Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // zrI prema bhuvanabhAnu padma hemacandra sadgurubhyo namaH // zrIjainakathA saMgraha (tRtIyo bhAgaH ) : prakAzaka : zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjIsubhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbaI - 400 002. zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||shrii prema-muvanamAnu-para-hemacandra-sadgurubhyo namaH / / zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI jaina kathA saMgraha (bhAga-3) zrIjaina kathAsaMgrahaH (1) zrI suvrataRSi kathAnakam .. (2) zrI mohajIta caritram (3) zrI kalAvatI ciratram (4) zrI kathA catuSTayo / (0) athanIpammila kathA zrI campakamAlA kathA zrI candralekhAkathAnakam atha maunaMdiveNamuni caritram preraNA - AzIrvAda :- pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA..... saMpAdaka : pa.pU. munirAja zrI kalyANabodhi vijayajI mahArAja. prakAzaka :- zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa vIra saM. 2524 vi.saM. 2054 : mulya rU. 100/
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIjaina kathAsaMgrahaH C: dravya sahAyaka: zrI jaina kathA saMgraha bhAga - 3nA prakAzanano saMpUrNa lAbha zrI mATuMgA jaina zvetA. mUrtipUjaka tapagaccha saMgha" taraphathI jJAnanidhimAMthI levAmAM Avela che. jJAnanidhinA sadupayoganI bhAvabharI anumodanA karIe chIe. kathAsaMgrahaH vI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa prApti sthAna zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa] zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. 5 badrikezvara sosAyaTI, nAsAno pADo, mULIbena aMbAlAla jaina dharmazALA marIna DrAIva, I roDa, muMbaI 2. pATaNa. (u.gu.) sTezana roDa, viramagAma.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH prakAzakIya zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa sAta kSetra paikI AgamonA punaruddhAranuM bhagIratha kArya karI rahyuM che....lagabhaga 175 thI upara AgamAdi prAcina prationI 40/400 nakala karI bhAratabharanA saMghomAM bheTa rUpe mokalI ApI che. ne hajI A zrutoAranuM kArya deva gurunI asIma kRpAthI cIla jhaDape ne suMdara rIte AgaLa vadhI rahyuM che. Aje zrI jaina kathA saMgraha bhAga-3.. ne prakAzIta karatA TrasTa atyaMta AnaMda anubhave che.... pUrvanA maharSioe je Adarza mahApuruSonA jIvana caritranuM Alekhana karyuM che te nAnI nAnI chuTI chavAyI ne adbhuta AdarzarUpa kathAo punaH saMpAdita thatA eka viziSTa kathA saMgraha graMtha jaina saMghamAM prakAzIta thai rahyo che... kathAonA purva prakAzaka pratye A prasaMge khUbaja kRtajJatA vyakta karIe chIe. munizrI kalyANabodhi vijayajI mahArAje A kathA saMgrahane saMpAdita karavAno suMdara pratyana karyo che... aMte A mahApuruSonA kathAcaritranA vadhu ne vadhu vAMcanathI tenA Adarzone sAme rAkhI adhyAtmika vikAzanI keDIe sau koI AgaLa vadhatA rahe eja eka abhyarthanA lI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa caMdrakumAra bI. jarIvAlA navInabhAI bI. zAha TrasTIo lalitabhAI Ara koThArI puMDarIkabhAI e. zAha zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ | C zrIne kathAsaMgrahaH zrIjaina kathAsaMgrahaH be zabda..... prastuta 'jaina kathA saMgraha' bhAga-3 nA puna saMpAdanano mukhya srota pUjyapAda vairAgyadezanAdakSa gurudevajI A.zrI. vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanuM preraNAbaLa tathA AzIrvAda. cAra anuyoga paikI kathAnuyoga e badhA ja prakAranA jIvo mATe taravAnuM eka saraLa ne amodha sAdhana che...... pUrva mahApuruSonA adbhuta jIvana caritranA zravaNathI paNa pramAdanI bhekhaDo tuTI paDatA adhyAtmika mArge utkrAMti karavAnuM anupama kauvata pragaTa thAya che. te mahApurUSonuM AlaMbana dhruvatArAnI garaja sAre che. 2 ne huM paNa jyAre e mArge prayANa karu? temanA jevuM Adarza jIvana huM paNa kema jIvI na zakuM ? pariSaho ne upasargonI. vaNajhAra vacce temanA jevuM vIrya ne parAkrama huM paNa kema phoravI na zakuM?" vi.vi. vicAradhArA Adarza jIvana jIvavAnI aMta:preraNA arpe che. mATe ja kathAnuyoganI mahattA jaina darzanamAM vizeSa che. ne tethI ja dIkSita banIne kaThora jIvana jIvanArA ne chaThThA guNasthAnakavALA mahAtmAoe sadAcAramaya jIvana jIvanArA suzrAvako ne saMkaTonA vamaLamAM paNa zIlavatane akhaMDIta rAkhanAra pativratA mahAsatIonA caritro lakhyA che. ekabAju kahevAya che ke "gIhINo vecAvaDIyuM na ka" grahasthonI vaiyAvacca na karavI arthAt tenA saMsargamAM na AvavuM - tenI sAthe saMbaMdha na vadhAravo - tenI vaiyAvaccAdi na karavA * ne bIjI bAju temanA ja che caritro lakhavA ? A ja jainazAsanano anekAMtavAda che. prastuta kathAsaMgrahamAM meM to kazu ja karyuM nathI. A badhA kathA graMtho judA judA bhaMDAromAM chuTAchavAyA hatA. keTalAka kathAnakonI ekAda be pratio mAMDa maLe tevI durlabha hatI. badhI ja pratio lagabhaga aprApya jevI ne jIrNaprAyaH hatI, tethI tene punaHmudrita karavAnuM nakkI karyuM.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH yathAmati A graMthanuM saMpAdana karyuM che. saMdarbhonA anusaMdhAnAdi dvArA kvacit azuddhio dUra karavAno yathAmati prayAsa karyo che. kyAMka adharA zabdonA saraLa paryAyavAcI zabdo ke artha nIce TIppanamAM mukyA che. badhAja graMtho saraLa saMskRtabhASAmAM hoi saMskRtanA prAthamika abhyAsuone A kathAgraMtha khUba ja upayogI thai paDaze. mahApurUSonA AdarzajIvana caritro- zailInI rocakatA-bhASAnI saraLatA vi.vi. dvArA A graMtha aneka AtmAone aneka rIte upayogI thai paDaze. badhIja kathAo nAnI paNa rocaka che. 5.pU. gurudevazrI AcAryazrI vijaya hemacaMdrasUri ma.sA.nA AzIrvAdathI zrIjainakathA saMgrahanA svarUpamAM anya paNa aneka chuTIchavAI kathAone saMgrahita karI saMpAdana karavAnI bhAvanA che... prastuta saMpAdana kAryamAM mArA sahavartI sevAbhAvI laghubaMdhu munizrI aparAjIt vijayajI ma. tathA munizrI ratnabodhi vijayajI ma. no suMdara sahakAra maLela che, aMte prastuta kathAgraMthanA vAMcana manana thI aneka AtmAo mahApuruSonA adbhuta Adarzo ane AlaMbanone najara samakSa rAkhI temanA mArge AgaLa vadhavAno prayatna karavA dvArA Atmahita sAdhe eja abhyarthanA.... muni kalyANabodhi vijayajI zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' 'namo namaH zrIgurumasUrI 'divya kRpA:- siddhAMtamahodadhi sva. AcArya devazrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjA. zubhAzISa:- vardhamAna taponidhi gacchAdhipati sva. AcArya deva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA.. puNyaprabhAva:- parama pUjya samatAsAgara sva. paMnyAsajIzrI padmavijayajI gaNivaryazrI. preraNA - mArgadarzana:- pa. pU. AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUri mahArAja. prakAzaka:- zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. -5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva iTa roDa, muMbaI - 400 002.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ busevAnA kAryamAM sadAnA sAthIo siDana ra kaeN5bhANabAI nAnajI gaDA (5.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUri ma.sA. nA upadezathI) - zeTha ANaMdajI kalyANajI, amadAvAda. krejha zrI zAMtinagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (5.pU. tapasamrATa AcAryadeva zrImadvijaya himAMzusUri ma.nI preraNAthI) che- zrI zrIpALanagara jaina upAzraya TrasTa, vAlakezvara, muMbaI. (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImati rAmacaMdrasUri ma.nI divyakupA tathA pU. AcAryadiva zrImadvijaya mitrAnaMda s. ma. nI preraNAthI) - zrI lAvaNya sosAyaTI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda (pa. pU. paMnyAsajI zrI kuvacaMdravijayajI gaNivaryanI preraNAthI). jhe nayanabALA bAbubhAI sI. jarIvALA hA. caMdrakumAra, manISa, kalpaneza (pa.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vi.ma.sA. nI preraNAthI ) - kezarIbena ratanacaMda koThArI hA. lalitabhAI (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijaya jayaghoSasUrInvarajI mahArAjanI preraNAthI) - zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagacchIya jaina pauSadhazALA TrasTa, dAdara, muMbaI ' - zrI muluMDa vetAMbara mUrtipUjaka jaina saMdha, muluMDa, muMbaI. (pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI). kesa- zrI zAMtAkrujha zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha, zAMtAkrujha, muMbaI. (pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI).
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRtasevAnA kAryamAM sadAnA sAthIo 4- zrI devakaraNa mULajIbhAI jaina derAsara peDhI, malADa (vesTa), muMbaI. (pa. pU. munirAjazrI saMyamabodhi vi. ma. nI preraNAthI). - saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa, khaMbhAta. (pU. sA. zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI svayaMprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI divyayazAzrIjI ma. nI preraNAthI mULIbenanI ArAdhanAnI anumodanArthe.) : z- bAbu amIcaMda panAlAla AdIzvara jaina Tempala cerITebala TrasTa, vAlakezvara, muMbaI-6.(pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI mahAbodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hiraNyabodhi vi. ma. nI preraNAthI) - zrI zreyaskara aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbaI. (pU. munirAjazrI hamadarzana vi. ma. tathA pU. munirAjazrI ramyaghoSa vi. ma. nI preraNAthI) - zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, maMgaLapArekhano khAMco, zAhapura, amadAvAda. (pa. pU. AcAryadeva zrI rucakacaMdra sUri ma. nI preraNAthI), - zrI pArzvanAtha vetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara, (vesTa) muMbaI. (pU. munirAjazrI kalyANabodhi vi. ma. nI preraNAthI). za- zrI navajIvana sosAyaTI jaina saMgha, bombe senTrala, muMbaI. (pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma. nI preraNAthI) - zrI kalyANajI sobhAgacaMda jaina peDhI, pIMDavADA. (siddhAMtamahodadhi sva. AcAryadeva zrImad vijaya premasUrIzvarajI ma. sA. nA nirmaLa saMyamanI anumodanArthe.) ke- zrI ghATakopara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, ghATakopara, muMbaI.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutasevAnA kAryamAM sadAnA sAthIo zrutAnuka phaeNra zrI lakSmIvardhaka jaina saMgha, pAlaDI, amadAvAda. (pa.pU. munirAjazrI nipuNacaMdra vijaya ma. nI preraNAthI ) phaeNra zrI naDIyAda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, naDIyAda. (pa.pU. munirAja zrI varabodhi vijayajI ma. nI preraNAthI ) -- zrI sAyana zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAyana, muMbaI. phaeNra zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbaI. zrutamaMta phaeNra zrI bAbubhAI sI. jarIvAlA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA. > zrI bApunagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (munirAjazrI akSayabodhivijayajI ma. tathA munirAjazrI mahAbodhi vijayajI ma. nI preraNAthI ) phaeNzrI sumatinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, memanagara, amadAvAda. (pU. munirAjazrI dharmarakSita vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hemadarzana vi. ma. nI preraNAthI ) phaeNsva. zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI. hA. jAsudabena, punamacaMdabhAI, jasavaMtabhAI vagere phaeNra zrI munisuvrata svAmi jaina zvetAMbara mUrtipUjaka maMdira TrasTa, kolhApura. phaeNzrI araviMdakumAra kezavalAla jhaverI jaina rilijiyasa TrasTa, khaMbhAta.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina // aham / / ||shrii zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| zrI prema-bhuvanabhAnu-padma-hemacaMdra sagurubhyo namaH : ekAdazIparvamAhAtmye kathAsaMgrahaH suvrataRSi kthaankm| // 1 // suvrtRssikthaankm| DO DO DA DA DA DA DA DA DA DA DA DA DDDDDDDDD/DODODDDDDDDDDDDO ApVOOPOPOPOPOPOPOPOPOpapa/ GOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOON siri vIraM namiuNaM, pucchai siri goyamo smaasennN| bhayavaM! kanhesu ? inhi, igArasImUNakaraNaM' me||1||viiro pabhaNai goyama! nisuNaisu igArasIyamAhappaM / siri nemiNA kanhassavi, jaha kahiyaM taha nisAmeha // 2 // bAravainayarIe, samosaDhe nemijiNavare pavaraM / kanho a saparivAro, vaMdaNayatthaM gao tattha // 3 // suNiuNa desaNaM taha, pucchar3a kanho ya jiNavara nemiM / pavvANi sAmi ! kittiya havaMti pakkhaMmi maasNmi||4|| 1 ekAdazImaunakaraNaM. . // 1 //
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH suvrataRSi kthaankm| ||shaa DODO DO DO DO DO DO DO DO DO DO DOD DA DO DO DO DO DO DO DO DADO DO DQD parvasvarUpavarNanaMpabhaNai nemijiNaMdo, pavvANiya paMca egprkkhNmi| bIyA duvihe dhamme saDDhaM'-jaiNaM jao bhaNiyaM // 5 // paMcamI nANa tavaMmi ya, ArAhiyavvA' ya bhattibhareNaM / paMcavarisANi mAsA, paMceva ya dhammakammaMmi // 6 // putthIkarayaM dIvayavaTTi, pNcevsppiymenn'| phalapaMcaDhoyaNaM taha, vihipuvvaM bhAvapUreNa // 7 // lahupaMcamI puNo taha, paMcaya mAsANi jaha ya sattIe / kAyavvA sojjhavaNA, paMcaya pavareNa ThAmeNa // 8 // taha kattIyapaMcamIyA, kAyavvA jAvajIvavariseNa / pakavannakaNAimayaM, phalAI Dhoei svvNpi||9||pNcmi tavaMmi vihipuvvayaMmi, ArAhai egacitteNa / so paraloe pAvai, nANallaMbhovamaM (?) suttaM // 10 // taha aTThamIya pavvaMmi, jIvassa bhave ya kammabaMdho y| niyaAU atiyabhAe, ahavA navameya bhAeNa // 11 // aha sattAvIsaime, bhAe Aussa baMdhaNaM atthi / ahavA aMtamuhutte, aaussaa'vseskaalNmi||12|| parabhaviAuMbaMdhai, bhAee ehiM aTThamIi punno| taha caudasi divasaMmi, parabhavaAuMna sNdeho||13|| aTTamicauhasIsaM. sAvao jaDa havija virtipro| tavaposahAikaraNaM, 1. zrAdayatInAM. 2. ArAdhitavyA. 3. pustIkaraNaM. 4. ghRta-sarpimayena-dIpakavartipaJcakena. 5. sodyApanA. 6. tapaHpauSamAdikaraNena sAvadhaM savvaM varjayet iti bhAvaH2 DADA DA DA DO DO DO DO DO DO DO DO DOD TODDODODODOOOOOOOOOOOOODOOOD // 2 //
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina suvrataRSi kthaankm| kathAsaMgrahaH // 3 // DADO DADO DO DADO DO DA DA DA DA DO OQ DO DA DA DA DO DO DODODO DADO DOD sAvajaM vivajae savvaM // 14 // ikkArasI tihivarA, ikkAraMgassa nAmao bhAviyA (?) / ArAhao' bhattiparA, bhaviyA? bhAveNa varasaMtaM // 15 // maggasiraseyaikkArasIa, savisesA''rAhiyavvA pyttenn| jiNakallANagapannAsa(50), taMmiya divasaMmi ya havaMti // 16 // paMcai bharahami puNo paMcai eravayaMmi samakAlaM / cauvisaMpi jiNANaM, paMcayakallANagANi tao // 17 // cAuddasItavakaraNaM, Aussaya baMdhakaraNaheu tti / taha caudassapuvvArAhaNa, karaNaM mAsAcaudasaMpi // 18 // caupuSvIvi hu bhaNiyA, aTThamIcauddasIya punnimiyaa| amAvAsAi puNo, tavovihANaM jaM odiddh||19|| nissesasiddhilAbho, saMvaccharacAumAssie suya tihisu / savvAyareNajiNapUa-posahovavAsaguNanaM ca // 20 // suanANapaMcamIe, sUyapUyA sA hi bohilAbhAya / kammakkhaya aTTamIo-vavAo caudasIi punno||21|| evaM mahAnisIhe bhaNiyaM, pavvesu tisu ya uvavAso / caumAso puNo chaTuM, taha aTThamo pajusavaNaMmi // 22 // to pucchar3a vAsudevo, bhayavaM! kalle samAgayAItihi / maggasirasuddhagArasI, tammiya karaNe phalaM kiNpi?||23|| to jiNavareNa bhaNiyaM, nisuNasu bhAveNa suddhegmnno| maggasiregArasaMmi ya, kallANaga opoPALPAPADADAPOORDPANDAVADI IMPALPAPALPAPADOLPADODAVDOpapa 1.ArAmata.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvrataRSi zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaankm| // 4 // ODOOOOOOOOOOOOOOODO/DODOOON apa/popANDONDONDAVORNOONDONORLDApV havai pannAsaM // 24 // tammihadiNeposaha-vayaMmi giNhesu aTThapaharamANaMmi // mUNaMciya kAyavvaM, AesaMpaDhaNamuttaM ca (?) // 25 // pAraNagaMmiyadivase, suguru-samIvaMmi pArie pose|| nANaM pUei tao, phalAiM Dhoija bhAveNa // 26 // tatto ciya jiNabhavaNe, jiNavaraM vaMdiUNa bhttiie| to gacchai niyagehe, susaMvibhAgeNa pArei // 27 // evaM variseNa puNo, siyagArasi bArasaM ca kAuNaM / niyaniyasattIi tao, ujavai tahA imA nUNaM // 28 // ahavA varise varise, maggasire seyagArI kunni| bArasabarasehiM tao, ujavai tao tavo nUNaM // 29 // kanho bhaNai bhayavaM!, nemIsara ! kahasu gArasIi tavaM / puvvaM kaiyA keNavi, pAviyaM taM phalaM viulaM // 30 // to jiNavareNa bhaNiyaM, nisuNasu smmttkhaaipriklio| suvvayasiTThIgArasi-karaNe riddhiM sivaM ptto||31|| tathAhi suvvayasiTTI kahAdhAIyasaDe dIve isuyaro, dAhiNaMmi vikkhaao| tassayapacchimabhAe, vijayapuraM nAma purasyaNaM papOPALPAPOppopCVPALPAPAPAD adjod/OODODOOOOOOOOOOOOOOOD 1. tIrthakRtAM vartamAnacaturvizatyapekSayedaM, anyathA trikAlacaturvizatyapekSayA zatottarapaJcAzat 750 / 2. maunaM - prbhaavprvRttyvropH| // 4 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvrataRSi kthaankm| DODODODODOOOOOOOOOOOOOOOOOL. D/OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOODC . // 32 // tatthatthi puhavipAlo, naracaMdorAya nAma rAutti / niyapayApAlaNanirao, vijayI tijayammi vikkhaao||33|| caMdavaitassa bhajA, saMpunnA sylruvlaavnnaa| niyapIyabhattA suddhavayA ya, sIleNa juvijnnmukkhaa||34||nyrNmi tattha nivasai, sUronAmeNa riddhisaMpatto sidvIsadehiM, bahuehi, parivario savvajaNabhukkho // 35 // tassatthi lacchi pavarA, vAvAhaNa majjhaMmiya srmNddnnyaa| tIreu gaMtu lAbhaM, sNghiysitttthimNddnnyaa||36 // taha dese suyasagaDamahi-subayallakharahapamuehiM / vANattA niuttA, lalasAyaM kuNaMti savvattha // 37 // riddheNa samiddhoviha, jiNadhamme sAyaro sprivaaro|| jiNavarabhuvaNe gacchai, jiNapUrya kuNai bhattIe // 38 // chavviha Avassayammi, ujutto payadihaM susNviggo| bhAvai bhAvaNA , niccaM, aNiccayAi sayAkAlaM // 39 // so aNayA kayAi, suguru-samivaMmi'tucchapayabhatto / bhayavaM! kiM'pi ya dijau, abhiggahaM jeNa kmmkkho||40|| guruNA bhaNiyaM nisuNasu, paDhamaM nANaMmi ujamaM kuNaha / nANeNa viNA jamhA, jIvAiyA na najaMti // 41 // sirinANapaMcamIe, tavo vihANaMmi ujjamaM naannN| ikkArasaMgabhattI, ikkArasidiNaMmi kaayvvaa||42|| suhakammANaM baMdhaNe, aThThamIcauddasIsu kAyavvaM / posahasAmAiyaM, tavacaraNaM kuNai suhkje||43|| sUrasiTThI vi pabhaNai, tavovihANeNa nimmalaM dehN| OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOD DVDRIPODOPADODAPOLDODAVDOVOODOP // 5 //
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ mIna kaMbAsaMgrAH sukhataRSi kcaankm| // 6 // 00000/OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOG DADO DO DE DO DO Dopopopopopese bhayavaM ! paMcami aDami, bahasIe mae kaiyA (yaM?) // // ibArasaaMgANaM, 'saha-saMkhAmakaraNa kiMpi phalaM? // to guruNA bhaNie puNa, mAhapyaM pabhaNIyaM sutte||45|| nimmalaruvaM sujasaM, saMpavasahiSaM ca sabalasinnaM ca / rajaM pAvai puriso, ArugNaM AuyaM ca thaa||46|| riddhIhiM saMpanno, sukuDubeNaM va sayaNapariyario dAlidaM dohaggaM, rogAiyaM ca dUrao nei // 7 // so suranarasukkhaM bhuMjar3a, kameNa sivasaMpayaM ca paavijaa| kammakkhAyasaMjutto, ikArasi tavappabhAveNaM // 48 // to sureNAsihaM, igArasi egavarasayaM kaauN| ArAhiassaM nANaM, caraNaMbiya tavavihAheNaM // 49 // tatto sUro siDI, sukuTuMbo bhAvabhAviya sNto| ikArasi-divasaMmiya, ubavAsaM mUNasaMjuttaM // 50 // ilArasi ikArasa-saMkhA kAraNa niysttiie| ikArasa aMgANaM, lihAvaNaM pUSaNaM ca kathaM // 51 // pakavanegArasaMkhA, vaniya ikAragA ya saMkhAya / phalavigavaDoyaNaM puNa, bacchallaM saMghapUrva ca / / 52 // tavo vihANANaM-tara panarasadivasehi bhaavnnaajutto| takAlaMcciya sUleNa, nihaNaM sUreNa paavei||53|| bIo bhvo| ikArasI tavakaraNeNa, patto kappaMmi AraNNe devo| igavIsasAgarAI, pAlai devattaNaM tatva // 54 // caviNaM tatva Thio, jaMbudIvami bhrhbhuumiie| sorIpuraMmi nayare, samiddhadattassa siddiss||55|| pIyamamajAe, uyare puttattaNe 2-zaMbhu saMkhyAnakaraNe kiphalaM? dadDOOOOOOOOOOOOOOOOOOGand DO DO DE DIE DODE DE DEDO DO DO // 6 //
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvratatravi kbaamkm| GOGOOOOOOOOOOOOOODAVOODOOGLE DDOGODD/DDDDDDDDDDDDDDDDDDDD smuppnno| navamAsasaDasate, digaMmi jAo a sumuhate // 56 // taha nAlanikkhaNatthaM, khaNIyA bhUmI nihANa nissarIyaM / puttajaNaMmi jaNaeNa, baddhAvaNayaM kayaM rammaM // 57 // baddhAvaNaMmi akhaya-pattANi smaagyaannibyaanni| jiNapUA gurumatI, gaMdhavvagAyaNaM nh||58|| bhaddajaNajayajayArava-vAjiMttaraveNa bAiyaM taiyA / toraNa jhaIya paDAgaM, dANaM dINANadinaM ca // 59 // bArasagaMmiyadivase, mAyApiyarahi savaNamiliehiM / pari jAviya kahiyaM, evaMmi ya puttagamaMmi // 60 // so savabhahapariNAme, jAe gehami ridiucchaaho| eyassa nAma dijar3a, sunvayakumaratti naamennN||61|| te paMcabhAvisahio, pAlijaMto vibuddhimuvnnei| jAo apaMcavariso, nesAle pahio taiyA / / 62 // so savvakalAkusalo, jAo varasaM tigaM mito pacchA / sAhusamivaMmi tao, chabihamAvassayaM bhnni|| 63 // sammattaM navatattaM, kammaGapayaDi ahavanasayaM / bArasavayAI sammaM, jANai pAlei niccNpi|| 64 // juvvaNasamaepiuNA, mahaTiyANaM samAgayA katrA // ikArasaM (11) pariNAviya, sukayatyo jAo uya piyA / / 65 // - sirikaMtA 1 paumasiri 2 paumalayA 3 gaMgayA 4 ya tArA ya 5 rUpasiri 6 vanasiri raMbhA 8 paumA 9 gavarI 10 gaMgA 11 // 66 // gharabhAraM ca samaggaM, samappiuNaM tao sUe pcchaa|| ciMtApAvavimukko, dhamma so kuNai nivvNpi||6||ah anayA kayAi, vuhatte aNasaNaM ca kAUNaM mariUNaM saMpatto, samiddhadatto DO DO DE DADO DA DA DA DO DO DO DADA DUDULUDDHDD DUOS SDGDCD1 // 7 //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvrataRSi zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaankm| // 8 // OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO apnipapapapapapapa/pAVOODOO divaM taiyA // 68 // gihisAmIsaMjAo, suvvayasiTThI loyamamaMmi / ikAra (11) koDisAmI, anannacitto kuNai vavasAyaM // 69 // aha annadiNe siri-dhammaghosasUri varNami saMpatto / so nayararAyasahio, vaMdaNatthaM gao tattha // 7 // savve loA hariseNapUriyA, vaMdaNagayA tattha / vaMdaNapuvvaM savve, uvaviTThA dhrnnipiittuNmi||71|| to dhammaghosasUri, desaNadANaM karei bhviyaannN| zdANaM 2 zIlaMca 3 tavo, 4 bhAvaNabhAvaM kahai savvaM // 72 // uvaesaMmi ya majjhe, pavvatihiviyAravanniyaM ceva / ikArasitavacaraNaM, jAyaM suvvayasivissa // 73 // taiyA suvvayasiTThI, ikkArasi suNiya muucchmaavnno| punvabhavavihiyagArasi-tavo vijAisaraNeNa jaannei||74|| to parivAreNaM ciya, so uvayAreNa sathia kao ya / suvvayasiTThI sAhai, bhayavaM! puvvabhavasaMbhariyaM // 75 // putvabhave iggArasi, tavo vihANaM mae kayaM rammaM / teNaM ciya puneNaM, AruNadevo smuppnno||76 // tatto haM iha bharahe, suvvayasiTThI riddhisaMpanno / ikArakoDisAmI, suasUyadevIpabhAveNaM // 77 // bhayavaM ! kahesu puNaravi, iheva jammaMmi kiMpi tavacaraNaM / kAhehI sakuTuMbo, parabhavasukayaphalaM hoi|| 78 // to guruNA bhaNiyamiNaM, maMhANubhAgosi dhmmprinnaamo| puvvabhave ikkArasi, ikkArasa aMgabhattikathA // 79 // ahuNA puNa suyabhattI, ikkArasi tavaM karei mUNeNaM / posahakaraNeNa puNo, chjiivvivjnnaage||8|| vihiNA jai igArasi, karesi DOORDAPOORDAPOLPADAPOORPRE adlodlad/OOOOOOOOOOOOOOOOOOD // 8 //
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH suvrataRSi kthaankm| // 9 // ADODADAPALPAPAPADAPOORDAR PO DO DO DO DODO DO DO DO DO DO DOD sukayatthaM bohilAbho ya / kevalanANalaMbho, parabhavi lahaNe na saMdeho // 81 // vihipuvvaM ciya vihiyaM, dhammANuThANamujhavaNasahiyaM / niyasattikayaM jamhA, bahuphalalAbhAya hoitti // 82 // suvvayasiDeNa tao, niyamajjAsahiya saparivAro ya / mUNeNa igArasitavaM, variseNaM egamAse(so)NaM // 83 // 11ruddasaMkheNamAseNaM, ikArasi tavaM kayaM payatteNaM // pAraNapAraNagaMmi ya, nANapUA kayA rammA // 84 // patteya tavo kamme, ujavai niyariddhivitthAraM / ikArasaMgalehiya,, taccatta samaggayaM Dhoi // 85 // sAhammiyavacchallaM, saMghaM pUei bhttisNjutto| puNaravi guruNa pucchai, puNaravi ikArasIkaraNe // 86 // guruNA bhaNiyaM nisuNasu, maggasire seyagArisI vrise| eggA puNa kAyavvA, kammaghAyalAbhAya / / 87 // pannAsaM kallANA, havaMti ikArasIdiNe tamhA eyaMmi diNe teNaM, maggasiregArasI pavarA / / 88 // AraMbhaha bhaviyanarA, maggasiregArasI mahApavarA / maNavayakAyavirAhaNa, muMca jiNavayaNadhammadharA // 89 // mUNaM ciya vihiyavvaM, bhaNaNaguNaNAi muttupavaranarI savvaM vihiNAiyaM, saphalaM ciya havai sylNpi||90||to suvvaeNa bhaNiyaM, sakuTuMbeNaM visuddhabhattIe / gahiyaMgArasi caraNe, mUNaM sukuDuMbamAiNaM // 91 // taiyA bahuajaNehi, gahiyA ikArasI gurusmiive| niyaniyagihami pattA, savve loA sa jammo yaa|| 92 // maggasire seyagArasi diNaMmi, posahaM kuNaMti savvevi / mUNeNaM ciya bhaviyA, jammaphalaM saya giNhaMti OPOPALPAPADODALPAPADOPOPOPOLA // 9 //
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH suvrataRSi kthaankm| // 10 // POLPADAPALPAPADODADAPOPOpGDgD GODODODODOOdddddodododododo // 13 // to papmAe guruNo, pAsaMmi ya posahaM ca pAritA / suyabhattIyaphaleNaM, pUryati tahA sukayapunnA // 14 // aha annayA kayAi, corA jANaMti loyavayaNeNaM / mUNaM savvakuDuMbassa, posahasaMjuttayA savve // 95 // tammi rattimi corA, dhADI kAuNa sgihmnnupttaa| gihamajjha aMdhayAre, ujjoyaM kuNaMti savvevi // 96 // to sukuTuMbeNaM ciya, kAusamgo ko smaahipro| aggIjIvANamiNaM, abhayaM dANaM kayaM ramma // 97 // gihamajjhe corAvi hu, pAsaMti suvannarupyapamuhaM ca / giNhaMti jAva taiyA, sAsaNadevIhiM te ghiyaa||98|| te cittamaNuya sarisA, leppamayA thaMbhiyA ThiA tattha / sukuDuMboa siTThI, kAusaggaM na bhaMjei // 19 // jAe pabhAyasamaye, sukuDubo gao ya dhmmsaalaae| guravo na saMti taiyA, ThavaNAriyassa paasNmi||100|| posahaM pAriyattA yaM, nANAiyaM ca pUyaNaM / kiccA niyagehamAvanno, te corA tattha pAsai // 101 // to loeNaM rano, kahiyaM corANa''gamaNaM sittttiigihe| aha rAyapuriseNaM, talAyarA tatva saMpattA // 102 // taiyA siTThIvareNaM, maNami eyaM ca patthiyaM kayaM / jA corA''moyaNA, mayAya kAyavvA niymennN||103|| tAva talAreNaM ciya, corANaM badhaNaM samAiTeM / siTThI ciMtaI eyaM, corANaM duHkhaM mA hosu // 104 // sAsaNadevIya tao, talAyarA thaMbhiyA ya takkAlaM / taM suNiuNaM rAyA, sa pariyaro Agao gehe // 105 // suvvayasiTThIi tao, pavaraM vatthaMti tassa tthoittaa| vinnatto naranAho samIhiyaM , PAPADODOPALPAPALPAPAPADADAPAND GODO.DODOGODD/Ddiodadododododo // 10 //
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH suvrataRSi kthaankm| // 11 // DODQDqDQDqDQDQDODODDODD0 DA DO DODO DO DE DADO DO DO CO DO DOD kimapi maggAmi // 106 // to nayarasAmiNA puNa kahiyaM, jAmaNasi ThitaM mgg| vANIe sAmI puNa jaM, pacchasi demi taM savvaM // 107 // siTTi patthai tao, corANamabhayadANadANaM ca / dinnaM ciya bhUvaiNA, corA siTeNa to vuttaa||108 // to corAniyaThANaM, gacchehiM samAhiNA kypmoyaa| thaMbhiyamukkA ya gayA, niyaniyabhuvaNe suraMgadharA // 109 // rAyA bhaNei siTiM, nisi corA kiM na vAriyA tattha / suvvayasiTThIvi bhaNai, niyama niyamA na bhaMjemi // 110 // AzaMdiyo ya rAyA, siddhiM sukuTuMbayaM smaannei| dhammammi niccalattaM, supasaMsai saparivAro y||111|| niyagehaM saMpattA, rAyAloyA talArapamuhAya / jiNadhammassa pasaMsA-parAyaNA savvakAlaMmi // 112 // puNaravigArasi divase, tavaM ca-posahaM kuNai sitttthii| aggIlaggA nayare, loyA savve viya raDaMti // 113 // pADosIeNa taiyA, bubA dattAya siTThI gehesu / aggIlaggA ni sarasu, gehAu palAyaNaM kuNaha // 114 // taM suNiuNaM siTThI, sukuTuMbo kaausggmaavnno| ThIo ya niccalamaNo, maNavayakAeNa na hu khuddho|| 115 / / aggIvihu siTThigihaM, harTa vakkhAri vatthu paribhogaM / moittA savvaM ciya nayaraM, bAleI jAlAe // 116 // jiNabhavaNaM ciya posahasAlA, sAhUhiM sahiya moittaa| nihaNaMpattA sayameva, jaMpai loo pbhaayNmi|| 117 // siTThipabhAveNaM ciya, harTa, vakkhAri gihagayaM savvaM / siTThisaMbaMdhiyaM taha, na jAliyaM aggiNA'vi tahA // 118 // rAyA QDA DA DA DA DA DA DA DA DA DA DODUDU JAPADOPADO/pop/poppopoPAPAD // 11 //
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // vitaM suNittA, sapamoo siTThigehamAvanno / baddhAvio ya suvvayasiddhi, pariyara sahio pamoyaparo // 119 / / 11 ikkArapiyAsahio, siThThI rAeNa maMDio tamhA / vatthAlaMkaraNeNaM, dhammapasaMsaMca kuNamANo / / 120 / / bhUyapeyapisAya DAiNi-pasAiNi pamuherhi chaliyamAraddho / dhammapabhAveNaM ciya, kinhasappo na chai // 121 // evaM tavaMmi putre, rayaNamuttI pavAlaruppAi / sovannaM savvanANaya, ikkArasasaMkhaparimANaM / / 122 / / laDDaya pagavannamuha-gaMThiyA kAriyA surammA y| mUNaMkaeya ghaMTI, tAo kannami pavisei (?) // 123 // iya vihiNA savvaMpi ya, ikkArasavannadhannalakhAI / merAiyaM savvaM, ujjaviyaM siTTiNAtattha / / 124 / / tabbhajjAvi ya niyaniyamujjavayaM maMDayaMti pihupihUyaM / sattakhittANa parao, DoyaMti guruyamAhappaM / / 125 / / ttA loeNaM pacchA niya, sattisamaggateNa bhAveNa / DhoittA ujjavaNaM, niyatavaM saphaliyaM tamhA / / 126 // sAhAmmiyavacchalaM, saMghassa ya pUyaNaM kayaM rammaM / dINAiyANa dANaM, guruvaesaM suNaMteNaM / / 127 / / chatre kAMcanakuMbhasaMbhavabhavo rAjye vipakSakSayaH / zrIkoTI zubhaputrasaMtati phalaM hArepi ciMtAmaNi / dAne pAtra pavitratA, tanumatAM dugdhAbdhimadhye sadA / hRdyodyApanamevamAtmatapasi zreyobhirevApyate // 128 // tato suvvayasiTThissa, patteyaM bhAriyA psviyaao| egasavaM 11 dasuttaraM ca puttaM, tahA puttIi 11igArA / / 129 / / pariNAviyAya savve, sUyA savvevi kannanavagaM ca / kannA puNa dinnAo, mahaTTiyasUyavarANaM ca Plese suvrataRSi kathAnakam / // 12 //
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 13 // 700000 // 130 // taMmi bhave riddhi puNa, samujjiyA koDi navanavar3a mANA / sattakhittaMmi vAvai, mANasajammaM kayatthei / / 131 / / annaya samayaMmi patto, caunANasamiddhasayalasuttadharo / sirijayaseharasUrI, samosaDho tatthaM ujjhANe / / 132 / / to baMdaNatthaM rAyA, gao vaNe sayalaloyaparivario / to suvvayasiTThI puNa, sakuTuMbo vaMdai guruNaM // 133 // to savve vaMdittA, uvaviTThAsu gurupAyamUlaMmi / dhammaM suNaMti tatto, egaggacittA suhapasattA / / 134 // yaduktaM / dANaM punnatarussa mUlamaNahaM, prAvAhimaMtaM kharaM / dAriddaddumakaMdalIvaNadavo, dohaggarogosahaM / sovANaM gurusagga-selacaDaNe mukkha (ssa) maggo varo / tA dAyavvamigaM jittavihiNA, patte supatte sayA / / 135 / / suddhaM samAyAra (khu) naMdaNijjaM sahassa aTThArasabheyabhinnaM 18000 / baMbhAbhihANaM ca mahAvayaMti sIlaM tihA kevaliNo vayaMti // 136 // bajjhaM tahAbdhiMyatarabheyameyaM, kayAi dubbheya kukammabheyaM / dukkhakhayatthaM kayapAvanAsaM, tavaM tavehA'gamiyaM nirAsaM // 137 // cakre zrIbharato balAnugamRgaH, zreyazcilAputrakaH, jIrNaH zreSThimRgAvatI gRhapatiyoM bhAvadevA'bhidho / suzlAghyA marudevatA navamuniH, zrIcaMDarudrasya ce-tyAdyAkasya na citrakAri caritA, bhAvena saMbhAvitAH // 138 // saMsArakArAgRhakarmabaddhAH kAMtARNazRMkhalabaddhapAdAH / putrAdipAzaizca gale nibaddhAH mugdhA manuSyAH spRhayaMti muktiM // 139 // gihivAvAraM muttuM savvavirayaM pavajaha narA bho ! / jaha kammakkhaya suvrataRSi kathAnakam / // 13 //
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH supratatrApi kthaankm| // 14 // DO DO DO DO DO DO DG DO DO 00 DO DIA A0010 DODO DO DODO DO DO DO DO DO DE kAuM, sidipuraM jhatti paaveh||140|| suvvayasiDipabhaNai, bhayavaM! mama dikkhasaMpayaM deh| gharavAvAraM pane, ThaviuNaM attimAgacche // 141 // uThittA gihipatto, puttassa bhalAviUNa ghrbhaarN| bahudANaM dAuNaM, piyAisahio sa nikkhNto||142|| ikArasapiyAI, pavaja aNasaNaM ca ginnhittaa| mAseNaM bhatteNaM, kevalanANeNa mukkhaM ca // 143 // subvayarisi cArittaM, pAlai suddhaM visuddhacittajuyaM / chaThaTThamAikaraNe, ikArasimUNatavacaraNe // 14 // dosahachaThANatao, egasayaM aTThamAi tavaratto / caumAsI cauvAraM, chammAsiya egavAraM ca // 145 // annadiNe ikArasi-diNaMmi mUNeNa saMThio tattha / egassaya sAhussa ya, kanne mUyA veyaNA jaayaa||146 / / micchAdiTThI ego ya vitaro, ciMtei risiM tvaaucaalemi| rayaNImajhei tao, saMkamio saahudehNmi| 147 // teNutto suvvayarisI, gacchaha sAvayagihami dukkhamiNaM / kahiyavvaM ca jahA te, tegicchaM' kuNaMti bhAvadharA // 148 // ciMtei suvvayarisI, iNDiM mUNaM mae kayaM asthi / uvassayAo bAhi gamaNaM ca nisiddhIyaM ca mae // 149 // ciMtAparisalio jAva, atthi tAva sAhu veynnaaklio| dhammaTTaeNa gacchar3a, tADai ya risiMca kovennN||150|| aha ciMtei tihiciya, esoya risI ya veyaNAkalio mama doso ciya eso, kahiyaM eyassana kayaM ca // 151 // taha bhAvaMto bhAveNa, 1cikItsAM. LADO DO DO DO DO DO DA DO 09 DODO MODDOODOOOOOOOOOOOOOOOOOG00 // 14 //
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvrataRSi kthaankm| OpGOOpGORPOPPOORPOORDOORD DO DO DO DO DO DO DO DO DO DO DO DOD kammaTThayagaMThicUriNaM kaauN| kevalanANaM patto, dahakayattho mahAsatto // 152 // to nayaradevayAe, kevalamahocchavo smaainno| bhavvANa bohaNatthaM, desaNArambhaM kayaM tattha // 153 // paDibohiya bhavvajaNaM aMte saMlehaNaM ca kAuNaM / kevalanANeNa samaM, patto mukkhaM aNaMtasuhaM // 154 // suNiuNaM kanhovi hu, ikArasie tavassa mAhappaM / pAlittaM jahAsattiM, titthayarattaM labhissahI // 155 // evaM vIreNa kahiyaM, goyamapamuhANa bhvyjiivaannN| savve bhAvasameyA, karaMti ikArasitavaM ca // 156 / / succA sayA suvvayarisi kahANayaM, kinheNa ikArasi rAhaNaM kayaM / bhavvA sayA rAhaNagA bhavaMtu, laheu riddhiM taha mukkhasukkhaM // 157 // iti ekAdazIvrataviSaye suvrataRSikathAnakaM saMpUrNam // OppOppopoppOPRPAPADODAE IRDOIDAPOPOOODOORDOLORLDODOpma // 15 //
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 16 // kathAsaMgrahaH zrIjaina POPROOPPOORPOpapapapapna adDOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOD DO DO DO DO DODO DO DO DO DO DO DOD DOOOGUDD/ODOOOOOOOOOOOOOOD // 16 // kthaankm| suvratatravi
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11211 // arham // // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH // // zrI prema bhuvanabhAnu-padma- hemacaMdra sadgurubhyo namaH // // zrIjinadattakuzalagurubhyo namaH // . mohajItacaritram maGgalAcaraNam upajAtichandaH praNamya vIraM nijazuddhabhAvaiH, punazca natvA kuzalAkhyasUrim / zrImohajItasya vadAmi kiJcit, bhavyaM caritraM bhavanAzakAri // 1 // zrI mohajItacaritram // 1 //
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI mohajItacaritram kathAsaMgrahaH // 2 // asti kAcijambudvIpe bharatakSetre kambudeze, alakApurI nAma nagarI / yasyA bahiH saghanatarUNAmanekaphalapuSpArAmA atyunatatoraNapatAkAdiyuktajinamandirANi ca virAjante / devavAnchitasvajanmakAsA anekavidyAdisadguNAbazrAvako - petA''sIt // tannagaryadhIza: sakalakalAprauDhognekarAjamaNDalImaNDita: samastarAjanItisamanvitaH mahAsamyagdRSTiH paramadhArmikaH punaH pNcgunnyuktH| pAne tyAgI guNe rAgI bhogI parijanaiH saha / zAstre boddhAraNe yoddhA puruSaH pnyclkssnnH|| 1 // ityAdinItizAstroktaguNAlakRtaH mohajItarAjA rAjyaM karoti sma / tasya paTTarAjJI zIlAlaMkAravibhUSitA surUpA candravadanA manojJA catuHSaSTi kalApAragAminI samyaktvAdiguNasaMpannA punaH / anukUlA sadA tuSTA dkssaasaamviivickssnnaa| ebhirevaguNairyuktA zrIriva strI na sNshyH||1|| iti sallakSaNasaMpannA mohamvAntavinAzikA nAmnI rAjJI babhUva / tau dampatI devArcanagurusevanAdisatkRtyeSu lInI svakAlaM ninya tuH / tAbhyAmeva bhUrbhUSitA garAyate sma ytH| devAn pUjayato dayAM vidadhataH satyaM vaco jlptH| saddhiH saMgamanujjhato vitarato dAnaM madaM. mukhtH|| yasyetvaM puruSasya yAnti divasA: tasyeva manyAmahe / zlAghyaM janma ca jIvitaM ca saphalaM tenaiva bhuurbhuussitaa||1|| // 2 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 zrI mohajItacaritram kathAsaMgrahaH // 3 // evaM kAle gacchati tayovRddhAvasthAyAmekaH putro'bhUt / tadA svajJAtI: saMtoSya tasya zArdUla iti nAma vihitam / paJcadhAtRbhiH lAlyamAno paJcavArSiko jAtaH / tadA'tyutsavena kalAcAryapAdhai kalAzikSaNArtha preSitaH / so'pi pramAdAMstyajan sannalpasamayenaiva dvAsaptati-kalApAragAmI jAtaH / pazcAt zAnto dAntaH zUravIraH parAkramI krameNa yauvanAvasthAyAM praaptH| punaH, atimanoharA candravadanA jaina - zAsanaprabhAvikA jIvAjIvAdinavapadArtheSu nipuNA catuHSaSTikalAyuktA mohavinAzikAnAmnI yAdattavIryasya putrI tayA sAdhaM pANigrahaNaM cakAra // ekadATakarmaNAM vicArasamaye mohanIyakarmaprAbalyaM dRSTvA vicArayati sma / aho tasya utkRSTa saptati koTAkoTIsAgaropamA sthitirasti punarvivAnmahanmohanIyakarmAsti, viSantu kevalamasminneva bhave duHkhadAyi bhavati tadapyoSadhyAyupacArebhyaH durIbhavati kintu mohanIyakarma tu bhave 2 duHkhadAyi syAt he Atman ! tallakSaNaM dhyAnapUrvakaM shrRnnu|| - snehamUlAni duHkhAni yadA tvaM caturthyAnAnAmmadhye prathamadhyAnasya prathamapAde vicAraM karoSi tadA jJAyate iSTaviyogaArtavyAnaM tarhi idaM dhyAnaM tiryaggatiM dadAti, tadidaM mahaddaSTakarma ajeyam, punarsthAnAGgasUtrasyASTamasthAne durlabhatAvijayanAmASTakamadhye pUrvameva kathitamasti, (aSTakarmaNAM madhye mahAduSTamohanIyakarmaNo'jayo'sti ( kaThino'sti), ityAdyanekadhA vicAraM kRtvA svajanapurajanasahitaH
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 36 zrI mohajItaMcaritram // 4 // mohaM jitvA dharmadhyAnena lInaH san sukhena prajAM pAlayati sm| ekadA kasmiMzcit prastAve indraH devasabhAyAM kathayati sma, manuSyaloke 'lakApuryadhIzamohajItanAmnA rAjA svajanapurajana sahitenaivaMvidhamohajitaH devairapi cAlyamAno na calati, dhanyaH saH ya aSTakarmaNAM madhye pradhAnaM mohaM jitvA manuSyajanma saphalIkRtavAn, evamanekadhA prazaMsA kRtvA virarAma / tadA tasminneva sabhAyAmekamithyAtvidevastacchrutvA'naGgIkurvANaHsanutthitaH pazcAdevaM kathayAmAsa- bho svAminnarakITakasya prazaMsA kathaM kriyate ? kiM devairapi cAlyamAno na calati ? ahaM tatra gatvA cAlayAmi, so'haMkRti kRtvA devalokAccacAla. kSaNamAtreNa manuSyaloke'lakApurIsamIpamAgatya parIkSAkaraNAya siMharUpaM kRtvA ghanagarjitatulyAtibhayayuktasiMhanAdaM kRtavAn, tasya garjanAM zrutvA pazavastu hatadhiyo'grepadamapi dhartuna zaknuvanti sma, tathA bahisthA manuSyA'pi bhayabhItAH prANarakSArthamitastata: dhAvanti sma, ekamanuSyeNAgatya purajanarakSArthanagarIpratolIkapATau dattau pazcAttenaiva puruSeNa rAjasabhAyAM gatvA rAjA vijJApitaH bho svAminnagarIbahiH siMha Agata: aneka jIvAnAM vadhaM kariSyati, yathA jIvavadho na syAt tathA kriyatAM, iti zrutvA rAjA vicArayati, aho ! prajAkaMTakasya jIvavadhakArakaM raNe jitvA prajAduHkhaM durIkaromi, nItAvapi kathitamasti yataH- sazastravRttiHsamare // 4 //
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mohajItacaritram zrIjaina kathAsaMgrahaH // 5 // ripuHsyAdyaHkaMTako vA nijmnnddlsy| astrANi tatraiva nRpAHkSipanti na dInakAnAM na shubhaashyessu||1|| * iti viditvA taM jetuM jigamiSayati tasminneva samaye devena prerito rAjaputra evamavAdIt bho tAta ! siMhajayArtha ahaM gacchAmi, bhavatA traiva sthIyatAM, ahameka eva jeSyAmi evaM kathayitvA piturAjJAmAdAya kAJciccamUM gRhItvA puryA bahirAgatya kuntatomarAdi zastraiH siMhazarIramAbAdhayAmAsa, siMho'pi rAjaputramatinikaTamAgataM dRSTvA (tatsthAnAt) palAyitastadA rAjaputro'pi tatpRSThe turaGga prerayati sma, . tasyAzvavegena sarva sainikA bahvantarA jAtAstato rAjaputrA'darzanAdanyamArge vilagnA, rAjaputrastu siMhapRSThe lanaH san atibhayaGkare vane praviSTaH, tadA siMhastu lupto'bhUta, pazcAdyogivezaM kRtvA svAsanopari rAjaputraM mRtavatkRtvA'sthApayadanantaraM yatra rAjadAsyo jalamAnetumAgacchanti, tasyA alakApurIbAhyA''rAmavApikAyA 3 paristhitvA vicArayati rAjazceTikA AgamiSyanti tadaivaM kathayiSyAmi tatazceTikAH samAgatA yogI uvaac| vicitravArtAkathayAmi ceTyaH / zRNvantu vijJApanamasti bhdraaH||raajnyHsuto'sau hariNA hatastat / kAyaM vane kSiptamahaM tu khinnH||1|| evaM zrutvA dAsyo vadanti, vayana kasyApi na dAsatAGkatAH / svAmI na kopyasti manuSyaloke // jalasya yogAtpracalanti potAH / saMsAravahaH khalu tAdRgeSuH // 2 // evaM zrutvA yogI cintayati, kiM dAsyo'pi mohajitaH, kintvevaM na // 5 //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM zrI mohajItacaritram saMbhavati dAsya khalu kutrajAtAH? kasmAtsthAnAdAgatA, evaMvidhA dAsyaH kadApi mohana jayanti kintu svAcinyo dAsyaH santi, para zArdulasya mAtuH pAveM gacchAmi mAtuH putroparyatIva mohaM kariSyati, tena tatra gatvA kathayAmi, krameNa sa yogI tasya mAtA yasmin gavAkSe svitAsti tasya nIcairgatvaivamuvAca / duHkhasya vArtAhavayAmi maatH| sutohataste hrinnaamhaa''yH|| bhojyantra bhuktvA karuNAparo'ham samAgataH kAraNamasti nAnyat // 3 // tasya mAtottarandadAti, jAtA janA ye maraNaM gatAste, jAtasya mRtyu a'ktAmupetaH / rakSanti ke kaM bhavato hi bhAvI, tyaktvA tapaH kiM pramaNaM kropi||4||niitaavpyuktmbt:-paataalmaavishtuvaatu surendraloke, Arohatu kSitidharAdhipatiM ca meham / mantrauSadhapraharaNa karotu rakSAma, yadAvi tadbhavati nA''tra vicaarhetuH||1|| evaM zrutvA kRtvA punazcintayati kiM jAtaM pUrvantvahaM dAsyaH svArthAH jJAtvA'trA''gataH, kintu mAtrA'pi moho na kRto, manye'haM tAvatparyantaM moho vidyate mAturthAvat sa stanapAnaM karoti pazcAt kasya mAtA kasya putraH ? adhunA kiM jAtaM tasya pIpA gamicyAmi, sA tvavazyameva bhaturupari mohN| kariSyati bhaturevAdhAro yata iti dhyAtvA tasya biyA iya'sya nIcairgatvA evamuvAca / lAvaNyayukte. bahusaukhyakArI, rateH samAne gunnyuktnaarii| vadAmi bhartA tava nAtra zahA, zArdUlanAmnA hariNA hato bt|| // 6 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mohajItacaritram 5 // tasya khI uttarandadAti, tarAvanekai tu khagAH milanti, nizAtyaye parmakarodaye kA gacchanti te te - svnivaasdeshm| saMgAstavaiveha milanti yogin ! // 6 // punaHzAsminnasAre saMsAre kiM kasya nityamasti ? tthaacoktm| kati naravArAn bhuuptirbhuuribhuutiH| kati nara vArAMzAtrajAtosmi kiittH|| niyatamihana kasyApyasti saukhyatra duHkham / jagati taralarUpe kiM mudA kiNshucaavaa||1|| - evaM zrutvA viSaNNa san cintayati, kiMjAtaM pUrvantu mayA vicAritaM tasya strI tu mohaM kariSyatveva parantvanayApi na kRtaH, kiM matpratijJA bhannA bhaviSyati, nahi 2 iyamapyanyasthAnAdAgatA tarhi kavaM jJAyate'nayA moho jitaH, astu baddhAvi tadbhavatu, adhunA tu rAjAnameva kathayAmi, sa tvazyameva mohaM kariSyati, rAjabhAraM voDhuM samarthaH eka eva putro'sti bata iti dhyAtvA tatsthAnAt krameNa gacchan san rAjasabhAyAmAgato, rAje AzIrvAdaM dattvA evamuvAca / vAta hi rAjasthayAmyavAcyAm / roSAvahAM satyatayA kSamasva ||shaardulnaamaa tava dkssputrH| siMhAnmRtaH ko'pina dUraNIyaH // 7||iidRgvc: yoginaH zrutvA mohajitarAjA manasi vicAraM karoti, aho'nena duSTamohanIyakarmamA yogino'pi svapAzato bamvAyattAH kRtA, evaM vicAraM kRtvA saMbodhanasahitaM mohanIyakarmaNe vijAraM dadAti-he duSTa ! tvayA svajAlamevaM vistareNa kiM vistAritaM ? kiMvaM na kAvase mahaviH zUravIrastvaM tRlasadRzaM jJAtvA bhasmIkRtaM tathA'pi tvayA // 7 //
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 zrI mohajItacaritram zrIjena kathAsaMgrahaH // 8 // kuTilasvabhAvo na tyaktaH, guNitA rajjuH agnImadhye kSiptApi guNitatsvabhAvaM na tyajati, astu tenaiva prakAreNa tava svabhAvo'sti re duSTa ! tvaM atibRhadRSibhirapi na tyaktaH, kintu mayyatra tava sadRzaduSTasyAgamanasthAnameva nA'sti evaM vicArayitvA yoginaM saralasvabhAvenottaraM ddaati| yogo na sAdhyo mamatA na riktaa| itastataH kiM bhramaNaGkaroSi // tapo malino bhavatazca jAtam / tasyaiva duHkhaM mama nA'sti cAnyat // 8 // evaM kathanAnantaraM punarapi zikSAvacanaM kathayati bho yogIzvara yadA bhavatA yogo gRhItaH, tarhi kiM nirarthakaM mohanIya karmavazAditastatoH bhramaNaM karoSi ? punazca zrUyatAM yadyapi vyavahArAt mama putro'bhUt tathApi mama tasya maraNe ko'pi zoko nAsti, yataH- yasmindeze yadA kaale| yanmuhUrte ca yaddine / hAnirvRddhiryazo laabho| yattathA tanna caanythaa||1||punrsmin jagati pratidinaM ke'pyutpadyante ke'pi niyante evamanityasaMsAro'sti, parantvevaM jJAyate bhavatA yoga: pUrNatayA na sAdhitaH, ityAdi zikSAvacanaM kathayitvA virarAma / IdRg vacaH zrutvA imAmavasthAM ca dRSTvA vicArayati hAhA mayA kiM cintitaM kiM jAtaM madavasthA kamalakozagatabhramarasya, yathA :- rAtrirgamiSyati bhaviSyati suprbhaatN| bhAsvAnudeSyati hasiSyati paGkajazrIH // evaM vicintayati koSagate dvirephe // hA haMta hanta nalinI gaja ujahAra // 1 // iti avasthA jAtA tathA babhUva mayA tu vicAritanna 2 kITa: kiM na caliSyati kintu
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mohajItacaritram zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // pratyutAnyadeva jAtaM, ityAdi vicAraM kRtvendramahArAjasya satyaM vaco matvA yogIvezaM tyaktvA svasvarUpaM prakaTaM kRtvA tuSTAva tAvat salIlayA bhraman san zArdUlaputro'pyAgatya rAjJaH pArve'tiSThat sa devo vkti| he pRthvInAtha ! yA prazaMsendramahArAjasya mukhAt zrutA tasmAdapyadhikaM bhavatasteja:pratApayormamAnubhavo jAtaH, ahaM sarvajJaprabhoH imAmeva prArthanAGkaromi bhavato'yaM zuddhavyavahAraH pratidinaM vRddhiM yAtu, yathA'dya bhavAnaharnizaM jinezvarasyAjJAyAM vartase tatheyaM pravRttiH bhavataH cirakAlaparyantaM bhavatu, ayaM kiMGkaraH yadA kadApi kArye smaraNIyaH, evaMvidhaM zubhAzIrvAdaM dattvA sa devaH svasthAnaM prati cacAla, yadA sa deva indramahArAjasya pArve prAptaH tadA sarvavRttAntaM kathayAmAsa, sa devastu devaloke sukhena nivasati, sa rAjA'pi saMsAranirAsalAlasamatiH svakAlaM ninaay| ekasminsamaye dharmaghoSAcAryasya nagarIbAhyavane padArpaNo'bhUt, tadA tapazcaryAdiprabhAvAt sarva vanamAzcaryakArijAtaM, yataH zuSkAzokakadaMba Ama bakulA khajUrikA dAbhimA, jAtA: puSpaphalaprapallavayutA zAkhAprazAkhAnvitAH // zuSkAMbhojalavA pikAprabhRtayorjAtA: payaH pUritAH / krIDantIhasurAja haMsa
