________________
એક.
શબ્દપરિચય ૭૧
કાય સામાન્યતઃ નરક ગતિમાં ઉત્પન્ન ઉત્તેજના. અસભ્ય વચનો બોલવાં. થતાં જીવોમાં ક્રોધની, તિર્યંચ ! કાકતાલીયન્યાય : વિના પુરુષાર્થ ગતિમાં માયાની, મનુષ્યગતિમાં | એકેન્દ્રિયથી માંડીને આગળનો માનની, અને દેવગતિમાં લોભની, વિકાસ થતો રહે છે. જેમ ડાળ પર વિશેષતા હોય.
કાગડો બેસે અને ડાળ તૂટી જાય. કષાય દુષ્મણિધાન: મન વચન તથા તે ન્યાયે.
કાયાનો દુરઉપયોગ. કુચેષ્ટાઓ. | કાકાવલોકન : કાયોત્સર્ગનો એક કષાયપાહુડ: દિ. આ. રચિત મહાગ્રંથ. . અતિચાર. આમ તેમ જોવું. કષાય મોહનીય અનંતાનુબંધી આદિ કાકિણી : ચક્રવર્તીના ચૌદ રત્નોમાંથી
૧૬ પ્રકારની પ્રકૃતિનું મોહનીય કર્મ
કાજો કાઢવોઃ સાધુ-સાધ્વીજનો કષાય સમુઘાતઃ પૂર્વે બાંધેલા | વસ્ત્રાદિનું પડિલેહણ કરે પછી
કષાયોને ઉદયમાં લાવીને જયણાપૂર્વક કચરો ભેગો કરે. ભોગવવા. જે ભોગવતાં જૂના | કાપોત: છ લેગ્યામાંથી ત્રીજી અશુભ કષાયોનો નાશ થાય, નવા બંધાય.
લેશ્યા. કે જેમાં કોઈ વ્યક્તિની સાથે કામના - કામવાસના : અભિલાષા - તીવ્રતાથી ક્રોધાદિ કરવા.
ઇચ્છા મોહજનિત વાસના. કડકઃ એક અંગુલના અસંખ્યાતા | કામરાગ: એક પ્રકારના અશુભ
ભાગમાં આકાશ પ્રદેશો છે તે પરિણામ; સ્ત્રી પરુષ કે પરસ્પર પ્રમાણવાળી સંખ્યા અથવા ભોગ-સંયોગની અભિલાષા. આવલિકાના અસંખ્યાતા ભાગના કામ : રસ અને સ્પર્શ સમય પ્રમાણ સંખ્યા.
ભોગ : ગંધ, વર્ણ, શ્રોત છે. કંદમૂળઃ જે વનસ્પતિ અનંતકાય હોય. કાયઃ પ્રદેશોના સમૂહને કાય કહે છે.
જેમ કે બટાટા-લસણ. જેના ટુકડા અસ્તિકાય પાંચ છે. જીવના ભેદથી પણ ઊગે. ગાંઠા કે રેસા ન હોય. શકાય જીવો છે. પૃથ્વી, પાણી, પ્રાયે જમીનની અંદર થાય. જેના અગ્નિ, વાયુ, વનસ્પતિ એ પાંચ બે સરખા ભાગ થઈ શકે. અભક્ષ્ય સ્થાવર અને ત્રસ (હાલતામનાય છે.
ચાલતા) કુલ છ કાય જીવોનો કંદર્પઃ બિનજરૂરી પાપવૃત્તિ. પ્રકાર છે. તે નામકર્મના ઉદયથી
મોહજનિત ભાવ. કામવાસનાની હોય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org