________________
प्रासाद-लक्षणम् ]
२३१ मूलस्तंभे यथासूत्रं, स्तंभो देयश्च मण्डपे । तदा नगरनृपेन्द्र-यजमानजयः सदा ॥५८४॥ उत्पद्यते स्तंभवेधे, पद्मिनी नाम राक्षसी। पीडयेत् पुर-राजादीन् , वास्तुवेदैरुदाहृतम् ॥५८५॥ द्वि-द्वि-स्तंभहासयोगे, चतुः षष्टयाश्च द्वादश । पुष्पकाद्या इमे प्रोक्ताः, सप्तविंशतिमण्डपाः ॥५८६॥
भाण्टी०–कोइपण क्षणमा एक स्तंभ न देवो, पण बे चार इत्यादि समसंख्याए वेधदोष टालीने देवा. प्रासादना मूलमूत्रे जे स्तंभ होय तेज सूत्रे मंडपनो स्तंभ देवो, जेथी नगर, राजा अने यजमान सर्वनो सदाकाल जय थाय. स्तंभ देवामां क्यांइ पण वेधदोष उत्पन्न थवा न देवो, केमके स्तंभवेधदोषथी 'पद्मिनी' नामनी राक्षसी उत्पन्न थाय छे, जे नगरजन तथा राजा आदिने पीडा उत्पन्न करे छ, आम शिल्पशास्रना ज्ञार ओए कयुं छे.
आम आ सूत्रमा बेबे थांभला घटाडीने ६४ थी १२ थांभला सुधीना पुष्पकादि २७ मंडपो कह्या.
स्तंभोना प्रकारो अने जाडाइरुचका भद्रकाश्चैव, वर्धमानास्तृतीयकाः । अष्टास्रा:स्वस्तिकाश्चैव, स्तम्भाः प्रासादरूपिणः ॥५८७।। चतुरस्राश्च रूचका, भद्रका भद्रसंयुताः । वर्धमानाः प्रतिरथै-रष्टांशैश्चाष्टानकाः ॥५८८॥ आसन्धोर्वे भवेद् भद्र-मष्टकर्णैस्तु स्वस्तिकाः। प्रकर्तव्याः पञ्चविधाः, स्तम्भाः प्रासादरूपिणः ॥५८९॥ प्रासादस्य दशांशेन, स्तम्भानां विस्तरः पृथक् । एकादशांशः कर्तव्यो, द्वादशांशेरथोच्यते ॥५९०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
