________________
प्रासाद-लक्षणम् ]
गृहक्षतयमजोक्ताः, सोमभल्लाटादित्रये । पूर्वाऽपरायता रेखाः, पुनर्भिन्नाश्च तिसृभिः ॥४६॥ ईशब्रह्मपितृतश्च, शिरा रोगाग्निमध्यतः । शिरास्वेवं कर्णस्यान्ते, ईशाग्निपितृरोमतः ॥४७॥ जयगन्धर्वसुग्रीव-गिरौ चैव प्रभिन्नगाः। सत्य-मुख्यायता रेखा, वितथे चाऽसुरे तथा ॥४८॥
भाटी०-पूर्व पश्चिम लांबी रेखाओ 'वंश' अने दक्षिणोत्तर लांबी रेखाओ 'उपवंश' कहेवाय छे, वंशोपवंशना संपातस्थानोने 'मर्म' अने पदमध्यने 'उपमर्म' कहे छे. वरुण तथा पुष्पदंतथी नीकळेली रेखाओ माहेन्द्र अने आदित्यनी पासे जाय छे ते 'वंश' कहेवाय छे अने एज प्रकारे गृहक्षत तथा यमपासेथी नीकळेली दक्षिणोत्तरायत सोम अने भल्लाट पासे जती ३ रेखाओ 'उपवंश' नामथी ओळखाय छे. वळी १ पितृपदथी नीकळी ब्रह्मा पासे थइ ईश पदे जती शिरा, २ गंधर्वथी नीकळी जयपदने स्पर्शती शिरा अने ३ सुग्रीवपदथी नीकळी गिरि पदे जती शिरा, एज रीते
१ अग्निपदथी रोगपदे जती कोणगत शिरा, २ मुख्यपदथी नीकळी सत्यपर्यन्त लंबायेली शिरा अने ३ वितथपदथी नीकळी असुरपदे जती शिरा आ बधी तिर्यग जती ३-३शिराओ पूर्वापरायत अने दक्षिणोत्तरायत वंश अने उपवंशोनो वेध करे छे.
एते च सूत्रसम्पाता, महामर्माणि कीर्तिताः । सूत्रसंपाताग्रपङ्क्तो , लाङ्गुलं षट्कमेव च ॥४९॥ शिरासूत्रसंपातेषु, लागुलषट्कमेव च। चतुर्विशतिलाङ्गलानि, पदार्धेषु त्रिकर्णगा ॥५०॥ ब्रह्मणश्च चतुःपार्श्व-ज्वष्टसूत्राणि पद्मकम् । पक्षेषु लाङ्गलबन्दं, षरेखाभिर्विधीयते ॥५१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
