________________
ગાથા : ૫૦-૫૧. .......... - અધ્યાત્મમત પરીક્ષા ......
......... ૨૦૯
ટીકાર્ય - વં' એ પ્રમાણે અર્થાત્ સ્વગત ધર્મ અને અધર્મના દાન તથા હરણમાં દોષો કહ્યા એ પ્રમાણે, સ્વનું ફળ=ધર્મનું ફળ સુખ અને અધર્મનું ફળ દુઃખ, તેના દાન અને હરણ પક્ષમાં પણ દોષો ભાવવા.
ર દિ' પૂર્વમાં બતાવ્યું કે સ્વગત દાનકરણપક્ષમાં દોષો છે, એ રીતે સ્વફળ દાનકરણપક્ષમાં પણ દોષો છે. તે બંને પક્ષમાં હેતુ કહે છે - એક જીવના પર્યાયો પરપર્યાય થવા માટે યોગ્ય નથી=એક જીવના પર્યાયરૂપ ધર્મ અને અધર્મ અને તેના ફળરૂપ સુખ અને દુઃખ, પરપર્યાય થઈ શકતા નથી. કેમ કે તેઓનું એક જીવના પર્યાયોનું, તેનાથી તે જીવથી અભિપણું છે.II૫oll
અવતરણિકા - નનુ તથાપિ મહિપુદ્ગદ્રવ્યમેવ યમપહેરી ર વિધ્યતીત્યાકૂથીદિ
અવતરણિતાર્થ “ના' થી પૂર્વપક્ષી કહે છે કે, તો પણ=સ્વગત ધર્મ-અધર્મ, અથવા તો સ્વગત ધર્મ-અધર્મનું ફળ સુખ-દુઃખ, પરને આપી શકાતું નથી તો પણ, ભક્તાદિપુદ્ગલ દ્રવ્ય જ દેય અને અપહરણીય થશે. એ પ્રકારની આશંકામાં કહે છે
ગાથા - भत्ताइपोग्गलाण वि ण दाणहरणाइ होइ जीवस्स ।
जइ तं सं चिय हुज्जा तो दिज्जा वा अवहरिज्जा ॥५१॥ . ( भक्तादिपुद्गलानामपि न दानहरणादि भवति जीवस्य । यदि तत्स्वमेव भवेत् तदा दद्याद्वाऽपहरेत् ॥५१॥ )
ગાથાર્થ ભક્તાદિ પુદ્ગલનું પણ જીવને દાન અને હરણ નથી. જો તે અર્થાત પુદ્ગલ દ્રવ્ય, સ્વકીય હોય તો જ આપી શકાય કે અપહરી શકાય.
ast :- स्वद्रव्यस्यानुजिघृक्षया हि परार्पणं दानं, परकीयस्य चादत्तस्यैव स्वीकारो हरणमुभयमपीदं निश्चयतो निर्मूलमेव, परद्रव्यस्य स्वत्वाऽसंभवात् ॥५१॥
ટીકાર્ય - દ્રવ્યથ' અનુગ્રહ કરવાની ઇચ્છાથી સ્વદ્રવ્યનું પરને અર્પણ કરવું તે દાન છે અને અદત્ત જ પરકીય દ્રવ્યનો સ્વીકાર કરવો તે હરણ છે. ઉભય પણ આ=ારદ્રવ્યનું દાન અને હરણ, નિશ્ચયથી નિર્મુલ જ છે, કેમ કે પરદ્રવ્યના સ્વત્વનો અસંભવ છે.
છે ‘પદ્રવ્યથ' અહીં ષષ્ઠી સપ્તમી અર્થક છે.પવી
