI 484848 prazAbIja + 225 KAKOR:D
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ tevI yogyatA nathI. mAnavajIvo sva-52no bheda karavAnI buddhi dharAve che. paraMtu ajJAnano Azraya taje nahIM to samajAtuM nathI. pote tare ane bIjAne tAre te tIrthaMkarAdi pote tare nahIM ane bIjAne tArI paNa na zake te abhavya ke durvyavya jIva." saMsAra paribhramaNathI mukta thavuM ane anyajIvone mukta thavAno bodha Ape, sahAyaka bane te avasthA tIrthaMkaranI hoya che. pote tare paNa anya jIvone tAravAnuM ghaNuM karIne thaI zake nahIM te dazA kevaLI bhagavaMtonI hoya che, jo ke sarvajIvonI muktinI bhAvanA to temane paNa hoya ja. paraMtu kahevAtA ajJAnI guru to Dube ane DubADe tevA che. "koI paNa parapadArthane viSe icchAnI pravRtti che, ane koI paNa 525dArthanAM viyoganI ciMtA che, tene zrI jina ArtadhyAna kahe che." jIvAtmAne potAnA nijasvarUpa sivAya badhuja pa2padArtha che. AvA 525dArthanI jIva icchA kare ane viyoga thatA ciMtA kare tene zrI jina ArtadhyAna kahe che, je durdhyAna che, paribhramaNano hetu che. mokSamArgamAM pravRtti benI ghaTe che; eka jJAnI-AtmajJAnInI ane eka AtmajJAnImAM AzrayavAnanI, ema zrI jine kahyuM che." mokSanAM kAraNarUpa dharmapravRtti AtmajJAnI kare che athavA AvA AtmajJAnInAM niSThAvAna Azrita-sAdhako ja kare che. bAkI to bhrAMtigata, paraMparAgata kahevAto dharma sau koI sevatA jovAmAM Ave che paNa te mokSanuM kAraNa banatuM nathI. puNyanuM hoI zake. "mithyA jagata vedAMta kahe che te khoTuM zuM che ?'' jagata mithyA brahma satya AvuM kathana mahAtmAM zaMkarAcAryajInuM che, te sau jANe che. jIvane jagadIza paramAtmA) thavuM che temAM jo tene moTo avarodha hoya to te jagatano che. joke jagata pratye jIva Asakti na rAkhe ane OKBK8 prajJAbIja * 226 paravano
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgyabhAve jagatamAM rahyA thakI te jIva jagadIza thaI zake che. A apekSAe jagatane mithyA mAnyuM che. AtmajJAnIne jagata avarodharUpa thatuM nathI. A samAdhibhAva che. je prakAre baMdhanathI chuTAya te prakAre pravartavuM e hitakArI kArya che. bAhya paricayane nivRtta karavo e chuTavAno eka prakAra che." jIvane je kAraNathI baMdhana (karmanuM baMdhana) che te kAraNane jANe ane taje to karmabaMdha thAya nahIM. sarvaprakArano bAhya paricaya-saMbaMdha karmabaMdhanuM kAraNa saheje thAya che. sAdhaka sAkSIbhAve rahevAnI kaLA hastagata kare to ghaNuM karIne karmabaMdha thato nathI. "sarva kalezathI ane sarva duHkhathI mukta thavAno upAya eka AtmajJAna che. vicAra vinA AtmajJAna thAya nahIM ane asatsaMga tathA asatrasaMgathI jIvanuM vicArabaLa pravartatuM nathI." jJAnIo saMsArane ekAMte kalezamaya kahe che kema ke saMsAra kaleza ane anekavidha prakAre duHkhathI bharelo che. AvA saMsAramAM rahIne ja sAdhake mokSamArga ArAdhavAno che ane te mATe AtmavicAra thakI AtmajJAna karavAnuM che ane AtmavicAra thavAmAM satsaMga mukhya sAdhana che. "AraMbhaparigrahanuM alpatva karavAthI asahmasaMganuM baLa ghaTe che, satsaMganAM AzrayathI asatsaMganuM baLa ghaTe che." anAdinAM kusaMskAra ane vartamAnamAM ajJAnadazA hovAthI jIvane AraMbhaparigrahanI pravRtti sahaja thaI gaI che. satsaMganAM pariNAme jIva yathArtha jJAnano paricaya pAmI A doSathI mukta thaI zake che. AvI doSamukti paNa mokSanuM AMzika svarUpa che. svarUpanI zuddhi thAya che. jeTaluM AtmajJAna thAya teTalI AtmasamAdhi pragaTe." jIvane jema-jema ajJAna-viparItajJAna ghaTatuM jAya tema-tema AtmajJAna i%e0%e04 prazAbIja * 27 ATAiTa(r)i
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadhatuM jAya che. AtmajJAna, AtmasamAdhi arthAt nijasvabhAva-svarUpamAM sthiti thavAmAM mukhya kAraNa che ane svarUpamAM sthiti jeTalI vadhe teTalI mokSapadanI nikaTatA anubhavAya che. zrImadjIe mahAtmA gAMdhIjIne bIjA eka patramAM jaNAvyuM che ke : "anitya padArthano rAga rahevAthI tenAM kAraNe pharI pharI saMsAra paribhramaNano yoga rahyA kare che." anAdithI, nitya evA jIvane sadAya pudagalano saMyoga che. pudagalanI paryAya samaye-samaye badalAtI rahe che ane jyAre-jyAre jIva koI paryAya pratye rAga-Asakti karI pravarte che tyAre tyAre zubhAzubha karmabaMdha karIne paribhramaNa vadhArato rahe che. A ajJAna dazA che. AvA bodha vacananAM pariNAme pU. gAMdhIjI atyaMta aparigrahI thayA hatA. jJAnI puruSanAM caraNane viSe mana sthApyA vinA, e bhaktimArga siddha thato nathI." mokSapadanI prApti mATe traNa mArga zAstromAM darzAvyA che. jJAnamArga, kriyAyoga)mArga ane bhaktimArga. jemAM bhaktimArga saraLa che tevuM kathana jJAnIonuM che. bhaktimArganuM svarUpa samajIne ArAdhana thAya to saphaLa che. jenI bhakti karIe tenI AjJAmAM pUrNapaNe rahIne, mana sthira karIne ane vikalparahita thaIne bhakti thAya to ja bhakti saraLa che - saphaLa che. bhaktimAM samarpaNa thavuM te mukhya zarata che. bhajana, kIrtana, bhAvanA, stuti vagere rAgarAgINI ane vAMjItrothI loka raMjananuM kAraNa banatuM hoya to te bhaktinuM sAcuM svarUpa nathI. AtmA sauthI atyaMta pratyakSa che, evo parama puruSe karelo nizcaya te paNa atyaMta pratyakSa che." AtmAne potAnuM nijasvarUpa koI prakAre parokSa hovAno saMbhava nathI. pote potAthI dura-adazya kema karIne rahI zake ? Ama atyaMta pratyakSa che. nI&iiTane prazAbIja * 228
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapuruSanI dehadhArI dazAmAM paNa je pravRtti che tenuM sukSma avalokana karAya to temano nizcaya paNa pratyakSa bhAse che. AvA paramapuruSa dehadhArI chatAM pragaTa AtmArUpa dekhAya che. "AtmavIrya pravartAvavAmAM ane saMkocavAmAM bahu vicAra karI pravartavuM ghaTe che.' Atmahita-52mArthanI pravRttimAM AtmavIrya zUravIrapaNe pravarte te yogya che ane saMsAra pratyayI pravRttimAM saMkocathI pravarte te paNa yogya che. jIvAtmAno lakSa Atmahita sivAya anya koI paNa na hoya te mumukSutAnuM lakSaNa che, tema samajAya che. "sarva jIvanuM paramAtmApaNuM che emAM saMzaya nathI. paNa jyAM sudhI te svarUpa yathAtathya pragaTe nahIM tyAM sudhI mumukSu jijJAsu rahevuM te vadhAre sAruM che, te raste paramAtmapaNuM pragaTe che.' pratyeka jIvAtmA paramAtmAno aMza che, te vedAMta mArganI rIte vicAratA jIvamAM paramAtmapaNuM che ja. jainamatathI paNa je koI pa2mAtmasvarUpa thayA che te jIvAtmAnI dazAmAMthI ja thayA che. arthAt pratyeka jIvamAM 52mAtmAdazA zaktipaNe rahelI che ja. paraMtu karmanuM AvaraNa TaLIne pratyakSa-pragaTa thAya tene paramAtmA kahevuM te yogya che. evI dazA prApta thavA mATe sat jijJAsu, mumukSu thavuM. "jagatanAM sarva padArtha karatA je pratye sarvotkRSTa prIti che, evo A deha te paNa du:khano hetuM che to bIjA padArthomAM sukhanA hetunI zuM kalpanA karavI.' AtmAne je dehano saMbaMdha che. temAM atyaMta prIti hoya che. jo ke deha paNa AtmAne saMyoga saMbaMdhe che, svAbhAvika saMbaMdha nathI. Avo deha jarA, roga, Adi duHkharUpa anubhavAya che to pachI dehanA AdhAre rahelAM anya svajana, saMpatti AdimAM sukha kema hoya ? 8488 zAbIja + 229 pararao
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ "rAgadveSAdi vicAronuM uddabhava thavuM te jIve pUrvopArjita karelAM karmanAM yogathI che. vartamAnakALamAM AtmAno puruSArtha kaMI paNa temAM hAni vRddhimAM kAraNarUpa che." koIpaNa jIva svabhAvathI rAgI ke dveSI nathI, vibhAvathI che. pUrva upArjita karma udayamAM AvatA, ajJAnavaza jIva tyAM rAga ke dveSa karI karmabaMdha kare che. paraMtu jJAna upayoga ane jAgRtapaNe rahIne tyAM sAkSIbhAve varte to rAga-dveSa karavAnuM TALI zake che ane te karmabaMdhathI paNa bacI jAya che. vartamAna puruSArtha nirNAyaka che. vicAravAnane deha chUTavA saMbaMdhI harSaviSAda ghaTe nahIM." jIvane deha sAtheno saMbaMdha saMyogathI che - svabhAvathI nathI. baMne dravya sarvathA bhinna che. eka nathI. ane jyAM saMyoga che tyAM viyoga nizcayathI che ja tevo bodha jene thayo che te vicAravAnuM kahevA yogya che. AvI dazAmAM je jIva che tene deha tyAga viSe koI prakAre harSa-zoka saMbhave nahIM. harSa-zoka to ajJAna dazAnuM svarUpa che - pariNAma che. tema samajavuM yogya lAge che. zrImadjIe A aThyAvIsamAM varSamAM eka adbhuta lekha lakhyo che, jemAM mokSa prAptino sahaja ane saraLa mArga samajAvyo che : "sahaja svarUpe jIvanI sthiti thavI tene zrI vItarAga mokSa kahe che. sahajasvarUpathI jIva rahita nathI, paNa te sahaja-svarUpanuM mAtra bhAna jIvane nathI. je thayuM te ja sahajasvarUpe sthiti che." aneka dharmamata, darzana, zAstro ane dharmaguruo A kALamAM mokSanAM upAya anekavidha prakAre batAve che. koI jJAna mArganI to koI yogamArganI to vaLI koI bhaktimArganI mukhyatA kahe che. koI japa, tapa, kriyAkAMDa, homahavana, dAna-puNya, sevA-pUjA ane tIrthayAtrA ke tIrthasthApanA vagerenuM mahattva darzAve che. zrImadjIe A badhI bAbatone gauNa mAnI che ane mukhyatA jIvAtmAne svarUpamAM sthira thavAnI kahI che. jIvAtmA svasvarUpamAM sthira thayAthI nI&iiTane prazAbIja * 230 base
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ vibhAvamAM jaI zakato nathI ane tethI karmabaMdhathI bacI jAya che. sattAgata karmanI nirjarA paNa saheje thAya che. zrImadjIe 25mAM varSamAM eka vacana evuM lakhyuM che ke : "game te kriyA, japa, tapa ke zAstravAMcana karIne paNa eka ja kArya siddha karavAnuM che; te e ke jagatanI vismRti karavI ane sanAM caraNamAM rahevuM." A baMne vacanonI saMdhi karatA saheje samajAya che ke bAhya kriyAkAMDa vagere mokSanuM sIdhu kAraNa banatuM nathI. jIva zubhabhAvamAM AvI zake che ane sArI gatinuM kAraNa banI zake che. ane paraMparAe mokSanuM kAraNa thaI zake che. A mArga lAMbo che. TUMko mArga to jagatanI vismRti ane saMtunija zuddhAtmA)mAM lIna thavuM te che. zrImadjIe potAnAM dehatyAganAM samaye chelluM vacana kahyuM : huM mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." A vacana uccArAyA pachI kevaLa mauna thayA, samAdhibhAvamAM pUrNa jAgRta chatAM acetana dazArUpa dehane sthira karyo, sarva saMgathI saMpUrNa nivRtta thayA. nirvikalpa dazAmAM pAMca kalAka rahIne pUrNa samAdhibhAve deha choDI dIdho. A avasthAnuM mumukSue vAraMvAra smaraNa karI ciMtavana-nididhyAsana karavuM ati zreyakArI bane tema che tema nizaMka lAge che. dhanya che A AtmadazAne. vaMdana ho, vaMdana ho. nI&iiTane prazAbIja * 231 base
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha- 84 - 0 zrImadbhuno tattvabodha-12 722~~~~~~~~~~~~~~~~ ogaNatrIsamAM varSamAM zrImadbhue be mahAna padya racanA jagatane bheTa dharI che, (1) mULa mArga(mokSa mArga) ane (2) AtmasiddhizAstra. uparAMta eka patra(6 80) mahAvIra janmadina caitra suda-13, 1952. zrI saubhAgabhAI vagerene paNa ghaNAM patro lakhAyA che te prathama joIzuM. jema che tema AtmasvarUpa jANyuM tenuM nAma, samajavuM che. tethI upayoga anya vikalparahita thayo tenuM nAma zamAvuM che.'' anaMtakALa thayA, je Atmatattva jANyuM nahotuM, te tattva jema che, temaja yathArtha svarUpamAM jANyuM te kharAM arthamAM samajavuM kahevAya. kema ke samajavA jevuM A eka ja tattva che, nija svarUpa che, bAkInuM samajavuM paNa A tattvane samajavA puratuM ja kAmanuM che. Atmatattva yathArtha jANyAthI vikalpa sarva samAya jAya che, tethI te dazA samAya gayAnI che. pariNAme anya sarva padArtha saMbaMdhI Asakti-rAga chuTI jAya che. 84848 prazAbIja + 232 KAKOR+(r)
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ "AtmahetubhUta evA saMga vinA sarva saMga mumukSu jIve saMkSepa karavo ghaTe che, kemake te vinA paramArtha Avirbhata thavo kaThaNa che." AtmakalyANanA heturUpa saMga te satsaMga che. tenuM sevana to mumukSuno sozvAsa che. mumukSatAno prANa che. satsaMga vinA mokSamArganuM uddaghATana - prApti kayA prakAre thavI ghaTe ? AtmArtha sivAya, zAstranI je je prakAre jIve mAnyatA karI kRtArthatA mAnI che, te sarva zAstrIya abhinivezaahaMkAra) che." dharmazAstro jIvAtmAne AtmakalyANano hetu che, zAstrono upayoga e arthe ja thavo yogya che. paraMtu ghaNAM jIvo thoDuM ghaNuM zAstravAMcana karI pote anusaravAnuM choDIne anyane bodha ApavAnuM karatAM jovAmAM Ave che, A zAstrIya abhiniveza ahaMbhAvane poSe che. sarva prakAranAM bhayane rahevAnAM sthAnaka evA A saMsArane viSe mAtra eka vairAgya ja abhaya che." jJAnIo saMsArane bhayarUpa kahe che. je vicAratAM yogya lAge che. koI jIvAtmA bhayarahita jovA maLato nathI. rogano, jarAno, mRtyuno, mukhya bhaya uparAMta rUpa, dhana, svajano, sattA, zarIrabaLa vagere badhAM ja anitya hovAthI tenAM viyogano bhaya paNa rahe ja che. jIvane jo A vAta barAbara samajAya to nirbhayatA mAtra vairAgya dazAmAM hovAnuM pratIta thaze. parapadArtha pratyethI rAga chUTI jAya te vairAgya che. "asaMga evuM AtmasvarUpa satsaMgane yoge sauthI sulabhapaNe jaNAvA yogya che. emAM saMzaya nathI." cAre gatimAM bhaTakato jIvAtmA kyAreya paNa saMgarahita thato nathI. dehano saMga, parivArano saMga, padArthono saMga niraMtara rahyA kare che. chatAM tattvadRSTie pratyeka jIva asaMga che. paNa tenuM bhAna jIvane nathI. A abhAna nI&iiTane prazAbIja * 233 base
