Book Title: Kalyan Kalika Part 1
Author(s): Kalyanvijay Gani
Publisher: K V Shastra Sangrah Samiti Jalor
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001722/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dii hib daa nuuN bihtr bnn hiid daarii c ii kr hiidaa hnt yuub jhaa (br vvvrnnn miitheen nee slii sr) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinAya namaH * paM. zrI kalyANavijayagaNi-viracitA svopajJa gujarAtI bhASA TIkA sahita zrI kalyANa kalikA prathamo bhAgaH (prathama khaNDAtmakaH) prakAzakaH zrI ka. vi. zAstra saMgraha samiti jAlora (rAjasthAna) dvitIyAvRtti pratayaH 1000 vaura saMvata 2513 vi. sa. 2043 isvI sana 1987 Suo Mi Mi Mi Mi Lai Lai Lai Lai Lai Lai Mi Mi Mi Meng Meng De Tan Tan Shen Ji Di ain Education International Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna 1 nadIzvara tIrtha kAryAlaya vardhamAna jaina vidyAbhavana jAlora (rAjasthAna) 2 sonamala ramezacandra koThArI A/40 maskatI mArkITa, ahamadAbAda-1 mudraka : paMDita maphatalAla jhaberacanda gAMdhI mudraNasthAna : nayana prinTIMga presa DhI kavAvADI, pharnAnDIjha pula ke pAsa, ahamadAvAda-1 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra pradarzana pU. paM. kalyANavijayajI gaNivaranA ziSya munizrI muktivijayajI mahArAja sAheba pAtAnA pU. gurumahArAja dvArA nirmita thayela badhAM kAryAnI sArasa bhAra ane pragati karI rahyA che. __ pU. panyAsajI mahArAje Ara bhela kArya temaNe temanA nadIzvara tIrtha nirvANa bAda purepurI dIrgha dRSTi rAkhI guru mahArAjanI yojanA mujaba pUrNa karAvela che. temaja suMdara anupama tIrthastabha Aje je jAloramAM digatakIrti phelAve che te temanA parizramanu pariNAma che. nadIzvara tIrthamAM mahA suda 6 nA roja daravarSe sudara meLo bharAya che. rAjasthAnanA gAme gAmathI aDhAre jJAti A meLAmAM dharmabuddhile bhAga le che. te bdhe| pratApa pU. vayovRddha munizrI muktivijayajI mahArAjanI preraNAne AbhArI che. nadIzvara tIrtha kAryAlaya, zrI vardhamAna jaina vidyAbhavana, zrI neminAtha bhagavAnanu tathA zrI sImadhara svAminu bhavya maMdira, zrI mahAvIra svAminu madira temaja kIrtistaMbha A badhAthI jAlora tIrtha jevubhavya banyuche. ane jyAM dUradUrathI yAtrio Ave che. A sthAna Aje tIrthabhUmi svarupa che. pU paM. kalyANavijayajI ma. nA svargavAsa bAda gurubhakta pU. muktivijayajI mahArAje pU. pa. ma. zrInA je je adhurA kArya hatAM te sarvane temaNe purA karyA che, vikasAvyAM che. ane sAthe sAthe jainazAsananI prabhAvanA vadhArI che. A graMtha prakAzana paNa temanA gurupratyenI bhaktinu pariNAma che. ame temano khuba-khuba AbhAra mAnIe chIe. prakAzaka Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. pU. panyAsa kalyANavijayajI ma. prakAzita graMthAvalI 1 nibaMdhanicaya prabandha pArijAta 3 paTTAvalI pratikramaNa vidhi saMgraha zrI zramaNa bhagavAna mahAvIra 6 sarvodaya zAstra zrI jinapUjA paddhati 8 zrI jaina vivAha vidhi 9 zrI maMtrakalpa saMgraha 10 zrI tIrthamAlA 11 paMDita mAgha mAnavabhAjyamimAMsA 12 13 zrI gola nagarIya pratiSThA vidhi 14 jaina jJAnaguNa saMgraha 15 parva tithi carcA saMgraha 16 zrI jinaguNa kusumAMjali 97 zrI kalyANa kalikA bhAga - 1 zrI kalyANa kalikA bhAga-2 18 19 tristutikamImAMsA 20 ratnAkara 21 tittheogAliya payannA 22 cAlu carcAmA sArAMza keTalA ya3 vIranirvANa savata aura kAlagaNanA 24 nAgarika pracAriNI patrikA likhita tathA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smaraNAMjali pU, pa, kalyANavijayajI gaNi. jaina zAsanamAM prAcIna pronA saMzodhaka, Agama-vyAkaraNa nyAya Adi graMthonA prakAMDa vidvAna, itihAsanA samarthajJAtA, vidhividhAna graMthonA viziSTa jJAtA, jyotiSa zAstranA samartha vidvAna tathA prAcIna zilpavijJAnanA uDA abhyAsI hatA. A badhAya viSayomAM te ajoDa ane samartha hatA. jaina jagata sivAya samasta bhAratamAM itihAsavettA tarIke temanI viziSTa khyAti hatI ane temanA abhiprAya itihAsanA viSayamAM gaNanApAtra gaNAto. prAcIna itihAsa saMbaMdhamAM ApaNA jaina zAsanamAM traNa vyakitaonI gaNanA hatI 1. pU. A. indrasUrijI ma. 2. pU. pa. kalyANavijayajI gaNi. 3. pU. munizrI darzanavijayajI tripuTI. A traNemAM viziSTa sthAna pU. paM. kalyANavijayajI gaNinu hatu. temaNe jaina itihAsanA saMzodhana sAthe keTalIka evI viziSTa vAto saMzodhana dvArA raju karI hatI ke jene lai bhAratabharanA vidvAno temanA abhiprAyane bahumulya gaNatA. tenI sAkSirupe temanA lakhelA vIranirvANa saMvata ane mahAbIra kAlagaNanA pustaka che. emaNe amanA jIvanakALa daramiyAna lagabhaga trIsa prathA lakhyA che. A tIse grathA temanA svayaM sarjana ane citanamUlaka che. temanA janma vi. saM. 1944 mAM rAjasthAnanA lAsa gAmamAM, 19 varSanI umare vi saM. 1963 vai su. 6 nA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIbase jAloramAM dIkSA, vi. sa. 1994 nA mAgasara suda 11 nA dIvase amadAvAda vidyAzAlAmAM gaNipada ane panyAsa pada ane vi. sa. 2031 nA apADa suda 13 nA dIvase jAloramAM kAladharma. AyuSya 87 varSa dIkSA paryAya 68 varSa. ApaNe tyAM pU. puNyavijayajI mahArAja sAhebane prAcIna graMthonA sazodhakanA viSayamA viziSTa mAnabAmAM Ave che. paratu temane meM haThIbhAinI vADI amadAvAdamAM kalAkAnA kalAkA sudhI pU. panyAsajI ma. nI preraNA letA joyA che. AgamAdi grathonu teo viziSTa jJAna dharAvatA hatA. tenA purAvArupe prabandhapArijAta graMtha ke je prathamAM nizItha mahAnizItha jevA cheda graMthAnu temanA hAthe khubaja anveSaNa thayuche. seMkaDo varSa thI jaina samAjane ke tenA vidvAna munione paNa mAhIti na hoya tevI vigato temaNe paTTAvalI ane nibaMdha nicayagratha dvArA purI pADI che. kalyANa kalikA bhAga 1-2 vidhividhAna, jyotiSa ane prAcInazilpanu aneka graMthI dvArA temAM dohana che. A uparAMta mAnava bhojya mimAMsA paMDita mAgha vigere ghaNA grathA evA layA che ke bhAratabharanA viziSTa vidvAnAne temaNe temanA jJAna dvArA AkarSyA che zramaNa bhagavAna mahAvIra ane vIranirvANasavata aura jaina kAla gaNanA A graMthanu nirmANa to bhAratabharanA itihAsajJone natamastaka banAve tevo tenI pochaLanA temanA parizrama che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamagratho, zilAlekhA ane vividhasAhityanA nirIkSaNa manana ane ciMtanadvArA temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIranA kramabaddha caumAsAM temAM thayelA upasA vigerenu je tAraNa karyu che tevU Aja sudhI kAie paNa kayu nathI. vIranirvANa aura jaina kAla gaNanA gratha to eTalA vo AdhArabhuta graMtha manAyo che ke tene AdhArarupa gaNI itihAsavidAe pAtAna saMzodhana kayu che. temaNe lakhelA lagabhaga 30 prathA pAchaLa prAcIna arvAcIna vividha prathAnu vAMcana nirIkSaNa manana ane saMkalana savizeSa jovA maLe che. temanA hAthe mudrita thayela . ekeka grathanI savistara AlocanA karavAmAM Ave to temanA vizALa jJAna anubhava ane nirIkSaNa pratye ahobhAva pragaTAvI darekane natamastaka canAve tema che. pU. panyAsa kalyANavijayajI ma. sAhebane AcArya pada levA mATe khuvaja Agraha karavAmAM AvyA hato paratu koinA paNa Agrahane vaza na thatAM hamezAM je pada upara hu chu te varAvara che tema kahI AcArya padavI levAnu TALayu hatu. pU. 5. kalyANavijayajI gaNimAM viziSTa anveSaNa zakti aivI AtmasAt hatI ke vihAramA kAipaNa gAmamAMthI pasAra thAya to te gAmane pAdare ubhelA pALIyo pachI te game teno hoya to paNa teno lekha teno itihAsa ane tenI pAchaLa rahelu rahasya A badhArnu teo anveSaNa karatA. nAnAmAM nAnA gAmamAM jAya to te gAmanu daherAsara.. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAzraya ane tyAM paDI rahelA junA copaDA pAnAM ke cApAnIyAM badhAnu bArIkarIte nirIkSaNa karatA ane temAMthI jene loko nakAmu kahI phekI devA jevu mAnatA temAthI te itihAsa paraMparA ane tattvajJAnanu navanIta zeAdhI kADhatA. pU. pa. kalyANavijayajI gaNi. siMhanI peThe niDara prakRtinA hatA. te kAinI SaNa AbhA pratibhA lAgavaga ADaMbara ke khATA tejathI aMjAtA na hatA. temane je sAcu lAge te kahetAM je kAi sahana karavu paDe te sahana karavA hamezA tatpara rahetA. vadhumAM pote mAnela vicArela ane pracArela vAta barAbara nathI, nukazAna karatA che te khyAla Ave to tenA svIkAra karavAmAM kIrti yaza ke mahattA jarApaNa ADe lAbyA vagara spaSTapaNe kahetA ke meM kayuche, vicAryu che paNa have mane lAge che ke A karavA jevu nathI to turta te karavAmAM acakAtA nahAtA pU. pa. kalyANavijayajI gaNinu nAma meM ghaNA varSAthI samartha vidvAna itihAsajJa tarIke sAMbhaLelu paNa temano pratyakSa paricaya to teo jyAre vi. saM. 1994 mAM vidyAzAlAe AvyA tyAre thayo. paraMtu gADha paricaya to temanA kalyANakalikA bhAga 1-2 nA prakAzanamAM thayo ane te paricaya temanA kAladharma sudhI satata rahyo eTaluja nahi paNa temanI pAse temaNe ekaThA karela prAcIna sAhityanA AMkhanI takalIphanA kAraNe aNazAdhela ane aNaprakAzita pATalAM mAre tyAM mokalyAM ane prakAzita karavAnukAtyAre hutemanA ati vizvasanIya vanyo. pAchaLanA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSAmAM to eka be varpa mAM jo temane na maLAya to mane cena na paDatu. eTaluja nahi paNa hu jAlora jAtyAre game tevu kAma hoya paNa temanA sAnidhyamAM aika ve dIvasa rahevAnu rAkhato. jaina saMghamAM pU pa. kalyANavijayajI gaNinu sthAna pure tevI itihAsanA viSayamA kAi vyakti nathI te kahevAmAM kAi atizayokti nathI AjathI 31 varSa pahelAM A kalyANakalikA pustakanu saMpAdana mAre tyAM pU. A. devazrI vijaya bhadrakarasUrijI mahArAjanI nizrAmAM thayu hatu. AnA punarmudraNa mATe pU. munirAjazrI vatrasenavijayajI ma. dvArA A kAma sopAyu. Aje ophaseTanI suvidhA hovAthI chapAyela kalyANakalikAmAM je zuddhipatraka hatu te prathamAM sudhArI punarmudraNa karela che. A graMthane yathAvat kAipaNa sudhArA-vadhArA vinA mudrita karavAmAM Avyo che kemake A graMtha nirmANa pAchaLa je parizrama va pU. pa. zrI kalyANavijayajIai ko che, tethI savizeSa parizrama karavAnu rahetu nathI. madironA zilpa, vidhividhAna ane muhurtAdi mATe A graMtha savizeSa upayogI hovAthI ane tenI khuba mAgaNI hovAthI temanA ziSya pU. munirAja muktivijayajI ma. tathA pU munirAja mitravijayajInI prerathAthI prakAzita karavAmAM Abyo che Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - ate vidhividhAnakArakA tathA muhUrtAdinA arthI one A graMtha sulabha thatAM khubaja upayogI nIvaDaze tevI AzA sAthe A graMtha pharI prakAzita karela cha pU. pa. kalyANavijayajI gaNivaranu yogadAna zrI sagha upara savizeSa che. te mahApuruSanA A grathanA punarmudraNa prasage mane teone smaraNAJjali ApavAnu ApavA badala pU. gurudeva muktivijayajI ma. pU. munirAjazrI vanasenavijayajI ma. sA. tathA zrI bhaMvaralAla sonamalajI koThArI jAloravAlAnA AbhAra mAnI viramuchu.. pa. maphatalAla jhaveracaMda gAMdhI 4, siddhArtha sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-7 15-3-87 (1) zrI jaina saMgha gola umedAbAda kI tarpha se prati 100 (2) muthA mohanalAla caMpAlAla dIpacanda , 100 (3) zrI pArzvanAtha AhAra zrI jaina saMgha Ahora kI tarapha se zrI jaina saMgha sarata (amarasara) kI taraphase ,, 1 zrI jaina saMgha bAlabADA kI tarapha se , 1 (6) zrI jaina saMgha mAMDavalAvAloM kI taraphase ,, 100 (7) zA. guNezamala munIlAla bAbulAla beTApotA tArAjI nivAsI bAlavADAvAloM kI tarapha se (8) zrI jAlora jaina zrAvikA cArathui saMgha jAlora kI tarapha se (9) muthA rupacanda harakhacandajI sonavADIyA nivAsI mAMDavalAvAloM kI tarapha se , 25 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIrtI sthambha himAlAntevAsi panyAsa zrI vidyAnandavijayajI mahArAja evaM munirAja zrI nemavijayajI hIrAvana, ke sada upadeza dvArA 'bhagavAna mahAvIra ke 2500 ve nirvANa smRti meM jAlorasthita kIrtista bha Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itihAsavettA samartha vidvAna pa. pU. paM. kalyANavijayajI gaNivara Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapUjya munirAjazrI saubhAgyavijayajI ma. sA. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa kalikAnI prastAvanA. nAmapradAna. lagabhaga 25 varSathI zilpa, jyotiSa ane pratiSThAvidhinuM mArgadarzaka pustaka lakhavAnI mitro tathA bhAvikonI preraNA hatI, paNa anyAnya kAryone lIdhe e viSayomAM bahu lakSa jatuM na hatuM. cAlu kAryono bhAra ocho thatAM thoDA varSo upara dhyAna kheMcIne thoDa thoDuM lakhavA mAMDayuM. jyotiSa tathA zilpanAM keTalAMka prakaraNo hindImAM lakhyAM paNa kharAM, parantu e bane viSayo eTalA vistRta ane sAhityasaMpanna che ke temAM zuM levaM ane zuM choDavuM e eka samasyA thai paDI, zArIrika prakRti prAya asvastha, AMkhomAM motIyAnI zaruAta ane anyAnya pravRttionA kAraNe avakAzanI alpatA, valI nijasvabhAvanI vistArarucitA ityAdi vAtono vicAra karatAM zilpa ane jyotiSanA svatantra granthonA nirmANanI bhAvanA kuMThita thai gai, chatAM e viSayomAM atyAvazyaka viSayo upara muddAsara lakhavAno nirNaya aphara rahyo. e viSayamAM TAMcaNo karavAnuM cAlu karyu ane prathama zilpanAM kelAMka AvazyakIya prakaraNo lakhI nAkhyAM ane zilpasaMhitAomAM jyotiSano viSaya paNa avazya hoya ja che eTale zilpanA ja anusaMdhAna rUpe dhAraNAgati ane muhUrta lakSaNa nAmanA paricchedo lakhIne tenI sAthe joDI dIdhA have mudrA viSayaka eka ja evo pariccheda rahyo hato ke jeno upayoga vidhividhAnomAM thato hovA chatAM vidhirUpe tenuM vidhikhaMDamAM sthAna na hatuM, tethI mudrA paricchedane jyotiSanA aMtamAM ApIne ekaMdara 17 paricchedono Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe prathama bhAga pUro karyo, paNa A saMdarbhanuM nAma zuM Apaq eno koi mArga jaDayo nahi. zilpa viSayaka nAma karaNa karavAmAM Ave to jyotiSano viSaya alakSita rahI jAya je vistAramA zilpanI apekSAe kaMika ja utarato che, baMne viSayane sparzatuM nAma ApavAmAM paNa kaMika grAmyatA jevU lAgyuM eTale A granthane nirnAmaka ja rAkhIne vidhiviSayaka granthane pUrNa karavAno nirNaya ko ane ebhAga paNa banate prayAse pUro karI dIdho. trIjo bhAga bIjA bhAganA eka pariccheda jevo ja che paNa adhika vistRta bhinna bhinna viSayAtmaka hovAthI pAMca paricchedamAM vaheMcI eno eka svataMtra khaMDa banAnyo che. bIjA trIjA khaMDanI yojanA ane kAco kharaDo taiyAra thai gayA pachI pAchI enA nAmanI vicAraNA ubhI thai, bIjA bhAganA nAmane aMge to bahu vicAravAnuM na hatuM, pratiSThAkalpa athavA ene malatuM bIjuM koi nAma ApavAthI samasyA patI jAya tema hatuM, paNa khAsa muMjavaNa prathama khaMDane aMge hatI, amAre A pahelo bhAga svataMtra grantharUpe nahi paNa koi granthanA eka vibhAga rUpe goThavavo hato, jo vidhikhaMDanI pradhAnatA gaNI tene anusaratuM koi nAma ApIye to prathama khaMDa taddana ja anirdiSTa rahI jAya tema hatuM eTale amuka viSaya mUcaka nAmane paDatuM mUkI phalamUcaka nAmanI tarapha lakSya doyu ane tarata ja " kalyANakalikA" nAma upasthita thayuM ane e ja nAmakaraNa niyata thayuM. ___ sAijane aMge-Akho grantha ekalo chapAvavAno nizcaya hato paNa sAijanI bAvatamA vicAra karatAM jaNAyu ke koi paNa eka sAijamAM chapAvatAM badhAne anukUla nahiM paDe, buka sAijamA hoya to vidhi karAvanArane agavaDatA janaka thAya ane pothI sAijamAM hoya to zilpa tathA jyotiSanA abhyAsIone anukUla paDe nahi, e kAraNe Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] prathama khaMDa buka ane bIjo, trIjo khaMDa bhegA pothI rUpe chapAvavAnuM nizcita karAyu. mudraNa kAmanI vyavasthAmudraNa kArya jaldI thaine pustaka vaheluM vahAra paDe evI amArI icchA hoya e to svAbhAvika gaNAya, paNa dravya sahAyakonI utAvala amArA karatAMye adhika hatI, paNa ATalaM daladAra pustaka bhAvanagara ke amadAvAda presamAM chapAya ane ame mAravADamAM mupha maMgAvIne sudhArIye to pustaka kyAre chapAine bahAra paDe ? lekhaka ane Arthika sahAyako keTalI dhIraja rAkhe ? ane ekalA presavAlA ane mupharIDara paMDitane bharose paNa kAma kema choDAya 1, bhAvanagara vA amadAvAdamAM evA koi vidvAn sAdhunuM comAsu hoya ke je A kAma karavAmAM yogya aMne karavAnI bhAvanAvAlA hoya to pustaka amadAvAda chapAva, e vicAraNA cAlatI hatI eTalAmA tapasvI paM0 zrIkAntivijayajI gaNino patra malyo, temaNe jaNAvyu ke " amhAraM comAsuM bIje nakkI thai gayuM hatuM paNa zArIrika kAraNe DAkTaranI salAhathI amadAvAda AvyA chIye." amane prasannatA thai ane pUchayu ke " jo zArIrika aDacaNa na hoya ane kalikAnuM mudraNa kArya saMbhAlI zakAya tema hoya to e kArya huM tamane soMpavA icchu chu" amArA A patrano uttara paM0 kAntivijayajIe svIkRtinA rUpamA Apyo eTale prathama khaMDanA keTalAka paricchedo temane mokalI ApyA ane Arthika sahAyakone sUcanA pahocatAM kharca mATe rakama paNa amadAvAda zrIvidyAzAlAnI peDhImAM pahoMcI gai. kArya cAlu thayuM ane gata varSanA kArtika utaratAM 10 pharmA chapAyA, paNa eTalAmAM paM0 zrIkAMtivijayajIne vihAra karavAno prasaMga Avyo eTale amArI sUcanA pramANe saMpAdananu kArya tapasvIpavara muni zrIbhadraMkaravijayajIne soMpAyuM ane te pachI AnuM badhuM ja saMpAdakIya kArya ukta munirAje ja kayu che. A. baMne vidvAn munivaroe Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe kalikA prati zraddhA ane sevAbhAva batAvyo che tethI amane pUrNa saMtoSa che. agrasahAyako - ' kalikA 'nuM kArya hajI pUruM nahotuM thayuM te pahelAMthI loko enA mudraNamAM sahAyaka thavA mATe amuka nakalonI lAgata kimmata ApI grAhaka rUpe potAnAM nAmo lakhAvatrA mAMgatA hatA, parantu e kAma granthanuM meTara pUruM thayA pahelA thai zake tema na hatuM. jyAre bane bhAgonI presakopI thavA mAMDI, presathI mudraNa viSayamAM pUchaparacha karI lodhI, te pachI anumAnathI jaNAyuM ke prathama tathA dvitIya bhAganI pAMca pAMcaso kopIo kaDhAvatAM anukrame eka pustakanI ru0 5) tathA ru0 10) nI lAgata kimmata Avaze, prathama bhAgano pUro kharca zrIgodaNa (mAravADa) nA jaina saMghe ApavAnI icchA vyakta karela hovAthI A bhAgamAM bIjA kohanI sahAyatA svIkArI nathI, jyAre bIjA bhAga mATe dazathI ochI nakalonI sahAyatA svIkAvAmAM AvI nathI, mAtra pAMca pAMcaso kopIthI loka mAMgaNIne pahoMcAze nahi ema jaNAtAM prakAzaka samitie vadhArAnI pAMca pAMcaso nakalo kaDhAvI che, je adhikArione lAgata kimmate ja apAze evo nirdhAra karela che. jeTalI nakalonI kimmata saMgho tathA sadgRhastho taraphathI maLelI che teTalI nakalo enA adhikArione vinA mUlye ApatrAno nirNaya thayo che paNa adhikArI- anadhi kArIno nirNaya e mATe niyukta thayela samiti dvArA thaze ane e nirNaya prakAzaka samiti upara jatAM pustako mArgakharca leine temane mokalAze. pustakanA saMpAdanamAM uparyukta vidvAn munivaroe yathAzakya parizrama karyo che, chatAM zaratacUka, dRSTidoSa ke presakarmacArIonI bedarakArIthI je koi azuddhio rahI javA pAmI che tenuM zuddhipatraka Apela che, je johane vAcakagaNa rahela azuddhione sudhArI leze. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama khaMDano upodghAta kalikAne aMgenI prAstAvika vAto prastAvanAmAM kahevAi gai che have upodghAtarUpe prathama khaMDanA viSayone sparzatA keTalAka siddhAntonI ahiyAM carcA karIzuM. 1-bhAratIya prAsAdazilpa kalikAnA prathama khaMDano pramukha viSaya 'prAsAdazilpa' che, zilpa zabda nIce game teTalA viSayo AvatA hoya paNa 'prAsAdazirUpa'ne aMge bhAratIya vidvAnoe je viSaya jeTalo kheDayo che teTalo bIjo koi nahi, bhAratanA je je vibhAgomAM Arya loko pahoMcyA che te pratyeka deza khaMDamAM potA prAsAdazilpa nizcita karI te paddhatie potAnA pUjya devonAM dhAmo nirmita kayA~ che. prAsAdonI paurANika jAtio tathA kulo game teTalA hoya paNa vAstuzilpa mukhya traNa bhAgomAM vahecAyelaM che nAgara 1 vesara 2 ane drAviDa 3. nAgara zilpa uttara bhAratavyApaka zilpay nAma che, godAvarInA dakSiNa taTa bAju- drAviDa zilpa kahevAya che tyAre je nAgarI tathA drAviDI paddhatiyonA saMmizraNathI utpanna thayela zilpa paddhatine 'vesarapaddhati' e nAma apAyela che ane eno pracAra vindhyAcalathI dakSiNe ane godAvarIthI uttare A vacalA pradezamAM thayo, A traNa zilpapaddhatiyo uparathI prAsAdonI mukhya nIce pramANenI cha jAtiyo utpanna thaI " kAliMgA nAgarA lATA, vArATA draaviddaastthaa| gauDA iti ca SaDete, prAsAdAzca srekhkaaH||" Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe _artha-kAliMgo (kaliMga dezabhavo), nAgaro, lATo (lATadeza jAta-uttara gujarAta dezIya), vArATo (varATa-jayapurathI uttara pradezotpanna), drAviDo (draviDa-madurA kAMjIvaraMtaranA dezanA) ane goDadezIya (pUrva-uttara baMgAla, AsAma dezanA) A pramANe zikharabaddha prAsAdo 6 nAmothI olakhAya che, rekhA vinAnAM vyaMtarabhUtAdinAM caityono AmA samAveza thato nathI. ukta Savidha prAsAdonA chaMda bhede temaja rekhA bhede hajAro prakAra niSpanna thAya cha je nIcenA ullekhathI jJAta thaze"dvAtriMzacca sahasrANi, catuHzatayutAni c| uktAni bhedabhinnAni, dhAmnAM vai (paramezvaraiH) paaraampyre?||" artha-ekaMdara 32400 batrIza hajAra ane cAraso devamaMdironA nizcita bhedo samartha jJAnIoe kahyA che ane kalAbhede to bIjA paNa upaje che. (1) devabhede prAsAdacchaMda bheda" caturvaktrasya devasya, caturasrazcaturmukhaH / prAsAdo brahmaNA pyukto, natvanyeSAM kadAcana / / sarveSAM vivudhAnAM ca, liMgasya ca (bhavasya hi) ekadvAro yugAsrazca, prAsAdaH parikIrtitaH // ekavaktrasya liMgasya, pratimAyA bhavasya ca / vRtto mahezvarasyokta, prAsAdo yanna kasyacit // caturmukhasya liMgasya, caturjharastathA 'prH| prAsAdo vartulaH prokto, hIzvarasya na kasyacit / / ekavaktrastathA'STAsro, viSNAzcaiva bhavasya ca / caturdAraH punarayaM, bhavasya brahmaNastathA // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] caturasrAyatA ye ca. tathA vRttAyatAstu ye / ekadvArAH smRtAH sarve, prAsAdA lkssnnaanvitaaH|| muktvA liMgaM mahezasya, tathA ca kamalAsanam / sarvAsAM pratimAnAM tu, prAsAdAH smudaahRtaaH||" artha-brahmAjIe caturasra ane catura prAsAda brahmAjIne mATe kahyo che, bIjA koine mATe nahiM. caturasra ane ekadvAra prAsAda sarva devo tathA zivaliMgane mATe kahela che. eka mukhaliMga, zivanI pratimA tathA zivane mATe vRttacchaMdano prAsAda kahelo che bIjA koi devane mATe nahiM. caturmukha liMgane mATe vRtta caturmukha prAsAda kahyo che, A prAsAda paNa zivane mATe ja bane che bAjA koine mATe nahiM, ekadvAra aSThAtra prAsAda viSNu tathA zivane hoya che ane caturmukha aSTAstra prAsAda zivane tathA brahmAjIne karI zakAya che. laMba caturasra prAsAdo tathA vRttAyata chaMdanA ekadvAranA lakSaNayukta prAsAdo zivaliMga tathA brahmAge pratimAne choDIne sarvadeva pratimAone mATe zubhadAyaka kahela che. (2) dezadezanI vartanAo AjakAlanA A taraphanA zilpio dakSiNa, pUrva Adi dareka dezamA jaine jina prAsAdo banAvI Ave che, paNa teo vartanA eka ja nAgarI jANe che ane teja vartanA pramANe prAsAdonuM zilpakAma kare cha je barAbara nathI, je dezamA je vartanA cAlatI hoya te dezamA teja vartanA pramANe kAma karavU joiye, zilpanI kula cha vartanAo che kaI vartanA kayA dezamA vartavI joiye e viSayamAM lakSaNasamuccaya kAra kahe che" mervAdigarUDAnteSu, nAgarI vrtnoditaa| nAgarI sadRzI lATI, kintu sA dArunirmitA // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe adhikaiH karmabhirjeyA, candrazAlA dharA shubhaa|| pramANaM nAgarI kRtvA, varATI kIrtitA budhaiH // sapatravallikAstaMbha-paMktihRdyatra jaMghikA // megvalAntarapAtrANi, drAviDI sA nigadyate // kAliMgI gauDikA tulyA, mshcikaapaadcndrikaa|| ityuktA kizciduddezAt, sthUlarUpeNa shaastrtH|| nAgarI madhyadeze tu, saukhyadA vartanA mtaa| vArATyAdyAH, svadezeSu, anyeSvanyAzca dussitaaH||" ___ artha-meruthI garuDaparyantanA prAsAdomAM nAgarI vartanA kahelI che, lATI vartanA nAgarI sarakhI ja hoya che, paNa lATI vartanA lAkaDAnA kAmamAM vartAya che. nAgarI karatAMye A vartanAthI kASThanAM caityomA bahu ja jI' kotara kAma karAya che ane A vartanA pramANe banAvAtA kASThanirmita caityonI Agala caMdrazAlA mUkAya che. nAgarIne ja pramANa karIne vidvAnoe vArATI vartanA kahI che, arthAt vArATI paNa nAgarIthI bahu judI nathI paNa ATalI vizeSatA hoya che ke-AmAM staMbho upara tathA jAMghamAM pallava yukta velaDIo khodAya che, ane jyAM mekhalAomAM aMtara patro hoya te vartanA drAviDI kahevAya che, kAliMgI tathA gauDI e bane vartanAo malatI ja hoya che, pharaka mAtra e che ke kAliMgInA maMcI tharamA eka caturthAMza bhAge caMdrikA hoya che, Ama saMkSepamA sthUlarupe vartanAogeM zAstra thakI nirUpaNa kayu, nAgarI vartanA madhyadezamAM himAlaya vindhyAcala bacceno pradezamA vartAya che, ane ukta dezamAM te sukhadAyaka manAya che vArATI Adi potapotAnA dezamAM zubha gaNAya che jyAre bIjA dezomAM te dRSita gaNAya che. A uparathI zilpakAroe samajI levU ghaTe ke nAgarI vartanA ja Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ] sarvatra cAlatI nathI paNa teno pradeza uttarabhArata cha, lATI vartanA nAgarI jevI ja hatI, paNa te pUrva (lATa gujarAta-kAThiyAvADa-kokaNa Adi) dezomAM lAkaDAnA prAsAdomAM cAlatI hatI, Aje ukta dezomAM pASANanA prAsAdomAM e vartAya to vAMdho nathI. vArATI uttara tathA pUrva rAjasthAnanA pradezomAM cAlatI hatI, Aje paNa e dezomAM vArATI pramANe ja zilpakAma vartavu joiye, drAviDI madrAsa tarapha pAMDaya ane Andhra pradezomAM, kAliMgI dakSiNa baMgAla, uDIzA, dakSiNa vihAra tathA dakSiNa kozala ane gauDI uttara baMgAla, AsAma, uttara vihAra, pazcima baMgAla tathA uttara kozala ityAdi dezomAM vartavI joiye evo zAstrAdeza che, (3) vedhadoSo" agrataH pRSTatazcaiva, vAmadakSiNato'pi vaa| prAsAdaM kArayedanyaM, nAbhivedhavivarjitam // " artha-prAsAdanI sAme, pUThe, DAbe vA jamaNe bhAge bIjo prAsAda karAvavo, paNa navA prAsAdano nAbhivedha TAlavo joiye. "zivasyAgre zivaM kuryAda , brahmANaM brhmnnstthaa| viSNoragre bhavedviSNu, jaine jinaM rave ravim // " artha-zivane Age ziva, brahmAne Age brahmA viSNune Age viSNu jinanI Age jina ane sUryanI Age sUryanI pratimA pratiSThita karavI joiye, paNa ekanI Age bIjA devanI pratimA besADavI nahiM, bhinnanAbhika devo eka bIjAne sAme besADavAthI paraspara nAbhivedha doSa upaje . " caNDikAgre bhavenmAtA, yakSaH kssetraadibhairvH| jJeyAsteSAmabhimukhe, ye yeSAM ca hitaissinnH||" Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe __ artha-caMDikAdevIne sAme mAtA yakSa ke kSetrapAla bhairavane besADavA. tAtparyArtha e che ke je je devo jenA hitaipio hoya te tenI sAme besADavA sArA che. " jinendrasya tathA yakSa-devAzca jinmaatRkaaH| AzrayaMti jinaM sarve, ye coktA jinazAsane // " artha-jinendranA yakSadevo, jinamAtAo ane bIjA je koi jinazAsanamA jaina devo kahelA che te sarva jinanA AzrayamA rahI zake che. "varjayedahataH pRSTha-magraM tu shivsuuryyoH| pAca tu brahma-viSNvoca, caNDyAH sarvatra varjayet // " artha-jinano pRSTha vedha, ziva sUryano agravedha, brahmA viSNuno pArzva vedha ane caMDIno sarva vedha varjayo. "prasiddharAjamArgasya, prAkArasyAntare pi vaa| ___ sthApayedanyadevAMzca, bahirvAstukavarjitam // " artha-jo be prAsAdo vacce prasiddha rAjamArga paDato hoya athavA to eka vAstunA koTane AMtare bAhya bhAgamAM bIjaM vAstu hoya to tyAM bIjA devanI pratimA sthApana karI zakAya che. "vedhyAdhakayorvAstvostyattavA dviguNamantaram / yatheSTa sakalaM kArya, kRtaM tacchubhazAntikRt // " artha-vedhya ane vedhaka vAstuonI bacce vAstuthI bamaNI bhUminu aMtara hoya to tyAM vedha upajato nathI, tyAM icchAnusAra sarva kArya thai zake che ane tyAM karela kArya zubha ane zAMtidAyaka thAya che. (4) bhinna doSo" maMDalaM jAlakaM caiva, kIlakaM zuSiraM tathA / chidraM saMdhizca kArAzca (kArasya),mahAdoSA iti smRtaaH||" Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] "artha-maMDala (havA tathA prakAza mATe gabhArAmAM gola bakAeM rAkhavU, jAliyuM gakhavU, lohano khIlo dIvAramA devo, bhittiomAM polANa rAkhag, chidra rAkhavA. caNataramA pratyeka tharanI saMdhi uparA upari rAkhavI e prAsAda nirmANanA mahAdoSo kahyA che. " brahmaviSNuravInAM ca, zaMbhoH kAryA ydRcchyaa| girijAyAjinAdInAM, manvatarabhuvAM tathA / eteSAM ca surANAM ca, prAsAdA bhinnvrjitaaH| prAsAdamaThavezmAni hyabhinnAni zubhAni hi // " artha-brahmA viSNu sUrya ane zivanA prAsAdo icchAnusAra karavAM A devonA prAsAdomAM bhinna doSa gaNAto nathI, paNa pArvatI, jina, gaNezAdi devo tathA manvaMtaramA thayelA avatArAdInAM prAsAdomAM 'bhinna doSa vayo che, prAsAda maTha tathA gharo abhinna hoya teja zubha gaNAya che. bhinna doSanuM spaSTIkaraNa" mUSAbhirjAlakairai-go yatra na bheditaH / abhinnaM kathyate tacca, prAsAdo vaizma vA mtthH|| kukSidvAraistathAjAlai-mUSAbhI rshmibheditaaH| bhinnastatra sa vijJeya, AlayaH siddhikAmadaH / / purataH pRSThato dvArA-vubhau kukSyoH prabheditam / mArataH spRzyate yatra, bhinnaM nAma taducyate // " artha-jAlio, jAliyAMo ane dvAro vaDe jeno garbha-bhedAyelo nathI hoto evo prAsAda ghara vA maTha 'abhinna ' kahevAya che, ethI viparIta kukSi bhAgamA kholela dvAro, jAlako ane jAlio dvArA aMdara pravezatA sUrya kiraNo vaDe jeno garbha bhedAyo che evo siddhiyo Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe tathA kAmanAone ApanAro prAsAda bhinna gaNAya che. Agala pAchala be dvAro hoya athavA baMne kukSiomAM be dvAro vaDe garbha bhedAyela hoya ane te dvArothI aMdara AvatA pavano vaDe deva pratimAno sparza thato hoya te vAstu bhinna doSadUSita kahevAya che. (5) digmUDhatAdi mahAdoSo" digmUDho naSTachandazca, hyAyahInaM ziroguruH / jJeyA doSAstu catvAraH prAmAde karmadAruNAH // " artha-digmUDha, naSTachaMda, AyahIna, ziroguru, A cAra doSo pAsAdakarmamA mahAbhayaMkara jANavA. vivaraNa-digmUDha eTale dizAcUka, dizAne badale koNamAM dvAra Ave te digmUDha 1, naSTachaMda eTale tala chaMda hoya te pramANe zikhara paryanta kAma na karatAM zikharamAM. chaMda badalavo te naSTachaMda 2, zubha Aya na upajato hoya te AyahIna 3, ziroguru-eTale nIce karatAM uparanA bhAge dIvAlo jADI karavI athavA bhaumaja prAsAdomAM nIce karatAM upari bhUmionI dIvAlo jADI athavA uMcI karavI te ziro guru 4, A cAra vAstugata doSo bhayaMkara mAnelA che. " staMbhavedhe yathA vAstuH, vAstuvedhe tathA surH| devavedhe bhavenmRtyuH, zilpikArApakAdiSu // " artha-jema staMbhavedhe vAstuvedha thAya ke tema vAstuvedhathI padagata devano vedha thAya che ane devano vedha thavAthI zilpI karAvanAra AdimAMthI koina maraNa thAya che. (6) jAtibheda doSa" talachandAnusAreNa, tadaGgaM zikharaM bhavet / UvaM tu phAMsanAkAraM, jAtibhedo'tra jAyate // " Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ] 13 artha - prAsAdanuM tala ATha-daza Adi jevA bhAganuM hoya tevAja aMgovAluM tenA upara zikhara hoya che, chatAM nyUnAdhika aMgobAlu athavA phAMsAnA AkAre zikhara kare tyAM ' jAtibheda ' doSa utpanna thAya che. (7) hInatA doSa phala " honamAne tu ye doSAH, kathaye tAn samAsataH / AyuhanirdhArahIne, nAlihIne dhanakSayaH // apadasthApitaiH staMbhairmahArogaM vinirdizet / staMbhavyAsodaye hIne, kAntA tatra vinazyati // prAsAdeM pIThahIne tu, nazyanti gajavAjinaH / rathoparathahIne tu, prajApIDAM vinirdizet // karNahIno yadA vAstura-yuktaphalamAdizet / krIDantirAkSasAstatra, phalaM kvApi na vidyate // jaMghAhIne bhaved bandhu - kartRkAvaranAzanam / zikhare hInamAne tu, nazyanti putrapautrakAH // atidIrghe kulocchedo- hUsve vyAdhisamudbhavaH / sthapuTasthApane pIDA, kartA tatra vinazyati // skandhahInaH kabandhazca samasaMdhiH ziroguruH / aprasAritapAdazca paJcaite dhananAzakAH // 55 artha - prAsAdanA aMgopAMgonI hInatAmAM je doSo hoya che te saMkSepathI kahu~ chu, dvAranI hInatA AyuSyanI hAni kare che, nAlanI etariat urat nAza thAya che apadamAM staMbho sthApavAthI (zreNibhaMgathI) mahAroganI utpatti kahevI, staMbhono vyAsa athavA udaya hIna hoya to strIno nAza thAya prAsAdanI pITha hInatAmAM hAthI ghoDAo nAza pAme ane ratha uparathanI hInatAvAlA prAsAdathI prajAne pIDA Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe upaje che. jo karNahIna vAstu hoya to ayogya kala kahevU, tevA vAstumA rAkSaso krIDA kare che, tevA vAstuthI zubha phala kAMi paNa hotuM nathI, jaMghAhIna prAsAdathI bandhuno tathA kartAno karAvanArano nAza thAya che, zikharahIna hotAM putrapautrono nAza thAya cha, prAsAda zikharano udaya tenA mAna karatA atizaya vadhAre kare to kula nAza thAya tema pramANa karatAM paNa ghaNuM hIna (ThIMgaNuM) kare to roganI utpatti thAya, DhAbAnI mAphaka zikharane coDaM ane khaDakelA dekhAvarnu kare to pIDA upajAve ane kartAno nAza thAya. skaMdha vagaranu 1 AMvala sArA vagaranuM 2 samAna sAMdhAvAluM 3 upara vadhAre bojavAluM 4 ane paga bhAge sAMkaDaM 5 A pAMca jAtanA zikharo dhanano nAza karanArA thAya che. (8) satvaravinAzI vAstu" alpalepaM bahulepaM, samasandhi ziroguru / apratiSThaM pAdahInaM, tacca vAstu vinazyati / " artha-thoDA lepavAlu ghaNA lepavAlaM, sama sAMdhAvAllu upara adhika bhAravAluM pITha vinAnu, pAyA vinAnuM vAstu jaldI nAza pAme che. (9) jIrNoddhAraviSaye vizeSaH" adhikaM vA samaM honaM, pUrvadhAmAdi bAdhakam / prAsAdAdi na karttavyaM, kuryAccenmRtyumApnuyAt // abhinnAnAM vidhizcAyaM, doSo bhinne na vidyte||" artha-prathamanA banela ane pratiSThita thayela prAsAda Adine pADIne te sthAne navIna prAsAdAdi na banAva. prathama karatAM hIna ja nahiM samAna athavA tenA karatAM adhika paNa banAvayu hoya chatAM Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] akhaMDa prAsAdAdine tADIne navu banAvavAmA doSa che. ema chatAM jo zilpI banAvaze to te mRtyu pAmaze, A vidhi abhinna (jina gaurI gaNezAdinAM) prAsAdone viSe cha bhinna (jene viSe bhinna doSa gaNAto nathI AvA ziva sUryAdinA) prAsAdone viSe ukta doSa hoto nathI. (10) daNDa-dhvajaviSaye matAntaro"jIvadair2yAsamodaNDaH, sthaulyaM tdvjitaaNshtH| __cUlakAntaradevAnAM, sthApanIyaH prmaanntH||" . artha-prAsAda puruSanA hRdaya bhAga jeTalo laMbo ane te upara chuTailA AMvalasArA nIcenA bhAga jeTalo jADo AMvalasArAnI bahAranI pharake devamaMdiro upara pramANopeta daMDa sthApavo vivaraNa-tAtparyArtha e che ke maMDovarAnA prahAra thara uparathI bAMdhaNInA talAMcA sudhInuM zikharana je pramANa hoya te pramANano te prAsodano daMDa karavo ane tenI jADAI zikharano jeTalo bhAga grIvA sthAne choDyo che teTalI karavI daMDa jenA AdhAre rAkhavo che te sthAna AMvalasArAthI saheja bahAranA bhAge hoya. dhvajAdhArano. spaSTa sthAna nirdeza" zikharasya zarAMzena, caturthena guNena vaa| uttamAdidhvajAdhAraM, mastakArthena vA kvacit // " artha-AMvalasArA nIcenA zikharano uMcAinA ekapaMcamAMza eka caturthAza ane eka tRtIyAMza nIce dhvajadaMDa ropavAnu sthAna karavaM kaniSTha daMDanu sthAna paMcamAMze madhyadaMDanu sthAna caturthIze ane jeSTha daMDana sthAna eka tRtIyAMza nIce karavU, koinA matamA mastaka sudhInA zikharanA ardhA bhAge, eka tRtIyAMze tathA eka caturthAze Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe paNa dhvajadaMDanu sthAna uttamAdi daMDone mATe karavAnuM vidhAna mAnelaM che. (11) zilpaviSayaka keTalAka aprasiddha niyamo AjanA samayamAM mAravADa gujarAta dezIya prAsAda zilpiyomAM pracalita niyamo to prAsAda lakSaNamAM AvI ja gayA che, paNa keTalAka aprasiddha niyamo je lakSaNasamuccAdi granthomAM pratipAdana karelA che temAMthI keTalAka ahIMyAM ApIye chIye e vAMcIne zilpI gaNa jANI zakaze ke teo je kai jANe che eTalaM ja zilpa nathI paNa ghaNu che, amAro Azaya e nathI ke badhAye A nayA niyamone anusare, paNa A niyamo uparathI zilpIgaNe eTalo to dhaDo levo ja joiye ke prAcIna prAsAdomAM jyAM kyAi paNa A niyamo pramANe kArya thayelaM hoya tene azuddha kahIne potAnI vidvattAnuM pradarzana na karAve paNa " bahuratnA vasundharA" e vacanane pramANa mAnIne naQ navU jANavA ane zIkhavAno udyama kare. kUrma zilAmAna-lakSaNamamuccaye"garbhakarNAyataM mUtraM, kRtvA bhAgacatuSTayam / tadekAMzapramANena, madhye kUrmazilAsthitiH / / tanmadhye sthApayelliMga, madhyaM naiva parityajet / madhyasthaM hanti kartAraM, brahmavedhAnna saMzayaH / / tasmAdIzaM samAzritya tatsthitiH suutrmaantH|" arthAt- gabhArAmAM be koNo bacce sUtra laMbAvIne tenA 4 bhAga karavA tevA 1 bhAga mAnanI kUrmazilA madhyabhAgamA sthApavI ane barAbara kUrmazilAnA madhyabhAge zivAlaga sthApag paNa zilA madhyano tyAga karavo nahiM garbha madhyamAM sthita liMga brahmavedha thavAthI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ] 17 tenA karanArano nAza kare che mATe kUrmazilAne eka sUtra pramANa IzAna dizAnI tarapha sthApavI. ukta vidhAna zivAlaya ne Azrita che, pracalita kUrmazilAnA mAna karatAM AmAM jaNAvela zilAmAna ghaNuM adhika che e vAta dhyAnamA levA jevI che. liMgamAne prAsAdamAna andhIzvaturguNAzca syuH, prAsAdA liMgamAnataH / ardhena liMgadairmeNa bhittayA vistRtAH kramAt // " arthAt -- ziva prAsAdo liMganA udayamAnathI caturguNA, pAMca guNA ane cha guNA mAnanAM hoya che, ane liMganI laMbAInA ardhA bhAganI vistAramAM bhIMto karavI. 46 dvAramAnanA vizeSaprakAro Aja kAla prAsAdanuM dvAramAna zilpIo prAsAdamaMDana, kSIrANaiva, aparAjita vageremAM lakhyA pramANe " ekahaste tu prAsAde, dvAraM syAt SoDazAMgulam / " ityAdinA krama pramANe kare che, paNa AmAM jyeSTha kaniSThAdino vicAra karato nathI, ukta dvArodayanA mAnamAM eka ve AMgala nyUnAdhika karI Aya melavI dvAramAna nizcita karI le che, kayA devanA prAsAdanA dvArano udaya - vistAra keTalo hovo joiye e prAyaH jovAtuM nathI ane zivadvAranI jema ja koi paNa devanA prAsAdano dvArodaya banAyI de che. kharI rIte jinadvAra udayArtha pramANe nahi paNa vistAmAM te adhika ho joiye, kemake zivadvAra udayArdha vistRta hovAmAM kazI harakata nathI. zivaliMga athavA zivamUrtine mATe zivadvArano te vistAra ocho nathI paNa jinapratimA to mUlanAyaka rUpe beThI ja hoya, valI tene parikara paNa sAthe hoya tethI jinapratimA mATe udayA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vistAra paryApta thai zakato nathI. kSIrArNavamA jinadvAra kaniSTha batAvela che paNa kSIrANavano jyeSTha-kaniSTha viSayaka lekha kaMika azuddha thai gayo lAme che, game tema hoya paNa jinadvAra vistAramA adhika hovU joiye ema amAraM mAnavu cha, pracalita rIti pramANe 4-13" (cyAra gaja tera iMca)nA prAsAdana madhyama dvAramAna 2-19" (be gaja ogaNIza iMca) Ave che, enuM madhyamAna 2-13" udayamA ane 1-9" vistAramAM thAya paNa Aja kAla AvAM kaniSTha mAnanA jinadvAro banatAM nathI. prAcIna jinacaityonAM prAyaH jinadvAro kaniSThamAnanAM vistArAdhika dRSTigocara thAya che e nirAdhAra to na ja hovAM joiye, amArI pAse lagabhaga traNaso varSanI junI eka hAthapothIno utAro che temAM dvAramAnanA prakAro nIce pramANe lakhyA che 1- "atha dvAralakSaNaM prAsAdacaturthIzadvAravistAra vistArAda dviguNodayaM dvaarmaan| 2-punarbhedaM dvAramAnamiha-prAsAda paMcamAMza dvAra vistAra. 3-prAsAda tRtIyAMza dvAravistArapramANa tiidvaguNodayadvAra / " ( patra 5-6 ) uparanA niyama pramANe 4'-13" nA prAsAdanuM dvAra vistAre 1-13" ane udaye 3'-1"nuM thai zake cha, A viSayamAM lakSaNasamujayakAra vairocani kahe che. "dhAmamAnAvidhAnAra, jaMghAvistarabhArAtaH / turyarasAdibhAgena, jyeSmayA'dha kamAla / arthAta-vAstunA mAnane AsarIne dvAra traNa prakAraceM hoya che, je prAsAdanI jaMghAnA ardhamAM teno caturthAMza SaDaMza, saptamAMza umeratAM Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ] 19 je mAna thAya te mAnanuM te prAsAdanuM anukrame jyeSTha madhyama kaniSTha dvAra thAya che. kanyasaM cottame dhAgni, madhyame madhyamaM sadA / uttamaM kanyase dvAraM, garbhamAnAdayocyate // tri- caturbhUtabhAgena, jyeSTha- madhyama-kanyasam / hAnAd hAnaM bhaveddvAraM, garbhe karNavirAjite // " artha -- kaniSTha prAsAdane dvAra uttama, madhyamane madhyama ane uttamane kaniSTha mAnanuM karavuM, have garbhamAne dvAramAna kahevAya che, garbhagRhanA vistAramAM teno eka tRtIyAMza eka caturthAza eka paMcamAMza umeratAM je mAna thAya te mAnanA anukrame jyeSTha madhyama kaniSTha dvAro attrai ane hInamAM paNa dvAramAnagarbhagRhanA vistAra tulya hoya che. uparanA vidhAna pramANe 4 - 13" nA dazAyatalanA prAsAdanA dvArano udaya 3 - 5" no Ave che. caLI lakSaNa samuccayakAra kahe che " piNDikA koNavistAraM, kSuri ( zauri ) dhAmni kvacinmatam udho dviguNo dvArA - danyathA vA sa ucyate // " artha - kvacit viSNunA maMdiramAM tenI piMDikA ( Asana ) nA koNa vistAra samAna dvAra vistAra mAnela che ane vistArathI tenI uMcAi bamaNI kahI che athavA dvArodaya bIjI rIte kahe che" karAGgalaiH zataSThayAdyaidezahAnikrameNa tu / dvArANi daza siddhAni, catvAryaMgrANi teSu ca // trINi tanmadhyazastAnyevaM trINi kanyasAnyanu / uchrayo vA tridhAviko (nava) dignADathaMgulaiH / ukta jyeSTha kaniSThAdi, dvAraM zubhakaraM kramAt / uchrayArdhena vistIrNa, zAkhAviSama saMkhyayA // " Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe artha-160AMgala1, 150 AMgala2, 140 AMgala 3, 135 AMgalanA udayavAlA 4 dvAro jyeSTha, 130 AMgala, 120 AMgala ane 110 AMgalanA udayanAM 3 dvArI madhyama ane 100 AMgala 90 AMgala tathA 80 AMgalanA udayanAM traNa dvAro kaniSTha kahevAya cha, A jyeSTha madhyama kaniSTha dvAronA udayamA anukrame 9-10-10 AMgalo umeratA dvAra vizeSa zubhakAraka bane che, udayatho ardhamAne dvAravistAra karavo ane zAravAo saMkhyAmAM viSama karavI. ekaMdara 4 jyeSTha, 3 madhyama, 3 kaniSTha Ama 10 dvAro niSpanna thAya che. (lakSaNasamuccaye 29 mo vidhiH) uparyukta dvAranA aneka bhedabhedAntarono vicAra karI dvAra viSayaka bhUlo kADhanAra zilpio ane svayaMbhU nirIkSakoe hInAdhikyanI azuddhio batAvatAM pahelo potAnI yogyatA upara lakSya Apa. uttamAdidaMDonuM parimANaindra 14 graha 9 tudahasto vA, kramAjjyeSThAdiko bhavet / baMzavRddhikaro vAMzyo, dharmAyau~ zAlapauMdarau // " artha-cauda hAthano daMDa jyeSTha, nava hAthano madhyama ane cha hAtha sudhIno hoya te kaniSTha daMDa kahevAya cha, arthAt 1 thI 6 hAtha sudhIno hoya te kaniSTha, 7 thI 9 hAtha sudhIno madhyama ane 10 thI 14 sudhIno jyeSTha daMDa hoya che. ethI phalita thayuM ke 14 hAthathI vadhAre koi daMDa hoto nathI. vAMsano daMDa vaMzanI vRdhi karanAra ane zAla tathA poMdara vRkSanA daMDo e dharma arthane ApanAra thAya che. ____dhvajAdvAranI dizA viSe mato"prAsAdapRSThadeze ca, UcuH kecid dhvajAlayam / aizAne vA pradeze ca, mArute ca tathApare // " artha-keTalAko prAsAdanA pRSTha bhAgamAM dhvajadaMDano AdhAra Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] karavAna kahe chai, koI izAnakoNamAM, jyAre bIjAno vAyavyakoNamAM dhvaja ghara karavAno mata pradarzita kare che. dhvajadairghya-vistAra--- prAsAdapAdavistAra--stadardhAya'zitaH kvacit / dhAmno dviguNadIrghaH syAt ,sArtho vA tatsamo dhvjH|| dvihastavistaro vA sva-bhUmi mASTiM yathApi vaa| kvacin mate tadarthoM vA, yathA praaptyaa'thvoditH|| svadaiya'SoDazAMzena, kvaciduktaH sa vistarAt / sarvArthazAntaye zuklaH, kAmyAthai dikpatiprabhaH / svavAhanAMkitazco, ve kiMkaNIcAmaraiyutaH / svadevarUpakaizcitraH svazaktyA zobhitaH kvacit // " artha-vajAno vistAra prAsAibhAnanA caturthIze mAnelo cha, jyAre koi matamAM teno ardha arthAt prAsAdanA aSTamAMza pramANe dhvajAno vistAra kahyo che, dhvajanI laMbAI prAsAdathI bamaNI, dohI athavA prAsAda samAna paNa koinA matamA mAnelI che. valI bIjI rIte dhvajano vistAra be hAthano ane laMbAI daMDane nIce pahoMce evaDI karavI. koino mata che ke laMbAI paholAI ukta laMbAIpaholAIthI aDadhI karavI. athavA to jevo male evo ja dhvaja caDhAvavo. jyAre koinA mate dhvaja vistAra potAnI laMbAinA solamA bhAgano paNa kahela che __sarva kAmasAdhaka tathA zAMtikAraka zveta dhvaja kahela che, amuka kAmanI siddhine mATe te dizAnA dikpAlanA varNano dhvaja caDhAvavo, dhvajanA uparanA bhAgamAM te devanA vAhana baDe lAMchita karavo ke je devanA prAsAda upara te caDhavAno hoya, valI tenA cheDAne ghUgharIothI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe yukta karavo, te upara devanAM rupako citrAvavAM ane potAnI zakti pramANe tene suzobhita karavo. (12) daMDa ane daMDanuM sAlaAjakAla daMDanA viSayamA gujarAtI tathA mAravADI zilpiomAM matabheda cAle che, mAravADI zilpio daMDanuM mAna zilAzA strokta kare che, jyAre gujarAtI zilpiyo daMDanA nIcalA bhAgane tenA sAla rUpe mAnIne daMDamAnamA sAmela gaNatA nathI, paNa uparanI narajunA uparanA bhAgane ja daMDa mAne che ane naraju bajAdhAra (kolAbA) vaccenA sAlane mAnamAMthI bAda kare che eTale daMDa bahuja laMbo-mAnAdhika thai jAya che, amArI mAnyatAnusAra AmAM gujarAtI zilpiyo bhUlamAM che, daMDa ane daMDanuM sAla kyA~i paNa judAM batAvyAM nathI narajumAM thaI daMDano je bhAga dhvajAlayamAM jAya.che te vAstavamAM judo hoto nathI paNa daMDano ja nimna bhAga hoya che ane enuM mAna daMDamAnathI bhinna hovU joiye nahi, pUrva kAlamAM vAsanA daMDo hatA ane te dhvajAdvAramA ropAtA tyAMthI ja enA mAnanI ane graMthIparvanI gaNanA thatI hatI te nikalI na jAya eTalA mATe tenI joDe vIjA vAMsaDAone aMdara phasAvI dhvajadaMDane sajjana karavAmAM Avato hato ane vAsanI lIlI cIpaTIothI bAMdhIne majabUta karavAmAM Avato, jyArathI vAsanA daMDanI paramparA uThIne lAkaDAnA daMDo banavA mAMDayA tyArathI daMDone viSama parva ane samagAMTho dekhADavAmATe lohanI agara pItalanI baMgaDIo (cUDIo) caDhAvavAnI AvazyakatA paDI, zilpioe joyu ke daMDanA nIcenA cheDAmAM baMgaDI lagADatAM te narajumA tema ja dhvajAdhAranA khADAmAM daMDano cheDo Avaze nahi ane te bhAga gAMThavAlo na banAvIne tyAMthI daMDanuM mAna gamazuM to daMDa 'samagraMthi ane viSamaparva' banaze nahi. e Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 prastAvanA ] ApattimAMthI ugaravA mATe gurjara zilpioe sAlane juduM pADI uparanA daMDane : samagraMthi viSamaparva ' banAvyo paNa Ama karatAM daMDa pramANamAM ghaNo lAMca thaine zAstraviruddha banI jaze eno vicAra na karyo, A dezanA vidvAna zilpione mArI salAha che ke tamArI A paddhati badalavI joiye, Ama karavAthI daNDa lAkSaNika nahiM bane evI cintA karavAnI kaMha ja jarUra nathI, Aje jevA prakAranI daMDane baMgaDIo jaDAya che evI ja hovI joiye evo kaMDa zAstralekha nathI, daMDanA viSabha paryo spaSTa dekhAya eTalaM ja mAtra gAMThonuM kartavya che ane e kAma daMDanA sAlane nIce cUDInA AkAre ve AnI jADI pAtaLI jaDavAthI paNa thaha zake che, navajunuM cheda tathA dhvajAdhArano khADIevI rIte taiyAra karo ke temAM daMDanuM sAla AvI jAya ane daMDa paNa 'samagraMthi viSamaparvA ' banI rahe ane daMDanuM pramANa paNa na vadhe. (13) devAsana viSe bhramaNA AjakAlanA keTalAka svayaMbhU zilpio jinadevanA Asana sthAna viSe bhramaNAmAM paDhayA che, chatAM teo e viSayamA potAne nirbhrAnta gaNIne potAnI te mAnyatAnI puSTi kare che ane potAnA stanAM caityomAM zilpio upara davANa karIne te prakAre bhUlabharela' Asana taiyAra karAvI tenA madhyabhAge jinapratimAne besADAve che epramANe karAvavAmAM teo AcAra dinakaranA nIcenA zloko pramANa rUpe batAve che. 46 " prAsAdagarbhagehArthe, bhittitaH paMcadhA kRte / yakSAdyAH prathame bhAge, devyaH sarvA dvitIyake // jinArkaskandakRSNAnAM pratimAH syustutoyake / brahmA tu turya bhAge'sya, liGgamIzasya paJcame // " Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe __artha-prAsAdagarbhanA be bhAga karI dvAra taraphanu garbhAdha choDI sAmenI bhIta taraphanA garbhAdhanA 5 bhAga karavA, bhIta taraphathI gaNatAM garbhAdharekhAnI pAseno pAMcamo bhAga gaNAze, A pAMca bhAgo paikInA 1 lAmA yakSAdi, 2 jAmAM sarva devIo 3 jAmAM jina sUrya skaMda kRSNanI pratimAo, 4 thA bhAge brahmA ane 5 mA bhAgamA zivaliMganI sthApanA karavI, zlokono A sAmAnya artha mAnIne jIjA bhAganA madhyamAM jinapratimA madhya Ave evI rIte pratimA besADe che ane pratimA madhya paNa palAMThIno nahiM paNa mastakanI ziravAno ardhabhAga mAne che ena pariNAma e Ave che ke palAMThI 4 bhAgamA pahoMce che ane Asana (pavAsana) nIce Akho pAMcamo bhAga levo paDe che Ama Avo artha lagADatAM jinAsana nIce ardha gabhAro pahoMcI jAya che. trIjA madhyanA himAyatI mahAnubhAvone huM pUchavA icchaMchu ke Ama jIjA bhAganA garne pratimAnI zikhAnu madhya rAkhazo tyAre saparikara. pratimArnu parikara zA AdhAre zakhazo ? trIjA bhAga sudhI jinAsanano koNa rAkhatAM to parikaranI sthiti pAchalI bhItane AdhAre rahI zake che paNa tamArI kalpanA pramANe to lagabhaga gabhArAno eka caturthAMza pAchala khAlI rahe che | e badhA bhAgamAM nImaNa deine tene AdhAre parikara ubhuM rAkhazo ? ane e kevu suMdara lAgaze ? bhAio zilpazAstrano marma samajyA vinA e zAstranI mazkarI na karo, aparAjita pRcchAmAM e vastu sArI rIte spaSTa karIne samajAvI cha jene samajo ane pakaDela bhramaNAtmaka mArgathI dUra thAo, tamArI bhramaNAmAM vAstusArarnu bhASAntara paNa hoi zake paNa AvAM azuddhi pUrNa bhASAntaro uparathI koi nizcita dhAraNA na bAMdho! (14) zilpioe sAmAnya-vizeSa niyamo samajIne cAlavU joiye Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 prastAvanA anyAnya zAstromAM jema sAmAnya-vizeSa niyamo hoya che tema zilpazAstramA paNa AvA niyamo hoya che. sAmAnya niyama tyAM sudhI ja lAgu paDe che jyAM sudhI vizeSa niyama na Ave, paNa jyAM vizeSa niya parnu vidhAna Ave che tyAM sAmAnya niyama ubho raheto nathI A vAtane amo dRSTAntathI samajAvIzu. "kuMbhakena samA kuMbhI, staMbhaprAntena tuudgmH|" ityAdi zlokomA batAvela vADhasaMbandhI sAmAnya niyama cha aMne sAmAnya rIte laghu prAsAdomAM cAlyA kare che paNa jyA jyeSTha prAsAdomAM udumbara gAlavAno niyama lAgu karAya che tyAM " kuMbhakena samA kuMbhI" ityAdi niyama rada thAya che ane e mATe navo niyama ghaDAya che je A pramANe" udumbaronitAM kuMbhI, kuryAt staMbhaM ca pUrvakam / nirandhAre ca sAndhAre, kuMbhikAntamudumbaram // " arthAt-kuMbhIne uMbarA jeTalI ochI karavI ane staMmarnu mathAruM pUrvavat doDhIyA barobara ja karavU, niraMdhAra temaja sAMdhAra prAsAdamA kuMbhI-uMbarAnuM mathAruM barobara karavU" kSIrArNavanA uparokta navA vizeSa niyamathI 'kuMbhakena samAkuMbhI ' vAlo sAmAnya niyama lopAya che. vRkSArNava paNa pracalita niyamane aMge kahe che" udumbarasamA kAryA, kuMbhikA sarvato budhaiH" arthAt-'vidvAn zilpioe sarvatra kuMbhI uMbarA jeTalI ja uMcI karavI joie; kSIrArNava tathA vRkSArNavanA ukta lekhothI uMbaro gAlavA chatAM " kuMbhakena samA kuMbhI" e bAdhita niyamAnusAre jeo kuMbhIne uMbarAthI uMcI kare che temane bodha levo ghaTe che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa-kalikA-ayamabaDe (15) dhAtu pratimA nirmANavidhikalikAnA prathama khaMDanA 12 mA paricchedamA mUrtinirmANanA viSayamAM amoe vistArapUrvaka lakhela che je dhAtu pASANa-ratnAdinirmita sarva jAtanI pratimAone lAgu paDe che, paNa dhAtu pratimAo kevI rIte panAvakI e saMbandhamA amane koi zilpagranthamAM mArgadarzana na malyu, paNa " abhilaSitArthacintAmaNi " nAmaka eka sArva viSayika upayogI granthamA e viSayarnu nirupaNa dRSTigocara yayu je mUrtikAronA upayoganI cIja jANI atra lakhIye chIye. " navatAla pramANena, lakSaNena samanvitAm / pratimA kArayet pUrva, madanena vickssnnH|| sarvAvayavasaMpUrNAM, kiMcit prItAM dRzoH priyAm / yathoktairAyudhairyuktAM, bAhubhizca yathoditaiH // " artha--prathama catura mUrtikAre zAstrokta lakSaNayukta navatAlanA pramANavAlI, sarvAvayava saMpUrNa, kaMDaka prasanna mukhavAlI AMkhone gamatI zAstrokta Ayudho tathA hAthovAlI eyI mINanI pratimA panAyavI. " tatpRSTaskandhadeze ca, kRkATayAM mukuTe'thavA / hemapuSpanibhaM dI, nAlakaM madanodbhavam / sthApayitvA tatazcArcI,limpetsaMskRtayA mRdA / maSoM tuSamayoM kRtvA, kArpAsaM zatazaH kSatam / lavaNaM cUrNitaM zlakSagaM, tathA saMyojayed mRdaa| peSayetsarvamekatra, sulakSaNe tu zilAtale // vAratrayaM tadAya, tena limpet samantataH / svaccha: syAt prathamo lepaH chAyAyAM kRtshossnnH||" artha--te meNanI pratimAnA pAchalanA skaMdha bhAgamA haDapadhInA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] 27 sthAnamA athavA mastaka upara mukuTanA sthAne dhatUrAnA phUlanA AkA ravAla eka lAI meNaceM nAla lagADavU ane te pachI pratimAne saMskRta mATInA lepo karavA, photarAMnI mepa banAvavI, kapAsane seMkaDovAra kasarIne jhINo karavo. lavaNa (khAvAnA mIThA) ne jhINuM vATIne medA jaivaM kanvu pachI e traNe cIjo mATImAM melavacI ane e marvane cIkaNI zilADI upara pANI nAkhIne lasoTavAM eka rasa thaine lepa yogya bane tyAre traNavAra enA piMDane upara nIce karI pratipAnA sarva bhAgomAM teno pAtalo lepa karavo ane chAyAmAM mukavayo. " dinadvaye vyatIte tu, chitIyaH syAttataH punaH / tasmin zuSke tRtIyastu, nibiDo lepa iSyate / / nAlakasya mukhaM tyaktvA, sarvamAlepayed mRdA! zoSayettatprayatnena, yuktibhirbuddhimaannrH|| artha-ve divasa vItyA pachI balI bIjo lepa karako, ane sukyA pachI trIjo jADo lepa karavo, mAtra nAlInuM mukha choDIne upara nIce cyAre bAju pratimAne mATInA jADA lepa vaDe DhAMkI devI catura zilpie vAyu vagerenA prayogathI lipta pratimAne bilakula sUkAvI devI. "sikthaka tolayedAdAvAlagnaM vicakSaNaH / rItyA tAmraNa raupyeNa, hemnA vA kArayettataH / / sikthAdazaguNaM tAnaM, rItidravyaM ca kalpayet / rajataM dvAdazaguNaM, hema syAtSoDazottaram // " artha-meNanI banelI pratimAmA lAgela meNa pahelA tolone tenuM vajana nakI karI levu te pachI te upara pUrvokta prakAre mATInuM palAstara kara, ane pratimA trAMbAnI agara pittalanI banAvavI hoya to meNa thakI trAMbuM pItala dazagaNuM levu, rUpAnI banAvavI hoya to Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe rUpu bAragaNuM ane sonAnI hoya to sonuM solagaNuM lebu kAraNa ke maNanA vajana karatAM trAMno pittalanu dazagaNuM rUpAnuM bAragaNuM ane sonAnuM solagaNuM vajana hovAthI ATala guNI e dhAtu gAlIne mAMhi bhaLe to ja meNe rokelI khAlI jagA bharAine pUrNa mUrti banI zake (eTale ke jo sola tolA sonAnI pratimA banAvavI hoya to 1 tolA mINanI pratimA banAvIne te uparathI saMco taiyAra karavo, evI jarIte daza sera pItalanI pratimA banAvavI hoya to eka sera meNanI pratimA upara mATIno saMco taiyAra karavo.) "mRdA saMveSTayeddavyaM, yadiSTaM kanakAdikam / nAlikerAkRtiM mUSAM, pUrvavat parizoSayet // " artha-pratimA mATe suvarNAdi dravya levU iSTa hoya tene pUrvokta saMskRta mRttikA baDe cyAre bAju lIpIne vIMTI devu ane nAlieranA AkAranI dhAtugI maSA taiyAra karavI ane pahelAMnI jema sUkAvI devI. " vahnau pratApya tAmacoM, sikthaM nissArayettataH / mUSAM pratApayetpazcAt, pAvakocchiSTavahinA / / rItistAnaM ca rasatAM, navAGgArairbajeddhRvam / saptAGgArairvinikSiptai, rajataM rasatAM vrajet // suvarNa rasatAM yAti, paJcakRtvaH pradIpitaiH / mUSAmUrdhani nirmAya randhra lohazalAkayA // " artha te mRttikAlipta meNanI pratimAne agnimAM tapAvIne temAthI badhuM meNa kADhI nAkha, te pachI dhAtugarbhA mUSAne kolasAnI agnimAM tapAvavI, trAMbu tathA pItala navavAra kolasA nAkhIne prajjvalita karavAthI avazya ogalIne rasa bane che rU' sAta bAra kolasA bAlavAthI ogale che ane sonu kolasAnI pAMca vAra AMca lAgavAthI ogalIne rasa banI jAya che, dhAtu rasa rUpa dhAraNa kare te pachI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ! 29 lohanI salIvaDe mRSAnA uparanA bhAgamAM cheda pADI nAkhanuM te pachI 66 saMdezena dRDhaM dhRtvA tatAM mUSAM samuddharet / tasAcanAlakasyAsye, varti prajvAlitAM nyaset / saMdaMzena ghRtAM mUSAM, nAmayitvA prayatnataH / rasaM tu nAlakasyAsye, kSipedacchinnadhArayA / nAlakAnanaparyantaM, saMpUrya viramettataH / spheTayettu samIpasthaM, pAvakaM tApazAntaye // zItalatvaM ca pAtAyAM, pratimAyAM svabhAvataH / spheTayenmRttikAM dagdhAM vidagdho laghuhastakaH / tato dravyamayI sArcA, yathA madananirmitA / jAyate tAdRzI sAkSAdaGgopAGgopazobhitA // artha -sAMDasIthI majabUta pakaDIne tapela mUpAne agnimAMthI upADavI ane tapela pratimAnA nAlanA mukhamAM prajjvalita karelI battI rAkhavI te pachI sAMDasImAM pakaDela mUpAne yatanApUrvaka namAvIne nAlakanA mukhamAM akhaMDa dhArAe rasa nAMkhavo, saMco bharAine nAlAnA mukha sudhI rasa bharAya tyAre dhArA baMdha karavI. ane te pachI pAsenI kolasAnI Aga vagerene dUra karI devI ke jethI tApanI zAMti thatAM saMcAe bharela rasa jaldI TharI jAya, jyAre pratimA potAnI mele TharI jAya tyAre te uparanI mATI saMco phoDIne dUra karavI A dhuM kArya catura zilpI ghaNI ja sAvacetIthI kara mATI dUra thatAM jevI mINanI pratimA hatI tevI aMgopAMga sahita dhAtu dravyamayI pratimA taiyAra thaze, yatra vApyadhikaM pazyeccAraNaistatprazAntaye / nAlakaM chedayeccApi, pazcAdujjvalatAM nayet // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe anena vidhinA samyaga, vidhAyArcA zubhe tithau / vidhivattA pratiSThApya, pUjayet pratyahaM nRpaH // " artha-jyAM kahiM dhAturasa adhika dekhAya te kAnasa paDe barAbara karI nAkhe, nAlakane paNa chINI baDe kApIne te sthala kAnasathI ThIka karIne pachI pratimAne ujAlavI A vidhithI candrabala pahocatuM hoya tevA zubha samayamA pratimA taiyAra karAvI tathA vidhi pUrvaka pratiSThA karAvI rAjA pUjA kare. (16) jinacaityanirmANaviSayaka dhArmikamaryAdA kalikAnA prathama khaMDamAM jinacaityanirmANane aMge bhUmi parIsAthI kalazalakSaNa paryantanAM sarva Avazyaka aMgonuM ane pratimA nirmANa- nirUpaNa kayu cha paNa e badhuM zilpazAstrane anusaratuM che, dharmazAstranI e viSayamAM zI maryAdAo che e paNa jANavU Avazyaka to cha ja, eTale e viSayarnu zAstrIya nirUpaNa saMkSepamAM jaNAvIne e viSayano upasaMhAra karIzaM. challA zrutadhara tarIke prasiddhi pAmela AcArya pravara zrIharibhadra sarijIe potAnA SoDaza granthamAM jinabhavana nirmANa viSayaka maryAdA nIce pramANe bAMdhela che je emanAja zabdomAM nIce uddhRta karIye choye"nyAyArjitavittezo, matimAn sphItAzayaH sdaacaarH| gurvAdimato jinabhavana-kAraNasyAdhikArIti // " arthAt-nyAyopArjita dhanano svAmI, buddhimAn, udArAzaya, sadAcArI ane gurvAdisaMbhata hoya te jinabhavana karAvadhAno adhikArI thAya che. " kAraNavidhAnameta-cchuDAbhUmidalaM ca daarvaadi| bhRtakAnatisaMdhAnaM, svAzayavRddhiH samAsena // " artha-zuddhabhUmi, zuddhadala, bhRtakAnatisaMdhAna ane zubhAzaya Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA 31 nI vRddhi e caitya karAvavAnI saMkSepamA vidhi che, have pratyeka vidhyagone samajAve che. "zuddhAtu vAstuvidyA-vihitAsanyAyatazca yopaataa| na paropatApahetuzca, sA jinendraiH samAkhyAtA // " artha--je bhUmi zilpazAstre grAhya kahI hoya, je uttamanyAyathI melavelI hoya, ane je koine saMtApa kAraNI na hoya tevI bhUmine jinezvaroe zuddha kahI che. "zAstrabahumAnataH khalu, sacceSTAtazca dhrmnisspttiH| parapIDAtyAgena ca, viparyayAt pApasiddhiriva / / " arthazAstrabahumAnathI, zubha pravRttithI ane parapIDAnA pari. hAraMthI ja dharmanI sidvi thAya che, jema etho viparIta vartavAthI vApanI siddhi thAya che. "tatrAsannopi jano'saMbandhyapi daanmaanstkaaraiH| kuzalAzayavAn kAryoM, niyamAd bodhyNgmymsy||" artha---jamIna sAthe saMbandha na hoya evA tenI najIkamA rahenArA manuSyane paNa dAna mAna satkAro vaDe zubha pariNAmI banAvavo, A nimitte zubhAzaya utpanna thavo eja tenI dharmaprAptinuM aMga bane che. " dalamiSTakAditadapica, zuddha tatkArivagataH krItam / ucitakrayeNa yat syA-dAnItaM caiva vidhinA tu // dArvapi ca zuddhamiha yatnAnItaM devatAdyupavanAdeH / praguNaM sAravabhinava-muccaiyanthyAdirahitaM ca // " " sarvatra zakunapUrva, grahaNAdAvatra vartitavyamiti / pUrNakalazAdarupa-zcittotsAhAnugaH zakunaH // " artha-'dala' eTale iMTa. patthara vagere paNa tenA mAleka, pAsethI yAgya mUlya ApIne lodhela ane vidhi pUrvaka lAvela hoya te zuddha Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe gaNAya che. lAkaDaM paNa devatA AdinA upavanathI jayaNApUrvaka lAvela hoya, sIdhu-sarala, nakara tathA gAMTha-veDhAdi rahita ane navaM hoya te vAstumAM vAparavA yogya 'zuddha' gaNAya bhUmI-dala-kASThAdi grahaNamA sarvatra zubha zakunapUrvaka pravRtti karavI. kArya nimitte jatAM jala pUrNa kalazAdi saMmukha malavo jethI ke prArabdha kAryanI tarapha mAnasotsAha vadhe te zubha zakuna kahevAya che. " bhRtakA api kartavyA, ya iha viziSThAH svabhAvataH kecit / yUyamapi goSThikA iha, vacanena sukhaM tu te sthApyAH // atisaMghAnaM caiSAM, kartavyaM na khalu dharmamitrANAm / na vyAjAdiha dharmo, bhavati tu zuddhAzayAdeva // " artha-jinabhavananirmANa kAryamAM pagAradAra nokaro-kaDiyA majUro paNa viziSTa svabhAvanA joine ja niyata karavA ane 'tame paNa gauSThiko ( caitya sabhAnA samyo) cho' AvA vacana dvArA temane saMtuSTa karIne rAkhavA, valI temanA upara adhika kAmano bojo na mUkabo, kemake te dharma mitro che; dharma kapaTathI siddha thato nathI paNa zuddha adhyavasAyathI ja dharma sAdhya thai zake che. "devoddezenaitad, gRhiNAM kartavyamityalaM shuddhH| anidAnaH khalu bhAvaH, svAzaya iti gIyate tjjhaiH|| pratidivasasya vRddhiH, kRtaa'kRtprtyupekssnnvidhaanaat| evamidaM kriyamANaM, zastamiha nidarzitaM samaye // etadiha bhAvayajJaH, sadgRhiNAM janmaphalamidaM param / abhyudayA'nyucchityA, niyamAdapavargabIjamidam // " artha-devane uddezIne A sadgRhasthonuM kartavya cha AvA vicAsthI karAvanArano Azaya ati zuddha hoya che, kAraNa ke 'anidAna' Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 prastAvanA (niSkAma) bhAvane ja jJAnIo, 'svAzaya' kahe che. thayela-thatA kAryanA nirIkSaNathI pratidina 'svAzaya' nI vRddhi thAya che, A pramANe karAtuM A jinabhavana nirmANa zAstramA zuddha kahellu che. sadgRhasthone mATe e ja bhAvayajJa ane e ja janmanu zreSTha phala cha, A caityavidhAna ja abhyudayanI paramparA dvArA nizcitapaNe mokSanuM bIja bane che. "deyaM tu na sAdhubhya-stiSThanti yathA ca te tathA kAryam / akSayanIvyA hyevaM, jJeyamidaM vaMzatarakANDam // " artha-jina caitya sAdhuone na Apa, paNa teo temAM Thare evo prabandha karavo, Ama mUladhana akSaya thatAM te caitya banAvanAranA vaMzajone saMsAra samudra taravArnu sAdhana bane che. " yatanAto na ca hiMsA, yasmAdeSaiva tannivRttiphalA / tadadhikanivRttibhAvAd , vihitamidamaduSTameveti // " artha-jinabhavana karAvavAmAM jayaNA rAkhatAM hiMsA nathI, je kaMi AmAM hiMsA thAya che te hiMsAnivRtti karanArI cha je parimANamAM hiMsA thAya che tethI adhika hiMsAne te nivRtta kare che tethI jinacaityanuM nirmANa gRhastha dharmine mATe nirdoSa ja cha, (17) jinabimbanirmANanI dhArmika vidhi ukta zrutadhara AcArya zrIharibhadrasarijI jina bimba nirmANanI vidhi A pramANe lakhe che" jinabhavane tabimbaM, kArayitavyaM-drutaM tu buddhimtaa| sAdhiSThAnaM hyevaM, tadbhavanaM vRddhimad bhavati // " artha-buddhimAne jinabhavanamA sthApavA mATe jaldI jinavimba karAvaq ke jethI te bhavana sAdhiSThAna thai vRdvikArI thAya. " jinabimbakAraNavidhiH, kAle pUjApurassaraM krtuH| vibhavocitamUlyArpaNa-managhasya zubhena bhAvena // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nArpaNamitarasya tathA, yuktyA vaktavyameva mUlyamiti / kAle ca dhanamucitaM zubhabhAvenaiva vidhipUrvam / / cittavinAzo naivaM, prAyaH saMjAyate dvayorapi hi / asmin vyatikara eSa, pratiSiddho dhrmtttvjnyH||" artha-have jinabimba karAvavAnI vidhi kahe che-zubha samayamAM sadAcAravAn bimba banAvanAra zilpInI pUjA-satkAra karI zubha pari NAme svavibhavAnusAra tene mUlya ApaQ, bimbakAra jo pApAcAravAlo hoya to tene viMba nirmANa mATe mola Apaq nahiM, mUlya paNa bajAra cIjonI jema nahiM paNa yuktipUrvaka kahevu, valI bimba lAvatI velAe paNa yathAvidhi zubhabhAvathI bimba banAvanArane ucitadhana-pAritoSika rupe Apaq joiye, jethI bimba karanAra karAvanAramAthI koinuM mana khinna thAya nahiM, A bAbatamA manaHkheda yAne cittabhaMga dharmazAstrakAroe niSedhyo che. "eSa dvayorapi mahAn , viziSTakAryaprasAdhakatvena / saMbandhamiha kSuNNaM, na mithaH santaH prazaMsanti // yAvantaH paritoSAH, kArayitustatsamudbhavAH kecit / tavimvakAraNAnIha, tasya tAvanti tattvena // aprItirapi ca tasmin, bhagavati paramArthanItito jnyeyaa| sarvAMpAyanimittaM, hyeSA pApA na kartavyA // adhikaguNasthAnayamAt kArayitavyaM svadauhRdairyuktam / nyAyAjitavittena tu, jinabimbaM bhAvazuddhena // " ___ artha-e mAnasika prasannatA vAlo saMbandha bimbakAra-bimbakArakane mATe mahAn che, eja viziSTakArya sAdhaka thAya che tethI bane vacceno e saMbandha bagaDavo ene sajjano sArUM kahetA nathI, bimbakArakane e kAryamA jeTalA paritoSo (bhAvollAso) thAya che te Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] paramArthathI sarva te bimba nirmANanAM kAraNo che. bimbakAra upara aprati e paramArthathI bhagavad uparanI aprIti che ane e sarva vighnonuM mUla che. mATe pApI aprIti na karavI, valI, adhika guNavAlA potAnA manoratho yukta nyAyopArjita ane bhAvazuddha dhana baDe jina bimba taiyAra karAva, " anAvasthAtrayagAmino budhaidau<Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe "bimbaM mahat surUpaM, kanakAdimayaM yaH khalu vizeSaM / nA'smAt phalaM viziSTaM, bhavati tutadihAzayavizeSAt / / AgamatantraH satataM, tadvad bhktyaadiliNgsNsiddhH| ceSTAyAM tatsmRtimAn , zastaH khalvAzayavizeSaH / evaMvidhena yabimba-kAraNaM, tadvadanti samayavidaH / lokottaramanyadato, laukikamabhyudayasAraM ca // " __ artha-biMba mhorse che ke nhA, te rUpavAna che ke sAdhAraNa, te sonAnuM che ke anya dravyaniSpanna ityAdi je vizeSo hoya che tethI phala viziSTa thatuM nathI parantu Azaya vizeSathI phalamAM viziSTatA Ave che, je AgamanI AjJAne anusaranAra hoya, bhaktyAdi lakSaNo vaDe siddha thato hoya, pratyeka pravRttimAM tenA smaraNavAlo hoya te Azaya vizeSa gAya che ke jethI phalanI viziSTatA siddha kare che. AvA AzayathI biMba karAva te lokottara bimba hoya che ane AthI bIjI rIte biMba banAvAya che te laukika hoya che laukika biMba abhyudayasAra eTale karAvanAranI unnati karanAruM hoya che. "kRSikaraNa iva palAlaM, niyamAdatrAnuSaGgikobhyudayaH / phalamiha dhAnyAvAptiH, paramaM nirvANamiva bimbAt // " artha-kRSi karavAmAM cArAnI jema vimbanirmANamAM abhyudaya e avazyabhAvI prAsaMgika phala che, ane kRSinu mukhya phala dhAnyanI prApti hoya che tema vimba karAvavAnuM utkRSTa-mukhya phala mokSa prApti che. granthanA saMbandhamAMupara zilpanA saMbandhamAM thoDIka carcA karyA bAda have A granthane lagatI be vAto carcIne upodyAtanI samApti karIzuM. zilpa zAstra jeTalaM upayogI che teTalaM ja durbodha cha sAthe ja e viSayageM upalabdha sAhitya eTalaM badhuM azuddha che ke jene lIdhe viSaya Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA] durbodhano abodha banI jAya che, gavarmeMTanI sirIjomAM ane sArI saMsthAo taraphathI bahAra paDelA zilpagrantho paNa eTalA badhA azuddha hoya ke tenI jJAta azuddhiona zuddhipatraka banAvIye toye hajArothI gaNAya eTalI azuddhionI saMkhyA to sahaje thai ja jAya, prAsAdAdivAstu zilpio paramparA prApta AmnAyathI bhale kAma karI le che paNa temanI pAse e viSayanA je grantho hoya che athavA temane e viSayanA je koi saMskRta zloko kaMThAgra hoya che tene to azuddhionA DhagalA kahIye toye kaMi ajugatuM nathI, je viSayanA sAhityanI AvI dazA hoya te viSayamA kaMi paNa lakhavU e keTaluM muzkela hoya che eno kharo anubhava to bhuktabhogI ja jANI zake. . prastuta khaNDAntargata zilpanA paricchedo lakhavAmAM ame je granthono upayoga karyoM che temAM pramukha grantho e che-aparAjitapRcchA 1, prAsAdamaMDana 2, vAstumaMjarI 3, vAstusAra 4, samarAMgaNasUtradhAra5, vAstuvidyA 6, zilparatna 7, kAzyapazilpa 8, mayamata 9, rUpamaMDana 10, devatAmUrtiprakaraNa 11, rAjavallabhavAstuka 12, zilparatnAkAra 13, vizvakarmavidyAprakAza 14, vRhatsaMhitA 15, pratimAlakSaNa 16, nirvANakalikA 17 ityAdi. 1punaruktiprAsAda lakSaNamAM amane be sthale punarUkti karavI paDI che, daMDa lakSaNa ane kalaza lakSaNa lakhAi gayA pachI prAsAdalakSaNa lakhatAM jaNAyuM ke prAsAda lakSaNamAM jyAre badhA aMgonuM nirupaNa thayuM che to daMDa kalazonuM sthAna zUnya rahe e ThIka nahiM, jo kalaza lakSaNa ane daMDa lakSaNa AmAM AvI jAya to 'prAsAda lakSaNa' eka svataMtra grantha banI jAya, A vicAraNA yukti saMgata jaNAtAM amoe ukta be viSayo prAsAdalakSaNamA dAkhala karyA che A eka prakAranI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe punaruktiyo cha ja paNa svataMtra paricchedo savistara hoi vizeSa upayogI jANI kAyama rAkhyA che, 2 jyotiSaprathama khaMDamAM zilpa pachI jyotiSano viSaya cha, zilpathI paNa jyotiSano viSaya adhika vyApaka che enuM sAhitya vizAla che ane zuddha paNa che, e viSayamA aneka vidvAnoe grantho ane nibandho lakhI A viSayanI mImAMsA karI che eTale amane e viSayamA bahu lakhavA jevU lAgatuM nathI, valI ame AmAM jyotiSano sarvAMga sparza paNa koM nathI, kevala muhUrta jovAmA upayogI thato varSazuddhi, ayanazuddhi mAsazuddhi, pakSazuddhi, ane dinazuddhino ja pradhAnapaNe vicAra ko che je sarva muhUrtomA kAma Ave evo maulika viSaya che, bAkI vizeSa muhUrtA mAtra jinacaitya saMbandhI ja ApelA che. khAtamuhUrtathI AraMbhIne pratiSThA paryantamA jeTalAM muhUrto jinacaityane aMge Ave che te sarva lagazuddhinI sAthe ApelAM che. jyotiSane lagatA mAtra beja paricchedo che-dhAraNAgatilakSaNa ane muhUrta lakSaNa, dhAraNAgati pUrvAcAryaracita saMskRta dhAraNAgati yaMtrakano gujarAtI anuvAda mAtra cha jyAre muhUrta lakSaNa aneka jyotiSagranthonA AdhAre taiyAra karela che AmAM sahAyaka banelA granthomAM pramukha granthonAM nAmo A pramANe che- AraMbhasiddhisakArtika 1, nAracaMdra jyotiSa saTippaNaka 2, muhUrtacintAmaNipIyUSadhArATIkAsahita 3, vasiSThasaMhitA 4, nAradasaMhitA 5, bRhadaivajJaraJjana 6, jyotinibandha 7, ratnamAlAsabhASyA 8, daivajJakAmadhenu 9, muhUrtamArtaNDa10. pAkazrIsavRtti 11, ityAdi / jyotiSanA viSayane lagatI eka vAtanuM sUcana karavU atra prAsaMgika gaNIye chAye ane te raviyoga,-rAjayoga, kumArayoga-sthavira Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA ] yoga saMbaMdhI Ajano pratyeka jyotiSI koi paNa zubha kAryanA muhUrtamA raviyoga rAjayoga athavA kumArayoga jevo koi balavAn zubha yoga muhartanA samayamA Avato hoya to te muhUrtane sAru gaNe che. A yogo prAcIna jyotiSa saMhitAomA nathI, tyAM koimAM 9 mA ane koimAM 10 mA raviyogane upagraharUpe jagAvela che, amane jyAM sudhI smaraNa che solamA saikA pUrvanA koi brAhmaNa vidvAne racelA granthamA ukta khyAdi yogonA ullekha malato nathI, ethI viparIta jainAcArye racela junAmAM junA granthomA ukta 4 yogono nirdeza male che, madhyakAlIna ja nahi sAtamA saikAno pAkazrI jevA prAcIna granthamAM paNa uktapaikInA keTalAka yogo malI Ave che, AraMbhasiddhi, nAra candrAdi madhyakAlIna jaina granthomAM to ukta yogo yogaprakaraNanA prasiddha yogo thai paDyA che, kumArayogane aMge to evo ullekha paNa male che ke A yoga baMgAla dezathI Avela munio lei AvyA che. brAhmaNa graMtho paikInA muhUrtacintAmaNimA viyoga to najare paDe che, paNa temAMye kumArAdiyogono ullekha sudhAM nathI tyAre zuM A cyAre yogo mUlamAM brAhmaNa sRSTa nathI ? zuM A yogo jaina sAdhuothI ja pracalita thayA cha ? vidvAna jyotiSIoe e viSayamAM UhApoha karavo ghaTe che. 3-mudrAlakSaNaprathamakhaMDano chello pariccheda 'mudrAlakSaNa' viSayaka cha, 'mudrAe, vAstavamAM tAMtrikamatanI vastu che paNa tAMtrika kAlamAM banela pratiSThAkalpomAM amArA pUrvAcAryoe e vastuno svIkAra karyo che eTale vidhimAM prayukta karAtI keTalIka mudrAo nirvANakalikA, sakalacaMdrIya pratiSThAkalpane AdhAre A paricchedamAM ApelI che. A mudrAone viSNusaMhitA, nAradapaMcarAtra Adi paurANika granthone AdhAre tapAsI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 (kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe joi cha ane AmAM cAlatI bhUlo sudhArI che. tAMtrikonI mAnyatA che ke je devatAne je mudrA priya hoya tenI pUjA te mudrAdarzanapUrvaka karavAthI te prasanna thAya che. game tema paNa amArA pUrva pratiSThA kalpakAroe vidhimAM mudrAono svIkAra karyo che tethI AjanA pratiSThAcAryoe tathA snAtrakAroe mudrAo zikhavI Avazyaka cha, Ama A prathamakhaMDa zilpIo jyotiSIo ane pratiSThAkArone upayogI thai paDaze evI AzA cha. chevaTe A khaMDamAM-khAsa karIne zilpa paricchedomA AdhAra granthonI acokasatAne leine koi samaja pheranI bhUla dRSTigocara thAya to sudhArIne vAMcavAnI vAMcakagaNane prArthanA che. mAdhavapurA-amadAvAda, mAghazukla 5 guru, tA0 16-2-1956. kalyANavijaya. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAka :viSayAnukrama: prastAvanA pR. 1 thI 4 sudhI prastAvanAno upodghAta pRSTha 5 thI 4. sudhI granthaviSaya samaMgala granthopodghAta prathama khaMDa paricchedasUcI 1-bhUmilakSaNa-zubhAzubhabhUmi bhUminI vizeSa parIkSA 2-zalyoddhAra lakSaNa ceSTA-pazupada-zabda-praznavarNa lagnathI zalyajJAna bhUmigata zalya phala zalyoddhAramATe keTalaM khodavU ? 3-diksAdhana lakSaNa pAMca prakAre pUrva dizAjJAna prakArAntare dizAjJAna 4-kIlikAsUtra lakSaNa varNa paraka kI likA nirUpaNa varNaparaka sUtranuM nirUpaNa 5-kUrmazilA lakSaNa kUrmazilAmAna pASANa tathA iSTakA zilAmA vizeSatA prakArAntare zilAmAna kUrmanuM svarUpa ane mAna kUrmazilA lakSaNa-dAkSiNAtyapaddhati Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya pRSTAGka kalaza, kamala, kUrma ane yoganAlanu bhAna 32 AdhArazilA upara kalaza Adino sthApanAkrama kUrma pramANa 6--zilA lakSaNa ziloAnI saMkhyA zilAornu svarUpa zilAnI laMbAI-paholAI-jADAI devAlayanI nandAdi 8 zilAo zilAo uparanAM cinho zilAonAM nAmomA matabheda upazilAo nidhikalazonI saMkhyA ane parimANa nidhikalazone aMge zAstrAdhAra 7-vAstumapimarmAdi lakSaNa zirAomahAvaMzo vaMzo ane anuvaMzo marma ane upamarma devAsano, dvAramadhyo ane padamadhyo saMdhio granthAntaramA sandhi ane marma marmopamarmAdi cakram 64 pade marmopamarmAdi cakram 81 pade vAstupuruSanAM aMga pratyaMgo vAstupuruSanA zayana prakAro Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAka 58 viSayAnukramaNikA] granthaviSaya 8. vAstumaNDala vinyAsa lakSaNa mAsAdavAstu maNDala-- vAstu maNDala cakram 64 pade nirvANakalikokta gRhavAstu maNDala vAstumaNDala cakram 81 pade-nirvANakalikokta vAstumaMNDalacakram 64 pade-bRhatsaMhitokta vAstumaNDala cakram 81 pade-bRhatsaMhitokta vAstumaNDalacakram 81 pade-zilpazAstrokta 9-prAsAda lakSaNa prAsaMgikaM prAsAdotpattino itihAsa hastalakSaNa mAnaparibhASA-koSTakam vAstukSetra vicAra vAstupada devatA 49 padAtmaka marIcigaNavAstu (jIrNoddhAre) 64 pada bhadraka vAstu--(nagara nivezepU0) 81 pada kAmada vAstu (gRhAdi niveze) 100 pada bhadravAstu (prAsAda-maNDapAdiniveze) vAstumamopamama nirNaya vAstuparibhramaNa vAstudoSa bAyAdhaGga vicAra vAstu bhUmi konA hAthe mApavI ? 77 78 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya pRSTAGka Aya lAvavAnI rIti ane nAmAdi devAlayomA ane adhamAlayomA zubha Aya kAla paraka AyonI zreSThatA varNa vizeSane Aya vizeSanI zreSThatA AyonuM phala kAryavizeSe Aya vizeSa dhvaja pratinidhi Ayo AyonA mukhanI dizAo Aya jJAnArthaka koSTaka nakSatratrividha nakSatragaNa aMgulAtmaka kSetrA nakSatra jJAnArthaka koSTaka 96-97 hhi cAturvarNya rAzi rAzikUTa 99 candra candrano vAso jANavAnI rIti vyaya AyasthAne vyaya pradAna koSTaka andh aMzaka pradAna sthAna tArA adhipati 108 matAMtare adhipati 95 98 107 109 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 110 viSayAnukramaNikA] pranthaviSaya bhAsAda adhipati jJAnArthaka koSTaka vAstu janmatithi zubhaaMgonI adhikatAthI vAstunI sthiratA keTalAM aMgo zubha hoya to sArAM ? vAstumAM zuM zuM na levU ? vAstunuM jIvana ane vinAza prasAdAMga nirUpaNa jagatIno AkAra ane parimANa Thakkura pherunA mate jagatInuM mAna jagatInI uMcAI 108 bhAgano maMDovaro jagatInI uMcAIno bIjo prakAra kharazilA bhITa pITha pIThano udaya navapIThonAM nAmo ane aMgulAtmaka mAna laninAdi 5 mAsAdonAM pIThono udaya pIThodayanA bhAgo aparAjitapRcchAmA nirgamana pramANa prAsAdano udaya pahelA prakArano udaya vIjA prakArano udaya trIjA prakArano udaya 118 120 121 122 125 127 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya pRSTAGka cothA prakAre prAsAdodaya 128 pAMcamA prakAre prAsAdodaya chaThA prakArano prAsAdodaya-pheru Thakkura matamAM udayamAnamAM matabheda 129 maMDovarAnA tharonI bhAgasaMkhyA-prAsAdamaNDane 131 108 bhAgano maMDovaro 27 bhAgano maNDovaro-prAsAdamaNDane Thakkura pherunA mate 25 bhAgano maMDovaro garbhagRhocchraya:- aparAjitapRcchAyAm garbhagRhocchaya jANavAnI bIjI rIti uMbaro-aparAjitapRcchAmAM ardhacandra ane udumbara kyA mUkavA ? uMbarAnA aMga vibhAgo ardhacandraka-prAsAdamaNDane 136 nAgaraprAsAda dvArodaya-aparAjitapRcchAyAm kSIrArNavarnu nAgara dvAramAna 137 bhUmija prAsAda dvAramAna-aparAjitapRcchAyAm 138 drAviDa dvAramAna-aparAjilapRcchAyAm dvAramAnono upayoga 14. dvArazAkhAoe viSayamA aparAjitapRcchAnuM nirUpaNa 141 aparAjitapRcchAmAM zAkhAonI vartanA vizAkhAnI vartanA paMcazAkhAnI vartanA ora 135 139 142 144 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 pRSTAGka 145 6 148 viSayAnukramaNikA] granthaviSaya saptazAkhA dvAranI vartanA dvArazAkhAnA vistAranuM mAna uttaraMga jinendrAyatananA 8 pratihAro Ayudho pratimAonAM padasthAno maNDalomAM devonA sthAnono atideza spaSTIkaraNa aparAjitapRcchAnuM vidhAna samarAMgaNa sUtradhAranAM devatApada sthAno uparokta graMthamA e viSaya bIjA prakAre prAsAdamaMDananAM devatApada sthAno Aja kAla pracalita devatA pada sthAno dRSTisthAna e viSayamA aparAjita0 vidhAna vAhanadRSTi Thakura pherunu dRSTi vidhAna AcArya vasunandinI dRSTisthAna viSayaka mAnyatA praNAla mUkavAnI dizA pratimAmAna dvArodaya mAne ( Urdhvasthiti) Urcasthita tathA AsIna garbhamAne pratimAmAna prAsAdamAne pratimAmAna zikharazrRGgo ane uruzaGgo (prAsAdamaNDane) 153 154 155 156 157 157 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 172 48 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya pRSTAka rekhA ane rekhAnA bhedo 160 kolInA bhedo 163 candrakalA rekhAo 164 nAgarI rekhAo.udaya rekhAo 165 kalA rekhAo kalArekhAothI bhedAto skaMdha 167 25 skaMdhonA nAma 168 aparAjitamA candrakalA rekhAogeM nirUpaNa 16 mUla candrakalA rekhAonA nAma cAravidhi kalAvidhi 256 rekhAonAM nAmo 16 kalArekhAo bheda khaMDakalA sahita trikhaNDAyAH 16 bhedAH catuSkhaNDAyoH 16 bhedAH paJcakhaNDAyAH 16 bhedAH SaTkhaNDAyAH 16 bhedAH saptakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH aSTakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH navakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH dazakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH ekAdazakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH 180 dvAdaza khaNDAyAH 16 rekhAbhedAH trayodazakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH 182 caturdazakhaNDAyAH 16 rekhAbhedAH 183 181 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAha 184 185 186 187 188 viSayAnukramaNikA granthaviSaya paMcadaza khaNDAyAH 16 rekhA bhedAH SoDaza khaNDAyAH 16 bhedAH kalAsahitAH saptadaza khaNDAyAH 16 bhedA: aSTAdaza khaNDAyAH 16 rekhAbhedAH kalAsahitAH AmalasArakanA AkAro AmalasArAnI aMgavibhakti prAsAda-puruSa-nivezanakalaza prAsAdamAne kalazamAna parATAdi prAsAdono kalaza kalazanI aMgavibhakti prakArAntare kalazamA aMgavibhAgo dhvajadaMDa daNDamAna pahelA prakAradaNDamAna vIjA prakAracaM daNDamona zrIjA prakAraceM daNDanI jADAI daNDanI pATalI pATalInuM svarUpa daNDa zAno banAyo ? dhvajAnuM mAna dhvajAvatI (staMbhikA ) ropaNa. jinendra prAsAda paMcaka talavibhakti 22 bhAga Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 prathaviSaya zikharanI racanA kesarI Adi 25 nAgaraprAsAda maNDapa zukanAsanI uMcAI spaSTIkaraNa puSpakAdi 27 maNDapo puSpakodi 27 maNDaponA talanA nakazAo. dvAdazatrikamaNDapo nakazAsahita staMbhonA prakAze ane jADAi makArAntare staMbhonI jADAI staMbhanI jAtio [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe maNDapa bhadravistAra pATastaMbha ane zarAnA vistAra dvAdazatrikamaMDaponu zAstrIya nirUpaNa maNDapAnA sambandhamAM prakIrNakavAtogUDha maNDapanI mIMta ane dvAra viSe vArI ane jAlI paricchedano upasaMhAra pariziSTa naM 3 dvAre dRSTisthAnajJApaka kASTakam pariziSTa naM 4 25 nAgarI rekhAo ( khaNDakalA sahita ) 10 kalaza lakSaNa AjakAla kalazamAnamAM cAlatI bhUla pRSTAka 201. 202 212 214 218 219 226 229 231 232 233 " 234 " 236 237 239 240 241 242 243 244 245 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 245 246 248 250 253 254 viSayAnukramaNikA] praviSaya kalazanI uMcAI eja 6 aMgAnuM vistAramAna 11 dhvajadaNDa lakSaNa daNDanI lambAInA prakAro daNDanAM upAdAna kASTho daNDano jADAI daNDanI pATalI dhvajA parimANa 12 jinapratimA lakSaNa pratimAlakSaNanI durbodhatA Urdhva sthita pratimAnuM svarUpa Asanasthita pratimAnI-caturasratA jinapratimAnI uMcAI navatAlanI ubhIpratimAmAnanA 11 aMkasthAno AsanasthapratimAnAM aMgo tathA aMkA aMga pratyaMganA vibhAge pratimAno udaya AsanasthapratimAno vistAra viveka Asanastha pratimAnI jADAI pratimAmAnAMka koSThaka koSThakonA sambandhamA kaMika spaSTatA pratimAmAnAMka pariziSTa samarAMgaNasUtradhArokta pratimAnA mAnAMka aMgulI nakhAH hInAdhika mAnanI pratimA na karavI 257 258 . rur 264 276 280 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 granthaviSaya bhagna pratimAnA saskAra viSe alAkSaNika pratimAthI hAni lakSaNahIna pratimAnA viSayamA samarAMgaNasUtradhAra pratiSThAkalpokta pratimAlakSaNahInatA alAkSaNika pratimA viSe vAstusAranuM vidhAna zilpa ratnAkarAkta pratimAgata zubhAzubha rekhAo pratimA bhaMganu phala. khaMDita pratimA viSe aparAjita0 nuM mantavya eja granthanA mate tyAjya pratimA aparAjitano e viSayamAM apavAda [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe khaMDita pratimA sambandhi Thakura pherunI mAnyatA ghara ane prAsAdamAM sthApanIya pratimAnuM mAna gharamAM pUjavAnI pratimA viSeno viveka prAsAdamAnathI pratimAmAna prAsAdamAM pratimAnuM sthAna draSTisthAnano viveka upasaMhAra 13. parikaralakSaNa kastusArokta parikara parimANa 14 jaina zAsanadeva lakSaNam kSayakSiNI koSTaka nirvANakalikAnA AdhAre yakSayakSiNI koSTaka zilpanA AdhAre dazadikpAla yantrakam navagraha yantrakam pRSThAGka 282 95 284 285 286 287 288 28tha " 290 291 " " 292 , 293 294 3.5 308 313 321 330 331 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 332 334 mr mr m 337 340 342 mr 352 354 viSayAnukramaNikA] anyaviSaya SoDaza vidyAdevI lakSaNajJAparka yantram zrutadevatA-zAntidevatA-brahmazAMti-kSetrapAlalakSaNa 15 dhAraNAgati lakSaNa saMjJAvivaraNa jinanAma varNa lAMchana nakSatra rAziornu koSTaka. dhAraNAgati koSTako 24 tIrthaMkaronA nakSatrAdi chaaMgona koSTaka 16 muhUrta lakSaNam muhUrtamAna ane teono kArya pradeza divasa vibhAganAM zubhAzubha muhUrtA rAtri vibhAganAM zubhAzubha muhUtoM vAra paratve varjanIya muhUrto nakSatra svAmioni kramika nAmAvali vAstu karmamA zubha muhUrto muhUrtAnA sambandhamA lallAcAryano mata muhUrta yaMtraka varSazuddhi ayanazuddhi mAsazuddhi adhikamAsa kSayamAsa pakSazuddhi guruzukracandrAsta zuddhi muruzukranApAlya 355 357 358 359 . . . w 10 sr sh bh sh w 366 367 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 370 m s [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya pRSTAGka guruzukrastApavAde garga guru vakratva doSa vakrI graha balavAna ke nirbala nAga vAstu cakra muJjAdityanivandhe zilpazAstrAnusArI zeSasthiti cakram 374 arvAcIna jyotiSa granthAnusArI zeSasthitica dizAomAM khAta karavAno prAcIna krama 375 1 thI sAta prakAranA RSabhavAstucakro 376 nizAntacakra kUrmacakra jala-kUrmacakra koSTaka gRhadvArazAkhA cakra prAkAra- devatAyatanadvAra vatsacakra devAlayadvAracakra vatsane aMge vizeSa vidhAna vatsasthitiyantrakam rAhuDhaM nirUpaNa cakrasahita 387 staMbhacakra 388 mobhacakra 389 AmalasArAsthApanacakra kalazacakra 1 thI 4 prakAranAM tithi 393 tithividheyaka kAryo 394 kulopAla tithio 399 d s h : 386 389 390 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 400 401 403 404 : 405 407 409 viSayAnukramaNikA] pranthaviSaya tithiddhi tithikSaya sUryadagdhA tithio jANavAno upAya krUragrahAkrAntarAzisvAmikatithio viSaghaTikA-tithiviSaghaTi sayaMtrakamAsaparatve zUnyatithio kSaNatithi tithiviSayaka apavAda vAra vArapavRtti jANavAnuM prayojana vArabhoga sambandhi eka navI paramparA grahono svAbhAva prakRti grahornu varNAdhipatya vAravidheya kAryA vAradoSo vAradoSaviSayaka matabheda prAcInasaMhitokta vAradoSajJApakayantrakamH vAradoSonI divase prabalatA vAradoSono parihAra vAragata zubhasamaya navyamatAnusArI muhUrtacintAmaNyukta vAradoSajJApaka yantrakam Adhunika coghADayAM kyAthI AvyAM ? nakSatra nakSatronA akSaro 411 414 416 h ccccccccccc m lh sh 426 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 434 439 [kalyANa-kalikA pravanakhaNDe pranthaviSaya pRSTAka nakSatronA svAmiyo 427 nakSatratArAsaMkhyA 428 makSatramuhUtA 429 pUrvayogI Adi nakSatro nakSatronA bhramaNa mArga 429 mukhaparaka nakSatragaNo ane vidheyakAryo sthirAdi nakSatragaNo ane vihita kAryo 431 pratyekanakSatravidheya kAryonakSatronI kulAdi saMjJA 438 nakSatronI andhAdi saMjJAnakSatronA deva-mAnavAdi gaNanakSatrayoni " nakSatranADI 441 nADIdoSApavAdanakSatronI rAziozUlanakSatro 444 sarvadvArika nakSatrosamaya vizeSe gamanA'yogya nakSatrosarvakAle gamanayogya nakSatro 445 puSyanI viziSTatAjyAtipatattvakAra puNyane aMge- kahe che 446 vaziSTha puSyane aMge yAtrA viSe kahechenakSatra pacakadhyavahArasAramA paMcakanuM phala 4 443 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 448 449 450 451 452 453 456 viSayAnukramaNikA] granthaviSaya AraMbhasiddhimAM paMcaka viSe matAntaranakSatraviSaghaTI-vaziSTha jyotiHsAgaramA viSaghaTItuM phalaviSaghaTI doSApavAdadakSita nakSatrokazyapanA mate pIDita nakSatrodupitanakSatra vA pIDitanakSatranI zuddhipIDita nakSatrApavAdagrahaNa tathA utpAta dRSita nakSatranI zuddhinakSatrasaMdhi ane nakSatragaNDAnta nakSatrayoga,tithisaMdhiviSebhasaMdhi-bhagaMDAntanu phalagaMDAntadoSano parihAraupagraha upagrahano viSaya ane phalaupagrahono parihAra-- nakSatra-grahakUTa-- lattAdoSa zubhAzubhalattAnAM phala-- lattAno parihAra-- pAtadoSapAtano apavAdasaptazalAkAcakra-- paMcazalAkA vedhacakra-- 457 459 460 462 464 465 467 469 470 471 472 474 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pranthaviSaya pRSTAGka vedhaphalam 475 vaidhano apavAda 476 ekArgalayoga doSa-- 477 ekArgalayoganuMphala dazayoga doSa 481 dazayogarnu phala dazayogano parihAra-- 482 mahApAtarnu spaSTIkaraNa 483 vajrapaMcaka 486 vANapaMcaka 487 pANano parihAra-- 489 nAga ane mRtyuSANano parihAra-. 489 yogoviSkaMbhAdiyogAnayanopAyaviSkaMbhAdi 27 yogoazubhayogonI vayaM ghaDioyogezavizkaMbhAdi vidheya kAryoMkSaNayogo 497 AnaMdAdi 28 upa-yogo AnaMdAdi yogo jANavAno upAyaAnaMdAdi azubhayogonI vaya'ghar3I-- 499 azubhayogono parihAra * prakIrNa zubhayogo-raviyoga 490 491 492 493 498 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 500 500-501 501-502 502 503 504 504 505 506 viSayAnukramaNikA granthaviSaya raviyoga phala-- kumArayoga--kumArayoga phalarAjayoga- rAjayoga phala amRtasiddhiyoga -amRtasiddhinuM balasiddhiyoga-sthirayogasthirayogano viSayaprakIrNa azubhayogoutpAta-mRtyu-kANayogoyamaghaMTayoga-vajramuzalayoga-krakaca yogavajrapAtayogasaMvartakayogakAlamukhI tithijvAlAmukhI tathA dagdhayogazubhayoga koSThaka-azubhayoga koSTakaazubhayogano parihAra zubhayogA:tithi-nakSatrajanya zubhayogavAra-nakSatrajanya zubhayogatithivArajanya zubhayogatithinakSatrajanya zubhayogakoSThakavAranakSatrajanya zubhayogakoSThakatithi-cArajanya zubhayogakoSThakagrahakRta zubhayogavAranakSatrajanya azubhayoga 507-504 509 511 512 514 516 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 519 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pranthaviSaya pRSTAka tithi vAra nakSatrajanya azubhayoga 517 tithivArajanya azubhayoga 518 grahajanmanakSatra-azubhayogaacikitsya-gadayogagrahakRta mRtyuyogaagnijihva-viSa-mahAzUlayogA 520 azaniyoga 521 hAlAhalayoganakSatralAJchitayoga-tithinakSatrotthavAranakSatrasamuttha azubhayoga 522 divA mRtyudAyaka tathA rogadAyaka nakSatra caraNo- 525 vAranakSatrajanya azupayoga koSThaka 526 tithi vAra nakSatrajanya azubhayoga koSThaka tithivArajanya azubhayogatithivArajanya azubhayogaazaniyogavAra-tinikSatra-hAlAhalayogAnakSatralAJchita yoga 527 vAra-nakSatrasamuttha azubhayogA: 528 prakArAntareNa vAra-nakSatra samuttha azubhayogAguNApavAdadoSApavAdAkaraNa 535 karaNasaMbandhI nirUpaNa 527 529 531 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 536 537 538 539 540 viSayAnukramaNikA] granthaviSaya karaNezakaraNavidheyakAryAbhadrAnA aMgavibhAMgobhadrAnA tithi saMbandhaviSe AraMbhasiddhidizAkAlaparatve bhadrAnuM saMmukhatvatithiparatve bhadrAnA pucchabhAgano samayabhadrAnA puccharnu mahattvabhadrAmA siddha thayela kArya aMte nAza pAme chebhadrAmA karavAnAM kAryobhadrAnA parihAranA aneka prakArokAlaparaka bhadrAnAM ve svarupokaraNo viSe AraMbhasiddhikArano upasaMhAralagnabala prakaraNalagnavidheyekAryolagnaprakRtilagnagazipatiorAzipationA zatruo ane mitroativaira tathA atimaitrI grahonI nisargamaitrI-madhyastha-zatrutAjJApaka koSThakagrahamaitrI-zatrutA viSayaka prAcIna mataprAcIna matAnusAri maitrI-zAtrakoSThakagrahonI dRSTimaryAdAtAjikoktA grahadRSTiyahornu balAbala 542 542 543 543 545 546 547 548 549 50 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAGka 555 " 559 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe granthaviSaya cadrabalanI zreSThatA 551 lagnaSaDvarga:-- 552 SaDvargamAM navamAMzanI viziSTatAlagnabala 553 lagnabalano sArAMzaudayAstazuddhi 555 udayAsta zuddhau AraMbhasiddhi 556 udayAsta zuddhi viSa vyavahAraprakAzanirbala ane tyAjya lagna 557 kayA graho kayA sthAnomAM na joiyekrarakatarA doSakrUrakartarIsthita lagna tathA candra ane ano parihArasApavAda krUrayutijAmitra nAmaka lagnadoSazubhagrahakRta lagnagata doSabhaMgacaMdratArA balacaMdrabala-tArAbalano samayavibhAgaazubhatArAno parihAra 568 duSTatArAnA apavAdaghotacaMdra e zuM che ? 569 prAsAdAdi vAstu muhUrtI 573 gRhAraMbha muhUtabhUmyAraMbha muhUrta 574 vAstvAraMbhanA sauramAsau 574 gRhanirmANanA mahInA 575 w w w w 564 N 573 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 pRSTAGka 575 . 576 576 . . . 577 578 . . viSayAnukramaNikA) granthaviSaya gRhanirmANamAM sauramAsovAstvAraMbhanAM nakSatro-- devAlayaAraMbhamAM mAsono atidezagRhAraMbhanA vArogRhAraMbhanI tithio-- tithivArane aMge bhRguno mata-- dinazuddhigRhanirmANamA candranI dizA-- caMdradizAnuM phala-- pramoccaye gRhAraMbha nakSatro-- bhUmizayana-- gRhAraMbhamAM paMcAMgazuddhi-- vAstunirmANanAM lagnavAstukAryAraMbhanI uttama lagnakuMDalIgRhAraMbhalagne AyurdAyakayogA-- gRhAraMbhamAM uttama-madhyama-adhamagrahasthitigRha ane devAlayanA nirmANamuhUrtamAM bheda nathI-- kUrmanyAsa muhUrta mUtrapAta-zilAnyAsa-khurAnAM muhUrtA-- dvArAgepaNa muhUrta-- stabhoccchAya muhUrtapaTTakAgepaNa muhUrta - padmazilA-zukanAsa-puruSanivezana-muhI AmalasAgkasthApana muharta.. kalaza ane dhvajAropanA muhUrtA-- 579 580 . 583 584 . 586 587 587 588 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 granthaviSaya pratiSThA muhUrta-paMcAMgazuddhitithiviSe nAradamata-, pratiSThAmAM vAra- nAradasaMhitA pratiSThAmAM vAraphala - pratiSThAmAM nakSatra jainapratiSThAmAM nakSatro, AraMbhasiddhaupratiSThAyAM varjitanakSatro - pratiSThAmAM yogo vasiSThaH pratiSThAmAM karaNo AraMsiddhinA mate pratiSThAmAM lagnazuddhi- pratiSThAnA lagnane aMge vaziSTha kahe che-pratiSThAnI lagmazuddhi viSe nAradajI -- pratiSThAmAM lagnavyavasthA - AraMbha siddhau-lagnakuNDalImAM grahavyavasthA nAradamate-pratiSThA lagnano grahavyavasthA - AraMbhasiddhinA mate pratiSThA lagnagrahasthiti phala - pUrNabhadramate lagnakuMDalI grahasthiti koSThakolagnamAM uttama - madhyama navamAMzA lagnamAM zubhanavamAMzakoSThaka-pratiSThAdi lagnagata doSabhaMga - 17 mudrAlakSaNa [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe pRSThAGka - mudrAonuM mahatva-mudrAvastu tAMtrikonI che pratiSThopayogI mudrAo 589 590 591 " " 592 19 39 593 594 *" 595 27 596 597 599 602 602 604-5 606 608 "7 609 611 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paM0zrIkalyANavijayagaNiviracitA kalyANa-kalikA prathama-khaNDaH -: maGgalam :vardhamAnaM jinaM natvA, buddhvA vidhiparamparAm / pratiSThApaddhati vakSye, kalyANakalikAbhidhAm // 1 // bhASATIkA-zrIvardhamAnajinane namana karIne ane vidhiparaMparAne samajhIne 'kalyANakalikA' nAmaka pratiSThApaddhatine huM kahIza. upodghAta:pratiSThAvidhayo'neke, prAktanA vistrojjhitaaH| ke'pi vistavAhulyA, na sarveSAM samA gatiH // 2 // na vistarAt mamAmAdvA, ye vidhAnaM cikIrSavaH / na tatkRte hitArthAsta, sadAmnAyavivarjitAH // 3 // ___ bhAdI0-prAcIna pratiSThA vidhio aneka vidyamAna che, paNa te marvano mArga eka managyA nathI. keTalIka saMkSipta che tyAre keTalIka ati vistAravAlI cha, A kAraNathI jeo ati vistAra ane saMkSepane choTIna madhyama prakAgnuM praviSTAvidhAna karavAnI rucivAlA che, temane ani maMbhita ane ani bistanu ne vidhio hitakAraka nathI, kAraNa ke te pramANa kagvAno vanamAnamA koi sAro AmnAya pracalita nathI. pAdalimaprabhoH prajJA-prakaparipAkajAm / nirvANalikAM dRSTvA. muhyanti vidhikovidAH // 4 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA zrIcandrasUrisaMdRbdhAM, pratiSThApaddhati laghum / / anusRtya vidhAnAya, kaH kSamazcaturo'pi san // 5 // vidhimArgaprapAyAM yA, prtisstthaapddhtilghuH| sA'pi kAryakSamA naivAtisaMkSepavidhAnataH // 6 // guNaratnamunIndroktA, vishaalraajshissyjaa| pratiSThApaddhatinaiva, sAmprataM vyavahAragA // 7 // __ bhANTI-AcAryazrIpAdaliptasarinI buddhinA prakarSavaDe utpanna thayelI 'nirvANakalikA' nAmaka pratiSThApaddhatine dekhIne vidhijJa vidvAno muMjhAi jAya che. zrIcandrasUriviracita atilaghu pratiSThApaddhatine anusAre kayo catura vidhikAra paNa Aje vidhAna karAvavAne samartha thai zake tema che ? valI 'vidhimArgaprapA' nAmaka sAmAcArImA je laghupratiSThApaddhati kahelI che, te paNa ati saMkSipta hovAnA kAraNe A viSayamA bahu upayogI thai paDe tema nathI. zrIguNaratnasUrikathita pratiSThApaddhati temaja zrIvizAlarAjaziSya praNIta pratiSThApaddhati paNa AjakAla vidhikAronA vyavahAramArgamA pracalita nathI. vAcakaiH sakalAcandra-nirmito vistrorjitH| pratiSThAkalpa eSo'pi, vidhisAMkaryadUSitaH // 8 // azuddhibahulazcApi, na tatra viduSAM rtiH| prArthayante budhAstena, spaSTAM vidhiparamparAm // 9 // matvA kAraNasaddhAvaM, jJAtvA prAcAM paramparAm / kalyANavijayeneyaM, kriyate paddhatirnavA // 10 // bhA0TI0-sakalacandropAdhyAyajIe racelo eka savistara Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama-khaNDaH ] pratiSThAkalpa Aje avazya upalabdha thAya che. chatAM e pratiSThAkalpamAM paNa kelAMka vidhividhAno eka bIjAmAM praviSTa thaine sambandhavihIna thai gayAM che. valI A ' pratiSThAkalpa' bIjI paNa ghaNI azuddhiovAlo thai javAthI vidhijJa vidvAnonuM emAM mana lAgatuM nathI. tethI teo A viSayanI spaSTa vidhiparamparAnI mAMgaNI kare che. A mAMgaNInA kAraNonI vAstavikatAnuM manana karIne pratiSThApaddhativiSayaka prAcIna paramparAnA jJAnapUrvaka paM. kalyANavijaya dvArA A navya pratiSThApaddhatinuM nirmANa karAya che. granthasvarUpanirdeza: Ayo lakSaNakhaNDaca, vidhikhaNDo dvitIyakaH / sAdhanAsskhyastRtIyazca, kalikAyAM prakalpitaH // 11 // Adhe saptadazacchedA, dvitIye caikaviMzatiH / antye khaNDe paricchedAH, paJcaiva parikIrtitAH // 12 // bhA0TI0 - kalyANakalikAmAM traNa khaMDonI kalpanA karelI che. pahelo lakSaNakhaMDa, bIjo vidhikhaMDa ane trIjo sAdhanakhaMDa. pahelA lakSaNakhaMDamAM 17 pariccheda, bIjA vidhikhaMDamAM 21 pariccheda ane trIjA sAdhanakhaMDamAM 5 paricchedo pADelA che. prathamakhaNDaparicchedasUcI 1 bhUmi-lakSaNamasthyAdi-lakSaNaM digvizodhanam / 4 6 caturthe kIlikA-sUtra-lakSaNaM parikIrtitam // 13 // kUrma - tacchilayorlakSma, zilAnAM lakSaNaM tathA / vAstumamepamarmAdi-lakSaNaM vAstumaNDalam ||14|| Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra 10 12 1 1 3 prAsAda-lakSaNaM kumbha-lakSaNaM daNDa-lakSaNam / pratimA-lakSaNaM pari, -kara-lakSaNameva ca jainazAsanadevAnAM, lakSaNaM dhAraNAgatiH / // 15 // 14 15 17 muhUrta - lakSaNaM mudrA lakSaNaM parikIrtitam ||16|| AdyakhaNDapariccheda - sUcikeyaM nidarzitA / madhyakhaNDatA sUcI, nimnavatA parigIyate // 17 // bhA0TI0 - pahelA khaMDanI viSayasUcI nIce pramANe chebhRmilakSaNa 1 zalyodvAralakSaNa 2 dikasAdhana 3 coM kIlikA-sUtralakSaNa 4 kUrma tathA kUrmazilAlakSaNa 5 zilAlakSaNa 6 vAstumapamarmalakSaNa 7 vAstumaNDalalakSaNa 8 prAsAdalakSaNa 9 kalazalakSaNa 10 dhvajadaNDalakSaNa 11 pratimAlakSaNa 12 parikaralakSaNa 13 jainazAsanadevalakSaNa 14 dhAraNAgatilakSaNa 15 muhUrtalakSaNa 16 mudrAlakSaNa 17 A pramANe pahelA khaMDanA paricchedanI sUcIno nirdeza karyo, have madhyakhaMDanI viSayasUcI nIce tenA adhikAramAM kahevAze. 1. bhUmi - lakSaNa bhUmiM sulakSaNAM jJAtvA tatra vAstuM nivezayet / yena kAraka kartRRNAM bhavedudayasiddhaye ||18|| [ kalyANa- kalikA bhA0TI0 - uttama sulAkSaNika bhUmi jANIne tyAM vAstuno vinyAsa karavo ke jethI karanAra ane karAvanArane abhyudayajanaka thAya. devAlaya banAvavAnI icchAvAlA gRhasthe prathama tene yogya bhUminI parIkSApUrvaka prApti karavI joiye. bhRmiparIkSAnA aneka prakAro zAstrakAroe varNavyA che. jemAMthI keTalAka sarvasAdhAraNa upAyo atra ApIye chIye. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama - khaNDaH ] prAthamikadarzane zubhabhUmi- zubha - je bhUmi samatala hoya athavA to dakSiNa pazcimanI tarapha UMcI hoya, je madhurasvAdavAlI hoya, varNamAM je sapheda ane ekavarNavAlI hoya, sarpa, noliyo athavA uMdara bilADI jevA jAtivairavAlA jIvo jyAM snehabhAvadhI sAtha rahetA hoya, te bhUmi upara prahAra karavAthI hAthI, ghoDA, vINA, vAMsalI, samudra ane nagArAnA zabda jevo avAja aMdarathI Avato hoya, jyAM sugaMdhi puSpanAM vRkSo UgelA hoya, jyAM billI, niMba, nirguDI, AMbo ane sevana Adi zubha vRkSo UgelA hoya, jyAM jala ghaNuM UMtuM hoya, phUTela bartanonA ThIba, kAMThalA, hADakAM, patharA, udher3anA rAphaDA, kolasA, sukAyelA vRkSonAM ThUMThA, bhasma, jhINI retI ke nadInI vela jevI bela jyAM na hoya te bhUmi sarva varNanA manuSyonA gharo tathA devamandirone mATe zubha jANavI. azubhabhUmi rAkhoDI, kolasA, phuTela mATInA ThAmanA kakaDA, hADakAM, dhAnanAM photarAM, keza, viSa, patharA, uMdaranAM daro, udheinA rAphaDA, vekarathI bharapUra hoya, athavA jyAM khodavAthI pUrvokta padArthoM paikI koi padArtha nIkaLato hoya, je bhUmi khArI hoya, bIja ke ghAsa jyAM na UgatAM hoya, phATanArI, rUkhI, sUkhI ane nIcethI pokala hoya, kAMTAlA ane phalahIna jhAMkharovAlI, mAMsabhakSI pakSionAM raheThANavAlI, kRmikITakAkula, jyAM vAditrAdinA jevA avyakta zabdo saMbhalAyA karatA hoya ane je bhUmimAM sArI rIte pakAvela bhojyAnna pANI jaldI bagaDI jatAM hoya, te bhUmi kohane paNa nivAsa yogya hotI nathI. tyAM ko ghara ke devAlayAdi banAvavAM joiye nahi. vizeSaparIkSA uparyukta dArzanika parIkSA uparAnta bhUminI vizeSa parIkSA paNa Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 [ kalyANa - kalikA hoya che. brAhmaNAdi varNone anusAre kevA prakAranI bhUmi grAhya ane har prakAranI bhUmi agrAhya hoya che, enuM zAstromA vistRta varNana che. jeno sAra A pramANe che. (1) zveta, ghRtagaMdhI ane madhurarasavAlI bhUmi brAhmaNa varNane nivAsa yogya hoya che. (2) rAtI, lohita gaMdhI ane kaSAyarasavAlI bhUmi kSatriya varNane nivAsa yogya gaNAya che. (3) pILI, tIkhA svAdavAlI ane annagaMdhI bhUmi vaizyane nivAsa yogya hoya che. (4) kAlI, kaDavI, nirgandhA, athavA matsyagandhI bhUmi zUdra varNane nivAsa yogya gaNAya che. varNocita bhUmiparIkSAnA anya prakAro parIkSaNIya bhUmimAM eka hAtha samacorasa UMDo khADo khodI temAM mATIno kAco ghaDo mUkavo, ghaDAmAM cAvalajava Adi dhAnya bhara, te upara mATInuM kAcuM zarAvaluM ghRtathI bharIne mUkavuM, temAM dholI, rAtI, pIlI tathA kAlI e 4 vATo, uttara, pUrva, dakSiNa ane pazcima saMmukha mUkIne saMdhyA samayamAM te cetAvI dIpaka prakaTAvavA, pavana vadhAre ocho na lAge te mATe ADI trATI UbhI karavI. dIpaka baLe tyAM sudhI tyAM UbhA rahI jovuM. ghRta rahe tyAM sudhI cAra vATo baLatI rahe to te bhUmi cAre varNane yogya che ema jANavuM ane ghI hovA chata uttarAdi je dizAno dIpaka bUjhAya te dizAnAM varNavAlAne te bhUmi yogya nathI, ema jANavuM. uttara dizAthI brAhmaNAdi varNo anukrame samajavAnA che. 2 parIkSaNIya bhUmimAM upara jaNAvyo tetro khADo khodIne temAM dhoLAM, rAtAM, pILAM ane zyAmaraMganAM puSpo sAMje veravAM ane savAramAM Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama-khaNDaH ] jovAM je je raMganA puppo savAra sudhI tAjAM mhe te te varNanA manuSyone mATe te bhUmi yogya ane je je varNanAM puSpo karamAyelA athavA sakAyelA jaNAya te te varNa mATe te bhUmi ayogya che. ema samajavu. badhAM puSpo tAjAM rahe to badhAM varNane yogya ane baghAM puSpo sUkAya to badhAne mATe te bhUmi ayogya samajavI. varNocita bhUminA uttama madhyama ane kaniSTha prakAro___ (1) te bhUmimA eka hAtha samacorasa UMDo khADo khodIne temAthI nikalelI mATI baDe pAcho bharakho. jo mATI vadhe to te bhUmi uttama, mATI badhI aMdara samAI jAya to madhyama ane ne mATI vaDe khADo pUro na bharAya to te bhUmi kaniSTha prakAranI jANavI. (2) ukta prakArano khADo pANI vaDe bharIne tyAMthI 100 pagalA dUra jaine pAchA pAse AvIne jovaM, khADo tevoja bharyo jaNAya to uttama, eka AMgaLa pANI nIce : tare to madhyama ane ghaNAM AMgaLa pANI ochu thai jAya to te bhUmi jaghanya prakAranI jANavI. bIja-vApathI bhUmiparikSA phAlakRSTe'thavA deze, sarvabIjAni vApayet / tri-paJca-sapta-rAtreNa, yatra rohanti tAnyapi // 1 // jyeSTottamakaniSThAbhU-varjayeditarAM sdaa| paJcagavyauSadhIjalaiH, parIkSitvA'tha secayet // 2 // bhA0TI0-athavA vAstubhUminA pradezamAM halavaDe kheDIne tyAM badhI jAtanAM bIjo vAvavAM, jo traNa pAMca ane sAta divasamAM bIja UgI nIkaLe to anukrame uttama madhyama ane kaniSTha prakAranI bhUmi jANavI, eTalA kAle paNa jo temAM bIjAMkura na nIkale to te bhUmino sadA tyAga karavo. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA jalaplavathI bhUmiparIkSA pUrva, IzAna ane uttara dizAmAM je bhUmirnu jala jatuM hoya te bhUmi sarvajAtine mATe sukhadAyaka hoya che ane varNa paratve uttara, pUrva, dakSiNa, pazcima--jalavAhinI bhUmi anukrame brAhmaNa, kSatriya vaizya ane zUdrane mATe hitakAriNI hoya che. agnikoNaplavAbhUmimA agnibhaya, dakSiNaplavAmAM vaizya sivAyanAnuM maraNa, nairRtyaplavAmAM corabhaya, pazcimaplavAmAM zUdra sivAyanAM varNone zoka ane vAyavyaplavAmAM dhAnyano nAza thAya che. A viSayamA AcAryavarAhamihiranI vyavasthA udagAdiplavamiSTaM, viprAdInAM pradakSiNenaiva / vipraH sarvatra vaseda-nuvarNamatheSTamanyeSAm / / 3 / / bhATI-brAhmaNAdivoMne mATe anukrame uttara, pUrva, dakSiNapazcimaplavabhUmi nivAsane yogya hoya che, chatAM brAhmaNa sarva nivAsayogya bhUmimAM vAsa karI zake, kSatriya kSatriyAdi trivarNocita bhUmimAM, vaizya vaizyAdi dvivarNocitamAM ane zUdra kevala zUdrocita bhUmimAMja rahI zake. varNocita bhUmi ja temanA devAlayone paNa ucita hoya che. A viSayamA varAhamihiranuM mantavya bhUmayo brAhmaNAdInAM, yAH proktA vAstukarmaNi / tA eva teSAM zasyante, devatAyataneSvapi // 4 // bhAlTI-brAhmaNAdivarNonA gharo mATe je prakAranI bhUmio yogya kahI che, teja bhUmiotemanA devamandirone mATe paNa prazasta jANavI. yogya bhUmi ja abhyudayajanaka thAya che nagaraniveza, gRhaniveza ke devAlayaniveza karatAM pahelAM tenA sthAna-bhUminI parIkSA avazya karavI joiye. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalyoddhAra-lakSaNam ] __ je bhUmi samatala samacorasa, laMbacorasa, khADA khAMcA vinAnI, majabUta, svaccha ane niHzalya hoya, jyAM jenuM citta prasanna thatuM hoya teja bhUmi abhyudayakAriNI hoya che. trikoNa, paMcakoNa ane SaTkoNaAdi AkAravAlI, digmUDha, pocI, udvasita ane udvegakAriNIbhUmimAM ghara ke devamandira banAvanArane zAnti prApta thatI nathI.. 2. zalyoddhAra-lakSaNa sulakSaNe'pi bhUbhAge, zalyAdidoSadRSite / nodayastatra tenAdau, zalyamuddhiyate budhaiH // 19 // bhA0TI0-bhUmibhAga sulakSaNavAn hovA chatAM te zalyAdidoSayukta hoya to tyAM vasavAthI abhyudaya thato nathI, te kAraNathI vidvAno prathama bhUmigata zalyano uddhAra kare che.. vidhithI bhUmiparigraha ane khAtavidhi karyA pachI te vAstubhUmi sazalya che ke niHzalya che tenI tapAsa karavI. zalyajJAnanA aneka prakAro che, paNa te sarvanI carcA karavA jatAM e viSaya jaTila banavAno bhaya che. eTale mAtra 6 prakAro vaDe ja zalyano vicAra karavo yogya dhAriye chIye. (1) vAstubhUmimAM 64, 81 ke 100 padonI kalpanA karI te te padasthita caityakAraka gRhapatinI zArIrika ceSTAdvArA, (2) parigRhIta bhUmimAM ziyAla, kUtarA AdinA praveza uparathI, (3) praznakAlamA prANiyonA zabdazravaNadvArA, (4) a, ka, ca, Ta, ta, pramukha praznottaravarNodvArA, (5) praznAMkadvArA ane (6) praznalagnadvArA. 1 caityakarAvanAra gRhastha parigRhIta bhUmirmA vAstupUjana Adi kAryoM karatAMzuM zuM zArIrika pravRttiyo-ceSTAo kare che, tenuM sUtradhAre Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe khAsa dhyAna rAkhavu ane te uparathI zalyano nirNaya karavo. te A rIte 1-gRhapati khAja khaNavA nimitte ke svAbhAvika rIte potAnA je aMgano sparza kare vAstunA te sthAnamAM te aMganI UMcAi jeTalaM nIce teja aMganuM zalya che ema samajavaM, jo te potAnA mastakane khaMjavAlato jaNAya to eka mAthoDuM nIce vAstunA te padamAM manuSyanA mastakanuM hADakuM sUcita kare che. bIjA aMgamAM khAja Adi vikRti dRSTigocara thAya to teTalA uMDANamAM vAstunA te sthAnamA te aMgarnu hADakuM Adi zalya hovAno saMbhava jANavo. jo be aMgomAM vikAra jaNAya to be aMgo ane sarva aMgonI vikRtithI sarva aMgonA asthi Adi zalyo che, evo nirNaya karavo. e sambandhamA gargAcArya- nirUpaNa praznakAle gRhapatiH, kasminnaGge smaasthitH| kimaGga saMspRzedhA'pi, vyAharedvA zubhAzubham // 1 // vilokya sthapatiH pUrva, pazcAcchalyaM vicArayet / zaGkhabherImRdaGgAnAM, paTahAnAM ca nissvanAH // 2 // dhyakSatAnAM puSpANAM, phalAnAM darzanAni ca / spRSTAGgasadRzaM zalyaM, tasya sthAne vinirdizet // 3 // nilevani tatra, tadaGga bruDate yathA / gRhanAthasya tatrAdhaH, zalyaM niHsaMzayaM vadet // 4 // bhATI0-prazna samaye gRhasvAmI kayA aMga upara Ubho che, kayA aMgano sparza kare che, athavA zubhAzubha kevu vacana bole che, te sUtradhAra prathama jue ane pachI zalyano vicAra kare. jo te samayamAM zaMkha, nagArA, mRdaMga ke Dholano zabda karNagocara thAya, athavA dahI, akSata, puSpa ke phala dRSTigocara thAya to zubhadAyaka che. prAyaH te vAstubhUmimAM zalyano abhAva sUcave che, paNa Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalyoddhAra-lakSaNam ] zalyaviSayaka praznakAle gRhasvAmI koi aMga vizeSane khaMjavAlato ke sparza karato jaNAya to sparzala aMga saMbandhI zalya te sthAnamA batAvaq. tyAM eTalI bhUmi khodavI ke jemAM gRhapatinuM spRSTa aMga DubI jAya, teTalA nIcenA bhUmigarbhamAM zalya cha, ema niHsaMzayapaNe kahevU. bRhatsaMhitAmAM AcAryavarAhamihiranuM pratipAdanakaNDUyate yadaGga, gRhapatinA yatra vA'marAhutyA / azubhaM bhavennimittaM, vikRtirvAgneH sazalyaM tat // 5 // bhA0TI0-vAstubhUmimAM gRhasvAmI jyAM Ubhelo potAnA aMgane khaNe, je padanA devane Ahuti ApatAM azubha nimitta dRSTigata thAya ke agni bujhAI jAya, te sthAna sazalya hoya che. (2) khAta karavAnA pUrva divase vAstubhUmine pramArjIne sApha karI rAkhavI ane khAtanA divase jaine jovI, jo temAM zazalA, ziyAla ane kUtarA Adino paga paDelo najare paDe to samajavU ke temAM te prANI, hADakuM che. __(3) zalyaviSayaka praznakAlamAM jo hAthI, ghoDA, gAya ke gadheDAno zabda kAne paDe to bolanAra prANInuM zalya tyAM che, ema kahevu ane tenA sthAna tathA UMDANano nirNaya pUrvoktavidhi pramANe gRhapatinI aMga vikRti uparathI karavo. e saMbandhamA gargAcArya kahe chepraznakAle gajo gaurvA, turago gardabho'pi vaa| yaH prANI vyAharettatra, tadbhavaM zalyamAdizet // pramANaM tatra vaktavyaM, pUrvoktavidhinA tataH // 6 // (4) praznamAM Avela AdivarNoM uparathI zalya jANavAnI paddhati adhika prasiddha che, A paddhati jema adhika vyApaka che tema adhika matabhedavAlI paNa che, A matomAMnA badhA mato sAmAnya rIte be bhAgamAM vahecAya che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vivekavilAsa, praznavidyA ane rAjavallabha Adi granthakAro vAstubhUminA 9 bhAgo pADIne pUrvAdi madhyAnta koThAomAM anukrame ba. ka. ca. ta. e. ha. sa. pa. ya. A nava varNono nyAsa batAve che. jo ke emanI vacce paNa Ta-ta-a-e-ca-ca-ityAdi sAdhAraNa matabhedo to cha ja, chatAM A badhA granthakAronI mAnyatAnuM udgama sthAna eka cha, emAM zaMkA nathI. A mAnyatA ghaNA kharA uttara bhAratanA granthomA pratipAdita thayelI che. nirvANakalikA, vizvakarmaprakAza, muhUrtamArtaNDajyotirnibandhAdi katipaya granthonA mate 9 koSTakomA lakhavAnA varNo 'a-ka-ca-Tata-pa-ya-za-ha-payA.' A kramathI jaNAvela che. A matamA pUrvAdi 8 koSTakomA anukrame 8 vargAkSaro ane madhya koSTakamAM 'ha-pa-ya' A traNa akSaro hoya che. A banne mAnyatAne AdhAre nIce eka nakazo ApIye chIye. 1 mAnyatA vivekavilAsa AdinI ane 2 mAnyatA nirvANakalikA ane jyotirnibandhAdinI che. aizAnI paurvI AgneyI (1) pa | (2) za (1) bava (2) a (1) ka (2) ka (1) va-ca uttarA (1) ya (2) hapaya (2) ya (1) e-a (2) ta | (1) ta-Ta (2) Ta (2) pa vAyavI pazcimA naiRti Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 zalyoddhAra-lakSaNam ] ___upara pramANe vAstubhUminA 9 bhAga pADI te pratyekamAM lakhavAnA varNoM AlekhIne zalyAzalyano vicAra karavo. e viSayamA rAjavallabhakAra lakhe che.--- "praznatrayaM cApi gRhAdhipena, devasya vRkSasya phalasya cA'pi / vAcyaM hi koSThe'kSarasaMsthite ca zalyaM vilokyaM bhavaneSu sRSTayA // 7 // bhA0TI0-zilpie gRhasvAmInA mukhe koi paNa deva, vRkSa ane phalanuM nAma kahevarAvaq ane te traNe nAmonA AdyaakSaro dhyAnamA rAkhI, koSTakagata akSaronI sAthe melavayAM. vAstubhUminA je koSTakamAM bolela traNa nAmo paikInA koi paNa nAmano AdyaakSara malI Ave to te koSTakanA bhAgamAM zalya jANI tene dUra karavu. jyotirnibandhamA prazna karavAnI rIti nIce pramANe chesmRtveSTadevatAM praSTu-vacanasyAdyamakSaram / gRhItvA tu tataH zalyA'zalyaM samyaga vicAryate // 8 // bhATI0-potAnA iSTa devanuM smaraNa karI, 'gRhapatie zilpine zalyaviSayaka prazna karavo ane zilpie paNa sveSTa devatAnA smaraNapUrvaka praSTAnA mukhathI nIkaLela vacanano AdyaakSara dhyAnamAM rAkhI, nava koThAomAM lakhela akSaronI sAthe melavIne zalya azalyano vicAra karavo. praznano AdyaakSara koi koThAmA malI Ave to te bhUmibhAgamAM zalya kahe ane praznavarNa koSTakomA na male to bhUmi zalyarahita che, ema kahevU. praznavarNadvArA zalyajJAna ane phala vAstubhUminA 9 bhAga karI pUchela praznavarNa jo koSTakamA malI Ave to tyAM zalya cha ema jANyA pachI te zalya kornu cha, keTaluM Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nIce cha ane tenuM phala zuM che, e vAtonuM nirUpaNa ghaNA graMthomAM kahelaM cha. badhArnu nirUpaNa ghaNe bhAge sarakhuMja hovAthI amo praznavidyAnuM nirUpaNa nIce ApIye chIye(ba) viddhyaindrayAM baH prazne, mAnuSazalyaM hi saaiikrmaane| viddhAti manujamaraNaM, tadbhavanasthaM na sandehaH // 9 // ___ bhATI0-praznamA 'ba' akSara hoya to vAstubhUminA pUrvakhaMDamAM doDha hAtha nIce manuSyanuM zalya jANavU. ghara athavA prAsAdamAM rahela te zalya manuSyanuM (ghara svAmI athavA prAsAda karAvanAranuM ) maraNa nipajAve che. (ka) AgneyyAM 'kaH' prazne, kharazalyaM tu karadvaye bhavati / kurute nRpadaNDabhayaM, bhayamatulaM saMsthitaM bhavane // 10 // bhA0TI0-praznamAM 'ka' akSara hoya to agni koNanA bhAgamAM be hAthanA UMDANamAM gadheDAnuM zalya jANavU. makAnamA rahelaM e zalya rAjadaNDano bhaya ane bIjo bhaya utpanna karanAra nivaDe che. (ca) dakSiNadizi 'caH' prazne, narazalyaM jAyate ca kttimaatre| janayati tad bhavanasthaM, mRtyuM gRhanAyakasyaiva // 11 // bhA0TI0-praznamA 'ca' akSara hoya to vAstubhUminA dakSiNakhaMDamAM keDa sudhI nIce puruSatuM zalya hoya che. gharamA rahelaM te zalya gRhasvAmInuM maraNa nipajAve che. (ta)rAkSasadizi 'ta' prazne, kharazalyaM saaiihstmaatretu| tad bhavanagataM nityaM, karoti DimbhakSayaM niyatam // 12 // bhA TI0-praznamAM 'ta' akSara Ave to naiRtya koNanA bhUmibhAgamA doDha hAtha nIce gadheDAnuM zalya kahe. gharamA rahelaM te zalya tyAM rahenAranAM bAlakono nAza karanAraM thAya che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalyoddhAra-lakSaNam ] (a.e) vAruNyAM zizuzalyaM 'a' prazne bhavatisArddhahastena / patyuH pravAsamanizaM, zUnyaM ca karoti tad geham // 13 // bhA0 TI0-praznamA 'a' akSara hoya to pazcima taraphanA bhUmikhaNDamAM doDha hAtha nIce bAlakanuM zalya hoya che. te zalya gharadhaNIne nitya pravAsa karAvanAraM ane gharane zUnya karanAraM thAya che. (ha) vAyavyAM 'haH prazne, tuSamaGgArasahitaM catuSkare viddhi| duHsvapnadarzanaM tad , mitravinAzaM ca kurvIta // 14 // bhA0 TI0-praznamA 'ha' akSara hoya to vAyavyakoNanA bhUmikhaMDamAM cAra hAtha nIce photarAM ane kolasA jANavAM. Azalyo gharamAM rahenArane duSTasvapna denArAM ane mitrono vinAza karanArAM nivaDe che. (sa) dvijazalyaM kaubeyo, dizi 'sa' prazne bhavati kttimaatre| dhanadamapi tad gRhasthaM, kurute'pyatha nirdhanaM zIghram // 15 // bhA0 TI0-praznamA 'sa' akSara Ave to te bhUminAM uttara khaMDamAM keDa sudhI nIce brAhmaNanA zarIranuM zalya hoya che. te zalya gharamA rahenAra dhanakuberane paNa thoDA ja samayamAM nirdhana banAvI de che. (pa) aizAnyAM 'pa:' prazne gozalyaM viddhi sAIhaste tu / bhavanagataM tat kurute, godhananAzaM na sandehaH // 16 // bhA TI0-praznamA 'pa' akSara hoya to IzAna dizAnA bhAgamA doDha hAtha nIce gAyana zalya hoya che. makAnamA rahelaM te zalya gharadhaNInA godhanano nAza kare cha emAM saMdeha nathI. (ya) 'yaH' prazne gRhamadhye, zalyaM ca narakapAlabhasmasamam / vakSomAnaM kurute, kulakSayaM tad gRhasthasya // 17 // bhA0 TI0-praznamAM 'ya' akSara hoya to vAstubhUminA madhya Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe khaNDamAM chAtI sudhI nIce mANasanA mAthAnI khoparI ane bhasmarUpa zalya hoya che. te zalya gRhasvAmInA kulano nAza kare che. nava paikIno koi akSara hoya to ja zalya--- navAkSarasya madhye cet , praznasyAdyAkSaraM bhavet / tadA zalyaM vadedvidvA-nanyathA zUnyamAdizet // 18 // bhA0 TI0-praznavacanano AdyaakSara pUrvokta 9 akSaromAM hoya toja vidvAne tyAM zalya kahe. anyathA te bhUmine zalyarahita kahevI. navamA bhAganA nava bhAga prazna vacanathI je navamo bhAga sazalya jaNAya te bhAga jo ghaNo mhoTo hoya to tenA pharI 9 bhAga karIne pUrvokta prakAre zalyanI tapAsa karavI, evaM paNa vidhAna che. "navabhAgavibhaktaM yad , gRhakSetraM mahad yadA ! punaH praznastadA kAryaH, pUrvavad vibhajettadA // 19 // " bhA0 TI0-navabhAge karela te (mazalya) gRhakSetra jo mho? hoya to pUrva rItie te sazalya bhAganA nava bhAga karIne zalyavAlA sthAnano patto lagADavo. (5) praznavarNAMka ane praznamAtrAMkadvArA zalyajJAna praznavidyA praznAkSara vA~ka ane mAtrAMkadvArA zalya jANavAno eka bIjo prakAra paNa jaNAvyo che, te A pramANe akSaraM dviguNaM kArya, mAtrA kAryA cturgunnaa| grahairbhAgaH samAhatya, oje zalyaM mame nahi // 20 // bhA0 TI0---praznAkSaranA vargAkane vamaNI ane mAtrAMkane cAra guNo karI banne aMkone ekatra karI te aMkarAzine 9thI bhAMgako, zeSa viSamAMka (1-3-5-7 ) rahe to bhUmi sazalya ane samAMka rahe to Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalyoddhAra - lakSaNam ] zalyarahita jANavI. A vastu nIcenA udAharaNathI samajAze. zalyapraznamAM koie 'saMtarA' phalanuM nAma kAM, saMtarAno 'sa' vargano trIjo varNa ane enI 'aM' mAtrA, vargano 15 paMdaramo svara hoi, varNoMka 3 no bamaNo 6 ane mAtrAMka 15 no cAra guNo 60 thayo. bannene joDatAM thayela aMka 66 ne 9 no bhAga ApatAM zeSa 3 e viSamAMka rahyo. AthI jaNAyuM ke bhUmimAM zalya che ane uttara dizAnA khaNDamA che, kemake 'sa' nuM sthAna uttara khaNDa che, eja pramANe koi paNa praznaakSaranAM varNo ane mAtrAMka uparathI zalya sthAnano nirdeza karavo. (6) prazna lagnadvArA zalyajJAnapraznavidyAmAM lakhe che , catuSkoNaM gRhaM kalpyaM, trirAvRttaM likheca bham / yatra candra nidhistatra zalyaM yatra ravirmatam // 21 // zubhadRSTiyutazcandro, nidhiH prApyaH purAtanaH / sUrye'pyevaM sadA vAcyaM, caNDezvaranRpoditam // 22 // bhA0 TI0 - corasa gharane cAra khUNAmAM kApI cAra bhAga karavA. lagnarAzithI mAMDIne traNa AvRttiothI 12 rAzio 4 bhAgomAM lakhavI ane je graha je rAzimAM hoya te te rAzivAlA koThAmAM lakhavA ane jovu . zubhayukta ane zubhadRSTa candra je koThAmAM hoya tyAM dhana che ema kahe tathA azubhayuta ane azubhadRSTa sUrya jyAM hoya tyAM zalya che ema kahevuM. e viSaya nIcenA udAharaNathI samajI zakAze , saM. 2003 nA Aso zudi 10 nA divase koie potAnI vAstubhUmimAM dhana athavA zalya hovA viSe prazna karyo. sUryodayAt prazneSTakAla 3 ghaDI 33 palano hato. eTale vartamAna lagna 'tulA AvyuM, cokhaMDA gharamAM tulAthI mAMDI rAzio ane graho lakhatAM lagnakuMDalI aDhAramA pRSThanI zaruAtamAM ApI che te pramANe banI, 3 - Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe maM. bu. gu. zu. 12 4 za uparanA lagnanI grahavyavasthA A pramANe che makarano candra dakSiNanA bhAgamAM paDayo che. te upara budha, guru ane zukranI tripAda dRSTi che, paNa sAthe ja maMgala ane zani ene pUrNadRSTithI jue che ethI vAstubhUmimAM dhana nidhAna to nathI. have e vAstukSetramA zalyano vicAra karIye. sUrya rAhunI sAthe che ane maMgalathI zani pUrNadRSTa che. A sthiti zalyano saMbhava sUcave che ane te paNa dakSiNa dizAnA bhAgamAM hovAno saMbhava che. ema chatAM sUrya e budha, guru ane zukravaDe paNa tripAdadRSTie dRSTa che, ethI A bhUmimA zalyano nizcita saMbhava to nathI. chatAM zaMkitasthAnamAM zalyanI tapAsa karavI yogya gnnaay| praznalagnadvArA dhana athavA zalya jANavAnI rIti jyotirnibandhakAre paNa eja ApI che, chatAM emAM bhUminA 4 bhAga pADI rAzio lakhavAnI vAta nathI, paNa pracalita lagnakuMDalIne graho uparathI jovAnuM vidhAna che. te A pramANeyasmin bhAge saumyA, gRhasya tadravyamAdizet tatra / pApA yasmin bhAge, tasmin zalyaM vinirdezyam // 23 // bhA0TI0-kuMDalInA je dizAbhAgamAM saumyagraho paDayA hoya, Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalyoddhAra-lakSaNam ] 19 gharanA te dizAbhAgamAM grahasvAmika dravya kahetuM ane je bhAgamAM pApagrahopaDayA hoya, gharanA te dizAbhAgamAM zalya kahevuM. A granthanA mate pUrvokta lagnakuMDalI nIce pramANe banAvIne pariNAma kahI zakAya / prazneSTa 3-33 11 12 lagnacakra zu. gu. maM. bu. 6 sU. 4 za 2 rA. A kuMDalImA saumyagrahanI sthiti pUrvadizA temaja uttaradizAmAM dRSTigocara thAya che. eTale e dizAomAM zalya to saMbhavatuM nathI chatA~ dravyanuM astitva paNa saMbhavita nathI. kemake candra upara zani maMgalanI pUrNa ane sUrya rAhunI dvipAda dRSTi che. budha, guru ane zukra paNa maMgalayukta che ane zani, rAhudvArA dvipAda dRSTie dRSTa che. ethI jaNAyuM ke pUrva uttara dizAomAM zalya nathI, tema dravya paNa nathI. have pazcima dakSiNa dizAono vicAra karIye. sUrya pUrvAgneyakoNamAM che. zani dakSiNamA che ane rAhu pazcimanairRtya bhAgamAM che. A grahasthiti dakSiNabhAgamAM zalyanuM sUcana kare che. madhyadakSiNamAM beThela zanine candra pUrNadRSTithI dekhe che ane budha guru zukranI paNa enA upara ekapAda dRSTi che, ethI dakSiNamAM zalyano saMbhava jaNAto nathI. rAhu upara maMgalanI pUrNadRSTi che kharI paNa sAthai ja budha guru zukra ene tripAda - 7 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dRSTithI ane candramA dvipAdadRSTie dekhato hovAthI rAhunI bhUmimAM paNa zalya jaNAtuM nathI. sUrya pUrvasamIpavartI AgneyakoNamA che ane zaninI pUrNadRSTimAM che. candranI dvipAda dRSTi sivAya bIjA saumyagrahanI enA upara dRSTi paNa nathI, eTale AgneyakoNamAM zalyanI tapAsa karavI joie, ema e praznalagnanI kuMDalI uparathI phalita thAya che. bhUmigata koi paNa zalya hAnikAraka che e viSayamAM bRhatsaMhitAkAranI mAnyatAdhanahAnirdArumaye, pazupIDArugbhayAni cAsthikRte / lohamaye zastrabhayaM, kapAlakezeSu mRtyuH syAt // 24 // aGgAre stenabhayaM, bhasmani ca vinirdizet sadAgnibhayam / zalyaM hi marmasaMsthaM, suvarNarajatAdRte'tyazubham // 25 // marmaNyamarmago vA, ruNaddhyarthAmamaM tuSasamUhaH / api nAgadantako marma-saMsthito doSakRd bhvti||26|| . bhANTI0-gRhagata zalya kASTharUpa hoya to dhanahAni, hADakArUpa hoya to pazupIDA, roga ane bhayajanaka hoya che. loharUpa zalyamAM zastrabhaya ane mANasanI khoparI ke bAlarUpa zalyamAM mRtyu thAya che. zalya kolasArUpa hoya to corabhaya ane bhasmarUpa hoya to sadAne mATe agnibhayajanaka hoya che. marmasthAnonI nIce rahela sonA rUpA sivAyarnu koi paNa zalya atyanta azubha phaladAyaka hoya che. tuSasamUha (dhAnyanA photarAno Dhagalo) marmagata hoya ke amarmagata hoya paNa te dhanaprAptine roke che ane marmasthAnamA rahela to eka khIMTI paNa doSadAyaka nivaDe che. zalyADAra nimitte keTaluM UMDe khodabuM joie ? jAnumAtraM khaned bhUmi-mathavA puruSonmitAm / adhaH puruSamAtrAttu, na zalyaM doSadaM gRhe // 27 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ diksAdhana-lakSaNam ] jalAntakasthitaM zalyaM, prAsAde doSadaM nRNAm / tasmAt prAsAdikI bhUmi, khanedyAvajjalAntikam // 28 // bhA0TI0-gRhanirmANa karatAM bhUmine DhIMcaNa sudhI 'bhUmi jo navya-pUrva nahi vaselI hoya to' athavA to puruSa-parimANa UMDI khodavI, ethI nIce zalya hoya to gRhane viSe doSarUpa nathI. prAsAda 'devAlaya 'mAM nIce jalaparyanta UMDu zalya hoya to paNa banAvanAra manuSya mATe doSakAraka hoya che. tethI prAsAdanI bhUmi jala nIkale tyAM sudhI khodIne zalyane dUra karavU joiye. mANDavyanuM kathana paNa ene malatuMja cha jalAntaM prastarAntaM vA, puruSAntamathApi vA / kSetraM saMzodhya coddhRla, zalyaM sadanamArabhet // 29 // bhA0TI0-jalaparyanta, prasara (patthara) paryanta athavA puruSaparimita vAstukSetranuM saMzodhana karI zAhA hoya to dUra karIne gharanA kAryano Arambha karavo joiye. uparanA pramANothI siddha thAya che ke jyAM ghara athavA devamandira banAvaq hoya te bhUmimuM prathama vidhipUrvaka zodhana karI temAM hADakuM, loha, kASTha, tuSasamUha, rAkhoDI athavA bIjI koi apavitra vastu hoya to te dUra karAvIne te pachI vAstuno pAyo bharavo. ghara-makAnanI bhUmi 4 hAtha sudhI khodIne zalya dUra karavU joiye ane devAlayanI bhUmi jala nIkale tyAM sudhImAM zalya hoya to paNa dUra karavU. jo nIce patthara athavA kAMkarIla bhUmi AvI jAya to te uparathI pAyo nAkhavo, kAraNake tyAM jalaparyanta khodavAnI AvazyakatA rahetI nathI. 