________________
૨૫૭
Puथा - ५८...............सध्यात्ममतपरीक्षा... ..........२५७
१ 'कामं उभयाभावो तहवि फलं अस्थि मणविसुद्धीए। तीए पुण मणविसुद्धीइ, कारणं होंति पडिमाओ [आव.नि.११३४] त्ति ।।
सार्थ :- 'प्रशमरस' प्रशभरसनिभान त्यहि भगवगुत्भावनाथी ४नित मनोविशुद्धिना उतु५॥थी પ્રતિમાદિ ઉપકાર કરે છે, એ પ્રમાણે ગ્રહણ કર. અને કહ્યું કે - 'काम' (प्रतिमामi) सावध मने नि२१५ बने जियानो मामा , मा अनुमत छ तो ५५५, मनविशुद्धिथी (નમસ્કાર કરનારને) ફલપ્રાપ્તિ થાય છે. વળી તે મનવિશુદ્ધિનું કારણ પ્રતિમાઓ છે.
टीs:- अथैवं पार्श्वस्थादिद्रव्यलिङ्गमपि मुनिगुणसङ्कल्पकारणतया मनःशुद्ध्यै वन्दनीयमस्तु इति चेत्? कोऽयं सङ्कल्पः? (१) किं द्रव्ये भावाध्यारोपरूपः? (२) उत स्थापनायां तदारोपरूपः? (३) आहोस्वित्तटस्थतयैव भावानुमानं? (४) अथवा भावानुस्मरणं?।
टीमार्थ :- 'अथ'था पूर्वपक्षी 3 छ , प्रभारी अर्थात् 'ननु'था ४ प्रश्न यो अने तेनो उत्तर भाप्यो મનોવિશુદ્ધિહેતુપણાથી પ્રતિમાદિ ઉપકાર કરે છે એ પ્રમાણે, પાર્થસ્થાદિ દ્રવ્યલિંગ પણ મુનિગુણસંકલ્પના १२९१५९॥थी भन्शुद्धि माटे हनीय हो..... તેનો ઉત્તર આપતાં કહે છે કે, આ અર્થાત્ મુનિગુણસંકલ્પ શું છે? (१) | द्रव्यमा भावना अध्यारो५३५ छ? (૨) અથવા સ્થાપનામાં ત૬ આરોપરૂપ અર્થાત્ ભાવના અધ્યારોપરૂપ છે? (3) अथवा तटस्थ५५॥थी ४ भावनु अनुमान ४२ ते छ? (४) अथवा भावनु स्म२९५ ४२ ते छ?
2151 :- तत्र न प्रथमः, प्रतिमायामिव द्रव्यलिङ्गे भावकारणत्वघटकरूपनिरवद्यक्रियाया योगमनपेक्ष्य प्रशस्तभावाध्यारोपाऽप्रवृत्तेः प्रवर्त्तमानस्य चायोग्ये योग्याध्यवसायरूपतयाऽशुभसङ्कल्परूपतया प्रत्युत क्लिष्टकर्मबन्धकारणत्वात्। अत एव द्रव्यलिङ्गप्रतिमयोः सावधनिरवद्यक्रियोभयसत्त्वाऽसत्त्वाभ्यां विशेष आवेदितो भवति। उक्तं च
२ जइवि अ पडिमाउ जहा, मुणिगुणसंकप्पकारणं लिंगं ।
उभयमवि अत्थि लिंगे, ण य पडिमासूभयं अत्थि त्ति ।। [आव.नि.११३५] इदं खल्वत्र तात्पर्यं- यत् प्रतिमायामर्हद्बुद्धिः स्थापनाभावाभेदाध्यवसायपर्यवसायिनी, सा च स्वालम्बनस्य प्रतिष्ठादिरूपामेव योग्यतामपेक्ष्य प्रशस्यते। या तु पार्श्वस्थादिद्रव्यलिङ्गे साधुबुद्धिं सा तु निरवद्यक्रियाघटितं द्रव्यत्वमेवानपेक्ष्य प्रवर्त्तमाना विपर्यासरूपतया कथं प्रशस्यताम्?
१. काममुभयाभावस्तथापि फलमस्ति मनोविशुद्धः । तस्याः पुनर्मनोविशुद्धः कारणं भवन्ति प्रतिमाः ।। . २. यद्यपि च प्रतिमा यथा मुनिगणसंकल्पकारणं लिङ्गम् । उभयमप्यस्ति लिङ्गे, न च प्रतिमासूभयमस्ति ।।