________________
૩૫
શબ્દપરિચય
અસ્થિ થવાવાળી, તથા સમસ્ત વ્યાપક શ્રાવકનું ત્રીજું અણુવ્રત છે. જીવો
ગુણોમાં વ્યાપ્ત તે મહાસત્તા છે. આર્તધ્યાન વડે જીવનપર્યત દુઃખી અસ્તિકાય: અસ્તિ-પ્રદેશો, કાય- થાય છે. તેથી એ ચોરીનું કાર્ય
સમૂહ, વિશ્વમાં છ દ્રવ્યો છે. તેમાં પાપજનક નિંદનીય છે, હિંસા અને પાંચ અસ્તિકાય છે. કાળ એક ! વ્યસન જેવાં દુષ્કૃત્યોની જેમ પ્રદેશી છે, તેથી અસ્તિકાય નથી. કપટસહિત પરધન ગ્રહણ ૧. જીવાસ્તિકાય : ૨. ધમસ્તિ- મહાપાપ છે. દઢશ્રાવક મૃત્યુનો કાય, ૩. અધમસ્તિકાય. સ્વીકાર કરશે પણ ચોરી ન કરે. અસંખ્યાત પ્રદેશી. આકાશાસ્તિ- | અસ્તેય મહાવ્રતઃ સાધુજનોનું અસ્તેય કાય લોકાલોક અનંત પ્રદેશી, મહાવ્રત કહેવાય છે. કોઈ પણ પુદ્ગલાસ્તિકાય સંખ્યાત, સ્થળે પડેલી કે આપ્યા વગરના
અસંખ્યાત, અનંત પ્રદેશ છે. સચિત-અચિત પદાર્થો પૂલ કે અસ્તિનાસ્તિઃ પ્રત્યેક પદાર્થો પોતાના સૂક્ષ્મ પણ અભ્યાધિકપણે મન દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવથી વચન કાયાથી સદાને માટે ત્યાગ અતિ રૂપે છે. પરના દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કરે. સ્વામીની મંજૂરી વગર કાળ, ભાવે નાસ્તિરૂપે છે.
ઉપકરણગ્રહણ ન કરે. જરૂર હોય અસ્તેયઃ ચોરીરહિત. (સ્તેયઃ ચોરી) અને ગ્રહણ કરે તો તેમાં આસક્તિ
ત્રીજું અણુવ્રત તથા મહાવ્રત છે. ન રાખે. વિના પ્રયોજને યાચના ન શ્રાવક માલિકની રજા વગર કરે. સંયમને ઉપયોગી વસ્તુને – માર્ગમાં પડેલા કોઈ પણ ઉપકરણને ગ્રહણ કરે, માલિકની અણહક્કના પરદ્રવ્યને ગ્રહણ મંજૂરી વગર ઘરમાં પ્રવેશ ન કરે. કરતો નથી કે અન્યને આપતો વગેરે અચૌર્યવ્રતની ભાવના છે. નથી તે સ્થૂલ અણુવ્રત છે. ક્રોધ, અન્યથા અતિચાર લાગે. યદ્યપિ માન, માયા કે લોભવશ અન્યની ચોરીના દોષથી જીવ અધોગતિ વસ્તુને ગ્રહણ ન કરે. અન્યથી પામે છે. સર્વત્ર દુઃખ અને દાદ્ધિ ભુલાઈ ગયેલી વસ્તુને ગ્રહણ ન પામે છે. ચોરી એ હિંસાનો કરે. જે મળે તેનાથી સંતોષ માને ભાવ છે. છે. અન્યના ધનને ગ્રહણ કરતો | અસ્થિઃ ઔદારિક શરીરમાં સવિશેષ નથી કે પુત્રાદિકને આપતો નથી. તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય અને મનુષ્યના અન્યાયપૂર્વક ધન ગ્રહણ ન કરે. તે | શરીરમાં હાડકાંની રચના.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org