Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. थं. अं. ७ उ. १ कुशीलवतां दोषनिरूपणम् ५७
प्राणाः प्राणिनः, 'संपाइम' संपातिमा :- शलभादयस्तत्र संपतन्ति तेऽपि जीवा एव । तथा 'संसेइया' संस्वेदजाः - स्वेदेन देहाश्रित देहविकाररूपजलेन जायमाना 'यूकादयोऽपि जीवा एव । तथा कटुसमस्सिया य' काष्ठसमाश्रिताः घुणकृम्यादयः प्राणिनः, एते सर्वेऽपि जीवा एव । 'अगणि' अग्निम् ' समारभते' समार_भमाणः 'एए' एतान- उप क्तान् पदपि जीवनिकायान् 'दहे' दहेत् - ये हि काष्ठाधाश्रिता जीवास्ते सर्वेऽपि दह्यन्ते वह्निमज्वालने । तथा च ये बह्निमज्वालकास्ते पडपि जीवनिकायजीवान् विराधयन्ति, अतो बह्निकायसमारम्भो महादोषायेति ||७||
एतावता येऽग्निकाय विराधकास्तापसास्तथा - पाकादिव्यापारादनिवृत्ता बौद्ध- भिक्षवः पार्श्व स्थादयः ते निराकृताः । इदानीं ये वनस्पतिकायान् विराधयन्ति, तानधिकृत्याऽऽह सूत्रकारः - 'हरियाणि' इत्यादि । मूमल - हरियाणि भूयाणि विलंबगाणि, आहार देहा य पुढो सियाई ।
आदि जो संपातिम अर्थात् उडनेवाले हैं, वे भी जीव हैं तथा जूं आदि संस्वेदज, जो पसीने से उत्पन्न होते हैं, वे भी जीव हैं । काष्ठ के सहारे रहनेवाले घुन, कृमि आदि भी जीव हैं । जो अग्नि का आरंभ करता है वह सभी पूर्वोक्त जीवों को जलाता नष्ट करता है, अग्नि जलाने पर काष्ठ के आश्रित सभी जीव जल मरते हैं । अन्य जीवों की विरा'धना भी होती है । अतः अग्नि को जलाना महादोष का कारण है ॥७॥
નહી' કે પાણીમાં રહેલાં જીવેા જ જીવ રૂપ છે. તેઓ તેા જીવરૂપ છે જ પરન્તુ કાય પણ જીવ રૂપ જ છે. પતંગિયા આદિ જે સપાતિમ (ઉડનારા) જીવે છે, તેઓ પશુ જીવરૂપ જ છે એજ પ્રમાણે જુ આદિ સસ્પે હજ (પરસેન્નામાંથી ઉત્પન્ન થનારા) જીવે પણ છત્ર રૂપ જ છે. કાષ્ઠને આશ્રયે રહેનારા કીડા, કૃમિ આદિને પશુ જીવરૂપ જ માનવા જોઈએ, જે માણુસ અગ્નિને પ્રજવલિત કરે છે, તે પૂર્વોક્ત સઘળા જીવેને ખાળીને તેમની હિંસા કરે છે. અગ્નિને સળગાવવાથી કાષ્ઠને આશ્રયે રહેલાં સઘળા જીવા તા મળી જ મરે છે, એટલું નહી પણ અન્ય જીવેાની પણ વિરાધના થાય છે તેથીજ અગ્નિના આરંભને અગ્નિ પ્રજવલિત કરવાના કાને મહાદોષનુ કારણુ કહે. वामां आवे छे. ७
च