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 // zikhinazcakuH svaraM kokilAH // 1 // jAtizcaMpakapArijAtakajapA satketakI mallIkA / padminIpramukhAHkSaNAdvikasitA prApurmadhUpAstataH // kurvanto madhurasvaraM sulalitaM tadgandhamAghrAyate / / gAyanto bahugAyanaM svaraparaiH bhAtIdRzaM tadvanaM // 2 // etAdRzaM AzcaryaM dRSTvA vanapAlakenAgatyaivaM kathitaM bho pRthvInAtha ! adya tavapuNyodayena udyAne zAntamudrAdhArakaH, bhavyAtmatArakaH, vizAlabuddherdhArakaH, candravatsaumyaH, sUryavat tejasvI, sAgaravat gaMbhIraH, anekamunigaNayuktaH jJAnI gururAgataH, etatzrutvA romAJcakaJcukitazarIro dviguNIbhUtagAtrabhUSaNaH rAjacihnaM tyaktvA sarvavastrA''bhUSaNAni vanapAlAyA'dAt / paJcAdAnandabherIravaparipUritadigantarAlacaturaGgabalena gurorvandanArthaM cacAla, krameNa tatra gatvA yathAvidha vandanAM vidhAya yathocitasthAne upaviSTaH pazcAdevaM guro stutiM cakAra / he bhagavanM ! athAho bhAgyaM mamA'bhavat, bhavAdRzaH gurordarzanaM jAtaM, puna adya trailokyatilaka ! pratibhAti punarayaM saMsAra samudraH culukapramANaH pratibhAsate, ityAdyanekadhA stutiM vidhAya virarAma / * zubhAvasaraM jJAtvAcAryo dharmopadezaM dadAti / bho bhavyaprANin idaM manuSyabhavaM dazabhirdRSTAntairdurlabhamasti, kadAcid puNyodayena manuSyajanma prApya pramAdanidrAkaSAyAdivazena samudre pAtayati sa iha paratra cAtiduHkhabhoktA bhavati, yataH - zrI mohajItacaritram // 10 //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 11 // arthA pAdarajaH samA girinadI vegopamaM yauvanaM / mAnuSyaM jalabindulolacapalaM phenopamaM jIvitam // dharma yo na karoti nizcalamatiH svargArgalodghATanaM / pazcattApahato jarApariNataH zokAgninA dahyate // 1 // punarasmAdapArasaMsArasamudrAtpAraprAptiratikaThinA'sti yAvat paTTaphalakarUpasamyaktvA''dhAro na milati tAvat taTe prAptiH kaThinA'sti, kadAcit zubhakarmodayena samyaktvA''dhAraM labdhaM pazcAdapi karma nAnAprakAreNa bhrAmayati asyAmavasthAyAmAtmana uddhAraH kathaM syAt / asyopari uttamottamadRSTAntaH procyate 1 kasmiMzcidapArasamudre eko manuSyo bhayabhrAnto itastataH bhramati, tIraprAptyarthaM kazcidvastu mRgayati, tasminprastAve zubhakarmodayenaikaM paTTaphalakaM labdhaM, tasya sAhAyyena zanairastarati tasminsamaye kiM jAtaM, eka: pracaNDavAyo: punarjalapravezo'bhavat, punarapi mahatA kaSTena paTTaphalakasAhAyyAt bahirAgatya tarati tasminsamaye taTImanuSya evaM kathayati, re bhavyajIva ! dhairyamavalambyemAM tavAgre calamAnAM nAva mAruhya krameNa vahamAnaH san taTe lagamAnAM zRGkhalAM gRhItvA taTe Agaccha, tadA''vAmasmina nagare yAva tadaiva bahusukhabhAgbhavAvaiti AnandapradavacanaM zrutvA nAvamAruhya yatnena taTe prAptyarthaM nAvaM vAhayati, krameNa taTasamIpe Agatya taTImanuSyena darzitAM zRGkhalAM gRhItvA taTImanuSyaM prati evaM kathayati, bho zrI mohajItacaritram // 11 //
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // samudratArakAdhunAttvAtizrameNa duHkhito'smi, taTe AgamanasAmarthyaM nA'sti tadA taTImanuSyaiH anekadhopadezaM dhairya ca dattvA punarapi kathitamadhunaivAgamiSyasi kazcideva zramo'sti tena prayatnaM kuru prayatnaM kuru, evaM dhairyAlambanAdivacanaM zrutvA bahudhA zrameNa taTaM prAptaH, pazcAt tau dvau saMmIlya tasminnikaTavartinagare gatvA sAnandAnnivasataH / prakRte dRSTAnta itthaM saMghaTate - saMsAra eva samudre jIvaH duHkhena pIDito taraNArthaM kiJcit mRgayate zubhakarmodayena samyaktvarUpapaTTaphalakaM labdhaM, tadA bahirAgatya tarati tasminsamaye moharUpavAyulaganAt punaH saMsArarUpasamudre'patat, tena saMsAramadhye ghorakaSTaM sahamAna: prayatnAt samyaktvarUpapaTTaphalakena punarbahirAgatya tarati tadA kevalajJAnarUpataToparisthitaH manuSyarUpaH arihantadeva evaM kathayati, bho bhavyajIva ! idaM dvAdazavratarUpanAvamaGgIkuru, krameNa zRGkhalArUpasaMyamaM gRhItvA kevalajJAnarUpataTopari Agaccha, (arthAccaturghAtikarma vinAzya kevalajJAnaM dhriyatAm ), tena mokSarUpanagare gatvA'nantasukhabhAg bhavAva, sa puruSo'pi pUrvakathitena mahatA kaSTena sAdhayan kevalajJAnarUpataTopari Agatya zeSaM karmakSayaM kRtvA anantasukhamayasiddhipurIM prAptaH / * dRSTAntakathanaprayojanamidamevA'sti yaH jIvaH ghoraduHkhadAtAraM gRhasthAzramaM tyaktvA zrI mohajItacaritram // 12 //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI mohajItacaritram kathAsaMgrahaH // 13 // zramaNapadaMnAGgIkaroti tasya zuddhapariNAmarupazreNyupari ArohaNaM duHsAdhyaM, tasmAtkAraNAt bho bhavyaprANin ! yathAzakti dezavRttisarvavRttiM ( zrAvakavRttaM sAdhuvRttaM ) aGgIkRtya manuSyabhavaM sArtha kuru, tasmAdbhave bhave sukhabhAg bhaviSyatha ityAdyanekadhopadezaM dattvA virarAma / AnandadAyikAM bhaMvanAzikAmevaMvidhAM dezanAM zrutvA kecana bhavyaprANino paJcamahAvrattamaGgIcakruH, bhavabhIrUmohajItarAjo'pi saMsAraM pAzasadRzaM matvA zArdUlanAmne svaputrAya rAjyaM dattvA / cAritraratnAnna paraM hi ratnam / cAritravittAnna paraM hi vittam // cAritra lAbhAnna paro hi lAbha / zcAritrayogAnna paro hi yogH||1|| iti lakSaNasampannacAritraM jagrAha / dIkSA gRhItA dinamekameva / yenogracittena zivaM sa yAti // na tadA kadAcittadavazyameva / vaimAnikaH syAtridazapradhAnaH // 2 // iti cAritramAhAtmyaM jJAtvA krameNa gItArthIbhUt, tadA gurorAjJAM gRhItvA grAmAnugrAmaM vihRtya bhavyajIvAn pratibodhya jainadharmasyA'laukikaM prabhAvaM drshyitvaa'nte| tapastIvagharaTTo'yam / kssmaamrkttikHnvitH||dhRtihsto mn:kiilH| karmadhAnyAni cuuryet||1|| ... iti lakSitastapastaptvA samAdhinA paJcatvaM prApya sadgatimAna bbhuuv| // 1 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI mohajItacaritram kathAsaMgrahaH navAdhikatriMzati vIravatsare / zubhe caturviMzatisaMkhyayA dhike // koTAbhidhAne zubhapattane yathAmatiH kRtaM mohajitasya vRttam // 1 // trailokyasindhurgaNanAyakazca / tasyaiva rAjye sukhshaantipuurvm|| urje'tramAse zubhazuklapakSe / granthaM samAptaM zivapUrNimAyAm // 2 // gaccho'sti naH khataranAmako yat / sukhAbdhinAmA guNasayayuktaH // pUrNAbdhinAmAgururasti guNyaH // 3 // idaM caritraM racitaM yathAdhi / bhavyAtmabodhAya ythaatmshkteH|| gIrvANavArNI pratibodhanAya / kSemAbdhinAmnA shrmnnaanugen||4|| // 14 // // 14 //
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjaina. kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 1 // ||ahm / / zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / ||shrii prema-bhuvanabhAnu-patra-hemacaMdra-sadgurubhyo namaH // zrIkalAvatIcaritram (kartA-zrIzubhazIlagaNI) pAlayanti nijaM zIlaM / zuddhaM yA lalanA bhuvi|| kalAvatIva tAH saukhyaM / prApnuvantyapavargadaM // 1 // tathAhi-ihaiva jambUdvIpe maMgalAkhyadezavibhUSaNe zaMkhapurAbhidhe nagare prajJAvAn lakSmIyutaH zaMkhAbhidho rAjA rAjyaM karoti sma / athaikadA sa rAjA nijasabhAyAM siMhAsanamalaJcakAra / tadA gajAbhidhazreSThino dattAkhyastanayastatrAgatya mudA rAjAnaM namAma / rAjApitaM kuzalodantAdi pRSTvA jagau, bho datta ! dezAntaraM bhramatA tvayA yadi cet kutrApi kiJcit kautukaM dRSTaM bhavet, tanmamAgre nivedaya / tat zrutvA saharSoM ||shaa
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 2 // datto'vadata, he svAmin ! bANijyA devazAlapurevhaMgato' vyApAriNaH sarvadA lakSmIlAbhArtha dezAntare eva prmnti| yata:-yo na nirgatya niHzeSA-mAlokayati medinii| anekAzaryasaMpUrNA sa naraH kUpadarduraH // 1 // kiva kevalaM lakSmyarjanakaparA vayaM tatra dezAntare nyAyAnyAyavicAramapina kurmaH yataH-apalapati rahasi dattaM / pratyayadatte'pi saMzayaM kurute|| krayavikrayeca luNTati / tathApi loke vaNik saadhuH||1|| mAnena kicittulayApi kiJci-dAnena kiJcid grahaNena kincit // kiMnvica kiMcicca smaahrnti| pratyakSacaurA vaNijo bhavanti // 2 // zrutvA durvAkyamuccaihasati muSati ca svIyamApyaM ca lokaM / vyartha gRhAti paNyaM bahu kimiti vadanardhameva prdtte|| svIyAnyAye'pi pUrva vrajati nRpagRhaM lekhake kuuttkaarii| madhye siMhapratApaH prakaTamRgamukhaH syAdaNika bhUrtarAjaH // 3 // evaM lakSmIvRdaNya vyApAraM kurvatA mayA tatra yatkautukaM dRSTa, tasya svarUpaM kathayituM me jihayA na pAryatetra iti badatA tena dattavaNijA nRpAne ekazcitrapaTo ghRtaH; atha tatra citrapaTe samAlekhitaM kasyAzcinmanoharAyA lalanAyA: svarUpaM vilokya sa nRpapurandaro madanabANaviddha iva nijaM ziro bhunvaMtasi camatkRta iti cintayAmAsa, aho nUnamiyaM lalanA kApi devAGganeva dRzyate, asyA rUpanirUpaNapIyaSapAnato me netre kathamapi tarmi na gacchataH, kenApi bhAgyavataiva pUruSeNeyamAligitA bhaviSyati iti cintayan sa kAmavihalo jAtaH, yata: // 2 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kabAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 3 // 43 vikalayati kalAkuzalaM / hasati zuciM paNDitaM viDambayati // adharayati dhIrapuruSaM / kSaNena makaradhvajo devH||1||kukumpkklkitdehaa| gaurapayodhara kmpinhaaraa|| nuupurhNsrnntpdpdyaa| kaMna vazaM kurute bhuvi raamaa||2|| tAvadevAkRtinAmapi sphura-tyeSa nirmlvivekdiipkH|| yAvadana na kuraGgacakSuSA / tAbyate cttullocnaanyclaiH||3|| madirAyA guNajyeSTA / lokadvayavirodhinI // kurute dRssttimaatrenn| mahilA hilaM naraM // 4 // evaM kAmagrahilaH sa nRpastaM dattaM papraccha, bho datta ! kimiyaM citragatA kApi devAzanA vA mAnuSI lalanA vidyate? tat zrutvA sa dattaH sasmeraM prAha svAmin ! iyaM mAnuSyeva vartate tat zrutvA bhRzamutsuko rAjA smAha, bho datta ! tarhi kasya bhAgyavato'yaM putrI ? kumArI vA pariNItA ? taM vRttAntaM me dutaM nivedaya dattaH prAha svAminniyaM devazAlapurezasya vijayasenabhUpasya zrImatyabhidhAyA rAjyA: kukSisambhavA kalAvatyAkhyA kumArikA vartate; sAca nijarUpalAvaNyAdiguNairdevAnAmapiparAjayate; vidhAturAdyA sRSTiriva sarveSAM puruSANAM mano harati, kiJca sakalakalAkuzalA sA sAmprataM bAlyabhAvamullaGghya yauvanaM prAptAsti; atha NAM yauvanopetAM vivAhayogyAM nijaputrI vilokya tasyA mAtApitarau tadaravilokanacintAsAgare nimagnau; athAnyadA tayA kalAvatyA nijamAturane proktaM, yo me praznacatuSTayI samyaguttaraH pUrayiSyati, tamevAhaM pariNecyAmi; tat zrutvA tayA rAjyApi sa vRttAnto nRpataye
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kalAvatI critrm| niveditaH, tato mantribhiH saha mantraNAM vidhAya rAjJA tasyA vivAhAtha mahatADambareNa svayaMvaramaNDapaH kArito'sti; AgAminyAM caitrazuklaikAdazyAM ca tasyA vivAhArtha zubhalagnaM nirNItamasti; itastasya nRpasya jayasenAkhyaH suto duSTasarpaNa daSTaH mayA ca nRpAjJayA viSottAramaNinA sa kumAro nirviSaH kRtaH; tenAtIvahaSTaH sa rAjA vastrAbhUSaNadravyadAnAdibhirmA bhUri saccakAra; athaikadA rAjasabhAstha mAM sa rAjeti samAdizat, bho datta ! yathA tvayA jayasenaM nirviSaM vidhAya mahyamupakAraH kRtaH, tathA asyA mama putryA yogyavaravizodhanena mAmapi cintAsAgarAduttAraya,,athaivaM nRpAdiSTo'haM tasyAH kalAvatyA rUpaM citrapaTe samAlikhya tatrabhavatAM taddarzanArthamatrAgato'smi; idaM ca mayAlekhitaM tasyA rupaM varNikAmAtraM vartate, yatastasyAH paripUrNasamIcInaM rUpamAlekhituM devo'pi samartho nAsti; yata: sUryasya yAvattejo dRzyate, tAvattejastasya pratibimbe kiM samAyAti ? evaM tena dattena vaNijA saMskRtiyutaM kRtaM tasyA varNanaM zrutvA kAmAturo rAjA bhRzaM cintAsAgare nimano maunamevAzritaH; yataH-mAno mlAyati pauruSaM vigalati kleza: samunmIlati / sthairya jIryati dhairyameti vipadaM gambhIrimA bhrazyati buddhirdhAmyati na prakSAmyati rujA ceto'dhikaM tAmyati / vrIDA klAmyati kAminImadirayA mattasya puMso hahA // 1 // evaM rAjAnaM kAmabANaviddhaM khinnaM ca vijJAya dattaH prAha-svAmin mA kuru khedaM ca / cetasi tvaM manAgapi // nUnaM // 4 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 5 // kalAvatI seyaM / patnI tava bhaviSyati // 1 // paramArAdhyatAM deva / vAgIzvarI surI yathA // praznacatuSTayasyAzra / nirNayo jJAyate tvayA // 2 // tataH sa zrIzaMkhabhUpAlo brahmacaryayuto'STamatapasA vAgdevatAM santoSayAmAsa; tena tuSTA sA pratyakSIbhUya nRpaM pratyuvAca bhUpa te pANispRSTAtha / zAlabhaJjyeva tatkSaNaM / / kartrI kalAvatIprokta- praznAnAM dhruvamuttaraM // 1 // devyaivamuktaH sa zaMkhabhUpAlastAM nanAma; tataH sA vAgdevyapi tirodadhe; evaM kRtakRtyaH sa bhUpo hRSTastena dattena vaNijA saha satvaraM devazAlapuraM prati pratasthe atha taM zaMkhabhUpamAgacchataM zrutvA hRSTo vijayasenabhUpo'pi nijaputraM jayasenaM tatsanmukhaM preSIt; tato vijayasenabhUpena mahotsavapUrvakaM nagaramadhye tasya pravezaH kAritaH; itastatra svayaMvaramaNDape'nye'pi bahavo bhUpAlAH kalAvatyAH pANigrahaNAbhilASayA samAyAtAH, vijayasenabhUpena satkRtA maNDapamadhye ca yathAsthAnaM maJceSu samupaviSTAH; gaganamaNDale tArakeSu candra iva tatra maNDape sthiteSu sa zaMkhabhUpastejasA'dhikaM virAjate sma; tataH sA kalAvatI sakhIvRndaparivRtA zirasi dhriyamANAtapatrA sukhAsanasthA tatra maNDape samAyayau; tataH sA pratIhArImukhAt pRthag pRthag samasyAcatuSTayaM nRpANAM papraccha; pratIhArI prAha ko devaH (1) ko guruH (2) kiJca / tattvaM (3) sattvaM (4) ca kIdRzaM // sphuTIkartArhati spaSTaM / kalAvatyA varasrajaM // 1 // tat praznacatuSTayaM zrutvA te sarve'pi bhUpAlA nijanijaprajJAnusAreNa vividhottarANi daduH paraM paramAtIsA zrI kalAvatI caritram / // 5 //
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI kalAvatI caritram / kathAsaMgrahaH // 6 // kalAvatI nijahadi saMtoSaM na prApa; evaM calantI krameNa sakhyanugatA sA zaMkhanRpapA sametya pratIhArImukhAt taM tatpranacatuSTayaM papraccha; tat zrutvA sa zaMkhabhUpAlaH prAha, bho pratIhAri! iyaM nirjIvApi stambhasthA pAJcAlI madIyapANispRSTA tvadIyasakhyAH praznacatuSTayasamasyAM pUrayiSyati; ityuktvA tena svapANinA spRSTA sA nirjIvApi kASThapAJcAlI bAgdevImAhAtmyataH provAca-vItarAgaH paro devo| mahAvrataparo guruH // tattvaM jIvadayA jnyeyaa| sattvaM cendriyanigrahaH // 1 // tat zrutvA santuSTamAnasA sA kalAvatI tatkAlameva tasya zrIzaMkhabhUbhartuH kaNThe baramAlAM cikSepa; tatastasyAH kalAvatyAH zIlaprabhAvAnmahaujasaste sarve sAmarSA api bhUpAlAstaM zaMkhabhUpaM na parAbhavitumazaknuvan; tato mAtApitRbhyAM mahotsavapUrvakaM tena zaMkhabhUpena saha tasyA nijatanayAyAH kalAvatyA vivAho vihitaH, hastamocanAvasare ca vijayasenabhUpena tasmai nijajAmAtre bhUrihastihayAdi dravyaM dattaM; tataH kiyadinAnantaraM vazuravargamutkalApya sa zaMkhanRpaH kalAvatyA yuto nijanagaraM prati pratasthe; vijayasenabhUpAdezAtsa dattavaNigapi kalAvatyA sahaiva cacAla; tatazcaikasyandane samArUDhI tau dampatI mahotsavena puramadhye praviSTau, evaM tathA kalAvatyA samaM viSayasukhAnyanubhavan sa bhUpo bhUyAMsamanehasaM gamayAmAsa; arthakadA rAtrI svapnamadhye sA kalAvatIrAjJI pIyUSapUrNa kumbha dRSTvA jAgaritA tatsvapnavRttAntaM nijabhatre kathayAmAsa; 8. // 6 //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 7 // tat zrutvA hRSTo bhUpastAM prAha, he priye ! tava sakalaguNagaNAlaGkRtastanayo bhaviSyati; evaM zubhaM garbha dadhatyAstasyA aSTamAsI vyatikrAntA, atha mahilAyAH prathamA prasUtiH pitRgehe bhavatIti lokanItyA vijayasenabhUpastAM sagarbhA nijatanayAmAkArayituM nijabhRtyAn preSayAmAsa; jayasenaH kumAro'pi snehatasteSAM bhRtyAnAM hastairnijabhaginyai upahArapade sAMzukAmaGgadadvayImapreSayat; atha tavAgatAste bhRtyAH kuzalodantanivedanapUrvakaM jayasenabandhudattaM sAMzukamaGgadadvayaM kalAvatyai duH; tataste nRpapArzva gatvA kalAvatIpreSaNArtha vijJaptiM cakruH, paraM rAjJA sA na preSitA, tataste pazcAlitvA nijanagare sametya vijayasenabhUpAya taM vRttAntaM nivedayAmAsuH; atha sA kalAvatI snehabhareNa sva baMdhunA preSitamaMgadadvayaMnijahastayoH paridhAya pramodabharamedurA gavAkSasthA nijasakhIbhyaH kazcayAmAsa-aho ! yenedamadbhutaM keyaradvandvaM preSitaM tasya mayi atIbotkRSTaM prema vilokyate, sa sarvadA cirAyureva bhavatu, premNA preSitaM tenedaM sundaraM vastu mayA cirakAlAtprAptaM, tatprAptitazcedaM me janma saphalaM manye; evaMvidhAni kalAvatyA vacanAni zrutvA sakhyo'pyUcuH, he sakhi! kumudvatyAM candraiva sa tvayi nUnaM bhurisnehaM dhArayati; atha tAsAmevaMvidhaM vArtAlApaM gavAkSAdhastAd vrajan sa zaMkharAjA'zRNot; tadA samutpannAdhikakrodhaH sa nRpatirdathyau-evaMvidhaM klaavtyaaN| yathA'kRtyaM prajAyate // tadA vidhoH samutpannAgAravRSTiraho dhruvaM // // 7 //
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zara 1 // aho buddhimadbhirjanaiH strINAM vizvAso naiva kartavyaH, yataH - duritavanaghanAlI zokakAsArapAlI / bhavakamalamarAlI pApatoyapraNAlI / / vikaTakapaTapeTI mohabhUpAlaceTI / viSayaviSabhUjaGgI duHkhasArA kRzAGgI // 1 // anRtaM sAhasaM mAyA / mUrkhatvamatilobhatA / / niHsnehatvanirdayatve / strINAM doSAH svabhAvajAH // 2 // AhAro dviguNaH strINAM / nidrA tAsAM caturguNA // SaDguNo vyavasAyazca / kAmazcASTaguNaH smRtiH // 3 // darzane harate cittaM / sparzane harate balaM / saMgame harate vIryaM / nArI pratyakSa rAkSasI // 4 // yo mUrdhni vidhRtaH kumbhaH / pAzastasyApi yoSitA // vidhIyate kaNThapIThe / jalArthaM hi mRgIdRzA / / 5 / jalpati sArdhamanyena / pazyantyanyaM savibhramAH / hRdgataM cintayantyanyaM / priyaH ko nAma yoSitAM ? // 6 // evaMvidhAnnArIdoSAneva vibhAvayan sa zaMkharAjA tAM mahAsatImapi kalAvartI tyaktuM nijamAnase'cetayat, evaM cintayan sa nijasthAne samAyAtaH; itastasyA mahAsatyA api kalAvatyA duHkhAgamanaM vilokya tad dRSTumasahamAna iva sUryo'pyastaM gataH; atha paramArthamajAnatA tena krodhAtureNa pracchannaM mAtaGgayugalamAkArya proktaM bhavadbhyAmiyaM kalAvatI vane tyAjyA, sAGgadaM tasyA hastayugalaM ca chittvA'trAgatya mahyaM samarpaNIyaM; atha nRpAdiSTau tau mAtaGgau tAM nirdoSAmapi kalAvartI vane ninyatuH; tatastAbhyAM tasyai kalAvatya proktaM, he devi ! AvAbhyAM samyag na jJAyate, yatkena doSeNa rAjA tvAM tyAjayati, kiJca tena zrI kalAvatI caritram / zaraza
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kalAvatI critrm| bhavatyAH sAGgado bhujau chettumAvAbhyAmAdezo datto'sti; evaMvidhAni mAtaGgavacanAni zrutvA kalAvatI provAca; bho mAtaMgau ! atra viSaye yuvayoM: patyuzcApi na kiJcid dUSaNaM, mama karmaNAmeva dUSaNaM; tatastau mAtaGgau dayAhRdayAvapi nRpAdezabhItau tasyAH sAGgadau bhujau chedayAmAsatuH; tatastau mAtaMgau tasyAstI sAGgadI bhujau samAdAyAzrupUrNanayanau nijapuraM prati gatau; ito'nantaraM sA kalAvatI tatrAraNye zubhalakSaNopetaM putramasUta; tadA sA kalAvatI taM putraM pratyAha, bho vatsa ! yadi tava janma piturgehe'bhaviSyat, tadAsminnavasare'nekavAdyanAdapurassaraM tava pitA janmotsavamakariSyat, atra tu zRgAlAdInAM kaTukArAvaste janmotsavo jAyamAno'sti; tato hastarahitA sA paJcaparameSThinamaskAraM smRtvA prAha, bho zAsanadevate ! yadi mayA trikaraNazuddhayA pativratAdharmaH pAlito bhavet, nirmala zIlaM ca rakSitaM bhavet, tadA madIyau bhujau punarnavau bhavatAM iti vacanAnantarameva zIlaprabhAveNa tasyA bhujau punaH sAGgadau navau jAto, atrAntare kazcittApasastatrAbhyetya tAM prAha, bho vatse! prasUtavatyA bhavatyA sAmpratamatra sthAtuM na yujyte| tat zrutvA tayA proktaM, bho tApasottama ! devaguruprasAdAnmadIyazIlaprabhAvAcca na ko'pi mAM parAbhavituM samartho bhaviSyati; tatastena kulapatinA tApasena bhRzamAzvAsitA pRSTA ca sA sakalaM nijavRttAntaM kathayAmAsa; tadAkarNya sa tApasAdhipatiH prAha, he bhadre ! atha tvaM vRthA khedaM mA kuru / zIlaprabhAvAttava punaH zreyAMsi // 9 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 10 // bhaviSyanti, yataH-zIlaM nAma nRNAM kulonnatikaraM zIlaM paraM bhUSaNaM / zIlaM hyapratipAti vittamanaghaM zIlaM sugtyaavhN||shiilN durgatinAzanaM suvipulaM yazaH pAvanaM / zIlaM nivRtihetureva paramaH zIlaM tu klpdrumH|| .1 // vyAyavyAlajalAnalAdivipadasteSAM vrajanti kSayaM / kalyANAni samullasanti vibudhAH saannidhymbhyaaste|| kIrtiH sphurtimiyarti yAtyupacayaM dharmaH prnnshytyghN| svanirvANasukhAni saMnidadhate ye zIlamAvinate // 2 // evaM tena tApasAdhipenAzvAsya nijAzrame nItA sA kalAvatI tApasIsamaM sukhena tasthau; ito nagaraprAptAbhyAM tAbhyAM mAtagAmyAM sAdau kalAvatyA bhujau nRpAya dattau; tadA rAjA tu tadaGgadayugalaM jayasenanAmAikitaM vilokyAtIvavyAkulo dattaM vaNijamAkArya papraccha bho datta! jAnAsi kiM tvametadaMgadapugalavRttAntaM ? tat zrutvA dattenoktaM; he svAmin ! yastane dine samAgatAnAM vijayasenamUpamRtpAnAM istena rAjyA bhrAtrA jayasenenedamajhadadvayaM nijamAginyai upahArapade preSitamasti; tat zrutvA sa zaMkhabhUpAlo bajAhata iva kSaNaM maunamAzrito matiza siMhAsanAdapatat; candanAdizItalopacAraiza kathaJcana caitanyaM lambhito'sau pazcAttApaparo nijavakSastArayanniti vilApaM cakAra-aho me mUDacAritva-maho me mndbhaagytaa|| aho me nirvicAritva-maho mama kushiiltaa||1|| kimetadityasau pRsstto| vilapanniti manatribhiH / salajaM sAnutApaM ca vRttAntaM nikhilaM jgau||2||k' nA
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kalAvatI caritram / yAmi kimuvA vacmi / ka vizAmi karomi kiN|| Atmanaiva myaamntmaasau| hanta kaSTe nipaatitH||3|| arere! tasyAM nirdoSAyAmapi mayA doSasambhAvanA kRtA! avicAryava sAhasaM vidhAya mayaitadakAryamAcaritaM, yata:-saguNamapaguNaM vA kurvatA kAryamAdau / pariNatiravadhAryA yatnataH paNDitena // atirabhasakRtAnAM karmaNAmAvipatte-bhavati hRdayadAhI zalyatulyo vipaakH||1|| arere ! mayA mauDhyena nirdoSApi priyA tyaktA, tasyA bhujAvapi cheditI, athAhaM janAnAM puraH svAsyaM kathaM darzayiSye ? ato'haM bahijvalaccitAyAmAtmaghAtameva kariSyAmi; tat zrutvA'mAtyAdayaH procuH, he svAmin ! atha pazcAttApenAlaM, yataH-ekA tAvanmRtA devI / kenApi nijakarmaNA // athAtmahatyAM kartuM ca / nocitA sarvathA tv||1||ato bho vivekin ! tvamAtmahatyAkadA-grahaM muJca ! yataH- jIvan bhadrANyavApnoti / jIvan puNyaM karoti ca // mRtasya dehanAzaH lyA-dharmAdhuparamastathA // 1 // paurAmAtyAdInA - mityAdiyuktiyuktavacAMsyapyanAdRtya mohamUDho'yaM zaMkhanRpa AtmaghAtArtha vegAdaraNye gantuM lagnaH, tadA sa samayajJo datto vaNik kAlakSepavidhAnArtha madhurAkSarastaM zaMkhadharaNIdhavaM prAha, he svAmin ! prathamaM yUyaM jinezvakhabhoH pUjAM kuruta yathA yuSmAkaM sarvA ApadaH svayameva vilayaM yAsyanti. evaMvidhAni dattavacanAni svIkRtya sa zaharAjA prathamaM zrItIrthakkara pUjayituM jinaprAsAde gataH, tatra prabhupratimA pUjayitvopAzraye tameva kAramA janAnAM pu. // are ! mayA jona // atirabhasakatarita // 11 //
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // sthitasya zrI amitatejo'bhidhamunivarasya pArzve vandanArthaM gataH, muninApi taM yogyaM vijJAya dharmopadezo datta:, yathA-jIvAH saMsArakAntAre / pUrvakarmavazeritAH mRgA iva sadA mugdhA / bhrAmyanti mohitA dhruvaM // 1 // sukhaM sukhamiti bhrAntyA / gatA duHkhaM pade pade / / jIvAH klizyanti saMsAre / vAtoddhUtapalAzavat // 2 // kalpadrumiva saMprApya / durlabhaM mAnuSaM bhava / jaino dharmaH sadA sevyaH / paratreha ca zarmadaH / / 3 / / evaMvidhAM dharmadezanAM munimukhAnnizamya kiJcid vyapagatazokaH sa nRpo nizAyAmapi tatraivopAzraye zete sma, tato nizAnte sa cetthaM svapnamalokata-apakkaikaphalA valliH / patitA kalpapAdapAt // Aruroha punaH pUrNa- phalA sA tatra tatkSaNaM // 1 // evaM svapnadarzanAnantaraM jAgarito nRpo guruM praNamya tatsvapnArthaM papraccha; gururAha, he rAjan ! sa svapnastava zubhaphaladAyako bhaviSyati, kalpavRkSasamAnAdbhavataH pArzvAdviyogaM prAptA kalpavallItulyA sA kalAvatI rAjJI, punaH 'sapadi saputrA tvAM miliSyati; tat zrutvA hRSTaH sa nRpo nijAvAse samAyAtaH, kalAvatyA rAjJyA gaveSaNArthaM ca vanamadhye nijabhRtyAn preSayAmAsa; bhUpapreSitaH sa dattavaNigapi vanAdvanaM paribhramannekadA daivayogAttameva tApasAzramamadrAkSIt; tatra gatvA sa dattastApasakumAramekaM kalAvatyA vRttAntaM papraccha; tat zrutvA sa tApasakumAro dattaM prAha, he bhadra ! tasyAstava 1 sapadi = zIghram / kaattiu' zrI kalAvatI caritram / // 12 //
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 13 // kiM prayojanamasti ? dattenoktaM sA zaMkhanRpasya rAjJI vartate, tasyA viraheNa ca rAjA nijadehatyAgAyodyato jAto'sti; tadA tena tApasakumAreNoktaM, bho bhadra ! katiciddinebhyaH prAgatraikA saputrA mahilA samAyAtAsti, yadi te prayojanaM tadA'zramamadhye gatvA vilokaya; iti tena prokto datta Azramamadhye yayau, tadA dUrAdeva taM dattaM vaNijamAgacchantaM vilokya jAgracchokA sA kalAvatI vividhavilApe rudanaM kartuM lagnA; dattaH prAha svasaMstvaMmArodI: karmaphalaM hydH|| abhuktvA prAgbhavopAttaM / namucyante jinA api||1|| tadvivekini dhIratva-mAdhAya rathamAroha // svadarzanasudhAvRSTyA / nRpamAvAsaya drutaM // 2 // pazcAttApaparo bhUtvA / vahnimahAya sa vizan / dinamadyatanaM kaSTAt / sthApito'sti narezvaraH // 3 // tat zrutvA sA kulInA kalAvatI nijamAnamunmucya nijabhartuH prati kAruNyaM vidhAya nijasvAmipAdhaiM gantuM kulapatimApapraccha; tadA paramakAruNyavatA tasyAzca hitamicchatA tena kulapatinA''zIrvAdapUrvakaM prahitA sA kalAvatI sAngajA rathA''ruDhA dattena saha tatazcalituM pravRttA; tadA tena kulapatinA'pi tasyai zikSA dattA, yathA-zuzrUSasva gurUn kuru priyasakhIvRttiM sptniijne| bharturviprakRtA'pi roSaNatayA mA sma pratIpaM gamaH // bhUyiSThaM bhava dakSiNA parijane bhaagyessvnutsekinii| yAntyevaM gRhiNIpadaM yuvatayo vAmA: kulasyAdhayaH // 1 // ityAdilabdhazikSA sA taM kulapatiM vinayena natvA tatazcacAla, tataH puraH samIpe tena dattena saha samAgatAM tAM nijapriyAM kalAvartI nirIkSyAtIva hRSTaH zaMkhanRpo mahotsavapurassaraM nagaramadhye pravezayAmAsa; tato // 13 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 14 // rAjA tAM nijapriyAM prati prAha-nirdoSApi tathA bhadre / yanmayA tvaM viddmbitaa|| mocitAca vane tnme| kSamyatAM devi dusskRt||1|| tat zrutvA kalAvatI jagau, he svAmin ! etadviSaye na bhavatAM kimapi dUSaNaM, mama karmaNAmeva doSo'sti, yata:-sukhasya duHkhasya na ko'pi dAtA paro dadAtIti matibhramo'yaM // purAkRtaM karma tadeva bhujyate / zarIrahetostvarayA ca yatkRtaM // 1 // yajamayadehAste / zalAkApuruSA api ||nmucynte vinA bhogaM / svanikAcitakarmaNaH // 2 // evaM tayA''zvAsitaH zaMkharAjA hRSTaH san pUrvavat tayA saha ramamANaH sukhena rAjyaM karoti sma, tatastasyAH kalAvatyAH putrasya janmamahotsavaM vidhAya svapnA'nusAreNa rAjJA puSpakalaza ityabhidhAnaM cakre; avaikadA kalAvatyA nijasvAmine pRSTaM, he svAmin ! tvayAhaM kena doSeNa vanamadhye tyAjitA, tat zrutvA salajo rAjA nikhilaM tadvRttAntaM jagI; tadanantaraM rAjJA tasmai proktaM, he priye ! adhunA'trodyAne'mitatejo'bhidho jJAnI muniH samAgato'sti, tasya pArthe gatvA tava prAgbhavasvarUpaM pRcchayate, ityuktvA tayA kalAvatyA sahito rAjA munervandanArtha nagarodyAne yayautatra taM mahAmuni natvA dharmopadezazravaNA'nantaraM rAjA papraccha, he bhagavan ! anayA kalAvatyA pUrvabhave kiM duSkarma kRtaM ? yena mayA tasyA nirdoSAyA api bhujau cheditau ! tat zrutvA munirAha zrImadvidehovyA zrImahendrAkhyaM puraM vartate, tatra naravikramAbhidho rAjA rAjyaM karoti sma, tasya // 14 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI critrm| // 15 // sakalaguNagaNAlaGkRtA lIlAvatyabhidhAnA rAjJI babhUvaM; anyadA tayA rAjyA sulakSaNA putrI prasUtA; rAjJA mahotsavapUrvakaM tasyAH sulocaneti nAma vihitaM; krameNa yauvanaM prAptA sA mAtA pitro: paramapremapAtraM jAtA; athaikadA sabhAsthitasya tasya rAjJaH kenApyekaH kIra upadIkRtaH sa pAThitaH kIro nRpAyAzIrvAda dadau, ythaa-sphurdvritmodhvNsii| rAjyatejo'bhivardhakaH // bhAti pratApabhAnuste / rAjan vizvAvabhAsakaH // 1 // tat zrutvA prItena rAjJA tasmai narAya bahudravyadAnaM dattvA sa kIrottamo nijaputryai sulocanAyai dattaH, hRSTA sulocanApitaM kIraM svarNapaJjare rakSayAmAsa, sarvadA ca dADimadrAkSAdisvAduphalaiH pramodabhareNa sAtaM kIraM poSayAmAsa; muhurmuhuzzataM kIraM karasthaM hRdayasthamakasthaM ca paMjarasthaM vidhAya bahUni sUktAni pAThayantI sA svAtmAnaM vinodayati sma; bhojanAdisamaye'pi sAtaM kIraM nijapAyeM eva sthApayati evaM sA manAgapi tasya virahaM na sahate, arthakadA sA sulocanA nijasakhIgaNopetA taM zukaM samAdAya vanamadhye kriDArtha yayau; tatra zrIsImaMdharaprAsAde zrIvItarAgaprabhupratimAM dRSTvA sa zuko nijahRdItyacintayat, aho ! evaMvidhaM jinabimvaM mayA pUrva kvApi dRSTamasti, iti cintayan sa tadaiva jAtismaraNajJAnaM prApa; tena sa nijaM pUrvabhavaM sasmAra, yathA pUrvabhave mayA cAritraM gRhItaM, tatra ca-adhyaiSi sarvazAstrANi / kSayopazamatastataH // kriyA punaH kRtA naiva / paThanaikadhiyA mayA // 1 // kiJca vastrapustakapAtrAdimUrchito'haM sarvamapi zAstrajJAnaM // 15 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kalAvatI critrm| mUrdhavAhArayaM. evaM vratavirAdhanAM vidhAya; paryante cA'nAlocya vipadyA'traiva kAnane'haM zukarAjo'bhavaM; prAgbhavAbhyasitavidyAvazAdamuSmin tiryagbhave'pyahaM paNDitasamo jAto'smi; ataH paramahamenAM zrIsImaMdharapratimAM natvaiva sarvadA bhojanaM kariSye, iti sa zuko nijamanasAbhigrahaM jagrAha; tataH sA sulocanApi tIrthezaM natvA, bhaktitazcA'bhyarcya saMpaJjaraM taM zukamAdAyanijamanadire saMkhIyutA samAyAtA; atha dvitIyadine sA rAjakanyA taM zukaM paJjarAd bahiniSkAsya nijakare dhRtvA yAvaddhoktumupaviSTA tAvatsa zuko nijaniyamaM sasmAra; tato'sau namo arihaMtANaM ityuktvA nabhodhvanoDDIya tIrthezaM nantuM jagAma, tatra prabhuM natvA sa niravadyapatrapuSpaphalAhArairAtmapoSaNaM kurvan vijahAra; itastasya zukasya virahAt sA rAjakanyA vilApaM kartu lagnA, tadA rAjabhRtyAstaM zukaM punargrahItumabhito dhAvitAH; channapadapAtAzca te rAjapuruSAH zAkhizAkhAniviSTaM taM zukaM pAzena baddhvA sulocanA'gre samAgatya tasyai samarpayAmAsuH; hRSTA sA sulocanA taM zukaM nijakare samAdAya miSTavacanaiH kathayAyAsa, bho zukarAja ! jananItulyAM mAM tyaktvA tvaM kathaM palAyitaH ? ataH paraM tava vizvAsaM na kariSyAmi, iti vadantI sA gatibhaGgAya tasya zukasya dvAvapi pakSau ciccheda; tatazca sA taM paJjare cikSepa; atha sa zuko nijamanasi cintayAmAsa, dhigme parAdhinatAM! pUrvasmin bhave mayA sAdhukriyA samyag nArAdhitA, tenAtrAhamevaMvidhAM prabhudarzanaviraharUpAM // 16 //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 17 // parAdhInatAM prApto'smi; athaivaM parAdhIno'haM tiryaktve'pi nijA''tmahitaM karomi, iti vicintya tadAdito'sAvanazanaM cakAra; sulocanayA miSTavacanAdibhirbahUllApito'pi sa manAgapyAhArapAnIyaM na jagrAha; katiciddinAntare sa zuko mRtvA zubhadhyAnAtsaudharme devalokeM mahardhikaH suro'bhUt, sulocanA tasya virahaduHkhAdanazanapUrvakaM mRtvA saudharmadevaloke tasyaiva devasya premapAtraM devIrUpA priyabhUt; tatra ca tAbhyAM dampatIbhyAM bhUrisaukhyamanubhUtaM; atha sa zukajIvo deva AyuH kSaye tatazcyutvA he rAjan ! tvaM zaMkhanAmA bhUpo jAtaH, sulocanAjIvazca tatazcyuttraiSA tava priyA kalAvatyabhavat; prAgbhave kalAvatyA tasya zukasya yatpakSau chinnau, tatkarmaNo vipAkenAtra bhave tvayA tasyA hastau cheditau yataH - sarvasya karmaNo'vazyaM / zubhasyApyazubhasya vA / ekadhA bahudhA caiva vipAkaH paripacyate / / 1 / / evaM 1. japUrvabhavavRttAntaM zrutvA tau dampatI api jAtismaraNajJAnamavApatuH; tatazca sa zaMkharAjA nijaputraM puSpakalazaM rAjye saMsthApya vairAgyataH kalAvatyA saha cAritraM jagrAha; zuddhaM cAritraM pAlayitvA tau dvAvapi nijAyuHkSaye svargaM gatau; tatazcyutvA ca manuSyabhavaM prApya labdhacAritrau kevalajJAnamavApya muktiM gamiSyataH // iti zrIkalAvatImahAsatIcaritraM samAptaM // zrIrastu // iti zrIkalAvatIcaritraM samAptam / zrI kalAvatI caritram / // 17 //
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI kalAvatI // 18 // // 18 //
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH arhm| zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| zrI prema-bhuvanabhAnu-pada-hemacaMdra sadurubhyo namaH / zrImAvadevasUriviracitA viny-vivek-susngg-sttvoprikthaactussttyii| // 1 // taM namAmi jinaM vIraM, yadutthA tripadI ndii| mAdharaguruM prApya, vizvaM vyaapaa'stklmssaa||1|| namo'stu gurucandrAya, yatkaraspRSTamUrdhani / Avirbhavati bhavye'zmanyapi vAkyasudhArasaH // 2 // gurUNAM vinatai vyaM, kartavyA sAdhusaGgatiH / savivekaM mano dhArya, na tyAjyaM sattvamuttamam // 3 // vinayazca vivekazca susaGgazca susttvtaa| laukikA apyamI zlAghyA, guNA lokottraastvlm||4|| bhUSaNAnIva // 2 //
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 // bhUSAyai, guNA bAdhAkarA api / kathyate tatphalaM sAkSAlloke'pi tava smmte||5|| tathAhi-vinayAdeva saubhAgyaM, bhAgyaM vidyArthasampadaH / lokadvayasukhasyApi, bhAjanaM vinyaanrH||6||dhruvN namratayA loke, gurutvaM labhate naraH / chandovarNa iva stabdheH punarlaghuriti prathAm // 7 // yathA yathA prakRSTAnAM, pAtraM bhavati sampadAm / zAkhIva phalabhAreNa, namraH sAdhustathA tathA // 8 // suvaMzasambhava: koTilAbhayukto'pi kovidaH / kodaNDa iva namratvAdAtmanyAropayed gunnm||9|| zrUyate vinaye yA'dya vikramasya kathA kila / loke'pi vinayasyAGgamiti saiva nigadyate // 10 // tathAhi prathamA; vinayopari vikrmkthaa| bharate'vantideze'sti, nAnAdezAntarA''gataiH / narairranaizca rociSNuravantinAmataH purI // 11 // advaitavikramopyucca-stri'vikramakalAM dadhat / tatrodAracaritro'bhUd, vikramo nAma bhUpatiH // 12 // visRSTArtho'pi yaH zrImAn, zaktiyukto'pi yaH kssmii| dadhAno'pi sadaunatyaM, pUjyeSu vinato bhRshm||13 ||ojH prsaadmaadhury-saukumaaryaadisdgunnaa| sukaveH kavitevAsya, priyA''sIt kmlaavtii||14 1 vissnnutrivikrmH| // 2 //
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 3 // ||anydaa'sau nijA''sthAnamindrA''sthAnasamaM nRpH| dRSTvA pramudito'tyantaM, papracchedaM sbhaasdH||15|| aho ! brUta kalA-vidyA-vastuvijJAnamadbhutam / tat kimapyasti kutrApi, yanme rAjye na vidyate ? // 16 // tataH prAha kalAvijJaH, ko'pi dezAntarI naraH / harSotphullamukhAmbhojaH, prApyAvasaramuccakaiH // 17 // prAnto'smi bahuratnAyAM, pRthivyAM suciraM param / tvatsamo na mayA dRSTaH, zrIvidyAveNisaGgamaH ||18||paataale vAsukirdeva!, divi zakra ubhAvimau / adRSTAvapi manyete, pRthivIndra! tava shriyaa||19 ||mhtaamvdhi: svAmin ! gaganaM kathyate budhaiH / tatrApyekaH kalAvAMste', tvadrAjye tu shsrshH||20|| avastveva hi tadvastu, niSkalA sA kalA vibho ! / ajJAnaM tacca vijJAnaM, yannilInaM nahi tvayi // 21 // yazaHsaMbhArasurAbhirvikramAkrAntabhUtalaH / OMkAra iva varNAnAM, tvaM rAjJAM dhuri samprati // 22 // vAcaspatimatirmantrI, tavA''jJAjIvitA janAH / saharSapraNatAH sarve, pradhAnA maNDalezvarAH // 23 // sahante dviSatAM vIrA, na gandhaM gandhahastivat / anaGgabharabhugnAGgacaGgo'yaM kAminIjanaH // 24 // asti kautukacitrendrajAlAdyanyadapi prbho!| parakAyapravezAkhyAM, kintu vidyA na vidyate // 25 // sasambhramaM nRpaH prAha, kutrA''ste'sau badA''zu me| so'pyAha zrIgirI deva! siddhezvaranarAntike // 26 // visRjyAtha 1klaavaan-somH|
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 4 // samAM rAjA, rAjyakAya svmntrinnm| Aropya nagarAdvidyAkautukI nizi niryyo|| 27 // tAdRgrAjyasukhaM hitvA, duHkhAnyagaNayan pathi / navArtharasikaH sattvasahAyo yAtyasau mudA // 28 // yataH-nIcA: zarIrasaukhyArthamRddhivyApAya mdhymaaH| kasmaicidadbhutArthAya, yatante punruttmaaH|| 29 // evaM ca vrajato nityaM, mAnasotsAharazmibhiH / AkRSTa iva tasyA''zu, zrIgirinikaTo'bhavat // 30 // siddhezvarAbhidhaM vidyAsiddhaM tatraikadezagam / prasannAsyaM nRpo dRSTvA, tuSTo natvA tato'vadat // 31 // tvamUrtidarzanenaiva, kRtArtho'haM munIzvara ! / ayacchannabruvANo'pi, jagadAhAdayecchazI // 32 // atastava padAmbhojadvayaM durlabhasaGgamam / saMseviSye'nujAnIhItyaniSiddhastathA'karot // 33 // tatraiko brAhmaNo'gre'pi, vidyAyai tiSThate cirAt / tatkRto vinayo'pyasya, duHkhAya muhararthanAt / / 34 / / bIjamuptaM zubhakSetre, svayameva yathodayet / tathA'nyadapi satkarma, dainyaM klezAya kevlm||35|| AsananyAsa-caraNakSAlanAdyairmanogataiH / nRpasya vinayairyAJcArahitairmumude guruH||36|| ekAgramanasA dhyAtA, devAH zailamayA api / acireNaiva tuSyanti, kiM punazcetano janaH ? // 37 // abravIca mahAbhAga ! sadAcAreNa te mayA / jJAtaM ko'pi narottaMsastvaM deshaantrkautukii||38|| vinayAttava tuSTo'smi, tattvaM vidyAM gRhANa me| parakAyapravezAkhyA, 1 vyaapo-vistaarH| // 4 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH // 5 // tvadbhakteH syAM yathA'nRNaH // 39 // tacchutvA vikramaH svArthazithilo'gretanaM naram / cirakAlA''gataM. dInaM, dRSTvA damyau lasaddayaH // 39 // asmin puraHsthite hanta ! nirAze gurubAndhave / labdhavidyaH kathaM yAmi, tadetAmasya dApaye // 40||bbhaasse ca prabho! pUjya ! sevAhevAkinazcirAt / asya vidyApradAnena, prasAdo me'stu tAvakaH // 41 // saviSAdaM guruH prAha, mA dugdhaM pAyayoragam / ayogyo'yamapAtre hi, vidyA'narthakarI bhRshm||42|| yathA ko'pi purA vidyAsiddhaH siMhAsthidarzanAt / siMhAGgaM sakalaM kRtvA, sajIvaM krtumudytH||43||vaarito bandhunA kintu, sajIvamakaronmadAt / hato'sau tena siMhena, tvamapyevaM vibhAvaya ||4||evmukto'pi siddhasya, parArthavyasanI nRpH| lagitvA pAdayorbAdaM, tasmai vidyAmadApayat // 45 // gurvAdezoparodhena, jagRhe ca svayaM nRpaH / vidhizca sAdhane tasyAH , siddhena kathitaH sphuttm||46|| avisRSTo'pi guruNA, dvijo'bhUd gantumutsukaH / na tu rAjA visRSTo'pi, guruvaatslybhaaritH||47|| yata:-kalAkalApasampannA, upakartuH praangmukhaaH| na bhavanti mahAtmAnaH, sarasa: zikhino ythaa||48|| tvaM svakRtyaparo bhAvI, dharmadhyAnaparA vayam / anicchantamapItyuktvA, visasarja nRpaM guruH||49||svyN vidhAya viprAcca, vidhApya vidhisAdhanam / siddhavidyo nRpastenAnugataH svapuraM yayau // 50 // dvijAyAtmIyavRttAntaM, sauhadena nyvedyt| svacchatvena gambhIro'pi, drshytyuddhirmnniin||51|| guptavRttyA // 5 //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // dinaM sthitvA, bahirmuktvA dvijaM nizi / nijarAjyasthitiM draSTumekAkI prAvizatpuram / / 52 / / pUrvavad devaharmyeSu, saGgItotsavanATakaiH / suramyaM vyavahArAdyaM, saddharmAcAradhArmikam // 53 // kSata- skhalitazaGkAdau, ciraM jIvatu vikramaH / ityUcAnaM janaM hRSTo vIkSate sarvataH puram // 54 // yugmam // tadA ca nRpasaudhAntaH, paTTakuJjaramRtyunA / tallokamAkulaM dRSTvA, yayau rAjA dvijAntike // 55 // uvAca mitraM bho ! vidyAvilAsarasiko gaje / pravizya caritaM kiJcid, vIkSe prAsAdamadhyagam // 56 // ekAnte mama kAyasya, tat tvaM prAhariko bhava jJAtasvarUpaH prakaTo, bhaviSyAmi tvayA saha // 57 // iti svaM tatra muktvAGgaM, rAjA gajakalevaram / praviveza karIndro'pi pUrvavadvilasatyalam / / 58 / / na kevalaM gajo rAjJA, sajIvo vihito nijaH / rAjavargo'pi tanmRtyumRtaH sarvo'pi jIvitaH / / 59 / / prAvarttanta gajendrasya, vividhA maGgalotsavAH / kAyAntaragatasyApi rAjJo bhogaprado vidhiH // 60 // itazca durjanAtmA'sau, tanuprAhariko naraH / vizvAsaghAtako mitradrohI lobhAdacintayat // 61 // mahAdAridryadagdhena, kimanenAGgakena meM ? pravizya vikramasyA, kurve rAjyaM nirAkulaH / / 62 / / tathA kRtvA sa saudhAntaH, praviSTaH kRtrimo nRpaH / yogyabhUmimajAnAna-zcakito'raNyajIvavat / / 63 / / sasambhramAgatAmAtyabAhulagna: sadaHsthitam / siMhAsanamalaJcakre, praNato rAjapUruSaH // 64 // karIndro jIvito diSTayA, narendro'pi kathAcatuSTayI / // 6 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 7 // samAgataH / dugdhe'sau zarkarApAta ityUcAno'milajjanaH // 65 // teSAM yathocitAlApaprasAdamabhivAJchatAm / nAmakarmAdyajAnAno, na karoti kimapyasau // 66 // saharSamAgatA devyAH, priyasakhyo'pi tAdRzam / lIlAvilAsalAlityarasaM nAsAdayantyataH // 67 // amAtyaH pAlitaprAjyarAjyaH sambhASaNaM nahi / mAnaM pradhAnasAmantA, labhante nApi nAgarAH // 68 // te tAdRzaM nRpaM dRSTvA, cintayantyeSa kiM suraH / daityo vA rAjarUpeNa, zUnyarAjyamadhiSThitaH ? // 69 // naitattu ghaTate pAdau, yenAsya lagataH kssitau| nimeSazca dRzostena, cittacAlaH kuto'pyasau // 70 // cittaM virahasantaptaM kamalAvacanAmRtaiH / nirvApyaM cedityamAtyastAM ceTyA''nAyayat tataH // 71 // sa kRtrimanRpo dadhyAvaho ! me sumanA vidhiH / yenAnIta imAM bhUmiM manaso'pi sudurlabhAm // 72 // rAjJI sambhrAntamutthAya, maNDayatyAsanAdikam / dRSTvA ca taM punarbhUpaM, mUrcchiteva patatyadhaH // 73 // uktA ceTIbhirutthApya, kimidaM devi ! ? kathyatAm / nRpo'pyAha kathaM devi ! mUrcchAghAto madAgame ? // 74 // tadvacaH zravaNAd jAtamahArtiH sA'pyacintayat / eSa priya ivekSyeta, dAhaM datte tu vairivat / / 75 / / labdhopAyA'vadad devI, deva! yAtrAkSaNe mayA / zubhAgamAya vazcaNDyA, upayAcitakaM kRtam / / 76 / / yathA devi ! prapUjya tvAM vIkSe dRSTayA'pi vallabham / tadakRtvekSamANA tvAM, caNDyA'haM patitA bhuvi // 77 // tatpUjAsamayaM deva ! kathayiSyAmyahaM svayam / iti dattottaro rAjJyA, kthaactussttyii| 11011
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zaraza bhavanAnniryayau nRpaH // 78 // itazca taM gajaM mantrI, rAjapATyai vyabhUSayat / sucirAdAgataM yena, svAminaM vIkSate janaH // 79 // yathA rAjA'pi nagaraM dRSTvA muditanAgaram / svasthIbhUtamanAH sarvamAlApayati pUrvavat // 80 // anyo'nyamatha jalpanti, hastizRGgArakArakAH / aho ! zUnya iva svAmI, dezAntaragamAdabhUt // 81 // ityAkarNya sa dantIndro, vyAkulazcintayatyaho ! / kimidaM hA ! dvijo rAjye, manmUrtyA lalati dhruvam // 82 // guruNA vAritenA'pi yadvidyA dApitA mayA / viprAdhamAya tasyedaM, zIghramAsAditaM phalam // 83 // avizvAsamayIM nItimabhyastAM bAlyato'smi yat / vismArya tasya vizvastastat kiJcid daivataM dhruvam // 84 // nIco'pyuccairbhaved daivAducco'pi hi laghurbhavet / saiva vidyA zriyaM tasya kurute harate mama // 85 // kalatraparivArAdyaM, vastu kAyAnugaM bhuvi / kAye vrajati tatsarva, parakIyaM mamA'bhavat // 86 // yathehAdhyakSato dRSTaM, tathA'mutrA'pi dehinaH / karmaiva sahagaM tena, sukRtaM kurvate budhAH // 87 // bhavatu prAptakAlInaM kurve tAvatpalAyanam / mA mamAstu tadArohe, pApasyopari cUlikA // 88 // sampradhAryedamutkarNI, vyAkuJcitakaraH krii| vegena gantumArabdho, jajJe kalakalo mahAn // 89 // pAdacArA'zvavArAdyairdadhAve'nu sahasrazaH / adhikAdhikagatyA'sya, nirviNNaistu nyavarttata // 90 // dUrAraNye karI gatvA zrAnto dadhyau viSaNNadhIH / kva bhrUsaMjJAbhavatkAryaM, rAjyaM kvedaM palAyanam ? // 91 // kthaactussttyii| zama
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // - kiMvA stokamidaM puMso, durbuddheH khalasaGginaH / iti cintAbdhikSut-tRSNA-tApairAcakrame nRpH||12|| samprApya vaTavRkSasya, cchAyAM vidhurabandhuvat / svasthIbhUtaH kSaNaM tatra, naramekaM dadarza saH // 13 // vaTapAdAntarasthaM taM, dhanurgolikayA zukrAn / mantaM vIkSya sa duSpUradurvahAGgena kheditaH // 94 // dathyau kimamunAGgena, zreyAnRddhau hi vistaraH ? / tadvizAmi zukasyAGgamiti rAjA tathA'karot // 95 // yugmm|| vyAdhamAha zuko bhadra !, bahukIravadhena kim ? / avantyAM naya mAM TakasahasraM lapsyase dhruvam // 96 // kintu me pratyayojanyastacchutvA mudito naraH / abhayapratyayaM tasyotpAdya jagrAha taM kre||97|| pAyayitvA jalaM cUnI, daukayitvA sunirvRtam / zukaM kRtvA gato'vantI, vyAdho rAjapathe sthitaH // 98 // loko vadati kiM mUlyaM, sahalaM bhASate naraH / kIraM pRcchati yallokastattacchAstraM ptthtysau|| 99||yaacitaaddhikN mUlyaM, jano datte paraM naraH / nAdatte kIravAkyena mahAryo'bhUt tato'dhikam // 100 // ceTyo'tha kamalAvatyAH, prAptAstanmarmakovidaH / kIrastadekayA pRSTaH, papATha madhurAkSaraiH // 101 // tavAkSivizikhairviddhaH, subhago'smIti jIvati / aviddho mriyate tanvi! dhanurvidyeyamadbhutA // 102 // kiJcit tvamapi bhASasva, yat paThAmyanu ziSyavat / tayoce gurureva tvaM, kasya ziSyatvamarhasi ? // 103 // iti harSotsukA ceTI, gatvA devyai nyvedyt| na dRSTo na zrutaH kIraH, sukaviH svAminIdRzaH // 104 // // 9 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 // tadIyavarNanAtyarthatuSTA rAjJI vyacintayat / kAvyazAstravinodAya, dadau me prAbhRtaM vidhiH // 105 // sotkaNThaM cAvadacceTI, reyAhi tvaritaiH pdaiH| puMso yadyAcitaM dattvA, zukarAjamihAnaya // 106 // ceTyA tathAkRte vyAdhaH, kRtArthaH svAspadaM yyau| kIraM karAmbuje kRtvA, nIto devyantike tyaa||107|| dRSTvA sanmukhamAyAntI, harSeNa kamalAvatIm / dakSiNaM bhujamutkSipya, papATha madhuraM zukaH // 108 // devi ! vAmabhujasthatvaddhAroddhArAya vikrmH| pratimAnamiva kSoNI, dhatte dkssinnbaahunaa||109||saa hasitvA''ha kIra! tvamiyatedaM bravISi yat / dharaizvarya vinA nArIbhAraH kraSTuM na zakyate // 110 // sAdhu sAdhu tvayA proktA, bhUribhArakarA vayam / satyavAkyena ko na syAt, tuSTo yaH paNDito bhavet ? // 111 // lajayeti zakopajJAM, gopayitvAtmavarNanAm / sA svarNapaJjare cAruniSadye tamadhArayat // 112 // svayaM saMskurute sthAnaM, parimArjana-dhUpanaiH / sajAmbu-dADimIbIjA''malakAni ca yacchati // 113 // anyAnyapi tadiSTAni, peyabhakSyANyaDhaukayat / tatsaMlApAmRtanityamAtmAnaM prINayatyasau // 114 // paTha praznottaraM kiJciditi rAjayA niyojitaH / zuko vidyAvinodAya, papATha sahasaiva sH||115|| yogI kiM dhyAyate dhyAne ? gurave kriyate kimu ? pratipannaM satAM kIdRg ? Adau chAtrAH paThanti kim ? // 116 // iti pRSTe yadA rAjJI, cintayantyapi sA cirN| na jAnAti tadA so'dAda, OMnamaH siddhamuttaram // 117 // na laged // 10 //
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 11 // . nAga-nArane, nimba-tumbe punarlaget / lagatyukte lagennaiva, mA metyukte bhRzaM laget // 118 // tatkiM me kathyatAmevaM, bhUyaH pRSTA zukena sA?|kSaNaM vimRzya devyAha, huM jJAtaM oSThasampuTam // 119 // vihitA nirviSA nAgA, devAH zaktivivarjitAH / nizceSTAzca yathA siMhAH, sA bAlairdhiyate kare // 120 // keyamityudite rAjyA, drutaM jJAtvA shuko'brviit| zRNu jJAtaM mayA devi!, sA citrkrlekhnii||121|| gajAyena hatAH siMhAH, krAntA vyAkulitA bhaTAH / sa kolikagRhe vIro, devi! baddho myekssitH||122|| zukoditamiti praznaM, zrutvA smRtvA ca sA jgau| hasantI yadaho! vIra ! IdRzo mazakaH sphuTam // 123 // mRNAlAbhamahivyUhamaJjanaM kSIrasannibham / nabhaH karpUrasaGkAzaM, rAjyA gUDhacaturthake // 124 // iti pRSTe zukaH prAha, karoti yazasA mahAn / doSo'pi guNatAM yAti, viSamapyamRtAyate // 125 // ("mitrANi zatravo'pi syuH" iti zukena gUDhacaturthake pRSTe rAjJI caturthapadaM prAha-anukUle vidhau nRNAm) kRpaNo'pi nRpAya'H syAd, udArasyApi laulyatA / bhAvAbhAvena yasyAyamAkhyAto'pi na budhyate // 126 // (iti rAjyA pRSTe zukaH prAha-AkAraH) sAkAraH kaSTakArI syAt, savikAraH satAM mtH| sanikAro janAbhISTaH, kevalastu nirarthakaH // 127 // (iti zukena pRSTe rAjJI prAha-dhikkAraH) naktamAdau dinasyAnte, pradoSAdaparo'sti yaH / mAnasAntargato'pyeSa, lakSyate na kathaJcana, // 128 // (iti rAjayA pRSTe zukaH // 11 //
