Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 11 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006425/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo arihaMtANaM namo sighdhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo lee savva sAhuNaM eso paMca namukakAro savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesi paDhamaM havaI maMgalaM Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) HH yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BHAGAVAT JI SUTRA PART : 11 zrI bhagavatI sUtra : bhAga 11 bhAga- 11 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainAcArya-jainadharmadivAkara-pUjyazrI-ghAsIlAlajI-mahArAja viracitayA prameyacandrikAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRtaM hindI-gurjara-bhASA'nuvAdasahitam ||shrii-bhgvtiisuutrm|| (ekAdazo bhAgaH) niyojaka : saMskRta-prAkRtajJa-jainAgamaniSNAta-priyavyAkhyAni ROMORRRRRECTORRORETERRORAKHAROKAR paNDitamuni-zrIkanhaiyAlAlajI-mahArAjaH prakAzakaH rAjakoTanivAsI-preSThizrI-zAmajIbhAI-velajIbhAI vIrANI tathA kaDavIvAI-vIrANI smArakaTrasTapradatta-dravyasAhAyyena a. bhA. zve0 sthA. jainazAstroddhArasamitipramukhaH __ zreSThi-zrIzAntilAla-maGgaladAsabhAI-mahodayaH ___ mu0 rAjakoTa prathamA-AvRttiH vIra-saMvat vikrama saMvat IsavIsan prati 1200 2494 2024 1968 mUlyam-rU. 35-0-0 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLavAnuM ThekANuM : zrI ma. sA. 3. sthAnavAsI jainazAstroddhAra samiti, hai. greddiy|| // 2 // 3, 24oTa, ( saurASTra). Published by : Shri Akhil Bharat s. s. Jain Shastroddhara Samiti, Garedia Kuva Road, RAJKOT, (Saurashtra), W. Ry, India. ye nAma kecidiha naH prathayantyavajJAM, jAnanti te kimapi tAn prati naipa yatnaH / utpatsyate'sti mama ko'pi samAnadharmA, kAlo hyayaM niravadhivipulA ca pRthvI // 1 // harigItacchandaH karate avajJA jo hamArI yatna nA unake liye / jo jAnate haiM tattva kucha phira yatna nA unake liye // janamegA mujhasA vyakti koI tattva isase pAyagA / hai kAla niravadhi vipulapRthvI dhyAna meM yaha lAyagA // 1 // bhUsyaH 3. 34300 prathama AvRtti prata 1200 vIra saMvat 2494 vikrama saMvata 2024 IsavIsana 168 mudra: maNilAla chaganalAla zAha navaprabhAta prinTIMga presa, ghaatt| 3, amahAvAha. zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA (1) A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAtaHuSAkALa, sandhyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. (3) mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) ulkApAta--moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (9) digdAha--koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava--vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta--AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya na thAya. vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. yUpaka--zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene yUpaka kahevAya. A pramANe yUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathamA 1 prahara svAdhyAya na karavo. yakSAdIma--koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa--kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. mahikAzveta--zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddAta--cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgandha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa--jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyudgata--najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana--koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra--upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAre mahotsava ane cAra pratipadA--ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sandhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAt sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) (2) (3) (8) svAdhyAya ke pramukha niyama isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai I prAtaH USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI ( 48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA cAhie / mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai / nIce likhe hue 32 asvAdhyAya - prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie-- (1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) (2) (3) (8) (5) (6) (7) (8) ulkApAta--bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / digdAha -- kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava--bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe ) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / nirghAta - AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta - bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yUpaka -- zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yakSAdIpta-- yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa - kArtika se mAgha mAsa taka ghU~e ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) mahikAzveta-zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta-cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya DhaMka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA caahie| (2) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya-- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba-taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai| (14) mala-mUtra--sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai| zmazAna--isa bhUmi ke cAroM tarapha 100-100 hAtha taka asvAdhyAya hotA (16) candragrahaNa-jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (17) sUryagrahaNa-jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata-najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| patana-koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra-upAzraya ke andara athavA 100-100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA-ASAr3hI pUrNimA (bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA (skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29 se 30) prAtaHkAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM taba taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA caahie| uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatIsUtra bhAga 11 veM ThI viSayAnubhaziSThA anu. viSaya pAnA naM. terahaveM zataDA chaThA dezA 1 chaThe deze chA saMkSipta viSaya vivarAza 2 nArachAhi choTA ni3pArA 3 yabharayayA rAdhAnI hA ni3pArA 4 ghAyana rAma hAyaritra kA ni3pArA 5 abhimatbhAra Deyaritra chA ni3pArA sAtavAM azA 17 6 sAtaveM haizejA saMkSipta viSaya vivaraNa 7 bhASA Desva3pa DA ni3pArA 8 bhana Desva3pa DA ni3pArA 8 DAya-zarIra sva3pa DA ni3pArA 10 bharA sva3pa DA ni3vArA AThavAM zA 11 dharma prakRti kA ni3pArA navavAM dezA 12 vaiyi zanti sAmarthya DA ni3pAza 33 zavAM dezA 13 chAnasthiSThasabhudhAta hA ni3pArA 30 yauhaveM zata:lA prathama zA 14 pahale zeDA saMkSipta viSaya vivaraNa 41 zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 yauhaveM zata se haize DI saMgraha gAthA 16 anagAra he vagati prA niraparA 17 naragati prA nipA 18 nAra'bhavoM De anantatpannatvA ni3pA 19 unmA ke svarUpa prA nipA 20 hevoM dve draSTiprAyarA DA ni3pA hevoM tamasya DA DA ni3pA 21 dUsarA uddezA 22 tIsare 23 hevoM De viSaya meM vizeSa prathana 24 nairathAhi droM meM javinaya vizeSa prAthana 25 hevoM savinaya vizeSa DA prathana 26 nairathiDoM AtyantiGa huH DA ni3pae yaturtha zA 27 yaturtha uze prA saMkSipta viSaya vivarA pudrata pariNAma vizeSa prAni3pA bhavaDe sva3pa prA ni3pA 28 29 30 parabhAzu pudrala ke sva3pa DA ni3pA 39 pariNAma hoMDA ni3pA zeDA saMkSipta viSaya vivara tIsarA zA 34 ghza sthAnoM kA ni3pae 34 heva vizeSa DA ni3pae pAMthavA zA 32 pAMyave uze ST saMkSipta viSaya vivara 33 nairathioiM se vizeSa pariNAma prA niraparA zrI bhagavatI sUtra : 11 chaThThA zA 36 nairathiAhi bhuvoM prAnipA 47 66 41 42 45 53 pada paTa hai paTa 60 62 64 ww 68 68 70 72 74 76 76 82 8ya 86 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 nairayioiM se AhAra sAhi DA ni3pA 38 vaibhAnikoM amalogoM kA ni3pA 36 sAtaveM haize prA saMkSipta viSaya vivara tulyatA vizeSa prA ni3pA 40 41 tulyatA ke prakAra kA ni3pA 42 lat pratyAjyAna Darane vAle anagAra DA ni3pA vasaptama hevA ni3pA 43 44 anuttaraupayAti devoM kA ni3pA 40 51 para 45 AThaveM haize prA saMkSipta viSaya vivara 46 aMtara prA ni3pae 47 bhavavizeSa DI gati prA ni3pA abhjaDa De ziSyoM kA ni3pA abhjaDa De viSaya prAthana 48 48 53 54 sAtavAM zA 57 AThavAM zA avyAjAdha hevoM prA nipA za vizeSa DA ni3pAe vyantara vizeSa kuMbha devoM kA nizpA navavA zA navaveM zeA viSaya vivarA anagAra vizeSa prA saMkSipta ni3pA pudra vizeSa prA niraparA sUryaprabhA DA ni3pA zramArA vizeSa prA ni3pae zrI bhagavatI sUtra : 11 zavAM zA pazaveM 4 DevalI prabhRti prA nipA zeA saMkSipta viSaya vivara 87 88 83 93 86 104 105 107 108 108 112 114 115 115 117 118 120 120 122 124 126 128 128 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdrazavAM zataSTha 132 60 paMdrahaveM zatadhA saMkSipta viSaya vivaraNa 61 gozAta vRtAMta hA ni3pArA / 62 revattI gAthApatnI ghAna chA ni3pArA 63 sunakSatra sanagAra chI gati hA ni3pArAma 64 gozAlachI gati hA varzana 136 210 270 230 232 ||sbhaat // zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThe udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa teramA zatakanA chaThThA uddezAno prAraMbhaA 13mAM zatakanA chaThThA uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che. "nArake sAntara utpanna thAya che, ke niratara utapanna thAya che. " uttara-" nAthyo sAntara paNa utpanna thAya che ane nirantara paNa upanna thAya che." apurakumArarAja camaredranI camacaMcA rAjadhAnInuM varNana camara zuM camaracaMcA rAjadhAnImAM rahe che ? ItyAdi prazno ane temanA uttara campAnagarInI vakatavyatA, pUrNabhadra cityanI prarUpaNa, sidhu sauvIra dezanuM kathana, vItabhayavakatavyatA, udAyanarAja vakatavyatA, prabhAvatI devInI vakatavyatA, pitAnA bhANeja kezikumAra rAjyAbhiSeka karavAne udAyanane saMka9pa, kezikumAranA rAjyAbhiSekanuM varNana, udAyananI dIkSA ane nirvANanI vakatavyatA, udAyana sAthe abhijitakumAranA vairAnubaMdhanI prarUpaNa, vItabhayanagA2mAMthI tenA nirgamananuM kathana abhIjitakumArane asurakumAra rUpe utpAda thavAnI vakatavyatA. nArakAdikakA nirUpaNa -nArakAdi vakatavyatAsAjide kAra vaM vAsI" ItyAdi TIkAtha-pAMcamAM udezakamAM nArakAdinI vakatavyatAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM. A chaThThA uddezAmAM paNa sUtrakAra nArakonI ja vakatavyatAnuM pratipAdana kare che-pAzA jAva chuM vaMcANI" rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA dharmakathA sAMbhaLavA mATe pariSadA nIkaLI, dharmakathA sAMbhaLIne pariSada pAchI pharyAbAda vinayapUrvaka prabhunI pathuM pAsanA karIne, be hAtha joDIne gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-"saMtAM ! ne phA ravavannati, niraMtaraM nairAzA vAvakannati ?" he bhagavan! nArako vyavadhAna sahita (eka bhavamAMthI anya bhavagamanamAM je antara paDe che te antarasahita) utpanna thAya che. ke niraMtara-vyavadhAnarahita-utpanna thAya che? eTale ke eka bhAvamAMthI bhavAntara gamanamAM vinA atare utpanna thAya che? zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"jogamA ! saMta ne rUcA vavavanaMti, nira if gvA vavava ?" he gautama ! nArake sAntara (aMtarasahita) paNa utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. "gharSa kurakumAra philma eja pramANe asurakumAre sAtara paNa utpanna thAya che, nirantara paNa utpanna thAya che. "gharSa kaNA taheva vaMdA, jAva saMtare ra mAyA rati, rirararaM ki senAnA jayaMti " A rIte gAMgeya prakaraNamAM-navamAM zatakanA 32mAM uddezakamAM-utpatti daMDaka ane uddhattanAdaMDaka, A be daMDakanuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM paNa te be daMDakenA viSayamAM karavuM joIe e ja pramANe nAgakumArAdi bhavanapati, pRthvIkAyika Adi ekendriya, hIndriya, manuSya, tiryaMcenika, vAnarthAtara, tiSika ane vaimAnika, e saghaLA che sAntara paNa cyave che ane nirAra paNa eve che. A prakAranuM utpAda ane uddhattanA viSayaka temanuM kathana samajavuM. sU015 camaracakyA rAjadhAnI kA nirUpaNa -camacaMcA rAjadhAnInI vakatavyA- gi of mare ! ramApta karavA ItyAdiTIkAtha-pahelAM vaimAnika devena cyavananI prarUpaNa thaI cukI che. camarendra paNa eka deva che. A prakAranA pUrva sUtra sAthenA saMbaMdhane lIdhe have sUtrakAra asurendranA AvAsavizeSanI prarUpaNA kare che gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-" maM! jANa kage asurano vAra nA mAvAre itte ?" he bhagavanasurendra, asurakumArarAja camaranI rAjadhAnI kyAM kahI che? mahAvIra prabhuno uttara-"joyA! " he gautama ! " dI hIre maMtrarAta pravacaraNa rALei sirimAve vIvamu, " jabudvIpa nAmanA dvIpamAM je sumeru parvata che, te parvatanI dakSiNa dizAmAM tiya asaMkhyAta dvIpasamudrone pAra karavAthI aruNavara nAmane eka dvIpa Ave che. A dvIpanI bAhya vedikAnA antima cheDAthI, aNavara samudramAM 42 hajAra ejananuM aMtara pAra karavAthI camaredrane tigicchakUTa nAmane eka utpAta parvata Ave che. camarendrane jyAre tiryakamAM AvavuM hoya che, tyAre te A parvata para jaIne utpAdana kare che. eTale ke Ave che, te kAraNe A parvatane utpAtaparvata kahyo che. A utpAda parvatanI dakSiNa dizAmAM 655 karoDa 35 lAkha 50 hajAra zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jana sudhI aruNadaka samudramAM tirachuM gamana karyA pachI, nIce ratnaprabhA pRthvInI aMdara 40 hajAra ejananuM aMtara pAra karavAthI camarendranI camaracaMzA nAmanI rAjadhAnI Ave che. ItyAdi rUpe "ga =aa visiyata game temAM rahevA jAdarA, sA risA necavA" jevI vakatavyatA bIjA zatakanA AThamAM sabhAzikamAM karavAmAM AvI che, evI ja vakatavyatA ahIM paNa pUrepUrI thavI joIe. "navAM rU nALa gAya nitikaraNa, upAyapavyayassa, camaracaMcAe rAyahANIe camaracaMcassa AvAsapavyayassa amesi ca bahUrNa sesaM taMceva jAva terasa ya aMgulaI addhaMgulaM ca kiMci vise sAhiyA priveoi" paraMtu tenA karatAM A vakatavyatAmAM tigichaphUTanI, utpAdaparvatanI, camacaMcA rAjadhAnInI, camaracaMcA AvAsaMparvatanI tathA bIjI keTalIka bAbatenI vizeSatA che bAkInuM samasta kathana bIjA zatakanA AThamAM sabhAudezakanA kathana jevuM ja che, ema samajavuM camacaMcA rAjadhAnInI laMbAI pahoLAI eka lAkha jananI che, tenI paridhi traNa lAkha saLa hajAra base aThayAvIsa jana (traNa gAu, basa aThayAvIsa dhanuSa ane kaMIka vizeSAdhika 13 AMgaLa pramANathI saheja vadhAre che. "tIreoi camaracaMvAe rAyahANIe dAhNipaccatthimeNaM chakkouisae paNapannaM ca koDIo paNatIsaM ca sayasahasmAI, pannAsaM sahassAI aruNodayasamudaM tiriya vIivaittA" A camaracaMcA rAjadhAnInI dakSiNa pazcima dizAmAM-netratya ke mAM-chasopaMcAvana kareDa pAMtrIsa lAkha pacAsa hajAra jana sudhI aruNadaka samudramAM tira: aMtara AgaLa vadhatAM. "jamarasa gaNAiM jamara nAma jANe pavLane asurakumAronA Indra, asukumArarAja camarane camacaMcA nAmane AvAsa parvata Ave che. "233sIruM locana mAyAvihaM bheNaM, do joyaNasaya sahassA panadi ca sahassAI chacca ba tIse joyaNasae kiMci vidyAdipa parivAle" te parvata laMbAI ane pahoLAImAM 84 hajAra janane che teno paridhi be lAkha pAMsaTha hajAra chaso batrIsa ejana karatAM saheja vadhAre che. tenuM varga pAreluM satra samratA saMrakiaoN" te camacaMcA nAmane AvAsa parvata eka prakAra (keTa) vaDe cAre dizAomAM gherAyeluM che. " vAre vADha gALAthe 3Dha 3ravajo" te keTa 150 jananI uMcAIvALe che. "gvaM jamavAra cALI ravavavA mALiyAvA" A prakAranI camacaMcA rAjadhAnInI vakatatAnuM kathana thayuM che, te tenuM zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahI kathana thavuM joIe "samA vighA jAva vattAri vAtAvato " ahIM sudharmA sabhA Adi pAMca sabhAo nathI, tethI ahIM temanuM varNana karavuM joIe nahI'. pAMca sabhAonAM nAma A pramANe che-(1) sudharmAsabhA, (2) utpAdasabhA, (3) abhiSekasabhA, (4) alaMkArasabhA ane (5) vyavasAya sabhA bIjA zatakanI vakatavyatAne kayAM sudhI ahIM grahaNa karavAnI che, te vAtane prakaTa karavA mATe sUtrakAra kahe che ke-"cAva7 ranna prANAvadaraH " A sUtrapATha sudhInI vakatavyatA ahIM' grahaNa karavI joIe. gautama svAmIne praznana-"rAreoi mate ! bahuri basurakumArapALA jamAkare jANe vahaM ?" he bhagavana ! zuM asurendra, asurakumArarAja amara amaracaMzA nAmanA AvAsaparvata para nivAsa kare che ? mahAvIra prabhune uttara-"jo ramatte" he gautama ! evuM nathI. camacaMcA AvAsa parvata para te nivAsa karatAM nathI. gautama svAmI tenuM kAraNa jANavA mATe mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"re ttArU Trena mate ! gharSa kudara, mare kavi asurAcA camacaMre zArA rahiM no pha" he bhagavana ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke asurendra, asurakumArarAya camara AvAsa parvata para nivAsa karate nathI? (ahIM "sArU" pada vAkayAlaMkAramAM prayukata thayuM che.) mahAvIra prabhune uttara "noramA ! che nAnAmae huM majurohi bagAriyaleNAIvA, ujANi leNAiMvA NijjANiyaleNAI vA, dhArivAriyaleNAI vA" he gautama ! jevI rIte A manuSyalekamAM prAsAdAdipITha jevA upakAraka vAgRha-taMbU hoya che, bAgamAM pharavA AvelA lokone vizrAma karavA mATe upakAraka udyAnagRho hoya che, nagaranI bahAra musApharone utaravAne mATe dharmazALAonA rUpamAM nAnAM moTAM nagaranirvANa gRhe hoya che, athavA kuvArAe vALa vArigRhe heya che "taratha i = majurA 4 magUI zo ya Asa yati, sayaMti, jahA rAyappaseNa ijje jAva kallANaphalavittivisesaM pccnnumanamAM vipati" te sthAnamAM aneka manuSya athavA strIo kIDA nimitte athavA vizrAma nimitte jAya che. tyAM teo bese UThe che thoDo samaya vizrAma kare che, athavA tyAM jaIne eka be divasa rahe che, zayana kare che, ityAdi rAjapranIya sUtramAM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, tevuM varNana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe A varNanane sAraMza A pramANe -teo tyAM UbhA rahe che, temAM avarajavara kare che, hare phare che, tyAM jamIna para paDayAM rahe che, eka bIjA sAthe tyAM hasImajAka kare che, jugAra rame che, zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA zetraMja khele che, IcchAnusAra pitapotAnAM kAmo kare che, kAmakIDA kare che, anyane paNa eja pramANe karavAne prerita kare che, anyane judA judA prakAranA khela batAvIne mohita kare che tathA pUrvopArjita suparipakava zubha karmonA phaLasvarUpe sukhane anubhava kare che. paraMtu "athavuLavahiM ti" temanAM te nivAsagRha hotAM nathI. temanAM nivAsagRho to potapotAnAM nagaramAM hoya che eTale ke te manuSya athavA strIo te aupakArika gRha Adine pitAnAM nivAsathAna mAnatA nathI paNa thoDA samayane mATe vizrAma, AnaMdaprame da AdinA sthAna rUpa gaNe che. temanA nivAsasthAne te bIjI ja jagyAe hoya che "gvameva no mA ! jamaNa amarakumArapALa mAre mAvAre varuM digzuparica annaW puLa vahiM " he gautama! eja pramANe asurakumArarAja camarane camacaMcA nAmane AvAsa parvata tenuM kIDA sthAna tathA ratisukha bhegavavAnuM sthAna che. te tenuM nivAsasthAna nathI A kathanane bhAvArtha e che ke mane vineda karavAne mATe tathA ramaNakIDA karavAne mATe ja amara A AvAsa parvata para jAya che. "re tenaQ vAva pAkAre" he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke asurendra asukumArarAja camara amaracaMcA AvAsamAM rahetuM nathI. "revaM mare ! re mara! ri jJANa vi " gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne kahe che ke-he bhagavan! ApanuM kathana sarvathA satya che. A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te bilakula satya ja che. A pramANe kahIne tapa ane saMyama vaDe pitAnA AtmAne bhAvita karatA gautama svAmI pitAne sthAne besI gayA. "gi mAM maLyuM mahAvIre jhanA javA, rAgo navA junfNAgo kAra vira" tyAra bAda koI eka dine zramaNa bhagavAna mahAvIre rAjagRha nagaranA guNazilaka udyAnama thI vihAra karyo. sUra | | rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu dvArA camacaMcA rAjadhAnInI vaktavyatAnuM kathana saMpUrNa zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udAyana rAjA kA caritra kA nirUpaNa -udAyanavaktavyatA " tenuM jAhena te+ samAM 2 ityAddi-- ', TIkA-AgalA sUtramAM sUtrakAre asurakumArAvAsanI vakatavyatAnuM pratipAdana karyu. jeo peAtAnA dezasayamanI athavA sasayamanI virAdhanA kara che, temanA A asurakumArAmAM utpAda thAya che. sUtrakAre A sUtramAM eja vAtane puSTi ApI che-tenuM ADheLa teLa samAM caMpA nAma nacarI phocyA " te kALe ane te samaye capA nAme nagarI hatI. tenuM vana aupapAtika sUtramAM karyA pramANe samajavuM. te nagarImAM " puLmadeve vanamo" pUrNa bhadra nAmanuM udyAna hatu. tenuM vana paNa aupapAtika sUtramAM karelA vaNuna pramANe samajavu. taNaM sramaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAI puvvANupuvvi caramANe jAva viharamANe jeNeva paMcA nagarI, jeNeva puNNabhadde ceie teNeva uvAgaccha, uvAgacchittA jAva viharai " kAI eka samaye grAmAnu grAme vihAra karatA thakA zramaNa bhagavAna mahAvIra jyAM pA nagarI hatI ane temAM jyAM pUNa bhadra udyAna hatu. tyAM padhAryA tyAM AvIne vanapAlanI AjJA laine teo te udyAnamAM virAjamAna thayA. " tenuM kADheLa tenuM bhrama vidyubrovI su baLavasuM gauma nAma nayare hosthA-vaLo" te kALe ane te samaye siMdhu sauvIra dezamAM--siMdhu nadInI pAse sauvIra nAmanA janapadavizeSamAM anAvRSTi AdithI rahita, ane bhaceAthI rahita evu' vItabhaya nAme nagara hatuM aupapAtika sUtramAM jevuM ca pA nagarInuM varNana karyuM che AvuM ja tenuM varNana samajavu'. ' tanna La lImacaraNa nacarasa phiyA uttarapuracime siImANa tha naM miyALe nAma gALe phorathA " tevItabhaya nagaranI khahAra IzAna kAmAM mRgavana nAmanuM udyAna hatu te udyAna samasta RtuenAM puSpa ane phulAkrike vadhu samRddha hatuM te nandana vana jevuM sudara hatu, ItyAdi rUpe auSa pAtika sUtramAM ApelA vaNuna pramANe tenu vadhu na karavuM joIe. dha tattha rNa ghItimaye taiyare kadAcaLe nAmaMAcA hosthA'' te vItabhaya nagaramAM udAyana nAmanA rAjA rAjya karate! hatA. " macA. vaLago " te mAhimavAn samAna hatA," ityAdi vaNuna aupapatika sUtramAM ApelA varNana pramANe ja samajavu', "" tarasa udAyaNastra raNNo pabhAvaI nAmaM devI hosthA, sukumAla0 ghaNNao " udAyana rAjAne prabhAvatI nAme paTTarANI hatI. tenA karacaraNa ghaNAM ja ' zrI bhagavatI sUtra : 11 6 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 sukumAra hatA, '" ityAdi tenuM vadhu na kUNika rAjAnI paTTarANI subhadrAnA varNana jevuM ja samajavuM. tarasa NaM udAyaNastra raNNo putte pabhAvaIe devIe annae abhItinAmaM kumAre hotyA, sukumAla0 jahA sivabhadde jAva pccuvekkhmALe vijJa" te udAyana rAjAne abhIjikumAra nAmanA putra hatA. te prabhAvatInI kUkhe utpanna thayelA hatA te paNa sukumAra karacaraNavALA hatA agiyAramAM zatakanA navamAM uddezAmAM jevuM zivabhadranu varNana karavAmAM Avyu che, evu' ja abhIjitakumAranuM paNa vaNuna samajI levuM. te abhI. jitakumAra rAjyAdikanI dekharekha rAkhavAmAM rata (tapura) rahetA hatA. " tasvaNaM udAyaNarasa raNNo niyae bhAyaNejje kesI nAma kumAre hotthA, sukumALa nAva suve '' te udAyana rAjAne eka sage bhANeja hatA, jenu" nAma kezIkumAra hatuM te paNa sukumAra karacaraNu AdithI yukata ane ghaNA ja dekhAvaDA hatA. " seNaM udAyaNe rAyA siMdhusotrIrapAmokkhANaM, tinhaM tesaTTINaM NagagagarasayANa mahAseNapAmokkhANaM dasahaM rAINa baddha mauDANaM vidinnchtrcaamrbaalnIcaLALa " te udAyana rAjA sindhusauvIra Adi 16 janapadone, vItabhaya Adi 363 nagarA, ane eTalI ja suvarNAdinA utpattisthAna rUpa khANAnA tathA jemane chatracAmara rUma mAlayaMjana devAmAM AvyAM hatAM evA mahAsena Adi dasa mugaTabaddha rAjAonA, ane "ghULa rApara, talavara jAva satthavAhapabhiINaM Ahevacca jAva kAremANe pAlemANe samaNovAsa miLayajJIvALIne nAva virU '' bIjA paNa aneka rAjA-bhUpati, Izvara (yuvarAja), talavara (kaiATavAla) sAthe vAha (ma`Dalapati) Aduine adhipati hatA te prajAjanAnI rakSA karavAmAM rata rahetA te zramaNeApAsaka hatA ane jIva jIva tattvanA svarUpanA jANukAra hatA. "tapaNaM se ur3AyaNe rAyA annayA kayAI jeNeva polahasAlA veNeva uvA "jI" eka divasa udAyana rAjA jyAM pauSadhazALA hatI, tyAM gaye khAramAM zatakanA pahelA uddezakamAM za`kha zramaNApAsaka viSe jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, evu' pratipAdana ahI udAyana rAjA viSe paNa karavu' joie. "tae tarasa udAyagasta raNNo putrarattAvarattaka. lasamarthasi dhammajAgariyaM jAgaramANassa gayameyAve gAsthira gAva samunnannityA" rAtrinA pazcimA kALe dhama zrI bhagavatI sUtra : 11 7 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgaraNa karatA udAyana rAjAne A prakArane ciMtita, kalpita, prArthita, mane gata sakaMlpa utpanna thayo-"nA cha te jamAnAnAnijamaveda mahaMto amuLAmasaMvAdanikA" te gAma, nagara, Akara, nigama, kheTa, karbaTa, maDaba, droNamukha, paTTana, Azrama, saMvAha ane saMnivezane dhanya che, "garatha gi tane mAvaM mahAvIre vihA" ke jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra vicarI rahyA che. e ja pramANe "dhannAja te pAra ra4ra4 nAva pakagvAsaMta" te rAjezvara, talavAra athe pUrvokata sArthavAha paryantanA lokone dhanya che ke jeo zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNuM kare che, namaskAra kare che ane vaMdaNanamaskAra karIne vinayapUrvaka temanI zuzraSA karatA thakA temanI paryuMsanA kare che. " swo tamane mana mahAvIra puagva jALa, jAmannugaamN viharamANe ihamAgarecchejjA, iha samosanA, iheva votibhayassa nagarasta bahiyA miyavaNe ujjANe ahApaDiruvaM uggahaM uggihitA saMjameNa tavasA jAva viharejjA, toNaM ahaM samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdejjA, namasejnA jAya pjjuvaasenA" je zramaNa bhagavAna mahAvIra anukrame vihAra karatAM karatAM, eka gAmathI bIje gAma sukhapUrvaka vicaratA vicaratA ahIM padhAraze-ahIM ja temanuM samavasaraNa thaze, ane A rItabhaya nagaranI bahAranA mRgavana udyAnamAM yathA pratirUpa avagraha grahaNa karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA thakA virAjamAna thaze, te huM temane vaMdaNa karIza, namaskAra karIza, vaMda namaskArapUrvaka vinayathI temanI zuzruSA karate thake huM temanI parpAsanA karIza. "sA sAthe majAvaM mahAvIre DAcAro methA atithI jAva samppannaM viyANittA caMpAo nayarIo punnabhaddAo ceiyAo paDiniSakhamaha" zramaNa bhagavAna mahAvIre udAyana rAjAnA A prakAranA AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita, mane gata saMkalpane jANIne caMpAnagarInA pUNabhadra cetya. mAMthI vihAra karyo. "pattinimittA puvALupuvuiM varamALe jAmagiAmaM vAva vimA" tyAMthI nIkaLIne kramazaH vihAra karatA karatA, prAmAnugrAme (eka gAmathI bIje gAma) sukhapUrvaka vicaratA thakA "keLava hiMdutovare lakhavA veLeva vItimag Lare, neLeva mitrane ujALe teLea gvAda" siMdhusauvIra janapadanA vItabhaya nagaranA mRgavana nAmanA udyAna samIpa AvI pahoMcyA tyAM AvIne yathApratirUpa avagraha prApta karIne-vanapAlanI AjJA laIne-saMyama ane tapathI AtmAne bhAvika karatA thakA tyAM vicaravA lAgyA. "tai zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItimA nore laMghANaT nAra parikSA jJAAnag" vitabhaya nagaranA trika. catuSka, cavara, mahApatha, patha Adi sarva mArgo para leke ekatra thaIne mRgavana udyAnamAM mahAvIra prabhunA AgamananI carcA karavA lAgyA, prajJApanA karavA lAgyA, prarUpaNa karavA lAgyA. loke pitApitAne sthAnethI mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karavAne tathA temanI samIpe dharmakathA zramaNa karavAne nIkaLI paDayA mRgavana udyAnamAM jaIne leke vinayapUrvaka be hAtha joDIne vaMdaNA namaskAra karIne temanI paryuM pAsanA karavA lAgyA. "saghaLe te kALe dRnIse jaNANa hada pramANe hatuz gvacagraNe sarApha" jyAre udAyana rAjAe bhagavAna mahAvIranA AgamananA samAcAra jANyA, tyAre tenA harSa ane saMtoSane pAra na rahyo teNe turata ja pitAnI AjJAkArI puruSonesevakena-bolAvyA. "sadAvettA ghauM vArI" temane bolAvIne teNe A pramANe kahyuM -" viSkAmeva mo revAnuqyA! yattimacaM naya nadimatAM gANitirtha ga zraLio 3varAha nA jasgvAsa" he devANupri ! tame hamaNuM ja vItibhaya nagaranA aMdaranA tathA tathA bahAranA bhAgone pariskRta kare, zaNagAre, sajA, ItyAdi samasta kathana papAtika sUtranA kRNikaprakaraNamAM varNavyA pramANe ahIM paNa samajI levuM te AjJAkArI puruSoe turata ja vItabhaya nagaranA aMdaranA tathA bahAranA bhAgane zaNagArI, sajAvIne udAyana rAjAne kahyuM ke ApanI AjJAnusAra nagarane zaNagAravAmAM AvyuM che. tyAre udAyana rAjA potAnA mahelamAMthI nIkaLIne mRgavAna udyAnamAM game tyAM jaIne bhagavAnane vaMdaNu namaskAra karIne te vinayapUrvaka temanI zuzruSA karate thake temanI paryuM pAsanA karavA lAgyuM. "mA mokSAno jevI tava nava guNavaMti" eja pramANe kRNikanI padurANa subhadrAnI jema, prabhAvatI Adi zaNIoe paNa udAyana rAjAnI jema mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karyA ane vinayapUrvaka temanI zuzruSA karIne paryuM pAsanA karavA lAgI temaNe dharmakathA sAMbhaLI. "tai je sAco samakSa mAgo mahAvIrassa aMtie dhammaM soccA nisamma haTatuTe uTThAe urdui, udvettA samaNaM mAvaM mahUvI rivuMttA vAra namaMpittA parva vANI" zramaNa bhagavAna mahAvIranI samIpe dharmopadeza zravaNa karIne ane tene hadayamAM avadhAraNa karIne khUba ja harSa ane saMteSa pAmelA udAyana rAjA pitAnA sthAnethI potAnI jAte ja UbhA thayA UbhA thaIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane traNa vAra pradakSiNApUrvaka bane hAtha joDIne vaMdaNuM karI, namaskAra karyA vaMdaNAnamaskAra karIne temaNe mahAvIra prabhune A pramANe kahyuM-"gvayaM aMte ! nAra re zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 tukSma vRtti du " he bhagavan ! jevu... Ape kahyuM che, te eja pramANe che. ApanI vAta sarvathA satya che. A pramANe bhagavAnanA vacananu samana karIne temaNe A pramANe kahyuM--' navaraM lRvAjIviyA ! gamIyikumaare rajje ThAvemi, taraNaM ahaM devAnuppiyArNa aMtie muMDe bhavittA jAva pvvcami " huM bhagavan ! huM abhItikumArane rAjyagAdIe besADIne-tenA rAjyAbhiSeka karAvIne-Apa devAnupriyanI pAse mu`Dita thaine dIkSA dhAraNa karIza tyAre mahAvIra prabhue tene kahyuM- gA mudde revAnuSvicA ! mA divarSa jare " hai devAnupriya ! tamane jevI rIte sukha upaje ema kare, paNu AvA zubha kAryoMmAM vila`kha thavA joIe nahIM. " taLa che TrAyane vAcA samaLeLa bhagavayA mahAvIreNaM evaM butte samANe haTTaTThe samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMda, nm46, vaMtijJA namaNittA tameya jJAmile cittuEE " jyAre mahAvIra prabhue A pramANe kahyuM tyAre uDhAyana rAjA ghaze| ja khuza thayA tathA sa tuSTa thayeA teNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vadaNA karI ane namaskAra karyAM vaMdaNAnamaskAra karIne te tyAMthI nIkaLIne peAtAnA paTTa hAthI para savAra thaI gayA. duruhitA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo miyaSaNAo ujjANAo paDinikkhamai " hAthI para savAra thaIne te bhagavAna mahAvIranI pAsethI ane mRgavana udyAnamAMthI ravAnA thayA, " paDinikkhamittA, jeNeva vItibhae nacare teneya pAratha maLAv " ane vItabhaya nagaranI tarapha AgaLa lAgyA. " taLa tasa kAcaLaAE rano chAyameyAre gajJayiAva samud gnisthA '' rastAmAM udAyana rAjAnA manamAM evA AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita, vicAra udbhabhavye ke-" vavajI gamI mAre mamaM o putte aMte nAvazimara puLAlaLayAC '' alIjitakumAra mArA ekanA eka putra che. te mane khUba ja ISTa, kAnta, priya, manAjJa ane maneAhara lAge che, jema gUlaranu puSpa dulabha hAya che, ema ja te mAre mATe durlabha hatA tenAM darzananI teA vAta ja zI karavI ! " te narLa ad gamIcimA ro ThAdar amaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie muMDe bhavittA jAva pavvayAmi, toNaM abhayakumAre rajjeya jAva jaNavae mANusvapasu ya kAmabhogesu muchie giddhe gaDhin aDyovavaze '' jo huM abhItikumArane rAjyagAdIe besADIne bhagavAna mahAvIranI pAse mu`DIta thaIne dIkSA aMgIkAra karIza, teA abhItikumAra rAjyamAM, rASTramAM ane janapadmamAM manuSyasa'badhI kAmAgAmAM mUti (Asakta) thaine, gRddha (lAlasAyukta) thaIne, Asakata thaIne ane te kAmabheAgAmAM tallIna thaI jaIne ananta, dvIdha mAvALA A cAra gati rUpa vadhavA zrI bhagavatI sUtra : 11 10 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArATavImAM bhramaNa karyA karaze. "i mo haju je senca mIcimAM je kAverA jamaNA mAvo mahAvIrU kAra pAsattA" tethI abhItikumArane gAdIe besADIne bhagavAna mahAvIra pAse muMDita thaIne dIkSA aMgIkAra karavAnI vAta mane regya lAgatI nathI eTale ke abhItikumArane mAthe rAjyane bhAra sepe te egya nathI mAre AgArAvasthAne parityAga karIne aNagArAvasthA avazya dhAraNa karavI joIe. "che bica mArakanna tti kumAre je kAra samAraNa marazo mahAvIraraha" te mane e vAta ja vadhAre yogya lAge che ke abhItikumArane badale mArA pitAnA bhANeja kezikumAra rAjyagAdIe sthApita karIne huM mahAvIra prabhunI pAse muMDita thaIne dIkSA aMgIkAra karuM. "gvaM re;" rastAmAM teNe A pramANe vicAra karyo. "tti jene vImA nI seLeva vavAjha" A pramANe vicAra karIne te vItabhaya nagaramAM AvyuM. "vavAchittA vIsimartha nI maoNM moLuM, neva sAthe ne vANiciA sapter seva ravALa " pachI nagaramAM praveza karIne, vItabhaya nagaranI vaccevacanA mArgethI pasAra thaIne te potAnA mahelanI bAhya upasthAnazAlA-sabhAmaMDapamAM pahoMcyA. " javAgharikattA miseva hRdhei " tyAM pahoMcIne teNe potAnA te paTTahAthIne Ubhe rAkhe. kAttA jAmiao duo pUravo" pachI te hAthI parathI te nIce utaryo. "paravo hittA geLava hRAo teva ravALajhanIce utaryA pachI te potAnA siMhAsana pAse Avyo. "ravALafchattA tINAsAvasi purathAmimude nirIca" tyAM AvIne te uttama siMhAsana para pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne te besI gayo. "nirIrUttA zovuMvirapuriye ravetyAM besIne teNe potAnA AjJAkArI puruSone lAvyA. "sAvitta parva racAra" jyAre teo AvyA tyAre teNe A pramANe kahyuM. "vimeva mAM vAstuvicA! vIsimartha na mitAvANijiM jJAva prauimri he devAnaprico ! tame turata ja vItabhayanagaranA aMdaranA ane bahAranA bhAgane zaNagAro ane temanI sajAvaTa karAvo ane tyAra bAda mane e vAtanI khabara Apa udAyana rAjAnI AjJAnusAra temaNe vItabhaya nagaranI sajAvaTa karAvIne rAjAne khabara ApI ke ApanI AjJAnusAra nagarane zaNagAravAmAM AvyuM che, tapLe che sAthe sAcA hovaM ivahuvicagra sApha" A prakAranI khabara maLatAM ja udAyana rAjAe pharI potAnA AjJAkArI puruSane bolAvyA. sArA" ane bolAvIne A pramANe kahyuM. "faqmeva mo yevALu zrI bhagavatI sUtra: 11 11 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piyA ! kesissa kumArastra mahatthaM, maharacaM, maharihaM, evaM rAyAbhiseo jahA sivmaraNa mArA tana mALavA, nAva paramA paDhAhi" he devAnupriye ! tame banI zake eTalI jhaDapathI kezIkumAranA mahArAjanarUpa, bahumUlya athavA mahAhuM evA rAjyAbhiSekanI taiyArI karo. agiyAramAM zatakanA navamAM uddezakamAM zivabhadrakumAranA rAjyAbhiSekanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che. evuM ja varNana ahIM kezIkumAranA rAjyAbhiSekanuM karavuM joIe, "divya bhegAdikene anubhava kare ane dIrgha AyuSya bhege " A kathana paryantanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. "rAraMparivu hiMdusoviirpaamokkhaannN solasahaM jaNavayANaM vItibhayapAmokkhANaM titesadrINaM nagarAgarasayANaM, mahAseNappAmokkhANaM dasaNhaM rAINaM annesiM ca bahUrNa rAIsara jAva maLe vi6i tti 6 vAra sa6 pari" tathA ISTa mitrA dijAthI saMparivRta thaIne, tuM sidhusauvIra Adi 16 janapadena, vItaryAdi 363 nagara ane AkAranuM (khAnuM), mahAsena Adi dasa rAjAonuM tathA aneka rAjezvara, talavara Adi sArthavAha paryantanA pUrvokta janenuM zAsakatva ane bhakatva karato thake rAjyanuM pAlana karaje A pramANe kahIne udAyana Adi saghaLA lokoe tene jayanAda karyo. agi se jesIpu re sAcA jJANa macA bAra vihA" A prakAre kezIkamAra rAjA banyo " tA te sAco sAcA hiM rAyA bApujI!" tyAra bAda udAyana rAjAe pratrajyA grahaNa karavAne potAne vicAra kezakumAra rAjA pAse prakaTa karyo. "tag of hi cA jorDavica kuriye sadArU" tyAre kezIrAjAe potAnA AjJAkArI puruSone belAvyA. "g jahA jamAlissa taheva sabhitaravAhiriyaM taheva jAva nikkhamaNAbhiseyaM upa tti " navamAM zatakanA 33mAM uddezakamAM jamAlinA niSkamaNAbhiSekanA samaye nagarane zaNagAravAnA viSayamAM kahevAmAM AvyuM hatuM, evuM ja udAyana rAjAnA niSkamaNAbhiSekane nimitte vItabhaya nagarane aMdara ane bahArathI zaNagAravAnuM kezI rAjAe pitAnI AjJAkArI puruSane kahyuM te AjJAkArI puruSoe, jamAlinA prakaraNamAM kahyA anusAra rAjAnI AjJAne svIkAra karIne vItabhaya nagaranA aMdara ane bahAranA bhAgane zaNagAra sajAvIne udAyana rAjAnA dIkSAmahatsavanI taiyArI karI dIdhI. "taNaof sAcA cheggnnnnaayg jAva saparivuDe udAyaNaM rAyaM sIhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhe nisI. vAve" tyAra bAda kezI rAjAe aneka gaNunAyaka Adi parivArathI saMpa zrI bhagavatI sUtra: 11 12 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ << vRitta thaIne-vIMTaLAI-udAyana rAjAne pUrvadizA tarapha mukha rAkhIne uttama siMhAsana para besADayA. nisIyAvettA aTThakhaeNaM sovanniyANaM evaM jahA jmaajinna jJAvarSa vayANI " tyAra mAda teNe 108 suvaNu mayAdi kalaze| vaDe temanA abhiSeka karyo jamAli rAjAnA abhiSekanuM jevu. vaNuna pahelAM karavAmAM Avyu che, evuM ja udAyana rAjAnA abhiSekanuM varNana paNa ahI karavu joie A pramANe udAyana rAjAnA niSkramaNAbhiSeka karIne kezIrAjAe temane A pramANe kahyu. mana sAmI ! jimo, ji vacaDhDhAmo, jaLA thA tevo" he svAmin ! kaheA have ame Apane khIju zuM apaNa karIe? amArI pAsethI khIju Apa zu' Icche che ? Apane kaI vastunI jarUra che? " tarAM che kAcaLe cA kendriya vaM cAlI " tyAre udAyana rAjAe kaizI rAjAne A pramANe kahyuM-'rUcchAmiAMvavAnu cA ! rutticAvaLAo varSa nAgamahilsa " he devAnupriya ! bhuvanayavati vastuprApti sthAna rUpa hArTathI huM rajoharaNu ane pAtrA maMgAvavA mAMgu chuM, ItyAdi kathana, navamAM zatakanA 33mAM uddezAmAM kSatriyakumAra jamAlinI dIkSAvaktavyatAnA prakaraNamAM karyAM anusAra ahI paNa samajI levu' eTale ke udAyananI dIkSAvanyatAnuM kathana kSatriyakumAra jamAlinI dIkSAvaktavyatAnA kathana anusAra ja ahI' paNa thavuM joIe, "navara mAtrar ane ttiche, viviLayo jUsA '' jamAlinI vaktavyatA karatAM A vakatavyatAmAM eTalI ja vizeSatA che ke udyAyananA agrakezane priyaviprayAgajanya duHkhane sahana karavAne asamartha evI prabhAvatI rANIe grahaNa karyA hatA, evu' kathana ahI' thavu' joie. taddana hai jevI rAcAyoaMti uttarAyazamAM sA saLaM cAreka " tyAra bAda kezIrAjAe khIjI vAra eka siMhAsanane uttara krizAmAM eThavAyu'. doccapi siMhAsraNaM rayAvettA udAyaNaM rAyaM seyApItaehi tehiM tema nA gamAhila nAva sannisanna, tahevuM gammadhADuM " A pramANe uttara dizAmAM sihAsana gaDhavAvIne kaeNzI rAjAe zvetapIta kalaze| dvArA udAyana rAjAnA krI abhiSeka karyAM khAkInuM samasta kathana navamAM zatakanA 33mAM uddezakamAM kathita kSatriyakumAra jamAlinI vakatavyatA pramANe ja sama javuM " abhiSekavidhi pUrI thayA khAda udAyana rAjA zibikAmAM (pAlakhImAM) AruDha thaI gayA. 1' A kathana paryantanuM te uddezakanuM kathana ahI grahaNa karavu joie eTale ke jeNe snAna karIne vajra, mAlAe tathA AbhUSaNe vaDe zarIrane alaMkRta kareluM che evI ambAdhAtrI te zikhikAmAM tenA ThAmA paDakhe besI gai, ItyAdi vaktavyatA samajavI, "narmArM pheghalana 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 13 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 66 ba paiNADAM nahAya, mela sneya jJAtra strIcALo por '' jamAlinI vakatavyatA karatAM dAyananI vakatavyatAmAM eTalI ja vizeSatA che ke " padmAvatI mahArANI haMsa jevAM dhavala athavA huMsanA citrathI yukta paTAmbarane laIne zikhikAmAM dAyanane jamaNe paDakhe besI gai. " mAkInu samasta kathana jamAlinI vaktavyatAnA jevuM ja samajavuM, " udAyana rAjA zikhikAmAMthI nIce utaryo, " A sUtrapATha pantanuM kathana pUrvokta kathana anusAra ja ahI' grahaNu karavu' joIe. pophittA ULeva samaLe mayaM mahAvIre teLeva pavA jIrU 17 zibikAmAMthI nIce utarIne te jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjamAna hatA, tyAM gayA. uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto ovu, narmala, maMttiA namasittA kArapurasthimaM nilImAAM avAmapha" tyAM jaine temaNe traNa vAra pradakSiNApUrNAMka zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA karI ane namaskAra karyAM. vaMdAnamaskAra karIne tee izAna dizA tarapha gayA. mittA Acamena zAmaLamAjanAra saMcetra mArUM pasira ' tyAM jaIne temaNe AbharaNeA, mAlAe ane alaMkArAne utArI nAkhyAM, ItyAdi samasta kathana pUrvokta kathana anusAra ja samajavuM utAravAmAM AvelAM te NAne padmAvatI devIe peAtAnI pAse rAkhyAM. " jJAna ghaNiyavva sAmI ! jJAna no pamAyavvaM tti kaTTu kesI rAyA paumAvaI ya samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadati, namasati, vRttiA, narmalittA gAtra paDiyA " tyAra khAda zIrAjA tathA padmA vatI rANIe svAmIne (udAyanane) A pramANe kahyuM- huM svAmina ! Apa sayamanI samyak rIte ArAdhanA karo, khilakula pramAda karaze nahIM ? A pramANe kahIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vadaNA karI ane namaskAra karyA.vadaNuAnamaskAra karIne teo peAtAne ghera pAchAM pharyA. tae NaM se udAyaNe rAyA sayameva paMtramuTThiyaM loya, sesa jahA uptabhakttasmra jAva svvduvaLIne " tyAra bAda udAyana rAjAe potAnI jAte ja pa`camuSTika keza luMcana karyu. bAkInu samasta kathana navamAM zatakanA 33mAM uddezakamAM pratipA dvita RSabhadattanI vaktavyatAnA jevuM ja samajavuM. udAyana rAjA dIkSA grahaNa karIne sayama ane tapa vaDe AtmAne bhAvita karatA thakA siddha, buddha, mukta, ane samasta du:khAthI rahita thaI gayA, A kathana paryaMtanuM kathana ahI maheNu karavu joIe. sU03|| bhUSa (6 zrI bhagavatI sUtra : 11 14 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhijItakumAra ke caritra kA nirUpaNa -abhIjitakumAranI vaktavyatA "( 'tapaNa' tassa abhAssi kumArassa anayA kayAI " ItyAdi TIkA-abhIjitakumArane rAjya na maLavAthI tenI kevI mAnasika hAlata thAya che tenuM ane Akhare kevI rIte te siddhi prApta kare che tenuM A sUtramAM sUtrakAre varNana karyuM" che-" saLa'takSNa amIcihnakumArajJAAcA kayAI putrarattAvaratakAlasamayaMsi kuDubajAgari jAgaramANAsa ayameyArU ve gAsthira gAva pramunnitthA " kaizIkumAranA rAjyAbhiSeka thayA khAda kAi eka kALe rAtrinA pAchalA kALe kuTu'parivAra sabaMdhI jAgaraNa karatA udAcananA putra abhIjitakumAranA manamAM A prakAranA vicAra udbhavyA ahI " yAvat ' pada vaDe " cintita, kalpita, prArthita, manegata sa'kalpa grahaNa thayA che. " va vadhu chaThThuM yAcaLamsa putte namAvI zaitrIya anna, '' huM udA yananA prabhAvatI rANInI kUkhe utpanna thayele aurasa (sage!) putra chu' parantu mArA pitA udAyane A kevuM niyamavirUddhanuM kAya karyu. che-kevI bhAre bhUla karI che ! " vAcaLa pAyA mama' gavAya nayana mAyaLiyjha helimA' ne vettA pramanA mApatro mAnIsa gAya padma '' mane cheDIne (mane rAjyagAdI ApavAne badale) peAtAnA bhANeja kezIkumArane rAjyagAdI para besADIne, pAte zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse dIkSA grahaNa karI lIdhI che. ,, "" imeNa' eyArUveNa mahayA appattiraNa maNomANasieNa dukkheNa abhibhUesamANe aneka riyAjha saMvidyua" A prakAranA " peAtAne rAjya pradAna karavAne badale anyane rAjya pradAna karavA rUpa,'' anucita kAryAMthI apratisvabhAva (nArAjagI) rUpa Antarika duHkhedukhI thayelA te alIjitakumAra pAtAnA antaHpuranA parivArasahita tyAMthI jJamaMDamattovaLamAcAva nItimayAtro nacotho niLajI" peAtAnI bhojanarUpa sAmagrI tathA zayyAdarUpa upakaraNAne laIne te zrItibhaya nagaramAMthI cAlI nIkaLyeA. 'nividrattA puvALupudhdhi cazmAne gAmanunAma dUrUpramANe, leLeya caMvAyarI, keLana kULikkarAyA sevavA jar ''tyAMthI nIkaLIne kramazaH musApharI karIne, eka gAmathI bIjA gAmane pAra karatA te capAnagarImAM AvI pahAMcyA, ane tyAM kUNika rAjAne maLyuM. " savArikA kULiya' rAca savasaMgnijJALa' vis " tene maLIne te tyAM tene Azraya laIne rahyo. *r tattva na sevikaOmonamittamannA cAviddothA 'tyAM pazu te vipullR bhega sAmagrIthI yukta banI gayA. " sad La che. amIcimAre samaLovAsa cAvihotthA'dhIre dhIre abhIjikumAra zramaNeApAsaka paNa thai gayA. " abhigaya jAva viharai jIvaajIva tattvane paNa te jANakAra banI garcA. rAcaLamirAyariddhimi samajIyaDhavere vihotthA " parantu rAjyaprApti na 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 dd 15 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ << thavAne kAraNe tene rAjarSi uThAyana pratye ahuja vairabhAva badhAI gayA. " aLa kANaM teNaM samarpaNa' imIse rayaNappabhAe puDhavIe nirayaparisAmaMtesu ghosaTThi asurkumArAvAsucavavA vaLattA '' te kALe ane te samaye, A ratnaprabhA pRthvInA narakAvAseAnI samIpamAM je 64 lAkha asurakumArAvAseA kahyA che. "taLa che. bI yajJamAre valUrUM vAsArUM namaLopAriyAnuM pANaLapha '' te asurakumArAvAseAmAM, jeNe aneka varSa sudhI traNeApAsakanI paryAyanuM pAlana karyu. hatu' evA abhAjitakumAra " pAunittA addhamAkhiyAe saMlehaNAe tIsaM bhasAI baLajJaLAva cheva " ardho mAsanI salekhanA dhAraNa karIne ane anazana dvArA trIsa Ta*kanA bhejananA parityAga karIne, 'cheittA tara ThANassa aNAloiya killo: brAjamAne jAya jillA '" jyAre kALanA avasara AvyA tyAre teNe te baddhavaira rUpa pApasthAnanI AlecanA paNa na karI ane pratikramaNa paNa na karyuM. A prakAre pApasthAnanI AlecanA ane pratikramaNa karyAM vinA te marIne " mItte caLa pamAN puDhavIr tIghrANa niyariNAmatema posaTrIk gacAbaasur kumAra vAsa sayasa hasse su A ratnaprabhA pRthvInA narakAvAseAnI samIpamAM je 64 lAkha bhavanAvAsa che temAM " acali AcAyAsumA vAsaMkSi bAyavAyumArahevarAva thavo'' kai eka agnikumAronA AvAsamAM AtApAsurakumAra deva rUpe utpanna thai gayA. 8 'tattha rNa egaiyANaM AyAvagANaM asurmArAAM phelAnuM A jiyovama phei vaLattA '' tyAM keTalAka AtApAsurakumArAnI sthiti eka pacApamanI kahI che. " tathAM amIcihna vivasa ho jigotramAM nirUM vaLattA" tyAM deva pAMca utpanna thayelA abhIjitanI sthiti paNa eka palyApamanI kahI che. 19 gautama svAmIne prazna- te naM maMte ! amIcive tAbo devoLAo, AukkhaNaM, bhavakharaNaM ThiikkhaeNa, anaMtaraM uccaTThittA kahiM gacchahi kahi sannidhi " he bhagavan! te abhIjita deva te devalekanA Ayune kSaya thavAthI, bhavakSaya thavAthI, sthiti kSaya thavAthI, tyAMthI cyavIne karyAM jaze? kayAM utpanna thaze ? mahAvIra prabhunA uttara- poyamA ! " he gautama! " mAniyedde vAle iiri, nAva aMta Adid' abhIjitakumAra mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaIne siddhi pAmaze ane samasta du:khAthI rahita banI jaze, he deva mate ! sevA maLe ! tti" gautama svAmI kahe che ke huM bhagavan ! Apanu kathana satya che he bhagavan! ApanI vAta sarvathA satya ja che. sU04 jainAcAya jainadhama divAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA teramA zatakanA chaThTho uddeze| samAsa 513-6aa zrI bhagavatI sUtra : 11 16 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtatve udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa sAtamA uddezAno prAraMbha- teramAM zatakanA A sAtamAM uddezAmAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che-bhASAviSayaka vaktavyatA bhASA AtmasvarUpa che, ke tenAthI bhinna che? A praznane uttara bhASA rUpI che, ke arUpI che? bhASA rUpI che, arUpI nathI, e uttara bhASA sacitta che ke acitta che? bhASA acitta che, e uttara bhASA jIvasvarUpa che ke ajIva svarUpa che? bhASA ajIva svarUpa hoya che, evo uttara jIvomAM bhASAne sadbhAva hoya che ke ajImAM sahRbhAva hoya che? jImAM teno saddabhAva hoya che, evuM kathana bhASA jyAre kahevAya che? te kyAre bhedAya che? ItyAdi prazna ane temanA uttara bhASAnA prakAranI vaktavyatA mananuM nirUpaNa mana AtmasvarUpa che ke nathI ? zuM mana AtmAthI bhinna che ? mana AtmasvarUpa nathI, tenAthI bhinna che, evo uttara manane sadUbhAva kyAre hoya che? kayAre te bhedita thAya che? ityAdi prattara mananA prakAranI vakta gyatA kAya AtmasvarUpa paNa che ane AtmasvarUpa nathI paNa kharI, evuM kathana kAya rUpI che ke arUpI che ? ItyAdi ane kAyane sadbhAva kayAre hoya che ? te kayAre bhedita thAya che? ItyAdi praznottarI kAyanA prakAranI vaktavyatA maraNanA prakAranI vaktavyatA AvI cimaraNanI vaktavyatA, dravyAvAcikamaraNanI vakta vyatA, nairayikanA dravyApIcikamaraNanI vakatavyatA, kSetrAvAcikamaraNanI vakatavyatA, narayikanA kSetrAvAcikamaraNanI vakatavyatA, avadhimaraNanI vakatavyatA, nairayikadravyAvadhimaraNahetu vaktavyatA. atyatikaraNanI vakatavyatA, drAntikamaraNanI vakatavyatA, nairAMceka dravyAtyantikamaraNahetu vakatavyatA, bAlamaraNa prakAra vakatavyatA, paMDitamara vakatavyatA, pAdapapagamanamaraNa vakatavyatA, bhakatapratyAkhyAna vakatavyatAnI prarUpaNa. zrI bhagavatI sUtra: 11 17 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASA ke svarUpa kA nirUpaNa bhASAvakatavyatA ' 'rAzi, jJAna va vAsI" ItyAdi TIkA"--AgalA uddezAmAM je arthAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, te atha bhASA dvArA ja vyakata thAya che. tethI sUtrakAre A sUtramAM bhASAnA svarUpanI prarUpaNA kare che-" rAzidde nAva E vacArI ''rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA, dha kathA sAMbhaLavAne mATe pariSadA nIkaLI, dha kathA zravaNa karI pariSadA pAchI pharI, ItyAdi kathana ahIM ' yAvat' padma vaDe grahaNa karavuM joIe tyAra bAda dharmatattvane samajavAnI utkaMThAvALA gatima svAmIe vinayapUrvaka banne hAtha joDIne mahAvIra prabhune A prakAranA prazna pUchyA- bacA aMte ! mAvA, annA mAnnA ?'' he bhagavan ! zuM bhASA AtmasvarUpa che ? ke AtmasvarUpa nathI ? A prazna A prakAre pUchavAnuM kAraNa e che ke-jIva dvArA ja bhASA vaparAya che. adha mekSa AdinI vyavasthA jIva ** tenA dvArA ja kare che. tethI te jIvanA eka dhama rUpa gaNAya che dhama ane dharmImAM bheda mAnavAmAM AvyeA nathI te khannemAM abheda hAvAthI bhASArUpa dhama jIva che, evA vyapadeza (vahevAra) thai zake che. jema ke " jJAnajIva che, " evA vyapadeza thAya che. " zu... bhASA jIvasvarUpa nathI?' A praznanuM tAtpaya A pramANe che-bhASA zretrendriya dvArA grAhya heAya che. te kAraNe te bhUta rUpI che. tethI zuM te AtmA (jIva)thI bhinna gaNI zakAya kharI ? mahAvIra prabhunA uttara-'gocamA ! no chAyA mAttA, jInnA mAlA '' huM gautama ! bhASA jIvasvarUpa nathI, kAraNa ke te bhASAvAo dvArA utpanna thavAne kAraNe paulika che. tathA te jIva dvArA nimrajyamAna thAya che. hAtha vaDe prakSipta mATInA DhaphAnI jema tathA AkAzanI jema te acetana che. bhASAmAM jIvavarUpatA siddha karavAne mATe evuM je kahevAmAM Avyu che ke "te jIva dvArA vyApAya mANu thatI (vaparAtI) hAya che, tethI jJAnanI jema te jIvasvarUpa che, " parantu A vyApti anaikAntika hetvAbhAsathI kRSita che, kAraNa ke jIvanA dvArA vyApArTImANunA te jIvathI atyaMta bhinna svarUpavALAM maNikAmAM tathA kuThArAkrikAmAM paNa jovAmAM Ave che. gautama svAmIne prazna- navI mane ! mAlA, avI mAlA ?'' he bhaga van ! zu' bhASA rUpI che ? ke arUpI che ? A prakAraneA prazna te kAraNe pUchavAmAM Avye che ke bhASA dvArA zretrendriyanA anugraha ane upaghAta thayelA jovAmAM Ave che. jevI rIte zretrandriyamAM dhAraNa karelAM alakAra vaDe tenA anugraha ane upaghAta thatA jovAmAM Ave che, eja pramANe bhASA dvArA paNa thAya che. A rIte tenA dvArA zretrendriyanA anugraha upaghAta thatA zrI bhagavatI sUtra : 11 18 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAne kAraNe bhASAne zuM rUpa mAnavI joIe kharI ? ane cakSaIndriya dvArA te grAhya nathI te zuM tene dhamastikAyanI jema arUpI mAnavI joIe? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! vI mAtA, no aradhA mAtA he gautama! bhASA rUpI che, arUpI nathI tene arUpI siddha karavAne mATe evuM je kahevAmAM AvyuM che ke te dharmAstikAya AdinI jema cakSurindriya dvArA agrAhyA che, te hetu (kAraNu) paNa anaikAntika doSathI yukta che kAraNa ke te pakSamAM rahevA chatAM paNa vipakSathI vyAvRta thatuM nathI vipakSa je paramANu. vAyu, pizAcAdika che temanAmAM A hetune sadbhAva jaNAya che eTale ke te rUpazAlI (rUpI) hovA chatAM paNa cakSurindriya dvArA grAhya hotAM nathI. gautama svAmIne prazna-"nittALe mare! mArA nittA mAsA he bhagavad ! zuM bhASA sacitta che? ke acitta che? (ahIM "" vAkyAlaMkAramAM prayukata thayela che.) A praznanuM tAtparya e che ke bhASA anAtma rUpa hovA chatAM paNa jIvazarIranI jema sacitta hoI zake che, "tathA zuM te acitta che?" A praznane hetu e che ke te jIva dvArA niruNa lekanI jema, jIva dvArA niyuSTa pulamaya hovAthI acitta che. mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! no vittA mArA, jittA mArA he gautama ! bhASA sacita nathI, paraMtu acitta ja che. te pulamaya rahevAne kAraNe tene sacitta kahI zakAya nahIM, tathA te acitta hovAnuM kAraNa e che ke te jIva dvArA niyuSTa hoya che. gautama svAmIne prazna-"DIvA mate ! mAsA, jIvA mAsA he bhaga vana ! "jIvatIti rIvaH" A vyutpatti anusAra zuM bhASA prANadhAraNuM svarUpavALI che ke prANa dhAraNusvarUpavALI nathI ? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA he gautama! " sIvA mArA, anIvA mA" bhASA prANadhAraNusvarUpavALI nathI, kAraNa ke temAM uchUvAsAdi prANane sadUbhAva hoto nathI, te kAraNe te avarUpa ja che. kadAca koI evo abhiprAya vyakta kare ke vedanI bhASA apauruSeyI che, te A matane AdhAra laIne ja have gautama svAmI e prazna kare che ke " sai mare! mAtA, anIvALuM mAtA?" he bhagavan! jImAM bhASAne sadbhAva hoya che? ke ajIvomAM sabhAva hoya che? zrI bhagavatI sUtra: 11 19 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"joyA ! he gautama! "vIvAnuM mAna, no anIvALuM mArA" jemAM bhASAne sadUbhAva hoya che, ajIvomAM bhASAne saddabhAva hoto nathI, kAraNa ke varNAdika jIbha tALavA AdinA vyApArajanya hoya che ane tAla Adi vyApAra jIvAzrita hoya che vedanI bhASAne aparuSeyatva kahevI te narI kalpanA ja che, kAraNa ke yukti dvArA vicAra karavAmAM Ave te temAM apauruSeyatA ghaTita thaI zakatI nathI svAbhAvika rIte ja bhASA paryApta zabdane ja ahIM bhASA rUpe oLakhavAmAM Avela che, tethI ajI vaDe je avyakta zabda utpanna thAya che tene bhASA rUpe mAnavAmAM Avela nathI ema samajavuM gautama svAmIne prazna-"purvei mare ! mAvA, mAlijha maLI mAtA, mANamaya vitA mata ?" he bhagavan! bhASaNanAM pahelAM te bhASArUpa hoya che ke jayAre te belAtI hoya che, tyAre bhASA rUpa hoya che? ke bhASaNa thaI gayA pachInA samayamAM te bhASArUpa hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! "no zuTiva maran, mAsikannamALI mAtA, jo mAramArIphakkA mAtA" bhASaNanA pahelAM (belAyA pahelAM) bhASAne bhASArUpa gaNI zakAtI nathI. jema mATInA piMDane ghaDA rUpe oLakhI zakAto nathI, tema bhASaNa pahelAMnI bhASA bhASA rUpe oLakhAtI nathI jevI rIte ghaDAnA AkAre rahelI vastune ja ghaDe kahevAya che, e ja pramANe nisarjanAvasthAmAM vartamAna bhASAne ja bhASA kahevAya che. jevI rIte ghaDAnA samApane vyatikAnta karanArA ThIMkarAne ghaDe kaDI zakAtuM nathI, eja pramANe bhASAsamane vyatikAnta karanArI bhASAne bhASArUpa gaNI zakAtI nathI. gautama svAmIne prata-"purva maMte ! mAtA mika, mAramALA mArA mitra, mAyANamayavIrUratAM mArA mijharU?" "he bhagavan! zuM bhASaNanAM pahelAM ja bhASAno bheda thaI jAya che ke nisarjanAvasthAmAM bolatI vakhate) ja bhASAno bheda thaI jAya che? ke bhASA samayavyatikrAnta je bhASA hoya che tene bheda thaI jAya che? mahAvIra prabhune uttara-"rocamA !he gautama ! "to puSyi mAtA bhijjai, bhAsijjamANI bhAsA bhijjai, no bhAsAsamayavItikkatA bhAsA mijai" bhASaNanAM pahelAM nisarjana samayanAM pahelAM) bhASAne bheda (davAnI kriyA) thatuM nathI, paraMtu ni jana samayamAM vartamAna bhASAnuM ja bhedana thAya che, ane bhASAsamayanuM jeNe ulaMghana karyuM che. evI bhASAnuM bhedana thatuM nathI have A kathanane bhAvArtha prakaTa karavAmAM Ave che-keI maMda prayatnavALo zrI bhagavatI sUtra : 11 20 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakatA je prakAre dravyane bhASArUpe grahaNa kare che, e ja prakAre te zabdadrane te bahAra kADhe che. te nisRSTa zabdadravya asaMkhyAta pradezAtmaka hovAthI ane sthUla hovAthI saMkhyAta avagAhanA vargaNAone pAra karIne bhedana pAme che. bhedita thayeluM te zabdadravya saMkhyAta jana sudhI jaIne zabdapariNAmane tyAga karI nAkhe che. keI mahA prayanavALa vakatA grahaNa ane nisarjana prayatna dvArA alaga alaga karIne ja zabda dravyone bahAra kADhe che. A prakAre nisRSTa thayela te zabdadra sUkSama hovAthI tathA vadhAre hovAthI anatagaNu vRddhi rUpe vardhita thaIne e dizAomAM lekAntane sparza kare che. ahI je avasthAmAM zabda pariNAma thAya che te avasthAmAM bhASyamANatA samajavI joIe paraMtu je bhASAe pitAnI bhASA rUpa pariNAmane parityAga karI nAkhe che te bhASA bhedavALI hotI nathI, kAraNa ke te samaye utkRSTa prayatna nivRtta thaI jAya che. gautama svAmIne prazna-baja vizALa mare! mAjA gumttA " he bhagavana! bhASA keTalA prakAranI kahI che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"joyA ! radavA mAsA pachanttA-haMgA- saravA, mosA, rAmosA, akSarajJAnotA" he gautama ! bhASAnA A cAra prakAra kahyA che-(1) satya, (2) mRSA, (3) satyAmRSA ane (4) asatyAmRSA. sU015. manake svarUpamAnirUpaNa -mane vaktavyatA"bApA maMte ! maLe, banne maLe" ItyAdi TIkAtha-pahelA sUtramAM bhASAnI prarUpaNa karavAmAM AvI te bhASA manapUrvaka ja jovAmAM Ave che. tethI sUtrakAre A sUtra dvArA mananI prarUpaNA karI che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e praznanA pUche che ke "jAvA maMre ! maLe, je maLe ?" he bhagavan! zu mana AtmarUpa che? ke AtmAthI bhinna che? mahAvIra prabhune uttara-"jogamA ! " he gautama! "to sAcA maLe, trane maLe" mana AtmarUpa nathI, eTale ke "mana" A pada vaDe AtmAne oLakhavAmAM Avato nathI, kAraNa ke mana ane AtmA bhinna bhinna vastuo che. "jhA mANA tA maLe vi jAva to baLIvALa maLe" pahelAM jevI zrI bhagavatI sUtra: 11 21. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prarUpaNA bhASA viSe karavAmAM AvI che, evI ja prarUpaNA mana viSe paNa samajavI eTale ke mana rUpI hAya che, arUpI hAtuM nathI eja pramANe te acitta hAya che, sacitta hatu` nathI eja pramANe mana jIrUpa hatuM nathI, ajItrarUpa hoya che. jIveAmAM mananA sadbhAva haiAya che, achavAmAM mananA sadUbhAva hAtA nathI. gautama svAmInA prazna-" pulliM aMte ! maLe, maLijJamALe maLe?" huM bhagavan zuM manananAM pahelAM mana hoya che kharu? ke manana karatI vakhate mana hAya che ? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-" E naheva bhAsA " he gautama ! A khAyatamAM bhASA viSe jevu' kahevAmAM AvyuM che, evu' ja kathana mana viSe paNa samajavuM eTale ke mananA pahelAM mana hatuM nathI, parantu manyamAna-manana viSayI kriyA karatu-mana haiAya che, eja pramANe manana saMbaMdhI samaya vyatIta thaI gayA khAda mana hai|tu' nathI, gautama svAmInA prazna- putriM mate ! maLe minnara, manijJamALe maLe mijhara, maLattamacarIte maLe mingar ?'' he bhagavan! manana karatAM pahelAM mana bhedana pAme che kharu' ? ke manana karatI vakhate mana bhedana pAme che? ke mananA samaya vyatIta thaI gayA bAda mana bhedana pAme che? mahAvIra prabhunA uttara-'E nahetramAsA '' he gautama ! A khAkhatamAM jevuM kathana bhASAnA viSayamAM karavAmAM Avyu che, evu' ja kathana mana viSe paNa samajavu. jema ke-mananA pahelAM mana bhedana pAmatuM nathI, parantu jayAre te manananI kriyA karI rahyu' hAya che. tyAre bhedane prApta thAya che, manane! samaya vyatIta thaI gayA bAda te bhedane prApta thatu' nathI, gautama ravAmInA prazna- rU vindena' mate ! maLepaLanne ?" huM bhagavan ! mana keTalA prakAranu kahyuM che ? ?? mahAvIra prabhunA uttara-'gocamA ! maLe ravi,vaLatte-saMjJaddA " hai gautama ! mananA nIce pramANe cAra prakAra kahyA che-" sacce gAya galarAmANe '(1) satyamana, (ra) mRSAmana, (3) satyAmRSAmana ane (4) asatyAmRSAmana A prakAre manaHsUtra bhASAsUtranA jevu' ja che, evu' phalita thAya che. mananamAM maneAdrazya samudAya upakArI thAya che, ane manaHparyAsi nAmaka nA udayathI tenI utpatti thAya che maneAdrabyasamudRAyAnu' vikharAI javu', eja tenu' bhedana samajavu*. sU02/ zrI bhagavatI sUtra : 11 22 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAya - zarIra ke svarUpa kA nirUpaNa --kAyavaktavyatA-- 66 AyA mate ! jAye banne hAthe '' ityAdi TIkA-AnI pahelAnA sUtramAM mananA viSayamAM kathana karavAmAM ALyu che, kAyAnA sadbhAva hoya teA ja mananA sAva hAya che. tethI have sUtrakAra kAyanI prarUpaNA kare che A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke- AAvA maMte! hrApa, banne hrAp ?'' he bhagavan! zu' AtmA zarIra rUpa che, ke zarIrathI bhinna che? jo ema mAnavAmAM Ave ke AtmA zarIra rUpa che, te zarIraneA nAza thatAM ja AtmAnA pazu nAza thavA joie, A prakAranI paristhitimAM paraleAka AdinA abhAva mAnavA paDe. jo evI vAta mAnavAmAM Ave ke AtmA zarIrathI bhinna che, teA evI mAnyatA svIkAravAthI zarIrakRta karmInI sAthe AtmAnA saMbaMdha paNa mAnI zakAze nahI', tethI karmAMsa'ba'dhAbhAvane lIdhe paraleka AdinI anupapatti mAnavI paDe tethI ja A praznanA mahAvIra prabhu A pramANe javAba Ape che manI " nocamA ! bacAvAye, ane vAye " he gautama ! AtmA zarIra rUpa pazu che ane zarIrathI bhinna paNa che. "AtmA zarIra rUpa paNa che. tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che-jema dUdhadahIMmAM parasparamAM avyatirekatA (abhinnatA) che, eja pramANe zarIra ane AtmAmAM paNa amuka apekSAe abhinnatA che. athavA-jevI rIte ayeAgAlaka (dhAtunA geLA) ane agnimAM abhedyanA adhyavasAya (niNya) thAya che, eja pramANe zarIra ane AtmAmAM pazu abhedyAvyavasAya thAya che. A prakAranI paristhiti hAvAthI ja kAyAne paza karatAM AtmAne savedana utpanna thAya che ane kAyakRta zubhAzubha karmanuM AtmAdvArA bhavAntaramAM vedana paNa thAya che. nahI. te evuM zake nahIM, kAraNa ke te bannenI sathA bhinnatA mAnavAmAM Ave, te kRtahAni ane akRtanA abhyAgama (kRtakarmonA nAza ane akRtakarmonA phaLanuM Agamana) prApta thaze. "AtmAthI zarIra bhinna che, " A kathananA bhAvA e che ke gRhIta zIranA nAza thatAM AtmAnuM paraleAkamAM gamana thAya che, tathA zarIranA nAza thavAthI AtmAne nAza thatA nathI, nahIM tA zarIrAMzanu' chedana thatAM duHkhAdikanuM je vedana AtmA vaDe thAya che, te thavuM joI e nahI tenA abhAvane prasa`ga upasthita thAya che. tathA zarIranA nAza sAthe AtmAnA paNunAzane! prasaMga prApta thAya che. tethI paraleAka AdinI vyavasthA siddha thaI zakatI nathI. tethI evu' mAnavu' joIe ke zarIra amuka apekSAe AtmAthI bhinna che keI kAI leAkeA evu' pratipAdana kare che ke kAya zabda dvArA kANu zarIrane grahaNa karavAmAM AvyuM che ahI ,, A zrI bhagavatI sUtra : 11 tr 23 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmaNa zarIranI apekSAe AtmA ane zarIrane abhinna kahyA che. kAraNa ke saMsArI-AtmA ane kAmaNa zarIra, A baMnene saMbaMdha anAdikALathI che. te kAraNe temanI vacce ghaNeja gADha saMbaMdha che. ekanA vinA bIja rahI zakatuM nathI, e te gADha saMbaMdha che. tethI te banemAM abhinnatA che. je ke audArika Adi zarIranI apekSAe AtmAthI kAyabhinna che, chatAM paNa kAmaNa zarIranI apekSAe dArika Adi zarIra chUTI jAya tyAre AtmAthI zarIranI bhinnatA siddha thatI nathI kAraNa ke mukti na thAya tyAM sudhI kAma zarIra samasta saMsArI AtmAonI sAthe abhedarUpe saMbaMdhita ja rahe che. gautama svAmIne prazna-"vI maM! vAre gaNavI jAye kuda81 " he bhagavad ! kAya rUpI che ke arUpI che ? mahAvIra prabhuno uttara-"jocamA ! vI vi re, karavI vi ce" he gItama! kAya (zarIra) rUpI paNa hoya che ane arUpI paNa hoya che. tenuM spaSTIkaraNa A pramANe che-je ke kAya mAtra paulika hevAthI rUpI ja hoya che, parantu ahIM tene arUpI paNa kahevAnuM kAraNa e che ke audArika Adi zarIra skUla rUpa hovAne kAraNe rUpI che, paraMtu kAmaNa zarIra atisUma hevAthI atisUma rUpAdivALuM che. tethI tenI avivakSA levAthI tene arUpI kahevAmAM AvyuM che. gautama svAmIne prazna-"u qte pucha" he bhagavan! zuM kAya sacitta hoya che, ke acitta hoya che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "noramA ! ja vi jA, gatti vi jA" he gautama ! kAya sacitta paNa hoya che ane acitta paNa hoya che. jIvayukata avasthAmAM citanyayukta hovAne kAraNe te sacitta hoya che mRtAvasthAmAM caitanyanA abhAvane lIdhe te acitta hoya che. gautama svAmIne prazna-"je mata ! jAvaH jIvo mAri, jiMdA jAthA anIvo mAri ?" he bhagavana ! zuM kAya jIvarUpa hoya che, ke avarUpa hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"nI vi chANa, gIro vi rANa"he gautama ! kAya jIva rUpa paNa hoya che ane avarUpa paNa hoya che. A kathanane bhAvArtha e che ke-audArikAdika zarIramAM ucchavAsAdi prANene sadubhAva heya che, ane kArmaNazarIramAM ucchavAsAdi prANene sadUbhAva hete nathI tethI ja ahIM kAyane khavarUpa paNa kahI che ane avarUpa paNa kahI che. gautama svAmIne prazna-"lava nIvALa #g mava6, gIvALa vANa mA" he bhagavana ! zuM chamAM kAyane sadbhAva hoya che, ke ajImAM kAyane sadbhAva hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"nIrALa vANa, akIvAraMva jANu" he gautama! emAM paNa kAya (zarIra)ne sadbhAva hoya che, ajImAM paNa kAyane sadbhAva hoya che jIvasaMbaMdhI zarIrane mATe "kAya" padane vyavahAra te jANItuM che. tathA je kASTAdikanA hAtha Adi jevAM aMgo hoya zrI bhagavatI sUtra: 11 24 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che temane ajInAM zarIra kahe che. A kathanane bhAvArtha e che ke ajI vene zarIra je je AkAra hoya che, tene tenA zarIrarUpa gaNavAmAM Ave che. gautama svAmInA praznana-"gvuiM maMte ! zA purA" he bhagavan zuM jIva sAthenA saMbaMdha kALanI pahelAM paNa kAya heya che kharI? puddha lene grahaNa karavAne kALe kAya hoya che ? ke zuM pudragrahaNane samaya vyatIta thaI gayA bAda paNa kArya hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"oya [dia f g, cittamAne #ANa, vAcasamayavIrite vi " he gautama! jIva saMbaMdhanAM pahelAM paNa kArya hoya che, bhaviSyamAM jemAM jIvane saMbaMdha thavAne che evuM mRtadeDakAnuM zarIra tenA dAkhalA rUpa gaNI zakAya vazarIranI jema jIvanA pulanuM grahaNa thavAne samaye paNa kAyane sadbhAva hoya che, tathA jIvana dvArA kAyAkaraNa rUpa kAyasamaya vyatIta thaI gayA bAda paNa kAryane sadabhAva rahe che. mRtaka zarIra tenA dAkhalA rUpa gaNI zakAya, gautama svAmIne prazna-" gdivaM mare! #g, mirajha gchI?" he bhagavan! jIvasaMbaMdha kALanAM pahelAM kAya (zarIra) bhedane prApta thAya che? ke jIvanA dvArA cIyamAna thatI vakhate kAya bhedane prApta thAya che? ke jIvanI sAthe kAyAne saMbadha vyatIta thaI gayA bAda kAyanuM bhedana thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"jonA ! purvi upa mirajha, nA #ra milana" jIva dvArA kAyarUpe zahaNa thayA pahelAM paNa kAyane bheda bhedana) thAya che dravyakAyanI apekSAe A kathana thayuM che, kAraNa "madhughaMTAdi nyAye" pratikSaNa padrane caya ane upacaya tho rahe che. e ja pramANe jIvanA dvArA cIyamAna (kAyI kriyamANa) kAyane paNa bheda thAya che. jema muThThImAM grahaNa karelI retInuM muThThImAMthI kSaNe kSaNe saraNa thayA kare che, e ja pramANe pu nuM paNa nirantara parizaTana thatuM rahe che, e ja pramANe kAyasamaya. vyatIta thaI gayA bAda paNa kAyane bheda thatA hoya che kAyasamaya vyatikAnta kAyamAM je kAyA che te "ghatakubhanyAye bhUtapUrvanayanI" apekSAe kahevAmAM Avela che temAM je bheda thAya che te pudgalenA A bhedasvabhAvane lIdhe ja thAya che. gautama svAmIne prazna-"#viMde | mere ! je jaine?" he bhagavana ! kAyanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"omA ! kia #Na pavLa--bahe gautama ! kAyanA nIce pramANe sAta prakAra kahyA che-"zoke, zoDhicanI , veriSag, veravicanIyara, bAhArU, gAAmINag, g"(1) audArika, (2) audArikamizra, (3) vaikriya, (4) vaikriyamizra, (5) AhAraka, (6) AhArakamizra ane (7) kArmaNa dArika zarIrane ja ahIM kAya rUpa kahe. vAmAM AvyuM che tenuM kAraNa e che ke te paladha rUpe upacIyamAna thAya che. A dArika kAyane sadUbhAva paryAptaka jIvamAM ja hoya che. kArmanI zrI bhagavatI sUtra : 11 25 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe je audArikakAya mizra hoya che, tene dArikamiznakAya kahe che aparyAptaka jIvamAM tene sadUbhAva hoya che. vikrvaNa dvArA je zarIranuM nirmANa thAya che. tene vaikriyakAya kahe che. paryAptaka devAdimAM tene sadUbhAva hoya che. je paikriyakAya kAmaNanI sAthe mizra hoya che tene vaikiyamizrakAya kahe che aparipUvaeNkriyazarIravALA devAdimAM tene sadUbhAva hoya che AhAraka zarIranI niSpatti thAya tyAre ja AhArakakAyane sadUbhAva rahe che. Aha. rakamizra-AhArakano parityAga karIne dArikakAyane grahaNa karavAne tatpara thayelA jIvamAM AhArakamiznakAyane sadbhAva hoya che. tyAM audArika sAthe mizratA hoya che. vigrahamatimAM athavA kevalisamudughAtakALe kAmaNukAyane. sadUbhAva hoya che. sU03 maraNa ke svarUpa kAnirUpaNa -maraNavaktavyatA- "vi of maMte ! mar goLajo' ityAdi - TIkAI-AnI pahelAnA sUtramAM kAyanI prarUpaNa karavAmAM AvI A kAyAne tyAga maraNamAM avazya pariName che. eja vAta sUtrakAre A sUtra dvArA prakaTa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"#vi i mare ! mane guLa" he bhagavana! maraNanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! mane viSe ghaom-taMgahA" he gautama ! maraNanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA che-"AvI jAma, kohine, gAraMtimaLe, vAisaraLa, jaMgamaLe" (1) AvIcikamaraNa, (2) avadhimaraNa, (3) AtyanikamaraNa, (4) bAlamaraNa ane (5) paMDitamaraNa. jema pahelI lahere utpanna thaIne bIjI (pachInI) lahera sAthe maLIne naSTa thaI jAya che, e ja pramANe je maraNamAM prati zramaya anubhavAtA Ayu vakarmaputa anya anya udita AyuSyadalikonI sAthe maLIne naSTa thaI jAya che, te maraNanuM nAma AvIcikamaraNa che. avadhi eTale maryAdA maryAdA sahita je maraNa thAya che te maraNane avadhimaraNa kahe che. eTale ke kaI jIve zrI bhagavatI sUtra: 11 26 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeTalA Ayune baMdha karyo hoya te samasta Ayune bheLavIne, te bhavamAM ja je AgAmI bhavana sAvadhika Ayune baMdha karIne mare che, te te mara ne avadhimaraNa kahe che. je narakAdi AyuSyakamaMdalikene bheLavIne jIva mare che, ane marIne punaH eja AyuSyakama dalikene bhagavyA vinA je tenuM AgAmI maraNa thaze, te maraNane Atyantika maraNa kahe che. A maraNa pachI mokSane sadbhAva rahe che. avirata jIvonuM je maraNa hoya che tene bAlamaraNa kahe che virata nA maraNane paMDitamaraNa kahe che have gautama svAmI e prazna pUche che ke "jAvI vicAroLa mate ! vide vaLa?" he bhagavan ! AvAcikamaraNa keTaa prakAranAM kahyAM che ? mahAvIra prabhune uttara-zo mA !" he gautama! "paMpavi pAre" AvAcikamaraNa A pramANe pAMca prakAranAM kahyAM che. "sarakAvI vicALe, vattAvIniko, zArIrika, mahAvIravivamaLa, mAvAthI vicAro" (1) dravyAvicikamaraNa, (2) kSetrAvAcikamaraNa, (3) kAlAvAcikamaraNuM, (4) bhavAnIci. kamaraNa, ane (5) bhAvAvAcikamaraNa have gautama svAmI e prazna pUche che ke- davAthIniyanane baM mate ! ravi vALane ? he bhagavana ! dravyAvIcikamaraNanA keTalA prakAra kahyA che ? mahAvIra prabhuno uttara-"camA ! jarAtri ghaum" he gautama! dravyAvAcikamaraNanA cAra prakAre kahyA che. " taMgA" te prakAre nIce pramANe cha-" neraiyavyAvIciyamaraNe, tirikkhajoNiya vA vIciyA raNe, maNussadavAvI. jiyamALe, viblavIciro" (1) narayikadravyAvAcikamaraNa, (2) tirya genikadravyavAcikamaraNa, (3) manuSyadrAvAcikamaraNa ane (4) devadravyAvI. cikamaraNa. gautama svAmIne prazna-"je LaLa maMte ! varSa purAcArIrika maLe, rehubAvI maLe ?" he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kaho cho ke "narayikadravyApIcikamaraNa" ? eTale ke "nairayikadravyAvAcikamaraNa" A pada dvArA Apa zuM kahevA mAge che-zenuM pratipAdana kare che? mahAvIra prabhune utara-"noramA ! he gautama ! = = nerA re ibadalane vaTTamANA, jaI davAI nerahayAuyattAe gahiyAI, vAI, puTThAI, kaDAI vicA, rivivuM, amirividrA, amisamannAnAruM mahaMta narayika dravyamAM nAraka rUpe vartamAna (rahelA niravika chae je dravyane temaNe naivikAyuSka rUpe arzana dvArA grahaNa karyA che, bandhana dvArA baMdhyA che, pradeza prakSepa dvArA puSTa karyA che, viziSTAnu rAga dvArA gADha karyA che, sthiti saMpAdaka dvArA prasthApita karyA che, jIvapradezomAM nivezita karyA che, ane jIvapradezomAM ja samasta rUpe ati gADhatAe pahoMcADayAM che, ane abhimanvAgata-udayAva zrI bhagavatI sUtra : 11 2 7 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivettAvIja maLe, vAva vattAvIfjAnA" (1) narayikakSetrAvAcikamaraNa, (2) tiryanika kSetrAcikamaraNa, (3) manuSyakSetrAcikama raNa, (4) deva kSetrAvAcikamaraNa. gautama svAmIne prazna-"re cheLaEi mate ! vaM kudarU, nerUyavettAvIniyama, phattAvI vayama " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe ke nairayikakSetrAcika maraNa? eTale ke "narayikakSetrAcikamaraNa" A zabda dvArA zuM pratipAdita thAya che? mahAvIra prabhune uttara-" gaM gaM ne vanALA kAruM chuM ne. ga3yattA " ItyAdi he gautama ! narayikanA AyuSya rUpe grahaNa karyA che, baddha karyA che, puSTa karyA che, kRta karyA che, prasthApita karyA che, niviSTa karyA che, abhiniviSTa karyA che, abhisamanvAgata karyA che, te dravyane teo pratisamaya niratara choDatAM rahe che. te kAraNe huM gotama ! evAM maraNane nairayikakSetrAvAcika maraNa" A zabda vaDe meM pratipAdita karyuM che. "gva gaghera gAyoriyamane deva vettAthI vicAra vi " A pramANe dravyAvicikamaraNa viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana kSetrAvIcikamaraNa viSe paNa karavuM joIe "ve kAra mAvAvIra maLe" eja pramANe kAlAvAcikamaraNa, bhavAvAcika maraNa ane bhAvAvAcikamaraNa viSe paNa samajavuM joIe A viSayane anulakSIne A prakArane abhilApakrama banaze jANavIriyama 1 mare! vidhuM pauntta' he bhagavan kAlAvAcikamaraNanA keTalA prakAra kahyA che ? mahAvIra prabhuno uttara- divaE qurd" he gautama! kAlavIcikamaraNanA cAra prakAra nIce pramANe kahyA che-(1) narayika kAlAvAcikamaraNa, (2) tirthanika kAlAvAcikamaraNa, (3) manuSya kAlAvAcikamaraNa ane (4) devakAlAvAcika maraNa. gautama svAmIne prazna-he bhagavan! "narayika kAlAvAcika maraNa" A pada dvArA zuM pratipAdita thAya che eTale ke A prakAranuM maraNa eTale zuM? mahAvIra prabhune uttara-he gautama ! narayika kALamAM rahelA narayika chae je dravyane nairayikAyuSka rUpe grahaNa karyA che, baddha karyA che, puSTa kyAM che, kRta karyA che, prasthApita karyA che. te kAlAvAcika dravyane teo pratisamaya nirantara cheDatAM rahe che. te kAraNe he gautama ! A prakAranA maraNane meM nairakikAlAvAcikamaraNa "A pada dvArA pratipAdya kahyuM che. eja pramANe bhava ane bhAvAvAcikamaraNa viSayaka abhilA pitAnI jAte ja samajI levA joIe. gautama svAmIne prazna-"rophimaLAM mare! vahe ?" he bhagavana ! avadhimaraNanA keTalA prakAra kahyA che? zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara- noyamA ! vaMzayaduM vaLaze-saMjJaphA" he gautama ! avadhimaraNanA pAMca prakAra paDe che, je nIce pramANe che-" svAzmirane, @sozmirane, nAya momAiLe " (1) dravyAvadhimaNu, (2) kSetrAvadhimaraNu, (3) kAlAvadhimaraNu, (4) bhavAdhimaraNa ane (5) bhAvAdhimaraNu. ,, gautama svAmInA prazna- skvomiLeAM mate ! daya, vaLatte ?'' OM bhagavan ! dravyAvadhimaraNanA keTalA prakAra kahyA che ? mahAvIra prabhunA uttara-poyamA ! va'trijqLatte-saMjJA'' huM gautama ! dravyAvadhimaraNanA nIce pramANe cAra prakAra kahyA che-"AcanomiLe, gAya senomirane " (1) nairayika dravyAvadhimaraNa, (2) tiya caiAnika dravyovadhimaraNa, (3) manuSya draSyAvadhimaraNa ane (4) deva draSAvadhimaraNa, gautama svAmInA prazna-8, meTreLa mate ! ' yucar-ne cophi maLe "neca otino ?" he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nairiyaka draSAdhimaraNa khairayikadravyAvadhimaraNu A padma dvArA pratipAdya che ? eTale ke nairavikadravyAvadhimaraNanA bhAvAtha' zo che ? 