________________
४१६
[कल्याण-कलिका-प्रथमखण्डे उपकुलिक आवशे, रविथी गुरु ५मो होइ उपकुलिक ५मो, सोमे ४थो, मंगले ३जो, बुधे २जो, गुरुए १लो शुक्रे ७मो, शनिए ६ट्ठो उपकुलिक होय छे, जेनुं बीजं नाम 'यमघंट' छे. रवि आदि सात वारोना दिवसे अनुक्रमे ७-६-५-४-३-२-१ संख्या परिमित प्रहरार्धपरिमाण कुलिक दोषो उपजे छ, जे घणा भयंकर दोषो छे. रविवारथी शनि सुधीनो अंक गणी तेने बमणो करतां जे संख्या आवे तेटलामो ते वारे मुहूर्त कुलिक जाणवो. रविथी शनि ७मो छे तेने बमणो करतां १४मो मुहूर्त कुलिक रविवारे आवशे, सोमे १२मो, मंगले १०मो, बुधे ८मो, गुरुए ६ट्ठो, शुक्रे ४थो, शनिए २जो मुहूर्त कुलिक आवशे, आ कुलिक दिनमानना पंदरमा भागनो होय छे अने रात्रिमा एक आंक ओछो गणवो, दिवसे १४मो तो रात्रिए १३मो, दिवसे १२मो तो गत्रिए ११मो इत्यादि ।
वारदोषविषयक मतभेदवारदोषोना संबन्धमा प्राचीन संहिताकारोमां तो कोइ मतभेद जणातो नथी. कश्यप, वसिष्ठ आदिए कुलिक, उपकुलिक, अर्धयाम दोषोने अर्धप्रहर कालपरिमित मान्या छे. आरंभसिद्धि आदिमां कंटकने पण 'दिनाष्टांशे' कहीने प्रहरार्धमित लख्यो छे. 'बृहदैवज्ञरअन' कारे “कुलिककालौ यामाधौं ज्ञेयौ" आ वचनथी 'कालवेला' ने पण प्रहार्धमित जणावी छे. छतां केटलाक ग्रन्थकारो आ दोषोने मुहूर्तपरिमित एटले दिवसना सोलमा भाग जेटला ज वर्म गणे छे, आमां दैवज्ञ मनोहरना निम्नोक्त पद्यने मुख्य आधार गणे छ
अहनि निशि गजांशः, स्वो दिनेशादिकानां, भवति तु गुरुभौमज्ञाकिकालक्रमेण । प्रभवति यमघण्टः कण्टकः कालवेला ॥ कुलिक इति विरुद्धस्तत्परार्धे निषिद्धम् ॥१४७।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
