Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ५ उ. १ नारकीयवेदनानिरूपणम् ३७५ ' अन्वयार्थः-(सया) सदा-सर्वकालं (कसिणं पुग घम्पहाणं) कृत्स्नं संपूर्णमपि धर्मप्रधान स्थान स्थितिनीरकाणां भवति (गाढोवणीय) गाढोपनीतं निध. तनिकाचितकर्मद्वारा प्राप्त (अतिदुक्खधम्म) अतिदुःखधर्ममतिदुःखदस्वभावं वर्तते पुनश्च तान (अंदसु) अन्दपु-कुम्भी विशेषेषु (पवितप) मक्षिप्य तेषां (देह विहत्तु) देहं विहाय-विदार्य (से) तस्य (सीसं) शीर्ष मस्तकं (वेहेण) वेधेन रन्ध्रोत्सादनेन (अभिनावयंति) अभितापयन्ति कीलयन्ति इति ॥२१॥ ____टीका-सया' सदा 'कसिणं' कृ-रनं समस्त भेव 'घम्मट्टणं' धर्मस्थानम् , अतितापपधानं स्थितिर्भवति नारकजीवानाम् , 'गाहोत्रणीय' गाहोपनीतं निधत्तनिकाचितावस्यैः कर्मभिनरिकजीवानां माप्तं भवति । पुनः कीदृशं तत्थानम् ? तबाह
अति दुःख देना ही जिनका धर्म-स्वभाव है 'अंजुम्लु-अन्दूषु' कुंभी में 'पक्खिप्प-प्रक्षिप्य' डालकर 'देहं विस्तु-देहं चिहत्य' उनके शरीर का भेदन करके 'से-तस्य' उसका 'लीसं-शीर्ष' मस्तक में 'वेहेण-वेधेन' छिद्र करके 'अभिनवयंति-अभितापयन्ति' पीडा पहुँचाते हैं ॥२१॥ ___अन्वयार्थ-नारकजीवों का रहने का सम्पूर्ण स्थान सदैव उष्णता प्रधान होना है और वह स्थान निधत्त एवं निशायित् कर्मों के द्वारा उन्हें प्राप्त होता है । वह स्वभाव से ही अत्यन्त दुःखप्रद है। परमाधार्मिक देव नारकों को कुंभी में डालकर लया मस्तक में छेद करके पीडा पहुँचाते हैं । २१॥ ____टीकार्थ--नारकजीवों के रहने का स्थान सदा एवं सम्पूर्ण उष्णता वाला होता है । उन्हें निधत्त एवं निकाचित्त अवस्था को प्राप्त कर्मों 'अतिदुक्खधम्म-अतिदुखधर्मम्' मति पधारे हे मना -२वभाव छ 'अंदूसु-अन्दूपु' माविशेषमा पक्खिप्प-प्रक्षिप्य' नामान 'देहं विहन-देहं विहत्य' तमना शरीर लेटीन 'से-तस्य' मनु 'सीसं-शी' माथामा 'हेण वेधेन' ॥ ४शन ‘अभितावयंति-अभितापयन्ति' पी। पांया छ. ॥ २१॥
સૂવાર્થ-નારકોને જ્યાં રહેવાનું હોય છે તે સંપૂર્ણ સ્થાન સદા ઉષ્ણુતાવાળું હોય છે, તેમને નિધત્ત અને નિકાચિત કર્મો દ્વારા તે સ્થાનની પ્રાપ્તિ થાય છે તે સ્થાન સ્વાભ વિક રીતે જ અત્યન્ત દુખપ્રદ છે ત્યાં ઉત્પન્ન થયેલા નારકેના શરીરને કંદ નામની કુંભીમાં નાખી દઈને તથા તેમના મસ્તકને વી ધી પરમાધાર્મિક અસુરે તેમને ખૂબ જ યાતનાઓ આપે છે. ૨૧
ટીકાર્થ–નારને રહેવાનું સંપૂર્ણ સ્થાન સદા ઉષ્ણ હોય છે, નિત્તા અને નિકાચિત અવસ્થાના સદૂભાવવાળાં કર્મોને કારણે તેમને આ સ્થાન