66 99 <( mahAvIra prabhunA uttara- zothamA ! " he gautama ! " nuM `mecane mANA jAI davAI saMpayaM maraMti, teNa neraiyA tAI davvAI' aNAgae kAle puno vimaEitti'naiyika dravyamAM vartamAna nArakA je drabyAne vamAna kALe cheDe che, te nArakA ja eja dravyeAne bhaviSyakALamAM pApahetue dvArA pharI gRDIta karIne cheDaze-eTale ke temanI nirA karaze huM gautama ! te kAraNe meM evuM kahyu che ke nairayikadravyAvadhimaraNu " nairayikadravyAvadhimaraNu ' A pada dvArA pratiprAdya thAya che. " evaM tirikkhajoNiyadvvohimaraNe, mnnuraNakbodbiLe, vastrophilmaraNe vi'' eja pramANe tiya caiAnika dravyAvadhimaraNa, manuSyadraSyAvadhimaraNu ane devadravyAvadhimaraNunA viSayamAM paNa kaMthana samajavuM' joIe, " [ na gamena vejJohimaLe tri, jAjomine tri, momine tri, momine vi' pUrvokta drAvadhimaraNu viSayaka abhilApakrama dvArA kSetrAvadhimaraNa, kAlAvadhimaraNa, bhAvadhimaraNa ane bhAvavadhimaranA prakAra, svarUpa Adi viSayaka kathana samajI levu joIe. have gautama svAmI evA prazna pUche che ke- jJAtiyamaLezAM aMte ! puTTA '' he bhagavan ! Atyantika maraNanA keTalA prakAro kahyA che? 66 - mahAvIra prabhunA uttara- nocamA ! "huM gautama! " paMcaviSe taMjJaddA ? Atyantika maraNanA nIce pramANe pAMca prakAra kahyA ?-4 yAticamaLe, jJattAyimaLe nAva mAvatiyane" (1) dravyAyantika maraNu, (2) kSetrAtyantika maraNa, (3) kAlAtyantikamaNa, (4) bhavAyantikamaNu ane (5) bhAvAtyantikamaraNu, zrI bhagavatI sUtra : 11 29 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna- vAkuMtimaLe aMte ! bhagavan ! drakhyAtyantikamarachu keTalA prakAranu kahyuM che ? vi,vaLatte " huM mahAvIra prabhune uttara- poyamAM! carcA, vAste-saMjJA '' he gautama! draSyAtyantikamaraNa cAra prakAranuM hyuM che, je prakAro nIce pramANe che-" terastars' tiyamaraNe jAva devadavvAiMtiyamaraNe " (1) nairayikadravyAtyantika maraNu, (2) tiyagyeAnika dravyatyantika maraNu, (3) manuSyadravyA itaka maraNu ane (4) devadravyatyantika maraNu, gautama svAmIne prazna-le thenadena maNe! ja yuva-necavA 'tithamaLe, meciyuvApha tticamaLe' he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che. ke narayikadravyAtyantikamaNu " nairacikadravyAtyantimaraNa '' A pada dvArA pratipAdya che ? "" mahAvIra prabhunA uttara- poyamA ! '' he gautama ! " gaMLa nephyA naDya kutre vaTTamANA jAi davbAi saMpaya maraMti, teNa neraiyA tAI davvAi' aNAgae dADhe puLo vi mabhiMti, le tenaTrena' nA maLe " he gautama ! naiyika dravyamAM vartamAna nArakA je dravyeAne vatamAna kALamAM cheADe che, eja nAraka eja dravyeAne bhaviSyakALamAM krI grahaNa karIne hoDatAM nathI te kAraNe he gautama ! me... evu... kahyu che ke naiSikadravyatyantika maraNu "vairayikadravyAtyantika maraNu ' mA padma dvArA pratipAdya hoya che. " 6' 'tavijJoLiyaeA, siyamaLe, manusaravA ttiyamaLe, vavA 'tiya maLe cha eja pramANe tiya cainika dravyAtyantikamaraNa, manuSyadraSyAtyantika maraNu ane devadravyAtyantikamaraNa viSe paNa samajavuM. uM' lettAraliyamane vivajJAna mAyArtticamALe vi' draSyAtyantikamaraNanA jevu... ja kathana kSetrAtyantikamaraNa, kAlAtyantikama2Na, bhavAtyantika maraNu ane bhAvAtyantika maraNanA prakAra Adi viSe paNa samajavuM.. gautama svAmIne prazna- vAhamarameLa mate ! viSe patte " huM bhaga van! khAlamaraNunA keTalA prakAra kahyA che ? 99 "" mahAvIra prabhune uttara-'goramA ! TuvAsaviSe patte-saMjJA '' huM gautama ! bhAlamaraNanA nIce pramANe 12 prakAra kahyA che-" thamarana' gA 1e jAva giddhapiTTe " khIjA zatakanA pahelA uddezAmAM je sTandaka prakaraNa AvyuM che, temAM tenA valayamaraNathI laine gRddhapruSTamara paryantanA je khAra leTTho khatAvyA che, temane ahI grANu karavA joie atyaMta kSudhAne kAraNe vyAkulatApUrvaka je maraNa thAya che, tenuM nAma valayamaraNa che. athavA sayamathI bhraSTa thayelA jIvatu je maraNa thAya che tene valanmaraNu athavA maraNa kahe che. A pahele bhAva che. gIdha Adi zikArI pakSIo dvArA valaya. zrI bhagavatI sUtra : 11 30 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA zikArI kUtarA Adi pazuo dvArA zarIranuM vidAraNa thavAthI je mRtyu thAya che, tenuM nAma gupRSTa maraNa che. A bAramo bheda che. bAkInA 10 bhede A pramANe che-vazArtAmaraNa 2, aMtaHzatyamaraNa 3, tadubhavamaraNa 4, giripatanamaraNa 5, tarUpatanamaraNa 6, jalapatanamaraNa 7, javalanapravezamaraNa 8, viSabhakSaNamaraNa 9, zApa pAtamaraNa 10, vaidAya samaraNa 11, A maraNa prakAranuM vizeSa varNana skandaka prakaraNamAM vAMcI levuM gautama svAmIne prazna-"vaMcimane maM! #vide vaLa" he bhagavana! paMDitamaraNane keTalA prakAra kahyA che) mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! suvi fuLajo- saMja" he gautama ! paMDitamaraNanA be prakAra kahyA che. te prakAro nIce pramANe che-"grovAmaLe , mattAvALe ca" (1) pAdapapagamanamaraNa, (2) bhaktapratyAkhyAna maraNa jamIna para paDelAM vRkSanI jema je maraNamAM halanacalana Adi kriyAene tyAga karavAmAM Ave che, athavA sAdhaka eka ja sthitimAM paDaye rahIne je maraNane bheTe che, te maraNane pAdapapagamanamaraNa kahe che je maraNamAM cAre prakAranA AhArano tyAga karavAmAM Ave che. te maraNane bhakta pratyAkhyAna maraNa kahe che. gautama svAmIne prazna-"jAgovAmaLe je mare! #vi paum" he bhagavad ! pAdapapagamanamaraNanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"suvi viLa- taMjJa" he gautama! pAdarepagamata maraNanA nIce pramANe be prakAra kahyA che-"jIphAne ca, jhaLaharame 2, nAva nicame bakie" (1) niharima ane (2) aniharima raheThANanA eka sthAnamAM je pAdapopagamana karAya che tene niharima pAdapagamana kahe che. tyAMthI mRtazarIrane bahAra kADhavuM paDe che parvatanI guphA, jaMgala Adi ekAnta sthAnamAM je pAdapigamana karavAmAM Ave che tene anirima pAdapipagamana kahe che. tyAMthI mRtazarIrane bahAra kADhavuM paDatuM nathI uparyukta bane prakAranA pAdapapagamana rUpa maraNa cAra prakAranA AhAranA parityAgapUrvaka ja thAya che. tenI sAdhanA karatA sAdhaka pitAnA zarIranA saMrakAra, sevA, zuzruSA AdithI rahita hoya che. te pite pitAnA zarIranI sevAzazraSA karato nathI ane bIjAnI pAse sevAsuzraSA karAvatA paNa nathI. gautama svAmIne prazna-"mAjajakaam mate ! vAvi pavLa?" he bhagavan! bhakta pratyAkhyAnanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-" saMva, rica tAhi >> he gautama! bhaktapratyAkhyAna maraNanA paNa niharima ane anirdhArima, A e zrI bhagavatI sUtra: 11 31. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAra kahyA che. paraMtu temAM vizeSatA eTalI ja che ke A baMne prakAranA bhaktapratyAkhyAna maraNa niyamathI ja sapratikarma (zarIra saMskAra sahita) hoya che. uddezakane aMte gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne kahe che ke-"revaM mate sevaM mare! utta" he bhagavana ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM, te satya che. he bhagavana! Ape evuM kahyuM te sarva evuM ja che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNu namaskAra karIne teo pitAnA sthAne virAjamAna thaI gayA. sU04 jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatI satranI pramiyacandrikA vyAkhyAnA teramA zatakane sAtame uddezakasamAtA.13-chA karma prakRti kA nirUpaNa AThamA uddezAno prAraMbhaA uddezakamAM karmaprakRtinI vaktavyatAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. -karmaprakRtivaktavyatAjo mane ! mArIno qvqttAvoItyAdi- TIkArtha-sAtamAM uddezakamAM maraNanI vaktavyatAnuM kathana karavAmAM AvyuM che. te maraNa, AyukarmanI sthitinA kSayarUpa hoya che. te kAraNe karma svarUpanI prarUpaNa karavA mATe sUtrakAre A AThamAM uddezakanuM prarUpaNa karyuM che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"da nuM mare ! #gvI guttAgo" he bhagavan ! karmaprakRtio keTalI kahI che ? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che-"zocamA !" he gautama! "a mADIno ghaomttAgo" karmaprakRtie ATha kahI che. "teM kahuM te ATha karma prakRtie nIce pramANe che-"g= vaMditto mALiyavo niravato E " A pramANe ahIM pUrvokta rIte prajJApanAne "basthiti uddezaka pUrepUre kahevuM joIe. eTale ke prajJApanA sUtranA bIjA uddezakanA 23mAM padamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahI paNa thavuM joIe ane gautama svAmI mahAvIra prabhune kahe che ke-"seva maMte ! sevaM mate ! utta" he bhagavana ! ApanI vAta sarvathA satya che. he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuMte sarvathA satya che, A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo pitAne sthAne birAjamAna thaI gayA. sU015 || AThame uddezaka samApta . 13- zrI bhagavatI sUtra: 11 32 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaikriya zakti ke sAmarthya kA nirUpaNa navamA uddezAnA prAraMbha-~ --vaiyizaktivaktavyatA TIkA"--AThamAM uddezakamAM kamasthitinI prarUpaNA karavAmAM AvI che. vaikriyakaravAnI zakti kamane ja AdhIna hoya che tethI sUtrakAre A sUtra dvArA tenu varNana karyu che. " rAzidde nAva rUMvacArI ' rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryo dhama kathA sAMbhaLavAne mATe pariSada nIkaLI dharmakathA sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI tyAra bAda dharmAMzramaNa karavAnI abhilASAthI prerAIne gautama svAmIe vinayapUrvaka anne hAtha joDIne mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUchyA-se nanhA nAma jekvuttei yAvahica mahAca rAjachenA " he bhagavan ! jevI rIte kAi puruSa kaiyAghaTikAne gaLe DhorI AMdhelA TeTAne-laine cAle che, (ahIM " cA " patra rajU (dArI)nuM vAcaka che ane te gAmaThI zabda che. A kathananA bhAvArtha evA che ke jyAre manuSya paradeza javAne mATe nIkaLe che, tyAre kUvAmAMthI pANI kADhavA mATe eka lADhI ane DhArI pAse rAkhe che lATAnA gaLAmAM DhArInA gALIA nAkhIne te kUvAmAMthI pANI kADhIne pIve che), eja pramANe " baLavAre vi bhAviyappA keyAghaDiyAccihatthagaeNaM appANeNaM uDDa vehAyasaM utpaejjA " zuM bhAvitAtmA aNugAra paNa peAtAnI vaikriyalabdhi vaDe, gaLe DhorI bAMdhelA lATAne laIne cAlatA manuSyanA jevA potAne AkAra banAvIne-te rUpe peAtAnI vidhruva NA karIne-AkAzamAM UDI zake che kharAM ? " yAdiyAnidha hattha A padmanA atha DhorInA cheDA jenA gaLe khAMdhyA che evA lATAne grahaNa karIne ' athavA A prakAranuM kAya jenA hAthamAM che evAM peAtAne. " ,, 66 mahAvIra prabhunA uttara--< etA, kuvvAnnA " hA, gautama ! evuM khanI zake che. e prakAranA aNugAra A prakAranA rUpanI vidhruNA karIne AkA zamAM UDI zake che. gautama svAmInA prazna- baLavAre n mate ! maniyAnA namU cApaDiyATyavicArvAk' vivizad " huM bhagavan ! bhAvitAtmA zrI bhagavatI sUtra : 11 33 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNugAra, gaLe dorI bAMdhelA leATAne hAthamAM grahaNa karyAM hAya evAM rUpAnI vidhruNA karavAne zuM samatha hAya che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara-'" noyamA ! che naMddA nAmad jItinavALe tyena hatthe, evaM jahA taiyalae paMcamuddesara jAva no ceva NaM saMpattIe vivvisu vA, vigitiyA, vitrimaMti vA " he gautama ! jevI rIte kAi yuvAna puruSa peAtAnA hAtha vaDe kAI yuvitanA hAtha pakaDIne cAlavAne samartha hAya che, (eja pramANe bhavitAtmA aNugAra paNa evAM rUpAnI vikaNA karavAne samatha hAya che.) ityAdi kathana trIjA zatakanA pAMcamAM uddezakanA kathana anusAra ahI paNa grahaNa karavuM joie. te ja khUdvIpa nAmanA dvIpane peAtAnAM vaikriya rUpe vaDe bharI zakavAne samartha heya che, parantu temaNe bhUtakALamAM kadI bharyAM nathI, vamAnamAM bharatA nathI ane bhaviSyamAM bharaze nahI temanI vaikriya zaktinA nirdeza karavAne mATe ja A kathana ahIM karavAmAM AvyuM che. eTale ke temanI vaikriya zaktithI te evu karavA dhAre tA karI zake che, evuM sAmarthya temanI vaikriyazakitamAM che, parantu evI vikriyA teo kALatrayamAM kadI karatA nathI eTale ke peAtAnI vaikriyazakti dvArA vikrama viMta rUpA vaDe temaNe kadI jAMbudvIpane bhace+ nathI, bharatA nathI ane bharaze nahIM. gautama svAmInA prazna -'3. nahAnAmaCker puttei trivenuM gAya gacchejjA, evAmeva aNagAre vi bhAviyappA hiraNNapelahatthakiccagaeNa appANeNaM0 " huM bhagavan! jema kAI puruSa cAMdInI peTIne peAtAnA hAthamAM pakaDIne cAle che, eja pramANe zu bhAvitAtmA aNugAra paNa cAMdInI peTI laine cAlatA manuSyanA jevA rUpAnI vikuNA karIne upara AkAzamAM UDI zake che kharAM ? " va dhruvannaperuM, va. caLaveluM, vAparuM, sthaveruM, AmaLaveluM " eja pramANe jevI rIte kAI puruSa suvarNanI peTIne, kAi puruSa ratnanI peTIne, koI puruSa hIrAnI peTIne, kAI puruSa vasranI peTIne, kAI puruSa AbharaNunI peTIne hAthamAM laIne cAlatA hAya, evAM hAthamAM judI judI peTIovALA manuScAnA jevA rUpAnI vikaNA karIne pazu zu te AkAzamAM UDI zake che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara-hA, gautama ! bhAvitAtmA aNugAra paNa evAM rUpAnI vikuvA karIne upara AkAzamAM UDI zake che. "va' niyatri, suMdiku, vahri', 1 '' dila eTale vAMsa, kaTa eTale caTTAI athavA AsavizeSa, ane zukha eTale tRNu A sUtra dvArA gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che che ke huM bhaga van! jevI rIte kAi puruSa vAMsanI caTAI athavA Asana vizeSane, tRNunI caTAIne, canA AsanivezeSane, gheTAnI UnamAMthI banAvela kAMkhaLAne hAthamAM laine cAle che, eja pramANe zuM bhAvitAmA aNugAra paNa vAMsanimita caTAI Adine hAthamAM grahaNa karela hoya evAM manuSya rUpAnI vikuvA karIne UMce AkAzamAM UMDI zake che kharAM? eja pramANe ayabhAraM, taMba A, sacamAra, khrIsamAra', 'phisamAM, suvannamAra, varamAra' " jema kAI puruSa aAhabhArane, tAMbAnAbhArane, jasatanAbhArane, sIsAnAbhArane, cAMdInAbhArane, suvarNanAbhArane, ane vAtA bhArane hAthamAM laIne cAle che, eja zrI bhagavatI sUtra : 11 34 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe bhAvitAtmA aNugAra pazu zu avaibhArAdinuM vahana karatAM rUpAnI vidhruNA karIne AkAzamAM UMce uDI zake kharAM ? A praznAnA uttara AtA mahAvIra prabhu kahe che ke hA, gautama ! pUrvokta saghaLAM rUpe.nI viNA karIne bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM UMce UDI zake che, gautama svAmIneA prazna- che jJaddA nAmadguruliyAro vi pAN rahyuMviyaar ur3a pAyA ahokhirA ciTThejjA, etrAmetra aNagAre vi bhAviyappA, vastusIjavALa AvyAmeLa karlR veddAcayuM " he bhagavan! jema cAmaciDiyuM anne pagane vRkSAdinI zAkhA sAthe upara laTakAvIne ane mastakane nIce rAkhIne laTakI rahe che, eja pramANe zu' bhAvitAtmA aNagAra paNu evAM rUpanI vidhruva NA karIne AkAzamAM UMce uDI zake che kharAM? eja pramANe jevI rIte brAhmaNu gaLAmAM jJApavIta (janAI) rAkhIne cAle che, evI ja rIte zu' bhAvitAtmA aNugAra gaLAmAM janAI dhAraNa karelA brAhmaNanA rUpanI viNA karIne AkAzamAM UMce UDI zake che kharAM? A banne prAnA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke hA, gautama ! te bhAvitAtmA aNugAra evAM rUpAnI vikulaNA karIne AkAzamAM UMce UDI zake che. vaLI te bhAvitAtmA aNugAra brAhmaNusa'ma`dhI peAtAnA vaikriya rUpa vaDe A jamUdrIpane sa'pUrNa rUpe bharI daI zakavAne samatha hAya che, parantu evAM brAhmaNanAM rUpAnI viNA temaNe pahelAM kadI karI nathI, vartamAnamAM paNa teo evAM rUpAnI vikuvA karatA nathI ane bhaviSyamAM paNu karaze nahI. ahI temanI viSuvA zaktine prakaTa karavAnA hetuthI ja A kathana karavAmAM Avyu che. samasta jabudvIpane sa'pUrNa rUpe bharI de evAM rUpAnI vikuCA karavAnI zikata hovA chatAM vAstavamAM te evAM rUpAnI vidhruNA karatA nathI, ema samajavu, " maMtti hrAca (ahI' ' cA gautama svAmInA prazna- te nanhA nAma6 naTocA vicA, uvvahiyA, uvvihiyA gacchejjA, evAmeva sesaM vAgulIe nAma' pada vAkayAla'kAramAM prayukata thayuM che.) he bhagavan ! jevI rIte jaLe peAtAnA zarIrane saMkAcI sa'kAcane pANImAM cAle che, eja pramANe zuM bhAvitAtmA aNugAra paNa evAM jaLanAM rUponI vidhruNA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che kharAM? dd mahAvIra prabhune uttara-hA, gautama ! A prakAranAM rUpAnI viSuva`NA karIne bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM UMce UDI zake che--tathA jema thIya bIsauNe siyA do vi pAe, samaturaMgemANe samaturaMgemANe gacchejjA, evaameya aLavAre, meluM saMnneva '' khIjaka nAmanu pakSI gheADAnI jema khanne pagane eka sAthe uThAvIne cAle che, eja pramANe bhAvitAtmA aNugAra paNa evAM zanirUpAnI (devacakalInAM jevAM rUpAnI) vikONA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. " hai gaddA nAmad vala vijraNa siyA, sadhavALohaNe teve mALe DrekanA, gAmeya aLavAre, gheruM cetra " athavA jevI rIte viDAlaka pakSI (ca'pakSI vizeSa) eka vRkSa parathI bIjA vRkSane eLaMgIne cAle che, zrI bhagavatI sUtra : 11 35 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa te prakAranA rUpanI vikuvaNa karIne AkAzamAM UMce UDI zake che. tathA-"nAnA jIvaMjhIvALe fNA ro vi vAra ramatu mA samAronAkhe che, gvameva mAre tevaM tava" jema jIvaMjIvaka (cakora pakSI) ghoDAnI jema bane pagane sAthe uThAvIne cAle che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa evAM ja jIvajIvaka pakSInA rUpanI vika vaNa karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. "se kahA nAma daMre vicA, tIrAo tIra' abhiramamANe abhiramamANe gacchenjA, evAmeva aNagAre hNskiccnagi taMva" jema keI haMsa eka kinArAthI bIjA kinArA sudhI vAraMvAra jaLakIDA karato karate vicAre che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNugAra paNa evAM ja haMsanA rUpanI vikvaNu karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. athavA-"re kA nAma samudavAnA vicA, vImo vIruM reremALe jarA , gvameva deva" jema samudravAsa eka taraMga parathI bIjA taraMga para uchaLate uchaLate cAle che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa samudravAsanA (kAgaDo) rUpanI vidurvaNA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che, athavA-bare jahA nAmae kei purise cakaM gahAya gacchejjA, evAmeva aNagAre vi bhAviyappA jasthavira Tgk gimLa resaM 11 cAhiyA" jevI rIte keI puruSa cakane hAthamAM laIne cAle che, eja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa hAthamAM caka dhAraNa karelAM rUpAnI vidurvaNu karIne AkAzamAM UMce uDI zake che. bAkInuM samasta kathana gaLe derI bAMdhelA leTAne hAthamAM laIne cAlatA manuSyanA kathana pramANe samajavuM eTale ke uparyuMkata badho vaikiya rUpe vaDe te samasta jabudvIpane pUrepUro bharI daI zakavAne samartha che, paratu evI rIte traNekALamAM kadI bharela nathI temanI vaikriyazakitane prakaTa karavA mATe ja A kathana karavAmAM AvyuM che, ema samajavuM. "u jItta, parva rAma" jema ke puruSa chatrane grahaNa karIne cAle che, tathA jema keI puruSa cAmarane grahaNa karIne cAle che, eja pramANe bhAvitAmAM aNugAra paNa te prakAranA rUpanI vikuNA karIne AkAzamAM UMce UDI zake che. "je kahA nAma jerU puri racAM jAya che, parvaveva" jema ke puruSa ratnane laIne cAle che, eja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa hAthamAM ratna dhAraNa karelAM rUponI vimurvaNA karIne U e AkAzamAM UDI zake che. "g jarUra, veDhiyaM jAva huM" jema ke puruSa zrI bhagavatI sUtra: 11 36 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajane, vaiDUryane, lehitAkSane, mAragalane, haMsagarbhane, pulAkane (bhAtane), saugandhikane, tirasane, aMkane (hUkane), aMjanane, ratnane, jAtarUNyane, aMjana pulAkane, phalihane ane riSTane (zyAma ratnane) laIne cAle che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa potAnA dvArA lehitAkSAdi grahaNa karelAM rUpanI vidurvaNA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. "ghaa acq , parva pAmathai, gva kumulyAM , jIva gAva" jema keI puruSa hAthamAM kamaLane laIne cAle che, padmane hAthamAM laIne cAle che, kumudane hAthamAM laIne cAle che, e ja pramANe nalinane (kamalavizeSane), subhagane (kamalavizeSane), saugandhikane (kamalavizeSane) puMDarIkane (kamalavizeSane) ane zatapatrane- pAMkhaDIovALA kamaLane hAthamAM laIne cAle che, eja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa potAnA dvArA utpalAdine hAthamAM grahaNa karelAM puruSa rUponI vimurvaNA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. "te gag nAma che puSei sadApatta jaNAya chejha ghauM jeva" tathA jema ke puruSa sahastrapAMkhaDIovALuM kamaLa hAthamAM laIne cAle che, e ja pramANe bhAvitAmAM aNagAra paNa potAnA dvArA sahastrapAMkhaDIovALA kamaLane hAthamAM dhAraNa karyA hoya evAM puSaSarUpanI vikurvaNa karIne UMce AkAzamAM UDI zake che, "se nA nAma che pura vire kavArirara chekajhA gvAmA aAre pi vidivAnauLe kagiLe teva" jevI rIte ke I puruSa kamalanALanAM taMtuonuM vidAraNa karate cAle che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa potAnA dvArA dhRtabisapuruSa rUpanI (kamalanALanAM) taMtuonuM vihAra karatAM puruSa karatAM vikurvaNa karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. tathA " se jahA nAmae muNAliyA siyA, udagaMsi kAyaM ummajjiya2 cidvijjA, evaameva jesaM vALuDhANa" jema mRNAla (kamalanALa) pitAnA AkhA zarIrane pANImAM DubADIne ane mukhane pANInI bahAra rAkhIne rahe che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa mRNAlikA (kamalanAlikA) kRtyagata AtmA dvArA-te prakAranA mRNAlikArUpathI vimurvaNu karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. tathA"re nAma vaLAM siyA, %i miAre kAra nivabhuue pAsAIe4 evAmeva aNagAre vi bhAviyappA vaNasaMDakiccagaeNa' appANeNa huM dAca kaqqnnA-reNaM taMtra" jema kALAvavALuM athavA janArane kadI aMjananA jevA svarUpe ja (eTale ke kALuM) lAgatuM, nIluM athavA nIlA jevuM mAluma paDatu, harita athavA harita jevuM mAlUma paDatu, zItala athavA zItala jevuM mAluma paDatu, snigdha athavA snigdha jevuM mAluma paDatuM, tIvra athavA tIvra jevuM mAluma paDatuM, svayaM kRSNa athavA kRNachAyAvALuM, nIla zrI bhagavatI sUtra: 11 37 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA nIlachAyAvALuM, harita athavA harita chAyAvALuM, zIta athavA zItachAyAvALuM, tIvra athavA tIvrachAyAvALuM, mahAmeghanA samUha jevuM, zabhituMmanane prasanna karanAruM ane prasannatAnuM janaka vana hoya che, e ja pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa vanapradezarUpa kArya siddha karyuM che evA pitAnA dvArA evA vanakhaMDanI vikuNu karIne upara AkAzamAM UDI zake che. " sejahA nAmae pukkhariNI siyA, caukoNA, samatIrA, aNupuvvasujAya jAva sahaunnaiyamadhurasaraNAdIyA pAsAIyA4 evAmeva aNagAre vi bhANiyappA, pokhariNokiccagayAI svAI viuvittae, sesaM taMceva jApa viuvviAsaMti vA" he bhagavana ! jevI cAra khUNAvALI, tulya taTavALI, kramazaH nimitakATavALI, gaMbhIra zItalajaLavALI, tathA zuka, mayUra, madanazAla, kauca, koyala Adi pakSI gaNanA joDalAnA madhura svaravALA zabdothI guMjita thaI uThelI evI suMdara puSkariNI (vAvaDI) hoya che, e ja pramANe zuM bhAvitAtmA aNagAra paNa puSkariNIkRtyagata pitAnA dvArA evI puSkariNInA rUpanI vikuvA karIne UMce AkAzamAM UDI zake che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"tA, yuvA jJA" hA, gautama! bhAvitAtmA aNagAra e prakAranAM rUponI vimurvaNa karIne-vaikriyakaraNa zakti dvArA te prakAranAM rUponuM nirmANa karIne UMce AkAzamAM UDI zake che. gautama svAmIne prazna-"gaLari mare! mAviSpA jevAruM potariLa visarAvA ravA virakittA he bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra pitAthI vaikriya zakti dvArA puSkariNunAvAva, jevA AkAravALAM keTalAM rUpanI vidurvaNA karavAne samartha hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"revaM tanAva vidivAsaMti jA" he gautama! pakata kathana jevuM ja kathana ahIM paNa samajavuM eTale ke bhAvitAtmA aNagAra pitAnI vaikiya zakita dvArA puSkariNInA jevAM eTalAM badhAM rUponI vikuNa karavAne samartha che ke te vaikriya rUpe dvArA teo samasta jabU dvIpane paNa saMpUrNa rUpe bharI daI zake che. paraMtu vAstavamAM teo evAM rUponI viturvaNa karatA nathI, bhUtakALamAM karI nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. ahIM je A kathana karavAmAM AvyuM che, te mAtra temanI vaikriya. zakitanuM digdarzana karavA mATe ja karavAmAM AvyuM che. gautama svAmIne prazna-"maMte! imAcI viSada, amArI viSa " he bhagavan! zuM mAyI aNugAra vikriya rUperI vikurvaNA kare che, ke amArI-mAyArahita-aNagAra vaikriya rUponI vikuvaNa kare che? zrI bhagavatI sUtra: 11 38 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! mArI vAdava, no amArI vinag" he gatama! mAyI kare che, amAthI aNagAra karatA nathI. "mathI naM tatta ThANasa aNAloiyapaDikate. evaM jahA taiyasae cautthudesae jAva asthi tassa jAhU" mAyI aNagAra A pApasthAnanI AlocanA ane pratikramaNa karato nathI tethI anAcita, ane apratikAnta hovAne kAraNe kALane avasara Ave kALa karIne "ItyAdi kathana trIjA zatakanA cothA uddezAmAM kahyA anusAra ahIM paNa grahaNa karavuM joIe." te aNagAra dvArA ArAdhanA thAya che, A kathana paryatanuM te uddezAnuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe A kathananuM tAtparya e che ke-je aNugAra pApasthAnanI AlecanA ane pratikramaNa karyA vinA maraNa pAme che, te teNe saMyamanI ArAdhanA karI gaNAtI nathI, teNe te virAdhanA ja karI gaNAya che. paNa je te sthAnanI AlocanA ane pratikramaNa karIne maraNa pAme che. te tene ArAdhaka ja gaNavAmAM Ave che. uddezakane ane gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacane pratye zraddhA prakaTa karatAM kahe che ke-"he mane ! seva' mane ! tti" he bhagavan! Apa kharUM ja kahe che, he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karI teo potAne sthAne besI gayA. sU0 1 jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA teramA zatakane navame uddeza samApta 13nhA. chAghaspikasamuddhAta kAnirUpaNa dasamA udezAne prAraMbha- -chAghasthika samuddaghAta vakatavyatA" ja mahe! kAyamari samughArA pavLa rA" ItyAdi- TIkArtha-AnA pahelAnI dezAmAM kriyAkaraNanA viSayamAM pratipAdana karavAmAM AvyuM A vaikriyakaraNatA samudughAta karavAmAM Ave tyAre chAstha dvArA saMbhavita thAya che. tethI sUtrakAre A satra dvArA chavasthasaMbaMdhI samudughAtanI zrI bhagavatI sUtra: 11 39 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"zarU na mare ! chAvamariyamupA FUttA ? he bhagavan! chAghasthika samudraghAta keTalA kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"jo jI jAlamAi samudAca ghagmttA" he gautama! chAvasthika samughAta cha kahyA che. kevalIthI bhinna jIvane chasvastha kahe che te chavAsthane je samudghate che temane chAghasthika samughAte kahe che tenA cha prakAro nIce pramANe che-" jethaLAmughAra cha3matithacamurAvA rajJA, ka pannavANa gAva nANAmuraghANa tti' (1) vedanA samudughAta, (2) kaSAyasamuddaghAta, (3) mAraNAntikasamuddaghAta, (4) vaikriyasamudyAta, (5) AhArakasamUddaghAta ane (6) tejasasa muddaghAta A chAvasthika samRdaghAtanuM varNana prajJApanA sUtranA 36mAM padamAM kahevAmAM AvyuM che, to ahIM paNa evuM ja temanuM varNana thavuM joIe vedanAmu ghAta asAtavedanIya karmane Azraye thAya che. kaSAyasamughAta kaSAyacAritra mihanIya karmane Azcarya thAya che. mAraNAtika samadaghAta antamaMhata zeSa AyuSyakarmane Azcarya thAya che. vaikriyasamughAta, AhAraka samudughAta ane tejasasamughAta zarIranAmAmane Azraye thAya che. je AtmA vedanIya samudraghAtathI yukta hoya che, te vedanIya karmapulanI nijara kare che. kaSAya samaghAta karanAro AtmA kaSAyapulanI nirjarA kare che. mAraNAnika samaghAta karanAro AtmA AyuSyakarmanAM pulanI nirjarA kare che. vaikriya samughAtathI yukata thayela AtmA jIvapradezene bahAra kADhe che, AyAma (laMbAI)nI apekSAe temane saMkhyAta vaijana paryantanA daMDa rUpe banAve che. A daMDane viSkama (pahoLAI) ane bAhatya (UMDAI) zarIranA viThaMbha ane bAhulyanI barAbara hoya che. saMkhyAta paryantanA jananA daMDakAre temane pariNumAvIne te jIva vaidiyazarIra nAma karmanAM pudranI (je prArabaddha hoya che, temanI) nirbhara kare che ane sUkSma padranuM AdAna (grahaNa) kare che. kahyuM paNa che ke-"veTiva vAgha samohaNai, samAhaNittA saMkhejjAI joyaNAI daMDaM nisirai, nisirittA ahA bAyare pogale parisADei, parisADettA ahAsuhame poggale Aiyai ti" mera pramANe taijasa ane AhAraka samuddaghAtanA viSayamAM paNa kathana samajavuM. sevaM maM! seva mane ! utta" gautama svAmI kahe che-he bhagavana! Apa kharuM ja kahe che ApanI vAta sarvathA satya che. jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatI sUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA teramA zatakane dasame uddezakasamAtA13-1nA || zataka 13 samApta che zrI bhagavatI sUtra: 11 40 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahale udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa caudamA zatakanA pahelA uddezAno prAraMbha caudamAM zatakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa-bhAvitAtmA aNagAra caramadevAvAsanuM ullaMghana karIne parama devAvAsanI aprApti avasthAmAM mare te tenI kayAM utpatti thAya che ? ityAdi praznottare asurakumArAvAsanI vakatavyatAnI prarUpaNA, narayikenI zIdhragativiSayaka vaktavyatA zuM nArake anatApapannaka hoya che ? ke paramparopapannaka hoya che ? ke anantaraparamparAnupapannaka hoya che? ItyAdi praznottaronI vaktavyatA anantaropapannaka narasikenI apekSAe AyunA bandhanI vakatavyatA, paraspapapannaka nairayikenI apekSAe AyunA bandhanI vaktavyatA, anantaraparamparAnupapaka nairayikonI apekSAe AyunA bandhanI vaktavyatA, anantaranigata nairayika vakatavyatA, nacikemAM anantaranigatatAne vyapradeza (vahevAra)nA kAraNanI prarUpaNa, anantaranitAdikanI apekSAe AyunA bandhanI vaktavyatA paramparAni. tAdine Azrita karIne AyunA bandhanI vakatavyatA, anantara khedapapatraka AdinI vaktavyatAnI prarUpaNa. caudahaneM zataka ke udeze kI saMgraha gAthA -caudamAM zatakanA 10 uddezanI arthasaMgraha gAthA"vAre" ItyAdi- TIkA-aneka artha (viSaya)vALA 13mAM zatakanuM pratipAdana karIne have sUtrakAra aneka artha (viSaya)vALA 14mAM zatakano prAraMbha kare che. A zatakamAM je dasa uddezake Ave che, temane saMgraha je saMgrahaNI gAthAmAM karavAmAM AvyuM che te gAthAne bhAvArtha batAvavAmAM Ave che pahele uddezaka caramadevAvAsane sUcaka hovAthI tathA carama zabda vaDe upalakSita hovAthI tenuM nAma "carama" ApyuM che. unmAda arthane dhAraNa karanAra unmAda nAmano bIjo uddezaka che. zarIra arthane abhidhAyaka ane zarIra zabda vaDe upalakSita zarIra nAmane trIje uddezaka che. pudgala nAmanA cothA uddezAmAM pudgalenuM pratipAdana karyuM che. agni zabda vaDe upalakSita agni nAmane pAMcame uddezaka che. vijJAna" A prakAranA praznathI upalakSita kimAhAra nAmano chaThTho uddezaka che. "viratrioDari nocanA" A sUtrapAThamAM saMzliSTa zabda vaDe upalakSita sAtamAM uddezakanuM nAma saMzliSTa zrI bhagavatI sUtra : 11 41 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddezaka che. antara nAmanA AThamAM uddezakamAM pRthvInA antaranuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. ' anagAra ' padmathI zarU thatA navamAM uddezakanu nAma anagArauddezaka che " kevalI" zabdathI zarU thatA dasamAM uddezakanu nAma kevaliuddezaka che. A prakAre A caudamAM zatakanA 10 udderAke che. 66 anagAra ke devagati kA nirUpaNa rAnizne jJAna aaN vayAgnI " ItyAdi-- TIkA-sUtrakAre A sUtramAM aNugAranI devagatinI vatavyatAvizeSanu' kathana karyu. che. rAzidde gAya va cacAghI' rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA temanI pAse dhamakathA zramaNa karavAne mATe pariSada nIkaLI, ane mAMpadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI tyAra khAda dha zravaNu karavAnI abhilASAvALA gautama svAmIe vinayapUrvaka banne hAtha joDIne prabhune A pramANe prazna pUchaye.- naLavAreLa aMte ! - mAviyA sama vAvAsa thI te paramaM sevAvaamsNptt ettha Na' aMtarA kAlaM karejjA-tarasra NaM bhaMte! kahi gaI, kahiM ubcA vaLaze ?" he bhagavan! bhAvitAtmA (sa'yamabhAvanAthI vAsita ataHkaraNavALA) aNugAra ke jeNe caramasthiti AdinI apekSAe pUrva bhAgavata devAvAsane (saudharmAdi devalokane) atikrAnta karI nAkhela che-eTale ke tyAM utpattinA hetubhUta yAgyatAnuM leApariNAmanI apekSAe ullaghana karI nAkhyu che, parantu parabhAgavat sanatkumArAdi devalAkamAM utpatti thavAnA hetubhUta lesyApariNAmanI apekSAe tyAM pahoMcavAnI cAgyatA prApta karI nathI, evI sthitimAM je te maraNa pAme, te te kai gatimAM jAya che ? tenA utpAda kayAM thAya che? A praznane bhAvAtha nIce pramANe che-uttarottara prazasta adhyavasAya sthAnAmAM vamAna aNugAra pUrva bhAgavatI saudharmAdi devalAkamAM gayelA devAnI sthiti AdinI bandhayeAgyatAne atikrAnta karI cukayA che, parantu hajI parabhAgavartI sanatkumArAdi devaleAkagata devAnI sthiti AdinA bandhanI caiAgyatA prApta karI zakatA nathI, tA evI paristhitimAM jo te kALadhama pAme, te tenI utpatti kayAM thAya che? zrI bhagavatI sUtra : 11 -anagAra devagati vakatavyatA 42 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara- poyamA ! ne te tasya cihyo taraheghA devAvAsA tarhi tasa savA vaLatte "he gautama! evI paristhitimAM te bhAvitAtmA aNugAranI utpatti saudharmAdi devaleAkanI upara ane sanatyumArAdi devalAkanI nIce madhya bhAgamAM je IzAnAdi devaleka che, ane jemAM evI vezyAvALA devAvAse che ke je lezyAmAM vartamAna rahIne te bhAvitAtmA aNugAranuM maraNu thyu che, te IzAnAdi devAvAsAmAM tenI gatithAya che, tyAM ja te utpanna thAya che. eja vAta A sUtrapATha dvArA vyakata thaI che huM caheNe mApha, tahese vega vavajJa" " je lezyAmAM vamAna rahIne jIva mare che, eja lezyAvALAemAM tenI utpatti thAya che. '' le ca sahya gaNa virAhejA kammalerasameva paDivaDai se ya tatthagae no vihArejjA evAmeva lezsaM vasaMktittAnuM vi" je aNugAra te madhyabhAgavatI IzAnAdi devAvAsamAM utpanna thayela che, te aNugAra je lesyApariNAma dvArA tyAM utpanna thaye che te lephyApariNAmane jo cheADI de, te te krama lesyAthI-bhAvalezyAthI ja patita thAya che, evuM mAnavAmAM Ave che, dravyarlezyAthI patita thatA nathI kramanI sAthe je jIvatu' piraNAma che. tenu nAma kamalesyA che evI te kamalezyA bhAvalesyArUpa ja che " dravyalezyAthI patita thatA nathI, " tenA bhAvA nIce pramANe che-dravyalezyA zarIranA vadi rUpa hAya che ane te dravyaGe. zyAnA devA ane nArakAmAM sadbhAva kahyo che tethI te tenI prAkatanI (pahelI) ja rahe che A rIte bhAvalezyAne cheADIne tyAMnI drazyalezyAthI yukta khanIne ja te izAnAdika devaleAkamAM rahe che. have sUtrakAra pakSAntaranuM kathana karatA kahe che ke-je aNagAra te madhyabhAgavatI izAnAdi devAvAsamAM pahoMcIne pUrva lezyApariNAmane virAdhita karatA nathI-DhADatA-nathI,-te je lezyApariNAmathI tyAM utpanna thayA che, eja lephsApariNAmathI yukata thaine tyAM rahe che. A kathana sAmAnya devAvAsanI apekSAe karavAmAM Avyu' che, ema samajavuM vizeSadevAvAsanI apekSAe A prakAranu` kathana samajavuM- ra gautama svAmIne prazna- gaLavAreLa aMte ! mAviyA caramaM asuramA rAvAsa vIte parama anunArAvAsamapaMpase0" he bhagavan ! bhAvitAtmA aNugAra ke jemaNe sthiti AdinI apekSAe pUrva bhAgavatI asurakumArAvAsane atikrAnta karI nAkhela che, parantu hajI sudhI je sthiti AdinI apekSAe parabhAgavatI asurakumArAvAsane prApta karavAnI caiAnyatAe pahAMcI zakayA nathI, evI paristhitimAM A mannenA madhyakALamAM-jo te maraNu pAme, te tenI gati kayAM thAya? te kayAM utpanna thAya ? uttara- traM caiva ''huM gautama ! A praznanA uttara jevA ja samajavA eTale ke zrI bhagavatI sUtra : 11 praznanA uttara paNa pUrve kata carama asurakumArAvAsa ane parama 43 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asurakumArAvAsa, A banenI samIpamAM, te leghAvALA je asurakumAradevAvAse che, temAM te aNagArane utpAda thAya che. zaMkA-bhAvitAmAM aNagArane utpAda asurakumArAvAseAmAM kevI rIte thaI zake? samayanI virAdhanA karanAra jIvane ja tyAM utpAda kahyo che. samAdhAna -pUrvakALamAM te bhAvitAtmA hoya, paNa antakALe teNe saMyamanI virAdhanA karI nAkhI hoya, evI paristhitimAM maraNa thavAthI tyAM tene utpAda thaI zake che, ema mAnavAmAM kaI deSa nathI. tene je bhAvitAtmA kahevAmAM Avyo che, te pUrvakALanI apekSAe kahevAmAM AvyuM che. athavA bAlatapasvInI apekSAe A bhAvitAtmatA samajavI. " eva jAva thaNiyakumArAvAsaM, joisiyAvAsaM, evaM vemANiyAvAsaM jAva vira" pUrvokata asurakumArAvAsanI jema ja nAgakumAra-suvarNakumAra-agnikumAra, vighukumAra, udadhikumAra, dvIpakumAra, vAyukumAra, dizAkumAra ane sanaskumAra, e badhAM bhavanapatione carama AvAsAne tathA tiSikonA carama AvAsone e ja pramANe vaimAnikanA carama AvAsone, je bhAvi tAmA aNagAre vyatikAnta karI nAkhyA che, paraMtu jemaNe hajI sudhI te nAgakumAra AdinA parabhAgavatI devAvAsamAM utpanna thavAnI gyatA prApta karI nathI, evA te bhAvitAtmA aNagAra je evI paristhitimAM maraNa pAme che, te carama ane parabhAgavatI devAvAsonI vacce je te vezyAvALA devA. vAse che temAM utpanna thAya che. paraMtu je bhAvitAmAM aNagAra tyAM pahoMcIne pitAnI pUrvalezyAne parityAga karI de che, evuM mAnavAmAM Ave che, dravya lezyAne te cheDate nathI je tyAM pahoMcIne paNa te potAnI karmalezyAnI virAdhanA karatuM nathI-tene choDatuM nathI, te te pUrvale sahita ja tyAM rahe che. sUtro zrI bhagavatI sUtra: 11 44 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakagati kA nirUpaNa -narakagati vaktavyatA"nairacArja kare ! huM sIdyA 1" ItyAdi TIkArya-AnI pahelAnA sUtramAM devagatinA viSayamAM kahevAmAM AvyuM have narakagatinA viSayamAM sUtrakAra prarUpaNa kare che gautama svAmIne prazna-"naiyA baM aMte ! sIhAra, vArda tIre mviSA pacham" he bhagavana! nArakenI kevI zIghagati kahI che? ane te zIghragatino viSaya (kALa) keTale kahyo che? ahIM "zIghragativiSaya" A pada kALanuM vAcaka che, kAraNa ke zIdhragatimAM kALa ja heturUpa hoya che tethI praznane bhA vArtha A pramANe phalita thAya che-"nArakonI zIghragati kevI hoya che? ane te zIdhragatine keTale kALa hoya che?" mahAvIra prabhune uttara-" mA! te kA nAma che puSei taLe balayaM jugavaM jAva niuNasippovagae AuMTiyaM bAhaM pasArejjA, pasAriyaM bAha mATe jJA" he gautama ! keI puruSa yuvAna hoya, balavAna hoya (taruNa puruSa durbaLa paNa hoI zake che, ahI' evA baLa puruSanI vAta karI nathI te baLavAn vizeSaNathI spaSTa thAya che.) yugavAna hoya (kALavizeSanI ape. kSAe baLamAM viziSTatA AvI jAya che. suSamaduSamAdi kALavizeSa jenA baLamAM hetubhUta hoya evA yugavAna puruSanI ahIM vAta karI che) pukhta vayane hAya, alpAtakanIrogI hoya ("alpAntaka" A padamAM alpa pada abhAvArthaka che,) sthirAgrahasta hAya (jene hastAgra bhAga sthira-daDha hoya) jenA hAtha ane paga majabUta hoya, eTale ke je uttama saMhananavALo hoya, talaya malayugalaparighanibhabAhuvALA" hoya, eTale ke dIrghatA, saralatA ane pInatA-jADAI AdinI apekSAe jenI ane bhujAo tAlavRkSanA samazreNika yugala jevI hoya, argalA (AgaLiyA)nA jevI hoya, carameSTaka, dughaNu ane muSTikanI jevAM jemanAM aMge puSTa hoya, (InA TukaDAthI bharelI cAmaDAnI thelInuM nAma "meMSTaka" che. muddagaLane "hRghaNa" kahe che, muSTipramANa je pattharano goLo hoya che ane jemAM cAmaDAnI derI parovelI rahe che, tenuM nAma auSTika che. vyAyAmakaratI vakhate pahelavAne te muSTika vaDe pitAnA hastAdika alyane phUTe che. Ama karavAthI temanAM te avayave khUba ja puSTa thAya che.) je rasabalasamanvAgata (Antarika baLathI yukata) hoya, tathA je laMghana, havana ane utpatanamAM vegavALe heya, vyAyAma karavAne samartha heya, nipuNa heya dakSa hoya (barAbara vicArIne kAma karanAro hAya), eka ja vAra dekhavA ke sAMbhaLavAthI kAryane samajI lenAre heya, evAM yuvAnAdi vizeSaNovALA puruSanA hAthanI gati zrI bhagavatI sUtra: 11 45 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adi kriyAo zIvratAvALI hoya che, te kAraNe ja tene ATalAM badhAM vizeSaNa ApavAmAM Avela che. ( zipagata eTale zilpazAstrane jJAtA) A prakAranAM vizeSaNovALe puruSa Avartita (saMke cita) bAhane ghaNI ja tvarAthI prasArita karI zake che ane prasArita bAhane zIghratAthI saMkecI zake che. " vijiavi vA mudde nAkA , sAhitya vA muddhi vikiass, nninisighaM vA 4 nimittejJa, nigiri vA arajI afmana" tathA ughADelI muThThIne tvarAthI baMdha karI zake che ane baMdha karelI muddIne tvarAthI khAlI zake che, tathA ughADelI AMkhone jaladI baMdha karI zake che ane baMdha karelI AMkhone jaladI ughADI zake che. A rIte tenI gatimAM zI ghatA hoya che. gautama svAmIne prazna-"ma AcAra" te he bhagavan! yuvAna Adi vizeSaNavALA puruSane je savabhAva hoya che-hAthanA saMkucana prasAraNa Adi kriyAomAM je te zIdhra hoya che, eja prakArane zuM nArakone pitAnI gatinA viSayamAM svabhAva hoya che kharA ? mahAvIra prabhano uttara-"jo re rama" he gautama! A artha samartha nathI. eTale ke evI kaI vAta nathI. kAraNa ke-"revA gm hamaNA vA, suramaNa vA, viramaNa vA, vALa vavava vaMti >> nAraka jIva eka samayavALI gAjugatithI ane be samayavALI athavA traNa samayavALI vigraha gatithI narakamAM utpanna thAya che. puruSanA bAhu AdinA prasaraNane kALa asaMkhyAta samayane kahyo che, tethI nArakanI gati sAthe puruSanI te gatimAM samAnatA saMbhavI zakatI nathI tethI nerUyA no mA tA pINA. I, tag so vighag gutte " nArakAnI eka samayavALI ajugati rUpa ane be samayavALI tathA traNa samayavALI vigrahagati rUpa utpatti thAya che. tathA A zIvra gatine viSaya (kALa) eka, be ane traNa samayarUpa kALa hoya che. "parva nA vekALiyAbaM, navAM pavitra ra34HNa viNe, re saMva mALiyavaM" he gautama ! A nArakonI gati jevI ja asurakumArAdi bhavanavAsIonI, pRthvIkAyikAdi ekendriAnI, dvIndriyAdi, vikalendriyanI, paMcendriya tiryacanikonI, manuSyanI, vAnavantaranI, tiSikenI ane vaimAnikenI eka, be athavA traNa paryantanA samayagALI, eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM utpatti rUpa zIdhragati kahI che. tathA A gatino viSaya (kALa) eka samaya rU5, be samaya rUpa ane traNa samaya rUpa kALa kahyo che. paranta pRthvIkAyika Adi ekendriya jIvonI eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM utpatti 35 je vigraha gati che, tene vadhAremAM vadhAre cAra samaya sudhInI kahI che, ane A gatine viSaya (kALa) eka samayarUpa, be samayarUpa, traNa samayarUpa ane cAra samayarUpa kahyo che. A samasta kathanano bhAvArtha e che ke-jIvanI eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM je utpatti thAya che, tenuM nAma vigrahagati zrI bhagavatI sUtra: 11 46 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. nArako eka esamayavALI gatithI paNa narakamAM utpanna thAya che, samayavALI gatithI pazu tyAM utpanna thAya che ane traNa samayavALI gatithI pazu utpanna thAya che. eka samayavALI je gati hoya che, te Rjugati hoya che, e samayavALI ane traNu samayavALI gati vakragati hAya che. A gatinuM nAma ja zIghragati kahI che. khAhuprasAraNAdi rUpa gatimAM je kALa lAge che te asakhyAta samacavALA hAya che, tethI evI gatine zIghragati kahI nathI Rjugati eka samayanI tyAre ja hAya che ke jyAre jIvanu' utpattisthAna samazraNamAM hAya che. jyAre utpattisthAna samazreNimAM hAtuM nathI, tyAre e samayanI athavA traNa samayanI vigrahagati hAya che. eTale ke jIva jyAre samadreNimAM rahelA utpattisthAnamAM jaine utpanna thAya che, tyAre tenI eka samayanI Rjugati hAya che. parantu jyAre utpattisthAna samazreNimAM hatuM nathI, tyAre vigrahagati e samayanI ane traNa samayanI DAya che. ekendriya jIveAnI vigrahagati vadhAremAM vadhAre cAra samaya sudhInI hAya che. tenI e samayanI vigrahagati A prakAre thAya che-jyAre koi jIva bharatakSetranI pU dizAthI narakamAM pazcima dizAmAM utpanna thAya che, tyAre te prathama samayamAM nIce Ave che ane khIjA samayamAM tirachAM utpattisthAnamAM jAya che, A prakAranI tenI e samayanI vigrahagati hoya che, ema samajavu' traNa samayanI vigrahagatinu spaSTIkaraNa A pramANe samajavu' jyAre koI jIva bharatakSetranI pUrvAdizAmAMthI narakanA vAyavyakANamAM utpanna thAya che, tyAre te prathama samayamAM samazreNi dvArA nIce Ave che, bIjA samaye tiryaMc gatithI pazcima dizAmAM jAya che, ane trIjA samaye tiyag gatithI vAyavya dizAmAM upattisthAnamAM jaIne utpanna thAya che. A prakAranA nArakAnA zIdhragatikALa kahyo che ane A prakAranI zIghragati kDI che ekendriya jIveAnI cAra narakajIvoM ke anantattpannakatva kA nirUpaNa -nAraka jIveAnA anantarApapannakatva AdinI vaktavyatA "nALa maLe ! anaMtoSavannavA " ItyAdi---- TIkAtha--AnI pahelAnA sUtramAM nairayika smAdi gatinI apekSAe nArakADhi daMDakanu` kayana karavAmAM AvyuM, have sUtrakAra anantaropannaka AdinI apekSAe nArakAdi kaMDakAnuM kathana kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI zrI bhagavatI sUtra : 11 47 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "jeraphathaLe maMte ! saLaMtotrajannA, paraMparovavajhan, origijhagvavajhaTu?" he bhagavan! nArake zuM anantarotpannaka hoya che-eTale ke jemanI utpattimAM samayAdinuM vyavadhAna (aMtara) nathI hotuM, evAM hoya che? ke parampara hoya che-jemanI utpattimAM be, traNa Adi samAnuM vyavadhAna hoya che, evAM hoya che? ke anantaraparampara anutpannaka hoya che jemanI utpatti anantara ane paraspara, bane rUpe thaI na hoya evAM hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noya! jorathA baMsarovavajhaTI vi, ginkavannA ri, anaMtarA agvavannata " he gautama ! nArake anantarotpannaka paNa hoya che, paraMparepannaka paNa hoya che ane anantaraparaspara anutpannaka paNa hoya che. gautama svAmIne prazna-bare La mate ! pUrva gurU, ghAva gagaMtAupara aputravajJaTI vi ?" he bhagavana! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nArake anantapannaka paNa hoya che, paraMpannaka paNa hoya che ane anantara paramparaanutpannaka paNa hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama" ne i gar - masamayovavannagA teNaM neraiyA aNaMtarovavannagA, jeNaM neraiyA apaDhamasamayovavannagA seLa ne phuvA parovavajha" he gautama ! je nArake prathama samayamAM upanna thayelA hoya che-eTale ke eka bhavamAMthI bIjA bhAvamAM utpanna thavAmAM jemane samayAdikanuM aMtara paDatuM nathI-nArakAbhAvanA prathama samayamAM ja jeo utpanna thaI jAya che, evAM nArakane anatatpannaka kahevAmAM AvyA che. jemanI utpattimAM be Adi samayanuM aMtara paDe che-be Adi samAnI paraMparA cAle che evAM nArakane paraMparAtpannaka kahe che. "cArUnA vijJamAvajanA rUcA hasabaMtarAraMvara avazaan" je nAraka vigrahagati samApannaka hoya che eTale vigrahagatimAM prApta thayelA hoya che. temane anantara rUpe ane paraspara rUpe utpAda thatA nathI. "te jovA ! jAva anuvannA " he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke nArake anantarotpannaka paNa hoya che, paramparAtpannaka paNa hoya che ane anantaraparampara utpanna nathI paNa hatA. "vaM niraMtara rAva mALiyA eja prakAranuM kathana asurakumArothI laIne kramazaH vaimAnika deve paryantanA ja viSe paNa samajavuM joIe. gautama svAmIne prazna-"aiArovavALuM maMte ! nepha chuM ne rUcA3 pati? je anantatpannaka nArake che teo zuM narayika AyuSyane zrI bhagavatI sUtra: 11 48 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdha kare che ? " sivilanoLiyAca' pati ? ke tiya gAyunA badha kare che? " manubrAlaya, sevAsarca pati? ke manuSyAyunA baMdha kare che ? ke devAyunA adha kare che ? mahAvIra prabhunA uttara- nocamA ! no nethAya. retti, nAtha no megAlaya' re tti " he gautama ! anantarAtpannaka nArakA nairiyekAyunA baMdha karatA nathI, tiya cAyunA "dha karatA nathI, manuSyAyune adha karatA nathI ane devAyunA baMdha paNa karatA nathI. gautama svAmInA prazna-ddha paraMparovavannAna mate ! tethA i necAlaya vatti nAva phelAya ja`tti ?" he bhagavan! zu'para'parAtpannaka nArakA nairiyekAyunA baMdha kare che ? ke ti cAyunA baMdha kare che ? ke manuSyAyune baMdha kare che ? ke devAyune khadha kare che? mahAvIra prabhunA uttara-"ocamA !" he gautama ! to, cAya padmareti, tirikkhajoNiyAuya pi pakareti, maNurasAuyaM pipakareti, no devaasarca ja 'tti " paramparAtpannaka nArakA tArakAyunA badha paNa karatA nathI, devAyune "dha paNa karatA nathI, parantu tiya cAyunA ane manuSyAyunA baMdha kare che. gautama svAmIne prazna-" aLataravayaMvara anuvanantanALa aMte ! naicA kri nAthAlaya, retipucchA " he bhagavan ! je nArA anantara ane paraspara utpannaka hAtA nathI, tee zu. nairiyekAyunA badha kare che ? ke tiya cAyunA khadha kare che ? ke manuSyAyunA baMdha kare che ? kai devAyunA baMdha kare che? "" mahAvIra prabhunA uttara- gocanA ! no_nepAca pati, nAya ko sevAya. jare...ti "huM gautama ! anantara paraspara anupannaka je nArakA hAya che, tee nArakAcune khadha paNa karatA nathI, tiya cAyune madha paNa karatA nathI, manuSyAyune kha'dha pazu karatA nathI ane devAyunA baMdha paNa karatA nathI. anantarAyapannaka ane anantara para pa2 anupapannaka nArakAmAM cAre prakAranA AyunA madhanA niSedha samajavA jeie, kAraNa ke je nArakA anantarApapannaka hoya che, temane te avasthAmAM tathAvidha adhyavasAya sthAnanA abhAva hAvAne kAraNe cAre prakAranA AyunA baMdha khAMdhavAnA abhAva rahe che. kAraNa ke peAtAnA AyuSyanA tribhAga zeSa rahe tyAre ja parabhavanA AyunA khattvanA samaya kahyo che. anantara paraspara anupapannaka je nAkA che, teo vigrahagatimAM rahe che-vigrahagatimAM anantara paraspara rUpe-ane prakAre-utpAda thatA nathI, tethI tyAM AyuSya kha'dha kevI rIte hAI zake ? kAraNa ke hamaNAM kahyA pramANe AyunA baMdha peAtAnI AyunA tribhAgamAM ja thAya che. tathA je paramparApapannaka nArako hAya che, teo potAnA AyuSyanA zrI bhagavatI sUtra : 11 49 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha mAsa bAkI rahe tyAre athavA vadhAre vadhAre cha mAsa bAkI rahe tyAre ane ochAmAM ochuM antamuhUrta bAkI rahe tyAre bhavanimittaka bhavane Azrita karIne tiryaMcAyune ane manuSpAyune ja baMdha kare che, narakAyu ane devAyune baMdha karatA nathI, kAraNa ke e niyama che ke nAraka marIne nAraka thatuM nathI ane deva marIne deva thatuM nathI, tathA nAraka marIne deva thato nathI deva marIne nAraka tha nathI. g gAra mALA" eja prakAranuM kathana paraMparapapattaka asurakumArothI laIne vaimAnika de paryaMtanA jI viSe paNa samajavuM paraMtu ahI A prakAranI vizeSatA che. "navaraM vaMcitariyAvaLiyA majurA, vigvavanA rattAri ura lAgavA pari" paraMpatyajJaka je paMcendriya tiryaMca ane manuSya che, teo cAre prakAranA Ayune baMdha kare che. bAkinuM samasta kathana nArakAnA pUrvokata kathana pramANe ja samajavuM have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"rerakuvA baM mare ! ja saoNrA. niriA, paraMpaniyA, anaMtaparaMpara niyA?he bhagavana ! nAraka anantara nirgata hoya che ? ke paraspara nirgata hoya che ? ke anantara para spara anirgata hoya che? narakAdimAMthI nIkaLIne sthAnAntaranI prApti thayAne jemano eka ja samaya nIkaLI gaye che-be Adi samayanuM jemAM antara paDyuM nathI-temane anantara nigata kahe che. narakAdimAMthI nIkaLIne bhavAtaranI prApti thayAne jemane be, traNa Adi samaya nIkaLI gayA che, temane paraspara nirgata kahe che. tathA jeo narakamAMthI nIkaLIne vigrahagatimAM ja vartamAna che-hajI sudhI utpattikSetrane jeo prApta karI zakayA nathI, temane anantara parampara anita nArako kahe che. kAraNa ke anantarabhAva ane paraspara bhAvanI apekSAe teo hajI sudhI utpati kSetranI aprAptinI apekSAe anigata che. mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " he gautama ! "rerAyALe gavaMttara niyA vi, nava ganaMtaparaMpara nimAyA" nArake anandara nirgata paNa hoya che, paraspara nirgata paha hoya che, tathA anantara paraspara anirgata paNa hoya che.. gautama svAmIne prazna-"re La =Ara LiyA vi?" he bhagavana ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nAraka anantara nirgata paNa hoya che, parampara nirgata paNa hoya che ane anAra paraMpara anirgata paNa hoya che? mahAvIra prabhune uttara-joranA! " he gautama! "je ne rUA paDhamAnavanimAyA, te baM nairAzA aiAranA je nArake prathama samayamAM narakamAMthI nIkaLelA hoya che, temane anantara (nargata nArako kahe che. " [ raidA aDhamAma nijayA i nerA paraMparivA" je nArako narakamAMthI dvitIyAdi samayamAM nikaLelA hoya che, temane parasparanirgata nArako zrI bhagavatI satra : 11 50 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahyA che ane " jeNaM neraiyA viggaha gai samAvannagA te NaM neraiyA anNtrpa' aLiyA', je nArakA vigrahagati samApannaka-vigrahagatimAM prAsarahe che, te nArakeAne anantara parampara anigata nArakA kahevAmAM AvyA che. se veNaTTeNaM goyamA ! jAva aniggayA vi, evaM jAva vemANiyA " De gautama ! te kAraNe meM evu kaiMhyu` che ke nArake| anantara nigata paNa hAya che, paraspara nigata paNa hoya che ane anaMtaparampara anigata paNa hAya che. evuM ja kathana anantara nirmAMta, parampara nirmAMta, anantara parampara anigatane Azrita karIne asurakumArAthI laIne vaimAnika deve pantanA jIvA viSe paNa samajavuM. gautama svAmInA prazna- anaMttaniyA na maMte ! neDyA di nAjIya reti, nAva levAya. jati ?" he bhagavan ! anantara nigata je nAraka che, teo zuM nairiyekAyunA baMdha kare che ? tiya cAyunA badha kare che ? ke manuSyAsune khaMdha kare che? ke devAyune khadha kare che? mahAvIra prabhunA uttara-dha noyamAM ! " he gautama ! " no reracAca re'ti, nAva no levAtha parati ' anantara nita nArake nArakAcune adha karatA nathI, tiya cAyune khaMdha karatA nathI, manuSyAyune khaMdha karatA nathI ane devAyune khaMdha paNa karatA nathI. gautama svAmIne prazna-" paMpattiAnAM maMte! ne inarA yaM kareti pucchA " he bhagavan ! je paraparAnita nArake che, teo zu naiyikAyune khadha kare che ? ke tiya cAyune khaMdha kare che ? ke manuSyAyune aMdha kare che ? ke devAsune khaMdha kare che ? mahAvIra prabhune uttara-" nocanA ! " he gautama ! nevA vijare'ti, gAva phemAyaMvivAre ' paramparA nita nArA naiyikAyunA aMdha paNu kare che, tiyacAyunA baMdha paNa kare che, manuSyAyunA "dha paNa kare che ane devAyune madha paNa kare che. naiDyA gautama svAmIne prazna- anaMtapurava'niyALa maMte pucchA ' he bhagavan! anantara paraspara anigata nArakA zu' naicikAyunA adha kare che ? ke tiya cAcuneA adha kare che ? ke manuSyAyune khaMdha kare che? ke devAyunA baMdha kare che ? mahAvIra prabhune uttara-" zothamA ! " he gautama ! * no nAca' jare'tti, jJAna no phevAya' pati" je nArakeA anantara paraspara anigata hAya che teo naiyikAyunA badha karatA nathI, tiya cAyunA baMdha karatA nathI, manuSyAyunA baMdha karatA nathI ane devAyunA aMdha paNa karatA nathI. zrI bhagavatI sUtra : 11 51 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramparAniga ta nArake cAre AyunA 'dha kare che, kAraNa ke paramparAnigata manuSya ane pacendriya tiyaca ja hAya che ane tee ja saghaLA jIvAnA AyunA adhika haiAya che. eja pramANe badhAM parasparAni ta vaikriya. janmavALA athavA audArika janmavALA paNa uddhRta thaIne (marIne) manuSya athavA paMcendriyatiyaca thAya che, A kAraNe teo sarjayuenA aMdhaka ja hAya che. " dvaM nivaseruM brAya vemALiyA " nairayikAnA A kathana pramANe ja vaimAnikaparyantanA samasta jIveAnA viSayamAM paNa kathana samajavu' joie, ,, niga`tAnI prarUpaNA cAlI rahI che jyAre tee utpanna thAya che tyAre koi kei gatimAM sukhathI utpanna thAya ane kaI kaI gatimAM duHkhathI utpanna thAya che. tethI A viSayane anulakSIne gautama vAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke- neALAmaMte ! aLataraverovavantA, var parA che. vavantanA, baLataravara levAnuvavannA ?" he bhagavan ! je nArA duHkhA panna hAya che, teo zuM anatara duHkheAtpanna haiAya che ? ke paraspara duHkhA panna hoya che ? ke anataraparaMpara be anupapanna hAya che? mahAvIra prabhune uttara-'" noyamA ! '' he gautama ! " nA baLataragheToyannA, para vahetoSavannA, gaLatara parasevAnuvannA je nArakA duHkhAtpanna hoya che, tee anaMtara duHkheAtpanna paNa heya che, para'paraduHkhApanna paNa hAya che, ane anaMtara paraMpara du:kha anupapannaka paNa hAya che. tenu' tApa evuM che ke jemanA utpattikSetra prApti rUpa utpAda, samayAdinA antara rahita-prathama samayamAM du:khayukata che, temane anaMtara kheDhApapannaka nArakA kahyA che. jemanA kheyukata utpAdamAM be, traNa Adi samaya thaI gayA che, te nArakane para'para khedyapapannaka kahyA che. tathA jemanI utpatti turata ja ane parapara rUpe kheyukta thai nathI, te nArakone anaMtara parapara kheddAnuM papannaka kahyA che, ahI'" upapanna'" padma '' utpAdu'nA atha mAM vaparAyuM che. " dyuM haO mihAvenuM saMcetra vRMdanA mALiyadavA " uparyukta AlApaka pramANe ja khedopapannakada'Daka, khede papannakAyuSyamadhakadaDaka, khedaniga tada'Daka ane khedaniga tAyuSyamanthakadaMDaka, A cAra daDaka kahevA joIe ante prabhunA vacanAne pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che ke- tevuM maMte! tevaM maDhe ! tti jJAna viTTa " he bhagavan ! ApanuM kathana sathA satya che, huM bhagavan ! ApanA dvArA A viSayanuM je pratipAdana karavAmAM Avyu, sarvathA satya ja che A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdA namaskAra karIne teo peAtAne sthAne besI gayA. / sUDhAra .. "bhagavatI jainAcAya jainadhama divAkara pUjayazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta sUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA caudamA zatakanA pahelA uddezakasamAptA14-1|| dd zrI bhagavatI sUtra : 11 52 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ unmAda ke svarUpA nirUpaNa bIjA udezAne prAraMbha- caudamAM zatakanA A bIjA uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana thayuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che unmAdanA prakAranuM nirUpaNa narayikonA unmAdanA kAraNanuM kathana, asurakumAronA unmAdanI prarUpaNA, zuM Indra varasAda varasAve che? je Indra vRSTi karatuM hoya, te kevI rIte kare che? zuM asurakumAradeva vRSTi kare che? zuM IzAnAdikanA IndrAdika tamaskAya kare che? zuM asurakumAra tamaskAya kare che? teo zA mATe tamaskAya kare che? ItyAdi prattanuM pratipAdana. -umAda vaktavyatAjajiLa maMte ! gor" ItyAdi- TIkArtha-pahelA uddezAmAM sUtrakAre anantarapapannaka nairayika AdikenI vaktavyatAnA viSayamAM kathana karavAmAM AvyuM te nArake mohavALA hoya che. tathA meha umAdarUpa hoya che. tethI sUtrakAre A sUtramAM unmAdanI prarUpaNuM karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"vi of mane ! sanmANa patte ?" he bhagavana ! unmAdanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-zothamA ! suvi Hit isLa-saMja " he gautama! unmAdanA be prakAre che "i s' te nIce pramANe che, "tAre ja joAikAhna krammaraNa 3i " (1) yakSAveza rUpa unmAda (2) mohakarmodayajanya rU5 unmAda yakSa eTale deva. devane mANaso (prANuo)nA zarIramAM praveza thavAthI manuSya potAnI sudhabudha gumAvIne nirarthaka bakavATa karavA maMDI jAya che, tenuM nAma ja yakSAvezarUpa unmAda che. mohanIyamithyAtvanA udayathI tAtvika vastune je atAvika rUpe mAnI levAmAM Ave che ane atAtvika vastune tAvika rUpe mAnI levAmAM Ave che, tenuM nAma ja mohanIyakarmodayajanya umAda che athavA cAritramehanIyakarma ahI mehanIya karma vaDe grahaNa karavAmAM AvyuM che, kAraNa ke tenA udayamAM viSayAdikanA svarUpane jANanAro jIva paNa nahIM jANanAra je vyavahAra kare che. athavA mAhanIya vaDe ahIM vedamehanIyane grahaNa karavAmAM Avela che, kAraNa ke teno udaya thAya tyAre paNa jIva hitAhitanuM bhAna bhUlavA rUpa unmAdagrasta banI jAya che unmAdanAM 10 lakSaNa A pramANe kahyA che-"fpha, dUmi zrI bhagavatI sUtra: 11 53 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dA" (1) citana karavuM, (2) jevAnI IcchA thavI, (3) dIrghazvAsocchavAsa cAle, (4) tA 2hevA, (5) zarIramAM dAha thave, (6) bhajana pratye aruci thavI, (7) mUcha AvI javI, (8) bebhAna thaI javuM, (9) sAmenI vastune nahIM oLakhavI ane (10) ane maraNa thavuM. yakSAvezarUpa umAda ane mehanIyakarma janya unmAdamAM unmAda samAna hovA chatAM te bannenI vacce je aMtara (bheda) che, te prakaTa karavAne mATe satrakAra kahe che ke- raI La ne se kANApaNe te i sucakatA, je suvimocatarANa reva " A be prakAranA unmAdamAMthI je yakSAvezarUpa unmAda che te mahajanya unmAda karatAM atizaya sukhapUrvaka vedana karAya ave ane saraLatAthI temAMthI mukta thaI javAya evo hoya che. " tatha te zonnijjn kammassa udaeNaM se NaM duhaveyaNatarAe ceva duhavimoyaNatarAe jeva" paraMtu mehanIya karmanA udayathI janya je unmAda che, te yakSAvezarUpa unmAna karatAM atizaya duHkha pUrvaka vedana karAya e hoya che, tathA temAMthI mukta thavAnuM kArya atizaya duHkhapUrvaka ja sAdhI zakAya evuM hoya che, kAraNa ke te mehanIyakarmajanya unmAda anaMta saMsAranA hetu rUpa hoya che ane saMsAra te duHkhanuM jemAM vedana karavuM paDe, evA svabhAvavALe che. tathA yakSAveza rUpa unmAda sukhavedanatara (atizaya sukhapUrvaka vedana karI zakAya e) che, kAraNa ke te unmAda ekabhAvika hoya che. mohajanya unmAda yakSAvezarUpa unmAda karatAM atizaya duHkhathI dUra thAya evo hoya che, kAraNa ke vidyAvALA, maMtravALA ane devenI anukaMpAvALA jIne A prakArane unmAda asAdhya hoya che. yakSAveza rUpa umAda maMtrAdi dvArA paNa dUra thaI zake che, tethI tene sukhavimocanatara (sukhathI dUra karI zakAya e) kahyo che kahyuM paNa che ke-"sarvajJa trA"i ItyAdi - gautama svAmIne prazna-" cAi maM! vi sammag gum" he bhagavad ! nArakenA unmAdanA keTalA prakAra kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! duvi ramA vvm-taMg" he gautama ! nArakanA unmAdanA be prakAre che, je nIce pramANe che-"sa ca, maniSa ya vakmaNa avoi" (1) yakSAveza rU5 umAda ane (2) mehanIya karmanA udayathI utpanna thayele unmAda. gautama svAmIne prazna-"he chai mate ! parva purA, ne rUcAi suvi 3Smare " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nArakanA zrI bhagavatI sUtra: 11 54 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ unmAdanA be prakAra che- yakSAveza rUpa unmAda ane mehanIyakarmanA udayajanya umAda? mahAvIra prabhune uttara-"noramA re vAre bahu mAre jive, se NaM tesiM asubhANaM poggalANaM pavakhevaNayAe jakvAeNaM ummAyaM pAuNejjA" he gautama! te yakSa rUpa deva te nArakamAM azubha pudgalene prakSepa karI nAkhe che. A azubha mudrane prakSepa thavAne kAraNe temanAmAM yakSAveza rUpa unmAda udbhave che. "noLikA vA 4 moLikanna rAtre pAyaje nA" tathA mohanIyakamanA udayathI teo mahanIyakarmodayajanya unmAda prApta kare che. te tenLe ghAva samar" he gatama! A kAraNe meM evuM kahyuM che ke nArakamAM yakSAveza rUpa ane mehanIyakarmodaya janya unmAdane sadubhAva hoya che. gautama svAmIno prazna-"paramArAnuM maste dRvi varmANa pavor?" he bhagavan! asurakumAramAM keTalA prakArane unmAda kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA " he gautama! "gvaM deva vairAcA-navAM ke vA re mADuMgarapAi aNume poDhe parivennA" jevA nArakonA be prakAranA unmAda kahyA che, e ja pramANe asurakumAranA paNa be prakAranA unmAda samajavA paNa asurakumAronA kathanamAM evI vizeSatA che ke je deva asurakumAra karatAM adhika dvisaMpanna hoya che, teo azubha palene asurakumAramAM prakSepa kare che. "si rNumALe vALaM ghara levAcAra Ravi SH GamjJA, moLi4 vA jesaM saMva" tethI te asurakumAra te azubhapulanA prakSepaNane kAraNe yakSAveza rUpa unmAdane anubhava kare che, tathA mohanIya karmanA udayathI teo mehanIyakarmodayajanya utpAdana anubhava kare che. "tenA jhAva 3uLa, ghauM jAva pabicakumArALa" he gautama! te kAraNe meM asurakumAromAM yakSAvezarUpa unmAda ane mohanIya karmodaya janya unmAdane sadbhAva kahyo che. e ja pramANe nAgakumArathI laIne svanitakumAra parvatanA bhavanapatiomAM ane prakAranA unmAdane sadUbhAva kahyuM che. "guDhavAcAi nAva magal gud TdA taicALa" he gautama! pRthvIkAyika, aprakAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ane vanaspatikAyikamAM tathA hIndriya, trIndriya, caturindriya, paMcendriyatiryaMca ane manuSyamAM paNa nArakonI jema banne prakArane unmAda kahyo che, ema samajavuM eTale ke nArakamAM deva azubha pudgalene prakSita kare che, te kAraNe jema nArake zrI bhagavatI sUtra: 11 55. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yakSAveza rUpa unmAdane anubhava kare che, tathA mahanIya karmanA udayane lIdhe teo jema mehanIyakarmajanya unmAdane anubhava kare che, e ja pramANe pRthvIkAyikAthI laIne manuSya paryantanA jImAM paNa evA ja kAraNane lIdhe banne prakAranA unmAdane sadbhAva rahe che. "vALamaMtara koriyA vemaLiyA jhA mukumAra" jevuM kathana asurakumAronA unmAdanA viSayamAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana vAnavaMtara, tiSike ane vaimAnikonA unmAdanA viSayamAM paNa samajavuM ahIM vAnavyaMtara Adi karatAM adhika mahaddhika deva dvArA teomAM azubhapulanuM prakSepaNa thavAne kAraNe temanAmAM yakSAveza rUpa unmAda utpanna thAya che ema samajavuM sU015 devoM ke draSTikAyakaraNa kA nirUpaNa -devanI vRSTikAyakaraNa vaktavyatA- aghi of maMte ! DhavANI" ItyAdi- TIkAI-vaimAnika deve paryanatanA devanA yakSAvezarUpa ane mohanIya kAmadayajanya unmAdanuM kathana karIne, have sUtrakAra devedrAdi devenI vRSTikaraNa rUpa kriyAvizeSanI prarUpaNA kare che A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"asthi mare ! passne jATavANI guddhiArtha re?" he bhagavan! kALavavarSARtumAM varasavAnA svabhAvavALe parjanya-megha athavA pajanya (I) te kALavaNI hoya che, kAraNa ke te jinajanma mahesUva Adi mahatyAnA samaye (kALe) varase che. mahAvIra prabhune uttara-"haMtA, atitha" hA, gautama! evuM thAya che kharuM ke kAlavaSa parjanya vRSTi kare che. gautama svAmIne prazna-"jhAde jaM mane ! sa vize vAyA pudri jAme mavada, micALa pAru?" he bhagavan! jyAre devandra devarAja zakrane varSA karavAnI IcchA thAya che, tyAre devendra devarAya zaka kevI rIte varSA kare che? mahAvIra prabhune uttara-batomAM" he gautama! "tAre reva che sa viMTe rAjA kiMmatapariyA re sattAve" tyAre te devendra devarAja zaka pitAnI Abhyantara sabhAnA dene belAve che. "taLuM te dimatariNA sevA sAvicAramALA masjimavAri re sA ti" Abhyantara zrI bhagavatI sUtra: 11 5 6 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariSadamAM bolAvavAmAM AvelA te deve madhyama pariSadanA ne bolAve 2. "tae NaM te majhiyapArisayA devA sahAviyA samANA bAhirapArisae deve tAri" bolAvavAmAM AvelA te madhyama pariSadanA deve bAhya pariSadanA dene bolAve che. "tat i te vAririkSA jevA sAviyA samAnA vArivAha re hari bolAvavAmAM AvelA te bAhya pariSadanA deve sabhAnI bahAranA devene bolAve che. "tara UM te vAhiar devA sAvacA mALA Aminig je sarAti" belAvavAmAM AvelA te sabhAbahAranA de Abhigika devane-eTale ke sevaka devena-bolAve che. "ttA f se kaa sadbhAvikA mALA kRdijANa reve aMdAtibelAvavAmAM AvelA te Abhi gika jAtinA deve vRSTikAraka devene belAve che. "ag ii te kurijAzA ziva sadAviyA samAna TriAnca pare ti" A prakAre belAvavAmAM AvelA te vRSTikAraka de apakAyanI varSA kare che. "gvaM jogamA! vize vizA lubriAnce ghare" he gautama ! A prakAre devendra devarAja zaka vRSTikAyanI-jaLakAyanI varSA kare che. gautama svAmIne prazna-"zaritha jo se ! bakurakumAra vi jevA zuddhidAca vjare ri?" hebhagavad ! zuM asurakumAra deva paNa jaLakAyanI vRSTi kare che kharAM? mahAvIra prabhune dattara-"haMtA, zaritha" hA, gautama! asurakumAre paNa jaLakAyanI varSA kare che. gautama svAmIne prazna-4 ttipanna mate ! aNumAra jevA kuTriArca pati ?" he bhagavan! kayA nimattane lIdhe asurakumAre jaLakAyanI varSA kare che mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama ! "je je karatA bhagavaMto eesi NaM jammaNamahimAsu vA nikkhamaNamahimAsu vA, nnaannuppaaymhimAsu ghA, nidAnamahimAnuM vA" je A arahaMta bhagavaMte che, temanA janmamahotsava vakhate, niSkramaNa (dIkSA) mahotsava vakhate, kevaLajJAnanI utpattinA mahatsava vakhate, ane nirvANumahatsava vakhate " gvaM joyA ! kurakumAra vi jevA kuTTiAce ja ri" asurakumAra de paNa jaLakAyanI varSA kare che. "pUrva rAjakumAra vi, pavaeN gAva thayikumAra, vALa mArophulimALiyA parva eja pramANe A pUrvokta mahotsavanA avasare nAgakumArathI svanitakumAra sudhInA de, vAnagaeNtara de, tiSika de ane vaimAnika deve paNa jaLakAyanI varSA kare che? sU02 zrI bhagavatI sUtra: 11 57 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devoM ke tamaskAyakaraNa kA nirUpaNa -devenI tamaskAyakaraNa vaktavyatA- mare! IMsALe jevA visAva " ItyAdi- TIkAIdevenI kriyAnuM pratipAdana cAlI rahyuM che tethI have sUtrakAra temanI tamasakAyakaraNa rUpa kriyAnuM A sUtra dvArA pratipAdana kare che. "tamansa pada aMdhakArane vAcaka che. dhumasa karavA rUpa kriyAne tamarakAyakaraNa kahe che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che - jAhe NaM bhaMte ! IsANe devide devarAyA tamukkAyaM kAukAme bhavai, se khaaziyALa ghare?" he bhagavanjyAre devendra devarAya IzAnane tamaskAya karavAnI IcchA thAya che-eTale ke apUkAyamaya aMdhakAra karavAnI IcchA thAya che, tyAre teo kevI rIte tamaskAya kare che? mahAvIra prabhane uttara-" mA! " he gautama ! "tAre va re tAne vize vAcA khataraying re tArA " tyAre te devendra devarAya IzAna pitAnI AtyaMtara pariSadanA ne lAve che "tA te dimatAvArisa levA pAvA samAnA varaNa belAvavAmAM AvelA te Abhyantara pariSadanA deve madhyama pariSadanA dene belAve che, e ja pramANe pahelAnA sUtramAM jevI rIte devendra devarAya zakanI vRSTivaktavyatAnuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM paNa thavuM joIe. "nAra tA 6 te AmoniyA sevA sAniyA tamALA tasuthArUpa che varAti" A prakAre pariSada bahAranA deve dvArA bolAvavAmAM AvelA Abhigika deve tamasakAya kAraka devone bolAve che, tyAM sudhInuM kathana thavuM joIe, "taLe te tadurUyA sevA sAcA samAjamAM to pati" abhigika deve vaDe lAvavAmAM AvelA te tamaskAyakAraka deva tamaskAya (apakAyamaya aMdhakAra) kare che. "have vastu joyane! kALe vije karAyA tamArA ghare" he gautama ! A prakAre devendra devarAya IzAna tamaskAya (aMdhakAra) kare che. gautama svAmIne prazna-"maritha are ! basuranA vi sevA - nA pati ?" he bhagavana! zuM asurakumAra deve paNa tamaskAya kare che kharA? mahAvIra prabhune uttara-"haMtA, kAraNa" hA, gautama! asurakumAra de paNa tamaskAya kare che. gautama svAmIne prazna-"jiM tigaM gaM te ! amukumA revA taNuMjAvaM pati ?he bhagavan! kayA nimittane lIdhe asukumAre namaskAya kare che? mahAvIra prabhune uttara-" mA! zigttirtha vA, pariNIvirohnndyaae vA, guttisaMrakkhaNaheuM vA, appaNo vA sarIrapaccAyaNaTrayAe" . gautama! ratikrIDA nimitte, zatruomAM mahautpAdana nimitte, gopanIya zrI bhagavatI sUtra: 11 58 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyanI rakSA karavA nimitte athavA potAnA zarIranuM AcchAdana karavAne mATe "vastu vocamA! majuramAra revA tamuwA patine asurakumAra de paNa tamaskAya kare che. "vaM kAra vemaifjayAeja pramANe tamaskAya karavAnuM kathana nAgakumArAdi bhavanapatidevAnA, vAna vyaktonA, jyotiSikonA ane vaimAnikanA viSayamAM paNa samajavuM joIe eTale ke te cAre prakAranA de paNa tamaskAyakaraNa kare che. ane te mahAvIra prabhunA vacanene pramANabhUta gaNane gautama svAmI kahe che. "saidya mare! revaM mare! ri nAra vidag >> he bhagavan! Apa sAcuM ja kahe che he bhagavan! ApanuM kathana satya ja che, A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNuM namaskAra karIne teo temanA sthAne besI gayA. sU03A. |bIje uddezaka samAsa 14-2 tIsare udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa trIjA uddezAne prAraMbha caudamAM zatakanA A trIjA uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tene saMkSipta sArAMza A pramANe che-"mahAkAyavALe deva bhAvitAtmA aNagAranI vacce thaIne emanuM ulaMghana karIne jaI zake che kharo ?" ItyAdi prazna-"zuM mahAkAyavALe asurakumAra bhAvitAtmA aNugAranI vacce thaIne emanuM ullaMghana karIne jaI zake che khare?" ItyAdi uttara-"zuM nArakamAM satkAra Adi vinaya thAya che ke nathI thata, asurakumArAdi devemAM satkAra Adi vinayanI prarUpaNuM paMcendriyatiIMcanA satkAra Adi vinayana prarUpaNa, "zuM a5rthika deva maharthika devanI vacce thaIne temanuM ullaMghana karIne jaI zake che khare? A prazna ane tene uttara "madhyamAM thaIne ullaMghana karIne janAro deva zuM zastra vaDe prahAra karIne jAya che, ke prahAra karyA vinA jAya che? ItyAdi-praznonA uttaro nArake kevI rIte pudgala pariNAma anubhave che! ItyAdi viSayanI A uddezAmAM prarUpaNuM karavAmAM AvI che, zrI bhagavatI sUtra: 11 59 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devo ke viSaya meM vizeSa kathana dhruvasaMbaMdhI vizeSa vaktavyatA " veLa maMta! mAAye mahAdharIre baLavAnna mAviyaqLo' ityAdi TIkA-bIjA uddezAmAM devaviSayaka vakatavyatAnuM pratipAdana karavAmA Avyu che. gautama svAmInA prazna-8 ve naM mate ! mAchApa mArIre baLAta mAniya--Lo mA moLAM vIvanA ?'he bhagavan ! je deva mahAkrAyavALA athavA prazastakAya (parivAra-nikAya)vALe che eTale ke ghaNA ja meTA piravAravALA che, tathA vizALa zarIravALe che, te zu' bhAvitAmA vacce thaIne jaI zake che kharA? eTale ke zu' te temanu ullaMghana karIne jaI zake che kharA ? mahAvIra prabhunA uttara-'gocamA ! arthe vItrajJA, bathepha no vIjJa " he gautama ! kAika mahAkAyavALA ane mahAzarIravALA deva bhAvitAtmA aNugAranI vacce thaIne temanuM ullaghana karIne nIkaLe che, ane kAika deva mahAparivAravALA ane mahAzarIravALe! hAvA chatAM paNa bhAvitAtmA aNugAranuM ullaMghana karIne jatA nathI tenuM kAraNu jANavA mATe gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che. "le deLaseLa mate ! E suSpa-sthaC vIGajJA, asthamarUpa sonInA " huM bhagavan ! Apa zA kAraNe evu kaheA che ke koIka deva bhAvitAmA aNugArane vyati krAnta karIne jAya che ane phrAIka deva temane vyatikrAnta karIne jate nathI ? ** mahAvIra prabhunA uttara-ddha noyamA ! tuviddA sevA paLattA " he gautama e prakAranA devA kahyA che-te be prakAre A pramANe che. mAthI micchAmitrI tuvannatA ca, amArI samI yaMtranA ca'' (1) mAyImithyAsRSTi upapannaka deva ane (2) amacI samyagdaSTi upapannaka deva. " sahya LaeN che che mArcImi AIi vavannara rave" temAM je mAyImithyArdaSTi upapannaka deva che te " bananArUM mAtriyappA" pAa, pAvittAno yaMvara, to sAre, to sammALe, no chaThThALa maMLaruM pheya' zeva' lAva pannuvAsa " bhAvitAmA aNugArane jove che, parantu joIne temane vaMdaNA karatA nathI, namaskAra karatA nathI, temanA satkAra karatA nathI, temanuM sanmAna karateA nathI, ane kalyANarUpa, magaLarUpa, zrI bhagavatI sUtra : 11 6 0 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (" caitya yAvat jJAnasvarUpa dharmadevanI banne hAtha joDIne paryuM pAsanA paNa karatA nathI, che La LanAAEmavicaCgoma' maDvena vIkanA ''eve te mAyImithyAdaSTi upapannaka deva te bhAvitAtmA aNugAranI vacce thaIne-temane vyatikrAnta karIne cAlyeA jAya che. parantu je " satya ne se amacI samma hiTTI uvavanna deve se Na aNagAraM bhAviyappANaM pAsai, pAsitA vaMdai, namasai, nAma jantuvAlak " deza amAyI samyagdaSTi upapannaka che, te bhAvitAmA aNugArane jove che, joI ne te temane vaMdA kare che, namaskAra kare che, temanA satkAra kare che, sanmAna kare che, ane maoNMgaLasvarUpa, jJAnaravarUpa te dhama devanI manne hAtha joDIne payu pAsanA kare che. " a naM baLavAna mAli cattvano maLyuM moLa no vIjJA' te deva te bhAvitAmA aNugAranI vacce thaine cAlyA jateA nathI eTale ke temane RRNA Adi karyA vinA temanu ullaghana karIne jatA nathI. "te seTTezAM zocamAM ! tUM vupad nAva no cInanA " he gautama ! te kAraNe me' evuM kahyuM che ke koIka deva temane jovA chatAM paNa temane vaMdaNA Adi karyA vinA cArlse jAya che ane kAIka deva temane joIne vaMdA ADhi karIne ja jAya che. gautama svAmInA pazna- asumAre na maMte ! mAmAkarIre ' he bhagavan! vizALa parivAravALA ane vizALa zarIravALe! asurakumAra deva zuM bhAvitAtmA aNugArane vaMdaNA Adi karyA vinA temanu ullaMghana karIne nIkaLI jAya che kharA ? mahAvIra prabhunA uttara-'TyuM ceca-yaM suMbo mALio nAya vemAnir" sAmAnya devanA jevuM ja kathana mahI. paNa samajavu' sAmAnya devanI jema asurakumAra devanA paNa be prakAra kahyA che (1) mAcImithyArdaSTi upapannana ane (2) amAyI samyagdaSTi upapannaka temAMnA je pahelA prakArane asurakumAra deva che te mAyI ane mithyASTi upapannaka hovAne kAraNe bhAvitAtmA aNugArane jovA chatAM paNa temane vadaNA, namaskAra Adi karatA nathI, te maMgaLamaya, jJAnasvarUpa te dharmadevanI vinayapUrNAMka pa`pAsanA karyA vinA ja temanI pAsethI cAlye jAya che parantu je kAI amAyI samyagdaSTi upannaka asurakumAra de| hAya che, te amAyI hovAne kAraNe tathA samyagdaSTiupapannaka hAvAne kAraNe bhAvitAtmA aNugArane joine temane vadaNA kare che, namaskAra kare che, temane satkAra kare che, temanuM sanmAna kare che, ane magaLastrarUpa, jJAnasa'panna, te dharmadeva agA2nI banne hAtha joDIne yu pAsanA kare che eTale ke amAyI sabhyadRSTi upapannaka asurakumAra ke temane vaDhaNuAdi karyA vinA temanuM ullaMdhana karIne-temanI pAse thaIne cAlyA jate! nathI eja pramANe devadaMDakanuM kathana thavu joie eTale ke nAgakumArAti bhavanapatidevA, vAnavyaMtaradeva, cetiSika deva ane vaimAnika deveza saMbadhI pranettarA paNa asurakumAradevanA praznaneAttarI pramANe ja samajavA nAraka, pRthvIkAyika AdikAmAM prastuta viSayanI asa'bhavitatA hAvAthI, ahI' devadaMDaka ja kahevAnuM sUcana thayu che. prasUnA zrI bhagavatI sUtra : 11 6 1 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nairayikAdika ke avinaya vizeSa kA kathana che nairayikAdike mAM avinayavizeSa vaktavyatA che "ati gaM marene gsri Har HH =" ItyAdi- TIkArya-AnI pahelAnA sUtramAM koI koI devanA aNagArane vaMdaNanamarakAra Adi na karavA rUpa avinayanuM kathana karavAmAM AvyuM have sUtrakAra nAra. kenA avinaya ane vinayavizeSanI prarUpaNA kare che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke -"riyaof maMte ! nerayaannN sakkArei vA, sammANei vA, kiikammei vA, anbhuTANei thA, aMjalipagahei vA, AmraNAbhiggai vA, AsaNaHNuppadANei vA, iMtassa paccugacchagayA, Thiyarasa TyvALA, parisaMvAya?" he bhagavan! nArakamAM nIce darzAvyA pramANene vinaya hoya che, ke nathI hota? (1) sakAra-satkAra karavA yogya vyakitanuM Agamana thAya tyAre UbhA thavuM Adi vinaya (2) sanmAna-vinogya vyakitaone vastrAdika pradAna karavuM, (3) katikarmavaMdaNA karavI (4) abhyathAna-vinayaSya janene jotAM ja Asanane tyAga karIne UbhA thaI javuM, (5) aMjalipragraha-bane hAtha joDavA (6) Asanabhigraha-besavA IcchatA viyogya mANasane besavA mATe Asana lAvIne devuM ane kahevuM ke A Asana para birAje. (7) AsanAnapradAna-vinayAha vyakitane mATe eka sthAnethI bIje sthAne Asana laI javuM. (8) ke mAna ApavA gya vyakita AvatI hoya te tenI sAme javuM. (9) mAnAI vyakita Asana para besI gayA bAda tenI sevA karavI ane (10) mAnAI vyaktinI pAchaLa cAlavuM zuM A vinAne nArakamAM sadUbhAva hoya che khare ? e A praznanane bhAvArtha che. mahAvIra svAmIne uttara-baLo rULa samarhe gautama! nArakamAM A vinayavizeSa hete nathI, kAraNa ke teo sadA duravasthAmAM ja vartamAna rahe che. gautama svAmIne prazna-"kathi i mese! sukumAra sAre , kALA vA nAka parisaMvALA" he bhagavan ! asurakumAromAM zuM satkAra, sanmAna Adi rUpa upayukata dasa prakArano vinaya hoya che kharo ? mahAvIra prabhune uttara-"haMtA, sthi" hA, gautama! asurakumAremAM vinayAI vyakita enA saMskAra, sanmAna Adi rUpa vinayavizeSa hoya che. deva hovAne kAraNe sArI rIte jIvana vyatIta karatA hovAne kAraNe temanAmAM vinaya hoya che. "gvaM kAra nikumArA" e ja pramANe nAgakumArothI zrI bhagavatI sUtra: 11 62 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,, laIne stanitakumArI paryaMntanA bhavanapati devezamAM paNa mAnArha vyakitao pratye uparyukta satkArAdi rUpa vinayavizeSa thAya che. parantu "puvidhA cALa ara azfefari, qefa naer Accaroi" yeilsifati, asilasi, ZorskAyikA, vAyukAyikA, vanaspatikAyikA, A ekendriya jIvAmAM, tathA dvIndriyamAM ane caturindriya jIvAmAM nArakAnI jema satkArAdi vinayavizeSanA sadbhAva hAtA nathI, gautama svAmInA prazna- sthi naMmate! vicittivijJoLiyAna sajrAreD vA, jJAtra paTTisALAvA ?" he bhagavan ! paMcendriya tiya cAmAM zuM satkAra-vinayA` janAnA samAdara karavA rUpa vinayavizeSa hAya che kharA? zuM' temanAmAM satkAra Adi se prakAranA vinaya hAya che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara-< tA, asthi, no ceva aaN. sagAmihephayA, AcaLAvALekSA''huM gautama! pacendriya tiya cAmAM vinayane ceAgya janA pratye satkArAdi rUpa vinayavizeSa he,ya che. parantu vinayaha jAne besavAne mATe Asana lAvIne devAnA vinaya hai|tA nathI, Asana para tene besavAnA Agraha karavAnA vinaya paNa hAtA nathI, vaLI viyA` janAnu Asana eka sthAnethI bIje sthAne laI javA rUpa ' AsanAnupradAna vinaya R paNa hAtA nathI A prakAranA vinayavizeSane temanAmAM abhAva hovAnuM kAraNa e che ke temanAmAM vyakatavacananA abhAva rahe che, tethI temanA dvArA te prakAranu saMbhASaNa thai zakatuM nathI tathA hAthanA asAva DeAvAthI Asanane eka sthAnethI bIje sthAne laI javAnuM kAma paNa teo karI zakatA nathI. " manujJAnuM jJAtra vemALiyAnaM- nahA asurakumArAAM '' manuSyA, vAnanya:tarA jayetiSikeza ane vaimAnikAnA mAnArha leke pratyenA satkArAdi vinayavizeSanuM kathana, asurakumAranA pUrvAMkata viyaviSayaka kathana anusAra ja samajavu' joie, sU./ zrI bhagavatI sUtra : 11 6 3 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devoM ke avinaya vizeSa kA kathana -devonA avinayavizeSanI vaktavyatA"ife i mate ! re maharirasa " Itya di- TIkArtha-AnI pahelAnA sUtramAM devanA vinayavizeSanuM kathana karavAmAM AvyuM have sUtrakAra temanA vinayavizeSathI viparIta avinayavizeSanuM kathana kare che gautama svAmIne prazna-"zaquddhi i maMte ! re mArA deva maNe no voTuag71?" he bhagavan! je devanI kRddhi ochI hoya che e deva zuM tenA karatAM adhika RddhivALA devanI vace thaIne-tene vyatikAta karIne jaI zake che khare? