Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ०४ गा० ६ प्रमादाभावोपदेशः संसर्ग न कुर्यादित्यर्थः । यद्वा-सुप्तेषु द्रव्यतो निद्रितेषु भावतः धर्म प्रत्यजाग्रत्सु, संसारिजीवेषु, 'सुत्ता अमुणी सया' इति ( आचा०) वचनात् , प्रतिबुद्धजीवी -प्रतिबुद्धः-द्रव्यतोऽल्पनिद्रत्वात् , भावतो धर्म प्रति सदा जागरूकत्वात् , संयमी तादृशो भूत्वा जीवत्येवंशीलः । 'मुणिणो सया जागरंति' इति (आचा० ) वचनात् , प्रतिबुद्धजीवी सन् किं कुर्यादित्याह-'न वीससे' इत्यादि । न विश्वसेत्-प्रमादेषु प्रवृत्तिं न कुर्यात् ।।
मुहूर्ताः कालविशेषाः, दिवसाधुपलक्षणमेतत् घोराः प्राणापहारकत्वात् भयंकराः सन्ति, शरीरम्-अबल-बलरहितम् अस्ति । मृत्युदायकान् मुहूर्तान् निराकर्तुं सोढुं वा शरीरमसमर्थमस्तीत्यर्थः, मुहूर्ता घोराः सन्तीति विदित्वा किं कुर्यादित्याहसुत्तेस्तु न वीससे-प्रतिबुद्धजीवी सुप्तेषु न विश्वसेत) "सुत्ता अमुणी सया मुणिणो सया जागरंति" "संसारी सदा सोये रहते हैं और मुनि सदा जागरित रहते हैं" इस आचारांगसूत्रके वचनानुसार द्रव्यकी अपेक्षाअ. ल्पनिद्रा लेनेवाला होनेसे, भाव की अपेक्षा धर्मके प्रति सदा जागरूक होने से जीनेवाला संयमी मुनि सुप्तो में अर्थात् प्रमादों में प्रवृत्ति न करे। यह भी अर्थ हो सकता है । पहिले जो सुप्त शब्द का अर्थ " द्रव्य की अपेक्षा निद्रित एवं भाव की अपेक्षा धर्म के प्रति अजागरूक से संसारी जीवों में" ऐसा लिया गया है वह भी "सुत्ता अमुणी सया" संसारी सदा सुप्त हैं, इस आचारांगमूत्र के वचनानुसार लिया गया है। (मुहुत्ता घोरा-मुहूर्त्ता घोराः) मुहूर्त दिवस आदि कालविशेष प्राणापहारक होने से भयंकर हैं, और (सरीरं अबलं-शरीरं अबलं) अमुणी सया, मुणिणो सया जागरंति" " सारी सहा सुत। २७ छ भने भुनि સદા જાગતા રહે છે. ” આ આચારાંગસૂત્રના વચન અનુસાર દ્રવ્યની અપેક્ષાએ અલ્પ નિદ્રા લેવાવાળા હોવાને કારણે તથા ભાવની અપેક્ષાએ ધર્મના પ્રતિ સદા જાગૃત હોવાને કારણે સંયમી મુનિ પ્રમાદ સેવવામાં પ્રવૃત્તિ ન કરે એ પણ અર્થ થઈ શકે છે. પહેલાં જે સુપ્ત શબ્દને અર્થ “દ્રવ્યની અપેક્ષાએ નિદ્રીત અને ભાવની અપેક્ષાએ ધર્મપ્રતિ અજાગૃત એવા સંસારી માં” એવું કહેવામાં मा०यु छ ते ५५ " सुत्ता अमुणी सया” "ससारी सही सुतेसा छ” से पाया. २॥ सूत्रना क्यन अनुसार सेवामा मावस छ. मुहुत्ता घोरा-मुहूर्त्ता घोराः भुत, हिस माहि ॥ विशेष प्रा९।५।२४ पाथी लय ४२ छे. अने सरीर अबलंशरीर अबलं शरी२ ५ २डित छ-मर्थात मा शरीर भृत्युहाय४ थे मुत
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