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // prAha-nakAraH) lakSmI-kheda-niSedhArtha-brahma-cakrAGga-zarmaNAm / ke zabdA vAcakAH khAntaM, brUhi kiM nnaantmicchsi?||129|| arthinAM kA sadA citte?, kA dagdhA kapinA puraa?| ikSuyaSTeH kimicchanti ?, kiM ca haMsasya sundaram ? // 130 // sukavInAM vacaH kIdRk ? zukena viSame kRte / iti prazne yadA rAjI, kamalA nAvadat tadA // 131 // ekadvisarvavarNAnAM, paripATIkrameNa saH / zuka evottaraM cakre, IhAlaGkArasaGgatam // 132 // hitopadezaM paramaM, kiJcit paTha subhASitam / iti rAMjyA'nyadA pRSTaH, kIraH prAha nishmytaam||133|| suparIkSya kRtaM kArya, suvimRzyoditaM vcH| indriyANi sudAntAni, vikurvanti kdaapin||134|| cittamArjavasampanna, vaco-madhurimAJcitam / vapurvinayananaM ca, na bhavatyamahAtmanAm // 135 // muhUrttakA'vadhiH krodho, yathAkAlAvadhi vratam / pratipannaM punaloMke, mahatAM jIvitAvadhi // 136 ||svshlaaghaa paranindAca, matsaro mahatAM gunne| asambaddhapralApitvamAtmAnaM pAtayantyadhaH // 137 // aparodrohakaM vAkyaM, prasannA vadanadyutiH / mAnasaM zrutagambhIraM, naramUva nyntymii||138|| yatho ko'pi purA bhUpaH, kArayAmAsa paNDitaiH / dezAntaranarAUnItatrikapAlIparIkSaNam // 139 // tatraikasyA''hitaM 1 kramaza uttarANi-I, hA, alam, kaH, AraH, sam, kavarga khasyAntabhUto gakAraH, Tavarge NasyA'nte takAraH / IhA, lA, rasam, gatam, iihaalkaarsnggtm| . - // 12 //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 13 // google karNe, sUtraM vaktreNa niryayau / tasya mUlye kapardo'bhUt, yenAsau yat zrutaM lapet // 140 // dvitIyasya punaH karNe, kSiptaM karNena nirgatam / tasya mUlye kRtaM lakSaM, yenAsau zrutavismRtaH // 141 // tRtIyasya tu nikSiptaM, karNe'gAd galasammukham / amUlyo'sau yatastasya tiSThati sma hRdi zrutam / / 142 / / tadevaM paradoSeSu, devi ! zrutvA nidarzanam / sakarNAH ke na jAyante, gAmbhIryamayamAnasAH // 143 // iti zukoktiraktAtmA, pratijJAM kamalA'karot / jIvitaM maraNaM kIra ! tvayA saha mama dhruvam / / 144 / / sudhIretAM zuko'pyAha, maivaM vada nRpapriye ! / kvAhaM pazulavaH kvAsi, priyA vikramabhUpateH // 145 // kiJca devi ! priyaH snehAt kurute te gatAgatam / tvaM tu tasya kathaM snigdhaM, nAlApamapi yacchasi ? // 146 // tacchrutvA kamalA dIrghaM, niHzvasyAha zukottama ! priyaM dezAntarA''yAtaM, dRg brUte me manastu na // 147 // tato'haM kSubhitA dattvottaraM bhUpaM visarjaye / tvaM tu priya iva prItiM kuruSe tadidaM bruve / / 148 // tato rAjazuko dadhyau, mahAharSeNa pUritaH / parakAyapravezAkhyA, vidyA me saphalA'bhavat / / 149 / / devyAzcittaparikSA me'bhaviSyatkathamanyathA ? / kiJcAnenAnubhAvena, bhavitA'nyadapi priyam // 150 // punaH prAha zukaM devI, tavAmRtakirA girA / tuSTA'tIvAsmi tatkiJcid, dharmatattvaM vadAdhunA / / 151 / / sa DUce zrUyatAM devi ! mayA munimukhAt zrutam / paropakAraH puNyAya pApAya parapIDanam / / 152 / / kathAcatuSTayI / // 13 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 14 // nAstyahiMsAsamodhoM, na saMtoSasamaM vratam / na satyasadRzaM zaucaM,zIlatulyaM na mnnddnm||153 // uktaM ca-satyaM zaucaM tapaH zaucaM, zaucamindriyanigrahaH / sarvabhUtadayA zaucaM, jalazaucaM tu paJcamam // 154 // snAnaM manomalatyAgo, dAnaM cAbhayadakSiNA / jJAnaM tattvArthasambodho, dhyAnaM nirviSayaM manaH // 155 // gRhe'pi vasatAM nityamanatAmapi zraddhayA manaHzuddhyA bhaveddharmastapasA'pi na tAM vinaa||156 // uktaM camana eva manuSyANAM, kAraNaM bandhamokSayoH / bandhane viSayAsaGgi, muktau nirviSayaM punaH // 157 // tathA hi-purA sUranRpaH puryA, bahirudyAnamAgatam / muni sodaramAkarNya, tatrAgAtsaparicchadaH // 158 // muni praNamya bhAvena, sphuTaromAJcabhUSaNaH / nizamya tanmukhAddhama, gataH svabhavanaM nRpaH // 159 // paTTarAjyapi sotkaNThA, vandituM devaraM munim / ApRcchya nRpati sAyaM, jagrAhetthamabhigraham // 160 // somAbhidhaM muni prAtarmayA sprivaaryaa| vanditvA pArayitvAca, bhoktavyamiti naanythaa||161|| athA'ntarAle nadyasti, purasyopavanasya ca / nizIthe sA''tha pUreNA''gatA'gAdhA vahatyalam // 12 // tenA''kulamanA rAjJI, prabhAte nijavallabham / papraccha kathamadyA'sau, pUryate me manorathaH ? // 13 // uvAca nRpatirdevi!, mA kArSIH khedamIdRzam / yenedaM sukaraM susthA, gaccha tvaM saparicchadA // 164 // arvAktIre nadIdevI, samAhvAnapurassaram / yojayitvA karI zuddhamAnasedaM vadevacaH // 165 // he devi ! nadi ! bhartA me, gatarmayA saparimUnim / ApRcchyAnama, gataH svabhavanaM // 14 //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaactussttyii| // 15 // devaravratavAsarAt / Arabhya brahmacArI ceda, mArga dehi tadA dutam // 166 // tat zrutvA vismitA rAjJI, dadhyau kimidamIdRzam / asambaddhaM nRpo brUte, paJcamo lokpaalkH?||167|| prAtRvratadinArdhvamasya yat putrasantatiH / babhUva mayi tatsarva, viditaM me pativratam // 168 // athavA kiM vikalpena, nikaTaH pratyayo'dhunA, anyacca nirvikalpAH syuH, pativAkye ptivrtaaH||169|| satI patyuH prabhoH pattirguroH ziSyaH pituH sutaH / Adeze saMzayaM kurvan, khaNDayatyAtmano vratam // 170 // iti tuSTA gatA rAjJI, sopskrpricchdaa| nadItIre milalloke, saGkaTIbhUtabhUtale // 171 // tatrA''hUya nardI devI, kRtArcA shuddhmaansaa| sA bhartRkathitAM satyazrAvaNAmakRta sphuttm||172|| nadI ca sahasA vAmadakSiNakSiptavAribhiH / stAghIbhUya dadau pAraM, gatA rAjJI pare taTe // 173 // praNamya vidhinA tatra, dhanyammanyA muniM tataH / labdhAzIrmuninA pRSTA, nadyuttAravidhiM satI // 174 // sarvamAkhyAya vRttAntaM, sA papraccha munIzvaram / asambhAvyA kathaM bharturghaTate brahmacAritA ? // 175 // so'pyAha zrUyatAM bhadre !, yadAhaM jagRhe vratam / tadArabhya viraktAtmA, vratAkAnI bhRzaM nRpaH // 176 // paraM tAdRg na ko'pyAsIda, rAjyadhUrdharaNakSamaH / tenAsau kurute rAjyaM, vyavahAreNa no dhiyaa||177 / / uktaM ca-parapuMsi ratA nArI, bhartAramanuvarttate / tathA tattvarato yogI, saMsAramanugacchati // 178 // tadevaM gRhavAse'pi, pake'bjasyeva tasthuSaH / nirlepamanaso // 15 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 16 // rAjJo, ghaTate brhmcaaritaa||179|| muni natvA tato rAjJI, vahantI paramAM mudam / vanasyaikatame deze, gatvA vAsitavatyasau // 180 // kArayitvA rasavartI, svaparicchadahetave / pArayitvA muni pUrNAbhigrahA bubhuje svayam // 181 // ApraSTuM gatayA devyA, punaH pRSTo muniH katham / nadyuttAryA mayedAnI ? munirAha prazAntavAk // 182 / / nadI devI tvayA bhANyA, yadyasau munirAvrAt / upoSitazcarennityaM, tadA mArga prayaccha me||183|| punarvismayamApannA, rAjJI nadyAstaTaM gtaa| zrAvayitvA munervAkyaM, nadIM tIA yayau gRhm||184||raajnyo nivedya tat sarva, papraccha ca kathaM muniH / upoSita: syAd yaH svena, pAraNaM kArito mayA ? // 185 / / rAjAkhyad devi ! mugdhA'si, dharmatattvaM na vindasi / samacitto mahAtmA'yamazane'nazane'pi vA // 186 // tathA-akRtA'kAritaM zuddhamAhAraM dharmahetave / anato'pi munenityopavAsaphalahetave // 187 // mano mUlaM vacaH skandhaH, kriyA: zAkhAdivistaraH / dharmavRkSasya tanmUle, dRDhe sarva prjaayte||18||svbhrturdaivrsyaa'pi, mAhAtmyaM vIkSya taadRshm| anumodanayaivAtmA, tayA rAjyA pavitritaH // 189 // yadidaM gaditaM dharmatattvamAkhyAnasaMyutam / mayA kIreNa te devi ! jyotsnAdhavalanaM hi tat // 190 // satInAM yat svabhAvena, sajJAnaM mAnasaM bhavet / tena kUTe skhalatyeva prauDhapaNDitavad dhruvam // 191 // suvicAraM sagarbha ca, vacaH zrutvA zukAdidam / rAjJI dadhyau na sAmAnyaH, // 16 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Santra kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 17 // ko'pyasau jJAnavAnalam // 192 // macittaskhalanAt kUTo, nRpo'yamidamasya gIH / samAkhyAtIti hRSyantyA, devyA nidrA samAgamat // 193 // atha tatrekSya nirjIvaM, zukAtmA gRhagodhakam / viveza vIkSituM rAjyAH, zIlavat pAlanaM giraH // 194 // tAvad devI svayaM buddhA, zukendraM vIkSya niHsvanam / prabodhayitumArabdhA, mRdubhizcATubhiH zataiH // 195 // vada kiM nAdya me kIra! sudhayA siJcasi shrutii?| yo mAM bodhitavAMstaM tvAM, pratyutAhaM vibodhaye // 196 // vihAya nidrAmuttiSTha, paTha prabhAtamaGgalam / lasajjJAnapradIpAnAM, satAM nidrAtamaH kutaH ? // 197 // kiM nAdyApyuttaraM datse, kathaM ruSTo mmopri| AtmarUpe tvayi svapne'pyalIkaM naiva cintaye // 198 // ityAdigaditairyAvad, bodhito'pi na budhyate, sambhrAntA tAvadutthAya, sA kareNA'spRzacchukam // 199 // tathA'pi na zvasityeSa, devI mUcchauM gatA ttH|kssnnen labdhacaitanyA, ruroda pralalApa ca // 200 / hA! tavAkasmikaM kIra! daivakaM kimbhuudidm| durdaiva! vada kiM dagdhastvayA'yaM candanopamaH ? // 201 // devo'pi ghananIreNa vidhyAyati bhavAn punH| na nivRtto'si kIrasya, vAkyAmRtazatairapi // 202 // hA! hatA'haM vihaGgendra! tvdvaakyaadhaarjiivitaa| hA! mRSAvacanA'bhUvaM, kSaNaM mRtyuvilambanAt // 203 // iti mRtyukRtotsAhA, zukAGge snAnalepanam / kRtvA'nyadapi tatkAlocitaM sA krtumudytaa|| 204 // tajjJAtvA kRtrimanRpazceTIbhyo'bhavadAkulaH / hA // 17 //
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 18 // ! hA! niSkamalaM rAjyaM, vRthAme bhvitaa'khilm||205|| tadvatvA bodhayAmyetAM, nizcityaivaM tathA'karot / paraM sambudhyate naiva, tataH sa punarabravIt // 206 // kiM jIvite zuke devi ! jIvasIti pratizrute / evamityudite bhUpo, dapyo siddha samIhitam // 207 // zukaM jIvayutaM kRtvA, nItvA'nyatra vimucya c| pratijJAM pUrayitvA'syAH, pravekSyAmi nijAMtanum // 208 // ityekAnte tanuM muktvA, kIramAvizya so'lalat / nRpo'pi gRhagodhAcaM tyaktvA svatanumAvizat // 209 // ravikrAntAbhrapaTalImiva tejasvinI tanum / dadhAno vikramanRpo, laghu devyantike yayau // 210 // darzanAttasya kamalamAleva kamalAvatI / sadyo vikAzamApannA, zriyA ca samalakRtA // 211 // mUrtirjAyA ca satyeva, rAjayo yAnyanarAgame / niSphalA sakalA caiva, sadyaH svapatisame // 212 / / dRSTvA pUrvavadAlApaM, gatiM veSaM nirIkSaNam / rudantI pAdayoH patyuH sahasotthAya sA'lagat // 213 // jagau ca jIvitaM svAminnekaM dezAntareNa te / babhUva duHkhamaparaM, tava kUTaprapaJcataH // 214 // kathaM kAyAntareNA'haM, varAkI viprtaaritaa| dezAntarakalAlAbhe, parIkSA mayi kidRzI ? // 215 // yadevamapi nivyUDhaM, mahilAmAtrayA myaa| prabhAvastadayaM sarvastava pAdaprasAdajaH / / 216 // adhunA me'khilaM tAvatsvasvarUpaM nirUpyatAm / nRpaH prAha tava preyAn, kIro'sau kathayiSyati ||217||raajyaah deva! ko heturyadarthe mRtyuraadRtH| sa dRSTo'pyadhunA bADhamaniSTo me'bhavacchukaH , // 18 //
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 19 // . ? // 218 // nRpaH kIraM kare kRtvA, jagAda kimidaM dvij!| so'pyAha yad gurusvAmi-mitra-drohakRtAM 'bhavet // 219 // tvaM me svAmI naraizvaryAda, gururvidyApradApanAt / mitraM vizvAsataH sarva, talluptaM lopavanmayA // 220 / rAjA vadati bho vipra ! kiM hInamidamucyate ? / mayaiva tava sAhAyyAt, kRto vidyAparizramaH // 221 // sa punaH prAha sAhAyyaM, yAdRzaM vihitaM mayA / tatsarva vetsi deva ! tvaM, nyaaysiimaamhoddhe!|| 222 // nijageha-tanubhraSTaM, mitra-svAmi-gurudruham / draSTuM spaSTuM ca mAM pApaM, tava nAtha!nayujyate // 223 // satIna kamalA tulyA, na tvayA sadRzo mahAn / mayA samo na pApAtmA, tattvaM rAjyaM ciraM kuru // 224 / / mAM tu vAmAghriNA spRSTvA, muJca kvApi yathA nijam / karma seve tvayaitena, duSTazikSA kRtA bhavet / / 225 // tannizamyAnukampArdramanA vismArya duSkRtam / nRpaH provAca yA vidyA, mamApyeSA tavApya ho ! // 226 // yatkathaM pAdasaMsparza, tvamarhasi brajepsitam / paropakArI dharmiSThaH, kvApidharmezvaro bhava // 227 // iti taM vikramo muktvA, devyA kamalayA yutaH / rAjyaM cakre bhadrakAtmA, dharmakarmaparAyaNaH // 228 // ityevaM vinayAdAptA, vidyA nirvAhasundarA / abhUtvA'vinItasya, mhaanrthvidhaayinii||229|| dvitIyA-vivekopari sumtikthaa| // 19 //
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 20 // iyatA vinayaH prokto, vivekaH kthyte'dhunaa| yaM vinA zobhate na zrI, rUpaM cakSurvinA yathA // 230 // yathAdriSu gurumairugraheSu divasAdhipaH / cintAmaNizca ratneSu, viveko'pi guNeSviti // 231 // bhojye vacaMsi dAnAdau, sadvivekAnaraH parAm / pratiSThAM labhate loke, divyaghATAdivopalaH / / 232 // vivekenA'vivekena, dharmo yairvihitaH purA / tetra krameNa jAyante, patayaH pattayaH zriyaH // 233 // vivekadIpakAlokasaprakAzIkRte'dhvani / caranto na skhalantyeva, kalidhvAnte'pi kovidAH // 234 // viveko guruvatsarva, kRtyAkRtyaM prakAzayet / sanmitravadakRtyAca, vaaryetsumtirythaa|| 235 // tathAhi-zrIsenaH zrIpure'sti sma, rAjA rAjyamahAratham / yo nirvAhitavAn pRSTanyAyadharmavRSaH sukham / / 236 // purodhAstasya somAkhyaH, sadguNakRmiko hitaH / kulodyotanadIpAbhaputrAbhAvAt suduHkhitaH // 237 // anyadA taM nRpaH prAha, taveyamanapatyatA / yathA mAM bAdhate bAr3ha, bhavantaM soma! no tthaa|| 238 // nivyuuddho'ymiytkaalmaavyornvykrmH| ataH paraM matputrasya, kaH purodhA bhaviSyati? // 239 // avaMzapatite tasmin, vizvAsaH kIdRzo bhavet ? / tadevamapi kasmAttvaM, nizcinta iva dRzyase ? // 240 // sa prAha cintayA deva ! kiM parAyattavastuni ? / jIvitaM santativyaM, daivAyattamiti trayam // 241 // uktaM ca-AtmAyatte guNAdhAne, nairguNyaM vacanIyatA / daivAyatte punaH kArye, puMsaH kA nAma // 20 //
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 22 // vAcyatA? // 242 // nRpojalpadupAyo'sti, daivasyA'pyanukUlane / ArAdhaya nijAM kRtvA, sAhasaM kuladevatAm // 243 // dharmAya pUjyate devo, vighnazAntyai tu devtaa| tattasyAstAmakurvatyAH, kiM vRthA pUjanena bhoH !? // 24 // iti rAjJA'rpitopAyaH, sa devyA bhavanaM gataH / zucirbhUtvA purastasyA, darbhasaMstarake sthitaH // 245 // putradAnaprasAdaM me, yadA devi ! kariSyasi / tadA'haM bhojanaM kartAsmItyabhigrahamagrahIt // 246 // tRtIyadivase devI, kSubhitA tasya santatim / apazyantI gatA siddhayakSasyAntikamabravIt // 247 // kiM kurve bhadra ! kaSTaM me, varttate'dya yato dvijaH / putraM mAM yAcate nAsti, sa tvasya nanu tAdRzaH // 248 // tato'sau maraNaM kartA, syAdapUjA jane mama / iti zrutvA jagau yakSo, mugdhe! sukaramuttaram / / 249 // taM brUhi yadaho vipra! tava putro'sti kintvasau / paradAraratazcauro, dyUtkAraza nizcitam // 250 // eSAmekatamo doSo, vishvaa'vishvaashetve| doSatrayajuSA tveSa, kiM sutena krissyti?||251 // sA prahRSTA gatA yakSoditamAkhyAt purodhasaH / so'pi praSTuMgato rAjJo, devyAdezaM zazaMsivAn // 252 // tadvimRzya mahAdakSo, rAjoce soma ! yAcyatAm / devI yadIdRzo'pyastu, putraH kintu vivekavAn // 253 // yataH-ekasyaiva vivekasya, tejasA nAzamaJjasA / yAnti doSA mahAnto'pi, siMhasyeva mataGgajAH / / 254 // zikSAmAdAya tAM vipro, gatvA devImayAcata / tayA'pyanumataM so'tha, // 21 //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 22 // svagRhaM gantumudyataH // 255 // atha tasya dvitIyA'sti, paNyanArI prigrhe| sA'pi tAvadinAnyasthAda, bhUsvApA muktabhojanA // 256 // tatsvarUpaM nivedyAsau, ceTyAnIto balAdapi / tadgRhe so'pi tatraiva, snAtabhukto'vasannizi // 257 // prabhAte svagRhaM gacchan somo dathyau viSaNNadhIH / dhiGamA sukulajAM jAyAmupekSyA'vasthito'tra yaH // 258 // devyAH prasAdamAsAdya, yadatraivAvasaM nizi / tanme kukSetrajaH putro, bhAvI bhAvyaM hi naanythaa|| 259 // dhiGmamAjAtaputrasya, putrajanmanyapi sphuTaH / notsavo bhavitA hRSTalokaH svajJAtivIkSitaH // 260 // jJAtvedaM mayi bhUpo'pi, virAgaM yAsyati dhruvam / tathApyasya sunAthatvAt, kathanIyaM yathAtatham // 261 // ityAgacchan nRpeNAsau, tAdRzo vIkSya jlpitH| harSasthAne kathaM soma ! viSaNNa iva dRzyase ? / / 262 // kiM vipratArito devyA, kiM vyAlIkaM tavA'thavA ? / devyAdezaM svadoSaM na, sa svaM nindraMstamAkhyata // 263 // rAjoce kuru mA khedamIdRzyeva kule yataH / tAdRzA devatAdiSTA, bhavanti tava kA kSatiH ? // 264 // paraM janmAditaH kRtvA, prakAzyastAvadeSa n| doSadhvAntaharo yAvanna vivekaraviH sphuTaH // 265 // iti rAjJo hitAdezasudhAviNyAtamAnasaH / gatvA svabhavanaM jAyAM, suguptAM tAmakArayat // 266 // samaye'jani putro'sya, nRpasyAzu niveditaH / pracchannakRtasaMskAro, vyavarddhiSTa krameNa ca // 267 // athAdhyayanayogyaM taM, jJAtvA zAstravicakSaNaH / . // 22 //
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 23 // * adhyApayitumArebhe, svayameva pitA sutam // 268 // tasya bhUmIgRhasthasyoparidruphalakAsanaH / chAtrANAM ca puro bAhye, zAstramarthApatyasau // 269 // nijAmRSThe davarakaM, baddhvA'rpayati sUnave / sandehe sati cAlyo'yamiti saGketapUrvakam // 270 // mahAprAjJaH punaH putro, bhinatti stokato bahuH / anyadA nItizAstrasya zloka eko'yamAgataH / / 271 // dAnaM bhogastathA nAzaH, syAd dravyasya gatitrayam / yo na datte nabhuGkte ca, tRtIyA tasya gatirbhavet // 272 // tasya vyAkhyAnamAkarNya, sUtraM cAlayate sutH| punaH spaSTamupAdhyAyo, vyAkhyAnayati pUrvavat // 273 // bhUyo'pi cAlite sUtre, purodhA roSato'khilAn / chAtrAn visRjya putraM svamAkRSya bahiruktavAn // 274 ||re! samudrasamaM zAstraM, taritvA gosspdopme| zloke'tisugamArthe'sminnitthaM mUDhaH kathaM bhavAn ? // 275 // suto'pyAha natastAta ! bhavateha gtitrym| vittasya varNitaM tacca, vicAre mena pUryate // 276 // yataH-AyAsazatalabdhasya, prANebhyo'pi griiysH| gatirekaiva vittasya, dAnamanyA vipattayaH // 277 // tacca sarvottama pAtre, dayAdharmAya, duHkhite| yA cakre kIrtighoSAya, snehapoSAya bandhuSu // 278 // bhUtAdau vighnanAzAya, vairaghAtAya vairiSu / aucityena nRNAM dattaM, dAnaMna kvApi niSphalam // 279 // bhogena kevalaM saukhyamaihikaM kSaNikaM bhavet / lokadvayavinAzAya, tasya nAzastu nizcitam // 280 // purodhAstad nizamyAsya, vicAracaturaM vacaH / mudA hRdina mAti sma, // 23 //
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 24 // gatvA cAkhyanmahIbhuje // 281 // nRpo'pyAha ca bho bhadra ! vivekaH so'yamudgataH / pUrayiSyati yenAsau, mamate ca manoratham // 282 // aho vicAryagAmbhIryamaho! asyAbhutA matiH / upAdhyAyaM ca zAstraM ca, yA'tikramya pravartate // 283 // yatkiJcit khanyamAnasya, yathA kUpasya kasyacit / nAlamudghATyate yena, khanakaH plAvyate jalaiH // 284 // tathA cchAtrasya kasyApi, zikSyamANasya kiJcana / unmIlati tathA jJAnaM, yena vismApyate guruH||285|| tattvaM gajendramAropya, satvaraM tamihAnaya / tathA sumatirityasya, nAmAstu svaguNArjitam // 286 // ityAdizya nRpaH preSItparivAraM sahastinam / somo'pi svagRhe gatvA, nijabandhUnamelayat // 287 // atha kAritazRGgAraM kRtakautukamaGgalam / hastyArUDhaM maharyA'sau, sutaM ninye nRpaukasi // 288 // rAjA sanmukhamabhyetya, kRtvA satkAramujjvalam / paurohitye niyojyanaM, gRhaM prati vyasarjayat // 289 // rAjyamAnyatayaivaM sa, yayau loke'pi pUjyatAm / pitrAdibandhuSu nato, yAti rAjJo'ntike sadA // 290 // karoti sAdhusaMsarga, zRNoti vividhaM zrutam / sArthanAmA kramAjjajJe, sumatiH sukRtArjanAt // 291 // vivekamanyadA jJAtuM, bahuzrutamimaM nRpaH / papraccha vada bhoH! kasmAjjIvAnAM vividhA sthitiH ? // 292 // sumatiH prAha rAjendra ! yattvaM tattvaM vidannapi / mAM pRcchasi prasAdo'tra, hetustatkiJciducyate // 293 // svasvakarmavazAddeva ! jIvA vaicitryabhAjinaH / abhinayavazAnnAnAveSaM // 24 //
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 25 // kuryuryathA naTAH / / 294 // puNyapApamayaM karma, tadvazena nRNAM bhavet / vivekazcA'vivekazza, tAbhyAM sarva zubhAzubham // 295 // hiMsA-'lIka-paradravya-nArI-drohamayaM tamaH / praNazyati vivekArkAt tadaste tu vijRmbhate // 296 // zrUyate bharatazcakrI, vivekena purA kSaNAt / rAjyapaGkanimagno'pi, prApa pAraM bhavAmbudheH // 297 // avivekAtpunarmatsyastaNDulo'nyatimiSvalam / grAsAAntamuhUrtAyurnarakaM yAti sptmm||298|| ityAdigaditastasya, lAvaNyAdiguNena c| tuSTena sumatirAjJA, sarvatrA'skhalitaH kRtH||299 // anyadA devatA''diSTadoSodayavazAdasau / dRSTvaikAnta bhUpahAraM, calacittastamagrahIt // 300 // saGgopya taM drutaM yAvat, sazaGkastaralekSaNaH / prayAtumudyatastAvadvivekenAzritaH kSaNAt // 301 // acintayacca dhigaho! yanmayA karavartini / rAjye sarAjake vizvaninditaM karma nirmame // 302 // aho ! cauryasamaM nAnyatpRthivyAmasti bhISaNam / yenAhaM rAjapUjyo'pi, rakAdapi laghU kRtH||303|| iti vyAhArakeNeva, vivekena nivartitaH / hAraM muktvA yathAsthAne, steyavRttimapAkRta // 304 // atha lAvaNyapuNyAGgo, rAjJIbhiH saspRhaM sadA / vIkSyamANo'nyadA rAjyapalyA snehena bhASitaH // 305 // sumatiH kumatIbhUya, tatra gantuM pravRttavAn / yAvattAvadvivekena, bandhuneva nibodhitaH // 306 // aha hA! me mahAmoho, bhogasausthyo'pi yadvibhoH / preyasyAM mAtRkalpAyAM, savikAraM mno'jni|| 307 // parastrIsaGgino'mutra, rA
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 26 // narakoss ziracchidA / ayazazca yathA'halyAsaGginaH svaH paterapi // 308 // sa mahAtmA mahAvidvAn, yaH sadA duurtshcret| etAbhyaH kuTilAGgIbhyo, bhujaGgIbhya iva san // 309 // dAkSiNyamapi naitAsu, zreyase tadataH param / paranArIsahodarya, pAlanIyaM mahAvratam / / 310 // kadA'pi dyUtakArANAM sthAne'gAd dyUtakautukI / tatra kenApi nAlApi, pratyutottrAsitaH sa taiH // 311 // kiM ca durvacanaM kSobhaM, kaliM kraurya kudRzyatAm / aGgacchedAdikaM teSAM vIkSya bADhaM vyarajyata // 312 // dadhyau ca yadaho ! dyUtaM, vyasanAnAM dhurIkSyate / tattyAjyamIdRzaM yasya, pratyakSaM dRzyate phalam / / 313 / / yadvA kimucyate'mISAM dyUteneha nalAdayaH / avasthAM prApitAstAntAmatra' sthitvA'pyalaM tataH / / 314 / / itthaM vivekasAhAyyAttathA'sau sadguNo'jani / yathA dhuri suzIlAnAM dRSTAnte kathyate janaiH / / 315 / / so'nyadA nRpamaprAkSIdvizvAso deva ! nocyate / nRpadharme kathaM tatte, vizvAso'yaM mayIdRza: ? / / 316 / / nRpaH provAca vatsa ! tvamasmadvaMzapurodhasaH / varalabdhastataH kasmAdvizvAsastvayi no bhavet ? // 317 // nAtha ! tatkiM dhRto bAlye, gupto'smIti tadIrite / nRpaH prAha vivekasyodbhedaM tvayi pratIkSitum // 318 // sadoSA api nirdoSAH, kulInA duSkulA api / vivekenAtra jAyante, dRzyate sa tvayi sphuTaH // 399 // uktaM ca1 tAntAm - khedadAyinIm / kathAcatuSTayI / // 26 //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 27 // kulAdapi varaM zIlaM varaM dAridyamAmayAt / rAjyAdapi varaM vidyA, tapaso'pi varaM kSamA // 320 // yasya tasya prasUto'tra, guNavAn pUjyate naraH / suvaMzo'pi dhanurdaNDo, nirguNaH kiM kariSyati ? / / 321 // kica-rUpalakSmIvatAM zIlamanutsekaH kalAvatAm / prabhaviSNoH sahiSNutvamuSNakAle himAgamaH // 322 // ityAdi svasya vRttAntaM, zlAghyaM ca nRpatermukhAt / sa zrutvA'dhomukhastasthau, lajjayA bhArito bhRzam // 323 // ityevaM sadvivekena, dhvastadoSaH satAM mataH / kramAt saddharmammAsAdya, sumatiH sugatiM yayau // 324 // tRtIyA susaMsargopari prabhAkarakathA / susaMsargasya mAhAtmyamadvaitaM kathyate'dhunA / prAyo jagati yena syAdapi daivakamanyathA // AstAmaupAdhiko doSa:, sahajo'pi susaGgataH / apayAti yathA karma, jIvasya jJAnasaGgamAt // pazya satsaGgamAhAtmyaM, sparzapASANayogataH / lohaM svarNIbhavetsvarNayogAtkAco maNIyate // vikArAya bhavatyeva, kulajo'pi kusaGgataH / jalajAto'pi dAhAya, zaGkho vahniniSevaNAt // AstAM sacetasAM saGgAt, sadasatsyAttarorapi / azokaH zokanAzAya, kalaye tu kalidrumaH // niHsvo'pi saGgataH sAdhurvaramRddho'pi nAdhamaH / azvaH kRzo'pi zobhAyai, puSTo'pi na punaH kharaH // 325 // 326 // 327 // 328 // 329 // 330 // kathAcatuSTayI / 112011
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaacvussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 28 // zikSayate vasata, ramate kurute kkrmkrmtthH| viproga ekamAtR-pitRtve'pi, zrUyate zukayordvayoH / bhillAnAM ca munInAM ca, saGgAd doSaguNodayaH // 331 // susaGgasyopadezo'pi, labhyate na yathA tthaa| ityatha lokavikhyAtA, prabhAkarakathocyate // 332 // astyatra bharate vIrapureSaTkarmakarmaThaH / vipro divAkaronAma, tasya putraH prbhaakrH||333|| sa dhAtuM dhamati chUte, ramate kurute kalim / svairaM bhramati sarvatra, niraGkuza iva dvipaH // 334 // pitA zikSayate vatsa! kimAtmA vyasane'syate ? / AtmA'pi yadi nAtmIyastataH ko'nyo bhaviSyati ? // 335 // avagAhasva zAstrANi, piba kAvyarasAmRtam / zikSayasva kalA dharma, kurUddhara nijaM kulam // 336 // yata:-vastUdyotayate dIpaH, pratyakSaM nijatejasA / niSkalaGkaH punaH putraH, parokSAnapi pUrvajAn // 337 // kiJca-dhanAzA dhAtuvAdena, jIvitAzA rasAyanaiH / gRhAzA paNyanArIbhirmatibhraMzatrayaM nRNAm // 338 // ityAdizikSayA spRSTo, mAlinyAdiva maanse| hasitvAmaha sutastAta! kaH paThitvA divaM gataH? // 339 // na zAstreNa kSudhA yAti, na ca kAvyarasena tRT / ekamevArjanIyaM tu, draviNaM niSphalAH kalAH // 340 // evamullaNThanaistasya, vilakSo'sau vyacintayat / putrarUpeNa me jajJe, kimidaM kulavaizasam // 341 // akiJcanakaro'pi syAd nA'kulInaH kulodbhavaH / bhasmA'pi pAvakodbhUtaM, pAvitryaM kurute jane // 34 // ayaM tu matsuto bhUtvA, babhUva yadi nirguNaH / tataH kathaM kuzIlo'bhUt, karmaNaH ko'thavA balI? rasAyanaiH suta virNana // 28 //
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ ityudAsInavRttyaiva, zrIjaina vAkye tathApyamum / kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH ca, naro naivAvasIya // 29 // . // 34 // paradoSacchido'pyeke, svAGgajaM dossmkssmaaH| hartumityatra sUryendumeghA eva nidarzanam // 34 // ityudAsInavRttyaiva, janma nirvAhya sa dvijaH / paryante vatsalatvenA''kArya putramabhASata // 345 // vatsa! yadyapi te nA''sthA, mama vAkye tathApyamum / gRhANa zlokamekaM tvaM, samAdhimRtyave mama // 346 // kutajJasvAmisaMsargamuttamastrIparigraham / kurvan mitramalobhaMca, naro naivAvasIdati ||347||omityuktvaa gato yAvad, dyUtasthAnaM prabhAkaraH / mitreNa tAvadAgatya, pitRmRtyurniveditaH // 348 // vipanno me pitA tatra, kSobho'tra tu samAgataH / kiM karttavyaM mayA so'pi, dhyAtvaivaM mitramUcivAn // 349 // sakhe ! vidhAya yatkRtyaM, tvameva pitaraM mama / AnayA'nena mArgeNa, yathA pazyAmi taM dRshaa|| 350 // sakhyA tathAkRte pazcAt, pitRkRtye nivartite / pitrA''diSTaM hRdi smRtvA, zikSAzlokamabhAvayat // 351 // pitrA yadidamAdiSTaM, kurvato me tdnythaa| kimu syAditi niNetuM, paradezaM pratasthivAn ? // 352 // zrutvA mArge vajan siMhAbhidhAnaM grAmaThakkuram / kRtaghnaM tucchaprakRti, stabdhaM tuSTastamAzrayat // 353 / / tasyaikA dAsikA tena, vihitA gRhiNI gRhe| ajJAnabhAvato rUkSAtmikA sarvAdhamA ca yaa|| 354 // tathA tatraiva vAstavyo, nirdAkSiNyaziromaNiH / arthakalubdho mitratve, lobhanandirvaNik kRtaH // 355 // AkArito'nyadA rAjJA, siMhastena samaM yyau| prabhAkaro nRpaM vidvapriyaM jJAtvedamUcivAn / / 356 // mUrkhA // 29 //
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH // 30 // mUrkhaH samaM saGga, gAvo gobhimUMgA mRgaiH / sudhIbhiH sudhiyo yAnti, samazIle hi mitratA // 357 // dattaM tuSTena rAjJA'sya, bahugrAmayutaM puram / so'pi dApitavAn siMhasvAmine jIvanaM nRpAt / / 358 // grAmezo'pi kRtastena, siMho dezAdhipo drutam / anyAnyapyasya kAryANi, duSkarANyapi so'karot // 359 // lobhananderapi svAmI, tathA tenAnukUlitaH / yathA niHsvo'pyasau jajJe, maharddhibharabhAsuraH / / 360 // atha siMhasya putrAdapyadhiko'sti mayUrakaH / utsaGgalAlito nityaM, poSito bhUSitazca yaH // 361 // abhUt tasyA''miSe tasyA, dAsyA grbhaanubhaavtH| dohadastena so'pUri, tttulyaa'nymyuurtH||362 / / Thakkurasya mayUrastu, kvApi ytnaadgopyt| evaM mahopakArANi, tena sarvANi ckrire||363 // atha bhojanavelAyAM, ThakkurastaM mayUrakam adRSTvA mAnuSAn preSya, vIkSayAmAsa srvtH||364 // yAvanna kvApi labdho'sau, tAvadAkulito bhRzam / sa uccaiH kArayAmAsa, paTahA''yoSaNAmimAm // 365 // mayUraM svAmisiMhasya, yaH ko'pi kathayiSyati / dInArASTazataM labdhA, so'bhayaM ca na saMzayaH / / 366 // tacchrutvA cintitaM dAsyA'nena vaidezikena kim / gRhNAmi draviNaM bhartA, mamAnyo'pi bhaviSyati // 367 // iti sA paTahaM spRSTvA, gatvA siMhAntike'vadat / zRNu deva ! puro bhartuH, kathanIyaM yathAtatham // 368 // nizi me dohado jajJe, myuuraamissbhkssnne| prabhAkareNa kutrApi, sa tu nA sAdito'paraH // 369 // vArayantyAmapi . // 30 //
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 31 // mayi, tataHsnehAtirekataH / barAkastvatya evAyaM, zikhI hatvA mmaarpitH||370||atyaasnggvinsstto'ymre ! kiM kRtavAniti ? | ruSTaH siMho bhaTAn preSInnigrahItuM prabhAkaram // 371 // so'pi mitraparIkSArtha, lobhanandigRhaM gataH / uvAca kampamAnAGgo, mitra ! bho rakSa rakSa mAm // 372 // lobhanandistamaprAkSIt, kiM tvayA bho! vinAzitam ? / sa uvAca kalatrArthe svAmibahIM hato mayA // 373 // tato mitrAdhamaH prAha, svAmidrohavidhAyinaH / sthAnaM nAstyatra kaH pUlaM, jvalantaM svagRhe kSipet ? // 374 // evaM vadantamapyenaM, kSiptvA yAvatprabhAkaraH / praviveza gRhaM tAvat, pUccakre lobhanandinA // 375 // AgatAzca bhaTAstaiH sa, baddhvA''nIto bhisttH| nigrahAyodyatAstena, sadainyamiti bhASitAH // 376 / / bAndhavAH !na mayA ko'pyupakAro vaH kRtaH param / apriyaM yadi no cakre, tadA mAM rakSataikadA // 377 // kiM vA nayata mAMtatra, yathA vijJapaye prabhum / ityukte taiH sa siMhAnte, nItaH sakaruNaM jgau|| 378 // deva! tvaM me pitA svAmI, zaraNaM tvaM ca srvthaa| kSamasvaikaM vyalIkaM yad, guravo na gurukrudhaH // 379 // tat zrutvA prakuTIbhAbhISaNaH siMha uktavAn / are'paya mayUraM vA, smara vA'bhISTadaivatam // 380 // tadA ca tasya duHkhena, jano'bhUdAkulo'khilaH / vinA mitrakalatrAbhyAM, te hi darzitavikriye // 381 // sa ce 1tvadIyaH // 32 //
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 32 // daivataprAyaM pitureva vacaH smRtam / yadatikramaNe sadyo, mamAbhUdIdRzaM phalam // 382 // iti zlokaM paThitvA'sau taM mayUraM yathAsthitam / samarpya siMhamApRcchya, prasannAsyastato'calat // 383 // savailakSaM sa siMhena, bodhito'pi na saMsthitaH / pratyakSadRSTadoSANAM karotyanunayaH kimu ? // 384 // gacchaMzca cintayAmAsa, dhigeSAM duSTaceSTitam / kimpAkavRkSacchAyeva, durantA khalasaGgatiH // 385 // bhasmani hutamivAmISu tattathopakRtaM mayA / sarvamekapade naSTaM bhavyaM vA jIvito'smi yat // 386 // nRNAM mRtyurapi zreyAn, paNDitena saha dhruvam / na rAjyamapi mUrkheNa, lokadvayavinAzinA / / 387 // kiJcazirasA sumanaHsaGgAd dhAryante tantavo'pi hi / te'pi pAdena mRdyante, paTeSu malasaGgatAH // 388 // svAmimitra - kalatrANAmadhamAnAM parIkSaNam / kRtaM tAvadidAnIM tu kariSyAmi piturvacaH // 389 // iti gacchaMstataH prApa, sundaraM nagaraM kramAt / tatra hemaratho rAjA, tatputro guNasundaraH // 390 // tyaktakuMvyasanAsaGgaH, kRtajJaH kovidapriyaH / janAnurAgasubhago, laghIyAnapi vizrutaH / / 391 // bahiH khalUrikAyAM taM, zastrAbhyAsarataM sadA / dRSTvA hRSTo'ntike gatvA, copatasthe prabhAkaraH // 392 // kumAro'pi tamAlapya, zramAnte svacchayA girA / bhojyAgame svahastena, bhojayAmAsa gauravAt // 393 // yataH - prasannA dRg manaH zuddhaM, lalitA vAg nataM ziraH / sahasA'rthiSviyaM pUjA, vinA'pi vibhavaM satAm // 394 // papraccha ca kathAcatuSTayI / ||32||
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ kvaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 33 // kumArastaM, mitra ! kaste manoratha: ? so'pyuvAca mahAbhAga !, tavA'vasthAtumantike // 395 // tarhi svasthamanAstiSThetyukte nRptisuununaa| tasthau prabhAkarastatra, hRSTo dathyau svacetasi // 396 // asyA'ho! vizadA mUrtirmitaM ca madhuraM vacaH / navyamaucityacAturya, kaTare ! svacchatAtmanaH // 397 // bAlye'pi madhurAH kepi, drAkSAvat kepi cUtavat / vipAkena kadApIndravAruNIphalavatpare / / 398 // AkRtau hi guNA nUnaM, satyIbhUtamidaM vacaH / amuSya darzanenApi, saphalo me zramo'jani // 399 // tadasya sevayA prAcyamacaM kusvAmisaGkajam / adhunA kSAlayiSyAmIti nizcitya tathA'karot // 400 // uttamaprakRtiH svairy-gaambhiiry-vinyaanvitaa| zrIrabhUd gRhiNI tasya, kumArArpitavezmanaH // 401 // mahebhyaH svajanAdhAraH, paropakaraNe rtH| pauramukhyo vasantAkhyastasya mitramajAyata // 402 // vipanne rAjJi kAle'tha, rAjA'bhUda guNasundaraH / prabhAkaraH punamantrI, sarvakAryeSu ytkRtii|| 403 // anyadA zAsatastasya, prajA nItyA prajApateH / TokanIye kRtau heddaavittrjaatyturnggmau|| 404 // sallakSaNadharau kintu, vaiparItyena shikssitau| ttsvruupmjaanaanstaavtpryaannynnRpH||405|| ekasmin svayamArUDho, dvitIye'mAtyamAdizat / jagmatuH saparivArI, zanakaistau purAda bhiH|| 406||vaahyitvaa kSaNaM vAhI, bAbAlyAM vegamIkSitum / kazAghAtaM nRpAmAtyau, karkazaM cakratustayoH // 407 // sahasotplutya tau tasmAdalidaSTau kapI iva / pravRttI vegato // 33 //
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 34 // gantuM, pramAtumiva medinIm // 408 // yAta yAta drutaM bhRtyAH ! zIghraM dhAvata sAdinaH / divyenevaiSa kenApi, iyena hiyate nRpaH // 409 // pUtkurvato janasyaivaM, dhAvatAmapi sAdinAm / pApAnnidhirivAdRSTaH, sAmAtyo'bhUnnRpaH kSaNAt // 410 // yathA yathA nRpA-'mAtyau, balgAmAkarSato haThAt / tathA tathA caTadvegaM gacchatastau turaGgamau // 411 // samprAptayormahATavyAmAmalakyAstaroradhaH / gacchataiva kareNAttaM mantriNA''malakatrayam / / 412 // atidUraM gatau yAvadvilakSIbhUya tau zramAt / valgAM mumucatustAvadavau tatraiva saMsthitau / / 413 // uttIrNAM ca nRpAmAtyo, prANairmuktau ca vAjinau / kimetAbhyAM nijasvAmidrohakAbhyAmitIva tau ? // 414 // tayoH khedaM kSaNaM dhRtvA paraduHkhAd duHkhI nRpaH / kSuttRSNApIDito bADhaM, manasyevaM vyabhAvayat // 415 / / pRthivyAM trINi ratnAni, jalamannaM subhASitam / mUDhairupalakhaNDeSu ratnasaMjJA'bhidhIyate // 416 // dhruvaM satyamidaM vAkyaM yatparyAje tanau ca me / satsvapyeteSu ratneSu tRSNA zAmyati nAdhunA // 417 / / uvAca va mahAmAtya ! tRSA bAnti mamA'savaH / mantryuvAcA''kulo deva! mA bhU rakSAmi te tRSAm // 498 // ekamAmalakaM mantrI, dadau tribhyo mahIbhuje / nirvRttAtmA tadAhArAt, tasthau svasthaH kSaNaM nRpaH // 419 // bhUyastApAditaH prAha, mitra ! pRSTo'si samprati / tathA mAM bAghate tRSNA, yathA nUnaM na jIvyate // 420 // iti mUrcchA gato bhUmau patan bhRtvA''zu kthaactussttyii| // 34 //
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 35 // mantriNA / dvitIyAmalakaM dattvA punaH sajjIkRto nRpaH // 421 / / evaM tRtIyavelAyAmapyAmalakamarpitam padAnulagnaM devAcca, pRSThe sainyamathAgamat // 422 // agresarAzvavAraistau dRSTvA cakre jayadhvaniH / mantriNoce bhaTAstAvad, nIramAnIyatAM drutam // 423 // tato vyAghuvya taiH sainyaM, varddhApyA''nIya tatra ca / jalA'nnAhArasantuSTaH, sadyazcakre mahIpatiH // 424 // rAjA'tha saparivAro, jagAma nagaraM nijam / punarjanmotsavaM rAjJazcakruH sAmantanAgarAH || 425 // atha rAjJaH sutaH paJcavarSIyo mantrimandiram / krIDArthaM nityamAyAti bAlahAreNa saMyutaH // 426 / / susvAmyAdiparIkSArthamatha mantrI tamanyadA / ekAnte gopayAmAsa, sAnnapAnaM sayAmikam / / 427 / / kumAro nekSyate kvApi, nizamyaivaM vaco nRpaH / sarvatrA''lokayAmAsA'tyAkulaH preSya pUruSAn // 428 // yAvanna kvApi labdho'sau tAvad ghUrNitamAnasaH / zokapaGkAvilo rAjA'dhomukhIbhUya tasthivAn // 429 // dadhyau ca kimidaM hanta ! kumAro mantrImandiram / gato na dRzyate kutrApyasambhAvyamado'khilam // 430 / / rAjalokaH samagro'pi duHkhakRSNamukho nRpam / AsanasthaM samabhyeti muktvA mantrIprabhAkaram // 431 // atrAntare mantripatnI patiM prapaccha nAtha ! kim / nA'dya rAjakule yAtaH saduHkhamiva so'bravIt // 432 // priye ! darzayituM nAtmamukhaM zaknomi bhUpateH / yanmayA tAdRzo jaghne, kumAro hatabuddhinA / / 433 // sambhrAntA sA jagI zAntaM, pApametatkimucyate ? kathAcatuSTayI / // 35 //
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 36 // pApaM zAntamazAntaM vA, parametanmayA kRtam // 434 // ityukte tena sA'vocat kathaGkAramidaM kRtam ? / soppUce yattvayAtItadine me kathitaM puraH // 435 // garbhavairAnubhAvena, kenApyeSa nRpAGgajaH / dRzordAhAya me cakre, tvanmohAt tanmayedRzam / / 436 // tacchrutvA kiM vRthA kArye, vinaSTe paridevanaiH ? / karomi prAptakAlInaM, dhyAtvaivaM dhIramAnasA / / 437 / / gatvA'sau bhartRmitrasya, vasantasya tadAkhyata / so'pi bhAvyamidaM nUnaM, dhyAtvaivaM dhIramabravIt / / 438 // aye sundari ! mA bhaiSIrjIvitena dhanena ca / vipadaM nijamitrasya, rakSAmyeva na saMzayaH / / 439 / / jAtIpuSpasamasyA'sya, jIvitasya dhanasya c| mitrArthe yadi nAzaH syAt kiM na prAptaM phalaM tadA ? // 440 // ityuktvA sa yayau rAjakulaM natvA narezvaram / kRtAJjalirvasantAkhyaH, sAvaSTambhaM vyajijJapat // 441 / / vikalpaM deva ! mA kArSIstvatputranidhane khalu / ahaM heturato vittaM, jIvitaM ca gRhANa me // 442 // nizamyedaM nRpo yAvadAste saMzayito hRdi / mantripatnI samAgatya tAvadevaM vyajijJapat / / 443 / / vasanto mitradArArthe, deva! vijJapayatyadaH / paraM me dohadasyArthe, tvatputrasya vadho'jani // 444 // iti kiGkRtyatAmUDho, nRpaH zUnya ivAbhavat / tato mantrI samAgatya, kampamAna ivAvadat / 445 / / madIyapIDayA deva ! mitra-palyAvime mama / svaM nivedayato nUnamaparAdho'tra naitayoH // 446 // AsannavipadA kintu jAtadurmatinA myaa| kumAro nihato nAtha ! yogyaM daNDaM kuruSva me kathAcatuSTayI / // 36 //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH // 37 // // 7 // agre'pi mantrizAsIttatrArthe bhUbhujo hRdi| tannizamya punarbAda, pratyayojani nizcala: c // tataH spaSTamukho vIkSya, mantriNaM nRptirjgii| yena me jIvitaM dattaM, ko daNDastasya yujyate? // 49 // mitra ! tvaM yadi nAdAsyastadA dhAtrIphalAni me| tadA kvAhaM kva rAjyaM ca, kva sutaH kva pricchdH?||50|| mantryAha; suprabho! jajJe, kutajJatvaM tveytaa| kArya eva punardaNDaH, putraratnApahasya me||51|| ekamAmalakaM tarhi, valitaM trayamadhyataH / ityukte bhUbhujA mantrI, jagI prItisagadgadam // 52 // deva! sarvaguNAdhAra! jgtiimaulimnnddn!| yadyevaM te kRtajJatvaM, tdaastvaamlktryii||53|| ciraM kuru kumAreNa, sahito rAjyamakSatam / ityuktvA'nAyayattatra, putraM preSya nijAn narAn // 454 // bhUSitAGgaM smitamukhaM, lalamAnaM tathaiva tam / sutaM dRSTvA nRpo harSa, vismayaM ca paraM yayau // 455 // kimetaditi rAjJoktaM, mantrI loksmksstH| vRttAntaM pituraadeshaadaarbhyaakhilmaakhyt||56|| tannizamya bhRzaM rAjA, lajjitaH satsvabhAvataH / mantriNaM ca kare kRtvA, saMpraNayamivAbravIt // 457 // amUlyA''malakaM yat te, putratulyaM kRtaM myaa| marSaNIyo'parAdho'yaM, tvayA mitra ! mahAniti // 458 // ityasau labdhasusvAmi-sukalatra-sumitrajam / anvabhUtsukhamaikAtmyamApanno bhUbhujA saha // 59 // tau bhUpa-sacivau rAjyaM, bhuktvA stsngggttprau| sadgurodharmamAsAdya, hitodyuktau bbhuuvtuH|| 460 // // 37 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ kvaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 38 // susaMsargasya mAhAtmyaM, vyavahAreNa kIrtitam / sarvArthasiddhikRtsattvaviSayaM vrnnyte'dhunaa||461|| caturthI-sattvopari hrishcndrnRpkyaa| triyo nAzaM yAntu vrajatu nidhanaM gotramakhilaM, zirazchedo vA'stu prabhavatu samantAcca vipdH| vivekArkajyotirvighaTitamahAmohatamasaH, pratijJAtAdarthAt tadapinacalatyeva kRtinH||462|| sattvameva nRNAM tattvaM, sattvaM siddhyai bhvdvye| vinA sattvaM sajIvo'pi, nirjIva iti kthyte||463|| vizIrNo'pi yathA vRkSaH, sati mUle prarohati / prakSINo'pi tathA bhUyo, naraH sattvAdvivardhate // 464 // yad dUraM yad durArAdhyaM, durghaTaM durlabhaM ca yat / sarva sidhyati tat sattvAt, tadvinA tu sdpyst||465|| zrUyate hi purA loke, zrImadIkSvAkuvaMzabhUH / udAracaritaH sattve harizcandro mhaanRpH||466|| tathAhi-astyatra bharate'yodhyA, purI vpraaNshukojjvlaa| prAsAdamaNDanA nA'nyairabhibhUtA satIva yaa||46||suuryvNshbhvkssmaapvRttojjvlyshHshriyaa| jAtacchatA mahezvarya, dadhAti nagarISu yaa||468|| natirevonnatiryeSAM, dAnameva dhanArjanam / parArtha eva tu svArthaH, kSamaiva hi samarthatA // 469 // evaMvidhanarottaMsairvRkSarudyAnabhUriva / yA sadAlaskRtA harSa, na keSAM kurutetarAm ? // 40 // yugmam // // 38 //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 39 // ekanakSatramAlendu, khINAM hAramukhendubhiH / pratibimbacchalAd vyoma, yayA saughevayaHkRtam // 41 // babhUva nRpatistasyAM, haricandro mahAbhujaH / dharmeNodvAhitA kIrtinaH karapIDanam // 72 // tathA nItigavI tena, poSitA sukRtaatmaanaa| vizvaprItyai yathA'adyApi, yazodugdhaM tdudbhvm||73|| anyadA rAtriparyante, palyasthaH sa bandinA / pamyamAnamimaM zlokaM, sattvottejanamAzruNot // 4 // vipadyapi gataH sattvAda, vaM syAt sampadAM padam / gato'pyastaM ravirmAgAMdacyuApato'bhyudayI punH|| 45 // imaM zrutvA paThanneva, samuttasthau mhiiptiH| punaH punastadIyAthai, mudA hRdi vibhAvayan 6 // kRtvA prAbhAtikaM rAjA, yaavdaasthaanmaayyau| tAvat ko'pi naro'bhyetya, sambhrAnta idamUcivAn // 7 // mahArAja! harizcandra ! tvayi zAsati medinIm / na zrutAvapi lokAnAM, bhayamityakSaradvayam m8 // kintvekaH zUkaraH zakrAvatAravanamadhyagAt / kuto'pyAgatya bhISmAno, bhajannAste latAdumAn // 79 // tApasAcAbhavaMstatra, sarve bhyvisNsthulaaH| tato dathyau nRpo'mISAM, kimabhUdahA! tapasvinAm ? // 480 // yathA lokaH kara datte, svadhanasyA'vanipateH / munayo'pi tathA dharmaSaSThabhAgamiti zrutiH 481 // tato rakSyA maryavete, dhyAtvetyutthAya sampramAt / abravIdaha hA! ko'yaM, mayi satyapyupaplava: ?||482||shriimnnaameydevsyaauuraamshtru muniduhm| tamadya zUkara hanmi, pratijJAMcA'karoditi // 48 // // 39 //
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 40 // abo yathAgataM kvApi, varAhavedake gte| pratizravamiva proccaiH, rAjA''rohat turaGgamam // 484 // sainyaM satrahAdevA'sau, vimucya svayameva tam / nigrahItumanAH kroDaM, tvarItaM niryayau purAt // 485 // manovegena yAtyo, bhUpatiH prApa tatkSaNAt / vanaM zakrAvatArAkhyaM, mudevA'bhimukhAgatam // 486 // apazyat smerAbjamukhI, kalahaMsakamaNDitAm / mRduvIcIbhujAM tatra, zarayUmudadhipriyAm // 487 // rAjA papraccha pArzvasthau, sa kpijl-kuntlau| aho! kvA'sau varAhastAvUcaturnanvayaM puraH / / 488 // varAhastadvacaH zrutvA, ghurgharA''ravamuccakaiH / kurvANo'pi nRpakrodhAda, dadhAve vanagahvarAt // 489 // laghuhastastato rAjA, jAnulambabhujo'pi hi| romAJcakavacaM bibhrad, nirbhayo'pi bhRzaM tanau // 490 // kare cApamalaGkRtya, pUrayaMstadvapuH zaraiH / varAhaM pAtayAmAsa, pUrayAmAsa sNshrvm|| 491 // (yugmam) tataH kapiJjalaM prAha, rAjA pazyA'grataH kiyat / lakSametaccalaM bhinnaM ?, so'pyupetya tathA'karot // 492 // svenaitya pazya mitreti, proktastena nRpo drutam / dardaza rudhirAdra taM, jvaladdavamivAcalam // 493 // uvAca ca yathA'syaivamatairizcIyamAkRtiH / tathA manye varAheNa, bhAvyaM divyena kencit|| 494 // kapijalo'vadad deva !, dvIpI cAyaM hataH purA / rAjA''ha punarayaM kiM ?, vilokyAha kapiJjalaH // 495 // idamajJAtamevA'stu, rAjA prAha tathApi kim ? / kuntalo'pyAha kiM jJAtenA'munA deva ! calyatAm / // 40 //
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH natvakRt pAzriyam / ichAtmAno, mo // 41 // 496 // upasRtya svayaM rAjA, luThadgarbhA mRI hatAm / vIkSya prAha viSaNNaH sannakRtyAcaraNaM hahA!|497 ||nyaayH ko'yamazastro yada, dadhAno vadane tRnnm| itthaM niHzaraNo dIno, hanyate subhaTaiH pshH?||498|| ghina ghimAM hariNIbhrUNaghAtakaM gurupAtakam / dhigimA me'khilakSoNIkarAtijanitAH shriyH|| 499 // vikalAkSatvakRt paJcendriyANAmapi yA nRNAm / kRtyAkRtyamati yA ca, madireva vilumpati // 500 // kulaTevana yaikatrA'vasthAnA tAmapi zriyam / icchavo mArgamujjhanti, munibhiH zvAdhitaM jaDAH / / 501 // dhanyAste munayo hitvA, mahAsaMsArakazmalam / niSpake saMvRtAtmAno, mokSamArge caranti ye||502|| tad gacchAmyAzramaM puNyaM, yatra santi tapodhanAH / iyataH kalmaSAt zuddhiH, kathaM me bhaavitaa'nythaa?||503|| iti rAjyAd viraktAtmA, pAdacAreNa bhUpatiH // brajitvA saha mitrAbhyAM, viveza drutamAzramam // 504 // dRSTvA kulapati tatra, nanAma mudito nRpaH / pRSThe pANiM nidhAyAsya, munirapyAziSaM ddau||505||ksstaat trANena lokAnAM, svasya kSatra iti prathAm / kurvANaH sArthikAM puNyaiH, pravardhasva sadA nRp!||506 // rAjA papraccha bhagavan !, jJAna-dhyAna-tapAMsi vaH / nirvahantyahataM kazcit, kuzalaM mRgbhuuruhaam||507|| muniruce mahArAja!, bhrtaanvybhuussnn!| tvayi prazAsati kSoNI, kRto'smAkamupadravaH ? // 508 // mahI rAjanvatI tejaH, prabalaM vimalaM yazaH / varNAzramaH mahIrakSA, dakSA vRttistanavA'khilA // 509 // // 41 //
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 42 // asminnavasare kvA'pi, jAtaH kolAhalo mhaan| kimetaditi sambhrAntI, muni-bhUpau bbhuuvtuH||510|| abrahmaNyamabrahmaNyamiti ca vyAkulaM vcH| zrutvA kulapatiH ziSyaM, taM jJAtuM prAhiNod drutam // 511 // punarArtasvaro jajJe, strINAM zokaspRzAmiti / mAtazced me mRgI martA, kariSye'nazanaM tadA // 512 // mAtA'pi prAha ced vatse'nazanaM tvaM kariSyasi / tadAhamapi kartAsmi, vinA tvAM jIvitena kim ? // 513 // zrutvA kulapatizcaitda, hRdayaM sphoTayad vcH| kiM naH prANapriyA putrI, vaJcanA'nazanIyati ? // 514 // iyaM ca nikRtirnanUnamasmatsadharmacAriNI / vatsAmanusarantyetad, brUte kimasamaJjasam ? // 515 // tato'GgAramukhAdAzu, sa tApasyAvajUhavat / Ajagmaturatho tAraM, te rudatyAvubhe api // 516 // uvAca vaJcanAM mAyI, muniH kiM putri ! rodiSi? / sA''ha jAnAti tAto yadasti krIDAmUgI mama // 517 // so'pyAha yA tvayA bAlyAt, poSitA svakarArpitaiH / nIvArakavalaistasyAstata: kimabhavat sute ! ? // 518 // ityukte vaJcanA tArasvaraM roditi kevalam / tataH pravizya sambhrAntaH, ziSyaH kulapati jgau|| 519 / / bhUrarAjanvatI seyamabrahmaNyamaho ! mahat / mRgayAvyasanAt pApaH, ko'pyahan garbhiNI mRgIm // 520 // sAsaM kulapatiH proce, hahA ! kiM bhAvyataH param ? / yatastAM nighnatA tenA''nIto'smAkaM kulakSayaH // 521 // vinA mRI kathaM jIveda, vatsA tajjIvitA tataH / na prANiti vinA
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH // 43 // putrImasmatprANapriyA khalu // 522 // vinA sadharmacAriNyA, kuto me tapasAM vidhiH ? / tapovidhi vinA me syAd, RSitvamanaghaM nahi // 523 // rAjannikSvAkurAjendra !, kautastyo'yaM tapasvinAm / itvamAkasmikaH zokazakustvayyapi bhUpatau ? // 524 / / tataH kuto'pi taM jJAtvA, sAdhubAdhAkara param / zvapAkaM zAdhiyAnastvaM, lokapAlo'pi paJcamaH // 525 // vaJcanA tvAha mAM tAta !, citaamaarodumaadish| kiM na vetsi mamaNyA hi, maraNaM krakacAyate ? // 526 // sarviSAdaM nRpaH proce, mune ! kurve'hamatra kim / pareSAM daNDamAdhAtumalameSo'sminAtmanaH ? // 527 // sasaMrambhaM ca sautsukyaM, muniH provAca nanvaho ! / iyatA syAt kimuktaM yad, mayA vyApAditA mRgI ? // 528 // pazcAttApAt svamAtmAnaM, praNindati mahIpatau / pidhAya valkalenAsya, pUccakre'tha samAyikaH // 529 // bUce ca kupito bhUpamA: ! pApa ! vahasi dhruvam / kodaNDa-zarIM hantuM, dhyAnalInAMstapasvinaH ? // 530 // nipatya pAdayo rAjA, vinayAd munimabravIt / tamekamaparAdhaM me, kSamasva tvaM kSamAnidhe! // 531 / / muniH parAGmukho bhUtvA, cukroza nRpamuccakaiH / bharatAnvayacandrAGka!, vraja vrajamamAzramAt // 532 // yuSmAdRzAM imujI bhattA, pApa nighRNAnAM, zrutA vAgapi pApmane / kiM punaH karmacaNDAla!, vAcAla! saGgamastvayA // 533 // rAjA savinayaM prAha, mune! brUhi karomi kim ? / vizAmyAgniM tyajAmi kSmAM, carAmi vratameva vaa||534|| // 43 //