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke"o zuja gmQ" he gautama ! a85ddhika deva mahaddhika devanI vacce thaIne jaI zakatA nathI, kAraNa ke tenI vacce thaIne tenuM ullaMghana karIne-nIkaLIne javAnI zakti ja te alpaddhika devamAM hotI nathI, gautama svAmIne prazna-"samiti of mare! samiDhicara majuM manne vaphagar" he bhagavan! eka deva tenA jeTalI ja advivALA devanI madhyamAM thaIne jaI zake kharo? mahAvIra prabhune uttara-"jo rUA samahe gautama ! koI paNa deva tenA jeTalI ja RddhivALA devanI vaccethI jaI zakatA nathI, kAraNa ke bane samAna zaktivALA hoya che, tethI teo eka bIjAnI avahelanA karavAne asamartha hoya che. "vana kuLa vikaar" paraMtu ahIM evuM saMbhavI zake che ke je samAna RddhivALe deva pramAdI heya te, tenI vacce thaIne bIje samAna dvivALe deva jaI zake che. A sthitimAM te pramAdI samAnavALA devanI paNa avahelanA thaI jAya che, - gautama svAmIne prazna-"re chai mare! %i sAthenuM gAmittA kama sabarajAmittA " he bhagavan! te samAna RddhivALe deva je te samAnaRddhivALA pramAdI devanI vacce thaIne jAya, te zuM te pahelAM tenA upara zasane prahAra karIne jAya che, ke zastra prahAra karyA vinA jAya che? mahAvIra prabhune uttara-"jawvattA mU, no kabajamittA gautama! te samaddhika deva je te pramAdI rasamaddhika devanI vacce thaIne nIkaLe che, te nIkaLatA pahelAM tenA upara potAnA zastrane prahAra karIne ja nIkaLe che, prahAra karyA vinA nIkaLI zakatuM nathI. gautama svAmIne prazna-"se i maMte ! puSyi hatheLe ##mittA vjhA thIyags, gvuiM varUNA , uchA vaLaM anekaI?" he bhagavana ! vacce thaIne janAre samaddhika deva zuM pahelAM te pramAdI samaddhika zrI bhagavatI sUtra: 11 6 4 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva para zasranA pahAra karIne tenI pAsethI nIkaLI jAya che ke pahelAM tenI pAsethI nIkaLI jAya che ane tyAra khAda tenA para zasranA prahAra kare che ? kr "" mahAvIra prabhunA uttara-'ELa mihAaLa nA samavRtta AADhI uddevae tava niravasesaM catArI daMDagA bhANiyajvA jAva mahiDhiyA bemANiNI sattva DhiyArAmAniLIr " pUrvakata rIte A pahelA abhilApa dvArA dasamAM zatakanA Atmaddhika nAmanA trIjA uddezakamAM, jevuM kathana karavAmAM Avyu che, eja pramANe traNa AlApaka sahitanA cAra kaDakanuM kathana ahIM thavu joie. " mahuddhi ka vaimAnika daivI apaddhika vaimAnika devInI vacce thaIne nIkaLI zake che. '" A AlApaka paryantanA AlApakAnu ahI' pratipAdana thavuM joIe A traNa AlApakAnA krama A pramANe che-alpaddhika ane mahuddhi ka devanA pahelA AlAka, samaddhika samaddhikanA mItte AlApaka, tathA ma'ddhika apaddhikane trIjo AlApaka A traNamAMthI mahaddhika alpaddhikanA ane samaddhika samaddhikanA AlApaka te! A sUtramAM jaApavAmAM AvyA che. have cAvat' padathI gRhIta samaddhikanA je mAkInA bhAga che, ahI' prakaTa karavAmAM Ave che- ' goyamA ! putri satthaLa amittA pacchA vIivaejjA, no puci vIivaejjA pacchA sattheNaM akkamittA " De gautama ! samaddhika dhruva jyAre pAtAnA jeTalI ja RddhivALA devanI vacce thaine nIkaLe che, tyAre pahelAM tenA para zastranA prahAra kare che ane tyAra khAda tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che. evu' banatuM nathI ke pahelAM te tenI vacce thaIne nIkaLI jAya ane tyAra bAda tenA para peAtAnA zastranA prahAra kare eja cAvat ' pada vaDe mahaddhika ane apaddhika devanA viSayamAM paNa je AlApaka gratuNu karavAnA che, te nIce pramANe che " mahiDharaNaM bhaMte ! deve appajUDhiyastra devarasa majjhaM majjheNaM vIivaejjA " De bhagavana zu mahaddhika deva a paddhika devanI vacce thaIne nIkaLI zake che ? mahAvIra prabhunA uttara-' tA, asaejja ,, gautama ! mahuddhika deva apaddhika devano vacce thaIne nIkaLI zake che, thenuM gautama svAmInA prazna-le gaMmaMte! mittA mU, aLavajJamittiA mU' he bhagavan ! zu' te zastrane prahAra karIne nIkaLavAne samartha bane che, ke zastranA prahAra karyAM vinA nIkaLavAne samartha ane che? ryy mahAvIra prabhunA uttara-'gocamAM ! gaTMmittAtra pamU, amittA vi pabhU ka" he gautama! te tenA para zastranA prahAra karIne paNa nIkaLI zake che ane zastranA prahAra karyAM vinA paNa nIkaLI zake che. gautama svAmInA prazna-3 naMmate ! f* punityena amittA amejJA ?" huM bhagavan! pAse nIkaLI zakavAne mAda AkramaNu (zasranA prahAra) pachA vIdvajJA, vudhdhi pauvattA nA sathe te pahelAM tenA para zastranA praDAra karIne tenI samartha thAya che ke pahelAM nIkaLI gayA karavAne samartha hAya che ? zrI bhagavatI sUtra : 11 65 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara-joyA! he gautama! "gva at of namittA pachI vIrUagjhA, pura vA vIghuvaDuttA pachI sAthe minnA" he gautama ! te pahelAM prahAra karIne paNa tenI pAsethI nIkaLI jaI zake che, ane pahelAM nIkaLI jAya ane pachI prahAra kare, evuM paNa te karI zake che. cAra daMDakamAM uparyuMkata traNa AlApavALuM prathama daMDaka deva ane devanuM che. bIju daMDaka deva ane devInuM che. trIju daMDaka devI ane devanuM che ane cethuM daMDaka devI ane devInuM che. sUrA narayikoM ke Atmattika duHkha kA nirUpaNa -nArakonA Atyantika duHkhanI vakatavyatAnavAbUmAguDhavIne yA mare! risacaM" ItyAdi- TIkartha-AgalA sUtramAM ekAntataH sukhI hovAne kAraNe devenI vaktavyatAnI prarUpaNA karavAmAM AvI ekAntataH duHkhI hovAne kAraNe de karatAM viparIta svabhAvavALA nArakonI vakatavyatA sUtrakAra A sUtramAM kare chegautama svAmI nArAnA viSayamAM mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke" rayaNappabhApuDhoneraiyA NaM bhAte ! kerisayaM pogalapariNAmaM paccaNubbhavamANA vitti ?" he bhagavan! rataprabhA pRthvInA nArake kayA prakAranA pula pari mane anubhava karI rahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA ! " he gautama ! "M sta zALAmama kAra banattamapuDhavine rUcA" ratnapabhA pRthvInAM nArako aniSTa (anicchanIya), akAta (akamanIya), apriya, amane jJa ane amane nema (manamAM aprIvijanaka) pudgalapariNAmane anubhava kare che. e ja pramANe zarkarA pramAnA nArake, vAlukAprabhAnA nArake, paMkaprabhAnA nAraka, dhUmaprabhAnA nAra, tama prabhAnA nArake ane tamAratamaprabhA nAmanI adhaHsaptamI pRnAM nArake paNa aniSTa, akAnta, apriya, amane ane amanema pudgala pariNAmane anubhava kare che. "parva veLApariNAma, parva gavAminame tA ne kag" eja pramANe ratnaprabhApRthvInA nArako aniSTa akAta Adi pUrvokata vizeSaNavALA vedanA pariNAmane paNa anubhava karatAM rahe che. A viSayane anulakSIne A prakArane abhizApa samajavo "rayaNappahApuDhavineraizA gaM bhaMte ! ke rasayaM veyaNApariNAmaM paccaNubbhavamANA vita? mA ! afTUMkAva vamaLA' "nAmAkRthivIvaici: vaju mA ! kIdRzaM vedanApariNAmaM pratyanubhavanto viharanti gautama ! aniSTaM yAvat amano'mam" he bhagavan! ratnakalA pRthvInAM nArako kevA vedanA pariNAmane anubhava zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyA kare che? teno uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke huM gAma! teo aniSTa akAnta, apriya, amane jJa ane amanema vedanA pariNAmane anubhava karyA kare che. e ja prakAranuM vedanA pariNAma viSayaka kathana praNA Adi narakanAM nArako viSe paNa samajavuM A rIte jIvAbhigama sUtranA trIjA nairavika uddezakamAM nArakenAM pudgala pariNAmanA viSayamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM paNa zreSThaNa karavuM joIe. A viSayanuM jIvAbhigamamAM vIsa 20 dvAromAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. te 20 dvAra A pramANe che-(1) jorAribA-pudgala pariNAma (2) vecAra-vedanA-, (3) je ra-vezyA, (4) nAma --nAmagotra, (5) sara-ati, (6) mag - bhaya, (7) roje-zeka, (8) duhA-sudhA, (9) vavANA 2-pipAsA (khAsa), (10) vANIya-vyAdhi, (11) kaarNe-ucchavAsa, (12) gajurA-anutApa (13) johe-krodha, (14) mAne -mAna, (15) mANa-mAyA, (16) -leja, "vattariya so ' cAra saMjJAo (17) AhArasaMjJA, (18) bhaya saMjJA, (19) mithunasaMjJA, ane (20) parigrahasaMjJA. pudgalapariNAma ane vedanA pariNAmanA abhilApi te sUvAre A sUtramAM ja prakaTa karyA che. bAkInAM 18 varanA abhilASa paNa pudgalapariNAma ane vedanA pariNAmanA jevAM ja samajavA. ahIM sUtrakAre antima abhilApa A prakArano batAvyo che-"jAja kahevattanApuar aMte! risarca ringNa mArijAmaM rajumAmAnA visi" gautama svAmI e prazna pUche che ke-he bhagavana! ratnaprabhAthI laIne aghAsamI pRthvI paryaMtanI pRthvIonAM nArake kayA prakAranA parigrahasaMjJA pariNAmane anubhava karatA rahe che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- "ocamA! vyaLikhuM jAva naLAmaM " he gautama! teo aniSTa, akAnta, apriya, amane ane amanema parigrahasaMjJA pariNAmane anubhava karyA kare che, ane gautamasvAmI mahAvIra prabhune kahe che ke-"te mare! re mare! ri" he bhagavana ! ApanuM kathana satya che. he bhagavan! Ape je kahyuM te sarvathA satya ja che, A pramANe kahIne gautamasvAmI mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne pitAne sthAne be pI gayA. sUtra kA jainAcArya jainadharmadivAkara pUjayazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA caudamA zatakane trIjo uddeza samApta 14-3mA zrI bhagavatI sUtra: 11 6 7 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa cothA uddezAne prAraMbha caudamAM zatakanA A cethA uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. tenuM saMkSipta vivaraNa-pudgalapariNAmanI vakatavyatA, bhUtakALamAM eka samayamAM pula pariNAmanI vakatavyatA, vartamAnakALamAM e ka samayamAM pulapariNAmanI vakatavyatA, bhaviSyakALamAM eka samayamAM paddalapariNAmanI vaktavyatA, pulaskadhanI vaktavyatAnI prarUpaNA-atItakALa, vartamAnakALa ane bhaviSyakALamAM jIvapariNAmanI vakatavyatAnuM nirUpaNa, paramANvadalA zAzvata che ke azAzvata che? ItyAdi praznottare paramANu carama hoya che ke acarama hoya che? ItyAdi prakAra sAmAnya pariNAmanI prarUpaNa. pula pariNAma vizeSa kAnirUpaNa -pudgalapariNAmavizeSa vakatavyatAp o mere! vokahe tIvamAM" ItyAdi TIkArtha-trIjA uddezakamAM nArakanA pula pariNAmanI prarUpaNa karavAmAM AvI A cothA uddezakamAM paNa sUtrakAra eja viSayane anulakSI vizeSarUpe prarUpaNa kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"ge of mate ! vojhe tIyAtaM vAce samartha, samaye suravI, tamAM basu, samacaM sudhI vA asuravI vA?" he bhagavana ! A pula ke je paramANu rUpa paNa che ane skaMdha rUpa paNa che, aparimita hovAthI aparicchinna, attarahita tathA kSayarahita hovAthI zAzvata evA anaMta zAzvata atIta (bhUta) kALamAM eka samaya sudhI zuM rUkSasparzavALuM thayuM che? tathA eka samaya sudhI zuM te arUkSasparzane sadbhAvane lIdhe arUkSa (snigdhasparzavALuM) thayuM che? tathA eka samaya sudhI zuM te rakSa-arUkSa bane sparza. vALuM thayuM che? ahIM "tIcamataM sAtAM amacaM?" mAM vibhakitanuM viparaNAma thayuM che eTale ke ahIM bIjI vibhakitane prayoga thavA chatAM paNa sAtamI vibhakita artha prakaTa thaye che, tethI "atIte karane zAzva evo pATha vyakata thayela che. rUkSI ane arUkSI (phakSa ane arUkSa) A bane vizeSaNanA paramANu ane skaMdhamAM saMbhAvanA mAnIne prayoga zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaye che. tathA "te rUkSI ane arUkSI --rUkSasparzavALuM ane niSpa sparza vALuM eka samaya sudhI ja thayuM che, " evuM je pUchavAmAM AvyuM che te dharUpa pudgalane anulakSIne ja pUchavAmAM AvyuM che, kAraNa ke be Adi aNuvALA kaMdhane ekadeza rUkSa hoya che, ane bIje deza arUkSa hoya che. A rIte temAM eka sAthe rUkSasnigdha pezane sadbhAva hoya che have eja viSayane anulakSIne gautama svAmI AgaLa je prazna pUche che te A pramANe che"vi ra ja jALa mojava ane pariNAme gfpaLama" he bhagavana! eka varNAdi pariNAmanI pahelAM ja te pulakaraNa-pravegakaraNa ane vistrasAkaraNa, A kAraNe dvArA kALA, nIlA, pILA, AdinA bhedathI aneka varNavALuM, ane gaMdha, rasa, sparza, saMsthAna AdinA bhedathI aneka rUpavALuM - aneka vadiparyAyavALuM tathA aneka rUpaparyAyavALuM thayuM che kharuM?" A praznane bhAvArtha e che ke-je te muddalaparamANu rUpa haya, te samayadanI apekSAe aneka varNAdi rUpe pariNata thayuM che ? tathA je te skaMdha rUpa hoya, te eka sAthe paNa zuM te aneka varNAdhirUpe pariNata thayuM che? tathA-"bhaTTa pariNAme niSi mArU, to gharA ghAvane grdare riyA ?" jyAre pudgalanuM (paramANunuM athavA sakadhanuM) te aneka varNAdi rUpa pariNAma nijINuM thaI jAya che-pariNAmAnotpAdaka karaNanA sadubhAvane lIdhe kSINa thaI jAya che-tyAre zuM te pula varSAntara rahita hovAthI eka varNavALuM ane vivakSita gaMdhAdi paryAyanI apekSAe apara paryAnA abhAvane lIdhe zuM te eka rUpavALuM hoya che kharuM A prakAranA A prazna che. A praznano uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"daMtA, mA! paNa je rojaje tIra saMva vAva ghare zivA" hA, gautama ! A pudgala (paramANu rUpa ane skaMdharUpa pudgala) pUrvokata anaMta, zAzvata atItakALamAM eka samaya sudhI rUkSa sparzavALuM, tathA eka samaya sudhI arUkSasparzavALuM thayuM che, ane sakaMdha rUpa pudgala eka samaya sudhI ja rUkSaarUkSa (rUkSasnigdha) rUpa be parNothI yukata thayuM che. tathA eka varNAdi rUpa pariNAmanAM pahelAM te prayogakaraNa athavA visrasAkaraNa dvArA aneka vadi rUpa pariNAmavALuMane aneka vaNuM pariNAmavALuM ane aneka rUpapariNAmavALuM thayuM che. a re pariNAme rittine avarU,to vajhA para ghA uttarA" paramANanuM tathA sakaMdhanuM A pariNAma jayAre nirNa thaI jAya che, tyAre te eka varNavALuM ane eka rUpavALuM thaI jAya che. gautama svAmIne prazna-"gg mate ! vorche vahunna pAsAM mAM" he bhagavan ! A pudgala (paramANurUpa ane skaMdha rU5 pudgala) vata mAnarUpa zAzvatakALamAM zuM eka samaya sudhI rUkSa hoya che? athavA zuM eka samaya sudhI arUkSa hoya che? athavA skaMdha rUpa pudgala zuM rUkSanigdha rUpa ane prakA zrI bhagavatI sUtra: 11 69 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2nA sparzIthI yukata thAya che? ItyAdi saghaLA prazne ahI' pUrvAMkata rIte ja samajI levA A vartamAnakALanA abhilApamAM anaMta " A vizeSaNane prayAga thatA nathI, kAraNa ke vartamAna samayamAM anaMtatA hotI nathI. te te eka samaya mAtra ja rahe che. bhUta ane bhaviSyakALamAM ja anatatA kahI che, tethI ja A bannenA abhilApamAM " anaMta " vizeSaNa vaparAyuM che. tethI ja sUtrakAre 8. E gaLAcamanaEvi " A pramANe kahyu che. vartamAnakALanA amilApa jevu ja ana'ta bhaviSyakALanA abhilApamAM samasta kathana thavu' joie. have gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke-" sa aaN mate ! sauthamAMr' he bhagavan ! A skaMdha anaMta, zAzvata atItakALamAM zuM eka samaya sudhI rUkSa, eka samaya sudhI arUkSa ane eka samaya sudhI ja zuM rUkSa-arUkSa ane rUpe rahyo che kharA ? ityAdi prazno jAte ja utpanna karI levA joie A praznAnA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-traM caitra aMdhe vinA zeDhe"huM gautama ! pahelAM jevu' kathana pudgalanA viSayamAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana kadhanA viSayamAM paNa samajavuM. prasU01 jIvake svarUpakA nirUpaNa -jIvasvarU5vaktavyatA 6: esa naM aMte ! nIce tItramAMta Aca' samaya' '' ityAdi TIkA kadhamAM svapradezeAnI apekSAe jIsvarUpatAnA paNa sabhava che A kAraNe ahI. sUtrakAre jIvasvarUpanI prarUpaNA karI che, A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che kees NaM bhaMte! jIve tItamarNata sAsayaM samayaM samayaM dukkhI, samaya adukkhI, samaya tuvaNI vAatulanI vaTM" he bhagavan ! A pratyakSa bhUta, jIva, atIta anata zAzvata samayamAM (kALamAM) zu' eka samaye duHkhakAraNuyAgane lIdhe du:khI thayeA che? zuM duHkhAbhAvahetune lIdhe te eka samaye sukhI thayeA che ? tathA eka ja samaye sukhaduHkhanA kAraNabhUta zubhAzubha karmoMnA cegathI te duHkhI ane sukhI, A banne avasthAovALA thayA che? eTale ke sukhadu:khanAM kAraNu jo ke eka samayamAM mejUda hoya che, para'tu sukhaduHkhanu vedana eka samayamAM thatuM nathI, kAraNa ke jIva eka samayamAM eka ja upayegavALA zrI bhagavatI sUtra : 11 70 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. hAya che. tethI ahI' eka samayamAM jIva du:khI athavA sukhI thayeA che, evA praznAtha samajavA joI e A prakAranI paristhiti sa`panna A jIva svahetue dvArA zuM aneka bhAvavALA pariNAmane prApta kare che ? ke aneka bhAvavALA pariNAmane prApta kare che? eja vAta duni ca rona benabhaavN agabhUya pariNAmaM pariNamai aha se veyaNijje nijjinne bhavai, ta pacchA egabhAve egabhUe siyA " A sUtra dvArA pUchavAmAM AvI che. eTale ke eka bhAva pariNAmanI prAptinA pahelAM kAla svabhAva Adi kAraNu sAmagrI vaDe sahaSkRta thavAne kAraNe zubhAzubha karma bandhanI hetubhUta kriyAthI aneka bhAvavALA (du:khitatva Adi rUpa paryAyavALA) pariNAmane ane aneka bhAvavALA hAvAthI anekabhUta (aneka rUpa) pariNAmasvabhAvane prApta thayA che. vaLimar ' A kriyApada vartamAna kALamAM vaparAyu che, parantu ahI viSaya bhUtakALanA hovAthI tene bhUtakALamAM vaparAyelu samajavu joi e tathA duHkhitatva Adi aneka bhAvanA hetubhUta veThanIya ka-vedatrA yAgya jJa nAvaraNIya Ade ka-jayAre niNuM thaI jAya che (kSINa thaI jAya che), tyAre zu' A jI eka bhavavALA sAMsArika sukhathI viparIta svAbhAvika sukharUpavALA thaIne ekatvane prApta thayA che khare ? eTale ke jayAre te ka kRtaparyAye thI rahita thai jAya che, tyAre zuM te ekatvane prApta thAya che ? arthAt siddha thAya che ? 66 A praznonA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-" hUMtA, zothamA ! sa aaN nIce mUra liyA " he gautama ! te satya che ke jIva anata, zAzvata bhUtakALamAM eka samaye sukhI thayeA che, ane eka samaye sukhIdu:khI thayeA che. tathA eka bhAva pariNAma prAptinA pahelAM kAlAdi kAraNa sAmagrIthI sahakRta hovAne kAraNe zubhAzubha karmabandhanI hetubhUta kriyAthI anekabhAvavALA (duHkhitatva Adi rUpa paryAyavALA) pariNAmane tathA anekarUpa svabhAvane A jIve prApta karyAM che. tathA tyAra mAda jyAre :khitatva aneka bhAvAnA kAraNabhUta vedanIya kanI ane jJAnAvaraNAdi karmInI nirA (kSINatA) thaI jAya che, tyAre te jIva sAMsArika sukharahita hAvAthI svAbhAvika sukhasvarUpa thaye che, ane ekatva avasthAne-zuddha, nirajana, nirvikAra, Anada ghana rUpa dazAe-pahAMcyA che. << evaM paDuppannaM sAmayaM samayaM evaM aNAgayamaNaMta svAsaya samaya " pUrvokata bhUta kALanI jema ja vartamAna zAzvata samayamAM A jIva eka samaye du:khI, eka samaye sukhI tathA eka samaye sukhI yA du:khI thAya che. tathA ekabhAva pariNAma prApta thayA pahelAM kAla, svabhAva Adi kAraNa sAmagrI vaDe sahaSkRta heAvAne kAraNe zubhAzubha karmabandhanI hetubhUta kriyA vaDe aneka svabhAvavALA pariNAmane prApta kare che, tathA duHkhitatva Adi aneka bhAvanA kAraNu rUpa vedanIya karma ane jJAnAvaraNAdi karma jyAre kSINa thaI jAya che, zrI bhagavatI sUtra : 11 71 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre A jIva eka bhAvavALo thaIne ekava avarathAne prApta kare che. eja prakAranuM kathana anaMta zAzvata bhaviSyakALamAM paNa thavuM joIe. eTale ke A jIva eka samaye duHkhI, eka samaye sukhI ane eka samaye sukhI athavA duHkhI thaze ekatva bhAvanI prAptinA pahelAM kALa, svabhAva Adi kAraNa sAmagrI vaDe sahakRta thavAne lIdhe zubhAzubha karmabandhanI hetabhata kiyAthI aneka bhAvavALA pariNAmane ane aneka rUpa ravabhAvane prApta karaze, tathA vedanIya, jJAnAvaraNAdi karmanI jyAre nijavA thaze, tyAre A jIva ekabhAva ekarUpa thaI jaze mAsU02 paramANu pudgalake svarUpamAnirUpaNa -paramANupula vaktavyatAvmAkupA of aMte ! " vAta gaNAtA" ItyAdi- TIkAtha-pahelAM kaMpanI prarUpaNA karavAmAM AvI te skaMdha jyAre pitAnI sakaMdha rUpatAne parityAga kare che, tyAre jema tene vinAza thAya che, eja pramANe zuM paramANune paNa vinAza thAya che, khare? A Aza. kAne uttara sUtrakAre A sUtramAM Ave che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "mAjI pAse je aMze ! f sAsaNa, tAva" he bhagavan! paramANu puddala zuM zAzvata che ke azAzvata che. "paramANu rUpa TUlanA upAdAnathI ahIM evuM samajavuM joIe ke A prazna skaMdharUpa pakUlanA viSayamAM pUchavAmAM AvyA nathI zAzvata eTale nitya ane azAzvata eTale anitya, artha thAya che, mahAvIra prabhune uttara-"joyA ! ziva pANA siya kaarathe gautama! paramANu rUpa pudgala amuka apekSAe zAzvata che ane amuka apekSAe azAzvata che. gautama svAmIne prazna-"se na mare! he kudara, ziva sAsaNa fNaya jaNA" he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke paramANu pula amuka apekSAe zAzvata che ane amuka apekSAe azAzvata che? mahAvIra prabhune uttara-" mA! " he gautama ! "sUapvAI lAlag, trakArdi nA vArdUi zAya" dravyArthika nayanI apekSAe-upe. kSita paryAyavALI vastuonuM ja pratipAdana karanArA A nayanI dRSTieparamANu rUpa putalane zAzvata (nitya) kahevAmAM AvyuM che. paramANu je ke kaMdhamAM paNa rahe che, paraMtu skaMdhane vinAza thavAthI tene vinAza thata zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI kadhamAM te paramANunA byapadeza paramANu rUpe na rahetAM pradezarUpavyapadezAntarathI-nAmAntarathI tenA vyapadeza thAya che. tathA peAtAnA vizeSa dharmarUpa je paryAya che--je varNAdibhedanI apekSAe aneka prakAranA hAya che, te va paryaMcAnI apekSAe, gaMdhayAMcAnI apekSAe, rasapAMcAnI apekSAe ane spaza pAMcAnI apekSAe paramANu rUpa pudgalane azAzvata (anitya) kahevAmAM Avyu che. pAMcAnA vinAza paryAya rUpanI apekSAe ja thAya che. " le tenatenuM sAva brica brAhmaNa rica lajjAsra" he gautama ! te kAraNe me evu' kahyu che ke paramANu rUpa pudgala amuka apekSAe zAzvata che ane amuka apekSAe azAzvata che. prasU -paramANuvizeSa vakatavyatA 'paramANupoLaaAM maMre ! di Sane bhrame ' ityAdri-- TIkA paramANunA viSayamAM vakatavyatA cAlI rahI che tethI sutrakAre A sUtramAM tenA camatva AdinI prarUpaNA karI che. A viSayane anula. kSIne gautama strAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke- varmAjIpoDhe naM maMte ! razmi, amei ?'' he bhagavan! paramANu rUpa pudgala carama che ke acarama che ? je paramANu je vivakSita bhAvathI pradyuta (alaga) thaIne pharI eja vivakSita bhAvanI prApti karI zakatuM nathI, te paramANune te bhAvanI apekSAe carama kahyuM che. A caramathI je paramANu viparIta hAya che, eTale ke vivakSita je bhAvathI te zruta thaI cukayu che, eja bhAvane pharIthI te prApta karI le che, tyAre te paramANune acarama kahe che. mahAvIra prabhu tenA uttara ApatA kahe che ke- goyamA !" he gautama ! mukhyArekhe to rame, amei ' pudgalaparamANu dravyAdezanI apekSAedravyaprakAre carama nathI, acarama che. A kathanane bhAvAtha nIce pramANe chejyAre paramANudrazya saMghAtapariNAmane prApta kare che, tyAre te pAtAnA pariNAmathI rahita te thaI jAya che, parantu temAMthI vyuta thayA khAda kALAntare eja paramANu peAtAnA mULa pariNAmane prApta karI le che, tethI dravyAdezanI apekSAe paramANune carama kahevAmAM Avyu nathI. saghAtamAM manyA pahelAM paramANunI je avasthA hatI, te avasthAmAM te paramANu saghAtamAMthI vyuta thayA bAda AvI jAya che, A prakAranu A kathananu tAtpaya che. te kAraNe A apekSAe tene carama kahevAmAM Avyu nathI, paNa acarama kahevAmAM Avyu che. " hettAvarAM siya rime sicandrame ' '' * zrI bhagavatI sUtra : 11 73 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetranI apekSAe te carama paNa hAi zake che ane acarama paNa hAi zake che. A kathanane bhAvAtha nIce pramANe che-je kSetramAM kevaLajJAnIe samudUghAta (kevalIsamuddhAta) karyAM che, te samaye te kSetramAM ja pudgalaparamANu hatu,je pudgalaparamANunA saMbaMdha te kevaLInI sAthe hateA-te paramANu te kevalInI sAthe pharI sa`badhayukata thaIne have kadI paNa te kSetranA Azraya karI zakaze nahIM, kAraNa ke kevalI te mAkSamAM paheAMcI gayA che, tethI have te kSetramAM temanuM Agamana thaI zakavAnuM nathI tethI evA paramANune kSetranI apekSAe carama kahevAmAM AvyuM che. tathA sAdhAraNa kSetranI apekSAe te paramANu eja kSetramAM phrI Azraya lai le che, te apekSAe tene acarama kahevAmAM Avyu che. 'hAhAleseLa siya me ttiya garame '' kALanI apekSAe pudUgalaparamANune carama paNa kahyuM che ane acarama paNa kahyu che. A prakAranA kathananA bhAvAtha nIce pramANe che-je pUrvANu smAdi kALamAM je kevalIe samuddhAta karyAM, te kALe je paramANu vidyamAna hatuM te paramANu pharI te kevalisamuddhAta viziSTa kALanI prApti karI zakaze nahIM, kAraNa ke te kevalI mAkSadhAmamAM virAjamAna haiAvAne kAraNe have pharI temane samudlAta karavAnA prasaMga AvavAne nathI tethI te dRSTie te paramANupudgalane carama kahevAmAM Avyu che. tathA sAmAnya kALanI apekSAe te paramANu acarama che. " mAyAdeaAM lica razmi, siya me '' bhASAdezanI dRSTie kayAreka paramANu carama ya che ane kayAreka acarama hoya che. A kathananu tApa nIce pramANe che-viSakSita kevalisamuddhAtanA avasare je pudgalaparamANu vAMdi bhAvizeSa rUpe pariNata hatuM, pudgalaparamANu kelisamudUdhAta viziSTa vadhu pariNAmanI apekSAe carama DAya che, kAraNa ke te kevalI nirvANu pAmyA bAda te paramANu te varNAdi bhAvapariNAmane prApta karaze nahI' sAdhAraNa bhAvanI apekSAe te paramANune acarama kahyuM che, kAraNa ke te pharI te bhAvane prApta karavAnu' hAya che. zAs'A pariNAma ke bhedoM kA nirUpaNa -pariNAmabheda vaktavyatA viSe nuM mane! parinAme vanta" ityAdi TIkA-AnI pahelA sUtramAM paramANupudgalanA carama ane acarama, evAM e pariNAma kahyAM che. pariNAmanu prakaraNa cAlu heAvAthI have sUtrakAra tenA bhedAnI prarUpaNA kare che--A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-" viSe jaM mate ! niAme vaLatte ?" huM k zrI bhagavatI sUtra : 11 74 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra '' bhagavan ! pariNAmanA keTalA prakAra kahyA che? tenA uttara ApatA prabhu kahe che ke- nocamA ! tuviSe nAme vaLatte '' he gautama ! e prakAranA pariNAma kahyA che. " saMjJA " te prakAro A pramANe che-" nIvaLAme ca ajIvapariNAme ya" (1) jIvapariNAma ane (ra) ajIvapariNAma, " e SniAmacaM niyeluM mALiyatraM " A prakAre prajJApanAnu` 13mu pariNAma padma ahI. saMpUrNa`rUpe kahevu joIe dravyanuM eka avasthAmAMthI bIjI avasthAmAM pariNata thavu', tenuM nAma pariNAma (pariNamana) che. kahyu paNa che kekhAmo ghaIntanamanuM" ityAdi prajJApanAnA 13mAM padamAM A pramANe kahyu che-" lIvaranAme naM maMte ! viSe vaLatte ?'' he bhagavan! jIvapariNAma phaeNTalA prakAranu kahyu' che ? mahAvIra prabhunA uttara-" toyamA ! " he gautama ! " viSe vaLaze '' jIpariNAma dasa prakAranu kahyu che. " saMjJaddA " te prakAra A pramANe che- napha paLiAme, rUcipariNAme, yuM sAca, ghA, lona, coLe, nALayaMsanasivayaLAne '' ityAdi gautama svAmI have evA prazna pUche che ke 88 annIvaLAme mate ! viSe vaLatte ?" he bhagavan ! ajIvapariNAma keTalA prakAranu kahyuM che ? 66 mahAvIra prabhunA uttara-'" goyamAM paviSe vaLatte " he gautama ! ajIvapariNAma dasa prakAranu kahyu che. " taMjA " te prakArA nIce pramANe - caMdhavAme?, pariNAme, va chaMTALa3, meka, kha, jAla8, gagurucI, sarvAragAme20' ityAdri gaMdha6, zrI bhagavatI sUtra : 11 , la, ante gautama svAmI kahe che ke-" tevuM mate ! deva aMte! tti nAva nir " " he bhagavan ! ApanuM kathana satya che. he bhagavan! Ape je kahyu te sathA satya ja che, " A pramANe kahI mahAvIra prabhune 'dA namaskAra karIne tee pAtAnA sthAne besI gayA. /sU05|| 5 ceAthe uddezaka samApta ||14-4nA 75 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa pAMcamA udezAne prAraMbha14mAM zatakanA A pAMcamAM uddezAmAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa-"zuM nArako agnikAyanA madhya bhAgamAMthI ulaMghanapUrvaka gamana karI zake?" ItyAdi praznottaranuM kathana eja pramANe zuM asurakumAra, ekendriya, hIndriya, trIndriya, caturindriya ane paMcendriya tiryaMca paNa agnikAyanuM ullaMghana karIne madhyabhAgamAMthI jaI zake che kharAM? ItyAdi praznane ane tenA uttaro nArake dasa sthAne anubhava kare che, ItyAdi prarUpaNa eja pramANe asurakumAra, pRthvIkAyika, dvIndriya, trIndriya, caturindriya jIva ane paMcendriya tiryanika jIvo yathAyogya dasa sthAne anubhava kare che, ItyAdi prarUpaNa zuM mahartika deva bAhya pagalene grahaNa karyA vinA ja parvatAdikanuM ullaMghana karavAne zaktimAna thaI zake che kharAM? ItyAdi prarUpaNa ke teo bAhya pudgalene grahaNa karIne ja parvatAdikenuM ullaMghana karavAne zakitamAnuM thAya che? ItyAdi nirUpaNa. nairayikAdika ke vizeSa pariNAma kA nirUpaNa -aurayikAdinI vizeSa pariNAma vaktavyatA"nerA mate ! mALiyAcAra anna maLe" ItyAdi TIkAI- cethA uddezAmAM pariNAmanuM (pariNamananuM) pratipAdana karavAmAM AvyuM have sUtrakAra ahIM vyativrajanAdika rUpa je vicitra pariNAma che, tenuM nirUpaNa kare che A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"necA nuM maM! zALidAcastha majjainane vIvausnA?" he bhagavan ! nAraka ja zuM agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jaI zake che kharAM ? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! thenarava vIvaNajhA, arUNa no zrI bhagavatI sUtra: 11 76 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIvaNajhA" he gautama! kaI nAraka agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ane kaI nAraka agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zakatA nathI. gautama svAmIne prazna-"he LanuM maMre ! ghaa gvarU, vIra prajJA avg no vIvajhA ?" he bhagavan! zA kAraNe Apa evuM kaho cho ke kaI nAraka agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ane kaI tenI vacce thaIne nIkaLI zakatuM nathI? mahAvIra prabhu teno uttara ApatA kahe che ke "joyamA ! ne duviNA YouttA" he gautama! nArakonA be prakAra kahyA che. "taMs" te prakAre nIce pramANe che-"vijApuramAvajjA , avingphasamavannA janma (1) vigrahagatisamApannaka nArake ane (2) avigrahagatimAM patraka nArake vigrahagatisamApannaka eTale sUkSamazarIravALA-sUma kArmaNazarIravALA vigrahagatimAM sUma kArmaNa zarIrano ja sadbhAva rahe che, audArika Adi sthUla zarIra hotAM nathI. avigrahagatisamApannaka eTale utpatti kSetramAM pahoMcI gayelAM. "tatha Na je se vigahagaisamAvannae neraie, se Na agaNikAyassa majjhamajjheNa vIiva nA" A be prakAranA nArakamAMthI je nArake vigrahagatisamApannaka (vigrahagatimAM rahelAM) che, te nArake agnikAyanI vacace thaIne nIkaLI jaI zake che. gautama vAmIne prazna-"se naM ra0 ziyANa jJA?" he bhagavan ! jyAre te agnikAyanI vacce thaIne nIkaLe che, tyAre zuM temAM baLI jatA nathI? mahAvIra prabhune uttara-baLo rULa sama" he gautama ! evuM banatuM nathI, te emAMthI nIkaLatAM baLI jatA nathI, kAraNa ke "ratha Lo vahu satyaM jamag" vigrahagati samApannaka jIva para agnikAya rUpa zastrane koI prabhAva paDato nathI tenuM kAraNa e che ke vigrahagatisamApannaka je nAraka heya che, te sUkSma kArmazarIravALo hoya che, tethI te jIvamAM baLI javAnA svabhAvane abhAva hoya che. te kAraNe te nAraka para te agnikAya rUpa zastranA prasaraNanA sAmarthyano abhAva kahyo che tathA "taratha naM je te vijApura samAvannae neraie se Na agaNikAyassa majjhaM majjeNaM No vIivaejjA" re nAraka avigrahagati samApanna hoya che-utpattikSetramAM utpanna thaI cukele hoya che, te nAraka agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zakatuM nathI, kAraNa ke narayika kSetramAM bAdara agnikAyanA sadubhAvano abhAva kaho che. bAdara agni. kAyane sadbhAva manuSyakSetramAM ja hoya che. "tenAM kAra no kIdyagm" he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI nAraka agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ane kaI nIkaLI zakato nathI. zrI bhagavatI sUtra: 11 77 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 gautama svAmInA prazna- asumAre mane! anidrAcA pucchA huM bhagavan! zuM asurakumAra agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ? mahAvIra prabhunA uttara-< poyamA ! '' he gautama! " sthenIlanA, tthA no vIDvA '' kAI kAI asurakumAra agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che, ane kAi kAi asurakumAra tenI vacce thaine nIkaLI zakatA nathI. gautama svAmInA prazna-" se vajJA ?" he bhagavan ! Apa zA kumAra tenI vaccethI nIkaLI zake che LaDheLa kAraNe ane mate ! vaM puSparU nAmanovIjevu kaheA che ke kAi asurakAI nIkaLI zakatA nathI ? (8 cr mahAvIra prabhunA uttara-" poSamA !'' he gautama ! asurakumArA tuvijJApAttA '' asurakumAre e prakAranA kahyA che. " saMjJA " te prakAro nIce pramANe che vizisamAvannA ca, avigahagai samAvannagA (1) vigrahagatisamApannaka asurakumAra ane (2) avigrahagatisamApannaka asurakumAra. tattha NaM je se viggahagaisa mAvannae asurakumAre, se NaM evaM jaddeva niphlu nAva marU '' temAMthI je asurakumAra vigrahaeNgatisamApannaka hAya che sUkSma kAma NuzarIravALA hAya che, te vigraDuMgatisamApannaka nArakanI jema agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che, parantu tenA 52 agnikAya rUpa zastranI kAI paNa asara thatI nathI, eTale ke te agnikAya vaDe bilakula khaLatA nathI, kAraNa ke tene sUkSmakAmaNu zarIra haiAya che, tethI te agnikAya vadhu khaLI zakatu nathI. 'tathya baMne te anidhima vAd gasujhunAre, te na' attheise agaNikAya majjha majjeNa vIitra ejjA, atthegaie no vIiva ejjA " je asurakumAra avigrahagatikSamApannaka hAya che-utpatti kSetramAM utpanna thai cukayA che, te agnikAyanI vaccethI nIkaLI ja zake che, eve! kAi niyama nathI amuka paristhitimAM te asurakumAra tenI vaccethI nIkaLI paNa zake che ane amuka paristhitimAM tenI vacce thaIne nIkaLI zakatA nathI vaikriyazarIravALA je asurakumAra manuSya lekamAM AvI jAya che, te agnikAyanu ullaMghana karIne tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che, parantu je avigrahagatisamApannaka asurakumAra manuSya leAkamAM AvatA nathI, te asurakumAra agnikAyanI vacceAvacce thaIne nIkaLatA nathI. zrI bhagavatI sUtra : 11 " gautama svAmInA prazna- tenuM cItranA le chaLa satya ziyAlaN7 ??? huM bhagavan ! je asurakumAra (avizrahagati samApannaka vaikriyazarIravALA asura 78 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAra) agnikAyanI vacce vacce thaIne nIkaLe che, te zuM tenAthI baLe che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"Lo raLa sama" he gautama! evuM banI zakatuM nathI kAraNa ke "no tatha sathe vamarUte avigrahagati samAyannaka para tenA agnikAya rUpa ane koI paNa prabhAva paDato nathI, kAraNa ke. tenuM vaikriyazarIra sUkSama hoya che, vaLI tenI gati zIdhratara hoya che. " seLavie >> he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke koI asurakumAra agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ane kaI nIkaLI zakatuM nathI. "gvaM jAva inivagumAre asurakumAranA jevuM ja kathana nAgakumArathI laIne svanitakamAra sudhInA bhavanapati deva viSe paNa samajavuM. "jiri naisA" tathA jevuM kathana nArakAnA viSayamAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana e kendriya jInA viSe paNa samajavuM eTale ke-vigrahagati samApannaka ekendriya jIve agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che, te sUpha kArmaNa zarIravALA hoya che, tethI teo agni vaDe baLatA nathI tathA avigrahagati samApadma ekendriya che agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zakatA nathI, kAraNa ke teo sthAvara hoya che sthAvara jIvamAM gamana karavAnI zakti hetI nathI temanAmAM te zaktino abhAva hoya che. agnikAya ane vAyukAya, A banne prakAranA ekendriya jIvo gatigrasa hoya che, tethI teo agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che, paraMtu ahIM temanI vivakSA thaI nathI ahI te sthAvaronI ja vAta cAlI rahI che. jo ke vAyu AdinI preraNAthI pRthvIkAya AdinI agnikAyanI vaccethI gati saMbhavI zake che, paraMtu ahIM svataMtra gamananI ja vivakSA hevAthI evuM kahevAmAM AvyuM che ke avigrahagati samApannaka pRthvIkAya Adi jI agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zakatA nathI. gautama svAmIne prazna-"ceriyA ghai maMte ! zALiyA mA~ meoio he bhagavan! zuM dvIndriya jIve agnikAyanI vacce thaIne jaI zake che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"hA sumAre ta verUMNi ji" he gautama! jevuM kathana asurakumAronA viSayamAM pahelAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM zrIndriyanA viSayamAM paNa thavuM joIe eTale ke vigrahagatisamApannaka zrIndriya jIva agnikAyanI vacce thaIne jaI zake che, paraMtu je avigrahagati samApannaka hIndriye che temAMnA keI agnikAyanI vacce thaIne jaI zakatA nathI. "navAM ne varUNa nA, te of 70 fNayANass, zrI bhagavatI sUtra: 11 79 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daMtA, thriyAkanA '' parantu ahIM je vizeSatA che, nIcenA praznaneAttara dvArA pradarzita thAya che agnikAyanI prazna- je koI dvIndriya avigrahagatisamApannaka jIva vacce thaIne nIkaLe che, te zu' agnikAya dvArA maLate nathI? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che hA, gautama ! te temAM maLI jAya che, kAraNa ke tene vaikriya zarIra hatu nathI tene sthUla audArika zarIra hAya che. "hemaM taMvega, yaM gAva pariNi' khAkInuM... samasta kathana pUrvokta kathana jevuM ja samajavuM trIndriya ane caturindriya jIvAnA viSayamAM paNa evuM ja kathana samajavu' eTale ke avigrahagatisamApannaka trIndriya ane caturi ndriya jIvA agnikAyanI vacce thaine nIkaLe che te kharAM, parantu te temAM maLI jAya che. gautama svAmIne prazna -'paviyitiSivanodi naM mate ! anindrAcala0 pucchA " he bhagavan ! zuM paMcendriya tiya ca agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che ? mahAvIra prabhunA uttara-'poyamA ! bagheC vIyA, asthaLa no vIjJA " huM gautama ! koI pa`cendriya tiya ca agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che, ane kAI nIkaLI jatA nathI. ' gautama svAmInA prazna-se deLaTrena' maMte ! vaeN vunnarU" huM bhagavan !Apa zA kAraNe evu kahe che ke kAi paMcendriyatiya ca agnikAyanI vacce thaI ne nIkaLI jAya che ane keAI 5'cendriyatiya ca tenI vacce thaIne nIkaLatA nathI? mahAvIra prabhunA uttara- zaucamA ! varSiyativilanoLiyAkuvA vattA " hai gautama ! pacendriya tiya "ce!nA be prakAra kahyA che. " saMjJA ' te prakAro nIce pramANe che-" vidyAr.mAvannA ca, vizaLasamAvanA ca" (1) vigrahagatisamApannaka paMcendriya tiryaMca (2) avigrahagati samApannaka pa'cendriya tiya ca. " vizAlamAyana gahevanAra lAva nolajI tathA parthamajja " temAMthI je vigrahagatisamApannaka tiyaca che, te vigrahagatisamApannaka nArakanI jema agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI zake che, parantu te tenA vaDe khaLatuM nathI, kAraNa ke te avasthAmAM te kArdeNuzarIravALu hAya che, tethI agnikAyanA prabhAva tenA para paDatA nathI, " avigAhAisa mAvannagA paMcidiyatirikkhajoNiyA duvihA paNNattA- taMjA " tathA je avigrahagatisamApannaka paMcendriya tiyA~ca che, te e prakAranA DAya e-" phAgvattA ca, aLiEttA ca" (1) Rddhi prApta ane (2) anuddhi. prApta je pacendriyatiyaMca vaikriyalabdhiyukata hAya che tene RddhiprApta pace ndriyatiya ca kahe che. je avigrahagatisamApannaka paMcendriya tiya"ca vaikriya zrI bhagavatI sUtra : 11 80 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhithI rahita hAya che, temane amRddhiprApta kahe che. "maiM aaN atthaNa agaNikAyarasa majjha majjeNaM vIivaejjA, atthegaie no vIivaejjA " temAMthI je vaikriyalabdhisapanna pacendriya tiya iMca che, temAMthI kAi pacendriyatiya ca te agnikAyanI vacce thaIne jaI zake che, kAI paMcendriyatiya ca agnikAyanI vaccethI nIkaLI zakatA nathI A kathananu spaSTIkaraNa nIce pramANe che-khAdara agnikAya manuSyaleAkamAM ja che. tethI RddhiprApta (vaikriya labdhisapanna) tirthaM ca paNa jo manuSyalekamAM meAjUda hAya teA te agnikAyanI vaccethI nIkaLI jAya che. jo te RddhiprApta pacendriyatiya "ca manuSyaleAkanI mahAra hAya, te tyAM khAdara agnikAyanA abhAva haiAvAthI, te agnikAyanI vaccethI nIkaLatA nathI. " ne ` navajJa, te aaN tathya niyAGajJA" hai gautama ! jo A viSayamAM tu evA prazna pUchatA hoya ke zu' te vaikriyalabdhisapanna pa'cendriya tiya ca temAM maLI jatuM nathI ? te tenA uttara A pramANe che. "no phaLake samaDhe '' te temAM maLatuM nathI kAraNu ke " no ghajI tathya satyaM maTTa " tenA para te agnikAya rUpa zastranA prabhAva paDatA nathI kAraNa e che ke te sUkSma zarIravALu hAya che ane tenI gati zIvratara hAya che. taNaM je se aNiDUDhipatte, paMcidiyatirikkhajoNie se NaM atthe - kurtI anioAcaraNa mAmonuM vAvaNDamA ghena no yauvajJA 'tathA je avigrahagati samApannaka anRddhiprApta (vaikriyalabdhi rahita) paMcendriya tiya cA che, temAMthI kAI 5'cendriya tiyaca agnikAyanI vaccethI nIkaLI jAya che ane kAI nIkaLI jatu' nathI. "le La vImA seAM tatva jJayAjJajJA '' vaikriya labdhirahita je pacendriya tiya ca agnikAyanI vaccethI nIkaLI che, te zuM tenAthI khaLI jAya che ? " etA, thriyAnA " hA, gautama! te temAM maLI jAya che. have A viSayanA upasa'hAra karatA sUtrakAra kahe che ke"se senTreLa jJAna no trIvanA " he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kAI pa'cendriyatiya ca agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che ane koI pa`cendriyatiya ca agnikAyanI vacce thaIne nIkaLatu nathI, 6 ThThuM masse vi, vANamaMtara joisiyavemANie jahA asurakumAre " pUrvokta graMthana anusAra manuSya paNa e prakAranA heAya che. (1) RddhiprApta ane (2) anuddhiprApta temAMthI je Rddhipta-vaikriyalabdhiyukata-manuSya hAya che temAMthI koi agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che, ane koi vaikriyalabdhiyukta jAya xx zrI bhagavatI sUtra : 11 81 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya agnikAyanI vacce thaIne nIkaLatA nathI je vaikiya labdhisaMpanna manuSya agnikAyanI vacce thaIne nIkaLe che, te temAM baLatuM nathI kAraNa ke tenuM vaikriya zarIra sUkSama hoya che ane tenI gati ghaNIja zIdhra hoya che te kAraNe tenA para agnikAya rUpa ane prabhAva paDato nathI eja pramANe vaikiyalabdhi rahita manuSyamAMnA koI agnikAyanI vacce thaIne nIkaLI jAya che ane keI nIkaLI jato nathI vakriyalabdhirahita je manuSya agnikAyanI vacce thaIne nIkaLe che, te agnikAya vaDe baLI jAya che. A viSayane anulakSIne jevuM kathana asurakumAranA viSayamAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana vAna vyatara, tiSike ane vaimAnikanA viSayamAM paNa samajI levuM. sU01 daza sthAnoM kA nirUpaNa -dasa sthAna vaktavyatA- ne kyA rasa kALAruM pradaraydamannamALA vihAMti " ItyAdi- TIkAI-nArakone adhikAra cAlI rahyo che. tethI have sUtrakAra temanA dasa sthAna dvAranI prarUpaNa kare che-"jeraphayA raNa kALADuM mavamAnA vidyazara" nArako nIce darzAvyA pramANenA svarUpavALAM dasa sthAnene bhegave che. "raMjaNA" je sthAne A pramANe che-"gaLa sarA, Li vA, anidrA vivA, anidrA dattA, anidrA jAsA, mATTA , jijJA sirpha, jire cAla. zani gaNojittI Li DrAivIcipurikSA para tho" (1) aniSTa zabda, eTale ke manane pratikULA, kaTuzabda, (2) aniSTa rUpa-kurUpa, (3) aniSTa gaMdha-durgadha, (4) aniSTa rasa, (5) aniSTa sparza-kaThera Adi spa, (6) aniSTa gati-aprazasta vihAyogatinAmakarmanA udayathI saMpAdya gati-cAla athavA narakagati, (7) aniSTa sthiti-narakamAM nivAsarUpa athavA narakA, rUpa aniSTa sthiti, (8) aniSTa lAvaNya-vikRtazarIrAkRti, (9) aniSTa yaza ane kItI--apayaza ane apakIrti, ane (10) vIryAntarAyanA kSapazama AdithI utpanna aniSTa vIryavizeSa rU5 uthAna, karma, baLa, vIrya puruSaparAkrama A dase sthAne nidita kahevAnuM kAraNa e che ke A dase sthAne nAramAM niMdita hoya che. A dasa prakAranAM niMdita sthAnane nArake bhagave che. "ahuramAM kALAruM ghara agimavALA yiti" eja pramANe nIce darzAvelA svarUpavALAM dasa sthAne ne asurakumAre bhegave che. vaijJA" zrI bhagavatI sUtra: 11 82 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te nIce pramANe che-"hA, rUThThA vA jAva 6 vaEALamAjavIritra puravArajana " (1) manane anukULa hoya evA ISTa zabda, (2) ISTa rUpa, (3) iSTa gaMdha, (4) ISTa rasa, (5) ISTa sparza, (6) ISTa gatiprazasta vihAgati nAmakarma janya suMdara gamana athavA varga ane apavarga rUpa gati, (7) zubha cirAyuSya rUpa sthiti, (8) suMdara zarIrAkRti rU5 ISTa lAvaNya, (9) ISTa yaza ane kIrti ane (10) vIryAntarAyanA kSepa mAdi janya vIryavizeSa rUpa utthAna, ISTa karma, ISTa, baLa, iSTa vIrya, ISTa puruSakAra ane parAkrama A badhAM sthAne prazasta hoya che, tethI ISTa kahyAM che. "gvaM gAva LiyakumAra" eja prakAranA-asurakumArenAM jevAM ja-dasa sthAnene nAgakumArathI laIne svanitakumAra parvatane deve anubhava kare che. eTale ke teo paNa ISTa zabda Adi uparyukta dasa sthAne bhegave che, "gDhavivArA cha TrAnAruM davapuramAnAnA visi" pRthvIkAyika jIve A 6 sthAnane bhogave che-"rudrALietA, phaLi pAchuM parva vAva ne, parva nAva vakhArUcA" (1) ijhAniSTa saMparza--ekendriya jIvonI utpatti zubhAzubha kSetramAM thai zakavAnI saMbhAvanA hovAthI temanAmAM sAtA ane asAtAno udaya saMbhave che. tethI teo ISTa ane aniSTa sparzIne anubhava kare che. (2) je ke pRthvIkAyika jIva sthAvara hovAthI temAM svabhAvathI gamana rUpa gati saMbhavI zakatI nathI, chatAM paNa temanAmAM paraprerita gati te saMbhavI zake che. te gati zubhAzubha rUpa hovAthI tene ISTAniSTa gati kaThI che. athavA pAparUpa hovAthI tiryagati aniSTa ja che, chatAM paNa ISa~AbhAra ane apratiSThAnAdi kSetramAM utpatti dvArA temanI gati ITAniSTa samajavI. (3) ISTaniSTa sthiti-eTale ke zubhAzubha AyuSya rUpa ISTaniSTa sthiti (4) ISTAniSTa lAvaNya maNi, kRpASANa AdimAM ISTAniSTa lAvaNya samajavuM (5) ITAniSTa yaza ane kIti-A kathana sArI khyAtivALAM maNi ane kharAba khyAtivALAM pASANAdinI apekSAe thayeluM samajavuM. (6) ISTaniSTa puruSakAra parAkrama-je ke pRthvIkAyika jI sthAvara hovAne lIdhe temanAmAM utthAna, karma, bala, vIrya, puruSakAra ane parAkrama saMbhavI zakatA nathI, chatAM paNa pUrvabhavAnubhUta utthAna AdinA saMskArane kAraNe teo ITAniSTa hoya che. pRthvIkAyikamAM zabda, rUpa, gaMdha ane rasa A cAra sthAne anubhava saMbhavI zakatuM nathI, kAraNa ke temane eka zrI bhagavatI sUtra: 11 8 3 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra sparzendriya ja hAya che. tethI tee sparzAda 6 viSayAne ja anubhava kare che, ema samajavu pRthvIkAyikAnI jema pRSThAyika, tejaskAyika, vAyukAyika ane vanaspatikAyikA pazu upayukta 6 ISTAniSTa spAdikAnA anubhava kare che, ema samajavu, (C necA sattaduALArUM vanumanamALA vitti " dvIndriya jIvA sAta sthAnAnA anubhava kare che. kAraNa ke pUrvokta 10 sthAnAmAMthI zabda, rUpa ane gaMdha A traNa sthAnAne anubhava te karI zakatA nathI. kaSNendriya, netrandriya ane ghrANendriyeA temane hAtI nathI tethI tee zabda, rUpa ane gadhanA anubhava karI zakatA nathI ekendriya jIveAnA jevAM ja 6 sthAnA ane rasa rUpa sthAna, ema sAta sthAnAnA te anubhava kare che. rasa, spaoNMdi sAta sthAna temanAmAM pazu ISTAniSTa rUpa hoya che, ema samajavuM, dvIndriya jIvA trasa hAya che, tethI temanAmAM anne prakAranI gatinA sadbhAva hAya che. je bhavati che, te utpatti sthAnanI vizeSatAne lIdhe iAniSTa rUpa hoya che. eja vAta "saMjJA-TvALiTTA rahyA, mesaM jJAnacALAM ' A sUtra dvArA prakaTa karavAmAM AvI che. kahevAnu tAtparya e che ke dvIndriya jIveA ITAniSTa rasAne, ITAniSTa sparzIne, ISTAniSTa gatine, ISTAniSTa sthitine, ITAniSTa lAvaNyane, ITAniSTha yaza ane kIrtine tathA ITAniSTa utthAna, karma, khaLa, vI, puruSakAra ane parAkramane bhAgave che. < arUM teyALa adALAduM vavanumanamALA vitti " trIndriya jIve (sparza, rasanA ane ghrANu, A traNa indriyeAvALA jIve.) (1) iSTAniSTha raseAnA, (2) iSTAniSTa spardhAMnA, (3) ITAniSTa gatine, (4) ISTAniSTa sthitinA, (5) ISTAniSTa lAvaNyane, ISTAniSTa yaza ane kItinA (7) ITAniSTa gadhane ane (8) ITAniSTa utthAna, karma, khaLa, vIya, puruSakAra ane parAkramanA anubhava kare che. A jIvAmAM cakSuindriya ane zrotrendriyanA abhAva hAvAne kAraNe te rUpa ane zabdane anubhava karI zakatA nathI, bAkInA ATha viSayAnA ja anubhava karI zake che. 'variyA navaDhDhALArUM vanumanamALA vitti " caturindriya jIvA nava sthAnAne anubhava kare che. temane kaNendriya hAtI nathI, tethI teo zabdanA anubhava karI zakatA nathI khAkInAM nava sthAnAnA teo anubhava kare che. A ISTAniSTa rUpa sthAneA AgaLa kahyA pramANe ja samajavA, " paMcidiyati rikkha joNiyA dasa ThANAI paccaNubbhavamANA viharaMti " pAMcandriya tiya cA che, teo paNa pUrvokta dasa sthAnAnA ja anubhava kare che. " saMgahA-duAniTrA rA nAtha pAme' te sthAnA nIce pramANe che-(1) ITAniSTa zabda, (2) ISTAniSTa rUpa, (3) iSTAniSTa rasa, (4) iSTAniSTa sparza, (5) ITAniSTa gadha, (6) iSTaniSTa gati, (7) ITAniSTa sthiti, (8) ISTAniSTa yaza ane kIti (1) iTAniSTa utthAna, krama, baLa, vIya, zrI bhagavatI sUtra : 11 84 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSakAra ane parAkrama A dasa sthAnanA paMcendriyatiya ce anubhava kare che. " manullA vi" eja pramANe manuSyA pazu pUrvokta iSTAniSTA dasa sthAnAnA ja anubhava kare che. '- vALamaMta'oSiyavaimAniyA nA mutyu,mArA '' vAnanya tara, nyAtiSika ane vamAnika deve, asurakumAzanA jevAM ja ISTa zabdathI laIne ISTa utthAna, kama khala, vIrya puruSakAra ane parAkrama paryantanA 10 ISTa sthAnAnA anubhava kare che. sUr deva vizeSa kA nirUpaNa --devavizeSa vaktavyatA-- " saive naM.maMte ! mahitir gAya mArIole" dayAdi-- TIkA -- --A sUtramAM sUtrakAre devanA sabaMdhamAM vizeSa vaktavyatAnuM kathana karyuM che. gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke" detre NaM bhaMte! mahiDhie jAva mahAsrokkhe bAhirae poggale apariyAittA pabhU ticinvayaM nA, siiimattivA tettat vAparuMvesarvA " he bhagavan ! mahuddhika, mahAdyutika, mahAkhaLayukata, mahe sukhasa'panna deva chu. bhavadhAraNIya zarIra sivAyanA khAdya pudgalene grahaNa karyA vinA ja tirachA parvatanuM (javAnA mArgomAM raste rAkIne tiche rUpe rahelA patanuM) athavA bhIMtanuM (rastA 2AkIne tichA rUpe rahenrI bhI'tanuM) ullaMghana karavAne (eka ja vAra tene pAra karavAne) athavA pralaMghana karavAne (vAravAra tene pAra karavAne) samartha hAya che kharA ? mahAvIra prabhunA uttara-" noyamA ! no phaLadre bhramaduM " he gautama ! evu' anI zakatu nathI. eTale ke mahaddhika deva khAhya pudgalene grahaNu karyA vinA mArgovaradhAka tirachA pA ke tirachI bhIMtanuM ullaghana ke prazvana karavAne samartha hAtA nathI. kr gautama svAmInA prazna- veLa mate ! mahivRttiv nAva mAkrodhavuM yAjiromale payiAttApamU tariya nAva vadhettat va " he bhagavan ! mahe DriMka, mahAdyutika, mahAbaliSTa, mahAyazasvI ane mahAsukhI de zuM bAhya puaAne (bhavadhAraNIya zarIranAM pudgale sivAyanAM pudgalene) grahaNa karIne ja zu' mArgovarAdhana tirachA parvatanu' athavA bhItanu ullaMghana karavAne athavA pralaMghana karavAne samartha hAya che kharA ? mahAvIra prabhunA uttara-' , zrI bhagavatI sUtra : 11 ,, pamU " hA, gautama ! evu`khanI zake 85 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, eTale ke maddhika deva khAdya pulene grahaNa karIne, potAnA mAne rAkIne UbhelA parvata athavA bhatanuM ullaMghana athavA pralaMghana karavAne samatha hAya che. have sUtrane ane gautama svAmI mahAvIra prabhune kahe che ke seva aMte! sekaM mate ! tti" "he bhagavan! Ape A viSayane anulakSIne je kahyuM te satya ja che. he bhagavan ! Ape je kahyuM te saCthA satya ja che. '" A pramANe kahIne temane vaNA namaskAra karIne tee peAtAnA sthAne besI gayA. sU03|| / / pAMcamA uddezaka samAsa / 14-5 / nairayayikAdi jIvoM kA nirUpaNa --naiyikAdi jIvavaktavyatA---- " AnAiduM nAva vaM yAsI ItyAdi TIkA-pAMcamAM uddezakamAM nArakAdi jIvAnI vakatavyatAnI prarUpaNA karavAmAM AvI che. A chaThThA uddezakamAM paNa eja jIvAnI vaktavyatAnuM prakArAntare pratipAdana karavAmAM AvyuM che, rAyagihe jAva evaM vayAsI " rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryAM dhama kathA sAMbhaLavAne pariSada nIkaLI dhama kathA sAMbhaLIne pariSada vikharAI thaI tyAra bAda dha zramaNa karavAnI abhilASAvALA gautama svAmIe vinayapUrNAMka ane hAtha joDIne mahAvIra prabhune A pramaNe pUchyu'- kheDyA mAM maMDhe ! vimAhArA, paLiAmA, ji noLiyA, iDiphyA vaLattA ?" he bhagavan ! nArake kaI vastunA AhAra kare che? AhAra rUpe upayAgamAM lIdhelI vastune tee kayA rUpe pariNamAve che? temanI utpattinAM sthAna kayAM che ? temanA avasthAnanA hetu zeza che? ' mahAvIra prabhunA uttara-" nocamA ! AracALe pohrA, zezajIfenAmA, jojanoLiyA, kammotrA, maniyALA, TTiyA, muLAmeva viciAsa yaMti " he gautama ! nArake pudgalanA AhAra kare che, AhArita pudgalAne pudgala rUpe ja pariNumAve che, zItaSNu sparza vALAM pudgalA dharmakathA sAMbhaLIne pariSada vikharAI gaI tyAra bAda dharma zramaNa karavAnI abhilASAvALA gautama svAmIe vinayapUrNAMka ane hAtha joDIne mahAvIra prabhune A pramANe pUchyuM- kheDyA mAM maMte ! vimAhArA, %0iLiAmA, ji noLiyA, iiaa vAttA ?" he bhagavan ! nArake kaI vastunA AhAra kare che? AhAra rUpe upayogamAM lIdhelI vastune tee kayA rUpe pariNamAve che? temanI utpattinAM sthAna karyAM che ? temanA avasthAnanA hetu ze! che? "} mahAvIra prabhunA uttara- goyamA ! nAcALa polTAdvArA, poparijInA, pojanovicA, kammotrA, maniyALA, TTiyA, muLAmeva vicitaM yaMti " huM. gautama! nArakA pudgalanA AhAra kare che, AhArita pudgalene pudgala rUpe ja parimAve che, zItaSNu sparzavALAM pudgale zrI bhagavatI sUtra : 11 8 6 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanI ceti che, kAraNa ke nArakonI ceni zIta ane uSNa kahI che. Ayu byakama rUpa pudgalAne kAraNe ja temane narakamAM rahevu paDe che. teo badha dvArA jJAnAvaraNIya Adika rUpa pudgalene prApta kare che. temanI narakAvasthAnuM kAraNu athavA kama badhanuM kAraNu karma ja che. kama pudgalAne kAraNe ja temanI Ayusthiti che, ane te hetubhUta kamane kAraNe ja paryAsa, apacauMsa Adi paryAyAntara rUpa viparyAsane prApta kare che. tethI temane pudgalasthitika kahyA che, " E gAya vaimALiyA '' eja pramANe asurakumAradi bhavanavAsI, pRthvIkAyika Adi ekendriya, dvIndriya, trIndriya, caturindriya, pacendriyatiya ca manuSya, vAnavyatara, ceAtiSikA ane vaimAnikA, A 24 daDaka pratipAdya jIvA pazu pudgalAhArI, puEgalapariNAmavALA, pudgalayAni vALA, pudgaddhasthitivALA, karmAMpaga, kanikAnavALA, karmAsthitivALA, ane ka dvArA ja viparyAsavALA (paryAyAntaravALA) heAya che. sU015 nairayikAThikoM ke AhAra Adi kA nirUpaNa -nairayikAddhi AhAravaktavyatA " ne''AM mate ! viovArUM zrAddAre`tti " ItyAdi- TIkA-A sUtramAM sUtrakAre nArakAdi jIveAnA AhAranI prarUpaNA karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke- nethA naM aMte ! vIravAnuM AhAre'ti, batrIvADuM gADhAre ti' he bhagavan ! zuM nArakA vIcidrayaiAne AhAra kare che, ke avIcidrabyAnA AhAra kare che? (vitrakSita drabyAne ane temanA avayavAne parasparamAM je pRthak (alagatA rUpa) bhAva che, tenuM nAma * vIci ' che. A vIcipradhAna je dravya che, temanuM nAma vIcidravya che A kathananA bhAvAtha e che ke-sa"pUNa AhAra karatAM ekAdi pradeza jeTale nyUna je AhAra che, tenu' nAma vIci dravyAhAra che, tathA jeTalA pudgala dravyanA samudAya hAya, te samudAyathI je AhAra pUrNa hAya che tene avIcidrabyAhAra kahe che. * zrI bhagavatI sUtra : 11 87 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"ocamAM ! ne rUcA vIvAruM pi jJAti, avIvAruM pi nANAti" he gautama ! nArake vIcidrano AhAra paNa kare che ane avIcidrone Aha ra paNa kare che. gautama svAmIne prazna-"re dezamAM mate ! parva yura, racA vArarajA upa taMtra =Ava mAre ti?" he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nArake vIci dravyane paNa AhAra kare che ane avacidrane paNa AhAra kare che? mahAvIra prabhuno uttara "jo ! ke of Yrapha pazusUri lAAti, teoi terathA vIvidyAruM gaddAraMti " he gautama! je nArake eka pradeza nyUna dravyane AhAra kare che, teo vIcidravyane AhAra kahe che. "jeNaM neraiyA paDipunnAiM davvAiM AhAre ti, teNaM neraiyA avIcidavvAI mAdare ti" tathA je nArake sarva pradezathI paripUrNa dravyone AhAra kare che, te nArake avIcidravyane AhAra kare che. " teLaLa jevA! gi gujaraz sova AAti " he gautama ! A kAraNe meM evuM kahyuM che ke nArake vIcidravyone paNa AhAra kare che ane avIcidravyone paNa AhAra kare che. "vaM nAva mALiyA tinArakonI jema ja asurakumArathI laIne vimAnika de paryAnA cha vIcidravyone paNa AhAra kare che ane avacidravyone paNa AhAra kare che, evuM kathana samajavuM. sUrA vaimAnika ke kAbhogoM kA nirUpaNa --vaimAnika kAmaga vaktavyatAnA mate! vize rerAyAItyAdi. TIkArya-A pahelAnA sUtromAM vaimAnika devanA AhAra ane bhoganI prarUpaNa karavAmAM AvI che. have sUtrakAra vimAnika devavizeSanA kAmonI prarUpaNa kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune eve prazna pUche che ke-"nAde La maMte! ja viMre vAyA rivAjuM mojamojAzuM ni jAme mA, se mithALuM ghareNu?" he bhagavana! jyAre devendra devarAya zakane divya bhegabhegone (jogavavA yogya zabdAdikane ane manejha spazadikene) bhegavavAnI IcchA thAya che, tyAre te kevI rIte temane bhogave che? temane bhogavavAne mATe te kevA prakAranI pravRtti kare che ? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"joyA ! tA te sara zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re revA dai mahuM nemiparitAM vivarU" he gautama ! tyAre te devendra, devarAya zake eka ghaNuja meTA, vizALa cakanA jevA goLAkAra sthAnanI racanA kare che eTale ke pitAnI vaikizakti vaDe teo e sthAnanI racanA re che. "egaM joyaNa saya grahassaM AyAmavikkhaMbheNaM tinni joyaNasayasahassAiM jAva ar4 kriri virenA iravete sthAna laMbAI ane pahoLAImAM eka lAkha janapramANa hoya che ane tenI paridhi traNa lAkha soLahajAra base satyAvIza ejana, traNa koza, eka so aThayAvIsa dhanuSa ane 13 AMgaLathI paNa theDI adhika hoya che. "tara4 nemiparivastra kava iva. tamAmaLine bhUmimA , kAva maLILe che" A nemipratirUpa (cakranA jevA geLAkAra) sthAnanI uparanA bhAgamAM atyaMta samatala e suMdara bhUmibhAga kahyo che. te bhUmibhAganuM varNana "cAvat maLInAM sva." A sUtrapATha paryantanA sUtrapATha jevuM samajavuM te sUtrapAThane sArAMza A pramANe che-te bhUmibhAga mardala (mRdaMga)nA mukha je sama che, ane suMdara prabhAvALA, vividha prakAranAM paMcavarNanA-kRSNa, nIla, pIta, lAla ane sapheda-maNiothI suzobhita che, ane temanA jevAM ja gaMdha, rasa ane sparzathI yukta che " tassa gaM nemipaDilavagarasa bahumajhosabhAe, tattha NaM egaM mahaM pAsAyavaDenagaM vinava) te cakAkAranA sthAnanI barAbara madhyamAM te zaka eka ghaNuM ja vizALa prAsAdAvartAsakanI (anupama suMdara prAsAdanI) vidurvaNA kare che, eTale ke pitAnI kriyazakita vaDe tenuM nirmANa kare che. "vaMra vocAsayaaii uDDU, uccatteNaM aTTAijjAI joyaNasayAI vikkhabheNaM, anbhugAyamusiyava jo rAva parivuM te prAsAdanI UMcAI 500 ejananI hoya che ane visatAra 250 ejana hoya che. te ghaNuM ja adbhuddagata (atizaya unnata) hoya che te anupama prAsAdanuM varNana anyatra karavAmAM AvelA varNana anusAra "prabhA ! jethI vyApta hevAne kAraNe jANe hasI rahyo na hoya e lAge che, A sUtrapATha paryanta samajavuM te ghaNuM ja suMdara ane darzanIya hoya che. "tarasa f ourgavaDaMhAra koNa pasArucamattivijo nAva vahive" te prAsAdAvartAsakane ulloca (uparane bhAga, athavA caMdara) pa ane latAonI vizeSa racanA chaTAethI ghaNe ja suMdara lAge che, tathA te prasAdIya (prasannatAjanaka) ane darzanIya, abhirUpa (atyaMta mane jJa), ane pratirUpa (anupama sauMdaryayukta) hoya che. "tarata rANAyADaeNnA zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghatamAmaLikane mUfmamA jhAva maLIne dAvo" te prAsAdAvartAsakane abhyantara bhAga bilakula samatala ane ramaNIya hoya che. A aMdaranA bhAganuM "cAva7 maLInAM rUH" A sUtrapATha paryatanuM varNana, pahelAM darzAvelA varganA pramANe ja samajavuM "jajikiyA udra kALiyA nA mAfjavALa" te zreSTha prasAdamAM eka maNimaya vedikA hoya che, je laMbAI pahoLAImAM ATha jananI, ane cAra rojananI paridhivALI hoya che. A maNipIThikA vaimAnika devonI maNipIThikA jevI ja hoya che. vAnavyaMtarAdike nI maNi pIThikA jevI hatI nathI vAnabhaMtarAdinI maNipIThikA karatAM te bhinnasvarUpavALI hoya che. tINeluM maLi itA 33 mahuM jaM virabinna vijha" te maNipIThikAnI upara devedra zaka eka vizALa devazadhyAnI vikurvaNu kare che, eTale ke pitAnI vaikriyazakti dvArA tenuM nirmANa kare che. "sAnijha saio" ahIM te devazayAnuM varNana karavuM joIe te varNana nIce pramANe che-" nAnAmanimarAH pratipArA, vaLavA pAtA, nAnAmani. vAra vArI jAna " A varNana "prati " A pada paryanta grahaNa karavuM joIe. "taratha i sA re viyA, ahiM kawAmahiNI saparivArAhi dohi ya aNIehinANIeNa ya gaMdhavvANIeNa ya saddhiM mahayA haya nA momorahuM muMnamALe virU" te nemipratirUpaka (cakrAkAranA) sthAnanI madhyamAM AvelA uttama prAsAdamAM maNipIThikAnI upara je deva. zamyA che, tenA para devendra, devarAya zaka parivAra sahita ATha aThThamahiSI sAthe, nATayAnIka (nRtyakAraka samUha) ane gandharvonIka (gAyakane samaU) rUpa be AnI sAthe, ghaNA ja bhavya samAraMbhamAM, nATakanA, gItanA vAjiMtrenA tathA taMtrI, tAla, truTika, ane ghanamRdaMganA tumulavanipUrvaka divya bhegabhegone bhogave che. have gautama svAmI e prazna pUche che ke"nA phUvALe vire revarA rivAjhuM " he bhagavan! jyAre devendra, devarAya IzAnane divya bhegabhege bhegavavAnI IcchA thAya che, tyAre kevI rIte te tene bhegave che? mahAvIra prabhune uttara-"s[ sA rahA phALe nirAze, ghauM saMkure vi" he gautama! jema devendra devarAja zaka jyAre bhegabhegane bhogavavAnI IcchA thAya che, tyAre nemipratirUpaka sthAnamAM uttama prAsAdanI aMdara maNipIThikA paranI devazayAnI vikuvaMNA karIne ATha agramahiSIo AdinI sAthe divya bhogabhegone bhogave che, e ja pramANe jyAre devendra devarAja IzAnane bhegabhegone bheLavavAnI IcchA thAya che, tyAre cakAkAra zrI bhagavatI sUtra: 11 90 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ geLa sthAna vizeSanI, uttama prAsAdanI, maNipIThikAnI, ane devazayyAnI pitAnI vaikriyazakti vaDe vikurvaNuM kare che ane tyAra bAda potAnA pari. vArasahita, ATha amahiSIo ane be anIkonI sAthe tyAM divya bhAgabhogone bhegave che, ItyAdi "zaka prakaraNakata" samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. devandra, devarAya zakane jyAre divya bhege bhegavavAnI IcchA thAya che, tyAre te paNa zakanI jema ja cakrAkAranA sthAnanI, uttama prAsAdanI, maNipIThikAnI vaikiyazakti dvArA racanA kare che. ane saparivAra, agramahiSIe Adi sahita divya bhegene bhogave che. paraMtu sanakumAranI vaktavyatAmAM zanI vaktavyatA karatAM eTalI ja vizeSatA che ke-"navAM pAsAyava.sae cha joyaNasayAI uDDaH uccatteNaM, tinni joyaNasayAI vikkha. me" sanaskumAra te cakAkAranA sthAnamAM je uttama prAsAdanI vikurvaNuM kare che, tenI uMcAI 600 jananI ane vistAra 300 janane kahyo che. paranta maNipIThikA te ahIM paNa ATha ja cojananI hoya che. A rIte zaka ane IzAnanI vaktavyatAmAM temanI maNipIThikAnuM mApa ApyuM che, eTaluM ja sanaskumAranA uttama prAsAdagata maNipIThikAnuM mApa paNa samajavuM. "tIseNaM maNipeDhiyAe uvari' evaNaM mahegaM sIhAsaNaM vikuvvai saparivAraM mALiyavaM" A maNipIThikAnI upara devendra sanakumAra eka vizALa siMhAsananI vikuvaMNa kare che. zukra ane IzAnanI jema te devazaonI vikRrvaNA karatuM nathI, kAraNa ke te sparza mAtra vaDe ja viSapabhega kare che, tethI tene zayAnI AvazyakatA rahetI nathI. "sa0 i gumAre levAyA rAvapIra sAmANiyasAhassIhi jAva cauhi bAvattarIhi AyarakkhadevasAhassIhi ya bahahiM saNakumArakappavAsIhi vemANiehiM devehi ya devIhi ya saddhi sNpfTe maghA =Ava vipharU" pUrvokta vizeSaNavALA te vikavita siMhAsana para devendra devarAja sanakumAra 72000 sAmAnika devenI sAthe, 288000 AtmarakSaka devanI sAthe, aneka sanakumAra ka95vAsI deva ane devIonI sAthe (athavA temanA samudAya vaDe vIMTaLAyele rahIne) taMtrI, tala, tAla, Tika ane ghanamRdaMgenA tumuladavanipUrvaka divya bheganene bhegave che. " hA taizmAre gAva vALo dago" sanaskumAranA bhogagenA viSayamAM ahIM jevI vaktavyatA pragaTa karavAmAM AvI che, e ja prakAranI vaktavyatA mAhendra, brahmaloka, lAntaka, mahAzuka, sahasAra, Anata, prANuta, AraNa ane acuta, A kapanA devendronA bhaMgabhege viSe paNa zrI bhagavatI sUtra: 11 91 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajavI. "nava je 1Na nivAre taH mAcivo" paraMtu A kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke A badhA devendrone parivAra eka sarakhe nathI jene jeTale parivAra heya, eTale parivAra ahIM temanI vaktavyatAmAM nase. "pAsAya uccattaM jaM saesu saesu kappesu vimANANaM uccattaM addhaddha virathA jJA" tathA je je kapamAM vimAnanI jeTalI jeTalI uMcAI che, eTalI eTalI ja ahI prAprAdenI uMcAI kahevI joIe tathA te prAsAdanI uMcAI AdinuM A kathana AraNa devaleka paryaMtanA devako mATe ja ahIM prakaTa thayuM che. eja vAta "yAvat " pada vaDe vyakta thaI che. have antima ayuta devalokanA viSayamAM kathana karavAmAM Ave che-"jayAra navagovAyA 3 vadatta dravaMjamAM koyANAruM vivaradyumeLa" ayyatane prAsAda 900 ejana UMce che ane tene vistAra 450 janane che. A prAsAdanI A prakAranI uMcAI Adi kahevAnuM kAraNa e che ke-sanakumAra ane mahendranAM vimAna 600-600 ejana UMcAM che, tethI temanA vikRti prAprAdanI uMcAI paNa 600 yojananI samajavI joIe te prAsAdano vistAra uMcAIthI ardhA-300 ejanane samaja brahma ane lAntaka vimAna 700-700 yojana UMcAM che. tethI temanA vikurvita prAsAda paNa 700-700 jananI uMcAInA che. te prasAdane viratAra uMcAIthI ardhA-350 janane samaja zaka ane sahastrAranAM vimAnanI uMcAI 800-800 yojananI hovAthI temanA prasAdenI uMcAI paNa 800-800 ejana ane vistAra 400-00 ejana samaja Anata ane prANutadranAM vimAnanI uMcAI 990-900 jananI kahI che, mATe temane prAsAdanI uMcAI paNa 900-900 ejana ane vistAra 4pa0-450 jana samaja eja pramANe amyudrinAM vimAnanI uMcAI paNa 900 janana hovAthI vimuvaNa dvArA nirmita prAsAdanI uMcAI 900 jananI ane tene vistAra 450 janane samaja joIe, "tattha NaM goyamA ! accue deviMda devarAyA dasahi sAmANiyasAhassIhi jhAMka virapha, saMva" he gautama! te vikRvita uttama prAsAdamAM devendra, devarAya ayuta dasa hajAra sAmAnika de, 40 hajAra AtmarakSaka de, tathA bIjA paNa aneka aspRtaka95vAsI vaimAnika de sAthe nATaka ane gIta sAthe vagADavAmAM AvatAM taMtrI, tala, tAla, truTika ane ghanamRdaMgenI tumuladhvanipUrvaka divya bhogogone bhegave che. ane gautama svAmI mahAvIra prabhune kahe che ke-"revaM kaMse ! sevaM maMte! tti" he bhagavana! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM, te satya ja che. "he bhagavan! ApanuM kathana sarvathA satya ja che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNanamaskAra karIne teo pitAne sthAne besI gayA. sU03. che chaThTho uddezaka samApta . 