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA mAtra satsaMganAM yoge ja dUra thaI zake che ane potAnuM yathArtha AtmasvarUpa bhAnamAM Ave che, saheje samajAya che. jyAM sudhI jIvane tathArUpa AtmajJAna na thAya, tyAM sudhI AtyaMtika baMdhananI nivRtti na hoya emAM saMzaya nathI." koIpaNa dehadhArI jIvane vartamAnamAM karmanuM baMdhana che ja. jo Ama na hoya to dehamAM rahevApaNuM paNa na hoya. AvA baMdhanathI jeNe chuTavuM che, teNe yathArtha AtmajJAna - nijasvarUpanuM jJAna pragaTAvavuM paDe ja. "bhUta bhaviSya jANavuM enuM nAma kevaLajJAna che evI vyAkhyA mukhyapaNe zAstrakAre kahI nathI. jJAnanuM atyaMta zuddha thavuM tene kevaLajJAna jJAnI puruSoe kahyuM che." jaina sAMpradAyika paraMparAmAM traNe kALanuM, traNe lokanuM, pratyeka padArthanuM ane tenI pratyeka paryAyanuM jJAna jene varte che te jJAnane kevaLajJAna kahe che. zrImadjI lakhe che ke zAstrakAroe AvuM to zAstromAM lakhyuM nathI. sarvathA ajJAna(viparIta jJAna) rahita je kevaLa jJAnadazA jene varte che te dazAne kevaLajJAna kahyuM che. zrI Atmasiddhi zAstranI gAthA-113mAM paNa zrImadjIe Ama ja lakhyuM che : "kevaLa nijasvabhAvanuM, akhaMDa varte jJAna; kahIe kevaLajJAna te, deha chatAM nivaNa." jarA vivekathI vicAratA paNa A vAta samajI zakAya che ke je parapadArtha jIvane kyAreya koI paNa avasthAmAM AtmahitanuM kAraNa banI zake tema nathI, te padArtho ane tenI koIpaNa paryAya viSenuM jJAna prApta karavAno hetu zuM ? AtmajJAnI puruSonI vItarAga dazAno vicAra karIe to saheje samajAya che ke AvI nirarthaka jJAnanI prApti mATe kadI paNa puruSArtha kare ja nahIM. hA, e kharuM che ke nirAvaraNa-kevaLajJAna dazAmAM, AvuM padArthanuM jANapaNuM saheje raheluM hoya che, paraMtu te mATe puruSArtha na hoya. i iimAM prajJAbIja 234 bad 9.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadjIe A varSamAM je adUbhUta patra lakhyo che temAM : "mumukSu jIvonuM kalyANa karavAne mATe ame kalpavRkSa ja chIe." "A viSamakALamAM parama zAMtinA dhAmarUpa ane bIjA zrI rAma athavA zrI mahAvIra ja chIe, kema ke ame paramAtma svarUpa thayA chIe." samasta Agama zAstro ke dharmagraMthomAM koI mahAtmAe potA saMbaMdhamAM AvuM vyakta karyuM hoya tema jovAmAM AvatuM nathI. sujJa manuSya niSpakSapAtapaNe, nirAgrahIpaNe ane sAMpradAyika rAgabuddhithI mukta thaIne A vacano vicAre to ja A vacanono marma lakSagata thAya tema che. prathama A puruSanI nirAgI avasthAne lakSamAM levI ghaTe che. bIjuM, temanI tIrthaMkaradevo pratyenI niSkAma bhaktine lakSamAM levI ghaTe che. trIjI, temanI jagatanAM jIvo pratye asIma karaNAM Thera Thera jovA maLe che te lakSamAM levuM ghaTe che. cothuM jIvana paryaMta jemaNe koI pada, pratiSThA ke padArtha pratye saheja paNa spRhA rAkhI nathI e vAta paNa lakSamAM levI ghaTe che. ATalI vAta lakSamAM rAkhIne niSpakSapAtapaNe vicAratA A vacano yathArtha bhAsavAnuM thaze. ATaluM khullu lakhavAnuM zaurya kyAMya jovA maLatuM nathI. je AtmadazA, A lakhANa karyuM tyAre anubhavAtI hatI tene gopavyA vagara pragaTa karI che. Ama chatAM saMsArI jIvono saMdeha dUra karavA vadhumAM lakhyuM ke : "A aMtara anubhava paramAtmapaNAnI mAnyatAnAM abhimAnathI udbhavelo lakhyo nathI, paNa karmabaMdhanathI duHkhI thatAM jagatanAM jIvonI parama kAruNyavRtti thavAthI, temanuM kalyANa karavAnI tathA teno uddhAra karavAnI niSkAraNa karaNAM e ja A hRdayacitAra pradarzita karavAnI preraNAM kare che." TUMkI dRSTivALA, AgrahothI baddha, sAMpradAyika rAgathI gherAyelA ane A puruSanI aMtaraMga avasthAthI aparicita loko A vAtane A vacanane nyAya ApI zakaze nahIM. vaLI AvA vacano lakhIne jagatanAM jIvo pAsethI temanI kaMI apekSA hoI zake ? eTalo vicAra to jarUra karavo joIe. nI&iiTane prazAbIja * 235 base
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvana paryata je puruSa jinAjJAmAM rahIne pravartI che teno aMtara Azaya samajavAnuM karavuM ghaTe che. temAM paNa kalyANa che. "huM dehAdi svarUpa nathI, ane deha, strI, putradi koI paNa mArA nathI, zuddha caitanyasvarUpa avinAzI evo huM AtmA chuM, ema AtmabhAvanA karatA rAgadveSano kSaya thAya che." saMsAra paribhramaNanuM kAraNa jIvanAM karma che ane karmabaMdhanuM kAraNa rAgadveSa che, kaSAya che, ajJAna che. ATalI vAta lakSamAM rAkhIne potAnuM svarUpa upara mujaba ciMtavavAthI rAgAdi sarva doSathI mukta thavAya che, pariNAme paribhramaNano aMta Ave che. mokSa pAme che. manuSya dehanuM jaina ane bIjA badhA mArgamAM vizeSapaNuM kahyuM che, te satya che, paNa jo tethI mokSa sAdhana karI zakAya to ja tenuM vizeSapaNuM ane amUlyapaNuM che." mAnavadeha to karma saMyoge saheje prApta thayo che, tethI kAMI tene mokSanI prApti thAya tema banavA joga nathI. mAnavapaNuM, manuSyatva vagere prApta karI yogyatA vadhAravI paDe. mahApuruSonAM mArge jAte cAlavuM paDe. yathArtha puruSArtha niSThAthI ane dhIrajathI karavo paDe. ane karmabaMdhananAM sarva kAraNo samajapUrvaka tyAgavA paDe. uparAMta pUrvakarmanI nirjarA mATe jJAnIe bodhelA mArgane sevavo paDe to ja mAnavadehanuM sArthakya karI zakAya. bAkI to pazu samAna ja gaNAya. "jaina darzananI rItie jotA samyakdarzana ane vedAMtanI rItie jotA kevaLajJAna amane saMbhave che. jainamAM kevaLajJAnanuM svarUpa lakhyuM che, te ja mAtra samajAvuM muzkela thaI paDe che." jaina darzana samyaku jJAnane, darzanane kevaLa jJAnanuM kAraNa mAne che. vedAMta Adi AtmasAkSAtkArane kevaLajJAna kahe che. apekSAe baMne vicAra yogya che. samyaka jJAna-darzana e kevaLajJAnano ja aMza che. bIjarUpa che te bIja phaLavAna iAiZA prazAbIja * 236 booki8i
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaI kevaLajJAna vRkSarUpa dhAraNa kare che. A vAta to jaino paNa svIkAre che. sukSma vicAra joIe. sarvathA svAbhAvapariNAma te mokSa che. saddaguru, satsaMga, satzAstra, saddavicAra ane saMyamAdi tenAM sAdhana che." mAnavajIva sadehe mokSa dazAmAM sthiti karI zake che. maryA pachIno mokSa sarvathA mokSa che. sadehe mokSa te AMzika mokSa che. baMnemAM Atma avasthA sarakhI che. sadehe mokSa dazA sarvathA mokSadazAnI prAptinuM nizcita kAraNa che tema samajAya che. zrImadjIe A varSamAM je mahAna-amUlya padyanI racanA karIche te paikI prathama "mULa mArganI racanA che ane bIjI Atmasiddhi zAstranI racanA che. baMne racanA vacce mAtra paMdara divasano AMtaro che. baMne racanAmAM mokSamArga sAdI-sIdhI, saraLa bhASAmAM kahyo che. vaLI kevaLa Atma-anubhavano nicoDa vyakta thayo hovAthI sarva jIvane hRdaya sparza karAve tevI zaktithI bharapura che. mULamArga kAvyamAM saMkSepamAM mokSa mArganuM svarUpa kahyuM che. samyakajJAna(AtmajJAna), samyak darzana (AtmasvarUpanI zraddhA) ane samyaka cAritra (AtmasvarUpamAM ramaNatA-sthiratA) A traNe ekarUpa thatA mokSa padanI prApti karAve che. ane A traNenI prApti saddagurunAM upadezathI ane jIvanI yogyatAthI thaI zake che. Ama mokSa prAptino saraLa upAya darzAvyo che. AtmasiddhizAstra to anupama zAstra che. je vAta mULa mArgamAM saMkSepa lakhI che teno vistAra A zAstramAM karAyo che. jIvanAM doSa, doSa nivAraNano upAya, jJAna, vairAgyanuM svarUpa, saddagurunuM svarUpa, mumukSunuM svarUpa, AtmAnuM svarUpa, karmabaMdhanuM kAraNa, mokSanuM kAraNa ane siddhapadano lakSa vagere viSayonI viSad carcA karI che. saMpradAyamAM pravartatA dharmaguruo pAsethI A kALamAM iakbe prajJAbIja *237 views
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATalI viSad carcA thatI jovAmAM AvatI nathI. ane jIvane zAstro vAMcavAsamajavA kaThaNa che. bhASA, lIpI vagere ane pAribhASika zabda jJAnano abhAva jIvane nirAzA tarapha laI jAya che. tyAre A zAstra jIvone mArganI samaja, saraLatAthI Ape che, te keTalo moTo upakAra thayo che ? mArgane atizaya TUMko chatAM yathArtha bodhyo che. A puruSa ane A zAstra (Atmasiddhi)no upakAra koI prakAre bhulI zakAya tema nathI. mumukSu A zAstrano puro lAbha laI AtmakalyANa sAdhe temAM A puruSano moTo rAjIpo che ane e ja upakArano prati upakAra mAnIne vartavuM hitakArI che. vizeSa to kahyuM jAya tema nathI. * 8488 prazAbIja * 238 Basavaro
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-85 0 zrImadjIno tatvabodha-13 (o 0000000000000000000 zrImadjIe 30 mAM varSamAM apUrva avasara nAme kAvya racanA karI che jemAM jaina darzana anusAra guNa sthAnake mAnavajIvanI dazA uttarottara vadhatI hoya che te kevI hoya tenuM adabhata darzana che. ane chelle siddhapada prAptinI bhAvanA suMdara-sacoTa karI che. keTalAMka zrI saubhAgabhAI uparanAM patro tattvasabhara lakhAyA che. tema ja paMcAstikAyanuM varNana keTalAMka lekhamAM A varSe thayuM che. lokanI dRSTine jyAM sudhI A jIva vame nahIM tathA temAMthI aMtavRti chUTI na thAya tyAM sudhI jJAnInI dRSTinuM vAstavika mahAsya lakSagata na thaI zake emAM saMzaya nathI. jenuM paramArthane viSe ArAdhana che tevAM mumukSu-sAdhake prathama lokalAjalokaSTi tajavI paDe ane jeNe tema karyuM che te vAstavika paramArtha pAmIne mukta thayA che. jJAnIno samAgama to ghaNAM jIvone thato jovAya che, paraMtu hA8i4 prajJAbIja * 239 base
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanuM sAcuM oLakha thavuM ane dharmano marma jJAnI pAsethI prApta thavA mATe, laukika dRSTi tajavI jarUrI che. eka ja padArthane jovAnI dRSTi jJAnI ane ajJAnInI sadAya bhinna hoya che. "laukika kAraNomAM adhika harSa-viSAda mumukSu jIva kare nahIM." saMsAramAM zubhAzubha prasaMgo dareka mAnavajIvane piracayamAM AvatA ja rahe che. mumukSu sAkSIbhAve rahIne prasaMgamAM varte che. "dehanuM yathArtha svarUpa prathamathI jANI, tenuM mamatva chedIne, nijasthiratAne athavA jJAnInAM mArganI yathArtha pratIti pAmyA che. te ja jIva te maraNakALe zaraNasahita chatAM ghaNuM karIne pharI deha dhAraNa karatA nathI.'' jIvane dehano saMyoga sarvakALe pUrvakarmanAM kAraNe ja maLe che. mAnavajIva dehanI anityatA ane pUrvakarma anusAra dehamAM thato zAtA-azAtAno yathArtha vicAra karI, nizcaya dRDha kare to krame karI dehanuM mamatva chuTatuM jAya ane samAdhi maraNa pAmI mukta thAya che. "AraMbha tathA parigrahanI pravRtti Atmahitane ghaNAM prakAre rodhaka che." pratyeka saMsArI mAnavajIvone AraMbha-parigrahano yoga thato ja hoya che, te samaye temAM rAga-moha karI te saMsAra vadhAre che. sAdhaka to sadAya sAvadhAna hoya, te dRSTAbhAve pravarte to saMsAra TUMko thaI zake che. A prakAre Atmahita karI zake che. sAvadhAna rahe nahIM, to paribhramaNa che ja. "nirvikalpa sthiti lAvavI, AtmasvabhAvamAM ramaNatA karavI, mAtra dRSTAbhAve rahevuM, evo jJAnIno ThAma ThAma bodha che.'" je jJAnInAM bodha-upadezane kartavya mAnI ArAdhe che tenAM vikalpo tvarAthI samAI jAya che, Atmahitano lakSa rahe che ane saheje dRSTAbhAve raheto thAya che. jene jJAnInAM vacanamAM zraddhA nathI te vikalpothI dorAya che, ane Atmahita cukI jAya che. AtmAno lakSa paNa chUTI jAya che. NKAKE prazAbIja * 240 54AKAK(r)
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ jevuM siddha bhagavAnanuM AtmasvarUpa che, tevuM sarva jIvonuM AtmasvarUpa che. te mATe bhavya jIvoe siddhatvane viSe rUcI karavI." Atmadravya to samasta jIvonuM ekasamAna ja che. pAMce gatimAM A avasthA sarvakALane viSe che. jeo vartamAna siddhapadamAM bIrAje che. te sau koI kALe ApaNAM jevA dehadhArI ja hatA. je siddhapadane icche che teNe karmarahita thavAne mATe jJAnIno mArga sevavo te upAya che. upAya sevatA, sadAya siddhapadano lakSa rAkhavo. sarva kALamAM A upAya thaI zake che. A kALamAM AvA padanI prApti-aprAptino vicAra tajI devo. kahevAya che ke jevI mati tevI gati. A vAta khoTI nathI. "jIvane mokSamArga che, nahIM to unmArga che." jIvAtmA potAnA svabhAvamAM rahe tyAM sudhI te mokSa mArgamAM che. svabhAva choDIne vibhAva-anyabhAvamAM rahe te unmArga che. "kALanAM doSathI apAra zrutasAgarano ghaNo bhAga visarjana thato gayo ane biMdumAtra athavA alpamAtra vartamAnamAM vidyamAna che." zrata alpa rahyA chatAM, matamatAMtara ghaNAM chatAM, samAdhAnanAM keTalAka sAdhano parokSa chatAM, mahAtmA puruSonuM kvacitva chatAM, he Aryajano, samyakudarzana, zratanuM rahasya evo paramapadano paMtha, AtmAnubhavanA hetu, samyakacAritra ane vizuddha AtmadhyAna Aje paNa vidyamAna che." "mokSamArganI prApti thAya che, paNa vartamAnamAM mokSamArgano viccheda che, ema ciMtavavuM joItuM nathI." pratyeka dharmamatanAM pUrvanAM mULa zAstro ghaNAM aMze nAza pAmyA che. alpa mAtrAmAM bacyAM che. to paNa vartamAne mokSa thavAmAM te paNa puratA che. nirAza thavA jevuM nathI. mokSa puruSArtha karatAM rahevuM. yathArtha bhaktithI paNa vagara zAstra jJAna pragaTa thAya che. ghaNAMe te prakAre pragaTa karyuM che. nI&iiTane prazAbIja * 24 base
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ "sarva duHkhano AtyaMtika abhAva ane parama avyAbAdha sukhanI prApti e ja mokSa che. ane te ja paramahita che." mokSa eTale mukti, baMdhanathI mukti, jIva rAga, dveSa, kaSAya ane ajJAnathI mukta thAya to sadehe mokSasukhano anubhava kare, maryA pachInAM mokSanI kalpanA sAdhakane upakArI nathI. deha chatAM nirvANanI dazAno lakSa rAkhIne AtmasvarUpamAM sthira thavAno abhyAsa kartavya che. satata aMtarmukha upayoge sthiti e ja nigraMthano paramadharma che. eka samaya paNa upayoga bahirmukha karavo nahIM e nigraMthano mArga che." jenI mohanI-rAganI graMthI kSaya pAmI che te nigraMtha che. bahirmukhatA mohanarAgamAM vRddhi thavAmAM sahAyaka paribaLa che. tema samajAya che. keTalAka rogAdi para auSadhAdi saMprApta thaye asara kare che kema ke te rogAdinAM hetano karmabaMdha paNa tevA prakArano hoya che." "nivRtta thavA yogya te rogAdi saMbaMdhi karmabaMdha na hoya to tenA para auSadha AdinI asara thatI nathI. athavA auSadha Adi prApta thatA nathI ke samyaku auSadhAdi prApta thatA nathI." jyAM deha che tyAM roga paNa temAMja chupAIne rahyo che. samaya Avye pragaTa thaI vedana karAve che. roganuM kAraNa je te jIvanuM pUrvanuM azubhakarma che. karmabaMdha aneka prakAre thAya che, karmanI sthitino kALa paNa kSaNika che. nitya nathI. auSadha lIdhAthI roga mukta thavAya che ja evuM paNa nathI. thavAya paNa kharuM, na paNa thavAya, athavA yogya auSadha samayasara maLe ke na maLe, A badhuM ApaNAM anubhavamAM Ave che. e jotAM je te jIvanI pUrvakarmanI prakRti ane sthiti ane baLavAna ke zithila udaya anusAra nimittarUpa auSadha pariNAma Ape che. eka ja prakAranA rogamAM, eka ja prakAranuM auSadhanuM sevana chatAM eka jaldI sAjo thAya, bIjo lAMbA samaye thAya, trIjo maraNa pAme, A ApaNAM sauno anubhava che. mukhyatA karmabaLanI che. mokSano hetu jene mukhya nI&iiTane prazAbIja * 242 vieikes