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 44 // sakopaM munirapyUce'dyApi zrAvayase giram / mAyAvin ! hariNIbhrUNaghAtapAtakapaGkilAm ? // 535 // tato'GgAramukho'vAdIt, prasAdaM kuru mA ruSaH / tapastejonidhe ! nAyamapamAnaM nRpo'rhati // 536 // kintu duSkarmaNo'muSya, pavitrIkArakAraNam / zAstrAnupAti yat kiJcit, tadevA''zu samAdiza / / 537 // munirUce'GgAramukha !, zuddhirasya tadA bhavet / sarvasvaM yadyasau datte, dAnaM hyaghanivRttaye // 538 // socchvAsaM nRpatiH proce, prasIda bhagavan ! mayi / sarvasvaM me gRhANa tvaM, vilayaM yAtvadhaM mama // 539 // kiM na prApta mayA trAtaH !, zudhyAmi yad yatastataH / sagrAmA'zvebhakozA bhUrdattA te'mbudhimekhalA / / 540 // praNamya munimaGgAramukhaH prAha kRtAJjaliH / rAjA yadabhidyatte tad, bhagavan ! pratipadyatAm // 541 // athA'pasArya rAjAnamUcatuH suhRdau mRdu / akANDe ko'yamutpAto, rAjan ! vimRza mA muhaH ? // 542 // rAjA'vajJAya tadvAcamUce saprazrayaM munim / yaduktaM bhagavannastu, gRhANa vasudhAmimAm // 543 // kSAmAkSaraM muniH prAha, dattAsmabhyaM mahI tvayA / nArhasyataH paraM pRthvyA, bhogamomiti so'bravIt // 544 // tadA tatrAgataM vArANasItaH ziSyamAtmanaH / muniM kauTilyanAmAnamAjUhavat sa tApasaH // 545 // harizcandreNa me pRthvI, dattA jaladhimekhalA / ityarthe khalu sAkSI tvamiti taM munirAdizat // 546 // kauTilyo'pyavadad rAjannantrArthe sAkSiNo vayam / omityukte nRpeNA'gAt, sa svaM sthAnaM mudA nRpaH // 547 // atha vyajijJapat kthaactussttyii| // 44 //
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 45 // ko'pi, ziSyo yAvadiyaM mRgii| tiSThet tAvad vipannAna, pAThastat kriyatAM kimu?||548 // sakhedaM 'munirUce'syAH, kArayA'nalasaMskRtim / vaJcanAha mayA sArdhamasyAH syAdagnisaMskRtiH // 549 // rAjAtAM vinayAdUce, mamaikaM durnayaM sh| ahaM tubhyaM pradAsyAmi, svrnnlkssmsNshym||550|| kaSTAdiva tayA'pyomityukte prAha munisttH| dIyatAM tarhi hemA'syai, rAjA praahaitnmtpure||51|| prAtaH sandhyAvidhi kRtvA, pazyaite vayamAgatA ityAkarNya muni rAjA'vocatta dhunA vayam // 552 // ikSvAkuvaMzabhUpAlaguruM zrInAbhisambhavam / devaM zakrAvatArasthamarcitvA yAma dhAmani // 553 // (yugmam) evaM kRtvA ca pAzcAtyAgatasainyena sNyutH| harizcandranRpo'yodhyA, praviveza dinaatyye||554|| atha rAjyamahAstambhaH, sarvanItivizAradaH / mantrI mitraM ca tasyAsIda, vasubhUtirmahIpateH // 555 // kuntalAda jJAtavRttAntaH, sa dathyau hRdi hA! katham / aparyAlocayanto'rtha, raajaanHsvopghaatkaa:?||556|| dadatA vasudhAM tasmai, tApasAya duraatmne| dezAd dezapravAso hi svIkRto bhUbhujA svayam // 557 // yadanyenA'dRSTacaro, varAha ko'pyavedayat / bhUbhuje tad dhruvaM kiJcid, divyametad vijRmbhitam // 558 // avimRSTAyatirbhUpaH, kSIyate nyAyavAnapi / ata eva vimRSTAraH, sannidheyAH sumantriNaH // 559 // kiM kurmo durSiyaH kuryuryat kicana mahIbhujaH / tattatpratikriyAvyagraiH, klizyante sacivaiH punaH // 560 // vimRzyaivaM tadAmAtyaH, // 45 //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 46 // sazalya iva niHzvasan / vilAsamaNDape'hvAya, sacinto nRpatiM yayau // 561 // natvopaviSTe tasmiMzca, mantriNa prAha bhUpatiH / varAhA''vedakasyAgre, pratijJAtamakRSmahi // 562 // mantryAha deva ! tat sarvaM, vRttAntaM jJAtavAnaham / rAjJoce sasmitaM tarhi, kuntalastad nyavedayat // 563 // mantrI prAha vibho ! kasya, prabhutvaM na mude bhuvi / anaucityamapi stauti, yatraucityamivA'nugaH // 564 // kintu vijJapayiSyAmi, karNayoH kaTu kiJcana / nAthA'yaM vasudhAtyAgo, nahi me pratibhAsate // 565 // rAjJoce satyaM kintvetad, yuktaM no yuktameva vA / prArambhAd yujyate pUrva, nirvAho'GgIkRte punaH // 566 // kiJca yAntu zriyo nAzaM, prayAtu nidhanaM kulam / pravAso vA'stu nirvAhaH, pratijJAte bhaved yadi / / 567 / / alaM tadetayA pUrvakRtamImAMsayA'dhunA / svarNalakSaM hi Dhaukasva, svenA''yAti muniryataH // 568 // tataH saziSyaH sa muniH kurvannAgAd, nRpastutim / aho ! agocare vAcAM rAjJo'sya caritaM mahat / / 569 / / purobhUya nRpasyAssau, sakopa iva mAyayA / ayAcata svaziSyeNa, svarNalakSaM mahIpatim / / 570 // nRpA''dezAdathA''dikSat, sa mantrI kuntalaM tataH / so'pi svarNa samAdAya, mumoca nRpateH puraH / / 571 / / rAjJoktaH sacivastasmai, tApasAya hyupaanyt| so'pi vIkSya kimetad bhoH ! ?, papraccheti nRpaM muniH // 572 // rAjJoce vaJcanAsvarNa, kuta etanmunirjagau ? / athA''khyad nRpatiH kozAd, bahirantaH sa vA kthaactussttyii| // 46 //
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 47 // . kSite: ? // 573 // ityukte muninA rAjA, prAha madhye kSitermuniH / brUte svAmI kSiteH ko'tra ?, rAjA''khyat tvaM na cA'paraH // 574 // munirUce tataH ko'yaM, prakarSaH kauzalasya te| yanmadIyena hemnA me'nRNIbhavitumicchasi ? // 575 // tadAstAM kAJcanaM yAmo, dRSTaM satyaM tveytaa| ityuditvA munau yAti, rAjA tasya puro'vadat // 576 // vilambadhvaM kSaNaM yAvadAnayAmyanyadanyataH / sakaSTamiva tasthau ca, sa munirbhuubhujaa'rthitH||577|| tato rAjA mantrikaNe, kimapyAcaSTa mantryatha / kenacit puruSeNA''zva'jUhavad vaNijo'khilAn / / 578 // muninA divyazaktyA te, harizcandre dviSaHkRtAH sambhUya mntryaamaasuH| svAmI no'taH paraM muniH|| 579 // harizcandrasya dattena, kiM dravyeNa vRthA'dhunA ? / yo hi svAmI purasyA'sya, deyo'smAbhiH karo'sya tat // 580 // iti mantrayato mantrI, tAnUce rahasi sthitaH / rAjA vo'rthayate svarNamadhamaNoM muneH sa yat // 581 // pazyatastAn mitho vaktuM, svarNadAne kRttottarAn / harizcandrastato'bhyetya, svayamarthayate sma tAn // 582 // he paurA: ! vo'Jjalirbaddho, datta svarNa kiynmm| kutazcidapi yAcitvA, dAsye vaH kAJcanaM punH||583 // alpadravyA vayaM dAtuM, svarNalakSaM na shknumH| ityUcivAMso vaNijo, rAjJA''diSTA yayurgRhAn // 584 // vilakSo'tha nRpo dadhyau, kiM karomi ? kutaH punaH / samAnayAmi tat svarNa ?, hA ! dhik kIdRgupasthitam ? // 585 // tataH kulapatiH // 47 //
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 48 // kopakampamAnAparo'vadat / vilambaH ko'yamadyA'pi, rAjan ! visRja mAM ttH,||586|| vasubhUtirmuni prAha, vizvadRzyA tvamasyatha / harizcandrasamaH kvApi, dRSTaH kiM ko'pi sAttvikaH ? // 587 / / sopahAsamuvAcA'thAGgAravaktro na mntrypi| dRSTo'bhUt tvAdRzo nApi, harizcandrasamo nRpaH // 588 // nRpaM prati muniH proce, mAyAvin ! kiM vRthoditaiH ? / haMsi madhyAhvasandhyAM naH, sattvaM satyaM ca te hyadaH? // 589 // cejAramukho rAjan !, vAJchasi tvaM kimAtmanaH / kulasya yazaso lokasyA''kasmikamiha kSayam ? // 590 // praNamyoce nRpo bhItestvattaH kiM syAt kSayo'pi naH ? / upapUrvAcalaM naiva, grahANAmastasambhavaH // 591 // nihanti pANinA bhUpaM, munistaM natavAn nRpaH / kope kSAntau ca tAveva, tadA'bhUtAM nidarzane // 592 // saroSamaGgAramukho, bhUpaM prAha nRpAdhama ! / viplAvayasi kiM nastvaM, mRSAbhASAmahodadhe! // 593 // AhaGgAramukhaM mantrI, virodhaste mithaH katham ? / kvedRk tapo ruSaH kvemAstanmA brahma kalaya ? // 594 / / prAhagAramukhaH kopAdasthApitamahattara ! / kastvamapi mama brahmacintAyAM scivaadhm!?||595|| are ! rAjaMstvamenaM kimantarAlApinaM baTum / na nivArayase kiM me, na prayacchasi kAJcanam ? // 596 // rAjJoce tvaM mune! svairaM, brUhi sarvasaho'smi yat / sUryavaMzyA hi naiveA, bhajante yatiSu kvacit // 597 // cejAro yatinAhaM, kintveSa brahmarAkSasaH / tato yadyasti te // 48 //
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 49 // . zaktistadA prahara sattvaram // 598 // nRpo dadhyau svapratijJAghAtinA kalahena kim ? / tApasena sahA'nena, kriyate kRtyameva hi // 599 // kaNe ca kathite bhUpenA''nIyAbharaNAnyapi / kuntalenA'rpitAnyeSa, rAjJo'mUnItyapAkarot // 600 // kuntalo vasubhUtizcAhatuH kulapate ! nRpaH / yAvad dadAti te svarNa, tAvadAvAM gRhANa bhoH!||601|| munirAha tvayA jUrNamAjariNa karomi kim ? / alpena kuntalenA'pi, kaH svarNa svamupekSate ? // 602 // AdikSat kuntalaM rAjA, devIbhUSaNamAnaya / sa yayAce tato devIM, devyAheSyAmyahaM svayam // 603 // tena darzitamArgA'sau, rohitAzvena sNyutaa| Ayayau sadasi kSiptaM, sutArA sAvaguNThanA // 604 // praNamyaiSA muniM proce, gRhANAbharaNaM mama / munirAha piturbharturvaitAnyeSA'bravIditi // 605 // AryaputreNa me yogyaM, nepathyamidamarpitam / munirAha tataH keyaM, dakSatA te pativrate! ? // 606 // ceGgAramukhaH kiM na, jAnAsi tvamiyaM kila / mahAkUTanivAsasya, harizcandrasya gehinii!||607|| tvadIyamevA'rpayate, vastu yetyudite'munaa| AbaddhabhrakuTIbhaGgaH, kuntalo'tha ruSA'vadat // 608 // are ! tApasa ! no vetsi, devImetAM mahAsatIm / tadeSa tvaM na bhavasItyuktvA so'pyavadad nRpam // 609 // vimRzA'dyApi mA muhyaH, kiM yate: syAt parigrahaH / vAcazmAH syurete hi, munivyAjena rAkSasAH ? // 610 // tataH kulapatiH krodhAdUce karmakarAdhama! AsAditaparajJAnAnadhikSipasi // 49 //
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 50 // tApasAn ? / / 611 / / yadi me'sti tapaH satyaM tadA tvamadhunA drutam / zmazAnavAsI gomAyurbhavetyuktvA zazApa tam / / 612 / / kuntalo jambuko bhUtvA zabdaM kurvan yayau kvacit / prasIda mA kupaH svAmin !, munimityAnamad nRpaH // 613 / pAdenAhatya parataH, kSipati kSmApatiM munau / rohitAzvo rudannAha, mA sma han pitaraM mama / / 614 / / kintu mAM hi gRhANa tvamiti zrutvA zizorvaca: / muniH sAzrudRzIbhUya, proce'GgAramukhaM mRdu / / 615 / / bASparuddhagalo nA'smi, zakto'haM dAtumuttaram / DUce'GgAramukho maivaM, muJca svamadhunaiva hi // 616 // krUrIbhUya muniH prAha, sutArAM zikSitastvayA / bAlo'yaM sA''ha kRtyeSu, nA'yaM zikSAmapekSate / / 617 / / yataH vRddhopAstiM vinA'pi syAd, dakSaH sphUrtimayaH pumAn / maNiH kiM gAruDe'dhItI, yadasau harate viSam ? / / 618 / / rAjA'tha sAsraM dadhyau ca yat sajIvamajIvakam / ced dattaM prAg bhuvA sArdhaM, tataH svarNaM dade kutaH ? / / 619 / / vilambya kAJcanaM kRtvA, kathaJcid dAtumutsahe / ityAha dainyAt sa muniM mAsamekaM sahasva me // 620 // munirUce kathaM pazcAd, bhikSayitvA pradAsyasi ? / rAjAhaikSvAkaMvo bhikSAM, dAtuM dakSA na yAcitum // 621 // kutastahIMti tenokte, rAjoce munipuGgava ! / vikrIya svamapItyetad, muniH zrutvA visiSmiye / / 622 / / vAcA tu kaThinaH prAha, pRthvIM muJca mamA'dhunA / rAjJoce kutra yAmyAha, sa na yatropalakSyase ? // 623 / / rAjJoktaM me bhuvaM muJca, tvamitIdaM kiyad vacaH ? kathA | // 50 //
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 51 // * / hanta! pUrayituM santhAM, tyajantIkSvAkavo hyasUn // 624 // tato'pavArya te procustApasA muditA mithH| aho! sattvamaho! satyamaho! sAttvikasUzca bhuuH|| 625 // devyAha kimidaM mantrinnariSTaM naH samApatat ? / so'pyAha kimidaM vedhi, daivaM pRccha nRpapriye ! // 626 // vimRzyAha nRpo devI, gacchAntaHpuramAtmanaH / sutArA''ha sameSyAmi, yuSmAbhiH sArdhamapyaho! // 627 // sAnaM prAha nRpo; devi!, sukumAraH zizuH sutaH / panthAno viSamAstat tvaM, tiSThA'traiva vrajAmyaham // 628 // sovaSTambhaM sutArA'ha, yad bhAvyaM tad bhvtvih| AgamiSyAmyahaM sAdhaM, tvayA cchAyeva nizcitam // 629 // pativrate! kva calitA'sItyukte muninA''ha saa| pravAse saha nAthena, yena patyanugAH striyaH // 630 // mamAyattAM harizcandro, neSyate tvidamadbhutam / ityukte muninA prAha, vasubhUtiH krudhA jvalan // 631 // are ! tApasa ! nAsi tvaM, vijJo lokasthiteH khalu / viddhIdAnI striyo bhartRdevatA na parAtmikAH // 632 // yat prAha vyavahArajJastvanmantrI tatra te matam / ityukte tApasenAha, rAjA'pi munipuGgavam // 633 // mama straiNasya pauMsnasya, deza-krozA'sva-hastinAm / kimanyad devyAH putrasya, tvameva svAmyataH param // 634 // tat tvaM cenmanyase devI, tadAyAtu mayA saha / devyAha visRja tvaM mAM, mune! sa prAha yAhi tt||635|| kintu muktvA''bharaNAni, yAteti muninodite| mumoca nRpatiH sarva, nepathyaM mukuttaadikm||636 // sutArA''ha // 51 //
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 52 // punaH kicidastvavaidhavyalakSaNam / bhUSaNaM bhagavannevaM nizamya munirabravIt // 637 // tava bhadre ! harizcandra evaa'vaidhvylkssnnm| iti vAci munau sAmrA, sutArA'pyabhavat ttH||638|| mantrI prAha muni kopAdare re! brahmarAkSasa! nRpo vijJo dadat te kSmAM, kiMvA gRhNanito bhavAn ? // 639 // krudhA proce munirnA'yaM, kRtyeSu viduro nRpaH / na cA'hamapi vijJo'smi, vijJastvaM yo'ntarAyakRt // 640 // muniH krudhA'kSipad bhUmI, gRhItvA'mbhaH kamaNDaloH / Aha cAsti tapazcenme, tadA tvaM drAk zuko bhava // 641 // tatazca sacivaH kIro, bhUtvA'gAd nabhasA kvacit / rAjA tu sabhayaM natvA'vocadeSa gato'smyaham // 642 // nivArya rudato bhUpaH, pUrlokAnanvayapriyAn / kSamayitvA svAparAdhAn, pratasthe sapriyAsutaH // 643 // anurAgAlluThadbAppamanuyAntaM purIjanam / kaSTAnnivartayAmAsa, rAjA snehagirA mRduH||64|| pracalana sAtvikaH putra-kalatrAbhyAM samanvitaH / kathaM kathamapi prAntamadhvanaH prApa bhUpatiH // 645 // dUramArgaparizrAntA, sutArA nRpamabravIt / kiyadadyApi gantavyaM, khinnAnyaGgAni nAtha ! me?|| 646 // uvAca nRpatirdevi!, mA tAmyaH kiM na pshysi| abhraMlihagRhAkIrNAmArAd vArANasI purIm ? // 647 // atIva yadi khinnA'si, vahantI putramAtmanA / anugaGgAtaTa rUDhaM, tadA campakamAzraya // 648 // devyA tathAkRte rAjA, svenaiva samavAhayat / yathAsukhaM tadaGgAni, tato devI vyacintayat // 649 // yadA hi // 52 //
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 53 // sampadaH puMsAM, tadA srvo'nugcchti| idAnImAryaputraM yanna ko'pyaagaadnuvrjn||650||stutyH stautIhate kaamyo'nugmyo'pynugcchti| naraM yasyAM prasannAyAM, ko hi necchati tAM zriyam ? // 651 // svapnadRzyA tato'bhUdanaH, sA sampad yAM vinaa'dhunaa| padbhyAM yAnaM kSitau zayyA, kadAhAro manaHklamaH // 652 // ityUcAnA pidhAyA''syaM, rurodoccairnRppriyaa| rohitAzvastato'rodIda, bhUtvA sAzrunUpo'vadat // 653 // mA rodIva dhIrA tvaM, sAttvikatvamurIkuru / mA mA zokapizAco'smAn, gRhNAtu parito bhraman // 654 // rohitAzvastato'vocadahaM tAta! bubhukSitaH / rAjA''dikSadare ! kSipraM, dehi vatsAya modakam // 655 // na ko'pi yAvadAyAti, vilakSo nRpatistataH / kimetaditi devyoktaH, pUrvAbhyAso'bravIditi // 656 // rohitAzva: punaH prAha, he mAtaH ! kSudhito'smyaham / rudatI tAratAraM sA, sutArA sutamabravIt // 657 // ckrvrtitvprtibhuulkssnnopetvrmnnH| bharatAnvayajAtasyA'vasthA keyaM tvaagtaa?||658|| atha dadhyau nRpaH kIdRga, rAjyasyaitAdRzaH phalam / rudato yat tanUjasya, prAtarAze'pyazaktatA? // 659 // AstAM vinodayAmyenaM, kautuka-prekSaNAdibhiH / pazyetaH putra ! gaGgAyAM, mitha: krIDanti pakSiNaH // 660 // haMso'yaM sAraso'yaM ca, kokadvandvamidaM puraH / kalApaM pUrayitvA ca, nRtyatyeSa zikhI katham ? // 661 // tannAmoccArapUrva tu, vIkSamANaH savismayam / rohitAzvaH punaH prAha, tAtA'haM kSudhito bhRzam // 662 // // 53 //
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 54 // savailakSyaM punarbhUpe, bodhayatyevameva tam / AgAdakasmAt kvApyekA, vRddhA pAtheyamastakA // 663 // pRcchantI nagarImArga, bhUpaM sA''hedamadbhutam / cakriNo lakSaNAnyaGge'vasthA ca kthmiidRshii?||664|| kathA naH zrUyamANA'pi, kAtarANAM bhayAvahA / tanmA pRccha puro gaccha, rAjJetyukte cacAla saa||665 // modakaM dehi me mAtar !, sutarAmiti bhASiNi / rohitAzve tato vRddhA, nivRtya tamaDhauyakat // 666 / / svayaM nirlampaTatvena, sAttvikasya sutatvataH / bubhukSito'pi bAlo'pi, rohitAzvo'grahInna tm||667|| nAnukampApradAnaM te, gRhNImo vymdhvge!| pratyAkhyAteti rAjJA sA, yayau kvApi kSaNAdapi // 668 // devi! ced gatakhedA'si, tadottiSTha purIM prati / yAma itthaM nRpeNokte, sutArA''ha sagadgadam // 669 // nijarAjyaparibhraMzalajjAsajjamanA: katham / pravekSyatyAryaputro'tra, vairIpuryA sthitadviSi ? // 670 // sAvaSTambhaM nRpaH prAha, kA lajA sattvazAlinAm ? / pUrNIkartuM nijAM sandhAmApado yadi tnmhH||671|| sutArA''ha bhaved daivAt, sA kaa'pyaapdtrkitaa| yatra svasya parAbhUtirvairivargasya tUtsavaH // 672 // rAjA provAca devi! tvaM, na vicArya prbhaassse| lakSmyA balena vA hIno, yadi syAM tat praabhvH|| 673 // idaM purAkRtaM karma, prabhavat kena vAryate ? tatprabhAvAd dazA'smAkaM, yadyeSA tad dviSAM kimu?||674|| tataH prati purI rAjA, pratasthe priyayA saha / tAmAha syAt kutaH svarNa, yadAsanno'vadhirmuneH ? // 675 // // 54 //
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 55 // - mAM vikrIyA''ryaputrA'smai, tad yaccheti tayodite / rAjJoktaM vikrayazcet tat, sarveSAM nahi kasyacit // 676 // rohitAzvo'bravIt sAsaM, mA vikretA'stu mAM pitaa| mAtAraya tAtaM mAM, vikrINAnaM pure dhanaiH // 677 // sutArA roditi kSamApo, bASpaM ruddhvA''ha vatsa! kaH / vikreSyate tvAM so'pyAha, tAta ! vikreSyate bhavAn // 678 // tvadantike'mba ! sthAsyAmi, yAsyAmyanyagRhe na tu / varaM me modakaM mA dA, ityUcAno ruroda saH // 679 // rAjJoce devi ! naivAhaM, putrasya karuNaM vacaH / zrotuM zaknomi tadimaM, kathaJcidapi vAraya // 680 // rudatyAha sutArA tvaM, cakravartI bhaviSyasi / mA rodIstiSTha vatsa ! tvAM, vikreSyati na kazcana // 681 // rohitAzvasya vAcA'tha, manomarmAvidhA rudan / purIbhRtakavIthyAM sa, tasthau zreNyAM nRpastataH // 682 / / kiJcid vimRzya ca kSipraM, tRNAnyAnIya bhUpatiH / nyasana mUrdhni sutAroktaH, prAheSA bhRtakasthitiH // 683 // rohitAzvaM dhunAnaM svaM, ziraH prAha tato nRpaH / vidhehi madaco vatsa!, tubhyaM dAsyAmi hastinam // 684 // dadhyau sutArA dhig daivaM, bhave bhavazatAni yaH / datte yannaH kva sA lakSmIH, kvaiSA vikryvaacytaa?|| 685 // rAjA'pyacintayad dattA, na tathA'kIrtaye mhii| yathA hakIrtaye patnI-putrayoriha vikryH|| 686 // visRjAmi sutArAM tat, saputrA pitRvezmani / yad bhAvyaM tadahaM soDhA, dhyAtvetyUce ca tAM nRpaH // 687 // devi ! yAhi pitRkulaM, putramAdAya samprati / yathA // 55 //
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 56 // tathA'pyahaM svarNa, dAsyAmi munaye khalu // 688 // sAkSepaM prAha devI tu, kinnu syAt prlye'pydH?| vimucya tvAmahaM yAntI, satyaM jAtA'smi durjyaa|| 689 // sarasIva payaHpUrNe, sarvamRddhau samaM bhavet / naiHsvye sva-parayorbhedaH zuSke'sminucca-nIcavat // 690 // kiJca-varaM mRtyuvaraM bhikSA, varaM sevA'pi vairiNAm / daivAd vipadi yAtAyAM, svajanA'bhigamo na tu||691|| api ca-sA satI yA hiyA bhartuH, sammukhe divase'nugA / tanucchAyeva dhairyeNa, pratIpe'smin puro bhavet // 692 // itazca brAhmaNaH ko'pi, vIkSamANa itastataH / bhRtikAM kAJcidAyAsIdupabhUpaM sa unmukhaH // 693 // dRSTvA ca bhUpamApAdamastakaM cakri lakSaNam / bUce kastvaM kathaM dehaM, zrIgehaM bhRtakIyasi ? // 694 // zucA''ttamaunaM bhUpAlamAlapyA'gacchadagrataH / dRSTvA sutArAM sAmro'bhUduccairdaivaM nininda ca // 695 // raterapi ziroratnametAM nirmAya sundarIm / kathaM nayasire! deva!, hanta ! dAsyaviDambanam // 696 // yata:-snigdhamaGgaM satIrUpaM, suvarNa saadhubhaassitaam| dhatte kimapi laavnnymsNskRtmpiitrt||697 // sutArAyAH puraH puNyaM, rohitAzvaM sulakSaNam / darbhAtazirasaM prekSya, dhik zAstramiti so'bravIt // 698 // sAmeSu lakSaNAnIha, kathyante yAni kAnicit / santi sarvANi tAnyeSAmavasthA punriidRshii||699 / / nRpaH svAnubhavaM grAhaM, mA maivaM tvaM dvija! bravIH / zAstraM nahi mRSAbhASi, kintu me karmavaibhavam // 700 // pUrve janmani yazcakre, dadatAmadatAM // 56 //
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 57 // svayam / zreyazca kurvatAmantarAyaH sa iha bhujyte||701|| tazAdIdRzI cet te'vasvaiSA tacchucA'tra kim ? / sarva viSahamANo hi, karmabhirmucyate jnH||702|| kimasyA mUlyamityukte, brAhmaNena muhurmuhuH / kavacid ddhabAyoca, rAjA''khyaducitaM hi yt||.03|| tataH svarNasahasrANi, paJcA'syA mUlyamastu bhoH!| vadatIti dvije rAjA, lajjayAjyomukho'bhavat // 704 // aniSiddhamanujJAtamiti vipre nRpAJcale / svarNa bamnati rAjA''khyad, mokSo'syA dviguNena bhoH!||705|| tat prapadya dvijaH prAha, sutArAmagrato bhv| calitAyAM sutArAyAM, rohitAzvocale lgt||706|| rudatIdaM sutArAha, tiSThatvaM piturntike| AnetuM modakaM tubhyaM, vatsa! yAntyasmi smprti||707|| amuJcatyaJcale tasmin, muhurmAtrA'pi bodhite / bhRtike ! kiM vilambo'yamiti kruddho dvijo'vadat ? // 708 // sutArAM sabhayaM yAntI, yAvad muJcati naarbhkH| tAvat karatalenaitamAhatyA'pAtayad dvijH||709|| sabASpaM punarutthAya, mAturvasvAJcale'lagat / punardvijena bhUmau sa, pAdenA''hatya paatitH||10||raajaa sAmaM tato dadhyau, dhigApadamimAM mm| indrasyApyAlAlyo'yaM, padA vipreNa hnyte||11|| tataH proce nRpo vipra!, na tiSThed mAtaraM vinaa| zizuH kimapi te karma, kartA kriinniihaamuNttH||12|| naitaM mudhA'pi gRhAmItyUcAnaM dvijmbrviit| . sutArA'rya ! gRhANenaM, vidhAya mayyanugraham // 713 // vipro'pi kRpayA svarNasahasraM tasya vetne| kRtvA // 57 //
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 58 // dattvA ca rAje tAvAdAya svagRhaM yayau // 714 // rAjA dadhyau na lapsye'haM, pure vAsaM tato muniH / yadyeti svarNametasmai, dattvA syAmakutobhayaH // 715 // tataH kulapatiH kurvannAjJAmiva samAyayau / kopAt parAGmukhIbhUya, proce drAg dehi hema me||716 // gRhANa kiyadapyetadityukte bhUbhujA muniH / uvAca kupitastvaitad, grahISye'lpaM na kAJcanam // 717 // mAsopari gatAH paJca, dinA yadi tadA'pi hi / kiyadeva brUvANastvamadRzyAsya ! na lajjase // 718 // dadhyau rAjA'dhamaNaM dhiguttamarNasya durgiraH / yaH sahannapi bhUyo'pi, taM prINayati caattubhiH||719 // ce ca bhagavannaiva, kA'pi me cittdusstttaa| vikrIya dayitA-putrI, yat prAptaM tat samarpaye // 720 // ce'GgAramukho mUrkha !, rAjAnaM prArthaya drutam / candrazekharamatratyaM, kiM vikrItau priyA-sutau ? // 721 // rAjA''khyat kimidaM brUSe'nucitaM sattvazAlinAm / zatazo hi parAbhUtAnnAhaM prtyrthino'rthye|722 // pratijJayA bhraSTa! vAcATa!, puro naH svaM viktthse| ityukte muninA prAha, rAjA mA sma mune! kupH|| 723 // caNDAlasyA'pi karmA'haM, kRtvA duSkaramapyatha / dAsye svarNamiti kSamApokte'bhUdomAJcito muniH|| 724 // tataH kaupInavAsobhRllaghupiGgakacoccayaH / dRDhayaSTikaro vRddho, niSAdaH ko'pi cA'gamat / / 725 // rAjAnaM vIkSya sa proce, re! tvaM karmakaro'si kim ? / kariSyasi ca me karma?, tat zrutvA'cintayad nRpaH // 726 // ravirastaGgato lokaH, krAyako // 5 //
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 5 // * nAsti no muniH / kSamatetanniSAdasyA'pi kurve karma smprti||727|| kariSye karma te'vazya, rAjJetyukte'tha so'vadat / kiM kiM kartA'si me karma ?, rAjA''hA''dizasIha yat // 728 // rakSitavyaM zmazAnaM ca, lAtavyaM mRtakAmbaram / ardhadagdhAni kASThAni, grAhyANi ca citicayAt // 729 // yat tatrotpadyate tasyA hi gRhNAti bhUpatiH / anyasyArdhasya bhAgau dvau, mamaikaste tu dAsyate // 730 // rAjA''dizati yat kiJcit, tacca kArya tvayA sdaa| gaGgAsannazmazAnezaH, kAladaNDAbhidho'smyaham // 731 // iti zrutvA nRpaH smAha, taM tvadAjJAkRdasmyaham / yadatra 'mAM prati syAt tad, dAtavyaM munaye khalu // 732 // apavArya muniH proce, namaste sattvazAline / namaste satyasandhAya namaste dhairyasadmane / / 733 // kAladaNDo'pi tadvAcaM, prapanna: sAkSiNaM munim / kRtvA saha nRpeNAsau, zmazAnamagamad nijam / / 734 // itazca puryAmetasyAmakasmAdapi dehinAm / jIvitavyaM haran mRtyurupatasthe khalo yathA // 735 // tatazca paritaH prodyadAkrandadhvanibhirjitaH / nilIyA'sthAdiva kvApi, nagare mnggldhvniH|| 736 // mRtyormItA janA rakSA, vidadhatyAtmano yathA / tathA preritavanmRtyustAn gRhNAti sahasrazaH // 737 // zrutvA'tha duHsahalokA''krandaM maraNajaM pure / Ahvat satyavasuM bhUpo, mantriNaM candrazekharaH // 738 // rAjAdezAt bhAginyarthe dvitiiyaa| // 59 //
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kthaactussttyii| kathAsaMgrahaH // 6 // samAyAntaM, mantriNaM ko'pi pUruSaH / antarA milito'naMsIt, kIrapaJjarapANikaH // 739 // kalahaMsa! tvayA kIro, labbo'yaM sveti mantriNA / pRSTe sa prAha campAyA bane devainamApnuvam ? // 740 // candrazekharabhUpAya, sdaapriyvipshcite| sarvazAstrAnadISNatvAdihA''napaMzukottamam // 741 // iti tadvacanaM mRNvaMstenaiva saha mantrirAT / yayAvupanRpaM natvA, yathAsthAnamupAvizat / / 742 // sakhedaM prAha bhUpAlo, mantri ! pazya purIjanaH / sahocitAyurdaivena, yAti vAtena dIpavat / / 743 // na vayaM durnayA nA'pi, plavadharmaH purIjanaH / nRNAmakAlamRtyuzca, tadanveSaya kAraNam // 4 // tatazca kuTTinI kAcit, putrImaraNavilA / urastADaM samAgatya, sAkSepaM nRpamabravIt // 745 // sadaivA'nyAyakArI tvaM, sadA pIDayasi prajAH / sadA'pi pApaniSTho'si, tenA'yaM mriyate janaH // 746 // matputrI nAmato'naGgasundarI smrmnyjrii| prakrIDA sukhazayyAyAM, suptA'kasmAd mRtA'sti haa!||7|| aho! karkazatA hyasyA, aho! nirlajjatA girAm / iti dhyAvannRpeNokte, mantrI kiMkriyatAmiti ? // 748 // mantryAha svAminnatrAce, pragalbhante himAtrikAHrAjAprAhA''gato'stIhojjayinyA mAtriko mahAn // 749 // tata AkAryatAmeSa, ityukto mantriNA nRpaH / AjUhavatsadevanaM, so'pyAgatya samAvizat / / 750 // rAjoce mAntrikaM kiM naH, puryA mArivijRmbhitam ? / so'pyAha nATayan cyAnaM, rAkSasIlalitaM hyadaH // 60 //
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // // 51 // vRddhavezyA''ha sA''zvAsaM, putrikA mama mAntrika ! / mRtAdhunaiva sa prAha, jIvayiSyAmi tAM khalu // 752 // sA vasvAJcalamAdAya, pramayitvA zirasyadhAt / madAziSaH prabhAvena, ciraM tvaM jIva mAntrika ! // 753 // tato dAsI samAgatya kuTTinyai samacIkathat / mAtastvaM vardhase diSTyA, yato jIvati me svsaa||54|| tataH pratyayato rAjA, sAdaraM prAha maantrikm| AnetuM prabhavasyenAM, rAkSasImatha so'bravIt // 755 / / kimevaM kathyate deva!, mantreNA''kRSya vAsukim / pAtAlA vAsavaM svargAda, abdhelAmihAnaye // 756 // yadyasti kautukaM tat tvaM, sAmagrImupaDhIkaya / mApa-sarSapalavaNAnyutkhaDgAnaSTa pUruSAn // 757 // kSaNAt tathAkRte rAjJA, mAntriko maNDalaM vyadhAt / tadantarupavizyAtha, kichid dhyAnamanATayat // 758 // dikpAlAhAnamarcAnAM, mantrAnuccairathoccaran / mAtriko rAkSasImantrairAcakarSa vihaaysaa||759||aayaantii sA'nugAn prAha,re! grAsaH kvacidIkSyatAm / yenA'smi sucirAd bAI, kssaamkukssirbubhukssyaa||760|| maNDale mantrazaktyAtha sanirghAtaM papAta saa| sarvepyabibhayustasyA, biDAlyA iva muussikaaH||761 // savismayaM nRpaH prAha, mntrotkrssaavdhistvym| ya enAM rAkSasI mantrairAnaiSIt pazyatAM hi naH // 762 // mAntrikaH prAha karttavyamasmAbhiH kRtameva hi| ucitaM yat kuru tvaM tannigrahe tvamasi prbhuH||763 // sAkSepamAdizad rAjA, mantrin ! apacamAlaya / // 6 //
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // kalahaMsaM tamAhAtumAdikSat scivsttH||764|| kalahaMso'pi tatraiva, vimucya shukpnyjrm| jagAmA'tha nRpo'vAdIda, mantrin ! kiM nvasti paJjare ? // 765 // mantriNoce mahArAja!, zukarAjo'sti sarvavit / upazlokaya rAjAnamityuktazca zuko'paThat // 766 // saddharma! jaya kAzIndra !, yasyA''kRSTA guNai zam |nynti mArgaNA lakSmImeke'nye tvAnayanti tAm // 767 // rAjJA kiM paThito'sIti, pRSTo'sAvAkhyadAtmanaH / tarka-lakSaNa-sAhitya-gaNita-smRtikauzalam // 768 // mAntrikaH prAha bho rAjan !, rAkSasI vo'nyacetasAm / prabhaviSyati tat ko'yaM, vilambo'syA vinigrahe ? // 769 // tatazcAgAt sa caNDAlo, hrishcndrsmnvitH| harizcandra-zuko dRSTvA bhuudutphullaakssmaansH|| 770 ||praah ca svasti te nAtha!, bhrtaanvybhuupte!| harizcandra! nmbhuupmaulirtnaangkitkrm!||771|| saroSaM prAha rAjA'pi, kimabaddhaM prabhASase ? / kva sAketapatitra, kIra! tvaM vihvalo'si kim ? // 772 // athAha zvapacaM mantrI, kurvanAcchAdanAmimAm / tenA'pi harirAdiSTastAM kRtvA'navaguNThanAm // 773 // pratyabhyajJAsIt kiM nAma, sutArA devyasau hahA! ? kimetena hi daivena, hantamyA vayameva hA! ? // 774 // nAsmin karmaNi devyeSA, karaNaM syAt kthnycn| kintu me ko'pi duSkarmapreritaH kurute bdH||775|| pravizyA'gni tato devyA, doSamutsArayAmyaham / athavA'risabhAyAM me, nA''tmA yogya: prakAzitum / dazA
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // // 776 // munibhyaH pRthivI dattA, vikrItA sasutA priyaa| yat kariSyati daivaM tad, harizcandraH sahiSyate // 777 // dRSTvA tAM bAhyanepathyairadUSitavapulatAm / mantriNe pRthivInAthaH, svavitakai nyavedayat // 778 // candrakAntaM mukhaM yasyAH, suvarNa vapureva hi / padyarAgI karAveva, kimasyA maNDanAntaraiH ? // 779 // upalakSya zuko'cainAM, nanAma natamastakaH / uzInarasute ! devi!, sutAre ! svasti te sati ! // 780 // rAjJoce kiM muhuH kIra!, prjlpsyevmucckaiH| kvasA'trozInarasutA, kiM tvaM kIro'si madyapaH? // 781 ||saavssttmbhN zukaH prAha, harizcandranRpo hyayam / asya patnIyamityartho'nyathA syAt prlye'pin|| 782 // rAjA pRSTo haribUte, harizcandro nRpo'smi na / kintvahaM zvapacasyA'sya, dravyakrIto'smi karmakRt // 783 // rAjA pRSTA'GganA prAha, na sutArA'smi raajyhm| kintu dvijanmano vajrahRdayAkhyasya daasikaa||784 // are ! viplAvayasyasmAnityukte bhUbhujA zukaH / prAha kiM svaM harizcandraH, prakAzayati te puraH ? // 785 // yataH-sato vA'pyasato vA'pi, svAn svayaM kIrtayan guNAn / brahmA'pi hAsyatAM yAti, kiM punaH prAkRto jnH?||786 // hari pratyAha rAjA bhoH!, mA bhaiSIH satyamucyatAm / nanu yadyapyahaM vairI, trAtA''padi tathA'pi te // 787 // harizcandro'bravId deva !, vacasA pakSiNo'sya kim / punarAyasyase svaM yad, dAso'syA'smItyavocata // 788 // rUpa-lAvaNya-dhairyAdiguNavismitacetasA / rAjJA pRSTA punArI, // 63 //
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 64 // tdevottrmaakhyt|| 789 // mantrI prAhA''kRtAvasyAM, rAkSasI karma kiM bhavet ? / tato vicArya kartavyaM, svAminA ydythocitm||790|| pRSTazca vapaco rAjJA, prAhA'yaM mama karmakRt / iti nizcitya rAjA'muM, raasbhaanyne-brviit||791|| tenA'pyukto harizcandrastatra rAsabhamAnayat / zakto'pISTo'pi kiM kuryAnnaraH paravazaH khalu ? // 792 // vicArya kAryamAcaryamiti mantri-zukAdibhiH / vAryamANo'pi tAM rAjA, kharamAropayad drutam // 793 // aho! akSatramakSatramityAkrandan zuko'bravIt / rAjan ! vijJApanAmekAM, zRNu nItyanuyAyinIm // 794 // rAjJoce brUhi re! svairaM, kIraH provAca yadyasau / sutArA rAkSasI syAt tad, vizAmyagni purastava // 795 // sadainyaM prAha sarvo'pi, sabhAlokaH zukasya giiH| astu pramANamAmeti, rAjJA'pyUce'nurodhataH // 796 // sotsAhaM prAha kIro'pi, mantrin ! kAraya taccitAm / tathA tena kRte kIraH, snAtvA'gacchaccitAM prati // 797 // tato dignAyakAnAha, yoSA raaksssaanvyaa| bhaved nRpasutA tanmAM, pradahatvAzu havyavAT // 798 // ityuktvA pazyatAmeva, teSAM gatabhayaH zukaH / jhampAmadAcca vidhyAto'gnizcAsthAdakSataH zukaH // 799 // AzcaryamidamAzcaryamityUcAnA janAH sphuTam / satIyaM rAkSasI na syAdityaduH zuddhitAlikAm // 800 // mantryUce nAtha! manye'haM, mAntrikasya vijRmbhitam / tat kenA'pyapadezena, mAntriko'yaM visRjyatAm // 801 // tamAM rAsabhAdAzu, samuttAraya samprati / ityuktI // 64 //
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaactussttyii| // 65 // mantriNA bhUpaH, savismayamado'vadat // 802 // kiM kurmaH! kimu jAnIma: ?, kasyedaM kaitavaM mahat ? / sandigdhe'rthe kiletasmin vicAraM kurmaheca kim ? // 803 // iti vikalpa-kopAbhyAM, saMzliSTo nRpatiH svayam / vyasRjana mAntrikaM kIraM, paJjare'tha nydhaapyt|| 804 // udatArayadenAM ca, rAsabhAd vanitAM tataH / iti sarva visRjyA'tha, nRpaH palyamAsadat / 805 // harizcandro'pi sUryAste, cANDAlasya niyogtH| vrajan zmazAnaM dathyau bhoH!, kIdRgu durdaivanATakam ? // 806 // devyAH karmakarItvena, sthitAyA viprasadyani / rAkSasIvacanaM kIro, devadattaM nyavartayat / / 807 // daivameva tato manye, balavannAparaH punaH / yat tena vihitA hyApat, tenaiva hi nivartyate // 808 // tamasyasUcIbhedye'pi, pravizannirbhayo hariH / dadarza bhISaNAkAraM, zmazAnaM nizi srvtH||809|| kvacit pheraNDaphetkAraM, kvacid rAkSasaDambaram / kvacid vibhISikodyotaM, kvacit kauzikavAsitam // 810 // kvacit pretaparitrastazavasaMskArakRt janam / kvacicca DAkinImucyamAnotkilakilAvaram // 811 // kvacit kApAlikairgRhyamANasatpuNyamastakam / sarvato'pi ca durgandhapUrapUritanAsikam // 812 // uparyupari paryastamuNDatuNDaskhaladgamam / itastataH zmazAnaM sa, pazyan zuzrAva durdhvanim // 813 // aho! Artadhvani: saiSA, mRtapatyAH striyAH khalu / rudartI vArayAmyenAmityagAt tatpuro nRpH|| 814 // uvAca ca zubhe! kiM te, kAraNaM paridevane ? / sA''ha // 65 //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 66 // pazyA'grato gatvA, nyagrodhe kAraNaM mama // 815 // harirgatvA tato'pazyat, pumAMsaM pUrNalakSaNam / UrdhvapAdamadhovaktraM, baTazAkhAniyantritam // 816 / / soDhA'haM puruSaH kAnte !, tvaM punarbhAvinI katham ? / tatpralApamiti zrutvA, dathyau rAjA'sya sA priyaa|| 817 // asyopakAraM kurve yad, dattA bhUrmunaye mayA / munikanyAdhanopAye, vikrItau dyitaa-sutau||818||jiivitsyaa'sy nirviNNaH, svayameva purA'smyaham / kRtvA parArtha ceda yAmi, tat kiM nAtaM phalaM mayA? // 819 // iti dhyAtvA hariH proce, tamubaddhaM naraM mRdu / aho ! kastvaM kathaM ceyamavasthA te suduHsahA ? // 820 // jAnanasmIti yad vaktumubaddhena na zakyate / paraM tvadAkRti: puNyA, prayuGkte praSTumatra mAm // 821 // tadAkhyAhi na zakto'smi, draSTuM te dussahAM dazAm / iti tat praNayaM dRSTvA, provaacobddhpuuruussH|| 822 // nAhametAM dazAM dInAM, kasyApi hi nivedaye / tacchrotA 'vetti kiM matto, yat paritrANamIhate ? // 823 // parantvanyabhavasnehAnubandhAdathavottamAt / upakAraparatvAt te, pRcchate' kathayAmi bhoH ! // 824 // mahAseno'smi kAzIndracandrazekharanandanaH / vidyAdharyAstra palyahAdAnItaH priyayA yutaH // 825 // kimarthamiti tenokte, naraH prAhAtra samprati / manmAMsena mahAhoma, sA kariSyati khecrii|| 826 // kva 1. cturthyntm| // 66 //
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 67 // gatA sAdhunA vidyAdharIti hariNodite / snAtuM gaGgAM nadI vyomnA, jagAmetyavadad naraH // 827 // tato dathyau nRpo harSAda, gatvaraizcenmamAGgakaiH / vidyAdharyA bhavet siddhirjIvitaM cA'sya cAru tat // 828 // tamuvAca harizcandraH, prArthaye tvAM kimpyho!| sa prAhaivaMvidhAvasthaM, kiM tvaM prArthayase'tra mAm ? // 829 // rAjJoce yadalaM dAtuM, prArthyase tvaM tadeva hi / sa prAha; tahi yAcasva, yadabhISTaM narottama ! // 830 // hariH prAha; prayAhi tvaM, svaM rAjyaM svIkuru kSaNAt / yat kArya tat kariSyAmi, vidyAdharyAH svvrmnnaa||831|| puruSaH prAha, kiM brUte, nAtmanIyamidaM khlu| adhamaH kaH svayaM svArthe, paraprANAn vyayiSyate ? // 832 // kiJca svaM me yathAbhiSTaM, yathA me mRtyubhIrutA / yathaiSA dayitA me'sti, tavA'pyevaM tathA'sti bhoH ! // 833 // tad yAhi tvamata: sthAnAdadhunaiSyati khecrii| tenetyukte harizcandraH, sadainyamiva taM jgau||834|| mA mA me prArthanAM vyarthA, kuruSva puruSottama! / svenApyahaM mahAkaSTAnmartukAmo'smi tad ydi|| 835 // tvAdRzasyopakRtyA'tha, mriye syAM sphlstdaa| upakAraparodharmaH, ityAkhyAnti bhushrutaaH|| 836 // na jAtauna janiSyete dvAvimau puruSau bhuvi / arthito yaH karotyeva, yazca nArthayate param // 737 / / ityevaM bahuzo'bhyarthya, svayamunmocya bandhanAt / yAhIti preSitastena, sajagAma priyaayutH||838|| nUpurakANakalpadrupuSpamraksaurabhAdibhiH / jJAtvA vidyAdharI ArAdAyAntI nRpatiH kSaNAt // 839 // baddhvA // 67 //
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 68 // nyagrodhazAkhAyAM, sa AtmAnamadhomukham / gatamRtyubhayaM tasthau, romAJcakavacAJcitaH // 840 // tato / vidyAdharI vyomno'vttaaraa''rdrciivraa| agnikuNDanaye vahnimujjvalaM smciskrt||841|| sajjIkRtya ca pUjAdi, vidyAdharyAha pArzvagAn / citrAGgada ! samIkSasva, kiM lakSaNadharo naraH // 842 // citrAGgado'pyupAgatya harizcandrAGgalakSaNam / vIkSyoce devi! modasva, yenA'yaM cakrilakSaNaH / / 843 // hutvA kuNDanaye mAMsamasya prAntA'hutIkRte / zIrSe vizvavazIkAravidyA''virbhavitA svayam // 844 // ityUcAnA mudotthAyA''narca srvaanggmpymum| jUce ca smara kiJcit tvaM, devaM yatrA'si bhaktimAn // 845 / / bhavezca sAttviko yena, vidyA sidhyati me'dhunaa| yat tvanmAMsairtutaiH sA syAt, prItA ca varadA ca meM // 846 // harizcandrastato'vAdIda, dhvastasaMsAravezasam / smarAmi niSThitaklezaM, devaM nAbhisamudbhavam // 847 // idAnIM mA vilambasva, homaH syAd bahuvidhnabhUH / svenaivotkRtya mAMsaM svaM, yacchAmyeSa gRhANa tat // 848 // sA prAha siddhirmantrasya, jAtaivaM tvaM yaduttamaH / matto'pyutsAhavAnIdRk, samavAyo hi puNyataH // 849 // tataH pravRttA kuNDeSu, jvalajjvAlA''kuleSu saa| harizcandrArpitaM mAMsaM, prakSeptuM mantrapUrvakam // 850 // ce ca paritaH khaDgahastAn vidyAdharottamAn / mA dattAtra pravezaM bhoH !, dhApadasya narasya vA // 851 // kiyatyapi kRte home'bhUdAvirdevatAmukham / madhyakuNDAt tato jAto, // 68 //
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 69 // sotsAhau tAvubhau mudA // 852 // atha gomAyuraTitaM, kuNDAni parito'bhavat / viSAdAta tato . vidyAdharmyuce'yaM nivartyatAm // 853 // yadyasya ghorapheratkArairnidrAM tyakSyati taapsH| homadhvaMsaMtadAgatya, sa kariSyati nizcitam // 854 // sarvaH sa nAzyamAno'pi, pratyutA''gAt samIpaga: / jajAgAra tatazcA''rAdAzrame tApasaH kSaNAt // 855 // kiJcit kiJcit tato vidyAmukhaM nIcairmamajja ca / khecaryuvAcA'paryAptahomA hA! hA! hatAsmyaham / / 856 // sAvaSTambhaM hariH prAha, mA viSIda gRhANa me| chittvA ziro'pi paryantA'hutihomaM smaapy||857 // ce vidyAdharI homaH, kramAt syAnnanu nA'kramAt / kramaMca kSamate naiSa, tApasaH krodhmaavhn||858|| are! kimidmaarbdhmsmdaashrmbhuumissu| ityAkrozan vivezoccairuddhatastatra taapsH|| 859 // mamaja tanmukhaM devyA, madhyekuNDAgni satvaram / bhItA vidyAdharI sA'tha, kvA'pyagAt spricchdaa|| 860 // tataH krodhAt paribhrAmyan, tApasastatra jagmivAn / yatrA''ste kRttasarvAGga, zAkhAbaddho hariH zvasan // 861||kssnnen tApasaH kiJcidupalakSyA''ha vismayAt / are ! bhavAn harizcandraH, so'pyAkhyadomiti sphuTam // 862 // tamAha tApasaH kruddhaH, svarNa kulapateradAH ? / nRpaH prAha dinaiH kaizcit, prabho! pUrNIbhaviSyati // 863 // upalakSayasi tvaM me, proktastena nRpo'vadat / kauTilyastvaM mahIdAne, sAkSI kulapaterasi // 864 // are ! kulapate: svarNamanApUryeti kiM tvyaa| // 69 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 70 // ArabdhamityUcAne'smin, rAi hiyA'dhomukho'bhavat // 865 // tato mA bhUnmuneH svarNahAnirasmin mRte tviti| auSadhyA vraNarohiNyA,svenAlimpat sa tdvpuH||866 // abhUcca tatkSaNAdevA''rUDhavraNavapurnRpaH / yayau ca tApasaH sthAne, svedadhyau harirapyatha // 867 // nA'pUrNa me'bhavat kiJcit, sarvasvaM dadato muneH| vidyAdharyA na yat siddhiH, saJjAtA tat dunoti mAm // 868 // are ! kva tvaM gato'sIti, prA''hUtaH zvapacena saH / upasRtyAha kartavyaM, mama svAmin ! smaadish|| 869 // sa prAheSa mRtaH ko'pi, samAyAti tato bhavAn / vastraM gRhNAtu gatveti, prerito'gAd nRpastataH // 870 // azRNocchabdamekasyAH, karuNA sutavyayAt / hA putra! kva gato'sIti, mUrchantyAzca muhaH striyAH / / 871 // aho! daivena nirmuktakaruNena kilAGgajam / vyApAdayatA nirbhAgyA'bhISTA'patyA tvasau hatA // 872 // aho ! asAra: saMsAro, martyavAcAmagocaraH / yadiSTaM dehinAM tat tu, prApyate na kadAcana // 873 // kathaM cA'haM grahISyAmi bAlasyordhvAt kilAmbaram ? / iti mandapadaH proktaH, zvapacenAzu gaccha re!|| 874 // sabhayaM paricakrAm, harizcandraH sutaM smaran / na zudhyed yadi devI me, tadA vatso mriyeta saH // 875 // tataH zuzrAva karuNaM, rudartI vanitAmiti / nirbhAgyazekharAyA me, mRto vatso hatA'smi haa!|| 876 // vatso mRta imAM vAcaM, pratighnan maGgaloktibhiH / vAmAkSispandanenAtha, babhUvA''zaGkimAnasaH // 877 // sarvasvaM munaye dattaM, .. // 70 //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 7 // vikrItau dyitaa-sutau| cANDAlakarmakartA'haM, kiM me vA bhAvyataH param ? // 878 // iti cintAturo yAvad, mArge yAti nRpastataH / cANDAlapatinA prokto, vyAghuTyeti vyajijJapat / / 879 // Agato'sti mRto bAla, iti vastrA''hatau trpaa| sa prAha kA trapA'smAkamAcAro'yaM gRhANa tt||880|| nivRtyA'tha harirdathyau, dhiglobhaM ydshaajjnH| vetti kRtyamakRtyaM vA, naiva daivahato hhaa!||881|| yadA''dizati me svAmI, tat kartavyaM mayA khalu / vicAro yujyate naiva, svAmyAdiSTe'nujIvinAm // 882 // sa gacchanniti zuzrAva, svIvilApaM tamuccakaiH / hA! hA! putra! tvameko me, tanme mRtyustvayA saha / / 883 // tvaM mamaivA'si kupito, re ! daiva ! yat patirmama / babhUva karmakRnnIcagehe'hamapi tAdRzI // 884 // paramasya svaputrasya, bharatAnvayazAlinaH / Alambanena jIvantyA, bhavitA kA'dya me gatiH ? // 885 // harizcandro'pi vijJAya, sutArAM tvarito vrajan / muJcannazrUNyatho'vAdId, nindanAtmAnamAtmanA // 886 // nirbhAgyazekhare ! devi!, vajraghAta: ka eSa nau ? / vanitA vIkSya bhartAraM, tAraM tAraM ruroda saa|| 887 // harizcandro'pyarodIcca, dhairya kasya sutavyaye ? / rohitAzvaM harirmohAdAzliSyat kila pUrvavat / / 888 // sutArAM prAha devi! tvaM, kiM rodiSi tathA katham / vatso mAM bhASate naiva ?, bhavatyA roSita: kimu ? // 889 // kiM tvayA modakaM nAsmai, dattaH kiM paridhApitaH ? / nA'dya ratnAGkitahAraM, kiM hastI nA'rpito // 7 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttcii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 72 // myaa?|| 890 // kSamasva vatsalo hi tvaM, svecchayA yat tu rocate / iti svaM sAntvayan putraM, devyA'sau paridevitaH / / 891 // kiM na pazyasi mUDha ! tvaM, gatAsuMtanayaM nijm| gatAsuzca kathaM pazyedAzliSyennigadedatha ? // 892 // kimArabdhaM tvayA sAdha, nAryA kiM naiSi satvaram ? / ityuktaH zvapacenA'sau, bhayAccaitanyamAsadat // 893 // ajJAsIcca mRtaM putraM, ceSTayAthAzrulocanaH / sutArAM putravRttAntamaprAkSIt sA'pyacIkathat / / 894 // adyA'yaM prAtarevA'gAH, samit-puSpakRte vne| vipreNa preSito mandabhAgyo daSTo'hinA priya ! // 895 // vinA''tmIyAna ko'pyasya, viSasyottAraNaM vyadhAt / vinA bandhuM jagacchUnyaM, jIvo dharma vinA ythaa|| 896 // harizcandrastato dadhyau, dhigmAM vyasanapAtinam / ekatra zvapacaH kruddho'nyatra putravyayaklamaH // 897 // pravAso'ripurIvAso, nIcadAsyaM sutavyayam / harizcandro'khilaM soDhA, devI tvekasutA hatA // 898 // kiJca me vekSyato hastau, putravastrAhRtau katham ? / svAmyAdezamakatuM ca, naivIjasvi mano mama // 899 // athavA putramRtyau ko, me vicAro yadasmyaham / zvapacAdhInadehasvat, sa yad brUte karomi tat // 900 // anyathA syAM pratijJAtabhraSTaH sattvakalaGkitaH / sattvaikatAnavRttInAM, nA'patyAdyanurAgitA // 901 // vyApannasya sutasyA'sya, na gRhNAmyambaraM ydi| nirvAhayAmi no santhAM, lajjate taraNistadA // 902 // iti sattvAniloftA'patyabandhaH sa saattvikH| bhUtvA parAGmukho'zakto, // 72 //
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ kvaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 73 // yAcituM sphuTayA girA // 903 // arpayA'cchAdanamiti, saMjJayA pratipAdayan / hastaM prasArayAmAsa, harizcandraH priyAM prati // 904 // sutArA'pi ca tadabhiprAyaM sphuttmjaantii| uccikSepa kare dAtuM, rohitAzvaM muharmuhuH // 905 // agRhati harizcandre, putraM sA''ha bravISi kim ? na jAnAmi tavaitAM hi, saMjJAM brUhi tataH sphuTam // 906 // dhairyasandaMzakAkRSTavacanaH sAttviko'vadat / devi ! tiSThatu vatso'yaM, vatsAcchAdanamarpaya // 907 // yAvadevaM harizcandro, badatyAtmapriyAM prati / tAvat tasya zirasyAzu puSpavRSTirabhUda divaH // 908 // aho ! sattvagaho ! dhairya, harizcandramahIpateH / evamudghoSaNApUrva, dundubhimvaniratyabhUt // 909 // rAjA'pyapazyadAtmAnamayodhyAyAM nijaukasi / alaGkRtamahAsiMhAsanaM svasadasi sthitam // 910 // rohitAzvamapazyacca, kroDe krIDantamAtmanaH / azrAntakAntiratnAhArasphArazriyaM mudA // 911 // vasubhUti mahAmAtyaM, kuntalAkhyaM ca sevakam / dvAvapyetau svasvarUpI, puro'drAkSIt kRtAJjalI // 912 // yavanikAntare caiva, draSTuM nATakamAgatAm / sutArAM bhASamANAM ca, sakhyA zuzrAva bhUpatiH // 913 // puratazca susaGgItarasanirmanacetasAm / nRpA'mAtyaprabhRtInAmapazyat saMsadaM nijAm // 914 // pratimandiramaikSiSTa, kriyamANaM ca nAgaraiH / nRtyatpurandhivinANyamAnadAnamahotsavam // 915 // pratIhAramukhaprAptAna, vijijJapayiSUn janAn / dUrato // 73 //
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH 110811 namataH prekSya, kimityetadacintayat / / 996 / / kiM nu svapno mayA dRSTaH, kiM vA me manaso bhramaH / kiM vA kasyApi devasya, citrametad vijRmbhitam // 997 // tatazca prakaTIbhUya, candracUDamaNiprabhau / puraH sthitvA surau rAjJaH, saharSamidamUcatuH // 998 // trizaGkunandana ! zrImadikSvAkukulamaNDana ! bharatAnvayabhUpAla !, harizcandra ! ciraM jaya / / 999 / / dhanyaH sugrAhyanAmA tvaM yasya vAstoSpatiH svayam / sattvaM svIti mUrdhAnaM, dhunAno ghusadAM puraH // 920 // yAdRzaH kathito rAjannacAlyo dyusadAmapi / zakreNa tAdRgevA'si, sAttvikeSu ziromaNiH // 929 // mAhAtmyena tavaivedaM, punA rAjyaM tathaiva hi / aDhaukata nijasphItyA, nirjitA'mara- dAnavam / / 922 // vasubhUtiH sa evA'yaM, mantrI mitraM ca te nRpa ! zukarUpaH pravizyA'gnI, yo devyAH zuddhimAtanot / / 923 // kuntalazcaiSa te sevAM, karoti racitAJjaliH / jambukIbhUya te homasaGkaTe yastadA'raTat / / 924 // zUkarodantamArabhya yAvadadya narendra ! yat / anubhUtaM tvayA viddhi, tadasmatkUTanATakam // 925 // etat sarvaM bhavatsattvaparIkSArasikaiH khalu / asmAbhirvihitaM tat te, kSantavyaM mahatAM guro ! / / 926 // citraM paropakArAya, martyatve'pi bhavAdRzAm / avatAraH parottaptyai, svarge'pyasmAdRzAM punaH // 927 // kiM vA ko'pi guNo'smAkamapi te sattvadIpanAt / suvarNasya kathaM rekhA, kaSapahaM vinA bhavet ? // 928 // tava sattvena satyena, harizcandra ! mahAnRpa ! jalado varSati kathAcatuSTayI / 110811
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ kthaactussttyii| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 75 // sphItazasyA bhUrmudito janaH // 929 // svasyaiva sukRtenedaM, rAjyamApi punstvyaa| asmattaH parituSTebhyaH, kiJcid yAcasva sAmpratam // 930 // lajjitastridazopajJavarNanAkarNanAd nRpaH / uvAca na kadA'pyasmi, zikSito yAcituM param // 931 // kiJca sattvaM na muktaM svaM, sUryavaMzo na lajitaH / satyavAcaH kRtazcendraH, kimata: paramarthaye ? // 932 // punarapyUcaturdevI, nRpa ! tanvan yazaH sitam / divyazaktiH zriyAM pAtraM, sadA''nandamayo bhv|| 933 // prabhAvamiti tau tatra, nyasya svaaspdmiiytuH| indro'pi paramAM prItimavApa ssuraasurH|| 934 // rAjA'tha zrIharizcandrastatprabhRti vizeSataH / dayAlurjagadAnandastyaktavyasanakautukaH // 935 ||shkraavtaartiirthsy, sarvajJasya kRpAnidheH / zrIvRSadhvajadevasya paryupAstiparAyaNaH // 936 // divyazaktiprabhAveNa, gaganakrIDanAdikAm / maharddhi darzayan loke, pAlayAmAsa kAzyapIm // 937 // (tribhirvizeSakam) anyatroddhRtopasaMhAra :- anyedhurbahirudyAne, gataH kSoNipatiH svayam / tIrtha zakrAvatArAkhyaM, jIrNa zIrNa vylokyt||1||vsubhuutiruvaacaath, jJAtvA ceto mhiibhujH| iGgitAkAratattvajJAH, mantriNa: srvvedinH||2|| vRSabhasvAmino bimbaM, bhAsuraM zakranirmitam / idaM zakrAvatArAkhyaM, mahAtIrtha mahItale // 3 // kAlakramAdidaM jIrNa, babhUva kssitinaayk!| uddhArakAriNo yasmAt, prabhavanti bhavAdRzAH // 4 // bhavAnapyAdimajina-santAne samajAyata / kuruSvedaM navaM tIrtha, dehinaM rasavedivat // 5 // bharatezA // 75 //
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ ''dityayazaHprabhRtInAM mahIbhujAm / svapUrvajAnAmAkhyAbhiH, khyAtAH sa pratimA vyayAt // 6 // amAripUrvakaM bhUridAnasamprINitArthA ca / pratiSThAM kArayAmAsa, caityoddhAramakArayat // 7 // samyaktvaM nirmalaM biprada, vidadhAnaH prbhaavnaam| kAlakrameNa zuddhAtmA, devbhuuymgaadym||8|| // iti sattvopari styvaadihrishcndrnRpkthaa|| zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaactussttyii| // 76 // // 76 //
