Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६४२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
केवति) अन्तकस्य मृत्योः समागममागमनं पण्डितमरणं कांक्षति आकाङ्क्षति ( विधूय कम्मं ) कर्म निर्धूयापनीय (ण पवंचुचेड) प्रपञ्चम् संसारम् न उपैति न प्राप्नोति (अक्खक्खए वा सगड) अक्षक्षये शकटमित्र मंत्र्यादिकम् (त्तिवेसि ) इति व्रीमि, इति ॥३०॥
टीका - परीषदादिभिः 'इम्ममाणे' हन्यमानः 'अवि' अपि पीडामुपगतो पि सम्यक् तस्य सहनं कुर्यात् । 'फळगावही फलकावतष्टः, फलकं काष्ठखण्डः उमाभ्यामपि पार्थाभ्यां दष्ठो वर्षितो घर्षणमनुमान् । अथवा, यथा काष्ठखण्डः शीतातपाभ्यां पराभूयमानोऽपि न वेपथे, सुखं दुःखं वा नानुभवति । तथा - साधुरपि वाह्याभ्यन्तरतपोभ्यां निष्टवदेहः सन् अत्र तिष्ठेत्' एवंभूतः सन् अंतस्स' अन्तं विनाशं करोतीति, अन्तको मृत्युः तस्य 'समागम' समागमम् आगमनम् पण्डितमरणरूपं 'कंखिति' कांक्षति-अभिलपति । एवम् - 'कम्मं अष्टविधं कर्म ज्ञानावरणीयादिकं विधूय' नितरां निर्धूय विनाश्य 'ण' न 'पवंचुवेइ' ऐसा करने वाला साधु भ्रमण को प्राप्त नहीं होता जैसे धूरा टूट जाने पर गाड़ी आदि आगे नहीं चलती । ऐसा मैं कहता हूँ ||३०|| टीकार्थ - - साधु यदि परीषह से पीड़ित हो तो उसे सम्यक् प्रकार से सहन करें । जैले काठ का पटिया दोनों ओर से छीला जाने पर भी या काष्ठ का खण्ड हर्डी नर्मी से पराभूत होकर भी कम्पित नहीं होता या रागद्वेष के वशीभूत नहीं होता, उसी प्रकार उपसर्ग आदि से पीड़ित होता हुआ भी साधु राग द्वेष से रहित होकर मृत्यु की प्रतीक्षा करता है अर्थात् समाधि मरण की अभिलाषा करें। ऐसा करके वह
વથી મૃત્યુને ભેટવા તૈયાર રહેવુ' જોઈ એ. જેમ પૂરા તૂટી જાય ત્યારે ગાડી આગળ વધી શકતી નથી, એજ પ્રમાણે કાંને સદન્તર ક્ષય થઈ જવાથી ભવભ્રમણ પણ ચાલુ રહી શકતું નથી, એવુ તીર્થંકરેક્ત કથન છે. હુ તે કથનનું જ અનુકથન કરી રહ્યો છું, ૫૩ના
ટીકા—ગમે તેવાં ઉપરીષહેને પણ સાધુએ સમભાવપૂર્વક સહેન કરવા જોઇએ. જેમ લાકડાના પાટિયાને અન્ને તરફથી ઠેલવામાં આવે, અથવા તેને ગમે તેવી ઠંડી ગરમી સહન કરવી પડે, તે પણ તેના લાકડાના પાટિયા પર કેાઈ પ્રભાવ પડતા નથી, એજ પ્રમાણે ઉપસર્ગ આદિ દ્વારા ગમે તેવી પીડા સહન કરવાના પ્રસા આવે, તે પણુ સાધુ રાગદંપથી રહિત થઈને, મૃત્યુની પ્રતીક્ષા કરે છે, એટલે કે સમાધિ મરણની અભિલાષા કરે છે. એવું કરવાથી તે જ્ઞાનાવરણીય આદિ આઠે પ્રકારનાં
