________________
૧૪૩
પરમાણુ
શબ્દપરિચય
મનુષ્યોના કર્મોમાં પરસ્પર વિરોધ | આગળપાછળના ભવો. દર્શાવનાર.
પરભાવદશા: ગુગલ સંબંધી પરક્ષેત્ર : અન્યનું સ્થાન, આત્મભાવમાં સુખદુઃખમાં
આત્માની રહેવું તે સ્વક્ષેત્ર છે. પરભાવમાં કષાયોયુક્ત દશા. રતિ-અરતિ જવું તે પર (દ્રવ્ય) ક્ષેત્ર છે.
વગેરે. પરચય: જે આત્માશ્રિત છે તે ! પરમ : (અતિ ઉત્તમ) વસ્તુમાં
સ્વચતુષ્ટય છે, જે પરાશ્રયી છે તે પારિણામિક ભાવ પ્રધાન હોવાથી પરચતુષ્ટય છે. આત્મા માટે પર તે પરમ સ્વભાવ છે. વસ્તુના દ્રવ્યાદિ પર દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, સ્વભાવને પરમ કહે છે. જેનો વ્યય ભાવથી પરચતુષ્ટય છે.
થવા છતાં વ્યય હોતો નથી. પરત્વ: મોટું. દૂરવર્તી
ઉત્પન્ન હોવા છતાં ઉત્પન્ન થતું પરદારઃ પર - અન્યની વિવાહિત સ્ત્રી. નથી તે પરમ છે. કારણ કે તે પરદારાવિરમણવ્રત: શ્રાવકનાં બાર વૈકાલિક વિષયક તત્ત્વ છે.
વ્રતમાં ચોથું વ્રત. જેમાં અન્યની માધ્યસ્થ, સમતા, વૈરાગ્ય, સામ્ય, વિવાહિત સ્ત્રી સાથે સંસારભોગ શાંતિ આદિ શબ્દો પરમ વાચક કરવાનો ત્યાગ. સ્વસ્ત્રી કે સ્વપુરુષ સાથે સંતોષ માનવો.
પરમ અદ્વૈતઃ નિર્વિકલ્પ સમાધિનું પદ્રવ્યઃ આત્મા સ્વભાવથી અન્ય કોઈ અપર નામ મોક્ષ). પરમ એકત્વ.
સચિત્ત-અચિત્ત પદાર્થને ગ્રહણ દરેક ઉત્તમાર્થ શબ્દ-ભાવને કરે તે સર્વે પદ્રવ્ય છે. તે પ્રમાણે પરમ' લાગે છે. પરમગુરુ, રાગાદિભાવકર્મ, શરીરાદિ નોકર્મ પરમજ્યોતિ, પરમમોક્ષ પરદ્રવ્ય છે. સર્વ દુર્ગાનરૂપ પરમતત્ત્વ-તત્ત્વજ્ઞાન, પરમબ્રહ્મ, પરિણામ પરદ્રવ્ય છે.
પરમ ભેદજ્ઞાન, પરમવૈરાગ્ય - પરનિમિત્ત: બાહ્ય નિમિત્ત, જેમકે સમતા, પરમસમાધિ, પરમસ્વરૂપ,
માટીમાં ઘડો બનવા માટે ચાકડો પરમહંસ. નિર્વિકલ્પ સમાધિરૂપ વગેરે.
ભાવ છે) પરપરિવાદઃ નિંદા. કૂથલી કરવી. પરમવિદુષીઃ અતિશય પંડિત એવાં પૂ.
અઢાર પાપસ્થાનકમાંનું સોળમું - સાધ્વીજી, મહાસતીજી કે શ્રાવિકા. પાપાનક.
પરમાણુઃ અતિશય સૂક્ષ્મ પુદ્ગલ, પરભવઃ વર્તમાન ચાલુ ભવથી ! પુદ્ગલ દ્રવ્યના અંતિમ - સૂક્ષ્મ
છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
