________________
૧૦૧ ]
સ્થાનાંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
ઊડી દષ્ટિથી જોશા ત્યારે માલમ પડશે કે સાધુપણું લીધું એટલે કદી કરતાં ભારે તાખેદારી. કેદીને સૂવું હાય, માતરું કરવું હોય તે પૂછ્યું પડતું નથી. બહાર જવુ હાય તા જ જેસરને પૂછ્યું પડે છે. જે માખતામાં કેદીઓને જેલરને પૂછ્યું પડતું નથી તેવી બાબતમાં સાધુઆ પરાધીન, સૂવું હોય, માતરું કરવુ હાય તા સાધુએને રા લેવાની. આ તાબેદારી. શંકા—જેવી તાખેદારી કદી નથી ઉઠાવતા તેવી અમારે ( સાધુને ) ઉડાવવી ? સમાધાન—આંકેલા સાંઢને વાડામાં રહેવુ બંધન લાગે, પણ એ જ વાડે! વાલ, વરુથી બચાવનાર હાય. એ વાડા સીધી દૃષ્ટિએ દેખનારી ગાયને બચાવનાર લાગે. સાંઢને ધન લાગે છે. જેમા પેાતાના આત્માના કલ્યાણના અથી છે, જે શરીરની મમતા ધરાવતા નથી, તેમને શરીર પણ ગુરુ મહારાજની અનામત ચીજ છે. શંકા – આપેલી તે! મે છે તે સમાધાન—જેને સખાવત કરીને વસ્તુ અપણુ કરી હોય, પછી તે અણુ કરનારના હક રહેતા નથી. પેાતે ચેરીટી ( charity) કરી હાય, તેનાં નાણું પાતે ઉપયાગમાં લે તે ગુનેગાર. અનામત ચીજમાં જે ફેરફાર થાય તે માલિકની મરજી વિના થાય નહિ. તેને અંગે પાણી વાપરું એની, માતરુ' કરવાની રત્ન લેવી પડે છે. ગીતાની નિશ્રા કેટલી બધી ! ખાવાપીવામાં, જંગલમાત્રામાં ગીતાની નિશ્રા. અજ્ઞાની જ્ઞાનીની નિશ્રાએ રહે તેા જ્ઞાનીના જેવુ ફળ મળે
આલાચન નામનું પ્રાયશ્ચિત્ત પડેલું. પ્રાણાતિપાત -સટ્ટા થયા હાય તેને આલાન કહીએ તે વાતિવક આલાયન નથી. આલેચ નના ય—અહીંથી નકળ્યા અને અહીં આવ્યા, તે વચ્ચેની હકીત ગુરુને જણાવી દેવી. આલાચનાના અથ નિવેદના કર્યાં. કાણુ ચળ્યું? કાની સાથે વાત થઈ ? બધું કહી દેવાનુ'. આલાયનાનુ` પહેલું સ્થાન બધાં પ્રાયશ્ચિત્તોમાં છે. આ વિચારીએ ત્યારે માલમ પડશે કે
અગીતા હોય તે પણ જ્ઞાનીનુ ફળ પામે છે. જ્ઞાનીની નિશ્રાએ કઈ સ્થિતિમાં રહ્યા છે તે તપાસે. મ્યુનિસિપાલિટિ (municipa