________________
૧૨૦
, અધ્યાત્મમત પરીક્ષા. . . . .
ગાથા - ૩૧
મથ - “1'થી પૂર્વપક્ષી આ પ્રમાણે કહે કે, શુદ્ધ ઉપયોગના અધિકારીઓ વડે જિનઆચરિત જ આચરવા યોગ્ય છે. વળી શુભ ઉપયોગના અધિકારીઓની ઉપદેશાદિની પ્રવૃત્તિ હોવાથી તીર્થોચ્છેદ નહિ થાય.
શુદ્ધ ઉપયોગના અધિકારીએ ભગવદ્ આચરિત જ આચરવું જોઇએ, તે પ્રવચનસારમાં કહ્યું છે. તે આ પ્રમાણે
િવિપત્તિ - સંગ છે, એથી કરીને જિનેશ્વરોએ દેહમાં પણ અપુનર્ભવકામી જીવોને નિષ્પતિકર્મત્વનો ઉપદેશ આપ્યો છે. વિ ' શું પરિગ્રહ હોય? એ પ્રમાણેનો તર્ક છે.
ભાવાર્થ-તાત્પર્ય એ છે કે શરીરનો) સંગ છે એથી કરીને અપુનર્ભવટામીને દેહમાં પણ ભગવાને અપ્રતિકર્મનો અર્થાત્ પ્રતિકર્મ નહિ કરવાનો, ઉપદેશ આપ્યો છે, શું કિંચન=પરિગ્રહ હોય? અર્થાત્ કાંઇ પરિગ્રહ ન હોય, એ પ્રમાણે તર્ક છે.
અહીં પ્રવચનસારના સાક્ષીપાઠથી શુદ્ધ ઉપયોગના અધિકારી વડે ભગવાને આચરિત આચરવું જોઇએ; એ અર્થ આ રીતે પ્રાપ્ત થાય છે, જે અપુનર્ભવકામી છે તે શુદ્ધ ઉપયોગના અધિકારી છે, અને તેને દેહમાં પણ નિષ્પતિકર્મનો ભગવાનનો ઉપદેશ છે, અને તેનાથી પ્રાપ્ત શેષ પરિગ્રહનો અભાવ છે, તેથી તેણે ભગવાનની જેમ દેહ સિવાય કોઇ વસ્તુ ધારણ કરવી જોઇએ નહીં. તેથી ભગવાને જે આચરણ કર્યું છે, તે જ આચરણ કરવું જોઇએ.
ગ્રંથકાર તેનો ઉત્તર આપતાં કહે છે‘ તમ-તે આ પણ શુદ્ધઉપયોગવાળાએ ભગવદ્ આચરિત જ આચરવું જોઇએ અને શુભઉપયોગવાળાએ ઉપદેશાદિની પ્રવૃત્તિ કરવી જોઇએ, તે આ પણ, તારા વડે કેવી રીતે નિર્મીત કરાયું?
“બાવ-ભગવાનના ઉપદેશથી (નિર્ણય કરાયો) એ પ્રમાણે પૂર્વપક્ષી કહેતો, ગ્રંથકાર કહે છે- તો જિનકલ્પિકાદિ ઔપયિક માર્ગ=જિનકલ્પિકાદિરૂપ ઉપાયભૂત માર્ગના અર્થાત શુદ્ધ ઉપયોગના ઉપાયરૂપ જિનકલ્પિકાદિરૂપ માર્ગના અધિકારીઓ પણ નિરુપમવૃતિ-સંઘયણવાળા, પૂર્વવિદ્રપૂર્વના જાણકાર, અને કરાયેલ પરિકર્મવાળા જ થાય છે; એ પ્રકારે તેનાથી જ=ભગવાનના વચનથી જ, તું કેમ સ્વીકારતો નથી?
ક ટીકામાં જિનવિધવામી” પાઠ છે ત્યાં નિવસ્પિદ ચિલમ....' પાઠ સંગત થાય છે, તેથી તે મુજબ અર્થ કરેલ છે.
ભાવાર્થ-નિરુપમ ધૃતિ અને સંઘયણ કહ્યું, ત્યાં બ્રતિપદાર્થ સત્ત્વાદિ પાંચ ભાવોની તુલનાથી આત્મામાં ધૈર્યભાવ પ્રાપ્ત થાય તે રૂપ સ્વપ્રયત્નથી પેદા કરાયેલ પરિણામ છે, અને સંહનન પૂર્વકૃત પુણ્યના ઉદયથી મળે છે.II3II
