Book Title: Dashvaikalika Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 677
________________ अध्ययन ५ उ. २ गा. २५ - २६ - भिक्षाचरणे विवेकोपदेशः समुदायसम्बन्धि भैक्ष्यं, न त्वेकस्मिन्नेव गृहे तत्राऽऽधाकर्मादिदोपसम्भवादिति भावः, चरेत्= गच्छेत् । नीचे - विभवविधुरं कुलम् अतिक्रम्य उल्लङ्घन्य परित्यज्येति यावत्, उच्छ्रित=समृद्धं कुलं नाभिघारयेत् = न गच्छेत् प्रचुरसरसभक्तपानादिलिप्सया निर्धनं विहाय विभवसंपन्नं सदनं नाभिगच्छेत्, किन्तु उभयत्रापि यायादिति भावः । 'समुयाणं' इति - पदेनाऽनेकगृहतः स्वल्पं स्वल्पं ग्रहणाद् भिक्षाया निर्दोषता सूचिता । ' उच्चावयं' इति पदेन समभावो व्यक्तीकृतः । 'नीयं कुलं ' इत्युत्तरार्द्धेन रसलोलुपता परित्याग आविष्कृत इति ॥ २५ ॥ . ८ 1 मूलम् - अदीणो वित्तिमेसिजा, न विसीएज्ज पंडिए । ७ २ ४ ૫ अमुच्छिओ भोयणम्मि, मायने एसणारए ॥ २६ ॥ छाया -- अदीनः वृत्तिमेपयेत्, न विपीदेत् पण्डितः । ५१९ अमूच्छितो भोजने, मात्राज्ञ एपणारतः ||२६|| सान्वयार्थ :- पंडिए= बुद्धिमान् साधु भोयणम्मि=भोजनमें अमुच्छिओ= वृद्धि-लोलुपता - रहित मान्ने = आहार- पानीकी मात्रा को जाननेवाला एसणारए= आहारकी शुद्धिमें तत्पर अदीणो दीनता नहीं दिखलाता हुआ वित्ति-भिक्षागोवरी - की एसिज्जा = गवेषणा करे, (किन्तु भिक्षा न मिलने पर) न विसीएज्ज= खेद न करे ||२६|| घरसे भिक्षा न लें, क्योंकि आधाकर्म आदि दोष लगने की संभावना है । निर्धन को छोड़कर सरस भक्त-पानकी लालसा से सम्पत्तिशाली कुलमें भिक्षाके लिए नहीं जाना चाहिए । 'समुयाणं' पदसे यह सूचित किया है कि अनेक कुलोंसे थोड़ीथोड़ी भिक्षा लेने से ही भिक्षाकी निर्दोषता होती है । 'उच्चावय' पदसे समभाव सूचित किया है । 'नीयं कुल' इत्यादि उत्तरार्द्धसे रसलोलुपताका त्याग व्यक्त किया है ।। २५ ।। ભિક્ષા ન લે, કારણ કે આધાક આદિ દ્વેષ લાગવાના સંભવ છે, નિર્ધન કુળને છેડીને સરસ ભકત-પાનની લાલસાથી સંપત્તિશાળી કુળમાં ભિક્ષાને માટે જવું नले. સમુવાળ પદથી એમ સૂચિત કરવામાં આવ્યું છે કે અનેક કુળમાંથી ચેડી-થોડી ભિક્ષા લેવાથી જ ભિક્ષાની નિર્દેષિતા भजवाय े. उच्चावयं शब्दथी समभाव सूचित ये छे. नीयं कुलं धत्याहि उत्तरार्धथी रस-सोलुपताना त्याग व्यय है. (२५)

Loading...

Page Navigation
1 ... 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725