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ che teNe pUrvakarmanAM udayarUpa vedana sahI levuM ja uttama che. AtmabaLa maMda hoya ne ArtadhyAna thatuM hoya to ja auSadha levuM ane ArtadhyAnathI bacavuM. paraMtu auSadha nirdoSa, nirAvadya levuM. muni ke mumukSu baMnee A viveka karavAnuM yogya che. zrImadjInA paramasakhA, paramArthasakhA zrI saubhAgabhAIno A varSamAM dehAMta thayo che. te dehAMta saMbaMdhI AgotarI jANa temane ane zrImadjIne paNa hatI. zrImadjIe temane samAdhi maraNa thavAmAM sahAyakArI thAya tevAM chevaTanAM traNa patro lakhyA chepratyeka mumukSane preraNA thavAmAM ati upakArI che. keTalAka vacana ApaNe vicArIe : "sarva anyabhAvathI AtmA rahita che, kevaLa ema jene anubhava varte che te mukta che. bIjA sarvadravyathI asaMgapaNuM, kSetrathI asaMgapaNuM, kALathI asaMgapaNuM ane bhAvathI asaMgapaNuM sarvathA jene varte che te mukta che." jIvAtmA potAnAM svabhAvamAM lIna thAya che tyAre anyabhAvathI mukta rahe che. svabhAva te AtmabhAva che, te sivAya sarvabhAva te anya bhAva che. koI paNa parapadArtha, parasaMyoga ke te pratyenI jIvanI Asakti kevaLa karmabaMdhanuM kAraNa bane che. ane te sarva pratye asaMgabhAva mokSanuM kAraNa bane che. jo ke parapadArtha-padravya vagereno saMyoga jIvane pUrvakarmanAM pariNAme thato hovAthI te saMyoga ke viyoga tenA vazamAM nathI, paraMtu sAkSIbhAve, draSTA banIne te varte to karmabaMdhathI bace che. karma nirjarAnuM paNa kAraNa che. "koIne arthe vikalpa nahIM ANatA asaMgapaNuM ja rAkhazo. jema jema sapuruSanAM vacana temane pratItimAM Avaze, jema jema AjJAthI asthimijA raMgAze, tema tema te te jIva AtmakalyANane sugamapaNe pAmaze. ema niHsaMdehatA zrI saubhAgane dehatyAga nikaTa che te jaNAI AvyAthI parivAra pratye temano paramArthika bhAva hato ke e loko AtmakalyANamAM ruci karIne varte. nI&iiTane prazAbIja * 243 vieikes
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAta zrImadjIne lakhelI jema zrImadjIe e vikalpa paNa choDI - asaMga thavAno upadeza karyo ane lakhyuM ke je te jIvane puruSa ane temanAM vacanamAM pratIti thAya tyAre ja tene paramArtha ruci saMbhave che, mATe Avo vikalpa paNa tyAgavo jarUrI che. "sarva jIva pratye, sarva bhAva pratye akhaMDa ekarasa vItarAga dazA rAkhavI e ja sarva jJAnanuM phaLa che." Ama samAdhimaraNanuM rahasya vItarAga dazA che tevo nizcaya zrI saubhAgane karAvI bahu bahu upakAra karyo che. dhanya che AvA niSkAma karUNAzIla AtmajJAnI puruSane ane dhanya che tenAM AvAM sat jIjJAsu Azrita mumukSune. ApaNAM e saune vaMdana ho. Araba veuolex * 244 Balada
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-86 (0 zrImadajIno tatvabodha-14 (6) 0000000000000000000 zrImadjInAM 30 varSa sudhInAM kALa paikI zrI saubhAga sAthenAM samAgamano je lagabhaga sAta varSa rahyo te have samApta thayo. zrI saubhAgane zrImadjIe lakhelA patro sauthI vadhu - 250 jeTalAM zrI rAjacaMdra graMthamAM prakAzita thayA che. ATalA badhA patro anya koIne lakhAyA nathI. vaLI A badhAM ja patro paramArtha mArganAM rahasyothI bharapura che. zrImadjIne paNa zrI saubhAga eka vizrAMtirUpa lAgyA che. zrI saubhAganAM viyoga pachI zrImadjIe potAnA AyuSyanAM chellA cAra varSamAM pramANamAM thoDA ja patro lakhyA che. te sucave che ke zrImadjInuM hRdaya zrI saubhAga pratye jeTaluM khulyuM teTaluM bIje khulatuM nathI. be mahApuruSonuM koI pUrvanuM RNAnubaMdha jANe ke samApta thayuM. mumukSu jagata upara zrI saubhAgano A prakAre nimitta kAraNarUpa moTo upakAra che. je kadI vismaraNa thavA yogya nathI. pharI pharI A mahAtmAne vaMdana ho, vaMdana iakbe prajJAbIja *245 views
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31mAM varSamAM zrImadjIe keTalAMka vacano lakhyAM che te paikI thoDA vacano lakSamAM Ave che te joIe : kheda nahIM karatAM zuravIrapaNuM rahIne jJAnIne mArge cAlatA mokSapATaNa sulabha ja che." koI paNa jJAnInA A bodhelA mArga upara cAlavuM-puruSArtha karavo te kaThaNa to che ja. jene A mArge cAlavuM che tenAmAM niSThA, zraddhA ane dhIraja hovAnuM jarUrI che. vaLI pUrva karmano koI vipAka paNa mArgamAM avarodhaka banI zake che, tene oLaMgI javAnuM sAhasa paNa joIe. A badhuM jeNe prathamathI ja prApta karyuM hoya tene mArga sulabha che. lakSa prApti mATe dhIraja joIe. pratikULatA Avye kheda na thavo ghaTe. "mumukSupaNuM jema dRDha thAya tema karo." ghaNI yogyatA-pAtratAthI mumukSu thavAya che. mumukSu sAdhaka che. sAdhanAno mArga kaThaNa hoya che. mokSano lakSa che jeno evA mumukSue dhIrajapUrvaka AgaLa vadhatAM rahevAthI vizeSa guNavRddhi thAya che. sadAcAra, saraLatA, kaSAyonI maMdatA, jJAnInI AjJA pratye daDhatA, ane pramAdano tyAga jevA guNo, mumukSune tenAM lakSanI prApti thavAmAM anivArya samajavA jarUrI che. zrAvaka karatA paNa mumukSu vadhu yogyatAvALo hovo joIe e apekSAe mumukSu zabda prayojyo che. dehathI bhinna svapaprakAzaka parama jyoti svarUpa evo A AtmA, temAM nimagna thAo. he, Aryajano aMtarmukha thaI, te AtmAmAM ja raho. to anaMta apAra AnaMda anubhavazo. kiMcit mAtra paNa grahavuM e ja sukhano nAza che. sarvotkRSTa zuddhi tyAM sarvotkRSTa siddhi." dharmadhyAnanAM ghaNAM sAdhano zAstromAM kahyAM che, jemAM ghaNAMkharAM bAhya sAdhana che. bAhya sAdhana ghaNuM karIne puNyanuM kAraNa bane che, jenAM pariNAme sArI gati maLe che. keTalAka AMtarika sAdhana che, temAMnuM mukhya sAdhana asaMgatatA ane aMtarmukhatA che. A mokSanuM kAraNa bane che. jagatanAM padArtho iAiZA prazAbIja 246 booki8i
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane saMbaMdhonuM vismaraNa karI sAdhaka aMtarmukha thaIne tvarAe mokSano adhikArI bane che. bAhya sAdhana paNa aMtaraMga sAdhananuM kAraNa banI zake che, paNa te mATe sAdhaka jAgrata hovo ghaTe. asaMgatA mATe para padArthonI Asakti choDavI ja rahI. A badhuM karyAthI uttarottara AtmA nirmaLa thAya che, zuddha thAya che. jeTalI zuddhi teTalI siddhi che. zrI saubhAganAM sAthI-satsaMgI evA zrI DuMgarazIbhAI sAyalAmAM ja rahetA hatA. e baMnee zrImadjI sAthe pratyakSa samAgama sArI peThe karyo hato ane patro dvArA paNa ghaNAM samAdhAna prApta karI zakyA hatA. A DuMgarazIbhAIne zrI saubhAganAM samAdhi mRtyunI chevaTanI dazA najare joyAthI vairAgya deDha thayo ane zrImadjI pratye niSThA-bhakti baLavAna thaI hatI. DuMgarazIbhAInuM AyuSya samApta thavA AvyuM che tema jANIne zrImadjIe temane samAdhimaraNa thAya tevo patra(833) lakhyo che te joIe. "deha pratye jevo vastrano saMbaMdha che, tevo AtmA pratye jeNe dehano saMbaMdha yathAtathya dITho che, myAna pratye talavArano jevo saMbaMdha che tevo deha pratye jeNe AtmAno saMbaMdha dITho che, abaddha spaSTa AtmA jeNe anubhavyo che, te mahApuruSone jIvana ane maraNa baMne samAna che." "sarvathI sarva prakAre huM bhinna chuM, eka kevaLa zuddha caitanyasvarUpa, paramotkRSTa, aciMtya sakhasvarUpa mAtra ekAMta zaddha anubhavarUpa huM chuM. tyAM vikSepa zo ? vikalpa zo ? bhaya zo ? kheda zo ? bIjI avasthA zI ? huM mAtra nirvikalpa zuddha, prakRSTa zuddha paramazAMta caitanya chuM. huM mAtra nirvikalpa chuM. huM nijasvarUpa upayoga karuM chuM. tanmaya thAuM chuM. zAMtiH zAMtiH zAMtiH" A prakArano patra vAMcI-sAMbhaLIne zrI DuMgarazIbhAI potAnAM svarUpamAM nimagna thaI, sarva saMbaMdho pratyethI nivRtta thaI, sarva spRhA tajIne ekaja divasarAtamAM dehatyAgIne, samAdhipUrvaka uttama gatine prApta thayA. zrImadjIe paNa lakhyuM, "samAdhi sahita dehamukta thayA." dhanya che AvA jJAnInI niSkAma karuNAne, ane tenAM Azritane. nI&iiTane prazAbIja * 247 base
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ "dehAdi saMbaMdhI je puruSo harSa-viSAda karatA nathI te puruSo pUrNa dvAdazAMgane saMkSepamAM samajyA che." AtmA ane deha saMbaMdhamAM jemane nizcayarUpa bhedajJAna pratyeka kSaNe varte che tene deha pratye game tevI zAtA ke azAtAnAM prasaMge paNa kiMcita mAtra harSa-zoka thato nathI. gaNadhara bhagavaMtoe je dvAdazAMgI(bAra aMga)nI racanA karI che. teno sAra paNa AvI AsaMgadazA prApta thavI te che. "he jIva A klezarUpa saMsArathI nivRtta thA, nivRtta thA." zrImadjIe jagatanAM sarva jIvo pratye ati karuNA thaI AvatA, A bodha vacana lakhyuM che teno mahimA jIvane thAya ane saMsAra pratyethI tenI Asakti chuTI jAya, vairAgya bhAva baLavAna thato jAya ane saMsAra pratyenI koI paNa spRhA na rahe to pachI tene A saMsAramAM rokanAruM koNa che ? anekAMta dRSTithI samasta jagatane jotAM evA jJAnIo ekAMte klezarUpa A saMsArane mAne che-bodhe che teno marma sat jIjJAsu saheje samajI zake tema che. jJAnInuM vacana mithyA hoya nahIM. * ICC prazAbIja = 248 Basavaro
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-87 - zrImadbhuno tattvabodha-15 222~~~~~~~~~~~~~~~~ zrImadjIe 32mAM varSamAM patra vyavahAra alpa rAkhyo jaNAya che. jijJAsAbaLa, vicArabaLa, vairAgyabaLa, dhyAnabaLa ane jJAnabaLa vardhamAna thavAne arthe AtmArthI jIvane tathArUpa jJAnIpuruSano samAgama vizeSa karI upAsavA yogya che.'' sAdhakane mokSamArganAM ArAdhanamAM A pAMce baLanI jarUra che. jenI prApti AtmajJAnI ane paramazruta saMpanna jJAnInAM yoge saMbhave che. che." jo tame sthiratA icchatA ho to priya athavA apriya vastuomAM moha na karo, rAga na karo, dveSa na karo." AtmasvarUpamAM-AtmasvabhAvamAM sthira thavA A vacana upakArI che. vaLI A asaMgatA prApta thavAnuM kAraNa che. rAga-dveSa saMsA2nuM kAraNa che. "he, Arya, dravyAnuyoganuM phaLa sarvabhAvathI virAma pAmavArUpa saMyama 84848 prazAbIja = 249 KAKOR+(r)
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra anuyoga paikI sUkSma ane rahasyamaya dravyAnuyoga che. jemAM sukSma tattva vicAra che. jene te pariName te saMyamanI ArAdhanAM saheje kare che. AvA sAdhaka tvarAe mokSapadanAM adhikArI bane che. "amuka niyamamAM nyAyasaMpana AjIvikAdi vyavahAra te pahelo niyama sAdhya karavo ghaTe che." gRhasthadazAmAM jene dharma ruci thaI che, teNe sarvaprathama A niyama nyAyasaMpanna AjIvikAno niyama levAnuM jarUrI che. A sadAcAranuM mukhya aMga che. sadAcAra dharmamArganuM prathama sopAna che. te samajavuM ghaTe che. "A duSamakALamAM satsamAgama ane satsaMgapaNuM ati durlabha che, tyAM parama-satsaMga ane parama asaMgapaNAno yoga kyAMthI chAje ?" paMcamakALa, duSamakALa, kaLikALa ema keTalAMka prakAre A kALanI oLakha jJAnIo Ape che ane badhAM A kALane duSama kahe che - kaThaNa kahe che. A kALamAM jIva dharmadhyAnanI pravRtti paNa muzkelIthI karI zake che. AvA kALamAM koI pUrvano ArAdhaka jIva mokSamArga ArAdhavAnuM kare to tene parama satsaMga jarUrI chatA yoga maLavo kaThaNa che. satsaMga cAra prakAre samajAya che. (1) dharma graMthonuM vAMcana-vicAra gRhastha dazAmAM hoya te pahelo sAdhAraNa satsaMga che. (2) jijJAsu-sAdhakane AtmajJAnI nigraMthanI nizrAmAM tattvacarcA thAya te asAdhAraNa satsaMga. (3) vItarAgI tIrthakara-kevaLInAM yoge tattvavicAra thAya te parama satsaMga ane hajI nijaAtmasvarUpamAM layalIna thavAya te sarvotkRSTa satsaMga kahI zakAya. PLACAVA vaulx * 250 B&&A:&
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-88 0 zrImadjIno tattvabodha-16 0 tetrIsamAM varSamAM zrImadjInAM dehe ghaNuM karIne asvasthatArUpa rogavyAdhino udaya hato, jo ke AtmasvasthatA purepurI hatI. keTalAka vacano vicAravA jevA che. A duSamakALamAM satsamAgamano yoga paNa ati durlabha che, tyAM paramasatsaMga ane parama asaMgapaNAno yoga kyAMthI bane ?" bhautika padArtho ane svArthavRttinAM mAnavajIvonI bolabAlA atizaya jovA maLe che tyAM satsamAgama mATe paNa jIvane rUci ane samaya maLato. nathI. to pachI paramasatsaMga ke asaMgatAno yoga to kyAM zodhavo ? A kALamAM AtmajJAnI puruSono viraha bahudhA rahe che. Ama jANIne satujIjJAsu mumukSue vadhu sAvadhAna rahI, vadhu parizrama levo paDe. anaMta avyAbAdha sukhano eka ananya upAya; svarUpamAM sthira thavuM te ja che." hAiakI prajJAbIja *25 take
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ satasukhanI prApti arthe nijasvarUpamAM niraMtaranI sthiti karavI e upAya che, bAkI jagatamAM kyAMya sukha nathI. "jJAnInA vAkyanAM zravaNathI ullAsita thato evo jIva, cetana, jaDane bhinna svarUpe yathArthapaNe pratita kare che, anubhave che, anukrame svarUpastha thAya jaDa-cetana pudgala ane jIva) parasparanAM saMgamAM anAdithI che. jIva A saMganAM yoge potAnuM bhinnapaNuM visarI gayo che. baMne ekarUpa mAnato thayo che. A pAyAnI bhUla che te jJAnInAM vacanothI lakSamAM Ave che, vicAra karatA pratIti thAya che, sUkSma vicAranAM pariNAme anubhavamAM Ave che. A bheda jJAna che. akasmAta zArIrika azAtAno udaya thayo che, ane te zAMta svabhAvathI vedavAmAM Ave che." samasta saMsArI jIvo karmavasAt zAtA-azAtAno udaya anubhavyA ja kare che. jemAM mukhyapaNe to azAtAno ja udaya anubhavAya che." zrImadjIne saMgrahaNI nAmano roga ekAeka dehamAM pragaTa thayo. zarIra kSINa thavA lAgyuM. pUrvanuM azubhakarma udayamAM Avyu che. Ama chatA AtmabaLathI svastha AtmadazAmAM che. chevaTa sudhI rahI zakyA che. vedanIya karma samAdhibhAvamAM rahIne bhogavyuM che. AvI vikaTa avasthAmAM paNa niSkAma karuNAMthI temanAM Azrita mumukSuone chevaTa sudhI paramArthamArgano bodha karatA ja rahyA. munizrI laghurAja svAmIne eka patramAM lakhe che ke : "bIja vAvyuM che tene khotarazo nahIM. te saphaLa thaze." samaktinuM bIja munizrInAM AtmAmAM pote ropeluM che. tenI kALajI levA jaNAvyuM che. dhIraja choDIne khotaravArUpa kriyA karavAthI bIja niSphaLa thAya che tevo lakSa karAvyo che. iakbe prajJAbIja *252 views
