Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समार्थबोधिनी टोका प्र . अ. ३ उ. २ अनुकूलोपसर्गनिरूपणम्
४५
टीका- 'अप्पेगे' अपि एके, अपि शब्दः संभावनायाम् । एके केचित् 'नायओ' ज्ञातयः, मातापितृस्वननमभृतयः । 'दिस्स' दृष्ट्वा साधु 'परिवारिया' परिवार्य, सर्वती वा 'रोयंति' रुदन्ति = शिरस्ताडनवक्षःस्थल ताडनपुरःसरं रुदन्ति रुदन्वश्च दीनवचनं वदन्ति 'वाय' हे वात | इति कोमलामंत्रणे हे कुलतिलक हे मातृपितृकुटुंबरक्षक ! वाल्यात्मभृति त्वमस्माभिः पालितोऽसि, यत् अयम् वृद्धावस्थायां मां पालयिष्यतीति मत्वा, तस्मादधुना 'गो' नः अस्मान् 'वाय' तात ! पुत्र ! 'पोस' पोषय, त्वमस्माभिः वाल्याद्रक्षितः पोपित, अउः परं वार्द्धक्येऽस्मान् त्वं पालय, पोपय च । 'ताय' हे तात ! 'कस्य' कस्य कृते 'ण' नः - अस्मान 'जहासि' त्यजसि - मादृशानां दीनानां वृद्धानां पालनपोषण
टीकार्थ - यहां 'अपि' शब्द संभावना के अर्थ में है । कोई कोई मानापिना आदि स्वजन मुनि को देखकर और उसको चारों ओर से घेरकर, मस्तक कूटकूटकर और छाती पीट पीट कर रोते हैं और रोते हुए दीननापूर्ण वचन कहते हैं- हे तात ! 'तात' शब्द कोमल सम्बोधन के अर्थ में है, हे कुलतिलक | हे मातापिता और कुटुम्ब के रक्षक ! हमने बचपन से तेरा लालन पालन पोषण किया है सो यही समझकर किया है कि यह वृद्धावस्था में हमारा पालन करेगा । इस कारण हे तात! तू अब हमारा पालन कर । हमारे जैसे दीन, बूढे और पालन पोषण करने योग्य जनों का तू किस कारण से त्याग कर रहा है ? तेरे सिवाय हमारा कोई पालन पोषण करने वाला नहीं हैं,
,
टीडार्थ' - साडी' 'अपि' यह संभावना अर्थे परासु छे । अर्थ માતા, પિતા, આદિ મુનિના સસારી સગ મુનિને જોઈને તેને ઘેરી લઇને માથું અને છાતી કૂટતાં ફૂટતાં એને આક્રંદ કરતાં કરતાં આ પ્રકારનાં દીનતા यता मोझे छे - ' तात ! (अट्टी' 'तात' यह हैमस सबोधनना अर्थभां વપરાયેલું હાવાથી તેના અર્થો ‘કુલતિલક’ સમજવેા) હું માતા-પિતા અને मुटुजना २क्ष ! अभे जयपथी ताडु सासन-पालन युद्ध छे. अभारी वृद्धाવસ્થામાં તુ અમારુ' પાલન-પાષણુ કરશે એવી આશા સેવીને અમે તારુ‘ લાલન-પાલન કર્યું છે. તેા હે પુત્ર! તું હવે પાલનપેાષણ કર અમારા જેવાં દીન, વૃદ્ધ અને પાલન-પાષણ કરવા ચેાગ્ય જનાના ત્યાગ તુ... શા કારણે કરે છે? તારા સિવાય અમારું' પાલન-પોષણુ કરનાર એવુ' કાણુ છે કે જેને માથે એ જવાબદારી નાખી દઈને તું સાધુ ખની ગર્ચા છે! તું અમારા નાધારાના