14-6 . zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArve udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa sAtamA udezAne prAraMbha- caudamAM zatakanA A sAtamAM uddezakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa-kevaLajJAnanI prApti na thavAne kAraNe khinna thayelA gautama svAmIne mahAvIra svAmInuM AzvAsana. gautama svAmIne prazna-ApaNe banenI tulyatAne ane nirvANa rUpa samAna sthAna prApta karavAnA che, te vAtane) zuM anuttarapapAtika deve jANe-khe che? ItyAdi ane ane temanA uttare tulyatAnI vaktavyatAnI prarUpaNa audayika Adi bhAvane anulakSIne tulyatA AdinI prarUpaNa, saMsthAna tulyatAnI prarUpaNa, prazna-AhArane jeNe pratyAkhyAna dvArA parityAga karyo che e aNagAra mUcchita thaIne zuM AhAra karI zake che kharA ? tyAra bAda mAraNAntika samudUghAta karIne anAsakta thaIne zuM te AhAra karI zake che? ItyAdi praznottaranI prarUpaNuM Apa zA kAraNe evuM kahe che? ityAdi pranettara lavasaptama devavaktavyatAnI prarUpaNa, anuttarIpapAtika devavakatavyatAnuM nirUpaNa, keTalAM karma bAkI rahevAthI jIva anuttara deva rUpe utpanna thAya che? ItyAdi prakAranuM pratipAdana, tulyatA vizeSa kA nirUpaNa -tulyatA vaktavyatAsAvaLi nA" ItyAdi "nA rAva pariNA vaNiyA" rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu pradhAryA nagaramAMthI lekene samudAya dharmakathA sAMbhaLavAne upa dharmakathA zravaNa karIne tyAMthI pariSada pAchI pharI tyAra bAda kevaLajJAnanI prAptithI khinna thayelA gautama svAmIne mahAvIra prabhu A pramANe AzvAsana Ape che(A AzvAsanAnAM vacane dvArA mahAvIra prabhu gautama svAmI ne evuM samajAve che ke pite tathA gautama nirvANa pAmIne eka sarakhA banavAnA che.) nomitti ! maLe mAve jogamaM gAmaMtittA have vadhArI " pahelAM to bhaga vAna gautamane, "he gautama," evuM saMbodhana vividha ane kaThaNamAM kaThaNa abhigraha dhArI bhagavAn gautama svAmIne zramaNa bhagavAn mahAvIre karyuM tyAra bAda temaNe A pramANe kahyuM-"jita saMkSio ne jovA!" he gautama ! tame mArI sAthe cirakALathI snehathI saMbaddha rahelA che athavA zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cirakALathI tame mArI sAthe nehathI saMbaddha thayA che, "siMghuzoSi joyA! " he gautama ! tame ghaNuM kALathI mArA dvArA snehathI prazaMsita thayA che. riririri che jogama!" he gautama ! mArI sAthe tamAre vAraMvAra avakanathI ghaNo ja purANe paricaya sAthe Ave che. "jijJari zoSaNa" he gautama ! tame ghaNA samaya pahelAMthI mArI prItinuM pAtra banelA che. "virANujA roDari jogamA he gautama! tame ghaNA ja samayathI mArUM anu gamana karI rahyA che. "vALuvatI menomA" he gautama ! tame ghaNA samayathI mArUM anuvartana karavAne svabhAva dharAvatA AvyA che. amAre ane tamAre cirasaMkSiNatva Adi rUpa saMbaMdha kayAM baMdhAye che, te vAtane pragaTa karavA mATe mahAvIra prabhu gautama svAmIne kahe che ke"anaMta devasTopa vaLatAM majussA ve" he gautama ! anantara devabhavamAM amAre ane tamAre cirakALane A saMliSTAdi rUpa saMbaMdha rahyo che. eja pramANe A cirakALathI cAlyo Avo saMbaMdha anantara manuSya bhavamAM paNa cAlu ja rahyo che. (tripRSThanA bhavamAM gautama temanA sArathi rUpe hatA) A prakAre mahAvIra prabhu ane gautamano cirasaMkSaNadi 35 saMbaMdha batAvavAmAM Avyo che. A prakAre tamane mArI pratye khUba ja adhika saneha utpanna thayela che. te sanehanI gADhatAne lIdhe tamane kevaLajJAna utpanna thatuM nathI jyAre A sanehabhAva naSTa thaze, tyAre ja tamane kevaLajJAna utpanna thaze tethI te gautama ! tame kevaLajJAnane mATe adhIra na bane. "piM" adhika zuM kahe che? naraNAkAyassa bhedA io cuyA do vi tullA, egadA, abisesamaNANacA bhvihAmo" maraNa bAda zarIranA vinAzapUrvaka A pratyakSa manuSya bhavamAMthI yuta thayelA ApaNe bane samAna jIvadravya rUpa banIne anaMta sukhapraye. janavALa athavA siddhikSetramAM rahenArA saMpUrNa rUpe banI jazuM tyAM amArUM ane tamArUM darzana, jJAna bhedarahita banI javAthI tulya rUpamAM AvI jaze. sUpA zrI bhagavatI sUtra: 11 94 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -tulyatAvijJatA vaktavyatA "nahALa mate ! caM camamAM " ityAdi TIkA-AnI pahelAnA sUtramAM sUtrakAre bhagavAna dvArA kathita AtmatudhdhatAnuM pratipAdana karyuM" have gautama svAmI eja vAtane A prakAre pUche che kemArI ane tamArI bhAvinI (bhaviSyamAM prApta thanArI) AtmatulyatAnI vAta zu' khIjA kAI jANe che kharAM ? " nALa maMte ! vayaM maTTu nALAma pAnnAmo taddA naM anuttovavAcA vi devA camaklR nALaMti, vAsaMti ?" hai bhagavan ! jema ApaNe banne ApaNI bhAvitulyatAnA svarUpane jANIe ane dekhIe chIe, eja pramANe zu' anuttaraupapAttika deve paNa ApaNI bannenI bhAvitulyatA rUpa ane (vAtane) jANe dekhe che kharAM ? ahI vac 'A 66 "" padma 'huM ane tame'" A bannenuM, " sUrya yaM va A e paTTAmAMthI eka grahaNa thavAne kAraNe, edhaka che. A kathananA lAvAtha e che ke-bhagavAnane gautame evuM pUchyuM- hu... ane tame vAtane Apa kevaLajJAna vaDe jANeA che jANI che, zu' anuttamai,pAtika deve paNa bhaviSyamAM samAna thaI jazuM, A ane meM te vAta ApanA upadezathI A vAta jANe che ane dekhe che kharAM ? " 66 mahAvIra prabhunA uttara- hUMtA, zothamA ! nA naM caMcamaDha nALAmAM, pAsAmo, taphA anuttarovavADhyA tevA camaTTa nAmaMti, pAatti "he gautama ! jevI rIte ApaNe ane ApaNI bhAvitulyatAnI vAtane jANIe chIe ane dekhIe chIe, eja pramANe anuttaraupapAtika devA paNa ApaNI te bhAvinuzyatAnI vAtane jANe che ane dekhe che. gautama svAmInA prazna-'aLAM nAva vAsaMti ?" he bhagavan ! Apa zA kAraNe evu' kahe che ke jema ApaNe banne ApaNI bhAvinulyatAnI vAtane jANIe chIe ane dekhIe chIe, tema anuttaraupapAtika devA paNa ApaNI bhAvitulyatAne jANe che ane dekhe che ? zrI bhagavatI sUtra : 11 mahAvIra prabhunA uttara- poSamA ! anuttarovavAcALa anaMtAtho maLo tvavALAbo ddhAno, pAcho, amittannALacAlo matti ''huM gautama ! anutarIpapAtika devAe ana'tamane dravyavagaNuAone labdha karelI hAya che-- (eTale ke tadviSayaka avadhijJAnalabdhivALA hAya che--) prApta karelI hAya che (temanA drabyAnA jJAnavALA hoya che) ane abhisamanvAgata karelI hAya che (temanA guNenA ane pocAnA jJAtA haiAya che. te kAraNe teo ApaNI bannenI bhAvitulyatA rUpa ane jANe che ane dekhe che. " seseLaseLa poyamA ! E puruSajju, gAya pAmaMtti " he gautama ! te kAraNe meM' evuM kahyuM" che ke jevI rIte ApaNe banne ApaNI bhAvisamAnatA rUpa ane jANIe, dekhIe chIe, evI ja rIte anuttarauSayAtika deve paNa ApaNI bannenI bhAvitulyatA rUpa ane jANuM-dekhe che. !! s.A 'ra 95 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tulyatAke prakAra kA nirUpaNa -tulyatAprakAra vaktavyatAE E maMte ! turaNa vatte ?" ItyAdi- TIkArtha-AnA pahelAnA sUtramAM tulyatAnA viSayamAM kathana karavAmAM AvyuM, tulyatAnuM pratipAdana cAlI rahyuM hovAthI sUtrakAra have tulyatAnA prakAranuM nirUpaNa kare che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "vii mete ! tujI paumtte?" he bhagavan! tulyatA (samAnatA) keTalA prakAranI kahI che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "joyA ! vide turaNa pa saMhA" he gautama! tulyatA cha prakAranI kahI che, je prakAre nIce pramANe che-"ravatura4pa, seturaNa, vAturajI, mavatu4pa, mAvatuNA, saMsAtustrA" (1) dravyatulyaka, (2) kSetratulyaka, (3) kALatulya, (4) bhavatulyaka, (5) bhAvatulyaka ane (6) saMsthAnatulyaka. gautama svAmIne prazna-"re mane ! gharSa sughaTTa dvArajI, vAra " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke dravyatulyaka dravyatulyaka che? eTale ke " dravyatulyaka" A padane zuM artha thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"ocamA! gharamaypohe paramANupomAilsa vago teNe" he gautama ! eka paramANuputala kavyArthika nayanI apekSAe bIjA paramANupudgalanA dravyanI tulya (samAna) hoya che. "paramALo che paraHigvomAArirarara rago no tura" paraMtu e ja paramANupudgala sivAyanA dravyanI sAthe dravyanI apekSAe ekANuka AdinI apekSAe samAna hetu nathI supatig vaMde ducispa varaNa dAvo rahe " eka dvipadezika skaMdha bIjA dvipradezika sakaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe samAna hoya che, paraMtu-"suvgNA vadhe TuafsacArittANa vaMdhaNa jo Lo tu" eja dvipradezika kaMdha, bIjA dvidezika audha sivAyanA kaMpanI sAthe dravyanI apekSAe tulya (samAna) hote nathI. "gvaM jAva traNa guag" eja pramANe tripradezika, catuSpadezika, paMcapradezika, cha pradezika, zrI bhagavatI sUtra: 11 9 6 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta pradezika, ATha pradezika, nava pradezika ane dasa pradezika skaMdha paNa dravyanI apekSAe pitapatAnA jevAM ja tripradezika AdithI laIne dasapradezika paryantanI sAthe tulya hoya che. " tu saMpatig vadhe tu saMlagna paricaraNa vaMgharasa sUtro suraje" eja pramANe tulya saMkhyAta pradezika skaMdha paNa bIjA tulya saMkhyAta pradezika skaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe samAna hoya che. "tura4 saMvejJANi paraM turaDha saMkAparivarittaha no jo tu " paraMtu eja tulya saMkhyAtapradezika rakaMdha. tulya saMkhyAta pradezika skaMdha sivAyanA skaghanI sAthe dravyanI apekSAe (eka aNu AdinI apekSAe) tulya hoto nathI. "parva turai annag viSa, parva tura4 anaMtavANig vi " eja pramANe tulya asaMkhyAta pradezika skaMdha paNa bIjA tulya asaMkhyAta pradezika skaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe samAna hoya che, paraMtu eja tulya asaMkhyAta pradezika skaMdha, tulya asaMkhyAta pradezika sivAyanA skaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe samAna hatA nathI eja pramANe tulya anaMtapradezika dha bIjA tulya anaMtapradezika skaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe samAna hoya che. paraMtu eja tulya anaMtapradezika sarka, tulya anaMtapradezika kapa sivAyanA skaMdhanI sAthe dravyanI apekSAe-eka aNuka AdinI apekSAe-tulya hetuM nathI. "re veLaLa jovA ! ghara suda, rAma turaNahe gautama! te kAza meM evuM kahyuM che ke dravyatulyaka pada vAcya "dravyatulyaka," dravyatulyaka arthane vAcaka hoya che. eTale ke dravyagyakane upara darzAvyA pramANe bhAvArtha samaja joIe. gautama svAmIne prazna-"he che ke mete ! paraM yudag-tArA, lAMtarastrA" he bhagavan ! kSetratulyaka? A pada dvArA Apa zuM pratipAdana karavA mAge che ? athavA-A padane bhAvArtha zuM che? mahAvIra prabhuno uttara-"joyA! pANatonA ghare pAponAhaNa noANa leto tu " he gautama ! je pudgala eka pradezamAM avagADha hoya che, te eka pradezamAM avagADha thayelA bIjA pudgalanI sAthe kSetranI apekSAe samAna gaNAya che. paraMtu "pApaNo che patto parittara posTara zetto jo tuje " eja eka pradezAvagADha pudgala, ekapradezAvagADha pudgala sivAyanA pudgalanI sAthe kSetranI apekSAe-ekapradezAvagADha AdinI apekSAe-tulya hotuM nathI. u kAra vAparovAye" eja pramANe be pradezAvagADha, traNa prade. zAvagADha, cAra pradezAva gADha, pAMca pradezAvagADha, cha pradezAvagADha, sAta pradezAvagADha, ATha pradezAvagADha, nava pradezAvagADha, ane dasapradezAvagADha pudgala, pitApitAnA jeTalA ja pradezAvagADha pugalanI sAthe eTale ke anukrame zrI bhagavatI sUtra: 11 87 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bethI laIne dasa paryantanA pradezAvagADha pudgalanI sAthe kSetranI apekSAe tulya hoya che, paraMtu bethI laIne dasa paryantanA pradezamAM avagADha pudgala sivAyanA pudgalanI sAthe kSetranI-eka pradezAvagADhatA AdinI-apekSAe tulya hotuM nathI. "surajarva karo jo tustrAvaNakorA pAra rahetta tu " tathA tulya saMkhyAta pradezamAM avagADha pudgala, tulya saMkhyAta pradezomAM avagADha thayelA bIjA pudgalaskaMdhanI sAthe kSetranI-eka pradezAvagADhatA AdinIapekSAe tulya hoya che, parantu eja tulya saMkhyAta pradezAvagADha pudgalaskaMdha, tulya saMkhyAta pradezAvagADha puddagalarakadha sivAyanA pudagalakaMdhanI sAthe kSetranI apekSAe tulya hetuM nathI. "parva tujI saMvekANA ji" eja pramANe tulya asaMkhyAta pradezAvagADha pagalakaMdha paNa tulya asaMkhyAta pradezAvagADha pudgala skaMdhanI sAthe kSetranI apekSAe--eka pradezAvagADhatA AdinI apekSAe-tulya hoya che, paraMtu eja tulya asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalaskaMdha, tulya asaMkhyAta pradezAvagADha skaMdha sivAyanA skarSa sAthe samAnakSetranI apekSAe-eka pradezAvagADhatA AdinI apekSAe-tulya heta nathI. "2 seLa nA verAig" he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke kSetratulyaka zabda kSetranI apekSAe "kSetratulya " arthane vAcaka che. eTale ke "kSetratulyaka" A padano bhAvArtha upara darzAvyA pramANe che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke -"re gaLe mare ! gvaM purava-jADhatue #AturaNa?" he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke " kALatulya" pada kALanI apekSAe je yugala tulya hoya che, tenuM vAcaka che? eTale ke "kALatulya" A padane zuM artha thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! ja samaNi jANe samajaNa pharasa joDhaha vADhazo tura" he gautama ! eka samayanI sthitivALuM pudgala, eka samayanI sthitivALA bIjA pudgalanI sAthe kALanI apekSAe tulya hoya che. paraMtu "maNi parANe vattA vAraNa thAjo jo tu " eka samayanI sthitivALuM eja' pudgala, eka samayanI jenI sthiti na hoya evA pudgalanI sAthe kALanI apekSAe-eka samayAdinI apekSAe- tulya hetuM nathI. "gvuM jAva ta samAphi" eja pramANe be samayanI sthitivALuM pudgala, be samayanI sthitivALA pudgalanI sAthe kALanI apekSAe tulya hoya che, traNa samayanI sthitivALuM dUgala traNa samayanI ritivALA pudgala sAthe, cAra samayanI sthitivALuM pudgala cAra samayanI sthitivALA pudgala sAthe, pAMca samayanI sthitivALuM pudgala pAMca samayanI sthitivALA pudgala sAthe, cha samayanI sthitivALuM pudgala cha samayanI sthitivALA pudgala sAthe, sAta samayanI zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitivALuM pagala sAta samayanI sthitivALA pudgala sAthe, ATha samayanI sthitivALuM pudgala ATha samayanI sthitivALA pudgala sAthe, nava samayanI sthitivALuM pudgala nava samayanI sthitivALA pudgala sAthe ane dasa samayanI sthitivALuM pudgala dasa samayanI sthitivALA pudgala sAthe kALanI apekSAe tulya hoya che. paraMtu bethI laIne dasa paryantanI sthitivALAM pudgale, bethI laIne dasa parvatanI sthiti karatAM judI ja sthitivALAM pudgalenI sAthe kALanI apekSAe-eka samaya sthititva AdinI apekSAetulya hotA nathI. tu kAramayadri parva reva" tulya saMkhyAta samayanI sthiti. vALuM pudgala tulya saMkhyAta samayanI sthitivALA pudgalanI sAthe kALanI apekSAe samAna hoya che, parantu tulpa saMkhyAta samayanI sthitivALuM eja pudgala tulya saMkhyAta samayanI sthiti karatAM judI ja sthitivALA paduga. lanI sAthe kALanI apekSAe-eka samayanI sthiti AdinI apekSAesamAna hotuM nathI, padaM turaDha saMkAmacAi vi' eja pramANe tulya asaMkhyAta samayanI sthitivALuM pudgala tulya asaMkhyAta samayanI sthitivALA putralanI sAthe kALanI apekSAe samAna hoya che, paraMtu eja tulya asaMkhyAta samayanI sthitivALuM pudgala, tulya asaMkhyAta samayanI sthiti karatAM judI ja sthitivALA pudgalanA samAna kALanI apekSAe hetuM nathI. "je te jAva tura4" eja kAraNe, he gautama ! meM evuM kahyuM che ke "kALatulyaka" zabda "kALanI apekSAe tulya" arthane vAcaka che. ahIM anaMtakSetra pradezomAM avagADhanuM ane anaMta samayanI sthitinuM kathana sUtrakAre karyuM nathI, kAraNa ke avagAha pradezamAM ane sthitisamayamAM pudgalanI apekSAe anaMtatAne asadubhAva hoya che, ema samajavuM joIe. have gautama svAmI e prazna pUche che ke-"se na mare! 9 kudarU, mahaturacha-mAturaNa?" he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke "bhavatuthaka pada bhavanI apekSAe tulabhyatAnuM vAcaka che ? eTale ke bhavatulyaka padane zuM artha thAya che ? mahAvIra prabhune uttara-"zo mA ! ne rUpa terA mavaducApa che, necavariSTha mavathANa no tu" he gautama ! nAraka narayika bhAvanI apekSAe bIjA nAraka sAthe samAna hoya che, paraMtu e ja nAraka nairayika bhava sivAyanA bhavavALA jIvanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hoto nathI. "nirikoLi pavana" eja prakAranuM kathana tiryaMcenika jIvana viSayamAM paNa samajavuM eTale ke eka tiryaMcenika jIva tiya"ca bhAvanI apekSAe bIjA tiryaMca jIvanI barAbara che, paraMtu e ja tiryanika jIva taryaca bhava sivAyanA bhavavALA jIvanI barAbara, bhavanI apekSAe, hete zrI bhagavatI sUtra: 11 99 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. "parva maghura, parva rere vi" evuM ja kathana manuSya ane devanA viSayamAM paNa samajavuM. eTale ke eka manuSya bIjA manuSyanI sAthe bhavanI apekSAe samAna hoya che, paraMtu manuSya sivAyanA bhavavALA jIva sAthe, bhavanI apekSAe eja manuSya samAna hoto nathI eka deva devabhavanI apekSAe bIjA devanA samAna che, paraMtu e ja deva devabhava sivAyanA bhavavALA jIvanI sAthe bhavanI apekSAe samAna hato nathI. "re tei nAra mAtA " he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke "bhavatulya' zabda bhavanI apekSAe tulyane vAcaka che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-"ze jenaKoi maM! gva yudag, mAvatuTTA mAratu?" he bhagavan! A5 zA kAraNe evuM kahe che ke "bhAvatulyaka" pada bhAvanI apekSAe samAnatAnuM vAcaka che eTale ke "bhAvatulyaka" padane zuM artha thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! kuLavAi choTe pAyATNa jovAharaNa mAro tu" eka guNavALI kRSNatAvALuM pudgala, eka guNavALI kRSNatAvALA bIjA pudgalanI sAthe bhAvanI apekSAe-kRSNava Adi paryAya-vizeSa AdinI apekSAe-tulya hoya che, paraMtu eja "grguNakAlae pomagale egaguNakAlagavairittasmra poggalassa bhAvao No tulle" guNavALI kRtAvALuM pudgala, bIjA eka guNavALI kRSNatAvALA pudgala sivAyanA pudgalanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hetuM nathI. "ga sAva saTLajhAsTa" eja pramANe dviguNa kRSNatAvALAthI laIne daza guNa kRSNatAvALA sudhInAM pudgale paNa pitapatAnA jeTalI ja dviguNathI laIne dasaguNa paryantanI kRSNatAvALAM pudgalenI sAthe bhAvanI apekSAe tulya (samAna) hoya che, parantu e ja pudgale dviguNathI laIne dasaguNa parvatanI kRSNatA 2mAM na hoya evAM pudagale sAthe bhAvanI apekSAe samAna hatAM nathI. "hu tu saMasir #g" eja pramANe tulya saMkhyAtaguNa kRNatAvALuM pugala tulya saMkhyAtaguNa kRSNatAvALA pudgalanI sAthe bhAvanI apekSAe samAna hoya che, paraMtu eja tulya saMkhyAtaguNa kRSNatAvALuM pagala bhAvanI apekSAe tulya saMkhyAtaguNa kRNatA jemAM na hoya evAM pudgalanA samAna hetuM nathI. "ghava tu asaMgaLiyAtrA" e ja pramANe tulaya asaMkhyAta guNayukata kRSNatAvALuM pudgala, tulya asaMkhyAta guNayukata kRNatAvALA pudgalanI sAthe bhAvanI apekSAe samAna hoya che, parantu eja tulya asaMkhyAtaguNa kRSNatAvALuM pugala, tulya asaMkhyAtaguNa kALaka jemAM na hoya evA pudgalanI sAthe bhAvanI apekSAe samAna hotuM nathI. "u tag lAdirLAjA vi" eja pramANe tulya anata guNa kRSNatAvALuM padugala bhAvanI apekSAe tulya anaMta guNakRSNatAvALA pudgalanI samAna zrI bhagavatI sUtra: 11 1 0 0 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che, paraMtu eja tulya anaMtaguNa kRSNatAvALuM pudgala, tulya anaMtaguNa kRSNatA jemAM na hoya evA pudgala sAthe bhAvanI apekSAe samAna hetuM nathI. "nA vADhA parva nI, Dhora, , kukSiNa" jevI rIte bhAva5ryAyanI apekSA e eka gucakRSNatAvALAthI laIne anaMtaguNakRSNatAvALAM pudgale viSe kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe nIlavarNa, lAlavaNa, pItavarNa ane vetavarNavALAM pudgalonAM saMbaMdhamAM paNa kathana karavuM joIe jema ke ekathI laIne anantaguNa nIlAdi varNavALAM pagale bhAvanI apekSAe eka thI laIne anantaguNa nIlAdi varNavALAM pugalanA samAna hoya che, paraMtu je pudgalamAM A pudgalenA jeTalAM ja pramANamAM nIlAdi varNane sadUbhAva hete nathI, te pudgalenI sAthe teo bhAvanI apekSAe tulya hotAM nathI. "gharSa sumidhe, iva TurimaiSe " eja pramANe ekathI laIne ananya guNa surabhivALAM pudgale, ane ekathI laIne ananta guNa durabhivALAM pugale bhAvanI apekSAe samAna che. paraMtu ekathI laIne anaMta guNa surabhivALAM pudgale bhAvanI apekSAe ekathI anaMta guNa surabhivALAM pudgale sivAyanA pudgalenI sAthe tulya hetAM nathI evuM ja kathana durabhigaMdhavALA pudgalenA viSayamAM paNa samajavuM joIe. ga kAra madhure" eja pramANe ekathI laIne ananta parya ntanA gaNavALA tikata (tIkhA) rasavALAM pudgala ekathI laIne anata guNavALA kaTakarasa (kaDavA) pudgale, ethI laIne anaMta guNavALA kaSAya rasayukta pudgale, ekathI laIne anaMta guNavALA aspharasayukata pudgale ane ekathI laIne anaMta guNavALAM madhurarasavALAM juddagale bhAva-paryAya vizeSanI apekSAe ekathI laIne anaMta guNavALa kaTurasa Adi rasavALAM pudgalenI tulya hoya che, ema samajavuM. "g #vaTe jJAva sukave" eja pramANe eka guNa (gaNI)thI laIne ananya guNa paryAnI kakazatAthI yukata pudgale, eka gugathI laIne ananta guNa paryantanA rUkSaparzavALAM pudgala, kramaza: eka guNathI laine anaMta guNa paryatanA karkaza sparzavALAM pudgalenI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hoya che, tathA eka guNavALA rUkSa sparzathI laine ananta paryantane guNavALA rUkSa sparzavALAM pudgalenI tulya heya zrI bhagavatI sUtra: 11 101 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, ema samajavuM paratu eTalAM ja guNa karkazatA ane rUkSatA jemAM na heya, evAM pudgale sAthe teo bhAvanI apekSAe samAna hatA nathI. "=Na mAre vacamAnavarittA mAvA mAgo no su" eja pramANe evuM samajavuM joIe ke nArakatva Adi paryAya vizeSa rUpa je audayika bhAva che, te bhAvasAmAnyanI apekSAe anya nArakatva Adi rUpa audayika bhAvanI samAna hoya che. "mAre kamAvavarittara mAra mA no che" paraMtu e ja nArakatvAdi paryAyavizeSa rUpa je audayika bhAva che, te audayika bhAva sivAyanA bhAvanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hetuM nathI. " eva uvasamie0 khaie0 khaovasamie0 pAriNAmie0, saMnivAie bhaavesaMnivArU mAva " eja pramANe pathamika bhAva (upazama janya Atmavizaddhi rUpa bhAva)-aupazamika samyagadarzanAdi rUpa bhAva, bhAvanI apekSAe anya opazamika bhAvanI sAthe tulya hoya che, paraMtu A aupazamika bhAva, aupazamika bhAva sivAyanA bhAvanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hotuM nathI eja pramANe karmono kSayathI niSpanna thayela kSAyikalAvakevaLajJAnAdi rUpa bhAva, ane kSApazamika bhAva-kSaya ane upazamathI niSpanna thayela matijJAnAdi rUpa bhAva, phamazaH anya kSAyika bhAva ane kSApazamika bhAvanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hoya che, kSAyika bhAva, kSAyika bhAva sivAyanA bhAvanI sAthe ane kSAco pazamika bhAva, kSApazamika sivAyanA bhAvanI sAthe bhAvanI apekSAe tulya hotA nathI. eja pramANe pAriNAmika bhAva paNa pariNAmika bhAvanI sAthe tulya hoya che, paratu pariNAmika bhAva sivAyanA bhAvanI sAthe tulya heta nathI audayika Adi bhAvamAMnA be Adi bhAvanA saMgathI niSpanna thayele sAtti pAtika bhAva, bhAvasAmAnyanI apekSAe anya sAnnipAtika bhAvanI sAthe tulya hoya che, parantu sAnnipAtika bhAva sivAyanA bhAvanI sAthe te sAttipAtika bhAva tulya hetuM nathI. "ze te jovAmAM ! gva yudadmAvataruNa mAvatu " he gautama ! te kAraNe me evuM kahyuM che ke "bhAvatulyaka' pada bhAvanI apekSAe tulyanuM vAcaka che. have gautama svAmI e prazna pUche che ke-"je mare! gar kudarU saMkALatuccha saMkaLaturNahe bhagavad ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke saMsthAnatulya pada saMsthAnanI apekSAe tulyanuM vAcaka che? eTale ke saMsthAnatulya" A zabdane zuM artha thAya che ? saMsthAna eTale AkAra A saMsthAnanA be bheda che-(1) jIvasaMsthAna ane (2) ajIvasaMsthAna temAMthI ajIvasaMsthAnanA nIce pramANe pAMca prakAra kahA che-(1) parimaMDaLa, (2) vRtta, (3) vyastra, (4) caturastra, ane (5) Ayata temAM prathama parimaMDaLa saMsthAnanI apekSAe mahAvIra prabhu A pramANe uttara Ape che- zrI bhagavatI sUtra: 11 102 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " goyamA ! parimaMDale saMThANe parimaMDalassa saMThANarasa saMThANakSI tulle " huM gautama ! parimaMDaLa sasthAna, anya parima'DaLa sasthAnanI sAthe sasthAnanI AkAravizeSanI-apekSAe tulya hAya che, parantu " parimaMDalasaMThANa vairiptassa sukALazo no tulye '' eja parima`DaLa sasthAna, parima`DaLa sasthAna sivAyanA saMsthAnanI samAna hAtu nathI. " va vaDhe, tame, parale Aya 'eja prakAranuM kathana saMsthAnanI apekSAe vRtta sasthAna, tryasrasasthAna, caturasa saMsthAna ane Ayata saMsthAnanA viSayamAM paNa samajavu' joIe. "" sama rakSaratAne samayAMtarA aMTALatta saMALako tucche'samacaturajI saMsthAna, sasthAnanI apekSAe anya samacatusra saMsthAnanI sAthe samAna hAya che. je sasthAnamAM (AkAra vizeSamAM) zarIranA AkAra kharAkhara pramANasara hAya che, te sa'sthAnane samacaturaAE sasthAna kahe che. A saMsthAnamAM ArAha pariNAha samAna hoya che-avayava sapUrNa hAya che, peAtAnA AMgaLa karatAM aa 800 AMgaLa UMcu' hAya che. tulya rAhe pariNAhavALuM hAvAne kAraNe ja te sama hAya che, tathA pUrNa avayavavALuM hovAne kAraNe te caturaSa hAya che. " samarase saMyALe samakakSasaMALavarittarasa saMThALaca ThANao no tul ,, A samacaturasa saMsthAna, samacaturastra sasthAna sivAyanA sasthAnanI sAthe sasthAnanI apekSAe tulya heAtuM nathI. " pae ftmaMDhe vi, vaM nAva kuMDe'' jevu' kathana samacaturasra saMsthAnanA viSayamAM karavAmAM Avyu che, evuM ja kathana nyagrodha parima`DaLa saMsthAnanA viSayamAM paNu samajavu' grodha' eTale vaDanuM jhADa A vRkSa jevA je zarIranA AkAra hAya che-eTale ke nAbhithI uparane AkAra phelAyelA ane nIcenA AkAra pAtaLA hoya che tevA AkAravALA zarI rane nyagrodha parimaMDaLa sasthAnayukta kahe che. nyugrodhaparimaMDaLa saMsthAna, sasthAnanI apekSAe anya yagrodhaparima'DaLa sasthAnanI samAna haiAya che, parantu eja nyagrodhaparima'DaLa sa'sthAna, nyugrodha parima'DaLa sa'sthAna sivAyanA sasthAna jevuM hAtu nathI eja prakAranuM kathana sAdi sasthAnanA viSayamAM paNa samajavu' A sasthAna nAbhinI nIce caturastralakSaNavALuM -sapramANa avayavAvALuM-hAya che, parantu nAbhinI uparanA bhAgamAM evu' hAtu' nathI, eTale ke valbhIkanA (rAphaDAnA) jevA tenA AkAra hAya che eja prakAranuM kathana " mukhya saMsthAna " viSe paNuM samajavuM A sasthAnamAM hAtha, paga, DAka Adi avayavA lAMkhA hoya che ane madhyabhAga nAnA ane vikRta heAya che. vAmana sasthAna viSe paNa evuM ja kathana samajavuM A saMsthAnamAM zarIra "gaNuM hAya che. eTale ke hAtha, paga, DAka Adi avayavA nAnAM DAya che, ane madhyabhAga mATe hAya che. 'huMDaka saMsthAna'mAM zarIranAM avayave viSama AkAravALAM heAya che. tulyanA viSayamAM huDaka sasthAnanA viSayamAM paNa pUkita kathana anusAranuM ja kathana zrI bhagavatI sUtra : 11 103 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajavu' joie. " che tenaTreLa tAva sALavuN saTALavunnata " he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke 'saMsthAnatulya ' padma sasthAna (AkAra)nI apekSA e samAnanu vAcaka che. AsU.A d bhattvapratyAkhyAna karane vAle anagAra kA nirUpaNa -aNugAra vaktavyatA-- '' bhattapacakhAyae NaM bhaMte ! aNagAre mucchie jAva R ItyAdi TIkA--AnI pahelAnA sUtramAM sUtrakAre sasthAnanI prarUpaNA karI have teo A sUtramAM saMsthAnavALA aNugAranA viSayamAM prarUpaNA kare che-- gautama svAmI aNugAranA viSe A prakArane prazna mahAvIra prabhune pUche che- masajAvAyat na maMte ! baLavAre mu-ijJAna azokavaze. AAmaiM ?" he bhagavan ! je aNugAra bhakatapratyAkhyAna (sathArA) karelA che, eve te anazanI aNugAra zu' mUrchAvALA banavAthI-AhAranA anubaMdhavALA thaIne athavA tenA doSanA viSayamAM mUDha hAvAthI, prathita-AhAra viSayaka sneha sUtreA dvArA grathita thaine, gRddha-prApta AhAramAM AsakatathaIne, athavA atRpta hAvAne kAraNe tenI AkAMkSAvALA thaIne,agrupapanna-aprApta AhAranI cintAdhikatAthI yukta thaIne AhArane-na vAparavA ceAgya vAyu, tailAzyUga, edanAdine-utkaTa kSudhAvedanIya kamanA udayathI asamAdhibhAva utpanna thavAthI tenA upazamanane mATe prayukata thaIne AhArane peAtAnA upayogamAM le che kharA ? badhe vIghavApyAruM kare, to paththA mukita abhidmaNa nAva LajJovavaze bAhAramAhaOpha " AhAra pachI te kALanA samAna kALa (mAraNAntika samudlAta) kare che? mAraNAntika samudUdhAta karyAM khA--tenAthI nivRtta thaIne-mUrchArahita, bRddhihita, agrathita ane anayupapanna thayelA te prazAnta pariNAmanA sadUbhAvamAM AhArane peAtAnA upayogamAM le che kharA ? '' mahAvIra prabhunA uttara- hUMtA, goyamA ! mattavajJAcakLa baLare saMcela '" hA, gautama ! bhakata pratyAkhyAnavALA (anazanI) aNugAra zramaNu zrI bhagavatI sUtra : 11 104 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvokata rUpe pahelAM mUcchita, vRddha, grathita ane adhyapapanna thaIne AhArane potAnA upayogamAM le che, tyAra bAda mAraNAntika samuddaghAta karIne, tyAra bAda te amUcchita, amRddha, agrathita ane anavrupapanna thaIne AhArane pitAnA upayogamAM le che. tenuM kAraNa jANavA mATe gautama svAmI e prazna pUche che ke-"re kaLAM mare! parva guja, mattavadAya saMva ?" he bhagavana ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke bhakatapratyAkhyAyaka aNugAra pUrvokata rUpe yAvat anappapapannaka thaIne AhAra grahaNa kare che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA !" he gautama! "mattaparaNAva naM aNagAre mucchie jAva ajhovavanne AhArae bhavai, aheNaM vIsasAe kAlaM da, to pachI amurijhara mArU" bhakatapratyAkhyAyaka aNagAra pahelAM mUcchita, mUchabhAvavALA vRddha, lepa kathita Asakta ane adhyapannaka atyaMta Asakta thaIne AhArane upayoga kare che, tyAra bAda te svabhAvataH mAraNatika samuddaghAta kare che, mAraNAnika samuddaghAta karyA bAda temAMthI nivRtta thaIne amUcchita, amRddha, agrathita ane anappapapanna thayele te AhArane pitAnA upayogamAM le che. "te tenA joramA ! =Ava gANAmAhA" he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke bhakta pratyAkhyAyaka aNugAra prathama mUrNita, grathita, gRddha ane adhyapapanna thaIne AhArane pitAnA upagamAM le che, tyAra bAda mAraNantika samudraghAta kare che, mAraNatika samudraghAtathI nivRtta thaIne amUcchita, amRddha, agrathita ane anayupapanna thayele te aNagAra AhArane pitAnA upayogamAM le che. kAraNa ke te bhakatapratyAkhyAtAmAM evA ja bhAvane sadUbhAva hoya che. sU04 lavasamama devakA nirUpaNa -lavasaptamadeva vaktavyatA"zaritha La maMte! sTavalattama revA, sTavalattanA rivA" ItyAdi- TIkArya-AnI pahelAnA sUtramAM bhakatapratyAkhyAna (saMthArA) karanArA zrI bhagavatI sUtra: 11 105 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNugAranI vakatavyatAnI prarUpaNa karavAmAM AvI che. evA kaI kaI aNagAra anuttaraupapAtika devemAM utpanna thaI jAya che. tethI sUtrakAre ahIM temanA utpAdanI vakatavyatA prakaTa karI che A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "thi che te ! avasaramA revA, zravaNattama ravA ?" he bhagavan! "lavasaptamadeva" A pada dvArA vAcya evAM lavasaptama de che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"haMtA, zaritha" hA, gautama! "lavasaptamadeva A pada dvArA vAcya lavasaptamadevenuM astitva che kharUM. gautama svAmIne prazna-"re che je mane ! parva , harasaramA revA havatattanA devA " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke "lava saptamadeva' A padathI vAya lavasaptama devo che kharA? eTale ke lavasaptamade kene kahe che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! nAma ru puri taLe jAva niuNasippovagae sAlINa vA, vIhINa bA, godhUmANa vA, javANa vA, javajavANa vA, pakkANaM, pariyAtANaM, hariyANaM, hariyakaMDANaM, tikkheNaM, Navapajjava eNaM asi aeNaM paDisAhariyA2 paDisaMkhiviyA2 jAva imAmeva2 tti kaTTa sattAvaNa suNajJA" he gautama! kaI eka taruNa puruSa che, je zila5vidyAmAM dakSa che, e te puruSa pAkAM, gya, lIlA varNanA athavA pILA varNana, lIlI lIlI nALavALA athavA pILA pILA nALadaMDavALA zAli dhAnyane, vrIhine (eka prakAranI DAMgara), ghaune, javane athavA yavavizene ekaTTA karIne, eTale ke muThThImAM pakaDI pakaDIne tIkSaNa dhAravALA dAtaraDAnI madadathI hamaNAM ja kApI nAkhuM chuM, hamaNuM ja kApI nAkhuM chuM e manamAM vicAra karIne, sAta lavapramANu samayamAM tene kApI nAkhe che. eTale ke eka eka muThThI pramANa dhAnyAdikane sAta muThThI bharIne kApI le che. A sAta muThThI pramANa dhAnyAdikanI kApaNI karavAmAM jeTalo samaya lAge che, eTalA samaya pramANe, " jo joramA ! vesiM devANaM evatiyaM kAlaM Aue paupapatte to gaM te devA teNaM ceva bhavagahaNeNaM sinnatA vAra taMtA te dravyadevenuM-thavaNAvasthApana te jana-grahita AyuSya karatAM adhika AyuSya thaI jAta, te te dravyadeve eja manuSyabhavamAMthI ja siddha, buddha, mukata, parinirvAta ane samasta duHkhane anta karanArA thaI gayA hota sAta lavapramANa AyuSya ochuM hovAne kAraNe ja temane anuttaraupapAtika vimAnamAM utpanna thavuM paDayuM che. mATe anuttarapapAtika vimAnanA dene "lavasamamadeva " kahe che. nAra stravatattama sevA sTAramA revA" he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke " lavasaptamadeva" A padanA vAcya "lavasaptamadeve" hoya che. "lava" pada dvArA ahIM zAlI Adi nALanI muThThI e grahaNa karavAmAM AvI che. zrI bhagavatI sUtra: 11 106 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka mukI dvArA dhAnyAdikanI jeTalI nALa pakaDavAmAM Ave che, ane temane je kApavAmAM Ave che, tenuM nAma eka lavapramANu kALa che. eTale ke eka muThThI pramANa dhAnyane kApavAmAM jeTalo samaya lAge che, teTalA samayane lavapramANu kALa kahe che. sUchapA. anuttaropapAtika devoM kA nirUpaNa anuttaraupapAtika devavakatavyatAasthi je maMte ! puttarovavAvA revA anuttarovavArUcA" ItyAdi- TakAthe-AnI pahelAMnA sUtramAM lavasaptama devAnI prarUpaNa karavAmAM AvI te lavasaptama deve anuttaraupapAtika hoya che. tethI sUtrakAra A sUtra dvArA anuttarapapAtika devenI vakatavyatAnI prarUpaNa kare che gautama svAmIne prazna-"thi che ane ! majuttAvAcA levA anuttaravADyA tevA?" he bhagavan! "anuttaraupapAtika deva" A padanA vAgye zuM anuttarIpapAtika devo hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"haMsA, zaritha" hA, gautama! "anuttaraupapAtika deva" A padanA vAgya anuttarIpa pAtika deve hoya che, kAraNa ke zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzanI apekSAe temane janma sarvottama hoya che. gautama svAmIne prazna-"se ja mate ! jIva gurU bakuttarovavArUcA vA?" he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke "anuttarapapA. tika deva" pada vAcya anuttaraupapAtika de hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! gayttarovavAcALa levA juttarA sA, kAra agar #ANA" he gautama ! anuttaraupapAtika devono gaMdha anuttara (jenA karatAM uttama keI na hoya e, sarvottama) hoya che, temanA zabda paNa anuttara hoya che, temanuM rUpa paNa anuttara hoya che, rasa paNa anuttara hoya che ane sparza paNa anuttara hoya che. "re tene jovA Urva yu, kAra anusarovavArUcA revA" he gautama ! te kAraNe ja temane anuttaraupapAtika de kahe che. gautama svAmIne prazna-"anuttarovavArUcA maMte ! devA jevAM mA zrI bhagavatI sUtra: 11 107 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bakuttarovavAravattApa karavA? he bhagavan! anuttaraupapAtika de, keTalA kamanI nirjarA bAkI rahI javAthI anuttarI papAtika deva rUpe utpanna thayA che ? - mahAvIra prabhuno uttara-bocamA ! nAvarUghaM chamattira rAmane nirAze kammaM nijjarei, evaieNaM kamnAvaseseNaM aNuttarovavAiyA devA devattAe uvavannA" he gautama ! jeTalAM karmonI nirjarA zramaNanigraMtha chaTuM bhakata (be divasanA upavAsa)mAM kare che, eTalAM karma bAkI rahI javAthI anuttarapapAtika deva anuttapipAtika deva rUpe utpanna thayA hoya che. uddezakane aMte gautama svAmI kahe che ke-"sevaM aMte! revaM mate ! utta" he bhagavad Ape je kahyuM te satya che. he bhagavan! ApanuM kathana sarvathA satya ja che. sU06 5 sAtame uddezaka samApta 14-75 ATharve udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa AThamA udezAne prAraMbhacaudamAM zatakanA A AThamAM uddezakamAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che ratnaprabhA ane zarAmabhA pRthvI vacce keTaluM aMtara che? zarkarA prabhA ane vAlukAprabhA pRthvI vacce keTaluM aMtara che? eja prakAranA prazno ane uttaranuM pratipAdana aAsaptamI naraka pRthvI ane aleka vacce keTaluM aMtara che? ratnaprabhA pRthvI ane tiSika vaccenA aMtaranuM kathana jatiSika ane saudharmaizAna vaccenA aMtaranuM kathana, sanaskumAra mahendra devaka ane brahmadevaloka vaccenA parasparanA aMtaranuM kathana, brahAdevaleka ane lAntaka devaleka vaccenA aMtaranuM kathana, lAntaka devaloka ane mahAzuka devaleka vaccenA aMtaranuM kathana, eja pramANe anukrame anya devalokenA para sparanA aMtaranuM kathana anuttara vimAna ane ISaprAgabhArA pRthvI vaccenA aMtaranuM kathana, ISaprAglArA pRthvI ane alaka vaccenA aMtaranuM kathana zAlivRkSa marIne kyAM jaze, ItyAdi vakatavyatA, eja pramANe zAliyaNikA ane udumbara yaSTikA mArIne kayAM jaze? tenI vaktavyatA, aMbaDa parivrAja. kanI vakatavyatA, avyAbAdha devanI vaktavyatA, Indra keI paNa jIvanA mastakane chedIne kamaMDaLamAM mUkI rAkhe, te paNa te jIvane duHkha thatuM nathI, ItyAdi prarUpaNa, jammukadevanI vaktavyatA, "bhakadeva" zabda prayoga thavAnuM kAraNa, bhadeva prakAranA devaprakAranI prarUpaNa, jubhakadevAvAsanI ane bhadevonI sthitinI vaktavyatA. zrI bhagavatI sUtra: 11 108 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtara kA nirUpaNa -aMtara vaktavyatA " rUmIOM gaM te ! caLamAdpur ' ityAdi-- TIkA sAtamAM uddezAmAM tulyatA rUpa vastudharmanI prarUpaNA karavAmAM AvI che. have A AThamAM uddezAmAM aMtara rUpa vastudharmanI prarUpaNA karavAmAM Ave che gautama svAmIne prazna-" mIre na maMte! caLavaLamA puvINa sArava mAN ca puDhINa kSetraNa vAAt tare vaLatte ?'' he bhagavan ! A ratnaprabhA naraka pRthvI ane zarkarAprabhA naraka pRthvInI vacce-parasparanI vacce-kembu' 'tara kahyu che ? (parasparamAM sazleSa hAvAthI je pIDana thAya che, tenuM nAma khAdhA che. A bAdhA na cAvI tenuM nAma akhAdhA che, aMtara zabdanA ghaNA atha thAya che, parantu ahI tene anyatradhAna levAmAM Avye che.) praznanuM tAtparya e che ke ratnaprabhA pRthvIthI zaka rAprabhA pRthvI keTale dUra rahelI che ? mahAvIra prabhune uttara-" goyamA asaMvegnArUM nocanArUM avAhAC a'tare jLane " hai gautama ! ratnaprabhA ane za zaprabhA, A e narakapRthvIAnI vacce dUrava rUpa aMtara asakhyAta hajAra ceAjananu` kahyu` che. gautama svAmIne prazna-'sudharmAr N maMDhe ! puDhI vAlucaqmArca purvIla zarU?" he bhagavan ! zaka`rAprabhA pRthvI ane vAlukAprabhA pRthvInI vacce keTalu aMtara che ? mahAvIra prabhunA uttara-" vaMcela " he gautama ! zAprabhA ane vAlukA prabhA pRthvI vaccenu'a'tara paNa eTalu' ja-asa`khyAta hajAra ceAjananuM kahyu che. 8 traMbAya tamAro ahevattamArca 'eja pramANe vAlukAprabhA ane pakaprabhA pRthvI vacce paNa asaMkhyAta hajAra ceAjananuM atara che. 'kaprabhA ane dhUmaprabhA vacce paNa asAta hajAra ceAjananuM a'tara che. dhUmaprabhA ane tamaHprabhA vacce paNa asakhyAta hajAra ceAjananu zrI bhagavatI sUtra : 11 109 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtara che, tamaprabhA ane adhAsaptamI, A chellI be nara pRthvIo vacce paNa asaMkhyAta hajAra ye jananuM aMtara kahyuM che. gautama svAmIne prazna-"adde samAra mate ! putravINa roja avArA uttare utte?" he bhagavana! adhaHsaptamI pRthvI ane alekanI vacce keTaluM aMtara kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"joyA! asSA cAla@arzuM thavAhA aMtare goLa" he gautama! adhAsaptamI pRthvI ane alekanI vacce asaMkhyAta hajAra ejananuM aMtara kahyuM che. gautama svAmIne prazna-"mae i mate ! racanAmAMg gDhavINa korasa 2 varuNa puchA" he bhagavan! A ratanaprabhA pRthvI ane tiSika maMDaLa vacce keTaluM aMtara kahyuM che ? mahAvIra prabhune uttara-"sattanag kothaLAsara javA aMtare jaLa he gautama! ratnaprabhA pRthvI ane tiSika maMDaLa vaccenuM aMtara 790 jananuM kahyuM che. eTale ke ratnaprabhA pRthvIthI cha90 jana UMce javAthI tiSika maMDaLa Ave che. gautama svAmIne prazna-"sorapicara naM are ! sozmIrAbAga 2 kagiLa deva puchA" he bhagavan ! jatiSika ane saudharma-IzAna devakanI vacce keTaluM aMtara kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! saMgAruM koi nAva aMtare " he gautama! tiSika maMDaLa ane saudharmaIzAna kalapanI vacce asaMkhyAta hajAra jananuM aMtara kahyuM che. gautama svAmIne prazna-" hoLA mate saLaMjhumaramANa 2 che ?" he bhagavad ! saudharmaIzAna kalpa ane sanakumAra mahendra kalpa vacce keTaluM aMtara kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"he gautama ! saudharmaizAna ane sanakumAra mahendra kapa vacce asaMkhyAta hajAra jananuM ja aMtara kahyuM che. - gautama svAmIne prazna-"NakumArAvALuM maM! caMmakonA izvara za rApha" he bhagavana ! sanaskumAra mahendra kape ane brahmaka ka5nI vacce keTaluM aMtara kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"u a" he gautama! pUrvokta rIte sanatkamAra mahendra kapathI brahmaleka kalpanuM aMtara asaMkhyAta hajAra ceAjana che. gautama svAmIne prazna-"camakToLag of mete ! aMtANa ca para devagya?" he bhagavanbrahmaleka ka95 ane lAntaka vacce keTaluM aMtara kahyuM che? zrI bhagavatI sUtra: 11 110 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"ghauM jeva" he gautama ! brAleka 95 ane lAntaka kalapa vacce paNa asaMkhyAta hajAra ejananuM aMtara kahyuM che. gautama svAmIne prazna-"aMdara ii maM! jaNAyua ca Sapta virU?" he bhagavan! lAtaka ka9pa ane maha zukra vacce keTaluM aMtara che? mahAvIra prabhune uttara-"g a" he gautama ! lAntaka ane mahAzuka kalapa vacce paNa asaMkhyAta hajA2 jananuM aMtara kahyuM che. "have mahAmusa pakSa @Arazna 2 " eja pramANe mahAzuka kalpa ane sahastrAra kalapa vacce paNa asaMkhyAta hajAra ejananuM aMtara che, "gs sahArA rAjayapALa-#g eja pramANe sahastrAra kapathI ANataprANata kapanuM aMtara paNa asaMkhyAta hajAra jananuM che. " gAyavALA 2 sq zAnadavuvALa 2 Hi" eja pramANe AzutaprANata kapethI AraNamyuta kalpanuM aMtara paNa asaMkhyAta hajAra ejananuM kahyuM che. "gve bALapurA vivimALA ca" eja pramANe AraNuazruta kapathI praveyaka vimAnenuM aMtara paNa asaMkhyAta hajAra ejananuM kahyuM che. "gvaM nevijJarimALAthe majuttavibhAgALa ca" eja pramANe raiveyaka vimAnethI anuttaraupapAtika vimAnanuM aMtara paNa asaMkhyAta hajAra jananuM kahyuM che. gautama svAmIne prazna-"majuttAvimAnA maMte zivamaraNa 2 gDhavI jevA pu " he bhagavananuttara vimAnathI ISa~AgabhArA pRthvInuM (siddha zilAnu) keTaluM aMtara kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"joyAsuvAstrano mAvahANa baMat var" he gautama! anuttara vimAnethI InsTAgyArA pRthvI 12 jana dUra AvelI che. gautama svAmIne prazna-"phaliMjaramANa ghaM mate ! putrI koNa che varUNa gAvAra puchA?" he bhagavan! ISa~AmbhAre pRthvI-siddhazilAnuM ane alakanuM parasparanI vaccenuM aMtara keTaluM kahyuM che? mahAvIra prabhune uttara-"zodhamA ! no gavAhANa re " he gautama ! ISa....mArA pRthvIthI alekanuM aMtara eka ja. nathI paNa saheja ochuM kahyuM che sU01 zrI bhagavatI sUtra: 11 111 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva vizeSa kI gati kA nirUpaNa -jIvavizeSa gati vaktavyatAgNa mare ! tAraNe chAmig" ItyAdi- TIkArtha-AnI pahelA sUtramAM sUtrakAre ratnaprabhA Adi pRthvInuM - parasparanI vaccenuM aMtara prakaTa karyuM. A antaramAM gamana karavAnI zakita jIvamAM che. tethI jIvavizeSanI gatine anulakSIne ahI nIce pramANe pratipAdana karavAmAM AvyuM che-gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"u mane ! vAha rAmadaNa, gifmaNa, rAjAnArAmihA mAre jA , huM rihA, huM rajavahi ?" he bhaga vana ! A zAla nAmanuM vRkSa ke je sUryanA tApanA AghAtane sahana kare che, pipAsAnI muzkelIne paNa sahana karyA kare che ane dAvAnalanI javA LAo vaDe vAraMvAra baLatuM rahe che, te kALane avasara Ave kALa karIne kayAM jaze ? kayAM utpanna thaze ? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! suna rA inacare jAjI vattA paDyAcAra " he gautama ! A zAlavRkSa marIne A rAjagRha nagaramAM ja pharI zAlavRkSa rUpe utpanna thaze. "le gaM sAtha agiya, vaMti, pUra, sAya, sammANie divve, sacce. saccobAe sannihiyapADihere, lAulloiyamahie yAvi mavirU" te tyAM le ke dvArA aciMta, vandita, pUjita, satkArita ane sanmAnita thaze. tyAM te divya (uttama) ane satyarUpa banaze, saphaLa sevAvALuM banaze, deve tenuM sAMnidhya karaze-eTale ke tyAM deve nivAsa karaze te jyAM ugaze, tyAM tenI AsapAsanI bhUmi para) leke chANa Adi vaDe lIMpIgUMpIne te bhAganI sajAvaTa karaze tathA tenA upara jalAdinuM siMcana karaze A prakAre te zAlavRkSa mahita (mAnya, mahimAvAna) banaze. gautama svAmIne prazna-"se i mane ! rohiMto jatAM vararASTrirA hiM mi?i" he bhagavana! te zAlavRkSa tyAMthI mArIne kayAM jaze? mahAvIra prabhune uttara-"rocamA! mahAvile sinnihi, jJAva baMd #ANihe gautama! te zAlavRkSa tyAMthI marIne mahAvideha kSetramAM temanuSya rUpe) utpanna thaze ane tyAMthI siddha, buddha mukta Adi thaIne samasta duone aMta karaze eTale ke nirvANa pAmaze. zrI bhagavatI sUtra: 11 11 2 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gautama svAmI e prazna pUche che ke-"pNa maMte ! zAstrakriyA upahAbhihayA, taNhAbhihayA, devaggijAlAbhihayA kAlamAse kAlaM kiccA jAva kahi kiri huM unnihi?" he bhagavan! zAlayaSTikA (zAlavRkSanI zAkhA) ke je niraMtara sUryane tApa sahana karyA kare che, pipAsA (tRSA)thI pIDAyA kare che, ane dAvAgninI javALAo vaDe dAjhayA kare che, te kALane avasara AvatAM kALa karIne kayAM jaze ? kyAM utpanna thaze? mahAvIra prabhune uttara"joyamA !va maMjurI thI mAra vAre viMzaniniyamUche mArI navI sAmaNirANa pAyANi" he gautama ! A jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSamAM vidhyagirinA pAdamULamAM (taLeTImAM), mAhezvarI nagarImAM te zAlayaSTikA zAlmalivRkSa rUpe utpanna thaze. "sA of taratha ci vaMci pUra nAra strAvocamakSiA cAvi vi" te zAmalivRkSa rUpe utpanna thayelI zAlayaNikA mAhezvarI nagarImAM arcita thaze, vaMdita thaze, pUjAze, satkArita thaze, sanmAnita thaze, tathA tene cabUtare chANadi vaDe lIMpAte raheze, leke te vRkSa para jaLAdinuM siMcana karaze, A prakAre te tyAM janatA dvArA mAnya (mAna prApta karanArI) banaze, gautama svAmIne prazna-"! rohitI maLatAM 3ravatti he bhagavana! zAmali vRkSa rUpe utpanna thayelI te zAlayaSTikA, jyAre tyAMthI kALane avasara avitA kALa pAmaze, tyAre kyAM jaze ? kayA utpanna thaze ? mahAvIra prabhune uttara-" kahIM vAyarala kAra " "i he gautama ! je pramANe cAlavRkSanI vaktavyatA karavAmAM AvI che, e ja pramANe zAlayaSTikAnI bAkInI vakatavyatA paNa samajavI eTale ke te zAlayaSTikA zAlmalivRkSa rUpe utpanna thayA bAda, tyAMthI marIne mahAvideha kSetramAM utpanna thaIne siddha, buddha ane mukta thaze ane samasta dukhone nAza karanArI avasthA (nirvANa) prApta karaze. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"paNa ja bhaMte ! uMvaralaDiyA uNhAbhihayA, taNhAbhihayA, davaggijAlAbhihayA kAlamAse kAlaM vighA jAva chuM 3ravAhahe bhagavan! A je udumbara yaSTikA che ke je niraMtara sUryanA tApane sahana karyA kare che, tarasanA duHkhane sahana karyA kare che ane vAraMvAra davAgninI javALAo vaDe dAjhatI rahe che, te kALano avasara AvatA kALa karIne kyAM jaze? kyAM utpanna thaze? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! rava naMgudI have mAre vAre gharshipure nAmaM re pA4i4ttA vAhihe gautama ! te udumbara zrI bhagavatI sUtra: 11 11 3 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaTikA A jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM, bhAratavarSanA pATalI putra nAmanA nagaramAM pATali (pATala) vRkSa rUpe utpanna thaze. " je i ratha carijA viviza nA madira" pATali vRkSa rUpe utpanna thayelI te udumbaraSTikA te pATaliputra nagaramAM arcita, vaMdita, pUjita, satkArita ane sanmAnita thaze. lo ke tenA cabUtarAne chANa Adi vaDe lIMpaze ane te vRkSa para jaLanuM siMcana karaze A rIte tyAM te khUba ja mAnya (mahimAvAna) thaze. - gautama svAmIne prazna-"re chai mate ! zavaMta davadittA" he bhaga. vana ! tyAMthI kALane avasara AvatA marIne te kayAM jaze? kayAM utpanna thaze ? mahAvIra prabhane uttara-"resaM tava nA phi" he gautama ! te tyAMthI marIne mahAvideha kSetramAM utpanna thaze tyAMthI ja te siddha thaze, buddha, thaze, mukata thaze ane samasta dukhene aMta karI nAkhaze. ahIM evuM samajavuM joIe ke zAlavRkSa AdimAM aneka jIne sadubhAva rahe che, chatAM paNa ahIM je eka ja jIvane vicAra karavAmAM AvyuM che, te svAbhAvika rIte ja prathama jIvanI apekSAe ja karavAmAM AvyuM che. ambaDa ke ziSyoM kA nirUpaNa -ammaDa ziSya vakatavyatAteNaM ane tenuM samAja janmara" ItyAdi TIkAI-gatine adhikAra cAlu rahyo che, tethI ahI akhaMDaziSyanI devagati prAptinI vakatavyatAnuM sUtrakAre nirUpaNa karyuM che-"temAM raheluM teNa saNaeNa' ammaDassa parivvAyagarasa satta avAsI sayA gimhakAlasamayaMsi gve avavArUNa bAra bAra " te kALe ane te samaye aMbaDa pari. trAkanA 700 ziSe grISmakALanA samayamAM, aupapAtika sUtramAM varNavyA pramANe ArAdhaka banyA hatA. aupapAtika sUtramAM A viSayane anulakSIne A prakAranuM kathana che-"grISmakALe aMbaDa parivrAjakanA 700 ziSyae gaMgA nadInA bane taTe para AvIne kapilya nagarathI purimatAla nagaranI tarapha prasthAna karyuM cAlatAM cAlatAM teo eka moTI aTavAmAM AvI pahoMcyA teo pitAnI sAthe je pAchuM lAvyA hatA, te khalAsa thaI javAne kAraNe teo atizaya tRSAthI vyAkuLatA anubhavavA lAgyA te bhayaMkara jaMgalamAM temane pANI denAra keI paNa maLyuM nahIM, ane je jaLa keIna dvArA devAyuM na hoya, evuM jaLa temaNe lIdhuM nahIM A prakAranI paristhitimAM temaNe manathI ja ahaMta bhagavaMtane namazakAra karIne anazana vrata dhAraNa karI lIdhuM teo maraNa pAmIne brahmadevalekamAM deva rUpe utpanna thaI gayA." A prakAre teo ArAdhaka thayA, evuM temanA viSenuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe ke sU0 3 ! zrI bhagavatI sUtra: 11 114 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ambaDa ke viSaya kA kathana ampaDa vakatavyatA- " vahunAM mate ! amanaraja mAru" ItyAdiTIkartha-AnI pahelAnAM sUtramAM aMbaDanA ziSyonI vakatavavyatAnI prarUpaNA karavAmAM AvI have sUtrakAra aMkhaDa parivrAjakanI prarUpaNa kare che. "asNeNa bhaMte ! annamanassa evamAikkhai-evaM khalu aMbaDe parivvAyae kaMpillapure nayare gharasae evaM jahA uvavAie abaDasma vattavvayA jAva dRDhappaiNNo ataM vANi" he bhagavana ! aneka loko eka bIjA sAthe A prakAranI vAta cIta kare che ke aMbaDa parivrAjaka kapilyapura nagaranAM se gharamAM bhojana kare che, tyAM rahe che, ItyAdi rUpe aMbiDa parivrAjakanA viSayamAM jevI vakatavyatA aupapAtika sUtramAM karavAmAM AvI che, evI ja ahI paNa karavI joIe. " daDhapratijJanI jema mahAvideha kSetramAM siddha thaze, buddha thaze ane samasta karmomAMthI mukta thaze ane samasta duHkhane aMta karaze, " A kathana paryantanuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. aupapAtika sUtramAM evuM kahevAmAM AvyuM che ke-he gautama! aMbaDa parivrAjaka vaikriyalabdhinI zakitathI lekane Azcaryayukata karavAne mATe te gharamAM bhajana kare che. ane pote e gharamAM rahe che. parantu ane te jIvAjIva tanA jJAtA banIne anazana karIne brahmalakamAM devanI paryAye utpanna thaze. tyAMthI cyavane te mahAvideha kSetramAM daDhapratijJa nAmane mahaddhika thaze ane eja bhavamAM siddha thaze, buddha thaze, mukata thaze ane samasta duHkhAne aMta karaze. sU04 avyAbAtha devoM kA nirUpaNa -devavaktavyatA"kathi naM aMte ! gavAvA jevA" ItyAdi TIkAtha-AnI pahelAnAM sUtromAM abaDa parivrAjaka ane tenA 700 ziSya deva rUpe utpanna thayAnuM kathana thayuM che. have ahIM devonA saMbaMdhamAM vizeSa kathana karavAmAM Ave che zrI bhagavatI sUtra: 11 115 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna- sthiLa mate ! avAvAddA sevA ?" he bhaga bhinna evAM avyAbAdha--para padanA vAcya che ? hA, gautama ! avyAbAdha van ! anyane pIDA utpanna karanArA devAthI pIDA nivAraka dhruve-zu' * avyAkhAdha deva' A atthi mahAvIra prabhunA uttara-' etA, dhruva ' A padanA vAcya anyAmA deva che. , dd gautama svAmIne prazna- che LadruLa maMte annavAhA phevA ?" he bhagavan ! avyAkhAdha padmanA vAcya zA kAraNe gaNAya che ? mahAvIra prabhunA uttara-" toyamAM ! pamULa meLe avAvAdde vehAmeree purisara egamegaMsi acchipattaMsi divvaM deviddhiM divvaM devajjuiM devaanumAna thattaulananuM kRSinuMyaMttattav" he gautama ! pratyeka avyAmadha detra, pratyeka manuSyanI dareka AMkhanI palaka para divya devaddhi, divya devavruti, divya devAnubhAva ane 32 prakAranI divya nATayavidhine (nATaya kalAne) khatAvavAne samartha hAya che. " no ceka nuM tANa pusimsa viSivi AmArUM nA vAvAE vA uArU, vicchecavA jok" parantu tenA dvArA te puruSane thoDI pIDA ke adhika pIDA paNa paheAMcatI nathI, ane tenA zarIranuM chedana paNa thatuM nathI. " ghukuma 2nuM tralekhA " A prakAranI sUkSmatAnA rUpamAM te nATyakaLA batAve che. ''te tenaTrenaM gAva annAvAtA tevA banAvAA tevA 4 gautama ! te kAraNe me' evuM kahyuM che ke 'avyAkhASa deva' A pada kAine pazu pIDA nahI' pahAMcADanArA avyAbAdha devAnuM vAcaka che. leAkAntika devAmAM A abhyAkhAdya devAnA samAveza thAya che, ema samajavu' kahyu' paNu che ke" sArasya mAiccA ItyAdi--(1) sArasvata, (2) Aditrya, (3) vahni, (4) varuNu, (5) gatAya, (6) tuSita, (7) avyAbAdha, (8) anya ane (9) ariSTa, A nava prakAranA leAkAntika devA hAya che. A rIte leAkAntika devAnA prakArAmAM sAtamA prakAra ' avyAbAdha devA nA che. !!kUpA "" "" zrI bhagavatI sUtra : 11 ! vaM pukhta -vAvAddA sevA, devA avyAbAdha deva A 116 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaka vizeSa kA nirUpaNa -zakanA saMbaMdhamAM vizeSa vakatavyatA- "jU vi mane ! sare re devarAyA" ItyAdi - TIkArtha-devane adhikAra cAlI rahyo che. tethI have sUtrakAra devavizeSa zakranI vakatavyatAnI A sUtramAM prarUpaNuM kare che-gautama svAmI zakanA viSayamAM e prazna pUche che ke "TH maMte ! sa vi devAyA purivAra rIte jJAtinA zikhA chidrittA maMDaluM ne vivijJA?" he bhagavana ! devendra, devarAja zaka zuM potAnA hAthamAM dhAraNa karelI talavAra Adi vaDe koI puruSanA mastakane chedIne kamaMDaLamAM rAkhavAne samartha hoya che khare ? mahAvIra prabhune uttara-"haMtA, mU" hA, gautama! devendra, devarAja zake ke puruSanA mastakane pitAnA hAthe ja talavAra Adi zastra vaDe kApIne kamaMDaLamAM rAkhI zakavAne samartha hoya che, gautama svAmIne prazna-"je miyA " he bhagavan! te tene kevI rIte zuM zuM karIne) kamaMDaLamAM mUke che? mahAvIra prabhune uttara-" jo mA ! chivicAra # of jiajhA" che. gautama! jema cAku Adi vaDe dudhInA nAnA TukaDA karavAmAM Ave che, eja pramANe te mastakanA nAnA nAnA TukaDA karIne temane te kamaMDaLamAM mUke che. athavA "kuTriyA kudiyA 2 of vaijhA" jema tala Adine khAMDaNiyA athavA khAyaNamAM mUsaLa athavA parALa vaDe khAMDavAmAM Ave che, eja pramANe te mastakane khAMDIkhAMDIne te kamaMDaLamAM mUkI zake che, athavA"gunnivAra of f jJA " jema paththara para athavA kharalamAM koI cIjane uparavaTaNA vaDe lasoTavAmAM Ave che, e ja pramANe te maratakane laTI lasoTIne paNa zakendra tene kamaMDaLamAM mUkI zake che. "to pachANarNAmeva vilaMghANanA* A rIte tene kamaMDaLamAM mUkyA bAda ghaNIja jhaDapathI devendra devarAya zake te matakanA avaya joDI daIne pharI te mastakane te puruSanA zarIra sAthe joDI daI zake che. " no reva of tarala purisanna iira bApA nA vAvAe vA vavANA" Ama karavA chatAM paNa te puruSane vizeSa te zuM paNa saheja paNa tene pIDA thavA detuM nathI, jo evuM hoya te zake te puruSanA zarIranuM chedana nahi karyuM hoya, ema nahi samajavuM kintu "vi checa ja jarU" zarIranuM chedana te kare ja, paNa ATalI sUkamatAthI khUba ja hAtha cAlAkipUrvaka pitAnI divya devazakitane, kAraNe zIghratAthI te zakra puruSanA mAthAne kamaMDaluMmAM nAkhI de che. e ja kAraNe te puruSane saheja paNa pIDA thatI nathI. sUddA zrI bhagavatI sUtra: 11 11 7 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyantara vizeSa juM bhaka devoM kA nirUpaNa -vyantara jalaka vakatavyatA " Adhi La', mane gaMmayA haivA gamA phuvA" ityAdi TIkA devAnA adhikAra cAlI rahyo che. tethI have sUtrakAra byantara jAtinA juMbhaka devizeSanI vakatavyatAnAM prarUpaNA kare che. juMbhaka svaccha dAcArI hAya che. teo vividha prakAranI ceSTAo karyAM kare che. teo tiya gleAkamAM rahe che. teo antara jAtinA dhruve che. gautama svAmI A devAnA viSayamAM mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke- asthiLa maMdre ! namA phailA, baMmayA sevA'" he bhagavan ! ' z2a bhaka deva' A pada zuM svacchaMda caraNu zIla, tiyaeNMgleAkavAsI z2abhaka devAnu` vAcaka che ? mahAvIra prabhunA uttara-" dvaitA, sthi " hA gautama ! ' jbhakadeva ' A pada ja bhakadevAnu` vAcaka che. jaMbhayA praznanA uttara gautama svAmInA prazna- se meLaDheLa mate ! vaM dukhta, phainA, gaMmayA phailA'' he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che! ke'jubhaka deva' A pada z2abhaka devAnuM vAcaka che ? A ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke " goyamA ! namALe phevA nisyaM murUcapakSIjiyA yutimophaLasrIjA '' he gautama ! te z2abhaka DhavA sadA pramudita ( Ana dita) rahe che. khUba ja krIDA karanArA hoya che, atyaMta kAmakrIDAmAM lIna rahe che, ane mAhanazIla hAya che, " ke La te teve te vAsenA, se na putti mata prathamaM pAranijJA '' je puruSa A jalaka devane krodhAyamAna thayelA juve che, te puruSa bhAre ayaza (rAgAtaka Adi upadrave athavA ana)ne prApta kare che. "le te ve tuTTe pAsejjA, se NaM mahaMtaM jasaM pAuNejjA " tathA je puruSa A ja bhaka devAne saMtuSTa thayelA juve che, te puruSa bhAre yazanI (vaikriyalabdhi AdinI) prApti kare che. "le tenaTrena goyamA ! gAya gaMmanA devA, gaMmaLA revA" huM gautama ! A kAraNe meM evu' kahyu` che ke ' jU bhaka deva ' A padma upara darzAvyA evAM jabhaka devAtu' vAcaka che. gautama svAmInA prazna-'hrajJa vijJAna... mane ! baMmA phuvA vattA he bhagavan ! z2abhaka devA keTalA prakAranA kahyA che ? ,, mahAvIra prabhune uttara- noyamA ! viTTA pattA '' he gautama ! jaMbhadeveAnA dasa prakAra kahyA che. "taMgA" te prakAre nIce pramANe che * annanamA, vALanaMmaLA, vatthagamanA, DheLanuMmaLA, sacanagamanA, pu'manA, dgamanA, zrInanaMmaLA, avicattanamanA '(1) annaz2abhaka, (2) pAnajAka, (3) vajraz2abhaka, (4) layanajuMbhaka, (5) zayanajuMbhaka, (6) puSpa' bhraka, (7) phUlajU bhaka, (8) puSpala bhaka, (9) khIjajlaka ane (10) zrI bhagavatI sUtra : 11 118 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avyakta jabhaka annane (bhajana) pitAnI vaikriyalabdhi dvArA saddabhAva athavA abhAva karI nAkhanArA, tenI vRddhi karanArA athavA tene nyUna karanArA, tene sarasa athavA nIrasa karanArA-A prakAranI annaviSayaka vividha ceSTAo karanArA-je vyaMtara vizeSa che, temane annajabhaka kahe che. eja pramANe pAna bhaka ane vastrAdi juka viSe paNa samajavuM. potAnI vaikipalabdhi dvArA grahanuM nirmANa karanArA vyaMtara devone "layanakakahe che. e ja pramANe puSpabhaka, phalajIbhaka ane puSpaphala jaMbhaka vyaMtara de viSe paNa samajavuM je vyantara deve anAdi samasta vastuonuM pitAnI vaikriyalabdhi dvArA nirmANa kare che, temane "avyakta jaMbhaka deva" kahe che, gautama svAmIno prazna-" naMmA naM mate ! devA huM vaheMti " he bhagavan! je A jaMbhaka deve che, te e kayAM rahe che? mahAvIra prabhune uttara-"sahu jora vIveyanu vittavivatta mAramADavA, vanavANu ca iltha nama revA vahiM kari" he gautama ! samasta dIta Dhabe parvatemAM-pratikSetramAM temane sadUbhAva kahyo che, tethI temanI saMkhyA 170nI che, evAM dIghavaitADhaya parvatemAM jabhaka deve rahe. che tathA citravicitra parva temAM paNa teo rahe che. devakarAmAM sItAdA nadInI bane tarapha A parvata che, e ja pramANe uttara kurumA sItA nadInI bane taraka yamaka samaka nAmanA be parvata che, temAM jabhaka devo vase che, tathA kAMcana parvatemAM paNa teo vase che. uttara kurumAM sItA nadI saMbaMdhI kamavyavasthita nilavata Adi pAMca hada che. te dareka hadanA pUrva pazcima taTe, para 10-10 kAMcana nAmanA parvate che. tethI kAMcana parvatanI kula saMkhyA 100 thAya che. evI ja rIte sItAdA nadIne paNa kAMcana parvate se hoya che A se kAMcana parvatemAM bhaka de vase che. gautama svAmIne prazna-"kaMmaramAM mate ! vALa vaghaM zaruM karyuM TwnttA " he bhagavan! jaMbhaka devenI sthiti keTalA kALanI kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! gri TDhovamaM hi gumttA" he gautama ! vyaMtara devavizeSa rUpa A bhakenI sthiti eka popamanI kahI che. uddezakane aMte gautama svAmI kahe che-"revaM mane ! sevaM mate ! utta vAva vidag" "he bhagavan! ApanuM kathana satya che. he bhagavan! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM, te sarvathA satya ja che." A pramANe kahIne teo pitAnA sthAne besI gayA. sU0LA jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA caudamA zatakane AThame uddeza samApta 14-85 zrI bhagavatI sUtra: 11 119 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navarve udeze kA viSaya vivaraNa navamA udezAne prAraMbhacaudamAM zatakanA navamAM uddezAmAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che - je bhAvitAtmA aNagAra pitAnI kamalezyAne jANatA nathI, te zuM sazarIra AtmAne jANe che? A prazna ane tenA uttaranI prarUpaNa. "zuM rUpI pudgalasakadha prakAzita hoya che?" ItyAdi praznottaranuM pratipAdana. "je padra prakAzita hoya che, temanI saMkhyA keTalI che? nArakamAM sutpAdaka pudgalene sadbhAva nathI, ItyAdi viSayanuM nirUpaNa. "asurakumAremAM sukhatpAdaka putale hoya che ke nathI hotAM?" ItyAdi praznottaronI prarUpaNA pRthvIkAcikemAM sutpAdaka ane dukhatpAdaka pudgale hoya che, evuM prati pAdana. "zuM nArakAmAM IcchAniSTa padale hoya che? ItyAdi vaktavyatAnI prarUpaNu sahasra rUpanI vikuvaNa karIne sahastra bhASAomAM besavAnI mahaddhika devanI zaktinuM varNana "te eka bhASA rUpa hoya che, ke hajAra bhASA rUpa hoya che?" ItyAdi praznottaronuM pratipAdana sUrya zabdanA arthanI prarUpaNa sUrya prajAnI vaktavyatAnI prarUpaNA zramaNanA sukhanI tulyatAnuM kathana. anagAra vizeSa kA saMkSipta nirUpaNa -aNagAra vizeSa vaktavyatAare i mate ! mAricavA avaLo jeNaM jJALag" ityAdiTIkArtha-AnI pahelAnA uddezAmAM vividha artha viSayaka viziSTa zaktine sahabhAva prakaTa karavAmAM AvyuM che. paraMtu devAmAM svakarmalezyAnA parijJAnanI zaktino abhAva kahyo che. aNagAramAM paNa svakarmalezyAnA parijJAnanI zakitane abhAva hoya che. eja vAtane sUtrakAre praznottara rUpe A sUtramAM prakaTa karI che- gautama svAmIne prazna-" nA mate ! mAriyag haM vALa6, ra pAsa6, te pukha nIyaM sarva samparUM jJAna pAvarU ?" he bhaga zrI bhagavatI sUtra: 11 1 20 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ van! je aNagAra saMyamanA saMskArathI yukata aMta:karaNavALo che, te svakarma gya kRSNa, nIla, kApata Adi lesthAone athavA karmasaMbaMdhI kRSNAdi lezyAone vizeSa rUpe jANatA nathI ane sAmAnya rUpe tene dekhato nathI. te zuM te kama ane vezyAothI yukata evA zarIrasahita svAtmAne (pitAnA AtmAne) jANato nathI? dekhate nathI ? mahAvIra prabhune uttara-"daMtA, zocamA! kAgAroLa mAricavA kaqLo nAva jAsa" hA, gautama ! bhAvitAtmA aNagAra pitAnI kamalezyAonejJAnAvaraNAdi karmone ane kRSNAdi lezyAone-vizeSa rUpe jANatuM nathI ane dekhate nathI, paraMtu te zarIrasahita ane karmo ane vezyAo sahitanA pitAnA AtmAne jANe che ane dekhe che. A kathanane bhAvArtha e che. ke bhAvitAtmA aNugAra chadmastha hoya che. tethI te jJAnAvaraNadi kamane yogya athavA karma saMbaMdhI kRSNAdi lezyAone jANatA nathI, kAraNa ke karma dravya ane lehyAdrivya atisUkSama hoya che. tethI teo chadmasthanA jJAna dvArA jANI zakatA nathI. paraMtu e ja karma ane legyAthI yukata tathA zarIra sahita AtmAne te teo jANe ja che, kAraNa ke zarIra cakSu grAhya hoya che ane AtmA zarIra sAthe saMbaMdha dharAve che. eTale ke AtmAne zarIranI sAthe amuka daSTie abheda che, tathA te svavidita che. A kAraNe bhAvitAtmA aNagAra karma ane lekSAthI yukta tathA zarIrasahita pitAnA AtmAne jANe che. gautama svAmIne prazna-"ritha nuM mete ! hAvI samarA porchA homavaMti jJAva mAtaMti?" he bhagavan ! arUpI (varNAdivALA) ane karma. lezyAvALAM pulaska prakAzita hoya che ? udghatita hoya che? pradyotita hoya che? prabhAsita hoya che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke"daMtA, riya" hA, gautama ! te pulaska dha prakAzita, udyotita ane prabhAsita hoya che. gautama svAmIne prazna-" re jo te ! tArI mArA ghoghA mAsaMti nAva jamAta ?" he bhagavana ! vadivALA ane karmalezyAvALAM pudralara che je prakAzita, udyotita, pradyotita ane prabhAsita hoya che, te keTalA che? mahAvIra prabhune uttara-" mA ! kAmo hRAo caMdimajUriyALa revA vimANehiMto lessAo bAhiyA abhinivaDAo tAo obhAsaMti, jAva pbhaasaiti" he gautama ! A je candra ane sUryanA vimAnamAMthI bahAra nIkaLatI lezyAo che, te candrasUryanirgata tejalezyAe (teja) prakAzita, zrI bhagavatI sUtra: 11 1 21 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udyotita, pradyotita, ane prabhAsita hoya che, tethI "gi upi mo mA se karI ka ravA joDhA mAeti kAra pamANe ti" he gautama ! A candrasUryanirgata tejalezyAnA prakAzathI ja te sarUpI (vadivALI ane kalezyAovALAM skaMdha rUpa pula paNa avabhAsita, udyotita, pradyotita ane prabhAsita hoya che. ahIM evuM samajavuM joIe ke candrasUryanAM vimAnonAM pudgala 5thvIkAyika hevAthI sacetana che, tethI te pulemAM te sakama lezyAvattA hoI zake che, paraMtu te vimAnamAMthI nIkaLelAM prakAzanAM pudgale kamalezyAvALAM hotAM nathI. chatAM paNa teo temAMthI nIkaLe che, A kAraNe prakAzanAM te pudgalene, kAryamAM kAraNanA upacAranI apekSAe karmalezyAvALAM kahyAM che, ema samajavuM. sU015 pudgala vizeSa kA nirUpaNa -pudgalavizeSa vaktavyatA"jethar of mate ! u mattA vagaDha banattA joDhA" ItyAdi TIkAtha-padralanI prarUpaNa cAlI rahI che. tethI have sUtrakAra A sUtramAM pudgalavizeSanI prarUpaNuM kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"naiyA baM mate ! ja sattA pAna, maLattA phoTA?" he bhagavan! nArakanAM pula Atra hoya che, ke anAtra hoya che? (je pule dukhethI rakSA karanArA ane sukha utpanna karanArAM hoya che, temane "Atrapu " kahe che. duHkhakAraka pudgalene anAtra pudra kahe ) athavA nArakanAM pudra sukhakAraka hoya che, ke anAta (ekAnta rUpe ahitakAraka) hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"joya ! jo sattA jenDhA, kAttA pAchA" he gautama ! nArakanAM pudgala sukhakAraka athavA Apta-ekAntataH hitavidhAyaka hatAM nathI, paraMtu anAtra-duHkhakAraka, athavA anApta-ahitakAraka ja hoya che. zrI bhagavatI sUtra: 11 1 22 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna- aNumArALa. mane ! dvittA joLA, anantA temanA ?" he bhagavan ! asurakumAravAnAM je pudgalA hoya che, te zuM sukhakAraka athavA ekAntataH hitakAraka hAya che? ke duHkhakAraka athavA ekAntataH ahitakAraka hAya che ? ', mahAvIra prabhunA uttara-ddha jocamAM! attAzeLA, no aLasApocA, have nAva thaLiya,mArALAM " huM. gautama ! asurakumAra DhavAnAM yuddha Atra (sukhakAraka) athavA Apta (hitakAraka) ja hAya che, anAtra (duHkhakAraka) athavA anApta (ekAntataH ahitakAraka) hAtAM nathI. evuDa ja kathana nAgakumArIthI laIne stanitakumArA pantanA daivAnAM pudgale viSe paNa samajavuM. eTale ke te devAnAM pudgale paNa sukhakAraka athavA ekAntata; hitakAraka ja hAya che, duHkhakAraka athavA ahitakAra hatAM nathI. "" , gotama svAmInA prazna- puviAdyAna pujjA huM bhagavan ! pRthvIkAcika jIveAnAM je pudgalA hAya che, te zuM sukhakAraka ke ekAntataH hitavidhAyaka hAya che ? ke duHkhakAraka athavA ekAntataH ahitavidhAyaka hAya che? mahAvIra prabhunA uttara-'gocamA ! attAdhizonA, gaLattA vi vorA '? huM gautama ! pRthvIkAyika jIveAnAM pudgale Atra (sukhakAraka) athavA ekAnta hitakAraka) paNa hAya che, ane anAtra (duHkhakAraka athavA ekAntataH ahitakAraka) pazu hAya che. evu' ja kathana akAyika, tejaskAyika, vAyu kAyika ane vanaspatikAyika ekendriya jIvAnA saMbadhamAM, tathA phrIndriya, zrIndriya, caturindriya, paMcendriya tiyaca ane manuScAnA saMbaMdhamAM paNa samajavu', eTale ke A badhAM jIvAnAM pudgale Atra paNa hoya che ane " vANamaMtara joistriyavemANiyANaM jahA asurakumArANa anAtra paNa hoya che. vAnanyatarA, jyeAtiSikA ane vaimAnikAnAM pudgaleA, asurakumAreAnAM pudgalenI jema sukhakAraka athavA ekAntataH hitakAraka ja hoya che. temanAM pudrale duHkhakAraka athavA ekAntataH ahitakAraka hAtAM nathI. "" gautama svAmInA prazna-" necALa maMte ! dvaTThA poLajA, nigr oNlTA ?' huM bhagavan ! nArakAnAM je puaA hAya che, te zu temane mATe ijanaka hoya che, ke aniSTajanaka hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara-'noyamA ! no dvrA vALA, aniTTA pohA '' huM gotama ! nArakAnAM je pudgaleA hAya che, te temane mATe ibtajanaka hAtAM nathI, parantu aaijanaka ja hAya che, " nA attA maLiyA, vaM puThThA ni, zrI bhagavatI sUtra : 11 123 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,, kaMtA vi, piyA vi, maNunnA vi, maNAmA vi bhANiyavvA, ee paMca daMDagA jevuM kathana Atra (sukhakAraka) athavA Apta (hitavidhAyaka) pudgaleAnA viSayamAM karavAmAM Avyu che, evuDa ja kathana ISTa, kAnta, priya, aneAjJa ane maneAma pudgalAnA viSayamAM pazu karavu joie A pramANe iSTa, kAnta, priya, maneAjJa ane manAma pudgalaviSayaka pAMca abhilASa thAya che. have gautama svAmI pudgalaviSayaka anya praznanA mahAvIra prabhune pUche - " deveNa bhaMte ! mahi Dhie jAva mahAsrokkhe rUvasahassaM viuvvittA pabhU AmrAbrahyaM adhirANa ?" he bhagavana ! mahaddhika, mahAdhati, mahAmalika, mahAyazasvI ane mahAsukhasa'panna deva eka hajAra rUpAnI vikuvA karInezu eka hajAra bhASAo elI zake che kharA ? mahAvIra prabhunA uttara- phrI, mU" hA, gautama ! vaikriyalabdhisa'panna deva hajAra rUpAnI vikuzuA karIne eka hajAra bhASA eTalI zake che. gautama svAmIneA prazna-" jJAna maMtte ! pitta mAnnA, masAlaE ?" huM bhagavan ! khelavAmAM AvatI te bhASA zu eka bhASA rUpa hAya che, ke hajAra bhASA rUpa hoya che? mahAvIra prabhune uttara-' goyamA ! dALa brA bhAkhA, No khalu taM AgrAlamAMM " he gautama ! khelavAmAM AvatI te bhASA eka bhASA rUpa ja DAya che, hajAra bhASA rUpa hAtI nathI. A kathananA bhAvAtha evA che kejIva eka che ane upayAga paNa eka ja che. eka kAle eka jIvamAM eka ja upayeganA sadbhAva hoI zake che. tethI jayAre jIva satya Adi krAI eka bhASAmAM pravRtta thAya che, tyAre eja samaye te anya bhASAmAM pravRtta thatA nathI. tethI te bhASA eka ja bhASArUpa hAya che, hajAra te hAtI nathI. sU.A bhASA pa dd sUryaprabhAkA nirUpaNa -sUrya prabhAvizeSa vaktavyatA " teLa jAheLaseLa samaLa ' ityAdi zrI bhagavatI sUtra : 11 TIkAtha pudgalAnA adhikAra cAlI rahyo che. tethI sUtrakAre A sUtra dvArA sUrya saMbaMdhI vizeSa vakatavyatAnuM kathana karyu che teLa' jAheLaseLa' 124 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAsai samaraNa bhagavaM goyame adhiruggayaM bAlasUriyaM jAsumaNAkusumapuMjappakAsaM lohitaM " te kALe ane te samaye, bhagavAna gautame jAsumAkusumanA puja jevA leAhita (Arakata) sUryaMne dekhyA. (jenA udaya thayAne vadhAre samaya na haiAya evA sUrya athavA ugatA sUrya lAla hAya che.) A kathananuM tAtparya e che ke gautama svAmIe khAlasUya ne joce. " visA lAyasra lALa samuppoiljhe" lAla raMganA khAlasUryane zvetAM ja temane khUba ja kutUhala thayuM. temane evI zraddhA hatI ke A kutUhalanuM nivAraNu mahAvIra prabhu ja karI zakaze, tethI eLeva bhramaLe maLava mahAvIre teLeva chavAiD ' te jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjamAna hatA, tyAM gayA. tyAM jaIne temaNe temane vaMdhruNA karI, namaskAra karyAM. vaMdAnamaskAra karIne khUba ja vinayapUrvaka temaNe mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUchaye- jiminuM maMte! sUraNa, kriminuM mane ! duriyaslATTe '' he bhaga van! A sAme dekhAtA sUrya kI padArtha che? ane "sUrya " A zabdanA zeA atha thAya che? "" mahAvIra prabhunA uttara- " goyamA! sume sUci, ghume sUriyala aTTe he gautama ! sAme dekhAtA sUrya eka zubha svarUpavALA padArtha che, kAraNa / sUnAM vimAna pRthvIkAyika hAya che ane A pRthvIkAyikAmAM Atapa nAmanI puNyaprakRtinA udaya hAya che, tathA leAkamAM sUrya prazata rUpe prasiddha che, tathA A sUrya jyotizcakranA kendrarUpa che. sUrya' zabdanA atha paNa zubha che, " sUremyo hitaH A vyutpatti anusAra je kSamA, tapa, dAna, yuddha AdimAM zUravIrazane mATe hitakAraka hAya che, te sUrya che. athavA zUrAmAM je sAdhu hAya te sUrya che. " sakSma chtim tatra sAdhu A bannemAMthI phAi paNa sUtrathI " car" pratyaya lagADavothI 'sUryAM zabda bane che, "" "" 66 ,, gautama svAmIne prazna- phiminuM maMte ! sUvi, jiminuM maMte ! sUcikSa jamA ?" he bhagavan! A sUryarUpa vastu zuM che, ane sUryanI prabhA zuM che ? mahAvIra prabhunA uttara-dyuM cetra, chAyA, vaMphezvA huM gautama ! upara kahyA pramANe sUrya eka zubha padArtha che. sUryanI prabhA paNa zubhapa che. A prakAra sUryanI kAnti paNa zubha ja ane sUryanI tejoDhezyA paNa jIbha ja che. is3|| zrI bhagavatI sUtra : 11 125 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNa vizeSa kA nirUpaNa -zramaNavizeSa vakatavyatA- je ne mane ! sattAra samA nithA vaNAMti" ItyAdi- TIkAI-AnI pahelAnAM sUtramAM vezyAnI vAta karavAmAM AvI che. sUtrakAre A sUtra dvArA lesthAviSayaka vizeSa vakatavyatAnI prarUpaNA kare che gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-" ne me maM! agattA samari niyathA viddhAMti " je A pratyakSa dekhAtAM zramaNanitha pApakarmathI nivRtta thaI gayelA che, "pauT' paNa te te vIvacaMti" teo telesthAnuM (sukhAsikAnuM) vyatikramaNa kare che? eTale ke A zamaNuni. na je sukha che, te konA sukha karatAM adhika athavA viziSTa che ? ahIM tezyA pada dvArA prazastavezyA grahaNa thaI che. te telesyA sukhAsikAnA kAraNa rUpa hoya che, te kAraNe, kAraNamAM kAryanA upacAranI apekSAe tezyA pada vaDe sukhAsikAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. mahAvIra prabhune uttara-" jo mA ! mAravariyA mane nijAthe vALa tevA teje vaphavarU" he gautama! jene saMmaya dhAraNa karyAne eka ja mAsa pUre thaye che, e zramaNanigraMtha vAnagaMtara devanI teje sthAne (sukhAsikAnuM) vyatikramaNa kare che. "sumANapariyA mane nijAthe asuriMdavajjiyANa' bhavaNavAsINa' devANa' teyalessa vIivayai" 22 sayama dhAraNa karyAne be mAsane samaya pUro thaI gayo che, evA zramaNanigra"tha camarendra ane balIndra sivAyanA bhavanavAsI devAnI tailezyAnuM vyatikramaNa re che. " eeNa abhilAveNa timAsapariyAe samaNe niggaMthe asurakumArANa viAnuM che vIvArU" pUrvokata paddhatithI kathita abhilApa dvArA-AlA. paka krama dvArA traNa mAsanI dIkSA paryAyavALAM zramaNa nirgatha asurakumAra devanI tejalezyAnuM (sukhAsikAnuM) vyatikramaNa kare che, evuM samajavuM joIe. tathA "rASawamricAra prajAnavaratAravA koriyA ravAnuM tee vIragarU" eja pramANe cAra mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNa nitha grahaNa, nakSatra ane tArA rUpa tiSika devenI teje. lezyAnuM vyatikramaNa kare che. "vaMramANapariyANa ya vaMtimajUriyA no kALa koTTAyA te vaphAcaTTa" pAMca mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanitha tiSikenA Indra ane tiSikarAya candrasUryanI tejelezyAnuM vyatikramaNa kare che. "abbAsaracAra maLe tophazmIrAbAI tenA te sTeTsa vIDravaca" cha mAsanI dIkSA paryAyavALo zramaNanigraMtha saudharma zrI bhagavatI sUtra: 11 1 26 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane IzAna kalpavAsI devanI tejalezyAnuM vyatikramaNa kare che. sattanA vicAg sagAmAmAvALuM vALe tera vIra' sAta bhAsanI dIkSA paryAyavALa zramaNa nigraMtha sanakumAra ane mahendra kalpavAlA devanI tejalezyAnuM vyatikramaNa kare che. "gaThThANanajiANa mojADhatA revALa telaM vIravaya" ATha mAsanI dIkSApathavALe zramaNa nigraMtha brahmaloka ane lAntaka kalpavAsI devanI tejalezyAnuM vyatikramaNa kare che. "navamA pariyANa tamane mAsuddhArALa tevA jo vIjacaru navamAsanI dIkSA paryAyavALA zramanigraMtha mahAzaka ane sahastrAra ka95vAsI devanI tejalezyAnuM vyatikramaNa kare che. "sanAtarapAra zALavavAnA kArAgucA jevA tethae varUvADu" dasa mAsanI dIkSAparyAyavALe zramaNanigraMtha ANata, prAkRta, AraNa ane azruta kalpavAsI devenI tejezyAnuM vyatikramaNa kare che. "gwaa samAjaparivAra nevelanA devAmAM vIratA" agiyAra mAsanI dIkSA paryAyavALo zramanitha navaveyaka vimAnanA devanI tejezyAnuM vyatikramaNa kare che. "jA mANaparivAra sAthe niSathe majuttaravivAraMvALuM revA taiyAM vIjJavarU" bAra mAsanI dIkSA paryAyavALe zramaNanigraMtha pAMce anuttaraupapAtika vimAnavAsI devenI tejalezyAnuM vyatikramaNa kare che. "teja pa su sukSAminAra mA to pachI vikag, nAra g" varSa karatAM vadhAre dIkSApayavALo zramaNanitha zukalezyAvALa, paramazukalezyAvALe eTale ke atyaMta zuddha thaIne siddha thaI jAya che, buddha thaI jAya che, mukata thaI jAya che, bilakula paritApa rahita thaI jAya che ane samasta dukhene nAza karI nAkhe che. udezakane aMte gautama svAmI mahAvIra prabhune kahe che ke-"he mane ! zera maM! ri jJAva vira" "he bhagavana ! ApanuM kathana satya che. te bhagavana! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM, te sarvathA satya ja che." A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNunamaskAra karIne, 12 prakAranAM tapa ane 17 prakAranA saMyamathI AtmAne bhAvita karatA thakA teo pitAnA sthAne besI gayA. sUtrakA jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatI sUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA caudamAM zatakane navame uddezaka samAsA14-lA zrI bhagavatI sUtra: 11 1 2 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daza udeze kA saMkSipta viSaya vivaraNa dasamA udezAne prAraMbhacaudamAM zatakanA A dasamAM uddezakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa-zuM kevalajJAnI chavane jANe che? zuM siddho paNa chadmasthAne jANe che? zuM kevalajJAnI avadhijJAnIone jANe che? ItyAdi prazno ane uttarAnI prarUpaNuM zuM kevalajJAnI bole che kharAM ? zuM siddha paNa kevalInI jema bele che kharAM? zuM kevalajJAnI pitAnI ane AMkhane ughADe che ane baMdha kare che? ke ughADatA paNa nathI ane baMdha paNa karatA nathI ? ItyAdi praznanA uttaranuM nirUpaNa zuM kevalajJAnI ratnaprabhA pRthvIne jANe che ? zuM siddha ratnaprabhA pRthvIne jANe che ? zuM kevalajJAnI zarkarA prabhAdi pRthvIone jANe che? ItyAdi vaktavyatAnI prarUpaNuM zuM kevaLajJAnI saudharmAdi kalpane jANe che? navayakone jANe che? anuttaraupapAtikane jANe che? ISatnAbhArA pRthvIne jANe che? paramANupulane jANe che? ItyAdi vaktavyatAnI prarUpaNa. kevalI prabhUti kA nirUpaNa -kevaliprabhUti vaktavyatA- jevI ja ! jJAna " ItyAdi TIkAtha-navamAM uddezAnA anta zukalezyAvALA jIvanI prarUpaNa karavAmAM AvI che. evI zukalalezyAvALA, atyaMta zuddha te vAstavamAM kevalI ja hoya che. tethI sUtrakAra A sUtra dvArA kevalIo sAthe saMbaMdha dharAvatI vaktavyatAnuM pratipAdana kare che gautama svAmIne prazna-" vahI vi mane ! kahyuM kALajuM " he bhagavad ! zuM kevaLI chavAstha aNagArane vizeSa rUpe jANe che ane sAmAnya rUpe tene dekhe che? mahAvIra prabhune uttara-"DhaMtA, gAbaDuM, pArU" hA, gautama! chagrastha aNagArane vizeSa rUpe jANe che ane tene sAmAnya rUpe dekhe che. ahIM kevalI " pada dvArA bhavastha kevaLI ja samajavA joIe, kAraNa ke have pachI je "siddha" papha Avaze tenuM prathama rUpe grahaNa karavAnuM che. zrI bhagavatI sUtra: 11 1 28 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna" jJAna mane! vaDhI asamartha gALA, nAsara, saddALa viSe vi inamayaM nALarUpAsrar ?' he bhagavan! jema kevalI chadmastha aNugArane jANe che ane dekhe che, eja pramANe zuM siddha paNu chadmastha aNugArane jANe che ane dekhe che kharAM ? " mahAvIra prabhune uttara-< etA, bALar, sar ' hA gautama ! kevalInI jema ja siddha paNu chadmastha aNugArane jANe che ane dekhe che. "" caiva * gautama svAmInA prazna-" devajI phLa mate ! ahociMgALarAmrar ??? bhagavan! zuM kevalI pratiniyata kSetra viSayaka avadhijJAnavALAne jANe che ane rRkhe che kharAM ? