Book Title: Dashvaikalika Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अध्ययन ४ सू. २-३ पड्जीवनिकायस्वरूपम्
२०१ पवेइया-पवेदित की है, सुअक्खाया सम्यक्पकार कही है, सुपन्नत्ता= सम्यक्तया बताई है। वह धम्मपन्नत्ती अज्झयणं-धर्मप्रज्ञप्ति अपरनामक अध्ययन अहिन्जि-पढना मे=मुझे सेयं श्रेय है ॥२॥ . टीका-सा पूर्वोक्ता पड्जीवनिकाया खलु कतरा=किंभूता या अध्ययन नाम-अध्ययनत्वेन प्रसिद्धेत्यर्थः, या च काश्यपेनेत्यादि व्याख्यातपूर्वम् । 'कारा' इत्यनेन मोक्षाभिलापिणा शिष्येण सकलक्रियाकलापे स्वाभिमानपरित्यागपूर्वक गुरुः प्रष्टव्य इति सचिवम् ॥२॥
सम्प्रति सुधर्मस्वामिन उत्तरयन्ति-'इमा खलु०' इत्यादि ।
मूलम्-इमा खलु सा छजीवणिया नामज्झयणं समजेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुअक्खाया सुपन्नत्ता, सेयं मे अहिजिउं अज्झयणं धम्मपन्नत्ती ॥३॥ . छाया-इयं खलु सा पड्जीवनिकाया नामाध्ययनं श्रमणेन भगवता महावीरेण काश्यपेन पवेदिता स्वाख्याता सुप्रज्ञप्ता, श्रेयो मेऽध्येतुमध्ययनं धर्मप्रज्ञप्तिः ॥३॥
सान्वयार्थ:-साबह छजीवणिया पड्जीवनिकाया खलु-निश्चय करके इमा=यह है जो अज्झयणं नाम-अध्ययन नाम से प्रसिद्ध है,और जो कासवेगं कश्यपगोत्रीय समगेणं श्रमग भगवया-भगान् महावीरेणं महावीरने
हे भगवन् ! पहले बताई हुई. पड्जीवनिकायाका स्वरूप क्या है ? जो इस अध्ययनरूपसे कही गई है अर्थात् जिसका इस समस्त अध्ययनमें वर्णन किया गया है, और भगवान महावीर स्वामीने यावत् प्ररूपित किया है ? और धर्मप्रज्ञप्ति अपरनामसे प्रसिद्ध उस अध्ययन का पढना मेरे लियेकल्याणकर है? इस प्रश्नसे यह आशय निकलता है किमुमुक्षुशिष्यको अहंकार त्यागकर समस्त क्रियाएँगुरुसे पूछनी चाहिए॥२॥
श्री सुधर्मा स्वामी उत्तर देते हैं-'इमा खलु०' इत्यादि ।
હે ભગવાન્ ! પહેલાં બતાવેલી પડજીવનિકાયાનું સ્વરૂપ કેવું છે કે જે આ અધ્યયનરૂપથી કહેવામાં આવી છે? અર્થાત્ જેનું આ આખા અધ્યયનમાં વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, અને ભગવાન મહાવીર સ્વામીએ જેનું પ્રરૂપણ કર્યું છે? અને ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિ એમ બીજા નામથી જે પ્રસિદ્ધ છે તે અધ્યયનનું અધ્યયન કરવું મારે માટે કલયાણકારક છે? આ પ્રશ્નથી એ આશય નીકળે છે કે-મુમુક્ષુ શિષ્ય અહંકારને ત્યાગ કરીને બધી ક્રિયાઓ ગુરૂને પૂછવી જોઈએ. (૨).
श्री सुधर्मा स्वामी उत्तर आपे छे ४-इमा खलु० ईत्यादि.