Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२४४
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
(Yaaron पवति) ध्रुवमार्गमेव प्रवदन्ति - मदनुष्ठितमार्ग एव मोक्षमापक इति कथयन्ति (वाया वीरियं कुसीलाणं) वाचा वीर्य कुशीलानाम्-कुशीला बचने एव सामर्थ्यवन्तो भवन्ति न तु कर्मानुष्ठाने इति ॥ १७॥
टीका–‘वहवे’बहवः पुरुषाः ‘एगे' केचन 'गिहाई' अहड्ड' गृहाणि परित्यज्य, प्रव्रज्यां गृहीत्वा पुनः 'मिस्सीभावं पत्थुया' मिश्रीमाचं प्रस्तुता : =माप्ताः = देशतः साधवः देशतश्च गृहस्थाः । न वा सर्वथा साधवः न वा सर्वथा गृहस्थाः किन्तु मध्यममार्गमाश्रिताः, एवंभूतास्ते 'धुवमग्गमेव पवयंति' ध्रुवमार्गमेव प्रवदन्ति भुत्रो मोक्षः संयमो वा तं प्रवदन्ति, अस्मदनुष्ठितमार्ग एव मोक्षमार्ग इति कथयन्ति (वाया वीरियं कुसीलाणं) वाचा वीर्य कुशीलानाम् कुशीळव्यवहार करते हैं । वे दावा करते हैं कि हमारे द्वारा आचीर्ण मार्ग ही मोक्षप्रापक है किन्तु कुशीलजन वचन के ही वीर होते हैं कर्म (क्रिया) में वीर नहीं होते ||१७||
टीकार्थ - बहुतेरे जन घर त्याग कर अर्थात् प्रव्रज्या स्वीकार करके साधु और गृहस्थ का मिला-जुला आचरण करते हैं । कुछ क्रियाएँ साधुकी और कुछ गृहस्थ की करते हैं । वे न पूर्णरूप से साधु हैं, न पूरे 'गृहस्थ ही । दोनों के मध्य के मार्ग को अपनाते हैं । उनका यह कहना होता है कि हम जो कहते या करते हैं, वही मोक्ष का मार्ग है । किन्तु कुशीलों का वीर्य (पराक्रम) वचन में ही होता है अर्थात् अवसन, पार्श्वस्थ, संसक्त, यथाछन्द तथा कुशील, यह पांच प्रकार के शिथिलाचारी वचन व्यवहार में ही चतुर होते हैं, धर्मानुष्ठान में नहीं । अपने आचीर्ण मार्ग को ही वे संगम और मोक्ष का मार्ग कहते हैं । वे
મિશ્રિત વ્યવહાર આચરતા હાય છે. તેઓ એવા દાવેા કરે છે કે અમે જે માને અનુસરી રહ્યા છીએ, તે માર્ગનું અનુસરણ કરવાથી મેાક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. પરંતુ કુશીલ માણુસા વાણીશૂરા જ હાય છે-તેએ કમ માં (ક્રિયામાં— આચરણમાં) શૂર હાતા નથી. ૫૧૭ાા
ટીકા ઘણા લેાકેા ઘરના ત્યાગ કરીને એટલે કે દીક્ષા અ’ગીકાર કરીને સાધુ અને ગૃહસ્થેાતા જેવું મન્નેના મિશ્રિત વ્યવહાર જેવું આચરણ કરે છે-તે કેટલીક સાધુની ક્રિયાઓનું પાલન કરે છે અને તેમની કેટલીક ક્રિયાએ ગૃહસ્થના જેવી જ હાય છે. તેથી તેએ પૂરા સાધુ પણ નથી અને પૂરા ગૃહસ્થ પશુ નથી, પરન્તુ મનેની મધ્યના માને અપનાવે છે. તેએ એવું પ્રતિપાદન કરે છે કે અમે જે કહીએ છીએ અથવા કરીએ છીએ,