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- vRM "" hA, gautama ! kevalI temane jANe che ane dekhe che. evaM paramAho* eja pramANe te paramAdhijJAnavALA aNugArane paNu jANe che ane dekhe che. "vuM varji, sa~ viddha jJAna " eja pramANe teo kevalIne ane siddhane paNa jANe che ane dekhe che. have gautamasvAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-" nA La aMte ! jevI ciddha jJAnara, pAsajja, sahAna ziSe viTviyaM nALapha, pAsaph ?" he bhagavan ! jema kevalI siddhane jANe che ane dekhe che, eja pramANe zuM siddha paNa siddhane jANe che ane dekhe che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara-' tA, gaTTu, rASar ' hA, gautama ! kevalInI jema siddha paNa siddhane jANe che ane dekhe che. gautama svAmInA prazna- hevachI naMmate ! mATeGga vA, vArena vA ??" huM bhagavan ! zuM kevalI vinA pUchyuM ja khele che? ke pUchavAmAM Ave tyAre ja uttara de che ? "" hA, uttara-'tA, mAlegnavA, vALo, vA pU2e paNa khele che ane pUchavAmAM Ave, tyAre mahAvIra prabhunA gautama ! kevalI vinA uttara paNa de che. gautama svAmInA prazna- nahALa mane ! devalI mAlega vA, vArega vA, sahAna viddhe vimalena nA vALona vA ?" he bhagavan ! jema kevalI khele che ane praznAnA uttara Ape che, eja pramANe zu siddha khele che ane uttara de che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara-" no phaLaduM samatuM " he gautama ! evu' sa bhavI zakatu nathI, eTale ke kevalInI jema siddhamAM khelavAnI vAta ke uttara ApavAnI vAta sabhavatI nathI. eTale ke-tee khelatA paNa nathI ane praznanA uttara paNa ApatA nathI. gautama svAmInA prazna- se meLaDheLa mate ! vaeN yuSa-nAna vI na' mAlejJa vA, vArena vA, No tahANaM siddhe bhAsejja vA, vAgarejja " he bhagavan ! Apa zA kAraNe evu' kaheA che ke jema devalI vinA pUchyuM bele ane pUchavAmAM AvelA praznAnA uttara Ape che, e pramANe vA zrI bhagavatI sUtra : 11 129 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha khelatA paNa nathI ane praAAnA uttara paNa detA nathI ? mahAvIra prabhunA uttara-'oNcamA ! devaLa pravALe, samme, prathache, pravIvi, pravuddhiAra me " hai gautama ! kevalI utthAna sahita hAya che, vyApAra sahita DAya che, khaLayukta hAya che, vIyukata hAya che ane purukAraparAkramayukata hoya che, parantu "hindre La... babuDhDhALe, jJAna apudghiAravAme' siddha utthAnarahita hAya che, vyApArahita hAya che. zArIrika maLarahita hAya che, vIyaCrahita hAya che ane puruSakAraparAkramathI paNa rahita hAya che. " se senaTreLa' nAva. vAnaregA' he gautama ! te kAraNe meM evu kahyuM che ke kevaLI khele che ane praznAnA uttara Ape che, parantu siddha khelatA nathI ane praznAnA uttara paNa ApatA nathI. " gautama svAmInA prazna- vaivasrIna mate ! immivaijJa vA, nimilena vA " he bhagavan ! kevaLI zu peAtAnAM netrAne ughADe che kharAM ? adha kare che kharAM. mahAvIra prabhunA uttara-"tA, ummileTMvA, nimiSenanA ' hA, gautama ! teo peAtAnAM netrAne ughADe che paNa kharAM ane khadha paNa kare che. " hatuM caiva, vaM bAraTrena vA, pazvArena vA, vaM TALa nA, lekhkhuM vA, nitIhiyN vA, cejja vA " eja pramANe kevaLajJAnI puruSa peAtAnA hAtha Adine sa'kucita paNa karI zake che, ane prasArita paNa karI zake che, ese paNa che, zayana paNa kare che ane naiSeSikI paNa kare che. have gautama svAmI evA prazna pUche che ke- devahIna' aMte ! rUma caLaghyama puvicaLaqmApuDhanIti bALaklR pAlaka ? 'he bhagavan ! zu` kevalI A ratnaprabhA pRthvIne " A ratnaprabhA pRthvI che, '' evA rUpe jANe che ane dekhe che? mahAvIra prabhunA uttara-'tA, gALa, pAttar ?" hA, gautama ! kevalI ratnaprabhA pRthvIne ratnaprabhA pRthvI rUpe jANe che ane dekhe che. have gautama svAmI evA prazna pUche che ke- nALa maMte! caivI rUma caLavamaM putrI rayaNappabhA puDhavIta jANai pAsai tahANaM siddhe vi imaM rayaNappabhaM puDhavi rynnmAnunIti nAgara, pAsaph ?'' he bhagavan ! kevalInI jema zu siddha pazu ratnaprabhA pRthvIne ratnaprabhA pRthvI rUpe jANe che ane Dhekhe che. mahAvIra prabhunA uttara-'tA, gALatlR, pAcaklR '' hA, gautama ! kevalInI jema siddha paNa A ratnaprabhA pRthvIne ratnaprabhA rUpe jANe che ane dekhe che, gautama svAmInA prazna-devajI La' maMDhe ! akSarappama puvi sarvamAnuDhavI ta bALakUvAsapha '' he bhagavan ! zu` kevaLI zaka`rAprabhA pRthvIne zAprabhA pRthvI rUpe jANe che ane Dhekhe che ? mahAvIra prabhune uttara-'vaeN ceya, vaM jJAna adde sattamAr'' hA, gautama ! kevalI zarkarAprabhA pRthvIne zarkarAprabhA pRthvI rUpe jANe che ane zrI bhagavatI sUtra : 11 130 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khe che. e ja pramANe teo vAlukAprabhAne vAlukAprabhA rUpe, paMkaprabhAne pakaprabhA rUpe, dhUmaprabhAne dhUmaprabhA rUpe, tamaHprabhAne tama:prabhA rUpe ane adhasaptamI pRthvI ne adhasaptamI pRthvI rUpe jANe che ane dekhe che. gautama svAmIne prazna-"chI aMte! somaM javuM tojari nAgag Trez?" he bhagavan! zuM kevalI saudharma kalpane sau dhamakalpa rUpe jANe che ane dekhe che? mahAvIra prabhune uttara-"parva veva, gvaM phrAna, parva nAva 3yaM" hA, gatama! kevalI saudharma kalapane saudharma ka9pa rUpe jANe che ane dekhe che. eja pramANe teo IzAna kalpane IzAna kalparUpe, sanakumAra ka95ne sanakumAra kalaparUpe, mahendra kupane mahendra kaparUpe, brahmalAka kalapane brahmaleka kaparUpe, lAtaka kalapane lAntaka kaparUpe, mahAzuka kalapane mahAzaka kaparUpe, sahastrAra kalapane sahastrAra kaparUpe, AnataprANuta kalpane AnataprANata kaparUpe, ane AraNaaSNuta kAne AraNaaSNuta kalpa rUpe jANe che ane dekhe che. have gautama svAmI e prazna pUche che ke-"vahI ma! vekavimaLa ne jJavitti kALa sara?" he bhagavana! zuM kevalI raiveyaka vimAnane thriveyaka vimAna rUpe jANe che ane dekhe che? mahAvIra prabhune uttara-"parva veva, gvaM kagyttaravinA ri ? hA. gautama ! kevaLI greveyaka vimAnone zaiveyakavimAna rUpe jANe che ane dekhe che. eja pramANe teo pAMca anuttara vimAnene paNa anuttara vimAne rUpe jANe che ane dekhe che. gautama svAmIne prazna-"jevo naM maMke! himAraMpurtA sidamAnagDhavI sti nAgarR, pAvarU?" he bhagavana ! zuM kevalI ISatnAbhArA pRthvIne (siddha zilAne) I-mArA premI rUpe (siddha zilA rUpe) jANe che ane dekhe che? mahAvIra prabhune uttara-"gvava" hA, gotama ! kevaLI InsTAgyArA pRthvIne ISaprAgabhArA pRthvI rUpe jANe che ane dekhe che. gautama svAmIne prazna-"vahI mane ! gharamANuvowhe paramANujAhRtti jAga, Ta" he bhagavan! zuM kevalI bhagavAn paramANu pudgalane paramANu putUgala rUpe jANe che ane dekhe che tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"gvaM jeva, TuvAla vaidha " hA, gautama ! kevaLI paramANu yugalane paramANu pudgala rUpe jANe che ane dekhe che. e ja pramANe teo dvipadezI skaMdhane dvipadezI skaMdha rUpe jANe che ane dekhe che. "g jA" eja pramANe teo tripradezI skaMdhane tripadezI kaMdha rUpe, cAra pravezI udhane cAra pradezI kapa rUpe, pAMca pradezI kapane paMca pradezI zrI bhagavatI sUtra: 11 1 31 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ skaMdha rUpe, cha pradezI kadhane cha pradezIskaMdha rUpe, sAta pradezI skadhane sAta pradezI dha rUpe, ATha pradezI kadhane ATha pradezI, skaMdha rUpe, nava pradezI kadhane nava pradezI kadha rUpe, dasa pradezI skadhane dasa pradezI smudha rUpe, sakhyAta pradezI kaMdhane sakhyAta pradezI kadha rUpe, asaMkhyAta pradezI skaMdhane asaMkhyAta pradezI -dha rUpe ane ana'tapradezI kadhane ana'tapradezI dha rUpe jANe che ane dekhe che. gautama svAmInA prazna- nALa mahe! nahI anaMtavica vadhALatpsi khaMdhe ti jANai, pAsai, tahANaM siddhe vi aNataparastriyaM baMdha jAva pAvarU '' he bhagavan ! je prakAre kevalI ana'tapradezI kane anatapradezI dha rUpe jANe che ane dekhe che, eja pramANe zu siddha paNa anaMtadezI kadhane ana'tapradezI -dha rUpe jANe che ane dekhe che kharAM ? mahAvIra prabhunA uttara- tA, gALa, vAsad '" hA, gautama ! kevaLInI jema siddha paNa ana tapradezI kadhane ana`tapradezI skadha rUpe jANe che ane dekhe che. uddezakane aMte gautama svAmI mahAvIra prabhune kahe che-" seva maMtte ! seva mate ! tti' he bhagavan ! ApanuM kathana satya che. huM bhagavan ! ApanuM kathana sa`thA satya che. " A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vadaNuAnamaskAra karIne tee pAtAnA sthAne aesI gayA. prasU.1|| jainAcAya jainadhama divAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra''nI prameyacandrikA vyAkhyAnA caudamA zatakanA dasamA uddeze samApta 514-10nA ! caudamu' zataka samApta / / caMdrahave zataka kA saMkSikSa viSaya vivaraNa paMdaramA zatakanA prAra'bha A padaramAM zatakamAM pratipAdita viSayanu sakSipta vivaraNa A pramANe -zrAvastI nagarInI vaktavyatA, kAka caityanuM varNana, hAlAhalA kuMbhAraNInu' vRttAMta, sa'dhasahita gezAlakanu` hAlAhalA kuMbhAraNInA ghera Agamananu kathana, cha dizAcaranA AgamananuM vana, gezAlaka peAtAne ja jinarUpa kahe che evuM kathana, mahAvIra prabhu gautama svAmIne geAzAlakanA janmAdinuM je vRttAMta kahe che, tenu kathana mahAvIra prabhu pAse AvIne geAzAlaka mahAvIra prabhu pAse kevI rIte dIkSA le che, tenu kathana, tenA mAsakhamaNa Adi tapa ane vihArAdittu kathana, mahAvIra dvArA geAzAlakanA ziSya rUpe pahelAM zrI bhagavatI sUtra : 11 132 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asvIkAra ane pAchaLathI zISya rUpe tenA svIkAranuM kathana, mahAvIra prabhunA siddhArtha gAmathI ma grAma nagaranI tarapha gezAlakanI sAthe vihAranuM kathana, mAgamAM tilastabha niSpattinA viSayamAM geAzAlakanA prazna, tenA uttara rUpe talanI utpattinuM tathA tilapuSpa avenu, tala rUpe pharI utpanna thavAnuM kathana bhagavAna mahAvIranAM vacanAne asatya karAvavA mATe geAzAlaka dvArA tilastha'bhane ukhADI nAkhavAnu` kathana, dhUma grAmanagara bahAra prasthAna, geAzAlaka dvArA vezyAyana nAmanA khAlatapasvInI niMdA, tenA dvArA geAzAlaka para tejalezyA che|DavAnu ane mahAvIra prabhu vaDe zItalezyA cheADIne geAzAlakanA sarakSaNanuM kathana, A vRttAtanuM gaiAzAlakane kathana, geAzAlaka dvArA tejalesyArUpa zaktinI prAptinA upAya pUchavAmAM AvatAM, mahAvIra prabhu dvArA tejovaizyAnI prApti kevI rIte thAya che, A vidhinuM kathana, bhagavAna mahAvIranA kU grAma nagarathI siddhArtha grAma tarapha gozAlaka sAthe vihAra, mArgamAM mahAvIra prabhunA vacanamAM asatyatA prakaTa karavA mATe tilastaMbhanuM geAzAlaka dvArA anveSaNa, kriSyavRSTi dvArA te tikSasta'bhanuM pharI ArApaNu thavuM, puSpa venu' tala rUpe punarAgamana joine gezAlaka parivatavAdanA svIkAra kare che. tyAra bAda mahAvIra prabhuthI judA paDavAnuM kathana, bhagavAne kahelI vidhi karavAthI geAzAlakane teolezyAnI prApti thavAnu kathana, cha dizAcaro gozAlakanA ziSya bane che, pAtAne jina mAnatA thakA geAzAlakanuM vicaraNa, zaiAzAlaka jina nathI, evuM mahAvIra svAmInu' kathana, mahAvIra svAmInA A kathanane sAMbhaLIne geAzAlakanA jinatva sabadhamAM grAmajanAnI adA aMdara carcA, te sAMbhaLIne ge zAlakane krodha utpanna thAya che, evuM kathana tyAra bAda AhArane nimitta tenu bhramaNa, Ananda aNugArane khelAvIne valbhIkanAM cAra zikharone pADI nAkhanAra vaNikAnA dRSTAntanuM kathana A prakAre mahAvIra prabhune bhayabhIta karavAnA tenA hetu, AnaMda aNugAra dvArA gozAlaka kathita sadezanu' mahAvIra prabhune kathana, tyAra bAda mahAvIra prabhunuM AnaMda dvArA gautamAdine gauzAlaka sAthe vAdavivAda nahIM karavAnu` sUcana eja avasare gozAlakanu mahAvIra prabhu pAse Agamana ane "huM Apane ziSTa che, evu' Apa zA mATe kaheA che. ? huM geAzAlaka nathI. huM teA sAta zarIramAM praveza karI cukayA chuM, " evuM kathana ane peAtAnA matanu pradarzana, "tame geAzAlaka ja che, khIjI kAI paNu vyakti nathI, evu mahAvIra prabhunuM kathana, bhagavAnanA vacane sAMbhaLIne gusse thayelA gezAlakanA Ako "" zrI bhagavatI sUtra : 11 133 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAdi yukta vacane, A prakAranAM vacanethI mahAvIra prabhunuM apamAna thayuM che, ema samajIne sarvAnubhUti aNagAra gozAlakane Thapako Ape che, gozAlaka gusse thaIne te aNagAra para tejetezyA choDIne temane bALIne bhasma karI nAkhe che. sunakSatra aNagArane paNa eja prakAre tejalezyAnuM laya banAvavAnuM kathana, sunakSatra anagAra bhagavAnanI samakSa AlecanA ane pratikramaNa karIne kALadharma pAme che, evuM kathana tyAra bAda trIjI vAra mahAvIra prabhu para gozAlaka AkrozAdi prakaTa karIne tejalezyA cheDe che, te tejalezyA bhagavAnanI pAse jaIne pAchI pharIne gozAlakanA zarIramAM ja praveza kare che. "cha mAsa pachI tame marI jaze," evuM ge zAlakanuM mahAvIra svAmIne kathana "tArI pitAnI tejalezyAnA AghAtathI tuM sAta rAtri pUrI thatAMja maraNa pAmIza, ane huM 16 seLa varSa sudhI gaja hastInI jema vicaraNa karIza," evuM gazAlakane bhagavAnanuM kathana zrAvastI nagarImAM loke vacce vAdavivAda keI gazAlakane jina rUpe mAne che, kaI mahAvIra ja jina che, evuM pratipAdana kare che. bhagavAna mahAvIranuM pitAnA ziSyone sUcana "tejalezyA choDavAthI nisteja banelA gozAlakane prazranetta dvArA niruttara kare." nirutara thavAthI gozAlakamAM krodhanI utpatti gozAlaka dvArA cheDavAmAM AvelI tejalezyAnI zakitanuM kathana, zAlakanI unmata dazAmAM pAnakApAnakanuM kathana, AjIvikepasaka acaMpalanuM gozAlakanI pAse Agamana, ayaMpulanA manaHsaMka9panuM gozAlaka dvArA kathana, tenA mananuM kevI rIte samAdhAna karyuM, tenuM nirUpaNuM, jyAre mAruM mRtyu thAya, tyAre mArA mRtazarIrane khUba ja moTA utsava sAthe bahAra kADho," evuM zAlakanuM potAnA ziSyone sUcana maraNakALe gozAlane samyaktvanI prApti thavAnuM kathana, "huM jina nathI, mahAvIra svAmI ja jina che," A vAstavika sthitine khyAla AvavAthI tene pazcAttApa thAya che, evuM kathana " jyAre mAruM mRtyu thAya. tyAre mArA DAbA page deraDuM bAMdhIne mane jamIna para DhasaDaje, mArA meDhAmAM zuMka che ane evI jAherAta karaje ke gozAlaka jina nathI," A prakAranuM gazAlakanuM potAnA ziSyane sUcana AjIvikasthaviro hAlAhalA kuMbhAraNInA dvArane baMdha karIne, zAlakanI sUcanA anusAranI ghoSaNApUrvaka, gozAlakanI AjJA pramANe kare che, evuM kathana tyAra bAda zrAvatI nagarImAMthI vihAra karIne mahAvIra prabhu meMDhagrAmanA zAlakASThaka cityamAM padhAre che, tyAM bhagavAna mahAvIranA zarIramAM pIDAjanaka roga utpanna thAya che, bhagavAna zrI bhagavatI sUtra: 11 1 34 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 mahAvIra rAganI pIDAthI chadmasthAvasthAmAM ja marI jaze, evuM brAhmaNAdi cAre vahunA leAkeAnuM kathana. bhagavAna mahAvIra rAganyathAthI kALadhama pAmaze, '' evI AzaMkAne lIdhe mAlukAkacchamAM virAjatA siMha nAmanA aNugAranuM rudana bhagavAna dvArA siMha aNugArane pAtAnI pAse lAvavAmAM Ave che ane evI AjJA apAya che ke- revatI zrAvikAne ghera jAe tenI pAse ASAkama doSathI dUSita je kALAnA pAka che te nahI lAvatAM, bIjorAnA pAka vahArI lAve, " te pramANe siMhu aNugAra dvArA kALApAka vahArI lavAya che. tenA sevanathI bhagavAnanA roga dUra thAya che. te kAraNe sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, deva ane devIene khUba ja AnaMda thAya che. gautama svAmInA prazna-" sarvAnubhUti aNugAra ane sunakSatra aNugAra marIne karyAM utpanna thayA che ?" mahAvIra prabhunA uttara-"teo anukrame AThamA ane khAramAM devalAkamAM gayA che. " " geAzAlaka marIne karyAM gayA che?" evA prazna geAzAlaka marIne khAramAM devaleAkamAM gayA che," evu kathana tyAMthI cyavIne te vimalavAhana nAmanA mANasa rUpe utpanna thaze. vimalavAhananu vaNna zramaNanigra thAnI sAthe vimalavAhanane mithyAbhAvaprAptinI prarUpaNA, suma'gala aNugAranI azAtanA karavAthI hayaratha nAmanA sArathi sahita vimalavAhana khaLIne bhasma thavAnuM kathana. "suma'gala aNugAra marIne karyAM jaze?' eve gautama svAmInA prazna " sarvAM siddha vimAnamAM jaze, " evA uttara " vimalavAhana kALadhama pAmIne karyAM jaze ?" '' '' 66 uttara- gaiAzAlaka sAtamI narakathI laIne aneka bhavAmAM bhramaNa karaze. ante manuSyadeha dhAraNa karIne samyagdarzana prApta karIne mahAvideha kSetramAM utpanna thaIne zramaNuparyAyanuM pAlana karIne dRDhapratijJa nAmanA kevaLI khanaze, ane aneka varSo sudhI kevaLiparyAyamAM rahIne makSa prApta karaze, " ItyAdi vaktavyatAnuM' A padaramAM zatakamAM pratipAdana karavAmAM Avyu che. "" zrI bhagavatI sUtra : 11 135 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gozAlaka ke vRtAMta kA nirUpaNa "namo vAha mAvate vADheLa tene samavi ItyAdi- TIkAI-caudamAM zatakamAM evuM kahevAmAM AvyuM ke kevaLajJAnI ratnaprabhApRthvI Adi vastune jANe che. vaLI sarvajJa pitAnA AtmAne paNa jANe che. have A sUtra dvArA evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che ke mahAvIra prabhune kuziSya gozAlaka pitAnI ajJAnatAne lIdhe ja caturgati rUpa saMsA2mAM paribhramaNa karI rahyo che. namo suvicAra mAgara" A maMgalAcaraNathI sUtrakAra paMdaramAM zatakane prAraMbha kare che-"seoi # toi teof yamaum yAvarathI nAmaM AyarI dothA" te kALe ane te samaye zrAvatI nAmanI nagarI hatI. "vALo tenuM varNana aupapAtika sUtramAM varNavelI caMpAnagarInA varNana pramANe samajavuM. "tIne pAvarathI nagarI vaNiyA uttarapurithame vImANa, tatha jarUra nAma hothA, vAvo" te zrAvatI nagarInI bahAra IzAna koNamAM kASThaka nAmanuM citya (udyAna) hatuM. aupapAtika sUtramAM maNibhadra caityanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja varNana ahIM koSTaka tyanuM paNa samajavuM. "tarA je sAvarathI navarI hAhAhA nA zuMmArI jJAnI vivAdiyA rivarapha" te zrAvastI nagarImAM hAlahalA nAmanI kuMbhAraNI rahetI hatI. te AjIvikapAsikA-gozAlakanA matanI upAsikAhatI. te "kAra parimUyA, bAkavirAmasi sTa, nahi, rijhaydaa, viNicchiyadA, advimijjapemANurAgarattA, ayamAuso! AjIviyanabhae advai ayaM paramaTe se se aNadvetti AjIviyasamaeNaM appANaM bhAvemANI viharai" hAlAhalA kuMbhAraNuM ghaNuM ja dhanADhaya hatI, aneka leke dvArA paNa aparita hatI, AjIvikA matanA siddhAMtamAM labdhArtha (jANakAra) hatI, tenA rahasyanI jJAtA hatI, te siddhAntanA artha (viSaya-to)ne nirNaya karI cukI hatI, pUchI pUchIne te siddhAntanA pratyeka viSayanI te vizeSa niSNAta thaI gayelI hatI. tenA ramaramamAM AjIvika matanA siddhAnta pratye anurAga vyApele hatA, te kAraNe te evuM mAnatI hatI ke AjIvika matane siddhAnta ja yathArtha che, bAkInA saghaLA siddhAMta ayathArthaaparamArthabhUta che. A prakAre AjIvika siddhAntamAM tene atUTa zraddhA hatI. tevi jAhevi te samago jotA maMgg grIvAsariyAte kALe ane te samaye AjIvika siddhAntanA pracAraka maMkhaliputra gozAlaka hatA. tenI dIkSA paryAya 24 varSanI hatI. te zAlaka bhramaNa karatAM karatAM "TAnnA zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNaMsi AjIviyasaMghasaMparivuDe AjIviyasamaeNaM appANaM mavemALe vijJa" hAlAhalA kuMbhakArInI kuMbhakArApaNa para-dukAne athavA tenA nivAsasthAne AvyA tenI sAthe tenA ziSyeA paNa hatA. geAzAlaka AjIvika siddhAnta anusAra ja peAtAnI pratyeka pravRtti calAvyA karatA hatA. " sarvAM ara gosAlagarasa maMkhaliputtassa annayA kayAI ime cha dikhAcarA aMtiyaM paauvasthA " have koi eka samaye ma'khalIputra geAzAlakanI pAse cha dizAcarA AvyA te maryAditabhUmImAM vicaratA hatA athavA e peAte peAtAne bhagavAnanA ziSyA mAne che. temane athavA dezATana karavA vALAene dizAcAra kahe che. ane peAtAnA AcAravicArAmAM zithila hatA. temanAM nAma A pramANe hatAM-"sALe, t, LiyAre, praSTi,, zikSAcaLe, zrajhu- gomAyu putte ' zAna, kalanda, karNikAra, machidra, agnivezyAyana, ane gAmAyuputra arjuna. " saLa' te adghiASAaduviThuMpukhtacaMmAma sadara mataMttaLendi nivruti " te cha dizAcaroe pUva nAmanA zrutavizeSanA (1) divya, (2) autpAta, (3) mAntarikSa, (4) bhauma, (5) AMga, (6) svara, (7) lakSaNa ane (8) jana A aSTAMga mahAnimittane tathA navamAM gItamAne ane dasamAM nRtyamAgane (ahI navamAM zabdanA lApa thaye che, kevaLa 'dasamAM' zabdanA upacega dvArA navamAM gItamAga ne paNa ahI grahaNu karavAmAM Avela che.) prameya paricchedaka pAtapeAtAnI buddhi anusAra pUlakSaNu zrutaparyAya sUryamAMthI uddharita karyA hatA. 8 arzad sat mayaMti nikjhuddittA sonAruM malajiputta ravApu " pAtapeAtAnI buddhi anusAra pUrva zrutaparyAya yUthamAMthI te isenA uddhAra karIne teo makhaliputra geAzAlakanI nizrAmAM rahevA lAgyA eTale ke tenA ziSya banIne teo tenI sAthe rahevA lAgyA. ar' se gosAle maMkhaliputte teNaM aTThagassa mahAnimittassa keNai ulloyametteNa savvesiM pANANa, bhUyANaM, jIvANaM sattANaM imAI cha aNaikkamaNijjAI vAgaraNAI vAgarei " tyAre te ma khaliputra geAcAlaka pUrvokta aSTAMga mahAnimittanA sAdhAraNa leAkAthI ajJAta evA krAi upadezamAtrane AdhAre evuM kahevA lAgyA ke samasta prANa, bhUta, jIva ane sattvA A cha vastunu atikramaNa karavAne asamartha che. eTale ke A mamatAne teo anyathAkatuma' (badalavAnepheravavAne) asamartha che-" hAma, zraddhAma', muhaM, duHa, viSa, maLa''' lAbha, alAbha, sukha, du:kha, jIvita ane maraNa puruSArthoMpayegI hAvAthI ja 6 cItte kahevAmAM AvI che, nahIM te te sivAyanA naSTa, muSTi, citto ,, "" ( cha A zrI bhagavatI sUtra : 11 137 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hakAdika nimittane viSayarUpa che. "re jo maMjije te gassa mahAnimittassa keNai ulloyame Na sAvatthI nayarIe ajiNe jiNappalAvI aNaraho arahappalAvI, akevalI kevalippalAvI, asavanna savanappalAvI ajiNe nikhAruM pUrema virU" A rIte sAmAnya loke jenAthI ajJAta hatA evA aSTAMgamahAnimittanA upadeza mAtrathI ja te saMkhaliputra gozAlaka, ajina hovA chatAM pitAne jina mAnavA lAgyuM, ahata na hovA chatAM pitAne ahaMta mAnavA lAgyA, kevaLajJAnathI rahita hovA chatAM pitAne kevaLI mAnavA lAgya, sarvajJa na hovA chatAM pitAne sarvajJa manAvavA lAge ane ajina hovA chatAM paNa jina zabdane prakAzita karavA lAge. sonA -zAlaka nAma vaktavyatAag sArathI nagarI sivAya nava pade vaLo " ItyAdi- TIkAtha-sUtrakAre A sUtra dvArA gozAlakanA janmavRttAntanuM kathana 12 -"tae Na sAvatthIe nayarIe siMghADaga jAva pahesu bahujaNo annmajhA paramAra nAra parva rave" tyAre zrAvastI nagarInA ghaNuM leke trika, catuSka, catvara, mahApatha ane patha, A saghaLA mArgo para bhegA thaIne A pramANe kahevA lAgyA, saMbhASaNa karavA lAgyA, prajJApanA karavA lAgyA ke"evN khalu devANuppiyA | gosAle maMkhaliputte jiNe, jiNappalAvI, jAva pagAsemANe vidag" he devAnupriye ! makhaliputra zAlaka potAne jina kahe che, ata kahe che, kevalI kahe che, sarvajJa kahe che ane jinarUpe pitAne oLakhAvIne jina zabdane prakAzita karI rahyo che. " ma " te ApaNe kevI rIte e vAtane mAnya karavI ke maMkhaliputra zAlaka jina, jinapralApI, ItyAdi rUpa ja che? "te zAhe te ramaNa pAmI rosa, jAva pariNA pafjayA" te kALe ane te samaye bhagavAn mahAvIra svAmI zrAvastI nagarInA keThaka udyAnamAM padhAryA dhamakathA zravaNa karavAne pariSada nIkaLI dharmakathA sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. "te kALe te samauri samaNassa bhagavao mahAvIrasma jeTe aMtevAsI iMibhUI NAma aNagAre goyamagotteNa jAya che te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA jayeSTha atevAsI (ziSya) indrabhUti nAmanA aNugAra hatA. teo gautama gotranA hatA. teo chane pAraNe chaThThanI tapasyAthI AtmAne bhAvita karatA. "evaM jahA vitiyasae niyaMThuisae jAva aDamANe bahujaNasaI nisAmei" bIjA zatakanA pAMcamAM "nigraMtha uddezAmAM' kahyA anusAra, zrAvastI nagarInA gRhasamudAyamAM bhikSAcaryo nimitte pharatA hatA, tyAre temaNe aneka lokene vArtAlApa sAMbhaLe. "vahunno annama pavamArava, kAra paNa zrI bhagavatI sUtra: 11 1 38 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai" aneka leka aMdaroaMdara A pramANe kahetA hatA, saMbhASaNa karatA hatA, prajJApanA karatA hatA ane prarUpaNa karatA hatA ke-"gvuM vastu revAnnuppiyaa! gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI, jAva pagAsemANe viharai" hai "devAnupriye ! makhaliputra gozAlaka jina mAnate thako te pitAnI jAtane jina kahe che, ahemata mAnata thake te potAne ahaMta rUpe oLakhAve che, kevaLI mAnate thake te pitAne kevalI rUpe manAve che, sarvajJa mAnane thake te pitAne sarvajJa rUpe gaNAve che, jina mAnate thake jina zabdane prakaTa kare che." "te meNaM ma " te he devAnupriye ! te je kathana kare che, tenuM zuM mAnI zakAya evuM che?" A prakAranI je vAtacIta ke karatA hatA, te gautama svAmIe sAMbhaLI. "tA [ maLavuM jogame traduSaNa aMtiyaM cardUi soghA nira jAva nAcatta mattA vahi " A prakAranI te saghaLA lokonI vAtacItane sAMbhaLIne tathA tene hRdayamAM dhAraNa karIne, gautama svAmI yathAprApta bhikSA laIne mahAvIra prabhunI pAse AvyA bhagavAna para jemane atyaMta zraddhA che evA gautame prApta AhA2pANI prabhune batAvyAM "jAva v=gvAramA parva vANI" tyAra bAda mahAvIra prabhune vaMdaNAnamaskAra karIne temaNe vinayapUrvaka A pramANe pUchayuM-"u d4 mAM mare! saMva jAva vigata mALe viha meca jajo paraM? he bhagavan ! bhikSAcaryAmAM bhramaNa karatI vakhate aneka lokonA mukhethI evI vAta sAMbhaLI che ke gozAlaka ke je maMkhaline putra che, te jina mAnate thake te pitAne jina kahe che, ahaMta mAnate thake te pitAne ahaMta kahe che, kevaLI mAnate thaka te pitAne kevaLI kahe che, sarvajJa mAnate thake te pitAne sarvajJa kahe che, che. te zuM te je kahe che, te kharuM mAnavA lAyaka che ?" A pramANe lekene mukhe sAMbhaLelI vAta mahAvIra prabhune kahIne temaNe temane evI prArthanA karI ke-"te rUchAmi nuM mete ! sAsarasa mariputtaw sThThANapariyALi zi>> he bhagavana! Apane mukhe makhaliputra gozAlakanuM janmathI laIne anta paryantanuM vRttAta sAMbhaLavA mAguM chuM. tyAre joramAM maLe mAva mahArvare mAvaM ca gva vacArI" "he gautama !" A prakAre saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIre bhagavAna gautamane A pramANe kahyuM-" kAmannata gvamArU varU, nAra padave" aneka manuSya eka bIjAne evuM je kahe che, saMbhASita kare che, prajJApita kare che ane prarUpita kare che ke "gha' vastu norAje maMjhighutte giche, ninavahAvI, kAra vajAnA vi, tene mika" "makhaliputra gozAlaka jinA zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnata thake te potAnI jAtane jina kahe che, ahaMta mAnato thake pitAne ahaMta rUpe ja gaNAve che, kevalI mAnate thake pitAne kevalIrUpe kahe che, sarvajJa mAnatA ke pitAne sarvajJa rUpe kahe che, jina mAnate thake jina zabdane prakaTa kare che," A temanuM kathana mithyA-asatya ja che. " haju zocamA ! gvamArAmi, jJAva paramihe gautama ! A viSayamAM huM te evuM kahuM chuM, evuM pratipAdana karuM chuM, evuM prajJApita karuM chuM ane evuM prarUpita karuM chuM ke-"g ahu ghaca jovAsa vaDhiputtara maMDhi nA maM bijA dothA" A gozAlakanA pitA maMkhali hatA-teo maMli jAtinA hatA. A jAti citrapaTa hAthamAM laIne ane lekene te batAvIne bhikSAvani dvArA pitAne nirvAha calAve che. eTale ke gozAlakano pitA zikSaka jAti vizeSamAM utpanna thayele eka bhikSuka ja hatuM. A saMbaline tyAM gozALaka janme te, tethI tene maMkhaliputrane nAme paNa oLakhavAmAM AvatA hatA. "tara [ maMtrasTisa maMtrasTa mA nAma mArA holyA " A paMkha jAtinA maMkhaline bhadrA nAmanI bhAryA hatI. "sumAruM jJAva parivA" te ghaNI ja suMdara hatI. tenA karacaraNa sukumAra hatA. tenuM zarIra uttama lakSaNe ane vyaMjanethI yukta hatuM. "taoi sA ma mAriyA gayA tyAruM divALI para hora" amuka samaya bAda te bhadrA bhAyane garbha rahyo. " teNaM kAleNa teNaM samaeNaM saravaNe nAma saMnivese hotthA, riddhasthimiya jAva nnimagrrr Grigg4" te kALe ane te samaye zaravaNa nAmanuM eka sanniveza-upanagara hatuM. te ghaNuM ja samRddha hatuM tyAM koI paNa prakArano upadrava na hatuM tyAM leke AnaMdamAM masta thaIne rahetA hatA A sanniveza devalekanA jevA ThAThamAThathI yukata hatuM, ane eja kAraNe te janatAnI prasanna tAnuM kAraNa banI rahetuM hatuM. "tatva of sAva saMnivere no duruM nAma mALe visa" te zaravaNa sannivezamAM bahula nAmano eka brAhmaNa rahete hato. te brAhmaNa "Dhe nAva garimUkha riverA jAva kurinigie zAvi hovA" ghaNoja dhanika hatuM, aneka leke dvArA paNa parAbhava na karI zakAya e samartha hatA, brAhmaNonA tradAdi dharmagraMthanA jJAnamAM paNa te nipuNa hate. "tae i no dUra mANasa jovA jAva phrothA" A bahula brAhmaNanI eka zALA hatI. "tara re maMtrI maM nAma annAkyaai bhadAe bhAriyAe guThivaNIe saddhiM cittaphalagahatyagae maMkhattaNeNa appANa mAnA pudavAnagva rAmAne nAmanA kUphannamALe" have evuM banyuM ke parvokta maMkha jAtine makhali citrapaTane hAthamAM laIne ane lokone te citrapaTanAM citra batAvI batAvIne pitAnI AjIvikA calAvate calAvate, pitAnI garbhavatI bhAyI bhadrAnI sAthe te gAmamAMthI ravAnA thaze. kamaza: zrI bhagavatI sUtra : 11 140 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka gAmathI bIje gAma cAlatAM cAlatAM "meLA saMniSe, jene paduha4 mALA jotA tene savAcharU" jyAM zaravaNa saMniveza hatuM tyAM AvI pahoMcyA tyAM AvIne teo gobahala brAhmaNanI gauzALAmAM dAkhala thayA. " vArikattA jovA mAphugarA josApa pasaMa maniSevaM re" temAM dAkhala thaIne teNe potAne sAmAna te gozALAnA eka bhAgamAM mUkI dIdho. "mani dattA karAze saMnivere raniiccmjjhimaaiN kulAI gharasamudANasa bhikkhAyariyAe aDamANe vasahIe savao samaMtA mAtai #o" tyAM sAmAna mUkIne te zaravaNa saMnivezanA ucca, nIca ane madhyama janonA gharomAM bhikSAcaryA karavA lAgyA ane rahevA yogya sthAnanI (gharanI) ce tarapha zodha karavA lAgyA. "vAhI vago mA mAre jema bannAthavarSei bamamA " AkhA gAmamAM badhI dizAomAM rahevA gya sthAnanI zodha karavA chatAM paNa tene rahevA yogya bIjuM kaI sthAna na maLyuM tethI te "tara no duraNa mAjarA jo strANa prasiMsi vAvAsaM vAghaeja gobahala brAhmaNanI gozALAnA eka bhAgamAM varSAkALa sudhI rahyo. "ago RT mada mAriyA navA mAsANa bahupaDipunnANaM aTThamANarAiMdiyANaM vII kaMtANa sukumAla jAva pddiruuvAM kAra racAyAte daramiyAna, garbha dhAraNa karyAne nava mAsa ane sADA sAta divasane samaya pUro thayA pachI te bhadrAe eka sukumAra hAthapagavALA putrane janma Ape te putra sArAM lakSaNe ane vyaMjana guNethI yukata hate ane ghaNo ja suMdara hate. "tatta vArA amAro praznArasane divase vItikaMte jAva bArasAhe divase ayameyArUva guNNaM guNanipphannaM nAmadhejja ti" A bALakano janma thayAne agiyAra divasa vyatIta thaI cukyA bAda jyAre bArame divasa beTho, tyAre te putranA mAtA pitAe tenuM "ge zALa" evuM prazasta, guNayukta, sArthaka nAma rAkhyuM. "kagi amhaM ime dArae gobahulAsa mAhaNassa gosAlAe jAe, taM hoUNaM amha imassa vAraNa nAma che jotti " "gazALa" nAma rAkhavAnuM kAraNa have sUtrakAra prakaTa kare che-te bALakanA mAtApitAne e vicAra Avyo ke ApaNuM A putrane janma gebala brAhmaNanI gauzALAmAM thayela che. tethI ApaNuM A putranuM nAma "ge zALA" padanuM vAcaka "zALa" rAkhavuM na. " taeNaM tassa dAragarasa ammApiyaro nomadhejjaM kareMti-gosAle ti" A pramANe vicAra karIne temaNe temanA putranuM nAma "gozAlaka" rAkhyuM zrI bhagavatI sUtra: 11 141 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tapaNaM se gomAke dArae ummukkabAlabhAve viSNAyapariNayamette jovvnngmnnute sacamena jAhiddha cittanAM darek " tyAra bAda dhIme dhIme bAlyAvasthA pUrI karIne te ezALaka paramavijJa ane paripakava buddhivALA banI gaye.. yuvAvasthAe paheAMcI gadhe, ane peAtAnA pitAthI judA thaIne jAte ja citraphalaka manAvavA lAgyA. " sacameya vitta tthA maghuttaLenuM avvALa mAlemALe virU '' ane te citraphalakane hAthamAM laIne bhikSAvRtti karavA lAgyA. I|sa2A '' ,, " teLa' jAheLa teAM samAM ' nocamAM! sIsa'. vAghADuM 'ItyAdi TIkA- seLa zAhena sena samaLyuM " te kALe ane te samaye, ba goyamA ! tIsa vAsAI AgAravA samajjhe vasittA ammApiihiM devattagaehiM " he gautama! 30 varSa sudhI huM gRhasthAvAsamAM rahyo, mArA mArkApatAnA jyAre svaga vAsa thaye, tyAre ` nA mAtraLa! gAyAM revayUsamAca muke maMtrittA gAtro maLa citra ' AcArAMga sUtranA bIjA zruta skaMdhanA 24mAM bhAvanAdhyayanamAM kahyA anusAranuM kathana ahIM grahaNu karavAnuM che. " samAsa abhigrahavALA thaIne eka devadRSyane laIne, muDita thaIne, huM pravrujita thaI gayA, A kathana paryantanuM samatA kathana ahIM graheNu karavu' joie. HH taLa' 'mocamA ! paDhama' vAttAvAra baTThamAsa' dghamAsena' ghumamALe TviyanAmanilAm 14ma' aMtaravANa' vasAvAla' vALaNuM " he gautama ! dIkSA lIdhA pachI pahelA varSAvAsane-cAturmAMsane-amAsa khamaNune pAraNe amAsa khamaNu karIne asthithrAmanI nizrAmAM vyatIta karyu. (ahIM antara varSe pada cAmAsAnu, vAcaka che. vRSTinA je kALa hAya che, tenu' nAma antara varSa che. ahI varSa zabdanA artha 'vRSTi ' che. athavA je thAya tyAre zramaNeA gantavya kSetre pahoMcyA na heAya te pazu avazya AvAsa (nivAsa) karI de che, tenuM nAma antarAvAsa che. 8 varSovAsa 'eTale cAturmAsika avasthAna ,, " doccaM vAsaM mAsa' mAseNaM khamamANe puvvANupuvviM caramANe gAmANugAma jUnamALe " dIkSAparyAyanuM khIjuM' va mAsa khamaNane pAraNe mAsakhamaNu karIne meM vyatIta karyu. A samaya daramiyAna kramazaH vihAra karIne grAmAnugrAma vicaraNa karatAM karatAM, " meLeya rAzidde nacare neLeya nAhiddA vAiirayA neLeva taMtuvAcanAjA, teLeva kAgacchAmi " jyAM rAjagRha nagara hatu, jyAM nAlaM dAnA khAhyabhAga hatA, jyAM tantuvAya zAlA hatI, tyAM huM AnyA. 345zviottA, dvApattiSThava pha koniAmi " tyAM jaIne me' niyama pramANe taMtuvAyazAlAnA rakSakanI anujJA prApta karIne taMtuvAcanAO[QE7desNsi vAsrAvAsa uvAgae tantuvAya zAlanA eka bhAgamAM cAturmAMsa vyatIta karavAne nimitte avasthAna karyu^, " saLa' ak' nocamAM ! paDhama mAnalamaLa' suvara vijJattALa' viAmi ' tyAra bAda, hai gautama ! me' tyAM 66 '. ?? zrI bhagavatI sUtra : 11 142 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama mAsakhamaNa karyuM. "tA jovAhe maMtriputte vittajAthaTS maMttattaLanuM baghA mAmA phuvAlupura rAmane kAra TUjhanALe" have evuM banyuM ke maMkhaliputra ge zAlaka potAnA hAthamAM citraphalaka laIne bhikSAcaryA dvArA pitAnI AjIvikA calAvatA thake kamazaH bhramaNa karate karate, gAmegAma pharate pharate-eka gAmathI bIjA gAmane pAra karate karatejenne rAyagihe nayare, jeNeva nAliMdA bAhiriyA, jeNeva taMtuvAyasAlA, teNeva jyAM rAjagRha nagara hatuM, jyAM nAlaMdAne bAhya bhAga hatA, ane jyAM tanAvAya zAlA hatI, tyAM AvyA. "3AAchittA taMtunAvAyA puSi maharivaM je" tyAM AvIne teNe taMtuvAya zAlAnA eka bhAgamAM pitAno sAmAna mUko. "ttA sAhaii na 3 vIra rAva annattha kattha vi vasahi alabhamANe tIse ya taMtuvAyasAlAe egadesaMmi vAsAvAsaM ravAnA, kalthava che ja necamA" sAmAnane tyAM mUkIne teNe rAjagRha naga2nA ucca, nIca ane madhyama kuLanAM gharamAM bhikSAcaryA nimitta bhramaNa karavA mAMDayuM, ane potAne rahevA lAyaka sthAnanI teNe AkhA nagaramAM badhI tarapha zedha karavA mAMDI, paraMtu tene rahevAlAyaka bIjuM koI paNa sthAna jaDayuM nahIM. tethI he gautama ! taMtuvAyazAlAnA eka taraphanA bhAgamAM, jyAM huM Azraya laI rahyo hato, tyAM te paNa cAturmAsa sudhI thobhI gaye. "taeNaM aha goyamA ! paDhamamAsakkhamaNapAraNagaMsi taMtuvAyanAlAo paDini svamAna" he gautama! pahelA mAsakhamaNanA pAraNAne divase taMtuvAyazAlAmAMthI nIkaLyo. phinikaafmattA" tyAMthI nIkaLIne, gADha vAriraM mAM maNeluM neLeva rAyani nare teNe ravAdAmi" nAlaMdAnI bahAranA bhAganA madhya bhAga para thaIne, jyAM rAjagRha nagara hatuM tyAM AvyA " uvAgacchittA rAyagihe nayare ucca, nIya jAva aDamANe vijayassa gAhAva issa for regva" tyAM AvIne, huM rAjagRha nagaranA ucca, nIca ane madhyama kuLane gharasamUhamAM bhikSAcaryA nimitte bhramaNa karate karate vijaya gAthA patinA gharamAM pravezyA. "tALa se vAgha nA ma pagamAM pAratyAre te vijaya gAthApatie mane Avate je, "patti - gp givAra zALaro kasudemane joIne tene ghaNe ja harSa ane satiSa thayA, ane turata ja te pitAnA Asana parathI UbhuM tha. " kadamadira nAcaDhAvo paDyo hag" ane UbhA thaIne te siMhAsana parathI nIce utaryo. "rohittA vAyA rokyatyAra bAda pAdukAone kADhI nAkhI, "mokUttA prakAra vattAsaM z" pAdukAone kADhI nAkhIne bhASAnI yatanAne mATe teNe eka zATakathI uttarAsaMga zrI bhagavatI sUtra: 11 14 3 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (sAMdhAvagaranA kapaDAthI) karyuM "gaMjasTicarthe mama sattaduparAruM gajudajIrU" aMjalIthI hAthane mukulAkAra karIne, te sAta DagalAM AvyuM. aLachittA mai tivavRtta bhAyANijapacAri re ? mArI sAme AvIne teNe traNa vAra mArI pradakSiNA karI. " ttA maF vaira, raNajhu" tyAra bAda teNe mane vaMdaNAnamasakAra karyA. "vaMhittA, namaMtti mama vi8lenn' asaNapANakhAimasAimeNa paDilAbhessAmitti ka. tuDhe paDilAmemANe vi ta, hisTAmiNa vi tu" vaMdaNuM namaskAra karIne teNe e vicAra karyo ke huM A aNagArane vipula azana, pAna, khAdya ane svAdya rUpa cAre prakAranA AhAra vahorAvIza A prakArane vicAra AvatAM ja te ghaNo taw (saMtuSTa, khuzI) thaye, jyAre teNe mane cAre prakAranA AhArathI pratilA bhita karyo, tyAre paNa te saMtuSTa thaye ane mane pratilAbhita karyA bAda paNa te ghaNe ja tuSTa tha. "tat i raNa viSaya jANAvAsa varasuddhenn', dAyagasuddheNa, pariggAhakasu Na' tiviheNaM tikaraNasuddhaNa dANeNa mae parAmiNa samArI levA niva saMsAre pavittIpa" uparyukta dravyazuddhadAnathI-udgamAdi deSarahita AhAradinA dAnathI, AzaMSAdi deSarahita dAtAnA zaddhiyukta dAnathI, ane kRta, kArita ane anumodanA tathA mana, vacana ane kAyA rUpa traNe prakAranA karanI apekSAe zuddha evA dAnathI mane pratilAbhita karavAthI vijya gAthApatie devAyuSkane banca karyo ane pitAnA saMsArane alpa karI nAkhyuM. "ujAri re mAruM vaMra vivAruM T3mUvA" tathA te vijayagAthA patine ghera pAMca divye utpanna thayAM. tainA" te divyenAM nAma A pramANe samajavA. "vasudhArADu 2, 4ddhvnnnne kusume nivAie2, celukkhevekae3- AhayAo devaduMduhIo4, atarA vi ya na jANe hovAne kALe tti chu" (1) vasudhArA-dravyanI vRSTi-thaI, (2) pAMca varSamAM phUlanI vRSTi thaI, (3) vastronI vRSTi thaI (4) devadubhidenAM vAMjitro-vAgyAM (5) ane AkAzamAM rahelA dee A prakAre ghASaNa karIne vijaya gAthA patinA dAnanA vakhANa karyA. "vijaya dvArA apita thayeluM dAna adbhuta che, " " tag of jidde nAre siMghAra jJAna paNa vastuno bannamata gvamarUrU nAva purva pada" tyAre rAjagRha nagaranA zRMgATaka, trika, catuka, catvara mahApatha ane patha, A saghaLA mArgo para bhegA thaIne aneka leke eka bIjAne A pramANe kahelA lAgyA, prajJApita zrI bhagavatI sUtra: 11 144 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA lAgyA, prarUpita karavA lAgyA ke-"dhanuM sevakugiyA ! vijJag - " he devanupriye ! vijayagAthApati dhanya che (sadbhAgI che.) "ya devANuppiyA ! vijae gAhAvaI, kaya puNNeNaM dev| piyA ! vijae gAhAvaI, caDhALe revAzudigyA ! vinA jANAva" he de nupriye ! vijya gAthA. pati kRtArtha (jenI badhI abhilASAo pUrNa thaI gaI hoya evo) thaI ga che, he devAnupriye ! vijaya gAthApati upArjita puNyapuMjavALe che, he devAnupriye ! vijaya gAthApati kRtaphalazAlI lakSaNavALe che. "javALuM loyA devANupiyA ! vijayasva gAhAvaissa suladdhaNaM devANuppiyA ! mANussae kazmanovica vighAra nAhArarasahe devAnupriyA ! vijaya gAthA patinA A leka ane paraleka zubha phaLavALA thaI gayAM che, he devAnupriya! vija. yagAthA patine manuSya bhava sArthaka thaI gayA che. "nag hiMsa taNAve sAdhu, sAdhurUve paDilAbhie samANe imAiM paMcadivvAiM pAubhayAiM" 2 vinaya gAthApatine ghera zramaNAkAravALA tathArUpa aNagAra pratilAbhita thavAthI A pAMca divya utpanna thayAM che-"saMja" jevAM ke-"vasudhArA DuA, nava gaNo ne baho vALe chu" dravyanI vRSTithI laIne "aha dAna ! ahe dAna " A zabda dvArA tenA dAnanI deva dvArA prazaMsA, rUpa pAMca divya ahI grahaNa karavA joIe. "gha, caLe, yag, ache, cAmAM rocA, suru mAluhAra jagyavica, vinayara jAdavaDDara ri" tethI vijayagAthApati dhanya che, kRtArtha che, kRtapuNya che, kRtalakSaNa che, A leka ane paraleka banene teNe zubhaphalayukata karI nAkhyA che, teNe manuSyabhava ane jIvananuM suMdara phaLa prApta karyuM che-tene manuSyabhava sArthaka thaI gayela che. "tae NaM se gosAle maMkhaliputte bahujaNassa atie eyama soccA, nisamma samucvajavaMaNa samucoora " jyAre maMkhaliputra gozAlake aneka mANasone mukhe evI vAta sAMbhaLI ane tene hRdayamAM dhAraNa karI, tyAre tene saMzaya tathA kutUhala utpanna thavAthI, "3Leva vinArA lAddAvaraNa jire seLe kALajI" te vijaya thApatine ghera pahoMcI gaye. "vArijIttA pAsai, vijayassa gAhAvaissa gihaMsi vasuhAraM vuddha, dasaddhavannaM kusuma nivaDiya" tyAM jaIne teNe joyuM ke vijaya gAthA patinA ghera dhananI vRSTi thayelI che ane pAMca varNanAM phUla paDelAM che. tathA "mama ja chai vinaya jaNAvaraNa unALo phinikalamamArga vAha" eja vakhate teNe mane vijaya gAthA patinA gharamAMthI bahAra nIkaLate paNa je. "sattA tu neLeva mama aMti tera vALa " joIne tenA cittamAM ghaNo ja harSa ane saMtoSa thaye zrI bhagavatI sUtra: 11 145 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te mArI pAse AvyA "vArijIttA mama tiraskutto lAvANija gvi " AvatAM ja teNe traNa vAra mArI pradakSiNA karI. ttA mAM caMdra, namaMta, vaMrirA, namayittA mAM parva vANI" pradakSiNA karIne teNe mane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. vaMdaNAnamaskAra karIne teNe mane A pramANe kahyuM-" tame ma dhammAcaricA, bahuM ne tame gharatevANI" he bhagavana ! tame mArA dharmAcAryuM che ane huM Apane dharmAntavAsI chuM. "tA joyA! joSAra maMjhipuraska camarda ne bADhAmi, no kviAmi, tALI viTrA"i he gautama ! tyAre meM makhaliputra gozAlakanA A kathanane Adara na karyo, ane tene svIkAra paNa na karyo, te samaye huM te cupacApa ja rahyo. "taNa kahuM kocamA ! rAhAbo . jo parinirNamAmi" tyAra bAda huM rAjagRha nagaramAMthI bahAra nIkaLe. " paDinikkhamittA NAlaMdaM bAhiriyaM majjhaM majheNaM jeNeva taMtuvAyanAlA seNeva vajJAna chaf" tyAMthI nIkaLIne nAlaMdAnA bahAranA madhya bhAga para thaIne huM taMtuvAya zAlAmAM . "garmchattA toDyuM mAnattamai aadmnittA vi"i tyAM jaIne meM bIju mA khamaNa dhAraNa karI lIdhuM. "taNAM ahaM goyamA ! do ccaM mAsakkhaNapAraNagaMsi taMtuvAyamAlAo paDinikkhamAmi" tyAra bAda, he gautama ! jyAre bIjA mAsakhamaNanA pAraNAne divasa AvyuM, tyAre huM tatvAya zAlAnI bahAra nIkaLe. "jinimittA nAlaMdaM bAhiriyaM majha majheNaM jeNeva rAyagihe nayare jAva aDamANe ANaMdarama jANAvaraNa nirdU aggvi" nIkaLIne nAlaMdAnA bahAranA madhya bhAga para thaIne rAjagRha nagaramAM gaye. tyAM ucca, nIca ane madhyama kubenA gharamAM bhikSAcaya nimitta bhramaNa karatAM karatAM meM AnaMda gAthA patinA gharamAM praveza karyo, "taNa je kare nANAvaruM mama rUjhamALa jAsa" AnaMda gAthApatie mane Avate joI ne, "gvaM rahela vinAza navAM namaM viSANa khajagavihIe paDilAbhessAmi ti tuTe sesaM taMceva jAva tacca mAsakkhamaNaM uvasaM. nittAnaM vidaifma" teNe mArI sAthe vijaya gAthA patinA je ja dhArmika vyavahAra karyo. eTale ke mane joIne khUba ja harSa ane saMtoSa pAmIne te siMhAsana uparathI Ubhe thaye, siMhAsana parathI nIce utarIne, pAdukAone kADhI nAkhIne, bolatI vakhate chAnI rakSA mATe sukha AgaLa eka vastra rAkhIne, banne hAtha joDIne te sAta ATha DagalA mArI sAme AvyuM ItyAdi samasta kathana ahIM vijayagAthA patinA kathana anusAra ja thavuM joIe. A kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke AnaMda gAthA patie mane zrI bhagavatI sUtra: 11 146 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipula khaMDakhAdyArirUpa uttama azana vaDe pratilAbhita karyo. eTale ke mane jotAM ja tenA manamAM e vicAra AvyuM ke huM A aNagArane khaMDakhAdyArirUpa uttama AhAra vaherAvIza A prakArane vicAra jyAre tene urdUbhaLe tyAre paNa te ghaNo ja prasanna thayo. A prakArane AhAra vaherAvatI vakhate paNa te ghaNe ja prasanna thaye ane mane A prakAranA AhArathI pratilAbhita karyA bAda paNa te ghaNe ja prasanna thayuM. tyAra pachInuM samasta kathana pUrvokta kathana anusAra ja samajavuM tyAra bAda meM trIju mAsakhamaNa dhAraNa karyuM. "tapa badhuM jovA ! tA mApavamaLavArA saMtuvAcaDhAvo ifjaniumA"i he gautama ! jyAre trIjA mAsakhamaNanA pAraNAno divasa AvyA, tyAre huM tanuvAyazAlAmAMthI bahAra nIkaLyo. "vinimittA tadeva nAM mALe kuLaR jahAvaraNa bahuM majuvavi?" tyAMthI nIkaLIne nAlaMdAnA bAhyabhAganA mArga para thaIne cAlate cAlate huM rAjagRha naga 2mAM game tyAM jaIne ucca, nIca ane madhyama kuLanA gharanI bhikSAcaya nimitta bhramaNa karatAM karatAM meM sunaMda gAthApatinA gharamAM praveza karyo. tapa jo re muLa jAdava parva nava vinA nANAva" meM jyAre gharamAM praveza karyo, tyAre sunaMda gAthA patie paNa vijaya gAthApati je ja dhArmika vyavahAra mArI sAthe batAvyuM. " navAM mamaM NaravAmageLa yogannennN paDilAbhei, sesaM taMceva, jAva cautthaM mAsakkhamaNaM uvasaMpajjittANaM vihrAmi' paranta te kathana karatAM A kathanamAM eTalI ja vizeSatA che kesunaMda gAthA patie sarva kAmaguNayukata-pAMca indriyane sukhajanaka-bhojana vaDe mane pratilAbhita karyo. bAkInuM samasta kathana pUrvokta kathana pramANe ja samajavuM tyAra bAda huM rAjagRha nagaranI bahAra nIkaLe ane nAlaMdAnA bAhyAbhAganA madhya mArga para cAlatA cAlate huM tatvAyazAlAmAM pAcho pharyo tyAM jaIne meM cothuM mA khamaNa dhAraNa karI lIdhuM. "tIre gaM sAruM. dAe bAhiriyAe adUrasAmaMte ettha NaM kollAe nAma saMnivese hotthA, saMnivesa " te nAlaMdAnA bAhya bhAgamAM, bahu dUra paNa nahIM ane bahu najIka paNa nahIM eve sthAne kallAka nAmanuM saMniveza hatuM. A saMnivezanuM varNana aupapAtika Adi sUtremAM ApelA saMnivezanA varNana pramANe pramajavuM. "taratha jo voTTAra saMnivere ghagDhe nAmaM mALe vasa" te kallAka saMnivezamAM bahula nAmane brAhmaNa rahetuM hatuM. "banne jAva rimUha, rivara rAva suparidipa sAva phrothA" te bahula brAhmaNa dhanasaMpanna hatuM, thAvata aneka mANasa dvArA paNa aparibhUta hate. sarveda, sAmaveda, yajurveda zrI bhagavatI sUtra: 11 14 7 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 pra ane athavavedamAM te ghaNA ja niSNAta hatA. 'sad O te thatuje mALe ttiya cAummAsi pADitragaMsi viuleNaM mahughayasaMjutterNaM paramaNNeNaM mAhaNe aayaamesthA'have eka divase evuM banyuM ke kAntika cAturmAsika pratipadA (ekama)ne divase madhuzruta yukata vipula paramAnna (khIra) taiyAra karAvIne teNe brAhmaNNAne jamADayA 'tae NaM ahaM goyamA ! ca utthamAsaktramaNapAraNagaMsi tNtuvAyarAjAe pattinizrvamAni" eja divase mArA ceAthA mAsakhamaNunA pArAne divasa AvI paheAMthyA tethI huM tantuvAya zAlAmAMtho nIkaLyeA. " dinizrvamittALAnuM yi maLyuM maDvena nizcama' tyAMthI nIkaLIne nAlaMdAnA mAdhubhAganA mAga para huM cAlatA thayA. " niLachinnAneLeSa kolAe saMnivese- teNeva uvAgaccha " cAlatAM cAlatAM huM kAllAka sa`nivezamAM AnyA. " havALacchitA hoddhAra saMnivene ca nIca nAya kamALasa pUrva sanna mALaNNa nid anuvi?" tyAM AvIne kAllAka nagaranA ucca, nIca ane madhyama kuLAnAM dharemAM bhikSAcaryAM karatAM karatAM temaNe bahula brahma NunA gharamAM praveza karyAM. "tAM te vadhuLe maLe marma nnamALa pAsajja, taheva jAva mamaM viuleNaM mahughayasaMjuttenaM paramanneNaM paDilAbhesnAmi iti tuLe, sesaM nahAninayarala, jJAna vahuDhe mALe vadhuke mALe " mane gharamAM pravezatA joIne tene ghaNeA ja harSoM ane saMtASa thayA. Asana parathI uThIne te sAta ATha DagalAM mArI sAme AvyA, ItyAdi kathana pUrvokta vijaya gAthApatinA kathana pramANe ja samajavuM A aNugArane huM vipula makta yukta khIra vaheArAvIza, evA vicArathI te prasanna thayA te prakAranA AhArathI mane pratilAbhita karatI vakhate paNa te saMtuSTa thayA ane pratiAzita karyA bAda pazu saMtuSTa thayA. A prakAranI tenI bhaktithI prasanna thaIne devAe tenA gharamAM vasudhArAnI vRSTi Adi pUrvokta pAMca dibyA prakaTa karyAM... " dhanya che mahula brAhmaNa ! dhanya che mahula brAhmaNuM !'' evI gheASaNA dvArA devAe aMtarIkSamAMthI tenI prazasrA karI A pAMcamuM divya samajavuM. "tae NaM se gosAle maMkhaliputte mamaM taMtuvAyasAlAe apAsamANe rAyagihe nacare kakiMmata phiyiAmama savvo samaMtA mALavezvaLa kare" have ma'khaliputra geAzAlake jayAre mane taMtuvAyazAlAmAM na joyA, tyAre teNe rAjagRha nagaramAM ane rAjagRha nagaranI bahAra badhI jagyAe mArI zeAdha karI. " mama kattha vi surti vA, khutiM vA, pavartti vA alabhamANe jeNeva taMtuvAyasAlA yeNeva uvAgacchai >> parantu jyAre teNe mArA avAja paNa na sAMbhaLye (ahI" ' zruti ' padmanA pratyeAga karavAnuM kAraNa e che ke adRzya vyaktine mAsa tenA avAjathI paNa jANI le che) chIka ke udharasa paNa na sAMbhaLI (ahI' ' kSati ' paddanA prayAga karavAnuM kAraNa e che ke adRzya mANasane tenI zrI bhagavatI sUtra : 11 148 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIMka AdithI paNa jANI le che ane mArI kaMI paNa vAta na sAMbhaLI, tyAre te taMtuvAya zAlAmAM ja pAcho pharyo. "ravArajIttA vicAro ya, vAri, cAlo ca, suvicAro , pALo ca, vitta 1 mALe AgAme tyAM AvIne teNe zATikA (paheravAnAM vastrone), paTTikA (uttarIya vastrone), kuMDikA (vAsane), pAdukAo tathA citraphalakane brAhmaNane ApI dIdhAM. "kAcAmettA pattoDuM muMs wrTTa" tyAra bAda teNe dADhI, mUcha ane mastaka paranA kezanuM muMDana karAvyuM. "vArerA taMtuvAdAno jarakanitanag" tyAra bAda te taMtuvAyazAlAmAMthI bahAra nIkaLe. "nivamittA : 4 vANiciM Rs mAM rijha" bahAra nIkaLIne te nAlaMdAnA bAhAbhAganA mArganI vacce cAlavA lAgyA. "rijikatA jaja zrAsaMnivese savAra" ane cAlatA cAlato te kallAka saMnivezamAM AvyuM. "tay i tarapha vorAgrm saMnivesassa bahiyA bahujaNo annamannassa evamAikkhai, jAva pruute" tyAre keTalAka saMnivezanI bahAra lake eka bIjAne A pramANe kahetA hatA, pratipAdana karatA hatA, prajJApita karatA hatA ane prarUpita karatA hatA ke-"va je revANuvidyA ! vaduhe mALe, tava nA vicAhe vahUkA mAravA, phurajA mALA " "he devAnupriyA ! bahula brAhmaNane dhanya che, he devAnupriye ! bahala brAhmaNa kRtArtha thaI gaye, he devAnapriye ! bahula brAhmaNa kRta puNya che, kRtalakSaNa che, tenA A leka ane paraloka bane zubhaphalavALAM che, he devAnupriye ! bahula brAhmaNane manuSyabhava ane jIvana sArthaka thaI gayuM che. " "tae NaM tassa gosAlassa maMkhaliputtassa bahujaNassa aMtiya eyamaTuM socA, niSNa amecANa kSatthiA nAva muuthA" ghaNA lokone mukhe A prakAranI vAtacIta sAMbhaLIne tathA tene hRdayamAM dhAraNa karIne te saMkhalIputra gozAlakanA manamAM A prakArane Atmagata vicAra utpanna thaye ahI cAvatapara vaDe "citita, kalpita, prArthita, mane gata" A vicAranAM vizeSaNe grahaNa karAyAM che. "gAriNiyALa mama ghAyaricasva imovalagss samaNassa bhagavao mahAvIrassa iDDhI, juI, jase, bale, vIrie, puriszAme, jIdde, jo, amala mannA" jevI Rddhi, jevI vRti, je yaza, jevuM baLa, jevuM virya ane jevuM puruSakAra prarAkrama mArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa bhagavAna mahAvIrane labdha thayuM che. prApta thayuM che ane zrI bhagavatI sUtra: 11 149 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhisamanvAgata thayuM che, "no lahu 0i tAririyALa gannag az alrUvarasa saraNarasa vA, mAhaNassa vA iDDhI juI jAva parakkame laNa, patte, abhi. majAva" evI Rddhi, evI ghuti, e yaza, evuM baLa, evuM vIrya ane evuM puruSakAra parAkrama tathArUpavALA anya koI zramaNane athavA brAhmaNane labdha thayuM nathI, prApta thayuM nathI abhimanvAgata paNa thayuM nathI. "teM nizcaMddhi ja nuM putha mama dharmAcaraNa dhova7 samaLe bhagavaM mahAvIre bhavisnai tti kaTTa kollAgasaMnivese sabhitarabAhirie mamaM avaLo ramaMtA mAdLa' " tethI e vAta ni:saMdigdha ane nizcita che, ke A sthAna para ja mArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa bhagavAna mahAvIra haze ?' A pramANe vicAra karIne teNe keTalAka saMni. vezanI bahAranA ane aMdaranA bhAgamAM badhe mArI zodha karavA mAMDI, " mama sabao jAva karemANe kollAgasaMnivesassa bahiyA paNiyabhUmIe mae saddhi amimanA g" A pramANe zeAdha karatAM karatAM keTalAka saMnivezanA bAhyAbhAgamAM paNitabhUmimAM- movica, sthAnamAM AvIne te mane maLe. "tALuM re joyA tripure dRDhatakke mama rivutto gAyAphijha payAmAM vAva nalittA have vaca sI " tyAM AvIne harSa ane saMtoSapUrvaka teNe traNa vAra mArI pradakSiNA karI pradakSiNA karIne vaMdaNu karI ane namaskAra karyA. vaMdaNanamaskAra karIne teNe mane A pramANe kahyuM- "tame La mare ! mama dhabbAriyA, A sudama utevANI" he bhagavana! Apa mArA dharmAcArya che, ane huM Apane aMtevAsI (ziSya) chuM "ttA ja joina! jotAja tripurAsa hacama visumi" he gautama! tyAre maMkhaliputra zAlakanI te vAtane meM svIkAra karyo. "tA 1 camar! gosAleNaM makhaliputteNaM saddhiM paNiyabhUmIe chavyAsaM lAmaM, alAbha, sukhaM dukkhaM, sakkAramasakkAraM paccaNubbhavamANe aNiccajAgariyaM jAgaramANe viharitthA" . gautama ! tyAra bAda makhaliputra zAlakanI sAthe paNitabhUmimAM (bhAMDa vizrAma sthAnamAM) cha varSa sudhI lAbha, alAbha, sukha, dukha, satkAra, asatkAra, hAnilAbha, mAna apamAna Adine anubhava karato huM anitya nAgariko karato rahyo ahIM evuM samajavuM joIe ke agya hovA chatAM paNa mahAvIra prabhue ge zAlakane je svIkAra karyo hato, te evuM ja banavAnuM hatuM, te kAraNe karyo hate. sU03 "taoi gaI joya! gayA #cArUItyAdi zrI bhagavatI sUtra: 11 15.0 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-mahAvIra prabhu gozAlakane vRttAnta AgaLa calAvatA gautama svAmIne kahe che ke-"tat me TocamA! mannA #cArU paDhamAsTaramacaMti aparisi " he gautama ! tyAra bAda evuM banyuM ke prathama zaradakALanA samaye-mAgazara mAsanI kRSNa pakSanI pratipadA (ekama)ne divase-jyAre varSakALa pUro thaI javAthI cAturmAsa samApta thAya che, tyAre "joje maMtraliputtnnN saddhiM siddhatthagAmAo nagarAo kummagAma nagaraM saMpadie vihArAe" maMkhaliputra gozAlakanI sAthe-cha varSa sudhI vicaraNa karIne, siddhArthagrAma nagarathI kUrmagrAma nagara tarapha vihAra karavAne mATe huM cAlI nIkaLyA. " tassagaM siddhatthassa gAmassa nagarassa kummagAmassa nayarassa ya aMtarA" siddhArtha grAma nagara ane kUrmagrAma nagaranI vacce "gha0 ma pa rijharthabhe pattie, pupphie hariyagarerijjamANe sirIe aIva aIva uvamobhemANe cii" eka moTe talane cheDa hatuM, je pAnathI yukta hatA ane puSpathI suzebhita hate. te pitAnI hariyALIne lIdhe ghaNo ja suMdara lAgatuM hatuM, te kAraNe te potAnI zobhA vaDe suzobhita lAgatuM hatuM. "tae | roNA maMdidhu taM vizvayaMmAM pANa" makhaliputra gozAlake te talane choDa cA. "pAsittA mama vera, namaMapha, vaMphittA, namaMttittA parva vANI " tyAra bAda teNe mane vaMdaNa karI ane namaskAra karyA. vaMdaNanamaskAra karIne teNe mane A pramANe prazna pUcha-" jo mare! tithaMmag nirikSa, no nijhiraNa??? he bhagavana ! A talane choDa nipajaze, ke nahIM' nipaje ? " eeya satta tilapupphajIvA udAittA udAittA kahiM gacchihiMti, kahiM uvvnniti ?" tathA je A talanA puSpanA sAta jIve che, teo marIne kyAM jaze ? kayAM utpanna thaze ? "badhuM joyamA ! sAruM naMvaDhipurUM ghauM vANI" he gautama ! tyAre meM makhaliputra gozAlakane A pramANe uttara Ape-"jovAhA ! gSa tistrathama nikikara, no ja niSThAira" he gazAla A talane choDa avazya nipajaze. te nahI nipaje, evI vAta zakya nathI tathA "ggya sara tiegramat savArUttA vArtA" je A talanA pu5nA sAta jIve che teo marIne "gzastra veva tibaMmag gTTT sihavaMDhiyAra vidyA vararAcAradhaMti" Aja talanA cheDanI eka phalImAM sAta tala rUpe utpanna thaze. "tat i te jo maMjitta mama paDyuM - mAnag prathama no rU" tenA te praznane uttara A prakArano denArA mArAM vacanemAM te saMkhaliputra gozAlakane vizvAsa Aje nahI tene mArA kathana pramANenI vAtanI pratIti na thaI, tene mArAM vacanAmAM zraddhA utpanna thaI zrI bhagavatI sUtra: 11 15 1. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ j nahI, ane te vacaneA rucikara pazu na lAgyAM. " camaa asamALe, ttiyamANe, aroramANe mama paNihAe ayaM Na micchAvAdI bhavauttikaTTu mama aMtiyAtro saniya suLiyo " A mArA kathana rUpa atha para zraddhA nahI rAkhatA evA, tenI pratIti nahIM karatA evA, temAM rucithI rahita evA te geAzAlaka, mane mithyAvAdI sAbita karavAne mATe mArI pAsethI dhIme zrIme cAlyA gaye.. " vajjosantAneLeva tirthamad teLe savAiph '' pachI te jyAM talanA cheDa hutaeN tyAM poMcI gayA. 8 jIvanachinnA a tiyamAM saheduyAya cera kArDerphe '' tyAM jaIne mATI sahita jaDamULamAMthI te talanA cheADane ukhADI nAkhyA. " rahettA AMte Dek" ane ukhADIne tene ekAnta sthAnamAM phekI dIdhA. "" "" abh " , A pada 66 " sanameruM dhanaM goyamAM leve amangarhad vAmUtyu " he gautama ! eja samaye AkAzamAM megha (vAdaLAM) dekhAvA lo. meghanuM vAcaka che. 'vAr-vira' A pada jalanuM vAcaka che, ane A padanA a kAraNu ' che. jaLanu kAraNa megha hoya che, tethI dvArA ahI e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke jUThAM vAdaLA AkAzamAM prakaTa thayAM na hatAM, paNa varasAda varasAvanArAM vAdaLA ja prakaTa thayAM hatAM. tad aaN te bvei mavadd vighnAmena vatanataLArUp " ane prakaTa thatAM ja garjanA karavA lAgyAM hatAM. pattaLataLAjJA viSNAmena vinucArU '' ganA thayA khAda vijaLI camakavA lAgI. " vinnuttA vighyAmeya naththoALA. - maTTiya. pavitjhava kSiya carettutiLAsana' vighna sahihomAM vAsajja '' vijaLI camakayA bAda varasAda varasavA lAgyA. je varasAda varasyA te mUsaladhAra rUpe varasyA nahIM, parantu virala bindue rUpe-nAnAM nAnAM TIpAMe rUpe-varasyA te kAraNe te vRSTithI kIcaDa utpanna thayA nahIM AkAzamAMthI nIce paDatAM pANInAM te nAnAM nAnAM TIpAoe AkAzamAM UDatAM dhULanAM rajakaNAne tathA jamIna para rahelAM mATInAM karNeAne upamita karI nAkhyA A nAnAM nAnAM TIpAMe rUpe je divya jalanI vruSTi thaI, te zItAdi mahAnadIenA rasAdi guNeAnI samAnatAvALuM hatuM eja vAta saddhiAH ' A padma dvArA prakaTa karavAmAM AvI che. ahI " prahinnA '' zabdanA atha zItADhi mahAnadIe' che. te ttiyaMmartyecAyAt tathaiva mULe tatheya paiTTie A divya saliledakanI varSAthI te talane heDa sthira thaI gayA, ane je jagyAe te paDayA hatA te jagyAe ja tenI jaDa jAmI gaI te kAraNe te pharI aMkUrita thaI gayA. " te ya sattatilapupphajIvA uddAisAra tasse ttithamagra jAp tilaMgujiyA latta siga vAcAcA" ane je sAta talanA puSpanA jIvA hatA, teo puSpazarIramAMthI nIkaLIne talanA eDanI eka talagulekAmAM (phImAM) sAta tA rUpe utpanna thaI gayAM. "sUjA ' zrI bhagavatI sUtra : 11 * A pada lika ' 152 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tara AduM nAma! joSaLa maMjhigi" ItyAdi TIkAtha-mahAvIra prabhu gozAlakane vRttAMta gautama svAmI pAse ApI rahyo che-"tara na ga jamA ! nasa maMDhiputta saddhi meLava kRSNa ne nare, yAda" he gautama ! gozAlake te choDa mULamAMthI ukhADI nAkhyA pachI, ame bane cAlatAM cAlatAM kUrmagrAma nagara pAse AvI pahoMcyA "tA i taddha mAmaraNa vacahna phicA vicALe nA bAlatavasvI chaTuchaTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNa uDDa bAhAo pagijjhiyara suuraami mAyAvaLa mukI zAyAmALe viru" te kUrmagrAma nagaranI bahAranA bhAgamAM vezyAyane nAmane bAlatapasvI (yathArtha dharmatatvathI anabhijJa tapasvI) niraMtara chane pAraNe chaThThanI tapasyA karI rahyo hato tyAre te banne bhujAo UMcI rAkhIne AtApanA bhUmimAM sUryanI sAme beThe hatuM ane AtApanA laI rahyo hato. "bAphavarecarajiyAno che jIgo sadavo sabhaMsA miniradvaMti" sUryanA tApathI tapIne tenA mAthA uparathI juo nIkaLI nIkaLIne tenA zarIra para cAre tarapha Ama tema pharatI hatI. "pAmI - sarathANa pacAvyo raghevara muwo munno pAroe" prANa, bhUta, jIva ane sattva pratyenI dayAbhAvanAne lIdhe vezyAyana bAlatapasvI mastaka parathI nIkaLatI te jUone, jyAMthI teo nIkaLatI hatI, tyAM ja vAraMvAra mUkyA karate hate ucchavAsa Adi prANenA sadubhAvane lIdhe jUone ja ahIM prANa zabdathI, bhavana dharmavALI havAthI bhUta zabda vaDe, upayoga lakSaNavALI hovAthI jIva zabda vaDe ane satvayukta hovAne kAraNe sarva pada vaDe upalakSita karavAmAM AvI che. "tara jouche maMDhiputte vicAcai bAlatavassi pAsai, pAsittA mama aMtiyAo saNiyaM saNiyaM paccosakA" makhalIputra gozAlake jevo te bAlatapasvIne je ke turata ja mArI pAsethI dhIme dhIme sarakIne "TdostavikattA neLe reNiyAcaLe tevuM 3vArikA" te (zAka) te vezyAyana bAlataparavInI pAse pahoMcI gaye. "oLe lavAcharA velavAca kADhatavarihaM parva vacAtI" tyAM pahoMcI jaIne teNe te vezyAyana bAlatapasvIne A pramANe kahyuM- imavaM muLI, munig, 36 jUcakanAcA" zuM Apa tattvane jANI laIne muni-tapasvI thayA che, athavA Apa zuM yati-muni che? ke munika-kutsita muni che-zuM Apa grahathI gRhIta che? ke jUonuM zayyAtara (zayanasthAna) cho ? "taNa naM re vesiyAyaNe bAlatabassI gosAlassa maMkhaliputtassa eyama No ADhAi, No prikALa suraLI saMviru" makhaliputra zaizAlanAM A prakAranAM vacana saMbhaLIne te ba latapasvI vezyAyane tene pratyuttara rUpe kaMI paNa kahyuM nahIM tenAM vacane pratye AdaranI najare joyuM nahIM ane tenA upara dhyAna ja na dIdhuM. te pitAne sthAne ja cupacApa besI rahyo, "tALa te jovA maMgi zrI bhagavatI sUtra: 11 153 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riddhivAra vAiravariraM to vaMpi, tara igvaM vANI" jyAre bAlatapasvI vezyAyane gozAlane koI javAba na Ape, tyAre te saMkhaliputra gozAle tene bIjI vAra paNa evuM ja kahyuM ane trIjI vAra paNa evuM ja kahyuM ke4i mai muLI, muni, kAza tenAthag" zuM Apa muni (yati) che ? ke munika (kumuni) che ? zuM Apa grahathI gRhIta che ? zuM Apa juonI zayyAtara che? "a of B veriyALe vADhatavaNI jovADheLe maMDhiputtai doccapi taccaMpi evaM vutte samANe Asurutte jAva misamisemANe aayaavnnmUkI paDyoma" makhaliputra gozAlake jyAre te bAlatapasvI vezyAyanane bIjI vAra paNa evuM ja kahyuM ane trIjI vAra paNa evuM ja kahyuM, tyAre tene krodha caDa, krodhathI lAlapILe thaIne, dAMta kacakacAvate kacAvate ane dAMte vaDe haThane DaMsate te AtApanAbhUmi parathI nIce utaryo, "paravo mittA sevAramughANaot samonnarU" tyAMthI nIce utarIne teNe teje. lekyA samRdughAta vaDe pitAnI jAtane samavahata (yukta) karI eTale ke pitAnA keTalAka Atmapradezane zarIranI bahAra kADhayA. "monnittA sattakUracA joNArU" tejalezyA samRduvAtathI yukta thaIne, te sAta ATha DagalAM pAcho haTI gaye. "rojittA jonArA maMDhipura vahANa kapAsi senca nirira" pAcho haTIne teNe makhaliputra gozAlakane mArI nAkhavA mATe, pitAnA zarIramAMthI tejalezyA choDI. "tag of mocamA ! jonAra #vaDhiputtara agvaLapyA" tyAre saMkhaliputra gozAlakanI rakSA karavA mATe "vesiyAcAra kADhatavaslira secakaarLapvA, varagha of aMtarA ' sIjhiyaM tera nirirASi" bAlatapasvI vezyAyananI tejelezyAne saMharaNa karavAne mATe, eja samaye meM zIta tejalezyA cheDI, "jAe sA mama sIyaliyAe teyalessAe vesiyAyaNassa bAlatavasa mA vinA terA hica" cheDelI te zItalezyAnA prabhAvathI bAlatapasvI vezyAyananI uSNa tejalezyA nivRtta thaI gaI "tae of se siyAcaLe bAlatavastrI mama sIyaliyAe teyalessAe ta usiNaM he yalessaM paDihaya jANittA" jyAre bAlatapasvI vezyAyanane e vAtanI khabara paDI ke mArI zIta tejolezyA vaDe tenI uSNa tejalezyA pratihata thaI gaI che, "jonArA makhaliputtassa sarIragassa kiMci AvAhavA vAbAha vA chavicchedaM vA zaramALa patta ta kari lesTerae stagig" tathA te ugarA teje. lezyA vaDe maMkhaliputra zaizAlakane ceDI athavA jhAjhI pIDA utpanna thaI nathI ane tenA zarIranA koI paNa avayavanuM chedana paNa thayuM nathI te joIne te bAlatapasvI vezyAyane pitAnI tejalezyAne pAchI kheMcI lIdhI. " kari te vahivattA maH Urva vANI" uSNa tejezyAne pAchI kheMcI laIne teNe mane A pramANe kahyuM-"he nacame maravuM, te yajameyaM ma " "he bhagavanta ! huM e vAta jANI ga chuM ke ApanI kRpAthI A gozAlaka baLI gayo nathI. he bhagavan ! huM barAbara jANI gayo chuM ke ApanI kRpAthI A gozAlaka baLI ga nathI. " ahIM "TcAyAM ? A padamAM sasaMbhramane lIdhe "gata" zabdanuM be vAra uccAraNa thayuM che, ema samajavuM vaLI ahIM e vAta paNa samajavA jevI che ke ayogya ziSya gozAlakanI bhagavAne je rakSA karI, te temanI agAdha karuNA prakaTa kare che. zrI bhagavatI sUtra: 11 154 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna dayAnA sAgara hatA, tethI ja temaNe evuM karyuM. pAchaLa sunakSatra ane sarvAnubhUti aNagAro gozAlake cheDelI tejelekyA vaDe baLane kALadharma pAmavAnuM kathana AvI gayuM che. A bane sugya zinI mahAvIra prabhue zA mATe rakSA na karI, evI zaMkAnuM A pramANe nivAraNa karI zakAyamahAvIra prabhu nizcayajJAnazALI-cArajJAna vALA-hovAthI-te aNagAronuM A rIte ja mRtyu thavAnuM che te jANatA hatA, te kAraNe temanI rakSAne prayatna anAvazyaka ja gaNyA haze. "tat i ? maMDhiputte janAruM mama gharva vacAtI" tyAre maMkhaliputra zAlake mane A pramANe pUchyuM--"vid maMte ! ghara jayAsijjAyarae tubbhe evaM vayAsI-se gayameya bhagavaM ! se gayagayameya bhagavaM?" he bhagavana ! yUkA zayyAtaraka (jUonI zadhyArU5) A vezyAyane Apane zA mATe evuM kahyuM ke "he bhagavan! huM jANuM gaye he bhagavan jANI gaye." "tat of huM noramA ! jo sAruM maMDhipurUM pUrva vacAtIhe gautama! tyAre meM maMkhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM-"tui gosAlA ! vesiyAyaNa bAlatavassiM pAmasi, pAsittA mama aMtiyAo tusijIvaMra vRkvo"i he gozAla ! bAlatapasvI vezyAyanane joIne, tuM mArI pAsethI cupacApa sarakI gaye. "va veNiyAne vADhatavANI eLe vajJAchaNi" mArI pAsethI sarakIne tuM tyAM gaye ke jyAM bAlatapasvI vezyAyana AtApanAbhUmi para AtApanA laI rahyA hatA. "vAgarikattA sicArAM vATatavaria gvaM tvacAnI " tyAM jaIne te bAlatapasvI vezyAyanane A pramANe pUchayuM-" mavaM muLI, kAdu nAthANa" zuM Apa muni che? ke kRtsitamuni-rAhagRhIta-che? ke Apa jUonI zArUpa che? "tae NaM se vesiyAyaNe bAlatavassI tava eyama8 no ADhAi, no parijANAi, tueLI saMdira" tyAre te bolatapasvI vezyAyane tAre te prazna pratye AdaranI daSTithI joyuM nahI, jANe te prazna sAMbhaLyuM ja na hoya tema te cupacApa besI rahyo. "tA zaM tuma jovA ! veNiyAca vADhatava irojiMpi tava parva vANI" he gozAlaka ! tyAre bIjI vAra ane trIjI vAra paNa te bAlatapasvI vezyAyanane evuM ja pUchayuM ke-" mAM kuLa, muni jAva Tig" zuM Apa muni che ? ke kutsita muni cho ? ke yUkAzacyA taraka che ? "taNa je te vicALe vADhatavarasI tuma caMdi tathA gvaM sute vamaLa gurutta rAva prosava" jyAre bIjI ane trIjI vAra paNa te e pramANe pUchayuM, tyAre bAlatapasvI vezyAyanane krodha caDaye te pitAnI AtApanA bhUmi parathI nIce utaryo, krodhAvezamAM AvIne dAMte nIce hoTha karaDate ane dAMta kacakacAvate te sAta ATha DagalAM pAcho haTha. "Tdo jittA tava vAgha pati verataM nirira" pachI teNe tane mArI nAkhavAne mATe pitAnA zarIramAMthI telesthA cheDI. "sA na mAM jovA! ajaMga yAra" tyAre te gozAlAka! tArA pratyenI anukaMpAthI prerAIne zrI bhagavatI sUtra: 11 155 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tane bacAvavA mATe, "veNiyAcaraNa mArutApitA teDhesA hisANA , patha i baMtA vIcaDhiyaM sevaM niri"i bolatapasvI vezyAyananI tejelezyAnu saMharaNa karavAne mATe eja samaye meM zIta tejalezyA cheDI. "NT paDihaya jANittA, taba ya sarIragassa kiMci AbAhavA, vAbAhavA, chaviccheda vA, ajImA pattA kaLi secaDherUM hitA" mArI te zIta tejelezyA vaDe te bAlatapasvI vezyAyananI uNu tejalezyA pratita thaI gaI. mArI zIta tejolesthA dvArA pitAnI uNa tejalezyAne pratita thayelI joIne tathA tArA zarIrane theDI athavA adhika vyathA nahIM thayelI joIne tathA tArA zarIranA keI paNuM avayavanuM chedana thayeluM na jevAne lIdhe bAlatapasvI vezyAyane pitAnI te telazyAne sameTI lIdhI. "riNA mA~ gvaM vAsI" tejalezyAne sameTI laIne teNe mane A pramANe kahyuM re jame majAvaM! te jayAreyaM mAvaM ! " "he bhagavan! huM e vAta jANI gayo chuM, he bhagavan! huM te barAbara jANI gayo chuM ke Ape ja zItalezyA choDIne ge zAlAne mArI uSNa tejovezyAthI bacAvI lIdho che. " "tae NaM se gosAle makhaliputte mama' aMtiyAo eyamaDhe soccA nisamma bhIe nAtha saMgAyama mama varU, namaMa, vaMrittA, nama sittA pUrva rANI " mArA dvArA kahevAmAM AvelA A kathana rUpa arthane sAMbhaLIne tathA hRdayamAM dhAraNa karIne, gozAlakanA manamAM bhaya utpanna thaye, A prakAre jene bhaya utpanna thayA che evA te gozAlake mane vaMdaNa karI namaskAra karyA. vaMdaNAnamaskAra karIne teNe mane A pramANe kahyuM-"! saMnnitta nivayajeNe mApha?" he bhagavan! manuSya saMkSipta tejalezyAvALe athavA vipula tevezyAvALe kevI rIte thAya che? "raNa che ja noranA ! jovAha baMgi u rANI" he gautama ! tyAre meM makhaliputra gazALAne A pramANe kahyuM "je i norA ! grip ahANa kumArahi yAe egeNa ya viyaDAsaeNa chaTuMchaTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM uDDU bAhAo bikinnara, kAra viru" he gozAlA ! je mANasa, muTTI vALavAthI cAre AMgaLIonAM nakha aMguThAnA adhe bhAgane spaze evI eka suTI pramANa aDadanA bAkaLA ( pakAvelA aDada ) ane eka aMjalipamANa acitta jaLane ja upayoga karIne cha mAsa sudhI chane pAraNe niraMtara chaThThanI tapasyA kare che. ane cha mAsa sudhI ane hAthane UMcA ja rAkhIne sUryanI AtApanA leto vicare che. "a of gaMto cha mAsAii saMhittavivAre mavarUte mANasa cha mAsane ane saMkSipta ane vipula tejalezyAvALe thaI jAya che. "ta2 on je jaache maMtripure mane pacamaDhuM samarma vijJA kupha" he gautama ! saMkhaliputra gozAlake mArA dvArA kahevAmAM Avela A arthane (vAtane) khUba ja vinayapUrvaka svIkAra karyo. sUpA "taoi kahuM to mA ! cA cA ItyAdi- TIkAthu-gozAlakanuM vRttAnta AgaLa cAle che. "tat a mo mA ! atrayA kayAi gomAleNaM maMkhaliputteNaM saddhi kummaggAmAo nayarAo siddhtthgAme naya saM ivijJArA" he gautama ! tyAra bAda keI eka divase meM zrI bhagavatI sUtra: 11 15 6 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMkhaliputra gozAlakanI sAthe kUmabrAma nagarathI siddhArthagrAma nagara tarapha vihAra karyo. "=aa 2 mo naM zudavamAnacA, kaltha re tirthamA" jyAre ame pUrvokta talano choDa jyAM ugyo hato te sthAne pahoMcyA, "g i joje maMvahipure purve racAtI " tyAre maMkhaliputra gozALake mane A pramANe kahyuM-"tame mane ! tathA mama va Avavo, vAva jave" he bhagavana! pahelAM Ape mane ahIM evuM kahyuM hatuM, evuM pratipAdana karyuM hatuM, evI prajJApanA karI hatI ane evI prarUpaNa karI hatI ke-"oSADhA ! isa of tilathaMbhae nipphajjissai, taceva jAva paccAirasaMti taM NaM micchA" talane A cheDa niSpanna thaze-nipajaze, te aniSpanna nahIM rahe ane je A sAta talanA puSpa jIve che, teo marIne A talanA choDanI eka phalImAM sAta tala rUpe pharI utpanna thaI jaze, " ApanuM pUrvokta A kathana asatya che, kAraNa ke " ja " paNa lIvarU, ga si tirthamA no nicjo, niSNanAmeva" e te pratyakSa dekhAI rahyuM che ke te talane cheDa niSpanna thayo nathI, aniSpanna ja che. "te ca sara risTa puSThanovA karArU karArUttA no jevA tistracaMmara utaricAg sattapiTA paDyAcAcA" ane te pUrvokta sAta talapuSpa jI mArIne A talanA choDanI eka talaphaLImAM sAta tala rUpe utpanna thayAM nathI. "tat of kADhuM joyAjotA maMtripuraM gvaM cAlI" tyAre he gautama ! meM maMkhaliputra zaizAlakane A pramANe chA-"tumaM gaM gosAlA ! tadA mama evaM AikkhamANassa jAva parUvemANassa cama no paddhi , no parita, no rocathati " he gozAlaka ! meM pU. kata prakAre je kahyuM, je pratipAdana karyuM, je prajJApita karyuM ane je prarUpita karyuM tenA pratye te zraddhAnI dRSTie joyuM nahIM, mArA kathananI tane pratIti paNa na thaI ane tene te kathana jIyuM paNa nahIM. "cama aaihmaanne, apattiyamANe, aroemANe mama paNihAe ayaM NaM micchAvAdI bhavau nti TuM mama ricAno nirca nirca padavo"i A prakAre mArA dvArA pratipAdita pUrvokata artha (kathana) pratye azraddhA rAkhIne, avizvAsa rAkhIne tathA aruci batAvIne, mArI bAbatamAM tane e vicAra thaye ke "A mithyAvAdI sAbita thAya," A pramANe vicAra karIne tuM mArI pAsethI dhIme dhIme dUra sarakI gaye. "gvottA meLe re tighaMma seva ravA vi" tyAra bAda jyAM te talane choDa hatuM, tyAM tuM gayo. " savAracchittA jAva guizmate hi" tyAM jaIne te talanA te cheDane mATI sAthe mULamAMthI ukhADI nAkhyo ane ukhADIne tene ekAnta sthAnamAM pheMkI dIdhe. "tavaLamed TotAhA! viSe jamavA vAdamUg" he zAlaka ! eja vakhate AkAzamAM divya meghamaMDaLa prakaTa thayuM. "ag | re zive zaramavANa khippAmeva taMceva jAva tassa ceva tilathaMbhagassa egAe tilasaMguliyAe satta tilA vzAvAyA" te divya meghamaMDaLa eja kSaNe garjanA karavA lAgyuM, vijaLI camakavA lAgI ane pUrvokta rUpe varasAda varasavA lAgya, ItyAdi pUrvokta kathana ahI grahaNa karavuM joIe ukheDIne eka bAju pheMkI dIdhele te talano cheDa paNa maLavAthI pharI ugI gayo. "sAta talapuchapacha marIne eja talanA cheDanI eka talaphalImAM sAta tala rUpe utpanna thaI gayAM," A kathana paryantanuM samasta pUrvokta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. "taM paNa joSAhA ! je tirthamag rivAjo, jo anivAra" he gozAlaka ! A rIte talane te choDa niSpanna thaI gaye, te aniSpanna raze nahIM. "tera zrI bhagavatI sUtra : 11 157 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (( khatta pupphajIvA udAitAra eyarasa cetra tilathaM prayassa egAe tiLasaMguliyAe satta tilA paccAyAyA " ane te sAta talapuSpanA jIvA marane eja talanA gheADanI eka talalImAM sAta talarUpe upanna thai gayA che. " E ghaNu gokhAlA ! vaNarakhaikAiyA pauTu parihAraM pariharati " hai geAzAlaka ! A rIte vanaspatikAyika jIva marI marIne cheDelA zarIramAM ja pharI utpanna thaI jAya che. ahIM pahelu parihAra " padma maraNanA arthamAM mane bIjuM "parihAra che padma karavAnA amAM vaparAyu' che. je zarIrane keDayu che, eja zarIramAM pharI utpanna thai javuM tenuM tenuM nAma " parivRtyaparihAra ' che. vanaspatikAyika jIve. paritRtyaparihAra kare che. " sad aaN te gollAhe moMvaruiputta mama' etra mAi skhamA Nassa jAva parUve nANarasa eyamaTTha no sahahaha, no pattiyai no roca " A pramANe kahenArA, bhASita karanArA, prajJApita karanArA ane prarUpaNA karanArA mArA A athane (kathanane) makhannIputra geAzAlake peAtAnI zraddhA, pratIti ane rucinA viSaya anAvyuM nahI", " camaklR garamALe nAva ahemAne neLeSa che vithama seLeya vAr " tethI mArA dvArA kathita te atha' pratye azraddhA, apratIti ane arucithI yukata evA te ma'khaliputra zAlaka te talanA che jyAM UbheA hateA tyAM gayA. (6 havAgcchitaa tAo tila aMbhayAo taM tiDasaMguliyaM khuii " tyAM jaIne teNe te talanA cheADa parathI te talanI klIne teADI. " vruttittA caDhagni sannatine pakoDe " " te talanI klIne phADIne teNe temAMthI sAta tala peAtAnI hathelI para kADhyA. tara NaM tara ma'khaliputtassa gosAlarasa te sasa tile gaNamANassa gacameyAre sthira nAva samutpattistyA ' te talanI phaLImAMthI nIkaLelA sAta talane gaNatAM te makhaliputra gozAlakanA manamAM A prakAranA cintita, kalpita, prAthiMta, maneAgata sapa utpanna thayA- dhrUjI savvanISA vi dhruviddAmAM riti " pUrvokta rIte-vanaspatikAyikAnI jema-saghaLA jIve paNa parivRtya parivRtya (marI marIne) karIne puna: parihAra (paribhAga) parinti" kare che eTale ke pratyeka jIva marI marIne phrI eja zarIramAM utpanna thaI jAya che. 8 NaM goyamA ! gosAlassa maMkhaliputtassa pauTTe ' he gautama ! geAzAlakanA A parivarttavAdane-viparItavAdya mAnavAmAM Ave che. 66 esa goyamA ! gosAlarasa maMkhaliputtarana mama aMtiyAo AyAe avakramaNe vaLatte " huM gautama ! ma'khaliputra gozAlaka mArI pAsethI peAtAnI ja jAte zA mATe alaga thaI gayA tenuM A kAraNu, meM tamArI samakSa prakaTa karyu, pasU06|| "" 66 ' ,, esa zrI bhagavatI sUtra : 11 158 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "saghaLe te jotA maMDhipuItyAdi- TIkAI-gozAlake tejalezyAnI prApti kevI rIte karI te have mahAvIra prabhu gautamane kahe che. "au i joje aMrtAjikutte wire sanaphAra kumANakiMDiyA 5, ni ca vicasoi" je muddIne baMdha karavAthI badhI AMgaLIenAM nakha aMguThAnA adhabhAgane sparze che, te mudIne "piMDikA sanakhA" kahevAmAM AvI che. bAphelA aDadane kudamAla kahe che. A prakAranA kudamAlanI eka eka mudI tathA be bApramANa (aMjalimAM samAya eTaluM) acitta pANI, ATale ja AhAra pAraNAne divase upayogamAM levAnA niyamapUrvaka saMkhali. putra gozAlake cha mAsa sudhI niraMtara chaThThane pAraNe chaThThanI tapasyA karI A A tapasyA daramiyAna te pitAnA bane hAthane UMcA rAkhIne AtApanA bhUmimAM sUryanI sAme besIne AtApanA lete hate. "raNa jo te jotA paMjitte chaThTha mAsamAM saMhittavika jJANa" A pramANe karavAthI cha mAsane ane maMkhaliputra gozAlaka saMkSipta ane vipula telezyAvALo banI gayo aprAgakALamAM je tejolesyA saMkSipta (saMkucita) rahe che, mATe aprAgakALanI apekSAe tene saMkSipta samajavI prAgakALamAM je tejetecchA vistAra pAme che, tene vipula telezyA kahe che zAlaka A bane prakAranI tailezyAvALa-labdhi vizeSavALe banI gayo. sUbA "tae of taraha jotAjhAra maMDhipuraNa gayA jayAra" ItyAdi- TIkAtha-"ag of 4 novAirasa maMjhiputtanna annA thayA che DhiArA riyaM vAvamaviyA" ke eka divase te maMkhaliputra gozAlakanI pAse cha dizAcare AvyA " saMgA" temanAM nAma A pramANe hatAM-"jo te sarva kAra ni jinArda jANe mALe vira"(1) zAna, (2) kalanda, (3) karNikAra, (4) acchidra, (5) agnivezyAyana