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 1 // // arham // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / // zrI prema-bhuvanabhAnu-padma- hemacaMdra sadgurubhyo namaH // // atha dhammilakathA // astyatra bhArate kSetre kuzAgrapurapattanam / astazatrurnRpastatra dhAraNI tasya vallabhA // 1 // surendradattaH sArthezastatra zrIda iva zriyA / AsIttasya subhadreti preyasI zreyasItamA // 2 // anyadA''pannasattvAyA dAnadharmAdidohadAH / jAtAstasyAH priyeNAzu niHzeSA api pUritAH // 3 // sUnuH zubhe'hni saMjAtastataH pitrA pramodataH / putrajanmotsavazcakre jagadAnandadAyakaH // 4 // tasya dhammila ityAkhyA vidadhe dohadAnugA / lAlyamAno'nizaM paJcadhAtrIbhirvardhate sma saH // 5 // dvisaptatikalAvijJaH sa vyavAhi yazomatIm / tatraivebhyadhanavasudhanadattAtanUdbhavAm / / 6 / / bhogakSamo'pyatadrAgI hastAnnojjhati pustikAm / bhogatyAgavilAsAdyaiH phalaM gRhNAti na zriyaH // 7 // mAtroce tatpitA putraH suhRdroSTyA niyojyate / // atha dhammila kathA // // 1 //
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // atha dhammila kthaa|| // 2 // pitoce'mbhaH svayaM nIcairyAtyeva nirupakramam // 8 // parikSiptaH suhRdroSThyAM snehAnmAtrA sutastataH / vasantatilakAvezyAvezma tatsaGgato gtH||9|| bahukAlaM tdaasktsttraasthaaddhoglaalsH| pratyahaM tadgRhe preSIddInArASTazataM prasUH // 10 // evaM pUrvArjite vitte prayAtyambA ruroda saa| kiM rodiSIti bhartAha dravyaM yAtIti sA'vadat // 11 // priyeNoce mayA'vAri tathApyevaM kRtaM tvyaa| tanmA rodIstataH putraviyogAtpitarau mRtau||12|| yazomatyapi ni:svatve praissiitsvaabhrnnaanypi| akkA'pi ni:svatAM jJAtvA pazcAttAnyArpayattataH // 13 // sA'pi vikrIya gehAdyaM gacchati sma piturgRham / DUce vasantasenA'pi kuTTinI svAM sutAmiti // 14 // muJcainaM nirdhanaM sApi tadraktA taM na muJcati / ikSukUrcAdidRSTAntAnakoktAnapyajIgaNat // 15 // 'ApAnakaM vyadhAdakkA tatrAcetanayordvayoH / dhammilaM nijadAsIbhiraujjhayanagarAhiH // 16 // prAtastyaiH pavanairbuddho vIkSyAtmAnaM bhuvi sthitam / cintayAmAsa citte svavezyAvilasitaM yataH // 17 // sarpANAM kSitipAnAM ca vyAghrANaM pAvakasya ca / paNyastrINAM ca prAyeNa na hi ko'pi priyo bhvet|| 18 // pRSTvA naraM tataH svaukogatasya praativeshmikaiH| dravyabyayo mRtiH pitro; patnyAH pitRgRhe gtiH||19|| taccAkarNya kssnnaadvjaahtvnmuurchito'ptt| vimUrchazcotthito dadhyau kimato jIvitena me // 20 // nirgatya nagarAnmRtyai 1 kRtvAlA protsavaM zAThyAdAhayat pramadAkulam ityapi paatthH| // 2 //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // atha dhammila kthaa|| // 3 // . jIrNodyAnaM gatastataH / tatrAsinA chindata: svaM devatA tamakuNThayat // 21 // citAM prajvAlya cAvikSaddevatA tAmazAntayat / bhakSitaM kAlakUTaM caM grastaM tajaTharAgninA // 22 // muktavAn svaM taroragrAddhUlyAM tUlyAmivApatat / tadA taM divi ko'pyAha mA maivaM sAhasaM kRthAH // 23 // tataH sa cintayannasti karttavyaM kiM mayA'dhunA / ito vasantatilakA buddhA'nAlokya dhammilam // 24 // papracchAkAM dhammila: kva? sA''ha taM vetti ko'dhanam / sA'tha dadhyau vyadhAdetadarthamevAmumudyamam / / 25 // tato veNI babandhAsau sarva zRGgAramatyajat / pratyajJAsIcceti naraM nehe'nyaM dhammilaM vinA // 26 // dhammilo'pi tato jIrNodyAnAt snigdhavanaM gataH / azokadroradhaH sAdhu dharmamAkhyAntamaikSata // 27 // sAdhustamAha kimaho IddaksAhasakAryasi / praNamya so'bhyadhAtsAdhuM prabho'haM duHkhabhAgiti // 28 // yatyUce tava kiM duHkhaM ? so'bhyadhAtsAdhupuGgavam / kiM kenApi paritrANaM mahuHkhasya bhaviSyati? // 29 // iha duHkhaM na yaH prApto na yo duHkhahRtau kSamaH / duHkhite duHkhito yo na duHkhaM kiM tasya kathyate // 30 // yatyAha duHkhamApto'hamahaM duHkhahatau kSamaH / ahaM ca duHkhite duHkhI tahuHkhaM kathyatAM mama // 31 // dhammilo'tha nijaM duHkhaM sarva cAvedayanmuneH / bUce ca matto'pyadhikaM kiM te duHkhamabhUtprabho ! // 32 // athAsyAgaDadattarSirAkhyatsA nijAM kathAm / saktastvamapyata: strISu mA bhUcceduHkhabhIrukaH // 33 // yaduktaM - gaMgAyA vAlukAmabdherjalaM // 3 //
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // atha dhammila kthaa|| // 4 // himavato miti / jAnanti buddhimaMtotra na strINAM hRdayaM punaH // 1 // dhammilo'vag na niHzeSA bhavantyevaMvidhAH striyaH / tatrivRttina me'dyApi tato'rthAptividhiM vada // 34 // mantrANAM devatAnAM cArAdhanAttapasA'pi ca / muniH provAca bho bhadra ! prApyate dhanamadbhUtam // 35 // gRhItadravyaliGgo'tha dhammilo dhnkaangkssyaa| AcAmAmlatapazcakre SaNmAsAn vacasA muneH // 36 // tataH sAdhuM tamAnamya dravyaliGgaM vimucya saH / bhramannekaM gato bhUtagRhaM rAtrau prasuptavAn / / 37 // tatra taddevatovAca vizvastastiSTha dhammila ! / dvAtriMzataM khecarezabhUpakanyAstvamApsyasi // 38 // sa tacchutvA prabuddhaH san gtshokstto'bhvt| dadhyau tapaHprabhAvaM cAdhikaM cintAmaNerapi // 39 // tadaiva puratastatrApazyat dvAryAgataM ratham / tata uttIrya caikA strI babhASe'trAsti dhammilaH // 40 // sa bUce dhammilo'smyeSa tayA'vAdyehi niHsara / rathamAroha so'pyAzu rathamArUDhavAnmudA // 41 // dadarzAntarAM kanyAM svIgirA'prerayadratham / campAdhvani ya (ga)tAM raatrirvibhaataa'sthaajlaantike||42||paayynniirmrvntau kanyayA'darzi dhammila: / taM dRSTvA sA viraktA'bhUdyatrecchA'jani naiSa sH|| 43 // kSudhAkSAmazarIro'yaM prakaTasnAyujAlakaH / luptAluptakaco'zaucAt zyAmalo mlinaaNshukH||44|| bUce tAM ca tvayA''nItaH ko'yaM martyaH pizAcavat / na draSTumapi zakyo'sau paribhogo'sya kiM punH?||45|| nivartidhye tataH smAha dhAtrI mA sma nivartathA: // 4 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 5 // pii:pii / | parAbhavapadaM putri ! mAtrAdInAM bhaviSyasi / / 46 / / dezAntaragatA tu tvaM kuryAH sarvaM yathepsitam / * tacchRNvannapi maunenA''kheTayaddhammilo hayau // 47 // grAme kvApyAzrayAyAntaH so'gAnmuktvA rathaM bahiH / so'ntaH zalyaM hayaM grAmasvAminaH prekSya dhammilaH // 48 // zuSkamRllepato jJAtvA''kRSya zalyaM havirbhRtam / sIvitvA vraNamauSadyA rohiNyA''rohayatkSaNAt / / 49 / / grAmezo muditastasya bhavyamAzrayamArpayat / azvayoryavacArIzca cakre cAtIva gauravam / / 50 / / kanyA'bhISTajanAlAbhAt pazcAttApena jAgarAt / asvapIddhammilenoktA bRhatI ke yuvAmiti ? // 51 // sA'thoce mAgadhapure'styamitraM damano nRpaH / tatputra vimalA prAptayauvanA dveSTi pUruSAn / / 52 / / durvAcyAni vacAMsyAha tato rAjJA purAdbahiH / saudhe sAsthApi dAsyAsyA dhAtryahaM kamalAbhidhA // 53 // anyadA tatravAstavyasamudradattanandanaH / adarzi dhamilo nAma tayA rAjapathe vrajan / / 54 / / sA tasminnanuraktA'bhUtsakhyA'tha tamavIvadat / matsvAminImu so'bhyadhAddvaNigasmyaham / / 55 / / nodvahe nRpateH putra sA'' haikAnte vivAhyatAm / gamyaM dezAntare dvAbhyAM no cedeSA mariSyati / / 56 / / tatastaddayayA tenodyAne bhUtagRhAntare / tatrobhayoH saGgamo'stu saGketa iti nirma // 57 // kathaJcinna sa tatrAgAdyuvA saubhAgyabhAgyabhUH / tatsamAnAbhidhAno'syA daivayogAttvamAgataH // 58 // AvAmapi rathA''rUDhe tatrA''yAte mayoditam / dhammilo'styatra saMprAptastvayoktaM dhammilo'smyaham // 59 // // atha dhammila kathA / / 11411
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH * ||ath dhammila kthaa|| // 6 // celivA'dya tvayA sArddha prAtastvAM vIkSya sA'zucat / tadetAM tvaM vaze kuryAH so'vak bodhyA tvayA'pyasau // 60 // vyabhAvArtayatorevaM pRSTvA grAmAdhipaM ttH| calitAzcATavImApurvastarAM bhavavArddhivat // 61 // mArge vnyebhshaarduulphnniindrvnsairibhaaH| trAsitA: siMhanAdAdyairbhIte cAzvAsite striyau // 62 // arjunazcaurasenAnInIto yamapurI yudhA / panthAnaM suvahaM kRtvA rathA''rUDhazcacAla saH // 63 // vismitA kamalA'zaMsadvimalA tu na kiJcana / zrutvA'thA''yatparAnIkadhvani te cakite punaH // 64 // athoce dhammilo dhairyAnmayi jIvati vAM na bhIH / tAvadekaH pumAnetya dhammilaM smAha bho nara! // 65 // nihato'rjunakazcaura- senAnIriti sAdaraH / ajitasena: pallIzo hRSTastvAM drssttmetysau||66|| tAvadAgata evAsAvavArohatturaGgamAt / dhammilo'tha rathottIrNaH samAzliSTau mitho'tha tau // 67 // pallIza: smAha te vatsa! sAhasaM guru so'vadat / devatAnAM gurUNAM ca prasAdAtsarvamapyadaH // 68 // tataH snehena pallIzastaM pallImanayattadA / tatra sakriyamANo'sthAddhammilo'hAni katyapi // 69 // kamalA vimalAgre ca taM prazaMsati dhammilam / sA'vocadramako'yaM na zlAghanIyo mamAgrataH // 70 // pallIpatimathApRcchya yayau // 6 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath dhammila kthaa| // 7 // campAM sukhena ca / AvAsArtha pratasthe'tha (saH) madhye muktvA rathaM bahiH // 71 // 'campopAnte ca candrAkhyanadyAM kRtvAdhAvanam / krIDayA nalinIpatre patracchedyaM 'vyadhAttataH // 72 // nadyAM prAvAhayacchuSkatarutvagveSTitaM tadA / candrAnadIto gaGgAyA: pravAhe patati sma tat // 73 // patracchedyAdicitrANi kurvANo yAvadasti saH / nadItIreNa puMyugmaM tAvadAgacchadaikSata // 74 / / tenAgatyedamapracchi patracchedyaM cakAra kaH ? / sa uvAca mayA cakre tatastenedamaucyata // 75 // ihAsti kapilo rAjA tatputro ravizekharaH / gaGgAyAmasti khelan sa yuvarAT suhRdanvitaH // 76 // dadarza tava tatpatravijJAnaM svarnadIgatam / tenAvAM preSitau harSAttaM vaijJAnikamIkSitum // 77 // hRSTastvamehi tattatra so'gAttaM praNanAma ca / kumAreNApi sotkaNThaM sa saMbhASyopavezitaH / / 78 // tataH pRSTaH kuto yUyaM so'vakkuzAgrapattanAt / kva mAnuSANi tiSThanti ? dhammilo'vak sarittaTe // 79 // tataH sadhammilo hastiskandhA''rUDho nRpAGgajaH / kamalAvimale tasmAdAnIya saudhamArpayat // 80 // dinaiH kiyadbhiH snAnAdyaiH kAyasaMskaraNAdabhUt / dhammilo'pi svarUpeNa vinirjitamanobhavaH / / 81 // ekadA rAjaputrastu 1 kamaloce pure dhUrta rakSyestvaM bhadra ! vaMcyase / so'vadaddazabhirbhUtahiM labhya kimucyate // 1 // kamalAya hasitvoce vijayetehi satvaraM / caMpopAMte ca caMdrAkhyA nadhAste tatra dhammilaH // 2 // 2 vidhAya saH ityapi paatthH|
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zaraza pii: vimalAsya priyA na vA / jJAtumityAdizatsarvAn suhRdo dhammilaM tathA / / 82 / / AgantavyaM mayA sArdhamudyAne sapriyaiH prage / kartumudyAnikAM sarvaiH sarvaddhaya saparicchadaiH || 83 // dhammilo'thAha kamalAM vimalA prAtareSyati ? | kamalA'pyAha tAM bhadre ! dhammiloktaM vidhIyatAm // 84 // kiMca vatse ! kimetaM tvaM patiM naivAnumanyase / dAnadharmasamidvIro' vIro'yaM prApyate kayA ? // 85 // yatra tvaM puMsi raktA''sIH so'pi guNaH sphuTam / rUpayauvanabhUtyAdyairito nA'nyo naro bhuvi / / 86 / / AtmacchandAH pumAMso'pi vinazyanti budhA api / kimucyate punaH strINAmajJAnadhvastacakSuSAm / / 87 / / evaM tayoktA vimalA prapede dhammalaM varam / hRSTastAM so'pi gAndharvavivAhenoDhavA~stataH / / 88 / / kamalAvimalAyukto dvitIye'hani dhammilaH / kumAreNa sahodyAnaM yayau zrIdasya lIlayA // 89 // svecchayA krIDitaM tatra suhRdAM dArakaiH samam / dhammilaM vimalAyuktaM lalantaM vIkSya rAjasUH / / 90 / / prItastatrAtha saGgItamatisphItamacIkarat / bhuktvA pItvA ca rantvA te gRhaM nijaM nijaM yayuH / / 99 / / tato vimalayA sArdhaM dhammilo vilasan bhRzam / pramodaM paramaM prApto nAstaM jAnAti nodratam / / 92 / / anyadA premakalahe vimalAmAha dhammilaH / vasantatilake ! devIbhUyate nAtiroSaNaiH / / 93 / / tataH prakupitA pAdatalenAhatya taM jagau / vasantatilakAyAstvaM vallabhAyA 1 yuddhaH // atha dhammila kathA // zaraza
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath dhammila kthaa|| // 9 // vrjaantike||14|| smitvA'tha nirgato gehaadrcchnaajaadhvsnnidhau| dRSTvA nAgagRhaM dIpradIpamuddhatasaurabham / // 95 // pravizya devatAM tatra praNipatyopaviSTavAn / tadAgAttatra pUjAGgavyagrahastA sakhIyutA // 16 // uddhinnayauvanA kanyA'rcitvA nAgendramAnamat / suprasanno'tha tAmUce svAbhISTaM vrmaapnuyaaH||97|| dhammilaM sotthitA'pazyaddhammilo'pi dadarza tAm / sa tayoktaH kuto yUyaM ? so'vak kuzAgrapattanAt // 98 // bhavatI keti sotkaNThaM pRSTA teneti sA'vadat / atra nAgavasuH zreSThI nAgasenA tadaGganA // 99 // tatsutA nAgadattAhaM nAgaM vrmthaarthye| arcitvA satataM bhaktyA puNyaidRSTo mayA ytH||100|| tanme manorathaH pUrNa ityuktvA sA gatA gRham / tatsarva kathitaM pitroH sa tAbhyAM tAM vivAhitaH // 101 / / tatsakhI kapilA tacca zrutvA kpilraattsutaa| akArayatpituH pArthyAtsvayaMvaraNamaNDapam // 102 // rAjanyAdijane tatra ghane'pi milite sati / muktvA sarvAn hRSTamatyA dhammilo vritstyaa||103|| rAjJA sve ca gRhe nItvA paryaNAyyutsavena saH / sanAgadattAkapilo'pare'hni zibikAgataH // 104 // kArayanmaGgalikyAdi svasaudhAntikamAgamat / vimalA prekSya taM tatrA''roha kRtamaGgalA // 105 // tataH kAntAtrayeNaiSa yuto rAjagRhaM gataH / rAjJA'tha rAjaputreNa satkRta: sasukhaM sthitH||106||anydaa kenacidrAjJasturaGgaH prAbhRtIkRtaH / dhammilo'zvaM tamAruhya vAhyAlI gatavAn bhiH||107|| parIkSya TaMpajhampAdyairmuktvA vegena sa vrajan / // 9 // na
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 8. ||ath dhammila kathA / // 10 // kanakavAlukAnadyAstaTe gatvA sthito hayaH // 108 // carantaM tatra muktvA'zvaM babhrAmopavaneSu saH / vIkSyaikaM vRkSazAkhAsthaM khaDgamAdatta kautukAt // 109 // avAhayadvaMzajAlyAM lohitaM khaDgamaikSata / AH kimetanmayA cakre pazyan pazyan hataM naram // 110 // dadhyivAnityasau nUnaM vidyAM kazcana sAdhayan / dhUmapAnaM prakurvANo mayA'ghAti nabhazcaraH // 111 // nindayan svaM vrajannagre striyaM tarutalasthitAm / divyarUpAM dadarzakAM vanAdhiSThAyikAmiva // 112 // tAM papracchAtha kA'si ? tvaM kathamatrAvatiSThase ? / vRttAntaM sA'bhidhatte sma samastaM tasya dhImatI // 113 // vaitADhye dakSiNazreNyAmasti zaGkhapuraM puram / tatrAsti puruSAnando vidyAdharanarezvaraH 114 // rAjJI kAmapatAkA'sya kAmonmattastayoH sutaH / tathA vidyunmatI vidyullatetyAste sutAdvayam // 115 // anyadA'tizayajJAnI nikaTe zikhare gireH / dharmaghoSacAraNarSiH sumanAH samavAsarat // 116 // sapaurastaM nRpo natvA dharma zuzrAva tnmukhaat| papracchAnantaraM rAjA svaputryo vinaM varam // 117 // munirapyupayujyAkhyadyaH sutaM te haniSyati / tatsamAkarNya saMprAptavaivarNyaH svagRhaM gataH / / 118 // athApRSTvA'pi pitaraM kAmonmattastu tatsutaH / svasRbhyAM saha nirgatya vidyArAdhanahetave // 119 / / kanakavAlukAnadyAH pradeze-saudhamadbhutam / vidhAyAnyAnyadezebhyo rAjAmAtyebhyaputrikA: // 120 // SoDazA''nIya tatrAsau saudhamadhye mumoca tAH / siddhavidyaH samaM sarvAH / // 10 //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // atha dhammila kathA / // 11 // . pariNeSyAmyamUraham // 121 // ekadaikatra goSThyAM vidyunmatyabravIditi / asmannAmAni caitAni samastAni vidAMkuru // 122 // zrIcaMdrAdyA rasunaMdAtha zrIsenA3 ca sumaMgalA4 / senA5 vijayasenA6 ca 7zrI: somA8 ca yazomatI9 // 123 / / zrIdevI10 ca sumitrA11 ca zrImatI12 mitravatyatha13 / somadattA14 ca gAndhArI15 mitrasenA'hamaMtimA16 // 124 // adhunA sAdhayan vidyAM vaMzajAlyAM sa vidyate / acintayaddhammilo'tha mayA sa eva maaritH||125|| tataH soktA maiyA so'dya vaMzajAlyAM sthito htH| sAzrurviSaNNA sA dathyau nAnyathA munibhASitam // 126 // tadgacchAmyAryaputrAhaM tadyAmyoH kathayAmyadaH / cedrakte tvayi te syAtAM tato raktAM patAkikAm // 127 // uttambhiSye'nyathA zvetAmiti saGketa eSa te / saca tadtacitto'sthAt kSaNAcchretAM patAkikAm / / 128 // dRSTvA mayi virakte te jJAtvA'pakrAntavA~stataH / gacchannavApa kAntAre karbaTa tatra so'vizat // 129 // sudatto nAma tatrezazcampAdhipasahodaraH / priyA vasumatItasya putrI padyAvatI punH||130|| kanyakAM tatra dRSTvaikAM zUlA caanukNpyaa| dattvauSadhaM kRtA bhavyA zrutaM tacca mahIbhRtA // 131 // tato nItaH svasaudhaM sa svaputrI rogapIDitAm / tAM bhavyAM kAritavAstuSTastena tAM paryaNAyayat // 132 // tatra sArdhaM tayA bhogAn bhuJjAno'sti yathAsukham / / anyadoce nRpaH sandhiM campezena samaM mama // 133 // kaH kariSyatyabhASiSTa dhammilo'haM tato nRpaH / tameva // 11 //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath paMmmila kthaa| // 12 // preSayaccampAMjagAma ca tadaiva sH||134|| tadA ca tatra bhUpasya stambhamunmUlya hastirAT / purImupadravannasti mahAmadavazaM gtH||135|| tatrendradattasArthezasUnuH sAgaradattakaH kamalA rakamalazrIzca 3dhanazrI devakI tthaa||136 ||5kumudaa6 kumudAnandA7 vimalA 8vasumatyatha / kanyASTakavivAhArthaM sarvavaivAhikAnvitaH // 137 // yAvadasti vrajastAvanmattastatrAgataH krii| naSTaH sAgaradatto'tha sarvAH kanyA vimucya taaH||138 ||lokH sarvo'picAnazyadvibhyaMtyastAzca knykaaH| tasthurvarAkyastatraiva niHsarajjIvitA iva // 139 // mRtyormukhAdivAkRSya kanyAstA hstino'grtH| laghuhastatayodagrasthAne saMsthApya dhmmilH||140|| taM gajaM gajamAnajJaH khelayitvA vaze vyadhAt / kanyAstu mAtApitRRNAM samastAstA: samArpayat // 141 // sAgaraH pariNetuM tAH kanyAH punarupasthitaH / na manyante sma kanyAstu svasyodvAhAya sAgaram // 142 // prANAnAdAya naSTo'sAvasmA~statyAja mRtyave / pradattaM jIvitaM yena jIvitezaH sa eva naH // 143 // vivAde bhUbhujA'pyeSa nirAkriyata sAgaraH / dApitA dhammilasyaiva pariNinye sa taasttH||144|| campezena samaM sandhiM karbaTezasya cAkarot / sarvakarmANabuddheH syAtkArya kimiha duHshkm||145|| svamathAvApahArAdi dhammilo vRttamAtmanaH / atrAgamanaparyantaM svapriyANAM nyavedayat // 146 // anyadA candrazAlAyAM dhammilasya niSeduSaH / vyomnA''gAkhecarI vidyudiva vidyulltaa'bhidhaa||147 // upAlambhaM dadAvAryaputredaM // 12 //
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath pammila kthaa|| // 13 // tava yujyate ? / hato vimanturmAtA so'vagvijJAya no hataH // 148 // bhavitavyatayA jAtametaddoSo mamAtra na / sA'tha smAha bhavadvRttaM tatsarva kanyayA tayA // 149 // nyavedyasmAbhiruktA'tha tamihAnaya satvaram / tayA tu rabhasA zvetA patAkottambhitA tataH // 150 // upakrAMto bhavAnAptaH sarvataH zodhitopi hi| preSitAhaM tatastAbhiH sarvAbhistvAmavekSituM // 151 // mayA'zodhi pure grAmAraNyeSu punnyyogtH| tvAmadarzamahaM tAvacintAmaNimivAdhunA // 152 // tamApRcchya tato vyomnA gatvA SoDaza knykaaH| svabhaginyA sahAnaiSIjjhagityeva tadantikam // 153 // aSTAdazApi yugapaddhammila: pariNItavAn / tAbhiH samaM paraM saukhyaM samastyanubhavan bhRzam // 154 // vidyunmatyA'nyadA'bhANi vimalA kiM tavocitam / patyuH padAharti katu patiH strINAM hi devtaa||155|| vimalA'pyavadat smitvA kiM patyurapi saamprtm| sapantyA abhidhAnena palyA AhvAnanaM zubham ? // 156 // soce priyajanAhvAnagrahaNaM kurutAt priyH| tvatpAdasya punaryogyo daNDo'tra priyatADanAt // 157 // vimalA'tha hasitvoce pAdo'yaM vo'rcnocitH| nAnenAtADayiSyaM cenmatpriyo vaH priysttH||158||abhvissytkthN sarvAH smitvA tuussnniimvsthitaaH| parihAsanivRttau ca vidyunmatyAha he priy!||159||kaa sA vasantatilakA? dhammila: smAha tatkathAm / amitradamano rAjA kuzAgrapurapattanam // 160 // vasantasenA vezyA'sti vasantatilakA sutA / sA // 13 //
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ // atha dhammila kthaa|| mamAtipriyA tasyA atIvAhamapi priyaH // 161 // vidyunmatyavadattasyAH kRtvA sArAmupaimyaham / so'bhyadhAdyAhi yAtA sA sArAM kRtvA samAgatA // 162 // AkhyAti dhammilasyAgre yuvarUpamitaH priya ! / darzanIyaM sazrRGgAraM kRtvA tasyA gRhe'gamam // 163 / / dRSTA vasantatilakA patyuvirahataH kRshaa| tyaktaniHzeSazRMgArA jaranmalimasAMzukA // 164 // kRtaveNibaMdhA dhyAyaMtyasti tvAmeva kevalaM / puruSadveSiNI lInA mAM nAvalokayatyapi // 165 // tataH puMrUpamutsRjya bhUtvA'haM nijarUpabhAk / DUce'haM preSitA'smyatra dhammilena mahAtmanA // 166 // hale ! vasantatilake ! sArAM kartumahaM tava / tadAkarNya pramodenodbhinnaromAJcakaJcukA // 167 // sahasotthAya sasnehaM gADhamAliGgya sAdaram / Apapracchacca mAM harSAt kutra ? me prANavallabhaH // 168 // uktaM mayA'sti campAyAM tato me tvadviyogajam / muJcatyazrUNi bhUyAMsi duHkhaM sarvaM nyavedayat // 169 // vidyunmatyA tadAkhyAtaM zrutvA'bhUdunmanAH kSaNAt / sA'tha vijJAya taJcittaM calanopakramaM vyadhAt / / 170 // melayitvA priyAH sarvA vimAnaM vidadhe mahat / rAjJo raajkumaarsyaanujnyyaa'shessbhuutiyuk|| 171 // sapriyo dhammilastatrAdhiropya kSaNamAtrataH / kuzAgrapattane nItaH kiM dUraM vyomacAriNAm // 172 // gRhe vasantasenAyAH prAvizatsaparicchadaH / vasantatilakA dRSTA tayApyA''lokita: priyaH / / 173 // meghA''game mayUrIvAbhata sA prmodvshNvdaa| amitradamanenaitatsarva. // 14 //
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina : kathAsaMgrahaH // atha dhammila kthaa|| // 15 // '. rAjJA zrutaM ttH||174 / / tuSTena nijarAjyasya vibhAgo'sya vyatIryata / kAritaM tasya saudhaM ca sa tatrAste sma rAjavat // 175 // sArthavAho dhanavasurapyaturyattadAgamAt / so'pyAnIyArpayat purvI tasyAdyoDhAM yazomatIm // 176 // anyadAntaHpurAsannaM carantaM khecaraM viTam / hatvA yAvatsazaGko'sti divyastrI tAvadAgamat / / 177||dhmmilen tu sA dRSTA tayoktaM zRNu sundara ! / vaitADhye dakSiNazreNyAmazokapurapattane // 178 // khecarendro mahAsenastasya bhAryA shshipriyaa| sUnurmegharatho nAma meghamAlA'hamaGgajA // 179 / / 'pitRbhyAmanyadA jJAtaM prajJaptyA megharatho'dhamaH / duhiturbhAvinA bharnA durnyaanmaaryissyte||180|| atrAparo nRpo bhAvI tato'mbA viSasAda me| anyAyino'pi putrasya vyathate hi vipat prasUm // 181 / / mAtA'tha mamAvedya kuzAgrapuramIyivAn / bhrAtRsnehAttamanvAgAmatra cA''karNitaM myaa||182|| dhammilena hata: kheTastato'haM roSanirbharA / azokavanikAM prAptA tatra tvaM vIkSito mayA // 183 // gato roSo'nurAgo'bhUttatprasIdAdhunA mama / atrANAyA bhava trANamityuktvAM'dyo: papAta saa||184 / / tataH sA tena gAndharvavivAhena vivAhitA / tAmapyAdAya niHzaGko dhammila: svagRhe'vizat // 185 // patnyA vimalasenAyAH saMjAtaH sUnuranyadA / kRtapadmarathAkhyaH sa kalAbhiH sarvaharSadaH // 186 / / 1. anyadA bhUbhujAsmAkaM jananyA saha maMtritaM / ko mamAnaMtaraM rAjA bhaviSyatyatra pattane / / 1 / / pratyaMtare. // 15 //
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH // atha dhammila kthaa|| // 16 // anyedhurAgamadUriziSyo dharmarucirguruH / rAjJA paurairdhammilena praNato dharmamAdizat // 187 // natvA'tha dhammilo'prAkSIt kiM mayA prAgbhave kRtam / yenaivaM sukhaduHkhAni prApto'haM gururucivAn // 188 // jambUdvIpAbhidhe dvIpe bhrtkssetrmdhyge| bhRgukacche gRhapatirmithyAdRSTirmahAdhanaH // 189 // sunandA preyasI tasya sunandAkhyaH stanaMdhayaH / sAdhikASTasamo'dhIta: 'kulocitakalo'bhavat // 190 // tagRhe'nyedhurAjagmuriSTaH prAghurNikastadA / tadarthaM preSita: sUnurekenAtithinA saha // 191 // AnetuM zaunikAgArAnmAMsaM tattatra nAbhavat / vArito'pi sunandenAgAtkaivartAlaye'tithiH // 192 // gRhItAstena jIvanta: pAThInAH paJca tatra ca / sunandasyArpayitvA tAnUcirvAMstvaM vrajan bhava // 193 // kAyazuddhiM vidhAyaimi pratIkSethAH paruH pathi / sunandenApi te kSiptAstimayaH kRpayA jale // 194 // atha prAghUrNako'bhyAgAt pRSTaM matsyAH kva ? so'vadat / kSiptA nIre vyaSIdatsa dvAvapyatha gatau gRhe // 195 // pRSTaM pitrA kimAninye sa smAhAlambhi naamissm| dvitIyaH smAha paJcAttA: jIvantastimayo myaa||196|| paraM kSiptA jale'nena pitroktaH saruSA'tha saH / bUce'psu kRpayA kSiptA yadvo'bhISTaM vidhatta tat // 197 // pitrA'thAtikrudhA'tyantaM nirbhAtIva kuTTitaH / sa pIDAM sahamAnastAM mRto madhyamabhAvataH // 198 // 1. kutracitsakalo'bhavat ityApi paatthH| // 16 //
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath dhammila kthaa| // 17 // viSamakandarApallyAM mandaraH taskarezvaraH / vanamAlA priyA'syAsIt zarabhAkhyaH sa tatsutaH // 199 // yuvatve'sya mRtastAtaH sa pallIzaH kRtaH zanaiH / so'nyadaiko'strabhRtpallyA nAtidUre bahirgataH // 200 // mArgabhraSTA narA dRSTAH kRzAstena nirAyudhAH / RjutvenAntike teSAM gatastairdharmalAbhitaH // 201 // tena praNamya pRSTAste ke yUyaM ? kuta AgatAH / kva vA yAsyatha ? tairuktaM dharmasthAH zramaNA vagram // 202 // so'vak ko dharma ? custe'nyaduHkhaM kriyate na yat / lambhitA: pathi te tena svayaM pallImupAgataH // 203 / / anyedyumaghAtAya cauravRndAnvito'gamat / dinazeSAtivAhAya grAmAsannavane sthitaH / / 204 // tatra cAcintayaddharma prduHkhaavidhaantH| paraduHkhakRtau pApaM zramaNA: pravadantyadaH // 205 // khAdiSyanti janAH pApaM mamaikasya bhaviSyati / tatkiM me grAmaghAtena paraduHkhavidhAyinA // 206 // tatastyaktvA''yudhAnyAzu cauravRndaM vimucya ca / yayau janapadaM dharmavAsanAvAsitAntaraH // 207 // tathA'tha sarvasattveSu sAnukampo vimatsaraH / priyaMvado vizuddhAtmA madhyastho mRtyumAptavAn / / 208 // sa caurAtmA dhammilastvaM purA kRtakRpAditaH / tathA bhadrakabhAvAdeH prApto narabhavastvayA // 209 // jJAnino vacasA / sAdhorihalokArthinastava / SaNmAsAcAmlatapasaH prabhAvAdRddhirIdRzI // 210 // RddhiratyadbhutA prAptA. dvAtriMzadvarakanyakAH / sarvatra rAjamAnyatvaM saubhAgyaM ca janAdhikam // 211 // ityevaM guruNA''khyAtaM // 17 //
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 18 // zrutvA tajjAtisaMsmaraH / nirviNNakAmabhogaH san pravavrAja tadantike / / 292 / / ekAdazAGgAnyadhyaiSTa paripAlya ciraM vratam / acyute devaloke'tha bhUtvA sAmAnikaH suraH / / 213 || mahAvidehAbhidhavarSamadhye, saMbhujya sAMsArikasaukhyamaggram / pravrajya satkevalamAkalayya, prApsyatyasau siddhivadhUpabhogam / / 214 // // iti ihalokArthatapaH prabhAve dhammilakathA / / // samAptA ceyaM dhammilakathA // // atha dhammila kathA / / ||18||
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||arhm // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| zrI prema-bhuvanabhAnu-paga-hemacaMdra sadgurubhyo namaH / zrIcampakamAlA zrImadbhAvavijayagaNiviracitA cmpkmaalaakthaa| ___OM namo vizvavikhyAtakIrtaye sphaarmuurtye| zrIzalezvarapArvAya, trailokyAhvAdakAriNe // 1 // yo bAlye suracANUraM, vijigye'riSTanAzakRt / yazodayA''zritaM vande, taM vIraM puruSottamam // 2 // aindrIdigiva mArtaNDaM, yA bodhaM janayatyalam / tAM zAradAM zraye nAvamiva zAstrAbdhipAradAm // 3 // svagurUn sajjanAMzcaiva, vande vizvopakArakAn / durvRttamapi ye sUktyA, nayanti zreSThavRttatAm // 4 // ziSTAcAraM vidhAyeti, zIlamAhAtmyamaJjulAm / kathAM campakamAlAyA, yathA dRSTAM tanomyaham // 5 // sarvajantUpakAritvAt, pradhAnamiti pAragaiH / dAnaM caturvidhe dharma, yadyapyAdau nivezitam // 6||shiilmev tathA'pyAptaH, suduSpAlamudIritam / tairyadasyaiva rakSArtha, sthApitA navaguptayaH // 7 // cAritravapuSaH // 1 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 // prANabhUtamapyetadeva hi / yadasmin sarvathA naSTe cAritraM hi sadapyasat // 8 // anyavratAnAM bhagnAnAM, sandhAnaM jAtu jAyate / bhagnasyAsya' tu tat pakvamRtkRmbhasyeva duSkaram / / 9 / / samyagArAdhitasyAsya, prabhAvo'pyadbhutAvahaH / aihikaH pAratrikazca, supratIto jagattraye // 10 // jJAtvA vizeSairityAdyaiH, zIlasyApi pradhAnatAm / tanmAhAtmyaM vade' tasyAH, zIlavatyA nidarzanAt // 11 // tathA hyatraiva bharate, bharite kamalAbharaiH / dezo'sti mAlavo nApa, yasya svargo'pi mAlavam' / / 12 / / purANi yatra rAjanti, vimAnAnIva tAviSe / ' varApsarAMsi saddhAmAnyullasadvibudhAni ca / / 13 / / grAmAzca viSayagrAmA, iva yatra vidAmapi / 'zyAmArAmAbhirAmA drAk prItimantarvitanvate / / 14 / / sudhAsAraM suratrasto, manye'bdhirnyAsayadbhuvi / no cetkathaM syuH sarvatrekSavastatra sudhArasAH / / 15 / / siddhiH syAdbahudhAnyAyA yatrAlpe'pyAgate'mbude / svalpe'pyadhigate zAstre, kuzAgrIyamatAviva / 16 / / durbhikSopalpavo yatra, kRtasarvAGgaviplavaH / tamisropadravaH svarga, iva jAtu na jAyate / / 17 / / yatra maitrIjuSo'nyonyaM bhAnti 'zIlasya // 2 dIptijJAnayatnavimatyupasaMbhASopamantraNe vadaH 3-3-78 ityAtmanepadaM atra bade- dIpayAmItyarthaH / 3. mAyA lakSmyA lezastam / 4 nagarapakSe apAM sarAMsi apsarAMsi varANi apsarAMsi yeSu tAni tathA / vimAnapakSe varA apsaraso yeSu tAni tathA / 5 grAmapakSe zyAmairArAmairabhirAmAH / viSayagrAmapakSe zyAmA SoDazavArSikI aprasUtAGganA ca / evaMvidhA yA rAmA vazAstAbhirabhirAmAH / atra zyAmAzabdasya saMjJAzabdatvena puMvadbhAvaH / 6 vyastavAn / 7 bhudhaanylaabhaa| pakSe bahudhA bahuprakArA nyAyA yuktayo yasyAM sA zrIcampakamAlA kathA / // 2 //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| mbhakumbhAsA asUci kevAma / suratA // 3 // * sanmuditA janAH / kAruNyapuNyA duSkarmopekSAdakSA mumukSavat // 18 // ttraaclaatptraabhaa'claayaastaaphaarinnii| rAja rAjadhAnI svarjayinyujjayinI purI // 19 // sukhAvahA bahA' dIprA, ziprA kSiprAGgipAvane / reje yadantike siddhApageva svargasannidhau // 20 // rAjArAmarAjI yAM, paritaH paritoSakRt / yayA jitaM hiyA merumAzrayat khalu nandanam // 21 // prAkAraH pravaro yasyAM jalAbyaparikhAJcitaH / sapremapreyasIjuSTaH', preyAniva dadhau zriyam // 22 // yatrArhatAM gRhAH 'zAtakumbhakumbhAGkasAnavaH / navoditArkasampRktamudayAdi vyddmbyn||23|| saudheSu yatra dhaninAM, prAyo draviNasammitiH / asUci ke tubhiH kottisngkhyaanumitihetubhiH||24|| na sAmyaM yanya hecchAnAmarthIcchAdhikadAyinAm / suradramaNayo bhejuH, samIhAmitadAyinaH / / 25 // tatrAsItrAsitArAtidhUko vikramatejasA / sAnvarthanAmA sthAmADhyo, vikramAdityapArthivaH // 26 // yo dhairyeNa ca buddhyA cAgnikavetAlanirjaram / upAcarattathA rAjyaM, taM ca cakre yathA''tmasAt // 27 // dAnazauNDo dadau dAnaM, tathA so'tyarthamarthinAm / abdA ivAbdhetRtvaM yathA tasyArthino'pyaguH // 28 // Ajanmato'pi vimalaM yastathA zIlamAzrayat / parastrIsodara iti, yathA'dyApi sa gIyate // 29 // 1ndii| 2 sevitaH / 3 svarNam / / 4 udArAnAm / 5 avyararthinaH abdA iva meghA iva yasya rAjJo'rthino dAtRtvaM yayuH / // 3 //
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH kRtvAvabimbamarcavAdadyota ANi ... zrIcampakAmAlA kthaa| // 4 // mahAprabhAvairyaccitte, siddhasenadivAkaraH / apAsya mithyAtvatamaH, samyaktvodyota AhitaH // 30 // stavAnubhAvAddhittvograliGgaM taireva sUribhiH / prAduSkRtaM pArzvabimbamarcan yo bhRzamaidhata // 31 // yaH svarNa svarNamayotthaM, nRNAM dattvAnRNAM dharAm / kRtvA saMvatsaraM svIyaM, sattAvat sarvagaM nyadhAt // 32 // nighnan pIDAM sahitvA'pi, paraduHkhAni yo'nizam / jImUtavAhanAdInAM; kathAmavitathA vyadhAt // 33 // kalAcArya ivAbodhi, sakalAH sakalA: kalAH / tathA'pi so'bhavat svalpakalAvatyapi saadrH||34|| ityanekaguNAsthAnaM, so'nyadA bibudhairvRtaH / AsthAnaM bhUSayAmAsa, sudharmAmiva vAsavaH // 35 // goSThI ziSTaistadArebhe, tasya saMsadi sammadAt / kalAvaiSamyaviSayatAratamyavivecinI // 36 // tAM nizamya nRpo'vAdIt, bho bho brUta vizAradAH! viSamAmapyahaM samyakkalayAmi na kAM kalAm // 37 // te'pyabhyadhuH sabhyadhuryA, varyadhIjitagISpate ! / na hi kA'pi kalA vizve, sA'sti vetti na yAM prabhuH // 38 // yAH zAstrazastrakaraNAbhyAsarUpA: kalA vibho!| yAzca prajJAprakAzotthAstvayi sarvA vasanti tAH // 39 // tAM taduktiM samAkarNya, sakarNa: ko'pi kovidaH / dhUtamUrddhA'bhyadhAnmUrddhAbhiSiktamiti yuktavAk // 40 // svAminnamI na mImAMsApUrva sarve vdntydH| prINayanti priyA''lApaiH, kiMtu tvAmiSTadAyinam // 41 // 1 zivaliGgam / 2 sarvavyApinam / 3 satyAm / / 4 vicArapUrvakam / OM YOOO // 4 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA zrIjaina kathAsaMgrahaH kthaa| .. yataH-avAstavairvAstavairvA, saMstavaiH sNstvaissinnH| ye priyoktipriyAnnAthAn, raJjayanti jayanti te||1|| - ityete tejasAMdhAma, bahudhA mdhuroktibhiH| stuvanti tvAM ghanamiva sAraGgAH klmaarthinH||42|| satyaM pRcchasi cedeva ! vAcATo'haM tadA bube / ko vAcATaM vinA rAjJaH 'pratIpaM pratipAdayet // 43 // yadyapi tvaM kalA vetsi, sarvAH sarvasahApate ! / tathA'pi na strIcaritakalA te viSayo mateH // 44 // kriyAkArakabhAvArtha gUDhAdInyapi ye viduH / sarvazAstravidaH strINAM, hRdadaM te'pi no viduH|| 45 // ye vaJcayante sudhiyaH, svadhiyA tridazAnapi / te'pi 'sattamahelAbhirmahelAbhiH pravaJcitAH // 46 // ceto vilAsendrajAlairmohayanti vizAM vazAH / zaktirmUDhahadAM ca syAt, va taccaritacintane ? // 47 // madirAvanmadirAkSI kSIva yatyaGginaM kSaNAt / marau saridiva kSIve, tattvacintA ca durlbhaa||48|| tannAtha! nArIcaritaM durbodhaM dhImatAmapi / vyomnIva viSkirapadaM, mInakrama ivAmbhasi // 49 // tajjJAnaM ca vinA nAtha!, vetsi tvaM sakalA: kalAH / iti pravadatAmeSAM, gIraGgIkriyate katham ? // 50 // tanizamya nRpaH samyag, ddhyaavdhyaatmmaansH| satyamasya vaco nuunmnuunjnyaanshevdheH||51|| nItizAstrAdisaMvAdivacanaM hyasya teSu yat / pArAvArAdapyapAraM, kustrIcaritamIritam // 52 // satyapyevaM parIkSe'haM, satyamapyetadAtmanA 1 pratikUlam / 2 uttamasuratakrIDAbhiH / 3 manuSyANAm / 4 mattaM karotIti / 5 pakSicaraNam / 6 nizcintamAnasaH / / // 5 //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 6 // |n kiM jAtyamapi svarNa, parIkSyeta tadarthibhiH ? // 53 // kanyAmanyAM zaThammanyAM kAJcit pariNayAmyaham / kaSopalopamAM vAkyasvarNasyAsya parIkSaNe // 54 // vimRzyeti vizAmIzaH, pratyAsanne'zanakSaNe / sabhAjanaM visRjyAgAt, snAnavezma manoramam // 55 // tatra snAtvA sa vidhinA, gatvA ca jinasadyani / arhatAmahaNAmastagarhaNAM vidadhe vibhuH||56|| tato'sau bhojanasthAnamAgato bubhuje sukham / dinazeSa vizeSajJaiH, samaM goSTyA samatyagAt // 57 // atha jJAtvendubhartAraM, nizAyAM saGgamodyatam / sandhyArAgAgarAgA''DhyA, gaganazrIrajAyata // 58 // yasyodayo'sti tasyAstamapyastItIva sUcayan / tadAryamA jagAmAstamastaparvatamastake // 59||khgmstnggtN vIkSya 'khagAH kolAhalaM pare / cakrire svasvavAgyogaistadviyogAsahA iva // 60 // lokampRNArkabhUpAstairdhvAntairlokApakAribhiH / tadA prasphuritaM caurrivaavsrvedibhiH||61|| saGkucatpadyavadanAstadA niHzrIkatAM gtaaH| vIkSyA'bjinyaH svakAntAstaM, mamluH satya iva drutam / / 62 / / tatastatAbhiyogo'sau, kRtasAnthyavidhiH kRtii| zuddhAtmA''gatya zuddhAntaM, bheje talpamanalpadhIH / / 63 // tatra vAravadhUvAropacArairapi sa prabhuH / nA''pasvApaM kovidoktamarthaM strIgocaraM smaran // 64 // dadhyau ca vAmavAmAkSIduzcaritraM vidAmapi / durbodhamuktaM tatkIdRga, bhAvi 1 pUjAm / 2 sUryam / 3 pakSiNaH / vizALa utsAha . // 6 //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA zrIjaina kathAsaMgrahaH // 7 // drakSyAmi vA katham ? / / 65 / didRkSA yadyapIdRkSA'smAdRkSANAM na yujyate / khalA: 'khalu paracchidravIkSAsajjA na sajjanAH // 66 // mayA vIkSyaM tathA'pyetanniNetuM tatsudhIvacaH / samyag vIkSAM vinA vastunirNayaH khalu dusskrH|| 67 // ziSTagI mRSA yadyapyahaM vIkSe tathA'pyadaH / zrutAd dRSTaM viziSTaM hi, ziSTaM ziSTajanainanu / / 68 // adyaiva ca parIkSA sA, vidhAtumucitA mama / kAryAtsukye vilambo hi, bhavedaratikAraNam // 69 // vimRzyeti bhuvo bhartakAkI nAkIva zaktimAn / nIlAmbaro bala iva, nizitAsikaro nizi // 70 // nirgatyAntaHpurAdantaH puraM channatayA bhraman / dve kanyake kvacit krIDAsakte 'vyakte dadarza sH||71|| yugmam // saMlApaM sa tayoH zrotuM, tatra yAvadavAsthitaH / tayorekA'vadattAvat, svabhAvasaralA kanI // 72 // hale'haM vihitodvAhA, sotsAhA svapatiM sadA / seviSye paramaprItyA, nItyAyAtamidaM khalu // 73 // gRhabhArasya voDhAyAM, vivoDhA''jJAM pradAsyati / satataM tAM vahiSye'haM, zirasA sarasA hRdi|| 74 // pativratAnAM strINAM hi, bhavedbharttava daivatam / tadAjJArAdhanaM tAsAM, taddharma paramo mtH||75|| uktaM hi-nadAnaHzuddhayate nArI, nopvaasshtairpi| avratA'pi bhavecchuddhA, bhartRhRdtamAnasA // 1 // andhaM ca kubjakaM caiva, kuSThADU vyAdhipIDitam / jIvitAvadhi bhartAraM, pUjayetsA mhaastii||2|| 1 yasmAt 2 uktama / 3 nipunne| // 7 //
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| . . . . . // 8 // tyajetputraM ca mitraM ca, pitarAvapi zobhanau / jIvitAvadhi bhartAraM, natyajet sA mhaastii||3|| iti niitivcomntraa''krnnnaanssttdhRsstttaa| AjanmArAdhayiSye svaM, dhavaM rAdheva mAdhavaM // 76 // tadAkAparA zAThyadharAruhadharA'vadat / mugdhe! kimiva vakSIdaM, jADyA''lasyAdisUcakam / / 77 // satItvalAlasA tvAdRk, syaaguddhiviklaa''lsaa| dakSA mAdRkSA tu sarva, svAbhISTaM sAdhu saadhyet||78|| ahaM hi jAtavIvAhA, gatA ca zvazurAlayam / kariSye kAntamekAntA''saktaM nAnApralobhanaiH // 79 // parairapi naraiH prema, vidhAsye guNabandhuraiH / nAnArasArthinI bhRGgI, naikameva drumaM bhajet // 80 // vayaM cAturyamapyekanarAsaktau bhavetkatham ? / anekacchekasakhyaM hi, proktaM cAturyakAraNam // 81 // prauDhastrINAmanaGgo'pi, zAmyedekanareNa kim ? ekenAmbughaTenevAraNyAnInAM dvaanl:?||82|| ekatriyA natuSyanti, kAmino mAnavA api / tebhyo bhUyiSThakAmAstrI, tuSyedekanareNa kim ? // 83 // yaduktam - nAnistRpyati kASThAnAM, nApagAnAM mahodadhiH / nAntakaH sarvabhUtAnAM, na puMsAM vAmalocanA: // 1 // yaddakSA'pi satI syAttat, tAdRk puMso'samAgamAt / tAdRzAnyAzrayAlAbhAcchrayantyambudhimApagA: . . . . . // 8 // 1 kimateriva zabdayojanaM kathayatyarthamabhitrameva hi / kimivAsti sukhaM zarIriNAM viSayAtIvaviluptacetasAm // 1 //
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 9 // // 84 // tadAli! shaalilaavnnymaali'!maalinyhRttnoH| puNyaM tAruNyamAsAdya, kAmicittaikakArmaNam // 85 // kariSye'haM tricaturaizcaturaiH premasajjanaiH / yathA'vakezinaH sAmyaM, yauvanaM labhate na me // 86 // yugmam / / athAdhyAsIditi zrutvA, tatsaMlApamilApatiH / aho ! mitho visaMvAdi kanyayormatametayoH // 87 // asau saumyA zaThA ceyaM, zaizavAdapyaho! katham ? / yadvA kena kRtA drAkSA, madhurA tumbikA kaTuH ? // 8 // yadyapyAdyA satItvena, saMstavArhA tathA'pyaham / svIkariSye'parAM kAryavizeSAdasatImapi // 89 // cikIrSito nirNayo hi, syAdIdRzyaiva naanyyaa| jAyate svarNamAnaM hi guJjayA natu muktyaa||90 // enAM pANIkRtya kRtyaM, kariSye cintitaM zanaiH / tvarayA kAryakaraNaM, varaNaM vipadAM khalu // 91 // kiM ca-maduddhiruddhA yadyeSA, sveSTaM kartuM na zakSyati / tadA'syA dAkSyadarpo'pi, dauSTyena saha nakSyati // 12 // dhyAtveti tatra tAmbUlodgAlakSepAdicihnakRt / kRtakRtya ivAmandA''nando'gAt svagRhaM nRpaH // 93 // svalpanidrastatra talpaM, babhAja guNabhAjanam / upAsya ca kSaNaM nidrAM, nizAzeSe vyabudhyata / / 94 // tadA ca svadviSo'rkasyAgamaM sambhAvya nazyataH / nizA svasUnordhvAntasya, pRSThe'bhUgantumutsukA // 15 // bhAvisvakAntAvirahatIvraduHkhAttadA drutam / vidhurvidhuratAM bheje, vicchaayHsncetkthm?|| 96 // draSTuM // 9 // 1 dhaari||
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 // peSTuM ca tAM svAmidurdazAmasahA' grahAH / tadA hrINAM iva kSINAMzavaH prApuradRzyatAm / / 97 / / prekSyAruNaM rAgAruNaM prAcInasaMstavAt / suprakAzasmitA rAgaM, dadhau sandhyAmiSAt sphuTam / / 98 // bhAnuH svapra grahagrastodagragrahamahaH smayaH / pUrvAdrimaulI mANikyamaulitAmAzrayattadA / / 99 / / tadA bAlA''tapaiH sUryo, dyAvAbhUmyAvabhUSayat / preyAniva samapremNA, svapatnyau kuGkumadravaiH // 100 // tadA mitrakaraiH spRSTAstandrAM padmavrajA jahuH / svavAkyaiH svAgataM mitramaprAkSuH pakSiNo muhuH // 101 // tadA payodheH saudhAcca, raviM kSmApaM ca nirgatam / ziSTAstuSTuvire tuSTAstejaHpuJjavirAjitam / / 102 / / prabhAtavidhimAsUtrya, mahImAn mahimAzrayaH / AsthAnamaNDapamalaJcakre vyomeva bhAnumAn / / 103 // sAbhijJAnaM tato gehAdyudIrya preSya cAnugAn / tAtaM sa tasyAH kanyAyAH, nyAyADhyo'jUhavannRpaH // 104 // taM cAyAtaM sa sammAnyaH, sammAnyA'bhISTayA girA / smAha zreSThin ! svaputra me, dehi dakSamatallikAm / / 105 / / zreSThabhUyiSThabhAryo'pi, pariNeSyAmyamUmaham / AmuktamuktAmAlo'pi dhatte puSpasrajaM na kim ? / / 106 / / tannizamyAbhyadhAdibhyaH, svAmin ! sA pariNIyatAm / diSTyA te saumyadRSTyApi, sambandhaH kiM punastvayA ? // 107 // kanyAM vayaM manyAmahe yA kAmyate tvayA / gaurI gaurISu nArcyA, yAM maheza: samIhate ? / / 108 / / 1 asamarthAH / 2 purAtanaparicayAt / 3 kiraNa / 4 harSeNa / zrIcampakamAlA kathA / // 10 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // / 11 // ityuditvA gRhaM gatvA, 'pariSkRtya nijAGgajAm / pRthvIpatimupAninye, hariM padmAmivodadhiH / / 109 / / tadaiva daivajJagirA, nRpatiH pariNIya tAm / iSTikAjAtajAtaikastambhasthe dhAmani nyadhAt // 110 // stambhe tasmin gRhAssdhAre, sudhAlepAtikomale / kITikA api nAroDhumazakan kiM punaH paraH ? / / 111 / / svayaM tvagnikavetAlabalAttatra yayau nRpaH / 'kRzAzvIvA'kRzAM' rAgadazAmabhinayantrayam // 112 // kalpavRkSa ivAbhISTAmanAcchAdanAdikAm / dadau sa tasyai sAmagrI, samagrAmagraNIH satAm / / 113 / / dadhyau sA tu mahIzo'yaM, vinA hetuM ripurmama / yanmAmiha gRhe'kSaipsIt, sArikAmiva paJjare // 114 // atha cenmAmiha kSiptvA cikIrSati satImasau / tadA'nyA api kiM svastrIrdhAmni na kSipatIdRze ? / / 115 / / yadvA sakhyA samaM vArtA, yA mayA nizi nirmitA / tAmazrauSIdasau nUnaM paryaTanniSTacaryayA / / 116 / / tadA madAzritaM dAkSyamadAvezamudIkSya vai / kartuM tadupacAraM mAmuduvAheSa mantravit // 117 // tata eva pratijJAtatIvrabhAvAMca mAmasau / koze zastrImivezaH strIkRtya dhAmni nyadhAdiha // 118 // astu vastusvabhAvAjJo'nena vA'nyena hetunA / mAM rakSituM sodyamo'sau na tu rakSitumIzvaraH / / 119 / / yadvA'nena vimarzenAdhunA kRtamasAdhunA / 1 alaGkRtya / / 2 naTa iva / 3 pRSTAm / 4 zastrI yathA tIvratAyuktA koze kSipyate tathA mAM strIkRtya asau Izo'tra dhAni nyadhAt // zrIcampakamAlA kathA / // / 11 //
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 12 // kurve kAlocitaM svAlocitaM tvagre vidhaasyte||120|| dammAmbuvApI sA'pIti, zrayantI prazrayaM bhiH| manoraJjayituM rAjazcArucATUnyanATayat // 121 // mugdhabhAvaM ca sA dugdhmukhiivaadrshyttthaa| so'pragalbhAM yathA'maMsta, tAM vidagdhAM vidannapi // 122 // AnukUlyarasaH strINAmiti cetasi jAnatI / bhUpacittAnuvartitvaM, prapede'preritA'pi saa||123 // atulyenAnukUlyena, tasyA rAjA'pi rnyjitH| tAM babhAjAnukUlyaM hi nirmantraM vizvakArmaNam // 124 // sA'nyadoce nRpaM svAmin ! gamayAmi kathaM dinam ? nirvyApArA gAtramAtraparIvArA'hamanvaham // 125 // dinaistricaturairatra, tvaM yatrAbhyeSi taddinam / sA kSapA ca kSaNAyete, varSAyete pare tu te // 126 // tato lekhanasAmagrI, maSImukhyAM pradehi me| vyAkSepeNa yathA'nena, kAlakSepaM kromyhm||127 // tatprArthita: pArthivo'pi, sadayaH samapAdayat / pipriye sA'pi priye'nta rAgA bAhyabhaktibhAk // 128 // itthaM narendro vividhai-rupAyairAvarjayattAM dayitAM tdissttaiH| vazA'pi sA'pipriNadiGgitajJA, bAhyopacArairvasudhAdhavaM tm||129|| // iti zrItapAgacyadhirAjazrIvijayadAnasUrIzvaraziSyamahopAdhyAya zrIvimalaharSagaNimahopAdhyAyatrImunivimalagaNiziSyopAdhyAyazrIbhAvavijayagaNiviracitAyAM campakamAlAkathAyAM prathamaH prastAvaH / // 1 //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 13 // . atha dvitIya prastAvaH - athAgAttatra gaganadhUlinAmA'paredyavi / sArthanAtho'rtharUpAbhyAM, zrIdazrInandanau jayan // 1 // so'rajayacchastavastusambhRtaiH prAbhRtairnupam / so'pi tuSTo'mucacchulkaM, tatsArthasyArthazevadheH // 2 // sadAvAsaM ca vAsArtha, sArthapAyArpayannRpaH / paNyaiH puNyairagaNyaiH svairbhUtvA so'pyadhyuvAsa tam // 3 // yApyayAnagataM taM ca, svagRhAsannavartmanA / yAntaM bhUpasabhe'nyecuradrAkSIt sA nRpAGganA // 4 // dadhyau caivamaho ! eSaH, pumAn sammAnasaGgataH / ullAsayati mAM netrAdhvanA manmAnasaM gataH // 5 // varNaH sakarNavo'sya saubhAgyaM bhuvanottaram / rUpamapratirUpaM ca, na syAt kasyAdbhutAvaham // 6 // ahaM sve locane dhanye, manye yAbhyAmayaM pumAn / lAvaNyajaladhidRSTo'dRSTojjhita sudurlabhaH // 7 // dRSTo'sau subhagottaMso, na yayA tajjanirmudhA / dRSTo'pi 'parirabdho'yaM na yayA tjjnirmudhaa||8|| vidhe! vidhehi pakSau me, nidhehi karuNAM mayi / yathoDDIyAGkakamalamalakurve'sya maJjulam // 9 // cetaH ! prasIda tvaM bAhvordehi vidyAM prsaarinniim| amU yathA prasAryAmuM, mano'bhISTaM prissvje||10|| adyAsya darzanAnnetre, yathA saphalatAM gate / tathA'sya sparzanAdbhAvi, sAphalyaM vapuSaH kadA ? // 11 // dhyAyantIti 1 AliGgitaH / 2 amU bAhU / 3 AliGgAmi / // 13 //
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| . . // 14 // tadekAgramanAstasmin gate'pi hi / vIkSA pannatayA vIkSAmAsa tanmArgameva saa||12||kssnnaantre ca sA sAvadhAnA dadhyAvidaM hRdi| mamAsya saMyogamRte, mRteryogo'pi sambhavet // 13 // saGgopAyaM tadasya drAk, kurve kaJcana jIvitum / kriyate jIvanopAye, vilambo nAlasairapi // 14 // dhyAtveti dhaninastasya, svAzayA''vedana''zayA / gatA'zlokabhayA' glokayugaM patre lilekha sA // 15 // taccaivam-nAtha ! pradoSasaMruddhasaJcArA pdysdmgaa| bhRGgI samIhate cintAkrAntA mitra ! tavAgamam // 16 // tadupekSAM bhavAn bhAsvan, kartA cettadabhAgyata: / hatA''zA'ntakasaMyogaM, tadA sA lapsyate dhruvam // 17 // iti plokadvayIpatraM kSiptvA satpatrabITake / sA pratyAgacchattastasyotsaGge dakSA'kSipadrutam // 18 // tadvIkSya gaganA''yAtaM, dattaM devatayeva saH / UddhvaM pazyannapazyattAM, gavAkSasthAM mRgekSaNAm // 19 // tAM ca pazyannirnimeSameSa meSa ivonmadaH / ma bibhAya na jihvAya, bhIhiyo kanu kAminAm ? // 20 // dathyau ca hRdi mAmeSA, pazyantI snigdhayA dRshaa| jJApayatyAntaraM rAgaM, na rAgaivamIkSate // 21 // nAgavallIdalAnAM me, bITakaM rAgamAlinAm / satyavAramiva premNastata eveyamArpayat // 22 // tadvIkSe bITakaM samyag, raaginnyaa'rpitmetyaa| sAmAnyamapi mAnyaM hi, vastu rAgijanArpitam ||23||dhyaatveti bITakaM vIkSamANaH // 14 // 1 vilksstyaa| 2 apayazabhayam /
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 15 // glokdvyaahitm| patraM dadarza tanmUrtamiva manmathazAsanam // 24 // tattanmAnasakozastharAgazevadhibIjakam / pravAcya bhRzamutkaNThAM, bheje tatsaGgamAya sH||25|| dadhyau cAsyA aho! rUpamaho! lAvaNyamulbaNam / aho! dAkSyamaho! sneho'nyoktikaushlmpyho!|| 26 // darzanasparzarAgAH syurIdRzAM hi mRgIdRzAm / yathottaraM durApAstannopekSAsyA mamocitA // 27 // upekSitA kSiNA''zA'sau, vazA kAmadazAvazAt / niyeta cettadA syAnme, strIhatyApAtakaM mahat // 28 // tadupAyena kenApi, mayA gantavyamekazaH / tasyAH samIpe pazcAttu, kariSye samayocitam ||29||dhyaaynniti gataH saudhaM, mitrAyA'sau nyavedayat / tAM vArtA paramapremanidhaye'mbudhaye ghiyAm // 30 // bUce ca mitredaM kArya, duHsAdhaM pratibhAti me / yadekastambhasaudhasthAbhisartavyA nRpAGganA // 31 // na yAmi cettadA kAmavivazA mriyate'pi saa| tatkiM karomyahaM pazyannito vyAghramitastaTIm // 32 // yadvA tvadIyasAhAyyAdbhAvyasambhAvyamapyadaH / sthapaterudyamAddheje, rATsutAM kauliko na kim ? // 33 // rajo'pi vAyusAhAyyAdArohati gireH ziraH / asahAyo maNirapi, na yAti kramamapyaho ! // 34 // tanmanye kAryametanme, sAhAyyAddhImatastava / bhAvItyAkarNya svAntata huHkhaH so'pyado'vadat // 35 // sakhe! sakhedaM mA medaM, vAdIrvAdIva hiilitH| 1 mitrduHkhH| // 15 //