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ "huM zarIra nathI, paNa tethI bhinna evo zAyaka AtmA chuM, tema nitya zAzvata chuM. A vedanA mAtra pUrvakarmanI che, paNa mAruM svarUpa nAza karavAne te samartha nathI, mATe mAre kheda kartavya nathI ema AtmArthInuM anuprekSaNa hoya.'" jene samAdhi maraNanI bhAvanA che teNe A vacano saMpUrNapaNe AtmasAt karI, nityaprati smaraNamAM lAvIne dehathI bhinnatAno abhyAsa karavAnuM jarUrI mAnavuM. A kharA svarUpamAM AtmabhAvanA che. "ciMtita jenAthI prApta thAya te maNine ciMtAmaNi kahyo che, e ja A manuSyadeha che ke je dehamAM, yogamAM AtyaMtika evA sarva duHkhanA kSayanI ciMtatA dhArI to pAra pADe che." jJAnIo mAnavadehane ratnaciMtAmaNinI upamA Ape che te evA arthamAM che ke jIvane saMsAra paribhramaNa karavuM hoya to te paNa karAvI zake che ane mokSa joIe to te ApI zake tevI A mAnava deharUpa sAdhanAnI kSamatA che. vicAra kartavya che. "upazama ja je jJAnanuM mULa che te jJAnamAM tikSNa vedanA parama nirjarA bhAsavA yogya che." zArIrika vedanA, upazamabhAvamAM (samatA-samAdhibhAvamAM) rahIne vedavAmAM Ave to pUrvakarmanI nirjarAnuM kAraNa bane che. ArtadhyAna karavAthI paNa vedanA ghaTatI nathI te jJAna vicAre Atmahita arthe umazama bhAvamAM rahevuM te kalyANakArI che. * 8488 prazAbIja = 253 Basavaro
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-89 0 zrImadbhuno tattvabodha-17 0 zrImaddanA AyuSyanuM chellu 34muM varSa mAtra pAMca mAsa ane pAMca divasanuM ja rahyuM. ATalA samayamAM munizrI ane anya mumukSuo pratye thoDA patro lakhyA che. uparAMta rAjakoTamAM lagabhaga chellA 45 divasa rahevAnuM thayuM te daramyAna eka aMtima saMdezarUpa kAvya racanA karI te adbhuta racanA che. lokasaMjJA jenI jiMdagIno dhruvakAMTo che te jiMdagI game tevI zrImaMtatA, sattA ke kuTuMba parivArAdi yogavALI hoya to paNa te duHkhano hetu che. AtmazAMti je jiMdagIno dhruvakAMTo che, te jiMdagI game to ekAkI ane nirdhana, nirvastra hoya to paNa parama samAdhinuM sthAna che." parama vairAgyabhAva pragaTa karAve tevA A amulya vacano che. jIvanamAM game teTalI zAtArUpa avasthA hoya te paNa aMte to kevaLa duHkharUpa ja che. kema ke karmabaMdhano AvI avasthAmAM vizeSa avakAza che. paraMtu vairAgya sabhara jenuM jIvana vyatita thAya che tene mokSa nikaTa che. 84848 prazAbIja + 254 KAKOR+(r)
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ dehatyAgatA pUrve (17 divasa pahelA) svavRtAMta vyakta karyo temAM dehamAM pArAvAra vedanA chatA je samabhAva, samAdhibhAvamAM saheje rahI zakatA hatA te tarapha IzAro karatA jaNAvyuM ke : je svarUpa che, te anyathA thatuM nathI eja adbhuta Azcarya che, avyAbAdha sthiratA che. prakRti udayAnusAra kaMIka azAtA mukhyatve vedI zAtA pratye." AtmasvarUpamAM upayoga eTalo gADha sthira thayo che ke udayAnusAra zarIranI pIDA pratye lakSa jato nathI. azAtAnuM vedana paNa zAtArUpa mAnIne nirvikalpa samAdhibhAvamAM rahevAno puruSArtha paNa sahaja banI gayo che. chevaTanI kAvya racanA dehatyAga pahelAnA 11mAM divase karI che, temAM je sAdhaka-yogI anaMta sukhasvarUpa mokSane icche che tene uddezIne A racanA thaI che tema bAhyathI jotA lAge che, paraMtu tevA koI yogIpuruSa e samaye paricayamAM to hatA nahIM. te jotA A bodha paNa potA pratye ja thayo jaNAya che. sAdhanAnAM keTalAka sthAnako batAvyA pachI chevaTe sAdhakanI traNa bhUmikA batAvI ane chellI utkRSTa sAdhaka dazA A prakAre batAvI che : "nahIM tRSNA jIvAtaNI, maraNayoga nahIM kSobha; mahApAtra te mArganAM, parama yoga jitalobha." utkRSTa sAdhakadazAmAM jene jIvavA mATe moha ke tRSNA rahetI nathI, tema ja maraNa nikaTamAM jANIne jarA paNa kSobha pAmatA nathI. Avo sAdhaka mokSa mArgano mahAna pAtratAvALo che, jene mokSano paNa lobha nathI, kevaLa nijasvarUpastha dazAmAM ja ramaNatA karavAmAM rasa che. Avo paramayogI mahAtmA A kALamAM jovA, jANavA ke anubhavamAM Ave te adbhuta, parama AzcaryarUpa ghaTanA che. kAvya racanAnuM samApana karatA eka gAthAmAM samasta saMsAranuM svarUpa saMkSepamAM A prakAre jaNAvyuM che. iakbe prajJAbIja *255 views
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ "upaje moha vikalpathI, samasta A saMsAra; aMtarmukha avalokatA, vilaya thatAM nahi vAra." mAnavajIva game te mata, saMpradAyanA avalaMbane dharmadhyAna karato hoya, te dareke A parama satya samajavuM ja rahyuM ke samasta saMsAra-paribhramaNanuM kAraNa mULamAM eka ja che ane te che jIvano parapadArtha pratyeno mohabhAva. mohabhAva evo to gADha che ke bhalabhalA munione paNa chUTavo ati duSkara che. to paNa moha chUTyA vinA mokSa mATe koI paNa puruSArtha niSphaLa ja che. jainamata anusAra cauda guNasthAnakonI yAtrAmAM bAramAM guNasthAnakanA aMta sudhI A moha sarvathA chuTato nathI ema kahyuM che te ja mohanuM baLavAnapaNuM siddha kare che. paraMtu pa. pu. deva zrImadjIe atyaMta sahelo-saraLa upAya batAvI dIdho, gAthAnAM bIjA caraNamAM ke.... "aMtarmukha avalokatA, vilaya thatA nahi vAra." AtmA potAnAM nijasvarUpamAM, nijasvabhAvamAM sthira thavAno prayatna kare, aMtarAtmA pratye dRSTi kare, svasaMvedana pAme eTaluM ja basa che. koI vrata, tapa, japa AdinI paNa tene AvazyakatA nathI. svarUpamAM sthira thavAmAM koI rokanAruM nathI, koIne puchavAnI jarUra nathI, koInI sahAya levAnuM jarUrI nathI. jagatanAM sarvasaMyogI jaDa-cetana padArtho uparathI upayoga pAcho vALI svasvarUpamAM te upayogane joDI de te puratuM che. nirAlaMbI thaIne svapuruSArtha vaDe A kArya siddha karavAnuM che, samaje to saraLa che. %e0%i prazAbIja *256 jaTiTi9i
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-90 - 0 zrImadbhunuM manomaMthana-1 zrImadbhue muMbaImAM vyApAra arthe lagabhaga 20mAM varSe 2hevAnuM karyuM ane lagabhaga 10 varSa vepAramAM pravRtta rahyA hatA. te daramyAna peDhI upara besIne kAryabhAra saMbhALatA rahyA. A pravRtti karatA sAthe roja-baroja thoDo avakAza maLye potAnI noMdhapothI (DAyarI) rAkhelI temAM manamAM uddabhavatA vicAro lakhatA rahetA. A noMdha pothIo - traNa noMdhapothIo maLI AvelI ane temAMnI badhI noMdha zrI vacanAmRta (zrImad rAjacaMdra) graMthamAM atyaMtara pariNAma avalokana evA zirSaka heThaLa mukavAmAM AvI che. 52mArtha saMbaMdhI bhAre manomaMthana karyAMnuM A noMdhamAM jovA maLe che. sAdhakane khUba upayogI thAya tevA paramArthika viSayonI carcA-vicAraNAM jovA maLe che. te paikI thoDA aMzonuM avalokana ka2vA jevuM lAge che : pratyeka padArthano atyaMta viveka karI A jIvane tenAthI vyAvRta karavo ema nigraMtha kahe che. nirmaLa evuM A cetana anya saMyoganAM tAdAtmyavat adhyAse potAnA svarUpano lakSa pAmatuM nathI.'' 84848 prazAbIja + 257 KAKOR+(r)
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavajIvo potAnAM cetana svarUpa AtmAne visarI gayA che jenuM kAraNa parapadArtha pratye potApaNAMnI-mamatvanI mAnyatA che. sarva pa2padArtha pratyenI A mAnyatA tajI de to svarUpano lakSa thAya. je puruSa A graMthamAM sahaja noMdha kare che, te puruSa mATe prathama sahaja te ja puruSa lakhe che... te kaMIka pAmyo paNa che, ane pUrvano parama mumukSu che, chellA mArgano niHzaMka jijJAsu che." zrImadda potA viSe ja prApti thayAnuM ane vizeSa ucca dazAnI prAptinAM mArganI gADha jijJAsA hovAnuM jaNAve che. "dravyathI - huM eka chuM, asaMga chuM, sarvabhAvathI mukta chuM. kSetrathI - asaMkhyAta nijaavagAhanA pramANa chuM. kALathI - ajara, amara, zAzvata chuM. svaparyAya pariNAmI samayAtmaka chuM. bhAvathI - zuddha caitanyamAtra nirvikalpa chuM." dhyAnamAM sthira thaI A prakAre AtmabhAvanAM bhAvavAthI mAnavajIva sarva padravyathI sa2LatAthI Asakti rahita thAya che. "zarIrane viSe AtmabhAvanA prathama thatI hoya to thavA devI, krame karI prANamAM AtmabhAvanA karavI, pachI indrIyomAM AtmabhAvanA karavI, pachI saMkalpavikalparUpa pariNAmamAM AtmabhAvanA karavI, pachI sthira jJAnamAM AtmabhAvanA karavI. tyAM sarvaprakAranI anya-AlaMbanarahita sthiti karavI." jIvAtmAne potAnAM nijazudra svarUpano anubhava karavA mATe A adbhuta prakriyA, kramabaddha batAvI che. zarIra-deha sivAya tamAma parapadArtho pratyenI Asakti choDavAnuM sarvaprathama karavAnuM che. pachI zarIranAM aMga, upAMga, indriyo, zvAsocchvAsa, manamAM uThatA vikalpo kramathI tajI devA arthAt Asakti choDI devI ane huM kevaLa jJAna svarUpa AtmA chuM tevo bhAva dRDha karatA javuM, chelle sarva AlaMbana (deva, guru, zAstra) paNa visArIne nijasvarUpamAM sthira thavA ICC prazAbIja = 258 pararao
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhyAsa karavo, te upAya che. yathArtha AtmabhAvanA bhAvavAnI A sacoTa paddhati che, tema lAge che. A sarva vibhAvayoga maTyA vinA amAruM citta bIjA koI upAya saMtoSa pAme ema lAgatuM nathI." svabhAva-nijabhAva choDIne AtmAno upayoga jyAM paNa, jyAre paNa joDAya che te vibhAvamAM ja joDAya che tema samajAya che. pUrva karma udayarUpa vibhAvamAM rahevAnuM thAya te eka vAta che ane svecchAe, raMjItabhAve vibhAvamAM rahe te judI vAta che - viveka kartavya che. jo A jIve te vibhAva pariNAma kSINa na karyo to A ja bhavane viSe te pratyakSa duHkha vedaze." vibhAva-viparita bhAvathI pravartatA saMsArika saMbaMdho paNa kalezamaya bane che ane te sva-para bannene duHkhanuM kAraNa bane che. "he jIva, asArabhUta lAgatA evA A vyavasAyathI have nivRtta thA." jJAnIo saMsArI jIvane samaye-samaye anaMta karmano vyavasAyI kahe che, te vyavasAya kevaLa asAra che, temAMthI nivRtta thavAnuM kahe che. "he jIva, have tuM saMga nivRttirUpa kALanI pratijJA kara, pratijJA kara." sarva saMga duHkhano hetu che, kevaLa satsaMga sukharUpa che A parama satya lakSamAM rAkhI satupuruSano saMga karavo, te na hoya to satuzAstranuM zravaNa, vAMcana, ciMtana karavuM te paNa satsaMga ja che. karmabaMdhathI nivRtta thavAno upAya che, navA karmathI bacavAno paNa eja upAya che. nI&iiTane prazAbIja * 259 base
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-91 0 zrImadjInuM manomaMthana-2 o 0000000000000000000 baje-je prakAre AtmAne ciMtavana karyo hoya te-te prakAre pratibhAse che." AtmA to arUpI ane nirAkAra che, indriyo vaDe jaNAya tevo padArtha nathI, dehAdhyAsa chUTe to ane sarva para padArtha-saMyoga pratyenI Asakti chUTe to jema che tevo anubhavamAM Ave tevo padArtha che. ApaNe ajJAnavaza deharUpe mAnavAthI deharUpe bhAse che. te doSa che. vicAravAnane AtmA vicAravAna lAge che, zUnya paNe ciMtana karanArane zUnya lAge che, anityapaNe ciMtana karanArane anitya lAge che, nityapaNe ciMtana karanArane nitya lAge che." pravAhI padArthane jevA pAtramAM bharIe tevA AkAre te bhAsyamAna thAya che, tevuM ja AtmapadArtha saMbaMdhamAM samajavuM rahe che. zuM vicAratAM, zuM mAnatA, zI dazA thatA cothuM guNasthAnaka kahevAya ? zAthI cothe guNasthAnakathI terame guNasthAnake Ave ?" AtmajJAna, Atmadarzana, AtmasAkSAtkAra A cothA guNasthAnakanI dazA che te zuM karavAthI prApta thAya ane AgaLa vadhIne kevaLajJAnadazA caudamAM guNasthAnakanI che te kema karI prApta thAya ? A vicAra satata sAdhakane rahe ane saMzodhana kare to prApti thAya. nI&iiTane prazAbIja - 260 base
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama siddha koNa ? prathama jIvaparyAya kyo ? prathama paramANuparyAya kyo ? e kevaLajJAna gocara paNa anAdi ja jaNAya che, arthAtu kevaLajJAna Adi pAmatuM nathI ane kevaLajJAnathI kaMI chAnuM nathI e be vAta paraspara virodhI che." kevaLajJAna bAbate saMpradAyono abhiprAya evo che ke te dazAmAM AtmAne sarvakALanuM, sarvapadArthanuM ane tenI sarva paryAyanuM jJAna hoya che. ane uparanAM praznonA uttara ApatA anAdi kahIne rokAya jAya che. A vAta paraspara virodha darzAve che. arthAtu kevaLajJAnanI kharI vyAkhyA to kevaLa nija svarUpanI akhaMDa jJAna dazA ja kahI zakAya tema che. parapadArthonuM jJAna AtmAne zuM upakArI che ? te vicAravuM ghaTe che. "kevaLajJAna jinAgamamAM prarUpyuM che te yathAyogya che, ke vedAMte prarUpyuM che te yathAyogya che ?" banne darzananI A viSayamAM bhinna-bhinna vyAkhyA che. te bAbate vivAda upakArI nathI. sarvathA ajJAnano nAza tene kevaLajJAna kahevuM yogya che. "rAga, dveSa ane ajJAnano AtyaMtika abhAva karI je sahaja zuddha AtmasvarUpamAM sthita thayA, te svarUpa amAruM smaraNa, dhyAna ane pAmavA yogya sthAna che." pUrNa vItarAga zrI tIrthaMkara-kevaLInuM A svarUpa che. A svarUpanuM zrImadjIne satata smaraNa, dhyAnano viSaya banI gayo che tema dekhAya che. je matabhede A jIva prahAyo che, te ja matabheda ja tenAM svarUpane mukhya AvaraNa che." mAnavajIva nijasvarUpano lakSa cUkI jaIne sAMpradAyika mata, mAnyatA, Agraha vagere kSullaka bAbatamAM samayano vyaya kare che, te AvaraNarUpa che. i%e0%e04 prazAbIja - 26 BATAiTa(r)i