3. diksAdhana-lakSaNa zalyAdirahite vAstau, yadi digmUDhatA bhavet / vAse tatra zubhaM naiva, tasmAd diksAdhanaM varam // 20 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhATI0-zalyAdirahita vAstubhUmimAM paNa jo digmUDhapaNuM hoya to tyAM vasavU zubhadAyaka nathI, mATe diksAdhana karavU joiye. prAsAda, maTha, mandira, ghara, sabhAgRha ane kuNDa AdinA nirmANamA pUrvAdi dizAzuddhi avazya jovI joie. koi paNa digmUDha (dizAzUnya) vAstu zubha gaNAtuM nathI. temAM rahenArano abhyudaya thato nathI. e saMbandhamAM vRddha nAradajI kahe che prAsAde sadane'linde, dvAre kuNDe vishesstH| digmUDhe kulanAzaH syAt , tasmAtsaMsAdhayeddizaH // 1 // __ bhA0TI0-devAlaya, ghara, osarI, dvAra ane kuMDa jo digmUDha hoya to kulano nAza thAya che, mATe sArI rIte dizAsAdhana karavU. dizAjJAnanA upAyo prAcIna granthomAM pUrvAdi dizAone jANavAnA aneka upAyornu varNana kayu che, je paikInA keTalAka nIce pramANe che. rAjavallabhakAra lakhe cheprAcI meSatulAravAvudayati syAd vaiSNave vahnibhe, citrAsvAtibhamadhyagA hi gaditA prAcI vudhaiH pnycdhaa| prAsAdaM bhavanaM karoti nagaraM digmUDhamarthakSayaM, hamya devagRhe pure ca nitarAmAyurdhanaM digmukhe // 2 // bhA0TI0-1 meparAzi upara AvIne sUrya pahele divase je dizAbhAgamAM udaya thAya te dizA zuddha pUrvA samajavI. eja pramANe 2 tulAnA sUryanu udayasthAna paNa zuddha pUrvAja hoya che.' : ahIM sUrya sAyana meSa bhane tulAno samajavo. prAyaH aMgrejI 3 jA mAhenAnI 21 mI tArIkhe sAyana meSano ane 9 mA mahinAnI 24 mI tArIkhe sAyana tulAno sUrya thAya che. caMDUpaMcAMgomAM AnI sUcanA 'meSe bhAnuH' 'tule bhAnaH' AvA zabdomAM ApavAmAM Ave che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ diksAdhana-lakSaNam ] 3 je sthAnamA 'zravaNa' nakSatrano udaya thAya ane 4 je sthAne 'kRttikA' nakSatra udaya pAme te bhAgo paNa zuddha pUrvadizA hoya che. 5 citrA jyA udaya pAme ane svAti jyAM udaya pAme te banne sthAnomAM nizAna karI te beno madhyabhAga nakI karo. e madhyabhAga te zuddha pUrvadizA cha ema samajI lo. upara pramANe jANakAroe pAMca prakAre pUrvadizA oLakhAvI che. digmUDha devAlaya, ghara ane nagara dhanahAni kare che. zuddhadizA saMmukha dvAravALA mahela devamandira ane nagara AyuSya tathA dhananI vRddhi karanArA thAya che. dizAjJAnanA prakArAntarotAre mArkaTike dhruvasya samatAM nIte'valambana te, dIpAgreNa tadaikyatazca kathitA sUtreNa saumyA dishaa| zaGkoryugmaguNe tu maNDalavare chApA'tra yAmadrayorjAtA yatra yutistu zakuMtalato yAmyottare susphuTe // 3 // bhA0TI0-(1) dhruvamAMkaDIno tAro (laghusaptarSino dhruva taraphano tAro) ane dhruvano tAro, A bannene oLaMbe laine vAstubhUminA dakSiNa kAMThe rAkhela dIpakanI zikhAnI sAthe meLavo. pachI dhruva ane dIpakazivAnI sIdhamAM vAstukSetramA dakSiNottara lAMbu sUtra khecI rekhA doro sUtrano sAmeno cheDo uttara ane dIpaka taraphano cheDo dakSiNa dizAne jaNAvaze. __(2) vAstukSetranA madhyabhAge samatala bhUmimA eka gajanuM goLa maNDala banAvI temAM vacce eka phuTa lAMbo sIdho zaMku Ubho karo ane tenI chAyA ghaTatI ghaTatI maNDalanI pazcima rekhA upara jyAM sparza kare tyAM nizAna karoH zaMkune teja sthitimA Ubho rahevA do, jyAre jIjA pahoranA samaye zaMkuchAyA maMDalanI pUrva rekhAne kApIne bahAra Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nIkaLe tyAre tyAM paNa nizAna karo ane pachI banne nizAno vacce lITI dorI tenI upara dakSiNottara laMba rekhA doro, eTale uttara dakSiNa dizA siddha thaze. sphuTakaraNa granthana dizAsAdhana. dhruvaoLaMbAnI rekhAmA uttara dakSiNa dizA ane te rekhAthI thatA matsyanA mukha ane pucchanA sthAne anukrame pUrva pazcima dizA siddha thaze. A viSayaneM nIcenA padyamA pratipAdana chedhruvalambakarekhAyA, rekhAntaH saumyayAmyaharitau stH| tanmatsyapucchamukhataH, pazcimapUrvAbhidhe vidyAt // 4 // 4. kIlikAsUtra-lakSaNa caturvarNavibhAgAnAM, yad hitaM kIlikAdikam / tadeva vezma-caityAdi-nivezAdau niyojayet // 21 // bhATI-cAra varNoM paikInA je je varNane je je prakAranI kIlikA (khIlI-khUTI) ane sUtra hitakAraka jaNAvela che, te prakAranI kIlikA-sUtrano ghara tathA caitya AdinA prAraMbhamAM upayoga karavo. bhUminA parigraha prasaMge grAhyabhUminA cAra khUNAomAM khIliyo ThokI sUtro bAMdhIne bhUminI catussImA nizcita karavA jaNAvyu che. tyAM e prazna upasthita thavo saMbhavita che ke te khIliyo zAnI hovI joiye ? te laMbAImAM keTalI ane AkAramAM kevI hovI joiye? vaLI temAM bAMdhavAnI dorI kevA prakAranI hoya to sArI gaNAya ? A badhI vAtono zAstramA khulAso karela che. jijJAsugaNanI jijJAsApUrti karavAnA hetuthI amo teno sArAMza nIce ApIye chIye. e viSayamA sUtradhAramaMDana nIce pramANe pratipAdana kare che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIlikAsUtra-lakSaNam ] agnau rAkSasavAyuzaGkaradizi sthApyAH kramAkIlikAH, azvatthaH khadiraH zirISakakubhau vRkSAH krameNa dvijAt / varNAnAM kuzamuJjakAzazaNaje sUtraM kramAtsatraNe // bhATI0-agnikoNa, nairRtyakoNa, vAyavyakoNa ane IzAnakoNa A cAra koNomAM anukrame khIliyo ThokavI. te khIliyo brAhmaNAdi 4 varNanA lokone mATe anukrame pIpako, khera, zareSa ane arjuna vRkSanI hoya to te uttama kahI che ane khIliyonI vacce bAMdhavAnI dorI DAbhanI, muMjanI, kAzanI ane zaNanI hoya to brAhmaNAdi jAtiyone mATe zreSTha gaNAya che. ___ granthAntaramA khera, arjuna, zAla, pIMpaLa, raktacaMdana, palAza, raktazAla, vizAla, nIpa, karaMja, kuTaja, vAMsa ane bilvavRkSa, A vRkSo paikInA koi paNa eka vRkSano zaMku (khIlI) banAvavAnuM vidhAna kayu che. jyotirnibandhamA lakhe checaturvizat trayoviMzat ssoddshdvaadshaanggulaiH| viprAdInAM zaGmAnaM, svarNavastrAdyalakRtam // 1 // bhA0TI0-brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdravarNoMne yogya khIliyo anukrame 24-23-16-12 AMgaLa lAMbI banAvavI ane * suvarNa tathA vastrAdivaDe te suzobhita karavI. khIliyono uparano eka tRtIyAMza corasa karavo. madhya tRtIyAMza aSTAsra ane nIceno eka tRtIyAMza goLa karI krame pAtaLo karavo. khIlI beDha ke vraNa vagaranI zubhalakSaNayukta zubhadivase karAvavI. sUtradhAronA sAMpradAyika TippaNamAM brAhmaNAdiyogya khI liyonuM mAna anukrame 32-28-24-20 AMgaLay batAvyu che. brAhmaNanI cokhaMDI, kSatriyanI aSTAstra, vaizyanI SoDazAstra ane Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe zUdranI goLa khIlI hovI joiye. khIlI upara sarva prathama sUtradhAre ghana prahAra karavo. prathama prahAre khIlI eka caturthAMza jeTalI jamInamAM utare to te jamIna uttama jANavI, eka tRtIyAMza jeTalI aMdara jAya to madhyama ane aDadhI aMdara utarI jAya to vAstubhUmi kaniSTha prakAranI jANavI ane khIlI aDadhA uparAMta jamInamAM utarI jAya to te bhUmi vAsane yogya nathI eyo nirNaya karI levo. khIlI upara prahAra karatAM te sIdhI jamInamAM utare athavA pUrva uttara IzAnAdi dizA tarapha jarAka name to te zubhasUcaka gaNAya che. ___ kholI ThokatAM te bhAgI jAya athavA vAMkI thaine dakSiNAdi azubha dizAmAM namI jAya to azuSa nimitta jANIne te muhUrte bhUmigrahaNa karavAnU mAMDI vALavU joiye. doraDI varNAnusAra kuzaAdinI batAvI che, chatAM sUtaranI doraDI sarvavarNane mATe uttama che, evaM graMthAMtaramAM vidhAna kareluM che ane khIlInI jema dorI bAMdhatI vakhate paNa zubhAzubha nimitta dhyAnamA rAkhaQ joiye. dorI bAMdhatAM khIlI na name, dorI barAbara baMdhAI jAya, bAMdhatI vakhate maMgaladhvani athavA maMgalazabda kAne paDe to kAryasiddhisUcaka zubhanimitta samajabuM ane ethI ulTuM jo dorI bAMdhatAM khIlI UkhaDI jAya ke azubhadizAmAM namI jAya, dorI tUTI jAya athavA tatkAla koi rudana Adino azubha zabda karNagocara thAya to nimitta zubha nathI, ema jANI muhUrta AgaLa upara rAkhag. 5. kUrmazilA-lakSaNa (1) yatra saMsthApyate kUrmaH, karmarU payutApi vaa| brahmasthAne nivezyA'sau, zilA kUrmazilA hi saa||22|| __ bhA To0-je zilA upara sonA, rUpA athavA trAMbAno kUrma Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 kUrmazilA-lakSaNam ] sthApana karAya athavA je zilA upara kUrmarnu rUpaka karela hoya ane je garbhagRhanA madhyabhAge sthApavAmAM Ave che te zilAne 'kUrmazilA' mAnelI che, kUrmazilAnu mAna eka hAthanA devAlayanI kUrmazilA 4 AMgaLanI samacorasa karavI ane te pachI 10 hAtha sudhInA devAlayamA pratihAthe 2-2 AMgaLanI vRddhi karavI.11 thI 20 hAtha sudhI 1-1 AMgaLa ane 21 thI 50 hAtha sudhI hAtha dITha ardha AMgaLanI vRddhi karavI, arthAt 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 hAthanA devAlayanI kUrmazilAnuM mAna 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22 AMgaLay 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 hAthanA devAlayanI dharaNIzilAnuM mAna 23-24-25-26-27-28-29-30-31-32 AMgaLay ane 21-22-23-24-25-26-27-28-29-30 -31-32-33-34-35-36-37-38-39-40-41-4243-44-45-46-47-48-49-50-hAthanA prAsAdanI kUrmazilAnuM mAna anukrame 32 / / -33-33 // -34-34 / / 35-35 // 36-36 // -37--37-38-38 // -39-39 // -40-40 / -4141 / / -42-42 / / -43-43 / / -44-44-45-45//-46-46 // -47 AMgaLay rAkhag joiye. pattharanI kUrmazilAnI jADAi tenI laMbAI pahoLAinA zrIjA bhAga jeTalI rAkhavI ane tenA upara rUpakonI khodAi zilAnI jADAithI ardhI karavI. kUrmazilA jo iMTanI hoya to tenI jADAI pahoLAithI arthI rAkhavI. zilAnI nicalI bAjunA madhya bhAgamA kamalanuM rUpaka zilAnI jADAinA AThamA bhAga jeTalaM khoda. prakArAntare kUrmazilApramANa Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ekahaste tu prAsAde, zilA vedAGgulA bhavet / SaDaGgulA dvihaste ca, nihaste ca grahAgulA // 1 // caturhaste ca prAsAde, zilA syAd dvAdazAGgulA / tRtIyAMzodayaH kAryaH, hastAye ca yugAntake // 2 // vedoparyaSTahastAntaM, vRddhisyaGgulato bhavet / punarthagulato vRddhiH, paJcAzaddhastakAvadhi // 3 // pAdena cochitAM svasthAM, tAM kuryAt paGkajAnvitAm / kartRkArApakA rAjA, prajAdyA nandate ciram // 4 // aSTAGgulocchritA svasthA, caturasrA kronmitaa| zailajA svasthamAnoktA, iSTakAnAM tardhataH // 5 // zailaje zailajA kAryA, aiSTike cessttikaamyii| tatpiNDAgre bhave sa , zilApiNDASTamAMzakam // 6 // padmapatrayutA caira., nandyAvartA sasvastikA / taddevAyudhasaMjJA ca, pIThabandhavazAnugA // 7 // bhA0TI0 1 hAthanA prAsAdanI AdhArazilA-( kUrmazilA ) 4 AMgaLanI hoya, 2 hAthanA prAsAdamAM 6 AMgaLanI, 3 hAthanA prAsAde 9.zAMgaLanI ane 4 hAthanA prAsAde pAdazilA 12 AMgaLanI hoya che. thI 4 hAtha sudhInA prAsAdanI zilA vistAranA trIjA bhAge jADI karavI. cArathI 8 hAtha sudhInA prAsAdanI pAdazilAmAM prati hasta 3 AMgaLanI vRddhi karavI ane 9 thI50 hAtha sudhInA prAsAdamAM prati hAthe zilAnA vistAramA 2-2 AMgaLanI vRddhi karavI. 4 hAtha uparanA prAsAdanI pAdazilAno ucchya (jADAI ) zilAnA 1 caturthAMza jeTalo karavo. zilAne kamalanA cinhe cinhita karavI ke jethI karanAra karAvanAra rAjA prajA vagerene ghaNA kAlaparyanta samRddhinuM kAraNa bane. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUrmazilA - lakSaNam ] 29 corasa 1 hAtha pAdazilAnI UMcAi 8 AMgaLanI karavI te zailajazilAnuM svasthamAna che ane iMTanI zilAnI jADAi potAnA vistArathI ardhA mAnanI karavI e enuM svasthamAna che. pattharanA prAsAdanI pAdazilA pattharanI ane iMTanA prAsAdanI pAdazilA iMTanI karavI. te zilAnI jADAimAM jADAinA aSTamAMze kamalano AkAra khodavo, zilA upara kamala, nandyAvarta ane svastika AdinA mAMgalika AkAze khodavA ane te te dizAbhAganI zilAo upara te te dizAnA devonA AyudhonAM cinho pIThabaMdhane anurUpa khodAvA. kUrmanuM svarUpa ane mAna madhyazilA upara pratiSThApya kUrma sonAno athavA rUpAno banAvavo ane tene ratna tathA AbhUSaNothI alaMkRta karavo. pramANamAM kUrma kUrma - zilAnA paMcamAMza jeTalo karavo e kUrmanuM uttama mAna che, evaM kSIrAvagranthanuM vidhAna che. - vAstumaMjarI Adi arvAcIna granthomAM kUrmanuM parimANa 1 thI 15 hAtha sudhInAM prAsAdomAM pratihasta ardha aMgula, 16 thI 31 hAthanA prAsAdomAM pratihasta pAva aMgula ane 32 hAthathI 50 hAtha sudhInA prAsAdomAM pratihasta ve AnI aMgulanA hisAbe kUrmanA mAnamAM vRddhi karI je Ave teTalaM rAkhavAnuM vidhAna kayuM che ane mhoTAmAM mhoTo kUrma 14 AMgaLano batAvyo che. aparAjitapRcchAmAM A viSayamA kaMika bhUla thara hoya ema lAge che, mudrita pustakamAM" ekahaste tu prAsAde kUrmaH syAccaturaGgulaH / " pATha che ane " anena kramayogena manvaGgulaH zatArddhake / " AmAM eka hAthanA prAsAdamAM 4 AMgaLanA kUrmanuM vidhAna bhUla bhareluM lAge che temaja 50 hAthanA prAsAdano kUrma 14 AMgaLano hovAnuM kathana paNa arvAcIna granthonI sAthe meLa meLavavA khAtara * Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe saMzodhake karyu lAge che. amArI pAsenI aparAjita pRcchAnI hastalikhitapratimAM " - " ekahaste tu prAsAde kUrmazcArdhAGgulaH smRtaH / evo pATha che ane antamAM-" anena kramayogena saptAGgulAH zatArdhake / " 55 e pATha svIkArIne kUrmanuM antima mAna 7 AMgaLanuM batAnyuM che, e madhyamAna che, A mAnane caturthIzahIna karavAthI kaniSThamAna Ave che ane caturthAMzAdhika karavAthI uttamamAna Ave che. kSIrArNavamAM kUrmanuM uttamamAna zilAnA paMcamAMza jeTalaM batAnyuM che, 50 hAthanA prAsAdonI kUrmazilAnuM mAna 47 AMgaLanuM che, to eno paMcamAMza 9 || kaMDaka nyUna sADAnava AMgaLa Ave che, aparAjitanA amArA pATha pramANe kUrmanuM cokasa madhyamAna 7||| Ave che, ene caturthIza yukta karI uttama banAvatAM 9 // = nava AMgaLa agyAra AnI Ave che, je kSIrArNavanA mAnane lagabhaga maLatuM Ave che. vAstumaMjarI AdimAM kahela kUrmamAna nizcitarUpe 13|| AMgaLa Ave che, A sADA traNathI poNAcAra AMgaLano pharaka kor3a paNa azuddha pAThane AbhArI che. kUrmanA upAdAno sonuM rUpuM ane trAM A traNa dhAtuo che. A traNamAMthI zakti anusAre koi paNa eka dhAtuno kUrma banAvavo, kUrmazilAlakSaNa (2) ( dAkSiNAtyapaddhati) - zilpazAstromA lakhAyelA dezaparaka bhedo paNa zilpioe dhyAnamA rAkhavAnI ghaNI AvazyakatA che. eka dezamAM cAlati koi paNa vAstukarmaviSayaka praNAlI bIjA deza mATe zAstradRSTie grAhya che ke afe vAto nirNaya karyA pachI ja te praNAlI grahaNa karavI joie. e Aja kAla ghaNA gujarAtI zilpio ane temanI dekhA dekhIe Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUrmazilA lakSaNam ] keTalAka mAravADI mistrIo paNa prAsAdanI kUrmazilA upara yoganAla mUkAve che ane tene devI beThaka upara lAvIna choDe che, A paddhati uttarabhAratIyazilpanI nahi paNa dAkSiNAnya che. A praNAlikA maulika kevI cha ana ena apanAvanAgaoe kevI vikRta karI nAMkhI che, e vastune jaNAvavA mATe amo atra meM laka, paTTanina tenA kharA rUpamA AparvA yonya dhArga Ice. pramANa hai yugAsne tRttamAnaM tu. mAnamutraM vidhAya? tadanyAkRtigehAnAM. tanannamaMbhavabhayAna ! 8 / mAtvA vidhAya mRtrANi, baMdAnaM vAnamAcaret / athAdhArazilAM nyasya. garne mmina kalahAM nyasena / padmAni kUrmayuktAni, yoganAnaM nano pani / bhA0TI0-ukta mAnavALA conma bAstramA bIjA AkAravAlA gRhavAstuomAM te vAstubhRminA navina AkArane mRtravaDe mApIne temAM corasa khAna kara. ne bAhAmAM AdhArabhilA sthApita karavI. zilA upara kalaza, kalama upara kamala ane kamala upara yoganAlano nyAsa karavo. AdhAra zilAnuM mApapIThasya tArArdhatatAM tadardha-vistArayuktAM prakarotu mntrii| vA pAdapadmasya tatAM tadardha-tuGgAmathAdhArazilAM sulgne||10|| bhAvi prAsAdapIThAdi-mAnena parikalpayet / AdhArAkhyazilAkumbha-padmakUrmAdimAnakam // 11 // bhA0TI0-" sArA lagnamAM zilpie AdhArazilA taiyAra karavI. AdhArazilAnI laMbAi, pIThanI UMcAithI aDadhI ane paholAi tethI aDadhI rAkhavI athavA AdhArazilAnI laMbAi pAyAnA vistAra jeTalI ane pahoLAi tenAthI aDadhI rAkhavI ane tenI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe jADAi laMbAinA caturthAMza jeTalI rAkhavI. vastutaH AdhArazilA, kalaza, kamala ane kUrma A sarvanuM mAna bhAviprAsAdanA pITha AdinA mAnane anusAre nizcita karavU joie. kalaza, kamala, kUrma ane yoganAlanuM mAnastambhoccasya SaDaMzavistRtatadaSTAMzAdhikoccho ghaTaH, padmo'STAMzasamucchyocchyanavAMzonapratho'STacchadaH / aSTAMzAyatataddhipAMzarahitavyAsAyatA|cchrayaH, kUrmo nAgayavAgrato dviguNamUlA yoganAlaprathA // 12 // bhA0TI0-prAsAdanA staMbhanI UMcAinA chaTThA bhAga jeTalo kalazano vistAra ane vistArathI eka aSTamAMza adhika tenI UMcAi hoya che. kamalanI UMcAi staMbhanI UMcAinA eka aSTamAMza jeTalI ane UMcAithI eka navamAMzahIna teno vistAra jANavo. kamala ATha patra ane karNikAsahita banAvaQ. kUrmane staMbhanI UMcAinA AThamA bhAme lAMbo ane tethI eka aSTamAMzahIna pahoLo ane pahoLAithI aDadho UMco karavo. yoganAlano vistAra upara ATha javano eTale eka AMgaLano ane mUlamA tethI bamaNo eTale be AMgaLano hoya che. AdhArazilA upara kalaza Adino sthApanAkrama AdhArasya zilAmadhye, nidhikumbhaM zilAkRtam / tAmrajaM vA'tha vinyasya, nAnAratnAdipUritam // 13 // tadRrzve dRSadambhoja, karNikAyAM tadasya tu| bhAvidevamukhaM kUrma, vinyased vidhinA nizi // 14 // tardhvaM rajatAmbhoja-gataM rajatakacchapam / tardhvadeze svarNAje, svarNakUrma nidhApayet // 15 // tatpAdadRSadormadhya-samAyAmaM praNAlakam / kUrmasyopari saMsthApya, kArayet gartapUraNam // 16 // Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUrmazilA - lakSaNam ] sazarkarairvAlukaizva, mRdbhizca dRSadAdibhiH / dRDhaM prapUrayecchudvai-jailairAplAvya mudgaraiH // 17 // musalairbRhacchiraskaistu, nihatya dRDhatAM nayet / gajasaMcAraNaM tatra, bahuzaH kArayet punaH // 18 // evaM dRDhataraM kRtvA, samIkRtya jalAdibhiH / digjJAnaprakriyAdakSaH, sa tatkarma samAcaret // 19 // bhA0TI0 - AdhArazilAnA madhyabhAgamAM pattharano athavA bAno kalaza sthApavo. kalazamAM aneka prakAranAM ratno mUkavA te kalaza upara pattharanuM kamala sthApa ane tenI karNikAmAM bhAvIdevanuM mukha je dizAmAM AvavAnuM hoya te dizAmAM mukha rAkhI pApANano karma vidhipUrvaka rAtrinA samaye pratiSThita karavo. te kUrma upara rUpAnuM kamala sthApI tenAM madhyabhAge rUpAno karma sthApavo, te kUrma upara suvarNa kamala ne kamala upara suvarNano kacchapa pratiSThita karavo ane te upara yoganAlanI sthApanA karavI. yoganAlanI laMbAI prAsAdanA pAyAmAM sthApela ve zilAonA antara jeTalI eTale prAsAdanA garbhanA vyAsa jeTalI rAkhavI. Ama 1 kalaza, 3 kamala, 3 kUrma ane 1 yoganAla sthApIne te khADo zuddha retI, bajarI, mATI ane patthara Adi nAkhI uparathI pANI nAkhI mogaro ane musalo baDe kUTIne majabUta karatAM bharo. upara aneka bAra hAthIo calAvIne te vAstatalane ati dRDha karaM vAstubhUmine dRDha ane samatala karyA pachI dizAjJAnanI prakriyA jANanAra catura zilpie vAstubhUmimAM pUrvAdi dizAo nizcita karavAnuM kAma zaru karane. * 33 uparyukta karmanyAsa vidhi dAkSiNAtyapaddhatinA zilpazAstronA AdhAre lakhela che. Aja kAla te pradezanA vidvAno A vidhiyo pramANe ja karAve che ke bIjI rIte te ApaNe jANatA nathI, paNa eka pe Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 [ kalyANa-kAlakA-prathamakhaDe vAta to nizcita cha ke gujarAta taraphanA zilpio kUrma upara je nAmi mUkAve che te uktavidhimAMnA yoganAlanu ja anukaraNa che. uttarabhAratanI zilpasaMhitAomAM A yoganAlana vidhAna dRSTigocara thatuM nathI. mAravADa taraphanA zilpiomAM e paddhati pracalita paNa nathI. apavAdarUpe gujarAtamA rahI AvelA koi zilpio karAvatA hoya to te vAta judI che. amoe seMkaDo varSoMnA prAcIna prAsAdonA jIrNoddhAronA prasaMgomAM A yoganAlo kahIMthI nIkale che ke nahi enI tapAsa karAvI chatAM koi paNa prAcInadevAlayonA bhUmibhAgamAM A yoganAla athavA ene maLatI Ave evI koi paNa vastu nIkaLI nathI. A uparathI nirvivAdapaNe siddha thAya che ke kUrma upara nAbhi athavA yoganAla mUkavAnI paddhati A pradeza-godAvarIthI uttara taraphanA pradezamATe vihita na hovAthI calAvavI yogya nathI ema amo mAnIye chiiye| kUrma pramANa ekahaste tu prAsAde, kUrmazcArdhAGgulaH smRtaH / ardhavRddhiH prakartavyA, paJcadazahastAvadhi // 20 // dvAtriMzahastaparyantaM, pAdavRddhiH prkiirtitaa| tadardhana punarvRddhi-DhisaptAGgulaH zatAdhake // 21 // etanmAnaM madhyamuktaM, kaniSThaM pAdavarjitam / pAdAdhikaM bhave jyeSThaM, kUrma mAnaM tridhoditam // 22 // haimo raupyazca kartavyaH, sarvapApapraNAzanaH / karoti ya imaM kUrma, sa yajJaphalamApnuyAt // 23 // snAnaM paJcAmRtaM kArya, kUrmasya tu yathAvidhi / arcayitvA prayatnena, sudhUpAmodapuSpakaiH // 24 // tilairyavaistathA homa, pUrNAhutiM pradApayet / nivezayettataH kUrma, vedavAditramaGgalaiH // 25 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam ] mA0TI0-1 hAthanA prAsAde ardhA AMgaLano kUrma kahyo cha, 1 thI 15 hAtha sudhI prati hAtha ardhA AMgaLanI vRddhi karavI. 16 thI 32 hAtha sudhI prati hAthe pAva AMgaLanI ane 33 thI 50 hAtha sudhI hAtha dITha be AnI AMgaLanI vRddhi karavI. A pramANe vRddhi karatAM 50 hAthanA prAsAde 14 AMgaLano kUrma thaze. A kUrmanuM madhyamAna kartuM che. AmAMthI caturthAzahIna karatAM kaniSTha ane AmAM caturthIza vadhAratAM kUrmanuM jyeSThamAna thaze. A prakAre kUrmanuM mAna traNa prakArarnu phayuM che. sonAno athavA rUpAno kUrma sarvapApono nAza karanAro che. AvA uttama kUmane karAvIne pratiSThita karanAra yajJanA phalane prApta kare che. kUrmane pratiSThita karatAM pahelAM vidhipUrvaka paJcAmRtavaDe tene snAna karAvayu, zreSThadhUpa ane sugaMdhIpuSpothI pUjavo. tathA tala ane javonA homanI pUrNAhuti devarAbavI. zubha muhUrte vedadhvani tathA vAdilonA mAMgalika zabdapUrvaka kUrmane vAstu nIce sthApana karavo. 6. zilA-lakSaNa caityapAdAtmikAH proktAH, zilAH paJcA'thavA nava / tAsAM lakSaNa-mAnAdi, nirUpya sthApanaM zubham // 23 // bhA0TI0-zilAo prAsAdanA pagarUpe gaNAya che. saMkhyAmAM te 5 athavA to 9 kahI che. A zilAonuM lakSaNa-pramANaAdi tapAsIne zubhalakSaNAnvita ane mAnopeta zilAo sthApavI zubha che. 'zilA' zabdano artha koi paNa ghara athavA devAlayanA pAyAmAM caNAto prathama patthara evo thAya che. e prathama pattharane vidhipUrvaka zubha samaye yathAsthAna sthApana karavo te zilAnyAsa' che, 'dAkSiNAtya zilpa-paddhati'mA A 'zilA'nuM nAma 'prathameSTakA' ApeluM che. zilAonI saMkhyA A zilAonI saMkhyAnA viSayamA pUrvagranthakAronI ekavAkyatA Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nathI, koi 4, koi 5, koi 8 ane koi 9 zilAonI sthApanAnuM vidhAna kare che. jeo 4 athavA 8 zilAonuM vidhAna kare che, temano Azaya kUrmane prathama nIce sthApI pachI vAstubhUmino khADo zuddha mATI ane aNaghaDa pattharAo vaDe pUrI lagabhaga eka caturthAMza jeTalo te khAlI rahe tyAM cAra vidizAomA 4 athavA cAra dizAo ane cAra vidizAomA malI 8 zilAo pratiSThita karavI evo che. jeo 5 athavA 9 zilAo pratiSThita karavAno mata dharAve che temanI mAnyatA kUrmazilAnI sAthe ja 4 athavA 8 zilAo paNa pratiSThita karavAno che. Ama zilAsaMkhyAnI vAcatamA mukhya pakSa be che 5 zilAvAdI ane 9 zilAvAdI. cAra tathA 5 zilAonI bAvatamA vizvakarmaprakAzakAra nIce pramANe vyavasthA Ape che yo vidhigRhanirmANe, zilAnyAsasya karmaNi prAsAdeSu sa vijJeya-zcatasrastu zilAstathA / / 1 / / bhA0TI0-gRhanirmANamA zilAnyAsaviSayaka je vidhi che, teja vidhi prAsAdo 'devAlayo' mAM paNa hoya che. mAtra bheda eTaloja hoya che ke prAsAdavAstumA zilAo 8 hoya che. zilAogeM svarUpa-. je zilA vidhipUrvaka pratiSThita karavAnI hoya te dekhAvaDI, raMga rUpamA AMkhane sundara lAge evI, DAgha, aMga, pIlaka ke kAlaka vinAnI ane je jAtinA pattharakheM ghara athavA devAlaya banAvadhAno nirNaya ko hoya teja jAtinI athavA tethI ucca jAtinI hovI joiye. kadApi ghara ke devAlaya iMTona banAyavu hoya to ' iSTakArUpazilA sthApana karI zakAya che. chatAM te iMTa paNa sArI pAkelI, rAtI pramANayukta ane sundara hovI joiye. ghANI jUnI, kALI, kALA DAgha Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam ] 37 vALI, retIvALI, bhAgelI, pramANamAM nhAnI ke mhoTI iMTa zilArUpe sthApavAnA kAmamA levI nahi. zilAnI laMbAI-paholAI-jADAI__ gRhavAstunA nirmANamA pratiSThita karAtI zilAnuM parimANa varNaparatve bhinna bhinna che. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdranA gRhavAstunI zilAnI laMbAI anukrame 21, 17, 13, 9 AMgaLanI hoya che, tenI pahoLAI laMbAIthI aDadhI ane jADAI pahoLAIthI aDadhI hovI joiye. devAlayanI zilA sAmAnya rIte eka hAthanI laMbAI pahoLAInI hovI joiye. devAlayanI nandAdi 8 zilAo devAlayanA mAnAnusAra tenI zilAogeM mAna hoya che. devAlayatuM mAna 1 hAthathI 50 hAtha sudhIrnu hoya che, tethI zilAogeM mAna paNa tadanusAra bhinna bhinna hoya che. temAM paNa nandAdi 8 zilAornu mAna ane madhyamAM pratiSThApya 'dharaNIzilA' nuM mAna juhUM paDe che. 1-2-3-4-5 hAthanA devAlayonI nandAdi 8 zilAo 7-9-11-13-15 AMgaLanA mAnanI, 6-7-8-9-10 hAthanA devAlayanI nandAdi zilAo 16-17-18-19-20 AMgaLanI, 11-12-13-14-15-16-17-18-19-20 hAthanA devAlayonI zilAo 20-21 // -22-23-23 // -24 // -25/-26 -26-27||-aaNglnii ane 21-22-23-24-25-26-27 -28-29-30-31-32-33-34-35-36-37-38-39-40 -41-42-43-44-45-46-47-48-49 ane 50 hAthanA devAlayanI nandAdizilAo anukrame 28-28 // -29-29 // -30 -30 // -31-31 // -32-32 // -33-33 // -34-34 // --3535 // -36-36 // -37-37 // -38-38-39-39 // -40-40 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe -41-41||-42-42||-aaNglnii samacorasa banAvavI. A zilAonI jADAI laMbAI-pahoLAInA ekacaturthIza jeTalI rAkhavI joiye. zilAo uparanA cinho__nandAdi 8 zilAo upara anukrame zakti, daNDa, khaDga, pAza, aMkuza, gadA, trizUla ane vajranA rUpako khodavAM ane kUrmazilA upara nIce pramANe 9 rUpako khodavA. kUrmazilAnA madhyabhAge kUrma, agnikoNamA jalataraMga, dakSiNamA matsya, nairRtyamAM dardura, pazcimamA makara, vAyavya mAM grAha (grAsaDo) uttaramA zaMkha, IzAnamAM sarpa ane pUrvadizAmAM kalaza. ApramANe rUpako khodIne zilAne suzobhita karavI. sAmAnyarIte kalaza, aMkuza, dhvaja, chatra, cAmara, matsya, toraNa, dUrvA, nAga, phala, mukuTa, puSpa, svastika, naMdyAvarta, vedikA, kUrma, kamala, candra, vajra ane prAkAra AdinA rUpako zilAo upara hoya to hitakAraka nivaDe che. e uparAnta manuSya, vRSabhAdi pazu. ane azva AdinA pado vaDe cihnita zilAo paNa kalyANanI vRddhi karanArI hoya che. rAkSasa, hariNa ane pakSI AdinA padacinhovAlI zilAo azubha che ane vAstunI pAdapratiSThAmAM varjavI joiye. zilAonA nAmomAM matabheda pratiSThApya zilAonA nAmomAM paNa thoDoka matabheda che. cAra zilAvAdiyonA matamAM zilAonA nandA, bhadrA, jayA ane pUrNA e nAmo cha ane vAsiSThI, kAzyapI, bhArgavI tathA AMgirasI e enA gotro che. pAMcazilAvAdiyonA matamAM zilAonA nAmo nandA, bhadrA, jayA, riktA ane pUrNA e pramANe che, paNa pratiSThAkalpomAM cothu nAma 'vijayA' lakhelu male che. aSTa zilApakSamA zilAonA nAmo kyAi upalabdha thayAM nathI. rutAM saMbhavataH nandA, bhadrA, jayA, pUrNA, ajitA, aparAjitA, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikSA-lakSaNam ] vijayA ane maMgalA e pramANe hovAM joiye. bhavazilApakSamA AgneyapurANokta zilAonA nAmonandA, bhadrA, jayA, pUrNA, ajitA, aparAjitA, vijayA, maMgalA ane dharaNI e pramANe che, jyAre zilpazAstrokta nAmo A pramANe chenandA bhadrA jayA vijayA, pUrNA ca paJcamI zilA / maGgalA hyajitA'parA-jitA ca dharaNI bhavA // 2 // zilAM nivezayet pUrya, pazcAtpIThasya bandhanam / javAyAM zikhare caiva, vedikA kalazAntike // 3 // zilopari samastaM tat , jilAdhazcopapIThakam / iti yuktirvidhAtavyA, zilAnAM lakSaNaM zubham // 4 // 1 nandA, 2 bhadrA, 3 ja 4 vijayA, 5 pUrNA, 6 maMgalA, 7 ajitA, 8 aparAjitA ane, dharaNI e pramANe pAdazilAonAM A 9 nAmo che. prathama zilAnyAsa karavo ane pa.te upara pIThabaMdha karavo. jaMghA, zikhara, vedI ane kalaza A badhe ssAle prathama zilA sthApIne pachI upara caNatara karavaM. kAraNa ke uparanuM badhu maMDANa zilA upara ja hoya che. mAtra upapITha ja zilAnI nIce hoya che. mATe evI yukti karavI ke jethI zilA zubhalakSaNavAlI bane. upazilAo upazilA eTale 'zilAnI nIce rakhAtI AdhArazilA jemanA matamAM jeTalI zilAo teTalI ja upazilAo paNa hoya che. zilAo karatAM upazilAo laMbAI pahoLAI ane jADAImA kaIka vadhAre hovI joiye. temanA madhyabhAge nidhikalazo sthApavA mATe khADA karavA joiye. khADA nidhikalazonA pramANAnusAra UMDA ane lAMbA-coDA karavA. kadApi nidhikalazo upazilA upara na Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe thApIne zilAsaMpuTo nIce khADAomAM sthApavA hoya to upazilAo upara khADA karavAnI AvazyakatA rahetI nathI. zAstramA nidhikalazo upazilAo upara khADA karIne temAM sthApavAnuM vidhAna che ane upazilAo zilAnA saMpuTo nIcenA khADAomAM sthApavAnuM paNa vidhAna che. nidhikalazonI saMkhyA ane parimANa nidhikalazonI saMkhyA paNa upazilAonI jema zilAo jeTalI ja che. 4 zilAvAdiyonA matamAM nidhikalazo 4, pAMcazilAvAdiyonA matamAM 5 ane navazilAvAdiyonA mate nidhikalazo 9 hoya che. 8 zilAvAdiyonA pakSamAM kalazo keTalA hoya e kyAi lakhyu nathI, chatAM emanA matamAM kalazonI saMkhyA 4 athavA 8 nI hovI joiye. jeo vAstunA AgneyAdi 4 koNomAM be be zilAo eka sAthe sthApavAnuM vidhAna kare che, temanA mate nidhikalazo 4 ane jeo pUrvathI IzAnaparyantanI dizAvidizAomA 8 zilAono nyAsa karavAnuM kahe che, temanA matamAM kalazo 8 ja hoi zake. cArazilApakSamA 1 padma, 2 mahApadma, 3 zaMkha ane 4 subhadra A nAmanA cAra nidhikalazo mAnyA che. pAMcazilApakSamAM kalazonA nAmo-1 padma, 2 mahApadma, 3 zaMkha, 4 makara ane 5 subhadra e pramANe che, paNa vizvakarmaprakAzanA kathanAnusAra A kalazonA nAmo 1 padma, 2 mahApadma, 3 zaMku, 4 vijaya ane 5 sarvatobhadra e pramANe che. AThazilApakSamA nidhikalazonu nirUpaNa jovAmAM AvatuM nathI. navazilAvAdiyonA matamAM nidhikalazonAM paurANika nAmo 1 subhadra, 2 vibhadra, 3 sunanda, 4 puSpananda, 5 jaya, 6 vijaya, 7 kuMbha, 8 pUrNa ane 9 uttara e pramANe che. jyAre zilpazAstrokta nAmo Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam ] 1 padma, 2 mahApadma, 3 zaMkha, 4 makara, 5 kunda, 6 nIla, 7 kacchapa, 8 mukunda anaM 9 kharva e pramANe che. __ brAhmaNAdivarNaparaka nidhikalazonI UMcAI anukrame 5-2||11-01--aaNglnii rAkhavI joie. A kathana gRhaviSayaka che. vAstu rAjamahela hoya athavA devAlaya hoya to nidhikalazo ethIye pramANamAM mhoTA hoi zake che. paMcarAtranA mate AvA kalazo vistAramA 12 AMgaLathI 24 AMgaLa sudhInA hoi zake che. kalaza sonAnAM, pattharanAM ane tenA abhAve mATInA sArA AkAravAlA ane pAkelA lAla hovA joiye. kalazomAM ghI, paMcaratna ane akSata bharI teo upara potAnI nAmamudrA dei sthApatAM pahelAM baMdha karI devAM. kalaza dhAtunA hoya to dhAMtunA, pattharanA hoya to pattharanA ane mATInA hoya to mATInA DhAMkaNAthI DhAMkIne baMdha karavA. nidhikalazone aMge zAstrAdhAra adhaHkhAte sampuTeSu, nidhikumbhAMzca yojayet / padmazcAtha mahApadmaH, zavo makara-kacchapau // 5 // mukunda-kunda-nIlAzca, kharvazca nidhayo nava / subhadrazca vibhadrazca, sunandaH puSpadantakaH // 6 // jayo'tha vijayazcaiva, kumbhaH puurnnstthottrH| ityevaM nava kumbhAzca, niyojyAstatra vai kramAda 7 // bhATI0-zilAo sthApavA mAle karala khADAomAM bIjA khADA karI saMpuTonI nIle nidhikalazo sthApavA. 1 padma, 2 mahApadma, 3 zekha, 4 makara, 5 kacchapa, 6 mukunda, 7 kunda, 8 nIla ane 9 kharva A nava nidhionAM nAmo che ane nidhikalazonAM 1 subhadra, 2 vibhadra, 3 sunanda, 4 puSpadanta, 5 jaya, 6 vijaya, 7 kuMbha, 8 pUrNa ane 9 uttara e nava kalazonAM nAmo jANavAM. A nAmanA 9 kalazo nidhisthApananA upayogamA levA. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 7. vAstumarmopamarmAdi-lakSaNa vAstubhUmigatA marmo, pamarma-sandhi-rajjavaH / tAsAM nirUpya pAtAdi, stambhabhittyAdikaM nyaset // 24 // bhA0TI0-vAstubhUmimAM utpanna thatA marmo, upamarmo, sandhio ane rajjuo joine jyA jyAM marmAdi na hoya tyAM tyAM staMbha mitti Adino nyAsa karavo arthAt marmAdi sthAnomA staMbha-bhitti Adi caNavAM nahi. nirvANakalikAmAM kA che ke-"marmANi jJAtvAxx marmANi parihRtya zilA-pratiSThAdikaM viddhyaat|" arthAt-" vAstunAM marmasthAno jANIne te te TALIne zilAnyAsa Adi kAryo karavAM." A vacano vaDe devAlayo ane manuSyonA 'gharo' banAvatAM pahelA te bhUmimAM 64 ane 81 pado pADI tenA maDhe jANIne TALavAno upadeza karyo che. paNa AjakAla marmo TALavAnI pravRtti sArAmAM sArA kArIgaromAM pA jovAtI nathI ane enuM kAraNa mAtra e viSayarnu temanuM ajJAna che. A sthiti sudhare ane devAlayAdika zuddha bane e bhAvanAthI moe e vipayanuM vivecana karavU yogya dhAryu che. zi zAstramA ene aMge pratyeka granthakAre thoI dhaNuM lakhyu ja che. eviSa mAM zAstra kahe - zirA vaMzAnuvaMzAzva, sandhayaH mAnusandhayaH / marmANyatha mahAvaMzA, lakSyA vAstuzarIragAH // 9 // bhA0TI0-zirAo, vaMzo, anuvaMzo, sandhio, anusandhio moM ane mahAvaMzo vAstunA zarIramAM kyA kyA cha, te jANI levAM joiye. A zlokamA banAvela 'zirA' AdinuM svarUpa ane parimANa Adi A pramANe che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam ] zirAozirAH karNagatA yAH syu-stA nADayaH prikiirtitaaH| padasya SoDazo bhAga-statpramANaM prakIrtitam // 2 // bhA0TI0-koNagata je rekhAo che. te 'zirA' A nAme oLakhAya che. A zirAonA vyAsarnu parimANa 'pada' nA solamA bhAga jeTalaM kartuM che. mahAvaMzo mahAvaMzo prAkpratIcyau, yAmyodIcyau ca madhyamau / pramANaM paJcamo bhAgaH, padasyodAhRtaM tayoH / / 3 / / bhA TI0-madhyanI pUrva pazcima tathA dakSiNa uttara laMbI bebe rekhAogeM nAma 'mahAvaMza' che. A mahAvaMzono vyAsa vAstunA eka padanA pAMcamA bhAga jeTalo hoya che. vaMzo ane anuvaMzo vaMzAste'sminsamuddiSTA, rekhA yAH syurmukhaaytaaH| yAstiryagAyatA rekhA-ste'nuvaMzAH prkiirtitaaH||4|| bhA0TI0-mukhanI dizA tarapha lAMbI rekhAone ahIM 'vaMza' kahe che ane tiryak lAMbI rekhAo ' anuvaMza' e nAmathI prasiddha che. marma ane upamarma saMpAtA ye syureteSAM, marma ta-saMpracakSate / upamarmANi tAnyAhuH, padamadhyAni yAni ca // 5 // bhA0TI0-zirA, mahAvaMza, vaMza ane anuvaMza e paikInA beno traNano athavA cArano jyAM saMpAta (saMgama ) thAya te sthAnane 'marma' ane 'pada 'nA je madhya bhAgo che tene ' upamarma' kahe che. vaMza Adina vistAramAna bhAgo'STamo'tha dazamo, dvAdazaH SoDazo'pi ca / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe padato mAnamiSTaM syA-vaMzAdInAmanukramAt // 6 // bhA TI--padanA AThamA, dazamA, bAramA ane solamA bhAga jeTalaM vaMza, anuvaMza, marma ane upamarmarnu anukrame vyAsamAna hoya che. bRhatsaMhitokta vaMza ane zirAnuM vyAsamAnapadahastasaMkhyayA saMmitAni vaMzo'GgulAni vistiirnnH| vaMzavyAso'dhyardhaH, zirApramANaM vinirdiSTam // 7 // __ bhA0TI0-jeTalA hAtharnu pada hoya teTalA AMgaLano vaMzano vistAra hoya ane vaMzanA vistArathI zirAno vistAra doDho batAvyo che. bRhatsaMhitAkAra marmanA parimANamAM paNa prastuta graMthathI matabheda dharAve che. te A pramANe tasaMpAtA nava ye, tAnyatimarmANi saMpradiSTAni / yazca padasyASThAMzastatproktaM marmaparimANam // 8 // bhATI-te vaMza, anuvaMza, zirA-rajjuonA nava saMpAto (saMgamasthAno) ne 'atimarma' eTale 'mahAmama' kahyA che ane padanA aSTamAMza jeTalaM te 'atimarma'nuM parimANa kamu che. upayukta varAhamihirana kathana 'mahAmarma' viSayaka che. jyAre pUrvokta padano bAramo bhAga 'marmaparimANa' sAmAnya marmane aMge che, ema samajavAnuM che. vAstuvidyAmAM paNa 'mama' ane 'mahAmarma'mAM bheda che. jema keaSTAbhiH saMgatiyaMtra, nADIrajjuvimizritaH / sUtraistatra mahAmarma, brahmasthAnasya koNataH // 1 // bhA0TI0-nADIrajjuvimizrita ATha sUtrono jyAM saMgama thAya tyAM 'mahAmarma' utpanna thAya che. A mahAmarmasthAna brahmAnA cAre koNomAM hoya che. A kathana 81 padanA vAstupadane anusarIne che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam 64 padanA vAstumaMDalamAM A mahAmarmasthAno madhyamAM ane cAre dizAvidizAomAM hoya che. juo64 padavAstumaMDalano nakazo. (pR. 49) ___ e sivAya vAstupuruSanA mastaka, mukha, hRdaya, be stano ane nAbhi e cha sthAnone paNa * mahAmarma' kahyA che. juo nIceno zloka mukhe hRdi ca nAbhau ca, mUni ca stanayostathA / marmANi vAstupuMso'sya, SaNa mahAnti pracakSate // 10 // bhA0TI0-vAstupuruSanA mukha, hRdaya, nAbhi, mastaka ane banne stano A 6 sthAnomA 'mahAmarma' kahe che. vAstuvidyAmAM vaMza, anuvaMza, zirA-rajjunA sUtrono vistAra bhinnabhinna vAstupadone aMge bhinna bhinna prakArano batAvyo che, jernu vidhAna nIce pramANe che padasya gRhakRtyaMzaH, sUtraM syAd vedapaSTike / ekAzItipade'auzo, vasvaMzaH zatake pade // 11 // sUtravedhaM tu sarveSAM, stambhamadhyAdiSu tyajet / marmAdIni niSiddhAni, vAstukarmaNyanekadhA // 12 // bhA0TI0-64 padanA vAstumAM padano solamo bhAga, 81 padanA vAstumA padano 12 bAramo ane 100 padanA vAstumA padano AThamo bhAga sUtravedha hoya che te vedha sarvavAstuomAM TALavo. eTale ke sUtrane thoDaM pUrva athavA uttaramA rAkhIne staMbha ropavo, jethI vedha na thAya. e sivAya vAstukarmamAM mama Adi aneka vastuo varjita che. mahAmarmo-upara kahevAyuM che ke dizAvidizAmA ATha sUtro jyA maLe che, tyAM mahAmarma upaje che. nirvANakalikAkAranA mate A 'mahAmama' 64 padanA vAstumA 13 ane 81 padanA vAstumA 8 hoya che. brahmAnA padamAM brahmAnI cAra dizAomA 4 ane brahmAnA abhya. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamasa De ntara ane koNonA 4-4 malI 8 tathA sarva malI 13 mahAmoM nirvANakalikokta 64 padanA vAstumAM upaje che. brahmAnA sthAnathI IzAnAdi abhyantara ane bAhya koNomAMnA 4-4 thai 8 mahAmoM nirvANakalikAnA mate 81 padanA vAstupadamAM upaje che. marmo-pasUtro, paMcasUtro ane cArasUtronA samAgama sthAna 'mama' nAmathI oLakhAya che. nirvANakalikAnA 64 padanA vAstumAM SaTsUtrasaMpAto 12, paMcasUtrasaMpAto 8 ane catuHsUtrasaMpAto 24 hoya che. A marmone zAstramA SaTka, paMcaka ane catuSkanA nAmothI ullekhyA che. trisUtrasaMdhiyone zilpazAstro trika kahe che ane Ano upamarmomA samAveza kare che. nirvANakalikAnA 64 padavAstumAM AvA upamarmo 20 hoya che. upamarmAntako-vAstuvidyAmAM bAhyakoNagata 4 trikone upamarmAntaka e nAmathI ullekhyA che. je vAstavamA upamarmoM ja che. nirvANakalikAnA 64 padanA vAstumAM A upamarmAntako 4 upaje che. nirvANakalikokta 81 padanA vAstumA 'SaTkamarmo' 24 che. paMcakarmoM AmAM nathI. 'catuSkamarmoM' 32, upamarma triko 16 ane upamarmAntaka triko 20 hoya che. e uparAnta nirvANakalikAnA 81 padanA vAstumAM 5 'catuSkamarmoM' kevala rajjujanita che. je azubha gaNAtA nathI. evaM vAstuvidyAmAM kathana che. devAsano, dvAramadhyo ane padmadhyo dareka vAstupadanA devAsano tathA dvAramadhyone marma ane padamadhyone upamarma gaNavAmAM Ave che. paNa padamadhyane SoDazapadavAstumA vizeSa mahattva apAya che. kAraNake te vAstumA padamadhyane 'devAsana' gaNDe che. e viSayamAM nIcenA loko prakAza pADe che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilA-lakSaNam ] vaMzAnuvaMzasaMpAtAH, padamadhyAni yAni ca / devasthAnAni tAnyAye, padaSoDazakAzcite // 13 // bhANTI-vaMzo, anuvaMzonA saMpAto ane padonA madhyabhAgo SoDazapadavAstumAM 'devasthAno' gaNAya che. devasthAnAni saMpAtA-zcatuHSaSTipade punaH / tathaikAzItipadake, padAntazatikepi ca // 14 // catulapi vibhAgeSu, zirA yAH syuzcaturdizam / marmANi tAni proktAni, dvAramadhyAni yAni ca // 15 // bhA0TI0-64 pada 81 pada ane 100 padavAstumA vaMzAnuMvaMzonA saMpAto 'devasthAno' gaNAya che. jyAre ' dvAramadhyo' tathA cAre dizAnI zirAo 'SoDazapada' 'catuHSaSTipada ' ' ekAzItipada' ane 'zatapada' A vAstupadomAM 'mama' kahevAya che. sandhio-"tisro rekhAzcaturdikSu, bAhyasthAH sandhayaH smRtaaH|" ___arthAt-" cAre dizAomAM bAhyabhAgamAM maLelI traNa rekhAo 'saMdhi' kahevAya che.vAcako dhyAnamA rAkhe ke pUrve je 'trika' nAmanA 'upamarmoM' batAvyA che, teja A 'saMdhio' che. vAstuvidyAkAre 'ekAzItipadavAstu 'mAM A trikone 'upamarma' ane 'catuHSaSTipada 'mAM 'saMdhi' nAma ApyuM che.. granthAntaramA sandhi ane marma nIce pramANe varNavela che dvirekhAsaMgamasthAnaM, sandhirityabhidhIyate / trirekhAsaMgamasthAnaM, marma marmavido viduH // 16 // bhANTI-be rekhAonA mIlanasthAnane 'sandhi' ane traNa rekhAonA mIlanasthAnane marmajJo 'marma' e nAmathI oLakhAve che. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe lAMgalo-vAstuvidyAmAM lAMgalarnu lakSaNa nIce pramANe jaNAvyuM cha "anuvaMzadvayasyA'pi sndhiaangglmucyte|" bhA0TI0-'ve anuvaMzonI saMdhi 'lAMgala' kahevAya che. graMthAntaramA saMdhi anusaMdhinuM lakSaNa nIce pramANe ApyuM che vaMzASTakasya yaH sandhiH, sa sandhiriti kIrtitAH / ye punaH syustadaGgAnAM, proktArate cAnusandhayaH // 17 // vAlAgratulyaM sandhInAM, pramANaM samudIritam / yalenaitAni saMtyajya, vaastuvidyaavishaardH| dravyANi prayato nityaM, sthapatirvinivezayet // 18 // bhASTI0--'ATha vaMzonA samAgamana nAma saMdhi kahevAya che ane tenA aMgono 'ATha paikInA keTalAka vaMzAdikano' samAgama te 'anusaMdhi' hoya cha, A saMdhiyornu parimANa 'vAlAna' jeTalaM mUkSma kA cha, mATe vAstuvidyAmA pravINa sthapati nitya prayatnavAn thaDa te TALIne staMbhAdi dravyono nyAsa kare. A sthale kaMTalIka vastu khulAso mAMge che. pUrve 'triko ne saMdhi nAma ApI 'upamarma mA gaNyuM che. jyAre ahIM samasta sUtra. saMyogAtmaka mahAmamane saMdhi kahI ernu parimANa vAlAgramAtra kahIM ernu kAraNa e cha ke A graMthakAra pratyeka vaMzarajjuonA saMpAtane saMdhi ane anusaMdhi mAne che. bhale te mahAmama mama ke upamarmarUpa hoya. mahAmarmAdinAM parimANo je kahyA che. tenu ja madhyagata vAlAgrabhAga jeTaluM sUkSma parimANa mahAmamarUpa ati bhayaMkara gaNIne jueM batA che. kemake mahAmamano vedha gRhasvAmIne ani ghAtaka gaNyo che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumarmopamarmAdi-lakSaNam ] zrInirvANakalikoktaM catuHSaSThipadavAstumaNDale marmopamarmAdicakram th G6656 1 pa 7 7 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nirvANakalikokta 64 padavAstumaMDalamAM marmopamarmAdiaMkavivaraNa samajaNa saMkhyA vAdi aMka | nAma karNasUtraraju - karNasUtra | vaya - | mahAmarma | aSTasUtrasaMpAta / mameM SaTsUtrasaMpAta marma paMcasUtrasaMpAna marma catuHsUtrasaMpAta trisUtrasaMpAta - - 7 / upamarma upamarma nirvANakalikAmA 7-8 AMkavAlA trisUtrasaMpAtajanita upamarmone upamarmasaMjJaka gaNAvI temanI saMkhyA 24 vatAvI che. vAstuvidyAmA 8 naMbaravAlA upamarmone te koNagata hovAthI upamarmAntaka evI saMjJA ApI jUdA pADyA che. tethI temAM trisUtrasaMpAtajanita upamahe 20 kahyA che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumarmopamarmAdi-lakSaNam ] zrInirmANakalikokta padakSAstumaMDalama panAdi 710 - ANN e 5 5 5 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marma upamarma | rajjujanitacatuH [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nirvANakalikokta 81 padavAstumaMDalamAM marmopamarmAdiaMkavivaraNa aMka nAma | samajaNa saMkhyA vAdi mahAmarma aSTasUtrasaMpAta 8 ! varNya marma SaTsUtrasaMpAta catuHsUtrasaMpAta upamarma trisUtrasaMpAta upamarma trisUtrasaMpAta nirdoSa / sUtrasaMpAta *A upamarmomAM vAstuvidyAmAM koNomAM AvelA 4 ne upamarmAntaka kahyA che. noTaH-AmAM paMcasUtrajanita marma banatA nathI. vAstupuruSanAM aMgapratyaMgo jema vaMzarajjunA marmoM ane sUtrono vedha varjita che teja pramANe vAstubhUmimAM vAstupuruSanA aMgapratyaMgono vedha paNa varjavo joiye, vAstupurupano zayanaprakAra jANavAthI ja tenAM aMgapratyaMgo jANI zakAya tema hovAthI prathama tene jaNAvIye. vAstupuruSanA zayanaprakAro vAstupado 32 hovA chatAM tenAM mukhya bhedo be che. eka viSamapada ane bIjo samapada. 1-9-25-49-81-121-169-225 289-361-441-529-625-729-841-ane 961 padanA A 16 viSamapakSyAstuomAM IzAne mastaka ane nairRtyamA banne paga rAkhIne vAstupuruSa- zayana thayeluM che. vAyavyamAM ane AgneyakoNamA anukrame enA vAmadakSiNa hAthonI komio AvelI Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumarmopamarmAdi-lakSaNam ] che, eNe banne hAthonI hathelio potAnI chAtI nIce dabAvelI che. Ama vAstupuruSa nIce mukhe chAtInA baLe sUtelo che. enA aMga ane pratyaMgo upara nIce pramANe devo rahelA che-- vAstupuruSanAM mastake 'Iza' jamaNA kAna upara 'jaya' DAbA kAna upara 'diti' jamaNA khAMdhA upara 'jaya' ane DAvA khAMdhA upara 'aditi' nI sthiti che. vAstupuruSanA gaLAmAM 'Apa' hRdayamAM 'Apavatsa' jamaNA stana upara ' marIci' ane DAbA stana upara 'dharAdhara' rahela che. vAstu-nAbhinA madhyabhAge 'brahmA' jamaNI kukSi upara 'sAvitra' ane DAbI kukSi upara 'rudradAsa' ArUDha thayela che. vAstunA zroNibhAga ( kaTimadhyabhAga) upara indra ane indrajaya rahelA che. vAstupuruSanA pagonA aMgUThAo upara 'pitara' jamaNA paganA gulpha upara 'mRga' ane DAbA paganA gulpha ra 'dauvArika ' beThela che. vAstupuruSanA jamaNA hAthanI koNinA agraga upara 'vyoma' ane DAbI koNinA agrabhAge 'nAga' beThela che. vAstupuruSanA jamaNA DhoMcaNa upara 'pAvaka' ane DAbA DhIMcaNa upara 'roga' rahelA che. vAstupurupanI jamaNI bhujA upara 'mAhendra, sUrya, satya ane bhRza' e cAra ane DAbI bhujA upara "mukhya, bhallATa, soma ane zeSa e cAra devono vAsa che. jamaNA bAhu upara 'savitA' ane DAbA bAhu upara 'rudra' vase ke. jamaNI sAthaLa upara 'vivasvAn' ane DAvI sAthaLa upara 'mitra' che. 'pUSA, vitatha, gRhakSata, yama, gaMdharva ane bhuMga e 6 devo jamaNA paganI piMDI (jAMgha) upara ane 'sugrIva, puSpadanta, varuNa, asura, zoSa ane roga' e 6 devo DAvA paganI piMDI upara rahelA che. zilpasaMhitAomAM viSamapadavAstupadomAM vAstupuruSatuM zayana ane tenA aMgo uparanA devonAM sthAno upara pramANe batAvela che. ___ dAkSiNAtyapaddhatinA 'vAstuvidyA' zilpagrantha e viSayamAM Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe keTaloka matabheda dharAve che. lagabhaga badhA zilpazAstro vAstupuruSane 'adhomukha' paDelo pAne che. jyAre ukta graMtha tene 'uttAna' eTale ke catto paDelo mAne che. AnA pariNAme ApaNe enA je je padomAM jamaNA aMgo mAnIye chIye, te te padomAM A graMthanI mAnyatA pramANe DAbA aMgo Ave che ane DAbAnA sthAne jamaNA aMgo Ave che. e sivAya bIjA paNa matabhedo ukta graMthamAM dRSTigocara thAya che, paNa tenI carcAnuM A upayukta sthala nathI. vartamAnamAM prAcIna ane AdhArabhUta manAtA bRhatsaMhitA tathA vAsturAjavallabha AgraMthomAM vAstuzayanaprakAra nIce pramANe batAveloche. bRhatsaMhitAkAranA mata mujaba vAstuzayanaprakAra. zilpI parjaya jaya indra sUrya satya za tAta satya bhujaMgAaditi viti balAbalA tathA kSata | yama nayA vRkSatA yama gayA brahmA brahmA bA . Boomen Relian S www Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumarmopamarmAdi-lakSaNam ] rAjavallabhanA mata mujaba vAstuzayanaprakAra. - women T jaya indra sUrya satya bhRza AkArA Apa catma sAvitraanesavitA X asarAnAkaruNa para __A be citromA jotAM devatAonA nAmomAM thoDoka bheda che. temaja aryamA, vivasvAn , maitra ane pRthvIdharane rAjavallabhamA cha cha pada ApelAM che. jyAre bRhatsaMhitAmAM paridhimA rahelA jayAdi devone be be pada ApelAM che, tethI AkRtimAM thoDoka bheda paDe che. samapada vAstuonI saMkhyA paNa 16 nI che. te nIce pramANe 4-16-36-64-100-144-196-256-324-408 - 484-556-676-784-900-ane 1024 padavAstu A jAtinA samapadavAstupadomAM vAstupuruSarnu zayana. pUrvamAM mamlaka une pazcimamAM pagavAlaM hoya che. ema dAkSiNAtyapaddhatinA graMtho 'bhiyAna Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kare che. enA phalitArtharUpe ja nIce pramANenA ullekho dRSTigocara thAya che. jemake ekAzItipadasyeza-digvibhAgAzritaM shirH| mAhendrIsaMzritaM vidyAt , catuHSaSTipadasya tu // 11 // bhATI0-ekAzItipadavAstumA IzAnamA vAstupuruSarnu mastaka rahe che. jyAre catuHSaSTipadAtmakavAstumA pUrvadizAmAM vAstupuruSarnu mastaka rahe che, ema jANavU. uttarabhAratIyazalInA zilpagraMthomAM A mAnyatAnuM nirUpaNa amArI najare paDayaM nathI. nema upara jaNa vela vAstupadonI saMkhyA paNa hI uttarapaddhavinA yonAM amane upalabdha thai nathI. aparAjitapRcchAmA mAtra 10 vAstu donAM nAmono ullekha maLe che. pAchaLanA graMtho paMkI vAstumaMDanaAdimA 1 pada thI 1000 pada sudhInA vAstupado hovAno nirdeza cha, eka vizeSa nirUpaNa nathI. ethI samapar3havAstumA vAnpurupanA mastakalA sthAna viSe uttarabhAratIyapaddhatinI bhI mAnyatA cha, eno khulAso malato nathI. AvI sthitimA AviSayamA adhika lakhag asAmayika gaNAze. nirvANakalikAmAM Adezala marmaparijJAna' ne aMge amAre mahAvaMzo, vaMzo, anuvaMzo, siMgo, rajjuo, nADio, ma ane vAstupurupanA aMgapratyaMgono paricaya Apako paDyo che. nirvANakalikAmA je tiryakako rekhAone 'urdhvavaMza' nAma Apyu che, tene bIjA graMthomAM' siga' kahIMne oLavAvI che. nirvANakalikAnI rajjuone graMthAMtaromAM -- anuvaMza' e nAma ApyuM che. koSTako pADavA mATe dorAyalI ubhI ADI revAone 'vaMza' ane tirya rekhAone 'nADi ' e nAmoe ullekhI che. ubhI ADI rekhAo paikInI madhyanI 3-3 rekhAone 64 padavAstumAM ane 2-2 rekhAone 81 padamA 'mahAvaMzo' tarIke oLakhAvela che. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumarmopamarmAdi-lakSaNam ] vaMza, rajju, sirA ane marmaAdinI upara staMbhamadhya ane bhittimadhya na Avaq joiye. jo te pramANe staMbhamadhyAdi Ave to vedha thayo gaNAya che ane tenuM phala azubha gaNAya che. __'vAstuvidyA' mAM A vedhonAM phala nimna prakAre jaNAvyAM chemAni vaktre ca kaNTe ca, hRdaye maraNaM bhavet / viddhe corasi hRdrogaH, pAdayoH kalaho bhavet // 20 // lalATe bhrAgRhAniH syAt , vittaghno'GgulipRSThayoH / UrvomRtyuzca bandhUnAM, patnInAzazca vA bhavet // 21 // guhyasthe sutanAzaH syAt "__ bhANTI0-vAstupuruSanA mastaka, mukha, kaMTha ane hRdaya A paikI koino vedha thatAM vAstusvAmI, mRtyu thAya che. urasthalanA vedhathI hRdayano roga ane caraNonA vedhathI kalaha-jhagaDo thAya che. lalATanA vedhamAM bhAinI hAni, aMguli tathA pRSThanA vedhamAM dhanahAni thAya che. uruvedhamAM baMdhuornu maraNa athavA strIna maraNa ane guhyasthAnanA vedhamAM putrano nAza thAya che. ...............aSTake grbhvicyutiH| paTake ca vRddhiH zaka gAM, catuSke svajanakSayaH // 22 // pazcake vyAdhiddiSTa-staskarebhyastrike bhayam / varjayet kuDayamadhye ca, nADIrajjvAdisaMgamam // 23 // bhAnTI0-'aSTakamahAmarma 'nA vedhamA garbhapAta 'SaTkamarma' vedhamAM zatruvRdvi 'catuSkamarma' vedhamAM svajanakSaya 'paMcakamarma' vedhamAM rogotpatti ane 'trikaupamarma' vedhamAM corono bhaya utpanna thAya che. mATe bhItanA madhyabhAge nADIrajjvAdino saMgama TALavo joiye. gavAM nAzaH sirAvedhe, vaMzavedhe mRtirbhavet / pravAsaH sandhivedhe syAt , anuvaMze bhayaM bhavet // 24 // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe trizUle garbhanAzaH syAt, lAGgale ca zirorujA / catuSke vAhanocchittiH, SaTke tu bahuvairitA || 25 || svAmino maraNaM vidve, mahAmarmaNi jAyate / upamarmaNi vihe tu, bhrAtRputrakSayo bhavet // 23 // karturvazasya nAzazca, marmavedhe dhruvaM bhavet / zAstrAntaraniSiDAMzca doSAn sarvAn vivarjayet // 27 // 58 5 bhA0TI0 - sirAnA vedhathI gAyono nAza, vaMzaveghathI mRtyu, saMdhivedhI pravAsa ane anuvaMzanA vedhathI bhaya upaje che. trizUlavedhathI garbhanAza, lAMgalavedhathI mastakaroga, catuSkamarmavedhathI vAhanaviccheda, paTkamarmavedhathI atizatrutA, mahAmarmanA verthI svAmIM maraNa ne upamarmanA vedhathI bhAiputronI hAni thAya che ane marma - aart karAvAranA vaMzano viccheda thAya che. e sivAya zAstrAntarokta aneka prakAranA doSo che je vAstunirmANamAM varjavA joiye. 8. vAstumaNDalavinyAsa - lakSaNa vAstumaNDalavinyAsa - lakSaNaM lakSmavedinA / vijJAya maNDalAsslekhaH, kAryo marmAbhivyaktaye // 25 // bhA0TI0 - lakSaNa jANanAra vidvAne vAstu maNDala vinyAsaM lakSaNa jANIne vAstubhUmimAM vAstumaMDalano Alekha karavo ke jethI vAstunA marmasthAnI spaSTa rIte jANI zakAya. vAstubhUmi banatAM sudhI corasa athavA laMbacorasa levI, temAM koha khuNo ocho hoya to te pUro karavo, temaja vatto hoya to kADhI nAMvo ane bhUmine samacorasa yA laMbacorasa banAvI levI joiye ke jethI vAstu nirdoSa banI zake. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumaNDalavinyAsa-lakSaNam ] kSetrAkRtirvAsturihArcanIyaH zAstranA A niyama pramANe vAstubhUmino jevo AkAra haze tevoja AkAra vAstumaNDalano thaze. vAstumaNDala AlekhatAM anukrame 64 padamAM 9 ane 81 padamA 10 UbhI ADI samAnAntara rekhAo khaMcavI. temAM pUrvapazcimAyata rekhAo pazcimathI pUrva tarapha ane dakSiNotarAyata rekhAo dakSiNathI uttara tarapha lai javI. jo ke vAstumaNDala bIjA paNa aneka che, paNa nirvANakalikAkAre prAsAdavAstu 64 padano ane gRhavAstu 81 padano pUjavAnuM vidhAna kartuM che. eTale amo Abe vAstumaNDalonI ja vinyAsavidhi ahIMyAM jaNAvIzuM. FC 35 ( 1 ) prAsAdavAstumaNDala prAsAdavAstunI bhUmimAM pUrvAgra uttarAya 9-9 rekhAo khacIne tenA 64 vibhAgo koSTakAtmaka karavA. tenA IzAnakoNathI naiRtya ane AgneyakoNathI vAyavya paryanta tirachI lITiyo cavI. A tiryaka rekhAo 'UrdhvavaMza' kahevAya che. epachI 4 dvipadagAmI ane 4 SaTpadagAmI ema 8 rajjuono mAM vinyAsa karo. marmasthAno jAgI bAhya abhyantara koSTakomAM nIce lakhyA pramANe devatAono vinyAsa karavo. IzAnakoNArdhamA 'Iza' lakhIne pachInA 6 koSTako paikInA pratyekamAM anukrame 'parjanya, jaya, mAhendra, ravi, satya, ane bhRza e 6 nAmo AlekhavA. " agnikoNanA ve koSTakArthomAM kramazaH 'vyoma' ane 'pAvaka ' lakhI te pachInA 6 koTakomAM anukrame 'pUpA, vitatha, gRhakSata, yama, gandharva ane bhRMga' e 6 devono vinyAsa karavo. , Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nairRtyakoNamAM koSTakanA be bhAgomAM anukrame 'mRga' tathA 'pitara' lakhI te pachInA 6 padomA kramazaH 'dauvArika, sugrIva, puSpadanta, varuNa, asura ane zoSa' e cha devonAM nAmo lakhavAM vAyavyakoNanA koSTakanA be vibhAgomAM 'roga' ane 'vAyu' A ye nAmo lakhI te pachInA 6 koSTakomA 'nAga, mukhya, bhallATa, soma, zeSa ane aditi e cha nAmo AlekhI IzAnakoNanA ardhakoSTakamAM 'diti' e pramANe lakhavU. madhyanA 4 padomA 'brahmA' brahmAnaH IzAnakoNanA be koSTakomA 'Apa' ane 'Apavansa' brahmAthI pUrvanA 6 padomAM ' marIci' brahmAnA AgneyakoNanA be koTakomA 'savitA' ane 'sAvitra' brahmAthI dakSiNa taraphanA 6 padomAM 'vivasvAn' brahmAthI naiRtyakoNanA be sthAnomAM ' indra ' ane -- indrajaya ' brahmAthI pazcimanA 6 padomAM 'mitra' ane brahmAthI vAyavyakoNanA 2 koSTakomA anukrame 'rudra' tathA 'rudradAsa' lakhIne brahmAthI uttara taraphanA 6 padomAM 'dharAdhara'no vinyAsa karavo. maNDalanI bahAra IzAnakoNamAM 'carakI' pUrvamAM skandA, AgneyakoNamA 'vidArI' dakSiNamA 'aryamA' naiRtyamA ' lalanA' pazcimamA 'jammA' vAyavyakoNamA 'pUtanApAparAkSasI' uttaramA 'pilipicchA' e nAmanI 8 anucarI devionAM nAmo lavIne 64 padanA vAstumaNDalanI racanA karavI ane pUjA karavI. 1 prAsAdadhAstusaMbandhI pRSTa 61 uparano catuHSaSTivAstumaMDalano nakazo juo. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirvANakAlikoktaM 555 bhAsnumaNDalam . caraNa parjanya jaya mAhendra ravi satyaM mRta vyoma, pAnakA pUrNa Apa marIci marIci marIci marIci savitA Apakasa marIci marIci sAvika muramya mallATa moma | roSa | adini diti dharA lilipicchA para dharAdharadhArApara vAna vivasvAn vivasvAna vivasvAna aryamA para vitava sahakAta yama | gandharSa bhRGga nAga bubble besley H y Kay Mave A e ladke nahatai sare susta - jammA (2) gRhavAstumaNDalagRhavAstumA 81 padanA vAstumaMDalanI racanA karavI temAM madhyabhAganA 9 padomAM 'brahmA' pUrva, dakSiNa, pazcima ane uttara taraphanA 6-6 padomAM anukrame ' marIci, vivasvAn , mitra ane dharAdhara' A 4 devono Alekha karavo. IzAnAdi 4 koNagata 16 koSTakomAM Apa ane ApavatsAdi 8 abhyantara devo be be padamAM ane bAhyaprAkAragata 32 devo bAhyaprAkAragata 32 padomAM AlekhavA. vaMza ane rajju Adi catuHSaSTipadamAM jaNAvyA pramANe lakhavA. maMDalabAhyastha anucara devio paNa pUrvanI peTheja 'lakhavI. A 81 padamaMDalamA pUrvAgra uttarAgra 10-10 rekhAo khecIne 81 vibhAgo pADavA ane padagata devone pUjavA. 1 catuHSaSTipadavAstumaMDala jumo. 2 pRSTha 62 uparano ekAzItipadavAstumaMDala jumo. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe catuHSaSTipada ke ekAzItipadanI racanA to sarva granyakAga eja prakAre 9 + 9 ane 10 + 10 UbhI ADI rekhAo cIna banAvavAnuM kathana karyu che, chatAM vaMzo, upavaMzo, rajjuo, zirAo. ane tajjanyavedhone aMge matabhedo che, paNa te sarvanuM varNana karavAnuM A upayukta sthala nathI tethI bhinnabhinna granthonA abhiprAyadarzaka se cAra anya nakazAo ApIne e paricchedane samApta karIye chIye. nirvANakalikAnusArI 64 pada tathA 81 padanA nakazAo pRSTha 61 - 62 upara ApyA che, eja bane nakazAo bRhatsaMhitAnusAre pRSTha 63 ane 64 upara ApyA pramANe bane che. aparAjitapRcchA ane samarAMgaNasUtradhAramA thIye bhinnatA che, je nakazAo uparathI spaSTa jaNAze. 2 nirvANakalikokta - 1 pada, vAstUmaNDala carakI pilipicchA ctur paM diM / A bha a A-/ A va va ze dh so mu in h Lyhyes vrA ro dhaM A j mA dha skandA ELF dha ma ma G dha bra ba sU sa bha OM ho zo asura va sa jambhA R sA r bra bhR ha 14 vi mi mi i ru ru i ru.dI rudA bhiM mi mi i. ja ija mR pu.da su droM vyA sA vi sa vi vi pA vivi gR po pU viM ya gaM bhR 124 swl 3 arthamA Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAstumaNDalavinyAsa-lakSaNam ] 3 bRhatsaMhitona 64 padavAstu pUrjA P4 la savitA Apa sAvitra ma so so pR55 viva bRkSa bRkSa uttarA 1108 | bha pRghabra 5 viva ya ahi ahi asura va pu ra su daura yA zo | asura va pu.da su do pira pAzcamA Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaDe // vRhatsaMhitokta 81 pada vAstu / / pa|ja | i sU sa bhU aM dini A jai. sU sa | bhR sA adi-adi Aba a a a sa vi| bhuja bhuja pR-dhabababa viva vRkSa | so pradhAna baba viva. ya bhadhabababa viva gaMdha gaMdha: mu rAya mi | mi mi|i , / , rudra zo| asuva pu.da| suja uttarA dakSiNA pazvimA Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstumaNDalavinyAsa-lakSaNam ] 81 padavAstumaNDalaM (zilpazAstroktam ) ja ma yU sa / (A 5/ saritAra sAvitrI vi vivi vi yakSa ya maM / ma pi/ zilpazAstrokta-81 padavAstumaMDalanI samajutIuparanA citramA lakhelA akSaronI vyAkhyA nIce pramANe cha, si = sirA - vAstukSetramA sirA 2 hoya che. nA = nADIvaMza , nADIvaMza 16 ,, mavaM = mahAvaMza ,, mahAvaMza 4 ,, avaM = anuvaMza , anuvaMza 8, A sirA, nADIvaMza, mahAvaMza ane anuvaMzanA saMpAtoyI marma mahAmarma ane upamarma Adi bane che. vacamAM I-pa-ja Adi akSaro Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 _[kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Iza, parjanya ane jaya Adi devatAonA nAmonA prathamAkSaro che. devatAonA saMpUrNa nAma mATe pR. 61 upara Apela nirvANakalikokta 64 padavAstunA nakazAmAM jovu. 9. prAsAda-lakSaNa prAsAdalakSaNaM sAGgo-pAGgaM, jJAtvA savistaram / prAsAdaM kArayet zilpa-cedinA mArgavedinA // 26 // hasta-lakSmasvastikAdi-vAstupadavivecanam / AyAdyaGgavicAraM ca, vidhAya prathamaM tataH // 27 // prAsAdAGgakalApasya, nirUpaNapurassaram / prAsAdA maNDapopetA, nirUpyante sulakSaNAH // 28 // bhA0TI0-vistArapUrvaka prAsAdarnu sAMgopAMga lakSaNa samajIne zilpazAstra tathA tenA mArganA jANakAra zilpinA hAthe prAsAda karAyavo. hastalakSaNa, svastikAdivAstupadonuM vivaraNa ane AyavyayAdiaMgono vicAra prathama karyA pachI prAsAdanA jagatIAdi aMga-samudAyanA nirUpaNapUrvaka uttamalakSaNovALA prAsAdo ane maNDapornu A paricchedamAM nirUpaNa karAya che. prAsaMgika zilpazAstramA 'prAsAda' zabda rAjAnA mahelo ane devonA mandironA arthamAM prayukta thayo che, chatAM e zabda 'devAlaya 'nA arthamA vizeSa pracalita che. 'rAjamahela' nA arthamAM eno prayoga prAyaH 'rAjaprAsAda' 'nRpatiprAsAda' ityAdi rAjArthakazabdanI sAthe ja thAya che, ethI amoe A sthale devAlayanA arthamA 'prAsAda' zabdano upayoga karyoM che. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] jo ke jainasUtromA 'prAsAda' karatAM 'caitya' zabdano ja vizeSa prayoga thayelo jovAya che. kozakAroe paNa " caityaM jinaukastabimbaM, caityo jinasabhAtaruH' ityAdi vacanodvArA jinagRha, jinapratimA ane jinanI dharmasabhAnA vRkSanA arthano vAcaka caitya zabda batAnyo che, eTalaMja nahi paNa zilpanA granthomAMye devadhiSNyaM surasthAnaM, caityamarcAgRhaM ca tat / devatAyatanaM prAhu-viSudhAgAramityapi // 1 // ityAdi devAlayanA nAmo gaNAvatAM 'caitya' zabdanI temAM parigaNanA karI che, chatAM amoe 'caitya' zabdano prayoga na karatAM 'prAsAda' zabdanI pasaMdagI karI che tenuM mukhya kAraNa eja che ke amo je granthonA pramANothI A viSayarnu nirUpaNa karavA mAMgIye chIye te granthomA sarvatra prAsAda' zabdano ja ullekha thayo che. prAsAdotpattino itihAsaprAsAdonI utpattino itihAsa ghaNo jUno che. jaina Agamo paikInA vyAkhyAprajJapti (bhagavatI) upAsakadazA, AcArAMga-niyukti ane Avazyaka-niyukti Adi aneka maulika AgamomAM azAzvata (kRtrima ) jina-caityonA ullekho male che, eTalaM ja nahi paNa mathurAno devanirmitastUpa, takSazilAno dharmacakrAMkitastUpa tathA anya jainapUjAsthAno ane vidizA-bhilasAno rathAvartagirino stUpa ityAdi stUpornu astitva ane tyo malatA hajAro varSapUrva brAhmI lipimAM lakhAyelA aneka zilAlekho jainasUtrokta caityaviSayaka ullekhonI aitihAsikatA siddha kare che. zilpazAstranA maulika granthomAM te prAsAdonI utpattino paurANika itihAsa paNa lakhI dIdho che. A itihAsa bhale ApaNe kharo itihAsa na mAnIye paNa ethI eTaluM to siddha thAya cha ke bhAratavarSatuM Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta [ kalyANa- kalikA - prathamAnte mA prAsAdazilpa ghaNuM prAcIna che. prAsAdonA nAgara, drAviDa ane besara e RNa kulo, nAgara- latinAdi 14 jAtiyo, e jAtiyomAMthI prAraMbhamA 5-5 ane 25-25 utpanna thayela prAsAdo ane ante ghaNI svarI jAtiyonA mUla prAsAdonA vikAsarUpe talabhedathI utpanna thayela cAralAkhathI paNa adhika prAsAdonI saMkhyA rekhAbhede utpanna thatI ethIye adhika prAsAda saMkhyA batAve che ke ' prAsAdazilpa ' e kAMi baso pAMcaso varSonI vastu nathI paNa hajAro varSothI cAlI AvatI e laukika vidyA che. romana zilpa karatAMye prAcIna bhAratavarSaM A zilpa bhAratanA prAcIna tIrthoM tathA nagaronA khaMDeromAM dRSTigocara thAya che ane hajAro zlokomA AnuM nirUpaNa karatA saMkhyAbandha prAcIna grantho upalabdha thAya che. matramataM, kAzyapazilpam, zilparatnam, aparAjita pRcchA, prAsAdamaNDanam Adi aneka mahattvapUrNa grantho chapAi paNa gayA hai. viSaya ghaNo gahana ne vizAla che eTale ene sAMgopAMga samajAvA mATe eka ' prakaraNa ' athavA ' nibandha ' koi rIte paryApta mathI paNa eka sAro jevo grantha ja A vijayane samajAvI zake. aso prastuta 'prAsAdalakSaNa' mA mAtra teja vAtonI carcA karazuM ke je manAtI kArIgarI uparAMta vidhikAro ane pratiSThAkArone paNa jANAno AvazyakatA hoya che. jagatI 1 zilA 2 pITha 3 maMDovaro 4 prAsAdodaya 5 zikhara 6 dvAra 7 dRSTisthAna 8 staMbha 9 garbhagRha 10 Asana 11 zukanAsa 12 AmalasArI 13 kalaza 14 ane maMDa 15 Adi prasiddha ane upayogI prAsAdAMgono paricaya karAvI tenA aMge thatI bhUloM digdarzana karAvazuM ke jethI nirIkSako bhUlonA saMgha uttaradAyitvapUrNa potAno abhiprAya ApI zake. Ajai zrAsAdomAM bhUlo kADhanArA adhikAMza ajANa hoya che ane vAstavika bhUlo na hobA chatAM e viSayamA kaMha ne kaha hAMkI mArIne lokone Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda lakSaNam ] 69 khoTI bhramaNAmAM nAMkhe che. A sthiti sudhAravAnA uddezathI ja amoe 4 prAsAdalakSaNa 'nA saMbandhamAM kAMika lakhavu Avazyaka mAnyuM che. (1) hastalakSaNa idAnIM tasya hastasya, samyanizcayasaMyutam / kathyate trividhasyApi, lakSaNaM zAstradarzitam // 1 // tvaSTakena vAlAgraM, likSA syAdaSTabhistu taiH / bhaved yUkASTabhistAbhi-ryavamadhyaM tadaSTakAt // 2 // aSTabhiH saptabhiH SaDUbhi - raGgulAni yavodaraiH / jyeSTha - madhya-kaniSThAni taccaturviMzatiH karaH // 3 // bhA0TI0 - have traNe prakAranA hastanuM yathArtha nizraya sahita zAstramAM batAvela lakSaNa kahevAya che. 8 reNunuM 1 vAlAgra, 8 vAlAgranI 1 likSA ( lIkha ) 8 lIkhanI 1 yUkA ( jU) 8 jUnuM 1 yavamadhya, 8 yavamadhya 7 yavamadhya ane 6 yavamadhyano anukrame jyeSTha, madhya ane kaniSTha 1 AMgaLa ane te 24 - 24 AMgaLono anukrame jyeSTha, madhya ane kaniSTha 1 hAtha thAya che. " yacca yena bhaved dravyaM, meyaM tadapi kIrtyate / yavASTakAGgulaiH klRptaH, prakarSeNAyataH kila // |4|| jyeSTho hastaH sa vidvadbhiH proktaH prAzayasaMjJitaH / yaH punaH kalpitaH sapta - yavaklasairihAGgulaiH // 5 // tajjJaiH sa madhyamo hastaH, sAdhAraNa iti smRtaH / mAtretyalpaM yataH proktaM, hastazca zaya ucyate // 6 // sena mAtrAzayaH sa syAt, hasto yaH SaDyavAGgulaH / bhA0TI0 - je hAtha vaDe je dravya mapAya che te paNa kahevAya che. 8 yabobaDe karapelA AMgaLono sahuthI lAMbo je jyeSTha hasta che, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe tene vidvAnoe 'prAzaya ' evaM nAma ApeluM che. valI 7 yavo vaDe kalpelA AMgaLonA madhyama hastanI zilpazAstrajJoe 'sAdhAraNa' evI saMjJA pADI che ' mAtrA' zabdano artha 'thoDu' ane 'zaya' zabdano artha hasta thAya che AthI 6 yavanA aMgulono kaniSTha hasta je sAdhAraNa paNa kahevAya che tenuM nAma ' mAtrAzaya' pADayuM che. vibhAgAyAmavistArAH, kheTa-grAma-purAdiSu // 7 // prAsAda-vezma-parikhA,-dvAra-rathyA-sabhAdiSu / mArgAzca nirgamAzcaiSAM, sIma-kSetrAntarANi ca // 8 // vanopavanabhAgAzca, deshaantrvibhktyH| yojana-kroza-gavyUti, pramANamapi cAdhvanaH / prAzayena pramAtavyAH, khAtakrakacarAzayaH // 9 // bhA0TI0-grAma, nagara, kheDA AdinA vibhAgonI laMbAi paholAi, prAsAda, ghara, khAi, (parikhA) dvAra, zerI, sabhAbhavano, mArgoM ane nirgamasthAno A badhAnI sImAnAM kSetrAntaro, vano ane upavanonA bhAgo, dezAntaranA vibhAgo, yojano, kozo, gAuo ane mArgonuM pramANa, khAta (khADA) krakaca (karavata ) ane rAzio A badhA 'prAzayahasta' vaDe mApavA. talocchyAn mUlapAdAn , jaloddezAnadhaH kSiteH / tathA dolAmkhuzastrAdi-pAtamAnavinirNayam // 10 // zaila-khAta-niketAni, suraGgamAnamAntaram / sAdhAraNena vATayadhva-mAnaM ca parikalpayet // 11 // bhA0TI0-talanI UMcAio, mUlapAyA, bhUminIcenAM jalasthAno hiMDAlA (hiMcakA ) jala, zastrapAtanA pramANano nirNaya, parvata toDIne banAvela guphAgRho, suraMganI aMdaranuM mApa, vADInuM ane mArgarnu mApa e badhArnu mApa sAdhAraNa (madhyama) hastavaDe karavu. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praasaad-lkssnnm| AyudhAni dhanurdaNDAn , yAnaM zayana-mAsanam / pramANaM kUpavApInAM, gajAnAM vAjinAM nRNAm // 12 // araghaTTekSuyantrANi, yugayUpahalAni ca / zilpyupaskaranauchana,-dhvajAtodyAni yAni ca // 13 // bRsI dharmopakaraNa-paTavAnAdikaM ca yat / nalvadaNDAMstathA mAtrA-zayahastena mApayet // 14 // bhA0TI0-Ayudho, dhanuSya, daNDa, yAna, zayana, ( zayyA) Asana arthAt besavArnu upakaraNa, kUvA tathA vAvaDI AdinuM pramANa, hAthI, ghoDA ane manuSyanA zarIranu pramANa, arahaTanAM upakaraNo, kolhU ( zelaDI pIlavAnI ghANI ) dhuMsarI, yUpa ( yajJastaMbha ) hala, zilpinAM upakaraNo, nAva, chatra, "trajA, vAditro, khurasI-bAMkaDAo, dhArmika kriyAnA upakaraNo, vastrana tAkAo Adi ane nalva tathA daNDa A badhAne ' mAtrAzaya ' nA. 'ka hAthavaDe mApavAM. bhedatrayAnvitamapi, proktaM hasya lakSaNam / saMjJAbhedo'tha sAmAnya-mAnAnAM pratipAdyate // 15 // bhA0TI0-3 bhedavAlA hastanuM lakSaNa kayu. have sAmAnya mAnono saMjJAbheda-paribhASAono bheda kahevAya che. syAdekamagulaM mAtrA, kalA proktAGguladvayam / parva trINyaGgulAnyAhu-rmuSTiH syAccaturanulA // 16 // talaM syAt paJcabhiH SabhiH , kare pAde'Ggulairbhavet / saptabhidRSTiraSTAbhiragulaistuNiriSyate // 17 // prAdezo navabhistaiH syAt , zayatAlo dshaanggulH| gokarNa ekAdazabhi,-vitastidazAGgulA // 18 // caturdazabhiruddiSTaH, pAdo nAma tathAGgulaiH / ratniH syAdekaviMzatyA, syAdaratniH karonmitaH // 19 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dvAcatvAriMzatA kiSku-ragulaiH parikIrtitaH / caturuttarayA'zItyA, vyAmaH syAtpuruSastathA // 20 // SaNNavatyagulaizcApaM, bhavennADI yugaM tthaa| zataM SaDDuttaraM daNDo, nalvastriMzaddhanurmitaH // 21 // krozo dhanuHsahasraM tu, gavyUtaM tavayaM viduH / caturganyUtamicchanti, yojanaM mAnavedinaH // 22 // bhA0TI0-1 AMgaLanI 1 mAtrA, 2 AMgaLanI 1 kalA, 3 AMgaLay 1 parva, 4 AMgaLanI 1 muSTi, 5 AMgaLay 1 karatala, 6 AMgaLay 1 pAdatala, 7 AMgalanI ? dRSTi, 8 AMgaLanI 1 tUNi, 9 AMgaLano 1 prAdeza, 10 AMgaLano 1 zayatAla, 11 AMgaLano 1 gokarNa, 12 AMgaLanI 1 vaheta (vitasti ) 14 AMgaLano 1 pAda, 21 AMgaLanI 1 ratni, 24 AMgaLanI 1 aratni, 42 AMgaLano 1 kiSku, 84 AMgaLano 1 vAma athavA puruSa, 96 AMgaLano 1 dhanuSya, nADI athavA yuga (dhuMsalaM) 106 AMgaLano 1 daNDa, 30 dhanuSyano ? nalba, 1000 dhanuSyano 1 koza, 2 kozano 1 gAu ane 4 gAuno 1 yojana thAya ema mAnanA jJAtAo mAne che. mAnaparibhASA-koSTakam 8 chAyA (aNuchAyA)=1 aNu, 6 yava1 kaniSThAMgula, 8 aNu-1 reNu, 1 aMgula=1 mAtrA, 8 reNu-1 kezAna, 2 aMgula-1 kalA, 8 kezAgra-1 likSA, 3 aMgula-1 parva, 8 likSA-1 yUkA, 4 aMgula=1 muSTi, 8 yakA-1 yava, 5 aMgula-karatala, 8 yava-1 uttamAMgula, 6 aMgula=1 pAdatala 7 yava1 madhyamAMgula, 7 aMgula 1 dRSTi, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] 8 aMgula = 1 tRNi, 9 aMgula = 1 prAdeza, 10 aMgula = 1 zayatAla, 11 aMgula = 1 gokarNa, 12 aMgula - 1 vitasti, 14 aMgula = 1 anAhapada, 21 aMgula = 1 ratni, 24 aMgula = 1 aratni, (2) vAstukSetravicAra svastikaM puSpakaM nandaM, SoDazAkhyaM caturthakam / paJcamaM kulatilakaM, subhadraM SaSTameva ca ||23|| saptamaM marIcigaNaM, bhadrakaM syAttathASTakam | navamaM kAmadaM proktaM, dazamaM bhadramucyate // 24 // sarvatobhadranAmAkhya, -mata UrdhvaM na vidyate / vAstunyekAdazaiva syuH proktAni paramezvaraiH ||25|| 3 42 aMgula = 1 kiSku, 84 aMgula = 1 puruSa, 96 aMgula = 1 dhanuSya, 106 aMgula = 1 daMDa, 1000 dhanuSya = 1 koza, 2 koza = 1 gavyUti, 2 gavyUti = 1 yojana | bhA0TI0 - paramezvare vAstupada 11 prakAranAM ja kahyAM che. e uparAMta kAM nathI, te vAstunAM nAmo anukrame 1 svastika 2 puSpaka 3 nanda 4 poDaza 5 kulatilaka 6 subhadra 7 marIcigaNa 8 bhadraka 9 kAmada 10 bhadra ane 11 sarvatobhadra e pramANe che. 73 svastika 1 pada, puSpaka 4 pada, nanda 9 pada, SoDaza 16 pada, kulatilaka 25 pada, subhadra 36 pada, marIcigaNa 49 pada, bhadraka 64 pada, kAmada 81 pada, bhadra 100 pada ane sarvatobhadra 1000 padavALu vAstu hoya che. 20 A 11 vAstuo paikInuM bhinna bhinna vAstu bhinna bhinna kAryanA prasaMge pUjAya che. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 1 padasthApanAmAM, rAjamahelanA prAraMbhamAM, lakSmInA bhaMDAranA prAraMbhamAM, devanI Age cokI sthApavAmAM ane vidyAraMbhamAM 'svastika' nAmaka vAstu pUjaq. 2 dikSAnA prasaMgamAM, yAtrAnA prAraMbhamAM ane kanyAnA lagna prasaMge 'puSpaka' vAstunI pUjA karavI. 3 vanayAtrAmA (gRhanimitte kASTa levA jatI vakhate) 'nanda' vAstunuM pUjana karavu zubhadAyaka che. 4 latina ane rucakAdi prAsAdonA maMDapomAM gharomAM ane jagatInI bhUminA AraMbhamA 'SoDazapada ' vAstunuM pUjana karavU. 5. sUryanA dakSiNAyana ane uttarAyaNa thavAnA samaye, indramahotsavanA prAraMbhe, lakSmI ane zrImAtA AdinA yAtrotsava prasaMge ane dikSAomAM 'kulatilaka' vAstunI pUjA karavI. 6 koi paNa zubha kAmanA tathA prayANa karavAnA prasaMge 'subhadra' vAstu pUjaq vakhANAya che. 7 sarva kAranA jIrNoddhAranA samayamAM ' marIcigaNa' nAmarnu vAstu pUja 8 grAma nagara ke kheDu navaM vasAvatAM, kUo khodAvatAM ane rAjAonA abhiSeka prasaMge 'bhadraka ' vAstune pUjaq. 9 sarva prakAranA gharonA AraMbha ane pravezamAM, gajazAlAomAM ane azvazAlAobhA 'kAmada' vAstu pUjavu. 10 anekavidha prAsAdo ( devamaMdiro) anekavidha maMDapo ane jagatI, liMga, pITha, ane rAjaprAsAdonI pratiSThAmA 'bhadra' nAmanA vAstunuM pUjana karavU. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 75 19 merujAtinA prAsAdo ane 6 hAthathI mhoTA liMgonI pratiSThAomAM ane mhoTo deza ane navaM rASTra AbAda karavAmAM sarvatobhadra' vAstunuM pUjana karavuM. 6 adhastAt sarvatobhadrAt bhadrAkhyopari vAstukam / madhye ca dvAviMzatibhirguNitA padakalpanA ||26|| bhA0TI0 - sarvatobhadrayAM nIce ane bhadravAstuthI upara A 22 vAstupadonI kalpanA paNa karI levI. SaT kSetrANi pravakSyAmi, vAstupadanivAsinAm / saMsthAnonmAnasUtraM ca, vAstuvedasamudbhavam ||27|| caturasra-mAyataM ca vRttaM vRttAyataM tathA / aSTA cArdhacandraM ca, vAstusUtraM ca SaDvidham ||28|| bhA0TI0 - vAstubhUminA 6 kSetro tenA AkAze ane mAnasUtro vAstuzAstramAM je varNita che te kahIza. corasa, laMbacorasa, goLa, laMbagoLa, aSTakoNa ane ardhacandrAkAra Ama vAstusUtra cha prakAranuM che. prAsAdeSu gRhAdyeSu, puragrAma nivezane / kSetrANi caturasrANi caturasraM samarcayet // 29 // tathAyatAzca prAsAdAH, puSpAkhyakulasaMbhavAH / yathAyatAnikSetrANi, pUjayecca tathAyatam ||30|| vApIkUpakSetrakANi, vRttAni pratimAstathA / kailAsachandodbhavAzca sarve vRttAH prakIrtitAH / 31 // vRttAyatAzca maNikA, aSTazAlA aSTAsrakAH / taDAgeSu samasteSu, ardhacandraM prapUjayet // 32 // kSetraSaTakAtmake vAstau, bANavedAzca devatAH / trayodaza sthitA madhye, dvAtriMzad bAhyatastathA ||33|| , Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe sUtrabAho'STadevAzca, IzAdiSu pradakSiNam / tAsAM padavidhirnAsti, kevalaM pUjanaM smRtam // 34 // bhA0TI0-prAsAdomAM, ghara AdimAM, pura tathA grAmanI AbAdI karavAmAM corasa kSetra hoi corasa vAstu pUja. puSpakajAtinA prAsAdo laMbacorasa hoya che, mATe jevU laMbacorasa prAsAdatala hoya tevUja laMbacorasa vAstu pUjaq. vAvaDI, kUpa, kSetro, pratimAo ane kailAsajAtinA sarva prAsAdo e goLa kSetro che, e goLa kSetromAM goLa vAstunuM pUjana karavU. maNikajAtinA prAsAdo laMbagoLa talanA hoi teomAM laMbagoLa vAstu pUjaq. aSTabhadrI ane aSTakoNI prAsAdomAM aSTAstra ane sarva talAvomAM ardhacandrAkAra vAstu pUjavU. uparyukta cha prakAranA vAstukSetromA 45 devatAo hoya che. 13 devatA vAstupadanI aMdara ane 32 devatAo vAstusUtranI bahAra IzAnakoNathI bAhyabhAgamA mAMDIne 8 dizAomAM anukrame 8 devio hoya che. A bAhyastha devione mATe padavidhAna nathI, paNa kevala pUjAvidhAna ja kahela che. vAstupadadevatA vAstupado sarva malIne 32 prakAranAM hoya che. 1thI 10 sudhInAM anukrame ane 32 muM sarvatobhadra Ama 11 vAstuono nAmanirdeza ane kayA kAmamAM kayuM vAstu pUjag, e badhuM upara kahevAi gayu che, paNa A badhA vAstuomAM devatApada bhoga ane temanI vinyAsa-vidhi lakhavA jeTalo avakAza lai zakAya tema nathI tethI jIrNoddhAra, nagaraniveza, maMDapaniveza ane prAsAdanivezamAM jemanI khAsa pUjA karavI Avazyaka hoya che evA 7 thI 10 paryantanA 4 vAstuonI ja vizeSa carcA karavI upayogI samajIye chIye. 49 padAtmaka marIcigaNa vAstu (jIrNoDAre pUjanIya) catuSpado bhaved brahmA, tripadA aryamAdayaH / Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam karNAH sapAdAzcaikonA, karNa bAhye'dhaMpAdakAH // 35 // SaDaMzonapadAH zeSA-zcaturviMzatisaMkhyayA / marIcigaNamityuktaM, saptasaptapadAtmakam // 36 // bhA0TI0-brahmAno padabhoga 4 no aryamAdino 3-3 no abhyantara karNadevatAbhoga 11-1 // padano, madhyakarNadevatAno padabhoga 1-1-no bAghakoNa devatAbhoga 01-0 // padano ane zeSa bAhya 24 devatAono bhoga SaDaMzahIna padano jANavo. Ama 7-7 padothI banela 49 padAtmaka ' marIcigaNa' nAmaka vAstu kA. 64 pada bhadrakavAstu-(nagaraniveze pUjanIya) catuHSaSTipadaM vakSye, vAstu puranivezane / vibhaktipadasaMsthAnaM, devatAnAmanukramAt // 37 // catuSpado bhaved brahmA, tatsamA arthamAdayaH / aryamArdhe karNagAzca, karNArdha caturvizatiH // 38 // bAhyakarNa sthitAzcASTau, lAgale padamardhakam / IdRzaM bhadrakaM proktaM, catuHSaSThipadasthitam // 39 / / bhA0TI0-nagaranivezanamAM cosaTapadanuM vAstu ane temA devatAonA padavibhAganAM saMsthAno anukrame kahuM huM, brahmAnAM 4 pada, brahmAnI paridhinA aryamAdi 4 devonAM 4-4 pado, madhyakoNastha Apa ApavatsAdi 8 devonAM 2-2 pado, bAhya 24 devornu 1-1 ane bAhyakoNastha lAMgalanA 8 devonuM // -0!! padonuM saMsthAna gaNatAM A bhadraka nAmarnu 64 padonuM vAstu taiyAra thAya che. 81 pada-kAmadavAstu-(gRhAdiniveze) brahmA navapado madhye, SaTpadA aryamAdayaH / dvipadAH madhyakarNAdyA, dvAtrizadekapAdakAH // 40 // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0-kAmadavAstumAM madhye 9 pado brahmAnAM, pUnAdi 6-6 pado aryamAdi cAranAM, madhyakarNa vibhAgasthita ATha detonAM 2-2 pado ane bAhya batrIza devornu 1-1 pada rAkhag. 100 pada-bhadravAstu (prAsAda-maNDapAdiniveze) tataH zatapadaM vakSye, pUjyaM prAsAda-maNDape / brahmAdyAH sakalAzcaivA-'STapadAzcAryamAdayaH // 41 // dvipadA brahmakarNe'STau, bAhye'STau saardhpaadkaaH| zeSAzcaikapadAH jJeyA-zcaturvizatisaMkhyayA // 42 // bhA0TI0-have prAsAdamaMDapamA pUjavAyogya zatapadavAstu kahuM . brahmAne 16 padano, aryamAdine 8-8 padonA, brahmAnI pAsenA koNanA ATha devone 2-2 padonA, bAhyakoNa nikaTavartI ATha devone 1 // -1 // padanA ane bAkInA covIza bAhya devone 1-1 padanA adhikArI banAvavA. ___ ukta cAra vAstuornu nirUpaNa aparAjitamAM upara pramANe che. paNa nirvANakalikA, vAstuvidyA Adi granthomAM A viSayamA keTaloka matabheda dRSTigocara thAya che. je nakazAo jovAthI jaNAi Avaze. vAstu-marmopamamanirNayacatuHSaSTipade kSetre, puravAstuM prakalpayet / marmopamarmasandhIzca, vAstuvedasamudbhavAn // 43 // bhA0TI0-64 padanA kSetramA puravAstunI kalpanA karavI ane vAstuzAstramA batAvela marma, upamarma ane saMdhisthAnono nirNaya karavo. pUrvAparAyatA vaMzA, upavaMzAH prabhinnagAH / marmANi vaMzasaMpAtA, upamarmAH padamadhyagAH // 44 // mAhendrAdityanirekhA, vrunnpusspdntgaaH| ete vaMzA samAkhyAtA, upavaMzA yamotsarAH // 45 // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] gRhakSatayamajoktAH, somabhallATAditraye / pUrvA'parAyatA rekhAH, punarbhinnAzca tisRbhiH // 46 // IzabrahmapitRtazca, zirA rogAgnimadhyataH / zirAsvevaM karNasyAnte, IzAgnipitRromataH // 47 // jayagandharvasugrIva-girau caiva prbhinngaaH| satya-mukhyAyatA rekhA, vitathe cA'sure tathA // 48 // bhATI0-pUrva pazcima lAMbI rekhAo 'vaMza' ane dakSiNottara lAMbI rekhAo 'upavaMza' kahevAya che, vaMzopavaMzanA saMpAtasthAnone 'marma' ane padamadhyane 'upamarma' kahe che. varuNa tathA puSpadaMtathI nIkaLelI rekhAo mAhendra ane AdityanI pAse jAya che te 'vaMza' kahevAya che ane eja prakAre gRhakSata tathA yamapAsethI nIkaLelI dakSiNottarAyata soma ane bhallATa pAse jatI 3 rekhAo 'upavaMza' nAmathI oLakhAya che. vaLI 1 pitRpadathI nIkaLI brahmA pAse thai Iza pade jatI zirA, 2 gaMdharvathI nIkaLI jayapadane sparzatI zirA ane 3 sugrIvapadathI nIkaLI giri pade jatI zirA, eja rIte 1 agnipadathI rogapade jatI koNagata zirA, 2 mukhyapadathI nIkaLI satyaparyanta laMbAyelI zirA ane 3 vitathapadathI nIkaLI asurapade jatI zirA A badhI tiryaga jatI 3-3zirAo pUrvAparAyata ane dakSiNottarAyata vaMza ane upavaMzono vedha kare che. ete ca sUtrasampAtA, mahAmarmANi kIrtitAH / sUtrasaMpAtAgrapaGkto , lAGgulaM SaTkameva ca // 49 // zirAsUtrasaMpAteSu, lAgulaSaTkameva c| caturvizatilAGgalAni, padArdheSu trikarNagA // 50 // brahmaNazca catuHpArzva-jvaSTasUtrANi padmakam / pakSeSu lAGgalabandaM, SarekhAbhirvidhIyate // 51 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe catuHkarNeSu zUlAni, SaDregvAbhizca vajrakam / trizUla-lAGgalapadma-zirA-nADIrvivarjayet // 52 // bhA0TI0-yA sUtrasaMpAto (vaMza-upavaMza-zirA-saMgamasthAno)ne * mahAmarma' kahyA che. sUtrasaMpAtonA agrabhAgo jyAM maLe che te cha sthAnone lAMgala kahe che. sUtra ane zirAnA agrabhAgo maLIne paNa cha lAMgalo thAya che. badhAM maLIne 24 lAMgalo ardhapadomAM ane koga vibhAgomAM utpanna thAya che. _brahmAjInI cAre dizAomA ATha sUtrovaDe 4 padma bane che ane padmonI pAse 6-6 rekhAovaDe ve be lAMgalo bane che. cAra bAhyakoNomAM 4 zUlo ane 6-6 rekhAoraDe vajro utpanna thAya che. vAstugata trizUla, lAMgala, padma, zirA ane nADIo TALIne staMbhAdine sthApayA joie. bandhUcchedazvopavaMze, marmaNi syaatkulkssyH| vajre ca bajrapAtAH syu-strizule ca ripobhayam ||5shii padme pativinAzazca, lAgaleSu prajAkSayaH / karNazirAyAM strInAzaH, sampAte cAgrajAtakam // 54 // caturpu brahmakarNeSu, mahAmarma sukIrtitaH / dhana-dhAnya--vinAzazca, sarvanAzastathaiva ca / / 55 / / bhA0TI0-staMbhaAdivaDe upavaMzano vedha thAya to bandhuonI nAza, marmano vedha kulano kSaya, vajrano vedha vajrano pAta ane trizUlano vedha zatruno bhaya karanAra che, padmano vedha gRhasvAmIno nAza, lAMgalano vedha saMtAnano kSaya, koNanI zirAno vedha strIno vinAza kare cha ane saMpAtavedha Adya saMtAnano nAza kare che. brahmAnA 4 khUNAormA mahAmarma kahyo che. teno vedha dhanadhAnyano nAza kare che eTalaM ja nahi paNa A mahAmamano vedha sarvanAzakArI che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam padavyAsaSoDazAMzo, bhAgo dvAdazakaH punaH / vAlAgraM sandhisampAte, vaya'te marma zilpibhiH // 56 // aSTavargaH samAkhyAtaH, karNapAzci kiirtitaaH| brahmakarNe tripamAnte, mahAmarmacatuSTayam // 7 // marmopasarmaNI rakSye, mahAdoSabhayAvahe / vaMzopavaMzasandhIMzca, rekhASaTkaM ca lAGgalam // 8 // bhA0TI0--padavistArano solamo bhAga upavaMzanA upamarmamAM ane bAramo bhAga marmavedhamA TALayo ane saMdhisaMpAtamAM zilpioe vAlAgramAtra marmasthAna choDIne staMbhAdino nyAsa karavo. A pramANe aSTavarga ( aSTa sUtra saMpAta ) batAnyo ane kogo tathA pArzvabhAgo kahyA, brahmAnA koNa bhAgomAM padmonA aMtamAM cAra mahAmarmasthAno che. marma tathA upamarma mahAdoSadAyaka ane mahA bhayaMkara che mATe e bene avazya bacAvavA. valI vaMza, upavaMza, saMdhi vajra ane lAMgalanA vedhane paNa varjavo. bhUparigraho vAstozca, marmAdi kathitaM tava / pitrorghAto bhaveccaivaM, kRte zirasi khAtake // 19 // bhuje skandhe bandhunAzo, hRdaye ca mahAbhayam / dhana-dhAnya-samRddhizca, jAyate kukSikhAtake // 6 // bhA TI0-vizvakarmAjI aparAjitane kahe che ke tane bhUmi parigraha, vAstu saMsthAna ane marmopamarmAdi kA. mastaka upara khAta kare to mAtA-pitAno nAza, bhuja upara ke skaMdha upara khAta kare to bhAIno nAza kare, hRdayabhAgamAM khAta kare to mahAbhaya upaje ane kukSimAM svAta kare to dhana dhAnyanI samRddhi thAya. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vAstu paribhramaNaravI kanyAtulAlisthe, pUrvA ziraHsamAzritA / dhanau ca makare kumbhe, dakSiNena vyavasthitaH // 61 // mIne meSe vRSe caiva, pazcimena samAzritaH / mithune siMhe karke ca, yuttareNa vyavasthitaH // 62 // sarvakAlakramo'yaM ca, rAzimadhye hyataH zRNu / devatAkramayogena, sa vAstuH sarate mahIm // 63 // yatra bhAnustatra ziro, lakSitavyaM ravikramAt / anyathA kurute duHgvaM, ziro vAstoralakSitam // 64 // devAgAraM gRhaM yatra, prakuryAt ziraHsammumbam / mRtyu roga bhayA nityaM, zastaM ca kukSisammukham // 6 // bhA0TI0-kanyA, tulA ane vRzcikanA sUryamA vAstupuruSa pUrvamA mastaka karIne rahe che. dhana, makara ane kuMbhanA mUryamAM vAstu dakSiNamA rahe che. mIna, mepa ane vRSabhanA sUryamAM vAstu pazcimAzrita hoya che tathA mithuna, karka ane siMhanA sUryamA vAstunu mastaka uttare hoya cha, vAstunA rAzibhramaNano sAvakAraleka eja krama cha, asaM ndhamA vizeSa sAMbhala-- vAstu svagata devatAonI sAthe anukrama pRI upara phare cha. je dizAmAM marI hoya teno nirNaya kAga kara dizAma vAsnurne mastaka Ave tanno nirNaya karI leza, sUpa kramayI vAstunA mastakane jANyA vinA tanA varjita aMga bhAgama khAta Adi karanArane duHkhadAyaka pAya vAstunA mastaka sanaraka dvAravAlA devAlaya, vara Adi kare ta ma maraNa, romA ana thayA ko che.ja kAle je dizAmA vAstunI kukSi hoya te kAle dizAnA muravavAlA devAlaya ane ghara AdinA AraMbha karavAta zradha. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 prAsAda-lakSaNam ] 3 kanyA tulA vRzcike ca, bhAskaro yadi saMsthitaH / pUrvAmukhaM na kartavyaM gRhaM bhavati niSphalam ||36|| dhanau ca makare caiva, kumbhe vA'tha divAkaraH / na yAmyadigmukhaM kuryAd, rAjacaurAgnibhirbhayam ||67 || mIne meSe vRSe caiva, pazcimA dik ca dUSitA / strI bhI rogo mahAghoro bhavecca raudradAruNaH ||38|| mithune karka siMheca, vezma naivottarAnanam / doSa - zokamayaM tattu, na kuryAcca vicakSaNaH ||39|| tatra nA sarpate vAstu:, krameNa gRhamadhyataH / pUrva-dakSiNatazcaiva, pazcimottarato mukham // 70 // " bhA0TI0 - kanyA, tulA ane vRzcika rAzimAM sUrya rahyo hoya tyAre pUrva dizAnA dvAravAle ghara na karaM. kemake te ghara nakA jAya che, dhanu, makara ane kuMbhano sUrya hoya te kAle dakSiNanA dvArA ghara na banAva, kemake tema rAja, caura ane agnino bhaya thayA kare che. mIna, meSa ane vRSa rAzimAM sUrya hoya tyAre pazcima dizA dUSita hoya che, e kAlamA pazcima dvAvAluM ghara na banAva, te gharamA strI nimitta mahA bhayaMkara rogotpatti thAya che. mithuna, karka ane siMha rAzino sUrya hoya tyAne catura-zilpie uttarAbhimukhanuM ghara na banAva, kAraNake te doSapracura ane zokamaya hos che. A pramANe vAstupuruSa anukrame gharamA phara he ana pUrva, dakSiNa, pazcima, uttara A pratyeka dizAmAM tenuM mukha atre che, mATe je dizAmAM tenuM mukha hoya se dizAnA dvAravAle parata kAle banAvavAna AraMbha na karavo. 9 ziro netra cAha ca udaraM kaTijanyA / bedhayante yaMtre marma pUjAhAni - mahAbhayam // 71 // bhA0TI0 - vAstupuruSanuM mastaka, netra, bhujA, peTa, kaTi ane Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe jaMghAno vedha thAya tevI rIte khAta na karavuM, kemake gharamA vAstunA mano vedha thatAM pUjAnI hAni ane mahAbhayanI utpatti thAya che. kanyAdisaMkrAnti yoge, prAcyAdiSu kramAd dizi / na kurvIta ziro vAsto, -rna kArya tanmukhaM gRhaM // 72 // kSapAkare naiva gRhaM purastAt kuryAnnaro vAstunayAnukartA / patanti kanyA na ca pRSThasaMsthe, tasmAt prayatnena vidig vicintyA ||73 || 84 " bhA0TI0 - kanyAdi 3 - 3 saMkrAntinA yoge anukrame pUrvAdi dizAmAM vAstunuM mukha na karakhuM ane te dizAnA dvAravAuM ghara na banAvaj. candramA dvAra saMmukha hoya to zilpazAstrajJe gharano AraMbha na karavo, na pAchala candra rAkhIne gRhAraMbha karavo, kAraNake te rIte banAvela gharo rahenArAone kanyAonI ja prApti thAya che. mATe yatnapUrvaka vidizAno vicAra karakho. vAstudoSa - " " dizAyAM vidizAyAM ca vAstuvedhavizodhanam / jIrNe navatare vA pi, vedhadoSaM vivarjayet // 74 || vedhAste kathitAH pUrva doSAMzcaiva tataH zRNu / ekapadAdikaM vAstu, paryantasahasrAntikam // 75 // sarasthAnaM sadA pUjyaM, padaM pUjAM vinA yadA / vinotkaTaM mahAghoraM kurute bhayadAruNam // 76 // vIthikAntarabAhyeSu, padamekaM surairvinA / virodhaM gotrakalahaM, muktakoNasya tatphalam ||77|| bhA0TI0 -- dizAmAM ane vidizAmAM vAstuvedha avazya TALavI, bhale vAstu jIrNa hoya ke sAtha navuM hoya paNa vedha doSa to varjavo ja Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] joiye, tane vedho kahyA, have doSone sAMbhaLa. eka padathI mAMDIne cheka hajArapadanA vAstuparyanta je vAstumA jeTalA devapado hoya te baghAM devapadonI pUjA karavI joiye. koi paNa pada pUjA vinAnuM rahI jAya to te padano deva utkaTa bhayaprada vighna utpanna kare che. vIthInI aMdara athavA bahAra eka paNa pada deva vinAnuM ke pUjA vinAnuM na rAkhavU. pada choDavAthI virodha ane kuTuMba-kalaharUpa phala thAya che. anyapRSThe yadA cAnyat, prAsAdapuramandiram / khAdakaM nAma tadvAstu, parasparavirodhakam / / 78 // bhATI0-eka prAsAda nagara ke mandiranI pUMThamA ekaja sUtre bIjuM prAsAda nagara ke maMdira hoya to te vAstu 'khAdaka' kahevAya che. A vAstu rahenArAone ApasamA virodhabhAva utpanna kare che. kukSidvAraM gRhe vApi, kuyA trA surasadmani / vibhramaM nAma tad vAstu, vibhrana gRhAdhipaH // 79 // kukSibhAge yadA cAnyad , gRhaM vA surasama vA / kukSidaM nAma tad geha, vibhramanneva dRzyatAm // 8 // agre dvAronnataM gehaM, nimnagaM madhyasaMsthitam / ucchritaM nAma tad vAstu, vRddhi-pUjAdikaM hanet // 8 // gRhavyAsakAyataM, tripazcahastatalocchrayam / bahukASThadravyAdikaM, na bhaved gRhaM zAzvatam // 82 / / bhA0TI0-ghara athavA deva maMdiranA kukSibhAgamA jene dvAra hoya te 'vibhrama' nAmanuM vAstu kahevAya che, te vAstuno svAmI sadA bhamato ja rahe che. je gharanA kukSibhAge bIjuM ghara athavA devamaMdira hoya te vAstu 'kukSida' kahevAya. tenuM phala vibhrama vAstunA jevU ja jANavu. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe AgaLa dvAra bhAge UMcaM ane madhya bhAgamAM nIcuM hoya te vAstu 'ucchrita' nAmathI olakhAya che, je vistAra ane saMtati AdinI hAni karanAruM hoya che. je gharanA vistAramAM koNabhAge laMbAI hoya, 3 athavA 5 hAtha talanI UMcAIvALu hoya, aneka kASTho ane aneka dravyavaDe je baneluM hoya, te ghara lAMbA kAla sudhI rahetuM nathI. 86 karNazAlA yadA lagnA, AgneyAM dizamAzritA / agnidaM nAma tadvAstu, kurute'gnibhayaM dhruvam // 83 // 0 bhA0TI0 - jene agnikoNamAM 'zAlA' ( oraDo ) lAgelo hoya te ghara 'agnida' kahevAya ane te avazya agnino bhaya kare che. nairRtye ca yadA lagnA, zAlA ca vAstubAhyataH / nairRtyaM nAma tadvAstu, mRtyu - vyAdhyantikodbhavam // 84 // bhA0TI0 - jenA nairRtya khUNAmAM vAstunI bahAra zAlA lAgI hoya te vAstu ' nairRtya ' nAmathI oLakhAya che, AbuM vAstu mRtyudAyaka vyAdhine utpanna kare che. vAyavye tu yadA lagnA, zAlA ca gRhabAhyataH / vAyavyaM nAma tad vAstu, gRhe vAyubhayaM bhavet // 85 // bhA0TI0 - gharanI bahAra jenA vAyavya khUNAmAM zAlA lAgelI hoya te 'vAyavya vAstu' kahevAya che ane te gharamAM vAyuno bhaya rahe che. IzAne tu yadA lagnA, zAlA ca gRhabAhyataH / devakaM nAma tad vAstu, devadoSaH sadA bhavet // 86 // bhA0ThI0 - jene gharanI bahAra IzAna bhAgamAM zAlA lAgI hoya te vAstu 'devaka vAstu' kahevAya che ane te vAstumA rahenArane devadoSa thAya che. adhobhUmyAM ca ye doSA, - stathaiva cordhvamAdizet / UrdhvabhUmI dizAzraM caitad guNaM doSamAdahet // 87 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam / bhA0TI0-nIcenI bhUmimAM je je doSo kahyA che teja Urdhva bhUmimAM (meDI upara ) paNa kahevA. paNa jo UrzvabhUmimAM doSa na hoya to nIcenA doSo paNa halakA paDI jAya che. (3) AyAdyaga-vicAraAya-vyayAMzakA RkSa, tArA-candrabalaM gRhe / jIvitaM maraNaM jJeyaM, vAstu-vijJAna-pUrvakam / / 88 // nagare vA pure grAme, iNDamAnaM vidhIyate / 'vAstudaNDa' iti prokta-"caturbhirhastasaMkhyayA ||89 // dasrahastaM ca yat kSetra,-magulaica phalapradam / vasvaMgule ca kSetre tu, pAdairvA prati zodhayet // 9 // tat kSetraM ca yathAkAraM, yavaireva vizodhayet / zatahastamite kSetre, tadgrahastasaMkhyayA // 91 / / kSetrAlAbhe ca tatraiva, gRhaM syAttadihAGgulam / aGgulamAtrakSetre ca, aGgulaistadalAbhataH // 92 / / pAdairvApi yavairvApi, gRhkssetraanusaartH| bhA0TI0-Aya, vyaya, aMzaka, nakSatra, tArA ane candrabala, ATalI bArato gharamA jovI ane vAstunuM vizeSa jJAna prApta karIne tenA jIvana ane maraNa kAla (vinAza)no paNa patto lagADI levo. nagara, pura ane grAmanuM mApa daNDavaDe karavU. A daNDa te vAstudaNDa kahevAya che ane hAthasaMkhyAe e 4 hAthano kahyo che. be hastamita kSetranuM kSetraphala AMgalovaDe kADhIne AyAdino nirNaya karavo. je kSetra ATha AMgalanu ja hoya tenuM kSetraphala pAva AMgulo vaDe kADhavu athavA tevA laghukSetrane yavobaDe mApIne kSetraphalAdi kADhavU. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe so athavA ethI adhika hAthanA kSetramAthI 100 hAtha bAda karIne bAkI rahelA hAthovaDe kSetraphala kADhavU, uparanI hastasaMkhyA paryApta na hoya to tenA AMgala karI te gRhakSetranA Aya-vyaya nakSatrAdi kADhavAM. aMgulobaDe mApela kSetranuM kSetraphala AMgalovaDe kADhavU. AMgalo vaDe na nIkaLe to gRha kSetrAnusAre pAva AMgalo vaDe athavA yavo vaDe gaNIne AyAdi kADhavA. vAstubhUmi konA hAthe mApavI ? tRNacchande (nne) svAmihastaiH, karmihassaihAdike / / 93 // rAjavezma-purAdInAM, vApi-kUpAdisaMbhave / devAnAM (ca) prAsAdeSu, zAstrahastena kevalam // 14 // bhA0TI0-tRNavaDe DhAMkela jhupaDAna mApa gharadhaNInA hAthe karAvayu. kAcAM pAkAM makAno ane meDIbaMdha mahelonuM mApa kArIgaranA hAthavaDe karavaM. rAjamahela ane nagara Adinu, vAvaDI kUpAdikanu ane devamaMdironuM mApa kevala zAstroktahastavaDe karavu. 8-7-6 javono anukrame jyeSTha, madhyama ane kaniSTha 1 AMgala, AvA 24 jyeSTha, madhyama ane kaniSTha AMgalono anukrame jyeSTha, madhyama ane kaniSTha hAtha te zAstrIya 'hasta' kahevAya che. Aya lAvavAnI rIti ane nAmAdidairdhya hanyAt pRthutvena, hared bhAgaM tato'STabhiH / yaccheSamAyaM taM vidyAt, zAstradRSTaM dhvajAdikam / / 15 / / dhvajo dhUmazca siMhazca, zvAno vRSaH kharo gajaH / dhvAkSazceti samuddiSTAH, prAcyAdiSu prdkssinnaaH||96|| anyonyAbhimukhAste ca, kramacchandAnusArataH / pUrvAdyA ye samuddiSTA, AyurvRddhividhAyakAH // 97 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] bhA0TI0-vAstukSetranI laMbAIne pahoLAIvaDe guNavI, pachI je AMkaDo Ave tene AThano bhAga devo, bhAga lAgatAM je AMka bAkI rahe te pramANe zAstrokta dhvajAdi Aya jANavo, 1 zeSa rahe to dhvaja, 2 rahe to dhUma, 3 rahe to siMha, 4 rahe to zvAna, 5 rahe to vRSabha, 6 rahe to khara, 7 rahe to gaja ane zeSa AMka jo zUnya Ave to dhvAMkSa Aya jANavo. A AThe Ayo pUrvAdi dizAomAM anukrame rahelA che. ane potAnI saMmukha dizAnA Ayane abhimugva rahelA che, te potAnI dizAsaMmukha dvAravAlA vAstunI AyuvRddhi karanArA che. - devAlayomAM ane adhamAlayomA zubha AyadhvajaH siMho vRSagajau, zasyante suravezmani! adhamAnAM khara-dhvAkSa-dhUma-zvAnAH sukhAvahAH // 98 // bhA0TI0-vala, siMha, vRSabha ane gaja, A viSama Ayo devAlayomA AphnA prazaMsanIya che. ane khara, dhvAMkSa, dhUma tathA zvAna, A cAra sama Ayo adhamajAtinA manuSyonAM gharomAM sukhadAyaka hoya che. kAlaparaka AyonI zreSThatAdhvajaH prAyaH kRtayuge, tretAyAM siMha eva ca / / dvApare vRSabAhulyaM, gaja eva kalau yuge // 99 // bhA0TI0-dhvaja kRtayugamAM, siha tretAmAM, vRSa dvAparamAM ane gaja kaliyugamA prAyaH vizeSa pravala 'hoya che. varNavizeSane AyavizeSanI zreSThatAkalyANaM kurute siMho, nRpANAM ca vizeSataH / dhvajaH prazasyate vipre, vRSo vaizye udAhRtaH // 10 // bhA0TI0-siMha Aya kSatrione vizeSataH rAjAone kalyANakArI che, dhvajAya brAhmaNane ane vRSAya vaizya jAtine mATe prazaMsanIya che. 1 A zloka hastalikhita pustakamAM che. 12 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe AyogeM phalauttarottaramAkhyAtA-zcaturvarNaphalapradAH / dhvaje caivArthalAbhaH syAd, dhUme saMtApa eva ca // 101 // siMhe ca vipulA bhogAH, kaliH zvAne sadA bhavet / dhanaM dhAnyaM vRSe caiva, strIdRSaNaM ca rAsabhe // 102 / / gaje bhadrANi pazyanti, dhyAkSe ca maraNa dhruvam / bhANTI0-caturvarNane je Ayo uttarottara phaladAyaka cha te kahyA, have pratyeka Ayarnu sarva sAmAnya phala kahe cha dhvaja AyathI dhana prApti, dhUma AyathI saMtApa, siMha AyathI vizAlabhoga prApti, zvAna AyathI kleza, vRSa AyathI dhana dhAnya prApti, khara AyathI strIdoSa, gaja AyathI maMgala darzana ane dhvAkSa AyathI nizcitarUpe maraNa thAya che. kArya vizeSa Aya vizeSa dhvajaprAsAda-pratimA-liGga,-jagatI-pITha-maNDape / vedI-kalaza-mUrtInAM, patAkA-chatra-cAmare // 103 / / vApI kUpa-taDAgAnAM, kuNDe ramyajalAzraye / dhvajocchya-saMsthAneSu, dhvajasUtraM nivezayet // 104 / / Asane devapITheSu, vastrAlaGkArayuktiSu / bhUSaNe mukuTAdye ca, nivezayed dhvajaM zubham // 105 // bhA0TI0-devamaMdira, devapratimA, zivaliMga, jagatI, pITha, maMDapa, vedI, kalaza, mUrti, ( manuSyanuM bAvalaM) dhvajA, chatra, cAmara, vAva, kUvo, talAva, kuNDa, sundara jalAzaya ane dhvajadaNDa; A badhA sthAnomAM dhvajasUtra devU arthAt dhvaja Aya Apavo. siMhAsana-bhadrAsana, devane sthApavA yogya bhadrapITha, vastra, alaMkAra ane mukuTa pramukha AbhUSaNo; A sarvamAM paNa dhvaja Aya zubha che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] dhUma agnikarmasu sarveSu, homazAlA - mahAnase / dhUmo'gnikuNDasaMsthAne, homakarmagRhe'pi vA // 106 // bhA0TI0 - sarva prakAranAM agnikAryo, homazAlAdi yajJasthAno, rasoigharo, agnikuNDo ane homakriyA sthAno; A badhe sthale dhUma Aya devo. siMha AyudhAnAM samastAnAM nRpANAM bhavaneSu ca / nRpAsane siMhadvAre, siMhasatraM nivezayet // 107 // bhA0TI0 - sarva prakAranI AyudhazAlAo, rAjAnAM makAno, rAjAnuM siMhAsana ane rAjabhavananuM siMhadvAra: Adhe siMha Aye evaM sUtra devu. 21 zvAna d zvAnaM ca mlecchajAtInAM gRhe zvAnopajIvinAm / tathA ca zUdrasaMjJeSu prazastaH zvAnako mataH // 108 // bhA0TI0 - mlecchonA gharomAM, dhAnovaDe AjIvikA calAvanArAonA gharomAM zvAna Aya devo tathA zUdra jAtinA lokone mATe paNa zvAna Aya zubha mAnelo che. vRSa - vaNikarmasu sarveSu, bhojyapAtreSu maNDape / vRSasturaGgazAlAyAM, gozAlA- gokuleSu ca // 109 // bhA0TI0 -- sarva vyApArika kAryoMmAM, bhojanapAtromAM, bhojana maNDapamA, azvazAlAmAM, gauzAlAmAM ane gokulomAM vRpa Aya zubha che. kharatata vitata ghanAkhye, vAditre vividhe kharaH / vezyA kulAla rajakA - dInAM gardabhajIvinAm // 110 // Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0-tata-vitata-dhanAdi vAditrA tathA bIjA aneka jAtinAM vAjitro, vezyA, kuMbhAra, dhobI AdinAM gharo ane gadheDAothI AjIvikA calAvanArAonoM gharomAM khara Aya devo. gajagajazca gajazAlAyAM, yAnajhampAnayo rthe| zayyAyAM zibikAyAM ca, majamudrAsvAturake // 11 // antaHpuragRhe coktaH, paNDAvAsAdikodbhavaH / anyopaskarasthAne ca, nAgAdikagRhe gajaH // 112 // bhA0TI0-hastizAlAmAM, yAna, miyAno, ratha, palaMga, pAlakhI, gajamudrAo (gajabandhanAlayo)mAM, rugNAlayomAM, antapuramAM, paNDAvAsa (klIbagRho)mAM, anya upaskara (sAmAna ) rAkhavAnAM sthAnomAM ane nAgadeva AdinA caityomAM paNa gaja Aya devo. dhvAMkSaahaTTayantrazAlAsu, jIrNa(jaina)zAlAdisaMbhave / zilpakarmopajIvinA, dhvAMkSaH kalyANakArakaH // 113 // bhA0TI0-raheTiyA zAlAmA, jIrNa (jaina)zAlAmAM ane vaNakara Adi zilpakarmopajIvionA gharomAMdhyAMkSa Aya kalyANakArI che. pratinidhi AyosvakasvakeSu sthAneSu, sarve kalyANakArakAH / snehAnugA'numaitre ca, te sarve hitakAmadAH / / 114 // vRSasthAne gajaM dadyAt , siMhaM vRSabha-hastinoH / dhvajaH sarveSu dAtavyo, vRSo nA'nyatra dIyate // 115 / / bhA0TI0potapotAnA sthAnomAM sarva Ayo kalyANane karanArA che, je jenA tarapha snehavAlo che te potAnA te mitranA sthAnamA paNa hitakAraka ane icchita phala ApanAra thAya che. vRSanA sthAne Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] gaja Apavo, vRSa ane gajanA sthAne siMha Apavo, dhvaja sarvamA Apavo, jyAre vRSa potAnA sthAna sivAya bIje na Apo. AyonA mukhanI dizAvAruNyAbhimukho dhvajaH, siMho gajAbhidRSTikaH / vRSabhaH prAcyabhimukho, gajo yAmyAmukhastathA // 116 // saMmukhA yAmyottarAH zastA, azastAH pRsstttomukhaaH| svake svake vai sthAne ca, prazastAstriSu dikSu ca // 117 // bhA0TI0-dhvaja Aya pazcimAbhimukha, siMhAya uttarAbhimukha, vRSa Aya pUrvAbhimukha ane gaja Aya dakSiNAbhimukha rahela che. Aya sAmo, DAbo ane jamaNo zubha che, paNa tenI pUMTha zubha nathI. Ama potapotAnA sthAnathI pratyeka Aya vraNa traNa dizAmAM zubha che. udAharaNa tarIke dhvaja Aya pazcimAbhimukha che to pUrvAbhimukha vAstune saMmukha, uttarAbhimukhane jamaNo ane dakSiNAbhimukha dvArane DAbo thAya je zubha che, paNa pazcimAbhimukhane te pRSThatomukha hoi zubha nathI, ema darekanA saMbandhamAM jANag. mahAgaNezvarAH proktA, assttdikkssetrpaalkaaH| vAstukarmasu sarveSu, AyA dipatayo'STa hi // 118 // pUjitAH pUjayantyeva, nighnanti caa'pdsthitaaH| sAdhyakSetraM ca tripuTaM, prabhinnaM ca navAMzakaiH // 119 // aSTAvA''yasaMsthAnAni, madhye syAt kuldevtaa| gRhasyAbhimukhAH zastA, madhyamAzca parAGmukhAH // 120 // bhA0TI0-Ayone mahAgaNezvaro ane ATha dizAnA kSetrapAlo kathA che. sarva vAstukarmomA Ayo ATha dizApAlo che. e yathAsthAne rAkhelA sukha denArA che ane vayaM-sthAne rahelA hAnikAraka thAya che. vAstukSetramA UbhI ADI cAra cAra lITI khaMcIne tenA nava bhAgo, pADavA, ATha dizAnA ATha bhAgo AyonAM sthAno ane Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe madhyabhAga kuladevatArnu jANavU. Ayo ghara tarapha mukhavAlA zreSTha ane pUMThavAlA madhyama jANavA. sAdhyakSetraguNAkArai-rAyAzcaiva prtisstthitaaH|| yAvattu kSetrabhaktiH syAt , tAvadAyaH prapAlayet // 121 / / bhA0TI0-sAdhyakSetranI laMbAI pahoLAInA guNAkAravaDe Ayo sthApita karAya che, tethI jyAM sudhI kSetranI te racanA kAyama hoya che tyAM sudhI teno Aya potAnI zubha asara batAve che. Aya jJAnArthakoSTaka 2122 2324|17/18/19/20 dailuMgula 56 7 8 1 2 3 4 385 h h m m h ` M2222 cow on GM prathatvAMgula mh sh m lh m sh 8 m h m h | duce Accnm marvwr h m m m m ` h h m lh sh h| m h alam Inccccccccco com.m an A aSTau AyAH Maror nakSatraAyAmo yazca kSetrasya, guNitavyaH prvistrH| tatkSetrasya phalaM sAdhyaM, guNitvA daiy-vistraiH||122|| phale cASTaguNe tasmin , saptaviMzatibhAjite / yaccheSaM labhyate tatra, nakSatraM tadgRhasya tat // 123 // bhA0TI0-prathama vAstukSetranI laMbAI ane paholAI mApavI, te pachI te laMbAInA ane paholAInA aMkathI guNIne tenu kSekSaphala sAdhaq. ane phalanA aMkano 8 thI guNAkAra karI Avela guNita Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] aMkane 27 mo bhAga devo, mAga lAgatAM je aMka zeSa rahe teTalA, te gharanu nakSatra jANavu. trividha nakSaNa gaNadeva-mayaM-rAkSasAnAM, nakSatrANAM tridhA gaNaH / yasya yasyA'nugA maitrI, vairaM syAca parasparam // 124 // svagaNe paramA prIti-maMdhyA deve ca mAnuSe / rAkSase kalahaM vindyAt, mRtyuM manuSya-rakSasoH // 125 // bhA0TI0-nakSatragaNa 3 prakArano che. devagaNa, mAnavagaNa ane rAkSasagaNa; jenI je sAthe maitrI athavA paraspara vaira hoya, emAM svasva gaNane parama prIti, deva manuSyane madhyama prIti, deva rAkSasane kalaha ane manuSya rAkSasanA yoge maraNa jANavU. te tapAsIne gRhasvAmInA nakSatra sAthe prItivAlaMdevAlayanu athavA gharanuM nakSatra levu ane paraspara vairavAlA gaNanuM nakSatra TALag. nava devagaNAH proktA, manuSyA nava kItitAH / nava rakSogaNAzcaiva, nakSatrANAM tridhA gaNaH // 126 / / kRttikA maghA vizAkhA, azleSA zatatArakA / citrAyuktA dhaniSThA ca, jyeSThA mUlaM tu rAkSasAH // 127 // mRgo'zvinI revatI ca, hasta-svAtI punarvasU / puSyAnurAdhA zravaNa-mete devagaNAH smRtAH // 128 // bharaNI (ca) tisraH pUrvA-zcArdrA ca rohiNI tathA / uttarAtrayasaMyuktA, manuSyAzca prakIrtitAH // 129 / / bhA0TI0-9 nakSatro devagaNA, 9 mAnavagaNA, ane 9 rAkSasagaNA; Ama nakSatragaNo traNa prakAranA chaH ___ kRttikA, maghA, vizAkhA, AzleSA, zatabhiSA, citrA, dhaniSThA, jyeSThA ane mUla e rAkSasagaNa; mRgazira, azvinI, revatI, hasta, svAti, punarvasu, puSya, anurAdhA ane zravaNa e devagaNa ane bharaNI, pUrvAphAlgunI, pUrvASADhA, pUrvAbhAdrapada, ArdrA, rohiNI, uttarAphAlgunI, uttarASADhA ane uttarAbhAdrapada e mAnavagaNanAM nakSatro kahyAM che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | s : r et syaaaaaa" " " * * * [ natuT-GET-araga aMgulAtmakakSetrAd nakSatra * * ae: : : : * * * * * * * * * * * `: * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *** * * * * * * * * * * * * * * * & : * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * eable - " * * * * * * * * * * * * Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] jJAnArthaka koSTaka 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 trANi 7 | 15 | 23 | 14 3 19 21 18 15 6 1 | 15 22 our or 21 vo 24 / 26 2 | 12 | 22 27 18 4 12 20 8 | 24 | 13 12 9 6 16 | 21 | 26 20 6 | 19 3 | 24 | 18 12 19 |26 | 16 | 15 | 14 23 3 10 2 17 21 / 25 24 9 / 21 4 24 17 11 12 13 18 27 25 org 24 6 20 21 | 16 MY M sw9 9 / 11 / 25 | 23 | 12 18 27 24 | 21 | 18 | 15 9 | 14 | 19 24 2 18 4 17 16 3 7 21 6 27 | 21 | 15 9 | 11 | 13 8 18 1 11 9 1 3 5 5/15 25 9 27 | 18 13 | 12 | 11 | 10 17 24 4 11 18 25 15 9 27 | 18 8 21 9 24 12 27 17 13 9 25 21 2 6 10 | 14 18 | 6 18 3 15 27 3 | 23 | 169 14 15 16 17 18 18 27 9 18 27 22 12 2 19 9 26 24 22 20 18 22 | 26 12 24 26 16 9 | 15 | 21 27 8 22 / 9 23 1 | 23 | 18 | 13 6 | 14 | 22| 1 | 17 1 3 a 9 3 | 24 15 | 17 | 19 21 4 27 18 6 12 19 | 26 18 24 20 N 921 a 6 / 21 2 | 22 | 15 19 20 21 22 23 9 18 |27 9 a was wor 16 6 | 23 | 13 14 12 10 6 12 18 24 10 24 11 25 8 3 | 25 | 20 umum Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [ kalyANa- kalikA-prathamaNDe rAzi atha rAzIn pravakSyAmi, labdhAH kSetraphaleSu ye / tadanukramayuktaM ca kathaye tava sAMpratam // 130 // " bhA0TI0 - have kSetraphala uparathI nirNIta thayela nakSatro vaDe prApta thatI rAzio ane teono anukrama tane kahu~ chu. gRhakSetreSu yadRkSaM, SaSTayA saMghAtayed budhaH / paJcatriMzacchata bhakte, zeSA bhuktighaTiko (Tayu) samAH // 131 RkSabhuktikramabhuktAH, svasvarAzika saMsthitAH / syurmeSAdyA rAzayazca, azvinyAdikrameSu ca // 132 // bhA0TI0 - gharanu je nakSatra AvyuM hoya tene 60 thI guNavu, pachI te gaNita aMkane 135 no bhAga devo, je lAbhe te mukta rAzi ane je zeSa rahe te vartamAna rAzinI bhogya ghaDio jANavI, azvinyAdi kramathI nakSatra bhuktinA kramAnusAra meSAdi rAzio Avaze. udAharaNa - gRha nakSatra 8 muM puSya AvyuM che, ene 60 thI guNatAM 480 ghaDI thai, ene 135 no bhAga detAM 3 AvyA, eTale zrIjI mithuna rAzi mukta thai, vartamAna bhogya cothI karka rAzi AvI, eja pramANe sarvatra gRhanakSatranA aMkane 60 thI guNI 135 no bhAga detAM gRhanI rAzi Avaze. cAturvarNya rAzi " cAturvarNyaprazastAMzca rAzInatha vadAmyaham / tatra trayastrayaH proktA, viprazUdrAntamArgataH // 133 // vRzcikaH karkaTo mIno, brAhmaNAH parikIrtitAH / dhanurmeSastathA siMho, rAjanyAzca zubhAH smRtAH // 134 // vRSaH kanyA ca makara, ete vaizyA udAhRtAH / mithunaM ca tulA kumbha-strayaH zUdrAH prakIrtitAH // 135 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] bhaved dvAdazabhirvipraH, kSatriyo nvbhistthaa| SaDAzibhirbhaved vaizya,-stribhiH zUdraH prazasyate // 13 // bhANTI-have cAra varNane yogya rAzio kahuM chu. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdra; A cAra varNoM paikInA pratyeka varNa mATe 3-3 rAzi zreSTha kahela che. karka vRzcika mIna rAzimo brAhmaNane zreSTha che, meSa siMha dhanu kSatriyane zubha, vRSa kanyA makara vaizyane zreSTha ane mithuna tulA kuMbha e traNa zUdrane zreSTha che. brAhmaNa bAreya rAziothI zreSTha che, kSatriya nava rAziothI, vaizya cha rAziothI ane zUdra potAnI traNa rAziothI ja zreSTha che. Azaya e che ke ucca varNavAlAne nIca varNanI rAzivAlA gharo zubha che paNa nIca varNavAlAne uccavarNanI rAzivAlAM gharo sArAM nathI. rAzikUTaSaDaSTake dhruvaM mRtyuH, prItiH syAt smsptme| aniSTaM paJca-navame, puSTidaza-caturthake / / 137 // tRtIyaikAdaze maitrI, dvitIya-dvAdaze ripuH / rAzayaH SaividhA eva,-manyonyaM pati-vezmanoH // 138 // bhA0TI0-ghara ane ghara svAmInI rAzi paraspara chaThI AThamI hoyato gRhasvAmIna mRtyu thAya, paraspara sAtamI hoya to prItikAraka, paraspara navamI pAMcamI hoya to.aniSTakAraka, paraspara cothI dazamI hoya to puSTikAraka, paraspara trIjI agyAramI hoya to maitrIkAraka ane paraspara bIjI bAramI hoya to zatrutAkAraka jANavI. Ama ghara ane gharasvAminI rAziyonA cha saMbandho bane che, te paikInA traNa azubha saMbandhavAlI gharanI rAzi varjanIya che. vezmapatyorbhaveccaiva, grahamaitrI parasparam / . na pIDayantyAtmakSetraM, snehinaH kSetrapAlakAH // 139 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhare - bhA0TI0-gRha ane gRhasvAmInI rAzinA svAmIgraho paraspara mitra hoya athavA eka hoya to SaDaSTaka navapaMcama athavA vIjI bAramI rAzino doSa nathI, kAraNa ke graho potAnA athavA mitranA kSetranA pAlaka hovAthI pIDA karatA nathI. candragRhAgre ca yadA candraH, kurute vezmanaH kSayam / rATcaurAgnibhayaM ghoraM, candro vai pRSTimAgataH // 140 // dhanaM dhAnyaM kSamArogyaM, kurute dakSiNe sthitH| zrI-strI-putrAnuttamAMzca, candro vai uttare sthitaH // 141 // bhA0TI0-jo candramA gharane sAme Ave to gharano nAza kare, gharanI pAchala Ave to rAjabhaya, corabhaya ane agnibhaya Adi ghora bhaya utpanna kare, jo gharanI dakSiNa dizAmA rahyo hoya to dhana, dhAnya, pRthivI ane Arogyano karanAro thAya ane jo uttaradizAmA rahyo hoya to lakSmI, strI ane uttama putronI prApti karAve. candrano vAso jANavAnI rItisaptordhvAH sthApayedrekhAH, punarbhinnAzca sptbhiH| rekhA protAni saabhijinnksstraannyssttviNshtiH||142|| kRttikAM dadyAdezAnyAM, zeSANi prdkssinne| gRhakSetroktamRkSaM ca, tatra candramudIrayet // 143 // bhA0TI0-7 rekhAo UbhI khecavI, pachI ADI 7 rekhAo baDe bhedavI, Ama 7 UbhI ane 7 ADI rekhAo kheMcI saptazalAkA cakra banAvaq, e pachI IzAna khUgAnI UbhI rekhA upara 'kRttikA' nakSatra lakhavU ane te pachI bAkInI rekhAo upara anukrame rohiNyA Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] di zeSa abhijita sahita 28 nakSatro lakhavAM, jANe ke rekhAonA cheDAomAM parovyAM hoya tema lakhIne jovu. nizcita karela gharanuM nakSatra jyAM haze tyAM candrano vAso haze. gRhanakSatra ane gRhAraMbharnu dina nakSatra e baMne nakSatro gharadvArane sAme athavA pAchaLa AvatAM hoya to te divase ghara banAvavAno kAryAraMbha kadApi na karavo. gRhanakSatra DAvU-jamaNuM hoya chatAM dinanakSatra paNa sAme-pAchaLa AvatuM hoya to te divase banatAM sudhI kAma na karavU. devAlayamAM vAstucandra nemaja dinacandra sAme hoya to zreSTha gaNAya che. . vyayanakSatre vasubhirbhakte, yaccheSaM vyayamAdizet / aSTau vyayAstathA proktA, AyeSvaSTasu yojitaaH||144|| AyAzca kathitAH pUrva, vyayAnAM lakSaNaM zRNu / ekaikasyAyasaMsthAne, vyayo'tra trividhaH smRtaH // 14 // samo vyayaH pizAcazca, rAkSasastu vyayo'dhikaH / vyayo nyUno yakSazcaiva, dhana-dhAnyakaraH smRtaH // 146 // bhA0TI0-nakSatranI saMkhyAnA aMkane 8 no bhAga detAM je aMka zeSa rahe teTalAmo vyaya kahyo che. kula ATha vyayo kahyA che, je ATha AyonI sAthe yojAyelA che. Ayo pUrva kayA cha eTale vyayanA saMbandhamA have sAMbhaLa ! eka eka AyanI sAthe vyaya traNa prakArano bane che, Aya samAna vyaya te pizAca vyaya' kahevAya che, AyathI adhika vyaya hoya te 'rAkSasa vyaya' kahevAya che ane AyathI ocho vyaya te 'yakSa vyaya' gaNAya che, e yakSavyaya dhanadhAnyano karanAro che. anAyavyayakartAra, AyahInA vyayA'dhikAH / vyayAdhikA vinazyanti, adhireNaiva sAMpratam // 147 // Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 [kalyANa-kalikA-prathamavaNe __ bhANTI -Aya vagara kharca karanArA, ochI Avaka ne ghaNo kharca karanArA ane Avaka vAlA paNa adhika kharca karanArA thoDA ja samayamAM vinAza pAme che, tema vAstune viSe paNa jANavu. dhvajAdikeSvaSTAyeSu, aSTau zAntAdikA vyyaaH| pratyekavyayasaMsthAne, Ayo nyUnetara : smRtaH // 148 // zAntaH paurazcapradyotaH, zriyAnando mnohrH| zrIvatso vibhavazcaiva, cintAtmAca vyayAH smRtaaH||149|| AyasthAne vyayo yojyo, hya'prazasto vyyo'dhikH| vyayo nyUnastathA zreSTho, dhana-dhAnyakaraH smRtaH // 150 // bhA0TI0-dhvajAdi 8 AyonI sAthe zAntAdika 8 vyayo ApavA, paNa pratyeka vyayanA sthAne Ayarnu sthAna adhika hovu zubha kartuM che. 1 zAnta, 2 paura, 3 pradyota, 4 zriyAnanda, 5 manohara. 6 zrIvatsa, 7 vibhava ane 8 cintAtmA; e ATha vyayo che. jyAM AyanI yojanA hoya tyAM vyayanI yojanA hoya ja, paNa Aya karatAM vyaya adhika hoya to azubha jANavo. AyanA naMbarathI vyayano naMbara nIceno hoya to te zreSTha ane dhana-dhAnyane kagnAro jANavo. dhvaje zubhaH smRto zAnto, nityaM kalyANakArakaH / bhogaH pUjA baliH zAnti-nRtyaM gItaM surAlaye // 151 // dhUmasthAne yadA zAnto, hema-ratnAdi-saMbhavaH / agnyupajIvikAnAM ca, dhAtu-dravya-phalapradaH // 152 // siMhasthAne ca paurazcet, siMhavacca praakrmaiH| nihanti ripusainyAni, yAtmasthAne mhotsvaaH||15|| pradyotaH zvAnasaMsthAne, nityaM bhogasukhAvahaH / anekabhogazayyAdi-vezmAdihitakAmadaH // 15 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] zriyAnando vRSasthAne, nityaM zrI-sukhazAntidaH / vyavahAropaskara dravya, gurudevArcane ratiH // 155|| manoharaH khare yogyaH, sarvamanorathapradaH / samastabhogayuktAnAM, tIrthayAtrAprakAzakaH // 156 // zrIvatso gajasaMsthAne, striyA krIDAtmanaH smRtaH / zRGgArabhogayuktAnAM, balapuSTipradAyakaH // 157 // vibhavo dhvAGkSa-saMsthAne, zilpinAM hitakAmadaH / sUtra-zastrAdi-sampanna-bhogazRGgAranizcalaH // 158 / / bhA0TI0-'vajaAya' sthAne 'zAnta' vyaya zubha ane sadA kalyANakArI kahyo che. jo devAlayamAM dhvajAyanA sthAne zAnta vyaya hoya to tyAM nitya bhoga naDhe, pUjA thAya, naivedya caDhe, gIta nRtya thayA kare ane zAntikAraka thA. 