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakramAlA kthaa| // 16 // nAsAdhyaM kaSTasAdhyaM vA, mamedaM vRddhasevinaH // 36 // vRddhebhyo hi zrutaM godhA, candanA''hvA mhaablaa| yAti gehe durArohe'pyArohAya sahAyatAm // 37 // kuto'pyAnIya tAM tasmAnneSyAmi tvAM tadantikam / dInaM tadvirahAnmInamiva nIraviyogataH // 38 // tvadIyahAdasauhArdapraNunno'kAryamapyadaH / kariSye'mirivodanavAyununno vanakSayam // 39 // tanmA kRthA vRthA cintAM, matimohavidhAyinIm / citAto'pyadhikAMjIvajjanajvAlanakarmaNA ||40||svsthiikRtyeti taM kvApi, grAme gatvA sa taskarAt / prAk saMstutAccandanAhagodhAM tacchikSitAM llau||41|| tAmAdAya ghaTe kSiptAM sArthezena samanvitaH / hastamAtrAntarAbaddhagranthinA razminA yutaH // 42 // tasyaikastambhasaudhasya, sannidhau so'gamannizi / ghaTAdAkRSya godhAM tatkavyAM rajjuMbabandha ca // 43 // yugmam // vaMzamAropya sA tenodastA' sItkArapUrvakam / gavAkSe vyalagagADhaM, tatrotkIrNeva zilpibhiH // 44 // sArthezo'tha suhadvAcA, hastayugmAttarajjukaH / paadaanggusstthaangguliimdhyaakraanttdgnthisnttiH||45|| tatrArohana duraarohe'pybhiikstddidRkssyaa| prApa vAtAyanaM laGga, iva vNshaagrmaashyaa||46|| yugmam // tadvayasyastu tAM godhAM, phUtkAreNa samAgatAm / ghaTe kSiptvA nilIyAsthAt, kApi ttsaudhsnnidhau||47|| sArthanAtha: punIpodyotAdekAkinoM sa tAm / vijJAya 1 utkSiptA / 2 ekstmbhsaudhe|| // 16 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 17 // prAvizattasyAH, sadane manasIva sH||48|| sA pUrvavIkSitatayA, taMjhagityupalakSitam / abhyuttasthau samaM romhrsshrssbhrotthitaiH||49|| kaTAkSarlakSayantI taM, pUjayantIva kairavaiH / susmitA vismitA prAkSInmRgAkSI svAgataM ca sA // 50 // ce ca nirvikalpaM mattalpaM svApAyakalpitam / alaGkaru kuru premazAkhinaM saphalaM cirAt // 51 // tataH sa tasyAM zayyAyAM, sajjAyAM samupAvizat / sudhAmudhAkArigirA, tato bhUyo'pi setyvk||52|| yataH prabhRtirdRSTastvaM, gacchan svacchamate'dhvani / tadAdi kurute kAmaM, kAmaH 'kAmapi me vyathAm // 53 // naSTA nidrA bubhukSA ca, mama vedanayA'nayA / bhavatsaGgamapIyUSapipAsA'vardhatAdhikam // 54 // tadadya hRdya ! hRdyasmAn, smRtvedaM sundaraM vyadhAH / bhiyaM rAjJo'pyavajJAya, ydihaagaahuraagme||55|| tatkRtArthIkRtA''gatya, yathA me prArthanA tvyaa| tathA svAGgena satya, mAM sArtheza! kRtaarthy||56|| so'bhyadhAdvITakAntaHsthapatrAda jJAtvA tvadAzayam / svasthIkatuM tvAmihAgAM, na turantuM tvyaanghe!||57 // bhogyA nAnyastrIti nItidharmazAstravacaH smaran / seve'nyAmapi nAnyastrI, kiM punastvAM nRpapriyAm ? // 58 // paralokaviruddhe'pi, pravRttioMcitA satAm / lokadvayaviruddhe'smin, pravatteM tatkathaM ? shubhe!||59|| pretya bhItimadRzyatvAt, premNA'vagaNayAmyapi 1 avAnyAm / 2 paralokabhayam / ... ... ... .... . ... // 17 //
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 18 // / tAM pratyakSAM pArthivotthAmaihikI jarave katham ? // 60 // daNDyate svAganAzAdyairanyo'pyanyAyakRnRpaH / yatpunastadvazAsakto, daNDAte tatra kA kathA ? // 61 // punnAgA nAgavannAgaH', sahante suhRdAmapi / bhujaGge bhUbhujaGge ca, kSAntiH, prItizca durlbhaa|| 62 // nAkasmAnmRtyudaM tasmAt, tvatsaGgaM krtumutshe| kiM 'pAko'pi hi kimpAkamanIyAttadvipAkavit ? // 63 // tanmAmayi gRhAn gantuM, kRpAM kRtvA smaadish| tvatpremapAzamukto'haM jIvAmi sasukhaM yathA // 64 // yaduktam - tAvadeva sukhaM yAvatra ko'pi kriyate priyaH / priye tu vihite sadyo, duHkheSvAtmA niyojyate ||1||saa''ckhyo yadi me svAsthyaM, kartumAgAstadA tu maam| ramaya sphaardurvaarmaaraapsmaarvihvlaam||65||svsthiibhaavo hi bhAvatkabhogAbhogaM vinA nme| Rte'mbu tRSitasyeva, bubhukSorvA vinAzanam ||66||svaasthye satyeva nItyAdivAkyamAsevyate budhaiH / tadamAve tvapi prA niSiddhamapi sevyate // 67 // yaduktam - niSiddhamapyAvaraNIyamApadi, kriyA satI nAvati yatra sarvadhA / ghanAmbunA rAjapadhe'tipicchile, kacidudhairapyapadhena gmbte||1|| tathAsvasthAvasthe zarIre hi, niSiddha sadbhirauSadham / viparyaye tu taireva tadapyATriyate yuvam // 1 // sarvatrotsargApavAdau dRzyete vAGyeSvapi / prastutArthe'pi sArthezApavAdavacanaM zRNu // 68 // kAmAtA 1 bhautim / 2 aparAyam / 3 shishuH| 4"api" itypi|| // 18 //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIcampakamAlA kthaa| // 19 // vanitAM prItyA, yAcamAnAM punaH punaH / bhajamAnAM na bhujIta, taM vai caNDAladarzanam // 69 // apavAdavacAMsyevaM, smRtyAdInAM vidannapi / bhogyA nAnyastrIti vAcA, kiM mAM vaJjayate bhavAn // 7 // sehe pretyabhayAhuHkhaM tadograM tvadviyogajam / duHkhAdasmAnmahadvIkSe, sAkSAta pretya jNydaa||1||svidy ! vidyate tAvat, paralokasya saMzayaH / tatra duHkhaM mahaditi, zuddhadhI: zraddadhIta kaH ? // 72 // saMzaye paralokasya, taduHkhasyApi saMzayaH / sandigdhaduHkhabhItestatkastyajedaihikaM sukham // 73 // aihikI rAjabhIryoktA, sA tu tulyAvayordvayoH / jJAtAsmahurnayo hoSa, hanyAdAvAmubhAvapi // 4 // kiMtu mayyalparAgatvAt, tvaM tAM vedayase hRdi| ahaM tvayi tvayi prAjyarAgatvAttAM na vedye|75|| sagocaramapi snehaM, prANatrANAya bhIrukaH / bahmAcchUrastu satprItikRte prANAMstRNIyati // 76 // uktaM ca kenacit - bhavatkRte khaJjanamaJjulAkSi ! ziro madIyaM yadi yAti yAtu / dazAnanenApi dazAnanAni nItAni nAzaM janakAtmajArtham // 1 // bhavAntare'pi suprApAH, prANA: snehaH punaH satAm / duSprApaH pretya tatprANAMkhAtuM satprema kastyajet ?||7||raajaa tu jAtu jAnIyAnedaM jJAtvA'pi vA sahet / smarastu'ghasmaro'caiva, mAM hatAzAM hnissyti||78|| tadvimuca vaNigjAtisulabhaMsAdhvasaM kRtin ! mAmAmardaya mahuHkhaM, mardayAntardayAM 1 taduHkham / 2 paralokabhavam / 3 bhakSaNazIlaH / 4 bhym| / // 19 //
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 20 // kuru||79||smaahebhyo'driprvaahebhyo'pysthem'prem yoSitAm |taa hiraktA viraktAca, jAyante kSaNamAtrata: // 80 // raktA ca harati dravyaM, yA viraktA svasUnapi / tadartha dehasandehakAryakArya karoti kH?||81|| sovAcAyuktayA vAcA, bhavataH kRtametayA / nAryoM nA''ryA na yatsarvA, na ca sarve zubhA narAH // 82 // dRzyante vajravatke'pi, puruSAH paruSA''zayAH / vinA'pi vipriyaM prANapriyAprANApahAriNaH // 83 // striyo'pi kAzcidvIkSyante, svakAntavirahAsahAH / juhvatyaH svaM kSaNAjjvAlAji 'nugmnodytaaH||44|| nAryo'snehA na tatsarvAH, sasnehA na narAH sme| mahat samAnajAtiSvapyantaraM dRzyate mithaH // 85 // uktaM hi-vAjivAraNalohAnAM, kASThapASANavAsasAm / nArIpuruSatoyAnAmantaraM mhdntrm||1||hitvaa vimarza tatsarva, prArthanAM me kRtaarthy| dInAM svIkuru mAM kAnta !, tvdekaayttjiivitaam||86|| tasyA vANI sa vANinyAH, zrutvA'ntarvANiraNyamUm / tasyAM rakto'bhavatko vA, vyakto'pyAbhina bhidyte?||87|| tataH sa tAM satAM mArga, vihAyAGke nyavIvizat / guNAn jJAnavivekAdInudvAsya hRdayAlayAt // 88 // yataH - jIvavyomni jJAnabhAnustAvaduddyotatetamAm / kAntA kAdambinI yAvadAgApraiH sthagayenna tam // 1 // vivekadIpo hRdrehe tAvadeva prbhaaste| yAvat prabAdhate zyAmAkaTAkSapavano na tam // 2 // tAvat krIDanti 1 asthiraH // 2 bhushaakhvaakyaabhijnyo'pi| // 20 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 21 // hRtsaudhe, vinayAdiguNAbhakAH / yAvannAyAti tatrogro, ramaNIrAgarAkSasaH // 3 // tatazca tAmasau kAmatAmasaughahatatrapAm / karaNairvividhaiH kAmazAstraproktairarIramat / / 89 // tAM kAmukIM yathAkAmaM, kAmI so'krIDayattathA / yathA sA 'kAJcanIrAgA, nIrAgA bhUpatAvabhUt // 90 / / abravIt sAutha sArthezamekazastvatsamAgamAt / nIlIrAgA mahAbhAga!, jAtA'smi tvayyahaM kRtin ! // 91 // rAhuH zazAGkamaNDalyA, iva tAnavakRttanoH / priyA'tha nAtha ! vizleSaH, sodumIziSyate na te // 92 // prasadya sadyo me deyAstadA deyaM svadarzanam / mA mAM tvadekajIvAtuM, saubhAgyasmara ! vismaraH // 93 // divasaiH paJcaratrAyAti rAjA tu jAtucit / tatsAdhvasAnmama premadhvaMsaM tanmA kRthA vRthA // 94 // AmetyuktvA gRhaM gantuM, gavAkSe tatra so'gamat / tyaa'nugmymaano'shrujlaa''plaavitnetryaa|| 95 // mitraM prati tataH saJjJAM, cakre sa prAk pratizrutAm / tAM zrutvA''gatya so'pi drAk, prAgvadgodhAM mumoca tAm // 96 // tatpuccharajjumAlambyottIrNastUrNa sa mitrayuk / gehaM jagAma tAM cittAbhimatAM saMsmaran bhRzam // 97 // sA rAjadayitA tUgratadIyavirahA''turA / AliGgitakapikariva nA''pa ratiM vacit // 98 // tadviyogAgninA'tyartha, sphUrjatA tanmanovane / cintAjvAlAbhirajvAli, tatsAtorutaruvrajaH // 99 // 1hridrraagaa|| . . . . . . // 21 //
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH // 22 // tatsaGga' tarSotkarSotthA, duHkhAdvarSAyitaM dinam / yUthabhraSTA kuraGgIva, kathaJcitsA'tyavAhayat // 100 // rAtrau bhUyo'pi sArtheza, premNA''kRSTastadantike / prAgvadyayau vRSa ivA''kRSTo zasyadharAGginA / / 101 / / svAM vazAmiva niraHzaGkaM ramayitvA ciraM sa tAm / nizAzeSe'gamatsaudhamevaM cakre muhurmuhuH / / 102 / / upto netrA''rAmikAbhyAM saMsikto vacanAmbudaiH / tayoH premadrumaH puSTiM dadhau sambhogadohadaiH / / 103 / / tau bADhaM nibiDasnehau, nizAcandramasAviva / anyonyavirahe'gAtAM, vicchAyatvaM kSaNAdapi // 104 // tato rAjJyA tayA proktastatsaudhastambhamUlagAm / suraGgAM svagRhAnmayaiH, sa vizvastairacIkarat / / 105 / / stambhabhittikRtadvArAkRSyatanmadhyapUraNam / tasminminAraka iva, sopAnAnyabhito nyadhAt / / 106 / / vidhApya stambhamUlasthadvArAnte zayanA''spadam / stambhAgre'kArayadrehamadhye dvAramagocaram / / 107 / / zilpibhiH sarvamapyetaddhanadAnavazIkRtaiH / channaM vyadhApayat kSipraM vittAdvA kiM na jAyate ? // 108 // stambe bhRGga iva stambhe, vasaMstatra sapadminIM / rAjahaMsapriyAM sagrasaro gatvA babhAja tAm / / 109 // nRpastatrAnyadA''yAtaH, prAtaH kAle dadarza tAm / cinhaiH sadyaskasambhogasUcakairupalakSitAm / / 110 // 1 pipAsA / / zrIcampakamAlA kathA / // 22 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 23 // anAvRtazlathIbhUtakabarI zabarImiva / vicchinna patralatikA, kapikrIDAvanImiva // 111 // utphullagallasaMlagratAmbUlarasasallavAm / ratAyAsodbhavannidrAsacanetrapallavAm // 112 // gatakRtrimarAgatvAdviralAruNatAjitAm / radakSatapadairAyamAbibhrANAM radacchadam // 113 // tAM vIkSya kSitipo damyau, hA dhAmnIhA'pi rkssitaa| anyAsaktA'bhavadasau, dhig rAmAH kAmavihvalAH // 114 // cturbhiHklaapkm|| etatkAmitakalpadrau, mayyAsakte'pi, satyasau sevate'nyaM naraM strINAM, duSpUratvamaho ! / mahat // 115 // satI syAccedasau tatsyAdiyaM dehasthitiH katham ? / syAdekasyAzca tAmbUlodgAlAdikamiyatkatham ? // 116 // kenApi rasikenAsau, tannUnaM ramate'nvaham / ahaM tu mohAvyA mohAjjAnAmyenAM satImiti // 117 // bhiyaM mamApyanAdRtya, yo vizatyatra so'pyho!| madvatsAhasiko bhAvI, siddho vidyAJjanA''dinA // 118 // sa ca jAranaro nUnamihA''sanno bhaviSyati / sadyaskabhogaliGgAyadehA'sau dRzyate yataH // 119 // dhyAyanniti sa nibhyAyan', bhUnetA tatra sarvataH / kASThe kITa mivAdrAkSIt, stambhamadhyAgataM na tam // 120 // so'dhAgAdRhamajJAto, nidrAghUrNitayA tyaa| 1 rAjJIpakSe vicchinnA patralatA patravallI yasyAH sA tathA / krIDAvanIpajhe vizeSeNa nchinapatrA latA valyo yasyAM sA tathA // 2 kRtrimarAgastAmbUlAlaktakAdiH / 3 viparItavitAt / 4 avalokayan / 5 dhuNamiva / 6 sa raajaa| // 23 //
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| . . . . . . . . . .... . . . . // 24 // jijJAsurjAramArjAra, taM striiprempyohrm||121|| tatazchannaM praman rAtrAveSa veSAntaraM dadhat / apazyadyoginaM kaJciddharividyAbalAJcitam // 122 // kandhayA zrathayA mUrtamAyayeva vRtAkam / gRhantaM cArupakvAnapatrapuSpaphalAdikam // 13 // taM vIkSya jAtA''zo'sau, tadajJAto'nusaJcaran / tanmaThaM prApya kamaTha ivAsInibhRtAGgakaH // 124 // yugmam // yAvattadvRttavIkSArtha, tatraikAgro'bhavannRpaH / tAvadandhArikAmadhyAdAvizcakre sa bAlikAm // 125 // vidyAlaghUkRtAM vidyAntareNa taruNIkRtAm / sa tAM bhojitapakvAnnatAmbUlAM bubhuje svayam // 126 // ramayitvA ciraM supte, tasmin yogini yoginii| sA'pi svAndhArikAmadhyAt, prAduzcakre samudrakam // 127 // bhRGgaM bhAnuprabhevAjAnaraM laghutaraM tataH / sA''vizcakre vidyayA taM, kRtvA prauDhamarIramat // 128 // kRtArthA tu laghUkRtya, vidyayA taM samudke / nyadhAt karaNDake nAgaM, saMvellayevAhituNDikI // 129 // kSiptvAndhAryAmupapatisamudraM sopapatyagAt / tadvIkSya kautukaM bhUmAnadhyAsIditi vismitaH // 130 // gaurI girIza iva yAmaviyuktAM sdaatmnaa| anyAGgisaGgatyAgArtha, laghUkRtya dadhAtyayam // 131 // sA'pyanyapuMsA ramate, 'mate cecchayA svyaa| satItvanyAsamanyAsu, tatkaH kuryaatsudhiirpi?||132|| bhuGkte sthitA'pyupapati', yA'bhayopapatiM sadA 1 kacchapa iva / / 2 upapati patisamIpam / 3 apratibaddhA pravartate / 4 ptismiipe| . . . ..... . . . . . . . . ... . // 24 //
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 25 // / / sAttvikI tAttvikI sA'pi, bhIrurityucyate katham ? // 133 // yadvA trailokyajaitrasya, sAhAyyAtpuSpadhanvanaH / naisargikImapi jahau, bhIrutAmabalA'pyasau // 134 // supto mRtopama iti, lokoktyA nirbhayA'thavA // suptaM pati mRtamiva, jJAtvA'sau sevate param // 135 // naro'pi nizi supte'smin, bhAvyeSa sviikRto'nyaa| vidyayA'yaM vazIkRtya, laghukRtya dadhAtyasau // 136 // yasyAH prayogAdanyasya, lAghavaM syAdgurorapi / vidyA'pi bhAtyavidyeva, sAnayoH 'snnyonyoH|| 137 // yadvA vistArasaGkocI, karotyaGgikajeSu yaa| sA vidyA'pi na sAmAnyA, mAnyA bhAnuprabheva me // 138 // duzcAriNItvamapyasyAH saMvRtaM vidyyaa'nyaa| na jJAyate yathA tasyA, matpalyA mAyayA''vRtam // 139 // dauHzIlyamasyAstasyAzca, svasaMvedyamiyacciram / karomi parasaMvedyamadya vaidya ivAmayam // 140 // mAdRzAmanyadoSAvirbhAvo yadyapinocitaH / tathA'pinAsau doSAya, dhuurtdmbhprkaashne||141||dhyaatveti bhUdhavo gatvA, gehaMsa sukhamasvapIt / nizAnte ca samutthAya, nizAntAttaM maThaM yyau||142|| atyAgraheNa taM siddhaM, bhojanAya nimantrya sH| stambhahIno mahIno'gAttadekastambhamandiram // 143 // kArayitvA rasavatI, martyaSadkAzanocitAm / paJcAsanAni sthAlAdisanAthAni nyavezayat // 144 // 1 satA zobhanena nayena nyAyena Unau sannayonau tayoH, sanyAyarahitayorityarthaH // 2 stambho jAvaM tena hInaH / 3 raajaa| // 25 //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIyampakamAlA kthaa| kathAsaMgrahaH // 26 // niHzreNikAprayogeNA''rUDhaM tatra sa yoginAm / kRtasnAnAdikarmANamAsayat prathamA''sane // 145 // kSudhitAyAM svakAntAyAM yuSmAbhirbhokSyate katham ? / paGktibhedo mahApApaM, mayA'pi kriyate katham ? // 146 // tadAviSkRtya sAndhAryAH, sthaapytaamnyvissttre| 'taddarzino 'vidheyasya, vidheyA vaJcanA na me // 147 // rAjJeti sAgrahaM prokto, vimamarzeti yogavit / yAMnaikSata jagaccakSuH, kathamaikSata tAmasau ? // 148 // nizi paryaTatA yadvA, dRSTA sA'nena bhAvinI / marmajJasyAsya nAthasya, nA'tha syAdvaJcanA hitA // 149 // dhyAtvetyAviSkRtya sa drAga, vidyayA prauDhatAM gatAm / tAM dvitIyA''sane nyAsthattato rAjeti tAM jagau // 150 // prAduSkuru priyaM bhadre !, svAndhArIsthasamudrakAt / bhoktuM yuktaM na ziSTAnAM tyaktvA'bhISTaM kSudhA''turam // 151 // bharturbhiyA hriyA ca tvaM, mA kArmidvaco mRssaa| madAjJAkArikAyAste, kartA hoSa na vipriyam // 152 // yathA'yaM tvAM dadhAno'dAdyogitvAya jalAJjalim / taM bibhratI satItvAya, tathA tvamapi pnnddite!|| 153 // tadeSa tulyadoSatvAnna tvAM dUSayituM kSamaH / tulyadoSaiH samaM yuktirniSiddhA tArkikairapi // 154 // tathA ca tadvacaH - yatrobhayoH samo doSaH, "parihAro'pi vA samaH / naikastatra niyoktvystaadRgrthvicaarnne||1|| 1bhavatkAntAdarzinaH / 2 vacane sthitasya / 3 chanaM priyam / 4 parihAraH samAdhAnam / / // 26 //
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ kica zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 27 // " . . rakSyamANA SaDakSINamamunA'kSINa haddhavA / tvaM jJAtA'si yathA tadvat, so'pi jJAto'styeye ! mayA // 155 // bhiyaM hriyaM ca taddUrIkRtyorIkRtya madgiram / kAntamAviSkuru svAnta, iva nyastaM samudrake // 156 // iti rAjA''jJayA vItabhayAkRSya samudgakAt / taM tRtIyA''sane nyAsthatsA vidyAkRtagauravam // 157 // tato rAjA jagau rAjI, yoginIva tvmpyho!| madvAkyaM mAnayAbhISTamAnayAzu nijaM zubhe! // 158 // sA''ha saahsbhRnnaahmitvriivaa'nygtvrii| vezyAdezyA ca nAsmIza! tadetatkathyate katham ? // 159 // prANA''dhAratayA prANapriyo nAtha ! tvameva me / rakSaNAdvyApadApattI, zaraNaM ca tvameva m||160|| deva ! tvameva me devamaNiH kAmitapuraNAt / poSakatvAcca bhartA tvaM, jIvanAjjIvitaM ca me // 161 // tadadya yAvannavAsti, tvAM vinA'nyaH priyo mama / AmRtestvAmRte nAnyaM, kariSyAmi ca vallabham // 162 // sarvAbhISTArthadAtAraM, hitvA tvAM svardumopamam / karIrakalpamaparaM, seve syAM karabhI ydi||163 // kulAGgajA kulavadhUrnAnyApyAnyaM niSevate / kiM punastvatkulavadhUrahaM satkulasambhavA ? // 164 / / taddIrghadarzinAM zreSTha !, sadvipazcidapazcima ! / kimetadavimRzyoktamasamaJjasamaJjasA // 165 // tanizamya 1 atyantakAminetyarthaH / 2 tvAM vinaa| . . . // 27 //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 28 // nRpo'pyAsIdaho ! saahsbhuursii| svadoSaM nihate' santaM, mAM kRtvA'lIkavAdinam // 166 // saMvAdayatyasau sauvacaritraistadvido' vacaH / tathA'pyAviSkArayiSye'nayA jAraM saduktibhiH / / 167 / / dhyAtveti bhUdhavo'vAdIdayi tvaM dayite ! shRnnu| dakSabruve ! bruve nAhamasatyamasamaJjasam // 168 // kiM tu prAtarmayA svairamAgatena gate'hani / dRSTA'si sadyaH sambhogacihnA bhogA''yaMbhUdhanA / / 169 / / sambhogazca na bhoktAramantareNopapadyate / tenArthApattinirNItamarthaM kathamapahRSe ? / / 170 / / prAduSkuru svopaparti, mudhA mA vaJcayasva mAm / mA bhaiSIstvAM ca taM prAha, na haniSyAmi sarvathA / / 171 / / tvayA hyAviSkRte tasmin, matto naivobhayorbhayam / vidyAdibhirmayA tvAviSkRte tadbhAvi mRtyukRt / / 172 / / zrutveti bhItivAtyA'stA''gADhazAThyAprasaMhatiH / dyauriveSatprasanneti sA vacobhagaNaM dadhau / / 173 / / sarvasaha ! sahasvAmuM, mantumapyugramAvayoH / mA bhUccalAcalAgIste, satyasandhA'calAcalA * // 974 // ityuditvA tayA klRptAtsaGketAttUrNamAgataH / cukSobha sArthapo bhUpaM, vIkSyAgastyamivodadhiH // 175 // zItajvarArttamiva 1 apalapati / 2 strIcaritraM durjJeyamiti / 3 arthApattiH pramANavizeSaH / yathA rogAdirahito devadatto divA'bhuJjAno'pi stIti kenApyuktam / tadA'nyaH prAha, divA'bhuJjAnasya pInatvaM rAtribhojanaM vinA nopapadyata ityasau nizi bhuje ityAdi rAtribhojananirNAyakamathApattipramANam 43 acalA bhUmiH, yadvA'calAH prvtaastdvdclaa| zrIcampakamAlA kathA / // 28 //
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 29 // ___taM, vIkSya kampitabhUdhanam / narezaH smAha mA bhaiSImantuH soDho mayA hite||176 // sArthanAtha: praNamyAtha, pRthvInAthaM kRtAJjaliH harSagadgadagIrevaM, guNavijJo vyajijJapat // 177 / / duSTAnAmavataMso'haM, yatkarmAkArSamIdRzam // ziSTAnAmavataMsastvaM, yattadapyasahaH prbho!||178|| nRpA nirmantumapyanye, grasante rAkSasA iva / tvaM tUgramantumapi mAM, bAdhase na zamIzavat // 179 // ye tucchazaktayo'pyanyaM, vyathante vRzcikA iva / te bhUyAMso bhuvi svAmin ! mAnavA dauSTyadAnavAH ||180||ye tu zeSAhivaddharizaktayo'pi kSamAdharAH / 'sAgase'pi na kupyanti, tvAdRzAste sudurlabhAH // 181 // sAmarthya sahanaM sAramiti sarve vido viduH / tadvismaranti jaDavat, sahanAvasare tu te // 182 // mitho viruddha apyuccaiH, kSamAzakti mahIpate! / tvAM prApya lokamadhyasthaM, manye jAte susnggte||183||'ashissnnutyaa vyAptA, zaktimatteti nirNayaH / tvayyeva vyabhicAreNa, vibho! kartuM na shkyte||184|| tadratnagarbhetyAhvAnaM, pRthvyAH sAnvarthatAM nayan / dakSaikarana ! suciraM, jaya raJjaya sajjanAn // 185 // cAturyAdevamUcAnaM nyasya turye tamAsane / prapaJcamedurAM nyAsthat, paJcame tu nijAM priyAm // 186 // prabhojya bhojyaiH sarasai rasezaH, sarvAstatastAn // 29 // 1 sAparApAyA'pi / 2 jAnanti / 3 yatra yatra zaktistatra tatrAsahiSNutA ityevaMrUpo nirNayaH tvayi vyabhicAreNa kartuM na zakyate, satyAmapi zaktI shnaadybhicaarH||
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 30 // bubhuje svayaM sH| satkRtya siddhaM vyasRjat satantraM, taM sArthanAthaM ca dadhau svpaaveN||187|| ___iti zrItapAgacchAdhirAjazrIvijayadAnasUrIzvarazidhyamahopAdhyAyazrIvimalaharSagaNimahopAdhyAya zrImunivimalagaNiziSyopAdhyAya zrIbhAvavijayagaNiviracitAyAM campakamAlAkathAyAM dvitIyaH prastAvaH / / atha tRtIyaH prastAva: atha sarvAGgasubhagaM, sArthezaM snigdhayA dRshaa| 'pratipratIkaM nRpatisupratIko nibhAlayan // 1 // svarNacampakamAlAvadamlAnAM campakasrajam / tanmaulau vIkSya saJjAtAzcaryaH 'paryanvayukta tam // 2 // yugmam // mAlA 'sumanasAmaGgasaGgAnmlAyati naH kSaNAt / taveyaM mlAyati na kiM, mAlA sumanasAmiva ? // 3 // sa smAhoza ! mA smAho ! manyathA idamanyathA / zIlaprabhAvAnmatpatnyA, mlAyatyeSA na jAtucit // 4 // kathamityatha rAjJoktaH, so'bravIt zrUyatAM vibho ! / astyaGgadeze campAkhyA, nagarI shriigriiysii||5|| tatra zreSThI dhana iti, nAmA''sIddhanadopamaH / tasyAhaM nandano nAmnA, dhanakeliriti prabho! // 6 // kalAkalApamAdAya, zazIva tyaktazaizavaH / sallAvaNyAmRtaH svIyakulAmbhodhimamUmudam // 30 // 1 pratizarIrAvayavam / 2 diggajaH / 3 pprcch| 4 puSpANAm / 5 devAnAm //
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 31 // // 7 // itazca puryA kauzAmbyAM, zreSThI vimalavAhanaH / tasyAsInnandanA nAmnA, rUpalakSmyA ca rukmiNI // 8 // tAtA''jJayA paryaNayaM, tAmahaM samahAmaham / prANebhyo'pi priyAM tAM ca, mAnayan saudhamAnayam // 9 // bhuJjAnazca tayA sAkaM bhogAn nirbhAgyadurlabhAn / iti nItivaco'zrISamanyadA kovidoditam // 10 // jAtaSoDazavarSo'pi, yo bhuGkte paitRkaM dhanam / syAduttamarNa evAsau piturna tu sukhAvahaH // 11 // yaduktam- janakArjitA vibhUtirbhaginIti sunItivedibhiH sadbhiH / satpAtra evaM yojyA, na tu bhogyA yauvanAbhimukhaiH // 1 // stanyaM manmanavacanaM, cApalamapahetuhAsyamatrapatAm / zizurevArhati pAMzukrIDAM bhuktiM ca pitRlakSmyAH // 2 // zrutveti jalamArgeNa, yiyAsurdhanamarjitum / jalopadravabhItena, tAtenAhaM nivAritaH / / 12 / / sthalAdhvanA tato nAnAvastustomabhRto vRSAn / AdAya vyavasAyArthamahaM dezAntaraM yayau / / 13 / / tatra cintAtigaM lAbhaM prApyAnyaiH paNyasaJcayaiH / lakSazo'pi vRSAn bhRtvA, yAtastAtamamodayam // 14 // parasvadezayorevaM, muhuH kurvan gamAgamAn / dhanamArjayamAlasyAvarNavAdamamArjayam / / 15 / rajobhirvRSabhavyUhakSuNNakSoNItalotthitaiH / akANDodyaddhanamiva, gaganaM yadabhUttadA / / 16 / / jano me tena gaganadhUlirityabhidhAM vyadhAt / tataH pratItA saivAsIdAkhyA sarvatra me vibho ! // 17 // zrIcampakamAlA kathA / . // 31 //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 32 // itazca puryA campAyAM, vazAvargamatallikA / vezyA kAmapatAkAkhyA, rUpasaubhAgyabhUrabhUt // 18 // mRgAkSI vIkSitA'nyedyuH sA tdrehgvaakssgaa| abalA'pi mano'hArSIt, prasahya balino'pi me // 19 // yadvA- 'vazino'pi vazIkartu yorvazIva prabhUyate / vazIkaroti maccetaH, sA cettatra kimadbhutam ? // 20 // maddehagehasArasya, cittavittasya coraNAt / garhArhAmapi tAM mohAdacikIrSaM priyAmaham // 21 // tato'nu dhenumiva gaustasyAH saudhe'nu tAmagAm / AkRSTamAnaso bADhaM, tadguNaiH kArmaNairiva // 22 // niviSTAM viSTa tatra, padye padyAmivoccakaiH / dizo dazodyotayantIM, hRdyadyutikadambakaiH // 23 // bhUSitAvayavAM ratnAlaGkArairAziraHkramam / vardhayantIM svasAhAyyAdanaGgasyApi vikramam // 24 // kRtarambhAjayArambhAM, rambhAgarbhAbhavigrahAm / suvarNena samaM svAGgavarNena kRtavigrahAm / / 25 / / agaNyapuNyalAvaNyavazIkRtara' sAdharAm / tAmadrAkSamahaM drAkSAsavajiSNurasA dharAm // 26 // caturbhiH kalApakam // sA'pi vAravadhUvAramukhyA sakhyAya saadraa| mAM samIkSya samutthAya, kRtAJjalirado'vadat // 27 // svAminehi nijAM saumyadRzaM mayi nidhehi ca / svAbhISTamabhidhehi tvaM, yadvidheyaM vidhehi tat // 28 // tayaivamuditazcitte, muditastadgRhe vasan / nityaM tayA sahAkrIDaM, rambhayeva sudhAzanaH // 29 // tatprArthitaM dhanaM cAdAM, pitrA 1 munInapi / 2 nRpo yayA tAm / 3. madirAjetRrasavAn oSTho yasyAstAm // zrIcampakamAlA kathA / ||32||
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA zrIjaina kathAsaMgrahaH kA // 33 // prahitamanvaham / itvaM me vasatastatra, jajJe dvAdazavatsarI // 30 // vittArtha vezyayA dAsI, matsaudhe pressitaa'nydaa| riktA pratyAyayo bhikSukIva 'kInAzavezmanaH // 31 // tato dUno 'cidUnA sA, mAM smAheti pnnaanaa| kSINavitto'pi kiM nAdya, vezmAsmAkaM jahAsi bhoH ! // 32 // vezyA vazyA: savittAnAM, vittaM hyetajjagattraye / premAsmAkaM tvayi kathaM, tatkSINavibhave bhavet ? // 33 // dRzyate cApavittasya, vayasyo'pi ripUbhavan / zoSayatyambuhInAni, bhAnuH padyAni kiM na hi ? // 34 // kalAvantamapi kSINaM, nA''driyante vicakSaNAH / zubhakarmasudaivajJAH', kiMna kSINendumatyajan ? // 35 // tadgaccha svaccha ! bhogAzAM, varjayAvarjayodyamam / dhanamarjaya dAridyaM, mArjayArIzca tarjaya // 36 // yadi cAsmAsu te snehaH, pragADhazcirasaMstavAt / tadopArjitavittastvaM, bhUyo'pi drutamApateH // 37 // tacchrutvA'cintayamaho!, nirdAkSiNyA pnnaanggnaa| cirakAlInamapi yA, snehaM hitvaivamAha mAm // 38 // yadvA yA dravyalobhena, kuSThino'pi smriiyti| tAsAM vittaikacittAnAM, kaH snehaH paNayoSitAm ? // 39 // dhyAyanniti gRhAttasyA, nirgato vimanA manAk / svIyabhogakRte vezyAcchinnasadvastrabhUSaNaH // 40 // medasvikhedaH prasvedaklinakAyaH skhalatkramaH / svagehe'gAMcyutaH svargAt, svargIva narajanmani // 41 // . . .. . // 33 // kRpaNagRhAt / 2 cidA jJAnena juunaa| prasiddham / jyotissikaaH| 5 atynt-|
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 34 // / yugmam // samIkSya tacca patitaprAyaM zUnyamaraNyavat / ahaM bhUvallabho'bhUvaM, zravadazrujalAvilaH // 42 // vezyApamAnaduHkhAgnidAhoddhvaM piTakopamam / bandhugehAdinAzotthaM, duHkhaM me'bhUt suduHsaham // 43 // tataH kathaJcitsvastho'hamaprAkSaM prativezmikAn / dazA madvezmanaH keyaM, pitarau kva snuSA ca me ? // 4 // te procurgaNikAsaktastvaM dhanaM nidhanaM nayan / yatsthitastadgRhe nAgAzcireNApi svmaalym||45|| pitA te tApitastena, duHkhenAgAt paraM bhavam / duHsahaH sutavizleSaH, kiM punardhananAzayuk ? // 46 // duHkhairatyulbaNairbhartRputravittaviyogajaiH / pretya patyanugevA'gAttava mAtA'pi taapitaa||47|| tataH kAntA tavAvAdIt, matkAnto gnnikaartH| apekSate namAM nApiramAMnaca gRhkssmaam||48|| kiM cApekSAkAriNI me, vipannau shvshuraavpi| nAthe satyapyanAthAyAH, sthAtuMyuktaM na me'tra tt||49|| vezyA'pi bhATIdravyArtha, pIDayenmAmiha sthitAm / nirapAye piturdhAmni, tatprayAtuM mamocitam // 50 // ityuktvA sA samAdAyAvaziSTaM bhUSaNAdikam / saudhasya sAzrunetrAbhyAM, dadatIva jalAJjalim // 51 // yuSmAbhiH saudhametanme, patatpAtavyamityaram / sagadgadaM gadantyasmAn, svabandhUniva sAdaram // 52 // mA ruNanmA''ruNavibhAM, dhanAlIva pnnaanggnaa| vittArthamiti sAzaGkA, bhRtyenaikena saMyutA // 53 // sahasA 1 sphoTakopamam // 2 mA rautsIt / 3 mA iti mAm / 00000000000 . .. . ..... . . . ... . .. . // 34 // .
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 35 // sahasArthenAgAtkauzAmbyAM piturgRham / yoSitaH proSite kAntapakSe sthAnaM tadeva hi // 54 // caturbhiH kalApakam / / pitrA'pi mRtabhAryeNa, sA saudhAdhikRtA kRtA / tAM tatra nItvA''yAtena bhRtyenoktamidaM hi naH / / 55 / / saudhaM tvarakSakamidaM, lokairnItamimAM dazAm / rAtrAvAcchinnavalabhIvaMzanIvrakaTAdibhiH // 56 // itthaM tAvakatAtAdivArttA tAvattavoditA / vayasya ! khedaM mA kArSIrdurvArA bhavitavyatA // 57 // iti pitrAdivRttAntaM, zrutvoktaM prAtivezmikaiH / svAminnavApa 'mahakmakaM vAcAmagocaram // 58 // acintayaM ca dhig dhigmAM, mAtApitrAdiduHkhadam / vyasanAsevanAvAptavyasanaM kulapAMsanam' / / 59 // kulInenApi kaulInaM, vyasanairdhig mayA'rjitam / dhvastaM vittaM mahattvaM ca pUrvajArjitamUrjitam // 60 // AjanmodyotayantaH svA'nvayAbhraM ke'pi sUnavaH / navoditArkavadbhAnti, dhvastaduHkhatamobharAH // 61 // kecittu mandarucayo, bhAsvadvaMzodbhavA api / rakSanti na piturnAma dhAma vA mAdRzAH sutAH // 62 // vivekaM snehaM dhig, dhig dAkSyaM dhig vinItatAm / vezyA''saktena na jJAtau, yanmayA pitarau mRtau // 63 // vyasanairnAzitazrIko, mAtApitrAdiduHkhadaH / satAM samAje vadanaM darzayiSyAmyahaM katham ? // 64 // gatAnuzocitairbAlizocitairathavA kRtam / zocanAddhi bhaveduddhinAzastasmAt punaH kSayaH / / 65 / / 1 aham / 2 duHkham / 3 kuladUSakam / / zrIcampakamAlA kathA / // 35 //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 36 // vyavasAyamatha dravyalAbhopAyaM tanomyaham / vitte hi sati bhUyo'pi mahattvAdyApsyate svayam // 66 // uktaM ca yasyAsti vittaM sa naraH kulInaH, sa paNDitaH sa' zrutavAn guNajJaH / sa eva vaktA sa ca darzanIyaH, sarve guNAH kAJcanamAzrayante |1| bIjaM binA kRSiriva, 'nIvIvittaM vinA mayA / vyavasAyaH kathaM vittAvAptyupAyaH kariSyate ? // 67 // nIvIM vinA hi vyApAraH, pAravazyAdiduHkhadaH / sevAprabhRtireva syAnna ca sakriyate mayA // 68 // nIvI ca zvazurAdeva, lapsyate nAnyato mayA / sa hi dAtA sutAsnehAddurdeyamapi me dhanam / / 69 / / zvazuraprArthanA pratyAdiSTA' yadyapi dhImatAm / ananyagatikatvena, kariSyAmi tathA'pi tAm // 70 // priyArthamanyadA'pyasti, gamyaM me zvazuraukasi / tadyAmyadyaivA'stu kRtyadvayamekabhrameNa me // 71 // rAmAM tataH samAnIya, vAsayAmi svamandiram / ramAM punaH samAnIyodvAsayAmi daridratAm / / 72 / / dhyAtvetyahaM vapurmAtraparivAro'GghrivAhanaH / prasvedajalasampRktarajobharavilepanaH / / 73 // asaMskRtazlathaprauDhadhammillAtapavAraNaH / vaTAditarupatrAlIkRtabhojanabhAjanaH // 74 // vittAbhAvAt svIyavastravikrayeNa kRtAzanaH / kramAjjagAma kauzAmbIpuryAM zvazuravezmani // 75 // tribhirvizeSakam // tatra sAmAnyaveSatvAnna kenApyupalakSitaH / niSiddho dauvArikeNa, pravezamapi nA''pnavam / / 76 / / tato'haM 1 zrutimAn ityapi / 2 mUDI // 3 nirAkRtA / zrIcampakamAlA kathA / // 36 //
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. zrIjaina zrIcampakamAlA kathAsaMgrahaH // 37 // bhikSuveSeNa, prAvizaM bhikSubhiH smm| bhikSAMtadAdAnme patnI, mAMtUpAlakSayanna saa||77|| ciradRSTatayA bhikSuveSAdvaiSA na veda' mAm / tadasyai jJApayAmi svamityasthAM tatra yAvatA // 78 // tAvatsA bhRkuTIbhaGgabhISaNAsyetyuvAca mAm / AttabhikSo'pi kiM bhikSo!, vIkSase svAspadaM vraja // 79 // tato nirgatya tdnehaattdaasnbhi(vi| nissnnnno'ntrvissnnnno'hmevmdhyaaymunmnaaH||8||lbhe'pmaanmdyaahN, sarvatrApadazAvazAt / yadajJAnAt svapalyA'pi, nirbhAgyo'haM tirskRtH||81|| sati bhAgyodaye saukhyaM, vipakSebhyo'pi labhyate / svabandhubhyo'pi duHkhaM ca, labhyate tadviparyaye // 82 // dazAsyaM tridazA bhejurdasyavo'pi dazodaye / tasyA viparyaye tvasya, sodaro'pyApa dasyutAm // 83 // tatkiM kurve'tra tiSThAmi, yAmi vA svapurIM punaH ? / yadvA vinA ramAM rAmA, tatra gatvA karomi kim ? // 84 // taccedetadvavayImadhyAt, syaadekaa'pyaatmsaanmm| nijAMpurauM yAmi tadA'nyathA tu viSayAntaram / / 85 // kiM cautsukyena kAryasya, hAnirityucyate budhaiH / tadosukyaM vihAyAtra, tiSThAmi katiciddinAn // 86 // jAtu pratyabhijAnIyAnmAMjAyA'pyatra saMsthitam / zanaiH zanaiH smaryate'pi, bhAvo hi cirvismRtH||87|| ityAdicintAjAlAnta:patite mayi durvidhe| vidheniyogaadivsaavsaanmbhvttdaa||88|| prAtaH prAptodayaH 1jAnAti / 2 zatrutAm / 3 drine| // 37 //
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 38 // sampratyastaM yaamyhmpytH| tvaM mAzocIriti tadA, bhaanusmnvshaadiv||89|| tadA rathAGgAH krandantaH, kAntAvizleSaduHkhataH / priyAviyogataptasya, samaduHkhA mamA'bhavan // 9 // prAsphurat sAndhyarAgazca, vezyArAga ivaasthirH| padmAkarAca niHzrIkAstadA'''sanmAdRzA iva // 11 // duHkhairahamiva vyApi, tadA vizvaM tamobharaiH / madvipakSairiva proccaiH, kumudairmudvaapyt||92|| niruddhasAravyApArA, mahazevA'bhavanizA / pApairmatkarmabhiriva, tadA prasphUrjitaM janaiH ||13||raatreryaame tato'tIte, kpaattaargltaalkaiH| saudhapratolI saMvRtya, dvAHstha: svastho'svapat sukham // 14 // tato'haM dvArapArzvasthA'dyAlake'vasthite bahiH / suSvApa nA'paM svApaM tu, cintaa''kraantmnstyaa||15|| nizIthe'tha pratIhArametya smAheti mejnaa| Arya! kenApi kAryeNAvazyaM gantavyamasti me||16|| kSipramuddhATya dvAramadhunA mA dhunAH ziraH / gatvA''gacchAmi yAvacca, tAvattiSThApramadvaraH // 97 // tAmudvimatayA caNDatayA caivamuvAca saH / yAsyasi kArgharAne tvaM, brUhi kArya kimasti te?||98 // ayaM hi gantuM samayazcaurAdInAM satAM na hi / tatprAtareva tatkuryAH, sAmprataM yacikIrSitam // 99 // nA'haM nizIthAdArabhyAnizaM jAgarituM kSamaH / dauvArikaM kuruSvAnyaM, nizi jAgarti yo'nvaham // 100 // ityuccairuditA tena, ruditA veditA'sukhA / dinAzA 1 azikSayadiva // 2 abhavan / 3 vyaaptm|... .. // 38 // ... ... .
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA // 39 // sAntaruditAunaleva praajvldussaa||101|| tato'ntardhAma bhUcchA yAvicchAyAsyA jagAma saa| jAgrattadA ..tadAlApaM, zrutvetyahamacintayam // 102 // nizIthe yA'nizaM yAti, bahiH sA na hi zobhanA / vIkSiSye'syAzcaritraM tat, strIrAgAmayabheSajam ||10||dhyaaynnityaagrhN kiJcit, svastho nidrAmavApnavam / ajAgaraM prabhAte ca, saha smeraiH payoruhaiH // 104 // TukAmo'hamuttasthau, bhAryAkArya zritAmbaraH / jagatkarma jagatkarmasAkSIva praguNastadA // 105 // naSTaM tamobhistvadvairiyazobhiriva sarvataH / tirohitaM tadA 'tArastvadrAjye taskarariva // 106 // tadA cakraiH pramuditaM, sadA tvtsevkairiv| kauzikaizca bhavadvairivagairiva plaayitm||107|| tadA'rko jJaiH stutstvdvry'mndrsodyH| kajavrajastvajjanavajjajJe'mandarasodayaH // 108 // dine tatrApi bhikSAyai, tato'haM tadgRhe gataH / kiM jAtIyo'sIti pRSTo, matpalyA dattabhikSayA // 109 // ahaM vaNiksuto'smIti, mayokte sA punrjgii| asmatsaudhapratolyAM bho bhadra ! dvAHstho bhaviSyasi // 110 // didakSostaccaritraM me, tadabhUtadvacaH priyam / pipAsoriva zItAmbu, bubhukSoriva bhojanam // 111 // tato mayA omityukte, sA kaJcit pUrvavetriNaH / babhASe kRtrimaM doSaM doSArovAt pituH puraH // 112 / / tatsatyAsatyatAM putryA, vizvAsAdavimRzya saH / vyasRjattaM pratIhAraM, tasyA vAcA 1 vAntam / 2 bhakanInikayostAraH iti tArazabdasya puMjIliGgatA // 3 paryavanmeruparvate udayavAn arkH|| . . .. . .. . // 39 //
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 40 // vyadhAcca mAm // 113 // sA mAmAvarjayAmAsAzanAcaiH svArthasiddhaye / tAteti rAsabhamapi, brUte kAryavazAjjanaH // 114 // rAtrI tu loke sume sA, sArAlakAradhAriNI / upAsaranmAM. sAmodamodakasthAlabhAriNI // 115 // tayA prokto'tha sadyo'haM, pratolImudaghATayam / sthAlaM ca modakApUrNa, taddattamudapATayam // 116 // zanaiH pratolikAdvAraM, saMvRtyAnvagamaM ca tAm / sA tvagAt kAmitanarAspadaM sauvrnnikaapnnm||117 // tatra sA modakasthAlamAdAyeti jagAda mAm / yAhi satyApaya dvAraM, kSaNAdeSyAmyahaM punaH // 118 // kiJcidgatastatastasyA, vizvAsAya gRhaM prati / vyAvRtyAgAM tatsvarUpAvagamAya tadApaNam // 119 // nizAvazAttadajJAtastatra stambhatirohitaH / cauravannibhRtaH sAvadhAnazcara ivAbhavam // 120 // tadA tatkRtasaMjJAbhirjAro jJAtatadAgamaH / udghATaya dvAramityUce, kopakampitabhUdhanaH // 121 // are ! kRtvA'pi saGketaM, gatanizyAgatA na kim / kAmukaH sarasaH ko'pi, saGgataH kiM tavAparaH // 122 // ujjAgaraM 'garamiva, girIzo hanta! duHsaham / asAsahamahaM tvaMtu, sukhaM zeSe paraiH samam // 123 // yAhi re yAhi pApiSThe !, pRSThaM darzaya me nijam / tava snehAgninA dagdhadehagehena me kRtam // 124 // ityuktvA tacchirovastramAkRSyAsau krudhA jvalan / prajahAra capeTAbhirbhUtAttAmiva mUrSi 1vissmiv| // 40 //
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 41 // tAm / / 125 / / tatprahAratruTajjIrNasUtrastasyAH ziromaNiH / tadotplutya tadajJAto, nyapatanmatkramopari // 126 / / bhAgyAkRSTaM suramaNimiva taM cAhamAdade / sA pAMzulA tu tatpAdapatiteti tadA'vadat / 127 / / kopaM saMvRNu madvAkyaM zRNu nAtha ! yathAsthitam / nirmantumapi mAM hantuM kathaM kAnta ! pravarttase ? // 128 // mAM 'stamAyAmAyAntImiha dauvAriko'ruNat / mayA sa hi bahUkto'pi, pratolIM nodaghATayat / / 129 // sa sadaivAnukUlo'pi daivAdvakrastadA'bhavat / vidhAviva viruddhe hi, vidhau svo'pi ripUyate // 130 // vArIgatA gajIvAhaM, mRgIvAvAptavAgurA / duHkhaM prApaM tadAhaM yattanmA bhUnmadriporapi // 131 // prAtastu tAtaM vijJapyAparaM dvAHsthamakArayam / vyasarjayaM ca prAcInaM, tvadviyogoruduHkhadam / / 132 / / tattulyameva divasaM, cAtivAhya kathaJcana / smarApasmAravivazA, tvAM doSajJamupAzrayam / / 133 / / tanmAmanugRhANa tvaM nirdoSAM nigRhANa mA / gRhANa modakAnetAn, sadbhAvenopadIkRtAn // 134 // dhunIhi saMzayaM nAsmi, dhunI doSAmbhasAmaham / punIhi mAM saumyaddadRzA, duHkhadarbhAlunIhi ca // 135 // tayetyuktaH prasannAtmA, svIcakre tAn sa modakAn / yadajJAnAnmayoktaM tat, sahasveti ca tAM jagI // 136 // iyantameva vRttAntaM svapatnyA vIkSya durmanAH / ahaM saJjAtanirvedAtirekastadgRhaM yayau // 137 // acintayaM ca re jIva !, yAM 1 kalye / * nadI zrIcampakamAlA kathA / // 41 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 42 // pyAyaMstvamihAgataH / sA tvAM dAsIyati paraM, naraM ca ramaNIyati // 138 // svavazAsaktamaparaM, cenna hantuM tvamIziSe / tatkiM na haMsi svaM jIvaM, klIba durdaivapIDitam ? // 139 ||re daiva ! kRtvA mAM vittanAzAdyasukhadarzinam / na tuSTastvaM mahAkaSTaM, yadIdRzamadIdRzaH // 140 // kiM ceyaM kulajA'pyevaM, kulaTAtvaM dadhau katham ? / kRSNoddhavA'pi vA devavezyA nAbhUt kimurvazI ? // 141 // yadvA svenaiva doSeNa, vyanezat strI rameva me| dvAdazAbdImupekSyAmU, yaddheje gaNikAmaham // 142 // yadvA madvirahe'pyeSA, naivetthaM kartumarhati / na hi bhAnuviyoge'pi, vidhuM bhajati padminI // 143 // sannArIbhirvipanne'pi patyau nAsevyate paraH / mayi satyapyasau tvanyaM, nirlajjA bhajate'nizam // 144 // iyaM cAnyairapi narairvilasantI bhaviSyati / yadatikrAntakAntAnAM, nareyattA na yoSitAm // 145 // anAcArAmbukulyA'sau, tatkulyAkathyate katham ? / ucyate hi sadAcAraH, kuliintvaadilkssnnm||146|| saGgo'syAstadanAryAyA, nAryA nA''ryasya me zriye / duSTA hi kAntA duSTAhikAntAvanmRtyave bhavet // 147 // svakIyaM vAdasIyaM vA, vRttaM na kvaapydo'dhunaa| mayA prakAzyaM kasyApi, puro laaghvkaarnnm||148|| nAtheha me sthitiryuktA, duHkhasmRtinibandhanam / na vA gatirnijapure, duHkhasmRtinibandhanam // 149 // tadadyalabdhataccUDAmaNisvarNotthazambalaH / yAsyAmi yadbhaviSye'haM, pratyUSe vissyaantrm||150||dhyaatveti // 42 //
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 43 // suptastatraiva, prabhAte tvanyato'gamam / taM copalakSayaM samyag, vIkSamANaziromaNiH // 151 // dadhyau caivaM jananyA me, mauli yo'bhUSayacciram / so'yaM cUDAmaNirnUnamasmadvaMzakramAgataH / / 152 / / snuSAyA eva deyo'yaM, nAGgajAyAstu jAtucit / yasyeti sampradAyo me, pitRbhyAmudito muhuH / / 153 / / bhinadhi durdazAmano, bhikSodviprastamapyaham / ityudazrurahaM yAvat, kRtayatno bibheda tam / / 154 // niHsasAra tatastAvadekA patrI sadakSarA / avAcayaM ca tAmevaM, vismayasmeralocanaH // 155 // vezmanIhApavarake, vidyate vAmakoNake / nidhiH sauvarNadInAracatuSkoTimito mahAn / / 156 / / tat pravAcya mahAsiddhipAThasiddhorumantravat / proccairavApamAnandamahaM vAcAmagocaram / / 157 / / tatrAgamanamukhyo me, prayAso'pyakhilastadA / tapovadAsIdApAtaduHkho'pyAyatisundaraH / / 158 // putryA na deyo vadhvAzca, pradeyo'yaM ziromaNiH / saMpradAyagiro'muSyA, mukhyArthaM ca tadA vidam / / 159 / / tataH ziromaNisvarNavikrayotpannazambalaH / campApuryAmagAM svIyaM, vezma sotsAhasAhasaH / / 160 / / nizi deze yathokte ca, khanannanalaso rasAm / sAkSAdbhUtaM nijaM puNyamiva taM nidhimAsadam / / 161 // jIvAtumAtura iva, gatAkSa iva locanam / AsAdya zevadhiM taM cAvApaM niravadhiM mudam / / 162 / / tadAkRSTaiH prakRSTe : zrIcampakamAlA kathA / // 43 //
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 44 // 'svai:, sauvaM sIdhamasajjayam / viziSTabhUSA vAsobhiH kurvastridivasa' jjayam // / 163 / / athA'nyadA yuto mitraiH sAdibhiH surasAdibhiH / zvetavAjigataH zakraH, ivA''byaH surasAdibhiH // 164 // sevakavyUDa suprauDhamAyUrAtapavAraNaH / bandibhiH saMstuto bhRGgairiva sanmattavAraNaH / / 165 / / mahArghAzukasauvarNAlaGkArazatazobhitaH / sArasampattibhirjuSTaH, pattibhiH zatazobhitaH // 166 // sa niH svAnasvanaM mArge, calannAzu ramA''layam / agAM nagaya kauzAmbyAmahaM zvAzuramAlayam / / 167 / / caturbhiH kalApakam / tatrAhaM kRtasatkAraH, zyAlakaiH sammukhAgataiH / zvazureNa sureNeva, suradurmAnito bhRzam / / 168 / / vismAritAH kiM yuSmAbhirnijA vayamiyacciram ? / cirAt kiM darzanaM dattamasmaddarzanapAvanam ? // 169 // bhavantaM mudiraM draSTuM, sotkaNThAH kekino vayam / adya mAnAtigaM hRdyahRdyAnandaM vahAmahe // 170 // zyAlakAdyAstadetyAdimuditA mAmavAdiSuH / sarvo'sAvAdaraH zrINAM, bhavatItyanucintitam // 171 // tribhirvizeSakam / nAnApakvAnnasarasarasavatyAdibhistataH / rAjeva saparIvAro, bhojito'haM sagauravam / / 172 / / tato'krIDamahaM nAnAkautukaiH zyAlakaissamam / gItazAstravinodehiM, yAti kAlo manISiNAm / / 173 / / svabhAryA tu kRtAkAryA, manobAhyatayA mayA / 1 dhanaiH / 2 tridivasadAM surANAM jayam / 3 mudiraM meghaM / zrIcampakamAlA kathA / // 44 //
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 45 // nA''lokitA'pi sadRSTyA, dRSTiH khalu mno'nugaa|| 174 // mano'nuraktaM yatra syAttatra ruddhA'pi yAti dRk / mano viraktaM yatra syAt, prahitA'pi na tatra tu|| 175 // yadrUpaM sati rAge syAnetrayoramRtAJjanam / rAgAbhAve tadeva sthaannetryolvnnaajnm|| 176 // yAte yAme'tha yAminyAH, kAminyA kalpite tyaa| talpe supto'bhavaM yAvat, pramIlAmIlitekSaNaH // 177 // tAvatsametya me patnI, kRtrimapraNayA kramau / saMvAhayitumArebhe, harSAtsAmarSacetasaH // 178 // prabuddhastAmathoce'haM, kA'si tvaM kiM karoSi ca? / sA smAha tvadbhujiSyAhamahI saMvAhayAmi te // 179 // bhUyo mayoce na kRtamadaH sundari ! sundaram / yanmAM svapnaM vIkSyamANamakSaNe tvamabUbudhaH // 180 // soce rUpajitAsvapna' ! svapno'sau me nivedyatAm / puraH prANapriyAyA me, nA'vAcyaM kiJcanAsti te // 181 // tato'hamUce yadyevaM, zRNu tarhi smaahitaa| svapne svamahamadrAkSaM, dhAmnIha dvAHsthatAM gatam // 182 // mayA ca modakasthAladhAriNA'nugatAM nishi| upajAraM gatAM tvAM cApazyaM sauvarNikApaNe // 183 // saGketya mAM gatanizi, nA''gAH kimiti vAdinA ? / tena kopAccapeTAbhihatAM ca tvAM vyabhAlayam // 184 // taccapeTAprahAraizca, patitaM te ziromaNim / agrahISamahaM yAvattAvajjAgaritastvayA // 185 // svapne'sminnardhadRSTe'pi, sundarodarkasUcake / yadajAgArayastvaM mAM, // 45 //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 46 // tannAkASI: zubhaM shubhe!||186|| iti svapnamiSeNApi, proktamAlunA myaa| sA nizamya nijAkArya, marmajJaM budhyate sma mAm // 187 // tato madvAkyabANena, tena marmAvidhA hdi| viddhA bhIhIvyathApUraiH, sA bhRzaM vyaakulaa'bhvt||188|| tato hRdayasakaTAt, parAsuH sA'jani drutam / marmavAkyaM hi mahate'nathArya khalu klpte||189|| tatastAM nyagmukhI naSTaceSTAM mIlitalocanAm / nirucchAsAMca dIpena, vIkSyAvedamahaM mRtAm // 190 // kopAvezollasadvIryadhairyastAmekako'pyaham / dhenuM vyAghra ivotpATya, drAk pratolImupAnayam // 191 // bhUriprAghUrNakatvenApradattArgalatAlakAm / dvAHsthAbhAvAcca ko yAtItyAdipracchakavarjitAm // 192 // zanairuddhATya tAM cAhaM, yayau sauvarNikApaNam / taddvAri 'kuDyAvaSTambhAdUrdhvAmasthApayaM ca taam||193|| yugmm||yaa zrutA''sInmayA pUrvamAgatena tayA samam / sajJAM tAM ca vidhAyAhamanyato'sthAM tirohitH||194 // tajjAro'pi tadA dvAraM, prakAzyeti hasannavak kimAyAsInizIthe tvaM, nidrAvidrAvaNAya me? // 195 // aho! te dhRSTatA snehaniSTatA ca vco'tigaa| yatpravaJcyAgatA'sIha, cirAyAtamapi priyam // 196 // vyAdhAmamadhye ! drAg dhAmamadhye nAdya sameSi kim ? / dvAre jhudghATite na tvaM, kadA'pyevaM vilambase // 197 // na bhASase kiM ruSTA'si ?, hAsyavAkyaM * maraNa 1 bhittiAravajramadhye! // 46 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIcampakamAlA kthaa| kathAsaMgrahaH OOO // 47 // sahasva me / pravizAntarvizAMcetohare ! kimiha re ! sthitA // 198 // tenetyuktA'pi sA yAvatrAgatAntargatAsukA / eohIti vadastAvadAcakarSa sa tatpaTam // 199 // tataH papAta sA pRthvyAM, nizceSTA kASThamUrtivat / vipatrAM so'tha tAM vIkSya, 'vIkSApanno'bhavaddhazam // 200 // asau mamAra mArArtA, bAlA vyaalaaditaa'thvaa| sagadgadaM vadanne so'ntaha ninAya tAm // 201 // gA vidhAya tAM tatra, nidhAya ca nidhAnavat / suniyUMDhacirArUDhapremA gUDhaM ruroda saH // 202 // tatsarva prekSya tadvRttaM, nivRtto'haM gato gRham / mitrAyAvedayaM so'pi, tatpitre tannyavedayat // 203 // tadvRttAntena tenAntastattAtastAntamAnasaH / aprakAzyamadhAdugraM, duHkha'maurvamivArNavaH // 204 // vArtA'sAvArttatAhetustadrehe prAsarattadA / tiSThecchannA na vai duSTA, vArtA lazunagandhavat / / 205 // cintArtAnAmavasthAtuM, mamaiSAM dhAmni nocitam / ityahaM yAvadacalaM, nirviNNa: svapurI prati // 206 // tAvaccampakamAlAhA'parA mtpreysiisvsaa| mAM varItuM karopAttacampakamragupAgamat // 207 // kaTAkSamAlAM nyasyantI, madAsye prAjyasammadAt / tAM mAlikAM sA sotkaNThA, matkaNThe kSipramakSipat // 208 // smAha ca tvAM patIyantI, mA mAyAtAM mhaamte!| nirAkRthA mA santo hi, prArthanAbhaGgabhIravaH / / 209 // // 47 // 000000 1 vismitH| 2 pIDitamAnasaH / 3 samudro vADavAnalamiva / /
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 48 // tato'hamUce 'tvajjAmisvabhAvajJaH kathaM zubhe ! / tvAM svIkurve tatsamaivAyatau' tvamapi bhAvinI / 210 // sA'vAdInnAyamekAnto, yadbhaginyo'khilA api / samasvabhAvAH syuH sarve sodarA vA dhiyAMnidhe ! // 219 // yaduktam ekodarasamutpannA, ekanakSatrasambhavAH / na bhavanti samAcArA, yathA badarikaNTakAH // 1 // kiJca phalaprasUnapatrANAM, naravAraNavAjinAm / upalotpalamukhyAnAmapyekasthAnajanmanAm // 212 // yadyarthAnAM mitho'nyeSAmapyanyAnyasvarUpatA / dRzyate tarhi sA na syAt, kathaM strINAmapi prabho ! // 213 // yugmam / guNapravAsAt saMvAsAt, tasyA vA duSTaceSTitA / bhavatA no zubhavatA, zaGkanIyA kanIyasI / / 214 / / yadduSTasaMstavenApi, santo no yAnti duSTatAm / Ajanerbhogiyoge'pi tatsvabhAvo maNirnahi / / 215 / / kariSye'haM tatsvabhAvaM, tatsvasA'pi svasAnna tat / ko nAma kUpapatitaM, nijaM dhImAnanuvrajet ? // 216 // dRSTvA doSaM tadekasyA, nAnyA hAtuM tavocitA / vidagdha ! dugdhadagdho hi, mugdha eva dadhi tyajet // 297 // yadvA kiM bhRzamuktena vrIDAmuktena me'munA ? / tvatkaNThanyastamAlaiva, macchIlaM jJApayatvasau // 218 / / yAvat kuryAmahaM samyak, zIlasya parizIlanam / tAvatsadyaskapuSpeva, mA lAsIn mAlikA'pyasau / / 219 // yadA tu zIlamAlinyaM kurvIya manasA'pyaham / tadA mlAyatvasau 1 tvadbhaginI- / 2 uttarakAle // zrIcampakamAlA kathA | // 48 //
