________________
શબ્દપરિચય
૪૭
આવશ્યક - આવાસક ૧થી ૬ ગુણસ્થાન સુધી મહાવ્રત ઉપચારથી કહેવાય છે. અલ્યાધિક હોય છે. માનસિક આલબ્ધ કાયોત્સર્ગનો એક અતિચાર. પ્રકારની અંતરંગ પીડા અને આલય: આવાસ, નિલય. બાહ્યમાં શંકા, રુદન, ભય, પ્રમાદ, | આલયાંગ: કલ્પવૃક્ષનો એક ભેદ. ચિંતા વગેરે આર્તધ્યાનના પ્રકાર આલંબન : આધાર તથા ઉત્તમ નિમિત્ત. છે. ઈષ્ટની પ્રાપ્તિ માટે, અનિષ્ટની | આલાપ-સંલાપઃ લોકો સાથે એક વાર અપ્રાપ્તિ માટે, રોગથી છૂટવા કે બોલવું તે આલાપ, વારંવાર થવાનો ભય, ભોગ મેળવવાની બોલવું તે સંલાપ. ઉત્કંઠા, તે જવાનો ભય આદિનું ! આલુંછન આલોચના દોષ, અપરાધનું સતત ચિંતન, વિચાર તે | પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું જેથી દોષો નાશ આર્તધ્યાન છે.
થાય છે. આર્તનાદઃ હૈયામાં થયેલી પીડાના ! આવરણઃ જેનાથી આવરણ થાય. સંવેદનથી બોલાતા શબ્દો.
ગુણો ઢંકાઈ જાય. આદ્રઃ નક્ષત્ર છે. ગુજરાત જેવા ! આવર્જિતકરણઃ સયોગી કેવળી
પ્રદેશમાં કેરીના ફળનો ત્યાગ આ | સમુઘાત કરે તેના અંતમુહૂર્ત નક્ષત્રમાં કરવાનો હોય છે.
પહેલાં આ કરણ હોય છે. આર્યઃ ગુણોવાચક શબ્દ છે, જે | આવર્તઃ એક દેશનું નામ છે. મન,
વ્યક્તિના ગુણોને જણાવે. ક્ષેત્રથી વચન, કાયાના પાપથ્યાપથી દૂર
જ્યાં ધર્મસ્થાનો હોય, તીર્થકરોના થઈ અન્ય પ્રશસ્ત અવસ્થામાં જવું. જન્માદિ કલ્યાણકો ઊજવાય, દિ. સં. સામાયિક જેવી ક્રિયાના ઉત્તમ પુરુષો વસતા હોય તેવા બાર ભેદ છે. તે આરંભ અને દેશનો ગુણવાન મનુષ્ય, તેવો દેશ સમાપ્તિ વખતે કરવામાં આવે છે.
આર્યભૂમિ છે. ભરતક્ષેત્ર આદિ. આવલિકાઃ અસંખ્ય સમયોનો સમૂહ આર્યકુલઃ સંસ્કારી કુટુંબ, ધાર્મિક ૪૮ મિનિટમાં ૧, ૬૭, ૭૭, ૨૧૬ દષ્ટિવાળા કુળમાં જન્મ.
આવલિકા થાય. આદિશઃ ભૂમિ. આ ભવ, પરભવ, | આવલીઃ કાળનું વિશેષ પ્રમાણ. એક
ધર્મ, કર્મ, માનવાવાળો દેશ, શ્વાસમાં અસંખ્યાત આવલી સવિશેષ જ્યાં પરમાત્મા તથા થાય છે.
ધર્મગુરુઓનું સાનિધ્ય હોય. | આવશ્યક - આવાસકઃ શ્રાવક કે આર્થિકાઃ પ્રતિમાધારી સ્ત્રીનું ચિત – | સાધુને ઉપયોગની જાગૃતિ અને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org