Dashvaikalika Sutram Part 01

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 208

श्रीदशवेकालिकसूत्रे
ननु विषमोऽयं भ्रमरदृष्टान्तः, तथाहि - भ्रमरो हुमाशामन्तरेणैव पुष्परसमादन भिक्षुः पुनर्याचित्र, fear तद कदाचिदेकस्मिन्नपि दिने मुर्मुरेकं ममुपैति afe साधवोऽपि तथैव गृहस्येभ्यो मिक्षां गृह्णीयुः १ किश्व भ्रमरोऽसब्जी, साधवस्तु सव्ज्ञिनो जिनवचननिपुणाथ, भ्रमरोऽयती साधवस्तु प्रतिनः, भ्रमरोऽमत्पारूपानी साधत्रस्तु प्रत्याख्यानिनः, भ्रमरोऽसंयतः साधवस्तु संयताः, इत्यादिविरुद्धधर्मशालित्वादिति चेन्न, सर्वत्र दृष्टान्तस्यैकदेशिरूपत्वात्, अनेकप्पतः पुष्पालान्तिपूर्वक किञ्चित्किञ्चिदुपादानमात्रे दृष्टान्ततात्पर्यमिति निष्कर्षः, स्फुटीधुओंके
९०
प्रश्न--भ्रमरका उदाहरण विषम है, कारण यह कि उसका साधु साथ ठीक मिलान नहीं होता। क्योंकि, भ्रमर वृक्षकी आज्ञा प्राप्त किये विना ही पुष्परस पीता है, साधु याचना करके ही भिक्षा लेते हैं, भ्रमर एक दिनमें एकही वृक्षके पास बारम्वार जाता है और पुष्परसको पीता है, साधु एक दिनमें बारम्बार एक गृहस्थके घरसे भिक्षा नहीं ले सकते, भ्रमर असी होता है, साधु सज्जी होते हैं, भ्रमर अप्रत्याख्यानी होता है, साधु प्रत्याख्यानी होते हैं, भ्रमर असंयत होता है, साधु संयत होते हैं, इत्यादि अनेक भिन्नताएँ पायी जाती है |
}
उत्तर --- ऐसी शंका ठीक नहीं है, क्योंकि दृष्टान्त सब जगहों में एकदेशीय ही होता है, 'पीड़ा न पहुंचाते हुए अनेक पुष्पोंसे थोड़ा थोड़ा लेना' इतने अंशोमें यह दृष्टान्त समझना चाहिये । इस विषयका स्पष्टी
પ્રશ્ન-ભ્રમનું ઉદાહરણ વિષમ છે, કારણ કે તે સાધુઓની સાથે ખરાખર બંધ એસતું નથી. ભ્રમર વૃક્ષની આજ્ઞા પ્રાપ્ત કર્યા વિના જ પુષ્પને રસ પીએ છે. સાધુ યાચના કરીને જ ભિક્ષા લે છે. ભ્રમર એક દિવસમાં એક જ પાસે વારંવાર જાય છે અને પુષ્પરસને પીએ છે, સાધુ એક દિવસમાં વારંવાર એક ગૃહસ્થના ઘેરથી ભિક્ષા નથી લઈ શકતા, ભ્રમર અસની હાય છે, સાધુ સન્ની હાય છે; ભ્રમર અન્નતી હેાય છે; સાધુ વ્રતી હોય છે; ભ્રમર અપ્રત્યા ખ્યાની હાય છે, સાધુ પ્રત્યાખ્યાની હોય છે ભ્રમર અસયત હાય છે, સાધુ સયત હાય છે. ઇત્યાદિ અનેક ભિન્નતાએ રહેલી છે.
વૃક્ષની
ઉત્તર—એ શકા બરાબર નથી, કારણકે દહાન્ત બધી જગ્યાએ એકદેશીય જ હોય છે. ‘ પીડા ઉપજાવ્યા વિના અનેક પુષ્પામાંથી ચેડા થોડા રસ લેવે' એટલા અશમાં જ આ દૃષ્ટાન્ત સમજવું જે/એ. આ વિષયનું સ્પષ્ટી