Jain Saiddhantik Shabdaparichay

Author(s): Sunandaben Vohra
Publisher: Gunanuragi Mitro

Page 432

શબ્દકોશ
નામ પરથી તે લિપિ. બ્રેઈલલિપિ : અંધજનો માટેની લખવાવાંચવાની ખાસ અક્ષરપદ્ધતિ.
ભ
ભક્કમ : દૃઢ, મજબૂત. ભક્ત ઃ (ભગત) વળગી રહેનારું. લગની છે તેવું.
ભક્તવત્સલ : ભક્તો - જેને વહાલા છે
તેવા ૫૨માત્મા. ભક્તહૃદય ઃ ભક્તિ ભાવનાથી ભરેલું.
(મન) ભક્તામર : શ્વે. આ. માનતુંગસૂરિની મહાન સ્તોત્ર રચના. ભક્તિયોગ : અનન્ય શરણની ભાવનાથી પ્રભુની ભક્તિ ક૨વાની પ્રક્રિયા. ભક્ષુદ્રેક: ભક્તિનો ઉછાળો.
ભગવતી : એક મહાન અંગ સૂત્ર. ભગીરથ : ઘણા સાહસવાળું. ભગ્નચિત્ત : હતાશ. ભાંગી પડેલા મન
વાળો.
ભગ્નાવશેષ : જૂની ભાંગેલો બચેલો ભાગ.
ભટ્ટારક : દિ.સં.ના લાલ વસ્ત્રધારી
સાધુનો પ્રકાર.
ભટ્ઠત ઃ સાધુને માટે માનવાચક શબ્દ. ભદ્ર : કલ્યાણકારી, સરળ સ્વભાવનું. શ્રીમંત, શ્રેય, મંગળ, એક પ્રકારનું
૪૧૧
ઇમારતોનો
મહાલય.
ભદ્રશીલ ઃ ખાનદાન આચારવાળું.
ભવકટી
ભદ્રબાહુ જૈન સંપ્રદાયના મહાન બહુશ્રુત આચાર્ય. તેમણે ઉપદ્રવ ટાળવા ઉવસગ્ગહરસ્તોત્રની રચના કરી હતી જે આજે પણ પ્રસિદ્ધ છે. કલ્પસૂત્ર તથા નિર્યુક્તિ આદિના રચયિતા.
ભદ્રશાલ : મેરુ પર્વત ૫૨ આવેલું એક મોટું વન.
ભદ્રાત્મા : મંગળરૂપ, પવિત્ર આત્મા જેનો છે તે.
ભદ્રાસન : માંગલિક આસન. ભમલી : ચકરીનો રોગ. ભય ઃ મોહનીય કર્મની પ્રકૃતિ, ત્રાસ, બીક, ભયના સાત પ્રકાર છે. આાદિ ચાર સંજ્ઞામાંથી એક. ભરત : ભરત ચક્રવર્તી નામ પરથી
ભરતક્ષેત્ર. સવિશેષ પંદર કર્મભૂમિ પૈકી એ નામની કર્મભૂમિ. કુલ પાંચ ભરત છે.
ભરત ચક્રવર્તી : ભરતેશ્વર) પ્રથમ તીર્થંકર ઋષભદેવના મોટા પુત્ર, પ્રથમ ચક્રવર્તી / છ ખંડના અધિપતિ હતા તે જ ભવે અરીસા ભવનમાં વીતરાગ શ્રેણિએ ચઢી કેવળજ્ઞાન પામી મોક્ષે ગયા હતા. (જે.શ્વે.સં.)
ભરતવાક્ય : નાટકની રચનામાં અંતે રજૂ કરાતું આશીર્વચન. ભવકટી : વારંવા૨ના જન્મથી છુટકારો. મુક્તિ થવી.