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ he mumukSa, vItarAgapada vAraMvAra vicAra karavA yogya che, upAsanA karavA yogya che, dhyAna karavA yogya che." vItarAga prabhunuM smaraNa karIne temanI vItarAga dazA upara lakSa kendrIta karIne te dazAnuM dhyAna, ciMtana, vicAra karatA rahevuM upakArI che. he jIva, sthira daSTithI karIne tuM aMtaraMgamAM jo, to sarva padravyathI mukta evuM tAruM svarUpa tane parama prasiddha anubhavAze." aMtarmukha thaIne svarUpa ciMtana karavAno vAraMvAra abhyAsa karatA rahevAthI nijasvarUpa jema che tema bhAsavuM saMbhave che. abhyAsa joIe. duHkhano abhAva karavAne sarva jIva icche che, janma, jarA, maraNa mukhyapaNe duHkha che. tenuM bIja karma che, karmanuM bIja rAga-dveSa che." nAnA-moTA sarva jIva duHkhathI bacavA prayatna karatA rahe che, te dehanAM lakSathI thAya che. AtmalakSathI to paribhramaNa duHkha che, tenuM kAraNa karma che ane karmanuM kAraNa rAga-dveSa-ajJAna-kaSAya vagere vibhAvamAM raheluM che. "samyakajJAnathI samyakdarzana thAya che." jJAnanI mukhyatA kevaLajJAna sudhI jovAmAM Ave che te yathArtha che. jemAM zraddhA karavI che, tenuM jJAna hovuM anivArya che. zraddhA draDha thatA jJAna vizuddha thatuM jAya che Ama banne paraspara sahAyaka jaNAya che. udayanAM dhakkAthI dhyAna jyAre chUTI jAya tyAre tenuM anusaMdhAna tvarAthI karavuM." AtmadhyAna mokSa prAptino mukhya upAya che. pUrva prArabdhavaza aMtarAya thatA dhyAna chUTI jAya to pharIthI dhyAnamAM sthira thavAno prayatna karatA rahevuM jarUrI che. anyathA vibhAvamAM pravartavAnuM thaze. i%e0%e04 prazAbIja - 282 kTAiTa(r)i
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-92 (0) zrImadjInuM manomaMthana-3 (0) 0000000000000000000 zrImadjIne samakti-samyakdarzana kyAre pragaTyuM te cokkasa jANI zakAtuM nathI. paNa temanAM haste lakhelAM "dhanya re divasamAM zuddha samakti vi.saM. 1947mAM arthAtu 24mAM varSamAM pragaTyuM tema darzAvyuM che ane pachIthI kSAyika samakti dazA paNa pragaTa thayAnuM paNa temanAM eka patrathI jANI zakAya che. AvI samakti dazA pratye ahobhAva vyakta karatA noMdhapothImAM lakhe che : "he sarvotkRSTa sukhanA hetubhUta samyakdarzana ! tane atyaMta bhaktithI namaskAra ho. A anAdi anaMta saMsAramAM anaMta jIvo tArA Azraya vinA anaMta duHkhane anubhave che. tArA paramAnugrahathI svasvarUpamAM rUci thaI. parama vItarAga svabhAva pratye parama nizcaya Avyo. katakatya thavAno mArga grahaNa thayo." A prakAre samakti dazA pragaTyAthI uttarottara UMcI dazAe vItarAgatA pragaTAvI lagabhaga kevaLajJAna dazAno sparza karelo che. iakbe prajJAbIja - 263 views
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ "sarvazapada vAraMvAra zravaNa karavA yogya, vAMcavA yogya, vicAra karavA yogya, lakSa karavA yogya ane svAnubhave siddha karavA yogya che." je bhUmikAno anubhava potAne thayo ane tethI kRtakRtyatA vedAyAthI, jagatanAM mumukSu jIvone paNa te prApta thAya tevI bhAvanA karI che. "bhAvakarmathI vimukha thAya to nijabhAvapariNAmI thAya. samyakadarzana vinA vAstavikapaNe jIva bhAvakarmathI vimukta na thaI zake. samyakdarzana thavAno mukhya hetu jinavacanathI tattvArthapratIti thavI te che." saMsArI jIvo dravyakarmathI mukta thavA sarvasaMga parityAga karI muni thAya che, paNa bhAvakarmathI mukti muni thavAthI ApoApa maLe tema banatuM nathI. te mATe krame karI aMtarmukhatA ane asaMgatAno dIrghakALa abhyAsa karavo paDe che. pariNAme nijasvabhAvamAM te pariNamI zake che. AvI dazA samyakadarzana thayA pahelAM saMbhavatI nathI. samyakdarzana thavA jinavacana pratye rUci, pati, bhakti ane tattvajijJAsA thAya te ati Avazyaka che, tema A vacano vAMcatA jaNAya che. sAdhaka mATe A sacoTa upAya upakArI che. "huM eka chuM, asaMga chuM, sarva parabhAvathI mukta chuM." "asaMkhya pradezAtmaka nijaavagAhanA pramANa chuM." "ajanmA, ajara, amara, zAzvata chuM, svaparyAyapariNAmI samayAtmaka che , "zuddha caitanyasvarUpa mAtra nirvikalpa draSya chuM." nityaprati sAdhaka A bhAvanA ekAMta-nirjana sthAnamAM sthiti karIne, sthira cittathI vAraMvAra bhAvathI ciMtavana kare to sahajamAM bhedajJAna pragaTa karI sarva parabhAvathI saheje mukta thato jAya tema lAge che. huM kevaLa jJAna svarUpa chuM, ema samyaka pratIti thAya che. tema thavAnAM hetuo (kAraNo) supratIta che." MAtra prazAbIja 264 kiss
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ "sarva indrIyono saMyama karI, sarva paradravyathI nijasvarUpa vyAvRtta karI, yogane acala karI, upayogathI upayoganI ekatA karavAthI kevaLajJAna thAya." sAdhaka-mumukSanuM aMtima lakSa mokSa che, mokSanuM anivArya kAraNa kevaLajJAna dazA che. AvI dazA prApta thavAno sacoTa upAya zrImadjIe atre lakhyo che, te jotA vicAramAM paDI javAya che, A prabhune kevaLajJAnanI prApti thatA pahelA A jJAna kevA prakAre thaI AvyuM haze ? zrImadjIe 24mAM varSamAM eka patra(187)mAM lakhyuM che temAM A bAbatanuM samAdhAna jovA maLe che te joIe : "chevaTanuM svarUpa samajAyAmAM, anubhavAyAmAM alpa paNa nyunatA rahI nathI. jema che tema sarva prakAre samajAyuM che. sarva prakArano eka deza bAda karatA bAkI sarva anubhavAyuM che. eka deza samajAyA vinA rahyo nathI, paraMtu yogathI asaMga thavA vanavAsanI AvazyakatA che." A vacano vicAratA manane samAdhAna maLI jAya che, A mahAtmA pUrvanAM ArAdhaka ane vartamAnamAM bhAre parizrama karI uttarottara je jJAnadazA pragaTAvatA rahyA tenuM pariNAma temanAM uparokta vacanamAM pratibiMbita thAya che. dhanya che A kALanAM temanA bhaktone, anuyAyIone ane jijJAsu mumukSuone ke jemane AvA mahAna, utkRSTa dazAvAna puruSanAM vacano prApta thayA che. A kALamAM A virala ghaTanA che. %e0%i prazAbIja - 265 kiTi9i
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-93 0 0 zrImadbhuno upadeza-1 ~~~~~~~~~~~~~ zrImadbhue prasaMgopAta mumukSu samudAyane satsaMgano lAbha Apelo tenI noMdha koI koI mumukSuo karatA te paikI keTalAMka vacano sAdhaka-mumukSune upakArI thAya tevA che. te joIe. preraNAtmaka vacano svamukhe vyakta thayA che : prArabdha ane puruSArtha e zabda samajavA jevA che. puruSArtha karyAM vinA prArabdhanI khabara na paDI zake. prArabdhamAM haze tema kahI besI rahya kAma na Ave. niSkAma puruSArtha karavo. prArabdhane samapariNAme vedavuM, bhogavI levuM e moTo puruSArtha che." mAnavasamudAyamAM keTalAMka prArabdhavAdI jovA maLe che. teo alpa puruSArtha to karatA ja hovA chatAM, zraddhA prArabdha pratye hoya che. to keTalAMka puruSArthavAdI hoya te bhAre parizrama karatA hoya che tene prArabdhamAM bahu zraddhA nathI. to AmAM satya zuM ? Avo prazna saheje thAya, teno javAba uparanAM vacanomAM jovAya che. prArabdhamAM zuM che temaja kevuM che, keTaluM che te koI jANatuM nathI. te 8488 prazAbIja + 266 KOKOK: (r)
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA mATe puruSArtha karavo ja paDe. jema pANInI jarUriyAta che te mATe kuvo khodavAno puruSArtha karavAmAM Ave, pachI ja temAM pANI che ke nahIM, keTaluM che, kevuM che te jaNAya che. pANInI prApti prArabdha anusAra thaI, paNa puruSArtha vinA kema thAta ? kheDutane prArabdhanI khabara nathI, khetara kheDe che, bIja vAve che, te puruSArtha karyAthI je upaja thAya che te prArabdha anusAra thoDI ke jhAjhI. thAya che. mAtra prArabdha mAnyAthI kaMI ja hAthamAM na Ave. mokSa puruSArtha karyAthI prArabdha anusAra A bhave, AvatA bhave ke pAMca paMdara bhave mokSa maLe. badhAMne eka ja bhavamAM na maLe. badhAM ja pUrvanAM jJAnIoe A mATe viveka rAkhavAno bodha karyo che. puruSArthane prArabdhanuM baLa jeTalA pramANamAM maLe che teTalA pramANamAM saphaLapaNuM vaheluM ke moDuM che ja. vaLI prArabdha paNa pUrve karelAM karmanuM phaLa ja che ne ? to tyAM paNa puruSArthathI je karma baMdhAyuM - zubha ke azubha tenuM ja phaLa vartamAnamAM puruSArtha karyAnA je te prakAre maLI zake che. baMne anyonya kAraNarUpa che tema samajavuM ghaTe che. %e0%i prazAbIja * 267 itidiSTi
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-94 0 zrImadajIno upadeza-2 ) 0000000000000000000 dareka jIve jIvanAM astitvathI te mokSa sudhInI pUrNapaNe zraddhA rAkhavI, emAM jarA paNa zaMkA rAkhavI nahIM." jIvanAM astitva hovApaNuM), nityatva(zAzvata hovApaNuM), kartutvAkartApaNuM), bhokatRtva(bhogavavApaNuM) ane mokSa (karmathI rahitapaNuM). A pAMce padanI zraddhA. rAkhavAno bodha thayo che. jIvAtmAne mATe A pAMce avasthA upalabdha che. temAM zaMkA kare to paNa avasthA che te che ja. zaMkAnuM samAdhAna jJAnI pAsethI maLI zake che. nakAra karyAthI zaMkA ubhI ja rahe che. nizaMkatva pAmyAthI mokSa prApti saraLa bane che. "mithyASTinI kriyA saphaLa che. phaLe karIne sahita che, arthAt tene puNya pApa phaLanuM besavApaNuM che. samyaka dRSTinI kriyA aphaLa che, phaLa rahita che, tene phaLa besavApaNuM nathI, arthAt nirjarA che." iakbe prajJAbIja - 268 269
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ je jIvo mithyA dRSTi che, bhrAMtimAM che, ane satu mAnIne seve che - ArAdha che tene phaLarUpa puNya ke pApano baMdha thAya che te tenuM saphaLapaNuM che. paraMtu samyakudRSTi jIva to satane sat rUpe ane asane asat rUpe seve che - ArAdhe che. jethI te puNya ke pAparUpa phaLa thatuM nathI. samyaka dRSTi sAkSIbhAve karma veda che mATe nirjarA thAya che. mithyArdaSTi rAga-dveSa-ajJAnapaNe karma karato rahe che jethI navA karma bAMdhato ja rahe che. A bheda sAdhake samajavAnuM jarUrI "AtmA dhAre to satya bolavuM kaMI kaThaNa nathI." mAnavajIvo bAlya avasthA purI karI jema jema moTI uMmara thatI jAya che tema tema satyano Azraya choDatA jovAya che. A mAnavajIvananI karuNA che. pachI to satyathI dura dura thato jAya che. vinA kAraNe asatyano Azraya leto thAya e Teva paDI jAya che. A badhAnuM kAraNa ajJAna che. te jANato nathI ke vinA kAraNe keTalA karmothI satata baMdhAto jAya che. jo ke ghaNAM manuSyo evA paNa che ke bhAgye ja saMjogovasAt asatyano Azraya letA hoya che. AvA loko karmabaMdhathI ghaNAM aMze bacI jAya che. satya bolavAthIvartavAthI nukazAnano bhaya lAge to mauna rahevuM paNa asatyano Azraya na karavo te kalyANano mArga che. %e0%i prazAbIja 200 pratikriTiza
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-95 0 zrImadajIno upadeza-3 che 999999999999999999 "sarva vAsanAno kSaya kare te saMnyAsI." mAnavajIvo moTAbhAge samaye samaye, prasaMge prasaMge, kaMI ne kaMI icchA karatAM ja rahe che. icchA baLavAna thayAthI te spRhA, vAsanAnuM svarUpa le che. je padArtha prAptinI vAsanA thAya te padArthanI prApti thatA sudhI vAsanA chUTatI nathI. ane prApti pachI paNa bIjA-trIjA padArtha pratye temaja karavAmAM Ave che. athavA vadhune vadhu mAtrAmAM meLavavAnI pravRtti karavAmAM Ave. A vAsanAno aMta ja nathI, jIvanano aMta Ave to paNa vAsanAno taMtu bIjA bhavamAM paNa koI prakAre joDAya che. saMnyAsI = nyAsatyAga) sahita. icchAno tyAga e ja sAco saMnyAsI che. padArthano tyAga mAtra sanyAsInI oLakha nathI. "tIrthakara koIne upadeza de tethI kaMI para upayoga kahevAya nahIM. para upayoga tene kahevAya ke jo upadeza detA rati, arati, harSa, ahaMkAra thatA hoya." nI&iiTane prazAbIja * 270 base
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthakara bhagavAna ke jene sarvajJa kahevAya che ane khAsa to kevaLajJAnI che. mAtra nirAvaraNa jJAnadazA che tyAM ajJAnano aMza paNa nathI, jethI rAga, dveSa, rati, arati ke ahaMkAranI chAyA paNa sparzatI nathI. jethI upadeza ApatA, svabhAvamAM sthira rahIne te kriyA thAya che, jethI para upayogapaNe pravRtti thatI. nathI. tIrthakara ke kevaLInI nIcenI dizAmAM koI aMze jarA tarA paNa doSanI saMbhAvanA che, tyAM para upayoga kahI zakAya. jIvane satyaruSano yoga maLavo durlabha che. apAramArthika gurune jo potAno ziSya bIjA dharmamAM gacchamAM) jAya to tAva caDhe che. pAramArthika gurane A mAro ziSya che evo bhAva hoto nathI." A kALamAM puruSano yoga jIvane ghaNo ja kaThaNa che. tenAM be kAraNa che, eka to jIvanI pAtratA na hovAthI satparuSanuM tene oLakhANa ja thatuM nathI. bIjuM A kALamAM puruSanuM vidyamAnapaNuM bhAgye ja hoya. sapuruSane paNa chevaTanI dazA prApta karavAnI bAkI che, te prApta thavAmAM vartamAnakALa ghaNo ja pratikULa che, AvA mahApuNyazALI AtmA hAlamAM ghaNuM karI saMbhave nahIM Lalala veleslav 271 Balance
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-96 ( zrImadjIno upadeza-4 o 0000000000000000000 "vAraMvAra bodha sAMbhaLavAnI icchA rAkhavA karatAM satyaruSanAM caraNa samIpa rahevAnI IcchA ane ciMtanA vizeSa rAkhavI. je bodha thayo che, te smaraNamAM rAkhIne vicArAya to atyaMta kalyANakAraka che." satvaruSano bodha sAMbhaLavAnuM jo ke upakArI che ja, paraMtu mAtra zravaNa karavAthI saphaLatA nathI. sAMbhaLyuM hoya teno vicAra, ciMtana, manana thAya ane tene anusare to saphaLatA che. pratyakSa satparuSano yoga hoya to tenI samIpa, temanI AjJAmAM rahevuM te tvarAe kalyANakArI thavAno upAya che. jJAna tenuM nAma je harSa, zoka vakhate hAjara thAya arthAt harSa, zoka thAya nahIM. samyaka dRSTi harSa, zokadi prasaMgamAM taddana ekAkAra thAya nahIM." pratyeka jIvane jIvanaparyaMta harSa, zokanAM prasaMga AvatA ja rahe che. jJAnIne paNa evA prasaMga Ave che, tyAre prApta thayelA jJAna upayoge vartatA tene nI&iiTane prazAbIja * 272 base
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA rAga, dveSa thatA nathI, samabhAve vedIne nivRtta thAya che. harSa, zokanuM baLavAna kAraNa hoya tyAM kadAcita harSa, zoka thaI Ave to turata jJAna vicAre pAcho vaLI jAya. Ama karyAthI pUrva karmanI nirjarA thAya che. navA bAMdhato nathI. spaSTa prItithI saMsAra karavAnI icchA thatI hoya to samajavuM ke jJAnIpuruSane joyA nathI." sAcA jJAnInI oLakha teno vairAgyabhAva, vItarAgatA che. AvA jJAnIno jene paricaya thAya tene aMge paNa vairAgya bhAva Ave ja che. AvA vairAgya vAnane saMsAra bhogavavAnI icchA, spRhA na hoya. udayarUpa saMsAra bhogavavAnuM hoya che. mukhyatAe sAkSIbhAve rahe che. vyavahArathI to bhoLA jIvone paNa rAgadveSa ghaTyA hoya; paNa paramArthathI rAgadveSa moLA paDe to kalyANano hetu che." keTalAMka bhoLAM, zAMta prakRtivALA jIvo rAga, dveSanI ochapathI vahevAra karatA dekhAya che, paNa tyAM evuM paNa bane ke rAga, dveSa vyakta karI zakatA na hoya paraMtu aMtaramAM vedavuM thatuM hoya, AnA karatA je jJAnapUrvaka samatAbhAvamAM rahIne varte che te paramArthahatu kahI zakAya. "je je vakhate tapazcaryA karavI te te vakhate svacchedathI na karavI; ahaMkArathI na karavI; lokone lIdhe na karavI." ghaNuM karIne vrata, tapa Adi tapazcaryA loka dRSTie karAya che tyAre ahaMbhAvane poSaNa maLe che. Ama karyAthI karmabaMdha thAya che. chUTavAne badale baMdhAvA mATe tapa thayuM. A to amara thavAne jhera pIvA jevuM thayuM. nI&iiTane prazAbIja * 2nd base
