Book Title: Navpada Prakash Part 1
Author(s): Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divya Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004982/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UIQUE ystei DupaEB VAparathI vAvAyo - 1 || / TET/TA '/ (jAya / | BHIkAnI piSCI BEILIT sArI_rANI mAtrA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Go 2 zrImatI zAntAbena lAlacaMda chaganalAla phAunDezana graMthamALA naMbara 1 navapada pUjA paranI vAcanA 1 arihaMtapada navapada prakAza vAcanAcArya pUjya AcArya bhagavaMta zrI vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja prAptisthAna : divyadarzana sAhitya prakAzana samiti kumArapALa vi. zAhu 68, gulAlavADI, trIje mALe muMbaI 400004 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HEBEDDED navapad prakAza arihaMta pada 1 vAcanAcArya parama pUjya AcArya bhagavaMta zrI vijayajIvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAheba nakala 2000 - 1000 (zrI aMdherI gujarAtI jaina sagha prAptisthAna : divyadarzana sAhitya prakAzana samiti zrI kumArapALa vi. zAha 68. gulAlavADI, trIje mALe, muMbaI 400 004 vyavasthA lAlacaMda ke. zAha " zAMtikuMja ", 16, zatrujaya sAsAyaTI, pAlaDI, amadAvAda 380007 EDDEDEDEDEDEDE Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyaMta pratyakSa camatkArI jaina prAcIna hAsamapura tIrthaM zrI alaukika pArzvanAtha svAmI mUkAma ujajainathI 7 mAIla upara gAma hAsamapura asanI vyavasthA cAlu che. padmAsana upara mUrti nAga sahita bhAratabharamAM eka ja pratimA che. www.lainelibrary.org Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savizAla gAdhipati siddhAMta mahodadhi AcArya zrImadvijayapremasUrIsvarajI mahArAja Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||2||R vaMdanA 4000000000000000009 arpaNa kama~sAhitya sUtradhAra, saMyamaikaprANa, vAtsalya nidhi vizvakalyANakara jinazAsana udyotaka siddhAMta mahAdadhi divaMgata pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijayapremasUrIzvarajI mahArAja sAheba jemanuM vyakitatva ane kRtitva bemisAla hatuM jenuM dharmasAdhanA ane saMyama pradhAna jIvana ame mANyuM che, ane jANyuM che, tathA e jaMgama tIrthanI yAtrA karI amAro zrI saMgha ane amAro parivAra emanI bhAvakaruNAthI satata bhIMjAtA ane bhAvita thatA rahyo che. evA parama ArAdhyapAda gurUvaya zrInA caraNAmAM A pustaka arpaNa karavA pUrvaka ame kATiza:vaMdanA karIe chIe. liva ApanA vinamra sevaka lAlacaMda chaganalAla [ piMDavADAvALA ] 9000000000000000000 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana anaMta upakArI zrI jainazAsanamAM parama maMgaLamaya zrI arihaMta-siddha-AcArya-upAdhyAya-sAdhu, ane darzana- jJAna-cAritra-tapa A navapadano aparaMpAra mahimA che. nIcenI kakSAthI mAMDIne ucca kakSA sudhI pahoMcelA tamAma sAdhaka AtmAo mATe zrInavapadanI mana-vacanakAyAthI ArAdhanA, upAsanA ane AlaMbana e parama kalyANa karanArA bane che. zrI navapadanI ArAdhanA e ja zrI jainazAsanane sAra ane sUra che. enA vinA mukti labhya nathI. vAcaka-ziromaNi pU. upAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAja sAhebe racelI zrI navapadajInI pUjAmAM jainazAsananAM sArabhUta A navapadanAM aneka mArmika ane mahattavapUrNa rahasya chupAyelAM paDyAM che. ene AsvAda sAmAnya paNa bhavyAtmAone sugamatAe prApta thAya e hetuthI darzanazAstranipuNamati pa. pU. AcAryadeva zrImaddavijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAhebe potAnA ziSyavarga samakSa cAlu varSe (vi. saM. 2036mAM) mahA suda 6nA divase dAdara mukAme "zrI navapadanI pUjAmAM rahasyabhA" A viSaya para arthagaMbhIra vAcanAo ApavAne zubha prArambha karyo. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhyatve pU. sAdhumahAtmAone uddezIne apAI rahelI vAcanAmAM prAtaHkALe cha vAge zrAvakavarga paNa vizALa saMkhyAmAM upasthita thai vyAkhyAna jevI sabhA thavA mAMDI. Azcarya e hatuM ke yuvAna varga paNa ATalI vahelI savAre vAcanAmAM upasthita thatA ! ane e rIte zeSakALanAM vihAramAM dAdara - sAyana - ghATakA para - malADa - kAMdIvalIerIvalI-kATa vagere je je sthaLeAe A jJAnagaMgA vahetI raho, e badhA sthaLe vizALa zrotAvargamAM ajaba gajabanA tavarasa jAmI paDayo. -P cAlu vAcanA-kALe ekAgrapaNe sAMbhaLanAra pU. munibhagavattA ane A vAcanAo sAMbhaLavA mATe amadAvAdathI khAsa upasthita thayela prA. zrI lAlacaMdabhAi ke. zAha vAcanAAne tarata ja akSaradeha ApatA hatA. tyArabAda te parathI emaNe vAcanAonA avataraNane aMtima AkAra ApyA ene pUjyazrIe pote anekavidha pratikULatAe vacce paNa tapAsI ApavAnA bahumUlya anugraha karyAM. mudraNaceAgya presakApI taiyAra thatAM tenA mudraNa aMgenI sarvaviSa javAbadArI zrI lAlacaMdabhAIe sabhALI lIdhI. A rIte 5. pU. AcArya bhagavaMta, pU. munibhagavaMtA ane zrI lAlacaMdabhAI ke. zAhanA samavAyI athAga parizrame nirmANa thaI rahela vizALakAya 'navapada prakAza' nAmanA grantharatnanA prathama aza rUpe 'arihaMtapada' pustaka zrI sa`ghanA karakamaLamAM arpaNa karatAM ame AnaMda anubhavI rahyA chIe. vAcanA zravaNu karyo bAda aneka puNyazALI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAoe, tene je akSaradeha apAI jAya ane tenuM vyavasthita mudraNa thAya to aneka puNyAtmAone tenAM vAMcanano lAbha maLe e uddezathI, te te saMghanA AgevAne dvArA tenI mudrita pratie lakhAvI dIdhI hatI. vizeSa te samagra navapadanAM pustakanAM mudraNa mATe agAuthI ja Arthika sagavaDane lAbha zrImatI zAMtAbena lAlacaMda che. phAunDezana taraphathI levAnI zubha bhAvanA vyakta karavAmAM AvI hatI. temanI A bhAvanAne pUjyazrInuM anumodana prApta thatAM 'tarata dAna ne mahA puNya samajIne sTe A "arahaMtapada' vagere navapadanAM pustakanuM mudraNa zaru karAvavAne mahAna lAbha jhaDapI lIdhuM che, je kharekhara dhanyavAdane pAtra che. prastuta pustakanA prakAzana bAda bIjA paNa ATheya padenA svataMtra pustakamAM samagra vAcanAonAM sArabhUta avataraNe zIdhrAtizIdhra zrI saMghane arpaNa karavAnI amArI utkaMThA che, je zAsanadevanI kRpAe pUrNa thaze emAM zaMkA nathI. vardhamAna tapanI 108 oLInI ArAdhanA karI cukelA prabhAvaka pravacanakAra vAcanA-pradAtA pUjya AcAryadevazrI Aje jainazAsananI rakSA-prabhAvanAmAM atyaMta mahattvano bhAga bhajavI rahyA che, ane varSothI temanuM gaMbhIra zAstrAdhyayana temaja Agama zAstronuM pArAyaNuM ane te upara satata antastalasparzI mArmika ciMtana-manana A vAcanAenAM pratyeka pRSTha vAcaka vargane pratIta thayA vinA raheze nahIM. potAnI kuzAgra buddhirUpI manadaMDa vaDe navapadazAstra Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhityanuM AyeAjana karIne teozrIe A vAcanAenA mAdhyame je navanIta tAravI ApyuM che tenA AsvAda laI samagra pAThakagaNu zrInavapadanAM dhyAna--upAsanA--bhaktiArAdhanAmAM tallIna bane e ja zubhecchA. prastuta prakAzanamAM pUjya AcArya bhagavaMta, temane vinIta ziSya samudAya, preA. zrI lAlacaMdabhAI ke. zAha tathA mudraNamAM Arthika sagavaDa karanAra TrasTa vagere mahAnubhAva pratye jeTalI kRtajJatA vyakta karIe teTalI ochI che. zrI jinAjJAne anurUpa kai paNa prastuta prakAzanamAM amArA mitaSathI AvI javA pAmyuM hAya tA te mATe micchAmi dukkaDaM saha viramIe chIe. li. saMghanA namra sevaka kumArapALa vi. zAha (taMtrI divyadarzana, sAptAhika) TrasTI 'divyadarzana' TrasTa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtmane bedha pAmavA ane ArAdhanAmAM jema pUravA divyadarzana sAptAhikanA grAhaka bane. nyAyavizArada, vardhamAna taponidhi, pUjyapAda AcArya zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanA vairAgyapreraka vivecanone jhIlatuM divyadarzana sAptAhika pratyeka zanivAre niyamita prakAzita thaI rahyuM che. AjanA kALe UbharAtA azubha saMka9pa vikalapothI bacavA ane zubha adhyavasAyamAM manane jhIlatuM rAkhavA tathA jIvanamAM udbhavatI jaTila samasyAone ukela pAmavA vairAgya ane adhyAtmano bodha meLavavA ArAdhanAmAM jema pUravA divya jayotirdharono paricaya karavA, ne jena tattvonI vizada tArkika ane tAtvika samajaNa tathA Atmazuddhi ane zubha bhAvonuM satata sAtatya jALavavA IcchatA ho to Aje ja divya darzana parivAranA sabhya bano. divya darzana sAptAhikanA AjIvana sabhya rU. 151-00 , , vArSika grAhaka rUA. 10-00 rakama manIorDara dvArA nIcenA sthaLe mokalI Apo. 0 0 divyadarzana kAryAlaya 0 0 - kumArapALa vi. zAha 68, gulAla vADI, trIje mALe, muMbaI-400004. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , VAKARARKKER TITI I zuM vAMcaze ? zrI arihaMtapada pUjA navapada eTale zrI jinazAsana zAsanane sAra saMyama kema? zrAvaka parameSThimAM kema nahi? navapada pUja: cAra kartAnI kRti zrIpAla kathA kAlpanika kema nahi? "legapamagarANuMnA be artha zAstromAM kAlpanika kathAo ugra puNya-pApa ahIM phaLe brAhmaNIne rAtri bhejana- tyAga "upanna nANu name namo" eTale sanmANa samyagra=saMpUrNa kema? svaparyAya ane paraparyAya ekane saMpUrNa jANavA sarvane jANavAnI jarUra jIva jJAnamaya kema? AtmAthI jJAna bhinna ane abhinna kema? jJAna e mahAteja kema ? jJAna utpanna? ke pragaTa thatuM ? prAtihAya eTale Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azokavRkSa: surapuSpavRSTi vagerenuM tAtparya ane kama azokavRkSa: prabhu AlaMbana puSpavRSTi : dhamaraci-suvAsa divyadhvani:dharma saMgIta cAmare: svapakSa-parapakSa ujajavala siMhAsana: vairIne beThaka bhAmaMDala:dhamatejavartuLa nAgaketunuM dharmateja duMdubhi : yazavAda 3 chatra:trilokakIti 8 prAtihAya yAda rAkhavA kama vihAra ne sthiratA vakhate prAtihArya prabhunI bIjI zobhAo samavasaraNa sasaNANuM diya- sajajaNANuM sajajane eTale prabhunuM jJAna e atizaya kema? "sadA namaskAranuM kathana asatya kema nahi ? jJAnavimalasUrikRta "namoDanaMta saMta._ zAsananuM sarvasva: zrI siddhacaka navapadamAM saMyamI ane saMyama siddhacaka eTale saMsAramAM saMsaraNa keTalAM? zeThe havelI baMdhAvI siddhacathI saMtone AnaMda kema? Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapamAM AnaMda che mATe phalAMga viSayatyAgamAM AnaMdanA 5 hetu tyAgane AnaMda bhegI na samaje arihaMtanA ezvaryane prabhAva hastipAla rAjAne siddhapadano prakAza zreNikane jelamAM siddhacakra prakAza dhannAne siddhacaka prakAza 4Sabhadeva ne zrIkRSNa parvatitha paNa pUjya mayaNAnI ArAdhanA ciMtA karavA lAyaka siddhacaka zrIpAle dhavalane kema choDAvyo? veranI sAme premamAM mana kharuM sukhI vaTa sukRtathI paDe, dhanathI nahiM salAmatI maitrImAM kya karma durmamAM cakacUre jeNe padanI ArAdhanAmAM padanuM mUlyAMkana : nayasAra jJAnanuM mUlyAMkana zuM ? navapanuM dhyAna eTale jJAna-dhyAna eTale karmanA durmama = azubhAnubaMdha navapada-dhyAnathI azubhAnubaMdha tUTe caMdanAnuM samakti rAjasevAmAM vastupAlanI zarata navapadanI bhavya ArAdhanA ja e dhyAna satyayAtmaka zraddhA Tona! Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizuddhasAdhanAnA 3 upAya : sAdhanA vakhate phaLanA vicAra nahi aNi kAputra AcAya nAgaketune sapaDhaze viSayasa jJA nahi tIrthaMkarapaH-puNyanAM 3 kAraNa sAdhanA-pUjanA-vAsitatA prabhupAse bhIkha nahi, bhAvitatA karo dezanAnuM kAraNa prAtihA e guNa zI rIte? surendro-narendronI stuti 'brahmapUtAnA e a karyAM ghAtiyAM kaTa ghAtI kama eTale ? bhavApagrahI ka eDha ane asamAdhi mULathI nahi dhAtI-aghAtInAza zI rIte? name e game. gamavu = mUlyAMkana pitAne zreNika gamatA eTale ? maizcamamatA ja kema sArI ? vikriyAnA mama mahApuruSanA vArasA deSNa draSTakRta kAvyo kAnajImata jainamata nathI prabhunI dhIratA amRta karatAM jinavANInI vizeSatA. kevaLajJAna pachI prabhu ghare jaI na beThA. hara 74 G 20 79 81 2 84 86 88 89 90 1 R 94 97 98 99 100 100 101 103 105 * 2007 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 108 108 110 111 112 113 114 115 115 117 118 1 pUrva eTale? jinadezanAnI kadara kayAM che? prabhu vaDavIra kema? tripRSThanuM vIrya kevuM? vara akSaya nirmaLa hIrAnuM yathArtha darzana rAgadveSa kema na thAya? baraphInI phariyAda AtmabhAve zraddhA jIva bhikhArI nizcaya-vyavahAra cAritra ke nizcayavAdInuM patana divyadhvani aMge matAntara 34 atizaya prabhunI ekendriya para karaNuM zI? sarva zubhamAM arihaMta kema kAraNa? AlaMbananI mukhyatA tIrthakaranI 15 ananya bakSIsa arihaMtanuM bAhya-AMtara aizvarya bAhya aizvaryanuM mahatva zuM ? u, yaza, kuta pUjAnI DhALa-trIje bhava...' arihaMta pUrve saMsArI arihaMta banavAnA bhavanI prakriyA 20 padanI saraLa smaraNa gaNatarI 10 sthAnakanA kamanA kAraNa ja navuM jJAna zA mATe meLavavuM? 119 121 123 125 126 128 128 130 131 131 13ra 133 135 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 143 143 arihaMtapadanI vividha ArAdhanA arihaMtapadanI jIvanamAM vyApakatA 137 "tapa" eTale ArAdhanA 139 tapathI zubha adhyavasAya kema? vividha adhyAsa siddhacakapada vaMdo 144 IndranI naveya padanI kevI kevI sevA? dazArNabhadranI sAme IndranA hAthI kevA? 146 IndranI samyagdarzana padanI upAsanA 147 arihaMtanI oLakha kayAre thAya ? 149 zreNikanI jelamAM bhAvanA 154 vaMdana = dravya - bhAva saMkoca 154 Abhyantara atizaya : sthira tattvaciMtana upasargamAMya 156 prabhunamanathI pApa kayAre TaLe? 158 namutthaNuM vAraMvAra kema? 159 pApa be prakAre arihaMtane pracaMDa zaktirUpe manamAM lAve 161 IcchA maravAthI pApa DhIlA 162 jina-namanathI nikAcitanA anubaMdha tUTe 163 jina-namanamAM samyakatvAdi hoI pApanA jhuMDa tUTe 164 arihaMta jevA Izvara nAha bhegakarama kSINa jANI karmanAza yAgathI - bhegathI 167 prabhu bhegamAM anAsakata kema? 167 165 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 pAzvakumAra ane pleccha rAjA jJAna zA mATe? 170 saMsAra kheTa bhegenmAda ane pApabharapurathI 171 mahAgApa mahAmAhaNa kahIe 173 AmAnI tuSTi-puSTi zI? 174 vIryAcAra svataMtra AcAra kema? 174 jJAnAcAramAM vIryAcAra 175 vIryAcArano paNa mAthe bhAra lAvo 176 tapamAM muDadAla kema? 178 vIryAcAranA bhaMgathI vIryAbhAva 19 darzanAcAramAM vIcAra che? 179 cAritrAcAramAM vIryAcAra che? tapAcAramAM vIcAra 181 saMyama ane yoga eTale 181 kiyA-svAdhyAya-vaiyAvaccenAM phaLa dhama-pariNati: vIryAcArathI pariNati zuddha pariNati jotA raho 184 nukasAna karanArane bevaDuM vAtsalya 184 strI dazanathI jina-jinAjJA bhulAya 184 arihaMta mahAgepa-mahAmAhaNa 185 sva-ahiMsA ane para-ahiMsA 186 bhAvazastra utkRSTa ahiMsA jine batAvI 188 bhagavAna niryAmaka kema? 188 arihaMta sArthavAha kema! 189 nirdhAmaka ane sArthavAha vacce pharaka tattvadarzaka 183 187 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA deza ka svAtmAna rakSa! bhaja=uddezamAM rAkha cilAtIputrane tattva ne mA cuMDakauzikane, ahAranuM zuM jue ? 'daranuM jo ! 191 'jinanamIe utsAhathI nityanavA savegathI 192 svAtmAna bhaja vANInA 35 atizayAnA nAma 'ariha'tapadya dhyAtA thakA' kema arihaMta judA sa'bheda-abhedya praNidhAna dravya-guNa-paryAyathI dhyAna caramAvate hA.... bhavyatvanI khAtarI zI? vaiyakitaka bhavyatva juduM juduM khadhakasira ane mALamunimAM pharaka arihaMtanu viziSTha tathAbhavyatva arihaMtanu dravyathI dhyAna patine ALakhanArI patnI marIci-'mULa pakaDavuM ke DALapAMkhaLAM ? " jaina dharmamAM ja strInu viziSTa gaurava 189 190 190 193 195 196 197 199 201 202 202 202 203 204 arihaMtanuM guNathI dhyAna 205 209 arihaMtanuM paryAyathI dhyAna : 5 avasthA ciMtana 206 arihaMtadravyanA 5 padastha-paryAya trividha upakAra rUpAtIta avasthA 209 209 198 199 199 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhedacheda kema thAya ? ciMtana pariNatijanaka joI e vIra jinezvara upaddeiza ' AtmAddhi vItarAgabhAvanA aza kusaskAra bhUMsavAnA upAya kusaskAranuM dRSTAnta vividha sat kriyA AtmAna zuM? AtmAnA uddezathI tanmaya 213 AtmajJa ane anAtmajJa AtmAne mahattva : sIdhAM vetaraNa 224 AtmadhyAna : najara sAme AtmA ja AtmA 216 vividha UMdhAM vetaraNe| 16 218 guNasukRta-abhyAsa azubhAnumadha tADe kharu AtmadhyAna guNa-sukRtAbhyAsamAM ' upavAsa " eTale sudarzana zeThanA jIva ' jiya'tara'gAdi...... vItarAga-dhyAnanI asara vividha pApabudhi 10 210 211 212 213 hita pravRttio. 230 bhUkha lAgavAnu kAraNa 221 jaDapravRtti veTharUpa lAge to ja AtmAne jANyA 222 sva adhyAya AtmaRddhinA upAya krodhAdi rAkavA upAya. 218 219 224 224 25 237 227 228 230 233 133 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapAhiherA a--hu te vimaLa kevaLa...' kAvya prAthamika pavitratA uparanI pavitratA 236 236 237 238 239 240 243 242 gautamanA zaraNabhAva bhagavatAnuM pradhAna kAraNa sa zubhamAM arihaMta mukhya hetunA e dRSNA 244 o abhiSekathI karaMja-mahumI kema jAya gRhasthane lAbha, sAdhune mAna arihaMtanI samyaktva-prApti mahAvIraprabhunI pUrva sAdhanA abhiSekamAM anumeAdanA depAlamAM ahaMdu bahumAna devane rAtrI nAza kema samakti maMda to cAritra mada I 23 235 35 247 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza navapada pUjA para vAcanA 1 arihaMta vAcanAdAtA nyAyavizArada pUjyapAda AcAryazrI vijyajIvanabhAnu sUtyajI mahAsaja sAheba Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAdhyAya zrI yazovijyajI mahArAja viracita zrI jayapradajInI pUjA prathama zrI arihaMtapada pUjA (kAvyam-upajAti chaMda) upanna-sannANu-mahemayANuM, sapADiherAsaNa-saMThiyANuM, sadesaNANuM diyasajaNANuM name namo hAu sayA jaNANuM, (bhujaMgaprayAta chaMda) namenaMtasaMta pramoda pradAna pradhAnAya bhavyAmine bhAsvatAya, thayA jehAdI sakhyabhAja, sadA sikSacakrasa li rAjA. karyA karma tuma eka jeNe, bhalAM bhAjapa-kapada dAmana teNe, karI pUjA bhavya bhAve trikALe, sadA vAsiye mA teNe kALe jike tIrthakara karma udaye karIne, dIye dezanA bhavyane hita dharIne, sadA ATha mahApaDihAre sametA, sue mAraze tathA alhA jUnA kya vAtiyAM mAre -- AlA, bhopagrahI cAra je che vilagA, jaga 55 kaANake saukhya pAme, 4 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta (DhALa-ulALAnI dezI) tIthapati arihA namuM, dharma dhuraMdhara dhIrejI; dezanA amRta varasatA, nija vIraja vaDavIre. 1 (troTaka Ida) vara akSaya nirmaLa jJAna bhAsana, sarva bhAva prakAzatA, nija zuddha zraddhA Atma bhAve, caraNathiratA vAsatA, jina nAmakarma prabhAva atizaya, prAtihAra ja zetA, jagajatu karuNAvaMta bhagavaMta, bhavika janane bhatA. 2 (pUjA-DhALa, zrIpALa rAsanI dezI). trIje bhava vasthAnaka tapa karI, jeNe bAMdhyuM jinanAma, cesaTha Ike pUjita je jina, kIje tAsa praNAma re, bhavikA ! siddhacakrapada vade, jima cirakALe naMdo re, vaMdIne AnaMda, nA bhAvabhaya, TALe haritaNuM do, seve cosaTha Ide,upazamarasano kaMda,jima cirakALe naMdare bhavikasiddha 1. jehanA hAya kalyANaka divase, narake paNa ajavALuM, sakaLa adhika guNa atizayadhArI, te jina namI agha kALuM re. bhavikA! siddha 2, je tihunANu samagra upannA, bhegukarama kSINa jANI, leI dIkSA zikSA dIye janane, te namIe jina nANI re bhavikA ! siddha0 3 mahAgapu mahAsAhaNa karIne nimaka athavA upamA ehevI jehane chAje te jina namIrAha bhavikA ! siddha7 4 ja 1 , , 1 1 * Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza A pratihAra ja jasa chAje, pAMtrIsa guNayuta vANI, je pratibodha kare jagajanane, te jina namIe prANa re. bhavikA ! siddha0 5 duhA, arihaMtapada dhyAta thake, dabraha guNa pajAya re; bheda cheda karI AtamAM, arihaMta rUpI thAya che. je vIra jinezvara upadize, sAMbhaLaje citta lAI re, Atama dhyAne Atama kRddhi maLe savi AI re. vIra0 2 zrI arihaMtapada kAvya. jiyaMtagArigaNe sunANe, sapADiherAIsapahANe; saMdeha saMdeharaye harate, jhAeha nircApi jiseDarihate. 1 snAtra kAvya (kutavilaMbita chaMda) vimala kevalabhAsana bhAskare, jagati jatu mahedaya kAraNama; jinavare bahumAna jalaghataH zucimanA snapayAmi vizuddha. 1 snAtra karatAM jagadaguru zarIre, sakala deve vimaLa kaLazanI re ApaNAM karmamala dUra kIdhAM, teNe te vibudha graMthe prasiddhA. 2 haSa dharI asarAvRMda Ave, snAtra karI ema AziSa bhAve, jihAM lage suragirija bUdI,amataNA nAtha devAdhi deve 3 maMtra % hIM zrI paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA-mRtyanivAraNAya zrImate jinendrAye jalAdika yajAmahe svAhA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upA. zrI yazeovijayajI mahArAja kRta zrI navapaddajInI pUjA paranI vAcanA navapapUjA para vAcanA dAdara mahAsuda 6, 2036 23-1-20 prAstAvika : vartamAna strI jainasa`ghamAM khAsa karIne varSanI zAndhatI e eLImAM zrI navapadajInI pUjA bhaNAvavAnA rivAja cAle che. emAM maheApAdhyAya nyAryAvazArada zrI yazeAvijayajI mahArAjanI navaHpUjAnA pade padmamAM tAttvika gaMbhIra bhAva samAyelA che. je navapadanA arihaMta, siddha vagere dareka padma upara vistArathI khyAla Ape che, ane navapada e zrI jinazAsananA sAra che. tethI ahIM enA vistRta vicAra karavAmAM Ave che. navapada eTale zrI jinazAsana : navapada eTale zrI jinazAsana, kemake navapadmamAM arihata, vAcanA 1 arihata Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza siddha, AcArya, upAdhyAya ne sAdhue pAMca upAsya parameSThinAM pada che. ane dazana, jJAna, cAritra, tapa-e cAra upAsanAnAM pada che. parameSThi e dhamI che ane upAsanA e dharma che. dhamI ane dhamamaya zrI jinazAsana che. zrI jinazAsana eTale zrI jinezvara bhagavAnanuM zAsana arthAta pravacana. jina pravacana mukhyatayA zrI dvAdazAMgI Agamane kahevAmAM Ave che. zAsanane sAra saMyama : A samagra dvAdazAMgIne sAra saMyama che. saMyamamAM dazana, jJAna, cAritra, tapano samAveza che. A saMyama kayAM jovA maLe? te ke paMca parameSThimAM. emAM arihaMta ane siddhamAM saMyamanuM pUrNa svarUpa pragaTa che, tyAre AcArya, upAdhyAya ne sAdhumAM saMyamanI pUrNa upAsanA cAlu che. eTale ja pAMca parameSThi mumukSu jIvane upAsya bane che, kemake saMyama vinA mokSa maLe nahIM eTale svAbhAvika che ke mokSanA athIne saMyamanI upAsanA karavI rahe ane e upAsanAnA AlaMbana mATe upAsya tarIke paMca parameSThi lakSya tarIke rAkhavA joIe. saMyama ane saMyamasaMyama : pra-parameSThimAM sAdhune lIdhA tema vratadhArI zrAvakane kema na lIdhA? temanAmAM paNa dezathI saMyama te che ja. u.-zrAvakamAM dezathI saMyama eTale saMyamasaMyama che. arthAta saMyama sAthe asaMyama paNa che ane mumukSune Adaza tarIke leza paNa asaMyamavALAne rAkhavAnA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hoya, upAsanA saMcAmAna ane saMcAlI ja karavAnI heya, tethI zrI jinazAsanamAM e paNa meSThi e ja upAsya che, pUjya che, ane dAna, jJAna, cAritra, tapa e ja upAsanA che, eTale pAMca dhamI che ane cAra dharma che. zrI upA. mahArAjanI zrI navapadajInI pUjAmAM A navanAM abhuta bhAvo rajU thayelA che. e bhAvane rahasyapUrvaka samajavAmAM Ave te tenA para khUba suMdara ciMtana anuprekSA karI zakAya ane te dvArA jIvanamAM e na padanI bhavya ArAdhanA-upAsanA thaI zake. emAM pAMca pado upAsya arthAt lakSya tarIke ane cAra padanI upAsanA AcaraNa tarIke jIvanamAM utAravAnI che. tAtparya navapadanI samaja ane ene bodha jIvanamAM ArAdhanA mATe khUba upayogI che, ethI ahIM e bodha mATe A navapadapUjAnA pade pada para vivecana karavAmAM Ave che. navapada pUjA : cAra kartAnI kRti: prastuta upA, kRta navapadanI dareka pUjAmAM cAra aMza, che: prAraMbhika prAkRta gAthA A. zrI ratnazekhara sUri kRta sirivAla kahAnI aMtargata che. e pachI A. zrI jJAnavimala sUrijI kRta bhujagaprayAta chaMdamAM kAvya che. tyArabAda zrI devacaMdra sUrijI kRta ulALa ne troTaka chaMdamAM kAvyo ane chelle uSA, zrI yazovijayajI mahArAjakRta lALa che. nave padanI A DhALe emaNe zrI khalAsamAM zrIpAla mahArAjAnI navapadanI bhAvanA rUpe gR thelI che. A kALamAM navapadane vistArathI vicAra che, tethI samagra Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navadhA prakAza saMgrahane upAdhyAyajI kRta "navapada pUjA tarIke oLakhavAmAM Ave che. zrIpAlarAsa : zrI zrIpAla mahArAjAno rAsa Ama to upA, zrI vinaya vijayajI mahArAje racelo che. paraMtu e rAsane ghaNe aMza ramyA pachI temane dehatyAga thayo. temanA samakAlIna nyAyAcArya upA. zrI yazovijayajI mahArAje te rAsane pUrNa karyo. A rAsa A, zrI ratnazekhara sUrikRta "siri sirivAla kahAjha parathI racavAmAM Avela che, ane emAM zrI zrIpAla mahArAjA ane mayaNu suMdarInuM caritra AlekhavA sAthe navapadanuM varNana, ane tene mahimA ane prabhAva prastuta karavAmAM Avela che. zrIpAla rAsakathA-te vAstavika kathA che : pra-Aje keTalAka kahevAtA bhaNelA A savAla uThAve che ke A kathA kyAMthI lAvyA ? AgamamAM e maLatI nathI, mATe e kAlpanika che. u-vartamAnamAM vikRta buddhi "jUnuM eTaluM beTuM ema karAvavAno prayatna kare che. enI pAchaLa e hetu lAge che ke jUnuM cheTuM Thare eTale ene mAnavAnuM maTI gayuM, pachI khoTAnuM anukaraNa zuM karavuM ? vAstavamAM old is gold-jUnuM e sonuM che, kemake jUnA kALamAM saMskRtine mahAna vikAsa hato, tevI vikasita saMskRtimAM je dhamapAlana thatAM hatAM, tenI apekSAe Aje pAzcAtya saMskRti (vikRti)nI asara heThe AvelAne, e dharma pAma duSkara bane che. evA dhamapAlananI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na nA nabaLAIne DhAMkavA temane "januM e cheTuM ema raju karavuM paDe che. bAkI kharekhara to jUnA kALamAM uttama dhamapAlana karanAra mahApuruSonA jIvana AdarzarUpa che. e najara sAme rAkhavAthI uttama dhamapAlananI preraNA maLe che. have A kathA AgamamAM kyAM maLe che. tene vicAra karIe, gurUmukhe AgamajJAna : pUrvanA kALamAM pustakIyuM jJAna na hatuM. Agamo gurUmukhe bhaNavAnA rahetA ane te sAMgopAMga kaMThastha rakhAtA, pachI avasarpiNI kALanA hisAbe temaja paMcamakALamAM khAsa karIne buddhine hAsa-smRtibhraMza vagere kAraNe keTaluMka bhUlAtuM AvyuM. emAM dvAdazAMgImAMnA bAramA aMga "daSTivAdamAM mukhya eka bhAga cauda pUrva mahA zAstrone hato, te to kramaza: saMpUrNa bhUlAI gayo, chatAM emAMnI keTalIka vAte paraMparAmAM cAlu rahI. evI rIte dvAdazAMgInA chaThA aMga "zrI jJAtA adhyayanamAM sADAtraNa koDa kathAo hatI. te paNa ghaNIkharI bhUlAI gaI. chatAM emAMnI keTalIka kathAo AcAyaparaMparAmAM cAlu rahI. AvI eka kathA zrI zrIpAla caritra tarIke hoya, tene zrI ratnazekhara sUrijI mahArAje graMthArUDha karI, ema mAnavAmAM kyAM vAMdho Ave che ke jethI ene kAlpanika kahevAnuM dussAhasa karI zakAya? zrI zrIpAla mahArAjA bAramA tIrthaMkara bhagavAna zrI vAsupUjya svAmInA zAsanamAM athavA ra0mA tIrthaMkara Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to navapara bA bhagavAna zrI sunisuvrata svAmInA zAsanamAM thaI gayelA tarIke prasiddha che. gurumukhe jJAnanA vAseA : jJAnanA hrAsa kevA thatA Ave che, te ApaNane zrI gaNadhara bhagavAna pachI emanA ziSyonI paraMparAmAM cAlI AvatA jJAnanA vArasA parathI jANavA maLe che, dA.ta. gaNadhara zrI sudharmAM svAmIe tIrthaMkara bhagavAna zrI mahAvIra svAmIjI pAsethI tripadI meLavIne zrI dvAdazAMgI AgamanI racanA karI. emAM mAramA aMgamAM meATA dariyA jevaDA caudapUrva zAsranI racanA samAvI. pachI emaNe pAtAnA ziSya zrI jamUsvAmIne e sAMgeApAMga bhaNAvI. sUtrathI eka akSare e nahIM, paraMtu enuM ajJAna je Apyu te te jANatA eTalu badhu ja ApI zakayA nahIM, kemake 'sUtra parimita che, paraMtu artha anata che, ane eTalA badhA atha ApavAno samaya paNa kayAM maLe ? eTale kahevAya che ke zrI gaNadhara mahArAjA pAse je zrutajJAna heAya che, te utkRSTa zrutajJAna che eTalu emanA khudanA ziSya pAse zrutajJAna paNa nahIM. " lAgapajjoagarANa "nA e atha ; * eTalA ja mATe zrI 'namunthuNaM sUtra'nI zrI 'lalitavistarA ' nAmanI TIkAmAM A. zrI haribhadrasUrijI mahArAje " lAgapajjoagarANu " padanI vyAkhyAmAM spaSTa karyu ke arihaMta bhagavAna mAtra gaNadhara mahArAjo mATe pradyota karanArA che, ahIM lA' zabdanA artha 'gaNadhara lAka' lIdhA ane emane pradyota karanArA eTale ke zrutajJAnane utkRSTa prakAza ApanArA bhagavAna manAvyA. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta tyAre bIjA bhavyajIvonI apekSAe bhagavAna liMga paIva " arthAta "pradIpa" jevA che. abhavya lekene te bhagavAnanI vANI maLe toya prakAza karanArI banatI nathI, eTale "lega paIvANuM 3) padamAM "loka zabdathI bhavya leka ke jenA sudhI bhagavAnanI vANIno prakAza pahoMce che, ene laIne bhagavAna "pradIpanI mAphaka jJAnane prakAza ApanAra che. Ama jJAnano prakAza uttarottara ochAvatto Ave, emAM sUtrathI keTaluMya bhUlAI jAya. chatAM arthathI keTalIka vastunI paraMparA cAlu rahe e svAbhAvika che. evuM A zrI zrIpAla caritra aMge samajavAnuM che ke AgamamAM sUtrathI e vIsarAI gayuM hoya, chatAM arthathI caritrane adhikAra cAlyo Avato hoya ene zrI ratnazekhara sUri mahArAje "siri sirivAla kahAmAM gUMthI lIdhe. kAlpanika kathAno nirdeza : bIjI eka vastu e samajavAnI che ke Agama zAstromAM kAlpanika kathAo paNa apAyelI che, kiMtu tyAM kAlpanika tarIke ene nidezavAmAM Avela che. dA. ta. zrI uttarAdhyayanamAM elaka adhyayana che. emAM saMsAranA raLiyAmaNuM dekhAtA viSe pariNAme khataranAka che. e batAvavA gAya. ane enA vAcharaDAne saMvAda mUkavAmAM AvyuM che. ane tene bedha mATe kApanika saMvAda hevAnuM darzAvavAmAM AvyuM che, ema zrI Avazyaka sUtra niryukti AgamamAM ayogya ziSyane upadeza na devA mATe pukarAvata megha ane maga-- Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 navapada prakAza seLiyA pASANanI kathA temaja sAdhue bhikSAcaryAmAM niSitA aMge sAvadhAna rahevA mATe ' mAchImAranA sakaMjAmAM traNa traNa vAra na phasAtAM mAlAnI kathA ApavAmAM AvI che, te paNa tyAM kAlpanika tarIke nirdezAyelI che. A sUcave che ke bAkInI kathAe, ciratro e kAlpanika nahi, paNa vAstavika banelI hakIkata che, zrIpAla caritranI vAstavikatA : paraparAmAM mADha meDhe cAlI AvatI vAstavika kathAo, ciratro vagere vistArathI bhUlAtAM javAnu... joI pUrvAcAryAe ene pustakArUDha karyAM che. zrI samarAIA kahA, zrI kuvalayamAlA ciratra vagerenI jema sira siravAla kahA ( zrI zrIpAla caritra ) vagerene tenA dRSTAMta rUpe samajI zakAya, eka samAdhAna e paNa che ke kALa anaMtApurdUgala dharAvattanA vItI cUkayA. temAM ekeka pudgala parAvartta mAM anatA kALacakra vItyAM, je ekekA kALacakramAM 60 koTAkoDI sAgaropama arthAt 200 keTAkoTI paDyApama pramANa 6 + 6 = 12 utsarpiNI avasarpiNInA ArA vItyA. AvA jaMgI kALamAM zrI zrIpAla caritramAM evI zI mAmata che ke je navI saMbhivata na hoya ? hA ! ema kahyuM hoya ke 'eka paththara paDayA hatA, zilpIe tenuM si'hanu' bAvaluM anAvyuM ane vijJAne temAM prANa pUryA, eTale e jivaMta siMha tarIke pharavA lAgyA. AvuM kAMIka karyu" hAya to te asaMbhavita che, ema kahI zakAya, kAraNa ke ajIva koI divase jIva anI zake nahIM; paraMtu zrIpAla caritramAM evu asa'bhavita jevu... kAMI nathI. are ! Aje tA chApAmAM Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arahaMta 13 evA banAva Ave che ke je TUMkI buddhivALAne taddana asaMbhavita lAge, jemake jaMgalamAM evAM jhADa che ke jenAM pattAM rAtanA prakAza veratA hoya athavA chADavAnA evAM pattAM che ke je enA para jatu bese te pAMdaDuM tarata saMkecAI jAya ane te jIvanA sarvane cUsI le ane pAMdaDuM pAchuM pUrvavata thaI jAya, AvI asaMbhavita lAgatI vastu Aje paNa hakIkata rUpa bane che, ema AjanA pepara dvArA jANavA maLe che. A apekSAe te zrIpAlA tharitranI vigate kazI asaMbhavita nathI. mATe zrIpAla. paritra kAlpanika nathI. tAtkAlika ugra puSyapApanuM phaLa: -zrIpAla kumAra dhavala zeThathI vahANumAMthI nIce dariyAmAM pheMkAyA, te to saMbhavita vAta, paraMtu e ja vakhate nIce samudra sapATI para magaramacchanI pITha para jhIlAyA ane magarama che temane thANA baMdare utArI dIdhA-A vastu asaMbhaMvita kema nahIM ? mATe zrIpAla kathA kAlpanika kema nahIM ? -jainazAsanamAM batAvelA utkaTa dhama ane utkaTa pApanA prabhAvanI jene gama na hoya-ati ugra puNya pApanA ahIM ja maLatA asAdhAraNa phaLanI jene khabara na heya e ja AvA caritra prasaMgane kAlpanika kahe, zAsa kahe che ke satyuga pucapApAnAmavA rukhya eTale ke ati ugra puNya ke pApanuM arthAta ati ucca sukRta duSkRtanuM A janmamAM ja phaLa maLe cheA zAstra vacananA hisAbe zrIpAla kuMvaranI ati uca Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 navapada prakAza zrI navapada jevI upAsanAnA phaLa rUpe dariyAmAM kuMkAvA prasage emanI rakSA arthe kAI devatA ja magaramacchanuM rUpa karI emane jhIlI le ne samudra kAMThe mUkI de emAM zu' asa`bhavita che? UMcA bhAveAllAsanuM phaLa : dA. ta. zAstramAM rAtribhojana tyAganA prabhAva para brAhmaNa putrInA dRSTAMtamAM Ave che ke e sAsare gayA pachI ghaNuM kaSTa paDavAM chatAM paNa ati UMcA bhAveAllAsathI rAtribhojana tyAganuM vrata pALI rahI che ane ethI sAsu khIjAI jatAM enA kahevAthI vahune sasaro ne tenA pati enA piyera mUkI AvavA nIkaLI paDe che. rastAmAM aMdhArU thatAM najadIkaMnA gAmamAM ALakhItAne tyAM rAtavAsA karavA jAya che. tyAM jajamAna dUdhapAka pUrI manAvI, e badhAnA atithisatkAra kare che. sau jame che, para Mtu brAhmaNaputrI aNanama rahI rAtre jamatI nathI. dUdhapAkamAM sarpanuM jhera paDelu hoI jamanArA badhA jamyA pachI bebhAna thaI lAMbA paDayA. tyAM karIe tatkAla paristhiti samajI laI gharanA nokara dvArA vaidyane khelAvI vamananA upacAra karAvyA. sau jIvatA thayA ane vaghe tapAsa karatAM dUdhapAka raMdhAvAnI jagyAe upara cadAmAM sApa baphAI gayelA, ne tenA mADhAmAMthI jhera sAthe lALa TapakatI joi e parathI sasarA ne dhaNI rAtribhojana tyAganA mahA prabhAvane joI tAjuma thaI gayA. temaNe vahunI kSamA mAgI ane savAre vahune pAchI ghera laI gayA. ati uMma suktano puNya tAtkAlika phaLe e samajavAnI re Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 15 gAma na hoya e badhuM kAlpanika gaNe ane kahe: A vakhate ja tyAM sApa kema Avyo? e ja vakhate tyAM dUdhapAka kema banyo? pahelAM pachI kema nahi? evA prazno e badhA karyo che. bAkI Aje paNa mANasane ati ugra sukRtanA puNyanuM athavA pUrvanA puNyanuM gebI phaLa maLe che, e dekhAya che. A joIne zrIpAla caritratA prasaMgane kApanika kahevA e narI mUrkhatA ane mUDhatA che. astu Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta padanI pUjA 23-1-80 kAvyanI zaruAta: upannasannaNa maheAmayANa, sapADiherA saNa saDhiyANa / sandesaNANuM TviyasajajaNANuM, namA name hAu sayA jiNANa... | upanna sannANu maheAmayANa-A paheluM kAvya, pU. zrI ratnazekharasUrI mahArAjanuM che te " siri siriyAla hA" mAMnA zlAka che. te kathA prAkRta bhASAmAM che. tenI bhASA melodieous-madhuratA bharela che. ( tameA name nI viziSTatA : " namA namA hAusayA jiNANuM " --jinezvara bhagavAnane haMmezAM amArA vAraMvAra namaskAra heA. ahI... 'namA namA' e vAra kahyuM te 'vIpsA' kahevAya. vIpsA eTale e vAra elavu -jenA artha 'vAr'vAra'nI e kriyA sUcave che. dA. ta. te 'ela ela' kare che, eTale te 'vAra vAra ele che, siddhacasa namAnama : eTale siddhacakrane vAraMvAra namaskAra karU' '; tema ahI jinendhara bhagavAnane huMmeza vAra vAra namaskAra karU chuM e artha che. nameA name hAu arthAt vAra'vAra namaskAra he; eTale Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 17 namaskAranI prArthanA karI. prArthanA eTale karI ke A divasa pratyeka kSaNe "namo jirNa, namo jiNANuM, ema vAraMvAra namaskAra karI zakAto nathI ane namaskAra karavAnuM mana che, mATe te prArthanA che. "huM hRdayathI A IcchuM chuM evI bhAvanA ahIM pragaTa karI che. jinezvarane namaskAra te uttama kaTinuM kartavya che. derAsaramAM darzana karavA gayA. tyAM mUrtio ghaNI che. darzana karatAM dareka bhagavAnane alaga alaga namaskAra karavA joIe. name jiNANuM, name jiNANuMema dareka bhagavAnanuM mukha joI bolavuM joIe, paNa tema nathI karatA, kAraNake, aneka namaskAranA viziSTa lAbha tarapha daSTi nathI, te karavuM ja joIe tevuM hRdayamAM vasI nathI gayuM, paNa te uttama kartavya che, ema samajayA bAda te aneka biMbavALuM maMdira maLe te mana harSathI kUde. TagavAna ghaNuM joI AnaMdaAnaMda thAya paNa keTalAkane te thAya ke keTalA badhA bhagavAnane mAre hAtha joDavAnA ! " A zuM che? sukRtane anutsAhaje A mahAna sukRta kamAI levAnuM samaje, tene to ghaNA bhagavAnane joIne ullAsa thAya. jinezvara bhagavAnane namaskAra te uttama koTinuM kartavya sukRta che. have A jinezvara bhagavAna kevA che; e kAvyakAra batAve che. "upana sanmANa mahemayANuM ) Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza A prathama kAvyamAM bhagavAnanAM traNa kAraNasUcaka vizeSaNa che. jinezvara bhagavAnane namaskAra kema? bIjAne kema nahi? jinezvara bhagavaMtane namaskAranAM kAraNe : jinezvara bhagavAna "upanna-sanmANa mahemA " che, arthAta utpanna thayela samyagUjJAna rUpI --mazna tejamaya che, mahemaya eTale tejomaya, samyagRjJAna rUpI tejamava phakta jinezvara bhagavAna che, bIjA koI dharmanA deva Izvara evA nahi. ahIM "sanmANa eTale samyagUjJAna te kevaLajJAna, te avadhijJAna nahi. ahIM sthAne bhAva samajavAne che. "samane bhAva zuM che? zAse vacana che ke- jo egam jANai so savvaM jANai je ekane jANe che, te sarvane jANe che. je eka-eka dravyane-eka vastune jANe che, pUrI rIte jANe che, te sarvane jANe che. svaparyAya ane paraparyAya : je sarva samasta vizvanA samagra dravyone jANe che, te eka dravyane pUrNa rIte sArI rIte jANe che. pra-vastu sArI rIte kayAre dekhAya? u-samasta vizvane dekhIe te ja eka vastune sArI rIte dekhI kahevAya. dareka vastumAM be paryAya che-be avasthA heya che: svaparyAya ane paraparyAya. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amita svaparyAya eTale pitAnA guNe-potAnI anuvRtta avasthA che, je potAnAmAM sadbhAvarUpe vaNAyelI hoya che ane paraparyAya eTale je potAnAmAM vyAvRtta-abhAva rUpe vaNAyelI che, arthAta potAnAmAM nathI, paNa bIjAmAM che. pra.-je paryAya potAnAmAM nathI, paNa bIjAnA paryAye che te paryAya A vastunA kema kahI zakAya? u-vastumAM jema amuka dharmo anuvRtta-anusmRta eTale ke vastumAM vaNAyelA hoya che, tema enAthI viparIta dharmo vyAvRtta eTale ke vastuthI vimukha thaIne rahelA hoya che: eTale anuvRtta dharma jema vastunA che, tema vyAvRtta dhame paNa e ja vastunA che. dA. ta. ghaDe mATImaya che, te ja ghaDe suvarNamaya nathI. mATImaya koNa? to ke "gha suvarNamaya keNa nahIM? to ke "ghaDo" arthAta je ghaDe mATImaya che, te ja ghaDo suvarNamaya nathI. eTale ghaDAnI ja be avasthA AvI: vidhirUpe mATImayatA ane niSedharUpe suvarNamayatA. tAtparya : mATImayatA e ghaDAne anuvRtti paryAya ane suvarNamayatA e ghaDAne vyAvRtti paryAya che. anuvRtti paryAya e svaparyAya che ane vyAvRtti paryAya e paraparyAya che. paraparyAya e bIjAne sApekSa paryAya che. dA. ta. A pensila nAnI ke moTI ? te moTI che, ane nAnI paNa che. meTA sAthe mUkIe to te nAnI che ane nAnA sAthe mUkIe te te moTI che, tethI keIne moTA tarIke joIe te A nAnI tarIke oLakhAya. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza e sUcave che ke " ekane amuka rUpe jANyA vagara bIjAne amuka rUpe jANI na zakAya " vastumAM samagra vastunA saMbaMdha khIjAnI sAthenI samAnatAthI ke asamAnatAthI jANI zakAya. dareka vastumAM jema peAtAnA dharma che, tema bIjAnI apekSAe te nakArAnA dharma paNa che. dA. ta. A vastu lAkaDAnI che ke sAnAnI? tA kahevAya ke lAkaDAnI; kANu A vastumAM lAkaDa tanmaya che. sAtu tanmaya nathI. 20 vastumAM eka vaNAyela dharma che ane bIjA nahi vaNAyela dharmAM che, vaNAyela eTale anucuta-anuvRtta ane hi vaNAyela eTale vyAvRtta dharyAM. vaNAyela dharmane svaparyAya kahevAya ane nahi vaNAyela dharmone paryAya kahevAya. Ama eka vastune pUrepUrI jANavI hAya tA enA samasta anuvRtti paryAya ane samasta vyAvRtti paryAya jANavA joIe. A samasta vyAvRtti paryAyAmAM jagatanA A vastu (dravya )thI bhinna samasta dravyAnA bheda ( bhinnatA) paNa samAviSTa che. tethI vastune enA samasta vyAvRtti paryAyAthI jANavA mATe itara samasta dravyAnI bhinnatA jANavI jarUrI ane che, ane e bhinnatA jANavA mATe itara samasta dravyA jANavA Avazyaka bane che, kemake e jANyA hoya teA ja tenAthI A dravyamAM bhinnatA che e samajI zakAya. Ama eka dravyane pUrepUrUM... jANavA mATe jagatanA Itara samasta dravyo ane enA pA~yA jANavA jarUrI che, tethI kahyuM : 'no sarvya jJAnad so pa" nAr / ' je sava ne jANe Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 21. che te ja ekane pUrepUruM jANe che ane je ekane pUrepUruM jANe che, eNe sarvane pUrepUrA jANI ja lIdhA che. " jANai so savvaM jaanni'| AvuM eka"ne saMpUrNapaNe jANanAra mAtra kevaLagAna che, jJAnamAtra; leza paNa kazAnuM ajJAna nahi, arthAta sarvakALanA samasta dravya ane tenA samasta paryAnuM jJAna bhUta, bhaviSya, kaI kALane kaI ja padArtha, dravya ke paryAya ajJAta nahi. AvA kevaLajJAna arthAta samyakajJAna rUpI mahAtejamaya jinezvara bhagavAnane namaskAra! jinezvara bhagavAnamAM kevaLajJAnanuM teja utpanna thayuM che, kevaLajJAna rUpI tejavALA jinezvara bhagavAna: pra-to pachI ahIM jinezvara bhagavAnane kevaLajJAnarUpI tejavALA kema na kahyA? tejomaya kema kahyuM ? tejomaya eTale to pote ja teja, tejasvarUpa. u.-ekAMtavAdI ane adhurA jJAnI jainetara nyAyAdi dazanenI A mAnyatA che ke bhagavAnamAM ke AtmAmAM je jJAna guNa che, te AdhArathI taddana bhinna che. tethI e ema samaje che ke bhagavAna ke jIvAtmA jJAnavALA kahevAya, jJAnamaya nahi, jJAnasvarUpa nahi, paraMtu A mAnavuM khoTuM che, kemake jJAna je AtmAthI ekAnta bhinna ja hoya te (1) AtmAmAM ene saMbaMdha ja na thAya. saMbaMdha mATe bIje samavAya vagere saMbaMdha kaHpavA jatAM e saMbaMdha paNa AtmAthI taddana bhinna hAI ene ya AtmAmAM saMbaMdha nahi thaI zake e mATe vaLI ne saMbaMdha ka2vA jatAM, evA saMbaMdhanI kalpanAne pAra ja nahi Ave, arthAt anavasthA thaze. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAranA (2) bIjI vAta e che ke jJAna je judI vastu che, to e AtmAne svabhAva nahi rahe; kemake vastune svabhAva kAMI vastuthI taddana judA na hoya, tyAre je AtmAne zAnasvabhAva na hoya te to jJAnasvabhAva vinAnA AtmAmAM AtmapaNuM zuM ? cetanya zuM ? kazuM ja nahi, eTale jaDa paNa jJAnasvabhAva vinAnA, ane AtmA ya jJAna svabhAva vinAnA-ema AtmA ane jaDa be sarakhA jevA thaI jaze! kharekhara vizvanA samasta jaDa padArtho karatAM AtmAnI A vizeSatA che, ke e cetana che, enAmAM caitanya svabhAva che, caitanya eTale jJAna. e hisAbe AtmAmAM jJAnasvabhAva che. ane svabhAva e vastu svarUpa hoya che, vastuthI abhinna hoya che, tethI jJAnasvabhAva AtmAthI abhinna che. AtmAmAM bhinnabhinna jJAna : paraMtu AtmA-zAnanI A abhinnatA-abheda ekAMte nathI; kemake ema hoya to "AtmAmAM jJAna evo zabdapraga arthAta evo vyavahAra nahi thaI zake. jemake ghauMne Dhagalo thauMthI ekAnta bhinna hoya to "ghaumAM Dhagale eve vyavahAra nathI thatuM. mATe mAnavuM joIe ke jJAna e AtmAne svabhAva heI AmAthI abhinna paNa che, ane "AtmAmAM jJAna ema AdhAramAM judI jJAna vastu rAkhavA hisAbe zAna e AtmAthI bhinna paNa che. arthAta jJAna e AtmAthI bhinnabhinna che, paNa ekAMte bhinna nahi, ekAMte abhinna nahi. te AmAM AtmA zAnathI abhinna havAnA hisAbe kahI zakAya ke AtmA jJAnamaya che, bhagavAna jJAna tejomaya che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta, pra-bhagavAnane jJAnavarUpa tejomaya kahyA, te jJAna e teja kevI rIte? ujJAna e teja ja zuM? mahAteja che. dIvA ke sUryanuM teja te rUpI ane parimita vastune prakAza kare che, te paNa enA amuka dharmono ja prakAza kare che, e paNa cakSunA viSayamAM AvatA padArthone ja prakAza kare che, te paNa vartamAnamAM vidyamAnano ane te paNa vastunI uparamAM dekhAtA dharmano prakAza kare che, jyAre jJAnarUpI te ja te rUpI ane arUpI, ane prakAranA padArthone prakAza kare che, te paNa aparimita, sarva dharmone prakAza kare che, tathA te paNa sarva IdriyothI grAhya te zuM? uparAMta atIndriya padArthone paNa prakAza kare che. te paNa trikALanA padArthone ane vastunI ArapAra rahelA dharmone prakAza kare che. Ama jyAre dIpaka ke sUryanuM teja e teja rUpa eTalA mATe che ke enA sahAre ApaNane vastune baMdha thAya che, te pachI jJAnanA sahAre to ethIye ghaNI ghaNI vastune baMdha thato hoya che. eTale ene mAtra teja ja zuM? paNa mahAteja kema na kahevAya? utpanna sata jJAna-tejomaya jinezvara bhagavAna pra-ahIM bhagavAnane khAlI satajJAna tejomaya na kahetAM utpana saMta jJAna-tejomaya kahIne bhagavAnanA evA samyak jJAna rUpI tejane utpanna karanArUM ? kema kahyuM ? jJAna te pahelAM kahyuM, tema AtmAno svabhAva hAI AtmA sAthe jaDAyeluM hoya, pachI ene navuM utpanna thavAnuM zuM? Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 navapada prakAra u.-alamatta jJAna e AtmAnA svabhAva che, paraMtu enA para kanAM AvarNa caDhI gayAM che, tethI AtmAnI aMdara svabhAvamAM jJAna paDelu chatAM mahAramAM e pragaTa nathI. pragaTa karavA mATe jJAnAvaraNa khaseDavAnI jarUra che. te jJAnanA A prakAranA AcArAnA pAlanathI haDAvavA joIe che. jeTalAM AvaraNa huDe, teTalA pramANamAM jJAna pragaTa thAya che. A sUcave che ke jJAna bAhya pustaka vageremAMthI nathI Avatu, kiMtu AtmAnI aMdarathI pragaTa thAya che, alabatta AvarNa haTAvI jJAnane pragaTa thavAmAM pustaka sahAyaka mane che. Ama pUve nahi anubhavela jJAna pragaTa thAya, tyAM jJAna thayuM arthAt utpanna thayu evA vyavahAra thAya che. A hisAbe ja prastutamAM sat jJAna pragaTa thavAnA arthamAM ' utpanna" zabda vaparAyelA che. A pI e sUcita thAya che ke tIrthaMkara bhagavAna jevAne paNa AtmAnA AMtarika svabhAvamAM kevaLa jJAna chUpAyeluM hAvA chatAM ene pragaTa karavA mATe enA uparanA AvaraNA haTAvavAnA bhagIrtha puruSArtha karavA paDe che te pachI ANA jevA mATe evA puruSArtha karavA aMge pUchavAnuM ja zuM? upasa'hAraH Ama 6 vizeSaNanI vicAraNA thaI upanna sannANu maheAmayANa..." e have kAvyamAMnA mIjA vizeSaNa 'sappADiherAsaNa saDiyANa' vizeSaNanA vicAra karIe. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta "sapADiherAsaNa saMThiyANuM) kAvyanA pahelA caraNathI prabhune utpanna kevaLajJAna vALA kahyA. kevaLajJAnavALA banIne prabhu zuM kare che? to ke samosaraNanA mathALe siMhAsana para birAjamAna thAya che. e kahevA mATe "sapADiherAsaNa saMThiyANuM. evuM bIju caraNa kahyuM : A caraNamAM batAvela vizeSaNano artha e che ke jinezvara bhagavAna sata prAtihAryarUpa Asana-siMhAsana upara svasthatAthI birAjamAna che. athavA "sapADiherAsaNa eTale saprAtihArya-Asana, arthAt prabhu ATha prAtihArya sahita siMhAsana para birAjamAna che. evA bhagavAnane hu vAraMvAra namuM chuM. tIrthakara bhagavAnanI viziSTa zabhA karanAra AgavI vastuone prAtihArya kahevAmAM Ave che. te vastu bhagavAna bhagavAna thAya, arthAta kevaLajJAna pragaTa thatAM ja tIrthakara bane tyArathI bhagavAnanA nirvANa pAmatAM sudhI sAthe ja hoya che, evA prAtihArya ATha che. ATha prAtihAryo : alabatta zAstrAya zlokamAM ATha prAtihAryomAM azokavRkSa, surapuSpavRSTi, divyadhvani, cAmara, Asana, bhAmaMDala, duMdubhi ane chatra" e krama Ave che. ATha prAtihAryonuM kama prajana: A kamanI pAchaLa eka projana A rItanuM samajAya che. 1. bhagavAnane kevaLajJAna thayA pachI ATha prAtihArya pragaTa thAya che, emAM paheluM prAtihArya-azokavRkSa eTalA mATe che ke azokavRkSa bhagavAnane potAnI nIce Azraya Ape che. e sUcave che ke bhagavAna tIrthakara banyA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 navapada prakAza pachI paheluM to jagatanA jIvone Azraya Ape cheAlaMbana Ape che. ArihaMtane Azraya le arthAta ArihaMtanuM AlaMbana kare tene, kalyANanI zarUAta thAya che ane bhagavAna je Azraya rUpa bane che, tenuM pratIka azokavRkSa che, mATe tene pahelA prAtihArya tarIke mUkayuM. 2. bhagavAna bhakatone AlaMbana ApyA pachI bhakatanA dilamAM dharma ane guNenI rUcI UbhI kare che-suvAsa UbhI kare che, kemake "namutthaNamAM "abhayayANuM" pachI "cakakhudayANuM pada Ave che, tyAM zrI lalita vistarAmAM "cakakhu ne artha dharmarUcI (dharmanuM AkarSaNa) e karyo che ne e abhaya" eTale ke cittanA svArthapUrvaka ja utpanna thAya che, A cittasvAthyane arihaMtanA AlaMbanathI prApta karI zakAya. eTale arihaMtanuM AlaMbana paheluM prApta karavuM joIe, te pachI cakSu eTale ke dharmanI rUcI-AkarSaNa prApta thAya. e AtmAmAM eka jAtanI suvAsa che ane tenA pratIka rUpe puSpavRSTi che. jema puSpa suvAsa phelAve che, tema bhagavAna bhakatonA dilamAM dharmanI ne guNenI suvAsa phelAve che. 3. bhakatonA dilamAM dharmanuM AkarSaNa UbhuM karyA pachI prabhu dharmanuM saMgIta relAve che. enA pratIka rUpe divyavani che. 4. prabhu pAsethI dhamasaMgIta-dharmadezanA maLyA pachI e dezanA zuM kare che? te ke bhagavAna bhaktanA banne pakSane e dezanA dvArA ujajavaLa kare che. (1) svapakSa arthAta dharmasAdhanAdvArA bhaktanA pitAnA AtmAnuM hita ane (2) paspakSa arthAta bhakta taraphathI parArthakaraNa dvArA para AtmAonuM hita uttejita kare che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 arihaMta Ama prabhu nA svapakSa-parapakSane ujajavaLa karatA hevAthI tenA pratIka rUpe kudarata (tIrthakara nAma karmane udaya) emane be bAju sapheda cAmara vIMjhe che. (5) Ama che jyAre svaparahidyota bane che, tyAre e hitanA-utkarSanA prabhAve anya sUkSma paNa jIvane viziSTa abhayadAtA bane che. eTale e jIvane potAnA hRdayamAM nirbhaya beThaka maLI jAya che. dA. ta. baLadeva muni potAnA alaukika rUpathI AkarSAI nagaranI strIo mohanA kAramA pApamAM na paDe e bhAvadayAthI prerAIne jaMgalamAM rahetA hatA, tyAM paNa jaMgalI pazuo vagere para evI ucca kakSAnI karuNa dharatA hatA arthAta emanA hRdayamAM paraspara virodhI siMha-haraNa, sApa-neLiye, ziyALa-sasaluM vagere che evuM sthAnaevI beThaka pAmyA hatA ke emanA sAMnidhyamAM e badhA che jyAre AvatA, tyAre verabhAva bhUlI maitrIbhAvathI tyAM rahetA A badhuM arihaMta paramAtmAnA prabhAve banatu hevAthI, kahevAya ke prabhu ja pote jIvonA dilamAM verI jIvone paNa beThaka ApatA eTale tenA pratIka rUpe prabhunI pAse hamezAM divya siMhAsana beThaka mATe hAjara rahe che. (6) jIvonA svapakSa-parapakSa arthAta svahita-parahita baMne ujavaLa thaI gayA eTale paramAtmAnA e upakAra dvArA jIvananuM dharmateja vadhe che; e dharmatejanA prabhAvamAM bIjAo evA prabhAvita thaI jAya che ke AmanI sAme kaze virodha te nahIM, paraMtu emane phUkatA ne bhajatA thaI jAya che. dA. ta. janmatAM aThThamanA ArAdhaka nAgaketu moTA thaye arihaMta prabhunA parama bhakata banyA hatA ane Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 navapada prakAza prabhue kahelA zrAvakanA mAvrata vagere uttama vrata-niyama sayama dharanArA hatA. prabhunA A upakArathI emanuM dharmoteja evuM vikaseluM ke ekavAra cAra nahIM, paraMtu khATI rIte cAra tarIke rAjAthI marAvI nakhAyela mANasa vyaMtara deva thaI, eNe rAjAne nIce pachADI, nagara upara upara mATI zIlA viSuvI. ane te nIce nIce lAvI rahyo hatA, e vakhate jinamaMdira tathA saMgha ane jIvone bacAvI levA nAgaketue maoNMdiranA zikhara para caDhI, AMgaLI UMcI karI. emanA dha tejathI devatA DaghAI gayA, zilA sa'harI lIdhI ane nAgaketune namI paDaye!. temaja emanA AdezAnusAra rAjAne ( svastha karI kAyama mATe maMdira ane saMghanA rakSaka banI gayA' pAtmAnA jIvAne A dharma teja ApavAnA pratIka rUpe bhAmaMDala prabhunA mukha pAchaLa eka tejovatu LarUpe gAvAI prabhunA mukhAraviMdanI kAntimAM vadhAro karI de che. (7) prabhunA upakAradvArA jIvAmAM dha teja vadhyAthI lAkamAM emane yazavAda gavAya che, e jyAM jAya tyAM e vyApelA yAvAdathI emanA guNA ane mahimA lokomAM gAje che. prabhunA A upakAranA pratIka rUpe AkAzamAM dudubhi nAmanuM devatAI vAjiMtra prabhunA prAtihArya rUpe gAtuM vAtuM rahe che ane e gitamAM jANe dhASaNA kare che ke ahI' dhanarezvara AvyA che,' (8) vAnA dha teja ane yazavAdathI traNe lAkamAM emanI evI kIti kelAya che ke emanA mAthe jANe traNe lAkanA devatAo ane manuSyonI aparaMpAra bhakti varase pratIka rUpe che. prabhunA sAdhaka jIvA paranA A upakAranA prabhunA mAthe traNa chatra sadA dharAtAM rahe che. chatramAM nIcenuM nAnuM, te para mADhaka hoya che. Ama upara A traNa Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ti 29 upara vadhatA jatAM chatra sUcave che ke prabhunI puNyazrI arthAt pavitra enthaya vadhatuM ne vadhatu rahe che. ane prabhune bhujanAranI puNyazrI paNa uttarottara vadhatI cAle che. prAtihAya dhyAnathI lAbha : tIrthaMkara bhagavAnanA ATha prAtihA nI pAchaLanA A hetuo sUcave che ke te te prAtihA thI nirdezAtA lAbha prApta karavA hoya e arihaMta bhagavAnanu te te prAtihA sAthe dhyAna kare te! ene evA prAtihA yukta arihaMtanA dhyAnathI tenA tenAthI nirdiSTa Asahitane lAbha thAya che. dA. ta. arihaMta paramAtmAnuM ekalA aAkavRkSa sAthe dhyAna kare, ene prabhunA kAyamI Azraya maLe che, eTale ke dareke dareka prasaMgamAM enA manamAM Alakhana rUpe arihaMta prabhu upasthita thaI jAya che. ema prabhunuM suvAsa phelAvatI puSpavRSTi sAthe dhyAna kare te enA dilamAM dharma ane guNeAnI suvAsa phelAI jAya che, arthAt dunyavI mahAsamRddhi-sanmAnanA AkaSa Na mUkAI jaI, ane tuccha lekhI dhama ane guNAnA adbhuta AkarSaNa UbhA thaI jAya che. ema dareke dareke prAtihA mATe samajavu, prAtihA nuM dhyAna mAtra AvA lokottara lAla karI Ape che, ema nahIM, kintu tevA tevA camatkArika laukika lAbha paNa karI ApI va mAna jIvAnA staramAM ene UMce UMcake che arthAt Ucu sthAna apAve che, ATha prAtihA ne yAda rAkhavAnA saraLa upAya : A ATha prAtihA ne sahelAIthI yAda rAkhavA mATe prabhunI nIcethI upara sudhI jotAM javu`dA. ta. (1) prabhunI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza nIce siMhAsana, enI upara (2) prabhunI be bAju vIMjhAtA cAmara, tenI upara (3) prabhunA mukhanI pAchalI tejasvI bhAmaMDaLa enI upara (4) prabhune mAthe traNa chatra, enI upara (5)azokavRkSa, enI upara, (6) deva duMdubhi, enI nIca(7) prabhunI AsapAsa surapuSpa vRSTi, enI vacamAM (8) divya dhvani arthAt prabhunI mAlakeza mukhya rAgavALI vANImAM vAjiMtranA sUra pUratI devatAI baMsarInA vini. AmAM siMhAsana jhagArA mAratA ratnonuM baneluM ane besavAmAM mAkhaNanA pIDA jevuM mulAyama hoya che. siMhAsana para besI nIce laTakatA pagane mUkavA mATe siMhAsananI AgaLa ratnajaDita sukamaLa pAdapITha heya che. prabhu jyAre siMhAsana parathI UThI cAlavA mAMDe che, tyAre pAdapITha yukta siMhAsana ApameLe AkAzamAM cAlyuM jaI prabhunI sAthe sAthe uparamAM AgaLa AgaLa vadhatuM (cAlatuM) rahe che, ane jyAM prabhu aTakIne besavAnI taiyArI kare che, tyAM ja e nIce utarI prabhune besavA mATe pAchaLa jamIna para goThavAI jAya che. vihAra vakhate prAtihAryo : AThe prAtihArya samosaraNa para jovA maLe che. paraMtu prabhu jyAre vihAra kare che, tyAre azokavRkSa, puSpavRSTi ane divyadhvani sivAyanA prAtihAryAM prabhunI sAthe rahe che. temaja vihAra pachI prabhu jyAM sthiratA kare che, tyAM AgaLathI sugaMdhita jalavRSTi thaIne uDatI raja vagere zAMta thaI jAtAvaraNa maghamaghAmaya bane che ane tyAM UMce ati vizAla arokavRkSa nAmane prAtihArya vistare che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta prabhunA atizayanI asara: A ATha prAtihAryanI viziSTa sabhAnI jema bIjI paNe keTalIka zobhA prasaMgavaza upasthita thAya che. dA. ta. prabhu cAlatA hoya tyAre prabhune A pApabhI ane kacarALI pRthvI upara paga na devA mATe, devatA mAkhaNanA pIMDA jevA sukamaLa nava suvarNa kamaLa evI rIte goThave che ke prabhunA pavitra caraNa enA para ja paDe. emAM jema jema prabhu AgaLa DagalAM mAMDe, tema tema pAchaLanAM babbe suvarNa kamalA adazya thaI AgaLa AgaLa babe suvarNa kamaLa pragaTa thatAM rahe che. vaLI prabhu vicare tyAM chae hatu anukULa banI jAya che, jethI tyAM saune hatuone keI trAsa na anubhavAtA saumya gaDatuono anubhava che. vaLI prabhu vicare te mArga uparanA kAMTA UMdhA thaI jAya che, jethI prabhunI sAthe cAlatA keIne e vAge nahIM prabhu vicaratA hoya, tyAre banne bAjunA akkaDa jhADa paNa prabhune namaskAra karatA hoya ema jhUkatAM rahe che. temaja prabhunA mAthe AkAzamAM paMkhera pradakSiNA detAM heya ema ghumarI letAM rahe che. prabhune dezanA devA mATe devatAo jamIna paranA jhADane AMca na Ave, e rIte jhADanI Toca upara AkAzamAM addhara cAMdI, sonuM ane ratnanA meTA traNa killA race che, ene sAsaraNa kahe che. emAM sauthI nIcene cAMdIno killo hoya che. e killAne senAnA kAMgarA hoya che, e killAnI upara vacamAM senAne ki hoya che, tene ratnanA kAMgarA hoya che. enI upara vacamAM stanane kile maNinA kAMgarAvALo hoya che. e Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 navapada prakAza killAmAM sapATI racelI heAya che, tenA upara barAbara madhyamAM UMcuM ati vizALa azoka vRkSa heya che, je AkhA samosaraNane chAyA sAthe cAre bAju jagatI-devachaMda (vyAsapITha) hoya che. ane vRkSanA thaDanI cAre dizAmAM e jagatI upara pAdapITha sahita ratna siMhAsana goThavAya che. emAM pUrva dizAnA siMhAsana upara prabhu birAjamAna thAya che, ane bAkInI traNa dizAnA siMhAsana upara prabhunAM AbehUba biMba goThavAya che, je jIvaMta bolatA prabhu jevA ja dekhAya che. prabhunI cArebAju trIjA killAnA aMdaranA bhAgamAM sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA ane vyaMtara, bhavanapati, jyotiSI, tathA vaimAnika ema cAra prakAranA devo ne devIo ema kula bAra parSadA bese che. prabhunI AgaLa, haraNa-hariNIthI sevAtuM dharmacaka hoya che ane sAsaraNanI bahAra Atazaya UMcA ratnamaya daMDavALo dharmavaja hoya che. A sasaraNa upara pAMce varNanAM jhINAM tAjAM puSponI evI maMda maMda jharamara jharamara vRSTi thatI rahe che ke jene pamarATa AkhA samosaraNa para patharAI jaI, vAtAvaraNane evuM mahetuM karI de che ke tyAMthI keIne UThavAnuM mana na thAya, ane nAsikAmAM sugaMdhIne zeraDe AvyA ja kare. kAvyamAM "sapADiherAsaNa" kahI. (1) saprAtihArya Asana arthAta aSTa prAtihArya sahitanA siMhAsana para "saMsthita sArI rIte birAjamAna kahyA athavA (2) "sata prAtihArya-Asana." kahIne sata prAtihArya svarUpa siMhAsana para prabhune saMsthita kahyA, emAM "sata" Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahi ta 33 yuddha eTalA mATe mUkayu che ke A prAtihA kAlpanika nathI, kintu vAstavika hakIkata che. eTale ke prAtihA nA varNana pramANe te te prAtihA tyAM upasthita hAya che, jene jgata joI zake che. AvA vAstavika prAtihAya e tIrthaMkara nAmakarmonA punya sahita IMtar utkRSTa punyAnA samUhanA uDDayanuM phaLa che. evA sat prAtihA rUpa siMhAsana para prabhu saMsthita eTale ke samyag rIte arthAt khUba khUba svasthatAthI ArAmathI prabhu birAjamAna hAya che, evA arihaMta bhagavatAne mAro namaskAra ho. sata padArthonI dezanA : * vaLI A prabhu kevA che ? arthAta si'hAsana para birAjamAna thaI zu karatA hoya che ? evI jijJAsA pUravA kahyuM " sadesaNA'DaNa kriya-saNA che A vizeSaNanA a e che ke bhagavAnanI sat dezanAthI sajjanA Ana dvita thAya che. AmAM dezanAnuM 'sat" evu* vizeSaNa mUkyu, enA bhAva e che ke bhagavAna sat padArthonI dezanA Ape che, paNa nahi ke asat-mana: kalpita padArthAnI. ' sat' eTale je jagatamAM kharekhara vidyamAna che, ane tene kevaLajJAnathI saMpUrNa svarUpe pratyakSa jotAM thakA te rUpe tene dezanAmAM varNave che, tethI dezanA yathArtha arthAta vAstavika padArthAnusArI hoya che. Itara dharmanA sthApako sajJa na hovAthI pAtAnA mAnelA tarka anusAra sUkSma atIndriya padArthonI kalpanAgarI laI evA. vAstavamAM vyasata padmaryAnI prarUpaNA emane karI paDe che, temAM paNa avAMtara viroSI atIndriya heI pita 3 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza adhUrA jJAnathI joI zakatA na hoI, e aMge kalpanAnA gheDA ja doDAvavA paDe che. dA. ta. maphatava te mAnyuM, paraMtu mokSanuM svarUpa pratyakSa dekhI zakatA na hovAthI melanA avAMtara vizeSa aMge tAkAbAjI ja emane karavI paDe; jyAre jinezvara bhagavAnanI utkRSTa ahiMsA-saMyama-tapathI samasta jJAnAvaraNane nAza karI, sarvajJa banelA hoya che, tethI atIndriya draSTA ane arUpidraSTA che, eTale ja e saMpUrNa jJAnamAM vizva ane enI rItabhAta jevI jue che, tevI ja prarUpe che. A rIte sata padArthonI yathArtha dezanAthI bhagavAna sajjanone AnaMdita karanArA hoya che. pra-sajjane eTale keNu? sajajane eTale? u-alabata buddhinA nidhAna buddhinA vaibhavavALA iMdrabhUti jevA, mAdhAMtA, je bIjA sAthe vAda karI zake tevA pratibhAvALA-khUba pAMDityavALA-AvA sajanene to bhagavAnanI dezanA AnaMda Ape ja che. kintu sajajane eTale ke bugraha, pUrvagraha, durAgraha, mahAmaha, mahAmithyAtva, vagere dUSaNethI rahita ane jijJAsu e paNa sajjana che. emAM sAmAnya manuSya upasaMta paMcendriya tiryaMcA paNa Ave, je samosaraNa para AvelA hoya che. AvA paNa sajanAM haiyAMne DolAve tevI vANI bhagavAna pIrase che, eTale ke mAtra paMDite ja nahi, kiMtu sAmAnya paNa jIvone samya dezanAthI AnaMdita karanAra-mugdha karanAra vyakti karanArA jinezvara bhagavaMta che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAhita mA traNa viroNA ane jiNANa" padamAM bhagavAnanA cAra mULAtiyA sUcita che, (1) uppanna-sanANa-mahAmayANa AmAM jJAnAtizaya matAvela che. (kevaLajJAna te jJAnAtiya) (2) sampADiherAsaNa sakriyANa. AmAM pUjAtizaya batAvela che. (prAtihA e devakRta pUjAtizaya che) (3) saddesaNADaDayisajjaNANa-AmAM vacanAtizaya atAve che. (4) jiNANa eTale rAgadveSa rUpI apAyA (AtmaguNanA ghAtaka anarthA )ne dUra karI vItarAga anelA -ema kahIne cAthA apAyApagama atizaya sUcabhyA. pra.-jJAnAtizaya kevaLajJAna tA sAmAnya kevaLIne paNa hAya che, tA prabhunu kevaLajJAna e atizayarUpa arthAt viziSTa koTinuM zI rIte ? 34 u.-tI kara prabhuttu kevaLajJAna viziSTa koTinuM e rIte ke emanA kevaLajJAnathI prakAzita tattva ane mAnu jjatane prakAzana kare che, enA AdhAre ja puchI viziSTa ve. AsadhanA karIne kevaLajJAna pAme che, eTale bIjAAnA kevaLajJAnanu utpAdaka lahAvArUpe bhagavAnanu kevaLajJAna viziSTa koTinuM mATe atizaya rUpa che, " namA namA hAu sayA jiNANAM "" kAravAra namaskAranA lAbha : ' evA jinezvara bhagavatAne " namA tame heAu sayA " arthAt haMmezAM vAraMvAra namaskAra ho. AnI sAmAnya Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 navapada prakAza vyAkhyA prArbhamAM pUrve karI che, paraMtu ahI' prasa'ga hAvAthI enI spaSTarUpe ane emAM UThatA praznanA samAdhAna sAthe pharIthI vicArarNA karI laI e. 6 ahIM' namA namA '-e vAra kahyuM : e vIpsA kahevAya, ane tenA artha vAravAra" te kriyA karyAnI evA thAya. dA. ta. vAcAla mANasa khela mela kare che, arthAt vAra vAra khele che. evI rIte siddhacasanamAnama:' eTale siddhacakrane vAraMvAra namaskAra karU chuM. pra.-name! namAnI sAthe hovu pada vadhAre paDatu' nathI ? u.-nA. kemake A pada vinA ekalA namA padmathI 'huka va mAnamAM namaskAra karu` ' eTale artha thAya, kiMtu 'sayA' padathI 'sadA' eTale ke bhAvaSyamAM namaskAra karvAnu` sUcita che, mATe hovu eTale ke bhaviSyamAM paNa hA, evuM sUcave che. pra.-ahIM 'namA namA sayA jiNANa..." ema kahI jinezrvara devAne hamezAM namaskAra hovAnuM sUcavyuM. te kema ghaTe ? kAraNa, bhaviSyanA aMdhA kALa jinane ekalI namaskAranI kriyA thADI ja karAtI hAya che ? te ' nathI karAtI" tA pachI 'sadA namaskAra'e vacana asatya nahi re ? u. badhA ja kALa ekalI namanikrayA cAlu nathI, eya sAcu', te paNa 'nameA name| sayA" kathana khATu nathI. kemake A kathana tevA abhigrahanI jema zubha bhAvane pUnArU che. dA. ta. koIe abhigrahu yAne niyama -pratijJA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 37 karela hAya ke " mAre jIvanabhara glAna muninI sevA karavI." have A pratijJAnA viSaya kAMI roja maLe evA nathI; rAja kAMI muni plAna maLe ja evu anatuM nathI, eTale hamezAM glAnanI sevA karavAnu anavAnu nahi, tA zu' niyama bhaMga karyAM ? pratijJA khATI pADI ? nA, glAna maLe tyAre teA sevA kare ja che, te jevI rIte A pratijJA zubha bhAvanI preraka che, mATe yathAya che, tevI rIte ahIM sa`jinAne huM sadA namu` chuM; e kathana paNa cittamAM prazasta bhAvane pUre che, mATe e yathArtha ja che, zubha bhAvanuM pUraka A rIte ke jema pelI pratijJAmAM huMmeza mATe glAna mATe sadbhAva lAgaNIvazatA, tathA potAnA bhAga ApavAnI dhagaza, ane glAnane samAdhi ApavAnI vRtti, jinAjJA-pAlananI dhagaza, vagere zubha bhAva poSAya che, tema ahIM "nameA namA sayA jiNANuM " kathanamAM paNa saddAne mATe sa jinendho pratye pUjyabhAva, bahumAna, potAnA apaka, namratA ityAdi prazasta bhAvatu pASaNa thAya che, tethI ja A kathana jUThThuMM nathI, bhale hu MmezAM jinedhAne ekalI namaskAranI kriyA na kare. zrI yA vi0 kRta zrI navapadrajInI pUjAmAM zrI ratna-- zekhara sUriSkRta "utpanna sannANu..." vALI gAthA pachI have zrI jJAnavimalasUriSkRta bhujagaprayAta chaMdamAM kAnyA Ave che. te "namADanata satapramAdna pradAna "...thI zarU thAya che, tenI have vicAraNA karIe. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 (bhujaMgaprayAta vruttama) " namADanata saMta pramAda pradAna pradhAnAya bhavyAtmane bhAsvatAya; thayA jehanA dhyAnathI saumyabhAjA sadA siddhacakrAya zrIpAla rAjA"...(2) vRttA-namaskAra ho hamezAM te sijhucakrane je anata sattAne Anaa ApavAmAM athavA je anaMta ane sat-vAstavika AnaMda ApavAmAM mukhya che, je bhavyAtmAne prakAzaka che ane jenA dhyAnathI zrIpALa rAjA sukhane bhajavAvALA thayA che. (1) zAsananuM sasvaH-zrIsiddhacakra zAsananuM sarvasva:-navapada navapada prakAza anaMta upakArI zAsanadeva pharamAve che ke zAsananuM sarvasva navapada che, ahiMMta-siddha-AcAya -upAdhyAyasAdhu-dana-jJAna-cAritra-tapa A navapada che. A zAsananuM sarvasva eTalA mATe ke bhagavAnanuM zAsana te pravacana che, ane dvAdazAMgI pravacana pAMca parmeSThi ane dAna-jJAnacAritra-tapa aMge ja che, bhagavAne zAsana sthApyuM ne pravacana ApyuM, te athI Apyu'; gaMNadhara bhagavate te sUtramAM gUMthyu', te pravacananA sAra zA? sayama ane sacamI : pravacananA sAra sayama che, dana-jJAna-cAritra-tapa pUrvI pAMca samiti ane traNa guptinA jJAnapUrvaka AcaraNa vALuM je che te saMyama gaNAya che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 39 darzana-jJAna-cAritra-tapane jIvADanAra te sayama che te pravacananu sarvasva che. sacamane sAMgApAMga jIvanamAM utAranAra arihaM'ta bhagavaMta che, siddha bhagavaMta che. sayamanI ucca ArAdhanA karAra AcArya, upAdhyAya, sAdhu che. paMca parameSThi sayamI che, temano dharma che saMyama. te bhagavAnanA zAsananuM sarvasva che. tenA guNagAna gAvA mATe A navapaTTajInI pUjA che. A pUjAmAM navapadmanA adbhuta bhAvAne kheAlavAmAM Ave che. enA para AtmAne jo dhyAna lAgI jAya, navapadanA bhAva vistArathI samajI levAmAM Ave, pachI te bhAva para ciMtana karavAmAM Ave te AtmAnA karmonA ghaNA kacarA, mAhanA ghaNA kacarA sApha thaI jAya. te mahAna mahimAne gAtAM ahI zlAkamAM kavi kahe che ke namADanata saMta pramAda pradAna pradhAnAya navapada eTale siddhacakra siddhacakra te cakravatI : siddhapada : pra.-arihaMtAgni navapadmane siddhacakra kema kahevAmAM Avela che ? u,-cakravatI ne cakra che, te cha khaMDanuM sAmrAjya cakrathI sAdhe che, siddhacakra te navapadanu cakra che, cakra evuMke jenAthI meAkSanu sAmrAjya sadhAya che, arthAt je AtmAne siddha manAve che; paraMtu siddha manavAnuM mana tene ja thAya jene saMsAranA thAka lAgyA hoya, arthAt sasAranA anaMta paribhramaNa para kaTALo AvyA hAya, saMsAra zu che ? saMsAra eTale sa'saraNa arthAt paribhramaNa, jyAM koI Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza sthiratA nathI. saMsArI avasthAmAM jIvane karmanI paravazatA che. tethI jIvanI kaI Value nathI, | karmasattA phUTabolanI mAphaka jIvane uchALe che; eka zarIramAMthI bIjA zarIramAM laI jAya che, kayAMya ke sthiratA che kharI? nA, keI zarIramAM paNa sthiratA nathI. mAdhAMtA pahelavAnane paNa zarIra choDI javuM paDe che. - manuSya zarIrane pALI poSIne sAcavyuM, sarasa banAvyuM, paNa zarIra aMte nAzavaMta, evuM zarIra zuM kAmanuM ? bhale se varSa sArI rIte sAcavo. chevaTe zuM? zeThe havelI baMdhAvI, havelI baMdhAvatAM bAra varSa lAgyA. zeTha piInTarane kahe: "e raMga lagAvaje ke so varSa sudhI te jAya nahIM." peInTara evo te kayo raMga ke je se varSa TakA haze ? zeTha: havelIne ekavAra raMga lagAva, pachI ArasathI raMga ghasI nAkha; pharIthI raMga lagAva, pharIthI ghasI nAkha, Ama se keTIMga caDhAva, bhale ema karatAM bAra mahinA lAge, je havelI bAMdhatAM bAra varSa lAgyA, te raMga lagAvatAM bAra mahinA jAya e zuM vadhAre che? basa, pachI nirAte te havelImAM ArAmathI rahuM, A vAta cAlatI hatI, tyAre sAdhu mahArAja tyAMthI pasAra thayA. teo hasavA lAgyA. A joI zeThane thayuM ? mahArAja kema hasyA haze ? pUchI te jouM. avasara pAmIne zeTha sAdhu mahArAjane pUchavA gayA, zeTha bolyA: "mahArAja sAheba! Apa hasyA kema?" Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta sAdhu: bhAI, havelI baMdhAvatAM bAra varSa lAgyAM. have raMgAvatAM bAra mahinA lAge, te tuM te bhogavI kyAM zakavAno che? zeTha: kema? sAdhu: AjathI sAtame divase tAru mRtyu che, zeTha: kevI rIte ? sAdhu: tenI khAtarI mATe ceAthe divase peTamAM du:khavAnuM zarU thaze. traNa divasa te du:khAvo sahavo paDaze, pachI mRtyu! tuM cAlyA javAne-upaDI javAne zarIranI A nadharatA jANIne zeThe AtmAnA kalyANa mATe cAritra lIdhuM, bhale sAta divasa te sAta divasa eTaluM te kalyANa sadhAI jaze. anaMta kALa thaI gayA, ke zarIramAM karyuM nathI, koI jIva sthira rahyo nathI. ahIMthI ukhaDI javuM paDe. Avo che A saMsAra! saMsAra eTale paribhramaNa ! eka pudgala parathI bIjA pudgala para, ema eka karmanA udaya parathI bIjA karmanA udaya para. Aje yaza te AvatI kAle apayaza. hamaNuM zAtA te pachI azAtA pra-eka pudagala parathI bIjA pudagala para zI rIte ? udA. ta. jamavA beThA...hAthamAM relInuM bacakuM lIdhuM, tarata kudyA dALa para...tyAMthI zAka para...pachI caTaNI rAyatA para...Ama eka pula parathI bIjA pudagala para jIvanI kudAkUda cAle che. ema sukhamAMthI du:kha para, du:khamAMthI sukha para, ema eka bhAvathI bIjA bhAva para, dA. ta. hamaNAM krodha te pachI abhimAna, pachI vaLI IrSyA, pachI dInatA... ema bhAvamAM kUdAkUda cAle che? kyAMya sthiratA nahIM. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza niratara paribhramaNa parivartanamaya saMsArane jene thAka lAgyo hoya te ja mukta thavA temAMthI chUTavA vicAre -saMsArImAMthI siddha thavA vicAre. siddha thavuM hoya tene siddhacaka sahAya kare che. A jagatane vize vAstavika AnaMdadAtAmAM siddhacaka pradhAna che. indranuM indrapaNuM ke cakravatInuM cakravatIpaNuM gauNa che, e evA AnaMdadAtA nathI, siddhacakanI ArAdhanAno lAbha : siddhacakranI ArAdhanAthI svarganA-mokSanAM sukha maLe. saMsAranI badhI padavIo ane chelle parama padathI eTale mokSa. enA dAtA te siddhacakra che. evA dAtA iMdrapaNuM vagere nathI, namohanaMta saMta pramoda pradAna pradhAnAya' kahIne anaMtA saMtone pramoda ApanAramAM pradhAna evA siddhacakane namaskAra karela che. pra-saMtapuruSone AnaMda zAthI? usaMta puruSane AnaMda siddhacakathI maLe che. he! mane saMyama maLyuM ! zAsana maLyuM ! mane arihaMta maLyA! mane siddha maLyA! mane AcArya, upAdhyAya sAdhu maLyA !!! dhanya ghaDI, dhanya avatAra! A anumodanAthI AnaMda che, devatAI 99 peTI ja utaratI temAM zAlibhadrane je AnaMda na hatA, te AnaMda cAritra laIne karAtI siddhacakanI ArAdhanAmAM ane tenI anumodanA karavAmAM hatA. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta - "kevuM AlaMbana! kevA paMca parameSThio ! kevAM samyaga darzana-jJAna-cAritrApa temanAM! kaI kalpanAmAM nahIM Ave, evA parameSThine emanA darzana-jJAna-cAritra tapamAM A cIjo vaLI mane kayAMthI maLe? Ama atyaMta AnaMda prApta thAya? pra.-saMtane tapane AnaMda kevo? hamaNAM chaThanuM pAraNuM karyuM ne kahe: prabhu! have aThThamanuM paccakakhANa Apo...have cAranuM A pa...have AThanuM Apo...Ama uttarottara AnaMda vadhato jAya...nA, nA, paMdaranuM...are! mAsakSamaNanuM paccakakhANa Ape...A AnaMda!.. A harSa....A ulAsa! AnaMda vagara phalAMga marAya? A tapane AnaMda te siddhacakane AnaMda, prasiddhacakra-navapada ArAdhanAmAM phalAMga zI rIte mAstAM haze? u-zerabajAranuM kArDa hoya-eraMDA bajArakeTana bajAra vageremAM kArDa heya-te ghaDiyALanA kere dareka jagyAe pharI vaLavAnuM lAge tyAre kevI rIte mAre? ahIMthI tyAM, tyAMthI paNe, A bajAramAMthI pelA bajAramAM ! ATalI badhI phalAMga mAravAnuM kAraNa? tyAM AnaMda mAnyA che, eka bhAva parathI bIjA bhAvamAM phalAMga kayAre marAya? haiyAmAM AnaMda hoya tyAre.. zAlibha saMyama, tapa ane bhAvanAmAM phalAMga mArI. te AnaMdathI kare che, AnaMda pAme che, ne meLave che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza khAvApIvAmAM je AnaMda temane nathI Avato, tethI vadhu AnaMda khAvAnuM tyAgavAmAM Ave che. abudha rahevAmAM AnaMda nathI, paNa khare AnaMda zAstra paDhavAmAM che, zAstramAM layalIna thavAmAM che. dunyavI viSayonI jamajAmAM je AnaMda nathI, te AnaMda viSaya-tyAgamAM che. viSayanA upabhogamAM nahi paNa tyAgamAM AnaMdanAM kAraNa: viSayanA upabhegamAM nahi, paraMtu viSayanA tyAgamAM AnaMda eTalA mATe che ke(1) bhegavaTA pachI viSaye vahelAmoDA nAza pAme che. ane upabhoga to tarata ja nAza pAme che. eTale ene AnaMda paNa nAza pAme che, jyAre viSayane tyAga cirasthAyI che, amara che, tethI tene AnaMda cirasthAyI amara bane che, viSayabhoganA AnaMda pachI bIje adhika AnaMda maLatAM pUrvanAM AnaMda para kheda thAya che, jyAre tyAganA AnaMdamAM haMmezAM, adhika tyAga maLe topaNa pUrva tyAganI anumodanA ja rahe che. (3) viSayabhogamAM sarva haNAya che, evA sarvanAzamAM AnaMda che ? dAta. kSatriya bacce yuddhamAM aDadhethI pAchA AvI jIvatA rahyAno AnaMda mAne, paraMtu kSAtravaTa gumAvyAthI kharekhara to aMtaramAM kheda thAya che, ema ahIM sava gumAvyAthI sAco AnaMda nathI, tAmasI AnaMda che; jyAre tyAgamAM sattvane vikAsa thAya che ane ethI sAvika AnaMda prApta thAya che, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 arihaMta (4) bhoganA AnaMdamAM viSayanI parAdhInatA che, gulAmI che. gulAmane AnaMda che? tyAgamAM svAdhInatA che, svAdhInatA-svataMtratA che, tyAM ja kharUM sukha, khare AnaMda che. (5) viSayabhogamAM ati ati mUlyavaMtA mAnavasamayanI barabAdI che. tenI sAme bhogane AnaMda zA hisAbamAM? dA. ta. hajAra rUpiyAnI noTamAM tamAkuvALI sIgareTa tarIke kUke to ene khumArIno AnaMda te Ave ke huM hajAra rUpiyAnI eka sIgareTa pInAre chuM ! keNu mADI jAya AvI pInAre che? paraMtu hajAranI nukasAnI sAme e AnaMda levo narI mUrkhatA che, ema koDAthI adhika kiMmatanA mAnavasamayanI nukasAnI sAme viSayono AnaMda le e narI mUrkhatA-mUDhatA che, tyAre tyAgamAM mAnavasamayanuM abhuta vaLatara maLe che, The most out of the least tyAgamAM viSayAnaMda gumAvavAno keTale? alpa ane ane AtmAnaMda tathA pAralaukika AnaMda kamAvAno keTale? hajAro-lAkho gaNe; jema zAlibhadrane tyAgathI tatkALa anuttara vimAnamAM sAgarepamone anupama AnaMda maLe ema tyAgamAM A5 mAnavasamayane vyaya ane paralokanA divya sukhane samaya kamAvavAne keI guNu ! anaMtA sata puruSa thaI gayA. te badhAne AnaMda apAvanAra te siddhacaka che. sanatakumAracakavatAe cha khaMDa jItyA, temanuM Arogya pahelAM suMdara hatuM, paNa ekAeka soLa bhayaMkara roga phUTI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** navapada prakAza nIkaLatAM tarata saMyama lIdhuM. saMyama svIkAryAM bAda 700 va rAgAnI davA na karatAM tIvra tapasyA karI karI zarIra sUkavI nAkhyuM, tapa sayamanI sAdhanAmAM 700 varSa temaNe gALyA. temane e sAdhanAmAM je AnaMda hatA, tapamAM je AnaMda hatA, te cakravartInA apAra sukhamAM na hatA. temane roga gherI banyA hatA, chatAMya teo gAmegAma vicarA, akalpya pariSahu sahana karatA, ne temAM avaNa nIya Ana mANatA. pra-te AnaMda zAnA hatA? u.aMte AnaMda tyAganeA hateA. anubhava karo ! te AnaOM samajAya, te AnaMda matAvI rakAtA nathI, tyAganA AnaMda tyAgI ja jANe, tyAganA AnaMda bhogI na jANe, dAnavIrane mAnaH kRpaNa na jANe. tame temane pUche : tamane ze| AnaMda Ave che? atAvA ne ? zu khatAve? zu dhananA AnaMda dhanalubdhane kadI samajAvI zakAya ? tyAganA AnaMdanAM udAharaNA : putravatI mAtAne putra prAptino je AnaMda che, te vAMjhaNI strIne zI rIte samajAvI zakAya? dezanI khAtara sarvasvanA tyAga karanArane je Anadai che, te dhananA lAliyAne kema samajAvI zakAya ? bhAmAzAe pratApa rANAne Aya saMskRtinI rakSA karoDonuM dhana ApyuM. e bhAmAzAnA mahAna tyAgane Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahi ta 47 AnaMda paisA para phaNIdhara thaIne besanArane zI rIte samajAvI zakAya? pitAe kaikeyIne ApelA vacananu pAlana akhaMDa rahe e mATe rAmacaMdrajIe Anadrabhara vanavAsa svIkAryAM e mahelavAsanA tyAganA AnaMda e svArtha rasiyA bhogaladha jIvane zI rIte samajAvI zakAya? sAne AnaMda ApanAra siddhacakra che. nameADa na'ta saMta...pramAda pradAna ' anatA satAne addabhuta Atmika Anada ApavAmAM je pradhAnatA bhogave che, te siddhacakrane vAravAra namaskAra ho. tyAganA A Atmika Anadra bhogamagna devanA paNa, na anubhavI zake. tyAganuM enuM gajuM nahi tethI tyAgI viratidharane namaskAra karIne-praNAma karIne keMdra sabhAmAM ese che. tyAgamAM kharo AnaMda kevA? tyAgImuni keMdra ane cakravatI karatAM mahAna che, AnA uparI zIkhavA maLe che ke brahmacarya ane sa` viratinu akalpya mAhatmya che, anatA satAne pradhAnapaNe Anaa ApanAra e siddhacakra mahAna che, ahIM 'sata ' zabdanA khIjo artha sata-pAramArthikavAstavika evA laI zakAya. eTale zrI siddhacakra je pramAda Ape che e kevA che ? tA ke kAlpanika nathI, sasAranA viSaya sukha jevo mAtra du:khanA kSaNika pratikAra rUpa nathI, nAzavaMta nathI, parAdhIna nathI; kiMtu vAstavika AtmAnA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 navapada prakAza ghA che, svAdhIna che, avinAzI che. te vaLI Anaa anata che, eTalA ja mATe AvA vAstavika AnaMdane ApavAnI tAkAta jagatanA kAI paTTAmAM nathI, te te| mAtra aritAdi navapadmamaya zrI siddhacakramAM che, je mAkSanA vAstavika ana'ta Anane Ape che, e ApavAnA kAraNe ja zrI siddhacakra pradhAna che. saMsArI jIvane sAdhavA cAgya kharekhara pradhAna vastu kAI hoya teA te zrI siddhacakra che. ...bhavyAtmane bhAvatAya... siddhacakra ne sUrya : zrI siddhacakra e bhAvat arthAt su` samAna che, jema dhAra adhArI rAtrimAM athaDAtA jIvane koI moTA samRddha nagaramAM kevA kevA Ana ane endhanA sthAnasAdhanA nagaramAM paDelA che, e dekhAtA nathI-ene enI kalpanA paNa nathI-ema zrI siddhacakra yAne arihaM tArdi navapadanA Alakhana vinA mahAmaha, mithyAtva, ajJAna vagerenA aMdhArAmAM athaDAtA jIvane pArthika AnaMda ane kSamAdi ladhi AdinA azvayanI kazI kalpanA nathI, tyAM zrI siddhacakra enA bhavya prakAza Ape che. sUraja ugatAM divya nagaranI samRddhi pragaTa thAya, ema zrI siddha cakra prApta thatAM anaMtAnaMta ane adhayanuM bhAna thAya che. arihaMtanA anvayanA prabhAva (i) indrabhUti gautama dA,ta, siddhacakramAM pahelu arihaMta padma maLatAM bhavI jIvane AtmAnA sAcA ane anaMta aidhairyanuM bhAna thAya che. indrabhUti gautamane bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA aristuta tarIke prApta thatAM emane AvA kAI AtmAnA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Are ta 49 anaMta aiyanA prakAza maLyA ho tyAre ja e sarvasva cheDI tyAM ne tyAM prabhunA caNe potAnA AtmAne soMpI esI gayA haze ne? (ra) devapAla neAkara : dhruvapAla nAkarane jaMgalamAM rahu tanI mAtra pratimA maLatAM arihaMta padanA kAI anero prakAza maLyA haze, tyAre ja enI bhaktimAM lAgI jaI, bhaktinA badalAmAM cakakezvarIe game te mAgI levAnI karelI mAgaNIne eNa phUMkarAvI dIdhI haro ne ? siddhapadanA prabhAva (1) puruSottama rAjA : puruSAttama rAjAne zrI siddhapadanA bhavya prakAza maLyo. e rAjAe e padanI ArAdhanAmAM meDhA sAmrAjya, khajAnA, aMta:purathI khIlakula na prApta karI zakAya tevA anupama Anada aiya zrI siddhapadamAM nihALyA tyAre ja tA madhu che|DI zrI siddhapadano ArAdhanAmAM teo lAgI gayA ane 'munipaNe sammetazikhara para siddha agavAnanA du'nAdei na karUM tyAMsudhI AhArapANItyAgano sakalpa karI cAlyA. kadAca divasa-be cAra divasamAM tyAM paheAMcI zakAya ema haze, chatAM devatAI parIkSAmAM be mAsa sudhI bhaTakavu paDyuM, paraMtu pAraNuM na karyu te na ja karyuM, ane AtmAne AnaMda vadhatA cAlyA, e A siddhapadanA anaMta aiya nA kAI adbhuta prakAza emanA hRdayamAM sphUrI uThayA hazee mAnavuM ja rahyuM, devatAe aMte kSamA mAgI, emane tarata zikharajInI pAse mUkI dIdhA. * 4 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 navapada prakAza * ta mArA manapA. nA . (3) zreNika ane phiTakAmAranAra: mahArAjA zreNika magadhasamrATa chatAM putra keNikanA prapaMcathI jelamAM mUkAyA ane eka pAmara kedInI jema rojanA pacAsa phaTakA khAya che. enI vacce paNa e svayaM du:kha na mAnatAM phaTakA mAre jelarane AzvAsana Ape che ke tuM jarAya mUMjhAIza ne, mane amAmAM kaI du:kha nathI, dukha to A saMsAranI avanI kedamAM phasAI rahyAnuM che. tAre te nokarInI vaphAdArI bajAvavA rAjA keNikano Adeza pALo rahyo " zreNikanI A dhIratA zAnA upara ? kahe, emane zrI siddhacakanA samyagudana padane e koI alaukika sUryaprakAza maLelo ke jemAM emaNe pUrvakamanA nirdhArita vipAka, e karmanA kSaye ughADatI AbhAnI divya jayota, arihaMtanA AlaMbane hadayane maLatI anerI huMpha, cAritra sAdhanAmAM ja mAnava puruSArthanI saphaLatA, vagere bhavya vastu nihALI. enA pratApe AvA jelavAsamAM paNa hRdaya bIlakula svastha ane dhIra, vIra rAkhI zakyA. (4) dhannA aNagAra: zrI siddhacakanA kevA anerA bhavya prakAza ke enA tapadanI ArAdhanAmAM eka vakhatanA 3ra koDa sonaiyA ane devAMganA zI 3ra ramaNIonA mAlika paNa have muni banelA dhannA aNagAre dIkSA divasathI mAMDIne jIvanabhara mATe chaTha para chaTha, ane pAraNe AyaMbilane ghora abhigraha karI ATha mAsamAM gulAbanA daDA jevI kAyAne sukAvI nAkhI hADakAnA pIjara samAna banAvI dIdhI. ane aMte navamo mAsa saMpUrNa anazana tathA satata kAyotsargamAM pasAra karI anuttara vimAnamAM utpanna thayA. zrI siddhacakanA evA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 51 kAika anerA adbhuta prakAzane pAmyA vinA A azakaya du:zakaya jevI sAdhanA ze ane? tApa, zrI siddhacakra bhava veAne mATe bhAsvasUryasamAna che, evA apUrva prakAzane e Ape che ke je jIve anaMtanata kALamAM A saMsAramAM na jAye! ane tethI ja AtmAnA bhavya parAkrama ane lA nahIM, AtmAnA devya pakAza ApanAra mAtra zrI siddhacakra che. zrI jinazAsanA siddhacakranA prakAzanI me Itara darzana ! kAi bhavya prakAza ApI zakatu nathI, dA. ta. siddhadbhunA arihaMta pade birAjamAna bhagavAna zrI RSabhadeve, mATA putra bharatanA anyAyanI phariyAda laI AvelA ane krodhamAM laDI levA mATe dhamadhamI rahelA 98 putrone nyAyanI paNa laDAI laDavAne! upadeza na ApyA, ketu varAgyanI dezanAthI evA hArI dIdhA ke e 98 tyAM ne tyAM saMta sAdhu mahAtmA banI gayA ane anyAyI bharatane bhAre pastAve karavAnA avasara Avyo. Itara daza nanuM ajJAna: Itara dezanamAM A kayAM jovA maLe? tyAM te! bhISma pitAmaha, vidyAguru droNAcAya, pitarAI bhAI durgaMdhana vagere bhAIe, A badhAnI sAme laDIne rAjyanA TUkaDA meLavavA enA karatAM bhIkha mAgIne rahevuM sArU-ema vairAgya pAmelA aju nane kRSNa bhagavAne gItAnA upadeza karI, evA uttejita karyo ke kurUkSetramAM bhISaNa saMgrAma ma'DAyA, aneka vibhUtio nAza pAmI, temaja anahada manuSyahatyAkAMDa nIpajyA. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza sArAMza, ahIM kRSNa bhagavAne virAgI ane zAMta anelAne krodhamAM dhamadhamAvyA, yakara narasaMhAranI lIlA khelAvaDAvI. itara danamAM paramAtmapadamAM A maLe, tyAre jainadarzanamAM upara kahyuM tema krodhathI dhamadhamatA ane yuddha karavA sajja 98 dIkarAone bhagavAna zrI RSabhadeva paramAtmAe tattvadezanAthI vairAgI ane viratidhara muni manAvI dIdhA ! para karyAM zrI siddhacakramAMthI maLatA divya prakAza ane kayAM te vinA macI rahelu dhAra ajJAnanuM tAMDava ? jainadarzananA tapa ane ItarardezananA tapa : ema dA. ta. zrI sidracakranA tapapadmanA prakAzamAM kevA kevA nirdeSi ane AtmasvAtaMtrya pragaTAvanAra vividha tapanI preraNA maLe che, tyAre itaradarzananA e prakAzanA prabhAve tapanA nAme khAnapAnanI lIlA cAle che. jemake anya danamAM ekAdazI ArAdhavAnI matAvA. emAM upavAsane nAme phaLAhAra cAle, are ! phaLAhAra kare ne te vaLI upavAsamAM khape? tyAre jainazAsananA siddhacakra tapapanA evA prakAza matAvyA ke bIja, pAMcama, AThama vagere pava tAtheomAM nirAhAra upavAsa yA taddana rUkSa AhAranu AyaIbala, uparAMta brahmacarya pAma vyakti, dunyavI hiMsAmaya AraMbha samArabhAnA tyAga tathA viSAvalAmAnA tyAga vagere batAvyuM. eTaluM ja nahi, paNa zrI siddhacakranA prakAza tyAM sudhI atAve che ke jema devAdhideva ArAdhya che, guru ArAdhya Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 53. che to tenI AzAtanA, virAdhanA avagaNanA na thAya. tema pavatithi pite ArAdhya che, jJAna ArAdhya che, to tenI paNa AzAtanA-avagaNanA na thAya arthAta bIja, pAMcama vagere parvatithinI pratye mAna-sanmAnanI dRSTi rahevI joIe, paNa "A paNa tithi eTale divasa, ane ekama, trIja, ceAtha vagere paNa tithi eTale divasa, parva ke apava divasa badhA sarakhA.