________________
प्रस्तावना ]
१९
जे मान थाय ते माननुं ते प्रासादनुं अनुक्रमे ज्येष्ठ मध्यम कनिष्ठ
द्वार थाय छे.
कन्यसं चोत्तमे धाग्नि, मध्यमे मध्यमं सदा । उत्तमं कन्यसे द्वारं, गर्भमानादयोच्यते ॥ त्रि- चतुर्भूतभागेन, ज्येष्ठ- मध्यम-कन्यसम् । हानाद् हानं भवेद्द्वारं, गर्भे कर्णविराजिते ॥ " अर्थ — कनिष्ठ प्रासादने द्वार उत्तम, मध्यमने मध्यम अने उत्तमने कनिष्ठ माननुं करवुं, हवे गर्भमाने द्वारमान कहेवाय छे, गर्भगृहना विस्तारमां तेनो एक तृतीयांश एक चतुर्थाश एक पंचमांश उमेरतां जे मान थाय ते मानना अनुक्रमे ज्येष्ठ मध्यम कनिष्ठ द्वारो attrai अने हीनमां पण द्वारमानगर्भगृहना विस्तार तुल्य होय छे.
उपरना विधान प्रमाणे ४ - १३" ना दशायतलना प्रासादना द्वारनो उदय ३ - ५" नो आवे छे.
चळी लक्षण समुच्चयकार कहे छे
" पिण्डिका कोणविस्तारं, क्षुरि ( शौरि ) धाम्नि क्वचिन्मतम् उधो द्विगुणो द्वारा - दन्यथा वा स उच्यते ॥
"
अर्थ - क्वचित् विष्णुना मंदिरमां तेनी पिंडिका ( आसन ) ना कोण विस्तार समान द्वार विस्तार मानेल छे अने विस्तारथी तेनी उंचाइ बमणी कही छे अथवा द्वारोदय बीजी रीते कहे छे" कराङ्गलैः शतष्ठयाद्यैदेशहानिक्रमेण तु । द्वाराणि दश सिद्धानि, चत्वार्यंग्राणि तेषु च ॥ त्रीणि तन्मध्यशस्तान्येवं त्रीणि कन्यसान्यनु । उछ्रयो वा त्रिधाविको (नव) दिग्नाडथंगुलैः । उक्त ज्येष्ठ कनिष्ठादि, द्वारं शुभकरं क्रमात् । उछ्रयार्धेन विस्तीर्ण, शाखाविषम संख्यया ॥ "
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org