Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 423
________________

समयार्थयोधिनी टीका प्र. शु. अ. ५ उ. २ नारकीय वेदना निरूपणम्
तृप्ता नारकाः (कडणं) करुणं - दीनं (थति) स्वनंति - आक्रोशशब्दं कुर्वन्ति (अहो सिरं कट्टु) अथः शिरो मस्तकं कृत्वा (दिगत्तिर्ण) विकर्त्य खण्डयित्वा (अयं व सत्थेदिं) अय इव शस्त्रैः (समोसवेंति) समवस रन्ति खण्डशः खण्डयन्ति कर्तयन्तीति ॥ ८ ॥
४०९
~
टीका--' समूसिय' समुच्छ्रितं सम्यक् उच्छ्रितं समुन्नतं चिताकृतिनामकम् । "विधूमठाण' विधूमस्थानम् दिगंतो धूमो यस्मात् स्थानात् द्विधूमस्थानम् 'धूमरहितवहिस्यानमिति यावत् । 'जं' यंत् स्थानम् माप्य ' सोयतता' शोकतप्ताः नारकाः । 'कल' करुगम् 'थति' स्वनन्ति - करुणा पूर्वकं शब्दं कुर्वन्ति रुदन्तीति यावत् । तथा 'अहो सिरं कट्टु' अपः शिरः कृत्वा 'विगत्तिऊ' विकर्त्य विदार्य । 'अयं च सत्येहिं' अय इव शस्त्रे' 'समोसवेति' समवसरन्ति, खण्डशः खण्डयन्ति 1 अत्युच्चचितासदृशं निर्धूमवहिस्थानमेकमस्ति । तत्र गताः नारकजीशः महता 'शोकेन संतप्ता भवन्ति सकरुणं रुदन्ति च । तथा तत्र परमधार्मिका नरकपालाः वहां परमाधार्मिक उनका मस्तक नीचा करके काटते हैं और लोहे के शस्त्रों से देह को खण्ड खण्ड कर देते हैं ||८||
टीका - ऊंचा उठा हुआ चिता के आकार का एक धूम से रहित अग्नि का स्थान है । उस अग्नि स्थान में डालते हैं तब असह्य वेदना से संतप्त नारक जीव करुणाजनक विलाप करते हैं । परमाधार्मिक उनका सिर नीचा करके लोहमय शस्त्रों से देह के अवयवों को खण्ड खण्ड कर देते हैं ।
तात्पर्य यह है कि एक अत्यन्त ऊंचा चिता जैसा धूमरहित अग्नि का स्थान है। वहीं परमाधार्मिक नारक जीव को ले जाते हैं, तब नारक जीव
છે, ત્યારે તે અગ્નિના તાપથી આકુળવ્યાકુળ થયેલા નારકા જિનક ચિત્કારા કરે છે. ત્યાં પરમાધામિકા તેમનાં મસ્તક નીચા કરાવીને શત્રુ વડે છેદી નાખે છે, અને લેાઢના હથિયારાથી તેમનાં શરીરના ટુકડે ટુકડા કરી
नाये थे. ॥८॥
ટીકા”—કેાઈ ઊંચી ચિતા ખડકી હોય એવુ એક સ્થાન ત્યાં હાય છે. તે સ્થાનમાં નિમ અગ્નિ ખળતે હોય છે. જયારે નરકપાલે તે અગ્નિસ્થાનમાં નારકીને પટકે છે, ત્યારે અસહ્ય વેદનાથી સતપ્તનારકા કરૂણાતક આદ કરે છે. પરમાધામિકા તેમનાં મસ્તકને નીચા કરાવીને શસ્ત્રો વર્યું તેમનુ એન્નુન કરે છે તથા તેમના પ્રત્યેક અગેને લાઢાના શસ્ત્રા વડે છેદીને તેમના ટુકડે ટુટડા કરી નાખે છે.
આ કથન દ્વારા સૂત્રકાર નારકાની યાતનાઓનુ વજ્રન કરે છે તેમને નિધૂ મ અગ્નિમાં ફૂંકવામાં આવે છે .આગથી દાઝ્યાને કારણે અસહ્ય પીડાને
सु० ५२

Loading...

Page Navigation
1 ... 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730