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-97 0 zrImadajIno upadeza-5 o nnnnnnnnnnnnnnnnnnn keTalAMka jIvo mohagarbhita vairAgyathI ane keTalAMka duHkhagarbhita vairAgyathI dIkSA le che." mAnavajIva pUrvanAM azubha karmanAM pariNAme garIbImAM hoya ane te vedavA mATe joItuM baLa na hoya tevA kAraNe ane keTalAMka sAruM khAvAnuM maLe, paheravAnuM maLe, rahevAnuM maLe, lokomAM mAna maLe vagere hetue dIkSA le to tyAM vairAgya nathI jethI te dIkSA, te tyAga, te saMyama upakArI thAya nahIM. paraMtu je jIva sarbodha pAmI vairAgya bhAvamAM AvIne dIkSA le to upakArI thAya che. A prakArano vairAgya jJAnagarbhita vairAgya che, sAco vairAgya che. prathamanAM be prakAravALA paNa AgaLa jatA jJAna pAmIne sAco vairAgya pAme to te paNa tene upakArI thaI zake che. ekAMte A vAta nathI. "jagatane batAvavA je kaMI karato nathI, tene ja satsaMga phaLIbhUta thAya che." iakbe prajJAbIja *274 views
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ ame to roja satsaMgamAM jaIe chIe, evuM cotarapha kaheto phare te jagatane batAvavA mATe kahe che. AnuM saphaLapaNuM nathI. aMtaraMga ullAsita ane bhaktibhAve thato satsaMga phaLavAna thAya che. AvA satsaMgIne koI saMsArika kAraNe eka divasa paNa jo satsaMga chuTI jAya to kheda thAya, cena na paDe. A pharaka che. bAhyakriyA karavAthI anAdi doSa ghaTe nahIM. bAhya kriyAmAM jIvakalyANa mAnI abhimAna kare che." vrata, japa, tapa, tIrthayAtrA, dAna, sevA vagere bAhya tapanAM prakAra che. te zubhakarmanI kriyA hovAthI, puNya baMdhAya che. paraMtu mULa doSa je AtmaajJAna che te dUra thAya nahIM, to zA kAmanuM ? aMtaraMga kriyAmAM samabhAva, samatA, dhIraja, vinaya, bhakti vagerethI rAga, dveSa, ahaMkAra, mamatva, svaccheda ane kaSAya ghaTe che te upakArI che. vRttiono mULathI kSaya karyo nathI tethI pharI pharI hure che." mana caMcaLa che, zubhAzubha vRttio samaye samaye manamAM uThe che. tene kyAreka dabAvI devAmAM Ave che. tethI zAMta dekhAya che, paNa kSaya pAmI nathI jethI pharI nimitta maLatA pharAyamAna thAya che, mATe tene jJAnabaLe karIne mULamAMthI chedavAno sacoTa upAya karavAnuM jJAnI bodhe che, te sAdhake lakSamAM levA jevuM che. hAikatri prajJAbIja 7s
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-98 0 zrImadjIno upadeza-6 0 9099 9999999 0 0 0 0 0 0 0 jevuM siddhanuM sAmarthya che tevuM sarva jIvanuM che." je siddhapadane pAmyA che te paNa kyAreka jIvAtmA ja hatA, dehadhArI hatA. je dehadhArI hatA te ja siddha thayA che. mULa Atmatattva to zuddha ja sarvakALamAM hoya che. jIvAtmA karmasahita che, siddha karmarahita che A pharaka thayo. AtmA potAnAM sAmarthyathI ja siddha thAya che A apekSAe samAnatA "AtmAne nAmaThAma ke kAMI nathI, ema dhAre samajI to koI gALo. vagere de to tethI tene kaMI paNa thatuM nathI." je deha prApta thayo che tene potApaNe mAne che, samaje che tene koI gALa de, apamAna kare ke koI mAra mAre to avazya duHkha thAya, krodha thAya. paNa Avo ja vyavahAra koI anya bhASA ke je A jIvane jANavAmAM nathI, te iakbe prajJAbIja *276 views
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASAmAM kahe to kaMI thatuM nathI. ghaTanA eka ja chatAM pariNAma bhinna che. AvuM ja jJAnI ke je dehane potApaNe mAnatA ja nathI tene paNa kaMI thatuM nathI. nAmaThAma ke oLakha to dehanI che, AtmAne zuM nAma, ThAma, oLakha ApavI ? "ajJAnIo Aje kevaLajJAna nathI, mokSa nathI' evI hIna puruSArthanI vAto kare che. jJAnInuM vacana puruSArtha prere tevuM hoya." A kALamAM kevaLajJAna nathI, mokSa nathI tevuM zAstra kathana koI apekSAe lakhAyuM che teno vicAra karyAM vagara AvuM kahetA rahe to sAdhaka puruSArtha choDIne nAstika banI jAya tevuM bane. A sAcA jJAnInuM kartavya nathI. A vAta je samajatA nathI te akAraNa karmabaMdha karI rahyA che te vAta tene lakSamAM AvatI nathI. 'DhuMDhIyA(sthAnakavAsI) ane tapAderAvAsI) tithiono vAMdho kADhI judA pADI, huM judo chuM ema siddha karavA takarAra kare che te mokSa javAno rasto nathI." dharmano mArga deza, kALa Adi kA2Ne AcaravAmAM kALakrame badalAto rahe tethI mULa tattva badalAtuM nathI. siddhAMta badalAtA nathI. jema ke 24 tIrthaMkara, cha dravya, nava tattva, jIva-ajIvanAM bheda, pAMca mahAbhUta ane lokanuM svarUpa vagere jemanA temaja sarvakALe che, te bhUlIne akAraNa nAnI ane kSullaka vAtomAM matabheda, takarAra ubhA karIne zuM prApta karavuM che ? ulTAnuM rAga dveSa vadhArIne paribhramaNa vadhavAnuM thAya che te jIvane kema samajAtuM nathI ? sAdharmibhaktine sau mAne che to A sAdharmi abhakti nathI ? * 84KG prazAbIja + 277 Basava
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-99 0 zrImadajIno upadeza-7 0 0000000000000000000 "yogamAM je vairAgya rahe tevo akhaMDa vairAgya, satparuSa gRhasthAzramamAM rAkhe che. te adbhuta vairAgya joI mumukSune vairAgya, bhakti thavAnuM nimitta bane che. laukika dRSTimAM vairAgya, bhakti nathI." sanyAsI, tyAgI, yogI ke jeo ghara-saMpatti tyAgIne AtmakalyANa arthe lagabhaga ekAkI vicaratA hoya che, temane vairAgya sahaja hoya che, saMsAranAM saMga-prasaMga pratye temano rAga chUTI gayo che. temane mATe vairAgya TakAvavo saraLa che, kema ke saMsArIonI temanI pAse kaMI apekSA hotI nathI. paraMtu gRhavAsamAM rahIne Avo vairAgya TakAvavAnuM kaThaNa che. koI viralA janaka videhI jevA jovA maLe, A apavAdarUpa jaNAya che. zrImadajIno paNa AvA viralA puruSamAM samAveza thAya che. strI, putra, parivAra, vepAra ane vahevAra sArI rIte jALavIne vairAgyamAM akhaMDa nivAsa hato. saMsArI jIvone ke jeo saMsArI saMga-prasaMgathI gherAyelA che ane mAne che ke saMsAramAM rahIne vairAgya unAijhiTiva prajJAbIja * 278 &88 9
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMcavAya nahIM, temane A dRSTAMtarUpa ghaTanA ane e paNa A kALanI ja che te khuba preraNA ApI zake che. vartamAnamAM ApaNane te pratyakSa pramANa che ke zrImaddanuM jIvana joIne jANIne temanAM mArge cAlatA lAkho mumukSuo jovAmAM Ave che. sArI peThe saMpatti-dhanAdi hovA chatAM te pratye AsaktinI maMdatA AvA mumukSamAM jovA maLe che. yathAzakti tyAgavRtti jovA maLe che. saraLatA ane sevAmAM raci jovA maLe che. mane to lAge che ke jo zrImadjIe dIkSA lIdhI hota to temano ATalo moTo prabhAva A kALanAM loko upara na hota. kema ke temanI A vizeSatA koInAM lakSamAM AvavAnuM banata nahIM. ghaNAM badhAM sAMpradAyika muninI haroLamAM ja temane mAnata. vaLI koI eka matanAM sAdhu banavuM paData tethI bIjA matanAM loko tene svIkArI zake nahIM. ulaTAnuM kaMIka dveSa thavAnuM kAraNa banata. vartamAnamAM saMsArI jIvono Avo ja abhigama sAdhu samAja pratye saheje ApaNane jovA maLe che. - zrImadjInI gRhavAsamAM vairAgyadazA ane koI eka saMpradAya ke mata pratye temanuM joDANa na thayAthI, jaina ane jainetaro sau temanAM pratye AkarSAyA che, ahobhAva vyakta karatA jovAya che. AgaLa vadhIne ema paNa kahI zakAya ke zrImadjIne dIkSA levAnuM thayuM hota to kayA mata-saMpradAyamAM leta ? jemane koI potAno mata ja nathI ? Dijitra prazAbIja 79 base
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-100 0 zrImajIno upadeza-8 0000000000000000000 koI eka satsaMgamAM mumukSuno prazna hato, "mokSa eTale zuM ?' tenuM zrImadjIe tAtvika samAdhAna ApyuM che te adbhuta che, lokottara che : AtmAnuM atyaMta zuddhapaNuM te, ajJAnathI chUTI javuM te, sarva karmathI mukta thavuM te mokSa." bhinna bhinna dharmamatamAM mokSanI je vyAkhyA kahevAmAM Ave che tethI A taddana alaga ja vyAkhyA che. badhAM maryA pachInAM mokSanI kalpanA batAve che. zrImadjI jIvatA mokSanuM svarUpa batAve che. Avo mokSa koIpaNa mAnavajIva pAmI zake che. potAno ja AtmA je vAstavamAM zuddha che, paraMtu karmayukta che tethI zuddhatA samajAtI nathI. karma kSaya karIne zuddha thavAya che. mULathI AtmA to jJAna svarUpa che. paraMtu mithyA mAnyatA, Agraho chUTe to jJAnasvarUpa bhAse. jema-jema ajJAna-viparita jJAna chUTatuM jAya tema-tema jJAnasvarUpa spaSTa thatuM jAya che, jema ke paroDhano sUryaprakAza, prabhAtano prakAza, madhyAhnano prakAza. Sakii prajJAbIja * 280 &Ai che
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithine arthe upavAsa karavAno nathI. paNa AtmAne arthe upavAsa karavAno che." dareka dharmamatamAM judAM-judAM svarUpe upavAsa thatA jovAya che. tenI niyamitatA jALavavA mATe tithi-tArIkha nakkI karI te vyavasthA mATe che. upavAsa to tapa che, te AtmAne mATe che. paNa jIvo tithi che mATe upavAsa karavo paDe tema mAne to te tithine arthe thayo kahevAya. upavAsano heta AhAra pratyenI Asakti choDavAno che ane avakAza prApta karI prabhu bhaktimAM joDAvAnuM che. jo ke vartamAnamAM AhAra karatA vizeSa Asakti dhana, mAna, sattA pratye vadhu che te jotA A badhuM choDavArUpa upavAsa jarUrI che. A kALamAM mAnavajIvo mobAIla phona ane TI.vI.no upavAsa rAkhe to vadhu kalyANarUpa thaze. jeo AhAratyAgarUpa upavAsa kare che tevA jIvo paNa A sAdhana choDI zakatA nathI te kevuM ? zubha kriyAno kAMI niSedha che ja nahIM, paNa jyAM jyAM zubha kriyAthI mokSa mAnyo che tyAM tyAM niSedha che." nizcayanayanAM AgrahavALA zubhakriyAno niSedha kare che te keTaluM yogya che te A vacanathI vicAravuM jarUrI che. zuddha kriyA arthAt AtmabhAvamAM upayogane joDavAnI kriyA mokSanuM sIdhuM kAraNa che. zubha kriyA paraMparAe mokSanuM kAraNa banI zake che. sArI gatimAM javAnuM kAraNa zubha kriyA che, sArI gatimAM deva, guru, dharma, zAstra jevA nimitta kAraNa maLavAnuM saMbhave che ane te pAmI_puruSArtha karI mokSa pAmI zake che. Araba etuollox * 281_Balada
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-101 0 zrImadjIno upadeza-9 0 0000000000000000000 vRttine game tema karI rokavI; jJAnavicArathI rokavI; lokalAjathI rokavI, upayogathI rokavI; game tema karIne paNa vRttine rokavI. mumukSuoe koI padArtha vinA cAle nahIM evuM rAkhavuM nahIM." samaye-samaye cittamAM navI navI vRtti(icchA) ukyA ja kare che te sauno anubhava che. vRtti pravRttinuM kAraNa che, vRtti vinA pravRtti thatI nathI. vRttithI bhAvakarma baMdhAya che jyAre pravRttithI dravya karma ane bhAvakarma baMne baMdhAya che mATe koIpaNa prakAre vRttione vazamAM rAkhavAthI karmabaMdha thoDo thaze. vRtti thAya to tarata ja sAvadhAna thaI tene choDavAnuM karavuM te sAdhakanuM kartavya che - dharma puruSArtha che. be ghaDI puruSArtha kare, to kevaLa jJAna thAya ema kahyuM che. relve Adi game tevo puruSArtha kare, to paNa be ghaDImAM taiyAra thAya nahIM, to pachI kevaLajJAna keTaluM sulabha che te vicAro." iAiZA prazAbIja 282 backi8i
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ lokomAM mithyA mAnyatA che ke mokSa kaThaNa che. vaLI dharmaguruo paNa AvI vAta karatA jovAmAM Ave che te keTaluM yogya che ? AvI vAto sAMbhaLI dharmamAM rUcivALA jIvo paNa maMdapuruSArthI thAya che. mokSa to jIvano sahaja svabhAva che. jyAre saMsAra to kevaLa asahaja evA vibhAvathI ja sevavAnuM bane che. AvI asahaja-kaThaNa kriyA jIvAtmA satata karI zake che, to mokSanI kriyA AkarI manAya ? koInuM dIdhuM devAtuM nathI; koInuM lIdhuM levAtuM nathI, jIva phokaTa kalpanA karI rajhaLe che.'' karmanAM siddhAMta samajAya to ja A vAta samajAze. koI jIva bIjA jIvane kaMI ApavAnI icchA kare paNa jene ApavuM che tenuM prArabdha laI zake tema na hoya to laI zake nahIM. tema koInuM laI levAnI icchAthI maLI zakatuM paNa nathI. badhuM levuM devuM prArabdhane Adhina che ane prArabdha pUrva karmanuM pariNAma mAtra che. jIvAtmA ajJAnavaza A vAta svIkAre nahIM jethI akaLAya che. thoDI mahenate vadhu maLe che ema paNa bane che ane tanatoDa mahenate thoDuM ja maLe che, tyAM prArabdha nathI ? ApaNuM sAdhana-dhana koI corI jAya tema banatuM nathI, prArabdha anusAra teno viyoga koI paNa prakAre thAya. corI thAya, luMTAya jAya, akasmAta thAya ke davA vageremAM jAya AvuM ja prApta thavA saMbaMdhamAM paNa prArabdha ja kAraNarUpa che tema samajavuM ghaTe. * 8488 prazAbIja * 283 Basavaro
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-102 0 zrImajIno upadeza-10 che 0000000000000000000 paMdarabhede siddha kahyA tenuM kAraNa rAga, dveSa ane ajJAna jenAM gayA tenuM game te veSe, game te jagAe, game te liMga kalyANa thAya ja." sarvathA muktadazA sarvakALane viSe che tene siddha kahevAya che. AvA siddha mAtra jaina hoya to ja thAya tema nathI. paraMtu je sarvathA rAga, dveSa ane ajJAnathI mukta thayA te game te veSe ke digaMbara dazAe, ane game te liMge arthAt puruSa-strI-napuMsaka paNa siddha thAya. AtmAne koI liMga ke vastrAdi bAdhArUpa nathI. mukhya bAdhA ajJAna che. ajJAnathI nivRtta thavA, jJAnanI ArAdhanA karavI paDe. jJAna mATe jJAnIno Azraya ane AjJApAlana anivArya che. pratyakSa jJAnI maLe to uttama, na maLe to sAstro paNa upakArI thAya che. vrata, tapa, japa Adi sevIne puNya thaze, te nahIM thAya to paNa cAlaze paNa aMtaraMga doSa nahIM jAya to mukti nahIM ja maLe. AtmAne putra paNa na hoya ane pitA paNa na hoya. je AvI pitAputranI) kalpanAne sAcuM mAnI beThA che te mithyAta che." nI&iiTane prazAbIja 24 base
