________________
જ
समास:
वनस्पतिकायना उदाहरणो
જો બીજાના અભાવે જે બળેલી ભૂમિમાં ૫ણું સ્વત: ઉત્પન્ન થાય છે તેવી ઘાસ વિગેરે વનસ્પતિઓ છમ વનસ્પલિંઓ કહે
વાય, એ છ પ્રકારના પ્રત્યેક વનસ્પતિ છે. તેમજ છ પ્રકારની સાધારણ વનસ્પતિ પણ છે. જેના એકેક શરીરમાં એકેક છવ Rી દોય તે પ્રત્યેક તિ, અને જેના એકેક શરીરમાં અનન્ત અનન્ત જીવ હોય તે વનતિ. પ્રત્યેક વનસ્પતિનાં મૂળ
ન સ્કય વચા શાખા પ્રશાખા એ ૬ અંગ દરક અસંખ્ય અસંખ્ય પ્રત્યેક જીવ યુક્ત છે તે પણ અનેક સરસવની વાટને એકજ વાટ કહેવાને યવહાર છે અથવા અનેક તલના દાણાથી બનેલી તલસાંકળીને એજ શબ્યુલિકા કહેવાને વ્યવહાર છે તેમ અસંય મૂળ છવથી બનેલા (અસંખ્ય મૂળ શરીરના પિંડ રૂ૫) દીર્થ મળને પણ એક જ મૂળ કહેવાને વ્યવહાર છે, તથા અસંખ્ય કદ છવથી બનેલા અસંખ્ય કંદ શરીરના પિંડ રૂપ કંદને એકજ કંઇ કહેવાને વ્યવહાર છે. પરંતુ વાસ્તવિક રીતે તે એ મૂળ કંદ આદિ અસંખ્ય મૂળજીવ અને અસંખ્ય સંજીવ' રૂપ છે. એ રીતે ત્વચા શાખા પ્રશાખા પણ અસંખ્ય અસંખ્ય જીવાત્મક છે, અને પત્ર પુષ્ક ફળ બીજ એ ચાર અંગ (પ્રત્યેક વનસ્પતિનાં) એકેક જીવાત્મક છે, જેથી એક દીર્ઘ પત્રમાં પણ એકજ છવ, એક પુપમાં તથા પુપના પણ એક એક પત્રમાં એકેક જીવ, ઈત્યાદિ રીતે એ ચાર અંગ એકેક જીવાત્મક છે. તથા સાધારણ વનસ્પતિનાં જે અંગ સાધારણ છે તે અંગના અસંખ્ય શરીરમાં પ્રત્યેકમાં અનન્ત અનન્ત જીવ છે અને જે અમને પ્રત્યક છે તે પ્રત્યેક વનસ્પતિમાં કહ્યા પ્રમાણે છે. પ્રત્યેન્દ્રનસ્પતિમાં પણ જે સાકારણું અંગ હોય તેમાં પણ પ્રત્યેક શરીરમાં અનન અનન્ત જીવ જાણવા. તથા જે સર્વાગ સાષાર વનસ્પતિ છે તેનાં સર્વે અંગના અસંખ્ય અસંખ્ય શરીરમાં પ્રત્યેક એકેક શરીરમાં અના અનન્ત છવ છે, એ રીતે વનસ્પતિ છવો છે. ram
૧ સઘળી પ્રત્યેક વનસ્પતિ એક શરીરમાં એક વવાળી જ હોય છે, પરંતુ એક શરીરમાં અસંખ્ય જીવ હોય છે, એમ સમજવાનું નથી. ] સાધારણ વનસ્પતિમાં તે એક શરીરમાં અનન્તજીવો હોય છે.
નિવનતિ
નક