Book Title: Dashvaikalika Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
-
--
-
-
-
-
--
--
--
-
-
-
-
श्रीदशकालिकसूत्रे मूलम् -पुरेकम्मेण हत्थेण, दबीए भायणेण वा।
दितियं पडिआइक्खे, न मै कप्पड़ तारिसं ॥३२॥
छाया-पुरकर्मणा इस्तेन, दा भाजनेन वा ।
ददती पत्याचक्षीत, तादृशं मे न कल्पते {३२१ . पुरस्कर्म दोष कहते हैं
सान्वयार्थ:-पुरेकम्मेण साधुके आनेके पहले या सामने साधुके लिए सचित्त जलसे किया हुआ इस्तादिधावन पुरस्कर्म कहलाता है, उस पुरःकर्मवाले हत्थेण-दायसे दचीए-उस प्रकारकी कडछी अथवा चमचासे वा अथवा भाषणेण-दूसरे परतनसे (आहारादि) दितियं-देती हुईको पडियाइक्खे-कहेकि तारिसं-इस प्रकारका आहार मे=मुझे न कप्पह-नहीं कल्पता है ॥३२॥ ____टीका-पुरस्कर्मणा-पुर:-पूर्वम् अग्रतो वा कर्म-क्रिया पुरःकर्म, तेन पुरःकर्मणा, लक्षणया पुरस्कमयुक्तेनेत्यर्थः, अस्य च हस्वादिभित्रिभिः सम्बन्धः, हस्तेनकरेण, दया-खजाकया, भाजनेन अमत्रेण वा ददती प्रत्याचक्षीतेत्यादि पूर्ववत् ।
नन्वेवं गृहस्थानां पचन-पाचनादिक्रियामन्तरेणाऽऽहाराद्यसंभव इति सानागमनात्माक् पचनादिक्रियाऽवश्यं कर्तव्या, तथा सति पुरस्कर्मदोपपितत्वेन
साधूके आनेसे पहले या सामने की जानेवाली क्रिया को पुरस्कर्म कहते हैं। पुरःकर्मयुक्त हायसे, कुडछी (चमचा) से, अथवा वर्तनस देनेवालीके प्रति साधु कहे कि ऐसा आहार मुझे नहीं कल्पता है।
प्रश्न-हे गुरुमहाराज ! गृहस्थ जबतक पचन-पाचन आदि क्रिया न करे तय तक आहार बन नहीं सकता है, अत एव मुनिके आगमनक पहले पचन-पाचन आदि क्रिया अवश्य करनी पड़ती है। ऐसा करनेस वह आहार पुर कमसे दुपित होगा तो भिक्ष कभी भिक्षा ग्रहण नहीं
- સાધુ આવતાની પહેલાં ય સાધન સામે કરવામાં આવતી ક્રિયાને પુરકમ કહે છે, પુર કર્મયુક્ત કડછીથી કે વાસણથી દેનારીની પ્રત્યે સાધુ કહે કે એ આહાર મને કહપતે નથી.
પ્રશ્ન- હે ગુરુ મહારાજ ! ગૃહસ્થ જ્યાં સુધી પચન-પાચન આદિ ક્રિયા કતા નથી, ત્યાં સુધી આહાર બની શકતા નથી, એટલે મુનિના આગમન પહેલાં પચનપાચનદિ ક્રિયા જરૂર કરવી પડે છે. એમ કરવાથી એ આહાર પુરકમથી દૂષિત થાય તો ભિક્ષુ કદાપિ ભિક્ષા ગ્રહણ કરી શકે નહિ. સાધુની સામે કરવામાં