--A bhAva pavRtithi mATe na levAya. eTale bhAva paNa enI AzAtanA che, avagaNanA che. ema jJAna paNa pUjya che, tethI enI paNa ArAdhanA karavAnI che. emAM game te jJAnanuM paNa pustaka e akSarajJAnane AdhAra che, te ene paNa bagalamAM lagAvavuM, mAthA nIce ozIkA tarIke rakhavuM, ene paga lagADavovagere AzAtanA na thAya. A viveka Itara darzanamAM kyAM jovA maLe? e to jina zAsananA siddhacakranA prakAzathI viveka maLe. ajJAnanA aMdhakAravALAne navapadane prakAza maLe to te aMdhAruM dUra thAya. te je siddhacaka dvArA AtmAmAM prakAza maLe eTale khabara paDe ke kartavya zuM che? akartavya zuM che? hita zuM ? ahita zuM che? sAra zuM? asAra zuM che? siddhacakane prakAza na maLe to aviveka ane ajJAnatAnuM aMdhArUM ne TaLe, thayA jehanA chA thI saubhAja sadA siddhacakAya zrIpAla rAjA, Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa4 navapada prakAza siddhacakanA prakAze mayaNuM ne zrIpAlanA jIvanamAM pAtharela prakAza : siddhacakanuM dhyAna dharatAM dharatAM zrIpAla rAjA sukhI thayA, kAkAnA prapaMcathI zrIpAle bApa ane bApanuM rAjya gumAvyuM hatuM te vakhate te be varSanA hatA. emanI mAtA emane sAthe laI bhAgelI. keDhiyAnA TeLAmAM temane sthAnarakSaNa maLyuM. keThiyA banyA--mayaNAsuMdarI maLI bane guru pAse gayA. gurue navapada AdhavAno upadeza Ape, mayaNAsuMdarIe pAse rahI zrIpAla pAse navapadanI ArAdhanA-siddhacakanI ArAdhanA karavI. bhavi jIva che, UtarI gayA ArAdhanA mAM,ne A camatkAra dekhe,-navapadanI ArAdhanA karyA pachI navapadanA vahaNa jaLanA aciMtya prabhAvathI keDha gayo-sAthenA badhA keDhiyA kADhamukta banyA. have jIvanamAM mamarAvavuM hoya to te phakta siddhacakaema zrIpAlane lAgyuM. paisAne lebhI manamAM paisA mamarAvyA kare. rAte UMghamAM lIdhAdIdhAnI lavarI cAlu hoya; ema zrIpAlane navapadanI laganI lAgI. UThatA-besatAM kyAMya sArUM pariNAma Ave che te siddhacakane prabhAva mAne che. mayaNA paNa evI maLI-paradeza jatA zrIpAlane te kahe che : paradeza jAya che, paNa navapadane na bhUlatA-" zrIpAla te svIkArI le che, to zrIpAle siddhacakra-navapadanuM dhyAna kevuM rAkhyuM ? ke dhavala zeTha vahANamAMthI dariyAmAM pheke che, tyAre paDatAM paDatAM "namo navapadAyajha namo namazrI siddhacakAya bole che ! Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta juo, siddhacakrano prabhAva ! tyAM magaramaccha AvI gaye. pITha para zrIpAlane jhIlI lIdhA. tarApa mAphaka zrIpAlane laIne thANuM baMdaranA kinAre te mUkI de che ! tyAMya navapada che dilamAM, eTale badhuM bhalene lUMTAI jAya- tenI keIciMtA nahi, mArI pAse zrI siddhacaka che ne ? samudrakinAre magaramaccha utAryA, tyAM AgaLa gayA ne vRkSa dekhI nizcittapaNe vRkSa nIce ArAmathI sUI gayA. zuM kAMI ciMtA nahIM hoya? pitAnA vahANanuM ane emAM rahela pitAnI pariNIta be rAjakuMvarIonuM zuM thayuM haze ? nA. ciMtA nahIM, kemake ciMtA karavA lAyaka kaI vastu hoya to te ddhicaka che. tenI ciMtA karUM to badhI ciMtA bhAgI jAya. siddhacakane mUkIne bIjI ciMtA karUM to mArI kiMmatI umara bhAgI jAya, arthAta eLe jAya athavA kaho. game te paristhitimAM pAla sadA, saukhyabhAjA-bIjI trIjI ciMtA kare to sukha jAya. navapadanuM ja dayAna dharavAnuM, tenI ja ciMtA karavAnI - zrIpAla sUtA che, ne eka ghoDesvAra AvIne Ubho rahyo. keNa tuM? " zrIpAle pUchayuM. thANuM baMdaranA mahArAjAe Apane teDavA A cheDe mokalyA che. rAjAe mane kahyuM che : "kinAre jhADa nIce sUtelAne jaladI laI Ava, tene kuMvarI paraNAvavI che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa navapada prakAza zrIpAla vicAre che : kAMI oLakhANa nahi, pichANa nahi, ne zI vAta kare che? A prabhAva te navapadane', navapadanA dhyAnane kAraNe zrIpAla sadA saukhya bhAjA" eTale sadA sukha bhogavanArA anyA. rAjAe pAtAnI dIkarI temane paraNAvI, zrIpAlane jamAI banAvyA, peAtAnI pAsenA sihAsana para besADayA. tyAM te tyAM AvI pahoMcyA dhavalaroDa, ne sAthe hatu humatu meTu TALu ! Duma madhA ' mAmA, mAmA, kAkA, kAkA kahetA vaLagyA zrIpAlane... rAjA vahemAyA ke zrIpAla Duma ? zI vAta che ? A Duma che ? caMDALa che ? ema vahemAI rAjA Ubho thaI gayA. zrIpAlane te kahe che: zuM tame caMDALa che ? zuM mane AgaLathI kahyuM paNa nahI? khasa, tamane mArI nAkhuM", dIkarIe pitA rAjAnA hAtha jhAyA. " UbhA tA raheA. temane pUche te kharA ke e kANu che ? alalaTappu kahe te! te zu' mAnI levu' ?" dIkarI elI, rAjA : tame koNa che ? zrIpAla : huM koNa chuM te mArI talavAra batAvaze. navapadanA prabhAve vidyAghara pAsethI zrIpAlane evI jaDIbuTTI maLelI ke ene kAinu zatru vAge nahi, ane peAtAnuM zamra khIjAne vAge. ethI pAte nizcita hatA. rAjA AthI acaMbo pAmyA. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta pa7 zrIpAla : "tame ekalA nahIM, AkhA lazakara sAthe AvI jAva, mane oLakhavo hoya to oLakhI le." tyAre rAjA ThaDe paDayo ane joyuM ke A keIalaukika puruSa che. eTale bahu namra banIne zrIpAlane kahe che : nA, nA, huM bhUle, tamArI kSamA mAMguM chuM. mane tamArI kharekharI oLakha Apo". zrIpAle kahyuM : "jAva dariyA kinAre tyAM vahANa AvyuM haze. temAM rahelI be rAjakuMvarIone mArI oLakha pUchI lo." tethI rAjAe bene bolAvI lIdhI, temane pUchayuM. teoe zrIpAlanI oLakhANa ApI. te sAMbhaLI rAjA cekI uTha ke "are ! A keNu? A te caMpAdezanA rAjAnA rAjakuMvara ! eTale mArI benanA dIkarA ! have zrIpAlane tyAM kaI du:kha nathI. zrIpAla sadA saukhyabhAjA. rAjAe dhavalane mAravA lIdhe to popakArI zrIpAle tene choDAvyuM, pra-zrIpAle dhavalazeThane kema choDAvyA ? uo-zrIpAla sukhI hatA, kAraNa temanA manamAM navapada ramatA hatA. te navapade zIkhavyuM che, "varane badale premathI vaLAya; ne emAM ja ApaNuM mana kharuM sukhI. zrIpAla AvA sadA sau bhAjA che. maitrIbhAva te ApaNI vaDAi ! A duniyAmAM vaDAI paisAnI nathI, paNa guNanI che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 navapada prakAza vaDAi raMgarAganI nahi, paNa tyAganI che. vaDAI saMyamanI-sAdhanAnI-sukRtanI che, paisAthI vaTa paDe nahi, sukRtathI vaTa paDe. sukRta vinA ekalA paisAthI vaTa pADe to te bhUkhaDI bArasa jevA samajavA tAre vaTa pADavo hoya to siddhacaka pAse pADa ke ATaluM dAna ApIza. ziyaLa pALIza, tapa karIza, saMyama pALIza. siddhacaka to te badhAnA jJAtA che. te badhuM jue che. siddhacakanA dhyAnathI zrIpAla dhavalane mAphI ApavAmAM vaDAI mAne che. apakArI para upakAra karavAmAM te vaTa mAne che, siddhacakranuM dhyAna che eTale zrIpAla rAjA salAmatI zAmAM mAne che ? duzamanane mArI nAkhavAmAM nahi, paraMtu duzmanane jIvato rAkhI potAnA dilamAM enA pratye nakarI mitratA, snehabhAva banyo rahe, temAM zrIpAla salAmatI mAne che. AtmAnA guNonI saMpatti kamAI levAmAM te salAmatI mAne che. pra-AtmAnA moTA guNa kayA ? u-AtmAnA moTA guNa : paropakAra, dayA ne kSamA. dhavalane mArI nAkhavA rAjA taiyAra thAya che, tyAre zrIpAlane thAya che ke A dhavala dayApAtra che, huM je vacamAM nahIM paDuM to dhavalane maravuM paDaze. dayAnI kamANI karavAne A sAro avasara che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta tethI zrIpAla jAne kahe che : Amane choDI do, rAjA : kema ? zrIpAla : A mArA moTA upakArI che. rAjA : kevI rIte ? zrIpAla : "emanA vahANamAM emaNe mane musApharI karAvI che? musApharI zrIpAlane karavI hatI ne te dhavale karAvI paNuM bhADuM laine, arthAt zrIpAle bhADuM ApIne musApharI karI hatI, chatAM dhavalane te upakArI mAne che, kAraNa ke bIpAla siddhacakane prabhAve sadA sakhyabhAjA che. zrIpAlanA hRdayamAM aMdhArUM na hatuM, paNa zrI siddhacakanuM ajavALuM hatuM. paNa dhavalanA hRdayamAM aMdhAruM hatuM. zrI siddhacane mahimA hRdayamAM vasAvI zrIpAla rAjAnI mAphaka jIvanamAM zrI siddhacakane mukhya kare ane zrIpAlanI mAphaka zrI siddhacakanA bhAva jIvanamAM utAro, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcanA mahA vada 9, 2036 25-1-80 arihaMta navapadanA dhyAnano prabhAva ka kama mama cakacUra jeNe bhalAM bhavya navapada dhyAnena teNe karI pUjanA bhavyabhAve trikALe, sadA vAsiye AtamA teNe kALe". jike tIrthakara kama udaye karIne, dIye dezanA bhavyane hita dharIne; sadA ATha mahApADihAre sametA, sureza nareze stavyA brahmaputA. karyA dhAtiyAM karma cAre alaggA, bhAvopagrahI cAra je che vilammA; jagata paMca kalyANake saukhya pAme, namo teha tIrthakara mokSakAme." kAvyAW : uttama ane suMdara navapadanA dhyAnathI jemaNe kama nA azubha anubaMdhane naSTa bhraSTa karI nAkhyA che ane traNe Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 61 kALa jemaNe adbhuta zubha bhAva vaDe (navapadeAnI) pUjA karI che ane huMmezAM te kALe potAnA AtmAne navapadmathI bhAvita karyAM che." "jenAthI upArjita tItha kara nAmakema nA udbhayanA prabhAve bhavya jIveAne kalyANanA arthe jee dezanA Ape che, ane jeo sadA ATha mahA prAtihArya thI yukta heAya che, ane brahmacarya thI (paramAtmapaNAthI) pavitra thayelA evA jemane surendroe stavelA che." " jemaNe cAre ghAtI karmone aLagA (dUra) karI dIdhA che ane bhavamAM pakaDI rAkhanAra (aghAtI ka) cAra haju jemane uddayamAM ane sattAmAM vaLagelA che, jemanA pAMca kalyANako vakhate jagatanA jIvo sukhano anubhava kare che, te tIrthaMkara bhagavAnane meAkSanI kAmanAthI namaskAra karo." AgaLanA pahelA zlAkamAM siddhacakrane namaskAra karyAM. pachI zrI siddhacakranI viziSTatA batAvI, A siddhacakranA upadeza ApanAra tIrthaMkara bhagavAna che. pra tyAre savAla thAya che ke upadeza ApanAra e tIrthaMkara bhagavAna anyA kevI rIte ? karyA. ka dumAM cakacUra jeNe, bhalA bhavya navapada dhyAnena teNe " nayasAra : jetI kara thAya che, te navapadmanuM bhavyU dhyAna karIte thAya che. tIrthaMkara bhagavAnanI pUrva janmAnI sAdhanA joI e te temAM navapadanI sAdhanA dekhAze, sAmAnya guNA dekhAya te te navapadma sAdhanAnA aMtargata che, Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 navapada prakAza dA. ta. nayasAra haju dharma pAmyA nathI, paraMtu atithi satkAranI budhdhie jAte atithine zeAdhavA jatAM jaMgalamAM muni maLyA, muni pratye sahAnubhUti batAvI ane temanA satkAra karyAM. munipaNAnA dharmane anukULa rahIne muninI sarabharA karI, gerI heArAvI, bhejana patyA bAda e muniene jaMgalamAM raste caDhAvavA pote jAte cAlyA ane rAjamA AvI jatAM munioe kahyuM : 'amAre tane kAMika kahevu che,' munipadanuM mUlyAMkana : nayasAra : " eOA ! mArA aheAbhAgya ! Apa kahevA IcchA che ? kAM huM narAdhama ne kAM Apa mahAtmA ! huM halakA mANasa ApanI maherabAnIne lAyaka kyAMthI heAu"? Apa jarUra mane ApanA nAnAmAM nAnA ziSya jevA samajI mane sukhethI kaho." A badhuM munipadanuM mUlyAMkana che. suni tene kahe che : "te je rastA batAvyA te dravya mAga che, paraMtu bhAva mA -meAkSanA mArga paNa che. ema kahIne bhAvamArga samyaklRjJAna-darzana-cAritranI ane e ApanAra sudeva-suguru sudharmAMnI eLakha karAvI. pra-AtmAmAM unnati zI rIte thAya che ? u-enuM A paheluM pathayuM che ke je kAI pUjya che, ArAdhya che, AdIya che tenuM mUlyAMkana karavuM. dA. ta. AcArya mATe paNa sAdhupada AdaraNIya che te pachI bhale emAM sauthI nAnA mAlamuni paNa AvI jAya- A enuM mUlyAMkana che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta jJAnanI ArAdhanA karavI che, te jJAnanuM sAdhana-zrutanA Azraya pustaka paNa AdaraNIya che, enuM mUlyAMkana e rIte thAya ke pustaka laI ne jJAna bhaNavAnu karatAM pahelAM pustakane hAtha joDAya, jema guru jJAnadAtA che, te emane pahelAM hAtha joDI namaskAr karAya che, tema pustaka paNa jJAnadAtA che, tene hAtha joDI namaskAra karavAnuM kema cUkAya ? eTaluM ja nahi, paNa pustakane UMce Asane rAkhavuM joIe ene agalamAM na marAya, paNa mahu mAnapUrvaka hAthamAM laIne calAya--te paNa pustakavALA hAtha nAbhIthI nIce na jave joI e. vaLI pustakane peAthImAM bAMdhelu vyavasthita rakhAya. Avu badhu, pustakanuM mUlyAMkana nathI ... jJAna AtmAmAM pajaLe nahi-pAraName nahi-upara upara rahe, pachI game teTalu bhaNA nayasAre muninA mUlyAMkananuM e kArya karyuM. pachI uttarattara bhAvamAM navapadanI sAdhanA karatA gayA; jyAM e cUkayA te nIce utaryA; ne mUlyAMkana karatA gayA teA sAdhanA vadhatI cAlau. 63 pra0-navapanuM dhyAna eTale zu? u-bhavya evA navapanA dhyAnathI jemaNe karmAMnA du ne arthAt azubha anumAne cakacUra karatA gayA. te arihaMta-siddha-AcAya upAdhyAya sAdhu-darzana-jJAna -cAritra-tapa-e navapadanuM dhyAna, ekeeka padanI ekAgratAthI sAdhanA-te navapadmanuM uttama dhyAna che. pra-dhyAna eTale ekAgra ciMtana, emAM sAdhanAnI kriyA kayAM AvI ? Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza u-dhyAna eTale ekAgratA pachI cAhaya te mananI he, vacananI che, te kAyAnI ekAgratA ho, mATe te kahevAya che ke - jJAna dhyAnamAM ujamALa raheje.' AmAM "jJAna eTale svAdhyAya, ane "dhyAna eTale kyiA. dhyAnane A artha zrI "bahata ka95 mAM Apelo che. jJAna eTale zrata dharma, dhyAna eTale cAritra dharma, jJAna-dhyAnamAM ujamALa rahe, emAM dhyAnamAM ujamALa rahe eTale ? cAritra dharma-sAdhucaryA-sAdhu samAcArIsAdhvAcAra temAM ujamALa rahe! ahIM zaMkA thAya ke A AcArapAlanamAM dhyAna kayAM AvyuM? te enuM samAdhAna e che ke "temAM ekAkAra tanmaya banI jAva te dhyAna sArAMza: navapadanuM uttama dhyAna eTale tanmayatA pUrvaka navapadanI badhA prakAranI uttama ArAdhanA navapadanI ArAdhanA eTale durbhama karmane nAza : zrI siddhacaka-navapadanI AvA samagra prakAranI ekAgra ArAdhanAthI karmanA durmamAM cakacUra thaI jAya che durmama eTale du:khada marmasthAna ane te che enI azubhAnubaMdha zakti , dA. ta. azAtA vedanIya bhAre hoya, paraMtu je e vakhate jIvane hAya ya nathI paNa samAdhi che. karmakSaya karavAne Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 5 A apUrva avasara maLI gayo samajI AnaMda mAnyA tA e kamanA udaya navAM azubha karmo dhAvanArA anatA nathI, kema ke enAmAM du:khada azubha anubaMdha zakti nathI; paraMtu bhale sAmAnya azAtA vedanIyanA udaya che, kiMtu e vakhate hAyavAya che, kheda che, ukaLATa che, to e azubha kama adhAvanAra ane che. tyAM e bhAgavatAM azAtA vedanIya kane azubhAnuma dhI azubha anuSaMdhavALAM kahevAya, eTale ke e karmImAM du` ane du:khada azubhAnumadhazakti che. navapadanI ekAgra ArAdhanAthI uttama dhyAnathI karyAnI du:khada ma yAne azubhAnubaMdha zakti tUTI jAya che, pachI bhale pUrva kama nikAcita hAya ane tethI e avazya bhAgavAine ja jAya evu hAya paNa tapa vagerethI nAza pAme evu hAya, tA ene bhAgavavu paDaze, kiMtu jo navapada dhyAnathI enI azubhAnuma dha zaktio toDI nAkhI che. have e ka bhAgavAtAM hAyaveAya, kaSAya, azubhadhyAna, asamAdhi vagere bIlakula nahi thAya. svAbhAvika che ke Ama navA azubha karmAMdha aTakayA eTale bhAgavAtuM nikAcita paNa azubha kama nirdhArsa marI gayu eTale ke e samULa chUTI gayuM. tIrthaMkara mananAra AtmAe pUrva bhavAmAM navapadma ArAdhanAthI kanA duma cheDhI nAkhyA che. dA.ta, mahAvIra bhagavAna tripuSTha vAsudevanA 18mA bhavamAM tIvra kaSAyathI zayyApAlakanA kAnamAM tapAvelu` sIsuM 5 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza reDAveluM, tIvra azubha baMdhavALA ghora azAtA vedanIya vagere nikAcita karma UbhAM karelAM, paraMtu pachInA rara mA bhavathI navapada ArAdhanA karatA gayA to e azubhAnubaMdha tUTatAM cAlyAM, alabata, e karma nikAcita hoI sAdhanAthI na tUTatAM UbhAM rahelAM pariName chelA bhavamAM e avaziSTa karmanA phaLarUpe kAnamAM khIlA ThokavAnI tIvra vedanA AvI. paraMtu e karmanA durma arthAta azubhAnubaMdhazakti naSTa karI nakhAvela hovAthI emane hayAya vagere kazuya thayuM nahIM. pAlakapApIe 500 munione ghANImAM pIlyA paraMtu emAM azubhAnubaMdha zakti naSTa karI nAkhela hevAthI "hAya na thayuM, paNa "hAza thayuM. te "hAza eTale ke samatA bhAva eTalo badhe joradAra UbhuM thayuM ke guru pAse rahetAM je kevaLajJAna nahetuM thayuM te ahIM pragaTa thaI gayuM. navapada dhyAnathI Atmapragati kevI rIte? navapadadhyAnathI karmanA A durma bhedAI javAthI jIvane uttarottara Atmapragati vadhyA kare che. enuM kAraNa, durmama eTale azubha anubaMdha chedAI gayA, tethI have e karmanA udayamAM dubuddhi nahi thavAnI, kiMtu saddabuddhi thavAnI, jenA pratApe vizeSa dharma ArAdhanA ane saguNAno abhyAsa sUjhavAnA, emAM navapadaArAdhanA paNa Avaze. e AvavAthI vaLI keI azubha anubaMdhe chedAze, enA para vaLI sadabuddhi thavAthI vizeSa dharma ArAdhanA-sadguNa-sAdhanA cAlavAnA, Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 67 asa, navapadmadhyAnathI Ama uttarottara Atmapragati thavAnI. navapadmatuM dhyAna A kAma kare che. e dhyAnamAM navapadanI AdhI ArAdhanA Ave che, eTale prAthamika jIvane navapadanA koi eka paNa padma pratye mAtra aheAbhAva paNa Ave, te e paNa navapadanI ArAdhanA che. dA.ta. he ! kevA anupama arihaMta bhagavAna ! ahA ! kevA siddha bhagavAna ! evA aheAbhAva. bhale vizeSa AradhanA AgaLa para Avaze chatAM pahele paei nava Dha pratye aheAbhAvanI ArAdhanA Ave, tyAMthI navapanuM dhyAna zarU thaI gayuM, yAvat samyagdarzana peAtAne prApta na paNa thayu hoya, chatAM samyagUDharzana pratye aheAbhAva Ave, tyArathI enI AAdhanA zarU thaI. saphtvanI zreSThatA : pra0-samyagUdananI ArAdhanA eTale zuM? u-samyagUdAnanI ArAdhanA eTale sarvajJa jinezvara bhagavAne kahelA tattva khya bhAre vizvAsa evA vizvAsa ke koI moTI kaTokaTInA avasare paNa jineAkata tattvathI viparIta vicAravAnuM nahIM, caMdanamALAnI prasannatA : dA. ta. caMdanabALAne pAlakapitA dhanA zeThane tyAM emanI patnI mULAe IrSyAthI enuM mAthuM muMDAvI nAkhyuM, bhoMyarAmAM utArI, pagamAM beDInAkhI, beDIne tALu lagAvI dIdhuM ane peAte cAlI gaI, dhanA roDane traNa divase tene patto maLyA. bhavarAmAM utaryAM, caMdanAne joI raDI paDayA. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza te belI uThe che: are! A tArI pApiNI mAe zuM karyuM? caMdanA belI : bApu! AmAM mAne keI vAMka nathI A te mArA karmanA vAMke thayuM che. A zuM che? bhagavAne kahelA karmanA aTala siddhAMta para hADehADa zraddhA che. te samyagadarzananI ArAdhanA che. caMdanA vadhArAmAM kahe che : bApu! kharekhara to AmAM kazuM khoTuM thayuM nathI. Ama khAnapAna, haravuM pharavuM, keza samAravA, bIjA kAmakAjamAM paDavuM, vageremAM mArA mahAvIra bhagavAnane vAre vAre bhUlavAnuM thAta; enA badale muMDita mAthe ane pagamAM beDIe ahIM sthiratA maLavAmAM mArA prabhune yAda karyA karavAne sarasa moko maLI gaye! A paNa zuM che? vItarAga prabhu paranA atyaMta nirdoSa rAga rUpI samyagu dazananI ArAdhanA che. samyagudarzana eTale vItarAga prabhu para athAga rega-nirAzaMsa bhAve rAga. ema suguru, ane sudharmapara athAga rAga e paNa samyagU dazana che. maMtrI belaDInI sAttvikatA : gujarAtanA rAjA viradhavalanA mahAmaMtrI vastupALe maMtrIpaduM svIkAratAM pahelAM kahI dIdheluM ke amArI vaphAdArI, AjJAMkitatA pahelA amAre devAdhideva arihaMta paramAtmA ane guru tyAgI munivara pratye raheze. te pachI tamArI AjJA mAnya raheze. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta rAjAe joyuM ke je pitAnA devaguru pratye ATalA vaphAdAra che, te kadApi mane bevaphA na nIvaDe. ema mAnI e zaratathI emane maMtrI tarIke svIkArI lIdhelA. eka vAranA prasaMge rAjAnA mAmAe sAdhunI avagaNanA karI. e varUpAlane khabara paDatAM mAmAnI emaNe khabara laI nAkhI; pachI bhale mAmAe rAjAne bhaMbheraNI karatAM rAjA vastupAla para kopAyamAna thayo enI paravA nahi rAkhI, zI vAta mArA guru ! mArA tAraNahAra ! emanuM mAna sAcavavA jarUra paDaye huM phanA thaI jauM. ciMtA nahi, A guru pratye athAga rAga e samyagadarzananI ArAdhanA che. gurupratye e athAga rAga ane athAga bahumAnamAM nathI ne kadAca sAdhu-sAdhu vAdavivAda karatA dekhAyA to ya e ragaDA para dRSTi ja nahi, kiMtu emanA mahAna saMsAratyAga ne sarva pApatyAga para ja dRSTi, emanI dharmapadeza dvArA uddhArakatA para ja daSTi, tethI guru para rAga-bahumAna leza paNa ochuM thAya nahi, A zuM ? samyagdarzananI ArAdhanA, siddhacakanI ArAdhanA che. vAta A che-tIrthakara thanAra AtmAoe pUrve zrI siddhacakanI ArAdhanA karI hoya che, e ekAgra manathI karI hoya che, tethI ene siddhacakanuM dhyAna kahevAya, siddhacakra navapadanA dhyAnathI AgaLa jatAM e tIrthakara bane che. ahIM siddhacakanA bhavya dhyAnathI kamaranA durgama cakacUra thavAnuM lakhyuM emAM "bhavya dhyAna eTale dhyAnamAM bhavyatA zI? Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 dhyAna ane bhavyatA : ahIM ApaNe e joyuM che ke navapadanu` dhyAna eTale mAtra kArUM dhyAna nahi; kemake dhyAna sivAyanA kALamAM navapadanI bIjI ArAdhanA na hoya tA enI jagyAe pApArabho, viSaya-vilAsA ane pramAdanA AcaraNu cAlatAM hAya. tyAM pachI kArU dhyAna keTaluM kAragata thAya? eTale ja ekAgratA-tanmayatA sAthenI navapada ArAdhanAne ja dhyAna tarIke lIdhI che. e ArAdhanA bhavya joIe, arthAt yogya joI e; ane te jinezvara bhagavAne kahelI vidhine barAbara anusaravAthI Ave. navapada prakAza pra-jitAkata vidhi sAcavI eTalAmAM bhavyatA Ave ? u-AtmAne tarta kevaLajJAna prApta karAve evA sAma yoganI pUrva bhUmikAmAM zAsrayoganI sAdhanA hoya che. enI pUrva bhUmikAmAM icchAyAganI javalaMta sAdhanA hAya che. mahudhA jIvAne IcchA yAganI kakSAnI sAdhanA hAya che; pachI jyAre zraddhAmaLa vadhI jAya, eTale ke sapratyayAtmaka arthAt svAnubhava jevI zraddhA UbhI thAya, ane sAdhanA zAstrokata, saMpUrNa, vidhipUrvaka sAdhavAmAM Ave, tyAre uparanI zAstrayAganI kakSAnI sAdhanA astitvamAM Ave che. A bhavya kATinI sAdhanA che. IcchAyAga karatAM mahu umadA keATinI sAdhanA che. AmAM joI e tA dekhAze ke zAsrayAgamAM bhavyatA zu che? 1, sapratyayAtmaka zraddhA 2. zAsrokata vidhinuM sapUrNa pAlana navapada dhyAnamAM arthAt tanmayatAvALI navapada ArA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 71 dhanAmAM paNa bhavyatA A che ke e zAstrokata sapUrNa vidhipUrvaka thatI hoya ane sAthe e navapada ane enI ArAdhanA para sapratyAyAtmaka zraddhA hAya, eTale ke svAnubhava jevI anI gayelI e zraTThA hoya. vAta paNa sAcI che ke " bhAI, bhagavAne A sAdhanA kahI che, mATe karA" ema rAtaDa zraddhAthI ArAdhanA karAya tA enAthI kama nA evA du:khada mama` bheDhAya nahi. e te| zraddhAne svAnubhava jevI banAvI hoya, arthAt ArAdhanAne kartavya tarIke batAvanAra zAsucana limAM evuM jacI gayuM hoya-AtreAta thaI gayu hoya ke huve e zraddhAne pAtAnA anubhavamAM utAre, arthAt bhagavAna ke zAstra kahe che mATe ja nahi parata mane peAtAne ya lAge che ke ArAdhanA vya che, A jIvanamAM karavA jevuM ne gAbhAbha kAMI hoya tA te navapada ArAdhanA ja che,' ema svAnubhava bele eTalu' ja nahi, paNa sUnI sahaja gatinI jema peAtAnA jIvananI saheja gati ArAdhanA banI jAya. Anu nAma sapratyayAtmake zraddA. ja e Ave . ane ArAdhanA paNa zAstrokata sapUrNa vidhisaranI cAle-e bhavya ArAdhanA che, e ja navapadanu bhavya dhyAna che. pUjAmAM 'bhalA bhavya navapada dhyAnena teNe' pachI kahe che "karI pUjanA bhavya bhAve trikALe' vizuddha pUjana : tIrthaMkara bhagavAna thanAra AtmAe vaLI navapadanI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 navapada prakAza sAdhanAmAM zuM kareluM ? te ke trikALa bhavyabhAvathI navapadanAM pUjana karelAM, "pUjana eTale bhakti karelI. bhaktinA aneka prakAra che: darzana, vaMdana, stuti, dravyapUjA, bhAvapUjA, yAvat zraddhA, AjJAsvIkAra, AjJApravRtti, vagere vagere. A pUjana bhavya bhAvathI karyo. pra--bhavya bhAvathI eTale kevA bhAvathI? u-bhavya bhAvathI eTale vizuddha bhAvathI, pra-vizuddha bhAva lAvavA zuM joIe? uo-AnA mATe zrI gadaSTa samuccaya zAstra kahe che. upAdeyadhiyAtyanta sajJAviSkambhaNAnvitam / phalAbhisandhirahita saMzuddha hyetadIdRzam // arthAta 1. je pUjana atyaMta upAdeya buddhithI karAtuM hoya 2, je AhArAdi daza saMjJAonA aTakAyata sahita 3. je phaLanI AzaMsA vinAnuM hoya evuM pUjana vizuddha pUjana che. bhavyabhAvathI pUjA eTale ke "keI paNa kriyA atyaMta upAdeya buddhithI karAtI pUjA arthAta A atyaMta kartavya che. ene karyA vinA cAle ja nahi, te uttama koTinuM kartavya che. AnI tole jagatanuM kaI kartavya nathI, keI kiyA nathI, keI pUjA nathI evuM samajIne karAtI pUjA te bhavya bhAvathI karI kahevAya, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 73 moTo cakravatI ghare Ave ne ThAThamAThathI tenI AratI utArI, tenI kiMmata nathI, paNa navapadanI AratI utAre, tenI kiMmata che. pUjA vakhate AhAra-viSayakaSAya vagere daza saMjJAne -ekene tyAM na UThavA de, tyAre bhavya bhAva Ave. dA. ta. pUjana cAlu vakhate bhejano samaya thaye che' evI bahAra saMjJA na UThavA de. pareDhiye pratikamaNa karatI vakhate "pratikramaNa karI jaladI sUI jau evI nidrA-saMjJA na UThavA de; kAraNa ke AhAra saMjJA ja pUjanane DahenyA kare, nidrA saMjJA pratikamaNane DahenyA kare, te e pUjanakriyA vizuddha na gaNAya, jene atyaMta kartavya mAne te bhavya. zreNikanI trikALa pUjA : rAjA zreNika trikALa pUjA karatAM, cokhAne sAthiyo nahi, paraMtu senAnA javalAne sAthi ne vaLI te tAjA javalAne; gaIkAle sAMje banAvela, savAre te hAjara bapore joIe te savAramAM taiyAra karela cakacakita navAM sonAnAM-sAMjanI pUjA vakhate bapore banAvela hoya, ekadama tAjAM ne tAjAM javalAM joItAM hatAM. senI ne muni: A javalanA nirmANanA prasaMgamAM metAraja munine senI taraphathI upasarga Avela. madhyAhUne muni sonIne tyAM gocarIe AvyA. sonI javalAM ghaDate UTha ne Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 navapada prakAza bhAvathI vaheArAvavA jatAM pakSI javalAM caNI jhADa para esI gayuM, pAchA vaLatAM javalAM na dekhI sAnIne gabharA maNa thai ke 'rAjAne, samayasara javalAM hAjara na hAya te, vAma zu' ? ' enA manane munie javalAM uThAvyAnI zakA thaI, munine pUchatAM munie pakSInI hatyA thavAnA bhayathI mauna nAkhyuM. pelAnI zaMkA vadhu jora karI gaI ane javalAM kaDhAvavA munine mAthe vAdhara vIMTI taDake UbhA rAkhyA; ema samajIne ke hamaNAM jarA mAthu khecAze eTale javalAM ApI deze. muni tA emAM kevaLajJAna pAmI kALa karI mekSe gayA. bhavya bhAva mATe trIjI zarata : sAdhanAmAM phaLanI AzasA na joIe. sAdhanAthI dunyavI phaLa maLe evA vicAra nahi, arthAta paulika ArAsA na joIe. 'A sAdhanA karUM ne A dunyavI phaLa maLe? e phaLanI AzasA che, eTaluM ja nahi; paNa sAdhanA vakhate mane lokottara phaLa maLe evA vicAra paNa nahi lAvavAnA, kemake ema karatAM sAdhanAnA joza-vega mALeA paDe. sAdhanA eTale sAdhanA. khasa, enA ja bhAvamAM layalIna thaI javAnuM sAdhanA jeTalI joradAra eTalI sAdhyasiddhi vahelI nikaTa, aNikA putra dA. ta. kevaLajJAnI puSpacUlA sAdhvIjI mahArAje aNi kAputra AcArya mahArAjane kahyuM : 'Apane mATe huM gocarI varasAdanA acitta pANImAMthI lAvI chuM." acitta zI rIte jANyu? Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta kevaLajJAnathI ? tyAre temane thayuM ke "arere ! kevaLajJAnI pAse meM sevA karAvI ? ? AcArya pUche che : have mAre keTalA bhava karavA paDaze? AvA meTA jJAnI pUjyanI pAse sevA karAvIe te ghaNuM bhava karavA paDe ema AcArya mahArAja samaje che. AthI temane pArAvAra kheda thaya ne pUchyuM: "mAre keTalA bhava? te sAdhvIjI mahArAja kahe, "ciMtA na karazo. A tamAre chelle bhava che, tamane kevaLajJAna thaze." kayAre kevaLajJAna thaze? ) gaMgA pAra karatAM AmAM samaya te kaho nathI te je hamaNAM ja pAra kare to sAruM. tarata kevaLajJAna maLe, ema vicArI teo UThyA, nAvamAM beThA, verI dave nAvaDuM DelaM Dela karyuM, ane lekone bhAsa karAvyo ke "A mAthAmuMDiyA muni apazukana che." munine lekee baMDalanI jema UMcakI nadI para pheMkayA: "jAva, nadImAM paDe." pheMkyA te kayA paNa uparathI paDatA hatA, tyAre temane varI deve bhAlAmAM jhIlyA. ahIM kevaLajJAna yAda na Ave ? "sAdhvIjIe te kevaLajJAna kahyuM, paNa ahIM bhAlAjJAna maLyuM AvuM yAda Ave ke nahi ? nA, sAdhanA vizuddha hatI. sAdhanAmAM phaLane vicAra nahi karavAne, sAdhanAne ja vicAra rAkhavAne tyAM sAdhanA mukhya hatI: ahiMsA-saMyamanI. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza AcAryane thayuM: "are! A vicAre bhAlo bheMkanAre mArA zarIranA nimitte pApa karI rahyo che! mAre zarIra che, to ja tene bhAle bhoMkavAnuM maLyuM ne? mAruM zarIra tene pApamAM nimitta banyuM che tenI bhAvahiMsA karanAruM banyuM ! bicArAnuM parabhave zuM thaze? durgatinA du:kha pAmaze! vaLI nIce lehI TapakyuM hatuM pANI upara. "arere! nIce apakAyanA asaMkhya jIvane A lehI maraNAMta du:kha ApI rahela che! mAruM zarIra arere ! emanI hiMsA karI rahyuM che.' basa, Ama ahiMsA-saMyama-sAdhanAne ja vicAra karyo, sAdhanAnA phaLa rUpa kevaLajJAnane nahi, sAdhanAmAM evuM joza AvyuM, ne evA sthira thaI gayA che tyAM ja kevaLajJAna-tyAM ja mokSa pAmI gayA! pachI devatAe maDaduM pheMkI dIdhuM. mAchalAM maDadu khAI gayA, khoparI bacI. khoparI taratAM taratAM kaI kharAbAmAM bharAI. tenA upara caMdananuM jhADa ugyuM. pachI? zreNika marI gayA, pachI keNikane kheda che. A rAjagRhI rAjadhAnImAM gamatuM nathI te teNe te kADhI nAkhI ane caMpAnagarIne rAjadhAnI banAvI. pATalIputra: vaLI keNika marI gaye ne tene putra udAyI rAjA thaze. keNika marI jatAM udAyIne arere ! A rAjadhAnI ? nathI gamatI. tene navI rAjadhAnI banAvavI hatI. yogya sthaLanI tapAsa karavA mANasone mokalyA. A parIpara jyAM Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta caMdananuM vRkSa ugyuM hatuM, te sthaLa zubha zukanavALuM gamyuM. te raLiyAmaNuM lAgyuM, anukULa lAgyuM, tyAM nagarI vasAvI. caMdanane saMskRtamAM pATala' kahe che. pATala parathI nagarInuM nAma pATalIputra thayuM. phaLane vicAra sAdhanAne na DahALe, te ja sAdhanAmAM majA Ave-tanmayatA Ave-jeza Ave, nAgaketu : ema sAdhanA vakhate viSayasaMgAdi na uThavA joIe. nAgaketune puSpapUjA karatAM karatAM kevaLajJAna thayuM. puSpapUjA karatAM ? hA, puSpapUjA karatAM karaDiyAmAM nAga karaDe, jhaNajhaNATI thaI paNa kUlapUjAnuM kAma zarIra mamatAnI saMjJAno vicAra karyA vinA adhika bhAvollAsathI karatA rahyA, prabhu sAthe ekAkAra banI gayA. e sAdhanAthI kevaLajJAna thayuM. tIrthakara bananAre pUrve navapadanI trikALa evA bhavya bhAvathI pUjA karI. pra--A pUjA karI karIne zuM karatA gayA? uo-pitAnA AtmAne navapadanA bhAvathI vAsita karyo-bhAvita karatA gayA. (vAsita eTale bhAvita) bhAvitatA : bhAvita (vAsita) eTale zuM ? Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza udAharaNa : kasturInA dAmaDAmAM dAtaNa rAkhI mUkela hAya. savAre dAtaNa kADhI cAvavA mAMDe te Akhuya cAvI jAya toya te suvAsita lAgaze, AkhA dAtaNanA aNue aNumAM kasturInI suvAsa beThI. dAtaNa kasturIthI vAsitabhAvita thaI gayuM. 78 navapadanI pUjA karIe, tematema AtmAnA aNue aNumAM navapadmanI suvAsa prasarI rahe. A vAsita karyAM kahevAya. vAsita kayAre karyA ? "tene hAruM" te ja vakhate. pUjA karatI vakhate AtmAmAM navapadmanA bhAva UtAratA gayA, AtmA navapadathI raMgAtA gayA, AtmAnA pariNAmapariNati navapadamaya anatI gaI. enAthI tItha karapaNAnu puNya upAkhyu, pachI zu thayu ? tA pUjAmAM kahe che : jike tItha kara kama udaye karIne dIce dezanA bhavyane hita dharIne; A badhu karatAM karatAM "navapanuM dhyAna eTale ke navapadanI ekAgra ArAdhanAthI ane navapadmanI pUjAbhaktithI AtmAne vAsita karatA gayA. tethI tenA phaLamAM tIrthaMkara nAmaka kamAyA. pra--A badhI sAdhanAe kAma zuMka ? u--teNe samyag darzana atyatavizuddha karI Apyu, tIrthaMkaranAma karma AMdhavA mATenAM seApAna : pratIrthaMkara nAmakema bAMdhavA zuM joI e ? Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta hala u(1) atyaMta vizuddha samyagU darzana (2) vIza sthAnakanI ArAdhanA (3) jIvamAtranI bhAvakarUNA A traNa cIja tIrthakara nAmakarma bAMdhavA mATe jaIe. pra-samyagudarzananI atyaMta vizuddhi kayAMthI lAvavI? u -te Ave che navapadanI bhavya sAdhanAthI to navapadanI sAdhanA, navapadanI pUjA, ane navapadathI vAsitatA: A traNa vastu samyagdarzananI vizuddhi karI Ape, ne te karavApUrvaka tIrthakaranAmakarma baMdhAvI Ape, pra--sAdhanA kahI te pachI pUjA kema batAvI? sAdhanAmAM pUjA na AvI jAya ? trikALa pUjA judI kema batAvI? utrikALa pUjA eTalA mATe batAvI ke pUjA eTale ucca koTinuM prabhunuM bahumAna-gaurava che. sAdhanA ane pUjA : keTalAka sAdhanA to kare. gurunI sevAmAM 24 kalAka khaDe page rahe, paNa guru mATe bahumAna na hoya, paraMtu bahumAna bhAIbaMdha sAdhunuM kare, guru AgaLa mehuM divela pIdhA jevuM kare ! A gurunuM bahumAna karyuM na kahevAya, navapadanI sAdhanA sAthe gauravanI jarUra che, arthAta navapada pratye hRdayamAM bhAre gaurava ne atyaMta bahumAna joIe, zI vAta navapada! " ema thavuM joIe, zAstramAM Ave che ke Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 navapada prakAza sAdhu vaMdana to kare, paNa te kahIne kare : " jo huM A vaMdana karuM chuM, lakhI lejo, pAchA na kahetAM ke vadana te karavA na AvyA ! " AmAM vajjaina kharuM, paNa bahumAna nahi. te vadana mahumAna vagaranuM che, tethI navapadanI sAdhanA uparAMta navapadanI pUjA dvArA bahumAna jarUrI che, mATe pUjA batAvI; prasAdhanA ane pUjAmahumAnathI na patyuM? vaLI bhAvita karavAnuM kema batAvyuM ? usAdhanA-pUjanA uparAMta AtmAne bhAvita na kare hA te adhUruM samajavuM, mATe bhAvita karavAnuM batAvyu, mahumAna kare, gaurava sAcave, chatAM AtmAne bhAvita na kare, tyAM sudhI AtmAmAM navapadanI ekAkAra parNata nathI thatI. te te vinA khIjI Asakti na chUTa, anAsaktayoga na Ave, kevaLajJAna na thAya. pra--zuM A badhu, sAdhanA-pUjanA AtmAne bhAvita na kare ? unA, bhAvita kare ja evA niyama nahi. dunyavI phaLanI lAlasAthI navapadanI sAdhanA kare-pUjana kare teA emAM kAMI AtmA navapadmathI bhAvita na thAya. 'cAkarI karIzuM. tA bhAkharI pAmIzuM! navapadanI ATalI cAkarI ahIM karatAM paralAkamAM bhAkharI arthAt sukhe khAvA pIvAnu` maLo,' AmAM lakSya bhAkharI maLavA para gayuM. tyAM navapadathI bhAvita kema bane ? Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta mATe trIjI vAta bhAvitatA mUkI che. AtmAne sadA vAsita-bhAvita karatA rahevuM, navapadanI sAdhanA, pUjA ane bhAvitatA e navapadane AtmAmAM kheMcI lAve che. jemake dUra mokSamAM beThelA paramAtmAne ApaNI bhakti ApaNuM dilamAM kheMcI lAve che. mokSamAM ApaNAthI aLagA thaI beThela paramAtmAne kavi kahe che ke : aLagA kIdhe kahe kima saraze? bhakti bhalI AkaSI leze. gagane uDe dUra paDAI dorI baLe hAthe rahe AI. (rAjasthAnI-kacchI bhASAmAM pataMga ne paDAIkahe che). pataMga ane bhAvitatA: pataMga AkAzamAM hoya, paNa dorI bAMdhI heya-tethI dhArIe te tene nIce lAvI zakAya, tema navapada kyAMya dUre UDe che, paraMtu bhAvitatAnI dorA tene ApaNA AtmAmAM kheMcI lAve che. samyagU darzana kayAMya AkAzamAM UDe che, paNa bhAvina tatAthI hRdayastha banela navapada dorI jevA che te samyagu darzanane AtmAmAM kheMcI lAve che, tema tIrthakara nAmakarma AkAzamAM UDe che, paNa A vizuddha samyaga darzanarUpI dorI ene AtmAmAM kheMcI lAve che. kRSNa mahArAjAe emanAtha pAse bhIkha na mAgI, paraMtu potAnA AtmAne nemanAtha bhagavAnanI bhakti ane Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 navapada prakAza utkaTa bahumAnathI nemanAtha prabhuthI bhAvita karyo ane e bhAvitatAthI hRdayastha banelA ne manAtha samyagudazanene kheMcI lAvyA. samyaggadazananI joradAra ArAdhanA hatI, uparAMta vIsasthAnakamAMnA "arihaMta pada-sthAnaka para mustAka hatA ne temane sarva jIvo para bhAvayA hatI. AkAzamAM UDatA tIrthaMkara nAmakarmane lAvanAra A traNa navapada ArAdhanA-pUjanA-bhAvitatAthI vizuddha banela temaNe je tIrthaMkaranAmakarma bAMdhyuM, te chellA bhavamAM udaya AvyuM, vize jenAthI pUjAthI bhAvita thAya eTale samyagudarzana vizuddha thAya. tenAthI tIrthaMkaranAma kama utpanna thayuM ane tene udaya thayo, tyAre bhagavAna "dIye dezanA bhavyane hita dharIne; dezanAnuM kAraNa : pra-bhagavAna kevaLajJAna pAmI gayA. have dharma karavAnI zI uo-teo have nakkI mokSe javAnA che, chatAMya bhagavAna cAlyA eka gAmathI bIje gAma. cAlIne paga thAke ne? chatAM gAme gAme vicArI dezanA de che. zA mATe ? bhagavAnane kevaLajJAna thayuM. badhuM pAra paDI gayuM chatAM vicare, traNa traNa kalAka samavasaraNumAM bese ne dezanAnI dhAre varSAve. zA sAru ? to ke bhavya jIvonA hitane mATe. bhagavAna vAtavAtamAM ArAma karatA jIvone jANe kahe che. "pramAda na kare. ArAma cheDe, kAma saMbhALo, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { arihaMta 83 e mATe amArA sAme jue. ame kRtakRtya thai gayA chIe, chatAM vihAra karIe chIe, dezanA Ie chIe" A koNa sAMbhaLe ? prabhu vicaratA rahetA, kAma karatA rahetA, jyAre ApaNe kevA ? uDDayana kavi prabhune kahe che. te samakitathI adhurA ! tuM to sakala padArathe pUrA 9 prabhu ! mArAmAM samakitanuM ThekANu nathI, tyAre tuM anAsakita, nirvikAratA, vItarAgatA, yathAkhyAta cAritra, kevaLajJAna vagere samasta utkRSTa Atma-samRddhinA padArthothI bharapUra che. tIrthaMkaranAmakarma thI hita dharIne dezanA de che, hita dharIne eTale jIvAnA kalyANa mATe; jIvAnu` kalyANa vicArIne ema nahi; kAraNa, bhagavAnane kevaLajJAna heAya eTale kalyANa vicAravAnuM hotu nathI. jIvAnA kalyANa mATe dezanA Ape che, pAte kRtakRtya che, chatAM vA par mahAna upakAra kare che. pra0-zu' evA vicAra na karI zakAya ke temane kama khapAvavA che tethI dezanA ApI? u--AvA vicAra koNa kare ? niSThura, nimakahurAma AvA vicAra kare, paraMtu nimakahalAla te kahe, 'amArA para prabhukalyANanA upakAra kare che. amArA hitane mATe ja prabhu dezanA Ape che." pUjAmAM vaLI kahe che, prabhu kevA che ? sadA ATha mahApADihAre sametA, sureze nareze stavyA brahmavRtA. (4) Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 navapada prakAza vihAra ane sthiratA vakhate prAtihArya: prabhu hamezAM ATha prAtihAryathI yukta che. samavasaNamAM prAtihArya ATha heya ane vicaratAM prAtihArya pAMca heya jemake prabhune cAlatAM 1. azekavRkSa AkAzamAM sAthe na hoya, 2. divyavani thayA na kare. 3. puSpavRSTi jharamara jharamara thatI na hoya; paraMtu prabhu jyAM sthiratA kare, tyAM upara azekavRkSa heya, samavasaraNamAM ATheya prAtihArya heya. A ATha prAtihArya che. tenA para UDe vicAra karIe te UMDA rahasya dekhAya; mATe A prAtihAryane arihaMtanA bAra guNa paikI ATha guNa kahyA. pra-jJAnAtizaya, vacanAtizaya vagere te guNe che, paNa cAmara, bhAmaMDala vagere to prabhunI zobhA che. e guNa zI rIte ? u-pahelo guNa te A: ATha prAtihAryanuM dhyAna dharIe eTale ApaNAmAM tevA tevA guNa pragaTa thavA mAMDe che. manathI ekalA bhAmaMDala sAthe bhagavAnane jovAmAM Ave athavA ekalA cAmara sAthe bhagavAnane jovAmAM Ave. dA. ta. logassa belatAM covIsa bhagavAnanuM ekekanuM nAma Ave, tyAM dareka bhagavAnanI bane bAju be cAmaze athavA mukha pAchaLa bhAmaMDala sAthe bhagavAnane jevAmAM Ave, to ApaNuM AtmAmAM viziSTa guNa utpanna thatA anubhavAya che, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta dA. ta. sapheda cAmara sAthe prabhunI mukhamudrA upara cakSumAM nirvikAritA jotAM jotAM ApaNuM AtmAmAM pralabhananI sAme paNa aMze aMze nirvikAratAne anubhava thate dekhAya che. ema mukhanI AsapAsa jhagArA mAratA bhAmaMDala sAthe prabhunuM vadana jotAM jotAM ApaNAmAM mohanI lAgaNIone dabAvanAra eka prakArane pratApa-Abha teja pragaTatuM dekhAya che. matalaba, AvA mahAna guNane utpanna karanAra prAtihArya e guNarUpa ja kahevAya. ema ekalA azokavRkSa sAthe prabhune joIe, tyAM azokavRkSa lIluM kalahAra dekhAya. te joIe te AMkhanuM teja vadhe, manathI jevuM hoya, tyAre AMkha baMdha rAkhavAnI pachI aMdaranuM dekhAya. te vakhate azokavRkSa sahita prabhu dekhAya, khUba bhAvathI e vAraMvAra jotAM jotAM lIlA kalahAra azoka vRkSamAM kaI ugratA nathI, saumyatA che, eTale ApaNuM hRdayamAM saumyatA guNa pragaTavA mAMDe, A guNanA hisAbe prAtihArya azokavRkSa e prabhune guNa bane che. ATha prAtihArya sameta che, kudaratanI te bakSIsa che, rahasya che, kudarata keIne A rIte navAjatI nathI, pra-te kudarata prabhunA ATalA badhA UMcA sanmAna kema u -kAraNa e che ke prabhue pUrvabhavamAM kudaratanA bALakarUpa samasta jInI karuNa ciMtavI che. samasta jIvonA uddhAranI brIpha lIdhI che, e hisAbe kudarata potAnA Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza anaMta bALakanI karuNA ciMtavanAra moTA putra tIrthakara jIvanA UMcA sanmAna kema na kare ? kudaratanI prabhu para haju vadhAre mahera juo : devatAo samavasaraNuM banAve te phakta bhagavana mATe ja, pitAnA mAlika Indra mATe paNa nahi ! vaLI vizeSa kudaratanA sanmAnamAM pUrve kahyuM tema vihAramAM paga mUkavA nava svarNa kamaLa, paMkhera pradakSiNA de, jhADa namatAM jAya, haMmezAM jaghanyathI eka karoDa deva sevAmAM heya, vagere vagere prabhunAM sanmAna kudarata kare che. prabhunI agAdha karuNA : prabhunI sarvajIvakaruNA ane kudaratanA tanI yathArtha zraddhArUpa samyagadarzananI aMtargata jinAjJA-pratibaddhatAnA baLa upara kudarata evA alaukika sanmAna kare che, e jotAM ApaNe dhaDa levA jevo che ane du:khita ke pApI jI para lezamAtra dveSa ke kaTheratA vinA nItarato karuNa bhAva ane sakriya dayA karavA jevI che, temaja jinAjJApratibaddhatAne khUba ja vikasAvavA jevI che. vaLI tIrthakara bananArane jagatanA moTA iMdrAdi kevA navAje che e kahe che - sureze nareze stavyA brahmapUtA arthAta brahmacarya-zuddha AtmasvarUpathI pavitra evA prabhune surendro-narendroe stavyA che, emanI stutio khUba bhAva bharelI hoya che. stutinuM sAmarthya : ApaNuM jIvanamAM e stuti lAvavA ne vikasAvavA mATe eka upAya "arihaMta paramAtmAnI anekAneka prakAranI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DI: arihaMta stutione vAraMvAra abhyAsa kare joIe e che. e mATe viSaSThI zalAkA puruSa caritramAM kevI kevI ne keTakeTalIya stutio karavAmAM AvI che, te jovA jevI che, emAM Indoe karela stutio che, gaNue karela stutio che, rAjAo vageree karela stutio che. enA sArA abhyAsathI prabhu pratye bhAre bhaktibhAva vadhe che, ane prabhunI sahajabhAve ApaNI bhASAmAM stuti karavAnI zakti Ave che. temaja jIvonI karuNA ane jinAjJApratibaddhatA- A be mahAna guNa keLavavAnI Urmi jAge che. pra-bhagavAna te ApaNA dilanA bhAva jANe che, to stuti karavAnI zI jarUra ? bhagavAna, tame mahA upakArI che " A kahI batAvavAnuM zuM kAma ? zuM gurune kahevAnuM hoya ke "tame mArA upakArI che, AvA AvA guNavALA cho ? u0-hA. ItimAM kahyuM che ke pratyakSe gurava: stutyA. pakSe mitra bAndhavA: arthAta gurunI samakSamAM emanI stuti karavI ja joIe. na karIe to gunegAra TharIe. stuti karavAthI ApaNuM dilanA bhAva vadhe che. temaja ApaNuM dilamAM sArA sArA guNonI AzaMsA dRDha thAya che ema ja sAheba! tamAre bahu upakAra !" "prabhu! tuM tribhuvanano guru ! eTale mAre paNa guru che ? A bolatAM kRtajJabhAva vadhe che, Ama bolatAM ApaNuM haiyAmAM zubhabhAva vadhe che, "he jagatadayALu ! ATaluM bolatAM paNa prabhu para bahumAna vadhe che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza Ama stutithI ApaNA dilamAM sArI vastunI AzaMsA ne bhagavAna para Adara-mahumAna tathA ApaNA dilamAM prabhu pratye kRtajJatA vadhe che. pachI evA mahAna guNAne janma ApanArI stuti nakAmI kema gaNAya ? te brahmapUtA 6 brahmaputAnA be artha : 6 surendro narendroe prabhune kema stavyA ? enA uttara rUpe kahe che ke prabhu brahmapUtA' che. ahIM brahma eTale atyaMta niLa brahmaca, enAthI bhagavAna ' pUta" eTale pavitra che. tIrthaMkara bhagavAnanI AgaLa IndrANIo TahelatI hAya che, rabhA-urvazI prabhune joI joI, ane sAMbhaLI sAMbhaLI utsAhamAM AvI jaI nRtya karavA maMDI paDe che; temaja prabhune kevaLajJAnanI cakSuthI devabhavana ke dhruvivamAnamAM deva devI rMgarAga khelatAM pratyakSa dekhAya che. A badhuM chatAM prabhune rUMvADeya lezamAtra vikAra nathI, eTaluM adhu UMcuM emanu nirmALa brahmacarya che. AvA brahmAcaya thI pavitra paramAtmAne viSaya raMgarAganI gulAmI bhogavatA surendro--narendro kema stavavA na lAge ? ' athavA 'brahma' eTale ' zuddha AtmA,' arthAt zuddha AtmasvarUpa, enAthI pavitra che tIthakara bhagavAna. A zuddha svarUpanI sAme surendro-narendro potAnA AtmAnI meAhu ane jJAnAvaraNAdi karmAMthI mahA malInatA-gulAmIne jotA haiAya eTale evA pivatra paramAtmAne joI emanA para kema AvArI na jAya? ane kema peTa bharIne stuti na kare ? Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malADa pUrva vAcanA (savAra) mahA vada 10, 2016 26-1-80 arihaMta kya ghAtiyAM karma cAre alaggA, bhavopagrahI cAra je che vilammA, jagata paMca kalyANake saukhya pAme, name teha tIrthakarA mokSa kAme, (pa) jemaNe cAra ghAtI karmone aLagA (dUra) karI dIdhA che ane bhavamAM pakaDI rAkhanAra (aghAtI) cAra haju jemane udayamAM ne sattAmAM vaLagelA che, jemanAM pAMca kalyANake vakhate jagatanA jIvo sukhane anubhava kare che te tIrthakara bhagavaMtane mokSanI kAmanAthI namaskAra kare. ghAtI ne aghAtI karma: prave-bhagavAna arihaMta kevA che? u-arihaMta bhagavAne cAra ghAtI karmone AtmAthI aLagA karyA che, te karma AtmA parathI chUTA paDI gayA che. pra--ghAtA karma eTale zuM? Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 navapada prakAza u-AtmAnA paramAtma-svarUpane ghAta kare te ghAtakarma AtmAnA guNane ghAta kare te ghAtI" e-vyAkhyA barAbara nathI, kAraNa ke anaMta sukha paNa AtmAne guNa che, chatAM ene ghAtaka eTale ene aTakAvanAra zAtA-azAtA vedanIya karma e kAMI ghAtI karma tarIke gaNAtuM nathI. e te aghAtI karma che. pra-paramAtmAne kevaLajJAna pragaTayuM che, enAthI potAnuM anaMta sukha pratyakSa jue che to tene saMvede kema nahi? u-tAvavALe dhanvatarI vaidya heya, "Arogya zuM che ? tene jANe, paNa tene te vedI na zake; tevI rIte kevaLajJAnI anaMta sukha zuM che te jue, paNa vedo na zake, jyAM sudhI zAtA azAtAnA anubhavarUpa tAva che tyAM sudhI. ghAtI to AmAnA paramAtma-svarUpane ghAta kare che. zuddha paramAtma svarUpa vItarAga, sarvajJatA ane anaMtavIrya che, te paramAtma-svarUpane ghAta kare te ghAtIkama, bAkInA cArakarma paramAtma svarUpane ghAta na kare. tethI te aghAtI karma che, pAlaka pApInI ghANImAM pIlAtA muni jIvaMta avasthAmAM ja kevaLajJAna pAmyA. eTale ke vItarAga, sarvasa, paramAtmA banyA, je ke e vakhate azAtA vedanIya bhogavI rahyA hatA, chatAM e karmathI paramAtmA svarUpane ghAta thayo nahIM. e sUcave che ke vedanIya e aghAtI karma che, ema khuda tIrthakara bhagavAna vItarAga, sarvajJa, paramAtmA, banyA pachI, paNa TheTha jIvananA aMta sudhI zAtA vedanIyA Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adbhuita 91 bhogave che, chatAM emanA paramAtmasvarUpane kazI AMca AvatI nathI. mukti ane parmAtmA : mukhya vAta A che ke jema mukti e prakAre : 1, kevaLajJAna thAya tyAre sadehamukti ane 2. sarva ka`nA aMta karI zarIra rahita banI siddha bane tyAre videhamukti kahevAya. evI rIte paramAtmA e prakAre : 1. kuMvaLajJAna pAmI, vItarAga sajJa banI hajI jIvaMta hAya, zarIradhArIhAya, tyAre e sadeha paramAtmA kahevAya, ane sa ka tathA zarIrathI sarvathA mukta ane tyAre videha paramAtmA kahevAya. e batAve che ke sadehe paramAtmAne zAtA azAtA vedanIya kama ane tenA vipAka cAlu chatAM, e paramAtmA ja che. bhavApagrahI cAra je che vilaggA bhavApagAhIpaNuM' : bhagavAna tIrthaMkara anavA chatAM emane cAra bhavApagrahI athavA bhavApagrAhI eTale ke athAtI ka huSTa vaLagelA che. pra-aghAtI karmone bhavApagrahI kema kahe che ? -aghAtI ka jIvanA paramAtma svarUpanA ghAta na karavA chatAM jIvane bhava eTale ke sasAmAM pakaDI rAkhanArA che, mATe te bhavApagrahI kahevAya, cArka : pra0-veDhanIya vagere kama kema bhavApagrahI bhavamAM pakaDI rAkhe che ? u-zAtA azAtA vedanIya zarIrathI ja bhogavavAnI che, ane zarIra che, tyAM sudhI bhava eTale ke sa sAra Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza avasthA che, tethI avazya bhogavavAnA e vedanIya karma jIvane zarIra dvArA bhavamAM pakaDI rAkhe e sahaja che, ema AyuSya kama e zarIrane ne AtmAnA pradezane kSIranIranI jema athavA lohaagninI jema ekameka rAkhe che, tethI sahaja che ke AyuSya karma hoya, tyAM sudhI zarIra pradezamAM Ama pradezane pakaDAyA rahevuM paDe, eTale AyuSya karma paNa saMsAramAM bhAvamAM pakaDI rAkhanAruM kahevAya, nAmakama e paNa zarIrane tatsaMbaddha trasapaNuM, pratyekapaNuM, yaza-apayaza, vagerenA anubhava karAve che, eTale nAma kamano bhogavaTo hoya tyAM sudhI A anubhavarUpa bhavamAM pakaDAyA rahevuM paDe. mATe nAma karma paNa bhopathahI che. getrakama paNuM zarIradhArI AtmAne A UMcA kuLanA, A nIcA kuLanA, ema vyavahAra Ape che, eTale e heya tyAM sudhI AtmAne zarIramAM pakaDAyA rahevuM paDe, ane tethI bhavamAM pakaDAyA rahevuM paDe, mATe gotrakama paNa bhavopagrahI karma che, kheda ane asamAdhi: pramANasane kubaDuM zarIra hoya to agara mAthAmAM zULa upaDe to ene kheda thAya che, asamAdhi thAya che, ane e kheda-asamAdhi paramAtma svarUpanA ghAtaka che, te A kubaDuM zarIra ApanAra nAma karma temaja zULa ApanAra azAtA vedanIya karmaghAtI kema nahi ? Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta u-kheda ane asamAdhi thAya che, te kUbaDarUpa ane zULa vedanAne lIdhe nahi, paNa mehanIya karmanA lIdhe thAya che. kheda-asamAdhi e mehanIya karmane udaya che, je mehanIya karma udayamAM na AvavA de, te kaze khedaasamAdhi thAya nahIM, pachI bhale zarIra kubaDuM hoya ke mAthAmAM zULa hAya, mahAtmAo paNa evI avasthAmAM jarAye kheda ke asamAdhi karatA nathI to kaI tevA baDA zarIravALA yA zarIra pIDAvALA paNa paramAtmAvItarAga-sarvarA banelAne kheda-asamAdhi zAnI hoya? sArAMza : khedaasamAdhi mehanIya karmanA gharanA che, paraMtu nAma karma ke vedanIya karmanA gharanA nahIM. pachI ajJAna mUDha jIva kheda ke asamAdhimAM ajJAnatA-mUDhatAne kAraNe kUbaDA zarIra ke zarIra pIDAne nimitta banAve e judI vAta. kharekhara to emAM mohanIya karma ja kAraNa che. paramAtmAne aghAtI karmane nAza, bhagavAIne ja thAya che, kiMtu koI tapa, dhyAna vagere sAdhanAthI nahi, sAdhanAthI ghAtI karmonA nAza thAya che, eTale samasta ghAtI kamene nAza thatAM sAdhanA ane sAdhaka avasthA pUrI thAya che. have sadeha siddha avasthA UbhI thAya che. emAM aghAtI bhogavIne ja pUrAM karavAM paDe che; to ghAtI karma aLagAM karyA te sAdhanAnA puruSArthathI karyA, jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya A cAra ghAtI karma che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza A cArane nAza samyagdarzana, sabhya jJAna ane samyakucAritranI sAdhanAnA puruSArthathI karyo, athavA ahiMsA-saMyama-tapanI sAdhanAnA puruSArthathI karyo, aghAtI karmanAzanA upAya : pra-aghAtI karmane nAza kevI rIte karyo? uaghAtI karmane nAza tenuM vadana karIne vipAka bhoga vIne karyo. karmano nAza be rIte thAya. natthi kammANa mokkho aveyaittA tavasA vA jhosittaa| arthAta karmane bhagavyA vinA athavA tapa (ahiMsAsaMyama-ta5)thI karmane khapAvyA vinA AtmA parathI karmane chUTakAre nathI. karmane chUTakAro AtmA parathI vedana karyA vinA athavA tapasyAthI khapAvyA vinA thatA nathI, eTale ke vedana karyA vagara ke tapathI kSaya karyA vagara karmane nAza thato nathI. bAMdhelAM kama cheDavAM che? to kAM to bhogavI le athavA tapathI uDAvo. pra--ApaNe puruSArtha kaI vastune karavAne? u-ghAtI karmane uDAvavAne puruSArtha karavAnuM che, paNa aghAtInI ciMtA nahi karavAnI, dA. ta. jJAnAvaraNIya naDe che, to gAthA nathI AvahatI, te tyAM puruSArtha karavAno. gAthA gokha-gekha karavAnI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 95 udAharaNa : eka mahArAjane zrIuttarAdhyayana sUtranA 4thA adhyayananI mAtra 13 gAthA, te gAkhatAM 12 va lAgyAM. gAkhavA gAkhavAnA puruSA mAM pUrve aMdhAyela ghAtI kaI UkhaDI gayA. tera gAthAnA AvaraNa to UkhaDayAM, paNa vadhArAmAM ghAtI krama badhAMya UkhaDI gayAM. arihaMte cAra ghAtIka aghAtI hajI temane vaLagelAM che, aLagA karyAM che ane cAra 46 'jagat paMca klyANake saukhya pAme." kalyANakathI kalyANa : vaLI prabhu kevA che ? te jemanAM pAMca kalyANakathI jagata sukhano anubhava kare che, pAMca kalyANaka : cyavana kalyANaka, janma, dIkSA, nANu, ane nirvANa kalyANaka, cyavana, prabhu devalAkamAMthI cyavIne mAtAnA uddezmAM Ave, pachI janma le, dIkSA le, kevaLajJAna pAme, te mekSa pAme. A pAMce prasaMge adhA jIvAne sukha thAya. nArkone paNa thAya. nigeAdanA jIvAne vyakta cetanA nathI, tethI 'hArA' na karI zake, chatAM eneya sukha thAya, 'hAza" karavAnA anubhava mIjAne thAya. duniyAmAM kAI khIjI zakti, koI sattA ke vastu nathI ke je jIvamAtrane sukha Ape. te phakta tIrthaMkara bhagavAnanA pAMca kalyANaka ja che, atasu hUMta sukha Ape, mATe te kalyANaka kahevAya che. jya eTale sukha, saLa eTale elAvavu Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 sukhane khelAve tenuM nAma kalyANa tene lAgyA eTale cALA' anya 2ma vAlyAnAm |gaLatti' eTale 'thati'. sukhane kaheH 'Ava ahI : pra0-tI "kara bhagavAnanA kalyANaka thAya che, te zAnA para thAya che? -bhagavAne sarva jvAnI karuNA vicArI che, karuNA bhAvI che, te evI bhAvI che ke te bhAvanI noMdha kudarata le che. navapada prakAza 'a' pratyaya ati kRti jyAre bhagavAnanA A prasaMga (kalyANakanA) Ave, tyAre pUrvanI bhAvelI anukaMpAnA paDadhA paDe che. tIrthaMkara bhagavAnanu cyavana thAya to sukha. tIrthaMkara bhagavAnanA janma thAya te sukha, tIrthaMkara bhagavAna dIkSA le te sukha. tIrthaMkara bhagavAnane kevaLajJAna thAya te sukha, tIrthaMkara bhagavAna nirvANa pAme to sukha. namavApaNuM ne gamavApaNuM : namA teha tIkarA mAkSakAme arihaMtapadanI A pUjA che, eTale navapadanI sAdhanAthI e kevI rIte arihaMta banyA e ahI sudhInA kAvyathI batAvIne have kahe che ke evA tIthakara bhagavAnane namaskAra karo. namA teha tItha karA mekSakAme' Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 barihaMta "name e sahune game te tIrthakara bhagavAna jevA lakattara puruSane to namanAra jarUra game. pra-namanAre prabhune game ema kaho cho to zuM vItarAga prabhune enA para rAga thAya? u -namanAre game eTale namanArA para rAga thAya, e to upalakiya padArtha che. kharekhara te namanAre game eTale namanArAnuM mUlyAMkana thAya, e gamavAnI kharI vastu che, mATe to sArI nokarI bharanAra nokara zeThane game eTale ke zeThe enA para rAga karyo, zeTha rAjI thayA, eTalo artha nathI kemake je zeTha enuM mUlyAMkana nathI karatA ane bIjA garabaDiyA paNa "mArate miMyA nekaranuM avasare bakSisa vagerethI mUlyAMkana kare che, te kezu kaheze ke pele sAre nokara zeThane game?" sArAMza: gamavuM eTale kharuM mUlyAMkana karavuM. prastutamAM je name, te prabhune game ne artha e che ke te namanAranuM prabhu sAruM mUlyAMkana kare che. prabhunuM UMcuM mUlyAMkana eTale prabhunA jJAnamAM sArA viSaya tarIke sthAna pAmavuM. prabhu pahelAM e namanArAne kevaLajJAnamAM ahaMkArI vagere tarIke jetA hatA, te have namanathI ene vinamra sArA jIva tarIke eTale ke AtmannatinA pagathiyA caDhanAra tarIke jue che. jo kevaLajJAnInuM A pramANapatraka maLatuM hoya te AtmAnuM keTaluM moTuM saubhAgya gaNAya? tIrthakarane namana karatAM e bhagavAnane kevA sarasa ga gaNAya? Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza yuvA zreNikanI buddhimattA: gAmavAne A bhAva zreNikanA kumArajIvanamAM jovA maLe che. vAta e hatI ke enA pitAne aneka putromAMthI bhaviSyamAM kone rAjyadhurA soMpavI e prazna hato. emAM zreNikanI hoziyArI prasaMga prasaMgamAM dekhAI AvatI hatI, vadhu cakAsaNI mATe eka vAra kumArane eka oraDAmAM bhegA besADI eka peka miThAIne karaMDiye ApI kahyuM : Ane bolyA vinA ke bahAramAM kANuM pADyA vinA tamAre AmAMthI miThAI khAvAnI che. bIjA kumAre muMjhavaNamAM paDayA, paNa zreNike karaMDiyAne eka kapaDAM para khUba halAvI halAva karyo eTale miThAIne bhUke karaMDiyA nA chidromAMthI bahAra AvyuM, te bhegA karI khAdhe, bApa A jANa enI viziSTa hoziyArI samajI gayA, bIjI vAranA prasaMgamAM kumArane jamavA besADIne tyAM kUtarA choDI mUkyA kUtara kumArane bhANAmAM moTuM ghAlavA jatAM bIjA kumAre UThI gayA, paraMtu zreNike hoMziyArI karI, DAbA hAthe bAjuvALAnA bhANAmAMthI kUtarAne khAvAnuM pheMkate gaye, eTale kUtarA e khAvAmAM paDavAthI zreNikanA bhANa para na AvyA, zreNike jamaNe hAthe nirAMte khAI lIdhuM, have pitAne zreNikanI ja rAjA banavAnI yogyatA nizcita thaI gaI, paraMtu have je ethI zreNika para bahAthI vadhu prema dekhADe to rAjya khaTapaTamAM bIjA keI kumAra samajI jAya ke "pitA ane rAja banAvavAnA lAge che mATe AnuM kATaluM kADhI nAkhe.' ema kadAca zreNika para maraNAta kaSTa Ave; tethI pitA rAjAe zreNika para bahArathI prema na dekhADatAM ulTa kaI vAra rIsa-apamAna jevuM Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta dekhADatA rahyA; te bIjA kumAra para prema dekhADatA rahyA. kahe, AmAM zreNika pitAne gamatA hatA ? dekhItu dekhAya ke gamavAnA karA DhekhAva na hatA; chatAM pitAnA manane zreNika mATe pAtAnA hRzyamAM bhAre mUlyAMkana hatuM, arthAt peAtAnA jJAnamAM,-pItAnI samajamAM 'zreNika eka e ja rAjA anavAne kharekharo yAgya che" ema Avela hatuM ane e mUlyAMkanathI zreNika peAtAnA pitAne kharekharA gamatA hatA ema kahevAya, mATe ja avasara AvatAM zreNikane rAjA banAvI dIdhA. namana te AtmAnaMti : basa, A ja rIte tI karane bhAvathI namana karanAre e tIrthaMkara bhagavAnanA kevaLa jJAnamAM AtmAnnatinu pagathiyuM mAMDanAre ne tethI kharekharo muAgya dekhAya che, e prabhunA jJAnamAM namana karanAranuM UMcuM mUlyAMkana che ne ethI e prabhune kharekhaze gamatA kahevAya. tame...... meAkSa kAme " ahIM tIrthaMkara bhagavAnane namana karavAnuM te meAkSanI kAmanAthI namavAnuM kahyuM, arthAt mIjI koI kAmanAthI namana nahi. enu kAraNa e che ke meAkSanI haroLamAM jagatamAM koI U cAmAM UMcI paNa vastu, padavI ke pratiSThA nathI, traNa bhuvanane vaibhava ke mATI IndrapadavI yA jagatavyApI pratiSThA paNa maLyA pachI mAta UbhuM rahe che, bhavabhramaNa UbhuM rahe che, karmInI beDIonI jakaDAmaNa UbhI rahe che, vagere vagere keTalIye ApadAo UbhI rahe che; Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 navapada prakAza jyAre meAkSapada prApta thatAM AvI badhI samagra ApadAono aMta AvI jAya che, jyAre tIrthaMkarane namaskAra karavAthI Avu UMcAmAM UMcuM mokSapade maLatu hoya to e mUkIne nIcenI hulakI vastuo kANu mAge? mAganAro mUrkha gaNAya. bIjI vAta e che ke jo meAkSanI kAmanA na rAkhavAmAM Ave ane duniyAnI yaza-sattA-sauMpatti vagerenI kAmanA rAkhI paramAtma-namana vagere dharmaArAdhanA karAya, tA te viSakriyA ane che, jenuM phaLa saMsAranI vRddhirUpa Ave che, tenuM kAraNa zrIjI kAmanAmAM AtmAmAM mAhanA saMskAra dRDha thAya che, dharmakriyAthI UbhA thatA puNyamAM zrIjI kAmanAnA lIdhe azubha anuSadha nakhAya che, jenA lIdhe e puNyanA uddaya vakhate pApamuddhi ane pASiSThatA rahe che. vItarAga-arihaMta paramAtmAne namaskAra jevI uttama dhakriyA karavI ane phaLamAM pApamuddhi, pApiTha AcaraNa ane saMsAra vRddhi jevA bhayaMkara apAya-anatha nAMtaravA; e keTalI mATI mUrkhAI thAya ? mATe paNa tIrthaMkara bhagavAnane namana mAtra meAkSakAmanAthI ja karAvA joI e. eka vastu e paNa che ke jo ke arihaMta pAtmAne prAraMbhika kakSAnA namaskAra e nAnIzI dharmakriyA che, chatAM jo ene zuddha meAkSakAmanAthI karIe chIe, teA mahAna sacama ane tapa tathA ugna pariSaha-upasarga sahana karanArA mahAtmAonA meAkSakAmanAnA uddezanI jema ApaNA paNa e ja uddeza rahe che, tethI nAnI paNa dhamakriyA dvArA Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na arihaMta 101 udezanI samAnatAthI e mahApuruSonA pagale pagale cAlavAne lAbha maLe che. manane AzvAsana rahe che ke "dhanya jIvana mAruM ke samAna uddezathI mahAna pUrNa puruSone yatkiMcita vAra jIvanamAM utArI rahyo chuM." mATe paNa paramAtmAmana mAtra mokSakAmanAthI ja karAvA joIe, vAta paNa sAcI che ke dharmakyiA moTI heya, dA. ta. saMyama pUrNa brahmacarya, lAkhanA kharcanI saMghayAtrA yA jinamaMdira nirmANa vagere; chatAM jo uddeza mekSikAmanAthI bIje dunyavI malina kAmanAne hoya to emAM mahA puruSone yatkiMcita paNa vAra svIkArAya nathI. zrI navapada pUjAmAM zrI jJAna vimaLa sUrita kAvya pachI have zrI devacaMdrajI kRta kAvya rajU thAya che. (devacaMdrajIkRta ulAlA) tIthapati arihA namuM dhama dhuraMdhara dhIrejI dezanA amRta varasatA nija vIra ja vaDavIrejI. artha : tIrthakara zrI arihaMta bhagavAnane huM namaskAra karUM chuM, je dharmanI dhurAne dhAraNa karanArA arthAta dharmanA agraNI che, temaja dhIrayAne dhairyavALA che, dezanAne amRta varasAda varasAvanArA che, svazakti para nirbhara zreSTha vIra puruSa che. AvA tIrthakara bhagavAna je arihaMta che, temane huM namaskAra karuM chuM, evA tIrthapati bhagavAna-tIrthakara bhagavAna-zAsanapati Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 navapada prakAza arihA arthAta ATha mahAprAtihAryanI pUjAne yogya che, tene namaskAra karuM . . dharmadhuraMdhara : ..arihA namuM dharma dhuraMdhara dhIrejI arihaMtane kema namuM chuM? bhagavAna dharma dhuraMdhara dharmanI dhurAne dhAraNa karanArA che mATe dharmanA agraNI che, kemake e svayaM gurunA upadezavinA utkRSTa dharmanuM pAlana karI, saMpUrNa jJAnI banI, dharmanIdharmazAsananI sthApanA kare che. dharmanuM nAma levuM eTale pahelAM nAma arihaMtanuM nAma levuM. kAraNa? te dharmane prAraMbha karanAra che, eTale te dharmadhuraMdhara che, dharma ApanArA upakArI che, ane upakArInuM nAma levuM e kRtajJatA che. kRtajJatA e dharmane pAye che. dharmanI ImArata racavI hoya te pAye mAMDavo ja joIe ne ? dharma te ApaNane joIe ja che eTale dharmadhuradharane namIe to dharma maLe; gurune namIe te dharma maLe namavAnuM eTalA mATe ke e ApaNuM upakArI che, dharmanA dAtA che, dharmanA dezaka che. dravyanI upakAritA ane niyativAda : pra-zuM eka dravya bIja dravyane kAma Ave ? bIjA dravya para upakAra kare ? arihaMta dravyane upakAra ApaNuM Abha dravya upara kema bane ? kAraNa ke eka dravya bIjA dravya para asara karatuM nathI. dareka dravyanA pitAnA svataMtra paryAya che ane te niyata thaI gayelA hevAthI svataH banatA Ave che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 103 u-AvI vAcALatA karanAra bhUkha che. " kemake A cekhe ekAMta niyativAda che ke "dareka dravyanA kamika paryAyo niyata thaI gayelA che ane te kAlakane svata: banatA Ave che, emAM koInI lezamAtra DakhalagIrI kAma AvatI nathI temaja kaI emAM nimitta kAraNabhUta banatuM nathI. paraMtu A ekAMta niyativAda gozALAne mata che; kiMtu prabhu mahAvIrane mata nahi, jaina mata nahi, jainamatamAM to paryAya-sajanamAM niyati uparAMta bIjAM nimittakAraNo paNa kAma kare che. dA. ta. arihaMte dharma ja na sthApe heta te A dharma maLyA vinA dharmanA nAme jema tema belavAnuM kayAMthI thAta? niyativAda te kutarkatA : bhagavAne dharmazAsana ane tava vyavasthA samajAvI, te ja tenA para kataka calAvAya che. senagaDhavALa kAnajImata kahe che ke "eka dravya bIjA dravyane sahAyaka na thAya, gurane ziSya para upakAra nathI! ghaDe kuMbhArathI utpanna thAya che ema nahIM, paraMtu mATIne e paryAya svata: janma che evuM te zIkhavADe che. "upAdAna dravya pote potAne paryAya svata: saje che. tema te kahe che. Ama kahevuM e zenA jevuM che? "mArI mA vAMjhaNI che." mArI mA ema kahyuM, eTale mA putravatI svIkArI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 navapada prakAza lIdhI. have putrIvatI mAtAne vAMjhaNa kahevI, te vadate vyAghAta che; evI rIte niyativAdane belanAra pite padravya tarIke bhASAvagaNanA dravyonA temaja jIbhanA sahArAthI ja bolI zake che. have kahevuM : "bolanAra mAruM Atmadravya svataMtra che, ene paradravyanA sahArAnI kaI jarUra nathI" zuM e vadati vyAghAta nathI? bhagavAna dharmadhuraMdhara che ne dhIra che. pra-bhagavAnane kema namIe chIe? uo-bhagavAna dharmanA AgevAna che, bhagavAna dharma dekhADanAra che, bhagavAna upakArI che, sAthe vIra che, mATe tene ApaNe namIe chIe. dhIratA : pra-prabhu dhIra hovAthI ApaNane zuM ? u-evA dhIra prabhu ApaNane avvala kenuiM AlaMbana bane che. dharma te te dekhADe che, paNa utkRSTa keTine dharma svayaM AcarIne te batAve che, e jotAM ApaNane vizeSa ciTa lAge che ke "he AvA jJAnI! ane tIrthakara bhagavAne paNa ahiMsAdidharma, kSamAdidharma ugra tapa dharma vagere AcarelA !" guru gharabArIne celA brahmacArI -evuM anya saMpradAya jevuM ahIM nathI. bhagavAna pote evI utkRSTa rIte svayaM dharma pALe che ke emAM game tevA bhayaMkara upasarga-upadrava Ave, te paNa sAdhanAmAMthI leza paNa manathIya calita thatA nathI; eTalA badhA pairyavALA yAne dhIra che. www Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta caDakozikanI dhIrA : mahAvIra prabhunA dAkhalA laIe tA : mahAvIra bhagavAna ekavAra vihAramAM jatA hatA, te tarapha bhayaMkara jherIsApa caMDakAziyAnA vAsa hatA. lokoe kahyuM: "rastA TUMko che, paNa tyAM bhAri`ga che. te jIvatAnAM maDadAM pADe che; mATe svAmI ! maherabAnI karIne A raste na jAva." AvI bhISaNa bIka bhagavAnane aTakAvI na zakI. bhagavAna te cAlyA : kAraNa ? bhagavAna dhIra hatA. dhIra eTale? game tevA bhayaMkara upadrava Ave tApaNu sAdhanAmAM aDaga. bhagavAnanI sAdhanA utkRSTa koTinI hatI, thai vALI ne sthaya vALI atyanta dRDha hatI, enu nAma dhIrA. AvI dRDha sAdhanAvALA bhagavAne jaMgata para evA upakAra karmA : eka tA mA atAvyA na khIju pAtAnuM dRSTAMta matAvyuM. 105 mArga batAvyo teA ja ApaNane lAge che ke 'te karavA jevuM che,' ane sAthe pAte sAdhIne pAtAnu dRSTAMta ApyuM tA tethI ApaNane joma ApyuM, joma A rIte: " bhagavAne saMgamane kSamA ApI, te huM kema na ApuM " ? " bhagavAne UbhA UbhA tapazcaryA karI, te huM pratikramaNa savAre UbhA UbhA kema na karI zakuM? dezanAmRta: 64 dezanA amRta varasAvatA tIrthaMkara bhagavAna dhIra, dharmadhuradhara banyA paNa manIne peAtAnA svArtha siddha thaI gayA arthAta pAte vItarAgasajJatAnuM parmAtmapaNu pAmI gayA pachI have aghAtI "" Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 navapada prakAza karyAM pUrNa nAza thavAnI ane meAkSa pAmavAnI rAha jotAM esI na rahyA, kiMtu parAkaraNa mATe paDelAM jevA ughata banI gayA, ane dharmAMtInI tathA caturvidha saMghanI sthApanA karIne gAmegAma vicarI, dharmAMtIno bhavyAtmAmAM pracAra-prasAra thAya e mATe upadezanA dhodha vahevaDAvavA lAgyA : e vAta kavi ahIM A zabdomAM kahe che ke < ,, " dezanAamRta varasAvatA " arthAt vItarAga-sajJatIrthaMkara bhagavAna dharma ane tattvanI dezanAnu amRta varSAvatA hAya che, kharekhara vicaratA bhagavAnanI dezanA jene sAMbhaLavA maLe che, ene ja ene anubhava thAya che ke amRta tA zuM...? kiMtu amRta karatAMya keI guNI caDhIyAtI e kevI alaukika vItarAgavANI hAya che ! kAraNa amRtapAnamAM e zakti nathI ke lagAtAra cha mahinA sudhI saLaMga pIvA maLe, tA emAM bhUkha na lAge ! tarasa na lAge ! thAka na lAge! kSaNa paNa UMgha ke jhokuMya na Ave! mananA badhA saMzayA kuMDI nAkhe ! anaMtakALa bhavamAM bhaTakAvanArU mithyAtva AkAvI nAkhe ! samyaktva, dezavirati, sa virati jevA anaMta kalyANa sadhAvI Ape ! vagere vagere. A tAkAta amRtapAnamAM nathI, jyAre bhagavAnanI dezanAnA pAnamAM A samasta tAkAta che. vacanAmRta ne DosI : DAsI jaMgalamAMthI lAkaDAnA bhArA mAthe mUkIne AvatI hatI. eTalAmAM ahIM nagaranI bahAra samavasaraNa maDAcuM. enA upara tIrthaMkara bhagavAne dezanA vasAvavI zarU karelI, enI najIkamAM DAmI AvI paheAMcatAM mAthenA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 107 bhArAmAMthI eka lAkaDuM nIce paDI gayuM, te levA eka hAthe mAthe bhAre pakaDI rAkhIne nIcI vaLI, bIjA hAthe nIcenuM lAkaDuM levA jAya che, eTalAmAM prabhunI ati madhura saMgItamaya vANInA akSara tenA kAna para paDayA. e ene eTalA badhA madhura ne priya lAgyA ke potAnA zarIranI aDadhI vaLelI sthitinuM bhAna bhUlI jaI ema ja vAMkI ne vAMkI rahIne dezanA pAnanA ghuTa ghuMTa kAnathI pIvA lAgI, kadAca Ama cha mAsa cAlene, toya zarIra vanyAne ene thAka na lAge, UbhI ne UbhI rahyAne zrama na lAge, UMghanuM eka jhoya na Ave, tyAre vicAra thAya ke kyAM divya A dezanA? ane kayAM tuccha svarganuM paNa amRta ? proto pachI kavie dezanAne amRtanI upamA kema ApI? u-bhAI! zuM kare? jagatamAM zreSTha pAna tarIke amRtathI vadhIne keI bIjI vastu maLatI nathI. eTale pachI chevaTe amRtanI upamA bALa jIvone samajAvavA mATe ApavI paDe che. bAkI to jinanI dezanA e dezanA ja che. enI AgaLa amRta kAMI visAtamAM nathI. alabata jema amRta e saMjIvanI che, marelA jevAne jIvatAM kare che, ema prabhunI dezanA e mahA saMjIvanI che, e mithyAtva AdithI mRta:prAya bhavyAtmAone evA jIvaMta kare che ke jethI e jI jAgrata rahIne samyaka pravRtti karI zake. kevaLajJAnI ane dezanAmRta: - prabhunI A amRtadezanAne ApaNA para ajaba Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 navapada prakA rA gajabane upakAra che. dezanAnA dIvAthI ja ApaNA hRdayamAM dharma ane tattvanAM ajavALAM patharAyAM che. prabhu te kevaLajJAna pAmIne kRtakRtya banelA hoI emane zA sArU dIrdhakALa sudhI gAma gAma vicaravuM paDe ane roja savAra sAMja che kalAka ke eka TAIma traNa kalAka dezanA mATe gaLuM kheMcavuM paDe ? raSabhadeva bhagavAnane kevaLajJAna thayA pachI lagabhaga eka lAkha pUrvanuM AyuSya bAkI che. eka pUrva eTale 70560 abaja varSa. AvAM 1-20 pUrva nahi, 100-200 pUrva nahi, 1000-20oo pUrva nahi, kiMtu 100 hajAra pUrva arthAt 1 lAkha pUrva jIvavAnuM bAkI che, te kevaLajJAna thayA bAda e bharatacInA ghare jaI na beThA, ghare jaI ema na kahyuM : "vatsa bharata! je mAre kevaLajJAna thaI gayuM che, sAdhanA pUrNa thaI che, have je aghAtI karma bAkI che, te bhogavIne ja pUrAM karavAnAM che, te A huM ahIM Avyo chuM. ahIM nirAMte eka lAkha pUrva varSa sudhI TharIThAma besIza." Ama bhagavAna zrI kaSabhadeva bhagavAna bharatane ghera jaI na beThA, kintu lagabhaga eka lAkha pUrva varSa sudhI gAma gAma vicaryA ane dezanAamRtanA dhodha varasAvyA ApaNu para prabhunA ATalA badhA agAdha upakAranI ApaNe zI kadara karIe chIe ? dezanAno amala to pachI, paNa pahelAM te jagatanA keIpaNa khAnapAna, hIrA mANekanAM nidhAna, svarganAM vimAna ane janatAnA ucca svAgatasanmAna karatAM kaI ati ucca kenuiM prabhunI dezanA rUpI mahAnidhAna maLyuM; enI kadara paNa kyAM karIe chIe ? Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihuM ta 109 kadara karatA hAI e te jinavANI sAMbhaLavA, vAMcavA, ane bhaNavA mATe jIvananA sarva kAryomAM pahelA nare enI tAlAvelI ane ati rasabharyAM puruSAtha avazya thAya. prabhu te karuNAthI dezanAmRta vasAvI meAkSe padhArI gayA. paraMtu ApaNA jevA abhAgiyAne zAstrakAroe zAsromAM gUMthelI e amRta samI jinavANInA jIvanamAM mukhyapaNe phruTa ghuTapaNe pI levAnI ane magajamAM e ja mamarAvavAnI garaja nathI. dezanA amRta varasatA " vaLI bhagavAna kevA ? bhagavAna amRta jevI dezanA varsAvanArA che, amRta jevI dezanAne vasAvanAra bhagavAna kevA hatA ? vaDavIra. eTale sauthI meATAvIra. jagatamAM jeTalA vIra gaNAya che, te adhA karatAM prabhu meTAvIra cAne vaDavIra che. duniyAnA vIr puruSomAM vIratA maryAdita hatI. duniyAnA vIranI vIratA bIjAne kramavAnI hoya che, te! bhagavAnamAM vIratA amaryAdita hatI. bhagavAnanI vIratA pAtAnA AtmAne kramavAnI hatI. kemake AkhI duniyAne kramanAro anatAnata kALathI kAmakrodhAdithI uccha khala anela peAtAnA AtmA drumI zakAtA nathI, te kAma prabhue karyu. " zakara ke viSNue Akramaka anyane kramavAnI vIratA tAvI, tyAre mahAvIra bhagavAne Akramaka saMgama para AMsu sAryA; paraMtu chatI zaktie ene damavAnu'na karatAM pAtAnAM phrAdha abhimAna Adi AMtarazatrune damavAnuM karI vaDavIratA siddha karI. bhagavAna pAtAnuM zuddha vIrya pragaTAvavAmAM vaDavIra hatA zreSTha subhaTa hatA. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 navapada prakAza, pra-ema te duniyAnA mahArathI mANasa khUnakhAra laDAI karI dumanane jIte ke khatama kare, emAM zuM akhUTa vIrya pragaTa karanArA na kahevAya? jemake tripRSTha vAsudeve jaMgalamAM mAtra bAhubaLathI phALa mArI AvatA moTA siMhanA be jaDabAM pakaDI Ubho cIryo. zuM AmAM pitAnuM agAdha vIya pragaTa na karyuM? u0-nA. AmAM te vIrya karatAM potAnA utkaTa kaSAyane pragaTa karyA athavA kahe, potAnA azuddha kaSAya vIrya tathA malina vega vIryane pragaTa karyuM; jyAre prabhue govALa kAnamAM khIlA ThokavA Avyo, to janmatAM lAkha jejananA UMcA merU parvatane DolAvavAnI tAkAtavALA chatAM tene sAmane karavA malina vIrya na pragaTAvyuM nahitara, emanI eka lAte gavALiye goThaMbaDA khAI gayo hota. paraMtu A bhayaMkara kaSTa mAtra sahI levA nahi, kiMtu AvakArI levA mATe evuM zuddha vIrya pragaTAvyuM ke potAnA mastakane sthira rAkhyuM, jethI govALiyo ekale chatAM kAnamAM khIle ThekatI vakhate bIjI bAjumAM prabhunA mAthAne kaI majabuta pakaDI rAkhanAra na hatuM, chatAM khIle ThekI ThokIne A sAnIthI kAnane vIdhI aMdaramAM khAsI zakAya. A hatuM nija vIra ja arthAta pitAnuM zuddha vIrya pragaTAvavAmAM vaDavIra banyA. sArAMza : duniyAne mANasa kaSAya ane duSkRta vikasAvavAmAM vIra yuddhasaMgrAma ke sAmano karavAnI vIratA batAve che, tyAre prabhu kSamA-samatA-sahiSNutAsukRta AdinuM zuddha vIrya vikasAvavAmAM vIratA dAkhave che. e ja emanI vaDavIratA che. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAyanA mahA vada 10, 2036 (bapora) 26-1-80 arihaMta (devakRta troTaka). vara akSaya nirmaLa jJAna bhAsana, savabhAva prakAzatA, nija zuddha zraddhA AtmabhAve caraNathiratA vAsatA. 1 jinanAmaka prabhAva atizaya pratihAra ja zobhatA, jagajaMtu karuNAvaMta bhagavaMta, bhavika janane thobhatA. 2 artha : zreSTha, avinAzI, nirmaLa evA kevaLa-jJAnanA prakAzathI je prabhu jagatanA sarva bhAvone prakAza karanAra che, (ane e prakAza ApavA vaDe jagatanA jIvone) nija AtmabhAve ' arthAt pitAnI AtmapariNitimAM zuddha zraddhAne tathA cAritra sthiratAne vAsita-bhAvita karanArA che. vaLI jemane tIrthakara nAmakarmanA prabhAvathI 34 atizaya ane aSTa prAtihAya zobhI rahyA che temaja jagatanA jIvamAtra upara karUNAvALA te bhagavAna (mithyAdASTa paNa) bhavya jIvone (A 34 atizaya, 8 prAtihAryanA dazanathI) stabdha karI de che. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 akSayanama La jJAna : bhagavAna kevA che ? bhagavAna zreSTha, akSaya, nimaLa jJAnanA prakAzathI jagatamAM sarva bhAvAnA prakAza karanArA che. A jJAna zreSTha eTalA mATe ke e samasta jJAnAvaraNanA kSayathI utpanna thayela kevaLajJAna che. navapada prakAza pra-nimaLa jJAna pragaTa thayuM che, te jJAna niCLa kema ? umalina jJAna eTale rAgadveSa mehathI lepAyelu jJAna, ane te vastune yathArtha prakAza nathI. dA. ta. hIro dekhatAM ja rAgathI 'A bahu kiMmatI hIrA,' ema rAga-mizrita jJAna karyuM, temAM vastunA yathArtha prakAza nathI; kemake kharekhara tA hIrA AvA siklaSTa rAga karAvI narka sudhInAM ugra pApa aAve che; mATe emAM kiMmatI ne sArApaNAnuM jJAna yathA na kahevAya, jyAre nirmaLa jJAna ene kahevAya, je vastusvarUpanA yathAtha prakAza kare, je AtmAne ghAtaka na ane. tyAre hIrAnuM nirmaLa jJAna kevu hoya ? Avu, 50 lAkhanA hIro kevA ? tA ke utkRSTa rAgadveSa karAve ne dutine apAve evA. zakA : paNa hIrA para rAga na karI hIrAne potAnA na mAne te? samAdhAna : hIrAne jo potAnA na mAne te pachI sAcavI rAkhavAnI lAlasA hAya kharI? hIrA potAnA na Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 113 paNa heya chatAM "bhAI ! hIre bahu kiMmatI !' ema camakAre thAya khare? dA. ta. sAdhu thayA. keIe kahyuM: phalANuM bhAIne eka lAkhane hIre 50 hajAramAM maLe, to tyAM sAdhunI AMkha camake ke he ?" te e camakAre hIrAnA rAgane che. e je jJAna che, te nirmaLa nathI. jeTalo vadhAre kiMmatI, eTale vadhAre rAga, mATe vadhu kiMmatI-vadhAre rAga karAvanAre che. meTara baMgalA kevA? zuM e nirmaLa jJAnavALAne sArA lAge! nahi, te to rajhaLapATa karAvanAra hovAthI sArA te zuM, paNa baLadagADI ne ghara karatAMya vadhu nukasAna karanArA lAge, mATe moTara baMgalAnA darzana para camakAre jarAya na thAya, to te rAgamizrita nahi; kintu udAsIna bhAvavALuM darzana thAya, AvuM bhagavAnane nirmaLa jJAna hatuM, te akSaya hatuM; AveluM jJAna te javAnuM nAma nahi, je AvyuM te AvyuM, javAnuM nAma nahi. arthAta zAvata, mAtara eTale prakAza, tenAthI sarva bhAva prakAzatA, te jJAna teTaluM joradAra che ke tenAthI traNe kALanA jaDa, cetana samasta dravyo ane tenA samasta anaMtAnaMta paryAya arthAta sarva bhAvene prakAza karanAruM che. pudgalane prabhAva : prajJAna nirmaLa arthAta rAgadveSAdithI nahi kharaDAyeluM kevI rIte rahe? u-padArthanA pUrvottara paryAya tarapha najara rahe te mamatA na rahe. miSTAnnanA pudagala e viSTAnA pudgala bane Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 navapada prakAza che ane khetaranA khAtaranA vijhAnA pudgala e anAjanA pudagala bane che. ukaraDAnA pudagala te hIrAnA pudgala bane che, e najara sAme rahe te moha ke dveSa nahi thAya. dA. ta. eka mANasa ja hato. keIe uparathI viSTA pheMkI. tenA tene chAMTA uDayA. teNe kahyuM : "AMdhaLA cho? Ama pheMkAya? " tyAM paDezIo AvyA ne raste janArA bhegA thaI gayA ne gALenI laDAI cAlavA mAMDI. tyAMthI phakIra nIkaLyo, eka oTalA para caDhI te bolavA lAgyA : "phariyAda che, phariyAda...to badhA zAMta thaI te bAju vaLyA. zAnI phariyAda che? "phariyAda che baraphIbAInI." pachI teNe phariyAda ju karI. baraphI kahe : "juo, keTalI mahenate huM banI? eTale gAya bhaTakatI hatI, zerInA chokarA jAjarU gayA hatA. viSTA tenA piTamAM gaI. peTamAM dUdhanA pudgala thayA. te chUTA paDyA. bahAra dUdha AvyuM. sukhaDiyo te laI gayo, tenI baraphI banAvI, grAhaka Abe, ghare te laI gaye, te kabATamAM mUkI. chekare Avyo ne te khAI gaye ne mAruM viSTAmAM rUpAMtara karyuM. to pachI AvI baraphI moDhAmAM nAkhatAM zarama na AvI? ne te jarA kapaDe lAgI temAM ATalo badho jhagaDe? 9 e sAMbhaLIne lekanI paryAya sAme najara gaI eTale jhagaDo zAMta thaI gayo. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 115 bhagavAna nirmaLa jJAnathI jANIne jagatanA padArtho, tenA bhAve, tenA paryAyane prakAzita kare che. bhagavAna trikALa paryAya-vartamAna kALanA, bhUtakALanA ne bhaviSyanA prakAze che; tethI zuM pariNAma Ave che? "bhagavAna je prakAze che, te sAMbhaLatAM jIvone tenI para zuddha zraddhA thAya che, zuddha zraddhA : A zuddha zraddhA upara uparanI nahi, kiMtu ni ja AtmabhAve. arthAta pitAnI Atma pariNatimAM vaNAyelI zraddhA thAya che. bhagavAne cha dravyo kahyA, tenA paryAye kahyA te sAcA che. navatarava-tenA bheda batAvyA te barAbara sAcA che. te para Ama pariNatimAM utarelI zraddhA thAya to te AtmAne zuddha zraddhAthI vAsita kare che-bhAvita kare che; arthAta aMtara AtmA e zraddhAthI raMgAI jAya che. tethI have jyAre e zraddhAvAna zrotA jagatane kaI paNa padArtha dekhaze, tyAre e zraddhAnA raMganA pramANe tene nihALaze, ane pote vastunA khoTA rAga dveSathI raMgAze nahi. emAM pitAnA AtmA paranI paNa sAcI zraddhAne raMga lAgaze, eTale jaze sa, cidAnaMda, sata anaMtajJAna, anaMta sukhavALe huM koNa? niraMjananirAkAra, paNa nahi ke caMbujIcappaNiyAvALe, zarIra-peTa e cabu jevuM. te pAMca Indri rUpI cappaNiyAthI bhIkha mAgate phare che. AMkhathI rUpanI bhIkha mAge che: "rUpa! tuM AvIne mArI AMkhanA caNiyAmAM." ema jIbhathI rasanI bhIkha mAge.. duniyAmAM viSayanI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 navapadma prakAza bhIkha mAMgatA phare che; paraMtu have zuddha zraddhA thavAthI lAge che ke huM eTale caMbu zarIra-peTa nahi. t zuddha zraddhA konI ? 5 peAtAnA AtmAnI-navatattvanI zraddhA karavAnI, paNa te zraddhA AtmapiitamAM utAravAnI AbhAmAM TharAvavAnI, AtmAmAM na utAre ne kAro pati thAya, paraMtu te Azrava savaranI vAtA tA meATI kare, paNa ene pUche, ke 66 tArA AtmAmAM kAMI lAgu paDe che ke nahi ?" javAbamAM nA. AvA zraddhA vinAnA zrotA vyAkhyAna sAMbhaLaze, emAM e ja joze ke "A tA lallubhAI para kahyuM," " A naththubhAI para kahyuM paNa ene peAtAne kAMI lAgu paDaze nahi!" bhagavAnanu kahevu potAne lAgu paDe evuM darzana thAyazraddhA thAya teA tenAthI peAtAnA AtmA vAsita thayA gaNAya --tattvathI raMgAyelA thayA. pra-zraddhAthI vAsita karyA pachI zu` karavAnuM ? u-caraNItharatA vAsatA' arthAt AtmAmAM caraNa-cAritra utAravAnuM ane Atma pratimAM e cAritra ca caLa nahI" arthAt ' humaNAM AvyA ane pachI pAchA uDI gayA,' ema nahi, kiMtu sthira karavAnA--dRDha banAvavAnA. evA dRDha cAritra bhAvathI aMtaraAtmAnI pariNati ragI nAkhe. A vastu bhagavAnanA upadezathI ane bhagavAnanA AlamanathI ane che. mATe bhagavAna pAte veAmAM A zraddhAbhAva tathA cAritra sthitAne anA AtmAmAM vAsita karanArA kahevAya. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcanA malADa (pUrva) mahA vada 11 27-1-80 arihaMta je aMtara-AtmAne niSkAma cAritra-saMyamanA bhAvathI vAsita na kare ane bAhathI kaDaka cAritra pALe to te vyavahAra cAritra che, ane AMtarika saMyama pragaTAve te nizcaya cAritra che, jIva jyAre mAtra devatAI sukhanI lAlasAthI cAritra pALe che, tyAre enAmAM AMtarika saMyama vAsitatA detI nathI. tyAM pariSaha-upasarga sahana karaze. devalokanA sukhanI tIvra kAmanA hoI arihaMta badhuM sahana karI le che, samaje che, ke "gaNatarInA varasa cAritra AvI rIte pALIe ane pariSaha ne upasargamAM DagyA nahi, to upaDayA devalokamAM, thoDuM sahana karavAnuM che, te asaMkhya varSonA divya sukha mATe che, to A bhAvamAM kaI khoTuM nathI, nizcaya cAritra-trIjA kaSAyanI cAkaDIne kSayapazAma thAya te che. cAritrathI vAsita thAya che, eTale nizcaya cAritra maLe che eTale ke chaThA sAtamA guNasthAnanuM cAritra maLe che Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 mAruM vahevAranI AvazyakatA : pra-guNasthAnaka AMtarika pariNAma para che, te zuM khANu vyavahAra nakAme ? unA. AtmAnA pariNAma rUpa samyag darzana tathA samyak cAritrane lAvanAra che. mAruM vyavahAra. A samyagdarzana-cAritranA vyavahArathI eTalI badhI agatya che ke asad vyavahAramAM paDayA te AMrtAka pariNAma AvyA haze teAya te bhAgI jaze. navapada prakAza [ vartamAnamAM eka bhAI banAvaTI nizcayanA paMthe caDhI gayA ane mAhya kAyAnA vahevArane AtmAnA AMtarika pariNAma sAthe koI saMbaMdha nathI, kemake kAyAnI pravrutti e jaDa dravyanA paryAya che. e kAMI mIjA dravyarUpa AtmAnA paryAya para asara kare nahi, evu mAnI te pAte vidhura hatA ane gharamAM potAnI vidhavA putrI rAMdhI ApatI. te putrI sAthe durAcAramAM paDI gayA; chatAM mAnatA rahyA ke mArA AtmAnA zuddhi pariNAmane kA khAdha nathI pahoMcatA keTaluM bhayaMkara ajJAna ? vAstavamAM sadvyavahAra e sad pariNAmane jagADe che TakAve che ne vadhAre che ne ke vItarAgatAnI parAkASTAe paheoMcADe che, te badhu arihaMtanA upadeza ne AlaMbanathI thAya che. mATe arihaMta jIvAmAM e pariNAma vAsanArA kahevAya. jina nAma kaika prabhAva atizaya prAtihAra ja zAbhatA" vaLI 'bhagavAna kevA che?" tA ke te tIrthaMkara nAmaka nA prabhAve. 34 atizaya ane 8 prAtihAyathI zAbhatA che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 110 A pahelAM samavasaraNa vakhate ATha prAtihAryanI vAta karI hatI-bAkI pAMcanI vAta karI hatI. temAM matAMtara Ave che. pravacanasAroddhAra mAM lakhyuM che. ke bhagavAna jyAM birAje, tyAM "azokavRkSa upasthita thaI jAya tethI bhAva evo thAya ke cAlatI vakhate azokavRkSa sAthe na hoya "divyadhvani aMge matamatAMtara : divyadhvani mATe matamatAMtara maLe che. divyadhvaninI eka vyAkhyA kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArye evI karI che ke "bhagavAnanI je vANI che, te divyadhvani che, kemake te atizayathI jojana sudhI vistare che." divyadhvani mATe bIjo mata e che ke "bhagavAna je bole che, temAM bhagavAnanA rAgamAM devo baMsarIthI sUra pUre che sUyaDAMga sUtramAM A atizaya batAvyuM che. gazAstramAM paNa batAvela che. loka prakAzamAM paNa che. ATha prAtihAryamAM "bhAmaMDaLa e karmakSayakRta che ane bAkInA sAta devakRta che. karmakSayakRta atizaya : samavasaraNanI bhUmi para karoDa game deva samAya te karmakSayakRta atizaya che pra-jejana bhUmimAM karoDa devo kevI rIte samAya? u -atizaya eTale aciMtya vastu temAM savAla na uThAvAya ke Ama kema ? Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 navapada prakAza samavasaraNamAM prabhu dezanA Ape, tyAre dareka prANI, anAya, maleccha, khilADI, uMdara, hAthI, dheDA, sau koI potapAtAnI bhASAmAM samajI zake, te kamakSayakRta atizaya che. kakSayakRta atizaya 11 che : (1) bhAmaDala (2) jojanabhUmimAM devA karoDagame samAya, (3) jojana gAminI vANI (4) pAtapAtAnI bhASAmAM bhagavAnanI vANI samajAya ane anya sAta atizaya mUSakAdi upadrAdi hovA aMgenA che. sAta upadrava : bhagavAna padhAre, tyAM AjumAju savAsA jojana sudhImAM (1) tIvrazaMga, (2) mArI; markI na rahe (3) tIDa uMdaranA upadrava na hoya (4) ativRSTi nahi (5) anAvRSTi nahi (6) dubhikSa na thAya (7) svacakra eTale sva rAjyanI senA (tAMrika maLavA) te pacakra-para rAjyanI senA (par rAjAnA hullA) nA upadrava na hoya bhAmala cAra ghAtI karmonA nAzathI thatuM eTale ke kama kSaya kRta che, tethI mukhanI cAre bAju prabhAnA puja sphu rAyamAna thaI jAya. 34 atizaya mADhe rAkhavA mATe " cAra atizaya mULathI, ogaNIsa devanA kIdha, ka khapyAthI agiyAra, cAtrIsa mi atizayA samavAyAMge prasiddha. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ariha ta 4 atizaya mULathI...janmathI 11 atizaya kama kSayathI thatA 19 devakRta atizaya 34 mULathI 4 atizaya 1. anupama akAMti 2. nIrAgItA ne amIbhatsatA rUdhira, sAMsa 3. zrvAsAndhAsa kamalavat sudhI 4. AhAranihAra vivadha adRzya 34 atizaya 11 kakSaya kRta I 1. bhAmaMDala 2. jojana bhUmimAM karoDo game devA samAya. 3. vANI jojana gAminI 4. vANI saune sva-svabhASAmAM samajAya 131 1, vera virAdha zamana 3. ra. tIvra roga zAMta mArI-marakI zAMta 4. tIDa udA upadrava nahi 5. ati vRSTi nahi 6, anAvRSTi (dubhi kSa) nahi 7. svacakranepara cakraNaya nahi Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 devakRta 19 atizA (6) 1 sihAsana 2 cAmara 3 tratrI (3 chatra) 4 caityavRkSa sahita azokavRkSa pa dhruva duMdubhi 6 puSpavRSTi A ka prAtihA che 1 sugaMdhita jalavRSTi 2 samavasaraNa 3 dhacakra 4 pUrva sivAyanI traNa dizAmAM prabhunAMai (jIvata jevA) : A sAta samavasaraNa aMgenA che navapada prakAza (6) 1 nava suvarNa kamaLa 2 kAMTA UdhA thaI jAya 3 vrukSa name 4 5khairAM pradakSiNA de pa cha Rtu anukULa 5 anukULavAyu 6 jaghanyathI 6 ranadhvaja 7 keza-rAmanakha vadhe nahi eka kroDa devatA haMmezAM prabhunI sAthe rahe jinanAmakarmanA prabhAve 34 sArAMza : bhagavAna atizayAthI ne ATha prAtihAryAMthI zAbhatA che "jagaja tu karu NAvaMta bhagava ta bhavikajanane thAbhatA" bhagavAna jagatanA jIvamAtra para karuNA kare che. ekendriya jIvapara bhagavAnanI karuNA : pra-ekendriya jIva anaMtA du:khamAM sahayA kare che, tenA para bhagavAne zA upakAra karyAM ? zI karuNA karI? u-bhagavAne jagatane SaTkAya jIvAnuM pUruM jJAna karAvyuM ane abhayadAna zIkhavyuM, te abhayadAnanA jJAnathI A cha vihAra aMgenA che Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 arihaMta bhavya jIvo ekendriya jIvanI rakSA kare che; mATe bhagavAne ekendriya jIvo para karuNA karI gaNAya, pra-paNa ekendriyanuM potAnuM zuM kalyANa kare? uo-ekendriyanuM hitarUpa eTalA mATe ke bhagavAna ekendriya Adi lokanuM yathArtha pratipAdana karanAra che. jemake tame phUMka mAre te te ekendriyane zastra samAna bane che. pANIne aDavAthI tene kaMpa thAya tethI keTalAya apakAya jIva khalAsa thAya che, AvuM vastunuM yathArtha nirupaNu bhagavAna kare che ane tyAM vastunuM yathArtha nirupaNa e pAramArthika dRSTie vastunuM hita che ema "namutthaNuM nA "legahiANaM' padanI lalitavistarA TIkAmAM lakhyuM che. tethI vaLI bIjA cho tene abhayadAna Ape che: e bIjuM hita thayuM. bIjA keI A joI zakatA nathI, te temanuM ajJAna jIvaghAtamAM pariName che, mATe te pravartaka sakala jIva karuNAvaMta nahi. dA. ta. emane tyAM dharmavALA-dharma pravartaka "AvI ekAdazI kare" upavAsamAM phaLAhAra, baTATAnI kAtarI paNa cAle. AvuM bIjA dharmamAM che. temAM te anaMtA anaMta kAya jIvono khoDo nIkaLI jAya che. tyAre ApaNane thAya ke ahehe ! anaMtakAya jenI oLakha karAvanAra kevA bhagavAna ApaNane maLyA ! he ? AvA karuNAvaMta bhagavAna mAnyA ! ahehe !" Avo ahebhAva thAya, eTale arihaMta prabhu para athAga rAgabahumAna vadhI jAya ane tethI emanI tatvavANI para javalaMta zraddhA thavAthI ghaNI paugalika pariNuti ochI thAya che, Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza bhagavAnanI karuNA kevI ke ApaNane tapanI mahAna preraNA maLe. AvA mArAr va dhAra tapa karavAvALA AvA mahAvIra bhagavAna maLyA ? AvA karuNAvata ! AvA atizayavALA ! 114 Ama aheAbhAva thAya : kevA bhagavAna ! kevA bhagavAna ! tethI prabhupara atyaMta ahumAna thaI, prabhunA pagalepagale paudgalika pariNati ochI thaI jAya che. vItarAga para ahA! ahA !' AvA aheAbhAva paudgalika pariNati AchuM karavAnuM mahAna sAdhana che, 6 AvI pudgala paraNita ochI thAya, prabhu para haiyuM vArevAre AvArI thAya pachI maphatiyA vikA, pApavikA AchA thAya-maphatiyA jijJAsA-AturatA ochI thAya. mana svastha thAya. khabara che mana kevu che? zerImAM bhaTakatA gAya bheMsa jevu mana che, jyAM tyAM kacarA viAmAM mAhu ghAle tema ApaNuM mana evuM che ke je te kacarApaTI vicAra karyA kare. te AchA karavA mATe A vicAra che ke 'AvA karuNAvata bhagavAna cha bhagavAna jagatanA jIvamAtra par karuNAvALA che, kAraNa ke bhagavAna yathA nirupaka che, eTalA mATe game te jIva bhagavAnanu' Alaana kare pApImAM pApI ke game tevA mithyAtvI jIva paNa bhagavAnanuM Alakhana kare, tenA para bhagavAnanI kRpA utarI samajavI. arjuna mALI jevA aThaMga khUnIe ane rANiyA jevA aThaMga cAre bhagavAnanuM AlaMbana karyu. te temanA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiM ta 1rapa para bhagavAnanI kRpA utarI teA abhaya kumAre muni rANiyAne hAtha joDayA : "tame teA cAramAMthI sAdhu banyA ne ame ? zAhukAra ! chatAM jaldI bhagavAnane zaraNe nathI jatA, tamArA para keTalI dhI bhagavAnanI karuNA utarI ? " arihaMtanI karuNAnuM darzana: arihaMta bhagavAna karuNAvata che, eTale ke sa zubha kAryAmAM yAvat eka zubha adhyavasAyamAM paNa prabhunA aciMtya prabhAva kAma kare che, kAraNa ke e zubha adhyavasAya ane zubha vANI vicAra-vartAva prabhunAM vacana anusAre jagatamAM cAlyA che. mATe enuM mukhya asAdhAraNa kAraNa prabhu che. arihaMtanA ja prarUpela zubha bhAva, zubha vANI vicAra-vartAvane Adaro to ja uccakoTinA phaLa maLe, eTale emAM mukhya kAraNa arihaMtanA prabhAva thayA, A prabhAva kahe, anugraha kahA, karuNA kaheA,-eka ja cIja che. vaLI arihaMtanA darzana karAya, vaMdana karAya, pUjA-- bhakti karAya, stuti guNagAna karAya. jApa-smaraNa, dhyAna karAya, prArthanA karAya, prabhunA maMdira manAvAya, prabhune kiMmatI AbhUSaNa caDhAvAya, prabhunA yAtrAsaMgha kaDhAya, utsava-maheAtsava karAya : A adhu arihaMta prabhunu karAya te ja uttamAttama keTinA lAbha maLe che. tyAre jo emanA addale kAI sarAgI devadevI ke dunyavI rAjA mahArAjAnuM e badhuM karAya to lAbha AsasiyA, e sUcave che ke e dRnAdi vItarAga arihaMta prabhunA Alamane cavAthI mahAlAbha karanArA hAI A Alekhananu danAdi kriyA karatAM UMcuM mahattva che, arihaMta prabhu arihaMta banelA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza che, mATe e Ucca AlaMbana Ape che. e bhagavAnanI asAdhAraNa karuNA che. bAkI bhagavAnanI karuNAnI zI vAta karavI? caMDakeziyA jevA ati krUra ane bhagavAnanA caraNe vaMza mAranArA sApane bhUjhavI zAMta karyo ane anazana tathA sarva pApatyAga karAvI seMkaDo hajAro kIDIonA zarIra-ArapAra atyaMta vedanAdAyI pariSaha samAdhipUrvaka sahAvI AThamA devalokana deva banAvya, e zuM caMDaliyA para prabhunI jevI tevI karuNa che? bhagavAnanI mahAkaruNAnI bheTo: zrI tIrthakara bhagavAne (1) je sUkSma jIvavijJAna ApyuM che, (2) mATe emaNe ja je sUkSma ahiMsA ApI che. (3) "kare te bhare-ema nahIM, paNa "vare te bhare e siddhAMta para pApane varelApaNuM haThAvavA je ananya viratimArga (pratijJApUrvaka pApa tyAga) dekhADe che. () je ananya ane yathArtha svAduvAda siddhAMta prarUpa che. (pa) baMdhana-saMkramaNa-udaya-udIraNA-udvartanA-apavartAnA-nidhatti-nikAcana-upazamanA-kSapaNA-vagere kAraNothI bharacaka tathA prakRti-sthiti anubhAga (rasa)-pradezanI vyavasthAthI alaMkRta je addabhuta ane ananya karma siddhAMta Ape che. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 127 (6) 14 rAjalokamaya vizvanI je narakAdi sthAnanI yathAsthita vistRta mAhitI sahita bhavya oLakha ApI che. (7) je yoga-dhyAna-adhyAtma vagerenA AgavA ane sATa svarUpa batAvyAM che, (8) je paramAtmAnA sAcA svarUpane vistArathI paricaya Ape che. (9) je AtmAnI kamika utkrAMti darzAvatA 14 guNasthAnakane bhavya khyAla Ape che (10) je sUkSma pAponI oLakha ane enA prAyazcittone mahAna vistAra darzAvyuM che, (11) je pavitra paMcAcAranI AgavI ane ananya labhya utsarga-apavAdathI bharacaka vyavasthA batAvI che, (12) je vizvanA koI dharmanA ItihAsamAM na maLe evA vibhUtirUpa sthUlabhadra, zAlibhadra, bAhubalajI vagere vagere mahAna puruSonAM caritra upadezyAM che. (13) je ananya keTine pApathI pratikramaNane mArga darzAvyuM che. (14) je samyaktvano 67 vyavahAra, zrAvakanA bAra vrata, sAdhunA paMca mahAvrata, tathA caraNa sittarI-karaNa sittarI (eo mULa guNa+70 uttara guNa) vagerenI ArAdhanA batAvI che. (15) paramAtmAnI vivekavALI ane sAtvika bhaktinA je aneka rIta-prakAre batAvyA che... Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 navapada prakAza vagere vagere je ananya bakSisA tIrthaMkara bhagavAne vizvane ApI che, e prabhunI karuNA anaMta aparaMpAra che. AvA karuNAvata arihaMta prabhu bhagavaMta" che, bhagavaMtanuM mAruM AkaSa Na : * bhagavata H ane bhagavatamAM ' bhaga '=adhaya bhagavAna Atmika avayavALA che, AMtara, khAdya ethaya vALA che. AMtara adhaya eTale vItarAgatA-kevaLajJAna tathA vIryAdi labdhio; ane adhaya eTale samavasaraNa vagere ATha prAtihAryAM. prabhagavAnane AvA samavasaraNa ADhi vaibhava tathA azaka vRkSAdi prAtihAryo te paulika vastu che, tenu zu mahu mahuva? samaMta bhadra jevA tArkika zirormANa dAnika paNa kahe che ke 'he prabhu! tamane AvA prAtihAya che, AvuM samavasaraNa che, tethI ame tamane nathI bhajatA, paNa ame tamane bhajIe chIe e tamArA yukti yukta zAsanane lIdhe eTale paulika samayasaradi zAbhAnuM zuM mahattva ? uA samavasaraNa ane prAtihAya AdinuM mahattva e che ke jagatamAM samatabhadra jevA tArkika zirAmaNa dArzanika tattvajJa keTalA ? lAkhe eka nahi, te bAkInA khAlavAnuM zuM? mATe kaheA, mAlavAnA AkarSaNa mATe A prAtihA ane samavasaraNanuM mahattva che, te mAlavAne bhagavAna Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 129 tarapha AkarSavAmAM agatyano bhAga bhajave che. ahe! prabhune jhADa paNa namana kare che? he? pakSIo pradakSiNuM de che ?' Ama bAla jIvo camatkAra pAme ne AkarSAya. AvA bAlajI AvA AkarSaNathI AkarSAi arihaMta pAse Ave, pachI bhagavAna pAsethI sAMbhaLaze, to vizvanA satya taro ane mokSamArgane bedha pAmaze. tethI tenI tAtvika zraddhA ane samyak AcaraNamAM e Avaze, bAhya ezvaryanuM bIjuM mahattva e che ke e ati asAdhAraNa keTinA nirmANa sUcave che ke enI pAchaLa prabhunI keTalI gajaba tapasyA, dayAna tathA ucca AmapariNati kAma karatI haze ke tapa-dhyAna-pariNati bIjA jImAM na Ave? evA e karaNavaMta aizvaryavALA bhagavAna "bhAvika janane bhatA eTale bhAvika janane camatkAra pamADatA ahe ahe!" " AvA ajaba gajabanA svarUpavALA arihaMta bhagavAna! " Ama bhavya jIvone gadda karI detA : bhAvika janane thobhatA eTale pApamAMthI bahAra nIkaLyA te nIkaLyA, have dharmamAgamAM emane sthira karI dIdhA. (ahIM devacaMdrajI ma.nI racanA pUrNa thaI) Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 navapada prArA upADa thaze vijayajIkRta pUjAnI dALa. trIje bhava varasthAnaka tapa karI, jeNe bAMdhyuM jinanAma, cosaTha i pUjita je jina, kIje tAsa praNAma; re bhavika! siddhacaka 5da vaMde, jima cirakALa naMdo. artha: chellA bhavanA pUrvamAM trIjA bhave jemaNe zreSTha vIsa sthAnane tapa karIne tIrthakara nAmakarmanuM punya upArjana karyuM che ane je 64 IndothI pUjAyelA che, evA jinezvara bhagavAnane praNAma kare. he bhavya jana! siddhacakranA padane vaMdo. zrI navapada pUjAmAM have upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanI racelI DhALa zaru thAya che. ahIM pahelAM navapada siddhacakanA prathama pada arihaMta padanI stavanA karavAmAM Ave che. emAM arihaMta zI rIte bane che? trIje bhava varasthAnaka tapa karI. vIsa varasthAnake: arihaMtanA bhavanA pUrvanA trIjA bhave zreSTha evA 20 sthAnakane tapa arthAta ArAdhanA karI nAma karmanuM puNya jemaNe bAMdhyuM che evA te tIrthakara bhagavAna 64 IndrathI pUjita bane che. evA e bhagavAnane praNAma kare. ema pahelI gAthAmAM batAvyuM che. zrI jaina zAsanamAM zAsananA praNetA ane devAdhideva tarIke ArAdhya vItarAga sarvajJa zrI tIrthakara bhagavAna che. e arihaMta paramAtmA tarIke paNa oLakhAya che, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 131 arihaMta, mIjA dharmavALA paramAtmAne mAne che tema, anAdi siddha nathI hAtA, kiMtu jemanAmAM meAkSa pAmavAnI anAdi siddha vaiyaktika viziSTa cAgyatA yAne viziSTa tathAbhavyatva hoya che, e zraddhA ane puruSA nA maLe arihaMta paramAtmA ane che, tevA jIvA mULa te anAdi kALathI avyavahArarAzi sUkSma nirgAdamAM anaMtAnaMta pudgala parAvatta kALa pasAra kare che, te pachI mIjA sAmAnya vAnI jema bhavitavyatAnA maLe emAMthI mahAra AvI khAdara vanaspatikAya, pRthvIkAya vagere judA judA vyavahAranA arthAt vyavahAra rAzimAM Ave che. emAM paNa anaMta kALa ekendriyathI pacendriya jAti sudhImAM anaMte bhava pasAra kare che. ema karatAM chellA pudgala parAvatta kALamAM ( carAvamAM ) AvI meAkSaSTi pAme che, AtmAnuM bhAna thAya che, bhava vairAgya jAge che, ane tyAre e hirAtmA maTI aMtarAtmA ane che. pachI emAM jyAre pUrvanA arihaMta bhagavAnathI sthApita zrI jinazAsananI prApti kare che, tyAre emane zuddha dharmanI spanA thAya che, ane samyag darzana (samyaktva-samakita) prApta kare che. ati manavAnA bhavanI prakriyA : ahIthI emane arihaMta banavAnA bhavanI gaNatarI thAya che ke ATalAmA bhave e arihaMta anaro, A pUrvanA ariha'ta prabhunA zAsananI prApti thavAthI bane che ne aMte pachI pAte arihaMta thAya che; mATe zAstramAM Ave che, 6 arihA ariha puvviyA ' Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza 'arhiMta ahiM tapUrvaka thAya che.' A ja hisAbe bhaviSyamAM arihaMta thanAra A viziSTha yogyatAvALA bhavyAtmA sadguru ane arihaMtanuM zAsana pAmIne samyaktva prAptithI mAMDI ucca ucca koTinA dAnAdi dharmAM, vinayAdi saguNA tathA virati mAnI ArAdhanA vikasAve jAya che, ema karatAM ahita thavAnA chellA bhavanI pUrvanA trIjA bhavamAM vizuddha jvalaMta samyagdarzana tathA sarva jIva karuNA bhAvanI sAthe arihaMta, siddha vagere 20 pada athavA ochAnI bhavya ArAdhanA kare che. 132 A badhI ahirAtma bhAvamAMthI bahAra nIkaLI atarAtma bhAvanI ArAdhanA che. ane te arihaMta paramAtmabhAvane kheMcI lAvanAra tIrthaMkarapaNAnuM utkRSTa puNya UbhuM karI Ape che. ahI trIje bhava vasthAnake tapa karI " emAM 3 vara " arthAt zreSTha sthAnaka kahyuM, ahIM ' sthAnaka zabda che. zrI jinazAsanamAM aneka rIte sthAnaka atAvelA che : 6 dA. ta. 18 pApa sthAnaka sAme dharmasthAnaka, 14 guNa sthAnaka, tIrthaMkara banavAnA 20 sthAnaka, vagere. AmAM 20 sthAnaka zreSTha sthAnaka che, kemake e arihaMta manAvI jagatanA uddhAra karAvavA dvArA mekSa apAve che. 20 sthAnaka eTale 20 pada paNa kahevAya che. 20 padanI saraLa smaraNu gaNatarI 20 padma yAne 20 sthAnakanAM nAma cADha rAkhavAM sahelAM che : Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 133 | nava padanAM nAma jANIe chIe. emAM bIjA siddha pada pachI trIjuM pravacana pada mUkavAnuM, kemake arihaMta ane siddha pravacananA AdhAre thayA. AcArya pada pachI sthavira pada mUkavAnuM; kema ke ga7 saMbhALanAra AcAryanI pAse e jamaNA hAtha jevA che. Ama arihaMta-siddhA-pravacana-AcArya-sthavira - upAdhyAya,-sAdhupada ema 7 pada thayA. e pachI jJAna-darzana-vinaya,-cAritrapada ema 4 pada Ave che. emAM darzana pachI vinaya e dharmanuM mULa hevAthI cAritra dharmanI pahelAM vinaya pada mUkayuM. ahIM sudhI kula 11 pada thayA, e pachI zIla-kriyA,-tapa-gautama (dAna) pada ema 4 pada che. emAM pUrvokta 11 mA cAritra padamAM (1) zIla -brahmacarya to mukhya ja hoya. enI sAthe (2) sAvAcAranI pavitra yiAo paNa joIe ja, jethI mana emAM kAyeluM rahI, maphatiyA pApa-vikalpothI bacIne pavitra -prasanna-zAMta banI rahe. enI sAthe (3) mananI jema kAyAne paNa pavitra rAkhavA arthAta viSayanI jAlima khajethI bacAvI levA cha-cha bAhya-atyaMtara tapa paNa joIe. AnI sAthe (4) elI svArtha rasikatA naSAya e mATe sArI parArtha pravRtti eTale ke zreyasevA vagerenA dAna paNa joIe. Ama zIla-phliA-tapa-dAna e cAra pada kahyA, ethI ahIM sudhI kula 15 pada thayA, 15 muM pada gautama pada paNa eTalA mATe kahevAya che ke dAna te pitAnI pAse vastu hoya enuM thaI zake, paraMtu gaNadhara gautama svAmIjI mahArAje potAnI pAse nahi Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 navapada prakAza evA kevaLajJAnanuM dAna peAtAnA 50 hajAra ziSyAne karyuM, mATe gautama jevA koI dAnedharI nahi. emanI sacATa ArAdhanA karatAM karatAM ApaNAmAM kamamAM kema ApaNI pAse hoya te dhana, jJAna, zrama, buddhi, salAhu vagerenuM dAna karavAmAM haMmezAM ujamALa rahIe. have jina-saMyama ( samAdhi) abhinavajJAna-zruta-tI; e pAMca pada che, sahaja che ke gautamasvAmIne emanA sarvAMgINa guNA sAthe mukhyapaNe lakSamAM rAkhIne dAna arthAt viziSTa parArtha pravRttinI ucca koTinI ArAdhanA kare eTale teA tIrthaMkaranI eka mukhya vizeSatA-svArtha gauNatA ane parA mukhyatA jIvanamAM utAthI emAM aMze jinanI ArAdhanA Ave; mATe 15 mA dAna pachI 16 muM jinapadma sUka jina banavAnuM ananya ane utkRSTa sayama-samAdhi --sAdhanAthI ja manI zake, athavA jina manavA mATe pahelAM utkRSTa sayamanI sAdhanA avazya karavI rahe che, tethI 16 mA jinapada pachI 17muM sayama pa mUkayu. sayama 17 prakAre hAya che. e hisAbe paNa 17muM padma sathama pada che, e yAda rAkhavuM sahelu che. cAritra padma ne saMyama padma : pra0-16mA cAritrapadamAM saMyamanI ArAdhanA te AvI jAya che, teA pachI sayamanuM 17mu svataMtra padma kema sUkaryuM ? 90-1, eka samAdhAna e che ke 11mA cAritrapaTThamAM khAsa karIne Avazyaka kriyAonI ArAdhanA Ave. ethI 11mA padma tarIke Avazyaka pada paNa kahevAya che eTale Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 ArihaMta pachI 17mA saMyama padamAM saMyamanA 17 guNonI ArAdhanA thAya e svataMtra vastu banI. dravya samAdhi ane bhAva samAdhi : 2. bIju samAdhAna e che ke 17muM pada kharekhara saMgha-samAdhi pada che. ane A vastu 20 sthAnakanI pUjAnI sattaramI pUjAne jotAM spaSTa thAya che eTale A padamAM zrI saMghanI sAdhamikane dravyasamAdhi ane bhAvasamAdhi ApavAnI ArAdhanA karavAnI rahe che. dravyasamAdhimAM koInA kusaMpa, vaira virodha, aMTasa, vagere nipaTAvI bAhyathI samAdhAna karavAnuM hoya che. bhAvasamAdhimAM AMtarika ArtadhyAna: kheda, zoka, AkuLa vyAkuLatA-samatA vagerene samAvavAnI ane aMtarathI samAdhi prApta karAvavAnI hoya che. - uparokta sattareya padanI ArAdhanAne navanavo ullAsa ba rAkhavA mATe zAsana para sadA bahumAna-zraddhA vadhatI rahevI joIe. zAsana paranuM e bahumAna reja vadhatuM ja rahe te je zAsananI roja navanavI vizeSatA jaNAtI rahe. A mATe roja navuM navuM maLatuM zAstrajJAna adabhuta kAma kare che, abhinava jJAnapada : sahaja che ke zAsananuM -zAstranuM navuM navuM jANe eTale enA paranuM bahumAna vadhatuM jAya. eTale saheje zAsane kahelA vIsa sthAnakanI ArAdhanAmAM reja na na ullAsa banyo rahe. A hisAbe 18muM abhinavajJAna pada mUkayuM. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrutapa : A navuM navuM jJAna zruta arthAt AgamazAstrathI maLe che, mATe 19mA padmamAM zruta pada mUkayuM ane zrutanA AdhAra tItha che, mATe 20muM pada tI pada rakhAyuM che, athavA zrutapada sahita uparokta badhA padmAnI ArAdhanA dIptimAna karavA mATe khAsa karIne zatruMjaya, sammetazikhara Adi sthAvara tIrthonI ane sAdhu sAdhvI svarUpa jaMgama tIrthonI bhakti khUba ja karavI joIe. teA ja hRdaya daiva guru pratye atyaMta namra tathA atizaya gauravavALu mane, evuM ja dila 20 sthAnakanI uccakoTinI ArAdhanA karI zake. ahIM AvA prazna UThavA sabhavita che ke-- pra0-jo vIsa sthAnakanI ArAdhanAthI tIrthaMkara nAmakarma akAya che, teA pachI ahIM ' vasthAnaka tapa karI ? kema kahyuM ? zuM phakta 20 sthAnakanA ekalA tapa karavAthI tIrthaMkara nAsaka na khavAya? ekalA 20x20=400 upavAsa karI ApIe te na cAle ? koI kahe : 'arihaMta'nA 20 upavAsa karI daIza. eka vIsI nahi, 20 vIsI karI daIza. pachI ? ArAdhanA sAthe tapanI mahattA : C --tA javAba e che ke ahIM tapa" zabda ArAdhanAnA amAM che. tapa sAthe arihaM'ta padanI ArAdhanA jarUra joIe. ArAdhanAmAM arihaMtanI darzana-pUjana-vaMdana Adibhakti, ariha'tanA guNagAna, dhyAna-jApa-smaraNa-prAthanA, arihaMtanI prazaMsA-arihaMtanI prabhAvanA navapada prakAza Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 137 vagere Ave. arihaMtanI prabhAvanAthI bIjA jIvAne arihaMta pratye sanmAna-saddabhAva-AkaSa Na UbhAM thAya. AthI arhiMta bhaktinA prabhAvaka AyeAjanamAM keTalA adhA joDAya? zrIpALanagaramAM mahApUjA racAI hatI, tyAre DekorezananA ThAThamATha evA ke lAkheka mANasa dAnAthe AvyuM haze, emAM jainetaze paNa kharA. 1997mAM kolhApuramAM aMjanazalAkA mahAtsava thA tyAre Itara lAkA beAlatA thaI gayA : kAraNa tyAM "pahA, vanA cAMmA kADhe? 5 AyeAjana, racanA ane ujavaNI addabhuta hatI. arihaMta padanI jIvanamAM vyApakatA : arihaMta padanI ArAdhanAmAM arihaMtanA jApa, dhyAna vagere hoya; uparAMta vadhAmaNI dAna dA. ta. arihaMta padanI ArAdhanAmAM vicAratAM arihaMta zrI mahAvIra prabhunI sukhazAtAnA samAcAra laI AvanArane zreNika mahArAjAe nyAla karI dIdhA, arihaMta paTTanI ArAdhanA kare; temAM arihaMtanA sido gAmegAma UbhA kare, hitanI saghayAtrA laI jAya. arihaMtane hAlatAM cAlatAM yAda karIe. beThA hAI e te UbhA thaI e te 'name arihaMtANaM' UbhA hAI e te esIe te 'namA arihaMtANaM, DagaluM bharyuM teA namA arihaMtANaM,' pANI vAparyuM" to 'name arihaMtANaM' chIMka AvI te namA arihaMtANaM udharsa AvI tA 'namA arihaMtANa' Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 navapada prakAza arihaMtANaMne yAda karIe. eTaluM ja nahi paNa kAMIka ApaNane ISTa anukULa banI Ave tyAM prabhune kahevAya; Thenk You. tamAro AbhAra mAnu chuM. A tamA upakAra che. arihaMta padanI ArAdhanA eTale jIvananA vividha prasagAmAM arihaMtane vyApI devA, ane vicArasaraNImAM vacce vacce arihaMtane lAvavA. jemake zI zI upAsanA karavI joIe? te kema thaI zake ? tene vicAra satata karatAM arihaMtamaya mana thaI jAya. dA. ta. kanyAne managamatA pati maLyA hoya te ghAma karatAM, vAta karatAM badhe ja basa te patine yAda karyAM kare che, te patinI anukULatA vicAre che. rasAi karatAM A emane bhAvaze ' ema vicAre che. kacaro kADhatAM '' A svacchatA temane gamaze. A gAdI temane phAvaze." 6 mAkSAthI jIvane mekSa para keTalI lagana heAya tenA dRSTAMtamAM kavi kahe che : " mana mahilAnu vahAlA upare gharanA kAma karata " navADhA patnI gharanA kAma karatAM dareke dareka vAtamAM manamAM patine lai Ave che, tema arihaMtanI upAsanA karavI. tIrthaMkara banavA mATe arihata sAthe lagna karavA paDe, karI paraNe ne magajamAM phakta patinA ja camakArA yA kare che, tema ApaNane manamAM arihaMtanA ja camakArA (vicAra) thayA kare. arihaMta padanI ArAdhanAnI jema bIjA dareke dareka vIsa sthAnakapada aMge samajavAnuM che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta ' jalata pataga dIpake mAMhI.' divA pAchaLa pata MgiyuM gulatAna thAya, tema je padanI ArAdhanA karavI hAya te pAchaLa gulatAna thavu. dA. ta. 18mu padma abhinavajJAna pada che, eTale jyAM jyAM navuM jJAna prasArI zakAtuM hoya, tyAM tyAM pADeAzIpAThazALAmAM vageremAM tenI pAchaLa maMDI paDe, 139 bIjAne tevI praNA karatA jAya. "navuM navuM geAkhA, tamArUM kAma huM karI daIza " athavA InAma protsAhana vagere kare. ' 'navuM jJAna mane maLe ane jagatane maLe " tenA rastA vicAre, Ama abhinavajJAnanA vepArI banavu. 20 sthAnakanA vIse vIsa ke AchA ke eka padanI ArAdhanA karI, to tIrthaMkaranAmaka nuM puNya dhAya. tevIza sthAnakamAM eke eka padma uttama che, mATe " zabda mUkela che. var jha " vara sthAnaka tapa karI ka uttama evA 20 sthAnaka, tenA tapa eTale ArAdhanA karIne tIrthaMkara nAmakarmanu puNya bAMdhyuM. tapa ane ArAdhanA : pra01panA artha ArAdhanA zI rIte ? utapanA artha ArAdhanA che, kemake bAhya-AbhyaMtara tapamAM aneka prakAranI ArAdhanAo Ave che, zAsumAM tapa 12 prakAranA kahyA che : huM bAhya ane 6 AbhyaMtara, Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 navapada prakAza tapamAM zuM nathI AvatuM ? tapamAM badhuM Ave che. kemake "je tapAve te tapa khAnapAnanA TaMkanA tyAga, upavAsa, ekAsaNA, udarI tapa, vRtti saMkSepa-te vAparavAnA dravyanI saMkhyAno saMkSepa, khAvAnI vRttinI jema bIjI vRttiomAM saMpa; kAyakaleza-lecAdika, kAya-IndrivANI vagerenI saMlInatA, aMgopAMga sthira rAkhavA, jema bane tema halAvavAM calAvavAM nahIM. ema bahAramAM AMkho pheravyA na kare, vANIthI mauna rAkhavuM vagere A badhI ArAdhanA e tapa ja che. arihaMta pada laIne ghume, "tene ajaba prabhAva che." anekane AvuM kahe te paNa kAyakaSTa che, te tapa che. zuM nathI tapamAM? ghaNuM ghaNuM che, saMlInatA-bIjI badhI vAtone saMkeca kare, phakta arihaMtanI vAta kare, bIjI vAto ja nahIM. arihaMta sivAya bIjo vicAra kare nahi. bIje vicAra ghUsI jAya to tene arihaMtamAM pheravI de. pariSaha-premI bhagavAna RSabhadeva: jamatI vakhate arihaMtano vicAra kare. bhUkhanA pariSaha vakhate arihaMtane vicAra kare, zrI kaSabhadeva bhagavAne keTalA divasa na vAparyuM ? bhagavAne dIkSA lIdhI, pachI pAraNe gocaramAM khAvApIvAnuM na maLyuM; kemake gocarI zuM vaherAvavI ke te jANatA na hatA. kaI kanyA vahorA, kaI hIrA-mANeka-hAthI-rana Ape, tyAre prabhue taiyAra bhajananA bhAjana tarapha IzAro paNa nahi karavAne, Ama gocarI na maLatAM 13 mAsa vItI gayA, phAgaNa vada 8 thI bIjA varSanI cetra vada 8 sudhI. te pachI vaizAkha suda bIja AvI, tyAM sudhI haju leza mAtra gocarI pANI Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 141 maLyAM nathI. vaizAkha suda 3 paDhiye prapautra zreyAMsakumArane jAtismaraNa thayuM. emAM munibhava yAda Avyo; eTale joyuM ke Amane to zuddha gocarI khape. zeraDInA rasanA ghaDA taiyAra hatA. "padhAre, padhAro, bApu!" kahIne prabhune bolAvyA ne 108 ghaDA prabhunI aMjalimAM ThAlavI dIdhA, eTalI upara upara zikhA vadhI; chatAM eka TIpuM DhaDhyuM nahIM. bhejana vakhate Ama arihaMta yAda karAya te arihaMtanI ArAdhanA, pra-varSItapanA pAraNu vakhate prakSAlamAM zeraDIno rasa kema vaparAya che? u-te prabhujInuM smaraNa karavA mATe. ahehe ! A Iznarasa : A rasathI bhagavAne pAraNuM karyuM ! ucharaMga che bhagavAnanI smRtimAM, athavA prabhune IkSarasa vaherAvavAnI kalpanA hoya; paraMtu emAM Ilpharasa prabhunI aMjalimAM reDa joIe. tapa eTale ArAdhanA. bAra prakArane tapa che : chabAhya, cha AtyaMtara, zrI siddhacaka stavanamAM kahe che : bAhya-AtyaMtara tapa te saMvara, samatA, nirjarahetujI! bAra prakArane tapa te saMvara che, samatA che, nirjaranuM kAraNa che. saMvara svarUpa daza prakAranA yati dharmamAM eka prakAra tapa Ave che, mATe tapa te saMvara paNa che, saMvaranuM kAraNa che. ema samatA ne nirjarAmAM kAraNa che. matalaba, dareka padanI sarva prakAranI ArAdhanA te vAsa sthAnaka tapa che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 jina nAmaka kAraNa : tapathI trIje bhave tIrthaMkarapada maLe, " ( vara zabda atAve che ke vIse vIsa sthAnaka mIjA sthAnako karatAM uttama che, badhA tIrthaMkara bhagavate adhA vIse vIsa sthAnakanI athavA amuka sthAnakanI ArAdhanA karI che; mATe te sthAnaka ' varte che. " jeNe AMdhyu jina nAma" eTale arihaMta kevA che ? navapada prakAza AvA uttama sthAnakanI ArAdhanA karI, temaNe jina nAmakama mAMdhyuM che. A 20 sthAnakane kAyama mATe yAda rAkhI levA nIce atAvyA pramANe pAMca pAMca nAmanI ekeka lITI ema cAra lITI yAda rAkhI levI. arihaMta-siddha--pravacana-AcArya sthavira upAdhyAya-sAdhu-jJAna-dAna-vinaya cAritra-zIla-kriyA-tapa-gautamajina-samAdhi-abhinavajJAna-zruta-tI, va Ama chellethI pUrvanA trIjA bhavamAM jemaNe sthAnaka " eTale ke zreSTha sthAnaka-vIsa sthAnakanA tapa yAne ArAdhanA karIne tIrthaMkara nAmakarmAnuM puNya upAkhyu che, te pachI aMtima bhavamAM cAritra laI ahiM'sA-tapasaMyamanI ArAdhanA karIne, kevaLajJAna pAmI arihaMta ane che; tyAM bAMdhelA tIrthaMkara nAmakamanA vipAkAya thAya che, e vakhate emanuM zuM ane che, te batAvatAM kahe che : ' Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 143 "saTha I pUjita je jina, kIje tAsa praNAma re. A jagatamAM arihaMta pada evuM che ke arihaMtapada prApta thatAM te tIrthakaranI 64 Indro pUjA kare che, tapa kare eTale tapathI azubha adhyavasAye meLA paDe ane zubha adhyavasAyo UbhA thAya, enuM kAraNa e che ke bAra prakArano tapa karatAM karatAM dehAdhyAsa yAne dehamamatA, AhArAdhyAsa-AhArasaMzA, sukhazIlatAdhyAsa, viSayAdhyAsa vagere mamatAe moLI paDatI Ave che. A mamatAonA yege ja deha vagerenA azubha adhyavasAya cAle che, e adhyavasAya moLA paDatAM azubha aTakIne, zubha adhyavasAya jAgatA thaI jAya che. dA. ta. "badhAM kAma karIzuM, paNa marIne nahi thAya." zarIra sukhI to ApaNe sukhI -to A dehAdhyAsa che, deha mamatA che. "zarIra rUpALuM te ApaNe rUpALA " e viSayAdhyAsa che. "zarIrathI ApaNe rUpALa nahIM, paNa ApaNAthI zarIra rUpALuM che. ApaNe te guNathI rUpALA chIe. bAkI zarIra te aMdaramAM jIva che tyAM sudhI ja rUpALuM, jIva nIkaLI gayA pachI zarIra zobhA gaI. zarIra gaMdavADa na phelAve mATe bALI nAkhavA lAyaka. A bhAvanAthI dehAdhyAsaviSayAvyAsa ochA thAya, AnAthI UMdhI bhAvanA heya te zarIranI TApaTIpamAM zarIra-viSayanI mamatA vadhe. samAdhisukha: kAma badhuM karIza paNa pachI; pahelAM barAbara UMghI levA de.. A nidrAdhyAsa che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 navapada prakAza A badhA adhyAsa cittane asamAdhi karAvanArA che. tapathI e adhyAse moLA paDatAM asamAdhi dUra thAya che, ne samAdhi maLe che. eTale samAdhinuM kAraNa tapa che, ne e samAdhi e uttama sukha che. samAdhi sama sukha nahIM, samatA sama nahIM dhana, tapa kare che, tene samAdhi che. tyAga jiMdagIbharane kare te kharekhara sukhI che. ahIM tapa dvArA utpanna thatI samAdhinA ucca sukhane nahi samajI zakanAra bauddhoe tapane uDA, tethI upA zrI yazovijayajI mahArAja "jJAnasAramAM kahe che ke bauddhonI buddhi haNAI gaI che : "vaddhAnA nidatA yuddhi pra-bauddho kahe che; tapa karIe to mana khAvAmAM jAya pachI dhyAna zuM kare? uo-alabatta, prAraMbha prAraMbhamAM tapa vakhate khAvAnA vicAra Ave, chatAM tapapratijJAne laIne khAvAnuM to nahIM ja kare. tapa nathI ene to khAvAnA vicArane khAvAnI pravRtti cAlu ja che; jyAre tapanI peThe paDI jatAM khAvAnA vicAra aTakI jAya che, pachI AgaLa vadhatAM UThatA ja thathI, tethI kharekharuM dhyAna lAge che. siddhacaka vaMdananuM phaLa: bhavikA ! siddhacaka pada vaMde, jima cirakALa naMde. vaMdIne AnaMda nAve bhavabhayado, TALe duritaha daMda seve cosaTha Ido. upazamarasane kada, jima cirakALa naMdA, bhavikA ! siddhacakra pada vaMdo. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 145 siddhacakanA dareka pada vaMgha che, tene vaMdana karavAthI jIva cirakALa-lAMbAkALa sudhI AnaMda pAme che. Ama siddhacaka padane vaMdana karatA raheze, to dIrghakALa sudhI AnaMda raheze, tethI te te padanI viziSTa ArAdhanA arthe hRdayane te padathI bhAvita karIne vaMdana kare, - dilane bhAvita karIne vaMdo, jene suranara vaMde che, jenAthI bhavabhayanA phaMdA na Ave, eTale saMsAramAM bhavabhramaNane bhaya jAya, bhava bhaya eTale saMsAramAM bhavabhapraNAne bhaya. pheda phAsa-pAza. saMsAramAM bhamavAne bhaya te pAza che, te tUTI jAya che, duritaha daMda : siddhacaka pada duritanA kaMThane TALe chenAza kare che. duritanA pApanA. daMda kaMDha-pApanAM joDakAM, pApanAM joDakAM kyAM?-- AMdhaLe bahere, lUlelaMgaDe, bhUkha-tarasa, roga-parAdhIna, zeka-durbhAgya, zAkasaMtApa, apamAna-tiraskAra, vagere pApanAM hRddha che. siddhacakane vaMdo to jagatanA A dvandro cAlyo jAya, evAne cesaTha Idro seve che. siddhacakanI upAsanA karatA Indra pra0-64 idrasiddhacakane sevavA kayAM jAya? Indro siddhacakane seve eTale zuM? usiddhacakanA nava pada che. te padanA prasaMge prasaMge Indro upAsanA-prazaMsA-sanmAna-bahumAna kare che. Indro 10 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 navapada prakAza ArihaMtanI kalyANakanI ujavaNI vagerethI upAsanA kare che, e prasiddha che. kaI mahAtmA siddha thAya, te tyAM Indra smAraka-puSpavRSTi vagerethI mahAtmAne mahimA vadhAre che. e siddhapadanI upAsanA che. athavA siddhapadanA ArAdhakanI prazaMsA karavA dvArA paNa Indra siddhapadanA upAsaka gaNAya. dA. ta. vIza sthAnakanA bIjA padanI kathAmAM Ave che ke puruSottama rAjA siddhapadane upAsaka banya, yAvata cAritra laI, e upAsanA vizeSa vadhArI, emAM bhAre daDhatA khIlavI ane I devasabhAmAM enI bhAre prazaMsA karI to A IndranI paNa siddhapadanI upAsanA gaNAya. AcAryapadanI upAsanA. dA. ta. vajasvAmIjI mahArAja rathAvatta giri para anazana karI svarge pahoMcyA, tyAM indra sthathI pradakSiNA karI. eTalA mATe te girinuM nAma thAvatta tarIke prasiddha thayuM. A AcAryapadanI upAsanAnuM draSTAMta che. sAdhupadanI upAsanA : dA. ta. dazArNabhadra rAjAne potAne mahAvIra prabhune vaMdana ananya bhakita-utsava karyAnegarva thaye, paraMtu emAM jANe atyAra sudhI arihaMta prabhune evA bhaktiutsavathI vaMdanA karanAra keI maLe ja na hate, ema arihaMtanI AzAtanA dekhI inDe enA kALA 500 hAthInI sAme AkAzamAM rUnA gAbhalA jevA vizALa 64ooo hAthI vimuvI Indra vaMdana karavA utarI rahela che; e dareke dareka hAthI pAchA kevA? Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 17 darekane 8 suMTha, dareka suMDhane 8 jaMtuzaLa, dareka daMtuzaLa upara 8-8 vAvaDI, dareka vAvaDImAM 8-8 kamaLa, dareka kamaLane lAkha-lAkha pAMkhaDI, dareka pAMkhaDI para devadevI nRtya, ane vacalI karNikA para vaMdana karatAM IndranuM rUpa Ama dareka hAthInA datuzaLa para 4096 IndronI vipharvaNa evI 64 hajAra hAthI para Indra vipharvaNuM-A jotAM ja dazArNabhadrane mada gaLI gaye, paraMtu saMkalpa pAra pADavA prabhu pAse pahoMcI utkRSTabhaktirUpa sAdhupaNuM laI pachI prabhune vaMdana karyuM ane ananya bhaktithI vaMdana karavAne saMka9pa sacavAyAno saMtoSa mAnya, tyAM Indra namI paDe che ane emanA tyAganI, emanI sAdhutAnI bhAbhAra prazaMsA kare che. IndranI samyagudarzana padanI upAsanA : dA. ta. mallInAtha bhagavAnanA kALamAM ahaMnata zrAvakanI Indra sabhAmAM devothI paNa acalAyamAna evA daDha samyaktvane dhAraNa karanAra tarIke prazaMsA karI, ema sulasA zrAvikAnA daDha samyakatva ane dharmasattvanI prazaMsA karI. samyagurAna padanI upAsanA : Indra e rIte karI ke dA. ta. bharata cakravatI, pRthvIcaMdra rAjA kevaLajJAna pAmatAM, InDe tarata jhanana jhananana saMgIta vAjiMtra deva-devI parivAra sAthe AvI sAdhuveza ApI vaMdanAdi ThATha jamAvyuM. ema InDe sImaMdhara bhagavAna pAse nigodanuM svarUpa jevuM sAMbhaLyuM, tevuM ahIM bharatakSetramAM kAlikasUri mahArAja pAse AbehUba sAMbhaLI evA jJAnInI khUba stuti karI, ane pAchaLathI munione enI jANa thaI, zraddhA vadhe, eTalA mATe mukAmano daravAjo pheravI nAkhe, Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 navapada prakAza samyaga cAritranI upAsanAmAM dA. ta. Indro tIrthakara bhagavAnanA cAritragrahaNane utsava kare che. prabhunA dIkSAvaraghoDAmAM prabhunI zibikAnI bAha potAnA khabhA para le che. uparokta dazArNabhadranA cAritranA bhArebhAra guNa gAya che, samyapha tapa padanI upAsanA-InDe A rIte karI. dA. ta. nAgaketue janmatAM ja aThaThama karyo, ane emAM e nizcanTa mRta jevA thaI javAthI mAtApitAe emane jaMgalamAM khADe karI emAM mUkI dIdhA. tyAM nAgakumAra devalokanA Indra dharaNendra AvI amRta chAMTI saceta karyo ane tyAM rAjAnI samakSa nAgaketunA aThamane paricaya ApI ene bhAre guNa gAyA, sArAMza, A rIte Indro paNa siddhacakranI sevAupAsanA kare che-e hakIkata che, paNa siddhacakanA khAlI prazaMsAvAkya nahIM, upazamasAgarasiddhacaka : arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, jJAna, darzana, cAritra, tapa vagerenI prazaMsAdine te moko Ave, tyAre Indra jhUkI paDe. siddhacaka upazama rasane kaMdo che. (kaMdopAtALa-sera) siddhacakane manamAM rAkho-navapadane manamAM rAkho, te tenAthI upazama rasa jharyA karaze. jamIna phoDe, jamInamAM pANInI sera cAlatI hoya te upara Ave, 24 kalAka phavAre cAle, UMDuM khAvuM hoya te tyAMthI bhUMgaLA vATe pANI uchaLe; tema navapadanI pAtALa sera rAkhe to upazama Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 149 rasa nIkaLyA kare; kAraNa ke ekeka padane saMbaMdha upazama sAthe che, kavie pArthaprabhunA stavanamAM gAyuM - krodhAdika sI zatra-vinAzI, teNe oLakhAvya tujane dhAdi vagere AMtara zatrune vinAza karyo. teNe tArI eALakhANa karAvI. arihaMtanI oLakha : praoLakhANa ethe guNaThANe thAya, ane krodhAdi badhAno nAza dazame guNaThANe thAya, to prabhunI oLakhANa karavA zuM pahelAM dazame guNaThANe javAnuM? unA, kodhAdi dareka kaSAya anaMtAnubaMdhI, apratyAkhAnIya, pratyAkhyAnAvaraNa tathA saMjavalana-e cAra kakSAnA heya, emAM anaMtAnubaMdhI kaSAya e samyaphavanA ghAtaka che, mATe ene uDAvIe, te ja samyakta thAya, ane emAM devagurunI sAcI oLakha thAya, eTale anaMtAnubaMdhInA gharanA krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga-dveSa, mada, matsara, asUyA, vera-jhera badhA UDe, tyAre arihaMtanI oLakhANa thAya ke "arihaMta kevA che? : arihaMta eTale 18 doSa rahita 12 guNavALAvItarAga-sarva, pra-cothA guNasthAnaka pahelAM arihaMtanI oLakha kema thAya? ApaNane keI arihaMtanuM svarUpa samajAve ke "e 18 doSa rahita ane 12 guNa sahita heya che, eTale oLakhANa te thaIne ? emAM kodhAdi zatrano vinAza kare eTale ke anaMtAnubaMdhIrUpa krodhAdine vinAza kare te ja arihaMtanI oLakhANa thAya. ema zAthI? Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 navapada prakAza u-oLakha enuM nAma ke vastu jevA svarUpe hoya, tevA svarUpe samajI ene tevA tarIke svIkArI levAya. A hisAbe arihaMta svayaM rAgAdi zatrune haNanArA che, tathA viSaya-rAgAdi tyAjya ja kahe che, viSayane paNa viSa jevA kahI tyAjya kahe che, ane mATe ja A mahAna che, bhaktone mATe sarvasva che, evA emanA svarUpanI oLakha thaI to ja gaNAya ke je emane evA tarIke svIkArI levAya, paraMtu jene samyakatva nathI, jeNe anaMtAnubaMdhI rAgAdine nAza nathI karyo, mATe ja je jaDa viSayone ja sarvasva mAne che, eNe arihaMtane oLakhyA zI rIte kahevAya? jaDa viSayanA rAgane kAraNe AtmAnI hInatA : pra-anaMtAnubaMdhInA kodhAdi eTale rAgadveSane nAza nathI karyo ne te UbhA che, to evA AtmAnI kayI dazA che? u-evA AtmAnI e dazA che ke jaDa viSayenA je rAga che, e rAga nibhIka rAga che, arthAta A rAgathI mAre hajI keTalA bhavabhramaNa thaze? evA bhaya vinAne rAga che, aphasI vinAno rAga che. pra-jaDane rAga thAya temAM khoTuM zuM che? vastu-enuM cAMdIhIrA mANeka viSaye majAnA maLyA hoya ne temAM rAga thAya te temAM zuM vAMdho ? u -emAM matabhrama che. e viSaya saddabuddhine nAza karanAra ane narakAdi du:kha denArA hovAthI majAnA che ja nahi, jheranA lADane majAne kANu mAne ? chatAM viSaye majAnA che ema kahevuM che to ema kahevAne artha e che ke te jaDa viSayone sarvasva mAne che. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 151 sarvasva eTale . jagatamAM A sArabhuta vastu chemahattvanI vastu che,' te ema jyAre jagatanA jaDa padArthone je atyaMta mahattva Ape che tenI pAse arihaMtanuM game teTaluM varNana karo, tAya te arihaMtane mahattva nahi Ape, ene arihaMta pAsethI kAMI potAnA rAganA nAza karAvavA ja nathI, rAga kharAba mAne tA rAganA nAza game ne? ahIM te! arihaMta vItarAga che, jaDa vastunA rAganA nAza karanAra che, eTaluM ja nahi, paNa jagatane te rAganA nArA karAvanAra che. " jiNANu... jAvagADuM' arthAt svayaM rAAtine jitanAra jina, ane bIjAne jina banAvanAra, A rAga bhUMDA che, te phUlahAra nathI paNa sApanA bhArA che, arihaMhanuM svarUpa e che ke te jaDa vastune bhUMDA kahenArA che, te jene huMye na bese, tene arihaMtanuM svarUpa na ALakhAya, jyAM sudhI peAtAne jaDaneA AMdhaLA rAga che, tyAM sudhI jaDane ja mahAna mAne che eTale arihaMtane evA mahAna mAnatA ja nathI, te emAM arihaMtanI oLakha zI thaI? arihaMtanI oLakha thavA mATe arihaMta mahAna lAgavA joI e Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malADa ( pUrva ) mahA vaDhe 13 29-1-20 vAcanA UM arihaMta " bhavikA ! siddhacakra pada vaMde, jima cirakALa nadI re. ka he bhaLye ! siddhacakranA pane vaMdana karo, jethI DhI kALa AnaMda maLe. arihaMta e siddhacakranuM eka padma che. tene vaMdana kAthI ciALa AnaMda maLe che. arihaMta vaMdana te cirakALa AnaMda : pra-arihaMta padane vaMdana karavAthI cirakALa AnaMda kema maLe ? u-arihaMta pada eTale arihaMta padavI, arihaMtapaNu, arihaMtapaNAne pAmelA anaMtA arihaMtAnA gaNa tethI arihaMta padane vaMdana karIe te sakala arihaMtane vana thAya. vaTTunanI mahattA : Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 153 prae vaMdana karavAthI cirakALa AnaMda thAya te zI rIte? uo-vaMdana zuM che? (1) pitAnA apakarSane-potAnI hInatAne ane arihaMtanI utkRSTatAne batAvanArI kiyA te vaMdana kahevAya. gurune vaMdana eTale eka evI namana kriyA ke jyAM pitAnI hInatA ne gurunI utkRSTatA dekhAya, guru caDhIyAtA lAge, pote Utarato jaNAya; tema ahIM vaMdanamAM arihaMta caDhiyAtA lAge, sarva saMgatyAga ane vItarAgathI caDhiyAtA lAge. emanI sAme pote moTo samrATa heya ke dhanakUbere hoya, toya arihaMtanI sAme potAne potAnI jAta tuccha lAge. arihaMta vaMdanAnI kriyA karIe to arihaMta utkRSTa manAvAthI te "zaraNya" zaraNa karavA gya lAge, ' he prabhu ! tame UMcA che, huM nIco chuM. tame UMcA eTale mAre mATe zaraNya che. ane zaraNa karavA yogya lAge ene artha e ke jagatanI vastuo zaraNarUpa nahi, tethI e echI maLyAnI aphasosI nahi ane mahAna kiMmatI arihaMta maLyAthI parama nirAMta thAya-zAMti thAyatRpti thAya, ke "he ? mane paramanidhAnarUpa parama zaraNabhUta arihaMta maLyA ? have mAre zuM khAmI che? kaI ja khAmI nathI, arihaMta-prAptinI AgaLa garIbI, roga, apamAna kaI cIja nathI, jaDanI khAmI te khAmI nathI, duniyAnAM dukha te dukha nathI, kehInura hIrAnI thelI maLI, pachI paisA vagere ochA maLyAnuM keI du:kha na lAge, bake hIrA maLyAne parama AnaMda thAya, hIre maLyA pachI keNa e che ke "mane Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 navapada prakArA kehInura hIre to maLe, paNa pelA kAcanA TUkaDA jarA sarakhA na maLyA ne ? vAMkAcUMkA maLyA e khAmI che." AvuM hIrAnuM mUlya samajanAre reNuM na kare. ema kahInUra jevA arihaMta maLyAnA parama AnaMdathI jaDanI bIjI khAmI para dInatA na lAge, paraMtu dIrdhakALa sudhI AnaMda AnaMda mANyA kare. udAharaNa: zreNikane jelamAM keraDA paDatA hatA. keraDA mAranAra sipAInA hAtha dhrujatA hatA, kemake temanuM anna pahelAM khAdhuM hatuM. tethI hAtha cAlato na hato. chatAM zreNika du:khI na hatA, kemake arihaMta maLyAno temane parama AnaMda hato, eTalA ja mATe sipAIne zreNika kahetA hatA: "tuM zuM kAma gabharAya che? tAre tArI pharaja bajAvavAnI che. mane AnuM du:kha thAya che tema na mAnIza mane bhagavAna mahAvIra prabhu maLyA che mAre zuM du:kha che? kazuM ja du:kha nahi, ne du:kha hoya to e vAtanuM dukha che, ke cAritra vagara mAruM jIvana gayuM ! mane mahAvIra bhagavAna maLyA chatAM cAritra na laI zake? > vaMdananA be prakAra : vaMdana eTale "namana." namana be prakAre che: (1) dravya saMkoca namana ane (2) bhAva saMkoca namana (1) dravya saMkocamAM hAtha, paga, mastakanI game tevI sthitine saMkeca karI ene vyavasthita aMjAlabaddha mudrAmAM athavA paMcAMga praNipAta mudrAmAM lAvIne vyavasthita karavA te (2) bhAva saMkecamAM mananA-hRdayanA game tevA bhAvane Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta saMkeca karI, arihaMta pada pratyenA atyaMta rAga-bahumAna vagere zubha adhyavasAyamAM manane, hRdayane vyavasthita karavuM te. A rIte vaMdanamAM dravyasaMkeca karI, namananI mudrA lAvIne hRdayamAM arihaMta pada pratye khUba ja bhAvollAsa sAthe uchaLatuM rAga-bhakti-bahumAna UbhuM karavAthI e ane Atmika AnaMda anubhavAya che ke e dunyavI game teTalA UMcA viSaya sukhanA utpAdabharyA AnaMda karatAM keI guNo caDhiyAto lAge che, ane enA tIvra zubha saMskAra vArevAre arihaMta padanuM ane anubhavelA e AnaMdanuM smaraNa karAvI karAvI duniyAnuM badhuM lUkhuM dekhADe che. temaja vAraMvAranA A namana ane saMsmaraNa Atmika AnaMdanI evI paraMparA saje che ke cirakALa sudhI AtmAne e AnaMdane anubhava thAya che. e arihaMta pada kevuM che ? jehanA hera kalyANaka divase narake paNa ajavALuM kayANakano prabhAva : arihaMtanA kalyANaka prasaMge narakamAM jyAM ghora aMdhakAra hoya che, tyAM ajavALuM--tyAM prakAza thAya che. eTalo badho prabhAva arihaMta padane che. AtmAnI AvI unnata sthiti che ke tene A prabhAva paDe che, haju tIrthakara thayA nathI, chatAMya tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karI lIdhuM che. tene prabhAva paDe che. sakaLa adhika guNa atizayadhArI te jina-namI agha TALuM re ! te arihaMta kevA che? sakaLa adhika guNa atizayadhArI saunA karatAM adhika guNavALA che. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 navapadaprakAza gatanA jInA guNa : keI kSamA, keI namratA, kaI vairAgya vagere sAmAnya gaNAya tenA karatAM arihaMtamAM ghaNI ucca koTinI kSamA, ucca koTinI namratA, ane ucca keTinI vItarAgatA temaja bIje na maLe evA atizayavALA che. atizaya eTale evI vizeSatA ke jene jagatamAM joTo na hoya evI caDhiyAtI-bhAvatI vastu, e bIjA saMsArI pAse na heya. dA. ta. (1) bhagavAna padhAratAM pahelAM-kAMI na hoya ne padhAre ke ekAeka samavasaraNa racAI jAya, e atizaya kahevAya, (2) ema ejananA vistAramAM karoDa deva samAI jAya, e atizaya, atizaya eTale jagata karatAM caDhiyAtA batAvanArI vizeSatA. evI bAhya 34 vizeSatAo to che ja, paraMtu AtyaMtara vizeSatAo paNa ajaba gajaba koTinI heya che, arihaMtanA guNagAnathI asara : AvA arihaMtanA guNagAna gAtAM gAtAM ApaNuM haiyAmAM bhagavAna pratye sabhAva-bahumAna vadhatAM jAya ke aho ! ahe! bhagavAnamAM AvA AvA ucca keTinA guNo che ! bIjAne TapI jAya tevA bhagavAnamAM guNo che ! prabhunI AtyaMtara vizeSatAnA eka dAkhalAmAMtIrthakara bhagavAna cAritra laI nIkaLe, tyAre emanA cAritrapAlanamAM bIjA sakala jIva karatAM adhika eka mahAna guNa Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 1pa7 e che ke emane sthira tatvaciMtananI dhAre evI AMtarA vinA satata cAle che ke bIjA keI vikalpane tyAM sthAna ja nathI. tattvanuM ciMtana cAlyuM eTale tattvanuM ja ciMtana, pachI vacamAM bhale ke upadrava Ave to paNa keI bIje vicAra ja nahi. tattva vicAradhArA akhalita cAlu ! A zuM ochA sakala adhikaguNa atizaya che? saMgama : dA. ta. saMgame prabhune jAlima trAsa ApIne paNa DagAvavAne bhekha lIdho hato. teNe cha mAsa sudhI bhagavAnane herAna parezAna karyA. A saMgama sAmAnika deva ha. IndranA jevI samRddhivALe hate. sabhAmAM IndranA mukhe prabhunA nizcala satvanA guNagAna sAMbhaLI, tene abhimAna caDhayuM, ke "Indra zI vAcALatA kare che ? devatA AgaLa manuSya eTale macchare ! tene to AmacapaTImAM cALI nAkhuM ! " A abhimAnathI te bhagavAnanI pUMThe paDa hato. bhagavAna kAussagnamAM UbhA heya, to saMgamadeva eka bAjuthI Akhale doDAve; bIjIbAjuthI govALiyA DAMga laIne jANe mAravA doDatA Ave, cArekorathI trAsanI paristhiti chatAM bhagavAnanA A tattvavicAraguNanI sthiratA evI dekhAya ke jANe Akhelo hamaNAM zIMgaDAM mAraze! govALiyAo DAMga mAraze ! chatAM tene vicAra paNa nahi. temaja bIjA paNa keI bhaya, zaMkA, kheda, harakha AdinA vicAra nahi. ema tava vicAramAM DUbI gayA pachI upara AvavAnuM nahi, pra-AkhI nadI pAra karI jaIe chIe ne aMgUThoya ne bhIMjAye, A bane kharuM ? Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 navapada prakAza uhA, bane. nadI paranA pUla parathI cAlyA, tethI nadI pAra thaI gaIne aMgUTho bhIMjAya nahi! tema ApaNe tanuM ciMtana karIe, vAcanA sAMbhaLIe, chatAM tathI bhIMjAtA nathI. A tattvanA pUla uparathI cAlIe chIe, ApaNe aMdara tattvamAM DUbatA nathI, paNa prabhu evA eTalA badhA DUbelA ke upadravanA trAsamAM paNa ene vicAra nahIM. A prabhune nAne sUne atizaya che? badhA saMkalajIvo karatAM caDhiyAtA guNa svarUpa atizayavALA bhagavAna che athavA caDhiyAtA guNavALA ane atizayavALA che, AvA sarvakaratAM utkRSTa guNa ne atizayavALA bhagavAnane pAmIne ApaNe zuM ? ApaNane zuM lAbha ? te ke emane namaskAra karavAthI ApaNuM pApa TaLe che. e mahattva che, mATe kahyuM: che te jina namI agha TALuM re...bhavikA" prabhune namavAthI pApa kayAre TaLe? prabhupara atyaMta bhaktirasa bharyuM, temaja sarvotkRSTa bahumAna ApaNuM dilamAM uchaLatuM hoya ne e mATe ja "sakala adhika guNa atizayadhArI tarIke prabhune oLakhAvyA che, e mana para laIe te avazya ApaNuM dilamAM evuM bahumAna uchaLavA lAge kAraNa ke bhagavAna te bhagavAna che. A rIte bhagavAnanI oLakha karIe, stavanA karIe, eTale bhagavAna para saddabhAva vadhI jAya bahumAna vadhI jAya. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 159 prabhu ! A vaDAI ApanI? hehe! " AvA ahaMbhAvathI bhagavAna pratye bahumAna vadhI jAya. eTalA mATe arihaMtanA guNa gAvAnA che ke tethI arihaMta para bahumAna vadhe. devavaMdanamAM ekavAra namutthaNe kahyA pachI emAM ja pharIthI "namutthaNuM " kema bolavAnuM? te paheluM "namutthaNuM mAM je bahumAna hatuM, pharIthI AmAne te bahumAnane pAra caDhAvavo che. pharI pA che e ja "devavaMdanamAM bahumAnano pAre vadhAravA mATe pharIthI namutthaNuM ema pAMca vAra namutthaNuM bolavAnuM hoya che. te pAra kyAre vadhe ? arihaMtanA guNa vAraMvAra dilathI gAI e tyAre aghahara arihaMta : AvA arihaMta sakaLa adhika guNa atizaya dhArI che. evA prabhu mane maLyA che, temane namIne huM mArA agha TALuM. ("agha" eTale pApa TaLuM.) supArzvanAtha bhagavAnanA stavanamAM batAvyuM che ke prabhu aghahara che, aghamocana che ? (1) aghahara eTale aghaeTale pApa, e be jAtanA karma: 1, papasthAnaka, 2, azubhakama hiMsAdi-rAgAdi pApasthAnakane haranArA, dUra karanArA (2) aghamecana eTale pUrvanA bAMdhelA azubha karmarUpI pApane dUra karanArA, pApathI mukata karanAra, AvA aghahara ane avamocana arihaMtane namIne mAre pApa TALuM ema A parathI phalita thAya che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 navapada prakAza pra-arihaMta namaskAranuM phaLa zuM ? u0-pApane tyAga, pApanAza. belAya ja che: arihaMta namukkAre, savvapAvapaNAsaNa, je arihaMtane kharekhara namIe chIe, to ApaNe pApane TALavA joIe, pApa TALavAnuM mana thAya ja. pApa TALIe to TaLe. dA. ta. "huM bhagavAnane namanAre chuM, have mArAthI A pApa na thAya, zaMkA : bhagavAnane namyA, eTalA mAtrathI pApa TaLe? samAdhAna: hA, ahIM samajavAnuM che ke jema kahyuM tema, pApanA prakAra : pApa be prakAre : (1) rAgadveSAdi kaSAya ne hiMsAdi duSkRto e paNa pApa kahevAya che, (2) AtmAne ciTakelAM azubha karmo e paNa pApa che. A banne prakAranAM pApa bhagavAnane namavAthI TaLe. enuM kAraNa e che ke manane ema thAya ke-"bhagavAna e kAMI sAmAnya vyakti nathI. te uttamottama puruSa che, evA puruSano saMparka maLyA pachI mAre pApa emaja UbhA rAkhavA che? ne choDavA nathI? to te mArI piThAI che - niSpharatA che, naThoratA che. bhagavAnanI mane oLakha ja nathI ? Ama vicAratAM jAgRti Ave ane jIvanamAMthI pApa ochAM karAya, Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 161 duniyAmAM saMta puruSa maLe che, eneya ema thAya che ke "ahA ! AvA saMta maLyA ? lAva, jIvanamAMthI kAMIka pApa TALuM, saMtanI pAsethI evA koI niyama lauM, jIvanamAMthI meDhAM pApa tA jarUra mUkI dauM" " te pachI prabhu teA padmasaMta, ee maLyA emane bhAvathI vadana karIe ne pApa cheDavAnI pre! na thAya ? arihaMta vaMdana zI nAnI cinagArI. pra-ariha`ta bhagavAnane namaskAra jevI nAnI kriyA karavAthI rAgAdi kaSAyA ane duSkRtyA TaLe ave! rA hiMsAma che ? kemake A pAyeA anaMtakALathI AtmAmAM jaDa ghAlI beThelA bhArekhama che. unAnI paNa AganI cinagArI moTI ghAsanI gaMjIne sApha karI nAkhe che, ema ahIM arihaMtane namaskAranA bhAva AganI cinagArI jevA che; kemake arihaMta pAte rAgAdi kaSAyA ane hiM'sAdi duSkRtyeAnA pApAne praca'Da puruSAthI sarvathA phagAvI denArA anyA che, e jo ApaNA mana para e rUpe Ave, teA manane mATe eka pracaMDa zakti rUpa ane che; tethI jema vanamAM kesarI siMha praveza kare, garjanA kare, ane vanamAMthI meTA madAnmatta hAthI sudhInAM prANI bhAgI javAnI doDAdoDa kare che, evI rIte manamAM evA pracaMDa zaktirUpa arihaMtanA praveza thatAM rAgAdi pApA bhAgavA mAMDe, emAM kAMI Azcaya nathI. vAta A che : arihaMtane evI pracaMDa zaktirUpe manamAM dAkhala karo. 11 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 navapada prakAza caMdananA vanamAM jhADanI zAkhAone vIMTaLAI ArAmathI rahelA sApanA jhuMDa tyAM vanamAM peThelA eka moranA eka TahUkAra para DhIlA gheMsa banI nIce paDIne bhAgI jAya che. evI rIte A "A arihaMta pitAnA gAdi doSa ane ahiMsAdi pApone pracaMDa puruSArthathI naSTabhraSTa karI denAra che, te karI daI, tenAthI saMpUrNa mukta banelA che." evuM saceTa ApaNA manamAM lAvIe, to e doSa ane pApo DhIlA gheMsa banI jAya ane ApaNe ene dhakke caDhAvI daIe, emAM kazuM azakya nathI. rAgAdi pApa bhale jugajanAM chatA ApaNI IcchAthI ApaNA manamAM UbhA karelAM che. have jo arihaMta maLyAthI ApaNI e IcchA ja marI gaI kemake e rAgAdimAM ApaNe bhayaMkaratA dekhI te pachI e rAgAdinuM jora lagabhaga naSTa thaI gayuM. mana ane IcchAnA jora para ja UbhA thaI zakanAra rAgAdi game teTalA jUnA chatAM IcchA ane mana marI jatAM e eka kSaNamAM mare e sahaja che, arihaMtane bhAvathI namaskAra karavAmAM, manamAM Avela arihaMta, rAgAdi bhAvonuM mana ane IcchA toDI nAkhe che eTale IcchA para ja UbhA thatA rAgAdine tUTatAM vAra lAgatI nathI, arihaMtavaMdana ne nikAcita karma : pra-ThIka, paNa AvA jinezvara bhagavAnane namavA mAtrathI pUrvanAM baMdhAyela azubha karmarUpI pApa zI rIte TaLe? "pApa" zabdane A bIjo artha azubha karyo, te nikAcita ane anikAcita-ema be prakAranA hoya che. emAM nikAcita to bhegAvyA vinA arihaMta namanathI tUTe ja zAnA ? Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta u-vAta sAcI che, nikAcita karma bhegavyA vinA, arihaMtanamaskAra, arihaMtadhyAna mAtrathI na tUTe; paraMtu e nikAcita karmamAM rahela pApa(azubha) anubaMdhe tUTI jAya che. enuM kAraNa azubha anubaMdha e karmomAM rahela jANe bIjazakti che, eTale ke mohanI pariNatirUpa che, je pApabuddhi jagADI jIvane pApiTha ja banAve che, A azubha anubaMdha svarUpa mohapariNati nirmohI arihaMta taraphanA jhakAvanI AtmapariNatithI naSTa thAya e sahaja che. Ama arihaMtanamaskArathI nikAcita karmamAM rahela pApAnubaMdha tUTyA eTale pachIthI niranubaMdha nikAcita karma UbhA rahI gayA kharA, paraMtu have sAnubaMdhane badale nirAnubaMdha banelA e nikAcita karma udaya pAmaze, tyAre mAtra zArIrika kaSTa dekhAze, kiMtu AmAnuM kazuM ja bagADI zakaze nahi, AtmAnA zubha bhAvane bagADI nahi zake. eTale pachI arihaMtanamaskArathI nikAcita karma tUTavA jevA ja che ema kahI zakAya, dA. ta. 5oo munione pAlaka pApInI ghANImAM palAI bhayaMkara vedanA bhogavavAnA nikAcita kama hatAM, kiMtu e niranubaMdha hatAM, pUrva janmamAM ane ahIM arihaMtanamaskAra, dukRtagaha AdithI e kamenA anubaMdho toDI nAkhelA. eTale have ahIM e karmoe zarIrane jAlima vedanA ApavA sivAya AtmAnuM zuM bagADayuM? urda e karmo haTI jatAM enI sAthe enA sAgrIta jevAM ghAtI karmo samasta UDyAM ane kSaNamAM kevaLajJAna pAmyA. kadAca e munio muni Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 navapada prakAza suvrata bhagavAna pAse ja rahyA hota to kadAca ATaluM jaladI kevaLajJAna ane mokSa na maLate ema paristhiti joIne ApaNane lAge. tyAre niranubaMdha nikAcita karmonA "avazyabhAvI udayane zrApa ApavA? ke AzIrvAda Apavo ? sArAMza, arihaMta-namaskAra bhale nikAcita karmone na toDI zake, kaMtu enA pApAnubaMdhone toDe che, e eka camatkArI jevuM kArya che, ane ethI ISTa siddha thAya che. pravaThIka che, paraMtu ArahaMta-namaskAra mAtrathI anikAcita pApakamonAM jhuMDa sApha thAya e kema bane? kAraNa ke e karmo dIrghakALanA mithyAtva, avirati, kaSAyo tathA ahiMsAda pApayogothI UbhA thayelA hoya che, ane nAza karavA mATe to evA pracaMDa samyakatva AdinI dIrghakALanI ArAdhanA joIe. prabhune namaskAra mAtrathI e kema tUTe? u-(1) ArahaMta bhagavAnane namaskArano bhAva ja cagAvatAM AvaDe to emAM prabhu pratye ananya zraddhAne bhAva hovAthI javalaMta samyaphavane bhAva che, (2) vItarAga arihaMta taraphanA hayAnA anahada jhukAvI viSayo pratyenI Asakti tUTI jatAM vAra na lAge. mahAna viratine bhAva AvI zake che. (3) upazama rasathI khaca bharelA arihaMta tarapha dhyAna jatAM mana evA upazama bharelA arihaMtamAM TharI javAthI svayaM upazamane anubhava kare e paNa sahaja che. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta (4) arihaMtane namaskAra e evo mahAna pavitra dharmaga che, ke jemAM hiMsA, asatya, vagere koI ja pApaga nathI, ane e ekAMte zubha ga che. - A cAra e arihaMtanamaskAramAM jIvaMta jAgrata rahevAthI azubha karmonA hera ukheDI nAkhe e sahaja che. A arihaMta saMtonA saMta, paramasaMta che, to temanA saMparkathI ApaNAM keTalAMya pApa kema na TaLe? TALavAnuM mana kema na thAya? je pApa TALavAnuM mana thatuM nathI te ene artha e ke ApaNe e paramasaMtane oLakhyA nathI, jo te kharekhara eLakhAI jAya te emane namIe, tethI pApa dhrujI uThe. DhALanI trIjI gAthA : je tirthagA nANa samagga upanA, bhega karamathI kSINa jANI. je traNe jJAna karIne sahita utpanna thAya che eTale mAtAnA garbhamAM udaramAM bhagavAna Ave che, tyAre zarIra kevuM heya? jhINAmAM jhINuM TIpuM te zarIra! chatAM emAM rahela bhagavAna matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna e traNeya jJAne karIne sahita heya che; eTale ja jagatamAM e keI Izvara nathI ke je AmanI tulanAmAM UbhA rahI zake. bIjAmAM A viziSTatA nathI. nAnapradhAna prabhu : cyavana vakhatathI arthAta mAtAnA udaramAM Ave tyArathI te AtmAne avadhijJAna hoya che eTale janmIne meTA thaye avadhijJAna to kharuM ja. emAM atIndriya darzana karI zake. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza dA. ta. pArthakumAre kamaThanA lAkaDAmAM baLato sarSa avadhijJAnathI je te ja ene bahAra kaDhAvI navakAra apAvI, ene svarga bhege karAvyuM. Itiroe mAnelA paramAtmAmAM AvuM divyajJAna-avadhijJAna nahi, tethI jue: emaNe mAnelA bhagavAna zrIkRSNane khabara nathI ke subhadrA kayAM che ? te tapAsa karavA nIkaLyA ! jagatamAM Izvara tarIke paMkAyA chatAM avadhijJAnanAM phAMphAM che! bhega karama kSINa jANI leI dIkSA zikSA dIye janane te nami jina jANIre." avadhijJAna ne bhegAvali kama: traNa jJAna karIne sahita arihaMta prabhu che, te avadhijJAnano ze upayoga kare che? bhagavAna avadhijJAnathI jANe che ke "mArUM bhegAvalI karma have khapI gayuM che, have cakravatInA siMhAsana para besI rahevAnI jarUra nathI." leI dIkSA zikSA dIye janane pachI te dIkSA aMgIkAra kare che. arihaMtanI zI balihArI? paraNe che khare, rAjyagAdI para bese che kharA, paNa jIvana jJAnapradhAna che, mATe ja anAsakata jIvana hoya che. pra-nirmaLa avadhijJAnavALuM jIvana zI paristhiti jue che? u A mArUM je rAjya bhegavavAnuM karma, saMsAra bhAga vavAnAM karma che, A badhAM karmo nIca dumane che. nIca duzmanane kADhavA hoya to bhegarUpI nIca upAya Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 arihaMta karavA paDe. rAjagAdI para besIne rAjA kahevaDAvavuM te karma kADhavAne nIca upAya che. kama javAnA be rastA: vega ne bhega. gisAdhanAthI anikAcita karma jAya te yoga uttama upAya, bhega anubhavIne ja nikAcita bhegAvali karma jAya evA hoya te mATe bhegavavA paDatA bhega e halake upAya. prabhu jue che ke mAre bhegAvali karma nikAcita che ke anikAcita? anikAcita karmo yogathI kSaya pAmI jaze, paraMtu nikAcita karma bhegathI ja nAza pAmaze. Ama joIne ja prabhu je lagnajIvana ne rAjavI jIvana jIve che, to tyAM karmanuM dabANa ja samaje che, paraMtu potAnI kaI Asakti nathI, A enA jevuM che ke mANasa jamIne UyA pachI gharavALA pADezamAMthI Avela vastu khAvAno Agraha kare, te e dabANathI khAvI paDe che, paraMtu pitAne ene kaze rasa nathI tethI niviNapaNe khAya che. ema prabhune bhegajIvanamAM nirviNu-virakata-anAsakata dazA heya che. AnuM kAraNa spaSTa che - bhagavAna jJAnathI parakhanArA hoya che, tethI temanuM jIvana jJAnapradhAna hoya che. arthAta bega bhegavavA chatAM nileSapaNe mAtra jJAtAdaSTa banIne bhoga pasAra kare che. AnA parathI kaI anukaraNa kare ke "bhagavAna te parahyA hatA. bhagavAne rAjya karyuM hatuM, mATe ApaNe paNa tema karI karma khapAvo. te te mUrkhatA che; kemake bhagavAnanA dRSTAMtathI "ApaNe tema kare evI khuzakhuzAla Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 navapada prakAza daSTi e ja salepa daSTi che, Asakata dRSTi che, jyAre prabhu nile pa-anAsakata daSTivALA arthAta jJAnapradhAna hatA jemane rAjyagAdInuM kama nathI to rAjagAdI levAnI jarUra nathI, ema mAnIne vinA rAjA banya, saMsAra tyAga karI cAritra laI le che. tyAM akhatarA karavA nathI rahetA ke "bhale bhegAvali nathI, chatAM lagna karuM, rAjA thAuM paNa anAsakata rahIza." jemane anikAcita bhogAvali arthAta cAritra mohanIya karma sattAgata hatA, paraMtu nikAcita bhegAvali na hatA, emaNe na lagna karyA, na rAjyagAdI svIkArI; e te evA anikAcita karmone vegathI-ahiMsA-saMyama-tapanA gathI ja emaNe khatama karavAnuM rAkhyuM A heya che tIrthakara bhagavAnanI jJAna-pradhAnatA. jJAna-pradhAna jIvana eTale jIvanamAM zuddha jJAnanA baLa para avasaracita kartavya bajAvI le, dRSTi AtmAnI, AtmA para; paraMtu dilamAM mehanI kaI gAMTha nahIM rakhAya dA. ta. pArzvanAtha ane prabhAvanInA prasaMgamAM prabhAvatInA pitA para mleccha rAjAnI tavAIutarI. temaNe azvasena rAjAne sahAyamAM bolAvyA ane pitAne badale putra pArthakamAra gayA. temane yuddhamAM mokalavA rAjA taiyAra na hatA, kahe che - pAkamAranuM bhegAvali karma: are rAjakumAra ! tamane mokalAya? tame AnaMda maMgala ke, temAM amane AnaMda. tame zrama le, temAM du:kha paNa Agraha karIne putrakartavya bajAvavA pAzvakumAra gayA. mleccha rAjAne A rIte chatI AvyA, laDAI karavI nahatI paDI, Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiM ta 169 lazkara laIne gayA. mleccha rAjAne hiMdu divAna hatA, tene pArzvakumAranI zaktinI khabara hatI. teNe mleccha rAjAne khaththara ApI : " mahArAjA, sadhi karaze. A paramAtmAne avatAra che. emanAthI sakhta hAra khAvI paDaze, mATe kahevaDAvA : tamArI sAthe mitratA karavI che. laDAI nathI karavI." te mleccha rAjA abhimAnathI melyA : " joyA ! IzvaranA avatAra ! Ama capaTImAM cALI nAkhuM' te UbhA UbhA vAta karatA hatA, eTalAmAM ja gharR karatA indranA mATa ratha AkAzamAMthI utarI rahyo che. mleccha rAjA : are ! A zuM! divAna : uparathI ratha utare che. rAjAne thayu' : sIdhA mAthA para ja AvaDo meTA tha utare teA? mAro tA reDhalA karI nAkhe ! jaMgI meATA ratha ! majAla che have mleccha bhAyaDAnI abhimAna rAkhavanI ? divAna kahe : jAva, A kuhADA khabhe laIne temanI pAse ane te mUko temanI sAme, ane vinaMtI karaze : " jIvADA ke mArA, tamAre zaraNe chIe." mleccha rAjAne evA te reca lAgI gayA ke te gaye pAkumAra pAse khabhe kuhADA laIne, ne kuhADA nIce mUke che. pArzva kumAra mleccha rAjAne page paDavA na detAM kahe che : ' page paDavAnI koi jarUra nathI,' pArzva kumAra avasarocita kavya majAvavA pUratA ja AvelA peAtAnI anaMta zakti chatAM mleccha sAthe Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1eo navapada prakAza laDAImAM temane rasa na hato tethI ja svecchanA abhimAna upara emaNe zikasta ApavAnI gAMTha vALI na hatI. eTalA badhA prabhu nilepa, anAsakta ne jJAnapradhAna jIvanavALA hatA. mAnavatA : pleccha rAjAne zikhAmaNa jarUra ApI, "ApaNuM jIvana janAvara karatA UMcuM che. ApaNe UMce mAnava janma che, to ApaNAthI je nIce hoya tene sahAyatA karavAnI -enA para anugraha-kRpA karavAnI e ApaNe dharma che; ApaNuM UMcuM kRtya che, kiMtu nIcAne kacaDavAne dharma nahi; nIcAne -dubaLAne kacaDavo e halakuM kRtya che, pizAcI kRtya che, pAzavI kRtya che. UMcuM kRtya to nIcAne-nabaLAne sahAya karavAnuM che, tenuM nAma che mAnavatA ! " ATaluM anAsakta jIvana hatu pArzvakumAranuM. 30 varSanA thayA eTale temaNe dIkSA levAnI vAta karI, pitA nA kahe che, paraMtu traNa jJAnathI prabhu jue che ke "have bhegAvalI karma kSINa thaI gayuM che, have bhaga karma rahyA nathI, tethI pApa ane unmAdabharyA saMsAramAM besI rahevAya ja nahi. eTale mAtApitA ne patnIne dIkSA mATe samajAvI le che. prabhunuM jJAna pradhAna jIvana hatuM, tethI jJAnathI jenArA hatA. jJAnano upayoga viSayothI ubhagavA mATe hoya. saMsAranA raMgarAga, viSayenI ujANI ne pramAdanA AcaraNanA bhAramAMthI bahAra nIkaLavA mATe hoya; kaSAyone nAmazeSa karI nAkhavA mATe heya. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta AvuM samyaklR jJAna che ke : sa'sAra khATA, mekSa meTA. sayama sArA, saMsAra khArA. AraMbha samArabha khATA, virati sArI, A jJAna che; pachI bhalene zAstro na bhaNela hoya, chatAM mumukSune jJAna thayuM che ke 'saMsAra khoTA che, kemake te bhAganA unmAda ane pApakarmathI bharapUra che, tethI ja sacama-jIvana sArabhUta che;' te! e jJAnI che. jJAnIne sadA A viveka jAgrata hAya ke AvI sArI sthiti-sANa bhavamAM pApakarmo karavAnA heAya? ke cheDavAnA hoya ? bhAganA unmAda rAkhavAnA dAya? ke e cheDI tyAganI svasthatA rAkhavAnI hAya ? 172 tIthakara bhagavAnane nikAcita ka` bhAgavavAnAM ja hAya / temane saMsAramAM eTalA pUratuM UbhA rahevu paDe; jemake pArzva kumArane, prabhAvatIne paraNyA pachI pAtAnI 30 varSanI umara sudhI sasAramAM UbhA rahevu paDayu., 30 varSanI vaye bhAgAvalI kama kSINa thayAM jANIne bhagavAna dIkSA le che. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malADa pUrva vAcanA mahA vada 13, 2036 30-1-80 arihaMta (gAthA trIjI cAlu) leI dIkSA zikSA dIye janane. te namIe jina nANI re. bha0 si...3 arihaMta saMsArane tyAga kare che, dIkSA le che, saMsAra tyAga karIne saMyama sAdhanA karatAM karatAM kevaLajJAna pAme che, anaMta rAnI banIne zikSA daye janane lokone AtmAnuM, AtmAnA kalyANanuM zikSaNa Ape che. AtmAnuM kalyANa che mokSamArganI ArAdhanAmAM, bhagavAna athI jIvone mokSamArgane upadeza Ape che. bhagavAne pahelA bhavathI mokSamArganI zarUAta karI-te ArAdhanAmAM jyAre parAkASThAe pahoMcyA, tyAre vItarAga banyA-kevaLajJAnI banyA ne pachIthI mokSamArga batAvavAnuM ene upadeza ApavAnuM kAma karyuM. e che ke prabhunI zikSA-te che jIvananuM ekamAtra kartavya, tenI zikSA eTale zikSaNaupadeza ApanAra anaMta jJAnI e jinezvara bhagavAnane ApaNe namIe. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihata te namIe jina nANIre. gAthA cAthI : bhagavAna tIrthaMkara anyA eTale kevA anyA guNabhaDAra bhagavAna : "mahAgA mahAmAtuNu kahIe, niryAmake sattvavAha" mahAgeApa eTale mahAna govALayA. 173 gAvALiyA gAyA bheMsAne jaMgalamAM carAvavA laI jAya, tyAM temanuM rakSaNa kare che. pASaNa kare che, ne ghara tarapha pAchI lai Ave che, tema bhagavAna jagatanA jIvAtu rakSaNa, temanA AtmaguNAnu rakSaNa-pASaNa karanArA che ane AtmagharamAM pAchA laI AvanArA che. pelA sAmAnya gAya che, bhagavAna mahAna gepa che. pra-bhagavAna jIvAnu rakSaNa zI rIte kare ? ubhagavAna jIlAne pApothI te durgAtathI bacAve e vAnuM rakSaNa che, prabhu pApanI oLakha karAve che, pApanA tyAga karAva che. tethI javAne durgAtimAM paDatA aTakAve che, saMsAranA jaMgalamAM jIvA khAvAI na jAya tethI ahinivArNa karavA dvArA temanuM rakSaNa kare che, durgatithI bacAvI sadgatimAM dharI rAkhe che, prabhagavAna vAtu pAMpaNa zI rIte kare che? ugAvALiyA DhArAne cAro carAve che, tema bhagavAna vAne paMcAcArapAlananA cAro carAve che, tenA pAlanathI, cArAthI DhArAnI STi-puSTinI jema jIvAnI tuSTi ne puSTi kare che. tethI vAnA DhaMkAi gayelA zubha paryAyo pragaTa thAya che; eTalI jIvAnI samRddhi vadhe che, Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 navapada prakAza ApaNAmAM jJAna-dana-cAritra-tapa-vI jeTalA pramANamAM vadhatAM jAya, heTalA pramANamAM tuSTi-puSTi thaI kahevAya. e paMcAcAranA pAlanathI thAya. anaMtajJAna mATe jJAnanI samRddhi che, ne te mATe jJAnAcAranuM pAlana che, anAhArI pada mATe tapanI samRddhi che, ne te mATe tapAcAronuM pAlana che. anaMta cAritra mATe cAritranI samRddhi che, ne te sAru cAritrAcArAnu pAlana che. anaMta vI sudhI pahoMcavu che, te vIyanI samRddhi joIe, te vIryAcAranA javalata pAlanathI Ave. vIryAcAra hai jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra ne tapAcAramAM tuSTi-puSTi karanAra, ala-vIya-joma-utsAha dAkhavavA-vadhAravA e che, vIryaMcAranuM viziSTa parAkrama : vIryAcAra eTale A jJAna-darzana-cAritra-tapanA AcAromAM vadhatA ullAsa, vadhato utsAha, vadhatA joza ne vadhatu parAkrama, pra-vIyocAmAM navuM pALavAnuM zu` AvyuM ! jJAnAcAra vagerenA je prakAro che, te ja vIryAcAranA prakAra tarIke gaNelA che, kintu jJAnAcAraddhi darekamAM enA avAMtara svataMtra prakAro che, evuM vIryAcAramAM enA svataMtra prakAro nathI, te pachI vIcArane kema svataMtra pAMcamA AcAra kahyo? u-jJAnAcAra Adi darekanA svataMtra prarkAra batAvo, AAdhakane mAthe ene svataMtra ArAdhavAnA bhAra mUkayA che, evI rIte vIcArane paNa svataMtra ArAdhavAnA bhAra Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihata 175 mUkavA mATe ene alaga pAMcamA AcAra tarIke gaNavAmAM AvyA. che, ane ane ArAdhavA mATe jJAnAcArAdimAM joma-utsAha vagere vadhAravAnA che, e vIryAcAra tarIke navuM svataMtra pALavAnuM AvyuM ja ne ? jJAnAcAramAM vIryAcAra : pra-jJAnAcAra AdinuM svataMtra vidhAna karyuM... te AcaravA mATe ja karyu che, tA zuM emAM puruSAvI joma lagAvavAnuM vidhAna na AvI gayu? jo puruSArthanu vidhAna na AvyuM hAya, aa pachI AcAra zu AcaravA mATe nahi, paNa mAtra jANavA mATe ja kahyA che ? ane jo AcA mATe paNa che te emAM puruSArthanu vidhAna / hAya ja; eTale ke jJAnAcAra AdinAM vidhAnathI emAM puruSArthanuM vidhAna AvI ja gayuM, pachI matiyA vIryAcAra alaga matAvavAnuM zuM kAma ? u-vAta DahApaNabharI che, paraMtu ahIM viveka pUrvaka samajavAnu che ke jJAnAcArAdinA vidhAnamAM alakhat enA puruSA nu vidhAna AvI jAya che, kintu te to cAlu puruSA khAyA karAya hoya jJAnAcAraDhi pALyA gaNAya. eTale ema pALIne mana samajaze ke jJAnAdi pahevAnu kartavya pUruM thayuM, jyAre kharekhara to dinapratidina puruSA nA vega vadhAravAnA che, joma-utsAha-ullAsa -tanmayatA vagere vadhAratA rahevAnu che, e vIryAcAranA svataMtra AcAraneA bhAr mAthe Ave to ja anI zake : pra-ema zA mATe? jJAnAcAradinu vidhAna adhikAdhika joma-utsAha-ullAsa sAthenuM ja hoya tA tA pachI Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 navapada prakAza vidhAnathI ja vadhatA jema-ullAsavALA jJAnAcAra Adi sevavAno bhAra AbhAne mAthe AvI ja jaze. pachI vAryAcAranA svataMtra vidhAnanI zI jarUra ? uo-ema to cAra AcArane paNa judA batAvavAnI zI jarUra che ?-evA savAla thaI zakaze; kemake ekalA jJAnAcAranuM ja vidhAna evI rItanuM kare ke darzanAcAra AdinA je prakAre che, te sahita ja jJAnAcAranuM pAlana karavuM eTale pachI AcAra keTalA? te ke eka -jJAnAcAra, ama ja AcAra batAvavo paDe; kintu ema nathI cAlI zakatuM, kAraNa ke jeke vidvAna puruSa to eka ja AcAranA A jAtanA vidhAnathI bIjA AcAra pALavAnuM samajI zake, paNa jana-sAmAnya bALajI e rIte samajI na zake. e to bicArA ema ja samajI bese ke ApaNe mukhya pALavAne AcAra eka mAtra jJAnAcAra ja, tethI dazanAcAra: cAritrAcAra vagere para svataMtrabhAra ApavAnuM nahi kare ne ethI darzanAcAra Adi ene mana gauNa thaI jaze ne ema thAya te khoTuM che; kemake jeTaluM jJAnAcAranuM mahattva che, teTaluM ja darzAnAcAranuM; teTaluM ja cAritrAcAranuM ne eTaluM ja tapAcAranuM mahattva che. bALajIvane A darekanuM mahatva barAbara khyAlamAM Ave e mATe e dareka AcAranA svataMtra vidhAna karavA joIe. basa, jo A samajAI jAya te have vIcAranuM svataMtra mahatva kema? te samajAI jaze; kAraNa ke pUrve kalpanA karI tema, vadhatA jema-ullAsa sAthe jJAnAcAra Adi cAranA prakAre sevavAnuM vidhAna karavAmAM Ave to Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 177 bALajIvanuM mana e jJAnAcArAdinA prakArone ja mahattva Apaze, ane vadhatA joma-ullAsa vagere ene mana gauNa thaI jaze; jyAre vIryAcArane eka svataMtra AcAra batAvyo, te athI bALajIvo vicAra tarIke athAga jema, athAga ullAsa, athAga usAha vagerene svataMtra kartavya samajaze. eTale pachI jema jJAnAcAra Adino puruSArtha e svataMtra kartavya che, ane temAM joma-ullAsa-utsAha vadhAravAnuM kartavya e paNa svataMtra kartavya che, ema bALajIva samajI zakaze. eTalA ja mATe, vIryAcAranuM pAMcamA AcAra tarIke svataMtra vidhAna karyuM, ane emAM karavAnuM Ake jJAnAcAra AdinA 36 prakAromAMnA dareke dareka prakArane AcaravAno to kharo ja, paraMtu A pAMcamA AcAra-vimaryAcAranA vidhAnanI rUe e dareka prakAramAM saheja paNa zakti na gopavavI, temaja e AcAra pAlanamAM nitya no ullAsa, navo utsAha, nevo ucharaMga, navuM parAkrama-jema-ekAkAratA -tanmayatA vagere paNa vadhatA rAkhavAnA e svataMtra vIryAcAranuM pAlana thayuM A je dhyAnamAM rahe to jJAnAcAranA pAlana tarIke jJAna "bhaNavAnuM te bhaNI kADhavAnuM." ema muDadAlagIrIthI, tathA vacamAM DALiyAM ne bIjA vicAra sAthe bhaNIe, eTalethI basa thaI jAya, kintu, emAM jera-parAkrama-utsAha -ullAsa-vagere vadhatA rAkhavAnuM bhAna nahi rahe. e to svataMtra vicAranuM pAlana paNa mAthe che, evuM manane rahe te ja vIryAcAranA pAlana tarIke e jema-utsAha vagerene dareka AcAranA pAlanamAM vadhAryA karAya. 12 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 navapada prakAza arthAta jJAna bhaNavAmAM nitya navo utsAha, adhika ulAsa tathA adhikAdhika ekAkAratA-tanmayatA lAvye javAnI, ema vItarAga prabhunuM darzana karAya, e samya darzananI karaNI che. emAM svataMtra viyacAranA pAlanano khyAla rAkhIne ja e karAya te darzanamAM jema-bhAllAsa vagere vadhAratA rakhAya, ema upavAsa karyo, e tapAcAra te pALyo, paraMtu je vIryAcAra pAlanane ati jarUrI kartavya tarIke bhAra mAthe nathI, to upavAsa muDadAlagIrIthI pUre thaze. haju to savAre daza vAgyA haze, tyAM vyAkhyAnamAM moTuM divela pIdhA jevuM karI lamaNe hAtha para TekAvI mAthuM nIcuM ghAlIne besaze, ene pUche, "kema bhAI ! Ama ? kAMI bimAra che ? " te rotaDagIrIthI kaheze : "Aja mAre upavAsa che." alyA atyAramAM upavAsa ? sAMja paDaye mananI nabaLAI bhAre vadhI jaze, eTale upavAsanA jANe hakanI rUe AkhuM pratikamaNa beTho beTho karaze. alabata, AmAM tapAcAra to pALe, paraMtu temAM bhalIvAra nahi, kAraNa ke vIryacAranA pAlananI khAmI rahI, jo tapAcAranI jema vIryAcArane paNa mAthe bhAra heta to savArathI ja "anAdinI pidhelI ane bhavanA pherA vadhAranArI pApiNI AhArasaMzAne kacaDavAne Aje kharekha moko maLyo che, dhanya avatAra! dhanya zAsana ! " ema mAnIne upavAsamAM vadhatuM vIrya jema-utsAha dAkhavavA prayatna cAlu raheze. ema vicArI vIryAcAranA pAlana tarIke upavAsamAM bhAre utsAha-ucharaMga vagere jarUra rakhAze. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahi ta 179 jo A ullAsa-utsAhavRddhi na rakhAya te upavAsa Adi karavA chatAM vIryAcAranA bhaMga karyo kahevAya; ane vIryAcAranA bhaMgathI vIryaMtarAya kama baMdhAya. A kevI kamanasIbI ke jJAnAcAra AdinA AcAro pALavA chatAM, emAM joma (parAkrama)-ullAsa-utsAha na rAkhavA-na vadhAravAnA kAraNe vIryAcAranA bhaga thavAthI vIryaMtarAya ka paNa sAthe mAMdhatA rahe ! dezanAcAramAM vIryAcAra : evI rIte danAcAramAM paheleA ni:zakita AcAra pALavAnA eTale bhagavAnanA vacanamAM lezamAtra zaMkA hi karavAnI. have jo ene pUche, 'kema bhAI ! zAstranI A vAta tamane magajamAM bese che ?? te jo vIrmAMcAra pAlananA bhAra mAthe nahI hoya te rAtaDanI jema kaheze : ' bhAI ! . zuM karIe ? besatI teA nathI, paNa have bhagavAnanA vacanamAM zaMkA teA na karAya, eTale mAnI levAnuM," ema muDadAlagIrIthI ni:zakita AcAra pALaze. + kharekhara, jo tyAM vIryAcAra sAthe rAkhyA hoya te javAbamAM kaheze, "are! tame A zuM khelyA- ese che ?' sajJa bhagavAnanAM vacana eTale trikAlASAdhya satya; emAM mInamekha pheraphAra nIkaLe nahi mArI ne tamArI buddhi keTalI ke evA anaMtajJAnInA vacana para tarka-vitarka karavA nIkaLI paDIe ? " Ama AvA ni:zakita AcAra khUba joma-utsAha ane vadhatA ullAsathI paLAya. teA e lekhe lAge. e mATe dazanAcAra sAthe vIryAcAranu pAlana joI e. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 navapada prakAza cAritrAcAramAM vIryAcAra : ema cAritrAcAramAM dAkhalA tarIke gamanAgamana vidhimAM nIcuM joIne te cAlaze, paraMtu sAthe vIcArane eTale vadhatA, UchaLatA utsAha-ullAsane amala nahIM hAya : te "parANe prItanI jema nIcuM joto raheze. koI pUche : "kema bhAI, nIcuM joIne cAlo che ? to kaheze bhAI! sAdhu thayA eTale ema ja cAlavuM paDe, nahIMtara pApa lAge tyAM je vIryAcAra bhAra mAthe haze. to sAthe eTale badhe ulAsa-utsAha haze ke uparokta praznanA javAbamAM te kaheze "are! ApaNuM ahobhAgya ke ApaNane jina zAsana maLyuM, jeNe jIvarakSA mATe IryAsamiti (nIcuM joIne cAlavuM) vagere ucca keTinA dharma batAvyA ethI emAM jIvadayAne pariNAma vadhato jAya temaja bhagavAne batAvela kriyAmAM ahebhAva vadhato jAya. A badhuM svataMtra vIcAryanA pAlanane bhAre mAthe rakhAya te ja bane, kemake e vIryAcAranA pAlanamAM joma vadhAravAnuM che eTale mAnasika parAkrama arthAta atyaMta upAdeyabhAvanA vicAra sAthe mananI ekAkAratA-tanmayatA vadhAravAnI che, ne sAthe manano ucharaMga-utsAha paNa khUba ja vadhAravAnA che. AvA svataMtra vIcArapAlananA mahatvanA hisAbe ja jJAnAcArAdinA ekeka prakAranuM AcaraNa jema--vegaforce-pAvaravALuM bane che, ke je avasara Avye vItarAgasarvajJa banAvI de che. dA. ta. vikalacIrI rAjakumAra mULa tApasakumAra, avasthAnA bhAMDAnuM vIryAcAranI prabaLatA sAthe paDilehaNa karatAM karatAM kevaLajJAna pAmI gayA, Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 181 bharata cakravatI anityatAnI bhAvanA para dhyAna nAmanA tapAcAramAM caDayA tyAM sAthe vIryAcArano vega ApatA gayA ne kevaLajJAna pAmyA. Ama jJAnAcAranA 8 bheda, dazanAcAranA 8 bheda, cAritrAcAranA 8 bheda, tapAcAranA 12 bheda maLI 36 bheda te vicAranA 36 bheda che, ane e darekamAM prabaLa vIrya pheravavAnuM che, jJAnAcAra vagere darekamAM vIcAra meLavavAno che, tethI tanmayatA vadhatAM utsAha vadhatuM hoya che, jema vadhatuM heya che, pachI sAdhanA thAya te AtmasAta thAya. tapAcAramAM vIcAra : dA. ta., anazana upavAsa kare. emAM vadhatuM jema hoya, eTale upavAsamAM Power Ave, utsAha vadhato jAya, sAMja paDatAM paDatAMmAM eTalo utsAha vadhI jAya ke ene thAya ke AvatI kAle upavAsa karI lauM. " A vicAra -Avo bhAva thAya. prato bIje divase tevo bhAva-vicAra kema nathI karato? u -bIje divase savAre te bhAvanA bhAve ja che ke"bhagavAne chamAsI tapa kahyo che, te saMyama-yoga sAdhIne huM karI zakIza? saMyama ane yogane salAmata rAkhIne tapa karavAnuM che, AmAM "saMyama eTale jIvajatanA-jIvarakSaNa tathA Indriya saMyama vagere. "ga" eTale sAdhavAcAra-sAdhupaNAne AcAra. temAM Avazyaka kriyA, svAdhyAya, sevA, vaiyAvacce e pradhAna AcAra che, Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 navapada prakAza pra-Avazyaka kriyA pradhAna kema ? u -enAthI pApanAza ane samabhAvanI sAdhanA thAya che, prave-svAdhyAya pradhAna kema? uo-enAthI samyakatavabodha, tattva ramaNatA vadhatI jaI pApavikothI bacAya che, ne zubha bhAva akhaMDa vaiyAvaccanI pradhAnatA: pra-sevA ne vaiyAvacca pradhAna kema? uo-te eTalA mATe ke sevA ne vaiyAvacca svArthane khAsa kare che, nAza kare che, jene sevA vaiyAvacca khapatA nathI, tenAmAM svArthabuddhi vistAra pAme che, svArtha buddhi poSAyelI rahe che; ane te je hoya ne bIju tapa, svAdhyAya vagere ghaNuMya kare, to paNa svArtha vRttinA hisAbe, mananI saMkucitatAthI guNasthAnanI pariNati vadhatI nathI. A saMyama ne yoga e ekalA tapanAM AcaraNa karatAM mahAna vastu che, tethI savAre tapabhAvanAmAM manane thAya che ke bIje upavAsa laIza, to A saMyama-A yuga nahi sacavAya-sIdAze, mATe adhika mahatvanA saMyama-jema sAcavI laI bIje divase tapabhAvanA vadhavA chatAM jato karavo paDe che, kayAM ekalA tapanI pariNati? ne kayAM atimahAna saMyama yogenI pariNati? pariNatino vicAra nathI karatA tethI bAhyamAM bhUlA paDIe chIe ke saMyama yoge bhale sIdAya, upavAsa karavAno; te sUtA rahIne karIe to cAle.' Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 183 astu. vAta e che ke dareka AcAramAM vIcArapAlana tarIke jema usAha khUba bheLavavA joIe, te ja AtmAnI zuddha parikRti vadhatI cAle. dhyAnamAM rahe ke e pariNati e vAstava dharmasvarUpa heI, bAhyadharma badhe karIne saravALe AMtarika pariNati avazya ghaDavAnI jagavavAnI che. te ja e dharmarUpa bane, kaI pUche : pra--dharma zuM che? u -dharma e AMtarika pariNati che. hAlamAM lakhyuM che ke "dharma zcitta-prabha dharma te cittamAM janmanAro che. ema kahetA nahi, kepra-dharma je Atma-pariNati rUpa che to bAhya dharmAcAranI zI jarUra che? u -bAhya dhama to AMtarika pariNutine pragaTa karanAra che, puSTa karanAra che, mATe jarUrI che. je bAhya dharma AcaraNa nahi hoya te pApAcaraNa cAlu rahevAnAM, ne ethI koI aMtaramAM dharmapariNati na jAge, tyAM to pApapariNati ja poSAyA karavAnI, roja AphasanA rasa ne cIriyAM uDAvavAM che, ne aMtaramAM vItarAgabhAvanI pariNati tarapha laI jatI viraktatAnI pariNatino dAvo rAkhavo che, e DhoMga dhature che. e to bAhyathI thoDo paNa AMbAno tyAga -dharma pALe to ja aMtaramAM kaMIka paNa viraktAnI pariNati jAge, sArAMza:-bAhyadharma AMtarika pariNati mATe khUba ja jarUrI che. alabata eTalu dhyAnamAM rahe ke je bAhyadharma Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza sevavA chatAM AMtarika pariNati na thatI hoya, te bAhyadharma nakAmo gayo samajI sAvadhAna thaI javAnuM, ane bAhyadharma karavA sAthe AMtarika pariNati ghaDatA rahevAnuM. emAM cUkavAnuM nahi, sAdhaka AtmA vArevAre potAnI AMtarika pariNatine tapAse, e tapAsanAra ghaNuM apAyothI-nukasAnathI bacI jAya che. dA. ta. koI sAdhunI pariNati saMyamanI cAlI rahI che; have keIe enI cIja AghIpAchI karI, ke kAMIka kaI ene bhAre bolI gaye, temAM jo eNe gusso karyo, te enI dharmapariNati gaI! paraMtu " nukasAna karanArane bevaDuM vAtsalya! ema kare to dharma pariNati vadhe, pariNatine je A khyAla haya, te ghaNI rIte bacI javAya. ema derAsare gayA. tyAM sI najaramAM AvI. bhagavAnanA darzana karatA hoIe, ane ApaNI pariNatino khyAla hoya te tenAthI bacavA tarata AMkha mIcI devAya; ne bhagavAna AbehUba jatA rahevAya, kemake A jevA jauM to vItarAga bhUlAya. eTaluM ja nahi, paNa vItarAganI jijJAsAya khalAsa thaI jAya e bhaya che, e khyAla che, ne ema AMtarika pariNati bagaDavA devI nathI. vItarAga darzananI IcchA-jijJAsA e guNa che. te jijJAsA, sIdazana kare, te marI jAya, tyAM darzananI pariNati UbhI karavI che, te tyAM strI tarapha AMkha mIMcAI ja jAya, athavA nIcI paDI ja jAya. strI AjanA jamAnAnI, eTale mAthAM UghADAM heya, ApaNI najaramAM Ave tyAM ApaNe ApaNI salAmato jovAnI. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArihaMta 185 pitAnI pariNati para sakhta cakI rAkhe te ja A tophAnI jagatamAM bacI zake. vAta A che ke bAhya zubha AcAra paNa eTalA ja jarUrI che, ne AMtarika zubha pariNati paNa eTalI ja jarUrI che. bhagavAna jIvone vIryAcAra sahita jJAnAcAra Adi pAMca AcAranuM pAlana ane e AcArone anurUpa AMtarika pariNatinuM ghaDatara ApI jIvonuM rakSaNa ane tuSTipuSTi kare che. jema govALiye gAya-bheMsone sImamAM carAve che, ane zikArI pazuthI tenuM rakSaNa kare che, temaja jaMgalamAM bhaTakI paDatI bacAve che, evI rIte tIrthakara bhagavAna bhavya jIvone saMsAramAM duSTa bhAvothI bacAve che. darzanajJAna-cAritra-tapa-vIryane cAra carAve che, dharma pariNatinuM pioSaNa kare che, temaja saMsAranI cAre gatimAM bhaTakI paDatA bacAve che, e kAma duniyAnA govALiyA-gopa nathI karI zakatA, mATe bhagavAna mahAgopa kahevAya che. evA prabhu vaLI kevA kevA biruda dharAve che te have kahe che: mahAmaha kahIe, nimaka satyavAha? bhagavAna mahAmAhaNa che arihaMta ane mAhaNa: mAhaNa" zabda cakravatI bharata mahArAjAnA vakhatathI cAlu thayuM che. emanA rasoDe jamatA lAkhe sAdhamika zrAvakane A eka kartavya saMpeluM ke "tamAre huM rAja Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 navapada prakAza darabAramAM besuM, tyAre mane "ti mAr, varSAMte, mA daLa nA dU"--A zabda rAja saMbhaLAvavA, tenA artha "tame ( AMtarazatru rAga dveSAdrithI ) jItAI gayelA che, (tethI tamAre bhavabhramaNanA) bhaya vadhe che, (mATe ame tamane bhArapUrvaka kahIe chIe ke) 'tame tamArA AtmAnI ne jvAnI hiMsA na karo, hiMsA na karo." bharata mahArAjA pAtAnI AMtarajAti mATe sAdhatrikA pAsethI rAja A upadeza sAMbhaLatA. eTale jema e sAdhana ko bharata cakravatI ne jIva- ahiM'sA, ane Atma ahiMsAnA upadeza karatA hovAthI e sAdhima kA--mAhuNa kahevAyA. evI rIte bhagavAna jagatanA bhavya vAne sathA para jIva-ahiMsA ane AtmA ahiMsAnA upadeza karatA heAvAthI svapara ubhaya pratye sarve sarvA ahiMsaka banyA; eTale bhagavAna mahAmAtaNa kahevAya che. sva ahiMsA ane para ahiMsA jaina zAsananI A sva-ahiMsA ane para-ahiMsA AhuitAzrI e khUba samajavA jevI che, dravyarAva : prabhue pa-ahiM'sA e rIte samajAvI ke vAne mATe charI, talavAra, bhAlA jema zastra che, ema yAvat mIThAjalanA thavA mATe khArUM jala, gAma mahAranI mizra pRthvIkAyika vonI raja mATe nagaranI acitta raja, bahAranA sajIva vAyu mATe sukhanI phUMkanA acitta vAyu, zarUpa ane che...ItyAdri zIkhavIne e zasronA upayoga na karI evA ekendriya sudhInA vonI ahiMsAnA mahAna dhama zIkhavyA. prabhunA A upadeza zrI AcArAMga sUtranA 'zarijJA' nAmanA pahelA adhyayanamAM kaMDArAyela che, Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 187 bhAvazaa : evI rIte tIrthakara zrI mahAvIra bhagavAne potAnA AtmAnI hiMsAno paNa upadeza zrI AcArAMga sUtranA viSaya" nAmanA bIjA adhyayanamAM e rIte A ke zu te mUDha arthAta je guNa eTale ke kAmaguNa zabdAdi viSayo che, te saMsAranA mULarUpa rAgadveSAdikaSAyenuM sthAna che, Azraya che. arthAta zabdAdi viSayonA kAraNe rAgAdi kaSAye UThe che ane enA para saMsArarUpI vRkSa Uge che, vadhe che, jemAM A viSayamAM Asakita thaI, rAgAdi kaSAya karanAra jIvane bhAre du:kha sahana karavo paDe che. A je jIvanI pitAnI hiMsA thAya che, emAM mULa kAraNabhUta, viSayo ane rAgAdi kaSA thayA, mATe e viSaye ne rAgAdi kaSAyo jIvane mATe zAstrarUpa bane. ene bhAvazastra kahevAya. prabhu bhavya jIvone A paNa upadeza kare che ke "tame zabdAdi viSayo ane rAgAdi kaSAyorUpI bhAvazastrone prayoga na karo ane e rIte tamArA pitAnA AtmAnI hiMsAne aTakAvI, durgati du:khothI bacAve, svAbha-ahiMsA pALe" "mA haNa, mA haNa evo bharata mahArAjAne sAdhamikene upadeza A bhAvathI paNa bharelo che. ke tame rAgAdi je AMtara zatruthI jitAyelA che tene haTAvIne tamArA pitAnA AtmAnI paNa hiMsA TALe, sAdhamikenA A upadezanI pAchaLa kharekhara zrI RSabhadeva bhagavAnano ja uparokta upadeza kAma karI rahyo hato, mATe bhagavAna mahA-mAhaNa" kahevAyA. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 navapada prakAza utkRSTa ahiMsA-sUkSmamAM sUkSma ahiMsAno upadeza karanAra A bhagavAna che. ema to ahiMsA badhA kahe che, paNa te jIvone pUrepUrA oLakhAvyA vagara kahe che. bhagavAne pacendriyathI ekendriya sudhInA samasta jIvonI oLakhANa karAvI che, ane bhagavAna pachI kahe che : "AmanI rakSA karo eTale sarva jIvonI ahiMsA upadezanA prabhu sAcA mahAmAhaNa che. bhagavAna nirdhAmaka che' arihaMta ane nirdhAmaka saMsAra eka samudra che. jo temAM phasAyelA che, emAM ekendriyathI asaMsI paMcendriya sudhInA jIvo samudranI aMdara DUbADUba che. tethI emane "huM UMcuM chuM, nIce chuM" evuM kazuM bhAna nathI. saMjJI paMcendriya jIvo samudranI sapATI para che, emane bIjA jIvo karatAM UMce hevAnuM bhAna thaI zake che. emane sAme kinAre dekhI zakAya che, tema ja kinAre pahoMcavA mATe cAritra dharmanuM jahAja dekhAya che. mAtra manuSyane e jahAja maLI zake che. e jahAjane calAvanAra mukhya niryAmaka-sukAnI tIrthakara bhagavAna che. e manuSyone cAritra dharmanA jahAjamAM besADe ane enuM saMcAlana karI mokSanA kinAre utAre, arthAta samyak dazanapUrvakanA cAritra dharmanuM dAna kare che, ane enA vidhi vidhAna batAvI pAlana karAve che, ne kamaza: mokSa prApta karAve che. mATe bhagavAna nirdhAmaka che. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 189 bhagavAna sArthavAha che. arihaMta ane sArthavAha : sArthavAha sArthane-kAphalAne aTavImAMthI samRddha nagara tarapha laI jAya che. laI jatAM pahelAM Tahela pADe che, dA. ta. "ahIMthI vasaMtapura nagare sArtha jAya che. jene tyAM javuM hoya te sArthamAM khuzIthI joDAI jAva, aTavImAM rakSaNa maLaze, jene sAdhana sAmagrI nahi hoya tene te paNa maLaze.' arthAta vacamAM aTavImAM cAra, hiMsaka pazuno bhaya hoya, temAMthI rakSaNa ApavAnI, temaja aTavImAM mukAma karavA hoya to sAdhana vinAne-khAvApIvAnI javAbadArI sArthavAha mAthe le che. bhagavAna sArthavAha che, "sArtha" eTale mokSe janAre caturvidha saMgha, prabhue zAsana sthApIne saMgha sthApe che. saMghanA piote adhipati sArthavAha banyA che. saMsAra aTavI pAra karI, mokSa nagarIe te saMghane pahoMcADavAno rAkhyo che. jema sAthe gAme gAma karyo. " Ave. jeDAo... gAme gAmathI leke jeDAtA jAya che. nIkaLyA tyAre paoo hatA ne pahoMcatAM 1500 thaI jAya, ema bhagavAna paNa gAme gAmathI saMgha vadhAre che, tethI bhagavAna sArthavAha che. nimaka ane sArthavAha vacce pharaka : pra-bhagavAna nirdhAmaka ane sArthavAha che, to te banne vacce zuM pharaka? ugnanirdhAmaka tattva darzana karAve, sArthavAha mArgadarzana karAve. (1) nirdhAmaka te samudra-pravAsa mATe hoya ane sAtha. vAha bhUmi-pravAsa mATe heya, saMsArane samudra kahIe Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 navapada prakAza tyAre prabhu niryAmaka, ne saMsArane aTavI kahIe tyAre prabhu sArthavAha, (Ane vicAra pachIthI karIe) athavA bhagavAna AtmAdi tatvane ane mokSanA mArgane batAvanAra che. jagatane ATaluM joIe che: 1, tattvano prakAza ane 2, mArganI oLakha, A benI oLakha thAya pachI pite saDasaDATa sAdhanAnI gADI calAve, tyAM tava te AtmAnuM tattva jANyuM. ane dharma te samyaka pariNati ane tadanukULa samyapha AcaraNa e mArga jANe, vAtmAna kSa, vAtmA marA potAnA AtmAnuM rakSaNa kara;" ne "pitAnA AtmAne bhaja, arthAta pitAnA AtmAne Azraya le, AtmAne uddezIne ja sAruM kara, bAkInAne bhajIza nahi. ane tenI je zubha pariNati, sapariNati-dharmapariNati, tene vadhAra, AmAM paisA TakAnI jarUra nathI, saMvara pariNati ane cilAtI putra : cilAtI putra khUnI cora hato. tene mahAtmA maLI gayA. te dhyAnamAM UbhA hatA jaMgalamAM, talavAra ugAmI te kahe che: "bela, zuM samaje che ? - mahAtmA bolyA: "upazama, viveka, saMvara te bolIne mahAtmA AkAzamAM UDI gayA; kemake te vidyAghara cAraNa muni hatA. tavanI oLakha upazama ane vivekathI maLI gaI ne bhAna thayuM ane mArganI oLakha saMvarathI thaI-mArga te AMtarika saMvara-pariNati, sarva Azravanidha; ane bAhyathI sarvasaMgane tyAga, yAvata pitAnI kAyAnI paNa sukhAkAritA nahi jovAnI. tAtparya, kAtsarga. basa, Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiM ta 191 cilAtIputra tyAM ja madhu vAsirAvI kAyotsarga dhyAnamAM Ubho rahI gayA, zarIra kIDIoe vIdhI nAkhyuM, chatAM 'apANa vAsirAmi'. te cilAtI putra khUnI maTI, mahAtmA anyA, tenuM kAraNa tattvadarzIna ane pariNita hatuM. Atma-pariNati ane caMDakAzika nAga : caDakAziyA jherI nAga maTI. caDakAzika mahAtmA anyA. bhagavAne AtmAnI tene ALakha karAvI. teNe AtmAne oLakhyA, kIDIe caTaka caTaka caTakA de che, tyAre vicAre che : " devA dene. A caTakA zarIrane che, AtmAne nathI. AtmA kAcAtA nathI, AtmA akhaMDa che. vaLI caTakAthI acavA hAluM tA kIDIo bicArI mare. have tA hiMsA lIdhI te lIdhI," bhagavAne ene tattva-ddana ne pariti ApI : " mujajha ! bhujajha, ! caMDakAsiyA ! edha pAma, odha pAma " A zu kahe che ? e ja, " mahArane jovAnu zu ? zu zuM? Aveza zA mATe kare che? edha pAma, dar svAtmAne jo, " caDAziyAne jAtismaraNa thayuM, eNe daramAM joyu phADAnA pAvara--power UtarI gayA ! virati karI, paMdara divasanA upazama saMvara sahita dhyAnamAM rahetAM varSonAM pApanA kurcA uDAvI dIdhA !DhArAne, mANasAne, pakSIone mArI nAkhavAnuM pApa te paMdara divasamAM phUMphrUT svAhA karI nAkhyu ! marIne AThamA devalAke samyagdaSTi deva thayA. A che bhagavAnanuM tattva-dAna ane AtmapariNatinu * dAna. bhagavAna nirmAMcaka te sAgara eLagAve, sAthe vAha te aTavI ALagAve, eTale zu? Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 navapada prakAza bhagavAna niyAmaka banI mithyAdarzanamAMthI samyagadarzanamAM lAve che, ane sArthavAha banI asata pravRttimAMthI samyapha cAritramAM lAve che. nirdhAmakamAM zuM ? jahAjamAM besI javAnuM, pachI jahAja badhuM kare, tema samyakudarzanamAM besI javAnuM pachI e ja badhuM kare. sArthavAhamAM zuM ? sArthamAM cAlavuM paDe, pAchaLa pAchaLa cAlyA Ave, gabharAtA nahi eTale prabhunA cAritrane jotAM jotAM cAritra pALe. upamA ehavI jehane chAje. te jina namIe utsAha AvI mahAgopa vagere upamAo je bhagavAnane bhe che, tevA bhagavAnane utsAha pUrvaka namIe, utsAha pUrvaka eTale? nitya no saMga eTale ke prabhune rAga vadhArIne namIe. ahe! name jiNANuM nAma jaNAvyuM Ama aMdara Power vadhato jAya, ahobhAvano utsAha, ullAsa vadhato jAya, ArahaMta tattva Aje maLyuM che te maLyuM ! kAle te raheze ke kema? kadAca jIvate rahuM ne magajanI zakti kuMThita thaI jAya to? tyAre bhagavAna magajamAM nathI AvatA, paNa atyAre maLI gayA che." te saMvega che, saMvega eTale vadhatA UchaLatA rAgabahumAna, tethI AMtarika zubha bhAva vadhatA jAya che. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - - - - - arihaMta ATha prAtihAryanA darzanathI thatuM ahobhAva: pra-ATha pratihAryo joIne prabhu para rAga kema vadhe? u0-dA. ta. keI AcArya mahArAja AvatA hoya ane emanI be bAju jo cAmara vIMjAtA dekhAya, te paNa amuka samaya pUratuM paNa te mAtra cAmaro jotAM ahe! oha! thaI jAya, tyAM TeLe ToLAM jevA UlaTe, tyAM pachI je ATha prAtihAryo jovA maLe che to keTale badhe abhAva thAya? jojananA vistAravALuM azokavRkSa, satata jharamara puSpavRSTi, addhara AkAzamAM deva duMdubhi, jhagArA mAratuM samavasaraNa, jejana gAminI prabhunI vANI, vagere atizaya pratyakSa jotAM akkala kAma na kare. vaLI 3pa atizayavALI vANI, eka vAkaya bolAya, tyAM hajAre zrotAonA saMzaya pheDAya; vANInI mIThAza evI ke je vANI satata cha mahinA cAle, toya bhUkha tarasa na lAge. vANI deva, manuSya, tiryaMca saune potAnI bhASAmAM samajAya..vagere vANInA 35 atizaye najare jotAM bhalabhalA mithyAdaSTi che prabhu para ovArI jAya, ane aho ! ahA ! prabhu! A tamAre ke aciMtya prabhAva! jagatamAM kharekhara Izvara heya te te tame ja che, tamArAthI ja jIvone mokSa thAya, evo hArdika bhAva jAgIne belAI jAya, rUpa atizayayukta prabhunI vANI prabhunI vANInA 35 guNe nIce mujabanA hoya che1 mAlakoza rAgavALI 2 meghavata gaMbhIra 3 paDagho paDe tevI 4 nehALa-madhura 1 3 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prAza 5 kheda-ajanaka, 6 hRdaya -zAhI 7 prazaMsanIya 8 sAhasika 9 saMskRtAdi lakSaNayukta 10 varNapada vAkayathI spaSTa 11 kartA-kAla-liMga- 12 saMzaya rahita vacanAdinA doSathI rahita 13 paraspara sApekSa 14 vizeSaNathI viziSTa 15 dharma ane arthanI bedhaka 16 bahadu athayukta 17 athane aneka rIte 18 siddhAntAnusArI samajAvanArI 19 pratipAdya vastunA svarUpane 20 vivakSita vastunA anusaratI svarUpane anusaratI 21 vivakSita vastusiddhinA 22 pUvapara-aviruddha pramANayukta 23 dezakALa ucita 24 ati vilaMba rahita 25 asaMbaddha-ati vistAra 26 vakatRmAnasika doSa rahita rahita 27 svaprazaMsA paraniMdA-rahita 28 anyane dUSaNa ApavAthI rahita 29 anyanA marmanA anuddaghATaka 30 agAmaThI 31 AzcaryakArI 32 ezvaryayukata 33 ucca 34 udAratAyukta 35 saraLa upasaMhAra : AvA vadhatA saMga-saMbhrama sAthe arihaMta bhagavAnane namaskAra karIe, Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malADa pUrva vAcanA mahA vada 14, 2036 31-1-80 arihaMta duhA [ arihaMta pada yAte thaka, davaha guNa pajajAya re, bheda cheda karI AtamA, arihaMta rUpI thAya re vIra. (1) vIra jinezvara upadize, sAMbhaLaje citta lAI re, Atama dhyAne Atama-daddhi maLe saviAI re. vIra.(ra) dravya, guNa ane paryAya vaDe arihaMta padanuM dhyAna karato AmA bhedano cheda karI arihaMtasvarUpa thAya che. (1) ema vIra jinezvara upadeza kare che, te tame sAvadhAnIthI sAMbhaLaje AtmAnA dhyAnathI AtmAnI (bhUlAyelI) sarva saMpatti (tene pitAne) AvIne maLe che. (2) ] arihaMta svarUpa pAmavAne upAya arihaMta-paMdanuM dhyAna karatAM arihaMta svarUpa thavAya che. pra -A te majA ja thaI jAyane? "arihaMta, arihaMta, dhyAna dharatA rahIe, lADavA peMDA khAtA rahIe, taLAImAM sUtA rahIe ne arihaMta svarUpa thavAtuM hoya to arihaMtanuM dhyAna keNa na kare? arihaMtApanuM kaI nayane ja khAtA hoya Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza arihaMtanuM mAtra dhyAna karatAM karatAM arhiMta svarUpI kema thavAya ? 196 u-tenuM ahIM sAdhana batAvyuM:-arihaMta sAthe ApaNA AtmAnA bheda che, kemake ApaNane lAge che ke ApaNe judA, ne arihaMta judA; ApaNe arihaMta nahi, arihaMtathI bhinna A je bheda che, tene chinnabhinna karI nakhAya, eTale te abheda thaI jAya che. te ApaNe ariha'ta banI jaIe chIe. 'hu" nI bhinnAbhinnatA : 66 arihaMtanuM evuM dhyAna dharavAnuM che ke ' arihaMta judA ne huM judA' A bhAna bhUlI javAya, huM ahita ka evuM abheda praNidhAna thAya, koI pUche:pra0 kema arihaMta judA ! ne huM judA ? u-arihaMta rAgadveSathI bharela nathI, vItarAga che, huM rAgadveSathI pUNa chuM. arihu tamAM leza mAtra ajJAnatA nathI, sa`jJatA che, huMajJAnatAthI bharelA chuM,... mATe huM arihaMtathI judA chuM, e bhedanA cheda thaI jAya to ahita svarUpa thavAya. pra-tA bhedane chedya karavA kevI rIte ? -arihaMtanu dhyAna dharIne bhedane IMdra thAya. athavA kaheA: jenAthI bhedanA cheda thAya, tevu... arihaMtanu dhyAna karAvu joIe. arihaMtanu dhyAna e prakAre thAya : 1, sa`bheda praNidhAnathI. 2. abheda praNidhAnathI. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta praNidhAna eTale dhyAna 1. saMbheda praNidhAna eTale arihaMta AvA guNa, AvA lAyaka, AvA svarUpavALA che, ema arihaMtane potAnAthI bhinna tarIke mananI sAme lAvIne dhAvavA e, AmAM dhyAtA pita, peya arihaMta, ane dhyAna e ciMtanakriyA: traNeya bhinna bhinna che. dhyAtA eTale dhyAna karanAra ApaNe pita; dazeya eTale dhyAnano viSaya te arihaMtane batAvyA, te ApaNI sAme che, arihaMta AvA svarUpe che. tenuM ekAgra ciMtana karIe te arihaMtanuM saMbheda praNidhAna thayuM kahevAya, AmAM dhAtA ApaNe chIe. arihaMta ApaNAthI judA che. ApaNAthI bhinna svarUpavALA ane bhinna vyaktine arihaMtane samajIne dhyAna dharIe chIe ke "arihaMta AvA pUrNa svarUpa che, ne huM evo nathI. 2. abheda praNidhAnaH dhyAna eTale dhyAna, tyAM bIje kai vicAra nahIM, bIjI kaI pravRtti nahIM, bIju koI kAma nahIM. ekatAra, ekatAna, ekAkAra ! A dhyAnamAM arihaMta aSTa prAtihAryathI bhatA dekhAya, mahApa dekhAya, mahAmAhaNa dekhAya, mahAnirdhAmaka ne mahAsArthavAha dekhAya. AvAM arihaMtanuM tanmaya dhyAna karAya, e saMbheda praNidhAna, e tanmaya dhyAna karatAM karatAM utkRSTa tanmayatA thAya ke kevA arihaMta vItarAga: sarvajJa! alabhI ! nirmohI! akrodhI! emAM jyAre utkRSTa tanmayatA thaI jAya, tyAre A saMbheda praNidhAna te abheda praNidhAna thaI jAya che. tyAre pachI pote dayeya Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 navapada prakAza arihaMtathI bhinna dhyAtA che, tevA bheda bhUlAi javAya che, paraMtu pAte arihaMta vItarAga che, tevo bhAsa thAya che, dA. ta. iyaLa AgaLa bhamarI gUje che. pahelAM tA tene A bhamarInA gujAravanI dhUna lAge che; pachI IyaLane emAM tanmayatA lAgI jAya che. tanmayatA evI lAge, evI lAge, ke tanmaya anela iyaLa pote bhamarI che. ema bhAsa thaIne pote bhamarI anI jAya che. tema arihaMtanuM dhyAna dharatAM, dhyAnamAM tanmaya thaI AtmA pAte vItarAga paramAtmarUpa banI jAya che. traNa rIte adbhuita dhyAna : pra-arihaMta padmanuM dhyAna kevI rIte karavAnuM ? u--arihaMtapadanuM dhyAna dravya, guNa ane paryAyathI karavAnu che, arihaMtanA dravyo, cuNA ne paryAyA vicAratA rahevAya, emAM vicAraNAnI ekAgratA Ave, dravyathI, guNathI te paryAyathI,e arihaMtanuM dhyAna thAya. koI paNa vicAraNA karavI hAya te dravya, guNa te paryAyathI thAya. pra0 ahi tanI vicAraNA dravya, guNa ane paryAyathI kevI rIte karavI ? dravya arihu tanu dravya eTale ke adbhuitanA AtmA. ene vicAra karavAnA dA. ta. rihaMtanA AtmA anAdikALathI viziSTha tathAbhavyatvavALA che, mATe bIjA AtmA karatAM khANumAM paDelA ratnanI jema uttama, te vicAravAnuM. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 marihaMta caramALa he caramakaraNa tathAbhavapariNati paripAka, deSa TaLavaLI daSTi khUle bhalI, prApati pravacana vAka' bhavyatva : bhavamAMthI mukata thavAne yogya hoya tene bhavya kahevAya, enAmAM bhavyatva heya, e bhavyatva vyakti dITha juduM juduM evA vaiyaktika bhavyatvane tathAbhavya kahevAya, emAMya arihaMta thanAra AtmAmAM viziSTa tathAbhavyatva heya, bhavyatvanI khAtarI : pra--ApaNe bhavya chIe enI khAtarI zI? uo jene bhavano bhaya lAge te bhavya heya. abhavyane saMsAra mAnya che, mokSa nahi tethI ene bhavamAM bhaTakavAne bhaya ja nahi, ApaNane je e bhaya che te eno artha ja e ke ApaNane mokSa game che, ne mekSa game e mekSa pAmavAne pahele guNa che. mATe ApaNe bhavamAMthI mokSa thavAne. tethI ApaNe bhavya chIe, paNa darekanuM bhavyatva eTale ke vaiyaktika bhavyatva juduM juduM hoya che. bhavyatva sAmAnya to eka heya che. "bhavituma zya bhavya ke bhavima? "siddho vitAma cogya: bhavya:- siddha thavAne gyA te satya jIva. vividha yogyatA ane vividha nimitta : yogyatA sAmAnya te badhAmAM che, vyakti dIThogyatA judI judI che. kAraNa ke ekeka vyakti mekSa pAme che te alaga alaga kALe, alaga mArimittathI bedha pAmIne, ne alaga alaga sAdhanA kare che pAme che. keI eka sAdhanA kare che te kaI bIjI koI eka nimittathI te Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 navapada prakAza kaI bIjA nimittathI pAmI jAya che. koI eka ja vyAkhyAna sAMbhaLIne pAmI jAya che, to kaI vadhAre vakhata sAMbhaLIne pAmI jAya che. sAdhanAmAM sAdhanAnA vegamAM phera hoya che. upavAsamAM badhAnI pariNati sarakhI na hoya, keInI ucca heya, keInI maMda heya. darekane kALane pharaka heya, vegane pharaka haya, sAdhanAnA viSayane pharaka heya. kaI tapa pAchaLa paDe, to kaI vaiyAvacca pAchaLa, kaI jJAna pAchaLa, to kaI saMyama pAchaLa... AvA ghaNa-asaMkhya vega mokSanA che. emAMthI mukhyapaNe kaI eka bhAga laIne paNa mokSa pAmI jAya, zrI mahAnizItha zAstramAM AvAM ghaNAM nimittanA dRSTAMta che. vividha nimittanAM dRSTAMta: 1. "mArUM chUpuM pApa che, lAva guru pAse AlocanA karavA jauM...aho! mAre AmA ke adharma ! ene zuddha karI dauM' sAvIe ATale vicAra karatAM karatAM tyAM ja emane kevaLajJAna ! 2, bIjA sAdhvI vicAre che: "jAuM guru pAse hamaNuM ne hamaNAM, AlocanA barAbara karuM! toDI nAkhuM kema eke eka !"...bhAvanAmAM caDhI, ne kevaLajJAna..! 3. to keIe guru pAse AlocanA karavA jyAM pagaluM upADI rastAmAM cAlavA mAMDayuM, tyAM bhAva caDha ne tyAM kevaLajJAna...! 4. AcArya pAse UbhI rahI "mAre AlocanA karavI che,' ema pApa kahetAM kahetAM kevaLajJAna pAmI gaI ! Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ari ta 201 5. kAI te| AlAcanA karI rahI ne haiyAmAM, ' hAza ! pApa gayAM, haiyuM halakuM' thayuM 'have AtmA Ama caDhaze... tyAM kevaLajJAna...! AlAcanA karavI che te pApanA tiraskAranI sAdhanA che, pApakArI AtmAnA tiraskAranI sAdhanA che. 6, AleAcanA kahIne prAyazcitta mAgyu te, svIkAratAM bhAvanA vadhI 'ahA ! A prAyazcittathI mArAM pApa sApha tA e rIte bIjA paNa tapa karI pApa samasta sApha karyuM... ema bhAvanA vadhatAM kevaLajJAna... ! 7. 'are ! kevAM mArAM dhAra pApa ? chatA gurue prAyazcitta ApyuM ! kevI gurukRpA mArA para !" ema gurukRpAnA vicAramAM lIna thayA ne tyAM kevaLajJAna... ! vAta A che: ekeka bhavya AtmAnI sAdhanA alaga alaga hoya che. eTale meAkSe javAnuM vyaktigata utthAna alaga alaga Aya che, e sUcave che dareka vyaktinI mAkSamAge AgaLa vadhavAnI yAgyatA judI judI hAya che arthAt vyaktidITha bhavyatva juduM juduM hoya che, ene tathAbhavyatva kahevAya che. nijAmaNA karAvanAra khadhakasUri guru pAchaLa rahI gayA, ne Alamuni ghANImAMpIlAIne pahelA meAkSe pahoMcI gayA ema teA pachIthI khadhasUriya pIlAyA paNa meAkSa na pAmyA tenuM bhavyatva judu hatu., mAlamunine te " mArA haiyAmAM bhagavAna munisuvratasvAmI che mATe koI ciMtA nathI." ane kha`dhakAra pIlAyA, paNa tyAre vicAra judA hatA: "harAmI pAlake mArU' mAnyuM nahi" eTale rahI gayA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 eka ja nijAmaNA kAryamAM kema pharaka ? kahA, ananu tathAbhavyatva juduM juduM. viziSTa kAyjhi tathAbhavyatva ! tIrthaMkaranuM tathAbhavyatva vaLI viziSTa koTina hoya che. e viziSTa koTinuM bhavyatva hovAthI viziSTa rIte samyakttva pAme te viziSTa rIte AgaLa vadhe emAM navAI nathI. dA. ta. nayasArane muni maLyA. tArA AtmAne oLakha. deva-guru-dharma ne ALakha" e be khelamAM samakti pAmI gayA ! navapada prakAza arihaMta dravya U'cuM ! sahejamAM AtmAnI ane devaguru--dharmanI oLakha karI le ! sAdhu kadAca dAvA kare, pra-ema tA amane paNa deva-guru-dharmanI oLakha thaI che. zuM ane devaguru-dhama ne oLakhyA vagara dIkSA lIdhI haze ? utA pachI dIkSA lIdhA bAda deva-guru-dharma ne ALakhanArA vagara joItA pramAda kare kharA ? na kare. dA. ta. paraNIne sAsare gayelI kanyAe patine ALakhI lIdheA che. tethI patinI sevA, patinA khela patinI ruci-- te badhu sAcavavAmAM e eka miniTanA pramAda nathI karatI. kemake teNe patine ALakhyA che ke A sANa vananA AdhAra che. tema deva-guru-dharmone oLakhanAra lezamAtra pramAda na kare, devaguru-dhanI oLakhamAM zu' arihaMtanI sarasAI karavI che? nA, emane Aza tarIke arijIta dravya UMcu hAya che, e najara sAme sakhI emanI upAsanA karavI che. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 203 arihaMtanuM dravyathI ciMtana kare: "he he ! prabhu ! tamAruM dravya keTaluM UMcuM ? anAdi kALathI viziSTa tathAbhavyatva! Apane alpanimittamAM mahAvairAgya! gurunA alpa upadezamAM mahAsamyakatva! nayasAre samyakatvanI kevI ArAdhanA karI haze ?" marIcinI ArAdhanA : marIci tarIke jamyA, tyAre temanA zarIramAMthI sUryanAM kiraNanI jema kiraNa-marIci nIkaLelAM, mATe "marIci' nAma paDayuM, te che samyakatvanI mahAna ArAdhanAno prabhAva, e kevI mahAna ArAdhanA haze? teo samavasaraNamAM gayelA, temanI sAthe bhAratanA dIkarAo hatA, bIjA ghaNA gayelA, bIjA to samavasaraNa paracaDhayA, prabhune vaMdana karyo, pradakSiNa dIdhI, upadeza sAMbhaLe ne pachI bodha pAmyA...jyAre maricIne to samavasaraNa dekhatAM ja bodha thaye! samavasaraNanA kAMgare kAMgare jhagArA mAratAM ratna! e badhuM jotAM ja vicAramagna thayA : "dAdAjInA dharmane A prabhAva!" AMbe vA hoya to thaDa, DALI, pAMdaDAM, mora, kerI Ave, A badhuM mULa upara bIjarUpa geTalA para AdhAra rAkhe che. - tema dharma te goTala che. tenA para samavasaraNa thAkya. ibre-deva dehatA Ave. saMsAramAM rahe to dharma thI kaMcana, kAminI, sattA, bagIcA, gADI vagere maLe, mULamAM dharma kAma karI rahyo che. te marIcie vicAra karyo : "mAre mULa pakaDavuM? ke DALa-pAMkhaLAne pakaDIne besI rahevuM ? DALa pAMkhaLAM tulya lakSamI-lADI-vADI-gADInI lIlAekadikarararapha UDI jaze! Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 navapada' prakAza ne enA mohamAM A janamamAM mULabhUta dharma sAthe nahi, eTale bhavAMtare bhIkha mAgavAnI! mULa salAmata to sabasalAmata, mATe mAre mULa te dharma, tene ja pakaDavAne." - marIci arihaMta dravya che, keTaluM UMcuM e sahejamAM vairAgya! sAdhuo ! tame saMsArane choDIne ahIM AvyA, DALa-pAMkhaLAMne vaLagavAnuM tame choDI dIdhuM che, ne dharma mULa pakaDyuM che, e na bhUlazo to ahIM dharma ja sUjhaze; gocarI pANI vagerenI anukULatA nahi javAya. arihaMtanI A vaDAI che, "prabhu! tamAruM dravya keTaluM UMcuM ? judA judA bhagavAnanuM juduM dravya, ekekanI viziSTa tathAbhavyatA, malinAtha bhagavAne dIkSA lIdhI je divase, te ja divase sAMje kevaLajJAna ! jaina darzanamAM strI janmanI yazagAthA: - ajJAna leke kahe che ke: "jaina dharme strInI kiMmata nathI AMkI. javAba e che ke jaina dharme strInI je kiMmata AMkI che, te anya nathI AMkI. mallinAtha strInA avatAre tIrthakara to thayA paNa vadhArAmAM mallinAtha bhagavAnane dIkSAne divase ja kevaLajJAna thatuM batAvyuM che! jyAre gaSabhadevane tathA mahAvIra svAmIne mATe tevuM nathI batAvyuM. te jainadarzane strInuM keTaluM gaurava karyuM che? hakIkatamAM to evuM che tevuM jainazAsane raju karyuM che. (2) arihaMtanuM dravya, guNane paryAyathI dhyAna karavAnuM. guNathI vicAra karava, guNathI dhyAna karavuM. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta arihaMtanA guNAnuM darzana : arihaMtanA guNA jovAnA. te aneka guNA che : (1) mahAvIra 8 varSanA thayA. trizalA mAtA kahe : 'cAlA, bhagavAnane nizALe besADIe' : teA bhagavAna kema kAMI na olyA ke mane badhuM AvaDe che ? lAvA tamArA mane bhaNAvavA taiyAra thayela paDitane, emane keTalu' AvaDe che e tapAsI jouM. 205 bhagavAnane ghaNuM jJAna hatuM, paNa temanAmAM gabhIratA guNu hatA, tethI te khelyA nahI, (1) trizalA mAtA bhagavAnane lagnanu' banAvavA gayA tA te ekadama UbhA thaI gayA. " tame kema AvyA ? emAM mArA avinaya DhekhAya che. Ape khelAvyA hota te huM ja ApanI sevAmAM hAjara thaI jate. khera, pharamAvA kema padhAravuM thayuM ? koI sevA ?" bhagavAna avadhijJAnI che, Iddo temane namavA Ave che, paNa mAtAnI AgaLa A che vinaya guNu ! (3) saMgame cha mAsa dATa vALI nAkhyA, mahAvIra prabhu para dhAratidhAra jumAnA varasAda varasAvyA. eka rAtamAM 20 dhAr upasarga karyA . ghImela mATI caTakA bhare AkhA zarIre caTaka caTaka ! sAmaTA sApa karaDe ! vIMchIe karaDAve, DaMkhyA kare ! tIkSNa dADhavALA uMdaronI phAjanI kAja zarIra para caDhI jAya ! zarIra para ahIM baTakuM, tahIM maTakuM ! AvA 20 upasa eka rAtamAM varasAvyA paNa bhagavAna DagyA nahI ! bhagavAna dhyAnamAM rahyA. prabhune geAcarI pANI ya levA na Dhe. bhagavAna jAya tyAM kAcu' pANI reDe, vaheArAvanAra kAcI vanaspatine aDI jAya, dASA Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 navapada prakAza UbhA karI de; tethI nirdoSa gocarI na maLe. uparathI temanuM apamAna thAya; paNa bhagavAna DagyA nahIM. A che sahiSNutA guNa (4) cha mAsa pachI saMgama pAchA javA taiyAra thaye, tyAre bhagavAnanI AMkhamAM AMsu AvyAM : "A bicAra! amArUM nimitta pAmI DUbI gaye! zuM thaze te bicArAnuM narakAdimAM! "paNa bhagavAna, tamAruM kAMI bagaDayuM nathI?" ema kaI pUche to? bhagavAna te mAnatA ke "jeTaluM sahana karyuM teTaluM mAre to karmanA bhAre bhArA tUTI gayA paNa te bicAre du:khI thaze." bhagavAnane A che mahAna karaNa guNa! (5) kevA guNe bhagavAnanA? sahana karyuM te karmanA paDadA tUTayA. "pitAne sahana karavAnuM maLyuM, emAM AnaMda. A guNa che. arihaMtanI paryAyathI vicAraNA (3) arihaMtanI paryAyathI eTale avasthAthI vicAraNA thAya, arihaMtanI avasthA vicAravAnI che. emAM moTI moTI traNa avasthA che. temAM (1) piMDa avasthA,-temAM avAMtara traNa avasthA : janmAvasthA, rAjyAvasthA, zramaNa-avasthA, (2) padastha avasthA (3) rUpAtIta avasthA - 1 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 207 Ama A pAMca avasthAe arihaMtanA paryAya kahevAya, (1) piMDastha avasthA : janmAvasthA arihaMtane janma thAya ke dikakumArIe navaDAvavA Ave, kapaDAM paherAvavA Ave, rAsaDA le, ne bhagavAna pote nAnA baTakA jevA. temane kahe: "he bhagavAna! tamane ame namIe chIe pachI meTA Indra merazikhara para ATalA nAnA bhagavaMtane laI jaI harakhabhera moTA moTA kaLAthI abhiSeka kare! chatAM A badhAthI prabhune abhimAna nahi thayuM ! pitA rAjA taraphathI janmamahesavamAM paNa ema ja nirahaMkAra ! sAmaMto Ave, zeThiyAo Ave, badhAya namavA Ave, "amane pAraNuM jhulAvavA do." badhA talapApaDa thAya. bhagavAna A badhuM jANe paNa te mAna-sanmAna-satkAramAM levAI gayA nahIM. abhimAna na karyuM ke kevuM meTA meTA deva-Indra mArUM sanmAna kare che ! abhimAna koNa kare? mUkha ke DAhyo? abhimAna ane kALa: bhUkhe uMdara abhimAna kare che, te rAtanA pharavA nIkaLe. chAjalI para ghauMnI baraNImAMthI divase ghauM letAM cAra pAMca dANA verAyalA te maLyA te khuzI khuzI ! te pAchalA be paga para Ubho thaI, pUMchaDI UMcI karI, abhimAna kare che: "pelA uMdara karatAM huM ke bahAdura? pAMca dANA maLyA paNa tene khabara nathI ke pAchaLa kALe bilADe Ubho che ! te bilADe vicAre che: "jaNa sthira thA, pachI haDapa! Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T . . . . 208 navapada prakAza kahe, abhimAna kare te mUrkha nahi te zuM DAhyo gaNAya? dANa maLyA ne te cAlyo gaye heta to? nA, pAchaLa Ubhela kALarUpI bilADe. haDapa karI jaze, e jovuM ja nathI, eTale zAnuM cAlyA javAya? (2) rAjyAvasthA : abhimAnamAM akkaDa rahenArane sAdhanA na thAya, ema joradAra rAga dveSa heya te ya sAdhanA na thAya, sAdhanA mATe karmanA killAmAMthI palAyana thavAnuM che. e sAdhanA eTale bhagavAnanI rAjya avasthA che. bhagavAnanI rAjya avasthAmAMya keTaluMya vicAravAnuM Ave. mahAna sattA-ThakurAIbhega sAmagrI chatAM evA rAgadveSa nahi, Asakti nahi. bhagavAna nirlepa che. (3) zramaNa avasthA - zramaNa avasthAmAM paNa teTalI sahiSNutA. gocarI levA jAya-gocarInI AzAe jAya ane abhigrahanapurAvAthI gocarI na maLe te nirAza na thAya. "are! Ajeya gocarI na maLI? " eTaluM ya na thAya. "gocarI maLI heta to saMyamavRddhi thAta, ne gocarI na maLI te tapavRddhi thaI A ja hisAba para lAbhAlAbhamAM samatva bhAva che. - arihaMtane zramaNa avasthAne paryAya vicAravAmAM prabhunI tapa-avasthA, pariSaha-avasthA, upasarga-avasthA, vagere vicArAya. emAMya tatvaciMtana avasthA evI ke emAMnI lInatA bahArano eka paNa vikapa UThavA na de e pachI prabhunI padastha avasthAno vicAra, arihaMtanA paryAya tarIke manamAM lAvavAne. WWW Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adbhuita (4) padastha avasthA! ( )pa rihaMta prabhu kevaLajJAnI anyA, arihaMtapadantI kara padanI avasthA pAmyA, prabhue emAM 209 (i) kevu' paramAtma svarUpa prApta karyuM...! (2) prabhunuM samavasaraNa ane vihAra kevA ! (3) prabhunA kevA kevA 38 atizayo ! (4) prabhunI vANInA kevA 35 atizaya ! (5) prabhunA kevA trividha upakAra ! rihaMtanA trividha upakAra A,-- = (1) prabhue jIva-ajIrvAda navatattva kevAM anerAM ApyAM ! tattvaprakAza, tattvajJAna devAnA upakAra... (2) prabhue samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapanA kevA mokSamArga ApyA ! (3) prabhue ArAdhanAmAM stuti,-prArthanAmAM, ane darzana pUjana-bhaktimAM kevu' avvala AlaMbana ApyuM ! A badhA vicAra arihaMta paryAyamAM karavAno (5) rUpAMtIta avasthA arihaMta prabhu mekSa pAmI rUpAtIta banyA. te AtmAnA kevA ana ta aiya vagere pAmyA ane vicAra karavAnA. A prabhunA rUpAtIta paryAyanuM dhyAna thayuM. Ama ahi tanu dravya-guNa-paryAyathI dhyAna dharavAnu, A badhA dravya-guNa-paryAya vicAravA yAda rahe. 14 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 navapada prakAza vicAraNAmAM vizeSa to bheda-cheda karavAno che. te vakhate khAsa vizeSatA, khAsa dhyAna, khAsa sAvadhAnI e rAkhavAnI che ke arihaMtanA paryAya sAthe ApaNAmAM keTalI pariNati thaI te jovAnuM che. ekale arihaMtane copaDo na vAMcIe, joDe jeDe ApaNe paNa vAMcatA jaIe, ema karavuM joIe. te na thAya to pelI haraNanI kathA jevuM thAya, - udAharaNa-bhaTTajI kathA karatA hatA, "juo, rAvaNe sItAnuM haraNa karyuM sabhAmAMthI "jI bolyA, paNa sAMbhaLanAra DobA jevA hatA. bhaTTajIe temane pUchyuM, "samajI gayA ? " zrotA: "hA paNa have rAvaNa haraNane zuM karaze ? A zuM karyuM? "sItAnuM haraNa karyuM te samajavAmAM zrotAe buddhi na vAparI, arihaMtanuM pAna karIe te buddhi vAparavI ke "mAre arihaMta sAthe zuM leNadeNa che? kone khabara mArA AtmA paNu arihaMta hoya te ? mAru dravya UMcuM hoya to to zuM kAma nIcANamAM vahI rahu chuM ? mAre to UMce vahavAnuM che, arihaMtanuM ApaNe dravya-guNu-paryAyathI dhyAna karatAM karatAM nIcANamAM vahetA AtmAne UMce vaheDAvavAne che: paMpa lagADavAne che, phesa lagADavAnuM che, ciMtana ne pragati arihaMtanuM dhyAna karIe e ApaNA AtmAne lAgu karavAnuM tenI sAthe saMbaMdha joDavAno ke "AmAMthI mAre keTaluM karavAnuM ? " A zravaNanI gaMbhIratA che, gaMbhIra bane to rahasya samajAya, dravya-guNa-paryAyathI arihaMtanuM ciMtana karatAM, ApaNA AtmAmAM keTalI pragati thaI te ciMtana karatA jaIe te Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adbhuita 211 bhedranA chaMda thAya; kemake AtmAnI pragatinA sahRdaya vicAra AtmAnI uttarottara pragati vadhAre che, te TheTha pAtmabhAva sudhInI Atmapragatie laI jAya che, ane e bhAva AvyA eTale arihaMta paNa paramAtmA ne ApaNe ya paramAtmA, ema ahita sAthenA bheda dUra thayA. ApaNe evA vicAra karIe : ekalA arihaMta karI zake, ne zuM huM na karI zakuM ? alayyat, eTaluM badhuM nahi, tA thADuM, paNa thAtuMya karI zakuM, dA. ta. bhagavAna rAtabhara kAussaggamAM sthira rahyA tA zu` huM cAra leAgassanA nirdoSa kAussaggamAM sthira na rahI zakuM? mADhuM pherave te vAnaddASa lAge, DALA pherave tA. kAgaDhASa lAge, AvA eka paNa DhASa nathI lAgavA devAnA, e nirdeSi kAussagga arihaMtanuM dhyAna karatAM bhedanA chedya karavAno che. 'huM bhaviSyanA arihaMta chuM. huM sAdhanA lagA, sarva prakAranA bhedanA chedra karUM; arihaMtanu khUba khUba dhyAna kare, te AtmA ri ta sAthenI karAga bhinnatA chetA jAya. jyAre saMpUrNa bhedanA nAza thaI jAya ! AtmA arihaMta thai jAya. duhA : trIjI lITI " vIra jinezvara upadize, sAMbhaLo citta lAi re" mahAvIra bhagavAna upadeze che ke citta lagADIne sAMbhaLajo, zakA : sAheba, sAMbhaLIe te kharA, paNa sAMbhaLavAthI zu thAya? teA kahe che : "Atama-kAne Atama-Rddhi maLe sarvi Ai re," ...( vIr0) Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 navapada prakAza AtmAnuM dhyAna lAge te AtmAnI badhI baddhio maLe, je karma sattAe japta karela che. ApaNe mAla karma sattAe japta karela che. AtmAnuM dhyAna dharIe to te tALuM khole, ne ApaNI badhI dvie maLe. pahelAM arihaMtanuM dhyAna AvyuM. have te dhyAnathI Atama Rddhi kevI rIte maLe te joIzuM. duhAnI thI lATI Atama-dhyAne Atama-gaDaddhi maLe savi AIjha (vIra0) Atmaddhi : AtmAnuM dhyAna karavAthI AbhAnI badhI gaDaddhi AvI maLe che. AtmAnI badhI baddhimAM mukhya anaMtajJAnaanaMtadazana-anaMtacAritra-anaMtavIrya-anaMta sukha che, AtmAnI A maulika svAbhAvika ruddhi che. saddhi eTalA mATe kahevAya che ke IndrapaNAnI samRddhithI Indrane ane cakravatI paNAnI samRddhithI cakravatIne je bAdazAhI nathI, tevI bAdazAhI A AtmAnI svAbhAvika jJAnAdi samRddhithI AtmAne che. vItarAga bhAvanA aMza : anaMta cAritra eTale vItarAga dazA che. to vItarAga dazA e AmAno kSAyika bhAva che. kSAyika bhAva eTale karmanA kSayathI Ubho thato bhAva, te samasta mohanIya karmanA kSayathI utapanna thAya che. eTale samasta mehanIya karmane nAza na thAya tyAM sudhI Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 213 meAhanIya katA je kSayApazama thAya tenAthI vItarAga bhAvanA AMzika guNA utpanna thAya che. mehanIya karmInA saMpUrNa nAza te vItarAga bhAva che. meAhanIya kA aMzathI je nAza te vItarAga bhAvanA aza kahevAya. emAM kSamA-namratA-ni:spRhatA-brahmacaya vagere Ave. krodha-mAhanIyane mAve te kSamA Ave. kSamA te vItarAga bhAvanA aMza che, vItarAga bhAvamAM kAyAne sathA kSaya che upazama che, abhimAna-mAhanIya kane kacaDayuM eTale namratA AvI-nirahu kAra AvyA, te upazama thayA, te AtmAnI AMzika Rddhi che. sapUrNa Rddhi te samasta krodha-meAhanIya -mAnamAhanIya-veda mAhanIya vagere samasta mAhanIya karmAMnA nAzathI thatA vItarAga bhAva che. AtmajJa ane anAtmajJa : pra--A badhI AtmAnI Rddhi atyAre kema pragaTa nathI ? kema chUpAI gaI che ? -AtmA anAtmajJa anya o che, AtmA AtmajJa banyo nathI. badhuM bahAranuM joyA karyuM, AtmAnu na joyuM; tethI AtmAnI Rddhi luptaprAya: che-AvRtta che -karmInA AvaraNathI DhaMkAI gaI che. AtmA AtmAne peAtAne bhUlyA. mAhathI para paTTA para hukumata sthApavA gaye, tethI te anAtmajJa yAne jaDasukhA anyA rahyo. jaDamukhA thavAthI kanAM AvaraNa caDhI gayAM, Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 navada prakAza 'khAvAnuM sArUM,' rahevAnuM sArU' 'maMgalA sArA, * Ama mahAmAM te mahAramAM ja sArApaNu jotA rahyo; tethI AtmAnu kazuM sArUM joyu... ja nahIM, vAstavamAM, te mahAramAM je dhana-mAla Adi che, te sArAM nathI, bhUMDA che, sArUM tA daramAM che; rAgya-upazama-nima matAanAsakti vagere e sArAM, paraMtu enA para dRSTi ja na gaI; ulTu mAha-mUDhatAthI ene AtmAnI RddhivaibhavAsa...patti tarIke ALakhI ja na zakayA; eTale pachI ene pragaTa karavAnI vAte ya zI? mATe ane pragaTa karavA mATe potAnA AtmAne mahattva Apavu joi e. ' AtmajJa ? eTale AtmAne ane AtmAnI samRddhine ja mahue ApanAra, te eTalu badhu` mahuva Ape ke enI sAme lAkhAnA khajAnAne paNa leza mahattva na Ape. jabukumAra, sthUlabhadra vagere saMsAramAMthI kema UbhA thaI gayA ? basa, temane mana sAnaiyA phUMcha nahI, eTale temaNe AtmAne ane AtmasamRddhine mahattva ApyuM; kANlR ke temaNe joyuM, ke AtmajJa banI sAdhaka banavAnI jarUra che. * AtmAne mahattva ApyA pachI paNa atyAra sudhI UMdhA vaitaraNa karyA. tenu zuM ? sAjaNanAM khUna karyAM, pachI kahe : 'bhUla thaI " mAphI mAguM chuM." Ama ekalI mAphI mAge te cAle ? AtmAne mahattva ApyA pachI UMdhA vetaraNa sAme sIdhAM vetaraNa UbhA karavAM joIe, te mATe zu karavu joIe? Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta AtmahitanI pravRtti : pahelAM jaDane mahatva ApIne, jaDanI pUra jesamAM pravRtti karato hato, evI pravRtti karato hato ke najara sAme jaDa ne jaDa rahe. vepArI dukAna para bese to mAla ne paisA sivAya kAMI sAme Ave to tene dhyAnamAM ja nathI leto, evI rIte have AtmajJa bane te tenI sAme Atmahita sivAyanI bIjI vAta Ave te enA para bahu lakSa ja na de, e to AtmahitanI evI pravRttiomAM lIna rahe ke ene AbhA ja AbhA yAnamAM rahe eTale ke najara sAme AtmA ja AvyA kare tyAM pravRtti ja evI ! jema navarA paDo ne je vikathAmAM caDe to najara sAme jaDa ja Ave, ema navarA paDe ne mahApuruSanAM caritra vAMce te najara sAme parAkramI AbhA ja Ave. "kevuM sarasa temanuM kAma! Ama AtmahitanI dharakhama pravRtti thayA kare, te emAM AtmA ja najara sAme AvyA kare; ane evuM karAya te sIdhAM vetaraNa thAya, ne tethI jUnAM AMTA UkalI jAya, junI vetaraNanuM vaLatara thaI jAya, - jyAre AtmA anAtmA hatA, tyAre raMgarAga ne moja-majAmAM hatuM, jaDamukhe hato, eTale ke e je kAMI kare tyAre ja tenI sAme Ave, enA badale AtmajJa puruSane mahApuruSa-caritranAM vAMcana vagere karatAM karatAM tenI sAme tyAga-vairAgya-saMvega-ni:spRhatA-vAtavAtamAM virati, ATaluM baMdha, ATale tyAga e badhuM najare caDhe che. anAmatta avasthAmAM A badhuM kayAMthI heya? ene te kuTuMbanI sevA, parivAranI sevA, vepAra khaTalAnI sevA, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 navapada prakAza ADatiyAnI pAkI AratI, AvuM badhuM ja karavAnuM rahetuM ne emAM jaDa ja jaDa najara sAme rahetuM hatuM. mATe ja e pAke anAmaza, hRdayathI anAtmajJa hato. AtmadhyAna : have devAdhidevanI sevA, sAdhunI sevA, dharmAtmA sAdharmikanI sevA, dhamajanono saMsarga-A badhuM rAkhe, to najara sAme AbhA ja AbhA rahe. A che AtmahitanI pravRtti, A badhAnA guNonI anumodanA kare, to AmA najara sAme taravare. AnuM nAma che AtmadhyAna jaDa dhyAnathI Atma ddhi lupta hatI. have AtmadhyAnathI Ama-ddhi pragaTa thavA mAMDe che, kavie "AtamadhyAne savi Atamariddhi AvI maLe ? ema kahyuM, to A Atama-dhyAna eTale zuM ? - zuM guphAmAM besIne "huM AtmA! huM AtmA !" ema raTayA karavAnuM, ke joyA karavAnuM? nA. eTaluM karavAthI pUrvanA anAtmajJa eTale ke jaDamukhA AmAnA karelA UMdhA vetaraNanA saMskAra bhUMsAya nahIM. kusaMskAranA UMdhA vetaraNa: UMdhA vetaraNa kevAM? ke - (1) svArthavRttinI aMdhatAmAM paranuM bhaluM kazuM javAnuM nahi. (2) beThA kAma thatuM hoya to UbhA thavAnI vAta nahi, evuM harAma hADakApaNuM. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM ta 217 (3) khAvAnu chUTathI maLatuM hoya, ane khAi zakAtu hAya, te eka TaMka paNa khAvAnuM cheADavAnI vAta nahIM.... (4) anukULa sagavaDA jeTalI maLe eTalI bhAgavI levAnI ja vAta; (5) bimArI nA pADatI hoya evA padArthonA paNa pratijJAthI tyAga rAkhavAnI vAta nahi. (6) manamAnyuM anI Ave ema hAya hAya jUThaDaphANa cArI, anIti, mAyA, prapa`ca, vizvAsaghAta vagere AcarI levAmAM leza paNa sa`kAca nahI! esa jarAjarAmAM (7) gussA, rApha, ma, mAsa, niMdA, cADI, Aropa, kuvikA vagere karatA rahevAnu thayA kare. AvA keI prakAranA UMdhA vetaraNa, hajArA, lAkhA zu, karADA vAra karelA che. enA AtmA para keTalI rakamanA gherA saMskAra jAma thaI gayA haiAya ? zuM A gherA saMskAra ema ne ema nirAMte ArAmathI esI ane bIjI badhI hita pravRttie-parA pravRttio tathA anekavidha tyAga, anekavidha tapa, temaja dehAdhyAsane teDI nAkhe evA pratikramaNa, ane kalAko sudhI svAdhyAya vagerenI paravA mUkI de ane ekalu` 'AtmA ! AtmA !" evuM AtmadhyAna kare, to bhUMsAya kharA ? kusaMskAre dUra karavAnA upAya : e kusaMskAro tA enA pratipakSI anekavidha dharmosAdhanAo, hita pravRttio, kAyakaSTadAyI ArAdhanA vagerenA dharakhama sevanathI ja bhUMsAya. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navaprada prakAza A UMdhA vetaraNanA kusa`skArI anekavidha mAnasika vAcika, kAyika, sat pravRttionA dhodhamAra AcarA dvArA bhUMsavAthI ja parAvRtti, kAnima matA, ni:svA sevA, vaiyAvacca, kSamA, namratA, ni:spRhatA, tyAga, tapa, vizuddhajJAna, darzana, ahiMsA, saMyama, vagere Atma-Rddhio samRddhi pragaTa thAya. 