Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
"सूत्रकृता
अन्वयार्थ : - - (अपरिक्ख दिट्ठ) अपरोक्ष्य युक्तिविफलं धटमेतत् (हु सिद्धी) नहि जलावगाहनेन ग्निहोत्रेण च सिद्धि मोक्षो भवति (अनुज्झमाणा ते घायं एहिति) अबुद्धयमाना वस्तुतत्त्वमजानन्तः ते वादिनः घातं संसारमेष्यन्ति प्राप्स्यन्वि (विज्जं गहाय) विद्यां गृहीत्वा ज्ञानमासाद्य ( पडिलेहा) प्रत्युपेक्ष्य विचार्य्य (वसथावरेहिं भूएडिं) त्रसस्थावरैः भूतैः प्राणिभिः सस्थावरेषु माणिपु ( साउँ ) सातं सुखं (जाण) जानीहीति ॥१९॥
६०८
टीका -- 'अपरिक्ख दिहूं' अपरीक्ष्य दृष्टम् जलाऽवगाहनाऽग्निहोत्रादिभ्यो मोक्षो भवतीति मन्यमानाः तादृशमापकं शास्त्र परीक्ष्यैत्र स्वीकृतवन्तः । 'गहु' नैव-सिद्धि र्मोक्षः, पूर्वोक्तमकारेण जलावगाहनादिना कथमपि संभवेन् । पूर्वोक्तकर्मणां हिंसा बाहुल्यात् । 'अबुज्झमाणाते' अबुद्ध्यमानाः पराथमबुद्धयमानाः माग़िवधादिना जायमानं पापमेव धर्मबुद्धया कुर्वस्ते - वादिनः । 'घाय' घातम् - घाटय
अन्वयार्थ - जल में अवगाहन कहने से मोक्ष होता है, इत्यादि पूर्वोक्त मन्तव्य विना परीक्षा किये ही स्वीकार किया गया है। वस्तुतत्त्व को न जानते हुए वे वादी घात को अर्थात् संसार को प्राप्त करेंगे । सम्यग्ज्ञान को प्राप्त करके और भलीभाँति विचार करके यह समझो कि स और स्थावर प्राणियों में भी सुख की अभिलाषा होती है ॥ १९ ॥
टीकार्थ--जल में अवगाहन करने से या अग्निहोत्र करने से सिद्धि प्राप्त होती है, ऐसा मानने वालों ने इस प्रकार की प्ररूपणा करने वाले शास्त्र को परीक्षा किये विना ही स्वीकार किया है। ऐसा करने से सिद्धि प्राप्त नहीं हो सकती, क्यों कि ये जलागाहन आदि कर्म हिंसा
સૂત્રા‘જલસ્તાન, હામ હવન આદિ કરવાથી મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે,’ આ પ્રકારના મન્તવ્યના કેટલાક લેાકેા પૂરી- કસેાટી કર્યાં- વિના સ્વીકાર કરે છે, વસ્તુતત્ત્વના ખરા સ્વરૂપને નહી સમજનારા તે પરમતવાદીએ સંસારમાં પરિભ્રમણ કર્યા કરે છે. સમ્યજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરીને અને સૂક્ષ્મ વિચાર કરીને, मेवात, अशभर' सुभल, बेवी लेछो हे त्रस भने स्थावर लोभ, पशु સુખની અભિલાષા હોય છે. ૧૯લા
ટીકા જલમાં અવગાહન કરવાથી (ની આદિના પાણીમાં સ્નાંન કરવાથી) અથવા અગ્નિહોત્ર કમ કરવાથી સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે, એવી માન્યતા ધરાવનારા લોકોએ આ પ્રકારની પ્રરૂપણા કરનારાં શાઓની પરીક્ષા કર્યા વિના જ આ માન્યતાઓને સ્વીકાર કર્યાં હોય છે. પરન્તુ એવું કરવાથી સિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થતી નથી, કારણ કે -જળસ્નાન આદિ કાર્યોં દ્વારા જીવોની હિંસા