Book Title: Dashvaikalika Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२२८
श्रीकालिकसूत्रे
एवाऽपितु ततः मागपीति, जीवन एव न तदुत्तरं परलोकेऽपीत्यर्थः । दम किविध ? मित्याह- त्रिविधं तिस्रो विधा:- मकारा यस्य स तम् कृत-कारिताऽनुमतरूपम्, तत्र कृतं = स्वतन्त्रेणाऽऽत्मना सम्पादितम्, कारितम् = अन्य - ( व्यक्तयन्तर)- द्वारा निष्पादितम् अनुमतं = सावयव्यापारमारभमाणस्य त्वं साधु करोषि एवमेव कुर्वनास्य इत्यादिना प्रोत्साहितम्, त्रिविधेन = मकारत्रयविशिष्टेन फरणभूतेन, केने १ त्याह-' मनसा वाचा कायेने 'ति ।
'
1
ननु विविधेनेत्यनेन यत्मकारत्रयं गृयते तत् 'मनसे' त्यादिना प्रतिपदमेवोक्तम्, एवं सति त्रिविधेनेत्युपादानं पौनरुज्यदोपग्रस्तं भवति । यद्वा 'त्रित्रिवेने' वि विशेषणं 'मनसे - त्यादेरेव संभवति, ततश्च 'त्रिविधेन मनसा, त्रिविधया वाचा, दूसरोंकी अनुमोदना करे । दण्ड तीन प्रकारका है- (१) कृत, (२) कारित, (३) अनुमोदित ।
1
·
कृत- अपनी इच्छासे स्वयं करना । कारित दूसरे व्यक्तिसे कराना ।
अनुमोदित जो सावध व्यापार कर रहा हो उसे अच्छा समझना । यह सब सावद्य व्यापार तीन करण तीन योगसे न करे। वे तीन योग ये हैं- (१) मन, (२) वचन, (३) काय ।
प्रश्न- सूत्र में 'त्रिविधेन' (तीन प्रकारसे) कहा ही है फिर 'मनसा' (मनसे) 'वाचा' (वचनसे) 'कायेन' (कायसे) कहने से पुनरुक्ति (कहे हुए को पुनः कहना) होती है । या 'तीन प्रकारसे' यह विशेषण 'मन, चचन, काय' का ही हो सकता है। यदि ऐसा मान लिया जाय तो इसका अनुमोहना पुरे. इंडेन भारत। छे : (१) त, (२) अस्ति, (3) अनुमोहित. કૃત-પોતાની ઇચ્છાથી પાતે કરવું. કારિત-ખીજી વ્યકિત પાસે કરાવવું,
અનુમાદિત—જે સાવદ્ય વ્યાપાર કરી રહ્યો હાય, તેને સારૂં જાણવું. એ અધા સાવદ્ય વ્યાપાર ત્રણ કરણ ત્રણ ચેાગથી ન કરે. તે ત્રણ યાગ, या छे - (१) भन, (२) वथन, ( 3 ) अया. प्रश्न - सूत्रभां त्रिविधेन (त्र अारे) अंडे ०४ छे, पछी मनसा ( भनथी), चाचा (वयनथी) कायेन (प्रायाथी) उडेवाथी पुन३डित (अहेसाने इरी उहें) थाय छे. आ 'शु प्रारे' मे विशेषण 'भन, पेंशन, अया' नुं न हो शडे छे. ઞ એમ માનવામાં આવે તે એના અથ એવા થશે કે ત્રણ પ્રકારની