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 49 // sadyodyogAdiva sAdhutA // 220 // tannizamya samudbhUtAzcarya: svIkRtya tadriram / hastekRtya prazaste'hni, tAmahaM samahAmaham // 229 // tattAtadattaM cAdAya, yautakaM kRtakautukam / jagAmAhaM nijaM dhAma, sollAsaH saparicchadaH // 222 // yugmam / sA svAmin! dayitAdattA, mAleyaM mauligA mama / asthA madantikasthAyA, jajJe dvAdazavatsarI / / 223 / / tacchIlasya prabhAvAcca, devasyevAnubhAvataH / na zuSyati mlAyati vA, mAlikeyamilApate ! // 224 // kiJca zIlAnubhAvAt sItAyA, yathAgnirjalatAM yayau / chinnau karau kalAvatyA, yathA jAtI punarnavau / / 225 / / yathA sudarzanasyAsIt, zUlikA siMhaviSTaraH / davadantyAvirakarot, zuSkanadyAM yathodakam / / 226 // patye dattaM zIlavatyA, smeramabjaM yathA'bhavat / subhadrA cAlanikayA, payaH kUpAdyathA'kRSat / / 227 / / tathA tadarpitA tasyAH, zIlalIlAyitAdiyam / tvatkIrttiriva susphUrttirmAlA mlAyati na kvacit // 228 // zIlasyAho ! prabhAvo'yaM, prabho ! vAcAmagocaraH / yadvaco nAtivartante, 'tadvato'cetanA api // 229 // amlAniheturmAlAyA, mayokto'yaM yathAtathaH / anukUlaM ca satyaM ca vAcyaM hi svAminAM puraH / / 230 / / tataH smAha nRpaH smitvA, zIlamAhAtmyamIdRzam / yadi vetsi tadA kArSIH, kimetadasamaJjasam // 239 // evaM vijJAnayukto'pi, 1 vivAhakAle labdhadhanam / / 2 zIlavataH / zrIcampakamAlA kathA / // 49 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH // 50 // sevate durnayaM katham ? / karopAttapradIpo'pi, kUpe patati kiM sudRk ? // 232 // vijJAnAM khalu vijJAnaM, tadeva hi phalegrahi / yena dvipo'GkuzenevonmattaH svAtmA'nuziSyate // 233 // atha rAgavazAccettvaM, jAnannapyakaroridam / rAgA''viSTo hi ziSTo'pi, kAryA'kAryaM na vIkSate // 234 // tademAM svIkuru mayA, pradattAM svAnurAgiNIm / raktIkRtajanatyAgastvAdRzAM na hi yujyate / / 235 // kiJca yathA'dAyi tadiSTAya, tvayA svadayitA mRtA / tathaivaitadabhISTAya, tubhyametAM dadAmyaham // 236 // dade virahaduHkhaM hi, yuvayornavayoH katham / sarvasyApISTaviraho, yadvahniriva duHsahaH / / 237 // anyacca prAjJaiH strIcaritaM jJAnAmapi durbodhamIritam / imAmahaM paryaNayaM tatparIkSAkRte kRtin ! / / 238 // dAsyAmyupapatereva yadyasau bhAvinItvarI' / ityantarnizcikAyA'haM svIkurvannapyamUM tadA / / 239 // atraikastambhasaudhe cAparebhyo rakSituM nyadhAm / etadicchApUraNenAnvahaM ca sukhinIM vyadhAm // 240 / / tathA'pi tadvijJavacaH satyIkartumivAsakauM / svairaM prAvartataM nyastA, rameva hariNA'mbuje / / 241 // uktaM ca kallolaiH saha pAMsukhelanatayA loleyamityAzayAdekastambhasarojasaudhakuhare sindhoH sutA zauriNA 1 itvarI vyabhicAriNI / zrIcampakamAlA kathA / // 50 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsagrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 51 // yanmuktApi pitAmahapraharake chekeyamindoH karairniryAtyaMzukarairupaiti ca namo nArIcaritrAya tat // 1 // itthaM ca ceSTamAneyamA''neyaM manasi vyadhAt / azraddheyamapi prAjJavAkyaM tadvAGmayAnugam / / 242 // tad yadartha svIkRteyaM, so'rthaH siddhiM babhAja me| kRtakRtyo'pi nIrAgAM, bhajAmyenAmatho katham ? // 243 / / syAdasyAmanurAgo'pi, nIrAgAyAM kathaM mama ? / nArI viraktA nArINAM, sAdRzyaM hyativarttate ? // 244 // na'vAM navAGgabhAjI nirviSayau viSayau ruSAm / kurve vyaGgo nirdhanau vA, satyasandhatayA dhruvam // 245 // tanmA bhaiSIrimAmaGgIkRtya yAhi svamandiram / yuvAM yuvAnA mA'kASTa, bhUyo viplavamIdRzam // 246 // ihAyAsi pathA yena, rahastena nayerimAm / yathA jano na jAnAti, tavAnyAyaM kSamA ca me // 247 // tadiSTavaidyAdiSTAbhaM, manyamAno vibhorvacaH / svIcakre tAM dhanI vAmadevo devApagAmiva // 248 ||kssmyitvaa tataH svAgo, natvA bhUmIzamIzvaraH / yayau suraGgAmArgeNa, svaM vezma svairinniiyutH|| 249 // sarvasahAguNadharaH kSamayA suparvasarvasahAdharadRDhasthitirastagarvaH / sarvasahAbhRdapi vezma nijaM jujoSa, sarva sahAyamiva vizvajanaM tutoSa // 25 // __||iti zrItapAgacchAdhirAjazrIvijayadAnasUrIzvaraziSyamahopAdhyAya1prANavyaparopaNena yuvAm / 2 mahAdeva / // 51 //
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 52 // zrIvimalaharSagaNimahopAdhyAya zrImunivimalagaNiziSyopAdhyAzrIbhAvavijayagaNiviracitAyAM campakamAlAkathAyAM tRtIyaH prastAvaH // atha caturtha: prastava: atha rAjasabhAvastho, rAjA vidhirivAnyadA / puro hAsyagRhAsyAnAM caturNAM narmamantriNAm // 1 // satyAzcampakamAlAyAH, zIlamAhAtmyamadbhutam / avarNallabdhavarNavizrutazrIryathAzrutam // 2 // yugmam // tannizamya samudbhUtAzcaryAste'pyavadan vibho ! / idaM hi bhAvyasaMbhAvya 'mAbhAvyaM tanna sUnRtam // 3 // prokto yadyapi zAstreSu, sarvasiddhividhAyinaH / brahmaNo brahmaNa iva, prabhAvo bhuvanAdbhutaH // 4 // tathA'pyaidaMyugInAnAM, mInAnAM viSayAmbhasaH / nRNAM strINAM ca tacchuddhaM, kva bhaveccalacetasAm ? // 5 // naraH syAt tvAdRzaH kazcicchuddhazIlo'pi zuddhadhIH / striyastu priyakauTilyAH, zuddhazIladharAH katham ? // 6 // vAkkAyAbhyAM kA'pi zIlaM, lajjAdyaiH zIlayedapi / cetaH zuddhayA tu tatstrINAM, duSpAlaM taccalatvataH // 7 // mano vinA ca yannAtha !, zIlasya parizIlanam / mandurAbaddhAzvazIlatulAmeva prayAti tat // 8 // 1 cintanIyam / zrIcampakamAlA kathA / // 52 //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 53 // tAdRzasya ca zIlasya, syAnmAhAtmyamidaM katham ? / na zuddhavastukAryaM hi tadAbhAsena jAyate // 9 // yA ca tatkAntamaulisthamAlyasyA'mlAnirIkSitA / sA na zIlodbhavA kiM tu, devatAdyanubhAvajA // 10 // tanmAyinyA tayA nUnaM vaJcito'sti dhavo nijaH / mAyAM kRtvA dRDhAmindrajAlikyevAkhilo janaH // 11 // tannizamya jagau rAjA, mA vAdiSTeti yUyakam / bahuratnA hi bhUstena, zuddhazIlA'pi sA bhavet // 12 // kAle'trApi suzIlaH syAdyathA kazcinnareSvapi / * tathA'jihmabrahmacaryA, na syAt strISvapi kA'pi kim ? // 13 // satyapyevaM yadi syAdvastasyAH sAdhutvasaMzayaH / tatkiM yUyaM tatparIkSAM, kurudhvaM na vicakSaNAH ! // 14 // parIkSAmantareNa syAnna hi sattattvanirNayaH / vinA parIkSAM niSko'piM nAzrute niSkalaGkatAm ? // 15 // ityuktA bhubhUjA duSTadhIsakhAste'pi dhIsakhAH / pramANamAdeza iti, procya svasvagRhAnaguH // 16 // tyaktakramAH kRtAnyAyaprakramA vakramAnasAH / te kramAdvikramAdityapuryA niryAya mantriNaH // 17 // campAyAmastakampAyAM, jagmurekaikazaH pRthak / svairaM svalparIvArAstatrAsthuzca pRthak pRthak / / 18 / / yugmam // teSvAdyo mUladevAkhyastasthau dambhAmbunIradhiH / vRddhAyA dhAmni kasyAzcit, sArthezagRhapArzvage // 19 // dUtImAvarjayaccaikAM, kulaTAkuladevatAm / pArzve campakamAlAyAstAM praiSIccAnuziSya saH // 20 // * saraLa 1 dInAro'pi / zrIcampakamAlA kathA / // 53 //
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 54 // sA gatvA tAM raho'vAdIdaho'! rUpamaho! rame! tvatpriyAGgadravyazAlAsvasti svasti mnorme!||21|| kiyAn kAlo'bhavadbAle!, kAntasya proSitasya te| kathaM ca sahase hanta!, virahaM tasya dussaham ? // 22 // vinA ramaNamanyAupi, ramaNI syAt suduHkhitaa| kiM punastvAdRzI dakSagrAmaNInavayauvanA ? // 23 // bhartA'pi tava lubdhAnAM, dhurINaH khalu dRshyte| tvAM hitvA'nyatra vittArtha, yaH zrImAnapyaTyate // 24 // hareH priyAyAmAsaktaH, sambhramI bambhramIti yaH / anyA''sakte zaThe tatra, pratibandhastavAstu kaH ? // 25 // yauvanoruvane kAmakaNThIravasubhairave / yo'gAdvihAya tvAM bAlAM, tato'nyaH ko'stu nirdayaH // 26 // tattadekAgratAM hitvA, hitAM zRNu giraM mama / svairaM ramasva satpuMsA, mano'bhISTena kenacit // 27 // bhogAn vinA hi viphalaM, tAruNyaM kAsapuSpavat / bhogAGgaM cA''dimaM strINAM, pumAn puMsAmivAGganA ||28||n ca vAcyaM pumAn zreSThaguNavAn kva bhavet ? iti| yadbhAvI sadguNaH ko'pi, puMsvapi tvaM vazAsviva // 29 // guNI ca guNasaGgAya, svata eva pravarttate / pravartayati haMsaM hi, ko'bjinIsaGgahetave // 30 // dUrato'pi samabhyeti, guNisaGgakRte guNI / tvatsaGgAya yathA'vantyA, ihA''yAto'sti dhIsakhaH // 31 // sa hi sarvakalAzAlI, zAlIno rUpamanmathaH / dakSaH priyaMvadaHsthUlalakSaH sallakSazekharaH // 32 // mUladevAbhidhaH 1aho iti sNbodhne| 2 siNh-|| // 54 //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 55 // 'pUrvadevAcArya ivogradhIH / kramA''yAto vikrmaarkbhuubhrtuH-scivaagrnniiH|| 33 // mAt kutazcidAkarNya, tvadIyAn praguNAn guNAn / tvatsaJjigaMsayaivAtrA''gato'sti bhRzamutsukaH // 34 // tribhirvizeSakam // prAhiNocca sa evAtra, svAzayA''vedanAya maam| na hAzayaM gopayitumugrarAgaH prbhuuyte||35|| tatsvAnurUpaM rUpAdyairabhirUpe ! bhajasva tam / prAjyapuNyodayaprApyaM, bhAgyasaubhAgyazevadhim // 36 // tenAkhilavazAcittahAriNA saukhyakAriNA / na yA'krIDanmudhA tasyA, yauvanaM vanapuSpavat // 37 // tattamAkAraya kSipramavadhAraya madiram / mAvadhIraya taM cintAmaNivacintitapradam // 38 // vyakte ! vaktavyamuktaM te, vada sadhastaduttaram / svahRdrohasthasadbhAvaprAdurbhAvanadIpakam // 39 // ityuditvA kSaNaM maunamudrAM sA dUtikA dadhau / tadIyamuttaraM zrotuM, sAvadhAnA samutsukA // 40 // satI matimatI sA'tha, tannizamyetyacintayat / vyasanA''saktamunmattaM, ghig dhik taM dhIsakhAdhamam // 41 // nyAyinA vikramArkeNa, kimasau dhIsakhaH kRtaH ? / dhikkArayogyo vyasanI, nA'dhikAritvamarhati ||42||nysto bhAti sadAcAre'dhikAro nApare nare / nihito rAjati svarNe, maNivapuNi no punaH // 43 // naraM . jJAtvA'pyanAcAraM, ya: karotyadhikAriNam / sa nAtho'pi sadAcAraH, kathaM zraddhIyate budhaiH ? // 4 // 1pUrvadevA daityAstevAmAcAryaH zukrAcArya ityarthaH / 2 mA vgnny| // 55 //
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 56 // kramA''yAtatvamohAdvA, duSTatvAjJAnato'thavA / rAjJA buddhyAdimatvAdvA, kRto bhAvyeSa dhIsakhaH // 45 // so'yaM mantrI kathamabhUhurato'pirato mayi? mAmazrauSIt kuto vA'yaM ? sthitAM deze davIyasi // 46 // rUpavatyo yuvatyaH syuH, sarvatrApyunmadAH sdaa| tA vihAya svadezasthAH, kathaM vA'trAyamAgamat ? // 47 // yadi vA vyavasAyArtha, bhartA'vantyAM gato'sti me| saca svacchamatirgacchan, bhAvI nityaM nRpaantik||48|| tadA campakamAlAM tAM, prekSya matpriyapArzvagAm / tasyAzcAmlAnatAM nityaM, jJAtvA macchIlahetukAm // 49 // tadvidhvaMsacikIrnUnamAyAto'sau bhaviSyati / guNinAM hi guNAn hantuM, khala: syAt khalu saadrH||50|| yugmam // vidhuntudo vidhujyotsnAM, durvAyurvA ghanonnatim / yathA na sahate tadvat, sAdhukIrtimasajjanaH // 51 // tadeSa dveSavAnArye'nAryabuddhiH svabhAvataH / prajighAMsatu macchIlaM, na tu tddhntumiishvrH||52|| jighRkSustakSakaziromaNiM na syAt sukhI ythaa| tathA macchIlavidhvaMsaM, cikiirssurympyho!|| 53 // samyak prativacastasya, tato duutikyaa'nyaa| jJApayAmi tadAkUtAmayaprazamanauSadham // 54 // yadvA'sau yauvanadhanAdhikArAkhyatridoSavAn / tadutthadarpakonmAdAt, prlpnsmnyjsm||55|| vivekapATavaM gantA, na hi madvAkyabheSajaiH / sannipAto hi na'paiti, cikitsAM paruSAM vinA // 56 // yugmam // yataHsampanIpadyate yAvatrAnurUpA prtikriyaa| tAvatraivAmayo yAti, pratipakSa iva kSayam // 1 // yathAsthite ca // 56 //
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIcampakamAlA kthaa| kathAsaMgrahaH // 57 // svAkUte, jJApite na prtikriyaa| tadyogyA jAyata iti, mAyAmAyAmaye'dhunA // 57 // mahAtmAno'pi kurvanti, mAyAM kAryavizeSataH / nigrahItuM baliM viSNu bhUt kiM nAma vAmanaH ? // 58 ||dhyaatveti dRtikAmevaM, sA jagAda manasvinI / sAdhu sAdhu samAyAsItike ! tvaM madantike // 59 // syAnmanmathavyathA''krAntaM, prAyo hi taruNImanaH / tAM vyathAM hantumagadaMkArastu priya eva hi // 6 // tadviyogecasA pIDA, pIDayantI mnobhRshm| santApavyApamatanottanAvapi mamAtanum // 61 // kulAcAra ca lajjAMca, prollaayitumkssmaa| grISmArkatApaM vallIva, ciraM sehe tmpyhm||62|| mRgIva dAvatApAta, shphriivossnnrennugaa| anyadA ca smarArtA'hamatIvavyAkulA'bhavam / / 63 // acintayaM ca kAnto me, lobhA''vezavazaMvadaH / dezAntareSu bhramati, na tvAyAti nijaM gRham // 64 // madanAtirmayA ceyaM, vaDavAnaladussahA / kiyacciraM visoDhavyA, jIvitavyayakAriNI // 65 // tatkaJcit kAmukadhanaM, nAnAguNasudhAJcitam / gaveSayAmi viSayAnalazAntividhAyinam // 66 // evamutkaNThitA yAvadahaM cetasyacintayam / tAvat puNyairivA''kRSTA, tvamAgA mama snnidhau|| 67 // zubhavatyA bhavatyA cAgAminaM kAminaM naram / udIryAnugRhItA'haM, sajjIvAtumivAturA // 68 // ko yuvA sadguNo bhAvI, saGgantA saca ra vistaaryaami| 2 vaidhaH / 3 sti| // 57 //
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 58 // me katham ? / iti cintAmahArSIstvaM, mama vAtyeva reNukAm // 69 // kulyayeva tvayA''nItaM, tatsandezAmRtaM mama / cittAlavAlagaM cakre, kAmitanuM sapallavam // 70 // kiM bahUktena he dUti !, samayaprAptayA tvayA / nirvApitA'hamatyarthaM, kAdambinyeva medinI // 71 // tatsaGgAyAtha sotsAhaM, mano me jAyate bhRzam / kutazcit kAraNAt kiJcit, vilambiSye tathA'pyaham / / 72 / / tatturye'hni dinAdasmAdvapurmAtraparicchadam / yAminyAH prathame yAme, preSayestaM manoramam // 73 // kiM ca vittaM vinA bhogasAmagrI naiva jaayte| taddAnaM ca vinodAryaparIkSA'pyasya no bhavet // 74 // dAnaM ca procyate prAjJaiH prIterlakSaNamAdimam / tadagrataH svarNalakSaM, preSayatveSa dhIsakhaH // 75 // yAhi bhadre ! samAkhyAhi, tasmai maddattamuttaram / AzvAsaya bhRzotkaNThaM, taM ca matsaGgamAzayA // 76 // itthaM nizamya sA samyak, tasmai smAha taduttaram / kRtArthamAnI tacchrutvA, sacivaH so'pyamodata / / 77 / / dhAnyanyAsamiSeNAtha, sA satI vasatirdhiyAm / uNDAmakArayadgatta, gRhApavarake kvacit // 78 // garttAdhastanabhUmiM ca sA kRpAlurakArayat / satkareNugatiH sindhusatkareNUtkarairmRdum / / 79 / / garttAsyopari talpaM ca, kalpayAmAsa sA sudhIH / viralaistantubhirvyUtaM, svacchAMzukasamAvRtam // 80 // atho yathoktasamaye, preSitasvarNalakSakaH / 'kupathyakalpaM nepathyaM,. 1 kandarparogadIpakatvAnnepathyasya kupathyasya pathyakalpatA / zrIcampakamAlA kathA / // 58 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA zrIjaina kathAsaMgrahaH kNthaa| // 59 // bibhranmArAmadIpakam // 81 // elAdimizratAmbUlasaurabhabhrAjitAnanaH / karpUramizraghusRNapaGkapaDilabhUdhanaH // 82 // mAlyagarbhitadhammillajitopAttendurAhukaH / puSpadhanvadhanuSkalpapuSpamAlA''nyakandharaH // 83 // kastUrIpachilazmazrudhUpadhUpitacIvaraH / rAtrau tasyAmagAttasyAH, sannidhau dhIsakho'pi sH|| 84 // caturbhiH kalApakam / / mahatyA pratipattyA, taM, sA satI samupAcarat / antarguJjeva nIrAgA, zrayantI raktatAM bahiH // 85 // pronmAdasacivaH so'tha, sacivaH krsjnyyaa| pradarzite tayA sadyastatrApavarake'vizat // 86 // upAvizacca paha, yAvattatrAsamIkSya saH / tAvattadAzayA sAkaM, tutruTustalpatantavaH // 87 // antargata nirAdhAraH, pApAtmA so'patattataH / prastAvayanniva zvabhrapAtamAyatibhAvinam // 88 // itaza-pare'pi vikramAdityAmAtyAstatrAgatA: puraa| shsrdevshriisaarbuddhisaaraavyaastryH|| 8 // tasyai pRthag dUtikAsyairAveditanijAzayAH / tasyA eva nizo'nyAnyayAmeSvAkAritAstayA // 10 // tathaivopAgatAstatra, talpe tatropavezanAt / tasminnevApatan garte, mithaH saGgotsukA iva // 91 // tribhirvishesskm|| gartAtalaM sikatilaM, vIkSya te'tha jgurmithH| aho! dayAlureSA yannAGgabhaGgaM cakAra naH ||12||grtaaprpaatnN tvetattayA zikSAkRte kRtm| santo'pyApAtakaTukaM, kurvantyAyatisundaram // 13 // 1sNyuktH|| // 5 //
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 60 // kiM cAsyAH satprazasyAho!, dhiSaNA dhiSaNAdhikA / yayA dammAnitA buddhinicitA vaJcitA vayam // 14 // viSayAta vayaM yadvA, svadoSeNaiva vaJcitAH / labhante zalabhA yadindhanatvaM 'dhnnyjye|| 15 // viSayA''zAmayadhvastavivekavaralocanAn / dhigasmAn gartapatitAn, dviradAniva durmadAn // 96 // viSayA''miSalInAnAM, mInAnAmiva durdhiyAm / durdazAgalisambandhaH, syAdevAtra kiMmaddhatam ? // 97 // tadviSAdviSayA nUnaM, guNairvarNena caadhikaaH| viSaM hi bAdhate bhuktaM, viSayAstvIhitA api||98|| asyAH zIlakSayaM kartukAmA: kAmA''kulA vayam / aprAptakAmAH prAptAH smo, hi dazAM kAmatarkitAm // 19 // garne kUpAnurUpe'smin, pAtitAH pAtakaiH svkaiH| sthAsyAmaH kathamAkAlaM, narake nArakA iva ? // 10 // anuktvopAgatAn gartAgatAn duSkarmasaGgatAn / mArgayan bhRtyavargo'pi, lapsyate'smAn kathaM hahA ? // 101 // gatadasmAnmahAvartAdiva potAH kathaM vayam / niryAsyAmaH svasaudheca, yAsyAmaH zyAmabuddhayaH ? // 102 // ityAdi pralapantaste, cintAkrAntatayA bhRzam / gatasUkaravattatra, garte tasthuH suduHkhitA ||103||atho davarikAbaddhazikkakasthaiH shraavkaiH|aadaay kodravAdyannaM, karakaiH salilaM punH||10|| bhoH sAvadhAnAH! gRhIta, bhojanAdIti vaadinii| dayAM kRtvA dayAJcakre, sA teSAM pratyahaM stii||105|| 1 vhnau| // 60 // .
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 69 // yugmam // laghu syAllaGghanaguNaM bhojanaM khalvitIva sA / teSAM smarajvarAttAnAM tAdRgbhojanamArpayat // 106 // tadapi prApya te jAtajIvitA''zA mudaM dadhuH / abhyadhuzcA'ho ! dayA'syA, yaddasyUnapi pAti naH / / 107 / asyAH zIladhanaM kIrtidehaM cApajihIrSavaH / dvedhA'pi 'dasyavo jAtA, doSajAtA'nvitA vayam // 108 // teSAmapIyamasmAkaM jIvanopAyakAriNI / satImatallikA praSThA, dayAluSvapi dRzyate / / 109 / / ityAdivAdinaste'harnizaM cintAvidhAyinaH / svasthAna eva viNmUtratyAginaH pazujAtivat / / 110 / / kAyaklezAvamodaryarasatyAgAdikaM tapaH / tapyamAnA vinA bhAvaM, dveSA nirbalavigrahAH / / 111 // dInazvAna ivAnyazAvivazA virasAzinaH / SaTpalyatulyAn SaNmAsAMste kaSTAdatyavAhayan // 112 // tribhirvizeSakam // itazca kaJcanArAtiM jitvA vikramapArthivaH / campAmupAgAdgaganadhUlisArthezasaMyutaH // 113 // tato rAjA''jJayA sArthanAthaH svagRhamAgamat / tasmai sA satyavak satyAM vArtAM tAM mantrigocarAm / / 114 / / tadA tacchIlavIkSArtha, preSitAMstatra mantriNaH / smRtvA nRpo'pi tacchuddhayai, yAvadAsIt samutsukaH / / 115 / / tAvatsArthapatirnutraH, sudhiyA svIyakAntayA / sasainyaM vikramanRpaM, bhojanAya nyamantrayat / / 116 // nRpo'pyatyAgrahAttasya tadvacaH pratyapadyata / sArthezo'gAttato dhAma, tatsAmagrIsamudyataH / / 117 / / 1 zIladhanApajihIrSAto dasyavacaurAH kIrttizarIrApajihIrSAto dasyavo ripavaH iti dvidhA dasyavaH // zrIcampakamAlA kathA / // 69 //
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA __ kthaa| // 62 // pakvAnnAdisAmagrI, sarvA channAsakArayat / dhAmamvanyeSu dhaninAM, sarvamISatkaraM khalu // 118 // dadhyau bhUpastu tuSTo naH, siddhaM khalu samIhitam / mayA''gatena gehe'sya, mantrivArtA'pi lapsyate // 119 // kiM tvetat kRtasAmagrIyogyaM lAtvA pricchdm| adanAyAsya sadane, gamanaM mama yujyte||120|| harSAdyadyapyasau bhoktuM, sasainyaM mAM nyamantrayat / sadyastathA'pi sAmagrI, kva syaanmtsainybhojikaa?|| 121 // prAyo mitampacA eva, vANijAH syuH svabhAvataH / teSAM cAlpA'pi sAmagrI, bahIti pratibhAsate // 122 // tatsAmagrI samIkSyaiva, bhoktuM neSye paricchadam / mA mAM zritasya tsyaabhuujjne'pbhraajnaa'nythaa||123|| vimRzyeti vizAmIzastatsaudhe'sau dhiyaaNnidhiH| prAtaH praiSIccaraM so'pi, gatvA''yAto'bravIditi // 124 // divIva deva! tadnehe, naiva dhUmo'pi dRshyte| 'pAkAhA''pi prabho! pAkasAmagrI tatra nAsti tat // 125 // tannizamya kSamAnAthaH, kssmaavaanpybhuuttdaa| svaM vipratAritaM manyamAno mnyubhraakulH||126 // dathyau ca mAM nimantryApi, yo nishcinto'vtisstthte| pAtakI vAtakI so'sti, mando vA grahilo'thavA // 127 // atha saudhe'sya yAsyAmi, bhoktuM bhUriparicchadaH / prekSe vinA'pi sAmagrI, kartA''tithyaM kathaM 'mama ? // 128 // iti tatrApadoSe'pi, doSaM bhUpo vyabhAvayat / tattvAjJAne hi vijJAnAmapyaho ! dhIviparyayaH 1baalkyogypi| 2 sa me itypi| // 6 //
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 63 // // 129 // itazca-asthicarmAvazeSAGgAMstAn garttAgatamantriNaH / upAgatyAbravIdevaM, sArthanAthaH priyAdhiyA // 130 // bho dhIsakhA ! madAdezaM, kurudhvaM yadyasaMzayam / tadoddharAmi vo garttAt, saddharmo narakAdiva // 131 // yadISadapi madvAkyavaiparItyaM kariSyatha / tadA bhUyo'pi gatrtte'sminneva kSepsyAmi nizcitam // 132 // te proci kariSyAmo na tvadAjJAviparyayam / garttAhuddhara duHkhArttAnasmAnasmAttaduddhara / / 133 / / dayAnadIna ! dIneSu, dayAmasmAsu dhAraya / takSeva dAru no duHkhaM, dAruNaM drAg vidAraya / / 134 // sArthapastAMstato garttAdAkRSya drAgasisnapat / raktacandanapaGkaughaiH sarvAGgaM vililepa ca / / 135 / / tAn yakSAniva sadyakSakardamena prapUjya saH / puSpairmAlyaizca vismeraiH prAjyairAnarca bandhuraiH / / 136 / / ISatprakAze deze'ntargarbhagehaM nivezya tAn / raho bhojyAdisAmagrI, sarvAM nyAsthattadantike / / 137 / / azikSayacca tAnevaM, pazyatsvanyajaneSu bhoH ! | yuSmAbhirnirnimeSAkSaiH, sthAtavyaM tridazairiva / / 138 // bhUmIjAnau ca bhuJjAne, dAtavyaM drAg 'yathoditam / sarva bhojyAdivastrAdi, pazcAnmokSyAmi vaH svayam / / 139 / / tatsarvaM pratipanneSu teSu sArthapatiH svayam / upAgAdbhUpatiM taM ca, praNamyeti vyajijJapat // 140 // sampannayA''byasampannaH, sAMprataM jakSaNakSaNaH / tatpuNyIkriyatAM pAdAvavadhArya gRhaM mama // 141 // bhUsutrAmA'pi saddhAmA taddhAmA'gAt 1 yathocitam ityapi / zrIcampakamAlA kathA / // 63 //
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 64 // svasainyayuk / sandigdhamAnaso'pyuccairdAkSiNyAdigdhamAnasaH / / 142 / / gehadvAre ca smpraaptmvniishmvaakirt| lAjaiH svarNAdipuSpaizca, mauktikaizca tadaGganA // 143 // tatastaM zritakaupInaM, kI pInayazasaM nRpam / zatapAkAdibhistailaiH so'bhyAna sugandhibhiH // 144 // laghumadhyadRDhaiH pANivyApAraiH sa yathAspadam / mardayan bhUbhujaH kArya, sAnandaM tanmano'tanot / / 145 / / sadvartanacUrNaizca, samudvartya sugandhibhiH / jalaiH kavoSNaiH kusumavAsitaistamasisnapat / / 146 / / unmRjyAGgaM tataH zuddhavAsasA sa vyalepayat / susAraghanasArA''byazrIcandanarasairghanaiH // 147 // mRgamInamadodArakarpUrAgurusambhavaiH / dhUpairadhUpayattasya, verNI ca vyAcitodakAm // 148 // mUrdhni mUrdhAbhiSiktasya, dhammillaM mAlyagarbhitam / gaGgAmbumizrayamunAvIcijaitraM babandha saH / / 149 / / viSvag mAlyA''vRtaH kiJcit, prakAzastatkacoccayaH / antarlInakuraGgasya, pUrNendoH kamalAM dadhau // 150 // kazmIrajanmapaGkena, jAtyasvarNAnukAriNA / bhAgyazrIvaryapaTTAbhaM, tadbhAle tilakaM nyadhAt / / 151 / / savarNa hi savarNena, yoge syAt sAdhvitIva saH / zmazrumizraM vyadhAdrAjJo mRgamInamadadravaiH // 152 // dhIhrIvivekalakSmInAM vasantInAM manogRhe / dolA iva tadA rAjJaH, kaNThe nyastAH sajo babhuH / / 153 // itthaM snAnAdhivAsAdi, drAk pare'pi parazzatAH / sAmantAdInAM yathA'haM sArthezA''dezato vyadhuH / / 154 / / nRpo'tha bhojanasthAnamAgAt sArthezadezitam / zrIcampakamAlA kathA / // 64 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 65 // yakSIkRtAmAtyayuktagarbhagehasya sammukham // 155 // tAn guhyakIkRtAmAtyAnatvA smAhAtha sArthapaH / yakSAjakSaNasAmagrImagrimAM me pradatta bhoH!||156|| AsanAni tataste'dustaravo niyatA iv|sthaalaadiini ca pAtrANi, bhRGgArA''khyadrumA iva // 157 // tato drAkSAmoTacArukulImukhyAM phalAvalIm / mAdhuryadhuryasvarasA'dharIkRtasudhArasAm // 158 // khaNDopaliptakhAdyAni, sukhAdyAnyatimArdavAt / mAnasAmodakAn siMhakesarAdIMzca modakAn // 159 // ghRtapUrAMzca sampUrNacandramaNDalasodarAn / piiyuusspuursrsshrkraakssodsundraan||160||ashokvtiibhoktaarN, kurvatI: shokvrjitm| visarpisarpidvArA ca, supakvAM lapanazriyam // 161 // prAjyAjyapakvAn pkvaannprkaaraanpraanpi| svAdiSTAn sArthapAdiSTAMste sarve satvaraM daduH // 162 / / paJcabhiH kulakam // tatazca zAlikUraM san, mudakurAbhivarddhakam / nistuSAM muddAlI ca, sIrasamarusthalIm // 163 // haiyaGgavInaM saugandhyA pInaM dInatvahRttamoH / dhAnyapatraphalotthAni, zAkAni vividhAni ca // 164 // masRNaM ghusRNonmizramelAmelanamaJjulam / dadhikUrakarambaM ca, snigdhaM karpUravAsitam // 165 // elAlavaGgakakkolapUgakarpUracUrNakaiH / zreSThAnyahilatApatrabITakAni mahAnti ca // 166 // ityAdi sArthanAthoktaM, sadvastrAbharaNAdi ca / sarve'haMpUrvikApUrva, daduste vttvaasinH||167|| paJcabhiH kulakam // tairevaM dIyamAnaMca, yadyadalpamabhUttadA // 65 //
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 66 // / tattadanyagRhAcchanadvArA'nye channamArpayan // 168 // kalpavRkSAnivAdhyakSAMstAMzca pUritakAmitAn / yakSAn vIkSya kSamAnAtho, vismito dhyaatvaaniti||169|| aho! dhanI sabhAgyo'sau, yasyAmI kAmitapradAH / kurvanti zazvadAdezaM, guhyakAH kirA iva ||17||bhveyuriidRshaa yasya, tridazA vazavartinaH / vyartha kimarthamAyAsaM, sakuryAtpAcanAdinA // 171 // yakSA dauHsyebhaharyakSA, dakSA: kaamitpuurnne| ete syuryadi madhe, tatkRtArthoM bhavAmyaham // 172 // bhojanAnantaraM tasmAt sArthezaM nanvamUnaham / yAciSye sa [dAro'mUna, durdeyAnapi daasyti||173|| eteSAM ca prabhAveNa, yatheccha bhojayan janam / saMvardhayiSyAmi yazaH, puNyaM cAnyopakArajam // 174 // yadvA rAjJA mayA yAcyA, kathamasya krissyte| mahatAmapi yAJcA hi, lAghavAya hareriva / / 175 // yaduktam - balianbhatthaNi mahu mahaNu lahuI huA soii| jai icchaha vaDappaNauM, dehu mamagau koi||1||lokopkaarinnii yAJcA, yadvA sddhirpiissyte| meghA lokopakArAya, yAcante kiM na vAridhim ? // 176 // ghyAyaniti tadekAntasvAntaH kAntaH jhitestataH / na samyag bhojanA''svAdamapi vedayate sma sH||177 // taddhyAnatatparatvAcca, mantrizuddhiM cikIrSitAm / sa nAsmArSItparAsaktatAyAH svIyAnAmiva // 178 // atha bhuktvA yathAkAmaM, vihitA''camanAdaraH / // 66 //
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA kthaa| kathAsaMgraha: // 67 // saartheshdtttaambuulbiittkaasvaadsundrH||179 // amAtyayakSadattaiH snmaalybhuussnnciivraiH| 'AtaddhajivyaM dhaninA, kRtinA kRtstkRtiH||180|| sArthanAthaM dharAnAthaH, soparodhamado'vadat / dehi yakSAnamanmahyaM, mitra ! citravidhAyinaH // 181 // tribhirvizeSakam // ete yadyapi durdeyaashcintaamnnivdissttdaaH| tathApi prArthanAmenAM, sakhe! mA me kRthA vRthaa|| 182 // sArthavAhastataH smAha, svAmin ! kimidamucyate ? / nAnyasyApi vRthA kurve, prArthanAM kiM punaH prabhoH ? // 183 // zaktimAnapi yo vAJchAM, pUrakSetrArthina: pumAn / taravo'pi tataH zreSThA, ythaashktyupkaarinnH||184|| yadvA sevakasatkaM yat, sarva svAmina eva tat / tatsvAmisatkA evAmI, tenAtra prArthanA'pi kaa||185 // sevakena ca sadvastu, dAtavyaM svAminAM svayam / ityamUn dAtumevAhaM, bhoktumAmantrayaM prabhUn // 186 // svAminA ca svayamamI, prASitA: prArthitAvahAH / etadvitaraNotsAhastato me'varddhatAdhikam // 187 // upayogo'pyamISAM syAdyAn svAminiketane / tatkRtArthA bhavantvete, tvadiSTAdiSTasAdhanAt // 188 // skandhAvAre vRSaskandhAdhunA pAdo'vadhAryatAm / tatrAneSye dutaM pazcAnmajUSAnihitAnamUn // 189 // tenaiva mudito'tyartha, mudito bhUdhavastataH / agacchat svacchadhI: senAnivezaM saparicchadaH // 190 // A samantAt-tat-tasya-rAjJaH, bhujiSya-kiMkaraH // 67 //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 68 // athApavarakAkArAcandanasthAsakAhitAH / majUSA mAlyasajuSaH, sajjayAmAsa sArthapaH // 191 // tAsa pratyekamekaikaM, nyasya kRtrimaguhyakam / tAstataH sthagitadvArA, bhujiSyairudapATayat // 192 // so'tha tAH prAbhRtIcakrenIkaM nItvA'vanIzituH / kRtAvahittho' bohittho, dhiyAmitthaM jagau ca tam // 193 // svAmin ! ye svAminaH preSThAH, zreSThAste bttvaasinH| sanmaJjUSAjuSastoSajuSA''nItA ime myaa||194 // ete te deva ! sevantAM, sannidhiM snnidheriv| abhISTasRSTiM kurvantu, bAhudaNDA vidheriva // 195 // kAryAvasara evaiSAM, darzanaM pUjanaM tthaa| kArya kAryavidAryeNAnyathA kupyeyurpymii||196 // zrutveti pArthivastuSTaH, smAha sArtheza ! sArthakam / mayi snehamakArSIstvaM, dadAno'mUna sudurlabhAn // 197 // vAkAyAbhyAM bahirvRttyA, snehaM sandarzayanti ye| teSAM na saGkhyA'ntavRttyA, snigdhastu tvaadRsho'lpkH||198|| tava premAntaraGgaMca, niraNaiSamahaM skhe!| udArairapyadeyAnAmeSAM vitaraNAdhuvam // 199 // tatazca-tiSThAsuryadyapIha tvaM, bhAvI svasthAnamohataH / tathA'pyehi mayA sAkaM, vatsa ! vatsalacetasA // 200 // guNAnurakte suvyakte, snehAbhyakte ca me dRshau| tvadRrzanasya kAntasya, vizleSaM na shissytH|| 201 // ko veda syAnna vA jAtu, bhUyaH saGgo viyoginAm / durApo'bhISTasaGgazca, tadviyujyeta na priyaiH|| 202 // sArtheza! tanna 1 AkAragopanaM // 6 //
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 69 // sAtha me, mocanIyastvayA'dhunA / dhunAti svAsthyavRkSaM hi, priyavizleSakuJjaraH // 203 // kiMcautsukyaM tava bhavedvinA yenAGganAdinA / taM cAnayeH sahA'bhISTaviyogaH khalu duHsahaH // 204 // sArthaiza: smA dumacA, janmabhUryadyapi prabho ! / tvAM tathA'pyanuyAsyAmi, svAmiMstvatpremamohitaH / / 205 / / patnI pativratA mitraM, sausthyadauHsthyasamakriyam / svAmI cAkRtrimapremA, vinA puNyairna labhyate // 206 // ityuditvA gRhaM gatvA, sakhyau sakhyaukasi svake / gRhavyApAramAropya, sarva sarvaguNAnvite // 207 // AttasAraparIvAraH, samaM campakamAlayA / sArthanAthaH kSamAnAthaskandhAvAramupAsarat // 208 // tato'tha prasthitaH prAtarjA madhyandinakSaNe / sainyaM nyasya kvA'pi tasthau, bhUkAntaH zrAntasainikaH // 209 // sUpakArAMstadA paaksaamgriikrnnodytaan| nyavArayanRpaH sarva, yakSA dAsyanta ityayam / / 210 / / svayaM tu vidhiniSNAtaH, snAtaH peTAH prakAzya tAH / autsukyAt puSpadhUpAdyairyakSAnAnarca tAn nRpaH // 219 // bhaktiprahvo'bravIccaivaM bhoH ! prasIdantu gRhNakAH / sainyayogyAM rasavartI, sArthezasyeva datta me // 212 // yathA bubhukSitAn zrAntAn, bhojayitvA janAnamUn / yuSmacchaktiM vivekaM ca, svakaM saphalayAmyaham // 213 // te'tha smAhurnRpA''pIDaM, vrIDApIDA''kulA api / nopalakSayasi svAmin!, svabhRtyAn kiM vadasyadaH ? // 214 // ye sArthaizavazAzIlaparIkSArthaM gatAstadA / nijAn jAnIhi bhUjAne !, tAnasmAnnarmadhIsakhAn zrIcampakamAlA kathA / // 69 //
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcampakamAlA zrIjaina kathAsaMgrahaH // 70 // // 215 // dhaninA tena cAsmAsu, yakSatvAropaNaM kRtam / naratvAropaNaM caJcAsviva kaaryvishesstH||216|| AropeNa ca sadbhAvakArya nAtha ! na jAyate / rajaH parvamahIzena, tAttvikorvIzakAryavat // 217 // sArthezadhAmni cA'smAbhiryadattaM sarvamIhitam / adIyata tadIyaM tat, tannu' takai 'riva // 218 // taddeva! na vayaM devAH, kiM tu tvatsevakA dhruvam / daivAt prAcyAmapi svIyazaktiM gamitapUrviNaH // 219 // svAminnanugRhANa tvaM, nanu svaannujiivinH| praNAmakAraNAdyaM ca, mantumenaM sahasva naH // 220 // tacchutvA vismayapremakAruNyairbhAvasaGkaram / dadhAno bhUdhavaH sarvAn, maJjUSAbhyazcakarSa tAn // 221 // sUdAn pAkArthamAdizya, tatastAn dhIsakhAnRpaH / dRzA premaspRzA pazyannityUce snigdhayA girA // 222 // he sakhAyaH ! kathaM yUyamatyartha kSAmakukSayaH ? / vyaktakA laduSkAlaraupamyaM gatAH same // 223 // kacit *saccittamutkArirUpA api virUpatAm / prAptA yUyaM kuto'sAdhyavyAdhivyAbAdhitA iva? // 224 // he vayasyAH! vayasyAdyottare satyapi jjnyire| bhavanto nirbalAH kasmAjjarAjarjaritA iva // 225 // vahanto hanta ! zarmoccairdevA dogundakA iva / kenaivaM prApitA yUyaM, durdazAM durdazAM hahA ! // 226 // kiM bahUktena 1 tatpreritaiH / 2 karmakaraiH / 3 asthipnyjrm| // * zomanacetasAM-mudkAri AnaMdakAri, 4 dvitiiye| // 70 //
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 71 // yuSmAsu, pUrvAvasthAsalakSaNam / kuberI pamyamevaikaM, kutaH samprati dRzyate ? // 227 // iti rAjJoditAH pUrvAnubhUtA'sAtasaMsmRteH / udazravaste'jAyanta, sAyavAle rathAGgavat // 228 // cire ca yathAvRttaM, svavRttAntaM sagadgadam / preryamANA nRpatinA, vAryamANA api hriyaa|| 229 // bhUyo'bhyadhuzca te svAmin !, duHzIlAM tAM mahAsatIm / cikIrSavaH pUtijalAM, mandA mandAkinImiva // 230 // satyAH satyAmapi khyAti, matsareNAsahiSNavaH / pAtakaiH pAtitAH svIyairgattai pAtakino vayam // 231 // yugmam // nAtra doSo mahAsatyAstasyAH ko'pi prabho! tataH / svayaM bhriyanta evAkai prati dhUlikSipo jaDAH // 232 // yaccAnnAdipradAnenAsmAkaM pApAtmanAmapi / cakre sA jIvanopAyaM, tattu citrAya jAyate // 233 // kadannaM yaddadau gartAsthAnAnta: sA mahAsatI / vijJeyaM tattu vismerasmarApasmArazAntaye // 234 / / tatkRtairupacAraistairmadanonmAdahAribhiH / kSAmatvAdikametanno, jAtamApAtamaGgulam // 235 // nizamyeti guNAMstasyA, bhUpatirvismito bhRzam / prazazaMsa sadAzaMso, guNajJa iti tAM mudaa|| 236 // strIjAterapyaho ! tasyAH, pezalaM buddhikauzalam / zIlasya ca tridhA zuyA, parizIlanamuttamam / / 237 / / vapuSA'pi 1 pUrva hi kuberaupamyaM vibhavAdibhiH ghanadasAdRzyaM babhUva adhunA'pi kuberaH -kutsitazarIrastadaupamye kuberaupamyaM kuzarIrasAmyam // 71 //
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 72 // suduSpAlaM, zIlaM vAcA tato'pi c| manasA tu suzIlatvaM yattallokottaraM khalu // 238 // yataH - navye sphUrjati tAruNye, vikArAGkuranIrade / svakAntAvirahe cAntaM rAcAntasvAsthyazarmaNi // 239 // vittAdimattAmatteSu, vitteSu praguNairguNaiH / kAmaM kAmayamAneSu kAmiSUpAntagAmiSu // 240 // avidyamAnazvazurAdyaGkuzA'pi kuzAgradhIH / zuddhaM zIlaM yathA sA'dhAdvizve'pyevaM dadhAtu kA ? / / 241 // tribhirvizeSakam // dhanyo dhanyaiSa sA yasya, vallabhA vizvadurlabhA / sItA zIlena rUpeNa, ratirbuddhyA ca bhAratI // 242 // ityAdyuktvA nRpaH sArthavAhamAhUya satvaram / smitvA smAha sakhe ! sAdhu, dattA me vaTavAsinaH / / 243 // amI zaThadhiyo'pyuccaitAH zAlInatAM yayA / astu svasti bhavatpatnyai, tasyai prabalazaktaye // 244 // yadvA nolayyate yadvAk, puSpAdyairapyacetanaiH / tatprabhAvAdamI zAThyaM jahustatra kimadbhutam ? / / 245 / / stuvIta guNinaM vItamatsaro nAparastu 'nA / stuvantyenAM punaramI, pUrvamatsariNo'pyo / 246 // yadvA zIlamahimnAyAM stuvIraMstridazA api / uvaspRzo na kurvIran, zastAstatsaMstavaM katham ? // 247 // yaH zIlamahimA labdhavarNaH zAstreSu vrnnyte| so'nayA satyatAM ninye, satyA saMzuddhazIlayA / / 248 // tadiyaM davitA zreSThin ! zreSThA kalpalateva te / guNaprasUnaiH 1 antarhRdaye AcAntaM bhakSitaM vinAzitamiti yAvat svAsthyazarma yena sa tathA tasmin / 2 naraH / zrIcampakamAlA kathA / 110211
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 73 // . sumanomano modayatAniram // 249 // itthaM vikramarAjena, tatsamAjena coccakaiH / prAzaMsi sA satI ko vA, prazaMsAM nAznute guNaiH ? // 250 // parIkSayA tayA buddhimatISu ca satISu ca / prathamAM prathamAnazrIreSA rekhAM satI yyau||251|| tataH prabhRti vRddhiM tat, prabhAva: sarvato ddhau| lokopakAraM cakre ca, sA sudheva sthitA vidhau // 252 // tataH kramAdujjayinI, jagAma jagatIpatiH / ibhyAnvitaH kAma iva, vartI mAdhavasaMyuta': // 253 // vedasaGkhyAH sanirvedAstataste dhIsakhA api / tAM svAgaH kSamayAmAsurgatAH saGgatya tadgRhe // 254 // pUrvopAttaM pratidadI, taddhanaM sA'pyataddhanA' / na hyaGgino vimuhyanti, jAtu nyAyAdhvano'dhvagAH / / 255 // girA sudhAkirA dharmopadezaM ca tathA dadau / parastrIsaGganiyama, yathA te'pi prapedire // 256 // aho ! mahIyAn mahimA, mahAsatyA mahAmateH / viziSTAM ziSTatAM bhejuranAryA api yena te||257|| tataH praNamya te gotradevatAmiva tAM muhuH / smarantastadguNAn jagmuH, svasthAnaM svasthamAnasAH // 258 // tasyAH priyo'pi tatsaGgAt, pratipede suzIlatAm / satsaGgaH khalvanAcArapArAvArasya kumbhabhUH // 259 // tasyAM ca puryaamnyecurbhvyckrsukhaakrH| viharanAyayau zrImAn, siddhasenadivAkaraH // 260 // taM ca sUrIndramAyAtaM, jJAtvA kekIva vAridam / romaharSaprakarSAnumeyAM prApa mudaM nRpaH // 261 // mahardayA 1 samataH itypi| 2 akRpnnaa| // 73 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 74 // samupAgAcca, bhUpastaM vandituM mudA / tadA'pare'pi punnAgA, nAgarAzca sahasrazaH // 262 / / sArthezo'pi tadA sabhyasArthezaH svapriyAsakhaH / dharma zuzrUSamANastaM munirAjamupAzrayat / / 263 // sUrasUryo'pi bhavyAbjabhAsinIrjAyanAzinIH / gAstatAna nijAH sAdhuzrAddhadharmArthadarzikAH / / 264 / / tAbhirvidhvastasamohAH samyag mArgAvabodhataH / bhavino bahumodanta, digvyAmUDhA ivAdhvagAH // 265 // sArtheo'pi tadA naSTatamAH ziSTatamAzayaH / vijJo vijJapayAmAsAgurukarmo gurUniti // 266 // nAthAdya yAvadAtmAnaM, tattvajJAnaM vinA'pyaham / vidAJcakAra vettAramahammanyatayA mudhA / / 267 // kalAkalindikApAradRzvanAmapi dehinAm / tattvajJAnaM vinA hyajJapadavI na davIyasI // 268 // idAnIM tUpadezairvaH, sudhArasasahodaraiH / hatAjJAnAmayaistattvajJa AnArogyamakAri me / / 269 / / zraddadhe sarvasAvadyayogatyAgaikalakSaNam / sarvottamaM sAdhudharmaM karttuM zakto'smi no punaH / / 270 / / tataH samyaktvasaMyuktadvAdazavratalakSaNam / sa priyasya kRpAM kRtvA, zrAddhadharmaM pradatta me / / 271 // tenetyuktAH sUrayo'pi, zrAddhadharmaM priyAyuje / dadustasmai suziSyAya, bhaktiyuktAya mantravat // 272 // kRtArthamAnI sAthaistato'gAt sapriyo gRham / dharmaM cArAdhayAmAsa, so'bhISTamiva daivatam // 273 // zaGkAdidoSavikalaM zuddhaM samyaktvamudvahan / vratAnyaNuvratAdIni, nirdoSANyanupAlayan / / 274 // zuddhairvastrAnnapAnAdyainirgranthAn zrIcampakamAlA kathA / // 74 //
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcampakamAlA kthaa| // 75 // pratilAbhayan / zramaNopAsakeSvApa, prathamatvaM sa ziSTadhIH / / 275 // yugmam / / satI campakamAlA'pi, zIlasaurabhazAlinI / aNuvratAdisadguNairAlIDhA zuzubhe'dhikam // 276 // svato'pyudArodAroktyA noditazca pramodavAn / dharmasthAneSu sArthezaH, svamartha so'kRtArthayat // 277 // nyAsthannavyAni caityAni, purANAnyuddadhAra ca / bhUrivittavyayairahadAzca pratyatiSThipat // 278 // jainopayogizAstrANAM, pustakAnyapyalIlikhat / caturvidhasya saGghasya, bhaktiM ca vividhAM vyadhAt // 279 / / kRtatajjIvanopAyo, dhIvarAdIMzca dhIvaraH / nyavarttayajjIvavadhAddInAdInuddadhAra ca // 280 // saGghAdhipatyatilakamAlike dadhaduttamam / zatruJjayojjayantAdrimukhyatIrthAni so'namat / / 281 // itthaM tau dampatI zuddhaM, zrAddhadharma samAzritau // yathAzakti jinAdhIzazAsanodyotanodyatau // 282 // yathAvat pAlayantI cAbhigRhItAnabhigrahAn / AnandazivanandAdidAmpatyaupamyamApatuH // 283 // yugmam // samAdhimRtyumAsAdya, prAnte'pyanazanAdinA / sugati tau gatau sA hi, suprApA jinasevinAm / / 284 // itthaM campakamAlayA suvimalaM zIlaM dadhatyA dRDhaM, lebhetrApi mahAn prabhAvavibhava: pretyApi shrmottmm| // 5 //
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH bIcampakamAlA thaa| // 76 // taddhetI duritakSayAya parame hetau parabrahmaNaH , samyag brahmaNi bhAvasAdhumahite yatnaH samAdhIyatAm // 285 // // iti zrItapAgacchAdhirAjazrIvijayadAnasUrIzvaraziSyamahopAdhyAyatrIvimalaharSagaNimahopAdhyAya zrImunivimalagaNiziSyopAdhyAyatrIbhAvavijayagaNiviracitAyAM campakamAlAkathAyAM caturthaH prastAvaH / tatsampUrtI ca sampUrNeyaM cmpkmaalaakthaa|| ||ath prazastiH // tapagaNanagaganaravINAM, zrIvijayAnandasUrizakrANAm / rAjye kathAnakamidaM, bhaavvijyvaackstene||1|| siddhigaganamunicandrapramite'bde 1708 vijayadazamikAsu tithau| vidyApure vitene, kathAmamUM so'rthitaH praajnyaiH||2|| mahAsatIvRttamidaM vitanvatA'yuktaM yaduktaM mykaalpbuddhinaa| mithyA'stu tatpApamapAgrahasya me, saddhizca tacchodhyamudArabuddhibhiH // 3 // // 7 //
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcanAlekhA kthaankm| // 1 // ||ahm|| . ||shrii zaMkhezvara pAzvanAthAya nmH| ||shrii prema-bhuvanabhAnu-pA-hemacaMdra sadurubhyo namaH // ' zrIsamyaktvadRDhatAyAM shriicndrlekhaakthaankm| zrIvarddhamAnamAnamya jinaM saddharmadezakam / sarvakarmavinirmuktaM praNamrAmarapUjitam // 1 // svlpprjnyaavbodhaarthmRjugiirvaannbhaassyaa| samyaktve racyate ramyA candralekhA kathA mayA ||2||'yaa deve devatAbuddhigurauca gurutAmatiH / dharme ca dharmadhI: zuddhA smyktvmidmucyte||3||jiivaardiishc padArthAn yo jAnIte bhaavtstthaa| ajAnannapi zraddhatte samyaktvaM tasya jAyate ||4||'bhrssttenaapi hi cAritrAt - 1 uktaM ca-arihanto maha devo, jAvajjIvaM susAhuNo guruNo / jiNapannattaM tattaM, iya sammattaM mae gahiaM / / 2jIvAi navapayatthe jo jANai tassa hoi sammattaM / bhAveNa saddahato ayANamANe vi sammattaM / navatattva. gA.51. 3dasaNamaDo bho dasaNabhaTThassa natvi nivvANaM / sijhanti caraNarahiyA dasaNarahiyA na sijjhanti // Ava. ni. - // 1 //
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 2 // samyaktvaM grAhyamakimiH / yataH siTyanti cAritrahInA no drshnojjhitaaH||5|| yataH- samyaktvaratnAnna paraM hi ratnaM, samyaktvabandhorna paro hi bandhuH / samyaktvamitrAna paraM hi mitraM, samyaktvalAbhAnna paro hi lAbhaH // 6 // (yoga. pra. zlo.) samyaktvaM nizcalAtmA yaH kaSTe'pyujjhati no naraH / candralekheva paramAM so'znute sukhsmpdm||7|| tathAhi-jambUdvIpasya bharate vidyate mlyaaclH| surabhIkurvate yatra digantaM cndndrumaaH||8|| tatrAsti vaTavRkSasyopari prItiparAyaNam / anyonyaM kIramithunaM tamAlakomalacchavi // 9 // kautUhalena mithunaM kenApi khecareNa tat / dRSTvA''yAtena cAdAya nItaM svakIyavezmani // 10 // sauvarNe paJjare kSiptvA pAThayatyakhilAH kalAH / SaDdarzanAnAM tattvAni sUktAni vividhAni c||11||khecro mithunaM nityaM tallAtvA bhramati kssitau| tadvirahe punaH sarva sa zUnyaM manyate jagat // 12 // khecaraM pratibodhyA mocitaM cAraNarSiNA / vilalAsa yatheccha tat tatraiva malayAcale // 13 // tayoH krameNa jAtastat pratirUpastanUrbhavaH / kalAkalApaM sakalaM so'pi tAbhyAM ca shikssitH||14|| yugmasya prItibhAjo'pi tasya daivAt kadApi hi| atIva kalaho jajJe dhig dhik cetAMsi kAminAm // 15 // zukena nirbhapremNA tatastena krudhA drutam / tAruNyapuNyasarvAGgI samAnItA parA zukI // 16 // cATu . vAgbhirmAnayati varAkItaMzukI ttH| navyAsaktamanAH pApastathApi naiva mnyte||17|| praNaSTapremasambhAraM // 2 //
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kvaackm| // 3 // sAtha dRSTvA nijaM patim / jajalpArpaya putraM me'mandAnandapradAyinam // 18 // uktaM ca-sarvabhaGgayA bhavatyeva khINAM tAvat priyaH priyaH / putrastadvirahitAnAM tAsAmAzvAsakaH smRtaH // 19 // ahaM saMsAraduHkhebhyo nirvigNAtha shivaaptye| AtmAnaM sAdhayiSyAmitIyaM gatvA ca kutracit // 20 // eSa putraH saMsthito me pAveM saMleSaNAdiSu / saddharmavAriSekeNa mohatApaM hariSyati // 21 // dharmadhyAnapravahaNaM muktaM niryAmakeNa hi| avasAnakAlavAdi: pAraM prApnoti naangginaam||22|| kIro'pi tadvacaH zrutvA vahineva jvalan krudhaa| jUce putraM mArgayantI jAtA no khaNDazaH katham ? // 23 // piturevA''bhavaM putraH syAt kSetrakSiptabIjavat // sA''khyat putro mAtureva tAM vinA na bhavet sutH||24|| uktaM ca-upAdhyAyadazAcArya AcAryANAM zataM pitaa| sahasaM tu piturmAtA gaurvennaatiricyte||25|| evaM tatputrasaMyuktaM vivadanmithunaM mithaH / kAJcIpuryA bayau tasya nirNayArtha namo'dhvanA // 26 // tatrAsti dviimAveNyAkarSadurlalito blii| bhUpo durlalito nAma gataM tasya sabhopari // 27 // kIraH khecarasaMsargA-nirbhayo nabhasi sthitaH / prathamaM taM varNayati nijabuyA narAdhipam // 28 // nandatAt sa nRpo yasya vIkSya sArasvataM rasam / gatvA pAtAlamamRtaM nilIyAdyApi tiSThati // 29 // kIraH punadakSiNAdhimutpAdya vasudhAdhavam / natvA bhaktyA sulalitavAbhirevamavarNayat // 30 // mukhAbje rAjahaMsIva yasya vAgdevatA sthitaa| satyasandhaH sa rAi // 3 //
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcantralekhA kthaankm| // 4 // jiiyaalyaaymaargnbhorviH||31||vyaahrt kIrayugmaM tat kautukAukulito nRpH| ehi me pArzvamAtmIyaM kAryamArya ! nivedaya // 32 // vivAde kathite tAbhyAM mantryAsyamIkSate nRpaH / so'pyAkhyadanayordAsye madhyAhne jhuttaraM sphuTam / / 33 // sAzcaryanRpatirnItvA karIyugmaM nijaM gRham / yathecchaM bhojayAmAsa sa kuurdaaddimaadibhiH||34|| sthite sadasi madhyAhrAjJi mantrijano'vadat / apUrvo'zrutapUrvazca vivAda eSa kIrayoH // 35 // vicArayanto'pi ciraM pAraM nAsya gatA vayam / kamapi jJAninaM hyetau tad gatvAnyatra pRcchatAm // 36 // tato roSAruNo rAjA dhIgarvaparvatasthitaH atarjayanmantrivarga dhig dhig vo vaibhavaM dhiyaam||37|| daivAda vivAdo yoSo'nizcita: kIrayoritaH / yAtyanyatra yugAntaM melajA tarjAtiduHsahA // 38 // kiyanmAtro vivAdo'yaM yadvA buddhimatAM purH| zravaNe pravaNIkRtya tasmAcchRNuta me vcH||39|| loke prasiddhamevaitad bIjaM bIjapaterbhavet / kSetraM kSetrAdhipasyeva pituH putraH sunizcitam // 40 // zarIrakSetramAdAya kIrI yAtu yathepsitam / bahIva meghanirghoSaM sa zrutvetyadadhAnmudam // 41 // kIrI viSaNNacittAvag nItinaitAdRzI nRp!| zAstrArthapratikUlA te kartuM yuktA vivekinH||42|| rAjannamuM paJcakule nyAyamArga prakAzitam / vahyA lekhaya nAyAti yena te vismRteH patham // 43 // tadA mAnena manvAno'vitathaM nijabhASitam / alekhayannRpo vahyAmamAtyebhyastathaiva tt||44|| tathAhi-bIjina eva // 4 //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 5 // .. hi bIjaM kSetraM bhavatIha tadvatAmeva / durlalitamahIpAlo nirNayameva svayaM ckre||45|| zrutvA nRpakRtAM / nIti muktaputrA zukI tdaa| sA tarucchinnazAkheva papAta pRthiviitle||46 // priyAM dInAnanAM tyaktvA kIro'pi niSTharastataH / putraM gRhItvA sAnandaM jagAma malayAcalam // 47 // mantriprayuktazItopacAraH smpraaptcetnaa| dRSTA lokaiH sazokaiH sA dInoDDiDye tataH shukii||48|| gatvA zatruJjayaM tIrtha natvA ca vRSabhaM jinam / tyaktvA caturvidhAhAraM bhAvayantI subhAvanAm // 49 // smarantI ca namaskAramantraM pUtatriviSTapam / tasthAvanazanaM kRtvA''locya pApAni zuddhadhIH // 50 // na gRhaM svajanA naiva na bhartA nAGgajo'pi ca / saMsAre'tra zaraNyaM me muktvaikaM jinazAsanam // 51 // saiSA bhavaviraktApi citte durlalitaM nRpam / dhyAyantI vidhinA tyaktaprANA madhyamabhAvanA // 52 // kAJcIpuryA samutpannA candanazreSThino gRhe| bhuputroprijaataapitrortiivvllbhaa||53|| dvitIyAcandralekheva cndrlekhaabhidhaantH| krameNa vRddhimApat sA janAnandapradAyinI // 54 // pUrvabhavAbhyAsavazAjainadharmaratA'bhavat / utpannajAtismaraNA kIrIbhavamalokayat // 55 // vidhatte jinadharma sA samyagdarzanasundaram / AryANAM sevayAdhIte zAstrANi gnnyntypi||56|| karmaprakRtyAdibahugrantheSu cAhateSu saa| kauzalaM paramaM prApya vidussaamgrimaanyjni|| 57 // sarvatra pRcchanIyA'bhUd gArhasthyadharmakarmaNoH / citraM kimatra sandoho guNAnAM yAti // 5 //
