________________
R
લીવ
समास
पृथ्वीकायना उदा
हरणो
દER Rવ જOજ જમક-છ
हरियाले हिंगुलए मणसीला सीसगंजणपवाले। अब्भपडलब्भवालय बायरकाए मणिविहाणा ॥२८॥
થાર્થ–પૃથ્વીકાય છે આ પ્રમાણે છે–શર્કરા (કાંકર), વાલુકા (રેતી), ઉપલ (નાના પથરા), શિલા (મોટા પત્થર), લવણ (મીઠું), ઉષ (ખા), તથા ખંડ ત્રાંબુ તરવું સીસું રૂપું સુવર્ણ એ ધાતુઓ તથા વા (હીરો), હડતાલ, હિંગલક, મણશીલ,
સીજુ, અંજન (રમે), પ્રવાલ, અબરખ, અબરખની રેતી, તથા મણિના ભેદ તે સર્વ બાદ પૃથ્વીકાય તરીકે જાણવા. ૨૭-૨૮ - | માયા–ગાથાર્થવત સુગમ છે. વિશેષ કે એમાં ર૭મી ગાથામાં લીલા અને ૨૮મી ગાથામાં વીષા એ અને સીસા અર્થ વાળા છે તેપણુ એ બે ધાતુ ક્રિચિત ભિન્નશેઠવાળી જાણવી. તથા એ ધાતુઓ વિગેરે પૃથ્વીએ જે વખતે ધાતુ આદિ સ્વરૂપે ઉત્પત્તિસ્થાનમાં હોય તે વખતે એ સચિત્ત પૃથ્વીરૂપ છે, પરંતુ લેકવ્યવહારમાં આવતી ખંડ વિગેરે ધાતુઓ તથા મણિભેદો | સચિત્ત પૃથ્વીરૂપ નથી, કારણ કે અગ્નિ આદિ પ્રબળ શવડે અચિત્ત થયેલી હોય છે. તા૨૭-૨૮
અવતરણ–પૂર્વ ગાથામાં મણિના ભેદને પૃથ્વીકાયમાં ગણાવ્યા છે તે મણિભેદ કહે છે— x गोमेजए य रुयएअंके फलिहे य लोहियक्खे य । चंदप्पहवेरुलिए जलते सूरकते य ॥२९॥ . || गेरुय चंदण वधगे भुयमोए तह मसारगल्ले य। वण्णाई हि य भेदा सुहमाणं नत्थि ते भेया॥३०॥
થાર્થ–ગમેદકમણિ–રૂચકમણિ-અંકમણિ-સ્ફટિકમણિ લેહિતાક્ષમણિ-ચંદ્રપ્રભમણિ, વૈદુર્યમણિ, જલકાન્ત મણિ, સૂર્યકાન્ત શી મણિ, ગરૂકમણિ, ચંદનમણિ, વધામણિ, ભુજમાચકમણિ, તથા મસારગલમણિ, એ ૧૪ પ્રકારના મણિ તે પૃથ્વીકાય છે. પુનઃ
iઢા