'dhUmAya ' sthAne 'zAntivyaya' ApavAmAM Ave to suvarNa-ratnAdinI prami thAya ane agnijIvIone dhAtu-dravyAdino lAbha karAve. 'siMha' / sthAne 'paura' vyaya hoya to te vAstumA siMha jevA parAkramI puruSo pAke, je zatruonI senAne mArI potAnA ghare mahotsava pravartAve. 'zvAna'nA sthAne 'pradyota" vyaya hoya to nitya bhoga sukhane Ape, aneka bhoga zayyAdi AphnAra ane vezmAdine hita icchita denAra thAya. 'vRSa 'nA sthAne 'zriyAnanda ' vyaya hoya to lakSmI, sukha ane zAnti denAro thAya, vyApAropayogI sAmAnathI ghara bhayu rahe ane te vAstumA rahenArane guru-devanI pUjAmAM prIti rahe. 'khara' AyasthAne manohara' vyaya devo yogya cha kAraNa ke e sarva manoratha pUranAra che, sarva bhoga saMpanna manuSyone paNa e tIrthayAtrAnI bhAvanA karAve che. 'gajaAya'nA sthAne 'zrIvatsa' vyaya AvatAM gharasvAmIne strIsukhanI prApti ane zRGgAra bhogamA pravRttimAn manuSyone bala ane puSTi Ape che. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamalaNDe 'svAkSa'nA sthAne 'vibhava' vyaya hoya to zilpakamione hita icchita Ape che ane sUtra-zastrAdinA zilpane jANanArane bhoga zRGgAramA nizcala banAve che. sarveSu zAntaAyeSu, prazastaH srvkaamdH| SaTsu siMhAdiSu zubhaH, pauro dhUmadhvajau vinA // 159 / / dhvaje dhUme tathA siMhe, pradyo tAdIn vivarjayet / zeSeSu te prazastAzca, jJeyAH zvAnAdipaJcasu // 160 // khare vRSe zriyAnando, gaje dhvAkSe ca zobhanaH / manoharaM tyajet so'tha, khare dhvAkSe gaje zubhaH // 161 / / zrIvatsazca gaje dhvAkSe, vibhavo dhvAkSake shubhH| vyayo nyUnataraH zreSTho, hyadhikazcaiva rAkSasaH // 162 // cintAtmakaM vyayaM cApi, AyeSvaSTasu varjayet / pizAcakamAyasama, na kuryAcchubhakarmasu // 163 // bhA0TI0-sarva Aya sthAnomAM 'zAnta vyaya' zubha sarva kAmita phala ApanAra cha bhane siMhAdi cha sthAnomAM 'paura' zubha che mAtra dhvaja. ane dhUma zubha nathI. dhvaja dhUma ane siMhasthAnamAM pradyotAdi vyayo varjavA, zeSa zvAnAdi 5 AyasthAnomAM pradyotAdi zubha gaNelA che. khara, vRSa, gaja ane dhvAGga sthAnomAM zriyAnanda vyaya zreSTha che, paNa manoharane TALavo. manohara vyaya khara, gaja ane bAMkSamA zubha che, zrIvatsa vyaya gaja ane dhvAkSa sthAnamA ane vibhava kevala dhvAkSa sthAne zubha che. jema vyaya AyathakI nyUna ane nyUnatara hoya tema zreSTha che, adhika vyaya rAkSasa thAya che. 'cintAtmaka' nAmanA challA vyayane ATheya AyasthAnomAM varjayo ane Ayasama vyaya je pizAca thAya che teno paNa zubhakAryomA tyAga karavo. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] AyasthAne vyayapradAnakoSThaka AyAH aSTo vyayAHdhvaje | 1 zAnta. dhUme 1 zAnta. siMhe | 1 zAnta, 2 paura. | zvAne | 1 zAnta, 2 paura, 3 pradyota. vRSe | 1 zAnta, 2 paura, 3 pradyota, 4 zrIyAnaMda. khare | 1 zAnta, 2 paura, 3 pradyota, 4 zriyAnaMda, 5 manohara. gaje | 1 zAnta, 2 paura, 3 pradyota, 4 zriyAnaMda, 5 manohara, 6 zrIvatsa. dhvAkSe, 1 zAnta, 2 paura, 3.pradyota, 4 zriyAnaMda, 5 manAhara, 6 zrIvatsa, 7 vibhava'. aMzakazRNu vatsa ! yathA cAMzo, vAstuvede tridhA smRtH| ekaikasya kramasthAnaM, zubhAzubhaM pracakSate / 165 / / yadukto mUlarAzizca, AyArthAya phalIkRtaH / tatra rAzau vyayo mizrI, gRhanAmAkSarANi ca // 166 / / guNaibhakte ca yaccheSa-maMzakaM trividhaM viduH / indro yamazca rAjA ca, tribhirnaambhirNshkaaH||167|| bhA0TI0-he aparAjita ! have vAstuzAstramA kahela traNa prakAranA aMzakane sAMbhaLa, aMzakonu eka eka kramika sthAna 1 zubha, 2 azubha ane 3 zubha; A pramANe kahevAya che. pUrva Ayane mATe daiyano 1 AThamo cintAtmaka vyaya sarvavarjita che. 14 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vistArathI guNAkAra karIne kSetra phalAtmaka je mUlarAzi kahyo che. temAM vyayano AMka meLavavo ane ghara athavA prAsAdanA nAmAkSarono AMka meLavavo, pachI te kSetraphalanI aMka rAzine 3 no bhAga devo, bhAga lAgatAM je zeSa rahe te traNa paikIno eka aMzaka jANavo, 1 zeSa rahe to pahelo indrAMzaka, 2 zeSa rahe to bIjo yamAMzaka ane 0 zeSa rahe to bIjo rAjAMzaka jANavo, indra, yama ane rAjA; A traNa nAmovaDe traNa aMzako oLakhAya che. aMzakapradAnasthAna-- prAsAda-pratimA-liGga, jagatI-pITha-maNDape / vedI-kuNDa-zrukSu caive-ndro dhvajapatAkAdike // 168 // kSetrAdhIze ca nAgendra, gaNAdhyakSe ca bhairve| grahe mAtRguNe devyAM, yamAMzako dhurAdike // 169 // puraprAkAra-nagara,-kheTe kUTe ca krbtte| harmya-rAjavezmAdInAM, zasto rAjAMzako mtH||170|| bhA TI0-devamandira, devapratimA, zivaliGga, jagatI, pITha, maNDapa, vedI, kuNDa, zrucA, ane dhvajApatAkA Adi; A badhAmAM indrAMzaka ne yo zreSTha che. kSetrapAla, nAgendra, gaNAdhyakSa, bhairava, graho, mAtRkAo ane devI; A badhAnA sthAnomAM ane dhurA (stha-gADA) AdimA yamAMzaka levo. nagarano koTa, nagara, kheDDu, chAvaNI zAkhAnagara-mahela, rAjamahAlaya Adi sthAnomA rAjAMzaka rAkhavo zubha che. svargAdibhogayuktAnAM, nRtyagItamahotsave / pravare pANDitye cendrAM-zakaH prAjJottamaimataH // 171 // vaNikarmavidhau caiva, madyamAMsAdikodbhave / ityuktakamaNi caiva, prazastaH syAd yamAMzaka // 172 // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 prAsAda-lakSaNam] gajAzvarathakrIDAyAM, yAnajampAnakAdike / svargatulyabhogabhukto, rAjAMzakaH zubho mataH // 173 // bhA TI-svargAditulya bhogayukta gRhasthonAM gharo, gItanRtyAdi utsava sthAno ane zreSTha vidyAvilAsanAM sthAnomAM vidvAnoe indrAMzakane uttama mAnyo che. madya-mAMsAdinAM vikrayasthAno ane eja prakAranA bIjA vyavasAyanAM sthAnomAMja yamAMzakane zubha mAnelo che. hAthI ghoDA ane sthavaDe krIDanArAonAM krIDAsthAno, yAna-vAhanone viSe, ane svargopama bhoga bhogavavAnAM sthAnomAM rAMjAMzaka zubha mAnela che. tArAgaNayetsvAminakSatrAd, yAvadRkSaM gRhasya ca / navabhistu hared bhAga, zeSAstArAH prakIrtitAH // 174 // zAntA manoharA krUrA, vijayA kalikA tthaa| padminI rAkSasI vIrA, hyAnandA navamI matA // 175 / / zAntA zAntikarI nityaM, manolhAdA manoharA / krUrA vivarjitA prAjJai,-caurAgnyAdibhayaMkarI // 176 // vijayA jayakalyANA, kalikA kalahapradA / padminyA prApyate saukhyaM, mahAtIrthaphalaM tathA // 177 // rAkSasI ca tathA ghorA, nizAyAM bhydaayinii| vIrA saumyA bhogadA ca hyAnandAnandakAriNI // 178 // evaM navavidhA''kArA, nirAkArA hi tArakAH / kSINazcandro yadA cAre, bhavettArA balapradA // 179 // krUrA ca kalikA caiva, rAkSasI tu tRtIyakA / phrAdyA iti vai tisro, varjayet zubhakarmasu // 18 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe zAntA manoharA caiva, vijayA padminI tathA / vIrA''nandeti SaTtArA, nityaM kalyANakArikAH // 181 // bhA0TI0-gRhasvAmInA nakSatrathI gRhanakSatraparyaMta gaNIne nakSatra saMkhyAne 9 thI bhAgavI, zeSa rahe te gRhasvAmInI tArA kahI che. zeSa ? rahe to zAntA, 2 rahe to manoharA, 3 rahe to krUrA, 4 rahe to vijayA, 5 rahe to kalikA, 6 rahe to padminI, 7 rahe to rAkSasI, 8 rahe to vIrA ane 9 rahe to navamI AnandA nAmanI tArA jANavI. 1 'zAntA' nitya zAnti karanArI, 2 'manoharA' manane prasannatA denArI che. 3 'krUrA' caura agni Adino bhaya karanArI hoi vidvAnoe varjita karI che. 4 'vijayA' jaya kalyANa karanArI, 5 'kalikA kleza denArI, 6 padminI' sukha ane mahAna tIrthanA phalane denArI che. 7 'rAkSasI tArA nAma pramANe ja ghora rAkSasI che ane rAtrinA sanayamAM bhaya denArI che, 8 'vIrA' saumya ane bhoga sukha denArI che, jyAre 9 'AnandA' Ananda karAvanArI che. Ama nava prakAranA AkAranI tArAo kahI, jyAre candramA kSINabalI hoya tyAre tArA bala denArI hoya che. krUrA kalikA ane rAkSasI A traNa tArAo zubha kAmomAM varjavI joiye. zAntA, manoharA, vijayA, padminI, vIrA ane AnandA; A 6 tArAo nitya kalyANa karanArI che. adhipatikararAzihatocchAye, bhAgairhate tato'STabhiH / adhipatirbhaveccheSaM, nAmnA ca sadRzaM phalam // 18 // vitathaH kanakazcava, dhUmrako'vitathasvaraH / biDAlavijayau caiva, dAntaH kAntastathA mRgaH // 183 // viSamAyo bhavecchasta, AyahInA vyayAH shubhaaH| AdhipatyaM samaM zAntaM, zubhadaM savedA nRNAm // 184 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 109 bhA0TI0-kSetraphalanI rAzivaDe guNela gRhanA udayane 8 bhAge bhAMgavAthI je zeSa rahe te gharano adhipati jANavo, adhipati nAma pramANe phala denAro hoya che. 1 vadhe to vitatha1, 2 vadhe to kanaka, 3 vadhe to dhUmraka, 4 vadhe to avitathasvara, 5 vadhe to biDAla, 6 vadhe to vijaya, 7 vadhe to dAntamRga ane * vadhe to kAntamRga nAmano adhipati jANavo. viSama Aya zubha hoya, AyathI hIna vyaya hoya te zubha hoya ane adhipatipaNuM sama saMkhyAvAlaM hoya te paNa manuSyone mATe sadA zubhadAyaka hoya che. matAntare adhipatiyadvA''yavyayasaMyoge, yadaikyaM vasubhirbhajet / zeSastvadhipatiH kecid, viSamaH sa bhayAvahaH // 185 // bhA0TI0-athavA Aya tathA vyayanA AMkane joDI AThe bhAgavAthI je zeSa rahe te adhipati, ema keTalAka AcAryoM kahe che. aghipati viSama hoya to te bhayakAraka che, arthAt pahelo, trIjo, pAMcamo ane sAtamo e 4 adhipatio azubha che, jyAre bIjo, cotho, chaTo ane AThamo e 4 zubha hoya che. 1 granthAntaramA vikRta nAma che. 2 granthAntaramA kaNaka nAma che. 3 granthAntare dhUmrada nAma che. 4 anyAntaramAM dundubhi nAma che. 5 granthAntaramAM dAnta tathA kAnta nAma che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAMAJ 110 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe prAsAda-adhipati jJAnArthaka koSTaka |1 vitatha | 2 kanaka | gRhodayAMgulAni3 dhUmraka 4 avitatha 17 18 19 20 21 22 23 24 svara | 5 biDAla 6 vijaya 9/10 11 12 13 14 15 16 7 dAntamRga 0 kAnta mRga (17 9 1 | 1 2 3 4 5 6 7 8 |18 102 | 24682468 4 5 kSetraphalAMgulAni 20 12 4 | 484 8 21 13 5 | 5, 27416 "|22 14 6 6 4 2864 |23 15 7 |76 54 3 2 1 24 16 8 8888888 vAstu janmatithiAyavyayatArAMzA,-dhipAna kSetraphale kSipet / arbhakte bhavellagna,-matha lagne'STasaMguNe // 186 // hRte zaraikaiH zeSaM tu, tithirnAmasamaM phalam / tithau navaghne vAraH syA-daudyo munibhihate // 187 // bhA0TI0-Aya nakSatra, vyaya aMzaka ane adhipati e badhAno AMka kSetraphalamA joDI 12no bhAga ApatAM zeSa rahe te lagna, te lamanA AMkane 8 thI guNI 15no bhAga devo, zeSa rahe te pratipa Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] dAdi vAstunI janmatithi jANavI, A tithionAM nAmasamAna phala hoya che, vAstumAM bIja, AThama, bArasa varjita cha, tithinA AMkane 9 thI guNI ne 7 no bhAga devAthI vAstuno sUrya Adi janmavAra Ave che. zubha aGgonI adhikatAthI vAstunI sthiratAAya-vyayAMza-nakSatra,-tArA-candra-maitryAdikam / prItirAyuzca mRtyuzca, ciraM nandati cecchubhAH // 188 // bhA0TI0-Aya, vyaya, aMzaka, nakSatra, tArA, candra, rAzimaitrI, grahamaitrI, AyuSya ane mRtyukArI tatva; A sarva vastuo zubha hoya to te ghara ghaNA kAla paryanta sthira rahe che. keTalAM aGgo zubha hoya to sArAMtribhiH zreSThaistu zreSThaM syAt, paJcabhizcottamottamam / saptabhiH sarvakalyANaM, navabhirjayasaMpadaH // 189 // bhAnTI0-3 zreSTha aMgo vaDe vAstu zreSTha gaNAya che, 5 zreSTha aMgo hoya to uttamottama, 7 uttama aMgo baDe sarvane kalyANakAraka ane 9 uttama aMgovAlaM vAstu hoya to tenA svAmIne jaya ane saMpatti AphnAraM thAya che. vAstumA zuM zuM na levu ?na SaTkASTakaM trikoNaM, dvAdazI dvitIyASTamI / na cASTavAdazazcandra-stArA tri-paJca-saptamI // 19 // na dvitIyAMzakaM kuryAd , na vA cASTamamAyakam / na candro'gre ca pRSTau ca, navavAstukakarmaNi // 19 // bhA0TI0-navina vAstu nirmANa kAryabhAM SaDaSTaka tathA navapaMcama rAziphUTa na levU; bIja, AThama, bArasa tithi na levI; AThamo, Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bAramo candra na levo; trIjI, pAMcamI, sAtamI tArA na levI; bIjo aMzaka na levo; AThamo Aya na levo ane sAmo ane pAchala candramA na levo. vAstunuM jIvana ane vinAzaaSTabhizca hate kSetre, phale SaSThivibhAjite / labdhe dazaguNe jIvo, mRtyu bhUtabhAjite // 192 / / pRthivyApastathA tejo, vAyurAkAzameva c| paJcatattvAni proktAni, vibhaktAni syurantake // 193 / / apsu cAbhirbhavenmRtyu,-stejasyagnibalaM bhvet| vAyurvAyuko dehe, tvAkAze zUnyatA bhavet // 194 // dhana-dhAnyeSu naSTeSu, dehaH patati jarjaraH / itthaM mRtyuH prabhaveddhi, paJcatatvavinAzataH // 195 // bhA0TI0-kSetraphalane 8 guNuM karI 60 thI bhAgavU, labdha phalane 10 gaNuM karatAM je Ave te vAstunA AyuSyano AMka jANavo, te jIvitanA aMkane 5 no bhAga detAM je zeSa rahe teTalAmA bhUtathI te vAstu nAza thaze ema jANavu. 1 rahe to pRthvI, 2 rahe to pANI, 3 rahe to agni, 4 rahe to vAyu ane 5 arthAt * rahe to AkAzatattvanA kopa vaDe te vAstuno nAza jANavo. athavA jema dhana dhAnyanA nAzathI zarIra jarjarita thaine paDI jAya che, eja rIte pAMca tattvanA vinAzathI vAstu jIrNa thaine paDI jAya che. (4) prAsAdAMga nirUpaNa jagatImUla prAsAda, enA maMDapo ane A badhAnI Agala pAchala DAbI jamaNI koTanI aMdaranI tamAma bhUmine zilpazAstrakAroe 'jagatI'nA nAmathI oLakhAvI che. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] jagatIno AkAra ane parimANaA jagatIno chaMda (AkAra) enI laMbAi-paholAi ane enI uMcAinu zAstramA vistRta varNana thayeluM che. aparAjitapRcchAmAM ko cha ke-- jagatyA lakSaNaM vatsa, gaNu vakSyAmi sAMpratam / sA cA'mUDhadizAbhAgA, manojJA sarvataH plavA // 196 // caturasrA tathAyatA, vRttA vRttAyatA tthaa| aSTAsrA ca tathA kAryA, prAsAdasyAnurUpataH // 19 // jyeSThA kaniSThaprAsAde, madhyame madhyasA tathA / jyeSThe kaniSThA vyAkhyAtA, jagatImAnasaMkhyayA // 198 // kaniSThe bhramaNI caikA, madhyame bhramaNI-dayam / jyeSThe tisro bhramaNyazca, sAMgopAMgikasaMkhyayA // 199 / / prAsAdapRthumAnena, dviguNA cottamA tthaa| madhyamA catuguNA yA,'dhamA paJcaguNocyate // 20 // bhA0TI0-(vizvakarmAjI kahe cha) he putra ! have jagatIna lakSaNa kahuM chaM, te tuM sAMbhala. jagatI adigmUha, manohara ane sarva dizA tarapha jalavahanavAlI joie; corasa, laMbacorasa, gola, laMbagola athavA aSTAstra; jevA chandano prAsAda doya tevA ja chandanI tene anurUpa jagato karavI, kaniSTha prAsAdane jyeSTha, madhyama prAsAdane madhyama tane jyeSTha prAsAdane kaniSThamAnanI jagatI banAvI. kaniSTha prAsAdanI jagatImAM eka, madhyama prAsAdanI jagatImAM be ane jyeSThamAnanA prAsAdanI jagatImA sAMgopAMga traNa bhramaNIo karavI. uttamamAnanA prAsAdane tenA vistArathI be guNI, madhyamamAnanA prAsAdane cAra guNI ane kaniSThamAnanA prAsAdane pAMca guNI jagatI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe rAkhavI; kaniSThAdi prAsAdonA yoge A jagatIo paNa uttamA, madhyamA ane kaniSThA; e nAmothI oLakhAya che. Thakkura pherunA mate jagatIna mAnajagaI pAsAyaMtari, rasaguNA pacchA navaguNA puro| dAhiNavAme tiuNA, ia bhaNiyaM khittamajjAyaM // 201 / bhA0TI0-jagati prAsAdane AMtare pAchala cha guNI, Agala navaguNI, ane DAbI-jamaNI tarapha traNa-traNaguNI rAkhayI. A pramANe prAsAdabhUminI maryAdA prathama nizcita karIne kAryAraMbha karavo. jagatInI uMcAIekahaste tu prAsAde, jagatyA ucchyaH smH| dvihaste hastaH sArdhastu, trihaste tu dvihastakaH // 202 // sAdhadvikara utsedhaH, prAsAde vedahastake / caturhastasyopariSTAd, yAvad dvAdazahastakam // 203 // prAsAdasyArdhamAnena, tribhAgena tataH param / caturvizatihastAntaM, kArayettadvicakSaNaH // 204 // pAdenaivocchyaM tAvad , yAyApaccAzahastakam / evamanyazca kartavyo, jagatInAM samucchrayaH // 205 // bhA TI0-eka hAthanA prAsAdanI jagatI eka hAtha uMcI karavI, be hAthanA prAsAdanI doha hAtha, traNa hAthanA prasAdanI be hAtha ane cAra hAthanA prAsAdanI jagatI aDhI hAtha uMcI karavI. cAra hAtha pachIthI bAra hAtha sudhInA koi paNa mAnano prAsAda hoya to prAsAdanA ardhamAnanI UMcAIvAlI jagatI karavI, pAMca hAthe aDhI, cha hAthe traNa, sAta hAthe sADhI traNa, ATha hAthe cAra, navahAthe sADhIcAra, dazahAthe pAMca, agyArahAthe sADhIpAMca, ane bArahAthanA prAsAde jagatI cha hAthanI uMcAImAM karavI. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 prAsAda-lakSaNam ] 108 bhAgano maMDovaro-0 te pachI buddhimAna zIlpIe 13 thI 24 hAtha paryanta UMcA prAsAdanI jagatI trIjAbhAge ane 25 thI 50 hAthaparyantanI UMcAIvAlA prAsAdanI jagatI prAsAdamAnathI cothA bhAganI UMcAIe karavI, ukta prakAre tathA ethI judA prakAranI paNa jagatIonI UMcAI karI zakAya che. jagatInI UMcAIno bIjo prakAraprAsAdArdhA'rkahastAnte, vyaMzA dvAviMzatikare / dvAtriMzadante turyAMzA, bhUtAMzA ca zatArdhake // 206 / / bhANTI0-1 thI 12 hAtha sudhInA mAnanA prAsAdonI jagatI prAsAdanA vistArathI ardhamAnanI, 13 thI 22 hAtha sudhInA prAsAdonI prAsAdanA trIjA bhAganI, 23 thI 32 hAtha sudhInA prAsAdonI prAsAdanA cothA bhAganI ane 33 thI 50 hAtha sudhInA prAsAdonI jagatI prAsAdamAnanA pAMcamA bhAga jeTalI UMcI karavI, 12 hAtha sudhI pratihAthe 12 AMgalanI, 22 hAtha sudhI 8 AMgalanI, 32 hAtha sudhI 6 AMgalanI ane 50 hAtha sudhI pogA pAMca AMgalanI hAthaprati vRddhi karavI. kharazilAjagatI jeTalI UMcI levI hoya teTalI laIne teno uparano bhAga pattharo vaDeM athavA iMTa cUnA vagerethI atyaMta dRDha banAvavo, A upastina bhAgane atizaya kaThora hovAnA kAraNe zilpazAstrakAroe 'kharazilA' e nAmathI varNavyo che, e saMbandhamA prAsAda maMDanakAra lakhe che atisthUlA suvistIrNA, prAsAddhAriNI zilA / atIva sudRDhA kAryA, iSTakA-cUrNa-vAribhiH // 207 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0-prAsAdane dhAraNa karanArI kharazilA ghaNI jADI ane vistAravAlI karavI, iMTa cUnA ane jala vaDe ene atyaMta majabUta banAvavI. A kharazilAnuM dala prAsAdanA pramANamAM oLuvatu jADaM karavU, sAmAnya rIte 16 AMgalanI ADAImAM A zilA karavI. paNa prAsAda bahuja nhAno hoya to ethIye ochI jADI karavI, jemake prAsAda 1 hAthano hoya to kharazilA 6 AMgala jADI karavI, paNa te pachI 5 hAtha pAchala 1-1 AMgalanI vRddhi karabI, arthAt 2 hAthano hoya to 7 AMgala, 3 hAthe 8 AMgala, 4 hAthe 9 AMgala ane 5 hAthe 10 AMgala jeTalI kharazilA jADI karavI, 6 thI 9 hAtha sudhInA prAsAdanI kharazilAnI jADAImAM hAtha prati ardha ardha AMgalano vadhAro karavo, 10 thI 2. hAtha sudhI pAva AMgalanI ane 21 thI 50 hAtha sudhImAM hAtha dITha 1-1 javanI (zilAnA piMDamAM) vRddhi karavI. A pramANe karatAM 50 hAthanA prAsAdanI kharazilA 20 AMgala jADI thaze. __ jagatInI AsapAsanA pradezanI bhUmi jo nIcI hoya ane bhaviSyamAM jalabhayanI saMbhAvanA hoya to jagatI upara mUlaprAsAdanA sthAne prathama upapITha caNAvaq. ___ upapIThano vistAra ane chanda to pIThanA jeboja karAvavo, paNa eno uMcAIno niyama natho, jeTalI AvazyakatA hoya teTalI uMcAImAM karavI; upapITha hoya to tenI upara ane tenA abhAvamAM jagatI upara prAsAdanA mUlasthAne sUtra chAMTIne 9 athavA 5, jeTalI zilAo pratiSThita karavI hoya teTalA khADAo prathamathI ja rAkhavA, nidhikalazo rAkhavA mATe khADAomAM bIjA nhAnA khADAo rAkhavA, athavA nIce nhAnA khADAvAlI upazilAo goThavavI, zubha muhUrta nidhikalazo ane zilAonI pratiSThA karIne upapITha athavA jagatI Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 117 uparanA te khADAo gharAbara karI devA ane pachI prAsAdanuM caNatara zaru karatAM prathama bhITano thara caNavo. bhITapITha nIce ane kharazilA upara bacce je thara Ave che tene zilpazAstro 'bhiTTa' e nAmathI ullekhe che. bhITano piMDa (jADAI) prAsAdanA mAnAnusAre ochovatto hoya che. zAstra kahe che zilopari bhaved bhiTTa,-mekahaste yugaagulaa| ardhAGgulA bhaved , vRddhiryAvaddhastazatArdhakam / / 208 / / agulenAMzahInena, ardhenA'rdhena ca kramAt / paJcadik-vizatiryAvacchatAdhaM ca vivardhayet / / 209 / / bhANTI-kharazilA upara bhITa hoya che, ke jenI jADAI eka hAthanA prAsAde 4 AMgalanI hoya che ane te pachI 50 hAtha sudhI hAtha prati ardha AMgalanI vRddhie piMDa racAya che, bIjI rIte 1 hAthathI 5 hAtha sudhI eka AMgalanI, 6 thI 10 sudhI poNAAMgalanI 11 thI 20 sudhI ardha AMgalanI ane 21 thI 50 sudhI pAva AMgalanI vRddhie bhITano piDa rAkhato. bhITa eka be ane traNa paryanta hoi zake che, pahelAthI bIjaM ane bIjAthI trIjeM bhITa uMcAImA orcha karavu, temaja je bhITanI jeTalI uMcAI hoya tenA cothA bhAga jeTalo teno nirgama (nikAlo) karavo, bhITa upara pIThanuM caNatara kamvu. pIThapITha aneka prakAranAM hoya che. prAsAdanA mAnane anusAre pIThanI mAMDaNI karAya che, prAsAda mhoTA mAnano hoya to tenI uMcAI adhika hovAthI pIThanA sAmAnya tharo upara gajathara-azvathara Adi bIjA tharo deine tene mahApITha banAvAya che, paNa prAsAdamAna kaniSTha hoya ane thoDA kharcabhAM kAma patAvaq hoya to pITha paNa praNa athava! pAMca sAdhAraNa tharovAlaM banAvAya che. zAstramA kayuM che ke Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe gajAzvanara pIThAdya-malpadravye na saMbhavet / jADayakumbhazca karNAlI, prazastA sarvakAmadA // 210 // jADayakumbhaH karNakazca, UrdhvaM vai zIrSapatrikA | ziraHpAlI vinA tvevaM, karNapIThaM tu kArayet // 211 // bhA0TI0 - thoDA dhanamAM gajathara azvathara naratharAdi rUpavAluM pITha banavuM saMbhavita nathI, mATe evI sthitimAM jADaMvo ane kaNI paNa tevA alpa dravyavAlA bhaktonI icchA pUrNa karI zake che, arthAt jAUMcA ane kaNInA tharo vaDe paNa pITha banAvI zakAya che. jADaMbo kaNI ane upara grAsapaTTI; A tharovAluM athavA kevala jAUMgA-kaNItho banelaM pITha 'karNapITha' nAmathI olakhAya che. 118 poThano udaya pIThano udaya prAsAdanA mAna pramANe adhika ocho hoya che, kaniSTha mAnanA prAsAde pIThano udaya tenA pramANamAM adhika hoya che, paNa jemajema prAsAdanuM mAna adhika hoya tema tema pIThanuM mAna ochu thatuM jAya che. aparAjita pRcchAmAM kahAM che ke ekahaste tu prAsAde, pIThaM vai dvAdazAMgulam | , dvayaSTAMgulaM dvihaste ca trihaste'STAdazAMgulam // 212 // ardhaM pAdaM tribhAgaM vA, trividhaM parikalpayet / tryaMzonArdhena pAdena, caturhaste surAlaye // 213 // pAdaH pIThocchrayaH kAryaH, prAsAde paJcahastake | paJcordhva dazaparyantaM, rasAMzo hastavRddhaye // 214 // tato haste cASTamAMzo, vRddhiH syAd viMzatyavadhi / triMzadantA vRddhistu, haste vai dvAdazAMzikA ||215|| caturviMzatyaMzikA ta, - dUrdhvaM yAvacchatArdhakam / madhye nyUne'dhike paJca-mAMze jyeSThaM kaniSThakam // 216 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] trijyeSThamiti ca khyAtaM, trimadhyaM trikaniSThakam / tasyAbhidhAnaM vakSyeha-muditaM navadhocchUyAt // 217 // bhANTI0-1 hAthanA prAsAdane pITha 12 AMgalana karavU, 2 hAthe 16 ane 3 hAthe 18 AMgalacaM pITha karavU, arthAt A traNe prAsAdone anukrame potAnA ardhA bhAge, zrIjA bhAge ane cothA bhAge pITha karavu, 4 hAthanA prAsAdane enA mAnathI eka tRtIyAMza hIna, ardhamAne, athavA cothA bhAge uMcaM pITha karavu; pAMca hAthanA prAsAdane tenA cothA bhAge arthAt 30 AMgalarnu pITha karavu, 6 thI 10 hAtha sudhInA prAsAdonA pIThomA 4 AMgalanI vRddhi karavI, 11 thI 20 hAtha sudhI pratihaste 3nI, 21 thI 36 hAtha sudhI pratihaste 2 nI ane 37 thI 50 hAtha sudhI pratihaste 1 AMgalanI pIThanA udayamA vRddhi karavI. pITharnu ukta madhyamAna che, AmAMthI potAno paJcamAMza ocho karavAyI jyeSTha (kaniSTha) ane umeravAtho kaniSTha (jyeSTha) pITha bane che. ___ uparyukta jyeSTha, madhyama ane kaniSTha; A pratyekanA jyeSThajyeSTha, jyeSThamadhyama ane jyeSThakaniSTha; madhyamajyeSTha, madhyamamadhyama ane madhyamakaniSTha tathA kaniSThajyeSTha, kaniSThamadhyama ane kaniSThakaniSTha; Ama 3-3 bheda pADatAM udaya 9 prakArano thAya che. ane udayanA mede pITha paNa 9 prakAranAM bane che, jenAM nAmo A pramANe che zubhadaM sarvatobhadraM, padmakaM ca vasundharam / siMhapoThaM tathA vyoma, garuDaM haMsameva ca // 218 // vRSabhaM yat bhavetpIThaM, merorAdhArakAraNam / pIThamAnamidaM khyAtaM, prAsAde AdisImayA // 219 // bhA0TI0-1 zubhadapITha, 2 sarvatobhadrapITha, 3 panapITha, 4 vasundharapITha, 5 siMhapITha, 6 vyomapITha, 7 garUDapITha, 8 haMsapITha Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ane 9 ghRpabhapITha; A challaM vRSabhapITha meru prAsAdane hoya che, Ama prAsAdanI Adi sImA, eTale tenA vistArane anusAre pIThonuM mAna kapu. navapIThonAM nAmo ane aMgulAtmaka mAna 1 hAthanA prAsAdanA jyeSThajyeSTha pIThay nAma 'zubhada' ane mAna 12 AMgalanu. 2 hAthanA prAsAdanA jyeSThamadhyama pIThay nAma 'sarvatobhadra' ane mAna 16 AMgalamuM. 3 hAthanA prAsAdanA jyeSThakaniSTha pIThay nAma 'padmapITha' ane mAna 18 AMgalamuM. 4 hAthanA prAsAdanA madhyamajyeSTha pIThay nAma 'vasundhara' ane mAna 24 AMgalamuM. 5 hAthanA prAsAdanA madhyamamadhyama pIThay nAma 'siMhapITha' ane mAna 30 AMgalanu. 6 thI 10 hAthanA prAsAdonA madhyamakaniSTha pIThay nAma 'vyomapITha' ane mAna 6 hAthe 34, 7 hAthe 38, 8 hAthe 42, 9 hAthe 46 ane 10 hAthe 50 AMgalanu hoya che. 11 thI 20 hAtha sudhInA prAsAdonA kaniSThajyeSTha pIThay nAma 'garuDapITha' ane mAna 11 hAthe 53, 12 hAthe 56, 13 hAthe 59, 14 hAthe 62, 15 hAthe 65, 16 hAthe 68, 17 hAthe 71, 18 hAthe 74, 19 hAthe 77, ane 20 hAthe 80 AMgalanu rAkhag. ___ 21 thI 36 hAthanA prAsAdonA kaniSThamadhyama pIThanuM nAma 'haMsapITha' che ane mAna 21 hAthe 82, 22 hAthe 84, 23 hAthe 86, 24 hAthe 88, 25 hAthe 90, 26 hAthe 92, 27 hAthe 94, 28 hAthe 96, 29 hAthe 98, 30 hAthe 100, 31 hAthe 102, Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 prAsAda-lakSaNam] 32 hAthe 104, 33 hAthe 106, 34 hAthe 108, 35 hAthe 110, ane 36 hAthanA prAsAde 112 AMgalanI UMcAInuM pITha jANavu. 37 thI 50 hAtha sudhInA prAsAdonA kaniSThakaniSTha pIThay nAma 'vRSabhapITha' ane mAna 37 hAthe 113, 38 hAthe 114, 39 hAthe 115, 40 hAthe 116, 41 hAthe 117, 42 hAthe 118, 43 hAthe 119, 44 hAthe 120, 45 hAthe 121, 46 hAthe 122, 47 hAthe 123, 48 hAthe 124, 49 hAthe 125 ane 50 hAthanA prAsAde pIThamAna 126 AMgalarnu hoya. latinAdi 5 prAsAdonAM pIThono udaya aparAjita pRcchAvibhakte caikaviMzatyA, prAsAdasya samucchaye / pIThAni paJca pazcAde-navAntaM bhAgavRddhitaH // 220 // latine vAtha mAndhAre, nAgare mizrake pi vaa| vimAne pi samAkhyAtaH, poThamAnasamucchrayaH / / 221 // bhA0TI0-prAsAdanA udayanA 21 bhAga karavA, te ekaviMziyA 5 bhAgathI 9 bhAga sudhInA udayavAlA anukrame latina Adi 5 prAsAdone mATe 5 pITho karavAM, latinane 5 bhAga, sAndhArane 6 bhAga, nAgarane 7 bhAga, mizrakane 8 bhAga ane vimAnane 9 bhAga jeTalI pIThano udaya karavo. pIThodayanA bhAgotripaJcAzatsamutsedhe, dvAviMzatyaMzanirgame / nAzo jADayakumbhazca, saptAMza karNakaM bhavet // 222 // sAntaraM chajikA yuktA,saptAMzA graaspdi(hi)kaa| sUryadigvasubhAgAzva, gajavAjinarAHkramAt // 223 // Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vAjisthAne'thavA kArya, svasvadevasya vAhanam / bhA0TI0-udayamA 53 bhAga ane nirgamamA 22 bhAgavAlA pIThamA jADaMbo 9 bhAgano, aMtroTa sahita kaNI 7 bhAganI, chAjalI sahita grAsa paTTi 7 bhAganI, gajathara 12 bhAgano, azvathara 10 bhAgano ane narathara 8 bhAgano uco karavo, athavA azvatharanA sthAne potapotAnA devanA vAhanano thara karavo. aparAjitapRcchAmA nirgamana pramANajADayakumbhaH paJcabhAgaH, karNAlI caassttbhaagikaa| gajapIThaM caturbhAgaM, tribhAgaM vAjipIThakam / / 224 // narapIThaM dvibhAgaM ca, kartavya zubhalakSaNam / / khurakAjjADayakumbhAntaM, dvAviMzabhAganirgatam // 225 / / bhA0TI0-jAyo 5 bhAga, kaNI 8 bhAga, gajapITha 4 bhAga, azvapITha 3 bhAga ane narapITha 2 bhAga jeTaluM nirgame karavU, Ama pITha uparanA khurAthI jADaMbo 22 bhAga jeTalA nirgame karavo. gajatharAdi vinAnuM pITha hoya to tenA udayanA 23 bhAga karIne jADaMbo 9 bhAga, kaNI 7 bhAga ane grAsapaTTI 7 bhAga udayamA karavI. eja pramANe nirgamanA 22 bhAgomAMthI gajAdi tharonA 9 bhAgo ochA karI nirgama 13 bhAgano karabo, temA jADaMbo 5 bhAgano ane kaNI 8 bhAganI nirgame karavI, jo grAsapaTTI tharamAM hAya to paNa nirgama to 13 bhAgano ja karavo, jADaMbo 5 bhAganA nirgame karI kaNI ane grAsapaTTI bane samasUtre 8 bhAga jeTalI nirgame karavI. prAsAdano udaya-- 1 lA prakArano udayapITha uparathI prAsAdanAM caNatarano prAraMbha thAya che, prAsAdanA Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 123 mAnane anusAre teno udaya adhika ocho karavAnuM vidhAna ke, 1 hAthathI mAMDIne 50 hAtha sudhInA mAnanA prAsAdo hoya che, emA ochA mAnanAM prAsAdono udaya adhika ane adhikamAnanA prAsAdono udaya ocho karavAmAM Ave che, chellA 50 hAthanA prAsAdano udaya mAtra 25 athavA to 26 hAthano hoya che, jyArekaniSThamAM kaniSTha 25 AMgalanA prAsAdano 33 ane jyeSThamAne 38 AMgalano udaya thai zake che, e viSe aparAjita pRcchAnuM vidhAna ekahaste tu prAsAde, trayastriMzadbhiraguleH / dvihaste tu prakartavyaH, paJcapaJcAzadaMgulaiH // 226 // saptasaptatyaMgulaizca, prAsAde tu cihastakeM / caturhaste tu prAsAde, ekonazatasaMkhyakaiH // 227 // prAsAde pazcahaste sai-kaviMzatizatAMgulaiH / paJcahastAntato vRddhi,-IsvaM kuryAttadRvaMtaH // 228 // paJcahastAdUrvatazca, yAvatsyAnnavahastakam / hUsvaM hastArdhabhAgena, paJcordhva ca navAntakam // 229 // tA trayodazAnta, pAdabhAgaM parityajet / aSTamAMzaM tato hUsvaM, yAvadvizatihastakam // 230 // tato dvAtriMzadaMza ca, hasvaM yAvacchatAdhakam / prahArAntaM kuMbhakAde,-rucchrayo nAgare mataH // 231 // bhATI-eka hAthanA prAsAdano udaya 1 hAtha 9 AMgalano karavo, 2 hAthanA prAsAde 2 hAtha 7 AMgala, 3 hAthe 3 hAtha 5 AMgala, 4 hAthe 4 hAtha 3 AMgala, ane 5 hAthe 5 hAtha 1 AMgalano prAsAdano udaya karavo, Ama pAMca hAtha sudhI to vyAsa thakI udaya adhika che, paNa pAMca hAtha uparanA mAnanA prAsAdomAM vyAsanI apekSAe udayamAna ochu thatuM jAya cha, 6 hAthathI 9 hAtha sudhInA prAsA Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe donA udayamA pratyeka hAthe 12-12 AMgalano hAsa karavo, eTale 6 hAthe 5 hAtha 13 AMgala, 7 hAthe 6 hAtha 1 AMgala, 8 hAthe 6 hAtha 13 AMgala, 9 hAthe 7 hAtha 1 AMgalano udaya thAya. 10 thI 13 hAtha sudhInA prAsAdono udaya pratihaste 9 AMgala vadhArIne karavo, arthAt 10 hAthe 7 hAtha 10 AMgala, 11 hAthe 7 hAtha 19 AMgala, 12 hAthe 8 hAtha 4 AMgala ane 13 hAthe 8 hAtha 13 AMgalano udaya karavo. 14 thI 20 hAtha sudhInA prAsAdono udaya pratihaste 7 AMgala 7 javanI vRddhie karavo, eTale ke 14 hAthe 8 hAtha 20 AMgala 7 java, 15 hAthe 9 hAtha 4 AMgala 6 java, 16 hAthe 9 hAtha 12 AMgala 5 java, 17 hAthe 9 hAtha 20 AMgala 4 java, 18 hAthe / 10 hAtha 4 AMgala 2 java, 19 hAthe 10 hAtha 12 AMgala 2 java, 20 hAthe 10 hAtha 20 AMgala 1 javano udaya karavo. 21 thI 50 hAtha sudhInA prAsAdonA udayamAM pratihaste 7 AMgala 1 javanI vRddhi karavI. 21 hAthe 11 hAtha 3 AMgala 2 java, 22 hAthe 11 hAtha 10 AMgala. 3 java, 23 hAthe 11 hAtha 17 AMgala 4 java, 24 hAthe 12 hAtha 5 java, 25 hAthe 12 hAtha 7 AMgala 6 java, 26 hAthe 12 hAtha 14 AMgala 7 jaba, 27 hAthe 12 hAtha 22 AMgala, 28 hAthe 13 hAtha 5 AMgala 1 jaba, 29 hAthe 13 hAtha 12 AMgala 2 java, 30 hAthe 13 hAtha 19 AMgala 3 java, 31 hAthe 14 hAtha 2 AMgala 4 java, 32 hAthe 14 hAtha 9 AMgala 5 java, 33 hAthe 14 hAtha 16 AMgala 6 java, 34 hAthe 14 hAtha 23 AMgala 7 java, 35 hAthe 15 hAtha 7 AMgala, 36 hAthe 15 hAtha 14 AMgala 1 jaba, 37 hAthe 15 hAtha 21 AMgala 2 java, Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 125 38 hAthe 16 hAtha 4 AMgala 2 java, 39 hAthe 16 hAtha 11 AMgala 4 java, 40 hAthe 16 hAtha 18 AMgala 5 java, 41 hAthe 17 hAtha 1 AMgala 6 java, 42 hAthe 17 hAtha 8 AMgala 7 java, 43 hAthe 17 hAtha 16 AMgala, 44 hAthe 17 hAtha 23 AMgala 1 java, 45 hAthe 18 hAtha 6 AMgala 2 java, 46 hAthe 18 hAtha 13 AMgala 3 java, 47 hAthe 18 hAtha 20 AMgala 4 java, 48 hAthe 19 hAtha 3 AMgala 5 java, 49 hAthe 19 hAtha 10 AMgala 6 java, ane 50 hAthe 19 hAtha 17 AMgala 7 java. ___ nAgara jAtinA prAsAdonuM udayamAna kuMbhaka tharathI AraMbhIne prahAra thara yaryantanuM mAnelaM che, te upara pramANe jANavU. __aparAjitakAre pAMca jAtanA pIThono udaya kADhavA mATe upayukta kaniSThamAna batAvyu che, e vastu kahI, paNa pIThodayanA adhikAramAM ja cha eTale eno upayoga pITha pUrato ja haze ema lAge che. kemake eja granthakAra AgaLa jaine nAgarAdi prAsAdornu uttama udayamAna judaM batAve che. je nIce pramANe che 2 jA prakArano udayaekahaste codayastu, syaattrystriNshdNgulaiH| prAsAde ca dvihaste tu, paJcapaJcAzadaMgulaiH // 232 // sapsaptatyaMgulAni, prAsAde tu trihastake / ekonazatAgulaizca, vedahaste surAlaye // 233 // prAsAde paMcahaste cai,-kaviMzatyuttaraM zatam / hAsa-vRddhI paJca yAvad , isvaM kuryAttadUlataH // 234 / / pazcoya navaparyantaM, vRddhirmanvaMgulairbhavet / aSTahastodayazcaivaM, prAsAde dazahastake // 235 // Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe viMzatyantaM dazoz2a ca, vRddhiH sUryAMgulairbhavet / prayodazakarAH saptA-gulaM viMzatihastake // 236 // ata UrdhvaM punarvRddhi-haste haste kraardhtH| triMzaddhaste saptAMgulaM, hastA aSTAdazaiva ca / / 237 // UrdhvaM pazcAzadantaM ca, haste haste nvaaNgulaaH| karANAM vai sArdhapazca-viMzatizca zatAdhake / / 238 // ekonaviMzatyaMgulA, kAmadA ca tdgrtH| eSA yuktirvidhAtavyA, prAsAdasyottamodaye // 239 // nAgare latine caiva, sAndhAre caiva mishrke| vimAna-nAgara-chande, kuryAdvimAnapuSyake // 240 // kuMbhakAdi-prahArAntaM, prayuktaM vaastuvedibhiH| taddhastAttu pIThaM syA-dUrdhvaM ca zikharodayaH // 241 / / vistArasama utsedhe, yAvat prathamabhUmikA / zRMgaM kUTodayaM tyaktvA , zeSaM maMDovaro bhavet // 242 // bhA0TI0-1 hAthanA prAsAde 33 AMgalano udaya, 2 hAthe 55, 3 hAthe 77, 4 hAthe 99 ane 5 hAthe 121 AMgalano udaya jANavo. Ama 5 hAtha sudhI hAsa karavA chatAM prAsAdanA vistArathI udaya kaMika adhika hoya, paNa te pachI pratyeka vistAranA hAthaprati udayamA hAsa ja thato jAya, pAMca pachI 6 thI 9 paryanta pratihAthe udayamA 14-14 AMgalanI vRddhi karavI, arthAt 10-10 AMgalano hAsa karavo. 10 hAthanA prAsAdano udaya 8 hAthano karavo, daza uparAnta 20 hAtha sudhI pratihaste 12-12 AMgalanI vRddhi karavI, eTale ke 12-12 AMgalano hAsa karavA, 20 hAthanA prAsAdane 13 hAtha ane 7 AMgalano udaya karavo. e pachI 30 hAtha sudhI phari 12-12 AMgalanI pratihasta Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 prAsAda-lakSaNam ] vRddhi karavI, arthAt 12-12 AMgalano hAsa karavo, 30 hAthanA pAsAdano udaya 18 hAtha ane 7 oNgalano karavo, trIsa pachI 50 hAtha sudhInA vistAranA prAsAdomAM prati haste udaya 9-9 AMgalano vadhAravo, arthAt 15-15 AMgalano hAsa karavo, Ama karatAM 50 hAthanA prAsAdano udaya 25!! hAthano thaze. ukta udayamAnamA 19 AMgalano umero karavAthI 26 hAtha 7 AMgalano uttamodaya thaze, nAgara, latina, sAMdhAra, mizraka, vimAna. nAgara ane vimAnapuSyaka jAtinA prAsAdone upara pramANe udaya karavo, __ vAstuzAstranA jANakAroe A udaya kuMbhaka tharanA prAraMbhathI prahAra thara paryantano karavAna kA che, kemake kuMbhakane nIce pITha ane prahArane upara zivarano udaya hoya che je prAsAdanA vistArano jeTalo udaya hoya tyAM sudhI te prAsAdanI pahelI bhUmikA jANavI, uparanA zaMgo ane kUTono udaya bAda karatAM nIcenuM maMDANa 'maMDovara'nA nAmathI olakhAya che. trIjA prakArano udayaekAdipaJcahastAntaM, pRthutvenodayaH samaH / haste sUryogulA vRddhiAvat triMzatkarAvadhi // 243 // navAMgulA kare vRddhiAvastazatArdhakam / pIThokU~ udayazcaiva, chAdyAnto nAgarAdiSu // 244 // bhA0TI0-1 thI 5 hAtha paryanta vistAranA jeTalo udaya hoya, e pachI 30 hAtha sudhInA prAsAdomA vistAranA pratihAthe udayamAM 12-12 AMgalanI vRddhi karavI, A mata pramANe 30 hAthanA prAsAde 17 hAtha 12 AMgalano udaya thaze, 31 thI 50 hAtha sudhI pratihaste udayamAM 9-9 AMgalanI vRddhi karavI, Ama karatAM 50 hAthanA prAsAdano udaya 25 hAthano thaze, nAgarAdi prAsAdono udaya pITha uparathI chAjA paryantano gaNAya che, Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe cothA prakAre prAsAdodaya A udayamAnane 3 jA prakAranA udayamAnanI sAthe thoDoka matabheda che, 1 thI 3 hAtha sudhInuM mAna 1 lA 2jA mAnane malatuM che, 4 hAthathI enuM mAna juduM paDe che. 4 hAthe4 hAtha 1 AMgala, 5 hAthe 5 hAtha, 6 hAthe 5 hAtha 22 AMgala, 7 hAthe 6 hAtha 17 AMgala, 8 hAthe 7 hAtha 8 AMgala, 9 hAthe 7 hAtha 19 AMgala, 10 hAthe 8 hAtha, 15 hAthe 10 hAtha 6 AMgala, 20 hAthe 12 hAtha 12 AMgala, 25 hAthe 14 hAtha 18 AMgala, 30 hAthe 17 hAtha, 35 hAthe 19 hAtha 6 AMgala, 40 hAthe 21 hAtha 12 AMgala, 45 hAthe 23 hAtha 18 AMgala, ane 50 hAthe 25 hAthano udaya thAya che. pAMcamA prakAre prAsAdodaya 1 thI 5 sudhI vistAra ane udaya samAna hoya che, 6 thI 13 hAtha sudhI 12 AMgalanI vRddhi karavI, 14 thI 21 hAtha sudhI 11 AMgalanI ane 22 thI 50 sudhI hAtha prati 10-10 AMgalanI vRddhi karavI. A mata pramANe 13 hAthanA prAsAde 9 hAthanuM, 21 hAthe 12 hAtha 16 AMgalanuM ane 50 hAthe 25 hAtha 2 AMgalanu prAsAde udayamAna thAya che. chaThThA prakArano prAsAdodayapheru ThakkuranA mate igadutica upaNa hatthe, pAsAi khurAu jA pahAratharo / navasanttapaNatiegaM, aMgulajantaM kameNudayaM // 245 // icvAi khabANate, paDihatthe caudasaMgulavihINA / ia udayamANa bhaNiaM, ao ya uDUDhaM bhave siharaM // 246 // Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] bhA0TI0-1, 2, 3, 4, 5, hAthanA prAsAdono udaya anukrame 9, 7, 5, 3, 1 AMgala sahita 1, 2, 3, 4, 5 hAthano jANavo, arthAt 1 hAthe ? hAtha 9 AMgala, ra hAthe 2 hAtha 7 AMgala, 3 hAthe 3 hAtha 5 AMgala, 4 hAthe 4 hAtha 3 AMgala ane 5 hAthe 5 hAtha 1 AMgala, prAsAdano udaya karavo. A mAnyatA aparAjitanI sAthe akSarazaH male che paNa e pachInI hastavRddhino niyama aparAjitanI mAnyatAnI sAthe mela khAto nathI. pherunA mate 6 thI 50 hAtha sudhInA prAsAdonA udayanI vRddhino eka ja niyama che ke pratihaste 14 aMgulano hAsa karavo, eTale kepratihAthe 10 AMgalanI ja udayamA vRddhi karavI, A niyamAnusAre 6 thI 20 hAtha sudhInA prAsAdonuM udayamAna 2. 3, 4, 5, mA prakAranA udaya mAnathI oThaM Ave che, Thakkura pherue A udayamAM virATa ane prahAra tharono udaya saMmilita karyo che, e mUcaka vastu che, aparAjitakAra sthale sthale 'prahArAntaM ' e zabda lakhIne ema sUcita kare che ke pUrva nAgarajAtinA prAsAdono udaya prahAra tharanA mathALA sudhI gaNAto hato ane teno AraMbha kuMbhAthI kagato hato.' phesae khurAthI prAraMbha karyo e vicAraNIya che. A uparathI anumAna thAya che ke te varakhate khurAnI uMcAI maMDovarAmAM ja nahi paNa prAsAdanA udayamAM paNa praviSTa thavA mAMDI cukI haze. ___udayamAnamA matabhedaaparAjita pRcchAnA mate A udaya kuMbhAtharathI chAjAnI upara AvatA prahArathara sudhAnA gaNyA cha, pAtusAramA Thakkura pharue 'khurakuMbha' ityAdithI zaru karI 'vairADa pahAra tera thara' ahiyAM sudhIno maMDovaro mAnyo che, pherue 'khurA'ne maMDovarAmAM gaNyo che 17 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe jyAre aparAjitakAre maMDovarAnA 144 bhAgomAM khurAnA paNa 5 bhAgo sAmela gaNyA che, chatAM jyAM jyAM udayano prasaMga Avyo che, khurAne temAM gaNyo nathI, paNa vairATa, prahAra tharone gaNyA che. prAsAdamaMDanamAM khurAthI chAjA paryantanoja maMDovaro ane tenI uMcAIne ja udaya mAnyo che, eTale khurAne grahaNa karIne chAjA uparanA pUrvokta 2 tharone choDI dIdhA cha, AjanA zilpio paNa udaya ane maMDovarAno hisAba prAsAdamaMDana pramANe ja gaNe che, je aparAjitathI viruddha jAya che. bhUmijaprAsAdanA maMDovarAmAM aparAjita pRcchAkAra kuMbhAthI chAdhAnta 'zIrSodaya' karavAnuM vidhAna kare che, ane tyAM khurAnA tharane pIThamAM gaNavAno spaSTa nirdeza paNa kare che, juo bhUmije caiva prAsAde, varATe ca vimAnake / vistArAca samutsedha-paryantaM cAdyabhUmikA // 247 // zaMgakUTodayaM tyaktvA, tanmadhye tu vicakSaNaiH / zIrSAdayo vidhAtavya-zchAdyAntaM kuMbhakAditaH // 248 / / bhA0TI0-bhUmija, varATa, ane vimAna jAtinA prAsAdanA vistAra jeTalA udayamAM prathama bhUmikA pUrI thAya che, zRMga ane kUTodayane upara choDIne vicakSaNa zilpie kuMbhAthI chAjA sudhInA madhyabhAgamAM zIrSodaya (prAsAdanA mastakanI uMcAI ) karavo. e pachI tharavAlAonA bhAgAMka lakhatA granthakAra kahe che " khurakaM pITha madhye tu," arthAt 'khurAne pIThamAM gaNI kuMbhAdi staromAM udayanA bhAgAMka gaNavA' ____ uparanA vivecanathI samajAze ke aparAjita nAgara jAtinA maMDovarAnI uMcAImAM khurAne gaNanAmAM letA hatA paNa prAsAdano udaya to te kuMbhAthI ja AraMbha karatA ane prahAra sudhInA tharone udayamAM gaNI letA bhUmijAdi prAsAdonA maMDovarAmAM te khurAne tema chAjA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] 139 uparanA tharone saMmilita hotA karatA, Adhunika zilpi gaNe enI upara vicAra karakho ghaTe, maMDovarAnA dharonI bhAga saMkhyA-prAsAdamaNDane vedavedendubhakte tu chAdyAnte pIThamastakAt / khurakaH paJcabhAgaH syAdviMzatiH kuMbhakastathA // 249 // kalazoset dvisArdhaM tu, kartavyamantarAlakam / kapotikASThau macI syAt, kartavyA navabhAgikA // 250 // paJcatriMzatpadA jaMghA, tithyaMzairudgamo bhavet / vasubhirbharaNI kAryA, ziraHpaTTI dazAMzikA // 259 // aSTAMzA'tha kapotAli - hiMsArdhamantarAlakam / chAdyaM trayodazAMzocaM, dazabhAgavinirgamaH // 252 // bhA0TI0 - pIThanA mathALAthI chAjA sudhInI UMcAInA 144 bhAga kalpI, khuro bhAga 5, kuMbho 20, kalaza 8, aMtarAla 2 11, ke bAla 8, mAMcI 9, jaMghA 35, doDhiyo 15, bharaNI 8, zarAvaTI 10. mAlAkevAla 8 aMtarAla 2 || ane chAnuM 13 bhAganuM UMca kara, chAjAno nirgama 10 bhAgano karavo. 108 bhAgano maMDovaro khurakaM ca caturbhAgaM kuMbhakaM dazapaJcakam / kalazaM cApi SaDbhAgaM, tribhAgA'ntarapatrakam // 253 // kapotAlIM ca SaDbhAgAM, macikAmapi tAdRzIm / dvAtriMzatpadikocchrAyAM, jaMghAM kuryAd vicakSaNaH // 254 // udgamaM rudrabhAgaM ca, kapi-trAsairalaMkRtam / bharaNI caiva SaDbhAgA, kapotAlI SaDeva tu // 255 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe tribhAgAntarapatraM ca, kartavyaM tu vicakSaNaiH / khUTachAdyaM ca digbhAgaM, saptabhAgavinirgamam // 256 // bhATI0-(188 bhAganA maMDovarAmA) vidvAn zilpIe khuraka 4 bhAga, kuMbhaka 15 bhAga, kalaza 6 bhAga, aMtaroTa 3 bhAga, ke vAla 6 bhAga, mAMcI paNa 6 bhAga, ane jaMghA 32 bhAganI UMcI karavI, 11 bhAgano makaramukhothI zobhato doDhiyo, bharaNI 6 bhAga, mAlAke vAla 6 bhAga, aMtarAla 3 bhAga, ane chAju 10 bhAga UMcaM ane 7 bhAganA nikAle karavu. 27 bhAgano maMDovaro-prAsAdamaNDanepIThatazchAdyaparyante, saptaviMzatibhAjite / dvAdazAnAM khurAdInAM, bhAgasaMkhyA krameNa tu // 25 // 1 4 1 // // 1 // 1 // 8 3 syAdeka veda sArdhAdha-sArdha sArdhASTabhistribhiH / sAdhasArdhA'rdhabhAgaH,syAd , dvisaadhairthshnirgmH||258 bhA0TI0-pIThathI chAjA paryantanA maMDovarAnA 27 bhAgo kalpIne khurAdi 12 tharonI bhAgasaMkhyA anukrame ApramANe rAkhavI, khuro 1, kuMbho 4, kalazo 1 // , aMtarAla0, kevAla 1 // , mAMcI 1 // , jaMghA 8, doDhiyo 3, bharaNI 1 // , mAlAkevAla 1 // , aNtraal0||, ane chAju 2 // bhAgarnu uMcuM karavU, chAjAno nikAlo 2 bhAgano karavo. Thakkura pherunA mate 25 bhAgano maMDovarobura-kuMbha-kalasa-kaTvAli,-maJcIjaMghA ya chajji urjNghaa| bharaNi-siravaTi-chajaya, vairADa pahAra tera tharA // 259 // igatiya divaDdutisu kami, paNa saDDhA igadu divadu divaDhoa do divaDhu divaDhu bhAyA, paNavIsaM tera tharamANaM // 260 // bhA0TI0-khuro, kuMbho, kalaso, kevAla, mAMcI, jaMghA, Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 133 chAjalI, urajaMghA (doDhio), bharaNI, zarAvaTI, chAju, virATa ane prahAra; A 13 tharI prAsAdonA maMDovaromA hoya che. A tharonI bhAga saMkhyA anukrame nIce pramANe rAkhavI-1,+3+1+1+1+ 5il,+1+2,+1+1+2+1||,+1=25. e uparAMta merumaMDovaro, caturmukha maMDovaro, Adi aneka prakAranA maMDovarAonu zAstramA nirUpaNa che paNa te sarvanuM varNana karavAne atra avakAza nathI. garbhagRhocchyaH -aparAjitacchAyAmkuMbhI tu kuMbhake jJeyA, staMbho jJeyastathodgame / bharaNaM bharaNyAM jJeyaM, kapotAlyAM tathA ziraH // 26 // adhastAtkUTachAdyasya, kuryAt padRsya peTakam / ardhodayaM karoTaM ca, kartavya vidhipUrvakam // 262 / / bhA0TI0-kuMbhAne mathALe kuMbhIna, doDhiyAne mathALe staMbhay, bharaNIne mathALe bharaNAnu, ane mAlAkevAlane mathALe zirAnuM mathAlaM melavag. zirA upara pATAna peTaka chAjAnI nicalI pharake goThavaq ane vistAranA ardhA udayamA vidhipUrvaka karoTaka karavU. garbhagRhocchya jANavAnI bIjI rItiathAnyatsaMpravakSyAmi, mAnaM garbhagRhasya ca / prAsAdAnAM bRhanmAnaM, vatsa ! vijJAyate yataH // 263 // garbhavyAsaH saSaDaMzaH, sapAdaH sAdha eva ca / pAdonAMzAdhiko vA pi, jyeSTha madhya kaniSThakaH // 264 // tatrodaye'STabhibhakte, bhAgenaikena kuMbhikA / staMbhaH sArdhacatuSkAMzo, bhAgastu thAlako bhavet // 265 / / zIrSakaM bhAgamekaM tu, ardhaH paTTasamucchyaH / garbhavyAsAdhamAnena, kuryAt padmazilodayama // 266 / / Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe na kartavyA dadarikA, pnyc-sptmthocite| anenaiva prakAreNa, kuryAd garbhagRhocchrayam // 267 / / bhA0TI0-he aparAjita ! have garbhagRhanI UMcAIceM bIjeM mAna kahuM chaM te sAMbhala, jethI bRhat prAsAdonA garbhagRhano udaya jANI zakAya. ___ garbhagRhanA vistArane svaSaDbhAga yukta karavAthI athavA savAyo, doDho, poNabamaNo karatAM je pramANa thAya teTalA pramANano udaya jyeSThamadhyama-kaniSTha-prAsAdonA garbhagRhano jANavo, arthAt jyeSTha prAsAdonA garbha vistArathI teno udaya SaDaMza yukta athavA caturthAMza yukta karavo, madhyama mAnanA prAsAdonA garbha vistArathI teono udaya doDho karavo ane kaniSTha mAnanA prAsAdonA garbha vistArathI teno garbhagRhocchya poNabamaNo karavo. ukta garbhodayane 8 thI bhAMgI 1 bhAganI kuMbhI, 4 // bhAgano thAMbhalo, 1 bhAgano thAlaka, 1 bhAganuM zaruM ane 0 // bhAgano pATa UMco karavo, ane te pachI pATo upara khUNiyA nAkhIne garbhagRhanA vistAranA ardha bhAga jeTalI UMcI jAya evI rIte padmazilA DhAMkI karoTaka karavU, paNa garbhagRha upara pAMca sAta ke game teTalA tharanI paNa dAdarI na karavI, ukta prakAre garbhagRhano ucchya karavo. uMbaro-aparAjitapRcchAmAMudumbaraM tathA vakSye, kuMbhikAntasamucchyam / tasyArdhana tribhAgena, pAdena rahitaM tathA // 268 // uktaM catuvidhaM zastaM, kuryAccaivamudumbaram / atyuttamAzca catvAro, nyUnyA dRSyA stthaadhikaaH||269|| bhA0TI0-have uMbarAne kahuM chu, uMbarAnI UMcAI kuMbhInA mathALA sudhI, tenA ardhabhAge, be tRtIyAMze athavA poNA bhAge hoya Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam 135 che, UMbarAnuM ukta 4 prakAraceM mAna atyuttama che, etho ochu athavA adhika mAna karavAthI te dRSita thAya che. ardhacandra ane udumbara kyAM mUkavA ? khurako'rdhacandraH syAt , tadUdhai syAdudumbaraH / udumbarArdhe tryaMze vA, pAde vA garbhabhUmikA // 270 // maNDapeSu ca sarveSu, pIThAnte raMgabhUmikA / eSA yuktirvidhAtavyA, sarvakAmaphalodayA // 27 // bhA0TI0-khurA upara ardhacandra zilA mUkI tenA upara UMbaro sthApana karavo, valI UbarAnA ardhabhAge, eka tRtIyAMze athavA caturtha bhAge gabhArAnI bhUmi UMcI levI, sarva maMDapomAM pIThane mathALe ja raMgabhUmi rAkhavI, paNa UMcI levA nahi, A prakAranI yukti karavAthI sarva icchAo pUrNa karanAra prAsAda ze. uMbarAnA aMga vibhAgodvAvistAratribhAgena, madhye mandArako bhavet / vRttaM mandArakaM kuryAt, yutaM padmamRNAlakaiH // 272 / / mUla-nAsikayormadhye, sthApyacodumbarastathA / siMhazAkhA mUlanAsA-samasUtre vicakSaNaiH // 273 // jADyakuMbhaH karNamAlA, corce vRttaM mRNAlakam / mandArobhayapakSe tu, kIrtivaktradvayaM bhavet // 274 // bhRkuTayA kuTilAkSaM ca, daMSTrAbhiH samalaMkRtam / karNopazRMgaistadadhaH, zAkhApatrairalaMkRtam // 275 / / talacchande ca zAkhA tu, syAdudumbarapakSayoH / tadpA kriyate prAjJai-nirgame pIThasaMyutA // 276 / / bhA0TI0-uMbarAnA madhyabhAge dvAra vistAranA trIjA bhAga Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe jeTalo mandAraka banAvavo. maMdArakane gola ane kamalataMtuo vaDe suzobhita karavo. catura zilpioe bane mUla nAsikonA madhya bhAgamA mUla nAsika tathA siMha zAkhAnA samasUtre uMbarAne sthApano, tenA nicalA bhAgamAM jADaMbo ne kaNI (karNamAlA) banAvavI, uparanI golAImAM kamalamRNAla karavA, ane mandAranI baMne bAju kIrtimukho karavAM, kIrtimukho bhRkuTie kuTilanetravAlAM, dADhAo baDe yukta, nIce karNa -upakarNa zUgoe zobhita, zAkhApatroe alaMkRta karavAM, buddhimAnoe udumbaranA baMne cheDAo pAse talachaMdamAM pITha nirgamavAlI tevI ja dalavibhaktivAlI zAkhA karavI. ardhacandra ka-prAsAdamaNDanekhurakeNa samaMkuryA-dardhacandrasya cocchitim / dvAravyAsasamaM kuryA-nirgamaM ca tadardhataH // 277 // dvibhAgamardhacandrazca, bhAgena dro gakArako / zaMkhapatrasamAyuktaM, padmAkArairalaMkRtam // 278 / / bhA0TI0-ardhacandranI uMcAI khurA jeTalI, laMbAI dvAranA vistAra jeTalI ane teno nirgama laMbAIthI artho karavo, ardhacandrazilAnI laMbAinA be bhAgamA vacce ardhacandra karavo, ane eka bhAga jeTalI jagAmA bane bAjue be gagArA karavA; gagArA, zaMkho ane padmapatroe alaMkRta karavA. nAgara-prAsAdadArodaya aparAjitapRcchAyAmekahaste tu prAsAde, dvAraM syAt SoDazAMgulam / kAryA SoDazato vRddhiH, paryante ca catuSkaram // 279 / / guNAMgulASTahastAntaM, tatparaM dvayaMgulA kare / pazcAzahastaparyantaM, prayuktA vAstuvedibhiH // 280 // Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] yAna-vAhana-paryake, dvAre-prAsAdasamanAm / daidheina pRthutvaM syA-cchobhanaM tatkalAdhikam // 281 / / bhA0TI0-1 hAthanA prAsAdanuM dvAra 16 AMgalanu thAya, A pramANe ja 4 hAtha sudhI dvAranI UMcAImA ? hAthe 16 AMgalanI vRddhi, cyAra hAtha pachI 8 hAtha sudhI pratyeka hAthe athavA tenA vibhAge 3 AMgalanA hisAbe vRddhi karavI ane ATha pachI 50 hAtha paryanta pratihaste 2-2 AMgalanA hisAve dvAranI UMcAImAM vRddhi karavI. yAna, vAhana, palaMgo, ane prAsAda tathA gharanA dvAromAM laMbAIthI vistAra ardha karavo, vistAra daiya'nA ardhathI be AMgala 'vadhu hoyato paNa zubha che, paNa dairdhya vistArathI bamaNA upara na hovu joiye. kSIrArNavana nAgara-dvAramAnaekahaste tu prAsAde, dvAraM ca SoDazAMgulam / iyaM vRddhiH prakartavyA, caturhastaM yadA bhavet / / 282 // vedAMgulA bhavedvRddhiAvacca dazahastakam / hastaviMzatimAne ca, haste haste iyAMgulam // 283 / / dvayaMgulA ca bhavedyAvat , prAsAdaM triMzahastakam / aMgulaikA tato vRdvi-vitpazcAzahastakam / / 284 // nAgarAkhyamidaM dvAra-muktaM kSIrArNave mune ! / dazAMzena yadA hInaM, dvAraM svarga manorame // 285 / / adhikaM ca dazAMzena, prAsAde prvtaashrite| tAvat kSetrAntare prokta-maha cAdi munIzvara ! // 286 / / 1 AjakAlanA zilpio mUlamAM Avela 'kalA' zabdano artha 'solamo bhAga' ema kare che, paNa: te barAbara jaNAto nathI, zilpazAstramA bIjA pAribhASika zabdonI jema 'kalA' paga pAribhASika zabda che ane teno artha be AMgala evo thAya che, jemake " syAdekamaMgulaM mAtrA, kalA proktA'guladvayam" ityAdi / Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe zivadvAraM bhavejjyeSThaM, kanIyazca jinaalye| madhyasthaM sarvadevAnAM, sarvakalyANakArakam // 287 // uttamaM tUdayArdhana, pAdonaM madhyamAnakam / kanIyastatra hInaM ca, vistRtaM dvArameva ca // 288 // bhA0TI0-1 hAthanA prAsAde dvAra AMgala 16, A 16 AMgalanI vRddhi 4 hAthanA prAsAda sudhI karavI; 5 thI 10 hAtha sudhI 4 AMgalanI vRddhi karavI, 11 thI 20 ane 21 thI 30 hAtha sudhInA baMne dazakanA prAsAdonA dvAranA udayamA pratihasta 2-2 AMgalano vadhAro karavo, 31 thI 50 hAtha sudhInA prAsAdonA dvArodayamA pratihaste 1-1 AMgalanI vRddhi karavI, he muni ! kSIrArNavamAM A prakAranA dvArone 'nAgaradvAra' kartuM che. ____ A dvAramAnane dazAMzahIna kaniSThamAna karavAthI svarganA manohara caityornu dvAramAna thApa che, ane dazAMzayukta jyeSThamAna karavAthI parvatAzrita prAsAdonuM dvAramAna thAya che, he munIzvara ! prAsAda mAne Avela madhyamamAna sthAnAntaranAM sarva prAsAdonuM dvAramAna karavU yogya che. zivaprAptAdanuM dvAra jyeSTha, jina prAsAdanuM dvAra kaniSTha ane bIjA sandevonA devAlayana dvAra madhyama mAnanuM karavU sarva prakAre kalyANakArI che, vistAramA dvAra potAnA udayathI ardhamAnanu hoya to uttama gaNAya, uttamane caturthAMza hIna karavAthI vistAra- madhyamAna thAya che ane tethI paNa hIna karatAM kaniSTha bane che. bhUmijaprAsAdadvAramAna-aparAjitapRcchAyAm-.. ekahaste tu prAsAde, dvAraM sUryAMgulodayam / haste haste sUryavRddhiAvat syAtpaJcahastakam // 289 // tri turyAMzAcca saptAntaM, navAntaM ca tdrdhtH| tavaM zatArdhAntaM ca, vardhayed vyaMgulaiH punH||290|| Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] ucchyArdhana vistAraM, zubhaM syAttu kalAdhikam / bhUmije dvAramAnaM ca, prayuktaM vAstuvedibhiH // 291 // bhATI0-eka hAthanA bhUmija prAsAdane 12 AMgala uMcuM dvAra hoya, pAMca hAtha sudhInA prAsAdone eja pramANe pratihaste 12-12 AMgalanI udayamA vRddhi karavI, e pachI 7 hAtha sudho pratihaste 9-9 AMgalanI, 9 hAtha sudhI 6-6 AMgalanI ane 9 pachI 50 hAtha sudhInA prAsAdonA dvArodayamA pratihaste 2-2 AMgalanI vRddhi karavI. dvAranI uMcAInA ardhabhAge teno vistAra karavo zubha cha, vistAsmAM 1 kalA adhika hoya to paNa zreSTha cha; bhUmija prAsAdanu dvAramAna vAstuvedi vidvAnoe upara pramANe jaNAvyuM che. drAviDadvAramAna-aparAjita pRcchAyAmekahaste tu prAsAde, dvAraM vidyAddazAMgulam / dazAMgulaM pratikaraM, yAvat SaDhastakaM bhavet // 202 // ata urdhva dikkarAntaM, vRddhiH paJcAMgulA bhavet / dvayaMgulA ca tato vRddhiH, paJcAzaDastakAvadhi / / 293 // pRthutvaM ca tadardhena, zubhaM syAttu kalAdhikam / drAviDe dvAravistAraH, prayukto vAstuvedibhiH // 204 // bhA0TI0-eka hAthanA drAviDa prAsAdak dvAra 10 AMgalanA udayavAlaM karavu ane 6 hAtha sudhInA prAsAdonA dvAronuM mAna e ja rIte pratihaste 10-10 AMgalanI vRddhie karavU, e pachI 10 hAtha sudhI pratihAthe 5 AMgalanI ane 11 thI 50 hAtha sudhI pratihAthe 2 AMgalanI vRddhi karavI. dvArano vistAra enA udayathI ardha pramANamA rAkhavo, 1 kalA-adhika vistAra hoya to zubha cha, vAstuzAstranA vidvAnoe drAviDadvAra vistAra upara pramANe kahyo che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dvAramAnono upayogavimAne bhUmija mAna, varATeSu tathaiva ca / mizrake latine caiva, mAnaM zastaM ca nAgaram // 295 // dazahastAtparaM caiva, sAndhAre kAmadaM tathA / vimAne nAgaracchanda, kuryAdvimAna-puSyake // 296 // nAgaraM zobhanaM dvAraM, tathA siNhaavlokne| valabhyAM bhUmijaM mAnaM, drAviDaM phAMsanAkRtau // 29 // dhAtuje ratnaje caiva, dAruje ca rthaarhe| yazchandazcaiva prAsAdo, dvAraM tanmAnakaM bhavet // 298 // bhAlTI0-vimAna temaja varATa jAtinA prAsAdonAM dvAro bhUmija mAnanAM karavAM, mizraka tathA latina jAtinA prAsAdornu dvAramAna nAgara jAtinA mAnana karavU sAruM che, tathA daza hAthathI adhika mAnanA sAndhAra-prAsAdo, nAgarachandanA vimAno, vimAnapuSyako, tathA siMhAvalokano; A badhA prAsAdonAM dvAro nAgara mAnanAM karavAM e zobhAspada che. balabhI prAsAdak dvAra bhUmija mAnanuM karavu, phAMsa AkAranA zikharovAlA napuMsaka prAsAdo, dhAtunA prAsAdo, ratnanA prAsAdo, kASThanA prAsAdo ane rathAruha prAsAdo; A badhAne drAviDamAnane dvAra karavU joiye. je prAsAda je chanda upara banela hoya teja jAti mAnanuM dvAra te prAsAdane karavu yogya gaNAya che. dvAra zAkhAokoi paNa ghara ke prAsAdanA dvArane amuka saMkhyAmAM zAkhA hovI joiye evo zAstramA niyama cha, 1 thI 9 zAkhAo vAlAM dvAro hoya Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 prAsAda-lakSaNam] che, brAhmaNa, vaizya ane zUdranAM gRhadvAro eka zAkhI hoya to zubha, homazAlA ane agnithI cAlatAM loha AdinAM kArakhAnAnAM dvAro dvizAkha, maMDalezvara (eka dezanA rAjA) ne trizAkha, kArujAtinA lokonAM gharone catuHzAkha, cakravartInA prAsAdane paMca zAkha, dhobI Adine SaTzAkha, sarvadevonA prAsAdone saptazAkha, pakSigRhone aSTa. zAkha ane mahAdevanA prAsAdane navazAkha dvAra kara. eka zAkha tathA navazAkhanA dvAramA dhvajAya Apavo, dvizAkhamAM dhUmrAya, trizAkhamAM siMhAya, catuHzAkhamAM zvAnAya, paMcazAkhamAM vRSabhAya, SaTzAkhamAM kharAya, saptazAkhamAM gajAya ane aSTazAkhanA dvAramA dhvAMkSAya devo. e viSayamA aparAjitapRcchAnuM nirUpaNadevezAnAM navazAkha, saptazAkhaM divaukasAm / sArvabhaume paJcazAkha, vizAgvaM maMDalezvare // 299 // ekazAkha tu kartavyaM, zUdra-vaizyadvijanmanAm / navAnta ekazAkhAdA-vAyadoSaM vizodhayet // 300 // yathAzAstra tathA mAnaM, tathA yuktirvidhIyate / tathA dvArANi sarvANi, kartavyAnyeva shilpibhiH||301|| aMgulaM sArdhamadha vA, kuryADInaM tathAdhikam / AyadoSavizuddhayartha, hAsa-vRddhI na dUSite // 302 // prAsAdajAtirUpaizca, tadvidhAM dvAra sUtraNAm / talacchandAnusAreNa, dvArazAkhAM vibhAjayet // 303 / / trayAMgAdi vibhedena, nvaaNgsyaanusaartH| zAkhAtrayaM trayAMgeSu, paJcAMgeSu ca paJcakam // 304 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 [ kalyANa-kAlekA-prathamakhaNDe saptazAkhAzca saptAMge, navazAkhA navAMgake / hInazAkhaM na kartavyaM, adhikaM naiva dUSayet // 30 // bhA0TI0-zivanA prAsAdanuM dvAra navazAkha, bIjA devornu prAsAdadvAra saptazAkha, cakravartInA prAsAdanuM dvAra pAMcazAkha, maMDalika rAjAnA prAsAdanuM dvAra trizAkha ane zUdra, vaizya tathA brAhmaNanA gharonAM dvAra eka zAkhanAM karavAM. eka zAkhathI nava zAkha sudhInA pratyeka dvAramA Aya zuddhi karavI, je zAstramA che teja yuktipUrvaka zAkhA mAna karavu ane zilpioe sarva dvAro paNa teja rIte zAstrAnusAre karavAM. __ Ayane mATe eka, doDha athavA aDadho AMgala mAnathI ocho athavA vadhato karavo paDe to karavo paNa zuddha Aya upajAvavo, kemake Aya doSanI zuddhi mATe ATalI hAni-vRddhi karavI dUSita nathI. prAsAdanI jAti ane rUpone anurUpa dvAra racanA paNa tevI karavI ane zAkhAnA nicalA bhAgamAM prAsAdanA talacchaMdane anurUpa aMga vibhAgo pADavA. traNa aMga, pAMca aMga, sAta aMga ane nava aMga; A paikInA jeTalA aMgono prAsAda hoya teTalI ja dvAra zAkhAo tenA dvAre karavI, arthAt traNa aMganA prAsAde traNa, pAMca aMganAne pAMca, sAta aMgavAlAne sAta ane nava aMganA prAsAdane nava zAkha dvAra karaQ. prAsAdanA aMgathI ochI zAkhArnu dvAra na karavU, adhika zAkhArnu kare to doSa nathI. aparAjitapRcchAmAM zAkhAonI vartanA trizAkhAnI vartanAcaturbhAgAM'kitaM kRtvA, trizAkha vrtyetttH| madhye dvibhAgikaM kuryAt, staMbhaM puruSasaMjJakam // 306 // Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] patrazAkhA ca kartavyA, khalvazAkhA tathaiva ca / strIsaMjJA ca bhavecchAkhA, pArzvayoH pRthubhAgikA // 307 // nirgamazcaikabhAgena, rUpastaMbhe prazasyate / peTake vistaraH kAryaH, pravezacaturthAMzakaH // 308 // koNikA staMbhamadhye tu, bhUSaNArthAya pArzvataH / zAkhotsedhacaturthAMze. dvArapAlau nivezayet // 309 // kAlindI vAmazAkhAyAM, dakSiNe caiva jaahnvii| gaMgAkatanayAyugma-mubhayomadakSiNe // 310 // gandharvA nirgame kAryA, ekabhAgA vicakSaNaiH / nandI ca vAmazAkhAyAM, mahAkAlazca dakSiNe // 311 // iti trizAkha saMproktaM, paJcazAkhamatha zRNu / bhANTI-dvAra zAkhAnA vistAramA 4 bhAgopADIne trizAkha dvAranI racanA karavI, bhadhyamAM 2 bhAgano puruSasaMjJAvAlo rUpastaMbha karavo, staMbhanI baMne bAjumAM 1-1 bhAganA vistAra vAlI strIsaMjJA vAlI patrazAkhA tathA khalvazAkhA, A be zAkhAo karavI, rUpastaMbhano nirgama 1 bhAgano rAkhayo prazaMsanIya gaNAya che, rUpastaMbhanA peTAno vistAra pravezanA cothA bhAga jeTalo karavo, rUpastaMbhamAM bane tarapha zobhA mATe koNio kADhavI. ___dvAra zAkhanI uMcAinA cothA bhAgamAM nIce be pratihAro karavA, DAbI zAkhAmAM jamanA ane jamaNI zAkhArmA gaMgAnI mUrtio banAvI, jyAM gaMgA che tyAM gaMgAnuM yugma ane jamanAnA sthAne jamanArnu yugma pratihAranI DAbI ane jamaNI bAjumA karavaM. nirgama bhAgamA buddhimAna zilpioe 1 bhAganA gandharSoM banAvavA, DAbI zAkhAmAM nandI ane jamaNImAM mahAkAlane AlekhavA, A pramANe trizAkhadvAranI vartanA kahI have pazcazAkhane sAMbhala ! Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe paMcazAkhanI vartanAzAkhAvistAramAnaM ca, SaDbhirbhAgairvibhAjayet / ekabhAgA bhavecchAkhA, rUpastaMbho dvi bhAgikaH // 312 // nirgamazcaikabhAgena, rUpastaMbhe prazasyate / koNikA staMbhamadhye ca, ubhayo,madakSiNe // 313 // gandharvA nirgame kAryA, ekabhAgA vicakSaNaiH / tatsUtre khalvazAkhA ca, siMhazAkhA ca bhAgikA // 314 // sapAdaH sArdhabhAgo vA, rUpastaMbhaH prazasyate / utsedhasyASTamAMzena, zastaM zAkhodayaM matam // 315 / / patrazAkhA ca gandharvA, rUpastaMbhastRtIyakaH / caturthI khalvazAkhA ca, siMhazAkhA tataH param // 316 // paJcazAkhamitikhyAtaM, saMkSepAtkathitaM myaa| bhA0TI0-zAkhA vistAra mAnanA 6 bhAgo kalpI 1-1 bhAganI zAkhAo ane 2 bhAgano bacce rUpastaMbha karavo, rUpastaMbha nirgamamAM 1 bhAgano karavo prazasta che, rUpastaMbhamAM DAbI jamaNI koNio karavI ane tenA nirgamamAM catura zilpioe eka bhAganI gandharvazAkhA karavI, tenA samasUtre staMbhanI vIjI tarapha khalva zAkhA ane siMha zAkhA 1-1 bhAganI karavI, rUpastaMbhanA 2 bhAgomAMthI 1 // athavA 1 // bhAgano rUpastaMbha vistAramA rAkhavo yogya gaNAya, dvAra zAkhAnI uMcAinA 8 bhAgo karI tenA eka aSTamAMza jeTalo zArakhAno vistAra rAkhavo zreSTha che. 1 patrazAkhA, 2 gandharva zAkhA, 3 rUpastaMbha, 4 khalba zAkhA, ane 5 mI siMha zAkhA; e pramANe paMca zAkhadvAranI zAkhAo hoya che, jethI e dvAra 'paMcazAkha' e nAmathI prasiddha che, jenuM meM saMkSepamAM nirUpaNa karyu. he aparAjita ! have saptazAkhadvArane kahuM te sAMbhala / Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] saptazAkhadvAranI vartanA zAkhAvistAramAnaM tu, vasubhAgavibhAjitam / bhAga-bhAgAzca zAkhAH syuH, madhye staMbho dvibhaagikH||317|| koNikA bhAgapAdena, vistAre nirgame tathA / nirgamaH sArdhabhAgena, rUpastaMbhe prazasyate // 318 // gandharvA siMhazAkhA ca nirgame bhAga eva ca / nirgamazca tadardhena, zeSazAkhAsu zasyate // 319 // patrazAkhA ca gandharvA, rUpazAkhA tRtIyakA / staMbhazAkhA bhavenmadhye, rUpazAkhA tu paJcamI // 320 // SaSThI syAt svalvazAkhA ca, siMhazAkhA ca saptamI / prAsAdakarNasahitA, siMhazAkhA'grasUtrataH || 321|| bhA0TI0 - zAkhAvistAranA ATha bhAga pADI bAjumAM eka eka bhAganI 6 zAkhAo karavI aMne madhyabhAM 2 bhAgavistArano 1 rUpastaMbha canAvavo, rUpastaMbhamAM bane tarapha vistAra ane nirgamamAM pA. pA. bhAganI koNio karavI. rUpastaMbhano nirgama doDha bhAgano karavo prazaMsanIya che. gandharvA ane siMhazAkhAno nirgama 1-1 bhAgo karavo ane bAkInI zAkhAo nirgame ardhA ardhA bhAganI karavI sArI che, 9 patrazAkhA, 2 gandharvazAkhA, 3 rUpazAkhA, 4 madhyamAM rUpastaMbhazAkhA, rUpazAkhA, 6 khalvazAkhA ane 7 siMhazAkhA saptazAkha dvAranI A 7 zAkhAo che; AmAM siMhazAkhA ane prAsAdano mUla karNa, Avene samasUtramAM levAM, navazAkhadvAranuM nirUpaNa paNa zilpazAstramAM kareluM che chatAM Aje teno vizeSa upayoga na starrt ahoM Apa Avazyaka jaNAtuM nathI. dvArazAkhAnA vistAranuM mAnadvArocchrayapramANena, zAkhAM vistArayetsudhIH / 19 145 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe SaDaMzena trizAkhAM tu, paJcazAkhAM tu paJcamiH // 322 / / saptazAkhAM yugAMzena, navazAkhAM tribhistathA / idaM mAnaM ca jJAtavya, zAkhAnAM vistare zubham // 323 // bhA0TI0-dvAranI uMcAine anusAre buddhimAne zAkhAno vistAra karavo, vizAkhAnI zAkhAno vistAra dvAranI uMcAInA chaTThA bhAga jeTalo rAkhavo, paMcazAkhanI zAkhAno vistAra dvArodayanA paMcamAMze rAkhavo, saptazAkhadvAranI zAkhAno vistAra dvArodayanA caturthI rAkhavo ane navazAkhanI zAkhAno vistAra uMcAinA zrIjA bhAga jeTalo karavo, A pramANe zAkhAono vistAra zubha jANavo. uttaraMgadvAranA uttaraMganA madhyagAge te devanI mUrti karavI ke je devanI mUrti temAM pratiSThita karavI hoya, temaja te devanA parivAranAM rUpako uttaraMgamAM paNa karavAM ke je zAkhAomAM karyAM hoya, sAmAnya devamaMdiranA uttaraMgamAM kalaza, svastika, Adi maMgala cihno karavAno rivAja paNa che, chatAM vaidika devonA devAlayonA dvAronA uttaraMgomAM gaNapati karavAno rivAja vizeSa che. jinendrAyatananA 8 pratIhAroindrazcandrajayazcaiva, mahendro vijayastathA / dharaNendraH padmakazca, sunAbhaH suradundubhiH // 324 // ityaSTau pratihArAzca, vItarAge'tizAntidAH / anukrameNa saMsthApyAH prAcyAdiSu pradakSiNAH // 325 // bhA0TI0-jaina prAsAdomA pUrvamukha prAsAdanA dvArapAlo, 1 indra, 2 indrajaya karavA, dakSiNamukha prAsAdanA dvArapAlo 1 mahendra, 2 vijaya nAmanA karavA, pazcimamukha prAsAdonA dvArapAlo 1 dharaNendra, 2 padmaka karavA ane uttaramukha prAsAdanA dvArapAlo 1 sunAbha, 2 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 147 suradundubhi nAmanA karavA. dvAramA praveza karatAM 1 lo jamaNA hAthe ane 2 naMbarano pratihAra DAbA hAthe Ave evI rIte pradakSiNA krame banAvavA. Ayudho A vItarAganA pratihAro atizaya zAMti ApanArA che, mATe pUrvAdi dizAomAM emane anukrame pradakSiNA kramathI sthApavA, indranA jamaNA hAthomAM phala ane vajra, DAvA hAthomAM aMkuza ane daNDa; A 4 Ayudho ApavAM, ane eja jamaNA hAthanAM DAbAmAM ane DAbA hAthanAM jamaNA hAthomAM ApavAthI indrajayanuM rUpa banaze. eja rIte mahendranA jamaNA be hAthomAM be vajro tathA DAvA ve hAthomAM phala ane daNDa Apako, ane vijayanA hAthomAM mahendrathI apasavya kramathI eja ApayAM. dharaNendranA jamaNA hAthomAM vajra tathA abhaya ane DAvA hAthomAM sarpa ane daNDa Apako, tathA eja Ayudho padmakanA hAthomAM apasavya kramathI ApavAM. sunAbhanA jamaNA hAthomAM phala ane vAMsalI tathA DAvA hAthomAM vAMsalI ane daNDa Apavo; eja Ayudho sura duMdubhinA hAthomAM apasavya kramathI ApavAM. (1) pratimAonAM padasthAno prAsAdanA chandAnusAre corasa, laMbacorasAdi garbhagRha banAvIne tenA madhyabhAgathI prAraMbha karI 28 maMDalo banAvavA, ityAdi AkAre garbhagRhanI cyAre bhIMto taraka ekathI Age vIjuM Ama chelluM 28 maMDala bhIMtone aDakatuM Avaze, A 28 maMDalo paikInA sarvanA vacalA 1 lA maMDalamAM ziva, 2 jA maMDalamAM hemagarbha, 3 jAmAM nakulIza 4thAmA sAvitrI, 5mAmAM rudra, 6ThAmAM kArtikeya, 7mAmAM pitAmaha, mAmAM vasudeva, 9mAmAM janArdana, 10mAmAM vizvedeva, 11 me agni, 12 me sUrya, 13 me durgA, 14 me gaNeza, 15 me graho, 16 me mAtRkAo, 17 me gaNo, 18 me bhairava, 19 me kSetrapAla, M Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 20 me yakSarAja, 21 me hanumAna, 22 me bhRgu, 23 me ghora, 24 me daitya, 25 me rAkSasa, 26 me pizAca ane 27 me pade bhUtone sthApana karavA. 28 muM pada zUnya che, tyAM koI sthApita thatuM nathI. maMDalomAM devonA sthAnono atidezaviSNunA sthAne umAdevIne, brahmAnA sthAne sarasvatine, madhyamaMDalamAM sAvitrIne, ane sarvamaMDalomAM lakSmIne sthApita karI zakAya che. vItarAga (jina) ne vighnarAjanA 14 mA maMDalamA sthApavA, ema jinazAsanamAM kahela che. mAtRmaMDalanA sthAne sarvadevIo, beThI ane ubhI viSNunI mUrtio, jalazAyI viSNu ane vArAha; e sarvane viSNunA maMDalamA sthApavA. viSNunAM sarva rUpone 9mA maMDalamA sthApavAM, kalkI ane gamane vArAhanA padamAM sthApavA, ardha nArIzvarane rUdranA sthAne, harihara umAnI mUrtine viSNunA padamAM sthApavI. mizramUrtine (tri puruSa-harihara-brahmAnI mUrtine ) 7mA brahmAnA sthAnamAM, caMdrasUrya-pitAmahanI mizramUrtine bhAskarapadamAM, vedone brahmAnA padamAM ane RSione bhAskarapadamAM sthApana karavA, A uparAMta pranthomAM je devo kahelA che te jenA sAnidhyamAM hoya tenA parikara rUpe sarvakAle tenA ja padamAM sthApita karavA. spaSTIkaraNamaMDalonu tAtparya prAsAdanA garbhagRhamA devapratimAne sthApana karavA yogya sthAnano nirdeza karavAnuM che, je devAlayanA garbhagRhano jevo AkAra hoya teja AkAranAM madhyathI kalpI ekane pharatuM bIjeM, bIjAne gheratuM trIju, trIjAne comera vIMTatuM cothuH Ama 28 maMDalo kalpavAM ane madhyamaMDalathI dvAra sAmenI bhoMta tarapha bIjA jIjA cothA yAvat 28mA maMDala sudhI nizAno karavAM, pachI sthApanIya devarnu maMDala jyAM AvatuM hoya tyAM tenA garne lITI khecI te lITI Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] devapratimAnA paganA gulphanA garne rAkhIne te pratimAne besADavAnuM pITha athavA padmAsana banAva, pachIta taraphano gabhArAno bhAga pITha nIce levo, DAvI-jamaNI taraphano bhAga paNa padanA garbhasUtramA Avato hoya eTalo pIThamA melavavo, dvAra tarapha gulpha Ageno paga bahAra nIkale eTalo bhadrano dAso bahAra kADhavo, urdhva pratimAo temaja Asanastha pratimAonA Asano A rIte te te devanA maMDala madhyathI uThAyavAM, Asanano nikAlo garbhamadhyathI dvAra taraphanA maMDalArdhamAM kADhavo. e viSayamAM, (1) aparAjitapRcchAnuM vidhAna nIce pramANe cheprAsAdAnAM samastAnA, vibhaktirgarbhabhittitaH / garbhamadhye sarvatazca, devatA kramataH sthitAH // 326 // caturasre Ayate ca, vRtte vRhAyate tathA / aSTAne ca tathA prokto, garbhapAsAdarUpataH // 327 / / brahmasthAnAdikaM garbha, bhitiparyantamekhalam / maNDalaM bhavanAkAraM, vibhaktikabhachandataH // 328 // aSTAviMzatisaMkhyAkaM, madhyagarbhAnurUpataH / kramAdekaikadevAnAM, nivAso maMDale sthitaH // 329 // prathamaM maMDalaM caiva, yad bhaved grbhmdhytH|| zivasya paramaM sthAnaM, tanmeruriva mdhytH||330|| yavairyavArdhestu kizcit , kuyAdIzAnamAzritam / samaste ca maNDalAghe, tatasUtreSu devatAH // 331 // pAdapadmAgrasaMsthAne, svakIyapadamadhyataH / padasya garbhasaMsthAne, pArzvagarbhAdyAdikam // 332 // karNapippalikA sUtraM, bhujagarbha tu saMsthitam / pAdagulphagarbhasUtre, padasUtreSu devatAH // 333 // Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe A zlokono bhAvArtha spaSTIkaraNamAM AvI gayo che. (2) samarAMgaNasUtradhAranAM devatApadasthAnobhakte prAsAdagarbhA, dazadhA pRSTabhAgataH / pizAca rakSo- danujAH, sthApyA gandharva-guhyakAH ||334| Aditya- caNDi (dri)kA viSNu-brahmezAnAH padakramAt / bhA0TI0 -- pachIta taraphanA ardhagarbhagRhane daze bhAMgI kramazaH bhIta taraphanA 1lAmAM pizAco, 2jAmAM rAkSaso, 3jAmAM daityo, 4thAmA gandharvI, 5 mAmAM yakSo, chaTThAmAM sUrya, umAmAM candrikA ( caNDikA) devI, 8mAmAM viSNu, 9mAmAM brahmA ane 10 mA bhAgamAM zivanI sthApanA karavI. (3) samarAMgaNa sUtradhAranA devatApadasthAno ( bIjA prakAre ) - garbhe SaDbhAgabhakte vA tyaktvaikaM pRSTo'zakam / sthApanaM sarvadevAnAM paJcame'ze prazasyate ||335|| , bhA0TI0 - athavA garbhagRhanA 6 bhAga karI pachIta taraphano chaTTo bhAga choDIne pAMcamA bhAgamAM sarva devonI sthApanA karavI prazaMsanIya che. (4) prAsAdamaMDananAM devatApadasthAnopaTTAdho yakSa-bhUtAdyAH, paTTA gre sarvadevatAH / tadagre vaiSNavaM brAhmaM madhye liMgaM zivasya ca // 336 // 9 bhA0TI0 - yakSa, bhUta, Adine pATa nIce ane sarva jAtinI devIone pATanI Age besADavI; devIonI Age viSNunuM ane viSNu Age brahmAnuM Asana sthApaM ane zivaliGgane garbhagRhanA madhyabhAge sthApaj. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] (5) Aja kAla pracalita devatA padasthAnoprAsAdagarbhasya dale vidheye, dvArAgrakhaNDaM parivarja niyam / anye dale paJcavibhAgabhakte, tasminvidheyAni nijAsanAni // 337 // yakSAdayazca prathame vibhAge, dvitIyabhAge'khiladevatAzca / brahmA ca viSNuzca jinastRtIye, caturthabhAgAdadhike harazca // // 338 // bhA0TI0 - garbhagRhanA 2 bhAga karI dvAra taraphano 1 bhAga choDI devo, bIjA bhAganA 5 bhAgo karI tema devatAonAM Asano nizcita karavAM. ( bhIMta taraphathI gaNatAM ) pahelA bhAgamAM yakSa Adi puruSadevonuM, 2jA bhAgamAM sarva devIonaM, 3jA bhAgamAM brahmA viSNu tathA jinanuM, ane 4thA bhAganI bahAra zivanuM Asana sthApana kara. dRSTisthAna 151 jema judA judA devAnAM padasthAno garbhagRhamAM judAM judAM hoya che teja prakAre dvAramAM devAnAM dRSTisthAno paNa judAM judAM hoya che, uMbarAthI uttaraMga sudhInI dvAranI uMcAI mApIne tenA 64 bhAgo karavA, A 64 bhAgo paikInA nIcethI 113579 |11|13|15|17|19|21|23| / 25 / 27|29|31|33|35|37|39|41 |43|45|17|49151153 155/57/59/61 / 63 : A 32 viSamabhAgo dRSTipado che, jyAre 2 thI 64 paryantanA tamAma samabhAgo zUnya sthAno che, A samapadomAM koi paNa devanI dRSTi rakhAtI nathI, viSama pado paikInA 1|3| 5 / 7 / 9 / 11 / 13 / 15 / 17; A natra padomAM ziva tattvono dRSTinyAsa thAya che, e pachI 19 / 21 / 23 : A padomAM vyaktAvyaktAdi padonI sthApanA karavI, e pachI 25mAM sadhaiM, 27 mAM zeSazAyI viSNu, 29mAM garuDa, 31mAM mAtRkAo, 33mAM yakSa, 35mAM bhRMgazukara Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe ( vArAha ), 37mAM umA-mahezvara, 39mAM budha, 41mAM brahmayugma ( brahmA ane sAvitrI ! ) 43 mAM durvAsA - agastya - ane nAradaRSi, 45 mAM lakSmInArAyaNa, 47mAM vidhAtA, 49mAM gaNeza tathA sarasvatI, 51 lakSmI, 53 mAM harasiddhi, 55 mAM brahmA viSNu sUrya tathA vItarAga (jina ), 57mAM rudra, 59mAM caNDikA, 61mAM bhairava ane 63 mA sthAnamAM vetAlanI mUrtinI dRSTi rAkhavI, e pachInA 64mA padamA koinI dRSTi na rAkhavI, tene dRSTizUnya rahevA devu. e viSayamA aparAjita nuM vidhAna - " dvArocchrayasya madhyaM tu vasubhAgavibhAjitam / zubhAzubha dRSTisthAnaM, hitA'hitaphalapradam // 339 // padamekaikakaM bhUyo hyaSThadhA pravibhAjitam / catuHSaSTayaMzocchritaM sthA- dudumbaradazAntakam ||340|| viSamAMzeSu sarveSu, devatAdRSTiyojanam / dRSTisthAnAni dvAtriMzad, dvAtriMzacca vilomataH // 341 // viSamasthA zubhA caivaM, vilome cA'zubhodgamaH / dRSTidoSavipAkena, sthAnanAzo dhanakSayaH || 342 || nagare ca pure grAme, rASTre tIrthe tapovane / dRSTivAtahataM yacca na punastat prarohati // 343 // pAde'cayAH kaTiM yAvat, kAryA vAhanadRk tathA / bhA0TI0 - dvAra madhyanI uMcAInA 8 bhAga karavAthI zubha azubha dRSTisthAno ke je hitakara ane ahitakara che te jaNAya, eka eka aSTamAMzanA pharI 8-8 bhAgo karI uMbarAthI uttaraMga paryanta dvAranI uMcAinA 64 bhAga karo, AmAM je viSama bhAgo che te badhAmAM devatAonI dRSTi rahetI hovAthI te 32 dRSTisthAno kahevAya Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 153 ke ane 32 samabhAgo viparIta sthAno che, badhAM viSama sthAno zubha ane viparIta sthAno azubha hoya che, dRSTidoSanA vipAkathI sthAnabhraSTatA ane dhanahAni thAya che| nagaramAM, puramAM grAmamAM, dezamAM, tIrthamAM ke tapovanamAM dRSTidoSarUpa pracaNDa vAyuthI je ukhaDI jAya che te pharIne ugatuM nathI, mATe dRSTi zubha sthAnamAM rAkhatrI. vAhanadRSTi valI devanA vAhananI dRSTi pratimAnA pagathI kaTibhAga sudhI uMcI rAkhavI, ethI UMcI na rAkhavI. Thakkura pherunuM dRSTividhAna dRSTisthAnanA saMbandhamA vAstusArakartA Thakkura pheruno mata upayukta mAnyatAthI judo paDe che, pheru dvArodayanA 10 bhAga karIne dRSTasthAna nizcita kare che. je nIcenI gAthAothI jaNAze. dasa bhAga kayaduvAraM, uddevara - uttaraMgamajjheNaM / paDhamaMsi sivadiTThI, bIe sivasanti jANeha ||344 || sayaNAsaNasura taie, lacchInArAyaNaM utthe ya / vArAhaM paMcamae, chase levacittassa || 345 // sAsaNasura sattamae, sattamasattaMsi vIyarAgassa / caMDiya bhairava aDame, navamiMdA camarachattadharA // 346 // dasame bhAe sunnaM, ahavA gaMdhavvarakkhasA ceva / hiDAu kami vijaha, sayalasurANaM ca diTThI' a ||347 || bhA0TI0 - uMbarA - uttaraMga baccenA dvArodayanA 10 bhAga karIne sarva devAnAM dRSTisthAno nizcita karavAM, nIcethI anukrame 1 lA bhAge zivanI dRSTi, 2jAmAM zivazaktinI, 3jAma zeSazAyI devanI, 20 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 4thAmAM lakSmI nArAyaNanI, 5mAmAM vArAhanI, 6TThAmA lepacitranI, 7mAmAM zAsanadevonI, 7mAnA 7mA bhAgamAM vItarAga devanI, 8mAmAM caMDikA tathA bhairavanI, 9mAmAM camaradhara-chatradhara devonI dRSTi sthApakI ane dazamA bhAgane dRSTi rahita rAkhavo athavA 10mA bhAgamAM gaMdhoM ane rAkSasonI dRSTi sthApana karavI. Thakkura pherunI dRSTisthAna saMbandhI A mAnyatAne koi prAcIna granthano AdhAra che ke kema ? e vicAraNIya vastu cha, A viSayamAM aparAjitanI mAnyatA pherunA dhyAnamAM na hoya ema paNa kahI zakAya tema nathI, kAraNa ke pheru pote ja Agala cAlIne 8 bhAganI carcA kare che, te lakhe cha ke bhAgaTTha bhaNaMtege, sattama-sattaMsi vIyarAgassa / gihadevAli puNevaM, kIrai jaha hoi vuDhikaraM // 348 // bhA To0-koi dvAranA 8 bhAga karIne sAtamAnA sAtamA bhAgamAM vItarAganI dRSTi sthApavAnuM kahe che, paNa Ama ghara dahegasaramA karavu joiye ke jethI vRddhikAraka thAya. AcArya vasunandinI dRSTisthAna viSayaka mAnyatA digambarAcArya vasunandInI dRSTisthAna viSayaka mAnyatA uparyukta baMne matothI judI paDe che, teo dvAranA 9 bhAga karI sAtamAnA 7mA bhAgamAM dRSTisthAna mAne cha; juovibhajya navadhAdvAraM, tatSaDbhAgAnadhastyajet / urdhva dvau saptamaM tadvad, vibhajya sthApayed dRzam // 349 // bhA0TI0-dvAranA 9 bhAga karI 6 nIce ane 2 Upara choDavA pachI 7mAnA eja rIte 9 bhAga karIne (sAtamA bhAgamAM) dRSTine sthApana karavI. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam] 155 Thakkura pheruno daza bhAgano ane vasunandino nava bhAgano dRSTisthAna viSayaka siddhAnta kayA prAmANika zilpagranthanA AdhAre nirNIta thayo haze ? e kahevaM muzkela che, baMne vidvAnonA siddhAnta koi AdhAra to rAkhatA haze ja, emAM zaMkA nathI, chatAM vartamAna kAlIna sarvamAnya 8 bhAganA siddhAntanA mukAbalAmAM e be aprasiddha siddhAntone anusaravAnI ame salAha ApI zakatA nathI. praNAla mUkavAnI dizAarcAnAM tu mukhaM pUrva, praNAlaM vAmataH zubham / uttarAyAM na vijJeyA, hya rUpeNa devatA // 350 / / jainayuktasamastAzca, yAmyottara kramaiH sthitAH / vAma-dakSiNa-yogena, kartavyaM sarvakAmadam // 351 // vAme vAmaM prakartavyaM, dakSiNe dakSiNaM zubham / maNDapAdipratimAnAM, tathA yuktyA vidhIyate // 352 // maNDape ye sthitA devA-steSAM vAme ca dakSiNe / praNAlaM kArayeddhImAna , jagatyAM vai caturdizam ||353 // __ bhATI0-je pratimAo pUrvasaMmukha beThI hoya tyAM temanA DAvA hAthanI tarapha siMhAsanamA praNAla mUkavI zubha che, uttaramukhI koi devInI mUrti to jANavI ja nahi, bAkI jaina pratimA temaja bIjI sarva pratimAo je dakSiNa-uttara dizAnA krame besADelI hoya temanA DAbA tathA jamaNA hAthanI tarapha praNAla rAkhavI, dakSiNa saMmukha hoya tenA DAvA hAthe, uttarAbhimukha hoya tenA jamaNA hAthe praNAla mUkavI, paNa viparIta na mUkavI. upalakSaNathI jema pUrvamukhane DAbA hAthe mUkavI zubha che tema pazcimAbhimukhane jamaNA hAthe mUkavI zubha che. maMDapAdikamAM pratimAo beThelI hoya to tyAM nIcenI yuktie praNAla mUkavI, maMDapamAM beThela devonA Asane paNa DAvA Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe jamaNA hAthanA krame praNAla mUkavI ane jagatImAM cyAre dizAomAM praNAlo mUkavI, pUrva-dakSiNAmukha beThela pratimAone tyAM DAvA hAthanI tarapha ane pazcima-uttaramukha devone tyAM jamaNA hAthe praNAla mUkavI zubha gaNAya che, prAsAdone aMge paNa eja niyama jANavo. pratimAmAna-dArodayamAne (Urdhvasthita-) dvArocchyazca navadhA, bhAgamekaM parityajet / zeSatryaMze dvibhAgArcA, vyaMzonA dvArato'thavA // 354 // bhA0TI0-dvAranA udayanA 9 bhAga karI eka bhAga choDI devo, zeSa rahela 8 bhAgAtmaka dvAranA 3 bhAga pADI 1 bhAga jeTalaM UMcuM Asana banAvaQ ane 2 bhAganI pratimA sthApavI, athavA dvAranI UMcAInA be bhAga jeTalI UMcI pratimA sthApavI. (U sthita tathA AsIna-) dvAradaiye tu dvAtriMze, tithi-zakra-kalAMzakaiH / UrdhvArcA AsanasthA ca, manuvizvArkabhAgataH // 35 // bhA0TI0-ddhAranI UMcAInA 32 bhAga pADI, te vatrIsamAMnA 16-15 vA 14 bhAga jeTalI ubhI pratimA te dvAravAlA gabhArAmAM jyeSTa, madhyama athavA jaghanyamAne rAkhavI ane beThI pratimA teja batrIjJA 14-13-12 bhAga jeTalI UMcI jyeSTha, madhyama ane kaniSTha mAne rAkhavI. garbhamAne pratimAmAnacaturasrIkRte kSetre, dazabhAgavibhAjite / bhittiDhibhAgA kartavyA, SaDbhAgaM garbhamandiram // 356 // tRtIyAMzena garbhasya, prAsAde prtimottmaa| madhyamA svadazAMzonA, paJcAMzonA kanIyasI // 357 / / Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 prAsAda-lakSaNam ] bhA0TI0-prAsAdanI corasa bhUminA daza bhAga karI be pe bhAganI bhIto karI 4 bhAga bhItomA rokavA ane 6 bhAgano gabhAro karavo, e gamArAnu je mAna hoya tenA trIjA bhAganA mAnanI pratimA besADavI te uttama gaNAya, uttama mAnamAMthI dazamAMza hIna karabAthI madhyama ane paJcamAMza hIna karavAthI kaniSTha mAnanI pratimA kahevAya che. prAsAdamAne pratimAmAna1 hAthanA prAsAde pratimA 6 AMgalanI, 2 hAthanA prAsAde pratimA 12 AMgalanI, 3 hAthanA prAsAde pratimA 18 AMgalanI ane 4 hAthanA prAsAde pratimA 1 hAthanA udayanI vesADavI, Ama "prAsAda turyabhAgasya, samAnA pratimottamA" A vacanAnusAre prAsAdanuM je mAna hoya tenA cothA bhAganI UMcI pratimA uttama mAnanI gaNAya che, pratimAnuM mAna dvArodaya, garbhavistAra ane prAsAdavistAra Adi aneka upAyo vaDe nirNIta karAya che, chatAM A chellI prAsAda vistAranA cothA bhAge pratimAmAna rAkhavAnI rIti adhika pracalita cha, pratimA viSama aMgulanI hoya teja zreSTha gaNAya che, mATe prAsAdamAne tenuM je mAna AvatuM hoya temAM 1 AMgala vadhArIne athavA ghaTADIne viSamAMgulanI pratimA besADavI, viSamAMgula mATe 6 ne badale 7, 12 ne badale 13 athavA 11 nI pratimA ja rAkhavI yogya gaNAya, kadApi taiyAra pratimA pramANopeta na malatAM ochA mAnanI male to te cAlI zake paNa uttama mAnathI 1 AMgalathI adhika uMcI to na ja cAle. zikharazRMgo ane urU zRMgo (prAsAda maNDane) chAyasyoddharve prahAraH syAt, zaMge zaMge tathaiva c| prAsAda-zRMga-zRMgeSu, adhobhAge tu chAdyakam // 358 // Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe mUlakaNe rathAdau vA, eka-dvi-trIn kramAnnyaset / nirandhAre mUlabhittau, sAndhAre bhramabhittiSu // 359 // UruzaMgANi bhadreSu, hyekAdigrahasaMkhyayA / prayodazoddharve saptAgho, luptAni coruzRMgakaiH // 360 // bhA0TI0-maMDovaro DhaMkAyA pachI chAjA upara prahArano thara devo, jyA jyA zaMgo lagADavAnAM hoya tyAM paNa sarvatra prahAra devo. prAsAdanA pratyeka zaMgane nIce chAdya lagADIne upara prahAra devo ane pachI zaMga uThAkvU, mUlakoNa, paDarA Adi upara eka, be yA traNa zaMgo krame caDhAvavAM, 3 thI adhika zRMgo caDhAvavAM nahi. niraMdhAra prAsAdanI mUla bhIMta upara ane sAMdhAra prAsAdanI bhramaNInI bhIMto upara zaMgo caDhAvavAM, zRMgo bhItamA samAvavAM paNa gabhArAmAM ke bhramaNInI aMdara paDavA na devAM. bhadro upara 1 thI mAMDIne 9 sudhInI saMkhyAmAM uruzRMgo caDhAvavAM, uruzaMgonI uMcAInA 13 bhAga kalpIne nicalA 7 bhAgo nIcenA bIjA uruzaMgavaDe dabAvavA, tenA nIcenA 7 bhAgo te pachInA trIjA uruzRMgavaDe lopavA; ema pratyeka pachInA uruzRMgavaDe pahelA uruzRMganA 7 bhAgo lopavA ane uparanA 6 bhAga ughADA rAkhavA. jema zRMgo koi paNa aMgavibhAga upara 3 thI adhika caDhatAM nathI, tema uruzaMgo paNa 9 thI adhika caDhatAM nathI. aparAjitapRcchAyAmniraMdhAreSu sarveSu, nAgare mizrake pi vaa| vimAna-nAgaracchande, kuryAda vimAna-puSyake // 36 // bhitteH pRthutve yanmAnaM, tacchaMgakrama UrdhvataH / garbhamadhye yadArekhA, mahAmarmakSayAvahA // 362 // eka-dvi-trikramA uktA, bhittimadhye yathosaram / Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 prAsAda-lakSaNam ] adhikA naiva kartavyA, pIDite ca kulakSayaH // 363 // ekAdigrahasaMkhyAnta-muraHzRMgaM kramodgatam / adhaHsthena bhavellupta-muraHzRMgaM tu pazcimam // 364 // sapta sapta hyadho luptA, UrdhvasthAMzAstrayodaza / ekavidhaM ghaMTAbAhya, skandhe skandhaM tu kArayet // 365 / / ekaikaM yuktisUtraM tu, kartavyaM sarvakAmadam / mUtrayitvA kramayogaM, mUlasUtrAnusArataH // 366 // chandabhedo na kartavyo, jAtibhedo na vA punaH / udbhavecca mahAmarma, jAtibhede kRte nanu // 367 // yadi chande chando nAsti, nAdyamAdye pratiSThitam / tatprAsAdaphalaM nAsti, mokSakAro na vidyate // 368 // bhA0TI0-sarve jAtinA niraMdhAra prAsAdo, nAgaro, mizrako, vimAnanAgara-chando ane vimAnapuSyako; A sarva prAsAdomAM bhItanA vistAranuM je mAna hoya te mAnanAM zaMgo banAvavAM, garbhamA rekhA na pADavI, kemake rekhAnuM garbhamAM paDavU mahAmarmarUpa kSayakAraka gaNAya che, bhitti upara eka be athavA traNa kramo anukrame caDhAvayAM adhika na caDhAvavAM, adhika kramo caDhAvavAthI rekhA aMdara paDavAthI garbha pIDAya che ane garbhane pIDita karavAthI kulano kSaya thAya che, bhadravibhAgamAM 1 thI 9 sudhI uraHzaMgo krame caDhAvavAM, nIcenA bIjA uraHzaMga vaDe pahelA uHzaMgane lopaq ( DhAkavu ) ema pratyeka uraHzaMganI uMcAInA 13-13 bhAga karI nIcenA 7-7 bhAgo bIjA bIjA uraHzaMgo vaDe lopavA, AmalasArAnI bahArano bhAga eka prakA. rano karavo, uMcAImAM vistAramA eka sUtre kramo caDhAvavA, skaMdhe skandha melavavo, sUtravar3e tamAma kramonI dalavibhakti karavI, kramo Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamala mUla prAsAdanA chaMda ane jAtinA ja karavA, chaMdabheda athavA jAtebheda na karavo, kemake tema thatAM 'mahAmarma' utpanna thAya che. jo chaMde chaMda na male, nIcenI racanA pramANe uparanI pratiSThita na thAya to te prAsAda zubhaphala dAyaka thato nathI ane tenAthI mokSaphalanI prApti thatI nathI. prAsAdasya puro bhAge, nirvANamuraHzRMgakam / tasyAgre zukakA proktA, uraHzaMgAdyanukramAt // 369 // eka-tri-paJca-saptAGka-siMhasthAnAni kalpayet / . tasyAdibhakti mUtraM tu, kolikAyAmasUtrataH // 370 // bhAnTI-prAsAdanA AgalA bhAge je 'nirvANa' nAmaka uraHzaMga che, tenI Age zukanAsa karavAnuM vidhAna chai. te zukanAsanI racanAnu sUtra kolinI laMbAInA sUtre karavU, eTale ke kolI jeTalI uMcAImAM hoya teTalI ja zukanAsikA laMbAImAM bahAra nikAlavI. kolInA bhedoaJcitA kuJcitA zasyA, tridhoditakramAgatA / madhyasthA-bhramA-saMbhramAkhyAH, kapilAH prikiirtitaaH||371|| prAsAde dazadhA bhakte, bhUmisImAvicakSaNaH / azcitA ca dvibhAgA syAt , tribhAgA kuJcitA tathA // 372 / / zasyA caiva caturbhAgA, tridhA coktakramAgatA / madhyasthA prAsAdapAde, bhramA sadmatribhAgataH // 373 / / ardhe tu saMbhramA kAryA, prAsAdasya pramANataH // 374 // bhA0TI0-1 aMcitA, 2 kuMcitA, 3 zasyA; A traNa kolio anukrame kahI che, bIjI traNa kolio-1 madhyasthA, 2 bhramA, 3 saMbhramA nAmanI paNa che. prAsAda-koNa sImAvistAranA 10 bhAgomAthI 2 bhAganI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 161 aMcitA, 3 bhAganI kuMcitA ane 4 bhAganI zasyA nAmanI kolI karavI. prAsAda vistAranA cothA bhAganI 1 madhyasthA kolI, trIjA bhAganI 2 jI bhramA ane prAsAdanA pramANathI ardhA bhAganI 3 jI saMbhramA nAmanI kolI karavI. agre kolI kapolaM tu, zukanAsastu nAsikA / sAndhAre staMbharekhA ca kartavyA madhyakoSTha ke // 375 // bhramaNI bAhyAbhittizca kramAtsaMkhyA prakalpayet / zRMgoruzRMgapratyaMgai - gaNayedaNDakAni ca // 376 // karNe tavAMgaM tilakaM kuryAt prAsAdabhUSaNam / karNa rathaM pratirathaM, subhadraM pratibhadrakam // 377 // salilAntaramArgeSu, zuddhAnyevAMgasaMkhyayA / ihaivAMgapramANena, sapAdaM zRMgamucchraye // 378 // skandhasyAdaye ghaNTA, sarvakAmaphalapradA / " bhA0TI0 - prAsAdane Age kolaM, te prAsAdanA 'kapola' rUpa ane zukanAsa 'nAsikA rUpa hoya che. sAMdhAra prAsAdomAM madhyakoSThakanA staMbhathI rekhA uThAvavI, ane bhramaNI tathA bAhyabhIMtane prAsAdanI mAnasaMkhyAmAM parigaNita karavI. d zRMgo, uruzRMgo ane pratyaMgothI aMDako gaNatrA ane kaNI, tarvAMga, tilaka; e badhAM prAsAdanA bhUSaNa rUpe karavAM, koNa, ratha, pratiratha, subhadra, pratibhadra; A badhAM prAsAdanAM aMgo gaNAya che, jalamArgoM bacce A aMgonI saMkhyA spaSTa jaNAya che, arthAt pratyeka be aMgo vacce pANItAra choDavAthI ukta aMgo eka bIjAthI juda jaNAi Ave che, A aMgonA mAnAnusAre upara zaMgo banAvatrAM, ane pratyeka zRMga potAnA vistArathI savAyuM uMcuM karavuM. skaMdhanA vistAranA ardhA bhAga jeTalo AmalasArAno udaya karavo zubha phaladAyaka che, 21 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe prahArAzaM punardadyAt, punaH zRMgANi kArayet / zaMge zRMge ca prAsAda, vibhaktamiva kArayet // 379 // samastAnAmadhobhAga, kuryAcchAdyavibhUSitam / adhaHzRMgapakSabhAge, UrvazRMgava rodgamaH // 380 / / uruzRMgaM yadA luptaM, rekhaa-krnn-jlaantraiH| tatra kArayituH pIDA, kartuzcApi mahad bhayam // 381 // bhA0TI0-je aMgo upara zaMgo uThAvayAM hoya tenI upara prathama prahAra tharo devA ane pachI zRMgo karavA, phari prahAra devA ane phari zaMgo karavAM bhinna bhinna zRMgomAM prAsAdane vaheMcI devu, samasta zaMgono nicalo bhAga prathama chAjAothI vibhUSita karI upara prahAra lagADI te upara zaMgo banAvabAM. nIcenA zaMgonI eka bAjuthI uparanAM zRMgo uThAvayAM. rekhA, karNa ane jalamArgothI jo uruzaMga lopAya to karAvanArane pIDA ane karanArane paNa bhayarnu kAraNa bane che. mUlazilAta udaye, pryntklshaantke| vibhakte viMzatibhAga-radha Urva prakalpayet // 382 // aSTabhirbhAgaiyeSThaH, saadhairssttbhirmdhymH| kaniSTho navabhirbhAgai-stridhA maNDovaro mataH // 383 // zeSA ye UrdhvabhAgAstaiH, kartavyaH zikharodayaH / idaM mAnaM samuddiSThaM, proktaM vai vAstuvedimiH // 384 // bhA0TI0-kharazilAthI kalaza paryantanA prAsAdanA udayanA 20 bhAgo karI nIce uMcanA vibhAgo kalpavA, nIcenA bhAgamA 8-8 // ane 9 bhAga UMco anukrame jyeSTha, madhyama, ane kaniSTha maMDovarI karavo, upara je bhAgo rahe teTalo UMco zikharano udaya Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam] karavo, vAstuzAstranA jJAtAoe kahela maMDovarAnuM ane zikhararnu mAna A pramANe kaDaM. rekhAzilpazAstramA zikharanI rekhA mahattvanuM sthAna dharAve che. aparAjitapRcchAmAM rekhAnA nirUpaNamA 3 sUtro (adhyAyo) ane 101 zloko rokAyelA che, koi paNa jAtanA prAsAdanA zikhara, nirmANa rekhA jJAna vinA nirdoSapaNe thai zakatuM nathI, zikharanI UMcAI ane tenA valana (namana)nuM parimANa nakkI karavA sUtranI dorI baDe lITIo khaMcavAmAM AvatI, teone zilpazAstromAM 'rekhA' e nAma apAyuM che. . rekhAnA bhedozilpazAstramA rekhAo ve prakAranI batAvI che, eka 'nAgarI rekhAo ane bIjI 'candrakalA ' rekhAo. nAgarI rekhAonI be paccIsIo hoya che, eka paccIsI 'udayabhedodbhavA' ane bIjI 'kalAbhedodbhavA.' bane paccIsIono anukrame zikharanA udaya ane valanamA upayoga thAya che, bIjI paccIsInI rekhAone khaMDa ane kalAo lAgatI hovAthI 'kalAbhedodbhavA' e nAma paDayuM che.. nAgarI rekhAo paikInI e bIjI paccIsInI pahelI rekhA paMcakhaMDI, bIjI SaTkhaMDI, Ama eka eka khaMDanI vRddhie 25 mI rekhA 29 khaMDI thAya cha, A jAtinI rekhAomA~ 5 thI ochA ane 29 thI adhika khaMDo hotA nathI. - A rekhAonA pratikhaMDe eka ekanI vRddhie kalAo lAge che, A paccIsInI pahelI paMca khaMDI rekhA ke jenu nAma 'candrakalA'che, enA pahelA khaMDamAM 1, bIjAmAM 2, ema vadhAratAM pAMcamAmA 5 kalAbho upaje che, ekaMdara enA 5 khaMDomAM 15 kalAo lagADAya Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe che, e niyamAnusAra AnI paccIsamI trailokyavijayA' rekhAnA 29 khaMDomAM 435 kalAo upaje che ane AkhI paccIsInI 4475) cyArahajAra cyArasau paMcotera kalAo upaje cha, zikharanA valanamAM A kalAo paikInI koI paNa 1-1 kalAnI hAni vRddhie kalAo jeTalAM zikharo upaje che. candrakalA rekhAosAdhAraNa rekhAogeM 'candrakalA' e nAma enI solanI saMkhyAne lIdhe paDayuM lAge che, kemake mUlamAM e rekhAo 16 che ane badhI samacAra' khaDo vAlI che, paNa A sola paikInI pratyekanI pAchala bIjI 15-15 rekhAo viSamacAriNI paNa che, tethI e 256 nI saMkhyAe pahoMce che. 'candrakalA' rekhAomAMtraNa khaMDo ane covIza kalAothI ochA khaMDo ke kalAovAlI koi rekhA hotI nathI. pahelI candrakalA rekhA ke jenuM nAma 'zazinI' che te trikhaMDA che ane ene covIsa kalAo hoya che, e pachInI 15 rekhAo paNa enIja jAtinI hovAthI te che to trikhaMDA, paNa e badhImAM prathamakhaMDa sivAyanA khaMDomAM kalAonI vRddhi thatI jAya che, bIjA trikhaMDAnA bIjI khaMDamAM 9 ane trIjAmA 10 kalAo lAge che, pahelA khaMDa karatAM trIjAmA eka caturthAMza kalAo vadhu hovAthI e rekhA 'sapAdacAra' vAlI kahevAya che, eja pramANe jema jema rekhAono naMbara vadhe che tema tema tenA khaMDo vadhe che ane tenI sAthe cAra paNa vadhe che. solamI trikhaMDAnA pahelA khaMDanI 8 kalAo karatAM trIjA khaMDanI 38 kalAo poNA pAMcagaNI thai jAya che ane tethI e rekhAono cAra poNApAMca gago gaNAya che. candrakalArekhAo paikInI bIjI mUla rekhA 'zAntinI' gaNAya Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] che, A catuSkhaNDA che, enA cyAre khaMDomAM 12-12 kalAo lAge cha, arthAt e paNa samacAra vAlI che, trikhaMDAnI jema enI pAchala paNa bIjI 15 catukhaMDAo che, je anukrame sapAda, sArtha, pAdonadvaya Adi cAra vAlI che; A pramANe pratyeka mUla rekhAmA eka eka khaMDanI vRddhi thatAM 16 mI 'amRtA' rekhA aDhAra khaMDavAlI bane che. mUla rekhAomA jema jema naMbara vadhe che tema tema emanA pahelA khaMDomAM 4-4 kalAonI vRddhi thAya che, pahelI mUlarekhA ane enI anuvartinI 15 rekhAonA pahelA khaMDamAM 8-8 kalAo che to bIjI mUlarekhA ane tenI jAtinI 15 rekhAonA pahelA khaMDamAM 12-12 kalAo cha, Ama 4-4 nI vRddhi thatAM solamI 'amRtA' ane enI jAtanI 15 rekhAonA pahelA khaMDAmA 68-68 kalAo upaje che ane amRtA varganI chellI rekhAnA chellA khaMDamAM 323 kalAo upaje cha, A solamInI solamI arthAt 256 mI rekhAnA badhA khaMDonI kalAsaMkhyA 3519 nI thAya che, Ama A badhI rekhAono kalAvistAra aneka lAkhono saMkhyAmAM che, ane jeTalA rekhAonA kalA bhedo teTalA ja samacchaMde zikharanA bhedo upaje che. nAgarI rekhAo udaya rekhAosUtrarekhotthitA rekhA, saMkhyAyAM paJcaviMzatiH / nAmAni kathayiSyAmi, savyAsAderyathAkramam // 385 // savyAsA zobhanA bhadrA, surUpA sumnormaa| zubhA caiva tathA zAntA, kauberI ca sarasvatI // 386 // kaulA ca karavIrA ca, kumudA padminI tathA / kanakA vikaTA caiva, ramyA ca ramaNI tathA // 387 // vasundharA tathA haMsI, vizAkhA nandinI tathA / Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe jayA ca vijayA caiva, sumukhA ca priyAnanA // 388 // ityetAH kIrtitA rekhAH, saMkhyAyAM pnycviNshtiH| udayabhedodbhavAH khyAtAH, sapAdakarNamadhyataH // 389 // bhA0TI0-sUtranI rekhAthI je AkAra utpanna thAya che tenuM nAma rekhA che ane saMkhyAmAM te paccIsa che, te 'savyAsA'di 25 rekhAonAM anukrame nAmo kahIza. 1 savyAsA, 2 zobhanA, 3 bhadrA, 4 surUpA, 5 sumanoramA, 6 zubhA, 7 zAntA, 8 koberI, 9 sarasvatI, 10 kaulA, 11 karavIrA, 12 kumudA, 13 padminI, 14 kanakA, 15 vikaTA, 16 ramA, 17 ramaNI, 18 vasundharA, 19 haMsI, 20 vizAkhA, 21 nandinI, 22 jayA, 23 vijayA, 24 sumukhA ane 25 priyAnanA; A 25 nAgarI rekhAonAM nAmo kahyAM; A rekhAo udayabhede utpanna thanArI hovAthI A nAmathI prasiddha che, A rekhAo savAyA rekhA vistAra tulya udaya ane koNa vistAra tulya udaya kaccenA aMtaramA utpanna thAya che.. kalA rekhAopaJca-khaNDAdi-khaNDA , ekonatriMzakAvadhi / khaMDacAre kalA jJeyA, aMkavRddhikrameNa tu // 390 // eka-dvi-tri-catuH-paJca,-SaT-saptASTa kramodgatAH / anena kramayogena, ekonatriMzakAvadhi // 391 / / pazcakhaNDe kalAzcaiva, saMkhyayA daza paJca ca / ekonatrize pazcatri-zaduttaraM catuHzatam // 392 // bhA0TI0-pAMca khaMDathI mAMDIne 1-1 khaMDane vadhAratA 25 rekhAnA 29 khaMDo thaze, pratyeka khaMDe naMbaravRddhinI sAthe kalAvRddhi Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 prAsAda-lakSaNam ] karavI. eka, be, traNa, cyAra, pAMca, cha, sAta, ATha ityAdi krame pratyeka khaMDe eka eka kalAno AMka vadhAravo, paMca khaMDInA pahelA khaMDe 1, bIjA khaMDe 2, trIjA khaMDe 3, cothA khaMDe 4, pAMcamA khaMDe 5 kalAo lagADatAM pAMca khaMDe 15 kalAo thaze, eja pramANe 25 mI rekhAnA 29 khaMDonI sarva kalAo 435) cyAraso pAMtrIza thaze. candrakalA kalAvatI, kaladhautA ca rudhirA / nalinI mAlinI mUlA, dundubhirvanavallikA // 393 // ratnacUlA vRndArakA, trizikhA nndkaumudii| nayanA cakronmattA ca, vizAlA vibhramA latA // 394 // mRgA ca dIpazilA ca, kumudamaMjarI tathA / pUrNaramyA ca mAhendrI, kIrtipatAkA tatparA // 395 / / trailokyavijayA caiva, nAmabhiH prnycviNshtiH| kalArekhAH samAkhyAtAH, sarvakAmaphalapradAH // 396 // bhA0TI0-1 candrakalpA, 2 kalAvatI, 3 kaladhautA, 4 rudhirA, 5 nalinI, 6 mAlinI, 7 mUlA, 8 duMdubhi, 9 vanavallikA, 10 ratnacUlA, 11 khaMdArakA, 12 trizikhA, 13 nandakaumudI, 14 nayanA, 15 cakronmatA, 16 vizAlA, 17 vibhramA, 18 latA, 19 mRgA, 20 dIpazikhA, 21 kumudamaMjarI, 22 pUrNaramyA, 23 mAhendrI, 24 kIrtipatAkA ane 25 trailokyavijayA; A 25 kalArekhAo nAmapUrvaka kahI, zikharanA valanamAM A rekhAono upayoga karavAthI icchAnusAre zikharo banAvI zakAya che. kalA rekhAothI bhedAto skaMdhadazadhA mUlapRthutvaM, SaDbhAgaH skandha ucyate / paJcabhAgo bhavet skandho, bhAgo vAme ca dakSiNe // 397 / / Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe bAhye doSadaH proktaH, paJcamadhye na zasyate / SaTpaJcamadhyage skandho 'rdhabhAge ca jinAMkitaH // 398 // vibhaktisUtraiH skandhAH krameNa paJcaviMzatiH / nAmAnyanukramAtteSAM kathaye tava sAmpratam // 399 // bhA0TI0 - rekhA mUle vistAra daza bhAgano ane skaMndha vibhAge cha bhAgano karavo, A cha bhAganA skandhamAMthI DAbI ane jamaNI bAjuthI ardha- ardha bhAga ocho karIne 5 bhAgano skandha paNa karI zakAya che. 6 bhAgathI adhika vistArano skandha doSayukta gaNAya che ane pAMca bhAgathI ochA vistArano skaMdha zobhAnI dRSTie vakhANAto nathI, pAMca bhAganA skaMghanI DAbI jamaNI tarapha ardhI ardhI bhAga choDyo, te pratyekanA vistArane 24 - 24 vibhAgasUtro vaDe cinhita karIne te ardha bhAgonA 25-25 bhAgo karo, AthI ska ndhanA 25 bhedo utpanna thaze, jenAM nAmo tane anukrame kahuM chu. 25 skandhonAM nAma 168 S zamaH zAntaH zubhaH saumyo, gandharvaH zaMkhaSardhanaH / kIrtinando mahAbhogaH, saMbhramo dizinAyakaH ||400|| rudratejAH sadAbhyAso, janAnandastathodakaH / yakSo dakSaH kSitidharaH, samAtraH saMyutastathA // 401 || zekharazca prajApUrNaH, pravartazca pradhAnakaH / rekhAvibhUSaNazcaiva, vijayAnanda ityamI // 402 // skandhAstu nAmato jJeyAH, saMkhyAtaH paJcaviMzatiH / 1 zama, 2 zAMta, 3 zubha, 4 saumya, 5 gandharva, 6 zaMkhavardhana, 7 kIrtinanda, 8 mahAbhoga, 9 saMbhrama, 10 dizinAyaka, 11 rudrateja, 12 sadAbhyAsa, 13 janAnanda, 14 udaka, 15 yakSa, 16 dakSa, Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 169 17 kSitighara, 18 samAtra, 19 saMyuta, 20 zekhara, 21 pranApUrNa, 22 pravarta, 23 pradhAna, 24 rekhAvibhUSaNa ane 25 vijayAnanda; e 25 prakAranA skaMdho nAmathI jANavA. candrakalA rekhAoathAtaH saMpravakSyAmi, rekhAbhedaM pRthaga vidham / candrakalAdi-samutpattiH, SoDazaiva prakIrtitA // 403 // trikhaNDAdau khnnddvRddhiaavtkhnnddaanyssttaadsh| SoDazaiva samAcArA-zcandrakalAdau kIrtitAH // 404 // aSTAdAvaSTaSaSTayantaM, caturvRddhikrameNa tu| rekhANAM ca prayoktavyaM, SaTpaJcAzacchatadvayam // 405 / / bhA0TI0-have judA prakAranA rekhAbhedane kahuM chu, candrakalA rekhAonI mUla utpatti 16 prakAranI kahI che, emAM pahelI candrakalA rekhA trikhaMDA che, te pachI 1-1 khaMDanI vRddhi thatAM 16 mI candrakalA sudhI 18 khaNDa thAya che, A 16 mUlarekhAo samacAravAlI che, jema pahelIthI bIjImAM 1-1 khaMDa vadhe che tema emanA khaMDomAM 4-4 kalAonI paNa vRddhi thAya che, pahelI trikhaMDAnA pratyeka khaMDamAM 8-8 kalAo lAge che, tema bIjI catuSkhaMDAne cyAre khaMDomAM 12-12 kalAo lAge che, A niyama pramANe 16 mI 18 khaMDAnA tamAma khaMDomA 68-68 kalAo lAge che, A 16 rekhAo ane temAM e pratyekanI jAtinI 15-15 rekhAo zAmela karIne 256 candrakalA rekhAono zikhara nirmANamAM upayoga karavo. 16 mUlacandrakalA rekhAonAM nAmazazinI zAntinI caiva, lakSmiNI kAminI tthaa| puSpiNIca zubhA zAntA, AlhAdAkumudA tathA / 406 / 22. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe sukhAsanI zaMkhinIca, vidyAzodhanikA tathA / nAhinI dIpinI saumyA, amRtA SoDazI tathA // 407 // ekaikasyAH svacchandeSu, SoDazaiva prakIrtitAH / rekhAzcaivaM prayoktavyAH, SaTpaJcAzacchatadvayam / // 40 // __ bhANTI0-1 zazinI, 2 zAntinI,3 lakSmiNI, 4 kAminI, 5 puSpiNI, 6 zubhA, 7 zAntA, 8 AlhAdA, 9 kumudA, 10 sukhAsanI, 11 zaMkhinI, 12 vidyAzodhanI, 13 nAhinI, 14 dIpinI, 15 saumyA ane 16 amRtA; e mUlarekhAo paikInI eka ekanA svacchaMde 16-16 rekhAo kahI che, je sarva malIne 256 thAya che te A pramANe1 zazinIAditrikhaMDA 16, 9 kumudAAdiagyArakhaMDA 16, 2 zAntinIAdicatuSkhaMDA 16, 10 sukhAsanIAdibArakhaMDA 16, 3 lakSmiNIAdipaJcakhaMDA 16, 11 zaMkhinIAditerakhaMDA 16, 4 kAminIAdiSaTkhaMDA 16, 12vidyAzodhinIAdicaudakhaMDA 16 5 puSpiNIAdisaptakhaMDA 16, 13 nAhinIAdipaMdarakhaMDA 16, 6 zubhAAdiaSTakhaMDA 16, 14 dIpinIAdisolakhaMDA 16, 7 zAntAAdinavakhaMDA 16, 15 saumyAAdisattarakhaMDA 16, 8 AhlAdAAdidazakhaMDA 16, 16 amRtAAdiaDhArakhaMDA 16, Ama 16ne 16thI guNIne 256 baso chaNpanna rekhAo vAstuzAstrioe kahI che, teno zikhara nirmANamAM upayoga karavo. - cAravidhirekhApRthutvavanmAnaM, sapAdaM vA karNodayam / digbhakte ca talacchaMde, skandhe kuryAt SaDaMzakam // 409 / / skandhasthAne kalAcAro, rekhAnAmantasiddhaye / samaH sapAdaH sAIzca, pAdonadviguNastathA // 410 // Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] viguNazca sapAdau drau, sAdhauM pAdonakAstrayaH / triguNo'tha sapAdo'sau, sArdhaH pAdonavedakaH // 411 / / caturguNaH sapAdazca, sArghaH paadonpshckH| iti SoDazadhA cAraM, trikhaMDAdyAsu lakSayet // 412 // bhA0TI0-rekhA vistAra tulya vA rekhA vistArathI savAyo athavA karNavyAsatulya rekhAno udaya karavo, rekhAne talachande 10 vibhAga jeTalI vistRta karIne skandhavibhAge tene aMdara vAlI 6 bhAga jeTalI rAkhavI, kalAcAra skandhavibhAgamA jaine rekhAono aMta kare che arthAt skandha sudhI rekhA uMcI jaine samApta thAya che. kalAono cAra samAna, savAyo, doDho, poNA ve gaNo, begaNo, savAbegaNo, aDhIgaNo, poNAtraNagaNo, jaNagaNo, savAtraNagaNo, sADhApraNagaNo, poNAcyAragaNo, cyAragaNo, savAcyAragaNo, sADhAcyAragaNo ane poNApAMcagaNo; Ama trikhaMDAdi 16-16 rekhAonI kalAono cAra (caDhAva) 16 prakArano jANavo joIye. pratyeka mUlarekhA samacArI hoya che, tyAre te pachInI 15 rekhAomAM eka pachI ekamAM 4-4 kalAo vadhatI hovAthI 4 kalAnI vRddhivAlI 'sapAdacArI' 8 nI vRddhivAlI 'sArdhacArI, Adi nAmo prApta kare che. prathamA trikhaMDAnA prathama khaMDamAM 8, bIjA khaMDamAM 8 ane jIjA khaMDamAM paNa 8 kalAo lAge che; Ama 16 trikhaMDAonA prathama khaMDamAM 8-8 kalAo lAge che. prathamA trikhaMDAnA 3 khaMDonI 24 kalAo vaDe skandha 24 ThekANe bhedAya cha, dvitIyA trikhaMDAnI 27 kalAo vaDe 27 ThekANe, trIjInI 30 kalAothI 30 ThekANe skandha chedAya che, Ama je je rekhAonA sarva khaMDonI jeTalI kalAo hoya teTale Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ThekANe te skandhane cinhita kare che ane teTalA prakAranAM zikharonI utpatti thAya che. adhaHkhaNDe tu yazcAra, urdhvakhaNDe'pyaso bhavet / samaM sA labhate cAraM, sapAdaM vA padAdhikam / 413 // samaM sapAdaM sAdhaM vA, yAvatpAdonapazcakam / trikhaMDAdau khaMDavRddhayA-'STAdazakhaNDakAvadhi // 414 // bhANTI0-nIcenA rekhA khaNDamAM je cAra hoya che teja uparanA khaMDamAM paNa hoya che, sama, sapAda ke sAdha, je cAra nicalA khaMDamAM hoya che, te cArane rekhA pratyeka khaMDamAM melave cha, trikhaMDAthI mAMDIne aSTAdazakhaMDI rekhA sudhInI pratyeka rekhAne mATe eja niyama lAgu karavo, bhale te samacArI hoya, sapAdacArI hoya athavA to pAdonapaJcacArI hoya, paNa tenA potAnA pratyeka khaMDamAM to cAra sarakhoja pAme. kalAvidhi AdikhaMDe caturvRdvi-rUvakhaNDeSu tadguNA / SoDazAdidvi-raSToktA, SaTpaJcAzacchatadvayam // 415 / / skandhasthAne kalAsaMkhyA, rekhANAM tu gunnoditaa| siddhAzcayatkRtArekhA-stA cAmalasArakam // 416 // viSamA bhUmikAH kAryA, na zasyante samAstu taaH| bhA0 TI0-pUrva rekhAnA AdikhaMDanI kalAothI bIjA chaMdanI agretana rekhAnA AdikhaMDamAM 4 kalAonI vRddhi thAya che. te agretana prathama prathama rekhA samacArI hovAthI tenA badhA khaMDomAM kalAsaMkhyA teja rahe che ane samAnachaMdanI potAnI bIjI 15 viSamacArI rekhAonA dvitIyAdi khaMDomo rekhAnA naMbara pramANe kalA saMkhyA vadhe che, prathama viSamacArI rekhAnA prathama khaMDe 8 kalAo haze to Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 173 bIje 9 ane trIje 10 kalAo lAgaze, jo teja chaMdanI viSamacArI 16mI rekhA haze to tenA prathamakhaMDe 8, bIje 23 ane trIje 38; Ama rekhAnA naMbara anusAre upalA pratikhaMDe 15-15 nI vRddhi thaze; kemake A 16mI rekhAno viSamacAriNI tarIke 15mo naMbara che, eja pramANe tamAma rekhAonA potAnA prathama khaMDathI dvitIyAdi khaMDonI kalAsaMkhyA potapotAnA naMbara pramANe prathamakhaMDanI kalAothI dvitIyAdi khaMDomAM tattadguNI vRddhi karIne kalAo lagADavI, Ama 16 ne 16 guNA karIne banAvelI 256 rekhAbhone viSa jANavU. skandhavibhAge prathama karatAM bIjInI 3 kalAo vadhAravI, bIjI karatAM trIjInI 3 vadhAravI, sarvathI pahelI 'zazinI' rekhAnI 24 kalAo skaMdhavibhAge lAge che tyAre bIjInI 27, trIjInI 30, cothInI 33, ityAdi eka eka rekhAnI vRddhie skaMdhavibhAge 3-3 kalAonI vRddhi karatA javaM, jyAM jyAM kalAo vaDe rekhAonI samApti thAya tyAM upara AmalasAro mUkavo. rekhAsamApti viSama bhUmikAe karavI, samabhUmie karavI prazasta nathI, arthAt udayarekhA ane valanarekhAonI viSama kalAo jyAM ekatra thatI hoya tyA prAsAdanI rekhA choDavI uttama gaNAya che. 256 rekhAonA nAma16 trikhaNDA-zazinI, zItalA, saumyA, zAntA, manoramA, zubhA, manobhavA, vIrA, kumudA, padmazekharA, lalitA, lIlAvatI, tridazA, pUrNamaNDalA, pUrNabhadrA, bhadrAMgI. 16 catuSkhaNDA-zAntinI, zubhA, zAMtA, tridivA, devadurlabhA, bIbhatsA, zivA, saumyA, vIrabhadrA, nArAyaNI, suSirA, zekharA, ramyA, pUrNA, pUrNabhadrA, vijayA. 16 paJcakhaNDA-lakSmiNI, zrI, zaMbhavA, vidurA, pUrNamaNDalA, Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 974 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe sugandhA, mAnasI, zailA, nandA, mandAkSI, kautukA, zAMti, lAbhA, kalyANI, subhadrA, bhadrezvarI. 16 SaTkhaNDA-kAminI, kamalA, padmA, saMbhramA, bhramazekharA, zubhA, sArasaMbhUtA, vaidevI, gAndhArI, gandharvA, tA, tilakA, lokasuMdarI, bhadrA, mahAbhadrA, aindrI. 16 saptakhaNDA-puSpiNI, puSpikA, campA, samahA, tilakA, adbhutA, siddhA, siddhAMgI, svarUpA, krIDAmaNi, naranArA, narezvarI, virUpAkSA, mahodbhavA, siddhAMzA, sarvamaMDalA. 16 aSTakhaNDA-zubhA, zItalA, gandhA, mAlatI, harmyasaMyutA, meghA, meghapadA, anujA, kRSNA, nirmalA, parA, tejA, pratApatejA, kIrti, AnandA, saMbhUtA. 16 navakhaNDA-zAntA, mukulA, nandA, zriyA, bhadrA, nandanA, zobhanA, subhadrA, sutA, kulanaMdinI, gaMbhIrA, madhurA, zekharA, zikharonatA, mahAnIlA, ratnAcalA. 16 dazakhaNDA-AhlAdA, zriyA, nandA, gomatI, nAmasundarI, subhadrA, bhadrikA, bhadrA, bhadrAMgA, bhadramAlinI, saMbhUtA, bhUtazaradA, patAkA, kIrtivarddhinI, mAhendrI, sundarI. - 16 ekAdazakhaNDA-kumudA, bhadrakA, dhvajA, dhvajAkSI, makaradhvajA, supatAkA, vIrabhadrA, rUpabhadrA, vinAyakA, vIrA, vikramA, ramyA, manmathA, devasundarI, ugrA, kanakezI. 16 dvAdazakhaNDA-sukhAsanI, varadA, ramyA, sundarA, modA, modakI, zivA, sarvalaMbhA, vizAlA, kulanAyakA, ziMbhA, zivatamA, divyA, zivAMganA, vizvezvarI, vizvarupA. 16 trayodazakhaNDA-zAntikI, vimalA, sUryA, vardhanA, Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 prAsAda-lakSaNam ] vijayA, vAMchitA, vaMzodbhavA, vaMzabhUtA, rekhitA, vaMzatArA, adhivAsyA, vazyA, mAnA, zivodbhavA, vAMsyA, vasaMtodbhavA. 16 caturdazakhaNDA-vidyAzodhanI, ramyA, gaurI, haMsI, sarasvatI, sAraMgI, sauramyA, zukAnA, azokA, zaucakI, kanakA, kanakAvatI, kaMdI, kaMdarpAzritA, kamalA, kalahaMsI. 16 paJcadazakhaNDA-nAhinI, hastinI, kuMbhikA, gajamAlinI, gajI, gajAMgA, zekharI, rAjJI, gajezvarI, ratnA, ratnagarbhA, mAlA, jayA, ugratejA,priyA, AsaktA. 16 SoDazakhaNDA-dvIpinI, siMhinI, siMhI, siMharUpA, siMhomatA, siMhagrIvA, siMhA, siMhAsyA, siMhezvarI, mahAnAdA, nAdavatI, siMhanAdA, nAdodbhavA, siMhAMganA, siddhA, sakalezvarI. ___ 16 saptadazakhaNDA-saumyA, nArAyaNI ramyA, narA, narottamA, narezvarI, narAhvA, narAMgA, nRtyezvarI, vIramatI, vIrAMgI, mahAvIrA, vIranAyakA, bIbhatsA, satI, zAntA. 16 aSTAdazakhaNDA-amRtA, ramyA, gaMgA, kakudA, kumudazekharI, bIbhatsA, pArthivI, kAntA, manoharI, svarUpA, vikramA, zAntA, manojJA, sarvatomukhI, yajJabhadrA, sukhAsInA. ___aparAjitapRcchAnA mUlazlokomA uparyukta 256 candrakalA rekhAonAM nAmo che, amoe vistAra bhayathI zloko na lakhatAM nAmonoja nirdeza karyo che. nAgare latine rekhA, sAndhAre mizrake tthaa| lAJchanA-sUtra-yogena, rekhA bhavati nAgarI 417 // kathitA garbhamAdhArya, vimAne bhUmije tthaa| varATe drAviDe caiva, prazastA garbhamArgataH // 414 // Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe staMbhAdyAzcaiva garbhAdyAH, prAsAdabhittimAnataH / caturvidhA bhavedrekhA, vimAne caiva bhUmije // 419 // varATe drAviDe kAryA chande vimAnanAgare / vimAna-puSyake tadvad, vallabhISvapi kAmadA // 420 // lAJchanA-sUtrayogena, rekhA suutrdvyaangkitaa| veNikozodbhavA rekhA, kalAbhedakramAdapi // 421 // nAgare latine kAryA, sAndhAre'pyatha mishrke| dArUje ca rathArohe, prazastA sarvakAmadA // 422 // zikhAntA vA bhavedrekhA, ghaNTAntA cApyathocyate / skandhAntA ca tathA proktA, anyathA doSakAraNam // 423 // bhA0TI0-nAgara, latina, sAMdhAra ane mizraka prAsAdAnA zikharomA nAgarI rekhA prayoga karavo, nAgarI rekhA cihnamATe taiyAra karelA sUtranA yogathI utpanna thAya che. vimAna prAsAda tathA bhUmija prAsAdanI rekhA garbhamaryAdAe vistRta karavAnuM kathana che. tathA varATa ane drAviDa jAtinA prAsAdomAM rekhA vistAragarbhathI kaMika bAhara rAkhavI zreSTha che. ___ staMbha maryAdAe, garbha maryAdAe bhitti maryAdAe, bhitti maryAdAe ane ukta garbhanI bAharanI maryAdAe; Ama vistAramA rekhA cyAra prakAranI hoya che. A cyAre prakAranI rekhA vimAna ane bhUmija prAsAdamA levAya che, valI varATa, drAviDa, vimAnanAgara, vimAnapuSyaka ane vallabhI; A badhI jAtinA prAsAdomAM pUrvokta cyAraprakAranI rekhAo yathAyogya upayogamA levI zubha phaladAyaka cha.. nAgara, latina, sAMdhAra, mizraka, dAruja (siMhAvalokana ) ane rathAroha; A sarva prAsAdomAM veNikozanA yogathI lAJchanA sUtradvayavaDe Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Innnni 72 78 pazcakhaNDAyAH 16 bhedAH 16 16 16 16 / 12 12 | 12 | 12 | 18 | 17 18 19 20 16 18 20 22 24 | 16 19 22 25 28 12 15 18 21 66 16 20 24 12 16 20 | 24 21 26 | 12 17 22 | 27 22 28 34 18 24 | 30 19 | 26 33 90 24 32 40 20 28 | 36 16 25 34 43 21 30 39 102 22 32 | 42 108 16 27 38 49 60 12 23 34 45 114 | 16 28 40 52 64 12 | 24 | 36 | 48 120 / 16 29 42 55 68 |.12 25 38 51 126 16 30 44 58 72 | 12 | 26 40 54 132 16 31 46 61 76 | | 12 | 27 42 | 57 138 catuSkhaNDAyAH 16 bhedAH prAsAda-lakSaNam] trikhaNDAyAH 16 bhedAH (bheda-khaMDa-kalAsahita) 16 kalArekhAo prakArano hoya che, ethI ocho adhika udaya kare to doSakAraka che. rekhAno udaya zikhAnta, ghaNTAnta, ane skandhAnta; Ama traNa candrakalAdi rekhAo sarvazubhaphalane ApanArI che. utpanna thatI nAgarI rekhA athavA phalAmedanA kramathI utpanna thatI rara ra6 8 rarU rUTa darza Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2424 24 // 28 282828 29 30 31 32/ 33/ 30 32 34 36 38 28 | 31/ 34 37 40 43 20 2020 2020 20 / 21 22 23 24 25 24 26 28 30 22a aa oat aaaaaaaaaaaaaaaa aSTavaNDAyAH 16 rekhAbhedAH saptakhaNDAyAH 16 rekhA bhedAH SaTkhaNDAyAH 16 bhedAH [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe / 445467 24 38 52 66 80 94 | 39 54 69 84 99 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAmA 36 36 36 36 36 36 36 / | 45] 55 10/ 4244464850 48 51 54 / 32 | 32/ 32 32 32 / 32] 32 32 32 | | 32 / 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 39 40 32 / 34 | 36 384042 44 | 46 | 48 | 32 | 35 / 38 41 / 44 | 47 5053 | 56 32 | 36 | 4044 48 / 52 | 56 / 60 64 32 / 37 / 42/47/ 52 | 57 / 62 | 67 / 72 | 32 | 38 | 44/50 | 56 / 62 | 6874/80 32 | 39 | 46 | 53 / 60 | 67 74/81 / 88 32 | 4048/56 64 | 72 | 8088 96 prAsAda-lakSaNam] nava khaNDAyAH 16 rekhA bhedAH 43/ 50 57 daza khaNDAyAH 16 rekhA bhedAH 42 54 63/ 72 81 90 46 56 66 76 86 36 48 60 72 84 36 42 62/75 88101/114 36 5064/78/ 92/106/120134 42 | 52 | 62 | 72 | 82 / 92 102 112 32 | 43 | 54 | 65 | 76 | 87 / 98 109 120 / | 32 44 / 56 / 68 | 80 92 104 116 128 32455871 84 | 97 110 123 136 | 3246/60 / 7488 102 116 130 144 324762 | 77 / 92 107 122 137 152 | Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 40 40 40 | 40/4040 | 40 | 40 / 40 | 40 40 41 | 42 | 43 | 44 | 45 46/47/48 49 50 40 | 42 | 44 | 46 | 485052 54 | 56 58 60 40 | 43 | 46 | 49 / 52 40 | 44 | 48 | 52 | 56 / 60 | 64 | 68 | 72 | 76 7 / 70 ekAdaza khaNDAyAH 16 bhedAH . 40 46 | 52 | 58 | 64 | 70 / 76 | 82 | 88 94 40 47 54 | 61 | 68 | 75 | 82 40 | 48 | 56 | 64 | 72 | 80 | 88 | 96 104 112 40 | 49 58 | 67 76 | 85 | 94 | 103 112 121 40 | 50 60/70 | 80 | 90 100 | 110 120 130 40 | 516273 117 128 139 150 40 | 52 | 64 | 76 / 88 |100 112 124 136 148 160 40 | 53 | 66 | 79 92 105 118 131 144 157 170 40 | 54 | 68 | 82 / 96 110 124 138 152 166 180 40 55 70 85 100 115 130 145 160 175 190, . [kalyANa-kalikA-prathamasaDe Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 44 44 46 | 48 44 3 ka 4 45 | 46 | 47 wk 44 48 52 44 44 42 50 54 56 56 60 64 44 51 58 62 65 68 | 72 74 79 ma 52 60 44 53 62 71 47 50 53 59 68 44 48 | 52 | 56 64 76 80 84 88 44 | 49 54 59 69 84 89 94 99 44 50 56 62 68 74 80 86 92 98 104 110 44 51 58 65 72 79 86 93 100 107 114 121 44 52 60 68 76 84 92 100 108 116 124 132 44 | 53 62 71 80 89 98 107 116 125 134 143 44 54 64 74 84 94 104 114 124 134 144 154 3 55 66 77 88 99 110 121 132 143 154 165 44 56 68 80 152 164 176 92 104 116 128 140 96 109 122 135 148 161 174 187 44 57 70 83 44 | 58 | 72 | 86 100 114 128 142 156 170 184 198 44 | 59 74 89 104 119 134 249 164 179 194 209 4 ka 54 55 64 66 e 77 dvAdaza khaNDAyAH 16 bhedAH kalA sahitAH prAsAda - lakSaNam ] 181 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 | 28 | 28 28 | 78 | 78 78 | 78 ] 78 781781 2828 48 5052 54/56/586062 64 66 68 | 70 / 72 48 51 54 57 | 60 | 63 66 69, 72 75 / 78 | 81 / 84 | 52 56 6064 | 68 | 72|76 | 8084 88 | 92 96 48 | 53 58 63 68 73/78 83 88 93 98 103 108 48 | 54 | 60/66 / 72 | 78 / 84 / 90 / 96 102 108 114 120 48 55 62 | 69 76 | 83 / 90 | 97 104 111 118 125 132 485664 | 72 80 88 / 96 104 112 120 128 136 145 48 | 57 | 66 | 72 / 84 / 93 102 111 120 129 138 147 156 48/58/68 | 78 | 88 / 98 108 118 128 138 148 158 168 48 29 | 70 81 92 103 1.4 126 136 147 158 169 180 486072 / 84 | 96 108 120 132 144 156 /168 180 192 48 61 / 74 | 87 200 113 126 139 152 165 178 191 204 | 48 | 62 | 76 / 90 104 118 132 146 /160 174 /188 202 216 | | 8 | durU | 78 13 108 22rU zarUTa zarU 268 18rU 228 293 228 ! trayodaza khaNDAyAH 16 bhedAH [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 | 52 | 52 / 52 | 52 | 12 | 22 / 52 | 52 | 22222222/12 prAlAda-lakSaNam ] . . . 52 | 54 | 56 586062 | 64 | 66 / 68 | 70 | 72 | 74 | 76 / 78 | 58 | 616467/70 73 | 76 | 79 | 82 | 8588 / 91 56 / 60 | 64 | 68 | 72 76 80 84 | 88 | 92 / 96 100 104 52/57 | 62 67 | 72 | 77 / 8287 / 92 / 97 102 107 112 117 | 58 64 70 | 76 8288 94 100 106 112 118 124 130 52 59 | 66 73 | 8087 | 94 101 108 115 122 129 136 60 68 | 76 | 84 | 92 100 108 1116 124 132 140 148 61 70 79 / 88 | 97 106 195 124 133 142 151 160 169 62/72 82 | 92 102 112 122 132 142 152 162 172 182 52 | 63 | 74 | 85 / 96 107 118 129 140 151 162 173 184 199 52 64 | 76 / 88 1100 112 124 136 148 160 172 184 196 208 52 | 65 78 / 91 104 117 130 143 156 /169 182 195 208 221 52 6680 94 108 122 136 150 164 178 192 206 220 234 | 52 | 67 82 97 112 127 142 157 172 187 202 217 232 247, 52 ] caturdaza khaNDAyAH 16 medAH 52 183 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 57 | 58/59 | 6061 | 62 63 64 | 65 66 | 67 | 68 69 / 6 58 / 56 | 59 62 65 68 71 / 74 77 80 83 | 86 | 89 / 92 / 95 | 56 6064 68 72 76 | 80 84 | 88 92 96 100 104 108 56 61 66 | 71 76 81 / 91 96 101 106 111 116 121 56 62 68 748086 92 | 98 104 110 116 122 128 134 63 | 70 / 77 84 / 91 98 105 112 119 126 133 140 147 64 | 72 80 88 | 26 104 112 120 128 136 144 252 / 65 74 83 / 92 101 1 0 1.19 128 137 146 155 164 56 | 66 | 76 | 86 / 96 106 116 126 136 146 156 166 176 186 196 56 67 | 78 89 100 111 122 133 144 155 166 177 188 199 210 56 / 68 80 / 92 104 116 128 140 152 164 176 188 200 212 69 82 95 108 121 134 147 160 173 186 199 212 225 238 56 | 70 / 84 98 112 126 140 154 168 182 196 210 224 238 252 | 56 / 71 / 86 101 116 131 146 161 176 191 206 221 236 251 266 / pazcadaza khaNDAyAH 16 bhedAH kalA sahitAH da [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDaza khaNDAyAH 16 bhedAH kalA sahitAH 60 / 60 60 60 60 60 60 60 60 60 601 60 60 60 / 60 | 61 62/ 63 64 65 66, 67 68 69 70 71/72 73 74/75 66 68 70 72 74 76, 78 80 82 84 86 88 90 69 72 79 78 81 84 87 90 93/ 96, 99102/105 76 80 84 88 92 96100104.108112,116/220 80 80/90 95.100105110115120 125 130130 | 84, 90 96102 108 114 120/126132 138/144/150 8 25/102189116 123/130137144151358166 / 92100/108116/124132/140148/156164172180 87 96105.114 123 132141150 159168/177186.1965 90100110 120 130 140/150 160170 180 190200210 93/104115126137148159/170 / 18 1192203/214225 96108/120/132/14415616838092204/216228/240 86.99112125 13815.4164177190/203216229242255 / 88102116/130 144158 172 186/200214228242266 / 270 60 / 72. 