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitA-putrAdi saMbaMdho saMsAranAM che. dehane AdhAre che. vaLI koI saMbaMdha sAco nathI ke nitya paNa nathI. pUrve je jIva sAthe pitA-putrano saMbaMdha hato te A bhave mitra-zatru rUpe paNa hoI zake che, nokara-zeTharUpe paNa hoI zake kaMI ja nakkI nathI. mATe jJAnI AvA saMbaMdhone kAlpanika kahe che. mAtra kalpanA "samakita thayuM hoya to dehAtmabuddhi TaLe." dehamAM potApaNAMnI mAnyatA rAkhI varte te samakitanuM lakSaNa nathI. samakitanuM lakSaNa bheda-jJAnanI prApti che. dehane deharUpe mAne, AtmAne AtmArUpe mAne-potApaNe mAne te samakitano marma che. sarva saMyogI padArtho pratye teno Avo ja nirNaya hoya che. Ama nirNaya thayAthI parapadArtha pratye moha thAya nahIM, ane tenAM viyoge dveSa ke ArtadhyAna-raudradhyAna paNa na thAya. AvI dazA AvyA pachI ja sAco mokSa puruSArtha thaI zake che, jemAM dIrghakALa paryata ekAMtavAsa, asaMgatA, udAsInatA ane svasvarUpa pratye vardhamAna thatI ruci jovAmAM Ave che. anubhavamAM paNa Ave che. %e0%i prazAbIja * 285 kiTi9i
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-103 0 zrImadjIno upadeza-11 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 = = 9999 vADAmAM kalyANa nathI, ajJAnInAM vADA hoya." dharmane nAme mata, gaccha, saMpradAyo eka prakAre vADAbaMdhI che. dharma jIvAtmAne mukta karAve che, AvA vADA jIvAtmAne baMdhana kare che. vanano kezarI siMha vADAmAM na baMdhAya, gheTAM-bakarAM sahelAIthI baMdhAya che. tema ajJAnI jIvo saheje baMdhanamAM Ave che. jJAnIne koI baMdhana hotuM nathI. vADAmAM puravAnuM kAma bharavADanuM che, bhagavAnanuM nathI. vADAbaMdhInAM praNetAMo A vAta kyAre samajaze ? vaLI AvA praNetAo mAtra bIjAne ja bAMdhatA nathI, paNa AvuM kAma karI pote mahAbaMdhananuM bIja vAve che. mahAvIra bhagavAnanA garbhanuM haraNa thayuM haze ke kema ? evA vikalpanuM zuM kAma che ? bhagavAna game tyAMthI AvyA paNa samyajJAna, darzana ane cAritra hatA ke nahIM ? ApaNe to enuM kAma che." iakbe prajJAbIja - 286 views
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahApuruSonI dharmakathA-cAritro jIvAtmAne AtmakalyANa karavA mATe, mArgadarzana mATe upakArI che - te bhUlIne khoTA nirarthaka vAda, tarka karyAthI jIva potAnuM ja bagADe che, te tene lakSamAM nathI. bhagavAna mahAvIranAM pUrvabhava, chellobhava, mAtA, pitA, parivAra A badhuM to temanAM karmanuM pariNAma che. sAmAnya jANakArI ThIka che. mata-tarka karavAmAM hita nathI. bhagavAne potAnAM AtmAnI mukti mATe kevo puruSArtha karyo temaja jagata pratye temanI daSTi kevI hatI, temano karuNAbhAva kevo hato, temanI jJAna dazA kevI hatI AvA vicAro jIvane upayogI thAya. jemAMthI preraNA laI tenAM jevo thavAno prayatna kare to kilyANa thAya. "mokSanAM kAmamAM je jJAna na Ave te ajJAna." zAstronuM bhAre jJAna hoya, ghaNuM ghaNuM smaraNamAM hoya, ghaNAMne upadeza ApI mAna-sanmAna maLyA hoya ane maryA pachI tenAM maMdiro paNa banyA hoya tethI kaMI teno mokSa thayo tema na manAya. mokSanAM kAraNabhUta evuM AtmajJAna jene sahaja prApta hoya, jJAna anusAra cAritra hoya, sarvathA rAgarahita dazA thaI hoya ane jene koI zatru na hoya ke mitra paNa na hoya A jIva mokSano adhikArI kahI zakAya. Lalala Neues 2 287 Balata*
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-104 che. maMtra traya-1 ) 0000000000000000000 paramakRpALu zrImad rAjacaMdradevanA bhakta samudAyamAM traNa maMtranuM ArAdhana karavAmAM Ave che te nIce mujaba che : "sahajAtma svarUpa parama guru." "AtamabhAvanA bhAvatA jIva lahe kevaLajJAna re." paramaguru nigraMtha sarvazadeva." dareka dharma-jAtamAM koI eka maMtra upara zraddhA karAvIne anuyAyIone baLavAna AlaMbana ApavAnI prathA ghaNAM kALathI hoya tema jaNAya che. maMtra eTale manane niyaMtraNamAM rAkhavAnuM sAdhana. zrImadjI lakhe che ke badhuM manane laIne che. jagatanAM zubhAzubha vahevAro, ghaTanAo vagerenuM uddabhava sthAna mana che. mana caMcaLa che, samaye samaye manamAM navA bhAva-icchAo thatI rahe che, ane icchAo anaMta che jethI tRpta thatI nathI. pariNAme jIvAtmA nI&iiTane prazAbIja 288 base
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ icchApUrti mATe zubhAzubha pravRttio karIne zubhAzubha karmo bAMdhato ja rahe che ane pariNAme pharI pharI janmamaraNa karato ja rahe che. AvuM saMsAranuM svarUpa koI viralA puruSone ja lakSamAM Ave che, samajAya che ane yathArtha upAya karI te avasthAthI mukta thavAmAM saphaLa thAya che. AvA puruSo bhagavAna kahevAya che. jemane Avo jAta anubhava thAya che temane jagatanAM jIvo pratye karaNA thaI AvavAthI te upAya jIvone batAve che, bodhe che, zraddhA karAvI anusaravA mATe preraNA paNa Ape che. badhAM ja maMtro mahApuruSo dvArA ja apAyA che, badhAM ja maMtro jIvane upakArI che. jene je game te ArAdhe, pariNAme kalyANa che. mATe sAdhakamumukSa-bhakta e potAne game te maMtra ArAdhe paNa bIjA maMtro karatAM potAne gamato maMtra zreSTha che tema mAnavuM, teno Agraha rAkhavo ane te saMbaMdha vivAda karavo anucita che. temAM kalyANa nathI ja. eka ja roga mATe aneka auSadha hoya che ane teno svIkAra thAya ja che tema atre vartavuM hitakArI che. maMtra camatkArI che tema mAnIne ArAdhana karIne saMsArIka sukha sAdhana mATe ArAdhavAnuM yogya nathI. je mahApuruSoe maMtra Apyo che te saMsArathI mukta thavA Apyo che to pachI te maMtra sAMsArika sukha-sAdhana Ape to maMtra niSphaLa gayo kahevAya. maMtra camatkArI che ja paNa camatkAra eTale je hetue maMtra apAyo che te hetu siddha thAya te ja to tenI camatkRti che. maMtrano Azraya, adhikAra sarva jIvane che. nAta-jAta-puruSa-strI jevAM koI bhedane tyAM sthAna nathI kemake maMtra AtmA mATe che. hiMsaka ane luMTAro temaja abhaNa evo vAliyA bhIla nAradajI pAsethI rAmanAmano maMtra meLavIne, ArAdhIne maharSi vAlmikI bane ane jIvanamukta thAya A dRSTAMta ja puratuM che. maMtrathI mananI caMcaLatA zAMta thAya che, mana sthira thAya che, je lakSa sAdhavAnuM che te mATe ekAgratA Ave che, vikalpo zAMta thaI chUTI jAya che. %e0%i prazAbIja * 280 ditidiSTi
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvA badhAM maMtranAM guNo sAdhake lakSamAM levAM jarUrI che. azAMta manathI thatI koI paNa pravRtti phaLa ApatI nathI. ulTAno vyagratA, vyAkuLatAmAM vadhAro thAya che. zrImadjIe eka maMtra "AtamabhAvanA bhAvatA jIva lahe, kevaLa jJAna re', pUjya prabhu zrI laghurAjasvAmIne muMbaImAM Apyo hato. A maMtra viSe ApaNe bodhapATha - 29 thI 3pamAM vistRta carcA karI che jethI atre tenuM punarAvartana karavAnuM jarUrI nathI. prabhuzrIjIe e maMtra AtmasAta karIne ja AdhyAtmika siddhi meLavI che. teno vAraMvAra vicAra karI tevI siddhi meLavavAno lakSa rAkhIne maMtranAM Azraye puruSArtha kartavya che te yAda rAkhIe. kahevAtA sAdhako, tAMtriko vagere bhoLA mAnavajIvone bhoLavIne maMtrelA dorA-mAdaLiyA-pANI vagere ApIne aMdhazraddhAmAM dore che, ane potAno svArtha sAdhavAnuM kare che. AvA lokothI sadAya jAgRta rahevuM, temanAMthI dUra ja rahevuM, jo maMtrathI jIvane sukha-sagavaDa maLatI hoya to pachI jIvanAM pUrvakarmanuM zuM ? zuM karma phaLamAM AvA loko pheraphAra karI zake ? to pachI dharmadhyAna jevI pravRtti karavAno hetu ja nathI raheto. zrImadjIe maMtra Apyo che tema bIjA mahApuruSoe paNa maMtro ApyA che, paNa koIe saMsAranAM sukha-saMpatti mATe ApyA che ? koI zAstramAM AvuM pratipAdana jovA maLe che ? kevaLa AtmakalyANanAM hetue ja maMtra upakArI thAya che. A vAta sadA smaraNamAM rAkhavA jevuM che. Lalala velesle2 * 290 Balata*
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-105 0 maMtra traya-2 ) 0000000000000000000 zrImadjIe bIjo maMtra 'sahajAtma svarUpa paramaguru'no Apyo che. A maMtrano zabdArtha karIe to ema thAya ke : (1) jIvAtmAnuM sahaja(AtmasvarUpa e ja paramaguru che. paramaguru eTale, pUrNaguru eka aMze paNa nyuna na hoya te. arthAt AtmA e evo padArtha che je anaMtazakti dharAve che. AtmA pote ja mahAtmA thAya che ane paramAtmA paNa thAya che. to pachI prazna thAya che ke tene to pachI paramAtmAnI bhakti, sevA, Adi karavAnuM prayojana zuM ? vAta paNa sAcI che. paNa jIvAtmAnI zaktio koI prakAre DhaMkAyelI che, Avarita che. tene karmanuM AvaraNa che. karma rahita thayAthI te paramAtmA ja che. (2) jIvane bodha prApta thavA mATe, bodha pAmelA gurunI paNa AvazyakatA che. guru to ghaNAM che paNa je gurune potAne potAnA nija AtmasvarUpano sAkSAtkAra thayo che ane potAnI tamAma pravRtti AtmAnAM kalyANanAM hAjaakta prajJAbIja * 291 8889
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ hetae ja kare che. rAtrI divasa AtmAnuM ja ciMtana che, raTaNa che, deha pratye kevaLa udAsIna che, saMsAranAM sarva saMbaMdho-saMga pratye paNa udAsIna che. ekAMtavAsa jene priya che. ane aMsagabhAvathI saMgamAM rahetA jovA maLe che. AvAM guru paramaguru kahI zakAya ane tevA guru ja jIvonAM kalyANanuM nimitta kAraNa banI zake che jIvAtmAne AvA sadguruno yoga thavAmAM pUrvanuM mahApuNya kAraNabhUta hoya che. saddaguruno mahAna upakAra che te vAtanuM niraMtara smaraNa karAve tevo A maMtra che. je jIvAtmAne AvA sadUgarano yoga nathI thayo te jIva A maMtranAM raTaNathI tevA saddagurunA yoga thavA mATe paNa bhAvanA karato rahe to pUrvakarmanuM AvaraNa-aMtarAya karmanuM AvaraNa toDIne sagarano yoga pAme che. samAdhimaraNanuM kAraNa paNa A maMtra che. AyuSyano yoga puro thavA Avyo hoya ane abhyAsathI A maMtranuM raTaNa chellI avasthAmAM rahe ane deha tyAga thAya to tenuM maraNa samAdhipUrvakanuM hovAthI uttama gatinuM kAraNa bane che. hAikatri prajJAbIja 292 bike
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-106 0 maMtra traya-3 che 0000000000000000000 zrImadjInAM bhakta samudAyamAM trIjo maMtra ArAdhavAmAM Ave che te che 'paramaguru nigraMtha sarvajJa deva." A maMtra zrImadjIe kone, kyAre Apyo teno ullekha jovA maLato nathI. agAsa AzramanAM sthApaka prabhuzrI laghurAja svAmIe je traNa maMtranI jIvone-bhaktone zraddhA karAvI che, preraNA ApI che, temAM A maMtrano samAveza che. te jotA kadAcita prabhuzrIe paramakRpALu deva zrImadjI pratyenI bhaktithI A maMtra prayojyo hoya tevI zakyatA jaNAya che, pachI to Izvara dRSTa. A maMtranI samaja evI lAge che ke paramaguru pade jemane sthApIe te nirgatha ane sarvajJa-kevaLI bhagavAna hovA ghaTe che. kema ke kevaLajJAna rahita dazAmAM je koI mahAtmA hoya tene zAstromAM chadmastha kahevAmAM Ave che, te aMze uNAM che, sarvajJa sarvathA pUrNa jJAnI che, mATe tene paramaguru pade mAnya karI zakAya. jIvAtmAne pUrNa padanI prApti AvA guru ja karAvI zake. hatIijIjIne prajJAbIja * 293 Aja thi
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo artha ema thaI zake ke paramaguru to sarvajJa-vItarAga-kevaLI bhagavAna ja che. paNa sarva kALamAM, sarva jIvane AvA puruSano yoga banato nathI to tevA viyoganAM kALamAM jIve sarvajJa-vItarAganAM mArganAM uttama sAdhaka ke jene koI graMthI nathI, Agraha nathI. mohanI graMthi ati zithila thaI che ane siddhapadanI prApti arthe niraMtara puruSArtha kare che tene paramaguru pade svIkArIne jIvAtmA bodha pAmIne mukta thaI zake che. AvA nigraMtha mahAtmA vItarAga mArganI AjJAmAM niraMtara rahetAM hoya, RhArahita thayA hoya, dRDha vairAgyamaya pravartana hoya te jIvone mukta thavAmAM upakArI thaI zake che. Ama A traNe maMtronI uttama bhAvanA lakSamAM rAkhIne, potAnAM caMcaLa manane niyaMtraNamAM lAvIne, paramAtmA ane paramagura, saddagurunI AjJAmAM rahIne lakSa siddha thavAno ugra puruSArtha kare to siddhi tene mATe dUra nathI, sahaja che A kALanAM ghaNAM ghaNAM jIvo A prakAre maMtranuM ArAdhana karI rahyA che. zAstronI samaja paDatI na hoya teNe nirAza thavAnI jarUra nathI. maMtra smaraNathI jJAna prApti thaI zake che. mukta thaI zake che. Dijitra prazAbIja 24 hourses
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-107 m anuprekSA zrImaddae munione saMbodhIne lakhyuM che ke patrAMka-786), "Arya saubhAganI aMtaraMga dazA ane dehamukta samayanI dazA, he munio tamAre vAraMvAra anuprekSA karavA yogya che." pU. zrI saubhAgabhAInI dehatyAga samayanI dazA adbhuta hatI. tenuM varNana zrI aMbAlAle patra dvArA zrImadbhune lakheluM je dazAmAM alaukikatA bhAsatA, te dazA upara lakSa kendrita karavA ane temAMthI Atmabodha grahaNa karavAnI bhalAmaNa karI che. temaja zrI saubhAganI AyuSyanAM chellAM divasomAM je aMtaraMga AtmadazA hatI te lakSamAM laI, ciMtana karI, sUkSma avalokanajJAnadRSTithI karI svaAtma pariNAmane ujjavaLa karavA te anuprekSA che. jaina paribhASAno A zabda che. bAra bhAvanA mATe paNa dvAdaza anuprekSA evo zabda prayoga che. anuprekSA karyAMthI AtmA upara uMDI chApa paDe che, saMskAra paDe che. je ati gADha hoya che. A bahu upayogI thAya che. 84848 prazAbIja * 295 KOKOKsD
