________________
ઓગણસિત્તેરમું ] સ્થાનાંગસૂત્ર માથે જોખમદારી નહિ. ભગવાનના નામે લેકેને કહેવું છે, માટે લેવાદેવા નથી. જિનેશ્વર ભગવાને કહેલું તે આત્માને પણું ભેળા લઈને કહેવું છે, અને એ આત્માને ભેળો લીધે તે આ એક ચાન્યમતિ તેને બંધની ખાંડણીમાં અંડા કહે છે. જ્યાં જીવ’ નામ નથી આવ્યું ત્યાં સુધી કૂતરા, બળદની જેમ જિંદગી ચાલી જાય છે પણ જીવને ખ્યાલ કયાંથી આવે !
જેનશાસકારોને મતે જીવની વ્યુત્પત્તિ છવજ્ઞાન એ સ્પર્શ વગેરે ઈદ્રિયોના વિષયમાંથી નીકળશે? “જીવનામ નીકળવાનું સ્થાન ફક્ત શાસે છે. (જીવ) નામ નીતાંજ છરને તે આસ્તિક માત્ર માને છે. અરે ! કહું છું કે નાસ્તિક પણ જીવ માને છે, તેટલા માટે હેમચંદ્રસૂરિજી કહે છે કે પરલોક વગેરે છે એવી બુદિ જેની નથી, તે નાસ્તિક છે. જીવાદિ નથી એમ કહે તેને નાસ્તિક કહેતા નથી, નાસ્તિક જીવને માનનારે છે. ક૫. સૂત્રમાં સાંભળીએ છીએ કે “તે સ્થિત થય' પાંચ ભૂતોમાંથી ઉત્પન્ન થઈને નાશ પામે છે. એ કોણ? જીવ, તે જીવ માને છે. નાસ્તિક છવપદાર્થને માને છે. તે વધે આવ્યો? પરભવ વગેરેને માનતા નથી. જેનશાસ્ત્રકારોએ જીવની ત્યુત્પત્તિ જુદી રાખી. પારકાની માન્યતા “રીવતિ તિ કારઃ એ જીવ તે નાસ્તિક પણ માને છે. “અનીતિ, વતિ
વિષ્યતિ હતિ જીવ જે જીવો છે, જે જીવે છે અને ભવિષ્યકાળમાં જે જીવશે તેનું નામ છવ એમ જેને માત્ર માને છે. ઉણાદિથી ત્રણે કાળને “અ” લાવીને કરવું. આ જીવ નાસ્તિકથી મનાતો નથી. આવત ભવ અને ગો ભવ માને તો આવું માની શકાય.
| પથીમાના રીંગણ સુખદુઃખનું વેદન કેમ થાય છે? ચેતના કેમ થાય છે? જીવ નહિ માનનારે એકે નથી, શીવતિ ઇતિ કીવર એ અપેક્ષાએ, ઊણા