90102120/135150 165180 195210225240255 / 270282 prAsAda-lakSaNam ] Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pApa-tri-maMthana sapta daza khaNDAyAH 16 bhedAH 64/65 65 64 64 64 64 64 64 64 6464 64 644 64 64 64 daka dava ha6 67 68 69 70 72 72 72 77 78 6 77 78 72 80 | da6 68 00 72 77 76 % 81 82 85 86 88 10 1 26 daSTa 27 7 72 76 71 82 81 88 22 24 1 0 20306012 68 7ra ka6 80 84 88 22 200 2002226rara4ra8 dara 7 8 81 24 210420222kA2karakarara622432/4 76 82 88 2420026222238ra430 364248060 85, 92 99106113120127134141/148355/162, 169/176 | 2 8 8 16204 222220228 236 chakakara0ra68206812 73 82 200201228273641 kadarU7ra8 2012 28 | dai 34 84 272724124 rUkA kakArakakadakara74 28kArakarAra chAraka 79 86 1091 23042 karazadarU kara81200 228rararara40 | dara hada 8820222222324846272 28ra1ra00rarararara rara6 | dai 7 200222626 242268282214ra7rararara46067ra | 8 1210642123448) 62 06 10 ra0ra78 22rora46ra60ra74ra88 I 64 72 2401ra7rarUThThA ha84ra6rakArarara rarara74ra813 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 102 aSTAdaza khaNDAyAH 16 rekhA bhedAH kalA sahitAH / 68) 68 68 68) 68 6868 68 68 68 68 68. 68 70/ 71 72 73 74 72 76/77/78/ 79 | 80 81 82 | 83 | 72/74/ 73 78 80 82 84 86/ 88/ 90 92 94 96 98 74/ 77 80 83 86 89 92, 92, 98101 104 107 110 113 76 80 84 88 92 96100 104/108112 116 120 124 128 78 83 88 93 98103108113/118/123 128 133 138 86/ 92 98104110116122,128/134 140 146 89 96103/110/117124131 138/145 152 159 84 92100108116124132/140 148156 164 172 86 95104113/122131140142158167 176 185 . 194 203 212 221 88 98108/118128 138 148158/168/178 188 198 79/ 90102/112/123/134145156/167178.189 200 211 80 92/104116/128140152164176 188/200 212 224 81 94 107120133/146/159172/185 198211 224 237 68 82 96110124138152 166/180194208222 236 250 | 68/ 83 98113128143/158173/188/203218233 248 263 278 293 204 208 prAsAda-lakSaNam ] Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ___ vAstusAra prakaraNamA Thakkura pherue zikharonA udayane aMge nIce pramANe jaNAvyuM chedRNu pAUNu bhUmaju, nAgarU satihAu divadu sappAu / dAviDasiharo divaDho, sirivaccho paUNadUNo a||424|| ___bhA0TI0-bhUmija prAsAdanuM zikhara be gaNuM athavA poNA ve gaNuM karavU, nAgara prAsAdanu zikhara doDhe, savAyu, athavA ekatRtIyAMza sahita uMcaM karavU, drAviDaprAsAdane zikhara doDhuM ucuM karavU ane zrIvatsa jAtinA zikharanI uMcAI poNA be gaNI karavI. A zikharonI uMcAInA vaividhyana kAraNa rekhA vaividhya ja hoi zake, nAgara jAtinA prAsAdonAM zikharo doDhAM uparAMta uMcAM lei javAna vidhAna nathI, kemake A jAtinA prAsAdomAM rekhA skandhAnta mAnavAmAM AvatI hoi te apekSAe zikharo vyAsatulya, savAyAM ane doDhAM uvAM gaNavAmAM Ave che, je prAsAdonAM zikharo poNA bamaNAM gaNAya che te jAtine aMge rekhA skandhAnta ane bamaNAM uMcAM zikhagemA rekhA zikhAnta manAtI hogI joiye. AmalasArakanA AkArodayoH prarathayormadhye, vRttamAmalasArakam // nAgare latine kuryAt , sAndhAre caiva mishrke| vimAna-nAgaracchande, vimAna-puSpake tathA // 425 // vimAne bhUmije caiva, vRttaM ca karNikAnsakam / drAviDe tu tathA caiva, taM tu rekhAnurUpakam // 426 / / varATe tu bhaved ghaNTA, yAdRg mandArapuSyakam / valabhISu ca sarvAsu, gajapRSThAkRtistathA / / 427|| nAgare ghaNTAkRttikA, kuryAt siMhAvalokane / ghaNTA caivamupAkhyAtA, prayuktA vAstuvedibhiH // 428 / / Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] 189 bhA0TI0 - bane pratiratho vacce golAkAra AmalasAraka karavo. nAgara, latina, sAndhAra, mizraka, vimAnanAgara, vimAnapuSyaka, vimAna ane bhUmija; A vadhA prAsAdono AmalasAro gola ane pharatI kaNIo kADhelo banAvavo. drAviDa prAsAdano AmalasAro tenI rekhAne anurUpa hoya tevo, varATa prAsAdano AmalasAro maMdAravRkSanA puSpane AkAre, sarva valabhI prAsAdomAM AmalasAro hastinI pIThanA AkAre laMbagola, tathA nAgara ane siMhAvalokana prAsAdono AmalasAro ghaMTanA AkArano banAvavo. A pramANe vAstuzAstrioe prayojela AmalasArAnuM nirUpaNa karyu. AmalasArAnI aMgavibhakti udaye ca tadardhe nu, vibhakte caturbhAgike | grIvA pAdona bhAgA syAt, sapAdaM ca tathA'NDakam // 429| candrikA caikabhAgena, bhAgA cAmalasArikA / bhA0To0 - AmalasAro vistAramAM ve pratirathonA madhya barAbara karI teno udaya vistArathI ardhamAnano karavo ane te udayane 4 bhAge varhecI ||| bhAganI grIvA (galaM ), 1| bhAganuM AmalasArAnuM aMDaka, 1 bhAganI caMdrikA ( galata ) ane 1 bhAganI AmalasArI ( jhAMjarI ) karavI. prAsAda- puruSa - nivezana athAtaH saMpravakSyAmi, puruSasya nivezanam / nyasedevAlayeSvevaM, jIvasthAne phalaM labhet // 430 // chAdanopapravezeSu, zRMgamadhye'thavopari / zukanAsAvasAneSu, vedhUrdhve bhUmikAntare ||431 // garbhamadhye vidhAtavyA, hRdayavarNako vidhiH / haMsatuloM tataH kuryAt, tAmraparyakasaMsthitAm // 432 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe zayanaM cApi nirdiSTa, padmaM ca dakSiNe kare / tripatAkaM karaM vAmaM, kArayed hRdi saMsthitam // 433|| pramANaM tasya vakSyAmi, prAsAdAdau samastake | hastAdizatA yAvat, prakalpayedanukramam // 434|| vRddhimadhagulAM haste, yAvanmeruM prakalpayet / evaMvidhaH prakartavyaH, sarvakAmaphalapradaH // 435 // hemaje tAraje vApi, tAmraje vApi bhAgazaH / kalaze AjyapUrNe tu, sauvarNapuruSaM nyaset // 436 // paryakacatuSpAdeSu, kumbhA~zcatura eva ca / hiraNyanidhisaMyuktAn, AtmamudrAbhimudritAn // 437 // evaM ca ropayed jIvaM, yathoktaM vAstuzAsane / tasya na saMbhaved dausthyaM yAvadAbhUta saMplavam ||438|| bhA0TI0 - vizvakarmAjI aparAjitane kahe che-have huM puruSapravezanI vidhi kahuM chaM, sarva devAlayomAM jIvasthAne puruSano praveza karAvavo ke jethI phala male. zikharane bAMdhaNe, zikhara madhyabhAge, athavA tenA upalA bhAgamA, zukanAsanA ante ane vedInI upari bhUmikAmAM garbhanA madhyabhAge hRdaya pratiSThAnI vidhi karavI. prathama trAMbAno palaMga karAvI te upara rezamI talAi ( gAdI ) bichAvavI ane te upara prAsAda puruSane suvaDAvavo. puruSanA jamaNA hAthamAM kamala ane DAbA hAthamAM 3 patAkAvAlI dhvajA ApavI ne DAbo hAtha potAnI chAtIthe aDakelo rAkhavo. have puruSaM pramANa kahuM huM, 1 hAthathI 50 hAthanA pheru prAsAda paryantanA tamAma prAsAdomAM puruSanuM pramANa 1 hAthe ardha AMgalanA Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] hisAbe karavU, 50 hAtha sudhI pratihaste ardha ardha AMgalanI vRddhie prAsAda puruSatuM nirmANa karavU. Ama pramANopeta puruSa karavo ke jethI sarva iSTa phala denArothAya, suvarNa puruSane sonAnA, rUpAnA, trAMbAnA, athavA traNe dhAtuonA banelA ane ghRtathI bharelA kalaza upara sthApita karavo. palaMganA 4 pAyAo nIce upara potapotAnA lakhelA nAmo vAlAM DhAMkaNAM vaDe mudrita karIne suvarNAdi ratnagarmita 4 nidhi kalazo sthApana karavA. __ A pramANe vAstuzAstramA kahela vidhithI prAsAdanA jIvasthAnamA je. jIvanI (puruSanI ) sthApanA kare che tene sRSTinA aMtaparyanta duHkha-daurbhAgya prApta thatuM nathI. kalaza devAgAreSu sarveSu, nRpANAM bhavane tathA / saMsthApyo divyaH kalazo, vizvakarmavaco yathA // 439 // zailaje zailajaM kuryAd , dAruje dArujaM tathA / dhAtuje dhAtujaM caiva-caiSTike caiSTikaM zubham // 440 // citre citro vidhAtavyo, hemajaH sarvakAmadaH / zreSThau sarvatra zreSThAnAM, suvarNakalazadhvajau // 441 // bhATIsarva devamaMdiro upara ane rAjamahelo upara divya kalaza sthApana karavo evaM vizvakarmAnuM vacana che, pattharanA prAsAda upara pattharano, kASThanA maMdira upara kASThano, dhAtunA prAsAde dhAtuno ane iMTanA prAsAde iMTano kalaza zubha hoya che, citravicitra dravyathI banela prAsAda upara tevA citra padArthano banelo kalaza karavo. ane suvarNano kalaza sarvaprakAranA prAsAdo upara caDhAvavo te icchita phaladAyaka cha. suvarNano kalaza ane dhvaja sarvatra zreSThamAM zreSTha che. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1922 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe prAsAdamAne kalazamAna prAsAdasyASTamAMzena, pRthutvaM kalazANDake / SoDazAMzairyutaM zreSThaM, madhyaM dvAtriMzadaMzataH // 442 // mUlarekhApaJcamAMze, pRthutvaM tasya kArayet / ghaNTAvistArapAdena, tatpAdena yutaM punaH // 443 // itthaM kalazavistAra, ucchrayastasya sArdhataH / nAgare latine zastaH, sAMdhAre mizrake tathA // 444 // vimAnanAgaracchande, vimAna- puSyake tathA / dhAtuje ratnaje caiva, rathArohe ca dAruje // 445 // zailaje sa caturthAMza, aiSTikAdau samasta / ityuktaH kalazazcaivaM, sarvakAmaphalapradaH // 446 // bhA0TI0 - 1 prAsAdamAnanA AThamA bhAga jeTalo kalazanA aMDaka (peTA) no vistAra karavo e kalazanuM kaniSTha mAna che, e mAnamA eno 96mo bhAga umeravAthI kalazanuM uttamamAna ane 32 mo bhAga vadhAvAthI madhyama mAnano kalaza gaNAya che. 2 - rekhA mUlanA vistAranA paJcamAMze vistRta paNa kalaza karI zakAya che. 3 - AmalasArAnA savAyAM caturthAMza jeTalo vistRta paNa kalaza hor3a zake che. A kalazano vistAra kahyo, eno udaya vistArathI doDho karavo. nAgara, latina, sAMdhAra, mizraka, vimAnanAgara, vimAnapuSyaka; A badhA prAsAdono kalaza ukta aSTamAMze karavo ane dhAtuja, ratnaja, rathAroha, dAruja ( siMhAvalokana ), zailaja ane sarvaprakAranA aiSTika: A badhI jAtanA prAsAdonA kalazo ukta mAnathI savAyA mAnanA ( caturthAMzAdhika ) banAcavA. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 193 e pramANe sarva iSTaphala ApanAro kalaza kaho. Aja mAnAnusAre banelo kalaza sarva icchAone saphala kare che. barATAdi prAsAdono kalazavarATe drAviDe caiva, bhUmije vimAnodbhave / valabhISu samastAsu, prAsAdasya SaDazake // 447 // tatSaDaMzayutaH zreSThaH, kaniSThastavihInakaH / itthaM mAnaM samuddiSTaM, kartavyaM sarvakAmadam // 448 // bhANTI-varATa, drAviDa, bhUmija, vimAna ane sarvaprakAranI valabhIomAM prAsAdanA SaSThAMza jeTalo kalazano vistAra karavo. kalazarnu A madhyama mAna jANavU, AmAM 1 SaSThAMza vadhAratAM uttama ane 1 SaSThAMza ghaTADatAM kaniSTha mAna Ave che, A prakAraceM kalazana mAna karavu te sarva zubha phaladAyaka che. .. _ kalazanI aMgavibhaktiucchayo navabhAgaH syAt, SaDbhAgA vistRtistathA / aNDakaM tu tripAdaM ca, pAdaM ca padmapatrikA / / 449 // grIvA pAdonabhAgA ca, sapAde de ca karNike / mAtuliMgaM tribhirbhAgaiH, kartavyaM sarvakAmadam // 450 // ucchrayaH kathitazcaivaM, vistAraM zaNu sAMpratam / padmapatraM tribhirbhAgaistatkandaM divibhAgakam // 451 // aNDakaM ca ghaTAkAraM, kuryAt SaDbhAgavistRtam / grIvA madhye dvibhAgA syAt, caturbhiH krnnikaantre||452|| sArdhadayazaM bIjapUra-magre nimnaM sulakSaNam / pramANasUtramAkhyAtaM, kalaze sarvakAmade / / 453 // bhA0TI0-kalazanI UMcAInA 9 ane vistAranA 6 bhAga karavA, te nava bhAgamAMthI 3 bhAganuM aMDaka, 1 bhAganI padmapatrI, Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 [kalyANa-kalikA-prathamakhane 0 // bhAganI grIvA (galaM), 13 bhAganI be kaNio ane 3 bhAganuM UMcaM bIjoraM (DoDalo) karavu e zubhadAyaka che, e kalazanI UMcAInA aMgavibhAgo kahyA. have vistArane sAMbhala ! padmapatrano vistAra 3 bhAgano karavo, tenA kaMdano vistAra 2 bhAgano ane aMDaka (peTa) ghaDAnA AkArarnu 6 bhAge vistRta karavU, grIvA madhyamAM 2 bhAganA vistAre ane kaNio 4 bhAge vistAramA karavI 'bIjo nIcethI 2 bhAge ane upara 1 // bhAge vistAramA karavu, A pramANe sarva aMgo potapotAnA mAne UMcA ane vistRta uttama lakSaNa yukta karavAM, A pramANe sarvecchApUraka kalazanuM pramANa sUtra kahyu, A lakSaNa nAgara prAsAdanA kalazanuM che. prakArAntare kalazanA aMga vibhAgo-(1) ata Urdhva punazcAnya, pravakSye'hamanukramam / pUrvavaca samutsedho, vistaraH pUrvakalpitaH // 454 // padmapatranibhAkArA, tripadA pdmptrikaa| karNikA padamekaM tu, sapAdaH padmasaMbhavaH // 455 // dvibhAgaM cANDakaM kuryAd , vRttAkAraM sulakSaNam / grIvA pAdonabhAgA syAd, bhAgAdha cArkapaTTikA // 456 / / latine caiva kartavyA, ardhAze pdmptrikaa| tribhAgaM bojapUraM syAd, vikasitapadmAkRti // 457 / / ucchyaH kathitazcaitthaM, vistaraM zRNu sAMpratam / bhANTI-A pachI valI kalazanA saMbaMdhamAM aMgono bIjA krama kahuM chu, kalazanI UMcAInA ane vistAranA prathamanI jema ja anukrame 9 ane 6 bhAgo kalpavA. UMcAInA nava bhAgomAMthI nIce 3 bhAganI padmapatrikA kamalapatranA AkAranI karavI, 1 bhAganI karNikA ane 11 bhAgano kamala saMbhava (patra) karavo, te pachI 2 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] mAgarnu gola AkAra- sulakSaNa aMDaka kara. 0 // bhAganI grIvA ane 0 // bhAganI arkapaTTI karavI. latina prAsAdanA kalazamAM inapatrikA ardhAganI karavI. 3 bhAganuM bIjoru (DADalo) karavu, bIjapUrano AkAra vikAzI kamalanA DoDA jevo karavo, Ama UMcAInA bhAgo kahyA have vistAranA viSayamA sAMbhala ! padmapatraM tribhirbhAga-bibhAgA karNikA vRtA // 458 // padmAgre patri(hi)kA caiva, caturbhAgA ca vistre| SaDbhAgamaNDakaM caiva, grIvA madhye dvibhAgikA // 459 // arkapaTTI caturbhAgA, sArdhatryaMzA ca ptri(hi)kaa| sArdhadvayaM bIjapUraM, nimnAgre padmakAkRti // 460 // padmanibandhatilakaM, muktaratnAM suvRttakAm / arke'kaMpaTikAM kuryAt, padmapatrA'gra unnatAm // 461 // bhATI0-padmapatrano vistAra 3 bhAgano, karNikAno 2 bhAgano, padmapatra pachI paTTikAno vistAra 4 bhAgano, aMDaka vistAra 6 bhAgano, grIvA madhyamAM be bhAganI, arkapaTTI 4 bhAganI, 3 // bhAganI paTTikA ane 2 // bhAgano bIjorAno vistAra karavo, bIjapUrano AkAra kamalanA DoDAnA jevo karavo. sUryanA maMdire padmapatranI Age UMcI arkaSaTTI gola pamanA tilaka jevI ratnajaDita karavI. dhvaja-daNDadhvajAdharastaMbhikA ca, kalazaizca vibhuussitaa| vaMzAdhArA vajrabandhA, vaMzAnAM veSTanAdikaiH // 462 // bhA0TI0-dhvajAdhAra thAMbhalI (daMDa) kalazovaDe zobhita Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe karavI, vaMza (daMDa ) AdhAra jevI te thAMbhalIne bIjA vAzanA AdhAre vAMza veSTanAdi ke vajrabandho vaDe bAMdhIne sajjaDa karavI. (1) daNDamAnaAdizilodbhavaM mAnaM, UrdhvaM ca kalazAntikam / tRtIyAMze prakartavyo, dhvajAdaNDaH pramANataH // 463 / / aSTamAMzena hIno'sau, madhyamaH zubhalakSaNaH / kaniSThaH sa bhaved daNDo, jyeSThataH pAdavarjitaH // 46 // bhA0TI0-kharazilAthI kalazanA mArA sudhInI prAsAdanI UMcAInA trIjA bhAga jeTalo laMbo daNDa uttama gaNAya, Ane aSTamAMza hIna karatAM madhyama ane caturthAMza hIna karatAM kaniSThamAnano daMDa thAya che. (2) daNDamAnaprAsAdapRthumAnena, dhvajAdaNDaM tu kArayet / madhyamaM dazamAMzonaM, kaniSThaM cona paJcamam // 465 / / bhA0dI0-prAsAdanA vistAramAne dhvajA daNDa karAvavo, te dazamAMza hIna karIne madhyama ane paJcamAMza hIna karIne kaniSThamAnano daNDa karAvavo. (3) daNDamAnamUla rekhApramANena, jyeSThaH syAd daNDasaMbhavaH / madhyamo dvAdazAMzonaH, SaDaMzonaH kaniSThakaH // 466 / / ___ mA0 TI0-- rekhA mUlanA vistAramAne jyeSThamAnanA daNDanI utpatti thAya che, temAMthI 1 dvAdazAMza hIna karatA madhyama ane 1 SaSThAMza hona karatAM kaniSThamAnano daNDa bane che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 197 daNDanI jADAIekahaste tu prAsAde, daNDo pAdonamaMgulam / ardhAGgulA bhaved vRddhiH, paJcAzaddhastakAvadhi // 467 // pRthutvaM ca prakartavyaM, suvRttaM, parvakAnvitam / ekAdiparvataH kAryaH, paJcavizatikAvadhiH // 468 // viSama parvodgamAzca, zastAH svasvAbhidhAnataH / trayodaza syudaNDA vai, parvabhedaistathottamAH // 469 // bhANTI0-1 hAthanA daNDamAM jADAIjeM mAna poNA AMgalarnu, ane e pachI 50 hAtha sudhInA mAnanA prAsAde daNDanI jADAImAM pratihaste // AMgalanI vRddhi karavI; A pramANe daMDano vyAsa parvasahita golAkArano karavo, 1 thI 25 paryantanA ekaparvA, triparvA, paJcaparvA Adi viSama parvavAlA 13 prakAranA daMDo bane cha ane A badhAnAM parvAnusAra judAM judAM nAmo utpanna thAya che. 1 jayanta, 2 zatrumardana, 3 piMgala, 4 zaMbhava, 5 zrImukha, 6 Ananda, 7 trideva, 8 divyazekhara, 9 kAladaNDa, 10 mahotkaTa, 11 sUrya, 12 kamala ane 13 vizvakarmA, e eka parvAdi 13 prakAranA daMDonAM anukrame nAmo cha, A badhA viSamaparvadaMDo svanAma pramANe guNa karanArA che. ___ daNDanI pATalImaNDUkI tasya kartavyA, ardhacandrAkRtistathA / pRthudaNDasaptaguNA, hastAdipaJcakAvadhi // 470 // SaDguNA ca dvAdazAnte, zeSA paJcaguNA tathA / tathA tribhAgavistArA, kartavyA sarvakAmadA // 47 // 25 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe bhA0TI0 - daNDanI pATalI ardhacandrAkAranI karavI, tenuM mAna 1 thI 5 hAtha sudhInA daMDe vistArathI 7 gaNI, 6 thI 12 hAtha paryantanA daMDe vistArathI 6 gaNI ane te uparanA mAnavAlA daMDe vistArathI 5 gaNI lAMbI karavI tathA vistAramAM laMbAInA 3 jA bhAganI karavI, uktamAne lAMbI-paholI pATalI sarva icchAone pUrNa karanArI hoya che. 198 pATalInuM svarUpa ardhacandrAkRtezcaiva, pakSe kuryAd gagArakam / vaMzo kalazaM caiva, pakSe ghaNTA pralambanam ||472 || cAmarairbhUSitaM kuryAd, ghaMTApakSe vicakSaNaH / patAkA pApahArI ca, zatrupakSakSayaMkarI ||473 // bhA0TI0 - pATalInA madhyabhAge ardhacandrAkAra karI tenI bene bAjumAM gagArA karavA, pATalInA madhyabhAge daMDa upara kalaza karavo, ane bane tarapha ghaMTaDio laTakAvavI, buddhimAne ghaMTaDIonI taraphanA bhAgone cAmaro vaDe zuzobhita karavA, ane pATalI upara pApane haranArI tathA zatrunA pakSano nAza karanArI patAkA-dhvajA caDhAvavI. daNDa zAno banAvavo ? vaMzamayastu kartavyaH, sAradArusamanvitaH / nirvraNaH sudRDhaH kAryaH (daNDaH), prAJjalo doSavarjitaH || 474 || samagrandhirvidhAtavyo, viSamaiH parvabhiryutaH / bhA0TI0 - daMDa vAMzano karavo athavA zreSTha jAtinI lAkaDIno karavo. te daMDa ghA vAgelo, poco, ke vAMko cuko na hoya evo nirdoSa, samagAMThovAlo ane viSama parvovAlo banAvavo joIe. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] dhvajAnuM mAnadhvajAdaNDapramANena, patAkAM ca pralaMbayet / pRthutvamaSTamAMzena, trizikhAgravibhUSitAm ||475 || zikhAH paJca prakartavyA, dhvajAgre tad vicakSaNaiH / divyavastrapatAkA cArdhacandrazcaiva kiMkiNI // 476 // 199 bhA0DI0 - dhvajAdaMDanA mAne daMDa upara patAkA laMbAvavI, patAkAno vistAra laMbAInA AThamA bhAgano karavo, 3 zikhAo vaDe patAkAne bhUSita karavI athavA tene 5 zikhAo karavI. patAkA divyavanI banAvavI, te upara ardhacandrano AkAra karavo, nicale cheDe zikhAo upara ghugharIo laTakAvavI. dhvajAvatI (taMtrikA) ropaNa - rekhA tribhAgo vA, sUtrAMze pAdavarjite / dhvajAvatI tu kartavyA, IzAnaM nairRte'pi vA ||477 || prAsAdavRSThideze tu dakSiNe ca pratirathe / staMbhavedhastu kartavyo, bhitterasyASTamAMzake ||478 || bhA0TI0 - rekhAnA ardha bhAge, ve tRtIyAMze, athavA poNA bhAge upara dhvajAvatI staMbhikA IzAna athavA nairRtya tarapha karavI, prAsAdanI pUThalI taraphanA jamaNA paDarAmAM prAsAdanI bhIMtanA 8 mA bhAga jeTalo staMbhikA ropavA mATe khADo karavo. zailaje caiva prAsAde, kalazasya padAnugam / svAdiramindrakIlaM tu, pravezya kalazAntike || 479 || caturasramaSTAstraM vA, vRttaM vA'grAgravartulam / sudRDhaM nirvaNaM kuryAd, garbhazuddhaM pramANataH // 480 || dhvajAvatI staMbhikA ca, caturastrA cASTAMzakA | . vRttordhve caturatrikA // 481 // ... Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe tadUrve kalazaM kuryAt , surUpalakSaNAnvitam / nikuJcavalike kArye, vaMzAdhArasya bAhyataH // 482 // vaMzabandhAstu kartavyA, haste haste tathA punaH / haste sapAde sArdhe vA, dvihaste vA'pyathocite // 483 // bhANTI-pattharanA prAsAdamAM kalazasthAne kherano 'indrakIla' nIce losIne kalaza paryanta uMco rAkhavo. indrakIla nIce corasa, madhyamA aSTAtra ane upara gola karavo, majabUta, khADA-khAMcA vagarano, nakara ane pramANayukta karavo. dhvajAvatI staMbhikAne paNa nIcethI anukrame caturasra, aSTAstra, SoDazAstra karI upara gola ane anta bhAgamAM pAchI corasa karavI, tenA upara sundara ane sulakSaNavAlo kalaza karavo. thAMbhalIne davA vIne sthira rAkhavA mATe khADAnI bahAra be valio (majabUta lAkaDio) TekA rUpe ubhI karavI, Ama staMbhikAne majabUta sthira karI pachI tenI sAthe dhvajadaMDane majabUta baMdhovaDe bAMdhavo, A bandho hAthe hAthe, savA savA hAthe, doDha doDha hAthe, athavA bebe hAthe daMDanI laMbAIno vicAra karIne devA, bandho bacce be hAthathI adhika aMtara na rAkhaq. jinendra prAsAda pazcakapadmarAgo vizAlAkhyo, vibhavo ratnasaMbhavaH / lakSmIkoTara ityevaM, pazcaite tu jinAlayAH 484 // bhATI0-1 padmarAga, 2 vizAla, 3 vibhava, 4 ratnasaMbhava ane 5 lakSmI koTara; e pAMca jinaprAsAdonAM nAmo che. talavibhakti 22 bhAgakarNInandI-pratirathaH, pUrvavaJca susNsthitH| nandikA bhAganiSkAsA, dvibhAgA pArzvakSobhaNA // 485 // Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 prAsAda-lakSaNam ] bhAganandI punaH kAryA, vedAMzo bhdrvistrH| niSkAsazcaikabhAgastu, kartavyaH zubhalakSaNaH // 486 // caturbhAgA bhaved bhittiH, zeSaM garbhagRhaM bhvet| ___ bhATI-karNa, karNanI nandI, ane pratiratha, e pUrvanI jema ja anukrame 3, 3, 1 bhAganAM banAvavAM, nandIno nirgama 1 bhAgano karabo, A karNanandI ane pratisthanI bacce 1-1 bhAganI kSobhaNA karavI, valI 1 bhAganI bhadranI pAse nandI karavI, 4 bhAgano bhadrano vistAra karavo, Ama talanA 3-1-1-3-1-4-1-3-1 -1-3-22 bhAganI dala vibhakti karavI, Ama karatA 4 bhAganI bhoMta thaze ane bAkIno gabhAro raheze, arthAt be bhittiomA 8 bhAganuM tala rokAze ane 14 bhAgano gabhAro thaze, pAMce jinendra prAsAdo e ja pramANe 22 bhAga virADanAM vanAvAM. zikharanI racanAkarNe zaMgatrayaM kAya, kramottarabhAganirgatam // 487 // SoDazAMzaM ca zikhara-murazRMgaM tadardhataH / / tatpadonaM tadanaM ca, tasyAgraM ca yugAMzakam // 488 // karNatulyaH pratiratho, vikramA caiva nandikA / karNe pratirathe bhadre, zaMgANi trINi trINi ca // 489 // dvau chau kUTau nandikAyAM, pratyaMgANi tato'STabhiH / bhadrananyekakUTaM ca, padmarAgaH sa ucyate // 490 // bhadrazRMge vizAlAkhyo, vibhavaM ca tathA shRnnu| karNakUTaM nandi zRMgaM, nAmnA ca vibhavastathA // 491 / / bhadrazRMge kAmadastu, kartavyo ratnasaMbhavaH / bhadraM tyaktanandikaM kuryAt , saMbhavellakSmIkoTaraH // 492 // Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0-1 koNa upara anukrame 3 zaMgo nirgame 1-1 bhAganAM karavAM, rekhAnA mUla bhAgamAM zikhara 16 bhAga jeTalaM vistRta karavU. uraHzaMga zikharanA ardha bhAge arthAt ATha bhAge vistAramAM kara. bIjuM uraHzaMga pahelAnA poNA bhAgarnu arthAt 6 bhAganuM ane tethI Agernu uraHzRMga vistAre 4 bhAga jeTaluM karavaM. karNe ane pratirathe sarakhA kramo karavA. naMdie 2 kramo caDhAvavA ane karNa pratiratha tathA bhadra upara 3-3 zaMgo caDhAvA, karNanI nandioe 2-2 kUTaDA caDhAkvA ane 8 pratyaMgo caDhAvavAM, bhadranI nandie 1-1 kUTaDo caDhAvavo. A prakAranA tala tathA zikharavAlo prAsAda 'padmarAga' e nAmathI olakhAya che. aMDaka saMkhyA 73. 2 padmarAganA bhadre cothu uraHzaMga lagADatAM ":vizAla " nAmano bojA prakArano jinaprAsAda bane che. aMDaka 77. 3 koNa upara 1-1 kUTaDo ane nandio upara 1-1 zaMga vadhAratAM " vibhava" nAmano prAsAda bane che. aMDaka 93. 4 uparanI racanAmAM bhadre 1-1 zRMga vadhAratAM "ratnasaMbhava" prAsAda taiyAra thAya che. aMDaka 97. 5 uparanA prAsAdanI bhadranandI akramI karatAM " lakSmIkoTara" prAsAdanuM nirmANa thAya che. aMDaka 81. ___aparAjita pRcchAnA 164 mA sUtramA jinendraprAsAda-paJcakanI nirmANavidhi upara pramANe batAvela che, AjanA samayamAM AvA prAsAdonuM nirmANa doDhathI be lAkha dravyanA vyayathI thaI zake che. - kesarI Adi 25 nAgara prAsAda aparAjita pRcchAmAM A prAsAdonuM sAMdhAra prAsAdarUpe savi. stara varNana che paNa tyAMja lakhe cha ke Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 203 dazahastAdadho nAsti, prAsAdo bhramasaMyutaH / SaTtriMzAMtaM nirandhArAH, kAryA vedAdi hastataH // 493 / / bhA0TI0-10 hAthanA mAnathI ochA mAnano koi prAsAda 'bhramadAra' hoto nathI. 4 hAthathI 36 hAtha sudhInA mAnano prAsAda nirandhAra (bhramahIna) karI zakAya che, paNa bhramavAlo (sAMdhAra) karavo ja hoya to tenuM mAna daza hAtha nIce na hovu joie. paJcaviMzatiH sAMdhArAH, prayuktA vaastuvedibhiH| bhramahInAstu ye kAryAH, zuddhacchandeSu nAgarAH // 494 // bhA0TI0-vAstuzAstranA jJAtAoe prayojela je 25 sAMdhAra prAsAdo che te zuddha nAgara chaMdomAM bhramahIna paNa karavA, A uparathI siddha thAya cha ke kesarI Adi prAsAdo bhramahIna paNa karI zakAya che, Adhunika kArIgaro paNa ghaNe bhAge kaniSTha prAsAdo kesarI AdimAMnA ja kare che tethI amo paNa aparAjitokta bhramadAra pAsAdonA varNanane choDIne vAstumarI AdinA nirUpaNane atra uddhRta karIye chIe. 1 kesarIkSetre'STabhakta dvau kI, bhadraM vedAMzavistaram / bhAgArdhanirgamaH pazcA-Dako'yaM kesarI mataH // 495 // / bhANTI--prAsAda bhUmine 8 bhAge vaheMcIne 2-2 bhAganA koNa ane 4 bhAganA vistAravAluM bhadra karavu. 1 bhAgano nirgama karato, A prakAranA pazcAMDaka prAsAdane 'kesarI' e nAmathI mAnyo che. Ane aMDaka 5 che, koNe 4, zikhare 1. e pachInA sarvatobhadrA Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe disAM 4-4 aMDakonI vRddhi thatAM 25 mA meru prAsAdane 101 aMDako lAgaze' 2 sarvatobhadradazabhakta dvayaM karNaH, sAdhai bhadrArdhakaM rthH| zrIvatsazikharaH sarva-tobhadro vasuzRMgavAn // 496 // bhA0TI0-prAsAda talane 10 thI mAMgI 2 bhAgano koNa, 1 // bhAgano paDaro, 1 // bhAgarnu bhadrArdha karavAthI zrIvatsa jAtinA zikheravAlo ane 8 zaMgarAlo bhadro upara rathikA udgamavAlo "sarvatobhadra" prAsAda bane che', aMDaka saMkhyA 9, koNe 4, bhare 4, zikhare 1. 3 nandana- ane 4 nandizAlakabhadre zrIvatsasahito, rathikAdayazca nandanaH / zRMgaM tavaM bhadraM tat-sadRzaM nandizAlakaH // 497 // bhA0TI0-bhadre zrIvatsa sahita ane zaMgavAlo rathikAothI yukta hoya te 'nandana' prAsAda kahevAya che, aMDaka 13, karNe 8, bhadre 4, zikhare 1 ane karNe, pratirathe, bhadre 1-1 zRMgAlo, bhadre rathikA udgamoe sahita zrIvatsa zikharavAlo 'nandizAlaka' prAsAda 17 aMDakano hoya che, karNe 4, pratirathe 8, bhadre 4, zikhare 1 aparAjitamA kezarInA koNoe 4 zrIvatsazikharo (zaMgo) bhane bhadromA rathikA udgama karavAnuM vidhAna che. 2 je zikharanA bhadravibhAge zrIvarasanA AkAro karelA hoya bhane zikharanA maMga pratyaMgo vace pANItAra choDelA hoya te 'zrI vatsa zikhara' kahevAya che. 3 aparAjitamA sarvatomadanI bhadra vistAra 6 bhAgano mAnI bhadramAMthI 0 // 0 // bhAganI be koNimao kADhavAnu, bhadra upara 3 bhAganA vistArarnu mukhabhadra banAvavAnuM ane bhadre 5 udgamo bhane karNe 8 zRMgoM banAvavAnuM vidhAna karela ke. Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 205 .5 nandIza ane 6 maMdarakaNe zaMgavyaM tvekaM, rathe nandIza IritaH / sUryAze prarathaH karNoM, bhadrArdha vi dvi-bhAgataH // 498 / kaNe bhadre ca zaMge he, rathe tvekaM sa mndrH| bhA0TI0-koNo upara 2-2, paDarAo upara 1-1 ane bhadro upara 1-1 zRMga caDhAvavAthI 'nandIza' prAsAda bane cha, aMDaka saMkhyA 21; koNe 8, paDarAoe 8, bhadoe 4, zikhare 1. prAsAda talanA 12 bhAgo karI paDaro, karNa ane bhadAdha; e traNe 2-2 bhAganAM karavAM ane zikhara vibhAge, karNe tathA bhadre 2-2 tathA paDare 1-1 zrRMga cahAvayAM, AdhI racanAvAlA prAsAdane 'mandara' e nAma Aya che. aMDaka saMkhyA 25; koNe 8, paDare 8, bhadre 8, zikhare 1. 7 zrIvRkSa ane 8 amRtodbhavamanubhakte rathaH koM, bhadrArdhe dvi-dvibhAgataH // 499 // bhadrapArzvadvaye kuryAd , bhAga-bhAgena nandike / karNe zRMgadvayaM zaMgo-pariSThAt tilakaM rathe // 500 // nandyAmekaikatilakaM, bhadre zRMgatrayaM nyaset / zrIvRkSastatra karNe tri-zRMgaiH syAdamRtodbhavaH / / 501 // bhANTI-prAsAdatalane 14 bhAge baheMcI paDaro, koNa ane bhadrArdha e traNane 2-2 bhAganA karavA, bhadranI bane pAse 1-1 bhAganI nandI karavI, koNe 2-2, bhare 3-3, ane paDare 1-1 zaMga caDhAvI paDarAnA zaMga upara tilakaDo caDhAvavo ane nandI upara 1-1 tilaka caDhAvavo AthI 'zrIvRkSa' prAsAdanI racanA thAya che, aMDaka saMkhyA 29; karNe 8, paDare 8, bhaI 12, zikhare 1. tilaka 16; paDare 8, naMdIe 8. A zrIvRkSanA koNa upara 1-1 zaMga vadhArI Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 3-3 zRMgo karavAthI tenuM nAma " amRtodbhava" paDe che, aMDaka saMkhyA 33; karNe 12, bhadre 12, paDare 8, zikhare 1 tilaka 16, paDare 8, naMdIe 8. 9 himavAna tathA 10 hemakUTave ve pratirathe de de, bhadre ca himavAn mtH| bhadre tRtIyaM nandyA tu, tilakaM hemakUTakaH // 502 // bhANTI -koNe 3-3, paDare 2-2 ane bhadre 2-2 zaMgo tathA naMdi upara 1-1 tilaka caDhAvavAthI amRtodbhadhanuM nAma 'himavAna' paDe che, aMDaka saMkhyA 37. koNe 12, paDare 16, bhadre 8, zikhare 1. tilaka 8 naMdIe. bhadra upara trIjuM zaMga ane nandIe tilaka cahAvatA uparatuM himavAn nAma maTIne 'hemakUTa' nAma paDe che. aMDaka 41; koNe 12, paDare 16, bhadre 12, zikhare 1. tilaka 16, pratinandI 2-2. 11 kailAsa tathA 12 pRthivIjayarekhAdhastilakaM nanyAM, zRMgaM kailaassNjnykH| rekhAyAstilakasthAne, zRMgaM pRthvIjayastadA // 503 // bhA0TI0-koNanA trIjA zaMgane kamI karI tenA sthAne tilaka ane nandInA nIcenA 1 tilakanA sthAne zaMga caDhAvavAthI 'kailAsa' prAsAda bane cha, aMDaka 45; koNe 8, paDare 16, bhadre 12, nandIe 8, zikhare 1. tilaka 12; koNe 4, nandIe 8. rekhA nIcenA tilakane sthAne trIju zaMga lagADavAthI 'pRdhivIjaya' nAmano prAsAda niSpanna thAya che, aMDaka 49; koNe 12, pahare 16, me 12, nandIe 8, zikhare 1. tilaka 8. nandIe Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 prAsAda-lakSaNam ] 13 indranIlaSoDazAMze bhAgamAnA, koNI krnn-rthaantre| zeSa manvaMzavad bhadre, nigamo'zaH pare samAH // 504 // kaNe zaMgadvayaM nandyAM, tilakaM ca pratyaMgakam / dvayaM rathe trayaM bhadre, nandI saikendranIlakaH // 505 // bhA To0-talanA 16 bhAga karIne koNa tathA paDarA bacce 1 bhAganI koNI (nandI) karavI, bAkI dala vibhakti 14 bhAganI. jema 2-2 bhAganA koNa, paDaro, bhadrArdha ane 1-1 bhAganI bhadranandI karavI, bhadrano nikAlo 1 bhAgano karavo, bIjA aMgo nikAle samadala karavA. koNe 2-2 zaMgo, nandI upara tilaka ane pratyaMgo 8-8. paDare 2-2 zUgo, bhare 3-3 zUgo, bhadranandIe 1-1 zaMga caDhAvavAthI -- indranIla ' prAsAda banaze, aMDaka saMkhyA 53; koNe 8, pratyaMge 8, paDare 16, bhadre 12, bhadranandIe 8, zikhare 1. tilaka 8 nandIe. 14 mahAnIla tathA 15 bhUdharanandyAM zRMge mahAnIlo, rekhAdhastilake sati / rekhAdhastilakasthAne, zRMgaM yadi sa bhUdharaH // 506 // bhA0TI0-nandI upara ( koNa paDarA baccenI koNI upara ) tilakanA sthAne zaMga ane koNa upara zaMganA sthAne tilaka karavAthI ' mahAnIla' prAsAdanI racanA thAya che, aMDaka 57; koNe 4, pratyaMge 8, paDare 16, bhadre 12, bhadranandIe 8, karNanandIe 8 ane zikhare 1. tilaka 4 koNe. e ' mahAnIla 'nA koNe tilakanA sthAne zaMga caDhAvavAthI bhUdhara prAsAda bane che, aMDaka 61; koNe 8, Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pratyaMge 8, paDare 16, bhadre 12, bhadranandIe 8, karNanandIe 8, ane zikhare 1. 16 ratnakUTaaSTAdazAMze bhadrasya, pAzcayonandikAdvayam / zeSaM kalAMzavat kaNe, ve zaMge tilakaM tathA // 507 // nandyAM de de tu tilake, pratyaMgaM yugmabhAgikam / nanyAM tu tilakaM bhadre, yugaM zRMgatrayaM rathe // 508 // ratnakUTastadA nAma, zivaliMgeSu kAmadaH / prazastaH sarvadeveSu, rAjJAM tu jayakAraNam / / 509 // bhA0TI0-talanA 18 bhAgomAM bhadranA baMne pArzvabhAgomAM 1-1 nandI vadhAravI, bAkI dalavibhAgo 16 bhAganA talanI jemaja karavA, koNa upara 2 zRMgo tathA tilaka karavA, 2 nandIo upara 2-2 tilako karavA, bAjumA 2-2 bhAganA pratyaMgo karavA, nandIe 1-1 zaMga, 1-1 tilaka karavA, bhadre 4-4 zaMgo ane paDare 3-3 zaMgo karavA, AvI racanAvAlo prAsAda 'ratnakUTa e nAmathI olakhAya che, zivaliMgone mATe icchApUraka che, chatAM sarva devone mATe prazasta che ane rAjAone jayatuM kAraNa che. aMDaka 65; koNe 8, pratyaMge 8, pratirathe 24, pratisthanandIoe 8, bhadre 16 ane zikhare 1. tilaka 44; karNanaMdIe 16, bhadranandIe 16, pratirathanandIe 8 ane koNe 4. ___ 17 vaiDUryazaMgaM tRtIya rekhAdhaH, kartavyaM sarvazobhanam / vaiDUryazca tadA nAma, kartavyaH sarvadaivataH // 510 // bhATI0-koNa upara trIjuM zRMga caDhAvavAthI e ratnakUTano ja Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] "vaiDUrya' nAmano prAsAda bane cha, sarva devone yogya A vaiDUrya karavo jAIye. aMDaka 69; koNe 12, pratyaMge 8, pratisthe 24, pratirathanandIe 8, bhadre 16, ane zikhare 1. tilako 40; karNanandIe 16, bhadranandIe 16 ane pratirathanandIe 8. 18 padmarAga ane 19 vajratatra nandyAM tu tilakaM, ve zaMge padmarAgakaH / rekhAdhastAt punaH zRMgaM, kArayedvajakastadA // 511 // bhA0TI0-koNanA trIjA zaMgane badale tilaka karavA, pratistha nandIe 2-2 zaMgo ane karNa tathA bhadranandIe 2-2 tilaka karavAthI 'padmarAga' prAsAda banaze. aMDaka 73; koNe 8, pratisthanaMdIe 16, paDare 24, pratyaMge 8, bhadre 16 ane zikhare 1. tilako 36; koNe 4, karNanandIe "6 ane bhadranandIe 16. rekhA nIce valI trIjuM zaMga devAthI e darAgaprAsAda ja 'vajra' evaM nAma dhAraNa kare che, aMDako 77; koNe 12, pra.nadIe 16, pratyaMge 8, paDare 24, bhadre 16 ane zikhare 1. tilako 32; karNanandIe 16 ane bhadranandIe 16. . 20 mukuTojjvala ane 21 airAvatanakhabhakte iyaM karNaH, sArdhA koNI dayaM rathaH / sAGkhanandI bhadranandI, bhAgo bhadraM yugAMzakam // 512 // kaNe dizaMge tilakaM, rekhA manvaMzavistarA / nanyAM zRMgaM ca tilakaM, pratyaMgaM syAdathorathe // 513 // dvayaM bhadraM catuHzRMgaM, nanyAM zRMgaM ca tailakam / bhadrananyAM tathA zRMgaM, prAsAdo mukuTojvalaH // 514 / / tatra rekhAdhastatzaMge, vihite gajarAjakaH / Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA TI-20 bhAganA talamAM 2 bhAgano karNa, 11 // bhAganI koNI (nandI), 2 bhAgano pratistha, 1 // bhAganI nandI, 1 bhAganI bhadranandI ane 2 bhAgarnu bhadrArdha karavU, zikharamAM koNe 2 zaMga tathA tilaka karavA, rekhAno vistAra 14 bhAgano karavo, nandI upara zaMga tathA tilaka karavA, pratirathe pratyaMga cahAvayAM, paDare 2 zaMgo ane bhadre 4 zaMgo karavA, nandIpa zaMga tathA tilaka kasvA ane bhadranandIe zRMga karavA, AthI 'mukuTojvala' nAmaka prAsAda bane che. aMDako 81; koNe 8, koNanandIe 8, pratyaMge 8, pra. naMdoe 8, bhadranandIe 8, paDare 24, bhadre 16 ane zikhare 1. tilako 20; karNanandIe 8, pra. nandIe 8 ane koNe 4. A mukuTojjvalanA koNe trIju zaMga caDhAvavAthI 'airAvata' prAsAdanI utpatti thAya che. aMDako 85; koNe 12, koNanandIe 8, pratyaMge 8, pratisthe 24, pra.nandIe 8, bhadranandIe 8, bhare 16 ane zikhare 1. tilako 24; karNanandIe 8, bhadranandIe 8 ane pra. nandI 8. 22 rAjahaMsatathaiva tilakaM kuryAt, bhadrakaNe tu zaMgakam / rAjahaMsaH samAkhyAtaH, kartavyo brahmamaMdire // 515 // bhA TI-teja rIte karNanA vIjA zUgane sthAne tilaka ane bhadranandIe vIlu zaMga karavAthI 'rAjahaMsa' nAmano prAsAda bane ke, A prAsAda brahmAjIne mATe banAyayo, aMDako 89; koNe 8, koNanandIe 8, pratyaMge 8, pratirathe 24, pra. nandIe 8, bhadranandIe 16, bhadre 16 ane zikhare 1. tilako 4 koNe. 23 garuDatathaiva tilakaM kuryAt , bhadraM karNaM ca zaMgakam / garuDaH sa samAkhyAtaH, kartavyazca zriyaHpateH // 516 // tatheca tilaka kRpayAta, bhAta ko ka aMgakaH // 16 // Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] bhA0TI0-tathA bhadranandIe tilaka karavo ane koNa upara proju zaMga karavaM. A prakAre banAvela prAsAda 'garuDa ' e mAmathI prakhyAta che, A prAsAda viSNune mATe khAsa karavA jevo che, aMDako 93; koNe 12, koNanandIe 8, pratyaMge 8, pratirathe 24, pra. nandIe 8, bhadvanandIe 16, bhadre 16 ane zikhare 1. tilako bhadranandIe 8. 24 vRSabhadvAviMzatyaMzake nandI, bhAgena bhadrapArzvayoH / trayaH pratirathAH karNo, bhadrArgha ca dvibhAgikam // 517 // kaNa dvizRMge tilakaM, bhadre zRMgacatuSTayam / zaMgadvayaM pratirathe, pratyaMgAni tribhAgataH // 518 // rathe zRMgatrayaM kRryAt, de uparathe tathA / bhadranandyAM tataH zRMgaM, vRSabho'yaM harapriyaH / / 519 / / bhA0TI0-22 bhAge vahacelA talamAM bhadranI baMne bAjue 1 bhAganI nandI, pratistha-ratha-uparatha-karNa ane bhadrArdha e pAMce 2-2 bhAganA karavA, zikhara vibhAge karNe 2 zaMgo tathA tilaka, bhadre 4 uraHzRMga, paDare 2 zRMga, tathA vistAre traNa bhAganA pratyaMga, rathe 3 zaMga, uparathe 2 zaMga, ane bhadranandIe 1 zaMga. A prakAranI racanAvAlo zivapriya ' vRSabha' nAmano prAsAda bane che, aMDaka 97; koNe 8, bhadre 16, paDare 16, pratyo 8, rathe 24, uparathe 16, bhadra. nandIe 8 ane zikhare 1. tilako 4 koNe. 25 meruprAsAdakaNe zaMgaM tRtIyaM syAnmeruH siddhipradA ime / sAndhArA vA nirandhArAH, prAsAdAH paJcavizatiH // 520 // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhANTo0-vRSabha prAsAdanA koNe trIju zaMga vadhAravAthI te prAsAda ' meru' nAme olakhAya che, aMDako 101; koNe 12, bhadre 16, paDare 16, pratyaMge 8, rathe 24, uparathe 16, bhadranandIe 8 ane zikhare 1; A 25 prAsAdo sAndhAra athavA niraMdhAra hoya, sarva siddhine ApanArA che. maNDapa vAstumaarIkAra lakhe cheprAsAdAgre maNDapaH syA-deka-tri-dvArasaMyutaH / jine tripuruSe dvAra-kAsu trimaNDapAH kramAt / / 521 // - bhA0TI0-prAsAdane Age eka dvArano athavA traNa dvArano maMDA hoya che. jina, tripurA, (brahmA viSNu mahezvara) ane dvArakAnA prAsAda Agala eka pachI eka ema traNa maMDapo karavA. aparAjitamA maNDapornu nirUpaNa nIce pramANe cheathA'taH saMpravakSyAmi, maNDapAnAM tu lakSaNam / prAsAdasya pramANena, maNDapaM kArayed budhaH // 522 // samaH sapAdaH sArdhazca, sapAdonadvaya eva ca / dvigugazcApi kartavyaH, sapAdaya eva ca // 523 // sArdhadvayastu kartavyo, hyetadUrvA na kArayet / / saptadhA pramANasUtraM, vAstuvedairudAhRtam // 524 // bhA0TI0-have maNDaponuM lakSaNa kahIza, vidvAn sthapatie . prAsAdanA mAnane anusAre maMDapane karavo, 1 prAsAda-sama mAnano, 2 prAsAdathI savAyA, 3 doDhA, 4 poNAbegaNA, 5 be gaNA, 6 savAbegaNA, tathA 7 aDhI gaNA mAnano maMDapa banAvavo, ethI adhika Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 213 pramANano na banAvavo, kAraNa ke vAstuzAstrajJAe maMDaparnu pramANasUtra sAta prakAre kayuM che.1 prAsAdeSu ca sarveSu, dazahastAdhikeSu ca / uktaH samaH sapAdazca, maNDapo vAstuvedibhiH // 525 // paJcahastAtparaM caiva, yAvatsyAd dazahastakam / sArdhAyAmo maNDapazca, sRSTo vai vizvakarmaNA // 526 // caturhaste ca prAsAde, paadondvyvistrH| nihaste dviguNazcaiva, tadvizeSA catuSkikA // 527 // catuSkaM cASTAMzaM cApi, zukstaMbhAnusArataH / vitAnaM saMvaraNoktaM, sArdhamAnena maNDape // 528 // alindaidviguNe cAtra, dviguNaM ca prakalpayet / dvi-tri-catvAro'lindA, dviguNAtpare ca maNDape // 529 / / vitAnAni saMvaraNA, vibhaktAni catuSkikA / svaka-svakeSu sthAneSu, pAdADhayA tad bhuktibhiH // 530 // svArdhamAnenocchyastu, mUlasaMvaraNoktibhiH / zukanAsasamA ghaNTA, na nyUnA na tato'dhikA // 531 // . bhA0TI0-10 hAthathI adhika mAnanA sarva prAsAdomAM vAstu jJAtAoe maNDapa prAsAdanA samamAne athavA prAsAdathI savAyA 1 samarAMgaNasUtradhAramA A saMbandhe nIce pramANe vizeSa che: kSudraprAsAdakeSu syu-maNDapA bahavo'pare / kSetrA'lAbhe punarimAn , sarvAn sarveSu yojayet // 1 // bhA0TI0---nhAnA nhAnA devalomAM bIjA aneka mAnanA (aDhI gaNAthI paNa adhika mAnanA) maMDapo hoya che, valI vAstubhUminI kamInA kAraNe badhAM mAnanA maMDapo badhA prAsAdomAM karI zakAya che, jemake 3 hAthanA prAsAdano maMDapa 6 hAthano joIye, paNa bhUminA abhAve ocho paNa thai zake che. 27 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe mAne karavo kahyo che, 5 hAthathI mAMDI 10 hAtha sudhInA prAsAdone doDhA mAnano maNDapa karavAna vizvakarmAjIe vidhAna kayu che, 4 hAthanA prAsAde poNA be gaNA vistArano ane 3 hAyanA prAsAde be gaNA vistArano maMDapa karavo, traNa hAthathI ochA mAnanA laghuprAsAdamAM maMDapanA sthAne tenoja bheda cokI karavI, cokI corasa vA aSTAsra paNa hoya, teno vistAra zukanAsanA staMbhone anusAre karavo, maMDapa vitAnavAlo athavA saMvaraNa vAlo hoya, uMco tenA vistAra mAnathI doDho karavo, prAsAdathI 'dviguNamAnavAlA maMDapane' pharatAM alindro vaDe tenA vistArathI be gaNA vistAravAlo karI zakAya ane bamaNA uparanA mAnanA maMDapone 2-2, 3-3 athavA 4-4 alindo deine vistRta karI zakAya cha, A alindo (cokiyo)vAlA maMDapone vitAnavAlA athavA saMvaraNavAlA karo paNa Ane pharatI cokiyonI nIcenI je bhUmi cokioe potapotAnA padanA bhogavaDe baheMcI nAMkhI che, tene mUla maMDapano vistAra samajIne te upara maMDaparnu sAmaraNa ke maMDapano ghumaTa lAvavo nahi, paNa mUla maMDapanA vidhAna pramANe ja te alindanI cokio upara potAnA vistA. ranA ardhamAne uMcI sAmaraNo athavA ghumaTIo karavI ane maMDapanA AmalasArAnI uMcAI zukanAsanA udaya jeTalI karavI, tethI ochI na karavI ane adhika paNa na karavI. zukanAsanI uMcAImUlaprAsAdazikhara-mucchye yatprakalpitam / chAdyoveM skandhaparyanta-mekaviMzatibhAjitama / / 3 / / aGkadizArudrasUrya-trayodazAntamutsRjeta / zukanAsasya saMsthAnaM, chAdyoce paJcadhonnatam // 33 // Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA. prAsAda-lakSaNam ] 215 tena mAnena paTAntaM, maNDapordhvamutsRjet / tA ca na kartavya-madhAsthaM naiva dUSayet // 534 // bhA0TI0-chAjAnA mathArAthI skandha (bAMdhaNA) paryanta mUla prAsAdanA zikharanI UMcAi jeTalI karavA dhArI hoya tenA 21 bhAga karI tevA 9 bhAga, 10 bhAga, 11 bhAga, 12 bhAga athavA 13 bhAga upara, ema 5 prakAranI UMcAie zukanAsarnu saMsthAna hoi zake, ane maMDapa zukanAsanI UMcAinA mAne pATanA mathArAthI UMco lA jaine choDavo, zukanAsathI maMDapa UMco na karavo, kadApi nIco rahe to doSa nathI. prAsAdA maNDapAzcaiva, jagatIzAle'tikramAt / anyonyaM ca yadA grastA, mahAdoSa iti smRtH||535|| maNDapeSu ca prAsAde, graste tu svAmivigrahaH / jagatyAM caiva prAsAdA, grastAstatra prajAbhayam // 536 // zAlAbhirmUlaprAsAdo, grastaH syAddoSakArakaH / tadagrastastu kartavyaH, svagotre'kalaho ripoH // 537 / / prajAgrasto yathA rAjA, prAsAdo'thAnyapaTTakaiH / jagatI-zAlA-vidhistatra, muulsuutraanusaartH||568|| mUle graste tadAgrastI, jagatIprAsAdau parasparam / kurutastAvandhakAraM, yathA rAhurdivAkare // 539 // bhA0TI0-prAsAdo, maMDapo, jagatI ane zAlA, anukrame athavA anyonya (ekabIjAthI) grasta thAya to A pramANe mahAdoSa kahyo che maMDapothI prAsAda grasta thAya to (lopAya, nIco rahe) to banApanArA, dhaNIne kleza karAvanAra thAya, jagatIdhI prAsAda prasta thAya . Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 [ kalyANa kalikA-prathamakhaNDe to prajAne bhayakAraka bane, zAlAo (jagatInI cokiyo) vaDe mUla prAsAda grasta thAya (dabAya) to doSakAraka che, mATe mUlapAsAda agrasta (koithI paNa na dabAyelo) karavo, ke jethI potAnA kuTuMbamAM svakRta athavA zatrukRta kleza na thAya, prajAthI dabAyelo rAjA jema tejo hIna gaNAya che teja rIte bIjA pATo vaDe dabAyelo prAsAda jANavo, mATe jagatInI zAlAnI vidhi mUla prAsAdanA sUtrAnusAre karavI, mUla prAsAda grasta thatAM prAsAda ane jagatI baMne paraspara grasta thAya che ane te sUryane viSe jema rAhu andhakAra kare tema aMdhakAra kare che. jyeSTha-madhya-kaniSThAzca, prAsAdA ye bhavanti ca / tadne maNDapAn kuryAjyeSTha-madhya-kaniSThakAn // 54 // bhAnTo0-jyeSTha madhyama ane kaniSTha je prAsAjo jevA hoya 'temanI Agala tevA jyeSTha madhyama ane kaniSTha prakAranA ja maMDapo karavA. aparAjite sUtra 184 mAM enuM spaSTIkaraNa nIce pramANe kayu che maNDapAstrividhA vatsa!, jyeSTha-madhya-kaniSThakAH / prAsAdAdviguNAyAmaH, kaniSTho maNDapo bhavet // 541 / / pAdonadvitayo madhyo, jyeSThaH sArdhastathaiva ca / ekaikAstrividhA jJeyA, jyeSThamadhyakaniSThakAH // 542 // trijyeSThamiti ca khyAtaM, trimadhyaM trikaniSThakam / navadhA punarekaikaM, saptaviMzatisaMkhyayA // 543 // bhANTI-maMDapo traNa prakAranA kahyA che, 1 jyeSTha, 2 madhya ane 3 kaniSTha, prAsAdathI vamaNA pramANano maMDapa kaniSTha gaNAya che, Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 prAsAda-lakSaNam ] poNA ve gaNA mAnavAlo madhyama kahevAya che, ane prAsAdathI doDhA mAnano jyeSTha gaNAya che. A traNa mAnanA maMDapo paikInA pratyeka maMDapanA valI 3-3 bhedo paDe che. 1 jyeSThajyeSTha, 2 jyeSThamadhyama, 3 jyeSThakaniSTha. 4 madhyamajyeSTha, 5 madhyamamadhyama, 6 madhyamakaniSTha, 7 kaniSThajyeSTha, 8 kaniSThamadhyama ane 9 kaniSThakaniSTha, ___ A 9 prakAranA maMDayo paikIno eka eka maMDapa 27 prakArano bane che. ___kaniSTha, madhyama ane jyeSTha maMDapo saMbandhI samarAMgaNa sUtradhAranuM nirUpaNa nIce pramANe che. prAsAdAd dviguNaM kuryAt, kaniSThaM tatra maNDapam / pAdonadviguNaM madhyaM, prAsAde tu kanIyasi // 544 // tasminneva kanIyAMsaM, vidhyAt sArdhamAnataH / pAdonadviguNaH sArdhaH, sapAdazceti madhyame // 545 // sAdhaH sapAdastulyazcetyuttamAdyAH syuruttame / bhA0To0-prAsAdathI be gaNA vistAravAlo kaniSTha prAsAdano maMDapa 'kaniSTha-kaniSTha.' maMDapa kahevAya che, poNA be gaNo vistRta kaniSTha prAsAdano maMDapa 'kaniSTha-madhyama' maMDapa kahevAya che, ane teja kaniSTha prAsAdano doDhA vistAravAlo maMDapa 'kaniSTha-jyeSTha' maMDapa kahevAya che. madhyamaprAsAdathI poNA be, doDha ane savA gaNo vistRta maMDapa anukrame te prAsAdano 1. madhyamakaniSTha, 2. madhyama madhyama ane 3. madhyama jyeSTha kahevAya che ane uttama prAsAdanA doDhA, savAyA Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamalAI ane tulyamAnanA maMDapane anukrame 1. utsamakaniSTha, 2. uttamamadhyama ane 3. uttamajyeSTha maMDapa nAma apAya che. spaSTIkaraNapUrvokta maNDaponA nirUpaNamAM kaniSThAdi prAsAdomAM kaniSThAdi maMDapornu vidhAna karatAM bamaNo, poNA be gaNo ane dodo maMDapa kaniSTha prAsAdomAM karavAnuM sUcavyu che, te pUrva maMDapalakSaNamA 3 hAthe dviguNa, 4 hAthe pAdonadviguNa ane 5 thI 10 hAtha paryante sAdhamAnano maMDapa karavAnuM jaNAvyu che tenAthI jaNAya che. 1 thI 10 hAtha sudhInA prAsAdane kaniSTha mAnI tenA 3 bhAga kalyA che, temAM 1 thI 3 hAtha sudhInA prAsAdane 'kaniSTha kaniSTha,' 4 hAthanAne 'kaniSThamadhyama' ane 5 thI 10 sudhInAne 'kaniSThajyeSTha' jANavo. A traNa prakAranA kaniSTha prAsAdonA maMDapo paNa kramazaH kaniSTha-kaniSTha, kaniSTha-madhyama ane kaniSTha-jyeSTha prakAranA jANavA. 4 hAthano prAsAda 'madhyama-kaniSTha,' 5 thI 10 sudhIno ' madhyama madhyama' ane 11 thI 20 mudhIno 'madhyama-jyeSTha gamAya che. 5 thI 10 sudhIno 'uttama kaniSTha,' 11 thI 20 paryantano 'uttama madhyama' ane 21 thI 50 paryantanA prAsAdane 'uttamottama' jANavo, AnA doDhA, savAyA ane tulyamAnanA maMDapo paNa anukrame 1. uttama-kaniSTha, 2. uttama-madhyama ane uttamocama jANavA. samatalo viSamazca, saMghATo mukhamaNDape / bhittyantare yadA naiva, doSastaMbha-paTTAdike // 546 // kSaNamadhyeSu sarveSu, pahamekaM na dApayet / Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 219 yugmaM ca dApayettatra, vedhadoSavivarjitam / // 547 // kSaNamadhyeSu sarveSu, staMbhamekaM na dApayet / yugmAkAramimaMdayAd , mUlagarbha na pIDayet // 548 // maNDapAnAM samastAnAM, lakSaNaM kthyte'dhunaa| gati staMbhaM ca bhittiMca, vibhakti bhAgasaMkhyayA / / 549 // bhANTI-mukha maMDapano saMghATa (pITha) samatala hoya athavA viSama tala hoya, staMbha, pATa Adi samatala hoya ke viSamatala-jo bacce bhItano AMtaro hoya to doSa gaNAto nathI. kSaNomAM eka vadhArayu nahi, kadApi vadhAravAnI AvazyaktA hoya to vedha TAlIne samAnAntare be vadhAravAM. eja rIte eka staMbha kadApi na devo. paNa 2-4-6 Ama bekI rupe staMbho devo, garbhavedha na thAya e vAtanuM dhyAna rAkhaq. ___ maMDaponA saMbandhamA sAmAnya nirUpaNa karI sarva maMDapornu lakSaNa, maMDaponI racanA vidhi, stabharnu lakSaNa, bhIMtanuM svarUpa, bhAga saMkhyApUrvaka dala vibhakti, Adi viSayonuM svarUpa have pachInA sUtramA puSpakAdi 27 maMDapoaparAjita pRcchAnA 186 mA sUtramA A maMDaponAM nAma ane racanA vidhi batAvela che, A badhA gUDha maMDapo che eTale bhadra, upabhadra temaja temano nirgama Adi paNa jANako Avazyaka to cheja, chatAM A sUtramA e viSayarnu nirUpaNa nathI. AthI samarAMgaNasUtradhAra uparathI A prakAranI Avazyaka vAtonI carcA karI pachI maMDapornu nirUpaNa karIzu. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 1 puSpaka- maMDapa " caturasrIkRte kSetre, dazadhA pravibhAjite / bhAgaizcaturbhidraM syAd, dvau bhAgau pratibhadrakam / / 550 / / agrataH pRSThato vApi nirgamo bhAgiko bhaveta / bhadrANAM nirgamo bhAgaM, sArvabhAgamathApi vA // 551 // prAsAdasya tribhAgena, caturbhAgena vA bhavet / ardhenAtha SaDaMzena, caturbhAgena vA bhavet // 552 // ardhenAtha SaDaMzena, paJcAMzenAtha nirgatiH / prAsAdAnAM samA kAryA, pAdonA vA pramANataH // 553 // kAryA vibhAgahInA vA, maNDapAstu samaiH kSaNaiH / svavistArasamaM bhadre mukhe caiSA prakIrtitA // 554 // karNA dvibhAgikA jJeyA steSAM koNacatuSTaye / vAma - dakSiNa bhAgAbhyAM sahabhadraM SaDaMzakam / / 555 / / pratibhadre na caitasmin vidadhyAdayapRSThayoH / catuHSaSThidharo'yaM syAt, puSpako nAma maNDapaH // 556 // 5 [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDe - bhA0TI0 - corasa banAvela maMDapabhUminA daza bhAga karavA, te paikInA 4 bhAganuM bhadra ane 2 bhAganuM pratibhadra kara, Agala ane pAchala bhadrano nirgama 1-1 bhAgano karavo, sAmAnya rIte maMDapanA bhadrono nirgama 9 bhAgano 1|| bhAgano athavA prAsAdanA vIjA bhAgano vA cothA bhAgano hoi zake, valI prAsAdamAnathI ardha bhAge, SaSTha bhAge, paMcama bhAge, samAna bhAge, eka tRtIyAMzahIna athavA to poNA bhAge paNa maMDapano nirgama hoya che. maMDapo samakSaNa karavA ane mukhabhadra vibhAge emano nirgama dalanA vistArane anusarIne karavo. maMDapanA cAre khuNe 2-2 bhAganA koNA ane DAbA Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 221 jamaNA vibhAgo sahita 6 bhAgarnu bhadra karavU, A maMDapanA AgalanA tathA pAchalanA bhadrone pratibhadro na karavA, Avo 64 staMbhano puSpaka nAmaka maMDapa banAvavo. 2 puSpabhadra-. traNa dizAonAM bhadrone pratibhadro lagADavA ane prAsAdamukhe kevala prAgnIva lagADavAthI puSpabhadra nAmano 62 staMbhano maMDapa bane che. suprabhapuSpakamAMthI 4 staMbha ochA karatAM 60 staMbhano suprabha nAmano maMDapa banAvo. __ eja pramANe 2-2 staMbho ochAM karatA ukta dala vibhaktinA 20 sudhInAM maMDayo banAvavA. sugrIva maMDapanA bhadro 4 bhAganAM ane koNo 3-3 bhAganA karavA, bhadrono nirgama pUrva kahyA pramANe ja karavo. __samarAMgaNa sUtradhAranA ukta varNanathI samajAya che ke puSpakathI vimAnabhadramudhInA maMDaponI dala racanA puSpakanI racanAne anusarIne karavAno che jyAre sugrIva pachInA maMDaponI dalavibhakti sugrIvanA jevI karavI evo uktagraMthano Azaya samajAya che. . have aparAjita pRcchAnA pATha uparathI puSpakAdi 27 maMDapornu varNana joiye, A granthamAM paNa maMDapono nAma krama to puSpakathI ja zaru thAya cha puSpakaH puSpabhadrazca, suprabho mRganandanaH / kauzalyo buddhisaMkIrNo, gajabhadro jayAhvayaH // 557 // zrIvatso vijayazcaiva, vastukIrNazca zrIdharaH / yajJabhadro vizAlAkhyaH, suzreSThaH zatrumardanaH // 558 // Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rarara [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhUjayo nandanazcaiva, tathA vimAnabhadrakaH / sugrIvo harSaNazcaiva, karNikAraH padAdhikaH // 559 // siMhazca siMhakobhadraH, susUtrAkhyastathaiva ca / ityete maMDapAH proktAH saptaviMzatisaMkhyayA // 56 // bhA0TI0-1 puSpaka, 2 puSpabhadra, 3 suprabha, 4 mRganandana, 5 kauzalya, 6 buddhisaMkIrNa, 7 gajabhadra, 8 jaya, 9 zrIvatsa, 10 vijaya, 11 vastukIrNa, 12 zrIdhara, 13 yajJabhadra, 14 vizAla, 15 suzreSTha, 16 zatrumardana, 17 bhUjaya, 18 nandana, 19 vimAnabhadra, 20 sugrIva, 21 harSaNa, 22 karNikAra, 23 padAdhika, 24 siMha, 25 siMhaka, 26 bhadra ane 27 susUtra; A sattAvIza maMDaponA nAmo che. ___ maNDaponAM nAmo to anukrame jaNAvyAM paNa AnI racanA vidhi viparItakame lakhI che, kAraNa ke chellA maMDapathI bancha staMbho vadhAratAM pahelA mudhI AvavAthI nirUpaNa thoDA zabdomAM sugamatApUrvaka karI zakAyuM che evaM prathamatho aMtima sudhI jatAM thavU azakya hatuM eTale granthakAre A viparyAsa svIkAryoM che, A vastune na samajatA keTalAka Adhunika zilpio A nirUpaNa kramika gaNI puSpakAdi kramathI maMDapone joDe che ane eja prakAranA nakazA Ape che je kharA nathI. caturasrIkRte kSetre, tridhA nvpdaangkite| karNe stambhAzca catvAro, ho ho bhadre susUtrake // 561 // aSTAMzapadayuktAzca sUryastaMbhAH susuutrke| prAgrIvAgre padamekaM, sa bhaved bhadrasaMjJakaH // 562 // tad bhadraM ca parityajya, siMhaH so'ntazcatuSkikaH / prAgrIvAdagrayuktAca, siMhakAkhyaH sa ucyate // 563 // Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda - lakSaNam ] 223 catuSkoM madhyatastyaktvA, prAgrIvAzca caturdizam | padAdhiko nAmato'gre tripadaH karNikArakaH ||564 // bhA0TI0 - corasa banAvelA kSetrane traNa vAra traNa traNa pado pADIne navapado baDe cihnita kara te kSetranA 4 koNa vibhAgomAM 4 staMbho ane tenA 4 bhadra vibhAgomA 2-2 staMbho devAthI 12 staMbhavAlo 'susUtra maNDapa' bane che susUtramaNDapamAM 8 padayukta arthAt 8 padone sparzatA pharatA 12 staMbho Ave che. dvAranI tarapha prAgrIvarUpe eka pada vadhArIne 14 staMbhano " bhadranAmaka maMDapa banAvavo. 6 AgalA bhadrabhAganuM pada haTAvI kolIne Age cokI karavAthI 3 pado paDI siMha maMDapa taiyAra thaze. dvAra tarapha 2 staMbhovaDe prAprIva aurant e siMho ja ' siMhaka ' nAmano maMDapa thAya che. aMdaranI cokI kADhI nAkhIne cyAre dizAomAM bhadro madhye prAgrIvo karavAthI ' padAdhika' maMDapa bane che. padAdhikanI Age traNapado pADavAthI 'karNikAra' nAmano maMDapa bane che. tripade padamekaM ca catuSkaM harSaNo mataH / sugrIvastrapadAgre cA'pare vimAna bhadrakaH // 565 // dadyAtpakSe'pare tyaktvA, nandanaH sarvakAmadaH tadA'pare bhUjayaH sa, parityaktacatuSkikaH // 566 // padikA pUrvabhadre ca karNe'lindazcaturdizam / sa zatrumardanaH khyAtaH suzreSThazcA'pare yadi // 567 // bhA0TI0 - tripadane Age ve thAMbhalA vadhArI eka padanI cokI karavAthI e maMDapanuM nAma ' harSala ' par3e che. harSaNanI agra cokInI bane tarapha thAMbhalA vadhArI tripada karavAthI ' sugrIva ' maNDapa bane che. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pAchala be cokIo vadhArI tripada pADavAthI eja maMDapa 'vimAnabhadra' evaM nAma dhAraNa kare che. pAchulanAM tripado haTAvI DAbI jamaNI tarapha tripado karavAM eTale savaicchApUraka 'nandana' nAmano maMDapa banaze, ___nandananA pAchalA bhAge paNa tripada karavAthI 'bhUjaya' bane ane bhUjayanI cokIo kADho nAkhIne pUrvabhadramAM eka pada rAkhI cyAre khUNAomA 1-1 vokI pADavAthI te 'zatrumardana' nAmaka maMDapa bane che, e zatramardananA pAchalA bhAge 1 pada vadhAravAthI eja maMDaparnu nAma 'suzreSTha ' paDe che.. kuryAt pakSe'pare tyaktvA, vizAlAkhyaH sa ucyate / tathA'pare yajJabhadro, maNDapaH sarvakAmadaH / / 568 // tripadAgre zrIdharAkhyo, vAstukIrNastathA'pare / dadyAt pakSe'pare tyaktvA, vijayo nAma nAmataH // 569 / / bhA0TI0-pAchakheM pada haTAvI ce bAjue 1-1 pada pADavAthI suzreSThano 'vizAla' nAmaka maMDapa vanaze ane pAchalA bhAge pada vadhAravAthI 'yajJabhadra' nAmano maMDapa sarvakAmanA puranAro banaze. yajJabhadra Age tripado pADavAthI ' zrIdhara' ane pAchala tripado pADavAthI 'vAstukIrNa' maMDapa bane che. e vAstukIrNanAM pAchalAM tripadonA thAMbhalA haTAvI bagalamAM tripado pADavAthI 'vijaya' nAmano maNDapa bane che. tathA'pare ca zrIvatsaH, padikAgre jyaahvyH| padikaM tyaktamagre tu, catuSkaM gajabhadrakaH // 570 / / tathA'gre buddhisaMkIrNaH, kauzalyazvA'pare tathA / dadyAtpakSe'pare tyaktvA , sa bhavenmRganandanaH // 571 / / tathA'pare suprabhastu, kartavyaH sarvakAmadaH / tripadaM cA'gramadaM ca, sa bhavet puSpabhadrakaH // 572 / / Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 225 puSpakaH sarvatripadaH, parityaktacatuSkikaH / evaM tu yuktA vijJeyA, maNDapAH puSpakAdayaH // 573 // bhA0TI0-vijayanA pAchalA bhAge paNa traNapado pADato 'zrIvatsa' ane zrIvatsane Agale bhAge eka pada vadhAratA te maMDaparnu 'jaya' evaM nAma niSpanna thAya che, jayanA AgalA padanA 2 thAMbhalAnA 4 thAMbhalA karavAthI 'gajabhadra' maMDapa bane che, gajabhadranI Agala pada vadhAravAthI buddhi saMkINa' ane Agala pAchala eka eka pada vadhAratAM 'kauzalya' maMDapa bane che, kauzalyanA pAchalA padane haTAvI bane bAjumAM 1-1 pada vadhAravAthI ' mRganandana' maMDapa bane, mRganandananA pAchalA bhAge pada vadhArIe to 'suprabha' nAmaka sarvecchApUraka maMDapa bane, suprabhanA AgalA bhadre tripada pADIne puSpabhadra ane sarvadizAomAM 3-3 pado pADIne 'puSpaka ' maMDapa karavo, ema upara batAvelI yuktivaDe puSpakAdi maMDapo jANavA. catuHSaSTistambhayuktaH, puSpako nAma vishrutH| dvi-dvi stambhatyAgayuktyA, pusspaadyaaHsptviNshtiH||574|| puSpakAdyAzca yuktAH syuH, samairvA vissmaistlaiH| anukramayuktamAye, saptaviMzatimaNDapAH / / 575 // samaiH kSaNaiH samaiH stambhaiH, samaizcApi hyalindakaiH / viSame tu tulApaTTe, gRDhe candrAvalokanA // 576 // nigUDhe nRtye AkhyAtA'dhastAd bhdraavloknaa| candrAvalokanA jAlaiH kAryAH karNAnugAstathA // 577 // niHstambhA bhittikA bhitte-riSTAMzA ca ctusskikaa| stambheSu yugmastambhAzca, mUlasUtrasamudbhavAH // 578 // bhA0TI0-64 staMbha yukta maMDapa 'puSpaka' nAmathI prakhyAta che, bebe staMbha ochA karatAM ekaMdara puSpakAdi 27 maMDapo bane che. tene spaSTa samajavA mATe nicenI AkRtio upayogI banazeH Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 staMbha pa staMbha 64 [ staMbha 60 1 puSpaka 3. suprabha " kailAsa staMbha 4 [ kalyANa- kalikA-prathamakhaNDe kNm 62 staMbha 88 6. ko buddhisaMkIrNa 2 puSpabhadra mRganaMdana staMbha sara ko gajabhadra Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNama] 227 stama 50 jaya zrIvatsa 10 vijaya stama staMbha 40 Fat 44 11 vAstukIrNa 12 zrIdhara 13 yajJabhadra sma 38 26 32 14 vizAla paSTha 16zatrumardana Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 32 17 bhUjaya 18 naMdana 17vimAnabhadra stama 24aa sama 22 / / 26 20 sugrIva 21 harSaNa 22karNikAra stamastaMbha 18 20 14 23 padAdhika 24siMhaka sasiMha 26bhana 27 susUtra Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 1subhadra rakirIrI dubhi prAnta emanohara zAnta sudarzana ramyaka 10 sunAbha 11siMhamaMDapa 12 soma maMDapa Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe puSpakAdyAzca yuktAH syuH, samairvA vissmaistlaiH| anukramayuktamAye, saptaviMzatimaNDapAH // 579 / / samaiH kSaNaiH samaiH stambhaiH, samaizcApi hyalindakaiH / viSame tu tulApaTTe, gUDhe candrAvalokanA / / 580 // nigUDhe nRtye cAkhyAtA'dhastAd bhdraavloknaa| candrAvalokanA jAlaiH, kAryAH karNAnugAstathA // 581 // niHstambhA bhittikA bhitte-riSTAMzA ca ctusskikaa| stambheSu yugmastambhAzca, mUlasutrasamudbhavAH // 582 // __ bhATI0-puSpakAdi maNDapo samatala upara hoya athavA viSamatala upara hoya; puSpaka nAmA prathama maNDapanA vidhAnamAM batAvela krama pramANe maNDapornu nirmANa karavU; maNDaponA kSaNo staMbho ane alindo sama rAkhavA, viSamatala upara gUDha maNDapa karavo, temAM candrano prakAza paDI zake evAM bhadravibhAge candrAvalokano (bArio) mUkavAM. ___'gUDha maMDape' ane 'nRtya maMDape' maMDapanA nicalA bhAgamA bAriyo mUkavI. vizeSa prakAzanI AvazyakatA hoya to be koNa vibhAgomAM jAlio mUkIne tenI sagavaDa karavI, jagatInI dIpAlaga staMbha devA nahi, kadApi maMDA ne bhoN| kace avakAza adhika hoya to sama saMkhyAe staMgo mArI tenA AdhAre padanA vistAra pramANe cokiyo pADavI, cokiyo mATenA staMbho samasaMkhyAka hovA joiye ane cokiyono vistAra mUla sUtra anusAre karavo joie. kSaNamadhyeSu sarveSu, stambhamekaM na dApayet / yugmaM ca dApayettatra, vedhadoSavivarjitam // 583 // Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 231 mUlastaMbhe yathAsUtraM, staMbho deyazca maNDape / tadA nagaranRpendra-yajamAnajayaH sadA // 584 // utpadyate staMbhavedhe, padminI nAma raaksssii| pIDayet pura-rAjAdIn , vAstuvedairudAhRtam // 585 // dvi-dvi-staMbhahAsayoge, catuH SaSTayAzca dvAdaza / puSpakAdyA ime proktAH, saptaviMzatimaNDapAH // 586 // bhANTI0-koipaNa kSaNamA eka staMbha na devo, paNa be cAra ityAdi samasaMkhyAe vedhadoSa TAlIne devA. prAsAdanA mUlamUtre je staMbha hoya teja sUtre maMDapano staMbha devo, jethI nagara, rAjA ane yajamAna sarvano sadAkAla jaya thAya. staMbha devAmAM kyAMi paNa vedhadoSa utpanna thavA na devo, kemake staMbhavedhadoSathI 'padminI' nAmanI rAkSasI utpanna thAya che, je nagarajana tathA rAjA Adine pIDA utpanna kare cha, Ama zilpazAsranA jJAra oe kayuM che. Ama A sUtramA bebe thAMbhalA ghaTADIne 64 thI 12 thAMbhalA sudhInA puSpakAdi 27 maMDapo kahyA. staMbhonA prakAro ane jADAirucakA bhadrakAzcaiva, vardhamAnAstRtIyakAH / aSTAsrA:svastikAzcaiva, stambhAH prAsAdarUpiNaH // 587 / / caturasrAzca rUcakA, bhadrakA bhadrasaMyutAH / vardhamAnAH pratirathai-raSTAMzaizcASTAnakAH // 588 // Asandhorve bhaved bhadra-maSTakarNaistu svstikaaH| prakartavyAH paJcavidhAH, stambhAH prAsAdarUpiNaH // 589 // prAsAdasya dazAMzena, stambhAnAM vistaraH pRthak / ekAdazAMzaH kartavyo, dvAdazAMzerathocyate // 590 // Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-ka - kalikA - prathamakhaNDe , trayodazAMzaiH kartavyaH zakrAMzazca tathocyate / etanmAnaM samuddiSTaM staMbhAnAM vistare pRthak // 591 / / 232 , bhA0TI0 - 1 rucaka, 2 bhadraka, 3 vardhamAna, 4 aSTAtra ane 5 svastika; Ama pAMca prakAranA staMbho hoya che, prAsAdane anurUpa staMbho karavA. corasa staMbho 'rucaka, ' bhadrasahita hoya te 'bhadraka,' pratiratha sahita hoya te 'vardhamAna, ' aSTavAMsa hoya te ' aSTAsra ' tathA pITha upara nicalA bhAgamAM bhadravAlA ane upara jatAM ATha koNavAlA hoya te staMbho ' svastika ' kahevAya che; prAsAdanA rUpa pramANe uparyukta pAMca prakAranA staMbho karavA. staMbhono vistAra prAsAda vistAranA dazamA, agyAramA, bAramA, teramA, athavA caudamA bhAge karavo, Ama staMbhonA vistAranuM bhinna bhinna mAna zAstramAM jaNAveluM che. (prAsAda jema vistAre adhika hoya tema tenA staMbhano vistAra uparanA mAne karavo e tAtparya che. ) prakArAntare staMbhonI jADAI prAsAde ekahaste tu staMbho vA caturaMgulaH / dvihaste cAMgulAH sapta, trihaste nava eva ca // 592 // tato dvAdazahastAntaM, haste haste hayAMgulA / sapAdAMgula vRddhi:syAd yAvatSoDazahastakam // 593 // aMgulaikA tato vRddhi - catvAriMzatkarAvadhi / tadUrdhve ca zatArdhAntaM, pAdonAMgulikA bhavet // 594 / / " bhA0TI0 - 1 hAthanA prAsAdanA staMbhanI jADAI 4 AMgalanI, 2 hAthanA prAsAdanA staMbhanI jADAI 7 AMgalanI ane 3 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 233 hAthanA prAsAdanA staMbhanI jADAI 9 AMgalanI karavI. te pachI 4 thI 12 hAtha paryantanA koi paNa mApanA prAsAdanA staMbhanI jADAImA pratihasta 2-2 AMgalanI vRddhi karavI, jema ke 4 hAthanA prAsAde staMbha 11 AMgalano, 5 hAthanA prAsAde staMbha 13 AMgalano karavo. ityAdi; 12 pachI 13 thI 16 hAtha sudhInA prAsAdanA staMbhanI jADAimAM hAtha prati 1 / AMgalanI vRddhi ane 17 thI 40 hAtha sudhInA prAsAdanA staMbhanI jADAimAM pratihasta 1-1 AMgalanI vRddhi karavI; te pachInA 41 thI 50 hAtha sudhImA pratihaste taMbhano vistAra 0-0 / (poNo) AMgala vadhAravo. staMbhanI jAtiorucakazcaturasraH, syAdaSTAssirvajra ucyate / dvivajraH SoDazAsrizca, pratIto dviguNastataH / / 505 / / madhyapradeze yaH staMbho, vRtto vRttaH prakIrtitaH / bhANTI -corasa staMbha 'rucaka', aSTakoNa 'vajra'. poDazakoNa 'dvivana' ane batrIza koNavAlo staMbha 'pratIta' evA nAme olakhAya che, je staMbha madhyabhAgamA gola hoya te 'vRtta' staMbha kahevAyo che. __ maMDapa-bhadra-vistArastaMbhasUtrasya mArgeNa, kSaNo maNDapamadhyagaH // 596 / / mUlaprAsAdamArgeNa, kAryA vA bhadravistRtiH / zeSAH kSaNA vidhAtavyAH, samasaMkhyAHkSaNairdharaiH // 597 / / bhA0TI0-maMDapano madhya kSaNa staMbhasUtrAnusAre vistRta karavo, athavA to mUlaprAsAdanA mAne maMDapanA bhadranA kSaNano vistAra karavo, bIjAkSaNo-kSaNo ane staMbhovaDe samasaMkhyAka karavA. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rarUka [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe - pATa, staMbha ane zarAno vistArapRthutvaM syAt saSaDbhAga-piNDatulyaM tu paTTake / staMbhaH paTTasamaH kArya:, zIrSakaM triguNaM tataH // 598 / / __ bhA0TI0-pATaDAno vistAra tenI jADAinA chaTThAbhAga jeTalo adhika karavo, staMbhanI jADAI pATaDAnI jADAi jeTalI karavI, ane zaru staMbhathI traNagaNuM vistAre karavU. - dvAdaza trika maMDaposubhadrazca kirITI ca, dundubhiH prAnta eva ca / manoharazca zAntazca, nandAkhyazca sudarzanaH // 599 / / ramyakazva sunAbhazca, siMhaH sUryAtmakastathA / nigUDhAgre trikAkhyAnA, dvAdaza mukhamaNDapAH // 600 // nigUDhadvArasyAgre tu, catuSkikaivamagrataH / subhadro nAma vijJeyo, maNDapaH sarvakAmadaH // 601 // ubhau kakSo punardadyAt , kirITI nAma saMjJitaH / dundubhirekaH pUrvazca, tathobhau prAnta ucyate // 602 / / pUrve catuSkikAyAM ca, manoharazca kaamdH| zAntazcaitadubhopetaH, stambhaiIyaSTabhireva ca // 603 // __ bhATI0-1 subhadra, 2 kirITI, 3 duMdubhi, 4 prAnta, 5 bhanohara, 6 zAnta, 7 nanda, 8 sudarzana, 9 ramyaka, 10 sunAma, 11 siMha ane 12 sUryAtmaka gUDhamaMDapanI Agala trika nAmathI olakhAtA A 12 mukhamaMDapo hoya che. gUDha maMDapanA dvAranI Agala mAtra eka cokI banAvavI tenuM nAma 'subhadra' nAmaka maMDapa ane subhadranA baMne bagalamAM cokIyo pADI Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 235 tricokiyuM karavu te 'kirITI' maMDapa jANavo. tricokiyAnI Agala eka cokI vadhAravAthI caucokiyu bane tenuM nAma 'duMdubhi' maMDapa. duMdubhinI AgenI cokinI baMne bAju 1-1 cokI vadhArI chacokiyuM banAvaq tenuM nAma 'prAnta' maMDapa. prAntanI Age sAtamI cokI karavAthI pAMcamo 'manohara' maMDapa banaze ane manoharanI agracokInI bagalamAM 1-1 cokI vadhArI nava cokiyu banAvavAthI chaTTho 'zAnta' maMDapa banaze; A maMDapamAM badhA malIne 16 staMbho lAgaze, mUlaprAsAdathI trimaMDapono nirgama vistAramA begaNo karavo, Ama A chaThA maMDapanI laMbAi ane paholAimA 3-3 cokiyo thaze. evaM trikAH samAkhyAtAH, prAsAdapIThamastake / punareva pravakSyAmi, tadvidhAn SaT ca maNDapAn // 604 // tasya bAhye punardadyAt, pratyalindAnanukramAt / catuSkIkramayogena, maNDapAn SaT ca lakSayet // 605 / / / bhA0TA0-A pramANe prAsAdanI pIThane mathAre thanArA cha trika maMDapo kahyA, valI eja prakAranA bAkInA cha maMDapo have kahuM chu. pUrvokta zAMtamaMDapanA bAhya bhAge anukrame alindo devA, eTale cokiyo paDatAM eka pachI eka cha maMDapo nIce pramANe banaze. tasyAgre catuSkikAyo, nandAkhyaH sarvakAmadaH / tyaktvAgre codare garne, dadyAccaiva sudarzanaH // 606 / / ubhau kakSau punazcAgre, ramyaka samudAhRtaH / agre di catuSkikAbhyAM, sunAbho nAma saMmataH // 607 // Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kukSI pakSe'lindayukte, siMhanAmA sa ucyate / muktakoNAkRtiH sthityA, pUrNakarNaH sUryAtmakaH // 608 // pRthutvaM ca talodbhavaM, catuHkSaNAgranirgamaH / kSaNe kSaNe catuSkikAyAM, vitAnaM saMvaraNodaya // 609 // bhA0TI0-te zAntamaMDapanA nava cokiyAnA agrabhAge cokI vadhAravAthI 7 'nanda' nAmano maNDapa bane che. AgenI cokI haTAvI baccenA traNa cokiyAnI bane tarapha 1-1 cokI vadhAravAthI 8 'sudarzana' maMDapa bane che. bagalamA phari be cokiyo vadhArI 1 cokI Age vadhAratAM je maNDapa bane che tenuM nAma 9 'ramyaka' maNDapa che. AgalanI cokinA bagalamAM be cokI vadhArI traNa cokiyuM karavAthI 10 'sunAbha maNDapa bane che. pAchalanA traNa cokiyAnI bagalamAM be cokiyo pADavAthI 11 'siMha' nAmaka maNDapa bane che, A maNDapanI sthiti AgalanA bhAge koNahIna bane che, jyAre AgalanI bagalanI cokiyo vadhArI pUrNa maNDapa karavo te 12 'sUryAtmaka' maNDapa kahevAya che. A trika maNDapono vistAra nAla maNDapa jeTalo karako ane Agala-nRtyamaNDapanI tarapha cyAra kSaNo vadhAravA; pratyeka kSaNanI cokiyomA vitAna ane upara sAMmaraNa athavA gumaTio karavI. maNDaponA saMbandhamA prakIrNaka vAto-gUDha maNDapanI bhIMta ane dvAra viSebhittiH prAsAdamAnena, pIThAntottAnapaTTakA / ekaM vA trINi vA kuryAt, dvArANi tatra sarvadA // 610 // bhANTI0-gUDha maNDapanI bhIMta prAsAdanA mAne karavI, pIThanA mayArAthI uparanA pATaDA sudhI bhIMta UMcI karavI, gUDhamaNDapane dvAra Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] eka athavA traNa karavAM. zukastaMbhAnusUtreNa, aSTAMzAMbhittimAcaret / madhyapIThocchyotsedhA, maNDapAdyAH samastakAH // 611 // __ bhA0TI0-zukanAsanA staMbhamadhyanA aSTamAMza jeTalI tenI bhIta vistAre karavI. prAsAdo, gUDha maNDapo, trikamaNDapo, Adi sarvanI UMcAI prAsAda pIThanA madhyapAsAnA mathArAthI gaNavI. aSTAMzavRttorvatazca, vitAnAntA samucchritiH / / catuSkikA yAmyottare, cAgre'tha dvAri socyate // 612 / / bhA0TI0-maNDapanI UMcAI aSTAsrathI vitAna sudhI jANavI, gUDha maNDapanA DAvA jamaNA ane sAmenA dvAra upara cokiyo karavI. prAsAde dvArazAkhAyA, tadvidhA maNDapAdike / karoTakaM tadUrva, budhA (vRtta) baMdhAttu kArayet // 613 // __ bhA0TI0-prAsAdanA dvAranI zAkhA jevI ja maNDapa AdinA dvAranI paNa zAkhA karavI, ane upara maNDapanA vRta bandhathI karoTaka karAvaq. bArI ane jAlIvAtAyanAzca kartavyAH, saha candrAvalokau / prAsAdvAravad dvAra-vistaro maMDape bhavet // 614 // bhA0TI0-maNDapone havA mATe bArIo karavI ane prakAza mATe jAlio (tAvadAno) paNa karavAM, prAsAdanA dvAra vistAra jeTalo maNDapadvArano vistAra paNa hoya che. sapAdadviguNAH sArdha-dviguNAH sAntarodbhavAH / kSudraprAsAdakeSu syu-maNDapA bahavo'pare // 615 // Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kSetrA'lAbhe tu puna-rimAn sarveSu yojayet / / bhA0TI0-nhAnA devAlayomA savA be gaNA, aDhI gaNA, ane enI vaccenA mAnanA, bIjA aneka maNDapo thAya che ane sthAnanA abhAve bIjA devAlayomA paNa A vadhA maNDapo karI zakAya che. dvistaMbhaH zukanAsAgre, vijJeyaH pAdamaNDapaH / prAsAdabhittimAnena, maNDaye bhittayaH smRtaaH||616|| bhA0TI0-zukanosanI Agala be thAMbhalA ubhA karI cokI pADavI tenuM nAma 'podamaNDapa' kahevAya che, prAsAdanI bhittinI jADAI pramANe ja maNDapanI bhauMtonI jADAI kahI che. zatamaSTottaraM jyeSTha-zcatuHSaSThikaro'varaH / kaniSTho maNDapa kAryoM, dvAtriMzatkarasaMbhitaH // 617 / / __ bhA0TI0-jyeSTha maNDapa vadhAremAM vadhAre 108 hAthano karavo, madhyama maNDapa vadhumAM vadhu 64 hAthano ane kaniSTha maNDapa adhikamAM adhika 32 hAthano karavo. catuHSaSTipade jyeSThe, bhadraM kuryAt catuSpadam / ekAzItipade madhye, bhadraM syAt paJcabhAgikam // 618 // zatabhAgavibhakta tu, SaDaMzaM syAt kanIyasi / karNA dvibhAgikAH kAryA, bhittiyuktazca mnnddpH||619|| bhA0TI0-jyeSTha maNDapanI bhUmimA 64 pada pADI 4 bhAgarnu bhadra, madhyamaNDapanA kSetramA 81 pada pADI 5 bhAgarnu bhadra ane kaniSThamaNDapanA talanAM 100 pada pADI 6 bhAganuM bhadra karavU, paNa karNa to sarvamA 2-2 padanAja karavA; A pramANe bhittiyukta gUDha maNDapa karavo. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] kSurakaM kuMbhakalazau, kapotaM jaMghayA saha / prAsAdasyAnurUpeNa, maNDapeSvapi kArayet // 620 // bhA0TI0-khuro, kuMbho, kalazo, kevAla ane jAMgha; A tharo gUDha maNDapomAM paNa prAsAdanA jevA karavA. paricchedano upasaMhAraprAsAda-vAstune aMge lakhavAnuM ghaNuM che, amoe samudramAMthI chAMTa jeTalaM ja atra lakhyu che, eka pariccheda ke prakaraNamA AthI adhika lakhavAne avakAza paNa na hoya e dekhItI vAta che tethI prAsAda-lakSaNa ahIM ja pUrNa karIye chIye. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNe pariziSTa-naM. 3 dvAre dRSTisthAna-jJApaka koSTakam / dviAroda- adhaH upari chipadama | AyaH / AyasthAnam yAMgula | 54bhAgA| 9 bhAgA 41 24 // // 5 // 1 // siMha Adi 111 bhA0 43 | 360 // 6) // // vRSabha saMpUrNe 45 37 // // 6 // gaja aadi0|| vinA 47 39 // // 6 // // dhvaja Adi / vinA 49 41-6 0 siMha antye | 51 43) // 7) 0 0 // zvAna | saMpUrNe 53 44 // // 7 = || vRSabha Adi / - bhA0 55 46 / | 7 // // - gaja Adi // // 57 48- 8) / // dhvaja saMpUrNe 59 49 // 0 // 8 // // siMha A. = vinA 61 51 // // 8|| vRSabha aM.i n 63 53 // 8 // // // gaja aM. 65 54 // 9) 1) / gaja A. mA 67 56 // 0 // 9 // 1) / / dhvaja A. 69 58 // 9 // 1-1) siMha A. In 71 59 // 9 // 1-1) vRSabha A. 73 61 // // 10 // 01 10) A. 1-11 __ 75 63 / 0 // 10 // 0 // 10 // ) dhvaja aM. - 77 64 // 10 // 1- 1 101) dhvaja A. 0 / / 79 66 // // 11)- / / / 1 ) siMha / aa.| Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAre dRSTisthAna - jJApaka koSTakam / upari 9 bhAgA 11 | adhaH dvArodayAMgula 54 bhAgA 81 68| 0 | 8370 ) / / 85 71 // = // 11 // 11 // 87 73 / / 12 = // 89 75 / / 12 // 01 91 | 76 | | | 0 || 12 | | | 0 ||| 93 |78| || 13 95 80 // 13 97 | 81 // // - // 13 // ||| = | | // ca = | || 99 |83 / / 0 / / 13 / / 101 85 = || 14 | 103 86 / / 8 / / 148 // 105 88 || - || 107 90 / 0 / / 109 91 // // 8 // 15 14 || | 0 || 15) // dRSTipadam AyaH 10 1 | 0 || 11 1 1| || 1 / ca 1 | 8 || 11 ca 18 ! || 1|| | 1 | | 0 || 1|| - 811-11 1|| | 1|| = | | | 1 // | AyasthAnam vRSabha A. || || bhAge gaja A. || || dhvaja A. | 0 || vinA siha A. // // vinA vRSabha A. ||| || vinA vRSabha A. || gaja A. // 0 // dhvaja A. // || || siMha A. RSabha A. | vRSabha A. | 0 // vinA saM. aMgule 111 93 // = // 15 // || 1||||| gaja A / // vinA saM. aMgule 113 95| || 15 // 1 || | 0 | dhvaja A. // // vinA saM. aMgule 115 97 ) // 16 // // 1||0||| siMha A. || || vinA vinA || vinA gaja A. // | vinA gaja A. - || aM. // 0 dhvaja A. | | aM. siMha A. // // bhAgatakA Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNe pariziSTa naM. 4paJca khaNDAdayaH-25 rekhAH sakalAH | | | | 7 / 7 8 8 8 9 9 9 10 11 12 | 78 FREECEEEEEEEE | | 10 14 | 1 2 a la la 'm mm mm mm m | 12 | 16 / 7 8 9 10 11 12 13 14 |urur | mmmm ymm | / 16 / 20 / 1 | 17 21 | 1 | 18 22 1 2 2 2 3/ 3 3 4 4 5 5 6 6 8 9 10 11 12 13 14 8 9 10 11 12 13 14 alalalalala | 20 24 1 2 3 | 21 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 | 22 26 | 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 | 23 | 27 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 24 28 | 1 2 3 4 ra 6 7 8 9 10 11 12 13 14 |25| 29 / zaza 6 7 8 9 10 11 12 / 13 14 m m m m m m vivivivivi Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 nAgarI rekhAo ( khaMDakalA sahita ) 26 27 28 22 20 rararara ! 1 26 27 28 22 20 rara rara rarU | 29 26 27 28 22 20 21 22 23 24 200 29 26 27 28 22 20 rara rara rarU ra rararaka | | 26 / 27 28 22 20 ra rara rara rara rajA radda rUrI 9) 26 27 28 22 20 ra rara rara rara raraka rada ra7378 26 26 27 28 22 20 ra rara rara ra ra ra6 27 2846 61 | 26] 27 | 28 21 20 ra rara rarU ra ra ra ra7 28 rAjarU Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda 10 kalaza-lakSaNaprAsAdamastake mauli-rUpaH kumbho nigadyate / tasmAt sallakSaNaM kumbhaM, kArayed vidhivittamaH // 29 // bhA0TI0-kalaza prAsAdanA mastaka upara mukuTa rUpa kahevAya che mATe vidhinA jANanAre kalaza uttama lakSaNAnvita banAvavo. deharAnA zikhara uparanA kalazanuM lakSaNa ane parimANa zilpa zAstromAM deharAnA mAna ane jAnine anusAre bhinna bhinna prakAracaM kaheluM che. 1-nAgara, latina, sAMdhAra, mizraka, vimAnanAgara, vimAnapuSpaka ane dhAtuja, ratnaja, dAruja, rathAruha Adi, A jAtinA prAsAdonA kalazonAM parimANa nIce mujaba 3 prakAranAM hoya che. (1) nAgarAdino prAsAdanA vistArathI AThamA bhAgano kalazano vistAra madhya bhAge karavo ane ratnanAdino ethI savAyo karavo, kalazanuM A jaghanyamAna gaNAya che. AmAM solamo bhAga umeravAthI tenuM uttama mAna ane batrIsamo bhAga umeravAthI madhyama mAna thAya che. (2) prAsAdanI mUlarekhAthI pAMcamAbhAga jeTalaM paNa kalazana mAna hoya che; A kalazanAM mAnano bIjo prakAra cha je bRhatprAsAdonAM kalazone mATe upayogI hoya che. (3) AMbalasArAno vistAranA 4 bhAga karI tenA 1 bhAgane savAyo karatAM je mAna Ave tenA barobara paNa kalazano vistAra thAya che. (4) varATa, drAviDa, bhUmaja, vimAnodbhava ane sarva prakAranA valabhIprAsAdonA kalazonuM vistAra mAna prAsAdanA vyAsanA chaTThA bhAga jeTalu hoya che, A madhyama mAna che Ane svaSaSThAMza yukta kara Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalaza-lakSaNam ] vAthI uttama ane SaSThAMza hIna karavAyI kaniSTha mAna gaNAya che. AjakAla kalazamAnamA cAlatI bhUlaupara nAgarAdi jAtinA prAsAdonA kalazonAM bhinna bhinna mAno ane te pratyekanA uttama madhyama kaniSTAdi bhedo lakhyA che chatAM Aja kAlanA kArIgaro teno kaMDa paNa upayoga karanA nathI. ane sarva mAnanA prAsAdonA kalazAnuM mAna ekaja prakAgnu gamva cha. gvarI vastu to e che ke daNDanI jemaja kalazonuM mAna paNa kaniSTha prAsAdomA uttama ane uttama prAsAdomAM kaniSTa prakAgnuM gavarnu joDye, badhA mAnanA prAsAdonA kalazo AThame bhAge vimnAra bAlAjana rAkhavA joiye, sAMdhAra prAsAdomAM ke 8-9 gananA nirandhAra prAsAdonAM kalazomAM kalazo kaniSThamAnanA athavA vIjA prakAgnA mAnavAlA banAvavA joiye, vIjI paNa kalazonA mAnane aMge kArIgagemAM eka bhUla pracalita thayelI che ane te cavariyonA kalazonA mAnamAM. keTalAMka maMdironA gabhArAmAM cAMdInI athavA sapheda pApANanI 3 ghumaTiyovAlI cavariyo banAve che, ane te upara kalaziyA cahAve che, e kalazonuM mAna paNa kArIgaro cavarInA vyAsanA aSTamAMza jeTalaM nAgara prAsAdonA kalazonA hisAve rAkhe che, je kharI rIte bhUlabhareluM che. cavariyo e nAgarAdi jAtimAM nahi paNa vAstavamAM valabhI prAsAdonuM laghurUpa cha, ane valabhI prAsAdonA kalazonuM mAna aparAjitapRcchAmAM prAsAdanAM SaSThAMza tulya rAkhavAnuM vidhAna chaH AthI spaSTa thAya che ke tevI cavariyo uparanA kalazo tenA aSTamAMza tulya nahiM paNa SaSThAMza tulya vistRta karavAnuM kArIgaroe lakSya rAkhavU joiye. kalazanI uMcAIkalaza vistAramA 6 bhAgano ane udayamAM 9 bhAgano hoya che, 31 Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ radda [kalyANa-kalikA-ayamasanDe eTale ke tenI uMcAI vistArathI doDha guNI thAya che. kalazanAM bayAM malIne 6 aMgo hoya che. 1 pITha (paDaghI), 2 aMDaka (peTa), 3 grIvA, 4 pahelI kaNI. 5 bIjI kaNI ane 6 bIjoraM (DoDaso), A 6 aMgonuM udayamAna anukrame nIce pramANe hoya che. __padmapatrI (pITha) bhAga 0, aMDaka bhAga 3, (kUcit bhAga 1 ane 3 lakhela che ) grIvA 0 // , be kaNiyo bhAga 1 (kUcit 1-1 bhAganI kaNI lakhela che ) ane bIjapUraka (sAlU) bhAga 3 udayamAM hoya che. eja 6 aMgonuM vistAramAnapadmapatrI nIce bhAga 3 ane upara kandamAM bhAga 2, aMDaka bhAga 6, grIvA madhyamAM bhAga 2, kaNikAntaramA bhAga 4, nicalI karNikA 4 ane upalI karNikA bhAga 3 nI, bIjapUra nIce 2 ane upara 1 // bhAga (koi sthale 1 bhAga paNa lakhela.che.) vistAramA banAvaq joiye. upara je 4 prakAra kalazanA batAvyA che teno mUlAdhAragraMtha aparAjitapRcchA cha, jenuM vidhAna nIce pramANe chai. prAsAdasyASTamAMzena, pRthutvaM kalazAMDake / SoDazAMzaiyutaM zreSThaM, dvAtriMzAMzaistu madhyamam // 1 // mUlarekhApazcamAMze, pRthutvaM tasya kArayet / ghaNTAvistArapAdena, tasya pAdayutaM punaH // 2 // uktaM kalazavistAraM, ucchyaM tasya sArdhakam / nAgare latine svasthaM, sAMdhAreSu ca mizrake // 3 // vimAne nAgaracchande, kuryAt vimaan-pusspke| dhAtuje ratnaje caiva, dAruje ca rathAruhe // 4 // Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalaza- lakSaNam ] zailaje sa caturthAMza, aiSTakAdisamastake | ityuktaH kalazacaivaM, sarvakAmaphalapradaH // 5 // varATe drAviDe caiva, bhUmaje vimAnodbhave / valabhInAM samastAnAM prAsAdaSaSTamAMzake // 6 // tatSaDaMzayutaM zreSThaM, kanyasaM tadvinAkRtam / ityuktaM mAnamuddiSTaM, kartavyaM sarvakAmadam ||7|| ucchrayaM navabhAgaM ca, vistAraM rasaM bhAgikam / aNDa tripAdaM ca tripadA ( pAdonA) padmapatrikA // 8 grIvA ca bhAgapAdUnA, sapAde dve ca karNike / mAtuliMgaM tribhirbhAgaiH, kartavyaM sarvakAmadam // 9 // " aparAjita pRcchAnA uparyukta pAThano tAtparyArtha amoe A kalaza lakSaNanA nirUpaNamAM prAraMbhamAM ja ApI dIdho le. eTale punarukti karatA nathI. A viSadanA jANakAra kArIgaro A viSayanaM zAstrIya nirUpaNa samajIne kalazo banAve eja A lekhanuM prayojana che. 247 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda 11, dhvajadaNDa lakSaNadaNDazcaityadhvajAdhAra-stasmAllakSaNavedinA / daNDaH sulakSaNaH kAryaH, samAno granthi-parvabhiH // 30 // bhAlTI-daMDa caityanI dhvajAno AdhAra cha, eTale lakSaNanA jANanAre daNDane gAMTho ane parvonA zAstroktamAna sahita lAkSaNika banAvavo. daNDanI laMbAInA prakAro(1) prAsAdanI kharazilAthI kalazanA agrabhAga paryantanI uMcAInA eka tRtIyAMza jeTalI dhvajadaNDanI laMbAI karavI te daNDanuM jyeSThamAna samajavU. jeSThamAnane aSTamAMza hIna karavAthI madhyamamAna ane caturthAMza hIna karavAthI kaniSThamAnano daNDa thAya che koI graMthakAre SaDaMzahInane kaniSThamAna kahyo che. prAsAdanA vistAra (vyAsa) barobara daNDa hoya tene paNa jyeSThamAna daNDa kahe cha, A jyeSThamAnamAM dazamAMza hIna karavAthI madhyama mAna ane paMcamAMza hIna hoya te daNDa kaniSThamAnano gaNAya che. (3) prAsAdanI mUla rekhA parimita daNDa hoya te daNDa paNa kaniSTha mAnano gaNAya che. A kaniSThamAnamAMthI dvAdazAMza ocho karavAthI 'kaniSTha madhyama' ane SaDaMza hIna karavAthI kaniSTha kaniSTha 'mAnano daNDa gaNAya che. kayA mApanA prAsAdane mATe kayA mApano daNDa hovo joie ? e viSayamA ghaNA zilpio vicAra karatA nathI, ane "prAsAda vyAsa mAnena" ityAdi zlokokta mApanA ja daNDo karAve che; paNa Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhvajadaNDa - lakSaNam ] 249 vAstavamA sarva mApanA prAsAdo mATe eka ja prakAranaM daNDanuM mApa Apa yogya nathI. ukta 3 prakAranaM daNDonuM mAna ane tenA vivekane aMge aparAjitapRcchAmAM nIcenA zabdomAM nirUpaNa kayuM che - AdizilodbhavaM mAnaM, tadUrdhve kalazAMtikam / tRtIyAMze prakartavyo, dhvajAdaNDaH pramANataH // 1 // aSTamAMze tato hIne, madhyamaH zubhalakSaNaH / kaniSTho yo bhaved daNDo, jyeSThataH pAdavajataH || 2 || prAsAda pRthumAnena, dhvajAdaNDaM tu kArayet / madhyamaM dazamAMzonaM, kaniSThaM conapaMcakam ||3|| mUlarekhApramANena, kaniSTho daNDasaMbhavaH / madhyamo dvAdazAMzonaH, SaDaMzonaH kaniSThakaH ||4|| prAsAdakoNamaryAdA, saptahastAntakaM matA / garbhamAnaM ca kartavyaM, hastAH syuH paJcaviMzatiH // rekhAmAnaM ca kartavyaM yAvat paMcAzahastakam ||5|| , bhA0TI0 - prathama zilAthI kalazanA mathArA suvInI uMcAInA trIjA bhAga jeTalo laMbo dhvajAdaNDa banAvavo e uttama, ethI aSTamAMza ocho te madhyama ane uttamathI cothA bhAge ocho te kaniSTha mAnano daNDa hoya che. valI prAsAdanA vistAra jeTalo laMbo te uttama, tethI dazamAMza hIna te madhyama ane paJcamAMza hIna te kaniSTha mAnano daNDa hoya che. prAsAdanI mUlarekhA jeTalo laMbo daNDa kaniSThottama, dvAda zAMza hIna karatAM kaniSThamadhyama, ane SaDaMzahIna karatAM kaniSThakaniSTha mAnano daNDa hoya che. (1) 1 thI 7 hAtha sudhInA prAsAdono dhvajAdaNDa prAsAdanA koNathI mApavo joiye, eTale ke jeTalA hAthano prAsAda hoya teTalA Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 [kalyANa-kalikA prathamakhaNDe hAthano daNDa banAvavo, A mApa 7 hAtha sudhInA prAsAdanA daNDane mATe samajavU. (2) 8 thA 25 hAtha sudhInA prAsAdone mATe daNDanuM mAna te prAsA danA garbhanA mAna jeTalaM rAkhaq. ane (3) 26 thI 50 hAtha sudhInA koi paNa mAnano prAsAda hoya to tenA daNDanu mAna mUlarekhAnA hisAbe rAkhaq, eTale ke maMDovarAnI rekhAnI uMcAI jeTaluM daNDanuM mAna gaNavU. A mAnano daNDa prAsAdanA vyAsathI lagabhaga eka dvitIyAMza jeTalo laMbothAya che. daNDanA upAdAna kASThomukhya rIte to 'daNDa' andarathI pokala na hoya, kITa lAgela na hoya ane kANA-kotaravAlo na hoya. evA vAMsano ja banAvako evo zAstrAdeza che, paNa tevA prakArano vAMza na male to bIjA uttama vRkSonA kASThano paNa banAvI zakAya che. A saMbandhamAM aparAjitapRcchAmAM nIcenuM vidhAna dRSTigocara thAya che vaMzamayastu kartavyaH, sAradArumayastathA / samagranthividhAtavyaH, parvabhiviSamastathA // 6 // bhANTI0-dhvajadaNDa vAMzano banAvavo athavA bIjA zreSTha lAkaDAno paNa banAvI zakAya che. jo vAMzano hoya to te samasaMkhyAka gAMTho ane viSama saMkhyAka parvo (be gAMTho vaccenA bhArA) vAlo hovo joie. (bIjA lAkaDAno hoya to tene samasaMkhyAka baMgaDiyo lagADIne tevo banAkvo.) graMthAntaramAM daNDanA upAdAna rUpe nIce pramANe paNa keTalAka vRkSono nAma nirdeza karyoM che. vaMzamayo'tha kartavya, AMjano madhukastathA / Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhvajadaNDa-lakSaNam ] 251 zaizapaH khAdirazcaiva, piNDaM caiva tu kArayet // 7 // _ bhA0TI0-daNDa vAMzano karavo athavA to aMjanano, mahuDAno, zIzamano tathA kherano banAvakA ana tana golarUpa pharaka ___dhvajAdaNDanI jADAIdhvajAdaNDanI jADAIno paNa niyama hoya che. e viSayamAM lagabhaga badhA granthakAro ekamata che ke eka hAthanA daNDanI jADAI poNA AMgalanI karavI ane te pachI pratyeka hAthe aDavA AMgalanI vRddhi karavI. koI paNa mAnanA daNDane mATe eja niyama lAgu paDe che. e niyamanuM pratipAdana nIcenA zlokamAM kayu cha. ekahaste tu prAsAde, daNDaH pAdonamaGgulam / ajhaigulA bhavedvRddhi-ryAvat paMcAzahastakam // 8 // bhANTIH -1 hAthanA prAsAda uparanA daNDanI jADAI poNA AMgalanI ane pachInA mApa mATe pratihasta aDadhA AMgalanI vRddhi karavI. 2 hAthathI 50 hAthanA prAsAde eja pramANe daNDa jADo karavo. e viSayamA eka mata evo paNa che ke daNDanA chaTThA bhAga jeTalI lAMcI pATalI karavI ane pATalInI laMbAIthI chaTThA bhAge tenI jADAI karavI. pATalInI jADAI ane daNDanI jADAI sarakhI karavI. A mAnyatA ratnakoSakAranI che ane A mAnyatA pramANe daNDanI jADAI rAkhavAmAM Ave to 4-6 hAthanA prAsAdone aMge yogya gaNI zakAya tevI che. daNDanI pATalIdaMDa uparanI pATalInI laMbAI daMDanI laMbAInA chaTThA bhAga jeTalI rAkhavAno niyama che ane pATalInI jADAI tenI laMbAinA chaTThA bhAga jeTalI hovI joie evu vidhAna che. pATalI potAnI laMbAIthI Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ravara [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ardhI paholI hoya che, pATalIne zilpazAstrakAro 'markaTI, maMDUkI' ityAdi nAmothI olakhAve che. adhikAMza graMthakAronI mAnyatA pATalInA viSayamA upara jaNAvyA pramANe che, chatAM ene aMge paNa matabheda to che ja. e viSayamA aparAjitapRcchAnuM vidhAna nIce pramANe cha maNDUkI tasya kartavyA, aiicndraakRtistthaa| pRthu daNDasaptaguNoktA, hastAdvA paMcakodbhavA // 9 // SaDguNA ca dvAdazAntA, zeSA paMcaguNocyate / bhAgena ca savistArA, kartavyA sarvakAmadA // 10 // arDacandrAkRtizcaiva, pakSe kuryAt gagArakam / vaMzodhaM kalazaM caiva, pakSe ghaNTApralaMbanam // 11 // bhANTI-te daNDanI pATalI ardhacandra AkAre banAvavI ane tenI laMbAI daNDanI jADAithI sAtaguNI karavI. A mAna 1 thI 5 hAtha sudhInA daNDanI pATalInuM che; 6 thI 12 hAtha mudhInA daNDanI pATalI daNDanI jADAithI cha guNI ane te uparAntanA daNDanI pATalI daNDanI jADAithI pAMca guNI laMbI karavI joie. pATalI potAnI laMbAithI ardha bhAge vistRta karavI, teno vacalo bhAga ardha candrAkAre karavo, ane banne bAjumAM gagArA banAvavA; vAzanA uparanA bhAge kalaza ane pATalonA banne cheDAo upara ghaMTaDiyo laTakAvavI. . aparAjitapRcchAmAM daMDa upara kalaza banAvavAnuM vidhAna to kayu, paNa kalazanI uMcAInA saMbandhamAM koI jaNAvyu nathI, paNa bIjA graMthomAM A saMbandhamAM nIce pramANe ullekha male che. ___ kalazaM kArayettasyAH paMcamAMzena dairdhytH| bhA0TI0-pATalInA paMcamAMza jeTalo laMbo te Upara kalaza karAvavo. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 dhvajadaNDa-lakSaNam ] dhvajA-parimANadaNDa upara dhvajA kevA mApanI joie eno paNa zilpazAstromAM niyama bAMdhelo che, jo ke e viSayamAM paNa matabheda to cha ja, paNa AjakAla dhvajAnI laMbAI daMDa jeTalI ja rakhAya che ane tenI coDAI laMbAInA AThamA bhAganI hoya che. e viSayamA aparAjitapRcchAnuM vidhAna nIce pramANe che. dhvajadaNDapramANena, patAkAM ca pralambayet / pRthutvamaSTamAMzena, trizikhAgravibhUSitAM // 12 // zikhAH paMca prakartavyA, dhvajAgre tdvickssnnaiH| divyavastra mayyazcaiva , kiMkiNIghurgharAnvitAH // 13 // bhA TI0-dhvajAdaNDa pramANavAlI te upara patAkA ( dhvajA) laMbAvavI, dhvajAno vistAra tenI laMbAInA AThamA bhAga jeTalo rAkhavo, tenA cheDAnA agra bhAgamAM 3 athavA 5 zikhAo banAvIne tene suzobhita karavI, te divya vastra (rezamI paTTakUla )nI banAvavI ane ghUghariyo vaDe alaMkRta karavI. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda - 12 jinapratimA lakSaNapratimA hi dvisaMsthAnA, AsInordhvasthitAtmikAH / tAsAM bhAgakramazcaiva pravezA nirgamAstathA // 31 // aGgalakSaNabhedAzca, doSAzca vividhAH punaH / sarvametat parijJAya, pratimAH kArayennavAH // 32 // | bhA0TI0 - jina pratimAo ve prakAranA AkAranI hoya che. beThI je padmAsanastha kahebAya che. ubhI je kAyotsargika e nAmathI olakhAya che. A pratimAonA dairdhya vistAranA mAnAMkI, aMga vibhAganA pravezo, nirgamo, aMgagana lakSaNonA bhedo ane pratimAnA nirmANamA thatA aneka doSoH e sarva samajIne navIna pratimA karAaat joIye. pratimA - lakSaNanI durbodhatA - pratimA - lakSaNanuM ' varNana e kuzala mUrtizAstrajJanuM kAma che, pratimA -nirmAtAne pratimAne aMge jANavAnI mahatva pUrNa vAto, jevI kemUrtinA aMgopAMgonI laMbAI, paddolAI, nirgama-praveza, piMDa, paridhi Adi viSayonA jJAnanI prathama jarurata paDe che. Aja-kAlamAM banatI pratimAo prAcIna pratimAonI barAbarI nathI karI zakatI enuM kAraNa e viSayonuM ajJAna ja che. udayamAnanA 108 athavA 56 AMgalono saravAlo mAtra bhelavI devAthI ja pratimAmAM lAkSaNikapaNuM AvI jatuM nathI paNa enA aMga-pratyaMgonAM mAno, teonAM eka vIjA vaccenAM aMtaro, pratyeka aMga upAMgonA nirgama-pravezo AdinuM yathArtha jJAna hoya toja pratimAmAM kharI lAkSaNikatA utpanna karI zakAya che, " Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] 255 te paNa pratyeka manuSyathI nahi paNa enA adhikArI vidvAn mUrtikAra dvArA ja amoe AvA manuSyonA hitane lakSyamAM rAkhIne ja A prakaraNa AlekhavAnuM sAhasa karyu che. mUrti nirmANa viSayane sparzatA aneka maulika grantho upalabdha che, chatAM amo te sarvanI carcA nahi karIye, amArI prastuta viSaya 'jina pratimA lakSaNa' sudhIja maryAdita che, temAM uttara bhAratamA pUrva je zilpane AdhAre jina pratimAo banatI hatI, tenAja AdhAro levAno nirNaya hoi 'jayasaMhitA'ne mUla AdhAra banAvI ' aparAjitapRcchA, jina pratimA-vidhAna, vAstusAra, bRhatsaMhitA, pratimAmAna-lakSaNa ane navatAla mUrti vidhAna' Adi granthonA AdhAre amo jina pratimA-lakSaNane aMge malatI upayogI hakIkatonuM varNana karazuM. prathama jayasaMhitAnA A viSayanA prakaraNane akSarazaH ApI ante bIjA granthone AdhAre mAnAMka koSThako ApIne A viSayane yathAsaMbhava spaSTa karavAno prayAsa karazuM. ___upayukta grantho paikInA pahelA be grantho zilpanA prAcIna Akara grantho che. A banemAM jinapratimAne uddezIne khAsa adhyAyo che. ___'jina-pratimA-vidhAna 'no utAro zilparatnAkaramA enA saMgrAhake Apyo che, e prakaraNano AdhAra grantha jANI zakAyo nathI. cotho grantha Thakkura pheru kRta vAstusAra che, AmAM 'biMba parIkSA' nAmarnu jaina pratimAne aMge lakhAyelaM khAsa prakaraNa che, bIjAo karatAM Thakkura pherue AmAM ghaNI vAto spaSTa karI che. bRhatsaMhitAmA 'pratimA' nirmANa saMbandhI eka adhyAya cha, je guptakAlIna zilpanA nirupaNamAM mahattvano bhAga bhajave che. pratimAmAna-lakSaNa eka svatantra prAcIna nibandha cha, AmA buddha pratimAnA zilpanuM pratipAdana che. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ___ navatAla-mUrtividhAnano paNa zilpa-ratnAkarakAre potAnA saMdarbhamAM utAro Apyo che, A prakaraNano paNa AdhAragrantha jANI zakAyo nathI. uparyukta aMtima praNa granthomAM khAsa jaina pratimAnuM nirupaNa nathI, paNa 'navatAla pratimA 'nuM mAna-parimANa nirupaNa kareluM che. 'jainapratimA'nI 'navatAla' rupakomA gaNanA che, ethI A prakaraNa- keTaluka nirupaNa 'jaina pratimA' mATe paNa upayogI nivaDaze ja, Ama dhArIne A traNa granthono paNa prastuta nirupaNamA upayoga karyoM che. prastAvanA rupe ATalu vivecana karIne have ApaNe mUla vastu " jina pratimA lakSaNa' upara AvIye, 'jayasaMhitA'mAM vizvakarmAjIe "jinapratimA-lakSaNa" no prAraMbha nIcenA zabdothI karyoM che. arUparUpamAkAraM, vizvarUpaM jagatprabhum / kevalajJAnamUrti ca, vItarAgaM jinezvaram // 1 // dvibhuja caikavaktraM ca, baddhapadmAsanasthitam / lIyamAnaM pare brahma-NyajamUrti jagadgurum // 2 / / nAma-nirguNa-mokSAya, prayuktaM vaastuvedibhiH| te caturvizatiSa-bhAdivardhamAnAntakAH // 3 // bhANTo0-je arupI chatAM rupa (AkAra )vAna che, vizvamaya chatAM jagatanI samarthazakti cha, kevalajJAnanI sAkSAt mUrti chatAM vItarAga che, evA jinezvaradevane vAstuzAstranA vidvAnoe dvibhuja, eka mukha, baddhapadmAsana-sthita, parabrahmamAM layalIna, jagatnA gururupa, zAzvata martirupe mAnyA che. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] triguNAtIta mokSaprAptine artha zAstrakAroe A jinezvaradevanAM RSabhathI vardhamAna paryantanAM 24 nAmo prayogamAM lIdhAM che. RSabhAdi parivAre, dRSadAM varNasaMkaram / na samAMgula saMkhyA ca, pratimA mAnakarmaNi // |4|| upaviSTasya devasya, Urdhvasya pratimA bhavet / dvividhA pAdapIThasthA, paryakAsanamAsthitA ||5|| bhA0TI0 - RSabhAdi tIrthakaronI pratimAonA parikaramAM pASANa saMbandhI varNasaMkaratA na hovI joIye, arthAt mUla pratimA je varNanA pASANanI hoya te ja varNanA pASANano banelo teno parikara paNa joiye ane uMcAimAM sama AMgalanI saMkhyA pratimAnA mAnamAM zubha nathI. ubhAdevanI ane beThelA devanI Ama ve prakAranI pratimAo hoya che, ubhI pratimA pAdapIThastha ane beThelI pratimA paryakAsanastha hoya che. vAma- dakSiNajaMghorvoruparyaGke karAvapi / dakSiNo vAmajaMghAyAM tatparyakAsanaM zubham // 6 // 257 " bhA0TI0 - DAvI jamaNI sAthala upara jamaNo DAbo paga (jamaNI sAthala upara DAbo ane tenI upara DAbI sAthala upara jamaNo paga mUkavo), e pachI jamaNI jAMgha upara DAco ane pachI DAbI jAMgha upara jamaNo hAtha mukavo. Ama karavAthI je Asana bane che, te paryaikAsana nAmanuM zubha Asana kahevAya che. Urdhvasthita pratimAnuM svarupa - devasyorddhasthitasyArcA, jAnulaMbibhujadvayA / zrIvatsoSNIvayuktA ca, chatrAdiparivAritA ||7|| bhA0TI0--- Urdhvasthita devanI pratinuM rupa be bhujAo jAnu Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA prathamakhaNDe paryanta laMbAvela, vakSasthalamAM zrI vatsayukta mastake uSNISa (zikhA) ane chatrAdike parivRta banAvaq. Asanasthita pratimAnI caturasratAanyonyajAnuskandhAnta-stiryakrasUtranipAtanAt / kezAntAzcalayormadhye, sUtraikyAccaturastrikA // 8 // : bhA0TI0-ve bAjuo kacce AI, jamaNA jAnuthI DAbe khAMdhe, DAmA jAnuthI jamaNe khAMdhe tircha ane kezAnta tathA AMcali vacce ubhuM sUtra mApavAthI jo sUtranI laMbAI badhe sarakhI Ave to pratimA caturasra samajacI. jina-pratimAnI uMcAI navatAlanInavatAlaM bhavedrUpaM, tAlaM ca dvAdazAMgulam / aMgulAni na kaMbAyAH, kintu rUpasya tasya hi // 9 // bhA0 TI0-pratimA navatAlanI hoya, te ekatAla 12 AMgalano hoya, e AMgala kaMdhA (gaja)nA nahi paNa te pratimAnA ja AMgala jANavA. uktamaSTottarazataM, zrIjine vizvakarmaNA / UrcAimAnamakhila-mAsIne ca atha zRNu // 10 // bhA0TI0-zrIjinanI ubhI pratimA, mAna vizvakarmAe tenA 108 AMgalanu kahyu che te pramANe jaNAvyuM, have beThI pratimArnu parimANa sAMbhala ! paMcatAlaM samutsedhe, catustAlaM ca vistare / tAlaikaM ca vibhajyAdau, aMgulAnAM caturdaza // 11 // tenAMgulapramANena, SaTpazcAzatsamucchritam / vistaraM tatpramANena, vibhajecca vickssnnH||12|| Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 pratimA-lakSaNa] athaiSA maMgulAnAM ca, yanmAnaM yatra kArayet / AsInapratimAmAnaM, SaTpaJcAzad vibhAjitam // 13 // bhANTI0-paryakAsana viMca uMcAImAM pAMca ane vistAramA cAratAla pramANa karavu, pratimAnI uMcAIne 5 thI bhAMgIne 14 AMgalano tAla banAvavo, A AMgalanA mApathI 56 AMgala beThI pratimA banAvavI ane e ja AMgalo vaDe buddhimAne eno vistAra mApavo.1 ubhI pratimA-mAnanAM 11 aMkasthAnobhAlaM 1 nAsA 2 hanu 3 IvA 4, hRn 5 nAbhI 6 guhya 7 mUruke 8 / jAnu9 jaMve 10 tathA pAdau 11, sthAnAnyekAdazAni ca // 14 catuH 4 paJca 5 catu 4 vahni 3, diza 10 zcaiva caturdaza 14 // sUryA 12 jinA 24 zcatu 4 jinA 24, vedA 4 zceti hyanukramAt // 15 // bhA0TI0-lalATa, nAsikA, haDapacI, gardana, hRdaya, nAbhi, guhya, sAthala, DhIMcaNa, jAMgha ane paga A 11 aMgonA udayamAnanA aMko anukrame-4 +5+4+3+10 + 14 + 12 + 24 + 4 + 24 + 4 = 108 che. 1.beThI pratimAnI uMcAI je 56 AMgalanI kahI che; temAM masUraka (palAThI nIcenI gAdI)nA 8 AMgala ane lalATa uparanA kezAntamastaka ane uSNISanA malI 6 AMgalo, ema kula 8+6=14 AMgalano 1 Akho tAla uMcAImA na gaNIne uMcAI 56 AMgalanI mAnI che, jyAre upara beThI pratimAno udaya je 5 tAlano kahyo temAM A 1 tAla sAmela gaNyo che. anyathA 56 AMgalanA 4 tAla thAya. vistAra 4 tAlano kahyo che ja. A apekSAe beThI pratimA udaya ane vistAramA sarakhI kahI che. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Asanastha pratimAnA aMgo tathA aMkobhAlaM-nAsA-dana--IvA, hRnnAbhI-guhya hastakau / jAnvetAni na chAni, hyaMkasthAnAnyatha zaNu // 16 // catuH pazca caturvahidizazcaiva cturdsh|| catuzcatustathA hyaSTA-vAsInapratimAGkakAH // 17 // jinAdayazcamAnAMkA, uktA Urce svarupaMke / bhA0TI0-lalATa, nAsikA, haDapI, gardana, hRdaya nAbhi. guhya bhAga, hAtho ane DhIMcaNo; A 9 aMgasthAnakonA udayanA mAnAMko anukrame 4 / 5 / 4 / 3 / 10 / 14 / 4 / 4 / 8-56 che, A beThelI pratimAnA aMko che. AmAM 24 / 4 / 24 / Adi aMko nathI kahyA kemake te ubhI pratimA saMbandhI che. __ aMga-pratyaMganA vibhAge pratimAno udayavartanAM kathayiSyAmi, aMgulAnAM yathAkramam / mukhaM yakSAMgulaM caiva, vibhajecca vicakSaNaH // 18 // vedAGgulaM lalATaM ca, nAsikA pNckaanggulaa| hanukAGgulacatvAri, oSTaH sapAda eva ca // 19 // adharazca sapAdazva, sA(gulA baTI bhavet / trayAMgulA bhavedgrIvA, hRdayaM ca dazAMgulam // 20 // caturdaza tathA nAbhau, caturguhyaM prakIrtitam / karau caturaMgulAni, aSTa pAdau prakIrtitau // 21 // etaM te kathitaM caiva, SaTpaJcAzatmamuchitam / tasthA'dhazca prakartavya-mAsanaM cASTakAMgulam // 22 // uSNISaM SaDaMgulaM ca, keshaantopritstthaa| ucchitaM ca samAkhyAtaM, vistaraM ca tathA zaNu // 23 // Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam] bhA0 TI0-have keTalA AMgalo kyAM rAkhavA eno viveka kahIza. ____ AkhA mukhano udaya 13 AMgalano rAkhayo, temAM lalATa 4, nAsikA 5 ane hanuvibhAga 4 AMgalano karavo. hanuvibhAgamAM uparano hoTha 1 / AMgalano nIceno hoTha 1 // AMgalano ane habaTI || AMgalanI banAvavI. ___ gardanano udaya 3 AMgalano ane tenI nIce stanamadhyaparyanta hRdaya 10 AMgala pramANa rAkhag. stanamadhyathI nAbhiparyanta udarano udaya 14 AMgala, nAbhithI guhyaparyanta 4 AMgala, tenI nIce hastayugalano 4 AMgala ane pAdayugalano udaya 8 AMgalano karavo Ama paryakAsana sthita pratimAnI 56 AMgalanI uMcAIno viveka kahyo. ___ A 56 AMgalanI pratimAne nIce ATha AMgalarnu Asana ( masUraka-gAdI) rAkhag ane kezAMta upara 6 AMgalarnu uSNISa rAkhavU, Ama uMcAI kahI have vistAra kahuM chu te sAMbhala ! AsanasthapratimAno vistAravivekavaktraM vistAramAnenAM-gulAni daza paMca ca / bhAlaM cAMgulAnyaSTau, netraM caivASTamAMgulam // 24 // nAsikAgramaMgulaikaM, pheraNe trayamaMgulam / netrAMgulAni catvAri, dvathaMgulamudayaM bhavet // 25 // vyaMgulaM ca bhravormadhye, puSpabANa mahokta (ch)ye| ciSukAMgulaM catvAri, baTI catvAri meva ca // 26 // grovA dazAMgulA jJeyA, kSobhaNA trayamaMgulam / dvisApardhAMgulau dvAvoSTau, sArdhAMgulA baTI bhavet // 27 // Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kakSA bAcaM prakartavyaM, dvAviMzamaMgulaM budhaiH / kaTI-vistAramAnaM ca, aMgulAni ca SoDazaH // 28 // bAhu-kakSApramANaM ca, aMgulAnAM ca viNshtiH| dvAdazAMgulaM madhye ca, stanagarbho vidhIyate // 29 // aSTAMgulaM bAhu-vistAraM, sptaaNgulmdhstthaa| karatalamaSTAMgulaM, dIrgha tatra ca kArayet // 30 // vistare'STAMgulaM tatra, jholakaM caturaGgulam / bAhvagraM caturaMgulaM, SaDaMgulaM tatra macchakam // 31 // ghasikA dayaMgulA jJeyA, kaTizca vAmadakSiNe / navAMgulA bhaved hasta-vistAraM cASTamAMgulam // 32 // aSTAMgulaM bhavet pAdo dairghya ca daza paMca ca / vistaraM deya kathitaM, piMDaM caivamatha zRNu // 33 // bhA TI0-mukha 15, lalATa 8 ane netra 8 AMgala vistAramAM karavAM. nAsikAno agrabhAga AMgala 1, pharaNAM AMgala 3, netra AMgala 4, netrono udaya 2 AMgala, ve bhavAMno madhyabhAga 2 oNgala, cibuka 4 AMgala ane haDabacI 4 AMgalanI karavI. gardanano vistAra 10 AMgala, teno pesAro 3 AMgala, banne hoTho 2 // AMgala ane haDabaTI 1 // AMgala vistRta karavI. kakSAno bAhya vistAra 22 AMgala, kaTIno vistAra 16 AMgala, bAhu madhyakakSA pramANa 20 AMgala ane vacce stanagarbha 12 AMgala pramANa banAvavo. bAhu, vistAramA uparanA bhAge 8 ane nIce 7 AMgalano karavo. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 263 pratimA-lakSaNam ] hastatala 8 AMgala dIrgha ane 8 AMgala vistRta karavU. 4 AMgalano jholaka (kholo) karavo. bAhuno agrabhAga 4 AMgalano ane matsya 6 AMgalano karavo. ghasI 2 AMgala, DAbI jamaNI tarapha kaTi 9-9 AMgala ane hAthano vistAra 8 AMgala karavo. ___ paga laMbo 15 AMgala ane vistAre 8 oNgalano karavo. udaya pachI A vistAramAna kA, have enA aMgono piMDa (jADAI) sAMbhalo. Asanastha pratimAnI jADAIaSTaviMzatirAsane, SoDazAMgulamastake / karNapAce prakartavyaM, piMDaM caiva dazAMgulam // 34 // caturaMgulaM karNapiMDa-mura kuryAd dvayAMgulam / dvAdazAMgula zodhyazco-darAgre caiva nirgamaH // 35 // sumAMsalaM prakartavyaM, surUpaM lakSaNAnvitam / yuktyA'nayA prakartavyaM, pratimAmAnamuttamam // 36 // etatte kathitaM caiva, kartavyaM zAstra pAragaiH / pUrvamAnapramANaM ca, kartavyaM vidhipUrvakam // 37 // bhA0TI0-Asana bhAgamA 28 AMgala ane mastaka bhAge 16 AMgala pratimA jADI karavI. kAnonI pAse pratimAnI jADAI 10 AMgalanI ane kAnano jADAI 4 AMgala karavI. chAtIno bhAga be AMgala tathA udara madhya ve AMgala bahAra nikalatuM kara ane 12 AMgalanA vistAramA tene pUre karavU. jaina pratimA sAdhAraNa rIte mAMsala surUpa ane lakSaNopeta banA Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vavI upara je mAna-pramANa kayuM che yuktithI banAvatAM pratimA uttama mAnavAlI vanaze. he jaya ! A viSayamAM zAstrajhonuM je kartavya hatuM te tane kaDaM. A ane pUrva pratimAnA pramANa viSe je kaMI kahevAmAM Avyu, te vidhithI pratimArnu nirmANa karavu joIye. pratimA-mAnAMka koSTakaupara je pratimAnA mAnAMko jayasaMhitAmA ApyA che te ane bIjA 6 zilpapranthomAM ApelA pAnAMkonuM ame atra eka koSTaka ApIye chIye, tenuM kAraNa e che ke jayasaMhitAmAM pUrA aMko ApyA nathI valI e granthanA zlokomAM bharapUra azuddhio hovAthI keTalAka aMkomA azuddhio hovAno paNa vizeSa saMbhava cha; eTale sAthamAM Apela bIjA granthonA mAnAMko vAMcakagaNane upayogI thai paDaze. koSTakamAM 1 jayasaMhitA, 2 jinapratimA vidhAna, 3 vAstusAra, 4 aparAjitapRcchA, 5 bRhatsaMhitA, 6 pratimAmAna lakSaNa ane 7 samarAMgaNa sUtradhAra; A 7 granthonA mAnAMko ApyA che. A grantho paikInA pahelA 3 granthomAMnA aMko khAsa jinapratimAnA mAnAMko che, jyAre bAkInA 4 granthomAM je aMko male che te 9 tAla pratimA saMbandhi che. jina pratimAno paNa 9 tAla pratimAmA samAveza hovAthI A cAra granthonA aMko paNa jinapratimA mATe upayogI nivaDaze e niHsaMdeha bAta che. ___lAghavArtha amoe koSTakamAM granthonA nAmanA AdyAkSarano ja 'ja' 'ji' ityAdi ullekha karyoM che, vAcakagaNe 'ja'no artha " jayasaMhitA, 'ji'no artha jinapratimAvidhAna," ityAdi samajavAno che. vizeSa spaSTIkaraNa koSTakonI pachI ApIzu. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - aMga uSNISa kezAMtamastaka kezarekhA mastaka patimAmAnAGka-koSTaka mAnAMgula ako udayAdi vA pra0 na udaya 6 1 . . . 8 .. udaya . 3 vistAra . . . . 0 // | AyAma |16 . . . 14 . . vistAra . . . . . . 18 . paridhi 36 . . | 32 36 . piMDa 16 . . . . . . udaya 4 4 4 4 4 4 // 4 vistAra 81 . 8 10 . praveza udaya lalATa madhya | aMtara dhU-netra bhrUdvayabhrUlekhA netra udaya udaya | . . 2 . . . 8/4 . . 1 // . . . . 4 4 / 4 2 . . . . | 1 vistAra / 4 / 2 Dolaka . . Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe - netra | . . niSkoza vikAza kRSNatArA onal 01 yAMza o dvayAntaraM karNAntaraM apAMga karavIraka gulphadvayaM netrAnte akSi .o-||+10 nAsikA udaya 3 13 // 1 // vistAra piMDa mUlavRtta nAsAzikhA nAsAvaMza o ||110x0 // 4 // nAsApArzva | utva . . . . . . nAsA pheraNA 3 .. caMpikA nAsAgra piMDa 1 1-6 / . 1 . 1 . Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] 267 mukha udaya +sakeza mukha dIghetA . | 12 vadana mukha vistAra | 15 . . . . drAviDamukha vistAra . . . . 12 . . mukhakarNamadhye | vistAra dairghya vadana vistAra . .. 1 // . . vadanamadhye vistAra . . . . 3 . . mukha niSkoza . . . . . 4 . uttarauSTha nAsAgra aMtaraM . . . . . . . uttarauSTa dairghya .. 4 6 . . . vistAra 11-10-0 // madhye niSkAza adharauSTa daithya 5 . . vistAraH // // 1 . . . . . . 2 // gojikA . avakAza . dairghya 2 // 1 // 2 . 2 1 vistAra | 1 // 2 . . . Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 "" hanu - cibuka cibuka karNa 97 " : "" ' " 5 35 "" 79 karNapAli karNa karNAdhAra adhaHkarNa karNa karNa pRSThe karNadvaya karNanAsA praveza vistAra vistAra dairdhya vistAra 4 udaya praveza nirgama piMDa upAnta kakudA truTi vistAra guccha AyAme udaya vistAra piMDa niSkAza aMtara aMtara 4 4 2 2 14 2 . * * 1 * * 2 * * 10 * . |4| = * kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe * 12 4 / 10 10 2 3 3 MY 20 4 |(311) . 1 . . " * * * 2 4 20 ffy 10 * 4 * . . * 1 2 // . . * 4 // 4 2 4 4 2 . . * . " * * * . 4 // o 2 2 . * 1 2 i 19 |0) = 20 2 oll * Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] karNAgre 2 aMtare | zekha grIvA grIvA - karNAntarAvakAza gro0 karNAntara hRdaya 99 " ura: pradeza vakSaH stana stana - kakSA stanasUtrApari zrIvatsa 19 udaya 3 vistAra | 10 kSobhanA praveza paridhi udaya vistAra udaya aMtara aMtara skandha udaya deyai vistAra " zrIvatsa - stananuM aMtara stanavRtta stanavRtta mr vistAra nirgama 2 (1) vistAra 36 vistAra * 3 5 3 4 3 4 8 | 10 | 10 10 + 3 // =IV 10-13. 10x2 * . 24 14 * * . * 10 * . 5 * 3 . w 1 // 13 | 12 | 12 * M 36 S . 6 5 4 6. 1 // . = . 6 6 * . 21 24 4 4 3 8 8 . 4 269 * . 36 6 6 10/2 * 10 14 5 . Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 stanAntara stanaadho kakSAmadhya kakSAskandha bAhyakakSA bAhukakSA kakSA grovordhvabhAgAt kakSA grIvAdhobhAgAt kakSA kakSA prakoSThAntara bhujAMtara aMtara pramANa bAhu bAhubala vistAra bAhutrAMta vistAra bAhu vistAra bAhumUla pariNAha bAhuagra pariNAha bhujoparibhAga - praveza bhujasaMdhi praveza bhujaskaMdha aMtara prabAhu da dairdhya 12 14 v 22 22 20 * * 8 * * * * 18 * 18 8 7 7 . * 1-1 12 8 16 * * 6) no kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe 12 * 22 8 18 * * . * 8 7 . . * 12 . 8 8 . . * no + . * . * * . 6 16 12 20 . 4 . * V 12 | 16 | 16 6 > 12 12 / 18 * . 8 . 61. * Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] prabAhu vistAra kohaNI-kukSi antara kaTi-bhuja antara / 3 . kohaNI madhya 7 // antara . . . . 16 . . prabAhu-agra maNibaMdha | paridhi . 10 // ) . nAbhihRdaya antara 14 | 12| . 1 nAbhistana / antara nAbhiUz2a nAbhi gAMmIrya ... nAbhimadhye paridhi nAbhi kukSimadhya vistAra udarAgre nirgama | 3 4 . | kaTi vistAra | 16 . 16 16 1818 | 24 kaTibAme / vistAra kaTidakSiNe / vistAra kaTi paridhi . . . . 44 . . 12 13 | . 12 12 12 12 guhya-jaghana | 4 | 4 | . . | 9 44 - Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 [kalyANa kalikA-prathamakhaNDe guhya-meMdra guhya-vRSaNa guhyo guhyamUtra aMcali | mukhAMze | praveza dezya . . . , 18 . . . . . . +gAdI mugvaM yAvana jalapatha Asana-gAdI 28 vistAra udaya vistAra udaya dairghya dairdhya vistAra mUla vistAra paridhi Uru 24 24 24 24 24 24 / UrumUla . 24 . . . . Urumadhye . . . 28 . praveza jAnu udaya / 4 4 4 4 4 4 4 8 . jAnumUla jAnusUtra jaMghA vistAra praveza | daiya . . . 14 . . . 24 24 24 24 24 24, 24 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA - lakSaNam ] jaMghAmule jaMghAmadhye jAnu bhAge jaMghA pRSThe jaMghA agre jaMghA jaMghA mUle jaMghAmadhye jaMghAghaH hastadvaya karatala(aMguSTarahita) kara kara karoSTA ( ? ) karatalagarbha kara-udara pAda vistAra vistAra jaMghA vistAra 2 vistAra vistAra vistAra paridhi "" 17 dairdhya udaya eSTa (?) vistAra udaya aMtara 12 | 11 udaya # * 4 * * * * . 4 5 24 21 14 karatala 8 7 6 ( karatalagarbhAta dIrghaugulA - dairghyaM 9, pArzvavarti aMgulidvaya 8-8 vA0sAra) | vistAra 8 7 6 5 * vistAra 8 vistAra ** 5 . 10 * 3 4 6 * . 12 12 12 12 . * * * . * . 4 4 4 * 8 * . * * * * 3 1 4 no 7 8 * * * * 4 * . * * * 4 * 4 * 273 * 4 Urdhva pratimAsu Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 pAda " 25 pAdatala pAdoSNI 59 jholaka ghasI macchaka karAMguSTa 19 aMguSTa pAda pAdakaMkaNa praveza masUrAtpAda praveza utsaMga aMguSTha 95 hastatarjanI udaya dairghyaM vistAra 35 pariNAha dairghyaM vistAra dai vistAra dai vistAra utsedha piMDa daighyaM u 15 * 8 . (09 * s 10 6 2 * . - . * . * . 1 * a 81 = ||4|| . . . 15 | 16 | 12 | 10 14 8 7 * . * . . [ kalyANa - kalikA - prathama + * . 6 . 9 ? * . * 3 - OM mw * - * . * 1 / . . - " . . * * . 4 811 + madhyamA 5 5 6 "" + pradezinI anAmike - madhyamA nakhArdha hIne kaniSThA nakhahInA pra0 . 1 ) = 3 4 ng- " . . . . . . . . Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] anAmikA dairghya anA mikA dairghyaM vistAra vistAra vistAra vistAra kaniSThA tarjanI madhyamA anAmikA kaniSTA pAdAMguSTa pesAragarbhIrekhAthI aMguSTa pAdAMgulI tarjanI dairghyaM pAdamadhyamA pAdaanAmikA pAdakaniSThA dIrghAMgulI kaniSThA dairdhya vistAra nirgama gulphamUla gulphamUla gulpha 77 "" dd 99 tarjanI aMguSTha agre - aMtara pUrvapAda tarjanI | mUlAMtara vistAra nirgama paridhi 4 |4|| = 181 = 1 *111 |o111=12) - oill ? > 11 = 3 // 4 |1/ 4 811 my 3 15 3 | 0 || 1 (1) - 1 ||il ||| 16. 14 3 1 // 3 2 // // 8 |2||| |2 // 0/8 6 4 12 271 Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe nakha dedhye / nakha dairdhya parvAdhipadhipadhi aMguSTa nakha pratimA tanu / piMDa pratimA Asane piMDa mastake pratimA piMDa 16 koSThakonA saMbandhamA-kaMIka spaSTatA1. uparyukta koSThakomA jaNAvela hakIkata amo AnA karatAM ghaNAM thoDAM pRSTomAM kahI zakata, paNa tema karavA jatAM bhinnakAlIna ane bhinna dezaja granthokta viSayano khIcaDo thaI javAno bhaya hato je amane iSTa na hato. vAcakagaNa joze ke A koSThakomA bharyA karatAM khAlI sthalo vadhAre che, eno artha e che ke pratyeka granthamAM pratyeka vastunuM nirupaNa nathI, eke eka vAta lakhI, to bIjAe bIjI. eno artha ema karavAno nathI ke pahelAmAM je vAta nathI kahevAi te vIjAmAMthI levI ane bIjAmAM na hoya te trIjAmAMthI; badhA grantho sArvadezIya ane samakAlIna na hovAthI Ama karavA jatAM pratimAmAM lakSaNa sAMkarya AvIne suMdara banavAne badale vicitra banavAno saMbhava che, mATe jyAMsudhI eka granyokta aMgamAna male tyAMsudhI bIjAmAM kahela levu na joIye. je granthokta lakSaNAnusArI pratimA banAkvI hoya te granthamAM koI bAta na ja hoya to te vAta bIjA te granthamAMthI levI ke je abhISTa granthanI sAthe ghaNe bhAge malato Avato hoya, dAkhalA tarIke jayasaMhitAmAM je vAtano khulAso na malato hoya te jinapratimA vidhAna athavA vAstusAramAMthI levo yogya gaNAya. kAraNa ke te ghaNe bhAge malatA Ave che. ethI ulaTuM bRhatsaM Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAda-lakSaNam ] 277 hitA ane pratimAmAna-lakSaNa ApasamAM kaIka male che. ke je jayasaMhitAdithI ghaNA judA paDe che. keTalIka upayogI bAbato nikaTanA granthamAM na hoi dUranA AdhAre levI paDe tevI hoya to te be grantho vaccenuM tAratamya vicArIne temAM Avazyaka jaNAtuM parivartana karIne teno svIkAra karI zakAya. udAharaNa tarIke bRhatsaMhitAmAM ghaNA kharA aMgopAMgomAM daiya ochu mAne che. jyAre vistAramA mahattvano bheda dharAvatI nathI. ApaNe koi aMgapratyaMganA dairdhyano aMka levo haze to kaMIka vadhArIne ja levo paDaze jethI ApaNA abhISTagranthanI sAthe malI jAya. 2. koSThakokta mAnAMkomA keTalAka mAnAMko eka bIjAthI eTalA badhA bhinna paDI jAya che ke jANe be vastuo ja judI hoya. be cAra udAharaNa joIye. ____(1) sarva prathama 'uSNISa' koSThakamAM ja tamane gaDabaDa mAlama paDaze 'ja' graMtha 6 ane 'a' graMtha 1 no ja nirdeza kare che 'pra' graMtha 8 lakhe che, jyAre bAkInA 4 grantho kaI lakhatAja nathI. A gaDabaDanuM samAdhAna e che ke 'ja' granthakAre 'kezAntamastaka 'no 4 no AMka ane uSNIpano 2 no AMka sAmela gaNI 'uSNISa' 6 AMgalanuM lakhI dIdhuM che, juo tenI nIceno 'ja' no kezAntamastakano koTho khAlI cha, vAstavamAM to '2 uSNISa ane 4 kezAntamastaka' lakhavU Avazyaka hatuM, kAraNake A grantha zvetAmbara saMpradAya mAnya pratimArnu nirupaNa kare che. e saMpradAyanI pratimAone uSNISa (zikhA) AMgala 2 nuM ane kezAntamastaka 4 nuM mAnelaM che. bIjI vAta 'a' granthe uSNISa 1 AMgalanuM lakhyuM che, digambara saMpradAyanI pratimAone prAyaH 1 AMgalanu uSNISa ane 3 AMgalana kezAntamastaka jovAmAM Ave che. AthI jaNAya che ke digambara pratimAona nirmANa Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe A 'a' granthanA AdhAre pUrva thatuM haze. '' grantha 8 AMgala lakhe cha tenuM kAraNa ke te bauddha pratimAno pratipAdaka grantha che. bauddha pratimAonA 4 AMgalanA kezAntamastaka para 8 AMgalano 'jaTAmukuTa' mAnelo che. _ 'ji' 'vA' grantho uSNIpa vize kaI lakhatA nathI, kAraNake A granthakAroe uSNISo sAmela gaNIne anukrame kezAntamastaka 6 ane 5 AMgalanuM gaNyuM che. ' granthamA uSNISa ane kezAntamastakano AMka nathI jyAre 'na' granthamAM 3 AMgalarnu kezAntamastaka to batAvyu che paNa uSNISa viSe kaMIja kahyaM nathI. AnuM kAraNa e che ke e banne grantho mukhyatve navatAla pratimAornu nirupaNa kare che, jainapratimAornu nahi. uSNISano vyavahAra mukhyatve jainapratimAone aMge che. 'na' granthe 'kezAntamastaka' viSe lakhyuja che ane '' granthamAM paNa sakeza mukha dIrghatA 16 AMgalanuM lakhIne sakezamastakanuM nirupaNa karI ja dIdhuM che. (2) 'netradai'nAM koSThakomA 8 / 4 ane 2 nA AMkaDA najare paDaze. AmAM 8 no AMka be netrono saMyukta che, 4 nA eka eka netranA che, jyAre 2 no aMka pAMpaNo vaccenA netranI laMbAInA samajavAnA che. (3) karNa daiyanA koSThakomA 40 10 ane 4 nA AMkaDA najare paDe che. AmAM 4/- ane 4 nA AMkaDA digambara saMpradAyanI pratimA tathA anya devonI pratimAonA kAnonI dIrghatA sUcavanArA che, jyAre 10 no AMka zvetAmbara saMpradAyanI jinapratimAnA kAnonI laMbAI sUcave che. zvetAmbaro pratimAnA kAnono saMbandha TheTha skaMdha sudhI joDe che. eTale nIceno bhAga laMbAvIne skaMdhathI 1 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] ra72 AMgala uMco rAkhe che ane 1 AMgalano karNAdhAra banAvIne tene khAMdhAthI joDe che. (4) 'ja' grantha nIcenA koi koi koSThakamAM amoe upara nIce bebe AMkaDA lakhyA che, temAMno uparano AMka e granthanA mUla zloko uparathI niSpanna thato aMka che, jyAre nIceno AMka e granthanI hastalikhita pratinA antamAM ApelA koSThaka uparathI lIdhela che. mUla zloko ghaNA kharA azuddha hoi temAthI nikalato aMka paNa azuddha hoya ane koSTakano AMka kadApi zuddha hoya to upayogamAM lei zakAya ema dhArI nIce e AMka paNa ApI dIdho che. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimAmAnAMka pariziSTa'samarAMgaNa sUtradhArokta-pratimA mAnAGka 1 shrvnnkrnnbndh-1|| golaka // karNapippalI-dIrghA dvibhAgagolakavistRtA 1 aN0|| lakAra-dIrgha 1 // , vistRta 1 aM0 pippalyArdhA (t)tayormadhye // lakAra madhye nimn0|| aN0|| pippalImUle zrotra chidr0|| aN0|| stuutikaa-diirghaa0||, vistaar| aN0|| pIyUSIdIrghA 2 aMka, vi0 1 // (lakArA vrtyormdhye)|| Avarta-6 aM0 ( vaktro vRttAyatazvasaH karNasya bAhyArekhA ) mUlAMzavistAra muule0|| aM0, mdhye0| aM0, aMte 0)aN0|| udghAta-pIyuSyA adhobhAge vistAra 0/- aM0 (lakArA vartayormadhye ) // Urca karNa vistAra-1 aM0, golaka dviyavAnvitaH // madhye karNa vistAra-2 golaka cturyvaanvitH|| mRle mAtrA 1 yavA 6 // pazcimanAla 1 aM0 vi0|| puurvnaal0|| aN0vi0|| pa0pU0 nAle dIrgha 2 kalA. // 2 cibukacibuka AyAma 2 aN0|| adhara 1 aN0|| uttaroSTa 1 aN0|| bhaajii0|| aM0 udaya, // nAsApuTau oSTacaturthabhAgau // nAsA 4 aN0|| puTaprAnte nAsAgravistAra 2 aN0|| lalATa vistAra 8 aMka, Ayata 4 aN0|| gaMDAnta ziraso yAnaM 32 aM0 grIvA pariNAha 24 aN0|| grIvAta uraH 2 bhaa0|| urasonAbhiH 2 bhaa0|| nAme maNdraM 2 bhaa0|| Uru-jaMghe same // jAnu 4 aMgula // pAdAyAma 14 aN0|| pada Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] 281 vistAra 6 aM0 // pAdotsedha 4 aM0 // aMguSTAyAma 3 aM0 // aMguSTa pariNAha 5 aM0 // pradezInI aMguSTa samAyAmA / / madhyamA pradezInI SoDazAMzonA || madhyamASTa bhAgonA'nAmikA || anAmikASTa bhAgonA kaniSThA // aMguSTa 0 // aM0 // aMgulInakhAH aMguSThakotsedha 1 = aN0|| pradezInI utsedha 1 aM0 // zeSA yathAkramaM hInAH // jaMghAmadhye parINAhaH 18 aM0 // jAnumadhye parINAhaH 21 aM0 / / jAnukapAlaM 3 aM // Urumadhye parINAhaH 32 aM0 / / vRSaNa ardhabhAga | meMdU ardhabhAga | meMdU parINAha 6 aM0 // koza: ( aMDakoza ? ) 4 aM0 // kaTi vistAra 18 aM0 // nAbhimadhye parINAha 46 aM0 // stanayoraMtaraM 12 aM0 // stanopari kakSAmAntau 6 aM0 // bhujAyAma 46 aM0 / / vAhopari parva 18 aM0 // dvitiyaM parva 16 aM0 // bAhu madhye parINAha 18 aM0 | prabAhu parINAha 12 aN0|| kara AyAma 12 aM0 // aMgulIrahitakarAyAma 7 aM0 // karavistAra 5 aM0 // madhyamAMgulI 5 aM0 // madhyamAtaH parvArdhahInA pradezInI // anAmikA pradezInIsamA / tataH parvArdha mAnahIna kaniSThA // aMgulI nakhAH pavardhamAnAH / aMgalI parINAhaH // aMguSTa dairdhya 4 aM0 // aMguSTa parINAha 5 aM0 // nakhAstuM gatvAtkicidvInAH // aMguSTa - pradezivI - aMtara 2 aM0 // honAdhika mAnanI pratimA na karavI - anyathA ca na kartavyaM, yadIcchet zriyamAtmanaH / mAnAdhikaM na kartavyaM, mAnahInaM na kArayet // 38 // 36 Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra8ra __ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kRte ca bahavo doSAH, siddhistatra na jAyate / ajJAnAt kurute yastu, sazAstraM naiva jAyate / na doSo yajamAnasya, zilpidoSo mahAn dhruvam // 39 // bhAlTI-jo potAnI zobhA cAhe to zilpI pratimA nirmANamAM zAstrathI viparIta kAma na kare. arthAt mAnAdhika tathA mAnahIna pratimA na banAve, ema karavAmAM ghaNA doSo utpanna thAya che ane kArakanI kAryasiddhi aTake che. je zilpI ajJAnavaza mAnAdhika ane mAnahIna pratimAo banAve che te zAstranuM pAlana karato nathI, AmAM yajamAna (pratimA karAvanAra )no doSa nathI paNa AmAM kharevara mhoTo doSa zilIno ja gaNAya che. bhagna pratimAnA saMskAra viSedhAtulepAdipratimA-aMgabhaMge ca saMskaret / kASTha-pASANa-niSpannAH,-saMskArAhIMH punarnahi // 40 // bhA0TI0-dhAtu, lepa AdithI banAvela pratimAno aMga-bhaMga thAya to pharI saMskAra karIne teno upayoga karI zakAya paNa kASTha tathA pASANanI pratimA bhAgI jatAM te pharI saMskAra yogya rahetI nathI. ___ alAkSaNika pratimAthI hAniraudrI nihanti kartAra-madhikAGgA ca zilpinam / kRzA dravya-vinAzAya, durbhikSAya kRzodarI // 41 // vakranAsA ca duHkhAya, isvagAtrA kssyNkrii| anetrA netranAzAya, sthUlA saubhAgyavarjitA // 42 // duHgvAya stabdhadRSTiH syAt ,-svalpA bhogavinAzinI / jAyate pratimAhIna-kaTirAcAryaghAtinI // 43 // jaMghAhInA bhaved bhrAtR-putra-mitra-vinAzinI / pANi-pAda-vihInA tu, dhanakSayavidhAyinI // 44 // Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] ra8rU cipuTI yatkRtArthAnAM, prAptAnAM ca vyayo bhavet / jAyate pratimA nimnA, cintAhetu-radhomukhI // 45 / / athApade tirazcInA, nIcoccA tu videzadA / anyAyadravyaniSpannA, paravAstu dalodbhavA / nyUnAdhikAMgI pratimA, sarvasya parinAzinI // 46 // bhANTI0-bhayaMkara AkAravAlI karAvanArane ane pramANAdhika aMgavAlI pratimA zilpI (karanAra kArIgara )ne haNe che. dubalI dravyano nAza karanArI ane pAtalapeTI durbhikSakArINI thAya che. vAMkA nAkavAlI duHkha denArI, TkA zarIravAlI kSaya karanArI, netra vagaranI netranAzinI thAya che ane pramANathI jADI pratimA saubhAgyahIna hoya che. stabdha (akaDa ) dRSTivAlI duHkha denArI, hInAMgI bhogano nAza karanArI ane kaTihInA pratimA AcAryano ghAta karanArI hovAthI tyAjya che. jaMghAhInA bhrAtR-putra-mitrano vinAza karanArI ane hAtha-paganI khoDavAlI pratimA dhanakSaya karanArI thAya che. cipaTI AMkhavAlI dravya vyaya karAvanArI ane nIcI tathA nIcA mukhanI pratimA cintA karAvanArI thAya che. tirachI najaravAlI Apatti lAvanArI ane pramANathI nIcI vA uMcI pratimA pravAsa denArI thAya che. anyAyopArjita dravyathI taiyAra thayelI bIjAnA vAstu dravyathI banelI athavA to nyUnAdhika aMgopAMgavAlI pratimA sarvano nAza karanArI nivaDe che. uparyukta pratimAnAM azubha lakSaNo prAyaH pratimAnAM ghaDanAra zilpInA hAthe thayelAM hoya che, te pratiSThA pahelAM pratimA jovAthI jaNAI Ave che ane tevI alAkSaNika pratimAo varjI zakAya che; vaLI pratiSThA karanAranI asAvadhAnIthI sthApana karatI vakhate keTalIka bhUlo thaI javA pAme che te paNa na thavI joiye e saMbandhamAM phala prati Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pAdanapUrvaka kahe cha ke UrdhvadRSTivyanAzA, tiryagdRSTimahAdhaye / ...zvazritAdRSTizvo-rvamukhI kulanAzinI // 47 // bhA0TI0-pratimAnI dRSTi dvAranA je bhAgamAM AvavI joIye tethI uMcI rahe to dravyano nAza kare, dvAra madhyane badale dRSTi DAvIjamaNI rahe to mAnasika cintAone kare che. pratimA pAchalanI tarapha DagelI uMcA mukhavAlI hoya to kulano nAza kare che ane svasthAnasthita samadRSTi kalyANakArI thAya che. lakSaNahIna pratimAnA viSayamA samarAMgaNa . sUtradhAraazAstrajJena ghaTitaM, zilpinA doSasaMyutam / api mAdhuryasaMpannaM, na grAhya zAstravedibhiH // 48 // azliSTa saMdhi vibhrAntAM, vakrAM cAvanatAM tathA / asthitA-munnatAM caiva, kAMkajaMghAM tathaiva ca // 49 / / pratyaMgahInAM vikaTAM, madhyegranthi natAM tathA / IdRzIM devatAM prAjJo, hitArtha naiva kArayet // 50 // azliSTasandhyA maraNaM, bhrAntayA sthAnavibhramam / vakrayA kalahaM vidyAd , natayA [bhivasaH] vayasaHkSayam nityamasthitayA puMsA-marthasya kSayamAdizet / bhayamunnatayA vidyAd , hRdarogaM ca na saMzayaH // 52 // dezAntareSu gamanaM, satataM kaakjNghyaa| pratyaMgahInayA nityaM, bhartuH syAdanapatyatA // 53 // Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam] 289 vikaTAkArayA jJeyaM, bhayaM daarunnmrcyaa| adhomukhyA ziroroga,-stathAdho natayApi ca // 54 // bhA0TI0-zAstranA jJAna vinAnA zilpie ghaDeluM dekhAvamAM sAraM dekhAtuM paNa doSayukta evaM devatA, pratibiMba zAstranA jANakAra puruSoe kadApi grahaNa na karavU. jenA sAMdhA barobara malelA na hoya ethI, ghabarAyela athavA bhayabhrAnta caherAvAlI, vAMkI vaLelI, nIcI dhUnavAlI, asthita arthAt jenAM aMgopAMga yathAsthAna na hoya evI, pramANathI adhika uMcI, kAgaDAnI jaMghA jevI pAtalI jAMghavAlI, pratyaMgo jenA pramANathI hIna hoya evI, bhayaMkara AkAravAlI, chAtInA bhAgamAM gAMThavAlI eTale ke pramANathI adhika bahAra nikalelI chAtIvAlI ane madhyabhAgamAM nIcI balelI evI doSayukta devapratimAo buddhimAne na bharAvavI. 'azliSTa saMdhi'-pratimA karAvanAranuM maraNa, 'vibhrAntA'sthAna cyuti, 'vakrA'-kalaha kaMkAza, 'natA' avasthAnI hAni, 'asthitA' dravyanAza, 'unnatA' bhaya tathA hRdayaroga, 'kAkajaMghA' nitya videza bhramaNa, 'pratyaMgahInA' saMtAnahInatA, 'vikaTA' dAruNa bhaya, 'adhomukhI' mAthAno roga ane 'madhyagraMthi' pratimA paNa mastaka rogane ApanArI hoya che. mATe ukta dopovAlI pratimAno tyAga karavo. _pratiSThAkalpokta pratimA lakSaNahInatAsadoSArcA na kartavyA, yataH syAdazubhAvahA / kuryAdraudrI prabho zaM, kRzAMgI dravyasaMkSayam // 55 // saMkSiptAGgI kSayaM kuryA-cipiTA duHkhdaayinii| vinetrA netra vidhvaMsaM, hIna vaktrA ca (tva) bhoginI // 56 // Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vyAdhi mahodarI kuryAd , hRdrogaM hRdaye kRshaa| aMgahInA sutaM hanyAt , zuSkajaMghA narendrahA // 5 // pAdahInA janaM hanyAt , kaTIhInA ca vAhanam / jJAtvaivaM kArayejjainI, pratimA doSavarjitAm // 18 // bhA0TI0-pratimA dopayukta na banAvavI, kemake te azubha phala ApanArI thAya che. pratimA jo raudrAkRti-eTale bhayaMkara AkAranI hoya to pratiSThA karAvanAra gRhasthano nAza kare che. durbala aMgovAlI pratimA dravyano kSaya kare che. DhUMkA aMgovAlI kSaya kare che. cipaDI AMkhovAlI duHkha denArI hoya che. netrahInA AMkhono nAza kare che ane hInamukhavAlI pratimA abhoginI arthAt pUjAbhoga prApta karatI nathI. ____ mhoTA peTavAlI pratimA rogane utpanna kare cha, hRdayamAM durbala pratimA hRdayanA rogo utpanna kare che. aMgahIna pratimA putrano nAza kare che ane zuSka (galela) jAMghavAlI pratimA dezanA rAjAne haNe che. paga hIna pratimA jana sAmAnyane mAre che ane kaTibhAgamA hIna pratimA yAna-vAhananI hAni kare che. A pramANe doSanuM phala jANIne jainapratimAne doSa rahita banAvavI joIye. alAkSaNika pratimA vize vAstusAranuM vidhAnauttANA atthaharA, vaMkaggIvA sadesabhaMgakarA / ahomuhA ya saciMtA, videsadA havai nIcuccA // 5 // visamAsaNa vAhikarA, rorkr'nnnnaaydvvnipphnnaa| hINAhiyaMga paDimA, sapakkhaparapakkhakaTTakarA // 6 // uDDhamuhI dhaNanAsA, apUiyA tiriyadiTTi naayvvaa| aithaDadiTTi asuhA, havai ahodihi vigghakarA // 61 // Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 pratimA-lakSaNam ] bhANTI0-uMcA mukhavAlI pratimA dhana hare, vAMkI gardananI svadezano bhaMga kare, nIcA mukhavAlI ane nIcI uMcI anukrame cintA ane bhramaNa karAve. viSama AsanavAlI pratimA vyAdhi karanArI, anyAyopArjita dravyavaDe banelI durbhikSa karanArI ane pramANathI hIna yA adhika aMgavAlI pratimA svapakSa tathA parapakSane kaSTa denArI thAya che, UrdhvamukhI dhanano nAza kare cha, tirachI najaravAlI pUjAne pAmatI nathI. atizaya stabdhadRSTi (akDadRSTi)vAlI azubha karanArI ane nIcI dRSTivAlI pratimAne vighnakAriNI jANavI. zilparatnAkarokta pratimAgata zubhAzubha rekhAo zubha rekhAo-(zArdUla0) nandyAvarta-vasundharA-dhara-haya-zrIvatsa-kUrmopamAH, zaMkha svastika-hasti-go-vRSanibhAH shkrendu-suuryopmaaH| chatra-srag-dhvaja-liMga-toraNa-mRga-prAsAda-padmopramAH vajrAbhA garuDopamAzca zubhadA rekhA kprdopmaaH||2|| bhANTI0-pASANa, kASTha Adi dravyovaDe banAvelI pratimAmAM jo nandyAvarta pRthvI, parvata, azva zrIvatsa, kacchapa, zaMkha, svastika, hAthI, vRSabha, indra, candra, sUrya, chatra, puSpamAlA, vajA, zivaliMga, toraNa, hariNa prAsAda (devamaMdira athavA mahela ) kamala, vajra, garuDa ane kapardI; A paikInA koIpaNa padArthanA jevo AkAra pratimAmAM rekhAo vaDe banelo dRSTigocara thato hoya to zubha phaladAyaka jANavo. azubha rekhAohRdaye mastake bhAle, hyasayoH karNayormukhe / udare pRSThasaMlagne, hastayoH pAdayorapi // 63 // Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe eteSvaMgeSu sarveSu, rekhA laanychn-niilikaa| bimbAnAM yatra dRzyante, tyajettAni vicakSaNaH // 64 // anyasthAneSu madhyasthA, trAsaphATavivarjitA / nirmalA snigdhazAntA ca, varNasArUpyazAlinI // 65 / / bhA0TI0-pratimAonA hRdaya, mastaka, lalATa, khAMdhAo, kAno, mukha, peTa, pITha, hAtho ane pago A aMgo paikInA koipaNa aMgamAM athavA aMgomA AsmAnI ke kAlA raMgarnu cihna ke rekhA hoya to catura manuSye tevI pratimAno tyAga karavo joIye. ukta sthAno sivAyanAM sthAnomAM pUrvokta prakAranI rekhA hoya to te madhyama prakAranI gaNAya chatAM cIrADa-cIrA paDelA hoya te to varjanIya ja gaNAya. mAtra nirmala snigdha zAnta ane sarakhA varNanI rekhAo doSarUpa gaNAtI nathI. pratimAbhaMganuM phalanakhAMgulIbAhunAsA-hINAM bhaGge punaH kramAt / janabhIrdezabhaGgazca, bandhaH kaSTaM dhanakSayaH // 66 // pIThayAnaparIvAra-dhvaMse sati yathAkramam / janavAhanabhRtyAnAM, nAzobhavati nizcitam // 67 // bhAlTI0-pratimA saMbandhI 1 nakha, 2 AMgalI, 3 bAhu, 4 nAsikA, 5 caraNa; A pAMca avayavo paikI koino bhaMga thatAM anukrame 1 lokabhaya, 2 deza-bhaMga, 3 bandhana, 4 kaSTa ane 5 dhanakSaya, e pramANe phala thAya che. tathA ? pITha (Asana), 2 vAhana (lAMchana), ane 3 parikaranA bhaMgathI anukrame 1 parivAra, 2 vAhana ane 3 nokara-cAkarono nizcitapaNe nAza thAya che. khaNDita pratimA viSe aparAjitapRcchAnuM mantavyanakhakezA''bhUSaNAdi,-zastravastrAdyalaMkRtiH / Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 289 pratimA-lakSaNam ] viSamA vyaMgitA naiva, dUSayenmUrtimaMgakam 168 // zAnti-puSTayAdikRtyaizca, punaH sA ca samIkRtA / punA rathotsavaM kRtvA, pratimA arcayecchubhA // 69 // ___ bhA0TI0-nakha, keza, AbhUSaNAdi ane zastra, vastrAdi alaMkAra viSama hoya athavA vyaMgita (khaMDita) hoya to te pratimAne athavA tenA aMgane dUSita karatA nathI. zAMtika pauSTika kAryovaDe tene pAchI sarakhI karI rathayAtrAno utsava karIne te pratimAne zubhakArI jANIne pUjavI. __ eja granthanA mate tyAjya pratimAaGgopAMgaizca pratyaMgaiH, kathaMcid vyaMgaSitAm / visarjayettAM pratimA-manyAta pravezayet / / 7 / / yAH khaNDitAzca dagdhAzca, vizIrNAH sphuTitAstathA / na tAsAM maMtrasaMskAro, gatAsustatra devatA // 7 // bhA TI-aMga upAMga ke pratyaMgamAM koI rIne khaMDita hoya to te pratimAne uThADIne tyAM anyamUrtino praveza karAvabo. kemake khaMDita thayelI, balelI, zIrNa vizIrNa thayelI tathA taDakI thavelI pratimAmAM je maMtra saMskAra ( pratiSTA vakhate karela hoya te rahetA nathI, temAMthI pratiSThAdevatA, sAMnidhya maTI jAya che. ____ aparAjitano e viSayamA apavAdapUrvA varSazatAddevAH, sthApitAzca mahattaraiH / sAnidhyaM sarvakAlaM tu, vyaMgitAnapi na tyajet // 72 // patanAd vyaMgitA devA-steSAM duritamuddharet / snapanotsavayAtrAsu, punA rUpANi cAcaret // 73 // navairevApi jIrNevA, hyarcA yA'sthApi zobhanA / pariSkAre'pariSkAre, tatra doSo na vidyate // 74 / / 37 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhANTI-je devo so varSa pahelAMnA hoya ane mahApuruSonA hAthe patiSThita thayelA hoya te khaMDita thaI gayA hoya chatAM pratiSThA devatA tenuM sAnidhya choDatI nathI. je pratimA paDavAthI khaMDita thaI hoya tenuM snAtrotsava-sthayAtrAdi vaDe prAyazcita karI teno saMskAra karI pharI tenI pUjA cAlu karavI. pratimA navA pratiSThApaka puruSoe sthApI hoya athavA junAoe, paNa e pratimAo jo lAkSaNika ane sundara hoya to saMskAra karIne athavA vagara saMskAre paNa tenI pUjA karavI emAM doSa nathI. khaMDita pratimA saMbandhI ThakkurapherunI mAnyatAvarisasayAo uDDhaM, jaM biMba uttamehiM saMThaviyaM / viyalaMguvi pUijjai, taM biMba nikkalaM na jao // 75 / / muha-naka-nayaNa-nAhi-kaDibhaMge mUlanAyagaM cyh| AharaNa vattha parigara-ciNhAuhabhaMgi pUijjA // 76 // payapITha ciNha parigara-bhaMge jnnjaannbhicchaannikme| chattasirivacchasavaNe, lacchI-suha-baMdhavANa khayaM // 7 // bhA0TI0-so varSa pahelA uttama puruSoe pratiSThita karela biMba vikalAMka (khaMDita) thayuM hoya to paNa pUjAya cha, kemake te kalAhIna thatuM nathI. eTale ke maMtrodvArA temAM utpanna karela kalA-prabhAva cAlyo jato nathI. mukha, nAka, netra, nAbhi, athavA kaTibhAgamAM khaMDita thayelI mUlanAyaka pratimAno tyAga karavo. paNa AbhUSaNa, vastra, parikara, lAMchana athavA Ayudhano bhaMga thayo hoya to tene pUjavAmAM doSa nathI. pAdapITha (gAdI-masUraka) lAMchana, parikaranA bhaMgamAM anukrame Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] 291 svajana, yAna, vAhana, ane nokara-cAkaronI hAni thAya che. tathA chatra, zrIvatsa, kAnanA bhaMgathI anukrame lakSmI, mukha ane bhAIono kSaya thAya che. ghara ane prAsAdamA sthApanIya pratimAna mAnaArabhyaikAMgulaM bivaM, yAvadekAdazAMgulam / gRheSu pUjayed biMba-mUrva prAsAdake punaH // 78 // bhA0TI0-1 AMgalathI mAMDIne 11 AMgala sudhInI pratimA gharamAM pUjavI. ethI adhika mAnanI pratimA prAsAdamAM (caityamAM) pUjA . gharamAM pUjavAnI pratimA viSeno vivekapratimA kASTha lepA'zma-dantacitrAyasAM gRhe / mAnAdhikA parIvAra-rahitAM naiva pUjayet // 79 // bhA0 TI0-kASThanI, lepanirmita, pASANanI hAthI dantanI banelI, citrarupI, lohamayI pramANamAM 11 AMgalathI mhoTI ane parikara vinAnI pratimA gharamA na pUjavI. prAsAdamAnathI pratimAmAnaprAsAdaturyabhAgasya, samAnA pratimA mtaa| uttamAyakRte sA tu, kAryakonA'dhikAMgulA // 8 // athavA svadazAMzena, hInasyApyadhikasya vaa| kAryA prAsAdapAdasya, zilpibhiH pratimA samA // 81 // atihInA tu yA'rcA syAt , praasaadpNcmaaNshke| sarveSAmapi dhAtUnAM, ratnasphaTikayorapi / pravAlasya ca bimbeSu, caityamAnaM yadRcchayA // 2 // bhATI0-prAsAdanA eka caturthAMza jeTalI uMcAImA pratimA Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe hoya te uttama gaNAya che. temAM uttamaAya lAkvA mATe eka AMgala vadhArayo athavA ocho karavo. ___ athavA prAsAdanA caturthAMzamA teno dazamAMza joDatAM ke hIna karatAM je mAna Ave te mAnanI te prAsAdamAM pratimA sthApavI. arthAt svadazamAMza yukta caturthAMza mAnanI uttama, svadazAMzahIna caturthAMza mAnanI kaniSTha ane vacalA mAnanI madhyama pratimA hoya che. prAsAdanA paMcamAMza jeTalI pratimA atihInamAnanI gaNAya che. sarva dhAtuonI, ratnanI, sphaTikanI, ane pravAlanI pratimAone aMge prAsAdamAnano niyama hoto nathI. game te mAnanA caityamA game te mAnanI e pratimAo pratiSThita karI zakAya che. prAsAdamA pratimAna sthAnaprAsAdagarbhagehAdhe, bhittitaH paJcadhAkRte / yakSAdyAH prathame bhAge, devyaH sarvA dvitIyake // 3 // jinA'rkaskandakRSNAnAM, pratimAzca tRtIyake / brahmA caturthake bhAge, liGgamozasya paJcame // 84 // bhA0TI0-prAsAda garbhagRhanA bhitti taraphanA ardhanA 5 bhAga karavA, temAM bhIta taraphanA prathama bhAgamAM yakSa Adi devo, bIjA bhAgamA sarva devio, trIjAmAM jina, sUrya, skanda tathA kRSNanI pratimAo, cothA bhAgamAM brahmAnI pratimA ane pAMcamA bhAgamA (garbha madhyamAM) zivaliMganI sthApanA karavI. dRSTisthAnano vivekabArazAkhASTabhirbhAga-radha ekadvitIyakaiH / muktvaikamaSTamaM bhAgaM, yo bhAgaH saptamaH punaH // 85 / / Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA-lakSaNam ] 293 tasyApi saptame bhAge, 'gajatvAttatra paatyet|| prAsAde pratimAdRSTiH, kartavyA tatra zilpibhiH // 86 // bhA 0TI0-prAsAdanA dvAranI zAkhAnA eka, ve, A krame nIcethI upara sudhI 8 bhAgo karavA. temAMthI uparano AThamo bhAga choDIne nIcenA sAtamA bhAganA paNa 8 bhAgo karI uparano AThamo choDI mUla sAtamAnA sAtamA bhAgamAM gajAya hovAthI zilpioe prAsAda dvAranA te sthAnamA pratimAnI dRSTi pADavI. upasaMhArapratimA lakSaNanA saMbandhamA jeTalaM lakhAya teTalaM thoDuM che, e viSaya ja evo che ke ene vadhu carcIye tema e vadhAre gahana dhanato jAya che, ethI sAmAnya vAMcanAra mATe e durbodha vastu banI jAya evo bhaya cha, mATe have e lekha pUrNa karavo ja sAro che. pratiSThAkAraka sAdhuo, vidhikAraka zrAvako ane mUrtikAra zilpio; pratimA saMbandhI zilpano thoDo paNa paricaya sAdhe ane navI banatI pratimAomAM eno upayoga kare eja A prakaraNa lakhavAno uddeza che. 1 pustakAntaramAM " gajAyastatra " evo pATha che. baneno bhAva eka ja che ke sAtamA bhAgamA "gajAya" che. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda 13 parikara lakSaNaprAtihAryamayaH puNya-vibhUtidarzanAtmakaH / jina-parikaraH kAryaH, svarUpa-lakSaNAnvitaH // 33 // bhA0TI0-jinezvaranI puNya vibhUtinuM darzana karAvanAra, aSTa prAtihArya yukta, potAnA rUpa ane lakSaNe karIne yukta evo zrI jinane parikara karAvavo joiye. ___ 'parikara' zabdano yaugika artha 'parivAra' evo thAya cha, paNa prastuta prakaraNamAM A zabda zuddha yaugika rahyo nathI, 'yaugika mizra' banI gayo che. zAstradRSTie koI paNa tIrthakaranA sAdhu-sAdhvI samu. dAyane ja temano parikara kahI zakAya, paNa zilpokta prastuta parikaramAM A vastu nathI, ahiM parikarano rUDhArtha tIrthaMkarone prApta thayela lokottara vizeSatAono sUcaka che, A lokottara vizeSatAornu pAribhASika nAma 'prAtihArya' che. kA che keazokavRkSaH surapuSpavRSTi-divyadhvanizcAmara bhAsanaM c| bhAmaNDalaM dundubhirAtapatraM, satprAtihAryANi jinezvarANAm // 1 // __ bhATI0-A padyamAM sUcita aSTaprAtihAryoe tIrthaMkaronA aloka bhogya puNya paripAkanA phalarupe varelI siddhio che, teo jyAM jAya tyAM azokavRkSa, puSpavRSTi, divyadhvanI, cAmara, siMhAsana bhAmaMDala, deva dundubhi, ane chatra; e ATha vastuo hAjara ja hoya, prastuta parikara lakSaNamA eja ATha vastuornu yathAvasthita mUrtasvarUpa pradarzita karAyeluM che. je nIcenA saMkSipta nirupaNathI samajAze. 1-parikaramAM sarva prathama tIrthaMkara pratimAnA Asana nIcenA pITha- 'siMhAsana' nAmathI nirupaNa kayuM che. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 295 parikara-lakSaNam ] 2. jinapratimAnI bane bAjumAM camara DhAlatA cAmaradhAriornu svarupa batAvyuM che. 3. mastaka upara rahela chatrAkAra chatratrayarnu nirupaNa che. 4. dundubhi vAdya vagADatA devonuM citra nirupaNa kayuM che. 5. jinadhvanimAM potAnI divyadhvanIne pUratA vaMzadharo, vINAdharo ane zaMkhadharanuM sthAna nirupaNa che. 6. puSpavRSTi karatA devo mAlAdharo batAvyA che. 7. mastaka pAchaLa ekatra thayela tejaHpuMjanA pratIkasamA bhAmaMDalanu nirupaNa che ane 8. sarvopari jinasabhAvRkSa-azokavRkSatuM svarupa citrita karIne pUrvokta 8 prAtihAryono yathA sthAna samAveza eja 'parikara' che, e vAta siddha karI che, e pramANe 'parikara no pAribhASika artha batAvIne have ApaNe enA pratyeka aMganuM nirUpaNa jayasaMhitA zAstramA karelu che te joizaM. tyAM jaya pUche chesiMhAsanaM kiM pramANaM, kiM mAnaM bAhuyugmayo (kam ) / kiM mAnaM chatravRttaM ca, zaMkhadundubhibhAgataH ? // 2 // etatsarva prasAdena, kathayasva jagatpate? / vizvakarmA uvAcapUrvoktamAnataH kuryA-dartI sarvatra zobhanAm // 3 // yadvarNA mUlapratimA, parikare tadvarNAdayaH / vivarNAdi mahAdoSAH, jAyamAneSu sarvataH // 4 // ratnodbhavA dyAyeSu, marakatasphaTikAdiSu / na doSo vivarNatAkIrNa, arcAparikarAdike // 5 // bhA0TI0-jaye pUchayu siMhAsana zA mAparnu hoya ? bAhuyugmanuM Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe mAna zuM hoya ? chatroTo kayA pramANano hoya ? ane zaMkha dundubhi vagADanArAo mATe keTalA AMgalanuM mAna che ? he sRSTinA svAmI ! kRpA karIne e sarva hakIkata kaho ! javAbamA vizvakarmAjIe kahyu pUrva jaNAvelAM parimANopeta prathama sundara pratimA taiyAra karavI ane pachI je varNanA dravyanI mUlapratimA hoya teja varNanA dravyavaDe teno parikara banAvavo; pratimAnA varNathI viruddha varNano parikara banAvatAM sarvatra mahAdoSanI utpatti thAya che. hAM, jo pratimA ratnanI, marakatamaNinI, athavA to sphaTikanI hoya to pratimAnA parikaramAM vivarNatAno doSa gaNAto nathI. AsanaM ca ato vakSye, bhaMgAn vakSyAmi tvaM shRnnu| arcA'rdhodayakaM kArya, siMhAsanaM tridIrghakam // 6 / / sarvataH karNA sNyukt-mNgulaadikmucchye| nirgatamaryodayaM caiva, ubhayo Ama-dakSiNe // 7 // dvAdazAMgulabhavaM rupaM, dvayaMgulA chAdyakI tathA / vedAGgulamupariSTAt , karNakaM caSakaistathA // 8 // udayazca samAkhyAto, daiye vai kthyte'dhunaa| bhA0TI0-have Asana ane tenI racanAnA prakAro kahuM chu, te sAMbhala ? pratimAnA udaya karatAM siMhAsana uMcAImA adhu rAkhag ane uMcAIthI traNaguNuM dIrgha karavU, tene sarva tarapha kaNIyukta karavu, kaNIno udaya AMgalano karavo, DAbI-jamaNI bAjue siMhAsananA udaya thakI ardha nirgama karavo, 12 AMgala parimANamA rupaka karavu, 2 AMgalanI chAjalI ane te upara 4 AMgalamA kaNI 1karavI, Ama udaya kahyo, have vistAra kahevAya che. 1 pratyeka granthanA vidhAna pramANe siMhAsananI uMcAI beThI pratimAnI 56 bhAganI uMcAIthI aDadhI 28 bhAganI kahI che, 4 bhAganI kaNI, 2 Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parIkara-lakSaNam ] AdizaktirjinaidRSTA, Asane garbhasaMsthitA // 9 // sahajA kulajA'dhInA, padmahastA varapradA / akamAnaM vidhAtavya-mupAgasahitaM bhavet // 10 // garbhamadhye vidhAtavyaM, dharmacakraM ca zobhanam / cakraM sudarzanaM nAma, adharmakSayakArakam // 11 // sRgaH satyaM caran dharma, dayAdevI mRgI mtaa| kumuda-zaMkhavardhAkhyau, dvau gajau vAmadakSiNe // 16 // bhadrajAtyudbhavau kAryA-vaMguladikSu vistrau| zivau raudramahAkAyau, jIvatkrodhau ca rakSaNe // 13 // dvAdazAMgulavistArau, kartavyo vivRtaannau| kevalajJAna mUrtInAM, sarveSAM pAdasevakAH // 14 // yakSA zcaturvizatiH proktA, ekaikaM parikalpayet / bhUtayakSAn gajasapa-nidhihastAn varapradAn // 15 // staMbhaNAlasaMyuktA, mkaasruupkaiH| zazinirmala zobhAyaM, caturdazAMgulAna kramAt // 16 / / padmAsanA vAhanayuktA-zcaturvizatiH kula shaasnii| dharmAdya zubhAdevI, ambikAdyAH kramodbhavAH // 17 // stbhairmnnaalsNyukt-puurnnaadiviraalikairviduH|| AsanaM kathitaM caiva, cAmaradharAnatha zRNu // 18 // nI chAjalI ane 12 bhAganA rupakalAM siMhAsananI uMcAInA 18 bhAgo rokAya che tyAre 10 bhAga zeSa rahe le. A 10 bhAgomAM zuM karavU, eno ahIM khulAso. malato nathI. zilparatnAkaramAM ApelA parikAlakSaNamA siMhAsana nA nIcenA 10 AMgalomAM pITha banAvavAnuM vidhAna che, jyAre vAstusAramA Thakkara ke nIcenA 10 bhAgomAMthI 2 bhAganI kaNI ane 8 bhAganI lekhapaTTI choDavAnuM vidhAna kayu che amane A vidhAna yogya lAge che. 38 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0-sahaja, kulIna ane svAdhIna evI je Adi zakti jinoe potAnA AtmAmAM joI te zaktine hAthomAM kamala ane varada batAvIne AsananA madhyagarbhamA sthApana karavI. 1te Adi zaktino vistAra upAMga sahita 12 AMgalano karavo, 2Adi zaktinI nIce AsananA garbhamAM sundara dharmacakra banAvaq, A dharmacakra sudarzanacakranI jema adharmano kSaya karanAruM che. te dharmacakranI eka tarapha satyarupI ' mRga' ane vIjI tarapha dayArUpiNI 'mRgI' banAvavI, A baMne jANe dharmacakrano Azraya pAmIne nirbhaya thayAM hoya ema citravAM, te pachI kumuda ane zaMkhanidhinA pratika samA be hAthIo DAbI-jamaNI tarapha karavA. hAthI bhadrajAtinA ane 10-10 AMgalanA vistAramA banAvavA. hAthIo pachI raudra rUpadhArI ane mahAkAya evA 2 3zivI 12-12 AMgalanAM banAkvA. A zivonA 1 zilparatnAkaranA parikaralakSaNamAM Ano ullekha 'maMdhyadevI' e nAmathI karyo che, tyAre vAstusAramA ene 'cakradharI' 'garuDAMkA' AvAM nAma vizeSago ApyAM che. ThakkurapherunA A kathananI apekSA samajI zakAtI nathI. cakradharI eTale cakrezvarI devI prathama tIrthaMkaranI zAsana yakSiNI che, ernu rUpaka dareka tIrthakaranA siMhAsana upara zA mATe hovU joIe ? amhArA mana pramANe 5 viSayamAM 'jayasaMhitA'- kayana yuktiyukta lAge che. 2 Adi zaktinuM vistAramAna ahiMyA upAMga sahita 12 bhAganuM kA che, zilpa ratnAkaramA 2-2 bhAganI 2 thAMbhalIo ane 8 bhAgamA devIno vistAra rAkhavArnu vidhAna che, tyAre vAstusAramA 3-3 bhAgamAM 2 camaradharo ane 6 bhAganI devI banAvavAnuM vidhAna che. A devInA rUpakano nirgama zilpa ratnAkaranA parikAlakSaNamAM 5 AMgalano batAvyo che. 3 vAstusAramA A rUpakonAM 'kesarI' ane zilparatnAkarokta parikara lajhagamA 'siMha' nAmo kahyAM che. jayasaMhitAmA 'ziva' kahelo A 'ziva' koNa? e vicAraNIya che. jyotiSazAstramA prayAgamA 'ziva' kaI dizAmAM hoya to zubha ane kai dizAmAM azubha ? AvA prasaMge "saMmukhaHstha zivastyAjyaH" ityAdi zabdomAM 'ziva'no ullekha che. chatAM "sarvatra bhramate rudro, Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikara-lakSaNam] mukha phADelAM eTale ke vikRta karavAM, jANe ke jIvone enAthI bacAvavA mATe jinezvare potAnA Asana nIce dabAvI dIdhelA krodhanAM mUrtarupo. sarva kevalItIrthakaronA caraNa-sevako je 24 yakSo kahyAM che, temAMthI 1-1 yakSanI mUrti banAvavI eTale ke je tIrthakaranI pratimA hoya tenA yakSanI pratimA jinanA jamaNA hAthanI taraphanA AsanamAM zivanI Age banAvavI, yakSo prANiyonA mitro hoya, tevA saumya ane gaja, sarpa Adi sva sva vAhanayukta, hAthomAM nidhAnavAlA ane vara mudrAvAlA banAvavA. temanI bane bAju kamala yukta staMbho banAkvA. staMbho makaro ane grAsaDAonA rUpako vaDe zobhita karavA, arthAt A vadhI racanAvaDe yakSone suzobhita karavA. A yakSo vistA ramAM 14 AMgalanA karavA joIye. valI 24 zAsanadevIo, ke je padmAsanAdi vAhano ane Ayudho dharAvanArI che, dharmane nimitte pravRtti karanArI che, evI aMbikA Adi je devI je tIrthaMkaranI zAsanadevI hoya te devInI zubha mUrti te tIrthakaranI pratimAnA AsananA DAbe bhAge zivanI pachI banAvavI. eno paNa vistAra 14 AMgalano rAkhavo, ane enI paNa baMne bAjumAM kamalayukta staMbho banAvavA, upara virAlikAonAM mukho karavAM. A pramANe siMhAsananI racanA kahI, have cAmaradharone sAMbhala ! cAmaradharAnato vakSye, cAmarendrA iti smRtAn / pRSTapadodbhavAH kAryA, baahikobhymdhytH||19|| durbalatAnAM balapradaH" AvA zabdothI kadAca jyotiSano 'ziva' 'mahAdeva' nA rudrarUpanA arthamAM paNa hoya, prastutamAM zivanuM je svarupa lakhyu che ethI to e 'ziva' hastIthI paNa adhika 'mahAkAya' koI krUra hiMsaka jIva hoya ema ja jagAya che. amArI kalpanA pramANe A ziva te rudranuM maMhAraka 'kAla'rUpa che jene zrI jinezvare Asana nIce dabAvyu che. Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pratimA-skandhamutsedhAH, pRsstthpaadaantbaahikaa| staMbho mRgAla saMyuktau, pUrvAdivirAlairviduH // 20 // varAlaMkAra saMyuktAH, surendrA guNaparvatAH / prahlAdovakramasyAsya (vAmatazcAsya) cAmarAdhAra saucyate // 21 // dakSiNe bAhusaMsthAne, apIndro viSNunAmataH udayaH staMbhikAbhizca, tilakaM zaMbavyAlake // 22 // makarau ca prakSobhAdayau, kartavyo vivRtaannau| ucchyamaMgulAH paMcA-zadvistAre dvAviMzatiH // 23 // vyAla upAMgasahitoM'gulAnAM padakameva ca / mUlanAyakastanagarne, dRSTimindrasya kArayet // 24 // nAnAbharaNazobhADhayaM, nAnAratnopazobhitam / indrasya lakSaNaM caiva, cAmaradhAraH prakathyate // 25 / / bhA0TI0-have cAmarendra nAmathI prasiddha cAmaradharone kahIza. cAmarendro mUlapratimAnA pagonI pAchalI pharake bane bAhIonA vacamAM karavA, temanI uMcAI mUlapratimAnA skandha paryanta karavI ane cAmarendronA paga pAchala bAhikA karavI. __cAmarendronI bane tarapha bAhikAmAM kamalayukta thAMbhalio karavI, te upara virAlikAo karavI, indrone sundara alaMkAro baDe zobhita guNonA puMja jevA banAvavA, AmAM pratimAnA DAbA hAtha taraphano indra 'prahlAda' ane dakSiNa vibhAgano indra 'viSNu' e nAme olakhAya che. cAmarendrono udaya thAMbhalio jeTalo karavo, thAMbhalio upara tilakaDA, zaMbara, hAthI ane uMDANamAM phADela mukhavAlA magaro karavA. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikara - lakSaNam ] 301 vAhIono udaya 50 ane vistAra 22 AMgalano karavo. hAthI upAMga sahita 6 AMgalanA karavA. cAmarendronI dRSTi mUlapratimAnA stana sUtre mUkavI. indrone aneka AbhUSaNothI alaMkRta ane aneka ratnAlaMkAro baDe suzobhita karavA, alaMkRtavibhUSitacca eja cAmaradhara indronuM lakSaNa kahevAya che. dolAkhyaM toraNaM kArya, mInakAkArarUpiNam / trirathikodbhavaM kArya. chatratrayasamanvitam / azokapatrodbhavaM kArya, chatraM daNDasamanvitam ||23|| bhA0TI0 - vAhIo upara 'dolA' nAmaka toraNa karayuM, toraNa matsyAkAre vraNa rathikAovAluM ane RNa chatro yukta kara toraNamAM AsopAlavanAM patro dekhADavAM ane chatra daMDa sahita karaM. ataste ( 2 ) phaNamaMDapAkhyaM, mastakAnte tato bhavet / tri-paMcaphaNaH supArzvaH, pArzvaH sapta navastathA ||27|| honaphaNo na kartavyo 'dhiko naiva praduSyate / chatratrayaM nAsAgreNo-tAre, sarvAntimaM bhavet ||28|| nAsA - bhAlAntayormadhye, kapAle vedhataH punaH / caturazItyaMgulA dIrgha, udayaM paMcAzadaMgulam ||29|| 1 vAstusAramAM bAhIono udaya 51 AMgalano batAvyo che. jyAre zilparatnAkarokta parikaralakSaNamA 49 AMgalano Ave che. 8 gAdI, 31 kAuspaggiyA ane 10 tilaka malI 8 + 31 + 10 = 49 thAya. zilparatnAkaranA lAMbahuno vistAra paNa 18 AMgala ja batAvela che paga eja vastu temAM ubhI pratimAnuM 'parikara' e zIrSaka nIce judA rupe upasthita karI che. - " dvitAlA vistare kAryA bahiH parikarasyatu / A zlokAdhamAM bAno vistAra 2 tAla eTale 24 AMgalano jagAve che. AdhI jagAya che ke zilparatnAkarota 'parikaralakSaNa' mAM koI eka ja granthano AdhAra lIdho jagAto nathI. e sivAya vAstusAramAM bAhIonI jADAI 26 AMgalanI batAvI che je bIje kyAM lakhI nathI. " Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe dvaMdvAstasyosa kartavyAH sarvalakSaNasaMyutAH / 0 bhA0TI0 - mastakane ante upara phaNA maNDapa karavo, supArzvanAthane 3 vA 5 ane pArzvanAthane 7 athavA 9 phaNavAlA karavA, ethI ocha phona karAM. adhika karavAmAM doSa nathI. traNa chatro paikInA sarvathI nIcenA chatrano utAra nAkanA agrabhAge hovo joIye, jethI avalaMba utAratAM nAka ane lalATanA aMtabhAge kapAlano vedha thAyaH dolA toraNanI laMbAI 84 AMgalanI ane udaya 50 aMgalano karavo. dolA - toraNa upara je je rupako karavAnAM hoya te sarva dvaMdvarUpe arthAt je rupaka eka bAjumAM hoya teja tenI sAme bIjI bAjura paNa kara, sarva dvaMdva lakSaNopeta karavAM. bhAmaMDalaM tato madhye, tilakaM vAma-dakSiNe // 30 // aMguladvAdazaM proktaM, tilakaM vistRtaM bhavet / udaye SoDazaM proktaM, tilake cAtra rUpakam ||31|| upari chAyakI jJeyA, ghaMTA-kalazabhUSitA / nAsike staMbhikAdau ca mayUraM vAma dakSiNe ||32|| gAyanastubaruH zreSTho, vaMzavAdyo ratnazekharaH / vINA - vaMzadharAH proktA, madhyasthAne iti smRtAH // 33 // 3 1 vAstusAranA parikaralakSaNamAM dolAnA udayanA ane dairghyanA aMko nIce pramANe ApyA che, udaya dolAnA prAraMbhathI 24 bhAge chatrano prAraMbha, chatrano udaya 12 bhAge, zaMkhadharano udaya bhAga 8, veNu patravallI bhAga 6, ema 24+12+8+6=50 thaze, tathA dairdhyamAM chatrArdha bhAga 10, kamalanAla bhAga 1, mAlAdhara 13, thAMbhalI bhAga 2, vaMzavINAdharabhAga 8, madhyamAM ghaMTA bhAga 2, makaramukhasahita thAMbhalI bhAga 6, evaM 10+1+13+2+8/2 +6= 42 thaze. A dolArdhanuM dairdhya thayuM, pUrNa dolAnuM dairdhya AdhI bamaNuM 84 bhAganuM jANavuM; vAstusAramAM dolAnI jADAI pratimAnI jADAIthI ardhI batAvI che. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariphara-lakSaNam ] 303 tilakavAma-dakSiNe, vasaMtarAjo maalaadhrH| anugo pArijAtazca, dazAMgulapramANataH // 34 // bhUloka-bhuvalokAMza-magre chatraM dvitIyakam / tRtIyaM liMgamAkAraM, grahA devAzcaturthakam // 35 // dolA kanakadaNDacchatra-vRttaviMzAMgulam / jhallarI samauktikA co-Darve kalazaH sadIptikaH // 36 // tatpArzvayogajadvandva-mubhayoma-dakSiNe / kalazapallavaiyukta-micchApatraM ca kArayet // 37 // hiraNyendradvayaM kArya, puSpAJjalikalaze dhRtam / chatravRtte dharA indrAH, zaMkha-pUrNA mahodbhavAH / kurvanti maMgala svAnaM, dundubhi zaMkhabhAlikAH // 38 // bhA0TI0-madhyabhAge bhAmaMDala karavU ane teno DAbI-jamaNI bane bAjue bAhIone mayAre cAmaragharo upara tila ko karavAM, A tilako vistAramA 12 ane udayamA 16 AMgalanA karavA ane temAM 1-1 rupaka karayu, tilako upara AMvalasArA ane kalaze karI yukta suzobhita evI chAjalI karavI ane nAsikamAM staMbhikAonI upalI tarapha DAvI-jamaNI bane tarapha moranuM rupaka karavU, moranA puchanA nicalA bhAgamAM gAyaka, ratnamukuTa dhArI ane vAMzalI vagADatA zreSTha tuMbasne banAvavo ane vIjA vINA ane vAMzalI vagADanArAone tilakanA madhyasthAne dhanAvavA. tilakanI DAvI-jamaNI bAjumAM (jamaNA tilakanI DAvI ane DAbA tilakanI jamaNI bAjumAM) RturAja vasaMtane mAlAdhararupe Alekhayo, ane tenA anucararupe pArijAtane paNa tyAM batAyavo. A mAlAdhara ane pArijAta vistAramA 10 AMgalano karavo. Age vIjeM Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe chatra bhUrlokanA lokAMzarUpe, bIju liMgAkAra chatra grahorUpe ane cothu Urdhaloka bhava devIzarUpe jANavU. dolAnA suvarNamaya daMDanA chatranI golAI 20 AMgalanI banAvabI. chatranI nicalI tarapha motInI jhAlarI banAvazI, upara dedIpyamAna kalaza banAvavo, chatranI baMne tarapha zuMDhamAM kalaza ane pallavoyukta be hAthio banAvavA, pallavo icchA hoya te pramANe dekhADavAM, (mAlAdharonI upara ane chatranI baMne tarapha zuMhamAM kalazovAlA hAthiyo banAvIne temanI uparanI tarapha) ve hiraNyendo (hariNaigamepio) banAvavA, temanA hAthomAM puSpAJjali ane kalaza dhAraNa karAvavAM, chAnA uparanA bhAge eka zaMkhadhara ane tenI bane tarapha ve devaduMdubhi vagADanArA devo banAvI teo zaMkha ane devaduMdubhinA mAMgalika nAdo karatA hoya tema batAvavA. bhAmaMDalaM tataH kArya, chatrAdho dvAviMzatiH / chatraM dazAMgulaM proktaM, dvitIyaM vasu cAMgulam // 39 // SaDaMgulaM tRtIyaM ca, caturtha vedamaMgulam / evaM rathikobhavaM kArya, chatrAkAraM bhavetnataH // 40 // divyadehadharAH sarve, jinendrabhaktivatsalAH / vAditraizca samutpannA, nityaM bhUSyaMti maalikaaH||41|| bhAmaMDalaM kiraNaM divyaM, tejo mastake bhUSitam / siau tIrthakarAH sarva, jyotIcyA vyavasthitAH // 42 // dolAmastake kalazaM, mudgareAla rUpakam / gajazuDhAsuzobhADhayaM, azokapallavAkRti // 43 // Urdhvadeze grahAH sarve, AdityAdyAzca dakSiNe / pare bRhaspatyAdyAzca, grahA dharma cayanti ca // 44 // Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikara-lakSaNam ] bhA0TI0-te pachI chatra nIce 22 AMgalarnu' bhAmaMDala karavU. nIcenuM chatra nirgame 10 AMgala, bIju 8 AMgalanu, trIju 6 AMgalanuM ane cothu 4 AMgalana karavU. Ama rathikAnI jema upasthI uparano hAsa karavAthI chAno AkAra banaze, parikaramA AvatA vaMzadhara-vINAdhara-zaMkhadharAdi sarve divya dehadhArI-devo jinendra bhaktimA prItivaMta hoya che, jANe yAdivonI sAthe ja janmyA hoya tema vAditro yukta ane puSpamAlAothI ninya bhUpita rahe che, mATe emanA rUpako paNa eja prakAranAM karabAM. bhAmaMDala eTale divya teja kiraNono samUha ke je jinendranA mukhane prakAzita karato temanA mastaka pAchala ekatrita karAyelo camajhI rahyo hoya che te che, Aje sarva tIrthakaro nirvANa prApta karI siddhisthAnamAM jyoti svarUpI rahelA che jANe ke e vastune ja sUcavatuM hoya tema bhAmaMDala divya tejaH kiraNanA pratIka samuM che. dolAnA mastaka bhAgamAM kalaza banA vo, tene mudgaro (mayUro) ane hAthionA zuMDAdaMDo baDe bharapUra zobhAyukta karavo, azokavRkSanA patro dekhADavAM ane tenA UrdhvadezamA jamaNI tarapha sUryAdi ane DAvA bhAganI tarapha bRhaspatyAdi sadhaiM graho dekhADavA, kemake graho paNa tIrthakaronA dharmapracAramA vRddhi karanArA che. vAstusArokta parikara-parimANa siMhAsana1-viMbanA vistArathI siMhAsana doDhuM, laMbu, adhu vistRta ane pAva bhAganuM jADu karI nemAM 9 athavA 7 rUpako karavAM, be vAju ---... 1 bhAmaMDalano pesAro vAstusAramA 8 AMgalano jaNAvyo che ane eno udaya zilparatnAkaranA lakSaNamA 24 AMgalano kahyo che. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe yakSa-yakSiNI, be kesari, be hAthI, ve camaradhArI ane bacce cakradharI te 14-12-10-3-6-3-10-12-14=84 bhAga siMhAsananI laMbAInA karI temAM ukta rUpako karavA. 2-cakradharI-garuDAMka devIne nIce dharmacakra, baMne bAjumAM 2 hariNa ane gAdInA madhyabhAge jinalAMchana. 3-siMhAsananI uMcAInA 28 bhAgamAM kaNI 4, chAjalI 2, hAthI 12, kaNI 2, ane akSarapaTTI 8, bhAga pramANa uMcI karavI. pakhavADA1 gAdI jeTalA 8 bhAga nIce choDI 31 bhAga uMcA camaradhArI vA kA ussaggiyA karavA, te upara 12 bhAga uMcaM toraNa-mastaka karavU, A pramANe paravavADAnI UMcAI 51 bhAganI karavI. 2 pakhavADAno vistAra 22 bhAgano karavo, jemA 16 bhAgamAM rUpaka ane 6 bhAga varAlikA sameta thAMbhalI karavI. 3 pakhavADAnI jADAI bhAga 16 nI karavI. dolA1 ardhachatra 10 bhAga, kamalAnAla 1, mAlAdhara 13, thAMbhalI 2 bhAga, vaMza-vINAdhara 8 bhAga, madhyamAM ghaMTA 2 bhAga ane makaramukha sahita thAMbhalI 6 bhAga; evaM 10+1+13+2+8+2+6=42 bhAga A pramANe dolAdhanI laMbAI 42 bhAganI ane pUrNa dolAnuM dairdhya 84 bhAganuM jANavu. 2 chatrabhAga 24 bhAga upara, te chatrano udaya 12 bhAga, zaMkhaghara 8 nAga ane veNupatravallI 6 bhAga; Ama dolAnI UMcAI 24+12+8+6=50 pacAsa bhAganI karavI. 3 chatratrayano vistAra 20 AMgala (bhAga)no ane teno nirgama 10 bhAgano karavo. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikara-lakSaNam ] 307 4 bhAmaMDalano vistAra 22 bhAga ane teno pesAro 8 bhAgano karavo. 5 mAlAdhara eka SoDazAMzamAM, te upara gajendra eka aSTAdazAMzamAM, bane dizAmAM hariNaigameSI, te pachI duMdubhi ane zaMkhadhara karavA, dolAnI jADAI chatranA nigama sahita vivathI (biMbanA vistArathI ?) ardhI karavI. 6 cAmaradhAriyonI dRSTi stana sUtra barAbara karavI. jo paMcatIrthI hoya to eja bhAgothI 2 kAussaggiyA, te upara 2 viMba, ane 1 mUla nAyaka, 1+2+2=5 parikaraceM A arvAcIna rUpa cha, je vAstusAramA saMgrahAyelaM che. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda 14 jainazAsanadeva-lakSaNam yakSAzca yakSadevyazva, grahA dikpatayastathA / eteSAM vAhanaM rUpa-mAyudhAdi nirUpyate // 34 // bhA0TI0-yakSadevo, yakSa devio, graho tathA dipAlo; A devonAM vAhana, rUpa, Ayudha AdinuM A paricchedamAM nirUpaNa karAya che. A viSayamAM 1. yakSa-yakSiNIno artha. 2. tIrthaMkaro sAthe yakSa-yakSiNIno saMbandha. 3. tIrthaMkaronA maMdiramA temane besADavArnu kAraNa. 4. devAlayamAM yakSa-yakSiNIne vesavAne yogya sthAna. 5. yakSa-yakSiNInuM svarupa ityAdi vAto Aje spaSThIkaraNa mAge che. pUrvakAlamAM game tema hoya paNa vartamAna samayamA yakSa-yakSiNInA saMbandhamAM ghaNuM ajJAna ane bhramaNAo cAlI rahI che. eTalA mATe A viSayane lagatuM thoDuka spaSTIkaraNa karavU A sthale prAsaMgika gaNAze. 9-yakSa e nAma vyaMtara jAtinA deva paikI eka varga vizeSay che. e varganA puruSo 'yakSa ane strIyo 'yakSiNoM' kahevAya che. A vyaMtara jAti yadyapi halakI deva jAtimAM parigaNita che, chatAM enA pizAca rAkSasa Adi vibhAganA devo krUra prakRtinA hoya che. jyAre 'yakSa' bIjA vyaMtaronI apekSAe sAtvika ane bhadraprakRtivAlA hoya che. pRthvIgata dhanabhaMDAro, amUlya ratno ane dhAtunI khANonA draSTA hovAnA kAraNe pUrve tAMtrika yugamA ghaNA dhanArthI loko A yakSayakSiNIyonI sAdhanA karatA hatA. kalpasUtranA varNana upasthI jaNAya che ke bhagavAna vardhamAna svAmI-mahAvIra, trizalA mAtAnI kUkhe ava Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsanadeva-lakSaNam] taryA teja divasathI yakSoe rAjA siddhArthanA ghare dhana-ratna AdinI vRSTi karavA mAMDI hatI. uttarAdhyayana Adi sUtragata "jakkhAuttarauttarA" ityAdi varNanomAM 'yakSa' zabdano prayoga sarvottama jAtinA devonA arthamAM karavAmAM Avyo che. e vastu paNa ApaNuM dhyAna rakheMce che. zAstranA varNanomAM e vAtanuM paNa nirupaNa male che, ke uttara dizAno lokapAla kubera ke je devono bhaMDArI ane indrano AjJApAlaka deva che, ane "yakSo" A kuberanI AjJAmAM vartanArA devo che. ___ A badhI vAtono vicAra karatAM ApaNA hRdayamA e vAta sahaje utarI jAya che, ke 'yakSa' eka paropakArI-sAtvika-dhanADhaya-kAruNika ane krIDAzIla devajAtivizeparnu nAma che, A yakSonI mukhAkRti, vAhana, Ayudha AdinA nirupaNa uparathI paNa jaNAI Ave che ke A deva jAti bhalI ane krIDApriya hovI joIye. 2 jainonI mAnyatA pramANe koIpaNa tIrthaMkara kevalajJAna pAme tyAre temanA puNyaprakarSanA bale kroDo devo temanI sevAmAM upasthita thAya che, temanA samavasaraNanuM (upadeza sabhAnA yogya sthAna-) nirmANa kare che, ane tIrthakara bhagavAn tyAM besI jagata hitakAraka jinapravacanano upadeza kare che, je sAMbhalIne aneka bhavyAtmAo pratibodha pAmI temanA zAsana- anukaraNa kare che, seMkaDo strI-puruSo saMsArane tyAgI jinezvara samupadiSTa tyAgamArgano svIkAra kare che, hajAro strIpuruSo jinopadiSTa gRhastha dharmarupa tyAgamArgamAM dAkhala thAya che, jyAre lAkho deva manuSyo virati pariNAmanA abhAve jinadevanA pravacana upara zraddhA vizvAsa mAtra pragaTa karIne temanA saMghamAM joDAya che. tIrthakara devonI A prAthamika saMgha sthApanAmAM ema to kroDo devo upasthita rahe che. chatAM koI eka devayugalane bhagavanta upara ane temanA zAsana upara atizaya bhaktibhAva ubharI jatAM te nitya bhaga Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vaMtanA caraNa sAmIpyamAMja rahI temanA mukhadarzanathI, temanI sevAthI, temanA dharmazAsananu vaiyAvRtya karIne ane temanA anuyAyiyone sahAyatA karIne potAnA jIvanane kRtArtha kare che. vizeSa bhakta banela A devayugalane zAstrakAro yakSa-yakSiNInA nAmathI ullekhe che. pratyeka tIrthakaranA zAsanamA AI yakSa-yakSiNInuM yugala utpanna thAya, AIM jainagranthakAronuM mantavya che. 3 tIrthaMkaronI vidyamAnatAmAM yakSa-yakSiNInAM A yugalo temanA caraNomA rahetA hatA. AthI tIrthakaranI mUrtiomAM paNa e yugala banAvadhAnuM vidhAna cAlu thayu. 1 azokavRkSa, 2 murapuSpavRSTi, 3 divyadhvani, 4 cAmara, 5 sihAsana, 6 bhAmaMDala, 7 devadundubhi, ane 8 chatraH e prAtihAryA tIrthakaronA samavasaraNamAM devo dvArA nirmita thatAM hatAM, te mUni nirmANamAM paNa kAyama rahyo, eja pramANe yakSa-yakSiNIo paNa mUrtiracanAmAM tenA aMgarupe mUrtinA caraNasamIpa jamaNI-DAvI vAjumA banAvadhAnI paddhati pracalita thaI. jinamUrtio maMdiromAM pratiSThiA thaI. nyAthI A yakSa-yakSiNI yugalo paNa tenA parikaranA ekabhAga tarIke devAlayamA pratiSThita thayAM ane jyAMsudhI mRtio parikaravAlI sthApita thatI hatI, tyAMmudhI yakSa-yakSiNI yugala paNa temanA caraNasevI tarIke mUrtinI sAthe garbhagRhamAMja rahetuM. musalamAnonA AkramaNa kAlamA ghaNA sthAnomA pratimAo jamInamAM bhaMDArAI hatI, samayAntaramA ThekaThekANe jamInadosta thayelI te pratimAo khodakAmo karatAM vahAra AvI paNa tyAMsudhI mAM bhaMDAranArAo prAyaH paraloka pahoMcI cukyA hatA. pratimAo nikale to parikara nahi ane kAI sthaLe parikara nikale to te yogya pratimA nahi, te kAlamA parikara banAvanArA paNa sArA rahyA nahi, valI parikaranA pakhAlamAM paNa morTI mahenata; jo purUM dhyAna na rakhAya to Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsana-daiva-lakSaNam] pANI rahI jAya, mela jAmI jAya; e badhI agavaDono vicAra karI tatkAlIna gItArtha puruSoe parikara vagaranI pratimAonI baMne tarapha 1-1 tethI nhAnI jinapratimA besADIne parikaranI abhAva pUrti karavA mAMDI. ghaNA dIrghakAlathI jyAM pratimAo pratiSThita thayelI che, te badhI parikara yuktaja che, paNa lagabhaga solamA saikA pachInA samayamA pratiSThita thayela devAlayomA parikaranA sthAne trigaDAM (3 pratimAo) sthApana thayelAM jovAya che, ane Aja paryaMta eja prathA pracalita che. ___ jyArathI parikaraceM sthAna trigaDe lIdhuM tyArathI parikaragata camaradharAdi anyadevonI sAthe yakSa-yakSiNInAM yugalo paNa jainadevAlayomAMthI adRzya thayAM. solamIthI ogaNIsamI zatAbdI sudhImAM pratiSThita thayela devAlayomAM tamane yakSa-yakSiNI yugalo bhAgyeja najare paDaze. chellA lagabhaga 100 varSanI aMdara tapAgacchanA zrIpUjyoe; yatioe athavA sAdhuoe pratiSThita karela jainadevAlayomAM mANibhadra ane cakrezvarInI sthApanA thavA mAMDI che. pachIthI dhIredhIre mUlanAyakanA yakSa-yakSiNInAM yugalo paNa jUdAM sthapAvA mAMDayAM. kharataragacchIya pratiSThAkArakoe prathama kSetrapAla ane bhairavane jinAlayamAM sthAna Apyu ane pachI temage paNa mUlanAyakanA yakSa-yakSiNIne devAlayomA svataMtra Asana ApyuM che. 4 uparanA vivecanathI jaNAze ke jainadevAlayomA yakSa-yakSiNInu sthAna temAM pratiSThita mUlanAyaka tIrthakaranA sevaka tarIkenuM che, nahi ke devAlayanA adhiSThAtA deva tarIkernu, athavA to devAlayanA rakSaka deva tarIkenu; paNa Aje ApaNA samAjamAM e viSayarnu ghora ajJAna pravartI raghu che. ghaNA kharA pratiSThAkAraka puruSo paNa A devayugalanI vAstavika sthiti na samajatAM emane bhagavanta tIrthakaranA temaja emanA devagRhanA rakSaka rupe mAnI bhagavantanA sthAnathI ati dUra gRDhamaMDapanA Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dvAranI bahAra baMne bAjunA AlAomAM besADe che. jANe ke bhagavaMtanA dvArapAla ane dvArapAlikA hoya. jinapranimA parikaranI sAthe rAkhabAno rivAja hato; tyAMsudhI A devayugala bhagavaMtanA caraNasamIpamA rahetuM hatuM, paNa Aje parikara uThI gayuM che, traNa mUrtio gabhArAmAM besADAya che ane yakSa-yakSiNI judA besADAya che. eTalaM ja nahi, A yugalanI mUrtio parikaragata emanI mUrtio karatA mhoTI hoya che. A sthitimA emane gabhArAmAM besADavA jeTalaM sthAna rahetuM nathI. tethI gabhArAnI bahAra kolInA AlAomAM gUDha maMDapamAM, ane chevaTe tenI bahAra coki maMDapanA AlAomAM besADavAnI rIti cAlI nIkalI che. paNa Ano artha e nathI ke yakSa-yakSiNIne bhagavaMtathI dUra ja besADavA, kharI rIte to eo jeTalA bhagavantanI pAse hoya teTalA sArA; bhagavantanA sAmIpyamAMja e prasanna rahenAroM che. 5 yakSa-yakSiNInA yugalornu svarupa varNana tIrthakaronA caritromAM, pratiSThA paddhatiomAM ane zilpanA Aka ra granthomAM paNa dRSTigocara thAya che. tIrthaMkara caritrokta ane pratiSThA granthoka yakSa-yugalornu varNana lagabhaga sarakhaM che, paNa zilpazAstrokta varNanamA ghaNo matabheda che, nAmo Ayudho ane vAhanone aMge A viSayamA pratiSThA kalpo ane zilpagrantho maulika matabheda dharAve che, tethI amo A bane paddhatione anusAre A yakSa-yakSiNIyonuM svarupa varNana karazuM. atra eka vAtano nirdeza karavo atyAvazyaka cha ke amoe A yugalonA svarupa varNanamA pratiSThA paddhatio paikI zrI pAdaliptamUrinI nirvANa kalikAne ane zilpagrantho paikI aparAjitapRcchAne mukhya AdhAra grantha mAnyo che. A granthomAM karela varNanAnusAre amo 24 yakSo ane yakSiNIonuM svarUpa be yaMtrakomA ApIe chIe. AmAM 1 luM yaMtraka nirvANakalikAnusArI ane bIjaM yaMtraka aparAjita pRcchAnusArI che. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yakSa-yakSiNI yaMtraka 1 jainazAsanadeva-lakSaNam ] | nAma * * 44 4 0 & am ho ho ho 1-AdinAtha 2 ajitanAtha 3 saMbhavanAtha yakSa yakSiNI ___ yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI nAma gAmukha apraticakA mahAyakSa ajitA nAma trimukha huritAri (cakrezvarI 2) (ajitabalA) mukha mukha vRSabha sadRza 1 mukhaH 1 netra suvarNatulya suvarNatulya varNaH zyAma vaNe zyAma vAhana | gana garuDa vAhanaH hastI lohAsanA vAhana mayUra meSa hasta 4 (mahiSa 1 dakSiNa- varada varada dakSiNa | varada (maghavA 2 hastayoH akSatra bANa hasteSuH / mudgara 5 varada hAtha / akSasUtra | pAza nakula pAza di. ha. gadA | akSasUtra / dhanu bojapUra / bIjapUra ( abhaya hastayoH pAzavatra vAma- abhaya 11 aMkuza bIjapUra hasteSuH / aMkuza vA.ha. nAga aMkana zakti / akSasUtra varada ma 211 Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 nAma 4 abhinandana - yakSa yakSiNI | kAlikA | nAma (phAlI 1.2 zyAma zyAma padmAsana 5 sumatinAtha / 6 padmaprabha __ yakSa | yakSiNI __ yakSa yakSiNI tuMvarU / mahAkAlI nAma | kusuma | acyutA (zyAmA) suvarNamaharA varNa / nIla zyAma (padmavAhanA vAhana vAhana / mRga / nara garuDa padmAsana 2] hasta vaNa gI vAhA hAya | mAtuliMga ambr| varada pAza varada pAza da. ha. phala abhaya varada |bANa [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vA.ha. J nakula aMkuza gadA nAgapAza || mAtuliMga | vA. ha. nakula ( aMkuza / ajhasUtra nAga aMkuza / dhanuSya || abhaya Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. supArzvanAtha yakSa yakSiNI mAtaMga zAntA nAma | nAma vijaya nAma jainazAsana deva-lakSaNam] gaura varNa harita 8. candraprabha 2. suvidhinAtha yakSa yakSiNI yakSa - yakSiNI bhRkuTi ajita / sutArA (jvAlA-2) varNa zvata pIna / vAhana vRSabha hasta varAha (hapa) (virAla) (viDAla-1) | da. ha. mAtuliMga || varada ( vigala | akSatra adhmuur' jIva-2) vAina gaja nIla suvarNasama | varNa gaja 44 vAhana ( vitta - da.ha. (lya-2) pAza varada (ahipAza-1 avasUtra phalaza kunta || aMkuza vaja / mudgara - vA.ha. nakula || aMkuza (trizu-1) abhaya / vA.ha. mudgara parazu Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EERE prama 10. zItalanAtha 11. zreyAMsanAtha 12. vAsupUjya yakSa ! yakSiNI yakSiNI yakSa | yakSiNI brahmA azokA | nAma mAnavI | | nAma kumAra pracaNDA (manuja-2)(momedhA-1) (pravarA-2) 2 (zrIvatsA-2) varNa / zyAma dhavala (nIlavarNI-2) varNa dhavala ____ gaura hasa azva mudgavarNI 2 padmAsana padmavAhanA siMha mAtuliMga hasta da. ha.bANa ( mAtuliMga varada mudgara | da. ha. mAtuliMga bhakuza-1 mudgara puSpa pAza gadA (varada-1)| vA.ha. (nakula (dhanu-2) / nakula kalaza dhanupya / gadA vA. ha. / (kalaza-1) / (kuliza-2) ((nAga-2) gadA phila (kara) ra akSasUtra ra mudgara-1 aMkuza 1 aMkuza (aMkuza-1) aMkuza akSasUtra ((nakula-1) sapA - varada ha. pAza abhaya [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDa - (nakula vA. hai. - - Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kinara jainazAsana-daiva-lakSaNam 13. vimalanAtha 14. anantanAtha 15. dharmanAtha yakSa yakSiNI yakSa / yakSiNI yakSa / yakSiNI nAma SaNmukha viditA / nAma pAtAla aMkuzA | nAma kandarpA | (vijayA 2) mukha (pannagA-2) mukha varNa gaura mukha zveta haritAlavarNA] vAhana makara padmavAhanA | varNa mayUra padmAruDhA (padmAsanA-2) vAhana (padmAsanA-2) hasta / 6 hasta / / padma bIjapUra da.ha. 1 khaga da. ha. gadA | bANa, khagara pAza / pAza / pAza pAza abhaya | aMkuza ( akSasUtra (nakula, cakra, | vA. ha. nakula / padma vA. ha. || dhanu, phalaka | dhanu vA.ha. { phalaka || carmaphalaka padma || abhaya (phala-1) nAga | akSasUtra / ! akSamAlA aMkuza | abhaya- / ( phala, cakrayANa khaDga | utpala nakula 317 Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - na | dhAraNI M W. zyAma natra varNa 16. zAntinAtha 17. kunthunAtha 18. aranAtha yakSa . yakSiNI yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI nAma garuDa nirvANA | nAma / gandharva balA nAma yakSendra (kiDivA-1)(nirvANI-1), (acyutA-2) mukha | (dhAriNI-2) vAhana varAha padmAsanA | varNa gaura varAha vAhana haMsa mayUra . zyAmakRSNa nIlavaNI zyAma gaura hasta vAhana zaMbara (zaMkha- padmAsana hasta 1-2) | bIjapUra pustaka || bIjapUra hasta / 124 h.| padma || utpala ( maatuliNg| bIjapUra / (trizUla 1) bANa, khaGga utpala kamaMDalu mAtuliMga da. ha. mudgara, pAza vA.ha.|| nakula kamala | bhuSuNDi / abhaya pAza asukh (nakula dhanuSya- (padma-1-2) | vA. ha. carmaphalaka ( akSamUtra zUla, aMkuza asamUtra varada zUla vA.ha. akuza / padma kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe - Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - janazAsanadeva lakSaNam ] / 2 zvetavarNa va - 19. mallinAtha 20. munisuvrata 21. naminAtha yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI yakSa - yakSiNI nAma kubera | veroTayA |nAma | varuNa varadattA (1-2) bhRkuTi gAndhArI (nara-1) (kumAra-1) / (acchuptA 2) (kacara-2) mukha jaTAmaMDita 4 garuDasadRza zirAH hemavaNe indradhanu va0 kRSNavarNA vRSabha dhavala vAhana gaja padmAsanA padmAsanAruhA vRSabha vAhana hasta 8 / 4 (bhadrAsanAruhA mAtuliMga varada pAza varada 1-2) zakti (parazu 1-2) / (muktA- hasta / 8 / 4 da. ha. | mudgA khaGga 1.ha. cApa || mAlA) mAtu liMga abhaya (zUla-1-2)|| akSasUtra da. ha. gadA, bANa | varada abhaya (varada) zakti akSasUtra nakula vA.i. (vIjapUra mAtuliMga nakula vA.ha. 1 parazu zakti vA.ha. padma, dhanu vIjapUra vajra mudgara parazu akSamUtra (pAza-1-2) (zUla-1.2) - varada bIjapUra (kuMta-2) akSamUtra - Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 320 24. mahAvIra yakSa | yakSiNI mAtaMga siddhAyikA zyAma / haritavarNa gaja siMha (haMsa-1) (siMha 2) mukha 3 ho na (4-2-1) 22. neminAtha 23. pArzvanAtha / yakSa yakSiNI yakSa / yakSiNI / gomedha (kuSmANDA nAma pAva / padmAvatI nAma (aMbA-2) (vAmana-2) varNa 1 mukha gajasadRza vAhana zyAma kanakavarNA (4 mu.2) puruSa siMha mastaka sarpakaNA maMDita varNa zyAma kanakavarNA -2 mAtuliMga ( mAnaliMga (raktavarNA-1) da. ha. da. ha. parazu (AmralaMbivAhana / kurkuTasarpa 1 -1-3) hasta ra pAza | vA. ha. nakula putra-(aM) - aMkuza (pu.) vA. ha. aMkuza pustaka nakula abhaya 19 cIjapUra pana bIjapUra mAtuvA.. bANa (vINA-2) da. ha. [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zAsanadeva-lakSaNam ] gomukha cazI 4 Pho yakSa-yakSiNI yaMtraka 2 1-RSabhadeva 2 ajitanAtha. 3saMbhavanAtha. - yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI nAma mahAyakSa | rohiNI nAma | trimukha / prajJapti vRSavakatra mava / zvetavarNa hemavarNA zyAma vetavarNI varNa zyAma vetavarNA 4 vRSasadRza vAhana gaja lohAsana vAhana mayUra vRSabha padmAsana sthArUhA hasta garuDopari hasta 8 pharasAka / am (6 pAdA) (varada-pAza arth varadAna abhaya-aMkuza mudgara-abhaya zaMkha cakra ardhacandra kSamA A. akSa-varada cakra zakha (vara aSTacakra pAza-zekha abhaya varada | utpala akSatra becana aMkuza-vakra (varada) pAza bIjapUra | zakti-gadA mAtuliMga) abhaya mAtuliMga)-parazu gadA parazu parazu - - Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 abhinandana yakSa / yakSiNI nAma /4 caturAnana- vajrazRMkhalA 5 sumatinAtha. __ yakSa | yakSiNI nAma | tuMbaru / puruSadattA 6 padmaprabha. yakSa | yakSiNI nAma | kusuma / manovegA vAhana garuDa zvetahastI vAhana mRga / azva - -- zyAmavarNA varNa kanakavarNA svarUpa-sarpahAra nAgapAza hasta gadA zakti (azani akSamUtra ha akSa zaMkha (cakra) phala (ka) cakra () [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe phala varada varada Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. supArzvanAtha. yakSa yakSiNI mAtaMga kAlikA nAma kRSNa zvetavarNA meSAsana padmAsana | varNa vRSArUDhA (mahiSa) vAhana 8. candraprabha. 9. suvidhinAtha.. yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI vijaya jvAlA nAma ajita mahAkAlI mAlini (jaya) kRSNavarNA varNa kRSNavarNA kapota mahAmahiSasthA vAhana karma jainazAsanadeva-lakSaNam ) hasta parazu pAza abhaya varada trizUla pAza, aMkuza, / dhanu, pAza zakti (4 vana akSa gadAvara phala abhaya) vaTa vana mudgara, abhaya. ghaMTA trizUla phala varada hasta 8.. 1 trizUla, 2 pAza, 3 aMkuza 4 dhanu, 5 zara 6 cakra, 7 / abhaya.8 varada abhaya, varada, (4 hastA . ghaNTA, trizUla, phara ane kara.) Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 12. vAsupUjya. yakSa yakSiNI kumAra gAndhArI 10. zItalanAtha. 11. zreyAMsanAtha. yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI brahmA mAnavI / nAma Izvara gaurI | nAma (yakSeza) zvata zyAlaya (kinnareza) | varNa / zveta kanakAbhA hasa zUkara vRSabha kRSNahariNa zyAmavarNA mayUra naka .. pAza pAza trizUla pAza abhaya, aMkuza aMkuza akSa aMkuza varada. [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDa abhaya phala (padma varada varada varada phala) Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. vimalanAtha. yakSa nAma SaNmukha mukha varNa vAhana hasta 6 vajra, 1 vara vajra. 2 khaGga dhanu, 3 kheTaka bANa, 4 vara phala, 5 dhanu varada, 6 bANa yakSiNI vairATyA 1 nAma zyAmA vyomayAnagA hasta 4 kheTaka 5 dhanuH 6 vANa varNa vAhana 14. anantanAtha. yakSa yakSiNI pAtAla anaMtAgati | nAma (trimukha) (anaMtamatI) suvarNA varNa haMsAsanA 4 1 vajra 2 aMkuza 3 dhanu 4 vANa 5 phala 6 varada 4 dhanu bANa phala vAhana hasta 15. dharmanAtha. yakSa kinnara ae pAza aMkuza dhanu trANa phala vara yakSiNI mAnasI raktavarNA vyAghra trizUla pAza cala Damaruka phala varada janazAsana-deva-lakSaNam ] 325 Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. zAntinAtha. yakSa yakSiNI mahAmAnasI muvarNAbhA vaNa zukra pakSirAja (garuDI ) 17. kunthunAtha. 18. aranAtha. ___yakSa yakSiNI yakSa yakSiNI dharSaka jayA nAma (yakSeza) vijayA (gandharva) kSetrayakSa kanakavarNA (mAtaMga) kanyAsana svarNavarNA (zukAsana) kRSNazUkara vAhana / (kharAsana) siMhAsanA barAsana padma abhaya cakra phala aMkuza phala varada phala hasta 20m pAkA vajra cakra pAza aMkuza dhanuH varada vajra yANa kalyANa-kalikA-prathama varada cakra. banda Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. naminAtha. yakSa yakSiNI bhRkuTi cAmuNDA nAma kambarI 19. mallinAtha. 20. munisuvrata. yakSa yakSiNI yakSa - yakSiNI (kubera / aparAjitA | nAma / varuNa bahurupiNI (pA) caturmukha svarNavarNA zyAma vAhana aSTApada janazAsana-deva lakSaNam ] varNa varNa raktavarNA sape vAhana siMha markaTa (vAnara) pAza gvaGga kheTaka aMkuza sveTaka pAza aMkuza dhanu bANa or mour 1 zUla 2 zakti 3 vajra 4 kheTaka 5 abhaya 6 Damaru trizUla khaGga mudgara pAza sarpa varada varada Damaruka akSasUtra Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma varga cAhana hasta 22. neminAtha. yakSa (gomedha) gomaya 19 dhanu vANa mudgara phala varada yakSiNI kUrmA (aMbikA) haritavarNA va nAma siMhAsane vAhana (siMhasaMsthA) 2 akSaphala varada putrotsaMgata hasta 23. pArzvanAtha. yakSa pArzva sarparUpa zyAma kUma ur (dhanuH vANa bhuSuNDa mudgara phala cara ) yakSiNI padmAvatI nAma raktavarNA varNa padmAsanA vAhana kurkuToparisthA 4 hasta pAza aMkuza padma varada 24. mahAvIra. yakSa mAtaMga hastI 1 varada 2 phala yakSiNI siddhAyikA kanakavarNa bhadrAsana 1 pustaka 2 pustaka (pustakaabhaya ) 328 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parikara lakSaNam ] khulAso uparyukta ve yakSa-yakSiNI koSTako paikInu koSThaka paheluM nirvANakalikAdi jaina vidhi granthone anusAre che, A koSThakamAM paNa granthAntaranA pAThAntaro () A brekeTamA sUcavyA cha, vAMcaka gaNe A koSThakanA mUla pATha pramANe ja yakSa-yakSiNIonAM svarUpa ane AyudhAdi banAvavAM joiye. __ koSTaka bIjeM prAcIna zilpagranthonA AdhArathI taiyAra kareluM che, A koSThaka pramANe ApaNe Aja kAla yakSa-yakSiNIonI mUrtio karAvatA nathI, chatAM prAcIna kAlIna koi deva-devInI mUrti malI Ave to tene olakhavA mATe A koSThaka paNa upayogI thai paDaze ema dhArIne A bIju koSThaka Apela cha, ema jANavU. Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dazadikapAla-navagrahalakSaNa dazadipAlayantrakam Ayudho nAma varNa vAhana hasta | da. haste vAmahaste | 2 | vaja 2 zakti vajra (zakti) h | meSa 1 | indrapIta rAvata 2 agni agnivarNa saptazikha | kRSNavarNa | mahiSa 4 niti / harita ziva 3 yama | khaDga . h m | dhavala makara pAza (vaGga) (pAza) (dhvaja) m 6 / vAyu sita mRga dhvaja m niculaka gudA 7 kubera | IzAna anekavarNa | navanidhi dhavala m vRSama zUla tuMdila (zula) trinetra m nAga zyAma padmavAhana | 2 | uraga (uraga) | (kamaMDalu) dhavala / m | Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsana-deva-lakSaNam ] navagraha yantrakam Ayudho vAhana / hasta da. hasta / vAmahaste naM. nAma varNa - - soma 1 | Aditya | hiMgulavarNa Urdhvasthita| 2 | kamala kamala zvetavarNa 2 | akSasUtra kuMDikA maMgala raktavarNa akSasUtra | kuMDikA budha pItavarNa | 2 | akSamatra kuMDikA | pItavarNa kuMDikA zukra zvetavarNa | 2 | akSasUtra kamaMDalu | zanaizvara | ISatkRSNa (lambakUrca- 2 | akSamAlA | kamaMDalu kiMcit / pIna.) atikRSNa | (arddha | 2 | arghamudrA | arghamudrA, kAyarahita) ketu dhUmravarNa akSasUtra | kuMDikA : - Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SoDazavidyAdevIlakSaNajJApakaM yantrakam / varNa - r | dhanuH h h m nAma vAhana hasta Ayudhe da.hastayoH Ayudhe vAmahastayoH 1 | rohiNI | dhavalA surabhi | 4 | akSasUtra bANazaMkha | prajJapti | zvetavarNA | mayUra 4 | varada zakti mAtuliga zakti 3 | vajrazRMkhalA | zaMkhavarNA | padmavAhanA| 4 | varada padma zaMkhalA 4 | vajrAMkuzA | kanakavarNA | gaja 4 | vajramAtuliGga aMkuza 5 ! apraticakrA! toDadvarNA | garuDa cakra |cakra cakra puruSadattA | kanakAvadAta mahiSI 4 mAtuliGga kheTaka 7 | kAlI kRSNA padmAsanA | 4 | akSasUtra varada (gadA) vaz2a h c ur [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDa 8 / mahAkAlI | tamAlavarNA | puruSa / 4 | akSamatra banna abhaya Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanakAbhA | 9| gaurI | kanakAbhA | godhA 10 gAndhArI | nIlavarNA | kamala -- jainazAsanadeva-lakSaNam ] - | sarvAstra- | dhavalavarNA | varAha mahAjvAlA 4 varada musala akSamAlA kuvalaya kamala. tA. / 4 varada musala abhaya kuliza hastA (kamala.tA.) (akSamAlA.tA.) (kuvala. tA.) asaM-asaMkhya mahaH khaDga asaMkhya praharaNa khya raNayuta hastA parazuyukta | yutavAma hastAM | (dvibhujA) dakSiNakarA ca. tA. | 4 | varadapAza | akSasUtra viTapa pAdapatI uraga kheTaka ahi (asi.tA.) bANa dhanuH (kheTaka) kheTaka (asi) vana akSavalaya azani 12] mAnavI | zyAmavarNA | kamala - | veroTayA / | zyAmA | ajagara 14/ acchusA | taDidvarNA | turaMga cc c e c 15] mAnasI | dhavalA 16] mahAmAnasI dhavalA REER asi kuMDikA phalaka - Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 'zrutadevatA-zAntidevatA-brAhmazAMti-kSetrapAlalakSaNa' 1. zrutadevatAzuklavarNA / / iNsvaahnaa|| 4 hstaa|| varada-akSamAlAyukta dakSiNahastadvayA / pustaka-vINAyutavAmahastadvayA // 2. zAntidevatA dhavalavarNA / / kamalAsanA // 4 hastA // varada-akSasUtrayutadakSiNahastadvayA // kuMDikA-kamaMDaluyuta vAmahastadvayA / / 3. brahmazAMtipiMgavarNa // karAladaMSTrA // jaTAmukuTamaMDita / / pAdukArUDha / / bhadrAsanastha // upavItAlaMkRtaskaMdha // 4 hasta // akSamatradaNDayuta dakSiNahastayugala // kuMDikA-chatrayutavAmahastadvaya // 4. kSetrapAla kSetrAnurUpanAma dhAraka // zyAmavarNa // brbrkeshii|| AvRtta (gola) piMganayana // vikRtadaMSTra // pAdukAdhirUDha // nagnaH // kaamcaarii|| 6 hasta // mudgara-pAza-DamasyutadakSiNahastatraya // zvAna-aMkuza-geDikA sahita vAmahastatrika // Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pari015. dhAraNAgatilakSaNa pUjakasya jinendrasya, labhya-deyaM parasparam / rAziyonigaNAdInA-mAnukUlyaM vilokayet // 16 // bhANTI-pUjaka ane jinabhagavAnane paraspara labhya deva rAzi, yoni, gaNa, varga, ane nADInuM anukUlapaNuM jovu joiye. dhAraNAgati yaMtraka eTale jinadeva ane jinadevanI pratimA bharAvanAra gRhasthane nAmajoDo jovAnI rIti. amuka gRhastha athavA gAmanI sAthe kayA bhagavAnanI yoni 1, gaNa 2, rAzi 3, varga 4, nADI 5, leNI 6, A cha vAto anukula che, e nakkI karIne te nAmanI pratimA bharAvavI athavA pratiSThita karavI joiye, je nAmane je jinanI sAtheyonivaira, gaNavaira, rAzivaira, vargavaira, nADIvedha hoya ane pratimA bharAvanAra dhanika ke gAma je jinadevana devAdAra hoya tenI pratimA na bharAvadhI, kemake te abhyudaya janaka thatI nathI. e viSayamA pUrvAcAryoe kahyaM che ke - "yoni-gaNa-rAzi bhedA, labhya vargazcanADivedhazca / nUtanabiMbavidhAne, SaDavidhametadvilokyaM jJaiH // 1 // bhAlTI--vidvAnoe navIna biMtra bharAvAmAM yoni, gaNa, rAzi, lahej, varga ane nADivedha;-A cha vAto avazya jovI joiye. Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhAva e che ke deva ane pUjakanA nakSatronI yoniyo sarpa ane noliyA jevI jAti veravAlI na hoya, gaNo deva-rAkSasa athavA mAnava rAkSasa jevA vairavAlA na hoya, rAziyo-eka vIjIthI chaThI-AThamI, navamI-pAMcamI, ke bIjI-dhAramI na hoya; pUjaka devano karjadAra na hoya, benA nAmanA prathamAkSaranA vargoM eka bIjAthI pAMcamA na hoya, ane banenA nakSatro eka nADimAM na hoya; te deva ane dhanikane dhAraNAgati zubha che ema jANIne te nAmanA devanI navI pratimA bharAvI. pUrvokta zlokamAM " nUtana bimba vidhAne" Ama navIna biMba bharAvatAM SaDavarga jovAno nirdeza che. paNa prAcIna pratimA paNa jenA gharamAM athavA je gAmamA pratiSThita karavI hoya tenA nAmathI athavA te gAmanA nAmathI padavarga zuddha hoya te sthApana karavI sArI che, gaNavaira, yonivaira, nADivedha Adi doSayukta pratimAo prAcIna chatAM ghaNe sthAne hAnikara sAvita thaI che, mATe mUrti bhale prAcIna hoya tapApi paTavarga zuddha hoya te ja mUlanAyakanA sthAne pratiSThita karavI.. ne vyaktinuM janmanakSatra jANavAmAM hoya tenI yoni, gaNa, rAzi ane nADIvedhArA 4 bAvato janmanakSatrathI jovI, paNa 1 varga ane 2 lahe' A bAbato jinanI jema dhanikanuM paNa prasiddha nAma bIjeM hoya to te prasiddha nAmanA nakSatrathI jovI. . jenA janmanakSatranI khabara na hoya tenI yoni, gaNa, Adi sarva prasiddha nAmanA nakSatrathI ja jo. spaSTIkaraNa-kRttikAdi janmanakSatrAnusArI ajA AzA Adi nAma hoya tene yathAsaMbhava "aA" nIcenA pAchala ApIzuM te pahelA bIjA athavA trIjA koSTakamAM lakhela jina nAmonI sASe Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNAgati-lakSaNa ] 337 mela sAro che ama samajavu, paraMtu janmanakSatra to kRttikAdi chatAM tenuM nAma te nakSatranA A akSarone anusAre nathI paNa 'TAhA, kAnhA, cAcA' Adi prasiddha che, tevAne traNa koSTaka likhita nAmo paikI koInI sAthe lahe', koinI sAthe varga, to koInI sAthe bane vAto paNa malatI nathI, tethI pharithI RSabhAdi 24 jinanAmonI sAthe jotAM ghaNoja vilaMba thAya o kAraNe cothA koSTakamAM te jinanAmo lakhelAM che, ke jemanI sAthe mathAre lakhela akSaronA nakSatravAlA mANasa ke gAmanI sAthe yoni, gaNa, rAzi, ane nADino mela che, jo tenA prasiddha nAmAkSara vargathI cothA koSTakamAM lakhela jina nAmo paikInA koi nAma ke nAmonI sAthe laheNuM malatuM hoya ane varga vaira na hoya to A koSTakasthita nAma athavA nAmo anukUla che ama kahI zakAya aTalA mATe A koSTakamAM caturvarga zuddha, athavA zuddha prAyaH jinanAmo lakheloM che. varga virodha doSanA kAraNe ''va-bava' ('va aTale vargamela nathI bava eTale dhanikano varga balavAna che) ityAdi saMketa karIne tRtIya pramukha koSTakomA lakhelAM jinanAmonI sAthe dhanikanA prasiddha nAmathI varga maitrI hoya to te nAmo prathamAdi bhAge jANavAM. nADivedha to sarvatra avazya TAlabo ja joIye. saMjJA vivaraNajema ka kA, ki kI, ku kU, ke kai, ko kau, Ama 'ka' vyaMjananI joDe isva-dIrgha svaro lagADI 10 akSaro karavAmAM AvyA che te ja pramANe 'kha' ne paNa isva-dIrghasvaro lagADIne 'kha khA khi khI khu khU khe khai kho khau A pramAkhe 10 akSaro banAvavA, hasvAkSaro je koThAmA hoya tenA savarNa dIrgha paNa te ja koThAmAM samajavA, jema 'ga-gi nA Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhau' Adarza niSedha arthamA nAga yoni-gaNakAra' tA 338 [kalyANa-kAlakA-prathamakhaNDe koThAmA 'gagA-gigI', 'gu-ge' nA koThAmA 'gugU-ge gai', tathA 'go' nA koThAmA 'go gau' ityAdi. __ jyAM 'gha' 'cha' Adi ka ja akSara lakhela che, tyAM 10 no AMka che, ethI samajavAna ke AnA- 'gha ghA ghi ghI ghu ghU ghe ghai gho ghau' A daze akSaro e koThAmA cha jyAM ''tA, 'yo, 'ga, 'ba' ityAdi che, tyAM '5' e niSedha arthamAM lupta akAra cha 'tA' 'yo,' 'ga, 'va, akSaro anukrame dhanikanI 'tArA-yoni-gaNa ane varga' vAcaka che. A akSaronI AdimAM Avela '5' arthAt 'akAra' tArAyonigaNavarganA AnukUlyano niSedha sUcave cha. arthAt 'utA' eTale tArAbalano abhAva, ityAdi. jyAM ''tA' lakhela hoya tyAM 'dhanIkanI' ane jyAM ''detA' hoya tyAM 'devanI tArA sArI nathI' ema samajavaM. ''tA' mAM devanI ane ''detA' mAM dhanikanI tArA anukUla che e arthataH siddha samajabU, paraMtu dhAraNAgatimAM 'tAgadoSa' vicArAto nathI, viMdha nirmANanA adhikAramA yoni Adi 6 vAto ja jovAnuM kathana che. pUjya zrI guNaratnasUrijIe dhAraNAyaMtrakomA tArAdoSa lakhyo che paNa teno hetu samajAto nathI, ahiM lagvavAnuM kAraNa to temanA yaMtrakanuM anusaraNa mAtra che, ethI ja 'detA' ityAdi 'tArAdoSa' jaNAvela hovA chatAM te jinanAmo prathama satrogAM jaNAvelAM che. __ jyAM deva tathA dhanikanuM nakSatra eka ja che tyAM yoni Adi sarva vAtonI zuddhi hovAthI, nemaja ghaNA pUrvAcAryonI saMmatithI grAhya hovA chatAM AjakAla e viSayamA keTalAko vivAda kare le, te vivAdanA nivAraNArthe prathama vIjAM nAmo grAhya thAo e AzayathI tevAM nAmo nirdoSa chatAM prathama bhAMge lakhela bIjA nAmonA antamAM lakhyAM che. Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNAgati-lakSaNa ] 339 4 ' pro06-8 prI02-12' ityAdi sthale deva tathA dhanikanA rAzipatiyone paraspara prIti che ema samajavu, jyAM 7-7 AdimAM rAzi maitrI ke tyAM rAzipati maitrIno vicAra karyo nathI, paNa jyAM SaDaSTaka, vIyAvA, navamapaMcamamAM rAzi maitrI nathI tyAM te rAziyonA svAmIyonI maitrI joIne nAma grahaNa kara joiye ema dhArI tevAM nAmo vIjA bhAMgA AdinA koSTakomAM lakhyAM che. temAM paNa prIti nava paMcamathI prIti bIyAvAruM, ane tenAthI paNa prIti SaDaSTaka vizeSa sAruM hoya che. temAM paNa jyAM devarA zithI dhanikarAzi nikaTa ane dhanarAzi thI devarAzI dUra hoya te nava paMcamAdi grahaNa karatuM vIrju nahiM tevA prakAraM na maLe to kvacita tevaM paNa levaM, devarAkSasa rUpa gaNavaira paNa lokamAM vara-kanyAdikane viSe grAhya kayU~ che, 'ga' eTale devarAkSasarUpa gaNavera che ema samajanuM 'Dyo' 'va' eTale dhanikane devasaMbaMdhI 'yoni' tathA 'varga' anukUla nathI. 'baga' 'bayo' 'vava' no artha dhanikana gaNa, yoni, varga, devanA gaNa yoni varga karatAM baliSTha che ema jANavu, atinirbalathI baliSTano parAbhava thaI zakato nathI, e abhiprAyathI dhanikano mArjArAdi baliSTa varga devanA uMdurAdi alpabalI vargathI parAjita thaI zakato nathI. tethI AvA prakArarnu gaNatara ane vargavaira trIje bhAMge grAhya kayuM che. , ' sant' 'saa' eTale dhanikanI yoni tathA varga nirbala che ema jANavuM, paraMtu e viziSTa doSa nathI, kemake 'jAtivaira' nathI, zAstramAM yoni saMbandhI jAtira ane vargasaMbandhI itaretara paMcama vargane ja vajrjyA che. lokamAM paNa e viSayamAM AvIja mAnyatA che. A yaMtramAM bahuzrutonA vicArAnusAra yathA zuddha ane yathAlpadoSa jinanAmo cyAre koTakomAM lakhyAM che. / iti dhAraNAgatiyaMtrakAmnAyaH / Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe jinanAma-varNa-lAMchana-nakSatra-rAzi aMka nAma dehavarNa lAMchana nakSatra rAzi - dhanuH saMbhava vAnara sumati c| maSA supArzva tulA RSabha suvarNAbha vRSabha uttarASADhA ajita suvarNAbha rohiNI vRSa suvarNAbha azva mRgazirA mithuna abhinandana suvarNAbha zravaNa makara suvarNAbha krauMca padmaprabha raktavarNa kamala citrA kanyA suvarNAbha svastika vizAkhA candraprabha | candra anurAdhA vRzcika suvidhi ghavalavarNa | makara mUla dhanuH zItala suvarNAbha | zrIvatsa pUrvASADhA dhanuH zreyAMsa gaMDaka zravaNa makara vAsupUjya raktavarNa mahiSa zatabhivA vimala suvarNAbha varAha uttarAbhAdrapadA mIna ananta suvarNAbha zthena svAti tulA dhavalavarNa suvarNAbha - Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNAgati-lakSaNa ] 341 - dharma kakai zAnti ara malli suvarNAbha | puNya suvarNAbha bharaNI meSa suvarNAbha | chAga kRttikA vRSabha suvarNAbhanandAvarta revatI mIna priyaMguvarNa | kalaza azvinI meSa kRSNavarNa zravaNa makara suvarNAbha nIlo- azvinI meSa citrA priyaMguvarNa sarpa vizAkhA suvarNAbha siMha uttarAphAlgunI kanyA munimuvrata nami nemi kRSNavarNa kanyA pArzva mahAvIra Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 bhAMge nAmakA a A i I u U e ai o au ka kA ki kI ku kU ke kai ko kau AdyAkSara khe kho 1 le bhAMge vAsupUjya 3 vAsupUjya 3 candra 1 'tA nmi1||'detaa munisuvrata 2 munisuvrata 2 nAma // jinanAma vizvo0 lakSya, 'detA vimala 3 'tA munisuvrata 2 prI pI38 prI 68 tA | 'detA zrIkuMthu0 // 68 bali varga. 'detA, bavatA , bava . mahA 2trI 9 / 5 munisuvrata jinanAma vardhamAna3 2-bava prI 95 3 bhAMge vimala 3,prI vimala 3 baga padmaprabha2 mahAvIra 2 pArzva 2, prI dharma 1 // jinanAma 2|12,bg, 5-'detA,mahA 2 // prii9|5, 'ga. 'detA, bava. 9 / 5, 'ga, baba bayo 'tA, detA caMdra-1,prA prI 9 / 5, baga mahAvIra 2 68,'ga,'detA prI 95 vAma nAmAntaro- suvidhiprii9|5 dharma'ga 'detA dharmanAtha 'tA, vardhamAna 'detA zaMbhavazItala'detA, vimala-Adi zAMti'detA payogI 'detA 'bayo candraprabha 'ga : ajita- aminaMdana 'tAzAMti-anaMta-ara 'detA zaMbhava'de candraprabha'tAna jinanAma zAnti baga 'detA. saMbhava prii2|12 anaMta 'tA 'detA, Adi'tA. tAzItala'tA, zaMbhavaprIma dharmaga 'detA 'zAMti'tA,anaMta - ara 'tA shreyaaNsprii6|8'de SHASH. zreyAMsAnami'ga 'detA. zreyAMsapI 68 tA.vimala bayo'tAyAMsa-abhinaMdana bhinaMdana prI saMbhava- ajita prI 2012 6|8'taa, ajita 68 detaa| ajita prI 2 / 12 zaMbhava prI 2012 prI 2012 'detA vimala'ga. vayo Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bava baba dhAraNAgati-lakSaNa ] | ga gi guge gogha 10 10 ca ci cu ce co cha 10 ja ji ju je jora pAzvara'tA pArzva 2 nemi // munisuvrata 2 | mahA 1 // dharma1 'detA / muni 11 // dharma 1 'detA va va prii9|5'taa prI 68 'bayo / prI 68 'detA 'detA muni|| 'detA | prI 68 nami1 'detA nami1 mllii1|| 'detA mlli1|| 'detaa| padmaprabha 2prI68 nmi1prii| 'vayo bava 12malliA prii2|12 mahA 2 prI pArzva 2prI 9 / 5 dhrm1pii9|- candraprabha prI mhaa1|| prI 618 'detA yo baba 5, candraprabhA 68 'detA 9 / 5 bayovaga cava mI 915 supArzva'tA sumati'tA sumati detA | zaMbhava zItala vimala, zaM. zAMti, zreyAMsa zaMbhava zAM- zAMti, candra-] vAmupUjya suvidhi'de- kuMthu'tA vAsu0- 'detA, zAMti bhava detA| 'detA, zaMbhava ti detA, prabha 'detA, prI 2012 tA, vAsupU- supArzva prI 9 / 5 'detA, ata abhinaMdana 'tA, anaMta zitala 'de- vimala 'detA, bayo kuMthunI jya ayo, bayo,ajita 'de 'detA, ara'detA, 'detA prI 2012, ara tA, Adi abhinaMdana 9 / 5 bayo supArzva zrI tA vaga Adi'detA,zreyAM-zItala'tA, prI 2012, vi- 'tA zreyAMsa prI 68 'tA. 'detA'jita, 9 / 5 'va zItala de sa prI 6|8'detaa, anaMta ara | mala prI 2012 pI 6 / 8 prI 9 / 5 kuMthu vyo| baga, Adi vimala'tA bayo zAMti prI 'detA, zItala | 'detA, viba gaNa detA, a- zAMti detA ajita prI 2012/ 2012 pro 9 / 5 Adi mala bayo jita vagabaga 'detA. zrI 9 / 5 'tA. 'tA,ajita 'detA,A prI 2012 di 'tA baga. 'detA 323 Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'detA. jha 108 Ti Tu Di Du De Do mahA 1 / / 'tA anaMta 2 / / prI ajita 2 // aadi2||, dharma Adi 2! ajita 2 // nemi // 'detA 68 'detA 0 // 'detA, anaMta 2||'detaa detA ar2||prii68 anaMta 2||'taa, ara 2 // nami // 'tA ara 2 // dharma ||'taa dharma // nami 1 prI namitrI 9|5/anNt 2 // , ara ajita 2 // prI ajita 2 // prI Adi 2 // prI suvidhi 2 prI 2 // 12 'tA, Adi sabhI prii6|8'taa 95 95 68 'tA 68 vayo baba malli 1 // prI 95 dhm|| pii2|12 zItala 2 vara zaMbhava 2 bava anaMta 2 // zrI 2 / 12 'tA. 'detA zaMbhava 2 - 95 'tA bava ara 2 // aadi2|| po9 zaMbhava 2 'tA bava zItala 2 'detaa| zAMti 2 baga 5,zAMtiraprI 9 zreyAMsa 2 prI bava, zreyAMsa 2 baba 'tA 14vatra, zItala 9 / 5 bava prI 9 / 5 bava 2prI 9 / 5 baba abhinaMdana-a- mahAvAra- candraprabha 'detA vimala 'detA candraprabha 'tA mahA 'tA padma detA naMta ara-aji- vardhamAna vimala zrI 68 caMndraprabha 'det| vimala nA barddha 'tA mahAvaga'detA ta 'detA, A- zrI 2012 'detA, mahAvIra mahAvIra- munisuvrata prI malli 'tA vimala prI 9 / 5/34 di'tA, vardhamA- mallipI 2012 munisuvrata pI. 95 kuMthu 'ga 'tA baga na'tA, vimala prI 9 / 5. 9 / 5 caMdra prI 9|5'g zreyAMsa 'detA 'yo| [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNAgati-lakSaNa ] / 10 Na 10 ta ti tu te to tha 10 da . dida Adi 2 // Adi 2 // zAMti // suvidhi // pradmaprabha / / mahA / / nA zItala // zaMbhavA'daM mahA / / 'tA ajita 2 // anaMta 2 // 'detA,zIta-'detA, pArzva-su-'detA, vAsu- vimala ? nAtA ,muni|' vimala 1 'detA,anaMta 'tA,ara 2||l 1 / / 'de- pArzva 1 // pUjya ? bayo nA, zreyAMsa 2 // 'detA dharma / 'tA tA 1||'taa,shii. ara 2 // tl?||'taa. zItala 2 zaMbhava 2 mhaa| prI padma // prI suvidhi 1 // nami // zrI zreyAMma 1||prii vimala 1 nami 1 prI bava baba, zItala 2 / 12 'tA 2 / 12 'detA pI 2012 2012 'nA, 2012 tA, mu-bayo, dharma // 2 / 12, ma2 detA baba zaMbhava 1 // / detA malli // zrI ni // zrI prI 9 / 5 lliA prI 'prI 95 2212 tA. 2012 'tA. bayo. 2012'tA. nami // ajita 2||abhinNdn vAmu 1 prI mahA / / bayo abhinaMdana 2 zAMti 1||byo zAMti 1 // abhinaMdana pI 95 prI 9 / 5 2 zrI 9 / 59 / 5 bayo,zI- baga'detA 'va,anaMta-ara 'tA, shNbhv1|| prI 2012 2'va, anaMta zreyAMsa 2 ca tala 1 // bagazItala // 2'va, ajita prI 9 / 5 'detA 'tA bayo, 2 'ca, ara prI 9 / 5 taa,mhaa|| prI prI 2012 2'detA 'va Adi 2'detA Adi2 'de-2'va,ajiba varga 2 / 12 bayo baga 'tA Adi 2'tA 'varga, ajita tA 'varga ta 2 'detA baga'detA. va, zreyAMsa'yo 2 'tA 'varga, ajita 2 'va,zreyAMsa abhinaMdana 2 __'detA / 'tA'varga 1'detA prii9|5 'ga'va mahAvIra-va- vimala 'tA dharma 'tA,na- nemi prI nemi detA caMdraprabha caMdraprabha pI ddhamAna malli caMdraprabha 'tA mi 'bayo 2212 'detA bayo. 95 bayo pI. 9 / 5 muniprii9|5 'tA 2SD Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ de dI dha 10 na ni nu ne vimala 1, zaMbhava zItala zamuni / / 'de 1 // 'detA mahA // , zIta vardhamAna 1 tA, zreyAMsa mahAvIra || 1 || detA, mahA || tA malli / / prI 68 nA, nami prI 1 // tA nmi1prii2|12 nami 1. malli|| prI 2 / 12 malli // zAMti1|| pri2|12 prI 915 tA, dhrm| prii9||5 68 tA abhi 2 ara 2 detA Adi2'va, ajita 2 zAMti 1 // prI 68 sa, anaMta 2va, abhinaMdana detA va tA vaga, zItala 1|| 2 detA || Adi 2 zrI prii2|12 tA vaga, Dava, anaMta 22 / 12 tA, vimala 1905 baga. detA, ara 2 anaMta 2 ajita tAbaDA, detA va prI 915 va Adi 2mI 2 / 12 detA ga ara 2 caMdraprabha prI 915 no sumati 1 // caMdraprabha kuMthu ur3hatA, nami prI 68ga papi zItala 1 varddha // vimala || detA zaMbhava 1 tA zreyAMsa 1 prI 95 pu zaMbhava 1 zItala 1 detA vimala // tA pha 10 pe po suvidhi 1 detA zItala 1 varddha // mahA 1 // zreyAMsa 1 vAsu // prI 68 zrI 915 padmaprabha bayo 1 supArzva1prI 2012 utA, pArzva zrI 2 / 12 utA, vardha " detA bayo baga. malli 1 || prI 9/5 Adi dharma detA, Adi anaMta kuMthu mI 915yo Adi abhi caMdra detA, anaMta detA, ara dharma detA, nemi Adi naMdana detA tA, aratA, mahAtA, caMdra 'tA, baga detA, ajita anaMta detA vIra ajita mI ajita prii9|5 prI 915 baga 9 / 5 munizrI 9 / 5 muni zrI 915 muni prI 915 ga prI 915 ara - nami Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - | ba bi bu be bo bhabhi bhu bho ma mi mu me mo / vimala / / zaMbhava 1 prI pArzva 2 // 'tA mahA // zItala 1 zAMti 1 bAsu / / 'detA vdhmaan|| 'tA 2012,muni supArzva 1 'tA varddha // vimala / / 'detA vimala ||'detaa sumati 1 prii2|12 1 prI 95 padma 2 / / 'tA zItala 1 mahAvIra / / malli / / 'detA zreyAM 1 pI suvidhi 1 9 / 5 / zaMbhava 1 mhaa1,vrddh| sumati 1 mlli|| zaMbhava 1 vayo 'detA mhaa| prI 9 / 5 malli prI 2012 mA 95 prI 9 / 5 prI 515 varddha // prI 9 / 5 prI95 'detA mahA 1 prI vAsupUjya zItala 1 baga zAMti 1 prI 95 padma2 prI 2|12'taa, 9 / 5, vardha / / ||'g vimala / / bayo malli // zrI 9 / 5 suvidhi 1 prI 9 / 5, prI 9 / 5 baga 'detA, zAM __'detA vimala prI 68 baga ti 1zrI 9 / 5 'detA,zAMti prI 9 / 5 ba gaNa baga, zItala 1 prI 9 / 5 baga dharma 'tA,caM- ajita neminAtha 'tA, AdinAtha-a- abhinaMdana 'tA, dharma dharma detA nemi prI 2 / 12 'tA anaMta zrI draprabha 'tA anaMta AdinAtha baga bhinaMdana 'detA zrI 68 'detaa||,aa- nami 'detA 68 'detA ajita 'detA,ara 'tA anaMtadetA,ara di caMdra prI 2012 caMdra 'detaa| arapI 68 abhinaMdana 'detA, nami detA, nami prI 9 / 5 abhinaMdana 'detA, nami prI2012 prI 9 / 5 detA pI 68 'tA pii9|5,aa 'tA dipii9|5/ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ detA | ya yi yu| ye yo / ra ri / ru re rola li lu le lo va vi vu ve vo | sumati // , supArzva // 'tA sumati / / 'detA shaaNti|| 'detAzAMti ||,shreyaaN-shryaaNs || 'tA zaMbhava // zaMbhava / / prI | kuMthu 1 // 'detA suvidhi // suvidhi // shiitl|| detAsa ||'detaa, zaM- zAMti // prI 2 / 12/ 2012 bhava // 'tA supA / / 'tA| sumti|| kuMthu 1 // zrI varddha1prI 2 / 12 vimala / / prI vimala 'tA zreyAMsa / / prI 9 / 568 'detA 'tA, zaMbhava // 2 // 12 'detA, prI 9 / 5 bayo / prI 1 / 5 shiitl| prI 95 zAMti prI 68shiitl||b gaNa vAsu1 zrI 9 / 5 'tA baga | zAMti // bayo, varddha 1 / prI 9 / 5 baganI 2 / 12 bayo 'detA baga caMdra 2 prI68 'detA 'va caMdra 2 'tAvarddha prI 9 / 5/ 'va 'detA varddha prI 9 / 5 dharma prI 9|5)paarth 'tA.nemi pArzva 'tA, padmAdharma 'tA, mahAdharma'detA,muni nami malli a- dharma 'tA, ajita ananta ga,ajita bagA'tA, padma 'taapii2|12,nemigrii 2012 'tA'detA,nami ma-bhinaMdana'detA, ajita mahA'tA, ara 'tA 'tA, Adi prI Adi baga 'tA prI 2012 abhinaMdana lipI 2212, muni 'tA,anaM prI 9 / 5 muni zrI 9 // 5, 2212 vaga'de- vimala vayo| ajita baga zrI 9 / 5 anaMta arata arprii2|12 abhinaMdana prI tA, vimala | baga detA Adi detA nabhi bayo 'tA Adi prii9|5 detA,AdiprI 2|12'taa,mhaa zrI 9 / 5 baga baga malli bayo 'tA 'tA 9 / 5 prI 9 / 5 'detA [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za 10 / Sa 10 __sa si su se so abhinaMdana / / Adi // kuMtha 1 'tA Adi // aadi|detaa,shNbhvaashaaNti 2 // 'tA ajit|| 'detA ananta / / anaMta / / 'detA 'detA detaa,anNt||'taa ajita // 'tA) ara // ara / / 'detA ajita // a||'taa,shaaNti2|| zreyAMsa 2||'taa ajit|| 'detA 'tAtA , zItala 2 // | Adi / / 'tA utA,abhinaMdana // caMdra 1 // baca sumati 'tA, supArzva caMdra / / / zreyAMsa 2 // zrI Adi ||prii AditrI 68 'tA, ajita // zrI 9 / 5 'bayo / bayo 6 / 8 'tA, ajita 68 'detA, 'tA,anaMtApI | | // prI 2012 'tA zItala 2 // 9|5,a|| pI zrI 6|8'taa 9 / 5 / ajita / / baga 'detA anNtaagrii9|5 kuMthu 1 'ga'tA | Adi !! vaga 'tA ar||ii9-5 'tA dhAraNAgati-lakSaNam ] prI 9 / 5 / | mahAvIra 'tA, zaMbhava-zItala padmaprabha zrI 68 zItala 'tA, vimala - vimala nami prI detA,dharma 'tA'bayo,nemi prI 68 zreyAMsa-muni- munisuvrata 2 / 12 'tA,ma-vimala 'tA,zre-'bayo,vAsupUjya-pAca suvrata prii2|12 prI 6,8 'ga lli prI 2012 yAMsa prI 95prii9|5 'bayo,zAMti-'tA,zAMti bayo 'tA, zreyAMsa muni prA 9 / 5 zItala baga 'detA | 'tA,zaMbhava zrI 'yo 'detA 9 / 9 detA caMdra 1 // nami 'tA, prI 9 / 5 malli 'tA dharmanAtha mahAvIra munisuvrata'tA, vardhamAna-'tA vimala prI95 dharma na Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinanAma A0 a0 za0 a0 su0 pa0 su0 caM0 upA0 rohI0 mRga0 puna0 maghA0 sarpa citrA vizA0 anu0 mArjAra uMdara udara vyAghra vyAghra rAkSasa rAkSasa rAkSasa nakSatra yoni nakula sarpa gaNa mAnava mAnava dava deva tArA 21 4 rAzi dhanuH rAzisvAmI AdyAkSara Wo a zaM vargeza varga 10 tRSa mithuna mithuna siMha sUrya guru zukra budha budha ov garuDa garuDa meSa 8 kh a a a za 'la garuDa a llh su meSa 8 za 14 16 kanyA tulA budha zukra su mapa 8 pa uMdara 6 pa za su0 zI0 zra0 mUla pU0pA0 zrava0 mRga zvAna vAnara vAnara deva rAkSasa mAnava deva 22 17 19 20 vRzvika dhanuH dhanuH maMgala guru guru caM zI siMha 3 ca su meSa 8 za meSa 8 za makara zani meSa 8 za 350 [ kalyANa - kalikA - prathamakhaNDa Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 | vi0 | a0 / dha0 | zAM0 | kuM0 / a0 ma0 / mu0 na0 / ne0 / pA0 | 20 zata0 | u0bhA0, reva0 / puSya | bhara0 kRttiH | rekha0 / azvi0 zrava0 |azvi0 | citrA | vizA0 u0mA0 dhAraNAgati-lakSaNam] azva | chAga | hastI chAga / hstaa| chAga / hstaa| azva vAnara azva vyAgha vyAghra | gau deva mAnava rAkSasa deva | rAkSasa | rAkSasa | mAnava gha / zA | ku / a / ma |mArjAra garuDa, Far Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariccheda solamo -: muhUrta lakSaNa :caityasatkamuhUrtAni, bhUmyArambhAdikAni hi / pratimAsthApanAntAni, varNyante'tra samAsataH // 17 // bhA0TI0-jina caitya (prAsAda) saMbandhI khAta muhUrtathI mAMDIne pratimA sthApana sudhInAM tamAma muhUrtoM A paricchedamA saMkSepathI varNana karAya che. muhUrtano viSaya ati vizAla cha, enA nirUpaNamAM zuM lebu ane zuM nahi e viSaya vicAraNIya thai paDe che, prAcIna zilpa saMhitAomAM jyotipanI savistara carcA karelI che, ethI samajAya che ke zilpakAro jyotiSa vidyAne paNa zilpa vidyArnu eka aMga gaNanA hatA. madhyama kAlIna ane Adhunika vidvAnoe paNa potAnA granthomAM e vastunuM smaraNa kayu che, eTale amo paNa prAsAdanI sAthe saMbaddha muhU. saunI carcA karavI yogya dhArIye chIye. ____ 'muhUrta' zabdano pAribhASika artha dina tathA rAtri pratyekano paMdaramo bhAga evo thAya che. pUrva jyAre paMcAMga zuddhi tathA lagnano pracAra na hato tyAre pratyeka kArya nakSatra ane muhUrta balathI ja karAta hatuM. Aja muhUrtano vizeSa Adara nathI, chatAM jyotiSa zAstramA Aje ya muhUrta- nAma mokhare che, A kAraNathI ja amoe 'muhUrta' zabdane pasaMda karyo che. divasa-rAtrinA 15-15 muhartA-pUrve ane Aja kAla paNa 60 ghaDInA ahorAtranA 1 trizAMzane muhUrta kahetA ane kahe che; paNa A muhatoM 2 ghaDInAM manAya che ane dinamAna athavA rAtrimAna Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam / 353 vadhavA ghaTavAthI dinarAtrinA muhUrtoM vadhe ghaTe che, paNa prakRta muhUrtoMne aMge ema gaNAtuM nathI, "paJcadazAMzo divase, kSaNamAnaM tat triyAmAyAM" ityAdi vidhAno pramANe dina-rAtrimAnanA vadhavA ghaTavAthI teonA kSaNonuM mAna paNa vadhAre ochaM thAya che. A muhUtoM badhA zubhaM athavA azubha hotA nathI, paraMtu teonA svAmionI zubhAzubha prakRtine anusAre te keTalAka zubha ane keTalAka azubha paNa hoya che. divasa rAtrinA muhUrtonA svAmIo prAcIna jotiSamA nIce pramANe batAcyA cheziva-sarpa-mitra-pitaro, vsu-jl-vishvaa-bhijidruhinnH| surapaH-dvideva-danujAH, zambara naamaay'maakhy-bhgaaH||1|| divasamuhartAH kathitA, dazapaJcamitA stathaiva rAtrezca / madrAja dvipAdevA'hirbudhnyAkhyAstatazca pUSAkhyaH // 2 // ashvi-ym-vhni-dhaat-sudhaakraastvditi-surmntrii| hari-stoNakara-tvaSTra-prabhaJjanAzceti paJcadaza / / 3 / / bhAlTI-1 ziva, 2 sarpa, 3 mitra, 4 pita, 5 vasu, 6 jala, 7 vizvadeva, 8 abhijita, 9 vidhAtA, 10 indra, 11 indrAgnI. 12 rAkSasa, 13 zambara, 14 aryamA ane 15 bhaga; A paMdara divasa muhUrtonA svAmI kayA che, eja rIte gatrimuhUrtanA paNa 15 cha je A pramANe-- 1 rudra, 2 aja dvipAda, 3 ahirbudhnA, 4 pUSA, 5 azvinIkumAra, 6 yama, 7 agni, 8 dhAtA, 9 candra, 10 aditi, 11 bRhaspati, 12 viSNu, 13 sUrya, 14 tvaSTA ane 15 vAyuH e paMdara rAtri muhUtAnA svAmI che. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe muhUrtamAna ane teono kArya pradeza-kSaNonuM samayamAna ane teonA kAryapradezaceM nIcenA lokomA nirUpaNa kayu - paJcadazAMzo divase, kSaNamAnaM tatriyAmAyAH / nakSatrezvarasadRze, kSaNe ca tannAma ghiSNyaM tat // 4 // yatkarma kathitamrakSe, yasmiMstatkarma tatkSaNe kAryam / dikzUlAdikamakhilaM, pArighadaNDaM ca vijJeyam // 5 // bhA0TI0 -divasa mAnano paMdaramo bhAga te divasakSaNaY kAlamAna ane rAtrimAnano paMdaramo bhAga te rAtrikSaNa, kAlamAna hoya che, nakSatra svAmIne malatA svAmIvAlA muhUrtane tenA svAmitva vAla nakSatra mAnIne te nakSatranAM sarva kAryoM tenA te kSaNamAM karavA, dizAzUla, pArighadaNDa, Adi saba nakSatra saMvandhI vAto tatsvAmika kSaNomAM karavA. divasa vibhAganA azubha-zubha muhatoM-divasanA kayA kayA muhUrtoM azubha hoI zubha kAryomAM varjavA ane kayA zubha hoI zubha kAmomAM levA joIye tenuM nirUpaNa A pramANe cheniti-pitR-sarpAkhyA, raudrendrAgnIzvarAkhyabhagAH / pApamuhUrtAstvete, zubhakarmaNi duHkha-zokadA nityam // 6 // yumuhUrtAstvavaziSTAH, saumyAH zubhadAzca maGgale kanam / zAntika-pauSTika karmasu, vizeSatastatpradAH satatama // 7 // bhA0TI0-niti svAmika (12mo), pitR svAmika (4tho), sarpasva.mika (2jo), rudrasvAmika (1lo),indrAgni svAmika (11mo) ane bhaga svAmika (15mo muhUrta); A cha pApa muhUrtoM che. A Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] muhatoM zubha kAmomAM levAthI nitya duHkha ane zoka ApanArA thAya cha, bAkI rahelA divasa muhUrtoM saumya che ane maMgala kAryomAM nizcitapaNe zubhaphala ApanArA nivaDe che, zAntika pauSTika kAryomAM A muhUrtoM lebAthI te niraMtara vizeSa paNe zAntikapauSTikanA ApanArA thAya che. rAtrivibhAganA azubha-zubha muhUrtArAtrimuhUrtAstvajapAd, raudrAgneyAkhya yAmyasaMjJAzca / krUratarAzcatvAra-stvaniSTadAstviSTadAstvapare // 8 // bhANTI-rAtri muhUrtoM paikInA ajapAda svAmika (2jo), rudra svAmika (1lo), agni svAmika (7mo) ane yama svAmika (6Tho); A 4 muhUtoM atikara ane aniSTa dAyaka hoya che, ane zeSa 11 . muhUrtoM zubhadAyaka hoya che. vAra paratve varjanIya muhUrtoM-vAra vizeSe paNa muhUrta vizepa pArjita karela cha jenuM spaSTa nirUpaNa nicenA padyamA kayu chaaryamNastvarkavAre himakaradivase rAkSasa-brAhma saMjJau, pitryAgnIzaukSaNodvau kSitisutadivase saumyavAre'bhijicca / daityApyo jIvavAre bhRgutanayadine brAhmapitryau muhUtau; sArpezau tigmarociHpriyasutadivase varjanIyA muhuurtaaH||1|| __bhA0TI0-ravivAre-aryamasvAmika (14 mo), somavAre-rAkSasa ane brAhma (12mo ane mo), maMgalavAre-pitrya ane agnisvAmika (4tho ane rAtri vibhAge 7mo), budhavAre-abhijit (8mo), guruvAre-rAkSasa ane Apya (12 mo ane 13mo), zukravArebrAhma ane pitrya (9mo ane 4tho) ane zanivAre-sArpa ana Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe zivasvAmika (2jo ane 1lo) muhUrta varjita karavo Ama je je muhUrto je je vAre varjanIya che te kayAM. phalitArtha-uparyukta nirUpaNathI je phalitArtha nikale che teno sAra eTalo ja che ke divasa-rAtrino amuka samaya zubha ane amuka azubha hoya che, zubha samayamAM AraMbhelaM zubha kArya siddha thAya che jyAre varjita samayamAM AraMbhelaM koI paNa zubha kArya siddha thatuM nathI. koI paNa divase divasanA 1-2-4-11-12-15 mA kSaNa sivAyano zeSa samaya zubha hoya che, jyAre koI paNa gatimAM rAtrino 1-2-6-7 mo, A cAra kSaNo sivAya zeSa samaya zubha hoya che, ema chatAM te divase vAra zo che e paNa jog ane vAra paratve varjita kSaNa hoya to te zubha hoya to ya varjavo, ravivAra hoya to 14mo, somavAre 9mo, budhavAre 8mo, guruvAre 6Tho, ane zukravAre 9mo kSaNa zubha che chatAM varjavo. vAra paratve rAtrino 7mo kSaNa varjita karela cha ane te Ame ya rAtrinA 4 varjita kSaNo paikIno eka che. nakSatrano pratinidhi paNa kSaNa-upara kahevAyuM che ke pUrve nakSatra ane muhUrtanA bale sarva kAryo karAtAM hatA, ane avasare nakSatra balanA abhAve nakSatranuM pratinidhitva paNa muhUrtane apAtuM hatuM, draSTAnta tarIke azvinI nakSatra vihita kArya karavU che; paNa azvinI AjathI paccIsame divase AzvAnuM che, to zuM tyAM sudhI e kArya baMdha rAkhavU ke te koI upAyAntarathI karavu ? AvI paristhitimAM muhUrtanuM mahatva jaNAvanAra jyotiHzAstre mArga batAvatAM kartuM che ke vihita nakSatra nathI ane kArya karavaM Avazyaka che to nakSatra Ave tyAM sudhI besI rahevAnI jarurata nathI, nakSatra svAmika muhUrtamAM te kArya karI levaM eTale te te nakSatramA ja karyu gaNAze. muhUrtazAstra AvA nakSatra pratinidhi muhUrtane 'kSaNa nakSatra' eTale ke muhUrtarUpa nakSatra kahe che, vAcakagaNa Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] 357 jANIne Azcarya pAmaze ke lagabhaga badhA ja muhUrta svAmiyo nakSatronA paNa svAmI che ane AthI muhUrtAnuM nakSatra-pratinidhitva sahetuka che, muhUrtonA svAmiyonAM nAmo upara apAyAM che, have nakSatra svAmiyonAM nAmo paNa ApIye eTale vicArako banenI eka svAmikatAne anubhave. nakSatra svAmionI kramika nAmAvalInAsatyA 1 'ntaka 2 vahni 3 dhAtR 4 nizipA 5 madro 6 'diti 7 zvAGgirAH 8, vAtAzAH 9 pitaro 10 bhago 11 'yama 12 ravI 13 tvaSTA 14 samIraH 15 kramAt / indrAgnI 16 tyuDupAzca mitra 17 surapau 18 koNezvaraH 19 zambaraM 20, vizve 21 viSNu 22 vasUdapA 23-24 'ja caraNA 25 hirbudhnya 26 pUSobhidhAH 27 // 10 // bhANTo-azvinIkumAra 1, yama 2, agni 3, brahmA 4, candramA 5, rudra 6, aditi 7, aGgirAH 8, sarpa 9, pita 10, bhaga 11, arthamA 12, sUrya 13, tvaSTA 14, vAyu 15, indrAgniI 16, mitra 17, indra 18, rAkSasa 19, jala 20, vizvedeva 21, viSNu 22, vasu 23, jalapati 24, ajacaraNa 25, ahirbunya 26 ane pUSA 27; e nAmaka devo anukrame azvinI 1, bharaNI 2, kRtikA 3, rohiNI 4, mRgazIrSa 5, ArdrA 6, punarvasu 7, puSya 8, azleSA 9, maghA 10, pUrvAphAlgunI 11, uttarAphAlgunI 12, hasta 13, citrA 14, svAti 15, vizAkhA 16, anurAdhA 17, jyeSThA 18, mUla 19, pUrvASADhA 20, uttarASADhA 21, zravaNa Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe 22, dhaniSThA 23, zatabhiSA 24, pUrvAbhAdrapadA 25, uttarAbhAdrapadA 26 ane revatI 27, nakSatronA svAmIo che. vAstukarmamAM zubha muhUrtI-gRhAraMbha Adi vAstukariMbhamAM kayA muhUrtoM levA ? e viSayamA mAtsyapurANa nIce pramANe kahe che zvete maitre ca mAhendra, gndhrvaabhidh-rohinne| tathA vairAja-sAvitre, muhUrte gRhamArabhet // 11 // bhA0TI0-zveta (2ju), maitra (3ju), bhAhendra (13mu), gandharva (7muM), rauhiNa (9muM), vairAja (6ThaM) ane sAvitra (5muM); A sAta muhUtoM paikInA koI paNa zubha muhUrtamAM gRhAraMbha karavo. muhartAnA saMbandhamAM lallAcArya kahe chazveto maitro virAjazca, sAvitra abhijittthaa| balazca vijayazcaiva, muhUrtAH kAryasAdhakAH / / 12 // bhA0TI0-zveta (2), maitra (3), virAja (6) sAvitra (5), abhijit (8), bala, (10). ane vijaya (11); A muhUrto sarva kArya sAdhaka che. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramAMka revatI vAyu mUhUrtayaMtraka jyotiSokta- jyotiSokta- paurANika | paurANika divAmuhUtoM rAtrimuhUtoM | divAmuhUrto rAtrimuhUto ArdrA ArdrA AlepA pU0 bhAdra0 gaMdharva anurAdhA | u0 bhAdra arthapa maghA cArabhaTa cArabhaTa dhaniSThA azvinI sAvitra pU0 pAhA bharA varAja vairAja | agni u0 pADhA kRtikA gandharva azvinI rohINI / abhijit / dhAtu rohiNI bhRgazirSa rohiNa saumya jyoSTA punarvasu bala brahmA vizAkhA vijaya mUla . zravaNa . naiRta pauSNa zatabhiSA hasta mAhendra viSNu u0 phAlgu0 citrA vAruNa samIra pU0 phAlgu0 svAtI naiRta rAkSasa puSya jIva bhaga Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dinazuddhi-muhUrta lakSaNane aMge upara thoDaMka muhUrtAnuM svarUpa Apyu che, paNa vartamAna samayamAM muhUrtA upara jyotipIgaNano vizvAsa nathI ane kharaM kahIye to e vastune AjanA jyotiSIo ghaNe bhAge bhUlI gayA che, eTale sAdhAraNa janatA to jANe ja kyAthI ? AvI paristhitimA muhUrtalakSaNamA Adhunika rItie dinazuddhi tathA lagnazuddhinuM varNana karyA vinA e viSaya pUrNa karI zakAya tema nathI. __varSazuddhi, ayanazuddhi, mAsazuddhi, pakSazuddhi, guruzukracandrAsta bAlya-vArddhakya vicAra, tithi, vAra, nakSatra, yoga ane karaNazuddhi; e sarvano dinazudvimA ja samAveza thAya che, tethI e sarvanI zuddhino vicAra karavo e ja dinazuddhino upAya che. gRhaniveza, gRhapraveza, pratiSThA, pariNayana, yAtrA, Adi mahatvapUrNa kAryomA alpa doSo kadApI na Tale. chatAM mahAdoSo to varjavAthI ja dinazuddhi tema lagnazuddhi potAno kharo prabhAva pADI zake che. vasiSTha, nArada, Adi saMhitAkAro mahAdoponA saMbandhe ghaNuM lakhI gayA che, e viSayamAM nAradajI kahe chapaJcAGgazuddhirahito, doSastvAdyaH 1 prakIrtitaH / udayAstazuddhihIno, dvitIyaH 2 sUryasaMkramaH // 13 // tRtIyaH 3 pApaSaDvagoM, 4 bhRguH SaSTaH 5 kujo'STamaH 6 / gaNDAntaM 7 kartarI 8 riHpha-SaDaSTanduzca 9 sagrahaH10 // 14 // dampatyoraSTamaM lagnaM, rAze 11-viSaghaTI tathA 12 // durmuhUrto 13 vAradoSaH 14, khAjUMrike samAdhibham // 15 // grahaNotpAtabhaM 16 krUra-vitarpha 17 krUrasaMyutaM 18 // kunavAMzo 19mahApAto 20, vaidhRti zcaikaviMzatiH 21 // 16 // mATI-pazcAGgazuddhino abhAva 1, lagnanI udayAstazuddhino Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-sakSaNam 361 abhAva 2, sUryasaMkrAMti 3, pApaSaDvarga 4, chaTho zukra 5, AThamo maMgala 6, gaMDAMta 7, ra kartArI 8, bAramo, chaTTho, AThamo candramA 9, kUra graha sahita candramA 10, pati-patnInI janmarAzithI AThamI rAzinuM lagna 11, viSaghaTI 12, durmuhUrta 13, vAradoSa 14, khAjUMrika cakramAM pAda viddha nakSatra 15, grahaNAdi utpAta viddha nakSatra 16, krUra viddha nakSatra 17, krUrAdhiSThita nakSatra 18, kunavamAMzaka 19, mahApAta 20, ane vaidhRti 21; A ekavIza mahAdoSo che. e mahAdoSA prayatnapUrvaka varjavA joIye ema nAradajI nIcenA padyamAM anurodha kare - ete proktA mahAdoSA, varjanIyAH prayatnataH / yadi mohAt kRtaM karma, tadA vighnaM bhaveddhavam // 17 // bhANTI0-kahelA e mahAdoSone yatnapUrvaka TAlavA joIe, jo koIe mohavaza paNa mahAdoSamAM kaMi kAma karyu to avazya vighna thshe| ukta mahAdoSo paikInA doSo naMbara 2-4-5-6-8-9-10 -11-19 ane lagna gaMDAMtano saMbaMdha lagna sAthe hoI lagnazuddhinA prakaraNamA nirUpaNa karAze. tathA doSo nambara 1-3-1213-14-15-16-17-18-19-20-21 ane tithi nakSatra gaMDAMtano saMbandha dinazuddhinI sAthe hovAthI tenA nirUpaNa prasaMge te te yathAsthAna kahevAze. ___mahAdoSo uparAnta bIjI paNa keTalIka vAto mauhUrtike hara vakhata dhyAnamA rAkhavA jevI hoya che ke jeno amo prathama nirdeza karIne mUla vAta upara AvazuM. ___varSa, ayana, mAsa tathA pakSanI zuddhi, guru-zukra-candrAstakAla, tathA emano bAlya-vArddhazyakAla; ityAdi vAtono vicAra karyA Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pachIja mauhUrtike muhartanI khAsa vAto upara potArnu dhyAna kendrita karavU joiiye| varSazuddhi-je varSamA mAsano kSaya ane vRddhi baMne AvatA hoya te varSa zubha kAryone mATe varjita gaNAya che. guru je varSamAM siMha rAzi para bhramaNa karato hoya te varSa paNa zubha kAmane mATe varjita ja gaNAya che. mAtra apavAda rUpe te varSano amuka samaya zubha gaNAya che. ayanazuddhi-ayano paikI dakSiNAyana devapratiSThAdi ane gRhAraMbhAdimAM sAmAnya rIte varjita che. apavAde karka saMkrAMtino samaya gRhAraMbha ane gRha pravezamA grahaNa karela che. e ja prakAre vRzcikano sUrya thayA pachI paNa dakSiNAyanano doSa gaNAto nathI, te samaya gRhAraMbhagRha-pravezamA levAya che. mAsazuddhi-caitra mAsa sAmAnya rIte gRhAraMbhAdimAM varjita cha, chatA meSano sUrya thayA pachI caitrano bhAga jo raheto hoya to te zubha cha, vaizAkha gRhAraMbhapravezAdimAM zubha che, jyeSTha gRhAraMbhamAM varjita cha, pravezAdikamA lIdhela che. mithunArka thayA pachI ASADha gRhAraMbhamAM vajita che. zrAvaNa gRhAraMbhapravezAdimAM zubha che. bhAdrapada, Asoja, kArtika AraMTa pravezAdimAM varjita che. mArgazIrSa ane pauSa gRhAraMbhAdimAM zreSTa. paNa dhanArkamAM pauSano bhAga paDato hoya to teTalo varjita gaNaro. mAgha gRhAraMbhamAM barjita che ane pravezamAM lIdhelo che. phAlguna AraMbha pravezAdi badhA kAryomAM zubha che. AraMbhasiddhigraMthakAra e viSayamAM kahe che ke saura mAsanA hisAbe dhanArka, mInArka, mithunArka, ane kanyArka; A cyAra dvisvabhAva rAzinI saMkrAMtiono samaya gRhAraMbha ane praveza bannene mATe varjita gaNAya che, zeSa rAziono sUrya hoya tyAre dizA paraka vidhAna ane niSedha bane karela che. uparanA nirUpaNano mUlAdhAra nIce pramANe - Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArta-lakSaNam ] pUrvAparAsyaM gehAcaM, karke siMhe mRge ghtte| tulAjjAlivRSasthe'rke, kuryAdyAmyottarAnanam // 18 // yugma kanyA dhanurmIne, gate'rke naiva kArayet / vRSAli kuMbhasiMhe'rke, kuryAda gehaM caturdizam // 19 // bhANTI0-karka, siMha, makara ane kuMbha, rAzinA mUryamAM pUrvAbhimukha athavA pazcimAbhimukha gRhAdino AraMbha karavo; meSa, vRSabha, tulA ane vRzcikanA sUryamA dakSiNAbhimukha athavA uttarAbhimukha gharano AraMbha karavo; mithuna, kanyA, dhanu ane mIna rAzionA sUryamAM gRhAdino AraMbha ja na karavo, jyAre vRSabha, siMha, vRzcika, kuMbha A sthira rAziyo upara sUrya rahelo hoya tyAre nyAre dizAnA dvAra vAlA ghageno kAryAraMbha karI zakAya che. adhikamAsa-adhikamAsamAM zubha kAryoM karavAno niSedha karela che. paNa adhikamAsa kayo enI paNa AjanA banI beThelA keTalAka jyotiSiyone khabara nayI. mAsavRddhimA keTalAye ajJa jyotiSiyo prathamanA zukla pakSane prAkRtika mAsamAM gaNI bIjA AkhAye mAsane adhikamAM gaNIne tyAjya kare che. jyAre vIjA ajJAnio pahelA AkhAye pUrNAnta mAsane vRddha gaNIne bIjAne prAkRtika gaNe che, kharI rIte e bane prakAra bhUla bharelA che. vRddha vasiSTha-adhika mAsana lakSaNa batAvatAM kahe cheyasmin darzasyAntA-dAgekA parA paraM darzam / ullaMdhya bhavati bhAnoH, saMkrAntiH sodhimAsaH syAt // 20 // bhANTI-jemAM eka saMkrAnti prathama amAvAsyAnI pahelA ane gojI saMkrAMnti bIjI amAvAsyA vItyA pachI lAge che, tyAre adhika mAsa paDe che. AthI spaSTa che ke amAvAsyAnA antathI Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe arthAt zukla pratipadAthI adhika mAsa lAge che ane te pachInI amAvAsyA sudhI rahe che. enuM tAtparya e che ke mahIno pUrNAnta mAno cAhe amAnta, paNa adhikamAsa to amAnta ja hoya. pUrNAntamAsa mAnanAra dezamAM pahelA mAsano zukla ane bIjAno kRSNapakSa malI 30 divasano mala mAsa gnnaashe| kSayamAsa-adhikamAsa jema zubha kAryamA varjita che tema kSaya mAsa paNa zubha kAryoM karavAmAM varjita karela che. mAsakSaya koI vAra 19 varSe ane koI vAra 141 varSe Ave che; jyAre kSayamAsa paDe ke tyAre mAsavRddhi paNa anivAryapaNe thAya ja che, eTale e varSa ghaNuMja uthala-pAthala karanAruM nivaDe che. kSayamAsarnu lakSaNa vasiSTha kahe che ke Adyanta darzayormadhye, tayorAdhantayoryadA / saMkrAntidvitayaM cet syAmyUnamAsaH sa ucyate / / 21 / / bhANTI-pahelI ane bIjI amAvAsyAnI vacamAM jyAre be saura saMkrAMtio thAya che tyAre te (be amAvAsyA vacceno) samaya kSayamAsa gaNAya che. kSayamAsanA samayamA kartavya karmane aMge vasiSTha kahe che ke mAsapradhAnAkhilameva karma, muktvAkhilaM karma na kAryamatra / yajJopavAsavratatIrthayAtrA, vivAhakarmAdi vinAzameti // 22 // bhANTI-mAsa pratibaddha sarva kAryoM chADIne bIjAM yajJa, upavAsa, vrata, tIrthayAtrA, vivAha Adi sarva kAryAne nyUnamAsamA karAtAM nAza pAme che. kSayamAsarnu azubha phala kayuM che ke kSayamAso bhavedyasmin, tasmin varSe'tivigraham / durmikSaM vAthavA pIDA, chatrabhaMgaM karoti vA / / Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ___ bhANTI -je varSamA kSayamAsa hoya te varSamA ghora yuddha, duSkAla, prajA pIDA, athavA chatrabhaMga kare che. pakSazuddhi-sAmAnya rIte gRhAraMbha, pravezAdi pratyeka zubha kArya zuklapakSamA karavAnuM vidhAna che. zuklapakSanI SaSThIthI kRSNapakSanI paMcamI sudhInA 15 divasone jyotiSa zAstrakAro zuklapakSa rUpa gaNe che, kema ke zudi 5 sudhI candra kRza hoya che. ane vadi 5 pachI candra kSINa balI thato jAya che chatAM pratipadAnI sAMje candradarzana thaI jAya to zudi 2 thI zubha kAryoM karavAmAM harakata jevU nathI, eja rIte vadi 8 mI sudhImA candra vizeSa kSINa na thato hovAthI koI paNa zubha kArya karavU ayogya nathI. aSTamIno pUrvArdha pUrNa thayA pachI jo koI Avazyaka kArya karavU paDe to candrabalanI sAthe tArAbala paNa avazya jovu ane trIjI, pAMcamI athavA sAtamI tArA AvatI hoya to kArya jarUratarnu hoya to paNa karavU nahiM, A saMbandhamA jyotiSano nimna likhita niyama avazya dhyAnamA rAkhavo kRSNasyASThamyardhA-danantaraM tArakAbalaM yojyam / pratipatprAntotpannaM, sandhyAkAlodayaM yAvat // 23 // bhANTI0-kRSNapakSanI aSTamIno ardhabhAga vyatIta thayA pachI zudi pratipadAne ante AvatA sandhyAkAla paryaMta tArAbalalo upayoga karavo. A viSayamAM prAcIna mata evo che ke kRSNapakSanI dazamI paryaMta sarva kAryoM-candrabala joIne karavA. nakSatra samuccaya graMthamAM lakhe che udite ca tathA candre, zubhayoge zubhe tithau / kRSNasya dazamI yAvat , sarvakAryANi sAdhayet // 24 // bhA0TI0-candra udita hoya tyAraM zubhayoga ane zubhatithimA kRSNapakSanI dazamI paryaMta badhAM kAryoM karavA. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 [kalyANa-kalikA-prathamavaNe guru-zukra-candrAstazuddhi-guru sukha-sampattino kAraka graha hoI enA astamAM koI paNa zubha kArya 'gRhAraMbha-gRha-praveza Adi' karAtuM nathI. gurunA asta kAlamA ja nahiM, asta kAlanI taiyArI rUpe jyAre guru kAlAMzonI nikaTe pahoMce che tyAre paNa te ja hIna thai vRddhAvasthAe pahoMcela hoI balahIna thayo hoya che, ane kAlAMzonI bahAra nIkalI udita thayA pachI paNa amuka samaya sudhI te alpa tejaska hoI bAla gaNAya che, guru bAlya kAlamA paNa balahIna gaNAya che. gurU pUrva yA pazcimamA asta yA udaya pAme che. asta pahelAM 15 divasa vRddha ane udaya pachI 15 divasa sudhI bAla gAya che. gurunA vArddhakya, astamana ane bAlya kAlamAM zubha kArya karavAno niSedha che. game teTalaM Avazyaka kArya hoya to ye udayAsta pachIpahelAMnA 3-3 divaso ane astanA sarva divaso to zubha kAryamAM tajavA ja joIye. guru makara rAzIno hoya tyAre nIcano gaNAya che " nIcastho niSphalo grhH|" A vacanAnusAra buddhimAne jyAM sudhI guru parama nIcAMzomAM hoya tyAM sudhI sukha ane sampattijanaka kAryo karavAnuM mulatvI rAkhavU joIye. ____ eja pramANe zukranA paNa astamA, vArdhakyamA ke bAlya kAlamAM koI zubha kArya karavU na joIye, zukra strI jAtIya graha hoi enA zubhAzubhatvano samaya strI jAtIne adhika asara kare che. e ja kAraNe zramaNadharmasvIkAranA muhUrtamAM zukrAstano doSa gaNyo nathI, zukrano bAlya ke vArdhakya kAla gurunA karatAM lagabhaga eka tRtIyAMza jeTalo gaNAya che. zukra paNa nIcano hoya tyAre balahIna to bane ja che, paNa zukranuM nIca rAzi bhramaNa ghaNe bhAge varSAkAlamA AvatuM hoi te kAle prAyaH zubha kAryoM ochA ja thAya che ethI zukranA nIcatva kAlane Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muharta lakSaNam aMge jyotiSamA niSedha dRSTigocara thato nathI. ____ guru zukranA bAlpa-vArdhakya viSe matAntaro-guru ane zukranAvArddhakya ane bAlyakAlanA viSayamAM jyotiSIo ekamata nathI, vRttazatamAM kachu che. bAlaH zukro divasadazakaM paJcakaM caiva vRddhaH, pazcAdahAM tritayamuditaH pakSamainyAM krameNa / jIvo vRddhaH zizurapi sadA pakSamanyaiH zizuto vRddhau prokto divasadazakaM cAparaiH saptarAtram // 25 // bhAlTo0-pazcima dizAmAM zukra 10 divasa bAla ane 5 divasa vRddha rahe che tathA pUrva dizAmA 3 divasa paryaMta bAla ane 15 divasa paryaMta vRddha gaNAya che. gurU vRddha ane bAla sadA 15-15 di. vasa rahe che, koi kahe che ke gurU bAla ane vRddha 10-10 divasa koI paNa dizAmA rahe che, tyAre koI vidvAna banneno bAlya vArdhakya kAla 7-7 divasano kahe che. e viSayamA mAMDavya kahe ke ke tyajava zAhaM zizuvRddhayozca, sitejyayozceti vadanti gargAH / kAlAMzatulyAni dinAni caike, saptAhamanye svapare trirAtram // 20 // bhATI0-gargaRSinA matAnuyAyiyo zukra tathA gurUnA bAlya ane vA kyanA 10-10 divaso choDavAnu kahe cha, keTalAko A pratyekanuM bAlya ane vArdhakya potapotAnA kAlAMzo jeTalA divasanuM kahe che, jyAre keTalAko 7-7 divasarnu ane keTalAko mAtra 3-3 divasarnu ja kahe ch| paJcadinAni vasiSThaH zaunaka eka dinatrayaM gargaH / yavanAcAryastha mate paJcamuhUte bhRgustyAjyaH // 27 // Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe bhA0TI0 - zukrano bAlya vArddhakya kAla vasiSThanA mate 5 di basano, zaunakanA mate 1 dinano, garganA mate 3 dinano ane yavanAcAyanA mate 5 muhUrtano che, je varjavo joIye. e aMge vasiSTha kahe cheke zukre cAstaMgate jIve, candre cAstamupAgate / teSAM vRddhau ca bAlye va zubhakarma bhayapradam / / 28 / / vRddhatvamindostridinaM dinArddha, 368 bAlatvamastatva mahardvayaM ca // aste vidhau mRtyumupaiti kanyA, bAlye'nyasakatA vidhavA ca vRDe ||29 // mA0TI0 - zukra gurU candranA astamAM tathA temanA vAddhardhakya ke bAlyakAlamA zubhakArya karaM bhayakAraka che. candranuM vRddhatva 3 divasanuM tenuM bAlyatva ardha divasa ane astatva 2 divasa hoya che. candranA astamAM paraNanArI kanyA mRtyu pAme candranA bAlyamAM paraNanArI parapuruSamAM Asakta thAya ane vAkyamAM pariNItA vidhavA thAya. guru-zukrAstApavAde garga : freeyAne gRhe jIrNe, prAzane paridhAnake / vadhU praveze mAMgalye, na mauDhayaM guruzukrayoH // 30 // mA0DI0 - nityanI musApharImAM, jUnA gharanA pravezamAM, abha prAzanamAM, vastra paridhAnamAM, vadhU pravezamAM tathA tAtkAlIka mAMgalya kAryamA guru zukrAstano doSa nathI. guruvakratvadASa- guru vakatva aMge zaunaka, lallAcArya Adi prAcIna graMthakAroe amuka samaya paryaMta te varjavAno nirdeza karyo che. tala kahe che Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhala-maNam aticAre ca dhake ca, bajeyesadanantaram / vratovAhAdi cUDAyA-maSTAviMzati vAsarAn // 31 // mA0TI0-guru aticArI ane vakrI thAya tyArathI 28 divaso vrata, vivAha, caulakarma, AdimAM varjavA joIye. ToDarAnandakAra lakhe che ke aticAre saptadinaM, vakra dvAdazameva ca / nIcasthite'pi vAgIze, mAsamekaM vivarjayet // 31 // bhANTI0-guru aticArI hoya tyAre sAta divasa, vakrI thAya tyAre bAra divasa ane nIcano thAya tyAre 1 mAsa mudhI zubha kAryamAM varjavo. muhartakalpadmakAra lakhe che ke vakre surejye svara he dinatrayaM, vayaM munIndrarakhile karmasu anyatra rAzau munaya tyajanti, yaSTAdhikAvizati vAsarAn hi // 33 // bhA0To-guru potAnI rAzimAM vakrI thAya tyAre muniyo sarva kAryoMmAM 3 divasa vayaM gaNe che, jyAre bIjI rAzimA guru vakrI thatAM 28 divasone tyAge che. Ama guru vakratvane aMge jyotipiomAM eka vAkyatA nathI, koI 28 divasa, koI 12 divasa, ane koI svarAzimAM guru vakratvano doSa 3 divasa sudhI ja gaNe cheAthI samajAya cha ke-guru vakratva doSa prathabhathI ja sarva saMmata na hato, muhUrtacintAmaNinA nimnollekhathI paNa eja vAta siddha thAya chaaste vajya siMhanakasthajIve, vajya kecidvakrage caaticaare| maryAditye vizvaghame'pi pakSe, procustadrahantaratnAdibhUSAm / 34 Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhANTI0-gurunA astamA je varjita che teja siMhastha ane makarastha gurumAM paNa varja, koI kahI gayA cha ke-gurunA vakratvamAM aticAramAM, gurvAdityamAM ane 13 dinanA pakSamAM paNa astavarjita kAryoM tathA danta-ratnAdinAM bhUSaNo varjavAM. cintAmaNikAranA A kathanAnusAra khare ja guru vakratva aticArane doSa rUpe gaNanArA 'kecit' che, 'sarva' nahi. e ja kAraNa che ke gurvaticAra ane vizvaghasrapakSamAM zubha kAryo na karavAnI jyotipIomAM carcA nathI. muhUrtakalpadrumakAra svarAzimAM guruvakratva hotA 3 divasa varjavAna kahe che, paNa svoccatvamA guruvakratva keTalaM varjavaM e viSe mauna dhAraNa kare che. kharI rIte to uccanA guruvakratvamA doSa ja nathI, ema ja kahevU joIye, jyAre guru svoccAMza ane svavargasthita hoya tyAre paNa vakrI, zatrukSetrI athavA nIcano hovA chatAM zubha gaNAya che, to uccano hoya tyAre to guru vakrI chatAM azubha gaNAya ja kema ? e saMbandhamA sudhIzaMgAravAtikakAra kahe cha ke vakArinIcarAzisthaH, zubhakRta procyate guruH / svoccAMzasthaH svavargastho, bhRguNA jJena vA yutaH / / 3 / / bhANTI0-vakrI, zatrukSetrI, athavA nIcarAzino hovA chatAM guru zubhakAraka kahevAya che ke jo te potAnA uccAMzano, svavargano, athavA zukra vA budhanI yutimAM hoya, A uparathI siddha ja che ke makaranA uccAMzamA hovAthI paNa guru jo zubhakAraka che, to potAnA uccakSetra-karkamA rahIne vakrI thatAM te doSakAraka kevI rIte bane ? te vicAraNIya vastu che. vakrIgraha balavAna ke nirbala ?-yadyapi keTalAka granthakAroe kazIgrahane nirbala ane mArgasthane palavAna gaNyo cha, tathApi Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] 'AraMbhasiddhi' Adi graMthomAM " vipulasnigdhAzca vakragAzcAnye" ityAdi lekhomA cakragAmI grahone balavAna mAnyA che, pAkazrI nAmaka prAcIna jyotiSa granthakAra to sarva grahonI vakrAvasthAmA mUla trikoNa tulya bala batAve che, harSaprakAzakAre "vakkI pAvo balI subho sigyo" A je lakhyu che teno koI AdhAra male tema nathI, lakhavaM to ema joItuM hatuM ke " sigdho pAvo balI subho vakkI" arthAt pApa graha zIghra hoya tyAre ane zubha graha vakrI hoya tyAre balavAna gaNAya che. svarazAstranI paNa e ja mAnyatA che. e viSayamA svarodaya zAstranuM kaktavya A pramANe chekrUrA vakrA mahArAH, saumyA vakrA mahAzubhAH / baliSThAH syuH zubhA vakrAH, kUrA vakrA balodgatAH // 36 // bhA0TI0-krUra graho vakrI thatAM mahAkrUra bane ane saumya graho vakrI hoya tyAre mahAzubha bane cha, valI saumya graho vakrI thatAM baliSTha bane che ane krUra graho vakrI thatAM balahIna thaI jAya cha, krUra chatAM zani balavAna hoya tyAre kaMDaka zubha phala Ape che, ethI viparIta guru Adi saumya graho aticAra gatinA thatAM azubha phala Ape che, jyAre te ja saumyagraho vakrI thatAM subhikSatA-samarghatAdi utpanna kare che, e sarva pratIta che, AnA pariNAme ja jyotiSIoe nimnokta zlokagata phalano nirdeza karyo cha atIcAragate jIve, vakre bhaume zanaizcare / hAhAbhUtaM jagatsarve, ruNDamuNDA ca medinI // 37 // bhA0TI0-guru atIcArI ane maMgala tathA zani vakrI hoya tyAre sarvatra jagatamA hAhAkAra mace che ne pRthivI dhaDa-mastakathI chavAI jAya che. Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe cakrasaMgraha-dinazuddhinA vividha vibhAgonuM nirUpaNa karI have amo prAsAdAdi muhUrtopayogI keTalAMka upayogI cakro ApI paMcAMga suddhi upara AvI . nAgavAstucakra-mujAdityanibandheIzAnataHsapaiti kAlasarpA, vihAya sRSTiM gaNayed vidikssu| pazcAdgatisthaMmukhamadhyapucchaM, trikaM trikaM vaivRSasaMkramAdau // 38 yA vRSAd gRhe siMhAt, trikaM mInAt surAlaye / jalAzraye mRgAdyAcca, zeSanAgasya saMsthitiH // 39 // bhANTI-zeSanAga vRSAdi 3-3 saMkrAMtimAM IzAna koNathI sarake che, vilomakramathI pAchalI tarapha gaNatAM vRSa-mithuna-karka saMkrAM tiomAM IzAnamAM mukha, vAyavyamAM madhya, naiRtamAM puccha ane agnikoNa khAlI hovAthI ravAta sthAna, e ja rIte siMha-kanyA-tulAmAM eka vidizA badalatAM agnikoNamAM mukha, IzAnamAM madhya, vAyavyamAM puccha ane nairRte khAtasthAna, vRzcika dhanu, makara, saMkrAMtimAM nairRte mukha agnikoNe madhya, IzAne puccha, vAyavye khAtasthAna ane kuMbha-mIna meSa saMkrAMtiomAM vAyavye mukha nairRte madhya, agneyImAM puccha ane IzAnamA khAtasthAna; A krama pramANe vivAhanI vedImAM khAtano krama che, ghara, devAlaya tathA jalAzayanA khAtane aMge A pramANe jANavUvRSathI vedImAM, siMhathI, gRhamAM, mInathI devAlayamAM ane makarathI jalAzayamAM zeSanI sthitino vicAra karavo arthAt siMha-kanyA-tulA Adi 3-3 saMkrAMtiyothI gRhane aMge, mIna-meSa-vRSa Adi 3-3 saMkrAMtiyonA krame devAlayane aMge, makara-kuMbha-mIna Adi 3-3 saMkrAMtiyonA krame jalAzayane aMge zeSa, IzAnathI sarpaNa sRSTikramathI gaNI viloma krame mukha madhya puccha jyAM AvatAM hoya te vidizAone DoDI khAlI paDelI vidizAmA khAta karavU. Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] 373 __ upara pramANe muMjAditya nibandhanA zlokonI vyAkhyA karatA zeSa sthiti zilpazAstrokta nAgavAstunA bhramaNanI sAthe barobara malI rahe che. "vihAya sRSTiM" no saMbandha "gaNayed " nI sAthe na joDatAM "sarpati" kriyApadanI sAthe joDI arvAcIna jyotiSioe zeSanuM viloma bhramaNa pracalita kayu ke je AjakAla vizeSa pracalita che, A navI mAnyatA pramANe zeSa sthiti nIce pramANe manAya che, cintAmaNau - devAlaye gehavidhau jalAzaye, rAhormukha zaMbhudizo vilomataH mInArka siMhArka mRgArkatastribhe, khAte mukhAtpRSThavidika zubhA bhvet|| 40 // bhA0TI0-devAlaya, gRha ane jalAzayanA khAta muhUrtamAM anukrame mInAdi, siMhAdi tathA makarAdi 3-3 rAzinA sUryamAM zeSanuM mukha IzAnamAM hoya che ane saMhAra kramathI sarakatA zeSanuM te pachInI 3-3 rAzinA sUryamAM vAyavyakoNamA, te vAdanI 3-3 rAzinA maryamA naita koNamAM ane chellI dhanuAdi, vRSAdi ane tulAdi 3-3 rAzinA sUryamAM zeSanuM mukha Agneya koNamA hoya che, zeSanA mukhanI, peTanI ane pucchanI vidizA choDIne tenA mukha pAchaLanI vidizA khAtamAM zubha hoya che, mukha IzAnamA jhoya tyAre AgneyI, vAyavyamAM hoya tyAre IzAna, naiRtamA hoya tyAre vAyavya ane Agneya koNamA hoya tyAre naiRta koNa khAta mATe zubha jANavo. ukta zeSa sthiti saMvandhI baMne mAnyatAnusArI cakro nIce pramANe che Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilpa zAstrAnusAro zeSasthiti cakra sUrya rAzi - madhya - - vivAhe | devAlaye / gRhAraMbhe | jalAzaye / IzAne | Agneye | naiRtye | vAyavye 2 / 3 / 4 | 12 / 12 | 5 / 67 |10 / 11 / 12 mukh| | madhya | puccha / khAta 5.67 / 3 / 45 1 819 / 10 / 3 khAta mukha / madhya 89 / 10 678 11 / 12 / 1 | 4 / 5 / 6 puccha khAta mukha | 1112 / 1 / 9 / 10 / 11 / 2 / 3 / 4 / 78.9 / madhya | puccha / khAta arvAcIna jyotiSagranthAnusArI zeSasthiti cakravivAhe | devAlaye / gRhAraMbhe jalAzaye / IzAne | Agneye | netye | vAyavye 2 / 3 / 4 | 12 / 122 / 5 / 67 |10 / 11 / 12 / mukha khAta | puccha madhya 5.67 | 345 | 89 / 10 / 12 / 3 khAta madhya mukha 8 / 9 / 10 678 | 11 / 12 / 1 / 4 / 5 / 6 pucha | madhya mukha / khAta 11 / 12 / 1 / 9 / 10 / 11 | 2 / 3 / 4 / 789 madhya | mukha / khAta / puccha ' [kalyANa-kalikA-prathamasAle - sUrya rAzi - - Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 375 muharta-lakSaNam / zeSanA aMgo para khAta karavAnuM phalavidiktrayaM spRzastiSThet , svavaktranAbhipucchakaiH / zeSastatritayaM tyaktvA, bhRgvAtakAryamAcaret // 41 // nAbhau ca mriyate bhAryA, dhanaM pucche mukhe ptiH| iti matvA zilAnyAse, bhUkhAte tattrayaM tyajet // 42 // bhA0TI0-potAnA mukha nAbhi puccha vaDe traNa vidizAone sparzIne zeSa rahe che mATe te traNeno tyAga karI zeSa sparza rahita vidizAmAM bhUmine khodavI. nAbhisthAne khodavAthI strI, pucche khodavAthI dhana ane mukhabhAge khodavAthI gRhasvAmInuM maraNa thAya che, mATe khAta ane zilAnyAsamAM te traNeno tyAga karavo. dizAomAM khAta karavAno prAcInakrama AraMbhamidvau-- bhAdrAditritrimAseSu, pUrvAdiSu caturdizam / bhavedvAstA ziraH pRSTaM, pucchaM kukSiriti kramAt // 43 // bhA0 TI0-bhAdravAdi 3-3 mAsa pUrvAdi 4 dizAomAM vAstunuM mastaka, pRSTha, puccha ane kukSi hoya che, eTale bhAdrapada Azvina kArtikamAM pUrvamA mastaka, dakSiNamAM pRSTha, pazcimamAM puccha, uttaramA kukSi, mArgazIrSa pauSa mAghamAM dakSiNamA mastaka pazcimamAM pRSTha uttaramAM puccha pUrvamAM kukSi, phAlguna caitra vaizAkhamAM pazcimamAM mastaka, uttaramA pRSTha, pUrvamA puccha, dakSiNamAM kukSi, jyeSTha, aSADha, zrAvaNamAM uttaramA mastaka, pUrvamA pRSTha, dakSiNamAM puccha pazcimamAM kukSi hoya che. mastaka pRSTha puccha choDIne kukSi bhAganI dizAmAM khAta karavaM. AraMbhasiddhinA uparyukta vidhAnamA vAstubhramaNa je anuloma gAyuM che e to yathArtha che paNa vAstunuM dakSiNapAcazayana mAnyu e cintanIya che, prAcIna granthomA vAstunuM anulobhabhramaNa mAnavA sAthe Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 [kalyANa-kaTikA-prathamasale tene 'vAmazAyI' eTale DAve paDakhe zayana karela jaNAve che. ane kukSibhAge khAta karavAnuM vidhAna kare cha, vAmazayana ane dakSiNazayanamAM kukSinI dizA ekabIjAthI taddana viparIta Ave che, AraMbhasiddhirnu dakSiNa zayana zo AdhAra dharAve che te kahI zakatA nathI, paNa A uparathI eka kalpanA thai zake ke arvAcIna granthomAM nAgavAstunuM viloma sarpaNa je pracalita thayuM che tenuM kAraNa A dakSiNapArzvazayana paNa hoi zake, 1 vRSabha vAstugRhAraMbhamAM jema zeSavAstu jovAya che tema " Arambhe vRSabha vAstuM" ityAdi vacanAnusAra AjakAla vRSabhavAstu jovAnuM paNa Avazyaka thai paDayuM che, vRSabha vAstuo be prakAranAM jovAmAM Ave che, 'mAbhijit ' ane 'nirabhijit ' prAcIna granthokta vRSabhavAstuomAM ' abhijit 'nI gaNanA nathI jyAre arvAcIna granthokta A vAstumA abhijita grahaNa karela che, ema chatAM badhAM 'nirabhijit' ke badhAM 'sAbhijit ' vAstuAno paNa ApasamA pUro mela malato nathI, amo A vaMne prakAranA vAstuomAMthI namUnArUpe bebe vAstucakronuM varNana ApIye chIye, AjakAla pracalita 'sAbhijit ' vRSavAstu-mitAkSarokta ravibhAt sapta neSTAni, zubhAnyekAdazASTabhAt / dazazeSANyaniSThAni, sAbhijid vRSavAstuni // 44 // bhA0TI0-abhijit sahita vRSavAstumAM sUrya nakSatrathI 7 nakSatro neSTa hoya che, AThamAthI 18 mA sudhInAM 11 zreSTha hoya cha ane bAkInAM 19 mAthI 28 sudhInAM 10 aniSTa hoya che. 1-sUryabhAt candrabhaM-7 neSTha, 11 zreSTha, 10 neSTa. 2 sAbhijit vRSavAstu vAstuprakaraNokta Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 377 muhUrta-lakSaNam vRSavAstuM pravakSyAmi, yantrANAmuttamaM smRtam / yasmin dhiSNye sthitaH sUryastadAdau trINi mastake // 45 // kramAcatvAri dhiSNyAni' vRSasya puurvpaadyoH| catvAri vAmakukSau ca, dakSiNe ca catuSTayam // 46 / / RkSANAM ca trayaMpucche, catuSkaM pshcimaaNghiyoH| zirasi trINipRSThe ca, vinyasettrINi pUrvavat // 47 // mugve ca svAmino mRtyurudvAsaH pUrvapAdayoH / vAmakukSau daridratvaM, dakSiNe ca dhanAgamaH // 48 // rogavyAdhibhayaM pucche, sthairya pshcimpaadyoH|| mUrdhni pRSThe zriyaM vinyAt, phalaM vRSabhavAstuke // 49 // bhA0TI0-yaMtromAM je uttama gaNAya che te vRSavAstune kaI chaM, je nakSatra mUryana hoya tene paheluM gaNI 3 nakSatro vRSabhanA mukhe, ne pachInAM 4 vRSabhanA AgenA pagoe, 4 DAbI kulie, 4 jamaNI kRlie, 3 puccha upara, 4 pAchalanA pagoe, 3 mastake ane 3 pITha upara devAM, pachI phala jog, caMdra nakSatra vRSabhanA mukha para hoya to vAstusvAmInuM mRtyu, AgalA pagoe hoya to vAstu ujjaDa thAya, DAtrI kukSi upara hoya to nirdhanatA, jamaNI kukSie dhanaprApti, puccha upara roga-vyAdhi, pAchalanA pagoe sthiratA ane mastaka tathA pRSThabhAge hoya to lakSmInI prApti thAya, e vRSavAstunuM phala jANavaM. 2 sUryabhAna caMdrabhaM-3ne. 4ne. 4ne. 4zre. 3ne. 4zre. 3zre. 3zre. 3 prAcInanirabhijit vRSavAstu-bhUpAlavallabhevRSAkAraM likhecakra, srvaavyvsundrm| gRhArambhe matimAn prayatnena vilokayet // 50 // sUryabhAt ke tribho rAjyaM, prAkpadoradhibhirgamaH / pazcimAMdhrayoH sthitivedaiH, pucche roga stribhistu bhaiH||51|| Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe kukSau vAme'dhibhiHsvyaM, dakSiNe'mbudhibhirdhanam / rAjyalAbhastribhiH pRSThe, dvAbhyAM prAnte prbhormtiH||52|| bhA0TI0-vRSabhanA AkAre sarvAvayavasundara cakra lakhIne buddhimAne gRhAraMbhamA prayatnapUrvaka jovu. sUryanakSatrathI 3 nakSatro vRSabhanA mastake lakhavAM, temAM caMdranakSatra hoya to rAjyaprApti karAve, te pachInAM 4 vRSabhanA AgalA pagoe lakhavAM, tyAM caMdra hoya to gamana karAve, 4 pAchalA pagoe devAM temAM caMdra hoya to sthiratAkAraka, vRSabhanA puccha upara 3 nakSatro lakhavAM, temAM caMdranakSatra hoya to roga kare, 4 nakSatro vRSabhanI vAmakukSie lakhavAM, temAM caMdra hoya to nirdhanatA kare, 4 nakSatro jamaNI kukSie lakhavA, tyAM candra hoya to dhanaprApti thAya, te pachInAM 3 nakSatro vRSabhanA pRSThabhAge lakhavAM, tyAM caMdra hoya to rAjyalAbha thAya ane chellA 2 nakSatro vRSabhanA aMtabhAge lagvavAM tyAM caMdranakSatra hoya to gRhasvAmI- mRtyu thAya. 3. sUryabhAt-candranakSatra-3zre. 4 ne. 4 zre. 3ne. 4 ne. 4 zre. 3 zre. 2 ne, 4-nirabhijit vRSabhavAstu. cakrAvalI saMgrahoktavahni 3 bAhu 2 muni 7 vahni 3 kRta 4 nAgA8zca sUryabhAt / kramAt zubhAzubhAnyAhu hAraMbhe munIzvarAH // 53 // bhA0TI0sUryanakSatrathI caMdranakSatra 3 zubha, 2 azubha, 7 zubha, 3 azubha, 4 zubha, 8 azubha cha ema pUrva munIzvaro kahe che. 4 sUryabhAt cadrabha-3 zre. 2 ne. 7 zre. 3ne. 4 zre. 8 ne. 5. vRSavAstucakraM. svarazAstretrivedAbdhitrivedAbdhi-dvitribheSvarkataH shshii| zrI RddhiH saMsthitiAdhi-nairavyaM zrI zrImatirvaSe // 54 // Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] bhA0TI0-sUryanakSatrathI candramA vRSavAstumA pahelA 3 nakSatromAM hoya to lakSmInI prApti, te pachInAM 4 nakSatromAM hoya to Rddhi kare, te pachInAM 4 mAM sthitikAraka, te pachInAM 3 mAM hoya to vyAdhi-roga kare, te pachInAM 4 mAM nirdhanatAkAraka, te pachInAM 4 mAM lakSmIkAraka, te pachInAM 2 mAM hoya to lakSmIkAraka aMne chellA 3 nakSatro upara hoya to maraNakAraka thAya che. 5-sUryabhAt candra-11 zre0 7 ne0 6 zre0 3 ne0 6. vRSavAstucakra-muMjAdityaniyandhoktayadRkSe vartatebhAnustatrAdau trINi mstk| trINi mukhe pradeyAni, catvAri cArapAdayoH // 15 // pazcAtpadozca catvAri, pRSThe trINi pradApayet / catvAri dakSakukSau ca, vAmakukSau caturthakam / / 56 // pucche trINi punardadyAt , vRSacake sadA vudhH| gRhAraMbhe prayatlena, pazyanti vibudhAH sadA / / 57 / / bhA0TI0-je nakSatra upara sUrya rahelo hoya tyAMthI gaNIne 3 nakSatro vRSabhanA mastake devAM, te pachInAM 3 mukhe devAM, pachInAM 4 AgalanA pagoe devAM, 4 pAchalA pagoe devAM, 3 pRSThabhAge lakhavAM, 4 jamaNI kukSie 4 DAvI kukSie ane 3 vRSabhanA pUMche lakhavA. A prakAre vidvAno vRSabhacakra lakhIne gRhAraMbhamA prayatnapUrvaka e cakra jue che. phalaziraHsthe zriyaH saMprApti-svasaM caagrpaadyoH| sthiraM pazcimapAdasthe pRSThadeze dhanAgamaH // 58 // dhanaM tu dakSiNe kukSau, pucche klezakaro bhavet / vAmakukSau daridratvaM, mukhe svAmivinAzanam // 59 // Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathama-sADe bhA0TI0-vRSabhanA mastakasthita nakSatre caMdra hoya to lakSmInI prApti thAya, AgalA pagonA nakSatre caMdra hoya to ujaDa thAya, pAchalA pagomAM candranakSatre sthiratA, pRSThabhAgamAM caMdra hoya to dhanaprApti, jamaNI kukSie dhanaprApti, pUMcha upara klezakArI, vAmakukSie dAridraya ane mukhanA nakSatra caMdra hoya to gRhasvAmIna maraNa thAya. 6 sUryabhAt candrabhaM-3 zre. 3 ne. 4 ne. 4 zre. 3 zre. 4 zre. 4 ne. 3 ne. 3 zre. 7 ne. 11 zre. 6 ne. ___ 7 vRSavAstu cakrAvalI saMgrahoktavahni 3 bAhu 2muni 7 vahni 3 kRta 4 nAgA 8 zca sUryabhAt / kramAt zubhA'zubhAnyAhurgehArabhbhe munIzvarAH // 60 // bhANTI -sUryanakSatrathI caMdranakSatra 3 zubha, 2 azubha, 7 zubha, 3 azubha, 4 zubha, 8 azubha cha ema pUrvamunio kahe che. 7 sUryabhAt candrabhaM-3 zu. 2 a.7 zu. 3 a. 4 zu. 8 azubha. nizAntacakra-cakrAvalI saMgrahokta syuH saptasaptA'nalabhAduDUni, prAcyAzcaturdikSu nishaantckr| purogapRSThasthamihauSadhIzaM, tyaktvA tadAraMbhaNamiSTamuktam // 61 / bhANTI--pUrvathI AraMbha karI kRttikAdi 7-7 nakSatro pUrvAdi cAre dizAomA lakhI caMdranakSatra jovaM, je dizAnA dvAra vAluM ghara hoya te ja dizA dvAravAlA nakSatra upara caMdra hoya athavA gharanA pRSTha bhAganA dvAravAlA nakSatramA hoya te vakhate te gharanA nirmANano AraMbha na karavo, DAvI-jamaNI dizAnA koI paNa vihita nakSatra upara hoya tyAre gRha nirmANa karavU zubhakAraka hoya che. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] kUrmacakra-jyotiHsAgaretithistu paJcaguNitA, kRttikaavRksssNyutaa| tathA dvAdazamizrA ca, navabhAgena bhAjitA // 62 / jale vedA munizcandraH, sthale pazca dvayaM vsuH| triSaTka nava cAkAze, trividhaM karmalakSaNam // 6 // jale lAbhastathA proktaH, sthale hAnistathaiva ca / AkAze maraNaM proktamidaM kUrmasya cakrakam // 64 // bhATI0-tithinA AMkane pAMcaguNo karI kRttikAthI gaNatAM je nakSatrano aMka Avato hoya te tithinA aMkamAM joDavo ane te aMka rAzimA valI 12 no aMka melAvIne tene navano bhAga devo, bhAga lAgatAM zeSa 1247 mAMno koI aMka rahe to kUrma jalamAM, 2 / 5 / 8 rahe to kUrma sthala upara ane 16 / 0 / zeSa rahe to kUrma AkAzamAM jANavo. jalamAM karma hoya to lAbha, sthalamAM hoya to hAni tathA AkAzamAM kUrma hoya to maraNa thAya. A uparathI kUrmano vAso jalamAM joI muhUrta Apa, kUrma sthalamAM che ke AkAzamAM e jovAnuM mahattva nathI paNa mahattva jalakarmanuM che tethI jalakUrma jovAno eka sugama upAya nIce jaNAvIye chIe. jalakUrmacakra nIce Apela 1-thI 15 sudhInI pratyeka tithinA AMkanI sAme Apela 9-9 nakSatro pekInu koi paNa nakSatra AvatuM hoya to te divase kUrmano vAsa jalamAM che ema jANavU. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 tithi 1 2 mo 3 4 5 6 7 8 ro | puna HTV mR jalakUrma cakra nakSatra ma ha vi mU pu pUphA ci anu pUSA [ kalyANa- kalikA-prathamaNDe kR ArdrA Ale uphA svA ro mR kra ro puna ma ha vi mR pu pUphA ci anu ka A Ale uphA strA ro puna ma vi mR pu pUphA ci anu A Ale ukA svA puna ma ha vi pu pUphA ci anu A Ale / uphA svA ho ha zra dha jye uSA zra pUbhA a dha ubhA bha 9 jye uSA za re 10 mU zra pUbhA a 11 pUSA dha ubhA bha 12 jye uSA za re 13 ha bi mU zra pUjA azvi 14 mR Su pUphA ci anu pUSA dha ubhA bha 15 uSA za re kR ArdrA Ale uphA svAjye gRhadvAra zAkhAcakra - muhUrta cintAmaNausUryakSayugamaiH zirasyatha phalaM lakSmIstataH koNabhai, ainani tato gajamitaiH zAkhAsu saukhyaM bhavet / dehalyAM guNabhairmRti gRhapatermadhyasthitairvedabhaiH / saukhyaM cakramidaM vilokya sudhiyA dvAraM vidheyaM zubham // 65 // mU zra pUSA | dha jye uSA za mU pUSA pUbhA | azvi ubhA bha za re pUbhA azvi ubhA bha re Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUna-lakSaNam ] 383 bhA0TI0-sUryanakSatrathI 4 nakSatro uttaraMge devA, tenuM phala lakSmIprApti, te pachInAM 8 anukrame cAra koNomAM devAM, phala udvama eTale te ghara zUnuM rahe, te pachInAM 8 nakSatro be zAkhAomAM devAM; phala sukhaprApti, te pachInAM 3 nIce uMbarA upara devAM, phala gRhapatinuM maraNa ane chellAM 4 zAravAo bacce dvAra madhye devAM, phala sukhalAbha, A pramANe buddhimAne cakra joIna dvAra zubha karAvaI. zAkhAcakrano sArAMza mUryanakSatrathI 4 zubha, 8 azubha, 8 zubha, 3 azubha, 4 zubha, Ama zubha sthAnIya nakSatromAM dvAra muharna kagvaM. prAkAra-devatAyatanahAra vatmacakra-cakrAvalI maMgrahokta vikartanAkAntabhato hipArzvabha,tanmaulitodikSu catuSTayaM nyaset / dayaM vidikSu trayamantare kramAdadhovidikamdhaM na zubhaM ca maNDalam 66 // prAkAradevAyatanAnane'sau bhramo bhacakrabhramaNAkhyacintyaH / sadaiva pArzvabhramarItibhedo gRhAdikavAyuditaizca bhAgaiH // 7 // bhA0TI0-mUryAkrAnta nakSatrathI 4 nakSatro mastake, pachInAM 4-4 zAkhAmA, jamaNI zAkhAmAM uMbarAmAM tathA DAvI 2-2 cAra koNomAM ane 3 nakSatro dvAra madhyamAM lagvayAM. koTa tathA devAlayamAM, nIcenA uMbarAnA 4 ane cAra koNanAM 8 nakSatro azubha jANavAM, dvArAropaNamAM A dvAra vatsacakrano vicAra karavo uttaraMga, ve zAkhAo ane madhyanAM nakSatro dvArAropamA levAM hamezAM zAkhA tathA koNa bhAge gRhadvAra cakramAM kahyA pramANe ja AmA paNa nakSatro lagvavAnI rIti che, nIce 4 ane madhyAntare 3 lakhavAnI AmAM vizeSatA che. sUryabhAta caMdrabha-8 zre. 4 ne. 4 zre. 8 ne. 3 zre. Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe devAlayadvAra cakraakAMcatvAri RkSANi, UrdhvaM caiva pradApayet / ve he dadyAcca koNeSu, zAkhAyAM ca catuzcatuH // 6 // adhazcatvAri deyAni madhye trINi pradApayet / Urzve tu labhate rAjyamuddhegaH koNabheSu ca // 6 // zAkhAyAM labhyate lakSmImadhye rAjyapadaM tathA / adhaHsthe maraNaM patyu racakre prakIrtitam // 70 // kanyAditritrige sUrye, dvAraM pUrvAdiSu tyajet / sRSTyA vatsamugvaM tatra, svAmino hAnikRd bhavet // 71 // bhATI-kanyA tulA vRzcika, dhanu makara kuMbha 3, mIna meSa vRSa, 4 mithuna karka siMha-A 4 rAzitrikonA sUryamAM anukrame pUrva, dakSiNa, pazcima, uttara mugvavAlA gharo ke caityonuM dvArAropaNa karaI nahiM, kAraNa ke A traNa traNa saMkrAMtiyomAM sRSTikrame dizAomAM vanmarAso saMmukha hoya che, je vAstu svAmine hAnikAraka thAya che. granthAntarevansacArane aMge vizeSa vidhAna male cha je nIce pramANe chepaJca-dik 10 tithi 15 matriMza 30, tithi 19 dika 10 paJca 5 vAsarAn / vatmasthitirdikcatuSke, pratyeka saptabhAjite / bhA0TI0-vatsasthiti cAra dizAo paikI pratyeka dizAmAM 7-7 sthAne hoya che, je samaye vansa jyAre navI dizAmAM jAya cha, tyAre 5 divasa te dizAnA koNanA cheDA pAse rahe che, te pachI koNathI Agala vadhI 10 dina dizAdhanA madhyabhAge ane tyAMthI sarakI 15 divasa * dizAmadhyanI bahAra rahe che, te pachI dizA madhyamAM jaI 30 divasa tyAM rahe che tyAMthI Age Age cAlato Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 385 muhUrta-lakSaNam ] 15-10-5 divasanA krame trIjo mAsa pUrNa karI AgenI dizAmAM jAya che ane tyAM paNa judA judA bhAgomAM rahIne 3 mAsa pUrA kare che, Ama pratyeka dizAmAM vatsanI sthiti rahe che, AmAM madhyanA 30 divasanI vatsasthitimAM te saMmukha ke pAchala paDato hoya tyAre dvArAropa athavA pratimA praveza kadApi na karAvavo, vassa thoDo paNa DAyo jamaNo dizAntarita hoya tyAre khAsa vAMdho nathI. eno tAtparyArtha e thayo ke tulA, makara, meSa, karka A cAra rAziomAM anukrame pUrva, dakSiNa, pazcima, uttara dizAnA ghara AdinuM dvAra na caDhAvaq; vRzcika, kuMbha, vRSabha, siMha rAzinA sUryamAM koI paNa dizA saMmukha dvAra caDhAvavAmAM vatsano doSa nathI. A phalitArtha rUpe ja granthAntaramAM siMhe caiva tathA kumbhe, vRzcike vRSabhe tathA / na vatsadoSo kartavyaM, dvAraM caturdizA mukham // 72 // A zloka lakhAyo che. kanyA, dhana, mIna, mithuna A 4 dvisvabhAva rAzinA sUryamA koI paNa dizA saMmukha dvArAropaNa karAtuM nathI, dhana, mIna to malamAsa rUpe varjita cha ja ane mithuna kanyA saMkrAMtio paNa gRhakAryamAM varjita karelI che. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 [kalyANa-kalikA-prathamakhare vatsasthitiyaMtraka - kanyA vRzcika tulA pUrvadizA siMha IV. 1 / 2 | | | | karka uttara vatsacakra dhana dakSiNadizA makara 5/10 | 15 | 30 | 15 | 10 5 kuM mithuna pazcimadizA | vRSa . meSa mIna 1/5 | 10 | 15 | 30 | 15 | 10 |5 nIce jagAvela kAryomAM vatsadoSa naDato nathI. dvArasyAbhyantare dvAre, prAsAde ca caturmukhe pratiSThAmaNDape homasthAne vatsaM na cintayet // 73 // bhA TI-vAstunA bAhya mukhyadvAranI aMdaranA dvArAropaNamAM, caturmukha prAsAda athavA gharapratiSThA maMDapa ke homazAlAne dvArAropaNamAM vatsadoSa vicAravAnI AvazyakatA nathI. rAhucakranuM nirUpaNamAgasara posaha mAha aMtara, pUviiM vasai rAhaniraMtara / phAguNa caitra vaisAkha saMjutta, dakSiNa rAha vasai nirutta // 1 // jeTha AsADha zrAvaNa mAsiiM, pazcima rAhu vasaI vilaasihN| Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] bhAdravaha Aso kArtika daitANuM uttara rAhu karai piyANuM // 2 // kamaTha deula ArAma vihAra, saMmukha rAhu na kIjai bAra / / saMmukha rAhu jaimaMdira thappar3a,marai kalatra kA nirdhnappaai||3|| A prAcIna bhASApadyomA mAgasara AdithI pUrvAdimA rAhu bhramaNa jaNAvyuM che. jyAre " mInAditrayamAdityo" A saMskRta 'lokamAM "dhanvAditritaye rAhuH" A vAkyathI mIna, mithuna kanyAdi 3-3 gazinA sUryamAM sRSTikramathI pUrvAdi dizAomAM gahano nivAsa jaNAvyo cha, A baMne kathana- tAtparya eka ja che, prathama kathana amAnta mahInAnI apekSAvAluM che jyAre bIjuM vidhAna saura mAsanI apekSAvAlaM che. dhanu makara kuMbha mIna kanyA tulA vRzcika uttare dakSiNa meSa * vRSabha Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 289 kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe staMbhacakra - sUryAdhiSThitabhAt trayaM prathamato madhye tathA viMzatiH / stambhAgre zarasaMkhyayA munivaraiH proktAni dhiSNyAni ca / staMbhAdho maraNaM bhaved gRhapatermadhyedhanArtha pradaM / saukhyaM kAJcanavardhanaM, prakurute staMbhAgrabhaM mRtyukRt // 74 // bhA0TI0 - raviyA nakSatrathI 3 nakSatro prathama staMbhale devAM, e pachInAM 20 staMbhanA madhyamAM devAM ane 5 staMbhanA mastake devAM, Ama staMbhacakra lakhI pachI phala jorbu, staMbhanA nIcenA 3 nakSatromAM staMbha ubho kare to gRhapatinuM maraNa thAya, te pachInAM madhyasthita 20 nakSatro dhana dhAnya- ApanArAM, sukha tathA suvarNAdinI vRddhi karanArA che staMbhanA madhALe Avela chellAM 5 nakSatro paNa gRhapatinuM mRtyu karanArAM che mATe TAlavAM. A pramANe staMbhacakramAM sUryabhAt 3 neSTa, 20 zreSTha ane 5 neSTa che. staMbhocchrAyAM ethI adhika kaMr3a jovAnuM nathI, paNa ubho karavAnA samaye kuMkuma caMdanAdike staMbhanuM pUjana jarUra karavuM, dhUpa ukhevavo, mAlA paherAvavI ane pachI te ubho karavo. varAha kahe che--"chatragandhayuktaH kRtadhUpavilepanaH samutthApyaH / stambhastathaiva kAryo, dvArocchrAyaH prayatnena // " " bhA0TI0 -- chatra, puSpamAlA, gandha vaDe yukta karI dhUpa vilepana karIne staMbhane ubho karavo ane e ja rIte yatnapUrvaka dvAra paNa caDhAvako. staMbha ubho karyA pachI azubha nimittothI bacAvavo, utpala kahe che" staMbhopari yadA ghUka - kAkagRdhAdipakSiNaH / vyAlAdayazca tiSThanti, tadA phalaM na zobhanam // tasmAtstambhopari chatraM, zAkhAM phalavatIM tu vA / dhArayedathavA vastraM, budhne ratnAni nikSipet // " Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] 389 bhA0TI0 - staMbha upara jo ghubaDa, kAga, gRdha Adi pakSio ke sarpa Adi bese to karAvanAra mATe zubha nimitta nathI. tethI staMbho - cchrAya karI te upara chatra vA phalavALI vRkSa zAkhA DhAMkavI athavA vastramAM ratna bAMdhI te kAMThe bAMdhavaM. mobhacakra mUle mobhe triRkSaM gRhapatimaraNaM paJcamadhye sukhaM syAt, madhye syAdaSThaRkSaM dhanasutasumbadaM pucchadeze'hAniH / pazcAnmobhe triRkSa zubhaphalamatulaM bhAgyaputrArthadaM ca sUryacandraRkSaM pratidina mudyAnamobhacakre vilokyam // 75 // bhA0TI0 - sUrya nakSatrathI 3 mobhanA mUlamAM lakhavAM, temAM jo candra hoya to gRhasvAmInuM maraNa thAya, 5 nakSatroM mobhanA madhya bhAge lakhavAM, temAM jo caMdra hoya to sukhadAyaka thAya, 8 te pachInAM valI madhye lavAM tyAM caMdra hoya to dhana tathA putranuM sukha thAya. puccha bhAge 8 nakSatro lakhavAM tyAM caMdra hoya to hAni kare. mobhanA chellA bhAge 3 nakSatro lakhavAM. temAM jo caMdra hoya to atula zubha phala bhAgya putra saMpattidAyaka thAya. sUryabhAt caMdrabha - 3 0 5 zre0, 80, ne0, 3 0, ghaNTAcakra - AmalasArAsthApana cakraghaNTarcakraM vidhAyaivaM, madhyapUrvadizAkramAt / , " trINi trINi pradeyAni sRSTimArgeNa cArkabhAt // 76 || madhye caiva smRto lAbhaH pUrvabhAge jayo raNe / AgneyAM caiva hAniH syAd, dakSiNe patinAzanam // 77 // nairRtyAM pAraNAlAbhaH, pazcime sarvadA sukham / vAyavyAmazvalAbhaH syAduttare vyAdhisaMbhavaH / IzAne vastralAbhava, ghaNTAcakraphalaM smRtam ||78|| Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhANTI0-ghaMTA-AMbalasArunA AkAra- cakra banAvI tenA madhya, pUrva, AgneyI, dakSiNa Adi sRSTikrame anukrame 27 nakSatro lakhavAM, sUryanakSatrathI madhyamAM 3 nakSatro sthApavAM, 3 pUrvamAM, 3 agnikoNamAM, 3 dakSiNa dizAmAM, 3 nairRta koNamAM, 3 pazcimamAM, 3 vAyavya koNamAM, 3 uttaramA ane 3 nakSatro IzAna koNamA lakhI muhUrtanA divase jovU. jo candranakSatra madhyamAM hoya to lAbha, pUrvamA hoya to laDAimAM jIta, agnikoNamAM dhanahAni, dakSiNamAM kartArnu maraNa, naiRta koNamAM saMtatino lAbha, pazcimamAM sadA sukha, vAyavyamAM ghoDAno lAbha, uttaramA roganI prApti ane IzAnamAM vastralAbha thAya. A prakAre ghaMTAcakrarnu phala kaheluM che. sUryabhAt caMdrabha-6 zre0, 6 ne0, 9 zre0, 3 ne0, 3 zre0. 1 kalazacakra-muhUrtacintAmaNauvaktre bhU ravibhAt pravezasamaye kumbhe'gnidAhaH kRtAH, prAcyAmudrasanaM kRtA yamagatA lAbhaH kRtAH pazcime / zrIrvedAH kaliruttare yugamitA garbhe vinAzo gude, rAmAH sthairyamataH sthiratvamanalAH kaNThe bhavet sarvadA // 79 // bhANTI--pravezamA jovAtA kalazacakramA sUryanakSatrayo 1 kalazanA mukhe devu tenuM phala agnidAha, pachInAM 4 pUrvadizA bhAge devAM, phala ujaDa thAya, pachonAM 4 dakSiNa vibhAge devAM, phala-lAbhakAraka, 4 pazcima vibhAge phala lakSmI prApti, 4 uttara vibhAge phala kalahakAraka, 4 kalazanA garbhamAM devAM, phala-garbhano nAza kare, 3 kalazanA gudA vibhAge nIce devAM phala sthiratA, 3 kalazanA kaMThe devAM, phala-sthiratAkArI. sUryabhAt caMdrabha- ne0, 8 zre0, 8 ne0, 6 zre., Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhUrta-lakSaNam ] 2 kalazacakra - jyotiH prakAzebhUrvedapaJca tristriH praveze kalaze'rkabhAt / mRtirgatirdhanaM zrI: syAd, vairaM ruk sthiratA sukham ||80|| mA0TI0 - kalazacakra pravezamAM jovaM tyAM sUryanakSatrathI 1 nakSatra mRtyukAraka, pachInAM 4 bhramaNa karAve, 4 dhanaprApti, 4 lakSmIlAbha, 4 virodha karAve, 4 rogakAraka, 3 sthiratAkArI, 3 sukhakAraka che. sUryamAt caMdra -5 ne0, 8 zre0, 8 ne0, 6 0. uparyukta 1 cakra ane A bIjA cakramAM mAtra phalagata vizeSatA che, bIjo pheraphAra nathI. 391 3 kalazacakra mukaM dikSu catvAri, garne catvAri caiva ca / kaNThe trINi gude trINi, vyAde sthApayet kramAt // 81 // mumbaikaM svAmino ghAtaH pUrve usanaM bhavet / dakSiNe cArthalAbhazva, pazcime saMtatirbhavet // 82 // uttare kalahaM vidyAd garbhe garbhA vinazyati / kaNThe ca zriyamApno, gude rogo mRtirbhavet // 83 // bhA0TI0 - kalazacakre sUryanakSatra mukhe devaM pUrvAdi cAra dizAomAM 4-4 devAM, garbhe 4 devAM, 3 gale ane 3 gudAsthAne devAM. mukhanuM nakSatra gRhasvAmIno ghAta kare, pUrvanAM 4 ujaDa kare, dakSirai 4 dhanalAbha kare, pazcimanAM 4 saMtAnakAraka, uttaranAM 4 kalahakArI, garbhanAM 4 garbhano nAza karanArAM, galAnAM 3 lakSmIdAyaka ane gudAnAM 3 nakSatro roga tathA mRtyukArI che, A cakramA paNa phalanA aMge ja bhinnatA che. sUryabhAt caMdra -5 ne0, 8 zre0, 8 ne0 3 0 3 0. Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 [ kalyANa- kalikA- prathama- khaNDe 4 kalazacakra - bhUpAlavallabhe ekaM mukhe gale zrINi, prAcyAdau SoDaza kramAt / vedA garbhe trINi gude, sUryabhAt kalazaM nyaset ||84|| zirazchedo mRtiH sthAna-hAnirlAbho dhanAgamaH / duHkhaM garbhacyutimRtyu - gRhepravizatAM kramAt ||85 // bhA0DI0 - kalazacakre sUryanakSatrathI 1 mukhe, 3 gale, 4-4 cAra dizAomAM, 4 garbhamAM, 3 gudA sthAne, A sthAnamAM nakSatronuM anukrame phala - 1 ziraccheda, 3 mRtyu, 4 sthAnahAni, 4 lAbha, 4 dhanaprApti, 4 duHkha, 4 garbhastrAva, 3 mRtyu. A pramANe praveza karanArAone phala male. sUryabhAt caMdrabhaM - 8 ne0, 8 zre0, 11 ne0. + Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithi-lakSaNam] (1) tithi tithio 15 che, pratipadAdi pUrNimAnta, kRSNapakSanI antima tithi amAvAsyAnA nAmathI prasiddha che, A sarva tithionA svA. mio che, ane te sakAraNa che. paMdara tithione 3 bhAgamAM vaheMcI ne nandA, bhadrA, jayA, riktA, pUrNA A nAmothI oLakhAvI kaI tithimAM kayAM kAmo karavAM e badhI vAtono pUrvagranthakAroe nirNaya Apelo che, jijJAsuonI jizAsA pUrtyartha atre thoDaMka varNana kara, yogya dhArIye chIye. vahirvidhAtAdri sutA gaNezaH, sarpaH kumAro dinapo mheshH| durgA yamo vizvaharI ca kAmaH, zivo nizIzazca purANadRSTaH // 85 // bhANTI-agni, brahmA, gaurI, gaNeza, sarpa, kArtikeya, marya, mahezvara, durgA, yamarAja, vizvadeva, viSNu, kAmadeva, ziva, ane candramA e pratipadAdi tithionA paurANika svAmio che. saMhitAomAM tithisvAmIo anukrame nIce pramANe batAvela che-dhAtA 1 vidhAtA 2 viSNu 3 yama 4 candra 5 kArtikeya 6 indra 7 vasu 8 nAga 9 dharma 10 ziva 11 sUrya 12 kAma 13 kali 14 vizvadeva 15 A pratiSadAdi pUrNimA paryanta 15 tithionA svAmitro che. zuklapakSa-kRSNapakSano bheda nathI, mAtra amAvAsyAnA svAmI pitaro che. nandA ca bhadrA ca jayA ca riktA, pUrNeti sarvAstithayaH krmaatsyuH| Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 [ kalyANa- kalikA - prathamakhaNDe zuksdhamA madhyamako samAstAH, pakSe'si te'pyuttamamadhyahInAH // 86 // bhA0TI0 - nandA, bhadrA, jayA, riktA ane pUrNA A nAmanI anukrame sarva tithio hoya che, AmAM zuklapakSamAM pahelI 5 adhama madhyanI 5 madhyama ane antanI 5 adhama hoya che. ane kRSNamAM ethI ulaTa krame te uttama madhyama ane adhama gaNAya che. tithi vidheya kAryonodvAhayAtropanayapratiSThA, mImantacaulA khilavAstukarma / gRhapravezAkhilamaMgalAdyaM, kAryaM hi mAsAditithau kadAcita // 87 // saptAGgacihnAni nRpasya vAstu, vratapratiSThAkhilamaMgalAni / yAtrAvivAhAkhila bhUSaNaM yat, kArya dvitIyAditithau sadaiva // 88 // saMgItavidyAkhilazilpakarma, sImanta caulAnnagRhapravezam / kArya dvitIye divase yaduktaM, sadA tRtIye divasespi kAryam // 89 // riktAsu zodhabandhazastra viSAgnighAnAdi ca yAti siddhim / sanmaMgalaM tAsu kRtaM ca mUDhaivinAzamAyAti tadA tu nUnam // 90 // zubhAni kAryANi carasthirANi, noktAnyanuktAnyapi yAni tAni / Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithi-lakSaNam ] siddhiM prayAntyAzu RNapradAnaM, vinA sadA nAgatithau prabhUtam // 91 / / bhANTI--vivAha, yAtrA, upanayana, pratiSThA, sImanta, cUDAkarma, sarva vAstukarma ane gRhapravezAdi sarva mAMgalya kAryo zukla pratipadAne divase kadApi na karavA. rAjAnAM saptAMga cihno, vAstukarma, vrata, pratiSThAdika sarva mAMgalika kAryoM, yAtrA, vivAha, sarva AbhUSaNa Adi kArya dvitIyAdi tIthinA divase sadA karabAM. saMgItavidyA, sarva prakAraceM zilpakarma, sImanta, cUDAkarma, annaprAzana, gRhapraveza ane dvitIyA tithie karavAnAM je kAryo kahyAM che e paNa vayAM kAryoM tRtIyAnA divase paNa karavAM. riktA tithiomAM (cotha-navamI-caturdazImA ) zatruno vadha, bandha, zastra, agni, viSaprayoga, ghAtAdi kAryoM siddhine pAme che. A riktAomAM mUDha mANaso dvArA karAyelAM mAMgalika kAryo nizcayathI nAza pAme che. cara ke sthira kahela ke na kahela mAtra eka bhaNadAna vinA badhAM zubha kAryoM paMcamIe karavAthI jaldI siddha thAya che. abhyaGgayAtrApitRkarmadantakASThaM vinA pauSTikamaMgalAni / SaSThayAM vidheyAni raNopayogya zilpAni vAstvambarabhUSaNAni // 12 // dvitIyAyAM tRtIyAyAM paMcamyAM saptamItithau / uktAni yAni sidhyanti, dazamyAM tAni sarvadA // 93 // bhA0TI0-abhyaMga (tailamardana ) yAtrA, pitRkarma, dantadhAvana A cAra kAryo sivAya pauSTika, mAMgalika, yuddhopayogI zilpakarma, Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe vAstukarma, vastraparidhAna, bhUSaNa, dhAraNa, e kAryoM SaSThImA karavAM. dvitIyA tRtIyA ane paMcamImAM karavAnAM sarva kAryoM saptamImAM karavAthI siddha thAya che. yuddhopayogI vAstukarma, zilpa, nRtyanA bhedo, strI sevA, ratnavidhi, sarva bhUSaNo A kAmo aSTamImAM karavAM, dvitIyA, tRtIyA, paMcamI ane saptamIe karavAnAM je kAryoM kayAM cha te sarva dazamIe karavAthI siddha thAya che. vratopavAsAkhiladharmakAryasurotsavAdyAkhilavAstukarma / saMgrAmayogyAkhilavAstukarma, vizve tithau siddhayati zilpakarma // 14 // pRthivyAM yAni kAryANi, karmapuSTizubhAni ca / gharasthirANi dvAdazyAM yAtrAnnagrahaNaM vinA // 15 // vidhAtRgaurIbhujaga-bhAnvantakadineSu ca / uktAni tAni sidhyanti, trayodazyAM vishesstH||9|| yajJakriyApauSTikamaMgalAni, saMgrAmayogyAkhilavAstukarma / udvAhazilpAkhilabhUSaNAcaM, kArya pratiSThAkhilapaurNamAsyAm // 97 // sadaiva darze pitRkarma caiva, nAnyat vidheyaM zubhapauSTikAdyam / mUDhaiH kRtaM tatra zubhotsavAcaM, vinAzamAyAtyacirAddhRvaM tat // 98 // bhANTI0-vrata, upavAsa, sarva dhArmika kArya, deva sambandhI utsavAdi sarva vAstukArya, yuddhopayogI vAstukArya ane zilpakarma e Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithi-lakSaNam ] 397 sarva kAryo ekAdazImA karavAthI siddha thAya 2. pRthvI upara yAtrA ane annaprAzana sivAya je cara sthira zubha ane pauSTika kAryoM che, te dvAdazImAM karavAthI siddha thAya che. dvitIyA, tRtIyA, paMcamI, saptamI, dazamIe karavAnAM kAyoM trayodazIe karavAthI vizeSa prakAre siddha thAya che. yajJakarma, pauSTika, mAMgalika, yuddhopayogI sarva vAstukarma, vivAha, zilpakarma, sarva prakAranA AbhUSaNo ane pratiSThAnAM kAryoM pUrNimAe karavA. amAvAsyAnA divase pitRkarma (zrAddhAdi) vinA vIjuM karma zAMtika pauSTikAdi kaMi paNa kara nahI. mUkhoM dvArA amAvAsyAnA divase je zubha utsavAdi karAya che te avazya vinAza pAme che. caturdazyaSTamI kRSNA, tvamAvAsyA ca pUrNimA / puNyAni paMca paNi, saMkrAntiArdanapasya ca // 19 // paJcaparvasu pAte ca, grahaNe cndrsuuryyoH| nara zcANDAlayoniH syAt , tailastrImAMsasevanAt // 100/ pazcaparvasu nandAsu, na kuryAdantadhAvanam / natra kuryAdanAhatya, sa naro vidhihantakaH // 101 // bhANTI-baMne caturdazI kRSNASTamI amAvAsyA pUrNimA e puNya padoM , tema maryasaMkrAnti paNa parva che. e pAMca parvomAM pAtamAM ane candra mayenA grahaNamAM tailAbhyaMga, strIsevana ane mAMsa bhakSaNa karanAra puruSa bhavAntaramA caNDAlanI yonimAM utpanna thAya che, pAMca padoM ane nandAtithiomAM dantadhAvana na kara joiye, je manuSya A vAtano anAdara karIne ukta kAmo kare che, te vidhihataka samajavo. navamI trividhA jJeyA, pravezanavamI prayANanavamI ca / navamadinaM nirgamataH pravezanavamIti vikhyAtA // 102 / / Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe navamadinaM pravezAd yat, prayANanavamI ca navamadinam / satataM navamI tritayaM, yAtrAyAM prANahAnidaM yAtuH // 10 // bhANTI0- navamI traNa prakAranI jANavI, riktAnavamI prayANanavamI ane pravezanavamI, navamI tithie riktAnavamI, prayANanonavamo divasa te pravezanavamI, pravezathI je navamo divasa te prayANa navamI. A traNa navamIo yAtrAmA avazya varjavI, kAraNa ke yAtrA karanArane prANa hAni karanArI thAya che. bhinna bhinna kAryonA muhUrtAne aMge bhinna bhinna tithio vihita ane niSiddha hoya che. baMne pakSanI 2-3-5-7-10-1113 ane zukla 15 ane kRSNA 1 A tithio pratyeka zubha kAryamAM vihita che, jyAre bane pakSanI 4-6-8-9-12-14 A tithione pakSaraMdhrA gaNI zubha kAryomA varjita karelI che. ___ grahaNa karavA yogya varjita tithi A azubha ghaTikAo vyatIta thayA pachInA tithibhuktikAlamA muhUrta apAya to temAM paNa tithi zuddhi ja gaNAya che. A niSiddha tithio paikInI kai tithinI keTalI AdInI ghaDIo gayA pachI te zuddha gaNAya te nIce pramANe padhathI jANI zakAze. kali 14 vasu 8 gaNapati 4 SaNmukha 6 hari 12 durgA 9 tithiSu pakSa randhrAsu / zara-5manu 14 vasu 8 go 9 dazabhi 10 statva 25 vihInAntyanADikAH'zubhadAH // 104 // bhANTI0-caturdazI, aSTamI, caturthI, SaSThI, dvAdazI, navamI A pakSarandhrAtithiomAM anukrame 5-14-8-9-10-25 AdinI ghaDIo pachInI ghaDIo zubhadAyaka hoya che. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 399 tithi-lakSaNam ] kulopakula-tithiopratipadA tRtIyA, paMcamI, saptamI, navamI, ekAdazI, trayodazI pUrNimA A ATha tithio upakula che. caturthI aSTamI dvAdazI caturdazI kula che, ane dvitiyA SaSThI, dazamI, A 3 tithiyo kulo. pakula saMjJaka che. upakula tithimAM prayANa karanAra yuddhamAM jIte, kulamAM yuddha thAya to sthAyI jIte, kulopakulamAM saMdhI thAya. tithi vRddhi tithi kSayaH__ pakSarandhra tithionI jema ja tithivRddhi ane tithikSaya paNa zubha kAryamAM varjita karelA che. enI vyAkhyA nIce pramANe chezrIn vArAn spRzatI tyAjyA, tridinasparzinI tithiH / vAre tithitrayasparzinyavamaM madhyamA ca yA // 105 // bhA0TI0-traNa vArone sparzanArI tithi tridina sparzinI kahevAya che. eTale ke traNa vAro paikInA vacalA vArane sparzatI tithi varjita che. ethI viparIta eka vAra jyAre traNa tithione sparze che tyAre tithi kSaya thAya che. A eka vAre sparzelI RNa tithio paikInI vacalI tithi avama eTale kSINa tithi gaNAya che. A vastu nIcenA udAharaNothI samajAze. eka tithi traNa vArano sparza kare tenuM udAharaNa saMvat 2010nA caNDamArtaNDa paJcAGgamA jyeSTha zuklA navamInI vRddhi che. jyeSTha zudI 8 zukravAre aSTamI ghaTI 57 pala0 chazanivAre prathama navamI ghaTI 60 pala che. ane dvitiya 9 navamI ravivAre ghaTI 1 pala 26 che. jyeSTha zudi 8 nI 57 ghaDIo vItyA pachI navamI lAgI eTale 3 ghaDI paryanta aSTamInA vAra zukrano navamIe sparza karyo, prathama navamInA vAra zanino navamIe 60 ghaDI Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe paryanta sparza karyo ane dvitIya navamInA vAra ravino navamIe 1 ghaDI 26 pala paryanta sparza karyo, A kAraNathI A traNa vAro paikInA vacalA zanivAranI navamI vRddhitithi gaNAi. eka vAra RNa tithiono sparza kare tenuM udAharaNa:____ saMvat 2010nA caNDa mArtaNDamAM ja ASADha (gujarAtI jeTha) vadi 2no bhaya cha, vadi pratipadAnA divase ravivAra he ane sUryodaya uparAnta 1 ghaTI 57 pala pratipadA hovAthI ravivAra teno sparza kare he te pachI ghaTI 57 pala 35 sudhI ravivAramA dvitiyA bhukta thai chatAM ravivArano divasa pUro na thatAM zeSa bhAgamAM tRtIyA lAgI, tRtIyAno AraMbha paNa ravivAre ja thayo. Ama eka ravivAre pratipadA dvitIyA tathA tRtIyAno sparza karyo tethI vacalI tithi dvitiyAno kSaya thayo. pratipadAnA divase 1-57 ghaTI pala pachI avama lAgyu ane 57-35 ghaTI pale samAsa thayuM, keTalAka jyotipio vRddhi prasaMge jIjA vArane sparzatI tithine vRddha gaNe che te azAstrIya che. e ja rIte kSayatithi tarIke paNa trIjI tithine varje che e paNa zAstra viruddha che. sUryadagdhA tithio, pratyeka saMkrAntimAM amuka sama tithi sUrtha dagdhA hoya che. mRryadagdhA tithio jANavAnI upAya dagdhAmarkeNa saMkrAntI, rAzyorojayujostyajeta / bhUta 5 dRga 2 yuktayoH zeSAM, zodhite bhagaNe tithim / / 106 // ___ bhANTo-viSama ane sama rAzionI saMkrAMtimAM viSama rAzimAM 5 ane samamAM 2no aMka joDatAM je saMkhyA thAya temAMthI 12 ochA karatAM je saMkhyA rahe teTalAmI tithi te saMkrAMtimA Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithi-lakSaNam ] 401 "sUryadagdhA" hoya che. tene zubha kAryamA varjavI, A niyamanuM phalitArtha nIcenA zlokamAM batAvela che: dagdhArkeNa dhanurmIne, vRSakuMbhejakArkaNi / dvandakanye mRgendrAlau, tulaiNe dvayAdiyutithiH // 107 // bhA0TI0-dhanu mInamA 2 vRSa kuMbhamAM 4 meSa karkamA 6 mithuna kanyAmA 8 siMha vRzcikamA 10 ane tulA makaramA 12, A dvitIyAdi samatithio sUryathI dagdha hoya che. ___arvAcIna jyotiSI granthomAM candradagdhA tithio paNa batAvelI cha, ane zubha kAryamA tajavAnuM kathana che, paNa A candradagdhA tithionA siddhAntane ame mahatva ApI zakatA nathI, sUrya dAhaka hoi tithirnu dagdhapaNuM samajI zakAya roma che, paNa candra je dagdhane navapallava karanAra che, tethI tithi kevI rIte dagdha thai zake eno uttara to candradagdhAnA siddhAntano A veSkAra karanAre ja Apavo rahyo. ame A siddhAntane pramANika mAnatA nathI. krUra grahAkrAnta rAzi svAmika tithio:tithio pandara che, ane tithionI saMjJA pAMca che-nandA, bhadrA 2 jayA 3 riktA 4 pUrNA 5, pratipadAthI paMcamI sudhInI 5 tithio anukrame nandAdi saMjJaka che. eja pramANe SaSThIthI dazamI ane ekAdazIthI pUrNimA sudhInI 5-5 tithio paNa nandAdi saMjJaka che. A pandara tithio meSAdi bAra rAzionA prabhAva nIce rahe che. pratipadAthI caturthI sudhInI anukrame meSa, vRSabha, mithuna, karkanA prabhAva nIce ane paMcamI A cArenA prabhAva nIce hoya che. SaSThIthI navamI paryantanI anukrame siMha, kanyA, tulA, vRzcikanA prabhAva nIce ane dazamI A cArenA prabhAva nIce hoya che. eja pramANe ekAdazIthI Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe caturdazI paryantanI 4 tithio anukrame dhanu, makara, kuMbha, mIna A cAra rAzionA prabhAva nIce hoya che. tyAre pUrNimA A cAre rAzionA prabhAva nIce rahe che. je tithi je rAzinA prabhAva nIce hoya te rAzi jo koi krUra grahathI AkrAMta hoya to te potAnA prabhAvanI tithine nirbala banAvI de che, mATe tevI tithine paNa bane tyAM sudhI zubha kAryamAM varjavI, ane ekathI adhika krUra grahAkrAMta rAzinA amala nIcenI tithi to varjavIja joiye, anyathA te tithimAM karelu kArya yazasvI nahi nIvaDe, rAzisvAmika tithio sambandhI je upara vivecana kayu che, teno mUlAdhAra nIce pramANe le trizazcaturNAmapi meSa siMhadhanvAdikAnAM krmshshctsrH| pUrNAzcatuSkatritayasya tisra styAjyA tithiH krUrayutasya rAzeH // 108 // bhATI0-meSa-siMha-dhanu A jeonI AdimAM che, evA traNa rAzi catuSkonA svAmitva nIce anukrame pratipadAdi, paSThayAdi, ekAdazyAdi, A traNa tithi catuSko che, ane paMcamI dazamI pUrNimA A traNa pUrNAo anukrame prathama dvitIya tRtoya rAzi catuSka nIce che, je rAzi krUra grahayukta hoya te rAzi athavA rAzi catuSkanA svAmitvavAlI tithi muhUrtamA varjavI joiye. viSa ghaTikA:tithionI viSa ghaTIo, tema vAra ane nakSatranI viSa ghaTikAo mIce lakhela kAmomAM varjavAnuM vidhAna kayu che vivaahvrtcuuddaasu-gRhaarNbhprveshyoH| yAtrAdizubhakAryeSu, vighnadA viSanADikAH / 109 // Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tithi-lakSaNam ] 403 ____ bhA0TI0-vivAha, vrata, cUDAkarma, gRhAraMbha, gRha praveza,yAtrA, ane eja prakAranAM vIjAM zubha kAryomAM viSaghaTikAo vighnadAyaka hoya che. mATe viSa ghaDIo TAlavI. tithi viSa ghaTItithI 17 pu nAgA 8 dri 7 girI 7 Su 5 vAridhi-4 gaMjA 8 di 7 dik 10 pAvaka : vizva 13 vAsavAH 14 / munI 7 bha 8 saMkhyA prathamAnitheH kramAta, paraM viSAkhyaM ghaTikAcatuSTayam / / 110 / bhATI0-pratipadAthI mAMDIne anukrame pandara tithionI 15 / 5 / 8 / 7 / 7 / 5 / 4 / 8 / 7 / 17 / 3 / 13 / 14 / 7 / 8 / ATalI AdinI ghaDIo pachInI 4-4 ghaDIo viSa ghaTikA hoya che. je zubha kAyamA varjavI. jyotirnibandhamAM e padya cha, jemA 3 ThekANe pAThAntara che, paSThI tithie 11, bArase 10, terase 12, ghaDIo pachInI 4 yaDIo viSa baDI Ave che, AnuM kAraNa mUla pAThamAM iSu-Iza-vizva-dik-vAsava-bhAskara, Avo zabdabheda che, prathama zabdo pIyUpadhAroddhRta daivajJa manoharanA che. jyAre vIjA jyotirnibandhamAM uddhRta te zloko pAThAntara che. __ yaMtraka nIce pramANe-- pra. dvi. tR. ca.paM. pa. sa. a. na. da. e. dvA. tra. ca. pU.ti. 155 87 7 5.4 87 103 1314785 Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe mAsa paratve zUnya tithioamuka mAsanI amuka tithio zUnya tithio tarIke varNavelI che, eTale AvI zUnya tithio paNa zubha kAryamA varjavI joiye. zUnya tithionuM nirUpaNa nIcalA padyamAM kareluM che bhAdre candra dRzau nabhasyanala netre mAdhave dvAdazI, pauSe vedazarA iSe daza zivA mArgedrinAgA madhau / goSTau cobhayapakSagAzca tithayaH zUnyA budhaiH kIrtitAH, UrjASADha tapasya zukratapasAM kRSNe zarAMgAndhayaH / / zakrAH paMca site zakrAdyagnivizvarasAH kramAt // 111 // bhA0TI0-bhAdravAnA bane pakSanI 1 / 2, zrAvaNanI baMne pakSanI 2-3 vaizAkhanA banne pakSanI 12, pauSanA baMne pakSanI 4-5, AsojanA bane pakSanI 10 / 11, mArgazIrSanA baMne pakSanI 7 / 8 ane caitranA baMne pakSanI 9 / 8 tathA kArtika, ASADha, phAlguna, jyeSTha ane mAgha A pAMca mahInAonA kRSNapakSanI yathAkrama 5 / 6 / 4 / 14 / 5 A tithio ane eja mahInAonA zuklapakSanI anukrame 14 / 7 / 3 / 13 / 6 A tithione vidvAnoe zUnyatithio kahI che. mAsa paraka zUnya tithiono parihAra tithayo mAsazUnyAzca, zUnyalagnAni yAnyapi / madhyadeze vivAni, na dUSyANItareSu tu // 112 // bhA0TI0-zUnya tithio, zUnya mAso, ane zUnya lagno, e madhyadezamA varjita che, bIjA dezomA dUSita nathI. kSaNa tithiH-- tiyaH pazcadazo bhAgaH, kramAt prtipdaaditH| kSaNasaMjJA tadardhanAni, tAsAmardhapramANataH // 113 // Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 tithi-lakSaNam ] bhA0TI0-tithinA pandaramA bhAganuM nAma kSaNAtithi che. tithio pratipadAthI prAraMbha thAya che tema tithikSaNo paNa pratipadAthI ja zaru thAya che. pratipadAe pahelo kSaNa pratipadAno, bIjo bIjano, yAvat pandaramo kSaNa pUrNimAno, eja pramANe bIja tithie pahelo kSaNa bIjano, bIjo trIjano, yAvat pandaramo pratipadAno. A pramANe je tithi hoya tenA kSaNathI zaruAta karavI ane te pachInA paMca dazAMzo pachInI tithionA pUrA karIne zeSakSaNa pAchA pratipadAdi tithiomAM samApta karavA. A rIte pUrNimAe pahelo kSaNa pUrNimAno ane bIjA kSaNa pratipadAdi catudazI sudhInI tithionA gaNavA, tithibhoga 60 ghaDIno haze to eka tithikSaNa 4 ghaDIno thaze ane 60 ghaDIthI adhika ochA tithi bhoga haze to kSaNo paNa adhika ochA pramANavAlA thaze, tithi pUrva divasathI cAlu haze ane audayika tithi te divase ardhI haze to kSaNo paNa tithinA pramANamAM ardhA ja haze, Avazyaka kArya hoya te divase ke nikaTamAM te kArya karavA yogya tithi na hoya tyAre tithikSaNa joine temAM te kArya karI levU, evaM jyotiSa zAstranuM vidhAna che. tithi viSayaka apavAdaHvArakSacandrodayazaddhilAme, tithiH sadoSApi bhveddossaa| saurabhyakAntyAdiguNaiH saroja, sakaNTakatve'pi yato guNADhyam // 114 // vizuddhamRkSaM sabalaM ca lagnaM, yathA prayatnena vilokayanti / tathA na yogaM karaNaM tithiM vA, doSo guNo vApi titheyato'lpaH // 115 // Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe tithirekaguNA proktA, nakSatraM ca caturguNam / vArazcASTaguNaH proktaH, karaNaM SoDazAnvita / / 116 / / dvAtriMzalakSaNo yoga-stArA SaSThiguNA smRtaaH| candraH zataguNaH prokto, lagnaM koTiguNaM smRtam // 117 / / __bhA0TI0-vAra, nakSatra, lagnanI zuddhi, male to tithi sadoSa hoya toya nirdoSa gaNAya che. kamalamAM sugandhasaundaryAdi guNo hovAthI te kAMTAlu holA unAM guNavAn gaNAya le. jeTalI kALajIthI zuddha nakSatra ane balabAna lagnanI gaveSaNA karAya he teTalI yoga karaNa ke tithinI karAtI nathI, kema ke tithino dopa vA guNa alpa hoya che. tithi eka guNa, nakSatra cAra guNa, vAra ATha guNa, karaNa zola guNa, yoga batrIsa guNa, tArA paSThI guNa, candra so guNa, ane lagna kroDa guNavAla kahela che. guNasya doSasya ca tAratamyaM, vicAraNIyaM viduSA prayatnAt / kazcid guNo doSazataM nihanti, doSo guNAnAmapi hanti lakSam // 118 // pUrvA'parAbhyAM sahitastithibhyAM, nihanti darzo nicayaM guNAnAM / tameva hitvA'mRtasiddhiyoga stitherazeSAnapi hantidoSAn // 119 / / bhA0TI0-vidvAnoe guNadoparnu tAratamya yatnapUrvaka vicAra joiye, kema ke koi guNa so doSono nAza kare che, tyAre koi doSa lAkha guNono ghAtaka hoya che, pUrva pachInI be tithio sahita amAvasyA guNa samUhano nAza karanArI che, tyAre amRta siddhiyoga eka amAvAsyA sivAya tithigata sarva doSono nAza kare che. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAra-lakSaNam] (2) vAra dinazuddhimAM bIjo naMbara vArano che, vAra nIce pramANe cheravi candra maMgala budhA, guru zukra zanaizcarazca dinvaaraaH|| ravi kuja zanayaH krUrAH, saumyAzcAnye padonaphalAH // 120 // bhA0TI0-ravi, soma, maMgala, budha, guru, zukra ane zanaizcara e dina vAro che. A vAro paikInA ravi, maMgala, zanaizcara, e krUra che, ane bIjA saumya vAra potAnI horA vinA poNuM phala Ape che. horAH punararkasitajJa-candrazanijIvabhUmiputrANAm / sArthaghaTIdvayamAnAH, svavAratastAstu pUrNaphalAH // 121 / / bhA0TI0-~vAra horA aDhI ghaDInI hoya che, ravivAre ravizukra-budha-soma-zani-guru-maMgala, punaH ravi-zukra-budha-soma-zani A kramathI horAo pravarte che. eja pramANe somavAre soma zani guru maMgala, ityAdi chaTThA chaTThA vAranA krame horAo Ave che, potAnA vAre horA pUrNa phala Ape che. vAranuM kRtya te vAranI horAmAM karI zakAya che. vAra pravRttinA samayathI horAnI pravRtti thAya che. tethI prathama bAra pravRttino samaya jANavo Avazyaka che. vAranI Adine aMge AraMbha siddhikAra lakhe che vArAdirudayAvaM, palaimaSAdige rkhii| tulAdige tvadhAntriMgata , tAmAnAntarArdhajaiH // 122 // bhA0TI0 ---mepa kRpa mithuna karka siMha kanyA A rAziomAM mAyana sUrya hoya tyAre vArano prAraMbha mUryodaya pachI ane tulA vRzcika dhana makara kuMbha mIna A rAzionA sAyana mUryamAM vAranI pravRtti sUryodaya pahelI thAya che. mepAdimAM keTalI pachI ane tulAdimAM kaTalI pahelI thAya ? e jANavAno upAya A che. jyAMnI Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathama-sAle vAra pravRtti jANavI hoya tyAMnuM te divasarnu dinamAna jovU, tenI ghaDI palo hoya tenuM 30thI antara kADhI tene ardha karavU, jeTalI ghaDI palo thAya teTalI ghaDI palo meSAdinA sUryamA sUryodaya thayA bAda ane tulAdinA sUryamA sUryodaya pUrve vAranI Adi thAya eTale pahelA dinano vAra samApta thai navo vAra lAge che. udAharaNa-saMvat 2010nA Asoja zudi 5nA divase mAravADa pradeza- dinamAna 28-44 ghaTI palonuM che, AnuM 30nI sAthe 1 ghaDI 16 palanu antara thayu, enuM ardha 38 palo ukta divasanA sUryodaya ane vAra pravRtti vaccenuM antara thayu, eTale ke te divase mUrya tulA rAzino hoi sUryodaya thayA pahelA 38 pale eTale 15 miniTa 12 sekaMDe te divasano vAra maMgala cAlU thayo, ane teja samayathI maMgalanI horA cAlU thai. vAra pravRttine aMge vasiSTha saMhitAkAra nIce pramANe kahe cheprabhAkarasyodgamanAt pure syA-dvArapravRttirdazakandharasya / carArdhadezAntaranADikAbhi-rUvaM tathAdho'pyaparatra tsmaat||123| bhA0TI0-rAvaNanA nagara laMkAmAM mUryanA udayanI sAthe vAra pravRtti thAya che jyAre bIjA sthAnomAM carAntara rekhAntaranI ghaDI palonA mAne pachI pahelAM vAra lAge che. eja vAtanuM jyotiHsAramA nIcenA zlokamAM spaSTIkaraNa che:-- dezAntaracarArdhAbhyAM, saumye gole inodayAt / UrdhvaM vArapravRttiH syAt, yAmye cAdhaH prakIrtitA // 124 // .. bhANTI0-uttara golamAM sAyana sUrya hoya tyAre sUryodaya pachI dezAntara carAntaranA ardhamAne vAra pravRtti thAya che, ane dakSiNa golamA sUrya hoya tyAre sUryodaya pUrve teTalA ja samayanA antare vAra pravRtti thAya che, Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAra-lakSaNam] vArapravRtti jANavAnuM prayojanae viSayamAM brahmarSi vasiSTha kahe chevArapravRttivijJAnaM, kSaNavArArthameva hi / akhileSvanyakAryeSu, dinAdirudayAd raveH // 125 // bhA0TI0-cAra pravRttinuM jJAna kSaNavAra (kAlahorAo) ne mATe ja upayogI che, bAkI bIjAM sarva vAra pratibaddha kAmomAM-ardhayAma, kulika, upakulika, kaMTaka, rAjayoga, kumArayoga, sthavira yogAdimAM ane vAravihita kAryAraMbhamAM vAranI Adi sUryodayathI ja mAnavAnI che. vAra bhoga saMbandhI eka navI paramparAlallAcArya, caNDezvara Adi saMkrAntiparaka vAra bhoga saMvandhI eka vizeSatA jaNAve ce, caNDezvara kahe che mInAlimeSakalazeSu dinAntamAtra, gokarkakArmukaghaTeSvapi cArdharAtram / strIyugmasiMhamakareSu nizAvasAnaM, vArasya bhogamiha yanmunayo vadanti // 126 // bhAlTI0- vRzcika kuMbha mIna meSanA mUryamAM sAMja sudhI, vRSabha karka tula dhanunA sUryamAM ardharAtri paryanta, mithuna siMha kanyA makaranA sUryamAM rAtrinA anta sudhI dinavArano bhoga hoya che ema munio kahe che. A vAra bhoganA nivedanano artha arvAcIna granthakAroe prathama vAranI samApti ane navA vAranA pravezanA rUpamAM lagADI nIce pramANe siddhAnta pratipAdana karyo che mRgastrIsiMhayugmezvaraste'jAlijhaSe nipe| tulAgodhanvikarkeSu, nizArdhe vaarsNkrmH|| 127 // Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNje bhANTI-mithuna siMha kanyAmakaranA sUryamAM prAtaH samayamAM, vRzcika kuMbha mIna meSanA sUryamAM sAMje ane vRSabha karka tula dhanunA sUryamAM ardharAtrimA vAra saMkrAMti thAya che. ___ A bAra bhoga ane vArasaMkramaNa saMbandhI kathanonuM tAtparya e jaNAya che ke saMkrAnti vizeSamAM dinavArano prabhAva amuka samaya sudhI ja raheto hoya ane te pachI AgenA vAranI asara zaru thai jatI haze. e vastune ja malatuM nIce pramANe eka bIjuM paNa nirUpaNa upalabdha karAya cherAma-rasa-nanda-bANA, vedASTA-sapta-dazahatAH kaaryaaH| mandAdInAM dinataH, krameNa bhogasya nADyaH syuH // 128 // __ bhANTI0-zanithI zukra paryantanA sAta dinavAronA bhoganI ghaDIo anukrame 30, 60, 90, 50, 40, 80, 70 che, Ano artha paNa eja che ke zani dine 30 ghaDI pachI zanino prabhAva maTIne sUryano prabhAva zaru thai jAya che. sUryanI asara 60 ghaDInI hoi zani rAtri ane ravinA dinanA antamA samApta thatAM somavAranI asara cAlu thAya che, somanI asara 90 ghaDInI che eTale ravinI sAMjathI cAlu thai somanI rAtrinA paryante pUrI thAya che, maMgalavArano prabhAva maMgalavAranA prAraMbhathI cAlu thai maMgalanI pAchalI 10 ghaDI rAta rahetA pUro thAya che ane te pachI budhano prabhAva cAlu thAya che. budhano bhoga 40 ghaDIno hoi budhanI sAMje pUro thai jAya che ane budhanI rAta gurunA prabhAva nIce Ave che. guruno prabhAva 80 ghaDI raheto hovAthI guruvAranI pAchalI 10 ghaDI rAta rahe tyAM sudhI cAle che, te pachI zukranI chAyA paDe che. zukrano bhoga 70 hovAthI zukravAranI rAtrinA anta sudhI teno ja bhoga rahe che, Ama vArono prabhAva pahelAM pachI paNa rahe che, paNa eno artha e na mAnI Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra - lakSaNam ] 411 vo joiye ke vAra saMkrama thayo eTale pahelo vAra pUrNa thai gayo ane tatpratibaddha yoga apayogo maTI gayA vAranI samApti to laMkAnA sUryodaya samaye ja vyApta che ane tajjanya zubhAzubhayogo sUryodaya khate ja maTe che. grahono svabhAva prakRtiraviH sthiraH zItakarazvarazca, mahIja ugraH rAzijazca mizraH / laghuH surejyo bhRgujo mRduzca, zanizca tIkSNaH kathito munIndraiH // 129 // puMgrahA jIvasUryArA, budhamandau napuMsakau / strIant candrazukau ca sajalau tau ca kIrtitau // 130 // bhA0TI0 - ravi sthira, soma cara, maMgala ugra, budha mizra, guru halavo, zukra komala ane zani kaThora svabhAvano che. sUrya, maMgala, guru puruSa, budha zani napuMsaka, ane soma tathA zukra strI prakRtinA tathA jalAI graho che. grahonuM varNAdhipatya- jIvazukrau tu viprezau, kSatriyezI kujoSNarum / jJaH zUdrANAM vizAM candro, hyantyajAnAM zaniH smRtaH // 131 // bhA0TI0 - guru zukra brAhmaNonA, ravi maMgala kSatriyonA, candra vaizyono, budha zUdrono ane zani antyajo (aspRzyajAti) no svAmI che. vAra vidheya kAryoM :rAjAbhiSekotsavayAnasevAgomantrauSadhizastrakarma / suvarNatA maurNikacarmakASThasaMgrAmapaNyAdi ravau vidadhyAt // 132 // Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe zaMkhAbjamuktArajatekSubhojyastrIvRkSakRSyambuvibhUSaNAdyam / gItakratukSIravikArazRGgipuSpAkSarArambhaNaminduvAre // 133 // bhedAnRtasteyaviSAgnizastrabandhAbhighAtAhavazAThyadambhAn / senAnivezAkaradhAtuhema pravAlakAryAdikujehi kuryAt // 134 // bhA0TI0-rAjyAbhiSekotsava, yAnakarma, sevAkArya, gokarma, agnikarma, maMtrakarma, auSadhikarma, zastrakarma, suvarNakarma, tAmrakarma, auNikakarma, carmakarma, kASThakarma, saMgrAmakarma ane paNyakarma Adi ravipAre karavU. zaMkha, jalajamauktika, rajata, zelaDI, bhojyapadArtha, strI, vRkSa, kRSi, jala, AbhUSaNAdi saMvandhI kArya, gIta, yajJa, pAyasa zRMgI pazu puSpa ane lipi saMbandhI kAryoM somavAre karavA. meda, jUTha, corI, viSa, ami, zastrabandhana, prahAra, yuddha, zaThatA, kapaTa, sainyaniveza, khANa, dhAtu, suvarNa, pravAla saMbandhI kArya maMgalanA divase karavAM. naipuNyapaNyAdhyayanaM kalAzca, zilpAdisevAlipilekhanAni / pAtukriyAkAzcanayuktisaMdhivyAyAmavAdAzca budhe vidheyaaH||135|| dhrmkriyaapaussttikyjnyvidyaamaangglyhemaambrveshmyaatraa| rathAzcabhaiSajyavibhUSaNAcaM, kArya vidadhyAt suramantriNojahi // 136 // Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 413 bAra-lakSaNam / strIgItazayyAmaNiratnagandhavastrotsavAlaMkaraNAdikarma / bhUpaNyagokozakRSikriyAzca, sidhyanti zukrasya dine samastam // 137 / / lohAzmasIsatrapurastra(vAstu)dAsapApAnRtasteyaviSAsavAdyam / gRhapravezo dvipabandha dIkSA, sthiraM ca karmArkasute'hni kuryAt / / 138|| bhAlTI-cAturya, vyApAra, adhyayana, kalAbhyAsa, zilpagrahaNa, lipi AraMbha, lekhana, dhAtukriyA, suvarNayukti, saMdhi, vyAyAma ane zAstrArthavAda e kAryoM budhanA divase karavA. dharmakArya, pauSTikakarma, yajJa, vidyAdhyayana, mAMgalyakArya, suvarNabhUSaNa, vastraparidhAna, gRhakArya, yAtrA, ratha, azva, auSadha, vibhUSaNa Adi kArya guruvAre karavAM. strI-gIta-zayyA saMbandhI kArya, maNi, ratna, sugandhI, vastra, utsava, AbhUSaNa AdinuM kArya, bhUmi, vyApAra, gau, koza ane kRSikarma e badhAM kAryoM zukravAre karavAthI siddha thAya che. loha, patthara, sImuM, jasada, gRhakarma, dAsa, pApa, asatya, caurya, viSa, madirA AdinAM kAmo temaja gRhapraveza, hastIvandhana, dIkSA, ane sthira kArya zanivAranA divase karavU. vAra kartavyonA aMge sArAMza e ke laakssaakausumbhmaanisstth-raag-kaashcnbhuussnne| prazastau bhauma-mArtaNDau, ravijo lohakarmaNi / / 139 // soma saumyaguruzukravAsarAH, sarvakarmasu bhavanti siddhidAH / bhAnubhaumazanivAsareSu tu, moktameva khalu karma sidhyati // 14 // Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA prathama - khaNDe bhA0TI0 - lAkSA raMga, kausuMbha raMga ane mAjiSTha rAganAM kAryoM ane suvarNabhUSaNanA kAryoMmA bhoma tathA ravivAra zreSTha che ane lohakAmAM zanivAra zreSTha che. soma budha guru ane zukravAra sarva kAmomAM siddhidAyaka thAya che, jyAre ravi maMgala zanivAranA divasomAM vihita kArya jasiddha thAya che. 414 kSINendusarikujavakridine na zastaM, zastaM ca karma yadi copacayasthitAH syuH / astaMgatasya vikRtasya ca neSTamahi, sabai prazastamiha zeSa dinezvarANAm // 141 // bhA0TI0 - kSINa candra hoya tyAre somavAre, zani maMgala vakrI hoya tyAre zani maMgalavAre vihita kArya kara paNa sAruM nathI, jo e graho upacayasthita hoya to ja vihita kArya paNa kara, asta pAmela ane vikAra pAmela grahanA dvAre paNa kArya karavu zreSTha nathI, zeSa grahonA ( pUrNa candra, mArgI zani maMgala, avikRta ane udita maMgala budha, guru, zukra, zaninA) vAre koi paNa kArya kara sAruM che, A viSayamA vasiSTha kahe che balapradasya grahavAsare yacodiSTakArya samupaiti siDim / sudurbalasya grahavAsare tat, prayatnapUrva tvapi naiva sAdhyam ||142 || bhA0TI0 - bala ApanAra grahanA vAre AraMbheluM kArya siddhine pAme che, jyAre atinirbala grahanA vAre AraMbhAyela kArya prayatna karavA chatAM ye siddha thatuM nathI. vAradoSo-- je vAro je kAryoM karavAne yogya jaNAvyA che te vAromAM paNa Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra - lakSaNam ] 415 amuka samaya dUSita hoi vihita kAryo karavAne ayogya gaNAyA che. samayane dUSita karanArA doSo 6 che ardhaprahara 1 kAlavelA 2 kaSTaka 3 yamaghaNTa apara nAma upakulika 4 kulika 5 muhUrtakulika 6 / A vAra doSonuM jyotiSazAstramAM nIce pramANe nirUpaNa chetyAjyo'rdhayAmo vedAdri- dvipaJcASTatripaNmitaH / sUryAdau kAlavelArdhayAmAGkAt saikapaJcamI || 143 // kaNTakopi dinASTAMze, svavArAnmaGgalAvadhau / bRhaspatyavadhau copakulikastyajyate paraiH // 144 // sUryAdau zailatarkAkSa- vedAgnipANibhUmayaH / praharArdhapramANAste, kulikAH syubhayAvahAH // 145 // kuliko vinazanyanta-mite tyAjyaH svavArataH / muharte nizi vyeke, bhAgaH paJcadazastu saH // 146 // bhA0DI0 - ravi - soma-maMgala-budha-guru-zukra-zanivAranA di vase anukrame 4tho, 7mo, 2jo, 5mo, 8mo, 3jo ane chaTTo ardha hara je ' ardhayAma' saMjJaka le te zubha kAryamAM tyAjya che, ane pratyeka ardhayAmanA bellA aMkathI gaNatAM pAMcamo aMka te vAranI kAlabelAno jANavo; jema ke ravivArano ardhayAma 4tho che to cothAthI gaNatAM pAMcamo aMka 8 e Agyo eTale ravivAranI kAlavelA 8mI thai. eja rIte dareka vAranI kAlavelA jANI levI. kaMTaka paNa dinamAnanA AThamA bhAgano arthAt ardhaprahara parimita hoya che ane dinavArathI maMgalavAra jeTalAmo Ave teTalAmo kaMTaka doSa jANavo, jemake ravithI maMgala trIjo che to ravivAre 3jo ardha prahara kaMTaka jANavo, somavAre rajo, maMgalavAre 1lo, budhe mo, gurue 6TTho, zukre 5mo, zanie 4tho. keTalAko upakulika doSa tyAjya karyo che, tenI gaNanA dinavArathI guru sudhI karavI eTale Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe upakulika Avaze, ravithI guru 5mo hoi upakulika 5mo, some 4tho, maMgale 3jo, budhe 2jo, gurue 1lo zukre 7mo, zanie 6TTho upakulika hoya che, jenuM bIjaM nAma 'yamaghaMTa' che. ravi Adi sAta vAronA divase anukrame 7-6-5-4-3-2-1 saMkhyA parimita praharArdhaparimANa kulika doSo upaje cha, je ghaNA bhayaMkara doSo che. ravivArathI zani sudhIno aMka gaNI tene bamaNo karatAM je saMkhyA Ave teTalAmo te vAre muhUrta kulika jANavo. ravithI zani 7mo che tene bamaNo karatAM 14mo muhUrta kulika ravivAre Avaze, some 12mo, maMgale 10mo, budhe 8mo, gurue 6TTho, zukre 4tho, zanie 2jo muhUrta kulika Avaze, A kulika dinamAnanA paMdaramA bhAgano hoya che ane rAtrimA eka AMka ocho gaNavo, divase 14mo to rAtrie 13mo, divase 12mo to gatrie 11mo ityAdi / vAradoSaviSayaka matabhedavAradoSonA saMbandhamA prAcIna saMhitAkAromAM to koi matabheda jaNAto nathI. kazyapa, vasiSTha Adie kulika, upakulika, ardhayAma doSone ardhaprahara kAlaparimita mAnyA che. AraMbhasiddhi AdimAM kaMTakane paNa 'dinASTAMze' kahIne praharArdhamita lakhyo che. 'bRhadaivajJaraana' kAre "kulikakAlau yAmAdhauM jJeyau" A vacanathI 'kAlavelA' ne paNa prahArdhamita jaNAvI che. chatAM keTalAka granthakAro A doSone muhUrtaparimita eTale divasanA solamA bhAga jeTalA ja varma gaNe che, AmAM daivajJa manoharanA nimnokta padyane mukhya AdhAra gaNe cha ahani nizi gajAMzaH, svo dinezAdikAnAM, bhavati tu gurubhaumajJAkikAlakrameNa / prabhavati yamaghaNTaH kaNTakaH kAlavelA // kulika iti viruddhastatparArdhe niSiddham // 147 / / Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 417 vAra-lakSaNam bhA0To-divase dinamAnano ane rAtrie rAtrimAnano aSTamAMza eTale ardhaprahara, dinavAronA sthAnathI guru, maMgala, budha, zaninA sthAna paryanta gaNavAthI anukrame yamaghaMTa, kaMTaka, kAlavelA ane kulika nAmaka viruddha praharAdha Avaze. A praharA|rnu uttarArdha varjita kayuM che, A daivajJa manoharanuM kathana che. AmAM paNa ukta yamaghaMTAdivAlA praharAoMne 'viruddha' to kahyA che ja, chatAM parArdhe niSiddha kA, ernu tAtparya e che ke A ardhapraharo che to kharAbaja, paNa enA uttarArtho vizeSa kharAba hoi avazya varjita karavA joiye, paNa rAma daivajJe muhUrta cintAmaNimA A vastune ja badalI nAkhI che, emaNe eka ardhayAmane praharAdhaparimita rAkhI zeSa kulika kAlavelA yamaghaMTa ane kaMTakane dinanA SoDazAMzapramita muhUrto banAvIne ja nirUpaNa kayu cha. emaNe eka muhUrta kulika ja mAnyo hoi emanA mate ardhayAma sivAyanA dUSita kSaNo. nIce pramANe che--- kulikaH kAlavelA ca, yamaghaNTazca kaNTakaH / vArAd dvighne kramAnmande, budhe jIve kuje kSaNaH // 148 / / bhA0TI0-dinavArathI zani budha guru maMgala je saMkhyAmAM hoya te saMkhyAne bamaNI karatAM je AMka thAya te saMkhyAmAM te vAre anukrame kulika kAlavelA, yamaghaMTa ane kaMTaka nAmanA muhUrtoM thAya che, ravithI zani 7mo che, e saMkhyAne bamaNI karatAM 14 thai eTale ravivAre 14mo dina SoDazAMza kulika doSa jANavo. eja pramANe ravivAre 8mo kAlavelA, 10 mo yamaghaMTa ane 6TTho kaMTaka kSaNa Avaze. somavAre ukta kSaNo anukrame 12 / 6 / 8 / 4, maMgalavAre 10 / / 4 / 6 / 2, budhavAre 8 / 2 / 4 / 14, guruvAre 6 / 14 / 2 / 12, zukravAre 4 / 12 / 14 / 10, zanivAre 2 / 10 / 12 18, A pa3 Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe saMkhyAmAM anukrame kulika, kAlavelA, yamaghaMTa ane kaMTaka nAmanA dUSita kSaNo Avaze. ardhayAmaviSayaka cintAmaNinuM vidhAna nIce pramANe chevArastrino'STabhistaSTaH, saikaH syAdardhayAmakaH // bhA0TI0 - vArane traNe guNI AThe bhAMgI zeSAMkamA eka umeratAM je saMkhyA thAya te saMkhyAvAlo te vAre ardhayAma jANavo. ravivAranA aMkane traNe guNo eTale 3 thayA, bhAga lAgato nathI, 1 yukta karyo eTale 4 thayA, eTale ravivAre 4tho ardhayAma doSa Avyo. pramANe somavAre 7mo, maMgalavAre 2jo, budhavAre 5mo, guruvAre 8mo, zukravAre 3jo ane zanivAre 6TTho ardhayAma Avaze. e kAlavelA saMbandhI aparihArya matabheda kulikAdi doSa viSayaka prAcIna granthakAro ane muhUrtacintAmaNikAranA kathanano samanvaya to thai zake che paNa 'kAlavelA ' viSayaka nirUpaNano mela malato nathI, rAmadaivajJe kAlavelAne paNa dinamAnano solamo bhAga mAnI ravi Adi vAronA divase anukrame 8 / 6 / 4 / 2 / 14 / 12 / 10 mA muhUrtIne 'kAlavelA ' batAvI che, jyAre bIjA sarva granthakAro ravi Adi vAromAM 8 / 3 / 6 / 1 / 4 / 7 / 2 / ATalAmI kAlavelA gaNAve che. A aMko ardhapraharonA che ke muhUrtAnA, Ano koi prAcIna graMthakAre khAlaso jaNAvyo nathI. yadyapi nAracandra TippaNakakAre " kAlavelAmuhUrta ghaTikAdvayapramANam / " A vacanathI kAlavelAne ve ghaDInuM muhUrta jaNAnyuM che, paNa muhUrtacintAmaNi sivAya koI paNa grantha kAlavelAno aMka '8' uparAnta jaNAvato nathI. daivajJamanohara granthamAM yamaghaMTa kaMTakAdi doSonI sAthe ja ' kAlavelA ' no paNa 'viruddhagajAMza rUpe nirdeza " Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra-lakSaNam ] 419 kayoM che. A uparathI amo paNa 'kAlavelA' dinamAnano aSTamAMza hovAnA abhiprAya upara AvIye chIye. durmuhUrta-doSa upayukta vAra doSo uparAnta amuka vAre amuka muhUrta athavA muhUrto "durmuhUrta' hoi niSiddha karela che. koi paNa zubha kArya-karaNa-kAle A paikIrnu koi muhUrta AvatuM hoya to varjavU joiye. AnuM vizeSa varNana muhUrta lakSaNanA prAraMbhamA ja muhUrtonA prasaMge kayu che, atra A durmuhUrtono nAma nirdeza karIne ja A vastune samApta karazuM. ravivAre 14muM, somavAre 99 12muM, maMgale 4thu (ane rAtrinuM 7muM), budhavAre muM, guruvAre 6Lu 12muM, zukravAre 4thu 9muM, zanivAre 1lu 2ju, A muhUrto divasanA paMdaramA bhAga jeTalAM zubha kAryamA avazya TAlavAM joiye. prAcIna saMhitokta vAradoSajJApaka yantrakamdinASTamAMzAH ravi soma maMgala budha guru zukra zani ardhayAma kAlavelA kaMTaka 3 2 1 7 / 6 / yamaghaMTa-upakulika kulika divAmuhUrtakulika 14 12 10 8 6 - rAtrimuhUrtakulika 13 11 Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe TippaNa - koSThakokta divArAtrinA kulika muhUrtonuM parimANa dinamAna rAtrimAnanA paMdaramA bhAga jeTaluM gaNavuM, zeSa ardhayAmAdi dinagata doSonuM kAlaparimANa dinamAnanA AThamA bhAga barobara levu. vAradoSonI divase prabalatA - e viSayamA vasiSTha kahe che 420 nidhanaM praharArdhe tu, niHsvatvaM yamaghaNTa | kulike sarvanAzaH syAdrAtrAvete na doSadAH // 149 // bhA0TI0 - ardhayAmathI maraNa, yamaghaMTathI nirdhanatA ane kulika doSathI sarvanAza thAya che, paNa rAtrimAM e doSo - doSakartA nathI. A saMbandhamAM jyotirnibandhakAra kahe che na vAradoSAH prabhavanti rAtrau deve jyadaityejyadivAkarANAm // divA zazAMkArkajabhUsutAnAM, sarvatra nindyo budhavAradoSaH // 150 // bhA0TI0 - guru, zukra, sUryavArane divase vAradoSo rAtrimAM phala ApavAne samartha thatA nathI ane soma maMgala zanivAre vAra gata doSo divase vizeSa samartha thatA nathI, budhavAra gata doSa sarvatra 'nincha' che. mATe sarvatra varjavo. na vAradoSAH prabhavanti rAtrau vizeSato bhaumazanaizcarANAm / madhyAhnakAlAdupari pravRttAH, phalaM na dadyuH karaNAni caivaM // 151 // bhA0TI0 - rAtrimAM vAra doSo samartha thatA nathI, vizeSa karIne maMgaLa ane zani gata doSo rAtrimAM lAgatA nathI, ane madhyAhna kAla Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra-lakSaNam ] 421 pachI cAlu thatA vAra doSo phala ApatA nathI, eja pramANe azubha karaNonA sambandhamAM paNa jANavU. dezabhede vAradoSonI vizeSatA viSe garga kahe chavindhyasyottarakUle tu, yAvadAtuhinAcalam / yamaghaNTakadoSo'sti, nAnyadezeSu vidyate // 152 / / matsyAMgamagadhAnphreSu, yamaghaNTastu doSakRt / kAimore kulikaM duSTa-madhayAmastu sarvataH // 153 // bhA0TI0--vindhyAcalanA uttara taTathI himAlaya paryata yamaghaNTa doSa hoya che. bIjA dezomA hoto nathI. matsya, aMga, magadha, Andhra dezomAM yamaghaNTanI vizeSa duSTatA gaNAya che. kAzmIramA ku. likanI duSTatA gaNAya che. jyAre ardhayAma sarvatra duSTa gaNAya che. vAragata doSonuM phala vasiSTha A pramANe kahe chakulike maraNaM vindyAt, yamaghaNTe'rthanAzanam / yAmArdhe kAryanAzaH syAt, kAlavelA bhayapradA // 153 // bhA0TI0-kulikamAM maraNa, yamaghaNTamAM dhananAza, yAmArdhamA kAryanAza ane kAlavelA bhaya denArI jANavI, vAra doSono parihAravAreze sabale candre-balADhaye lagnage shubhe| kulikodayadoSastu, vinazyati na saMzayaH // 154 // vArAdhIze balopete, vidhau vA balasaMyute / ardhapraharasaMbhUto, doSo naivA'tra vidyate // 15 // ardhapraharapUrvAdha, madhyantu yamaghaNTake / kulikAnte ghaTIM tyattavA, zeSeSu zubhamAcaret // 156 / / bhATI0-dinavArano svAmI graha balavAn hoya, candra bala Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 [ kalyANa- kalikA-prathamakhaNDe vAn hoya ane lagnamAM zubha graha hela hoya to kulikathI utpanna thatA doSano nAza thAya e niHsaMzaya che. vArasvAmI baliSTha hoya, vA candra balavAna hoya to ardhayAmano doSa TakI zakato nathI. ardhayAmano pUrvArdhabhAga yamaghaNTa no madhya bhAga, ane kulikanA antanI ghaTikAno tyAga karI zeSa kAlAMzomAM zubha kAma karI zakAya che. vAra gata zubha samaya 66 4 vAra gata doSonA varNana uparathI jaNAze ke pratyeka vAranA divase adhikAMza samaya koine koi doSavAlo hoya che, je bhAgomAM doSa nathI hoto te bhAgone pUrvAcAryoMe " zuddha ardhaprahara " athavA tozuddha caturghaTika ' e nAmathI nIcenA padyamAM jaNAvyo chebhAnAvAdimayugmaSaTraparimitAzcandreSTamazcAdima:, 1 aGgAre ca turaGgaturyavasavaH saumye SaDaSTatrayaH / jIve sapta zaradvikA bhRgusute vedASTaSaSThaikakAH, mande paJcamasaptamASTazikhinazcaite'rdhayAmAH zubhAH // 157 // bhA0TI0 - ravivAre 1 / 2 / 6, some 1 / 8, maMgale 4 / 7 / 8, budhe 3 / 6 / 8, gurue 2 / 5 / 7, zukre 1 / 4 / 6 / 8, ane zanie 3 / 5 / 7 / 8, eTalA ardhapraharo zuddha hoya che. 1. nAracandramAM 'paJcAdima' pATha che, chatAM somadine pAMcamA ardha praharamAM 'durmuhUrta' Avato hoi amora e ardhaprahara ocho karyo che. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 423 vAra-lakSaNam navyamatAnusArI muhUrtacintAmaNyuktavAradoSajJApakayantram / muhUrta ravi soma maMgala budha | guru zukra / zani kA 7 kaM akAdu ya kudu akA kuda kA kA / aya a kA ja a TippaNa-a-ardhayAma, kA-kAlavelA, ku-kulika, ke-kaMTaka, ya-yamaghaMTano sUcaka akSara che. A muhUrto dinamAnanA solamA bhAga jeTalA jANavA. du-durmuharto dinamAnanA paMdramA bhAganA levA. Adhunika coghaDiyAM kyAthI AvyAM? AjakAla atiparicita thayelAMApaNAM-udvega, amRta, roga, lAbha, zubha, cara, kAla-e vAragata coghaDiyAo kyAthI AvI caDhyAM e eka vicAraNIya prazna cha, prAcIna saMhitAomAM to zuM paNa lallathI Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe rAmadaivajJa sudhInA prAcIna arvAcIna koi vidvAna jyotiSIe potAnA granthamAM A udvegAdi ardhapaharono nAmanirdeza suddhA karyo nathI. amArI mAnyatA pramANe junA grantho paikInA koI granthe A coghaDiyAnuM nAma nirdezyu hoya to tezUramahAThazivarAja saMgrahIta 'jyotirnibandha' che. A granthanA vAra prakaraNanA antamAM nIce pramANe loka dRSTigocara thAya cheudvegA'mRtanAmA ca, rogA lAbhA zubhA blaa| kalirnAmAni velAnAM, horAvat sUryataH kramAt // 158 // bhA0TI0-udvegA, amRtA, rogA, lAbhA, zubhA, bala ane kali A sUryAdi 7 vAronI velAnAM nAmo che. A velAo gaNavAno krama horAonI jema jANavo. ukta zloka pahelA 2 padyomAM ardhayAma, kulika, kaMTaka ane jIvakulika (upakulika ) nuM varNana che. A padyonA prAraMbhamAM enA kartA tarIke 'bhUpAla:-' nAma nirdeza che, AthI jaNAya che ke A baMne padyo 'bhUpAlavallabha' granthanA cha, paNa e pachIno 'udvegA'mRtanAmA ca' A zloka ke je vAra prakaraNano chello che, bhUpAlanoja che ke koI lekhakano prakSepa che e kahevU kaThina che, rogA, lAbhA, balA, e zabdo jaNAve che ke A zloka ' bhUpAlavallabha' jevA granthano bhAgye ja hoya, vidvAn jyotiSIo e A coghaDiyAonA saMbandhamA uhApoha karavo joiye, A coghaDiyAonI gaNanAe loko zubha samaya jANI koi kArya kare che ane te samaya ardhayAma, kAlavelAdi aneka azubha yogothI dUSita hovAthI kArya niSphala jAya cha, udAharaNa rUpe ravivAre pahelu udvega' ane vIjeM 'cala' gaNI baMne coghaDiyAM jatAM kare che ane trIju 'lAbha' ane cothu 'amRta' coghaDiyuM jANI temAM zubha kArya AraMbhe che, kharI rIte ravivAranAM paheluM bIjaM A baMne coghaDiyAM nirdoSa che jyAre trIjAmA 'kaMTaka' Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSam] 425 ane cothAmA 'ardhayAma' nAmaka duSTa apayogo hoya che. eja rIte budhavAre bIju 'amRta' nuM coghaDIyuM jANI apAya che. jyAre te coghaDiyAmAM ' yamaghaMTa' nAmaka vAra doSa hoya che teno koi vicAra karatuM nathI, te divase trIju coghaDiyu 'kAla' jANI tyajI devAya cha jyAre cothu zubha jANI levAya che vastusthiti AthI ulaTI che. budhavAre trIju coghaDiyu nirdoSa-zuddha hoya che. jyAre cothAmA 'kulika ! 'muhUrtakulika' ane 'durmuhUrta' nAmanA traNa duSTa yogo hoya che, Ama pratyeka vAre 'zubha' gaNAtAM A coghaDiyAomAM 'azubhayogo' Ave che, mATe A coghaDiyAo upara avazya vicAra karavo ghaTe che. nakSatra nakSatra 27 che e sarvasaMmata viSaya che, kacit nakSatra saMkhyA 28 nI jaNAvI che tenuM kAraNa 'abhijit 'nI gaNanA che, paNa abhijitno upayoga vedha, lattA Adi jovA pUrato maryAdita hovAthI nakSatramAlAmAM tenI gaNanA nathI tema nakSatra vidheya kAryanI carcAmAM paNa abhijit nuM vidhAna nathI, uttarASADhAnA caturtha caraNa ane zravaNanA prathama caraNanI Adi 4 ghaDIo A lagabhaga 19 ghaTikAparimita nakSatrabhogane 'abhijit ' nAma ApelaM che, AraMbhasiddhikAra pa viSayamAM kahe le-- uttarASADhamantyAMhiM, catasrazca shruteghNttoH| vadantyabhijito bhogaM, vedhalattAdyavekSaNe // 159 // bhA0TI0-uttarASADhAnA aMtima caraNa ane zravaNanI 4 ghaDIone 'abhijit 'no bhoga kahe che, jeno upayoga vedha lattA AdinA jovAmAM thAya che, kharI rIte abhijit peTA nakSatra che. Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-:-prathamama- khaNDe nakSatronAM nAmo - azvinI 1 bharaNI 2 kRttikA 3 rohiNI 4 mRgazirA 5 ArdrA 6 punarvasu 7 puSya 8 AzleSA 9 maghA 10 pUrvAphAlgunI 11 uttarAphAlgunI 12 hasta 13 citrA 14 svAti 15 vizAkhA 16 anurAdhA 17 jyeSThA 18 mUla 19 pUrvASADhA 20 uttarASADhA 21 abhijit 22 zravaNa 23 dhaniSThA 24 zatabhiSA 25 pUrvAbhAdrapadA 26 uttarAbhAdrapadA 27 revatI 28 A pramANe che. 426 nakSatronA akSaro cU ce co lA'zvinI proktA lI lU le lobharaNyatha / A I U e kRttikA tu, o vA vI vU ca rohiNI // 160 // ve vo kA kI mRgazira ArdrA ku gha Ga chAH punaH / ke ko hA hi punarvasvo-hU he ho DA tu puSyabhe // 161 // DI DU De DobhirAzlaSA, mAmi mU me maghA matA / moTA TI TU phalgunI prAk, Te To pA pIbhiruttarA // 162 // hastaH pu Sa Na ThairvarNe citrA pe po rariH punaH / ru re rotAHsmRtAH svAtau tI tR te to vizAkhikA / / 163 // anurAdhA na nI nU ne, syAjjyeSThA no ya yI yubhiH / syAdye yo bhA bhibhirmUlaM, pUrvASADhA bhudhA pha DhaiH // 164 // | bhojA jyuttarASADhA, ju je jo khA 'bhijinmatA / zravaNe syuH khi khU khe kho, dhaniSThAyAM ga gI gu ge // 165 // jo sA sI sUH zatabhiSaka, prAkU se so da di bhadrapAt / duza jha thottarAbhadrA, de do cA cI tu revatI // 166 // bhA0 TI0 - cUcecolA-azvinI, lIlUlelo - bharaNI, A i u e kRttikA, o vA vI vU-rohiNI, ve vo kA ki-mRga Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] 427 zira,ku gha Ga cha-ArdrA, ke ko ha hi-punarvasu, huhehoDA-puSya, DIDUDe Do-AzleSA, mA mI mU me-maghA, mo TA TI Tu-pUrvAphAlgunI, Te To pa pI-uttarAphAlgunI, puSaNa Tha-hasta, pe po ra ri-citrA, ru re ro tA-svAti, tI tU te to-vizAkhA, na nI nU ne-anurAdhA, no ya yI yu-jyeSThA, ye yo bhA bhi-mUla, bhudha pha Dha-pUrvASADhA, bhe bho jA jI-uttarASADhA, ju je jo khA-abhijit , khI khU khe khozravaNa, ga gI gu ge-dhaniSThA, go sA sI sU-zatabhiSA, se so da di-pUrvAbhAdrapadA, du za jha tha-uttarAbhAdrapadA, de do ca cI-revatI, e 28 nakSatronA 112 caraNonA 112 akSaro che, je nakSatranA je caraNamAM koino janma thAya tyAre te caraNanA akSara pramANe tenuM nAmakaraNa thAya, azvinInA prathama caraNano akSara 'cu' che to azvi nInA te caraNamA janmanAranuM nAma 'cu--cU' A akSara AdimA haze te apAze, Ama sarvatra samajI levU, batAvela akSaromAM istra hoya tyAM dIrgha ke dIrgha hoya tyAM hrasva paNa samajI levo, eja rIte eka mAtrAvAlA joDe dvimAtrAvAlo ke dvimAtrAvAlA joDe ekamAtrAvAlo varNa paNa jANavo, jyAM ghaGacha, SaNaTha, ghaphaDha, zajhatha, e kevala avarNAnta vyaJjano che tyAM a A i I u U e ai o au, A daza svaro lagADIne nAma pADavAM, 'ba' ne vane sarakhA gaNavA, 'R' AdhAkSaravAlAnuM nakSatra 'ri' pramANe samajavU. jo ke 'umJaNa' akSaro koinA nAmanI AdimAM hotA nathI chatAM caraNavedhAdinuM phala te caraNamAM janmanArane male che tethI pratyeka caraNAkSaranI upayogitA che. nakSatronA svAmiopratyeka nakSatrano bhinna bhinna svAmI hoya che, jeno upayoga nakSatra kSaNa jovAmAM thAya che tethI muhUrta prakaraNane aMte nakSatra svAmio batAvyA che ahiyAM punarukti karatA nathI. Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 [ kalyANa-kalikA-prathama-khaNDe nakSatra tArA saMkhyAtri3trya 326 bhUta 5 jagadi 3 ndu 1 kRta 4 tri 3 tarke 6dhva5kSi2 dvi 2 paJca 5 ku.1 ku1 veda 4 yugA4gni 3 rudraiH11 / vedA 4 bdhi 4 rAma 3 guNa 3 veda 4 zata 100 dvika 2 dvi 2dantezca 32 tatsamatithirna zubhA bhatAraiH // 167 // / bhANTI0-nakSatronI tArA saMkhyA A pramANe che--azvinI 3, bharaNI 3, kRttikA 6, rohiNI 5, mRgazira 3, ArdA 1, punavasu 4, puSya 3, AzleSA 6, maghA 5, pUrvAphAlgunI 2, uttarAphAlgunI 2, hasta 5, citrA 1, svAti 1, vizAkhA 4, anurAdhA 4, jyeSThA 3, mUla 11, pUrvASADhA 4, uttarASADhA 4, abhijit 3, zravaNa 3, dhaniSThA 4, zatabhiSA 100, pUrvAbhAdrapadA 2, uttarAbhAdrapadA 2, ane revatI 32. e nakSatronI sAthe Apela saMkhyAparimita tArAo che, nakSatra tArA saMkhyAvAlI tithi tenI sAthezubha gaNAtI nathI, jema azvinInI tArA 3 che ane tRtIyA tithinI saMkhyA paNa 3 nI che to zubha kAryamA azvinI tRtIyAno yoga sAro gaNAto nathI, jyAM tArA 15 thI adhika hoya tyAM tene 15 bhAMgIne zeSa saMkhyAne tArAsaMkhyA gaNavI eTale revatInI 2 ane zatabhiSAnI tArAsaMkhyA 10 raheze, anya granthakAroe tArA saMkhyA anya prayojana paNa jaNAvyuM che, varAha lakhe chenakSatramudrAhe, phalamandaistArakAmitaiHsadasat / divasaivarasya nAzo, vyAdheranyasya vA vAcyaH / / 168 // bhANTI-vivAhamA nakSatra saMvandhI zubha, azubha phala tenI tArA saMkhyAparimita varSoe malaze ema kahevU, jyAre jvara athavA bIjo roga je nakSatramA utpanna thayo hoya te tenI tArAsaMkhyAnA divasomAM maTaze ema kahevU. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] nakSatramuhUrtoM-- bheSu kSaNAn paJcadazaindraraudravAyavya sAntakavAruNeSu / trighnAn vizAkhAditima dhruveSu, zeSeSu tu triMzatamAmananti // 169 // bhA0TI0-jyeSThA, ArdrA, svAti, AzleSA, bharaNI, zatabhiSA e 6 nakSatromAM candramAno bhuktikAla 15 muhUrtano, vizAkhA punarvasu, rohiNI, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadAmA 45 muhUrtano ane zeSa--azvinI, kRtikA, mRgazira, puSya, maghA, pUrvAphAlgunI, hasta, citrA, anurAdhA, mUla, pUrvASADhA, zravaNa, dhaniSThA, pUrvAbhAdrapadA, revatI A 15 nakSatrono 30 muhUrtono bhoga hoya che. A muhUrttAno upayoga navya candrodaya ane saMkrAntinu phala jovAmAM thAya che. pUrvayogI Adi nakSatroyujyante SaDa dvAdaza, naba ceti nizAkareNa dhiSNyAni / prA madhyapazcimAdhaiH, pauSNaizAkhaNDalAdIni // 170 // bhA0TI0--revatI azvinI, bharaNI, kRtikA rohiNI, mRgazira A 6 nakSatro candranI sAthe pUrvayogI che, ArdrA, punarvasu, puSya AzleSA maghA pUrvAphAlgunI uttarAphAlgunI hasta, citrA svAti vizAkhA anurAdhA e 12 nakSatro madhyayogI che ane jyeSThA mUla pUrvASADhA uttarASADhA zravaNa dhaniSThA zatabhiSA pUrvAbhAdrapadA uttarAbhAdrapadA bhA 9 nakSatro pazcimayogI che, vivAhamA temaja cAturmAsamA vRSTirnu bhaviSya jovAmAM A pUrvAdi yogano upayoga thAya che. nakSatronA bhramaNamArgadakSiNamArge'traleSA 1, Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe brAhmatraya 4 karayuge 6 dvipatiSaTkam 13 / uttarataH punarabhiji, vaya 3 mazvitraya 6 yaunayugalAni 8 // 17 // AjapAdadvayaM 10 svAtyA 11 ditye 12 ceti bhramanti khe madhyamArge zatabhiSaka 1, puSya 2 pauSNa 3 maghA 4 iti // 172 // bhA0TI0-AzleSA rohiNI mRgazira ArdrA hasta citrA vizAkhA anurAdhA jyeSThA mUla pUrvASADhA uttarASADhA A bAra nakSatro madhyAkAzathI dakSiNa taraphanA mArge bhramaNa kare che. abhijit zravaNa dhaniSThA azvinI bharaNI kRttikA pUrvAphAlgunI uttarAphAlgunI pUrvAbhAdrapadA, uttarAbhAdrapadA svAti punarvasu A 12 nakSatro uttara tarapha AkAzamAM bhramaNa kare che jyAre zatAbhaSA puSya revatI maghA A 4 nakSatro madhya mArgamAMbhramaNa kare che. zubhAzubha samaya samarghatAmaharSatAane dRSTi jJAnane aMge nakSatronA bhramaNa mArgano upayoga che dakSiNamArgI nakSatrothI candra uttara tarapha cAle to zubha anyathA mahA azubha, eja rIte uttarAgAmi nakSatrothI uttaramA cAle to mahAzubha dakSiNamA cAle to sAdhAraNa, madhyamArgI nakSatrothI candra uttaramA cAle to zubha anyathA azubha che. mukhaparaka nakSatragaNo ane vidheya kAryoMpUrvAtrayAgnimUlAhi-dvidaivatyamaghAntakam / adhomukha tu navakaM, bhAnAM tatra vidhIyate // 17 // bilapraveza-gaNita-bhUtacUtavilekhanam / khananaM zilpa-kUpAdi-nikSepoddharaNAdi yat // 174 // bhA0TI0-pUrvAphAlgunI, pUrvASADhA, pUrvAbhAdrapada, kRttikA, Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 431 nakSatra-lakSaNam] mUla, AzleSA, vizAkhA, maghA, bharaNI A nava nakSatrono gaNa adhomukha che, te nakSatragaNamA bilamA praveza, gaNita, bhUtasAdhana, jugAra, cholavU, khaNaQ, zilpAraMbha, kUpAdikhanana, gADavU, aMdaratho kADhavu Adi e prakAranAM kAmo karavAthI saphalatA thAya che. mitraindra svASTra hastendrAdityAntyAzvinavAyubham / tiryaGmukhAkhyaM navakaM, bhAnAM tatra vidhIyate // 175 / / halapravAha-gamanaM, gantrIyantrakharoSTrakam / kharagorathanauyAna,-lulAya hayakarma ca // 176 // bhA0TI0-anurAdhA, jyeSThA, citrA, hasta, mRgazira, punarvasu, revato, azvinI, svAti A navanakSatrono gaNa tiryaGmukha cha AmAM hala calAva, gamana karavU, gADaM calAvabu, yaMtra calAvaq gadheDAM ane uMTono samUha calAvavo gadheDA balada ratha nAva ane anya yAna vAhano navesara calAvavA, ane pADA, ghoDAone damavA Adi kAmo karavAM. brahmaviSNumahezAya-vasupAzyuttarAtrayam / UrdhAsyaM navakaM bhAnAM, teSu karma vidhIyate / 177 // puraharmyagRhArAma-vAraNadhvajakarma ca / prAsAdavedikodyAna-prAkArAdyaM ca sidhyati // 178 // bhA0TI0--rohiNI, zravaNa, ArdrA, puSya, dhaniSThA, zatabhiSA, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarA bhAdrapadA A nakSatra navaka gaNa Urdhvamukha che. A nakSatromAM nagaraniveza, mahelanirmANa, gRhacayana, ArAmaropaNa gajArohaNa, dhvajAropa, prAsAda, vedikA, udyAna, koTa Adinu nirmANa karavAthI siddha thAya che. sthirAdi nakSatragaNo ane vihita kAryosthirasaMjJaM bhacatuSTaya-mambujayonyuttarAtritayam / narapatipattanasadanaM pravezabIjAdi sidhyate tatra // 179 / / Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe dAruNabhAni purandara-koNapazivasarpadevatAni syuH| dAruNabandhanadahanapraharaNakarmANi siddhatAM yAnti // 180 // pUrvAtritayaM paitRbha-mugrAkhyamidaM paJcakaM yAmyam / mAraNa bhedanabaMdhanaviSadahanaM paJcake kAryam // 18 // surasacivAzvinihasta-tArAH syuH kSiprasaMjJitAstAzca / auSadhapaNyavibhUSaNa-zilpalatAjJAnakarmasiddhiHsyAta // 182 / mRduvRndaM bhacatuSTaya-mantyatvASTrAkhyasaumyamitraHm / maGgalavanitAbhUSaNamandiragItAdi sidhyate tatra // 183 // bhadritayaM zvasanasakha cendrAgnibhaM mizrasaMzaM tat / nikhilAni ca sAdhAraNa-kAryANyugrANi kAryANi // 184 // aditi zrutibhAtritayaM, carasaMjJaM paJcamaM marubhaM ca / vAhanakarma vibhUSaNa-carakAryodyAnamantrasiddhathai tat // 185 bhA0TI0--rohIgI, uttarAphAlgunI uttarASADhA, uttarAbhA. drapadA A 4 nakSatro 'sthira' saMjJAvAlA che, rAjadhAnIno niveza tathA rAjAnA mahelanu nirmANa praveza ane bIjavapana Adi kAryo AmAM siddha thAya che. jyeSThA, mUla, ArdrA, AzleSA A nakSatronu nAma 'dAruNa' che, AmAM kaThora kArya, bandhana, mAraNa, dahana, Ayudha calAvayAM Adi kAryoM siddha thAya che. pUrvAphAlgunI pUrvASADhA pUrvAbhAdrapadA maghA bharaNo A nakSatronI 'ugra' e saMjhA che A ugrapaMcakamAM mAraNa, medana, vandhana, viSaprayoga, agnidahanAdi kAryo karanAra saphala thAya che. . puSya, azvinI, hasta, A 'kSipa' saMjJaka nakSatromAM auSadha grahaNa, krayANaka saMgraha, alaMkAraparidhAna zilpAdhyayana latAropaNa, jJAnAbhyAsa Adi kAryonI siddhi thAya che. revatI, citrA, mRgazira, anurAdhA A 4 nakSatro 'mRdu' saMjJaka che. Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam 433 AmA dareka maMgalakAryoM strI viSayaka kAryo, alaMkAra, maMdira, gIta Adi kAryoM siddha thAya che. ____svAti, vizAkhA A be nakSatro 'mizra' saMjJaka che, AmA sarva sAdhAraNa tema ja ugra kAryo karavA. ___ punarvasu, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA, svAti A pAMca nakSatro 'cara' saMjJaka che, AmAM yAna-vAhana kAryo, vibhUSA, udyAna kArya, mantrAdi carakAryoM siddhine pAme che. kathitAnyapi laghuvRnde, carasaMjJe tAni kAryANi / caradhiSNye kathitAnyapi, kAryANi laghugaNe nUnam // 186 / / yadyaddAruNabhoktaM, tattatkarma tvathograbhe kAryam / sAdhAraNamizrAkhyaM, krUrograM tI NadAruNaM tulyam // 187 // sAdhAraNavRndoktaM, yatkarmAdyaM krUra sadA kAryam / dhruvamacalaM kSipralaghu, caraM calaM maitra husaMjJe // 188 // nikhileSvapi dhiSNyeSviha, sAmAnya kAryamityuktam / tattatprakaraNakathitaM, tadeva mukhyaM vijAnIyAt // 189 // bhATI0-laghugaNamAM kahela kAryo cara saMjJaka nakSatromAM ane cara nakSatra gaNamAM kahela kAryo laghugaNamAM karavAM, je je kArya dAruNa nakSatramA karavAnuM kahela che te ugra nakSatramA paNa karavu, sAdhAraNa-mizra, krUra, ugra ane tIkSNa-dAruNa e tulyasvabhAvanAM nakSatro che, sAdhAraNamA karavAnAM kAryoM krUra nakSatromA karavAM, dhruva acala, kSipra laghu, cara cala, maitra mRdu, sAdhAraNa mizra, krUra ugra ane tIkSNa dAruNa, e eka bIjAnA nAmAntaro che, ekamAM kahela kAma bIjAmA karI zakAya che, A pramANe tamAma nakSatra vidheya sAmAnya kArya kachu, bhAgala te te prakaraNamAM kahela kArya tenuM mukhya kArya jANavU. Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe pratyekanakSatra vidheya kAryoyAtrAbheSajabhUSaNa-vidyA'zvebhAjazilpavastrAdyam / utsavamaMgalakArya, karttavyaM dasranakSatre // 19 // sAhasadAruNazatru-prazamananikSepakUpakRSyAdyam / viSavadhavandhanadahana-praharaNakAryANi bharaNISu // 19 // bhagniparigrahasAhasa-ripuvadhadahanAstrazastrakarmAdyam / dhAturvAda vidhAnaM, vivAdalohAimabahulAyAm // 192 // bhA0TI0-yAtrA. auSadha, bhUSaNa, vidyA, azvakarma, gajakarma, bhajakarma, zilpa vastrAdi, utsavakArya ane mAMgalika kArya azvinImAM karavaM. sAhasakarma, bhayaMkarakarma, zatrune zAnta karavo, jamInamA gADavU, kUpakhanana, kRSikArya, viSadAna, vadha, bandhana, bAlavU, praharaNakArya ityAdi ugra kAryoM bharaNImAM karavAM, agnisthApana, sAhasakarma. zatruSadha, dahana, astra-zastrakarmAdi, dhAtukriyA (rasAyanasiddhi), vivAda, lAhakarma, pASANakarma e kAmo kRttikAmAM karavAM. suranarasamAdyakhilaM, vivAhadhanadhAnyasaMgrahopanayam / utsavabhUSaNamaGgala-majabhe kArya sapauSTikaM karma // 193 / / zAntikapauSTikazilpa-vratakodvAha maMgalAyakhilam / surasaMsthApanavAstu-kSetrArambhAdi sidhyate saumye // 194 // paharaNadAruNabandhana-vigrahaviSasaMdhivanikarmAdyam / chedanadahanocATana-mAraNakRtyaM ca raudrabhe kuryAt // 195 / / bhANTI-devAlaya, ghara Adi sarva, vivAha, dhanyadhAnyasaMgraha, upanayana, utsava, AbharaNa, mAMgalya ane pauSTika kArya rohiNI nakSatramA karavA, zAMtika, pauSTika, zilpakarma, vratakarma, vivAha, mAMgalyAdika sarva zubhakArya, devapratiSThA, vAstukSetrAraMbhAdi bhagaziramAM siddha thAya che. Ayudha kArya, ugrakArya, bandhana, laDAi, Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mkss-lkssnnm| 435 viSaprayoga, saMdhi, agnikarma Adi chedana, dahana, uccATana ane bhAraNakarma ArdrA nakSatramA karavA. zAntikapauSTikayAtrA-vratapratiSThA-nRpAhavAdyakhilam / vanitAkarasaMgrahaNaM, tyaktvAnyakarma siddhayate puSye // 19 // uddhataripumadabhaJjana-sAhasavANijyakapaTakarma / analAyasasaMgraha-zveDa-steyAdi sarpabhe kAryam // 197 // yuvatIkarasaMgraha, vApIkUpataDAgotsavAdyaM ca / / kSitipatyAhavasarva, pitryadhiSNye ca paitRkaM karma // 198 // - bhA0TI0-zAMtika, pauSTika karma, yAtrA, vrata, pratiSThA, rAjayuddhAdi sarva, strI pANigrahaNa sivAya bIjAM sarva kAryo puSyamAM siddha thAya che, abhimAnI zatrunuM madabhaMjana, sAhasikakArya, vANijya karma, kapaTakarma, agnikArya, lohasaMgraha, viSaprayoga, corI Adi A zleSAmA karayAM. strI, pANigrahaNa, vAva kuA talAva AdinuM khodavU, utsava Adi, rAjAonAM yuddha Adi sarva ane pitRkarma e maghA nakSatramA karavA. zilpAharaNabandhana-dAruNacitrakApaTaM karma / naTanadrumAsavA, bhAgye kuDayapaharaNaM ca // upanayanaM karapIDana-makhilaM sthirazilpabhUSaNaM tvkhilm| purasadanaprAraMbhaNa-mambararaNakAryamaryamaHSu // bheSajayAtrAvidyA-vivAhazilpavratAmbarAbharaNam / surasaMsthApanamagvilaM, vAstuprArambhamarkanakSatre // arthAt-zilpa, Ayudha, bandhana. kaThorakarma, citra, kapaTakArya, nATaka, vRkSAropa, Asava, bhitticayana ane praharaNa pUrvAphAlgunI nakSatramA karavA. upanayana, vivAha, sarvasthira kArya, zilpa, sarva bhUSaNakarma, Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvadevaprati pAtrA, vidyA, vie uttarAphAlgunI 436 [kalyANa kalikA-prathamakhaNe puraniveza, gRhaniveza, vastrakarma, raNakarma e uttarAphAlgunI nakSatramA karavAM, auSadha, yAtrA, vidyA, vivAha, zilpa, vrata, vastra, AbhUSaNa, sarvadevapratiSThA, vAstuprAraMbha e kArya hastanakSatramA karavAM. zAntikapauSTikamakhilaM, sthirakArya vastrabhUSaNaM zilpam / upanayanaM vAstukRSi-kSitipatikArya ca citrAyAm // 199 // suranarasadmavidhAnaM, bhUSaNavaivAhamaMgalAyakhilam / bIjAropaNazastra-kSitipatisamaraM vibhUSaNaM svAtI // 200 / / upacayavastugrahaNaM, bhUSaNanavavastracitrakAye ca / bheSajazakaTapraharaNa-zilpavicitraM dvidaivabhe kAryam // 202 // bhANTI0-sarvaprakAranAM zAMtika ane pauSTika kAryo, sthirakArya, vastra, bhUSaNa, zilpa, upanayana, vAstu, kRSi, rAjakArya e kAryo citrAmA karavAM. devAlaya, manuSyAlayatuM nirmANa, bhUSaNa, vivAha saMbandhI sarvamaMgala kArya, bIjAropaNa, vastra, rAjayuddha, vibhUSaNa e sarva svAtimA karavAM. dhAnyAdivastu saMgraha, bhUSaNa, navIna vastra citrakArya, auSadha, zakaTavahana, praharaNa, zilpa, vicitra kArya e vizAkhA nakSatramA karavAM. karamardanamupanayanaM, yAtrAsurasadmasaMnivezAdyam / sthiracarakArya tvakhilaM, bhUSaNamazvebhakarma mitraH // 202 / / ripuvadhabhedanadahana-praharaNavanilohakAyadyam / steyavidhAnaM vivighaM, zilpaM citraM surezabhe kAryam / / 203 / / kRSibhavanavipinakArya, vApIkUpAdibIjanirvApam / samaravibhUSaNazilpaM, vigrahasaMdhizca mUlanakSatre // 204 // bhA0TI0-vivAha, upanayana, yAtrA. devAlayaniveza Adi, sarva sthira tathA cara kArya, bhUSaNa, azvakarma gajakarma anurAdhA nakSapramA kara. zatrunAza, bhedana, dahana, praharaNa, agnikArya lohakArya Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam 437 Adi, sarva prakAraceM cauryakrama, zilpa, citra e jyeSThA nakSatramA karAya che. kRSikArya, bhavananirmANa, vanakArya vApI kUpAdikArya bIjavapana, yuddha, vibhUSaNa, zilpa, yuddha, saMdhi Adi kAryo mUla nakSatramA karavA. zambarabandhanamokSaNa-vApIkUpAdi nigrahaM hananam / dumakhaMDanavanacAriNa-pakSigAM ca yatkAryamambubha kAryam // 285 // sthApanamuNDanamaNDana-vAstuniveza pravezanAdyaM ca / bIjAropaNavAhana-bhUSaNavastraM ca vaizvame kAryam // 206 // zAntikapauSTikamaGgala-vicitrakRSizilpamambarAdyam / dhAmavidhAnasthApana-mupanayanaM viSNubhe kAryam // 207 // upanayanaM caulavidhi, jalaturagoSTrabhadevanirmANam / kRSibhavanAhavamambara-vipinodyAnAzma bhUSaNaM vasubhe // 208 // bholTI0-jala bAMdhavU, jala choDavU, vApI-kUpAdi, nigraha, mAraNa, vRkSacchedana, vanacara pakSio saMbandhI kArya e sarva pUrvASADhAmAM karAya che. pratiSThA, kSaurakarma, alaMkaraNa, vAstuniveza, vAstupravezAdi, bIjAropaNa, vAhana, bhUSaNa, vastrakarma e uttarASADhAmAM karavAM, zAntika, pauSTika, mAGgalya, vicitrakArya, kRSi, zilpa, vastrAdi, gRhanirmANa, pratiSThA, upanayana e zravaNa nakSatramA karavA. upanayana, cUDAvidhijala, azva, uSTra, gajasabandhI kArya, devamUrti nirmANa, kRSi, bhavana, yuddha, vastra, vananiveza, udyAna, pASANakarma bhUSaNa e dhaniSThAmAM karavAM. samarArambhavibhUSaNa-gaja balaturagoSTrazastranAvAdyam / muktAphalarajatamayaM, varuNaH vAstukarmAdyam // 209 // ajacaraNaH kuryAt, sAhasajalayantrazilpakarmAdyam / mRdhAturvAdacchedana kRSimahiSoSTrAjebhavikrayaNam // 21 // pariNayanaM vratabandhana-suranarasadanapratiSThAM ca / Ahirbudhnye bhUSaNa-mambaravAstupravezamabhiSekam // 211 // Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 (kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe sthalajalabhUSaNamakhilaM, dhAmavidhAnaM tvamaya'mAnAm / karapIDanamunapayanaM, maGgalamakhilaM ca pauSNabhe kAryam / / 212 // bhANTI0-yuddhAraMbha, vibhUSaNa, gajasainya, azva, uSTra, zastranAvAdi, muktAmaya-rajatamayAbharaNa, vAstukarmAdi, zatabhipAmAM karavU. sAhasakarma jalayaMtra zilpakarmAdi, mRttikAkarma, dhAturvAda, cchedana, kRSi, mahiSa, uSTa, aja-gajano vikraya e pUrvA bhAdrApadAmA karavAM, vivAha, vratagrahaNa, devAlayapratiSThA, gRhapraveza, bhUSaNa, vastra, vAstukarma, praveza, rAjyAbhiSeka e kAryoM uttarAbhAdrapadAmAM karavA. sthala, jala saMbaMdhI kArya, sarvabhUSaNa, gRhanirmANa, devAlayanirmANa, vivAha, upanayana, sarva jAtanAM mAMgalika kAmo revatImAM karavAM. nakSatronI kulAdisaMjJApitRvasutiSyendranalavyuttarabhAgyadvidaivacitrANi / daivacikitsakakoNapasahitAnyetAni kulamAni // 21 // ajacaraNAditipUSAdhAtRmarudviSNuvArIzazakrANi / ahiyamadhAtRjalAnyupakulAnyanyAni kulopakulAni // 21 // upakulabheSu ca yAtA, vijayaM prApnotyasaMzayaM kSipram / kulabheSu ca bhaGgaH syAdyAtuH saMghistayoH kulopakulabheSu / / 215 // kulabheSu ca jAtAste manujA bhavanti kulmukhyaaH| upakulabhe paravibhavaM bhoktArastvanyabheSu saamaanyaaH||216|| bhANTI-maghA, dhaniSThA, puSya, mRgazirA, kRttikA, uttarA. phAlgunI, utarASADhA, uttarAbhAdrapadA, pUrvAphAlgunI, vizAkhA, citrA, azvinI, mUla eTalAM 'kula' nakSatro che. pUrvAbhAdrapadA, punarvasu, revatI, abhijit, svAti, zravaNa, zatabhiSA, jyeSThA, AzlepA, bharaNI, rohiNI pUrvApADhA e 'upakula' nakSatro cha ane bAkInAM ArdrA, anurAdhA, hasta, Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam] e 'kulopakula' saMjJaka che.. ' upakula' nakSatromA 'pApI' niHsaMdeha jaldI vijayI thAya cha, 'kula' nakSatromA 'pApI' hAre che ane 'kulopakula'mAM yuddha thAya to bane sarakhA utarI saMdhi kare che. kula nakSatramA janmela kula nAyaka thAya che, upakulamA janmela paradhanane bhogabanAra thAya cha jyAre kulopakulamA janmanAra sAdhAraNa hoya che. nakSatronI andhAdisaMjJAandhakamatha mandAkhyaM, madhyamasaMjJa sulocanaM pazcAt / paryAyeNa ca gaNayeccaturvidhaM brahmadhiSNyataH // 217 // andhe sadyo vastu naSTaM hRtaM yallabhyaM dUrAnmandanetre ca kaSTAt / zrAvyaM dravyaM madhyanetre sunetre, naiva zrAvyaM naiva labhyaM kadAcit // 218 // tadyAtyandhairdizaM pUrvI, kekarairdakSiNA punaH / pazcimAM cipidaidhiSNya,-divyadRSTibhiruttarAm // 219 // bhA0To0-nakSatro andha, maMdanetra, madhyanetra ane sunetra saMjJaka hoya che. rohiNIthI andhAdi 4-4 nakSatro gaNI levAM, rohiNI aMdha, mRgazirA maMdanetra, ArdrA madhya ane punarvasu munetra, eja rIte 28 nakSatro jANI levAM, andhamA vastu jAya to jaldI male, maMdanetramA lAMbA TAime male, madhyanetramA patto lAge paNa male nahi bhane sunetramA patto ya na lAge ane male ya nahi, andhanakSatramA gumAyela 1 muhUrta cintAmaNimAM 'anurAdhA' upakulamAM ne vasiSTha saMhitA tathA AraMbhaliddhimAM 'kulopakula'mAM parigaNita che 'mUlane vasiSTha tathA AraM masiddhikAre kulamAM ane muhUrtacintAmaNi kAre 'kulopakulamAM gaNapuM che.' 'zatabhiSA'ne vasiSThe kulamAM ane AraMbha si0 kAre muhUrta ci0 kAre 'kulo gkula' gaNyu cha 'hasta'ne vasiSTe 'kulopakula' ane A0 si0-mu0 ci0 kAre 'upakula' tarIke gaNela che. Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe vastu pUrvamAM, maMdanetre dakSiNamAM, madhyakSetre pazcimamAM ane sunetre gayela vastu uttara dizAmAM jAya che. nakSatronA devamAnavAdi gaNa -- dasrAditIjyamRgamaitrakarAnilAntya-lakSmIzabhAni nava devagaNaH pradiSTaH / pUrvAtriyAntaka vidhAtRharottarANi, dhiSNyAni mAnuSagaNo'tra nava pradiSTaH ||220|| pitRdvidaivAgnizatendramUlavasvAhi citrarkSagaNo'surAkhyaH / devAsurANAM manujAsurANAM, vairaM mahAsnehamathetareSAm // 221|| - bhA0TI0 - azvinI, punarvasu, puSya, mRgazirA, anurAdhA, hasta, svAti, revatI ane zravaNa e nava nakSatrono gaNa devagaNa kahela che. pUrvAphAlgunI pUrvASADhA pUrvAbhAdrapadA, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA bharaNI, rohiNI, ArdrA A nava nakSatrono 'mAnavagaNa' kahyo che ane maghA, vizAkhA, kRttikA, zatabhiSA, jyeSThA, mUla, dhaniSThA, AzleSA citrA A nava nakSatrono 'rAkSasagaNa ' mAnela che. devagaNa ane mAnavagaNa vAlAone 'rAkSasagaNa ' vAlAnI sAthe vaira hoya che jyAre bIjAone ApasamA mahAprIti hoya che. nakSatrayoni azvebhameSabhujagadvayakkukkurautameSautumUSakama hondurugolulAyAH / zArdUlamAhiSagavArimRgadvayazva-kIzo'tha babhruyugakI zagavAzvasiMhAH // 222 // Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam mAnAM bhavAsadasagrahaH // 22 gokuJjarAviti yathAkramamAzvinAdi. bhAnAM bhavanti khalu klpityonilpaaN| etavicAryamakhilaM sadasagraha - niskandhavitpravaradhIviduSAM variSThaiH // 223 // vabhraragaM zvaiNamibhendrasiMha-motvAkhusaMjJaM tvajavAnaraM ca / govyAghramazvottamamAhiSaMca, varaMcanAryopabhRtyayozca // 224 bhATo0-azvinI Adi 27 nakSatronI anukrame-azva 1, gaja 2, meSa 3,sarpa 4, sau 5, zvAna 6, vilADa 7, meSa 8, vilAda 9, uMdara 10, uMdara 11, gau 12. mahiSa 13, siMha 14, mahiSa 15, vyAghra 16, mRga 17, mRga 18, zvAna 19, vAnara 20, nakula 21, nakula 22, vAnara 23, azva 24, siMha 25, go 26, gaja 27, Asarvakalpita yoniyo che, A sa buddhizAlI jyotiSoo e zubha azubha vicAravU ane nakula- sarpa, zvAna-mRga,gaja-siMha, bilADa-uMdara, meSa-pAnara, go-vyAghra, azvamahiSa, jevI jAtivera. vAlI yoniyo strI puruSa, rAjA rAjasevaka, devadevapUjaka, nagara-nagara nivAsIne paraspara vajevI. nakSatranADoAvRttibhirbhastribhirazvibhAdya, kramotkamAtsaMgaNayeca bhAni / yadyakaparvaNyubhayozca dhiSNye, neSTAnnAryoM shmeknaaddii||225|| sA madhyanADI puruSa nihanti, tatpAvanADokhalu knykaaNc| AsannaparyAyasamAgatAce varSeNa sApyantaritA trivH||226|| ekanADosthitA yatra gurumantrazca devtaa| tatra deSaM rujaM mRtyu, krameNa phalamAdizet // 227 // Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R [kalyANa-kalikA-prathama prabhuH paNyAGganA mitraM, dezo grAmaH puraM gRham / ekanADosthitaM bhavyaM. viraha vedhavajitam // 228 // cakre trinADike dhiSNya-mekanADIgataM zubham / guruziSyavayasyAde-na vadhUvarayoH punaH // 229 // bhATI0.-traNa traNa nakSatronI AvRttimothI krama ane utkrame karI azvinI Adi nakSatro gaNatAM Adi madhya antya, antya madhya Adi, Adi madhya antya, nADIomAM badhA nakSatro AvI jaze, azvinI hRdayabhAge Adi nADImAM, bharaNI madhyanADImAM, kRttikA pRSTabhAge antyanADImAM, te pachI rohigI antyanADImAM, mRgazirA madhyamAM ane ArdrA AdyanADImAM Avaze. Ama kramotkrame 3-3 nakSatro gaNatAM nava AvRttio vaDe 27 nakSatro 3 nADIomA samAi jaze, Ama gaNatAM azvinI. ArdrA, punarvasu, uttarAphAlgunI, hasta, jyeSThA mUla, zatabhiSA, pUrvAbhAdrapadA A 9 nakSako Adya nADImAM, bharaNI, mRgazirA, puSya, pUrvAphAlgunI, citrA, anurAdhA. pUrvASADhA, dhaniSThA, uttarAbhAdrapadA A 9 nakSatro madhyanADImAM ane kRttikA, rohiNo, AzleSA, maghA, svAti, vizAkhA, uttarASADhA, zravaNa revatI A 9 nakSatro antyanADInAM che, jo varavadhu bannenAM nakSatro eka nADImAM hoya to te atyanta azubha che. jo te madhyanADImAM hoya to puruparnu ane te pAsenI nADImAM hoya to kanyAnuM maraNa nipajAve, eka nADIgata banenA nakSatro pAse pAse hoya to eka varSamA azubha phala kare ane AMtare hoyato traNa varSe azubha kare. jyAM RSi, maMtra ane devatA traNe eka nADIgata hoya tyAM anukrame dvepa, roga ane maraNa phala kahe, __ svAmI, paNyAMganA, mitra, deza, grAma nagara, gharanA nakSatro eka mADIgata hoya to zreSTha che ane bhinnanADImA hoya to viruddha jANavAM. Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 443 nakSatra-lakSaNam / eka nADIgata nakSatro, guru ziSyo, mitrI Adine mAre zuma che paNa gharakanyAne mATe zubha nathI. . nADodoSApavAda-jyotizcintAmaNIrohiNyA mRgendrAgni--puSyazravaNapauSNabham / ahirbudhnyaHmeteSAM nADIdoSo na vidyate // 230 // bhAlTI-rohiNI, ArdrA, mRgazirA, jyeSThA, kRttikA, puSya, zravaNa, revatI, uttarAbhAdrapadA, A nakSatrone nADI doSa hoto nathI. nakSatronI rAziorAzistha tatra meSo'zvinI ca bharaNI ca kRttikApAdaH / vRSabhastu kRttikAMhi-trayAnvitArohiNI samArgArdhA // 23 // mithunomagArdhamArdA, punarvasozcAMyastrayaH prathame / karkI ca punarvasvoH, pAdaH puSyastathA''leSA / / 232 / / siMhastu maMghApUrvA phAlgunyaH pAda uttarANAM ca / kanyottarAtripAdI, hastazcitrArdhamAdyaM ca // 233 // taulI citrAntyAdhu, svAtiH pAdatrayaM vizAkhAyAH / syAd vRzciko vizAkhA-caturthapAdonurAdhikA jyeSThA // 234 // dhanvo mUlaM pUrvASADhA'pi ca pAda uttarASADhaH / syAnmakara uttarASADhahitritayaM zrutirdhaniSThArdham // 23 // kuMbho'ntyardhAnaSThAdha, shttaaraapuurvbhaadrpaatripdii| mIno bhAdrapadAhistathottarA revatI ceti // 236 // ... bhAlTo-azvinI bharaNI kRttikA prathama pAda-mepa1. kRttikA pAdatraya rohiNI mRgaziraardha-vRSa 2. mRgazira argha ArdA punarvasu pAdatraya-mithuna 3. punarvasuaMtyapAda-puSpa AzleSA karka-4. maghA. pUrvAphAlgunI uttarAphAlgunI prathamapAda siMha-5. uttarAphAlgunI pAdapraya hasta citrArdha-kanyA-6, citrAntyAdha svAti vizAkhApAdatraya-tulA Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 [kalyANa-kalikA-prathamalaNDe 7. vizAkhA antyapAda, anurAdhA jyeSThA-vRzcika 8, mUla. pUrvASADhA. uttarASADhA prathamapAda dhanu 9. uttarApADhApAdatraya, zraNa, dhaniSTAdha makara 10, dhaniSThAdha zatabhiSA, pUrvAbhAdagdArAdatraya kuMbha 11. pUrvAbhAdrapadA antya gada, uttarAbhAdrapadA, revatI mona-12. Ama savA be ve nakSatronI 1-1 rAzi thAya che eTale 27 nakSatronI 12 rAzio thAya che, rAzio uparathI padArthoM upara paDato grahono zubha azubha prabhAva jovAya che, temaja rAziono bIjo paNa ghaNo upayoga che. zUla nakSatroaindrAjapAdAbjabhAryamANi, zulAni bhAni kramatazca dikssu|| na yAti yAtA yadi zUlabheSu, surezatulyaH samare blen| 237 // __bhATI-jyeSThA, pUrvAbhAdrapadA, rohiNI, uttarA phAlgunI A 4 nakSatro pUrvAdi 4 dizAomAM anukrame zUlarupa cha / gamana karanAra yudvamA balavaDe indratulya hoya topaNa jyeSThAdi zUlamA pUrvAdi dizAmAM prayANa karato nthii.| sarvadvArika nakSatrosavaidvArika dhiSNyAnya-marejyAdityamaitradatrasaMjJAni / tatra tu yAyAnniyataM, dhanakIrtilabhyate'pyacirAt // 238 // bhA TI-puSya, hasta, anurAdhA, azinI nAmaka nakSatro sarvadvArika che, A nakSatromAM prayANa karanAra avazya dhana tathA kIrtine avilambe prApta kare che. samayavizeSe gamanAyogyanakSatrosthira-sAdhAraNadhiSNyaiH, pUrvAhaNe naiva gamanaM sat / gamanaM nu dAruNaH,dinadalasamaye na kAryamanavaratam // 239 // kSiprai paravAsara-samaye mRdumitrairna raatrimukhe| pagragaNainizi samaye-caradhiSNyaruSasi na zreSTam // 24 // Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam] bhAlTI-rohiNI, uttarA phAlgunI, uttarASADhA, uttarA bhAdrapadA, svAti, vizAkhA, A 6 nakSatromA madhyAhna pahelAM gamana karavU zubha nathI, jyeSThA, mUla, ArdrA, AzleSA, A cAra nakSatromA madhyAhnakAle kadApi gamana na karavU, puSya, azvinI, hasta, A nakSatromAM madhyAhna pachInA divasamAM prayANa na karavu / revatI, citrA, mRgazira, anurAdhA, svAti, vizAkhA, A nakSatromA sAMje rAtrinA mAraMbha samayamAM gamana na karavU / bharaNI, maghA, pUrvAphAlgunI, pUrvA. pADhA, pUrvAbhAdrapadA, A nakSatromAM rAtrinA samayamA gamana na karavU ane punarvasu, svAti, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA, A nakSatromAM uSa:kAlamAM gamana na kara. sarvakAle gamanayogya nakSatrosarvasminnapi samaye, sarvAsu ca digvidikSveva / sarvadvArikadhiSNyA-nyapi shubhdaanytulmkhilnRnnaam||241|| __bhAlTI-azvinI, puSya, hasta, anurAdhA, A sarva dvArika nakSatromAM sarvakAle sarva dizA vidizAomAM gamana karavU sarva manuSyo ne mATe ati zubha phaladAyaka hoya che. puSyanI viziSTatAparakRtadoSaM nikhilaM, nihanti puSyaH paro na puSyakRtam / dvAdazanadhanagendau, balavAn puSyasvabhISTadaHsatatam / / 242 // pratyarinaidhanasaMjJo vipatkaro vApi janmasaMjJo vaa| pANigrahaNaM muktvA , nUnaM sarvArthasiddhidaH puSyaH // 243 // mRgagaNamadhye siMha, uDugaNamadhye tathaiva puSyazca / nijabala sahito'pyevaM, trividhotpAtana zaktimAn nihataH bhANTI -parakata, sarva dopono puSya nAza kare cha, paNa puSya Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSak ( kalyANa- kalikA prathamakhaNDe kuna guNa dopano bIjAthI nArA yaha zakato nathI. candra bAramo ke AThamo hoya to paNa balavAn puSya haMmezAM amISTaphala Ape che. puSya janma, vipat pratyari ke 5 mA tArA rUpa hoya toye vivAhane choDI zeSa sarvakAryaMno siddhi karanAro che. hariNagaNamAM jema siMha che tetroja nakSatra gaNamAM puSya balavAn che. Ama svaparAkrame sahita chatAM paNa divya bhauma AntarikSa utpAto vaDe haNAyela puSya kArya sAdhaka zaktimAna thato natho. jyotiSa tattvakAra puSyane aMge lakhe chegraheNa viddhopyazubhAnvito'pi, viruddhatAro'pi vilomago'pi / karoti puMsAM sakalArthasiddhiM, vihAya pANigrahaNaM hi puSyaH // 245 // bhATI - grahavaDe viddha hoya, azubha grahAkrAnta hoya, viruddha tArAtmaka hoya, vakrigrahAdhyAsita hoya to paNa puSya eka vivAha sivAya manuSyonA sarvakAryAMnI siddhi karanAte che. vasiSTha puSyane aMge yAtrA viSe kahe chesarvadikSu prazastospi, puNyaH sarvArthasAdhakaH / pratIcyAM gamane tyAjyaH, saukhyasaMpadamicchatA // 246 // bhA0dI - sarva kArya sAdhaka puSya sarva dizAonA gamanamAM zubha hovA chatAM sukha saMpattinA icchuke pazcima dizAnA gamanamAM eno tyAga karavo / nakSatra paJcaka - nakSatra gaNamAM dhaniSThAdi pAMca nakSatro viSe prAcIna jyotipIovAMcakagaNanuM khAsa dhyAna khaMtre che, A pAMca nakSatro paikInAM pUrvAbhAdra padA sivAyanAM badhAM zubhakArya karavAne yogya che chatAM amuka kAryoM Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 447 makSatra-lakSaNam ] mATe e ayogya che. ema saMhitAkAronuM kathana che. vasiSTha kahe chavasvaparArdhAt pazcaka-dhiSNye gehasya gopanaM naiva / dakSigadinukhAmanaM, dAhaM pretasya kASThasaMgrahaNam // 247 // bhA0To-dhaniThAno uttara bhAga, zAbhiSA, pUrvAbhAdrAdA, utAbhAdrapadA, revatI A na paMcakanAM ghara chApag ( DhAkaj) nahi dakSiga dizA saMmukha gamana (yAtrA) karavI nahi, mRtakano agnidAha karavo nahi, kASTha saMgraha karavo nahiM / daivajJa vallabha granthamA lakhe chekuryAna dAru-tRNasaMgraha-mantakAzAyAnaM mRtasya dahana gRhagopanaM ca / zayyAvitAnamiha vAsavapaJcake cakecidanti parato vasudaivatArdhAt // 248 // bhA0TI-dhaniSThA paMcakamAM kASTa-tRNa saMgraha, dakSiNa dizAmA gamana, zatra dAha, gRhagopana, ane zayyA vaNavI eTalAM kAryoM karavA nahi, koi kahe che dhaniSThAnA prathamAdhaM pachI e kAryo na karavAM, - jyotiHsAgaramAM lakhe chechedanaM saMgrahaM caitra, kASThAdInAM na kArayet / zravaNAdaubudhaH SaTke, na gacchet dakSiNA dizam // 249 // agnidAho bhayaM rogo, rAjapIDA dhanakSayaH / saMgrahe tRNakASThAnAM, kRte vasvAdipaMcake // 250 // bhA0TI0-vidvAn dhaniSTA paMcakamAM kASThAdikana chedana-saMgrahaNa na karAveM / zravaNAdi nakSatra padamAM dakSiNa dizAmAM gamana na kare, paMcakamAM tRNa kASThAdikano saMgraha karavAthI anukrame agnidAha 1 bhaya 2 roga 3 rAjapIDA 4 ane dhanano kSaya thAya cha / Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { kalyAya-kalikA-prathamakhaNe A sambandhamA garga kahe chedhaniSThApaJcake candra, sUrya paizyAdipaJcake / chedanAdi na kartavyaM, gRhAthai tRgakASThayoH // 251 / / pUrvArdha nAtidoSAya, dArutakSaNasaMgrahe / yAnagopanazapyAyAM. saMpUrNI vAsavaM tyajet // 252 // ke'pyAhuH saMkaTe ghore, paJcake pazca naaddikaaH| kramAtRtIyapAdAdyA, antyapAdAvasAnagAH // 253 / / bhATI-dhaniSThAdi paMcaka upara candra hoya ane maghAdi paMcaka upara sUrya hoya tyAre gRha chAvayA nimitte tRNo-kASThonuM chedanasaMgrahAdi na kara, kASTha chedana-saMgrahamA dhaniSThAno pUrvAdha bahu dopakAraka nathI paNa dakSiNa gamana, gRhagopana ane zayyA vaNavAmAM to sampUrNa dhaniSThAno tyAga karo, koi kahe che-atyanta saMkaTa kAlamAM paMcakanI pAMca paDio choDIne kAma karI levU, dhaniSThAnA tRtIya caraNanI, zatabhiSAnA prathama caraNanI, pUrvAbhAdrapadAnA dvitIya caraNanI, uttarAbhAdrapadAnA tRtIya caraNanI ane revatInA caturtha caraganI pAMca ghaTikAo saMkaTa kAle tyajavI / vyavahArasAramAM paMcakana phala-- dhaniH dhananAzAya, prAganI zatatArakA / pUrvAyAM daNDayedrAjA, uttarA maraNaM dhruvam // 254 // agnidAhazca revatyAmityetatpaMcake phalam / bhATo-dhaniSThA dhanano nAza kare, zatabhiSA prANaghAta karanArI thAya, pUrvAbhAdrapadAmA rAjA daNDa kare, uttarAbhAdrapadAmA nizcaya maraNa thAya ane revatImAM agnidAha thAya, A pramANe paMcaka mAM varjita kArya karavAnuM phala thAya / AraMbha siddhikAra e viSe lakhe che-- paJcakaM zravaNAdIni, paJca RkSANi nirdizet / Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] 449 kecitpunardhaniSThAdi, paJcakaM paJcakaM viduH // 255 // bhA TI-zravaNa Adi pAMca nakSatrone paMcaka kahevU. koi kahe che-dhaniSThAdi pAMcane paMcaka kahevU, vasiSThAdinA mate dhaniSThAdi paMcaka kahe che. jyAre nAracandra tathA AraMbhasiddhikAranA vicAramA zravaNAdi paMcaka varjita ch| __nakSatra viSaghaTI-vasiSThagvAkSA 50 jinA 24 vyomaguNAH 30 khavedA 40, indrA:14 kudastrA: 21 khaguNA 30 nakhAzca 20 / dantAH 32 kharAmAH 30 khayamAH 20 purANAH 18; kSmAbAhavo 21 viMzati 20rbdhi-cndraaH14||256|| indrAstu 14 kASThA 10 manavaH 14 SaDakSAH 56, vedAzvino 24 vyomabhujA 20 dazA 10 ''zAH 10 // nAgendavo 18 bhUpatayo 16 bdhidastrA 24, vyomAgnayo 30 dastramukhakSakANAm // 257 / / AbhyaH parastAdviSanADikAkhyAstyAjyA zcatasraH khalu zobhaneSu / viSAkhyanADISu kRtaM zubhaM gad, vinAza mAyAtyacirAcca sarvam // 258 / / kurvanti nAzaM viSanADikAstA, lagnAzritAnaMzaguNAnazeSAn / jantUn yathA kuSThabhagandarArza vyAghAtazUlakSayavAtarogAH // 259 // kurvantyudrAhitAM kanyAM, vidhavAM vatsaracayAt / anyasminmaGgale tAzca, nidhanaM vAtha nirdhanam / / 260 // bhAlTI-azvinInI 50 bharaNInI 24 kRttikAnI 30 57 Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe rohiNInI 40 mRgaziranI 14 ArdAnI 21 punarvasunI 30 puSyanI 20 AzleSAnI 32 maghAnI 30 pUrvA phAlgunInI 20 uttarAphAlgunI 18 hastanI 21 citrAnI 20 svAtinI 14 vizAkhAnI 14 anurAdhAnI 10 jyeSThAnI 14 mUlanI 56 pUrvASADhAnI 24 uttarASADhAnI 20 zravaNanI 10 dhaniSThAnI 10 zatabhiSAnI 18 pUrvAbhAdrapadAnI 16 uttarAbhAdrapadAnI 24 revatInI 30 AdinI ghaDI. o pachInI pratyeka nakSatranI 4-4 ghaDIo viSa' ghaTikAo che, A viSa ghaTikAo zubhakAryamAM tyAgI joiye / viSa ghaTikAomAM karela sarva zubhakAryano satvara nAza thAya che, A viSa ghaTikAo lagna ane navAMza saMbandhi sampUrNa guNono nAza kare che, jema kuSTha bhagandara, arza, pakSAghAta, zala, kSaya ane vAta vyAdhio prANa dhAriyono nAza kare che, jyotiHsAgaramAM viSa ghaTIno viSaya nIce pramANe lakhyo cha vivAhavratacUDAsu, gRhAraMbhapravezayoH / yAtrAdizubhakAryeSu, vinadA viSanADikAH // 261 // bhA0TI0-vivAha, vrata, cUDAkarma, gRhAraMbha, gRhapraveza, ane yAtrA Adi zubha kAryomA viSa nADIo vinadAyaka cha, viSaghaTI doSApavAda daivajJamanoharecandro viSaghaTIdoSaM, hanti kendratrikoNagaH / lagnaM vinA zubhedraSTaH, kendre vA lagnapastathA / / 262 // bhA0TI0-- candra lagna vinAnA kendra sthAnamA athavA trikoNamAM sthita hoya ane te zubha grahonI draSTimAM hoya to 'viSaghaTInA doSano nAza kare cha, tathA lagnapati kendramAM paDayo hoya ane zubhanI draSTimAM hoya to paNa viSa ghaTIjanya doSa vilIna thAya che. phalapradIpakAra viSaghaTIdoSano apavAda kahe che Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] viSanADyutthitaM doSaM, hanti saumyakSagaH shshii| mitradraSTo'thavA svIya-vargastho lagnapo bhavet // 263 / / bhANTI0-saumya rAzigata candra viSa nADIthI utpanna dopanA nAza kare che, athavA lagnAti mitranI draSTimAM hoya ane svavarga sthita hoya to paNa viSaghaTI janya doSano nAza thAya che. dRSitanakSatro__ je je nakSatromAM je je kAryoM vidheya rUpe lakhyAM che, te nakSatronI aSita avasthAmAM karavAnAM che, krUragrahAkramaNa, vedha, utpAta, grahaNa, AdithI dUSita thayela nakSatromAM vihita kAryoM paNa siddha thAM nathI, tethI kAryamAM levAtuM nakSatra koi paNa prakAre dUSita to nathI ? e vAtano muhUrta ApanAre prathama vicAra karIne samaya batAvavo, dUSita nakSatro vasiSThanA mate nIce pramANe che, ArAya'ihi ketubhi--rAkrAntaM viddhabhaM ca tatsarvam / maGgalakArya satataM, tyAjyaM cotpAtadUSitaM dhiSNyam // 264 // nihataM trividhotpAtaiH, krUrAkAntaM ca viddhabhaM nikhilam / tyAjyaM tacchubhakarmaNi, nopAdataHpAtadhiSNyaM ca // 265 / / bhA0TI0-maMgala, sUrya, zani, rAhu, ketu vaDe AkrAnta eTale A graho paikInA koipaNa graha baDe adhyAsita ane viddha tathA utpAtathI dUSita nakSatra maMgala kAryamA sampUrNa tyAjya karavU, divyabhauma AntarikSa utpAto vaDe haNAyelaM, krUra grahovaDe AkrAnta tathA viddha thayelaM ane pAta nakSatra e nakSatro zubha kAryamAM pAda mAtra nahiM paNa sampUrNa choDI devAM. A saMbandhamA AraMbhasiddhikAra no matakrUreNa bhuktamAkrAntaM, bhogyaM grahaNabhaM tathA / duSTaM grahodayAstAbhyAM, grahaibhinnaM ca bhaM tyajet // 266 // vasiSThanA mate nArAkAntaM viddhAdhiSNyam // 26 // Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe __ bhA0TI0-krUra graha vaDe bhogavIne mUkelaM, bhogavAtuM ane bhogakvAnu, grahaNaduSita, grahonA udayAsta vaDe dUSita ane grahovaDe bhinna tathA viddha nakSatra zubha kAryamAM na levu. / dUSitanakSatraviSe zrIpatikrUrairbhuktaM krUragantavyamRkSa, krUrAkrAntaM krUraviddhaM ca neSTam / yancotpAtairdivyabhaumAntarikSa-- duSTaM tadvat krUralatAhataM ca // 267 // bhA0TI0--krUra graho vaDe bhogavIne choDela, krUra graha je upara janAra che. athavA krUra vaDe AkrAnta, ane krUranA veghe viddha nakSatra zubha kAmamAM lebu iSTa nathI, valI divya, bhauma, AntarikSa utpAtotho dUSita ane krUranI lattA baDe haNAyela nakSatra paNa dUSita ja gaNavU / kazyapanA mate pIDita nakSatroravyaGgArakabhAskari, bhogApannaM vidhUmitaM zikhinA / grahabhinnaM grahayuddhaM, sopaplutamulkayA'bhihatam // 268 // grahaNagataM caiva tathA, pazcAtsaMdhyAgataM ca viddharbham / vividhotpAtai rduSTaM, pIDitamRkSaM nijAnIyAt // 269 // bhA0TI0---ravi maMgala zani vaDe AkrAnta, ketunI zikhAvaDe dhUmita thayelaM. grahavaDe bhinna, grahayuddha vaDe pIDita upaplayo vaDe dRSita ulkApAtathI tADita, grahaNamAM Avela, pazcima sandhyAgata, viddha, divya-bhaumAdi utpAto vaDe duSita, e nakSatrone pIDita nakSatro jANavAM. 'duSTaM grahodayAstAbhyAM' eTale je nakSatramA grahogeM udayAstamana thayu hoya te nakSatrane dRSita nakSatra AraMbha siddhikAre kA che, paNa A mAnya tAne koi saMhitArnu athavA anya granthanuM samarthana maratuM jaNAyuM nthii.