Sutrakrutanga Sutram Part 02

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 425

बोधिनी टीका पं. धुं. म. ५ उं. २ नारकीयवेदनानिरूपणम्
४११
अन्वयार्थ : - (तत्थ ) तत्र नरके (समूसिया ) समुच्छ्रिता - अधोमुखीकृत्य लंबमानाः, (विवणियंगा) विशुणिवांगा अपगतत्वचो नारकाः 'अयोमुंहे हिं' अपोमुखैः लोहवत् कठिनमुखयुक्तेः 'पक्खिहि' पक्षिभिः 'खज्जंति' खाद्यन्ते (संजीवणी - नाम) संजीवनी नाम-यत्र मृता अपि न म्रियन्ते (चिरद्वितीया) चिरस्थितिका बहुकालस्यायिनी (जंसि) यस्यां (पावचेया) पापचेतसः पापकलुषिताः (पया) प्रजाः नैरयिकाः (हम्मद) इन्यन्ते - मार्थन्ते इति ॥ १९ ॥
{
टीका- 'तस्थ' तत्र नरके 'समृतिया' समुच्छ्रिताः स्वंमे ऊर्ध्ववाहवोऽधः 'शिरसः कृत्वा चाण्डालादिना चर्मवत् लंबिताः । 'विसूणियंगा' विशुणितांगा:उस्कृताङ्गकाः निःसारिखत्वचः 'अयोमुहेदि' अओमुः वज्रवंचुभिः काकादिहै. 'जंसि - यस्मिन्' जिस नरक में 'पावचेता- पापचेतसः' पाप से कल्लु'षित 'पया - प्रजा: ' नैरयिक 'हम्मद- हन्यन्ते' मारे जाते हैं ॥९॥
F
अन्वयार्थ - नरक में नीचा मुख करके लटकते हुए और त्वचा से रहित नारकजीवों को लोहे के समान कठोर चोंच वाले पक्षी खातेचींधते हैं । नरकभूमि संजीवनी है जहाँ प्राणान्तिक कष्ट पाते हुए भी नारक अकाल में मरते नहीं हैं और वहां बहुत काल तक रहते हैं । पाप से कलुषित नारक यहां मारे जाते हैं ||९॥
}
टीकार्थ -- जैसे चाण्डाल चमडे को लटका देते हैं, उसी प्रकार परमाधार्मिक नारक जीवों को खंभे में बांधकर लटका देते हैं । उनकी " भुजाएँ ऊंची और मस्तक नीचे कर दिया जाता है । शरीर की चमड़ी आयु भोटी होय छे. 'जंसि - यस्मिन् ' ने नरम्भां 'पावचेता - पापचेतसः' पायथी दुषित 'पया - प्रजा' नैरथि 'हम्मइ - हन्यन्ते' भारवामां आवे छे. ॥८॥
સુત્રા -નરકપાàા નારકોની ચામડી ઉતારી લઈને તેમને ઉધે માથે લટકાવે છે, ત્યારે લેાઢાના જેવી કઠાર ચાંચવાળાં પક્ષીએ તેના શરીરમાંથી માંસ ખેંચી કાઢીને ખાવા માંડે છે. તેએ તેમનાં શરીરને ચાંચ, નહેર આદિ વડે પી'ખે છે. નરકભૂમિ સજીવની છે, જ્યાં પ્રાણાન્ત કષ્ટ સહેન કરવા છતાં પણ નારકા અકાળે મરતાં નથી, તેઓ ઘણા દીર્ઘકાળ સુધી ત્યાં જીવિત રહીને પૂર્વભવેાના પાપકૃત્યેનું ફળ ભાગવ્યા કરે છે. પાપથી કલુષિત નારકાને નરકમાં પરમાધામિકો ખૂબ જ માર મારતા રહે છે પા
ટીકા”જેવી રીતે ચાંડાળા મરેલાં જાનવશના ચામડાંને લટકાવે છે, એજ પ્રમાણે પરમાધાર્મિકો નારક જીવાને થાંભલાઓ પર ઉંધે માથે લટકાવી દે છે. તેમની ચામડીને ઉતરડી લીધી હોય છે. તેથી તેમનુ માંસ