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema zrI saubhAganI dehatyAga samayanI dazA hatI tevI ja ke tethI paNa vizeSa alaukika dazA zrImadjInAM dehatyAga samayanI hatI tenuM varNana zrImadjInAM laghubaMdhu zrI manasukhabhAIe karyuM che te jotAM ApaNane paNa spaSTa jaNAI Ave che te Ama che. zrImadjInAM AyuSyanAM chellAM divasanI savAranAM zabdo A prakAre hatA. "tame nizciMta rahejo. A AtmA zAzvata che. avazya uttama gatine prApta thavAno che. tame zAMta ane samAdhipaNe pravartazo. je ratnamaya jJAnavANI A deha dvArAe kahI zakAvAnI hatI te kahevAno samaya nathI. tame puruSArtha karazo. nizciMta rahejo, bhAInuM potAnuM samAdhimRtyu che. manasukha, duHkha na pAmato, mAne ThIka rAkhaje. huM mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." zrImadjInA A aMtima zabdo hatA, te teozrInI aMtaraMga avasthA vyakta kare che. koI ja sAMsArika bhalAmaNa karI nathI, yuvAna patni ane traNa nAnA bALakone choDI javAno samaya Avyo che te jANatA chatAM te bAbate eka zabda paNa uccAryo nathI. A temanI amohI dazA vyakta kare che. mAtAne putra upara je apAra sneha hato te lakSamAM hovAthI mAtra sahaja sucana karI temanI yogya saMbhALa rAkhavAnuM kahyuM. potAnI nizcita gati je sahaja jJAnamAM hatI te vyakta karI sarva snehIjanone AgotaruM AzvAsana ApyuM. ane chevaTanuM vacana "huM mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." kahIne mauna thaI gayAM. savAranAM nava thI bapore be vAge deha chUTatA paryata eka ja mudrAmAM dehane pAMca kalAka sudhI sthira rAkhyo. AMkho baMdha, vANInuM mauna ane badhAM ja IndriyonAM vyApAra paNa baMdha. mAtra zvAsocchavAsanI kriyA, hAjara hatA temane jaNAtI hatI. potAno upayoga tyAM paNa nahoto. kevaLa samAdhibhAva, asaMgatA ane pUrNa jAgRta dazAmAM chevaTanAM zvAsa paryata sthiti karI A vartamAna bhavano aMta lAvyA. paribhramaNanAM pratyAkhyAna lIdhelA te pUrNatA pAme teno mAtra lakSa hoya tema AtmasthiratA karI nirvANapadane pAmI gayA. zrI manasukhabhAI tenuM varNana A zabdothI kare che : nI&iiTane prazAbIja * 296 base
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ "vaDhavANa kempamAM je sthitimAM UbhA UbhA citrapaTTa paDAvela te ja sthitimAM koca upara samAdhi pAMca kalAka rahI. laghuzaMkA, dIrghazaMkA, moDhe pANI ke AMkhe pANI ke parasevo kaMI paNa poNA AThathI be vAgyA sudhI prANa chUTA paDyA to paNa kazuM jaNAyuM nahotuM. eka kalAke dUdha pIdhA pachI haMmezAM dizAenihAra kriyA) javuM paDatuM tene badale Aje kaMI paNa nahi. jevI rIte yaMtrane cAvI daI AdhIna karI levAmAM Ave te rIte karela. AvA samAdhibhAve te pavitra AtmA ane dehano saMbaMdha chUTyo." A varNana zrImadjInI chevaTanI dazAnuM che. aMtaraMga dazA to zrImadjInuM sAhitya jotA saheje samajAya che. A baMne dazAnuM anuprekSaNa mumukSu jIvoe AtmahitArthe avazya karavA jevuM che. AtmahitanuM te kAraNa banaze ja temAM zaMkA rahetI nathI. teozrInuM sauthI chelluM vacana "huM mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." te vAMcatA vicAratA AzcaryamAM paDI javAya che. he prabhu, tamAre A vacana uccAravAnuM prayojana zuM ? jIvana paryaMta samAdhibhAvamAM jemanI niraMtara avasthA hatI tene pharI lInatA karavApaNuM kema hoya ? paraMtu Apa prabhuno bodha pAmyAthI A jIvane je samaja prApta thaI che tenA AdhAre evuM samajAya che ke A to saMketa che. jatA jatA paNa amArA upara apAra upakAra karavAnuM Apa cukyA nathI. amArA mATe evo saMdeza che ke jene mukta thavuM che teNe potAnA svarUpamAM lIna thavuM te mAtra upAya che. jIvano upayoga svabhAvamAM-svarUpamAM rahe tyAM karma nivRtti che ane bahAra para padArtha ane paranAM saMgamAM upayoga joDAya te vibhAva dazA che ane karmabaMdhanuM kAraNa che, paribhramaNano hetu che. anaMtanAM paribhramaNamAM muktinuM A rahasya A AtmAne jANavAmAM AvyuM nathI, te have jANavA maLyuM che. prabhu ApanA A upakArano prati upakAra vALavAnuM A AtmAnuM gajuM nathI, sAmarthya nathI. zuM prabhu caraNa kane dharuM ? AtmAthI sau hina. e AtmA paNa prabhu, Ape ja to mane paramaprema Apyo che. te Apane parata karatA avaniya doSa Ave che tema samajIne pharI pharI koTI koTI vaMdanA karuM chuM. bAkI prabhujI Apane rAjI nI&iiTane prazAbIja * 297 base
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavA huM zuM karI zakuM te vicAratA eka ja upAya lakSagata thAya che ke ApanI AjJAnusAra mAtra A jIvanuM pravartana ho. Apa prabhu mane priya cho, gamo cho e to dharmanI zarUAta che, A jIvAtmA Apane jyAre gamaze tyAre A AtmAnA dharmanI pUrNAhuti thaze. A lakSa siddha thavA arthe paNa prabhu ApanI ja kRpAdRSTi, sahAya ane samaye samaye Apa prabhunI preraNAnI prApti mATe parama preme huM prArthanA karuM chuM, vinaMtI karuM chuM, araja gujAruM chuM. vartamAna dehe, A AtmAne ApanAM vacanAmRta, mudrA ane ApanAM mumukSanAM satu samAgamano je yoga maLyo che te mAruM mahad puNya mAnuM chuM. A badhuM prApta na thayuM hota to A jIvAtmA mAThI gatinAM kAraNarUpa aneka pravRtti karato hota. paraMtu nA prabhujI have A jIvathI evI koI pravRtti to nathI ja thatI. paraMtu sagatinI prApti mATe je pravRtti karavAnI ApanI AjJA che, temAM pramAda rahe che. prabhu A doSanuM nivAraNa thavAmAM sahAya karajo. aMtamAM zraddhAMjalirUpe be puSyabhaktigIta) arpaNa karuM chuM. zraddhAMjali eka oliyo, AvIne cAlyo gayo; A dharatIne, pAvana karato gayo. eka bALavaye jJAna jyota, jalAvI gayo; soLa varSe mokSa mAraga, ApI gayo... eka yuvAvayamAM zatAvadhAna, siddhi karI; vaLI zuddha samaktino svAmI thayo... eka ghaNAM saMgamAM rahIne asaMga thayo; bhavya jIvone mAraga ciMdhI gayo. eka hAiakI prajJAbIja - 298 take
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenI joDa maLe nahIM, A jagamAM; evI Atmasiddhine, gAto gayo.... eka rAja rahyo saMsAre, vItarAgI banI; kaLikALe samAdhi, pAmI gayo... eka caitramAse aMdhArI, paMcamIe re; divya jyotimAM, e to samAI gayo... eka zrIrAja virahapada suni DelIne, suo DAyo ho rAja, suno che rAjadarabAra re, rAja sidhAvyA svadezare. 1 mAtA pitAno, e to lADalo ho rAja, bAMdhavano, moTo AdhAra re, rAja sidhAvyA svadezare. 2 putra parivArano, Azaro ho rAja, patnino eto, ziratAja re, rAja sidhAvyA svadezare. 3 prabhuzrInAM rathanoe, sArathI ho rAja, aMbAlAlano zvAso-zvAsare, rAja sidhAvyA svadezare. 4 simaMdhara prabhue teDAM, mokalyA ho rAja, mahAvideha jaI birAjyA, rAja sidhAvyA svadezare. pa lAkho mumukSuno, movaDI ho rAja, koTI koTI karIe, praNAmare, rAja sidhAvyA svadezare. 6 he parama kRpALu rAjacaMdra deva Apano deha tyAga e khedano prasaMga mane nathI lAgato, mane to mahAAnaMdanA mahotsavarUpa bhAse che. je kArya moTA munivaro so varSanAM AyukALamAM paNa karI zakyA nathI, te Apa prabhue FAKAKA prazAbIja * 29 J&A#C#ig
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtra 33 varSa, 5 mAsa ane 5 divasanAM AyukALamAM karI batAvyuM ane mokSapada nizcita karI lIdhuM. AthI vadhu AnaMdano prasaMga bIjo kyo hoya ! bAkI dehano saMyoga ane viyoga to jIvAtmAnA pUrva karmane Adhina che temAM harSa-zoka karavo e to ajJAnatA che. jagatanAM jIvone mRtyu gamatuM nathI, bhaya lAge che, vadhune vadhu jIvavAnI icchA karatA rahe che ane amara thavAya to tema karavA game te parizrama levA taiyAra hoya che. paraMtu Avu to pUrve kyAreya koIne paNa prApta thayuM jaNAtuM nathI. jIvAtmAnI A ajJAna dazA che. jo jJAna upayoge vicAre to mRtyuthI bacavA karatA, pharI janmavAthI bacavAnA upAya karavo jarUrI che ane te upAya sarvajJAnIoe batAvyA che ja. parama kRpALu deva, Ape paNa upAya Apyo ja che ne jIvAtmA karmabaMdhathI bace to pharI janma levAthI paNa bace. prabhujI Ape apUrva avasara kAvyamAM zarUAta karatA ja abhilASA vyakta karI "kyAre thaIzuM brahmAMtara nigraMtha jo." Ape ApanA jIvanamAM e dazA yathArtha prApta karI lIdhI e amane lakSamAM Ave che. vaLI "AtmasthiratA traNa saMkSipta yoganI, mukhyapaNe to varte dehaparyata jo." e bhAvanA aMtaramAM daDha karelI te pratyakSa thatI, ApanA deha tyAganAM prasaMge jagatane pratyakSa jovA maLI che. prabhu, ame dhanya banyA chIe, anaMtakALamAM je joga thayo nahoto te A kALamAM, A bhavamAM amane thayo che. ApanI sAthe amAruM paNa pUrvanuM koI RNAnubaMdha haze ja jethI Avo apUrva yoga thayo che. ApanuM smaraNa karatA citta prasanna thaI jAya che te kAMI jevI tevI upalabdhi nathI ja. ApanAM caraNomAM amArA sarvakALanAM koTI-koTI vaMdana hojo. pharI-pharI vaMdana ho.vaMdana ho..vaMdana ho. nI&iiTane prazAbIja 300 base
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ bodhapATha-108 0 prajJAbIja che sarvajJa zrI vItarAga prabhue pratyeka jIvane jJAnayukta kahyo che. koI paNa jIva, koI paNa avasthAmAM kevaLa jJAnarahita hoto nathI. nigoda, nArakI, tiryaMca, deva, ekendrIyathI paMcendrIya, vAyukAya AdI cha kAya jIvo, sarva jJAna yukta che. mAtra ajIva pudgala dravya jJAnarahita hoya che. ajJAna paNa jJAnanI ja paryAya che, tyAM jJAnano abhAva nathI, viparIta jJAnane ajJAna kahevAyuM che. athavA jyAM AtmajJAna nathI te paNa ajJAna kahevAya che. Ama pratyeka jIvano mULa guNa te jJAna, sarva avasthAmAM hAjara che ja. jIva jJAtA che ane jJAna e teno nijaguNa che. jIva nitya che jethI teno jJAna guNa paNa nitya che. A jIva sabaMdhI mULabhatu jJAna che. have prazna thaze ke badhA jIvone jJAna che to jJAnadazA kema bhinna-bhinna jovAmAM Ave che ? tenuM samAdhAna jJAnI Ape che ke kevaLajJAna dazAthI nIcenI koI paNa dazAmAM jJAna guNane thoDuM ke vadhAre AvaraNa che, te kAraNe jJAna nI&iiTane prazAbIja * 301 base
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA pragaTapaNe vadhu ochI hoya che. mAnavajIvo puruSArtha karIne potAnI jJAna dazA vardhamAna karI zake che ane prajJAvaMta bane che. prajJA = prakaSTa jJAna, nirmaLa AtmajJAna, bAdhA rahita AtmajJAna. AvuM prakRSTa jJAna, jIva-ajIvano sUkSmabheda karI zake che. A bheda jJAnano viSaya che. bhedajJAna thayA vinA AtmakalyANanI pravRtti yathArtha thatI nathI ane ema thayA vinA AtmA sarvathA mukta thato nathI, mokSa thato nathI. parama kRpALu deva zrImadjIe 16 varSanI vaye mokSamALAnuM "bAlAvabodha" nAme prathama pustaka lakheluM. tyArabAda bhAvanA karelI ke AgaLa prajJAvabodhanI racanA thAya. bAlAvabodha dharmajIjJAsu bALajIvo mATe khUbaja upakArI che. dharmamArgamAM AgaLa vadhelA satujIjJAsu, paramajIjJAsu jIvone upakArI thAya tevo graMtha prajJAvabodha nAme prasiddha thAya tevI bhAvanA hatI. potAnA AyukALamAM e kArya thayuM nahIM, jethI AgaLa koI A kArya karaze. tevo bhAva vyakta karelo. prajJAvabodhanAM 108 pAThanI viSaya sUci paNa ApI gayA che. zrImad rAjacaMdra graMthamAM te sUci AMka 946mAM darzAvI che ane te sUcine anusaratA prajJAvabodha nAme be graMtho pachIthI prasiddha thayA che. jemAno eka pU. zrI brahmacArIjIe ane bIjo DaoN. bhagavAnadAse lakhelA che. banne graMtho abhyAsavA yogya che. A jIve tenuM avalokana karyuM che. 5. ka. deve ApelA viSayo bhAre gahana che. zAstranAM uMDA abhyAsu hoya tenuM ja AvA viSayo upara lakhavAnuM bane ane kharekhara evA ja be mahAnubhAvoe A kArya sArI rIte pAra pADyuM che. A graMtha lakhanAra AtmAne evu lakSamAM AvyuM ke agAsa Azrama taraphathI ghaNAM graMtho prakAzIta thayA che ane rUcipUrvaka te graMtho mumukSuo vAMce che, vicAre che, paraMtu pU. brahmacArIjIno A prajJAvabodha graMtha ke DaoN. bhagavAnadAsano graMtha mumukSu samudAyamAM bahu pracalita thayo jaNAto nathI. teno bahu vicAra karatA ema mane lAgyuM ke viSayo mULabhUta rIte gahana che te sAmAnya mumukSuone kaThaNa lAgatA haze. te uparathI mane preraNAM thaI ke iAiZA prazAbIja * 302 booki8i
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAnya mumukSune rUci thAya ane upayogI thAya evuM kaMIka lakhavAnuM thAya to kevuM? mane thayuM ke zrImadjIe 16 varSanI vaye bAlAvabodha mokSamALA lakhyA pachInAM varSomAM temaNe je aneka patro, kAvyo ane parama kalyANakArI AtmasiddhinI racanA karI che te sarva lekhanamAMthI jo kaMIka vizeSa vicAravA yogya aMzonAM AdhAre vicAraNAM, carcA vyakta thAya to vadhu rasaprada thAya. vaLI prajJAvabodhano artha mane ema samajAyo che ke prajJAvaMta puruSano bodha. A kALamAM najIkanAM bhUtakALamAM, zrImadjIthI vizeSa prajJAvaMta puruSa mArA lakSamAM nathI, jethI meM temanAM ja bodhane mArI rIte prakAzamAM lAvavAno bAlaceSTArUpa prayatna karyo che. A AtmAne zAstra jJAna to zunya ja che. mAruM zAstra, mAruM Agama te zrImad rAjacaMdra graMtha ja che. chellA 35 varSathI te graMthane samajavAno prayAsa karato rahyo chuM. paNa A ati alpamati AtmA teno pAra pAmI zakyo nathI te vAta svIkAruM chuM ane chatA je chAyArUpa paricaya che tenA AdhAre A sAhasa karyuM che. rAjaprabhunI preraNAthI, phuraNAthI, sahAyathI je bhAva ugyA te vyakta karyA che. kaMI paNa doSa jaNAya to te A bAlajIvano che. tene sujJa vAcaka varga kSamA Apaze tevI apekSA che. zrImadjIe nakkI karelI sUci anusAra lakhavAnuM to aMge paNa sAmarthya nathI jethI A graMthane te nAma paNa ApI zakAya ja nahIM tema samajIne prajJAbIja nAme pragaTa karavAno nirNaya lIdho che. A bIja kyAreya paNa vRkSa bane phaLa-phUle aneka mumukSuone poSaNa Ape eja abhyarthanA. manogata parama kRpALu zrImad rAjacaMdra devanuM prathama citrapaTa 15-16 varSanI vaye A jIve joyuM ane vinAkAraNa AkarSAyo. pharI vismRti thaI ane 2122 varSanI vaye vavANiyA javAno anAyAse yoga thayo, mAtra pAMca miniTa darzana karI pAcho pharyo. vaLI moTo AMtaro paDyo te cheka 47-48mAM varSe nI&iiTane prazAbIja * 303 base
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAthamAM zrImaddanI 'jIvanasiddhi graMtha Avyo te samaye aMtarAya pUro thayo. temanAM vacano samajavAno prayAsa zarU thayo te Aja sudhI cAle che. agAdha samudrane taravAnuM sAhasa to karyuM paNa sAdhanamAM to kAgaLanI nAva jevo upayoga varte che ke kema karI sAgara pAra thaze ? paNa Aja sudhI to e nAva DubI nathI tethI pUrNa zraddhA thaI AvI che ke e prabhuja mAruM kAma pAra pADaze. zrImadjInAM samAdhi maMdIre darzana karavA javAnuM thAya tyAre temanAM bodhelA chellA vacana upara lakSa sthira thAya che. "huM, mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM." mArA AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM AtmasvarUpamAM lIna thAuM chuM svarUpamAM lIna thAuM chuM lIna thAuM chuM lIna chuM " " "0 0 0 0 chevaTe kevaLa zunyAbhAsa thaI Ave che. A anahadanI hada kyAMthI jovA maLe ? koNa mApI zake ? 88 dhvanimAM savapaNa ho. Lalala veleslax 304 Balance