ane (6) gamAyuputra arjuna A chae dizAcara pUrvakRtagagata ATha prakAranA nimittone, navamA gItamArgane ane dasamAM nRtyamArgane pitApitAnI buddhi anusAra jANatA hatA A saghaLA viSayane yathAbuddhi dhAraNa karanArA teo maMkhaliputra zaizAlaka pAse AvyA maMtriputra zaizAlake A aSTAMga mahAnimittanA koI upadezane AdhAre evuM pratipAdana karyuM ke lAbha, alAbha, sukha, duHkha, jIvita ane maraNa A cha vastuo samasta bhUta, samasta prANIo, samasta che ane samasta sane mATe anatikramaNya che. eTale ke temane anubhava avazya karavo paDe che, temAM pheraphAra karavAne kaI samartha nathI A prakAre aSTAMga mahAnimittanA keI upadezamAtrathI ja te saMkhaliputra zaizAlaka, zrAvastI nagarImAM, ajina hovA chatAM pitAne jina kahevA zrI bhagavatI sUtra: 11 159 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge, ahaMta na hovA chatAM paNa pitAne ahaMta gaNAvavA lAgyo, sarvajJa na hovA chatAM paNa pitAne sarvajJa rUpa gaNAvavA lAge, kevaLI na hovA chatAM paNa pitAne kevalI rUpe mAnavA lAgyA. ane jIna na hovA chatAM paNa pitAnI jAtamAM sArthaka rUpe jinabhAva hovAnuM prakaTa karate vicaravA lAge. "sa no vocamA ! joje maMaytte che, giLacaDhavI vAva visaruM vajaremALe vira" he gotama ! vAstavika rIte vicAra karavAmAM Ave, te maMkhaliputra zAlaka jina nathI, te pitAnI jAtane jina kahete phare che te vyartha ja che, te ahaMta paNa nathI, chatAM pite ahajata hovAno DhoMga karate phare che. te kevalI paNa nathI chatAM paNa potAne kevaLI manAvavAnI jALa bichAvI rahyo che. te sarvajJa paNa nathI chatAM sarvajJa hovAnuM juThANuM calAvI rahyA che, te jina paNa nathI chatAM jina hovAne khATe pracAra karI rahyo che. "josALa maM@igo kiche kiTAvI, vAva pamrNejA viru" tethI e vAta ja kharI che ke zAlaka maMkhaliputra ajina che, paraMtu jina hovAne DhoMga karI rahyo che. te ahata nathI, chatAM paNa ahaMta hovAne Dhaga calAvI rahyo che. te kevaLI nathI, te paNa kevaLI hovAnuM sadaMtara jATha calAvI rahyo che. te sarvajJa nathI, chatAM paNa sarvajJa hovAnA daMbha karI rahyo che. te jinabhAvathI yukata na hovA chatAM paNa pitAnI jAtane jinarUpe prakaTa karavAne Dhaga calAvI rahyo che. "tapa aa mahattimAyA mArA zire gAya dizAmAM A prakAranuM pratipAdana mahAvIra prabhue pariSadamAM paNa prakaTa karyuM tyAra bAda te ativi. zALa ane mahatvazAlinI pariSada dhamakathA sAMbhaLIne tathA mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne virAjita thaI gaI agiyAramAM zatakanA navamAM uddezakamAM zivarAjarSinA prakaraNamAM pariSadanA viSayamAM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja pariSadanuM varNana ahIM paNa karavuM joIe. " tag of sAvatthIe nayarIe siMghADaga jAva bahujaNo annamannassa jAva parUvei" tyAra bAda zrAvastI nagarInA mRgATaka, trika, catuSka, cavara, mahApatha ane patha, A saghaLA mArgo para aneka lake ekatra thaIne eka bIjAne A pramANe kahevA lAgyA, bhASaNa karavA lAgyA, prajJApanA karavA lAgyA ane prarUpaNa karavA lAgyA ke "i revANagyA ! joNAruM maMjhiputte vize nistrAvI vidApha, mirajhA" he devAnupriye ! makhaliputra zaizAlaka je pitAne jina mAnI rahyo che ane te jina hovAne pracAra karI rahyo che, pitAne ahaMta mAnI rahyo che ane pite ahaMta hevAne pracAra karI rahyo che, pitAne kevaLI mAnIne pite kevaLI havAnI vAta karI rahyo che, pitAne sarvajJa mAnIne pote sarvajJa hevAne pracAra karI rahyo che, tathA pitAne jinabhAva yukata mAnIne teno pracAra karI rahyo che, te bilakula asatya ja zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. "maLe mA mahAvIre ghai a6, jAva gha zramaNa bhagavAna mahAvIra makhaliputra gozAlakanA viSayamAM evuM kahe che, evuM pratipAdana kare che, evI prajJApanA kare che, evI prarUpaNa kare che ke "parva (ju tarasa jonArA maMriputtara maMtazrI nAma maMtrapitA ddothA" maMkhaliputra A gozALAnA khali nAmanA pitA hatA te maMli bhikSAcara vizeSa rUpa gaNAte hato. " tanna saMsi gvaM rela taM sarva mALiyAvaM jJAna vize jANe mALe viraA paMkhalinA viSayamAM tathA tenI bhAryA bhadranA viSayamAM samasta kathana pUrvokta kathana anusAra ahIM paNa prakaTa karavuM joIe maMkhaliputra gozAlakanA viSayamAM paNa ahIM pUrvokata kathana prakaTa karavuM joIe. "nino mUvI ja jorADhaH savAramani jinaza karuM gawAzayana vihuti" A sUtrapATha paryAnuM samasta kathana ahIM kahevuM joIe, "no stra joje maMDhiputte vighAthI, nAra vidA tethI makhaliputra zAlaka jina nathI, parantu pite jina hovAne pralApa mAtra ja kare che, e ja pramANe te ahaMnta paNa nathI, pite ahaMnta hovAne pralApamAtra ja kare che, te kevalI paNa nathI, chatAM pote kevalI havAne pralA5mAtra ja kare che, te sarvajJa paNa nathI, chatAM paNa pite sarvajJa hevAne pralApamAtra ja karI rahyo che. te jinabhAvathI yukta nathI, chatAM paNa pitAnI jAtamAM jinanI sArthakatA hovAne kheTe pracAra karate phare che. "samaje marr mahAvIre vize kiTAvI, kAna kinAM mALe vira" zramaNa bhagavAna mahAvIra ja jina che ane jina zabdanA adhikArI che, ahaMta che ane ahaMta zabdanA sAcA adhikArI che, kevaLI che ane kevaLI padanA kharA adhikArI che, sarvajJa che ane sarvajJa kahevA cagya che, jinabhAva yukata che ane jina nAmane sA ka karI rahyA che. "tA i te jovA jaMlaTiytte bahujaNasa aMtiya eyama sroccA, nisamma, Asurutte jAva misamisemANe bAthANabhUmI ko juvo" jyAre muMbaliputra gozAlake ghaNA lokone moDhethI svApamAna sUcaka A vAtane sAMbhaLI, ane tene hadayamAM dhAraNa karI, tyAre tene khUba ja krodha thaze. te krodhathI lAlapILe thaI gaye, tenA heThane dAMte nIce bhIMsIne tathA krodhathI dAMta kacakacAvate kacakacAvato te AtApanAbhUmi parathI nIce utaryo. "vottA sAhitya naraM maoNM maLe deva dADhADhApa mArI huM mArA che tevA savAcharu" nIce utarIne zrAvastI nagarInI vacce vacce cAlate cAlate te hAlAhalA kuMbhAraNInA kuMbhakArAyaNa (dukAna athavA vakhAra)mAM AvyuM. "vArijha hANa zrI bhagavatI sUtra: 11 1 61 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuMbhakArIe kuMmakArAvarNasi AjIviyasaMghasaMparibuDe mahayA amarasiM vahamANe evaM karAvi vijJatyAM AvIne te hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArAyaNamAM kuMbhAranI dukAnamAM aneka AjIvika matAnuyAyIothI parivRta thaIne vIMTaLAIne-khUba ja IrSAyukata bhAve, virAjamAna thaI gaye. sU08 "te che tamArA mAro magvIra" ItyAdi - TIkAryuM-zAlakanI vAta AgaLa cAle che. "te jANe tene samaeNa samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI ANaMde nAma there pagaibhahae jAva viNIe chaTuMchaTeNaM aNikkhitteNa tavokammeNa saMjameNa tavamA apANa mAmAne virA" te kALe ane te samaye, zramaNa bhagavAna mahAvIranA eka anevAsI AnaMda nAmanA eka sthavira hatA. teo bhadrika svabhAvavALA, ane upazAta prakRtivALA hatA temanA krodha, mAna, mAyA ane lebha rUpa kaSA atyaMta pAtaLA paDI gayA hatA, teo mRdu ane mArdava guNathI saMpanna hatA, AlIna hatA, saraLa svabhAvanA ane vinIta hatA teo niraMtara chadrane pAraNe jIdanI tapasyA dvArA ane saMyama ane tapa dvArA pitAnA AtmAnI zuddhi karyA karatA hatA. "raNa naM re mAre ghere chadmaLaviniri paramAra riNA pUrva kaI jovAmI tA puraA AnaMda sthavire cha4nA pAraNane divase prathama pauruSImAM (pahere), bIjA zatakanA pAMcamAM uddezakamAM gautama svAmIe AjJAprAptine mATe je prakAre prabhune pUchayuM hatuM, e ja prakAre prabhunI AjJA mAgI, "tara jJAva kadaranIcakima jJAgha zaramALa hAhA kuMmajArI kumArAvArU sUrasAmaNe vIvIjhu" bhikSAcaryA mATe nIkaLavAnI anujJA prApta karI, teo gautama svAmInI jema Uca, nIca ane madhyama kuLanA gharasamUhamAM bhikSAcaryA karatAM karatAM hAlAhalA kuMbhAraNInA kuMbhakApaNanI dukAnanI pAse thaIne-adhika dUra paNa nahIM ane ati samIpa paNa nahI evA mArga parathI-nI kanyA. "ag of re jotA lahiputte ANaMdaM theraM hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNasma adUrasAmaveNaM vIivayaHi grg, grfsattA je vANIhAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNanI pAse thaIne jatAM AnaMda sthavirane joIne maMkhaliputra gozAlake temane A pramANe kahyuM-"pf RAtra zALA ! o i mahuM kAmice nime"i he AnaMda! ahIM Ave, ane huM je eka mahatvapUrNa auSamya (dRSTAnta) saMbhaLAvuM, te sAMbhaLe (ahI "" pada vAkyAlaMkAra rUpe prayukata thayuM cha.) "tae NaM se AnaMde there gosAleNaM makhaliputtaNaM evaM vutte samANe jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe jeNeva gosAle makhalipute teNeva uvaagjIrU" jyAre muMbaliputra gozAlaka dvArA A pramANe lAvavAmAM AvyA, tyAre AnaMda sthavira hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM jyAM paMkha. liputra zAlaka rahete hatuM, tyAM gayA, "tA chai re joje aMDhiputte zrI bhagavatI sUtra: 11 16 2 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALavuM thara vaM yArI " tyAre makhaliputra geAzAlake AnaMda virane A 66 " << pramANe kahyu - taMvajI bALA ! o vAyA dALa chavAyA vaLiyA ?' (ahI. 8 khalu ' paDha nizcaye vAcaka che.) huM Anada ! cirAtIta kALamAM (ghaNA lAMkhA samaya pahelAM) uccAvagA-uttama anuttama vividha prakAranA--vaNikA anya asthi, arthahaddhA, sthaLavelI, baLaliyA, althavivAnA, atthagavesaNayAe NANAviha viulapaNiyabhaMDamAyAe sagaDI sAgaDeNaM suvahaM bhattapANaM patthaNaM mahAya ' jee dhana prApta karavAnI abhilASAvALA hatA, dhananA pratyeAjanavALA hatA, dhananA leAbhI hatA, dhananI gaveSaNA karanArA hatA, dhananI lAlasAvALA hatA, dhananI pipAsA-tRSNAvALA hatA, dhana prApta thayA chatAM paNa te avicchinna rahe evI icchAvALA hatA, aprApta aviSayaka tRSNAvALA hatA, teo vividha prakAranA bhAMDamAtrane (vAsaNAne) vecavAne mATe gADAM ane gADIonAM samUhamAM bharIne tathA peAtAnI sAthe vipula khAdya ane peya sAmagrI laIne, dAM maTuM AgaLamiya, gaLociM, chinnAvAya, romanuM avi anuSiTTA " cAlI nIkaLyA cAlatAM cAlatAM tee eka ghaNI meATI, grAmarahita, jalarahita, sArahita (vepArIonA kAphalAthIrahita) nirjana aTavImAM AvI pahoMcyA te aTavIne mAga ghaNeA ja lAMmA hatA. "tarna rsi vALicALa' tIse miyA aLohiyAn chinnAvAyAe, dImadvAra aDavIra kiMcidesaM aNuppattANaM samaNANa se puvvagahie sad anupuaLa' vasuMgamALeravIne ' te grAmazUnya, jalavihIna, sAtha vAha smAdinA sabaMdhathI sathA rahita tathA dvI rastAvALI aTavIne keTalAka bhAga pAra karyAM pachI temanI sAthe lAvavAmAM AveluM pANI kramazaH pItAM pItAM khalAsa thaI gayuM. "tad na leniyA TvILonA samALA taddAdradamavamALA bannamanne sAve'tti sAvettA va' vacArI' te pachI vepArIyeA pANI khAlI thaI javAthI tarasathI pIDA pAmatA eka bIjAne khelAvyA, ane khelAvIne A prakAre kahevA lAgyA.ke-ApaNane A agrAmikA vastI vinAnI pANI vInAnI zUnya AvAgama rahita ane lAMbA mArgavALI aTavImAM thADe dUra AvatAM ja sAthe lIdhelu' pANI pItA pItA khAlI thaI gayu che. "C va ta seyaM khalu devANupiyA ! amhaM imIse agAmiyAe jAba aDavIe kAraNa savo samaMttA maLaLavelAM ttav " he devAnupriye ! have ApaNe mATe eja vAta ucita che ke ApaNe A grAmazUnya, jalazUnya, sAvA hAnA sabaMdhathI rahita, dIdha` mAgavALI aTavImAM cAre tarapha pANInI zeAdha karavA nIkaLI paDavuM joie. itti jju bannamannakSa aMtiya camaDha paDaghuLe'ti " A pramANe vicAra karIne te saghaLA viSNukAe eka bIjAnA A vicAra rUpa ane svIkAra karyAM. " himuLettA tIrena anAmiyAranAya atrIC rAsa sajjazno samaMtA khALavelAM Rtti'' tyAra bAda te te grAmarahita, jalAdi rahita aTavImAM pANInI zeAdhamAM cAre dizAmAM nIkaLI paDayA. udgassa savvao amaMtA mALavelAM remALA phLa maLyuM naLasaruM AvavuMtti " pANInI zeSa karatAM karatAM tee eka ghaNA ja vizALa vanakha'DamAM AvI pahoMcyA te vanakhaMDa " jiddI zinphomAsuM gAya niraMthasUrya vAsArIya gAya pattisthaM' 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 66 16 3 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zyAma varNavALA ane zyAma kAtithI yukata hatuM, nIla varNavALo ane nIla kAntithI yukta ho, harita (lIlA) varNavALo ane harita kAntithI cakata ho, ItyAdi vizeSaNavALe te vanakhaMDa jANe ke meghanI ghaTA hoya evuM lAgatuM hatuM, ane prAsAdIya-atyanta prasannatA janaka ane pratirUpa (saMdara) hatA. " ania vadumakakSaresamANa patya i mAM jamIyuM mAtAjIra" pUrvokata vizeSAvALA te vanakhaMDanA barAbara madhyabhAgamAM te lakAe eka ghaNe ja vizALa vamIka (rAphaDe) je. " tarasa vIcaraNa cattArI vappuo abbhuggayAo abhinissaDAo tiriyaM susaMpaggahiyAo ahe pnnTddha rAgo panDhavaMTALasaMkizo vAvIyAgo jJAA parivAre A vAlmIkane cAra zikhara hatA, je bahu ja UMcA hatA ane temanA avayava rUpa pradeza siMhanI kezavALInI jema vyApta hatA, tirachAM rUpe paNa te zikhare ativistIrNa hatA, temane adhabhAga sarpaddha rUpa hatuM je pramANe udarachinna nAganI pUchaDIthI laIne uparano bhAga vistIrNa hoya che tathA nIceno bhAga pAtaLA hoya che, mulAyama hoya che, e ja pramANe A zikharone dekhAva hato, tathA temanuM saMsthAna (AkAra) paNa pannagAddha saMsthAnanA jevuM ja hatuM te badhAM zikharo prasannatAjanaka ane atizaya ramaNIya hatA. "tay Le te raLiyA iMdra, asamanna sadAra " A valamIkane joIne te vaNikone ghaNuM ja harSa ane saMtoSa thaye temaNe eka bIjAne lAvyA, "annakanna sadAvettA parva vANI" ane bolAvIne A pramANe vAtacIta karI-"gvuM chu revAjupiyA ! chuM ramIne kAmiyA nA savvao samaMtA magaNagavesaNaM karemANe hiM ime vaNasaMDe AsAdie, kiNhe giomA" he devAnupriye ! A grAmarahita, jaLarahita Adi pUrvokata vizeSAvALI aTavImAM cAre tarapha pANInI khUba ja zodha karatAM karatAM A vanakhaMDamAM AvI pahoMcyA chIe A vanakhaMDa pUkata varNanAnusAra zyAma che, zyAma kAntivALuM che, ItyAdi pUrvokata varNana ahI grahaNa karavuM joIe. "gree amitNa vadumAmA e vIra rANAti" A vanakhaMDamAM pANInI zodha karatAM karatAM, vanakhaMDanA madhyabhAgamAM ApaNane A valabhIka (rAka) maLI AvyuM che. "dumara ii aNI jArI ago adabhUta jAva vahivAgo" A va9mIkane cAra zikhara che, je ati unnata che. ahIM yAvatu pada vaDe "gatinivRtAri, tirtha susaMgayphI ni susaMvRtAni, pannAddhaviLa, pannAddha saMghAnasaritAni bAvAlIcAri" A vizeSaNe grahaNa zrI bhagavatI sUtra : 11 164 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAyAM che. A vizeSaNene artha pahelAM ApyA pramANe samaja A badhAM zikhara parama suMdara che. "taM vahu nAjuNiyA ! lakhuM dRmasta vammIyassa paDhama' vappiM bhidittae aviyAI orAlaM udagarayaNaM AsAessAmo" he devAnupriye ! ApaNe A va9mIkanA pahelA zikharane chedI nAkhavuM joIe tema karavAthI ja ApaNuM kalyANa thAya ema che, kAraNa ke tene kheravAthI ApaNane vipula pramANamAM udakarananI (uttama pANInI) prApti thaze A kathanano bhAvArtha e che ke valamIkanI gartamAM pANI avazya hoya che, ane valamIkamAM zikhara paNa avazya hoya che. temaNe evuM mAnI lIdhuM ke zikharane bedI kADhavAthI gartA (khADe) prakaTa thaze, ane te gattamAMthI pANInI prApti thaze. "tara te raLiyA majUrNa nirca yama pariNu ti" tyAre te vaNike e aMdaro aMdaranI vAtacItamAM A prakAranuM je sUcana karavAmAM AvyuM tene mAnya karyuM. " pariNuLA tara4 vaSpIcara para ja miti" ane temaNe te vAlmIkanA pahelA zikharane chedI nAkhyuM. "teNaM tatha zuM kahyuM kara sakuLe tricavAmaM ArAruM saraLa AsAcaMti" tene khedatAM ja temAMthI temane nirmaLa, pathyakAraka-rogavinAzaka, uttama, akRtrima (kudaratI), tanka (halakA) ane sphaTikamaNinI kAtivALA jaLanI vipula pramANamAM prApti thaI ahIM udakane (pANIne) ratnanI upamA ApavAnuM kAraNa e che ke-"jJAta jAta caturda ratna vihore" A kathana anusAra udakajAtimAM A jaLa zreSTha hovAthI tene "udakaratna" kahevAmAM AvyuM che. "tat i te vaLiyA dUtA pArthi vivaMti, pittA rAjAuM pati" te pANIne joIne te vaNikane ghaNe ja harSa ane saMtoSa thaye temaNe te pANI pIdhuM ane baLadAdi prANIone paNa pivarAvyuM pattA mAcabAchuM maoNri" tyAra bAda temaNe pota potAnAM vAsaNomAM te pANI bharI lIdhuM. "merA rodavaMga bannama gvaM rANI" tyAra bAda temaNe bIjI vAra parasparanI sAthe A pramANe maMtraNA karI-"gvaM retAmbiyA! ammehiM imassa vammIyassa paDhamAe vappIe bhiNNAe orAle udagarayaNe AsAie" he devAnupriyo ! A valabhIkanA pahelA zikharane khedI nAkhavAthI ApaNane meTA pramANamAM udaka rUpa ratnanI prApti thaI che. "oN sevaM vastu levAnuM diyA ! chuM sukanna varSIya sora vana mitti" te he devAnapriye ! A va9mIkanA bIjA zikharane paNa toDI nAkhavAnuM kArya ApaNe mATe zreyaskara thaI paDaze. "maNiyAruM rA yuvAthai nANApaNAmo" temAMthI ApaNane vipula mAtrAmAM suvarNaratna (zreSTha suvarNa) prApta thaze. zrI bhagavatI sUtra: 11 1 65. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tarAM sevaLiyA annamannaddha baMtiya camaa hiduLe'ti '' 'daro aMdaranI carcA dvArA A prakAranA je niSNuya levAmAM AvyA, tenA badhA viSNukAe svIkAra karyAM. " hetuLettA tarannu yammIyarA yojayaMti vRdhvi mivRtti " svIkA2 karIne, temaNe te vakSmIkanA khIjA zikharane paNa kheADhI nAkhyu, " aaaN tattha acchaM, jacca tavaNijjaM mahatthaM, mahagdhaM, mahariya orAla suvvaNarayaNa AsApati " te zikharamAMthI temane svaccha, uttama (nirdoSa), tApasaha, mahApratyeAjana sAdhaka, bahumUlya mahAhu-mahAjanAne ceAgya, udAra (anupama) suvarNa ratnanI (zreSTha suvarNa nI) prApti thaI. " tap nuM te vaLiyA, dvaituTThA AcaLArUM pe'tti, marittA taji annamantra ttva vacAnI " tethI khUba ja huSa ane sASa pAmelA te viSNukAe peAtapeAtAnAM pAtrAmAM te zreSTha suvaNu bharI lIdhuM. tyAra khAda temaNe vAhanamAM paNa te suvarNa ne bharI dIdhu ane aLadAdinI pITha para te suvarNane lAdI dIdhuM. A prakAre suvaNu ne bharI lIdhA khAda temaNe trIjI vAra aMdara aMdara A pramANe maMtraNA karI-" E sajI devApiyA ! amhe imassa vammIyassa paDhamApa bhinnAe orAle utyarayaNe gAsarUpa ' hai devAnupriye ! A valbhIkanA pahelA zikharane teADavAthI ApaNane vipulapramANamAM udakaratnanI prApti thaI. " TocANavaqANa minnAd norAne suvaLacaLe AlAr " khIjuM zikhara kheADhavAthI ApaNane suvaNu - ratnanI prApti thaI. te meca vahu revAnuLiyA ! acchuM rUkSNa varmAIyakSa taskRti vi mitritta " te| A valbhIkanA trIjA zikharane kheADhI nAkhavu te ApaNe mATe zreyaskara thaI paDaze. " aviyAI ettha orAlaM maNirayaNaM brAhmAsAmAM' A trIjA zikharane kheADhI nAkhavAthI ApaNane udAra maNiratnAnI (zreSTha maNienI) prApti thaze. tA NaM te vaNiyA annamannassa atiyaM yamarlR pahighuLe...ti" te viSNukAe aMdaro aMdaranI A salAha rUpa arthanA svIkAra karyAM. " hamuLettA tannavamIyarlR taavi pi mitti ' svIkAra karIne temaNe te valbhIkanA trIjA zikharane paNa khedI nAkhyuM. tevaM tattha vimalaM nimmalaM nittalaM nikalaM mahatthaM mahagvaM maharihaM orAlaM maNirayaNaM AsApati" khAdatAM khe!DhatAM temAMthI temane vimala (ANuntaka maLarahita), nirdeLa (svAbhAvika maLarahita), nistala (bilakula gALa), trAsAdi ratnadoSavihIna, mahAtha (mahA pratyeAjana sAdhaka) mahAgha (amUlya), mahAhu (mahA pu ,, s 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 16 6 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rune ) evA udAra maNiratno maLI AvyAM. "as te vAcA dUratA mALAruM masi" tenI prAptithI harSa ane saMtoSa pAmelA te vaNike e pitApitAnAM bhAjane (pA)mAM te maNiratanene bharI lIdhAM. "marerA TagnAchuM masi" tyAra bAda temaNe te bhAjanene baLadanI pITha para lAdI dIdhAM. "vahArUM mattA kathaMvi kAnamajaM parva vANI" tyAra bAda temaNe cethI vAra parasparanI sAthe A pramANe vAtacIta karI. "g ahu revAppiyaa ! amhe imassa vammIyassa paDhamAe vappAe bhinnAe orAle udagarayaNe bhArANA" he devAnupriye ! A vahemIkanA pahelA zikharane bhedavAthI Apane udAra udakaratna prApta thayuM. "rocAI vaNAi minAi no che suam ne bhaNA" tathA bIju zikhara khodavAthI udAra suvarNaratnanI prApti thaI "tavA rajA minAra joje maLiyo gADhaane trIjA zikharane khodavAthI udAra maNiratane prApta thayAM che. "saM senca 23 revALucuthA ! kADhuM ruma caraNa rasthati he devAnupriye ! have A valamIkanA cothA zikharane paNa bedI nAkhavAnuM kArya ApaNe mATe zreyaskara thaI paDaze. "vicAruM kAma madhuM, maracuM goruM, kAracadaM masANAmA" temAMthI ApaNane uttama, mahAmUlya, mahAI, udAra evAM vajananI prApti thaze. " tae NaM tesiM vANiyANaM ege vaNie hiyakAmae suhakAmae, patthakAmae, ANukaMpie, nisseyasie, hiyasuhanisse yasakAmae te vaNie evaM vayAsI" te vaNikemAM eka vRddha vaNika paNa have te vRddha vaNika temanuM hita cAhanAre hatuM, temanuM sukha cAhanAre have, pathyakAmuka (temane pathyakAraka-AnaMdadAyaka vastu prApta thAya evI abhilASAvALo) hatA, temanA pratye anukaMpAbhAvavALa ho, niHzreyasika-kalyANane abhilASI hato, tathA eka sAthe hita. sukha, niHzreyasane abhilASI hato. tethI teNe temane A pramANe salAha ApI-"paSe vahu levAnuM ! amade phumara3 vaSpIcaraNa paDhamAe vappAe bhinnAe orAle udagarayaNe jAva taccAe vappAe bhinnAe korA maci sArAphara" he devAnupri ! A va9mIkanuM paheluM zikhara kheravAthI ApaNane udAra udakaratnanI prApti thaI che, bIju zikhara bedavAthI udAra suvarNaratnanI prApti thaI che ane trIju zikhara khedavAthI udAra maNiratnonI prApti thaI che, "teM phora bAda pajha, pA thI nA mina" A pUrvokata zikharone khodavAthI ApaNane paryApta (purata) dravyanI prApti thaI che. te ApaNe A cothA zikharane khedavuM joIe nahIM A cothuM zikhara upasarga vidhro)thI yukata ja haze tene davAthI ApaNe zrI bhagavatI sUtra: 11 1 6 7 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muzkelImAM AvI paDazuM "tapa te vAcA, sarasa kajiyag hiMyAmaNa suhakAmagassa jAva hiyasuhanisseyasakAmagassa evamAikkhamANassa jAva pruuvemAra4 gyama no hRti, kAra ne royaMti " temanA hitAbhilASI, sukhabhilASI, pAbhilASI, ane eka sAthe hita, sukha ane kalyANabhilASI evA te vRddha vaNikanA dvArA kathita, bhASita, prajJApita ane prarUpita te vAta rU5 artha pratye zraddhAnI dRSTithI joyuM nahIM, temane A vAta pratItijanaka paNa na lAgI ane rucikara paNa na lAgI. "prathama sanALA kAva konAnA taraNa vIsTa kalcara kadi' fmavaMti" A prakAre te vRddhanI te vAta pratye azraddhAvALA thavAthI, te vAtane pratItijanaka nahIM mAnanArA ane te vAta jemane arucikara lAgI che evAM te vaNikee te valamIkanA cothA zikharane paNa kheDavA mAMDayuM. "te taraMtha hiM , caMgvi, voravi, mahAvi, uttava, mArAcaM" khedatAM khedatAM te lokoe tyAM eka spazane anubhava karyo. te sarSane spaza hato. te sarSa ugra viSayavALe hate-dUra na karI zakAya evA viSayathI yukata hatecaMDa viSavALe hato je manuSyane teNe DaMsa mAryo hoya, te manuSyanA zarIramAM jaldI viSa vyApI jAya e hato, ghora viSavALe hate-kamazaH hajAra puruSane paNa pitAnA jherathI mArI nAkhavAne samartha viSathI yukata hato, mahAviSavALe hate-jaMbudvIpapramANa zarIramAM paNa tenA viSane vyApta karavAnI zaktivALe hate-evAM viSathI yukata hatuM, tenuM zarIra zeSanAga AdinA zarIra karatAM paNa moTuM hatuM, te kAraNe atikAyavALAonI sarakhAmaNImAM paNa temane karatAM mahAkAyavALe hate. " makhimUsAkAlagayaM, nayanavisarosapunnaM aMjaNapuMjanigarappagAsaM, rattacchaM, jmlgyavaMjasTADhaMtanIe, paraNitaLiyamU" te maNI ane mUSA samAna hato. (maSI eTale kAjaLa ane muSA eTale suvarNAdine gALavAnuM zyAma raMganuM pAtra) eTale ke aSI ane muSa samAna kRSNavarNa hatuM, dRSTiviSa ane reSathI paripUrNa hato, tenA zarIranI kAnti aMjanakuMjonA samUhanA jevI hatI, tenI bane AMkha lAla hatI, tenI bane jIbha eka sAthe khUba ja jhaDapathI cAlatI hatI, te sarSa pRthvI rUpa yuvatinA mastakanI veNu jevuM lAgatuM hate. kRSNatA, dIrghatA lakSaNatA (mulAyamatA) ane (pAchalA bhAganI dIrghatA Adi sAdhamyane kAraNe A upamA ApavAmAM AvI che. "3spharisTajddulkkkhddvikdd, phaDADovakaraNadacchaM, lohAgaradhammamANadhamadhame taghosaM, aNAgA. liyacaMDa, tivvarosaM, samuhaM turiyaM cavalaM dhamataM diTThIvisaM, sappaM saMgha. zrI bhagavatI sUtra : 11 168 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,, lika te sarpa pAtAnI kRSNAne vistRta karavAmAM ghaNuM! dakSa hatA. tenI phaNAnA ATaeNpa (vastAra) anya baLavAna vyakita dvArA avinAsya hAvAne kAraNe utkaTa hateA, prayatnApalabdha hAvAthI spheTa (nyAta) hatA, vaka svarUpavALA hAvAthI svAbhAvika kuTila (vaDhDha) hateA, jema siMhanA zarIra para saTA (vALa) hAya che, eja pramANe tenI kNu! paNa vALAthI yukata hatI te phaNA khaLazAlI hAvAthI kaThora ane vikaTa (vastINuM') hatI. dhamaNu vaDe luhAranI bhaThThImAM vAyu bharatI vakhate jeve dhamadhama " avAja thAya che, evA ja gheSa (avAja) tenA mukhamAMthI nIkaLatA hatA. tenA je rASa hatA te apramita (pAravagaranA) athavA anigalita athavA anirderita hatA te rASa ghaNe| ja tIvra paNa hatA kUtarA jyAre bhasatA hAya che, tyAre tenu' mukha jevuM ati zIvratAyukata ane capalatA yukata hAya che, evu' ja te sApanu' sukha zIvratA ane capalatAyukata hatuM. tenI dRSTimAM viSa hatuM. evI dRSTivALA sanA te mAzusene sparza thayA. "tad nase viThThAviSe save tendi nidhi' saMghaTTie samANe Asurate jAva misamisemANe saNiyaM saniyaM uTThei, uTThettA jyAre te dRSTiviSa sapa` te viSNukA dvArA pRSTa thaye, tyAre te ekadama temanA para gusse thai gayeA, te dAMta vaDe peAtAnA cAThane karaDatA raDatA gharakatA gharakatA dhIre dhIre uThayA, UDIne 66 varavara saras vammIyarasa siharatalaM durUddei' ,, sarasara sarasa A padma sarvagatinuM sUcaka che, te sApa 9 sarara sara'-sarakatA sarakatA-valbhIkanA zikhara para caDhI gayA. bArA nijJApha " zikhara para caDhIne teNe sUcanI sAme joyu.... ittA te vaNie aNimisAe diTThoe savvao samaMtA samabhiloei teNe te viSNukAnI sAme animiSa dRSTithI kharAkhara-cAre taraphathI-joyu' "tara NaM te vaNiyA teNaM diTThIviseNa sappeNa aNimisAe diTThIe savvao samaMtA samabhiboiyA samANA ,, A pramANe te dRSTiviSasa dvArA jemanI sAme animiSa dRSTithI ceAmerathI kharAkhara jovAmAM AvyuM che. emAM te viSNuke " vipAmeva sabhaMDamattovagaraNayA egAhacca kUDAhacaM bhAsarAsIkayA yAvi hotthA " turata ja potapotAnA saghaLA sAmAnanI sAthe cUMTAhatya-prastara-nimi ta mAraNu mahAmaMtranA AghAtanA jevA eka ja AghAtathI eTale ke sanI dRSTinA eka ja prahArathI bhasmIbhUta (rAkha) thai gayA. 'tad na ne che nid seSThi vaLiyALa hicaLAmaNa jJAtra cimunimsecaRRAmaNa" parantu je vRddha vaNika temanA hitanI, ,, 66 "" tyAra bAda zrI bhagavatI sUtra : 11 durUttA fill 16 9 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 meva sukhanI ane pathyanI kAmanAvALA hatA, temanA kalyANanI abhilASAvALA hatA, anukaMpAvALA hatA, ane te saunAM hita, sukha ane kalyANa cAhanArA hatA, te ` numaMtrAllR daivayANa samaimattoyAraLamAyAN niyamAM naLamAM hAddi" tene koI anuka'pAyukata devatA dvArA peAtAnA vAsaNAdi upakaraNe sahita tenA peAtAnA nagaramAM pahAMcADI devAmAM AAgye. ANaMdA taba vi dhammAyarieNa dhammovaekhaNaM nAyaputtreNa' orAle pariyAe AkhAie" A dRSTAnta dvArA gozAlaka zu' pratipAdana karavA mAge che, te have prakaTa karavAmAM Ave che-geAzAlaka Anada sthavirane kahe che ke huM Ana' sthavira ! tamArA dharmopadezaka, dharmAcAya zramaNu jJAnaputra mahAvIre paNu upayu ta vikAnA jevI ja udAra (zreSTha) avasthA prApta karI che. "orAjA dittiya nasaha sikogA devamaNuyAsure loe puvaMti, bhuvaMti, thuvaMti, iti samaNe bhagavaM mahAvIre tti samaLe maLavuM mahAvIre tti samaLe maLavuM mahAvIre" "zramaNa bhagavAna mahAvIranI kIti, varNa, zabda ane zlAka deva, manuSya ane asurasahita A lAkamAM zu'jI rahyo che, phelAI rahyo che, vyApI rahyo che, ane cAre dizAmAM temanI stuti thai raI che teo abhinandrita thai rahyA che, kAraNa ke 'zramaNu bhagavAna mahAvIra, zramaNa bhagavAna mahAvIra" A rUpe sarvatra te prakhyAta thaI cukayA che. sakhyiApI dhanyavAdane krIti kahe che, eka divyApi khyAtinu nAma 'vaNu'' che. a`dignyApI prakhyAtinuM nAma zabda che ane eja sthAnamAM je khyAti vyApelI che, tenuM nAma 'zleka ' che. blekane zlAghA pazu kahe che. tuM na me che anaJa zivivi varU, to naM tavenuM temAMM ghanAeM kAccuM mAnnala' karemi, hA vA vADheLa te vaLiyA " jo te Aya mahAvIra mArA saMbaMdhamAM anucita kaMI paNa kaheze, teA jevI rIte pelA sape pUvekita NikAne bALIne bhasma karI nAkhyA hatA, eja pramANe huM paNa temane mArI teolezyAnA, pASANunirmita mAravAnA mahAyatranA AghAta jevA eka ja prahArathI, khALIne bhasma karI nAkhIza. " tum cAM bALavA khArakakhami saMgovAmi, jahA vA se vaNie tesi vaNiyANaM hiyakAmae jAva nisse kAmara aNukaMpAe devatAe sabhaMDamattovakaraNamAyAe jAva sahie " De AnaMda sthavira ! huM tamArI rakSA karIza, tamane khALIne bhasma nahI karU ane tamane kalyANakAraka keAi sthAnavizeSamAM pahoMcADI daiza jema te viSNukAnA hinAbhilASi, sukhAmilApI, pathyAbhilASI, kalyANAbhilASI, dayAlu te vRddha ke je te viSNukAnA hita, sukha ane kalyANAbhilASI hatA, tene ' 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 170 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keI dayAla devatAe pitAnI saghaLI sAmagrI sahita bacAvI laIne tenA nagaramAM pahoMcADI dIdhuM hatuM, tema huM paNa tamArI rakSA karIne tamane surakSita sthAnamAM pahoMcADI daIza. " jI I tuma AviA ! tava ghA caricaraNa dhovaNAraNa amArA nAgaputtae gIma "i te he AnaMda! tame jaIne tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa jJAtaputra mahAvIrane mArA dvArA kahevAmAM AvelI A vAta kahe. "tA zuM che kAre gosAleNaM maMkhaliputteNaM evaM vutte samANe bhIe jAva saMjAyabhara gosAlAsa maMtraDhiputtara" A pramANe jyAre maMliputra zAlake AnaMda sthavirane kahyuM, tyAre temanA manamAM bhayane saMcAra thaye, A pramANe bhayabhIta thayelA teo makhaliputra zAlakanI "aMtiyA" pAsethI "dAdAhuDhANa khAtara mAravAno nirNama" tathA hAla halA kuMbhakArInA bhakArApaNuthI cAlI nIkaLyA. " phinimittA sighaM, rUriyaM rAdhi navaraM ma nincha" tyAMthI ravAnA thaIne zrAvastI nagarInI vacce thaIne zIgha ane tvarita gatithI cAlavA lAgyA. " tArikattA keLava zoTTA , zeLe mane maLyuM mahAvIre tene vAra" cAlatAM cAlatAM teo keSTaka udyAnamAM jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjatA hatA, tyAM gayA "3AArittA maLe maLavuM mahAvIra tivRtto AvA pANi je," tyAM pahoMcIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIranI traNa vAra pradakSiNA karI, " ttA vaiva, RicrU, vaMphittA, navattA parva vacAtI" traNa vAra pradakSiNa karIne temaNe temane vaMdaNa karI, namaskAra karyA ane vaMdaNAnamakAra karIne A pramANe kahyuM-"haraM sarvasu a mate ! vamaLaTILari tuThabhehi abbhaNunAe samANe sAvathie nayarIe uccanIya jAva aDamANe hAlA. rUDhA kuMmArI jJAva varUvAmi" he bhagavad ! Aja chaThThanI tapasyAnA pAraNAne divase ApanI AjJA laIne huM zrAvastI nagarInA ucca, nIca ane madhyama kuLanA gharasamudAyamAM bhikSAcaryA karate karate hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArapaNathI, bahu dUra paNa nahIM ane bahu samIpa paNa nahIM, evA mArgethI nIkaLe. "tat f bolAruM maMjIputte mama hAhA jAva sittA parva nagArI? tyAre makhaliputra zAlake mane hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNa pAsethI ja che. teNe mane joIne A pramANe kahyuM-" tAva sAiiA ! do, gr marda kavayi nisAhi" he AnaMda sthavira ! ahIM Ave, huM tamane eka daSTAnta saMbhaLAvavA mAMguM chuM, te te daSTAna sAMbhaLe, " rUgo" ne artha "ahI" thAya che athavA rUd -A" paNa thAya che. A rIte vicAratAM "tame mArI pAsethI A zrI bhagavatI sUtra: 11 1 71 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka daSTAta sAMbhaLe," evo artha paNa thAya che. "tA ' bahuM jovAmAM maMkha liputteNaM evaM vutte samANe jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe, deva jovA maMDhipure tene ucALa chANi" jyAre maMkhaliputra gozAlake mane belA, tyAre huM hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM (dukAnamAM) dAkhala thaye ane makhaliputra zAlakanI pAse gaye. "tA te jotAhe maMghigoN mama' gvaM vArI '' tyAre maMkhaliputra zaizAlake mane A pramANe BdhuM-" eva khalu ANaMdA ibho cirAtItAe addhAe kei uccavayA vaNiyA evaM te veva jAva samva niravasesaM bhANiyavva jAva niyaganayaraM sAhie" "3 AnaMda sthavira ! huM tane je vAta kahI rahyo chuM, te ghaNuM ja purANa kALanI vAta che. keTalAka uttamAnuttama Adi vizeSaNavALA vaNi ke hatA." A kathanathI zarU karIne "te vRddha vaNikane eka dayALu devatA dvArA tenA nagaramAM pahoMcADavAmAM Avyo. " A kathana paryatanuM samasta kathana ahIM paNa kahevuM joIe. gozAlake je antima zabdo kahyA hatA te AnaMda sthavira mahAvIra prabhune kahe che-"te ja 7 turaM baviA ! tava dhAricaraNa dhovataraNa kArDsa varida"i "te he AnaMda sthavira ! tame jAve, ane meM kahelI A vAta tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa jJAtaputra mahAvIrane kahe." mAsUA " papU maM? " ItyAdi- TIkArya--AnaMda sthavira mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke"t' pabhU NaM bhaMte ! gosAle makhaliputte taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhacca mAtAtti jatta?" he bhagavana ! zuM makhaliputra gozAlaka tapasaMbaMdhI tejanA dvArA-tejaththAnA dvArA-eka ja AghAtathI, pASANamaya mAraNamahAyaMtranA AghAtanI jema, bhasmIbhUta karavAne samartha che kharo? "datyanuM A kriyAvizeSaNa che. je bhasmarAzi karavAmAM eka ja prahAra pUrato thAya che, tenuM nAma "bhamarAzikaraNa ekAhatya" che. e ja pramANe phaTAhatyanA viSayamAM paNa samajavuM. pASANanimita mAravAnA mahAmaMtrane "kUTa' kahe che. tenA eka ja prahArathI jIvana samApta thaI jAya che. "vinag i aMte! norAtra maMjhighuttarNa sAva reag" prabhutva be prakAranA hoya che. eka viSaya zrI bhagavatI sUtra: 11 17 2 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtranI apekSAe prabhutva ane bIjuM karavAnI apekSAe prabhutva. tethI AnaMda ahIM mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-pASANanimita mAraNa mahAyaMtranA eka ja AghAtanI jema tapasaMbaMdhI telakyA tejanA eka ja AghAtamAM zuM bhasmIbhUta karavAnuM sAmarthya hoya che kharuM ? "maNe je mare! joke jAva tta" he bhagavan! makhaliputra zAlaka pitAnA tapanA tejanA, pASANanimita mAraNamahAyaMtranA eka ja AghAtatulya AghAtathI zuM mANasane bhasmIbhUta karavAne samartha che kharo? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"of iaa ! roNA hariputtei tai Gra rettA" he Ananda ! makhaliputra gozAlaka tapa:janya tejezyAnA, kuTAhatyanA jevA (pASANanimita mAraNamahAyaMtranA jevA) eka ja prahArathI (mANasane) bhasmIbhUta karavAne samartha che, "vizagi Triaa ! jonArukSa vAva ttaNa" he AnaMdo ! viSayamAtranI apekSAe prabhutvane vicAra karavAmAM Ave, te makhaliputra gozAlakanI tapa: jenya tejalezyAnA, kUTAhityanA jevA eka ja AghAtamAM jIvane bhasmIbhUta karavAnuM sAmarthya che, "samastha i wiaa ! zattara" he AnaMda ! karaNanI apekSAe prabhutvane vicAra karavAmAM Ave, te saMkhaliputra gozAlaka tapajanya tejalezyAnA kUTAhitya jevA eka ja AghAtathI jIvAdine bhasmIbhUta karavAne zaktizALI che. "jo je rite majAvaMte" paraMtu arihaMta bhagavatenA viSayamAM, evuM karavAnI zakti tenAmAM nathI. "riyAvaLiyaM gm jJAhA, te temane pIDA utpanna karI zake che kharo-te zA kAraNe ahaMta bhagavaMtene bhasmIbhUta karavAne samartha nathI? te have prakaTa karavAmAM Ave che" sags f bALa ! rokADhaNa maMlaDhiputtama tApa" he AnaMda ! saMkhaliputra gozAlakanuM jeTaluM tapa teja che, "tto anaMta junavivitaraNa re raNa aTiAna mAtA" tenA karatAM paNa anaMtagaNuM hovAne kAraNe viziSTatara aNagAra bhagavaMtenuM tapaH teja che. A aNugAra bhagavaMte "tila puLa mAvaMto" krodhanuM zamana karavAne samartha hoya che. nAvaphari gAtA ! vALA mAvaMtA tAte, patto saTLavikRta veva tavA thair majAvaMtA" he AnaMda ! jeTaluM aNagAra bhagavaMtenuM tapa:teja hoya che, tenA karatAM anaMtagaNu viziSTatara tapa teja sthavira bhagavaMtenuM hoya che. A sthavira bhagavaMte "yaMtivamAM pukha therA mAvato" krodhAdi kaSAyenuM zamana karavAne samartha hoya che. "gavarUur viaa ! therANaM bhagavaMtANa tavatee, etto aNataguNavisiTTayarAe ceva tavatee arihatANa mAvaMtA, vaMtima gaThThiA mAvaMto" he AnaMda ! sthavira bhagavatenuM jeTaluM tapateja hoya che, tenA karatAM anaMtagaNu viziSTatara tapa teja zrI bhagavatI sUtra: 11 1 7 3 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A arihaMta bhagava'tenuM hAya che. te arihaMta bhagavaMte e krodhAdi kaSAyeAnA sarvathA nAza karyAM hAya che. " ta mU La... bALA ! nollAhe malahiputte teve UM sephLa nAva rennah " tethI huM AnaMda! ma'khaliputra geAzAlaka potAnA tapanA tejathI phUTAhatyanI jema eka ja AghAtathI bhasmIbhUta karavAne samartha che. " vizvap nAM AmaMtA ! lAva ottar' prakAranA prabhutvanA viSayamAtranI apekSAe paNu, hai Anada ! makhaliputra geAzAlakamAM eTalI caiAgyatA che ke peAtAnA tapanA tejathI chUTAhatyanI jema eka ja prahArathI bhasmIbhUta karI zake che. " samartha La bALavA! lAva jarettav ' karaNarUpa prabhutvanI apekSAe vicAra karavAmAM Ave, te paNa ma'khaliputra geAzAlaka peAtAnA tapa:teja vaDe phUTAhatyanI jema eka ja AghAtathI bhasmIbhUta karavAne samartha che. " no ceva maiM a'ita maLava te, variyAvaLiya puLa jJA " parantu arihaMta bhagavaDatAne te peAtAnA tapa tejathI bhasmIbhUta karI zakavAne samartha nathI, hA, te temane pIDA utpanna karI zake che khareza, 1s010nA " ta naththuLa tuma bALA ! noyamAnuM samaLALa ' ityAdi TIkA-mahAvIra svAmIe AnaMda sthavirane kahyu.. "ta' che ' tuma' ANaMdA ! goyamANaM samaNaHNaM nibhagaMthANaM eyamaTTha parika hehi '" A kAraNe, hai AnaMda ! tame jaine gautamAdi zramaNanithAne A vAta kaheA ke " mA LaM ajjo ! tujjha kei gosAlaM makhaliputtaM dhammiyAe paDicoyaNAe paDicoeu dhampiyara kinnAbAra hirAreka dhamiLa paDhiyAreLa pahocAreluM huM ArcI huM zramanithA ! tamArAmAMthI keie ma'khaliputra geAzAlakanI sAthe dhama sabadhI pratineAdanAnI khAkhatamAM--geAzAlakanA matanI virUddhamAM vacanAnA pratyega karIne-vAdavivAda karavA nahIM, tathA dharmAMsa`baMdhI pratisAraNA na kare eTale ke tenA matanI virUddhamAM tene anu smaraNu na karAve, ane dha sa''dhI pratyucAra-tiraskAranI bhAvanAthI koi paNa zramaNu nizrae tenA tiraskAra na kare, kAraNa ke "nokhADhe naM mahiputta samaLedi nithI nirjI vippadinne have geAzAlaka ma`liputra zramaNa nigrathAnI sAthe mithyAtva bhAvanAthI vizeSa rUpe yukata thai gayA che. 8 taNaM se AnaMde there samaNeNaM bhagatrayA mahAvIreNaM evaM bunta samANe samaNaM bhagava mahAvIraM vaMdai, namaMsaha, yaMtrittA, narmalittA" jyAre mahAvIra prabhue A pramANe kahyu', tyAre AnaMda sthavire mahAvIra prabhune vaMdaNA karI namaskAra karyAM', vaMdaNuAnamaskAra karIne, "leva noyamATi samaLe nAthe, teLeva vADha" te gautamAdi zramaNa ni>> thA jyAM hatA tyAM gayA. savAgacchittA goyamAi samaNe niggaMthe AmaMtei Ama 99 ** zrI bhagavatI sUtra : 11 174 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' tettA pava' vacArI'' tyAM jaIne temaNe gautamAdi zramaNa niyathAne melAvIne A pramANe kahyu " va lahu lagno ! mujJamaLapaLanadhi bhramaLeLa avaLyA mahAvIreNa anbhaNuSNAe samANe svAvatthIe nayarIe uccanIya taMceva savva jAva nAcavuttaraAE camaTTu parlRiphi" "huM AryoM ! huM zramaniprathA ! chaThThanI tapasyAnA pAraNAne divase mahAvIra prabhunI AjJA laIne huM... zrAvastI nagarImAM gayA, tyAM gecarIne nimitte ucca, nIca ane madhyama kuLamAM bhramaNa karatA karatA hAlAhalA kubhakAriNInI dukAna pAsethI nIkaLyA, geAzAlake mane joyA, ," ItyAdi kathanathI laIne samasta pUkita " jaIne jJAtaputra mahAvIrane kahI de, '' ahIM sudhInuM' kathana AnaMda sthavire gautamAdine kahyu "ta mANaM ajo ! tubbhe kei gopAlaM maMkhaliputtaM dhammiyAe paDicoyaNAe pddicoGa, JAya miSTa nivRttivane " tethI huM ApyuM ! hu zramaNa nizraye! ! tamArAmAMthI kAI paNa zramanigraMthe gecAlaka ma'khaliputranI sAthe dhamasabadhI pratineAdanAnI apekSAe-gAzAlakanA matanI virUddhanA vacaneA dvArAtenI sAthe vAdavivAda na karavA dhamasaMbaMdhI pratisAraNAnI apekSAe-tenA matanI virUddhamAM tene atha nuM smaraNa na karAve, tenI virUddha paDIne vAdavivAda na kare, tathA dhamasabaMdhI tiraskAra rAkhIne kAI e tene tira skAra karavA nahIM, kAraNa ke makhaliputra geAzAlaka zramaNaniyathAnI sAthe A samaya khilakula mithyAtva pariNatithI yukata thaI gayA che. sU011|| " nAva 6 naMgALa there joyAnuM pramaLALa niyAnuM '" ItyAdi------ TIkA --tyAra Ada zu antu te have prakaTa karavAmAM Ave che-- " jAva caNaM ANaMde there goyamAINa samaNANaM niggaMthANa eyamaTTha parikahei " jyAre AnaMda sthavira gautamAdi zramaNa niga theAne pUrvAMkata mahAvIranA Adeza rUpa artha kahI rahyA hatA, " tAva jU La che zolAre malahiputte phATAphAr ThuMmArIdyuMmArAvaLAlo pattinilamar ' tyAre ja makhaliputra geAzAlaka, hAlAhalA kuMbhakAriNInI dukAnamAMthI bahAra nIkaLye, "ddhinimittA AjIviyasaMghasaMparivuDe mahayA amarisaM vahamANe sigdhaM, turiyaM jAva sAvatthi naryAre mAM majJeLa nipajIrU " jevA te tyAMthI nIkaLye ke AjIvikasa'ghe paNa tene gherI lIdhA, A prakAre AjIvikrasaMdhathI sa'parivruta thaIne, ghaNA ja amarSa (I bhAvathI)thI saMtapta dazAmAM, ghaNI ja zIghra, tvarAvALI gatithI, zrAvastI nagarInI vacce thaIne te nIcai " nimgacchittA jeNeva koTThae ceie, jeNeNa maNe bhagava mahAvIre te va uvAgacchai " tyAMthI nIkaLIne te phAka caityanI tarapha AgaLa vadhye te caityamAM praveza karIne te zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse gayA. "kaSThi samaLasa maLavo mahAvIrasva gapUlAma'ne phicA, samaLa' maLava`mahAvIra cAlI'' tyAM pahAMcIne temanAthI dUra paNa nahI', ane bahu samIpa paNa nahIM evA sthAne UbhA zrI bhagavatI sUtra : 11 175 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahI rahIne teNe zramaNu bhagavAna mahAvIrane A pramANe kahyuM- gTTu La' bApo ! kAsavA ! mama evaM vayAsI - sAhUNaM Auo ! kAsavA ! mama evaM vayAsI gosAle makhalite mama dhammaMdevAsI, gosAle ma khaliputte mama dhammaM devAsI tti " " De AyuSman ! kAzyapa ! Apa mArA viSe evu' je kaheA che ke ma'khaliputra geAzAlaka mArA dharmAntavAsI che, te bahu ja sArU kahe che, ApanuM A kathana ghaNu' ja su'dara che !'' ge zAlaka suSThu " ane " sAdhu " " pracAga kaTAkSa rUpe kare che. A prakAranAM vacanA mahAvIra prabhunI avahelanA karavA mATe ja teNe vAparyAM che. te A vakrokti dvArA mahAvIra prabhunA uparyukata kathanane asatya kathana rUpa ja gaNAve che. eja vAtane te have spaSTa kare che-" neLa' te ma vahivutte tava dharma sevAsI hai La' mudde murAmiMgApa bhavittA kAlamAse kAlaM kivA annayaresu devaloesa devattApa utravanne " ma'khaliputra Apane dharmAntavAsI hatA, te teA zukala ane zukalAbhijAtika (pavitra ane pavitrapariNAmavALA) hatA. te makhaliputra tA kALanA avasara AvatA kALadhama pAmIne kAI eka devaleAkamAM deva rUpe utpanna thaI gayA che. ahIM evuM samajavu joie ke kuSNa, kRSNAbhijAtika, nIla, nIlAbhijAtika, kApAta, kApeAtAbhijAtika, pIta, pItAmitika, padma, padmAbhijAtika ane zukala, zukalAbhijAtika, A prakAre cha prakAranA jIvanA pari NAma hAya che. "te gezAlaka A che pariNAmeAmAMthI zukalAbhijAtika pari zAmayukata dazAmAM maraNa pAmyA che, ane te kAraNe te kAI eka devaleAkamAM devanI pAMce utpanna thaI gayA che, evuM te geAzAlaka ma'khaliputra pratipAdana kare che. te evuM pratipAdana kare che ke huM ge!zAlaka nathI, paNa judI ja vyakti chuM.--ad na ucchvAr nAma' kuMttuiLacaLaC anuLasa noyamaputtaraNa parI rAM nipajJAmi "huM, kauDinyAyana geAtraneA chu, mAruM nAma udAyI che me gautamanA putra arjunanuM zarIra cheDayu che. vippajahittA gosAlassa maMkha hiputtarama saroranuM aNuvijJAmi " te zarIranA parityAga karIne me` ma`khaliputra gozAlakanA zarIramAM praveza karyAM che. " anunizvittA rUma' prattama' paTTaridvAra ni" A rIte me' sAtamA zarIrAntara praveza karyAM che. eTale ke A pahelAM cha anya zarIrAmAM praveza karIne me' gozAlakanA zarIramAM je praveza karyAM che, te te mArA sAtamA zarIrAjtara praveza che. have peAtAnA siddhAntanI mahattA prakaTa karavAnA uddezathI te A pramANe kahe che-"ne vikArUM zAkaNo ! hAlavA ! anheM samadhi jeksannipu nA, khiti vA, sijjhitsaMti vA, savve te caurAsIiM mahAkappasa yasaharasAI satta divve, satta saMjU " huM AyuSyaman! huM kAzyapa ! amArA siddhAntane agIkAra karanArA je kAi paNa jIve. pahelAM siddha thayA che, vartamAnakALe 16 zrI bhagavatI sUtra : 11 176 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha thAya che, ane bhaviSyamAM siddha thavAnA che, te saghaLA amArA siddhAnAnusArI ja 84 lAkha mahAkane kSapita karIne, sAta devane, sAta nikAyavizene, "zaraNajJime, sara paTTaridAra, paMra klAni, sayasahassAI sahi ca sahassAiM chacca sae tinni ya kammaMse aNuputveNaM khavaittA" sAta saMzigane (manuSyagarbhAvAsane)- A sAta manuSyagarbhAvAsa muktigAmI jIvomAM sAntara hoya che, e zAlakane mata che,-sAta pravRtta parihArene-zarIrAntara pravezane (te sAta sasasaM igarbhanA anantara krame thAya che) pAMca karmonA pAMca lAkha, sATha hajAra, chase traNa karmozene kamazaH kSapita karIne, "to pachI vikari, unnati, murati, parinivrAraMti, ahumalAmAM jatu vA, reNa vA, sUrijayaMti vA" tyAra bAda siddha thAya che, buddha thAya che, mukta, thAya che, parinirvANutAne prApta kare che. e jIe ja samasta dukhene anta karyo che, vartamAnamAM paNa kare che ane bhaviSyamAM paNa anta karaze mahAka9panuM pramANa keTaluM hoya che, te prakaTa karavA nimitta have maMkhaliputra gozAlaka A pramANe kahe che-"se kahA jA iii mahAnaI jao pavUDhA jahiMvA pajjubatthiyA, esa NaM addhe paMca joyaNasayAI sAkora vimeLe uvadhAravANuM udaLa" gaMgA nadI jyAMthI nIkaLe che, tyAMthI zarU karIne te samudrane jyAM maLe che tyAM sudhInuM aMtara 500 jananuM che. eTale ke gaMgAne pravAha 500 jananI laMbAIvALA mArga parathI vahe che, tenA paTanI pahoLAI ardhA jananI che, ane UMDAI 500 dhanuSapramANa che. "gNa jo nApamAnef aziAgo sA ghA mALA, satta mahAkALo nA junA sAthIdavi" A gaMgAnA mArga karatAM sAta gaNuM pramANavALI eka mahAgaMgA nadI hoya che. sAta mahAgaMgAe maLIne eka sAdInagaMgA thAya che. (ahIM gaMgA ane tene mArgamAM abheda mAnIne mArga pramANane badale gaMgApramANa zabdane prayoga thaye che.) eTale ke mahAgaMgA nadIne sAta mArga jeTalI sAhIna gaMgAnA mArganI laMbAI samajavI. "satta tArInarrzo nA ghA mair" sAta sAdInagaMgA maLIne eka matsyagaMgA bane che. "sattamaraghairo ghA DhohiiA, sara phirakAvyo Raa git bAvaMtIvA sAta matsyagaMgA maLIne eka lAhitagaMgA bane che. sAta lehitagaMgA maLIne eka AvantIgaMgA bane che, ane sAta AvantI gaMgA maLIne eka paramAvaMtI gaMgA bane che. "gvameva tapuravALuM haai gaMgAsayasahassaM sattarasahassA chacca guNapannagaMgAsayA bhavaMti makkhAyA" . zrI bhagavatI sUtra: 11 177 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 6 . 66 prakAre adhI gagA maLIne 117649 (ekalAkha, sattarahajAra, chase ogaNapacAsa) gaMgAe thAya che, evuM mAnavAmAM Ave che. " jJAli suvidha navAre vaLatte'A pUrvokta ga'gAonA uddhAra-eTale ke gaMgAmAM rahelI retInA kaNAne bahAra kADhavA rUpa uddhAra-e prakAranA kahyo che. uddharaNIya vastu e prakAranI hAya che, te kAraNe tenA uddhAranA paNa e prakAza kahyA che. " saMjJaddA " te prakAre A pramANe che-" sudumanovijJeyare ceva, vAyara poMoivane cela " (1) sUkSma enji kalevara ane (2) khAdara meAntikalevara, sUkSmAnti kalevara eTale retInA kaNamAMthI je asakhyAta khaMDa ane che, temane sUkSmakhAnti levara kahe che. ahIM Anti pada gAmaThI zabda che, tenA atha AkAra thAya che. sthUlAkArayukta retInA kaNeAne khAdara enTikalevara kahe che. A mAdara benkilevara rUpa mAdara vAlukA kaNAne bahAra kADhavAnuM nAma khAdara kheAntikalevarAddhAra che. tattha NaM' je se suhumabadikalevare se Thappe " A prakAranA uddhAramAMthI je sUkSmAntikalevara rUpa uddhAra che, te sthApanIya-patyiktavya che. kAraNa ke te nirUpayegI athavA asabhavita haiAvAthI tene vicAra karavAnI AvazyatA nathI. tattha je se bAyaraboMdikalevare tao NaM vAsasae vAsasae gae gae egamegaM gaMgAvAluyaM avahAya A me prakAranA uddhArAmAMthI Adara khedi kalevaroddhAranu' A prakAranuM svarUpa che. 100-100 varSa vyatIta thAya tyAre te paramAvatI gaMgAnA eka eka retInA kaNane bahAra kADhavA e pramANe karatAM karatAM " jJAnamULa jAhena se joDhelIne, nI, ninhere, nirR mavarU, settuM sare jIvamALe" jeTalA kALamAM te gaMgAsamudAya rUpa kAThA (paTa) khAlI thaI jAya, retInA rajakaNeAthI rahita thaI jAya, bhUmimAM athavA paTamAM tenA eka paNu rajakaNanA 'zveSa na rahe, sathA khAlI thaI jAya, eTalA kALanuM nAma sara' tenuM khIju` nAma mAnasa che. mahAkalpAdinuM je pramANa che tene ja saraHpramANuka kahevAmAM AvyuM che. " vAM sarapamANeNaM tinni sarasayasAhassIo se ege mahAkappe, caurAsIi mhaakppsysassArUM te paLe mAmALale " jeTaluM saranu pramANu kahyu che eTalAM pramANuvALAM traNa lAkha saranA eka mahAkalpa thAya che. 84 lAkha mahAkalpAnA eka mahAmAnasa' mAnaseAttara ' thAya che. " baLatAo saMgUhAojhIve sUca varUttA unhe mALale saMgUhe teve vavajJarU" anaMta sa yUthamAMthI-ana`ta devanikAyamAMthI--jIva caya pAmIne-zarIrane kheDIne, upara darzAvelA saraHpramANu (kalpapramANu) Ayusthiti sAthe sayUthamAM-devanikAyavizeSamAM, devarUpe 6 ,, 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 ,, 178 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpanna thAya che. te jo tatya dinAruM momobAruM aMkALe vidara* teo tyAM divya (svargIya) bheganene bhagave che. "varittA tAro kevonAgA AukkhaeNaM, bhavakkhaeNaM, ThiikkhaeNaM aNaMtaraM cayaM cahattA paDhame sanniganbhe jIve prajJAvAtyAMnA bhegene bheLavIne jIva te devanikA vizeSa rUpa devalekamAMthI Ayune kSaya thaI javAne kAraNe, bhavane kSaya thaI javAne kAraNe, athavA sthitine kSaya thaI javAne kAraNe te bhava saMbaMdhI zarIrathI cavIne pahelAM te te saMksigarbhamAM-paMcendriya manuSyabhavamAM utpanna thAya che. " se gaM taohito aNaMtaraM uvvaTTittA majjhille mANase saMsahe deve uvavajaha" te saMjhigarbhamAMthI jyAre te jIva udvartana kare che mare che, tyAre udvartanA karIne (marIne) madhyama sarApramANa AyuSyathI yukta devanikAya vizeSamAM devarUpe utpanna thAya che. " he La tathA vidyArpha momoriDuM gAva virapha, viharittA tAo devaloyAo AukkharaNaM, bhavakkhaeNaM, ThiikkhaeNaM jAva caittA jore sanniAbhe nI gharavAyA" te tyAM-saMyutha devanikAyamAM-divya bhogabhaga gave che, tyAra bAda te saMpUtha devanikAyamAMthI Ayune kSaya thavAne kAraNe, bhavane kSaya thavAne kAraNe, sthitine kSaya thavAne kAraNe pharI eNvIne-zarIrane cheDIne, dvitIya saMksigarbhamAM-paMcendriya manuSyabhavamAM-utpanna thAya che. "seNaM taohito aNaMtaraM ubadittA hedilale mANase saMyUthe deve uvavajaha" tyAMthI (dvitIya saMgirbhamAMthI) udvaoNnA karIne te jIva adhatana mAnasamAM AgaLa varNavyA pramANenA svarUpavALA sarasapramANu AyuSyayukta saMpUtha nAmaka nikA vizeSamAM deva rUpe utpanna thAya che. A pramANe AdyasaMyutha sahita-traNa mAnasamAM uparitana, madhyama ane adhaHstana sarapramANa AyuSyayukata saMyUthamAM cAra saMyutha thAya che ane traNa devabhava thAya che. " jo rAjI vijJAchuM vAva vattA tanne sanniA pazAcAra" te jIva te adhastana mAnasavALA saMyUthadevabhavamAM divya bhogo bhogave che. tyAMnA divya bhegabhegone jogavIne, te devalokamAMthI Ayune kSaya thaI javAne kAraNe, bhavane kSaya thaI javAne kAraNe, sthitine kSaya thaI javAne kAraNe, zarIrane choDIne trIjA saNigarbhamAM-paMcendriya manuSyabhavamAM utpanna thAya che. " se NaM taohiMto jAva uvyaTTittA uvarille mANasuttare saMjUhe deve uvavajahii" have te jIva tyAMthI udvartana karIne uparitana mahAmAnavALA (mahAka5pramANa AyuvALA) saMyUtha nAmanA nikAyavizeSamAM utpanna thAya che. "ze jo tattha divAI bhoga jAva cahattA cautthe sannigabbhe jIve paccAyAi" te 41 mahAka95pramANa AsuvALA te devanikAyamAM divya bhagabhegane bhagave che. zrI bhagavatI sUtra: 11 1 79 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ va te mAnaseAttara sayUtha devabhavanA bhAgalAgene bhegavIne tyAMnA Ayu, bhava ane sthitine kSaya thavAne kAraNe tyAMthI cyavIne te jIva ceAthA sajJigabhamAM --paMcendriya manuSprabhavamAM utpanna thAya che. "te U~ sohiMto anaMtara dittA maNiNe mALaputtare saMgUhe teve nava'' te jIva te cethA sajJigabha mAMthI marIne madhyama mahAkalpapramANu AyuvALA sayUtha nAmanA nikAyavizeSamAM deva rUpe utpanna thAya che. "te huM tathArUM moLa nAva caDDA paMcame sTaniMname grIve khvAcAr " te jIva te madhyama mahAkalpapramANu AyuvALA devalAkamAM divya bhAgalegAne bhAgavIne tyAMnA Ayu, bhava ane sthitine kSaya thavAne kAraNe tyAMthI cyavIne pAMcamAM sajJigamAM-pacendriya manuSyabhavamAM utpanna thAya che. " se na totioLatAM ujvatRiSA vitrila maLavuttare saMgUThe ve vavapnad ' te jIva te pAMcamAM manuSya pacendriya bhavamAMthI uddhRttanA karIne adhaH stana mahAkalpapramANa AryuvALA satha nAmanA nikAyavizeSamAM deva rUpe utpanna thAya che. te na taltha vighnArUM moLa nAya cA ide sanniAe ve vAcAra " tyAM mahAkapramANu kALa sudhI divya bhAgalAgIne bhAgavIne, te lavamAMthI Ayu, bhava ane sthitinA kSaya thavAne kAraNe, te devaleAkamAMthI cyavIne te jIva chaThThA sanAiga'mAM--pa Mcendriya manuSyabhavamAM-utpanna thAya che. te na zohiMto anaMtara kRittA thamaNone nAma hai LaeN pannatte " tyAra bAda chaThThA pa'cendriya manu"bhavamAMthI uddhattanA karIne (marIne) jIva brahnAlAka kalpamAM utpanna thAya che. te brAleka nAmanuM devaleAka " pAna dInAca, paTTInA daLavidhdhize, nA ThANapae jAva paMca vaDeMsagA vattA " pUrva pazcima sudhI lAMbu' ane uttaradakSiNa sudhI vistRta che. prajJApanAnA khIjA padamAM " sivAyaMsaMtALamaMjhila, adimAchI, mAsarAnnivame ' A vizeSaNA dvArA tenuM varNana karavAmAM AvyuM che. te brahmaloka kalpamAM (devalAkamAM) pAMca avata'saka (uttama AvAse) kahyAM che. " saMjJA 'temanAM nAma A pramANe che-" goLavarDelo jJAnavihavA che nuM tatha deve vagar (1) azeAkAvata'saka, (2) saptaparNIvata'saka, (3) ca'pakAvata saka, (4) cUtAvatasaka ane madhyamAM pAMcamu brahmaaAkAvata...saka mA pAMce avata sakeA pratirUpaparamaramaNIya che te jIva evAM A brahmaleAkamAM devanI pAMca utpanna thAya che. uparItana, madhyama ane adhastana, A traNa mAnaseAttarAmAM (mahAkalpapramANu AyuvALA devalAkamAM) traNa ja sayUtha che ane traNa devabhava che. pahelAMnA cAra ane A traNa maLIne sAta sayUtha che, ane pahelAM traNa ane A traNa maLIne 6 devarUpa che. sAtamA devabhava brahmalAkamAM kahevAmAM "" zrI bhagavatI sUtra : 11 180 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvyuM che. te saMpUthane nAma pratipAdita thaye nathI, tethI tene saMpUtha rUpe gaNuM nathI. "re je ra0 sura sArolamAruM vidyAruM mo jJAna sattA sattane nAme karI pUjAyA" te jIva te brahmalokakalapamAM dasa sAgaropama pramANu kALa sudhI divya bhegogone bhegave che tyAra bAda tyAMnA Ayune, bhavane ane sthitine kSaya thavAne kAraNe, tyAMthI avIne sAtamAM saMkSiNarbhamAM-paMcendriya manuSyabhavamAM utpanna thAya che. "taltha nava mANA bahupaDipuNNANaM addhadramANa jAva vIikatANa sukumAlagabhahalae miukuMDala kuMci. caNA, mAtAnI sevAramaName rAju pathArU" te garbhavAsamAM nava mAsa ane sADA sAta divasa pUrNa karIne ja te utpanna thAya che. te bALaka bahuja sukumAra prakRtine ane bhadra svabhAvane hoya che. athavA tenI AkRti ghaNuM ja bhavya hoya che, tenA keza mRdu ane kuMDaLanA samAna kacita hoya che. tenA banne gAlenI bAjumAM karNAbharaNavizeSa khUlyA kare che ane tenI kAnti devakumAranA jevI hoya che. "ga AravA ! " he kAzyapa ! je bALakanA viSayamAM meM vAta karI, e ja bALaka huM chuM, A pramANe ge zAlake mahAvIra prabhune samajAvyuM. "temAM huM mAro ! vAsavA! komAriya pavvAjAe, komAraeNa baMbhaceravAseNa abiddhakannae ceva saMkhANaM pddisamAmi" he Ayuman ! he kAzyapa ! kumArakALamAM ja pravrajayA laIne tathA kumArakALamAM brahmacaryanuM pAlana karavAne kAraNe vyutpanna mativALA meM saMkhyAta taravabaddhinI prApti karI lIdhI che. te "parinTamerA rUpe satta parihAre diuuna" tyAra bAda meM A sAta pravRtti parihAre (zarIrantara praveza) karyA che. te sAta pravRttiparihAro (zarIrandara praveza) "saMhA" A pramANe che. "gmjJA, mAmaDha, mahirasa, rosa, mArApharasa, baLakA mocamaputtara, jovA mavaDhipura " (1) eNeyakanA, (2) mallarAmanA, (3) paMDitana, (4) hikanA, (5) bhAradvajanA, (6) gautamaputra arjunanA ane (7) maMliputra gozAlakanA zarIramAM, A pramANe kramazaH sAta zarIramAM meM praveza karyo che. " tatha ne paDha, rihAre re | rAyagihassa nayarassa bahiyA maMDira kucchisi ceiyaMsi udAirasa kuDiyAyaNAsa mArI vivAmi " pUkata sAta pravRttiparihAremAM- zarIrA-tara pravezomAno. je pahele pravRttiparihAra kahyuM che, temAM meM rAjagRha nagaranI bahAra maMDikakukSi nAmanA cityamAM kauDinyotrotpanna udAyInA zarIrane choDayuM che. "vikattA paLe garaNa karI anupariNA"i udAyInA zarIrane choDIne meM eNeyakanA zarIramAM praveza karyo. "agvaNittA vALI nAsAruM ja pariNAra pari"i tyAM praveza karIne 22 varSa sudhI te pravRtta parihAra karyo-eTale ke 22 varSa sudhI mAro jIva te zarIramAM rahyo. " tattha je se docce pauTTaparihAre se udaMDapurassa nayarassa bahiyA caMdoyaraNaMsi jesthati che jANa karI vivAmi" have bIjA pravRtti parivAranuM varNana karavAmAM Ave che. udaMDapura nagaranI bahAra candrAvataraNa caityamAM meM eNeyakanA zarIrane cheDayuM. "vivattA marAmata nA aggvAmi te zarIrane cheDIne meM malarAmanA zarIramAM praveza karyo. "agmvizittA zrI bhagavatI sUtra: 11 181 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gvId rAdhAruM hovuM jarUraphAra fultyAM praveza karIne 21 varSa sudhI A bIjA pravRtti parihArane nibhAvyuM. "taratha [ re re tAre jarRrihaare, se Na caMpAe nayarIe bahiyA aMgamaMdiraM ceiyaMsi mallarAmassa sarIragaM vidagger" tyAra bAda caMpAnagarInI bahAra aMgamaMdira caityamAM malirAmanA zarIrane choDIne anya zarIramAM praveza karavAM rUpa trIje pravRttiparihAra meM karyo. "vikattA phicaraNa sarIra sapuSpavirAma" matalarAmanA zarIrane choDIne maMDitanA zarIramAM meM praveza karyo. "bagvavattA vI vANAruM taja jaradRSiAraM parAmi" maMDitanA zarIramAM 20 varSa sudhI huM rahyo. A prakAre meM trIje pravRtti parihAra karyo. "rastha ja che je vadhe pauTTaparihAre, se Na vANArasIe nayarIe bahiyA kAmamahAvaNaMsi ceiyasi maMdivalaNa zarIramAM vivAmi" pUrvokta sAta pravRti parivAromAMne the pravRttiparihAra meM vArANasI nagarInI bahAra kAmamahAvana caityamAM karyo. tyAM meM maMDitanA zarIrane choDayuM. "farvad roNa tarIf gva. " maMDitanA zarIrane choDIne meM rehanA zarIramAM praveza karyo, bargemvivettA mULavI rANAjIrtha rahyuM vavAi Aiuna" te zarIramAM praveza karIne huM 19 varSa sudhI te zarIramAM rahyo A prakAre meM cotho pravRttiparihAra (zarIrandara praveza) karyo. "tara jaM che te baMne pakSaNire che je AlabhiyAe nayarIe bahiyA pattakAlagayaMsi ceiyaMsi rohassa sarIragaM viSpajahAmi, nittA mArApharata karI zagdhvanimi" tyAra bAda AlalikA nagarInI bahAra prAptakAlagata caityamAM meM pAMcame pravRttiparihAra karyo. temAM meM rahanA zarIrane choDIne bhAradvAjanA zarIramAM praveza karyo. "agvavidittA gaTTAratavAvAjhuM vaM jarRriNA vararA"i A prakAre bhAradvAjanA zarI2mAM praveza karIne 18 varSa paryanta eja zarIramAM rahyo. A prakAre che pAMcame pravRtti parihAra karyo. "taratha jo je re je paTTarihAre te naM resAliie nayarIe bahiyA koMDiyAvaNaMsi ceiyaMsi bhAradAiyassa sarIragaM vippajahAmi " pUrvokta sAta pravRtti parivAromAne je ddho pravRtti parihAra karyo te have pratipAdana karavAmAM Ave che. ikro pravRtti parihAra vaizAlI nagarInI bahAra koDinyAyana cetyamAM karyo. ane meM bhAradvAjanA zarIrane parityAga karyo. " viSaSattA kagiAra joyamaputtanna karI aggvisAmabhAradvAjanA zarIrane choDIne meM gautamapatra arjunanA zarIramAM praveza karyo. " gagersettA sattAvAsAruM che pariNA pari"i A chaThThA pravRttiparihAra zrI bhagavatI sUtra: 11 182 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 rUpa zIrAntarapraveza karIne, arjunanA zarIramAM huM' 17 varSa sudhI rahyo. taraNa je se sattame pauTTaparihAre se Na' iheva sAvatthIpa nagarIe hAlAhalAe kuMbhakArI kuMbhakArAvarNasi ajjuNagassa goyamaputtassa sarIraMgaM vipajahAmi " pUrvokata sAta pravRttiparihArAmAMnA sAtamA pravRttiparihAra (zarIrAntara praveza) A pramANe ka-iA zrAvastI nagarImAM hAlAhalA kuM bhakAriNInA kuMbhakArApaNumAM (kuMbhAranI dukAnamAM) meM' gAtamaputra arjunanA zarIrane cheDayuM. 'vivajJahettA nAsAstrajJa mahipusanna karIAM vijJAnI" arjunanA zarIrane cheDIne me ma'khaliputra geAcAlakanA zarIramAM praveza karyAM. te zarIramAM zA mATe praveza karyAM te gezAlaka prakaTa kare che-" garuM thira, dhruva, dhAraLii, sIyasahaM, unhasa, khuhAsahaM, vivihadasamasaga parisahovasaggasahaM, thirasaMghayaNa' kaTTu teM azuvijJAni''vivakSita kALa sudhI avazya sthAyI hai|vAthI, mane evA vicAra Avye ke A zarIra cirasthAyI che, zArIrika guNAnI dhruvatAnI apekSAe dhruva che, ane te kAraNe dhAraNa karavA cAgya che, zItane sahana karavAne samatha che, uSNutAne sahana karavAne samartha che, kSudhA sahana karavAne samartha che, dazamazaka janya parISaha ane upasane sahana karavAne samatha che, avighaTamAna sahanatavALuM che. A prakAranA vicAra karIne meM makhaliputra gAzAlakanA zarIramAM praveza karyA, "te hai La' gholavAvAnuMma sattama' paTTaparihAraM pariharAmi '' A kAraNe seALa varSa sudhI A vartamAnakAlika sAtamA pravRttiparihAra (zarIrAntara praveza) karI rahyo chuM. " vAmeya lAzo ! kAsavA ! egeNa tettIseNa vAsasaeNa satta paTTaparihArA parihAriyA bhavatIti mavAcA '' huM. AyuSman ! huM kAzyapa ! tethI ja me' evuM kahyuM che ke pUrvokata sAta pravRttiparihAra 133 varSImAM sapAdita thAya che. "teM sujju na Avo ! hAlavA ! mama' vuM cAlI, sAhUna' Auso ! kAsavA ! mama evaM vayAsI - gosAle maMkhaliputte mama dhammaMtevAsI ti, maMkhaliputte gosAle mama' dharmAMtavAnI tti " te huM AyuSman kAzyapa ! tame evu ja kahA che ke 8 ma`khaliputra gozAlaka mArA dharmAMtevAsI che, ma'khaliputra gezAlaka mArA dharmAMtevAsI che, A prakAranuM mane anulakSIne Apa je kathana karI che te kharUM ja che! te ghaNu ja suMdara che! A prakAranI vakrokita dvArA geAzAlaka mahavIra prabhunI avahelanA kare che. sU012A " " jorAjA ! ityAdi TIkA --gAzAlakanI A prakAranI vAta sAMbhaLIne mahAvIra prabhue je pratipAdana kare che-" sad La' samaLe maLanuM cAlI ''geAzAlakanI pUrNAMkata vAtanA ApyA. " gosAlA ! se jahA nAmae javAba ApyA, tenuM have sUtrakAra mahAvIre gosAnuM malajivuae mahAvIra prabhue A pramANe javAba zrI bhagavatI sUtra : 11 183 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 "2 tr meLav kriyA, nAmehaddei pamavamALe" he gozAlaka ! dhArA ke koi eka cAra che, te grAmavAsIethI vAra vAra parAbhUta thaIne, koI gata (khAruM) athavA zukA (ziyALa adi dvArA banAvavAmAM Avela eDa), duga, gahanavanAdi sthAna nahIM maLavAthI, tathA zuSka sarovara Adi nIcANavALuM sthAna, parvata, gata pASANu AdithI yukata UMcAnIcAM sthAna nahIM jaDavAthI " zeLa mahaM unnAlomeNa vA khaNaDomega vA, kappAsapamheNa vA, taNasUega vA attANa AvarettA ciTTejjA " eka ghaNA ja bhAre lAMbA UnanA kAmaLAne, athavA zaNunA vasrane, athavA kapAsamAMthI khanelA sUtarAu vasrane athavA tRNunA agrabhAge! vaDe peAtAne AcchAdita karIne besI jAya che, te La anAvarit gAyarimitti pALa mazarU ' parantu AvaraNanI alpatAne kAraNe anAchA dita hAvA chatAM paNa te evu' mAne che ke " hu* AcchAdita chuM. " apAcchaNNe ya pacchaNNamiti appANaM mannai .. apracchanna hAvA chatAM paNa peAte pracchanna ja che, evu mAne che, " anihuSe nijI mitti appALa mannak ' dRSTimAcara thatA hovA chatAM paNa evuM mAne che ke " huM dRSTigeAcara thatA " " avahAra_vAmiti jhavALa' mannara' > < palAyana nahI thavA chatAM ema mAne che ke huM' palAyana thai gayA chu, " " vAmetra tuma' vi zonA ! baLane aMte amnamitti zravALa ravatti '' eja pramANe huM gozAlaka ! tu' anya koi paNa vyakti na hAvA chatAM paNa peAtAne anya vyakita rUpe prakaTa karI rahyo che. "sa" mANyuM ponnAlTA ! nAvitti ponnAhA ! Arava te A chAyA, no annA " tethI huM geAzAla ! tuM evuM na melIza, kAraNa ke evuM karavu ane kahevu' te tAre mATe cegya nathI. tArI tA chAyA (prakRti) eja che, jene tuM khIje rUpe prakaTa karavAnuM ISTa mAnI rahyo che- A chAyA (zarIra) tArI che, anyanu nathI, A kathananA bhAvArtha e che ke tu pAte gAzAlaka ja che, tuM tArI jAtane anya vyakita rUpe oLakhAve che, te mithyA che. sa013/ nathI. 64 " taLa che ponnAthe maMhiputte bhramaLeLa maLyA mahAvIreLa'' ityAdi TIkAtha--mahAvIra bhagavAnanI A vAta sAMbhaLIne geAzAlake zu' yu" te sUtrakAra have prakaTa kare che. tapa gaM se gosAle maMkhaliputte bhramaNeNaM AvA mahAvIranuM huM putte samALe asuratte" jyAre mahAvIr prabhue ma'liputra zaiAzAlakane A pramANe kahyuM, tyAre te geAzAlAka krodha rUpI agnithI atyata DhIma ane prajavalita thaI gayA, ane ruSTa, kruddha, kupita ane AphUMA thatA, zramaNa bhagavAna mahAvIranI UMca nIca zabdo vaDe- ayukata vacane vadhu nindA karavA lAgyA. "tame AvA che ane tevA che " evu' khelavA lAgyA. " bArakSettA cAvacAdi ujjainnanAdpraMa ' anu cita zabdaprayAge dvArA temanI niMdA karIne parabhatrasUcaka zabdo vaDe "tame krukulIna che. '" ItyAdi kulArdikanA apaka karanArA-tiraskAra karanArAM zrI bhagavatI sUtra : 11 184 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacano vaDe te temane tiraskAra karavA lAgyuM. "sattA rajavADuM nimaMsiAhiM nimaMche" parabhavasUcaka zabda vaDe tiraskAra karyA pachI te "mAre tamArI sAthe kaI paNa prayajana nathI," ItyAdi kaThora vacane dvArA te temanI nirbharsanA karavA lAgyuM. "rimA vararAjA inihi nirachoDe" tyAra bAda "tame tirthaMkaranAM cihnone choDI de," ItyAdi rUpe apamAna sUcaka agya zabda dvArA te temane dhikkAravA lAgyo. "niroherA" A pramANe dhikkArIne teNe temane A pramANe kahyuM-"nahi jADu, vinati cApha, maNi jayA, raviNamiti thADu" tamArA AcAra naSTa thavAne kAraNe tame naSTa thaI cukyA che, eTale ke huM evuM mAnuM chuM ke tamAro nAza thaI cukI che, tame marI ja cukayA che, evuM huM mAnuM chuM, vaLI huM evuM paNa mAnuM chuM ke tame tamArI saMpattithI paNa rahita thaI cukyA che tame naSTa, vinaSTa, ane bhraSTa thaI cukyA che. "anna na avani, nahi te mamahaMto sumatitha" huM evuM mAnuM chuM ke Aja tame (mArA hAthathI bacavAnA) nathI, mArA dvArA tamane saheja paNa sukha prApta thavAnuM nathI eTale ke Aje huM tamane jIvatA choDavAne nathI. sU01mAM "seLe je te sama " ItyAdi- TIkArtha--tyAra bAda zuM banyuM, te sUtrakAra have prakaTa kare che-"se kAleNaM teNaM samaeNaM samaNasa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI pAIjANavae navAjumUruM khAmaM baLakane rUmaNa jJAva viLI" te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA aMtevAsI (ziSya) ke je pUrvamAM rahelA janapadamAM utpanna thayA hatA, evA sarvAnubhUti nAmanA aNagAra hatA. teo bhadra svabhAvanA hatA, krodha, mAna, mAyA ane lebharUpa kaSAyane temaNe pAtaLAM pADI nAkhyA hatA. teo mRdumAva guNathI yukta hatA, vilIna hatA, saraLa hatA ane vinIta hatA. "g+mAcaricAnuvini vma mahAhamAne dUAi " temaNe mahAvIra prabhu pratyenA anurAgane lIdhe-atizaya zraddhA ane atizaya bhakitabhAvane kAraNe, gozAlanAM vacanane zraddhAnI najare joyAM nahIM-eTale ke gazAle telezyA vaDe bALIne bhasma karI nAkhavAnI je vAta karI hatI, te vAta para temaNe vizvAsa na mUko, ane vizvAsa nahIM hovAne kAraNe ja teo UThayA. "spg aEttA keLava jotA maMtranTikutte, seva vavAdi " UThIne teo maMliputra gozAlaka jyAM Ubhe zrI bhagavatI sUtra: 11 185 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM, tyAM AvyA. "vArittA joNAruM maMDhipuraM parva vANI" tyAM AvIne temaNe makhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM-"je ki tAva gosAlA ! tahAruvassa samaNassa vA, mAhaNassa vA, aMtiyaM egamavi AyariyaM dhammiyaM suvayaNaM nisAmai, se vi tAva vaMdai, namasai, jAva kallANaM maMgalaM devaya re pannuvAsa" "he ge zAla! je vyakti tathArUpa (zramaNa veSadhArI),atizayaviziSTa zramaNanI pAse athavA mAhaNanI pAse eka paNa dhArmika suvacana-sadupadezanuM zravaNa kare che, evA te zramaNa athavA mAhaNa te vyakti dvArA vandanIya thaI jAya che, namaskaraNaya thAya che, vandaNa namaskAra karIne te vyakti vinayAvanata thaIne temanI sevA zuzraSA kare che, temane kalyANa kAraka, maMgalamaya, sAkSAt devatulya ane samyaga jJAnasvarUpa mAnIne temanI paryuM pAsanA kare che. "pukha tuma jovA ! mavA reva uThavAri, mArA jevA muMkAvA" paratu he zAlaka ! tamArA viSayamAM te vAta ja zI karavI ! bhagavAna mahAvIre ja tamane dIkSA ApI che, bhagavAna mahAvIre ja tamane muMDita karyA che, "mArA jevA selig" bhagavAna mahAvIre ja tamane ziSya rUpe aMgIkAra karyA che, tirUpe tamane prasiddha karyA che, bhagavAna mahAvIre ja tamane vRti janenA AcAravicAranI sevAmAM pravRtta karyA che, ane bhagavAna mahAvIre ja tamane tetezyA Adi prApta karavAnI vidhi batAvI che, A rIte "mArA jevA vivi" bhagavAna mahAvIre ja tamane A viSayamAM zikSita karyA che, "mavA reva vahurastu " bhagavAna mahAvIre ja tamane bahuzrutanA jJAtA banAvyA che. ATaluM ATaluM karavA chatAM paNa tame mahAvIra prabhu pratye mithyAbhAvathI yukata banyA che eTale ke temanA viruddhanI pravRttimAM tallIna rahyA kare che. "te mA ghauM jovA ! nAriri jo hA ! je je sA chA, to " he gozAla ! tuM mahAvIra prabhu sAthe A prakAranuM vartana na rAkha mahAvIra prabhu sAthe AvuM vartana karavuM ucita nathI. he gozAlA ! A tamArI A bhavasaMbaMdhI ja chAyA (kAyA) che, tamArA kahyA anusAra, te kaI anyabhavasaMbaMdhI chAyA nathI." ___"tae NaM se gosAle maMkhaliputte savvANubhUiNAma aNagAreNa evaM vRtte samANe kutte savANumUThuM banAra taLe te grghaM mAtAhiM ?" jyAre sarvAnabhUti aNagAre te makhaliputra gozAlane A pramANe kahyuM, tyAre temanA pratye tenA dilamAM krodha rUpa agni prajavalita thaye, rUSTa, kaDha, kupita ane zrI bhagavatI sUtra: 11 186 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhathI pUMA thaIne teNe eja vakhate tapajanya tejalezyAnA eka ja AghAtathI, pASANanimita mAraNamahAyaMtranA AghAtanA jevA AghAtathI, sarvAnubhUti aNagArane bALIne bhasmIbhUta karI nAkhyA. "i ? jo maMjhiytte savvANu bhaI aNagAraM taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhacca jAva bhAsarAsiM karatA doccapi samaNe bhagavaM mahAvIraM uccAvayAhiM AusaNAhiM Ausai" mA gare sarvAnubhUti aNagArane pASANumaya yaMtranA AghAta samAna, tapajanya tejalezyAnA eka ja AghAtathI bhasmIbhUta karIne, maMkhaliputra gozAlake bIjI vAra paNa zramaNa bhagavAna mahAvIrane anucita, kaThera vacane saMbhaLAvavA mAMDayA A prakAranAM vacano dvArA temanI nindA karI, tiraskAra karyo, bhatsanA karI, ItyAdi pUrvokata kathana ahI grahaNa karavuM joIe. "Aja tamArU AvI banyuM che, mArA taraphathI tamane saheja paNa sukha upajavAnuM nathI... A kathana paryantanuM pUrvokta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe ahIM "yAvata' pada dvArA "vazavarAmiH 3ghaLarfmaH sargharSathati, 3ravAvarAmi nimartanAmiH nirbhatsayati, uccAvacAbhiH nizchoTanAbhiH ni choTayati, atha caiva vadati, naSTA si kadAcita, vinaSTo'si kadAcita, bhraSTo'si kadAcit, naSTavinaSTabhraSTo'si sAvit rutyevamaE maLe, bAvaM na mavati " A pUrvokta sUtrapAThI grahaNa karavAmAM AvyuM che. ___"teNa kAleNa teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI kosalajANavae suNa khatte NAma aNagAre pAibhadae, viNIe, dhammAyariyANurAgeNaM Eaa savAlumUrva tava nAva have te sA chAyA na banA" te kALe ane te samaye zramaNabhagavAna mahAvIranA eka bIjA antavAsI-ziSya ke jenuM nAma sunakSatra aNagAra hatuM. teo kozala dezamAM janmyA hatA. teo bhadra prakRtivALA ane ghaNA vinIta hatA. temane paNa sarvAnubhUti aNagAra je ja anarAga mahAvIra prabhu pratye hatuM temaNe paNa saMbaliputra gozAlakane A pramANe samajAvavAno prayatna karyo-"he gozAlaka ! tathArUpa zramaNa athavA mAhaNanI pAse je vyakti eka paNa Arya dhArmika suvacanane zravaNa kare che, te vyakti temane vaMdaNa kare che, namaskAra kare che, ane temane kalyANasvarUpa, maMgaLavarUpa ane deva svarUpa gaNIne temanI paryuM pAsanA kare che. he ge zAlaka ! tamArI to vAta ja judI che. tame te mahAvIra prabhu dvArA prajita thayA che, temanA dvArA ja muMDita thayA che, bhagavAnanA dvArA ja ziSyarUpe tamane aMgIkAra karavAmAM AvyAM che, bhagavAne ja tamane telesthA prApta karavAnI vidhi zikhavI che, bhagavAnanA dvArA ja tame zikSita thayA che, bhagavAne ja tamane bahuzrata karyA che. chatAM paNa tame mahAvIra prabhu pratye mithyAbhAva pariNata thayA che. he gozAlaka! evuM karavuM tamane zobhatuM nathI te zAlaka ! bhagavAna pratye e vartAva na karo tame zrI bhagavatI sUtra: 11 18 7 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ makhaliputra zaizAlaka ja che, gozAlanA zarIramAM praveza karIne sAtame pravRttiparihAra (zarIrAttara praveza) karavAnI tamArI vAta sAcI nathI." "taeNaM se gosAle makhaliputte sugakkhatteNa aNagAreNaM evaM vutte samANe Asuratta5, sutravatta mALAraM ta teuLa paritArU" jyAre sunakSatra aNagAre makhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM, tyAre te krodhathI prajavalita thaI gayA. rUddha, kuddha, kupita ane krodhathI dhUAMsuM thaI uThelA teNe eja vakhate pitAnI tapajanya vezyA temanA para cheDIne temanA zarIramAM khUba ja pIDA utpanna karI. "re guNavatta kare chean maMDhigoNLe tai got pitAvi samAne keLava samaje mArca mahAvIre teNeva kavAda" maMkhaliputra zAlakanA dvArA choDavAmAM AvelI tapajanya tejalezyA vaDe paritApita thayelA te sunakSatra aNagAra zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse ALyA, "3AAchittA samavi mAvaM mAvI nivRtta vaira, masarU" tyAM jaIne teNe temane traNa vAra pradakSiNA pUrvaka vaMdaNa karI, ane namaskAra karyA. "vaMphittA, namaMrirA yameva vaMjamahuvacAruM mAmerUvaMdaNA namaskAra karIne temaNe pitAnI jAte ja pAMca mahAvratanuM uccAraNa karyuM. "kAramettA samaii 2 samaLI 2 trAmerU" tyAra bAda temaNe zrama ane zramaNaene kSamApanA karI (khamAvyAM) "lAmettA moracAkare samANije AgyvI vADhang" tyAra bAda AlecanA pratikramaNa karIne samAdhibhAva yukta thaI gayA ane kramazaH kALadharma pAmI gayA. " tA ne re joje makhaliputte sunakkhataM aNagAraM taveNaM teeNaM paritAvettA taccaMpi samaNaM bhagavaM mahAvIraM darAvavA bArasanA imANasa" A prakAre sunakSatra aNagArane tapajanya tejalezyAthI paritapta karIne maMkhaliputra gozAlake trIjI vAra paNa anucita, kaThora, niMdAsUcaka vacana vaDe mahAvIra prabhune tiraskAra karavA mAMDayo. "sarve saMva kAra juduM nathi" ahIM pUrvokta samasta sUtrapAThaeTale ke mArA taraphathI tamane saheja paNa sukha prApta thavAnuM nathI, A sUtrapATha paryantane pUta sUtrapATha ahIM grahaNa kare jaIe. tara ii tamane mari mahAvIre josADha maMjhig gvaM tvacAnI tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre saMkhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM "ne ri tAra tArA ! tanhAvaraNa maraNa vA, kAra vasuvAsarU" he gozAlaka ! je kaI vyakita tathArUpa-atizaya jJAna Rddhi saMpanna zramaNanI pAse athavA mAhaNanI pAse eka paNa Arya dhArmika suvacananuM zravaNa kare che, te vyakita paNa temane vaMdaNuM kare che, namaskAra kare che, ane kalyANakAraka, maMgaLamaya, jJAnasvarUpa, dharmadeva svarUpa mAnIne temanI paryuM pAsanA kare che. "miMga puLa zrI bhagavatI sUtra: 11 188 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gosAlA ! tuma mae ceva pavyAvie jAva mae ceva bahussuI kae, mama ceva mida vihiAjo" he gozAlaka ! tArI te vAta ja judI che. te mArI pAse ja pravajyA lIdhI che, mArI pAse ja tuM muMDita thaye che, meM ja tane ziSya rUpe aMgIkAra kare che, meM ja tane zikSita karyo che, ane zratane abhyAsa karAvIne meM ja tane bahuzruta (dharmagraMthomAM pAraMgata) banAve che. chatAM paNa tuM mArI virUddha AcaraNa karI rahyo che. te mA vaM jovA ! jAva to annA" tethI, he ge zAlaka ! tuM mArI sAthe e vartAva na kara he zAlaka! mArI sAthe e vyavahAra kare te tAre mATe ucita nathI, kAraNa ke tuM eja gozAlaka che, tuM anya gepAlaka nathI. "saghaLe che jaache maMDhipure samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vute samANe Asuratte, teyAsamugyAeNaM smohna" jayAre zramaNa bhagavAna mahAvIre saMkhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM, tyAre temanA pratye te krodhathI prajavalita thaI gayA, rUNa, kuddha, kupita thaIne teNe dAMta vaDe haTha karaDavA mAMDayA ane dhuMvAvA thaIne teNe pitAnI jAtane tejalezyA samudughAtathI