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcanAlekhA kthaankm| gaurvm||58|| anyadA tejadezAt sA vijJapya pitaraM nijam / AnAyayaddharihayavAjivibhrAjivAjinaH // 59 // tarucchAyAsu baddhAste purasImni sarittaTe / kasya no harate cetaH surendraturagA iva // 6 // vIkSAcakre kSamAnAthaH kautukaakulito'nydaa| sa tAnapAstamanastAyasamIraNasmayAn hayAn // 61 // atulyenA'pi mUlyena mArgitAMstAn mahIbhujA / putryA nivAritaH zreSThI dade tAno kathaJcana // 62 // adAnijakizorAn sa tnyaavcsaa'nydaa| turagINAM garbhakRte nRpeNAtyarthamarthitaH // 63 // saJcAritAH kizorAste pratyabdaM vaDavAsu ca / paJcavarSANi yAvat tat saJjAtA bahavo hayAH // 64 // athAkhyaccandralekhA svaM pitaraM me kizorakaiH / saJjAtAsturagA rAjJo lAhi tAnakhilAnapi // 65 // ruSTastvAM kimapi brUyAd yadA pRthvIpatiH pita: !| niHsaGkocaM tadA vAcyaM rahasyaM vetti me sutaa||66|| tato nijAvasaJjAtA vAjinastanayAgirA / payaH pAtumupetAste satvaraM zreSThinA hRtAH // 67 // zreSThibhaTatrAsitAzcapAloktyA vasudhAdhipaH / ruSTaH zreSThinamAhUyA'vag me kiM vAjino hRtAH ?||68||shresstthyaaNh naivajAnAmi rahasyaM kimapi prabho! vijJA kanyA mama svAminnuttaramasya daasyti|| 69||pressyaashcryaat pratIhAraM satvaraM dharaNIdhavaH / sabhAyAM bhUrilokAyAmAnayat zreSThinandinIm // 7 // bhUriparijanopetA sahitA ca sakhIjanaiH / sukhAsanasthA bhAsvantI vimAnastheva devtaa||71|| kalpalateva // 6 //
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrIcandralekhA kathAsaMgrahaH kthaankm| // 7 // .. duHsvebhyo dadatI daanmdhvni| varNyamAnA mAgadhaizca dharAdhavasado' yyau||72|| eSAdyApi dugdhabhugvI kiM dAsyatyuttaraM kanI ? / itthaM kutUhalenocairmimilustatra nAgarAH // 73 // sApi natvA dharAdhIzamutsaGge svapituH sthitA / pRSTA pRthvIbhujA kanye ! datsvAzcaharaNottaram // 74 // sA'khyat sAhasamAlambya smaratyanyajano'pi hi| svakIyavacanaM deva! tvAdRzastu vizeSataH // 75 // rAjA sasammamaM prAha kiM vaco yat smarAmi no ? / vAgdevI sadRzA Aha tataH pRthvIpateH puraH // 76 // viSasaGgoSiNI lakSmIzcaitanyaM bhujatAM haret / bhuktaM tanmArayati no janAzcitramidaM punH||7|| pUrvabhavakRtaM kArya smarantyeke svanAmavat / etadbhavacaritraM tu citramanye na jAnate // 78 // tato roSAruNIbhUtanetro dhAtrIdhavo'vadat / tvameva smarasi bAle mayA tu vismRtaM kila // 79 // sA'vag deva! hayA ete tvadriva hRtA myaa| anyathA gRhasarvasvaM tvatsatkameva me hyadaH // 80 // taniSkAsya vahI rAjan ! nijaM lekhaM vilokaya / hayA madazvasaJjAtA mamaivaite parasya vA ? // 81 // rAjJo mantryAdayaH sarve dRSTA tanmativaibhavam / atIva vismayaM prApuH prshshNsurmuhurmuhuH||82|| saGkocayantI bhUpAsyapadyamullAsayantyatha / piturnayanakumudaM candralekheva sA'bhavat // 83 // varNanIyabuddhibalA tataH sA jitakAzinI / prAptA bAlA pitRrgehaM pratyakSeva sarasvatI // 84 2 nRpsmaam| // 7 //
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 8 // ||tsyaa vijJAnamUrvIzo'pamAnamAtmano vidan / vivAdavismayApanaH kiM kurve ityacintayat // 85 // anyadAtAM nRpaH kanyAM mArgayati vivAhitum / paramArtha pRcchati sma bhItaH zreSThyapi tAM sutAm // 86 // sAha harSapuritAGgIjanakamIdRzaM vcH| vivAhaM bhUbhujA sArdha bhayaM tyaktvA kuruSva me|| 87 // vivAhazcandralekhAyA mahotsavapurassaram / rAjJA durlalitenA'mA zreSThinA nirmame ttH||88|| prAsAde'bhinave tAM ca sthApayitvA nRpo'vadat / yadyapi zreSThisUrdhUrtA tathApi vaJcitA myaa|| 89 // pratijJAM zrRNu me bADhamArabhyAdya dinAdaham |sNlaapN no kariSyAmi virktmaansstvyaa||90|| sA'pyAha dhUrta ! rAjendra ! pratijJAM me'pyamUM shrRnnu| avazyaM tUlikAM khaTvAM skandhe te vAhayAmi cet // 11 // jemayAmyantramucchiSTaM svakIyaM nijadAsavat / tannUnaM candanasutA vaJcanapravaNA smAham // yugmam // 92 // tasyA vaco'gninA dagdho rAjA gunnvtiimpi| manvAno nirguNAM citte cikSepa durbhagAsu tAm // 93 // kurvatI jinapUjAM sA pravaraiH kusumAdibhiH / saubhAgyakalpatarvAditapAMsi vyaghAdAdaram // 94 // yataH-yad dUraM yad durArAdhyaM yacca dUre vyavasthitam / tat sarva tapasA sAmyaM tapo hi duratikramam ||15||nshynti tapasA rogAH prApyate tIrthakRtpadam / rUpaM sukhaM ca saubhAgyaM vRddhimAyAti dehinAm // 96 // Apado vilayaM yAnti sAnnidhyaM kurvate'marAH / 1amA saha // 8 //
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11811 7 * O utpadyante'STAviMzatirlabdhayastapasAGginAm / / 97 / / nikAcitAni karmANi kSIyante tapasA kSaNAt / dahaneneva kASThAni payodA iva vAyunA / / 98 / / kiM bahUktena tapasA manuSyAmarasampadaH / luThanti caraNAmbhoje muktistrI ca svayaMvarA / / 99 / / rAjAnamanyadA''pRcchya tapaudyApanAkRte / tapaH zoSitasarvAGgI prAptA sA sadanaM pituH // 100 / / dRSTvAtikRzadehAM tAM zreSThI svAGge nivezya ca / vyalapat kimu vatse ! hA'kSepyAtmA vyasanodadhau // 101 // kathamapi vivAhaM te kArayAmyamunA nahi / yadvA daivakRtaM kAryaM balAt kena nivAryate ? // 102 // rAmo rAjyAt paribhraSTaH pANDavAstu vanaM gatAH / mRtaH kRSNastRSAkrAntaH zreNiko narakaM yayau / / 103 / / vihRtazca nirAhAro varSaM yAvad vRSadhvajaH / ziSyaH zrIneminAthasya DhaNDhaNo'pi mahAmuniH // 104 // zrIgajasukumAlasyAGgArA dhRtAzca mastake / challirnirAkRtA dehAt skandhakasya mahAtmanaH / / 105 // karNayoH kIlakakSepo mahAvIrajinezituH / kule nIce samutpattiretA daivaviDambanA: // 106 // pratiSedhya piturvAcaM nirmAyodyamanakriyAm / jinasaGkramAmbhojaM vidhipUrvamapUjayat / / 107 // viSaNNahRdayaM tAtaM nivAryAcIkathat tataH / paJcAzad dehi me kanyAH kalAkalApazAlinI: // 108 // tvadgRhAnme gRhaM yAvat suraGgAM kArayaikakAm / puradvAranivAsinyA devyA vAsagRhAt parAm // 109 / / ekAM matsadanasyAdhaH suraGgAyAM jinAlayam / kArayitvA tatastAto nizcintIbhUya tiSThatu // 110 // * O O 0 zrIcandralekhA kathAnakam / // 9 //
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 10 // yataH-yasya buddhirbalaM tasya nirbuddhestu kuto balam ? bane siMho madonmattaH zazakena nipAtitaH // 111 // udyamena hi sidhyanti kAryANi na manorathaiH / nahi siMhasya suptasya pravizanti mukhe mRgaaH|| 112 // udyamaM sAhasaM dhairya balaM buddhiH parAkramam / SaDete yatra vidyante tatra devo'pi saptamaH // 113 // tasyA devyA ivAzeSacintitArthasya puurnne| zreSThinA candanenApi kalpavRkSAyitaM kila // 114 // tataH suraGgamArgeNa gatvA sA janakAlayam / adhyApayati paJcAzat kanyAstAH sakalAH kalAH // 115 // grAmatAlAdibhI ramyaM saGgItaM tA azikSayat / sA viinnaavaadnaatodyvidyaashcaavdyvrjitaaH|| 116 // tatra kAntikSatadhvAnte prAsAde mnninirmite| dinarAtryoriva svarge vizeSo naiva lkssyte||117 // sadA siMhAsane tatrendrANIva sA nissiidti| kanyAbhistAbhirasamazrRGgArAbhizca vessttitaa||118|| tadAdezAt vAdayati mahAtha kApi tAsu ca / digantaM pratinAdena zabdayantI vickssnnaa||119|| kApi vINAM mRdaGgaM ca veNvAtoghe hi kaacn| sajayati kApitAlaM dadatI nRtytiitraa||120|| yaduktam-kAvyazAstravinodena kAlo gacchati dhImatAm / vyasanena hi mUrkhANAM nidrayA kalahena vaa||121|| saGgItasAhityakalAvihInaH sAkSAt pazuH pucchaviSANahInaH / tRNaM na khAdannapi jIvamAnastad bhAgadheyaM paramaM pazUnAm / / 122 // nizIthasamaye rAjA zrutvA dathyau svacetasi / kiM saGgItamidaM bhUmau pAtAle vyomni vA girau ? . // 10 //
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 11 // - // 123 // viziSTaM saGgItamidaM surANAmapi durlabham / puraH kasyApi dhanyasya jAyate zrotRsaukhyadam // 124 // tacchUvaNamohitAtmA nRpaH parijanAnvitaH / jajJe citralikhitavad ruddhAnyavyAvRtiH kSaNAt / / 125 // nATakAvaNadhvaMsI kSaNAducchalitastataH / prAbhAtikatUryaravaH pracaNDo nRpamandire // 126 // atyAzcarya dadhaccitte tagItahatahanRpaH / rAjyasyApi na kAryANi kurute duHkhamAvahan // 127 // tAbhirlokamanohAri punrekdinaantre| prekSaNakaM samArabdhamapUrvatAlamAli hi||128|| grAmatritayakalitaM mUrcchanAbhizca saMyutam / madhurasvaraM prasaraM tat saGgItaM zrRNoti rAT // 129 / / citte cintayati kSamApo gItena pazavo'pi hi / vazaM yAnti vidagdhAnAM manuSyANAM tu kA kathA ? // 130 // bhRzaM pIyUSasadRzaM tat saGgItarasaM pibn| prAbhAtikatUryaravamazrRNod garasannibham ||131||apRcchdaasthaangto nivRtte prekSaNakSaNe / rAjA saGgItavRttAntaM naimittikamukhAn janAn / / 132 // rahasyaM tasya no ko'pi vetti dUno nRpastataH / kaSTenAtivAhayati dinaM rAtrIpipatsayA // 133 // samyag jJAtvA manobhAvaM candralekhA'pi bhUbhujaH / saGketya yoginImekAM prAhiNonRpasannidhau // 134 // maNisvardaNDamaNDitapANiH sanmaNipAdukA / vetramayatalapaTTatchinnAryAjI jaratpaTA // 135 // muktAphalajapamAlA sauvarNayogapaTTikA / maNikuNDalamaNDitagallA mUrteva zAradA // 136 // ratnapAtrodbhAsihastA ruupaapaastsuraanggnaa| // 1 //
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // ......ee pratihAradattamArgA prAptA sA rAjasaMsadi // 137 // tAM siddhayoginImiva dRSTvA savismayaH / nyavezayadAsane tallabdhAzI: praNayAnvitaH // 138 // sA prA''ha mano'bhISTArthasiddhiM ca siddhiM nirvANakAriNIm / mahAsiddhiM mahInAtha ! yo yogaH sa tanotu vaH // 139 // nRpaH prAha kRtA'rthAH sma darzanenA'pi te vayam / tathA'pi kiJcit pRcchAmi dUraM kiJcinna yoginAm // 140 // sA'khyad rAjannihAnetuM zaktA svargAt zacIpatim / sUrya gilAmyAtmazaktyA rAhurivendumapyaham / / 141 / / kAryaM kimapi naivAsti channamAvirjagattraye / karoti kArayati vA pratyakSaM me'khilaM hi tat / / 142 / / bhaviSyatyanayA kArya yoginyeti vicArayan / saccakre bhavanaM nItvA rAjA tAmazanAdibhiH // 143 // yAminIsamaye jAte zrutvA saGgItamadbhutam / rAjA'vag nijazaktyA mAM pratyakSaM darzayaitakat / / 144 // sA''ha rAjannetadapi pratyakSaM darzayAmi te / paraM netradvaye te'raM' bhantsyAmi paTTakatrayam / / 145 / / svazaktyA pUrvamUrvIza ! divyaM dehaM vidhAya te / pazcAnneSye divyadhAmni pravezastatra nAnyathA // 146 // rAjJA'pyaGgIkRte vAkye prAtaH saMsthApya maNDale / naranAthaM divyakaramantramuccarati sma sA / / 147 / / rajanIsamaye jAte pratiSedhya janAgamam / paTTatrayaM sma badhnAti netrayoH sA narezituH // 148 // candralekhAlaye pUrvaM pazcAcca zreSThino gRhe / tato 1 aram = jaldI O O O O W zrIcandralekhA kathAnakam / // 12 //
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 13 // . dvAranivAsinyAH surakSAbhavane ttH||19|| saMsthApya bhUpamekAnte cakSuHpaTe hypaakRte| kSipati sma / netrayugmaM vismito raadditsttH||150||bhaasvnmnniprbhaadhvstdhvaantN mArtaNDabimbavat / maNDapamaNDitaM dIpracandrodayavibhUSitam // 151 // ratnamayaputtalikAtistatra sahasakam / praraNanmaNikihiNIvajavajavirAjitam // 152 // lasatpravaratoraNasuracApamanoharam / visphAritAkSaH jhoNIzo vIkSate bhavanaM bhuvaH // 153 // tanmadhye samanepathyAlakArarUpazAlinIH / kanyAstA nRpa aikSiSTa surya iva bhuvaM gatAH // 154 // tanmadhye'timanohArimaNisiMhAsanasthitAm / sevitAM candralekhAM sa * kanyAbhistAbhirakSata // 155 // jaya svAmini ! mattebhagAmini ! surasundari ! / prANezvari ! nAgabhartR ... rtiruupaatishaayini!||156 ||vrnnyntiimiti zrutvA vismito'cintayannRpaH / nUnaM kApi prabhAvAnyA lakSyate'sau surAnA // 157 // netrotsavo'dya sajAtaH kRtArtha me'dya jIvitam / yato'sau devadayitA ratiramyA myekssitaa||158|| vismayotphullanetrasya prekSyamANasya bhuupteH| prekSaNIyaM samArabdhaM tAbhistasyA nidezataH // 159 // yoginyapi vitAryAzIstayAdha praNatA dutam / siMhAsanamalaJcakre pUrvapariciteva sA // 160 // kanyAbhirapi saGgItaM jJAtvA taM bhUpamAgatam / tathAvidhaM sudhAkalpaM jajJe mUrkhAkaraM ythaa|| 161 // nizIthinyAM vyatItAyAM caTite prahare dine / tAbhirvisarjitaM tasyA AdezAt prekSaNaM hi tat // .. . // 13 //
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIcandralekhA kthaankm| kabAsaMgrahaH // 14 // 162 // aSTAdazabhojyapeyaramyA rasavatI tadA / prAptA tasyA nidezena sudhAsyandasahodarA // 163 // samutpannasaMzaye vA'bravIt tAM yoginI tdaa| vihAya nAgarADrAjyaM kimAyAtAtra sundari ! // 164 // sA'zrunetrA saduHkheva sAkhyajjJAnena yogini!| jAnISe tvaM caritraM me tathApi bhaNAmi te // 15 // viddhi paTTamahAdevI nAgarAjapriyAsu mAm / mayi raktamanAH kAntaH premapAtraM nirantaram // 166 // vINAvAdananiSNAtA dAsIyaM kuzaleti me / bhUtAnandamitrakRte dharaNendreNa mArgitA // 167 // no dattA jAyate yanme nATyabhano'nayA vinA / nAgarAjo ruSA'vAdIda grahISyAmi haThAdapi // 168 // patyurmatvA'pamAnaM tad vaatraahmupeyussii| vidhAya ratnabhavanaM tiSThAmi vijane sukham / / 169 // vijJapti tvatpuraH kurve yathA mAM vetti naiva saH / iha sthitAM tathA kArya mantrazaktyA tvayAryike // 170 // ityuktvA yogInI tAM sA gRhItvA''darapUrvakam / bhojanAvasare prAptA devamandirasannibhe // 171 // zazilekhA''ha tAmAyeM ! cireNa militA'si nH| mayA sAdhaM tadekatra bhAjane lAhi bhojanam / / 172 // sA pratipannavacanA sthitA bhoktuM tyaash| vIkSitA vismysmerlocnenaavniibhujaa||173|| acintayat tato rAjA'dRSTapUrva mayekSitam / pAtAlanAyikAyAstu rUpe jaataavdhirviH|| 174 // saGketenAtha sA tasyA yoginI pravarA jgau| vismRto hA priyasakhi! prmaadenaantissnmyaa||175|| tena vinA'dyApi naiva.bhokSye zrutpIDitApyaram // 14 //
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaamkm| // 15 // zazilekhAha ziSyaste ko nAmAzaM nivedaya // 176 // vidyAbhRnnAgajAtirvA gandharvo vA'suraH surH| tatkRte gauravaM kurve yathAzakti yathA skhe!||177 // sA tAM yoginyapi prAha naiva nAgAdijAtijaH / mAnuSyakulakoTIraH kintu durlalito nRpH||178||ath nAzAM kUNayitvA sA'vocad vaJcitAsi bhoH!| nUnaM kenApi pUrtena nareNAlIkabhaktinA // 179 // sApyAha manasi vatse ! mA vRthA cintyaanythaa| divyadeho mayA cakre svazaktyAsI samantataH // 180 // anAgatastvayA neyaH paramaM gauravAspadam / yasmiMstuSTAsmi no tasya kizanApyatidurlabham // 181 // bhojaya tadamuM ziSyaM madvAcA nijbhaajne| divyayA rasavatyAuramAjanmA'bhuktapUrvayA // 182 // tato yoginyapi prAha bhUpamAgaccha vatsa ! he| bhukSvA'mA nAgapalyemAM divyAM rasavartI drutam / / 183 // mene kRtArthamAtmAnamucchiSTaM tad vidnnpi| bhujan ko vA'thavA khIbhirvadhito bhuvi no janaH ? // 184 // yadAha-rere kaNa! mA rodIH kaM kaMna pramayantyamUH ? / kaTAkSakSepamAtreNa karasthasya tu kA kthaa?|| 185 // subhASitena gItena yuvatInAM ca liilyaa| manona bhidyate yasya sa yogI hathavA pshuH||186|| manojJaM kApi kanyAmanyad yacchatyatho punH| yoginIvacanAdanyA tanmadhye'tti vihasya ca // 187 // tasmai sugandhitAmbUlaM dattvA vadatI putraka! prekSasva rAlamutthAya ramyaM nAgapriyAgRham ||188||knykaabhistaabhirpi hasyamAnaH pade pde| vyaticakrAma // 15 //
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 16 // divasaM vakroktibhiH sukhena saH // 189 // nizIdhinyAM prekSaNAdivyavasAye visarjite / rAjA vyajJapayadevaM yoginIM tAM kRtAJjaliH // 190 // ayi svAmini ! santuSTA kalpavallIva cet tadA / yaccha me'psarasaM rantumAsAM madhyAcca kAJcana / / 191 / / sAM tamAha kathamapi rajyantyapsaraso nare / ujjhantyetAH kSaNArdhena tadA devakumArakAH / / 192 / / paraM vidyAbalenA''zu kariSye te samIhitam / kintvAjanmaM tvayA kAryametAsAM vacanaM kila / / 193 / / vacane'GgIkRte rAjJA zazilekhAmuvAca sA / tvadAjJAniratasyAsya pUrayasva manoratham // 194 // nidrAM cirajAgRto'sau labhatAM te gRhopari / surazayyAsaGgasukhamanyat te kRpayA'znutAm // 195 // sA'pyAkhyaduparitale tUlikA nAsti kApi hi / yadyeSa kAGgati sukhaM svayaM nayatu tUlikAm // 196 // tataH zataguNotsAha utthAya sahasA nRpaH / zirasA tUlikAM dhRtvA caTito bhavanopari / / 997 // punaruttIryaM paryaGkaM nidhAya mastake nRpaH / bhavanasyopari nItvA''stRNoti sma ca dAsavat // 198 // yoginIvacasotpATya saparyaGkAM ca tUlikAm / surasundaryA uparitale nItvA''stRNonnRpaH // 199 // sApi sthitvA svazayyAyAM ratirasaguNaistathA / cittaM jahe yathAnyAH sa manyate rAsabhIriva // 200 // yAminyAH pazcime yAme baddhvA paTTaM ca netrayoH / naranAthaH sa yoginyA muktaH svabhavane rayAt / / 201 // evamAgacchati nRpe pratyahaM bhaNitA tayA / zazilekhe ! dhruvaM dAso jajJe te patirapyasau // 202 // tataH O N O O zrIcandralekhA kathAnakam / // 16 //
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA - kmaankm| // 17 // pUrNapratijJA sA sphaarshaarbhaasuraa| anta:puragataM bhUpaM kRtahAsaivamabhyadhAt // 203 // sadoSA'haM parityaktA "yuktametat paraM nRpa ! / aparAddha kimanyAbhiryat tA dArA jahAsi bhoH ? // 204 // athavA surasundaryA vilAsarasikasya te| asmAdRzAMna nAmApi gRhItaM kurute rtim|| 205 // rAjA camatkRtazcitte tadvAcA tAM nirUpya ca / upalakSya punaH samyak tat kimetat kimityavak // 206 // tato natvA nRpo'vAdi tayA yo'vinayoM mayA / yoginyA vacasA'kAri kSantavyaH sa tvayA mama // 207 // AzcaryaharSaviSAdapUritAtmA narAdhipaH / devIpade buddhimI candralekhAmatiSThipat // 208 // uktaM ca-tAvadroSazca garvazca pUrvadoSAdisaMsmRtiH / samutkIrNA iva svAnte guNA yAvallaganti n|| 209 // sarvAntaHpurasaMyukto rAjA pAtAlavezmani / bhuJjAno vividhAn bhogAn sahasrAbdImajIgamat // 210 // athAbhayaGkaraH sUrirmunivRndaparivRtaH / udyAne samavAsArSIt kusumAkaranAmani // 211 // durlalitanRpaH sUrimupetyAnandameduraH / zazilekhAyuto'zrauSInatvA taM dhrmdeshnaam||212|| tathAhi-zreyo viSamupabhoktuM kSamaM bhavet krIDitaM hutAzena / saMsArabandhanagatairna tu pramAdaH kSamaH kartum // 213 // tasyAmeva hi jAtI naramupahanyAd viSaM hutAzo vaa| AsevitaH pramAdohanyAjanmAntarazatAni // 214 // tasmAt pramAdaM nirdhUya samyaktve kriyatAM matiH / mUlAdibhUte dharmasya dvAdazavratarUpiNaH // 215 // mUlaM dharmadrumasyaitad dvAraM dharmapurasya ca / pIThaM // 17 //
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 18 // nirvANahaya'sya nidhAnaM sarvasampadAm // 216 // guNAnAmekamAdhAro ratnAnAmiva sAgaraH / pAtraM cAritravittasya samyaktvaM zlAghyatena kaiH?||217 // tadbho pramAdamadirAM tyaktvopAdatta dattazivasaukhyam / zuddhaM zrAvakadharma kukarmamarmAvidhaM sudhiyaH // 218 // paratIrthe'pi gatAnAM yeSAM maraNe'pyupasthite puNsaam| samyaktvabhaktiraktirbhavati hi te prApnuvanti zivam // 219 // zazilekhAM tataH prAha gaNabhRd vacanaM hyadaH / jAnatI svapUrvabhavaM bhadre ! kiM nA'vabudhyase ? / / 220||shriimcchtrunyjye tIrthe samArAdhyA''dimaM jinam / kopaM durlalite rAjJi tvayA kurvANayApi hi // 221 // samyagdarzanasevanavazAdAptedRzI ramA / tvayA'khilatribhuvanA''zcaryakRnmativaibhavaH / / 222 // yugmam // iti zrutvA gurorvAcaM samyaktvaratnasundaram |cndrlekhaa'tivairaagyaa jagrAha shraavkvrtm|| 223 // niyamAMzca yathAzakti lAtvA rAjAdayo jnaaH| natvA sUri yayuH sarvasvaM svaM sthAnaM pramodinaH ||224||shshilekhaa parvatithau samacittA nijaalye| vrataprapAlanArtha ca cakAra pauSadhavratam // 225 // ekasmin divase merushailnishclmaansaa| AntarArinigrahArtha kAyotsarga cakAra sA // 226 // tadA samyaktvadAyaM ca draSTuM tadbhyAnanizcayam / zazaMsa tAM mudA samyaksurI tAvad vizuddhadhIH // 227 // naiva devA''dayo'pyenAM dharmAccAlayituM kSamAH / zrutvA provAca mithyAdRgdevI // 18 //
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 19 // CO O 7 prekSasva karma me // 228 // kSobhanArthaM tatastasyA mahAghorAzca rAkSasAH / vikurvitAH kartRkAvya' karA atibhayaGkarAH // 229 // tArasvareNa te procuH sphoTayanto girInapi / tyaja dharmamanyathA tvAM giliSyAmaH kSaNAdapi / / 230 / / tyaktvA zrAvakadharma naH kramAbjaM vA prapUjaya / muktisukhakRte mUDhe ! no cennAzaM gamiSyasi // 239 // tadvacovajrapAte'pi zazilekhA'tinizcalA / akhaNDayanna samyaktvaM jAnatI maNDanaM hRdaH / / 232 / / rakSobhiyA na niyamAn bhaGkte yAvad dRDhavratA / vAtA''hatA ivA'mbhodAstAvallInAH kSaNena te // 233 // tato'tighorAH kariNo harayo'pi vikurvitAH / teSAmapyupasarge na sA cukSobha manAgapi // 234 // kezairdhRtvA durlalitaM nRpatiM devamAyayA / darzayitvA vyantarI sA dhRSTA duSTA'bravIditi // 235 // enaM kapaTadharma me'grato muJcAyi mugdhike ! / niHsaMzayaM mArayiSye'nyathainaM te priyaM priyam / / 236 / / sA tacchrutvA sthitA tUSNIM vizeSadhyAnatatparA / tadA kUTanRpo'rodIt tatpuraH karuNasvaram // 237 // priye ! dharmamamuM muJca yena kaSTamapaiti me / svajIvitapradAnena rakSanti kulajAH patim // 238 // tataH sA'cintayaccitte bhave bhave bhavet priyaH / na tu dharmo'tiduSprApaH khaNDayAmi na tad vratam / / 239 // cintayantyAH kSaNAdevaM kSINeSu ghAtikarmasu / utpannaM kevalajJAnaM tasyAH sarvA'vabhAsakam / / 240 // 1 laghvasivyAptahastAH / O e e zrIcandralekhA kathAnakam / // 19 //
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcanAlekhA AsannadevatAbhizca mudrA tasyai smrpitaa| tatastayA zirolocazcaturmuSTayA vinirmme||241|| suvrnnkmle| sthitvA ramye devavinirmite / dharma dideza bhavyAnAM purataH zivazarmadam // 242 // sa caivam-caturdA puruSArtheSu mokSa evottamo yataH / tadartha caryate dharmaH kAmArthI dharmasambhavI / / 243 // sampanidarzanajJAnacAritrANyasya hetavaH / samyaktvaM 'syAdadhigamAnisargAdapi dehinAm // 244 // samyagjinoktatattveSu zraddhAnaM darzanaM hi tat / tasya bhedAstu SaTSaSTiH pratyapAdi jinezvaraiH // 245 // zraddhAnaM'hicaturdhA syAt punarliGgatraya tataH / dazaprakAroM vinayastistro'tha zuddhayo matAH // 246 // doSAstu paJca santyAjyA aSTAvatha prabhAvakAH / bhUSaNAnyapi paJcAsya paJcaiva lakSaNAti ca // 247 / // 20 // 1. samyagdarzanajJAnacAritrANi mokSamArgaH / tattvA. a. 1 sU. 2. tanisargAdapigamAdvA / 3. paramArthasaMstavaH, 2 paramArthajJAnisevA, kugurutyAgaH 4 kudarzanatyAgaH / 4. dharmazuzrUSA, 2 dharmarAgaH, 3 devaguruvayAvRttyam / 5. arihaMtasiddha-caitya-siddhAntayatidharma-zramaNAcAryopAdhyAyapravacanadarzanabhedaiH / 6. manovAkAyabhedo / zAkAhAvicikitsA-mithyAtvaprazaMsA tatparicayazceti / 8. prAvadhanikaH, dharmakathikaH, vAdI, naimittikaH, tapasvI, vidhAmantrabalI, siddhaH, kavI veti / 9. jinazAsanakauzalyam, zAsanaprabhAvanA, tIrthasevA, dharmasvairya, sddevgurusevaa| 10. upazamasaMveganirvedAnukampAstikyAkhyAni / // 20 //
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 21 // / / SoDhAsya' yatanA kAryA''kArAH SaT SaT ca bhAvanAH / SaTsthAnAnIti' SaTSaSTibhedazuddhaM hi darzanam // 248 // samyagdarzanabhAg jIvaH syAt samyagjJAnavAMstataH / samyakcAritrasamprAptyA prApnuyAt paramaM padam / / 249 / / jIvo nirvANamApannaH karmaklezairvimucyate / punarnA''yAti saMsAramajarAmaratAM gataH // 250 / / yadAhuH zrIharibhadrasUrayaH - daMgdhe bIje yathA'tyantaM prAdurbhavati nA'GkuraH / karmabIje tathA dagdhe na rohati bhavA'GkuraH / / 251 / / ato bhavyA''tmabhirdharmaH samArAdhyaH zivArthibhiH / mithyAtvaM sarvathA tyAjyaM bhavabhramaNakAraNam || 252 / / lokalokottarabhedairmithyAtvaM dvividhaM matam / devagurudharmabhedaistattyAjyaM trividhaM punaH // 253 // mithyAtvaM paramo rogo mithyAtvaM paramaM viSam / mithyAtvaM paramaH zatrurmithyAtvameva durgatiH // 254 // mithyAtvatyAgataH puMsAM samyaktvaM nirmalaM bhavet / Atmazuddhistato mokSapadavI na davIyasI // 255 // vyantarI prakaTIbhUya svA'gaH kSAmyati sA tataH / vItarAgaprabhAveNa zAmyanti jAtivairiNaH / / 256 / / pratibodhya durlalitanRpAdIn nAgarAn janAn / gatvA zatruJjaye tIrthe 1. paratIrthikAnAM vandanam, tatramaskaraNam, pAtrabuddhyAdAnaM, anupradAnaM AlApa:, saMlApaJcaiteSAM varjanam / 2. rAja-gaNa-baladevAbhiyoga- kAntAravRtti - gurunigrahAkhyAH / 3. samyaktvaM dharmavRkSasya mUlam, dharmapurasya dvAram, dharmasIdhasya pITham, dharmasyAdhAraH, dharmasya bhAjanam, dharmaratnanidhAnaM ceti / 4. asti jIvaH, sa nityaH karmaNAM kartA, bhoktA, jIvo mokSaM yAti, mokSopAyaceti / zrIcandralekhA kathAnakam / // 21 //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| // 22 // siddhisaudhamazizrayat // 257 // bhavyA ! jJAtvA bhuvanamahitaM candralekhAcaritraM, samyaktve sadvatacayamahAvRkSamUlAyamAne // no kartavyo narakajanako jIvitAnte'pi bhano / yasmAd yUyaM labhata sakalaM zAzvataM mokSasaukhyam // 258 // . atha prazastiHAsIcchrI vijayAnandasUri riguNAzrayaH / kIrtiH svargamiyati sma yasya snaatvaa'ntimaambudhau||1|| zrImadamaravijayo munirnirmalasaMyamaH / dakSiNAzAvihArIti khyAtastasyA'ntiSadvaraH // 2 // tadIyakramaNAmbhojadvayISaTpadasatribhaH / sAhityasUrirityAzcaturavijayo muniH // 3 // dRSTvA 'samyaktvasaptatyAM nibaddhAM prAkRte hi saH / saMskRte'racayad ramyAM saralAM ca kathAmimAm // 4 // vijyaanndsuuriindrpttttpuurvaadribhaasvtH| zrImadvijayavallabhasUrivaryasya shaasne||5|| vikramAd dvisahasraikavarSe mAse zucau site| aSTamyAM vikramapure bheje pUrti mrusthle||6|| vijayAnandasUrINAmamUcchiSyamatallikA / kakSIkRtasvAtmalakSmIH zrIlakSmIvijayo muniH||7|| haMsanirmalasatkIrtiH zrIhaMsavijayo muniH / ziSyastasya zAntamUrtirabhavad bhavabhIrukaH // 8 // sphUrjadratnatrayIsampat zrIsampadvijayo muniH / / // 22 //
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ O zrIjaina * tacchiSyo'bhUt kRtA yena sevA hyAjIvanaM guroH // 9 // vasanto bhavyavRkSeSu vasantavijayo muniH| tacchiSyo'bhyarthanA tasya kRterasvA hi kAraNam // 10 // yAvad dyAvApRthivyau ca puSpadantau suraaclH|| vAcyamAnA kabA tAvadevA nandatu shaasne||11|| jainadharma ratirbhUyAt yAyAd vilymaapdaa| dUrIbhavantu karmANi shreyHshriivRddhimshnutaam|| ||iti samyaktvaviSaye zrIcandralekhAkathA / zrIcandralekhA kthaankm| kathAsaMgrahaH . // 23 // // 23 //
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIcandralekhA kthaankm| dabhi // 24 // // 24 //
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ / aham / / ||shrii zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH|| ||shrii prema-bhuvanabhAnu-para-hemacaMdra sadgurubhyo nmH|| zrIjaina kathAsaMgrahaH ||shriinNdiiven municritrN|| ||ath zrInaMdiSeNamunicaritraM praarbhyte|| // 1 // - (kartA-zrIzubhazIlagaNI) . kurvannugraM tapo nityaM / duSTaM karma vinirmitN||jiivo bhinatti ttkaalN| naMdiSeNamunIzavat // 1 // tathAhi-svargasannibhaM zrIpurAkhyaMpuramAsIt, tatra mukhapriyAkhyo dvija eko vasatisma; athaikadA nijodarapUraNAya bhikSArthameko bhImAkhyo daridrapuruSastasya gRhe samAyayau; tadA sa dvijastaM bhImaM jagau, cettvaM dAsatvamaGgIkRtya madIyagRhe tiSThasi, tadA te nityaM bhojanavastrAdi dAsyAmi, bhImenoktaM bho dvijottama! tava dAsatvamahamaGgIkaromi, paraM rAddhAnazeSa sarvadA mahyameva deyaM, yathA svecchayaivAhaM tasya rAdhAnazeSasyopayogaM karomi; tato dvijenApi tatpratipannaM; atha sa bhImaH zuddhabhAvena tasya dvijasya dAsyaM
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||shriinNdiivenn municaritraM // // 2 // kurvan svAjIvikA nirvahati, dvijApitaM rAdhAnazeSaM ca sa nityaM tapasvyAdisAdhubhyaH prayacchati; evamupArjitapuNyapAdheyaH sa bhImaH kiyatkAlAnantaraM mRtvA devaloke devo babhUva; tatra ca divyasukhAnyanubhUyA''yuHkSaye tatazcyutvA magadhadeze rAjagRhe nagare zreNikAkhyasya kSoNIbhRto naMdiSeNAbhiyaH putro jAtaH; sa mukhapriyadvijazca mRtvA bhUriSu bhaveSu prAntvA vanamadhye gajayUthe kasyAzcit kariNyA udare'vAtarat; krameNa tayA kariNyA prasUtaH saH kalabho yauvanaM prApto vyacintayat, athAtra yUthe madanyaH karI yUdhanAyako mAbhUditi vicintya yUthapatIbhUtaH sa yuvA karI kariNIbhiH prasUtAn sarvAnapi gajakalabhAn janmasamaye eva mArayAmAsa, kariNIzca prasutA rakSayAmAsa; atha tasmin yUthe sthitAnAM kariNInAM madhyAdekA dakSA garbhiNI kariNI dathyo, yadeSo duSTo yUthAdhipatirjAtamAtrANyeva sarvAsAM kariNInAmapatyAni mArayati, ahaM cA'dhunA garmiNyasmi, madIyamanasi ca mahAnutsAho vartate, tannUnaM mama gajarUpa: kalabho bhaviSyati, so'picArisaMhArakartA bhaviSyati, tatojAtamAtra evAyaM kalamo'nyatra muktvA mayA trAtavyaH. iti dhyAtvA sA dakSA kariNI nijApatyarakSaNArtha mAyayA vAtarogagrastIbhUya khambIbhUtacaraNeva mandamandaM saJcaraMtI yUthAtpazcAt patati; aho! pazUnAmapi nijA'patyeSu mahAn moho bhavati, yataH-AdAya mAMsamakhilaM stanavarjamaMgAnmAM muJca vAgurika yAmi kuru prasAdaM // adyApi // 2 //
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||shriinNdiivenn municaritraM // shsykvlgrhnnaa'nbhijnyaa| manmArgavIkSaNaparAH shishvomdiiyaaH||1||ath saduSTo yUthAdhipatirdathyau, asyAH kariNyA anya: karI bhoktA mA bhavatu, iti dhyAtvA so'pi tasyAH paJcAmandaM mandaM saJcaraMstAmekAkinI na muJcati. sA dakSA kariNI tu pratidinamadhikAdhikaM mandaM mandaM saJcarati; tadAsa karI cA'pbudvimo'nyavegavatIkariNInAM rakSaNArtha tAM kariNI vimucya tAbhiranyakariNIbhireva samamagre'gre saJcarati; sA kariNyapi tasya vizvAsotpAdanArtha dinadvitrayAntare nijapatyustasya yudhanAthasya milati; tadA prApta vizvAsaH sa yUdhapatiriti dayau, nUnamiyaM varAkI kariNI vAtarogAbhibhUtAsti, tathApi sA premapAzabaddhA madIyopAntaM na muJcati. evaM jAtavinamme yUdhanAce dUrasthe kadAcit svaprasavasamayaM vijJAya sA kariNI mauli'ghRtatRNapUlA nikaTasthe tApasAzrame yayau; atha vinayananIbhUtAM tAM zAntasvabhAvAM kariNIM zaraNArthinImiva matvA te tApasAH procuH, bho putri! tvaM sukhenaivAtra tiSTha; iha te kuto'pi bhayaM nAsti, evaM taistApasairAgvAsitA sA hastinI tatra sthitA tasminneva tApasAzrame zubhalakSaNopetaM gajamekaM prasUte sma; tatastaM nijAupatyaM tatraiva tapAsAzrame muktvA sA mandamandaM saJcaraMtI nijayUdhapatipAveM gatA; tato'ntarAntarA sA taNacaraNamiSeNa saJcaratI pracchannaM tatra tApasAbame samAgatya taM nijakala stanyapAnaM 1. mstkmRttunnpuulaa|
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina ||shriinNdiissnn municritrN|| kathAsaMgrahaH // 4 // kArayati; tApasA apitaM kalabhaM paramAnandena zyAmAkagrAsadAnAdinA poSayanti; evaM krameNa vRddhi prAptaH sa kalamo'pi tApasabAlaiH saha nijAM manoharAM zuNDAM lAlayan nAnAvidhakrIDAM karoti; tApasabAlAzca sarasyA jalabhRtakalazAnAnIyAzramadumAn siJcanti, taiH saha sa kalabho'pi sarIM gatvA nijazuNDAyAM jalaM bhRtvA tAnAzramadumAn siJcati; tatastaistApasaistasya kalabhasya secanaka iti nAma vihitaM; evaM sa kalabho nAnAvidhakrIDAM kurvan tApasabAlAnAM paramAnandapAtraM babhUva; krameNa sa tatraiva yauvanaM prApto'nyedhunijahRdaye cintayAmAsa, madIyamAtrA'haM chalena nijapatiM yUthanAyakaM vaJcayitvAsminnAzrame - yathA janistathA mA'parApi hastinyatrAgatya mama pratispardhinamanyagajaM janayatu, iti vicArya madonmattaH sa karI nijAzrayadAyakAnAM teSAM tApasAnAmevAzramaM durjana iva babhaJja; aho ! ayaM madonmatto gajo'smAbhilAlitaH pAlito'pi kRtaghna ivAsmAkamevAzramaM vinAzayati, ato'sya bandhanArtha ko'pyupAyaH kartuM yujyate, iti vicintya te tApasA militvA zreNikanRpapArve yayuH, kathayAmAsuzca tasya secanakagajasya sarvamapi svarUpaM; tat zrutvA sa zreNikanRpo'pi nijasainyaM sannA 'vicakSaNAmoraNayutastaM hastinaM dhatuM vane gataH; AdhoraNAzca te taM gajaM vazIkatuM 1. gjgtinipunnaiH|
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||shriinNdiivenn municritrN|| // 5 // chalabalAdivividhopAyAMzcakruH, paraM sa gajastairvazIkartuM ma zakyate; tadRSTvA zreNikanRpo nijahRdaye viSaNNo'bhUta; evaM nijatAtaM viSaNNIbhUtaM vilokya naMdiSeNakumAraH svayaM piturAjJayA taM gajaM vazIkartumupasthita, taM naMdiSeNakumAraM nijasanmukhaM samAyAtaM vilokyohApohaM kurvan sa gajo jAtismaraNajJAnaM prAptavAn, evaM jAtajAtismRtiH sa daMtI nijapUrvabhavasaMbaMdhinaM svAminaM vilokya nijauddhatyaM parityajya tatraiva sthirIbhUtastasthau; evaM nijavazIbhUtaM taM kariNaM naMdiveNo nItvA''zcaryamagnAya nijatAtAya zreNikabhUpAya samarpayAmAsa; tatastaM secanakaM gajendra pure nItvA zreNikanRpo mahotsavapUrvakaM paTTahastinaM cakAra, naMdiSeNakumAramapi savizeSa grAmAdyarpaNAt prINayAmAsa; itaH kiyadinAntaraM zrImahAvIraH prabhustatpurodyAne samavasRtaH, zreNikanRpanaMdiSeNakumArAdipuralokAzca bhagavadvandanArtha samavasaraNe samAyayuH; sarve'pi vidhinA bhagavantaM vanditvA yathAsthAnamupaviSTAH, bhagavatApi dezanA prArabdhA, bhobho bhavyalokAH! ihA'pAre saMsAre manuSyatvaM, kSatriyAdyuttamajAtiH, IkSvAkvAdyuttamaM kulaM, zarIrArogyaM, AyuHsampattiH, lakSmIlAbhakRtsuvyApAraH, sarvaprANidayAmayo jainadharmaH, sadgurusaMyogaH, dharmazAstrazravaNaM, dharmopari zraddhA, dezavirate: sarvaviratervA lAbhaH, eteSAM prAptiH khalu durlabhaiva, ata: pUrvapuNyayogena prAptAM pUrvoktAM sAmagrI labvA pramAdamutsRjya bhavyalokairmuktiprAptyarthaM saMyamA''rAdhanaM vidheyaM, evaM karNasudhApravAhatulyAM // 5 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // bhagavaddezanAM nizamya prabuddho naMdiveNakumAraH kRtAJjaliH prabhumapRcchat he bhagavan ! ayaM secanako gajo mAM kathaM prItiparo babhUva ? tat zrutvA bhagavatA tasya gajasya prAgbhavavRttAntaH kathitaH; tat zrutvA vairAgyamApannaH sa naMdiSeNakumAraH kathaJcinmAtApitarAvApRcchya prabhupArzve saMyamamArga mArgayAmAsa; tat zrutvA jJAnavatA prabhuNA proktaM, bho naMdiSeNa ! adyApi tava cAritrAvaraNaM bhogakarmaphalaM ca balavattaraM vidyate, tatastvaM dIkSArthamutsuko mA bhava, evaM prabhuNA svayaM nivAryamANo'pi sa naMdiNo yAvaddIkSAgrahaNAyAtyantamutsuko babhUva, tAvadAkAze'pIti dIvyA vANyabhavat, bho naMdiSeNa ! adhunA tvaM dIkSAgrahaNaM mA kuru, adyApi tava bhogaphalaM bhUri vartate, evaM zAsanadevyApi niSiddhaH sa naMdiSeNa utsukIbhUya nijavIryabalena dIkSAM jagrAha; athaivaM gRhItadIkSaH sa naMdiSeNo mahamuniH SaSThASTamAditIvratapaH paro'vizramaM vijahAra, trArthavAcanAparo gItAbhUya dvAdazabhAvanA bhAvayan, dvAviMzatiparISahAMzca sahamAno nijakarmANyunmUlayitumudyamaM karoti sma, bhogakarmodayAdudbhavantIM tIvra bhogecchAM roddhuM sa naMdiSeNo munirAtApanAM kurvannAnAvidhogratapAMsi karoti sma, yataH- AyAvayaMti gimhe / hemaMtesu uvAuDA // vAsAsu paDisaMlINA / saMjayA susamAhiyA // 1 // cAritranivAriNI sA zAsanadevatA tu nityaM taM mahAmuniM saMsArikabhogAmbhodhau pAtayituM samIhate; evaM devIkRtAnukUlopasargo'pi // zrInaMdIveNa municaritraM // // 6 //
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11011 sa munirnijacaraNarakSArthamekadA parvataM samAruhya tato jhampAM dAtumudyato'bhUt; evaM sa muniryAvadgireragrabhAgAdagho jhampAM karoti tAvattaM kare dhRtvA sA zAsanadevI cAnyatra muktvovAca bho mune ! sAmprataM tvaM mudhA martuM kathaM yatase ? bhogakarmaphalalabdhiM vinA kadApi te maraNaM na bhaviSyati, tato'sau munirekAkyeva tIvratapaH samArAdhanaparo'nyadA'nAbhogAtpAraNakadine kasmiMzcinnagare kasyAzcidvezyAyA gRhe AhArArthaM praviSTo dharmalAbhamuccacAra, tat zrutvA sahAsyA sA vezyA'pi taM muniM pratyAha, bho mune ! dhanabhogArthinyA mama dharmalAbhena kimapi prayojanaM nA'sti, ahaM tu sarvadA zarmalAbhadaM dhanamevecchAmi, tat zrutvA munirdadhyau, aho ! yauvanamadagarviteyaM vezyA akiJcanasya mama hAsyaM karoti ! yataH sA jAnAti, yajjainamunayo nityaM nirdhanA eva vartante, atha darzayAmyasyA api me prabhAvaM, ityahaGkArAbhibhUto'sau munirbhAvibhAvasyAvazyambhAvitvena yAvattasyA dvArAgranIvrAttRNamAcakarSa tAvattasya tapolabdhiprabhAvAd dvAdazakoTimitaM suvarNadravyaM tatra gaganAGgaNAnyapatat; tataH sa munistAM vezyAmuvAca bho suMdari ! anena dravyasaMJcayena tvadabhimataH zarmalAbhaste'stu, ityuktvA sa naMdiSeNo muniryAvattato'gre gantuM pravartate tAvattayA caturayA vezyayA tasya paTAJcalaM vidhRtya proktaM, he svAmin ! idaM kamalakomalaM zarIraM duSkaratapo'gninA tvaM kathaM zoSayase ? atha tvaM madgRhe sthito mayA saha nAnAvidhabhogAn bhuGkSva ? tvayAhametena dhanadAnena // zrInaMdIveNa municaritraM // // 7 //
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zaraza XXXXXXX krItA'smi, kRtajJA'haM kathamapi tvAM na muJcAmi, tathApi yadi mAM tiraskRtya tvaM yAsyasi, tadAhaM te AtmaghAtaM vidhAya strIhatyApApaM dAsyAmi ityuktvA sA divyarUpalAvaNyopetA yauvanArUDhA vezyA nijakaTAkSabANaistasya mahAtapasvino'pi naMdiSeNamuneH saMyamakavacaM bhittvA balAnnijakamalakomale haste taddhastaM dRDhaM dhRtvA gRhamadhye samAnayat; atha sa munirapi vIraprabho: zAsanadevyAzca vacanaM saMsmRtya nijabhogakarmaphalaM matvA tAM vezyAmaGgIcakAra, tatastatrasthaH sa naMdiSeNo munirityabhigrahaM jagrAha yanmayA pratidinaM daza daza naTaviTAdipuruSAn pratibodhya, dIkSAM ca grAhayitvaiva bhoktavyaM, anyathA na; evaM muktamuniliGgaH sa naMdiSeNastayA kRtajJayA vezyayA saha nAnAvidhendriyavilAsAn vilasan pratidinaM ca nijopadezalabdhiprabhAvAddaza daza janAn pratibodhya dIkSAM grAhayAmAsa, evaM ca kurvatastasya dvAdazavatsarI vyatItA, athaikadA tena pratibodhadAnapUrvakaM nava puruSAstu dIkSAM grAhitAH, dazamazca milita ekaH svarNakAro bahuzaH pratibodhito'pi kathamapi pratibodhaM nA''pnoti, pratyuta vadati ca, bho naMdiSeNa ! yadi tvamevaM vidhAM saMsArAsAratAM jAnAsi tarhi tvaM kathamatra vezyAgRhe sthito nAnAvidhabhogAn vilasasi ? ito bhojanavelAyAM vyatItAyAM vezyayA dvitrivAraM kRtAyAM rasavatyAmapi zItIbhUtAyAM sa svarNakAraH kathamapi na prabuddhaH tadA tayA vezyayA proktaM, svAmin ! bhojanAvasaro'pi vyatItaH, atha tvamutthAya bhuGkSva, // zrInaMdISeNa municaritraM // zara
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // *** naMdiSeNaH prAha, he priye ! adyA'yaM dazamo dhRSTaH svarNakAraH kathamapi pratibodhaM na prApnoti, pratijJAyAmapUrNAyAM ca kathamahaM bhojanaM karomi ? tat zrutvA tadIyakSINabhogakarmaphalapreritayeva vezyayA'pi premabhRtahAsyena proktaM, tarhi svAmin ! adya dazamo bhavAneva bhavatu, tayaivamuktaH sa naMdiSeNo nijabhogakarmaphalaM kSINaM vijJAya tasyA evaitadvacoGgIkRtya pazcAttApaparayA tayA vezyayA bahunivAryamANo'pi svakIyaM pUrvaliGgaM gRhItvA tato niHsRtya gurupArzve yayau; tatra ca vidhipUrvakaM samyagAlocanAM kRtvA, punardIkSAM lAtvA, tIvraM tapazca taptvA, karmakSayaM vidhAya sa naMdiSeNo mahAmunirmuktisukhaM prApa; // iti zrI prathamanaMdiSeNamunicaritraM samAptaM / zrIrastu // atha dvitIyanaMdiSeNamunicaritraM prArabhyate- bhUbhUSaNe magadhAkhye deze naMdigrAmAbhidha eko grAmo'sti tatra grAme somilAkhya eko dvijo vasati sma, so'tIvadAridyAbhibhUto bhikSAyAcanena nijanirvAhaM karoti sma, tasya somilASSkhyA patnI babhUva; tayo nadiSeNAbhidho naMdano'bhUt, atha taM naMdiSeNaM tadabhAgyavazAt bAlye eva muktvA tasya mAtApitarau paJcatvaM prAptau; atha durbhagakarmodayena mastakakezAdArabhya // zrInaMdIveNa municaritraM // // 9 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||shriinNdiissnn municaritraM // // 10 // caraNanakhaparyataM tamatyantaM kurUpaM dRSyA svajanA api tatyajuH, evaM nirAdhAro duHkhAmbhodhI nimagnaH sa grAmAntare nijamAtulagRhe gatvA pazusamUhAthai cAripAnIyA''nayanAdi sarvamapi gRhakArya karoti sma, evaM taM nijabhAgineyaM vinayaparaM gRhakArya kurvantaM ca vijJAya saMtuSTo mAtulastaM jagI, he vatsa ! tvaM khedaM mA kuruSva, mama sapta kanyakAH santi, tAbhya ekAM kanyAM tvayA saha pariNAyayiSyAmi. iti mAtulavacanaM nizamya sa kurUpo naMdiveNo hRSTaH san sotsAhaM tasya gRhakarmANi savizeSa karoti sma, evaM krameNa mAtulaM saMtoSayan sa yauvanaM prAptaH, atha tasya naMdiSeNasya pariNAyanasvarUpagarbhitaM mAtApitrozceSTitaM vijJAya prathamakanyA nijatAtaM prati jagau bho tAta ! yadi tvaM madIyaM vivAhamanena kurUpeNa naMdiSeNena saha kariSyasi tadA'haM duHkhIbhUtAtmAghAtaM vidhAsye; tavRttAntaM nizamya vyAkulIbhUtaM cintAparaM ca naMdiSeNaM vijJAya mAtulo'vadat, bho naMdiSeNa! tvaM viSAdaM mA kuru, ahaM dvitIyAM kanyAM tubhyaM dAsyAmi, paraM sA dvitIyA kanyApitaM vRttAntaM vijJAya nijatAtaM prathamaputrIvajjagI; evamanyAbhiH sarvAbhiH kanyAbhirapi pratiSiddhaH, sa naMdiSeNo'tIva viSAdaM saMprAptaH; evaM taM viSaNNaM vijJAya mAtulo'vadat, anyasya kasyA'pi putrI // 10 //
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina ||shriinNdiissnn municaritraM // kathAsaMgrahaH // 11 // tubhyamahaM dApayiSyAmi; tato yA yA'nyA kanyA mAtulastasyArthamAnayati sA sA tasya durbhagakarmodayAttaM kurUpaM vilokya dRSTyA vA manasApi na samIhate, avaivaMvighaM nijatiraskAraM saMbhAvya sanaMdiSeNo dadhyau, athA'tra mayA kiM nirarthakaM sthIyate ? mama pUrvakRtaM kimapi duSkarma prakaTIbhUtaM, atha mayA maraNasyaiva zaraNakaraNaM zreyaH evaM syAtvA sa viSaNNo naMdiSeNastato niHsRtya duHkhagarmitaparamavairAgyavAsitAntaHkaraNo'nukrameNa ratnapurAkhyaM nagaraM saMprAptaH, tatrApi nagare paurAn nijanijasuMdarIbhiH saha vividhavilAsaparAnnirIkSyAgninA dahan tato niHsRtya vanamadhye gataH; tatra parvatopari samAruhya jhampApAtaM cikIrSuH saH kAryotsargasthamuninaikena nivAritaH, tadAsanaMdiSeNastaM muni praNamya nijakarmasvarUpaMjagI, yataH-rogiNAM suhRdo vaidyaaH| prabhUNAM cATukAriNaH // sunavo duHkhadagdhAnAM / gnnikaakssiinnsNpdH||1|| tataH sa muninijajJAnabalena tadIyahRdayabhAvamudbhAvya tasyAzvAsanakRte jagau, bho bhadra ! evamAtmaghAtakaraNena na ko'pi svapUrvakRtakarmabhyo mukto bhavati, pratyuta ArtadhyAnena mRtvA durgatiM yAti, yataH-kRtakarmakSayo naasti| kalpakoTizatairapi // avazyameva bhoktavyaM / kRtaM karma shubhaashubhN||1|| tat zrutvA kRtAJjaliH sa naMdiSeNo muni jagau, he bhagavan ! tarhi yathA'haM sukhalezaM prApnuyAM, tathA kamapyupAyaM mahyaM kRpAM vidhAya yUyaM darzayadhvaM, atha taM yogyaM vijJAya muni gau, he bhadra ! // 11 //
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 // ha zrIvItarAgoditadharmakAryakaraNena nijaduSTakarmANi bhedayitvA jano'tra paratra ca sukhapAtraM bhavati; tasmAttvaM yAvajjIvaM dIkSAgrahaNena zuddha dharma kuru, yena bhavAntare tvaM sukhabhAg bhaviSyasi ; ityAdimuniproktadharmopadezAtpratibodhaM prAptaH sa naMdiSeNo vairAgyavAsitahRdayo tasya muneH pArzve dIkSAM jagrAha, atha sa naMdiSeNo mahAmunirvinayapUrvakaM dharmazAstrANi paThan krameNAgamapArINo. gItArtho'bhUt, tato'sau gurora cetyabhigrahaM jagrAha, laghuvRddhaglAnAdisAdhUnAM vaiyAvRttyaM kRtvaivaM mayA sarvadA bhoktavyaM. athaivaM kRtAbhigrahaH sa naMdiSeNo munirnityaM nirvedaM vinaiva glAnAdisAdhUnAM zuddhahRdayena manAgapi durgaMchAmakurvan vaiyAvRttyaM karoti sma, athaikadA jinasudharmAsabhAyAM sthitaH zakraH svAvadhijJAnena taM vaiyAvRttyaparaM naMdiSeNamuniM vijJAya tasya prazaMsAM kurvan jagau bho devAH ! bharatakSetre yAdRzo naMdiSeNo muniH sAdhUnAM vaiyAvRttyakaraNe nizcalo'sti, tAdRzaH ko'pyanyo nAsti, devairapi nijA'bhigrahAt sa na cAlayituM zakyaH evaMvidhaM surendravacanaM nizamya kazcidazraddadhAnaH surastatra puropAnte sametyaikena nijarUpeNa glAnasAdhurabhUt, evaM tamatisArarogAbhibhUtaM sAdhuM vane muktvA sa dvitIyaM sAdhurUpaM vidhAya nagaramadhye upAzrayasthasya tasya // zrInaMdIveNa municaritraM // // 12 //
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||shriinNdiissnn municritrN|| * naMdiSeNamuneH pAveM yayau; tAvat sa naMdiveNo munirvihRtyopAzraye samAyAta IryApathikI pratikramya, bhaktapAnapratyAkhyAnaM pArayitvA bhoktumupavizannabhUta, tadA sa prAghUrNakaH sAdhuH prAha, bho naMdiSeNamune! mayA pUrva zrutaM, yattvayA'bhigraho gRhIto'sti yathA glAnAdisAdhUnAM vaiyAvRttyaM kRtvaiva mayA bhoktavyaM, paramadya tvaM glAnasAdhuvaiyAvRttyamakRtvaiva kathaM bhoktumupavizasi ? tat zrutvA sa naMdiSeNo munirutthAya prAha; bho sAdho ! sa glAnaH sAdhuH kvA'sti ? prApUrNakasAdhuravadat, purAdahiH sthito'sti, sa cAutisArarogeNa pIDyate, kiJca tasya tRDapi bAdhate, atastvaM zuddhaM bahu jalaM gRhItvA tatrAgaccha, tato nijA''hArapAtrANyAcchAdya sanaMdiSeNarSiH prAsukaMpAnIyaM vihatu jalapAtraM gRhItvA zrAddhagRheSu gataH, atha yatra yatra zrAddhagRhe sa pAnIyArtha yAti, tatra tatra sa devo nijazaktyA tajjalamazuddhaM karoti; tathApyanirviNNo'sau bahuSu gRheSu bhramannakasmAt svalabdhiprabhAveNa tatsurazaktimapi vijitya zuddhaM jalaM prApa, tatastena prAghUrNakasAdhunA samaM sa naMdiSeNarSirbahirudyAne tasya sAdhoH samIpe yayau, atha taM sAdhu tathA'tisArarogapIDitaM dRSvA'sya vaiyAvRttyenAhaM kRtakRtyo bhaviSyAmIti matvA tena prAsukodakena svayaM tasyApAnadvAraM kSAlayituM pravRttaH, evaM yathA yathA sa naMdiSeNarSistaM prakSAlayati, tathA tathA sa sAdhuratIvadurgandhopetamatisAraM muJcati, naMdiSeNo vicArayati, are ! ayaM bhAgyavAnapi sAdhuH sa pAnIyAtha yA prAsukaM pAnIyaM vizada bahujalaMgI // 13 //
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 14 // pUrvakarmaprAbalyenedugatisArarogabhAgasti ! nUnaM rAjJA vA, rakeNa vA, sAdhunA vA, zakreNa vA kRtaM karmAvazyaM bhoktavyameva, tataH sa naMdiSeNastaM sAdhuM nijaskandhe samAropyopAzrayaM prati cacAla; atha sa glAsAdhuH pade pade karkazazabdAni jalpan tasya naMdiSeNarSeH zarIraM durgandhayA viSTyA limpati, tathApi naMdiSeNo mahAmunirmanAgapi durgaJchAM na cakAra, na ca tasyopari kicinmAtramapi krodhaM vihitavAn, tvaritaM calantaM taM naMdiSeNaM sa skandhasthito munirjalpati, are duSTa! evaM calanena mama prANA eva gamiSyanti, ataH zanaizcala, tvamabhigrahIbhUya mAM kathamevaM pIDayasi ? tata zrutvA yAvatsa naMdiSeNo mandaM mandaM calati, tadA sa jalpati, are ! evaM mandaM mandaM calanato mArge eva mama maraNaM bhaviSyati, ArAdhanAM vinA ca me durgatipAto bhaviSyati; evaMvidhAn tasyA''krozAn sahamAno naMdiSeNamunistathAbhUtaM taM sAdhuM kathaJcidupAzraye samAnIya cintayAmAsa, are re ! ayaM mahAtmA sAdhurmayA kathaM nIrogaH kartavyaH ? evaM cintayan sa nijA''tmAnaM nindati sma; athaivaM sAdhuvaiyAvRttyakaraNe taM merumiva nizcalaM matvA sa devaH pratyakSIbhUya viSTAdi tatsarva saMhatya tanmastakopari puSpavRSTiM cakAra kathayAmAsa ca bho naMdiSeNamune ! tvaM nUnaM dhanyaH kRtapuNyazcAsi, yAdRzo devasabhAmadhye tvaM zakreNa varNitastato'pyadhiko'si evaM taM muniM stutvA natvA nijAparAdhaM ca kSamayitvA sa devo devaloke yayau, evaM sa naMdiSeNo mahAmunirdvAdazasahasrA // zrInaMdIveNa municaritraM // // 14 //
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||shriinNdiivej municaritraM // tIvra tapastaptvA sAdhuvaiyAvRttyaikahRdayo'nyadA'nazanaM vidhAya sthitaH, tadA sAntaHpuracakI tasya bandanArtha tatra samAgataHtasya samRddhiM dRcchA sa naMdiveNarSinijamanasi camatkRtaH; taccaraNayovandanaM kuvantInAM cakravartirAjJInAM sukumAlamRdukuntalasparzAnubhavataH svIbhogasukhAnyabhilaSansa muniriti nidAnaM cakAra, acAhamAgAmini bhave'nena tapasA bhUrizrIvallabho bhUyAsam, athaivaM nidAnayuto mRtvAsI mahAzukradevaloke devo'bhUta, itaH sUryapurAbhiSe nagareM'dhakavRSNenUpasya subhadrAkhyA rAjJI babhUva, tasyAH samudravijayaH, akSobhyaH, stimitaH, sAgaraH. himAvAn, acalaH, dharaNaH pUraNaH, amicaMdrazeti navaputrA babhUvuH, tataH sa naMdiveNajIvadevo'pi devalokAnphyutvA tasyA vasudevAbhiyo dazamo putro jAtaH, pUrvabhavabaddhanidAnaprabhAvatastasya saubhAgyanAmakarmodayena dvAsaptatisahasramitA rAjyo'bhavan; tAbhiH samaM ca sa nAnAprakArAn bhogavilAsAn bhurukta sma, vistarAJca tatsambandho vasudevahiNDinemicaritrAdigranthAdavaseyaH; // iti zrIdvitIya diveNacaritraM samAptam // aurastu //
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ municaritraM // 21252525252513313413512512,513 // 16 //