| saMhitApradIpakAra e viSayamA lakhe che-- Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam / viddha' vyomacarairvibhinnamapi yallattAhataM rAhuNA, yuktaM krurayutaM' vimuktamathaya bhogyaM tathopagrahaiH / duSTaM yad grahaNopagaM pazupatezcaNDAyudhenA''hataM,10 cotyAta 'grahayuddha 12pIDitamatho yaddhamita ketunA // 270 // pazcAt sandhyAgataM4 colkA-'bhihataM5 pApadRSitaM / yaccaikArgalaviddhaM tat, pIDitaM bhaM vinirdizet // 271 / / bhA0TI0-grahovaDe vIMdhAyela,bhedAyela, athavA lattAvaDe haNA yela, gahu sahita, krUrayuta, krUramukta, athavA krUra bhogya, upagraha vaDe duSTa, grahaNa vaDe dUSita, mahApAta vaDe tADita, utpAta tathA grahayuddha vaDe pIDita, ketu baDe dhUmita, pazcimamA sandhyA samaye dekhAtuM, ulkApAta vaDe haNAyelaM, pApa grahoe duSita ane ekAgalamA viddha thayela nakSatrane 'pIDita nakSatra ' kahe. dUSita nakSatra vA pIDita nakSatranI zuddhi viSe saMhitA pradIpakAra. doSairamImiyaMdupadrutaM tat, tAvanna dRSTaM zubhakarmaNISTam / yAvanna bhuktvA zazinA vimuktaM, tato bhavenmaGgalakarmaNISTam // 272 / / bhANTo0-A vadhA doSo vaDe abhibhUta thayela nakSatra tyAM sudhI zubha kAryamA iSTa gaNAtuM nathI jyAM sudhI candramA ene bhogavIne na choDe, candra bhogavyA pachI te nakSatra zubha kArya mATe yogya gaNAya che, ___ Ama chatAM A viSayamA vidvAnomA eka mata na hovAthI saMhitApradIpakAra potAnI vyavasthA Ape che-- itthaM mitho bhinnamataM vacobhivisaMvadanti vyvhaardkssaaH| Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA - prathabhakhaNDe prazAmyate yena ca yazca doSastaM pUrvazAstrAnumatena vakSye // 273 // pazcAtsandhyAsaMsthitaM kheTayuddhospAtairduSTaM ghUmitaM ketunA ca / ulkApAtAduSTamulkAhataM vA, bhinnaM caiSAM candrabhogeNa zuddhiH || 274 || sakUracandra yogena, zuddhamutpAta dUSitam / sUrya bhUktaM sadA zuddha, dhiSNyabhogaM vinA vidhoH // 275 // 454 bhA0TI0 - - A pramANe vyavahAracatura purUSo ApasamAM bhinnamata ane vacano vaDe visaMvAdanuM pradarzana kare che. mATe je kAraNe je dopanI zAnti thAya te kAraNa pUrvazAstrAnusAre kahuM chaM. pazcima sandhyA gata 1 grahayuddha dUSita 2 ketuvaDe dhUmita 3 ulkApAta dUSita 4 vA ulkA pAtavaDe tADita 5 A badhAM duSita nakSatro candanA bhogavyA pachI zuddhathAya che, utpAta dUSita nakSatra krUra sahita candranA yogathI zuddha thAya che, jyAre sUryAkrAnta nakSatra sUryathI bhukta thatAM ja sadA zuddha hoya che. tene candrabhoganI jarUra nathI. rAhubhuktaM tribhirbhogaiH, zuddhaM Sabhirgrahopagam / caturbhiH zanibhogena, duSTaM dvAbhyAM kujena ca // 276 // bhA0DI0 - rAhU bhukta nakSatra candranA traNa bhogothI, grahaNagata cha bhogAthI, zani bhogathI duSTa cAra bhogothI, ane maMgalamukta candranA ve bhogothI zuddha thAya che / vakrI khagazcet punareti dagdhaM, tatpUrvamRkSaM nahi dhUmitaM syAt / tadapyatikramya yadeti pUrva, sakrUradoSo'pi ca nAsti tasya // 277|| Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam] pakSAntareNa grahaNadvayaM syAd , yadA tadAdya grahaNopabhaGgam / pazcAddhi rUddhaM bhavati dvitIyaM, grahopagaM zudhyati bhogaSaTkAt // 278 // bhANTI0-cakrI krUra graha pAcho pUrvanA dagdha nakSatra upara jAya che tyAre tethI pUrvanuM nakSatra ghumita thatuM nathI. ane tenuM paNa atikramaNa karI tenI paNa pahelAnAM nakSatra upara jAya che tyAre te nakSatra sakrUra hovA chatAM te krUra dRpita gaNAtuM nathI / pandara divasane AMtare jo be grahaNa thAya to prathama grahaNa gata nakSatranA dopano bhaMga thAya che. ane pachInA grahaNa- nakSatra dUSita pAya cha je cha vAra candranA bhoga vyA pachI zuddha thAya che.' pIDita nakSatra pavAdaHekasminnapi dhiSNya, bhinne zau khalagrahe shshini| taccandraH kuryAdvivAha-yAna dikaM karma / / 279 // bhA To0-eka nakSatra upara krUra graha ane candra banne hoya chatAM te nakSatra dvirAzika hoi krUrAdhiSTita caraNanI gazi judI hoya ane candrAdhiSThitanI judI to te nakSatramA vivAha yAtrAdika karavAM / udAharaNa-mRgazirA nakSatranA prathama athavA dvitIya caraNamA candra che. ane jIjA yA cothA caraNamAM kara graha che, AvI sthitimAM mRgaziranA prathama dvitIya caraNamA candra hoya tyAM sudhI mRgaziramAM zubhakArya karavAmAM doSa nthii| ___ jyotiSprakAzamA lakhe che, 1 jo saMpUrNa grahaNa hoya to cha bhoge, ardha grahaNa hoya to 3 bhoge ao pAda grAsa hoya to 1 bhoga pachI grahaNa nakSatra zuddha thAya che, ema ganthAntaromAM kahela che. / Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 [ kalyANa-kalikA-prathamastraNDe doSairmuktaM tu nakSatraM, karmayogyaM ca tadbhavet / bhAnuno zazinA vApi-bhuktaM saumyagrahairapi // 280 // bhATI0-krUrAkrAntAdi doSothI mukta thayA pachI sUrya vaDe candra baDe athavA anya koi paNa saumya graha-budha, gurU, zukra vaDe bhogavAyA pachI te zubha karmane yogya thAya che.. grahaNa tathA utpAta dUSita nakSatranI zuddhiviSe nArada grahaNotpAtabhaM tyAjyaM. maGgaleSu Rtutrayam / yAvacca raviNA bhuktvA, muktaM taddagdhakASThavat // 281 // bhA0To0-grahaNanakSatra tathA utpAtanakSatra 3 Rtu paryanta maMgalakAryomA tyAgavU, jyAM sudhI sUrye bhogavIne mUkelaM te dagdha kASTa tulya che. vivAhavRndAvanamA lakhe che-- yasmindhiSNye vIkSitau rAhuketU, bhedastArA khaTayoyatra ca syAt / ASaNmAsa~stitra lagnendubhAji, bhrAjiSNu syAnno zubhaM karma kizcit // 282 / / bhANTI-je nakSatra upara rAhu athavA ketu dekhAyA hoya eTale ke je upara grahaNa thayu hoya, athavA ketu ( pUchaDiyo tAro) ugyo hoya ane je nakSatramA koi grahe nakSatranA bheda kayoM hoya e traNe nakSatromA candra yA lagna hoya tyAre karelu kaMi paNa kArya saphala thatuM nathI. anya granthakArono e viSe abhiprAyabhutaM bhogya ca no tyAjyaM, sarvakarmasu siddhidam / yatnAtyAjyaM tu satkArya, nakSatraM rAhusaMyutam // 283 // bhANTI0- krUra bhukta eTale krUre bhogavIne choDI dIdhelaM ane krUravaDe hajo bhogavavAna hoya e baMne prakAranA nakSatro sarva kAryomAM Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra - lakSaNam ] LE saphalatA ApanAeM che mATe tyAgavAnI AvazyakatA nathI, je nakSatra upara rAhunuM bhramaNa cAlu hoya te nakSatra yatna pUrvaka zubhakAryomAM varjita karaM jor3aye | nakSatrasandhi ane nakSatra gaNDAntayadantarAlaM pitRsAyozca mUlendragorazvina pauSNayozca / bhasaMdhigaNDAntamiti tryaM tadyAmapramANaM zubhakarmahantR / 284 // ahivAsava pauSNAnAmantyayAmArdhamRkSasaMdhiH syAt / pitRmUlAzvinabhAnA -mAdau yAmArdhamRkSagaNDAntaH ||285|| bhAnTI -- AzleSA tathA maghA, jyeSThA tathA mUla ane revatI tathA AzvinI nakSatronI saMdhiyo te yAma pramANavAlA RNa gaNDAnto zubha kAryano nAza karanArA che. eTale AzleSA jyeSThA revatInA antima yAsArtho yAne nakSatra bhoganA poDazAMzo nakSatra sandhio ane maghA mUla azvinInA Aya yAmArtho nakSatra gaNDAnto che. nakSatra gaNDAnta viSe zrIpati ratnamAlAmAM kahe chepauSNAzvinyoH sArpapitryAkhyayozca yacca jyeSThAmUlayorantarAlam / tad gaNDAntaM syAccaturnADikaM hi, yAtrAjanmodvAhakAleSvaniSTam // 286 // bhA0DI0 - revatI - azvinI, AzleSA maghA, ane jyeSThA-mUla baccenuM 4 ghaDInuM je antarAla te gaNDAnta che, A gaNDAnta yAtrA, janma, vivAha, AdinA samayamAM hoya to aniSTa phala Ape che. sUrya siddhAntamAM A nakSatronA antya - AdinA ardha ardha caraNo, lallanA mate antya - AdyaSaDaMzone gaNDAnna jaNAvyA le, jyAre jyotiHsAgaramA enI nIce pramANe vyavasthA hai azvinI - pitrya-mUlAdau tri veda nava nADikAH / 58 - Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 [ kalyANa-kalikA-prathabhakhaNDe revatI-zAkra-sArvAnte-mAsa-zakra-zivAstyajet // 287 // bhATo0---azvinI 3 maghA 4 ane mUlanI 9 AdinI ane revatI AzleSA jyeSThAnA antanI anukrame 12-14-11 ghaDIono gaNDAnta tarIke tyAga krvo| A viSe rAjamArtaNDana kathana-- yAmaM yavanAdhipati-stadardhabhAgaM ca bhAguriH prAha / daNDapramitaM gaNDa, pUrvAparato'girAmIzaH // 288 // bhA0TI0-yavanAcArya 1 praharaparimita nakSatra gaNDAnta mAne cha, bhAguri RSi ardha prahara pramANa nakSatra gaNDAnta mAne che, jyAre bRhaspati 1 ghaDI nakSatrAntanI ane 1 ghaDI nakSAtrAdinI gaNDAnta rUpe tyAjya gaNe che. ___ gaNDAnta viSe AraMbhasiddhigaNDAntaM ca tyajet tredhA, lagnetithyuDuSu triSu / pratyekaM tritribhAgAntara-dhaiMkadvighaTImitam // 289 // bhANTI--lagna, tithi, nakSatra, A traNenA trIjA vIjA bhAgane AMta anukrame ardha ghaTI, eka ghaTI, ane be ghaDI pramANano samaya gaNDAnta hoya che, traNe prakAranA gaNDAntane zubha kAryamA tyAgavo, bhAvArtha e che ke 12 lagnono, 15 tithiono ane 27 nakSatrono zrIno trIjo bhAga anukrame 4 lagno, 5 tithio ane 5 nakSatrono yAya che, karka ne siMha vRzcika ne dhana, mIna ne meSa vaccenI ardhI ghaDI lagna gaNDAnta cha, pAMcama ne chaTTa, dazama ne agyArasa, pUnama ne ekama baccenI 1 ghaDI tithi gaNDAnta ane AzlepA ne maghA, jyeSThA ne mUla revatI ne azvinI vaccenI be ghaDIo nakSatra gaNDAnta , je zubha kAryamA avazya tyAjya ch| Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam / ___ gaNDAnta viSe nArada--- sArpendrapauSNadhiSNyAnte, SoDazAMzA bhsndhyH| tadanabheSvAgrajAtAH, pApA gaNDAntasaMjJakAH // 29 // bhATo0-AzleSA jyeSThA ane revatInA antima SoDazAMzanuM nAma 'bhasaMdhi ' eTale nakSatra saMdhi che, ane A traNe nakSatronI Age. nA maghA, mUla, azvinInA Adya poDazAMzo ghaNA azubha che, te gaNDAnta saMjJaka ch| gaNDAntaviSayaka bhinna vAkyonI jyotiHsAgaramAM vyavasthAkathayati varAhamihiro, vilokya vAkyAni gaNDaviSaye ca / gaNDaM daNDapramitaM, pUrva pazcAttayormadhyAt // 29 // bhA0TI0-varAhamihira gaNDAnta viSayaka vividha vacanone joine kahe che-gaNDAnta be baccenA AMtarAmA ghaDI 1 pUrvanI ghaDI 1 pachInI gaNI nakSatra gaNDAnta 2 ghaDIno vrjyo| nakSatra, yoga, tithi, saMdhi viSe vivAhavRndAvana-- nakSatra yoga tithi saMdhiSu nADi kaikA, / tithyaSTaviMzatipalaiH sahitobhayatra // 292 // bhATI0--koi paNa be nakSatro-yogo-tithionI saMdhiomAM bane taraphanI 1-1 ghaDo sAthe anukrame 30-16-40 palo saMdhigata choDavI, arthAt-nakSatra saMdhi 2 ghaDI 30 palanI, yoga saMdhi 2 ghaDI 16 palanI tithi saMdhi 2 ghaDI 40 palanI zubha kAryamA tyAga krvii.| jyotinibandhamAM bhasaMdhi-bhagaNDAnta ane tenuM phalasApa~ndra pauSNabheSvantya-SoDazAMzA bhasaMdhayaH / tadanabheSvAdyapAda-jAtA gaNDAntasaMjJitAH // 293 // Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ugraM ca saMdhitritayaM, gaNDAntatritayaM mahat / mRtyupradaM janma-yAna-vivAha-sthApanAdiSu / / 29.4 / / bhASTI0--AzleSA-jyeSThA-revatI nakSatronA antima poDazAMzo nakSatrasaMdhio kahevAya che. ane A nakSatronI AgenA maghA-mUlaazvinI nakSatronA AdyapoDazAMzo bhagaNDAnta kahevAya che. A traNa ugrabha saMdhio ane traNa mahAn nakSatra gaNDAnto janma, yAtrA, vivAha, pratiSThA AdimA mRtyudAyaka cha / cyavanaRSi gaNDAntadoSanI parihAra kahe chatiththAdInAM saMdhidoSaM, tathA gaNDAntasaMjJitam / hanti lAbhagatazcandraH, kendragA vA zubhagrahAH / / 295 / / bhA0TI0-tithi AdinA saMdhi dopa tathA gaNDAnta nAmaka doSane lAbhasthAnamA rahelo candra athavA kendra sthAnamA rahelA zubha graho naSTa kare che| sarva gaNDAntadoSono vasiSTe Apelo parihAra - gaNDAntadoSamakhilaM, muhuurto'bhijidaahvyH| hanti yadvanmRga vyAdhaH, pakSisaMghamivAgvilam // bhA0TI0-' abhijit ' nAmaka muhUrta maNDAnta doSano sampUrNa nAza kare che, jema zikArI sarva pakSi samudAyano nAza kare che. upagraho vasiSThasaMhitAyAmdinakarabhAt saptamabhaM, bhUkampaM paJcamaHmiti vidAt / zUlopagrahamaSTamabhaM, dazamaI cAzaniM ca vijJeyam // 296 // keturupagrahadoSa-stvaSTAdazamaM ca daMDasaMjJazca / paJcadazaM dazanavama, colkApAtaM caturdazaM pAtaH // 297 // Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam moghopagraha doSo, nirdhaatkmpvnprivessaaH| ekottaraviMzatibhA-duktAHkramazo hyupagrahA dossaaH||298|| himakiraNe tveSu yute, zubhakArya mRtyudaM nRNAm / udvAhAdiSu satataM, vicArya lagnaM vaded dhImAn // 299 / / __ bhANTI-mUrya nakSatrathI mAtamuM bhUkampa, pAMcamuM vidyut, AThamuM zUla upagrahavAlaM ane dazabhu ani upagraha sahita hoya che. caudamuM pAta,pandara, daNDapAta, aDhArabhu ketu ane AgaNIzamuM ulkApAta upagrahanA doSe duSita hoya cha / ekavIza bAvIza trevIza covIza ane paJcAzamuM A pAMca nakSatro anukrame modha, nirdhAta, kampa, yantra ane pariveSa nAmaka upagrahonA doSe duSita hoya che / A upagraha dopavAlA nakSatra upara candramA hoya te vakhate karAtuM koi paNa zubhakArya manuSyone mRtyudAyaka thAya che. mATe buddhimAne vivAha Adinu lagna AphtAM A upagrahono sadAya vicAra karIne lagna vatAvag. vasiSTha temaja emanA pachInA llala, zrIpati vigere vidvAnoe vasiSTane anusAre dazamA nakSatrane azani upagrahavALu kA che. jyAre nAradajI nIce pramANe navamA nakSatrane azani upagraha kahe che--- bhUkampaH sUryamAta sapta-maH vidyucca paJcame / zulo'STame ca navame-'zaniraSTAdaze tataH // 30 // bhANTI0---sUryanA nakSatrathI sAtamA nakSatrana kampa, pAMcamA upara vidyut, AThamA upara zUla, navamA upara ani, ane te pachI aDhAramA nakSatre ketu upagraha hoya che. upagraho viSe udayaprabhadevamUri-- nopagrahAstubhUtyai, bhUpA , di 7 phaNI 4ndra 14 tithi 15 dhRti 18 yugale 19 / Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ravibhAttathaikaviMzA-diSupaJcasu 21-22 23-24-25-carati bheSvindau // 30 // bhA0TI0-sUrya nakSatrathI 5 mA 7 mA 8 mA 14 mA 15 mA 18 mA 19 mA 21 mA 22 mA 23 mA 24 mA 25 mA nakSatra upara candra bhramaNa karato hoya tyAre te dina nakSatra upara upagraha hoya che, upagraha doSa dUpita nakSatra zubhakAryamAM kalyANakArI yatuM nazI, mATe teno tyAga karavo. upagrahano viSaya ane phala--- gRhapraveze dAridraya, vivAhe maraNaM bhavet / 1 pUrvokta brAhmaNa vidvAno ane jainAcArye lakhela upagrahonI saMkhyAnA saMbandhamA vidvAnoe lakSya ApavA jevU che, vasiSTha, nAradAdi saMhitAkAro ane lalla zrIpati Adi prasiddha granthakAro 13 upagrahono nirdeza kare che, jyAre jainAcArya 12 upatraho ja batAve che. vasiSTha Adi vidvAno 10 mA ane nArada 9 mA nakSatrane azani nAmaka upantraha doSaduSTha batAve che, tyAre jainAcAryoM 9 mA 10 mA baMne candra nakSatrone ( raviyoga) rupe zubha gaNe cha AnuM kAraNa e che ke jainAcAryo ghaNA pUrva kAlathI rayiyoga, kumArayoga, rAjayoga, sthavirayogone jANatA hatA lagabhaga chaTThA seMkA pahelAMnA pAzrI granthamAM raviyoga, rAjayoga, kumArayoga AdinuM varNana male che, jyAre brAhmaNa vidvAnone ghaNo ja moDo A jainayogono paricaya malyo, brAhmaNa vidvAnonA madhyakAlIna grantho ratnakoSa, ratnamAlA, AdimAM raviyogonI carcA nathI, mAtra muhUrttacintAmaNimAM ke enA nikaTa kAlIna granthomA pahela vahelAM raviyoga darzana de che. jyAre temAM ke te pachInA granthomAM paNa kumArayoga Adi zubhayogonAM kyAMye darzana thatAM nathI, eno matalaba eja che ke ukta 4 yoga jainonA gharanA che. jainAcAryo hajAro varSothI sUryanakSatrI 9 mA 10 mA nakSatrone zubha raviyogomAM gaNatA hatA. ane temAM zubhakAyoM karatA hatA, eja kAraNathI udayaprabhadevasUri AcArya upagraho bAra lakhyA che, ane jainetara vidvAnoe tera lakhyA che. Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra - lakSaNam ] prasthAne vipadaH proktA, upagrahadine yadi // 302 // bhA0TI0 upagrahathI dUSita nakSatramAM gRha praveza kare to dhanahAni thAya, vivAha kare to maraNa thAya, prayANa kare to vipattimAM paDe. upagraho paikInA 8 vizeSa azubha upagraho ane tenuM phalavidyunmukha 5 zUlA 8 zani 14 ketU 18lkA 19 va 22 kampa 23 nirghAtAH 24 / Ga-ja-Dha-da-dha-pha-ba-bha saMkhye ravipurata upagrahAdhiSye // 303 // phala maGgaja 1 pati maraNe 2. dazamadinA ntastathA'zanipAtaH 3 / mAnujapati 4 dhananAzau 5 doHzIlyaM 6 sthAna 7 kulaghAnau 8 ||304 // bhA0TI0 - sUrya nakSatradhI AgenA 5 mA 8 mA 14 mA 18mA 19 mA 22 mA 23 mA bhane 24 mA nakSatra upara anukrame vidyunmukha, zUla, azani, ketu, ulkA, vajra, kampa ane nirghAta nAmaka upagraho hoya che, A upagrahamA vivAha dhAya to anukrame putra maraNa 1, pati maraNa 2, dasa divasamAM azani (vajrapAta ) 3, devara sahita pati maraNa 4, dhananAza 5, durAcAritA 6 sthAnahAni 7, ane kulahAni 8, rUpa phala thAya che. phalapradIpama upagrahonuM phalanirUpaNa - vidhutputravinAzinI vidhavatA zUlezanirbandhuhA, nirghAtapi ca kampane ca nitarAM kampe ca kenau kSatiH / vajre vA pariveSake'nyaniratA nirdhAtapAte mRtiH, daNDolakA vigate bhavedvidhaninI caitra phalaM saMsmRtam ||305 || bhA0TI0 -- vidyutmAM putranuM magNa, zUlamAM vaidhavya, azanimAM 463 Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 [ kalyAya kalikA prathamakhaNDe bandhumaraNa, nirghAta-kampana-kampa ane ketumA kSaya, vajra tathA pariveSamA pariNItA durAcAriNI, nirghAta tathA pAtamA mRtyu, daNDa tathA ulkA upagraha gata nakSatramA paraNela strI dhana rahita thAya che. A upagraDonuM phala batAvyuM che / garga kaMTalAka upagrahono parihAra kahe che..pUrvAhna daNDadoSaH syA-daparANhe tu moghakaH / ulkAsyAdardharAtre tu, kampo'horAtradRSakaH // 306 / / kampolkAdaNDamoghAnAM, svaramAsadazartavaH 17 / 12 / 16 / Adito ghaTikAsteSu, varjanIyAH parAH zubhAH // 307 // upagraheSu lattAyAM, tathA caNDAyudhAdiSu / graho'sti yatpramANAMze, viDoMzastatpramANakaH // 308 / / bhA0TI0-daNDa upagrahano dopa madhyAhna pahelA hoya che. moghanI dApa bapora pachI lAge le. ulkA ardharAtre doSakAriNi hoya che. ane kampa rAta dinane dRpita karanAra hoya che.. kampAdi cyAra upagrahono AyaghaTikAonA nyAge parihAra kahe che-kampanI pahelI 7 ghaDI, ulkAnI 12, daNDanI 10 ane modhanI 6 AdinI ghaDIo varjavI te pachInI ghaDio zubha che. upagrahomAM, lattAmA tathA caNDIza caNDAyudha AdimAM nakSatranA je caraNa upara graho hoya tenA pramANaNAM nakSatra caraNano vedha kare che. vasiSTha upagrahano deza bhede parihAra kahe che--- upagrahakSa kuruvAlhi keSu, kaliMga baMgeSu ca pAtitaM bham / saurASTrazAlbeSu ca lattitaM bhaM, dezeSu vajya zubhaviddhabhaM ca // 309 // bhA0TI0-upagraha yukta nakSatra kuru tathA balkha dezamAM, pAta nakSatra baMga tathA kaliMgamAM, lAtavAluM nakSatra saurASTra tathA rAjasthAnamA Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam 465 ane viddha nakSatra sarvadezomAM zubhakAmomAM varjavU. nakSatra-graha kUTa:yasmin dhiSNye yaH prabhavati, tadeva tajanmabha vijAnIyAt / dazamakSa karmAkhyaM. saMghAtAkhyaM ca SoDazaM dhiSNyam // 310 // samudAya dvinavamabhaM, ya?nAza trayoviMzam (dhissnnyN)| paJcottaravizaM ca, mAnamasaMjJa mahASTam // 311 // SaD bhAni ca zubhakarma gyetAni vinAzadAni jantUnAm / rAjJAM vizeSamAni tu, devayovajAtipaTavandhAni // 312 // nava viSNyAni nRpANAM, binAzadAnyeva sarvakAryeSu / ata evAgvilaviSaye, nRnaM vAni sarvadAtyartham // 313 // kRtamagvilaM janmani bhe, vizamAyAti tatkAryam / karmaNi karma vinAza, saMghAta meM zarIranAzaH syaat||314|| rogabhayaM samudAye, vainAzikabhe pi (kArya) nAzaH syAt / hRdayabhayaM mAnasabhe, dezajabhe rAjaDA syAt // 315 / / jAtyaH jAtibhaya-mabhiSekaH ca rAjanAzaH syAt / krUrAmbaracaranihateSveSuca bhaSu prabhUtapIDA syAt // 316 // __ bhA0TI0--jeno je nakSatramA janma thAya che. tenuM te janma nakSatra jANavU, janma nakSatradhI dazamaM karma', solamuM 'saMghAta', aDhAramu samudAya', trevIzarmu vinAza' ane paccIsamuM 'mAnasa' nAmaka duSTa nakSatra hoya he. sarva prANiyone A 6 nakSatro zubha kAyono vinAza karanAgaM che, deza nakSatra, jAti nakSatra, tathA paTTabandha nakSatra eTale rAjyArohaNa nakSatra A 3 ane sarva sAdhAraNa 6 malI 9 nakSatro rAjAone sarva kAmomAM vinAza denArAM che. eTalA. mATe rAjAoe tamAma kAryomA A 9 nakSatro sadAya varjayAM joiye, janma nakSatramA karela koi paNa kArya nAza pAme che, karma nakSatramA kArya 58 Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe karatAM te karma nAzaka nivaDe che, saMghAta nakSatramA koi kArya karatA zarIrano nAza kare cha, samudAyamA kArya karatAM rogano bhaya thAya ane nAzika nakSatramA karela kArya vinAzakArI thAya che. mAnasa nakSatramA kArya kare to manamA bhaya utpanna kare che. deza nakSatramA kArya karatAM rAjAne pIDA thAya, jAti nakSatramA kArya karatAM jAtine bhaya ane rAjyAbhiSeka nakSatramA kArya kare to rAjAno nAza thAya, ukta nakSatro krUra graho vaDe upahata ( AkrAnta, viddha lattita, dhUmita,) hoya to ghaNI ja pIDA utpanna kare che. yasya narasya hi janmani, janmani dhiSNye nipIDite khcraiH| atiduHkhAmaya zoka, bhayaM pravAsaH zastrobhayaM bhavati // 317 / / yasmin dhiSNye, vipadi, pratyaribhe sthAnanAzanaM bhavati / nidhanaM naidhanadhiSNye, bandhanamathavA sthite pApe // 318 / / zubhakhacareSu sthiteSu, nakSatreSu tvalpahAniH syAt / madhyama phaladAH saumyAH, pApAzcoktabheSu bhiitikraaH||319|| bhA0TI0-je manuSyanuM janma nakSatra eTale janma tArA krUra grahovaDe pIDita thAya che tene atizaya duHkha, roga, zoka, bhaya, pravAsa, ane zatruno bhaya prApta thAya che. vipad vA pratyari nakSatranA pIDita thavAthI sthAnano nAza thAya che. naidhana nakSatra upara krUra graha AvavAthI maraNa athavA bandhana karAve che, zubha graho ukta tArAo upara hoya che tyAre alpa hAni thAya che, kemake saumya graho madhyama phaladAyaka hoya che. paNa pApa graho ukta nakSatro upara Ave tyAre ghaNA bhayaMkara nivaDe che. e viSayamA bhUpAla vallabhakAra kahe che-- ketvorkiyutaM bhauma-vakra bhedena dUSitam / Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam] hatamulkoparAgAbhyAM, svabhAvAnyatvamAgatam // 320 // pIDite janmabhe mRtyuH, karmanAzazca karmaNi / saMghAte mRtyupIDA syAt, sAmudAye sukhakSayaH // 32 // vainAzike dehanAzo, manastApastu maanse| kuladezadhiyAM nAzo, jAti dezAbhiSeka bhe // 322 / / bhANTI0-ketu, sUrya, zani yukta hoya ke bhaumanA vakravaDe athavA bheda vaDe dRSita hoya, ulkA ke prahaNathI haNAyela hoya, svabhAvathI ja viyaryAsa pAmela hoya te nakSatra pIDita gaNAya che, janma nakSatra pIDita thatAM mRtyu thAya, karma nakSatra pIDita thatA karmano nAza thAya che, saMghAta nakSatra pIDita thatAM maraNa pIDA thAya, sAmudAya nakSatra pIDita thatAM sukhano kSaya thAya, vainAzika nakSatra pIDita thAya tyAre dehano nAza thAya, mAnasa pIDita thatAM mana saMtApa, ane jAti, deza abhiSeka nakSatro pIDita thavAthI anukrame kula, deza, tathA lakSmIno nAza thAya che. lattAdoSa zrIpatiH RkSaM dvAdazamuSNa razmiravanIsUnustRtIyaM guru:, SaSThaM cASTamamarkajazca purato hanti sphuTaM lattayA / pazcAtsaptamamindujazca navamaM rAhuH sitaH paJcamaM, dvAviMzaM paripUrNamUrtiNDupaH saMtADayennetaraH // 323 // bhoSTI0-sUrya potAnI Agernu 12 muM, maMgala 3 ju, guru 6 TuM ane zani 8 muM nakSatra lAtavaDe haNe che, jyAre budha pAchalanu 7 muM rAhu 9 muM, zukra 5 muM ane pUrNimAno candra 22 muM nakSatra lattAvaDe tADita kare che, pUrNimAno candra ja nakSatrane lattAvaDe tADana kare che bIjI tithino caMdra nahi. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 (kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe vivAha vRndAvanakAra sarvagrahonI lattA AgenA nakSatranA hisAve lakhe che-- ravinakhairmitamakavidhuntudo, munibhirindurkhnnddlmnnddlH| hutavahAkRtiSaDjinadantibhiH .. kSitisutAdabhilattayatigrahaH // 324 // bhA0TI0-sUrya potAnA nakSatrathI AgenA 12 mA ane rAhu 20 mA nakSatrane lattAvaDe tADana kare che, akhaNDamaNDalavAlo candra 7 mAne ane maMgala 3 jA budha 22 mA, guru 6 hA, zukra 24 mA, ane zani 8 mA nakSatrane lAtavaDe tADana kare che. AmAM rAhu 20mA, pUrNacandra 7 mA, budha 22 mA, zukra 24 mA nakSatrane sAmethI lAta mAravAna kathana che jyAre bIjA granthomAM eja grahonI saMmukha lattAnuM nakSatra anukrame 21 muM, 8 muM, 23 muM, 25 muM lakhela che. __lattA viSe matAntara AraMbhasiddhikAra kahe cheagrato navame rAhoH, sataviMze bhRgostu bhe| kecidjyotirvidaH prAhu-lattAM tAmapi varjayet // 325 // bhAlTI-keTalAka jyotiSIo rAhunI AgenA 9 mA nakSatra upara ane zukranI AgenA 27 mA nakSatra upara lAta kahe che te paNa varjavI joiye. koinA mate azubha grahanI lattAja varjanIya che, e viSe trivikrama kahe che nakSatraM dvAdaza bhAnu-stRtIyaM kSitinandanaH / nakhasaMkhyaM tamo hanti, lattayA zaniraSTamam // 326 // bhATI0-sUrya 12 mAne, maMgala 3 jAne, rAhu 20 mAne ane zani 8 mA nakSatrane lattAthI haNe che. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam lattA viSe kezavArkano mataiti sati AsadAmabhilattane, pdnulttnmuktmRssivrjaiH| naduDupazcimapUrvavibhAgayo ranadhikAdhikadoSavivakSayA // 327 / / bhA0TI0- paristhitimAM grahonI lattAne aMge RSigaNe je anulattA eTale sAmethI lAta kahI chai te nakSatranA pAchalA ane pUrvalA bhAgonI apekSAe alpa ane adhikaphalanI apekSAe che, je graha nakSatranA pAchalanA bhAgane lattA baDe tADita kare che te ochu asarakAraka hoya che jyAre sAmenI lattA adhika pIDAkArI hoya cha sAmenI ane pAchalI lAtano e tAtparyArtha che. zubhAzubhalatAnA phalatAratamya viSe kezavArka kahe che uDDuni nirdalite zubhalattayA, na phalamasti balasya glttyaa| azubha lattitamatti tadUDhayo dhanasutA na sutApakaraM param // 328 // bhANTI0-zubha grahanI lattAvaDe haNAyela nakSatra balahIna hoi tenuM zubha phala nathI ane azubha grahavaDe lattita nakSatra to temAM paraNanArAonA dhana ane putrono nAza kare che ane prANone saMpAta karAve che. ___ varAha pratyeka grahanI lattAnuM phala kahe che-- ravilattA vittaharI, nityaMkojI vinirdizenmaraNam / cAndrI nAzaM kuryAd baudhI nAzaM vadatyeva // 329 // saurI maraNaM kathayati, bandhuvinAzaM vRhspterlttaa| maraNaM lattA rAhoH, kAryavinAzaM bhRgorvadati // 330 // bhA0TI0-sUryanI lattA dhanano nAza karanArI che, maMgalanI Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 [kalyANa-kalikA-prathabhakhANDe lattA nitya maraNano nirdeza kare che, candranI lattA kAryano nAza kare, budhanI lattA paNa kArya nAzanI sUcaka che, zaninI lattA maraNane kahe che, bRhaspatinI lasA baMdhu-kuTuMbionA nAzane sUcave che, rAhunI lattA maraNakAraka cha jyAre zukranI lattA kAryano vinAza kahenArI che. lattAno parihArasaurASTra sAlvadezeSu, lAtitaM bhaM vivarjayet / bhA0TI0-saurASTra (kAThiyAvADa) ane sAlva (rAjasthAna) mA lAta vaDe haNAyela nakSatra varjavaM joiye. lattA mAlavake deze' 'eTale lattA doSa mAlavA dezamA varjavo' vivAha paTalanu e vacana paNa lattAno apavAda sUcave che. pAtadoSaravibhAdahipitR mitra, svASTrabhaharipauSNabheSu gaNiteSu / Azvina bhAdInduyutau, tAvati vaipatati gaNanayA paatH||331|| bhA0TI0-sUrya nakSatrathI AzleSA 1 maghA 2 anurAdhA 3 citrA 4 zravaNa 5 revatI 6 A cha nakSatro gaNavAM je je saMkhyA AzleSA AdinI Ave teTalI teTalI saMkhyAmAM azvinIthI gaNatAM je caMdra nakSatra hoya te upara pAta che ema jANavU-udAharaNarupe sUrya bharaNI nakSatra upara che, tethI AzleSA 8 muM, maghA 9 muM, citrA 13 muM anurAdhA 16 muM, zravaNa 21 muM ane revatI 26 muM nakSatra che mATe azvinIthI 8, 9, 13, 16, 21, 26, A saMkhyAnA nakSatra upara candra hoya to te nakSatra pAtavAlu hoi zubha kAryamAM varjita karavU. pAtane sugamatAthI jANavAno upAya nIce pramANe chepAtaM zUlasya gaNDasya, hrssnn-vytipaatyoH| sAdhyavaidhRtayozcAnte, dhiSNyaM yattatra varjayet // 332 // Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam bhA0TI0-paMcAMgamAM apAtA 27 yogo paikInA zUla, gaMDa, harSaNa, vyatipAta, sAdhya, vaighRta A yogonA antamA je nakSatra hoya che te upara pAtadoSa hovAthI teno tyAga karavo. jyotiSIo A 'pAta' ne ' caNDIzacaNDAyudha ' athavA, zivanA Ayudha tarIke varNave che, kezavArka kahe che-- yadantagaM harSaNasAdhyazUla-gaNDavyatIpAtakavaidhRtInAm / tatraiva candroDuni caNDamaiza-mastraM patenmaGgalabhaGgalakSma // 333 / / bhA0TI0-harSaNa, sAdhya, zUla, gaNDa, vyatIpAta, vaidhRti, A yogonA antamA je candra nakSatra hoya, eTale je nakSatramA A yogonI samApti thAya teja candra nakSatra upara zivacaM 'caNDAstra' paDe che je maMgala kAryanA nAzana cihna che. jyotiSIonI dRSTimAM pAtanI bhayaMkaratApAtena patito brahmA, pAtena patito hriH| pAtena patito rudrastasmAtpAtaM vivarjayet // 334 // bhA0TI-pAtavaDe brahmA, viSNu, mahezvara jevA paDayA che mATe pAtane vizeSa karIne varjavo. dezavizeSe pAtanI vyavasthAcitrAMgataH pAta vicitradeze, maitre maghA mAlavake nissiddhH| pauSNazrutI cottaradezajAtaH, sarvatra vaya'zca bhujNgpaatH||335|| bhA0TI0-citrAgata pAta vicitra dezamAM, anurAdhA maghAgata pAta mAlavAmA ane revatI zravaNa jJApita pAta uttara dezamA niSiddha che. jyAre AzleSAmita nakSatrapAta sarvatra varjanIya che. pAtano apavAda vasiSTha kahe chacaNDAyudhaM sacaNDIza, hanti siddhA tithirythaa| AntravRdviryathA kArya, nikhilaM sudRDhaM yathA // 336 // Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bhATI0-caNDIza caNDAyudhAparanAma pAtane siddhA tithi naSTa kare che, jema saMpUrNa majabUta zarIrane Antraddhi (sAraNa gAMTha) nAza kare che. saptazalAkA cakra AraMbha siddhimAM-- vedha UrdhvatiraH sapta-rekhe puurvaadito'gnibhaat| bhasya rekhAgrage kheTe, heyazcenna padAntaram // 337 // bhATI0-sAta urdhva sAta ADI rekhAvAlA saptazalAkA cakramAM pUrvAdi dizAomAM kRttikAthI prAraMbha karIne abhijit sahita 28 nakSatro lakhavAM, kArya nakSatranI rekhAnA vIjA cheDA upara koi graha hoya to te potAnI sAmenA nakSatrano vedha kare che mATe jo vedhamA pAdAntara na hoya eTale pAdavedha hoya to te zubha kAryanA muhUrtamAM varjavo. saptazalAkA cakranyAsa kR ro mR A pu pu A ma a bha pU u u re pU ha ci svA vi za gha B Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra lakSaNam] sapta zalAkAmAM kayA kayA nakSatrano paraspara vedha thAya che ernu spaSTIkaraNa rAmadaivajJa kahe chezAkrejye zatabhAnile jalazive pauSNAryamaH vasuhIze vaizvasudhAMzubhe hayabhage sAnurAdhe tthaa| hastopAntimabhe vidhAtRvidhibhe mUlAditItvASTrabhA'jAMghI yAmyamadhe kuzAnuharibhe viDe'drirekhe mithaH // 338 // ___bhA0TI0--saptazalAkA cakramA jyeSThA-puSya, zatabhiSA-svAti, pUrvApADhA--ArdA, revatI-uttarAphAlgunI, dhaniSThA-vizAkhA, uttarASADhA mRgazira, azvinI-pUrvAphAlgunI, AzleSA-anurAdhA, hasta-uttarA. bhAdrapadA, rohiNI-abhijin, mUla-punarvasu, citrA-pUrvAbhAdrapadA, bharaNI-maghA, kRttikA-zravaNa, A ve ve nakSatrono paraspara vedha thAya che. saptazalAkA baMdhana phala-dIpikAmAMyasyAH zazI saptazalAkabhinnaH, pApairapApairathavA vivaahe| udvAha vastreNa tu saMvRtAMgI, imazAnabhUmi rudatI pryaati||339|| __ bhA0TI0-je kanyAnA vivAhamA saptazalAkAmAM caMdra viddha thAya che. pApagrahobaDe athavA saumyagrahovaDe, te strI vivAhanA vastramA ja raDatI chatI zmazAnabhUmimAM jAya cha, saptazalAkA vedha kyAM varjavo ane paMcazalAkA kyAM e viSe lalla- . cakre maptazalAkAkhye, vedhaH sarvasu karmasu / tyAjya eva vivAhe ca, tathaiva paJcarekhajaH // 340 // bhA0TI0-saptazalAkA cakramAM thato nakSatra vedha sarva kAryomA varjavo joiye, tathA paMcazalAkAthI thato vedha vivAhamA avazya varjavo joiye, Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L [ kalyANa- kalikA - prathama - khaNDe paJcazalAkA vedhacakra nAradIye tiryak pazcordhvagAH paJca, rekhe dve dve ca koNayoH / dvitIyazaMbhukoNegni-dhiSNyaM cakre ca vinyaset // bhAnyataH sAbhijiveke rekhAkoNe ca viddhabham ||341 // bhA0TI0 tiryaka ( ADI ) 5 ane ubhI 5 rekhA khacI khUNAomAM 2+2 rekhAo khecavAthI paMcazalAkA cakra vanaze, cakranA IzAna koNanI bIjI rekhA upara kRttikA lakhI te pachInI pratyeka rekhA upara rohiNI Adi 1-1 nakSatra lakhavu nakSatro abhijit sahita lakhavAM, eka rekhA ke eka koNamAM koi graha hoya tethI rekhAnA bIjA cheDA uparanuM nakSatra vidva thAya che. 1 kono kono paraspara vedha thAya che ? vedho'nyonyamasau viraJcyabhijitoryAmyAnurAdharkSayoH / vizvendrorharipitryayorgrahakRto hastottarAbhAdrayoH / svAtI vAruNayorbhavenniRtibhAdityostathophAlgayoH / kheTe tatragate turIyacaraNAdyorvA tRtIyadvayoH // 342 // bhA0TI0 - paMcazalAkA cakramAM vivAha nakSatrono vedha paraspara A pramANe thAya che - rohiNI - abhijitano, bharaNI - anurAdhAno. mRgazira - uttarASADhAno, maghA-zravaNano, hasta-uttarAbhAdrapadano, svAti zatabhiSAno, punarvasu-mUlano tathA uttarAphAlgunI - revatIno paraspara grahakRtavedha thAya che, eTale ke rohiNI upara rahela zubhAzubha graha abhijitano athavA abhijit upara rahela rohiNIno vedha kare che e ja pramANe uparyukta nakSatrono vedha jANavo, krUra graha viddha nakSatra to saMpUrNa tyAjya gaNAya che, paNa saumya grahavidvano vidva caraNa tyAjya hovAthI caraNa vedhano prakAra kahe che ke graha prathama caraNa uparathI saMmukha nakSatranA Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] cothA caraNano, bIjAthI trIjAno, trIjAthI bIjAno ane cothAthI pahelA caraNano vedha kare che. paMcazalAkA vedha vivAhamA varjita che ane upara batAvela 8 nakSatra yugmomAM vivAhopayogI badhAM nakSatro AvI jAya che tethI uparokta kAvyamAM bIjA nakSatra yugmono nirdeza karyoM nathI. vedhaphalaM-phalapradIpearkavedhe ca vaidhavyaM, candravedhe viyoginii| putrazokAturA bhaubhe, vudhe zokAkulA bhavet // 343 // gurau vandhyA vijAnIyAt, zukre syAd vyabhicAriNI / mRtavatsA zanau jJeyA, rAhau ca kulaTA bhvet|| ketuvedhe sarvanAzo, evaM vedhasya lakSaNam // 344 // bhA0TI0- sUryavedhathI vaidhavya, candravedhathI viyoga, maMgala vedhathI putrazoka, budhavedhathI zoka, guruvedhathI vandhyApaNuM, zukranAvedhathI byabhicAra, zaninA vedhathI mRtavatsApaNuM rAhunA vedhathI kulaTApaNuM ane ketunA vedhathI sarvanAza thAya che. e vedhanuM lakSaNa che. paMcazalAkA vedhanuM garga phala kahe chayasmin zazI paJcazalAkabhinnaH pApairapApairathavA vivAhe / tenaiva vastraNa virodamAnA, smazAnabhUmiM pramadA pryaati||345|| bhANTI-je vivAhamA candra pApagraho vaDe athavA saumyagrahovaDe paMcazalAkA cakramAM viddha thAya che te vivAhamA vivAhitA strI vivAhanA ja vastramA raDatI zmazAnabhUmimAM jAya che. tAtparya e che ke tenA patinuM jaldI maraNa thAya che. vivAhavRndAvane pAdavedha phalatasminnabhinnAgragate bhinatti, graho vivAhakSamazeSameva / Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaN? strIpuMsayorAyurasaumyavedhaH, saumyavyadho hanti sukhAni zazvat // 346 // bhATI0-te paMcazalAkAnA abhinna agrabhAga para rahela graha saMpUrNa vivAha nakSatrano vedha kare to krUravedha strIpuruSanA AyuSyano nAza kare che ane saumyano saMpUrNa (pAda) vedha temanA sukhono nAza kare che. vedha ane teno apavAda vasiSThano matapAda eva na zubhaH zubhagrahai-viddha ityakhilazAstramataM hi / krUraviddha makhilaM na zobhanaM zobhaneSu sakalaM na pAdataH // 347 // ___bhANTI-zubha grahothI vedhAyela nakSatrano ekapAda ja zubhadAyaka nathI e sarvazAstrono mata che, jyAre krUraviddha nakSatra saMpUrNa azubha hoi zubha kAryomA pAdamAtra nahi paNa pUruM nakSatra tyAjya che. vaidyanAtha kahe chevedhamAdyantayoraJyo-ranyonyaM ditRtiiyyoH|| karairapi tyajetpAdaM, keciduucurmhrssyH||348|| - bhA0TI0-keTalAka RSio kahe che ke prathama ane caturtha tathA bIjA ane trIjA caraNano krUragraha vedha karato hoya to paNa viddha caraNano ja tyAga karavo saMpUrNa nakSatrano nahiM. __ vasiSTha vedha doSano bhaMga kahe chalagne zubho somyayutekSito vA, lagnAdhinAtho bhavagastathA vaa| kAlAkhyahorA ca tathA zubhasya, bhavedhadoSasya tadA vibhaMgaH // 349 // bhA0TI0-lagnamAM zubhagraha hoya, lagnapati saumyayuta yA saumyadRSTa hoya, athavA lagapati agyAramA bhavanamAM beTho hoya ane zubhagraha Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam] saMbandhI kAlahorA lagnakAle AvatI hoya to ' nakSatravedha' doSanA bhaMga thAya che. udvAhatattvamA paNa e ja vAta kahe chesaraktanuge zubhe vyadhabhayaM no cApyage lagnape, horAyAM ca zubhasya vA vyadhabhayaM nAstIti pUrve jguH| bhA0TI0- lagnapati agyArame hoya, lamamA zubhagraha hoya, lama zubhayukta tathA zubhadRSTa hoya to vedhadoSano bhaya nathI, athavA lagnakAle zubhanI kAlahorA hoya to paNa vedhano bhaya nathI ema pUrvagranthakAro kahI gayA che. mArtaNDakAra paNa kahe chelagneze bhavage'thavA zazini sadRSTe zubhe vaanggge| horAyAM ca zusya vA vyadhabhayaM nAstIti pUrva jguH||350|| bhANTI0--lagnapati agyAramA sthAnamAM, athavA candramA agyAramA sthAnamAM zubhadRSTa hoya, athavA lagnamAM budha, guru, zukra, paikIno koi zubhagraha paDayo hoya, athavA zubhagraha saMbandhinI horA AvatI hoya to vedhano bhaya nathI ema pUrvagranthakAro kahI gayA che, ekArgala yoga doSavasiSTha, nArada, kazyapa, zrIpatiH Adi ekArgala yogamA abhijitne letA nathI, vasiSThatuM vidhAna nIce pramANe che.-- rekhAmekAmUrdhvagAM SaT ca sapta, tiryakUkRtvA'pyatra khAri cakre / tiryagrekhA saMsthayozcandrabhAnvo ksaMpAto doSa ekAgalAkhyaH // 351 // bhA0TI0-eka rekhA ubhI khecavI ane tera rekhAo ubhI rekhAne kApatI ADI kheMcavI eTale khajUranA jevU khArjurika cakra Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka78 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe banaze, ADI koipaNa eka rekhAnA be cheDAo upara sAmasAme candra sUrya AvatAM temano ekavIjA upara draSTipAta thavo tenuM nAma 'ekAgala' yoga cha, urdhva rekhAe kayuM nakSatra dharIne bAkInAM nakSatro khAjUMrikamAM dharavAM e viSe vasiSTha kahe che antyAtigaNDa parigha vyatipAta pUrvavyAghAta gaNDa varazUla mahAzaniSu / citrAnurAdhapitRpannagadastrabheSu, sAditya mUla zazi sUriSu mUni bhessu||352|| bhAlTI-je divase vaidhRti, atigaNDa, parigha, vyatipAta, viSkumbha, vyAghAta, gaNDa, zUla, vajra, A 9 azubha yogo paikIno koi azubhayoga hoya to ekAgalanI tapAsa karavI, vaidhRti hoya to citrA, atigaNDamAM anurAdhA, parighamAM maghA, vyatipAtamAM AzleSA, viSkuMbhamAM azvinI, vyAghAtamA punarvasu, gaNDamAM mUla, zUlamAM mRgazira ane vajramA puSya nakSatra khAjUMrika cakranA mastake urdhva rekhA upara lakhI te pachInA nakSatro anukrame ADI rekhAo upara uparathI nIce lakhavAM, bIjI tarapha nIcethI upara lakhatA jaq ane 27 nakSatro pUrA karI sUrya candra je je nakSatra upara hoya tyAM lakhavA, jo sUrya candra eka rekhAmAM sAmasAme AvatA hoya ane nakSatronA bedhaka caraNo upara rahIne eka bIjA upara draSTipAta karatA hoya to te divase te candra nakSatra zubha kAryamA avazya varjaq / ekAgala yoga darzaka khArika cakra Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra lakSaNam] khArjurika cakra-- ro-FArdrA bhAvI asvI u.mA. -pU.bhA. -u.phA. - pU.bhA.zata--- -ci ---svA. u.pA.-- - pU.SA.-- udayaprabhadeva, trivikrama, Adi madhyakAlIna vidvAno khArjurika cakramA abhijitnI gaNanA kare che. parantu prAcIna saMhitAkAro abhijitne varjita kare che, nAradajI to eno spaSTa zabdomA niSedha kare che, te nIce pramANe-- Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDa bhAnyekaregvAsthitayoH, suuryaacndrmsomithH| ekArgalo draSTipAta-zcAbhijivarjitAni vai // 353 / / bhA0TI0-nakSatro abhijit rahita lakhavAM eka rekhAsthita sUrya candrano paraspara drapTipAta tenuM nAma ' ekAgala' che. kazyapa paNa abhijit rahita nakSatro kahe che, ekAgalo draSTipAta-zvAmijidahitAni vai / bhA0TI0-khAjUMrika cakramA paraspara draSTipAta thavo te ekAgaMla yoga che. ane khAjUMrika cakramAM nakSatro abhijit rahita levAM, A sambadhamAM abhijitane aMge lakhe che. lAMgale kamaThe cakre, phaNicakre trinaaddike| abhijid gaNanA nAsti, cakre khAjUrike tathA // 354 // tArAyAM grahacakre ca, saMghAte lohapAtake / abhijid gaNanA nAsti, lAte pAte ca kaNTake // 355 // __ bhA0TI0-hala cakramAM, kUrma cakramAM, trinADika phaNicakramAM tathA khAjUMrika nakramA abhijitnI gaNanA nathI. ___ tArAmAM, yahacakramAM, saMghAtacakramAM, lohapAtamA, lattAmAM, pAtamA aneTakamAM paNa abhijitnI gaNanA nathI. __ekArgala yogano viSayavigahe prathame kSaure, sImante karNavedhane / vrate'nnaprAzane caiva, khArjUraM parivarjayet // 356 / / bhA0TI0-vivAhamAM, pahelA kSauramAM, sImantamA, karNaviMdhavAmAM vratagrahaNamA, anna prAzanamAM, ekAgala doSa varjavo, ekAgalayogarnu phala nIce pramANe che. kharakaratuhinAMzoSTisaMpAtajAtastvanalamayazarIrazcogiran vahnisaMghAn / Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam 483 bhuni patati janAnA, maMgaladhvaMsanAya, guNagaNazatasaMdhairapyavAryo'gnikopaH // 357 / bhA0TI0-sUrya candranA ekAgala draSTipAtanA yogathI bhUmi upara agnimayazarIradhArI agnijvAlAone vamato seMkaDo guNo daDe paNa na rokAya eko manuSyonA Arabdha maMgala kAryonA nAza mATe agni kopa utare che.| ___ rAma mate daza yoga doSazazAGkasUryaHyute bhazeSe, khaM bhU yugaangkaanidsheshtithyH| nAgendavolendumitA nagvAzcad , bhavanti caite dazayogasaMjJAH // 358 // bhANTI0-sUrya nakSatra tathA candra nakSatranI azvinIthI gaNanA karatAM je saMkhyA Ave te baMne saMkhyAMkone joDIne 27 no bhAga devo zeSa 0 / 14 / 6 / 10 / 11 / 15 / 18 / 19 / 20 / A paikIno aMka vaghe to dazayoga nAmanI doSa jANavo, A sivAyano zeSa aMka Ave to dazayoga nathI e arthAt samajavAnuM che. / dazayoga doSano viSayavivAhAdau pratiSThAyAM, vrate puMsavane tathA / karNavedhe ca cUDAyAM, dazayogaM vivarjayet // 359 // bhA0TI0-vivAha Adi kAryomAM, pratiSThAmAM, vratagrahaNamAM puMsavanamA, karNavedhamAM ane cUlAkarmamA, dazayogane varjayo / dazayoganuM phala lalla kahe che-- marunmeghAgnibhUpAla-cauramRtyumajo'zaniH / kalihAnirdazodvAhe, doSAstyAjyA sadA budhaiH / 360 // bhA0TI0-dazayogonuM anukrame phala- vAyuthI nukazAna, megha Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja82 [kalyANa-kalikA-prathamanaNDe thI nukazAna, agnithI nukazAna, rAjAthI nukazAna, caurathI nukazAna, mRtyubhaya, rogabhaya, vIjalInA bhaya, kalaha, dhanahAni, Ama zUnya eka Adi dazayogonuM A phala che, mATe vivAhamA to vidvAnoe dazayogano sadA tyAga ja karavo / ___ daza yogano parihAra-jyotiHsAgaramAyogAGke viSame saike, same sa vasulocane / dalIkRte'zvinI pUrva, dazayogamudAhRtam // 361 // dazayoge mahAcakre, pramAdAdyadi vidhyate / krUraiH saumyagrahairvApi, dampatyorekanAzanam // 362 / / bhA0TI0-daza yogano aMka viSama hoya to temAM 1 joDavo ane sama hoya to temAM 28 joDavA, pachI tene ardha karatAM je aMka rahe te azvinI Adi nakSatra jANavU, pachI 14 ADI rekhAo khecI pratyeka rekhAgre Avela nakSatrathI mAMDIne abhijita sahita 28 nakSatro lakhavAM ane je je graha je je nakSatra upara hoya te te graha tyA lavavo, candra nakSatra je rekhA upara hoya te rekhAnA bIjA cheDA upara Avela nakSatra upara krUra yA saumya graha hoya ane candrAdhiSThita nakSatrano vedha karato hoya to te nakSatramA vivAha karavAthI pati patnImAMthI kor3a ekanuM maraNa thAya, paNa te nakSatrano graha vedha na karato hoya to te dazayogakAraka nthii| bhAradvAja dazayoga doSono bIjo parihAra kahe chagurau lagnAdhipe zukra, savIrye lgnkendrge| dazadoSA vinazyanti, yathognau tUlarAzayaH // 363 / / bhA0TI0-guru lagnapati thai lagnamAM yA kendramAM hoya athavA zukra balavAna thai lagna athavA kendramA rahela hoya to dazayoganA doSano nAza kare che. jema agnimAM tulanA DhagalA balIne bhasma thAya che tem| Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra - lakSaNam ] krAntisAmyAparaparyAyo mahApAtaH, ArambhasiddhauarkendrormuktAMzaka - rAziyutau krAntisAmyanAmAyam / cakradale vyatipAtaH, pAtaJcake ca vaidhRtastyAjyaH // 364 // bhA0TI0 - sUrya candra spaSTa karI kaMnemAM ayanAMzo joDIne teonA rAzyaMzAdine ekatra karavA, rAzyaka jo 6 Ave to te samayamAM ' vyatipAta ' nAmaka mahApAta che ema jANavuM anerAzyaMka jo 12 no hoya to te vakhate 'vaidhRta' mahApAta che ema nizvayathI jANavuM, jo 6 athavA 12 nA rAzyaMka upara aMza ke kalA vikalAo vyatIta thai hoya to gaNita vaDe ghaDI palo banAvavI ane mahApAta tyAne eTalI ghaDI palo thai ema kahevuM ane 6 athavA 12 nA rAkamAM amuka ghaDI palo ghaTatI hoya to mahApAtamAM ATalI ghaDI palo ghaTe che ema kahevuM. je samaye rAzyaMka 6 ke 12 no hoya ane aMza kalA vikalAdinA sthAne zUnya AvatAM hoya tyAre mahApAtano madhyakAla jANavo. A mahApAta zubha kAryamAM avazya varjavo joiye, A mahApAtane ja jyotirvido 'krAntisAbhya ' doSa tarIke varNave che. mahApAtane aMge sUryasiddhAntanuM spaSTIkaraNa-ekAyanagatau syAtAM, sUryAcandramasau yadA / tadyutau maNDale krAntyo- stulyatve vaighRtAbhidhaH || 365 || viparItAyanagatau candrArkoM krAntiliptikAH / samAstadA vyatIpAto, bhagaNArdhaM tayoryutau // 366 // tulyAMzujAla saMparkAt, tayostu pravahAttataH / tAdRkkrodhodbhavo vahni - laukAbhAvAya jAyate // 367 // -- bhA0TI0 - - sUrya tathA candra bane jyAre eka ayanamAM hoya ane temanA rAzi aMko joDatAM 12 nI saMkhyA thAya tyAre banenI krAnti barobara thavAthI ' vaidhRti' nAmaka mahApAta utpanna thAya che, ane sUrya candra eka bIjAthI viparIta ayanomAM hoya, temanI krAntinI 486 Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 [kalyANa kalikA-prathamakhaNDe palo samAna hoya ane temanI rAziono aMka rAzimaMDalathI ardha bhAgano arthAt 6 no hoya tyAre ' vyatIpAta' nAmaka mahApAta upaje che. samAna krAntinA yogathI sUrya candra bannenA kiraNajAlanA paraspara saMghaTTanathI pravAhita thato agnipravAha-jANe ke temanA te prakA ranA krodhathI ja prakaTayo hoya- lokanA abhAvane mATe thAya che, tA. tparyArtha e che ke krAntisAmyamAM zubha kArya karavAthI karanArane agni janya bhayano sAmano karavo paDe che. eja vastune rAmadaivajJa dRSTAntadvArA samajAve cha paJcAsyAjo gomRgau taulikumbhau, kanyAmInau kayalI cApayugme / tatrAnyonyaM candrabhAnvorniruktaM, krAnteH sAmyaM no zubhaM maMgaleSu // 368 // bhA0TI0-siMha-meSa, vRSabha-makara, tulA-kumbha, kanyAmIna, karka-vRzcika ane dhanu-mithuna A cha rAziyugmomAM sAyana sUrya candra Ave tyAre 12 rAzimita athavA 6 rAzimita mahApAta upaje cha, sAyana sUrya caMdra paikIno eka siMha ane bIjo meSa upara AvI samakrAntimAM Ave tyAre 6 rAziparimita 'vyatIpAta' vRSabha-makara rAzimA sAyana-sUryacandra hoi samakrAntimA Ave tyAre 12 rAziparimita 'vaidhRta ' tulA-kuMbha upara hoya tyAre 'vyatIpAta' kanyA mIna upara ve hoya tyAre 'vyatIpAta' karka-vRzcika upara hoya tyAre 'vaidhRta' dhanu-mithuna upara hoya tyAre paNa * vaidhRta' nAmaka 'mahApAta' utpanna thAya che. A ne prakAraceM krAMtisAmya maMgalakAryamAM varjavaM joiye. A krAntisAmya niyata hotuM nadhI, vivAha dhRndAvananA nirmAgakAlamA e mahApAta " dhruva " yogarnu prathama caraNa vItye temaja " aindra " yogarnu caturtha caraNa zeSa rahetA Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra lakSaNam ] 485 utpanna thato hato, paNa Aje e niyama pramANe mahApAta paDato nathI, Aja kAla A mahApAto prAya: 'gaMDavRddhi ' ane ' zukla - brahmA ' A cyAra yogomAM AvyA kare che A saMbandhamA ' AraMbha siddhiyAttika ' kAre eka niyAmaka zloka ApIne kayA kayA yogomAM mahApAtanI tapAsa karavI te nizcitarUpe jaNAcyuM che, te zloka nIce pramANe chegaNDottarArdhAcchuklAdeH, krAntisAmyasya saMbhavaH / sArdhapaJca yogeSu tatryahaM parivarjayet // 369 // bhA0TI0 - gaMDano uttarArdha, vRddhi, dhruva, vyAghAta, harSaNa, varI yAn e sADhA pAMca yogomAM temaja zukla, brahmA, aindra, vaidhRta, viSkaMbha ane prItipUrvArdha A sADhA pAMca yogomAM mahApAtano saMbhava hoi tapAsa karavI ane prathama pachInA divaso sahita krAntisAmyano tyAga karavo. granthAntaramA paNa mahApAta saMbandhI 3 divaso varjavAnuM vidhAna dRSTigocara thAya che, jema ke - gata 1 meNya 2 vartamAnaM 3, sukha 1 lakSmyA 2 yuSAM 3 kramAt / krAntisAmyaM sRjeDAniM vyahaM tenA'tra varjyatAm ||370 // bhA0TI0 - gayela AvatuM ane vartamAna krAMtisAmya anukrame sukha lakSmI ane AyuSyanI hAni kare che mATe tatpratibaddha 3 divaso varjavA joiye, ema chatAM keTalAka AcAryoM krAMtisAmyavAlo eka ja divasa ane keTalAka krAntisAmyakAlane ja duSTa gaNI tyAgavAno Adeza kare che, kahe che ke viSapradigdhena hatasya patriNaH, mRgasya mAMsaM sukhadaM kSatAdRte / yathA tathaiva vyatipAtayoge, kSaNo'tra vajryo na tithirnavAraH // 371 // bhA0TI0 - zeramAM bujavela bANavaDe mArela mRganuM mAMsa jakhamanA sthAne ja kharAba hoya che zeSa zarIranA bhAganuM te duSTa hotuM nathI Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe eja rIte mahApAtano vartamAna samaya ja varjavo, AkhI tithi ke Akho vAra varjavAnI jarUrata nathI. game tema hoya paNa mahApAtanI mahAdoSomAM gaNanA che ane e avazya varjanIya che, e viSe lalla kahe che khaDgAsshato'gninA dagdho, nAgadRSTo'pi jIvati / krAntisamyakRtodvAho, mriyate nAtra saMzayaH // 372 // bhA0TI0 - khaDUgavaDe haNAyela, agridvArA baLela athavA sarpe Dazela jIve che paNa krAMtisAmyamAM paraNela mare che emAM zaMkA nathI. mahApAta yaMtraka nimnokta rAziyugmasthitasUryacandrayoH krAntisAmye. meSa vRSa mithuna karka kanyA tulA 1 2 siMha 5 10 3 6 makara dhanu vRzcika mIna +9 kuMbha 8 12 11 vajrapazcaka tithiM vAraM ca nakSatraM, navabhizca samanvitam / saptabhizca haredbhAgaM, zeSAMke phalamAdizet // 372 // trizeSe tu jalaM vindyAt, paJcazeSe prabhaJjanaH / saptazeSe vajrapAto, jJeyaM vajrasya lakSaNam // 373 // bhA0TI0 -- tithi vAra, nakSatranA AMka bhegA karI temAM nava joDavA pachI tene sAno bhAga devo, zeSa aMka rahe tenuM phala kahevu Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra-lakSaNam ] 3 zeSa rahe to jala jANavU, pAMca zeSa rahe to pavana ane 7 athavA * zeSa rahe to vajrapAta jANavo e vana, lakSaNa cha. koi vajranu lakSaNa A pramANe kahe cha:---- sUryAt paJcadazaM RkSa-maSTAdazaM ca rAhuNA / trayoviMzati ketuzca caturviMzati bhuusutH| paJcaviMzati mandazca, vivAhe vajrapaJcakam // 374 // vyAdhiH sUrye'gnI rAho ca, ketau nRpabhayaM tathA / bhaume corabhayaM vindyAnmaraNaM ca zanaizcare // 375 / / bhA0TI0- lagna nakSatrathI 12 muM nakSatra sUryanu, 18 muM rAhurnu, 23 muM keturnu, 24 muM maMgalanuM ne 25 muM zanaizvaranu hoya to vivAha mAM e pAMca vajra che, sUryamAM roga, rAhu nAM agni bhaya, ketumAM rAjabhaya, maMgalamAM corabhaya, ane zanaizvaramAM maraNa pANavU. bANapazcakalagne nADayA yAta tithyoGka taSTAH zeSe nAgadvyabdhi tandusaMkhye / rogo vahnirAjacauro ca mRtyu NizcAyaM dAkSiNAtyA prasiddhAH // 376 / / bhA0TI0--lagna tithi yukta gata tithione 9 nave bhAgatAM zeSa 8 / 2 / 4 / 6 / 1 / A paikIno aMka rahe to anukrame roga, agni, rAja, cora, mRtyu, nAmanAM bANa hoya che. e pAMca bANo dAkSiNAtyomA prasiddha che. vivAha-paTalokta pAMca bANogatatithiyutalagnaM paJcadhA sthApanIyaM, tithi 15 ravi 12 daza 10 nAgai 8rveda 4 yuktaM krameNa / Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 [kalyANa-kalikA-prathamalaNDe nava 9 hRta zara 5 zeSe bANa saMjJA krameNa, ruganala nRpa caurAH paJcamo mRtyusaMjJaH // 377 // bhA0TI0-zukla pratipadAthI mAMDIne mAsanI gata tithionI aMka lagnamA joDavo ane te AMka pAMca sthAne lakhavo pAMca sthale lakhela te aMkamAM anukrame 15-12-10-8-4 e joDavA pachI pratyekane 9 navano bhAga devo, prathama aMkamAM 5 zeSa rahe to roga, bIjAmA 5 zeSa rahe to agni, trIjAmA 5 zeSa rahe to gaja, cothAmA 5 badhe to cora, ane pAMcamAmAM 5 zeSa rahe to mRtyu nAmaka bANa jANavo. prAcya matAnusArI bANapaMcakarasaguNazazinAgAndhyADhaya saMkrAntiyAtAzakamiti ratha taSTAMkaiyadA pnycshessaaH| ruganala nRpa caurA mRtyu saMjJazca bANonavahata zara zeSe zeSakaikye sazalyaH // 378 / / bhA0TI0-saMkrAMtinA gatAMzonI saMkhyAne 5 sthale lakhI tene anukrame 6 / 3184 A aMko vaDe yukta karI pratyeka saMkhyAne 9 no bhAga devo, pahele sthale 5 zeSe roga, dvitIya sthale agni, tRtIya sthale rAja, caturtha sthale cora, ane paMcama sthalanI saMkhyAne 9 no bhAga ApatAM 5 zeSa rahe to mRtyu bANa jaannvo| pAMca sthalanI zeSa saMkhyAne 9 no bhAga detAM 5 zeSa rahe to sazalya-lohamukha bANa-jenuM bIjuM nAma nAgapaMcaka che. ane zeSa sarva saMkhyAne 9 thI bhAgatAM 5 zeSa na rahetAM kASThamukha bANa jANavU. jyotizcintAmaNimAM kahela bANapaMcakatithivAra bhalagnAMko, rasAgnyabjASTavedayuk / 6 / 3.18 // 4 // nandAptapaJcazeSe ru-gvatirATcauramRtyukRt // 379 / / Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 489 nakSatra-lakSaNam ] bhA0TI0-tithivAra nakSatra lagnanA aMkane 5 sthale lakhI nemAM anukrame 6 / 3 / 1 / 8 / 4 A aMko joDavA pachI 9 no bhAga devo prathama sthalAdino zeSa aMka 5 rahe to anukrame roga, agni, nRpa, cora, mRtyu nAmaka bANo jANavAM. __samayabhede bANano parihAra-jyoti prakAzerogaM cauraM tyajedAtrI, divA rAjAgnipaMcakam / ubhayoH sandhyayormRtyu-manyakAle na ninditaH // 380 // bhA0TI0--roga bANa tathA caura bANane rAtrimA varjavo, rAja bANa tathA agnibANane divase varjavo ane prAtaHsAyaM saMdhyAomAM mRtyu bANano tyAga karavo anya kAle bANa nindita nathI. ___ vAra bhede bANano parihAra-daivajJa manohare-- ravI rogaM kuje vahi, zanau ca nRpapazcakam / vajya punaH kuje cauraM, budhavAre ca mRtyudam // 381 // . bhANTI0--ravivAre roga, maMgalavAre agni, zanivAre rAjapaMcaka, maMgalavAre caura ane budhavAre mRtyu bANano tyAga karavo. kArya mede vANano parihAra-jyotiH prakAzenRpAkhyaM rAjasevAyAM, gRhagope'gnipaJcakam / yAne cauraM vrate rogaM, tyajenmRtyu karagRhe // 382 // bhANTI--rAja sevAmAM rAja yANa, ghara DhAMkavAmAM agnibANa yAtrAmA caura paMcaka, vratamA roga, ane vivAhamA mRtyu paMcakano tyAga karavo. nAga ane mRtyuvANano parihAranAga-mRtyu sadA tyAjyo, sandhyayo hikaijnaiH| tatrApi yatra lagnaM cehalADhayaM tacca niSphalam // 383 / / bhA0TI0--nAga ane mRtyu paMcaka bAlika dezanA lokoe 62 Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe banne sandhyAomAM sadA varjavo, temAM paNa jyAM lagna balavAn hoya tyAM paMcakano doSa nathI niSphala thai jAya che. yoga yogo anekavidha cha, sUrya candra nakSatronA yogathI banatA viSkaMbhAdi 27 yogo, vAra nakSatranA yogathI banatA AnaMdAdi 28 yogo, e uparAMta ekAgala, dRSTiyoga, tithi nakSatrothI banatA zubhAzubha yogo, vAra nakSatrothI banatA zubhAzubha yogo, tithivAra nakSatronA saMbandhathI banatA yogo, A sarvayogono saMkSepamA paricaya ane te yogomAM vidheya kAryono nirdeza karAvavo e A prakaraNa lakhavAno uddeza che. viSkaMbhAdi yogA nayanopAyayasminnakSe sthito bhAnu-ryatra tiSThati cndrmaaH| ekIkRtya tyajedekaM, yogA viSkaMbhakAdayaH // 384 // bhANTI --je nakSatra upara sUrya rahela hoya ane je nakSatramA caMdramA hoya te vaMne nakSatronI aMka saMkhyA ekatra karIne temAMthI eka ocho karavo zeSa je aMka rahe teTalAmo viSkaMbhAdi yoga jANayo aMka rAzi jo 27 thI adhika hoya to temAthI 27 bAda karI zeSa aMkamAMthI eka ocho karavo ne zeSAMkane yogano aMka jANavo udAharaNasUrya azvinI upara rahela che ane caMdramA paNa te upara Avyo che to te divase sUrye caMdra nakSatrAMka yutinI saMkhyA 2 thai, emAthI 1 bAda karatAM zeSAMka 1 rahyo AthI jaNAyuM ke te divase 1 lo viSkaMbha yoga che. bIjuM udAharaNa-sUrya azvinI upara ane caMdra revatI upara che baMneno nakSatrAMka 28 thayo, 1 ocho karatAM zeSa Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam 27 rayA eTale te divase 27 mo vaighRtayoga che e siddha thayu e ja pramANe sarvatra sUrya-caMdra nakSatro uparathI viSkaMbhAdi dina yogo kADhavA. yogAnayanano bIjo prakAragargeNoktAstvime yogA AnandAdyA nimittjaaH| viSkaMbhAdyAstathA nityA, anye naimittikAH punH||385|| vAkpate rakaMnakSatraM, zravaNAcAndrameva ca / gaNyate tadyutiM kuryAd, yogaH syAdRkSa zeSitaH 1386 // bhA0TI0--gargAcArye AnaMdAdi nimitta ja viSkaMbhAdi nitya ane bIjA naimittika yogo kahyA che, viSkaMbhAdi yogo lAvavAnI prakriyA e che ke puSyathI sUrya nakSatra ane zravaNathI caMdra nakSatra gaNatAM je aMko Ave te banene joDI 27 no bhAga devo je zeSa rahe teTalAmo te divase viSkaMbhAdi yoga che ema jANavU. jo joDelA aMkane 27 no bhAga na lAge to joDelA aMka parimita ja te divase yoga jANavo. viSkaMbhAdi 27 yogoviSkambhaH protirAyuSmAn , saubhAgyaH zobhanAhvayaH / atigaNDaH sukarmAkhyo, dhRtiH zUlo'tha gaNDakaH // 387 // vRddhirbuvAkhyo vyAghAto, harSaNo vajrasaMjJakaH / siddhiyogo vyatIpAto varIyAn parighaH zivaH // 388 // siddhaH sAdhyaH zubhaH zuklo brahmendro vaidhRtaahvyH| saptaviMzati yogAste, svanAmaphaladAH smRtaaH||389|| bhA0TI0--viSkaMbha 1 prIti 2 AyuSmAn 3 saubhAgya 4 zobhana 5 atigaMDa 6 sukarmA 7 ghRti 8 zUla 9 gaMDa 10 vRddhi 11 dhruva 12 vyAghAta 13 harSaNa 14 vajra 15 siddhi 16 vyatIpAta 17 varIyAn 18 parigha 19 ziva 20 siddha 21 sAdhya 22 zubha 23 Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra [ kalyANa- kalikA- prathamakhaNDe zukla 24 brahmA 25 aindra 26 vaighRta 27. A 27 yogo potAnA nAma pramANe phala ApanArA che. azubhayogonI varjya ghaDIoviruddhayogeSu ya AdyapAdaH, zubheSu kAryeSu vivarjanIyaH / savaidhatAkhyo vyatipAtayogo, sarvospi neSTaH parighAImAgham // 390 // tisrastu nADayaH prathame ca baje, gaNDe'tigaNDe'pica SaT ca SaT ca / vyAghAtayoge nava paJcazUle; zubheSu kAryeSu vivarjanIyAH // 399 // bhA0TI0 --- viruddha yogono prathama caraNa zubha kAryoMmAM varjavo joiye, vyatIpAta tathA vaidhRta yogo saMpUrNa varjanIya che, parighano prathama ardhabhAga varjavo, viSkaMbha-vajranI 3-3, gaMDa - atigaMDanI 6-6, vyAghAtanI 9 ane zUlayoganI 5 ghaDIo zubha kAryomAM varjanIya che. yogeza- vasiSThamatesUryAcandramasordhiSNya-yogAjjAtA yatastataH / RkSezA eva yogezA, jJAtavyAH sarvakarmasu // 392 // bhA0TI0 - yogo sUrya caMdra nakSatronA yogathI bane che tethI nakSatronA svAmIo ja yogonA svAmIo jANavA, sarva kAryogAM nakSatrezono ja yogeza rupe upayoga karavo. nAradanA mate yogezo A pramANe che yogezA yama - viSNivandu- dhAtR - jIva- nizAkarAH / indra-toyA-hi-vayarka bhU- marud-bhagatoyapAH // 393 // Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam 493 gaNeza-rudra-dhanada, tvaSTa-mitra-SaDAnanAH / sAvitrI kamalA gaurI, nAsatyau pitaro ditiH // 394 // __ bhA0TI0-yama, viSNu, candramA, dhAtA, bRhaspati, candramA, indra, jala, sarpa, agni, sUrya, bhUmi, marut . bhaga, varuNa, gaNeza, rudra, dhanada, tvaSTA, mitra, kArtikeya, sAvitrI, kamalA, gaurI, azvinIkumAra, pitara, diti, AviSkaMbhAdi 27 yogonA svAmio che. tithikaraNAdinA svAmiyonA prayojana viSe varAhaHyatkArya nakSatre, tavatyAsu tithiSu tatkAryam / karaNa-muhUrteSvapi tat, siddhikaraM devatAsadRzam / / 395 / / bhA0TI0-je nakSatramA je kArya karavAna hoya te nakSatra svAmi tithimAM karavAthI siddha thAya che, eja pramANe nakSatra svAmi samasvAmika karaNa tathA muhUrtormA paNa kArya karavu siddhidAyaka thAya che. viSkaMbhAdi vidheya kAryoMcaulaM ca bIjaropaM ca, strIsaMga dantakalpanam / kASThakarma ripUcATa, viSkaMbhe tu prakArayet // 396 // mitratvaM lepanaM caiva, bhUSaNaM bhUparigraham / rAjavazyaM mahotsAhaM, prItiyoge prakArayet // 397 // bIjavApaM dhanagrAha-mAyurArogyakarma ca / vivAhaM vratabandhaM ca, hyAyuSmati ca kArayet // 398 // vastrabandha-malaMkAraM, saubhAgyaM lepakarma ca / somapAnaM surApAnaM, saubhAgye tu prakArayet // 399 / / vivAhadAnakarmANi, bhUSaNaM bhUparigraham / rAjAbhiSekamAyuSyaM, zobhane ca prakArayet // 400 // bhA0TI0-cUDAkarma, bIjavApana, strIsaMga, dantazodhana, kASTakArya, zatrunu uccATana, e kAryoM viSkaMbhamAM karAvayAM, mitratA, Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNTe vilepana, bhUSaNadhAraNa, bhUminI kharIdI, rAjavazIkaraNa ane mahotsAhajanaka kArya e sarva kArya prItiyogamAM karAvavAM. bIjavapana, dravyasamAdAna, Ayu tathA Arogyavardhaka kArya, vivAha, vratagrahaNa e kAryoM AyuSmAn yogA karAvavAM. vastraparidhAna, alaMkAra kArya, saubhAgyakarma, lepakarma, somavallIrasapAna, madirApAna e saubhAgya yogamA karAvavAM. vivAha, dAna, bhUSaNakarma bhUmigrahaNa, rAjAbhiSeka ane AyuSyavardhaka karma zobhanayogamA karAkvAM. vigrahaM nigrahaM caiva, rodanaM vadhabandhanam / chedanaM vaJcanaM kSudra-matigaNDe prakArayet // 401 // citrakarma gRhasthApaM, kalyANaM bhUparigraham / rAjAbhiSekakarmANi, sukarmaNi ca kArayet // 402 // prAkAraM toraNAdIni, devAlayagRhANi ca / setubandhaM gajAroha, dhRtiyoge tu kArayet // 403 / / krUrakarma ripUccATa, mAraNaM dAhanaM tathA / bandhanaM cAvamAnaM ca, zUlayoge prakArayet // 404 // zatrughAtaM ripUccATa, taDAgaM setubandhanam / kSetrasevAM gadAyuddhaM, gaMDayoge prakArayet / / 405 // bhA TI0-laDAi, daMDa karavo, rovarAvaQ, vadha-bandhana, kApavU, Thaga, ane halakaTakAma atigaMDayogamA karAvA, citrakArI, gRha sthApana, maMgalakArya, bhUmigrahaNa, rAjAbhiSeka kriyA e kAmo mukarmA yogamA karAvA. killebandhI, toraNAdikAryoM, devAlayo, gharo, pulo bAMdhavA, hAthI upara caDhavu e kAryo dhRtiyogamA karAvA. krUra kArya, zatrunuM uccATana, mAraNa, bAlavU, baMdhana ane apamAna e kAryoM zUlayogamAM karAvabAM. zatruno ghAta, zatrunuM uccATana, talAvakhaNavo, pulabAMdhavo, kSetrakarSaNa karavU ane gadAyuddha e kAmo gaMDayogamA karAvA. Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 495 yoga-lakSaNam ] bIjavApaM dhanagrAhaM, vivAhaM vastrabandhanam / taDAga setubandhaM ca, vRddhiyoge prakArayet // 406 / / vastrabandhaM gRhasthApaM, taDAga setubandhanam / bhUSaNaM bahuratnaM ca, dhruvayoge prakArayet // 407 // bandhanaM rodhanaM caiva, ghAtanaM chedanaM tathA / krarANi bahukarmANi, vyAghAte tu prakArayet // 408 / / vastrabandhaM gajArohaM, vivAhaM bhUparigraham / rAjAbhiSekamAyuSyaM, harSaNe tu prakArayet // 409 / / zastrakarma ripUccATa, zastrANAM ca parigraham / senAdhipatyaM saumyaM ca, vajrayoge prakArayet // 410 // bhA0TI0-bIjavapana, dhanagrahaNa, vivAha, vanaparidhAna, taDAgakhanana, pula bAMdhavo Adi kAmo vRddhiyogamA karAvabAM. vastraparidhAna, gRhasthApana, talAvabandhana, pulabaMdhana, bhUSaNaparidhAna, anekavidha ratnadhAraNa e dhruvayogamA karAvAM, bandhana, avarodha, ghAtana, chedana, anekavidha kara karmoM vyAghAtayogamAM karAvayAM. vastra bandhana, hastyA. rohaNa vivAha, bhUmigrahaNa, rAjAbhiSeka AyuSyapoSaka karma e sarva harSaNayogamA karAvavAM. zastraprayoga, zatrunu uccATana, zastrono saMgraha, senApatitvano svIkAra ane saumyakarma vajrayogamA karAvavAM. hArakAJcIkalApaM ca, hastAbharaNameva ca / aMgulIbhUSaNaM caiva, siddhiyoge prakArayet // 411 // dAnaM vedavide dadyAcchaddhAsaMkalpanaM tathA / ripUccATa viSAdIni, vyatIpAte tu kArayet // 412 // hArakAJcIkalApaM ca, hastAbharaNameva ca / aMgulIbhUSaNaM caiva, varIyasi ca kArayet // 413 // Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe bandhanaM chedanaM caiva, bhedanaM viSadIpanam / tathA'nyakrUrakarmANi, parighe tu prakArayet // 414 // mAlikAM kaTisUtraM ca, gha (ka)NThAbharaNameva ca / karNayorbhUSaNaM caiva, zivayoge prakArayet // 415 // bhA0TI0-hAra, kaTimekhalA, hastabhUSaNa, aMgulIbhUSaNa e sarva siddhiyogamAM kagavAM, veda pAThI dAna devU, zraddhApUrvaka saMkalpakaravo, zatrunu uccATana, vipadAna Adi kAryoM vyatIpAtamAM karA vavAM, hAra, kaTisUtra, hastabhUSaNa, aMgulIbhUSaNa e kAmo varIyas yogamA karAvavAM, baMdhana, chedana, bhedana, viSaprayoga tathA bIjAM krUra karmoM parigha yogamAM karAvayAM, mAlA (mauktikamAlA) kaTisUtra, galAna bhUSaNa, kAnonAM bhUSaNa ityAdi zubha kAryoM zivayogamA karAvA. pratiSTA devatAnAM ca, gRhANi nagarANi ca / prAkAratoraNAdIni, siddhayoge prakArayet // 416 // devatAgurupUjAM ca, vidyApUjAM tathaiva c| mantrapUjAnyanekAni, sAdhyayoge prakArayet // 417 // bIjavApaM gRhotsAhaM, dhanadhAnyAdisaMgraham / sarvaratnamahIgrAhaM, zubhayoge prakArayet // 418 // lepanaM bhUSaNaM caiva, rAjasaMdarzanaM tthaa| kanyAdAnaM mahotsAhaM, zuklayoge prakArayet // 419 // zAntikaM pauSTikaM caiva, taDAgaM setubandhanam / caulopanayanaM kSauraM, brahmayoge prakArayet / / 420 // bhA To0-devatAonI pratiSThAo, gRhaniveza, nagara nivezo, prAkAranirmANa, toraNaniveza Adi kAryo siddha yogamA Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] 497 karAvavAM, devatApUjana, gurupUjana, sarasvatIpUjA ane anekavidha maMtrapUjano sAdhyayogamAM karAvavAM, bIjavApa, gRhotsavo, dhana-dhAnya saMcaya sarvaratnasaMgraha, bhUmigrahaNa Adi kAryoM zubhayogamAM karAvayAM vilepana, bhUSaNa, rAjadarzana, kanyAdAna, utsAhapreraka kAryoM zuklayogamAM karAvavAM, zAntika-pauSTikakarma, talAvabaMdhana, pulabaMdhana, cUDAkarma, upanayana, kSaura e sarva brahmayogamAM karAvA. kanyAdAnaM gajArohaM, strIsaMga vastrabandhanam / kAvyagAyanavAdyAni, yoge caindre prakArayet // 421 // ghAtanaM pararASTrANAM, vazcanaM dAhanaM tthaa| chedanaM karakarmANi, vaidhRtau tu prakArayet // 422 // bhATI0-kanyAdAna, tArohaNa, strIsaMga, vastraparidhAna, kAvyAbhyAsa, gAnAbhyAsa vAdyakala nyAsa e kAryoM aindrayogamA karAvA, bIjA rASTra upara caDhAi, Thaga bAlavU, chedavu ane bIjAM krUrakarmo vaidhRti yogamAM karAvavAM. kSaNayogo jema eka tithimA badhI tithio, eka vAramA badhA vAro potapotAnA kSaNo bhogave che te pramANe eka yogamAM paNa badhA yogo potAnA kSaNo bhogave che, e viSayamA brahmarSi vasiSTa kahe che yogasya saptaviMzAMzo, yogamAnaM bhavediha / ekasminnapi yoge'pi, sarve yogA bhavanti hi // 423 // bhA0TI0-eka yogamAM paNa sarva yogo hoya che. ane A kSaNayogono bhogakAla ihAM yogamAnamA sattAvIsamA bhAga jeTalo hoya cha, udAharaNa-viSkaMbha yoganA AraMbhanI 2 ghaDI 13 palosudhI viSkaMbha yoganI bhukti jANavI pachI 2 ghaDI 13 pala sudhI prItiyoganI te pachI AyuSmAnanI ityAdi. Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa- kalikA - prathama khaNDe AnandAdi 28 upa-yogo AnandAkhyaH- kAladaNDazca dhUmro, dhAtA saumyo dhvAMkSa-ketu krameNa / zrIvatsAkhyo vajrakaM mudgarazva, chatraM mitraM mAnasaM padma - lumbau ||424 / / utpAta mRtyU kila kANa- siddhI, zubho'mRtAkhyo musalo gadazca / mAtaMga-rakSazcarasusthirAkhyAH, pravardhamAnAH phaladAH svanAmnA ||425| bhA0TI0 - 1 AnaMda 2 kAladaMDa 3 dhUmra 4 dhAtA 5 saumya 6 dhvAMkSa 7 dhvaja 8 zrIvatsa 9 vajra 10 mudgara 11 chatra 12 mitra 13 mAnasa 14 padma 15 laMbaka 16 utpAta 17 mRtyu 18 kANa 19 siddhi 20 zubha 21 amRta 22 muzala 23 gada 24 mAtaMga 25 rAkSasa 26 ra 27 sthira ane 28 vardhamAna, A AnandAdi 28 yogo dina yogonA sAhacarya mAM rahetA hovAthI upayogo gaNAya che. 498 A yogo muhUrtacintAmaNikAre nAradanA mata pramANe lakhyA che, AraMbhasiddhimAM lakhela nAmonI sAdhe A nAmo e ThekANe judAM paDe che, naMbara 3|4|13|14|15|16|18 / 20 / 23 nA yogonAM nAmo AraMbhasiddhimAM anukrame prAjApatya, surottama manojJa, kaMpa, luMpaka, pravAsa, vyAdhi, zUla ane gaja e pramANe che, A yogonuM phala nAma pramANe hoya ke AnandAdi yogo jANavAno upAyadAtrAdarke mRgAdindau, sArpAd bhaume karAT budhe / maitrAd gurau bhRgau vaizvAd, gaNyA mande ca vAruNAta // 423 // Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam bhA0TI0-ravivAre azvinIthI, some mRgazirAthI, bhaume AzleSAthI, budhe hastathI, guruvAre anurAdhAthI, zukre uttarASADhAthI, zanivAre zatabhiSAyI gaNatAM dinanakSatra jeTalA, thAya teTalAmo te divase AnandAdi yoga che ema jANavU, prazna-Azvina zudi 10 guruvAre zravaNa nakSatra che to te divase AnandAdi yoga kayo hovo joie ? uttara-guruvAra hovAthI anurAdhAthI abhijit sahita gaNatAM zravaNa 7 muMcha mATe te divase AnandAdi paikIno 7 mo 'dhvana' yoga cha ema jANavU. eja pramANe dareka vAre uparyukta niyatanakSatrathI dinanakSatra paryanta gaNIne AnandAdi yogI jANI zakAya che. AnandAdi yogo paikInA azubhayogonI vayaM ghaDI dhvAkSe baje mudgare ceSu naaddyo| vA vedAH padmalaMbe gade'zvAH / dhUmra kANe mausale bhUvayaM he| rakSomRtyUtpotakAlAzca sarve // 427 // bhA0TI0-dhvAMkSa, vajra ane mudranI pahelI 5 ghaDIo varjavI, paTuMbakanI 4-4 ghaDIo, gadanI 7 ghaDIo, dhUmranI 1, kANanI 2, ane musalanI 2 ghaDIo varjavI jyAre rAkSasa mRtyu, utpAta, ane kAladaNDa A yogo saMpUrNa varjavA. AraMbhasiddhikAra azubhayogono parihAra kahe chesiddhiyogaH kuyogazca, jAyetAM yugapadyadi / kuyogaM tatra nirjitya, siddhiyogo vijRmbhate // 428 // bhANTI-siddhiyoga (ravi, rAja, kumAra, amRtasiddhi Adi kAryasAdhaka yogo paikIno koi paNa eka) ane kuyoga (mRtyu, utpAta rAkSasa, yamaghaMTa Adi varjita yoga) jo eka sAthe Ave Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDa to tyA kuyoganA prabhAvane dUra karI siddhiyoga potAnA prabhAvane pragaTa kare che. prakIrNaka zubhayogo 1 raviyoga yogo raverbhAt kRtatarka nanda-digvizcaviMzoDaSu sarvasiddhayai AyendriyA'zvadviparudrasArI- rAjoDuSu prANaharastu heyaH // 429 // bhAnTI -ravinakSatrathI 4 / 6 / 9 / 10 / 13 / 20 eTalA, candranakSatra AvatAM sarva kArya siddhikArI raviyoga bane che ane mUrya nakSa thI jo 1 / 5 / 7 / 8 / 11 / 15 / 16 ATalAmuM candranakSatra hotAM je raviyoga vane che te prANahAni kare che, je tyAjya cha raviyoga phalaikkassa bhaye paMcANaNassa, bhajati gayaghaDasahassaM / taha ravi jogapaNaTThA, gayaNami gahA na dIsaMti / ' 430 / / eANa phalaM kamaso, viulaM sukkhaM jao ya sattUNaM / lAbho ya kajasiddhI, puttuppattI ya rajaM ca // 431 / / bhAnTI0-eka siMhanA bhayathI jema hajAra hAthIonI ghaTA bhAge cha tema raviyogathI AkAzamAM bhAgelA graho dRSTigocara thatA nathI. A raviyogonuM phala anukrame A pramANe che-4 thA raviyogathI yatuM mukha, 6TThAthI zatruono vijaya, 9mAthI lAbha-dhanaprApti, 10 mAthI iSTa kArya siddhi, 13 mAthI putrotpatti ane 20 mA raviyogathI rAjyamApti sudhinuM phala male che. __2 kumArayogayogaH kumAranAmA, zubhaH kujajJenduzukravAreSu / azvyAyai vardhantaritairnandA-daza paJcamItithiSu // 432 // Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam] ___bhATI0--maMgala, budha, soma, zukra paikIno koi vAra, azvinI, rohiNI, punarvasu, maghA, hasta, vizAkhA, mUla, zravaNa, pUrvAbhAdrapadA A nakSatro paikIna koi nakSatra ane nandA (1 / 6 / 11) paMcama, dazama A tithio paikInI koi tithI, A traNanA yoge kumArayoga upaje che, kumArayoga dhArmika ane mAMgalika kAryomAM zubha gaNAya che. kumArayogaphala baMgAlamuniproktaH kumArayogo dine sadoSe'pi / asmin kArya kArya, dIkSAyAtrApratiSThAdi // 433 // bhA0TI0-kumArayoga baMgAla dezIya munioe kahelo cha, doSavAlA divase paNa A kumArayogamAM dIkSA, yAtrA, pratiSThA Adi kAryoM karavAM, mUlamA Avela 'Adi' zabdathI vidyAgrahaNa, maitrI, pratimApraveza, gRhapraveza Adi dareka sthira kAryoM kumArayogamA karavAthI kArya siddhi thAya che ane karttAne yaza maLe che. 3 rAjayogarAjayoga bhara payAye, vyantarebhaiMH zubhAvahaH / bhadrAtRtIyArAkAsu, kujajJabhRgubhAnuSu // 434 // bhANTo0-bharaNIthI mAMDI be bene AMtare rahela nakSatro arthAt bharaNI, mRgazirA, puSya pUrvAphAlgunI, citrA. anurAdhA, pUrvASADhA, dhaniSThA uttarAbhAdrapadA A nakSatro, bhadrA tithi arthAt dvitIyA saptamI, dvAdazI, tRtIyA ane pUrNimA A tithio ane maMgala budha, zukra ane sUryavAra, AtraNa paikIrnu kAi paNa nakSatra koi paNa tithi ane koi paNa vAra AvatAM rAjayoga bane che. rAjayoga phala Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe ravijogarAjajoga-kumAra jogesu suddhadiahe vi| jaM suhakalaM kIrai, taM savvaM bahu phalaM hoi // 435 // ___ bhA0TI0--raviyoga rAjayoga ane kumArayogomAM ane zuddha divase je zubha kArya karAya che te sarva ghaNuMja saphala thAya che, ahiyAM zubha kArya tarIke laghu-kSipra nakSatromAM karavAnAM kAryoM, mAMgalya kAryoM, dhArmika kriyAo, pauSTikakAryoM, kSetrAraMbha, gRhAraMbhanirmANa, bhUSaNaparidhAna Adi kAryoM karavA. 4 amRtasiddhiyogahasta-saumyA'zvinImaitra-puSya-pauSNa virazcibhaiH / bhavatyamRtasiddhayAkhyo, yogaH sUryAdivAragaiH // 436 // bhA0TI0-ravivAre hasta, somavAre mRgazirA, maMgalavAre azvinI, budhavAre anurAdhA, guruvAre puSya, zukravAre revatI ane zanivAre rohiNI vaDe amRtasiddhinAmano yoga bane che. amRtasiDinu balabhadrAsaMvartakAdyaizca, sarvaduSTepi vaasre| yogo'styamRtasiddhayAkhyaH, sarvadoSakSayastadA / / 437 / / bhANTI0-bhadrAkaraNa, saMvartakAdi azubha yogothI sarvaprakAre duSita thayela divase paNa jo amRtasiddhi yoga che to sarva doSono kSaya thai jAya che. A vacana amRtasiddhinuM prAzasya batAve che, vAstavamAM bhadrA, vyatipAta, vaidhRta jevA sarvaghAtaka yogonuM bala haTAvavAnI zakti amRtasiddhimA paNa nathI, A saMbaMdhamAM granthAntaramAM kaDaM chahantyamRtAkhyo yogaH, sarvANyazubhAni lIlayA niyatam / na bhavati punariha zakto, vaidhRtiviSTivyatIpAte // 438 / / Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] bhATI0-amRtasiddhiyoga niyamapUrvaka sarva azubha yogono vinAza kare che paNa vaidhRti, viSTi (bhadrA) ane vyatipAtanA doSane haNavAne e. paNa samartha thato nathI. 5 siddhiyoga mUlazrutyuttarAbhAdra-kRttikAdityabhAgyabhaiH / sasvAtikaiH kramAt siddhi-yogAH suuryaadivaargaiH||439|| __ bhANTI -mUla, zravaNa, uttarAbhAdrapadA, kRtikA. punarvasu, pUrvAphAlgunI ane svAti e nakSatro anukrame ravi, soma, maMgala, budha, guru. zukra zanivAre Ave to siddhiyoga upaje che, ravie mUla, mome zravaNa, maMgale uttarAbhAdrapadA, budhe kRtikA, gurue punarvasu, zukra revatI, zanie rohiNIthI vanatA siddhiyogo bIje naMbare amRtasiddhi jevA che. 6 sthirayogasthirayogaH zubho rogo cchedAdau zanijIvayoH / trayodazyaSTariktAsu, dvayantaH kRttikAdibhaiH // 440 // __ bhA TI0-zani, guruvAra, terasa, aSTamI, cotha, noma, caudaza tithi ane kRtikA, ArdrA, AzleSA, uttarAphAlgunI, svAti, jyeSThA, uttarASADhA, zatabhiSA, revatI, A nakSatronA yogathI sthira yoga bane cha, A yoga roganivRtti AdinA kAmomAM zubha gaNAya che. sthirayogano viSayaapunaHkaraNaM yeSA-manazana-saMgrAma-vairamukhyAnAm / arthAsta eva kAryA, vivudhairanizaM sthavirayoge // 441 // bhA TI-je kAmo pharIthI karavA jevAM na hoya teja kAmo vidvAnoe sthavira (sthirayogarnu vIjuM nAma) yogamAM karavAM, jevAM ke anazana (anta samayano AhAra tyAga ) yuddha, vairabhAva pramukha. Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 504 [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe e viSayamA pAkazrI granthamA o pramANe lakhela che. aNamaNa-khila-vAhi-riNa riu raNa-divva-jalAsae bNdho| kAyavyo thirajoge, jassa ya karaNaM puNo Natthi // 442 // __ bhA0TI0-anazana, kSetrazodhana, vyAdhino pratikAra, zatruno pratikAra, riNa cukAva, yuddha, divya-kozapAnAdi karavaM, jalAzaya bAMdhavo e sarva kAryoM ane je kAryoM pharI karavAnAM na hoya tevA sarva kAryoM sthira yogamA karavA. ___ukta kAryo ke te prakAranA ja bIjAM kAryomAM ja Ayogalevo paNa bIjA kAryomAM-khAsa karIne zubha kAryomAM-je vAra bAra karavAnAM hoya teSAM vivAha, pratiSThA, dIkSA, AdimAM e yoga varjavo A sthavira yoga zubha nathI tema azubha paNa nathI tethI zubhayogonA ante ane azubha yogonA prAraMbha pUrva lakhyo che. prakIrNa azubha yogoutpAta-mRtyu-kANa-yogorAdhAvyavAsavAt pauSNa-brAhmajyAryamamAta kramAta / triSutriSvarkato yogA, utpaat--mRtyu-kaannkaaH| 443 // bhA0TI0-vizAkhA, pUrvASADhA, dhaniSThA, revatI, rohiNI, puSya, uttarAphAlgunI, A sAta nakSatrothI zaru thatAM traNa traNa nakSatro anukrame ravi soma maMgala budha, guru, zukra, zanivAre AvatAM krameNa utpAta mRtyu kANa, e traNa traNa yogo upaje che. jema ke ravivAre vizAkhA hoya to utpAta, anurAdhA hoya to mRtyu, jyeSTA hoya to kANa, somavAre pUrvASADhAe utpAta, uttarASADhA e mRtyu. abhijite kANa, maMgalavAre dhaniSTAe utpAta, zatabhiSAe mRtyu, pUrvAbhAdrapadAe. kANa, eja pramANe budhavAre revatIthI utpAtAdi traNa, guruvAre Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga- lakSaNam ] 505 rohiNIthI utpAtAdi traNa, zukravAre puSyathI utpAtAdi traNa ane zanivAre uttarAphAlgunIthI utpAtAdi traNa yogo thAya che te svayaM nANI sevA. yamaghaNTAyoga maghA - vizAkhArdrAmUlakRtikA - rohiNI - karaiH / ravyAdivAra saMyukta-ryamaghaNTo bhRzAzubhaH // 444 // bhA0TI0 - maghA vizAkhA ArdrA mUla kRttikA rohiNI hasta A nakSatro anukrame ravi soma maMgala budha guru zukra zanivAre Ave to yamaghaMTa nAmaka yoga bane che je ghaNo ja azubha hoya che. vajramusala yoga -- yAmya-citrottarASADhA, vAsavAryamazAkrabhaiH / revatI sahitairvajra - musalorkAdivAragaiH // 445 // bhA0TI0 - bharaNI, citrA, uttarASADhA dhaniSThA uttarAphAlgunI jyeSThA revatI A sAta nakSatro anukrame ravi soma maMgala budha guru zukra zanivAre Ave to vajramusala yoga upaje che, A yoganuM bIjuM nAma grahajanmanakSatra yoga che. krakaca yoga J yatra saMkhyAyutau vAra-tithyorjAtAstrayodaza / jJeyaH krakacayogo'yaM, heyazca zubhakarmasu // 446 // bhA0TI0 - jyAM vAra tithinA aMkane joDatAM jo 13 nI saMkhyA thAya to jANavuM ke te divase krakaca yoga che, ravi bArasa, soma agyArasa, maMgala dazama, budha navamI, guru aSTamI, zukra saptamI ane zani SaSThInA AMkonI saMkhyA 13 Ave che eTale A vAra ane tithionA yoge krakaca yoga bane che A krakacayoga zubha kAryoMmAM varjavo joiye. 64 Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 [ kalyANakalikA - prathamANDe vajrapAtayoga vajrapAtaM tyajed dvitri - paJcaSaTsaptame tithau / maitre'tha tryuttare paitrye, brAhme mUlakare kramAt // 447|| bhA0TI0 bIja trIja pAMcama chaTha sAtabha tithie anukrame anurAdhA, traNa uttarA, maghA, rohiNI ane mUla tathA hasta nakSatra Avata vajrapAtanAmaka yoga bane che je varjya che. saMvartakayoga pratipatrita saumye, saptamyAM zani-jIvayoH / SaSThayAM gurau dvitIyAyAM, zukre saMvartako bhavet // 448|| bhA0TI0 - pratipadA dvitIyA tRtIyA A tithioe budhavAra hoya, saptamI zani athavA guruvAra hoya, paSThIe guruvAra hoya athavA dvitIyAtithie zukravAra hoya to saMvartaka yoga upaje che te varjita karavo. - kAlamukhI tithi - uttara paMcamImaghA, kittiyanavamIi taiyaaNurAhA / paMcamI rohiNIsahiyA, kAlamuhI jIvanAzayarI ||449 // bhA0TI0 - caturthI uttarAphAlgunI uttarASADhA ane uttarAbhAdrapadA sahita hoya. paMcamI maghA sahita, navamI kRttikA sahita, tRtIyA anurAdhA sahita ane paMcamI rohiNI sahita hoya to te kAlamukhI tithi gaNAya che. je jIva nAza karI che. jvAlAmukha tathA dagdhayoga caturthI cottarAyuktA, madhAyuktA tu paJcamI / tRtIyayA'nurAdhA ca, navamyA saha kRttikA ||450 // - 1 AraMbhasiddhivArtikamAM pAThAntara nIce mujaba che aTThami rohiNI sahiyA, kAlamuddI jogimAsa chagimaccU || Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] aSTamyA rohiNIyuktA, yogo jvaalaamukhaabhidhH| tyAjyo'yaM zubhakAryeSu, gRhyate tvazubhe punaH // 451 // ekAdazyAminduvAro, dvAdazyAmarkavAsaraH / SaSThayAM vRhaspatervArastRtIyA budhavAsare // 452 // aSThamI zukravAre tu, navamI zanivAsare / pazcamI bhaumavAre ca, dagdhayogAH prakIrtitAH // 453 // bhANTI0--uttarAtraya sahita caturthI, maghA yuktA paMcamI, anurAdhA sahita tRtIyA, kRttikA yukta navamI, rohiNI yukta aSTamI hAya to 'jvAlAmukha' nAmaka yoga utpanna thAya che. A yoga zubha kAryomA varjavo ane azubhamAM levo. ekAdazIo somavAra, dvAdazIthe ravivAra, SaSThI guruvAra, tRtIyA budhavAra, aSTamIe zukravAra, navamIe zanivAra ane paMcamIe maMgalavAra AvatAM dagdha yoga bane cha ema zAstra kahe che. zubhayoga-koSThaka | sUryanakSatrAt 4 / 6 / 9 / 10 / 13 / 20 tame candranakSatre-raviyoga so maMbu zu vAre 1 / 5 / 6 / 10 / 11 / aro-puna ma-ha-vi-mU-zra-pUmA kumAra0 sU maMbuzuvAre 2 / 3 / 7 / 12 / 15 tithi-bha mRApUphAci anu-pUSA dhaubhA-rAja0 ravi-hasta, so-mR, maM-azvi, bu-anu, gu-pu, zu-re, za-ro, amRta siddhi | ra-mU , caM-zra, maM-ubhA, bu-kR, gu-puna, zu-re, zani ro, siddhiyoga gu-savAre, 4-8-9-13-14 tithi, kR A AzleuphAsvAjye upAza re sthirayoga Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 [kalyANakalikA-prathamakhaNDa azubhayoga koSThakaso maM | bu gu zu za yoga vAreM nakSatra |vi | pUSA|dha | re ro | puSya uphA utpAta nakSatra | anu| uSA| za | a | mR Arale ha | mRtyu nakSatra | jye abhi | pUbhA bha ArdrA maci | kANa - - nakSatra ma | vi AdrA mU| ka| ro| ha yamaghaNTa krakaca vajranakSatra | bha ! ci | uSA| dha uphA jye | re musala tithi 12 | 11 | 10| 9 | 8 | 7 | 6 | krakaca azubhayogono parihAra mRtyu-krakaca-dagdhAdI-nindau zaste zubhAjaguH / kecidyAmotsaraM cAnye, yAtrAyAmeva ninditAn // 454 // bhA0TI0-mRtyu, krakaca, dagdha Adi azubhayogo candra zubha hoya to azubha nathI ema keTalAka vidvAno kahe che jyAre bIjAo kahe che ke mRtyu krakacAdi yogo (dakSiNa uttara dizAe) yAtrAmA ja azubha gaNAya che. ayoge suyogopi cetsyAttadAnIM, kuyoga nihatyaiSa siddhiM tnoti| pare lagnazuddhayA kuyogAdinAzaM, dinArdottaraM viSTipUrva ca zastam // 455 // bhA0TI0-kuyogamA zubhayogo megA hoya to kuyogano nAza karI suyoga kArya siddhi kare cha, anya AcAryoM kahe che ke lagnazuddhithI Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] kuyogAdino nAza thAya che ane viSTi Adi apayogo madhyAhna pachI azubha phala ApatA nathI. atha vasiSThoktAH zubhayogAH tithi-nakSatrajanya zubhayoga-- nandAsvaMSupa-citrAgni raudraviSNUttarAtraya / vArayogA bhavantyete, sarvakArye zubhapradAH / 456 // bhaa0ttii0-1|6|11 A nandAtithio tathA zatabhiSA, citrA, kRttikA, Adro, zravaNa, uttarA phAlgunI, uttarASADhA, uttarA bhAdrapadA, A nakSatronA yogathI 'vArayogo' bane che A vArayogo sarvakAmomAM zubha phala ApanArA che. bhadrAsvaditidaityejye, kamalAsana taarkaaH| zreSThayogA bhavantyete, sarvadA maMgalapradAH // 457 // bhASTI0-bhadrAtithio (2712) mA punarvasu, mUla, puSya, rohiNI A nakSatro hoya to 'zreSThayoga' nAmaka yogo bane cha je sadA maMgala ApanArA hoya che. jayAsu vsusomaark-dsraantyejybhnyyuttraaH|| zubhayogAstvamI nRNAM, maMgale maMgalapradAH // 458 // bhA0TI0- jayA (3 / 8 / 13) tithiomAM dhaniSTA, mRgazirA, hasta, azvinI, revatI, puSya, uttarAphAlgunI, uttarASADhA uttarAbhAdra. padA A nakSatro Ave che tyAre zubhayogo bane che A yogo maMgala kAryoMmAM maMgala ApanArA che, riktaasviijydvidevendr-saarpvaayvytaarkaaH|| tadA kalyANayogAH syuH, sarvakAryeSu shobhnaaH||459|| bhANTI-riktA (4 / 9 / 14) tithiAmAM puSya, vizAkhA, jyeSThA, AzleSA, svAti A nakSatro Ave tyAre sarvakAryomAM zubhaphala Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaNDe dAyaka 'kalyANa boga' nAmaka yogo upaje che. uttraatrymaitrejy-dsraantyendgnitaarkaaH| bhaumavAreNa saMyuktAH pUrNayogAH prakIrtitAH // 460 // bhA0TI0-uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA, anurAdhA, puSya, azvinI, revatI, mRgazirA, kRttikA A nakSatro maMgalavAra sAthe hoya tyAre pUrNayogo utpanna thAya che. budhavAre surejyendu-dhaatRvhnitriruttraaH| hastatrayAnalAstArAH, zaMkhayogAH prkiirtitaaH| // 46 // bhAlTI--budhavAre puSya, mRgazirA, rohiNI, kRttikA, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA, hasta, citrA, svAti, A nakSatro Ave tyAre zaMkhayogo upaje che. guruvaare'ditiijyaark-trymitraantytaarkaaH| zravaNatrayamityete, yogAzcAmRtasaMjJakAH // 462 // bhA0TI0-guruvAre punarvasu, puSya, hasta, citrA, svAti, anurAdhA revatI, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA A nakSatro hoya tyAre * amRtayoga' upaje che. revatIvyahastendu-dhAtR-mitratriruttarAH / zukravAreNa saMyuktAH padmayogAH prakIrtitAH // 463 // bhANTI0- revatI, azvinI, hasta, mRgazirA, rohiNI, anurAdhA, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA A nakSatro sahita zukravAra hoya tyAre padmayogo utpanna thAya che. pUrNAsu pussypaussnnody-vsuvaariishtaarkaaH| vardhamAnADhayA yogAH, zubhakAryapravRddhidAH // 464 // bhA0TI0-pUrNA (5 / 10 / 15) tithiomAM puSya, revatI. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] azvinI, dhaniSThA zatabhiSA e nakSatro Ave tyAre zubhakAryanI vRddhi karanArA 'vardhamAna' nAmaka yogo utpanna thAya che. vAra-nakSatrajanya zubhayoga uttraatrypaussnnjy-muulaarkhritaarkaaH| citrenyaditayaH saumyA, yogAH syurbhAnuvAsare // 465 / / bhASTI0-uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA, revatI. puSya, mUla, hasta, zravaNa, citrA, mRgazirA, punarvasu A nakSatro ravi. vAre hoya to ' saumyayogo' utpanna thAya che. somvaare'ditimrudvaissnnvtrytaarkaaH| rohiNIdvayazAkrejyA, mahAyogAH prakIrtitAH // 466 // bhAlTI-somavAre punarvasu, svAti, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA rohiNI, mRgazirA, jyeSThA, puSya A nakSatro hoya tyAre 'mahAyoga' saMjJaka yogo upaje che. rohinniidrypussyndr-vissnnutrymghottraaH| zanivAreNa saMyuktA, yogAzvAnandasaMjJakAH // 467 // bhA0TI0-- rohiNI mRgazirA, puSya, jyeSThA, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA, maghA, uttarAphAlgunI uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA A nakSatrI zanivAra sahita hoya tyAre Ananda saMjJaka yogo upaje che. hastendudamitrejya-pauSNapadmajatArakAH / AdityAdiSu vAreSu, siddhiyogAH prkiirtitaaH|468|| bhA0TI0- Aditya soma, maMgala, budha, guru, zukra, zanivAre anukrame hasta mRgazirA azvinI anurAdhA puSya revatI rohiNI A nakSatra Ave tyAre 'siddhiyoga' upaje che, pAchalanA granthakAro A 'siddhiyoga' ne amRtasiddhi' nA nAmathI varNave che. Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para [ kalyAgakalikA-prathamakhaNDe mUlaharyuttarAbhAdra-kRttikAditayaH kramAt / bhAgyAnilAkhyA: pIyUSa-yogA vaaressvinaadissu||469|| bhA0TI0-- sUryavAre mUla, some zravaNa, bhome uttarAbhAdrapadA, budhe kRttikA, guruvAre punarvasu, zukravAre pUrvAphAlgunI, zanivAre svAti nakSatra hoya tyAre 'pIyUSayoga' nAmaka yogo utpanna thAya che. A 'pIyUSayogo' AjakAla siddhiyogo rUpe olakhAya che. tithi-vArajanya zubhayoga nandAbhaumArkayorbhadrA, zukrenchozca jayA budhe / zubhayogA gurau riktA, pUrNA mande'mRtAhvayA // 470 // bhAlTI0-maMgala tathA ravivArane divase naMdA (sh6|11) tithio, zukra tathA somavAre bhadrA (2 / 7 / 12) tithio, budhavAre jayA (3 / 8 / 13) tithiA, guruvAre riktA (4 / 9 / 14) tithio ane zanivAre pUrNA (5 / 10 / 15) tithio zubhayogAtmaka banI 'amRtAtithio' e nAma prApta kare che.1 zukrajJakujamandejya-vArA nandAdiSu kramAt / siddhAtithiH siddhidAsyAt , sarvakAleSu srvdaa||471|| bhA0rTa -zukravAre nandA (116 / 11), budhavAre bhadrA (2 / 7.12), maMgalavAre jayA (3 / 8 / 13), zanivAre riktA (4 / 9 / 14), ane guruvAre pUrNA (5 / 10 / 15) tithio hoya tyAre te 'siddho tithi' e nAmathI olakhAya che ane sadAkAla te siddhidAyaka hoya che. 1 vasiSTha nAradAdiko potAnI saMhitAomAM amRtA ja lakhI gayA che, paNa nAradasaMhitAnA koi azuddha pustakanA 'mRtipradA' AvA pAThabhI vyAmohita thai arvAcIna manthakAroe A vAra-tithione 'mRtipradA' vA 'mRtyuyogA' Avo siddhAnta nakkI karIne varNya karyA che, vasiSThe guNanirupaNAdhyAyamAM A yogo nuM nirUpaNa kayu hovAthI A yogo zubha che aja satya vastu samajavI. Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] tithi-nakSatrajanya zubhayoga koThakatithayaHnakSatrANi |yoganAmAni nndaa-16|11 | kRaaaa|uphaa|ci|ussaa / zrAza / ubhA / vArayoga bhdraa-2|7|12 | ro| puna / puSya / mUla / zreSThayoga jyaa-38|13 | ashvi| mR / pu|uphaa|houssaa|dhaaubhaare| zubhayoga riktaa-4|9|14 | pu||shle / svA / vi / jye / kalyANayoga puurnnaa-5|10|15 ashvi| pu / dha / sh| re| vardhamAnayoga - - vAra-nakSatra janya zubhayoga koSThakavArA:nakSatrANi | yoganAma ravivAre maapunaapu|uphaa|haaci|ussaa|mshriaaubhaare| saumyayoga somavAre romaapunaapusviaa|jyoshraadhaash / mahAyoga maMgalavAre ashviaakaamaapu|uphaaanuussaa|ubhaare| | pUrNayoga budhavAre | kaaro|maapu|uphaahaaciaastraa|ussaa|ubhaa! zaMkhayoga guruvAre punaapuhaaciaasvaa|anu|shraadhaashaare| amRtayoga | ashviaaromaauphaahaaanu|ussaa|ubhaare|| padmayoga zukravAre shnivaaremaapurmaauphaajye|ussaashriaadhaashaaumaa| AnaMdayoga Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakAlakA-prathamakhaNDe vAreSu nakSatrANi yoganAma racaM maM bu guzuza haamRaaashviaaanu|puaare|ro| siddhiyoga ra caM meM buguzuza maatraaubhaa|kpunaaphaasvaa / | pIyUSayoga tithi-vArajanya zubhayoga koSTakasU | so | maM | bu | gu | zu | za | yoganAma nandA| bhadrA | naMdA | jayA | riktA | bhadrA | pUrNA ! 1 / 6 / 11 / 7 / 12/1 / 6 / 11/3 / 8 / 13/4 / 9 / 14/2712 / 10 / 25/12 jayA | bhadrA | pUrNA | nandA | ziktA 3 / 8 / 132 / 7 / 12 / 5 / 10 / 15 / 6 / 11 / 2 / 12 graha-kRta zubhayoga lagnamAlokayejjIvastvathavA lagnago blii| vApIyogaH sa vijJeya-stvadhimitragRhasthitaH // 472 / / gururbalI svalagnastho, vIkSayedrA vilagnagaH puNDarIko mahAyogaH, sarvadA yoganAyakaH // 473 // zubhavargasthito jIvaH, subalI saumya vIkSitaH // guNazekharasaMjJo'yaM, yogo vA kevalaM balI // 474 // evaM zukro'pi saumyo'pi, guruvadyogakArako / granthavistarabhItyA'tha, tvevaM saMkSipya coditam // 475 / / vottamagato jIvaH, zukro vA candrajo'pi vaa| guNadhUrjaTisaMjJo'yaM, yadA te balinastadA / / 476 // bhA0TI0 guru balabAna thaine lagnane joto hoya athavA te lagnasthita hoya ane adhimitranA gharano hoya to vApIyoga thAya che, guru Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] 515 svagRhI hoi lamasthita hoya athavA lagnane joto hoya to puNDarIkanAmaka mahAyoga bane cha je sarvadA yoganAyaka hoya che. gurU balavAna thai zubhavargano hoya, saumyadRSTa hoya, vA kevala balo hoya to paNa guNazekharayoga kAraka thAya che. eja prakAre zukra tathA budha paNa uktayoga kAraka thAya cha, paNa graMtha vadhavAnA bhayathI lakhyuM nathI. gurU zukra ke budha balavAna thai vargottamAMzamA rahyA hoya to pratyeka guNadhuTiyoga kAraka thAya che. balinaH kendragAH saumyA, bhavanti ca yadA tdaa| guNabhAskara saMjJo'yaM, yadi vA laabhsNsthitaaH||476|| vargottamagatazcandro, blvaacchubhviikssitH| lagnamevaMvidhaM cedA, guNAnAM candrazekharaH // 477 // tri-SaSTha-lAbhagAH pApAH, balinaH shubhviikssitaaH| bhavanti yadi yogo'yaM, zrIvatso yogarAT prabhuH // 478 // uccaistho lAbhagaH sUryaH, paSThago vA tRtIyagaH / yadi syAt siMhayogo'yaM, tuMgAMzastho'pi vA yadi / / 479 / / lAbhasthito yadA sUryazcandro vApyeka eva sH| guNasAgara yogo'yaM, yadA bhavati ced balI // 480 // bhA0TI0-balavAn thai saumyagraho kendramA rahyA hoya athavA lAbha sthita hoya to guNabhAskara yoga utpanna thAya che. candra vargoMttamAMzamA hoya, balavAna hoya ane saumyadRSTa hoya athavA lama se prakAra, hoya to candrazekhara yoga bane che. pApagraho zubhadRSTa ane balavAna thai trIje chaThe ke agyArame A sthAnomA rahyA hoya to yogono rAjA zrIvatsayoga bane che. uccasthita sUrya lAbhasthita hoya, vA trIje ke chaThe hoya athavA uccazisthita hoya to siMhayoga niSpanna thAya Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe che. sUrya vA candra bemAthI eka balavAna thaine lAbha sthAnamA rahyA hoya to guNasAgara yoga thAya che. puSyasyA'tha dvitIyAMza-saMsthitau cndrvaakptii| bijayo nAma yogo'yaM, samare vijayapradaH // 481 // paramocagato'pyeko, jIvo vA jJaH sito'pi vaa| brahmadaNDo mahAyogaH, sarvadoSavinAzakRt // 482 // mUlatrikoNagAH saumyA, bhavanti yadi vA shshii| prabhaMjano mahAyogastvathavApi tadaMzagAH // 483 // mUlatrikoNagAH pApA-striyaSThAyagatA yadi / indradaNDo mahAyogastadaMzakagato api // 484 // muhurtazcASTamaH zazvadabhijidyogasaMjJakaH / guNAnAmadhipaH seo'pi, madhyaMdinagate ravI // 485 // bhA0TI0-puSya nakSatranA prathama caraNamA caMdra ane dvitIyamAM bRhaspati rahelA hoya che tyAre yuddhamA vijaya ApanAro vijayayoga bane che. guru budha ke zukra paikIno koi paNa eka graha parama ucca aMzamAM hoya che tyAre sarvadoSanAzaka brahmadaMDa yoga utpanna thAya che. saumya graho mUlatrikoNanA hoya athavA caMdra mUlatrikoNamAM hoya athavA mUlatrikoNanA aMzamAM hoya to prabhaMjana mahAyoga bane che. pApagraho mUlatrikoNa aMthavA mUlatrikoNanA aMzomA rahelA hoya athavA to zrIje chaThe ke agyArame hoya tyAre indradaNDa mahAyoga bane che. divasano AThamo muhUrta ke je sUrya madhyAhnamAM Ave tyAre Ave che te abhijidyoga sarvaguNono nAyaka gaNAya che. atha vasiSThoktA azubhayogAH vAra-nakSatrajanya azubhayoga didaiv-jl-vsvnty-brhmjyaarymtaarkaaH| utpAtayogA vijJeyA, bhAnuvArAdiSu kramAt // 486 / / Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] __ maitrvishvaaNvuvaasvindu-saarpsuuryaakhytaarkaaH| mRtyuyogA mRtyukarAH, sUryavArAdiSu kramAt // 487 // . bhA0TI0-ravivAre vizAkhA, some pUrvASADhA, maMgale dhaniSThA, budhe revatI, guruvAre rohINI, zukre puSya, zanivAre uttarAphAlgunI nakSatra AvatA utpAta yogo upaje cha, ane ravivAre anurAdhA, someuttarASADhA, maMgale pUrvASADhA, budhe svAti, guruvAre mRgazirA, zukravAre AzleSA, zanivAre hasta, A nakSatro AvatAM mRtyuyogo upajeche. tithivAranakSatrajanya azubhayoga brahmajyAryamavaizAkha-harivasvantya bheSu ca / nandAyAmarkavArAdi-svandhayogAH prkiirtitaaH||488|| bhANTI-rohINI puSya uttarAphAlgunI vizAkhA zravaNa dhaniSThA revatI A 7 nakSatro anukrame ravi soma muMgala budha guru zukra zanivAranA divase hoya ane sAthe nandA (1-6-11) paikInI koi tithi hoya to te dine andhayoga bane cha ema jANavU. rudrasApAbunairRtya-pitRbhAgyAgnibheSu ca / bhadrAtithau kANayogAH, sUryavArAdiSu kramAt // 489 // bhA0TI0- ravi soma maMgala budha guru zukra zanivAranA divase anukrame A AzleSA pUrvASADhA mUla maghA pUrvAphAlgunI kRttikA e nakSatra hoya ane bhadrA (2-7-12) tithi hoya to kANayogo upaje che. vidaivaraudrabhUlendra-vArivizva-pitruDuSu / jayAsu paMguyogAH syu-rakavArAdiSu kramAt / / 490 // bhANTI0- ravi soma maMgala budha guru zukra zanivAranA divasomA anukrame vizAkhA ArdrA mUla jyeSThA pUrvASADhA uttarASADhA Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe maghA A nakSatronI sAthe jayA (318 / 13) tithi Ave to paMguyogo utpanna thAya che. ajapAt pitRvahnIza-tvAmitravasUDuSu / riktAsu badhirA yogAH, sUryavArAdiSu kramAt // 491 // bhAnTIravi soma maMgala budha guru zukra zanivAre anukrame pUrvAbhAdrapadA maghA kRttikA ArdrA citrA anurAdhA dhaniSThA A nakSatro tathA riktA (4 / 9 / 14) tithi hoya to badhirayogo upaje che. udvAhAdiSu sarveSu, maMgaleSvapi ninditAH ete syuH SaDvidhA yogAH, svanAmaphaladAyakAH // 492 / / bhATI0-vivAha AdimAM ane anya paNa sarva maMgalakAmomAM A yogo niMdita gaNAya che, utpAta. mRtyu, aMdha, kANa . badhira, paMgu, A 6 prakAranA yogo potapotAnA nAma pramANe phala denArA che. tithi-vAra-janya azubhayoga dvAdazyekAdazInAga-gaurI-skanda-vasuSvapi / navamyAM dagdhayogAkhyA, bhAnuvArAditaH krmaat||493|| bhATI0-ravivAre dvAdazI. somavAre ekAdazI, maMgalavAre paMcamI, budhavAre tRtIyA, guruvAre SaSThI, zukravAre aSTamI, zanivAre navamI, A tithio dagdhayogA gaNAyA che. grahajanmanakSatra-azubhayogabharaNI citrA vizvAkhya-vasvAryamanagAriSu / pauSNabheSvavArAdi-svarkAdigrahajanmabham // 494 / / bhATI0-bharaNI citrA uttarASADhA dhaniSThA uttarAphAlgunI jyeSThA revatI A 7 nakSatro sUryAdi 7 grahonA janmanakSatro che Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 519 yoga-lakSaNam ] tethI ravivAre bharaNI, some citrA, maMgale utarASADhA, budhe dhaniSThA, guruvAre utarAphAlgunI, zukre jyeSTA, tathA zanivAre revatI nakSatra hoya to grahajanmanakSatra nAmaka azubha yoga (granthAntaranA mate vajramusala yoga) bane che. ukta banne yogonuM vasiSTha phala kahe chaiasmin yogadaye yat tat, kRtaM karma vinshyti| tasmAd yogadayaM tyAjyaM, maMgalezvapi sarvadA // 494 // bhA0TI0-dagdhAyoga tathA prahajanmanakSatrayogamAM karela je te kArya vinoza pAme che mATe ukta baMne yogone sarvadA zubha kAryAmA paNa tyAga karavA joiye. acikitsya-dayogakujAkyoH saptamI SaSThI, candre nAnau cturthikaa| dvitIyA kSe'STamI jIve, navamI zuH vAsare / 495 // acikitsyA gadAyogA, maMgalezvapi ninditAH // bhagaMdarAzmarIkuSTa-kSayarogapradAyakAH // 496 // _ bhA0TI0-maMgala ane zanivAre saptamI, somavAre SaSThI ravivAre caturthI, budhavAre dvitIyA, guruvAre aSThamI, ane zukravAre navamI hoya tyAre 'gada' bane che. A yoga maMgala kAryomA nindha gaNAya cha, A yogamAM zubha kArya karanArane asAdhya bhagaMdara, patharI koDha, kSaya Adi rogo utpanna thAya che. ___ grahakRta mRtyuyoga lagnAt SaSThASTasaMsthe zazini suragurau cApi mande sutasthe, bhome randhrasthite'rke vyayabhavanagate mRtyuge cndrsuunau| Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520 [kalyANakalikA-prathamakhaNDe ghUnasthe daityapUjye sati nikhilanRNAM mRtyuyogA bhavanti / tyAjyA dAvAgnirupAH satatamavitathaM mRtyudA mNglessu||497|| bhA0TI-lagna thakI candra tathA guru chaThe athavA AThame sthAne rahyA hoya, lagnathI pAMcamA bhavanamAM zani hoya, maMgala AThamA sthAnamA hoya, sUrya bAramA bhavanamAM hoya, budha AThame hoya, zukra sAtame hoya to sarva manuSyone mATe dAvAnala jevA mRtyuyogo bane che. je kharekhara maMgala kAryomA mRtyudAyaka hoya che, mATe zubha kAryomAM tyAjya che. pratiSThAmAM chaThe sAtame guru ane chaThe candra lIdhela che, paNa vivAhAdika ghaNA maMgala kAryomA chaTTe candra-guru varjita che ane sAtage gurune madhyamabalI gaNyo che. ukta sarvagraho eka sAthe ja ukta sthAnomA paDayA hoya tyAreja mRtyuyoga kharo dAvAnalarUpa to bane che, chatAM e paikInA eka be graho paNa ukta sthAnomAM hoya to paNa aniSTakAraka to cha ja, A mRtyuyogano apavAdaka 'amRtayoga' che. __ agnijihva-viSa-mahAzUlayomAH sapta- SaSThathA ditithayaH, somavArAdibhiryutAH / agnijihvAH saptayogA, maMgale kulanAzadAH // 498 // bhAnuvArAdibhiryuktAstvetAH syustithayo ydaa| viSayogAstvamI sapta, kAlakUTa viSopamAH // 499 // pratipad vudhavAre ca, sUryavAre ca saptamI / mahAzUlAhvayo yogo, varjanIyo zubhe sadA / / 500 // bhATI0-soma maMgala budha guru zukra zaninA divase anukrame saptamI SaSThI paMcamI caturthI tRtIyA dvitIyA pratipadA a tithio hoya to A tithivAronA yogathI 7 agnijihva nAmaka yogo bane che, je magalamA hoya to kulanAzaka thAya che ane ukta tithio Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] 521 jo raviSArAdinI sAthe hoya jemake ravivAre saptamI, somavAre SaSThI, maMgale paMcamI, budhe caturthI, guruo tRtIyA, zukre dvitIyA, zanivAre pratipadA AvatAM sAta viSayogo bane che je kAlakUTa viSa sevA hoya che. budhavAre paDiyA ane ravivAre sapamI hoya to mahAzUla yoga thAya che je zubhakAryamA varjanIya che. azani yogayama-maitrAditibhAja-pAchaidratvASTra viSNuSu / satsvarkAdiSu vAreSu, mRtyudastvazaniH zubhe // 501 // bhA0TI0-ravivAre bharaNI, somavAre anurAdhA, maMgale punarvasu, budhe pUrvAbhAdrapadA, guruvAre ArdrA, zukre citrA, zanivAre zravaNa, nakSatra hoya to mRtyudAyaka azaniyoga bane che. hAlAhalayogobharphabAre'gnipaMcamyoH, some citrA-dvitIyayoH / kujepUrNendurohiNyoH, saptamIyAmyayorbudhe // 502 // gurau mitratrayodRzyoH, SaSThIzravaNayoH site / pauSNASThabhyAM zaniyute, yogA hAlAhalAbhidhAH // 50 // eSu yogeSu kartavyaM, mAraNaM shtrsNjnyke| vivAhAdiSu kAryeSu, niyataM nidhanapradam // 504 // nakSatralAJchitayoga-tithinakSatrotyapratipacaMdhunakSatre, paMcamyAM vahnibhe sati / bhaSTamyAmajapAddhiSNye, dazamyAM brahmabhe yadi // 50 // dvAdazyAM sArpanakSatre, trayodazyayamaHyoH / nakSatralAJchito yogo, devAnAmapi nAzadaH // 50 // Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAdi bhI upaje che. Ayoga yoga thatAM tiY 522 [kalyANakalikA-prathamakhare - bhANTI-ravivAre kRtikA pAMcama, some citrAbIja, maMgale pUnama rohiNI, budhe bharaNI sAtama, guruvAre rohiNI terasa, zukre zravaNa chaTha, zanivAre revatI AThamano yoga thatAM tithivAranakSatrajanya, 'hAlAhala' yogo upaje che. A yogomAM krUra karma saphala thAya, vivAhAdi zubha kAryomA A yogo mRtyudAyaka nivaDe che. pratipadAe pUrvASADhA, paMcamIe kRttikA, aSTamIe pUrvAbhAdrapadA, dazamIe rohiNI, bArase A lepA, terase uttagaphAlgunI nakSatra hoya to nakSatralAMchita nAmA azubha yoga utpanna thAya cha je devono paNa nAzaka che. vAra-nakSatrasamuttha azubhayogadvidevamitracAndrendra vahiNArpabhatArakAH / ravivAreNa saMyuktA, varjanIyAH prayatnataH / / 507 / / ASADhavayavahnIjya-didaivapitRtArakAH / somavAreNa saMyuktAH, zubhakarmavinAzadAH // 508 / / jyeSThAjapAdazravaNa-dhaniSTA hi toyapAH / bhaumavAreNa saMyuktAH, sarvamaMgalanAzadAH // 509 / / azvinIbharaNImUla-pauSNavasvArdra taarkaaH| budhavAreNasaMyuktAH, sarvazobhananAzadAH // 510 / / aryamArohiNItvASTra-dhAtRcandrAkhyatArakAH / guruvAreNa saMyuktA, zobhane nidhanapradAH // 511 / / mA0TI0-ravivAre vizAkhA, anurAdhA, mRgazirA, jyeSThA kRttikA, AzleSA e nakSatro zubha kAryamA prayatnapUrvaka vajevA. somapAra sahita pUrvASADhA, uttarASADhA, kRttikA, puSya, vizAkhA, maghA A nakSatro zubha kAryamA nAza denArAM thAya che. maMgale jyeSThA, pUrvAbhAda Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga- lakSaNam ] 523 padA, zravaNa, dhaniSThA, ArdrA, AzleSA, pUrvASADhA, e nakSatro sarvamaMgala kAmano nAza karanArAM che. budhavAra sahita jo azvinI, bharaNI mUla, revatI dhaniSThA A nakSatro hoya to sarva zubha kAmone bagADe che, guruvAre uttarAphAlgunI rohiNI citrA abhijita mRgazirA A paikInuM koi paNa nakSatra hoya to zubha kAryamAM mRtyukArI nibaDe che. sArpadvidaivamitrendurohiNIpitRtArakAH / zukravAreNa saMyuktA, varjanIyAzca maMgale // 512 // uttarAphAlgunI pauSNa-bhejyAdityArkavaiSNavAH / zanivAreNa saMyuktAH, sarvazobhanagarhitAH // 513 // eSu yogeSu tatsarvaM kRtaM karma vinazyati / vivAhe vidhavA nArI, vratI pAtakakRd bhavet // 514 || vAreze balasaMyukte, yogAstvete balapradAH / na kiMcid doSadAstasmin, balahIne na saMzayaH // 515 / / , bhA0TI0 - zukravAra sAthai AzleSA vizAkhA, anurAdhA, mRgazirA, rohiNI, maghA A nakSatro hoya to maMgalakAryamA vajevAM, zanivAranI sAthe uttarAphAlgunI, revatI, puSya punarvasu hasta bhavaNa A nakSatro sarva zubha kAryoMmAM nindita gaNAya che. ukta vAra-nakSatra saMbandhI yogomAM karela kArya nAza pAme che, vivAha karavAthI strI vidhavA thAya che, pravrajyA levAthI vratalenAra pApa kAryamAM par3e che. ukta vAra nakSatrottha azubha yogomAM je azubha phala batAvyuM che te vAreza graha balayukta hoya tyAreja yogo potAnuM bala batAve he paNa jo vAreza balahIna hoya to uktayogo kaI paNa doSakAraka thatA nathI. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 524 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe prakArAntare vAranakSatrottha azubha yogodidaivadhAtR vahUnya-vasudevatapaitRkAH / arkavAreNa saMyuktA, hAlAhalaviSopamAH // 516 // uttarAtrayacitrAkhya-dvidaivAha(hva)ya taarkaaH| somavAreNa saMyuktAH, kAlakUTaviSopamAH // 517 // zatatArAdvidaivArdA, uttarASADhatArakAH / bhomavAreNa saMyuktA, guNanA viSasaMjJakAH // 518 / / ashviniibhrnniivhni-vsumuulaactaarkaaH| budhavAreNa saMyuktA, doSAH sAyAstvamI // 519 // bhacatuSkaM vhnidhissnnyaa-dvrunnaarymtaarkaaH| guruvAreNa saMyuktA, doSA maMgalanAzadAH // 520 // bhA0TI0-vizAkhA, abhijit , kRttikA hasta dhaniSThA maghA A nakSatro ravivAra yukta hoya to hAlAhala viSatulya thAya che, uttarA phAlgunI uttarASADhA uttarAbhAdrapadA, citrA vizAkhA meM somavAra saMyukta hoya che tyAre kAlakUTa viSa tulya bane che, zatabhiSA, vizAkhA, ArdA uttarASADhA nakSatro maMgalavAra sAthe male che tyAre guNanAzaka viSayoga bane che. azvinI bharaNI kRttikA dhaniSThA, mUla nakSatro budhavAra sAthe malIne 'sarvadoSa' nAma dhAraNa kare che, kRttikA, rohiNI, mRgazirA, AdrA zatabhiSA, uttarAphAlgunI nakSatro guruvAra sAthe hoya to maMgalanAzaka doSo bane che. shkrsaarpmghaavni-dvidaivshttaarkaaH| zukravAreNa saMyuktA, mahAdoSAhvayAstvamI // 21 // aryamAditipauSNArka-vizvASADhAkhyatArakAH / zanivAraNa saMyuktA, doSA guNavimardakAH // 522 // Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] 525 bhA0 TI0-jyeSTA, AzleSA, maghA, kRttikA zatabhiSA. zukra vAra sApe malatAM 'mahAdoSa' yoga bane che. uttarAphAragunI, punarvasu revatI, hasta, uttarASADhA, pUrvASADhA A nakSatro zanivAre hoya to guNavimardaka doSo utpanna thAya che. divAmRtyudAyaka tathA rogadAyaka nakSatra caraNohastavAsavayorAcaM, vizAkhA dvitIyakam / tRtIyakamahibudhye, cAntyAMza yamamUlayoH // 523 // divA mRtyupradAH pAdA, doSAstvete na rAtriSu / zubhakArya prasUtau ca, sarvadA parivarjayet / / 524 // azvisArpabhayorAcaM, dvitIyaM yamamUlayoH / tRtIyaM vyuttarAhayoM-rivandvorantyapAdakaH / / 525 / / divAyogA iti khyAtAH, zobhane rogadAH sdaa| divA rogapradAstvete, na tu rAtrau kadAcana // 26 // tasmAddivaiva saMtyAjyA, rogamRtyupradAyakAH / divApi doSadA naiva, rviindoblyuktyoH||527|| bhA0TI0-hasta dhaniSThAno prathama caraNa, vizAkhA ArdrAno bIjo caraNa, AzleSA uttarAbhAdrapadAno trIjo caraNa ane bharaNI tathA mUlano cotho caraNa A nakSatra caraNo divase mRtyudAyaka cha, rAtrie doSakAraka nathI, zubha kAryoMmAM tathA prasavamAM A caraNono tyAga karavo, azvinI AzleSAno prathama pAyo, bharaNI mUlano bIjo, traNa uttarA tathA zravaNano trIjo ane svAti tathA mRgazirAno cotho pAyo, AnakSatronA pAyAo 'divArogaprada' che rAtrimA nahi,mATe divase ja mRtyu tathA rogadAyaka caraNo varjavA, jo sUrya candra balayukta hoya to e caraNo divase paNa doSakAraka thatA nathI. Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe vAra nakSatrajanya azubhayoga koSThaka| s | so | meM | 7 | gu zu za | yoganAma | ghi pUSA ghare gepu uphA utpAtayoga anu | uSA pUSA | svA | mR Ale ha | mRtyuyoga V tithi vAra nakSatrajanya azubhayoga koSThaka T nanta uphA bhadrA bhadrA bhadrA A. Azle pUSA bhadrA bhadrA bhadrA bhadrA kANayoga mU / ma pUphA kANayoga jayA | jayA| jayA jayA| jayA| jayA| jayA| | A| mU / jye | pUSA | uSA | bha paMguyoga riktA riktA riktA riktA riktA riktA riktA ... kA badhirayoga pUbhA ma | kR | A | ci | anu | dha tithi vAra janya azubhayoga nakSa. bha. citrA uSA gha| uphA jye re grahajanmanakSatra - - Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520 yoga-lakSaNam ] tithivAra janya azubhayoga| maiM | bu gu zu za yoganAma 97 acikitsyagadayoga / 11 agnijivayoga | 10 / 11 / 12 viSayoga | 9 | ||4|10 | v mahAzUlayoga azaniyoga vu | gu zu za | yoganAma anu puna | pUbhA AdrA | ci | 4 | azaniyoga vAra-tithi-nakSatra-hAlAhalayogA:|s ca meM bu gu zu za yoganAma | 2 bha / anu / zra | re hAlAhala nakSatralAMchita yoga - - Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 528 vArA ravi soma maMgala budha guru zukra zani vArAH ravi soma maMgala budha guru zukra zani [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe vAranakSatrasamuttha azubhayogAHnakSatrANi uphAre / pu / puna / 6 / prakArAntareNa vAra-nakSatrasamuttha azubhayogA vi / anu / mR / jye / kR / bhAle / pUSA / uSA / kR / pu / vima / jye / bhA / na / dha / A / Ale / puSA / azvi | bhara / mU / dha ArdrA / re / uphA / ro / ci / abhi / mR / Azle / vi| anu / mR / ro / maghA / / nakSatrANi vi / abhi / dha / 6 / kR / ma / uphA / uSA / ubhA / ci / vi| zata / vi| ArdrA / uSA azvi | bhara | kR | dha / mU / kR / ro| mR / A / zata / uphA / uye / Ale / ma / kR / vi / za / uphA | puna | re / ha / uSA / pUSA / Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] guNApavAda vArayogagurNa hanti, yogshcotpaatsNjnyitH| zreSThayogaM yathA hanti, mRtyuyogo mahAvalaH // 528 // zubhayogaM nihantyAzu, tvandhayogo mhaablH| hanti kalyANayogAkhyaM, kANayogo mahAbalaH // 529 // vardhamAnAhvayaM yogaM, paMguyogo nihanti vai| sudhAyogAn nihantyeva, vadhiro yogacaJcalaH / / 530 // balinaM ca mahAyogaM, dagdhayogo nihanti vai / grahajanmabhayogo'yaM, pUrNayogaM nihanti hi // 531 // acikitsyagadayogaH, zaMkhayogaM nihanti vai| grahaiH kRto mRtyuyogo, nihantyamRtasaMjJakam // 532 // agnijihvAyo yogaH, pdmyo| nihanti hi| viSayogo nihanyAzu, yogaM AnandasaMjJakam // 533 // bhA0TI0-vArayoganA guNane utpAtayoga ane zreSThayogane mahAvala mRtyuyoga haNI nAkhe che. zubhayogane aMdhayoga, kalyANayogane kANayoga ane vardhamAnayogane paMguyoga naSTa kare che. sudhAyogane badhirayoga, balavAn mahAyogane dagdhayoga, pUrNayogane grahajanmanakSatrayoga, zaMkhayogane acikitsya gadayoga, amRtayogane grahakRtta mRtyuyoga, panayogane agnijihvayoga ane AnaMdayopane vipayoga niSphala karI mahAzUlAyoyogaH, siddhiyogaM nihanti vai| hanti pIyUSayogAMkhya, duSTayogo balAdhikaH // 534 // samasaptakayorjIva-zukrayozca parasparam / tadA mUDhasamo doSo, zubhakAryavinAzadaH // 535 // Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 530 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe tuMgamitrasvaHgayostayorvA tattadaMzayoH / tadA mUDhasamo doSo, nAzaM yAti na saMzayaH / / 536 / / mahAkulika yogazca, vApIyogaM nihanti hi| nakSatralAJchitoyogaH, svayoga hanti sarvadA // 537 / / hanti yoga puNDarIkaM, pakSa chidrAntha naaddikaa| / guNazekharayogaM ca, yogAH maryAdivArajAH / ..38 / / divAmRtyupradoyogo, hanti dhUjaTisaMjJakama / guNabhAskarayogaM tu, divArogapradaH punaH / 30 // bhA0TI0-mahAzUlayoga siddhiyogane ane dRSTayoga pIyUpayogane haNe che. guru zukranA paraspara samasaptaka yogano amna mamAna doSa cha je zubhakAryano nAzaka che, chatAM te jo uccanA hoya, mitragRhI hoya. svagRhI hoya athavA to uccAMza mitrarAzyaMza svarAzyaMzanA hoya, to mUDha samAna doSano nAza thAya che. mahAkulikayoga vApIyogano, nakSatra lAJchitayoga svayogano ane balavAn puNDarIkayogane pakSachidrA tithi ghaDI, guNazekharayogane sUryAdivArotthayogo, dhUrjaTIyogane divAmRtyu pradanakSatracaraNayoga ane guNabhAskarayogane divArogaprayoga niSphala banAve che. taM candrazekharaM ghnanti, mahAkANAndhavAdhirAH / guNamardanayogo'yaM, hanti zrIvatsasaMjJakam // 540 // arkAdivArasaMbhUtAH, kaalkuuttvissaahvyaaH| nanti yogAH siMhayogaM, gurunindeva jIvitam // 541 // guNasAgarayogAkhyaM, hanti kulikasaMjJakaH / siddhAMtithi hanti samyak, pAtazcaNDIzasaMbhavaH // 542 // vijayAkhyaM mahAyoga, lattAdoSo nihantyalam / prabhaMjanaM mahAyogaM, hanti saMvartasaMjJakaH // 543 // Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam / indradaNDaM mahAyoga, kAladaNDo nihantyalam / indradaNDaM mahAyogaM, yogastvekArgalAhvayaH // 544 // abhijitsaMjJakaM yoga, hanti gnnddaantsNjnykH| krUragrahairviddhadoSo, hanti godhUlisaMjJakam // 545 / / bhATI0-te candrazekhara yogane mahAkANa-aMdha-badhirayogo, zrIvatsayogane guNamardanayoga, siMhayogane sUryAdivArasaMbhUta mahAkAlakUTa viSayogo haNe che gurunindA jema jIvitane haNe che. guNasAgarayoga ne kulikayoga, siddhAtithine caNDIzacaNDAyudha-pAta, vijayamahAyoga ne lattAdoSa, prabhaMjanayogane saMvartakayoga, indradaMDayogane kAladaMDa yoga tathA ekAgala yoga haNe che. abhijidyogane gaNDAntadoSane ane godhUlikayogane pApagrahaviddha nakSatradoSa haNe che. avamAkhyA tithihanti, saumyagrahakRtaM zubham / grahajanmakRto doSo, guruM lagnasthitaM zubham // 546 // akAlagajito doSo, nihanti gunnsNcym| akAlavRSTidoSo'pi, tathaiva guNasaMcayam // 547 // bhA0TI0 --saumyagrahakRta zubha yogane avamAtithi haNe che, grahajanmanakSatradoSa lagnasthita zubhagurunA guNane haNe che ane akAlagarjita tathA akAlaSTinA doSo ghaNA zubha guNono nAza kare che. doSApavAdA vasiSThoktA :utpAtayogajaM doSaM, ca(vA)rayogo nihanti vai| nihanti mRtyuyogaM tu, zreSThayogo mahAbalaH / / 548 // Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamabaNDe andhayogakRtaM doSaM, zubhayogo nihanti vai| kANayogakRtaM doSaM, hanti kalyANasaMjJakaH // 549 // paMguyoga nihantyAzu, yogo vai vrdhmaankH| sudhAyogo nihantyAzu, yogaM badhirasaMjJakam // 550 // mahAyogo nihantyAzu, yogaM tu rAkSasAhvayam / dagdhayogaM nihantyAzu, mahAyogo mahAbalaH / / 551 // grahajanmakRtaM doSaM, pUrNayogo nihanti vai| gadAyogaM nihantyAzu, zaMkhayogo mahAbalaH // 552 / / bhA0TI0-utpAtayoganA doSane vArayoga haNe che, mRtyuyogane mahAbalI zreSThayoga haNe che, aMdhayoganA doSane zubhayoga haNe che, kANayoganA doSane kalyANayoga haNe che, paMguyoganA doSane varSamAnayoga dUra kare che, badhirayogane sudhA (pIyUSa) yoga dUra kare che, rAkSasane mahAyoga haNe che, dagdhayogane paNa mahAyoga prabhAvahIna kare che, grahajanmanakSatranA doSane pUrNayoga dUra kare che ane gadAyogakRta doSane zaMkhayoga maTADI de che. agnijihvadrayaM yogaM, panayogo nihanti vai| viSayoga nihantyAzu, yogazcAnandasaMjJakaH // 553 // bhAntarAlakRtaM doSaM, siddhiyogo nihanti vai| yogAntarAlaka doSa, hanti siddhAtithiH svayam // 54 // mahAzUlAhvayaM doSaM, siddhiyogo nihanti vai| duSTayogaM nihantyAzu, yogaH pIyUSasaMjJaka // 555 // mahAkulikayogaM tu, vApIyogo nihanti vai| hAlAhalAhvayaM nAmA-'mRtayogo nihanti vai // 556 // Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 533 yoga-lakSaNam / pakSachidroktanADInAM, doSaM hanti sadA tthaa| puNDarIkAhvayo yogaH, pinAkI tripuraM yathA // 557 // bhAnuvArAdisaMbhUtAn, pApayogAn nihanti vai / guNazekharayogo'yaM, rAghavo rAvaNaM yathA // 558 // bhA0TI0-agnijita tathA viSayogane padmayoga haNe che, viSayogane AnaMdayoga haNe che, nakSatrasaMdhikRta doSane siddhiyoga ane yoga-saMdhidoSane siddhA tithi pote haNe che, mahAzUla doSane siddhiyoga dUra kare re, duSTayogane pIyUSayoga, mahAkulikayogane vApIyoga ane hAlAhalapogane amRtayoga dUra karI de che, pakSachidrAtithionI viSaghaTIonA doSanA puMDarIkayoga nAza kare che jema ziva tripurano, ravivArAdijanyapApayogone1 guNazekharayoga haNe che jema rAmacandra rAvaNane. divAmRtyupradaM yogaM, hanti dhuurjttisNjnykH| divaiva rogadaM hanti, guNabhAskarayogarAT // 551 // mahAhAlAhalaM hanti, guNabhAskara eva ca / candrazekharayogazca, mahAkANAndhabAdhirAn // 560 // guNamardanayogaM ca, hanti zrIvatsasaMjJakaH / siMhayogo nihantyAzu, vArajAn kAlakUTakAn // 561 // upagrahAhvayaM doSaM, siddhiyogo nihanti vai| guNasAgarayogo'yaM, hanti kulikasaMjJakam // 562 // zubhayogo nihantyAzu, vidhudoSaM mahAbalam / caNDAyuddha sacaNDIzaM, hanti siddhAtithiyathA // 563 // vijayAkhyo mahAyogo, lattAdoSaM nihanti vai| brahmadaNDAhayo yogo, hanti krakacasaMjJakam // 564 // 1 vAranakSatrasamuttha azubhayogone. Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe prabhaMjano mahAyogo, hanti saMvatasaMjJakam / indradaNDo balI hanti, kAladaNDaM mahAbalam // 565 / / bhATI0 divAmRtyudayogane dhUrjaTI, divArogadayogane guNabhAskara, mahAhAlAhalane guNabhAskara, mahAkANaaMdhabadhirayogone candrazekhara, guNamardanayogane zrIvatsa, vArajanyakAlakUTayogone siMhayoga, upagrahayogane siddhiyoga, kulikane guNasAgara, candramahAdoSane zubhayoga, caNDIza-caNDAyudhane siddhAtithi, lattAdopane vijayayoga, krakacayogane brahmadaNDayoga ane balavAn kAladaMDayogane idraMdaNDa haNe che. ekArgalaM mahAdoSaM, indradaNDo nihanti vai / gaNDAntadoSamakhila-mabhijidyogasaMjJakaH / 566 / / hanti godhUliko yogo, viddhabhaM pApakhecaraiH / avamAkhyAtithedardoSaM, hanti kendragato guruH / / 567 / / grahajanmAhvayaM yoga, hanti kendragataH zubhaH / tridyuspRzyAmadoSaM sa hanti kendragataH zubhaH // 568 // akAla garjitaM doSa, hanti kendragataH shubhH| akAla vRSTijaM doSa, gururhanti mahAbalaH // 569 // dagdhalagnodbhavaM doSaM hanti lAbhagataH kujH| zUnyadhiSNyodbhavaMdoSaM, sa hanti zatrusaMsthitaH // 570 // doSaM zUnyatithehanti, lAbhagaH saumyakhecaraH / tridyuspRgAkhyadoSaM ca, hanti siMddhA tithiH svayam // 571 / / bhANTI-ekAgala mahAdoSane indradaNDa yoga haNe che, sarbaprakAranA gaMDAMtane abhijidyoga, pApaviddhanakSatrane godhUlikayoga, avama (kSaya) tithinA doSane kendragatagurU, grahajanma nakSatrayogane kendragata zubhagraha, tithiddhinA doSane kendrasthita zubhagraha, akAla Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] 535 garjita doSane kendragata zubha graha, akAla vRSTi doSane balavAna gurU, dagdha lagnanA doSane lAbhagata maMgala, zUnya nakSatra saMbandhI doSane chaThA sthAne rahela maMgala, zUnyatithinA doSane lAbhasthita saumyagraha ane dRddha tithinA doSane siddhAtithi pote dUra kare che. siddhAtilAnA dopane natra saMbaMdhI jAna gurU, karaNo be prakAranA hoya che. cara karaNa ane sthira krnn| baba bAlabAdi viSThi paryanta 7 karaNo cara che, A karaNono AraMbha zukla pratipadAnA uttarArdhathI thAya che ane aka mAsamAM A karaNo 8-8vAra Ave che, zakuni Adi 4 karaNo sthira kahevAya che, okaraNo tithi pratibaddha hoi mAsamA oka vAra ja Ave che, kRSNacaturdazInA uttarArdhamAM zakunI 1, amAvAsyAnA pUrvArdhamAM catuSpada 2, tathA anA uttarArdhamA nAga 3 ane zukla pratipadAnA pUrvArdhamA kiMstughna 4, A pramANe cyAra karaNo niyata sthAna sthita hoi sthira vA dhruva kahevAya che. babAdi karaNo paNa vAstavamA to tithipratibadva ja che, bava zukla pratipadAnA uttarArdhamAM, bAlava dvitIyAnA lava pUrvArdhamAM, kaulava dvitIyAnA uttarArdhamAM, taitila tRtIyAnA pUrvArdhamAM, gara tRtIyAnA uttarAdhamAM, vaNija caturthInA pUrvAdhamAM ane viSTi caturthInA uttarAdhamAM pUrNa thai zuklapaMcamInA pUrvArdhathI phari bavAdinI AvRtti thAya cha, Ama A sAta karaNonI kRSNa caturdazInA pUrvArdha paryanta ATha AvRttio hovAthI A 7 karaNone carasaMjJA apAi che, babAdi 6 karaNo sarva kAryAmAM zubha gaNAya che, viSTi azubha che jyAre zakuni pramukha 4 sthira karaNo madhyama che, madhyama paikInA nAga-catuSpada azubha jevAMja neSTha che. karaNasaMbandhI vasiSThana nirUpaNa A pramANe che AdyaM bavaM bAlavakaulavAkhye, tattaitilaM tad garasaMjJakaM ca / Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamalaNDe vaNik ca viSTiH karaNAni sapta, carANi yAni kramazo bhavanti // 572 / / __ bhAlTo0-- pahelaM bava te pachI pAlava, kaulava, taitila gara vaNija ane viSTi-bhadro 7 karaNo cha je cara hoya che. tithyarDamAcaM zakunidhitIya, catuSpadaM nAgakasaMjJitaM ca / kiMstughnametAnyacarANi kRSNa caturdazIpazcimabhAgataH / syuH||573|| bhANTI0- acara karaNomA prathama zakuni, bIju catuSpada, trIju nAga ane cothu kiMstughna A sthira karaNonI pravRtti kRSNacaturdazInA uttarArdhathI thAya che. - karaNezaindro vidhAtA mitrAkhya-stvaryamA bhuuhripriyaa| kInAzazceti tithyarddha-nAthAH syuH kramatastvamI / / 574 // kalizca rakSo bhujagaH, pavanazca sthireshvraaH|| vijJeyAH sarvakAryeSu, tithyardhezabavAdiSu // 575 / / bhA TI0- iMdra vidhaat| mitra aryamA bhUmi lakSmI ane yama je anukrame bavAdi 7 cara karaNonA svAmI che, ane kali, rAkSasa, sarpa ane pavana 4 sthira karaNonA svAmI jANavA, vihita nakSatranA abhAve te nakSatranA svAmIvAlA karaNamA te kArya karavaM. udAharaNa-anurAdhA vidheya kArya karavU che paNa te divase a. nurAdhA nathI, AvI sthitimAM te divase jo mitrasvAmika kaulava karaNa hoya to te anurAdhAceM kArya kare che, karaNonA svAmio ba. tAvavAnuM aja prayojana che. Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam ] karaNavidheya kAryoMgharasthiradvijahita-pazudhAnyAkarAdi yat / dhAtuvAdavaNidhAnya-karma sarva bave hitam // 576 // mAMgalyotsavapAnAdi-vAstukarmAkhilaM ca yt| nRpAbhiSeka-saMgrAma-karmasiddhayati bAlave / 577 // gajoSTrAzvAyudhodyAna-vipinAdyakhilaM ca yat / pAlavoktAkhilaMkarma, kaulave sidhyati dhruvam // 578 // sandhivigrahayAtrAdi, krayavikrayakarma yat / taDAgakUpakhananaM, kAya taitilasaMjJake // 579 // prAkAroddharaNaM sarva, jalakarmAkhilaM ca yat / sarvatithyardhakathitaM, karma sarva gare hitam // 580 // __bhATI0-cara, sthira, brAhmaNa hitakarma, pazukarma, dhAnyakarma, Akara karmAdi, dhAtuvAda, vANijya, dhAnyakarma sarva kAryoM bavamA karavAM hitakara che, mAMgalya, utsava, pAnAdi, sarva vAstukarma, rAjyAbhiSeka, yuddhakarma, a bAlavamAM karavAthI siddha thAya che, hAthI, UMTa, azva, Ayudha, udyAna, upavana saMbandhI kAryoM ane bAlavamA kahela sarva kAryo kaulavamAM siddha thAya che, saMdhi, vigraha, yAtrAdi, kraya-vikraya karma, nalAva kUvA khodavA he sarva taitilamA karavAM, prA. kArano uddhAra Adi, sarva jalakarma, ane sarva karaNomAM karavAnAM kAryo garamA karavAM hitakara che. mUlakarmAkhilaM dhAtu-jIvakarmAkhilaM ca yat / uktAnuktAkhilaM karma, dhruvaM vaNiji sidhyati // 581 // vadhaSandhaviSAgnyastra, chedanoccATanAdi yat / turaGgamahiSoSTrAdi-karma viSTyAM ca siddhayati // 582 // Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe * na kuryAtmaMgalaM viSTyAM, jIvitArthI kadAcana / kurvannajJastadA kSipraM tat sabai nAzatAM vrajet // 583 // tasmAttyAjyA parItA vA, viparItApi maGgale / tanmAhAtmyamajAnanyo, bhadrAyAM yadi maMgalam // 584 | kuryAdvaMzakSayaM tasya, sa bhavennaSThamaMgalaH / tasmAt tatra zubhaM karma, manasApi na kArayet ||585 // bhA0TI0 - mUla-dhAtu-jIva saMbandhI sarva kAryoM, kahela ane as to orvakArye vaNija karaNamAM karavAthI siddha thAya che. vadha, baMdhana, viSaprayoga, agni, astra, chedana, uccATanakarma azva mahiSakarma ane uSTAdikarma bhadrAmAM karavAthI siddha thAya che, jIvananA abhilASIe bhadrAmAM koi paNa maMgalakarma na karavuM, je ajJAnI bhaTTAmAM maMgalakArya kare che te nAza pAme che. mATe bhadrA parIta hoya ke viparIta paNa maMgalamAM eno tyAga karavo, bhadrAnuM mAhAtmya na jANato je mANasa bhadrAmAM maMgala kare che tenA vaMzano kSaya thAya che ane tenA maMgalakArye nAza thAya che, mATe bhadrAmAM zubha karma karavAnuM manathI paNa na cintaaj. bhadrAnA aMga vibhAgo nADyaH paJca mukhe caikA, gale rudrAzca vakSasi / nAbhau ghaTikA vedAH, SaNnADikAzca tatkaTiH ||586|| pucchaM tannADikAstisraH, pucchAntaM mukhataH kramAt / viSTeraGgavibhAgo'yaM, phalaM vakSye pRthak pRthak ||587|| kAryasya nAzo vadane gale tu, mRtyuH sadA vakSasi cArthahAni / nAbhau ca vighnaM tvatha buddhinAzaH, kaTayAM jayaH saMyati pucchabhAge // 588 // Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga- lakSaNam ] 539 bhA0TI0 - bhadrAnI Adya ghaDIo tenuM mukha ane 1 ghaDI galuM jANavu, e pachInI 11 ghaDIo chAtI, 4 ghaDIo tenI nAbhi, 6 ghaTikAo bhadrAno kaTibhAga ane 3 ghaDIo bhadrAnuM puccha che, Ama mukhathI puccha paryanta anukrame bhadrAno e aMgavibhAga che, have A aMgavibhAgonu bhinna bhinna phala kahIza, mukhavibhAganI pAMca ghaDIomAM kArya karatAM te kAryano nAza thAya che, galAnI ghaDImAM kArya kartAnuM maraNa thAya che, hRdayavibhAganI 11 ghaDIomAM dhanahAni thAya che, nAbhivibhAganI 4 ghaDIo vighna karanArI che, kaTivibhAganI 6 ghaDIomAM kArya karatAM buddhibhraMza thAya che, jyAre puccha vibhAganI traNa ghaDIomAM yuddhamAM vijaya prApta thAya che. --- bhadrAnA tithisaMbandha viSe AraMbhasiddhirAtrau catuthyaikAdRzyo -raSThamIrA kayordivA | bhadrA zukle tithau kRSNe, svekaikone yathAkramAt // 589 // bhA0TI0 - zuklapakSanI caturthI tathA ekAdazIe bhadrA tithinA uttarArdhamA eTale rAtrivibhAgamAM ane zukla aSTamI tathA pUrNimAe bhadrA divase hoya che, kRSNapakSamA ukta tithionA aMkamAMthI ekaDo ocho karatAM je saMkhyA rahe teTalAmI tithimAM pUrvokta prakAre anukrame bhadrA rAtri divasanA vibhAge jANavI. jema ke kRSNa tRtIyA dazamIe rAtrimA ane kRSNa saptamI caturdazI divasabhAge bhadrA hoya che. dizA kAlaparatve bhadrAnuM saMmukhatvabhadrendrA 14STA'zva7tithyAbdhi 15-4, dazezAgni 10-11-3 mite tithau / dig- yAmASTakayorneSTA, saMmukhI pRSThataH zubhA // 590 // bhA0TI0 - caturdazI aSTamI saptamI pUrNimA caturthI dazamI ekAdazI tRtIyA A tithiomAM bhadrA pUrvAdidizAoM mAM prathamAdi Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaye praharomAM saMmukha hoya che je neSTa hoya che, ethI viparIta dizAmAM bhadrAnI pUTha hoi te dizAmAM prayANAdi karavAmAM te azubha gaNAtI nathI, udAharaNa rUpe caturdazInA prathama paharamAM bhadrAnuM mukha pUrvadizAmAM, aSTamIe dvitIya prahare bhadrAnuM mukha agnikoNamAM, saptamIe trIjA pahoramAM bhadrAnuM mukha dakSiNa dizAmAM, pUrNimAe divasanA cothA pahoramAM bhadrAnuM mukha naiRtyakoNe, caturthIe pAMcamA pahore bhadrAnuM mukha pazcimamA, dazamIe chaThA pahoramAM bhadrAnu mukha vAyavyakoNamAM, ekAdazIe sAtamA pahore bhadrAnuM mukha uttaramA ane tRtIyAe AThamA pahore bhadrAnuM mukha IzAnakoNamA hoya che. je dizAmA je praharamAM bhadrAnuM mukha hoya che tethI pAMcamI dizAmAM te pahorathI pAMcamA pahore bhadrAnuM puccha hoya che, e phalitArtha che. tithiparatve bhadrAnA pucchabhAgano samaya vyavahArasamuccayedazamyAmaSThamyAM prthmghttikaapnyckprN| haridyuH saptamyAM dvidvazaTikAnte nighaTikaM / tRtIyA-rAkAyAM khayama (20) ghaTikAbhyaH parabhavaM / zubha viSTeH pucchaM zivatithi caturyozcavigalat // 591 // bhATI0-dazamI ane aSTamIe prathamanI pAMca ghaDIo pachInI traNa ghaDIo bhadrAnu puccha, ekAdazI saptamIe bAra ghaDIo pachInI 3, tRtIyA pUrNimAe 20 ghaDIora pachInI 3 ghaDIo bhadrAnuM puccha hoya che ane caturdazI-caturthIe samAptinI 3 ghaDIo bhadrAnuM puccha gaNAya che. 1 AraMbhasiddhimA 13 ghaDIo che, 2 AraMbhasiddhimA 21 ghaDI Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga-lakSaNam] 541 ___AcArya lalla bhadrAnA puccharnu mahattva jaNAve che zubhA'zubhAni kAryANi, yAnyasAdhyAni bhuutle| nADItrayamite pucche, bhadrAyAstAni sAdhayet / / 592 / / bhATI0- bhUmaMDala upara zubha agara azubha je je asAdhya kAryoM che te vighaTI parimita bhadrApucchamAM karavAthI siddha thAya che. bhadrAmAM siddha thayela kArya aMte nAza pAme cheyadi bhadrAkRtaM kArya, prmaadenaapisidhyti| prApte tu SoDaze mAse, samUlaM tadvinazyati // 593 // bhA0TI0-jo bhadrAmAM karela kArya bhadrAnA pramAdavaze siddha thai jAya to paNa solamo mahino lAgatAM te samUla naSTa thai jAya che. bhadrAmA karavAnAM kAryoM viSa nAracaMdra TippaNaka dAne cA'nazane caiva, ghAta-pAtAdikarmaNi / kharA'zvaprasave zreSThA, bhadrA'nyatra na zasyate // 594 // __ bhA0TI0- dAna ApavU, anazana karavU, ghAta-pAtAdi kArya karavU, gadheDI-ghoDIno prasava thavo, A badhA kAryomAM bhadrA zubha che, bIjA kAmomAM zubha gaNAtI nathI. _ bhadrAnA parihAranA aneka prakAro-lallanomata divA parArdhajA viSTiH, pUrvArdhAtthA yadA nishi| tadAviSThiH zubhAyeti, kamalAsanabhASitam / / 595 // bhA0TI0-tithinA uttarArdhamA AvatI bhadrA divase ane tithinA pUrvArdhamA AvatI bhadrA jo rAtrie AvatI hoya to te bhadrA zubhane mATe che ema brahmAjInuM kathana che. surabhe vatsa ! yA bhadrA, some saumye site gurau / kalyANI nAma sA soktA, sarvakAryANi sAdhayet // 596 // Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe bhA0TI0 he vatsa ! devagaNA nakSatramA ane soma budha, gurU zukravAre je bhadrA hoya tene 'kalyANI bhadrA' kahI che temAM sarve kAmo karavAM. svarge'jokSaNakarkeSvadhaH striiyugmdhnustule| kuMbhamInAlisiMheSu, viSTimaryeSu khelati // 597 // . bhA0TI0-meSa, vRSama, makara, karkanA caMdramAM bhadrA svargamAM, kanyA mithuna dhana tulAnA caMdramAM bhadrA pAtAlamAM ane kuMbha mIna vRzcika siMhanA caMdramAM bhadrA manuSya loka khele che, tAtparya e che ke je kAle bhadrA je lokamAM vasatI hoya che te kAle te lokamAM ja bhadrA potArnu zubhAzubha phala Ape cha, AdhI phalita thayu ke manuSya loka. mAM siMha vRzcika, kuMbha, mInanA candramA ja bhadrAno vicAra karavo rahyo, svarga pAtAlamAM bhadrAvAsa hoya tyAre manuSya lokamAe potAno prabhAva batAvI zakatI nathI. kAlaparaka bhadrAnAM be svarUposarpiNI vRzcikI bhadrA, divArAnyoH smRtAH kramAt / sarpiNyA vadanaM tyAjyaM, vRzcikyAH pucchameva ca // 598 // bhAlTI--divasa rAtrinI bhadrA anukrame sarpiNI (sApaNa) ane vRzcikI (vichuDI) kahela che, mATe sApaNarnu mukha varjavaM ane vichuDInuM puMchaDu varjaq, Ano tAtparyArtha oche divasamAM bhadrA kramAgata hoya ke akramAgata hoya paNa tenA mukha vibhAganI ghaDIo to avazya varjavI ja joiye, aja pramANe rAtrimAM bhadrAnA puchaDAno tyAga avazya karavo, bhale te tithinA pUrvArdha pratibaddha hoya ke parArdha pratibaddha. karaNo viSe AraMbhasiddhikArano upasaMhAradazA'mUni viviSTIni, diSTAnyakhilakarmasu / rAzyahavyatyayAd bhadrA, 'pyaduSTaiveti tadidaH // 599 / / Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] bhATI0- bhadrAvinAnAM A daza karaNo sarvakAryomAM vihita che, ane rAtri divasanA viparyAsathI bhadrA paNa nirdoSa che ama jyotiSazAstranA vettAo kahe che. lamavala prakaraNa lagnavidheya kAryoabhiSeko nRpatInAM, sAhasakarmAdivarodham / AkaradhAtuvAdAkhilaM meSodaye kAryam // 600 // sthiracarakArya tvakhilaM, vivAhavAstvAdi kanyakAvaraNam / kSetrArambhaNamakhilaM, bhUSaNazilpAdi kAraNaM vRSabhe // 601 // meSavRSoktaM karma, gajasuragoSTrAdikaM ca gokarma / avikalamAhiSameSa-kSitipatisevAdikaM mithune / / 602 // zAntikapauSThikamAGgala-jalabandhanamokSamagvilajalakarma / daivikakUpataDAgazilpodvAhAdi karkaTe kAryam / / 303 / / parayogo nRpasevA, kRSikarmavaNiga mahAhavAdyakhilam / sthira karmAkhilavAstu-niveza zilpAdi siMhabhe kAryam / 604 / __bhA0TI0-rAjAono abhiSeka, sAhasa karma Adi, virodha. kArya, khANa, dhAtubAda, Adi sarva meSa lagnamAM karavU. sarvasthira-carakArya, vivAha, vAstu Adi, kanyAvaraNa, kSetrAraMbha, sarvabhUSaNa tathA zilpAdikArya vRSabha lagnamAM karavU. mepa vRpamA karavAna kArya, hAthI ghoDA uMTa gAya balada saMbaMndhI, saMpUrNa mAhiSakarma, meSakarma, rAjasevAdikArya mithuna lagnamAM karavU, zAMtika pauSTika mAMgalyakarma jalavandhana ane jalamokSaNa Adi saMpUrNa jalakarma, daivika, kUpa, talAva, zilpa, vivAha Adi karkamAM karavu. virodhI milana, rAjasevA, kRSikarma, vANijya, yuddha Adi tathA sarva sthirakarma, sarva vAstuniveza, zilpAdi karma, siMha lagnamAM karavU, Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 544 [kalyANakalikA-prathamavaNe bhuussnnmngglkaary-maussdhvijnyaanpunnyshilpaadi| udAhazAntipauSTika-gajaturagoSTrAdi kanyAyAm // 605 // kanyoktAkhila kAya, tulAdimAnAni bhANDakarmANi / yAtrAvAstuvighAnaM, taulini kRSikarmavANijyam // 606 // sAhasadAruNacitraka-lekhakavAstUgrazAstrakarmAdyam / AhavakRSivANijya, kSitipativAdazca vRzcike kaarym|| // 607 // zAntika pauSTika zilpika-sandhAnAvAdinRtyagItAdyam / rAjopakaraNamakhilaM, bhUSaNavAstvAdi cApabhe sevA // 608 // zaMbaramocanabandhana-bhUSaNaratnAdi shilpdhaanyaadi| krayavikrayamakhilaM yad , ripuhanodyogamAhavaM makare // 609 // bhA0TI0-ApaNa maMgala auSadha vijJAna puNya zilpa AdinAM kAryo, vivAha zAMtika pauSTika karmo, hAthI ghoDA uMTa saMbaMdhI kArya kanyAmAM karavaM. kanyA lagnamAM karavAnAM sarva kAryo, tulAdimAno, mAMDakarmoM, yAtrA, vAstunirmANa, kRSikarma, vANijyakarma etulAlagnamAM karavA. sAhasanAM kAmo, dArUNakarma, citrakAra lekhaka vAstu saMbandhI kAmo, ugra zAstrakarma Adi, yuddha kRSi vANijya ane rAjakIya vivAda vRzcikamAM karavA. zAntika pauSTikakarma, zilpikArya, saMdhAna, azvAdinRtya, gIta Adi, sarva rAjopakaraNo, bhUSaNakarma, vAstvAdi karmo dhanulagnamAM karavAM. jala choDavU, jala roka, bhUSaNa ratnAdidhAraNa, zilpa, dhAnyAdikAryo, kraya vikraya saMbandhI sarvakAryoM, zatru upara ghAvI karavAno udyama, yuddha ityAdi kAryo makara lagnamAM karavA. yuddhopakaraNabhUSaNa-jaladhAnyazilpAzca godhanAcaM yat / paNyAsavapura nagara-pravezanaM karma ghaTalagne // 610 // Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lama-lakSaNam ] yajalavandhana-mocana-jalayAtrAratnabhUSaNaM karma / rathaturagebhapazUnAM, kArya mInodaye zilpam // 611 // bhASTI0-yuddhopakaraNa, AbhUSaNa, jala, dhAnya, zilpa, godhanAdikArya krayANaka madirAsaMdhAna nagara-purapravezakarma kuMbhalagnamAM kara. jalane bAMdha choDavU, jalayAtrA, ratnabhUSaNakarma, rathakArya, ghoDA hAthI Adi pazubho saMbandhI kArya ane zilpakArya mIna lagnamAM karavaM. pApayutekSitarahitA, meSAdyAzcoktaphaladAH syuH| no cetuktaphalaM vai, dAtuM zaktA bhavanti na kadAcit // 612 // saMpUrNaphaladamAdI, vilagnamadhye'tha madhyaphalam / ante tucchaphalaM sarva traivaM vicintayeddhImAn // 613 / / bhATI0-uparyukta meSAdi lagno jo pApayukta na hoya, pApadRSTa na hoya to ja ukta phala ApI zake che, paNa pApayukta-dRSTa hoya to kahela phala ApavA kadApi samartha thai zakatAM nayI, lagna potAnA prathama dreSkANamAM pUrNa phala ApanAra hoya che, dvitIya dreSkA NamAM madhyaphala ane tRtIya dreSkANamA ta ja lagna tucchaphala-alpaphala Ape cha mATe paJca varga ke SaDvarga zuddhanavamAMza malato hoya to ja lagnano tRtIya dreSkANa levo ane lagnano antya navamAMza to vargottama hoya to ja levo abu zAstra vidhAna che. lagna-prakRticara sthira dvisvabhAvA, meSAdyA rAzayaH kramAt / krUrakarmaNi sakrUrAH, zubhe grAhyAH zubhAnvitAH // 614 // bhA0TI0-meSAdi bAra rAzio anukrame cara 1 sthira 2 dvisvabhAva 3 cara 4 sthira 5 dvisvabhAva 6 ghara 7 sthira 8 dvisvabhAva 9 cA 10 sthira 11 dvisvabhAva 12 che, krUra kAryamA krUragrahA. Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa kalikA-prathamaskhaNDe dhyAsita ane zubha karmamAM zubha grahAdhyAsita rAzio grahaNa karavI joiye. lagnarAzipatiomeSAdIzAH kujaH1 zukro 2. budha 3 zcandro 4 ravi 5 dhuMdhaH 6 / zukraH 7 kujo 8 guru 9 mando, mando11 jova 12 iti kramAt // 615 // bhA0TI0-meSAdirAzinA lagnonA svAmI anukrame ApramANe che-meSa 1maMgala, vRSabha 2 zukra, mithuna 3-budha, karka 4 candra, siMha 5 sUrya, kanyA 6-budha, tulA 7-zukra, vRzcika 8 maMgala, dhanu 9 gurU, makara 10 zani, kuMbha 11 zani, mIna 12-gurU. rAzipationA zatruo ane mitrokujasya jJo ripumadhyau, zanizukrau pre'nythaa| kaveramitrau minendU. mitre jJArkI samAvubhau // 616 / / budhasya mitre zukrAkauM, zatrurinduH samAH pare / candrasyArkavudhau mitre, kujagurvAdayaH samAH // 617 // rave zukrazanI zatru, jJaH samaH suhRdaH pre| jIvasyAtriyo mitrA-NyArkimadhyaH praavrii||618|| mandasya jJasitau mitre, gururmadhyaH pre'ryH| tatkAlasuhRdo dvi 2 tri 3, sukha 4 lAbhA 11 ntya 12 karma 10 gaaH||619|| bhANTI-maMgalano zatru budha, sama zani zukra ane zeSa mitro. zukranA zatruo sUrya caMdra, mitra budha zani, zeSa sama. budhanA mitro zuka zani, zatru caMdra ane zeSa samA. caMdranA mitro-sUrya budha, Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] 547 ane zeSa sama, zatru nathI. sUryanA zukra zani zatru, budha sama ane zeSa mitro. gurunA sUrya caMdra maMgala mitro, zani madhya, budha zukra zatru. zaninA budha zukra mitro, guru madhya, sUrya caMdra maMgala zatru. A nisarga zatrutA ane mitratA cha, svasthAnathI bIje bIje cothe dazame agyArame bArame sthAne rahelA graho tatkAla mitro ane pahele pAMcame chaThe sAtame AThame navame sthAne rahelA graho tatkAla zatru gaNAya che. mitra madhyArayo ye'tra, nisargeNoditAH kramAt / adhimitrasuhRnmadhyA-ste syustakAlamaitryataH // 620 // yetrArimadhyamitrANi, nisargeNoditAH kramAt / adhizatradviSanmadhyAste syustatkAlavairataH // 621 // bhATI0-ahiyAM je mitra madhya zatruo nisargathI kahyA che te anukrame tatkAla maitrIthI adhimitra, mitra ane madhya bane che, ahiyAM je nisarga zatru madhya ane mitra che te tatkAla zatrubhAvathI adhizatru, zatru ane madhya bane che, ___ativaira tathA atimaitrIrAhuravyoH paraM vairaM, gurubhaargvyorpi| himAMzubudhayoraM, vivasvanmandayorapi // 622 // atimaitrI rAhuzanyo-rinduguvoMH kujaarkyoH|| sitajJayoratimaitrI, grahamaitrI hyanekadhA // 23 // bhA0TI0-sUrya rAhu vacce ativairabhAva cha, guru zukra bacce ati vaira che ane caMdra budha vacce ativaira che (budha candra to vairI nathI paNa caMdra budhano ativairI cha) ane sUrya zani vacce paNa ativaira che. rAhu-zanine, caMdra-gurune, maMgaLa-sUryane, caMdra-budhane atimaitrI che ama grahonI maitrI aneka prakAre che. Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 548 [ kalyANakalikA-prathamakhaNe grahonI nisargamatrI-madhyastha-zatrutA jJApaka koSThakagraho | sUrya caMdra | maMgala budha | guru zukra | zani mitra meM gusU bu | sUcaMgu zu | sU caM maM bu zu buzu madhyastha bu maMguzuza zu za meM gu zu za | maMgu gu zatru | zu za | 0 | bu | caM bu zu sUcaM sU caM gu grahamaitrI-zatrutA viSayaka prAcIna matajIvo budhejyau zukrajJo, vyI vyArA vivindvinaaH| vIdinArA inAdInAM, mitrANyanye tu zatravaH // 624 // sphuTo mitrAribhAvo'yaM, sarvairukto maharSibhiH / navo lokaprasiddhastu, na pratyakSaphalo yataH // 625 // bhANTI-sUryAdi grahonA mitrI ane zatruo A pramANe che-sUryano mitra guru, zatru caMdra maMgala budha zukra zani. caMdranA mitro budha guru, zatru-sUrya maMgala zukra zani. maMgalanA mitro-budha zukra, zatruo-sUrya caMdra guru zani. budhanA mitro-caMdra maMgala guru zukra zani, zatru-sUrya. gurunA mitro-sUrya caMdra budha guru zukra zani, zatru-maMgala. zaninA mitro-budha guru zukra, zatruo-sUrya caMdra maMgala. A prakaTa mitra-zatrubhAva spaSTa che ane sarva maharSioe karo che, loka prasiddha mitra-zatrubhAva navo cha ane pratyakSa phala Apato nathI. prAcIna matAnusAri maitrii-shaatrvkosstthkgrhaa| sU caM | maM | bu | gu | zu caMmaMgu | sacaMbu bu gu mitra gu | bu gu | bu zu zu za | zu za | dhuguzu camaMbu sU maM | sa caM | sU | meM sU caM saca meM zuza / zu za | gu za | Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] grahonI dRSTimaryAdA pazyanti pAdato vRddhayA, bhrAtR 3 vyomnI 10 trikoNake / caturastra 4-9 striyaM 7 strovan, matenAyA 11 dimA 1 vapi 5-9 // 626 // pazyetpUrNa zanibhrat 3, vyomnI, 10 dharma 9 dhiyau 5 guruH / caturastre kujo'rkendu budhazukrAstu saptamam / / 627 / / bhA0TI0 ho pAda, dvipAda, tripAda, pUrNa ityAdi krame judA judA sthAnAMne jue che, pote je sthAnamA rahela hoya tethI prAjA dazamA sthAne te pAvadRSTithI jue che, pAMcamA navamA sthAne ardhadRSTithI, cothA AThamA sthAne poMNI dRSTithI ane sAtamA sthAne pUrva dRSTithI sarva graho dekhe che, koi AcAryanA mate abhyAramA bhane pahelA sthAne brahonI pUrNadRSTi hoya che. zani bhIje dazame, guru pAMca navame ane maMgala cothe AThame sthAne parNa dRSTie dekhe che. jyAre ravi soma budha zukra eka sAtamAne ja pUrNa dRSTie dekhe che. tAjikoktA grahadRSTi 0 549 tRtIyaikAdaze turya- dazame navapaJcame / pAdavRddhayA pibantyeSu, pUrNa cA'risUrayaH ||628|| yuktAH parasparaM pUrNa, tadvatpazyanti khecarAH / sarve'pi saptamaM ceti, pUrNaharU tAjikoditA // 629 // bhA0TI - tAjikamAM kahela grahadRSTi keTaleka aMze judo paDe che, tAjikanA mate trIje abhyArame, cothe dazame, ane navame pAMcane, Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 550 [kalyANakalikA-prathamakhaNe anukrame ekapAda dvipAda tripAda dRSTi mAnelI che ane eja sthAnomAM anukrame zani maMgala guru pUrNadRSTivAlA hoya che eja rIte eka sthAnamA malelA graho eka bIjAne pUrNapaNe dekhe che ane sAtamA sthAnane paNa sarvagraho pUrNadRSTie dekhe che A tAjika dRSTi kahI che. grahornu balA'balate sthaanblinomitr-svgRhoccnvaaNshgaaH| strIrAziSvindubhRgujau, purAziSu punaH pare // 630 // lagnAdyutkramakendrAkhya-dikSu praacyaadissuudvlaaH| jIvajJau1 bhAskarakSmAjau2zaniH3 sitsitdyutii4||631|| palino'hni gurusitArkAH, sadA budho nizitu cndrkujmndaaH| svadinAdiSu ca sitAsita-pakSadvitayeSu zubhakrUrAH // 632 // ravicandrAvudagayane, vipulasnigdhAzca vakragAzcAnye / valino yudhi cottaragA, vyarkenduyutAzca ceSTAbhiH // 633 // somyaidigbalino dRSTA, bale naisargike punaH / mandArajJejyazukrandu-bhAskarAH syurbalotsarAH // 634 // bhA0TI0-graho mitra-svagRha-ucca-svanavAMzakamA hoya tyAre sthAnabalI hoya che, caMdra zukra strIrAziomAM ane bIjA sarve puruSarAziomA hoya tyAre paNa sthAnabalI hoya che, lagnathI sRSTikrame keMdra sthAnomAM rahelA guru budha 1, sUrya maMgala 2, zani 3, caMdra zukra 4, A graho uktaTabalI hoya che, divase sUrya guru zukra balI, budha sadA balI ane caMdra maMgala zani rAtrie balI hoya che, potAnA vAra horAdimAM sarva graho balI hoya che, zuklapakSamA saumya graho ane kRSNapakSamA krUra graho vizeSa balavAn hoya che. sUrya caMdra uttaracArI ane vipulasnigdhakiraNadhArI hoya tyAre Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna - lakSaNam ] 551 balavAn hoya che jyAre maMgalAdi graho vipula snigdha kiraNavAlA ane vakragAmI hoya tyAre baliSTha hoya che. grahayuddhamA je graho uttara tarapha thaine jAye che te vijetA hoi balavAn gaNAya che, sUryane choDI zeSa graho caMdranI sAthe hoya che tyAre te ceSTAbalI hoi balavAn hoya che, saumya graho vaDe dRSTa graho dRSTibalI hoya che, naisargika balamAM zani maMgala budha guru zukra caMdra sUrya e eka bIjAthI yathottara balavAn hoya che. balinaH kaNTakasthA, varSAdhipamAsadivasahorezAH / dviguNazubhAzubhaphaladA, yathottaraM te parijJeyAH ||635 || rUpaM grahasya divase, dviguNaM varge svakAla horAyAm / triguNamarivargayoge, phalasya prAntyastRtIyAMzaH // 636 // bhA0TI0 - balavAn thaha ndramA rahela varSapati, mAsapati, divasapati ane horApati se aka bIdhI bamaNu bamazuM zubha azubha phala Ape che ama jANavuM, graha potAnA va aka gaNuM, potAnA vargamA bama ane potAnI potAnI kAlahorAmaH gaNagaNuM phala Ape che, ane zatrunA vargamA rahelo graha mAtra akatRtIyAMza jeTalaM ja phala Ape che. caMdrabalanI zreSThatAzazibalamAdau kalapyaM, pazcAditaragrahabalaM kartuH / balayukte himakiraNe, balino bhavanti nikhilakhagAH // 637 // himakiraNabalamAdhAraM tvAdheyaMtvanyakheTajaM vIryam / AdhAra sthAnyakhilA- nyAdheyAnyeva jRmbhante ||638 || bhA0 TI0 - prathama kartAnA candrabalane kalpa, pachIthI bIjA grahonA balane jovuM. candra balavAna hoya to sarva graho balavAn bane che, kemake candrabala sarvabalono AdhAra che ane anya balo Adheya che. AdhAra majabUta hoya to ja Adheyo vRddhigata thAya che. Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe lagnaSaDvarga:triMzadbhAgaM lagna-mitaM tadardhatulitA tu horaakhyaa| lagnatRtIyo bhAgo, dreSkANaH syAnnavAMzako nvmH||639|| dvAdazabhAgo dvAdazAMza-striMzattamastriMzadaMzaH syAt / SaDvargoM bhavati sadA, zubhakhacarasamudbhavaHzubhadaH // 640 // pApasamutthastvazubha-stasmAd grAhyastu saumyaSaDvargaH // zubhakarmaNi satataM saMtyAjyaH pApAhvayo vargaH // 641 // cApanyugghaTavRSabhAH, karkaTakanyAntyazazayaH shubhdaaH| zubhabhavanatvAdanye, tvazubhagRhatvAdazobhanA pazca // 642 // bhA0TI0-lagna 30 bhAga parimita hoya che, tenA ardhabhAga (15 aMza)nuM nAma horA, lagnanA tRtIyAMza (10 aMza)nu nAma 'dreSkANa navamA bhAganuM nAma navamAMza, bAramA bhAganuM nAma dvAdazAMza ane trizamA bhAganu nAma 'triMzAMza' hoya che. zubhagraha saMbandhI SaDvarga' ha. mezAM zubha phaladAyaka hoya che ane pApa grahano SaDvarga azubha hoya cha tethI zubha kAryamA sadA zubha SaDvarga grahaNa karavI ane pApaSaDvargano tyAga karavo. dhanu, mithuna, tulA, vRSabha, karka, kanyA, ane mIna rAzio zubhagrahonAM ghara hoi zubhadAyaka hoya che ane zeSa-mepa siMha vRzcika makara kuMbha, 5 rAzio azubha grahonA ghara hogAthI azubha hoya che. SaDvargamAM navamAMzano viziSTatA-devajJavallabhelagnezubhe'pi yadyazaH, krUraH syAnneSTasiddhidaH / lagne kare'pi saumyo'zaH, zubhadoM'zoSalI ytH||64| sacandrarAzerazubho navAMzaH, proktaH sapApastha ca lgnsNsthH| trikoNakendreSu guruH sitovA, bhavesadA'sAvazubho'pi zastaH // 644 // Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lana-lakSaNam ] bhA0TI0-lagnazubha hovA chatAM jo aMza krUra hoya to te iSTa phala Apato nathI ane lagna krUra hotA chatAM aMza saumya hoya to zubhadAyaka thAya che kemake lagna karatAM aMza baliSTha hoya che. candrayukta rAzino tathA pApagrahAdhiSThita rAzio lagnasthita navamAMza azubha kahyo che chatAM trikoNa ke kendramA guru athavA zukra rahela hoya to te azubha paNa zubha thai jAya che.. vivAhapaTalamAM kahuM che-- sacandrasapharanavAMzakaM yallanaM haratyAyuriti bruvanti / dhIdharmakendra bhRgujo'thavejyo, lagnaM tadevAyuratIva dhatte // 645 // bhANTI-je lagna candrayukta hoya athavA krUra navamAMzayukta hoya te AyuSyano nAza kare che ama vidvAno kahe che chatAM pAMcame navame ke kendrasthAnamA zukra athavA guru hoya to te ja lama AyuSyanI a. tizaya ddhi kare che. ___ jyotiSpakAzamAM kahuM cheprocyate lagnasaMstho'sau, graho ya uditAMzagaH / dvitIyo'nuditAMzasthA, sarvarAziSvayaM kramaH // 646 // bhA0TI0-lagnanA udita navamAMzamA rahela graha lagnasthita kahevAya che te AgenA anudita navamAMzasthita dvitIyabhAvasthita ityAdi krama sarvarAziomAM jANavo. lagnabalaadhipayuto dRSTo vA, budhajIvanirIkSitazca yo raashiH| sa bhavati balavAnna yadA, dRSTo yukto'pi vA zeSaiH // 647 / / 70 Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe lagnAdhipaH kendragato baliSThaH, svoccAdivarge zubhavargasaMsthaH / karoti kartubahulArthasiddhi, viparyayenaiva viparyayaM ca // 648 / / gRhAdivargagaH kheTo, mitraSaDvargagothavA / lagnezaH kAryasiddhayai syAdetat sarva munermatam // 649 // pApopi lagnAdhipatistriSaSThalAbhasthitaH sthAnabalAdhikazca / lagnotthadoSAnikhilAnihanti, pApAni yadvatparamAkSarajJaH // 650 // bhA0TI0-je rAzi adhipatithI yukta vA dRSTa hoya athavA to budha yA guru baDe dRSTa hoya ane bIjA grahothI yukta ke dRSTa na hoya te balavAn hoya che. lagneza balavAn thai kendramA rahyo hoya, svoccano ke svagRhAdiSaDvargasthita hoya, saumyagrahonA vargano hoya to kartAnA ghaNA kAryonI siddhi kare che ane athI viparIta hoya to viparIta phala Ape che. gRhAdi svavarga athavA mitraSaDvargano lagnapati graha kAryasiddhi kare che e sarva munine mAnya che. lagneza pApagraha chatAM jIje chaThe gyArame rahela ane sthAnabalI hoya to lagnasaMbandhI sarvadoSono nAza kare che jema tatvajJAnI doSone haNe che, paJcabhiH zasyate lagnaM, grahaibalasamanvitaiH / caturbhirapi cet kendra, trikoNe vA gurubhRguH // 651 // bhAlTI-je lagnakaMDalImAM pAMca graho balayukta hoya te lagna prazasta gaNAya che, ane kendra vA trikoNamAM guru athavA zukra rahela hoya to cAragrahonA balavAluM lagna paNa zubha che. Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lama-lakSaNam ] SaDvarga paJcavarga ca caturvarga zubhAvaham / trivarga vApi sadyoge, dadhekavarga tanuM tvajet // 652 // bhA0TI0-je lagnamAM SaDvarga paMcavarga athavA cAravarga saumyagrahasaMbandhI hoya te zubhakAraka cha ane lagnamAM koi balavAn saumyagraha paDelo hoya to zubhatrivargavAluM lagna paNa levu, paNa dvivarga athavA ekavargavAlA lagnano to tyAga ja karavo joiye. vasiSTha lagnabalano sArAMza kahe che-. zubhakAryANyakhilAni tu, trikoNakendrasthiteSu saumyeSu / dhyayanaidhanaripulagnai-rasaMyute yatra tuhinakare // 653 // bhANTI-je lagnakuMDalImAM saumya graho pahele cothe pAMcame sAtame navame ke dazame sthAne rahelA hoya, candramA lagnamAM chaDhe AThame ke bArame sthAne na hoya tevA lagnamAM sarva zubhakAryoM karavAthI siddha thAya che. udayAstazuddhi nAradamatelagnalamAMzako svasva-patinA vIkSitau yutau| na cedvA'nyonyapatinA, zubhamitreNa vA tathA // 654 // varasya mRtyuH syAttAbhyAM, saptasaptodayAMzako / evaM tau na yutau dRSTau, mRtyurvadhvAH karagrahe // 655 // kazyapa kahe chetriprakAreNa sA zuddhi-nacellagnaM ca ninditam / api pazcaSTikaM lagna-manekaguNasaMyutam / tyajedyathA zunAghAtaM, tathA havyaM ghRtaplutam // 656 / / bhA0TI0- lagna tathA teno udita navamAMzaka potapotAnA svAmivaDe dRSTa athavA yukta na hoya 1, lagneza vaDe navamAMza vA nava Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe mAMzapati baDe lagnadRSTa ke yukta na hoya 2, athavA to lagnezanA zubhamitra vaDe lagna ane navamAMzapatinA zubhamitra vaDe navamAMza dRSTa-yukta na hoya 3, to lagnanavamAMzA'zuddhi vaDe puruparnu mRtyu thAya ane saptama tathA saptamanA navamAMzanI azuddhi baDe strIneM mRtyu thAya che. kazyapa kahe che ke-traNa prakAre lagna navamAMzanI zuddhi na thAya to te lagna paMcavarga zuddha hoya aneka guNa sahita hoya chatAM te varjaq johaye jema zvAna vaDe suMghAyela ghIjharatuM havya padArtha tyajAya che. udayAstazuddhau AraMbhasiddhiHpazyannaMzAdhipo lagnaM, bhavedudaya shuddhye| aMzAstezastu lagnAsta-mastazuddhathai vilokayan // 657 / / bhA0TI0-navamAMza pati lagnane joto udaya zuddhine mATe ane saptamasthAnanA navamAMzano pati lagnathI saptama sthAnane joto chato astazuddhine mATe thAya che. udayAstazuddhi vine vyavahAraprakAzaaMzAdhipaterdRSTi-ryadAMzakeM'zAstapasya bhAgAste / bhAgapaterlagne vA-'pyazAstapatebilagnAste // 658 // udyAstasya ca yadA, dRSTeH zuddhirbhaved vilagne'tra / kAntAyA magalAnya-tanUni tanau prajAyante // 659 // bhANTI0-jyAre navamAMza patinI dRSTi navamAMza upara ane saptama navamAMzapatinI dRSTi saptama navamAMza upara hoya athavA navamAMzapatinI dRSTi lagna upara athavA saptama navamAMzapatinI dRSTi saptama upara paDatI hoya tyAre udayAsta zuddhi gaNAga che. lagna tathA saptamanI jyAre dRSTi zuddhi hoya che tyAre te lamamAM pariNIta strInA zarIra upara akhaMDa maMgalA upaje-rahe che. arthAt patipatnI bane cira kAla jIvita rahI maMgalopabhoga kare che. Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lama-lakSaNam ] udayAstazuddhi viSe yativallabhokta matAntara-- udayAstAMzatulyAkhya-rAzyorapi vilokane / yoge'thavA pare prAhu-rudayAstavizuddhatAm // 660 // bhA0TI0-lagnamAM grahaNa karela navamAMza ane tethI sAtamo navamAMza je rAzinA hoya te rAzio jo, svasvasvAmiyukta hoya vA dRSTa hoya to udayAsta zuddhi hoya che Ama bIjAo kahe che. nirbala ane tyAjya lagna-- api SaDvargasaMzuddhaM, na grAhyaM zakunairvinA / lagnaM yasmAnimittAnAM, zakuno daNDanAyakaH // 661 // bhA0TI0-bhale lagna SaDvarga zuddha hoya chatAM zakuna vinA na levu, kema ke 'zakuna' e sarva nimittono senApati che. lagnaM SaDvargasaMzuddhaM, kulikena vihanyate / api paJcacaturvarga, dRSyate krUrahorayA // 662 // bhA0TI0-SaDvarga zuddha lagnane paNa kulika haNI nAMkhe cha, palI paMcavarga vA caturvarga zuddha lagna hoya toye krUra vAranI horA tene dUSita karI nAMkhe che. rairlagnaM yutaM tyAjyaM, maMgaleSvakhileSvapi / janmAGgAdaSTamaMkrUra, lagnagaM saMtyajecchubhe // 663 // bhRguSaSThAhvayo doSo, lagnAt SaSThagate site / uccage zubha saMyukte, tallagnaM sarvadA tyajet // 664 // kujASThamo mahAdoSo, lagnAdaSTamage kuje| zubhatrayayutaM lagnaM, tyajettuMgagataM yadi // 665 / / bhA0TI0-krUro vaDe yukta lagnano sarva maMgala kAryomA tyAga karavo. valI janmalagnathI aSTama sthAne rahela krUra graha jo lamamA Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 [kalyANakAlakA prathamakhaNDe Avato hoya to te lagna zubha kAryamAM varja, bhRguSaSThAkhya doSa eTale je lagnamAM zukra chaThe sthAne paDato hoya pachI bhale te uccano ke zubhayukta hoya chatAM te lagna sadA tyAjya karavU, lagnathI maMgala AThamo hoya, te kujASTama mahAdoSa, bhale pachI lagna traNa saumyagrahayukta hoya ke uccagata hoya chatAM teno tyAga karavo. SaDaSTendurmahAdoSo, lagnAdaSTamaSaSThage / candrasyoce'thavA pUrNa, mRtyukArI sa maGgale ||666 / / bhA0TI0-caMdramA lagnathI chaTThA athavA AThamA sthAnamA hoya tyAre 'SaDaSTendu' nAmaka mahAdoSa upaje che, bhale caMdra uccano hoya ke pUrNa hoya chatAM te maMgalakAryamA mRtyukArI nivaDe che. lagnAdhIze nIcage zatruge vA, raMdhre cAstaM saMgate vakrage vA / tadlagnaM vaisaMtyajetsarvakArye, kuryAtkArya cettadA mRtyubhiitiH|| bhA0To0-lagneza nIcano hoya, zatrukSetrI hoya, aSTama sthAnagata hoya, astagata hoya athavA vakrI hoya to te lagna sarva kAryomAM varjavaM, jo tevA lagnamAM koi paNa kArya kare to karanArane maraNano bhaya rahe che. janmastho'ri gRhAdhipo'tha maraNAdhIzo'thavA mRtyudaH, lagnasyAdhipatistathArigRhago vA mRtyudo mRtyugH| janmodayalagnatoSTamagRhaM vA dvAdazoMdayaM, yAtrAyeSvakhilaMdhiyA kila budhaizcintyA bhshuddhiHsdaa||667|| ___ bhA0TI0-SaSTheza vA aSTameza lagnamA mRtyudAyaka hoya che, lagneza chaThe athavA AThame hoya toye mRtyudAyaka cha, janmarAzi Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] athavA janmalagnathI aSTamarAzinuM ke bAramIrAzinuM lagna yAtrAdi sarva kAryomA varjavaM, paMDitajanoe A pramANe rAzizuddhi buddhivaDe avazya vicAravI. kayA graho kayA sthAnomAM na joiye ? tyAjyA lagne'bdhayo mandAt, SaSThe zukrendulagnapAH / randhe candrAdayaH paJca, sarve'ste'bjagurU samau // 66 // prAyaH zubhA na zubhadAnidhanavyayasthA, ghIdharmaripphadhanakendragatAzca paapaaH| sarvArthasiddhiSu zazI na zubho vilagne, saumyAnvito'pi nidhanaM na zivAya lagnam // 669 // bhA0TI0-lagnamAM zanithI 4 graho varjavA, eTale zani ravi soma maMgala A 4 graho lagnamA tyAgavA, chaTThA sthAnamA zukra caMdra lagnapati varjavA, AThame caMdra Adi 5 arthAt caMdra maMgala budha guru zukra e varjavA, sAtame sarve varjavA chatAM caMdra ke guru astamAM hoya to sama gaNAya che azubha nathI, prAye karIne AThame bArame rahelA zubhagraho zubhaphala ApatA nathI ane pAMcame navame bArame boje pahele cothe sAtame ane dazame sthAne rahela pApagraho zubhadAyaka nathI, caMdramA sarva kAryoMmA lagnamAM rahela sAro nathI, bhale te saumyagrahayukta paNa hoya chatAM lagnamAM varjayo ane lagna athavA rAzithI AThamI rAzinu lagna kadApi zAntidAyaka hotuM nathI. krUrakartarIdoSa lagne'syapRSThAgragayorasAdhvo, sA krtriisyaadRjuvkrgtyoH| tAve va zIghrau yadi vakracArau, na kartarI ceti pitAmahoktiH // 670 / / Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-praya yaH kartarI nAma mahAn hi doSo, lagnodbhavAnnaikazubhagrahotthAn / guNAn nihanti prabalAnazeSAn , . vyAghro yathA gosamitiM samastAm // 671 // bhANTo0-lagnamAM tenI pAchala Agala cAlanArA pApagraho anukrame mArgI ane vakrI hotAM vara kartarI doSa utpanna thAya che paNa teja bane krUra graho jo zIghragatika hoya vA vaMne vakragatika hoya to kartarI doSa gaNAto nathI ema pitAmaharnu kathana che. A krUra kartarI mahAna doSa che aneka zubhagrahajanita prabala sarva guNono nAza kare che jema vAgha samasta gosamudAyano nAza kare che. phalapradIpakAra kahe che-~karayoH kartarIneSTA, mahAvighnapradA dhruvam / saumyayo tiduSTAsyAnmadhyamA pApasaumyayoH // 672 // bhA0TI-krUra grahonI kartarI neSTa nizcayathI mahAvina denArI che, saumya kartarI vizeSa kharAba nathI tathA krUra-saumya kartarI madhyama prakAranI hoya che. krUrakartarIsthita lagna tathA caMdra ane eno parihAra-- krUragrahasyAntaragA tanurbhaved, mRtipradA zItakarazca rogH| zamairdhanasthai rathayAntyage gurau, na kartarI syAdiha bhArgavA viduH // 673 // trikoNakendrago guru-khilAbhago raciyaMdA / tadA na kartarI bhavejagAda bAdarAyaNaH // 674 // pUrva pazcAt pApA-ttithyaMzA ghaattmdhygshcndrH| varjayitavyo yoge, yasmAd rAzyaMzarazmiyutiH // 675 // Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lama-lakSaNam ] mAlTI-phUra grahonA madhye rahela lagna mRtyukAraka ane candra rogakAraka thAya che, paNa bhArgavo (bhRgunA anuyAyiyo) ko cha ke dhanasthAne saumya graha hoya athavA bAramA sthAnamA guru rahesa hoya to kartarI nathI ema jANavU, bAdarAyaNe kaDaM ke ke je kuMDalImAM guru trikANa (5-9) kendra (1-4-7-10) no hoya, ravi zrIje agyArame hoya tyAre katarI doSakAraka hotI nathI. caMdranI Agata pAchala 15-15 aMzonA athavA tethI ochA aMzonA AMtare pApagraho hoya ane te saMdaMzanI vacce caMdra athavA lagna AvatuM hoya to te lagna agara caMdrano tyAga karayo, kema ke banne grahonI yuti patA rAzi ane aMzanI kiraNayuti thAya che je lagna ane candrane hAmi thAya che. tAtpayArtha e che ke bhAgala pAchalanA baMne graho, aMtara lagna ke caMdrathI 15-15 aMzanuM vA tethI ochu hoya, AgalanA pApagraha vakrI hoi sAmethI najIka A to hoya, pAchalano graha paNa mArgI hoi lagna ke caMdranI nikaTa aav| hoya, to te kartarI avazya varjavI jAiye, pahelA pachInA graho vakrI mArgI hovA chatAM 15-15 aMzathI adhika dara sthita hoya, athavA pahelA pachInA baMne graho mAgI hoya, athavA to pachIno graha vakrI hoya to te sthitimA 15-15 aMzathI oche AMtare pApagraho hoya toye te kartarI vizeSa hAnikara hAtI nathI. __ sApavAda karayutisati darzane yadi syA-dazadvAdazaka madhyagaH kruur|| indolagnasya tathA, na zubho rAhustu sptmgH||676|| mATo0-caMdra tathA lagnanA vartamAna vidhAMdhI pAra miMzAMzamA krUra graha raheba hoya ane se caMdra vA lagnane pUrNa rahivI Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe dekhato hoya to te zubhadAyaka nathI ane lagna caMdrathI rAhu sAtamo zubha nathI. udAharaNa rUpe zani rAzinA vIsamA triMzAMzamAM ke ane lagna athavA caMdra rAzinA aSTamAMzamAM varte che, eTale zani ane caMdra vA lagnanuM aMtara 12 aMzonuM che, rAzinI navamAMza kuMDalI lagna vA caMdra trIjA navamAMzamAM che ane zani chaThAmAM, chaThA navamAMzamA rahela zani cothA keMdrathI dazamA prathama sthAnasthita lagna vA caMdrane pUrNa dRSTithI dekhe che, tethI AdhI karayuti avazya varjanIya cha, AthI viparIta zani rAzinA 22 mA triMzAMzamA che ane lagna 24 mA triMzAMzamAM aMzAntara bArathI ochaM che, chatAM zani uditAMza kuMDalImAM lagane joto nathI tethI A krUrayuti bahuhAnikara nathI, eja pramANe candra sAthenI krUrayutine aMge paNa jANavU. jAmitranAmaka lagnadoSalagnathI 7 muM sthAna 'jAmitra' kahevAya che, te jAmitra graharAheta hovU sAraM gaNAya che, chatAM caMdra ke guru sAtame hoya to e doSa ghAtaka gaNAto nathI, budha zukra ane mUryAdi pApagraho jAmitramA hoya to te vadhu kharAba gaNAya che, jAmitra doSa vivAhamA avazya varjanIya cha ja paNa anya zubha kAryomAM paNa doSa zakya hoya tyAM sudhI vavo joiye, A saMbandhamA AraMbhasiddhikAra kahe che vivAha-dIkSayolagne dyUtendU grhvrjitau| zubhau kecittu jIvajJa-yuktamindaM zubhaM viduH||677|| paJcapaJcAzame vAMza, jAmitraM paramaM pre| aMzAdujjhanti lagnendro-hitagrahadUSitam / / 678 / / bhA0TI0-vivAha-dIkSAnA lagnomAM saptama sthAna ane caMdra e be graharahita hovA joiye, keTalAko guru budha yukta caMdrane zubha Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] che ema kahe che jyAre anya jyotiSAcAryoM lagna tathA caMdranA navamAMzathI paMcAvanamo navamAMza jo varjitagrahadUSita hoya to tene ja 'paramajAmitra' gaNIne lagnamAM varje che. daivajJavallabhakAra paNa e vAtanuM samarthana kare che. lagnendusaMyutAdaMzAt pnycpnycaashdNshke| grahonyo yadyasau doSo, guNairapi na hanyate // 679 // bhA0TI0- lagnanA tathA caMdranA navamAMzathI paMcAvanamA navamAMzamAM jo koi graha hoya to e doSa guNo vaDe paNa naSTa thato nathI. zubhagrahakRta lagnagatadoSabhaMgatithivAsaranakSatra-yogalagnakSaNAdijAn / sabalAn harato doSAn , guruzukro vilagnagau // 680 // trikoNakendragA vApi, bhaGga DhoSasya kurvate / vakrArinIcagA vApi, jJajIvabhRgavaH zubhAH // 681 // bhA0TI0-tithi vAra nakSatra-yoga lagna muhUrta AdinA balavAn doSone lagnamAM rahelA guru zukra dUra kare che, valI trikoNa (5-9) ane keMdra (1 / 4 / 7 / 10) mAM rahelA vakrI, zatrukSetrI ke nIcanA zubha budha guru ane zukra lagnadoSono bhaMga kare che. AraMbhasiddhikAra kahe chelagnAt krUro na doSAya, nindyasthAnasthitopi san / dRSTAkendra trikoNasthaiH, saumyajIvasitairyadi // 682 // bhAnTI--lagnathI varjita sthAnamAM hovA chatAM krUragraha jo trikoNa ke kendramA rahela budha guru ke zukravaDe pUrNa dRSTie dRSTa hoya to doSakAraka thato nathI. lagnajAtAn navAMzotthAn , karadRSTikRtAnapi / hanyAjIvastanau doSAn , vyAdhIna dhnvntriy'thaa|| 683 // Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 [ kalyANakalikA-prathamavargI saumyavAkpati zukrANAM, ya ekopi blotkttH| krUrerayuktaH kendrasthA, sadyo'riSTaM pinaSTi sH||684|| bhANTo0--lagnajanita navamAMzathI utpanna thayela ke krUragrahonI dRSTithI utpanna thayela doSone lagnasthita guru dhanvantari rogone haNe tema haNe che. budha guru ke zukra eka paNa balavAn thai kendramAM rakho hoya, koI paNa krUrathI yukta ke dRSTa na hoya, to tatkAla azubha yonone pIsI nAkhe che. baliSThaH svoccago doSA-nazIti shiitrshmijH| vAkpatistu zataM hanti, sahasra cAsurArcitaH // 685 // budho cinArkeNa catuSTayeSu, sthitaH zataM hanti vilagnadoSAn / zukraH sahasraM vimanobhaveSu, sarvatra gIrvANagurustulakSam // 686 / / bhAlTI-balavAna ane uccano budha 80 aMzI dopone dUra kare hai, teja prakArano guru so ane zukra lAkha doSone haNe che. sUrya vinAno budha keMdra sthAnomA rahIne so lagnadApone haNe che, teja prakArano zukra saptamA sivAyanA kendromA rahe to hajAra ane sarvakendra sthita guru lAkha doSone haNe che. candra-tArA balamanuSya ja nahiM, padArtha mAtra upara candrabala tathA tArAbalano prabhAva kAma kare che, koi paNa bhalAmuMDA prasaMge potAnA grahagocaranuM phala pUche che, paNa koi paNa grahanA upara candranA balAbalanI chApa to hoya ja, je varSa, ayana, Rtu, mAsa yA pakSamA candra zubha phaladAyaka hoya che te varSa, ayana, Rtu, mAsa yA pakSamA bIjograha azubha phala ApavAne pUrNa samartha thatoM mathI. enuM kAraNa sarvagrahabalamA candrabalanI Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam / pradhAnatA che, je samayamA candrakSINavalI hoya che tyAre tenuM prati nidhitva tArA kare che, eTale kRSNapakSamA jyAre candrabala nayI hotuM syAre tArAbala joine kArya karavAnuM jyotiSazAstramA vidhAna cha, e vastu A caMdratArAbala prakaraNathI samajAze. A viSayarnu vasiSTha nIce pramANe vidhAna kare che.prathamadine vatsarataH, zubhade candre ca yasya puruSasya / tabarSe zizirakaraH, zubhaphaladastasya budhayukto'pi // 687 // ayanAdau Rtusamaye, mAse'pyevameva vijAnIyAt / tArAbalAptistacchubha-tArA cettathaiva zubhadA syAt / / 688 // sitapakSasyAdyadine, zubhadastatpakSamatizubhaH / asitasthAdAvazubhaH, zubhaphaladaH pakSamakhilaM tat // 689 // jnmtrikltrripudvitiiynvmaaysutdshbhe| sitapakSe himakiraNaH, zubhadaH kRSNe vipazcadhana navame // 690 // bhANTI-varSanA pahelA divase je puruSane candra zubhaphaladAyaka hoya te varSamAM tene candra zubhadAyaka ja hoya che, eja pramANe budhane viSe paNa jANavU, ayananI AdimAM, tu lAge te samayamA, ane mAsanI AdimAM paNa eja pramANe jANavU, varSa, ayana, Rtu mAsanI AdimAM zubha tArAbalanI prApti hoya to AkhA varSa, ayana, Rtu agara mAsamAM tArA paNa zubha phala ApanArI hoya che. zuklapakSanA pahelA divase jo candra zubhadAyaka hoya to saMpUrNa pakSa paryanta zubhaphala Ape che. kRSNapakSanA prAraMbha divase jene candra gocarathI azubha hoya tene te Akho pakSa zubha phala Ape cha, pahelo Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe trIjo sAtamo chaTho bIjo navamo agyAramo pAMcamo dazamo (12 / 3 / 5 / 6 / 7 / 9 / 10111) mo candra zuklapakSamA zubhadAyaka che, ane kRSNapakSamAM 2 / 5 / 9 mA sivAya ukta sthAnIya candra gocarathI zubha hoya che. janmabhamanujanmakSa, trijanma neSTamakhilakAryeSu / saMpattArA zubhadA, vipadAkhyA vipatpradA tArA // 691 / / kSemAkhyA kSemakarI, pratikUlA pratyaristArA / sAdhanabhaM sAdhanadaM, naidhanabhaM naidhanaM nRNAm // 692 // maitrIkaraNaM mitrabha-matimaitraM paramamaitraHm / evaM vicArya satataM, balAbalaM daivavit kathayet // 693 // bhASTI0-jemAM jeno janma thayo hoya te tenuM janma nakSatra, janma nakSatra tArAmAM traNa Ave che, 1 luM 10 muM 19 muM, A traNeya janma tArAo sarva kAryomA aniSTa hoya che, janma nakSatrathI bIjUM nakSatra saMpattArA je zubha cha, janmathI trIjuM vipattArA vipattidAyaka che. janmathI cothu nakSatra kSemAtArA che te kalyANakarI che, pAMcamI pratyaritArA pratikUlatA ApanArI, chaThI sAdhanA tArA anukUla sAdhana ApanArI, sAtamI tArA naidhanA athavA yamA che je manuSyane maraNa ApanArI che, AThamI maitrItArA je mitratA karAvanArI ane navamI atimaitrI je paramamitratAkAraka che, eja pramANe dazathI aDhAra sudhI ane ogaNIzathI sattAvIza sudhInA 919 nakSatromAM janmAdi nava nava tArAo samajavI. Ama badho vicAra karI jyotiSIe tArAonuM balAbala kaheSu, sitapakSe himakiraNo, balavAn kRSNe'pi balavatI taaraa| zazibalavat prAdhAnyaM, zukle kRSNe ca tArakAyAzca // 694 // Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] amRtakiraNastvamRta-bhavastaralamakhilaM ca tadvatsyAt / amRtamayaM tattasmAdabhyadhikaM tvanyakheTabalAt // 695 / / tuhinakaro jagatAM yat tadvacca tabalaM tvakhilam / tanmahimAnaM vyAcaSTe guNarUpaM nikhilajantUnAm // 696 / / balavAnakhilamRgANAM, haririva khacarabalAnAM ca candrabalam / himakiraNe balini sati, sarve balino viyaccarA nityam // 697 // abhyadhikaM candrabalaM, tvabalaM tArAgrahodbhavaM nikhilam / himakiraNayalArdhAdapi, no tulyaM grahabalaM sarvam // 698 // bhASTI0-zuklapakSamA candra balavAn hoya che ane kRSNapakSamAM tArA balavatI hoya che, zuklapakSamA candra balanI pradhAnatA hoya che teja pramANe kRSNapakSamAM tArA balana prAdhAnya jANavu. candra amRtajanmA che tenuM sarva bala paNa tene anurUpa ja hoya che, candrabala guNarUpa candranA mahimAne sarva prANiyo Agala prakaTa kare che, jema sarva vanacara pazugaNomA siMha balavAn hoya che tema sarvagrahabalamAM candrabala jANavU, candra balavAn hoya che tyAre graho hamezAM balavAna hoya che. tArAbala ane sarva grahabala karatAM candrabala adhika hoya cha, vAstavamA valIcandranA ardhavala tulya paNa sarvagrahornu bala hotuM nathI. candrabala-tArAbalano samaya vibhAga jyotirnibandhetithayaH paJca zuklAdyA-zcandrastArAyuto blii| tanutvAdvartamAnA'pi, prauDhastrIko yathA patiH // 699 / / paratazcandramA eva, yAvatkRSNASTamIdalam / / prauDhatvAt puruSo yadvat, svatantraHsyAdinA striyam // 700 // Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 568 [kalyANakalikA-prathamakhaDe kRSNASTamyUlato yAvaddinaM paitraM nishaakrH| kSINatvAd durbalatvena, pradhAnaM tArakAbalam // 701 // vikalAGge yathA patyau, kAryeSu prabhavaH striyH| evaM candre ca vikale, tArA balavatI bhavet // 702 // bhANTI0-zuklapakSanI pratipadAdi tithiomAM tArA balanI sAthe candra balavAn hoya che, jema prauDha strIno durghala pati. te pachI kRSNa pakSanI aSTamInA pUrvArdha sudhI candra svatantra balI hoya che jema prauDha puruSa strInA bala vinA kArya kare che. kRSNASTamInA uttarArdhayI amAvAsyA sudhI caMdra kSINa hoi durbala hoya che eTale tArAbalanI pradhAnatA hoya che, jema patinI vikala avasthAmAM striyo sarva kAryomA svataMtra hoya che, eja rIte candranI vikalatAmAM tArAbalavatI hoya che. azubha tArAno parihAra-jyotiHsAgarezazini parisphuTakiraNe, svatuGgabhava ne svakIyavarge vaa| kSaurAdikepi kArya, tArAdoSo na doSAya // 703 // zubhadaH svazubhocagRhe, bhavati yadonduH kalAvazeSo'pi / tArA'pyazubhA zubhadA, bhavati tadAnIM na saMdehaH // 704 // bhAnTo0-candra spaSTa kiraNo vaDe prakAzato hoya, svagRhI svauccano athavA svavargasthita hoya to kSaurAdi kArya je khAsa tArA balamA karavAnuM che, te viruddhatArAmAM kare to paNa tArAnI duSTatA naDatI nathI, candra bhale kalAmAtra zeSa hoya chatAM gocarathI zubha hoya svagRhI hoya saumyagRhI hoya athavA uccano hoya to tArA azubha hoya toye zubha phala Ape che emAM saMdeha nathI. duSTatArAnA apavAdamAM garga kahe chavipadi pratyare caiva, naidhane ca yathAkramam / prathamAntyatRtIyAH syurvarjanIyA yathAkramam // 705 / / Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 569 lama-lakSaNam] bhATI0-vipad, pratyari ane naidhana tArAno anukrame prathama caturtha ane tRtIya caraNano tyAga karIne Avazyaka kArya kare to duSTa tArAno doSa bAdhaka hoto nathI. ghAtacandra e zuM che ? AjanA keTalAka grAmINa jyotiSIo 'ghAtacandra nA nAmathI bhaDakI uThe che, ethI sArAmA sArI dinazuddhi hoya lagna game teTalaM balavAna hoya chatAM vara ke kanyAne ghAta caMdranI balA valagI eTale lagna nApAsa ! koI paNa zubha kAryane aMge muhUrta game tevu zubha hoya paNa kAryakAraka ke bIjA koi tatsaMbaMdhI vyaktinA nAmano ghAta caMdra thayo eTale te muhUrtane aMge viruddha carcAo thavA mAMDe, pariNAma e Ave che ke abodha janatA sAro TAima khove che ane AvA ardhadagdha jyotipIonI vAtomA AvIne potAnAM zubha kAryo keTalIka vAra sAva sAdhAraNa samayamAM karI tenuM viparIta phala bhogave che. ASA kAraNone lakSyamA leine amo A prasaMge ghAtacandrane aMge cyAra zabdo lakhavAnuM prAsaMgika mAnIye chIye. 'ghAtacaMdra' ghAtatithi, ghAtavAra, ghAtalagnAdi ke jenA upara AjanA TippaNIyA jyotiSIo ATaluM badhuM bhAra mUke che te 'ghAto, kharI rote jyotiSanI vastu nathI paNa e yAmalAdi svara zAstromAMthI utarI Avela nirmUla vastu che. vasiSTha, nArada, varAhamihira, lalla Adi prAcIna RSioe ke AcAryoe A ghAtanA siddhAntane svIkAryA nathI, ratnamAlA, pAkazrI, nAracandra, AraMbhasiddhi, Adi 13 mI zatAbdhI sudhInA prAmANika jyotiSazAstramAye A candra ghAtano siddhAnta koie ullekhyo nathI, sarva prathama A ghAtano siddhAnta sattaramA saikAmAM racAyela rAmadaivajJanA muhUrtacintAmaNimA saMgrahAyelo dRSTigocara thAya che, te A pramANe 72 Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaNe bhUpazcAdvayaGgadigvahisaptavedA'STezArkAca ghaataakhycndrH| meSAdInAM rAjasevAvivAde, yAtrAyuddhAdye ca nAnyatra vayaH // 706 // bhATI-pahelo pAMcamo navamo bIjo chaTTho dazamo trIjo sAtamo cotho AThamo agyAramo ane bAramo (1-5-9-2-6 -10-3-7-4-8-11-12) e meSa Adi rAziono ghAtacaMdra che, je rAjasevA, vivAda, yAtrA, yuddha Adi kAryomA varjavo. bIjA kAmomAM nahiM. ukta padyanI pIyUSadhArA TIkAmA govinda daivajJa kahe che-- " anyatra vivAhAnnaprAzanAdimaMgalakRtye na vyH|" bhANTI--anyatra eTale vivAha annaprAzana Adi mAMgalika kAmomAM ghAtacaMdra na varjavo.' potAnA kathananA samarthanamAM te 'uktaM ca' kahIne nIce pramANe granthAntaranu padya Ape che. ajAjanmadhIdharmavittArikhatrismarA'dhyaSTalAbhAntyago ghaatcndrH| nRpadvArayAtrAvarodhAgamAdau, vicintyo vivAhAdike naivacintyaH // 707 // bhA0 TI0-meSa rAzithI anukrame pahelI pAMcamI navamI pIjI chaThI dazamI trIjI sAtamI cothI AThamI agyAramI bAramI rAzimA rahelo candra A rAziono ghAtacaMdra hoya che rAjadvAre jatAM yAtrAmA ane senAno avarodha upasthita thatAM ke e prakAranA bIjA kAryomA ghAtacaMdrano vicAra karavo, vivAhAdi zubha kAryomA eno vicAra karavo nahi. Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagna-lakSaNam ] 571 e pachI TIkAkAra daivajJa goviMda ' anyatrApi ' AvA ullekha sAthai koi zrIjA granthanA " bhUpaJcanandA " ityAdi traNa padyo uddhare che je paikInA prathama padyanAM 3 caraNomAM meSAdi 12 rAzionA ghAtacaMdrano ullekha che ane cothA caraNamAM- 66 yAtrAsu yuddheSu ca ghAtacandraH -A pramANe ghAtacandrano viSaya nirdezyo che ke-ghAtacaMdra yAtrAo ne yuddhomAM jovAno che, TIkAkAre ApalA atraNa padyo paikInA chellA be zloko nIce pramANe che yuddhe caiva vivAde ca, kumArIpUjane tathA / rAjasevA vAhanAdau, ghAtacandraM vivarjayet // 708|| tIrthayAtrA - vivAhAnna - prAzanopanayAdiSu / sarvamAMgalyakAryeSu, ghAtacandraM na cintayet // 709 // " bhA0TI0 - yuddha, vivAda kumArikApUjana rAjasevA ane vAhanArohaNa AdimAM ghAtacaMdra varjavo, tIrthayAtrA, vivAha, annaprAzana, upanayana AdikamAM tathA sarvaprakAranA mAMgalika kAryoMmAM ghAtacandra jovAnI jarUrata nathI, e pachI goviMda jyotirvid ghAtacandra viSayaka potAnA eka padhanuM avataraNa ApI TIkAnA aMtamAM kahe che" etadapi nirmUlam |" arthAt A ghAtacandra prakaraNa paNa nirmUla eTale AdhAra vinAnuM che, arthAt Ane koi maulika siddhAnta granthano AdhAra nathI. ghAtacaMndra, ghAtatithi, ghAtavAra, ghAtanakSatranuM nirUpaNa karIne TIkAkAra goviMda ghAtanakSatra viSayaka zlokanI TIkAnA antamA lakhe che -" tadete doSA dAkSiNAntyaprasiddhA nirmulAH // " arthAt upara kala caMdra, tithi, vAra, nakSatraghAtanA doSo dAkSiNAtyadezamAM prasiddha che ane nirmUla - nirAdhAra che, Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe vidvAn TIkAkAranI uparyukta spaSTa ghoSaNAthI jANI zakAya che ke A ghAtaprakaraNa vAstavamAM koi saiddhAntika vastu nathI paNa deza vizeSa prasiddha eka paramparAgata rUDhi che ane teno saMbandha mAtra yuddha, yAtrA, vivAdAdi ke jemAM prANahAnino bhaya hoya tevA kAryoMnI sAthe che, tIrthayAtrA, vivAha, pratiSThA ane aja prakAranA sarva mAMgalika kAryonI sAthe, ghAta prakaraNano koi saMbandha nathI. 572 A spaSTa vastusthiti vAMcavA chatAM paNa jemanA manamAMthI ghAtacaMdranI bhrAMti na nikalatI hoya ane 'ghAtacaMdra 'nA parihArane mATe phAMphAM mAratA hoya tevA rUDhipriya jyotiSIone amo nimnalikhita ghAtacaMdranA parihAra viSayaka ve zloko arpaNa karIye chIye ke je ghAtacaMdra viSayaka zlokanI pIyUSadhArA TIkAnI samApti pachI A pramANe chapAyela che. AgneyatvASTrajalapa - pitryavAsavaraudrabhe / mUlabrAmhAjapAdakSai, pitryamUlAjabhe kramAt // 710|| rUpadrayagnyagnibhUrAma - dvayandhyagnyabdhiyugAgnayaH / ghAtacandre dhiSNyapAdA, meSAd varjyA manISibhiH // 711 / / bhA0TI0 - meSAdi 12 rAzinA ghAtacaMdramAM nIce pramANe nakSatronA pAyA varjita karavAthI ghAtacaMdrano parihAra thAya che- meSanA ghAtamA kRttikAno 1, vRSamAM citrAnA 2, mithunamAM zatabhiSAnA 3, karkamAM maghAnA 3, siMhamAM dhaniSThAno 1, kanyAmAM ArdrAnA 2, tulAmAM mUlanA 2, vRzcikamA rohiNInA 4, dhanumAM pUrvAbhAdrapadAthI 3, makaramAM maghAnA 4. kuMbhamAM mUlanA 4, ane mInanA ghAtacaMdramAM pUrvAbhAdrapadAnA 3 caraNo buddhimAnora varjita karavA. ghAtacandra viSayaka uparyukta nirNaya vAMcIne buddhimAn jyotiSIoe jyotirvidAbharaNa jevA kUTa tathA aprAmANika granthonA AdhAre banelA saMgraha - saMdarbhonI vAto upara keTalo AdhAra rAkhavo e temane potAne vicAravAno viSaya che. Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsAdAdi - vAstu muhUrto (1) gRhArambha muhUrta - bhUmyArambhe tathA kUrme - sUtrapAte zilAsu ca / kSure dvArocchraye stambhe, paTTa- padmazilAsu ca // 712 // zukrAgre puruSe caiva, ghaNTAyAM kalazocchraye / dhvajArope pratiSThAyAM, muhUrtAni nirUpayet // 713 // bhA0TI0 - prAsAdAdi nirmANArtha bhUmikhanana 1, kUrma athavA kUrmazilAnyAsa 2, sUtrapAtanuM sUtrathI prAsAdanI bhUmi mApI tala kAyama karavAnuM 3, zilAnyAsa 4, pIThaupara khurakano thara mAMDavAnuM 5, dvArAropaNa 6, staMbha ubhI karavAnuM 7, pATacaDhAvavAnuM 8, padmazilADhakavAnuM 9, zukanAsa DhAMkavAnuM 10, prAsAda purUSa sthApavAnuM 11, AmalasAro caDhAvavAnuM 12, kalazacaDhAvavAnuM 13, dhvajAropa karavAnuM 14 ane pratiSThAnuM 15, A prAsAda vAstu sarve muhUtanA kAryoMmAM jovAno hoya che. arthAt A sarva kAmo zubha samayamAM karavAM joiye. prAsAda tathA gRhAraMbhAdinA muhUrtImAM zeSacakra 1 tathA bhUmyAraMmamAM vRSavAstucakra 2, prAsAdacayanamAM kUrmacakra 3, dvArAropaNe dvAracakra 4, rAhunivAsacakra 5, vatsanivAsacakra 6, staMbhocchrayamAM staMbhacakra 7, paTTakAropaNe bhomacakra 8, AmalasArAropaNa ghaMTIcakra 9, praveze kalazacakra 10, Adicakro jovAnAM hoya che. tethI A cakro amoo dinazuddhinA nirupaNa prasaMge AyAM che, je tyAMthI joine muhUrta Apaj. bhUmyAraMbha muhUrta gRhavAstu athavA prAsAdavAstunA AraMbha karavAmAM prathamamAsa zuddhi jovI, vAstvAraMbhamAM mAsazuddhi nIce pramANe che Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 574 [kalyANakalikA-prathamakhaNDe vaizAkhe zrAvaNe mArge, pauSe phAlguna eva ca / kurvIta vAstu prArambha, na tu zeSeSu saptasu // 714 // bhA0TI0-vaizAkha zrAvaNa mArgazIrSa pauSa ane phAlguna apAMcacAndramAsomAM vAstukarmano AraMbha karavo, bAkInA sAta mahInAomAM na krvo| vAstvAraMbhanA sauramAsodharamArabhennottaradakSiNAsya, tulAlimeSarSabhabhAji bhAnau / prAkpazcimAsyaM mRga kuMbha karka siMha sthite dvayaMgagate na kizcit // 715 / / bhA0TI0-meSa vRSabha tulA vRzcika rAzinA sUryamA uttara dvAra tathA dakSiNa dvAranA ghara athavA prAsAdano kAryAraMbha na karavo, aja rIte makara kuMbha karka siMha rAzino sUrya hoya tyAre pUrva-pazcimamukha gharake prAsAdano AraMbha na karavo, ane mithuna kanyA dhana mIna A 4 dvisvabhAvarAzinA sUryamAM koi vAstuno AraMbha karavo nahi. e viSe jyotistattvakAra kahe chepUrvAparAsyaM tu nabho'ntyapauSe, yAmyottarAsyaM sahasi-dvitIye / kArya gRhaM jIvadhudharbhagArka, nIcAstagau jIvasitauca hitvA / / 716 // bhANTI0-pUrva mukha pazcimamukha gRha zrAvaNa pauSameM athavA phAlgunamAsamAM AraMbhaq ane dakSiNa-uttara mukha gRha mArgazIrSa vA vai. zAkhamAM karavU, dhana mIna mithuna kanyAnA sUryamAM gRhAraMbha karavo nahA~, gurU-zukra nIcanA hoya vA asta hoya to gRhAraMbhamAM varjavA. Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrtA] nAradajInA mate gRhanirmANanA mahInAsaumyaphAlguna vaizAkha-mAgha zrAvaNa kaartikaaH| mAsAsyugRhanirmANe, putrapautradhanapradAH // 717 / / bhA0TI0-mArgazIrSa phAlguNa vaizAkha mAgha zrAvaNa kArtika A mahInA gRha nirmANamA putra pautra dhanane ApanArA che. nAradajInA mate gRhanirmANamA sauramAsogRhasaMsthApana sUrye, meSasthe zubhadaM bhavet / vRSasthe dhanavRddhiH syAt, mithune maraNaM dhruvam // 718 // karkaTe zubhadaM proktaM, siMhe bhRtyavivardhanam / kanyA rogaM tulA saukhyaM, vRzcike dhanavRddhidam // 719 // kArmuke tu mahAhAni-makare syAddhanAgamaH / kuMbhe tu ratnalAbhaH syAd , mIne sadya mahAbhayam // 720 // bhANTI--meSanA sUryamAM gRhAraMbha zubhadAyaka thAya che, vRpabhanAsUryamAM dhana vRddhi, mithunanA sUryamA maraNa dAyaka. karkamAM zubhada, siMhamAM bhRtyavRddhi, kanyAmAM roga, tulAmAM sukha, vRzcikamAM dhanavRddhi, dhanumA mahAhAni, makaramAM dhananuM Agamana, kuMbhamAM ratnalAbha, ane mInanA sUryamA AraMbhela gRha mahAbhaya ane zokadAyaka thAya che. vAstvAraMbhanA nakSatro garga kahe chetryuttarAmRgarohiNyAM, puSye maitre karatraye / dhaniSThA dvitaye pauSNe, gRhAraMbhaH prazasyate // 721 / / bhATI0-uttarA phAlguni, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA, mR. gazIrSa rohiNI, puSya, anurAdhA, hasta, citrA, svAti. dhaniSThA, zatabhiSA, revatI, a nakSatromAM gRhAraMbha karavo zubha gaNAya che, Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556 [ skyaatikaa -khy'r devAlayanA AraMbhamA mAsono atideza-vAstumaMDane devAlayaM taDAgaM ca, vATikoddharaNaM gRham / gRhamAsoditaM zastaM, mAve pi munisaMmatam // 722 // bhA0TI0-devamaMdira talAva vAvaDI jIrNagRha uddhAra se sarva kAryoM gRhanirmANanA mahInAomAM karavAM zubha che. o kAryobhA mAgha mAsa paNa zubha mAnelo che. gRhAraMbhanA vArogRhAraMbhanA muhUrtamAM ravivAra ane maMgalavAra varjita che, zeSa sava vAro lIdhelA che. chatAM aTalaM dhyAnamA rAkhavArnu ke je grahano vAra levo hoya te graha nIcano ke astagata na hovo joiye kAraNa ke balahInagrahanA vAre karAyela kArya prAyaH saphala thatuM nathI. gRAraMbhanI tithiogRhAraMbhamA pratipadA, caturthI, aSTamI, navamI, caturdazI sivAyanI zuklapakSanI vadhI tithio zubha che. kRSNa pakSamAM paNa riktA aSTamI amAvAsyA vinAnI sarvatithio gRhAraMbhamAM lai zakAya che. tithi vArane aMge bhRguno matariktASTarma darza ravIndu bhaumA, vivarjanIyA viduSA prytntH| ___arthAt-banne pakSanI riktA (4-9-14) aSTamI amAvAsyA a tithio ane ravi soma maMgala a vAro vidvAne yatnapUrvaka gRhAraMpamA varjavA.1 dinazuddhi viSe nAradamRdu-dhruva-kSiprabheSu, riktAmArivajite / dinezuddhe'STame lagne, zubhe zaMkuM vinikSipet // 723 // 1-bIjA prayakAro somavAra vihita gaNyo che. Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrto ] sUryAGgArakavArAMzA, vaizvAnarabhayapradAH / itaragrahavArAMzAH, sarvakAmArthasiddhidAH // 724 // bhANTI0-mRdu (mRgazira, citrA, anurAdhA, revatI) dhruva (rohiNI, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA,) kSipra (azvinI, puSya, hasta, abhijit,) nakSatromAM riktA (cautha-noma-caudaza) amAvAsyA tithi ane ravi-maMgala varjita divase aSTama zuddhimAM ane zubhalanamAM vAstubhUmimAM zaMku gADavo. ravivAra maMgalavAra ane A bannenA aMzo agnibhaya utpanna karanArA che, bIjA grahonA vAro temaja aMzo sarva kAryonI siddhi ApanArA che. e viSe jyotiSprakAzakAra lakhe che:pAtAdikAn mahAdoSAn , hitvA prokte'tra bhAdike / kartavyaM zilpanirmANaM, yogairAyuSpradaH zubhaiH // 725 / / bhA0TI0-pAtAdi mahAdoSo TAlIne vihita nakSatrAdikamA AyurdAyaka zubhayogovAlA lagnamAM gRha prAsAdAdi zilpakArya, nirmANa karavU. __ gRha-nirmANamA candranI dizAcakre sapta zalAkAkhye, kRttikAdyAni vinyaset / RkSaM candrasya vAstozca, puraH pRSThe ca no zubham // 726 // bhA0TI0-sAta zalokAnA cakramA kRttikAdi 28 nakSatro potapotAnI dizAmAM lakhI muhUrta nA divasarnu candra nakSatra tathA gharanuM nakSatra jovU, jo gharanA dvAranI saMmukha dizAmAM ke pAchalI dizAmA a nakSatro AvatAM hoya to muhUrta na karavU, tAtparya se che-ke gRhanirmANamuhUrtamA candrano vAso gRhasaMmukha yA pAchalano na hovo joiye ane gRhanakSatra paNa te vakhate sAme yA pAchalanI dizAmAM na rahevU joiye. A vidhAna kevala gRhane mATe che. 73 Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyApakalikA - prathamakhaNDe prAsAda, devAlaya zrIgRhane mATe candranakSatra tema prAsAdi nakSatra saMmukha hoya to zubha gaNAya che. gRhanirmANamAM candradizAnA phala viSe brahmazaMbhudhanalAbhaH pravAsaH syAt, AyuzcaurabhayaM kramAt / dakSAgravAmapRSThasthe, gRhakarturnizAkare ||727 / / bhA0TI0 - jamaNA, AgenA, DAbA ane pAchalanA candramAM gRhasvAmIne anukrame dhanamApti, pravAsa, AyuSyavRddhi, jane caurabhaya thAya che. 578 RkSoccaye gRhAraMbha nakSatro citrA zatabhiSA svAtI, hastaH puSyaH punarvam / rohiNI revatI mUlaM, zravaNottaraphAlgunI // 728 // dhaniSThA cottarASADhA, tathA bhAdrottarAnvitA / azvinI mRgazIrSa ca, anurAdhA tathaiva ca // 729 // vAstupUjana meteSu nakSatreSu karoti yaH / sa prApnoti naro lakSmI-miti prAha parAzaraH // 730 // bhA0TI0 - azvinI rohiNI mRgazira punarvasu puSya uttarAphAlgunI hasta citrA svAti anurAdhA mUla uttarASADhA zravaNa dhaniSThA zatabhiSA uttarAbhAdrapadA revatI A nakSatromAM je puruSa vAstupUjana eTale gRhanirmANa ane gRhapraveza kare che te lakSmIne pAne che Ama parAzara RSi kahe che. bhUmizayana pradyotanAtpaJca nagAGkasUrya- navendu SaDviMzamitAni bhAni / zete mahI naiva gRhaM vidheyaM, taDAga vApI khananaM na zastam // bhA0TI0 - sUrya nakSatrathI 5/7/9/12/19/26 mA nakSatre caMdra Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrto ] 579 hoya tyAre bhUmi sUtI hoya che, bhUmi zayanamAM gRhAraMbha, ke vAvaDI talAvana khodavu zubha nathI. vAstubhUSaNanA mate bhUmizayanasyAddhAtrIzayanaM zazImitatithI 1, turye 4 tathAkaeNrmite 12 / / R: 27 bhUpatibhi 15 naMgaiH parimite 7 zeSe bhavejAgRtiH // 731 // bhA0TI0-sUryasaMkrAntithI 1 / 4 / 7 / 12 / 15 / 27 ATalAmI tithie bhUmi zayanAvasthAmAM hoya che, bAkInA divasomAM bhUmi jAgatI hoya che. varAhanA mate gRhAraMbhamAM paMcAMga zuddhi-- vAstoH karmaNi dhiSNyavAratithayo 'zvinyuttarArevatI, hastAditraya maitra toyavasubhe puSyo mRgo rohinnii| nindyau bhUsutabhAskarau ca zubhadA pUrNA ca nandAtithiHSTA vaidhRti gaNDazUlaparighavyAdhAtavajrAvapi // 732 // viSkambha-vyatipAtakau ca na zubhau yogAH pare zobhanAH, zastaM nAgabavAkhyataitilagaraM yugmAM tithiM varjayet / mauta tvatha vizvamaSTanavamaM paJcatrirAgAdrikaM, zreSThaM ca dvitIyaM tulAvRSaghaTau yugmaM dhanuH knyke| ithaMge vA sthirabhe ca saumyasahite lagne zubhaiIkSite, saumyairvIryasamanvitaizca dazame nirmANamAhurbudhAH // 733 / / bhA0TI0-vAstukarmamA nakSatra vAra tithio A pramANe levAM, nakSatro___ azvinI, 3 uttarA, revatI, hasta, citrA, svAti, anurAdhA, pUrvASADhA, zatabhiSA, dhaniSThA, puSya, mRgazira, rohiNI e levA. Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDe vAro-maMgala ravine choDIne vIjA sarva levA. tithio-pUrNAM (5 / 10 / 15) nandA (1 / 6 / 11) e zubhadAyaka che. 'yugmatithi varjavI' eTale 2 / 4 / 6 / 8 / 10 / 12 / 14 tithio sAmAnya rIte varNya che, e vacanathI 3713 e tithio paNa vAstukarmamAM zubha samajavI, 10 mI yugma chatAM pUrNa tarIke zubha che, 2 yugma chatAM zubha gaNAya che zepa yugma tithio vayaM samajavI. yogA-vaidhRti gaMDa zUla parigha vyAghAta vajra viSkaMbha vyatipAta e azubha che, zeSayogA vAstukarmamAM zubha cha, azubhayogo paikInA vyatIpAta vaidhRti saMpUrNa varjanA, parighay pUrvAdha varja, zeSa azubha yogonuM zakya hoya to prathama caraNa, anyathA vayaM ghaTikAo varjavI. karaNo-nAga taitila bava gara e zubha che zeza sAmAnya che ane viSTi varjita che. muhUrtoM-bIjuM trIjuM pAMcamu chaTuM sAtamuM AThamuM navamuM teramaM e gRhakarmamAM zubha che. vAstunirmANanA lagna viSe daivajJa vallabha-- rAzau dayaMge sthire lagne, zubhayukte vilokite| nirmANaM bhavanasyAhuH, zastaM karmagataiH zubhaiH // 734 // triSaDAyagataiH karaiH zubhaiH kendrtrikonngaiH| zubhadaM gRhanirmANaM, krUro mRtyukaro'STamaH // 735 // bhA0TI0-dvisvabhAva ane sthira rAzinA lagnamAM, lagnamAM zubhagraha sthita hoya athavA lagnapara zubhagrahanI dRSTi hoya, dazame zubha graha hoya, tevA lagnamAM gRhanirmANa karavU, zubha kayuM che krUra graho trIjA chaThA sthAnamAM gayA hoya, zubhagraho kendra ane trikoNa (1 / 4 / 9 / 10 / 5 / 9, sthAnomA) gayA hoya tevA samayamA gRhanirmANano Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 581 jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrtA] AraMbha karavo zubhaphaladAyaka che. gRhanirmANamA AThame krUra grahanI sthiti mRtyukAraka hoya che. lagno-tulA, vRSabha, kuMbha, mithuna, dhanu, kanyA a zubha che athavA dvisvabhAva ane sthira lagna saumyagraha sahita hoya athavA zubha grahonI dRSTimAM hoya, baliSTha saumyagraho dazama sthAnamA hoya tevA samayamA vidvAno gRhanirmANa karavAyU~ kahe che. vAstukAryArambhanI uttama lagna kuMDalI-vAstutattvapradIpe saye azuSmA saumya sAsya pA.pa. sarva zambha pApa sakSama saca ma guzu meM sthAna 1 / 2 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / mAM je je graho jaNAvyA cha, e sivAyanA graho e sthAnomAM hoya to azubha phala Ape che. 3111 A ke sthAnomAM paDelA saumya ke pApa sarve zubhadAyaka hoya che jyAre 12 mA sthAnamA rahela saumya krUra koi paNa graha zubha phala Apato nathI. gRhAraMbhalagne AyurdAyaka yogA:-- guru lagne jale zukraH, smare jJaH sahaje kujaH / ripo bhAnuyaMdA varSa-zatAyuH syAd gRhaM tadA // 736 // Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe sito lagne guruH kendre, khe budho ravirAyagaH / niveze yasya tasyAyu- rvezmanaH zaradAM zatam // 737 // trizatrusutalagnasthaiH, sUryArejyasitairbhavet / prArambhaH sadmano yasya, tasyAyurvai samAzate // 738 // vyomni candraH sukhe jIvo, lAbhe bhaumazanaizvarau / yasya dhAmnaH samAzItiH, sthitistasya zriyAyutA // 739 // svoccasthe lagnage zukre, hibukasthe'thavA gurau / svocce mande'thavA lAbhe, dhAmnaH sazrIH sthitizviram // 740 // 182 bhA0TI0 - je gRhanA AraMbhamAM guru lagnamAM, zukra cothe bhavane, budha sAtame, maMgala vIje ane sUrya chahe hoya te gRhanuM AyuSya 100 varSanuM hoya, je gharanA prAraMbhamAM zukra lagnamAM, guru kendramAM, budha dazame ane sUrya agyArame hoya te gRhanI sthiti 100 varSanI hoya. je gRhanA prAraMbhakAle sUrya 3 je, maMgala 6 The, guru 5 me, zukra lagnamAM hoya te ghara 200 varSa paryanta TakI rahe che, caMdra 10 me, guru 4 the, maMgala zani 11 me je gharanA prAraMbha lagnamAM paDyA hoya te ghara 80 varSa sudhI samRddha dazAmAM rahe, je gharanA prAraMbha lagnamAM zukra uccano thaine lagnamAM beTho hoya athavA guru uccano yaha 4 the beTho hoya athavA to zani uccano thaha 11 me beTho hoya te ghara aparimita kAla paryanta lakSmIthI samRddha rahe che. 7 svarkSa candre vilagnasthe, jIve kaNTakavartini / bhavelakSmIyute dhAmni bhUrikAlamavasthitiH // 741 // svamitroccagRhIzasthai- stadvaMzyAzviramAsate / khagairanyagatairanye, nIcagaizcApi nirdhanAH // 742 // Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrtoM / 583 anastagaiH sitejyendu-janmarAzi vilagnapaiH / / svoccasvakSetrabhAgasthairbhave-cchI saukhyadaM gRham / / 743 // gRhiNIndI gRhastho'rke, gurau saukhyaM site dhanam / vivale nAzamAyAti, nIcage'staMgate'pi ca // 744 // bhANTI-je gRhanA AraMbhakAle candra svagRhI hoya athavA lagnasthita hoya guru kendramA hoya te gRhamA teno svAmI ghaNA kAla paryanta samRddha dazAmAM nivAsa kare che, je gRhanirmANamAM graho svagRhI, mitragRhI, uccasthAnIya ane banavAMza sthita hoya te ghara tenA vaMzajo ghaNA kAla sudhI bhogaka, ethI viparIta jo graho zatrugRhI hoya agara zatru navamAMzamA hoya to te ghara bIjAo bhogave, nIcanA graho hoya to temAM nirdhanono vAsa zAya. zukra guru caMdra janmarAzipati ane lagneza e badhA udita ha " uccanA hoya, svagRhI hoya, agara svanavAMza sthita hoya, tevA samayam pAraMbhela gRha lakSmI tathA sukhathI saMpanna hoya che. gRhanirmANa sa. mA candra nirbala hoya to nirmApakanI strIno, sUrya nirvala hoya to gRhapatino, guru nirbala hoya to sukhano ane zukra nirbala hoya to dhanano nAza thAya, ukta graho nIcanA athavA asta hoya to paNa eja pramANe phala jANavU. ___ gRhAraMbhamAM uttama-madhyama-adhamagrahasthitikUrA ti-chagArasagA, somA kiMde tikoNage suhayA / kUrahama aiasuhA, sesA majjhima gihAraMbhe // 745 / / bhA0TI0-gRhAraMbha lagnamAM krUra graho 3-6-11 e sthAnomAM hoya ane saumyagraho 1-4-7-10-5-9o keMdra-trikoNa sthAnomAM hoya to zubhaphala ApanArA che, AThamA bhavanamA krUra graho ati azubha che, zeSa sthAnomAM krUra-saumyonI sthiti madhyama prakAranI jANavI. Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 [kalyANakalikA-prathamakhaNDe gRha ane devAlayanA nirmANa muhUrtamAM bheda nathI. upara gRha nirmANane aMge je je vAto kahevAi che te baghI devAlayanA AraMbha muhurtamAM paNa jovAnI che, khAtamA mAtra gRha ane devAlayanA khAtamAM dizA judI paDe che ke kUrmazilAnyAsa samayamAM devAlayamA kUrmacakra jovAnuM adhika che, bIju kaMi vizeSapaNuM nathI, e viSe vyavahAraprakAza lakhe che-- gRheSu yo vidhiH kAryoM, niveshn-prveshyoH| sa eva viduSA kAryoM, devatAyataneSvapi // 746 // bhA0TI0-gRha saMbandhI nivezana-prAraMbhakAryamAM ane praveza kAryamA je vidhi-muhUrta saMbandhI je vidhAna karyu che, teja vidhAna vidvAne devAlayanA prAraMbha ane pravezanA muhUtoMmAM paNa karavU. (2) kUrmanyAsa muhUrta-- khAtamuhUrta pachI gRhamAM pAyAroparnu muhUrta karAve che, * paNa devAlayamAM bhUmyAraMbha pachI kUrmanyAsana muhUrta Ave che, pUrvakAlamAM khAta pachI prAsAdanA madhyabhAge nIce kevala kUrmanyAsa karAto hato paNa madhyakAlIna zilpagranthomAM kUrmayukta zilAsthApana- vidhAna karela hoi AjakAla kUrmAGkita zilAsthApananI pravRtti cAle che ane kUrmazilA sthApana, muhUrta jovAya che. kUrmanyAsa athavA kUrmazilAnyAsanA muhUrtamA candravala uparAnta gRhAraMbhamAM jaNAvI tevI paMcAMga zuddhi hovI joiye, ane kUrmacakradvArA vUmano nivAsa jalamAM jANI muhUrta ApaQ joiye-A muhUrtamAM vRSavAstucakra, ke bhUmi sUtI jAgatI, Adi AraMbhanA samayanI bIjI vAto jovAnI AvazyakatA nathI, mAtra kUrmacakra joine karmanyAsa karavA joiye. Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrto ] 585 (3-4-5 ) sUtrapAta-zilAnyAsa-khurAnAM muhUtoM prAsAdanI jagAtI jeTalI uMcI levAnI hoya teTalI lei te upara sUtra chAMTI prAsAdanuM AdhAra sthala cinhita karavU. prathama rikzuddhi karavI ane pachI zubha samayamAM sUtra pAta karavo, sUtrapAtanAM nakSatro nIce pramANe levAM. sUtrasya siddhirvassunAtha hastamaitra sthira svAti zatakSa puSyaiH / nyAsaH zilAyAH kara puSya mArga pauSNa dhruveSu zravaNe ca zastaH // 747 // bhA0TI0-dhaniSThA, hasta, anurAdhA, rohiNi, uttarAphAlgu. ni, uttarASADhA, uttarAbhAdrapada, svAti, zatabhiSA ane puSya, A nakSatromAM sUtrapAta karavAthI kArya saphala thAya che ane hasta puSya mArgazIrSa revatI rohiNI uttarA traNe ane zravaNamA zilAnyAsa karavAthI te vAstu nirvighnapaNe pUrNa thAya che. khuro sthApanAmAM paNa zilAnyAsokta nakSatro lekhAM, mUtrapAta, zilAnyAsa, khurasthApanamA azubha yogo, kSINacandra, maMgalavAra, varNya tithio ane bhadrA karaNano tyAga karavo, zubhalagnamAM, lagnanA abhAvamA kulikAdi vAra doSarahita zubha coghaDiyAmAM paNa sUtrapAtAdi karI zakAya che. __e uparAMta sUtrapAta zilAnyAsAdinAM muhUtoMmAM paJcAMga zuddhi jovI, kArakanAnAmathI candrabala jovU. malamAsa, guru-zukra-candrAsta, bhadrAkaraNa, vyatIpAta vaidhRtAdi duSTa yogo, Adi azubha nimitto avazya TAlavA, lagmazuddhi male to vizeSa zreSTha anyathA bhUmyAraMbha muhUrvokta vAra doSa TAlI zubha samayamAM A sarve kAryoM karI levAM. zilAnyAsa muhUrtamA uktazlokamA jaNAvela hastAdi 9 nakSatro lebAM, tenA abhAvamA gRhanirmAgamA jaNAvela mRdu laghu Adi gaNokta 74 Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa kalikA-prathama khaNDe anya nakSatro levAM, sarva kAryAmAM saumya vAge levA, kAraNe maMgalavAra sivAyanA bIjA vAro paNa levA. tevA vAromA te vAronI horA avazya TAlavI, zAstra kahe che kehorAphala-vAraphale, he api ninya na jAtu gRhaNIta / ekasmin zubhaphalade, tayozca kArya zubhaM kuryAt / / 748 // bhA0TI0-krUra vAra ane kara vAranI horA e vaMne kara na levA bemAthI eka paNa zubha hoya to zubha kArya karavaM. (6) dvArAropaNa muhUrtadvArAropaNa muhUrtamAM paJcAGga zuddhi uparAMta keTalIka vAto jovAnI che. malamAsa gurvAdhasta ane vyatIpAtAdi moTA apayogo TAlIne zubha samayamAM dvA ropaNa kara. malI zake tyAM sudhI lagnano samaya levo paNa tema na - hI zake agara lagnazuddhi na malatI hoya to kulika-ardhapraharAdi bAra doSo ane durmuhUrto TAlIne ja dvAra caDhAva joiye, valI dvArAropaNamAM vatsa tathA rAhuno vAso avazya jovo, vatsa sAme tathA pAchala ane rAhu saMmukha Avato hoya te mAsamAM dvArAropa muhUrta na karavU, mAsa viSayaka ukta yogo jovA uparAMta dvAra cakra paNa jovu ane cakramA candra nakSatra zubhasthAne AvatuM hoya to dvAra muhUrta Apa. (7) staMbhocchrAya muhUrtaghara yA prAsAdano prathama thAMbhalo agnikoNamA zubhamuhUrte ubho yo e viSayamAM brahmazaMbhu kahe che.sUtra bhitti zilAnyAsaM, staMbhasyAropaNaM sadA / pUrvadakSiNayormadhye, kuryAdityAha kazyapaH / / 750 // bhAlTo0-sUtrapAta, bhiticayana, zilAnyAsa, ane staMbho Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 587 jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrto ] cchrAya, A sarva kAryoM hamezAM AgneyakoNathI zaru karavAM Ama kazyapa RSi kahe che. zAGgadhara paNa kahe cheprAsAdeSu ca haryeSu, geheSvanyeSu sarvadA / AgneyAM prathamastambhaM-sthApayed vidhinA tataH // 751 // bhAnTI0-prAsAdo, haveliyo ane bIjAM gharomAM hamezA prathamastaMbha AgneyI dizAmA sthApana karavo. __staMbhAropaNa sAmAnya dinazuddhi, candrabala ane staMbhacakra joine karavU joiye. (8) paTTakAropaNa muhUrtaprAsAda athavA gharamAM pATaDo athavA mobha sthApavAna muhUrta paJcAMgazuddhi johane Apaq, kartAne caMdrabala jovU ane mobhacakramAM dinanakSatra zubha sthAne AvatuM hoya te divase Apa, paTTakAropaNa zubha coghaDiyAmA karI zakAya che. (9-10-11) padmazilA-zukanAsa-puruSa-nivezana muhUtoM-- padmazilA zukanAsa ane prAsAdapuruSa sthApavAnAM muhUtoM sUtrapAtAdinA muhUrtomA jaNAvela doSo TAlI paJcAMgazuddhimAM karavAM, lagna jo sAru malI zakatuM hoya to lagnamAM, anyathA zubha coghaDiyAmAM athavA vijayamuhUrtamA paNa e muhUrto karI zakAya che. ___ (12) AmalasAraka sthApanamuhUrtaAmalasAro caDhAvavAmAM paJcAMga zuddhi uparAMta caMdrabala jovU ane ghaMTAcakra joi jo dinanakSatra cakranA zubhasthAnamA AvatuM hoya to zuma coghaDiyAmAM AmalasAro DhAMkI levo, jhINavaTamA utaravAnI jarUra nathI. Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 [kalyANakalikA-prathamakhaNDe (13-14) kalaza ane dhvajAropanAM muhUrtoM-- prAsAda upara kalaza tathA dhvajAropanA muhUrto sArI dinazuddhi lagnazudvimA karavAM joiye, pratiSThA muhUrtamA je azubha yogo tyajAya ane zubha yogo levAya che teja prakAranA azubha zubhayogo A muhUrtomA tyAgavA ane levA. mAtra pravezane aMge jovAtAM rAhu, vatsa ane kalazacakro AmAM jodhAtAM nathI, bIju badhuM jovAya che. (15) pratiSThAmuhUrta-- paJcAGgazuddhi-- 'pratiSThA' zabdanA atra be artha levAnA che, eka navIna devapratimAne adhivAsanA-aanazalAkA karI pUjanIya banAvavA te ane bIjo tevI pUjanIya pratimAne prAsAda-caityamA sthApana karavA te. amo A baMne pratiSThAonA muhUMtono vicAra karI saMkSepamA muhUrta nirUpaNa karazuM. dhane prakAranA pratiSThA-muhUrtomA kAraka gRhasthAdine candrasArAdibala anukUla hoya tyAre pratiSThA karavI. e viSe nArada kahe cha zrIpradaM sarvagIrvANa-sthApanaM cottarAyaNe / gIrvANaripu gIrvANa-mantriNordazyamAnayoH // 752 // vicaitrebveva mAseSu, mAghAdiSu ca paJcasu / zuklapakSeSu kRSNeSu, tadAdiSvaSTasu smRtam // 753 // bhA0TI0-uttarAyaNakAlamA sarva devonI sthApanA karavI te saMpattinI AphnArI che, paNa zarata e che ke e samaya darmiyAna zukra tathA guru udita hovA joiye, ane uttarAyaNanA mAghAdi 5 mAsomAM caitra mAsa na hovo joiye, pakSomAM zuklapakSa saMpUrNa ane kRSNapakSanA AdinA 8 divaso pratiSThA mATe zubha jANavA. Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUtoM / ___ A viSayamAM vasiSThay kathana-- mAse tapasye tapasi pratiSThA, dhanAyurArogyakarI ca krtuH| caitre mahArugbhayadAca zucau, samAdhaye putra dhanapradA sA // 754 // ASADhamAsAdicatuSTaye ca, kalana-saMtAnavinAzadA ca / Urje ca kartunidhanapradA ca, saumye sapauSe'khiladuHkhadA ca // 755 // valakSapakSaH zubhadaH samastaH, sadaiva tatrAdyadinaM vihAya / antyatribhAgaM parihRtya kRSNa pakSo'pi zastaH khalu pakSayozca / / 756 // riktAvamAtyaktadineSvanindya-yogeSu vai nAzikavarjiteSu / dine mahAdoSavivarjite ca, zazAGkatArAbala sNyute'pi||757|| devasya yasyoDatithIprazaste, saMsthApane karmaNi vAsarazca / karturdinezasya balaM sadaiva, grAmAdhipa grAmabalaM vicaarym||758|| ___ bhATI0-mAgha phAlguna mAsamAM karAtI pratiSThA dhana AyuSya Arogya karanArI thAya che, caitramA karela dhaniSThA mahAroga ane bhaya Ape che, vaizAkha jyeSTamAM karela pratiSThA putra ane dhanane ApanArI thAya che, ASADhAdi 4 mAsamA pratiSThA putra strI saMtAnano vinAza kare che, kArtikanI pratiSThAthI kArakanuM maraNa thAya che ane mArgazIrSa tathA poSamA karelI pratiSThA duHkhadAtrI thAya cha, zuklapakSano prathama dina varjIne zeSa saMpUrNa pakSa zubha che ane chellA trIjA bhAga sivAyano kRSNapakSa paNa pratiSThAmAM zubha che. baMne pakSanI riktAtithio kSaya tithione choDI bIjA zubha dinomAM zubha yogomA vainAzika nakSatra rahita tathA mahAdoSa rahita candratArAbalayukta zubha Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ klyaannklikaa-prthmkhe| divase, je devanI sthApanA karavI hoya tenuM nakSatra tathA tithi zubha hoya sthApanA kAryamAM divasa grAhya hoya te divase pratiSThA ra vI, pratiSThA kArakane ravivala ane grAma tathA grAmAdhipatine candrabala che ke nahi e vicArIne pratiSThA muhUrta devu. uparanA vidhAnamA devapratiSThAmA pradhAnapaNe uttarAyaNa grAhya karyu che tethI mArgazIrSa pauSa pratiSThAmAM lIdhA nathI ema chatAM devavizeSa ane kAraka vizeSane mATe dakSiNAyana paNa grAhya che. e viSayamAM gaNapatinuM pratipAdana-- yAmyAyanepi vArAha-mAtR-bhairavavAmanAn / mahiSAsurahaMtrI ca, nRsiMhaM sthApayed ghudhaH // 759 / / bhA To0-vidvAne vArAha, mAtRo, bhairava, vAmana caMDikA ane nRsiMha A sarvene dakSiNAyanamAM paNa pratiSTita karavA. pratiSThA kartRparaka uttarAyaNa dakSiNAyanano viveka zaivasidvAntazekhare-- zreSThottare pratiSThA syA-dayane mu(bhuktimicchatAm / dakSiNe tu mumukSUNAM, malamAse na sA dvayoH / / 760 // mA0TI0-mu(bhu)ktine icchanArAo (gRhastho) mATe uttarAyaNamAM pratiSThA karavI zreSTha che paNa mumukSu (sAdhu)one mATe dakSiNAyanamA paNa zreSTha che, malamAsamAM banene moTe pratiSThA varjita che. tithi vidhe nArada mata-- dvitIyAdidvayoH paMca-myAditastisRSu kramAt / dazamyAdezcatasRSu, paurNamAsyAM vizeSataH // 761 / / bhA0TI0-dvitIyA, tRtIyA, paMcamI, SaSThI, saptamI, dazamI, ekAdazI, dvAdazI, trayodazI ane pUrNimA A tithiomA pratiSThAdi kAryoM karavA Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe - vAstu muhUrto ] pratiSThAmAM vAra - nAradasaMhitA kujavarjitavAreSu, kartuH sUryebalaprade / candratArAbalopete, pUrvAhe zobhane dine / zubhe lagne zubhAMze ca kartu rna nidhanodaye // 762 // bhA0TI0 - maMgalavAra sivAyanA vAromAM, kartAne sUryabala Apato hoya tyAre, candra tathA tArAbalavAlA zubha divase divasanA pUrvArdhamA kartAnI janmarAzi vA janmalazthI AThamI rAzinuM lagna choDIne zubha lagna tathA zubha navamAMzamAM pratiSThA karavI. vasiSThanA mate pratiSThAmAM vAraphala-kIrtipradaM kSemakaraM kRzAnorbhayapradaM vRddhikaraM narANAm / lakSmIkaraM susthiradaM tvinAdivAreSu saMsthApanamAmananti // 763 // 591 bhA0TI0 - sUryAdi sAta vAromAM thayelI devonI sthApanA anukrame kIrti ApanArI, kalyANa karanArI, agnimaya karanArI, kArakajanAnI vRddhi karanArI, lakSmI karanArI ane dIrghakAla sthAyI rahenArI hoya che. uparanA nirUpaNathI jaNAya che ke eka maMgalavArane choDI bIjA badhA vAro pratiSThAmAM lar3a zakAya che, paNa temAM vAragata doSoardhayAma, kulika, kAlavelA durmuhUrta Adi avazya TAlavA. pratiSThAmAM nakSatra vasiSThasaMhitA -- hastatraye mitra haritraye ca pauSNadvayAdityasurejyabheSu / tisrottarAdhAtRzazAGkabheSu, sarvAmarasthApanamuttamaM tat // 764 // bhA0TI0 - hasta, citrA, svAti, anurAdhA, zravaNa, dhaniSThA, zatabhiSA, revatI, azvinI, punarvasu, puSya, uttarAphAlgunI, uttarA Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 592 [ kalyANakalikA-prathamakhaNDa SADhA, uttarAbhAdrapadA, rohiNI, mRgazIrSa A nakSatromAM sarva devonI sthApanA- pratiSThA uttama che. jaina pratiSThAmAM nakSatro, AraMbhasiddhau-udvAhe mRgapatra, pratiSThAyAM tu te ubhe / AdityapuSyazravaNa-dhaniSTAbhiH samaM zubhe // triSu maitraMkaraH svAti-mUlaH pauSNa dhruvANi ca // 765 // bhA0TI0 -- vivAhamAM mRgazirA tathA maghA ane pratiSThAmAM te be sahita punarvasu, puSya, zravaNa, dhaniSThA, anurAdhA, hasta, svAti, mUla, revatI rohiNI, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA A sarva nakSatro zubha che, chellAM nava nakSatro vivAha tathA dIkSAmAM paNa zubha che, ane eja nakSatrA nAracaMdramAM lakhela che, vasiSThe azvinI citrA zatabhiSA adhika lIdhAM che ane maghA tathA mUla nathI laughAM. pratiSThAyAM varjita nakSatro- janmakSa dazame caiva, po'ze 'STAdaze tathA / paJcaviMze trayoviMze, pratiSThAM naiva kArayet ||766 || grahaNasthaM grabhinna- muditAstabhitagraham / krUra bhuktAgramAkrAntaM, nakSatraM parivarjayet // 767 // bhA0TI0 - janma nakSatramAM, tethI dazamA solamA aDhAramA vIzamA tathA paccIsamA nakSatramAM pratiSThA na karAvavI. valA grahaNanA nakSatramAM graho baDe bheda karAyela nakSatramAM je upara graha ugyo athavA Athamyo hoya te nakSatra, krUra graha vaDe bhogavAyela bhogavAtuM ke anantara bhogavAze te nakSatra, A badhAM nakSatro pratiSThAdi zubha kAryomAM barjavAM. pratiSThAmAM yogo - vasiSThaH- pratiSThA devatAnAM ca gRhANi nagarANi ca / prAkAratoraNAdIni siddhiyoge prakArayet // 768 || " Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrto ] 593 ___bhAlTI-devatAonI pratiSThA, gharanirmANi, nagaraniveza, koTa kaDhAkyo, toraNI ubhA karavAM, ityAdi kAryoM siddhi yogamA karAvA. e sivAyanA paNa zubhakAryokta yogo pratiSThAmA leha zakAya che, azubha yogo paikInA vyatIpAta vaidhRti e be yogo saMpUrNa tyajavA, parighayoganI prathamanI 30 ghaDIo ane bAkInA duSTayogonI prathamanI 15 ghaDIo tyajavI. trizUla ane ekArgala yoga banato hoya to te paNa avazya vajevo. ___ nakSatrakSaNAnI jema ja zAstramA yogakSaNo paNa batAvyA che, te leine kAma karavU, udAharaNarUpe koi muhUrtamA 'viSkaMbha' yoga che e sUryodayathI lAgyo che ane enI AdinI 3 ghaDI varjita che, paNa te divase grAhya navamAMza 2 ghaDI 15 pale ja cAlu thai jAya che ane 2 ghaDI 30 pale utarI jAya che. AvA saMyogAmA 3 ghaDI tyajavAne khAtara navamAMza jato karavo, ke zubha navamAMzane khAtara vajyaM ghaDImAM kAma karavU ? uttara e che ke AdI paristhitimAM kSaNayogano Azraya lebo, 2 ghaDI 13 pale vikabhano kSaNa utarI 'prIti 'no kSaNa lAgI jAya che, temAM kArya karavAmAM bAMdho nathI. e sivAya raviyoga, kumArayoga, rAjayoga ke amRtasiddhiyogo paikInA be vA eka zubhayoga muhUrtanA divase AvatA hoya to te muhUrta dinazuddhinA himAce mahatvavAlaM gaNAya che. pratiSTAmA karaNa. karaNone aMge AraMbhasiddhikAra kahe ke-- dazA'mUni viviSTIni, diSTAnyakhilakarmasu / rAtryaharvyatyayAd bhadrA-'pyaduSTaiveti tadvidaH // 768 // bhA0TI0viSTi vinAnAM bavAdi 10 karaNo sarva kAryomA grAhya kahyAM che ane rAtribhadrA divasamAM ane divasabhadrA rAtrimA hoya to bhadrA paNa duSTa nathI ema jyotirvido kahe che. Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaNDe uparanA kathana pramANe eka bhadrA sivAya sarva karaNo sarva kAryomA vihita che ane rAtridivasanA bhede bhadrA paNa adRSTa le, paNa keTalAka jyotiSIo kramAgata ke akramAgata bhadrA hoya chatAM sarvathA bhadrAne tyAjya kahe che tethI zakya hoya tyAM surdhA bhadrAne bI. balI nAga ane catuSpada A ye karaNo paNa krUra hoi banatAM muvI pratiSThAmAM varjavAM, ema chanAye bIjAM sarva aMgo baliSTa hoya to karaNa nA kAraNe ja te samayane tyAjya gaNavo na jor3aye, mAtra dinavibhAgatI sahA divase ane rAtri vibhAganI bhadrA rAtrie avazya varjavI. pratiSThAmA lagnazuddhi-- pratiSThA muhUrtamA dinazuddhi pramANe ja lagnazuddhi paNa jAcI, lagnazuddhimA lagnamAM graha sthiti barAbara na hoyAnI dazAmAM lagnamAM uttama navamAMza levo joiye, zAstramA kA chasvArdhe nakSatraphalaM, tithyadhaiM tithiphalaM samAdezyam / vAraphalaM horAyAM, lagnaphalaM tvaMza ke spaSTam / / 769 / / bhA0TI0--nakSatranuM phala nakSatranA (pUrva ) ardha mAM, niyirnu phala tithinA (pUrva ) ardhamA, vAra- phala tenI horAmA ane lagnanuM phala tenA navamAMzamAM saMpUrNapaNe male che. / pratiSThAnA lagnane aMge vasiSTha kahe che-- paJceSTike jIvazazAGka sUryamukhyairgrahai: saumyanavAMzayuktaiH / lagne sthire cobhayarAzilagne, navAMzake cobhayabhe sthire vA / / 770 / / carodaye lagnagate na kArya, saMsthApanaM naiva craaNshkepi| caropimukhyA satulAMzakazca, sadA mRdutvAtsurasaMniveze / / 771 // Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrtA] bhATI0-lagna paMcavarga zuddha hoya, guru caMdra sUrya pramukha graho rAzinA saumya navamAMza yukta hoya tevA samayamAM, sthira vA dvisvabhAva lagnamAM ane dvisvabhAva vA sthira navamAMzamAM deva pratiSThA karavI, cara lagna ane cara navamAMzamAM devanI sthApanA karavI nahi, parantu tulAzaka mRdusvabhAvano hovAthI cara hovA chatAMye devonA sthApanamA mukhya gaNAya che. pratiSThAnI lagnazuddhiviSe nAradajIrAzayaH sakalAH zreSThAH, zubhagrahayutekSitAH / zubhagrahayute lagne, zubhagrahanirIkSite / / 772 / / rAzisvabhAvajaM hitvA, phalaM grahajamAzrayet / aniSTaphaladaH so'pi, prazastaH phaladaH zazI // 873 / / saumyasaMgo'dhimitreNa, guruNA vA vilokitaH / paJceSTike zubhe lagne, naidhane shudvisNshrite|774|| bhAlTI-pratiSThAmAM sarva rAzibho zreSTha che jo te zubha graha sahita hoya, athavA zubha dRSTa hoya, zubha grahayukta athavA zubhagrahadRSTa lagna rAzisvabhAvaja phalane choDI graha svabhAvaja phalane Ape che. eja rIte aniSTa phala ApanAro caMdra paNa zubhakSetrI hoya athavA adhimitravaDe ke guru vaDe dRSTa hoya to zubha phaladAyaka bano jAya cha, paNa lagna paJcavarga zuddha ane aSTama sthAna zuddhivAla joiye. pratiSThAmA lagna vyavasthA, AraMbha siddhaulagnaM zreSThaM pratiSThAyAM, kramAnmadhyamathAvaram / vyaGga sthiraM ca bhUyobhi-guNairADhayaM caraM tathA // 775 / / bhA0TI0-pratiSThAmAM dvisvabhAva, sthira ane guNAdhika cara e lagno anukrame zreSTha, madhyama ane jaghanya koTinAM gaNAya che. Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaNDe lagnakuMDalImAM grahavyavasthA, nAradamatelagnasthAH sUryacandrA''ra-rAhuketvakamUnavaH / kartumatyupradAzcAnye, dhanadhAnyasukhapradAH / 776 / / dvitIye neSTadAH pApAH, zubhAzcandrazca vittadAH / tRtIye nikhilAH kheTAH, putrapautrasukhapradAH // 777 // caturtha sukhadAH saumyAH, krUrAzcandrazca duHkhadAH / glAnidAH paJcame krUrAH, saumyAH putrasukhapradAH / 778 / / pUrNaH kSINaH zazI tatra, putradaH putranAzadaH / SaSThe zubhAH zatrudAH syuH, pApAH zatrukSayapradAH / / 779 / / pUrNaH kSINo'pi vA candraH, SaSThe'khilaripukSayam / karoti karturacirA-dAyuSputradhanapradaH / 780 // vyAdhidAH saptame pApAH, saumyAH saumyphlprdaaH| aSTamasthAnagAH sarve, karturmRtyupradA grahAH / / 781 / / dharme pApA ghnanti saumyAH, zubhadAH zubhadaH shshii| bhaGgadAH karmagAHpApAH, saumyAzcandrazca kiirtidaaH||782|| lAbhasthAnagatAH sarve, bhUrilAbhapradA grhaaH| vyayasthAnagatAH zazvad-dravyavyayakarAgrahAH // 783 // guNAdhikatare lagne, doSAtyalpatare yadi / surANAM sthApanaM tatra, karturiSTArthasiddhidam // 784 // bhA0TI0-lagnamAM paDelA sUrya, candra, maMgala, rAhu, ketu, zani e graho pratiSThAkArakane mRtyudAyaka hoya che jyAre zeSa-budha, guru, zukra e dhanadhAnya ane sukhanA ApanArA che. bIjA bhavanamA rahela pApagraho azubha phala Ape che, jyAre zubhagraho tathA candra dhananI vRddhi karanArA che. Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUtoM / _597 tRtIya bhavane rahelA sarvagraho putrapautra ane sukhane ApanArA hoya che. cothA sthAnamA rahelA saumyagraho sukhadAyaka ane krUra graho tathA candra duHkhadenArA thAya che. pAMcame rahelA krUragraho glAbhidAyaka thAya cha jyAre saumyagraho pAMcame putra sukha Ape che, pAMcame rahela pUrNa caMdra putradAyaka ane kSINacaMdra putra nAzaka thAya che. __ chaThA bhavanamA rahelA zubha graho zatruonI vRddhi kare che ane pApagraho chaTe rahIne zatruono nAza karanArA thAya che, candra pUrNa hoya cAhe kSI chaTe rahelo sarva zatrubhono nAza kare che ane pratiSThAkArakane thoDAja samayamAM AyuSya putra dhanadAyaka bane che. sAtamA bhavane rahelA pApagraho roga kare che ane saumyagraho sAtame zubhaphaladAyI hoya che. AThame rahelA sarvagraho kartAne maraNa ApanArA thAya che. navame rahelA pApagraho dharmanI hAni kare cha ane saumyagraho tathA candra navame zubhaphaladAyaka hoya che. dazamA sthAne pApagraho bhaMga denArA hoya che ane candra tathA saumyagraho kIrtidAyaka hoya che. lAbha sthAne rahelA sarve graho ghaNo lAbha ApanArA thAya che jyAre bAramA sthAne paDelA graho hamezAM dravyavyaya karAve che. adhikatara guNa ane alpatara doSavAlA lagnamAM devapratiSTA kartAne iSTapadArthanI siddhidenArI nivaDe che. AraMbhasiddhinA mate-pratiSThA lagnanI grahavyavasthA"pratiSThAyAM zreSTho ravirupacaye zItakiraNaH, svadharmADhaye tatra kSitija-ravijau tryaayripugau| Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaN? budha-svAcAyauM, vyayanidhanavajauM bhRgussutaH, sutaM yAvallagnAnnavamadazamAyeSvapi tathA / / 785 / / " bhA0TI0-pratiSThAmAM sUrya upacayamAM (3-6-10-11 sthAnomAM) zreSTha che, candra 2-3-6-9-10-11 A sthAnomAM Avela hoya to zreSTha che, maMgala ane zani 3-6-11 A sthAnomAM zreSTha gagAya che, budha tathA guru AThamA bAramA sivAya bIjA sarva sthAnomA rahelA zubha phala ApanArA hoya che, ane zukra 1-23-4-5-9-10-11 A sthAnAmAM hoya to zubha che. nAracandranA mate uttama madhyama-vimadhyamagraha sthiti"saurArka kSitisUnavastriripugA dvitristhitazcandramAekavitrikhapaJcabandhuSu budhaH zastaH prtisstthaavidhii| jovaH kendranavasvadhISu bhRgujo vyomatrikoNe tathA, pAtAlodayayoH sarAhuzikhinaH sarve'pyupAntye shubhaaH||786||" bhA0TI0-zani, mUrya, maMgala 3-6 sthAne, caMdra 2-3 sthAne, budha 1-2-3-4-5-20 A sthAnomAM, guru 1-4-7-10-92-5 A sthAnomAM, zukra 10-5-1-4-1 A sthAnomAM ane rAhu ketu sahita sarve graho 11 mA sthAne hoya to uttama gaNAya che. khe'rkaH kendranavArigaH zazadharaH saumyo navAstArigaH. SaSTho devaguruH sitastridhanago madhyAH pratiSThAkSaNe / arkendukSitijAH sute sahajago jIvovyayAstArigaH, zukro vyomasute vimadhyamaphalaH zaurizca sadbhirmataH / / 787|| sarve'paratra vA, janmasmaragaH zikhI zaziyutazca / zubhadastrizatrusaMstho'paratra madhyo vidhuntudastadvat / 788 / / ___ bhA0TI0-10 mA bhavane sUrya, 1-4-7-10-9-6 A sthAnomAM caMdramA, 9-7-6 A bhavanomAM budha, 6 he guru, 3-2 Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-vAstu muhUrtA] sthAne zukra, pratiSThAmAM madhyama gaNAya che. jyAre 5 me sUrya, candra, maMgala, 3 je guru, 12 -7-6 mAM zukra ane 10-5 me zani, A grahasthitine vidvAnoe pratiSThAmAM vimadhyama rUpe svIkArI che. zeSa sarvasthAnomAM grahonI sthiti vayaM gaNAya cha, 'prathama tathA saptama bhavanamAM ketu caMdrayukta hoya to paNa varjina le, 3-6 Te ketu zubha che ane anya sthAnomAM madhyama che, eja pramANe rAhune aMge paNa jANavU. pUrNabhadrajyotiSAnusAripratiSThAlagna grahasthitiphala prAsAdabhaMga 1 hAnI 2 dhanaM 3, svajana 4 putrapIDa 5 ripughAtAH 6 / strImRti 7 mRti 8 dharmagamAH 9 sukha 10 ddhi 11 zokA 12 stanoH prabhRti mRryaat||789|| bhA0TI0-pahelAthI bAramA bhavana mudhImA rahelA sUrya, phala anukrame prAsAdabhaMga 1 hAni (dhanahAni) 2 dhanaprApti 3 kuTumbapIDA 4 putrapIDA 5, zatrunAza 6, strImagNa 7 maraNa (katamaraNa ) 8, dharmahAni 9, sukhaprApti 10, RddhilAbha 11 ane zoka 12 A pramANe thAya che. kartRvinAza 1 dhanAgama 2, saubhAgya 3 dvandva 4 dainya 5 ripuvijayAH 6 / zazino'sukha 7 mRti 8 vinA 9, nRpapUjA 10 vijaya 11 vasuhAnI 12 // 790 // bhA0TI0-kartRmRtyu 1, dhanalAbha 2, saubhAgyaprApti 3, kleza 4, dInatA 5, zatruvijaya 6, duHkha 7, mRtyu 8, vighna 9, rAjapUjA 10, dezalAbha 11, ane dhanahAni 12 e lagnAdi 12 sthAnomA rahelA caMdranuM phala che, Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANakalikA-prathamakhaNDe dahanaM 1 suragRhabhaMgo 2, mRlAbho 3 roga 'putrazastramRtI 5 / ripu 6 nArI 7 svajana 8 guNabhraMzA 9, rogA 10 'rtha 11 hAnayo bhaumAt // 791 // bhANTI--agnidAha 1, devagRhabhaMga 2 bhUmilAbha 3 roga 4 zastradvArA putramaraNa 5 zatrunAza 6 strInAza 7 svajanamaraNa 8 guNanAza 9 roga 10 dhanaprApti 11 hAni 12. lagnAdi 12 sthAnagata maMgalanuM A pramANe phala hoya che. ciramahima 1 dhana 2 ripukSaya 3sukha 4 suta 5 paripanthimaraNa 6 varakanyAH 7 / zazijena sUrimRtyu 8vasu 9 karmA 10 bharaNa 11 rainAzAH // 792 // bhA0TI0-cirakAla sudhI mahimA 1, dhana 2, zatrakSaya 3, sukha 4, putralAbha 5, zatrumaraNa 6, zreSTha kanyAprApti 7, pratiSThAkartR AcAryamaraNa 8, dhana 2, kAryasiddhi 10, AbhUSaNa prApti 11, dhananAza 12, A pramANe lagnAdi dvAdaza sthAnAsthita budha phala Ape che. kIrti 1 vRddhiH 2 saukhyaM 3, ripunAzaH 4 sutasukhaM 5 svajanazokaH 6 / strIsukha 7 gurumRti 8 dhana 9 lAbha 10 Rddhayo 11 hAni 12 ramaragurau // 793 // bhA0TI0-kIrti 1, vRddhi 2, sukha 3, zatrunAza 4,putrasukha 5, kuTumbazoka 6, strI sukha 7, gurumRtyu 8, dhana 9, lAbha 10, Rddhi 11, hAni 12, lagnAdi dvAdazabhavanamAM guru rahetAM ukta prakArarnu phala Ape Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe- pratiSThAlagna ] siddhi 1 dhana 2 mAna 3 tejaH, strIsukha duSkIrtayaH sutApsiyutAH / caityAdisarvahAni 7 zrasukha 8 mitareSu 9 / 10 / 11 / 12 pUjyatA zukrAt // 794 // bhA0TI0 - kArya siddhi 1, dhana 2, mAnaprApti 3, tejovRddhi 4, strImukha 5, apakIrtiyuta putraprApti 6, caityAdikAryoMne hAni 7, duHkha 8, ane e pachInAM 9 / 10 / 11 / 12 A sthAnomA rahela zukra pUjyatvanI vRddhi kare che. pUjA 1 kartRvighAta 2 bhUrivibhava 3 prAsAdabandhukSayAH 4, putrAkSema 5 vipakSarogavilaya 6 jJAtipriyAdyApadaH / gotraprANivipatti 8 pAtakapariSvaM gau ca 9 kAryakSatiH 10, kAntAkAJcanaratnajIvitadhanaM 11 mandena mAnyodayaH 12 / 795 // 601 bhA0TI0 - 1 lagnamAM zani pUjAnI hAni kare, dhanamAM kArako vighAta 2, zrIjA bhavanamAM atidhanaprApti 3, cothe prAsAda tathA bandhukSaya 4, pAMcame putrane akuzala 5, chahe zatru tathA rogano nAga 6, sAtame jJAtIya strIjanone cintA ane Apatti 7, AThame gotriyo upara vipatti 8, navame pApavRtti 9, dazame kAryahAni 10, abhyArame strI suvarNa ratna jIvita ane dhana tathA bArame zani mAMdagI ApanAro thAya che. 76 Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 602 [ kalyANa-kalikA - prathamakhaNDe udayaprabha - pUrNabhadra - nArada - vasiSThasaMmata pratiSThAlagnakuMDalI grahasthiti sU-3-6-10-11 / nArada - vasiSThe 10 me sUrya lIdho nathI / caM-2-3-6-9-10-11 / nArade pUrNacaMdra 5 mo lIdho che. pUrNabhadre 9mo vajryo che maM-3-6-11 / bu-1-2-3-4-5-6-79-10-11 / udayaprabhadeve 6 TTho lIdho che. gu-1-2-3-4-5-6-7-9-10-11 / uda. 6TTho lIdho che, pUrNa0 Adie nahiM. zu-1-2-3-4-5-9-10-11 / nArada vasiSThe 7, pUrNabhadre 12mo lIdho che. za-3-6-11 / rA-ke-3-6-11 / nAracaMdrokta uttama - madhyama - vimadhyama pratiSThAlagnakuMDalIgraha sthiti sU-uttama 3-6-11 / madhyama- 10 / vimadhyama 5 / caMdra - uttama 2-3-11 / madhyaH 1-4-6-7-9-10 / vimadhya0 5 / mai-uttama 3-6-11 / madhyama / vimadhyama - 5 / bu-uttama 1-2-3-4-5-10-11 / ma0-6-79 / vimadhyama0 / guru-uttama 1-2-4-5-7-9-10-11 / madhyama 6 / vimadhyama 3 | zu-uttama 1-4-5-9-10-11 / madhyama 2-3 / vimadhyama 6-7-12 / za- uttama -3-6-11 / madhyama0 / vimadhyama 5-10 / raa-ke-uttm-3-6-11| madhyama 2-4-5-8- 9-10-12 / vimadhyama0 / pratiSThA lagnamAM uttama - madhyama navamAMzo - aMzAstu mithunakanyA-dhanvAdyarthaM ca zobhanAH / pratiSThAyAM vRSaH siMho, vaNig mInazca madhyamAH // 796 / / bhA0TI0 - pratiSThAmAM mithuna kanyA dhanuno pUrvArdha A aDhI dvipada navamAMzo uttama ane vRSabha, siMha, tulA, mIna, anA navamAMzo madhyama gaNAya che. Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-pratiSThAlana] lagnakuMDalInI uttama madhyama grahasthiti ja navamAMzanI paNa jANavI joiye, e uparAnta navamAMzamAM vargazuddhi paNa avazya joSI ane je navamAMzamAM SaDvarga, paMcavarga athavA caturvarga zuddhi ane pRthvI athavA jala tatva cAlatuM hoya evo navamAMza agara teno bhAga joine tevA samayamAM adhivAsanA ane pratiSThA karavI. e saMbandhamAM kA chedvayornavAMzayoH zuddhiH, pratiSThAyAM vilokayet / Adye'dhivAsanA bimbe, dvitIye ca zalAkikA // 797 bhA0TI0-pratiSThAmAM be navamAMzonI zuddhi jovAya che, prathamazuddhanavamAMzamAM bimbanI adhivAsanA ane bIjAmA pratimAne aMjanazalAkA karAya che. kayA lagnamAM kayo navamAMza athavA navamAMzo, SaDvarga, paJcavarga vA caturvarga zuddha hoya che te nIcenI gAthAothI jANI zakAzesattamanavamA mese 1, paMcamatajhyAvise 2 mihuNi chaTho 3 / paDhamataiAya kakke 4, siMhe chaTTho 5 kannita io6pii||798| aTThama navamA ya tule 7, vicchiyalagge cautthayanavaMso 8 / dhaNulaggi cha? sattama-navamA mayaraMmi paMcamao // 790 // chaTTamA ya kuMbhe, 11, par3hamo taiyo amINalaggammi / caupaNavagga chavagge, eesu navaMsa esu suho / 800 // ___ bhA0TI0-meSa lagnamAM sAtamo navamo, vRSamAM trIjo pAMcamo, mithunamA chaTTho, karkamA pahelo trIjo, siMhamAM chaTTho, kanyAmAM zrIjo, tulAmAM AThamo navamo, vRzcikamAM cotho, dhanumAM chaTTo sAtamo navamo, makaramAM pAMcamo, kuMbhamA chaTo AThamo ane mInamA pahelo trIjo navamAMza zubha hoya che, ukta navamAMzomA koi caturvarga, koha paMcavarga ane koi SaDvarga zuddha hoya che. ahIyAM amo paJcavarga tathA SaDvarga zuddha navamAMzonuM tatvonI sAthe samayapUrvaka spaSTIkaraNa ApazuM ke je koSTaka uparathI jyotiSIo vinA kaSTe zuddha navamAMza jANI zake Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagneSu saumyanaSAMze vargazuddhiH kiyatpaleSu tatvaM azuddhAMgaM navamAMzapalAdimA naM meSe 7 tulAMze 5 paMcabhiH Adya 18 pRthvI 25 palAH 9 dhanuraMze meSe vRSe 3 mInAMza vRSe 5 vRSAMze mithune 6 mInAMze mithune 6 mInAMze karke 1 karkAMze karke 3 kanyAMza siMha 6 kamyAMze kanyAyAM 3 mInAMze tulAyAM 8 vRSAMze dy k 6 SaDvarga 6,,, 6 " " ,, dw " dd antya 18 pRthvI Adya 7 paleSu pRthvI jalaM jalaM jalaM pRthvI Agha 14 Adya 8 saMpUrNa Adya 28 saMpUrNa "" antya 28 "" "} pRthvI jalaM antya 27, pRthvI Adya 18 pRthvI "" "" labha lagnaM 7 0 0 dvAdazAMza 0 O lagnaM 0 Q "" 99 28-26-40 " "" "" 33-23-20 ** " 37-53-20 " " 38 36-46-40 36-46-40 604 [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antya 27 pRthvI 36-46-40 Adya 28 jalaM lagna saMpUrNe jalaM dreSkANaH 37-53-20 tulAyAM / 9 mithunAMze vRzcike / 4 tulAMze dhanuSi / 6 kanyAMze dhanuSi / 7 tulAze dhanuSi / 9 dhanuraMze makare | 5 vRSAMze 6 mInAMze jyotiSa lakSaNe-pratiSThAlagna antya 9 / pRthvI | dreSkANaH Adya 9 dreSkANaH | pRthvI jalaM Adya 16 lagnaM 33-53-20 antya 20 jalaM lagnaM 28-26-40 kuMbhe 8 vRSAMze antya 14 / pRthcI lagna Adya 7 kuMme 9 mithunAMze pRthvI lagnaM mIne 1 karkAze Adya 18 pRthvI mIne / 3 kanyAMze 6 , saMpUrNe | pRthvI noTa:-koSThakamAM Apela navamAMzonuM mAna pATaNa (gujarAta)nA lagnamAnane anusAre che tethI gujarAta mAra vADa AdinA sthAnomAM sekaMDo sivAya aMtara paDatuM nathI paNa atidUra vartI sthAnomAM kaMika aMtara paDaze, mATe tevA pradezomAM tyAMnA lamamAnadhI navamAMzonuM palAdimAna nizcita kara Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 606 [kalyANakalikA-prathamakhaNDe pratiSThAdi lagnagata doSabhaMga-guru kahe chazukrasthitAMzAd rAzervA, kendropacayage vidhau / devapratiSThAkAle'tra, sarve doSAH zamaM yayuH / / 801 // bhATI0-zukrAdhyAsita aMza (navamAMza) athavA rAzithI caMdramA keMdramA athavA upacayamA hoya to devapratiSThAnA samayamA sarva doSo zAMta thayA ema ja samajabu. badA zazAGkAd gururAhitArciH, kendratrikoNeSu smstviiryH| sadAyayurnAzamugravIryA, doSA yathA hAlahalo hareNa // 802 // bhAnTI-jyAre guru tejasvI ane saMpUrNa balavAn thaine caMdrathI keMdra (1 / 4 / 7 / 10) athavA trikoNa (5 / 9) sthAnomA rahyo hoya to samajo ke utkaTa : lavAn sarva doSono nAza thayo, jema ziva dvArA hAlAhala viSano nAza thayo hato. jIvAMzakarmAdyadikendrasaMsthA, nizAkaro vA'sya suto'thavA'pi / tadAdhigacchanti vinAzamugrA, doSA yathA'jA himasaMnipAte // 803 // bhANTI-jo gurunA navamAMzathI athavA gurusamadhiSThita rAzithI caMdramA athavA budha sthita hoya to utkaTa doSo vinAzane pAme che, jema hima paDavAthI kamalono vinAza thAya che. yadAtibalavatsaumya-candrAvanyonyavIkSitau / na cellagnAMzake krUra-stadA pApodayo'pi san // 804 // bhA0TI0-jo atibalavAn saumyagraha ane caMdramA eka vIjAne jotA hoya ane lagnamAM athavA navamAMzamAM krUra na hoya to pApalagna paNa saumya banI jAya che. Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-pratiSThAlagna ] 607 zazAMkayuktAMzakarAzikendre, zubhagrahAH syublrshmiyuktaaH| tadA layaM yAtyatidoSasaMghaH, pratigraheNaiva yathA dvijatvam / / 805 / bhA0TI0-caMdrayuktanavamAMza athavA rAzithI keMdra (1 / 4 / 7 / 10) sthAnamAM jo bala ane tejayukta saumyagraho paDayA hoya to doSa samudAya naSTa thAya che, jema adhayaM dAnavaDe brAhmaNatva naSTa thAya che. yadA zazAMkopacayatrikoNagaH, zubhagrahaH saumyanirIkSito blii| tadA guNairdoSagaNo vinazyati, yathA mahAdAnaguNena bAhujaH // 806 // bhA0TI0-jyAre caMdrathI 3-5-6-9-10-11 A sthAnomAM koi paNa saumyagraha dRSTa zubha graha rahela hoya to tenA guNo vaDe doSa sanudAyano nAza thAya, jema mahAdAnanA guNavaDe kSatriyanA doSono nAza thatAM te zuddha thAya che. jIva zukro yadA kendra, prsprmupaagto| navAMzamaNDale cakre, sarvadoSavinAzadau // 807 // bhA0TI0-jyAre navAMzaka kuMDalImAM guru zukra eka bIjAthI keMdramA AvyA hoya to te sarvadoSono nAza kare che. budhasthitAMzarAzestu, bhavarAzyaMzage vidhau / tadA doSA yayurnAzaM, pApA vA prabhuvandanAt / / 808 // bhA0TI0- budhAdhiSThita aMzanI rAzithI agyAramI rAzinA aMzamAM caMdra rahyo hoya to doSo nAza pAme che jema ke pApIo prabhuvaMdana dvArA pApono nAza kareche. Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 - mudrA lakSaNa -- pratiSThAdividhAneSu, yAsAM pUrNopayogitA / tA mudrAH kathitA tra, vidhikArahitecchayA // 18 // bhA0TI0 -- pratiSThA Adi vidhinA kAmomAM jeono vizeSa upayoga karAya che, te mudrAo vidhikAronA hitArthe A paricchedamAM kahI che. mudrAonuM mahattva - pUrvakAlamA mudrAonuM vizeSa mahatra hatuM, koi paNa devanuM ArAdhana karatAM tenuM AhvAna karI tenI priyamudrA dekhADavA pUrvaka jApa-pUjana karAtuM hatuM, vidyAdevIo, dizApAlo, kSetrapAlo AdinI mudrAo hatI ane Aje paNa prAcIna pratiSThAvidhiomAM saMrakSAyela che, chatAM Aje badhI te mudrAo pracalita nathI, te paikInI je je Aje pratiSThAdinAM vidhi-vidhAnomA athavA jApAnuSThAnomAM prayukta bhAya che te ghaNI kharI ahiyAM ApI che. A mudrAonA nirUpaNamAM amoe mukhya AdhAragrantha nirvANa kalikAne mAnyo che, chatAM je mudrAnuM nirUpaNa nirvANa kalikAmAM na malyuM tyAM bIjA pratiSThAkalponA AdhAre te mudrAnuM varNana ApyuM che. mudgara mudrA Aje vidhikAro je rIte dekhADe che te paurANika paddhatinI che, jaina paddhatinuM varNana bhinna che, amoe jaina paddhati pramANe mudgaramudrAnuM svarUpa lakhyuM che. matsyamudrA kharI rIte paurANika che, prAcIna koi paNa jaina granthama eno ullekha nathI chatAM Adhunika vidhiomAM eno svIkAra thayo che ane vidhikAro jalAnayanamAM A mudrAno prayoga kare che tethI amoe paNa enuM nirUpaNa paurANika zlokanA AdhAre ApyuM che. Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-mudrAlakSaNa] ___ Adhunika vidhiomAM eka bIjI paurANika mudrAno paNa ullekha che jernu nAma kacchapa mudrA che. vidhikAro Ano paNa jalayAtrAmA upayoga kare che chatAM amoe A mudrA choDI dIdhI che, kema ke enA mUla AdhAragrantha pramANe A mudrA jalAnayanamAM nahi paNa devatAnA dhyAna-karmamAM prayukta karavAnuM tyAM sUcavyuM che. jema ke "kUrmamudreyamAkhyAtA, devatAdhyAnakarmaNi / " A uparathI jaNAze ke kacchapamudrAno jalayAtrAmA upayoga karavAnI kazI AvazyakatA nathI. kaI mudrAno kyA upayoga thAya che e viSayamA amoe te te mudrAnA nirUpaNane aMte sUcavela che chatAM e sUcanane ja pakaDIne besabuM na joiye, kei mudrAo evI paNa che ke teo sUcavela prasaMga sivAyanA prasaMgomAM paNa prayukta thAya che, mATe e viSaya gurugamathI hRdayaMgata karI vidhiomAM jyAM jyAM jeno prayoga karavAnI sUcanA hoya tyAM tyAM te mudrAno upayoga karavo. mudrAvastu tAMtrikonI chemudrAo ApaNA siddhAntanI vastu nathI paNa eno prAdurbhAva tAMtrikoe karyoM che. vikramanA pAMcamA saikAthI tAMtrikonA prAbalya kAlamA ane te pachInA kAlamA banelA upAsanA ane anuSThAna viSayaka dareka granthamA A mudrAornu thoDaM ghaNuM varNana male che, nirvANakalikAmAM ApaNAmAM pracalita ane apracalita aneka mudrAonuM varNana che, A uparathI samajAya che ke mudrAo tAMtrika chatAMye ApaNA pUrvAcAryoe e vastu svIkArI cha eTale ApaNe paNa e vastune yathArtha samajIne eno vidhi-AmnAya pUrvaka ja prayoga karavo joiye ke jethI anuSThAnanI saphalatA thAya, mudrAviSayaka vidhi vivekanI bAvatamA viSNusaMhitAkAre nIcenA zabdomAM nirUpaNa kayu che. 77 Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe mAnaso rUpasaMkalpo, mudrA mokSArthinAM smRtA / itareSAM tu hastAbhyAM, prayogaH zasyate budhaiH / / nA'nyasaMdarzane mudrA, nAnimittaM ca bandhayet / guhyametaddhi tantreSu, tasmAd rahasi yojayet // bhA0TI0-mokSArthi puruSonA jApAnuSTAnamA potAnA iSTa daivatanA mAnasikarUpa-saMkalpa teja mudrA che, jyAre bIjAone mATe hasta prayogAtmaka mudrA vakhANAya che, bIjAone jotA athavA vinA kAraNe mudrA bandha na karavo, kema ke taMtrazAstramA e guhya tatva gaNAya che, tethI ekAntamA mudrAprayoga karavo. mudaM kurvanti devAnAM, rAkSasAn drAvayanti ca / ityevaM sarvamudrANAM, mudrAtvaM tAntrikA viduH // alAme sarvamudrANA maJjalihadi mUni vaa| sAmAnyamudrA vijJeyA, sarveSAM ca divaukasAm / / vRthAnyadarzane vApi, pratyuktA viphalAstathA / kupyanti devatAzcAsya, siddhimAzu haranti ca // guptaM mudrAgaNaM yastu, yathAkAlaM pradarzayet / kAmAH sarve'sya sidhyanti, prIyante cAsya devtaaH|| bhA0TI0- -devone pramoda Ape ane rAkSasone dravita (DhIlA) kare che ethI A sarva mudrAornu mudrApaNuM che Ama tAntriko kahe che, sarva mudrAonA abhAve hRdayamAM athavA mastake aMjali karavI e paNa sarvadevonI sAmAnya mudrA jANavI joiye, je nirarthaka athavA bIjAnI dRSTimAM mudrAono prayoga kare che te phokaTa jAya che eTalaMja nahi paNa tenA para devatAo kope che ane anuSTheya kAryanI siddhine harI le che. je yathAsamaya sarva mudrAo dekhADe che tenI sarva kAmanAo siddha thAya che ane e upara devatAo khuzI thAya che. Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 611 jyotiSa lakSaNe-mudrAlakSaNa ] tAntrikomA mudrAornu keTalaM mahattva che te vAMcako uparanA varNanathI samajI zakaze. 1-pratiSThopayogI mudrAo ___ (1) jinamudrA" caturaGgulamagrataH pAdayorantaraM, kizcinyUna ca pRSThataH kRtvA samapAdakAyotsargeNa jinmudraa|" bhA0TI0be pago vacce Agala cAra AMgala ane pAchala kAika ochu aMtara rAkhIne kAyotsarga karavo te 'jinamudrA' kahevAya che. kalazasthApana ane sthirIkaraNamA A mudrA karAya che. (2) kumbhamudrA "kiJcidAkuJcitAGgulIkasya vAmahastasyoparizithi lamuSTidakSiNakarasthApanena kumbhamudrA / " bhANTIkAika vAlela AMgalIvAlA DAbA hAtha upara DhIlI muThivAlo jamaNo hAtha sthApavAthI kuMbhamudrA thAya che. jala kalazo naDe snapana karAvatAM A mudrAzuddhi karavI. (3) namaskAramudrA "salagnau dakSiNAGguSThAkrAntavAmAGguSThau pANI namaskRti mudrA' bhA0TI0-jamaNA hAthanA aMguThAvaDe DAvA hAthanA aMguThAne davAvIne be hAtho joDavA te namaskAra mudrA kahevAya. (4) praNipAtamudrA "jAnu-hastottamAGgAdisaMpraNipAtena praNipAtamudrA" bhA0TI0-ce DhIMcaNa be hAtha ane mastaka e pAMca aMgone eka kAle namAvIne bhUmie aDakADavAM te praNipAtamudrA / Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 612 [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe (5) bhRMgAramudrA parAGmukhahastAbhyAmaGgulIviMda muSTiM badhvA tarjanyo samIkRtya prasArayediti bhRGgAramudrA / " bhA0TI0 - hAtho eka bIjAthI ulaTA rAkhI AMgalIo paraspara guMthIne tarjanIo sarakhI karIne phelAvavI te bhaMgAramudrA / (6) abhayamudrA " dakSiNahaste nordhvAGgulinA patAkAkAreNAbhayamudrA / " bhA0TI0 - dhvajAnA AkAre uMcI karela AMgalIo vAlA jamaNA hAthane sAme ubho rAkhavo te abhayamudrA che. (7) trAsanImudrA " baddhamuSThe dakSiNahastasya prasAritatarjanyA vAmahastatalatADanena trAsanI mudrA / " mA0DI0 - muThivAlela jamaNA hAthanI laMbAvela tarjanI vaDe DAbA hAthanI hathelImAM tADana karavuM te trAsanI mudrA, A mudrA vibhatrAsanArthe karAya che. (8) vajramudrA " vAmahastasyopari dakSiNakaraM kRtvA kaniSThikA'GguSThAbhyAM maNibandhaM saMveSTaya zeSAGgulInAM visphArita prasA raNena vajramudrA / " bhA0TI0 - DAbA hAtha upara jamaNo hAtha kI kaniSThA AMgalIne aMguThAo baDe hAthanA kAMDAone vIMTIne bAkInI AMgalIo phelAvIne choDI devI te vajramudrA / A mudrA baDe jinabiMba AdinuM duSTarakSA nimitte sakalIkaraNa karAya che. Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe - mudrAlakSaNa ] (9) padmamudrA - " padmAkarau karau kRtvA madhyeGguSThau karNikAkArau vinyasediti padmamudrA / " bhA0TI0 - aNakhIlelA kamalapuSpanA AkAre bane hAtha bhegA karI bacce karNikAnA AkAre bane aMguThA sthApavA tenuM nAma padmamudrA che, pratiSThAmAM A mudrA karAya che. (10) cakramudrA 3 " vAmahastatale dakSiNahastamUlaM saMnivezya karazAkhA viralIkRtya prasArayediti cakramudrA / " bhA0TI0 - DAvA hAthanI hathelImAM jamaNA hAthano kAMDo sthApIne AMgalIo chUTI pADIne phelAvavI te ' cakramudrA' A mudrAvaDe adhivAsanAnA prasaMge biMbanA paMcAMgono sparza karAya che. (11) parameSThimudrA "uttAnahastadvayena veNIbandhaM vidhAyAGguSThAbhyAM kani SThike tarjanIbhyAM ca madhyame saMgRhyAnAmike samIkuryAditi parameSThimudrA / " bhA0TI0 - cattA rAkhela be hAthonI AMgalIono veNIbaMdha karIne (eka bIjAmAM bharAvIne) ve AMguThAo vaDe be TacalIo ane tarjanIo vaDe be madhyamAo pakaDI anAmikAone joDe ubhI karavI te parameSTi mudrA / jinanuM maMtra dvArA AhvAna karatAM A mudrA karAya che. (12) aMgamudrA potAnA DAvA hAthe jamaNo hAtha pakaDavo te ' aMgamudrA ' A mudrA vaDe pratimAne caMdanAdikanuM vilepana karavuM, evaM vidhAna che. Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 614 [kalyANakalikA-prathamakhaNe (13) aJjalimudrA " uttAno kiJcidAkuJcitakarazAkhau pANI vidhArayediti anyjlimudraa|" bhA0TI0-cattAbe hAthonI AMgalIo kAMika vAlIne be hAtho joDavA tenuM nAma 'aMjalimudrA' A mudrAvaDe pratiSThApya vivAdi upara puSpAropaNAdi karAya che. ___ (14) saubhAgyamudrA " parasparAbhimukhau grathitAGgulIko karau kRtvA tarjanIbhyAmanAmike gRhItvA madhyame prasArya tanmadhye'GguSThavayaM nikSipediti saubhaagymudraa|" bhANTI0-bane hAtho eka vIjA saMmukha ubhA rAkhI AMgalIo paraspara guthavI, pachI ve tarjanIo baDe ve anAmikAo pakaDI madhyamAo ubhI karI teonA mUlamA be aMguThA nAkhavA eTale 'saubhAgyamudrA' thaze. A mudrAvaDe pratimAmAM saubhAgya maMtrano nyAsa karAya che. (15) garuDamudrA"Atmano'bhimukhadakSiNahastakaniSThikayA vAmakaniSThikAM saMgRhyAdhaH parAvartita hastAbhyAM gruddmudraa|" / __ bhAlTI-potAnI sAme jamaNo hAtha ubho karI tenI TacalI AMgalI vaDe DAvA hAthanI TacalI AMgalI pakaDIne bane hAtho nicalI tarapha ulaTAvI devA eTale garuDamudrA niSpanna thaze. duSTarakSA nimitte A mudrAvaDe pratimAne maMtra kavaca karAya che. (16) muktAzuktimudrA-- __ " kizcidgabhitau hastau samau vidhAya lalATa dezayojanena muktaashuktimudraa|" bhA0TI0-vacce thoDAka pokala Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotiSa lakSaNe-mudrAlakSaNa / 615 rAkhI ne hAtho sarakhA joDI lalATa pradeze aDakADavAthI muktAzuktimudrA niSpanna thAya che, A mudrAvaDe prati lApya devanuM AhvAna karAya che. (17) mudgaramudrA " mithaH parAGmukhau karau saMyojyAGguloviMdabhyatmasaMmukaradvayaparAvartanena mudgaramudrA / " bhA0TI0 - bane hAtho eka bIjAthI ulaTA joDIne AMgalIo guMthavI ane hAtho potAnI saMmukha sulaTAvavA eTale mudgaramudrA niSpanna thaze, vighnavighAtanArtha pratiSThAmAM A mudrA karAya che. D (18) tarjanImudrA - " vAmakaraM saMhatAGguliM hRdayAgre nivezyopari dakSiNakareNa muSTibadhvA tarjanI mUva kuryAditi tarjanImudrA / " bhA0TI0 - jenI AMgalIo eka bIjIne aDakelI che evo DAvo hAtha hRdaya Agala sthApIne te upara muThivAlIne jamaNo hAtha rAkhavo ane tenI tarjanI AMgalI uMcI karavI eTale tarjanI mudrA thaze, A mudrA pratiSThAmAM vinanivAraNArtha karAya che. (19) pravacanamudrA " aMGgulitrikaM saralIkRtya tarjanyaGguSTau mIlayitvA hRdayAgre dhArayediti pravacanamudrA / " bhA0TI0 - jamaNA hAthanI traNa AMgalIo sarakhI lAMbI karIne tarjanIne aMguThA sAthai joDI te hAtha hRdayanI Agala rAkhavo te 'pravacanamudrA' A mudrA vaDe pratimAnuM udbodhana karAya che. (20) dhenumudrA " anyonya grathitAGgulISu kaniSThikAnAmikayormadhyamAtajanyozca saMyojanena gostanAkArA dhenumudrA / / " bhA0TI0 Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 616 [ kalyANakalikA - prathamakhaNDe paraspara guMthAyela AMgalIomAM kaniSThikAo anAmikAothI ane madhyamAo tarjanIothI joDavAthI gAyanA stanAkAre dhenumudrA thAya che A mudrAvaDe amRta jharAvAya che. (21) AsanamudrA " aJjalikopari aJjaloM kuryAditi AsanamudrA / " bhA0TI0 - DAvA hAthanI aMjali upara jamaNA hAthanI aMjali karavI te AsanamudrA / nandyAvartanA pATalA AdinuM vAsavaDe pUjana karavAmAM A mudrAno upayoga karAya che. (22) aMkuzamudrA - " baddhamuSTervAmahastasya tarjanoM prasArya kiJcidAkuJcayedityakuzamudrA / " bhA0TI0 - muThivAlela DAvA hAthanI tarjanI laMbAvIne kAMika vAMkI vAlavI te aMkuza mudrA / (23) matsyamudrA " dakSapANipRSTha deze vAmapANitalaM nyaset / aGguSTau cAlayet samyaG, mudreyaM matsyarUpiNI // " bhA0TI0. - jamaNA hAthanA pRSThabhAga upara DAvA hAthanuM tala sthApaneA pharakAvavA eTale mAchalAnA AkAranI matsyamudrA thaze. 0 (24) kavacamudrA pUrvavanmuSThI badhvA kanIyasyaGguSThau prasArayediti kavacamudrA / " bhA0TI0 - bane hAthanI muThi bAMdhIne TacalI AMgalIo ne AMguThAone phelAvavA te kavaca mudrA / maMtra vaDe kavaca karavAmAM A mudrAno vinyAsa karAya che. 66 1 aMkuzamudrAnuM svarUpa nirvANakalikAmAM Apela che, paNa tyAM A mudrA jayAdevInA pUjanamAM prayukta karavAno nirdeza che, chatAM Adhunika jalayAtrAvidhiomAM A mudrAno ullekha che, Adhunika vidhikAro kUpamAthI jala kADhatAM A mudrAno prayoga paNa kare che bhI pratiSThopayogI mudrAomAM Ano samAveza karyo che. Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrA-lakSaNa] (25) astramudrA"dakSiNakareNa muSTiM badhvA tarjanImadhyame prasArayediti astrmudraa|" bhATo0-jANA hAthanI muThi bAMdhI tarjanI ane madhyamA AMgalIona laMbAyaco te atramudrA / A vinyasana mudrA maMtrAno vinyAsa karatAM karAya ke. ___(26) kSurapratudrAo"kaniSThikAmaGguSThena saMpIDaya zeSAGgulIH prasAraye. diti kssurprmudraa|" bhANTo0-kaniSThikA AMgalIne aMguThAyI davAdIne bAkInI AMgalI bhI laMvagayI kSurapramudrA thAya che. 2--jApa-anuSThAnogyogI mudrAo-- (1) AvAhano mudrA-- "hastAbhyAmaJjaliM kRtvA anAmAmUla pngguissttsNyojnenaavaahnii|" bhA0TI0--be hAtho vaDe aMjali karIne kaniSThAnA mUlaparvamA aMguTho joDabAthI AzahanI mudrA nippana thAya che, A mudrA vaDe maMtrAdhiSThAyaka devanu athavA to jayAdevIceM mAhAna karAya ke. (2) sthApanI mudrA-- - " iyamevAghomutrI sthaapno|" bhATI.--AvAhanI mudrAne ja ulaTAvI nIcA mukhe karI aMguThA tarjanInA mUlamA sthApanAthI sthApanI mudrA niSpana thAya che, A mudrAyaDe ArAdhya daitanuM sthApana karAya che. Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [kalyANa-kalikA-prathamakhaNDe (3) saMnidhAnI mudrA-- "saMlagnamuSTayuchUitAGguSThau karau sNnidhaanii|" bhATo0-- muThivAlelA be hAtho joDI aMguThA ubhA karabAthI saMnidhAnI mudrA niSpanna thAya che. A mudrAdvArA ArAdhya daivatanuM sanidhAna karAya che. (4) niSThurA athavA saMnirodhinI " tAveva garbhagAGguSThau nisstthuraa|" bhA To0--saMnidhAnI mudrAmA je aMguThA ubhA rAkhavAmA Ave che te muThionI aMdara bharAvI devArI niSThurA vA saMnirodhanI mudrA niSpanna thAya che, A mudrA vaDe ArAdhya daivatarnu avarodhana karAya che. (5) saMmukhIkaraNamudrA-- " iyamevottAnarUpA saMmukhIkaraNAbhidhAnA / " bhA0TI0--niSThurA mudrAnI bane muSTiI cattI karavI tenuM nAma saMekhIkaraNa mudrA che. (6) avaguMThanI mudrA-- savyahastakRtA muSTi-rdIrghAsaMmukhatarjanI / avaguNThanamudreyamabhito bhrAmitA matA // 11 // bhANTI--jamaNA hAyanI muSTi bAMdhI tarjanI saMmukha lAMbI rAkhI muSTi bhamAyaco te aguMThinI mudrA kahevAya che. (7) saMhAramudrA--. " grAhyasyopari hastaM prasArya kaniSThikAditarjanyantA. Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrA-lakSaNa] nAmaGgulonAM kramasaMkocanenAGguSThamUlAnayanAt sNhaarmudraa| visarjanamudreyam / " bhA0TI0--grAhya vastu upara hAtha phailAvIne kaniSThikAthI mAMDIne tajanI mudhInI AMgalIone anukrame vAlI aMguThAnA mUla tarapha lAkSAthI saMhAramudrA niSpanna thAya che, A visarjanamudrA cha, maMtrapaTTa Adi upara jApa karyA pachI A mudrAvaDe jApaviSayaka devatanuM visajana karAya che. parazurAma kalpasUtramA saMhAramudrA A pramANe che"kSiptAGgulIraGgulibhiH, saMgrathya parivartayet / eSA saMhAramudrA syAd , visarjanavidhau smRnaa||" bhATI0--aMdara nAkhela AMgalIo AMgalIo vaDe guMthIne pheravavI te saMhAramudrA. visarjanavidhimA e mudrA karavI. iti kalyANakalikA-pratiSThApaddhatAvayam / lakSaNAkhyo'gamat khaNDaH, prathamaH paripUrNatAm / / bhA0TI0-A pramANe kalyANakalikA-pratiSThApaddhatimA lakSaNakhaNDa nAmano prathamakhaNDa samApta thayo. iti tapAgacchAcArya zrI vijayasiddhimUrinigadAnusAri saMvignazramaNAvataMsa zrI kesaravijaya ziSya paM0 kalyANavijayagaNi viracitAyAM kalyANa kalikA-pratiSThApaddhatI lakSaNAkhyaH prathamakhaNDaH samAptaH Wan Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ @ E @ @ @ E E @@ @ DOMODOS iti 9F02DWJQW9LUMAYODC019000202046 SOUDALOD12QDLOMCOLODANOWANO zrI kalyANakalikA prathamakhaNDaH 5540220VODAVODA D2 D2a04LZN4S HTH; 690OU LODEVILACQyLOD QQQQ COCOCOS Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________