yukata karI. "sozirA rASTravacAruM pota" pachI te sAta ATha DagalA pAchA haTha. "=olakSittA samANa mAko kahAvIra vahANa jIvahi vece rilira" pAchA haThIne teNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane mArI nAkhavA mATe potAnA zarIramAMthI tezyA cheDI. banne kA nAma vADhiyA vA, vAvamaMdiricArU vA, sesi vA, kRtti jA, zaMmaMti vA, zumaMti vA, nAgarikanamALI vA nizArikAmALI vA, sA aaN taraMtha no ma, no rUmajema vAtkAlikA vacce vacce thaMbhI jaIne vAte vAyu, athavA vAtamaMDalikA-gALAkAramAM je pavana thAya che te-vaMTeLIe, te parvata para, divAla para, staMbha para ke stupa para khalita thaIne athavA tyAMthI pAchI pharI jaIne, te parvatAdi para saheja paNa prabhAva pADI zakatI nathI ane vizeSa prabhAva paNa pADI zakatI nathI, "gNAmela gosAlasa vi maMkhaliputtassa tave vee samaNasta bhAvao mahAvIrasma vahAe vIrAMti nimitte satiLe taratha no marU, to pathAmarU" eja pramANe saMkhaliputra gozAlakanA dvArA zramaNa bhagavAna mahAvIrane mAravAne mATe je tapajanya tejalezyA potAnA zarIramAMthI choDavAmAM AvI hatI, te zramaNa bhagavAna mahAvIra para zeDa ke jhAjhe prabhAva paDI zakI nahIM. "baMdhi tti jeru, varitA jAvALiyAdii " teNe mAtra gamanAgamana ja karyo. te jagyAe mahAvIra prabhunI pradakSiNA karI. "rittA rehA sutArA" pradakSiNA karIne te upara AkAza tarapha uchaLI. "je thaM to ghara zrI bhagavatI sUtra: 11 189 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hae paDiniyatte samANe tameva gosAlarasa makhaliputtassa sarIragaM aNuDahamANe2 to baMto aguvi" te tyAMthI nIce paDI te pAchI pharIne eja gozAlakanA zarIrane vAraMvAra dajhADatI Akhare tenA ja zarIranI aMdara dAkhala thaI gaI. "taLe re jANe maMDhipure naLa teuLe annA mALe rUma ma mAvI racAtI" tyAre makhaliputra gopAlaka pitAnA tejathI (tejalezyAthI) AkrAnta (abhivyAta-digdha) thayA ane evI paristhitimAM mukAyelA teNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane A pramANe kahyuM-"1 of Auso ! kAsavA! mama taveNaM teeNaM annAiTTe samANe aMto chaNDaM mAsANa pitta nArAyaNarIre rAvatI zaramathe va AruM riti" he Ayu. man ! kAzyapa ! kAzyapagotrIya ! mArA tapathI janya tejesthAthI abhivyAsa thayelA tame chamAsamAM pittajavarathI parigata zarIrayukta thaIne-dAhanI vyatkAntithI chaghastha avasthAmAM ja marI jaze. "tapa kama maMjavaM magvIre sAruM naMpuraM vaM vANI" tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra makhaliputra ge zAlane A pramANe kahyuM-"no haju na josADhA ! tA tane teof nATTe sanALe to sta RAruM risAri" he gozAla ! e vAta to nizcita mAnI le, ke tArI tapajanya tejolezyAthI abhivyAsa thayele huM cha mAsamAM pittajavara yukta zarIravALe thaIne dAhanI vyutkAntithI chaghastha avasthAmAM marIza nahIM. paraMtu "za of bagADuM soDhanavAsAruM ttine sadathI niriNAmi" huM bIjA soLa varSa sudhI jina avasthAmAM suhastInI jema vicaraNa karyA karIza. "tame je jonArA ! acqnAra sAI teeNaM annAiTe samANe aMto sattarattassa pittajjaraparigayasarIre jAva chaumatthe ceva 4.4 rivi " paraMtu he gozAla ! tuM tArI pitAnI ja tejalezyA vaDe abhivyAta thavAne kAraNe sAtarAtri pUrI thayA pahelAM, pittajavara parigata zarIravALe thaIne dAhanI vyutkAntithI chagha avasthAmAM ja maraNa pAmIza. "tae NaM sAvatthIe nayarIe siMghADaga jAva pahesu bahujaNo annamannassa evamAi. va, vAva purva paraverU" tyAra bAda zrAvastI nagarInA zRMgATaka, trika, catuSka, catvara, mahApatha ane patha para ghaNuM leke bhegA thaIne eka bIjAne A pramANe kahevA lAgyA, A pramANe pratipAdana karavA lAgyA, A pramANe prajJApanA karavA lAgyA ane A pramANe prarUpaNuM karavA lAgyA. "parva chu tevANuviyA sAvarathI nagarI vahiyA vora phag Tu niLA saMvaMti" he devAnupriye ! A zrAvastI nagarInI bahAra kASThaka catyamAM be jina vacce A prakAranI vAtacIta cAlI rahI che zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6: " i. vayaMti-tuma pubdhi vhAruM rennatti " temAMthI eka bIjAne kahe che ke tame mArA pahelAM maraze. "o vaya Mti-suma putra hAruM rennatti " ane khIje pahelAne kahe che ke tame mArA pahelAM marazeA. " sahya puLa sambhAvArpha, he puLa mijhAvArpha " te te bannemAMthI kAne satyavAdI mAnavA ane kAme asatyavAdI mAnavA tattha Na je se aha pahANe jaNe se vayai- samaNe bhagavaM mahAvIre sammAvAre, polAje ma vahivutte mijjAnArUM " tyAre te manuSyamAM je pradhAna (mukhya) purUSa hatA, te kahevA lAgyA che zramaNa bhagavAna mahAvIra yathA vaktA che ane ma'khaliputra geAzAlaka asatyavAdI che. 8 no tti maLe ava' mahAvIre amane niAthe grAma setAna vacArI " huM ArcI !? A prakAre zramaNa nigrathAne samedhana karIne, zramaNu bhagavAna mahAvIre temane A pramaNe kahyuM- bano! che naphA nAmaC taLAnIk vA, TAsIk vA, pattAnIk vA, tayArAsaura vA, sukharAzIph vA, musAsIph vA, nomayAsIk nA, bavAsIra vA'" huM AryAM ! jema kAI tArAzi-zvAsanA DhagalA, kAnnurAzi (lAkaDAMnA Dhagale), patrarAzi, zi (chAlanA DhagalA), tuSarAzi (photarAnA DhagalA), jIsarAzi-bhusAnA DhagalA, gomayarAzi (chANAnA DhagaleA), athavA kacarAnA DhagalA " aLijJAmira " agni vaDe iMgdha thai ne eTale ke thADA pramANamAM maLIne, gaLisUci' agni vaDe khUba ja maLIne athavA 66 abhiSanimit'' agni varDa pariNata thaIne " catte, calepa, namrutteya, aTThaGela, jIttate, vidyuter nAva " tateja (dhULa Adi nAkhavAthI naSTa tejavALI) thai jAya che gatateja (tejarahita) thaI jAya che. kayAreka Apa meLe ja dhIme dhIme tejarahita thaI jAya che, naSTateja (naSTa tejavALI) thaI jAya che, bhraSTatejavALI thaI jAya che eTale ke avyakta tejavALI thai jAya che, luptatejavALI thaI jAya che ane sa pUrNataH vanaSTa tejavALI thai jAya che, " vAmela 'eja pramANe "gollAle malajiputte mama vahAe sarIragaMsi teya' nisirettA hayavee, gayatee jAva viNaTutee jAe ma'triputra ezAlaka mane mAravAne mATe peAtAnA zarIramAMthI tejolezyA cheDIne hatateja, gatateja, naSTateja, bhraSTateja, luptateja ane vinaSTanejavALe thaI gayA che, te jainaM go! tume golAnuM ma la hajusaMmniyAt padminAcagAC Divor '' te huM AryAM! have tame mAkhaliputra geAzAlanI sAthe icchAnusAra dhArmika pratimAinA dvArA tene pratineAdita karo eTale ke tenA matanI virUddha vAvivAda karI, " DiyonnA pampiyArthI kinnAranAd Dinareha ? vAdavivAda karyo khAi dha sabadhI pratimAAraNA vaDe-eTale ke 66 "" zrI bhagavatI sUtra : 11 191 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A tenA matanI virUddha che e rUpe-tene vismRta arthanI smRti karAve ? pariNArittA dhamiur veocA pocAre" tene arthanI smRti karAvIne tame tenI sAthe dharmasaMbaMdhI aupacArika vyavahAra kare. "joyA?ttA advehi ya, heUhi ya, pasiNehi ya, vAgaraNehi ya kAraNehi ya, nippaTupasiNavA. ja reha" pratyupacAra (aupacArika vyavahAro karIne artha dvArA (jina dvArA), athavA abhidheya rUpa artho dvArA, hetukArA-yuktivAda dvArA prazno dvArA tenA matanI virUddhanA prati prazno dvArA vyAkaraNa dvArA ane kAraNe dvArA nispRSTa praznavyAkaraNavALo banAve, eTale ke pUchavAmAM AvelA praznanA uttara na ApI zake evI paristhitimAM tene mUkI daIne, tene niruttara karI nAkhe. "taeNaM te samaNA nigaMthA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vuttA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadati, namasaMti, vaMdittA namaMsittA jeNeva gosAle maMkhali ne tenea jjAtio jyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre te zramani ne A pramANe kahyuM, tyAre temaNe temane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. vaMdaNAnamaskAra karIne teo maMkhaliputra gozAlanI pAse pahoMcI gayA. amrmrijhara" tyAM jaIne "tAruM naMDhipuraM zmicANa parivocANa Mvirohati" temaNe gozAlane dhArmika pratinedanA dvArA pratidita karyo, eTale ke tene matanI virUddhamAM tenI sAthe vAdavivAda karyo. "zivottA ghakriyANa parivAranavAra pariNati " tyAra bAda temaNe tene pratimAraNA dvArA pratismArita karyo, eTale ke "A vAta tArA matanI virUddha che," A rUpe vismRta arthanI tene samRti karAvI. parivAre pagii reovAnuM SorAti" tyAra bAda temaNe dhArmika pratyupacAra dvArA tene pratyupacArita karyo, "pahocArettA , jhaddi , vALe ja, vAva vALuM #re'tti" A prakAre aupacArika vyavahAra karyA bAda temaNe tene artha, hetu, kAraNa, pratiprazna ane vyAkaraNa, A saghaLI vidhio dvArA niruttara karI nAkhe. " tae NaM se gosAle makhaliputte samaNehiM niggaMthehiM dhammayAe paDicoyaNAe ghaDivo mALe kAra niqpfsAgALe zrImALe" A prakAre zramaNa ni the dvArA dhArmika pratinedanA dvArA pratidita karavAmAM Avela, pratismAraNA dvArA vismRta arthanI smRti karAvavA rUpa pratimArita karavAmAM AvelA, dhArmika pratyupaya 2 dvArA pratyupacArayukta karavAmAM Avela, te maMkhaliputra gozAlakane artha (prajanA, hetu (yuktivAda), pratiprazna ane vyAkaraNa A zrI bhagavatI sUtra: 11 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhAMnI sahAyatA dvArA jyAre niruttara karI nAkhavAmAM AvyuM, tyAre te " Asuratte nAva misamisemANe no saMcAei, samaNa NaM niggaMthANaM sarIragassa kiMci AvAhaM vA vAbAhaM vA upAettae chavicchedaM vA karettae" yathA prajavalita thaI gaye, rUNa, kuddha ane kupita thayele te dAMta vaDe haTha karaDavA lAge, dAMta kacakacAvavA lAge ane dhUMApUMA thaI gaye. paraMtu have evI kaI paNa zakti ja rahI na hatI ke jenA dvArA te zramaNanigraMthane saheja paNa IjA karI zake A prakAranI paristhitimAM tenA dvArA te zramaNanithAnA zarIramAM theDI athavA adhika pIDA paNa utpanna karI zakAI nahIM ane temanA zarIranA keI paNa avayanuM chedana karavAnuM kArya paNa banI zakayuM nahIM. "tat i te AjIviyA thA morAruM maMDhipuraM kamaLafhaM nirdi ghajiyANa sivAyanA vahoNAgamA" A prakAre zramaNa nirca the dvArA pratinedanA dvArA-tenA matanI virUddhamAM vAdavivAda dvArA parAjita karAyelA "ghajiyANa parivAranA diiArikanamA" pratismAra dvArA pratismArita karAyelA eTale ke tenA ja matanA vikRta arthanuM jene maraNa karAvavAmAM AvyuM che evA, tathA aupacArika prayoga (vyavahAra) dvArA pratyupacArita karAyelA, ane "hi , hejha ja nAva zaramALa kuratta jAva misimisemANaM samaNANaM nigathANaM sarIragassa kiMci AbAhaM vA vAbAhaM nA vicheruM vA bAremAM vAsaMtiartha-prayajana, hetu-yuktivAda, kAraNa, prazna ane vyAkaraNa A badhAnI sahAyatAthI niruttara karI nAkhavAmAM Avela ane eja kAraNe kodhathI prajavalita, kupita, kuddha Adi bhAvothI yukata, dAMte nIce hoThane karaDatA, dAMta kacakacAvata ane dhUMApUMA thayelA, zramaNa nicenA zarIramAM vizeSa yA alabhya pIDA utpanna karavAne tathA zarIranA koI paNa avayavanuM chedana karavAne asamartha banelA te paMkhaliputra gozAlakane joIne keTalAka AjIvika sthavize "jotA maMjhipura niyAmo gAvAi vadhAmaMti" saMkhaliputra gozAlakanI pAsethI tene kaI paNa kahyA vinA pitAnI jAte ja cAlI nIkaLyA. "cANa kavamittA keLA kamaLa mArja mAthIre tene varAchati" tyAMthI nIkaLIne teo jayAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjatA hatA, tyAM AvyAM. "uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAboraM tikhuto AyAhiNapayAhiNaM kareMti" tyAM AvIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIranI traNa pradakSiNA karI, "rA vaMdati, namasaMti, vaMdittA namaMsittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM uvasaMpajjittA NaM vipati" tyAra bAda te AjIvika sthaviroe temane vaMdaNa karI ane zrI bhagavatI sUtra: 11 19 3 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra karyA. vaMdaNA namaskAra karIne teo mahAvIra prabhunI AjJAmAM vicaravA (rahevA) lAgyA. "lAphA mArI vizA the jonAruM maMjhipuraM vAraMvattA of vi"i keTalAka evA paNa AjIvika sthaviro hatA ke jeo maMkhaliputra gozAlanI pAse ja rahyA. "tat i te jovAhe jaMtvaliputte jassadvAe habamAgae tama asAhemANe ruMdAI paloemANe dIhuNhAI nItAnA sAhitya stromA suMvALetyAra bAda, pitAnA je ukarSarUpa artha (prajana)ne siddha karavAne mATe pite tyAM AvyuM hatuM, te arthane siddha karavAne pite asamartha che, evuM jyAre muMbaliputra gozAlane bhAna thayuM, tyAre teNe hatAza thaIne cAre tarapha zUnya dRSTithI joyuM, UMDA zvAsa vAsa choDayA-niHsAsA nAkhyA ane pitAnI dADhInA vALane kheMcI 4.du. " AIM kaMDUyamANe pupaliM pakoDemAge hatthe vigidruNamANe dohi vi vahiM mU joma che" teNe gardana 1 pAchaLa bhAga khaMjavALavA mAMDe, banane paga para hAtha The.kavA lAgyA ane pitAnA banne paga vaDe jamInane khUdate khUMdate "TTA, hA ! ss jhumati nuM nAma "rata mAva ko mahAvIra vayaMtipAlA, jovAno vAro phinilamarU" "hAya, hAya ! have mAruM AvI banyuM," A prakArane vicAra karIne, te zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAsethI ane ke cheka cityamAMthI bahAra nIkaLe "nimittA, jeNeva sAvatthI nayarI, jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe kubha kArAvaNe teNeva ravArajI tyAMthI nIkaLIne te zrAvastI nagarImAM hAlAhalA kuMbhAraNanuM kuMbhakArApaNa (hATa) jyAM hatuM tyAM AvyuM "samriSThatA phATAphA mAra marAvaLa jUnA makavANA cimALe amaraghaLuM mALe" tyAM AvIne pitAnI ja uNa tejalezyA janya dAhanI upazAtine nimitte te kerInI goTalIne cUsavA lAge, tathA madirApAna paNa karavA lAgyo. madyapAnajanya nazAnA AvezamAM te vAraMvAra gIta paNa gAvA lAgyo, "mijaai nazmALa, amigi hAhAdurANa kuMvArI aMjasTija mA " nAcavA lAge ane vAraMvAra hAlAhalA kuMbhakAriNInI sAme bane hAtha joDIne prArthanA karavA lAgyo. A prakAre pitAnI ja tejalezyAjanya zArIrika dAhanA upAmana nimitte "vIrAja makriyAmAM sALaMgavALuM jAcAruM iffiAnA virU" pitAnA zarIra para zItala mRttikAmizrita jaLanuM siMcana karate thake hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNumAM zeSajIvana vyatIta karavA lAgyo mRttikAmizrita zItaLa jaLanuM nAma "Atazanikedaka " che. sU01pamAM zrI bhagavatI sUtra: 11 1 94 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aratti maLe mAvaM" ItyAdi- TIkAryuM--" zakano tti sAthe mAvaM mahAvIre tamane nijAthe grAmasettA gvuM vadhArI " " he Aryo! " A pramANe saMbodhana karIne, zramaNa bhagavAna mahAvIra zramaNaniJthAne A pramANe kahyuM -"jJAnarUpa of mo ! ghosALa HaqmAM mamaM vahANa parIki sevaM nira" he Aryo! makhaliputra gozAle mane mAravAne mATe potAnA zarIramAMthI je telezyA cheDI hatI, "se NaM alAhi pajjate ghosaNhaM jaNavayANaM-taMjahA-aMgANa, baMgANa', magahANaM, mA, mADhavAnuM zrA, chA, chA, paDhALa, rAsA, vajJALa, molINa, kAsINa, kosalANa, bAhANa, subhuttarANa', ghAyAe, vahAe, ucchA , mArI jaLavAi" te tejalezyA seLa janapadene mAravAne, temane vadha karavAne ane temanuM ucchedana karavAne mATe ane temane bhasmIbhUta karavAne mATe samartha hatI. te 16 janapadonAM nAma A pramANe che-(1) aMgahAlanuM bhAgalapura, (2) aMga (baMgAla), (3) magadha deza, (4) malayadeza (5) mAlavA-ujajaina pAse pradeza, (6) acchadeza, (7) vasadeza, (8) kautsadeza, (9) pATadeza, (10) lAdeza, (11) vAdeza, (12) maulAdeza, (13) kAzI, (14) kezala, (15) abAdha ane (16) subhuttara, A saghaLA janapada pitatAnA nAme prakhyAta che, tema samajavuM "ghAta" eTale hanana, "vadha" eTale vinAza, ucchAdana eTale saMpUrNa vinAza ane bhasamIkaraNa" eTale bALIne 2.kharUpa karavuM, A pramANe A padano artha samaja. have ge zAlakanI kevI sthiti thaI te prakaTa karavAmAM Ave che- " pi ya ajjo ! gosAle maMkhaliputte hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNasi aMbakUNagahatthagae majapANaM piyamANe abhikkhaNaM jAva aMjalikamma karemANe vihrA" he Aryo ! maMkhaliputra gozAla hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM (hATamAM) hAthamAM kerInI goTalI laIne tathA madyapAna karate karate, tathA vAraMvAra gIta gAte gAte, nAcatA nAcate ane hAlAhalA kuMbhakAriNuMne vAraMvAra hAtha joDIne prArthanA karate karate, hAlAhalA kubhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM pitAne samaya vyatIta karI rahyo che. "ta ni ca aaN vAra chAyA rUmAruM gaTTa vibhADuM parAve" te gozAla makhaliputra zrI bhagavatI sUtra: 11 195 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hanana, "vadha" eTale vinAza, ucchAdana eTale saMpUrNa vinAza ane "bhasmIkaraNa" eTale bALIne 2 kharUpa karavuM, A pramANe A padeno artha samajo. have ge zAlakanI kevI sthiti thaI te prakaTa karavAmAM Ave che- " piya ajjo ! gosAle maMkhaliputte hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNasi aMbakUNagahatthagae majapANaM piyamANe abhikkhaNaM jAva aMjalikamma karemANe vihra6" he A ! maMliputra zAla hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM (hATamAM) hAthamAM kerInI geTalI laIne tathA madyapAna karate karatA, tathA vAraMvAra gIta gAte gAte, nAcato nAcate ane hAlAhalA kuMbhakAriNIne vAraMvAra hAtha joDIne prArthanA karatA karate, hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNumAM pitAne samaya vyatIta karI rahyo che. "ttA ni ca vAha vALagyANa mAruM gaTTa vibhADuM parAve" te gozAla makhaliputra pitAnA vajana jevA madyapAnAdi dene DhAMkavAne mATe A pramANe carama padavANya ATha vastuonI prarUpaNA karI rahyo che-"ha" te ATha vastuo nIce pramANe che-"rime vALe, me joye, rime de, vIme brAjhime" (1) caramapAna-antimapAna-have A prakAranA maghAdi padArthonuM pAna mAre karavuM nahIM paDe, A pramANe kahIne te pitAnA madyapAnane caramapAna rUpa kahI rahyo che. (2) caramageya-A je gIta huM gAI rahyo chuM, te mAruM carama gIta che. pharI te gIta gavAze nahIM. A pramANe te pitAnA gItane antima geya rUpa kahe che. (3) caramanRtya-mArUM A nRtya pharI thaze nahIM A pramANe te pitAnA nRtyane antimanRtya kahe che. (4) hAlAhalA kuMbhakAriNIne huM hAtha joDIne je prArthanA karI rahyo chuM, te paNa antima che mekSamAM gayA bAda te aMjalima pharI thavAnuM nathI, ema kahIne teNe te aMjalikane carama kahyuM che. "rime raNajayaMvadRpa mahAme, rime - rg parathI, tame mahAvidyAdA saMjapuSkara saMvataka nAmane mahAmegha pralayakALane ate ja thAya che, tethI tene paNa caramapada vAcya vasturUpa kahyo che. secanaka gadhahastI paNa carama hoya che, kAraNa ke tenA dvArA yuddhamAM antima vijaya nizcita thAya che. mahAzilAkaMTaka saMgrAma paNa yuddhane aMte ja thAya che. tyAra bAda pharI saMgrAma thatuM nathI, tethI tene paNa carama padavANya vasturUpa kahyo che. tathA "ba ja baM dhIre zogiora rAdhIsaae titthakarANaM carime titthakare sijjhissaM jAva aMtaM karissAmi " hu, makhaliputra gozAla A avasarpiNa 24 tIrthakamAM carama tIrthaMkara rUpe thaIne siddha thaIza, buddha thaIza, mukta thaIza parinivAta (sarvathA zItalIbhUta) thaIza ane samasta rakhene anna karIza A pitAnI mAnyatAne kAraNe teNe tene carama vastu rUpa kahela che. ATha caramamAMthI cAra carama te teNe pitAnI jAte ja prakaTa karyA che, kAraNa ke pite mikSamAM javAne zrI bhagavatI sUtra : 11 19 6 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI e cAre vastu pharI karavAne nathI tathA "nirvANa kALe jina bhagavAnamAM te atima (carama)ne sadbhAva hoya che, tethI tenA sevanamAM ke I paNa deSa nathI," A arthane, ane huM A cArenuM dAhopazamanane mATe sevana karatuM nathI, A arthane prakAzika karanArA hovAthI te pApakarmane (deSane) prachAdana karavAne mATe ja DhAMkavAne mATe ja-prakaTa karavAmAM Avela che, ema samajavuM joIe tathA puSkarasaMvartanAdi je traNa vastune carama rUpe prakaTa karavAmAM Avela che, te te bAhya carama rUpa ja che jo ke temane prakRtamAM ke upayoga nathI, chatAM paNa carama sAmAnyanI apekSAe ja temane caramarUpa kahyA che. sAdhAraNa janonA cittanuM anuraMjana karavAne mATe ja te caramarUpa hoya che, evuM samajavuM joIe AThamuM je carama prakaTa karavAmAM AvyuM che, te potAne tIrthaMkara rUpa batAvavAne mATe ja prakaTa karavAmAM Avela che. "kaM ni ca arajo ! jorANe maMtraDhiputta rIyagi =phrinTa cALAM mArA raNaof yAruM livanA vihA" tathA he Aryo ! makhaliputra zAla je zItala mRttikAmizrita jaLa vaDe-kuMbhArane gherarA khela vAsaNamAM rahelA mATIyukta pANI rUpa pAnaka vaDe-zarIranA avayanuM siMcana karI rahyo che, "taraNa vi ca i kAra jhALapyANa mAruM vattA vALa nAruM vattari pAruM ghara" te gAtraparisiMcana rUpa avane (deSane)vajI jevA pApane-DhAMkavAne mATe cAra pAnaka- sAdhune upayogamAM levA lAyaka jalarUpa piya-kahyA che ane cAra apAnaka kahyA che. " ja vAnA ?" te pAnakanuM svarUpa kevuM che, te have prakaTa karavAmAM Ave che-"vALA ja dira gonte-ta " pAna-sAdhune yogya jalarUpa peya-cAra prakAranA kahyA che, je nIce pramANe che-"pudrA, dhamaNi , kAca sattag, uttarAdamA" (1) gepRSThamAMthI paDeluM je pAnaka che, tene pRSThapAnaka kahe che. (2) hAthathI masaLeluM je pAnaka che, tene hastamardita pAnaka kahe che. tenuM bIjuM nAma "AtaMcanikeda" che. (3) sUryanA tApathI tapeluM je pAnaka che, tene Ata patama pAnaka kahe che. (4) je pAnaka zilA parathI nIce paDayuM hoya che, tenuM nAma zilAprabhraSTa pAnaka che te kri 4 avig" te apAnaka zuM che? eTale ke apAnakanuM svarUpa kevuM che? to tene uttara e che ke "bALag riyA jaitte apAnakanA cAra prakAra kahyA che. "saMhA " te prakAre A pramANe che-"hArANa, ravApAna, riMvahivAipa, suvALa" (1) sthalapAnaka, (2) vakRpAnaka, (3) simalI pAnaka, (4) zuddhapAnaka jiM saM yAtrALag ?" sthalapAnakanuM svarUpa kevuM che? te tene uttara A pramANe che-"TwiALA = " vAdAsTai, RAvAra vA, mAM rA, vAghajI vA sIyalagaM, ullagaM hatthehi parAmusai, na ya pANiyaM piyai, se na thAlapANapa" zrI bhagavatI sUtra : 11 19 7 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je pAnakamAM sthAla (thALa) pANIthI bhIno hAya, pANIthI bhInuM vAraka hoya, pANIthI bhIno kuMbha haya, pANIthI bhIne kaLaza hoya evAM te Adrakakilanna ThaMDA sthApAnaka Adine sAdhu sparza te karI zake che, paNa pANI pI zakato nathI A prakAranuM sthApAnakanuM svarUpa che. moTA ghaDAne kuMbha kahe che ane nAnA ghaDAne kaLaza kahe che. "te vi taM tacApANa?" tvapAnaka zuM che? eTale ke vakRpAnakanuM svarUpa kevuM che? te tene uttara A pramANe che-"tacApAna, 4 of aMze vA, aMjAra vA, kA gALAre gAya boraM vA tiduruyaM vo, taruNagaM vA, AmagaM vA, AsagaMsi, AvIlei vA, pavI. sek vA nA nirca -2 naM tavAvALag" "kerI hoya ke amArA hAya" ityAdi prajJApanAnA 16mAM padamAM kahyA pramANenuM kathana ahIM grahaNa karavuM yAvat bhavya hoya, panasa hoya, dADama teya, bera hoya, athavA tika hoya, A badhAM phaLa pAkelAM hoya ke kAcA hoya, sAdhu temane khAya athavA cAkhe, paNa pANI na pIve, tenuM nAma kRpAnaka che. te vakRpAnakane paNa apAnaka ja kahyuM che. "te ji taM vijiarLapa" simbalI pAnakanuM svarUpa kevuM che? A praznano uttara A pramANe che-"jiMjasTiiANa, gaM gaM kalasaMgaliyaM, muggasaMgaliyaM vA, mAsasaMgaliyaM vA, sibalisaMgaliyaM vA, tahaNiyaM Amiya' AsagaMsi AvIlei vA, pavIlei vA, Na ya pANiya piyai, se hiMsikAnag" vaTANAnI phalIne (siMgane), maganI phalIne, aDadanI phalIne, athavA zismalInI phalIne, kAcI hoya ke pAkI hoya tene khAya che athavA cAkhe che, paNa pANI pIte nathI, evA pAnane zikhelI pAnaka kahe che. A simbalIpAnakane paNa apAnaka ja kahyuM che. "re ra te suddhAgaNa?" zuddhapAnaka zuM che? eTale ke zuddhapAnakanuM kevuM svarUpa che? tene uttara A pramANe che-" suddhALag i is wrNe suddha vArma dvArU, ro mAre puDhavisaMthArAvagae, do mAse kaTusaMthArovagae, do mAse dama saMthArovagae" 2 sAdhu 6 mAsa sudhI zuddha bhojananuM sevana kare che, temAMnA pahelA be mAsa sudhI te pRthvI rUpa saMthArA para zayana kare che, pachInA be mAsa sudhI kASTanA pATiyA Adi rUpa saMthArA para zayana kare che, ane chellA be mAsa dalanA saMthArA para zayana kare che. "taw i vaghupatipunnA chaThThuM mAMsA vadaMtimadAdA me to tevA mahaDhiyA jAva mahAralAM aMtti damayaMti " A pramANe karatAM karatAM jyAre cha mAsa pUrA thaI jAya che, tyAre chaThThA mAsanI atima rAtrinA samaye tenI pAse mahaddhika, mahAdyutika, mahAyazasvI, mahAbaliSTha ane mahAsukhasaMpanna be deve Ave che. "taMgaNA" te be denAM zrI bhagavatI sUtra: 11 1 98 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma A pramANe che. "putramade ya maLamaTe " pUrNabhadra ane maNibhadra tae f se revA sI ika idRhiM jADuM parAkuvaMti" te bane deve pitAnA zItaLa, bhInA hAtho vaDe tenA gAtrAne sparza kare che. " che hA , ApIvaNarANa maM javA" je te sAdhu te bane devAnI anumodanA kare che, te sarpabhAva (sarparUpa)rUpa karma kare che. " oi te te to sArU, tag of iAra sarIti zALA saMmavarU" tathA je te sAdhu A devanI anumodanA karatuM nathI, te te anumodanA na karanAranA pitAnA zarIramAM ja agnikAya prakaTa thaI jAya che. te na auri te rItai #Amera" tyAre te sAdhu potAnI tejalezyA vaDe pitAnA zarIrane pote karI nAkhe che, "sarImaM zAmettA to pachI virU, nA " zarIrane nAza karIne te siddha thaI jAya che, buddha thaI jAya che, mukata thaI jAya che, parinirvAta-paritAparahita thaI jAya che ane samasta duHkhe anata kare che. "re te mudrANa" tenuM nAma zuddhapAnaka che. ___"tatya NaM sAvatthIe nayarIe ayaMpulo NAma' AjIviyovAsae parivArU" te zrAvastI nagarImAM atyaMpula nAmane eka ajIvike pAsaka gozAlakanA matane anuyAyI rahete hatA. " adde jAva kara" te ayapula dhanADhya hare, dIpta hatA ane ghaNA loko vaDe paNa aparibhUta hatuM. "nA phATADhA vAva vAzIviyasamauLa kagiLe mAmAne virU" jevuM kathana hAlAhalA viSe karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahI ayaMpula viSe paNa samajavuM te atyaMpula AjIvika siddhAnta vaDe pitAnA AtmAne bhAvita karate vicArato hate. "HNa La tatta ayaMpulassa kuDuMbajAgariyaM jAgaramANassa ayame yArUve ajjhathie jAva samuppa. trithA" te AjIvikapAsaka acaMpula eka divase madhyarAtre kuTuMba jAgarikA karI rahyo hate-tene kauTuMbika bAbatenA vicAre caDavAne lIdhe UMgha AvatI na hatI. tyAre tenA manamAM A prakArane citita, kalpita, prarthita ane manogata saMkalapa utpanna thaye-" 4i saMThiyA DhA pALatA" tRNanA samAna kiTavizeSa rUpa je halA (gevAlikA) che, tene AkAra ke prarUpita thaye 1"tae NaM tassa ayaMpulassa AjIviovAsagasta doccaMpi ayameyArUve ajjha gi =Ara samugiyA" bIjI vAra tenA manamAM e citita, kalipata, prArthata. manogata vicAra utpanna thayo ke-"gi a8 mama ghambhAgi mojalaNa jotA maMgi" makhaliputra gozAla mArA dharmAcArya, dharmopade. zrI bhagavatI sUtra : 11 199 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaka che. "quLAjALa nAva ghaTavar sariNI deva lAvI nayarIe hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNaMsi AjIviyasaMghasaMparibuDe aajiiviramagi ajA mAremALa vikaraNa" teo utpanna thayelA jJAna ane darzananAdhAraka che, jina che, ahata che, kevalI che, sarvajJa che ane sarvadarzI che. teo A zrAvastI nagarImAM ja hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNumAM (hATamAM) AjIvika saMghasahita AjIvika siddhAntAnusAra pitAnA AtmAne bhAvita karatA virAjamAna thayelA che. "te te vastu ne laI jAva karuM? gosAlaM makhaliputtaM vadittA jAva pajjuvAsettA ima eyArUvaM vAgaraNa vAgarittae tti $TTa gvaM saM " te mAre mATe eja zreyakara che ke huM prAtaHkALe sUryodaya thaI gayA bAda te makhaliputra zaizAlanI pAse javuM ane temane vaMdaNAnamaskAra karIne, temanI paryuM pAsanA karyA bAda mArA manamAM je prazna udbhavyo che, tenuM spaSTIkaraNa karAvuM A pramANe teNe saMkalpa karyo. "saMhehettaa kallaM jAva jalate pahAe kaya jAya appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre mAo ja A phinittama" A pramANe saMkalapa karyA bAda prAta:kALa thaI gayA bAda jyAre sUryodaya thayo tyAre teNe snAna karyuM, balikarma karyuM-vAyasAdine anna nAkhyuM. tyAra bAda bahu ja mUlyavAna paNa vajanamAM halakAM evAM AbhUSaNo teNe pitAnA zarIra para dhAraNa karyA A pramANe AbharaNe vaDe zarIrane AbhUSita karIne te potAnA gharamAMthI bahAra nIkaLyo. "sirikhmittaa pAvihAraca reNaM sAvadhi nayariM majjhaM mAjhe jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe mArAjaLe teneDa kavArUgharamAMthI nIkaLIne pagapALA cAlato cAlate, zrAvastI nagarInI vacce thaIne te halAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNa tarapha ravAnA thayA. "vAjA chattA noghAruM maMDhipuraM dADhADhANa kuMvArI kuMmakaaraavrnnsi aMdhakuNamahatthagaya jAva aMjalikamma' karemANa, sIyalayAeNa maTTiA rAva jayAruM parighamALa sapha" cAlatA cAlatA hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNamAM pahoMce tyAM teNe, hAthamAM kerInI goTalI jeNe rAkhI che, je madyapAna karI rahyo che, je vAraMvAra gIta gAI rahyo che, je vAraMvAra nRtya karI rahyo che, vAraMvAra hAlAhalA kuMbhakAriNIne hAtha joDIne prArthanA karI rahyo che, evA maMkhaliputra gozAlakane je vaLI teNe te paNa joyuM ke maMkhaliputra gozAla pitAnAM aMge para mATImizrita zItala jaLanuM siMcana karI rahyo che. "jAvattA kika, viSTiA, vi, gi2 pola" gozAla makhaliputrane A pramANe karate joIne te lajijata thaye, khinna thaze ane atizaya zamitte thaIne tyAMthI pAcho zrI bhagavatI sUtra: 11 2 0 0 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI gayA. "tara mAM re jAtivA zera acaMpurNa thAkI nicovA aaiaaN vAra paravozamA pAsa, pAsA parva vANI" AjIvikapAsaka ayapavane lajita, khinna Adi thaIne pAcho pharate joIne AjIvikapAsaka virAe tene A pramANe kahyuM-"paNa tAva ajaMpurA patto" he ayaMpula ahIM Ava. "tapa naM jayapuche nAnI vayovA vicahiM paraM sure tamane keLA kAcA gherA, seva ravAjI" A rIte jyAre te AjIvika virAe te AjIvikapAsaka acaMpulane belA, tyAre te temanI pAse gayA. "3AArichattA nItig vere vaM, raNa, vaMdittA maMhittA vAsane kAra vajuvAvaru" tyAM jaIne teNe AjIvika sthavirene vaMdaNa karI, namaskAra karyA. vaMdaNAnamaskAra karIne, temanAthI bahu dUra paNa nahIM ane bahu samIpa paNa nahI evA ucita Asane te besI gaye ane temanI pathuM pAsanA karavA lAgyA, "avaMgwAru bALaviyA gherA jAMg AviyovAsAM vANI " tyAra "he ayaMpula!" A prakAranuM saMbe dhana karIne te AjIvika sthaviree te AjIvike pAsaka acaMpulane A pramANe kahyuM-re nU se acaMpuThA ! putrarattAvAisamaNi jJAva kri saMkiyA pharA pAttA" he ayaMpula! pUrva rAtrA para rAtre kALasamaye madhyarAtre, kuTuMba jAgarikA karI rahelA tArA manamAM A prakArane AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita, mane gata saMka9pa utpanna thaye hate, e vAta kharI che ke nahI ? tane e vicAra AvyuM ke hulA (sarakabAmaNI)no AkAra ke kahyo che? "tara nAM taja gAMgDhA ! vaMti athavA tava paravaM mALivvvN jAva sAvasthi nayari mAjhaM majheNaM jeNeva hAlAhalAe kubhakArIe kubhkaavaLe ne huM tene hRdamA" he ayaMpula ! tyAra bAda tArA manamAM A prakArane bIje saMkalpa paNa utpanna thaye. "paMkhaliputra gozAlaka mArA dharmAcArya, dharmopadezaka che" tyAMthI zarU karIne pUrvokata samasta kathana ahIM pharI kahevuM joIe. "tuM zrAvastI nagarInA madhyabhAgamAMthI cAlatA cAlate hAlAhalA kuMbhakAriNInA A kuMbhakArApaNamAM makhaliputra zaizAlakanI pAse thaIne, A sthAne hamaNAM ja AvI pahoMce che. " ahIM sudhInuM kathana ahI grahaNa karavuM joIe. "nUrva se acaMpu ! sama" he ayaMpula ! amArA dvArA, tArA hRdayamAM utpanna thayela saMkalpa rUpa arthanuM je kathana karavAmAM AvyuM che, te kharUM che ne? tyAre ayaM pule kahyuM "rA, arija" hA, sthavira ! Ape mArA saMkalpanA viSayamAM je kathana karyuM che, te satya ja che. zrI bhagavatI sUtra: 11 201 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sthavire tenA bIjA abhiprAyanuM kathana karatA A pramANe kahe che-" jaMpi ya aya'pulA! tava dhammAyarIe dhammovadesae gosAle makhaliputte hAlAhalAe kuMbhakArIe kubhakArAvarNani aMbakUNagahatthagae jAva aMjalikaremANe vihAru, tathi vi ca cha mai zmAruM narimAthuM khaMjave" acaMpala ! jo ke tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka maMkhaliputra gozAla hAlAhalA kuMbhakAriNInA kuMbhakArApaNumAM hAthamAM kerInI goTalI laIne, madyapAna karatAM, vAraMvAra gIta gAtAM, vAraMvAra nRtya karatAM, hAlAhalA kuMbhakAriNIne vAravAra hAtha joDIne prArthanA karatA nivAsa karI rahyA che, paraMtu A viSayamAM teo A ATha caramanuM pratipAdana kare che. te ATha vastuo pharI thatI nathI, tethI temane carama (atima) kahevAya che. "taMka" te ATha carama nIce pramANe che-"rie kALe nAva aMte rizcaMti" gozAlakanuM carama pAnaka gozAlakanuM carama gIta, gozAlakanuM caramanutya 3, ge zAlakanuM hAlAhalA kuMbhakAriNIne aMtima aMjalikama, aMtima puSkara saMvartaka mahAmagha 5, carama secanaka gaMdha hastI, 6 carama mahAzilAkaMTaka, 7 saMgrAma ane gozAlakanuM A avasarpiNI kALanA 24 tIrthakaramAM antima tIrthaMkara thaIne siddha, buddha (sakala carAcara padArthone jANanAra) mukta, parinirvAna ane samasta duHkhane antakara thavuM. 8 "ne ni ca daMpuTA tava dhamAcarii gohe maMDhiputte sIicAI ' maTTiyA jAba viharai, tattha vi NaM bhagavaM imAiM cattAri pANagAI cattAri apANa gAI " he ayaMpula ! tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka maMkhaliputra gozAla ThaMDA mRttikAmizrita pANInuM-AtaMcanika udakanuM-pitAnA zarIranAM aMge 52 siMcana karI rahyA che, te te bAbatamAM teo evuM pratipAdana kare che ke sAdhuoe upayoga karavA egya pAnaka cAra che ane upagamAM na levA gya pAnaka eTale ke apAnaka paNa cAra che. "je jiM taM vALag? vALA jAva to prajA fu, nAva " tame kadAca e prazna kare, ke te pAnaka zuM che? te tene uttara A pramANe che- pAnakanA gozAlaka bhagavAne cAra prakAra kahyA che. "pAna turvidha" A kathanathI zarU karIne "be deve prakaTa thaIne temanA hAtha vaDe tenA aMgone sparza kare che, te sAdhu temanI anumodanA ke ananumodanA kare che, ItyAdi zuddha pAnakanA kathana paryantanuM kathana" ahIM grahaNa karavuM joIe. "tyAra bAda te siddha, buddha, mukta, parinirvata ane samasta duHkhanA antakara thAya che. " A pUrvokta samasta kathana ahIM thavuM joIe. "teM ja zaM turaM gacaMpuchA! esa ceva tava dhammAyarie dhammovadesae gomAle maMkhaliputta pabhUNaM ima eyArUvaM vALanuM rAjarittA tti" te he ayaMpula ! tame temanI pAse jAo A tamArA dharmAcArya dharmopadezaka maMkhaliputra gozAla ja tamArA A praznanane uttara zrI bhagavatI sUtra: 11 202 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devAne samartha che. "tA ,te jacaMpuje mAnaviyovANa sAgavihiM there huM parva ghutte pramANe hadde uThThANa 36" te AjIvika sthavirenuM A prakAranuM kathana sAMbhaLIne te AjIvike pAsaka acaMpulane ghaNe ja harSa ane saMtoSa thaye. te pitAnI utthAna zaktithI UTha, " neva nA maMarayje tene jaNAi jamaNa" tyAra bAda te makhaliputra gozAlanI pAse javA mATe upaDaze. "sara jo te zArIviyA gherA zoSAharaNa maMDhipuraNa graMvamULaTTerapvANa tamane raMjAra yuvaMti" tyAra bAda AjIvika sthaviro e saMkha. lipatra gozAlakane e saMketa karyo ke ayaMpula tamArI pAse Ave te pahelAM tamArA hAthamAM rahelI kerInI goTalI pheMkI de, evuM karavAthI ApanI pila khUlI nahIM paDavAne kAraNe acaMpulanA ApanA pratyene vizvAsa TakI raheze. "tat i re poNA bhaMjikutte sAcA therApaM saMjAra parijhara" A pramANe jyAre saMketa karavAmAM AvyuM, tyAre makhaliputra gozAle te AjIvika sthavirenA saMketane mAnI lIdhe "saMnt afdichattA aMkULa ginte " temane saMketAnusAra teNe kerInI te goTalIne ekAnta sthAnamAM mUkI dIdhI. "ttara te ja mAnaviyovAsA meLeva jovA Dhipure tene vAipha" tyAra bAda AjIvikapAsaka ayaMpula saMkhaliputra zaizAla jyAM beThe hatuM, tyAM AvyuM. "vavAdiRttA jonAruM tivRtto jAva kagarajhu" tyAM jaIne teNe gozAlanI traNa pradakSiNA karI, vaMdaNAnamaskAra karyA vaMdaNanamaskAra karIne khUbaja vinayapUrvaka te temanI parya pAsanA karavA lAgyA. "acaMpujA norNe maripu caMpuruM gAnavijovAlai gvaM racAra" "he ayaMpula !? A prakAranuM saMbodhana karIne saMkhaliputra gozAle AjIvikA pAsaka acaMpulane A pramANe kahyuM-"he nUi ayaMpulA ! puvyarattAvarattakAlasamayaMsi jAva jeNeva mama aMtiya seNeva havyamA " he acaMpula ! te vAta nizcita che ke madhyarAtre kuTuMba jAgarikA karatA karatA tArA manamAM A prakArane AdhyAtmika, citita, kalipata, prArthita ane magata saMka9pa utpanna thaye ke hakalA (sarakabAmaNuM) kevA saMsthAnavALI kahI che? tyAra bAda bIjI vAra paNa tArA manamAM e vicAra utpanna thaye ke mArA dharmAcArya, dharmopadezaka saMkhaliputra gozAlaka che. teo utpanna jJAnadarzanadhArI che, jina che, ahata che, kevalI che, sarvajJa che ane sarvadazI che. teo A zrAvastI nagarImAM ja hAlAhalA kubhakAri zrI bhagavatI sUtra: 11 2 0 3 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NInA kuMbhakArApaNumAM AjIvika sa'ghasahita, AjIvika siddhAntA vaDe peAtAnA AtmAnA bhAvita karatA vicarI rahyA che. tA mAre mATe eja zreyaskara che ke temanI pAse jaIne mArA A praznane uttara pRSTha. A prakAranA vicAra AvavAthI tuM turata ja mArI pAse cAlyeA AvyA che. se nUNaM ayaMpulA ! zaDhe samaDhe ' huM ayapula ! zuM mArI vAta kharI che ne? tyAre ayapule kahyu-'"haMtA asthi ' he bhagavan ! a.panI vAta sathA satya che. hu te praznanA uttara jANavA mATe ja ApanI pAse Avye chu'. have geAzAlaka vastusthitine apalApa (viparIta pratipAdana) karavA nimitte A pramANe kahe che-"tuM no lahu sa aMvagara, ayoyAM paNe" A kerInI goTalI nathI, paNa kerInI chAla ja che. tame mArA hAthamAM rahelI vastune kerInI geTalI samajIne pAchAM pharI gayA, paraMtu A kerInI gADhalI nathI, tIjanAne mATe te te akalpya ja che. tame mArA hAthamAM je vastu joI hatI te te kerInI chAla hatI, kerInI chAla tvAnaka rUpa hAvAthI vratI janAne mATe grAhya kahI che, tathA nirvANugamana kALe te A pAnakanuM sevana avazya karavA ceAgya gaNAya che, tamArA manamAM je A prazna udbhavyA che ke " vi saMThiyA hallA paNNA " hallAnA (saraka khAmaNI nAmanA jaMtuvizeSanA) AkAra kevA kahyo che, te tenA uttara A pramANe che-"kA yaMttImUjasaMDhALAMDiyA '' hallA--saraka khAmaNI rUpe ALakhAtu jatuM-va'zImUla (vAMsanAmULa) jevA sasthAna (AkAra)nuM hoya che. jyAre teo aya pulanA praznanA uttara ApI rahyA hatA, tyAre madirAnA nazAthI viThThala maneAvRttivALA hAvAne kAraNe A pramANe khelI UThayA-" vILuM vAd, re vIghA, vInaM vAk r vInA " "he zUrA ! tame vIz2A vagADe ! he zUrA ! tame vINA vagADo '" ma'khaliputra gezAlanAM A prakAranAM vacanA sAMbhaLavA chatAM paNa aya'pulanA manamAM tenA pratye avizvAsa-azraddhAnA bhAva utpanna thaye nahI. eTale ke teNe te vacanane asatya mAnyAM nahIM, kAraNa ke siddhinI prApti karanAra manuSyanA gAnAdi doSarUpa hetA nathI, evuM pratipAdana te geAzAlake agAu karelu ja hatu. te prakAranuM pratipAdana thayelu hovAthI aya'putranI mati vimAhita banI gaI hatI tae NaM se ayaMpule AjIviyovAsa gosAleNaM makhaliputeNaM ima evArUvaM vAgaraNaM vAgarie samANe haTTatuTThe jAva hiyara gosAlaM maMkhaliputtaM vaMdai, namasai, vaMditA, nama sittA pariNAi pucchara, pasiNAI pucchittA aTThAI pariyAdiyai " jyAre AjIvikApAsaka aya'pulanA praznanA makhaliputra gezAle A pramANe javAba ApyuM, tyAre tene ghaNeA ja harSoM ane sASa thayA tenuM hRdaya hathI nAcI UThayuM. teNe maMliputra ge zAlane vaMdaNu! karI ane namaskAra karyAM. dAnamaskAra karIne .6 zrI bhagavatI sUtra : 11 204 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teNe temane bIjo prazna paNa pUchayA ane te praznanA uttara meLavyA. variyAcittA vAra rajUra" tyAra bAda te pitAnI jAte ja tyAMthI Ubhe tha. "TTAra riA joSADha varjipute vaMva, namaMa, vaMhitA, namakittA jAta gi" UDIne teNe maMliputra gozAlane pharI vaNanamaskAra karyA. vaMdaNu namasakAra karIne ane vinayapUrvaka temanI payuM pAsanA karIne, te tyAMthI pitAnA ghara tarapha cAlI nIkaLyo. "taNa re joyA daMtripure savaLo maraNaM Abhoei, AmoittA AjIvie there sahAvei, sadA vittA evaM vayAsI / tyAra bAda makhaliputra zaizAla ne pitAnuM maraNa thavAne samaya najIkamAM AvI paheo che, e khyAla Avyo khyAla AvatAM ja teNe AjIvika spavirone potAnI pAse be lAvIne A pramANe kahyuM "tume tevANujiyA ! ma' #ADhA vALattA sumaLA dhoNai vThThANe;" he devAnupriye ! huM kALadharma pAmya chuM, evI jyAre tamane khabara paDe, tyAre tamAre mane sugaMdhidAra jaLa vaDe snAna karAvavuM. "kSaNettA hastrakumAANa dhArAzA jAyAruM hRda" snAna karAvyA bAda tame mArA zarIranAM avayavane atyanta pAtaLA, kamaLa, sugandhidAra upavastra-TuvAla-vaDe lUchaje, "sUtA sare bolIvaMLAM jADuM DhA" tyAra bAda sarasa (Adra) gazIrSacandanane A zarIranA upara lepa karaje. " jujhiverA mahari daMagina nira " tyAra bAda mahApuruSone gya, tathA haMsanA jevuM dhavala paTazATaka-paTavastra tene paherAvaje. "niyA gAraMvAravipUciM " tyAra bAda tene samasta alaMkArothI vibhUSita kare. "ttA puritaNag DhavArSi vI Tukade" tyAra bAda eka hajAra AdamIe pitAnA khabhA para vahana karI zake evI zibikAmAM (pAlakhImAM) tene padharAvaje. "dura hettA sAvatthIe nayarIe siMghADaga jAva pahesu mahayA mahayA sadeNaM ugrosemANA gvuM tatha" tene pAlakhImAM padharAvIne zrAvastI nagarInA zRMgATaka, trika, catvara, mahApatha ane patha, A saghaLA mArgo parathI, jora jorathI A prakAranI cheSaNa karatAM karatAM tame mArA mRta zarIrane bahAra kADhaje-"pvaM stra devANuppiyA! gosAle makhaliputte jiNe jiNappalAvI jAva jiNasaI pagAsemANe vivijJA" "he devAnupriye! makhaliputra zAlaka jina, jinapralApI, ahaMta, ahaMtapralApI, kevalI, kevalIpralApI, sarvajJa, sarvajJapralApI, jina ane jinanuM nAma sArthaka karIne "rUNIse jANItANa tisthArAi rAme tirathare raNa rAva sAva TuvaghaNILe" A avasarpiNI kALanA zrI bhagavatI sUtra: 11 205 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 tIrthakaramAM antima tIrthaMkara rUpe vicarIte siddha thaI gayA che, mukta thaI gayA che, parinirvAta thaI gayA che ane samasta dukhethI rahita thaI gayA che." A prakAranI ghoSaNA karatAM karatAM "ddhinarAvaNa mama sarIran LIdai " tame kaddhi satkAra samudAyapUrvaka-RddhinA Adara vizeSanA samudAyapUrvaka mArA mRtazarIrane bahAra kADho. "ta te jAgInA zera jodra maMripu camardU vikhai netutimakhaliputra dezAlakanI A salAhane te AjIvika sthavirAe khUba ja vinayapUrvaka svIkAra karyo. sU016 tagi norAra" ItyAdi- TIkArtha-sUtrakAre A sUtra dvArA gozAlane samyakatvanI prApti thavAnuM kathana karyuM che. "tara nuM tAraNa jotAgraha maMtriputtara sattAtaMti pariNAma Ni paridraznattara gamethANa zaritha kAva " sAta rAtrio vyatIna thaI gayA bAda maMkhaliputra zAlakane samyakatva-tAvikabadha-prApta thayuM. tyAre tenA manamAM e AdhyAtmika, cintita, kapita, prArthika, magata vicAra utpanna thaye ke-"Lo vahu marda ni, nibagDhAvI, jhAra niLasa tenA pariNa" huM jina nathI, jinapralApI paNa nathI, ahaMta nathI, ahaMtapralApI paNa nathI, kevalI nathI, kevalIkalApI paNa nathI, sarvajJa nathI, sarvajJa pralApI paNa nathI, huM yathArtha rUpe jina paNa nathI ane jina zabdane sArthaka karanAre paNa nathI huM mane jina, jinAlApI Adi je kahetuM hatuM, te mArI vAta sarvathA asatya ja che. "ahaM Na gosAle ceva makhaliputte samaNaghAyara, samaNamArae, samaNapaDinIe, sAcaricavAyALe kAcA , avazawig, bajhittijANa" zramaNa jana-sarvAnubhUti ane sunakSatra aNagArone- ghAta karyo che-temanA upara telesthA cheDIne temane vinAza karyo che, tethI huM zramaNa mAraka-zramaNAnI hatyA karanAra banyo chuM, zramane pratyenIka (virodhI) banyo chuM, AcArya upAdhyAyano apayazakartA banyo chuM, temanI apakIrti karanAra baje chuM ane temanI nindA (vivAda) karanAro banyo chuM. A pramANe karIne meM "bahahiM asambhAvubbhAvaNAhi micchatsAbhinivesehi ya apANaM vA paraM vA tadubhayaM vA gumAmAnera vittA" aneka asaddabhAvanAo dvArA vividha prakAranA asadubhAne prakaTa karIne, ane mithyA abhiniveza dvArA mArI jAtane, anyane tathA ubhayane bhramamAM nAkhIne, mithyAtvamAM phasAvIne mArA jIvanane vyartha banAvyuM che. "saghaLe te bannarUdde mALe saMto sattattara pittajJaparikacararIre rAhuvatI 43mathe jevo joruM rahyuM " have pitAnI ja zrI bhagavatI sUtra: 11 20 6 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teolezyA dvArA anyAviSTa-bhyAsa thayelA evA huM sAta rAtri vyatIta thayA bAda, A pittajavarayukata zArIrika avasthAmAM-dAhajavaranI vyAptithI chadmarathAvasthAmAM ja kALa karIza. "samane maLyuM.mahAvIre nine jJaLapaNAnI jJAna jhinasara pAsemALe vik " kharI rIte te zramaNa bhagavAna mahAvIra ja jina che, jina kahevAne cAgya che, arhata che, ahutapralApI che, kevalI che, kevalipralApI che, sajJa che, sajJapralApI che. tee ja yathArtha rUpe jina che, ane jina zabdane sArthaka karatA vicarI rahyA che. "chyuM saMvedera ' teNe A pramANe vicAra karyAM. " saMottiAbAnIvid there sAve, sAvizvA cAcaravajJAniC joka, ttiA vaMcANI'vicAra karIne AjIvika sthavirAne melAvyA temane khelAvIne aneka prakAranA zapathA ApIne A pramANe kahyu...-" no vahu bahuM nibhe, jJiLavAvI, gAya vagaremALe niriE '' huM jina nathI chatAM jina rUpe mArI jAtane prakaTa karI rahyo hatA, ahata nathI, chatAM paNa mArI jAtane arhata rUpe eALakhAvatA hatA, kevalI na hAvA chatAM paNa kevalI hAvAnA dala karatA hatA, sarvajJa na haiAvA chatAM pazu saCjJa hAvAneA DhAMga karatA hatA, ane yathA rUpe jina na hovA chatAM pazu jita zabdane sArthaka karatA vicaravAnA daMbha karatA hatA. " aThThuM na jovAje ma jivutte samaLavAya gAya amathe ceva jAnuM ressuM " hu tA ma'khaliputra gezAla ja chuM, anya kAI nathI, meM zramaNeAnA ghAta karyAM che, meM zramaNAnI hatyA karI che, huM sadA temanA virodhI ja rahyo chuM, huM chadmasthAvasthAmAM ja kALa karIza. " bhramane maLavuM mahAvIre Le, jJaLavahAvI jJAna nagaNatlR vAlemALe virU ' kharI rIte te zramaNa bhagavAna mahAvIra ja jina che, jinapralApI che, ahuta che, ahutapralApI che, kevalI che kegalIpralApI che. satta che, sajJapralApI che. tee ja yathArtha rUpe jina che ane jina zabdane sArthaka karatA vicarI rahyA che. " tuM tumeLa sevAnu jyA ! mamajAjaya anijJA gAme pAra suleLa baMdha '' hai devAnupriyA ( jayAre mAru' maraNu thavAnI tamane jANa thAya, tyAre mArA DAkhA page vakalanu doraDu bAMdho, " vaMvettA vizrvano mudde phera tyAra khAda mArA meDhA upara traNa vAra thUko. " hu~devA sAvasthIva narI viSAdaLa lAva pahe AkaDUDhi vikar3hi karemANA mahayAra saddeNa ugghosemANA2 evaM vadaha mArA zarIrane zrAvastI nagarInA zrRMgATakA, trikA, catuSkA, cA, mahApatha ane patha para-jamIta para ghasaDatAM ghasaDatAM vAravAra A prakAranI gheASaNA karo-" no saddha revAnulviyA ! polAke mavahiputte naLe 19 tyAra bAda zrI bhagavatI sUtra : 11 dd dd 207 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ningNAvI jJAva nigi" "he devAnupriye ! makhaliputra gozAla jina nathI ane jinapralApI paNa nathI, ahaMta nathI ane ahaMtapralApI paNa nathI, kevaLI nathI ane kevaLipralApI paNa nathI, sarvajJa nathI ane sarvajJapralApI paNa nathI, te sAce jina paNa nathI ane jina zabdane sArthaka karanAro paNa nathI. athavA A kathanane artha A pramANe paNa karI zakAya che-saMbaliputra dezAla jina na hato chatAM jina hovAne pracAra karI rahyo hato, ahaMta na hovA chatAM pote ahaMta rUpa hovAne daMbha calAvI rahyo hato, kevaLI na hovA chatAM paNa pitAnI jAtane kevaLI mAnI rahyo hate, sarvajJa na hovA chatAM pitAnI jAtane sarvajJa kahete hato. te jina kahevAne cagya na hato chatAM pite jina zabdane sArthaka karI rahyo che, e pracAra karatA pharate hate. "g roje reva maMjhig, maLavAthag jAva cha35the je zAstrA" A makhaliputra ge zAlaka ja zramaNAno ghAtaka che. zramaNAne pratyenIka (virodhI) che. AcAryo ane upAdhyAyane ayaza kattA che, avarNakAraka (nindA karanAra) che, ane akIrtikAraka che. te chaghasthAvasthAmAM ja maraNa pAmyA che. "tamane mAa mahAvIre , vipauDhAvI kAra vira" zramaNa bhagavAna mahAvIra ja jina che ane jinapralApI che, amRta che ane ahaMtapralApI che, kevalI che ane kelipralApI che, sarvajJa che ane sarvajJapralApI che, teo ja yathArtha rUpe jina che ane jina zabdane sArthaka karatA vicarI kahyA che-"mahRAA agiDhi sarakAramui mAM zarIranA nI rennAda" te kaI paNa prakAranI addhi (dhAmadhUma) ane satkAra samudAya vinA tame mArA mRtazarIrane bahAra kADhaje athavA addhi ane sarakAra rahita janasamudAya-janasaMghanI sAthe mArA zabane bahAra kADhaje. "gvaM vittA vADha mA pramANe AjIvika sthavirene kahIne te kALadharma pAme. sU017nA tara mAnaviyA " ityAdi- TIkArtha-A sUtra dvArA zAlanA mRtadehane agnisaMskAra kevI rIte karavAmAM Avyo. te sUvakAra pragaTa kare che "agi vAgI vizA zera tAruM sTiArsa kAlagaya jANittA hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa duvArAiM piheMti" jayAre muMbaliputra gazALa kALadharma pAmyA, tyAre AjIvikapAsaka sthaviree hAlAhalA kubhakAriNInA kuMbhArApaNanA badhA daravAjA baMdha karAvyA. " pihittA hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa bahumajjhadesabhAe sAvatthiM zAsTi" daravAjA baMdha karIne, temaNe hAlAhalA kuMbhakAriNInA zrI bhagavatI sUtra: 11 2 08 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuMbhakArApaNanA barAbara madhyabhAgamAM zrAvatI nagarInuM citra deyuM. acittA jonArA naMDhiputtara vIrAM vAge re muLa vaMdhaMti" tyAra bAda temaNe makhaliputra zAlanA DAbA page valkalathI dorI bAMdhI. vaMdhe tilunno mude ti" DAbA page derI bAMdhIne teo traNa vAra tenA mukha para zUkyA. "sattA sAvathI navI viMghAra gAva dehu gAjari vivADhi nAnA LI LIyaM ghoregAnAra parva vAra" tyAra bAda citralikhita zrAvatI nagarInA zighADaga (zRMgATaka), trika, catuSka, catvara, mahApatha, patha Adi mArgo para tenA mRtazarIrane Amatema ghasaDayuM, A pramANe zarIrane ghasaDatAM ghasaDatAM teoe maMda maMda zabda dvArA dhIre dhIre A pramANe ghoSaNA karI-"no haju vALuNiyA ! jaache maMDhipure nine, nigharAvI, nAva vigi" he devAnupriye! makhaliputra gazAla jina na hatuM, paraMtu mAtra jina kalApI ja hatA-jina na hovA chatAM paNa potAne jina kahete pharato hate. te arvata paNa na hatuM, chatAM paNa pitAne Ata rUpa manAvatA hatA te kevalI na hatuM, chatAM paNa pitAne sarvajJa rUpa gaNAvata hatuM te kharA rUpe jina na hate chatAM paNa pite jina zabdane sArthaka karI rahyAne pracAra karate vicarate hate. "u veva maMDhipure joyAche mAthA vAva zaramathe veva g" zramaNa ghAtaka, zramaNumAraka, zramaNapratyenIka Adi pUrvokata vizeSaNavALe te maMkhaliputra gozAla kathAvasthAmAM ja maraNa pAmyo. "mane mA mahAvIre Lei, divALI vAva viru zramaNabhagavAna mahAvIra ja jina che, teo ja jina kahevAne yogya che. teo ahaMta che ane ahata kahevAne cagya che. teo ja kevalI che ane kevalI kahevAne pAtra che. teo ja sarvajJa che ane sarvajJa kahevAne yogya che. teo ja yathArtha rUpe jina che ane jina zabdane sArthaka karatAM vicarI rahyA che. " A pramANe kahIne athavA zAlakanI AjJAnuM pAlana karIne savAhino+rava ti" temaNe zAlaka dvArA zapathapUrvaka je AjJA karavAmAM AvI hatI, tenuM pAlana karyuM. "pittA rokavaMvi pUjAnnAraftharIvALagvAra josAraNa maMDhipuraNa vAgo jAgo , mugaMti" A pramANe tenI AjJAnuM pAlana karIne-pUrvokta zapathathI mukta thaIne, bIjIvAra paNa tenI pUjA, satkArane sthira karavAne mATe-pUrvakALamAM teNe je satkAra sanmAna prApta karyA hatA, tene sthira karavAne mATe-temaNe maMkhaliputra gozAlanA DAbA page bAMdheluM vakalanuM doraDuM choDI nAkhyuM, "mucitta duhA jmAroda kumArAva TuvAvALADuM lavALaMti " tyAra bAda temaNe hAlAhalA zrI bhagavatI sUtra: 11 209 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakAriNInA kuMbhakArApaNanA daravAjA kholI nAkhyA, "vANittA joNAcAra naMgiaNa vIrAM kumaLA no hAri" daravAjA belI nAkhIne tema maMkhaliputra zAlanA zabane sugadhidAra jaLa vaDe snAna karAvyuM. nAna karAvIne "mahayA DhirAja mui ane KarDhaputtarNa rIrakSa rIphAI ti" bahu ja vizALa samRddhi satkAra ane sanmAnapUrvaka, janasamUhanI sAthe makhaliputra gozAlanA zabane bahAra kADhavAmAM AvyuM. sU018 revatI gAthA patnI ke dAna kA nirUpaNa "g i maLe mAvaM mahAvIre ajaar #ArUItyAdi TIkAryuM-A sUtramAM sUtrakAre bhagavAna mahAvIranI vaktavyatAnuM kathana karyuM che-"tA uM tamane maLavuM maTTAvIre annA rucArUM tAvathI nArI zozaro rezA vinittamarU" tyAra bAda koI eka divase zramaNa bhagavAna mahAvIre zrAvastI nagarInA kezvaka caiityamAMthI vihAra karyA. "phini #mittA vahivA gaLA vidyAre vi " nIkaLIne teo bahAranA janapadezamAM vihAra karavA lAgyA. "seLa vADheLa te samagT DhiyA nAma nA dorA" te kALe ane te samaye, meDhikajhAma nAmanuM nagara hatuM. "vALo" aupapAtika sUtramAM varNita caMpAnagarInA varNana jevuM ja te nagaranuM varNana samajavuM. "taraNa hicama nA vahiyA sattApurasthime dikhIbhAe ettha NaM sAlakodae nAma ceie hotthA, vaNNao, jAva puDhavi. vizApado' te meDhikagrAma nagaranI bahAra IzAna koNamAM zAla kaSTaka nAmanuM citya (udyAna) hatuM. aupapAtika sUtramAM pUrNabhadra caityanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che. evuM ja A zAla kejhaka cityanuM paNa varNana samajavuM temAM rahelA pRvIzilApaTTakanA varNana payatanuM varNana ahIM grahaNa karavuM joIe. " tassa NaM sAlakodvagarama veiyassa adUrasAmaMte ettha NaM mahege mAluyA kacchae vA iphothA" te zAlakoSTaka cetyathI adhika dUra paNa nahIM ane bahu najIka paNa nahIM, eve sthAne vizAla mAlukA kaccha-eka bIjavALAM vRkSa vize nuM vana hatuM. "u bdiomAse rAva nivamUra, , pufNa, gi, zrI bhagavatI sUtra: 11 210 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6: ** hariyagarerijjamANe khirIe aIvara avasomemANe ciTTha " te vana "ghana hAvAne kAraNe kALuM kALuM dekhAtu hatu. ane tenI krAnti paNa kALI kALI hatI, te kAraNe jAze nIlavarNanA meghAnI ghaTA caDhI AvI DhAya evu lAgatu hatu. te vana paNa ane puSpA vadhu suAbhita hatuM. te vananuM eka paNa vRkSa le vinAnuM na hatuM. tyAM pratyeka vRkSa peAtAnA harita (lIlA) varSothI suzebhita lAgatu hatu. te vanamAM cAre tarapha hariyALI chavAI gaI hatI. A prakAranI peAtAnI zAlAne lIdhe te vana atizaya ramaNIya ane daza nIya lAgatuM hatuM. sahya no meDhiyAme sayare devad nAma zAAvI parivAr '' A meDhigrAma nagakamAM eka gAthApatnI (gRhasthanI patnI) rahetI hatI, jenuM nAma revatI hatu. aTThA jJAna asUyA " te ghaNI ja dhanADhaca hatI, leAkeAmAM tenI ghaNIja sArI pratiSThA hatI ane tenA parAbhava karavAne kAI samartha na hatuM. ahIM " yAvat" pada vaDe " zaikSA " IsA pada grahaNa karavAmAM AvyuM che. " tat va samaLe mAtraM mahAvIre bannayA cArUM putrALuputri cara mANe jAva jeNeva meM DhiyagAme nayare, jeNeva sAlakoTue ceie jAna parisA paDigayA " zramaNa bhagavAna mahAvIra keAi eka divase, kramazaH sukhapUrvaka, eka grAmathI bIje gAma vihAra karatAM karatAM jyAM me'kigrAma nagara hatuM ane te nagaranI bahAra jyAM zAlakASThaka caitya hatuM, tyAM padhAryAM. mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne temane vaMdAnamaskAra karavAne mATe tathA temanA vacanAmRtanuM pAna karavAne mATe tyAMnA lAkanA samudAya-pariSadanIkaLI paDayA. te ghaNI vizALa pariSadane mahAvIra prabhue dharmAmRtanuM pAna karAvyuM. tyAra khAda te pariSada visarjita thai leAkeA potapotAne ghera pAchAM pharI gayAM. taNa sama bhagavao mahAvIrassa sarIragaMsi vipule rogAyaMke pAunbhUra, ujjale jAva durahiyAse pittajjaraparigayasarIre dAhavatI cAvivik 'keTalAka samaya mAda zramaNu bhagavAn mahAvIranA zarIramAM khUba ja pIDAkAraka, ujjavala-atyaMta dAhakArI, vipula (sarvAMgApI), pragADha (khUba ja prakhaLa), karkaza (kaThAra dravyanA jeve aniSTa), manaHpratikULa hAvAne kAraNe kaTuka, duradhisA-sahana karavA muzkela, tathA pittajavara vaDe jeNe samasta zarIrane zvAsa karI lIdhuM che evA rAgAMtaka (pIDAkArI vyAdhi) utpanna thayA. je rAgane kAraNe temanA zarIramAM dAha-maLatarA-thavA lAgI. " vimArUM hophiyayavArUM vivarepha '' A rogane kAraNe bhagavAna mahAvIrane jhADAmAM leAhI paNuM paDavA lAgyuM. " cAddana vALaes '" mahAvIra prabhunI evI hAlata joIne cAre vaOMnA lAke evu* kahevA lAgyA ke " evaM khalu sramaNe bhagavaM mahAvIre gosAlassa maMkhalipukhassa taveNaM teeNaM annAiTThe samANe aMto chanheM mAsANaM pittajjaraparigayasarIre dAhavakaMtIe chaumatthe 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 211 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra caitra jAtuM daresa' ma'khaliputra gozAle pettAnA zarIramAMthI je tapajanya teolezyA mahAvIra prabhu para cheADI che, tenA ja A prabhAva che. A tejolezyAnA prabhAvathI zramaNa bhagavAna mahAvIra cha mAsamAM ja chadmasthAvasthAmAM ja maraNa pAmaze. temanA AkhA zarIramAM pittajavare peAtAnA pUrNa prabhAva jamAnyA che. teolezyA janya dADu temanA zarIrane prajALI rahI che. te} kANaM teNa khamaNa samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI sIhe nAma aNagAre pagaibhaddae jAva viNIe mAluyAkacchagassa adUrasAmaMte chaTTha chaTTeNaM annivizvasena tomeLa laTTu vAddA nA virU '' je kALa ane samayanI A vAta che, te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAnanA siMha nAmanA eka aMtevAsI mAlukAkaccha vanathI bahu dUra paNa nahIM ane bahu samIpa pazu nahIM evA sthAne nira'tara chaThThane pAraNe chaThThanI tapasyA karI rahyA hatA. tee AtApanAbhUmimAM sUryanI sAme hAtha UMcA karIne AtApalA lai rahyA hatA. teo bhadra (saraLa) prakRtivALA hatA, upazAnta prakRtivALA hatAtemaNe krodha, mAna, mAyA ane lebharUpe cAra kaSAyAne pAtaLA pADI nAkhyA hatA, teo mRdumAva zuthethI sa`panna ane ghaNAja vinIta hatA. tae NaM tara sohastra aNagArazca jhANaMtariyAe baTTamANAma ayameyArUve jAva smutpnityA 'eka samaya Are te siddha aNugAra yAtAntarikAmAM-dhyAnastha dazAmAM-virAjamAna hatA, tyAre temanA manamAM A prakAranA Atmagata Adi vizeSaNe vALA saMkalpa utpanna thayeA ke " evaM khalu mama dhammAyariyasla dhammo dekhagassa samaNassa bhagavao mahAvIrasta sarIragaMsi viule rogAyaMke pAbhUra zarImArA dharmAMcAya, dharmopadezaka zramaNu bhagavAna mahAvIranA ramAM vipula rAgAtaka prakaTa thayA che. te ghaNeAja dAhajanaka che, ane A rAganA kAraNe teo chadmastha avasthAmAM ja kALa karI jaze. " vasaMti ya na bannatibhiyA asamathe ceva hrAjavuM " anya tIthikA evu' kaheze ke mahAvIra svAmI chadmastha avasthAmAM ja kALadhama pAmI gayA. imeNaM eyAruveNaM mahayA maNomANasipaNaM dukkheNaM abhibhUe samANe AyAvaNabhUmIo paccoruii " A prakAranA mAnasika duHkhathI vyApta thaI gayelA te siMha aNugAra AtApanA bhUmi parathI nIce utaryAM. cottA beLela mAhuyA jIkseLava utrAgacchai " tyAMthI nIce utarIne teo mAlukAkakSa vanamAM gayA. "" tr 66 cchittA mAluyA kacchagaM aMtara aNupavisAi vadhAre UMDANunA bhAgamAM praveza karyo. zrI bhagavatI sUtra : 11 66 ST* " tyAM gayA bAda teoe te vananA aNupavinittA mahayAra deNaM kuhuku 212 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUraNa po" tyAM jaIne temaNe ghaNA moTA avAje hibaka bharI bharIne raDavA mAMDyuM. "majJo ! tti samaLe mAvaM mahAvIre tamane niSathe kAmareDDa" "he Aryo !" A pramANe saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIre zramaNa nithAne A pramANe kahyuM "svayaM sAro ! manaM pravAhI pI nA anAre gharamaNa taMga parve mALiyartha, paLe " he A siMha nAmanA eka aNugAra, ke jeo mArA aMtevAsI che, jeo prakRtibhadra che. upazAnta prakRtivALA che, jemanA kodha, mAna, mAyA, ane lebharUpa cAre kaSA atyaMta pAtaLA paDI gayA che, jemAM niraMtara chaThThane pAraNe chaThTha karI rahyA che, teo mArA A gAtakanI vAta jANIne mAnasika duHkhathI vyApta thaI gayA che. teo AtApanA bhUmi parathI nIce utarIne mAlukA kakSanI aMdara praveza karIne khUba ja moTethI hibakAM bharI bharIne raDI rahyA che. teM jacha f banno ! tume sahaM jaLari sa" te che A ! tame tenI pAse jAo ane te siMha aNu gArane mArI pAse bolAvI lAve. "tag of te samaNA niggaMthA samaNeNa bhagavayA mahAvIreNa evaM vuttA samANA samaNaM bhagavaM kavi vari, vasaMti" maDAvIra prabhue jyAre te pramANu nigraMthone A pramANe kahyuM, tyAre temaNe temane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. "vaMpitta, namaMsittA, samaNassa bhagavao mahAvIrassa tiyAo sAlakoTrayAo ceiyAo pddifmaMti" vaMdaNAnamaskAra karIne teo mahAvIra prabhu pAsethI vidAya thayA ane zAlake kaDaka caityamAMthI bahAra nIkaLyA. "pattinimittA gera mAsucAraNa negeTa sI mAre tene kArarati" bahAra nIkaLIne teo mAlukAkakSa vanamAM, jyAM siMha aNagAra virAjamAna hatA, tyAM gayA. " ravArikA sI khaT UvaM vANI" tyAM jaIne temaNe siMha aNagArane A pramANe kahyuM-"sI, dhAriyA sAvaeNti" he siMha ! tamane dharmAcArya mahAvIra bhagavAna bolAve che. "ttA che zIre achALA tamane niSe isaddhi mAsuyAjIrAvo pariniraNamag" tyAre te siMha aNagAra te zramaNa nigraMthonI sAthe ja mAlukAkakSa vanamAMthI bahAra nIkaLyA. ". nikkhamittA jeNeva sAlakoTue ceie, jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva kAra" tyAMthI nIkaLIne teo zAlakASThaka caityamAM AvIne jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjatA hatA, tyAM pahoMcI gayA. "vavAchittA samai mAM mArI laghutto lAvALAthaoi tyAM jaIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane traNa vAra AdakSiNa pradakSiNa karyuM. "varittA kA kag zrI bhagavatI sUtra: 11 21 3 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANA" tyAra bAda vaMdaNanamaskAra karIne vinayapUrvaka bane hAtha joDIne teo temanI paryuM pAsanA karavA lAgyA. "si! paLe mA mahAvIre sIjuM aTI vANI" "siMha" A prakAre saMbodhana karIne, zramaNa bhagavAna mahAvIre siMha aNagArane A pramANe kahyuM - "se rahA goiAriyApa vaTTamAirasa gamegAve nAva pau " "he siMha! jyAre tame dhyAnamAM beThAM hatAM, tyAre tamArA manamAM A prakArane AdhyAtmika, citita, kalipata, prArthita ane mane gata vica ra utpanna thaye hate-"mArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa bhagavAna mahAvIranA zarIramAM vipula rogAtaMka prakaTa thaye che. A dAhajanaka, pracaMDa Adi vizeSaNavALA A rogane kAraNe teo chasthAvasthAmAM ja kALadharma pAmaze tyAre anyatIthika evuM kaheze ke mahAvIra svAmI te chadmasthAvasthAmAM ja kALadharma pAmyA che. te kAraNe tamArA manamAM duHkha utpanna thayuM che. A manamAnasika duHkhane tame hajI sudhI koInI pAse prakaTa karyuM nathI. (mAnasika duHkhane mane mAnasika duHkha kahe che) A manamAnasika duHkhane lIdhe tame AtApanA bhUmi parathI nIce uta. rIne mAlukAkakSa vanamAM jaIne hibakAM bharI bharIne moTethI raDavA lAgyA hatA. kahe siMha aNagAra ! mArI vAta kharI che ne ? " tyAre siMha aNagAre temanI vAtanuM samarthana karatAM A pramANe kahyuM-" daMtA, za"i " hA bhagavAna ! A5 je kahe che te satya ja che. "taM no hu kahuM sIhA ! gosAlAsa makhaliputtassa taveNa teeNa annAiDe samANe aMto chaNhaM mAsANaM lAla jAruM chuM" he siMha! huM maMkhaliputra zaizAlanI tapajanya te lesthAnA prabhAvathI cha mAsanA samayamAM chadmastha avasthAmAM ja kALadharma pAmavAne nathI je ke mAruM zarIra pittajavarathI yukata banI gayuM che ane mArA zarIramAM dAha thaI rahyo che, chatAM paNa cha mAsamAM mArUM maraNa thavAnuM nathI, e nizcita che. "saruM mAruM gaDhavoTaravAhAhuM giLe suthI virirAzi?" A cha mAsa vyatIta thai gayA bAda bIjAM 1pa (sADA paMdara) varSa sudhI huM jIvato rahIza ane jina rUpe ja gaMdhahastInA samAna vicaraNa karyA karIza. "ja86 i sugaM nahIM! meMDhiri Rcara gArarULI Li" to he siMha aNagAra! mArA maraNano bhaya cheDI daIne tame meMdrikagrAma nagaramAM revatI gAthApanIne ghera jAo, "tasthaLe revA paEkALI mama' bApa tuve rocArInA vavaNiyA, te no jo" teNe mAre nimitta be kapotazarIra pakAvyAM che. ahIM kotapakSIvizeSanA jevAM ja phalavizeSa hoya che, temane "katikazabda dvArA grahaNa karavAmAM Avela che, zrI bhagavatI sUtra: 11 21 4 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 kabUtara rUpa pakSIvizeSane pakavavAnI vAta ahI. mAnavI joIe nahI' A nAnakaDu... vizeSa "nApu" bhUrU kALu athavA je ' peThA 'ne nAma prasiddha che tenA raMga kabUtara jevA hAya che. A prakAre ra`ganI samAnatAne lIdhe aDI 'kapAtaka' padma dvArA te vizeSane grahaNu karavAmAM Avyu che, ema samajavuM athavA kapAta zarIranI jevAM ja e bhUrA raganA kUSmAMDaka phle revatIe saMskArayukata karyAM che-rAMdhIne taiyAra karyAM che-tene pAka banAnye che, tevuM mAre kAI pratyeAjata nathI, kAraNa ke te ASAkamAM doSathI duSita hAvAne kAraNe mAre mATe akalpya che. "asthi che anne payizcit majJArajaTala imaMtara, sabAnd" parantu teNe thADA divasa pahelAM kukakuTamAMsakhIjapUraka-bijorApAka banAvyA che, teA tame te vaherI lAvA. ahI* "" " majjArakaDae mArakRta ' A zabdanA artha "mAra nAmanA vAyunuM zamana karavAne mATe saMskRta karelA (taiyAra karelA)" thAya che, athavA te pAka mAjA2 vAyunA vinAza karanArA che, athavA-mAra (virAlikA) nAmanI vanaspativizeSamAMthI khanAvele che. A khiorApAka lAvavAnuM zA mATe kahevAmAM AvyuM che te have spaSTa karavAmAM Ave che--te binnerApAka teNe mArA nimitte anAce nathI pazu anyane nimitta banAvyeA che. tethI dveSarahita hAvAne kAraNe te grAhya che, tethI ja evuM kahevAmAM AvyuM che ke mAre te mitrarApAkanu` ja prayAjana (jarUra) che. va tapaNaM se khIhe aNagAre samaNeNa bhagavayA mahAvIreNa evaM vRtte samANe hatutuke lAva cipa samaLa' maLava`mahAvIra caMdda, narmadak " jyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre A pramANe kahyu', tyAre siMha aNugAra hu` ane sataiSa pAmyA. temanuM hRdaya AnaMdathI nAcI UThayuM A prakAre khUba ja prasanna thayelA temaNe mahAvIra prabhune vaMdaNA karI ane namaskAra karyAM. " yaMttiA, sUtra'britA atuyimavakramasaMmata muLezvayaM vruddeza '' vaMdaNuAnamaskAra karIne, temaNe tvarA ane capalatAthI rahita ane Avegarahita bhAvapUrvaka sadAraka muhapattInI pratilekhanA karI. "pattianniA nA goyamanAmI gAya eLeva amane maLavA mahAvIreaLavAjI " muhupattInI pratilekhanA karIne gautama svAmInI jema (pUrvakti varNana anusAra) mahAvIra bhagavAnanI pAse AvyA. jIvanacchitA bhramaLa anava mahAvI, vadda, namasak 'tyAM AvIne temaNe karI zramaNu bhagavAna mahAvIrane vaNuA karI ane namaskAra karyAM. "va dittA, namasrittA samagara bhagavao mahAvirassa aMtiyAo sAlakoTTayAo cAo paNinilamara" vA namaskAra karIne tee mahAvIra bhagavAnanI pAsethI ane te zAla kASThaka caityamAMthI bahAra nIkaLyA. " vRddhinivRminnA ** zrI bhagavatI sUtra : 11 215 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. 66 aturiya jAva jeNeva meMDhiyagAme nayare teNeva uvAgacchaha ' tyAMthI nIkaLIne varArahita, capalatArahita ane vegavarjita gatithI cAlatA cAlatA te ma'kigrAma nagaramAM AvyA. " luvAoittA meDhiyAma' nacara mA moLa jeNeva revaI gAhAvaiNIe gihe teNeva uvAgacchai " pachI ma'kigrAma nagaranA madhyabhAgamAM thaine jyAM gAthApatnI revatInuM ghara hatuM, tyAM AvyA. " satrAjittAka zAAvaLIvaniMduM jIvi" tyAM jaIne temaNe gAthApatnI rvatInA gharamAM praveza karyAM. " sad La sAraiyarUM gAhAvaLI sId aNagAraM ejjamANa pAsai '" tyAre te gAthApatnI raivatIe pAtAnA gharamAM pravezatA te siMha ajugArane joyA. '" vANittA ghaTTanuDhDhA viSnAmena bAsanAno abbhuTui " temane jene khUba ja harSoM ane saMtoSa pAmIne te turata ja peAtAnA AsanethI UThI. anbhuTThittA sIhaM aNagAraM sattaTThapayAI aNugacchai " UThIne te sAta ATha pagalAM temanI sAme gaI. "bhrUjI riTA tivrutto AcALiyALi' sAme jaIne traNa vAra temanu' AdakSiNa pradakSiNa karitA vaMdas, namasai, vaMdittA namasittA evaM bayAsI " AdakSiNa pradakSiNa karIne teNe temane vaNA karI ane namaskAra karyAM. vaMdaNuAnamaskAra karIne teNe temane A pramANe pUchyu -" saMyiMtu La vaivALuvliyA ! mAnamanavocana '' he devAnupriya ! kamAvA, ApanA ahI. AgamananuM zuM prayAjana che ? < sad gaM te sIdde gaLavAre revaDuM nAAvaLi paNa vacAlI " tyAre te sahu aNugAre te gAthApatnI revatIne A pramANe javAba ApyA " evaM khalu tuma devANuppiye ! samaNassa bhagavao mahAvIrassa aTThAra duve kaboyasarI uvakkhaDiyA, tehi no aTTho " hai devAnupriyA ! tame bhagavAna mahAvIrane mATe e kapeAtazarIra-kUSmAMDaka phUla-pakAvyAM che, te amAre mATe akalpya che, kAraNa ke AdhAkamAM deSathI dUSita hAvAne kAraNe mahAvIra svAmIne te kalpe ema nathI. paraMtu " asthi te anne pariyAsie majjArakaDae kunnuna'lak cazmAdiseLa aThTho' tame kAle je mAjA kRta-vAyuvizeSanuM zamana karanArA-kuTamAMsaka banAvela che, eTale ke khijozanA je pAka khanAkhyA che, te vaheArAve, tenuM ja amAre prayAjana (jarUra) che. " tae cu sA revare nA phaLI chIdde aLavAra ' vacArI " tyAre te gAthApatnI devatIe si'hu aNugArane A pramANe pUchyu - saM rahA ! che nALI savaEI vAtenuM satra paNa atre mama sAva saa maraNAr'huM siMhu ,, (( zrI bhagavatI sUtra : 11 216 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNagAra ! kevAM te jJAnI athavA tapasvI puruSa che ke je jJAnI tapavI puruSe mArA dvArA gupta rUpe saMpAdita karAyela A ukatArthane (Ape kahelI vAtane, kUSmAMDaka phalane pAka ane bijorApAka banAvavAnI vAtane) ATalI badhI jaladI kahI dIdhI che, "ko jaM tu jJAAri" ane jenI pAsethI tame A vAtane jANI gayA che ? "pa savaMg nAva koLuM jALAma" revatI gAthApatnInA A jijJAsita arthanA uttaramAM bIjA zatakanA pahelA uddezakamAM, skandakanA prakaraNamAM jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, evuM pratipAdana ahIM paNa karavuM joIe, eTale ke A vAta meM mahAvIra prabhunA kahevAthI jANe che. "tara ii nA reva jaNAvazuLI aNagArasma aMtiyaM eyama? socA nisamma hadutuTThA jeNeva bhattaghare teNeva uvaag27jyAre ravatI gAthApanIe siMha aNagAranA mukhe A prakAranI vAta sAMbhaLI, tyAre khUba ja harSa ane saMtoSa pAmIne te AhAragRhamAM (rasoDAmAM) gaI "3AA4ittA para boghA, mouttA meLeva tIre aLam teNeva kALajI" tyAM jaIne teNe DabAnA DhAMkaNAne kholI nAkhyuM, tyAra bAda te Dabbo laIne te siMha aNugAra pAse AvI. "vAchittA vIsa anAjaNa parimaifNa ta ra sa ni"i tyAM AvIne teNe te saghaLe bijorApAka siMha aNugAranA pAtramAM eka sAthe nAkhI dIdhe. " tae NaM tIe revaIe gAhAvaiNIe veNaM dabasuddhaNaM jAva dANeNaM sIhea NagAre variTAIma samAje tevA niraA prakAranA dravyazuddha, dAyakazuddha pAtrazuddha Adi vizeSaNavALA dAnathI siMha aNagArane pratilAbhita karavAne kAraNe revatI gAthApatnIe devAyuno bandha karyo. "hA vikaraNa rAva =virANe jevA jAhAvaLA, devara jANAvaLI mAsakhamaNane pAraNe vijaya gAthApatie mahAvIra svAmIne zuddha AhArathI pratilAbhita karyA, tyAre dhananIvRSTi Adi je pAMca divya prakaTa thayAM hatAM, evAM ja pAMca divya revatI gAthApanIne tyAM paNa prakaTa thayAM. ahIM chelluM divya batAvavAmAM AvyuM che-"gAthApatnI revatIe pitAne janma ane jIvita sArthaka karyuM che, evI devoe AkAzamAMthI ghoSaNA karI. taNa sI mAre tevA nANAvALIjillA no niyamarUM" tyAra bAda te siMha aNagAra revatI gAthApatnIne gharamAMthI bahAra nIkaLyA. "phinivamittA meM vicArma nacara maMnne maLe nijhatyAMthI nIkaLIne meMDhakagrAma nagaranA madhyabhAgamAMthI pasAra thayA. "nirijIttA kahA jomasAmI mattA kAra parirara" cAlatAM cAlatAM teo keSThika cityamAM mahAvIra bhagavAnanI pAse AvyA. tyAM AvIne temaNe te AhArapANe bhagavAna mahAvIrane batAvyAM. bIjA zrI bhagavatI sUtra: 11 21 7 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatakamAM pAMcamAM uddezakamAM A viSayane anulakSIne jevuM kathana-gautama svAmI AhAra kevI rIte batAve che te kathana-karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM paNa karavuM joIe. " pattA hamAra4 mAvo mahAvaraNa gififa samaM nirirU" bhakta pAna batAvyA bAda, temaNe te samasta bhaktapAna (AhAra) eka sAthe zramaNa bhagavAna mahAvIranA hAthamAM mUkI dIdhuM. "tat of maLe mAve mahAvIre sAmudiRNa =Ara maLasNAvavA vimiva unnamULei tamAre tIra Dholi pariva" tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre amUcchita bhAvathI-Asaktirahita bhAvathI, ane gRddhirahita bhAvathI, jevI rIte sarSa daramAM praveza kare che, e ja pramANe te AhArane zarIra rUpe koThAmAM nAkhI dIdhA. 'tA che tamArA mAvo mahAvIra tamAhAraM gaThThAciraNa bhAgara# che viNe sonAne lAAmela kavalama " A bijorApAkanuM sevana karavAthI, zramaNa bhagavAna mahAvIrane te vipula gAMtaka turata ja zamI gaye. "hudde kAju, aro, raDhicArI" huSTa thaI gayA. nIrogI thaI gayA ane baliSTha zarIravALA thaI gayA. "vamaLA, tAo sanaLIno, tadA tArA, tumo paricAgo" mahAvIra prabhune te vipula roga dUra thaI javAthI zramane saMtoSa thaye, zramaNIone saMtoSa tha. zrAvakane saMtoSa thayo, zrAvikAone saMtoSa thaye, "tudA revA, TrAvo devIo, sadevamaNuyAsure loe tuDhe haTe jAe samaNe bhagava' mahAvIre hade tujhe, samaNe A pradAvIra dAta" devene saMtoSa thayA, devIone, saMtoSa thayA, deva. manuSya asuyukata A loka tuSTa thaze, vadhu zuM kahuM-zramaNa bhagavAna mahAvIra hatuSTa thaI gayA che, zramaNa bhagavAna mahAvIra hRSTatuSTa thaI gayA che." e vicAra karIne sau hRSTatuSTa thaI gayA. sU01lA -gAthApanI revatInA dAnanI samIkSA"kure vAvothI" ane "riyANi mannAi hukamaMag" A sUtrAzane AdhAre keTalIka vyakitao e AkSepa kare che ke mahAvIra bhagavAne mAMsano AhAra karyo hato. teo meha-ajJAnane kAraNe ja A prakArane AkSepa kare che. mahAmahanIya karmanA udayane lIdhe ja teo evuM kathana kare che. temane eTaluM paNa bhAna nathI ke sAdhuone AcAra ke hoya che temane kevI vastu kape che ane kevI ka5tI nathI? dharmane marma zuM che? ane tIrthakarane AcAra ke hoya che. pitAnA manathI ja upajAvI kADhelA arthanuM pratipAdana karanArA te leke paramArthathI (dharmatatvanA yathArtha svarUpathI) rahita che, ema mAnavuM joIe evI vyakitae A padene kevo artha kare che, te have prakaTa karavAmAM Ave che. "he siMha aNugAra! meDhikagrAma nagaramAM revatI gRhapatnIe mAre mATe che kapatazarIra zrI bhagavatI sUtra: 11 218 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '' bhUtAnAM zarIra-pakAvIne taiyAra karyAM che, mAre tenI jarUra nathI, parantu teNe je mAjA rakRtamAMsa-bilADA dvArA mAravAmAM AvelA kUkaDAnu` mAsapakavIne taiyAra karyu che, te mArA AhAra nimitte vaDArI lAve cha parantu A padonA artha khAkhata vAstavika dRSTithI vicAra karavAmAM Ave, te A paTTAnA evA atha thatA nathI. A vAkayA dvi arthI che. tethI A paDho dvArA mahAvIra prabhue mAMsAhAra karyAnI vAta koI paNa prakAre siddha thaI zakatI nathI. kAraNa ke ahIM dviarthI zabdonA prayoga thayelA hovAthI, A padonA arthanA niNya karatI vakhate prakaraNa Adi, dezakALanI pi sthiti ane vastusvarUpanI cAgyatA paNa nirNAyaka thaI paDe che. A padone prasiddha athavA pracalita artha ja grahaNa karavAthI te padone atha karavAmAM geTALA thai jAya che jema ke koI A pramANe kahe che-" sainyayamAnaya ' sidhava lAvA ' sengava " A padane prasiddha artha * sindhAluNa athavA mIThuM'' che. zu' A kAraNe teneA "siMdhAluNa lAveA, " A artha ja grahaNa karavA ? " sainyava " A padanA khIo artha che azva ' paNa thAya che. tethI A vAkayanA bIjo atha A pramANe paNa thaI zake che, " gheADA lAvA ' A zabdanA artha che lava 'karavA ke " gheADA " samajavA, te nakkI karatI vakhate zreAtA vyakti paristhiti, avasara, vAtAvaraNa AdinA vicAra kare che. dhAro ke jamavA mATe koI vyakti beThelI che, te A pramANe kahe che. saimbavamAnava' tyAre zrAtA naiva " A padanA artha ha lavaNu " ja samajaze, jamatI vakhate gheADAnu kAI pratyeAjana sa`bhavI zake ja nahIM. parantu kAI vyakita bahAra javAne mATe taiyAra thayela che, ane kAIne kahe che ke " sempavamAnava ", tyAre sAMbhaLanAra vyakita " naiva " A padanA atha'gheADI' ja samajIne, gheADA laI Avaze. A rIte avasara paristhiti zabdanA arthanA niNya karAvavAmAM madadarUpa bane che. eja pramANe evuM vAkaya Ave che ke " mArI myAMmAya vAMcIne kAi paNu mANasa peAtAnI kumArI kanyAnu bhakSaNa karavAne taiyAra thatA nathI. parantu prakaraNAdinA anusadhAnamAM ahI 'kumArI' padanA atha te nAmanI vanaspati samajavAmAM Ave che. te vanaspatimAMthI kumArI Asava pazu khate che. eTale ahI A vAkayanA atha A pramANe ghaTAvavAmAM Ave che, " kumArI nAmanI vanaspati vizeSanu' sevana karI " A prakAranA hajAro uddAharaNe ApI zakAya, pazu vistAra thaI javAnA bhaye vadhu udAharaNe. ahI ApI zakAya tema nathI. athavA ,, A vAkaya vaLI ahiMsAvratamAM nirata evA vItarAga mahAvIra prabhunA jIvanAcazyu para jo vAstavika dRSTie vicAra karavAmAM Ave, te evI kAI paNu dalIla athavA tarka jaDatA nathI, ke jene AdhAre mahAvIra prabhue mAMsAhAra karyAMnuM siddha karI zakAya. A sa`sAramAM jeTalAM vItarAga, mahAtmA tItha karA zrI bhagavatI sUtra : 11 219 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI gayA che, temaNe mAMsane tyAga karavAne sarvasaMmata upadeza Apyo che. tenA prabhAvathI te temanA lAkhe anuyAyIoe mAMsAhArano tyAga karyo che. A prakAranI paristhitimAM zramaNe pAsaka dvArA mAMsa pakavavAmAM AvyAnI vAta kevI rIte mAnI zakAya? revatI gAthA patnI jevI eka sannArI pitAnA gharamAM kabUtaranuM athavA kUkaDAnuM mAMsa pakavavA rUpa heyakRtya kare, e vAta kevI rIte mAnI zakAya? keIpaNa samajadAra vyakti A vAta kevI rIte mAnI zake ke-zramaNa bhagavAna mahAvIre mAMsAhAra karyo hato? mahAvIra bhagavAna te janakalyANanA puraskartA hatA, jIvone abhaya dAna denArA hatA. temanA upadeza para sUphamadaSTithI vicAra karavAmAM Ave, te ApaNane te vAtanI khAtarI thaze ke teo mAMsa jevA abhakSa padArthanuM kaI paNa paristhitimAM sevana na ja kare vaLI nIcenI yukitao (ta) dvArA paNa eja mAnyatA samucita ane yogya lAgaze. (1) bhagavAna mahAvIra svAmI eka atyanta ahiMsaka tapasvI hatA. teo vihAra Adi pravRttio paNa eTalI badhI yatanApUrvaka karatA hatA, ke jethI sUphamamAM sUkSama chanI paNa hiMsA na thAya, te pachI temanA AhArapANanI te vAta ja zI karavI ! temane kaI daMzamazaka (machara Adi jaMtuo) karaDe te paNa teo temane dUra karavAno prayatna eTalA ja kAraNe karatA nahIM ke kadAca tema karavAthI te jIvene pIDA pahoMcaze. jeo ATalA utkRSTa rUpe ahiMsAnuM pAlana karanArA hatA, te prANIonA prANane nAza karIne taiyAra karelA mAMsane AhAra teo kare, e vAta kevI rIte mAnI zakAya? tIrthakarone e upadeza che ke je AhAra sacitta raja vaDe avagukita (AchAdita) heya, te AhAra khAvA yegya hetuM nathI. te e vAta kevI rIte mAnI zakAya ke tIrthakara mahAvIre mAMsAhAranuM sevana karyuM hatuM ? jemaNe anya jIvonI rakSA mATe-mArA vaDe jIvanI hiMsA na thaI jAya te mATe-pitAnA jIvanane paNa mahAsaMkaTamAM mUkI dIdhuM hatuM, te mahAvIra prabhu potAnA jIvananI rakSA nimite mAMsAhAra kare, e vAta ja asaMbhavita che. (2) mahAvIra prabhunA jIvanamAM evAM aneka prasaMge AvI gayAM hatAM, ke jemAM temaNe sudhA ane pipAsAthI vyAkuLa banelA sAdhuone paNa jaLAzayanuM svaccha ane vigata jIvavALuM pANI pIvAnI anumati ApI na hatI, to zuM e vAta vicAravA jevI lAgatI nathI ke sAdhuonA prANa saMkaTamAM AvI paDavA chatAM paNa jemaNe nirmada pANI ane AhAranuM sevana karavAnI anumati na ApI, teo zuM pitAnA prANanI rakSA nimitta mAMsAhAranuM sevana kare kharA? A prakAranI kalpanA paNa kevI rIte saMbhavI zake? (3) prastuta bhagavatIsUtranuM vAkya mAMsArthaka nathI, kAraNa ke zabdaka zrI bhagavatI sUtra: 11 220 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAmAM pazu prastuta vAkayane vanaspatika ja kahyu' che, anAdi kALathI samasta jainAcAryuMe prastuta vAkayane vanaspatithaCka ja pratipAdita karyu che. A jamAnAmAM paNa jyAre evuM kahevAmAM Ave che ke "rATInA savAla che." tyAre 'rITI' padane AjIvikA rUpa atha ja grahaNa karavAmAM Ave che. tathA jyAre evu kahevAmAM Ave che ke "rATI khAvAnI chuTTI che, '' tyAre 'rITI ' paDhanA artha " saghaLA prakAranu` bhai jana ja grahaNa karavAmAM Ave che, AjanI bhASAmAM jene gUDhA (phaLa) ke kaI cIjanA a'daranA gala athavA mAve!) kahevAmAM Ave che, tene (te garbhane) purAtana kALamAM mAMsa" kahetA hatA. '' ,, cA A padma te hAlamAM paNa cAmaDI ane chAlanA athamAM vaparAya che, A rIte vicAra karavAmAM Ave te paNa eja nakkI thAya che ke jyAre mAMsA (mAsa rUpa a)nuM pratipAdana karanAra koI bIjI paristhiti ja na hoya, tyAre A dviarthI zabda dvArA mAMsAne grahaNa karI zakAya nahI... chatAM paNa jo eveA ja atha grahaNa karavAmAM Ave, te temAM kevaLa meha (ajJAna) rUpa kAraNu ja mAnavu joie. (4) vaLI jyAre mahAvIra svAmIne pittavikAra janya sagrahaNInA rAga thayeA, tyAre tenI cikitsAne mATe pittaprakRtiyukata mAMsAhArane cuta (pRthya) mAnavAmAM AvyA nathI, kAraNa ke vaidakazAstranA siddhAntAnusAra sa'grahaNInA rAgamAM mAMsanA bhejanane taddana pratikULa hAvAne kAraNe sagrahaNIka kahyu' che. tethI te rAgamAM tenA sevanane niSedha ja karavAmAM Avye che. A vAkayene mAMsAnu pratipAdana karanArA mAnavA, te ucitta na gaNI zakAya jo mahAvIra svAmIe cikitsAnA rUpamAM paNa mAMsAhAranuM sevana ka hAMta, teA temanu anukaraNa karIne jainasaMdha pazu mAMsAhAranuM sevana karate thaI gayA hata parantu evu tA manyu' nathI. ahI' vastutattvanA niya karavA mATe A vAkayamAM je Apattijanaka dviarthI zabdo vaDe A sa MdigdhatA udbhavI che, te have prakaTa karavAmAM Ave che.' vocasarItA, makhAra, 4, vuDa, maMtra ' A cha zabdone kAraNe A vivAda utpanna thayA che. A cha zabdonA khakhkha atha thAya che, te nIce prakaTa karavAmAM AvyA che.