Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
'बोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ६ उ०९ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ५२५ राज्ञो मतिमादायाभयदानेन मरणादक्षितवती । ता एकदा चतुर्थी मद्दिपी अन्याभि हिपीरुपहसिता राज्ञो महिणा मन्यतमया त्वया किमपि किमिति नोपकृतऔर इति। चौरोपकाराऽ वर्व गर्व गर्भित गर्जितानां तासां समक्षमणाऽऽहूयचीरं पृष्टवान् राजा, अहो कथय सत्यम्, कया बहू कृतोऽसि । चौरेणाऽनादि. तुरीययाऽनया राजन् | अमयमदायि दक्षिणा | अमप्रमाने दानश्रवणेन पुनीतमिवा ssमानमवगच्छामि । त एतावतैव सिद्धम् यत् सर्वदानेषु श्रेष्ठ मयदानमेव । 'सच्चे' सत्येषु मध्ये यत् 'अणवज्जे' अनवधम् परपीडाऽनुत्पादकं तत् सत्य किया । चौथे दिन अपमानिया चौथी रानी ने, जो पट रानी थी, की सलाह लेकर उस चोर की अभयदान देकर रक्षा की ।
राजा
एक दिन शेष रानियाँ चौथी रानी का उपहास करती हुई कहने लगी-तुम बहुत कृपण हो । तुमने उस चोर के लिए कुछ भी व्यय नहीं किया । उन रानियों को चोर का उपकार करने का बड़ा घमण्ड था । इस कारण वे अपने उपकार का खूब बखान कर रही थीं। तब राजा ने उस चोर को उनके सामने बुलवाया और पूछा-सच-सच बना, किस रानी ने तेरा बहुत उपकार किया है ? चोर ने उत्तर दिया इन चौथी महारानी ने मुझे अभय की दक्षिणा दी। अभयदान पाकर मुझे ऐसा लगा मानों मेरा पुनर्जन्म हुआ है !
इस कथानक से सिद्ध है कि सर्वदानों में अभयदान ही श्रेष्ठ है । કર્યાં. ચેાથે દિવસે ચેથી રાણીએ (પટરાણીએ) રાજાની પાસે વચન માગ્યું કે આ ચારને અભયદાન દા. રાજાએ તેને અભયદાન દીધુ.. આ રીતે ચેાથી રાણીએ તેને જીવતદાન અપાવ્યું
હવે બીજી ત્રણે રાણીઓએ ચેાથી રાણીનેા આ પ્રમાણે ઉપહાસ કરવા માંડચે-“તમે ખૂમ જ કજૂસ છે! તમે તે ચોરની પાછળ એક પાઇ પણ ખચી નહી... !' તે રાણીએના મનમાં એવા અહુ'ફાર થયેા કે અમે ચીર ઉપર ઘણે! માટે અનુગ્રહ કર્યાં છે, તે કારણે તેએ પેાત પેાતાના ઉપકારના વખાણુ કર્યો કરતી હતી. ત્યારે રાજાએ તે ચોરને પેાતાની પાસે ખેલાવીને આ પ્રમાણે પૂછ્યું; “તું કાઇ પણ પ્રકારને સંકોચ રાખ્યા વિના સાચે સાચુ' કહી દે કે કઈ રાણીએ તારા પર વધારેમાં વવારે ઉપકાર કર્યાં છે ?” ત્યારે તેણે જવાબ આપ્યા-” આ ચોથી મહારાણીએ મને અભયદાન અપાવીને મારી રક્ષા કરી છે અભયદાન મળવાથી મને તે જાણે નવુ જીવન - भजी गयुं छे. "
·
આ ઉદાહરણ દ્વારા એ સિદ્ધ થાય છે કે સમસ્તદાનેામાં અભયદાન श्रेष्ठ छे.