218 vicAravA jevuM che ke A badhI samRddhi gUphA jevAmAM esI AtmAnuM kArU dhyAna karatA rahevAmAM zI rote pragaTa thAya? sa`skAranuM dRSTAMta : evA eka prasaMga anyA. eka pramukha sAdhu bimAra hatA. bIjA aneka munie sevAmAM hAjara rahetA, paratu eka sArU bhaNelA sAdhu sevAmAM pharake nahi, emane pUchavAmAM AvyuM ke zuM tamane khabara nathI ke A mahArAja bimAra che?" ane emaNe javAba ApyA : 6 ane aAra che, temanA mATe huM maitrIbhAvanA ciMtavuM chuM, jethI emanA roga maTI jAya, jha 3 vicAra. A bhAvanA karavAthI khimAra rAgInA roga maTe ke na maTe e judI vAta che, paraMtu bhAvanA karanArane peAtAnA AtmAnA hazamahADakAnA roga maTe kharA? ke peAte hADakAM suvALAM na rAkhatAM kAyAnuM kaSTa upADI, khimAranI sevA kare, teA ja e Atmaroga maTe ? paraMtu A na samajanAra ane maitrI bhAvanAthI ja patAvanArane koNa kahe ke " bhAI! tamane bimArI Ave ane badhA Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 219 maitrIbhAva ciMtavI le ne kAyAthI tamArI sevAmAM keI na UbhuM rahe, to tamAre cAle ne? ' vAta A che: "anAdinA UMdhA vetaraNa kerA AtmadhyAnathI bhUMsAya nahIM. (ne te vinA AmasamRddhi pragaTe nahIM) e to sIdhA vetaraNathI ja bhUMsAya, dA. ta. hADakAM harAma karIne UbhA karelA kusaMskAra hADakAM vividha dharma kriyAmAM tathA sevA suzraSAmAM AkhA karyA sivAya jAya nahIM. kodha karI karIne UbhA karelA kusaMskAra jagata vacce rahIne AvI paDatA pratikULa prasaMgamAM anekAneka vAra kSamAne abhyAsa rAkhyA vinA jAya nahIM. nakarI svArthodhatA ja sevI sevIne UbhA karela kusaMskAra parArthavRtti, paragajutA, parepakAra vagerenI ane kAneka vAranI pravRttio AcaryA vinA bhUMsAya nahIM, khAu, khAuMnI vRtti-pravRttithI UbhA karelA kusaMskAra upavAsa, ekAsaNuM, be AsaNuM, vagerenA satata tapanA khUba abhyAsa vinA bhaMsAya nahIM. paisA kiMmatI, paisA kiMmatI' ema janama-janama karI karIne sarajelI gADha dhana-mUcchanA kusaMskAra parArtha paramArthamAM chUTe hAthe vAraMvAra dAna karyA vinA maTe nahIM. eTale ja dekhAya che ke kerUM AtmadhyAna laI besanArA paisA sAcavavAmAM pAka. sAvadhAna rahe che, anekAneka pAtha hAthaveMtamAM chatAM paisA chUTatA nathI, praA badhuM to sUcave che ke AtmAnI uparokta kharAbIo upareta jevI mAhitanI dharakhAma pravRttio Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza vinA maTe nahi ane te vinA Ama samRddhi pragaTe nahi to pachI ahIM AmadhyAnathI Ama samRddhio AvI maLe eTaluM ja kahyuM, enuM zuM ? Atama-dhyAnano artha : u-ahIM "AtamasthAnane artha e che ke badhI Atma-hitanI pravRttio kendramAM AtmAne pUro khyAla rAkhIne karavAnI che, AbhAne uddezIne karavAnI che, ane AmAnA sthira lakSa sAthe karAtI hitapravRttio paNa Atma-dhyAnarUpa che-e vAta vicArAI gaI che. "jJAnadhyAnamAM ujamALa rahejo - hitavacanamAM "dhyAna zabdathI ekAgratApUrvaka karAtA dhArmika AcAra-kriyAo ja levAnI che. jyAre "AtmadhyAna" zabdathI mukhya udeze AtmAno lIdho eTale pachI devadarzanAdi hitapravRttio dunyavI sukhanA uddezathI nahi karAya; kemake e sukha te AtmAnA nahi kintu kAyAnA, kAyA ane IndrinAM, sukha che, AbhAnA uddezamAM to A sukha nahi paNa kalyANa Ave. aNasamaju jIva badhuM sukha mATe kare che. samaju jIva badhuM kalyANa mATe kare che. eTale AtamadhyAne kahIne AtmAnA mukhya lakSavALI ja zuddha AtmakalyANa mATenI hita pravRttio levAnuM sUcavyuM. e paNa ekAgratApUrvaka arthAta tanmaya thaine karAya to ja dhyAnarUpa bane; tethI ene tanmaya thaIne karavAnuM sUcavyuM. be vAta thaI:hita pravRttio (1) AtmAnA ja uddezathI karavAnI, ane (2) ekAgratA-tanmayatApUrvaka karavAnI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - arihaMta 221 (1) AtmAnA uddezathI eTale? da, ta, upavAsa karyo to te AtmAnA AtmakalyANanA lAbhamAM utAravAne; e to ja bane ke jo AmA ja najara sAme heya, AmA ja dhyAnamAM heya; ne e ja AtamadhyAna upavAsamAM AtmA ja najara sAme hoya eTale khyAla rahe ke AtmAno svabhAva aNahArIpaNAne che. e svabhAva atyAre DhaMkAI gayo che, paraMtu ene khela-pragaTa kare che te upavAsa e sAdhana che. upa=najIka, vAsa svabhAvamAM vasavuM. bhUkha lAgavAnuM kAraNa : pra-AtmAno svabhAva jo anAhArIpaNAne che, te pachI bhUkha kema lAge che? AhAranI IcchA kema rahe che? | u-AtmAne kAyAne vaLagADa che, tethI bhUkha lAge che. khAI khAIne kAyAne vaLagADa vaLagyo, ne kAyAnA vaLagADathI khAuM khAuMnI saMjJA vArevAre khAIne piSyA karAya-aTale pachI kAyAne vaLagADa javAno ja nahi, tethI kAyAnuM bhUtaDuM kADhavA mATe upAya A ja che ke-"AhAra saMjJA bane teTalI kacaDatA javuM ? ema jaDa AhAranI pravRtti jeTalI baMdha thAya, teTaluM enuM dhyAna maTe, ne AtmAnuM dhyAna lAge, AmAnI nAlezI: reDiyo para samAcAra sAMbhaLavA che, rasa pUrI uDAvavA che, moTaramAM pharavuM che, ne sAthe AtmAnuM utthAna karavuM che, eNe AtmAneya oLakhyo nathI, ane e AtmAnA dhyAnane ya samaye nathI. nAkhyA ataH * * * * Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 navapada prakAza jeNe AtmAne jANa, ene jaDanI pravRtti bhAre varUpa kaMTALAjanaka ane AtmAnI nAlezI karanArI lAge. najarakedI rAjAe potAnuM svAtaMtrya zuM che, te jANyuM che, to kedamAM moTA rAjA taraphathI khAna-pAna, saMgIta, zayana, vagerenI apAtI badhI sagavaDane e veTha rU5, kaMTALAjanaka ane nAlezIbharI samaje che, to pachI jo AmAne jANyo che, to zuM jaDanI pravRtti evI na lAge? mATe ja jaDa pravRttimAMthI jeTaluM bahAra nIkaLAya eTaluM sAruM, jethI AtmahitanI pravRttimAM rahevAya, ane tyAM AbhAnuM mukhya dhyAna rahe. AtmA ja sarvesarvA: tAtparya, badhI pravRttimAM AtmAne AgaLa karI, AmAne ja mahatva Ape, kadAca kAyAne vadhu kaSTa paDayuM to khuzI anubhavo ke A mArA AtmAne vadhAre kurmakSayane lAbha ApanArUM kaSTa AvyuM te sAruM thayuM svAdhyAya : AtmAne mukhya karavAnA hisAbe ja dhyAnanI pravRttine svAdhyAya kahyo. "svAdhyAya eTale svane avAya. svaneAbhAne uddezIne karAtuM adhyayana e svAdhyAya, atyAra sudhI anaMtA bhavamAM pApanAvika anahada karI karIne janma bagADayA, e have je mAtra AtmAne anulakSIne ja zAzvAdhyAya karAya to tenuM nAma svAdhyAya kahevAya, AtmAne najara sAme rAkhyA eTale adhyayana karatAM mane mAna maLe, yaza maLe" vagere malina Aza UDI Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 223 javAnA, kemake e mAna vagere badhuM kAyAnA lAbhanA che. AtmA mATe te e kaSAyenA kacarA vadhAranAra che. AtmAne najara sAme rAkhyo eTale AtmAmAM kacarA vadhAravAnA nathI, paraMtu sApha karavAnA che. eTale ja pApa vika ke maphatiyA vicAra ne vikalpa-vicArothI bacavA adhyayanamAM vizeSa tanmayatA raheze. enuM nAma svAdhyAya che, AtmadhyAnanI AvazyakatA : AtmadhyAna UMdhA vetaraNa kADhavA mATe sIdhAM vetaraNa rUpa che. eTale ja atyAra sudhI dAta. jIbhathI khAvAnI lAlaca rAkhI hatI e UMdhA vetaraNa hatAM, e kADhavA mATe tapanAM sIdhAM vitaraNa ja kAma lAge, atyAra sudhI AMkhethI jagatanuM sAruM sArUM javAnA UMdhA vetaraNa hatAM, te kADhavA mATe have prabhu darzana, guru dazana, zAsavAMcana vagere sIdhAM vetaraNa ja kAma lAge. atyAra sudhI pApa vikalapanAM UMdhA vitaraNa hatAM, te aTakAvavA mATe zAstra svAdhyAyanAM ja sIdhAM vetaraNa joIe. atyAra sudhI jaDa padArthonI AzAonAM UMdhAM vetaraNa rAkhelAM, te sarva tyAgarUpa cAritranAM talasATa, svIkAra ne pAlananAM sIdhAM vetaraNathI ja maTe. mATe to saMprati rajAnA jIva bhikhArInI dIkSAnuM paNa mahattva hatuM ane te mAtra aDadhA divasanA cAritranA phaLa rUpe eka lAkha navAM jinamaMdira ane savA koDa navAM jinabiMba temaja 36000 jirNoddhArane karAvanAra rAjA saMtatine avatAra maLe. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 AtmasamRddhinA pragaTIkaraNanA upAya : ' A adhAM UMdhAM vetaraNa bhUMsavA mATe te te prakAranA sIdhAM veta joi e, eTale samajAro ke kharUM. Atma dhyAna evA adhA sIdhA vetaraNamAM ja che,,' ane emAM mukhyatve AtmA ja najara sAme rahevAthI ene AtmadhyAna kahI zakAya che. temaja AtmAne anulakSIne karAtAM e sIdhAM vetaraNathI AtmAnI tapa kSamAdi guNa vagerenI samRddhi pragaTa thAya che. manane samajAvA athavA mAro : navapada prakAza pra0-keTalIka vAra sIdhu vetaraNa azakaya bane che, dA. ta. gussAnI sAme kSamA karavA mAgIe, chatAM avasare kSamAne badale gussA ja thaI Ave, tyAM zuM karavuM? uo-e mATe gussAneA daMDa nakkI karavA. dA. ta. mAre niyama ke gusse thaI jAya te upavAsa, agara ekArAna, agara se logassanA kAussagga karavA. ema daMDanA bhayathI gussAnA Teka ochA thatA jaze, parastrIdarzanathI pracavA mATe evA upAya yAjavA joIe. jene divasamAM mahu vAra gusso, mahuvAra strIdarzana vagere doSa naDatA hoya, e jo prArabhe eTaluMya nakkI kare : ' Aje mAre ochAmAM ochA pAMcavAra gussAne aTakAvavA. echAmAM ehuM pAMca vAra tA parIdaza nathI khacavu' te pachIthI mana mArIne paNa ema acAro, AmAM AtmA ne Atmahita ja najara sAme che, ethI e eka prakAranuM Atma-dhyAna ja che. emAM mana mArIne paNa krodhAdi AtmaDhASAthI pacavAmAM vItarAga bhAvanA AMzika guNa pragaTa thAya che, e Atma samRddhi ja che, Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA ja ' ja ' 'ke : na - 11 + :-- * arihaMta 225 zarU zarUmAM, bhale kadAca dilathI nahi, tepaNa mana mArIneya doSono nigraha ane kSamAdi guNone abhyAsa kare atyaMta jarUrI che. dA. ta. keInA para haiyAmAM kSamA na besatI hoya, gussa karavA mana rahetuM hoya, chatAM mana mArIne je bahAramAM gusse na lavAya, te evuM aneka vAra karatAM karatAM aMtaramAMthI gussAnuM jora ghaTatuM Ave che. gussAnA kusaMskAra bhaMsAtA Ave che. guNa-sukRtano kamaza abhyAsa : | mana mArIne, paNa vAraMvAra karela guNano tathA sukRtono abhyAsa daSanA ne duSkatonA kusaMskArane arthAta azubha anubaMdhone (pApanA anubaMdhane) toDe che, ane e kamaza: tUTI jatAM, pahelAM bhale aMtaramAM gusso vagere kharAba bhAva hatA, ane guNonA abhyAsarUpe mAtra bahArathI kSamA vagerene jALavatA hatA. te have e khUba abhyAsa dvArA pApAnubaMdha tUTI gayA pachI have aMtaramAM ja kodhAdi azubha bhAva uThatA nathI, mana mArIne paNa karelA guNasukRtanA abhyAsanuM A phaLa pratyakSamAM dekhAya che; eTale prazna thAya, pAyAnubaMdho tUTe kharA? - pra-pApAnubaMdha-azubhAnubaMdhe to pUrvathI lAvelA heya e azubha bhAva dubuddhi vagere jagADe ja che, pachI bacavAno A ja kayAM che? u0-mana mArIne paNa eTale ke aMtaramAM to kaSAyane 15 nana na Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 navapada prakAza. azubha bhAva che, dubuddhi che, chatAMya bahArathI mana mArIne paNa karela guNa-sukRtane abhyAsa dhIre dhIre pApAnubaMdhane te Ave che, ane ema kramaza: tUTI jatAM have aMtaramAM zubha bhAva-sadabuddhi saheje jAge che. dA. ta. zarU zarUmAM upavAsa-AyaMbila-ekAsaNuM vagere tapa karavAne bhAva ja nahato thata, khAvAnA bhAva rahetA hatA. e zubha bhAva che. pUrvanA pApAnubaMdhanuM e phaLa che. chatAM mana mArIne paNa tapane je abhyAsa karyo javAya to, bhale, zarU zarUmAM tapa vakhate khAvAnA vicAra AvI jatA hatA, chatAM mana mArIne paNa calAvela tapanA abhyAsathI khAvAnA vicAra moLA paDatA jAya che. ane eka divasa evo AvI lAge che ke have khAvAnI lAlace UThatI nathI. balake tapanA ja bhAva jAgyA kare che, A zuM thayuM ? pApAnubaMdha tUTayA, khAu, khAuM nA kusaMrakAre tUTayA te ja khAvAnA kharAba bhAva aTakaLyA. A koNe karyuM ? bhale, prAraMbhe aMtaramAM tapanA zubha bhAva nahi paNa khAvAnA azubha bhAva hatA, chatAM mane mArIne bahArathI tapaguNatapa-sukRtane abhyAsa cAlu rAkhyo. eNe e pApAnubaMdho toDaye javAnuM kAma cAlu rAkhyuM, te saravALe e tUTI jatAM have aMtaramAM ja tapanA zubha bhAva jAge che, AtmAne najara sAme rAkhe: Ama mana mArIne paNa bahArathI karelo AtmaguNeneAtmasukRtone abhyAsa kusaMskArane yAne azubha anubaMdhane toDe che. e karavAmAM AtmA najara sAme che. kemake vicAra rahe che ke "A jAlima AhArasaMDA, kodhasaMjJA vagerethI mArA AtmAnuM ba bagaDI rahelahu che, tethI Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 27 lAva, tapa ane konigraha vagerenA abhyAsa, bhale aMtaramAM saMzA pIDatI hoya toya, cAlu rAkhyuM.' Ama guNa-sukRtanA abhyAsamAM paNa AtmadhyAna cAlu ja che, ane saravALe evA bahu abhyAsathI pApAnubaMdha tUTI jatAM aMtaramAM tapa-kSamA vagerenI AtmasamRddhi pragaTa thAya che. eTale ahIM kahyuM: Atama ne Ama riddhi, maLe savi AI re. vAta A che : bhale manamAM khoTA vicAra AvatA heya ke cAlu hoya, paraMtu sAruM Atmahita mana mArIne paNa karyuM jAva, e mULa to AtmAne najara sAme rAkhIne ja che, eTale ke AtmAnuM bhaluM thAya e mATe ja karyuM javAnuM che, tethI emAM sAcuM Atma-thAna ja che. upavAsa zabdano mahimA A ja hisAbe upavAsa zabdane mahimA che. aMtaramAM hajI khAvAnI lagAna-AhAra saMjJA UbhI che, chatAM eka divasa mATe paccakkhANathI khAvAnuM choDyuM eTale "upara eTale ke AtmAnI nikaTamAM "vAsa - vasavAnuM thayuM. AtmAnI nikaTa rahevAya, to Atma-bhAva-svabhAva pragaTe, pachI eno bahu abhyAsa thatAM parAkASThAe AtmabhAvamAM ekAkAratA AvI jAya che. tuhi, tuM hi; tuM hi mAtA, tehi jAtA, ema je AtmAnI ekAgratA-tanmayatA UbhI karAya che, tyAre sahaja bhAve e badhI Asakti chUTI jAya che, ane anAsakata ega lAdhe che. pachI uparanI kakSAmAM eka ja AtmadhyAna rUpI vAvAjhoDuM basa che. mohanIya karmanAM chAbaDAM UMcakAI Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 navapada prakAra taNAI gayA. samajo, ane taratamAM vItarAga bhAva tathA anaMta jJAna-darzana-vIryAdi labdhi svarUpa utkRSTa AtmasamRddhi pragaTa thAya che. 9 Ama AtmadhyAnathI riddhi maLe savi AI mahu tapa vagerethI ka'TALanAre samajavu joie ke khAuMnI anaMtA kALanI UMdhI ramata che, enI sAme be-pAMca bhavanI tA sIdhI mahenata joie ne ? e karavAthI azubha anu.dhA tUTatAM arthAta anekAneka bhAvI bhavAnI bIjazakti tUTatAM bhAvI bhavA DhakAya che, ane alpa bhavAmAM kama ane azubha anubhadhAnA cApaDA cukate thaI jAya che. vAta ATalI ja che ke AtmAne najara sAme rAkhI, ekAkAra manI, kAma karye jAva; phaLa nirvAzcata che. AtmAne najara sAme rAkhanAra nekara te zeTha anya *** R sudarzana zeThanA jIva pUrvabhave e ja gharamAM derAM cAranA nokara che. AkAzagAmI muni pAsethI mAtra 'nameA arihaMtANa" maLyu, tA eNe emAM ekAkAratA karI, divasa-rAta e ja raNa, te du:khada akALa mRtyu vakhate paNa dehAdhyAsa bhUlI deha kaSTane-dehaMvedanAne avagaNI 'namA arihaMtANaM" nI ja rANA rAkhI. A raTaNAthI zuM joitu hatuM ene ? enA zeTha addAse ane zIkhavyuM hatuM ke A maMtrathI TheTha janma maraNa sudhInI pIDA jAya' to ene e ja joituM hatu. eTale ja akALa meAtanI kAramI pIDA vakhate paNa rAkhelI e ja rANA Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 arihaMta AtmAne udezIne ja hAI AmadhyAna rUpa ja hatI. pariNAma? pachInA ja bhave sudarzana zeThane avatAra ! ekAMta rANIvAsamAM bhAga mATenA rANInA kAlAvAlAM chatAM vizuddha brahmacaryanuM pAlana. pachIthI rANI dvArA Aropa ane rAjAnI khulAsA mATenI khAsa mAgaNI, chatAM rANInI hiMsA na thAya e mATe kaDaka mauna, jAe pharamAvela zULInuM siMhAsana, aMte cAritra ane e ja bhavamAM mekSa ! vagere aciMtya pariNAma AvI UbhAM, A mULa kenuM phaLa? AtmAne anulakSIne karelI 'namo arihaMtANunI ekAkAratA, matalaba sAkeya AmadhyAna e mULa kAraNa hatuM. enA para badhI AtmasamRddhi pragaTa thaI gaI. sudarzana zeThane evA AtmadhyAna dvArA bIjA ja bhave kama ane anubaMdhonA copaDA cukate thaI gayA Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malADa (pUrva) vAcanA 1 0 mahA vada 13 2-2-80 arihaMta zrI arihaMtapada kAvya yiMtaraMgArigaNe sunANe sapADehAIsaya pahANe saMdehasaMdeha-raheM harate jhAeha nicaMpi jiNe huM tenA atha: AMtara zatruonA samUhane jItanAra, uttama jJAnavALA, ATha prAtihArya sahita trIsa rapatizaya vaDe pradhAna bhavya jInA saMdehanA khUha rUpI rajane haraNa karanAra evA ane a-rahuta arthAt jene kazuM rahasya rahyuM nathI, eTale ke gupta rahyuM nathI evA jinezvara prabhunuM haMmezAM dhyAna dhare, vItarAga : jinezvara eTale vItarAga evA arihaMta prabhu; je aSTa prAtihAryanI zobhAvALA che, bAra guNe guNavaMtA che. ane cotrIza atizayavALA che. temanuM haMmezAM dhyAna paNa. dhare. (nircApi haMmezAM paNa) Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 233 eTale kA viroSamAM tA jarUra dhyAna dhare, paNa huM aizAM paNa tenu dhyAna dho. kAraNa te kevA che ? te ke rAgadveSa, kAma, krodha, lAbha, mAna vagere aMtaraMga zatrunA samUhane jItanArA che. vItarAga-dhyAnanI asara ApyuM agADanAra A aMtarga zatru che. temane jeNe jItI lIdhA che evA ahita prabhunuM dhyAna dharo, tethI ApaNuM mana svaccha thAya, rAdi vinAnA temane manamAM lAvIe tA mana nimaLa ane arihaMtane manasAM kema lAvIe ? eTalA mATe ke vAravAra arihaMta anamAM bhAvathI lavAya eTale aMtaraMga zatru haTAvanArane manamAM lAvyA tethI aMtar'ga zatru rAdi para ghaNA UbhI thaI, temaja e vakhate aMtaraMga zatru khUba bhalAtA jAya. A sUcave che ke huM tane manamAM khULa lAge te aMtarga zatruone bhulA tA pa aa che ke kAryanI sAthe kaSTa thayA ne lAgyuM ke "A mAro duzmana che," "AchuM mA khagADacu che;" te purN amitratA, vera, krodha, virAdha, manamAM AvelA hAya, have jo ahiM nuM dhyAna karavuM che to te kaira virodhane kramamAM kama arihaMtanA dhyAna vakhate bahAra kADhI nAkhavAnA. pelA vera, varAdha, kaSAyo vagerene aMdara rAkhI mUkavyA haze, teA arihaMtanu dhyAna kharAkhara lAgaro nahI", vahAlA Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 navapada prakAza lAgatA viSayA, kaSAyA, ne vAsanAne pheMkI do. bhale mATI IndrANI Ave. teAya paravA na karavAnI, tenI vAsanAnI jema khAvApIvAnI vAsanA jAge, te te vAsanAne ya Ajue mUkavAnI, e vakhate manamAM lAvavAnuM ke mAre te eka arihaMta ja sAdhya-upAsya che, bIjuM kAMI nahi, azubha anubaMdha tUTavAnuM kAraNa arihaMtanA dhyAnamAM kaeNmamAM kema A vAsanA ane kaSAyAne bahAra mUkIe, teA lAbha evA ananya che, ke janma janmAMtI je azubha anudha-pApanumA laI ne AvyA chIe, te tUTatA jAya. arihaMtanA dhyAnanAM azubha anubaMdha tUTI jAya, tenA jevA uttama lAbha anya koI nathI, pApa buddhinA abhAva dA. ta. mahAvIra bhagavAne tripRSTha vAsudevanA bhavamAM zayyApAlakanA kAnamAM keTalA ugra bhAvathI sIsuM reDAvyuM hatu ? te tyAre tIvra azubha anuMadhavALA yAne tIvra pApAnubaMdhI pApakama dhelA, e pApaka te azAttAveDhanIya Adi. have te tIvra pApa uyamAM Ave, tyAre tIvra pApAnuMbaMdha paNa udayamAM Ave ne tenAthI bhayaMkara pApabuddhi jAge; paraMtu e pApanA udaya vakhate mahAvIra bhagavAnane kAnamAM kholA DAkAvAnI tIvra vedanA teA AvI, kiMtu leza paNa pApabuddhi kema na thaI? khIlA ThokanAra govALiyA para saheja paNa krodha na thayA, samatAbhAva ja rahyo. keTalA mA samatAbhAva! Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta, pelAne ekale hAthe khIlA ThekavAnA hatA, emAM to khIle ThokatAM mAthuM halI jAya eTale khIle aMdara pese ja nahIM, tethI prabhu sIdhA thAMbhalA jevA akakaDa ja UbhA rahyA. A samatAbhAva zuddhi-buddhi pApAnubaMdha Ubhe hoya te na Ave, pApAnubaMdhamAM to pApa buddhi ja jAge, pachI punyane udaya hoya tyAM pApAnubaMdhathI pApa buddhi ja jAgavAno dA. ta. puNyanA udayathI keIe ApaNane jarA mAna ApyuM ne te vakhate "huM kAMIka chuM" e manamAM thayuM-to te pApabuddhi che. mAnakaSAya e pApabuddhi che, ema azubhanA udayamAM kAMI vedanA-roga thAya, tyAre "hAya, hAya thAya-te pApabuddhi che. te pApabuddha pApanA anubaMdhAne lIdhe che. to savAla A che ke bhagavAne khIlAnI vedanAnA karma bAMdhelA, e te pApanA anubaMdhavALA bAMdhelA te pachI kholA ThakAtA hatA, chatAMya hAya nAMhe, "voya nahi pachI vaLI bhagavAna gocarIe gayA, tyAre koIne temaNe kAMI kahyuM nahIM, ke "khIla kADhI nAkho eTalI badhI cAlu vedanA vakhate paNa samatA hatI to A kema banyuM ? AnuM samAdhAna e che ke alabata, pApAnubaMdha tIvra bAMdhyA hatA, paNa vacagALAmAM vidhabhutinA bhavamAM, naMdana rAjASanA bhavamAM, cakavatInA bhavamAM te tIvra duSkRtagaha sAthenA ArihaMtanA dhyAnathI toDI nAkhelA, tIvra pApAnubaMdha toDanAra-mAtra arihaMtanuM eka dhyAna: praka-ArihaMtanuM dhyAna tIvra paNa pApAnubaMdhe kema toDI zake ? u0-arihaMtanA dhyAna vakhate arthAt arihaMtanuM svarUpa vicAratAM aMtaraMga zatruone bAjue mUkavAmAM Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 navapada prakAra Ave arthAt enA para ghaNA karavAmAM Ave, tenI A tAkAta che ke pApAnu. dha e tADI nAkhe. dA. ta. khadhaka muninA 500 ziSyAne ghANImAM pIlavAnI tIvra vedanAnA azubha karmo uddayamAM AvyA, chatAM emanuM zuM bagaDayu ? e tA vahelA kevaLajJAna ne meAkSa pAmI gayA; kemake emane tyAM pApa buddhi ja na thai; kAraNa pUrve pApanu dhA haraze te emaNe arihaMtanA dhyAnathI teDI nAkhelA. arihaMta-zreSTha jJAnI FEEL ;\___ 'sunANe sapADiherA Daisama pahANe' jinezvara muLa zreSTha jJAnavALA kevaLajJAnavALA che. ane saptADihera arthAt (1) Rtu prAtihA vALA athavA (2) saMprAtihA C emAM arihaMta prabhu (1 sat prAtihAya vALA che. prAtihA kAlpanika nathI, iMdrajALa nathI, kiMtu san yAne vAstavika che, athavA (2) saMprAtihA e paNa laIne - prAptiA sahita " ema artha paNa karAya, vaLI arihaMta paramAtmA zAtrIsa atizayavALA che, tethI arihaMta jagatanA jIvAmAM pradhAna che. sasAranA jIva AtmA gaNAya, bhagavAna paramAtmA gaNAya, saMsAranA veza puruSa gaNAya, bhagavAna puruSottama gaNAya. nAma nahi, paNa guNathI-kAryo te uttama gaNAya. -pradhAna gaNAya. Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta saMdehasaMdeha-rayaM hate. arihaMta saMdeha pujanA dUra karanAra bhagavAna chomAM saMdehanA saMdehanI-DhagalAnI rajA dUra karI nAkhanArA che. eka jinanI vANIne vAyara evo Ave ke jAya saMdehanA saMdehanI raja UDI ! tevA arihaMtanuM dhyAna dhAre. jhAeha nircApi jiNe rahate ! AvA saMdehanA samUhane haTAvI denAra bhagavAna kevA che? ke a-rahe te arthAta jemane have kAMi rahasya nathI, kAMI chUpuM-ajJAta nathI. emanAthI jagatamAM traNe kALanI koI paNa vastu gupta nathI, evA "jiNe jinezvara bhagavAnanuM haMmezAM paNa dhyAna kare, "paNa" eTale viziSTa kAryomAM te kharUM, uparAMta haMmezane mATe emanuM dhyAna karatA rahevAnuM, (keta vilaMbita kuttama) vimala kevala bhAsana bhAskare, jagati jaMtu mahedaya kAraNamA jinavaraM bahumAna jaUMghata: zucimanA:payAmavizuddha snAtra karatAM jagadagurU zarIre sakala deve vimaLa kaLazanI; ApaNAM kamala dUra kIdhAM teNe te vibudha graMthe prasidvArA harSa dharI asara vRAve. snAtra karI ema AziSa bhAve, jihAM lage sura girija bUdI, amitaNuM nAtha devAdhidevoka ho zrI parama purapAya paramadharAya janma jarA mRtyunivAraNaya zrImate jinendrAya jalAdikaM yajAmahe svAhA Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza abhiSekathI lAbha vimala kevala. jinavaraMzucimanA: snapayAmi vizuddha kevaLajJAnI vagere vizeSaNovALA jinezvara arihaMta bhagavAnane pavitra manavALe huM vizuddhi mATe abhiSeka pra-mana pavitra banAvI dIdhuM, pachI vizuddhi mATe ema kahevAnI zI jarUra ? u -mana pavitra banAvyuM te prAthamika pavitratA AvI. pra-prAthamika pavitratA zuM che? uo-prAthamika pavitratA te nirAzaM bhAvanirmAya bhAva che. koI prakAranI dunyavI lAlasA nathI. koI prakAranAM mAyA-daMbha-prapaMca nathI; AvuM mana te zuci mana-pavitra mana A abhiSeka karUM chuM, temAMthI mAre kaI paugalika Rddhi AcakI nathI levI; evI Rddhi nathI joItI. arthAta AzaMsArahitapaNuM che. koI sodAbAjI nahi ke abhiSeka karuM chuM, to prabhu ATaluM ApI deje.' nA tema nahi. A prAthamika pavitratA te nirAzaMsa bhAva che. ane bIjI pavitratA AtmAnI levAnI che, ane te mohamaLa ne karma rajathI rahita thavAnI vizuddhi che, mohamaLamAM mithyAtva-avirati-rAgadveSAdi kavA ane ahiMsAdi azubha yoge Ave, kamarajamAM jJAnAvaraNIya -Adi ATheya karmarUpI raja Ave, khAsa karIne cAra ghAtI karmarUpa raja Ave, Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - 5 arihaMta 237 abhiSeka karanAra nirabhimAnI heya pra-abhiSeka kare teTalAmAM karmanI raja ane mohane maLa cAlI jaze? u0-hA, enuM kAraNa e che ke ArahaMtane bahumAna sAthe abhiSeka karIe chIe, tyAre ApaNuM mAna bAjue mUkIe chIe-zeTha thaIne nahi, paraMtu arihaMtanA adanA sevaka thaIne te abhiSeka karIe chIe. (adane sevaka eTale nAnAmAM nAno sevaka) tethI raja ne maLa dUra thatA Ave. bhagavaMtanA sevaka te gaNadhara. gaNadharanA sevaka te jabusvAmI jevA mahAmuni, jabusvAmInA kramaza: sevaka te prabhavasvAmI vagere pATaparaMparAe ziSya. emanA sevaka te ApaNuM guru AcArya. gurunA sevaka te moTA ziSya. zinA sevaka te ApaNe je bhAve tenA ya ziSya sevaka thavuM paDe, tyAM abhimAnanI vAta nahIM. abhimAnanuM tALuM kholo to upAsanAnI phekaTarI khUle. abhimAnanuM tALuM lAgeluM che, tyAM sudhI prabhunI upAsanA cAlu na thAya, arihaMtane abhiSeka karIe, te sevaka thaIne; tethI abhimAna gALe che, ahaMva mare che, ne namratA Ave che; ane pavitra manathI abhiSeka kare che emAM nirAzaMsa bhAva che, eTale tRNano abhAva Ave che. have ahaMndu ne mamatva (tRNuM) e be saMsAranA staMbha kahyA che. saMsAra eTale karma ane maLa, enA be staMbha ahevane mamatva kahyA che; arthAta mehamI ne kamarajane AmA Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza para coMTavAnAM A be kAraNa che; tethI svAbhAvika che ke je arihaMtane abhiSeka karavAmAM ahaM ne tRSNAne tyAga che, te ahaMndu ne tRSNAthI caTela mohamaLa ne karma raja dUra thatI jAya, eTale ja ahIM barAbara kahyuM ke vizuddhi mATe abhiSeka karuM chuM. mATe ja arihaMtane abhiSeka karavAno te mAna mUkIne ane tRNune kApIne. Ama to gRhasthane tRSNa-lAbha e pApa bApa ane sAdhune abhimAna e pApano bApa. zrAvaka aneka vastuono lobha kare che, to e lobhanA kAraNe keTalAya pAparUpI putrono janma thAya che. ema sAdhune je ahaMva che, abhimAna che to enA para keTalAya pApa janme che ! | nATe ja pahelAM e lebha ane ahaMkAra mAre, pachI enA Azrito maravA mAMDe. arihaMtane abhiSeka karavAthI A labha ane ahaMkAra karavA mAMDe che, tethI bIjAM pApa mare e sahaja che, A abhiSekathI pApa eTale maLanA nAzanI vAta thaI. ahada-abhiSekathI karmanI raja kema haTe? kahyuM che "bhattI jiNavarANuM khinnati puvyasaMciya kamAI ? jinezvara bhagavAnanI bhaktithI pUrvasaMcita karmono kSaya thAya che. paraMtu ahIM ya pAcho prazna to A ja che, ke pro- karma ekatrita thayelA te to jIve keTalAya rAgAdi - - - - - - - - - - Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta che ane hiMsAdi duSka karIne karelAM, te karmo mAtra jinabhaktithI nAza kema pAme? u- A samajavA mATe pahelAM arihaMta prabhune samajI levA jevA che ke e keTaluM vittama dravya che. vicAre, arihaMta bhagavAna zI rIte thayA ? tyAre, paheluM to e jayAre A saMsAramAM anaMta kALanI bhramaNa pachI paheluM samyakatva pAme che, te addabhuta gyatAthI ! arihaMtanI samyakatva prApti : dA. tamahAvIra bhagavAnano jIva mukhI nayasAra jaMgalamAM samyaktva pAmyA. te je vikarALa jaMgalamAM pitAne ya zikArI pazunA bhaya sAme zo laIne javuM paDeluM, tyAM jamavAnA avasare atithine yAda kare che. maLe tyAM atithi? paNa pote jAte tapAsa karavA nIkaLe che. kevI yegyatA ! tyAM nasIba joge bhUlA paDelA munio maLI gayA to emane AhArapANInuM dAna karI, jAte rasto batAvavA jAya che. kevI yogyatA! pAse nokare che, paNa nokarane A kAma nahi bhaLAvavAnuM ! kema ? moTA mANasanI sarabharA bhADatI nokara pAse na karAvAya. tame bhagavAnanI pUjAvidhi-sarabharA pagAradAra pUjArI pAse karAve che e keTaluM vyAjabI che ? emAM tamArI yogyatA parakhAya che. nayasAra munione raste caDAvI pAchA vaLavA jAya, tyAM munio kahe: "amAre tane kAMIka kahevuM che.' tyAM te "have mApha kare, bahu samaya gaye, mAre mArAM Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na makAnanA : pA pA vA 240 navapada prakAza kAma bagaDe che, evuM rUkSa ane dhikkAIbharyuM nahi kahetAM kahe che: "ahebhAgya mArAM ke Apa mahAna puruSa mArA jevA narAdhamane kaMIka kahevA Icche che. khuzIthI ApanA nAnA ziSyanI jema mane samajI kahe," munie nayasArane narottama samaje che, tyAre A jAtane narAdhama tarIke oLakhAve che. kevIka gyatA ! tyAM munie AbhA, deva-guru-dharmanI oLakha karAvI samyaktva sAthe navakAra mahAmaMtra Ape che. arihaMtanI saMyama tapa sAdhanA : samyaktva pAmatAM ATa ATalI addabhuta gyatAo! ne pachI AgaLanA bhAvoe sAdhanAo kevI abhuta! - marIcinA bhave mAtra samavasaraNa darzana karI vairAgya pAme che, cAritra levAno nirdhAra kare che ! kevIka yogyatA ! vidhabhUti rAjakumAranA avatAre nahi jevI vAtamAM virAgya pAmI tarata cAritra laI saMyama sAthe 1000 varSa ghera tapa Adare che ! priya mitra cakavatInA avatAre 1 koDa varasa cAritra pALe che ! naMdana rAjAnA avatAre cAritra sAthe dIkSA divasathI mAMDI mAsakhAmaNanA pAraNe mAkhaNa 1 lAkha varasa sudhI ke rAkhe che !! kAMI kalpanAmAM Ave ? mahAvIra prabhunA avatAre cAritra laI 12aa varSamAM 11 varasa jeTalA upavAsa kare che. kevIka gyatA! chamAsI 2 vAra, cAramAsI 9 vAra, pAkhamaNa 72...AvI tapasyA paNa sADA bAreya varasa khaDA khaDA; divase ke rAte jamIna Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arita para palAMThI mAMDIne besavAnI vAta nahi, te suvAnI te vAte ya zI? kayAM sudhI ? sADAbAra varasa ! moTA bhAge kAussaga dhyAnamAM rahevAnuM. temAMya game tema ThaMDI paDe, garamI paDe, mAkhI DAMsa macchara karaDo, paNa tatvaciMtananI vacamAM eno koI vikalpa-vicAra lAvavAnI vAta nahi! ghora upasarga paNa AnaMdathI sahI levAnA ! A badhuM kahevAnuM kAraNa e, ke arihaMta zI rIte thayA eno khyAla Ave. tAtparya, ghora tapasyA, kaThora sAdhanA, ne adbhuta gyatAe enI pAchaLa kAma karI rahI hoya che. vicAre, A keTalAM karmone khoDe kADhI nAkhe? tyAre e arihaMtanA viSayamAM A badhuM hoya, tyAM e arihaMtanuM jeNe AlaMbana lIdhuM eNe kama kAma kIdhuM ? ene e bhIma sAdhanAonI anumodanAnuM bhavya baLa maLavAthI kema e paNa kamarajane na khaMkherI nAkhe? arihaMtane abhiSekamAM e badhI ati kaThora ahaMtasAdhanAonI anumodanA che, tethI aha-abhiSekane karma raja ane pUrve kahyuM tema mohamaLane dUra karanAra tarIke oLakhAvyo. have kevA arihaMtane navaDAvuM chuM ? to ke vimala kevala bhAsana bhAskara arihaMta zaraNa te ja mahadaya jagatamAM nirmaLa evA "kevaLa bhAsana arthAta kevaLajJAna rUpI "bhAskara yAne sUrya samAna je che te arihaMtane huM navaDAvuM chuM-huM abhiSeka karUM chuM, 16 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 navapada prakAza sUrya bicAro keTalA prakAza pheMke ? mAtra vartamAna para; jyAre bhagavAnanuM jJAna bhUta-bhaviSya para paNa adhe prakAza pheke; sUryanA prakAza vastunA bahu alpa paryAyAne prakAzita kare, tyAre kevaLajJAna sava kALanA sa` paryAyAne prakAzita kare che. "jagata ja tu aheAda kAraNa-' evA jinavare jagatamAM veAnA mahAna udbhayanu kAraNa che. jeNe bhagavAnanuM zaraNuM lIdhuM - je bhagavAnane zaNe gayA, tene zaraNe mAyA udaya (mahedaya) Ave che. maheAdaya kahe:- "tuM bhagavAnane caraNe che ? to huM tArA caNuM chuM. " gautamanA zaraNabhAva gautama gaNadhara 30 varSa bhagavAnane caraNe rahyA hatA. temanA manamAM eka ja vAta ghUmatI : "mAre ! mahAvIra prabhu zaraNa, mIjuM kazuM zaNa nahi" gautama svAmInA prabhu pratye zaNa bhAva keTalA UMce! hatA ke dA. ta. AnaMda zrAvakane avadhijJAna thayuM. gautama mahArAje kahyuM: ' zrAvakane ATaluM. avidhAna na thAya.' AnaMda kahe: 'mane thayuM che e hakIkata che,' peAtAne avidhajJAna hatuM, paNa te jJAnathI gautama mahArAja te jovA na beThA. e tA kahe : UbhA raheA gurune pUchI AvuM. zakita hovA chatAM gurune zaraNe jAya che. tyAM jaI bhagavAnane pUchyuM: "huM... prabhu ! zrAvakane ATaluM. avadhijJAne thAya ?" Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 243 prabhu bolyA thAya, mATe AnaMda kahe che te sAcuM che." gautama: "te zuM karavAnuM? prabhu: "AnaMdane micchAmi dukaka devAnuM.' gautama mahArAja kahe : "te A huM cAle." ne gautama gaNadhare AnaMda zrAvakane " micchAmi dukakaDa dIdhA. "avadhijJAnI ANaMdane dIye re micchAmi dukakaDa goyama svAmI re." 50 huM jAra kevaLajJAnI zinA guru ne 14 hajAra muniomAM vaDerA gautama jevA gaNadharane zrAvaka pAse kSamA mAgavAnuM jora-jema zI rIte AvyuM ? tenuM kAraNa e ke e prabhunA zaraNe hatA. gautamasvAmInA be bhAva che: 1. prabhunA zaraNe che. 2. cauda hajAranA vaDerA che. (1) prabhunI AgaLa ajJAna, paNa (2)caudahajAra munio karatAM jJAnI che. A bemAMthI bIjA bhAvane kADhI mUkelo. emane phakata eka ja bhAva : " he prabhunA zaraNe chuM." AjJAnI ArAdhanA ja mAgavAnI. bhagavAnane zaraNe rahelAne zaraNe mahadaya Ave che, je mahadaya thAya che, te jinezvara bhagavAnane zaraNe javAthI thAya che. pra-mahAdaya te potAnA puruSArthathI thAya che. tenuM zuM? gautama yajJa choDIne AvyA hatA te potAnA puruSArtha. thI, ane muni IndrabhUti gautama banyA te paNa potAnA puruSArthathI, te tyAM bhagavAnanuM zaraNa kevI rIte mukhya Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza. kAraNa? mahA udaya thavAmAM pitAne puruSArtha nahi, paNa bhagavAna kAraNabhUta -ema kevI rIte kahevAya? u0- bhagavAnanuM zaraNuM lIdhuM te puruSArtha karavAmAM kAraNabhUta banyuM, ne tethI mahedaya thaye, puruSArtha je bIje lagAvyA heta to A maheAdaya kAMI thAta nahIM; paNa prabhunuM zaraNuM evuM pAyAnuM kAraNa maLyuM ke enA para ja puruSAtha lekhe lAge arihaMta sarva zubhamAM asAdhAraNa kAraNa: senApati bhagavAna che. laDAImAM jarUrI lAge badhA sainike, paraMtu temane doranAra senApati na hoya, to te zuM karI zake ? laDAImAM senApatinI mukhyatA che. senApatinAM mArgadarzana ane varcasvanA hisAbe ja sainika sAruM vyavasthita laDI zake che, eTale bhale laDe sainike, te sainike, paNa senApati jItya" kahevAya, ema bhagavata zaraNanA pratApe ja puruSArtha vagere sAruM saphaLa kAma kare, ne mahadaya thAya, eTale e mahAdaya bhagavatazaraNathI ja maLe gaNAya. - bIje dAkhale : yAtrA athe pAlItANuM gayA, rAtre gADImAM sakhata zaradI thaI chatAMya savAre yAtrA karavAnI hAma bhIDI, upara caDhavA te mAMDyuM, paga lathaDatA hatA, dhAsa jeramAM hato, AgaLa caDhatAM caDhI na zakAyuM, tethI pAchA vaLyA, tyAM rastAmAM saMbaMdhI maLyA, temaNe pUchayuM : "kema ? yAtrA thaI gaI "zuM thAya? A zaradI hAMpha udharasa, nathI caDhAtuM upara." "are ! emAM nirAze zuM thAya che ? pakaDo mAre suhAtha humAM yAtrA karAvI dauM." Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 45 teNe hAtha pakaDAvyA ne upaDayA ane, yAtrA thai, ne nIce AvyA, tyAM bIjA saMbaMdhI maLyA; yAtrA thaI gaI ?" "hA, paNa rUDA pratApa pelA bhAgyazALInA ke emanAthI ja mAre yAtrA thaI. " "tA rUDA pratApa konA ? pelA bhAgyazALInA ke peAtAnA paganA puruSArtha nA?" kahA, pelA bhAgyazALInA ja rUDA pratApa. pra0-ga cAlata ja nahi te! zI rIte yAtrA thAta? mATe rUDA pratApa potAnA paganA kema nahi ? u-are ! paNa pelAnA hAtha pakaDayA na heAta tA? paga tA hatA, paNa hAtha pakaDAvanAra koI na hatA, te paga pAchA paDayA hatA. te maLyA te ja page kAma karyu" ne yAtrA thai. basa, pahADa caDhavAmAM rUDA pratApa hAthanu AlaMbana denAranA, te ja rIte ArAdhanAmAM rUDA pratApa AlaMbana denAra arihaMtanA, arihaMta--zaraNanA arihaMta na heAta, tA zatru na heAta; tethI aMta te sa zubhamAM asAdhAraNa kAraNa che; bIjA badhAM sAdhAraNa kAraNa che. zatru lA-prArthanA karA-darzana pUjana karo-jApa maraNa guNagAna karA-ArAdhanAno puruSArtha kare, paNa adhAmAM mukhya Alamana jo arihaMtanuM che, teA ja e adhA saphaLa, ucca keTinA udayane ApanArA. mATe heAyamAM mukhya kAraNa ahiMtane arihaMta-zaraNa, tethI kahyuM: * jagati jaMtu maheAya kAraNa' jagatamAM jIvane maheAyanu kAraNa jinezrvara che' Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 tevA jinezvaranA snAtra abhiSeka sAdhu abhiSeka-snAtra kare kevI rIte? pANIne aDavAnuM nathI. tA kahyuM: "snapayAmi bahumAna jIghata:" humAnanI viziSTatA: navapada prakAza paNa. karavAnA che. emane te kAcA zrAvaka ke sAdhu ahumAnarupI pANInA dhodhathI bhagavAnane snAna karAve che. mahAranA pANIthI dravya-abhiSeka thAya. ahumAnarUpI pANIthI bhAva-abhiSeka thAya. konI jema ? ( devapAla nAkaranI jema, ene DhAra cAvatAM jaMgalamAM bhekhaDamAMthI bhagavAna maLyA tA zI vAta ? bhagavAna ! bhagavAnane eTalA badhA bhakti-mahumAnathI navarAvye rAkhyA ke varasAda helImAM 7 divasa darzIna na maLyA, tA prabhu paranA humAnathI khAdhuM pIdhuM nahi, khAnapAna vahAlAM na karyAM, jatAM karyAM! eTalA badhA bhakti-bahumAnathI navarAvye rAkhyAM ke cakrezvarI hAjara thaI. "bhakti-bahumAnanA badalAmAM mAga te Apu" ema kahe che. paNa devapAlanA dilamAM mahumAnanA atireka keTalA adho ! te kahe che: "mane mAtra ahu bhakti Apa. bhaktinA addalAmAM bhakti ja mAguM chuM. khAkI to duniyAnuM game te Ape e gadheDA tulya che, enI khAtara airAvaNa hAthI. samAna mArI prabhu-bhakitane vecI na nakhAya", bhagavAna pratyenuM mahumAna bhakatanA uddhAra kare che, arihaMta padma Ape che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsa snAtra karatAM jagadaguru zarIre, sakaladeve vimala kaLaza nIre, ApaNAM kema mala dara kIdhAM. teNe te viSudha graMthe prasiddA |zA niLa evA jJAnavALA jagadgurunA zarIrane nimaLa evA kaLazanA pANIthI snAna karAvatAM saghaLA devatAoe peAtAnAM kama-maLa dUra karI nAkhyA. snAna karAvyuM bhagavAnane, ane nima La thayA pAte ! eTalA mATe te vA zAzvamAM vibudha' eTale ke viziSTa koTinA pati tarIke prasiddha che, jANItA che. abhiSekathI devAnA paNa uddhAra pra0-devAnA karyAM ane maLa nAza pAmyA, je teonA AtmA kaI vAte AgaLa vadhyA ? u-mithyAtva eTale viSayonA rAgadveSa, avirata, Asakti mAha-ma-matsara vagere, ane kama eTale jJAnAvAdi ATha kama, devatAo meru zikhara para tI kar bhagavAnanA janmAbhiSeka karatAM evA zubhabhAvamAM caDhe che. ke jenAthI A maLa ane ka`mAM ghaTADA thAya che, eneA sarvanAza nahi sahI. paratu aMge nAza kare che, ethI kahevAya ke 'emanA eTalA kama ane maLa dUra thAya che.' pra0-devatAne tyAga, vrata, niyama te AvatA nathI. tA pachI viSayarAganA maLamAM zA ghaTADA thayA ? u-vAta sAcI. devatA avirati che, tethI virati nahi, vrata-niyama nahi, AkhAya devabhavamAM kadIya vrata, Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza niyama pAmatA nathI. eTalA emanA viSaya-rAga dRDha hoya che, chatAM paramAtmAne janmAbhiSeka karIne emanA viSa pratyenA anaMtAnubaMdhI kakSAnA rAga maravA paDe che. eTale aMtaramAM e viSaye pratye evI napharata UbhI thAya che ke have viSaya pratye thatA rAgamAM emane hoMza nathI. viSayarAgamAM ane viSayasevanamAM emane akartayatAnuM bhAna ane arihaMtabhaktimAM atyaMta upAdeyatAnuM bhAna jAgatuM thaI jAya che. eTale ja have naMdIzvara dvIpa vageremAM arihaMta bhakti karavAnI je hoMza-AkarSaNa ane bAhezI rahe che, te viSaye pratye nahIM, Ama meru-zikhara upara bhagavAnane harakhabhera snAtra karatAM karatAM devatAo A anaMtAnubaMdhI viSaya-rAga vagerene maLa dUra kare eTale bIjA mithyAtva vagere maLa paNa dUra thAya che, tyAre bhagavAnane abhiSeka karatAM dilamAM suMdara vItarAga-bhaktinA zubha adhyavasAye ubharAya che, e bhAvabhaktimAM mana ekAkAra hovAthI zubha dhyAnarUpa bane che, ane e jJAnAvaraNAdi karmonA kacarAne dUra kare emAM navAI nathI. dayAnabaLe evi karma jalAI. A jagagurune snAtra karatAM mithyAvane pheMkI dIdhuM eTale maLane phagAvI dIdhe, samyakatvane TakAvI nimala karyuM; ne bhavapAra karAvanArI cIja che samyakatva, eTale e pAmyAthI bhavapAra thavAya, pra-te bhavapAra karAvanAra zuM cAritra nathI? uo_alabata te che, paNa paheluM samyakatva jarUrI che. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMta 249 samyaktvamAM DhIArA Ave te cAritramAM maDhatA Ave. samyaphava jaradAra hoya to kaSTAmAM paNa cAritra joradAra : java che zuM?" kahI chAtI kADhIne UbhA rahe to cAritra aNIzuddha rahe. arihaMta mATe aAziSa-citana bhagavAnanI AgaLa ekalA devatA ja Ave che esa nahi, paNa sAthe apsarAnA meLAya harakhadhelA thaI ne Ave che. te paNa bhagavAnane snAtra kare che, ne e karIne he AzISa bhAve che-AziSa citave che ke prabhu ? amane tamArA evA AzIrvAda ho, ke " jihAM lage suragiri jammU dIveA, ama taNA nAtha devAdhideva." arthAta jyAM lagI A pRthvI para meru paryaMta che, ne jaai dvIpa che, tyAM sudhI amArA nAtha devAdhideva ho. meru te ja mUThThIpa zAdhatA che. eTale zAdhRtta kALa sudhInu nAthaSNu. devAdhidevamAM mAgyuM, arthAta jyAM sudhI bhavamAM rahevAnu hoya tyAM sudhI koI paNa gatimAM A nAtha raho. matra OM hrI zrI paramapuruSAya paramendhrarAya janma-jarA-mR hyunivArNAya zrImate jinendrAya jalAdika yajAmahe svAhA 928 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2pa0 zuddhipatraka azudha atajJAna paNa pRSTha lITI 10 18 11 8 12 22 paNa brAna e che thato kiyuM caritratA sanaNa haThAvavA caritranA sanmANa 24 1 haTAvavA uttejita 25 unAjita evA. bhagavAnane jiJANAM evA bhagavAna vijaNANuM IpaNa 35 4ra 22 12 upamAM 23 49 10/11 upabhogamAM guNa hastipAla bhakti karmanA badhuM puruSottama vyakita kamanA badhuM. 21. 63 11 bhogavatAM ThekavAnI dhamapadeza kiyA mama bhogavAtAM ThekAvAnI dharmopadeza kiyA pratikriyA 73 11 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251 76 80 1 23 vicAra lakSya Ahira caMDakauzikanI karmo: na bIju batAvyuM. bicAro lakSa Ama vIraprabhunI 15 1 karyo. 110 24 113 21 116 18 117 10 117 1pa vIra karanAra cAritra arihaMta nathI. ne bIjuM batAvyuM. vIra prabhunI dhIratA jotAM caMDakauzika dhIra banI gayo ! vIra banI thAya cAritrabhAva ahIM nathI."A vyavahAra cAritra chuM vyavahAranI na hovA dubhikSa (vaira virodha) gAminI 35 atizAyavALI vaccenA khAnAmAMthI 7 me atizaya pahelA khAnAmAM mUke, ekendriyane dharmapravartake vyavahArathI 118 120 hevA 6 8 13 15 gAminI 121 122 7 muM khAnuM 123 ekendriyanuM pravartake Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 128 10 129 12 130 18 31 135 219 231 11 235 237 9 13 137 139 144 145 146 151 153 159 163 173 23 186 12 187 9 197 13 209 1 19 14 14 19 16 8 14 8 19 14 UM 11 6 para thAya ethaya ke nAma vyavahAranA samatA samAvavAnI rahe. vicAratA tetrIza thI zAka puruSAttama bhuMDA vItarAgathI jAtanA karma : dezAthe vikatAnI AtmA Asakita arihaMtane () yapa suzrayAmAM dhyAnanAM dhArA mohana jAya mAthe ethaya ke e tIrthaMkara nAma vyavahAramAM viSamatA mAvavAnI rahe ! ane vicaratA te vIza nathI. duHkha hastipAla bhuMDI vItarAgatAthI tanA dekhADaze virakatatAnI Atma Asakata arihata (paryAya) zuzraSAmAM dhyAnamAM dho mohatA Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = nesrererererererererer nyAyavizArada vijaya bhuvana bhInu sUrIzvarajI mahArAjanuM preraka, bedhaka, tArkika ane tAttvika sAhitya pustakanuM nAma bhASA - parama teja bhAga 1 gujarAtI paramateja bhAga 2 15-0 0 pratikramaNa. sUtracitra Albama 12-00 dhyAna ane jIvana 7-50 uraca prakAzanAM paMthe dhyAna zataka jaina dharmanA paricaya nizcaya-vyavahAra ArAdhanA bhAvabharyA stavana-sajajhAya. 1-50 rUkaeNmIrAjonuM patana ane uthAna bhAga 1 , bhAga 2 (7-50 pratikramaNa sUtracitra Albama 12-00 zAstravArtA samuracaya 25-00 gaNadharavAda 1-50 madana rekhA 2-8 0 pa0 0 pa-be je - 8 9 pa-00 hindI pustaka meM gAvanA2ne paTeja kharca alaga lAgaze. pustakanI 2kama manI eDa 2 dvArA ekalavI. . divya darza na kA cala yu kumArapALa vi. zAha 6 8, gulAla vADI, trIje mALa, muMbaI-4 0 0 0 0 8. " ramI rAha naTavara rakRti amadAva6-01 phona : 261 238