Jain Saiddhantik Shabdaparichay

Author(s): Sunandaben Vohra
Publisher: Gunanuragi Mitro

Page 430

૪૦૯
શબ્દકોશ
બુલંદ થતું તપ.
બિરાજમાન: માનપૂર્વક બેઠેલું. બાષ્પ : વરાળ, ઝાકળ, ધુમ્મસ. આંસુ. બિંદુ ટપકું, કેન્દ્રસ્થાન. બાહુબલિઃ ભગવાન ઋષભદેવના | બિંબ પ્રતિબિંબ પડે તેવો ઘન આકાર,
બીજા પુત્ર, ભરત ચકેશ્વરીના મૂર્તિ. (ધાતુ વગેરેની) નાના ભાઈ. જેમને માન કષાયનો બીભત્સ: જે જોતાં સૂગ ચઢે, ત્રાસ એક વર્ષ ઉદય રહ્યો, તેનું ભાન અનુભવાય. લોહી માંસના થતાં શ્રેણિએ ચઢી કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપમાં રહેલું. ભૂંડું, અશ્લીલ, પામ્યા.
જુગુપ્સા ઉપજાવનાર રસ. બાહ્યક્રિયા: શરીરથી થતી બાહ્ય | બુતઃ પ્રતિમા, મૂર્તિ. (જડ જેવું) દેખાતી ક્રિયા.
બુદ્ધઃ જેને જ્ઞાન થયું હોય તેવું. બૌદ્ધબાહ્યનિવૃતિઃ ઇન્દ્રિયોની તે તે આકાર- ધર્મના સ્થાપક, પુરાણોએ બુદ્ધને રૂપ બાહ્ય રચના.
નારાયણ - વિષ્ણુના નવમા બાહ્યાભ : જેમાં છ કાય જીવાદિની
અવતાર કહ્યા છે. હિંસા થાય તેવાં ભૌતિક કાર્યો ! બુદ્ધબોધિત જ્ઞાની પુરુષોએ ઉપદેશેલું. બાહ્યાસતનઃ સ્પર્ધાદિ પાંચ તથા બુદ્ધિ વિચાર, સમજ, અક્કલ, ઇચ્છા,
લક્ષણ એ છમાંનું કોઈ એક નિશ્ચયાત્મક વૃત્તિવાળું. બાહ્યોપકરણ : ઇન્દ્રિયોની સાથે જે બુદ્ધિકૌશલ્યઃ શાણપણ, કુશળતા,
પ્રદેશોની રચના વિશેષને ઉપકાર બુદ્ધિમત્તા. કરે, કાર્ય કરે.
બુદ્ધિગમ્યઃ સમજમાં આવે તેવું. બાળમરણ : અજ્ઞાનદશામાં આર્તધ્યાન સમજાય તેવું. બુદ્ધિગોચર. સહિતનું મરણ.
બુદ્ધિજીવીઃ બુદ્ધિ વડે આજીવિકા બિનલાયક: ગેરલાયક, નાલાયક. ચલાવનાર, વકીલ, શિક્ષક બિનવારસ: જેની મિલકતનો કોઈ વગેરે. હક્કદાર ન હોય.
| બુદ્ધિતત્ત્વઃ શરીરમાં રહેલો સમજબિનશાકાહારી : માંસાહારી .
યુક્ત પદાર્થ. મસ્યાહારી.
બુદ્ધિસત્ત્વઃ બુદ્ધિશક્તિ. બુદ્ધિરૂપબળ. બિનસાંપ્રદાયિકઃ ધર્મનિરપેક્ષ. બુધ : સમજુ, વિદ્વાન. બિનસ્વાર્થઃ નિઃસ્વાર્થ.
બુમુક્ષુ: ખાવાની ઇચ્છા કરનારું. બિભીષિકા : ભયની ધમકી આપવી. | બુલંદઃ ભવ્ય, મોટું, મોટો અવાજ ભય બતાવવો.
તોડે.