-(1) ' hota' eTale kabUtara athavA kUSmAMDaLa (kALu) (2) " sarIrA zarIra eTale prANizarIra ane vanaspatizarIra vanaspatizarIra vaDe chAla, pAna, phUla ane mAra nAmanA vAyu (4) kaDae kRta eTale pakAvIne taiyAra karela ane bhAvita karAyela kRta ' "L 66 A pada kRtI chedane A dhAtutuM rUpa che. tenA A prakArane nigUDha atha thAya che ke je mAra nAmanA vAyunA nAza kare che, tenu' nAma ' 66 mAjA rakRta ' che, A pa phruTamAM<< " A padanuM vizeSaNa che. (5) vAra '' kukakuTa eTale kUkaDA ane khIjapUraka (khiorAnu` phaLa) (6) 66 dd zrI bhagavatI sUtra : 11 "" 221 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "maMA" mAMsa A padanA be artha thAya che-prANuone zarIranuM mAMsa ane phaLane garbha (guMdo) A prakAranA hajAre dviarthI zabdone prAcInakALathI lekamAM ane zAstromAM prayoga thato Ave che vaidyaka zabda siMdhu, rAjavalabha, bhAvaprakAza, suzrutasaMhitA, zAligrAma nighaMTu, ene bRhad nighaMTa, A cha vaidyakazAstromAM, ane jenAgamarUpa prajJApanA sUtramAM vanaspati ane prANi vAcaka dviathI hajAro zabdane spaSTa rUpe ullekha thayelo jovAmAM Ave che. prastuta bhagavatIsUtramAM kathita vAkyamAM paNa kapotazarIrathI laIne mAMsa parya"tanA cha dviarthI zabda vaparAyA che temanA kabUtarathI laIne mAMsa paryatana arthe ahIM grahaNa karI zakAya tema nathI, paraMtu kUSmAMDa (keLuM) phaLathI laIne bijorAnA garbha parvatanA artha ja ahIM grahaNa karavA gya che. tethI ahIM siddhAMta pakSane ja jaya thAya che. A viSayane lagatAM anya pramANe che-amarakozanA bIjA kAMDamAM " pArAvataH ra4H jotoDI pharA taH" evuM kahevAmAM AvyuM che. temAM "kapota' zabdane 'pArAvata athavA kabUtara"ne paryAyavAcI zabda kahyo che. pArAvata nAmanuM pakSivizeSa che, e vAta te prasiddha che. tethI "kapita" pada paNa eja prakSivizeSanuM vAcaka che, e te sau jANe che. paraMtu suzrutasaMhitAmAM jyAM phalavRkSanuM prakaraNa ApyuM che temAM "vAM sumadhura samayanivAtanu" A vAkayane prAga thayele che. tethI siddha thAya che ke "pArAvata" eka vanaspati che, ane suzrutasaMhitAmAM aneka sthaLe tene ullekha thayela che. A kAraNe kapita paNe pArAvatane paryAyavAcI zabda hevAthI, te paNa eka vanaspati rUpa hevAnuM siddha thAya che. (2) vaidyaka zabdonA sidhukeSa nAmanA zabdakoSamAM "kati" zabdane artha "pArIzavRkSa" batAvyA che. pArIza zabdane artha plekSavRkSa thAya che. vanauSadhidarpaNa" nAmanA graMthamAM lakSavRkSanuM A prakAranuM mahatva kahyuM chejI: pAyaH ziziro" ItyAdi. (3) " zarIra' A padanuM spaSTIkaraNa-je ke "zarIra' zabda prANInA dehanA arthamAM prasiddha che, chatAM paNa A zarIra zabdano vyavahAra dareka vanaspatinA zarIra rUpe ane dArika Adi traNa zarIra rUpe jinezvara deve pratipAdita karyA che. te kAraNe vRkSAdikamAM paNa "zarIra padane vyavahAra siddha thAya che. vaidyakazAstramAM paNa vanaspatimAM pAna, puSpa, phala Adine aMga rUpe pratipAdita karavAmAM Avela che. kUSmAMDaphala kapAtanA jevA varNana vALuM hoya che. te kAraNe "katizarIra" A zabda dvArA mahAvIra prabhu kUmAMDaphaLanI ja vAta karatA hatA, te siddha thAya che. kapota zarIranA varNanI sAmyatA (samAnatA)ne lIdhe kUSmAMDaphalamAM "kapitazarIra " A zabdanI zrI bhagavatI sUtra: 11 2 2 2 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,' sAthe lakSaNAnI apekSAe samAnatA rahelI ja che. kahyuM paNa che ke tAthayAsadaiva " ityAdi tAmya (sAdha) dvArA lakSaNA mA prakAre thAya che-- jema ke siMho mANavakaH nauIIH '' ityAdi sthaLAmAM siha, geAzabda AdikAnI lakSaNA mANuvaka (bhAlaka) vAhIka AphrikAmAM thAya che, kAraNa ke mANavakavAhIka AdikAmAM kramazaH si~haiM, gavAdikAmAM rahelA parAkrama, jADaya, mAnya Adi dharmanA sadbhAva jovAmAM Ave che. eja pramANe prastuta kUSmAMDaka phUlamAM, kapAtazarIramAM rahelA je dhUsara vadhu che, tenA sadUbhAva jovAmAM Ave che. te kAraNe peAtazarIra zabdanI lakSaNuA kUSmAMDaka phaLamAM DAya che. lakSaNa dvArA paNa zabdavRtti hAvAthI lakSyAnA edha thAya che ja lakSaNAvRttinAM paNa aneka udAharaNa che, jema ke-"navAMchoSaH " "mANerAnti, " " caTI pravezaya ", "nauophIH, jAEmyo. Si, rathatAm '' ''kRSijJo yuSyane, A paNAcitaH" ItyAdi lakSaNanA bIja tApanI anupapatti thAya che. prastuta viSayamAM paNa prApta vItarAga prabhu mahAvIranA tApanI anupapattinI apekSAe kapeAtazarIra zabdanI lakSA kUSmAMDaka phaLamAM hoya che. vaLI sukhyAnI khAdhAne lIdhe lakSaNA dvArA peAtazarIra zabdanA artha kUSmAMDaka phaLa che, evuM siddha thAya che. vAstavika rIte vicAra karavAmAM Ave, tA bhagavAna mahAvIra kevalI haiAvAthI, vItarAgI haiAvAthI, ahiMsAvratapAlaka hAvAthI, ane AsarUpa hAvAthI pUrNAMkata temanA vAkayanA kapAtazarIra ' padanA artha kUSmAMDaka phaLa ja siddha thAya che. eja " zaktinuM vyAjano pamAna " ItyAdi kathana dvArA vyakata thAya che. 66 A pUkita kathanathI have e vAta siddha thaI jAya che ke evu kahe che ke phASamAM kAI paNu jagyAe kapAtazabdanA atha kUSmAMDaka larUpe prasiddha nathI, teA e vAta svIkArI zakAya tema nathI, kAraNa ke vaidyaka zabdakASamAM kapAta zabdanA kUSmAMDakarUpa bhatha pratipAddhita thayA che. tathA vyAkaraNa Adi dvArA tenI zakitanA niNaeNya te amAM thaI jAya che. vyAkaraNa Adi ane kASa, tee samAna rUpe ja zabdazakitanA grAhaka hAya che. jo ahI' evI AzaMkA sevavAmAM Ave ke bhagavAna mahAvIra teA Apta hatA, parantu anya jAne te vAkyanA tAtpa nuM jJAna kevI rIte thayu ? te tenA uttara A pramANe che-vRttikArAdikAe A prakAre ja A vAkayanA atha prakaTa karyAM che-A kAraNe zuddha paramparAe pUrve Aja prakAre A vAkayanA tAtpa nA niya karyAM che, evA sabhava hoI zake che. jo evI vAta na hAta te A vAkayanA tApanuM jJAna thayA vinA vRttikArAdike A vAkayanI ukattA puraka rUpe kevI rIte vyAkhyA karI zakata ? tethI evu kahI zakAya ke temane paNu AcAya paramparA vaDe bhagavAnanA tAtpayanuM jJAna hatu ja zrI bhagavatI sUtra : 11 ' je kAI 223 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kUSmAMDakanuM mahattva suzrutasaMhitA nAmanA vaidyakazAstramAM A pramANe kahyuM che"pittadatta tevu #mAhuM" ItyAdi kaiyadevanighaMTu nAmanA vaidyakagraMthamAM kahyuM che ke-" huM zItaruM chuthaM" "jUthamA zAruM gurunnipAra" ItyAdi A rIte kRmAMDakanuM zAka paNa javara, dAhahAraka hovAthI revatIe kRmAMDakanA (keLAnAM, kUmaDAnAM) be phaLone pAka taiyAra karyo hato. jo ke A AhAra pacyuM hatuM, pittazAmaka hatA, chatAM paNa bhagavAne te AhAra lAvavAnI nA pADI hatI, kAraNa ke revatIe te AhAra mahAvIra bhagavAnane nimitta banAvyuM hatuM, te kAraNe te AdhAkarma Adi dethI dUSita hatA. prAsuka evANIya bhejya padArthane pitAnA AhAra rUpe grahaNa karanAra munijanone be ja gatie prApta thAya che-(1) mokSagati, (2) vaimAnika devagati. bhagavAna mahAvIrane mokSagati avazya prApta thavAnI hatI. mAMsAhAra karanAra jIva te avazya narakagatimAM ja jAya che. sthAnAMgasUtra Adi AgamazAstromAM bhagavAne pote ja evuM pratipAdana karyuM che ke "je jIva mAMsAhArI hoya che, te narakagatimAM ja jAya che." je A prakAranI vAta nizcita hoya, te bhagavAna mahAvIra svAmI pite ja mAMsAhAra kare, evI vAta ja kevI rIte saMbhavI zake ? sthAnAMgasUtramAM cothA sthAnamAM evuM kahyuM che ke"gharaDuM huM gAvA ne phacattApati taMga-(2) mahAramacANa, (2). mahAparivAghANa, (3) vaMvariyALa, (4) kuNimALa" A prakAranuM kathana papAtika AdimAM paNa karyuM che. vRttikAre sthAnAMganA trIjA sUtramAM navamAM sthAnamAM pUrvokata A padane phalAIka rUpe ja pratipAdita karyuM che, tethI A padane (kapAtazarIrane) bIjo artha (kUkamAMDa phala rU5 artha ja) mAnya karI zakAya eve che, ema samajavuM joIe sthAnAMgasUtranI TIkAmAM evuM kahyuM cha -" tato gacchatvaM nagaramadhye tatra revatyabhidhAnayA gRha patnyA madartha dve kUSmANDaphalazarIre upaskRte, na ca tAbhyAM prayojanam tathA anyadasti tadgRhe parivAsitaM mArjArAbhidhAjasya bAyonivRtti kArakaM kukkuTamAMsakaM-bIjapUraka kttaahmicartha-tAra tera na prathA nam' A prakAranuM kathana sthAnAMgasUtranA navamAM sthAnamAM karavAmAM AvyuM che. (4) mAjara zabdanI apekSAe spaSTIkaraNa- jJApanA sUtranA prathama padamAM vRkSAdhikA2 mAM " vadhu gamajhAra rUrIyAdhA" ItyAdi, vAkya AvyuM che. A vAkyamAM " mA ra" padano artha vanaspativAcaka ja pratipAdita thayo che. vaLI A sUtranA 21mAM zatakamAM AvelA " amaroyAbahatig kenaniLa-dhu vorAma jhAravattiyA" A vAkayamAM paNa mAjara zabdane artha vanaspati rUpa ja karavAmAM AvyuM che. zrI bhagavatI sUtra: 11 2 24 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo ke sUtrakAre ahIM "mAja' padane artha vanaspati rUpa ja svamukhe prakaTa karyo che, chatAM paNa sthAnAMga sUtramAM mA2 zabdane atha vAyurUpa paNa kahyo che. jo ke tyAM sUtrakAre svamukhe e artha kahyo nathI, paranta anyamukha dvArA-sthAnAMga sUtra dvArA, to te artha kahevAmAM AvyA ja che. tethI mAra zabdane je bI je artha pahele prakaTa karavAmAM AvyuM che. te artha ja (vAyurUpa artha ja) ahIM pratipAdita thayA che, evuM samajavuM joIe vaLI kaI kaI vidvAne tene A pramANe artha paNa kare che-"mAjara A pada vAyu vizeSanuM vAcaka che. tenA (vAyu vizeSanA) upazamanane mATe kRta (saMskRta taiyAra karAyela) je padArtha che, tenuM nAma mAjA rakRta che. vaLI keTalAka vidvAne tene e artha paNa kare che ke "mAja" pada virAlikA (birA) nAmanI vanaspatinuM vAcaka che. temAMthI je (saMskRta-taiyAra) karavAmAM Avela che, tenuM nAma mAjarakRta che. (5) kRta zabdanI apekSAe spaSTIkaraNa-dhAtuonA aneka artha thAya che. A niyama anusAra "zuM" dhAtune "ra" pratyaya lagADavAthI "ra" zabda bane che. tyAra bAda svanA arthamAM " sU' pratyaya lagADavAthI "kRtaka zabda bane che. A kRtaka padane artha "saMskRta" (upakRta-taiyAra kareluM) athavA "bhAvita" thAya che. eja artha ahIM grahaNa karavAmAM Ave che. (6) "kukakuTa" zabdanI apekSAe spaSTIkaraNa-je ke "kukakuTa" zabdanA ATalA artha thAya che-(1) suniSaNa nAmanI vanaspati, (2) zAhamalivRkSa ane (3) mAtuliMga (eka prakAranA mIThA lIMbunuM vRkSa) paraMtu ahIM anya artho anupagI tathA asaMgata hovAthI tene "bijerA" A artha ja grahaNa karavAmAM AvyuM che, kAraNa ke ahIM je pittajavarane ullekha che tenA zamanane mATe "birAM" ja upayogI gaNAya che. tenA guNa A pramANe che-"hAmAtu vAratA" ItyAdi. ahIM je "mAM" zabdane pravega thaye che, te zabda dvArA te phaLanI aMdarane garbha ja grahaNa karAya che, e vAta paNa siddha thAya che. kAraNa ke suzrutasaMhitAmAM paNa A padane artha "phaLanI aMdarane garbha ja" prakaTa karavAmAM Ave che. prajJApanA sUtranA prathama padamAM paNa "mAM" zabdano artha " phaLane madhyavartI mAvA je padArtha " ja kahyo che. "vai8 mAM tharAduM gADuM duvaMti rIvAra" A traNa eka jIvAtmaka hoya che vRtta (kesara) mAMsa (aMdaranA garbha) sahita kaTAha (chAla) vAdRmAM mAtuluMga ( birA)nI chAla, garbha ane kesaranA judA judA guNo kahyA che. ahIM paNa "mAMsa" zabdane "phaLanI aMdarane garbha', A arthamAM ja vAparavAmAM Avela che, evuM siddha thAya che. ahIM evuM samajavuM joIe ke jainadharmanuM mULatatva ahiMsA che, ane te kAraNe ja A ahiMsAmUlaka jainadharmane ATale prasAra, pracAra ane mahatva A kALamAM paNa jaLavAI rahela che. ravatI jainadharmamAM aTala zraddhAvALI eka sannArI hatI, ane te mahAvIra zrI bhagavatI sUtra: 11 225 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmInI bhakta (upAsikA) hatI. te bhaktipUrvaka prabhunI ArAdhanAmAM lIna rahetI hatI. ATalI khadhI zuddha zraddhAvALI te revatI, bhaktibhAvathI prerAIne pUrNuddhi sAmaya . paoNMcendriya kapAtanA zarIrane rAMdhIne mahAvIra prabhune te vaheArAvIne dhamanI virAdhanA kare, e vAta kevI rIte mAnI zakAya ? je dhama mAM ekAndraya jIvAnI paNa hi'sA karavAnA niSedha che, eja dhamanI upAsikA paMcendriya jIvanI hiMsA karavA rUpa ghAra pAtaka kaeNvI rIte karI zake? revatI jevI sannArIne A prakAranI hiM'sA karanAra mAnavI, te ghAra ajJAnanI ja vAta che. tethI prastuta vAkayamAM kapAta zarIra'" A padanA atha'kUSmAMDa phaLa ja samajavA joIe, ane eja artha yuktiyukta siddha thAya che. "" vaLI jyAre bhagavAna mahAvIra cha mAsathI pittajavarathI pIDAtA hatA, tathA raktasrAva-sagrahaNInA roganA bhAga banyA hatA, tathA atyanta dukhaLa zarIravALA thaI gayA hatA, tyAre te rAgane pratikULa, atyaMta uSNu prakRtivALA kUkaDAnA mAMsanuM sevana kare, te vAta yuktisaMgata lAgatI nathI, evI vAta sa`bhavita ja lAge che. je mahAvIra prabhu ahiMsAnu' saCthA pAlana karanArA hatA, tee peAte ja mAMsAhAranuM sevana kare, e vAta ja kevI rIte mAnI zakAya ? mahAtmAe petAnAM prANa jAya, te paNa peAtAnI pratijJAnu pAlana kare che ane te kAraNe ja temane mahAtmA mAnavAmAM Ave che. gAthApatnI revatInA dAnanI vizuddhatA paNa tyAre ja sa'bhavI zake che, ke jyAre A padmanA khIjA arthanA ja svIkAra karavAmAM Ave jo A padmanA pahelA atha svIkAravAmAM Ave, te te dAnamAM vizuddhatA ja saMbhavI zakatI nathI. je dAnamAM dAtA, dhaiya ane grahItA, A traNe zuddha hAya che, te dAnane ja vizuddha dAna mAnavAmAM Ave che. tathA-vItarAga hAvAne kAraNe zarIra pratyenA mamatvanA tyAga kareleA haiAvAthI ane AtmAmAM niSThAvAna hovAthI mahAvIra prabhu jo dehanI rakSAne nimitta mAMsa lAvavAnI ziSyane AjJA Ape, te zakAya evI lAgatI nathI. ahI' paNa evu' ja kahevAmAM Avyu che ke- anumanta nikhrisA " ityAdi A rIte anumati denArane tathA khAnArane, bannene ghAtaka mAnavAmAM AvyA che, vAta ja mAnI ahI dviarthI zabdonA prayAgane kAraNe ATale! badhe vAdavivAda utpanna thayA che, tethI ahIM keTalAka dviaMthI zabdonA artha zabdakoSane AdhAre ApavAmAM Ave che. A prakAranA dviarthI zabdonA artha samajavAthI buddhimAna puruSAnA magajamAM e vAta jarUra utarI jaze ke mahAvIra prabhue uparyukta mAMsAhAranuM sevana karyu na hatu (1) trAmiSa-mAMsa, phaLAnA gala (2) mAMsa-mAMsa phaLAnA garbha 60 200 zrI bhagavatI sUtra : 11 226 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) maracI -mAchalInuM IMDuM, khAMDa (4) vara-kabUtara, kUSmAMDaphaLa (keLuM), pArAvata vRkSanuM phaLa (suzrutasaMhitA) (5) mAja-bilADI, viDAla, vAyu (vaivaka zabdasiMdhu) (6) maravirA-mAchalInuM kALaju, vanaspativizeSa (kaTTa) (7) udarakaNuM-uMdaranA kAna, vanaspativizeSa (8) jAha-sUara, moTA uMdaranI jAta, dhaneDA, bAra-beraDInAphaLa vanaspativizeSa (9) viThTha-samaDI, bAlaka, vRkSavizeSa, puSpavizeSa (10) suda-uMdara, dezavizeSa, vanaspativizeSa (11) maMjUzI-deDakI, vanaspati vizeSa (12) 8-kUkaDe, suniSaNa nAmanuM zAka, birA (vaidyaka zabdasiMdhu) prajJApanA (13) puraMgIva-putrajIva-putrane jIva, vanaspativizeSa (pittaujhiyA) (14) vi-nAga-sarpa, hAthI, nAgavRkSavizeSa (15) viTTI-bilADI, vanaspativizeSa (16) rAvaNa-airAvata-hAthI, vanaspatinuM nAma (17) vArI-bagalI (pakSivizeSa), vanaspatinuM nAma (18) vihAjI-bilADI, vanaspatinuM nAma (19) jovA-govALaNuM, vanaspati vizeSa (20) zarNI-kAgaDI, vanaspativizeSa (21) magAra-mAja-bilADI, vanaspati vizeSa (22) -bakarI, vanaspativizeSa (23) mahUjI-deDakI, vanaspativizeSa -bRhad nighaMTu ratnAkara (24) mArnAra-citra nAmanI vanaspati, bilADI (25) guDa-kukaDavela nAmanI vanaspati (26) -arIThAM (27) suTa-zAkavizeSa (28) mAM-rehiNI nAmanI vanaspati (29) IndrANI-vanaspativizeSa zrI bhagavatI sUtra: 11 227 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) AgI-4napativizeSa (31) mAMsaphala-taubhUya (32) aMDA-mAmA (33) ahiphena-ma (34) yasa-vanaspativizeSa (35) markaTI-vanaspativizeSa (38) kokilAkSa-vanaspativizeSa (37) kAkajaMghA-madhI2 vanaspativizeSa (38) lAlamurgA-vanaspativizeSa (36) gozRGga-vanaspativizeSa (40) nAgajihvA-manAta (41) mRgAkSI-vanaspativizeSa (42) lohita-tANu (83) advi-masthi -8138i (nAgama za sa ghaDa) (44) adviya-goTI (45) garbha-zrIzama, ne| madhyamA (46) matsyagandhA- pI52 nAmanI panapati (47) matsyAkSI-vanaspativizeSa (48) vAyasI(48) kumArI " ghI kumArI" nAmanA vanaspati (50) kanyA-1napativizeSa (51) kAkamAMsI- , (52) viSNukAntA-, (43) suputrI(54) gavAkSI(55) siNhii-vaign-riNsh| (56) camarI-vanaspativizeSa (57) vyAghrI- " (58) nAgakumArIkA-, (58) vAnarI(60) mAMsarohI(11) naTI zrI bhagavatI sUtra: 11 228 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) gaurI (13) zAntA - (14) gopavadhU(15) zRgAlikA - (16) devI (17) brahmacAriNI (18) kroSTrI - (15) gopI (86) vadhU(87) tapasvinI - "" (88) jaTAmAMsI (88) hayapucchI " " zrI bhagavatI sUtra : 11 "" 77 " (70) nAkulI - tujasI (71) bhujaMgAkSI - vanaspativizeSa " (72) nakuleSTA (73) gAyatrI - (74) kuberAkSI(75) bibhIta : - maDeDA (79) kapikacchuH - vanaspativizeSa (77) mUSikaparNI vanaspativizeSa (78) siMhapucchI(34) vaidehI (80) mAgadhI - (81) godhApadI (82) ajazRGgI - (63) gojihvA - (84) kAkAGgI - (85) kAkanAsikA - 99 "" dd "" "" 99 19 39 "" 99 "" 39 "" rd "" "" (70) dvijA(71) hariNI - bhRgavI, hemapratimA, harIsatA "" 228 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (92) vALI-surA, pazcimadizA (93) vijJAna-ziMgaDuM, hAthIne dAMta (94) mUmra-rAjA, parvata (5) tatta-yama, siddhAnta () gzukra-bAla, pauMA (7) ka-kamala, zaMkha, cadramAM (98) parva-pakSI, sUrya (99) -bANa, vAyu 100) ko-padya, yaza 101) a-kroDa, meda, cihna (12) zALa-gRha, rakSaka sunakSatra anagArakI gati kA nirUpaNam mare ! tti maLavaM jovA maLe mAvaM mahAvIra" ItyAdi- TakAtha-"mAre!tti maLavuM joyame tama mayaM mahAvIruM vaMrA, narmada, phittA, namaMuittA parva vANI" "he bagavad " evuM saMbodhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNa karI, namaskAra karyo, vaMdaNanamaskAra karIne temaNe temane A pramANe kahyuM-"vaM saMju sevAniyA aMtevAsI pAINa jANavae savvANubhUI nAmaM aNagAre pagaibhadae jAva viNIe" he bhagavana ! Apa devAnupriyane aMtevAsI ziSya) pUrva dezapanna, je sarva nubhUti nAmanA aNugAra hatA, jemAM prakRtibhadra, hatA, upazAnta prakRtivALA hatA, jemaNe krodha, mAna, mAyA ane lebha rUpa kaSAne pAtaLA pADayA hatA, jeo mudAmArdava guNothI saMpanna hatA, jeo AlIna ane vinIta hatA, aMte ! tArA jovADheLa maMjhiseLa kare te mArAthI pramANe Ei , huM raghavaje" temanA upara makhaliputra zAle jyAre tajanya tejalezyA cheDIne temane bhamasAt karI nAkhyA, tyAre A manuSyabhavanuM AyuSya pUruM karIne teo kyAM (kaI gatimAM) gayA ? teo kayAM utpanna thaI gayA che?tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke ghauM lallu jogA! vApI vALa kALavA savAluma khAre pAmag a fuLIhe gautama! pUrva janapadatpanna je sarvAnubhUti aNugAra nAmanA mArA aMtevAsI hatA, jeo prakRtibhadrathI laIne vinIta payatanA guNethI saMpanna hatA, " tathA notA saMvaripurgha taLe tepaNaM bhAsarAsIkae samANe uDDaH cadimasUriya jAva baMbhalaMtakamahAsuke kappe vIrUvarUttA sAsare je revattApa " teo tyAre makhaliputra zA zrI bhagavatI sUtra: 11 230 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lanI tapeAjanya tejalezyA vaDe bhasmIbhUta thaine, lAkamAM candramA ane sUryanuM ullaMdhana (pAra) karIne, tathA temanAM karatAM paNa upara AvelAM brahmaleka, lAntaka ane mahAzukra kalpenu' paNa ullaMghana karIne, AThamAM kalpamAM (devalAkamAM) dhruvanI paryAye utpanna thaI gayA che. sahasrAra nAmanA 6: 66 tattha NaM ra tasya nuM athenAAM devALuM aTThAnnasAgaroSamAM rphei paLattA" te devaleLnA keTalAka devAnI sthiti 18 sAgaropamanI kahI che. savvANubhUissa vi TeTasa TrAstrajJAnaroyamArUM vidyannattA'' tyAM sarvAnubhUti devanI sthiti paNa 18 sAgaropamanI ja samajavI. "te La strALumUre tene tAbo mo gAo Au+kharaNaM bhavakkhaeNaM, ThiikkhaeNaM jAva mahAvidehe vAse sijjhihii, nAva aMta ja vi" te sarvAnubhUti deva te sahasrAra kalpanA Ayune kSaya karIne, bhava kSaya karIne, ane sthitinA kSaya karIne, tyAMthI cavIne mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaIne siddha thaze, yuddha thaze, mukata thaze, parinirvAMta thaze ane samasta duHkhAnA anta karaze. have gautama svAmI eve prazna pUche che ke-" va dvajItavALuvicALa aMtevAsI kouotient sunakkhatte nAma aNagAre pagaibhahae jAva viNIe " De bhagavan ! Apa devAnupriyanA a MtevAsI, kaiAzala dezeAtpanna je sunakSatra nAmanA aNagAra hatA, jeme prakRtibhadrathI laI ne vinIta pantanA guNeAthI sapanna hatA, " se NaM bhaMte! tayANaM govAleNaM maMkhaliputteNaM taveNaM teeNaM paritAvie samANe kAlamAse dAruM jijJA phi' navu ? " vayane ?" te ma khaliputra geAzAlanI tapeAjanya tejalezyA dvArA paritASita thaIne, kALanA avasara AvatA kALadhama pAmIne kayAM gayA che? kayAM utpanna thayA che? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- vavajI poyamA ! mama' aMtevAsI munavatta nAma. anAravA rUma" nAmiLI"huM gautama! mAra antavAsI sunakSatra aNugAra ke jee prakRtibhadrathI laine vinIta paryaMtanA zuSNeAthI yukata hatA, "A vi tayA gosA leNaM makhaliputtreNa taveNa tepaNa paritAvie samANe jeNeva mama atiteneya vAccha<< " teo ma`khaliputra gozAla vaDe cheDAyelI tapejanma tejovezyA vaDe paritApita thaIne mArI pAse AvyA hatA. 'jIvanacchitaa vaMi, maMi, vaMdittA namaMsittA khayameva paMca mahavvayAI Arui " mArI pAse AvIne temaNe mane vaNA namaskAra karyo* hatAM vadaNA namaskAra karIne temaNe jAte ja pAMca mahAvratAnuM uccAraNa karyu hatuM. " bAhettA samaLA ca samaLIzo ca svAmek" tyAra bAda temaNe sAdhu ane sAdhvIone HH . zrI bhagavatI sUtra : 11 231 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ << uvAga kahe che ke- valajI poyamA ! mama' bannevAsI munatte nAma aLavAre vanakumAra nA niLI'' huM gautama! mArA antavAsI sunakSatra aNugAra ke jee prakRtibhadrathI laIne vinIta paryaMtanA guNeAthI yukata hatA, seNaM tayA gosAleNaM maMkhaliputtreNa taveNa tepaNa paritAvie samANe jeNeva mama ativ teLegannAjIrU ' teo ma`khaliputra gezAla vaDe cheDAyelI tapeTanajanya jovezyA vaDe paritApita thaIne mArI pAse AvyA hatA. cchitA vaMi, maMbai, vaMdittA namaMsittA khayameva paMca mahavvayAI Aruhei " mArI pAse AvIne temar3e mane vaNA namaskAra karyAM hatAM vaMdaNA namaskAra karIne temaNe jAte ja pAMca mahAvratanuM uccAraNa karyuM. hatuM. " bAhettA samaLA ca samaLIzo ca svAmek" tyAra bAda temaNe sAdhu ane sAdhvIone kSamApanA karI hatI ane temanI pAse kSamAnI yAcanA karI hatI. " vAmittA AloiyapaDite samAhipatte kAlamAse kAlaMkiccA uDDa caMdimasUriya jAva aanncALacALavyuM evI ttA bacura che vettAzvane " A pramANe khamatakhamAsaNA karIne temaNe AlecanA pratikramaNu karIne samAdhizAva prApta karyAM hatA. tyAra bAda kALanA avasara AvatA kALadhama pAmIne, upaleAkamAM candra sUrya thI laine AtaprANata ane AraNu paryaMtanA kalpAnu ullaghana karIne tee khAramAM acyuta pamAM devanI pAMca utpanna thai gayA che. " tathana arthe zayALa' phevaLa vAvIsa sALomArM rphei padmattA te kaivaleAkanA keTalAka devAnI sthiti 22 sAgarApamanI kahI che, tattva na sunaraata vi devarasa bAvIsaM sAgarovamAI ThiI paNNattA " te amruta kalpamAM devarUpe utpanna thayelAM te sunakSatra devanI sthiti paNa 22 sAgare pamanI ja che, khAkInu` samasta kathana sarvAnubhUti aNugAranA pUrvAMkata kathana anusAra ja samajavu' eTale ke te sunakSatra deva te acyuta devaleAkanA AyunA, bhavanA ane sthitine kSaya thavAne kAraNe tyAMthI cavIne mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaIne siddha, buddha, mukata, parinirvAMta ane samasta du:khAthI rahita thaI jaze. slRi020nA 19 gozAlaka kI gati kA varNana " "tuM sahu dhruvALuciALa tavAlI '' ItyADhi-- TIkA - A sUtra dvArA sUtrakAre ma`khaliputra geAzAlanA vRttAMtanI prarUpaNA karI che. gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke" evaM khalu devayANa' atevAsI kusisse gosAle nAma makhaliputte " De zrI bhagavatI sUtra : 11 232 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 '' bhagavan ! Apa devAnupriyanA kuziSya je makhaliputra geAzAla hate, "le naM bhaMte! golAle maMkhaliputte kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gara kahiM uvabanne ?" te kALanA asara AvatA kALa karIne kayAM gaye ? karyAM utpanna thayeA che? A praznanA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- kuM vadhunoyamAM ! mama aMtevAsI kusi gosAle nAma' maMkhaliputte bhramaNaSAyae jAva chaumatthe ceva kAlamAse kAlaM kizvA uDDa caMdimaM jAva accue kappe devattAe uvavanne " he gautama ! mAre aMtevAsI kuziSya je zramaNaghAtaka, zramaNumAraka, zramapratyanIka Adi vizeSaNe vALe ma'khaliputra geAzAla hatA, te chadmastha avasthAmAM jakALanA agrasara AvatAM kALadhama pAmIne, u 'leAkamAM candrasUryathI laIne mAraNuM pantanA kapAnu' ullaghana karIne khAramAM acyutakalpamAM devarUpe utpanna thayA che, tattha NaM asthegaiyANaM devANaM bAvIsaM sAgarovamAI ThiI paLattA " te devalAkamAM keTalAka devAnI sthiti 22 sAgarApamanI kahI che. tattva nuM gosAirala vi levA vAvInuM sAjonamArUM rphei vaLattA '' te acyuta kalpamAM gezAla devanI sthiti paNa 22 sAgaropamanI kahI che, have gautama svAmI evA prazna pUche che ke-"se na aMte ! gosALe have tAbo phesTonALo bALa', manavA, TilaLa' jJAvavuM na'ihi ?'' OM bhagavana te geAzAla deva te devaleAkamAMthI AyunA, bhavanA ane sthitinA kSaya thavAne kAraNe, cyavIne kayAM jaze ? kayAM utpanna thaze ? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-" noyamA ! rUdeva saMpurIne rIte mAravAse vidghattiripaaymuule puMDesu jaNavaesu sayaduvAre nayare saMmutissa rano bhahAe bhAriyAe oiSi puttattAra vAcAddiph ' huM gotama ! A jAMbudrIpa nAmanA bharatavaSa mAM vidhyagirinA pAdamULamAM (taLeTImAM)-vidhyAcaLanI nIcenI samatalabhUmimAM pu"GUdezamAM zatadvAra nAmanA nagaramAM samUrti nAmanA rAjAnI bhadrA nAmanI rANInA udaramAM, te putra rUpe utpanna thaze. " keLa sahya naLyuM mAmrALa' thatuDhivuLAAM nava saMtAM gAtra suye yAraN vacAphi" te bhadrA rANInA uttaramAM pUrA nava mAsa ane chaNA divasa rahyA bAda, te sukumAra karacaraNuvALA, zubha lakSazeA ane vyaMjanAthI yukata, paramasudara putra rUpe janma leze. baM rayaNicaNa se dArae jAihiha, taM rayaNi ca NaM sayaduvAre nayare sAmbhitara bAhirie bhAraggasoya, kuMbhagakhoya paumavAse ya rayaNavAse ya vAse vAsihii " ,, ,, zrI bhagavatI sUtra : 11 233 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' je rAtre bhadrA rANI te khAlakane janma Apaze, te rAtre zataddAra nagaranI bahAra ane aMdara bhArapramANa ane 'bhapramANa padmonI ane ratnAnI vRSTi thaze. tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro ekkArasame divase bIikate jAva saMpatte bArAhadivase ayameyArUvaM goNNaM guNaniSpannaM nAmaghejjaM kAhiti " tenA janma khAda agiyAra divasa vyatIta thaIne jyAre khAramA divasa besaze, tyAre zubha nakSatramAM, zumatithie, zubhakaraNamAM zubhadivase ane zubhamuhUta mAM, tenA mAtApitA tenuM A pramANe guruniSpanna nAma pADaze oALa e imaM sa dAragaMsi jAyaMsi samANaMsi sayaduvAre nayare sabhitara bAhirie jAva caLavAle yukre' A bALakanA janma samaye zatadvAra nagaranI aMdara ane bahAra badhe padmonI vRSTi thaI hatI, "tuM hoi La' ae dumarA vALana nAmadhenuM mahAme mahAme, " te ApaNA A bALakanu nAma mahApadma pADavu joie. "teMdLa' taa_FArA_ammAviyo nAmathennAreza mahA votti" A prakAranA vicAra karIne te khAlakanA mAtApitA tenuM nAma mahApadma rAkhaze. tae NaM taM mahApauma dAragaM ammApayarA sAiregavAsa - jAyagaM jANittA sobharNasi tihikaraNadivasa nakkhattamuhuttaMkhi madhyA mahayA rAyAbhiseeNa abhicehi ti ,, 46 A khAlaka ATha varSa karatAM paNa adhika umare paheAMcI gayA che, '' evu' jyAre tenA mAtA pitA jANuze, tyAre zubhatithi, zubhakaraNa, zubhadivama, zunnamuhUtamAM teo khUba ja dhAmadhUmathI tene rAjyAbhiSeka karaze. che La' tathya pAyA vistarU, mA mitraMta mata vALo nAva vinnipha'te mahApadma nAmane temanA putra tyAM rAjA manaze, te mahAhimavAn madinA jevA baLavAna thaze. ahIM te rAjAnuM varNana karavu "taraNaM tasva mahApaumassa ranno annayA kayAI do devA mahaDhiyA jAba mdaasolA keLAma viMti" tyAra bAda koi eka divase e mahaddhika, mahA vrutika, mahAyazasvI, mahAmalika ane mahAsukhasa panna devA tenuM senAkama (senAne doravAnuM kA) karaze. te e devanAM nAma A pramANe haze-''punna madreya, mALi, ca'' (1) pUrNa*bhadra ane (2) maNibhadra. / sad La sayatuvAre nacare bahave rAIsara talavara jAba mahAsrokkhA seNAkammai jAva svasthavAhappabhiio annamannaM sAhitti, annamantra sAvettA va vAsI" tyAra bAra zatadvAra nagaranA aneka zajezvarA, tArA, AdithI laIne sAthavAha paMtanA sukhasa'panna leAkeA eka khIjAne khelAvaze. tee bhegA maLIne eka bIjA sAthe A pramANe zrI bhagavatI sUtra : 11 234 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 tad vAtacIta karaze-"jJAnavALuqicA anheM mApavamala ro ro levA mahAyA gAmeLAmAM reti-ta navA kuLamare ya mALiyare ca"he devAnupriye ! pUrNa bhadra ane maNibhadra nAmanA be mahuddhika, mahAdyutika, mahAkhaliSTha, mahAyazI ane mahAsukhasa'panna deve ApaNA mahApadma rAjAnuM senAkama kare che. " ta hokaLa haiyALuviyA ! gamyuM mAmarasanno yoepi sAmaye dhruvone 2 tti" huM devAtupriyA ! te kAraNe ApaNA mahApadma rAjAnu khIjuM nAma devasena' rAkhavu. joI e, tapa NaM tassa mahApaumastra ranno docce vi. nAmathene mavinnarvaleLe 2tti" A prakAranI temanI vicAra dhArAne pariNAme te mahApadma rAjAnuM devasena" evuM khIjuM nAma paDaze. tassa devaseNassa raNNo annayA kayAi seve saMkhatala vimalasannigAse cauddate sthiyaLe pramuni bhra' tyAra bAda te devasena rAjAne tyAM cAra dastUzaLo vALA eka hastiratna (uttama hAthI) utpanna thaze. je zubhra vaNu vALo tathA za'khanA madhyabhAganA jevI kAMtivALo haze. sALaM te valene rASA saM seyaM saMkhata vimalasannigAsaM uddata hattharayaNaM dUruDhe samANe sayaduvAraM majja moLuM milanaM 2 rUjhAhira, nijJA|i ca' tyAra bAda te devasena rAjA te zubhra ane zakhanA madhyabhAga jevI kAMtivALA, cAra jUthaLovALA zreSTha hAthI para savAra thaIne zatadvAra nagaranI vacce thaIne gamanAgamana karaze. " taraNaM sayaduvAre nayare bahave rAIsara jAna pamiIo annamanna sahAve tisaddAdittA vaM cAlI'' tyAre te zatadvAra nagaramAM aneka rAjezvarAthI laIne sAvAha pantanA AgevAnA eka bIjAne meAlAvaze ane melAvIne eka bIjA sAthe A pramANe vicAra karaze 'nanhA ne levAnubiyA ! zrad vayenArano sar saMvattanninAde te sthirayaLe samunte'' he devAnupriyA ! ApaNA rAjA devasenane tyAM zubhra (dhRta) vargunA, zAkhanA madhyabhaganA jevI kAMtivALo, cAra datUzaLovALo zreSTha hAthI utpanna thayA che. 'tA hoi na levAnuNviyA ! huM dhruvameLanna no sacce vi nAmadhene mavALe ra" tethI huM devAnupriye ! ApaNA devasena rAjAnu' trIju nAma 'vimalavAhana' rAkhavuM joI e. 'tad naM tarA phevale paLo tattve vinAyekane nimajavALe tti" tyArathI te devasena rAjAnu' trIju nAma vimaLavAhana rAkhavAmAM Avaze. 'taLuM te vimavALe cAcA annayA cAku samaLenheiM nimaMtheklRi mitraM vidhiiida" tyAra bAda kaI eka samaye te vimalavAhana rAjA zramaNuniya``thA pratye mithyAtvabhAva dhAraNu zrI bhagavatI sUtra : 11 235 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karaze. "abe AraNi, ajarUNa avaghihi, arUNa, nichahi, anveSaNa nimahi6, saMhi, kAraNa te keTalAka zramaNa nicenI niMdA karaze keTalAka zramaNa ninI hAMsi uDAvaze-parihAsa karaze, keTalAka zramaNane te dhikkAraze, keTalAka nigraMthanI nibhaTsanA karaze, keTalAka zramaNa nigraMthane bAMdhaze, keTalAka zramaNa nirgathenI avarajavaramAM aMtarAI rAkhaze, "veTyALa vira che phi" keTalAka zramaNa nirNanAM zarIranA avacenuM chedana karaze, agg vmANi" keTalAka zramaNa nigraMthane mAraze "jarUra sahi" keTalAka zramaNa nigraMthane upadrava karaze. "gAvALuM vatthaM, paDiggaha, kaMbalaM, pAyapuMchaNaM Achidihii, vichidihii, bhidihii, avhrihi, kAje rUcALe mattA vojhivihi keTalAka zramaNa nigraMthonA vastrane, pAtrane, kAmaLane, ane padoMchanane (paga lUchavAnuM sAdhana) te lUMTaze, vizeSa rUpe tenI corI karAvaze, temanA patrAdikane pheDI nAkhaze, tathA tenI corI karAvIne te vastuone gupta sthAnamAM rakhAvaze, tathA keTalAka zramaNanine AhArapANI vaharAvavAne paNa te nirodha karaze. " gu nijhare ? keTalAka zramaNane te nagaranI bahAra paNa hAMkI kADhaze, "kangg nirivA di' ane keTalAka zramaNanine te dezabahAra paNa kADhI mUkaze "ttarU thatuvAre 7thaze ja sAkSara jJAna varUti" tyAre zatadvAra nagaranA aneka rAjezvara, talavara Adi sArthavAha payatanA leke eka bIjAne A pramANe kaheze-ga hu vANuvighA! vicALe cA tamahaM kiche vivijo" he devAnupriye ! vimalavAhana rAjA zramaNanigraMthe pratye mithyAbhAva dhAraNa karI rahyo che, eTale ke te temanI sAthe viruddhAcaraNa karavAne kaTibaddha thaI ga che. te keTalAka nicenI niMdA kare che, keTalAkane upahAsa kare che, keTalAka ne dhikkAre che, keTalAkanI nirbhanA kare che, keTalAkane bAMdhe che, keTalAkanA avarajavarane virodha kare che, keTalAka zramaNa nigraMthanA aMgenuM teNe chedana karyuM che, keTalAkane teNe mAra paNa mAryo che, keTalAka zramaNa nigraMtha para judA judA upadra karyA che, ItyAdi pUrvokta samasta varNana ahI grahaNa karavuM joIe. keTalAka zramaNa nirca. ne teNe dezanI bahAra paNa hAMkI kADhavA che," A kathana paryantanuM tenA sAdhue sAthenA duvyahavAranuM kathana karavuM joIe, " no khalu devANu digyA ! eyaM amha seya, no khalu eyaM vimalavAhaNassa ranno seya', no khalu eyaM rajjarasa vA, radussa vA, balassa vA, vAhaNassa vA puraNa vA, te jaNa ghA, rAvaNa vA che te tenI A zramaNa nirAze zrI bhagavatI sUtra: 11 2 36 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virUddhanI pravRtti ApaNe mATe paNa kalyANakAraka nathI, vimalavAhana rAjAne mATe paNa kalyANakAraka nathI, vaLI te prakAranuM zramaNa sAthenuM tenuM vartana rAjyane mATe, rASTrane mATe, baLane mATe, senAne mATe, vAhana (hAthI, ghoDA Adi) ne mATe, nagarane mATe, aMtapurane mATe ane janapadane mATe paNa kalyANakArI nathI. "gaM gaM vimaDhavALe rApA saLahiM nihiM kiche viSNazivajo" vimalavAhana rAjAe sAdhu nigraMthanI sAthe A prakArano je mithyAbhAva dhAraNa karyo che, te kaI prakAre ucita nathI. "te vece haMju vALudijA! zuM vimalavAhaNaM rAya eyamadraM vinavittae tikaTTa annamannarasa tiyaM eyama, paDisu. joti" tethI he devAnupriye! ApaNe mATe e ja ucita che ane zreyaskara che ke ApaNe A bAbatamAM vimalavAhana rAjAne samajAvIne tene tema kara te aTakAvIe. A prakAranI a nyanI vAtane teo svIkAra karaze. "ife. puNettA neva vimaravALe rajA tene vAchati" tyAra bAda teo vimalavAhana rAjAnI pAse jaze. "vAiittA vAhiyaM sattaE sirAvajo mathag nahiM dR vimaDhALa rAcaM ja vijJALuM uddhAti" tyAM jaIne teo dase AMgaLIonA nakha jemAM maLI jAya che evI bane hAthanI aMjali banAvIne ane tene mastaka para dhAraNa karIne "vimalavAhana rAjAno jaya ho! vimalavAhana rAjAne vijaya ho !" evA zabdonA uccAraNa dvArA vimalavAhana rAjAne vadhAvaze. "jJAvittA vANI" vadhAvIne A pramANe kaheze-"gve vahu tenAivicA! tamane iniriLe inirakhuM vivijhA - jarUra vAsaMti jJAva sArU niviNa ti" he devAnupriya ! Apa zramaNa nirgathe pratye mithyAbhAva dhAraNa karIne keTalAka zramaNanircanI niMdA karI rahyA che, keTalAkane upahAsa karI rahyA che, ItyAdi pUrvokta kathana-eTale ke "Apa keTala ka zramaNa nine dezamAMthI hAMkI kADhe cho" A kathana paryantanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. "teM to vastu eya devANuppiyANaM seya, nA khalu eyaM amha seyaM, no khalu eya' rajjassa vA jJAd gaLavAraNa vA hai" zamaNanirca thenI virUddhanuM ApanuM A vartana Apane mATe paNa kalyANakArI nathI, amAre mATe paNa kalyANakArI nathI, rAjya, rASTra, baLa, senA, vAhana, nagara ane janapadane mATe paNa te zreyaskaranathI. " vApurAyA ! mohiM nihiM mijaI vidhvahivattA" he devAnupriya ! Apa zramaNa ninI sAthe je mithyAbhAva dhAraNa karI rahyA che zrI bhagavatI sUtra: 11 2 37 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temano avinaya karavA rUpa athavA temanI virUddha AcaraNa karavA rUpa je pravRtti Apa karI rahyA che, "vimatu revAbudAyA! ghacaraNa dUra - rAcAra" te pravRtti Apa baMdha karI de, evI he devAnupriya! ame Apane prArthanA karIe chIe have thI Apa te prakAranI pravRtti na karo, evI amArI Apane vinaMtI che. "tA vimaDhavALe javA te ihadu rAkSara jAva khattha vAhappabhiIhi eyama, vinatte samANe no dhammo tti, no tavo tti, bichAvALuM prathama pariNamhi? jyAre rAjezvarothI laI sArthavAhe paya, tanA leke dvArA te vimalavAhana rAjAne A pramANe prArthanA karavAmAM Avaze-munijanenuM apamAna Adi nahIM karavAnuM samajAvavAmAM Avaze, tyAre vimalavAhana rAjAnA manamAM e vicAra Avaze ke "dharma paNa nathI ane tapa paNa nathI" A prakArane vicAra karIne khoTA vinayabhAvapUrvakakharA dilathI nahIM, paNa mAtra zabdoccAra dvArA, mAtra dekhAva karavAne mATe ja-munijanenI virUddha AcaraNa nahIM karavAne svIkAra karaze. "taraNa naM ghara duvArastha nayarassa bahiyA uttarapurasthime dikhImAge etya NaM subhUmibhAge nAmaM ===Ane madada te zadvAra nagaranI bahAra IzAna keNamAM sumibhAga nAmanuM eka udyAna haze "DhavorA vaUo" te saghaLI bAtuonAM phelethI yukta haze, ItyAdi varNana anya graMthone AdhAre grahaNa karavuM joIe. " kAleNaM veNa samaeNaM vimalassa arahao pautpae sumaMgale nAma aNagAre lAinane kAzmagharA vaghAo" te kALe ane te samaye vimalaa. tanA prapautra-ziSyanA ziSya-sumaMgala nAmanA aNugAra haze. 11 mAM zatakanA 11 mAM uddezAmAM dharmazeSa aNagAranuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja sumaMgala aNagAra jAtisaMpanna haze. "ra saMhittavivAlesse tinnANovagae subhUmibhAgasta ujjANama adUrasAmate cha8 chadraNaM aNi. zitaLa gAya AcAkALe vihi " kulasaMpanna, balasaMpanna te sumaMgala aNagAra saMkSipta ane vipula tejezyAvALA haze. eTale ke aprAgakALe saMkSipta ane prAgakALe vipula evI te jAlezyAthI teo yukta haze. teo matijJAna, kRtajJAna ane avadhijJAna A traNe jJAnethI saMpanna haze, evA te sumaMgaLa aNagAra subhUmibhAga udyAnathI bahu dUra paNa nahIM ane baha samIpa paNa nahI e sthAne, niratara chaThThane pAraNe cha4nI tapasyA vaDe AtmAne bhAvita karatA, AtApanA bhUmimAM ane hAtha UMcA rAkhIne sUryanI sAme UbhA UbhA AtApatA laI rahyA haze. " ne te vimaDhavALe sAcA jannata jArUM vijJAhi" tyAre te vimalavAhana rAjA subhamibhAga udyAnathI thoDe dUra rathaDA (rathamAM besIne pharavA) Avaze, zrI bhagavatI sUtra: 11 2 38 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " tara NaM vimalavAhaNe rAyA subhUmi bhAgastra ujANasa adUrasAmaMte rahacariyaM mALe phAruM gaLapAda' cha cha vAva gAyanA pANidira" rathakIDA karatAM karatAM te sumaMgala aNagArane nirantara cha chaThThanI tapasyA vaDe AtmAne bhAvita karatA, AtApanA bhUmimAM banne hAtha UMcA karIne AtApanA letAM jaze. "gifsattA mAsumatte gAva milimimALe kumAruM vanara jAti in moradAvedig" temane joI ne te krodhathI lAlapILo thaI jaze, ane ruSTa, kuddha ane kupita thaIne dAMta vaDe pitAne hoTha karaDaze ane krodhathI huM A A thaIne te pitAnA rathanA AgalA bhAga vaDe sumaMgala aNagArane Thekara mArIne nIce pADI nAkhaze. "tae f se kuche re vimae. vALe rajA ravi naravira maLe taLiyaM 2 uttediA prakAre vimalavAhana rAjA dvArA rathanA agrabhAganI DokarathI pIDita karAyela-nIce pADI naMkhAelA te sumaMgala aNagAra dhIme dhIme UbhA thaze. "Qaa roja ja 3Dha vALo pAkiya 2 nAva gAyanA vislirU UbhA thaIne teo bIjI vAra hAtha uMcA karIne, AtApanAbhUmimAM AtApanA levA lAgI jaze, "tae NaM se viSalavAhaNe rAyA sumaMgalaM aNagAraM doccapi rahasireNaM NollAvehiha" tyAra bAda vimalavAhana rAjA pharIthI rathanA agrabhAganI Thekara mArIne suma. gaLa aNagArane nIce pADI deze. "tA je te sumaMnche naLakAre vimaDhavALe nA rojaMpi zire noTTaviNa nA ghanirca saLiyuM dRhiNaA pramANe vimalavAhana rAjA vaDe bIjI vAra paNa rathanA agrabhAganI Thekara mArIne nIce pADI naMkhAyelA te sumaMgaLa aNugAra bIjI vAra paNa dhIme dhIme UbhA thaze. urttA zohiM dig" UThIne teo pitAnA avadhijJAnane prayoga karaze. ro ivavettA vimaDhavANa no tIcandra rohiNA zomohi" pitAnA avadhijJAnane prayoga karIne teo vimalavAhana rAjAnA bhUtakALane avadhijJAna vaDe jANuM leze. "bApattA vimaDhavAha rAcaM caM va"i ane teo vimalavAhana rAjAne A pramANe kaheze-"no haju sumaM vimaravALe vA, nA vahu tu vaLe rAdhA, no vahu tuma mA cA " tame vimalavAhana rAjA nathI, tame devasena rAjA nathI, tame mahApadma rAjA paNa nathI. paratu "tuH V phuga taraje mavALa no nAmaM maMDhiputte TrothA, samAvAyA jAva cha3mathe veva " te AnI pahelAM trIjA bhavamAM makhaliputra gozAla hatA. te bhavamAM te pramANene ghAta karyo hato, zramaNane mAryA hatA, zramane virodha karyo hato ItyAdi pUrvokata vizeSa zevALA te chadmastha avasthAmAM ja kALa karyo hato. "te tathA savvANubhUiNA aNagAreNa pabhuNA vi hoUNa samma sahiya khamiya titikkhiya', ahiNa" te samaye je ke sarvAnubhUti aNagAra tamane zikSA karavAne samartha hatA chatAM paNa temaNe tamArA aparAdhane (temanI sAme tejalezyA choDavArUpa aparAdhane) nirvikAra bhAve sahana karyo hate, tamArA aparAdhane kSamAnI dRSTie je ho, zAMtipUrvaka aparAdha sahana karavAnI potAnI zakitanuM pradarzana karyuM hatuM, " te tathA mArA mAne ramukha vi SAra zAilicaM" tathA tamArA te bhavamAM zramaNa bhagavAna zrI bhagavatI sUtra: 11 239 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. mahAvIra svAmIe pazu tamArA aparAdhane, pete samatha hovA chatAM pazu saDana karyAM hatA, tamArA aparAdhane kSamAdaSTie jocA hatA, ane zAnti pUrNAMka aparAdha sahana karavAnI peAtAnI zakitanuM pradarzana karyu hatuM. " saM no pattu te bahuM taddA bhrama' saEi jJAvAcittimAMM " parantu temanI jema hu'tamArA aparAdhane sahana nahI' karU', te aparAdhanI kSamA paNa nahIM karU, sahana karavAnI IcchA paNa nahIM karUM' ane tene zAntipUrvaka sahana karavAnI zakitanuM prardezana nahI karU' parantu " ahaM te navaraM sahayaM sarahaM salAyi tavena seLa jJAha kAccuM masaddhi' rijJAmi " huM tane gheADAsahita, rathasahita ane sArathisahita, mArI tapajanya tejolezyAnA eka ja AghAta vaDe, pASANumaya yaMtranA eka ja AghAtanI jema, lakSma karI nAkhIza. ahIM " AjJAA kAdava " A e kriyAvizeSaNA che. je bhammakriyA karavAmAM eka ja AzcAta (prahAra, jhaTake) khasa thaI paDe che, te bhasmakriyAnuM nAma huM ekAtya " che. pASANamaya mAra trane phUTa kahe che, A phUTa (pASANamaya mArakayatra)nA jevA AghAta hAya che. evA je kramane AghAta hoya che, te karmanuM nAma cUMTAtya che. 'sad aaN te vimavALe rAcA sumaMgale aNagAreNaM evaM vutte samANe Asuratte jAva misamisemANe sumaMgalaM aLA taevirArenaM ohAveddi " vimalavAhana rAjA suma'gala aNugAranAM A prakAranA vacanA sAMbhaLIne krodhathI lAlapILeA thai jaze, krodhAnalathI prajavalita thai jaze ane rUSTa, kruddha, kupita thaine te peAtAnA dAMta vaDe hArDa karaDaze, dAMta kacakacAvaze ane AkuM A thaIne trIjI vAra paNu rathanA agrabhAga vaDe Thokara mArIne suma'gala aNagArane nIce pachADaze. tad n se sumaMgale aNagAre bimalavAhaNeNaM raNNA taccapi rahasriNaM nollAvie samANe Amutte gAva milimilemAne AyAgaLamUmitro vohara ' jyAre trIjI vAra vimalatrAhana rAjA rathanA agrabhAganI cATa vaDe temane nIce pachADaze, tyAre te suma'gala aNugAra krodhathI lAlapILA Adi thaI jaIne tApanAbhUmi parathI nIce uttaraze. " varohiphtA secAlamuvALa samonihi '' nIce utarIne tee taijasa samuddhata karaze. '" mecA samugdhALuM sronittA attarvocADyuM vacodavihira " taijasa samruddhAta karIne teo sAta ATha DagalAM pAchA huDI jaze vacco jattA vimavALa gAya' sarca' sAduM sabrAhiya tameLa aaaN nAga mAnasa pehi' pAchA haThIne potAnI tapajanya tejolezyAnA eka ja AghAta vaDe, tee vimalavAhana rAjAne ratha, gheADA ane sArathisahita, kUTAghAtanI jema, bhasma karI nAkhaze. have gautama svAmI zrI bhagavatI sUtra : 11 240 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"suiri aMte ! janAre vimajhaarot rAya sahayaM jAva bhAkharAsi' karitA kahiM gacchahii, kahi uvajihii"hai bhagavana! vimalavAhana rAjAne, ratha, ghoDA ane sArathisahita bharama karIne sumaMgala aNagAra kayAM jaze ? kyAM utpanna thaze? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-"joyA!sumAne kaLAre vivAhai rA' paDyuM jAva bhAsarAsi' karittA bahUhi cauttha chaTuma-dasama duvAlasa jAva vicittehi tavokamme hi appANaM bhAvemANe bahUhi vAsAI sAmaNNapariyAgaM pAuNehii" he gautama ! sumaMgaLa aNagAra vimalavAhana rAjAne ratha, ghoDA ane sArathi sahita bhasma karIne aneka upavAsa, chaThTha, aThama, dasama, dvAdazabhakata Adi vividha tapasyAo vaDe AtmAne bhAvita karatAM karatAM aneka varSa sudhI sAdhuparyAyanuM pAlana karaze. "gramttA mAriyAI khANa sa imattA anaurg chedattA AloiyapaDiketa samAhite kAlamAse kAlaM kiccA uGka caMdima jAva gevejavimANAvAsasaya vIIvaitA savvadasiddha mahAvimANe devattAe uvavajjihii" sAdhuparyAyanuM pAlana karIne teo eka mAsane saMthAro dhAraNa karaze anazana dvArA 60 TaMkanA janane teo parityAga karaze, ane alecanA ane pratikamaNa karIne, samAdhibhAva saMpanna thaIne, kALane avasara AvatAM kALa karIne, udghalekamAM candrasUryathI laIne nava vaiveyaka vimAne paryaMtanA devakanuM ullaMghana karIne, sarvArthasiddha mahAvimAnamAM rava rUpe utpanna thaze. "ttA tevA bALamajure terI sAparovamAruM igumttA" A sarvArthasiddha vimAnAmAM devanI jaghanya ane utkRSTa rUpathI rahita sthiti sAmAnyarUpe 33 sAgaropamanI ja kahI che. "taEUR EUR sumaMgalassa vi devarasa ajahaNNamaNukosaNaM tettIsaM sAgarovamAiM ThiI paNNattA" tyAM sumaMgala devanI paNa sAmAnya rUpe 33 sAgaropamanI ja sthiti kahI che. " jo maMte ! kumAruM re tAro reao mo jJAva mAvi jANe vivijJahipha jAva baMta krohi"autama svAmI e prazna pUche che ke-te sumaMgala deva te sarvArthasiddha vimAnamAMthI Ayu, bhava ane sthitine kSaya thaI gayA bAda, tyAMthI cavIne kayAM jaze ? kyAM utpanna thaze? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-teo tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaIne siddha thaze, buddha thaze mukata thaze, parinirvAta thaze ane samasta duHkhane anata karaze. sU021 zrI bhagavatI sUtra: 11 241 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vimAne mate ! sAcA sumaMDhevi" ItyAdi- TIkAryuM--A sUtramAM sUtrakAre zAlakanA bIjA aneka janmonA vRttAMtanI ja prarUpaNa karI che-gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke-"vimaDhavALe aMte ! rAjA kumai aNagAreNaM sahae jAva bhAsarAsI kae samANe kahi gacchahii ? kahi uvvni"i he bhagavana ! jyAre sumaMgaLa aNagAra vimalavAhana rAjAne tenA ghoDA, ratha ane sArathisahita, pitAnI tapanya tejalezyAnA kUTAghAtanA jevA eka ja AghAtathI, bALIne bhasma karI nAkhaze, tyAre te kyAM jaze? kayAM utpanna thaze ? mahAvIra prabhune uttara-"joyA ! vimaDhavALe i AcA sukhaMjase zAgaarennN sahae jAva bhAsarAsI kara samANe ahe sattamAe puDhavIe ukkoskaaldiicaMdi nahi recattA javAi " he gautama ! sumaMgala aNugAra vimalavAhana rAjAne jyAre ghaDA, ratha ane sArathisahita bhasmIbhUta karI nAkhaze. tyAre te vimalavAhana rAjA adha saptamI narakanA narakAvAsamAM utkRSTa sthitivALA nAraka rUpe utpanna thaze jyAre tyAMnA Ayu, bhava ane sthitino kSaya karaze, tyAre tyAMthI nIkaLIne manamAM utpanna thaze. te tattha satthavajjhe dAhavakkaMtIe kAlamAse kAlaM kiccA, doccapi ahesattamAe dattarI tyAM te zastrathI mAravA egya banIne dAhanI pIDAthI kALanA avasare kALa karIne pharIthI adhaHsaptamI pRthvImAM "afkTottarazAstra priyaMti RANa nepharANa kavAriddi" utkRSTa kALanI sthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. "ze toDAta6 33vatti vaMki marachedu havavAhi" tyAMnA Ayu, bhava ane sthitine kSaya thatAM, tyAMthI nIkaLIne te pharI momAM utpanna thaze. "tI vi gharathaaSe jAva divA chaThThI tamA puDhavI kaawAdidhi nAcaMsi ne rUdattApa vAjJiNi" tyAM paNa te sAvadhAI thaIne dAhanI pIDAthI kALane avasare kALadharma pAmIne chaThThI tamaprabhA pRthvImAM utkRSTa kALanI sthitivALA narakAvAsamAM nArakanI paryAye utpanna thaI jaze. " vi zto nAra daradrittA surApu vavAnnihi" tyAMnA Ayu, bhava ane sthitine kSaya thatAM, tyAMthI nIkaLIne te strI rUpe utpanna thaze. "tara vi naM 4thA rASTra rAva rokavAra puvIra roNajhArA kAra raddittA rokavaM irUriyacAvavavajhi"i tyAM paNa zastravadhAryuM thaIne dAhanI pIDAthI kALa karIne pharI chaThThI tama prabhA narakamAM utkaTakALanI sthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze tyAMthI nIkaLIne te pharI strI paryAyamAM utpanna thaze. "tara vi of etthava gAMva kviA paMjamaae dhUmappabhAe puDhavIe ukkosakAla jAva uvvaTTittA uraesu uvavajjihiha" te paryAyamAM paNa te zastravadhAha thaIne dAhanI pIDAthI kALa karIne pAMcamI dhUmaprabhA narakamAM utkRSTa kALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMnI Ayuristhati pUrNa thatAM tyAMthI nIkaLIne te samAM utpanna thaze. tatva vi nathavaSe jJAvi divA ki vaMcamA guDhavI nAva 3 zrI bhagavatI sUtra: 11 24 2 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvittA, hooAna kahyu patravattti i" tyAM paNa te zastradhA thaIne dAhanI pIDAne anubhava karIne kALadhama pAmIne kI dhUmaprabhA narakamAM utkRSTa kALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMthI nIkaLIne khIjI vAra paNa te sarpa rUpe utpanna thaze. jAva kiccA cautthIe paMkappabhAe puvINa jola sAjiMduEAla jJAna kaTrittA sIhe gi"i tyAM paNa pUrvokata prakAre karI kALa karIne te ceAthI pa'kaprabhA pRthvImAM utkRSTa kALa sthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMnI AyusthitinA kSaya thatAM, tyAMthI nIkaLIne te siMhaiAmAM utpanna thaze. " sasthAna La sAthayajJe taheva jAya kivvA doccapi cautthIpa paMkajAba ubvaTTinA, docbaMpi sIhesu uvvniri" te si'hubhavamAM paNa te zasravadhAha thaIne dAhanI pIDA bhAgavatA thake kALanA avasare kALa karIne krIthI ceAthI paMkaprabhA narakamAM utkRSTakALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMnI AyusthitinA kSaya karIne te krI siha rUpe utpanna thaze. "nAva vinA tattvAr vAhuyavmAr jodhAjI nAva duttA pavaeNlIghu vihira' tyAM paNa tenA zastrathI vadhu thaze ane dAhanI pIDAthI te kALa karIne trIjI vAlukAprabhA pRthvImAM utkRSTakALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMthI nIkaLIne te anantara samayamAM pakSIomAM utpanna thaze. tattha viNaM satthavajjhe jAva kiccA doccapi taccAe vAluya jAva uvvaTTittA doccapi pakkhIsu vAluya jAva satravajJihira '' tyAM paNa tenA zastra vaDe vadhu thaze ane dAhanI pIDAthI yukata thaIne, kALane avasare kALa karIne te pharI trIjI vAlukAprabhA pRthvImAM uSkRTakaLasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMthI nIkaLI pharIthI te pakSiomAM utpanna thaze. jAva kiccA doccAe sakkara pabhAe nAva kaTTattA sIlavevu ci"i te pakSInA bhavamAM tenA zastra vaDe vadha thaze ane dAhanI pIDAthI kALa karIne tenA jIva khIjI zakarAprabhA pRthvImAM utkRSTakALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. tyAMthI nIkaLIne te kAci'DA, kAcabA Adi rUpe utpanna thaze. tattha viNaM satthavajhe jAva kicvA docce vi doccAe sakkarapabhAe jAva uvaTTittA doccapi lIlavenuM vajJidhik " te bhavamAM paNa tenA zastrathI vadha thavAthI dAhanI (6 zrI bhagavatI sUtra : 11 243 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIDAthI kALa avasare kALa karIne pharIthI tene jIva bIjI zarkarA pabhA pRthvImAM utkRSTa kALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze tyAMnI Ayasthitine kSaya thatAM ja te tyAMthI nIkaLIne pharI kAciMDA AdinA bhavemAM utpanna thaze. " vAra hirA rUpIye ravaLamAd gDhavI uttaracaMsi nahi ne vattApa vASirahityAM paNa (sarIsRpanA bhavamAM paNa) tene zastra vaDe vadha thavAthI dAha utpanna thavAthI ke kALane avasara AvatA kALa karIne pahelI ratnama mA pRomAM utkRSTa kALasthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. " vAra 3 vaditA saLI; raviiha" tyAMnI Ayasthitine kSaya thatAM te tyA thI nIkaLIne saMgni jIvomAM utpanna thaze. tarA je saraLavaSe vAra divA basaLIviiA saMjJIbhAvamAM paNa zastrava vadhdha thaIne dAhanI pIDAthI paritapta thaIne kALane avasare kALa karIne te asaMsI jIvemAM utpanna thaze. "tastha vi naM patthavaSe vAva kiccA doccaM imIse rayaNappabhAe puDhavIe paliovamassa asaMkhejjabhAgadviiyaMsi ife ne cattA sattAAi "i te asaMjJibhavamAM paNa zastra vaDe teno vadha thaze ane dAhanI utpattine lIdhe kALamAse kALa karIne te bIjI vAra paNa A ratnaprabhA pRthvImAM palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI sthitivALA narakAvAsamAM nAraka rUpe utpanna thaze. je krame asaMgni Adi jI ratnaprabhA AdimAM utpanna thAya che, eja kamAnusAra ahIM paNa temane utpAda kahevAmAM Avyo che, evuM samajavuM joIe eja vAta "aavLI vastu ghaDhama" ItyAdi sUtra dvArA vyakta karavAmAM AvI che. je na to jhAva 33variA kArUM rUmAruM svAIvALAruM mayaMti" te vimalavAhanane jIva ratnaprabhA pRthvImAMthI udvartana karIne, "jaHYkazILa, homapallI, gujavaNImAM vIvAvallIna " carma pakSI-cAmaDaciDiyA vagere, lemapakSI-haMsa vagere, samudgaka pakSI-samudgaka AkAranI pAMkhovALAM pakSI, je manuSyakSetranI bahAranA kSetromAM ja rahe che ane uDatI vakhate paNa temanI pAMkhe saMkucita rahe che, tathA vitatapakSI-vistArita pAMkhavALAM pakSI, A pakSIo paNa manuSyakSetranI bahAra ja rahe che, A khecaranA judA judA bhemAM "teNu nAcatarasavuMtto dArUnA karArUttA taththara taLeva mukakora nukasAhig" eTale ke A pakSIomAM aneka lAkha vAra marI marIne pharI karIne eja bhAmAM vAraMvAra utpanna thaze. "vastha jIva nuM saraLavaze zrI bhagavatI sUtra: 11 244 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 areeriate kAlamAse kAlaM kiccA jAi imAI bhuyaparisampavihANAiM bhavaMti " sasthAnamAM dhastra vaDe vadhu thavAne kAraNe dAhanI utpattithI kALanA avasare kALa karIne nIce darzAvelA bhujaparisarpAmAM-kAciDA, nALiyA, Aphri gohANaM nANaM jahA patravaNAyae jJAnanamALa' '' saraDA Adi jAhaka patanA jIve mAM prajJApanA sUtranA pahelA patramAM je kAciMDA, nALiyA Adi jAhaka paryaMtanA bhujaparisarpo kahyA che, temAM ' gaLeNacAsa sutto, lesa nA vALa, aneka lAkha vAra marI marIne eja bhavAmAM karI pharIne vAravAra upanna thaze eTale ke ahIM khecara pakSIonA bhavAmAM utpattinA viSayamAM jevuM kathana pahelAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana bhujaparesoMmAM paNa te jIvanI utpatti viSe samajavu'. jAva kiyA jAI rUmArUM kalivihArUM mayaMti " A kAci'DA, nALiyA mAdinA bhavezamAM teneA zastra vaDe vadha thaze ane dAhanI utpattithI te jIva kALa karIne urazna parisamAM, "hoLa' acALa bAnnAhiMyALa' mozALa " eTale ke sarpa, ajagara, AzAlikA (sarpa jAtinA eka khAsa le), (mahAsarpa) A uparisaryAMnA bhedomAM " imAI utpayavihANAI bhavaMti " aneka lAkha vAra marI marIne eja bhavAmAM phrIkIne vAraMvAra utpanna thaze. tyAM paNa te zastra vaDe haNAIne dAhanI utpattithI kALanA avasara AvatA kALa karaze, ane A pazuonA bhedamAM 66 layasaAE nAva ane maheAraga dizAnAphUM 66 teSu saMjJA-surALa', suvuDAna', maMDISacALa, aLacALa ' eka kharIvALAM- gheADA AdimAM, e kharIvALAM gAya, bheMsa AdimAM, geALAkAranA pagavALAM hAthI, UMTa AdimAM, nahAravALAM payukata siha, vAgha vageremAM ane pracalita jJAna jillA nArUM mAnaOcavALAnuM_mayaMtti " aneka lAkha vAra marI marIne eja bhavemAM phrI phrIne vAra vAra utpanna thaze. te cApagAM pazunA bhavAmAM paNa te jIvanA zastra dvArA vadha thaze, te kAraNe dAhanI utpattine lIdhe kALa avasare te jIva kALa karIne jaLacara jIvAmAM utpanna thaze. taMganhA " te jaLacarAnA bhedo nIce pramANe che.-" majjALa, kacchabhANa, jAva susumArANa matsya, kAcabA, grAha, magara, ane zi'zumAra. ve agaya sahastra jAva kiccA jAI imAI cAuridiyavihANAI bhavaMti " A jaLacarAnA bhemAM aneka lAkha vAra marI marIne pharI pharIne eja bhavAmAM utpanna thaze. te jaLacara bhavAmAM paNa zastra vaDe te jIvanA vadha thaze ") 66 zrI bhagavatI sUtra : 11 dd 245 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agamaya vahassa ane dAhanI utpattithI kALa karIne te jIva caturidriya jIvAnA bhedomAM utpanna thaze. 'saMjJA' jevAM ke-" adhiyA, naittiyAAM, nA pannatranA phe nAva goyamajIdAna" azvikA, pAtrikA ane prajJApanAnA prathama padamAM kahyA pramANenA mAkhI, gamasikA Adi chANunA kIDA pantanA jIvA. " tevu jAva kiccA jAIM imAI teiMdiyavihANAI bhavaMti - tNjhaavaniyA gAva sthiroMDhAnuM " te catundriyAmAM aneka lAkha vAra marI marIne pharI pharIne teo eja bhavAmAM utpanna thaze ane te caturindriya bhavemAM paNa zAstra vadhyuM thaIne dAhanI utpattithI kALadharma pAmIne ucita, rAhiNika, kunthu, kIDI, hastithI Adi trIndriya jIvAmAM utpanna thaze. 8 saMjJaddA '-jemake-' raciyALa jAtra sthinoMdAneM 'upacita yAvat rAhiNika, kunthu, pipIlikA (kIDI) ane hastiauDa tesu aNega 6: jAva kiyA jAIM imAI beiMdiya-vihANAI bhavaMti, taMjahA - pulAkimiyANa' gAya samuddhivALa" te bhavAmAM paNa aneka lAkha vAra marI marIne phrI krIne eja trIndriya lavAmAM te jIva utpanna thaze. te bhavAmAM paNa zastravadhAtu thaIne dAhanI utpattithI te jIva kALadharma pAmIne pulAkRmi, kukSi kRmi, gaphUlaka, geleAma ane samudralikSa nAmanA dvIndriya jIvanA bhedomAM utpanna thaze. . tesu aNegasayasaharasa jAva kiccA jAI imAI vaNassai vihaaLArUM mayaMti " te bhavAmAM paNu aneka lAkha vAra marI marIne ane tyAM ja krIkarIne upanna thaIne te chatra zastradhAtuM thaine dAhanI utpattithI kALane avasare kALa karIne, nIce darzAvela vanaspatikAyika jIvanA bhedeomAM utpanna thaze. " saMgahA-kalAnuM, zuSkALa', gAya kuLAnaM '' jevAM ke vRkSa, gucchapuSpastamaka, vRntAkI Adi, gulma, navamAlikA Adi latA, padmalatA, puSpattI Adi vela, patraka-zeraDI vagere, tRNu-kuza Adi, valaya-tAla, tamAla Adi, harita-adhyArohaka, tandutrIyaka (tAMdaLajo) Adi, auSadhi- zAli, gAma Adi, jalaruha-kumuda Adi, ane kuhuNa-bhUmiTaka Adi. " tevu manevaya nAva cAcAAEpha ' te jIva te vanaspati bhedamAM aneka lAkha vAra marI marIne eja bhavAmAM phrIzrIne utpanna thaze. " Atra 2 NaM kaDuyarukakhesu kaDuyavallIsu savvattha vi NaM satthavajjhe jAva kiccA jAI ArM vAdhAviALavuM mayaMti '' khAsa karIne kaTuka vRkSeAmAM-nimmAdikAmAM ane semalatA Adi kaTuka veleAmAM te adhika vAra utpanna thaze te bhaveAmAM paNa te jIva zastravadhyuM thaIne dAhanI utpattithI kALane avasare kALadhama pAmIne vAyukAyikAnA nIcenA bhedomAM utpanna thaze, " saMjJA " jevAM ke "" vALavAcALa, nA yudghavAcALa " pratIcIvAta (pUrva.vAta), dakSijIvAta, udIcIvAta (uttarAta) ane zuddhavAta-maMda stimitavAyuM, A vAyukAyika bhedyamAM te jIva utpanna thaze. " tevu baLe sacannaAEgAva jijjA lADuM mArUM tevAnihALAnuM mayaMtti " A vAyukAyika bhedeomAM te jIva vAravAra marIne eja bhavemAM pharI pharIne utpanna thaze te prAcIvAtAdi vAyukAyika bhavAmAM zastravadhya thaIne dAhautpattIthI kALane avasare kALa karIne te jIva A zrI bhagavatI sUtra : 11 246 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tejaskAyika bhedomAM utpanna thaze "taMgahA-nADhALa jJAva jUThaMmanirira3 zALAo jevAM ke-aMgAra, agninI javALAe, tuSAdine bhArele agni, ane sUryakAnta maNimAMthI nIkaLatI javALAo. " te jANavA jJAna zinA jAvuM mAruM AgyavALAruM mati " A agnikAyika bhavamAM aneka lAkha vAra marI marIne te jIva pharI pharIne te bhamAM ja utpanna thaze, te agnikAyika bhavamAM paNa te jIva zastravadhya thaIne dAhau patithI kALane avasara AvatA kALa karIne A je apUkAyikanA bheda che temAM utpanna thaze-"taMgaNA-raNAnuM kAra jJAtori" jhAkaLa, hima, dhummasa, ane khAInuM jaLa. "teNu kALAsara nA pAyArUpa" A aprakAyika bhamAM paNa aneka lAkha vAra marI marIne te jIva pharI pharIne eja bhavemAM vAraMvAra utpanna thaze. "raNachari 4 i vAro; topaNu" khAsa karIne te khArA pANImAM ane khAInA pANImAM utpanna thaze. "sAvaraNa vi naM thavaSe jJAna di gADuM phumAruM putravikSAvALA mayaMti" A apUkAyikamAM utpanna thayela te jIva sarva sthAnomAM zastravadhya thaIne dAhanI utpattithI kALane avasara AvatA kALa karIne A je pRthvIkAyikanA bhede che, temAM utpanna thaze. "raMgaNA jevAM ke-"gvI, rakSAbaM, nAva sUciMtA" pRthvI-mATI, zarkarAprastara khaMDa kaNa, vAlukA, dhULa, upala-pASANu, sUryakAnta maNivizeSa, "tenuM navasaha jAva jJA"i uparyukta pRthvIkAyika bhAmAM aneka lAkha vAra marI marIne te jIva pharI pharIne eja bhavemAM vAraMvAra utpanna thaze. " ra jJAvAcaraghuvighaNu" khAsa karIne te khara bAdara-pRthvIkAcikemAM utpanna thaze. "sAvatha pi nuM sarathAjo jAva ucA rAri vIre vAhiM cittANa vavavajJi"i A pRthvIkAyika bhamAM te jIva zastravadhya thaIne dAhanIupattithI kALane avasara AvatA kALa karIne rAjagRha nagaranI bahAranA pradezamAM vezyArUpe utpanna thaze, " taraha vi ja satyavaka nAra ji voraMji ni nA saMto cittA vAkinahi" te vezyAnA bhAvamAM paNa te jIva zastro vaDe vadha thaIne dAhanI u5ttithI kALane avasara AvatA kALadharma pAmIne bIjI vAra paNa eja rAjagRha nagaramAM vezyA rUpe utpanna thaze. sU022A "tara vi v sarathA jAva vighA ruva gaMgurI rIte ItyAdi- TIkAtha-tA ra aaN sarathA jJAva zizA hera laMgurI rI mahevaase vijhagiyAyamUle bebhele saMnivese mAhaNakulaMsi dAriyattAe paJcAyAhida zrI bhagavatI sUtra: 11 247 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjagRha nagaranI vezyA rUpe utpanna thayela te vimalavAhanane jIva zastravAha thaIne dAhanI utpattithI kALane avasara AvatA kALa karIne, A jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM bhAratavarSamAM vidhyagirinI taLeTImAM AvelA bebhela nAmanA upanagaramAM brAhmaNakuLamAM kanyA rUpe utpanna thaze. "taNa ja te rAciM 3Hvicaro vajhuvAhamAvaM govAmagutta" jyAre te bAlikAnA mAtApitAne evuM lAgaze ke A kanyA bAlyAvasthA pAra karIne yauvanAvasthAe AvI pahoMcI che, tyAre te e "vahivALa sujena hirapaLa vikhaNAM kiavicaraNa mArA mAricattA sUraati" tene yegya kariyAvara karIne, gya pati sAthe paraNAvaze-eTale ke cagya purUSanI bhAryA rUpe tenuM pANigrahaNa karAvaze, " jaM tarala mAriyA aviratarU, rudra, vitA, aNumA" A prakAre bhAryA rUpe pradAna karAyelI te kanyA tenA patine ISTa thaI paDaze, kAnta-khUbaja pyArI, priya, ane manoma (manamAM sthAna jamAvanArI) thaI paDaze ane te patinI AjJAnuM pAlana karaze. "maMAramALA teNa kelAiva susaMgoviyA, celapeDA iva susaMparigAhiyA, rayaNakaraMDaoviva sasAra vivA, soviyA" tethI gharanA mANaso AbhUSaNenI peTInI jema tenI saMbhALa rAkhaze, telanA sIsA athavA koLAnI jema khUba ja sAvadhAnIpUrvaka tene sAcavavA gya gaNaze, jevI rIte vastronA TUkane vizeSa AdaranI sAthe saMbhALIne rAkhavAmAM Ave che, e ja pramANe tene paNa eTale ke A kanyAne paNa khUba ja saMbhALapUrvaka surakSita sthAnamAM rAkhavAmAM Avaze, "mAna rIce nA 30NuM, kAra parIsarovaranA, karaMtu " tene kadI paNa ThaMDI sahana na karavI paDe, garamI sahana na karavI paDe, ThaMDI garamI bane sahana na karavA paDe, tathA kaI paNa prakAranA parISaha ane upasargo tene duHkhI na kare tenuM vizeSa dhyAna rAkhavAmAM Avaze. "tALa lA rAriyA zA yArU nu vaLI surakTAko kuruSa vijJamALI saMjJA sAgADhAImagyA zAstramANe phAruM dizA" tyAra bAda te garbhavatI thaze. koI eka divase te garbhavatI avasthAmAM sAsarethI pitAnA bhAInI sAthe pitR javA mATe nIkaLaze. rastAmAM dAvAgninI javALA o vaDe dAjhI javAne kAraNe kALane avasara AvatA kALa karIne dakSiNa dizAnA agnikumAra devamAM devanI paryAye utpanna thaze. "se ne to zrI bhagavatI sUtra: 11 248 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haMto maLatAM 3 ddittA mApurUM vimAthuM Dhamahi" te agnikumAra devanA Ayu, bhava ane sthitine kSaya thavAne kAraNe tyAMthI udvartana karIne te manuSya paryAyamAM janma dhAraNa karaze. "merA ra4 va suvijJadira" te manuSya bhavamAM te nirmaLa badhi (samyagdarzana) pAmaze. "surakSattA muMDe mavittA rAjA ne gArthi nahi" zuddha samyagdarzananI prApti karIne te muMDita thaIne gRhasthAvasthAne parityAga karIne pravrajyA aMgIkAra karIne aNagArAvasthA dhAraNa karaze. " tatha vi ca na vANiyaNAne zAstramANe jhAruM zighA vAdaLas amAreluM ke, vattA vAgiNi" paraMtu te avasthAmAM paNa te zramaNya paryAyanI virAdhanA karaze ane kALane avasara AvatA kALadharma pAmIne dakSiNa dizAnA asurakumAra devomAM devanI paryAye utpanna thaze. "se naM rohiMtA jJAva raddittA mAMguddhi vinA, saMva vAva" tyAra bAda asurakumAra devanA Ayu, bhava, ane sthitine kSaya thavAne kAraNe, tyAMthI uddhanA karIne vimalavAhanane jIva pharI pAcho manuSyaparyAyamAM utpanna thaze. A bhavanuM varNana pUkata manuSya bhavana jevuM ja samajavuM " tattha vi NavirAhiyasAmaNNe kAlamAse kAlaM kiccA dAhiNillesu nAgakumAresu reNu traNa vajJi" te manuSya bhavamAM paNa zramaNyaparyAyanI virA dhanA karIne kALane avasara Avane kALadharma pAmIne te dakSiNa dizAnA nAgakumAra devamAM devanI paryAye utpanna thaze. "of aotA maLatAM evaM eraNa abhilAveNa dAhiNille sunakumAresu evaM vijjukumAresu, evaM aggikumAraparA gAla phALiyu thayikumAreluM" vaLI tyAMthI paNa anantara samayamAM udvartana karIne te manuSya rUpe utpanna thaze, ane pUrvokta abhilApAnusAra zramaya paryAyanI virAdhanA karIne kALano avasara AvatA kALadharma pAmIne dakSiNadizAnA suvarNakumAromAM devanI paryAye utpanna thaze. tyAMthI paNa ananara samaye uddhartAnA karIne te vimala vAhanane jIva manuSyazarIrane dhAraNa karaze te bhavamAM paNa zramaNyaparyAyanI virAdhanA karIne, kALane avasara AvatA kALa karIne te dakSiNa dizAnA vighukumAromAM devanI paryAye utpanna thaze tyAra bAda vidyukumAranA bhavamAMthI uddhanA karIne manuSya bhavamAM utpanna thaze, tyAra bAda dakSiNa dizAnA udadhikumAremAM, tyAra bAda manuSya bhavamAM, tyAra bAda dvIpakumAra devamAM tyAra bAda manuSyabhavamAM, tyAra bAda dakSiNa dizAnA dikakumAra devAmAM, tyAra bAda manuSyabhavamAM, tyAra bAda dakSiNa dizAnA vAyukumAra devamAM, tyArabAda manuSyabhavamAM, ane tyAra bAda dakSiNa dizAnA svanitakumAra demAM devanI paryAye utpanna thaze ahI udadhikumAranA pahelAM agnikumAra bhavamAM utpanna thavAnI vAta karI nathI tenuM kAraNa e che ke brAhmaNa kanyAnA bhavamAM te kanyA jyAre tenA bhAI sAthe sAsarethI piyara jatI hatI tyAre dAvAgnimAM baLI javAthI agnikumAra devAmAM zrI bhagavatI sUtra: 11 249 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "6 << ". 66 66 99 devanI paryAye utpanna thai gaI hatI. A rIte agnikumAzamAM pahelAM tenA utpAda thaI gayA. hAvAthI pharIthI agnikumArAmAM tene utpAda thavAnA kayananA ahI niSedha karavAmAM Avye che. vaLI e deva bhavanI vaccenA dareka bhatramAM te jIva samyagdarzana prApta karIne zrAmaNya paryAya agIkAra kare che, pazu sayamanI virAdhanA karavAne kAraNe ja bhavanapati devAmAM deva rUpe utpanna thayA kare che, ema samajavu', " hai La' to jJAna TvittA mAjIssuM vicArUM samihika '' stanitakumAranA bhavamAMthI pazu uddhattanA karIne vimalavAhananA jItra manuSya lakSa prApta karaze. jAva virAhiyasAmaNNe joisiesu devesu vannidhi " tyAM paNa pUkita manuSyabhavanI jema zrAmaNya paryAyanI virAdhanA karIne cetiSika devAmAM devanI paryAye utpanna thaze. baMne naM satro nava drittA mAnusaMvinavuM miki'' vaLI te tyAMthI cyavIne- jye tiSika devanA zarIrane che.DIne-manuSya daMDa dhAraNa karaze. jIva avirAhiyasAmaNNe hAmAtre jAruM jijJAsohame che phevarANa vidhi " pUrvokta sUcana anusAra te bhavamAM paNu kathana samajavuM. parantu ahI te zrAmaNa paryAyanI virAdhanA karaze nahI, te evI paristhitimAM kALa dhama pAmIne te sauma kalpamAM devanI paryAye utpanna thaze. se NaM taohiMto anaMtaraM cayaM caitA mANussaM vigAhaM labhihii kevalaM bohiM bujjhihi tyAra bAda jyAre te saudhama kalpamAMthI cyavana karaze, tyAre manuSya paryAya prApta karIne zuddha sabhya gdarzana prApta karaze. 'tatya tri naM aviAcisAmaLe jAmale hAruM vicA saLaMmAre be revattAdviihaka '' A manuSya paryAyamAM te pravrajyA laIne zrAmaNya paryAyanI virAdhanA karyA vinA ja kALane avasara AvatA kALa karIne sanatkumAra kalpamAM devanI paryAye utpanna thai jaze. OM na' sohiMto vaM nahAvaLamAre, taddA haMmora, mahAyuddha, bALa, bAraNe ' jevI vakatavyatA sanatkumAra kalpamAM utpattinA viSayamAM karavAmAM AvI che, evI ja vakatavyatA prAaAka, mahAzukra, Anata ane AraNu kalpamAM tenA utpAda viSe paNa samajI levI. " se ... todto aviAcisAmaLe hAja mAre hAruM niSA sajrakRttike mavimALe tenasAikjhiddipha' AraNa kalpamAMthI cyavIne te manuSyabhavamAM utpanna thaze. tyAM samyagdarzana prApta karIne pravrajyA laine zrAmaNyaparyAyanI ArAdhanA karaze, ane kALanA avasara AvatA kALadharma pAmIne sarvAsiddha mahAvimAnamAM deva rUpe utpanna thaze. "se tohi to baLatarA pattA mAoidde vAle nAruM mAruM kulAI bhavati, aDDhAI aparibhUyAI, tahappagAresu kulesu puttataHe pazcAyAhii " tyAMnA asu, lava ane sthitinA caya karIne te mahAvideha kSetramAM je A dhanADhaya, dIpta ane bahujanaabhUita kuLa che, temAM putra rUpe utpanna thaze, zrI bhagavatI sUtra : 11 250 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "evaM jahA avAie daDhappAinnavasamvayA sacceva vattavayA niravasesaM bhANi caDavA kAra vavanAraMge ramucum" pUrvokata rUpe aupapAtika sUtramAM daDhapratijJanA viSe je kathana karavAmAM AvyuM che, eja kathana ahI saMpUrNa rUpe kevaLa uttama jJAna ane uttama darzana tene upanna thaze" A sUtrapATha paryata grahaNa karavuM joIe, "taNa je rUDha TI bacqLo tIvaTuM Amag" tyAre te daDhapatiza kevalI pitAne bhUtakALa jANaze. "3Amo yttA ane jithe sAhira lAvIne A pramANe kaheze-"gd a aI ajo! ibho cirAtIyAe zraddhAe gosAle nAmaM maMkhaliputte hotthA, samaNa. ghAcA jJAtra 43mathe va ALag" he A! cirAtIta kALamAM asaMkhyAta vyatIta thaI gayelA addhAkALamAM, huM makhaliputra gozAla hatA. mArA te bhavamAM meM zramane ghAta karyo hato, temane mAryA hatA, ane temane prabaLa zatru banyuM hatuM, te bhavamAM chadmasthAvasthAmAM ja huM maraNa pAmyo hate. "taM mUari f bahuM mAro nArIce gaLavAmAM vImatuM jAvAMta saMsAranA aNuriTriA" he A! he zramaNanigraMtha ! te kAraNezramaNaghAtAdi kAraNone lIdhe-me atyAra sudhI A anAdi, anaMta, dina mArgavALA cAra gativALA A saMsAra rUpa gahana vanamAM bhramaNa karyA karyuM che "teM mALe karo ! mars, pArivALiInag, sa=AjapaLIthag" tethI he Aryo! tame kaI AcAryanA virodhI na thaze, upAdhyAyanA virodhI na thaze. "bhAracittAvALuM athavAgha" AcArya ane upAdhyAyanA azakartA paNa banaze nahIM, temane avarNavAda paNa karaze nahIM, ane temanI apakIrti karanArA paNa banaze nahIM. "mA naM 2fa gve veva mAzrI baLavA jAva saMzAvatAruM ajuriTTi, kahA " mArI A vAtane mAnavAthI tamArAmAM koI paNa A anAdi, anaMta dIrgha mArgavALA, cAturanta saMsArakAntAramAM bhramaNa nahIM kare. jeo A mArI vAta nahIM mAne, temane mArI jema anAdi, anaMta, cAturanta saMsArakAntAramAM dIrgha kALa sudhI bhaTakavuM paDaze. "tat te samair fthA dvArA visTiva aMtiya eyama8 socA nisamma bhIyA, tatthA, tamiyA saMsArabhauvviggA daDhapa. gi deva4i vaMvitidaDhapratiza kevalIne A prakAranA kathanane sAMbhaLIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne, te zramaNa nigraMtha saMsAranA bhayathI bhIta, zrI bhagavatI sUtra: 11 251 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trasta ane trAsita thaIne (kevalIna te kathanane kAraNe saMsAra bhayathI udvigna thaIne) te daDhapratijJa kevalIne vaMdaNa karaze. "vaMvittA taraNa kALag sAroeitti, siMvihiMti, sAva vijhihiMti" vaMdaNuM karyA bAda, teo te sthAnanA (pApasthAnonA) aticAronI AlecanA karaze, niMdA karaze, gaha karaze ane yathAyogya prAyazcitta leze, "g f a Dha rahI vahU rANAruM vastra ricA vALadira" tyAra bAda te dRDhapratijJa kevaLI aneka varSa sudhI keliparyAyanuM pAlana karaze, "pALattA vaLo mArAM nittA, mai Tarf" pAlana karIne pitAnuM gheDuM AyuSya bAkI rahyuM che te jANaze ane anazana dhAraNa karaze "gvuM =hA kavAre stva sAvakuvALamaMd dig >> pUrvokata rIte, aupapAtika sUtramAM kahyA anusAra, teo siddha thaze, buddha thaze, mukta thaze, parinirvAta thaze ane samasta duHkhothI rahita thaI jaze. - A zatakane ane mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che ke "revaM mare! tevuM maMche! tti jJAra virU" "he bhagavana ! Ape je kahyuM te satya ja che. he bhagavan! ApanuM kathana yathArtha ja che." A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo pitAnA sthAne besI gayA, "tamatte ja pannAM saghaM " A prakAre A 15muM zataka samApta thayuM. "pArtha" A paMdamuM zataka uddezakethI rahita hovAthI eka samAna che. sU023 jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA paMdaramA zatakane pahele uddeza samApta 15-1 !! zataka 15 samApta zrI bhagavatI sUtra: 11 25 2